Hyrje Ne Sistemet Politike Nacionale7 (Austria,

8/14/2019 Hyrje Ne Sistemet Politike Nacionale7 (Austria,

1/13

Hyrje ne sistemet politikeHyrje ne sistemet politike

nacionale (Austria,nacionale (Austria,kapacitet qeverisesekapacitet qeverisese

lokalelokaleLigjerata e VII-teLigjerata e VII-te

((Shoqatat dhe PartneritetiShoqatat dhe Partneriteti

shoqeror.shoqeror.))Prof.Dr.ass.Bekim BaliqiProf.Dr.ass.Bekim Baliqi


2/13

PrmbajtjaPrmbajtja

Organizatat/Shoqatat: koncepti,Organizatat/Shoqatat: koncepti,

funksionet dhe zhvillimi historikfunksionet dhe zhvillimi historik Partneriteti shoqeror: zanafilla ePartneriteti shoqeror: zanafilla e

tyre, prfitimet nga keto, dhe etyre, prfitimet nga keto, dhe e

ardhmja e saj.ardhmja e saj.


3/13

ShoqatatShoqatat

ObjektiviObj

ektivi kryesor eshte ,n krahasim prejkryesor eshte ,n krahasim prejpartive politike (qe kane per qellimpartive politike (qe kane per qellimpushtetin) ndikim n vendimet e qeverispushtetin) ndikim n vendimet e qeveris( permes se ashtquajteres( permes se ashtquajteres grupet egrupet e

presionit)presionit) Mjetet:Mj

etet: Ndikimi te anetaret e Parlamentit (Lobim)Ndikimi te anetaret e Parlamentit (Lobim)

Vlersimi i vendimieve t qeverisVlersimi i vendimieve t qeverisSeancave dgjimore n komisionetSeancave dgjimore n komisionetparlamentareparlamentare Kontaktet me qendratKontaktet me qendratvendimmarresevendimmarrese


4/13

Organizimi:Organizimi: N krahasim me lvizjet rejaN krahasim me lvizjet reja sociale (sociale (Civil Society,Civil Society,

OJQ-te, levizjet eOJQ-te, levizjet e grave, paqesore,ambientaliste, etj)grave, paqesore,ambientaliste, etj)organizimi eshte me formalorganizimi eshte me formal

shoqatat e lir (p.sh. Bashkimi i Federats Austriakeshoqatat e lir (p.sh. Bashkimi i Federats Austriaket Tregtis) vs. "Shoqata obligueshme(met Tregtis) vs. "Shoqata obligueshme(me

antarsimin e detyrueshm-p.sh Shoqata e mjekeve,antarsimin e detyrueshm-p.sh Shoqata e mjekeve,ose Politologeve)ose Politologeve) Shoqatat kryesore:Shoqatat kryesore:

Oda Ekonomike (komerciale)Oda Ekonomike (komerciale)

Shoqata e BujqsveShoqata e Bujqsve

Sindikate e punetoreve "berthama e lvizjes sSindikate e punetoreve "berthama e lvizjes spuntoreve)puntoreve)

Bashkimi i Sindikatave Austriake ( "krah" i lvizjes sBashkimi i Sindikatave Austriake ( "krah" i lvizjes spuntoreve)puntoreve)


5/13

Zhvillimi i sindikatave:Zhvillimi i sindikatave: 1. Republika: "drejtimin e sindikatave"1. Republika: "drejtimin e sindikatave"

bashkimit t prgjithshme n vitin 1945bashkimit t prgjithshme n vitin 1945

fillimisht me 15, tani 8 artizanale sindikatatfillimisht me 15, tani 8 artizanale sindikatat

Niveli i organizats (duke prjashtuarNiveli i organizats (duke prjashtuarpensionistt dhe t papun) n krahinatpensionistt dhe t papun) n krahinat nivele t ndryshme - midis 18% (Vorarlberg)nivele t ndryshme - midis 18% (Vorarlberg)

dhe 50% (Burgenland) (1999)dhe 50% (Burgenland) (1999)

Gjithsej n zbritje - nga 52% (1965) n 38%Gjithsej n zbritje - nga 52% (1965) n 38%(1999)(1999)


6/13

Form austriak e corporatism:ndrmjetsimit t interesit midisshtetit / qeveris, shoqatat e biznesit

dhe sindikatat Prfshirja e pundhnsve t mdha dhesindikatave te punotoreve per vendime tmarra nga politika financiare, ekonomikedhe sociale

Shprehja e demokracise konsensuale,karakteristik austriake


7/13

Ndarja e sferave te interesit

Sozialpartnerschaft

WirtschaftskammerODA EKONIMIKE

ArbeiterkammerSINDIKATA E

PUNETOREVE

LandwirtschaftskammerODA E BUJQESISE

GBBSPK


8/13

Rindrtim post-1945 vetm me

konsensus nprmjet bashkpunimit tgjer midis partive politike, t qeverisdhe shoqatave ka qene e mundur

1957: Joint Commission (me Vlera

Nnkomisioni, 1962 Lohnunterausschuss) 1963: Kshilli pr shtje Ekonomike

dhe Sociale

1992: Nnkomisioni pr shtjetNdrkombtare


9/13

Prqndrohet n objektivatmakroekonomike: Rritja ekonomike

Punsimi Rritja n t ardhurat kombtare

produktivitetit-bazuar pagat

Stabiliteti i mimeve karakteristika

organizative: joformal, bashkpunimin vullnetar-operacionnn prjashtimin e publikut: unanimitet

mungesa e legjitimitetit demokratik


10/13

kushtet institucionale: centralizim t lart, kompensimin e

brendshme dhe aftsin angazhimin eorganizatave (monopoli prfaqsim)

Partit ndrvarsis - Qeveria - Shoqatat(zyrat akumulimi)

ekonomi t prziera, pra, t dobt kapitale

konsensus politik (koalicion i madh,

prfaqsimi proporcional)


11/13

Prparesite dhe kritika:

Kontributi n rritjen ekonomike (n t njjtnkoh i pashmangshm) pr shprndarje

paqen sociale: n krahasim ndrkombtar shkall shum t ult

grev: q nga viti 1973, grevat jan zakonisht mpak se 1 minuta pr punonjs, deri n vitin 2003 -pr shkak t reforms s pensioneve - ai u rrit n196,5

Zhvlersim i Parlamentit (vetm m t bekuar

nga marrveshjet e puns) mungesa e risive (veanrisht n sektorin e

drit-shtetzim)


12/13

ndikim n rnie q nga viti 1970 (I): Problemet me ndryshimin e sistemit te vlerave

Qeshtje tjera si ekologjia

rnie elektoratit dhe militanteve partiak

konkurrencs n rritje midis partive

Fragmentimit t tregut t puns (rnie n proporcion t"punsimit t rregullt", konfliktet e sektorit publik / esektorit privat, papunsia n rritje)

Gloablizimi i ekonomis dhe integrimit Evropian (BE):lvizshmrin n rritje t kapitalit, nj prirje drejtrregullimit dhe rritjen e konkurrencs

privatizimi, liberalizimi, reformat e pensioneve ... Dheceshtje tjera


13/13

Prfundim

Koha e arte e partneritetit social kakaluar:

vetm n disa fusha (p.sh. marrveshjetkolektive) mbajne nj balanc te

interesave akoma

votimi m shum dhe m t madhe nvendime politike dhe politikrja me votene shumices Austria tani nuk mund tprcaktohet m si e tipit t "Demokracipermes Negociatave"

Documents

Hyrje Ne Sistemet Politike Nacionale7 (Austria,