Upload
buikhanh
View
226
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
met koop- en gebruiktips
Hoe een
zuinig huishoudtoestel
kiezen?
2 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Woord vooraf ............................................................................................................................................................................................................................................ 3
Zuinig met energie ........................................................................................................................................................................................................................... 4
Het energielabel ................................................................................................................................................................................................................................... 5
Wasmachines .......................................................................................................................................................................................................................................... 7
Droogkasten .............................................................................................................................................................................................................................................. 9
Koelkasten ................................................................................................................................................................................................................................................ 11
Diepvriezers ............................................................................................................................................................................................................................................ 13
Vaatwassers ........................................................................................................................................................................................................................................... 15
Kooktoestellen ................................................................................................................................................................................................................................... 17
Televisie, multimedia en entertainment ...................................................................................................................................................... 23
Weg met dat sluipverbruik .............................................................................................................................................................................................. 24
Klantenkantoren .............................................................................................................................................................................................................................. 27
Inhoud
3Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Elektrische toestellen zijn niet meer weg te denken uit onze woning. Hun comfort ligt zó voor de hand dat we er nauwe-
lijks bij stilstaan. Wasmachine, koelkast, vaatwasser, heteluchtoven … ze vergemakkelijken één voor één onze huishoude-
lijke taken.
Moderne apparaten besparen niet alleen tijd. Met een energielabel A besparen ze ook energie.
Twee belangrijke momenten hebben invloed op uw energieverbruik: op het ogenblik dat u een nieuw toestel aankoopt en
het ogenblik dat u er gebruik van maakt.
Welke eenvoudige maatregelen kunt u zoal nemen om het energieverbruik van uw toestellen zo laag mogelijk te houden?
Deze brochure helpt u bij uw keuze en geeft tips om uw huishoudtoestellen slim te gebruiken. Zonder al te veel moeite
kunt u veel energie besparen.
Ga voor comfort met minder energie!
Woord vooraf
4 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Stap 1 – Voorkom energieverbruik
Vermijd sluipverbruik. Gebruik bij zonnig weer de wasdraad
in plaats van de droogkast. Laat enkel een volle vaatwas-
ser werken. Schakel uw koelkast uit als u met vakantie
gaat …
Stap 2 – Kies voor energiezuinige toepassingen
Geef de voorkeur aan huishoudtoestellen met energielabel
A tot A+++.
Stap 3 – Spring zuinig om met uw energietoepassingenMet een kleine moeite spaart u op jaarbasis heel wat
euro’s uit. Laat de deur van uw koelkast of diepvriezer niet
te lang open. Maak gebruik van restwarmte en schakel uw
oven iets vroeger uit. Hou regelmatig het energieverbruik
van uw huishoudtoestellen in de gaten met behulp van een
energiemeter.
Stap 4 – Gebruik hernieuwbare energie
Wilt u een extra inspanning leveren voor het milieu? Kies
dan ‘groene’ toepassingen die gebruik maken van her-
nieuwbare energie.
Zuinig omspringen met uw huishoudtoestellen maakt niet alleen een verschil voor uw portemonnee. Ook het
milieu vaart er goed bij. Op welke manier bespaart u de meeste energie tegen de minste kost? Stapsgewijs doet
u dat zo:
Zuinig met energie
13 % Warm water
5 % Koelen en vriezen
4 % Wassen en drogen
5 % Verlichting66 % Verwarming
3 % Overige
4 % Koken
Wat geeft u uit aan energie?
5Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Eenvoudig en overzichtelijk
Met het energielabel ziet u in één oogopslag hoe
energiezuinig een apparaat is ten opzichte van
vergelijkbare apparaten. Aan de hand van het geschatte
verbruik krijgt het toestel een letter A, B, C of D. De
A-categorie is opgesplitst in A+, A++ en A+++ waarbij
A+++ de energiezuinigste is.
Koelkasten, diepvriezers en wasmachines met energie-
label B of slechter worden sinds 2012 niet meer
geproduceerd.
Het energielabel is eenvormig in alle Europese lidstaten en
bevat volgende gegevens:
• naam van de fabrikant, type-aanduiding
• het energieverbruik in kWh op jaarbasis
• de classiicatieschaal: van energieklasse A+++ (de beste
energiescore) tot D (de slechtste energiescore)
• gekleurde pijlen: van donkergroen (hoge energie-
eficiëntie) tot rood (lage energie-eficiëntie)
• extra pictogrammen die per toestelcategorie bepaalde
prestaties en kenmerken illustreren.
Voor een wasmachine bijvoorbeeld geeft het
energielabel ook informatie over het waterverbruik, de
capaciteit in kilogram, de centrifuge-eficiëntie en het
geluidsniveau.
Overweegt u de aankoop van een nieuw huishoudapparaat? Dan is het energielabel een prima leidraad. U vindt
het op alle nieuwe koelkasten, diepvriezers, wasmachines, droogkasten, vaatwassers, ovens, televisietoestellen
en lampen. Deze wettelijke verplichting is één van de Europese maatregelen om het energiegebruik te beperken.
Sinds de invoering van het energielabel zijn toestellen alsmaar energiezuiniger.
Het energielabel
Per toestel illustreren extra pictogrammen bepaalde prestaties
en kenmerken. Hieronder vindt u de details voor wasmachine,
vaatwasser, televisie en koelkast.
De naam van
de leverancier
of het merk.
Het jaarlijkse
energieverbruik
in kWh.
van energieklasse A+++
(de beste energiescore)
tot D (de slechtste
energiescore).
Gekleurde pijlen:
van donkergroen
(hoge energie-
tot rood
(lage energie-
Wasmachine
6 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Kopen is één, gebruiken is twee
Fabrikanten slaagden er de voorbij jaren in om steeds
zuinigere toestellen te maken. Neem nu een koelkast. Een
middelgrote oude koelkast met een C-label kost ongeveer
80 euro per jaar aan elektriciteitskosten, een recenter A-
label zo’n 40 euro en de betere huidige toestellen met een
A+++-label amper 25 euro.
Een koelkast met A-label zal goedkoper in aanschaf zijn
dan een toestel met A+++-label, maar dat is een valse
besparing. Over de gehele levensduur (gemiddeld dertien
jaar) kost het energieverbruik van een koelkast met een
lagere energieklasse meer dan de aanschafprijs van het
toestel. Met een duurder maar energiezuiniger apparaat
maakt u uiteindelijk dus winst.
Toch is een zuinig huishoudtoestel nog geen waarborg
voor een laag energieverbruik. Als u bijvoorbeeld uit ge-
woonte het zwaarste programma kiest voor uw vaatwasser
en het toestel half gevuld al inschakelt, bent u energetisch
niet goed bezig.
Gelukkig kunt u op twee manieren veel geld besparen: kies
toestellen die weinig energie verslinden en gebruik ze op
de juiste wijze.
Op de volgende pagina’s geven we handige tips om uw
energieverbruik binnen de perken te houden. Uw comfort
zal niet verminderen, het bedrag op uw factuur wel!
7Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
De juiste keuze
Kies een wasmachine met energieklasse A+++ en een
goede centrifugeereficiëntie (A). Het energieverbruik, ver-
meld op het energielabel, is een gemiddelde waarde van
verschillende wasprogramma’s (90°, 60°, 40°, ijne was
30°, wol enzovoort).
Naast het jaarlijkse energieverbruik van het toestel, vindt u
op het energielabel ook gegevens van het waterverbruik,
de was- en zwiercapaciteit en het geluidsniveau.
De zuinigste machines die vandaag op de markt zijn, ver-
bruiken 0,70 kWh voor een wasbeurt van 60 °C.
De centrifugeersnelheid is belangrijk als u het linnen
daarna in de droogkast droogt. Kijk bij de aanschaf eerst
naar het droogresultaat (score A) op het energielabel, en
daarna pas naar het toerental. Het belang van een hoger
toerental neemt af vanaf het ogenblik dat de machine
1 200 toeren per minuut haalt. Bij 1 000 toeren blijft 58 %
vocht in de kleding zitten. Bij 1 200 toeren 52 %, bij 1 400
toeren 50 % en bij 1 600 toeren 44 %.
Kies een wasmachine op maat. De capaciteit van was-
machines voor huishoudelijk gebruik varieert van 6 kg tot
11 kg wasgoed. In principe wast een
grote machine energiezuiniger, op
voorwaarde dat u de wastrommel
volledig vult. Sommige wasmachines
hebben een beladingsensor. Die be-
perkt het energie- en waterverbruik
als de machine niet helemaal vol is.
Ga bij de aankoop ook na of de wasmachine is uitgerust
met een kort programma voor niet erg bevuild of enkel op
te frissen wasgoed.
Extra energiezuinig is een hotill wasmachine. Deze was-
machine wordt aangesloten op de warmwaterleiding en
haalt het warme water van een gasgestookt warmwater-
toestel of een zonneboiler. Daardoor verbruikt uw wasma-
chine 50 % minder elektriciteit. Deze optie is alleen maar
mogelijk wanneer uw wasmachine is uitgerust met een
aansluiting voor warm water en een aansluiting voor koud
water. In aankoop zijn hotill wasmachines vrij duur.
Als alternatief bestaan er ook voorschakelapparaten die u
aansluit op de warmwaterleiding van uw warmwatertoe-
stel. In de hotill mengkraan wordt het koude water ge-
mengd met het warme water, zodat het op de ingestelde
temperatuur naar de wasmachine gaat. De wastempera-
tuur kan dus nooit hoger zijn dan 60 °C.
Een hotill systeem loont alleen als uw wasmachine in de
buurt van uw warmwatertoestel staat, anders gaat er te
veel warmte verloren via de leiding.
90 procent van de gezinnen in België heeft een wasmachine. De nieuwe wasmachines wassen met steeds
minder water. In 1996 had u nog dertien liter water nodig voor een wasbeurt, nu is dat slechts zes liter. Daardoor
verminderde ook het energieverbruik van wasmachines met de helft.
Wasmachines
8 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Uw wasmachine slim gebruiken
• Was met een volle trommel. Zo spaart u energie, water
en wasmiddel. Bovendien zal uw wasmachine langer
meegaan. De maximumcapaciteit die de fabrikant
opgeeft, is het gewicht in kg van het droge wasgoed.
• Was zoveel mogelijk op een lage temperatuur. U
voorkomt slijtage van het wasgoed en spaart hopen
energie. De huidige wasmiddelen krijgen uw kleding
perfect schoon op 30, 40 of 60 °C. Sorteer dus goed
uw wasgoed. Lagere temperaturen in combinatie met
een langere wastijd geven hetzelfde wasresultaat, maar
met minder energieverbruik.
• Was af en toe een witwas op 90 °C om schimmels en
bacteriën uit uw wastrommel te verwijderen. Anders
gaat de machine na enige tijd muf ruiken. Ook in geval
van ziekte of allergie is een hogere wastemperatuur
aangewezen.
• Schakel het korte programma in bij minder bevuild of
op te frissen wasgoed. U wast dan sneller en op lagere
temperatuur. Dat levert u een besparing op van 30 tot
40 %.
• Voeg twee tot drie keer per jaar een ontkalkingsmiddel
voor wasmachines toe als uw leidingwater veel kalk
bevat.
• Gebruik alleen een voorwas voor sterk bevuild
wasgoed. Zonder voorwas bespaart u tot 15 % energie
en water.
• Reinig regelmatig de ilter van uw wasmachine.
Hierdoor verbruikt u minder energie en verlengt u de
levensduur van uw wasmachine.
Hoe zuinig wassen?
• Was weinig bevuild wasgoed op een lagere
temperatuur. Wassen op 40 °C i.p.v. op 60 °C kan u op
jaarbasis 20 euro besparen. Was zelfs zoveel mogelijk
op 30 °C. De huidige wasmiddelen krijgen ook op
lagere temperaturen uw kleren perfect schoon.
• Kies, indien mogelijk, voor een energiesparend
programma. Zo verlengt u de wasduur, waardoor u
extra vuile was toch op een lagere temperatuur kunt
wassen.
• Selecteer de ‘korte was’-functie (30 °C) als u het
wasgoed enkel wil opfrissen.
• Gebruik milieuverantwoorde wasmiddelen. U herkent
ze aan de Europese bloem (ecolabel). Let ook op de
juiste dosering. Meer wasmiddel maakt uw was niet
properder. Het zorgt voor extra spoelbeurten en dus
voor meer waterverbruik.
9Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
De juiste keuze
Droogkasten bestaan in verschillende types, ingedeeld volgens zuinigheid en manier van luchtafvoer.
Uw was drogen in de tuin of op zolder is nog altijd het groenst en het zuinigst. Maar in ons klimaat zijn regenvrije
dagen beperkt en biedt een droogkast uitkomst. Gelukkig zijn er vandaag ook energiezuinige droogkasten met
energielabel A.
Droogkasten
Hoe werkt een warmtepompdroger?
In de compressor wordt een koudemiddel
samengeperst. Bij dit proces komt warmte vrij.
Droge warme lucht wordt in de trommel met wasgoed
geblazen.
Vochtige warme lucht verlaat de trommel en wordt
langs het koudemiddel geleid.
De lucht koelt af en condenseert. Het condenswater
wordt opgevangen in een reservoir.
Droge lucht gaat weer naar de compressor en de
kringloop begint opnieuw.
De elektrische droogkast met luchtafvoer droogt uw was met warme lucht en blaast die vochtige lucht door
een afvoer naar buiten. Daarom staat ze het best in een ruimte met voldoende luchtaanvoer. Dit type haalt
meestal een energielabel C.
De elektrische condensatiedroger gebruikt ook warme lucht, maar koelt de waterdamp terug af en vangt het
condenswater op in een reservoir dat u regelmatig moet leegmaken. Een condensatiedroger heeft dus geen
luchtafvoer nodig. De beste condensatiedrogers halen een energielabel B.
De condensatiedroger met warmtepomptechniek is zuiniger. Dankzij een gesloten circuit met warmtewisselaar
wordt de warmte gerecupereerd. Dat kost de helft minder elektriciteit dan lucht op te warmen met weerstanden.
De warmtepompdroger haalt een energielabel A.
De aardgaswasdroger is van het type met luchtafvoer en gebruikt aardgas in plaats van elektriciteit om de
lucht te verwarmen. De voordelen? De was wordt sneller droog (40 minuten tegenover 1.20 uur bij een klassieke
droogkast), wat u een aanzienlijke tijdwinst oplevert. Bovendien is aardgas een goedkope en milieuvriendelijke
energiebron, en dat merkt u beslist op uw energiefactuur. Gasdrogers leveren in veel gevallen een energiebespa-
ring van 40 % op. Een aardgaswasdroger van een degelijk merk haalt een energielabel A.
Het verschil met een elektrische droogkast is de installatie. Die laat u het best over aan een erkend aardgasinstal-
lateur. U hebt immers een gasaansluiting nodig. Bovendien moet u een luchtafvoer naar buiten voorzien voor de
verbrandingsgassen.
Voor de aanschaf van een aardgaswasdroger informeert u het best bij fabrikanten/verdelers van warmwater- of
verwarmingstoestellen op aardgas. Ook irma’s die industriële droogkasten verdelen, hebben vaak een aardgas-
wasdroger in hun gamma.
Watertank
Compressor
VerdamperCondensor
Luchtstroom
Koelmiddel-circulatie
Waterpomp
10 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Uw droogkast slim gebruiken • Droog zwaar wasgoed zoals handdoeken of jeans
afzonderlijk. Voor synthetische stoffen vult u de
droogkast slechts voor de helft, om kreukvorming
te vermijden. Heeft uw droogkast bijvoorbeeld een
capaciteit van 6 kg, dan kunt u er per droogcyclus 3 kg
synthetische kledij instoppen.
• Strijkt u het wasgoed achteraf? Dan moet het niet
volledig droog zijn. Laat het vijf tot tien minuten in
de droogkast drogen en spreidt het daarna uit. Zo
wordt het mooi glad en moet u het nauwelijks strijken.
Bepaalde toestellen hebben trouwens een speciiek
programma, waarbij het wasgoed enkel kort wordt
‘voorgedroogd’.
• Droogkast met luchtafvoer
Zorg voor een muurdoorvoer naar buiten, op maximum
een meter hoogte. Plaats een terugslagklep op de
buitenmuur om te vermijden dat lucht van buitenaf
terugstroomt in uw droogkast.
De afvoerbuis moet minder dan twee meter lang zijn.
Zo vermijdt u dat de warme vochtige lucht condenseert.
Controleer of de afvoerbuis niet gekneld zit. Voor
een goede werking mag ze hoogstens twee bochten
maken.
Sommige droogkasten hebben drie uitgangen (rechts,
links en achteraan het toestel) voor een makkelijke
installatie.
• Droogkast met condensatie
Plaats uw droogkast in een ruimte van minstens 9 m².
Een omgevingstemperatuur tussen 5 °C en 20 °C is
ideaal. Verlucht de kamer door een deur of een raam te
openen.
Maak het waterreservoir bij elk gebruik leeg en kijk of
het goed is geplaatst. Reinig de condensor één keer per
maand onder stromend water.
Hoe zuinig drogen?• Een droogkast is één van de grootste energievreters
onder de huishoudtoestellen. De goedkoopste manier
om uw wasgoed te drogen is nog altijd de wasdraad.
• Koop een droogkast met dezelfde capaciteit als
uw wasmachine. Zo kan de hele was tegelijk in de
droogkast.
• Kies een droogkast waarbij u het vochtgehalte kunt
instellen en die stilvalt wanneer het wasgoed voldoende
droog is. Zo voorkomt u onnodig verbruik.
• Centrifugeer op een zo hoog mogelijk toerental
(afhankelijk van het materiaal van de kleding). Uw
wasgoed moet dan minder lang in de droger. Zwieren in
de wasmachine kost veel minder energie dan drogen in
de droogkast. U verbruikt al gauw 20 tot 25 % minder
droogenergie per jaar.
• De droogkast werkt het zuinigst als ze de warme,
vochtige lucht goed kwijt kan. Maak daarom de
pluizenilter na elke droogbeurt schoon. Anders
ontstaat er ongewenste ‘isolatie’. U bekomt een betere
luchtdoorstroming en een hoger rendement.
120
100
80
60
40
20
0
120
100
80
60
40
20
0
Min
ute
n d
roogti
jd
Gem
iddeld
e v
erb
ruik
skost
(in e
uro
)
Energielabel A
type
aardgaswasdroger
∏
Energielabel A
type
warmtepomp-
droger
€∏
Energielabel B
type
condensatiedroger
∏ €
Energielabel C
type
luchtafvoer
∏ €€
Vier types droogkasten ingedeeld volgens droogtijd en verbruikskost
11Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
De juiste keuze
Nieuwe koelkasten zijn zuiniger dan vroeger dankzij intel-
ligente elektronica en verbeterde isolatiematerialen en
compressoren.
• Koop een koelkast met energieklasse A+++. Het
verbruik ligt bijna 50 % lager dan een vergelijkbaar
toestel in klasse A+. Hoewel een A+++-koelkast iets
duurder is in aankoop, bespaart u jaarlijks 30 tot 50
euro op uw energierekening vergeleken met uw oude
koelkast. Vergelijk bij uw keuze het jaarlijkse verbruik in
kWh dat op het energielabel staat.
• Bepaal het volume (aantal liter) van uw nieuwe koelkast
in functie van:
- het aantal personen (reken 100 liter voor één persoon
en 50 tot 60 liter per bijkomende persoon)
- het aantal maaltijden per week dat u thuis gebruikt
- het tempo waarmee u uw koelkast vult
- de hoeveelheid verse en/of diepgevroren producten
- de manier van koken: elke dag of voor verscheidene
dagen enz.
• Let op de klimaatklasse van uw toestel. U kunt
een koelkast op verschillende plaatsen in uw huis
neerzetten, maar niet elke koelkast is geschikt voor
elke plaats. Onderstaande tabel toont het verschil in
klimaatklassen. In België zijn enkel SN- en N-klasse van
toepassing.
Klimaatklasse
Minimum
omgevingstem-
peratuur
Maximum
omgevings-
temperatuur
N (Normaal) 16 °C 32 °C
ST
(SubTropisch)16 °C 38 °C
T (Tropisch) 16 °C 43 °C
SN
(SubNormaal)10 °C 32 °C
Bij een te lage omgevingstemperatuur kan de motor
stilvallen. Bij een te hoge omgevingstemperatuur slaat
de motor voortdurend aan. Hoe hoger de temperatuur
rond het toestel, hoe hoger het verbruik.
• Kies een koelkast in functie van uw behoeften. U vindt
koelkasten in verschillende uitvoeringen en vaak met
meerdere temperatuurzones.
- Een koelkast met één deur bestaat uit een
koelgedeelte (voor verse levensmiddelen) en
eventueel een vriesvak.
- Een koelkast met twee deuren bestaat uit twee
vakken: een koelgedeelte en een diepvriesgedeelte
(drie of vier sterren). Sommige toestellen hebben
twee motoren, waardoor het mogelijk is de
temperatuur van de twee delen apart te regelen.
- Een meerzonekoelkast heeft drie tot vier verschillende
temperatuurzones: een kelderzone (van 5 tot 15 °C),
een gewone koelzone (4 °C), een vershoudzone
(van 0 tot 1 °C) en een vrieszone. Daarmee beschikt
u over aangepaste bewaarmogelijkheden voor de
verschillende voedingsmiddelen.
Indien u al een diepvriezer hebt, is het niet
noodzakelijk om een koelkast met een vriesvak te
hebben. Koelkasten zonder vriesvak zijn zuiniger dan
combitoestellen.
Uw koelkast werkt dag en nacht, het hele jaar door. Wanneer u bij de aankoop let op het energieverbruik, be-
spaart u geld vanaf de eerste dag dat u ze in dienst hebt.
Moeilijk is het niet om een energiezuinig toestel te kopen. Sinds juli 2012 vindt u in de winkel alleen nog koelkas-
ten en diepvriezers met een A-label of beter.
Koelkasten
12 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
• Hoeveel sterren voor uw vriesvak? Het aantal sterren
vertelt meer over het temperatuurbereik.
lager dan -18 °C
U kunt naast het bewaren van diepgevroren
producten ook voedingswaren invriezen.
tot -18 °C
In dit toestel kunt u diepvriesproducten
meerdere maanden bewaren.
tot -12 °C
Diepvriesproducten kunt u tot 4 weken
bewaren.
tot -6 °C
Alleen geschikt om ijsblokjes te maken en
diepvriesproducten gedurende enkele dagen
te bewaren.
Uw koelkast slim gebruiken
• Hoort u heel vaak of constant de compressor van
uw koelkast draaien? Dan verbruikt uw toestel te
veel energie. Kijk na of de rubberen dichting van uw
koelkastdeur nog correct sluit. Als test steekt u een blad
papier tussen de rubberen dichting. Trek het blad terug.
Voelt u weerstand, dan is de sluiting nog in orde. Is er
geen weerstand, dan is het rubber aan vervanging toe.
• Hou in de gaten of er zich in uw koelkast (op de achter-
of bovenwand) geen ijslaagje vormt. IJs is een isolator
en belemmert de afvoer van warme lucht. Daarom
zal de koelkast meer verbruiken om de gewenste
temperatuur op peil te houden. Mogelijk gaat er iets mis
met het automatisch ontdooisysteem.
• De gemiddelde levensduur van een koelkast is
dertien jaar. Wist u dat de verbruikskosten gedurende
de volledige levensduur vaak hoger liggen dan de
aankoopprijs? Met een energiezuinig model kunt u na
dertien jaar met het uitgespaarde geld een nieuw toestel
kopen.
Hoe zuinig koelen?
• Laat de koelkastdeur niet te lang open. In een gezin
met vier personen gaat de koelkast gemiddeld 50 keer
per dag open. Voor elke minuut die de deur openstaat,
heeft de koelkast drie minuten nodig om weer af te
koelen en dat kost extra energie.
• De ideale bewaartemperatuur in een koelkast is 4 °C,
in het vriesvak -18 °C. Een lagere temperatuur kost
onnodig energie. Bij een hogere temperatuur zal voedsel
snel bederven. Leg een thermometer in een bakje water
in het midden van de koelkast om de temperatuur in de
gaten te houden.
• Vertrekt u voor twee weken of langer op reis? Schakel
de koelkast uit en laat de deur open.
• Een inbouwtoestel verbruikt vaak meer, vooral wanneer
er onvoldoende ruimte is tussen het toestel en de
omringende wanden. De warmte van de compressor en
de condensor moet voldoende kunnen evacueren om
een goede koeling te garanderen.
• Vergeet tijdens de lenteschoonmaak de achterkant van
uw koelkast niet af te stoffen (of het verluchtingsrooster
bij een inbouwmodel). Door een goede luchtcirculatie
wordt uw koelkast minder warm en is ze zuiniger met
energie.
13Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
De juiste keuze
• Er zijn twee types op de markt: horizontale diepvriezers
of kistmodellen (van 125 tot meer dan 650 liter) en
verticale diepvriezers of kastmodellen (van 50 tot 500
liter).
• Een kistmodel verbruikt minder energie dan een
kastmodel en heeft meer nuttige inhoud. Een kastmodel
met laden vergemakkelijkt het schikken. U vindt uw
diepvriesproducten ook snel terug.
• Het volume van uw diepvriezer is afhankelijk van het
aantal gezinsleden en van het feit of u vaak eigen
producten invriest. Bewaart u uitsluitend diepgevroren
producten, dan volstaat 50 tot 80 liter nuttige inhoud
per persoon. Als u regelmatig verse producten zoals
vlees, vis, groenten, brood, zelfbereide soep … invriest,
reken dan 100 tot 130 liter per persoon.
• Een belangrijk criterium voor de keuze van uw
diepvriezer is de koeltechniek. Die bepaalt het
energieverbruik en de manier van ontdooien.
Een conventionele diepvriezer met statische koeling
moet u ongeveer tweemaal per jaar manueel ontdooien.
Let er bij de aankoop op dat u het dooiwater
gemakkelijk kunt opvangen.
Bij een ‘no-frost’-systeem is ontdooien niet meer
nodig. Een ventilator stuwt koude droge lucht door
de vriesruimte, zodat zich geen dikke rijplaag kan
vastzetten. U zult ook geen last hebben van geurtjes en
uw diepgevroren producten kleven niet aan elkaar. Deze
toestellen zijn duurder in aankoop en hebben een iets
hoger elektriciteitsverbruik.
Een diepvriezer met ‘Multi Airlow’, ook wel ‘all-frost’
genoemd, verdeelt de koude lucht gelijkmatig over de
gehele diepvriezer. De temperatuur is overal gelijk en u
kunt in elke lade invriezen.
Een ‘low-frost’-diepvriezer is energiezuiniger dan
een ‘no-frost’. De temperatuur is homogener dan bij
statische koeling en er vormt zich 80 % minder ijs op de
binnenwanden. Ontdooien moet u dan ook minder snel
doen.
Uw diepvriezer slim gebruiken
Hoe vries ik het best levensmiddelen in?
Levensmiddelen invriezen kan enkel in diepvriezers met
vier sterren. Het moet vooral snel gebeuren. Sommige
diepvriezers hebben een ‘supervriestoets’ waarmee u
grote volumes in één keer kunt invriezen. Die toets moet u
dan wel 24 uur vooraf instellen. Hou altijd rekening met de
maximale invriescapaciteit van het toestel en overschrijd
die niet.
Hoe ontdooi ik het best mijn diepvriezer?
Hier geldt de regel: doe het snel! Zo is achteraf minder
energie nodig om alles terug op de gewenste temperatuur
te krijgen.
Zo gaat u te werk
• Schakel het toestel uit en wikkel het voedsel in een dik
deken of zet het in een bak buiten in de vrieskou.
• Plaats een kom met warm water in de diepvrieskast en
sluit de deur. Zo kan de binnenkant opwarmen en smelt
de ijslaag. Gebruik geen scherpe hulpmiddelen, ze
beschadigen het toestel!
• Maak de diepvriezer schoon, schakel het toestel
opnieuw in en plaats het voedsel terug.
Nog niet zo lang geleden pekelden, konijtten, droogden of rookten onze grootouders voedsel om het langer te
bewaren. Vandaag leggen we ons voedsel gewoon in de diepvriezer. Een leven zonder diepvriezer kunnen we
ons nauwelijks nog voorstellen.
Diepvriezers
Surf naar www.energievreters.be >
Huishoudelectro > Diepvriezer om het verbruik
van uw huidige diepvriezer te evalueren en de juiste
keuze te maken bij de aankoop van een nieuw toestel.
TIP
14 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Waarom verbruikt een volledig gevulde diepvriezer minder energie dan een half-volle?
Wanneer u de diepvriezer opent, stroomt koude lucht naar
buiten en komt warme, vochtige lucht naar binnen. Die
warme vochtige lucht koelt af. Het vocht condenseert en
vriest aan, waardoor zich een ijslaagje vormt. Hoe meer
lucht zich in de diepvriezer bevindt, hoe meer moet worden
gekoeld, hoe sneller de ijslaag zich vormt, hoe meer ener-
gie het toestel nodig heeft.
Hoe zuinig diepvriezen?• Een grote diepvriezer verbruikt per liter inhoud minder
dan een klein model. Op voorwaarde dat het toestel
volledig is gevuld.
• Diepvrieskoffers verbruiken ongeveer 15 % minder
stroom dan diepvrieskasten met dezelfde inhoud en
energieklasse.
• Plaats uw koel- en vriesapparatuur niet te dicht bij een
warmtebron zoals een fornuis, een vaatwasmachine,
een radiator, invallende zonnestralen enz. Plaats uw
diepvriezer bij voorkeur in een niet-verwarmde ruimte
zoals een kelder. Een warmere omgeving betekent meer
energieverbruik.
• Laat warme bereidingen op kamertemperatuur afkoelen
en parkeer ze eerst een uurtje in de koelkast alvorens in
de diepvriezer te leggen.
• Ontdooi diepvriesproducten in de koelkast. De kou
wordt door de koelkast benut om te koelen. De
ontdooifunctie van uw microgolfoven werkt sneller, maar
is energie-onvriendelijker.
• Ontdooi uw diepvriezer een- tot tweemaal per jaar. Elke
ijslaag van 2 mm veroorzaakt een isolatielaag waardoor
u 10 % meer energie verbruikt.
Vul de lege plaatsen in uw diepvriezer met
blokjes piepschuim of een zak gevuld met
krantenpapier.
Voedsel is goed ingevroren, wanneer bij het ontdooien
weinig vocht vrijkomt.
TIPS
15Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
De juiste keuze
Een doordachte aankoop blijft belangrijk. Zeker als u het
energie- en waterverbruik van uw vaatwasser wil beper-
ken. Let daarom op het energielabel. Energiezuinige
vaatwassers zijn bij aankoop vaak iets duurder dan minder
zuinige modellen van hetzelfde formaat, maar in gebruik
zijn ze goedkoper omdat ze minder stroom gebruiken.
Programma’s en opties
Nieuwe vaatwassers hebben sensoren die precies bijhou-
den welke temperatuur nodig is, hoeveel kalk er in het
water is enzovoort. De meeste modellen hebben vier tot
zes programma’s:
• Voorspoelprogramma: koud water. Het voorkomt dat
etensresten aankoeken, als een volledig programma
nog niet nodig is.
• Normaal programma: 55° - 65°.
• Autoprogramma: 50° - 70°. Past temperatuur,
watergebruik en programmaduur automatisch aan de
bevuiling van de vaat aan.
• Ecoprogramma: ongeveer 50°. Duurt langer dan een
normaal programma, maar gebruikt minder energie
door de lagere temperatuur.
• Intensief programma: 70° - 75°. Voor zwaar bevuilde
vaat met potten en pannen.
• Kort programma: 40° - 45°. Nuttig voor licht bevuilde
vaat. Duurt ongeveer dertig minuten en wast op een
lagere temperatuur.
Naast de standaardprogramma’s vindt u vaak ook vol-
gende opties:
• Antibacterieel. De spoelfase wordt aangevuld met een
cyclus op hoge temperatuur en het drogen gebeurt aan
meer dan 70 °C. Ideaal voor het reinigen van zuiglessen
en snijplanken.
• Intensieve zone. Met 20 % extra druk op uw vuile potten
en pannen in de onderste korf terwijl de brozere vaat in
de bovenste korf in alle zachtheid wordt gewassen.
Groot of klein?
Vaatwassers zijn er in drie verschillende afmetingen: stan-
daard, smal of compact.
Een standaardmodel is 60 cm breed en biedt plaats voor
12 couverts. Er zijn ook toestellen met dezelfde buitenaf-
meting voor 13 of 14 couverts. De vaat wordt hier dichter
naast elkaar geplaatst.
Bent u alleen of hebt u weinig ruimte in de keuken, dan is
er een smalle vaatwasser van 45 cm breed, met een ca-
paciteit van 9 couverts. Of u kiest voor de compacte versie
met de afmetingen van een inbouwoven. Een compacte
vaatwasser van 45 cm hoogte kan 6 couverts aan.
In vergelijking met een standaard vaatwasser verbruikt een
smal of compact toestel veel water en energie voor minder
couverts. Er zijn tegenwoordig modellen op de markt die
hun energie- en waterverbruik automatisch aanpassen aan
de hoeveelheid vaat, en zelfs aan de bevuilingsgraad.
Geen vuile borden meer op het aanrecht. Een vaatwasser doet het werk voor u. Bijna 50 procent van de
huishoudens heeft er een. Nieuwe vaatwassers zijn zuinig, stil en intelligent. Ze verbruiken minder water en
energie dan tien jaar geleden. Vandaag doen de zuinigste programma’s het met zeven liter water en 0,83 kWh.
Zo’n 50 procent energiezuiniger!
Vaatwassers
16 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Wat is een couvert?
Een couvert is het servies dat één persoon gemiddeld
gebruikt bij een driegangenmenu.
13 couverts komt overeen met 150 stukken vaat.
per persoon 1 soepbord,1 eetbord,1 dessertbord,
1 kofiekop, 2 schoteltjes, 1 glas, 1 mes,
1 vork, 1 lepel, 1 dessertlepel,
1 kofielepel
per maaltijd 1 ovale schotel, 2 ronde schotels,
1 schaal, 1 opdienvork, 1 opdienlepel,
1 sauslepel
Hoe energiezuinig droogt een vaatwasser?
Een goede vaatwasser droogt uw vaat zonder strepen en
druppels. Afhankelijk van uw keuze is het toestel uitgerust
met een condensatie-, ventilatie- of zeoliet-droogtechniek,
waarbij de laatste de meest energiezuinige is.
Bij de condensatiedroogtechniek slaat de aanwezige
waterdamp neer tegen de koude binnenwand van de vaat-
wasser. Het condenswater wordt onderaan opgevangen
in een opvangbakje. Laat na aloop van het programma de
vaatwasser even openstaan. Zo kan de resterende stoom
ontsnappen. Uw vaat wordt dan perfect droog en koelt
sneller af. Nieuwe vaatwassers hebben een warmtewisse-
laar die de wanden geforceerd koelt zodat de droogcyclus
sneller verloopt.
Vaatwassers met ventilatiedroogtechniek zijn uitgerust
met een ventilator die de warme vochtige lucht van het
toestel in de keuken blaast. Als u de vaatwasser na de
wasbeurt openmaakt, komt er minder stoom uit dan bij de
condensatiedroogtechniek
Een vaatwasser met zeoliet-droogtechniek droogt de
vaat na het spoelen met behulp van zeoliet, een poreus
mineraal van vulkanische oorsprong. Zeoliet heeft het
natuurlijke vermogen om vocht op te slaan en hitte af te
geven. Een speciaal bakje onderin de vaatwasser bevat
ongeveer één kilo zeolietkorrels. Als er aan het eind van de
spoelcyclus stoom door dat bakje gaat, neemt het zeoliet
het vocht volledig op. Wat overblijft is hete, droge lucht die
wordt teruggevoerd naar het interieur van de vaatwasser
en daar het droogproces aanzienlijk versnelt.
Uw vaatwasser slim gebruiken
• Controleer de sproeiarmen vóór u het programma start.
Deze moeten ongehinderd kunnen draaien. De hoge
druk waarmee het water door de kleine gaatjes van de
sproeiarmen spuit, zorgt ervoor dat deze ronddraaien
en het water in de hele binnenruimte verspreiden.
• Zorg ervoor dat alle voorwerpen goed kunnen
afdruipen. Als ergens water blijft staan, belemmert dat
het droogproces.
• Plaats alle borden en kommen stabiel in de rekjes, met
de opening naar beneden. In de ondermand plaatst u
de grotere en meest bevuilde vaat. In de bovenmand
plaatst u de kleinere of breekbare vaat.
• Steeds meer mensen kiezen voor de all-in-one-
vaatwastabletten. Ze bevatten zowel wasmiddel,
glansspoelmiddel als zout. Zout dient om het water
te ontharden. Glansspoelmiddel is nodig tijdens het
spoelen. Het nadeel van zo’n vaatwastabletten is dat de
machine niet kan bepalen wanneer welk product nodig
is. Sommige toestellen compenseren dat met een extra
lange spoel- en droogbeurt.
• Voor een snelprogramma gebruikt u beter een
afwasmiddel in poedervorm. Door de kortere duur en de
lagere temperatuur van de afwascyclus lossen tabletten
soms niet volledig op.
Hoe zuinig afwassen?
• Zet uw vaatwasser pas aan als hij volledig is gevuld.
Wie correct stapelt, krijgt meer vaat in de machine en
moet dus minder vaak afwassen. Een goed gevulde
vaatwasser gebruikt minder energie voor eenzelfde
hoeveelheid vaat dan wanneer u de afwas met de hand
doet.
• Verwijder etensresten met keukenpapier. Een
voorspoelprogramma is dan niet nodig.
• Kies een programma met lagere temperatuur voor
weinig bevuilde vaat.
• Reinig regelmatig zeef en ilter.
17Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
De juiste keuze
Kookplaten
De kookplaat is de basisuitrusting van elke keuken. Om te
koken hebt u gas of elektriciteit nodig. Bekijk eerst welke
aansluitingen in uw keuken beschikbaar zijn. Ook het
vermogen van uw stopcontacten is belangrijk. Uw keuze
wordt niet alleen bepaald door de energiebron, ook budget
en kookgewoontes spelen een rol.
Elektrisch koken
Vitrokeramische kooktafels hebben meestal vier afgelijnde
kookzones. De warmteproductie gebeurt door ingewerkte
weerstanden (warmtegeleiding) of door halogeenlampen
(warmtestraling).
Halogeenzones warmen sneller op en koelen sneller af. De
bereiding komt vlug op de juiste temperatuur en er gaat
achteraf minder warmte verloren.
Inductiekookplaten
Inductiekookplaten verschillen uiterlijk nauwelijks van hun
vitrokeramische broertjes. Toch is hun werking helemaal
anders.
Inductiekookvelden werken op basis van een elektromag-
netisch veld. De warmte wordt opgewekt in de bodem van
de kookpan zelf. Pot- of panbodem moet dus vervaardigd
zijn uit magnetisch materiaal. Alleen als er een kookpan
met ferromagnetische bodem op de kookzone staat, is
er warmteontwikkeling. Het glas van de vitrokeramische
plaat warmt niet op, tenzij een beetje door geleiding van de
warme kookpan naar de kookplaat.
Wat zijn de voordelen van inductiekoken? De opwarm-
fase gebeurt erg snel en verkort het hele kookproces. U
kunt de temperatuur precies en ogenblikkelijk aanpassen
en bespaart 40 tot 60 % energie ten opzichte van andere
kooktoestellen. Omdat de oppervlaktetemperatuur van het
glas beperkt blijft, branden voedselresten op de kookplaat
niet in, wat het reinigen vergemakkelijkt.
Inductiekookplaten hebben een rendement van 80 tot
90 %, tegenover een rendement van 55 tot 60 % bij
klassieke vitrokeramische kookplaten en 50 % bij een
gaskookplaat. Bij deze laatste komt niet alle warmte in de
kookpot maar ook in de omgeving terecht.
Nieuwe kooktoestellen zorgen voor kwaliteit op ons bord. Met een stoomoven bijvoorbeeld, blijft de volle
smaak van het voedsel bewaard. Voor wie graag snel en energiezuinig kookt, is er de microgolfoven en de
inductiekookplaat.
Kooktoestellen
18 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Koken met aardgas
Alle grote chefs koken met aardgas! Wanneer u aardgas in
huis hebt, beschikt u over de zuinigste energie om te ko-
ken. Moderne gaskookplaten zijn snel, veilig en eenvoudig
te bedienen. U kunt ze heel precies regelen. Een thermo-
koppelbeveiliging stopt de aardgastoevoer automatisch als
de vlam dooft.
Kies kookplaten op maat van uw gezin. Er is een ruime
keuze van branders: spaarbrander (1 kW), normale bran-
der (1,7 kW) of een sterke brander (3 kW). Een wokbrander
met dubbele vlamringen (tot 5 kW) wokt 15 % sneller dan
een gewone brander.
Ovens
Inbouwovens werken meestal elektrisch. Hun thermosta-
tische regeling en hun perfecte isolatie (als ze een A-label
dragen!) staan garant voor een minimaal verbruik. Aan u
om altijd de juiste temperatuur in te stellen.
Elektrische ovens
Koken met stoom is een methode die toelaat om weinig
of geen vetstof te gebruiken. Omdat de gerechten niet
rechtstreeks met water in aanraking komen, blijven voe-
dingsstoffen, maar ook kleur en vorm, goed bewaard. Een
stoomoven met atmosferische druk is een oven waarin u
- naast bakken en braden - ook kunt stomen. Stoomovens
met overdruk zijn energiezuiniger en vergelijkbaar met de
drukkookpan die u op een kookplaat gebruikt.
Een conventionele oven heeft bovenaan en onderaan
weerstanden die een statische stralingswarmte afgeven. In
dergelijke ovens is de plaats van het gerecht belangrijk.
Dat geldt veel minder voor heteluchtovens waar u ge-
rechten op verschillende niveaus tegelijk kunt bereiden. Ze
hebben een ingebouwde ventilator die de warme lucht in
de oven blaast. Ze warmen snel op, hebben een betere
warmtespreiding en bereiken daardoor een vergelijkbaar
kookresultaat op een lagere temperatuur.
Een multifunctionele oven ten slotte is uitgerust met
boven- en onderwarmte, met een grill, met een ventilatie
en al of niet met een microgolffunctie.
19Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Gasovens
Grillen, gratineren, braden, het kan ook allemaal in een
gasoven. Gasovens zijn zowel in aankoop als in verbruik
goedkoper dan elektrische ovens. Er zijn twee systemen:
natuurlijke en mechanische convectie. Beide ovens heb-
ben boven- en onderaan een verwarmingselement, wat
een natuurlijke luchtcirculatie geeft.
Gasovens met mechanische circulatie hebben een venti-
lator in de achterwand die de warmte gelijkmatig verdeelt.
Daardoor kunt u gerechten op verschillende niveaus
bereiden.
Gasovens zijn snel op temperatuur. Voorverwarmen is dus
niet nodig. Ze geven een uniforme ‘vochtige’ warmte af.
Gerechten drogen daardoor minder uit en blijven lekker
sappig.
Het ovenvolume varieert tussen 40 en meer dan 100 liter.
Microgolfovens
Veel mensen gebruiken een microgolfoven enkel om
voedsel op te warmen of te ontdooien. Maar hij biedt heel
wat meer mogelijkheden. U kunt er alles in garen: rauwe
groenten, aardappelen, sauzen, vis, kip …
Microgolven horen thuis in het gamma van golven zoals die
van radio, tv en radar. Doordat ze zich razendsnel voortbe-
wegen, doen ze de moleculen van het voedsel bewegen of
trillen en ontstaat er wrijving (lees warmte). De microgolven
dringen langs alle kanten tot 2,5 cm diep het voedsel bin-
nen, zonder de moleculen te veranderen.
Naast enkelvoudige microgolfovens zijn er ook combina-
tiemicrogolfovens. Die combineren de microgolffunctie met
weerstanden. Klassieke gerechten zoals gebraden kip of
rosbief zijn 50 % sneller gaar en krijgen een mooi korstje. U
spaart tijd en energie.
20 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Kooktoestellen slim gebruiken
Kookplaten
• Elektrisch koken vereist goede kookpannen: een
goed sluitend deksel en een volkomen vlakke, niet
vervormbare bodem. Een eenvoudige test geeft
zekerheid: breng wat water aan de kook. Indien er zich
gelijkmatig over héél de bodem kleine luchtbelletjes
vormen, is de kookpan geschikt voor elektrisch koken.
• Ook inductiekoken vereist de juiste kookpannen. Doe
de test en houd een magneet onder de bodem van de
pan. Als de magneet wordt aangetrokken is de pan
geschikt voor een inductiekookplaat.
• Gebruik zoveel mogelijk een deksel op uw kookpan en
zet aardappelen slechts voor een derde onder water. Zo
kookt u sneller en zuiniger en gaan er minder vitaminen
verloren.
Microgolfovens
• Installeer uw microgolfoven op werkbladhoogte zodat u
de gerechten gemakkelijk kunt controleren en omroeren.
• De bereidingstijden in een microgolfoven zijn heel kort
en u moet nauwelijks water toevoegen. De bereidingstijd
hangt af van:
- de hoeveelheid voedsel. Hoe meer gewicht u
in de schaal legt, hoe meer gaartijd er nodig is.
Bijvoorbeeld één aardappel vraagt 4 minuten, twee
aardappelen zijn gaar in 7 minuten.
- de schikking in de schotel. Leg de dikste en meest
compacte stukken naar de buitenkant, dan zijn ze
vlugger gaar. Snij de ingrediënten in gelijke stukken,
niet groter dan 3 cm.
• Roer af en toe (van de buitenkant naar de binnenkant)
om de warmtegeleiding een handje toe te steken. Draai
diepgevroren en vaste levensmiddelen om na de helft
van de tijd.
• Koken in een microgolfoven vergt een aparte techniek
en aangepaste recipiënten die goed de golven
doorlaten. Hittebestendig glas en hoogwaardige
kunststoffen zijn heel geschikt. Metaal is uit den
boze, het weerkaatst de golven en kan de magnetron
beschadigen.
• Microgolfovens hebben doorgaans een nuttig vermogen
(kookkracht) tussen 700 en 1 000 watt. Het kookproces
verloopt sneller naarmate het vermogen hoger is.
Meestal vindt u volgende onderverdeling:
Laag vermogen10 %
Zacht maken van boter,
roomijs
Warm houden van
gerechten
20 % Zacht sudderen
Ontdooistand 30 % Ontdooien en sudderen
Half vermogen50 %
Bereiden van delicate
gerechten zoals lan,
terrines, patés en sauzen
60 % Braden
Vol vermogen 100 % Koken en opwarmen
21Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Ovens
• Een stoomoven is niet alleen ideaal om snel
verschillende gerechten te garen. In een stoomoven
kunt u ook zuiglessen steriliseren, borden
voorverwarmen, voedsel ontdooien en opwarmen. Een
stoomoven moet u af en toe ontkalken. Deze procedure
is volledig geautomatiseerd en duurt ongeveer een half
uur.
• Sommige ovens hebben een extra thermische
sonde die de temperatuur meet binnenin het voedsel.
Wanneer de vooraf ingestelde temperatuur in uw
rosbief bijvoorbeeld is bereikt, zal de oven automatisch
stoppen. Op die manier zal uw vlees ook vanbinnen
lekker gaar zijn en bespaart u energie. De in te stellen
temperatuur is afhankelijk van het type bereiding en het
gewenste resultaat.
• Een oven reinigen kan op vier manieren: met de hand,
door hydrolyse, katalyse of pyrolyse.
- Bij hydrolyse moet u de oven reinigen na elk
bevuild gebruik. Laat de oven eerst afkoelen tot
kamertemperatuur en verwijder bakblikken. Giet wat
water gemengd met afwasmiddel op de bodemplaat
van de oven en schakel het reinigingssysteem in.
Na 4 minuten opwarmen volgt een inwekingscyclus
van ongeveer 17 minuten. Nadien verwijdert u het
losgeweekte vuil met een spons.
- Ovens met katalyse zijn zelfontvettend. Vetspatten
worden door oxidatie afgebroken tijdens de bereiding
zelf, bij een temperatuur hoger dan 200 °C. Na
het bakken laat u de oven best nog een kwartiertje
draaien om de katalysewanden te regenereren.
- Bij pyrolyse wordt de oven na de bereiding
verwarmd tot 500 °C. Alle aangekoekte
verbrandingsresten worden tot as herleid. Het
volstaat om het ijne witte stof met een vochtige
spons te verwijderen. Afhankelijk van de
bevuilingsgraad is een pyrolysereiniging nodig na
± 7 braadbeurten.
Schakel de pyrolysecyclus in meteen na het
bakken. Zo spaart u energie.
TIP
22 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Hoe zuinig koken en bakken?
Kookplaten
• Denk niet dat uw bereiding pas gaart als er veel damp
uit de kookpot komt. Water kookt bij een temperatuur
van 100 °C. Extra warmte toevoegen heeft geen zin.
Het water zal sneller verdampen, maar blijft op 100 °C.
• Kookpotten van een goede kwaliteit hebben een vlakke
bodem en geleiden goed de warmte, waardoor er
minder energie nodig is.
• Koken zonder deksel verbruikt veel meer energie dan
koken met een deksel. Kook dus alleen zonder deksel
als dat echt nodig is voor de bereiding.
• Stem de grootte van uw kookpannen af op de inhoud
en op de grootte van uw kookplaat.
• Kookt u met gas? Zorg ervoor dat de vlam niet buiten
de kookpan reikt, anders gaat veel energie verloren.
• Maak gebruik van de restwarmte door de kookplaat
vroeger uit te schakelen. De bereiding gaart nog even
verder met de restwarmte.
• Een goed onderhoud verlengt de levensduur van uw
kookapparaten.
Ovens
• Goed geïsoleerde ovens verbruiken merkelijk minder
dan andere. Let erop bij aankoop. Een goed geïsoleerde
ovendeur heeft meestal dubbel of driedubbel glas.
Daardoor blijft de temperatuur aan de buitenkant lager
en lopen kinderen minder gevaar.
• Voor veel bereidingen hoeft u niet te wachten tot de
oven volledig op temperatuur is. Tijdens de opwarming
van de oven wordt de bereiding al voorverwarmd.
• Een heteluchtoven is sneller op temperatuur en
heeft een grotere warmtespreiding. Dat scheelt in
het energieverbruik. Als u gebruik maakt van een
heteluchtoven, zet er dan ook andere gerechten bij. Die
hoeft u dan niet meer op de kookplaat te bereiden.
• Open de oven zo weinig mogelijk.
• Maak optimaal gebruik van de restwarmte. Schakel de
oven vroeger uit.
• Denk na over de plaatsing van uw oven. Zet hem nooit
naast een koelkast of een diepvriezer of - als het niet
anders kan - zorg dan voor een doorgedreven isolatie
tussen beide toestellen.
• De kooktijd in een stoomoven hangt niet af van de
hoeveelheid voedsel. Bijvoorbeeld vier aardappelen zijn
even vlug gaar als twaalf aardappelen.
Microgolfovens
• Gerechten uit de microgolfoven garen nog 5 tot 10
minuten na, of ontdooien nog verder. Bijvoorbeeld een
diepvrieskip van 1 kg ontdooit u in vier stappen: 5 min.
op 180 W, 5 min. rust, 5 min. op 180 W en 5 min. rust.
• Recipiënten die opwarmen in de microgolfoven,
slorpen zelf energie op. Een hoger energieverbruik is
het resultaat. Hoe warmer het recipiënt, hoe minder
geschikt voor gebruik in de microgolfoven. Om een
recipiënt te testen, zet u het leeg naast een andere
bereiding (een microgolfoven mag immers nooit
‘leeg’ werken) en u controleert na enkele minuten de
temperatuur van het recipiënt.
• Kleine hoeveelheden vloeistof worden zuiniger
opgewarmd in de microgolfoven. Grote hoeveelheden
verwarmt u het best op een kookplaat.
23Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
De juiste keuze
• We zitten gemiddeld vier uur per dag voor een tv-
scherm en dat vergt stroom. Het loont dus om na te
denken over de aanschaf van het juiste scherm. Sinds
2012 is het energielabel op nieuwe televisies verplicht
en dat maakt onze keuze gemakkelijker.
• Vergelijk bij de aankoop van een nieuw tv-toestel het
energieverbruik, ook in stand-by. Toestellen met een
goed bereikbare aan/uit-knop of een extreem laag
stand-byverbruik genieten uiteraard de voorkeur.
• Let op: de gegevens op het energielabel zijn gebaseerd
op de fabrieksinstellingen (‘home mode’) en leveren
niet noodzakelijk een optimale beeldkwaliteit op. Als u
die instellingen aanpast, neemt het verbruik vaak toe.
Zo verbruiken bepaalde plasmaschermen met optimaal
aangepaste beeldinstellingen 40 tot 100 watt meer
dan in ‘home mode’. Bij LCD-schermen bedraagt dat
verschil gemiddeld 10 watt.
• Sinds de TFT-technologie kunt u alle schermen vanuit
een bijna 180°-hoek even scherp bekijken.
• LED-schermen zijn het zuinigst, gevolgd door LCD en
dan plasma. Een 50 inch-scherm bijvoorbeeld heeft een
gemiddeld vermogen van 71 watt (LED), 112 watt (LCD)
tot 162 watt (plasma).
• Koop een tv-toestel met aangepaste schermgrootte.
Hoe groter het beeldscherm, hoe meer het zal
verbruiken in dezelfde type technologie.
• Kies een apparaat met Energystar-label. Zo’n
toestel werkt met powermanagement waardoor het
energiezuiniger is dan apparaten zonder keurmerk.
Toestellen met een Energystar-label hebben een
stand-byverbruik van nauwelijks 0,3 watt per uur, wat
overeenkomt met een halve euro per jaar.
Slim gebruiken
• Wijzig de fabrieksinstellingen en stel uw tv-toestel
energiezuinig in via het menu ‘Instellingen’. Dat is
nuttiger dan meerdere keren per dag op het aan- en
uitknopje te drukken.
• Ook de helderheid en het contrast zijn standaard aan
de hoge kant ingesteld. Pas ze aan in functie van de
lichtsituatie. Minder helderheid en minder contrast
bespaart energie. Staat uw toestel in een donkere
omgeving, dan volstaat een wat mindere helderheid en
contrast.
• Een decoder voor digitale televisie verbruikt vrij veel
stroom, zelfs in stand-by. Kijk na of u via het menu een
lager energieverbruik kunt instellen. Zo niet, schakelt u
de decoder best uit met de aan/uit-knop als u geen
tv kijkt of geen opnames hebt gepland. Hou nadien
wel rekening met een langere opstarttijd. Sommige
toestellen hebben een energiezuinige (stand-by)modus
die het sluipverbruik aanzienlijk vermindert.
• Een ouder televisietoestel verbruikt in stand-by
gemiddeld 8 watt per uur. Als u de tv altijd volledig
uitschakelt (tijdens 20 uur per dag), kunt u 11 euro per
jaar uitsparen.
Televisie kijken op de laptop, surfen op uw mobiele telefoon, ‘gamen’ op het tv-toestel … u kent het inmiddels
wel. Nieuwe technologieën zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Toch willen we even stilstaan bij het sluip-
verbruik van die entertainers.
Televisie, multimedia en entertainment
Hou bij uw keuze van schermgrootte rekening
met de kijkafstand. De ideale kijkafstand is
minstens vijf keer de diagonaal van uw tv-scherm.
TIP
24 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Video
Een videotoestel verbruikt in stand-by gemiddeld 15 watt
per uur om het intern geheugen te voeden. Dat is goed
voor ongeveer 20 euro per jaar. Zuinige toestellen slaan de
informatie op in een apart geheugen dat nauwelijks stroom
verbruikt.
Computer
Een moderne computer verbruikt gemakkelijk vijf keer
meer energie dan een televisietoestel. Dat komt omdat hij
niet alleen is uitgerust met een beeldscherm, maar ook
met een constant draaiende ventilator en motoren voor de
aandrijving van de harde schijf. Als u een nieuw compu-
terscherm aanschaft, opteer dan voor een LED-scherm.
Daarmee kunt u tot 60 % energie besparen. Bij de nieuw-
ste schermen wordt trouwens meer en meer rekening
gehouden met het milieu.
Laptop
Een laptop is zo ontworpen dat hij heel zuinig omspringt
met elektrische energie. Zo kan een acculading langer
werken. De boosdoener is echter de lader. Zolang die in
het stopcontact steekt, blijft hij stroom verbruiken, ook al is
de laptop uitgeschakeld.
Transformatoren
Lagevolt-halogeenlampen, deurbellen, babyfoons ...
werken niet op 230 V en hebben daarom een
transformator nodig. Een transformator voor lagevolt-
halogeenverlichting verbruikt ongeveer 5 watt per uur.
Wanneer de aan/uit-schakelaar tussen de transformator en
de lamp zit, blijft de transformator ook stroom verbruiken
terwijl de lamp is gedoofd. Plaatst u een schakelaar tussen
het stopcontact en de transformator, dan kunt u meteen
alles uitschakelen. De stekker van de armatuur uittrekken
is ook een oplossing. Een gulzige transformator verbruikt
snel 25 euro per jaar.
Hoeveel verbruiken ze stiekem?
Toestel Gemiddeld sluipverbruik
per jaar
in kWh in euro (*)
Computer met scherm 144,54 27,46
Videorecorder 109,50 20,80
Televisie 58,40 11,10
Dvd-speler 58,40 11,10
Modem 41,98 7,98
Wekker / klokradio 33,58 6,38
Muziekinstallatie 21,90 4,16
Batterijlader 4,20 0,80
Totaal 472,49 89,77
(*) gerekend tegen 0,19 euro per kWh
Veel elektrische apparaten blijven stiekem elektriciteit verbruiken, ook als ze niet actief in werking zijn. We
spreken dan over stand-byverbruik of sluipverbruik. Tot 10 procent van het elektriciteitsverbruik in de woning is
sluipverbruik!
De meest courante voorbeelden zijn televisietoestel, dvd-speler, computer ... Hun stille verbruikers (lampjes en tijdsaan-
duidingen) verbruiken dag en nacht energie. Andere toestellen verbruiken (onnodige) stroom, ook al lijken ze volledig
uitgeschakeld. Het kofiezetapparaat bijvoorbeeld of een gsm-oplader in het stopcontact. Voor een doorsnee gezin kan
het sluipverbruik al snel oplopen tot 100 euro per jaar. Kosten die u met enkele kleine handelingen kunt terugschroeven.
Het sluipverbruik van enkele toestellen
Weg met dat sluipverbruik
25Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Tips tegen sluipverbruik
• Kies apparaten met Energystar-label. Ze hebben een
laag stand-byverbruik van nauwelijks 0,3 watt per uur.
• Zet uw toestellen volledig uit
Laat toestellen met afstandsbediening, zoals latscreen,
tv-decoder, dvd-speler of hii, niet op stand-by staan.
Schakel ze volledig uit. Zonder sluipverbruik bespaart u
al snel 30 euro per jaar! Haal desnoods de stekker uit
het stopcontact of maak gebruik van een stekkerdoos
met schakelaar. Zo kunt u alle aangesloten toestellen in
één keer uitschakelen.
• Steek laders zo kort mogelijk in het stopcontact
Laat batterijladers zo kort mogelijk in het stopcontact
zitten. Oudere (zware) laders van bijvoorbeeld een
kruimeldief verbruiken stroom, ook als ze niet meer
opladen. De huidige laders van gsm, iPod, laptop,
camera … stoppen automatisch de stroomtoevoer als
het apparaat is opgeladen. Op dat moment voelen ze
ook niet meer warm aan.
• Schakel dimmers helemaal uit
Ook dimmers blijven energie verbruiken als de lamp niet
aanstaat. Een schakelaar tussen het stopcontact en de
dimmer kan sluipverbruik vermijden. De eenvoudigste
manier is uiteraard gewoon de stekker uittrekken.
• Halogeenlampen hebben vaak de schakelaar tussen de
lamp en de transformator. De transformator blijft stroom
verbruiken als de lamp uit is. Dit voorkomt u door de
aan/uit-knop tussen transformator en het stopcontact
te zetten.
• Gebruik een stand-byregelaar
Soms is het lastig om een apparaat helemaal uit te
zetten of de stekker uit het stopcontact te halen. U
kunt dan tussen het apparaat en het stopcontact
een stand-byregelaar zetten, die de stand-bystand
volledig uitschakelt. Deze stekkers hebben een heel
laag vermogen (tussen 0,1 en 0,3 watt) en verbruiken
dus maar weinig energie. Er zijn stand-byregelaars
voor de televisie met dvd-recorder, de computer met
randapparatuur en het kofiezetapparaat, maar ook voor
elektrische boilers en kantoorapparatuur. Ze werken op
verschillende manieren. Laat u dus goed informeren. De
prijzen variëren van twintig tot vijftig euro.
26 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
• Laat uw laptop niet in slaapstand staan. Zelfs in
slaapstand vraagt het toestel nog een vermogen van
15 watt, onder meer om de batterij op te laden. Haal
dus zo veel mogelijk de stekker uit het stopcontact als
uw laptop niet actief is.
• Gebruik uw tv niet voor achtergrondmuziek. Een
radio verbruikt veel minder en helpt u zo’n 15 euro per
jaar besparen.
• Verdenkt u een van uw toestellen van een hoog
sluipverbruik? Controleer het met een energiemeter.
Dat toestel is vrij te koop of u kunt het gratis ontlenen
in een van onze klantenkantoren (de adressen vindt u
op de pagina hiernaast, of zoek een klantenkantoor
in uw buurt via www.eandis.be > Over Eandis >
Klantenkantoren).
Controleer het verbruik van uw toestellen met een energiemeter.
27Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Klantenkantoren
Openingsuren
Maandag: van 8.30 tot 12 uur en van 12.30 tot 16 uur.
Dinsdag: van 14 tot 18 uur.
Woensdag: van 8.30 tot 12 uur.
Donderdag: van 8.30 tot 12 uur en van 12.30 tot 16 uur.
Vrijdag: van 8.30 tot 12 uur en van 12.30 tot 16 uur.
Voor meer info, surf naar www.eandis.be
Dit zijn de adressen* van onze klantenkantoren, gerangschikt naar postcode:
• 1500 Halle, Vanden Eeckhoudtstraat 15
• 1800 Vilvoorde, Toekomststraat 38
• 2100 Antwerpen (Deurne), Merksemsesteenweg 233
• 2018 Antwerpen, Appelmansstraat 12-14
• 2220 Heist-op-den-Berg, Boudewijnlaan 20
• 2300 Turnhout, Koningin Elisabethlei 38
• 2440 Geel, Dokter Van de Perrestraat 218
• 2500 Lier, Kantstraat 6
• 2800 Mechelen, Elektriciteitstraat 70
• 2960 Brecht, Lessiusstraat 18
• 3012 Leuven (Wilsele), Aarschotsesteenweg 58
• 8000 Brugge, Scheepsdalelaan 56
• 8400 Oostende, Hendrik Serruyslaan 66 - 68
• 8500 Kortrijk, President Kennedypark 12
• 8630 Veurne, Ieperse Steenweg 1
• 8800 Roeselare, Meensesteenweg 5
• 8900 Ieper, Stationsstraat 39
• 9000 Gent, Sint-Pietersnieuwstraat 62
• 9100 Sint-Niklaas, Heistraat 88
• 9160 Lokeren, Oud-Strijderslaan 3
• 9320 Aalst (Erembodegem), Industrielaan 2
• 9500 Geraardsbergen, Kaai 15
• 9600 Ronse, Zonnestraat 55
• 9800 Deinze, Gentpoortstraat 20
• 9900 Eeklo, Molenstraat 135 bus 2
* Situatie oktober 2013. De meest recente versie vindt u op
onze website www.eandis.be
28 Hoe een zuinig huishoudtoestel kiezen?
Dringende oproepen
0800 65 0 65 Gasreuk
Hier kunt u een gasreuk melden, 24 uur per dag
en 7 dagen per week. Deze oproepen worden
prioritair behandeld. Dit is een gratis nummer.
078 35 35 00 Storingen en defecten
Op dit nummer kunt u terecht om storingen of
defecten op het elektriciteits- of aardgasnet te
melden. Het nummer is 24 uur per dag en 7 dagen
per week bereikbaar. U betaalt het zonale tarief.
0477 77 70 80 Spraak- en gehoorgestoordenSMS
Spraak- en gehoorgestoorden kunnen een
gasreuk, storingen en defecten melden via een
sms-codebericht naar 0477 77 70 80. Meer info
vindt u op www.eandis.be > Contact >
Telefonisch contact.
Hoe contacteert u Eandis ?
WebsiteSnel en makkelijk via het web.
www.eandis.be
Aansluitingen gas en elektriciteit:
nieuwe aansluitingen, verzwaring van aansluitingen,
verplaatsing en vervanging van meters.
www.eandis.be > Aansluitingen
Doorgeven meterstanden
www.eandis.be > Meteropneming
Melden van verhuizing
www.eandis.be > Verhuizen
Rationeel energiegebruik: premies, tips …
www.eandis.be > Energie besparen
Dienstverlening van de sociale leverancier en
budgetmeters
www.eandis.be > Sociaal
Vacatures
www.eandis.be > Jobs
Defecte straatlampen
www.eandis.be > Straatlampen
Een defecte straatlamp opgemerkt? Geef de
adresgegevens van de paal door en we herstellen
het defect zo snel mogelijk. Defecte straatlampen
kunt u ook telefonisch melden: 0800 6 35 35.
Opmerkingen of klachten
www.eandis.be > Over Eandis > Opmerkingen of klachten melden
Hebt u een probleem met de dienstverlening van
Eandis? We horen graag uw reactie, zodat we onze
werking kunnen verbeteren.
Ombudsdienst
www.eandis.be > Over Eandis > Ombudsdienst
Bent u niet tevreden over de manier waarop we
uw klacht behandelen? Dan kunt u terecht bij de
ombudsdienst van Eandis.
U kunt ook schrijven naar: Ombudsdienst Eandis -
Postbus 60, 9090 Melle.
078 35 35 34 Algemeen telefoonnummer
Voor alle vragen kunt u ook terecht op dit nummer.
We zijn iedere werkdag bereikbaar van 8 uur tot
20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. U betaalt
het zonale tarief.
9010019-v
1 -
Okto
ber
2013 -
v.u
.: L
uc D
esom
er, P
ub
lic a
ffairs e
n C
om
munic
atie E
and
is -
Bru
ssels
este
enw
eg 1
99, 9090 M
elle
- G
ed
rukt
op
milieuvr
iend
elijk p
ap
ier