ik in c i baskı

M İ h\ l \

SOSYALARAŞTIRMALARVAKFI

f;oN (,;i'îyRK'^'i'ızyjL)

fî)lRÂ I\'T ()l())(S İ

“Şair Yılmaz Odabaşı’nın antolojisi, genç ijuşağın şiirini okuruna

ileten cesuf bir toplam... Aynı adlarla, aynı şiirlerle dolu antolojilerden

bıktıysan-^z, bu sizin yenilik dı,'ıygunuzu okşuyor...i Şiir zevkinizi

gözden geçirmek için fırsattır byî antoloji. Yenileri tanıyın. Bunca şair

arasında elbette birini beğenectk, seveceksiniz..! Doğan' HIZLAN, Hürriyet. 9 Eylül 2(H)0

\I I“Yılmaz Odabaşı, gerçekten iyi, o ldukça da yararlı bir işin

üstesinden gelmiş... ‘Son Çeyrek Yüzyıl Şiir Antolojisi', Cumhuriyet

d()nemi şiirimizin zenginliğinin ‘genç’ i'yüzünü gcksteren önemli bir

kaynak olarak elimizin haltında şimdi...”Retikm m BAŞ, Sabah, I I Haziran 2000

' t

“Odabaşı’nm derlemesi, ‘antoloji Rıryası’nın dışında tutulması

gereken bir yapıt. Özenle hazırlanmış. Uzun bir çalışmanın ürünü

olduğu da ortada... Ben kendi adıma,,edebiyat dünyasına ilk adımı

atanları bile izlemeye çalışıyoaım- ama derlemeyi elime alınca, gözden

kaçırdığım bazı şairleri f^rk ettim...”/ Ülkü TAMER, Milliyet, ^4 Aralik 2000

II

“‘Son Çeyrek Yüzyıl Şiir Antolojisi’, adından da anlaşılacağı gibi

şiirimizin son yirmi beş yılını kapsıypr. 1941 doğumlu Metin Altiok'tan

1978 doğumlu Zeynep SKöy ki'ye uzanan 112 şairlik bir'şiir çeşitliliği.

Daha önce benzeri olmayan bir çalışına!”Atilla BİRKİYE, Cumhuriyet, 17 Ağustos 2000

S C A L AYAYINCILIK

1975-2000SON ÇEYREK YÜZYILŞİİR ANTOLOJİSİ

Yılmaz Odabaşı

SCALAY A Y IN C IL tK

BU ANTOLOJİ, FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU'NUN 34. MADDESİNE DAYANILARAK HAZIRLANMIŞ OLUP, YAYIN HAKKI

FSEK.’NUN 8. MADDESİNE GÖRE İŞLEYENİN, TEK TEK ŞİİRLERİN BÜTÜN HAKLARI İSE ŞAİRLERİNİNDİR.

© Scala Yayıncılık ve Tanıtım A.Ş.ISBN : 975-7132-8S-3

Tanıtlın için yapılacak kısa alıntılar dışında yayıncının izni olmaksızın hiçbir yolla çogaltılamaz.

1975-2000SO N ÇEYREK YÜ ZY IL ŞİİR A N TO LO JİSİ

Yılmaz Odabaşı

Birinci baskı: Mayıs 2000 Scala Yayıncılık İkinci baskı: Haziran 2001 Scala Yayıncılık

Dizi Editörü: Hakan Feyyat Kapak Tasarım: Davut Köse

Dizgi: Fatoş Doğan Düzelti: Engin SarıgUl, Serap Kurt, Güzin Alparslan

Ofset Hazırlık: Scala Yayıncılık ve Tanıtım A.Ş.C ilt ve Baskı: Berdan Matbaacılık

Scala Yayıncılık ve Tanıtım A.Ş. istiklal Caddesi Mis Sok. Tan A p t 6/7-8 Beyoğlu - 80050 İstanbul

Tel: (0212) 251 51 26 - 245 43 89 Faks: (0212) 245 28 43 E-Mail: scala@escortnet.com

W eb: yww^.scala.com.tr

internet satışı w w w .ideefixe.com & w w w .estore ,com .tr

SAVSosyal Araftırmalar Vakfı

KaUavi Sokak 4/3 İstiklal Caddesi BEYOĞLU Tel: O 212 292 55 85 - 86 www.sav.org.tr

SO SYAL

ARAŞTIRMAİAR

VAKFIW

Sosyal Araştımıalar Vakfının katkıları ile hazırlanmış ve

bu kitabın gelirinin yarısı SAV'a bırakılmıştır

İstiklal Caddesi KaHavi Sokak 4/3 Beyoğlu 0 212 292 55 85 - 86 www.sav.org.tr

İNDEKS

ATAOL BEHRAMOĞLU (1942) - 58 ABDÜLKADİR BULUT (1943-1985) - 72 ALt FaZA EFTTAN (1944-1979) - 93 AHMET ÖZER (1946) - 113 AHMET TELLİ (1946) - 122 AHMET ADA (1947) - 136 ARKADAŞ Z. ÖZGER (1948-1973) - 163 ARZU K. AYÇÎÇEK (1949) - 181 A. HlCRİ tZGÖREN (1951) - 206 ABDÜLKADİR BUDAK (1952) - 226 AYTEN MUTLU (1952) - 236 AHMET GÜNBAŞ (1953) - 262 ALİ GÜNVAR (1953) - 263 ADNAN YÜCEL (1953) - 277 ALİ CENGİZKAN (1954) - 282 ADİL İZCİ (1954) - 303 ATİLLA BİRKÎYE (1955) - 313 AHMET GÜNTAN (1955) - 319 AYDIN ÖZTÜRK (1955) - 335 AYDOĞAN YAVAŞLI (1955) - 340 ADNAN AZAR (1956) - 341 ADNAN ÖZER (1957) - 391 AHMET ERHAN (1958) - 409 AKİF KURTULUŞ (1959) - 448 AYTEKİN KARAÇOBAN (1959) - 452 A. KEREM ÇEBİ (1960) - 469 AYDIN ŞİMŞEK (1960) - 484 AKGÜN AKOVA (1962) -514 AHMET CAN AKYOL (1962) - 521 ADNAN SATICI (1962) - 533 AYDIN AFACAN (1994) - 558 ALİ ASKER BARUT (1964) - 559

ALTAY ÖKTEM (1964) - 568 AYHAN BOZKUKT (1971) - 603 BEHÇET AYSAN (1949-1993) - 171 BARIŞ PÎRHASAN (1951) - 209 BİLSEN BAŞARAN (1954) - 280 BERRİN TAŞ (1957) - 400 BETÜL TARIMAN (1962) - 536 BÎRHAN KESKİN (1963) - 546 BEJAN MATUR (1968) - 596 CEZMİ ERSÖZ (1959) - 443 CEYLAN KORYÜREK (1962) - 590 CEM UZUNGÜNEŞ (1962) - 538 CİHAN OĞUZ (1963) - 548 CEM SAVRAN (1965) - 578 CENK KOYUNCU (1967) - 589 ÇİĞDEM SEZER (1960) - 483 DERYA ÇOLPAN (1967) - 585 DEVRİM DİRLİKYAPAN (1974) - 607 EGEMEN BERKÖZ (1941) - 47 EBUBEKÎR EROĞLU (1950) - 186 ERDAL ALOVA (1952) -216 ENİS BATUR (1952) -219 EROL ÇANKAYA (1953) - 249 ENGİN TURGUT (1957) - 398 ERGÜL ÇETİN (1958) - 407 ENVER ERCAN (1958) -415 EMİRHAN OĞUZ (1958) - 426 EMİR ALİ YAĞAN (1958) - 437 ELİF (1963) - 545 ESRA ZEYNEP (1966) - 584 FADIL ÖZTÜRK (1955) - 334 GÜVEN TURAN (1943) - 82 GÜLSELİ İNAL (1947) - 146 GÜLSÜM AKYÜZ (1949) - 1 77 GÜLTEKİN EMRE (1951) - 203

HÜSEYİN ATABAŞ (1942) - 56 HİDAYET KARAKUŞ (1946) -111 HÜSEYİN PEKER (1946) - 115 HÜSEYİN YURTTAŞ (1946) - 129 HULKİ AKTUNÇ (1949) - 167 HAYATİ BAKİ (1949) - 179 HAŞİM ÇATIŞ (1952) - 234 HÜSEYİN AVNİ DEDE (1954) - 287 HÜSEYİN FERHAD (1954) - 298 HİLMİ HAŞAL (1954) - 301 HALİM YAZICI (1954) - 308 HÜSEYİN AVNİ CİNOZOĞLU (1955) - 314 HAYDAR ERGÜLEN (1956) - 352 HÜSEYİN HAYDAR (1956) - 362 HALİL İBRAHİM ÖZCAN (1957) - 388 HAŞAN ÖZTOPRAK (1957) - 390 HAKAN KARAHAN (1960) - 481 HÜSEYİN ALEMDAR (1962) - 518 HÜSEYİN ÖNCÜ (1962) - 532 HÜSEYİN ELÇİ (1965) - 575 HAKAN SAVU (1965) - 576 HALİL GÖKHAN (1967) - 567 İSMET ÖZEL (1944) - 99 İNCİ ASENA (1948) - 154 İHSAN TOPÇU (1948) - 156 İSMAİL UYAROĞLU (1948) - 158 İZZET YASAR (1951) -214 İBRAHİM OLUKLU (1953) - 271 İLYAS TUNÇ (1956) - 377 İLHAN BÜYÜKCEBECİ (1957) - 380 İLKİZ KUCUR (1958) - 419 İHSAN DENİZ (1960) - 470 İBRAHİM KARACA (1960) - 480 İBRAHİM BAŞTUĞ (1964) - 561 KÜÇÜK İSKENDER (1964) - 563

KEMAL TAŞTEKİN (1969-1994) - 599 KAAN İNCE (1970-1992) - 600 LEYLA ŞAHİN (1954) - 306 LALE MÜLDÜR (1956) - 371 METİN ALTIOK (1941-1993) - 41 MAZHAR CANDAN (1941) - 51 MELİSA GÜRPINAR (1941) - 53 MEHMET TANER (1946) - 119 METİN GÜVEN (1947) - 142 MUSTAFA IRGAT (1950-1995) - 189 M. MÜMTAZ TUZCU (1950) - 199 MÜSLİM ÇELİK (1952) - 231 MEHMET MÜFİT (1952) - 235 METİN CENGİZ (1953) - 246 MEHMET ÇETİN (1955) -316 MURATHAN MUNGAN (1955) - 323 MEHMET OCAKTAN (1955) - 332 MAHMUT TEMİZYÜREK (1955) - 337 MUZAFFER KALE (1957) - 387 MEHMET YAŞIN (1958) - 434 MUSTAFA KÖZ (1959) - 454 METİN FINDIKÇI (1960) - 474 METİN CELAL (1961) - 486 MECİT ÜNAL (1961) - 507 MERİH AKOĞUL (1963) - 540 MESUT ADNAN (1963) - 543 METİN KAYGALAK (1968) - 593 METE ÖZEL (1963) - 552 NİHAT BEHRAM (1946) - 106 NURULLAH CAN (1947) - 140 NAHİT KAYABAŞI (1955) - 321 NİLGÜN ÜSTÜN (1956) - 378 NİLGÜN MARMARA (1958-1987) - 421 NEŞE YAŞIN (1959) - 459 NEVZAT ÇELİK (1960) - 463

NUH ÖMER ÇETİNAY (1960) - 467 NAMIK KUYUMCU (1961) - 491 NUR (1962) - 531 NECMİ ZEKÂ (1963) - 554 NAZMİ AĞIL (1964) - 556 ORUÇ ARUOBA (1948) - 152 OZAN TELLÎ (1950) - 195 OYA UYSAL (1952) - 238 OĞUZHAN AKAY (1955) - 310 ORHAN ALKAYA (1958) - 403 OKTAY TAFTALI (1958) - 431 OSMAN HAKAN A. (1959) - 439 OĞUZ ÖZDEM (1959) - 458 ORHAN KAHYAOĞLU (1960) - 475 OSMAN ÇAKMAKÇI (1965) - 573 ORHAN TÜLEYLtOĞLU (1965) - 579 OSMAN OLMUŞ (1966) - 581 ÖZKAN MERT (1944) - 94 ÖZGEN SEÇKİN (1951) - 212 Ö. FARUK HATİPOĞLU (1958) - 4J8 REFİK DURBAŞ (1944) - 86 RONİ MARGULİES (1955) - 329 RUHAN MAVRUK (1958) - 424 SÜREYYA BERFE (1943) - 66 SENNUR SEZER (1943) - 77 SİNA AKYOL (1950) - 183 SEYYtT NEZÎR (1950) - 190 SUPHİ NURİ İLERİ (1953) - 265 SOYSAL EKİNCİ (1954) - 294 SUNA ARAS (1956) - 347 SALİH BOLAT (1956) - 349 SEFA KAPLAN (1956) - 368 SÜHA TUĞTEPE (1956) - 375 SAFFET SOYÖZ (1957) - 397 SUAT VAFU3AL (1957) - 401

SALİH MERCANOĞLU (1959) -457 SEFA FERSAL (1960) - 472 SUNAY AKIN (1962) - 509 SAMİ BAYDAR (1962) - 522 SEYHAN ERÖZÇEUK (1962) - 526 SABRİ KUŞKONMAZ (1962) - 529 SELİM TEMO (1972) - 604 ŞAVKAR ALTINEL (1953) - 243 ŞÜKRÜ ERBAŞ (1953) - 255 TİMUÇİN ÖZYÜREKLİ (1950) - 19i TAHİR ABACI (1951) - 202 TARIK GÜNERSEL (1951) - 259 TUĞRUL TANYOL (1953) - 272 TURGAY FİŞEKÇİ (1956) - 358 TUĞRUL ASİ BALKAR (1960) - 462 TUĞRUL KESKİN (1960) - 477 TAMER ÖNCÜL (1960) - 482 TURGAY KANTÜRK (1961) - 488 TURGAY NAR (1961) - 494 TARKAN ÇEPER (1969) - 598 TUNA KİREMİTÇİ (1973) - 606 UĞUR KAYNAR (1956-1993) - 366 Ü. YAŞAR IŞIKHAN (1957) - 382 ÜNAL ERSÖZLÜ (1959) - 446 VEYSEL ÇOLAK (1954) - 289 VURAL BAHADIR BAYRIL (1962) - 524 YAHYA AKENGİN (1946) - 105 YILMAZ YEŞİLDAĞ (1952) - 241 YAŞAR MİRAÇ (1953) - 266 YELDA KARATAŞ (1954) - 304 YUSUF ALPER (1956) - 343 YUNUS KORAY (1957) - 383 YÜCELAY SAL (1957) - 395 YILMAZ ODABAŞI (1961) - 497 YILMAZ ERDOĞAN (1968) - 591

ZERRİN TAŞPINAR (1947) - 150 ZEYNEP ALİYE (1959) - 442 ZAFER ŞENOCAK (1961) - 503 ZEYNEP UZUNBAY (1961) - 505 ZEYNEP KÖYLÜ (1978) - 609

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ...............................................................................9

METİN ALTIOKSondeyiş...........................................................................41Bozlak Kedi ve Ölüm .........................................................42Zamanlı G azel...................................................................42Öndeyiş.............................................................................42Sone.................................................................................43Sani Bana........................................................................ 43Kızım/lar.......................................................................... 44HİÇ .................................................................................. 44Ölüm .............................................................................. 44Ayrılık.............................................................................. 45Ölümden Konuşacaktık .................................................... 45

EGEMEN BERKÖZSomlar Sorular................................................................ 47İlkyaz Deliyaz .................................................................. 48Şiir Hâlâ Bir Sıcaklıksa .................................................... 49Sığınak............................................................................ 49Sen Da|m Ardını Biliyor Musun? ...................................... 50

MAZHAR CANDANOyunun Adı Neydi? ...........................................................51

MELİSA GÜRPINARKonuşmalar...................................................................... 53

HÜSEYİN ATABAŞGölgesi İçinde Düşen G ö l.................................................. 56Bedeli Ömür Olan ............................................................ 57

ATAOL BEHRAMOĞLUBir Gün Mutlaka.............................................................. 58Kırk Yaşın Eşiğinde Ş i ir .................................................... 61Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var .......................... 62Yıkılma Sakın .................................................................. 62Bu Aşk Burada Biter ........................................................ 64Türkiye Üzgün Yurdum Güzel Yurdum .............................. 64

SÜREYYA BERFEÖnemli Değil .................................................................... 66Nöbetçi........................................................................... 68tşsiz Bir Lise Mezununun Annesine Yazdığı ......................... 69Uçurum, Su. Kırlangıç...................................................... 69Son Ayların Ş iir ................................................................ 70Çok Arıyorum Seni............................................................ 70

ABDÜLKADİR BULUTGözyaşları da Çiçek Açar .................................................. 72Rahle .............................................................................. 73Bir Akdeniz Çocuğu Olarak .............................................. 73Arkadaş Adresleri ............................................................ 74Bende Saklı Kalan............................................................ 75Bir Su Boynu G ib i............................................................ 75

SENNUR SEZERİnsanlar Öldürülürken...................................................... 77Yarın Sabah Erkenden...................................................... 77Bu Resimde Kimler Var .................................................... 78Asker Çantası .................................................................. 78Sayıklamalar.................................................................... 79Kirlenmiş Kâğıtlar ............................................................ 80

GÜVEN TURANBir Sevdanın İçyüzü.......................................................... 82Sarraf.............................................................................. 83Görünen Kentler’den-Gerze................................................ 83Görünen Kentler’den-Esklşehlr.......................................... 84Seyran ............................................................................ 85

REFİK DURBAŞDeğişen Nedir Güvercinleri................................................ 86Ev Kurusu Kızlar.............................................................. 88Geçti mİ Geçen Günler...................................................... 89Kendi Gelsin .................................................................... 90Menzil.............................................................................. 90Yok Adresi.........................................................................90Çırak Aranıyor...................................................................91Şiirler...............................................................................91

ALİ RIZA EFTTANAdanmış O lan ...................................................................93Okul Acılan-II ...................................................................93

ÖZKAN MERTİşte Hayat! İşte Ölüm ve Tarih!........................................... 94Şair! Seni Nasıl Kopannz Dağlardan? ................................. 95Bağışlama Bizi Hayat! .......................................................96Dünyayla Çektirilmiş Hiç Resmim Yok Benim ..................... 97ŞUri Kim Sevmez? .............................................................98

ÎSMET ÖZELKanla Kirlenmiş Evrak.......................................................99Esenlik BÜdIrisI...............................................................100Dişlerimiz Arasmdaki Ceset ............................................. 100Sevgilim Hayat................................................................. 101Çözülmüş Bir Sırrm Üzüntüsü ......................................... 102“İçimden Şu Zalim Şüpheyi KaldırYa Sen Gel Ya Beni Oraya Aldır” ....................................... 103Yorgun ...........................................................................104

YAHYA AKENGÎNEylül Kuşatması .............................................................105

NİHAT BEHRAMİstanbul Seni Seçmeyecek ...............................................106Üç Dağa A ğ ıt ...................................................................107Yenilgi.............................................................................108İnsan kİ Hasreti Kadar.....................................................109

HİDAYET KARAKUŞGltüler ........................................................................... 111Buğu...............................................................................112

AHMET ÖZERDüşün k İ .........................................................................113Kcir Çığlıkları...................................................................114Söyle Yüzüm Tanığımsm...................................................114Anlat...............................................................................115

HÜSEYİN PEKERÖğrenci...........................................................................115Kitabı Olmayan ...............................................................117Yalnız Efe .......................................................................118

MEHMET TANERYüzü Olan H alk ............................................................... 119Böğürtlen ....................................................................... 120Haraç ............................................................................ 120Bentsiz Bulut................................................................... 120

AHMET TELLİHâlâ Koynumda Resmin................................................... 122Geldim İşte ..................................................................... 123Sıyrılıp Gelen................................................................... 124Karda İzler....................................................................... 124Ömrüm Diyorum............................................................. 125Belki Yine Gelirim ........................................................... 126Şahmeran....................................................................... 127İmlâsız ........................................................................... 128

HÜSEYİN YURTTAŞBir Silvan Gecesi............................................................. 129Yiüp Gidene Gazel ...........................................................130Geride Kalan ...................................................................130Kod: Adı Mansur ..............................................................131Gecede Kanat Sesleri ....................................................... 133

AHMET ADAAşk Ayrılıktır Biraz da ..................................................... 136Güz................................................................................. 137Sevda Günleri ................................................................. 137Seni Hep Sevdim ............................................................. 138Onun Evi Kuşlara Yakm................................................... 139

NURULLAH CANKadınlar Geceleri Severler Geceleri Güzel Bakarlar............. 140

METİN GÜVENDsırgm.............................................................................142Mutlaka Bursa.................................................................142Ömrüm Senin Olsun .......................................................143Kirli ............................................................................... 144Dünya Sarkıyor...............................................................144Requiem .........................................................................145Unutmak İyidir ...............................................................145

GÜLSELİ İNALUrlk Bahçe .................................................................... 146Dalgalar ........................................................................ 146Gtörme Uçuşu ................................................................ 147Seyyah ..................................................................... . . 148

ZERRİN TAŞPINARGüzelleme...................................................................... 150Susması Toprağm-Yanlıp.................................................151Anfora............................................................................ 151

ORUÇ ARUOBANe kİ Hiç-Halku.............................................................. 152

İNCİ ASENAÇakıl Taşı ...................................................................... 154Bana Bir Şarkı Çal İnsan Sesi Olsun.................................155Orkinos.......................................................................... 155

İHSAN TOPÇUBirahanede Koşan A tla r.................................................. 156Dörtlemeler.................................................................... 156Düşüş ve Çıghk.............................................................. 157

İSMAİL UYAROĞLUEsirgemeyen ve Bağışlamayan Şertanın Adıyla...................158Uyumsuz........................................................................ 159D a l....................................................... : ..................... 160Asmahmescit’te .............................................................. 160Yine Boynun .................................................................. 160Felaketlere Gülecek Kadar ...............................................161Güzelliğin Gelişi...............................................................161Kan................................................................................ 161Ömrüm, Bana Bağışla Bu ŞUrl .........................................161

ARKADAŞ Z. ÖZGERBir Gün Sevişmeyi Bana...................................................163Ferhat............................................................................ 164Orman .......................................................................... 165Sevdadır ........................................................................ 165

HULKİ AKTUNÇKalem ve Toprak ..............................................................1 < i7Tenha............................................................................. lt>7Şiir Nasıl Diretir............................................................... İfiHMusistorica..................................................................... 1(>!>Yorgun Telve ...................................................................170

BEHÇET AYSANKarasevda....................................................................... 171Redif Kışla Soka|ı ........................................................... 172Bir Eflatun Aşk ............................................................... 17;iAyna............................................................................... 174Beyaz Bir Gemidir Ölüm................................................... 17r>Bir Yalnız Nar Ağacı.........................................................175

GÜLSÜM AKYÜZAteş Çiçekleri...................................................................177

HAYATİ BAKIÖlümün ve Aşkın İşareti................................................... 179Tuhaflık .........................................................................180

ARZU K. AYÇİÇEKSaçındaki Kurdele ........................................................... 181Yosunlu Bir Yürektiniz E^vlerlmlzde................................... 182

SİNA AKYOLGeçtiydi...........................................................................183Gezi ...............................................................................183Saten .............................................................................184Hücum! Yeniden!............................................................. 184Ben Bana Üryan .............................................................185

EBUBEKİR EROĞLUMesafe.............................................................................186Yol Elçisi.........................................................................187

MUSTAFA İRGATTemsil Edümeyen'e...........................................................189

SEYYtT NEZİRŞandır Verilen S ö z ...........................................................190Senin Hünerin.................................................................191Sevgilim, Boş V e r.............................................................192

TİMUÇİN ÖZYÜREKLİSana Uzaktan .................................................................193Mor Hüzün .................................................................... 194

OZAN TELLİDörüükler...................................................................... 195Dicle'nin Kıyısında...........................................................197ŞUrce ............................................................................ 197

MEHMET MÜMTAZ TUZCUMevsim.......................................................................... 199Sen Altm Yeşilim ............................................................ 199Kalbin Kara Lekesi.......................................................... 200Terkime.......................................................................... 201Oyunsuz Çocuklara ........................................................ 201

TAHİR ABACIKuş Seli.......................................................................... 202

GÜLTEKİN EMREAkıp Gidiyor .................................................................. 203Ödünç Aldıklannızı Verin ................................................ 203Batık Gemi .................................................................... 204Gece Geçtim Ömrümün Üstünden .................................. 205

A. HİCRİ İZGÖRENUzak.............................................................................. 206Orda Bir Köy Yok Uzakta................................................ 206Hüsran Sokağı................................................................ 207Zeyl................................................................................208Kılıç Artığı Poe-tlk-ler'den................................................ 208

BARIŞ PİRHASANSalacak.......................................................................... 209Aşkm ............................................................................ 210Tarih Kötüdür ................................................................ 210

ÖZGEN SEÇKİNİçten Değilse Bunca Ş ey ................................................... 212Yılmaz............................................................................. 213Pir Sultan Güzeli............................................................. 213

İZZET YASARKârŞllrl ......................................................................... 214Aşk Şiirleri ..................................................................... 214

ERDAL ALOVAKaravullar....................................................................... 216Kaktüs Kadın................................................................... 217Doğaçtan Portre............................................................... 217Nergisi............................................................................. 218Önsöz............................................................................. 218

ENİS BATURAsri Zamanlar ................................................................. 219Endülüs Şiirleri............................................................... 222Beş G ü l...........................................................................223Paramparça ŞUr............................................................... 223

ABDÜLKADİR BUDAKAğır Suç .........................................................................226Adm ...............................................................................226Aşk Beni Geçer ............................................................... 227Seçim Sonuçlan............................................................... 228Eski Defter ..................................................................... 228Bir İpeğe Dokunuş........................................................... 229Fesleğenim Yok A r tk ....................................................... 229L .....................................................................................230

MÜSLİM ÇELİKAh Çekerek Örtüyorum Üstümü....................................... 231Balam............................................................................. 232Gelişin Yanardağın Patlamasıydı....................................... 232Çünkü Onlar Gittiğinden Beri Sıcak G öz ........................... 232

HAŞİM ÇATIŞGit Savrul ....................................................................... 234

MEHMET MÜFİTÖvünüyorum...................................................................235Bir Çapak Öyküsü........................ .................................. 235

AYTEN MUTLUGidelim...........................................................................236Sudur, Yürür...................................................................237

OYA UYSALUzun Yol Sürücüsü .........................................................238Sevdan Yastığımın Altında ............................................... 238Kaç Şehir Var Aranızda ................................................... 239Sokaklar .........................................................................240Uçuruma Düşen Nehir.....................................................240

YILMAZ YEŞİLDAĞRicat .............................................................................241Cinnet ve Cinayet.............................................................242

ŞAVKAR ALTINELİyi kİ Yoksun...................................................................243Balonlar .........................................................................244Orta Batı’run Üstünde Uçarken.........................................245

METÎN CENGİZOrtak D il........................................................................ 246Kışm Sesi ...................................................................... 247Mor Sessizlik.................................................................. 247Aşk Tükeniyor.................................................................248

EROL ÇANKAYAAsıl Adı Gökyüzü............................................................ 249Erzurum Pasinler Eleşkirt A g n .........................................252Ldnk .............................................................................. 253

ŞÜKRÜ ERBAŞAykın Yaşamak .............................................................. 255Günün Bitişini Seyrediyorum? .........................................256Döktü Rengini Sessizce ...................................................256BİZ Neden Başkalarım Sevemiyoruz...................................256Saklı Su ........................................................................ 257Düğüm .......................................................................... 258

TARİK GÜNERSELTam Kaçarken................................................................ 259Sisli BIr Melodi .............................................................. 260Ayrışma...........................................................................261Mağarada Kapalı Kalan Kasım’m Tiradı (1 ).........................261

AHMET GÜNBAŞResmindir ...................................................................... 262

ALİ GÜNVARDörtlükler...................................................................... 263Ölüme D a ir..........-........................................................ 263Serpintiler...................................................................... 264

SUPHİ NURİ İLERİGüneşi İçmek Gözlerinde ................................................ 265

YAŞAR MİRAÇGurbete.........................................................................266Akar Yakamoz................................................................ 267Gel ................................................................................ 268Gurbetteki Trabzon ........................................................ 269Zi .................................................................................. 269

İBRAHİM OLUKLUBir Kentin Koltuk Altmdan Görünüşü - 5 ...........................271

TUĞRUL TANYOLGitmek .......................................................................... 272Işığm Halleri .................................................................. 273Soygun Çağı .................................................................. 274İhanet Perisinin Soğuk Sarayı.......................................... 275Yalnızlık Y ılı.................................................................... 275Yaz Geçü........................................................................ 276

ADNAN YÜCELSen kİ Anlarsm .............................................................. 277Ciğerparem .................................................................... 279

BİLSEN BAŞARANGizil Öpücük Bukleleri.................................................... 280Perdeler Kapandı Öykülere...............................................281

ALİ CENGİZKANPüskürtme...................................................................... 282Taş da Çürür.................................................................. 283Yaşamak Gibi ................................................................ 283Firtma............................................................................ 284Dayım Gül Takardı Gömleğinin Yakasma.......................... 285Kar ve Su ...................................................................... 285

HÜSEYÎN AVNİ DEDEAcıya Kurşun Geçmez .....................................................287Yine Eskisi G ib i...............................................................288

VEYSEL ÇOLAKUmut Aşktadır................................................................ 289Dünyada Yara î z l ............................................................ 290Hançer ...........................................................................291Yüzyüze.......................................................................... 292Boynumuzun Tanıklığı.....................................................292Kanama.......................................................................... 293

SOYSAL EKİNCİİlk Kıssa ........................................................................ 294Yoksa Ben Ölmek Yerine “Durum Şllrleri'mi Yazsam ........294

HÜSEYİN FERHADAy Vaktidir .................................................................... 298Güneş İşaret Parmagımm Arkasmdan Doğar, IX..................298V eda.............................................................................. 299Reayâ ............................................................................299Münacaat ......................................................................300Külleri Eşelemek ............................................................ 300

HİLMİ HAŞALTutkal............, .............................................................301Kopuşma........................................................................302

ADİL İZCİBasmç............................................................................303Kıyıda............................................................................303

YELDA KARATAŞYaşamm Sun ..................................................................304

LEYLA ŞAHİNMektup 1 ......................................................................306Genelken Ölenin Türküsü................................................306Benim Bir Annem Olsaydı Tuna'ya Benzerdi .................... 307

HALİM YAZICIDolunay Gündemi ..........................................................308Lütfen............................................................................308

OĞUZHAN AKAYYüzde On Mutluluk .........................................................310Sahibinin S es i................................................................ 310Rabarba .........................................................................311E.T. R a f..............■...........................................................311Öptüm Çok Öttüm...........................................................312

ATİLLA BÎRKİYEÇatı Katmda Genç Bir Adam ............................................. 313

HÜSEYİN AVNİ CİNOZOĞLUSevda Burcunda Kasaba...................................................314

MEHMET ÇETÎNtnsan İçin D il...................................................................316Üzgünüm .......................................................................316Bagışlaym Cüzlerimdeki Kırmancı..................................... 318

AHMET GÜNTANSerseri Aşıklar.................................................................319Uyanma Saati .................................................................320

NAHİT KAYABAŞIGüzelkız Sokcigı............................................................... 321Teğet............................................................................... 322

MURATHAN MUNGANKasr Üzerinde ................................................................ 323Bıçak ............................................................................324Sandık Odası.................................................................. 324Yaz Bitü ........................................................................ 325Issız Topraklar................................................................ 326Geçilmez Deniz .............................................................. 326Metal.............................................................................. 327Atlann Yağması.............................................................. 327Italyan Geçmek .............................................................. 328

RONÎ MARGULİESHümeyra........................................................................ 329Oksijen Tüpü..................................................................329Aile Babası .................................................................... 330Otopark...........................................................................331

MEHMET OCAKTANYanmış Sözler .................................................................332Su GûzeU .......................................................................332

FADIL ÖZTÜRKSöz Dardayken.................................................................334

AYDIN ÖZTÜRKErtelenen.........................................................................335Saçlanm Ağanyor Bir Çığlığın Gözlerinde........................... 335Yağmur Yüreklim.............................................................336

MAHMUT TEMİZYÜREKHayat Hepimizden Geniş Ölüm Her Ömürden U zım ........... 337Paranoya, Kırlangıcım Paranoya .......................................338İşte Geldin.......................................................................339

AYDOĞAN YAVAŞLIAraf................................................................................ 340

ADNAN AZARParçalanmış Zamanlar..................................................... 341Küçük Şarkı ................................................................... 341Yağmurun Yağması Yağmurun Yağmamasından İyidir . . . .342 Ömrüm...........................................................................342

YUSUF ALPERtnsan Bir însandır...........................................................343İz ...................................................................................344Şahmeran ve Şahmeran...................................................344Sana Seni Çarparak..................................... ...................344Yanlışım Yaşıyor .............................................................345Yaramı Kim Sarar ki .......................................................346

SUNAARASKadınlar da Islık Çalar.....................................................347SusmEinm Adı Vurmaktır .................................................347

SALİH BOLATYanılsama.......................................................................349A şk ................................................................................ 350Neler Konuşmadık...........................................................350Şair.................................................................................351Senin Döneminde............................................................. 351

HAYDAR ERGÜLENUnutulmuş Bir Yaz İçin ................................................... 352Adam .............................................................................353Yalnızız Cemal A b i........................................................... 354Ben Başkasınm Soka|ı Olsaydım........................................354Terzinefes .......................................................................355Atlı .................................................................................355Mmldandığım Şeylersin ................................................... 356Avlu ...............................................................................357

TURGAY FİŞEKÇİ.TYuffaut İçin ...................................................................358Karda Işıltılar...................................................................359Her Şey Yıkılırken Şiiri Ayakta Gördüm........................... 360Asmalarm Dansı .............................................................360

HÜSEYİN HAYDARKzıranlıkta Yürürüm......................................................... 362Yol Kapalı .......................................................................363Cennetin Göklerinde .......................................................364Geldi de Ölüler Bayraklarıyla ...........................................364

UĞUR KAYNARBir Sevdaya Destandır .....................................................366

SEFA KAPLANGün Sürüyen . . ............................................................... 368Ertelenmiş Ölümler .........................................................368Cinnetten Cennete...........................................................369Yenik Ordunun Subayları Gazeli.......................................369Roberta...........................................................................370

LALE MÜLDÜRBuhürumeryem/L'Encens De Marie ................................. 371Destina.......................................................................... 372Kuzey Defterleri’nden .......................................................373'Mllenium’ .......................................................................374

SÜHA TUĞTEPEİssız Bir Kilisede Son Ayin ...............................................375Hüzünlü Fetihler İçin Son Kanto.......................................376Yaşıyor Gibi Çırpmıyorum İşte .........................................376

İLYAS TUNÇSodom.............................................................................377

NİLGÜN ÜSTÜNDönüyorum Kuşların Havalandığı Gövdene .......................378Bu Kent, Sevgilim, Bizans................................................ 379

İLHAN BÜYÜK CEBECİKarşılayan...................................................................... 380Yüzün Yalnızlığa ............................................................ 380Ömrüm.......................................................................... 381

Ü. YAŞAR IŞIKHANBir Kuş DeğÜ Hüznüm.................................................... 382

YUNUS KORAYTürk tnsan Tarihi ŞUri .................................................... 383

MUZAFFER KALERüzgârın Tapmağı’nda .................................................... 387

HALİL İBRAHİM ÖZCANDenge ............................................................................388Sehpa............................................................................388Şaşırtmaca Oyunundaki Nü ............................................ 389

HAŞAN ÖZTOPRAKÜçler Mezarhğı................................................................390

ADNAN ÖZERGizledikçe A şk ................................................................ 391“Kine Ez?” ......................................................................392Mermer Adasına Veda ....................................................393Küçük Deniz Fenerinin Yüreği ........................................ 393

YÜCELAY SALŞahmerdan ....................................................................395

SAFFET SOYÖZÖzet ..............................................................................397

ENGİN TURGUTBayan Elma....................................................................398Şarabm Sözleri ..............................................................399

BERRİN TAŞBir Kenti Ağlıyorum ........................................................400

SUAT VARDALSokaklann Birinde...........................................................401Sevgiye Yer Açmak...........................................................401Oysa Bir Gün ................................................................ 402

ORHAN ALKAYAYenilmişler İçin Birinci Parça .......................................... 403Yenilmişler İçin İkinci Parçâ............................................ 404Günün Son Kadmı.......................................................... 404Anlamlsır I . . . ...............................................................405İn Memonam In Lımıne .................................................. 405Büyü Sürüyor ................................................................ 406

ERGÜL ÇETİNŞarkı.............................................................................. 407Kalkıp Bir Dosta Gitsem.................................................. 408

AHMET ERH^Milattan Önceki Şiirler.................................................... 409Akşam Güneşi................................................................ 410Bir El Son Bir Kez Uzanırsa .............................................411Türkiye . .........................................................................412Bugün de Ölmedim Anne ........................ ....................... 412At Avrat Silah ................................................................ 413Yağmurda Ölürüm.......................................................... 414

ENVER ERCANKirli Beyaz...................................................................... 415Gök Yüzünü Çevir Bana.................................................. 415Sizin için Günlerdir Pul Biriktiriyorum ............................ 416G ece.............................................................................. 417

Ö. FARUK HATİBOĞLUOrman .......................................................................... 418Yalnızlık ........................................................................ 418

İLKİZ KUCURSon Sürgünü Kadın Yüzlerinin........................................ 419

NİLGÜN MARMARA• Çok Güzel.......................................................................421

Canım Sıkıntı S ın ın ........................................................ 421Düşü Ne Biliyorum ........................................................ 422Çözülüş Tımsı ................................................................ 422"Bana Doğru Gelen Kim?” ................................................ 423

RUHAN MAVRUKB/lt Pazan.......................................................................424

EMİRHAN OĞUZAteş Hırsızlan Söylencesl'nden ......................................... 426

OKTAY TAFTALISuni Denge .....................................................................431Sorgu Yontulan............................................................... 431Kan Geleneği...................................................................432

MEHMET YAŞINİçinden Geçeni Birisine Yazmak İsterÇokgençllkte İnsan...........................................................434Hayal Tamircisi ...............................................................435Sözvericl Koltuğu.............................................................435İtira f.............................................................................. 436

EMİR AU YAĞANÖmrün Final Sahnesi.......................................................437Düş Hayatlar...................................................................438

OSMAN HAKAN A.Akşamlar ve Ben ............................................................ 439Unutuş ve O .................................................................. 440Evler ve O .......................................................................441

ZEYNEP ALİYEİlk Suçlu Kim .................................................................442

CEZMİ ERSÖZŞehirden Bir Çocuk Sevdin Yine .......................................443Savruk Yülarm Soldurduğu Bedenime Dokun ...................444Cehennem Meleği.............................................................445Sen Asimda Çok Eski Bir Şeye Aşıksın .............................445

ÜNAL ERSÖZLÜAçm Kapılan Biz Geldik .................................................. 446

AKİF KURTULUŞİkindiler Kaçınr.............................................................. 448Ay Gömülür.................................................................... 449Devlet Kaç Tazı Tut .........................................................450

AYTEKİN KARAÇOBANAnlık Görüntüler ............................................................ 452

MUSTAFA KÖZAy Düellosu.....................................................................454Eksik Gazel.....................................................................455Çünkü Aşk Vardır ...........................................................455

SALİH MERCANOĞLUBisiklet...........................................................................457

OĞUZ ÖZDEMUzak 6 ...........................................................................458

NEŞE YAŞINÖlümün Ardından ...........................................................459Bizim Zamammız.............................................................460Gölge...............................................................................461

TUĞRUL ASİ BALKARO Duru Çocuk Bir Masal Belk i.........................................462

NEVZAT ÇELİKŞafak Türküsü nden.........................................................463Sıcak Saklayın Gecelerimi.................................................465Zindanda Gecenin Önyüzü...............................................465Altiotuzbeş .....................................................................466

NUH ÖMER ÇETİNAYKan Ağlarken Maraş.........................................................467Gidişime Kuş Düşünce.....................................................468

A. KEREM ÇEBtSen Gittin Abuzer Öldü ...................................................469

İHSAN DENİZYaz Kalbiyle Gelir.............................................................470Fal ................................................................................. 471

SEFA FERSALSevgili Düş Saatleri Ezelleme ...........................................472Aşktir .............................................................................473

METİN FINDIKÇIFirdevs ...........................................................................474

ORHAN KAHYAOĞLUAşk Kurulur, Aşk Çoğalır, Aşk Yokolur ............................ 475Aşk Kitabesi .................................................................. 476

TUĞRUL KESKİNAğlasın Fuzûlî ................................................................ 477İzmir'de Sizl Bekliyorum Desem ...................................... 478Özlem Diyorsun.............................................................. 479Bir Elinde Bir Mendil Öbüründe Kuş Sesleri .................... 479

İBRAHİM KARACAMart Esintisi ..................................................................480

HAKAN KARAHANOnlar Yanlış Biliyor ........................................................ 481

TAMER ÖNCÜLTorba ............................................................................ 482

ÇİĞDEM SEZERAdresi Köz Olana............................................................ 483Benimle Böyle Seviş Ey Hayat.......................................... 483Varlığa ve Yokluğa.......................................................... 484

AYDIN ŞİMŞEKKendi Halinde ................................................................ 485

METİN CELALVVhlteLabel....................................................................486Sahi, Ben Senin Neyinim? .............................................. 486Ne Kaldıysa Geriye Hepsi Şendendir ................................ 487

TURGAY KANTÜRKVe Yapraklar..................................................................488Göldüm, Döndüm .......................................................... 489Things’ ..........................................................................490'Otherness' ....................................................................490

NAMIK KUYUMCUAsmin'le Ateş Üstüne Söyleşiler ...................................... 491Sular Döner Belki Bir G ü n .............................................. 492Su'ya Masal....................................................................493

TURGAY NARÖlüm Gelir Savrulur.........................................................494Yılgılarda Dirilen Şer .......................................................494İlenç .............................................................................. 495Nefes.............................................................................. 495Okurken ........................................................................ 496

YILMAZ ODABAŞIDiyet ve Ö zet.................................................................. 497Bir Nehrin Tükenişi.........................................................498Kendine Benim İçin Bir Gül Ver .......................................499Şehvetin Türküsü Vuslata Kalsın .....................................500İhtar...............................................................................502

ZAFER ŞENOCAKMavi Defter .................................................................... 503Görünmeyen .................................................................. 504

ZEYNEP UZUNBAYRengini Aldatan Beyaz .....................................................505Is lak .............................................................................. 506Oyun.............................................................................. 506

MECİT ÜNALEvet Aşka ...................................................................... 507Yitirme ........................................................................... 508

SUNAY AKINŞemsiye...........................................................................509Antik Acılar.................................................................... 510Süngü............................................................................ 510Kafatası.......................................................................... 510Ayrılık............................................................................ 510Noktalı Virgül .................................. ........................... 511Beceriksiz .......................................................................511Ne Yapıp Ne Edip.............................................................512Sana Yakm .................................................................... 513

AKGÜN AKOVASen Varsın Yetiyorsun Palyaço Olmaya .............................514Kaçık Oturum .................................................................515Aşk ve Kuyrukluyıldız.......................................................515Sevdiğim Kadın Adlan Gibi / lO .........................................516Caz Çiçeği.......................................................................517

HÜSEYİN ALEMDARYıkım .............................................................................518Az Yalan Az Kış Güneşi ...................................................519Mandolin Hüznü .............................................................519Sineflu ...........................................................................520Arzuuu Okay...................................................................520

AHMET CAN AKYOLİkinci Karanfil ................................................................. 521

SAMİ BAYDARA şk .................................................................................522Dünya İnancı...................................................................522

VURAL BAHADIR BAYRILMare SerEinltatls .............................................................524SahU.............................................................................. 524Kış Temrinleri .................................................................525

SEYHAN ERÖZÇELİKYıldmm.......................................................................... 526Elâlemin Hâil...................................................................527Jestlerin Ölümü.............................................................. 527

SABRİ KUŞKONMAZSöz Kuşanılacak Yeniden .................................................529

CEYLAN KORYÜREKO Adam.......................................................................... 530

NURBütün İsyanlar Baheır .....................................................531Adını Bulamadığım Şllr ...................................................531

HÜSEYİN ÖNCÜYırtılma.......................................................................... 532

ADNAN SATICIEylül Delikanlısı......................................... .................... 533Yağmurdan Sonraki Güneş.............................................. 534

BETÜL TARIMANAşk Çıplak...................................................................... 536Irmak Su A teş ................................................................ 536

CEM UZUNGÜNEŞKış, 1965 ....................................................................... 538

MERİH AKOĞULGeç Günler .....................................................................540Evvel Zaman ...................................................................540Büyülü Masal .................................................................541Kulunun Ölümü ............................................................. 541Sis Düdükleri .................................................................542

MESUT ADNANEkimyaz .........................................................................543Şair ve Keklik .................................................................544Kasımpatı .......................................................................544

ELİFDün Bir Masal Ş im di.......................................................545

BİRHAN KESKİNVe İp>ek Ve Aşk Ve Alev.....................................................546

CİHAN OĞUZSonrasızlık .....................................................................548Mişl'l Gelecek Zamana Yerg i.............................................549Lori...Lori .......................................................................549

METE ÖZELDağlı Şiirler.....................................................................552

NECMİ ZEKÂÇin Odası .......................................................................554Minnet ...........................................................................555Gerçek Telkin .................................................................555

NAZMÎ AĞILDönüşüm .......................................................................556Tavşan ...........................................................................557

AYDIN AFACANYangınlı Sözler.................................................................558

ALİ ASKER BARUTTelefonun Öbür Ucundaki İstanbul...................................559Ayışıgımn Beyazı .............................................................559Zifiri Bir La le ...................................................................560

İBRAHİM BAŞTUĞİmale.............................................................................. 561Kızoglankız .................................................................... 561Aç Kuşlar ......................................................................562Leylekler........................................................................ 562Kıydı Kendine ................................................................ 562Dönüşsüz ......................................................................562

KÜÇÜK İSKENDERÇilekllyoğurt ..................................................................563Uzun..............................................................................563Bakir..............................................................................563Ne Çok ..........................................................................564Homolog ........................................................................564Mana Fatihi....................................................................565

ALTAY ÖKTEMYağmur Çisentisi............................................................568Yıkılış Suresi..................................................................569Tear Here ......................................................................570Çakılı ÇİVİ ......................................................................570Yalnızlık Cinayettir.......................................................... 571İbranice Sevdim Seni ......................................................572

OSMAN ÇAKMAKÇIBuharlaşan Ruh ............................................................573İk i..................................................................................574

HÜSEYİN ELÇİGöçebe ..........................................................................575Sesin Gurbetinde Kanayan.............................................. 575

HAKAN SAVLIUnutulmuş Çocukluk Eskizleri........................................ 576

CEM SAVRANAnkaray ........................................................................ 578

ORHAN TÜLEYLİOĞLUKollanmm Arasmdaki Uçurum........................................ 579Yön Oku ........................................................................ 579Sabahın Yapraklan ........................................................580

OSMAN OLMUŞMeş'um Şehir................................................................... 581Bulanık Bir Kalp ............................................................. 581Dibine Düşen Anlam .......................................................582

ESRA ZEYNEPBelediyeden Bir Tabut .....................................................584Tuzruhu .........................................................................584

DERYA ÇOLPANİncir ...............................................................................585Pelerin.............................................................................586

HALİL GÖKHANYalnızlık Bir Gün Geri Gelebilir.........................................587

CENK KOYUNCUNe GeUr?.........................................................................589Vals .................. ............................................................ 589Son Akış .........................................................................590

YILMAZ ERDOĞANBaşkalaşan A ş k ...............................................................591Yeniliyorum.....................................................................592

METİN KAYGALAKMÜ Çekümiş Sözler’den.....................................................593

BEJAN MATURKadınlar .........................................................................596Ömürsüz Mavi ...............................................................597

TARKAN ÇEPERBir Tanrının Atardamarı...................................................598

KEMAL TAŞTEKİNİçimizdeki Uyku...............................................................599Serinliğin A şk ı.................................................................599

KAAN İNCEYaşama Sebebi ...............................................................600Gizdüşüm ....................................................................... 601Sönerken Yıldızlar Gelincikler Gülünce .............................601Kaçış...............................................................................602

AYHAN BOZKURTTuruncu Liste .................................................................603Tren ...............................................................................603

SELtM TEMOBir Günün Özeti .............................................................604

TUNA KİREMİTÇİAynı Deniz.......................................................................606Senin Alün Pencerelerin...................................................606

DEVRİM DİRLİKYAPANEpltaph I .......................................................................607Yaınlış ve Yabancı.............................................................608

ZEYNEP KÖYLÜYalnızlığın Göç Mevsimi ...................................................609Zan ................................................................................ 610

İNDEKS .............................................................................. 613

İÇİNDEKİLER.......................................................................621

ÜdNCİ BASIM İÇİN SUNUŞ

Bu çalışmamı yaj^nevine teslim ettikten sonra, DGM’ye “ha­karet” ettiglm(l) gerekçesiyle çarptırıldığım hapis cezasını çek­mek üzere cezaevine girmiştim; ziyaret olmayan bir gün, dışan- dan görevli bir gardiyana bu antoloji -basılmış olarak- bir buket gülle birlikte yayınevinin bir çalışanı tarafından teslim edildiğin­de, ranzamda ujoıyormuşum.

Duvarlarla, parmaklıklarla, nöbetçi Jandarma kuleleriyle kıs- tınldıgım o daracık mekanda gözlerimi açtığımda, bu antolojiyi bir buket kırmızı gülün yanıbaşında birden basılmış olarak gör­menin bana yaşattığı coşkuyu, sevinci tarif edebileceğime inan­mıyorum...

Böyle doğmuştu bu çocuk... Sonra bu çalışmam, umduğu­mun ötesinde bir ilgi odağı oldu; farklı çevreler bile aynı payda­da -şiirde- buluşaralt bu çabama hayli övgü ve sempatiyle yak­laştılar.

Şiirimizin son yirmi beş yılını izleyemeyen şiirseverlerln, genç şairlerin böyle bir çalışmaya ne çok gereksinim duyduklarma bir kez daha inandım.

Bu çalışmanın ilk basımı hakkında dergi ve gazetelerde elli adedi aşan sayıda yazı, söyleşi yayınlandı; hiç umulmayan süre­li yayınlann bile ilgisini çekebildi... Şiirimizin en son halkasının, bü5 k oranıyla gençlerin oluşturduğu bir antolojinin böylesi bir ilgi görmesi; birçoğunun kitaplan kitabevlerinde bulunmayan şairlerin çoğunluğu oluşturduğu bir antolojinin sempatiyle kar­şılanarak ilk basımınm yedi ayda tükenmesi, şiirimizin en genç çehresi adına umutlandıncı ve sevindirici bir gelişmedir kuşkusuz.

Bu da demektir ki, bu ülkede şiir okuru, genç şiirden, genç şairden umutludur... Şiir okuru, hep “imaj” değil, “yapıt”ı da gö­zeterek genç şiirin dinamizminden ilgisini esirgemiyor.

Bu ilgi, kimi genç şairlerin sabırlı bir sessizlikte üretirlerken yaşadıklan kırgınlıkları bir nebze onarıcı ve şiire yeniden, inatla

koyulabllmelerl için bir motivasyon gerekçesi de sayılmalıdır.Bu antolojide yer alan yapıtlar, bu ülkede artık “şiiryazılma-

dıgı'\n, bu antolojinin ilk basımının gördüğü ilgi ise, “şiir okun- madıgı”nı öne sürenlere anlamlı bir yanıttır da...

Kuşkusuz bu antolojinin gördüğü ilgide imzama duyulan gü­venin de bir payı vardır: soluk aldıkça bu güvene yaraşmaya ça­lışacağımdan öncelikle kendimin kuşkusu yok...

Bu çalışmada yer alan şairlere (ulaşılamayan jrirmi kadar şa­ir hariç), sunduğumuz önerinin Sosyal Araştırmalar Vakfi tara­fından benimsenmesi ve vakfın, üstlendiği bu sorumluluğu ge­reği gibi yerine getirmesiyle, telif ücreti ve bir adet antoloji gön­derilmiştir. Genç şairlere telif ücreti uygulaması da memnuni­yetle karşılanan bir “ilk”tir...

Bu çalışmamm ilk basımında belirttiğim bu taahhüdümü bo­şa çıkarmayan ve emekle, özveriyle bu sorumluluğun üstesin­den gelen Sosyal Araştırmalar Vakû yönetim kurulu ve çalışan­larına içtenlikle teşekkür ediyorum.

“Son Çeyrek Yüzyıl Şiir Antolojisi”, bir boşluğu doldurmak amacıyla, bir sorumluluk duygusuyla hazırlanmıştı; ancak şu­nu da itiraf etmeliyim ki, bir eleştirmen, bir araştırmacı son yir­mi beş yılın şiirini kapsayan böyle bir çalışmayı ortaya koyabil- şeydi eğer, kesinliMe niyet etmeyeceğimi: Cemal Süreya’nın da bir günlüğünde belirttiği gibi: “Antoloji hazırlamanın, bir şair için gereksiz bir külfet” olduğunu, uğraş alanımın, işimin de bu olmadığını, falcat yukarıda da vurguladığımız gibi bir sorumlu­luk saydığımı yinelemek istiyorum.

Son çeyrek yüzyıllık dönemde, şiirimizin daha öncekileri de, yani 1941 öncesi doğumlular }ane çok verimliydiler ve kuşku yok ki muhteşem şiirler yazdılar: ne var ki bu antoloji, 1941 doğumlulan start aldığı için onları yoksayan ya da yadsıyan bir derleme olarak algılanmamalıdır.

Sn. Ülkü Tamer'in Milliyet gazetesinde yaymlanan bir yazı­sında, “Son Çeyrek Yüzyıl” vurgusunun, böyle bir eksik anlaşıl­maya yol açabileceği yorumu bu anımsatmayı gerektirdi. Oysa ki bu ayrıntıyı ilk basımın önsözünde yeterince açıklayabildiği- mi sanıyordum...

Önceki basımında da vurgulamıştım: Kuşkusuz eksiklikleri de vardır bu çalışmamın; daha sonralti basımlarında giderebil­mem ve eleştirilerden yararlanabilmem için, varsa ithamlann.

önerilerin de yazılı veya sözlü olarak bana ulaştırılması gerekir.Eleştiriler, herhangi bir süreli yayında bu çabamın yerden

yere vurulmasıyla mümkün olabileceği gibi, yayınevi adresine mektupla veya e-mail ile (yilmazodabasi@ixir.com) ulaştınlabilir.

İkinci basımında, bu antolojide bulunmaları gerektiğine inan­dığım dokuz imzaj^ ekliyorum: AHMET CAN AKYOL, BİLSEN BA­ŞARAN, İLHAN BÜYÜKCEBECİ, HAŞİM ÇATIŞ, YILMAZ ERDO­ĞAN, OĞUZ ÖZDEN, HAŞAN ÖZTOPRAK, ZAFER ŞENOCAK ve NECMt ZEKA.

Böylelikle ikinci basımında 212 şairin biyoğrafileri ve şiirle­rinden örneklerle bu antolojinin çehresindeki çeşitliliği, renklili­ği artınyoruz.

Şiir, koruyan, onaran, saran ve soran bir sığmaktır! Şiir, esirgeyendir, ama bağışlamayandır!

Şiir, herkesin giderek aynı şeyleri aynı sözcüklerle konuşur olduğu bu atmosferde, alternatif bir dil de oluşturarak bizi insan yapan paydalarda duyarlıklarımızı buluşturmaya adaydır... Kalplerimizdeki, hayatlarımızdaki şiiri korumaya mecburuz!

“Daha çok şiir olsun!” diyerek...

Yılmaz OdabaşıAntalya, Ocak 2001

SUNUŞ

Sosyal Araştırmalar Vakfı (SAV), kendini “Bireyin, kitlelerin, toplumsal katman ve sınıflann yaşama aktif bir biçimde katıl­masını sağlamaya yönelik bir bilgi taşıyıcısı” olarak tanımladı ve bu yüzden adında “Araştırmalar” sözcüğüne yer verdi.

SAV ikinci olarak, hem toplum içerisinde hem üyeleri arasm- da dayanışma duygularmm geliştirilmesi gerekliliğini saptadı ve faaliyetlerinin bir ekseninin de “dayanışma” olmasını kararlaş­tırdı.

Sanat, edebiyat ve belki de en başta şiir şimdiye dek, kişiler ve topluluklarla ilişki kurmanın; onlann duygularına hitap et­menin; onlara duygu / düşünce / perspektif / bilgi aktanmımn; onlara moral, güç, ve hatta yaşama sevinci aşılamanm ve dola­yısıyla günlük yaşama doğrudan katılmalarını sağlamanın en et­kin biçimlerinden biri oldu.

Bu ülkede şiir, gizliden gizliye, elden ele dolaştı, gece yanlan amacı sadece ve sadece şiir okumak olan ve gizlilik koşullanna uyarak yapılan toplantılarda okundu, bebelerin kulaklanna fısıl­dandı, duvarlara, duvar gazetelerine yazıldı. Birçok toplantıda en ateşli anlar, en ateşli konuşmalar için onun kıvılcımından ya­rarlanıldı. Bu ülkenin mapushanelerine şiir sayesinde katlanıl­dı. Ve ne yazık ki, yitirdiğimiz nice canlanmız için şiir hâzinemiz­den nice dörtlükler seçildi.

Haksızlık etmeyelim: en güzelleri olmasa bile, o an seçilenle­ri, o an anımsananlan, o ana en uygun düştüğü düşünülenleri yarin kulağına söylendi. Kısacası, şiir her zaman, her yerde, her ortamda vardı.

Ve, Sosyal Araştırmalar Vakfı’nm uygulamaya soktuğu ilk

uzun soluklu proje, adı henüz olmayan ama “Geçmişimiz ve Şiir” olarak tanımlayabileceğimiz bu proje oldu. Bu proje kapsamında, ilk olarak, Suphi Nuri tleri, Yeni Edebiyat dergisinde çıkan tüm şiirleri, “Yeni Edebiyat Şiir Antolojisi (5 Ekim 1940 - 15 Kasım 1941)" adıyla derledi; bu kitap, SAVm kuruluş döneminde, SAVm kurucularının kişisel katkılarıyla ve SCALA Yaymcılık ile birlikte, SCALA Yayıncılık’m Emek Dizisi’nde yayınlandı.

Bu projenin ikinci adımı ise. Nail V. Çakırhan’ın “Daha Çok Onlar Yaşamalıydı” kitabınm ikinci baskısmm yine SCALA Ya­yıncılık ile birlikte, yine Emek Dizisi’nde yayınlanmasıydı.

Bu üçüncü çalışma ise zaman ekseninde büyük bir aralığı, ama son dönemi kapsıyor. Bu Antoloji, yine şiirleri dillerde ge­zen bir şairimizin, sayın Yılmaz Odabaşı’nm seçim ve ölçütlerine bağlı olarak 1975 - 2000 Dönemi şair ve şiirlerini kapsıyor. Tüm şairlerimize / şiirlerimize “İyi ki varsınız” diyor ve başta Yılmaz Odabaşı olmak üzere tüm emeği geçenlere teşekkür ediyoruz.

Saygılarımızla 03.05.2000

Sosyal Araştumalar Vakfi (SAV)Yönetim Kurulu Başkanı

Serdar POSTOĞLÜ

ÖNSÖZ

“Antoloji”, Türkçe’de “seçki” İle eşanlamlı: "Şairlerin, yazarla­rın, bestecilerin eserlerinden alınmış seçme parçalardan oluşan eser” olarak tanımlanıyor TDK sözlüğünde. “Seçki” de Türk­çe’deki seçmek eyleminden türetilmiş. Fransızca’da “antholo- gie”; Yunanca’da ise “anthos” sözcüğü “çiçek”, “legein" ise “seç­mek, toplamak” anlamında.

Türkiye’de bugün bilinen, izlenen çalışmalar dışında antoloji (seçki, güldeste ya da derleme) türü çalışmalara, geçmiş yıllara göz attığımızda da çokça rastlıyoruz; Cumhuriyet döneminde Tür­kiye’de çok sayıda antolojinin yaymlandığını: bu nedenle edebiyat tarihinin de, şiir okurunun da antolojilere hayli aşina olduğunu öne sürebiliriz.

Yazın tarihimize baktığımızda, ilk elde anımsanacak, dahası anımsanması gereken antolojilere şu örnekler verilebilir: Saba­hattin Batur’un “Yeni Şiirimiz” (1960, Varlık Yayınlan), Asım Be- zlrd’nin “Dünden Bugüne Türk Şiiri” (1968, May Yayınlan), Ya­şar Nabi Najnr’ın “Başlangıçtan Bugüne Türk Şiiri” (1968, Var­lık Yayınlan), Ühaml Soysal’m “20. Yüzyıl Türk Şiiri” (1973, Bil­gi Yayınevi), Orhan Ural’ın “Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri” (1983, İş Bankası Kültür Yayınlan), Mehmet Fuat’ın “Çağdaş Türk Şiiri” (1985, Adam Yayınlan), Ataol Behramoglu’nun “Son Yüzyıl Büyük Türk Şiiri” (1987, Sosyal Yayınlan), Ahmet Nec­det’in “Modem Türk Şiiri" (1993, Broy Yayınlan), Refik Duıbaş ve Abdullah Özkan’ın “Cumhuriyetten Günümüze Türk Şiiri An­tolojisi" {1999, Boyut Yayınlan).

Yanısıra, dünya şiirinden yapılan çevirilerden oluşan anto­lojiler ya da izleklerine göre ayrışmış (aşk, yergi, özlem, aynlık, cezaevi, halk şiir vb.) antolojiler de yayınlanmıştır. Bu izleksel çalışmalan bir bir anmak, bu tür çahşmalann çokluğundan do­layı lüzumundan fazla yer işgâl edecektir.

*

Antoloji hazırlamak, düşünsel veya edebi bir üretim değildir.

12

Antoloji hazırlayanlar, bir şey üretmiş de sayılmazlar: olsa olsa üretilmiş yapıtlarm, ulaşılan bilgilerin aynştınlıp, derlenip bir disiplin içinde sunulmasıdır.

Mehmet H. Doğan, Adam Sanat dergisinin Şubat 1998 tarih­li 39. sayısmda bir antoloji hazırlamak konusundaki ölçütlere ilişkin şunları söylüyor: “...Antolojinin adı, içeriği için bağlayıcı­dır. Şairlerin ve şiirlerin seçiminde gösterilecek nesnellik, antolo­jinin bütününe yansıyacak, onun değerini ortaya koyacaktır. Bu gözle bakılırsa, antoloji hazırlayanlarm, şair ve şiirlerin seçimin­de öyle geniş bir özgürlüğe sahip olmadıkları görülecektir. Hazır­layıcı, kendi öznel beğenisini, politik görüş ve inançlarını bir ke­nara bırakmak, tek ölçüt olarak şiiri almak zorundadır (...) Kısa­cası yaptığınız iş, bir şiir antolojisi hazırlamak olduğuna göre, tek ölçütünüz şiir: Odaknoktasmı öznel beğeninizin değil, ortalama- nm altma düşmeyen ortak bir beğeninin oluşturduğu, bütün ge­lişmelere ve yönsemelere açık bir şiir anlayışı olacaktır...”

Geçmiş yılların edebiyat dergilerini karıştırdığımızda, her ye­ni antolojinin, beraberinde çok sayıda eleştiri, itham ve tartış­mayı da getirdiğini görebiliriz. Bu nedenle antoloji hazırlamak, doğrusu “göze alma”yı gerektiren bir uğraştır. Kılı kırk yaran bir itina ve sorumluluk bilinciyle hazırlamayı gerektirir: yine de yet­mez ve eleştiri oklannın, ithamların hedefi olmaktan kurtula­mazsınız...

Bir antolojiyi hazırlayıp yayınlamış olmak için yajonlamak ise, bir edebiyatçmın onuruna, edebiyatla iştigâl etmenin adabı­na yakışmaz. Bu yüzden her antoloji, bir gereksinimi gidermeli, her antoloji kendi oylumunda bir işlev üstlenmelidir. Aynca, an­toloji hazırlajacısı, o alanda çalışma yapabilecek tecrübe, refe­rans ve donanıma sahip olmalıdır.

Tuğrul Tanyol’un Sombahar dergisinin Kasım-Aralık 1992 tarihli 14. sayfasında yer alan “Antoloji Hazırlamak" başlıklı yazısmdaki birçok saptamaya katıldığım için, aynı şeyleri yine­lemek yerine anılan yazıdan bazı kesitler aktanyorum: “...Ant­olojilerde yer alan şiirler, şairlerin en güzel yapıtları olmak zo­runda değildir. Onların değişik dönemlerini ille de yansıtmak gi­bi bir görev de üstlenmez bu kitaplar. Antolojiye girmek, ölüm­süzlüğe adım atmak da değildir. Bir antolojide bir şairin bir başka şairden kaç şiir ya da kaç sayfa fazla yer tuttuğu gibi ay­rıntılar bir edebi üstünlük hiç değildir. Oysa bizim ülkemizde.

13

böyle bir konuma sahip antolojiler. (...) Şiir antolojisinin aslında çok temel ve basit bir işlevi vardır. Her insan okumaya başladı­ğı yıllarda açıkçası kimin önemli kimin önemsiz olduğunu henüz ayırt edemez. O denli çok şair ve kitap... İşte antolojiler, bu an­lar için varolur biraz da. Sayfalan karıştırır ve gerçekten sevebi­leceğiniz şairleri ararsınız. Ya da oluşmaya başlamış bir şiir zev­kiniz vardır. Şairleriniz hemen hemen belirmiştir. Ama bir anto­lojide o güne dek dikkatinizden kaçan bir şairi keşfedersiniz. Onun bir tek şiiri sizde o şairin öteki şiirlerini okumak için bir arzu yaratır. (...) Bizde sıkça yapıldığı gibi, antolojilerin büyük şairleri tanıtmak gibi bir görevleri de yoktur. Yani hiç kimse Nâ- zım'ı okumak için antoloji satın almaz. Antoloji, daha az tanın­mış ya da yeni ünlenmeye başlayan şairleri tanımak için alınır...

İşte bu çalışmanın İlk işlerliğini, gözettiğini Tanyol’un bu de­ğerlendirmesinde aramak gerekir.

«İlhamı Soysal’ın, “20. Yüzyıl Türk Şiiri Antolojisi” veya Ataol

Behramoğlu’nun “Son Yüzyıl Büyük Türk Şiiri Antolojisi" gibi çalışmalann yayınlandıklan dönemlerde makûl bir eksiklik var­dı. Çok az sayıda antolojinin çıktığı 1970’li ve 80’11 yıllann sonu­na dek birkaç şiir antolojisinin yayınlanması kuşkusuz anlaşılır bir şeydi.

Ancak, 1990’lı yıllardan itibaren, tecimsel kaygılarla bir anto­loji furyası başlatıldı. Türkiye şiiri hakkında yetkinlikleri, ürettik­leri tartışılabilir nicesi. Cumhuriyet dönemi şiirini istedikleri gibi derleyip sundular. Kitapçısmdan hikayecisine dek şiirle ilgisiz ki­mileri, şairlerin nice gece kan çanağı gözlerle, uykusuz sabahla­ra savrularak damıttıklarını pervasızca derlediler ve sonuçta ya- ym dünyasında birbirinin muadili çok sayıda antoloji yığıldı. Tü­münde elli sayfa Nâzım Hikmet, otuz sayfa AUUa İlhan, tümünde “Fahriye Abla”, “Han Duvarları” şiirleri, tümünde Turgut l^ar. Edip Cansever, Ahmed Arif gibi şairlerin genellikle aynı şiirleri yer alıyor, birçoğunda da gençler, şiirimize son çeyrek yüzyılda emek verenler İse şu veya bu oranda yok sayılıyordu...

İşte bu antoloji, bir anlamda da bu boşluğu doldurmak ama­cıyla hazırlandı. Daha önceki örneklerden esinlenen bir “Tanzi- mattan Günümüze Şiir Antolojisi” veya “20. Yüzyıl Şiir Antoloji­si” hazırlayabümem. İçin kitaplığımda, arşivimde çok sayıda kay­nak mevcuttu. Üstelik, o dönem şairlerinin tümünün biyografi­

leri, yapıtlan bütün sözlüklerde, ansiklopedi ve antolojilerde yer alıyordu.

Fakat ben, tanığı olmadığım, izlemediğim bir dönemin şairle­rinin şiirlerini dilediğim gibi seçme hcikkını kendime vermeyip: izlediğim, salt izlemekle kalmayıp, aynı dönemlerde birçoğuyla birlikte yazdığım şairlerin şiirlerinden oluşan bir “Son Çeyrek Yüzyıl Şiir Antolojisi" hazıricimayı daha dürüstçe ve daha işlev­sel buldum.

Bilineceği gibi, örneğin İlhami Soysal’ın antolojisi, daha son­raki baskılarında genişletilmesine rağmen, Oılıan Alkaya, Nev­zat Çdik, Yılmaz Odabaşı, Sunay Akın ve Küçük İskender gibi şairlerle sona erdiriliyor ve son çeyrek yüzyıl şiirinin farklı şair­lerini, renklerini İçermiyordu. Ataol BehramogLu’nun antolojisi, 70 ve 80’li yıllarm şairlerine daha geniş yer ayırmasına rağmen. Ramazan Ören, Sunay Akın, Akgün Akova, Seyfaan Erözçelik ve Küçük İskender gibi şairlerle sona erdiriliyordu. Dikkat edilirse, her İki antolojinin finalinde yer alan şairlerin doğum tarihleri 1962: yani bugün kırk yaşlarına ulaşmış şairler. Mehmet Pu- afm antolojisi İse, Süreyya Berfe (1943), İsmet özel (1944), Öz­kan Mert (1944), Güven Turan (1943), Refik Ehubaş (1944) gibi 1945 ve öncesi doğumlu şairlerle sona erdiriliyor: bırakın 1945 sonrası doğumluları, 1943 doğumlu Abdülkadir Bulut, Sennur Sezer bile Sn. Fuafm antolojisinde yer bulamıyorlardı.

1941 doğumlu Metin Altiok’u start alan bu çalışma, antoloji­sini bugün elli ilâ altmış yaşlanndald şairlerle smırlayan M ^ - met Fuat’ın çahşmasınm bir anlamda devamı niteliğinde, onun bıraktığı boşluğu doldurmaya da adaydır: 1978 doğumlu Zeynep K i^ü ’ye dek bir çeşitliliği içerererek.

Fakat, bu antolojide yer alan şairlerin tümü de Türlüye şi­irinde yerini belirginleştirmiş şairler olmayıp, zamanın aynasın­da kimi ya şiirini geliştiremeyerek, kimi şiir kulvarlarını terk ederek yitebilecek şairlerdir de...

Ne var ki, somut olan, bu şairlerin birçoğunun 70’li yıllardan bugüne şiire emek veren ve hâlâ da vermeye devam eden şairler olduklandır; bu yanıyla bu antolojide yer alan şairlerin, Türkiye şiirinin en son halkası oldukları, kimilerinin de olmaya aday ol- duklan yadsmamaz.

Tabii ki bu çalışmada yer alan şairler ve şiirleri, önceki şiir mirasımızın alternatifi değil. Cumhuriyet dönemi şiirimizin

15

zenginliğine, çeşitliliğine kendilerince bir katkıyı ve bir ek kesiti sunan, oluşturan İmzalar ve yapıtlar olarak algılanmalıdır...

Yararlanılan Kaynaklar

Bu antolojiyi hazırlamak için öncelikle şairlerin direkt kendi­leri ve yapıtları ile, 70’li yıllardan günümüze süreli yayınlan ta­radım. Arşivimde kimilerinin birkaç sayısı, kimilerinin de hemen hemen bütün sayılan bulunan bu dergi ve seçkiler, 1978’den 2000 yılına dek çıkan yazın ve şiir dergilerinin çoğunluğunu oluşturuyordu.

Bu nedenle, bu süreli yayınlann adlannı sıralamam, hem son çeyrek yüzyıllık evrede edebiyatımıza, şiirimize katkılar su­nan bu dergileri bir kadirşinaslıkla anmak, hem de bu antoloji­nin okurlanna bu dergilerin adlannı anımsatmak bakımından anlamlı olabilir. Zaten bu antolojide yer alan şairlerin hemen hepsi 1978-2000 yıllan arasında bu dergi ve seçkilerde yazmış­lardır. (Kuşkusuz benim izleyemediklerim de var): Soyut, Sanat EmeğL Yansıma, Tûric Dili, Tûıktjre Yazılan, Oluştun, Varlık, Mlllfyet Sanat. Gösteri, Yapıt, Sesimiz, Edebfyat 81, Yeryüzü Ko­nuklan, Yazko Edebfyat, Sanat Olayı, Ortaklaşa, Yedltepe, Ya­şam tçin Şllr, Yeni Olgu, Nitelik. Sanat Rehberi. Yaba, Su Şür Seçkisi. Yarm. Yamaç, Yeni Düşün. Broy, Adam Sanat, tblls. Temmuz. Karşı Edebfyat, Edebfyat Dostlan. Yazıt, Kıyı, Yeni Sa­nat. Damar, Moıköpûk. Gerçek Sanat. Dergah. Dönemeç, Yazılı Günler. Yazın, Edebfyat ve Eleştiri, Aynm Şür, Çağdaş Türit Di­li, Sombahar. Yeni Şür. Promete. Düşler. Folklor - Edebfyat. İn­sancıl. Yine HUşt. Gergedan, E rrensel Kültür, Yeni Biçem. Düş­ler. Mek. Kunduz Düşleri. Defter, Şlir-Uk. Papirüs, Son Duvar. Nar. Berfin Bahar, Ludingina. Lodos, Yaşasm Edebfyat. İnsan. Morca, Amida. Bahçe. Otopfya. Düşe Yaza Edebfyat, öküz. E. Beşparmak. Simurg. Agora.

Yine bu antolojiyi hazırlarken, biyografiler için Behçet Neca- tlgil’in “Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü”, Şükran Kurdakul'un “Şairler Yazarlar Sözlüğü","AOHa. özkuunlı’nın “Türk Edebiyatı Ansiklopedisi" ile Ali Dereli ve İhsan Işık’ın sözlükleri kaynakça olarak kullanılmıştır. Bazı doğum tarihleri için de Mehmet H. Dogan'ın şiir yıllıklanna, dergilere, yapıtlardaki biyografilere ve direkt şairlerin kendilerine başvurulmuştur.

16

Bu antolojiyi hazırlarken, gerek sözlüklerde, gerek dergilerde ve diğer antolojilerde biyografilerine dair hiçbir bilgiye rastlan­mayan imzaların, bu antolojide yer alan şairlerin neredeyse ya­nsını oluşturduğunu söyleyebilirim...

70T1 Yıllardan Günümüze Şiirimizde Diğer İmzalar

İlhamı Soysal’ın antolojisi, Servet-i Fünun şiirinin büyük temsilcisi Tevflk Fikretle başlayarak toplam 112 şairle, Ataol BehramoŞu’nun antolojisi ise, Akif Paşa ile başlayarak 230 şa­irle sınırlandırılmıştır.

Bu çalışma ise, “1975-2000” yıllan ibaresiyle son çeyrek juz- yılı kapsamasına, dahası içeriğini böyle smırlamasına ve daha çok bu sürede şiirlerini, kimliklerini belirginleştiren şairlerden oluşmasma rağmen, toplam 212 şairin yapıtlarmdan örnekler ve biyografilerinden oluşmaktadır. Buna rağmen, birçok kişi, bu çalışmaya alınmadığı için ithamlarda da bulunacak; birçoğu ya­şayan şairleri kapsayan bir çalışma yapmanın ne mene bir şey olduğunu kuşkusuz hissettireceklerdir. Bu çahşmamda yer alan şairlenn birçoğu, ilk kez bu sayfalarla bir antolojide yer alıyor­larsa da, şair ve şiirlerin dağılımına ilişkin itirazlar, İthamlar ile­teceklerdir.

Her ne kadar nesnel olunmaya çalışılsa da, bu antoloji kuş­kusuz derleyenin öznelliğinden izler taşıyabilir, eksiklikleri ola­bilir. Saptanacak eksiklikleri sonraki basımlarda gidermek için katkı ve önerilere açık olduğumu, seviye gözettiği oranda her tür eleştiriyi saygıyla, hoşgörüyle karşılayacağımı vurgulamak istiyorum.

1975-2000 yıllannda sanat edebiyat dergilerini taradığımız­da, yayınlanan şiir kitaplanna baküğımızda, ortalama 1000 im­zaya rastlayabiliyoruz... Bu nedenle anılan dönemin şairleri ya da şiire emek verenleri, bu antoloji kapsamındaki 212 şairle sı­nırlı değil kuşkusuz...

Son çeyrek 5mzyılın dergilerinde rastlanabilen yaklaşık 1000 imzanın kimileri bir veya birkaç şiir yayımlattıktan sonra bir da­ha görünmemişler. Yaklaşık 500 imzanın daha ısrarcı olduklan, bir veya daha fazla sayıda kitap yayınladıklan, kimilerinin ödül­ler de aldıklan dikkat çekicidir.

Çok kısa evrelerde şiir kulvarlarını terk edenler dışında, son

17

çeyrek yüzyılda şiirimizde yaklaşık 500 imzanın varlığından ra­hatlıkla söz edilebilir. Bu saj^nın bir kısmı nicel bir kalabalıktan ibaret olsa bile, benim saptadığım yaklaşık 300 küsür imzanın kimileri 70’li yılların ortalarından, kimileri 80’li jallann başın­dan, kimileri de 90’lı yıllardan itibaren yukarıda adlarını sırala­dığım yazın dergileri ve seçkilerde ürün yaymlayan, kitap çıka­ran ve şiire emek verenlerdir.

Bu 300 küsür imzanın 212’si bu çalışmanın sayfalarında yer almışlardır. Bir o kadarı da belki bir biçimde şiir kulvarlannda görünen, ama bu antolojide yer almayanlardır. Bu imzaların ba­zıları da, bu antolojinin eksiMeri sayılabilir elbette. Kimilerinin şiirleri hakkında net bir fikir edinllemeyen, kimileri artık yazma­yan, kimileri de süreli yayınlarda geçtiğimiz yıllarda henüz gö­rünmeye başlayan diğer imzalan burada anmayı bir sorumluluk sayıyorum.

Bu imzalar, yukanda belirttiğim evrede dergi ve seçkilerde yayımlanan şiirleri veya kitaplarıyla şiir dünyasında görünmüş, şiire kendilerince emek vermiş, 1941 İla 1975 doğumlu şairler­dir:

Atılgan Bayar, Arif Madanoğlu, Aıif Berberoglu, Azer Yaran, Asım Öztüık, Ali F. Bilir, Ali Özenç Çağlar, Abdülkadir Paltsoy, Ahmet Müfit, Alattin Topçu, A. Kadir Bilgin, A. Hadi Gözütok, Arif Ay, Asım Gönen, AH Mustafa, Acem Özler, Altay Ömer Erdo­ğan, Aydın Alp, Alper Çeker, Ali Hikmet Eren, Arife Kalender, Azad Ziya Eren, Ayhan Kurt, Bilal Kayabay, Bülent Gûldal, Bay­ram Balcı, Bülent Kaya. Bedirhan Toprak, Bozan Yaman, Babür Pınar, Cüneyt Çalışkur, Coşkun Yerli, Cafer Yıldırım, Can Baha­dır Yüce, Cüneyt Uzunlar, Celal Gözütok, Cemile Çakır, Çetin Boğa, Deıya Altmtren, Didem Mamak, Ergin Yıldızo^u, Emel Güz, Emel îrtem, Ece Aykız, Ege Flütçüoglu, Ersin Ergün, Eînis Akm, Erdem Balcı, Eînver Topalo^u, Ersin Tezcan, Ender San- yatı, Fehmi Eruçar, Fahrettin K. Nitter, Ferruh Tunç, Feriha Al- üok. Faize Ödemirciler, Fadıl Kocagöz, Fettah Köleli, Fergun özelli. Haşan Suadiye, Haşan Mercan, Haşan Şişli, Hüseyin Şa­hin, Haşim Şahin, Haşan Varol, Haşan Hüseyin Yalvaç, Haldim Çağlayan, Hüseyin Atlansoy, Hakkı E ngin Giderer, Hüseyin Kaytan, Hamdi ö^rurt. Haydar Eroğlu, Haydar Onal, Hayri Ka- ko Yetik, Hakan Kajmar, G. Deniz Keskin, Gazanfer Eîıyüksel, Gürhan Uçkan, Gökçenur Ç., îrfan Yıldız, İlhan Tûlman, I. Mert

18

Başat, tıfan Çiftçi, İdris Özyol, tnönû Alpat, İbrahim Malgaç, İs­met Alıcı, 1. Melih Erzen, Işık Yavuz, Jale Özer, Kemal Dur­maz, Kemal Kale, Kemal Gûndûzalp, Kirkor Yeteroğlu, Kemal Bayrakçı, Kenan Kalecikll, Kuvvet Yurdakul, Kubilay Köseoglu, Kemal Varol, Koray Feyiz, Kamil Aydemir, Mazhar Alphan, Mevlut Ceylan, Maksut Doğan, Mehmet Kazım, Metin Üstün- dağ, Murat Batmankaya, Muzaffer Özdemir, Mustafa Yıldız, Mahir Öztaş, Muhammed Güzel, Mehmet Atilla, Mehmet Ma­den, Metin Göz, M. Ali Bastujl, M. Mahzun Doğan, M. Orhan Doğantuğ, Mehmet Çağlıkasap, Mehmet Can Doğan, Mustafa Ocak, Mustafa Ziyalan, Mustafa Emre, Müjde BlUr, Mustafa Miyasoğlu, Nuri Demirci, Neriman Calap, Necati Yıldırım, Nejat Çavuş, Nüay özer. Neşe Matay, Nevruz Uğur, Necla İşık, Nec- mlye Alpay, Nusret Gürgöz, Nesimi Aday, Naşide Göktürk, Os­man Çalışkan, Osman Serhat Erekli, Osman Namdar, Oktay Ekinci, Önder Kızılkaya, Özgür özmen. Özlem Sezer, özcan Ü- ter. Özgün E. Bulut, Ömer Civano, Ömer Ateş, Ömer Erdem, Önder Otçu, Özgür Coşkun, Ömer Süheyl, Raşit Ergener, Rah­mi Akseki, Rahmi Emeç, Ramazan Üren, Refika Altınkulaç, Ra­mazan Macit, Sedat Şanver, Serhan Özdemir, Serap Erdoğan, Seyhan Kurt, Sinan Sabri, Salih Ecer, Serhan Ada, Selma Ağa- beyoğlu, Seval E sash, Serdar Aydm, Serdar Koçak, Serdar Ün- ver. Sefa E^et, Selim Şen, Serpil Durak, Şeref Birsel, Şerif Er- glnbay, Şemsettin Murat, Şener Özmen, Tevfik Taş, Türkan Ye- şlljmrt. Turgay Değirmenci, Tahsin Bakırtaş, Tolga Çeçen, Ta- clm Çiçek, Umut Şeker, Uğur Önal, Umay Umay, Omit Sanars- lan, Vedat Güler, Vedat Yazıcı, Vecdi Erbay, Yavuz Özdem, Yu­nus Yaşar, Yücel Sivri, Yavuz Yıldınm, Yılmaz Arslan, Yusuf Hayaloğlu, Zeynep Kurada.

70’11 Yıllardan Günümüze Şürünlzde Yönelünler ve Yenilik Arayışları

Kendilerini daha sonra “kuşak” olarak adlandıran 70’li yılla- nn şairleri, özellilde 40 kuşağının etkisinde ve 12 Mart dönemi­nin yoğun siyasal basıncının oluşturduğu atmosferde, büyük oranıyla politik şiirler yazan şairler olarak ortaya çıktılar.

Bu dönem, Türkiye şiirinde ikinci Yeni şairlerinin ve 60 kuşa­ğının en yetldn yapıtlarını yayınladığı, şairlilderini peltiştirdigi.

19

fakat İkinci Yeni’nin yoğun saldınlara da hedef olduğu bir dö­nemdir.

Köyden kente göçün artarak sürdüğü, kapitalistleşme süre­cinin hızlandığı. Köy Enstitüleri’nin ve Kemalizmin yoğun etkisinin yavaş yavaş kırıldığı 70’li yıllarda yazılan şiirin, dünyada esen siyasal rüzgârlann ve 40 kuşağı şairlerinin etkisini kıramayarak bariz bir yeniliğe imza koyamadığı görülür. Ancak bu dönemde İkinci Yeni ve 60 kuşağı şairleri İse şiirlerinde önemli açılımlar yaparlar. Dikkat edilirse, Cemal Sûrtya, Metin Eloğlu, Turgut l^ar, Edip Cansever, Sezai Karakoç, Ece A^ıan gibi İkinci Yeni şairlerinin: Ataol Behramoglu, Özkan Mert, Refik Dvırbaş, İsmet özel. Egemen Berköz gibi 60 kuşağı şairlerinin en önemli yapıt­larını 1975-85 yıllan arasında kaleme aldıkları görülecektir...

Dönemin birçok eleştirmeninin İkinci Yeni’yi biçemci ve apo­litik olarak niteleyip dışlamasınm, 70’U yılların şairlerinin döne­min siyasal tansiyonundan da esinlenerek daha çok toplumcu şiiri yeğlemelerinde önemli bir payı olduğu kanısındayım.

İkinci Yeni’nin etkilerinin, 70 kuşağma kıyasla 80’11 yılların şairlerinde daha bariz görüldüğü, daha sert bir siyasal atmosfe­re rağmen, İkinci Yeni etkisinde daha imge yoğunluklu ve lirik şiirlerin de bu jallarda yazıldığı su götürmez bir gerçektir.

7011 yılların sonuna dek o dönemin şairlerinin kendilerini kuşak olarak adlandırmadıkları; ancak SO’ll yılların başından itibaren böyle bir adlandırmayla anılmayı yeğledikleri görülmüş­tür. İlk olarak 1984’te, dönemin eleştirmenlerinden M. Yaşar Bi­len tarafından hazırlanan “70 Kuşağı Şiirimizi Tartjşjyor” konulu soruşturma dergi sayfalarında yer almış, daha sonra aynı adla, Ahmet TelU’den Ahmet Ada’ya birçok şairin de katılımıyla kltap- laşmıştır. (bkz. “70 Kuşağı Şiirimizi Tartışıyor, M. Yaşar Bilen, Yaba Yay. 1985).

60 kuşağı şairlerinin de daha çok toplumcu gelenekten bes­lenmesi, 70 kuşağı şairleri gibi onlann da İkinci Yeni şiirini pek izlememesi dikkat çekici bir başka ayrıntıdır...

♦70’ll yıllar, 60 kuşağı şairlerinin özgün, rafine şiirler ortaya

koydukları; 80’li yıllar ise, 70 kuşağı ve 80’11 yılların şairlerinin şiirlerini geliştirdikleri bir dönem kanımca. Nitekim, 80’li jrıllar- da şiirlerini yeni sosyo-kültürel dönüşümlerin, kentlileşmenin.

20

yenilik arayışlannın dışında tutmayan kiml 70 kuşağı şairlerinin yitmeden kalabildikleri görülür.

*

80’li jallarda ise şiirimizde müthiş bir zenginleşmenin, renk- lill|in izlendiğini söylemek mümkündür. Ortak esinlenmelerle, benzeşen imgelerle yazan nicel bir kalabalık kadar, kendisi olabi­len, kendisi kalabilen şairlerin de 80'li yıllarda ortaya çıktıkları yadsmamaz.

“yen/bütün”gibi grupsal çıkışlarla yenilik arama denemeleri­ne rağmen, birlikte çıkışlara prim vermeyen tek tek şairlerin de bu dönemde poetikalarmı belirginleştirdiklerini görüyoruz. Bu şairlerin adlarını sunuş yazısında ayn ayn öne çıkarmak belki doğru olmayacaktır. O şairler, bu antolojinin sayfalarmdadır...

Kanımca, Köy Ensitütleri nostaljisinden, köy şiirinden, ger­çeğin yalmkat algılandığı sığ bir toplumculuktan -İkinci Yeni şa­irlerinden sonra- bu dönemin şairleri kurtardılar Türkiye şiirini. Dilin söylem olanaklannı zorlayarak, yeni bir dil'le smadılar şi­irlerini; Türkiye şiirinin renkler kuşanmasmda, kentileşmesinde bu dönem şairlerinin katkılan hiç yadsınamaz. Artık Türkiye şi­iri, 80’li yılların şairleri de anılmadan bir bütünsellikle açıklana­maz. Üstelik onlar, her alanda yozlaşmanın sürdüğü bir sosyal ve kültürel dönemde; sanayileşmenin, medya kuşatmasmın, ya­bancılaşma olgusunun ve her türden kuşatmanın bojoıtlandığı bir dönemde varoldular...

Bu dönemin şairleri, ürettikleriyle yeni bir kültürel, sosyal ve tarihsel dönemin de karşılığı olabilen şiirler yazdılar. Salt içerik olarak değil, biçimsel anlamda yeniliklere de imza koydular... Bu, hâlâ bazı eleştirmenlerin kabul edemediği bir reel durum­dur.

Ahmet Oktay, “Son On Beş Yılın Şiiri’' konulu bir soruşturma­ya verdiği yanıtta (Bkz. Lodos dergisi, Şubat-Mart 1998 tarihli 1. sayısı): “Günümüz şiiri bireysel yataklarda gelişiyor... Yine de şi­irsel söylemin, şairden şaire farklılaşmış olarak, bir dönem ru- hu'nu yansıttığı söylenebilir. Soyutluk, içerikçi olma eğilimi ve verbalisme, günümüz genç şiirinin belirgin özellikleri. Karşı ku­tupta ise toplumcu gerçekçi şiir kendini yinelemeyi sürdürüyor..."

80’li yıllann şairleri, önceki dönem ya da kuşaktan şair ve eleştirmenlerden hiç methiye almadan, bilakis onların kü­çümsemelerini kanıksayarak var oldular. Bu anlamda Ahmet

21

Oktay'ın değerlendirmesi önemli. Zira Ahmet Oktay’m eleştirisi olumlu bir övgü de içeriyor: şiirin özüne, bireysel yataklara dö­nüşünü bu dönemin şairleri için imliyor...

Aynı soruşturmaya benim verdiğim yanıttan bir kesit ise şöy­le: “Fecr-i âti, yedi meş'ale, beş hececiler" gibi çıkışlar veya “Ga­rip” ve “İkinci Yenr şiirine taşman mübağalalı sempati, genç ku­şak şairleri, bazı sosyal-siyasal dönemeçlerin ardından mesih bekler gibi yeni akımlar, oluşumlar beklemeye koşullamıştır. Bunun sonucu olarak “Yenibütün" kopyalar üretilmiş, birey­sel bir üretim olan şiir adına mangalar ve düzineler halinde bir- tcikım grupsal çıkışlarla prim aranmıştır.

Oysa ki, “Garip’’ şiirine ya da “İkinci Yeni"ye baktığımızda, sonuçta Oıban kendine ait bir şiiri, Oktay RIfat, Melih Cev­det kendi şiirlerini, İkinci Yeni şairleri de yer yer öykünmelere rağmen kendi şiirlerini yazmış ve edebiyatımızda ürettikleriyle anılmış, ürettikleriyle kalmışlardır.

Şimdi kimi şairlerin dirsek temaslarıyla aynı deklerasyonlara imza koyarak “yeni’yi aramalan bir yanılgıdır. Yeni olan, kimi kuramsal metinlere imza koymakla ya da aynı dergilerin saça­ğında birlikteliklerde değil, yeni şiiri üretmekle olanaklıdır.

Kuşkusuz yeni sosyo-kültürel dönemlerin yeni yaşam üslu­buna, insanına yeni olanı sunmak da kaçmılmazdır. Aksi halde, aşınmış imgelerin, sınanmış biçemlerin vasat nakaratlan kal­maya yazgılı oluruz. Üretiminde kendini yeniye, farklıya sınayan cüretin özgünleşme ve özgürleşme çabalarına saygılı olmayı: ide­olojik bağlamda kesişmesek de, etik olarak kesişmesek de fark­lı estetik arayışlan, yeğleyişleri izlemeyi ve bu çabalan önemse­yip hoşgörmeyi öğrenmeliyiz.

Yeni bir oluşumu, yeniliği ve dilsel deneyi ortak çıkışlarda değil, bireysel bir üretim olan şiir için bizzatihi şairlerin kendile­rinde, ürettiklerinde aramalıyız diye düşünüyorum...

Nitekim Ahmet Oktay da aynı soruşturma yanıtında: “Türk Şi­irinde akım dönemi kapanmış görünüyor. Garip ya da İkinci Yeni gibi çıkışlara tanık olmayacağız diye düşünüyorum" diyordu.

Evet, 80’li yıllarda şiirimizde somut olarak bir akımın varlı­ğından söz etmek güç olsa da, bu süreçte şiirimizin niteliksel bir sıçrama katettiği rahatlıkla öne sürülebilir...

*Şiirimizde yeni bir oluşumdan, akımdan söz edememekle

22

birlikte, niteliksel sıçrama, dilsel deneyler ve şiirimizde kentli­leşme, zenginleşme gibi öğelerin yanıbaşmda (ama bu antolojiyi hazırlayan ve bu Eintolojide yer alan şairlerin dışında) bir Siya­sal İslâm şiiri de bu tarihsel-toplumsal dönemde oluşmuş, da­hası beslenip mayalanmıştır. Bir anlamda Türkiye’deki siyasal dönüşüm ve aynşmalara koşut olarak, harcını Nedp Fazıl, Se­zai Karakoç, Cahit Zaılfoglu gibi şairlerin kardıkları; yani onların estetik tercihlerini, ideolojik tercihlerini izleyen bir Siyasal İslam Şiiri vardır. Katılmayabiliriz, yadsıyabiliriz de, ama vardır...

Önceleri bizim estetik, ideolojik, etik tercihlerimizin kötü öy­künmeleri olarak, 70’li yılların sonunda uç veren Siyasal İslam sanat anlayışı, bugün kendi sanatsal özerkliğini salt şiirde değil, müzikte, sinemada ve tiyatroda da ilan etmiştir. Siyasal İs­lam’ın, kendini siyasal arenada ideolojik olarak gerçekleştirme isteğiyle sanatsal anlamda da çabalarmm bir sonucudur bu.

Bu çalışmada o çevreden birçok şairi, özellikle “cihat” çagn- lan yapan, ideolojik tercihlerini şiirlerine gereğinden fazla yan­sıtmış şairlere yer vermedim; zira o söylemlerin, bu antolojinin gözettiği çağdaşlığı gölgeleyeceğini düşünüyordum.

Fakat, öncelikle şair olan, şiirlerinde çağdaş-hümanlst de­ğerleri öne çıkararak, hiçbir konuda fanatizme düşmeyen birkaç “İslamcı” şair bu çalışmada yer aldılar.

İsmet özel’in şiirimizde yeri ve önemi kuşkusuz yadsınamaz. “Amentüye kadar toplumcu şiirin önemli şairlerinden biri ola­rak kabul edilen Özel’ln, şiir olan şiirlerine bu sayfalarda yer aç­maktan memnunum. Yüıe daha gençlerden Mehmet Ocaktan, Ebubekir E^glu, İhsan Deniz gibi şairleri de fanatik dayatma­lardan, ideolojik bağnazlıklardan uzak iyi şairler olduklarına inanarak bu antolojiye aldığımı; bu çalışmayı o çevrelerden dört şairle sınırladığımı vurgulamak istiyorum.

İsmet özd, “Şiir Okuma /û7avu^u’bda şöyle diyordu: “...Şiir­den yoksun bir edebiyat ortammm kofluğunu hiçbir dahiyane açıklama gideremez. Bu yüzden şiirin dolaylarında dönüp duran düşüncelerin hiçbiri bir tek şiirin başaracağı işin üstesinden ge­lemeyecektir. Ama şiire olan saygmm ne olduğu, ne için olduğu bilinmiyorsa, böyle bir ortamda ne şiir kendisinden bekleneni gerçekleştirebilecek, ne de şiir okuyucuları tarafından tanmabil- me imkânmı bulabilecektir...”

Bu anlamda, hep şiire olan saygının ne olduğunu bilmeye

23

çalıştığımı ve bu çalışmayı hazırlarken, öncelikle bu saygıyı gö­zettiğimi belirtmek istiyorum.

8011 Yıllarda Toplumcu Şiiıin Durumu Hakkmda

80’li yıllarda bir nicel yığılmadan da söz etmiştim. Bu yığıl­malara dönemin bazı dergileri de zaman zaman kapı aralajap ge­reği kadar seçici olmadılar. Tekkelere, tekellere karşı olmak adma bir tür ‘gariban tekkeleri’ de kuruldu: zaaflar çoğaltıp yer yer hak­sız hırçmlıklar sergileyen bu ‘muhalif cemaatler’, şiire henüz yö­nelen bazı gençlerin algılarmdaki nesnelliğe de müdahale ettiler.

Muhalif saçakların birçoğunda aşmdınlan “toplumcu şiir”, “işçi smıfı ve sanat" söylemleri ve “star sistemi” nakaratlarında­ki hırçmlıklar, onlan söylemde ilerici, ama şiir pratiğinde muha­fazakâr kılmıştır...

Şairleri ve şiiri, bir oranda piyasanın, medyanın, yozlaşma- nm, şematikliğin, ortak esinlenmelerin tuzaklarına savuran mevcut statükonun şiirimizi magazinleştiren, metalaştıran, ho­mojenleştiren politikalarına karşı, muhalif duruşlar da kendi iç­lerinde jdanovcu daralmalar yaşamışlardır. Bunun sonucunda, toplumculuk adma yer yer kötü şiirler dayatılmış, belki de en çok gereksinim du)oalan bir dönemde, şiirde estetiği ideolojiye teslim eden anlayışların statik kalışı, toplumcu şiirimizde daha boyutlu açılımlan engellemiştir...

Öte yanda ise, oluşturulan statükonun estetik, ideolojik ter­cihleri usulca dolaşıma sokulmuş, İstanbul’dan patent almak (!) olmazsa olmaz bir start kılınmıştır. Muhalif saçakların işlevsiz kalışı, görsel medya ve basın tekellerinin, finans kapitalin güdü­mündeki anlayışlara hareket ve yayılma olanağı da sağlamıştır kuşkusuz...

Sonuçta 80’li jallarda şiirimizin katettiği niteliksel sıçramaya toplumcu şiirin gehşimini de dahil etmek güç sayılabilir. 80’li yıllar, bu anlamda şiirin lehine, ama ideolojilerin yörüngesinde­ki şiir anlayışlannm ise aleyhine bir dönem olmuştur; kuşkusuz öznel bir değerlendirmedir bu.

Olumlu olan, kazanım olan ise, Gösteri dergisinin Aralık 1992 tarihli 145. sayısında Ebubekir Ero^u’nun vurguladığı gi­bi: “Bugünkü edebiyatımız, ‘doğu-batı aynmı’nm önemsizleştiği yerlerde bile, bu denklemdeki çatışmalara duyarlıkla bakmanın

24

hiçbir zaman kaybolmadığını gösteren örneklerle doludur. 1950’li yıllarda şiirimizde başlayan açılım, doğulu tarzdaki ha­yat algısının modem şiir dili içinde ifade edilmesi için yeterli im­kânları sağladı. İfade kalıplan ve uygun kelimler bir kere belirin­ce, bu tarzda bir çizgi de oluşmakta gecikmedi. Halk İçinde ya­şayan kimi duygular bu yoldaki örneklere aktı. ”

Yukanda da vurguladığım gibi kimi şairler, Türkçe ile yeni dil­sel deneylere de yine bu dönemde giriştiler. Toplumculuk gibi sav­lan olmayan önemli şairlerin de kabul gördükleri, ilgi çektikleri bir dönemdir bu. Enis Batur, Ahmet Gûntan, Lale Mûldûr, Tank Gûnersel, Sina Algrol. Küçük İskender gibi şairler, örneğin...

SHD ve Yenlbûtûn

SHD (Sanat Hareketi Düşüncesi) ve Yenibütün’ün, varlık alanı bulamayıp, umulduğu kadar benimsenmemiş olmalarına karşın, yaymlandıklan dönemde birer iyi niyetli metin olarak önemli olduklarını düşünüyorum.

Bu metinler, imzacıları tarafmdan yayınlandıktan sonra kuş­kusuz tartışıldılar. Ben de dahil dönemimizin birçok şairi, süre­li yayınlarında bu metinler haldanda düşündülderimizi açıkla­dık. Taraf olanlar vardı, karşı olanlar vardı: bu metinleri birer “ütopya” olarak niteleyenler, içeriğini haklı, imzacılarım yetersiz bulanlar veya salt iyi niyetli metinlerden ibaret sayanlar vardı.

Burada karşı yanıtlan bir kenarda tutarak, kendi yorumu­mu da iliştirmeden anılan metinler hakkında bu antoloji okuru­na bir fikir vermenin nesnel bir davranış olacagmı düşünüyo­rum. Genç okurlann ve 90’lı yıllarda ortaya çıkan genç şairlerin, o dönem yoğun olarak tartışılan bu çıkışlardan haberdar olma- lan böyle sağlanabilir belki. Bir de, “80’li yıllarda Şiirimizde Ha­reketlilikler” gibi bir ara başlık altında, bu hareketliliklerden özetle söz etmenin de gerekli olduğunu düşünüyorum.

Önce Seyyit Nezir, Metin Cengiz, Veysel Çolak, Tuğrul Keskin gibi şairler tarafından “Yenibütün: Kendini Biriktiren Bireyin Şi­iri" başlığıyla yayımlanan metnin bütününü sunuyorum:

Şiir; her insana yayılmış somut ilişkilerin bireyde kabına sı­ğamayan yoğunlaşmasından patlayan bu lirik başkaldırı, hiçbir bireyi ayırmaksızın herkese yöneltilmiş bu gözüpek ve tok çağn, bugün de zekânın ve yüreğin bireysel oylumdan çalkan şimşeği

25

olarak kendini yaşamın ön siperlerine atıyor: Çünkü maden ve ipek, başak ve mürekkep, ter ve buz, gül ve bakır sürtünmüş- tür. Öneriyor ve işe koyuluyoruz: Gün, ateşe atılış günüdür.

Günümüz, mal fetişizminin insani olan her şeyi, tarihin en yıkıcı köletannsı olan parayla an be an değişime zorlayışına ta­nıktır. Emeğin binlerce yıllık ürünü olan birey, o sonsuz somutlu­ğuyla her yüz yüze gelişinde kendinden uzaklaşarak nesnenin bi­raz daha tutsağı olmaktadır: Milyonlar, ekmekte billurlaşan ter ve hünerini, ona tek tek baktıkça kokusu ve tadıyla kendileri oluşu­nu tanıma yeteneğinden yoksundur. Çünkü karşılarına onbinler- ce ilmekle düğüm olmuş hayatm binbir ayrıntısından dayatılan sonuç, paranın "mutlakgüzeUiği"dir. İnsan, emeği ve her biçimde­ki yaratma yeteneğiyle bu köletannya zincirlidir. İnşam birey ve toplum olarak bütünüyle teslim alma tutkusunun peşinde saati­ni son kez kuran kapitalizm, bireyin özgür, asi ve yalnızca üret- me-yaratma güzelliğine uyumlu bütünlüğünü parçalayarak her türlü alçalmaya doğru çürütüyor, koparılmış zekâ ve yüreğiyle saçmalıklar silsilesine kilitliyor. Bireyleşme sürecinden tekdüze­liğe ve insanilikten yalıtılmış, birbirini sürekli yineleyen, anlamı­nı yitirmiş ayrıntıların hücrelerine kapatılan insan, toplumsal bütünlüğün diyalektiğinden alıkonmuş olaraliyalnızlığa ve ken­di ben’inin üstünlüğüne yozlaştırılıyor... Günümüz, birey ve top­lum olarak, özgürlüğü ve zorunluluğu insanın kurtuluş ereğin­de gerçekleştirmenin de güzelliğine tanıktır. Zekânın ve yüreğin, biricik üretici ve yaratıcı özneye, insana tutkuyla sarılmasından, insanm sonsuz diyalektiğini gerçekleştirme yeteneği önünde hiçbir zorluk tanımamasından büyüyen yalın kahramanlıklara da...

Yenibütüncü şiir, paranın büyüsünü bozmaya adanmış ze­kânın lirizmidir.

Günümüz, insanın günübirlik politik "doğrularla çarçur edi­lişini ya da buzul politilialara devralınmasını yaşıyor. İnsanm politikadan sonra geldiği, yedeklendiği bir politik oriam, insani­liğini yitirmiş ve saplantılar hurdalığına dönüşmüştür. Emek süreçleriyle girilebilecek ve ancak böylelikle insanın safında yer alabilecek politik deneyimlerden kaçıldığı yerde, emeğin demok­ratik zorunun yükselişi korkuların en büyüğüdür. Bireyin kit­lesel düzeyde kendini yaratmasının etkin ortamı olarak insani­leşmiş politik özün, bu gerçekliğe basıp geçen kabullerle çetin

26

savaşı, gündeminin sıcak ilkesidir: İnsanî deneyim ve bilinçlili- ğin politik önkabullerin buzullarına çarpmadan ilerleyeceği bü­tünsel eylem programı, devrim ve dönüşümün yaşamda mevzi- lenen örgütlülüğü...

Yenibütüncü şiir, politikayla barışık olmayan İnsanî politik- leşmedir.

Günümüz, bireyin tarihsel özgürleşme ereğinden ve bu uğur­da bin nice güzelliğinden kovuluşunun kötü fotoğrafıdır. İleti­şim araçlarının gözaltı barbarlığı, insanı tarihle çelişkisinden ve tarihi gerçekleştirme bilincinden çalarak, kendisi ve dünya kar­şısında katılaşmaya zorluyor. İnsanın hiç bilmediği bir uçtaki dostu ya da düşmanına tarihteki hiçbir dönemde duyamayaca­ğı yakınlık ya da uzaklığı tersine çevirerek tepkisini boşaltıyor. Dünyadan atılmışlık ve kaçış duygusu, bireyi tragedyasından yüz çevirmeye, sürüleşmeye zorluyor. Açlık ya da tokluk, sevgi ya da kavga, insanlık ya da işkence, savaş ya da banş, ölüm ya da hayat karşısında tragedyası olmayan birey, toplumsal bü­tünlüğünü yitirmeye yazgılıdır: Kendisi ve varolduğu toplum için hiçbir özveriyi üstlenemeyeceği bir çözülüşü yaşamaktadır. Tra­gedyanın varilli nedeni ve aşılma ortamı, tarihsel bütünlüktür. Bireyin tarihsel özgürleşme süreci, işte bu bütünlükte yaşanan sonsuz tragedyalar diyalektiğidir; tragedyasından çalınmış birey ona geri döndürülmeli, her türlü İnsanî eylem bireyin tragedya­sında somutlaşmalıdır.

Yenibütüncü şiir, tragedyasında yetkinleşen bireyin diyalek­tiğidir.

Günümüz, insani özün kireçlenmeye ve tıkanıklığa geriletil- mesiyle yüz yüzedir. İnsanın yaratıcı etkinliği, yeniden üretimin onbinlerce tekrarında tüketilirken, bilimsel ve teknolojik ilerle­me, insanın biricik boyutu olarak göklere çıkartılıyor, pragma­tizm tek yaşam biçimi olarak ömür boyu kutsanıyor. Oysa insa­ni özün ereği, Amerika'nın keşfi değil, Hamlet’in yaratılmasıdır. Bilim ve teknik, insani özün aracı, sanat amacıdır: Yaratma sü­reci, bu özün yetkin eylemidir. İnsanın doğayla ve kendi doğa­sıyla savaşmasını aştığı özgür bilincin pratiğidir.

Yenibütüncü şiir, öz demek olan yaratma sürecinin etkinliği­dir.

Günümüz, tarihin ve geleneğin nostalji ve hobiyle giderilme çarpıklığında bocalıyor. Bu, insanın tarihten savruluşunun

27

gizlenmesidir. Tarih ve gelenek, bugünü anlamak ve kurmak, geleceği yükleniş, geleneğin içinde doğrulan bir karşı çıkıştır. Bugünkü insan, geleneğin içinde birikir ve geleneğin elverdiği boyuttaki bugündür. Tarih, bugüne insan için birikmesi ve ge­leceğe elvermesiyle vardır. Yeni olan, tarihten gelerek tarihe bi­riken insaniliğin gerçekleşmesidir.

Yenibütüncü şiir, yenilikte geleneği de sırtlayan süreklilikte kendine birikmedir.

Günümüz, güncellik adına kayıp gidişin, yenilik adma yufka- Iığm kutsanmasıyla lekelidir. Hayatın karşımıza çıkardığı binler­ce olayın görünüşteki sırasızlığı, sonu gelmeyen karmaşa, bitip tükenmez telaş, özgür ve zorunlu olanın çelişkiler bütünlüğün­den sıçrayan özdür. Derinliğiyle buluşmayan ayrıntı, burjuva yanılsamasıdır. Dağınıklığın özündeki sürekliliğin gizi, yaşamın örgütlülüğünde saklı bilinçtir. Binlerce olaym çağnştırdığı ger­çek tektir: Güncelde kalıcıyı keşfeden somut derinlik.

Yenibütüncü şiir, hayat kadar dağınık, hayat kadar örgütlü­dür. Venüs'ün ölümsüzlük gizi, insanın yaşama telaşıdır.

Günümüz, özgünlüğü yerellikle, gerçekliği evrensellikle ta­kas yanılgısındadır. Oysa birey, yaşadığı somut ilişkilerin diya­lektik bütünüdür. O bütünde, yerelin her rengi, evrensel rengin tonlarıdır. Geleneğin ve yeniliğin yerelde tıkandığı, evrensellik adına yerel olanm silindiği bir durum, bireyin kendini de sildiği durumdur. Yerellik ve evrensellik, bütünün gerçek doğasıdır.

Yenibütüncü şiir, brooy kadar yerli, merhaba kadar evrensel­dir.

Günümüz, insana kalıp sözlerde sürgünlüğü yaşatıyor. İn­sandan koptuğu yapay biçimleri hızla yaygmlaştınlarak, yaşamı terk ediş sürecine sokulan söz, toplumsal ilişkilerin en dar böl­gelerinde küflenmeye atılıyor. Toplumsal etkinliğin biçimleşmiş diyalektiği olan ve canlılığını bireyden alan dil, bireyi tüketen ilişkilerde tüketiliyor; gerçek niteliği olan billurlaşmayı, saydam ve üretken, yoğun ve yaratıcı katılaşmayı sözcükte ve sözde ku­ramıyor. Her şey günübirliktir: Bugün herkesin bir ağızdan söy­lemesi gereken sözün yarınki yersiz yurtsuzluğu, dilin doğası durumuna getiriliyor, çünkü insan aynı duruma sürükleniyor. Dile, gerçek toplumsal ilişkide ve birey etkinliği olarak herkes­te soluk almasını başaracak yaşamsallığı kazandmlmalıdır. Sözcüklerin paslanması ve kullanım güzelliğinden, anlamından

28

sürülmesi böyle olanaksızlaşabilir. Fabrikadan tarlaya, işten alanlara, evden sinemaya, karikatüre, edebiyata yayılmanm bi­çimi, dilsel toplamm örtüştügü yeni arakesitleri bulmak ve dili buradan bütünlüğe götürerek bölünmüşlükten kurtarmakla ya­ratılacaktır. Yaşamın öncü yorumu, dilin de yavanlıktan birey­sel yeni kullanımlara imgelenmesiyle olanaklıdır. Kurtuluşunu sözcüklerde billurlaştıramayan birey, yaşamda asla yaratamaz.

Yenibütüncü şiir, dilin öncü yorumunu, belirleyici imkân olarak yüklenir.

Yenibütün, kendini toplumsal ilişkiyle ve onu aşarak biriken bireydir. Marksizmin ufkundaki bütünsel insanın kendini bu­günden üstlenmesinin karşılığıdır. Yenibütüncü şiir, herkıpır- dayışmda politikleşmiş sözcüğün, tek kişinin ufkundan herke­sin ufkuna yayılmasıdır. Bireyin insanileşmesi, toplumda öz­gürleşmesinin estetik örgütlülüğüdür. Bireyleşmeyi başarama­mış bir toplumur insanları, örgütlenmeyi yaratma sürecini de başaramaz. Yenibütün insan, tarihin neresinde olduğuna her ilişkisinde yeniden bakan, onu çarpışarak kendine katan ve ona katılma yürekliliğini bulmuş insandır. Yenibütüncü şiir, onun her yerde ve her süreçteki öncü lirizmidir...

*İmzacılarının çoğunlukla imzaladıklan metne bağlı kalma-

dıklan, tartışmalardaki bazı öngörülerin daha sonraki yıllarda kısmen doğrulandığı SHD (Sanat Hareketi Düşüncesi) metni İse, çok daha uzun sayıldı|mdan, katılımcıları da otuz İmzaya ulaş- tıgındcin, “bir karşı dil ve karşı pratik” savlayan bu metnin giriş bölümlerini sunuyorum:

VerÜl Kültür ve Sanat Ortamının Çehresi

...Sanatçı bugün, tüm sanatsal üretim süreçlerini ve bu sü­reçler dolayımıyla biçim bulan ilişkilerini kapitalist pazarın ku­şatması içinde gerçekleştirmektedir. Herşeyin satılır/satın alınır olduğu bir yalancı cennette, kendi eyleminin özgüllüğü çerçeve­sinde dünyayı anlatma, öyküleme, yeniden şekillendirme edimi­nin yanılsamalar ve mitler dünyasının sağır edici efektleri karşı­sında nasıl güdükleştiğini kakafoninin boğuntusuna düştüğü ve etkisizleştiğini, doğrudan sürecin içinden yaşamaktadır.

Sanatçı bildirisini daha çok insana ulaştırabilmek için

29

pazara girmek zorundadır. Pazara girdiğinde ise bildirisi gerçek niteliğini yitirmektedir. Pazardan uzakta yalnızlığm, ulaşama­manın çaresizliği içerisindedir. Bu anlamda Kassandra Çaresiz­liği olarak nitelenebilecek böyle bir durumda, birçok sanatçı ön­ce eyleminin sonuçlan, sonra da eylemin anlamı karşısında ağır sorularla yüzyüze gelmektedir. Kitle iletişim ve sanat pazarının içinden türeyen egemenlik ve eşitsizlik ilişkileri sanatçının özen­le korumaya çalıştığı iç-evrenine büyük bir rahatlıkla sızmakta­dır. Bu ilişkiler sanatçıya ya bozuşturucu etkilerini bulaştırarak sanatçı olmaktan çıkarmakta ya da direnme yolunu seçenler açısından ciddi sorunlar yaratmaktadır.

Herşeyden önce sanatsal metin-nesne kendi ortaya çıkışın­daki amaçsal çerçeveden tümüyle bağımsız olarak pazara sokul­maktadır. Pazar, rekabet demektir. Rekabet ise, sanatsal değil, ticari bir pratiktir. Her türlü rekabet ilişkisi, sonuçta, gizli veya açık bir hiyerarşi yaratır, eşitsizlik üretir; eşitsizlikler de genelde egemenlik nedeni/kaynağıdır. Sanatsal metnin dolaşım ve tüketim süreci, bugünkü koşullarda nesnel olarak amaçlanan etkinin çar­pıtılması, bozulması ve tazeliğini yitirmesine açık bir iklimde gerçekleşmektedir. Sanatçı daha başından yapıtı yoluyla yarat­mak istediği etkinin yozlaştırılması, tasarladığı anlam bütünle­rinin parçalanarak kaybolması tehlikesiyle yüzyüzedir. Kültü­rün bu eğlence nesnesi anlamının, bir kitsch’ler silsilesi haline getirilerek sanatsal pratiklerin (varoluşlan aleyhine) altüst oldu­ğu koşullarda; sanat ürünü, konum ve işlevinin tamamen dışı­na fırlatılmakta ve parçalanmaktadır. Böyle bir ortamda sanat­sal olanı belirlemek, sanatsal olmayanla arasındaki sınır çizgile­rini çekmek, izler-okur çevreyi sanatsal üretim sürecine çağıran bir sanat pratiği tasarlamak ve uygulamak, giderek güçleşmek­tedir. Medyanın dolaşım kanallarına girmeksizin, onunla şu ya da bu biçimde uzlaşma ve eklenme içine girmeksizin tanınma ve tüketilme olasılığı hemen hemen yok gibidir. Sanatçının yapıtla­rını alan, okuyan, izleyenlerle gerçek ve dolaysız bağlan nerede ise tümüyle kopmuştur. Detaylan bir yana, medya burada ger­çek anlamda bir Büyük Birader rolündedir.

Sanatsal, üretim özgürlüğünün nesnel koşullan kısıtlanmış durumdadır. Sorun sadece sanatsal tüketim pratiğinin anlatı­lan türde bir tehdit altında olması değildir. Aynı zamanda sa-

30

natçmm kimliği de, aynı düzeyde ciddi bir tehlike altındadır. Bir tarafta bilginin ve sermayenin, bir tarafta cehaletin ve sefa­letin merkezileştiği; bunun dışındaki herşeyin paramparça oldu­ğu bir ortamda, herhangi bir sanat nesnesini bir ileti haline dö­nüştürmeyi, yalnızca tüketimi değil, aynı zamanda üretme bilin­cini paylaşmayı önemli bunalımlarla yüzyüze olan sanatçı nasıl sağlayacaktır? İç-bütünlük nasıl kurulacak; sahicilik nasıl sağ­lanacaktır? Bunalımın ve itireıflann estetize edilmesinin dışında başka çare yok mudur? Parçalanmış ve nevroza terkedilmiş sa­natçı kimliği aynı düzeyde nevrotik ürünlerin/yapıtların değiş­mez gıdası mı olacaktır? Sanatçı kendi varoluşunun ahlaki/es­tetik nedenlerini, parçalanmaya yüz tutmuş kimliğinin, han0 parçasında bulacaktır? Kınimış aynanın görüntüsü nerede bir­leşecektir?

Bu sorunlar çağımız aydın-sanatçısının ortak sorunlarıdır. Ve kuşkusuz ki birçoğu daha önce de defalarca ortaya konmuş ve değişik açılardan irdelenmiştir. Sorun, bizi kadir-i mutlak ol­mayan veya en azından bu İddiada olmayan asgari yanıtların kapısına getirmektedir; bilinç temelinde tasarlama ve etkinlikte bulunma! Çıkış noktası bu olmalıdır.

Sistem bugün, bu doğrultuda eşitsizlik ve egemenlik ilişkile­ri varolduğu sürece, buna karşı çıkacak sanatçıların varolacağı­nın da farkındadır. Bu nedenle, kullandığı ideolojik/kültürel çağn mekanizmalarına direnenleri, yine aynı mekanizmanın si- lahlanyla dize getirmeye çalışmaktadır. Bükülmeyen eller için de çare bulmakta; bunlar ya medyanın dolaşım kanallarma so- kulmamakta ya da sokulduğunda ise, asimile edilmektedir. Abartılı büyütmeler, dahi çocuklara yapılan övgüler, sanatçının akıl dışılığına/çılgınlığma, yapılan vurgular, biz sanatçıya saygı duyarız ikiyüzlülüğü, bilinmezlik ve mistifikasyon duygusunun bilgi aleyhine yüceltilmesi, bütün bunlar deyim yerindeyse sis­temin bükemediği eli öperek kirletmeye çalışmasından başka bir şey değildir.

Kültür sanat ortamı, adeta her türden laçkalık, ikiyüzlülük, bayağılık ve sorumsuzlukla, pazardan geldiği açıkça ortada olan hiyerarşik bir disiplini birarada barındırmaktadır. Bu olumsuz durum sanat pratiği için alternatifi olmayan en ideal konum ola­rak vaaz edilmektedir. Bu adeta bir kültür garden party’sidir. Kapitalizm, kendi egemenliğine itiraz edemeyecek hale getirmek

31

istediği bütün kişilikleri bir çokseslilik ve demokrasi yalanıyla bu party'ye davet ediyor.

Bütün bunlar bilinmektedir. Kabaca bu şekilde betimlendi­ğinde çıkarılacak reddiyenin ana çizgisi, sistemin elinde bulun­durduğu iktidar ve mülkiyet hakkma dayanarak tüm insanların bilmek ve insanca yaşamak hakkını gaspa yönelmiş veya potan­siyel olarak bunu içinde barındıran her türlü egemenlik ve eşit­sizlik ilişkisinin meşruiyetini tam anlamıyla ve radikalce reddet­mek olmalıdır.

Tam anlamıyla reddin, tasarım ve buna bağlı etkinliğin, ha­yata geçirilmesi koşuluna bağlı olduğu açıktır. Verili gerçekliğin tahakkümüne karşı-çıkış geleceğe ertelenebilecek bir tavır değil­dir, karşı çıkış tavrmı hayata geçirmek üzere yola çıkanların ön­celikle, kendi düzlemlerinde egemenlik ve eşitsizlik ilişkilerini bilinçle saptama ve tasfiye etmek sorunu vardır. Sonucu mevcut egemenlik ve eşitsizlik ilişkilerini yaratan her türlü faaliyet; ta­sarlama ve üretme biçimleri ile paylaşılmamış ve mülkiyete dö­nüşmüş uzmanlaşma süreçlerini ve sanat/hizmet sözcüklerini birarada kullanan teorik jargonları kuşkuyla karşılamak ve ıs­rarla sorgulamak gerekmektedir.

Söylenenlerle bir kopuş tasarlanmaktadır. Bu kopuşun kül­tür sanat alanında sistemin hegemonyasmı kırmayı önermek ol­duğu açıktır.

Bir Kopuş Tasarısı ve Sanat Hareketi DüşüncesiHer kopuş, bir tasarının ve bu tasarının kendisini gerçekleş­

tirdiği bir eylem zemininin üzerinde yükselir. Herşeyden önce, gövdesinden kopulan ideolojik bütünü belirleyen temel öğelerin sonuna kadar sorgulanması gerekmektedir. Bu sorgulama, bil­gisine varışta birlikte değiştirme cesareti ve böyle bir ahlakla beslenmiş bilincin işidir. Eğer bütünün hareketini tanımlayan bir dil ve pratikten sözedebilirsek, bundan kopmak; yeni bir dil, yeni bir iletişim biçimi kurmak ve bu sayede yeni bir pratik üret­mektir. Bu bir karşı-dil ve karşı pratiktir.

Sanat alanında karşı-dil kurmak ve karşı-pratik üretmek ne anlama geliyor? Bizim, kopuşu gerçekleştirmek istediğimiz göv­de kapitalizmin bütüncül gövdesi denebilecek ideolojik/kültürel bütün adına meşrulaşmış ve merkezileşmiş iktidarların, iktidar biçimlerinin tümüdür. Karşımızda politik, ideolojik, etik, cinsel, kültürel/toplumsal bütün alanlara yayılan bir iktidar, iktidarlar

32

dizisi vardır. Kırılmasını hedeflediğiniz burjuva hegemonyasıdır hem amacı, hem aracı olan bu kütle doğası gereği, sadece baskı aygıtlarında değil, yatak odalarından işyerlerine kadar gündelik yaşamın her alanmda ve her gün kendisini yeniden üreten bir mekanizmada somutlanıyor. Bunu söylemekle iktidarın kullan­dığı ve paylaşıldığı alanlardaki gücün, örgütlü yapısına işaret et­miş oluyoruz. Karşı-dil oluşturmak isteyen, kopuş ve kopuşun pratiğini üretmek isteyen insanlar bunu hangi alanlarda yapar­larsa yapsınlar, diğer alanlardaki karşı çıkışlarla bağlantı içinde ele almak zorundadırlar. Diğer alanlardan bağımsızlığı seçen bir karşı-çıkış, iktidar için ciddi bir tehlike oluşturmak bir yana gi­derek sisteme eklemlenen bir pratik olmaya yazgılıdır. Gerçekte iktidarın asıl sorunu, hayatın çeşitli alanlarmdaM muhalefeti gayrimeşru ilan etmek yani ona katlanamamak değildir. Farklı alanlara dağılmış muhalefetin meşruiyetini parçalamak ve bile­şik bir muhalefet gücünün oluşunu önlemektir. Sorun, bujuva hegemonyasını kırmak ve gündelik yaşama dayatılan iktidarm parçalanması olarak düşünüldüğünde, sanat pratiği açısmdan şu söylenmelidir: Eğer sanat pratiği günümüz insanının bilmek ve sanat yapmak hakkını ortadan kaldıran her türlü eşitsizlik, sömürü ve egemenlik ilişkilerinin reddi ilkesine oturmuş bir ara­yış ise; bu arayışın gündelik yaşamm değişik alanlarında üreti­len diğer karşı-çıkış pratiklerine karşı duyarsız kalması müm­kün değildir.

Olası örgütlü bir sanat pratiğinin diğer muhalif pratikler karşısındaki duyarlılığından söz etmek kendi kopuş projesini bloke etmez. Tersine güçlendirir. Sömürü sisteminin ortadan kalktığı, her türlü egemenlik ve eşitsizlik ilişkilerinin kaldırıldığı bir topluma ulaşmayı amaçlayan toplumsal mücadelenin poli­tik, ideolojik, etik ve estetik toplumsal/kültürel tüm düzeylerde ayn, ancak bağlantısal olduğunu kabulü, bileşik bir muhalefete de olanak sağlar.

Şurası bilinmelidir: Toplumsal mücadele kendisini oluşturan özgün alanlardan sadece birinin mücadele biçimine indirgene­mez. Mücadele, bu alanlarda ve alanlar arasındaki ilişkilerin bağlantısal birlikteliğinde somutlanır. Bu öğeler ve alanların ayn kimliklerle varolmaları, açıktır ki, topyekün muhalefet pratiğinin dışmda kalmaları anlamına gelmemektedir. Tam tersine, bütün toplumsal düzey ve alanlarm dönüştürülmesi, mücadelesinde.

33

topyekün muhalefeti gerçekleştirmek anlammı taşımaktadır.Sanat pratiğinin özgüllüğünü belirleyip diğer muhalif pratilf-

lerle ilişkisine işaret etmeye çalıştık. Sanat pratiği tüm toplum­sal etkinlik biçimleri arasında erişilmez bir noktaya konulmuş bir pratik olarak görülmediği gibi diğer muhalif pratikler karşı­sında silik bir kimlikle varolan ve kendisine özel hizmet katego­risi içerisinde işlev biçilmiş bir pratik olarak da görülmemelidir. Sanatı, politik pratiğin özel bir aracı olarak konumlandıran an­layışlar yadsmmalıdır. Sanatı, politikanın mücavir alanı kabul eden ve kendinde doğal bir vesayet hakkı gören eğilim ve uygu­lama girişimlerine nereden ve nasıl gelirse gelsin kesin bir şekil­de karşı çıkılmalıdır.

Sanatın diğer muhalefet pratikleriyle ilişkisine işaret eden bu saptamalar, ancak pratik içerisinde gerçek bir anlam kazanabi­lir ve ancak pratik içerisinde maddi bir deney oluşturabilir. Te­kil karşı çıkışlarımızın bir hareket fikriyle birleşmesi, kelimenin tam anlamıyla bu tasarının kuvveden fiile çıkarılmasıdır. Fiile çıkış bugün burada öngöremeyeceğimiz farklı, yeni biçim ve bi­leşimleri ortaya çıkarabilir. Sözcükler ve saptamalar, ancak böy­le bir durumda gerçek anlamını kazanacaktır. Şu an yapılabile­cek olan ise eleştirel şiddeti içimizden geçirmeyi de ertelemeden, bugüne kadar oluşmuş pratiklerin olumlu ve olumsuz deneyim­lerini değerlendirmek yoluyla bir ön hukuk oluşturmaya çalış­maktır. Böyle bir hukukun hayat karşısındaki dayanıklılığını ise, bizzat pratiğin kendisi gösterecektir.

Sanatsal alanda sanat hareketi dolayımıyla bir kopuştan sö- zetmek sistem içerisinde oluşmakta olan sanatın ideolojik kültü­rel tarihinden bir kopuşu ve yeninin üretimi bağlamında bir top­lu ekinin dilini ve pratiğini üretmek anlamına gelmektedir. Sa­nat ürününün üretilişi koşullarmdan dolaşım kanallanna gidi­şine ve insanlarla buluşmasına dek, verili bir ortam içerisinde şekillenmesi, onun diğer etkilere bir toplumsal pratik olduğu anlamına gelir. Sanat derken, bağımsız bir değişkenden değil, üretiliş koşullarından başlayarak konum ve işlevine göre okuna­bilen bir toplumsal etkiden söz ediyoruz. Bu anlamda sanat, üretenini de dolaşım kanalları aracılığıyla alıştığı insanları da dolaylı ya da doğrudan etkilere maruz bırakan bir pratiktir. Sa­natsal beğeni denen sonuç açıkça çağın ve toplumun karşısında bir konum almaktır. Bu konum, ya varolanı koruyan ideolojik

34

çağrılara katılmakla ya da bunlara karşı bir müdahale ile sonuç­lanabilir. İkinci durum genellikle bir gelecek tasanmmda izdüşü­münü bulur. O halde sanat pratiği bütün masumiyetine rağmen dönüştürücü bir pratiktir. Görevi ve işlevi elbette tümüyle gelecek tasarlamak değildir. Ancak bugünü ve bugünkü toplumsal for­masyonu eleştirmek yoluyla başka bir biçimin soyut da olsa var­lığına işaret eder. Açıkça buna duyulan ilgi ve arzuyu hissettirir.

Verili sanat ortamının yadsınması, mevcut ilişkilerin dışın­daki bir başka ortamın dili ve pratiğiyle şimdiden bugün varola­bileceği ısrarından hareket etmelidir. Bu da, sadece sanat ürü­nüne yüklenen ve onun aracılığıyla öngörülen bir umut ve ahlak ile ilgili değildir. Buradaki yadsıyıcı muhalif karakter yaşam bi­çimiyle, alternatif pratiğinin farklılığıyla kazanılan bir özelliktir. Bu anlamda bir karşı dil kurmak ancak eylemsellik/pratik do- layımıyla olanaklıdır. Konumunu böyle belirlemiş bir sanat pra­tiğinin işlevi gereği ortaya koyacağı tavır, verili sanat pratikleri­nin meşruiyetlerinin sorgulanmasıdır. Bu sorgulama, doğallıkla bir ayıklamayı getirecektir. Kendine uygun nesnelleşme olanak­ları, bildirisine ve saldırısına uygun pratikler üretmek duru­mundadır.

Burada bir sistem-dışılıktan, bir karşı-pratikler manzume­sinden sözedilmiş oluyor. Bunlar sistem tarafmdan meşru veya gayrimeşru görülmesine bakılmaksızın sanat pratiğinin gerçek varoluşu için meşru olan koşul ve konumlardır. Bu koşul, ko­num ve pratikler, gerek var olan sanat pratikleri ve iktidarları, gerekse diğer toplumsal düzeylerdeki egemen pratikler ve ikti­darlar açısından doğaldır ki kabul edilebilir olmaktan uzaktır. Öyleyse bu durumun, belli riskleri olacaktır. Muhalif sanat pra­tiğinin köktenci red tavrının kendi üretim mekanizmalarından dağıtım, iletim ve dolaşım araçlarına kadar tüm örgütlülük yapı­sı bu riskler nedeniyle her koşulda süreklilik taşıyacak yöntem ve biçimlerin tasarlanmasmı zorunlu lalar. Bu, sanat pratiğinin kendisini verili koşullara göre ayarlamayıp, onlan kendi varolu­şunu olanaklı kılacak şekilde değiştirmeye ve dönüştürmeye zorlaması denektir. Bu red tavrına verili koşulların bilgisini, on­lara uymak için değil, onlan dönüştürmek, olmazsa ayrım çizgi­sini çekmek için gereksinilir. Çünkü baştan bu yana anlatılage- len bu kopuşu öngören bir sanat pratiği için bugünkü herşey- den önce gerekli olan "varolanın tavizsiz eleştirisidir."

35

Bütün anlatılanlardan, ‘Modem Toplum’ olarak adlandınlan örgütlü saldırganlığın, bütün toplumsal düzeylerde gerçekleşti­rilmesi gereken - ancak bizim burada sanat pratiği düzeyinde gerçekleştirmeye çalıştığımız - örgütlü bir direnişle karşılanma­sı gerektiği gibi bir sonuç olarak ortaya çıkmış oluyor.

Böyle bir saldın, deyim uygunsa, sanat için tek umuttur.

80’li Yıllarda Şiirimizde Diğer Hareketlilikler

“Bu ülkenin en has sanat türü olan şiire karşı saygısız ve hak tanımaz tutuma bir uyan olarak: gün geçtikçe yüzeyselle­şen yaygın beğeniye rağmen Türkiye'de yazıldığına ve sevildiğine inandığımız şiir ile okurun buluşmasını engelleyen ya da gölge­leyen bütün kurumlan ve kitle iletişim araçlannı resmi, geçerli ve sıradan anlayışı bu beğeniye ve piyasaya uyarak şiir kitabı yayımlamaktan kaçınan yayınevlerini, şiir kitabı dağıtmak iste­meyen dağıtımcılan, izin almadan şairlerin yapıtlannı kullanan tüm yapımcılan ve ödenen komik telif ücretlerini protesto ede­rek 1 Ocak 1990'dan geçerli olmak üzere altı ay süreyle edebi­yat dergilerine şiir veremeyeceğimizi bildiririz. Şiirin özgürlük, şairin kurallara uymaktan çok, kendi kurallannı koyan kişi ol­duğu bilinciyle devletten ve kimseden bir şey beklemeden şiirin hakkına öncelikle sahip çıkması gereken tüm şairlerin bu pro­testoya katılmasını istiyoruz. Artık şiir yok beleşe. Şairler birle­şin!"

Yakandaki bildiri, 1989 yılının Aralık ayında dergi ve gazete­lerde yayınlanmış, İmzacılan ise Can Yûcd, Arif Damar, Cemal Sûreya, Cevat Çapan, Ataol Behramoglu, Refik Ehubaş, Erdal Alova. Turgay Fişekçi ve Küçük İskender’den oluşmuştu.

Kimileri de, “şair meta değil, sanat yapıtı üretir: ürettiğinin pazar dolaşımında meta olarak görülmesi ya da değerlendirilmesi şairin sorunu değildir" gibi karşı fikirler üreterek bu eyleme ka­yıtsız kalmışlardı...

*

1987’de Enka Holding tarafından düzenlenen bir şiir yanş- masına, 1991'de Mobil Şti. tarafından düzenlenen bir başka ya- nşmaya “hayır” kampanyaları düzenlenmişti; “Sermaye Ödülle­rine Hayır" sloganıyla düzenlenen bu kampanyalara o dönem çok sayıda şair imzalarıyla katılırken, kimileri de, “ben hiç evet

36

dememiştim kİ şimdi hayır diyeyim” gibi karşı fikirler üreterek bu protestolara kayıtsız kalmayı yeğlemişlerdi.

*

Poeslum, İstanbul Büyükşehir Belediyesl’nde dönemin Kül­tür İşleri Daire Başkanı Hilmi Yavuz’un, dünyanın ve Türki­ye’nin önemli şairlerini davetiyle gerçekleştirilen bir uluslarara­sı şairler buluşmasınm adıydı: diğer adıyla “Uluslararası Şiir Fo­rumu.”

1992-93 yıllarında şairler arasında “Poeslum yapılsın mı, ya­pılmasın mı?” tartışmaları hayli yoğunluk kazandı. Özellikle dö­nemin bazı genç şairleri, davetli olmadıkları için bu etlîinliği dö­nemin dergilerinde yerden yere vurdular: organizasyonu yapan HUml Yavuz’u ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni çok sert üs­luplarla eleştirdiler. Daha çok orta yaşın üzerinde, usta kabul edilen şairlerin çagniması, dönemin genç şairlerini çileden çı­karmıştı... Kimileri, “yaşlıların kafatasını kültablası yapmak ge­rekir” demeye kadar vardırdılar tepkilerini...

Sonuçta, İstanbul Büyükşehir Beledlyesl’nin yönetimindeki değişiklikler, “yapılsın mı yapılmasın mı?” tartışmalannı boşa çıkardı ve “Poeslum” bir daha yapılamadı...

*

Yine bu dönemin dergilerinde çok önemli soruşturmalar dü­zenlendi: en çok da “80’li yıllarda Şiirimiz” konulu soruşturma ve tartışmalar bıktıracak kadar janelendl. Kimileri, şiirlerinden fazla konuştular, kimileri de şiirin kendisiyle konuşmayı yeğle­diler. 80’h yıllarda dergilerde yayınlanan şiir konulu yazılar ve kimi tartışmalar, bazen şiiri gölgede bıraktı ve bu tartışmalann, şiir konulu yazıların toplamı, denilebilir ki, bir ansiklopedi seri­sini aşan boyutlara ulaştı... Özetle: Çok konuşuldu!

“Hapishane Şiiri’hden “Türkiye Şiiri mi, Türkçe Şiir mi, Türk Şiiri mi?" tartışmalarma dek tümünü kısa da olsa özetlemem, ar­tık bir sunuş yazısının boyutlarını aşacaktır. Bu konulan bu ön­söz yerine, kitaplarıma yansıtmam daha doğru olacak. Çünkü bu tartışmalarda ben de bir “tarafım...

«

1993’ten itibaren yayınlanan Mehmet H. Dogan’ın “Şiir Yıllık­ları’', hem ilgiyle izlenmesi, hem de her yılın şiirini, olaylannı, ödüllerini, şiir konulu yazılannı belgelemesi bakımından anım­satılması ve önemi vurgulanması gereken bir katkıydı. Daha

37

sonralti yıllarda Damar Yayınlan'nca çıkanları “Şiir Çoğrafya- mız” adlı jalhklan da bir emek ürünü ve özveri olması bakımın­dan anmak gerekir...

♦Bir de Tank Gûnersel’in önerisiyle UNESCO, 21 Mart tarihi­

ni £>üııya Şür Günü ilan etti. Aslında önce 21 Nisan olarak sap­tanan “Dünya Şiir Günü", Albaylar Cuntası’nın iktidara el koy­duğu güne rastladığı için, Yunanistan’ın ve daha sonra Kürt PEN’in de itirazıyla 21 Mart olarak değiştirildi. Her şeyin ve her­kesin “bir günü” vardı; böylelikle şiirin de “bir gün”ü oldu(!)

1975-2000: YltirdMerlıniz

Bu yıllar, şiirimizin önemli kilometretaşlannı yitirdiğimiz bir dönem olarak da anılacaktır. Bu antolojide yer alan şairler şiir dünyamızda yerlerini aralarken, bu çeyrek yüzyıllık dönemde bi­rer birer yitirdiğimiz değerli şairlerin adlarını anmak, onlarm anılarına ve şiirlerine saygının bir ifadesi sayılmalıdır:

Ercüment Behzat Lav. Ahmet Muhip Dııanas, Nedp Fazıl Kısa- kûrek, Cejiıım Atuf Kansa, Behçet NecatlgU llhami Bekir Tez. Ar­kadaş Z. özger. SııatTaşer. Nevzat Üstün, Ömer Faruk Toprak, öz- demlr Asaf. Ekwer Gökçe. A Kadir. Haşan Hüseyin. Ali Rıza E rtan. Sabrı Altmel. Omit Yaşar Oğuzcan. Fefhl Savaşçı, Orfaon Murat An- bumu. Cahit Zaıifo^, Tahsin Saraç. Abdûlkadir Bulut Mdin Eloğlu, Haşan tzettin Dinamo, Tui]gut l rar, Oktay Rliat. Edip Can- sever. Sabahattin Kudret Aksal, Cemal Surcya, Tevflk Akdag, Ah- med Arif, İbrahim Yıldız, Metin Albok, Behçet Ajrsan, Uğur Kaynar, Veysel öneren. Aziz Nesin, Rı&t Ugaz, Nahlt Ulvi Akgûn, Arif Ka­r a ^ , Mehmed Kemal, Hakkı Özkan, Salâh Birsel, Orhan Kotan. Cahit KCkle Can Yücel Mustafe LrgaL

Bu antolojide şiirlerinden örneklere yer verilen daha genç (ve yaşamlarına intiharla son veren) şairler: Nilgün Marmara. Kaan İnce. Kemal Taştekin. Sosyal Ekinci...

Onlan da hiç unutmuyoruz...

38

Sonsöz

Bu çalışma için start saydığım Metin Alüok’un doğum tarihi, bazı kaynaklarda 1940, bazılarında da 1942 olarak görülüyor­du. Bu konuda NecatlgO’in “Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü" nü ölçüt aldığımı, orada da Altiok’un doğum tarihinin 1941 olarak belirtildiğini eklemek istiyorum.

«Bilineceği gibi bir antolojinin hazırlanması için onay veya

yetki belgesi veren herhangi bir kurum ya da mercii yoktur; ol­sa bile, ben böyle bir mercilye başvurmak yerine, bu antolojinin okuruna “hangi hakla” bu çalışmayı hazırladığıma dair bir fikir vermeyi yeğlerdim ve öyle yapacağım.

Çünkü böyle bir çalışmayı yapan kişiye “hangi hakla?" hazır- ladığmı sorarlar... üstelik, antoloji hazırlayana hangi hakla, hangi referansla böyle bir çalışmayı ortaya koyduğu da mutlaka sorulmalıdır. Antoloji hazırlayanın da bu soruya verebileceği makül bir yanıtı olmahdır. Olmaması halinde ise, o çalışmanm ciddiyeti tartışmalı sayılmalıdır.

Önceki sayfalarda bu çalışmanın hangi gereksinimden doğ­duğunu, nasıl bir boşluğu doldurmaya aday olduğunu özetle açıklamaya çalıştım. Bu antolojiyi “hangi hakla” hazırladığım sorusuna verilecek yanıtım ise: 20 yıldır şiir yazan, yazdıklarmı azımsanamayacak bir kitleye okutmuş, bir yaş olgunluğuna erişmiş bir şair olarak ve sadece içinde yer aldığım veya yakın sayıldığım dönemlerin şairleriyle sınırlandırılmış bir çalışma yapmayı şiire verdiğim emekle hak saydığım biçiminde olacak­tır.

Şiir yazmanm, çok sayıda şiir kitabı yayınlatmış ve okutmuş olmanın ve şiire verilen emeğin bir referans sayılmayacağını öne süreceklere de şimdiden, en az bir önceki kadar haklı bir yanıt daha vermiş olmak istiyorum: 20 yıldan beri bu ülkede çıkan bütün edebiyat ve şiir dergilerini, tartışmalarını, bu dönemin şa­irlerini iyi izlemiş, çeyrek yüzyıla ulaşan bir dönem yeni şiir ki­taplarını takip edip, bu dönemin şairlerini bu zaman periyodun­da sıkı takibe almış bir okur olma hakkımla!

Evet, ilkini, şairliğimi bir referans saymayabilecekler e, bu antolojiyi iyi bir şiir okuru olma hakkımla hazırladığımı öne

39

süreceğim... “İyi bir camcı olduğum için” gibi bir mazeret de öne süremem elbette...

«

Bilineceği gibi, Türkiye’de bugüne dek antolojilerde yer alan şairlere bırakın telif ücreti ödemeyi, oluşturdukları yapıtlardan birer örnek bile ulaştınimamıştır. Kendi adıma bugüne dek çok sayıda antolojide yer almama rağmen, hiçbir derleyen ya da ya­yınevi, bir adet gönderme inceliği göstermemiştir...

TYS’nin ya}anladıgı “Yaşasın Edebiyat" dergisi, 1994 yılında yaymlanan bir sayısında bu sorunu kapsamlı bir tartışmaya aç­mış, antolojilerde yer alan yazar veya şairlere yüzde 7.5 oranın­da telif ücreti ödenmesinin etik olarak benimsenmesi gerektiği­ni du)mrmuştu.

Bu antolojide yer alan şairlerin adresleri yazar örgütlerinden edinilerek, öncelikle birer adet antoloji adreslerine SAV {Sosyal Araştırmalar Vakfı) tarafından postalanmış ve her şaire sayfa adedi katılımıyla orantılı biçimde telif ücretleri ödenmiştir.

Bu önerimi, emeğe saygıyla, hoşgörüyle kabul eden ve bu an­tolojinin basımını, giderlerini üstlenen Sosyal Araştırmalar Vak- fi yönetim kurulu ile Scala Yayıncılık sahibi Sayın Hakan Fey- yat’a teşekkür ediyorum.

Bu çalışmamın, eksikleri varsa bile, son çeyrek yüzyılın şiiri­ne bir belgelik, bir katkı olmasmı diliyorum...

Yılmaz OdabaşıAnkara, Şubat 2000

40

METİN ALTIOK( 19 4 1 , Bergam a/İzm ir-1993, Ankara)

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Cografya Fakültesi Felsefe Bö- lümü'nü bitirdi. Çeşitli illerde öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1975,’ten itibaren Dost, Soyut, Tûıktye Yazılan. Tûık DlU, Oluşum. Vaılık. Promete gibi dergilerde yayımlandı. 80’li yıllarda biçimsel smama- larla rafine şiirler yazan bir şair olarak dikkat çekti. Şiirlerinin ya- nısıra, gazetelerde, dergilerde şiir konulu denemeleri yayımlandı. 1980’de ö. Faruk Toprak ^ ödûlû'nü Ahmet Telli’yle, 1989’da Halil Kocagöz ŞUr ödûlû’nü Veysel Çolakla paylaştı. 1991’de Ce­mal Sûrcya ŞUr ödûlû’nü kazandı. 2 Temmuz 1993’te Sivas’ta Ma­dımak Oteli’nde 36 kişiyle birlikte yobazlar tarafından yakılanlar arasında agır yaralandı. Ankara’da birkaç gün yoğun bakımda kal­dıktan sonra şairliğinin en verimli yıllarında yaşamını yitirdi. Anı- sma Edebiyatçılar Demeği bir kitap yayınladı.

Şiir kitapları: Gezgin (1976) Yerieşlk Yabana (1978), Kendinin Avcısı (1979), Rûçûk Tragedyalar (1981), İpek ve Kıhbtan (1987), Sûveyda (1990), Gerçeğin öte Yakası (1990), Dörtlükler ve Desen­ler (1990), Alaturka ŞUıier (1992), Yel ve Gûl (1993), Soneler (Ölü­münden sonra, 1994), Şiirin Ük AÜası (Denemeler, 1992)

SO N D E Y İŞ

Dolaştım yıllardır şurda burda.Ucuz otellerde kaldım.

İğne iplik taşıdım yanımda.Bir düzen tutturamadım.

Kadınlar da oldu elbet yaşamımda.Biri hariç hepsini bağışladım.

Sınadım kendimi karşılıklı acıyla.Ben hep ölüme ve aşka inandım.

Bir şey var dokunur bana;Yüzüme uymayan iğreti adım.

41

B O Z L A K KED İ VE Ö LÜ M

Kaç zamandır inatla bir sevdayı sürerim,Bilinmedik yüzünde balkıyan sis peçesi.Yollan ezberden ben hep ona giderim,İçimde düğüm düğüm bir bozlak cerbezesi.

Sahi o bozlağı ben ilk nerde duymuştum?

Ben ki çağ dışı bir uyumsuzluk delisi.Kendi ipimi belki kendim çekerim.Gölgeme dadanmış bir tuhaf güz kedisi.Her yere peşimden onu da sürüklerim.

Sahi o kediyi ben ilk nerde görmüştüm?

Durmadan garlara garajlara düşerim.Gayri bilmem ne olur size kalmış gerisi.Adıma arasıra törenle mum dikerim.Ölümüme gönülden bir merhaba yenisi.

Sahi o ölümden ben ilk nerde ölmüştüm?

Z A M A N L I G A Z E L

Kendini yollara vurdun, değişen çevreye kandın bir zaman İçinde dönenen başıbozuk sıkmtı, geçer sandm bir zaman

Donmuş kentlerden geldin, sen bu kavruk yangın yerlerine Ürperen yalnız yüreğini, kızgm gurbete bandın bir zaman

Düşündün geceler bo3na, peşinden gelen tekinsiz geçmişini Gönlündeki göçük aşkın oduna için için yandın bir zaman

Sonunda gide gide, adına uygun düşen, yalnızlığına kondun Yorgun bedeninde zamana karşı, çırpınan candın bir zaman

Üzülme altıok metin, hüzünlerle geçen tarazlanmış ömrüne Sen yoğun sis içinde sesi duyulan, uzak çandın bir zaman

Ö N D E Y İŞ

Bedenim üşür, yüreğim sızlar.Ah kavaklar, kavaklar!

Beni hoyrat bir makasla Eski bir fotoğraftan oydular.

42

Orda kaldı yanağımın yansı.Kendini boşlukla tamamlar.

Omuzumda bir kesik el,Kİ hâlâ durmadan kanar.

Ah kavaklar, kavaklar!Acı düştü peşime ardımdan ıslık çalar

SO N E

Birden bire olur, beklenmedik zamanda; İçinde belirsiz bir şey sezersin. Yüreğinin yankılanan tınısında.Bir şeydir de ne olduğunu bilmezsin.Ne hüzündür, ne kederdir, ne acı; Yalnızca kendisidir, kendine benzer. Şöyle bir yoklamaktır sanki amacı, Kanştınp aklını geldiği gibi gider.Ama ben inatla tetik durup bekledim: İçimde bir taraz gibi sezinlediğim Biraz daha bildim kİ her seferinde. Hiçlikti özümün duygusal çeperinde.İşte ben yıllar yılı yan ölü yan diri;O hiçliğe yazdım bunca ketum şiiri.

SA RIL B A N A

Bu yaşa «eldim içimde bir çocuk hâlâ Sevgiler tekliyor sürekli senden.İnsanm bir yanı nedense hep eksik Ve o eksiği tamamlıyayım derken.Var olan aşınıyor azar azar zamanla.

Anamın bıraktığı yerden sani bana.

Anılanm kar topluyor inceden.Bir yorgan gibi geçmişimin üstüne.Ama yine de unutuş değil bu.Sızlatıyor sensizliği tersine.Senin kim olduğunu bile bilmezken.

Sevgiden caydığım yerde dani bana.

43

K IZIM /LA R

Her şeyin üstüne sulusepken bir kar;Bir aşkı delik deşik ediyordu/lar.Bense inatla susuyordum.Ve kızımı seviyordum ekmek kadar.

O zamanlar oniki mart falan/lar; Kendimi her gün pencereden atıyordum. Çevremde ipsiz sapsız konuşmalar.Bir tek kızımla avunuyordum.

Büyüdü artık genç kız oldu kızım/lar.* Gelinlik birer kızdır şimdi onlar.Ben kendime bir oğul oluyorum: Yüreğimde deli dolu coşkular.

Beni de katın ojoınlannıza çocuklar! Dizlerimde izi kalmış eski yaralar. Unutmuş olmasam da çabuk hatırlarım. Yabancım değil oynadığınız oyunlar.

H İÇ

Şu rüzgârın söylediği ve ağacın duyduğu hiçölçü olsun da kendine bir de öyle değer

biçkanatlanma boş yere ko üfürsün yel seni

Ö LÜ M

Foyasıömrünüşavkır

kiölüm

deözündeaykırıaşktır

* G eçen lerde Ö zdem ir İnce bir şiirinde tuhaf buluyordu yirmi yaşında bir genç adamın babası olmayı. Benim de o yaşlarda bir kızım var.Düşüm de gördüm dün gece, onu küçük bir çocuk olarak. Büyütmediler çünkü kızımı bende ve kızım beni apak saçbnm la görünce, kimbilir nasıl şaşıracak.

44

A Y R ILIK

Kesil

mişdalınbudak olur

vere ce|l

nafakasöyle sende nem kaldı

BİRU Y U M SU Z

Y a n g ın R A ST L A ŞM A Depremlardan lerden

geliyorum geliyorumdedi dedi

adam kadınve

dep yan rem gm

lere laragitti gitti

yıkık yanık

Ö LÜ M D E N K O N U Ş A C A K T IK

Evet sırasıdır, ölümden l^onuşacaktık, Intihann ebruli ipliğiyle Bir düğün gecesinde senin Yakası işlemeli giysinden.Kapı kapı dolaşıp, etamin ve goblen Örtüler satan bohçacı ölümden. Boynuna taktığın eğri taneli İki sıra inciden konuşacaktık.Seni üküten tren sesinden Ayı gölgeleyen tekinsiz gecede Karşımıza apansız çıkıveren

45

o İhtiyar dilenciden.

Gel ölümden söz etmeden önce Bir şeyler İçelim seninle.Buğulu bir bardıgın İçinde,Buzlu ve limonlu bir votkayla birlikte Konuşalım ölümden.Bir Samanyolu olsun masamızın üstünde. Hadi gel konuşalım.Sulanmış bir taşlığın serinliğinde. Akşamsefalan İçinde,Bir masa, birkaç sandalye Ve ikimiz ölümden konuşalım.Senin agzmda gül, benimkinde menekşe.

Yarına var mısın söyle?Doğacak çocuğa, çığlığa, İshak kuşuna, Rüzgânn savurduğu tohuma.Kavağın pamuğuna var mısın.Bir ağacın kavına.Deri değiştirmesine yılanın.Kozadan çıkan kelebeğe.Hatmiye, kekiğe, atkestanesine?Hadi gel öyleyse ölümden konuşalım. Belki de tümüyle aykırıdır gerçeğe,Ama ne olursa olsun biz yine Ölümden konuşalım seninle.

Ölüm de vardır yaşadığımız her şeyde.Bir bardak çatlarsa durduğu yerde.Bir aşk ansızın biterse.Ayna kırılırsa yüzünle birlikte.Zamanıdır konuşmanın ölümden.Bir çiçek olağanüstü güzellllde Açıvermişse bir sabah,Bir topal aksamadan yürümüşse.Hadi gel ölümden konuşalım;Yüzünü al basmış hasetçiden Ve onun elindeki kuru değnek bile Filizlenir sevgimizden.

46

EGEMEN BERKÖZ( 19 4 1 , Karadeniz Ereğlisi)

Bolu Llsesl’nl ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Cogralya Fa­kültesi İtalyan Dili ve Edebiyatı BölOmü’nü bitirdi. Reklam ajans­larında metin yazarlığı, çevirmenlik yaptı. 60’h yıllardan itibaren Yedltepe, Ydken. Dost, Ataç, Deviıılm gibi dergilerde yayımlanan şiirleriyle dikkat çekti. İtalyanca’dan pek çok şiir kitabı çevirdi.

Şiir kitaplan: Çin Aakeıl Ah Devran (1966), Yalnızlıldar Yalnız- hklar (1977), Bu Klt^ta Sen Nerdesin (1981), Yalnız ve BlıUkte (1985), Salvatore Qtısşûnoda (Seçme şiirleri, 1995).

S O R U L A R S O R U L A R

Ölümün boz yüzü, çağırma beni.Topragm katı yüzü, bırak beni.Ezgilem çekici yüzü, denemeyin beni.Dünya beni salıversin.Salıversin beni kendimeSalıversin beni yirmilerime, onbeşlerime doğru.Gelincik tarlalarıma, çiçek kurutmalanma, çocukluk

uykularıma doğru.

Bir tabanca bana bakıyor.Bir kül tablası.İki kalem.Bir kitap.Birkaç kelime.Bir saat. Akşamı getiriyor ve bana bakıyor.Pencereden karşı pencereler.Antenler. Duman. Ölümün çizgili lekeli yüzü bana bakıyor.

Bir el İşareti. Duralım bekleyelim.Bir el işareti. Susalım bekleyelim.Kim gelecek? Konuşacak kim?Kim vuracak? Vurulacak kim?Kapılar açılıyor. Bana değil.Ziyaretçiler geliyor. Bana değil.Günaydınlar. Merhabalar. Bana değil.

47

Bana vazoda birkaç papatya.Bana birkaç san, birkaç beyaz.İçimin karmaşası bana.Dönelim ölümün pürüzsüz }mzüne.Bulutsuz rüzgârsız kuşsuz.Kansız alımlı yüzüne dönelim ölümün Papatyalarla süslesek onu.Kurşunların yerine papatyalar Gülümsemelerle süslesek onu.Kinlerin yerine gülümsemeler.Kendimle süslesem onu.Karşı dünyadan baksam kendime.Orda durup sigara içsem dalgm bakarak.Kalkıp gitsem sonra sokaklara, deniz kıyılarına, ilkyaz

coşkulanna doğru.Burda oturup birkaç kelime yazarak dalgın sigara içsem. Kalkıp gitsem sonra gelincik tarlalarıma, çiçek

kurutmalarıma, çocukluk ilkyazlarıma doğru.

Peki, sen nerdesin?Bu şiirde nerdesin sen?Kurşunlarda mı? Gülümsemelerde mi?Kinlerde mi? Papatyalarda mı?

Bellti de bir kuşsun sen uçup gidiveren uzaklara konuveren unutuveren.

İL K Y A Z D E L İY A Z

İçim kamaşıyor ilkyazdan yanılmadan, alçaklıktan, ölümden.

İçim kamaşıyor ölümden ihanetten, döneklikten, polisten.

İçim kamaşıyor polisten silahlardan, çiçeklerden, geceden.

İçim kamaşıyor geceden kuşkulardan, yiğitlikten, delikandan.

İçim kamaşıyor delikandanalian kandan, yıkan kandan, delikandan.

48

ŞİİR

H Â L Â BİR SIC A K L IK S A

Çalar saat çalışır makine yürürüm. İnsan.Ölüme.

Çcdcir saat boy atar gül yürürüm. İnsan.Ölüme.

Çalar saat yakselir yapı yürürüm. Şiir.Ölümün üstüne.

Yaşamakhâlâ bir sıcaklıksa.

SIĞ IN A K

Göğü kahverengileştiren bir çocuk sizi coşkuyla İtecek.Sobayı yaktıktan sonraanılar ölüler evinden on beş dakika.Öğretmen garip. Kaçak.

Babası nasılsa ölen bir çocuk ağlayacak. İsterse değil.En büjoiyü bozan İçgüdü biliyorum elbet bir gün kuşlarm bana da konacak.

Köy uyuyacak. Kaçak bir yanılsamadan sonra kasım ayı ve sabah unutup göğü kahverengi ve yanda dizelerimi yazık! köy uyuyacak.

Uzakta kalmış şehirve göğü kahverengileştiren sesim.Daha saatler var nasılsa

49

kasım ayına ve sabaha ve hâlâ bitmedi patika ve bir bayram fişeği gibi kalbim ve büjoiyü bozan İçgüdü ardımda.

Köy uyuyacak. Kaçak daha saatler var tükenmez suskuya.Gel gel dönüşür sesim elbet bir gün anıya.

İşte benim yavaşlar yavaşlar günlerle acımız köyuyuyunca.

SE N D A Ğ IN A R D IN I

B İL İY O R M U SU N ?

Sen dağın ardmı biliyor musun?Orda kaçak Amerikan sigarası ve viski satılıyor.

Sen dağın ardını biliyor musun?Orda yağmurlu bir öğle vakti rakı bile içiliyor.

Sen dağın ardmı biliyor musun?Orda sevgi özleniyor.

Sen dağın ardmı biliyor musun?Orda lüferden bile bıkılıyor.

Sen dağın ardmı biliyor musun?Orda şiir bile yazılamıyor, reklamcı bile olunuyor.

Belki bir gün dönülecek şiire.Dönülecek yaşamaya.Yine orda.

Sen dağın ardını biliyor musun?

50

MAZHAR CANDAN( 19 4 1 , Erzurum)

İÜ Kimya Falıültesi’ni bitirdi. Aynı fakültede bir süre öğretim üyeliği yaptıktan sonra serbest kimya mühendisi olarak çalışma­ya başladı. Şiirleri 70’lerden itibaren S < ^ t , V a ı l ık , S a n a t

O lu ş u m gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısara, dergi ve gazetelerde yayımlanan ve kitaplaşan denemeleriyle tanındı.

Şiir kitaplan: V a r o lu ş u n R û lû (1991)

O Y U N U N A D I N EYD İ? ^

Son perdenin provası için toplanmıştılar nasıl da hüzünlüydü bütün oyuncular gecelerce uykusuz kalmıştı kimi kimileri sanki ağlamıştılarkızarmış gözler, soluk dudaklar, sönük lambalar.

İşte sıram gelmiştimüzik susmuş, tüm sesler sönmüş:uzak davullarda yavaş tokmaldarboğuk kalp vuruşlan gibi -jrürüyordum-ellerim arkamda bağlıRomalı saçlarım hafif yağmurla ıslak,başım gururla dimdik,pınl pınl, katışıksız bir Hamlet:ardımda, elinde baltası, bir cellat:sevmiş, öldürmüş ve delirmiştim...

Bu provaya hiç gerek yoktu,tüm replikler belleğimdeydi nasılsaama bir törendi sanki,bir saygı gösterisi ojoınun yazanna,ya da bana öyle gelmiştipeki yazarın adı neydi?..

Ya o genç kadm kimditannçalan kendine bunca yakıştıran?Hep ben olurdum ötekilerden sahne çalıp

51

onun İçin öldürenonun İçin delirendediklerine bakılırsa,sopayla kovalanmadıysam şimdiye dek,yazarın beni tutmasıydı nedeni,ama hiç soramadım yazarm adı neydi?..

Sürüp gitmekte bu oyun; hep değişse de oyuncular sürüp giden bir benim yoksa ben miydim bu ojaınu yazan, omuzbaşımda şiirime ezgiler dizen düşsel kemancılarım gibi hani peki kabulumdur bir oyunsa tüm yaşam geçtim yazarlıktan, ojoınculıaktan, ama bu ojamun adı neydi?..

52

MELİSA GÜRPINAR( 19 4 1 , İstanbul)

İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademlsl’nde okuduktan sonra İstanbul Belediyesi Konservatuvan Tiyatro Bölümü’nü bi­tirdi. 1964’te Londra’ya giderek tiyatro öğrenimini orada sürdür­dü. BBC Türkçe servisinde İlk tiyatro eleştiri yazılannı okudu. Edebiyatın pek çok türünde ürünler verdi, değişik dergi ve gaze­telerde yazdı. 1991’de HalÜ Kocagöz Şiir ödülû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Umut Pembderl (1962), Yeni Bir Gün Şariosı (1975), Geceyansı Notlan (1981), Ara Beni Sevgilim Sözcüklerin İçinde (1983), Yaz Mektuplan (1985), Istanbul’ım Gözleri Mahmur (1990), Çocukluğum ve ölümüm (1992), BlrHaıf Bir Mdek (1999).

K O N U Ş M A L A R

Söz,şiire dönüşürken, bir çocuk kahkülü gibi kısacık mı kesilmelidir ille de? Hayır!Şiir annem gibiuzun uzun seslenmelidiruykusunda,olmayan sevgiliye.

Durgun, derin soluklu, içine kapanık olmalı, belki de bütün gün uzanmalıdır koltuğunda.Bir sanduka kadar heybetli ve düşünceler kadar ağır çantası da,durmalı ayak ucunda.Ama,kendini ölümsüz sanan

53

ve her sabahbir umut çiçeği açanyüreciği,hiç durmadan kıpırdamalıdır yün yeleğinin altmda.

Perde inmiş gözlerinde oynaşan bin bir hayal ve beyaz dudaklarından dökülen kınk dökük anılar, kimselerin okuyamadığı eski yazı bir defterden saçılmalı ortaya, sonsuzluğu çağrıştıran yaz bahçelerinde uçuşurken kopuk sayfalar, kör bir yılanın çevikliğiyle kamışların arasmdan akıp gitmeli gizlice yıllar.İncir ağacının dibinde kum falı bakan dilsiz köle ise, bir yanılsama olarak görünmeli arasıra fotoğrafm arabında.

Şiir de annem gibi,mevsimikuş seslerinden,aşkısaklı bir mendilden, tüm hayatını gülden sormalıdır bana kalırsa.Ve hiç çıkmamalıdır yaldızlı çerçevesinden dışarıya. Aklı }mrüyen bulutlara ve oyuncak atına takılıysa, ne yapsın şiir sokaklarda?Eh bir de yolu düşerse kalabalık alanlara.

54

eski dostların çoğuna rastiamalı, aynı annemin yaptığı gibi durup hatırlarını sormalı, adresler almalı.Sevinçtenal al olmalı yanakları ki, anlaşılmasın yoksulluğu yalnızlığı.Aslında,hep çocuk kalmalı şiir.Avuçlarmda ezik bir şeker,yanaklarında tozlu yaşlarve joizündeki mahzım gülümsemeyle,pencereden bakanöksüz bir çocuk olarak kalmalı.Korkmalı gök gürültüsünden,tabancadan,kara örümcek ile perili köşkten.Dili peltek çorabı düşük, tekir kedisi kaçmış olmalı evden. Eğilip denize dokunmalı, düşlerinde yol alan köpüklü bir yelkenliden.

Ölecekse de şiir, yaşlanmadan ölmeli.Yaşı belirsiz olmalı aynı annem gibi.Hiçbir ayna kınğma basmadan daha, tutunup rüzgânn ipine, limon kabuğu kokan camdan bir dünyaya kayıvermeli, kış odasına geçercesine tüylü terlikleriyle.Eğer ölecekse şiir,buz tutmuş çığlığı jrükselirkengöklere,gecenin kanı sürülmemeli saçlarına boş yere.

55

HÜSEYİN ATABAŞ( 1 942, Trabzon)

Ortaöğrenimini Ankara’da tamamladıktan sonra Ankara İkti­sadi ve Ticari İlimler Akademisi’ne devam etti. OYAK, ODTÜ ve Ankara Büyükşehir Belediyesi’nde memurluk, yöneticilik yaptı. 70’li yıllardan itibaren şiirleri Türk Dili, Oluşum. Variık. Kıyı, Yeni Ortam, Biçem, Cumhuıtyet £>eıgl, Edebtyat ve Eleştiri, Var­lık, Tûıktye Yazdan, Broy, Gösteri gibi dergilerde yayımlandı. Cevdet Kudret Şiir Ödûlû’nü kazandı. Şiirin sorunlan hakkmda düşünen bir şair kimliğiyle de dikkat çekti. İki dönem Edebiyat­çılar Demegi’nde yöneticilik yaptı.

Şiir kitaplan: Gelecek (1975), Yanarca (1979), Bitmeyen (1983), Yûztkn Bende (1988), lUyaz TOreni (1993), Saydam ve GizJi (1997).

G Ö L G E S İ İÇ İN E D Ü ŞE N G Ö L

Son birkaç yıldır içimdeki fırtına dindi, kıpırdamıyor gözlerindeki yeşil seninse;Ankara yağmurlarla geçiştiriyor kışlarını!Çoktan ayniğı du50imsadı anlayacağın

saksıdaki karanfilin titreşimleri bile, özlem beni de vurdu, evin kedisini de.

Ne zamandır seni bekliyor kapının önünde, bense didiniyorum makinenin başında, aşk şiirleri yazıyorum, fukara avuntusu.Aslında bir nedeni yokken biliyorum

hızla ateşim yükseldi neyin nesiyse; belki de en alıngan yerimden geçiyorsun!

Kötü uyaklara düşüyor söz ne yapsam, bir zamanlar öptüğüm parmaklarının ucu hâlâ hüküm süren o uzun sonbahar oluyor.Gölgesi kendi içine düşen göl gibisin

ovada öylece yayılmış kamın, yankısını dağın yuttuğu suskunluğumsun.

56

İncecikten bir kar yağmaya başlasa şimdi İlkyaz umudu olurdun kaldığımız yerden. Ankara o eski Ankara olurdu park küçüğü çimenlerinde yatıp 3mvarlandıgımız,

İzi çıkar vmuttugumuz çocukluğun; anılara sürünüyor evin kedisi, büyüdü!..

BEDELİ Ö M Ü R O L A N

Anlamıştım mevsimlerin değişeceğini seni o sabah sesinden öptüğümde!Yağmur bulutlan geziyordu üstümüzde; aşk burcundayız aylardan İlkyaz kapısı, kelebeklerin yazgısı ağıyor ömrümüze.

Kırağı vtırmuş gibiydi sesinin rengi, yine de vadileri gül kokuyordu teninin. Dağlardan iniyordu gecenin ürpertisi, yola sarkmış bir dal kuşkuydu yüreğin.

İçi daralıyordu bütün sevdiklerimin!

Zamanı zamandan sağdm öyle bir anda; ateşi çaldm, aşkı insanlara bağışladın! Yüreğimde denizleri kıpırdadı yurdunun duydum, o anda hem beni öpüyordun hem anne özlemini sürüyordun içinde.

Özgürlüğümüzün tarihini yazıyordun ılık bir rüzgâr gibi okşadığın yerlerime. Böyle bir günde nereden bilebilirdik bir ömür olacağını bu aşkın bedelinin.

Dinle, sessizlik geziniyor sokaklarda!

57

ATAOL BEHRAMOĞLU(19 4 2 , Çatalca)

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Rus Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. İstanbul Şehir Tlyatrolannda bir süre dramaturg olarak çalıştı. Çevirmenlik yapü, çeşitli gazetelerde yaz­dı. Evılm, Yeni Deıgi. Ataç, Devinim 60, Ştir Sanatı, Yeni Gerçds; Papirüs ve İsmet Özelle birlikte kurduğu HaDmı Dostlan, kardeşi Nihat Behram’la kurduğu Mflitan dergilerinde çıkan şiirleriyle adı- ra duyurdu. 70’li yülann başardı, verimli şairlerinden biri kabul edildi. 12 Eylül 1980 Askeri darbesinden sonra joırtdışma çıkıp, beş buçuk yıl yaşadığı Paris’te Anka adlı bir derginin yanısıra, Rus edebiyatından önemli çeviriler yaptı. Türkiye’ye döndükten sonra bir süre Hürriyet gazetesinde çalıştı, tki ciltlik 20. Yüzyıl Bûyûk Tûık ŞUıl Antolojlsl’nl hazırladı ve iki dönem T^S Genel başkanlığı yaptı. Gezi İzlenimlerini yazdı, fsmet ÖzeHe mektuplaşmalan “Şiirin Kanadma Mektuplar” adıyla kitaplaştı. Çok sayıda şiiri bestelendi.

Şiir kitapları; Bir Ennenl General (1965), Bir Gün Mutlaka (1970), Yolculuk. Özlem, Cesaret ve Kavga Şüıierl (1974), Ne Yağ­mur Ne ŞiMer (1976), Kuşatmada (1978), Mustafa Suphi Destam (1979), DörtlûMer (1980), fyl Bir Yurttaş Aranqror (1983), Şllıier (Seçme şiirler, 1983), Tûrktye O^ûn Yurdum Gûzd Yurdum (1985), Eski Nisan (1987), Kmma Mektuplar (1987), Bebeklerin Uusu Yok (1988), Bir Gün Mutlaka (Toplu şiirler I. cüt, 1991), Ya­şadıklarımdan öğrendiğim Bir Şey Var (II. cilt, 1991), Kmma Mek­tuplar (111. cilt, 1992), Sevgflimsin (1993), A^k İki Klşlllkür (1999).

BİR G Ü N M U T L A K A

Bugün seviştim, yürüyüşe katıldım sonraYorgunum, bahar geldi, silah kullanmayı öğrenmeliyim bu yazKitaplar birikiyor, saçlarım uzuyor, her yerde gümbür gümbür

bir telâşGencim daha, dünyayı görmek istiyorum, öpüşmek ne güzel,

düşünmek ne güzel, bir gün mutlaka yeneceğiz!

58

Bir gün mutlaka yeneceğiz, ey eski zaman sarraflani Ey kaz kafalılar! Ey sadrazam!

Sevgilim on sekizinde bir kız, 5Kirüyoruz bulvarda, sandviç yiyoruz, dünyadan konuşuyoruz

Çiçekler açıyor durmadan, savaşlar oluyor, her şey nasıl bitebilir bir bombayla, nasıl kazanabilir o kirli adamlar

Uzun uzun düşünüyor, sularla yıkıyorum yüzümü temiz bir gömlek giyiyorum

Bitecek bir gün bu zulüm, bitecek bu hân-ı yağma Ama yorgunum, şimdi, çok sigara İçiyorum, sırtımda kirli bir

pardesüKalorifer dumanlan çıkıyor göğe, cebimde Vietnamca şiir

kitaplarıDünyanın öbür ucundaki dostlan düşünüyorum öbür

ucundaki ırmaklan Bir kız sessizce ölüyor, sessizce ölüyor orda.Köprülerden geçiyorum, karanlık yağmurlu bir gün,

yürüyorum istasyona Bu evler hüzünlendiriyor beni, bu derme çatma dünya İnsanlar, motor sesleri, sis, akıp giden su Ne yapsam... ne yapsam... her yerde bir hüzün tortusu Alnımı soğuk bir demire dayıyorum, o eski günler geliyor

aklımaBen de çocuktum, sevgilerim olacaktı elbetteSinema dönüşlerini düşünüyorum, annemi her şey nasıl ölebilir,nasıl unutulur insan

Ey gök! senin altında sessizce yatardım, ey pınl pml tarlalar Ne yapsam... ne yapsam.. Dekart okuyorum sonradan... Sakallanm uzuyor, ben bu kızı seviyorum, ufak bir yürüyüş

Çankaya’yaBir pazar, güneşli bir pazar, nasıl coşuyor 3 reğim, nasıl

kanşıyorum insanlara Bir çocuk bakıyor pencereden, hülyalı kocaman gözlü nefis

bir çocukLermontov’un çocukluk fotoğraflanna benzeyen kardeşi

bakıyor sonra Ben şiir yazıyorum daktiloda, gazeteleri merak

ediyorum, kuş sesleri geliyor kulağıma Ben mütevazi bir şairim, sevgilim, her şey coşkulandınyor

beni

59

Sanki ağlayacak ne var bakarken bir halk adamına Bakıyorum adamın kulaklarına, boynuna, gözlerine,

kaşlarına, yüzünün oynamasına Ey halk diyorum, ey çocuk, derken bende bir ağlama îlençliyorum bütün bireyci şairleri, hale gidiyorum

portakal cdmaya îlençliyorum o laf kalabalıklarını, kurumuş jKirekleri,

bireyin kurtuluşımu filan lllençliyorum o kitap kurtlarını, bağışlıyorum sonradan Uzun kış gecelerinden sonra kimbllir nasıl olur her şey Uzun kış gecelerinden sonra, masallarda anlatılan Durup durup bunlan düşünüyorum, bir sevinci bir

hüzün izliyor arkadan Yüreğim ipesapa gelmez bir bahar göğü, Türkçe bir

yürek kısacaBeklemek usandırıyor, telaşlı telaşlı bir şeyler anlatıyorum

sağda soldaBir otobüse biniyorum, inceliyorum bir böceği tutarak

kanatlarmdan merakla Yürürdüm esltlden baharda, o yıtantılann ve çayırların

olduğu alanlara Altlıma şiiri gelirdi o yaşlı Amerikalının sonbaharı

anlatan şiiriÇayırlar vardı o şiirde bahan anımsatan ne de olsa Böylece yeniden hazırlanıyorum bir coşkuya, yeniden

sokaklara fırlamaya Kendimi atmak bir uçurumdan balıklama Büyük ve mavi bir şey izlenimi var bende, gördüğüm

filmlerden mi ne Bir şapka, telaşh bir gök, sıcak yapay bir dünya Anlat anlat bitmiyor, bitmiyor bendeki daüssıla Bütün sevgilerimi harcayabilirim bir çırpıda, yağmurlu o yollar

geliyor aklımaBenzin kokulan, ıslak direkler, babamm esmer bir somun gibi

tombul ve sıcak elleri Uyurdum. Bir de bakmışsm yeni bir filim sinemada, şehirde

yeni bir kız, kahvede yeni bir garson O üzgün ve sabahhklı dururdu balkonda..Şimdi ne var hüzünlenecek bunda, nedir bu çatlatan

yüreğimi bu telaş

60

Sanki yann ölecek gibiyim, birazdan polisler gelecek ya da Gelip alacaklar kltaplanmı, daktilomu, bu şiiri, sevgilimin

fotografmı duvarda Soracaklar babanın adı ne, nerde doğdun, teşrif eder misiniz

karakolaDünyanm öbür ucundaki dostlan düşünüyorum, öbür

ucundaki ırmakları Bir kız sessizce ölüyor, sessizce ölüyor Vietnam’da Ağlayarak bir yürek resmi çiziyorum havaya Uyanıyorum ağlayarak, bir gün mutlaka yeneceğiz!Bir gün mutlaka yeneceğiz, ey ithalatçılar, ihracatçılar, ey

şeyhülislâm!

Bir gün mutlaka yeneceğiz! Bir gün mutlaka yeneceğiz! bunu söyleyeceğiz bin defa!

Sonra bin defa daha, sonra bin defa daha, çoğaltacağız marşlarla

Ben ve sevgilim ve arkadaşlar yürüyeceğiz bulvarda Yürüyeceğiz yeniden yaratılmanm coşkusuyla Yürüyeceğiz çoğala çoğala...

K IR K Y A Ş IN EŞİĞ İN D E ŞİİR

Küçük heyecanlara paydos Çünkü rüzgârla aynı yaştayım Çünkü güneş kardeşim Bir ırmakla sevişmekteyim

Bana artık dingin olmak Bana yalınlık yaraşır İçimde şiirin güzelliği Yaşamak sevinciyle yanşır

Güzeller güzeli ömrüm Sana gitgide sevdalanıştayım Nice emeklerle dokunmuş Bir ince, bir nazlı nakıştayım

Küçük tasalara, tutkulara paydos Çünkü evrenle aynı yaştayım Başsız sonsuz doyumsuz Bir başdöndürücü akıştayım

61

Y A Ş A D IR L A R IM D A N Ö Ğ R E N D İĞ İM BİR ŞEY V A R

Yaşadıklanmdan öğrendiğim bir şey var.Yaşadın mı, yoğunluğuna yaşayacaksm bir şeyiSevgilin bitkin kalmalı öpülmektenSen bitkin düşmelisin koklamaktan bir çiçeği

İnsan saatlerce bakabilir gökyüzüne Denize saatlerce bakabilir, bir kuşa, bir çocuğa Yaşamak yeryüzünde, onunla kanşmaktır Kopmaz kökler salmaktır oraya

Kucakladm mı sımsıkı kucaklayacaksm arkadaşını Kavgaya tüm kaslannla, gövdenle, tutkunla gireceksin Ve uzandm mı bir kez sımsıcak kumlara Bir kum tanesi gibi, bir yaprak gibi, bir taş gibi dinleneceksin

İnsan bütün güzel müzikleri dinlemeli alabildiğine Hem de tüm benliği seslerle, ezgilerle dolarcasına İnsan balıklama dalmalı İçine hayatm Bir kayadan zümrüt bir denize dalarcasma.

Uzak ülkeler çekmeli seni, tanımadığın insanlar Bütün kitaplan okumak, bütün bayatlan tanımak arzusuyla

yanmalısınDeğişmemelisin hiçbir şeyle bir bardak su İçmenin

mutluluğunuFakat ne kadar sevinç varsa yaşamak özlemiyle dolmalısm

Ve kederi de yaşamalısın, namusluca, bütün benliğinle Çünkü acılar da, sevinçler gibi, olgunlaştırır İnsanı Kanın kanşmalı hayatın büyük dolaşımına Dolaşmalı damarlannda hayatın sonsuz taze kanı

Yaşadıklanmdan öğrendiğim bir şey var.Yaşadın mı büyük yaşayacaksın, ırmaklara, göğe, bütün

evrene kanşırcasına Çünkü ömür dediğimiz şey hayata sunulmuş bir armağandır Ve hayat, sunulmuş bir armağandır İnsana

Y IK ILM A SA K IN

Kötü şey uzakta olmak Dostlanndan, sevdiğin kadından Yasaklanmak bütün yaşantılara Seni tamamlayan, anndıran

62

Kapatıldığın dört duvar arasında Sağlıklı, genç bir adam olarak

Neler gelmez ki insanın aklına Sevinçli, özgür günlere dair Kalmıştır yüzlerce yıl ıızakta Onunla ilk kez öpüştüğün şehir Acı zehir zemberek bir hüzün Kalbinden gırtlağına doğru yükselir

Görüyorsun işte küçük adamları Köhnemiş silahlanyla saldıran sana Kimi tutsak düşmüş kendi dünyasma Kimisi düpedüz halk düşmara Diren öyleyse, diren, yılma Yürüt daha bir inatla kavgam

Babeufü hatırla. Nâzım Hikmet’i Bir umut ateşi gibi parlayan zindanlarda Hatırla Danko’nun tutuşan kalbini Karanlıklan yırtmak arzusuyla Ve faşizme karşı, zulme, zorbalığa Düşün acılar içinde vuruşan kardeşleri

Elbette vardır bir diyeceği, bir haberiBir kaçağa çay sunan kürt kadınlarmmDağlar dilsizdir, yalçındırAma gün gelir bir diyeceği olur onların daVe dağlar, ıssız tarlalar başladı mı konuşmayaSusmazlar bir daha, söz artık onlanndır

Kötü şey uzakta olmak Dostlanndan, sevdiğin kadından Yasaklanmak bütün yaşantılara Seni tamamlayan, arındıran Ama bir devrimciyi haklı kılan Biraz da acılardır unutma

Yıkılma sakın geçerken günler Yaralayarak gençliğini Onurlu, güzel geleceklerin Biziz habercileri düşün ki Ve halkın bağnnda bir inci gibi BüjKiyüp gelişmektedir zafer

63

BU A Ş K B U R A D A BİTER

Bu aşk burada biter ve ben çekip giderim Yürçğimde bir çocuk cebimde bir revolver Bu aşk burada biter iyi günler sevgilim Ve ben çekip giderim bir nehir akıp gider

Bir hâtıradır şimdi dalgın ujmyan şehir Solarken albümlerde çocuklar ve askerler Yüzün bir kır çiçeği gibi usulca söner Uyku ve unutkanlık gittikçe derinleşir

Yan yana uzanırdık ve ıslaktı çimenler Ne kadar güzeldin sen! nasıl eşsiz bir yazdı! Bunu anlattılar hep, yani yiten bir aşkı Geçerek bu dünyadan bütün ölü şairler

Bu aşk burada biter ve ben çekip giderim Yüreğimde bir çocuk cebimde bir revolver Bu aşk burada biter iyi günler sevgilim Ve ben çekip giderim bir nehir akıp gider

T Ü R K İY E Ü Z G Ü N Y U R D U M G Ü Z E L Y U R D U M

Türkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum Boynu bükük ay çiçeği Şiirin ve aşkın geleceği.

Türkiye, üzgün joırdum, güzel yurdum Dağ rüzgârı, portakal balı Alçak gönüllü, hünerli, sevdalı.

Türkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum Yazgısı kara yazılmış gelin Kurumuş sütü memelerinin.

Türkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum Harlı bir ateş gibi derinde yanan Haramilerin elinde bunalan.

Türkiye, üzgün jrurdum, güzel yurdum Güngörmüş, bilge toprağım Yunus, Pir Sultan ve Nâzım.

Türkiye, üzgün joırdun, güzel yurdun Bozlak, ağıt, halay ve zeybek

64

Dumanı üstünde ekmek

Türkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum Yüzü kınş kınş anam Ağlayan narım, gülen ayvam.

Türkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum Asmaların üstünde gün ışığı En güzel geleceğin yakışığı.

Türkiye, üzgün yurdum, güzel 3rurdum Zinciri altında kımıldayan Bitecek sanıldığı yerde başlayan.

65

SÜREYYA BERFE( 19 4 3 , İstanbul)

Çanakkale Llsesi’nl ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakül­tesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. Yayınevleri’nde çalıştı, reklam ajanslarında metin yazarlığı yaptı, tik şiirleri Dûziem, Tûık Dlll, Yeni Dergi. Mllltyet Sanat. Broy, Gösteri gibi dergilerde yayım­landı. 1966 yılına dek şiirlerini Kanıpak soyadıyla yayımladı. 1991’de Cemal SûreyaŞiİr ödülû’nü kazandı. 60 ve 70’li 3allarm özgün şairlerinden biri kabul edildi.

Şiir kitaplan: Gün Ola (1969), Savrulan (1971), Hayat Üe Şi­ir (1980), Ufkun Dışında (Toplu şiirler, 1985), Şllr Çalışmaları (1992), Ruhumun (1998), Kalfa (Toplu Şiirler, 1999).

Ö N E M Lİ D E Ğ İL

(Ahmet Durul’ı)

Pencerelerinden metropol kokusunun değiltoprak ve ot kokusunun girdiğiherşeyi insan için insana göre bir odaBir takım takımların değilinsanm kiralayacağı bir odaEşyalann değil İnsanın olacağıeşyalann değil İnsanın yaşayacağı bir oda

Durur beklerim orada Dağ başında, kalabalıklarda, haksızlıklarda Kopanlıp soldurulan bir çiçekte, elektrikli araçlarda Ciddî parasızlıklarda, maddî-manevî işkencelerde Telefonla kız tavlayan gencin neşesinde, parfümünde Öldürülmüş oğlunun mezannı arayan ananın yanında

Durur beklerim oradaElmalım geçiren “çok iyi insan, serbest” hanımlann gecelerinde İçip içip yatmalannm arefesinde, ertesinde Balkonsuz ve manzarasız sosyal konutlarda Çocukları ve insanları sevdiklerini sanan sanatçı kardeşlerimin sanatlanndaGüreşçi develere benzeyen meşhur adamlann aksesuvarlannda

66

Güzel, hoş, seksi ama cahil kadınlann bütün meraklarındaDurur beklerim oradaKar yağışını seyrederken kıyıya vuranküçük, köpüksüz bir dalgada

Durur beklerimNesli tükenmiş zanaatlarda ve zanaatkârlarda Apartmanlar araşma sıkıştmirmş çocuk ve araba parklarmda Her sınıftan vatandaşın iç ve dış piyasaya karşı giriştiği büjrük, millî ama normal taarruzdaBenden sonrakinin benden önce dolmuşa binme çagdaşligmda

Durur beklerimDoğum günü, sünnet, evlenme, kayıp ve ölüm ilanlarında Içki-müzik ortamlannda doğan kısa ve çok kısa maceralarda Taşıma sularia, havaavalaıla sürüp giden evliliklerin karmaşasında Paralarda, bankalarda, kasalarda, altınlarda, hesaplarda-kitaplarda

Durur beklerimOralarını buralarmı, kesif zevk uzuvlarını yoran mevzun ve atletik vücutlarım yoran ama kafalarını yormayan, eskaza yorarlarsa sıkılanlann kibarlannda, kişilik makyajlannda ve bütün maltyajlannda

Durur beklerim Yetinenlerin dangalaklığında Yağmurun altında, bahar dalında DururumHuzuru, sükunu yurt dışmda bulan vatandaşlarla ünlü-ünsüz sanatçılarımızın ortak ve haklı kaygılarında Bazı bilimsellerin kanşık kafalarmda sakallarında, Batı’ya hayranlıklarmda “Olay, genelde, yâni, şey, gibi, oldu, tamam mı vb.” sözcüklerle herşeyi anlatabilenlerin konuşmalannda Yeme-içme, mal-mülk, üst-baş konularındaki modalarla donatılmış mamur ve müreffeh ama biraz yabancılaşmışların ömründe

DururumBilumum avantalarda, fırsatlarda, tezgâhlarda Kiminle neden evlendiğini “çok iyi” bilen kiminle neden evleneceğini “çok iyi” hesap etmiş olanların ebedî saadet tablolarındaOnsekiz yaşını doldurmuşların, özgürlerin, başıbozuklann

67

bütün aşılannı yaptırmış, haplannı almışlann rüştlerinde Erkeklerin “yemek”, kadınlann “görüşme” tekliflerinde

Dururum“Çok iyi” hazırlanmış sofralarda “Nefls”lerde, “harika”lardâ, “çok zevkll”lerde “Artık korkusuzca gidebiliriz heıyere"“Ne iyi oldu. İyi eğlendik, çok keyifliyim bu gece” diyenlerin ve “mutluluk durumu” olan herkesin boşa giden sesinde

DururumGünümüz insanın haz ve lezzetaltı, yâni hurdahaş oluşunda

DururumKumların üstünde ve güneşin altında değil ağaç ya da çardak altında öküz gibi, saatlerce, tahta bir masada rakı içip keyif çattığımı sanan sağlıklıların gittikçe azalan bejrin kıvnmlarmda

Dururum işte. Önemli değil.Yeter 5mkandaki oda.

N Ö B E T Ç İ

Dağ başmdan bir ışık geliyor Yansıyor gözlerimden şehre Bozkıra köy evlerine

Yorgun değilim seninle buluştumBir mendil sevinç yolladım sana askerdenSevdamm nöbetini tuttum bütün gece

Dağ başmdan bir yel esiyor Dönüyor tüfeğimin namlusundan şehre Fabrikalara harmanlara

Üzgün değilim anamla konuştumBir tokat İzi yolladım ona askerdenVurulan yeğenimin nöbetini tuttum bütün gece

Dağ başmdan bir su kaynıyor Akıyor postallanmdan şehre Sana İzin tezkeremi yolladım askerden Acılanmın nöbetini tuttum bütün gece

68

İŞSİZ BİR LİSE M E Z U N U N U N

A N N E S İN E Y A Z D IĞ I

AnneKuru ekmek yiyorum son günlerde. Katık olmuyor.Meyve yok.İçine battı gözlerim.Belki bir işe girerim Doyarım herkes gibi ben de.

Anneteke gibi kokuyorum son günlerde. Sular akmıyor.Harçlığım yok.Kefeke tuttu dişlerim.Belki bir işe girerim.Yıkanırım herkes gibi ben de.

Armehiç uyuyamıyorum son günlerde.Ay büyümüyor.Sevgilim yok.Azmıyor düşlerim.Belki bir işe girerim.Uyurum herkes gibi ben de.

U Ç U R U M . SU , K IR L A N G IÇ

Alnm bir uçurum önce gözlerimin sonra dudaklanmm düştüğü ve her seferindesaçlarına takılıp kaldığı bir uçurum

Serin bir su alnının kokusu Bu çok sıcak şehirde birdenbire önüme çıkan yenileyen dirilten serin bir su

Gözlerinyükü ağır İki kırlangıç

69

Bana doğru kalbime doğru uçan uçan Ikl kırlangıç Kiml zaman deglp geçen kimi zaman çarpıp kalan karanlık şeylerden aydınlık taşıyan sevinçle kederi aşkla çileyibugünle yarmı yansıtan ıkl kırlangıç

S O N A Y L A R IN ŞİİRİ

Ben sevince yeryüzü annır Yüzüme vurur gölgesi Yüreğim aşkla beslenen başaktır AçılırSoymak ister kabuğundan bedeni

Ben ağlayınca serçeler uçar Dünya küçülür gözümde Durur önümde bir hüzün serpintisi YayılırYıkmak ister acıdan kuleleri

Ben gidince öfkem ayaklanır Dindiremez onu çocuklar bile Köpürür taşar ama yalnız kalır MorarırYalnızlığın verdiği sessizlikle

Ç O K A R IY O R U M SEN İ

Ağlamam Turgut, ağlamıyorum. Alnım kınşır.Alnım neyse ne de gönlüm buruşur.

Seni İndirdim mİ yataktan? Çıkarsam aklım kanşır.İyidir Turgut-lâf aramızda- bize ağlamak yaraşır.

70

Bir gün olur her şey değişir.Bakanm buralarda değilsin.Hep böyle süreceğini sanırım sürer gerçi, ama sonu değişir.

Denkleştiririm senden kalanları. Buruşuk bir gül bize bakar kamaşır. Sonra bir sana bir bana bakar. Neden biliyor musun?Medresenin yanındaki kışlanın önü denizBahçesinde çamaşır.

71

ABDÜLKADİR BULUT( 1943, Anamur-1985, Anamur)

Akşehir İlkögretmen Okulunu bitirdikten sonra Anamur, Kı- nkhan ve İstanbul’da öğretmenlik yaptı. 70’İI yıllardan itibaren, bir trafik kazasmda yltirlldigi 1985 yılına dek şiirleri EM. Yedl- tepe. Soyut, Vaılık. TCkık Dfll, Yazko Edeb^t, Yarm. Sanat Ola­yı gibi dergilerde yayımlandı. Milliyet Sanat dergisinin düzenle­diği “1974’ûn Eiı Başarılı Genç Şairi’ Ödülü’nü kazandı.

Şiir kitaplan; Sen Tek Başına Değilsin (1976), Anlar Yurdum- dur (1981), Yakanlar (1982), Gözyaşları da Çiçek Açar (1983), Yurdumun ŞUr Defteri (1985), Ülkemin Şllr AÜası (Bütün Şiirleri, 1986).

G Ö Z Y A Ş L A R I D A Ç İÇ E K A Ç A R

Ellerimi dokunduğum her yerde Çığlık çığlığa kıvranıyor hayat Ve ölen arkadaşların giysilerini Bir kere daha dürüp koyuyor analar Çamaşır sandıklcinna Gözyaşlan da çiçek açar

Bugün yurtyeri olsa da acılara Kayaların en sarp yerlerindeki Kırlangıç yuvalarmı andıran alnın Bir gün terli bir gelecek uçuracak Sabahlardan akşamlara kadar Gözyaşlan da çiçek açar

Ansızın oyuna başlayan çocuklann Sesleri kadar canlı ve huylu Sevinçleri kadar taze ve acemi Bir duruş kuşatır seni o zaman Gözyaşlan da çiçek açar

Başını dayadığın ağaç dalı Bak hafifçe eğildi toprağa doğru Ujoıyan bir çocuğun soluk alışını Dinler gibi kendini vererek

72

Yaklaş yüzünü örse de acılar Boynundan ter boşalan herkese Gözyaşları da çiçek açar

Yaklaş yüzünü örse de acılar Ve nasü yakalarsa toprağı kök Sulan renk, dallan kiraz Sen de öyle yakala hayatı Yürü kol kola canıma değsin Gözyaşlan da çiçek açar

RAHLE

Susarak giriyorum işte Senin sözlerinin araşma Demek sargı bezi yaptm Mmtanmın bir kolunu Arkadaşmm yarasına

Sırtına alırken usulca Buruştu mu dağlı yüzü San bir yar gülü gibi Boynunu eğerken omuzuna Ne oldu son sözü

Kırdığm dallann üstüne Uzattm mı kendi ellerinle İnce ve uzun gövdesini Açıkta kalmasın diye yüzünü Örttün mü mendilinle

Devrilse de bir ıhlamur gibi Civan ömrü kayedarm içine Öyle yumuşak açık ve duru Gene de dağılmadı değil mi Alnmı süsleyen onuru

BİR A K D E N İZ Ç O C U Ğ U O L A R A K

Bir Akdeniz çocuğu olarak Tutuklandın otuzuna basmadan Ve ellerin arkadan kelepçeli Farkında olmadan eğildi başın

73

Bir nar dalının altından Geçer gibi

Kaygılandın, ama alnın Dağılmadı her şeye rağmen Geride kalsa bile kann Ve dağlara sakladığın kitaplann KoUarma girip akşam üstleri Yol boyu yürüdüğün dostlarm Dağılmadı her şeye rağmen

Kopanidın köyünden ve suyundan Ve onlann ilkyazlarda yarattığı Can eriklerinden kara dutlardan Götürüldün arkadaşlarınla birlikte Silifke üstünden Mersin’e doğru Sular serinlik taşıyordu

Getirildin sabahın içinden Gençliğini kuran Mersin şehrine Yanmda kokularma alıştığm Kollarını bojaınlanna doladığın Arkadaşların

Tutuklandın otuzuna yaklaşırken Ne esmerliğin tadım çıkarabildin Ne de karının göğüs cebine Gururla bıraktığın paralardan Sıcak bir ekmek alabildin Kendi ellerinle

A R K A D A Ş A D RE SLER İ

Arkadaş adreslerinde eskiden İncecik ve güzel şeyler vardı Gençliğimize ve geleceğimize dair Sözgelimi, bir aybastı sokağı Ve altında bir şehir

Oysa şimdi öyle değil Düşünüyorum da günlerden beri Nasıl düşürülmüş olabilir Arkadaş adlannm yanına ‘Kapalı’ ve ‘koğuş’ sözcükleri

74

B E N D E SA KLI K A L A N

Bende saklı kalan adın Şimdi fasulyelere sınk diken Köylü kadınlann ağzında Saloz olup çlgnenecegl yerde Katılıyor onların güpe gündüz Mınitılarla başlayan agıtianna

Bende saklı kalan adın Çoktan sokulmuş olmalı Okul çocuklarının köy yollarında Taşlann soğumuş yüzlerine Tebeşirle yazdıklan yazılarm Aralarına

Bende saklı kalan adm Tozlaşsa da bir nergis çiçeği gibi Gadan alayım gene de Bir işçinin elindeki sefer tasıyla Ve alnmdan sarkan susuşla Yan yana duracak güzellikte

BİR SU B O Y N U GİBİ

İşlenmiş bir gülüşü olansm Nasıl takar böyle birisi Arkadaş yadigârı teşbihinin İmamesi yerine vay canım!Bir mavzer mermisi

Sesleri uçurumlarda kalan sular bile Sessizliklerini ulaştırırken denizlere Sen ne ulaştıracaksın yiğidim Hayata dair, insanlara dair Yaklaşan günlere

Bir su boynu gibi yenilenirken Her yanımda çocukların bakışları Kuşlann uçuşlan, uçma vakitleri Ve göçebelerin yurt yerlerinde Sence hepsi de hayal olan Arkadaş adlan

75

Aynlıp gitseler de bir gün Her gelecek bir güzellik içinde yetişir Tohum çiçek içinde, söz sevda içinde Yıkılmayan her inanç da Öfke içinde yetişir

İşlenmiş bir gülüşü olansm Ellerin arkada bağnn açık Çekilir mi hiç arkadaş teşbihi Yolların bir uçtan bir uca Güllük gülistanlık olsa dahi

76

SENNUR SEZER(19 4 3, Eskişehir)

İstanbul Kız Llsesi’nde okudu. Taşkızak Tersanesl’nde mu­hasebe memurluğu. Varlık Yayınevl’nde redaktörlük yaptı. Bü­yük Gazete, Cumhuriyet, Hürriyet gazetelerinde çalıştı. Şiirleri 1960’lardan itibaren Sanat Dünyası, Yedltepe, Tûılc Dili, Tûrid- ye Yazdan, Sanat E^egl, Variık, Y a ^ Edebtyat, Gösteri, Bn^, Evrensel Kültür gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra, deneme ve çocuk kitapları da bulunuyor. 1987’de Halil Kocagöz ŞUr ödülû’nü kazandı. Kirlenmiş Kağıtlar adlı şiir kitabıyla 2000 Yunus Nadi Şllr ödülü'nü aldı

Şiir kitaplan: Gecekondu (1964), Yasak (1966), Direnç (1977), Gerçeğin Masalı (Çocuk şiirleri, 1979), Sesimi AnTorum (1982), Kimlik Kartı (İlk üç kitabı, 1983), Bu Resimde Kimler Var (1986), Afiş (1991), Uçuk Seçik Şiirler (1991), Direnç Şilrierl (1995), Kir­lenmiş Kağıtlar (1999).

İNSANLAR ÖLDÜRÜLÜRKENHangimiz geçmedi aşkın köprüsünden Sarmadı bir gövdeyi yaşama sevinciyle Küskün doygunluklarla bekleyip sabahı Yalnız geçecek gecelerini saymadı

Belki çirkin bir sözdür borç ve para şiirde Alkol gibi gizlice söz edilir açlıktan Hangimiz tanımadık sofrada yoksulluğu Utanmadık konuklar geldikçe, evimizden.

Yıldık mı, yorulduk mu, döndük mü, önemli bu Sığındık mı bilinen çaresiz yalanlara Ölenler, öldürülenler kırdı mı direnmeyi İşlemedi mi dipte kanayan eski yara?

Şimdi sorgular bizi kendi çocuklanmız.Yanıtlar mı onlan bizim yazdıklarımız?Söyle bana ne yaptın.Anne ne yaptın söyle öldürülürken insanlar?

77

YARIN SABAH ERKENDENDaha ümidimi yitirmedimO dag köyüne atanabilirim Bu kez unutmam Yaralar İçin kantaron çiçeği Öksürüğe hatmi Zeytin yaprağı tansiyonuma Kırıklar İçin havacıva Daha ümidimi yitirmedim Bilirim cevap yazmasını Asker mektuplarına Er maaşı dilekçesini Elektrik yoksa pil dayanmaz Dinlerim kendimi

Daha ümidimi yitirmedim Biri vardır kalabalıkta o köyden Karşılıklı susabiliriz

BU RESİMDE KİMLER VAR?1. SARNIÇ

Eğilip baksamAkar suda nilüfer arama kuşkusuyla Ses verir mi tortu

Günlerle gövdem Ağır kapakların ardında Sarnıç sulannca gümbürder Yankılanır düşler:Bu resimde kimler var Bu resimde kimler Birikip süzülmeyen su An yağmur kokusu Kızgm damdan akan toz Ilık taşPaslı zincirin ucu değer eline (çok eğilme düşersin)Korkunun uçsuz baş dönmesi

78

Ve kuşkunun sesi Bu kimin resmi Kimin resmi

ASKER ÇANTASIYorgun omuzlardan yere kayar bir çanta Ve kabuk değiştirir bozkırda binbir böcek Ekmek kadar eskidir ve ekmek kadar kutsal Şimdi seni özlemek Güneş yenilenirdi biz çılgm öpüştükçe Yenilenirdi deniz yengeçler ve çakıllar Kara çirkin düşlere yumardık gözlerimizi Uyanırdı martılar

Hangi uzak stepte bir asker vurulurdu BİZ kışlalı düşlere uyanırdık usulca Bozkır akşamlarında solacak bir gelincik Acırdı soludukça

Yorgun omuzlardan yere düşer bir çanta Sen uzak kışlalarda mutlu umutlu coşkun Ve ılık bir matra susuz dudaldannda

SAYIKLAMALAR

1Bıçağısıcağı durduran sancılarımdan bilirim.Tanınm parlakligmı bir damarın yanıbaşmda şuramdadurup durup kıpırdar gecenin ucunda.Yönetir saati: ‘Sabaha çok var daha’ yorar uykuyu sesi sınar bilirim...Hemen yanımda o dipsiz ku30io sarp duvar.

79

IIBir bitse desonra konuşsak olup biteni Ben o dayanılmaz müziği ve ışığı geçitin hemen ucundaki Sen üzüntüsünü dostlarm ve küçük dedikodulan: dağınıklığım için söylenenleri ..odamdaki örümcekleri.Bir bitse de..gözüm arkada kalacak yine kucaklayamadım yoldaşları.. Bitse., bitse deayn ayn yolculukların günleri gibi konuşsak olup biteni.

KİRLENMİŞ KÂĞITLAR1 .

Bilir misin bekleme salonlannı küçük Istasyonlarm? Akşam saatleri, uzak İstanbul’a, Ankara’ya, Dünya’ya birden iner karanlık. Ve üstüne sinmiş is kokusuyla, hep geç kalırsm artık.

Uykusunu alamamış beden acımış yağ ve tanımadığın bir koku ortalıkta. Belli ki çoktan geçip gitmiş posta. Ve ışık ışık geçen hızlı tren durmaz bu aralıkta. Geç geldin.

Bir söylentiyle büyütülür herkes: “Gündönümü şenliklerinin ateşleri sönmeden geri döner zemheri. Tipiye karışır erkenci çağla, çiğdem... Savrulur erik çiçekleri.” Boy atamayan ahlat yineler; “Geri döner zemheri...”Ve tadını kalın kabuklar ardına saklar...

Kadınlar, ki yoklukları farkedillr olsa olsa. Kadınlar, bir yazma, bir renk, bir devinim... Kanncalar kadar olağan... Paylan kanncalar kadar hayatta.Göçerler, trenleri tanımadan, selvlsiz ve söğütsüz Bir ıssızda, katar katar hece taşlan.

80

Bekleme salonlan. Ucuz tütün, mektup torbası ve bir öykü: cılız ışığıyla. Susuz ve ışıksız köylerin kapısı. Dünyayı bir durak sayanlara, örnek: “Budur payına düşen. Bekle...”Ve gökçe gecikmiş bir turna katan.Bilir misin bekleme salonlannı

IIGül desem gocunur musun, her gördüğüm çiçeğe. Her dikeni gül saysam... Böyle kıraçlar vsırmış, dinledim: Gül diye adlandırılmış her rengi.Ve gül kokarmış ortalık: Sonra sevdanm ulaşamadığı kuytularda, karasevda olmuş her tanışıklık.

Ah, dilini anlamadığım kalabalık...

Suçludur erken açan ve erken geçen çiçek Rüzgâra stnen koku. Yaban diye adlamr utangaçlık. Hırsızlık yasak ama yağma helâl. Kirletilmiş düşler, parçalanmış yürek...Gülün morardığında menekşe sayıldığı...Gülün tanınmadığı gerçek...

Ah, sesime sağır yalnızlık...

Güzle ballanacak dikenleri tanı. Dil buran me3Tvelerden sakın... Aguludur terle, kanla sulanmayan ürün. Eldeğmemiş bahçe, görülmemiş düş hayretmez.

Ey adım uydurduğum koşu... Yorulmaz aşk... Yetinmez aşkmiık.

81

GÜVEN TURAN(19 4 3 , Gerze/Sinop)

Ortaöğrenimini Samsun Maarif Kolejl’nde tamamladı. Anka­ra Üniversitesi Dil ve Tarih-Cografya Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. İngilizce okutmanlık ve reklam ajanslarında metin yazarlığı yaptı. Şiirlerinin yanısıra öykü, ro­man, deneme türlerinde yapıtlar verdi. Şiir çevirileri kitaplaştı. Şiirleri 1962’den itibaren Devinim. £>önem. Man 67. Y a ^ Ede- btyat. Gösteri gibi dergilerde yayımlandı. 1991’de Yunus Nadi ŞUr ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Güneşler...Gölgder... (1981), Peş (1982), Sevda Yorumlan (1990), Bir Albümde Dört Mevsim (1991), İkaros’ım Uçuşu (1993) Toplu Şiirler (1995), 101 Bir Dize (1996), Görünen KenÜer (1999).

BİR SEVDANIN İÇYÜZÜŞafağı arkama alıyorum.Gece bitincebitiyor şehrin uyanıklığı da.Bir karabasana dalıyor, kirli işlerle uğraşıyor, unutuyor sevişmeyi.Yorgunluk çökünce üstüne ıssızlıktan,geceyi beklemeye başlıyor yenidenparçalayan,smırlandırandört sudanbirinin yanına atarak kendini. Şahidiyim. İzliyorum.İtiyor beni, yanıma sokuldukça.Gün bulaşmış üstüme, çıkmıyor.

82

SA R R A F

Eski mezarlıklar Üç dinin tapınaklarıyla Yaşıyor şehirKendini aldatıyor takvimlerle Oyalanıyor yenilediğini sanarak YüreğiniBir düşte binlerce yıldan beri Esvap değiştiriyor durmadan Çıkmıyor odasmdan Habersiz değil gene de Olup bitenlerden Lodos ayıklıyorBoğaz meyhanelerinden çekilenBalıklan biliyorSoluğu daralıyorYeni semt adlannı saydıklanndaGelip gideni eksik de^l hâlâGeceleriNicedir kaç yaşında gösterdiğini Soruyor bana

G Ö R Ü N E N K E N T L E R ’denGerze

Doğdun burada burada bulutların geçişini gözledin burada atmacan oldu kedinpavurya avladın yosunlarda kaydm ıslandınjoınus olduğunu öğrendintifrin balığınınsokalc savaşlarına katıldınmahallendeerik çaldın kendibahçendenHer şey oturuyor yerli yerine

83

zam b^ kokusu hamsi sisi Nergizll Yazı Acı Su hepsiBir tek o kız beyzl yüzlü ak tenli perçemi gözüne giren gül yaprağı dudaklı o kızhâlâ âşıksın Hamidiye Yokuşu’nun başmdakör çeşmenin taşmaoturmuşbekliyorsun.

GÖRÜNEN KENTLER’denEskişehir

Telaş içinde binilenağır ağır inilen kcUTcmtina sansı bir gar

Tozlu bir hemzemin geçit Cer atölyesi raylardan bir rüzgârgülü

Böyle yaşadın bu kenti jallar yılı

İçinde İlk kaldığın gece ve günleri ağır bir ameliyatın izleri gibi taşıdın

Bir sabahçok erken bir saatte

84

bir nisan sabahı Kampüs’ün Japon Bahçesi’nde

başım göğe kaldırdınbir kartalın döne döne yükseldiğinigördünpençeleri arasına almış güneşi Affettin.

SEYRANNeler devşirmedim O hercai güzden Bol şimşekli gök gürültülü Sagnaklann ardmdan Gökkuşağı ayçalı sabahlar mı BaşlamadıUzak sevişmeler ml düşlemedim Yanımda u3myan bir kadından Umarsız boz sürgün Diye ml adlandırmadım kendimi Yeni bir yaşam coşkusunun Hışımına uğramışken Bir başka Eylülde şimdi Diken diken bir mevsim Sürüklenmekte

85

REFİK DURBAŞ(1944 , Erzurum)

Liseyi İzmir’de bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakül­tesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ndekl öğrenimini yanm bı­raktı. Çeşitli gazetelerde ve yayınevlerinde redaktörlük, yazarlık yaptı. dergisinin kuruluşuna katıldı (1962-64), Alaû 67dergisinin yöneticiliğini ve 1972-74 yıllarında çıkan Yeni A der­gisinin yaziişleri müdürlüğü yaptı. Edebiyatın değişik türlerinde ürünler verdi. Cezaevi Şiirleri Antolojisl’nl, Abdullah Özkan’la birlikte Cumhuriyetten Günümüze Türk ŞUrl Antolojlsl’m hazır­ladı. 1970’ll yıllardan itibaren Soyut, ŞUr Sanab, Papirüs, Yeni A, Bnqr. Gösteri, Adam Sanat, Milliyet Sanat gibi dergilerde şiir­leri yayımlandı. 1979’da Yedltepe ŞUr ödûlû’nü, 1983’te Behçet NecaögÜ Şür ödûlû’nü, 1993’te HalÜ Kocagöz ŞUr ödülû’nü ka­zandı. Halen gazetecilik yapıyor.

Şllr kitaplan: Kuş Tu£am (1971), Hücremde Ay Işığı (1974), Çırak Arançror (1978), Denizler Sincabı (1982), lldnci Baskı (1979), Çaylar Şirketten (1980), Nereye Uçar Gölgrüzü (1983), Sfyah Bir Acıda (1983), Bir Umuttan Bir Sevinçten (1984), Yeni Bir Defter-Meçhul Bir Aşk (1985), Adresi Uçurum (Toplu şiirler, 1986), Geçü mİ Geçen Günler (1989), MenzÜ (1992), Kimse Ha- tırlam ^r (Toplu şiirler, 1994), tki Sevda Arasında Kara Sevda (1994), Nereye Uçar Gölgrûzû (Toplu şiirler, 1994), Dû^er Şairi (1997), İstanbul Hatırası (1998).

DEĞİŞEN NEDİR GÜVERCİNLERİBir soru: Kaç yaşındaydık bir akşamüstü Çmaraltı’nda bir ses: “Yalnızlık Allaha mahsus

her insan bir eş arar taşın kalbi olmaz derler onu da yosun sarar”

bir oyun: tilki tilki saat kaç bir kız: ne çok sevmelerimin hülyalı kızı

Bir ince nakışla geçip gidiyor akşamüstü

86

oysa dün gelecektisabah alnımdan öperek uyandıracaktı çay demleyecektim kızarmış ekmek peynirbirer sigara yakacaktık sonsuz umudumuzdandünyadan ve insanlardan konuşacaktık uzun uzunsevişecektik belki uzun uzunsusacaktık uzun uzunsinemeya mı giderdik akşama doğruel ele tutuşup bir deniz kıyısına mı yaşmağı düşmüş martılarlabir ince nakışla geçip gidiyor akşamüstü oysaacılann uzağmdankederlerin uzağındanyalnızlıgm uzağmdankanat açarken ışıktan oyulmuş umutlarlakandili mavi alevli sularaneredesin şimdi

Bir ince nakışla geçip giderken akşamüstütek sütun üzre bir haberdireği kınimış üç beş sözcükfermanı yazılmışsolgungörünmeyen ufkunda zulmün nerde miyim şimdi

Kalbimne çok yorgun kalbim ne çok

Sahi kaç yaşındaydık bir akşamüstü Çınaraltı’nda deniz kaç yaşındaydı rüzgârın menzilinde bereketli yağmurlarla bezenmişken bedeni gökyüzü kaç yaşındaydısaçlannı örerken ayışığınm mavi tomurcuklan toprak kaç yaşındaydı kan içinde yürekte ağaç kaç yaşındaydı, kuş kaç yaşmda çiçek kaç yaşmda sevda kaç yaşında gençliğim kaç yaşmda

“Ey niyet sahibi! Bu kâğıt sana müjde ve uğur verecektir.

87

Durumun yzıkında düzelecek, istedl|ln eline geçecektir. Yalnız düşündüğünü herkese söyleme.”

Ey niye sahibi! Söylenmedik söz mü kaldıalmmadık can mıuçmadık kuş musöyle şimdi kaç yaşmdaydı sözhüzün kaç yaşındaölüm kaç yaşında

Çok mu uzun ddu en önemlisi sata öğrendim üzre mahzunluğum

Bir çiçek: acmın nakışıyla işlenmiş j üzübir sevda: yalnız geceleri yol alan trenlerde yaşanmışbir saat: akrebi umuda, yelkovam hüzne ayarhbir şaşkınlık: donup kalmış katline çıkarılan fermanabir ölüm: düşer düşmez ikinci cemre toprağa bir ölüm

Yağmurun yüzümün harmamnda alevlendiği bir zıkşamüstü badem ağaçlanmn gökyüzünü çiçeklediği bir akşamüstü ölümün nice bin ölümle mukabele bulduğu bir akşamüstü yıldızlardan soyundum nice bir yıldızlardan ey niyet sahibi Çınaraltı’ndan geçtim yüzümde bembeyaz güvercinlerle

Güneş battı masalar boşaldı sandalyeler toplandı babalar işten döndü sofralar kuruldu yağmur dindi bir şiir okusam şimdi nerede olursan ol dinler misin sesimi

Çds mu uzun ddu genç ölümlere gidip gelmelerden yorulmuşluğum

EV KURUSU KIZLARCan içinde cananı vuran tanyeli budamış gizli aşklarmı kızlann döküyor siyah duvağından yılların kadere meıhkûm ilençli şiirleri

88

Her sabah ağlıyor rüzgârın dizinde geçmişi bakire, geleceği haram dul kefenlerden biçtiği gelinlikte geç kalmış bahannı yaşayan zaman

Mektuplarda yasak aşklann kokusu kara sevdasında hüzün resimleri var mıdır yalnızlığm baharat yolu gülsaatlerinde rastlanan sevgili

Gençliği çalınmış kızlann çeyizi kan değil, gül desenleriyle süslense emeğin ve aşkın gürbüz alınteri onurlu yanniann kalbine işlense

Umudun tel örgülerine kayıtlı rüzgârsız gönülleri içimde bahar ölümün evlerde unuttuğu kızlar İnzal burcundan acıyla nişanlı

GEÇTİ Mİ GEÇEN GÜNLERÇıktm alnında güneşli bir gün izi nereye mi hapisliğinle el ele bir ses, aşmmış nice dostluğun sesi onurla inancın arasmda yüz jmze

Geçti m i geçen günler dünden habersiz tez gelmelere bağışlanır gelişin

Savurmuş yüreğini bir deli rüzgâr ilk yürüyüşün, ne kadar tenha hayat sevgilin, pencerede uzak gölgesi aşkınla özlem arasında göz göze

Geçti mi geçen günler kamu çaresiz kara sevdalara bağışlanır sevincin

Kaç yıl karanlık odalar, kelepçeler sazın telinde hâlâ duruyor türkün sessizlik, kime ulaşır deme alevi geçmişle geleceğin arasında diz dize

Geçti mi geçen günler neçe kimliksiz yaşananla yaşanmışa bağışlanır geleceğin

89

KENDİ GELSİNHer memesinde bin acı asılı

kendi gelsin acılarla emzirmedin mİ gençliğini

kendi gelsin ne zambaklar açtın geceleri, gelincikler

kendi gelsin kırlangıçlar kırlangıçlar gündüzleri

kendi gelsin aynı değil mi dili acının da aşkın da

kendi gelsin

Hiç yokmuş bir yalnızlığa yazılsın önce sonra gelsin

MENZİLOnlar ki aydmiık üzre ecel toprağına umutektiler. Ay dolandı vay deli gönlüm

Ölüm şaşırdı menzilini

Onlar ki karanlık üzre korku mazgalına zulümserdiler. Ay dolandı vay deli gönlüm

Ölüm şaşırdı menziliniOnlar ki cehennem üzreyürektencennetsüzdüler. Ay dolandı vay deli gönlüm

Ölüm şaşırdı menzilini

YOK ADRESİNe bir an ne anılara yazılı künyesi

yok adresisöğütler altında uyurdu gençliğinin gölgesi

yok adresi

90

rüzgâra savurdum dedi acılarımı bir akşam yok, adresi

akşam ne bilsin acılann ve yalnızlığın rengini yok adresi

avlusu geniş ufuklarda boy atmak isterdim yok adresi

Yurduna uzak düşmüş bir şairin sesiyle çağır beni bulurum seni

ÇIRAK ARANIYOR1

Elim sanat düşer usta Dilim küfre, yüreğim acıya Ölüm hep bana Bana mı düşer usta?

Sevda ne yana düşer usta Hicran ne yana Yalnızlık hep bana Bana mı düşer usta?

Gurbet ne yana düşer usta Sıla ne yana Hasret hep bana Bana mı düşer usta?

ŞİİRLERey ezilmişlik!bir gün ben de ulaşacağım kapılarına,

yoksulluğun o sonsuz panayınnı aşacağım.aşkın şiirini ve memuriyetini kuracağım ve elbette bitecek zamanla edebiyat tarihi

sevdanın ve alkolün kahramanlığı er mektupları gurbetin yüreğimi dağlayan diktatörlüğü.

sevgilim acemi bir karanfil gibi açıyor her sabah şehrin yanaklarında

bense her gece sıkıntıdan ve yeminden elbiseler biçiyorum, namussuz ve onurlu sevdalar

dağlan dağlan da deliyor yalnızlık

ışıdım yoksulluğa, perişanlığa.

91

uykusuz kamyonlar çizdim gecenin alnma devşirme köyler, puslu kasabalarda dolaştım,

kaç yılumudun ve ezilmişliğin çadınnda besledim

yorgunluğusokaklann dilber ellerinden öptüm saçlarmı okşadım dağlann ve kuşlar bile uğramazken karanlığıma

şimdi hey desem şehri saçaklarından sarsıyor yalnızlığım

eğil yüzüme sevgilim, çöz iplerini o uslanmaz hayvanlığımı utandır, bırakılmışlığımı çmla

çünkü doymuyorum abazanlığıma pazar mecmuaları, şaheıne çirkinliğim ve hülyalanmla

ey serseriliğim, ey amlanmm £ihşap kraliçesi şarabı sev, tütünü incitme, beni de unut artık.

92

ALİ RIZA ERTAN(19 4 4 , Aydtn/1979, İzmir)

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarlh-Coğrafya Fakültesi Türk Di­li ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Buca Llsesl’nde edebiyat öğ­retmenliği yaptı. Soyut değişinde şllr eleştirileriyle adını duyur­du. Şiirleri daha çok danışmanlığını yaptığı Dönemeç dergisinde yayımlandı. Ölümünden sonra anısına bir şllr ödülü konuldu.

Şllr kitaplan: Tadı (1971), Eskl/Yenl (1972), GûDe Bftyüye- cek Adı (1976), Kuşku Glıdl Araya (1978).

ADANMIŞ OLANTez savrul dostum, kümelen Şafağı erit, günü tazele Yorgun kapısına dikil akşamın Hesap sor alnmdaki birikmiş terle Ey adanmış olanla gelen

OKUL ACILARI - II

Kumla sağlıyor yüzün.

HİÇ bu denil sarsılmamıştı gövden;Yumuk, İçine kapanık, san bir hüzünle Bir güz İkindisinde.

Birlikte geçsek bir evin önünden, o ev geçilmiş midir; Anılarda kalmıştır!

İnsek birimiz otobüsten, gitmiş midir öbürü:Bakışlarda kalmıştır!

Aşkm sözü söylenmemişse daha, söylenmemiş değildir:Gizi, damağında kalmıştır!..

93

ÖZKAN MERT(1944 , Erzurum)

İzmir Namık Kemal Lisesl’nl bitirdikten sonra Dil ve Tarih- Cografya Fakültesi Urdu Dilleri ve Sinoloji Bölümü’nden mezun oldu. Türkiye Elektirik Kurumu’nda topograflık yaptı. 12 Mart 1970’te bir kitabı toplatılıp mahkûm edilince İsveç’e yerleşti. 1981’den beri İsveç Radyosu Türkçe Yayınlar Bölümü’nde prog­ram yapımcısı ve sunucu olarak çalışıyor. Şiirleri 1965’ten itiba­ren Eîvrim. Devrim, Dönem, Ant, Tûık Solu, Halkm Dostlan, Vaılık, Yazko Edebiyat, Gösteri, Broy, E gibi dergilerde yayım­landı. İsveççeye çevrilen şiirleri de kitaplaştı. 1990’da Yunus Na- dl ödülü kapsammda mansiyon ve İlhan Demiraslan Şllr ödü- lû’nü, 1992’de Petrol-lş Sendikası IH. Geleneksel Şllr Yanşma- sı’nda Jüri özel ödülünü kazandı.

Şiir kitapları: Kuracağız Her Şeyi Yeniden (1969), Kırlangıç­lar Kırlangıçlar (1978), Irgatoglu Atçalı Kel Mehmet Destam(1980), İşte Hayat, îşte ölüm ve Tarih (1981), Direni Ey Kalbim(1981), Dünya Çarp^or Yüzüme (Toplu şiirler, 1987), Stock­holm’de Mavi Saatler (1987), Allah ve Tango (1990), Mozart ve Akdeniz (1992), Bir Irmakla DüeUo Edtyorum (1995), Bir Dün- yalmm Notlan (Toplu şiirler, 1997).

İŞTE HAYAT! İŞTE ÖLÜM VE TARİH!îşte hayat! İşte ölüm ve tarih!

Portalîal satılan küçücük istasyonlardan geçip geldik.İşte orada! Ülkem, dostlarım ve ince belli çay bardağım.Nerede olursan ol, çiçek ve ceset kokuyor genç dünyamız.

Ne kadar büyük güneş - kocaman bir şapka kadar - Ve bir insan yüzü kadar ılık bahan muştulayan kar sulan.

Kırmızı bir orman gibi kuşatmış kenfi şafalt.Sevdalı tel gözlü bir çocukdinlenmeye hazırlanıyor küçücük bir akşamın koynunda.

94

Demirden kelebekler gibi öpüşüyor mavi trenler köprülerin üzerinde.

Yeni giysileriyle geliyor tarih.Üzerinde kan birikintileri yeni doğan bir çocuk.

Bir çocuk binlerce yıllık acıyla büyüyor Kim kllltllyebillr senin göğsünü çocuğum?Kim kesebilir akarsuları bıçakla?

Ben kİ, yıldızlann dans ettigl sokaklardan geliyorum.Ege Denizinden kaçmlmış bir tango içimde, yıkıntısı ince ağustos akşamlarının, mavi bir aşkm.

Tatlı tatlı gerinirsin şimdi sen de Akdeniz Bir çocuk elinden tutar, kaçırır seni annesine püfür-püfür rüzgârdan bisikleti altında.

Kim dikti bu kentleri buraya?Kim kardı harcını yaşamın?— Genç çocukları elbet tarihin.

Hiç yaşlanmayan ellerien güzel giysilerini dilrtiler tarihin.En güzel oyuncaklarıydı acılar...

İşte hayat! İşte ölüm ve tarih!

Haydi! Çıkar giysilerini, at şafağın önüne.Mavi bir aşkın İçinden geçir kelimeleri.Unutma! Kuşluk vakti, son kez yaşamla öpüşenleri.

Sanki kocaman bir hüzün paytonla dolaşıyor Gökyüzünde.

ŞAİR! SENİ NASIL KOPARIRIZ DAĞLARDAN?Ey! (-Artık) kelebek ölüleriyle cepleri dolu olan ben!Kim seni çağıran yabancı gökler altında?Bandolarla, mızıltalarla çıktığın dünya meralannda konvoylarla fotoğraflar bırakan

yeryüzü göçebesi kalbin otopside senin.Yanık harman yerlerinde

95

bir gerilla ölüsü gibi yatangüz’dür Anayurdun.

Kafka ölünce, kocaman bir deniz

çıkardılar ağzından.Sen ölürsen» kuş sesleriyle

perdesini açar belki Prag.Kar değilse

yağan şiirlerindir kent’e.Bak! Ailen Ginsberg de

imzasını çekti New York’tan. Irmaklara çivilenen omuzlarını

çeviremiyor hiç kimse.Cemal Süreya ki, şiirlere, rakıya ve kadınlara doğru

yanmakla meşhurdur:Ne saatini almıştır

ne de gömleğini yemma.

Kuş sesleriyle, ırmaklann firarından başka nedir ki zaten bir şairin ölümü.

Şairi Seni nasıl koparırız dağlardan

BAĞIŞLAMA BİZİ HAYAT!Pelerinimiüzerinde savurup geçtiğim kentler ve kadmlar solup gidiyor kalbimina l b ü m l e r i n d e

Renkli çakıl taşlarına çizili portrem yıkanıyoro k y a n u s l a r d a .Menekşelerle yırtılmış kirli alnımda İ n f i l a k !

Biz nasıl gençtik ey! Az sakallı feci şekilde romantik.Veuçuk mavi gömleklerimizle

96

p a s a p o r t uoldukc i a g l a r ı n .

Hayat sürüyor... Mor menekşelerle, muhteşem sözlerle taş plaklarla.Yeni bir günün güzelliğiylehırpalanırkenkalbimizhepycirgılanıyoruz!

Pelerinimiüzerinde savurup geçtiğim hayatıBiz ne çok boyadık seni maviye. Biz ne çok sevdik seni.Bağışlama bizi!

DÜNYAYLA ÇEKTİRİLMİŞ HİÇ RESMİM YOK BENİMDefterime bir ağustos çiziyorum buyur ediyorum bir ırmağı odama. Saçlanm ve dudaklanm hep ıslak.Dünyayla çektirilmiş hiç resmim yok.

İstanbul’dan tramvaya binsem Venedik’tedenize çarpıyor ceketim.İçinde ya ben varım ya güvercinler.

Bir uçurtma anılarımız Gökyüzünde-ipini kim kesmiş ciletle?- ne resmi var ne adresi.Belli ki bir güvercinin kanatlan arasında yanıyor

97

yüzümüzKızılay’da bir çatı katında kiremetlerin üzerinde kırmızı şarap içmiştik İsmetle 68’de.Yıldızlar gömleğimizi yırtmıştı.

Alnımda yaktığım arazikırlangıç çığlıklanyla sürükleniyor.Hayatım sürükleniyor. Dişlerindeyeni yağmurlanmıştaze çimen kokusu taşıyanbir at’ın sıcak soluğu oluyorum.

Ve böylece sokuluyor tabutum yeni bir şiire.Ellerim ve boynum bırakıyor beni ama şiir bırakmıyor.

Bir elma büyüklüğündeki sakallarım şampanya renginde...

ŞİİRİ KİM SEVMEZ?Hükümetler ve ordular Şiir sevmez.

Kutsal kitaplar, peygamberler Ve yasalar Şiir sevmez.

Filozoflar şiirden korkarlar.Çünkü ekmeğini Elinden alır şiir

filozoflann.

Bakire rahibeler Çaktırmadan şiir severler.

Fakat şiir aldırmaz Borcu yoktur hiç kimseye.Bir fırtına bırakır Tarihin önüne

çeker gider.Şiir herkesi sever.

98

İSMET ÖZEL(1944, Kayseri)

Ortaöğrenimini Ankara Gazi Lisesi’nde tamamladı. H.Ü. Sos­yal ve İdari Bilimler Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölü- mü’nden mezun oldu. Gazete yazarlığı ve Mimar Sinan Üniver­sitesi Devlet Konservatuvannda Fransızca öğretmenliği yaptı. 1960’lı jallardan itibaren toplumcu şiirin başanlı şairlerinden biri kabul edildi. Ataol Behramoğlu ile “Halkın Dostlan” dergisi­ni çıkardı. Şiirleri Devlıılm 60. Papirüs, Yeni D eı^ Tûric DlU, Dönem, Şiir Sanatı gibi dergilerde yayımlandı. Daha sonra, 1980’lerden itibaren siyasi görüşlerinde farklı yeğleyişlerle İs­lamcı çevrelere yakın estetik tercihler ve siyasal söylemler doğ­rultusunda makaleler, şiirler yazmayı seçti. “Şiir Okuma Kılavu­zu” dahü olmak üzere çok sayıda denemesi kitaplaştı. Ataol Beh- ramoğlu ile mektuplaşmaları “Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire" adıyla yayınlandı. Halen gazetelerde fıkra yazarlığı yapıyor.

Şiir kitaplan: Geceleyin Bir Koşu (1966), Eîvet t^an (1969), Clna3retler Kitabı (1975), ŞiMer (İlk üç Idtabının toplu basımı, 1980), Şiir Kitabı (1982), Cdlâdıma Gülümserken (1984), Erim­in (ilk dört kitabı, 1987), Bir Yusuf Masalı (2000).

KANLA KİRLENMİŞ EVRAKKaranlık sözler yazıyorum hayatım hakkında.Aşklarım, inançlarım işgal altmdadır tabutumun üstünde zar atıyorlar cebimdeld adreslerden umut kalmamıştır toprağa sokulduğum zaman çapa vuran adamlar denize yaldaşınca kumlar ve çakıltaşlan geçmiş günlerimi aşağılamaktadır.

Karanlık sözler yazıyorum hayatım haldanda.Ve rüzgâr buruşturuyor polis raporlarını kadınlar fazlasıyla günaha giriyorlar bazı solgun gömlelderin çözük düğmelerinden çelik tırpan gibi silkiniyor çocuklar denizin satırlan arasında.Gece arsızca kükrüyor paslı beyninde şehrin küfre yaklaştıkça inancım artıyor.

99

Karanlık sözler yazıyorum hayatım baklanda öyle yoruldum ki yoruldum dünyayı tanımaktan saçlarım çok yoruldu gençlik uykularımda acılar çekebilecek yaşa geldiğim zaman acıyla uğraşacak yerlerimi yokettim.Ve şimdi birçok sayfasını atlayarak bitirdiğim kitabın başmdan başlayabilirim.

ESENLİK BİLDİRİSİBir şehrin urgan satılan çarşıları kenevir kandil geceleri bir şehrin buhur kokmuyorsa yağmurdan sonra sokaklar ortadan kalkmıyorsa o şehirden öcalmanın vakti gelmiş demektir

Duygular paketlenmiş, tecime elverişli gövdede gökyüzünü kışkırtan şiir sahtedir gazeteler tutuklamış dünya kelimesini o dünyadan, o şiirden öcalmalı demektir

Ölüm gelir, ölüm duygusuna karşı saygısız ve zekâ babacan tavrıyla tiksinti verir söz yavan, kardeşlik şarkılan gayetle tıkız öcalınmazsa çocuklar bile birden büyüyebilir

Yargı kesin: Acı duymak ruhun fiyakasıdır kin, kusturur insanı: adma çıdam denir susulunca tutulan çetele simsiyahtır o siyah öcalmakcasına gür ve bereketlidir

Vandal yürek! Görün ki alkışlanasın ez bütün çiçekleri kendine canavar dedir haksızlık et, haksız olduğun anlaşılsın yaşamak bir sanrı değilse öcalmmak gerektir.

DİŞLERİMİZ ARASINDAKİ CESETBiz şehir ahalisi. Kara Şemsiyeliler!Kapçıklar! Evraklılar! Örtü Severler!Çığlıklardan çadır yapmak şanı bizdedir Bizimdir yerlere tükürülmeyen yerler

Nezaketten, haklılardan yanayızdır hepimiz Sevinmemiz çapkıncadır, ağlatır bizi küpeşteler

100

Yaşamak deriz -Oh, dear- ne kadar tekdüze Katliamlar ne kötü be birader

Güneş, neredeysek orada bulur bizi Ya cünûp ve yalancı veya miskin ve ülser Falımız neyse çılcsm diye açarız indeksleri Sayılar bizi bulur, o ayıp işaretler

Saframızla kesemizi birleştiren anatomi bilgisi Hadım tarih, kundakçı matematik, geri kafalı gramer Evet bunlar gizlice örgütlenerek alnımıza Verem Olmak Üretimi Düşürür ibaresini çizer

Biz şehir ahalisi, üstü çizilmiş kişiler Kalırız orda senetler, ahizeler ve tren tarifesiyle Kimbilir kimden umarız emr-i b'il-ma'ruf Kimbilir kimden umarız nehy-i ani'l-münker Bize yalnız oğullan asılmış bir kadının Memeleri ve boynu itimat telkin eder.

SEVGİLİM HAYATYüzüme bak ve yüzümü hırpalayüzümü değiştir, dağlı bir anlatım bırak senher hafta oğlunu leğende yıkayan hayat yaban, diri memelerinden ısırmak dudaklarındaki tuzu dudaklarıma almak için çok oldu tepelere vurdum kendimi bulutlara kanştım ve karanlık kahvelerde tıraşı uzamış adamlardan huylarını öğrendim senin.Mahmur bir tohumdan delikanlı bağnma.Ve hatırlıyorum lokavt vardı bezgin fabrika düdülderinin dizlerine yatınimış olan sabah senin kalbini kakışlardı.

Tomarla muştuyu omuzlayarak genç adamlar polisin sevmediği genç adamlar sokaldarda patronlan kudurtan gazeteler satarlardı.Ey şehre başaklar:

101

militan ruhlar ekleyen hayat!Gün turuncu bir hayalet gibi yükseliyorken izmarit toplayan çocukların üstüne çekleri imzalanıyorken devlet katlarında faşizmin bacımı koyvermiyorken şizofreni, yüzüme bakve rahmini bana doğru tekrarlaben öyle bilirim ki yaşamakberrak bir gökte çocuklar aşkına savaşmaktırçünkü biz savaşmasakanamın giydiği pazensofrada böldüğümüz somunyani ıscacık benekleri çocukluğumuncılk yaralar halindeyayılırlar toprağaetlerimiz kokargökyüzünü kokuturçünkü biz savaşmasakUzak Asya’dan çekik gözlerimizKüba’dan kıvırcık sakallanmızlasavaşmasakgüm güm vurur mu kömürün kalbi Kozlu’da Ke San’da, Kandehar’da ümüğüne basılır mı vahşetin ve sen bojTiunu öperken beni sarhoş bir okyanusla titreten hayat sevgilim olur musun.Ben savaşarak seninbulanık saçlarından tutupkibirli güzelliğini çıkartıyorum ortayadünyakirletilmez bir inatla dönüyor altımıza yıldızlar seriliyor yüzüm suya davranıyor koşaraktan, ve inzâl.

ÇÖZÜLMÜŞ BİR SIRRIN ÜZÜNTÜSÜYaşamaktan öte özür bulamaymca aşka sonuçlan bir bir gözden geçiriyorum pulluklarla devrilen toprağın ıslaklığındaki can madenlerin buharından elde edilen büyü

102

bazı yasalc kltaplann verdiği dinç duygular nelerse ki yaşamak sözünü asi kılan nelerse ki lekesiz, umutlu ve budala.

Denedim. Soğuk sular dökünüp fırladım sokaklara sorular sordum nice kara sıfatlan üstüme alaraktan İpte boynum, ağzım şehvet yalaklarmda çapraştım, and içip ayna kırdım doğadan bir vahiy beÜedimse boşuna baktım akşam herkesin kabul ettiği kadar akşamdı hiçbir meşru yanı kalmamıştı hayatımın.

Sözlerimin anlamı beni ürkütüyor, böylesine hazırlıklı değilim daha.Bilmek. Bu da ürkütüyor. Gene de biliyorum:Kapanmaz yağmurun açtığı yaralar çocuklarda.

“ İÇİMDEN ŞU ZALİM ŞÜPHEYİ KALDIR YA SEN GEL YA BENİ ORAYA ALDIR”Ağzının bir kıvrımından cesaret bularak ter yürekte susayışlar yaratan yağmurlara açıldım kalmışsa tomurculdar önünde sendeleyen çocuklar kalmışsa bir kaç ısrar ölümle yarışacak onların yardımıyla dünyamıza acıdım.

Dünya. Çıplak omuzlar üstünde duran.Herkes alışkın dölyatağı borsalarla ağulanmış bir dünyaya Benimse darçünkü dargın havsalamın gücü yok bazı şeyleri taşımaya.Önce kalbim lânete çarpa çarpa gümrahsonra kalbim gümrah ırmakları tanımaktan kaygulusakın Styks sularının heyülası sanma}aner gövdesinde dolaşan bulutun simyası bu,biraz üzgün ve Ömer öfkesinde birazöyle hisab katmdayım ki katlim savcılardan sorulmazne kireç badanalı evlerde doğmuş olmakne ellerin hırsla saban tutuşune fabrikalarda biteviye üretilmekte olan kahırdev iştihasıyla bende kabaran aşkıyetmez karşılamaya.

103

insanlarhangi dünyaya kulalt kesilmişse öbürüne sağır o ferah ve delişmen gözüken birçok ahnlarda betondan tanrılara kulluğun zırhı vardır çelik teller ve baruttan çatılınca iskeletim şakaldanma dayanınca güneş can çekişen bir sansar edasıyla uğultudan farkedilmez olunca konuştuğum kadınların sahiden doğurduğuna toprağın da sürüldüğüne inanmıyorum nicedir Itavrayamam haller içinde halim demiri bir hecenin sıcağında eriyor iken gördüm bir somunu bölünce silkinen gökyüzünü su içtiğim tas bana merhaba dedi, duydum duydum yağmurlann gövdemden ağdığım.

Sen ol küçük bir kıvrımdan, bir heceden aşk için bir vaha değil aşka otağ yaratan sen ol zihnimde j^ e n dağınık şarkılan bir harfin başlattığı yangın ile söndür beni bir ses sahibi lal, kefarete hazınm öyle mahzunIci hüzün ciltlerinde adına rastlamasın.

YORGUNÖlüler beni serinliğe yakıştıramazçünkü hiç kimse çıkmalc İstemez bu mevsimden dışarıçünkü bitkinliklerini günden saklar ekinlerekinler çocuklann en rahat uykulan

gece ayaklan kokan bir adam gibi gelir eşiklere oturmuş aya doğru çocuklar o serin bereket gölgeleri çocuklar yani çocuk o güzel tüccar yorgunluklar alıp kargılar dağıtan geceye karanlıktan önce gelen çoculdar

bu şaşlanlığı çünkü gece uyuyamaz sanki ne kalmıştır çocuklara İsa’dan ölüler beni ölüme yalaştıramaz gibi hâlâ saçlanmda tozlu bir altşam.

104

YAHYA AKENGİN(1946 , Bayburt)

Erzurum İlköğretim okulunu, Ankara Gazi Egltim Enstitüsü Türk Dlll ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Ankara Etlik Lisesi ve Gazi Eğitim Enstitü Edebiyat öğretmenliği ve TRT Ankara Rad­yosu Tiyatro Dairesi Müdürlüğü yaptı. Başta Hisar dergisi ol­mak üzere değişik dergilerde yazdı. 1979 Tûrkfye Milli Kültür Vak& Jüri Özel Armciganı’m kazandı.

Şiir kitaplan: tstesen (1969), Akşamla Gden (1973), Çağ Sür­günü (1977), SaaÜer ve Çehreler (1982), ötelerden (1986), Kini­şlere Anlatamadım (1988).

EYLÜL KUŞATMASIBen hatırlarım hep, hatırlamalı insan Renklerin ilk rengini, rüzgârların ilk uğultusunu Daima bir tutam eylül çıkar geçmiş zamanlardan Sanşın bir hüzünle gülümser eylüllerin sonuDalıp aynalarda saçların kırlanna ve anlar,İnsan neler derlediğini ömrün yollanndan Şu telinde bir sevda bahannın şavkı var Şu çizgide bir eski yaz gecesi uzarGirip delice tutkularla kolkola Yürüse de isyan vâdilerinde günahlarla Yine de susturulmuş bir yanı vardır kalbin Bahtımız okunur çehresinde bütün eylüllerinBazan bir hazinedir cevapsız sorulardaki sırlar Dağ sularının duru yüzündeki yalnızlık Kır çiçeklerine ne söylerse içimde o var Unutma şairliğim, biz hep eylüllerde kucaklaştıkDüşsün, düşen yaprak solsun solan çiçek İnletsin ıssız yöreleri bir yetim gibi sam yeli Vedalaştığımız herşey yine bize dönecek Bunlan hatırlatır sonbaharın şeflcatli eliBen hatırlarım hep, hatırlamalı insan Yardan ayrılışların yürekte yeşerttiği duaları Öyle başladığını ölümsüz efsanelerin İliklere kadar işler hatırası mevsimlerin Lâldn eylüllerinlti biraz daha derin

105

NİHAT BEHRAM(19 46 , Kars)

İstanbul Haydarpaşa Lisesl'nl bitirdikten sonra Gazetecilik Yüksek okulunda öğrenimini sürdürürken tutuklandı. Vatan ga­zetesinde, Güney yayınlarında çalıştı. İlk şiirleri Soyut, Yordam, Yeni Gerçek, Halkın Dostlan, Militan dergilerinde yayımlandı. 12 Eylül 1980 Askeri darbesinden sonra yurtdışına çıkmak zorunda kaldı, TC vatandaşlığından çıkanidı. 80’İI yıllarda ise Bilim ve Sa­nat, Broy, Vaılık, E gibi dergilerde şiirleriyle göründü. 17 yıl sü­ren politik sürgünlüğünden sonra 1996’da ülkesine dönebildi. Şiirlerinin yanısıra, roman, tiyatro ve araştırma türü kitaplarıyla da ödüller kazandı, çok sayıda şiiri bestelendi.

Şiir kitaplan: Hayatımız Ozeılne ŞMer (1972), FMınayla Boray- la Denemnlş Arkadaşlıklar (1974), Ddvûşe Dövüşe Yürünecek (1976), Hayatı Tutuşturan Acılar (1978), Irmak Boylarında Turaç Seslerine (1980), Savrulmuş Btr Ömrün Günlerinden (1982), MIIl- tan ŞUıier (1984), Ay Işığı Yana Yana (1986), Yine de Gülümseyerds(1987), Cenk ÇeşlÜemesl (1989), Hty Çocuk (1996), Ayaldanma Çagna (1989), Yalm Yürek (Toplu şiirler, 1998), Kundak (1999).

İSTANBUL SENİ SEÇMEYECEKBirtakım karanlık adamlar şimdi duvarları senin adınla karalıyor, bu bana küfrü ve zincirleri anımsatıyor; kanlı kâğıtlar halindeki gazetelerde delik deşik edilmiş arkadaşların yüzümüze çarpar gibi çıkan resimlerini: hücreleri anımsatıyor bu bana, ellerimizin nasıl çiğnendiğim.

Bütün tepelerinde bu şehrin, bütün çukurlannda tenekelerle çatılmış binlerce evden geceler bir iskelet gölgesi gibi geçerken ve daha öğrenmeden çocuklar isimlerini vahşetle göz göze baltışırken

106

ve tehdit ve tehdit ve tehdit kırbaçlarkenen delikanlı atılışlannı gençliğimizin ve yasakken grev, arkadaşlık yasakken sen bu şehirdekanla yatışan bir sinirle gezindin.

Bu şehir seni seçmeyecek çünkü bu şehirde sana örümcekler ve akrepler arasında kopan kollan ve parçalanan bacağıyla mahzenlere tıkılan bir İnsandan her gece kan getirildi.

İstanbul seni seçmeyecek bu söz çırpınarak İçimde elektrikle sarsılan kalbimden yükseliyor, hançer gibi sıyrılıyor kınlan dişlerimden.

Bu şehir seni seçmeyecek çünkü ihanet bir şehre zehir verir çünkü senin varlığın bu şehri karartıyor bağnnda bir yara gibi taşıyarak öğrendi bunu bu şehir.

ÜÇ DAĞA AĞIT Açlığınçıplaklığm acısı mı genişliyor dallanmeyvaya çağıran rüzgâr mı

Dalgın bir kuşun ötüşünden sevdiğinin kalbine düşen âşık mı yağmuru emen topralt mı derinleşiyor

Yas mı tutmalıyım onurlu ölüme halkın gözlerini dolduran çizgilere umudu mu çağırmalıyım

Ah gidiyor işte gidiyor göz göre göre sıcak tltrejrişl varlığını hayata adamışlann gidiyoröfkenin haykınşlan

107

yasalanyla gidiyor kahredişin zulmün ve iğrençliğin buyruklarıyla gidiyor toprağa düşen bakımsız yapraklar gibi değil azarlanmış çocukların kederiyle değil doğuşun ve sevmenin feryadıyla gidiyor ölümü donatan arkadaşlarım

Ah gidiyor işte gidiyor göz göre göre durularak gündüzleri geceleri durularak adanmışhğı, mertliği, yüceliği damıtıp sevdalarınanefesi toprağa aşılamaya gidiyor arkadaşlarım

Bulutlar da hafif mi kar taneleri kadar özgürlüğün borcu mu ödeniyor Yaralar mı açılıyor yoksulluğa ezilmişliğin isyanı mı sesleniyor

Ah gidiyor işte gldyor göz göre görebirer rüzgâr uğultusu bırakarak yanan ateşe

YENİLGİAh, susuşu o saf yüreğin ah, acısı acemi çocukluğun düş kınidığı, coşkudaki bozgun

Ah, yenilginin yorgun kısrağıkendi için kavuran kızgın ateşbeklejaşe bağlanan umut, tasası haykırışın

Ah, ardı ardına kenetlenen ölüm ah, hıncı sabırla bezeyen sıryazmadald sırması ağlayışın, tırnaklara oturan kan

Sanki delirmenin eşiğindeyimboş bomboş gözlerine gömülmüşüm bir köpeğinmısırlann süt taneleri, kestanelerinbademlerin daha olgunlaşmamışsuyla susuzluk arası kayganlığındaaranıp duruyorum kendimi

Ey yangınlarda patlamaya hazırlanan merak ey içimi ekşi sularla çalkalayan baş dönmesi

108

ıssız ıpıssız boşluğu aysız gecenin ölümle yaşamak arasındaki şerit naneler, kekikler, ebegümeçleri ve şifalı bulutu kaynar kükürt deresinin çekiyor altımdan nemli döşeğimi

Ah, yürekleri toprağa saplanan arkadaşlarım ah, oglaklann, tayların, buzağıların acı otlarla kararan damaklan (akşamlan barut kokusuyla dönsem de odama) sancısı: çaresiz seyrettiğim ölümün

Ah, bir kere daha kederliyimah, çılgın bir aşkın kollannda incelen bıçakseni öperek bilemeliyim

İNSAN Kİ HASRETİ KADARAşksa:sağır olsa dile döner seslenir...Düşse:eni sonu suya düşer ıslanır...

Aşktan öte başka hangi tohum yeşerir hangi dal sürgün verir ezildiği yerinden?

(...Dolunaydı...Dağlann buğulandığı, toprağın yoncalandığı aydı... Öpsem, yaralanır sandığım çiçekler kadar körpeydi bahar...Bir yanım sazınca külhan, yağız, civan, atmaca; bir yanım nazınca uslu, suskun, ıssız, utangaç, savrulup savrulup sokaklara söylediğim şarkılar süsüydü ömrümüzün, yitince bulunmaz zenginliğimiz...Ne güzel günlerdi ah ne güzeldin gençliğim: gönlümü tarih düşüp ömrümce yol gözledim, yazık ki sen beklemedin...)

109

iki derde yenik düştüm ne çare: biri aşkbiri düşten düşe sızım sızım yüreğim.

Taşa çaldım derdimi,taş çatladı Itıvnm kıvnm kök verdim;güle sardım kendimi,gül kurudu derdim azdı yürüdü...

İnsan Icl hasreti kadar: belki bin sevda bin ayrılık fakatbir aşk bir intihar bir ömre ancak sigar.

110

HİDAYET KARAKUŞ(1946 , Yalvaç/İsparta)

Gönen llkögretmen Okulu’nu ve Konya Selçuk Eğitim Ensti- tüsü’nü bitirdi. Adana, Manisa ve İzmir’de Türkçe öğretmenliği yaptı. 1978 yılmdan itibaren şiirleri Çağn. Şölen, Yazko Edebi­yat Dönemeç, Varlık, Gösteri gibi dergilerde yayımlandı. Şiirin yanısıra, düayazının çeşitli türlerinde de yapıticin yaymlandı. 1982’de Nevzat Üstün Şllr Başan ödûlû’nü, 1993’te Ceyhun Atuf Kansu Şiir ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Gûns^dm Gül Yaprağı (1979), Kemeralh Şlirie- rl (1982), Hangi Leylasm Sen (1986), Sesini Bana Bırak (1993), Ateş Mektupları (1995), Konuş Benimle (1998).

GİTTİLERTürküleri bir bıçak gibi ağır acılı sallanır dillerinde yürük gecelerden doğmuşlar burçlara çekilen bayrak gibi gittiler

ordan dostluğun sıcak koyağından çmarlann altm ağırlığından öfkeden kandan özlemden geçip sınırsız kederlere doğru gittiler

rüzgârla doldurup sağnlarmı terli sırtlansıcak bakışlarla buharlı enginlerde çırpınan sevgileri susturup içlerinde susturup gittiler

ömürlerini takarakhaksız sövgülerin mızrağınadudaklarmdaçağlann dindirilmemiş hüznü gittiler

111

BUĞUbalkonumuzgülümüzü kuruttuğumuz bahçe çıknğın aralıksız sessizlik üreten sesi senin yaptığın işleri karanfile dönüştürür saksılarda

oğlumuzuyanmıştır coşkulu düşlerindenuyurken akima kaçanroman kahramanlarıyla tartışırinsanoğlunun bitmez tükenmezserüvenlerinielinde mercekleri kitabmkendi satırlarında gezinir

çayımızsenin düşlerini demlediğin sabah İnce belli sevinçlere dökülen bardağa buğusu sığmayan kadm sigaran şakıyor gün ışığına karşı söylemekten çekindiğin sevgimizi şarkılar mınidanıyor ocaktaki ateş derinlere kayan yeraltı sulanna benzeyen aşklar için

ne olur öyle kalsınsen dik dur asi bak geleceğe ozanlar ateşlere düşmesin gelinlik kızlar tütmesin göklere

112

AHMET ÖZER(1946, Maçka/Trabzon)

Ortaöğrenimini Trabzon’da tamamladı. İzmit’te bir yıl ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra Trabzon Fatih Eğitim Enstitüsü Ede­biyat bölümü’nü bitirdi. Çeşitli liselerde öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1974 yılmdan beri Yansıma, Güney, Doğrultu, Somut, Sesimiz, Dönemeç, Tûıkfye Yazılan, K^ı, Karşı Edebtyat, Vaıtk gibi dergi­lerde yayımlandı. 1981’de Nevzat Ûstûn Şiir Başan ödülû’nü, 1982’de ö. Faruk Toprak Şür ödûlû’nde mansiyon, 1993’te Yunus Nadi Şllr ödûlû’nü paylaştı; 1998’de Cevdet Kudret Edebfyat ödû- lû’nü kazandı. Halen Bilkent Üniversitesi’nde okutmanlık yapıyor.

Şiir kitapları: Ayn Beraberlikler (1981), Günle Dokunan (1984), Gecenin Kanayan Yetinden (1987), S ö ^ Yüzüm TEinığımsm (1990), Aşklar Yedeğinde ömrümüzün (1993), Aşkm Yjçıragı (1996).

DÜŞÜN Kİ...düşün ki bir gemidesin dört yanın su altında yıldızlar gitmiştir kar kokusu sinmiştir bulutlara bir İtiş gecesidir/gün kilitlemiştir kapılarını dalgalar aç birer ağızdır zaman denizinde ölüm soğukluğudur yalayan küpeştesini geminin.

düşün ki bir dağdasın her yanm kar altında ışıklar çok geride kalmıştır gece yansıdır ayak izlerini silmiştir köpüren rüzgâr dallan yorgun ağaçlar kapaklanmıştır yerlere sıcacık kalan tek yüreğindir ışıklı günlere yaslanan.

düşün ki bir şehirdesin caddelerde çılgın sağnaklar oysa günlerdir damlası düşmemiştir yağmurun evlere gölgeler düşmüştür ışıklar sönmeye hazır solgun günlerinden kalan bir şiirin kalbine nakışlanan bir kaç dizesi sökülüp alınamayandır yağmalanan hayatından.

113

KAR ÇIĞLIKLARIben yürürken gökyüzü dağılıyor yorgun çınarlar seriliyor önüme martılar denizi bırakıyor

sevincine sığınıyor çocuklar sesim kuşanıyor hayatı.

karleir savruluyor ışıklar içinden dallarda aydınlığın çığlığı buğulu gökyüzü çiziliyor ufkuma sular üşüyor.

yollan tutuyor karlar/yola çıkanları kiraz çiçekleri görmemiş/dağ gülleri ve çocuk seslerini yitirmiş çayırlar koynuna dolduruyor gecenin sesini.

düşlerimizi yıltayan köpüklü sular bir dinamit sessizliği dağıtıyor dünyaya durdurmalı istiyorum günleri/bindiğim trenleri hiç yaşlanmasın istiyorum okuduğum şiir.

bağlanan bir sayfadan çözülen sözlerim yaralı kuşlar gibi indiler geceye denizler kurudu dizelerimde/yıldırımlar düştü habersiz kaldı mevsimler

dışarda karbir bıçak oluyor yaranın yüreğine.

SÖYLE YÜZÜM TANIĞINSINaşk eskidi/yollar uzun bir dalga kırıldı j^üzümde kar sesinde uçan çiçek yüreğimde gülüşündür sevgi bitmez/düş yaşatır.

bir gün olur gurbet başlar saat durur/deniz biter sesim aranır yıllan ömrümüz bir yangın yeri çiçek solar/bulut kaynar.

114

söyle yüzüm/tanıgımsın kaç bahara göğüs gerdin bir çocuğun sevincini gidişini bir babanın tarih yazar/dünya okur.

şiirim bir atardamar yaşıyorum dizelerde gömleğimde bin bir nakış bir ağlama/uykuya dur kuşlar gider/sonbahardır.

ANLATgece dünyayı omuzlayıp yürürken bir ağaç önümüzde gökyüzüne tanık dallannda kar/sevinci tutuşturan çiçek önümüzde gazeteci çocuklar

soluğunda bozgun haberler.

bir gece yüzün düştü bir güzelin yürüyüşü savruldu düşlerime sokaklar yalnızlığın sesiyle yıkanırken yaşım yirmiydi/özgürlüğün bayrağıydı dilim.

günlerdir sevginin damarına uzanan bir sevda şarlası geziniyor tenimde sen gittin karanlık damladı defterime anlat/güzelligln alayor şiirime.

115

HÜSEYİN PEKER(1946 , İzmir)

Ortaöğrenimini İzmir Atatürk Llsesi’nde tamamladı. İstanbul Gazetecilik Yüksek Okulu’nu bitirdi. Bankalarda çalışü, emekli ol­du. Şiirleri 1970 lerden iUbaren Soyut, Alan 67, PaptrOs, Yordam, Somut, Doet, Yeni Edebtyat, Oluşum, Şür Sanatı, Sanat Olayı, Adam Sanat gibi dergilerde yayımlandı. 2000 Ceyhım Atuf Kansu Şür ödülû’nü kazandı. Şiirlerinin yanısıra, bir de romanı var.

Şiir kitaplan: tnsan Aıicadaşımndır (1997), Yer Bezinden Bir Köle (2000).

ÖĞRENCİHanginiz tuttu elimdenİstanbul’da Yenikapı’da hüzünlü ve serseriÇay bardağına terkedilmişAyakkabımın içinde boğulurkenEş dost görmeye trenlere bindiğimdeYıkanacalt çamaşırlanmı hanginiz gördünüzO zayıf bedenimde acılar titreşirken

Anneler ve eşleriniz o günlerYağlı eloneğinize reçel sürerdiSizin elinizde dostça kitaplarSağlıklı bir beyinle okuyup tartıştığınızBehçet hoca Fazıl Hüsnü Çetin AltanDört Köşeli Üçgen Viski SodaSiz öğrettiğiniz hepsini banaBen yayan yapıldak İstanbul’da sürünürken

Cebimde üç yüz Ura İçimde deprem Retuşlu bir fotoğrafımı saymazsak Ergenliğim cılız bir tel gibi sallandı geçti Siz Beyazıt’ta kalın kitaplar taşırken Benim gölgemle eğlenirdiniz

Şimdi hepiniz bir köşe Hepiniz bir armağan peşinde Kiminiz dalyan kiminiz içki kafesinde Kendinizden büyükleri seyrediyorsunuz

116

Ya da yanınızdan geçen cebi delik Küçük çocuğu hanginiz sevdiniz Karanfilleri önünüze taze taze serdiğinde

KİTABI OLMAYANKitapsız bir şair olarak kalacağım Adımı sanımı duyamıyacak bir sonrakiler Bir desen bir çizgi gibi solacağım Gül bahçelerinde ozan sofralarında Ya da zengin dulların gözlük arkalannda Adım geçmeyecek benimSözlüklerde antolojilerde P harfinde bir eksik olacak hep Takılmayacak hiçbir jüri üyesinin Okumaktan yorulmuş terli gözlerine benim adım Yazlıklannda okuyup anlamadan duran bir yığın kitabın Arasında ben olmayacağımHiçbir matbaada ikinci baskılarda geçmeyecek şanım Kitapsız bir şair Rasgele bir sayfaBir dergide solgun menekşeler arasındaYa da yakılmayı bekleyen defterlerArasında kalmış düşündüklerimHiç kalp kırmadan bugüne varmışımBir karanfil yaprağı inceliğindeSudan ürkecek kadar sessiz benim ozanlığım

Siz birleştirin sayfalarımıBir bir dergilerden kopanp tutuşturun onlanOzan dostlar uçan arkadaşlarSiz birleştirin sayfalanmıKapağına adımı çizin siyah bir kalemleSonra ufalayın bütün kelimeleriBir kitabım olsun elinizdeTutkalla yapıştınn sayfalanDesenlerini siz çizinYaldızla dolsun hepsi

Siz birleştirin sayfalanmı Dergilerin bazı sayılanndaki adımı İlk sayfaya bağışlayın Bir gül bahçesi olsun gönlünüzün içi

117

YALNIZ EFEDünjranın neresindeyim?Yaşım kimden sorulur, saatimi ayarlayan kim?Yıkılmış tuğlalsır aşıyorkenŞu buhar, baca ve takvim yaprağı kınntılan arasında Günleri biçen kim, günlerden kalaın nerde?

Evet siz dostumdunuz: öyle, güleç, şenlikli bir yüzünüz vardı. Okul boyunca uzun atladmık sonra da çiztk bıraktınız para demetlerine Sizi sürekli telefonla ararlardı, kalan notlarınızdan bloknot yaptılar Sizden artan bir yığın parke taşmdan yol yapıp, üzerine toz döşediler.

Eîvet siz de dostumdımuz; şiirleriniz, dizeleriniz uçuştu hep üzerimde Bana mı yazdmız, çoğula mı, bir ara kitaplannız ödüle doydu Dünyanm neresindeyim? Dakikalar başıma çpgaltyor, öjdeyse neyim? Kimim dtsik? Yüreğimin orta yeri toz kadar boş, içime kimi sığdırayım?

Evet siz de dostumdunuz. siz de, siz de, hepiniz Ne sevimli kişilerdiniz, bense bugün hoyrat bulduğum yürek yaruğjmda a r yığnı boğazlamış saç arasındayım, o ne kadar beyaz, öyleyse gidiyoruz. Bu uzun yolculuğa, istemeden, dünyada neydiniz?

Yaşımın kaç olduğu soruldu: Şafak kaç!On yedi, öyleyse gidiyorum, üzerine kapandığım toprak hiç affetmedi Kusura bakmayın ince sesle ağlıyorum, sesimi çoğaltamadım İşte yeniden doğuyorum: ölmek yerine!

118

MEHMETTANER(19 46 , Nevşehir)

İstanbul Bakırköy Llsesl’ni ve Ankara Üniversitesi DTCF Ti­yatro Bölümü’nü bitirdi. TERTde spiker ve yapıma olarak çalıştı. Milliyet Sanat Derglsl’nln düzenlediği “1974'ûn en başarılı genç şairi" yanşmasında seçilen dört şairden biri olmuştu. Şiirleri 1973'ten İtibaren Tûık DiU. Sanat Dergisi. Yusufçuk, Somba- har, Tûıktye Yazılan. Oluşum. E d eb l^ ve Eleştiri dergileri ile kurucusu olduğu Tan’da yayımlandı. TT^Tve TOK Şiir ödûUe- ıl’nl kaz£indı.

Şiir kitapları: Sunak (1978), Bir Denizin Çddldigl Bûtûn Kı­yılar (1981), Aıka Oda (1981), Dl ) (1995), Siperler (1997), Kûflû Şimşdc (1999).

YÜZÜ OLAN HALK“Ah bilirim de yollan Varamam, Kurtuba'ya”

Su antan halk.Yüze bakan: Yüzü olan hedk.

Uyağm titreşimini algılayan Binanm duruşuna göz süzen Duru havuzlarda peygamberleri yüzen Uzağın burgacmı yargılayan halk.

Dagm tasmı bulan.

Barışığız seninleHem o koyda, hem bu koyda;Zaten barışığız ama Bir türlü varamam Çıplak Kurtuba’ya;

Kül baraka, külden çakıl Karşılar her yerde bizi.Iççeklşlerlmlzl durduramaz hiç bir ada.

119

BÖĞÜRTLENKokumla yaşıyorum, dağ, omiEin kokuyorum ben Çalı kokuyorum, ıssız bozkırlar kokuyorum, tren kokuyorum Patikalarda böğürtlenler korku İçinde çekilirler derin yarlardan Yügm seviler kokuyorum, böğürtlen kokuyorum

Yaşadım bir su gibi, eriyerek Köpek havlamalan gibi.Çınlıyorum da, kimsesiz çocuklann uykuya geçmeleri nasıl

çınlarsa;Sonsuz ve mutsuz olam duyuyorum yalnız.

HARAÇ(Ey hiçlik! Bana bir salgım çagnştınyorsım.Yangınlan, dinamiti. Bana bir cinayeti.)

Çünkü Biri hep bir şey alır geçirdiğim günden gözümü kamaştıranıgeçeni aklımdan yüzümde bir gülümsemeyle öpüşümün altmda uzanan yüzü alır

Elele aynlığmla ve silinir gibi gidince silinir gidersin böylece, îkl korkunun sığmadığı İnde benim eşsiz yalnızlığım kalır

Ben kİ utanmışım yıllarca sevmekten beyazı odalarda aynalardan yitik dokunulmaz bir gül düşünüp fidanlar içinde dokunulmaz bir güne ayırmışım

Bunu mınidanınm İçimden bir yerinde kalabalığm sessizce siyaha sürerim tenhada yammı

BENTSİZ BULUT Sis dağılıyor.Ağaç gövdeleri de seçilmeye bcişladı

yakm. Adalarda.- Tekneler kımıldar.

120

Rüzgâr belirgin kılar, rengini.Resmin İçinde yakalan ışır trençkotunun. Ortaya çıkar ıslık.Dağ tasla|ı değişmiştir dağla kendini. Bozulmuş kanatlarım, denizler, dökerler. Agaçlannda gagalanmış ballı İncirler Döner, hayıtlıga yüzlerini.»

Hasretlmsln sen, uçmuş bir damla su Sandım seni; Dereyatagmm Kuru çakılları üzerinde

Çitlenbik ağacının budaklan arasmda, ak Saklı yüzüm. Durgun bir yaz kaçamağı gibi Her çıtırtıya kulak kabarttı.

Sonunda altm harflerle uçup geldi muştu: Aktığmı biliyorum şimdi somyeşil Bir bulut-damar gibi böğründe mmağm Ve bu Güz gecesinin sonunu, içiyorum SizeBentsiz Akarsu ve Bentsiz Bulut!Damlalan kanşmayan İki Yurt gibi - Ve Sanlarak, Kendinize.

121

AHMETTELLİ( 1 946, Eskipazar/Çankırı)

Ortaöğrenimini Hasanoglan ve Pazarören öğretmen okulla- nnda tamamladı. Dört yıl köy öğretmenliği yaptıktan sonra An­kara Gazi Eğitim Enstitüsü Türk Dlll ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Değişik ortaokul ve liselerde. Gazi Eğitim Enstitüsü’nde edebiyat öğretmenliği yaptı. Şiirleri 1977’den itibaren Vaılık. TOık DiU, Tûıfctye Yazılan, Yaım, Yeni Düşün. Bdebtsrat ye Eleş­tiri, Ütoptya, E gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra dergi ve gazetelerde düzyazılanyla da göründü. Şiirleriyle geniş bir okur kitlesine ulaşü. 1980’de ö. Faruk Ibprak ŞUr ödülü’nü Metin Alüok ile paylaştı. 1982’de Yazko ŞUr özendirme ödü- lü’nü kazandı. Çok sayıda şiiri bestelendi.

Şiir kitapları: Yangın Yıllan (1979), Hüznün İ^an Ohır (1979), DOvüşen Anlatsın (1980), Sakh Kalan (1981), Su Çürü­dü (1982), Belki Yine Gelirim (1984), Kalblin Unut Bu ŞIM (Seç­meler, 1994), Çocuksun Sen (1994), Kalmasın (Kaset/Kendi se­sinden seçümiş şiirler, 1993).

HÂLÂ KOYNUMDA RESMİNSımsıcak konuşurdun konuşunca ırmak gibi rüzgâr gibi konuşurdun yayla kokuşlu çiçekler açardı sanki çiğdemler güller mor menevşeler açardı Sımsıcak konuşurdun konuşunca

Hâlâ koynumda resmin

Dağlîîn anlatırdm ve dostluğu bir ceylan gibi sekerdi kelimeler Sesini duymasam çölleşirdi dünya dağlar yarılır ırmaklar kururdu bulutlar çökerdi j^reğime

Hâlâ koynumda resmin

Gün akşam olur elinde kitaplarve bir demet çiçekle çıkıp gelirdinbir kez bile unutmadın ‘merhaba’ demeyi

122

ve en yanık türküleri nasıl da söylerdin bir dostun vurulduğu gün

Hâlâ koynumda resminKaç mevsim kırlara çıkıp çiçekler topladık mezarlar İçin Belki ürküttük tarla kuşlarım belki kurdu kuşu ürküttük ama aşkı ürkütmedik hiç

Hâlâ koynumda resminVe hâlâ sımsıcak durur anılar sımsıcak ve biraz boynu bükük Ne varsa yaşanmış ve paylaşılmış yasak bir kitap gibi durmaktadır ve firari bir sevda gibi

Şimdi duvarİEirda resmin

GELDİM İŞTESülfür İnceldi ve en yorgun yerinden kırıldı ayna Tenhaydı düşlerim, geceydi, çıkıp geldim işte Su ve ateş bir de gülünç yalnızlığım var sana Getirebildiğim, kokulannı yitirmişti çünkü güller

Suyu dinle ateşi yak özledim demek bu

Parasız yatılı hüzünlerden ne kalır geriye Biraz Tamil biraz Türküz ayıptır söylemesi İntiharsa günahtır küUlyen yasak bilirsin Pısınk bir ihtilal gibi getirdim sana bvmlan

Bir de belleğim başıma bela hazin ve komik üstelik Hatırla eskiyen meydan saatini, çocukluğundur Tayyare pullan getirdim sana evden kaçışlanmı İstersen yok say bunlan tespih de yapabilirsin

Beni vur saatin altında seni seviyorumdur buŞiir yazan bir adamın fotoğrafı var yammda Kendini ölümlü samyor onu getirdim ganimettir Büyüdü büyülenerek, taşlayarak kovdu kabilesi onu Suyun öte yakasmda yaşadı, Sisyphos dediler adınaSülfür inceldi ve en yorgun yerinden kınidı ayna

123

Ayna pusluydu bunca yıl nice sır taşımaktan Kınimanın sesini duydum ve onu getirdim sana Unutulmaya geldim işte onarılmaya değil

Kov beni kabilenden ama bekliyorum demek bu

SIYRILIP GELENSoluk bir ay dolamyor kentin üstünde her gece Her gece bilge bir gezgin tavrıyla adımlıyor yolunuGüz yamgı bir durgun sessizlikle örtülü her şey ve yırtılmış bir tül gibi savrulup duruyor zaman

Suların sesini dinle şimdi ormanm fısıldayışlarmı usulca yanlıyor daglarm göğsü bir aşkı dinlendirmek içinVe gözleri uzak yamaçlarda aranıp dururken bir şeyleri sessiz ve sakin beklemekte bekledikçe bileylenen bir yürekBelli ki dağicirin, denizlerin ve göllerin üzerinden sıyrılıp gelmektedir seher Belli ki yakmdır doğayı ve hayati sarsacak saat

KARDA İZLERKarda izler bırakıyoi^m avcılar peşime düşsün Bir uçurum kıyısmda vursunlar beni ki dünya Uğuldayıp duran bir uçurum değil miydi zaten

Karda izler bırakıyorum avcılar peşime düşsün Adımı yazıyorum kar üstüne ve ıslığmı çığlık Gibi inceleterek yetişiyor ardımdaki tipi bana Siliyor adımı bir dal kırarak çam ormanından

124

Geçmişim kar sessizliğiyle özetleniyor artık Anılarım buz tutmuştur aşklarım kar yangmı Ömrüm parmak uçlarımda eriyen bir kar tanesi

Karda İzler bırakıyorum avcılar peşime düşsün Kar yagıyorken milyon bekerel hüzün yagıyordur Derim kİ kar ve hüzün bir aşkm seylrdefterldlr Yolculuklar ve ayrılıklarla anlatılablllr ancak

Karda İzler bırakıyorum avcılar peşime düşsün Bir uçurum kıj^smda vursunlar beni, vursunlar Bir kahkahayla çekip giderim karlı ovalardan

Şairler vurulmalıdır, hayat yakışmıyor onlara

ÖMRÜM DİYORUMÜzgün bir çocuğun yalnızlığı Kadar saydam kalabilseydim Ömrüm derdim ömrüm nasıl da Dolu geçmiştir ölebilirim artık

Ölüm hiç de ürkünç gelmiyor Yaşammışsa tüm yaşanacaklar Acı yitiriyor anlamım ve renkler Kül oluyor körleşirken gökboşluğu

Bu dünya dünya mıdır hani Bildiğimiz o yamyam küresi Ki apis öküzlerinin çekip durduğu Bir cansıkmtısıydı önceleri

Hantal ve gürültücü bir tehdit Gibi düşüyorken üstümüze gölgesi Alaycı bir gülüş takılıyor yalnız Dudaklarımın hüzün kıvnmına

Ömrüm diyorum şimdi ömrüm Üzgün bir çocuksun sen ve yalnız Öyle kal çünkü bu dünyada Sana en çok mutsuzluk yakışıyor

125

BELKİ YİNE GELİRİMCemil Çakır hocaya

Dudaklannu kanatırcasına ısınyonım günlerdir her sözcük dilimin ucunda küfre dönüyor çünkü Bir gök gürleşe bari diyorum bir sağnak patlasa bitse bu sessizlik, bu kirli yapışkanlık bitse ama bir tufan az mı gelir yoksa yine de yırtılan ve parçalanan bir şeyler olmalı mutlaka hiç durmadan yırtılan ve parçalanan bir şeylerOysa ne kadar sakin bu sokaklar ve bu kent ne kadar dingin görünüyor bana şimdi göhyüzü Gidenler nerde kaldılar, özledim gülüşlerini bir kenti güzelleştiren yalnız onlardı sanki onlardı çocuklcira ve aşka ölesiye bağlanan kadınlan güzelleştiren herhalde onlardı “Tükürsem cinayet sayılır” diyordu birisi tükürsek cinayet sayılıyor artık ama nerde kaldılar, özledim gülüşlerini onlarmUzun uzun bakıyorum kıvnlan sokaklara tek yaprak bile kıpırdamıyor nedense ve tek tek söndürüyor ışıklannı varoşlar almmı kınk bir cama yaslıyorum, kanıyor kammm pıhtılarında güllerin serinliği ve fakat bir cellat gibi yetişiyor pusudaki Dilimin ucunda küfre dönüyor her sözcük

Yaşamak neleri öğretiyor, düşünüyorum okuduğum bütün kitaplar paramparça çıkıp dolaşıyorum akşamüstleri birbaşıma bir uçtan bir uca yalnızlıklar oluyor kent bulvar kahvelerinin önünden geçiyorum sırnaşık aydmlar, arabesk hüzünler bir gcizete sayfasında sereserpe bir yosmaSesler gittikçe azalıyor, kuşlar azalıyor ve ne zaman yolum düşse vurulduğun yere kızgın bir halka oluyor boynumda o sokak hüznü yalnız atlarımız duyuyor artık biz çoktan unutmuşuz böyle şeyleri

126

ama İçimde bir sırtlanm dalgm duruşu ve dilimin ucımda küfre dönüyor her sözcük

İçimde zaptedllmez bir kırma isteği dizginlerini koparan bir at sanki bu soluksoluga kalıyorum her sonbahar ve sevgilim ne zaman hoşgörülü olsa bir yolculuk düşüyor aklıma, gidiyorum bütün gençliğim böylece geçip gitti işte ama hâlâ bir şeyler var vazgeçemediğimHangi duvar yıkılmaz sorular doğruysa bir gün gelirsek hangi kent güzelleşmez şiirlerim bir dostun vurulduğu yerde yakıldı geri almıyorum külleri yangmlar çıksm diye Devrlyeler çıİKirt şimdi, bütün ışıklarım söndür sorduğum hiçbir sorujru geri almıyorum ey sokak ve dilimin ucunda küfre dönüyor her sözcükDudaklarımı kanaürcasma ısırıyorum günlerdir bir gök gürleşe bari diyorum bir sağnak patlasa bitse bu kirli ve yapışkan sessizlik, hiç gitmesem oysa ne kadar sakin sokaklar kent ve bütün yeıyüzü ipince bir su gibi sızıyorum gecenin tenha göğüne sessizce çekip gidiyorum şimdi, sessiz ve kimliksiz belki yine gelirim sesime ses veren olursa bir gün

ŞAHMERANSedef, safir ve kör uyku, dünden Kalan bir aynaya vuruyor düş gibi Ve kâhinin her remil atışmda ölüm lîara değil, karada havada ve suda

Ağlayan narım da çatladı çünkü ben Çocuklanmı kaybediyorum dağlarda Dağlar ki ceylan yurdu, bir gülistan Olsun içindi düşerse yolu Şahmeran’mVe anılardır diye bilinen Şahmercin Belleğin derin kuyusundaki uykusunu Bir hançerle kesip çıkmalıdır günyüzüne Ve bırakarak derisini çöl iklimlerinde

127

Tozlaşan ve dvırmadan tozlanan keder Sedef, safir ve kör bir uykuya dönerken Çöl hep çöldür, dalma çöl, gri söylence Ve buhurun İncelttiği ölümcül bir büjoiGülen aj^amı soruyorum ağlayan kızımı Nerdesin bımca zaman ey Şaluneran Dağlar ceylan yurdudur, bir gülistan Düş yollara, keder öcünü almalıdır çünkü

İMLÂSIZHep denedin. Hep yenildin

Olsun. Gene dene, gene yenil.S. Beckett

Ayağı kayan bir çocuk Kadar şaşkımm, bilemedim Düz yolda yürümenin imlâsını Kanayan dizlerime bakıp da Ağlamayı öğrenemediğim gibi

Sevgilisi değilim kadınlanmın Bir papağan tüneğiydim belki Ama birkaç sözcük öğrendiysem Kadmlardan öğrendim, yine de Bilemedim sevgilim diyebilmej^

Büyülendim ama büyüyemedim Aklım ermedi aynalara ve suya Yüzümü gösterip kalbimi neden Sakladıklannı öğrenemedim Şaşkınım, cahilim ben bu dünyada

128

HÜSEYİN YURTTAŞ(1946, Foça/İzmir)

Edime llkögretmen Okulunu bitirdi. Van, Amasya ve îz- mlr’de on yü öğretmenlik yaptı. 1983’te istifa edip yaymcılık ve dağıtımcılıkla uğraştı. İzmir’de çıkan DAnemeç dergisinin kuru­cuları arasmda yer aldı ve yaym yönetmenliğini yaptı. Şiirleri 1970’ten itibaren Yedttepe, Dost, Oluşum. Sanat O la^ TO ık^ Yazdan. Vailık gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yamsıra, denemeleri ve çok sayıda çocuk kitabı ya)anlandı. 1980’de Nev­zat Ostûn ŞUT Başan Ödûlû’nü, 1982’de O. Faruk Toprak ŞUr ödOlû’nde mansiyon, 1992’de Ccg^un Atuf Kansu ŞUr öÂ l- Id’nü kazandı. 1994’te Cevdet ECudret ŞUr ödülû’nü Hûs^rin Atabaşla paylaştı.

Şiirkitaplan; İlk İçlml ranmak (1970), GdtnclkG0i]lal(1977), Iteun Yollar Yolcusu (1978), Uzunçalar (1979), Sanagrl Çarşısı(1988), Gecede Kanat Sealal (1984), ÇOıûıne (1986), Kod Adı: Mansur (1993), lOıil Tarih (1993), Sevginin ötesi Çdıennem (1995), YlnnlnciYas^ Altlan (1996), Aqldann Gidi Defteri (1998).

BİR SİLVAN GECESİsen de yaşasaydın o sllvan gecesinikaç adaım gözün ısınr gibi olurduyağmurlar taşırdm gözlerinehüzün sıvsınırdı dört duvannacüzzamh bir oda arkadaşıyla bölüştüğün odanmsana da bir şeyler sorarlardı elbetzmdanlardan bakan o gözlerana, baba, yar, memleketneyin varsa sevdiğin, ımutur gibi olduğunkırbaçlardı belleğinin yorgun atımgiderdin sisler içinde bir çocukluk akşammabulurdun küçük 3rüreğinln sevgIsÜlsInibatan günün uzak arkadeışhğmdabir yıkmtıya işerdin kaçamaık batmam’dan gelen tankerler geçerdi

129

kaldınmlan tarardı gözlerin bir adam durdururdu çakılar, çakmaklar gösterirdi, satacak yüzüne güvenirse yeşil saplı sustalılar

düşünürdün:— bu bıçaklar hsıngl yüreklere saplanacak?.

sen de yaşasaydm o silvan gecesini yolda kalmış bir yolcu olarak gözlerin nöbetini tutardı yollann sürgün bir otobüsü tamrdm sonra küfürler savuran şoförüyle tozlar bırakarak giderdiniz ardmızda silvan’m güne batmış o gariban sabahmdasonra bir solgun resim olur asılırdı duvarlanna o bir gecesi sllvan'marada bir belirip 3rlterdl buğulu aynalannda

YİTİP GİDENE GAZELbir yol var, ucunda en uzun gün görünür yannın başladığı yerde dün görünürgeçip gidersin rüzgârlı düşler içinde dönüp geriye baksan köhne ömrün görünüraşklarla acılarla boğuşarak vardıgm bir duraktır durmak ne mümkün, ardmdan yeni bir sürgün görünürne yana dönsen yaralı bir yalnızlık karşılar seni bıkıp usansan da yine o müzmin hüzün görünürgazel jrurdundan göçüp giden her yaprakta fallı meçhul bir failatün görünür

yurttaş’ım, beyhude çığlıklar sahp durma boşluklara tütmez olmuş dumanm, şimdi savrulan külün görünür

GERİDE KALANo tren gltU ben kaldımbir güz yaprağıydı hüzün döne döne

130

İndi önüme yerde ezik bir karanfil gözlerimde son gülüşün ve belki hâlâ sallancin elino tren gitti ıpıssız kaldım yaslandığım ağaç gövdesi nasıl anlasm beni?

gittikçe daha uzaksmses yok kulak dayadığım raylardakim duyacak içimde kopan çığlığıkim görecek benikör karanlığmda gecenin?gökte akan bulutvanr mı senin gittiğin topraklarabenden sana taşır mı bu yağmuru?rüzgâra bıraktım kendimi sürüklenip gidiyorum bir şiir seni fısıldıyor boşluğa düşüyor adımlanm sigaram söndü ateşim yok meyhaneler çoktan kapanmışkendime çekllsem limamm belirsiz pusulam kayıp

o tren gitti ben kaldımbir güz yaprağıydı hüzün döne döne indi önüme

KOD ADI: MANSURbu şehir

artık kirletilmiştiryağmur kılıçlarıyla kesilen caddelerde

ay bıçaklannm yansıması

131

yalnızlığın kırbaç İzleri bedeninde yorgun siluetin bulanık sularda

bu şehir artık kirletilmiştir

tıpkı senin gençliğin gibi hücrelerde

küflenen bir geçmiştir artık onulmaz yıkıntılar içinde

küskün bir güneş gibi batmak kendi daglanmn ardmda

sonra fırlayıp gitmek kozandan o korkunç çatlamayla

şimdi hangi kimliğinle dolaşacaksm bu kişiliksiz şehirde

sürüp giderken bu dişagnsı geceler bu kasvet

bu kuşkubütün yollann bittiği yerde

“insin kara perdeleri çağın, insin ki bu zulmü gizleyebilsin”

desen ne çıkar gönlü görklü sesi kınk halkm

sana kör, sana sağır, sana dilsiz nice gül diksen yoUarma

seni gördükçe yön değiştirir

o dalga dalga kadını geçsen sonra yorgun bir ölümle

serilsen karşı kumsalasulara düşmüş bir karanfil kadar umutsuz

ve kızılbir nokta olarak kalsan orda

ağıtm dudaklarda

kod adı: mansur bir hallaç gibi yağmurlu sokaklarda

132

GECEDE KANAT SESLERİ 1.bir kanat sesidiray düşmüş ormanlardayankısı yıldızlan çağırıryalayıp geçer doruklanıslık gibi duyulur ufkun ardmdan

bir kanat sesidirtaşır kuzey ovalannm serinliğiniyagmurlannı karadeniz’insafran bugdaylarmı içanadolu’nunbakar maviye çalcin gözleriyle ege’ningülümser sevinçler yüklü be}^lıgıyla akdeniz’in

2.gecede kanat sesleri var akan kuşlann çıghklandır kar ıssızlığında kışlar bırakarak düzler yokuşlar bırakarak düşmüşler işte kara afrika yollarma

gecede kanat sesleri var geçiyorlar terkedilmiş köyleri yıkılmış kentleri, yok olmuş uygarlıklan dualar gibi gizem dolu fısıltılarla kanşıyorlar bulutlara

nasılsa birden katılıyorum onlara yükseliyorum bir damla su gibi toprağımm kokusımu taşıyarak ırmaklanmm coşkusunu taşıyarak elsiz ayaksız kolsuz kanatsız uçmaya çalışarakülkemyağmurlar emmiş bir tombul çocuk gibidenizler koynundaderin, soluksuz bir uykuda

133

yollarında, ırmaklarında, köprülerinde damar damar akışan sevinç dal dal uzanan öfkeyaprak yaprak dökülüyor hışmıyla gecenin

ülkembelâsını baştacı ettiğim toprağım deli divane eyliyor beni yücelerde dönüp duruyorum işte kanat sesleri arasmda

3.-burdan ötesigidilmez bir yolun, varılmaz durağıdır ki aktığım mı, yürüdüğüm mü, uçtuğum mu

bilemediğimkara afrika yollannda gece yolcusuyum yoldaşım kuşlar tutmuş elimden kanatlan sırça, ‘gagalan gümüş' kuşleır karlı sonsuzluklann tozutan tipilerin tezikmeleriyle kanat vuruyoruz

burdan ötesigidilmez bir yolun varılmaz durağı da olsa tutkum benimorda küçük kulübelerdeki zenci çocuklarmabataklık kuşlannageyiklerin seğirttikleri yamaçlarabir selâm gibi varmakbir akdeniz rüzgân gibi onlan okşamakvarsın bitmesin yollan!-

kaç yüzyılm demir hevenklerinin salleındığı şu uygarlık bağmdan göçüp gidenbir yavru kuş olayım ben

134

-kİ burdeın ötesi uçulmaz uçurumlar da olsa verip kendimi boşluklara sıradan bir ölümün çok ötelerinde ağmak sonsuza doğru varmak dünya halklannm

haramiler önündeki soirasma bir pençeyle alıp çalmmışı güldürmek afhka çocvıklarmı dünyayı ışıtan o bembeyaz dlşlerlylel-

gecede kanat sesleri var ben ordayım

ne bitkinim ne yorgun esrimiş esiyorum yıldızlar bahçesinde

135

AHMET ADA(19 4 7 , Ceyhan)

Cqrhan Ortaokulu’nu bitirdi. Öğrenimini sürdüremedl. 70’11 yıllarda itibaren Haktantyet Sanat, Yeni Dagi. Yansıma, Yeni Admdar. Yusuiçuk. TOıktye Yazdan, TOık DlU. Yaım, Yeni Dü­şün, Broy, Düşler, Variık, Gösteri gibi dergilerde yayımlanan şiir­lerinin yanısıra, şiirin sorunları hakkmda deneme ve eleştiri yazı­larıyla da dikkat çekti. 1981’de Akademi Kltabevi Şiir Başan ödû- lû’nü Ali Cengizkan ve Adnan Azar ile paylaştı. 1991’de Ce^un Atuf Kansu Şiir ödûlfi’nü. 1993'te Yunus Nadi ŞUr ödûlû’nü. 1999'da E Dergisi ŞUr tncdeme Yarışması ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Gün Doğsun Gül Üstüne (1980). Aagia Akıan (1983), Yaz Kuiangıcı Olsam (1985), Aşk Her Yerde (1990), Va­kit Yok Hüzünlenmeye (1992), Günyenisl Lirikler (1992), Yitik Anka (İlk üç kitabmm toplu basımı, 1993), Taş Plak Gazelleri(1995), Küçük Bir Anmalık (1996), Begoıgralı Pencere (1998), Denize Ablan Çlçdk (1999).

AŞK AYRILIKTIR BİRAZ DAAşkı ararım birçok şeyi alan benden Birçok şeyi veren umutsuzken Sürükler beni kentten kente Bir yol sapağında bulurum Düş müdür çocuklann gülüşü müdür Ele avuca sığmaz bir kuş mudur Aşktır sekişim düşe kalka taştan taşa Koşarken ardından sokak sokak Sararan yapraklar kİ savrulur Hüzünlendirmez beni asla Aşktır çünkü anlam veren onlara da

Neyi aranm yalan gözlerin için Tutulur da çiseleyen bir yağmura Bir yanlışlık var bu yağmurda, bu aşkta Dağılan çiçeklerden anlanm

136

Aşk göze almaktır yalnızhgı biraz daBirçok şeye yetişilir şu dünyada Aşktır yetişilmeyen, aynlıkleirla başlar Ben aynlıgı sevincim sanmıştım Aşkmış, sevgisiz kalmca anladım Kırgmiık da birikir yanlışlar da YoUann tozanma bakmca anladım

GÜZEy hüzünler bıreıkan güzel şövalye Bir z^anlar göl^rüzüne açılmış şemsiye Gibi yaşadın uğultulu ve yalnız Kalbin rüzgârlı bir kuşhaneydi her gece

Yağmura çıktm çoğu zamanYarım kalmış çocukluğunu yaşamak içinÇocukİEir sokakta yoktularBelki de Akdeniz’e uçan göçmen kuştularGüz, her yerde yalnız güzdüGitsen de hüzünler bıraktmSakladm çoğu kez gam yükünü yağmurdanYağmur ki bir güz türküsüydü şapkandaUsul usul olgranuslan taşıranGüze çıktm ölü bir zaman Akımda kuş gölgeleri, jmzünde yağmurun elleri Bir gülümseme gibi yağıyordu yağmur Islandm sen ey kendine süvari

SEVDA GÜNLERİPırr diye uçuyorsa sakallarımdan birkaç kuş Yaz penceresine konuyorsa Pencereye uzanan kiraz çiçekleri uyanıyorsa Sevda günleridirSen yine saçını ör, sonbahar giyslerini giyin Eteklerinin zili içindeki sireni selamlasm Rüzgârdan şapkan selamlamıyorsaKimler gidiyorsa dünyaya kırgmBeyazlar giyin, gözlerinin hercai ışığmı onlara ver

137

Gizlice öğrensinler diye gülümsemeyi Sessizce öğrensinler diye yıkılmamayı Birileri teneke kutularda çiçek yetiştirirken

daracık sokaklara bakan balkonlarda Birileri küçük odalarda, belki de küçücük kızlar

anisiz kapatırken kitaplarım Sen yine umuda çalış, sarpa sarıyorsa özgürlük

koşusu at yanşlarma koş Koşımım yağmurlu sabahı ol.Rüzgârda şapkan selamlasm gözaltındaki kayıplan Birileri yok sayıp selamlamıyorsaPut diye uçuyorsa başımm üstünden birkaç kuş Yaşıyorum demektir bu kardeşim Sonsuz yaz, aynalar takvimlere yazdıyorsa GünlerceBir kuğunun ömrü kanıyorsa sokak ortasında Sevdadandır diyor yaşh çmar Eski denizler onaylıyorsa sevda dizelerini Sen yeni dizeler jraz, içindeki fırtınayı düzenle Birileri hançerle dolaşırken, güle çahşırken

birileriGüle çahşanlan selamla kimseler selamlamıyorsa

SENİ HEP SEVDİM Seni hep sevdimYaz kendini anlatırken yaprak yaprak Günler ne çabuk akıp geçti sevgilim Yüzyıllar geçti sanki aradan Yollar yollar boyunca yan yana Hangi yokuşu çıktıysam seninle KuŞlar uçuştular saçlarmdan

Seni hep sevdim, silinmez izi Sevimli şaşkınlıklanmm o yazdan

Kır kahveleri kuş sürüleri sonra Konuşmadîuı oturduğumuz masa iskemle Demli çay, demli çayın buğusu O yaz daha mutluydu seninle

138

Sesin mavi miydi ya kalbinin sesi Bir saat gibi İşlerken kendiliğinden Yine buluştu gözlerimiz sevgiler üreten O yaz seni ne çok sevdiğimi Öğrendim bir akarsuyun sessizliğinden

Bulutlardan bulutlar çıkardmı o yaz Çiçekler suladmı her gûnbatımı Çocuklarla konuştum hüznü unutturan Yîdansız hilesiz sevdim seni Çiçekler çocuklar ezgiler içinde

ONUN EVİ KUŞLARA YAKINOnun evi kuşlara yakm, ne Ij .Bir kuş konsa sesine bozkırlar başlar O şarkı söylediği zaman Sessizliğe uzun yağmurlar yağar

Gİ3rinmlş jralnızlıgı, öğle sonu Bakışlarında kesilmiş çiçek saplan var Penceresinde gölqKızü, kuşlar Nedense bir şemsiye gibi açılmışlar

Bir şey var onda olmaması gereken Unutulmuş amlar gibi hüzünlü Uçmuş gözlerinin mavisi Dalıp dalıp gitmesi ondan

Yine toz alıyor, toz eilışlarmda Bir yanlışı düzeltmenin rahatlığı var Dursa biraz, sokaklar, kırlar Bir bir penceresinden geçiyorlar

İyi kİ birçok çiçeği var Otursa bir yüzyıl çocukmuşçasına Çiçeklerle konuşmaya başlar Aşkı, ölümü, bir çeşit ölümsüzlüğü O beyaz tutumuya konuştukça Bitişik binadan kuşlar uçar

139

NUKULLAH CAN( 19 4 7 , Karabük)

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’nü bitirdi. Özel kuruluşlarda personel olarak çalıştı, emekliye aynl- dı. Şiirleri 1975'ten itibaren Edebtyat Cephesi. Saçak, Vaıbk. TOric^ Yazılan. Sesimiz. H ak taı^ Sanat. Otunum. Somut. Ye- dttepe. Yazka Edebtyat. Kon. Karşı Edebiyat gibi dergilerde ya­yımlandı. 1993 jnhnda Yunus Nadi ŞUr ödfliû’nü kazandı.

Şiir kitapları; İnsanlara Doğru (1979), Memleket Çocukları (1979), ^ GOzdidlr (1988), Kadmlar Gecderl Sevoler Geceleri Güzel Bakaılar (1993).

KADINLAR GECELERİ SEVERLER GECELERİ GÜZEL BAKARLAR UgLGece Gezen Kızlar, Tomris Uyar; Geceyi Tîîmdım,Nazlı Eray; Gecenin Öteki Yüzü, Füruzan: Gecede,Leylâ Erbil; Gece Yansı Notlan, Melisa Gürpmar; Çocukluğun Soğuk Geceleri, Tezer Özlü; Gece Dersleri, Lâtife Tekin: Eski Gece Parçalan, Nazlı Eray

Tanıklan2ferrin, Gülden, Çiğdem, Leylâ, İnci, Duygu, Sema,Selmin, Zuhal, Dilek, Yıldız, Nilüfer, Nihal, Ayşe, Müge, Gülgün, Mine, Dilâra

YenKadıköy sokaklan, dolmuşlar, vapurlar, trenler, sandallar, sinemalar, çay bahçeleri, pencereler, balkonlar, ağaçlıklar

12 A ralık , dolunaydan önce. Fenoyolu, FidanlıkSevdiğiniz kadınlar güzeldir Uzanır tutarsınız sıcak dizlerini Bir dal gibi eğilirsiniz üzerlerine Bulutlar kuşlar böcekler Yavaşça terkederler sizi

140

Gece olvır ay çıkar yağmur çlşeler Işık kaplîur ıslak gövdelerinizi Kıyılarda martılar vardır bilirim Duymam düşsel seslerini

14 A ralık, dolmuş, 23veıbey YokuşuGece geliyor üzerime. Ellerimde yine o ay lekeleri ay soluklan, incecik yalanlarım Birden mavi elbiseli bir kadm olurdu her şey Grüzel oÜEir küçük kuşleır kadar kokardık Bulutlar gibi koşuşup yıldızlar gibi ojrunlar oynardık joldızlar gibi O soğuk gecelerde kmseler görmezdi ayıp yerlerimizi. Usulca akıp giderdik17 Aralık, dolunaydan üç gOn sonra. MendIrdESevmek için çok bekledim ben Uzak ülkelerden dönen beyaz yelkenlileri O garip ezanları gecenin çan seslerini Balkonda çiçeklerini sulayan o esmer kadım27 A ralık, h ilâ l günleri, Sakızgûlû SokağıGüzel şiirlerle sevişir Nurullah Can Günlerce yamnda dolaştırır sevgililerini Kar yağar yaşlanmıştır artık Sevinemez çocuklar gibi

141

METİN GÜVEN(19 4 7 , Bursa)

Ankara İktisadi ve Ticari îliinler Akademisi Maliye Bölümü’nü bitirdi. Bursa Akşam 'Rcaret Llsesi’nde ekonomi ve istatistik öğret­menliği yaptı. Şiirleri 1978 yılmdan itibaren Soyut, Somut, Yeni DOnem. Yansım a, DAnemeç, T O ık^ Yaalan, Yaska Edefalsrat. Ya- nn. Yeni DûşOn gibi deı gilerde yaymılandı. 1994’te Vedat GOler Ş i­ir ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: ömrOm Geçen Bir Ragnnir Gibi (1981), Güvercin Yüreğinde Gül RenkU Çoculdar (1982), Lâl C»sun ölsün (1985), Ttsn ve Gül (1985), Yaz BOlyor Her Ş«yl (1985), Dala Yakm Yapra­ğa Uzak. (1994), Yarasa KanmıdaA^ (1994), Sulan Unutan Gölge (1994), Bitti Akşam S O r i^ (1995), Gece BfOzigi (1996), Gül Yok Artık (1997).

DARGINSevgilimDengeli bir cehermeme hazırlamyor SevgilimYorgun ve tehlikeU rüzgârlar bekliyor Nerde, kimliksiz dolaşan çocuklar Nerde, sıkıntılı bir kartalın dargın gözleri

Seni sevdimSevmek ölüme komşu olmaktır Seni sevdimSevmek hayata yoldaş olmaktır.

MUTLAKA BURSAdurdum ve kayboldum sonra durdum ve 3rtirüdüm şehrin kenarlarma şehrin rüzgarma /senin gözlerin İçin şehrin dalgınligma

142

ve tıfkuna sonra /senin gözlerin için sen vedağlarda bekleyen çocukİEirİçin/yürüdümçaresiz bir nehrinkenarlarına

(nerde bir eski sevgili dursa orada başlıyor yurdum ve mutlaka Bursa)

durdum ve kayboldum sonrauzaklara sarkanbir hançer gölgesinde.

ÖMRÜM SENİN OLSUNaşkm ergin fidanları esmer ve hünerli kızlar avare bir çocuk resmine bîikıyorlar onlarahücre kapüannda ağlamak yasak

erken ölümlerde kuruyan ze3Ttin dallan tenha köy kahveleri: çocuk ömrüm karanlık bir sabrın irin dolu şarkısı sağ yanımda acemi cinayet taslakları sol yamm tuzak

ve sencitlenbik gölgelerinde güneşi bekleyen güvercin ömrüm senin olsun.

143

KİRLİgünler: parlak, yalancı, zalim ve kırmızı kan gibi, balon gibi telaşlı korkak ve cılız bir küfür gibi

günler benden uzak günler zorla yaşanan kirli bir deniz gibi.

DÜNYA SARKIYORyumuşak bir uçuruma sarkıyor dünya

dünyatraunpet seslerine kanşan cesetlere, bir sokagm daralan tarihine tenha haziran sabahlanna sarkıyoreysırnaşık günlere dipnot olabüeek zor, gürültülü törenler,kendi halinde yaşayan umarsız ferman, naylon faturalar ve bir kentin şehvetli karauılıgı— dünya sarkıyor

sağ yammda mağara görüntüleri sol yanım cehennem.

144

REQUIEMSürekli sana bakardım Ve kıunaz köpekler gibi ağlardım alışkanlıklarım vardı:İnsanı baştan çıkaran köprülerden geçerdim At mezarlıklannda uyurdum geceleri önemli olan hayatı yorumlamak değildi Hayatı değiştirmekti Kimseler bilmiyordu bunu Her zaman her yerde görülebilecek Karanlık sokaklarda besleniyordu yaşamak Ve yorgunVe kahraman insanlarmDargm uykulannda soluklamyordu dünya

Kınk bir zar gibiÇocuk düşlerinde geziniyor requiem

UNUTMAK İYİDİRSeni anlamak İstemiyorumSeni anlamak için herhangi bir çabam yokAğlayan yalnızca sen misinKayalar da ağlardı bir zamanlarIrmaklara boşalırdı gö2 aşlanDerdini kendine anlatİnsanı en çok kendisi anlar çünküNeleri ararken neleri buluruzDolaşırken iki yağmur arasmdaAdımızı bile unuturuzUnutmak İyidirİnsan unutarak hatırlar yaşananları Ve yaşanacak olanları Zeytin dallarına uzanan küçük bir el gibi Ölüm seslenir sonra:Aşk her şey demek değildirVe kimseler bilmez şarabm gerçek rengini.

145

GÜLSELİ İNAL(19 4 7 , İstanbul)

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyolojl-Felsefe Bölümü’nü bitirdi. İngilizce ve edebiyat öğretmenliği yaptı. Şiir­leri 1981’den İtibaren Yazkn Edebtyat, Sanat O U ^ Vaılık. Olu­şum, Sombahar gibi dergilerde yayımlandı. Şiirin yanısıra röpor­taj, deneme ve sanat eleştirileri yazdı.

Şiir kitapları; Sulara Gömülü Çagn (1985), Lale Sedtsrdilerve Yoktular (1987), Dolunay (1988), Letoon (1989), Dans Natura (1990), Bakkaris (1991) Sif ve Gula (1992), Saklanmış Levfaa(1996), Çaıöd Rakslan (1999).

LİRİK BAHÇEBiliyorsun çoktan yaşlandı ağaçlar

dün gördüm bir iki beyaz yaprak düşmüştü ulu gövdeden biliyorsun çoktan yaşlandı artık rüzgârlar sanp sarmalamıyor dipsiz bahçedeki güneşi sonra limon agacmı hurmayı ve kan rengi gülü tanrının sabırla taşıdığı sulara iri bir nilüferle bir meleğin aşkı düşmüştüToprak da tütmüyorne de yanıt veriyor sarp kayalıklarölüm için pembe bir rüzgâr esiyor

Kimbllir yolicir nasıl yapraklarla örtülür kimbilir deniz şimdi nereye gider çmar ağlar mı

kirpi nereye yürür söylemeli tann yine neleri sakınıyor bizden

DALGALARBu bahar salkım söğütler sallanacak yine ölüler üstündeçırpınacak öylece uzak kıyılardaesecek ses veren 3mreglnln üstünden doğru rüzgân

146

geçenlerde anlatmıştır bozkırın acımasızlığım İnsanoğlunun suçlu yürü3mşünü kutsal dağa

hani canım hatırlasana, şimdi oturduğun yerde eskidenbir tahtın bulunduğunuışıklı bir kapıdankanatlanmış ayaklannlageçmiştik birliktegelirleröperler seni, yağmur saçh sicim saçlı ruhlar tamdık onlar, geçen gün aynı ağaçlann arasından

geçmiştinizyollarmız ayrıydı ama herşey kızıirengi, duman, yeşil

kınk bir horoskop’tan

jritirilmiş denizler aşkına böyle olabilirdi ancak iniltiler hummalar yağmurlar besleyici asitlerkedi gözleri aydan düşen ay parçalansuskunluklar dağı ovanın kitapsı yıldızlanhepsi teninde tutuştu, gövdeni sakladığm yerde tutuştu.

GÖRME UÇUŞUHâlâ aranızda yatıyorum umarsız ölü olsanız bileyeşillikler doluyor ağzıma, denizin ünlü tıkaçlankitara sesleri başlıyorgece derin nefesini salıyor koynundano büyük taş bir türlü kımıldamıyoryalnızlık yeni bedenimgalaksi tozlanyla yaralanmmn üstüne gül bastınyoruz hâlâ buradayım evet doğumum gibi çıplak çıniçıplakkirli gezegenler değiyor tenime aç bir balık durgunluli serpiyoraranızda uyuyorum yine de, o kokular aleminde gece ürküşüylesizin çoğalmanızı izliyorum gizlicerahmin uzay boşluğubu bebek bir ruh vadisigörülmeyen daire)^ biliyorumbir gölge İniyor bakışlarıma, gelip şaraplı a^mdan öpeceksin birden olacalc bu, gözlerimi a rm a^ edec^im sana, birden orman

147

alev alacak ve oradan korkak dumanlar yükselecek, İpek sıcak ağırca, yednızlıgın geometrisi ölçülecek bir ara ve HİÇBİR ŞEY EVET Hiç­bir baygmM( çünyor ortaya seninle benim aramda, bajicuşun gdip şaraplı dudaklarıma dokımuyor, her çenber sizin matematiğinizi hatırlatıyor babam bebek oluyor annem de ölüykenbile ölü bebek bense ne bebek ne ölü aykın zamandan bir uyan hâlâ yatıyorum koynunuzdaketenler içinde biri yürüyor patikada yoksa bir ölü mü o!bay Aras bu, taş toplamaktan geliyordemin kıyıya vuran dalgaleıra soru soran bay Arasoysa ben hâlâ koynunuzdayım, kimse sezmiyor bunudeniz dibindeymiş gibi hayvanlargökyüzündeymiş gibi bulutlar asit yağışlarzamansız bir ölçeği, takvimsiz, saatsiz bir yerin, işaretsizvadinin kınk kum saatininboşlugım evet boşluğuntüylü meyvalanyla altüst...

SEYYAH‘Hiçbir yere gidiyorum hiçbir yerden geliyorum süsen batağma saplanıyor gözüm, çamurlu ok bölüyor seyrediyorum’Saçlarmm fırtmasmda bilinen düş çemberinde kızıl çatılarm sahibesiydi, deniz diliyle unutulmuş bir deniz bitkisini dikiyordu ön bahçeye ısırganotu pelesenk yırttı geçti ateş koluyla gece gömüldü... bütün sahiplerin svdtara bir bebeğin gizil dilini kullandı hep, iki su ayracmda aramızdaki nehir sesimizi gömdü hep kil taşlarla, öte tabut kendini reddediyordu ve mezar çekiyordu...Gece kuşu göğsümdeki gece kuşu göğüs kafesimde mavi göl düşüyle köle isteminde, dudak bin kez yaraya dokundu kubbenin gümüş ipiheykelden ve tanımsızdan, uyuklayan İbliskız’dan

148

özgürlük sarkacına, bir o yana bir bu yana ırmakla ve denizle ve zamanla ve suyla ateşle yaseminle tunçla ve...... yine dizlerim toprak düzeyde düştümhayatın önüne... bir kartalla gizil...

Bebek so3oımuzdan bilginç aynalara gözleniyordum ve gözleniyordum tutsaktım ve tutsaktım bırakıldığım yerdeo ce\^er kuyusunda, karanlıgm kollarına vermiştim

kendimive yineşafak şafak şafak gizil kartalm scoıuyla...

bir daire çiziyordu ve bekliyordu, bu yüzden her şey yeryüzü, suleuı besliyordu ince titrek özenilen kadmdan iki a3nn safir kanat çıkıyordu...(hazırlanabilirdim bu kanatlan kesmeye ve tüy bilezik yerine uzayın çiçeği)siyahi kuzgun bakışlarım armağan ediyordu tamdık bir düş, ancak yabancı parmaklarımızda yabancı gülle... ayraç siz miydlnizldiye soruyordu kızıl çatıleuın kadım, ayraç, ayraç... o pek besili zambak, cici kuş o pek acı su)mn tadı dilimde... düşle beslenmiş ağaç bu kez düş sizi bırakıyordu

Yalnızca ırmağın taşlanna takıldı uzun saçlarım ah uzım saçlanm benim yalnızca gömütteki yıldızla eş yeşildi dünyaişte o kadar yetiyordu ve biliyordu ayraç yıldız ve yıldıztabutuna çekiliyordu...

149

ZERRİN TAŞPINAR( 1 947, Ankara)

Ankara Yenimahalle Kız Usesi’ni bitirdi. Editörlük, düzeltmenllk yaptı. Daha sonra TKTde çalışmaya başladı. Şiirleri 1984'ten İtiba­ren Yann, Vaılık, Karşı Edebiyat, Damar. Yazıt, tnwanral. Pir Sultan Abdal, Parantez, Evıensd KOltOr gibi dergilerde yayımlandı.

Şllr kltaplan: Bir Ardıç Kuşıgrum Ben (1992), Anılarda Şbndl (1994), Tawra (1995)

GÜZELLEMEUzak bir yerlerde kanun çahyor eylüldür.Doğulu bir bundur yüzün.Tren garlarında ne kadar birikmişse hüzünumut ve acıve yoksullukbin dereden getirilen susessiz ve sabırlısenin yüzün kİ sevdaya uygun senin yüzünde biraz dinlenmeli.Bir çeşme açık kalmış glbl kanım sesidir.Gül yarası ellerin.Ağlayan çocuğa akar glbl yüreğim kurur glbl gözümün yaşı aç mide guruldar glbl sevdim seni.öyle kolay ve öyle doğal sevdim.senin ellerin kl yaşama uygım senin ellerinde biraz dinlenmeli.Elbet görkemli olur toprağm susaması ışıtır evreni.Çeker üstüne yağmuru bütün bir bulutuyağmuru bütünve yağmuru pusatsız bir gelinglbl bir bulutudoymak İçinelbet görkemli olur toprağm susaması.

150

SUSAMASI TOPRAĞIN-YARILIPEsmer akşamların boyutlarında yağmurdur çağrışmalarla yaklaşan topragm yarılıp kuruduğu zaman yırtıp gökyüzünüürkütüp düş pazarlarım reklamlarm uzun yangmisırm ardmdan patlayan yağmurdur.Kan damarlarmda bir kentin her anda İnce vuruşlarla varolan uyanık-gerginateşli bir bebeğin ağlamasıyla duyulan -İlaçsız ve yorgun bir bebeğin ağlamasıyla- yağmurdur.Sıcak yaz günlerinin sararttığı otlardankanallardan, azalan barajlardaneksilmiş santrallerden yansıyanöfkesiyle bilge insanlarmkatıp önüne -ne varsa toprağa gevşek basan-yüzeysel ne varsa önüne katıpgeniş sağnlı kısraklann nal sesleriyle yanşanyağmurdur.

AMFORABütün sınırlarım aştık da dağlann bütün okyanuslann kapılarım düşle gerçek kucak kucağa köpükle dalgakıran ve yalnızhğm deniz feneriBiz ki asırlardır sesiydik aşkın bir kuş azatlamadık bir boncuk geçirmedik incecik bilekteki son boğuma.

Çömlekçi söyle bananasıl bulımur gizli bir limaninsan kendinden bunca korkarsa...

151

ORUÇ ARUOBA(19 4 8 , Karamürsel/İzmit)

TED Ankara Koleji’ni bitirdikten sonra Hacettepe Üniversite­si Psikoloji Yüksek Lisansı’m âldı. Aym üniversitede Felsefe-Bl- llm uzmanı oldu. Felsefe doktorasını tamamladıktan sonra öğre­tim üyeliği yaptı. F. Almanya’da Tübingen Ünlversltesl'nde, Yeni Zelanda’da Victoria Ünlversltesl’nde konuk öğretim üyeliği yap­tı. Çeşitli dergi ve gazetelerde yaym kurullannda bulundu ve ya- ym yönetmenliği yaptı. Birçok dergide denemeleri, çevirileri ya­yımlandı. Halen serbest yazar olarak Çcdışıyor. Daha çok ilgiyle okunan denemeleriyle tanmdı. Şiirleri 1980’lerden İtibaren baş­ta Vaıbk olmak üzere birçok dergide yayımlandı.

Şiir kitapları: TOmcder (1990), De kİ (1990) HaJkular(1997), Ne m Mç (1999).

NE Kİ HİÇ - HAİKU 1.Tek bir Kırleıngıç - ne söylenebilir ki: bu rüzgâr, İşte...

43.Deniz karanlıkta yalnızca ses var - ölüm hazırlıkta.

86.Aceleyle gelip geçer Martı oysabiryere gitmez.

126.“Bir deniz bulmak, anlamak en sonunda da yaşamak ne."

152

172.Şunu düşün:dünyada hiç tanımadığın insan ne çok.

Şunu da:dünyada azıcık tanıdığın insan ne az.

215.Kopuk Yonca yapraklan basamakta - ezinilecek...

295.Kaç tane Güneş var gözümde - sayamıyorum bir türlü...

426.

NE Kİ HİÇ

Şimdi gelecek sana Bahar yeniden: bırak, bilme, ne -

ne bil, ne bilme: gelsin hepsi yeniden sen bilmeden, hiç...

153

İNCİ ASENA(19 4 8 , İstanbul)

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Filolojisi’nden aynidı. Adam Yayınlan’nm sahibi ve genel yönetmenidir. Şiirleri 1990’dan itibaren daha çok Adam Sanat ve Variık dergilerinde yaymılandı.

Şiir kitaplan: Ttamvay Dfişeılz Ay Dfişolz (1993), Çqılak Baka- monorum (1996), Üç Gûn Piaıls (1998), Tutamadı m Sader (1999).

ÇAKIL TAŞIsan kuru, ince uzun ve tozlubir yolun ucundaköjrün çocuklanyla delileribir çakıl taşı gibibir çakıl taşı kadar değerleri

pembe san bir uçurtma - umut bir dag köjründe- umut -

biraz uyumak- dereyatagmda -

gönlü serin yaşamak öz dilindedilim ne benim dilimi şaşmyorum köyto çocuğu muyum ben delisi miyim bir san kuru yolun ucunda bekliyorum bir atlı - ince uzun ve tozlu - terkisine alacak sözcükler verecek unuttuğumA annedir B babaC cinnet geçiriyorum Çocuğum, bir çakıl taşı Deliyim, kızım kim oğlum kim Evimi bulamıyorum.yolun ucunda köyün çocuklanyla delileribekledikleri bir şey yokbir çakıl taşı gibibir çakıl taşı kadar değerleri

154

BANA BİR ŞARKI ÇAL İNSAN SESİ OLSUNBir özlem vardır bir yerlerde bilmediğin Tanışmamış daha yürekler En çdgm çocuklara gebe

bir aşk vardır Yedi yılda kesilmeyecek

Ben aşktan kesilmem canım sag olsun Bana bir şarkı çal tnsan sesi olsunToplumun çocuklanyız biz Aşk da yerizSeni de yeriz ölüme fırsat bırakmadan Hacı Bekir lokumu.

ORKİNOSBüyüseydi şair olurdu bu orkinos.Macuncu tablası gibi gözlerinde Her renk güneş ışığıKoşarken aheste, uçan balıklann peşinde Tek güdüsü aç kammı doyurmak.Ne gördü ki bu dünyada.Durgım dingin koylan küçük suların.

Hele bir ulaşsaydı büjKık sulara bu orkinos Acı girdaplanna girip çıksaydı Peşinde sürüyerek yaşama sevincini Şair olurdu besbelli.

155

İHSAN TOPÇU( 1 948, Sürm ene/Trabzon)

İÜ Edebiyat Fakültesi Türk DÜl ve Edebiyatı Bölümü’nü bi­tirdi. Lise ve üniversitelerde edebiyat öğretmenliği yaptı. Şiirleri 70’lerden İtibaren Cum hüıl^ Kitap, Karşı Eddbtyat. ŞUr Ülke­si. ngaz. tnsanral, K ^ Çağdaş TOık Dili gibi dergi ve gazeteler­de yayımlandı. 1992’de İsveç ŞUr Onursal ödûlû'nü kazandı. 1995’te Kocaeli Üniversitesi Şllr okulunu kurdu.

ŞUr kitapları; Üçüncü M e ^ Duygular (1969), Yamuız Say- fidan Yırtgrorum (1975), Arayış Yol A r ^ r (1990), O Yitik Kqnrü (1996), Gökyüzünü Yitiren Kuş (1994).

BİRAHANEDE KOŞAN ATLAR-sinkam iflı recep btkırköy'de yaOyor fimdi ne bu fiirin yazıldığını biliyor ne de kendisine adandığını-

blrkaç numarası silik piyangodur masasında umudun en pembe noktası yanş bültenleri

düşlerini emzirirken dördüncü birasıyla hipodromdan daha hızlı koşuyor ela-anda atlar

hem taburesinde cokeyhem de uçan halısma pist anyor-ey hayat onar İnsamyarım dua oluyor dilinde yinelenenclımetinl erteliyor üç numaralı tay

DÖRTLEMELERdüşünmekbir ülke düşün/düşün ki İçerdekller dışardeikllerden neımuslu bir ülke düşün düşün kl al başma belayı

156

şiirin son fotoğrafı

seksen sonrası ozanların toplu fotoğrafı önümde bu denli uzun kollar hiç görmedim ben kimin eli kimin cebinde anla anlayabilirsen

var-yok

benimyoklarım vardır sizinvarınız ne ki

kendime 50. yaş sfiylevl (I)ne kimse öğretti sana ne de öğrenebildin yıllardır orana burana değdirip aşkı anlamından yoksun kaldm ne haber

DÜŞÜŞ VE ÇIĞLIK

oradaydımak dalgalar dövüyorken kıyıyı

sağır ve hırçm ikarus’ım çığlığıydı duyduğumkirli ve katildi insan azahyordum

kumsal sanyorkensesin bin rengi

umarsızdım her yerdeydim o antemiz ve masumdu insan çoğEilıyordum

157

İSMAİL UYAKOĞLU(19 4 8 , Balıkesir)

Isteınbul Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü'nü bitirdi. Maraş, Kars, Malatya ve İstanbul’da öğretmenlik yaptı. Düzeltmen ve metin yazan olarak çalıştı. Şiirleri 1970’ten itibaren Yordam, Yansıma, Yeni a. Militan, Sanat E^egl, Y a ^ Edebtyat, Milliyet Sanat, Gösteri gibi dergilerde yayımlandı. Şiirin yanısıra dergi­lerde eleştiriler, denemeler yazdı. Tiyatro oyunları da sahnelen­di, ödüller kazandı. 1974 yılında Milliyet Sanat Dergisl’nln dü­zenlediği “1974’ün En Başarılı Genç Şairi" yanşmasmda seçilen dört şairden biri olmuştu. 1978’de Tûık Dil Kurumu Çocuk Şi­iri Yarışması Ödûlû’nü, 198 İ de Yazko ŞUr BC rlSk ödülü ’nü ka­zandı.

Şiir kitaplan: Gûl Sağanağı (1976), Çocuk ve ŞUr (1977), Aşk­tan ve Umuttan Aldım Renglml (1978), Yakında (1980), Hayab Karşılayan ŞlMer (1981), Şiir Kitabı (1982), Bir Demet Diken(1983), 5+21er (1984), Ve Aşk (1985), Ateşin İçinden (Toplu şiir­ler, 1986), Şiir Ölümcül Yolculuğun Senin (1987).

ESİRGEMEYEN VE BAĞIŞLAMAYAN ŞERTANIN ADIYLAVI.Andolsun karanlığa ki Fuhşu ve cürmü örten O kirli, siyah atlasa ki Bekareti elinden alınmış Sanşın duluna göğün, aya ki Gecenin bakir kızlarma, yıldızlara ki Biz seni yalnızlıkla ödüllendirdik Yalnız kalasın diyeOrda burda, göğün altındalü her yerde Sızlayasın diye bir başına İcaranlığında Ama sen 3âiz çevirdin bir valdt Kalabalıklara baktın bağışımızı unutup Sunduğumuz acıda boğulup gitme korkusu edindin Düşünmez misin, niye boğulur boğulanlar

158

Işıldasınlar diye yalnızlıklannın dibindeBunda elbet bir İbret varAndolsun, yeniden andolsun karanlığa kiSeni defnedecek şiir bulunurAt yeter ki korkmadan kendiniKendinden aşağıyaİşte böyle, NezeyneVII.Gözettiklerimizden kıldık seni, kayırdık ve defterine sürgün yazdık. Sen sürgünsün. İyi kullan yabancılığını Yalnızlığım ij yürü. Yokuşunu şehvetle çık, ayak sürüyenlerden olma. Sonunda varacaksın oraya nasıl olsa. Orda, vardığm yerde bulacağın şeyler sevindirsin seni. Kararmış bir taş ve gece ve baykuş. Her yolcunun varacağı şeyler. Gecenin içinde çıplak ayakla gezinen rüzgâr da sevindirsin seni.Öjde ten gürültü eden rüzgâr da. Ve bajtaışunu ürküten rüzgâr da. Rüzgârmı da sev sen, baykuşımu da, kayınidığmı unutma Sürgün olduğunu unutma. İşte böyle. Nezeyne

UYUMSUZ

U3Tumsuz serseridir adım benim Tarihe öyle geçec^lm Kırlara kaçanm sıkılmca mesela Ama km değil,ı uçurumu sejTederim

Sigara tutarlac, canım istemez Alır, içerim amaZayıflığımla da geçeceğim çünkü tarihe Sıkılgan, mahcup bir suratla

Ermişleri şaşırtmayı severim fakat Isa’nm anası Meryem öğretti bunu bana Onun gibi bir sevgilim olsun isterdim doğrusu Ama nerde, ölüm abanıyor omzuma

Her zaman kısa şiiri savunmuşumdur Erken ölümü savunmuşumdur her zaman Uzadıkça çünkü şiir de hayat da Usanıyor insan

159

DALBojom yetmiyorOtobüste demirlerden tutmayaUzama sakmBo}runu seviyorum seninKısacıksm, lasa kal

Yürüyor sanki sokaktayken yanmıda Çiçekli, küçük bir dal

ASMALIMESCİTTEAsmalımesclt’te bir meyhanedesin Yalnızsm, karanlık bir köşede Her gün biraz daha Iralmlaşıyor Dünyayla arana çektiğin perde

Naylon bir çiçek duruyor masanda Çiçekleri seviyorsun, onu da sev Zaten niye sıkıyor seni Çiçeksiz de ondan ev

Uzım uzun düşünüyorsun, düşünürken Enikonu yakışıyor yüzüne keder Yalvarıyor bak bakışlarıyla Hadi, son lokmanı da kediye ver

Verdin ve geceye çıktm

Tam üç meyhane dolaştm akşamdan beri Bu dördüncüsüydü Dinmedi sızm jrine de, değişen tek şey Masalann lekeli örtüşüydü

YİNE BOYNUNSerçeninki kadar masum boynun Beyaz ve bakirÖyle kışkırtıcı ki fakat suçsuzluğu Önüme gelen yerde, tutamayıp kendimi Bozuyorum usulca bekâretini

160

FELAKETLERE GÜLECEK KADARİki taksi çarpıştı az ötemizde ve bizKatıla katıla güldükAşktı bize unutturan dünyayıBİZ kİ kimsesiz bir kedi görsek sokaktaAlıp eve getirirdik daha dünEy insanlık, anla ve bağışla biziFelaketlere gülecek kadarSeviyoruz birbirimizi

GÜZELUĞİNİ GELİŞİNÜrpertilI bir ovada, dörtnala Sarsılarak koşan bir kısrak Gibi geliyorsım güzelliğini Svmarken ter içinde orama Oranm ilkelUglni

KANŞairin, dizelerin altmda Akan kamdır şiir Güler gibi görünse de Aldanmaym, için için Ağlayan yamdır şiir

ÖMRÜM, BANA BAĞIŞLA BU ŞİİRİBüjrük bir şiir yazmak istiyorum Patlayan bir fırtınanın ardından Kayalardan fışkıran hayat Gibi büyülü ve vahşi Ğ)mrüm, bana bağışla bu şiiriKumsah döven denizlerden Nasıl beyaz ve ince Köpükler doğarsa, öyle Beyaz ve vahşi Vahşi ve inceömrüm, bana bağışla bu şiiri Bileğimden hışımla doğan

161

Kelimelerin güneşi Aydınlatmalı birden yangm hızmda Hayatm gölgeli, kuj^u yerlerini Ömrüm, bana bağışla bu şiiriAğlayan bir bebeğin sesi Buluşmalı vurulan bir gencin haykırışıyla Ve bir damla kan sıçramalı Bu buluşmada bebeğin alnına Sıçramalı kl...Ömrüm, bana bağışla bu şiiriAkan bir ırmak sessizceGirince o şiireAkan bir ırmak olmalı geneAma bir f£u-klaKabarıp coşarak veSürükleyerek birlikte kayaları bileömrüm, bana bağışla bu şiiri

Bir kelebek Küçük bir kelebek Kanatlan kopîînlmış, ölüm renginde Uçabilir mi eski inceliğiyle Uçabilmeli o şiirdeKırlarda değil, ateşin üstünde hem de Ömrüm, bana bağışla bu şiiri

Büyük bir şiir yazmak İstiyorum Ağlayan bebek, vurulan genç kadar sahici Kelebek ve ölüm kadar güzel ve korkunç Hayat kadar, hayat kadar Büyülü, ince ve vahşi ömrüm, bana bağışla bu şiiri

162

ARKADAŞ Z ÖZGER(1948, Bursa/1973, Ankara)

Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın ve Yayın Yüksek Okulu’nu bitirdi. TRTde kurgucu olarak çalıştı. Şiirleri 1967’den İtibaren Yeni ^ e m . Soyut Forum gibi dergilerde ya­yımlandı. 12 Mart döneminde ağır İşkenceler gördükten sonra zayıf düştü ve geçirdiği beyin kanaması nedeniyle yaşama veda etti. Tek kitabı, ölümünden sonra arkadaşları tarafından yayın­landı. Anısına her yıl genç şairlerle verilen bir ödül konuldu.

Şiir kitaplan: ŞUrier (1974)

BİR GÜN SEVİŞMEYİ BANAkandanve ceninden bir gün daha başlarkenbir dalı kanatıyorum tımaklanmla ağzı açılmamış bir güle dokunuyorumgeceden kalma bir şeyle oynuyor kalbim bugün biraz <laha yorgun başlıyorumsabahyeni doğmuş çocuk çirkin ve sisli vurdukça ilk ışıklan penceremden İçeri kımıldaşır içimin ölü dolu coşkusu güneş bir ürkekliği glzllyemez ne olsa çözülmez yüreğMn kuşkusu gün, o sevecen çığırtkan beni yeni bir oyuna çağırıyoryalnızlık yenilmeyen gıladyatör bana eski bir ölümü ammsatıyorsabahtaşıyarak bir celladı odama aşkımm ve bırakılmışlığımm celladını hüznümle ve çirkinliğimle yargılamadan beni tanıdığım bir ölümle tehdit ediyor yalnızlık her sabah öldürüyor beniçözerek gecenin ipliğini hızımla hüznümü ve yalnızlığımı sanyorum sabaha

163

adı bir etiketi yamayarak üstüne boyna genişllyen bir orospu gibi genişledikçe küçülen bir orospu gibi aşksızlıgım küçültüyor beni korkum ve çlrklnli|lm utandırıyor beni gecikilmiş bir aşkı yaşamıya cinayet tek kurtuluşsa bir yanlışhktan önce acıya direnmesini öğrenmeliyimeskitilmiş bir kurşunla kaplıyorum yüreğimi aaya ve aşka hazırlıyorumhergün yeniden yaşamak boşalan bir birikimi kocamış acılarla uzayan bir ölümü bitimllyen vücudum yani istek, o hep tiksinç görünen çirkin ve güzel orospu, yeniyetme bir çırpmışm yorgunluğu yüreğimde o hep güzel görünen bana çirkin ve güzel orospu vücudum, seni seviyorumacıyla büyütüyorum aşkımı bir gün bana sevişmeyi öğretecek.

FERHATkara yeller ak yerleri dövende sevdanı yüreğine kuşat al sesimi vur kanınm gümbürtüsüne zamanıdır dağlan delmenin, Ferhatdağlann başı yasb Ferhat’m sevdası kan ağlar yüreğin sağlam, bileğin güçlü Ferhat Istesen dağlar dağlar...

ateşi üfle Ferhat körüğü İyi kullan bu can bunca hasrete dayanır soludukça içimde sevdansevdan ki bir yakıcı kuştur yüreğimde gümbürder zulme karşı fam gibi ölürsem dağlar İçin ölürüm Ferhat kalırsam vuruşkan şahan gibi

164

ORMANyusufçuğumkanadından mı vuruldun Ben vuruldum.av erken başlîîmadı hanidir yaslı daglaır bu tüy kimden düştühangi ava, haym avcı gergin kanatlarmın gölgesinde avlanır da görmez mi ki, bilmez mi ki kendi ormanıdırusu gelişirken bü5aiyen tüylerinde okşanır onlar yalnız, arımr, parlanır çogalsm diye kanadmm ormam yolunmaz ki, koparılmaz kijoisufçuk, yusufçuğum kanadmdan mı vurdular, vursunlar gün tanlayınca gövertisini halk ormam ışıyacak

bin jrusufçuk uçucak bin joısufçuk konuşacak

SEVDADIRGöğü kucaklayıp getirdim sanakoklaaçılırsın

solmuşsun benzin sararmışyorgun bir işçinin yüzüne benziyor yüzün öyle bükük bakma bana

çam kolonyası getirdim sana kentli dağlıların haklı sevdasını bolu ormanlanndan çarpan bir koku sanki köroglunun ter kokusu • aman kokusu, billah kokusu canlarım, canım benim

165

üzme kendli bu kadarsana umudu ögretemeyenlerln bir suçu mu var bak yeryüzü ne kadar geniş ne kadar darDurakıtma gönlüm yaşmıgözünden öpecek bir yer bırakoy bana en yakınbana en uzaksevgili yarHasretine vur beniGiyecek çamaşır getirdim sana adettir diye değil, sevdim dlyedlr bağışla, eski biraz bedenim uygundur diye bedenine elimle yıkadım, ütüledim elma agacmda kuruttumGünler sarmal bir yay gibi bunu unutmaBahar annemizin yemenisindeki solgun çiçektir bunu unutmaSeni ben her yerinden öperim beni unutmakadere inansaydım sana inanırdımDüşürmem sigaramın ucundaki külü benöyle kınk bakma banaCaddeler nasıl da genişliyorsana bunu söyleyecektimHadi kes büyüyen tımaldanndaki kirisana bunu...Oyy nasıl söyleyebilirim deliren sevdamızm kısrak hu}nanuelimi tut tuttururlar, o kadarına izin verirlerkahreden bir ayrılığın çılgınlığı değil buBir isyanın kelepçeleşmiş resmidir parmaklanmızsen İçerde Ben dışarda...Oyyy mahpusluk mahpusluk...

166

HULKİAICRINÇ(19 49 , İstanbul)

Orta öğrenimini askeri okullarda tamamladı. İstanbul Üni­versitesi Hukuk Fakültesl’ndekl öğrenimini yanm bıraktı. Mey­dan Larousse Anslklopedlsl’nde çalıştı. Metin yazarlığı, reklam- cıhk ve Reklamcılar Demeği Başkanlığı yaptı. 70’ll jallardan bu­güne dergilerde yayımicinan şiirlerinin yamsıra, hikayeleri, araş- tırmalan ve sözlük türü çalışmalarıyla da dikkat çekti. 1994’te Halil Kocagfiz ve Cemal Sûreya Şür ÖdûUeıl’nl kazandı.

Şiir kitapları: Sır Kâtibi (1989), l^alhce (1989), Adresim Ay­nalar (1991), Şarkılar (1992), İnsan Aşklannm Külüdür (1993), Istus^dar AıısOdopedisl (1994), Bir Şeyin Varoluşu (1999), Firak (Toplu Şiirler, 2000).

KALEM VE TOPRAKMetin AlOok’un ve Behçet A ysin ’ın »nılarına...

Bir kalem dikin toprağıma İki ucu da açılmış sipsivri Bir elime bir gece yapraklarma

Bir kalem dikin toprağıma Tam da erken bahar vakti Azar da kök salar belki Elim gece yapraklarmaBir kalem dikin mezarıma Yan yana gelmemiş Sözcükler var deıha

TENHAKendine bir tenha koru.Yalnızlığın ıssı var mı?

Munzur'un bıçaklı kayalarmdan Keşiş’e uçmak isteyen, kamı deşile deşile, öle öle anlatmıştı. Günlerim izinsiz, gecelerime izin vardı. Kizir Geco,

167

hayat birebir hapis, birebir firar, birebir aşktı. Ezgiler savursun külü.Ne z£iman kİ nohsatlı sözlükten derlendi ölüm, ben de kendi adresimden öylece caydım. Kendime gizlediğim tenha, göğsümün içi. Ve ketihi ve kütübihi.

Enli sözün seyreldiği gördüm.Yad söz, dikine saplanmış söz, derin çekül getirin bana.

Yürümenin bileği ajm, kabza tutmamn bileği ayn.Biri göçmen, bir tenha.

U)nm Gleco’ya: Batmanlı Cercis herkesin ayağmdan yürüdü, elinden baktı.Alm, besmelesiz bir levha. Densizdir, densizdir akl. Gözleri, yaban, yaban aksisema. Sesi, hızarlardı budak sesi. Kan gölgesidir varlığı.Ceco bütün sevdalardan sapaklcirda ayrıldı.

Denli sözün ölümü hiç bitmeyecektir.Sonsuz küfrün öfkesini taktım bo3muma.

ŞİİR NASIL DİRETİRBİZ bu dünyaya çok sert çakıldık baba. Fakat mıhlara pas vuran suyuzdur da. Göz, gözyaşıyla ahnmış bütün mevzilerinden kaçıp çaysa da, huydur, biz oralardayız. Yarahyız yağmur cümle yaralarımızı bağışlar sağaltırsa da. Suyuz. Kim bilir kaç mevsim kaç fırtına yolumuzu yaımltir. Biraz ve derin. Sonra güncelerimizi dönülmez zamanlarla sarartan o garip devrim, şimdi şakaklarımızda ağaran bir tek saç telinin sesidir. Ama caymaz, caymayacaktır da. Sulara ark olmuş topraklarda bir koyak sellerden caymaz.

Bana tarhini soran kâğıtlara ben ne diyeyim. Ona akasyayla atkestanesinin deliliğini anlatırdım. Bilisi kahverengi fasulye, İkincisi yeşil kahve topçuklanyla üremeye yanşıyordu, deliler. Düşüldüğü unutulmuş yariannda eski bir bahçenin. Unutmazlardı.

168

Çün mevsim dönümleri unuttunnaz insana dönülmeyecek nedir. Bizi bu dünyaya çok sert vurdular baba. Oysa mıhlara pas idik. Seslere aks idik. Sözlere yankı. Adımlara ayak idik, ayaklara adım. Yürümeye sefer. Sefere menzil. Men^e kısrak.İnkâr benzini ve boynunu solduracaktır baba. Biz bu dünyaya çok sert çakılmıştık. Ve kendi sefil günlerinde bizi soldurmaya yönelen bu dünya caydıramayacaktır asla. Caydıramaz asla. Yakalandığımız l^çücek evlerden tutuklanacaguıuz sokaklara.

MUSİSTORİCA"Bir Şeyin Var Olufu"nt öndeyi olsun için

Kenar kelimelerinden kıyı sözcüklerinden Kenar şarkıları kıyı ezgileri derliyorum Oglan ve kız seslerine gögerçin üşüyor Bütün karanlıklarımı bir onlara açıyorum

Taşm derinliklerinden yüksekliklerinden Harcın tozlanndan da^mşı savruluşundan Havanın kahve tütsülerinden inişlerinden Bunlardaki tek tek öykülerimi yakalıyorumIşığın sütunları altmda kime yürüyorum Gözümün erdiği uğultuya kulağınım gördüğüne Ayaklarımın durduğuna ellerimin sustuğuna Gövdemin unutulmaz gediklerine kaçıyorumİnce keman kaim lavta ve diğerkâm ney Bir şeyin var oluşu ve uçuşu kendisinden Lebanon Kudüs Mekke ve asitane Geılata Gelenekleri yakıp yakıp tenime çakıyorumTitreyen su bendedir kaçık ses ağzımda Yanık tavan düşük pervaz folsuz tavuk Asılmış yarasalar a^ntısız martılar Bizimle bir ağızdan susuyor bakıyorum

Ave bismillah Yahuda Mariyya Muhammed Sakallarınızdaki ortaklıklar Kapitcd Ve kalbim herkesleri sevmekten bıtayor Yeraltına kanşıyor flraren akıyorum

169

YORGUN TELVEKimdi kopup giden eski gövdesinden Omzundan göğsünden uzaklaşarak sen Sandık ve bohça ve konsol çiçekleri Bir resmin solma süreci İkindilerdenLavanda levan ten bir solma süreci Bekâret rengi kuşluk saatlerinde Vaat kadınlan kızlan ah Yeruşallm Bir resmin solma süreci renginden

Bebekagzı turuncusu mahzun mukoza Tığlarda örgülerde şişlerde akşam Bir resmin solma sürecinde solman Öyle solma süreci kadar müslümanÖlesiye ayrılıkmış diyor söylenti Albümlerin dağıblmış ve bölüşülmüş Bir telâşedir hangi yüzüne baksam Bir resmin solma sürecidir solmanNazarlık düşüyor ve parçalanıyordu Tragedya anlatmaktan yoruldu fincan Sana som sessizlik bağışlar artık Bir resmin solma süreciyle solman

170

BEHÇET AYSAN . .Temmuz 1993, Sivas)

Selimiye Askeri Ortaokulu ve Kuleli Askeri Lisesi’ni bitirdi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesl’ndeki öğrenimini -birkaç yıl ara verdikten sonra- tamamladı. Bir süre THA ve Yankı Dergl- si’nde çalıştı. Daha sonra ihtisasını tamamlayarak Psikiyatr ol­du. 1979 yılmdan itibaren şiirleri T û ık ^ Yazılan, Yarm, Broy, Yeni Düşün, Gösteri gibi dergilerde yayımlandı. Döneminin ba­şarılı, verimli şairlerinden biri kabul edildi. 1984’te Yaşar Nabl

Şiir ödûlü’nü, 1988’de Ce^un Atuf Kansu Şiir ödûia’nü, 1987’de Abdi İpekçi Banş ve Dostluk ödOlû’nü kazandı. Mesle­ki yaşamının ve şairlik serüveninin en verimli yıllannda,.2 Tem­muz 1993’te Sivas’ta 36 kişiyle birlikte yobazlar teırafından ya-

-taldr.T.~Olu munaen sörî^ E/debiyâlgîif Demeği h i^ “ lıçff£Jiy- san kitabı” yayınladı ve anısma TCrk Tabipler Birİlgi tarafmdan Her yıl verilen bir şiir ödülü konuldu.■^Şiir kitapları: Karşı Gtece (1983), Sesler ve Eûller (1984), De­niz Feneri (1987), E^ûl (1988), Şiirler (1990), El Yazdan (1990), Dûdlo (Ölümünden sonra toplu şiirleri, 1994), Beyaz Bir Gemi­dir ölüm (Kaset, kendi sesinden seçilmiş şiirler, 1997).

KARASEVDA

ak bir yaban güvercini gibiydin aşk

vişnelere bulaştm kirlendi beyazm.

takılamayan telli duvak

verilemeyen mendildüşlerdekaldın.

al üstüne mor giymişkörkuyulardakörkuyularda

171

sevdadan delirmiş, ah yüzüne bütün kapılar

kapanmış seninıtırve yasemin kokulu günah.çıkılamayan yıldız gidilemeyen İklimklmbillr hangi limanda

hangi gemiye30iklenmlş.

al üstüne mor giymişkörkuyulardakörkuyulardasevdadan delirmiş.düşlerdekaldm.

REDİF KIŞLA SOKAĞIredif kışla sokağı güneye bakar küçük bir amadolu kasabasmdave mor benekli kelebekler gibiuçuşurdutozlar

gallçya çok uzakta.

redif kışla sokağı güneye bakar önünden boz bulanık sular akarve eşiğine oturmuş dolunayı seyreder

yemenisi kanlı kadınleu-la çocuklar

yemen çok uzakta.

172

redif kışla sokağı güneye bakar gidip de gelmeyen o göçmen kuşlarelif jrüklüyürümüyor kagmlaraçlık kınm tifüs salgın

çok ıızakta kafkaslar.

redif kışla sokağı güneye bakar avlusunda ne bir mürdüm ne zerdali

açmaz oldu kaç yıl varçiçeklenmiyortomurcuklar

çok uzakta Sina ve kanal.

redif kışla sokağı güneye bakar.

BİR EFLATUN AŞK 1.benim o hep Artmalarla boğuşan ruhum yorulmuyor yaşamaktan.mldyatlı bir gümüş ustasıdır, süryjınl ve yüzündeki çıban gibi yüreğinde yaralar taşımaktan.yorulmuyor yorulmuyor ağır işçi

kedere ve aşka çalışmaktan

kiminde peçeli bir gülüş çağırıyor kiminde kovuluyor kapılardan.2 .bak sabah yaklaşıyor birazdan ufuk

moraracak

173

sevgilim çıplak sokaklarındaayak seslerim dolaşsın

yasakırmaklarmda yıkanayım

avuçlanna karlı öpüşlerbırakayım

rüzgâr unutulmuş bir dag çeşmesine götürsün bizi.

zamanm saaüeri unuttuğu şavkıyan bir dag çeşmesine.3.ey eflatun aşk bana eflatun yağmurlar

yagdırabilir mistn

getirebilir misin geçen günleri geri tutup yıldızlan yamma oturtabilir misinsana neyi anlatayımher sarnıç küflü bir yağmuruher sevda bir ajnlıgı yaşar.

AYNAkınimca bir bü}mk ayna. şarkılar da yarım kaldı büjrü bozuldu, durdu saatler suda suretimiz asılı kaldı.

yoktu, şehirler gezdim ülkeler düşlerim sahipsiz lialdı ve şimdi kim bilir nerdeler gül güle değdi solmuş kaldı.

anılan öğütür değirmenler bir aşk söyleyin ki bana daha başlarken ölmedeler.kınimca bir bü)mk ayna aşk bitti şarkılar yanm.

174

BEYAZ BİR GEMİDİR ÖLÜMsen bu şiiri okurken ben belki başka bir şehirde

olurumkötü geçen bir güzü ve umutsuz bir aşkı anlatanrüzgârla savrulan kâğıt parçEilanna yazılmışdağıtılamamış bildiriler gibiuzun bir yolculuğa hazırlanan yalnız bir yolculuğa.

çünkü beyaz bir gemidir ölümsiyah denizlerin hep çağırdığı

batık bir gemi

sönmüş yıldızlar gibidiryitik adreslere benzer ölüm

yamk otlar gibi.

sen bu şiiri okurken ben belki başka bir şehirde

ölürüm.

BİR YALNIZ NAR AĞACItahta pancurlu taştan evin penceresi nar ağacına bakardı eski tersanenin yamacında dallan sarkmış o yalnız nar ağacıon beş yıl önceo yalnız nar ağacmın dibinde oturup geleceği konuştuğumuz çouklar şimdi yok

175

bir çoğu başka sokaklarda yürümekteleron beş yıl sonrao yalnız nar ağacının dibinde oturup düşündüm bunlan

saçlanmıza aklar düşüren zor günleri

kenar mahalleleribebek ölüm hızını, çocuk işçileribiliyorumbir gün bir başka nar ağacmm

dibinde yinebir başka çocuklar

türkiye’yi konuşacaklar.

176

GÜLSÜM AKYÜZ(1949, Sütçüler/İsparta)

İstanbul Ilkögretmen Okulu’nu bitirdikten sonra değişik Ü ve ilçelerde 14 yıl öğretmenlik yaptı. Daha sonra istifa edip yayına- lık, editörlük gibi işlerde çalıştı. Şiirleri 1983’ten itibaren Yaüso Edd>tyat. Vaılık, Kon. Gösteri. Blçem. Bvrensd KOltûr gibi dergi­lerde yayımlandı. Şiirlerinin yaraşıra, çocıık kitaplarıyla tanındı.

Şiir kitapları; Bylûl Deyileri (1987), Sevdamız Çlçeldenir Zu- lada (1990), Mayısta Ozgûn Gönlüm (1993), Akdeniz Rengi Mavi (1998).

ATEŞ ÇİÇEKLERİ

Ateş edintopraktaki kanncaya filizlenen ilk çimene üstündeki çiy tanesine.Ateş edin ilkyaz esintisinerüzgarla fısıldaşan yaprciklann sesine.Ateş edinrüzgann kanadında uçan çiçek tozuna neden döller yaşamı-Ateş edintopraktan boynunu uzatan kır çiçeğine çiçekten bal toplayan anya danseden kelebeğeuzak iklimlere kanat açan yaban ördeklerine.Ateş edinböğürtlen öbeğinden kalkan kuş sürüsüne -neden taşır umudu-Ateş edintopraktan 50ikselen buğuya sabah sisine gürültüyle akan ırmağa sularla oynaşan balığa.Ateş edin dağa inmiş buluta

177

yağmurun tıpırtısına yağmurdan sonraki gökkuşağına ateş edin-neden çizer sevincin resmini-'Ateş edindağların doruklarında kanat açan kartala kuş yuvalanndaki cıvıltıya serçenin ötüşüne Ateş edinbir çocuğun ıslığına kavalından üflediği türküye kepeneğindeki çiçek desenlerine.Ateş edinbir insanın )rüreğineister bilerek, ister yanlışlıkla-neden sevdalıdır yaşama-Ateş edinbastığmız toprağa,hışırdayan çalılaradevinen, kımıldanan her şeye,yenmek için yüreğinizdeki korkuyu.Karanlıirta gölgenizegündüzleri güneşeateş edin-neden yırtar karanlığı- Ateş edinyaşayan, soluk alan her şeye özgürleşmiş beyinlere, sevdalı yüreklere olduğunuz içinzulmün, ölümün ve sömürünün korucusu. Ateş edincima bir kez düşünün; kurşunlar,durdurabilir mi suyun akışını, yasaldar,yanlış ve yargısız infazlar önleyebilir mi doğmasmı güneşin; neden bunca kırmızıdır rengi ateş çiçeklerinin ve çoğalmaktadır her geçen gün geleceğe sevdalanaın çocuklann sajmsı...

178

HAYATİ BAKİ(1949, Tonya/Trabzon)

Ankara Üniversitesi DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde Türk dili ders­leri verdi. Şiirleri 1980’li yıllardan itibaren Oluşum. Edebfyatve E^eştM, tdek gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra, şi­irin sorunlarına ilişkin yazılan ve “Şiirin Kesik Damarlan" adlı bir deneme kitabı da bulunuyor.

Şiir kitaplan: Sonrasız Dönüş Yalnızlığı (1993)

ÖLÜMÜN VE AŞKIN İŞARETİyüzümü ötelerde bıraktım bir dağ yamacmda yanık bir seste bir ırmakta yunup öyle bıraktım kuşİEinn içinde: dışarda

bir başka yüze taşıdım bir başka ülkede öğrendim yeni yüzümü yabancı yüzlerle ardmdan resmini çizdim unutuşun taşlara

ağaçlaraköpüğüne denizlerin

alıştım her ülkede her yüze

İdmileyln konuştum j^zümle soru sordum yanıtladım ağaran şafağı: herhangi bir insanın yüzü gibi korkak ve cesur acılarla kardeş yüzümle

ey jniizüm öğrencisi ve öğretmeni hayatın ölümün ve aşkın İşareti karangu bir yazı'nın: çünkü, adı su olan sulardasın ey yüzüm

kuşlann içinde: dışarda.

179

TUHAFLIKgöz saklıyor bakışın gizini, uçurumnnu çölün, savrulmanın uysal rüzgârında kül dağılıyor tirşe suya: küfün ışdda kardeşliği: emiyor sokulgan duruluğımu ıslaklığın, dinlenmesinden belli taşın otlann.yitiyor bulak zaman yokluğım sisinde, şaşıran yılan acmm patikasma akıyor, balkondan görüyorum; ıslık çalıyor yaşam: bellekteki unutuş boğuluyor lağımlan arasmda yorgunluğım, kentin.park bana bakıyor gözleri kaçışırken körelmenin körlüğüne, dalda kuş, yerde kedi: habersiz boşluğun ufkundan, ah, kuru yaprak eziliyor, hınçla: beklerken hiçliğin serinliğini.birden yağmur, öpüşen çocukluğa düşüyor, çiçek tozlan kelebek, birden uykusu kedinin, birden korku: korkunç bir çocuk oluyor, anne oluyor: ölüm oluyor, dallan göğe ağan ağacm.orman nerede, nerde kaldı bu ağaç? titriyor öğle uykusunda ısınan kertenkele: aklım, balkondan düştü küs çocuğun ardından, uğultu sonra anımsıyorum: neydi, demiştiniz? hayır, değildi miydi, evet?l

ah, kalbim, unutma: yaşam ıslık çalıyor. -

180

ARZU K. AYÇİÇEK(1949, Divrigi/Sivas)

Ortaöğrenimini Divriği Kız Sanat Okulu’nda tamamladı. Şiirleri 1990Tardan itibaren Damar, ve EteştM. Çağdaş Tûık Di­li. ttuMTUMİ, Papiıûs gibi dergilerde yayımlandı. 1997’de Dûsç^ Kl-

ŞUr OdOlû’nû, 1998’de Hialkıenial Şiir Yanşmasi’nda İkincilik ve Safari AHmri şiir Yanşması’nda Jüri özel Ödülleri’ni kazandı.

Şiir kitaplan: Şetulnlzde Kalamam (1995), Hakesln Bir Uza­ğı Var (1998), Bir Göçün Haritası (1998).

SAÇINDAKİ KURDELEgördüm seniincecik kurdele takındmyıldızlan doladığm saçlannasujrunu ateşe bandmbir yamp bir söndü gözlerinin ışığıgece yüzlü adamleır geçti sokağından zaman ölü, sesin kendine gurbet aimna vurulmuş bir mühür gibi

taşıdm yoksulluğu kimilejrin bir trene yetişir gibi yakıp durdu seni çağın alevi

ıssız bir göğü çizdin gecenin çarşafına kulağmda martılann kanat sesleri elma rengi ışıklarda kıpır kıpır gölgeler ateş böceklerinin pırıltısı

bir gül taktın beliğine gördüm seniadım sordular söylemedin hiç

aynlıklar 3mrdunda açan bir çiçektin düşlerin gökkuşağı arkanda dağlarsana sormadan vurdular sevincini

181

ve takıhp kaldı çınara saçındaki kurdeleyüzünde soylu bir gülümsemeydi ölüm

yalnızca ben gördüm seni dedin kİdüşmana öldüğümü söyleme emi

YOSUNLU BİR YÜREKTİNİZ EVLERİMİZDEmatlaşmış güncel bir kederdim sonrasız bir hastanm yayılırken iniltisi sıtmalı akşamlara

ellerimi emeğimi götürdünüz alm yalnızlığımı dalsesinizi yanlış yere parkettiniz bir trenin kalkış saatinde durmadan yön değiştirdi elleriniz ve define aradınız gül satarken yakalanan emeklinin güz düşmüş gözlerinde bile

şimdi benden çaldığınız günlerden bir saray yapıyorsunuz öyle mi işçi evlerine sığmaj^ hüznümdengözlerimi sesimi götürdünüz alm intiharımı da!

182

SİNAAKYOL( 1950, Ankara)

Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksek Okulu’nu bitirdi. TRTde program yapımcısı olarak çcilıştı. İlk şiirleri Güney, Dost, Yansuna dergilerinde çıktı. Daha sonra Forum, Mdtem, Yazko Edeb^t, Adam Sanat, Vaılık, öküz gibi dergilerde göründü. 1994’te HaUl Kocagdz ŞUr ödûlû’nü, ig96'da Altm Portakal Şiir tkinrfUfe ödülü ile Yunus Nadi ŞUr ödûlû’nü, 1997’de Cemal SOreya Şiir ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları; Su Tadında (1980), Lokmanla Geçen Şen Gün­lerim (1982), Haytalaıla Hatmiler (1990), Ayda Tümör İderi (1994) Meğer SAz Gümüş (1996), Avluda (1996), Bdkl Çiçek Da- gma (Toplu Şiirler, 1998), tklndimtabı (1999).

GEÇTİYDİİyilik bulutumsun, yağ­murum da olur musun?Yağdın zaten, İ3^ce onardım saçağımı. Kuytu evin nemini aldım. - Uyku diye bir uyak, düşsem mi çıplağıma? Ruhumun çıplağına serdim, terli uykunu.Evdi, bize kaldıydı, merteklerine kâr indiydi, kış geçer dediydik, geçtiydi kasığmda, billur zaman.

GEZİBir bilet daha! Çocuk, çarpışan otolaral..Ordan da çıkarız, çok güldüren aynalara gideriz.Ey çocuk, imkânsıza- gideriz, bize kalırız.

183

SATENISabah serinliğiyle yazıyordum: güneş hınzır bulutla çekişiyordu.IIU5ruyordum, uykunun kıyısında usulca durdum.

Yastıgma taze otlar bıraktım.

Biraz gümüş, biraz şiir ekledim.Şenlensin diye om’zun. ıslık çalıp çağırdım:Gelen,ça5orkuşuydu.

HÜCUM!.. YENİDEN!

(1)Genç sabah. Güneş vakti. Göğü sandalıma doldurdum. Kıyı maviyi çekiyordu. Çakıl suyla oynaşıyor, zaman kendine yetiyordu. Değil, ne mümkün... açılır kepengi edepsizin Etrsızm: abuk yüzü altm dişi yetinmezin tüccarm.

(2)

Ey, acı kahve! Zamamn yiten köpüğü! Hatta telvesi hazin şikâyet!

Böyle inilder, eski çarşı.

(3)Dedim kİ: (sana dedim Don QulJote!)

184

Sandığını aç, zarbını giyin, hüznünü kuşan, rüzgâr gibi gel.Madem atın yılkıda, eşeğine bin

Sanchol Ahbabım!Yayan gell Yorulunca, taşa otur tûrkû söyle.

Biz böylece uzaklara konar göçeriz

BEN BANA ÜRYANHangi tanemibin bir tane giyinsem,ben bana üryan!Sana soyundum.Senin gülden memene fakir yetiştim.Nasip dedim, çök­memen!... (Yedi uyurla uykular uyur.)

Gezdim rüyanı!Keskin gözüm arpacı- kumrusuydu of!**•Derünundayım. Sakımdaki eşkıya- yatagmdayım

Bana kurşun mu, bana yok^ nazar mı incecik değer?

185

EBUBEKİK EKOĞLU(19 50 , Malatya)

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesl’nl bitirdikten sonra İstanbul’da Çalışma Bakanlığı İş müfettişi olarak çalıştı. Yöne- U^er dergisinin kuruculan arasmda bulundu ve yayın yönet­menliğini yaptı. Şiirleri 70’li yıllardcın itibaren DlrUlş, Edebtyat, Geıgedan. Zaman, Gösteri, Yönelişler. Yeni Devir dergi ve gaze­telerinde yayımlandı. Şiir konulu deneme ve İncelemeleri de kl- taplaştı. Kayıpların Şaıkısı adlı kitabı Türkiye Yazarlar Birliği ta­rafından Tılın Başarılı Kitabı’ seçildi.

Şiir kitapları: Kuşluk Saatleri (1974), Kayıpların Şaıkısı(1984), Yirmi Dört Şiir (1991), Şahitsiz Vakitler (1998)

MESAFEbelki de biz birşey yapamadıksalıyor hâlâ gölgesiniyol diye içine düşülmüş dolambaçlaryere sağlam bastığımız günuyku yenildi diye düşünürbir hayat kaldığma kuvvetle inanırkenatılmak için bugün can atan ayaklara“dur” diyen his aniden fırlıyorsazaptedecek kim vardırgevşedikçe ele gelengerildikçe kaçan sicimi

ilk günkü gibi duruyor ko3mluğu ben varsam ışık da var diyen gölgenin ama ölüm bekliyor dört dörtlük tedaviyi niyetle netice arasında vaktiyle bulduğumuz gibi

gel bir nefes al kardeşfazla dert etme

biz ölmeden bu mum erir tükenir diye

186

binlerce yıl öncekiİnce ışığıyla yanlanbugün lastik yuvarlağa sarılanbir pedala büzülen mesafeye karşıbkbize kalmış olsa da yeteryalnız doğduğu yeri doyurandıştan bakınca kamçılayanİçten nabız gibi atan mesafe flkri

“basılmamış yollan budur” deyip ormanın geçerken patinaj yapıyor artık sükûtuna razı olarak çekilmiş okyanus kıj^larmın oluk oluk taliplileribir nefes al kardeş

fazla dert etme biz ölmeden bu mum erir

tükenir diyedaha şekillenmeden dillenmeden biz kimi cezbetti seslediyse geceye kadar kıpkızıl fecri fecre kadar geceyi getirenin sık dallar arasmdaki titrek ışığı fer verdi yeni bir dil verdi de varlığı hatırası özlemiyle yola baş koyan göz kestiren arzunun mumu alev aldıince ışığıyla yanidı gölge bir nefes al kardeş gel artık biz ölmeden erİ3rlp tükenecek bu mum diye dert etme

YOL ELÇİSİ1denkleri topladığımız gün yığılıp kaldı önümüzde

ışıyan saatlerin onuru İnerek göğsümüzde açan çiçeklerden İnerek mührüne sahip ağzımızdan

187

ve bizen çok üstüne titredi|lmiz gün anladık ve bizne çok korumak zorunda kalmıştık onu

karaya menziller koymuşlar onlara bıraktık donatılmış bürolan kağıtlan metal çekirgeleri bir bir atlamış olmayı umarak “peki ne yaparız” dedi birl derin bir merdiven boşluğuna bakcirak “hiçbir şey yapamayız hiçbir şey yıldızlara bakıp yol bulacak değiliz göğün haritasmı çıkarmak

eskilere hasfal açsaki”

şu tükenmiş yalanı dedim bırak şunudört dönüp durmak kimin ojrunubiz ayağı yere basanlara bıraktık her biriniama bir yere yerleştik desek yalan rahatımız yokrahatımız yok kendimiz bile İnanmayız yerleştik desekbiziz geçici ikametin yerlileri

188

MUSTAFA IRGAT(19 50 , İstanbul/1995, İstanbul)

İlk şllrl Yeni DergI’de yayımlandı. Cahit Irgat ve Mina Ur- gan’m oğlu. Şair ve ressam olarak anıldı. Tek yapıtıyla 1995 Or- hon Murat Anbumu Şiir ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: AiVaiz KbnUk Kitatn (1993)

TEMSİL EDİLEMEYEN’ESoluğunu aileden birinin soluğunda duyduydu, anısı ten kimya ve katreın safra meleği uç-uç: günü toz içre kaydinlan toprak tabut, -yönü havzapol yerine geçmiş kuyruklu bir külyıldız estikçe denizi yağan revnağa, yürü yâ kulu’m.

Arrrzuuuuuu tüneli açıkken çünkü, kurum es’inde birbirini kesenlerden asima dönemiyordu ülkem.Ve yazıklanmamn kamburu karşı kıyıda kalmıştı: sırtmdan dolunay bir sırt izleniyordu fazladan.

Beynin sessiz bir bölgesinin adı sanki ayna, katı bir tabaka, kendini dümdüz aşırtmış sayıyla kendimize gelelim diye, yüz yüze.

-“Hem ölümlülük ölümsüzlük söz konusu mu hâlâ?”

189

SEYYİT NEZİR(19 50 , Çorlu/Tekirdag)

Ortaöğrenimini Kepirtepe Öğretmen Llsesl’nde, yükseköğre­nimini Trabzon Eğitim Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Bölü- mü’nde tamamladı. Çeşitli ortaokul ve liselerde öğretmenlik yap­tı. 12 Eylül’de sürüldüğü için öğretmenliği bıraktı. Yeni Düşün dergisinde yöneticilik yaptı. Bn^ Şiir Dergisl’ni ve Broy Ya3rmla- rmı kurdu, yönetti. Şiirleri 1975’ten itibaren Yazko Edebtyat, Vatlık. Yeni Düşün. Brt^. Papirüs gibi dergilerde yayımlandı. 1995’te öğretmenliğe döndü; halen İstanbul’da öğretmenlik ya­pıyor. Şiirlerinin yanısıra, değişik dergi ve gazetelerde şiirin so- runlanna ilişkin denemeler yazdı.

Şiir kitapları: Şfli Dııyaridıgı (1976), Israıla (1977), Bütün Yarınlarda (1978), İzleri Var (1983), Dağlan Öylecene (1986), ta­sanın Beyaz Kokusunda (1988), Bana Bir Senaıyo Yaz Dedtydin: Mesela Papallna (1991), Mor ve Gülistan (1998).

ŞANDIR VERİLEN SÖZVerilen söz menzilde!Dar günlerin ıssız koyakları Alanlarm panzer kayalıkları geçildi Bir bir biçerek toprağında ayrıklan Attığı her tohum yürüdü karanfile Vurdu ayak izlerini verilen söz menzile

Verilen sözTek bir harfi düşmeden Işıdı gitti kavganın keskin yüzünde Bir an bile şavkını sektirmeden Umudun ana rengini Mühürledi verilen söz menzile.

Verilen söz menzilde!Tek ses var göğüs oluldanndan akan Acıysa acı, çileyse çile Her neyle ve nasılsa zafer Kolunda pazu, dizine derman Şandır verilen söz menzile.

190

MerhabaEkmeğin rahmeti, hasretlisi büjrük hüner MerhabaGünde on kez kanayan soluk yüzlerGünübütün halkmm göğsünde çarpan yürek, merhabaMerhaba zindanlara taşan gönüllü seferKondular, tarlalar, direncin pusulası fabrikalar merhabaMerhaba kan ter içinde yükselen hayatCümleten merhabal

Verilen söz menzilde!Verilen söz granit harflerle Yakasma ant olan milyonlarca karanfile Verilen söz ilerliyor kıldan ince dehlizlerde Menzilden menzile, en uzun menzile!

SENİN HÜNERİNİnsanlar geçiyor içindenÇünkü ayak sesleri hep İçindedir seninİnsan insanın sarrafıdırVe okunmaz yazı yokturBu en güzel şansın, boş yokturGün, üstüne düşüyorTaşlara nakışını işliyorVe nice insan ilk kezKendi basıyor sandı bu taşlara

Ve gün onlaraNakışlarmı gösterdi, acı ve kandan Ter ter tepinmekten yanimış Şiş ayaklan, morartılar gösterdi Kırılmış bir ayagm yufita izini Kanayan ayaklarm okunaklı damgasını Sızlamayı unutmuş ayağın sevincini Sürüldenen ayakların son direncini Birinin dinmeyen acısını Dökülen bir derinin hüznünü Sargılı ayağın asılı durmasını Dövünmesini ve şişinmesini Yüzlercesinin tıpırtısını Kiminin ölüsünüSırasında sapasağlam yere basanlarını En sonda

191

HepsineKendininkinlOnlara nakışlarını gösterdi Kirecin ve lllgln dayanma gücünü Yazının gücünü, her türlü İzin Yazının mutlak okunduğunu Gösterdi onİ£ira tnsan yazınm da sarrafı Yüzünün mü Onvm da yazısı var Ömür boyu kazısım yapan var Ama hüner şıp diye okumaktadır Arlfl de kahırdan öldüren Gerçekte budur, işte hayatm Yorucu ve en acıklı tarafı.

SEVGİLİM, BOŞ VERSeni evlerden topladım, sözcüklerin kitaplardan

çiselediği boş evlerden Yüzünün incecik oluklarında büyük bir çağıltıyla

akıyordun bana, kederden.

Seni parklardan topladım, evet, halkm iş kokulannıve yorgunluktan getirip bıraktığı

Ama baktım, onun koyu gölgesinden hep dışardasm,romanlarda bekliyorsun kalabahgı.

Seni sinemalardan topladım, hep iyiliktir bımicir,gündüz matinelerde boş düşlere

Ağlayıp duruyordu kadınlar; gerçi sen sayfalanıslatırdın, ama ağlamak değil mi bir kere.

Seni çiçeklerden topladım, doğru, sereserpe uzasm diye boyun güzelliğin bana

Yaslanmca özgürce boy at diye - ah, ama hayat böyle,insanlar hep yanar tomurcukken solduğuna.

Seni kitaplardan topladım en son, dostluklardan,toplantılardan - haklısın o da var, patates

doğramayaAma elimizden bu geliyor, görüyorsun; sevgilim,

boş ver, hayat bunca kedere değmez, hadi çaya.

192

TİMUÇİN ÖZYÜREKLİ(19 50 , Turgutlu/Manisa)

İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Aka- demisi’ni bitirdi. Şiirleri 1978’den itibaren Yeditepe. Yansıma, Çıkış, Dönemeç, Ortaklaşa, Yaıma Doğru, YûrOyOş, Eddi>4rat 81, Tûıktye Yazılan. Yaım, Broy, Agora gibi dergilerde yayımlan­dı. "Dayad’m 1989 yılmda düzenlediği şiir yanşmasında Birinci­lik Ödülü kazandı.

Şiir kitaplan: Şaiagın Buğusu (1982), Meıiıaba Yaşamak (1983), Ufkumuz Sonsuz (2000).

SANA UZAKTAN

sorularla gel bana sesin titremesin sana yalnızlığı anlatajnm, aynlıklan bir kadm nasıl öpülür dudağı kanatılarak kirpikleri, buğulu gözleri nasıl sanlır? hasret agnian çeken yorgun yürekle oturup acı çaylar içelim, ağlayalım...

sorularla gel bana sesin titremesin kimse bilemez özlem nedir, sevda nedir? düşlerde bir kadım yaşamak, istemek nedir? ah kimse bilemez ikimiz kadar ayrılığı, ağızlan kapanmamış zarflarda çoğalmayı...

sabahlar serin sakalsız jrüzüm üşüyor bakır rengi yansımalar kavak ciğaçlarmda fısıldıyor sesin uğultulcir yaratarak gecenin apansız çöktüğü ellet tarlasında...

sorularla gel bana sesin titremesin sana söz edeyim evrensel sevgilerden bir çocuğun kara sürülmemiş alnmdan uçup sessiz mavi buluüara yükselen kanaüan benekli yaban güvercinlerinden sana söz edeyim kuruyan dudaklarımla...

uykuların tedirgin, ağlamaklı duruşun mektupsuz geçiyor yeşile boyalı günlerin

193

cebinde fotoğrafı bile yok sevdiğininhangi sabahtı hatırlamıyorsun bırakıp gittiğin.

ellerin soğumuş artık, tımaklarm mosmor yüzünde donup kalmış tarihsiz günler...

MOR HÜZÜNşafaklar kirli, göl sulan bulanık çıkık yanaklarm ne zamandır çöl parmakların dikenli tellerde kanar alıp başmı gider bakire kalbim

“-servise geç kalacağım...”

yasak kitaplar yaprak aralarmda sümbül kokulu mektuplar gizler savrulan hayat, anla beni, sorgula yorgun gözlerine baksam sağanak

“-daha yeni iş buldum, biliyorsun...”

kırılgan bir ses, bir çığlık ter sızdıran dağmık yatak günlere gecelere kilit gövden dudaklar hazır aykırı maceraya

“-kartı zamanmda basamazsam, mahvolurum...”

üzerine koştukça uzaklaşan hayal bürümcük ipeklerde kuş figanı penceremden görünen gülün dalı yıkılan kale kaybedilen direniş

“-kimbillr belki akşama..."

güzel değerler adma yolculuk avcumdan kayıp günlere kanşan ah, hiç büyümeyen sevgilim hayat olduğun yerde kal, ben giderim

194

OZAN TELLİ( 1 950, İslahiye/Gaziantep)

Çocukltıgu doğduğu kcSyde geçti. Iııgathk, saüahk, çiftçilik yaptı. Da­ha sonra Zirai Dcmatım Rurumu’na memur atandı ve Anadolu’nun de­ğişik illerinde çalıştı. İlk şiltleri 1975 yılında Sanat Rnvgl dergisinde ya­yımlandı. Daha sonra Yazko Gfistat Vatlık. öigOr Gdeoekgibi dergilerde göründü. Daha çok destansı şiirleriyle dikkat çekü.

1970’de Vatan Gazetesi Şür Biriııclllk ödûlû’nü kazandı. 1980’de Akademi Kttabevl ŞUr ödûi’nü Murathan Mvmgan ve Tur­gay Fişekçi İle paylaştı. 1983’te Gösteri Deıglsl ŞUr ödOta’nü, 1992 de KûKûr Bakanlığı Şiir Ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Şahince (1981), ESon^ln Şarabın Tuzun Aşkma (1982), IsbfdEça (1983), ŞahkuluDestam(1985), Aşktan Umut Ke­silmez (1987), Kalenderoglu Plrî Mehmet Destam (1987), İsyan Damanna Kan GerdE (Toplu şiirler, 1991).

DÖRTLÜKLERBaktım ki Bedrettin ilmekte boynu Ölüme bakışı yaşamak aynı İnsanlığa kucak açmış aşk ile Bir elde yüreği bir elde beyni*Yürekte kuştur aşkı şakır kafeste Dinle duy kendini sevdalı seste İnsana bir sonsuz ömür yaşatır O senin gözlerin en son nefeste «Bulut saçlım sabaha dek uyuma Güzelliğin meze olsun meyime Güneş doğsun dağdan düzden denizden Nar çatlasın dane düşsün payıma*

Serin söğüt gölgesine oturdum Gün batarken doğan aya vuruldum Ne güzel üşüdüm ürperdim hazla Sevdamı sulara saldım uyudum

195

/

Yolda yoldaş düşmüş deyin sunama Tanda nar çatlaya al gül kanaya Kafesinden bir kuş salm ardmdan Bulut silkelesin toprak anaya «Gün batıyor süzülerek enginde Kızılcığın nar suyunun renginde Gölümün yansı şarabımdadır Yansı ufukta yanan yangında

Geçerse bizim kaptan bir gün dümene Yanaşır yüzen gemi büyük limana Şahlanan al atlann dizginlerini Bağlarız ta sonsuza akan zamana

/Dostum kitaplann dördü de hak mı Söyle bu sorunun yamtı yok mu Nice nebi gelmiş geçmiş dünyadan Demek tanrının da eskiyor hükmü «İblise geçmiştir Süleyman mührü Halk içmekte zehri çekmekte kahn Neyleseler yine denize erer Çeviremezlerki tersine nehri *Dik değil yılanm eğridir boynu Kıvranır kuyruğu ezilse beyni Soyunur yeniden giyinir lâkin Değişen deseni derisi aynı*Perdeler açıldı sahneye çıktm Seyirciler doydu sense acıktm Başkalan için erken kalktm hep Oysa kendin için çok çok geciktin*Ekmekle ynmakla ördüm kozamı îpeğin rengine verdim özümü Gökte de gezinsem izim bellidir Bağım sormadan yemem üzümü

1%

DİCLE’NİN KIYISINDAdlcle’nln kıyısında

oturmuş kuma bakıyor kime

gördüğü ben olaydım

dlcle’nln kıyısmdaterliyor sıceik derliyor çiçek

derdiği ben olaydım.

dlcle’nln kıyısındaserilmiş suya elinde oya

ördüğü ben olaydım

dlcle’nln kıyısmda sular İçine gelip geçene

sorduğu ben olaydım

dlcle’nln kıyısında san gül gibi İnce dal gibi

kırdığı ben olaydım

dlcle’nln kıyısında avcıdır belli kurşunu telli

vurduğu ben olaydım

ŞİİRCEyola canla başladım başla canladım yolu yakama taktım gülü yürüjrüşüm şiirce

küle soluk verdimköz çıktı ortaya

dile soluk verdimsöz çıktı ortaya

estim ülkeler boyu

197

türküm titretti suyu gözü yandı balıkların denizlerin tuzuyla

uyandım tanda yolcuyu yolakladım soyundum günde terimle tende demiri çelikledim durur mu kında sıjnldı kılınç parladı bilinç kavgalar kurdum

sevgiler ördüm elimde aşkm mekiği zincirler kırdım koptu bukağı

bileklerimden

güvercinlendi gök yer ışıdıkannea buğday taşıdı harmanımdan yuvasma ormammdan ovasma kuş cıvıltı götürdü yeşillere batırdı masmavi kanadmı

leylek iz sürdü kör gördü sağır duydu aç doydu

taş yastığa koydu ozan başmı aşka kurdu düşünü yanniann İşini gördü bugünden yürüyüşü şiirce

198

MEHMET MÜMTAZ TUZCU(19 50 , İzmir)

Ortaöğrenimini İzmir Atatürk Llsesi’nde tamamladı. H.Ü.Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Yüksek Lisans Bölümü'nü bitirdi. Halen Ege Üniversitesi Edebi­yat Fakültesi’nde yabancı dil öğretmenliği yapıyor. Şiirleri 1980’den itibaren Türk Dili, Dönemeç, Kûçûcûk, Oluşum, Or­taklaşa. Edebtyat 81, Vaılık, Sanat Olayı gibi dergilerde yayım­landı. 1987-de Halil Kocagöz ŞUr Ödülû’nü, 1995’te Sabri Altmd ŞUr OdtUû’nü, 1997’de Cemal Sûreya ŞUr ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Yalan Yazm Eneri (1985), Bulvar Resimleri (1986), Gece Raporu (1984), Sevda Adıyla (1986).

MEVSİMMevsim, ölümün ak gösterip kara vurduğu Kara’nm dağıtılmaz dev gölgeler halinde Kapılan kitleyen bir kalın kara durduğu Kar’m kendi en derin aklığıyla kirlenip Yaşamm kar akma tekmeler savurduğu Soğuğun acımasız soğuğu kavurduğu Karanlıklar İçinde btr karanlık mevsimdi

Elin elime ilk kez o karanlıklarda değdil

SEN ALTIN YEŞİLİMSen altm yeşilim, yeşU altmımBenim kunt, benim kaba, benim kaim kadınımYüreğimin bin bir yüzünü

yüreğine İşleyen ince kujaamcu Ak etinin etime değdiği yerde Ateşten de eski, parlak ve diri Koca deliliğini ayaklandırdm kanımın Sönmez kıvılcımlarını aktı öptüğün yerde

Yağmur İkimiz İçin kesti azgmiığını Dilindeki şu balı tatmam İçin budandı

199

Güneşin geçsin diye bulutlar aralandı Gözlerinin yeşil suyu, o sudaki sonsuz şarkı Yepyeni bir yağmurla yerleşti iliğime Yağmur azgınlıklarım o yağmurla kmidı

Saçlanmn selinden çözüp sardığın altın Darmadağın kalbimi bitiştirdi göğsüme Soluğumdan savrulan alaza bir yön verdi Düzen geldi, us geldi uslanmaz ocağıma

Kalbini vuran elim özenle bükülüyor İçyüzünde o sevda kazısım taşırken Çılgınca erken uyanıyorum sabah Boğazımda biriken şiirin görkeminden Işıklı sağnağmm berrak dökülüşünden Yosunsuz ırmağının sevdalı gülüşünden Kalbimde kan köpüren sarp sözcükler silindi Gül renkli bir tanyeri yerleşti dudağıma

KALBİN KARA LEKESİYabanıl bir açılış içine çeker seni Kaygan kalleş dilini ağzında dolaştınr Acıtan bir doyuma ulaştırır enseni Sayni dönekliğini aşılarken )rtireğe

Sürtüğünün kokusu ayaklandırır onu Sürdüğünün korkusu uriütulür böylece Yapma bir ışık diker sürgünün karşısına Körpe yeşermeleri bir çekmeye kilitler Sever itlere doğru itler itelemeyi Karanlık tükrüğüyle yamar durur geceyi Tek heceyi esirger tamamlanmışsa keyfi Mevsimlik kopuğunu gezdirirken yanında

Yapışkan yırtıklığı yırtıksız bir dokuyla Dengelemeye durur ipek köpek altında Ünlü bir yünlü kumaş örter örekesini Dilardının çift çatallı bezini Kuştüyü sözcüklere ssırar aşkı sorarken

200

TERKİMENe çok sızdım taradım ölgün yüzünü Yersiz bir ya3alıştm boşluklara verilmiş Gidiş-geliş bakılmış bırakılmış bir afiş Tuzagm gecesinde ters çevrilen adım Sancımm aynasında altüst edip ağarttım Damarım dlUnl armağan ettim sana

Ne çok bozdum eridim elgin yüzünü Tek dişinin ucunu güneşe sürmek için Ağzımda gülpembeyi acı mora boyadım Dirilmiş bir kan gibi dökülsün diye şafak Işıkla yansm ufukl Ondan seçtim geceyi Doydum kara lapayı acıyı alsm diye

Ne çok azdım sürüdüm algın yazmı Ayazmı çekip yazım yazdım Yüreğimi ezdim sen fışkır diye Ne çok ne çok sevdim gülen yüzünü

OYUNSUZ ÇOCUKLARABİZ onurlu sevgiyi hiç tatmamış çirkinler Saklı bir sevda inler geceyle etimizde Bir dev yanar görünmez, bin çiğlikli diliyle Bir kara çember okur uluyan karayelden

Okşanmayan bu eller sökülmez şu kefenden Bir gömüt soğuğuna üşerek çepeçevre Bin yazda kavuşmamış bir yürek 5rükseğinde Ağır yalnızlıklara buzlu donlar dikinip Bir ölüm imecesi çatarız zorlanmadan

Kendisiyle boğulan şu denizin dibinde Çarpışıp çatışeın binlerce çarpık balık Şu en parlak mavide birikmez kalabalık Btr çukuru kazmamn çagnsını kapınca Gelir kuyular oyar ojoınsuz çocuklara

201

TAHİR ABACI( 1 9 5 1 . Isunbul)

İlk ve orta öğretimini Anadolu’nun değişik kentlerinde ta- mcimladı. İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü ve Hukuk Fakültesl’nl bitirdikten sonra memurluk, yaymcüık, avukatlık -yaptı. 1973-76 yıllan arasmda çıkan Yarma Doğru dergisinin kuruculan arasında yer aldı. 70’ll yıllardan sonra Yeni Deıgi. Mimyet Sanat Sanat Olayı. Variık. Tûrktye Yazdan, Yeni Blçem gibi dergilerde şiirleri yayımlandı.

Şiir kitapları: Gelin ömrümüz (1976), Odalan Utandıran Dağlar (1976), Nasrettin Hoca (Çocuk şiirleri, 1980), Basit Şey­ler (1980), Sıcak Hayat (1994).

KUŞ SELİKuşlan da vurdularIşığı güneyde emmiş kanlanDonmuş tenlerinin buzunu çözsün diyeVe düşer düşmez soğuyup kaldı kuşlarNeyi hızlandırabilirdi buÇürümüş leşlerle doldu kasaba meydanıVe her mavi çamaşın bir kuş lekelediBalkonlara çıkanimış limonlar arasmdaHırsla çiftleşip dururken kedilerGüneşİnsanlara ve tarlalara dökülerek İsıttı insanlan uyanan ekinler gibi Canlanan insanicira çevirdi ekinleri Işıklann oynaştığı sular Akıp gidiyordu karşı dağlardan

Kuşlar artık dağlara akıp gidiyordu

2(T

GÜLTEKİN EMRE(1951, Konya)

Ankara Usesi’ni ve Ankara Üniversitesi DTCF Rus Dili ve Ede­biyatı Bölümü’nü bitirdi. Rusça’dan çeviriler yapü. Halen Berlin'de yaşıyor. Şiirleri 1978’den itibaren T û ık ^ Yazdan. Broy, Yeni Dü­şün. Sanat, Ohışum. Vaılık. Gösteri. Adam Sanat gibi der­gilerde yayımlandı. Berlin’de Parantez ve ŞUr-Uk dergilerini çıkardı. Bazı kitaplan Almanca yayınlandı ve Almanca bir şiir seçkisi (Udıe und Mtng aturen) çıkardı. 1991’de Otfaon Murat Anbumu ödü- lû’nü, 1996’da Ceyhun AtufKansu Şllr ödûlü’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Kurşuıü Bir Siperde (1980), Bizsiz Gibi (1983), Gece Düşleri (1985), Aşk ve M lı^tûıler (1989), Düşkıiyusu (1990), StyahaElveda (1993), Taşı Sula (1998), Kanun Hükmün­de ŞUr( 1999).

AKIP GİDİYORAkıp gidiyor günlerim İşsizliğimin gevşekliğinde Şimşeklerin dinmediği gökte, açıyorum sayfalarım Acılanmı soluyorum durmadan, ülkemin cografyasmda

Geçip gidiyor sevgim, daglann doruklarına uzamyorEllerim, mavilerine doyamadıgım denizlerinUzun bir ömür bitiyor bu akşam lambasız sokaklarda

Gençliğim gidiyor elden, beni elimden tutup gezdiren Yürekleri sarsan, şimdi anılardan korka korka Yaşayan, nerede benden arta kalan görüntüler, acılar

Akıp gidiyor günlerim, düşlerimin ip merdiveninde Gecelerimde çığlıkları boğulmuş bir suskunluk Uzun kirpiklerine düşüyor ürpertilerim, özlemlerim

ÖDÜNÇ ALDIKLARINIZI VERİNSöğüt dalma yürüyen ıslığı İndir dalından akşam olmadan Hayırsız bir yel kapıp götürmeden Düşerim düşlerimin peşinde sana

203

ödünç alınmış bir yaşamUmutsuzca sürüklediğim peşimsıraNe kaldı elimde benimle birlikte yola çıkanOnulmaz acılarm kafesinde takılı kalanYapay sevinçlerin ve bllm kurguların kulağı çınlasınKurban

Kısmeti açık bir gece başlıyor işte onbir jaldır uyuduğum şu divanım ardmdakl Pencerede ve güvenilir bir dost gibi doğuyor ay Her zamankinden biraz erkence sanki görkemli Bir düşte gözünü açar gibi başlıyor yeniden herşey

Birden devinmeye; çocukluk, gençlik ve sonsuzluk;Arada aşklar, kırgmiıklar, şaşkınlıklar, büyümeyen sevinçler. Dayanılmaz acılara dayanan günler, ölümle tokalaşan ölümler, aynlıklara sarılan ayrılıklar, yoksunluklarm Çektirdiği resimler, yalnızlıklaınn seviştiği yalnızlıklar Burası İstanbul diyen umutsuzluklar, bir sürü şeye karşm Direnen ülkem: günlük bile tutamadan geçip giden günler İşte şurada duran benim: gövdesiz Ödünç almmış btr dikiş kutusu duruyor yanımda Dikmek için iki yakası biraraya gelmeyen düşlerimi Soluk bir ışık girer araya gün çekip giderken bensiz İslığım nerede, hani ıslıkla girmiştik ya ceplere Amcalar söğüdümü kesmeyin, dallarım uçurumlara Sermeyin, su susar ben susanm kimse konuşmaz Dilsiz akş£mı diline biber sürülmüş akşcun Babam kaç yıldır ölüsünden ayrılmaz Ben babasız akşamlan ne yapayım amcaİ£ir Annem pencere kenarında dikişsiz kaldı Ben de evlenip gidince bir başka gölgeyle birlikte

ödünç aldıklannızı geri verin:Mühür (annemin), imza (babamm), gençlik (benim)

BATIK GEMİBatık, bir gemi yüküyüm dalgıçlan bekleyen Bir dîdgm dalganm elinde sürüm sürüm inleyen kim Toprak çatlar çatışmalarda kahrından, dağlar sığmılmaz Olur ayazma sığılmaz, buzuna ve yalnızhğma, artık kız

204

Kaçımuyor delikanlılar al atiara binip naralanyla Kaçıyor akpak kızlar bir bir ellerden başka yataklara Giden gelmiyor bu ne biçim İştir İçil şarkılar dinlenmiyor Pencere camlan kirlenir kimse oturmuyor mu burda denir Balkonlara su dökün de serinlesin biraz ysındık kavrulduk Her şey ateş pahası el yakıyor fiyatlar beyim Kimse yok mu evladım aşağıda, oynaşana biraz daha Sular kesilmiş anne, hani jokanacaktık hepimiz Suya yazdım adım senin, denize kavuşacaksm ve orada Batık bir gemi seni bekliyor içini açmış da sana Bu filo buradan geçmeyecek ve bu kadmlar bu evleri Boyamayacak, bu sokcigm da ahlakı var ister inanm İster inanmaym, bu sokağm da ahmı alacaksınız Vvırgıma dikkat edin vurgun yemiş adamlar çogahyor

GECE GEÇTİM ÖMRÜMÜN ÜSTÜNDENBir fotpğralira büe görmediğim kentlerden, kasabalardan, köjylerden Geçtim, admı akimda tutamadığım konaklama tesiderinde açık çaylar Içüm, sorsanız haritada gösteremeyeceğim ırmaklardan döküldüm sana Kötü çekilmiş resimler gibi günlerim, günlerim yanlış resimler gibi

“Güle güle, hayırii yolculuklarT beni benle başbaşa bırakan ıssıdığın Molaya geç kalmış bir otobüs gibi soluk soluğayım sana gelirken Hayatı yanhş scdlayan bir otobüs elimden tuttu bu gece, haydi haynisı Geçmişim göndere çekilecek yarm senin OTiünde, yann ben yokum

Telgrafin tdleri de “tedavül”den kalkb, kınlarda kuşak çaüşmalan Yani içime su serp, yüzünde gül açsın, aşksız bir martıya dönmeyeyim Yavrusunu yitirmiş bir kirptye dönmesin sensiz günlerim, ortancamda Ortak kaygdar, bendekl kamburu çıkmış trir azmlık ruhu, şimşeğin

Şaşırdığı yol. El Nlno’nım okşadığı haritalardaki renk delikliği bizi De ilgilendiriyor, senin tarihin bana doğru ne zaman temel atacak Çok eskiden de gelmiştim bu heryeri ij^ce yağmalanmış, ülkeye Türkiye daha bir Türkiye miydi o zamanlar, sevdiğime yine burada

Şİirier yazmıştım da kimse kanşmamıştı işime, ormanlar hep yanmış Yakılmış, dostlar emekli olmuş, kışmda bir kanş yeri kalmamış bir Kıyı şeridi gibiyim, akşam bekliyor beni ne yapacağun ben akşamla Gece geçdm buralardan vçtama tutunup, düzerine sanhp, al işte beni

205

A. HİCRİ İZGÖREN( I9 S I , Siverek/Urfa)

Ortaöğrenimini Diyarbakır Llsesl’nde, yükseköğrenimini Diyar­bakır Eğitim Enstitüsü Sosyal Bilgiler Bölümü’nde tamamladı. Çe­şitli İllerde öğretmenlik yaptı. Şiirleri Eddttt^ 81. İmece, Su, Olu­şum. Vaıbk. Tbmmuz. Dânemeç. Bvrensd Kültür gibi dergUerde yayımlandı. 1989'daTöyad Şiir yanşmasmda Üçüncülük, 1992’de PetiDİ-lş Sendikası IV. Geleneksel Şiir Yanşması'nda Üçüncülük ve 1999'da Ce^un Atuf Kansu ŞUr ödfUû’nü kazandı. Halen Diyar­bakır’da öğretmenlik yapıyor, denemeler de yazıyor.

Şiir kitaplan: Acgda DM (1981), Sessizllgin Sagnağı (1984), VerUmlş SOzdûr (1987), Beddi ödenmiştir (1992), Ve öteki (İlk dört kitabından seçmeler, 1998), Suç Dt^urusu (1999).

UZAKHerkesin bir yağmuru vardır ve bir rüzgarıAşk biraz ıslanmaktırAl götür beni o uzak yağmurlara

Herkesin bir şiiri vardır ve bir şarkısı Aşk biraz çoğalmaktır Al götür beni o uzak şarkılara

Herkesin bir akşamı vardır ve bir masalı Aşk biraz yorulmaktır Al götür beni o uzak akşamlara

ORDA BİR KÖY YOK UZAKTADüşlerimi kanatıyor her gece Dudaklannda donmuş gülümsemesiO muhacir evde asıh duruyor hâlâ Yitirilmiş bir arkadaş sureti

Anılar mı yakm bana acı mıdır en eski Bir sağanak yıkasa yaralarımı belki Yumuşayacak gecenin mimikleri ağnianm dinecek Ya da korunak olacak kciranlığm kendisi

206

Hava su ve toprak kirlendi artıkTuz ve ekmeğe kanşıyor yüksek gerilimYeryüzünün bütün koordinatlarıBarınacak bir yer arıyorHaritadan silindi yüreğimin meskun yerleriHer gün kütüklerden aşklar düşüyor hayatArtık “ölü sayısı...” belirliyor gündemi

Yanıt yoktur geceden ateşin saklısmda buz Senden bir duruş istiyorum temelli Git içindeki tortujoı kirli bir tarihe kus Bir yağmurda güzelleştir yüzünü Yoksa gözlerin de onaramaz bu ilişkiyi

Düşlerim rehin kaldı gerçeğin çekirdeğinde Şiirlerde de ısmmıyor artık sözcüklerin bedeni Bize bahşettiğin her çığlık ecelsiz ve kefensiz Öznelerin diyorum oğuUarm ölüyor hayat

Ve bilinsin artıkMasallardsın “bir varmış...”İ£ir silinsin

ordabir

köyyok

uzaktaKöz küllendi evvel zaman İçinde Alev jaıttu dilini

HÜSRAN SOKAĞISonunda ketum bir tarihe göçebe oldum Adressiz kaldım bu yüzden bir rüzgâr gibi Takıldım hiç büyümemiş bir çocuğun ardma Vizem yok kimliğim sahte yollar ma3on döşeli

Bir ömürde kaç sokak izi kalır geriye Saçlîînmm ıslaklığmdan anlıyorum Orda bir çocukluğun yağmuruna Vcinlır Yarpuz kokusu uğurlar sizi görmezsiniz Her sokak asimda bir patikadır Yüzümde bir yama gibi duruyor zaman Bütün aşklann kan grubu aynı olsa da

207

Ayndır çıkmazlan son sözleri farklı Gözlerinin rengine uymaz intiharları Zaten hep gönüllüydü yanlışı yazgısma bulaştı Küçük sevinçlerin büyük kederlerin sahibi Güneşsiz bir gölge kansız bir yara oldu Hüsran sokağında bir aşk daha vurdu kendini

ZEYLSoluğu rüzgarlardan derlendi Yollar o çingeneden bulaştı bana Tek gerçek düşlerimdi belki de Bir masaldan aldım rengimiTutku yaşından büjmk gösteriyorsa Sağır ve dilsiz geceler sorumludur Gözlerin Ve şer iklimi

KILIÇ ARTIĞI POE-TİK-LER’denIMasallarımız aynı düşlerimiz bir Aynı ateşin yaktığı ağıtlardan geliyoruz Kentin en uzak köşeleri Hüznün ele verecek seni Öyle mahzun bakma çocuk “Devletin ve milletin bekası” zedelenir Orda aşka yardım ve yataklıktan Sabıkalıdır şiir

IIAcı ata yadigândır Bin jTİlık bir tarihi var Beni bana kırdınr Kehribar bir teşbih gibi Çek çek bitmezKimi zaman yaşayıp yaşamamak Birbirine eşittir

Orda zembereksiz bir saat Kınk bir keman gibidir şiir (...)

208

BARIŞ PİRHASAN( 19 5 1 , İstanbul)

Ankara Fen Llsesi’nl bitirdi. İki jal tıp öğrenimi gördükten sonra Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Şiirleri 1970’lerin sonundan İtibaren Yeni D eı^ Militan, Sanat G^egi, Yazko Eddbtyat gibi dergilerde yayımlan­dı. Şiirin yanısıra, çeviriler yaptı, senaryolar yazdı. Daha çok si­nema alamnda tanındı.

Şiir kitaplan: Tarih Kötüdür (1981), îmzasız El Yazılan (1986), Babam Benden Hiçbir Şey Anlamıyor (1995).

SALACAKİçkinin getirdiği sözcükler vardır ateşli, alabildiğine derin klasik anlamıyla umarsız kalır insan sesini döktüğü her kalıba inanır ardmdan gö^aşlanyüzünü bir giysinin kıvnmlanna gömer sarsılırsmbu çerçeve içinde herkes ikili duygularm etkisi altındadır.

Yaz günleri...yoğun gecenin bü3 tülmüş grenll fotoğrafı işlenir haftalara ne denizbereketli düş tarlasıne konuşkan gökyüzüşiir sandığınsinirli bir parça kâğıtbir de Salacak demişsin adına...

209

AŞKIN

Yaşayamadığım bir şeysin sen, elinden tutup sokağa çıkamadığım

Kış günü bir avuç kar süremedlgim yüzüne Otlar ve çiy damlalarıyla sevişemediğim Kımıldatmayan bir bakış, bir söz Tam söylenecekken açıp kapıyı Kar£inlık ağzımı ışıklandıran, yakan fotoğraflan Gümüş Icdedan masamda, birden leylak... Dirhemleyen sevincimi ışıktan tartacmda Can alıp veren, su verip gönül yağmalayan Kurnaz bakkal, hırkama göz diken

Yaşayamadığım bir şeysin sen, kokular dağıtıpKendine yeni adlar yakıştıranBeynimde civa damlacığı, şehvetin sinir telleriyleDokuyan kazaklarımı, göz çukurlarımı aşkmTılsımh gövdesiyle ovanYastıkta bir yumak saçBoynu kıvnhp ölmüş güvercin, dokunamadığım Şeylersin sen, bitiremediğim...

TARİH KÖTÜDÜR

İşte gençliğimin şiirleri İlk gençliğimin Güzel şeyler Deli saçmalan BeceriksizliklerŞehvetle titreyen parmaklarla yazmışım onları.

Bir çocuk için En güzeliBelki bütün yazdıklarımın en güzeliGövdemi ılıkKirilPınl pınl bir havuzda düşlerdim Göğsümde nilüferler Su çiçekleri

Garip bir çocuk dediler bana İçine kapalı

210

GüçlüOnım koluna girerdim Zayıflığı çekerdi beni Acımasız pırıltısı Geceleyin kendini sevmesi Organları

ÇcKîukluğumun şiirleri Hepsinde umarsız bir çığlık Zavallı Traji - komik Şanlı tarihim:Ne zorbalar geçmiş beynimden Ne haksız kıyımlar olmuş gövdemde Kimler can vermiş hapishanelerde Hangi smıf egemen?

İlk şiirlerim Alaycı bir göz Kirpiklerinde tohum Düzensiz patlamalar Yaralı omuzlarım Biri kavga türküsü AcemiÇığlık çığlığa Yarım

Bütün bunlar şimdi geçmişte kaldıÇocukken yazdıklanm beni yüreklendiriyorBir budala gibiYoksul bütün halklar gibiŞaşkın bir el yazısıylaAyaklanmalar tasarlıyorum.

211

ÖZGEN SEÇKİN(1951, Şavşat/Artvin)

Ortaöğrenimini Artvin Lisesi’nde tamamladı. Ankara Gazi Eği­tim Enstltüsü’nü bitirdi. Çeşitli liselerde edebiyat öğretmenliği yap­tı. 12 E ylül’dekovuştıırmaya uğradı ve görevine son verildi. 1990’da Damar Yaymlarmı kurdu, Damar Derglsl’nl çıkardı. Şiirleri 1974’ten İtibaren TOılctye Yazılan, DOnemeç, E^vrmsd Kültür gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra, denemeleri ve Enver Gökçe, Bedrettin Cömert anısma derleme kitapları yayınlandı.

Şiir kitaplan; Böldüm Yüreğimi Avuçlarıma (1976), Ddrt Mevsim Tûıkülerl (Çocuk şiirleri, 1978), Sevmekten Başka (1986), Bugünü Yaşayan Kalır (1986). On Yd (1991), 45TlkAşk Yalnm (1996), Hayatla Ufalanmış Şllıier (1999).

İÇTEN DEĞİLSE BUNCA ŞEYBir kül yığmıdır içten değilse söz içten değilse, sırsız bir aynadır dostluk sevgi değilse İçten, bir yüzüdür ölümün renk içten değilse, ezgi İçten değilse karanlığıdır huzursuz bir aydınlığın içten değilse şiir çarpar bir tezgâh gürültüsüyle yüzümüzde bir şamar ycuıkılanır.

Yaşamak içten olmaktır her uyanışa acılar kaygılıdır ve korkak sevinçler kaygıhdır ve kajnpak nedensiz değildir barışla başlamak güne her yorgunluk, dilimize varmayan dilek her kargış, her feryat nedensiz değildir içerde ve dışarda akan bir hayat...

İçten değilse saat, kapı tokmağı balansı, köpüren kahve, savrulan sağnak intiharlar, esriklik, bir tutam başak susturulan rotatif, konuşan bu kız; yaşamak, sevmek ve acı çekmek bir günde bin parçaya bölünmek bir boşlukta sallanmaktır o zaman...

212

YILMAZkapadılar aydınlığı zindcınlara zindanlar aydınlık şimdi, çiçeği tomurcuğunda ağacı bir filizken sıkıştırdılar iki taş araşma taşlar çimenlik şimdi her gediğinde taşların bir meyve göz eder şimdi

onurlu yaşamanm sevinci ne de büyük kılıyor kişiyi ne de güzelleşiyor her uyanışta insan atarken tankitlelere ışık taşıyor İşte yılmaz’m hayatından.

PİR SULTAN GÜZELİVuruşkan bir yiğittir dayamıştır sırtmı karataşa olmadığmda ocağmda pır sultan denendiğinde darağaçlara vermiştir pîr sultan’m güzeli hesabım güzelliğinin...

Ağaçlar budansa yeşertir gömgök kırılsa, kanatlar takar yeniden güvercinine atlar çözülse bağmdan geri durmaz kendini verir yola.

Kızgm güneşi bir ikindi vaktikana banmca pır sultandağıtır her gelene kına diye bilincibir hışımla döndüğünde ocağma pîr sultanelbette bir başka bulur güzeliniyüreğine katar aktır bakışı onunjaıdumlar jKireğinin selini...

213

İZZET YASAR(1951, İstanbul)

Ortaöğrenimini Galatasaray Llsesl’nde tamamladıktan sonra İÜ İngiliz Dlll ve Edebiyatı Bölüfnü’nde sürdürdüğü öğrenimini yarım bıraktı. Çevirmenlik ve reklam ajanslarında metin yazar­lığı yaptı. Şiirlerinin y^ısıra, daha çok hikayeleriyle tanmdı, ödüller kazandı. İlk şiirleri 1970’lerden itibaren BIrUdm, Yeni Deıgl, Yazko Eddbtyat, Defter gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları: Kanama (1974), Yeni Kuş Bakışı (1979), Ölû Kitap (1983), Bûtûn ŞUıierl (1995).

KÂR ŞİİRİ

kapılanyla geçiyor kullar güneş dille yazılı mezar taşlarına

tefeciler tefe koymuşlarkafeslenmiş ajalar sessizlikte aç oynuyor

şimdi gökten ecdâd inecekve bütün idare meclislerinin âzâsmı öpecek

neden şaşıyorsun? artık değer kaldı mı hayatta gemisinden kurtulan kaptandır

sert adımlarla geçen işbölümünü dikerek bahar, yaz ve kâr aylandır.

AŞK ŞİİRLERİ

1.

ellerini uzatabilecek misin

gökyüzü bile durdu dondu kaldı bulutlar

ıssız göl diplerinde aşkımız

gözlerimiz zincire vurulmuş kurşuna dizmişler sesimizi

214

görüyorum hâlâince İnce kanıyor ellerinellerini uzatabilecek misin

2.duruyor sızısı yüzümde pıhtılaşmıyor dağ yollannda ıslakmerdiven altlannda yaşıyor kan ağzın gül kokulu ağzın ölümler anlatıyor durgun sularda kıpırdayan

3.birden rakıya su kanşır gibi gülüşün ağaçlıklarda ıssız göl diplerinde aşkımız kızarıyor duyuyorum bakomuzunda çapraz ninnileryeni doğmuş bir mezarlık ayağa kalkıyorşehrin yağmalanmış meydanlarmdabırak ellerimde atsmesmer yiğit yüreğinartık içtiğimiz rakıyediğimiz kurşun ayn gitmesin

215

ERDAL ALOVA( 19 5 2 , Ankara)

Ankara Cumhuriyet Lisesi’ni bitirdikten sonra ODTÜ Mü­hendislik Bölümü’nde, bir süre de İstanbul Üniversitesi Yaban­cı Diller Yüksek okulunda öğrenim gördü. 1973 yılmdan itiba­ren şiirleriyle Yeni Deı;gi. MOltan, Sanat Bmefl. Gösteri. Adam Sanat gibi dergilerde göründü. Kavafîs, Lorca, Neruda, Nez- val’dan özenli şiir çevirileri yaptı. Cevat Çapan ve Eray Can- berk’le birlikte Ç a ğ ^ Dünya ŞUr Antcdojlsi’nl hazırladı. 1995 yılında Cemal SOrcya ŞUr ödülû'nü ksızandı.

Şiir kitapları: En Son Çıkan Şarkılar (1980), Güzdökûmü (1989), Blök Kent (1996).

KARAVULLAROnlar gelirler Sirenler San zarflarlaGeçtikleri yerde Söner sevinç Kumun çektiği Deniz giûGelirlerHastane rengine boyayıp okullan Onlar

Dağlann admı değiştirirlerHer şeyi budarlar Denizi bileCeketlerini çıkarsalar İki uçurum boşanır Omuzlanndan Onlar geürler Şifreler Altm saatlerle

Hohlarken mührünü bir karadul.

216

KAKTÜS KADINFırlatıyor İğnelerini kaktüs kadın Sannca bir erkek kokusu tuz çölünü Baldıranlar akıyor memelerinden Kıl damarlannda yeşil zencar

Bakışı bir ısırganlar gecesi Sesinin sabahında okunmamış kitaplar Bir erkekçik kuşu yiyor Bacağmdcıki kısırböcegini

Fırlatıyor iğnelerini kaktüs kadm

GünleriYaşam süsü verilmiş bir intihar

DOĞAÇTAN PORTRESana bakarkenFiltrenin İçindeki cenini gördümAlmanlardaki okşayışlan gördümTahtadaki kurdu gördümDenizin bana baktığım gördümGitardaki nergisi gördümYüzümün beyazında şiiri gördümÇok uzak ormanlarda sesimi gördümKamışm içinde kurbağa cehennemini gördümKulelerin ihtihannı gördümKanyagm İçinde hepimizi gördümBütün öpüşlerde tinerci çocuklann yanaklarım gördümBulutlarda Ankara sokaklarım gördümSevgili sözcüğünde kireç yataklarım gördümSabah kalkışlarmda kedi ölümlerini gördümİpince gözlerde cinayeti gördümTuzda ellerimi ve yok oluşu gördüm(Sajalarda neyi gördüm?)Çamlarda cüzzamı gördüm Dostlanmın boynunda sütü ve ölümü gördüm Dikenlerde bütün gezegenleri gördüm Kadmlarm terk edişinde tozu ve müziği gördüm Bütün yan bakışlarda saatleri ve unutuşu gördüm

217

NERGİSÎSuda kendine bakıyor suSaçlarını çözüyor sonra Dudaklarını boyuyor, gözlerini Ayak parmaklarıyla konuşuyor

Suda kendini okşuyor su Memelerini, kammı Kammm diliniUçuyor sonra Yıldızlan koklayarak Kekiklerin ışığında

ÖNSÖZAk kâğıda geçirirken şu kara-yazıyı biliyorumyine bir acemilik etmedeyim.Ama bu yüzden yazmayacak değilim.Sağ çıkmayabiliriz, diye, sabaha hiç uyumuyor mu İnsanlar?Ve yaralarma rağmen dönmüyor mu dünya?İşimde İçtenim ya, severek yapıyorum benim güvencim bu, Iştel Ve yazacağımher zaman acemi bir şair olacağımı bile bile nasıl 5raşıyorsamsonsuz bilgisizliğimi bilmemin sevincinde.

218

ENİS BATUR(19 5 2 , Eskişehir)

Ortaöğrenimini İstanbul ve Ankara’da, Ortadoğu Teknik Ünl- versltesl’nde başladığı yüksek öğrenimin İse Paris’te tamamladı. 1973 yılmdan İtibaren şiirleri Yeni Deıgl. Tûık Dlll, Ohışum. So­yut, Gei]gedan. Vaılık gibi dergilerde yajamlandı. Yazı (İlk sayısı 1975, 8 . sayı 1980), M.E.B. Yaym Dairesi, Oluşum (1978-82), Tto (1982), Gergedan ve Şehir (1987-88), dergilerini yönetti. Ya­pı Kredi Yayınlan’nda, Coglto adb kitap dizisinde yöneticilik yap­tı. Deneme, araştırma, antoloji dahil edebiyatın pek çok türün­de ürünler verdi. 1993'te Cemal Sûreya ŞUr ödûlû’nü, 1997’de AUm Portakal ŞUr ödûlû’nü kazandı. Şiirin kuramsal sorunları­na kafa yoran deneme kitaplarıyla da dikkat çekti. Şllr kitapları yurtdışmda da değişik ülkelerde çevrilerek yayınlandı. Unutul­muş ŞUıler AntolojlsTnl (1994) hazırladı, çeviriler de yaptı.

Şllr kitapları: Eros ve COıades (1973), Bir Ortaçağ Yahudıgı (1973), Nfl (1975), Ara Ettabı (1976), îbHse Göre İndi (1979), Kan- dfl (1981), Mesdler lOtabı (1981), Sarmç (1985), Tuğralar (1985), Yazdar ve Tuğralar (Toplu şiirleri, 1987), Gıi Divan (1990), Koma Provalan (1990), Ferişey (1992), Ondört + x = 14 (1994), Taşrada ölüm ve Dtalm HazuUdan (1995), Daib ve Mesd (1995), Opera (1996), Dogu-Baü Ettvam (1997), Sütte Ne Çok Kan (1998).

ASRÎ ZAMANLARI.Papirüs, mürekkep, tüy.Koyu bir çağm çekirdeğine doğrubir uğultu yükseliyor kökümden doruğuma,bir harita açıyorum önüme: Sonsuz ölçekli,yeryüzünü, gökleri ve göklerin ötesini örten,dağ, koyak, iç deniz, açık deniz, ölü deniz için;dere tepe düz giden derviş yüzüm,abdal sesim, keşiş bakışım için bir harita.Flâneur, wanderer, aylâk evliyayım yenilmez hayretler içinde: Nerede yuvam,

219

nerede öldürdüğüm ağam için diktiğim sessiz çöl anıtı, nerede durmadan doğurduğum gece çocuklan: Bir karabasan gibi çöküyorum birdenbire üstüme, sanki çağnimamış bir sağanağım: Gelip geçiyorum heryerden, taşsam taşırsam da..

II.İkizim, eşim, aynam benim: YıkılıyorÇağ ve karışıyor bütün takvimlerinsayfalarını ^şluğa savuran rüzgârdagünler ve geceler. Saatlar duruyorkİ kuramıyoruz bir daha, akrepleyelkovanm çelişen 3mzlerindeo titiz dengeyi. Bir çivi hiçbir yivedenk gelmiyor artık, bir fiildolaşıyor dilimin ucunda veiçimde büjoik, hızlı, sessiz, keskin bir kuşkanatlannı hazırlıyor,gerldönüşsüz bir uçuşun eşiğinden acıyla,biraz gururla bakıyor ötelere,ufkun ardından gelen ufuklannsonsuz aritmetiğineve bir yaydan fırlar gibikanatlarını açmadanyerçekiminden uzaklaşıyor,görünmez kaynagımn görünmez gücüyle.

III.Bir kuş kiçağlayan insan adalannın üstünden, yaralı, sakat, umarsız kalabalığın içindeki azalmak bilmeyen sancıyı gözlüyor: Kent: Cennet mi lağım mı aşağıda akan ve donan, anlayamıyor.İrin keseleri patlamış, milyonlarca küçük boncuk cıva dağılmış: Çekiyor, değiyor, itiyorlar birbirllerini birbirüerinde ve kaba bir hışırtıyla kalabalığm arasından kefen yırtılıyor bir uçtan ötekine:Mezar atölyelerin, eclnnlll

220

uçsuz bucaksız kırtasiye yığınlannın, dev kazanlann ve binlerce çatal kaşığın birbirine yapıştığı bulaşık havuzlarının, yatak odalarına sinmiş kısır cibinlik kokulannın, şırıngaların inanılmaz bir gürültüyle doldurduğu hastane çöplüklerinin, martılann gagcilanna takılmış gotik isteletlerin, sineklerin, çekirgelerin, agıtlann, kahkahaların ve çığlıkların üstünden uçuyor, uçuyorum.IV.Budur paylaşamadığım eğinim:Hayatm belki de ortasına indim ve yıllardır gözümden süzdüğüm can ve eşya alaşımı çekildiğim kovukta bile kanattı, yattığım çileyi.Adamlar tanıdım, pörsümüş bir düş çehresiyle et ve kemik torbasına döndüler, yıldan yıla, dövme ve mühür, geçerek. Kadınlar tanıdım, yeni ve eski kadmlar: Sanki birer dolunay, nasıl aydınlık, nasıl geçici birer unutulmuş masalı. Çocuklar: Bir çıban gibi patladı onlarla gelişen umutsuzluk kavmi.Herşey değişti sandım, hiçbir şey değişmedi şu mıhlandığım odada.V.Yıllar önce, beton dut ağaçlannm henüz rahim toprağa ekllemediği o kopuk, direnen sabahta salıverdiğim uçurtma sürdürüyor mu yeminli sonsuzluk sevdasını? Bir heybeye biraz azık, biraz telâş, sayısız düş tohumu doldurup yola düşen kardeşim vardı mı varılmaz bildiğimiz vahaya? Ben buradayım ve bekliyorum hâlâ, yorgun bir ulağın getireceği çağnyı

221

VI.Söyle ey durgun yüz, ne beklediğini arük bilmeden bekleyen boş kafes:Şimdi burada j^şadıgımız, düne ve yarma }rürüyor mu? Ötede, denemediğimiz yönlerde hastalığm bulaşmadığı bir adada, bir inde, sisli bir dorukta buluşabilir miyiz bir gün? Kardeşlerim: Ne zamandan beri nerede saklıyorsunuz saf ışığı? Hâlâ mağarada mısımz, kör gövde ve kör gölge,uykunun düşte ördüğü bir şeddin arkasma mı gömdünüz bozulmaz altmı?Sorular soruyonmı işte ve gece gündüz bir çıkmı boşaltıp dolduruyonmı: Yol uzun ve içimden kopup giden öncünün geri dönmeyeceğini biliyorum.VII.Bir yankı yok mu som yabancıya?Elimde çözemediğim bir düğüm, yüzümü döneceğim bir ateş yakamıyorum terkimdekilerle; Papirüs, tüy, mürekkep.Birşey eksik, bir takı, kopuk dilimin ucunda yerde kıvranan iki anlamlı bir tek fiil, belki karmaşık bir tamİEima: Yıllardır uyumadım, sonsuz bir çalışmada smadım duyularımı, içimdeki organlan kurumaya terkettim: Uçtum ve kanımı temizledim yalnız, aranızda: Hmcahmç nhtımlara uğrayan ıssız bir tekneyim ben.

ENDÜLÜS ŞİİRLERİ

K Lorca’ya, serzeniş

Sevilya yaralamak için, diyordunuz,Kurtuba ölmek için. Doğru bildim, öyle hazır tuttum kendimi: Çıkımmda gri beyaz bir kefen, defterimde, aykırı yerde bitmiş bir servinin altma gövdemi gömdüklerinde âvâre ruhuma yakacaklan ağıdın sözleri: Sevilya gecesi yaralanmali

222

İçin, Santa Cruz’un portakallar altında kapkaranlık bir meydanında deldi göğsümü duymayı beklemediğim saeta, çektim

çıkardım oku sinemden de kan o an fışkırdı kıpkırmızı içimden, Kurtuba gecesi ölmek için, nehrin kıyısma inip kurduğum türküyle, Passeo de los tristos’ta yürürken mi çaldı ‘şafağı yaralayan bin billur tef birden, gömülmek için suskun seçmişsiniz diye düşünmüştüm: Gımata’daki o yolun sonımdan gelecekti, bekledim, bütün geceyi yenebllseydi güneş.

BEŞ GÜLSizin için tuttum beş gül getirdim Sevgili, durup dururken beş kırmızı gül getirdim, kan. Beş beyaz gül süt, beş san gül altın yaprak, tuttum beş pembe gül getirdim Sevgili, tan.Başka bir el koparmış onlan, benim elim bunca korkak: Bir dikmeyi bilirim, bir de dokunmayı: Tepeden tırnağa teniniz yangın beldem, sizin için beş siyah gül parmaklarım,

kömür. Toprak, temas, scihi bir de ak kâğıt, seçtiğim kelimelerin arasında nedense mağrur, ilerlerim karda bıraktığım izler birer ağıt, ayırdım dikenleri: Sizin için bu beş an gül.

PARAMPARÇA ŞİİR Sekiz Parça Erik Satie için

1Saçlannı at kuyruğu yapan bir kadındı, o ölümsüz niscin sabahı.Bahçeler kestane, diken ve çocuk topluyordu hâlâ. Bir bakıyorduk, serin bir soluk taşıyordu sucular.Saçlannı kısraklara doluyordu kadın.Ne zaman birbirimizi görsek, daha

223

o anda başkalanydık. Bir mazgala alıyorduk elimize, en kuytu, en tedirgin tahtalara altm buluyorduk titreyen, uztm parmaklanmızla. Btr soru sorsalar, hemen susuyorduk.IIİşte böyleslne anlaşılmaz, birbirimize durmadan yetebilecek kadar eksiktik. Saçlannı altma dolayan ölümsüz bir kadındı o, bize en kurak çaglanmızdan olanca hızıyla akan, en durgun, kısır anlarımızda gür bir orman kazandıran

Gene de topaldık bütün ayaklanmizm üstünde, kör, duygusuz ve tekildik kalabalıgm ortasında. Umutsuzdıık, seyrek ağaçlar gibi. Soğuk ve gergindik Bir ülkeden ötekine hiç durmaksızm yabancıydık. Doyumsuz bir kısraktı kadın, katı İrisimizdeIIINe zaman öldük? Ve kimlere kaldı bizden artan kuşku, herbirimize dar gelen gövde ve kısık, gizli sesimiz?

Başkalarıydık, kestanelerin arasmdan geçen, nereye gömülsek. Silik, kadife kişilerdik amldıgımız yerlerde. Ve inceden inceye gelişen, beklenmedik, zorlu sağanaklan taşıyan bir rüzgârdı

bizi o bahçelerde unutturan. Oysa, sonsuz bir anı, eskimez bir albümdük esrik beşiklerin dibinde. Sonrasız bir kazançtık, daha 3ntlrlldiğlmiz ânda. Umulmadık, loş bir görümdü kadın.

IVKış, çoğu kez, geç inerdi bahçeye. Parmaklıklara işleyen nemdi, ilk sabah. Dağılan, gitgide seyrelen ışıktı, sonradan. Akşamla birlikte

224

çıplak, yalın bir korku sinerdi tahta sıralara. Gecenin çoğalan etinde göçten artan kuşlar gibi umarsız ve telâşlı, kovuk arardı ses.Güçlüydük güz geldiğinde; sorumlu, kesin ve tümeldik. Yağmur altında ne bir şemsiye, ne bir saçak kollardı kadını: Uzak gemilerden beklenen sessiz, apayn yolculardık. Gizli koyaklardan yabanıl kısraklar fırlardı.

225

ABDÜLKADİR BUDAK( 19 5 2 , Hafik/Sivas)

Lise öğrenimini Ankara’da tamamladı. Kayseri’de devlet me­muru olarak çalıştı ve emekli oldu. 70’lerden itibaren şiirleri Defae. Hakimtyet Sanat, Ozanca, Yazko Edebtyat, Saçak, Bıt^, Adam Sanat, Sombahâr, Düşler, Mmiyet Sanat, Vatlık gibi der­gilerde yayımlandı. 1982’de Topıak ŞUr ödûlû’nde mansiyon, 1994’te Ce^un Atuf Kansu ve Oıiıon Murat Anbumu, 1998’de Halil Kocagöz ŞUr ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Geçti Ükyaz Denemesi (1978), Şimdi Yaz (1980), Gömleğim Lejda Desenli (1981), Sevdanm Son Kerem’i (1985), tınmanı Gül (1993), Yanlış Anka Destam (1994), Aşk Beni Geçer (1998), Endlşdl Fe^eğen (1999), Ahşap Anahtar (2000).

AĞIR SUÇKan kaybından ölüyorken görmüşler Sözünü sözlükle sınırlayan ozanı Sonunda tükenişin konağına sığınan İç cebine koymuştu incecik kitabını(Yapay esen yelin çıkarttığı hışırtı Doyurur mu kişilikli yaprağı)Yine de önemseyin çiçekler atın üstüne Ne de olsa ozandı güzelliğin yaşıtı Gelecek kuşaklara yararlı olsun diye Aşağıdaki tümceleri taşısın mezar taşı

(Kuş sözcüğünü kuştan fazla sevmişti Suçu şuydu: çift kcinatla yetindi)

ADINAdını anıyorum yangm çıkıyor Adını anmadığım zamanlarda üşürüm Bütün gemilerden kovulan tayfayım ben Çünkü güllerimi denize düşürürüm Olmadık zamanlarda geliyor adın Kanştınyor beni çocukların arasına

226

Yeniden İşe alınmamı sağlıyor Ricalarda bulunarak kaptanaSaksüı bir pencereden giriyorGece yatısına geliyor adınSokuluyor yorganımm altmaGüzel şeyler oluyor anlatsam anlatamamDiyelim su dolduruyor çöldeyken mataramaAdın göle inen geyik sürüsü Saklıyor avcılarm tüfeklerini Bir kitap dolusu şiir oluyor Çözüyor gecenin dilsizliğini

Adın ipek gömleğimin deseni

AŞK BENİ GEÇERÇünkü bacakları uzun, mesafe tanımıyor Çünkü rüzgârın altında, büyük deneyiminde Elbette aşk beni geçer haritayı kendi çizmiş Dağlan iyi biliyor, nehirleri deBir ateşin koynunda uyuyorken bile geçer Serin su başlannda dinleniyorken bile Ve ben onun peşinden kurşun olsam yetişemem Olo^anusa vardığında göle gelmiş olur mujmm O çınar olduğunda yaprak olur muyum ben?Bir dille yetinirim, bütün dilleri öğrenmiş Dumana tanım ^cinm yangınlardan geçmiş o Ben merdiven anyorken çoktan çıkmıştır göğe Bir kadının saçlanna takılıp kalmış iken Ruhunu ele geçirmiş binlerce sevgilinin Bende bir esimlik yel onda her zaman deprem Elbet aşk beni geçer Tren rayların üstündenAşk şiiri yazdığımı sanınm ne hafiflik Destam bitirmiş olur ben çıkarken ilk dizeden Uçup gitmiştir evet dünyayı kanat eylejrip Ben iki teleği yan yana getirmişkenAşk beni bir daha geçer Tren rayların üstünde

227

SEÇİM SONUÇLARIAhırlar içinden kır kokulu bir atı Adı gül olanını çiçeklerin içinden Ekiebi sanatlardan şiiri seçiyorum Sesimi seçiyorum kör kujrulardan Ressamlar arasmdan Nuri lyem’i Neyden hıçkırıklar ağaçtan orman

Agn adlı bir dagı ağrıyan yerlerime Kadm adlan içinden beş harfli olamm En mahzun duruşumu fotoğraflar İçinden

Kanatsız kuş resmiyle süslenmiş mektubumu Postacılann greve gittiği günden

Kayığmı kaldırıma bağlamış biri Yerine geçiyorum şu sıra Ankara’da Dev konseri kaçırmış bir kemanm Hüznüyle dönüyorum uzun provalaraRaylara bağımb trenleri hep Kaybolmuş çocuklardan bir cumartesi Annemi seçiyorum annelerin içinden Babalar İçinden en genç öleni

ESKİ DEFTERBir şair demişti ya “askerim ağzım kuşlardan”Ben de bir dönem öyleydim, daha çok da öyleydim Tayinim ürkek ceylanm gözlerine yapıldı Bahar kur’alanndan hep güz çektim efendim

Postalm yol bilgisi beni aştı her zaman Kaputum kuş joıvası için elverişliydi Ağlatmaya başlar ya bir mektup zarftan Eğitim molasmda nişanlı bir askeri

Yağmurla yıkanmış tören alanlarından Terfi edip çıkamazdım saksıdan bir bahçeye Üstüme kış örttüler yaz gününde efendim Askerdim üşümedim, dondum kaldım sadece

228

Gizil bir kuş teleğiyle kışlanın duvarına Gece nöbetierinde dörtlükler jrazan bendim Yürecl|l el yakan kurşun asker olarak Terhis ettiniz beni, sagolunuz efendim

BİR İPEĞE DOKUNUŞBir şair bir şaire elini uzatır mı Böyle sorular sorardım küçükken Adı Turgut Uyar’dı tutardı ellerimden Çığ düştüğü sıralar sözcüklerimeBeni özetlemek için şu dizeyi yazardı:Yaramda açan lale

Laleler açardı yaralanmdaMelih Cevdet, Necatigil, daha sonra Hilmi Yavuz Gül örttüler üstüme yorganım kaydıgmdaÇay İkram eder miydi bir şair ötekine Bunu yapeirdı EdipBir otelin balkonunda olması koşuluyla Mendilimde kan sesleri olurdu Şiirin kapısmdaAltyazısı Ek:e Ayhan’h filme Sinema biletleri Ülkü Tamer’den Ben 5rlne kırgımm kime gideyim Evde midir acaba Haydar ErgülenBir şair bir şaire elini uzatır hep Kan sızdığı saatlerde lalelerinden

FESLEĞENİM YOK ARTIKÜstüme düşmeyen şeyler üstlendim Rüzgârlı günlerde çiçek tozu olup da İncir yaprağmdcın söz etmek gibi Trenin önüne raylar döşemek Yolcımun azığına kitap koymak örneğin Fesleğenim yok artık diyen herkese Menekşeler önermeyi ilke edindim

229

Ceylan öldürmekten bahsediyorken Dirsek temasta bulunurken avcıyla Çapraz fişekliği olan bir tüfek Üstüme vazife mi bilemiyorum Büyük saatmı kuran şairler gibi Koskoca ormandaki yalnız ağacı görmekOnarmak vazifem mi su alan,tekneleri Serin göller düşlerken, tuzlu denizler ya da Fesleğenim yok artık menekşeler getirin Benzinle söndürülmek isteyen yangınıma

L(*)Al şunu bir yana koyYüzünün allığı say, gözlerinin rimeliBoy aynası niyetine al şunu bir yana koyKitaba dönüşecek defterden bir şiir seçAşkım doğrulayan ozanlık belgesineElbette uygun düşerAdını ver çekinme

Şiir yazmali kolaylaşır L diye seslenince Kanım kaynar, kalem işler, sözcükler Oturur yerli yerine “İşgalci bir aşk bu”Kars'ı öyle seven ozanm değişiyle

Al şunu bir yana koySonra geri ver bana, jmrekten isteyince

(*) Leylâ

230

MÜSLİM ÇELİK( 19 5 2 , Erzincan)

Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nden mezvın olduktan sonra edebiyat öğretmeni olarak çalıştı. Yazko Eddatyat, Brc^, Vaıiık, Adam Sanat gibi dergilerde şiirleri yayımlandı. 1989’da Ce^un Atuf Kansu Şiir ödülû’nû kazandı.

Şiir kitaplan: PeıyEivşan (1988), İhbaılı Gûl (1990), E ıztn- can’da Yağmurun Şaıkısı (1993), H ayr^ Yitik Ülke (1996), Gö­ğü Kokla Açıbısm-BeşÜEte Karanfil (1997), Ur Kuşu (2000).

AH ÇEKEREK ÖRTÜYORUM ÜSTÜMÜUzaklann titrediği Yol boylarmınVe meşelerin çocuk soluğuyla serinletebildiği Bir yaz günü

Öylemesine daldırdı ki bıçağım dalıma adam Oynatarak çekmek zorunda kaldı

Gözlem bu ya.Saniyede üçyüzelli kezKanat çırparmış sineklerDakikada iki metre yürüyebilirmiş karmcalar

Bir kızm karyolasından kayıverince Ak gelinliği

Kor gibi dudaklar Allanmış yanaklar

Ah! çekerek örtüyorum üstümü Dişlerim ağzımda bir avuç kemik Of çekerek, çiziyorum yaşamamm altım Düşlerim başımda dere çakılı

231

BALAMHer kapı ağzında Sorulduk balam

Ülkelerin nabzında Vurulduk balam

Ceviz dallanyız yerlerde Kocaman, büyük

Ne kiYaprak kedi kuleıgmda Tomurcuklar ayaktadır

Durur elbet çiçeğe

GELİŞİN YANARDAĞIN PATLAMASIYDİDallara akşamm alacası konmuş Sabahın duruluğu çökmüş göz içlerine yeryüzüne dünyamız çizilmiş

Süzülüp kirpiklerinden sevi Hançer işler gibi canevime- Giden gitti dönmez geri gelenler hep başkalan kimse tutmaz yeriniDuyuyorum hâlâ sıcakhğmı yüreğimde, jKiregini -

ÇÜNKÜ ONLAR GİTTİĞİNDEN BERİ SICAK GÖZBabam geçti gözümün önünden külot pantolonu, uzun çorap (goğalar) ayagmda evlerin bacaları yitmiş karlan dizliyor bircik odamızm ortasma düşüyor aka

Eli sekizin soğuklarım düşündüm Vatan cephesi yeni kurulmuş

Î32

Kapkara bl bahar uyanmakta Belli dağılacak bulutlar serpiyor

gönlümüze gög seli Masalsı yaz göğü geçiyor gözlerimdenO, çelikten ipek teli Küçük bir sayı kız üzüm tiyeklerini

döner böcekler vızıldıyor Dîiha kardeş babamız şurdan salınır yürürdü

Anam başmda tepsi, içi kajrsı dolugarip kuş gene böyle üzünçlü ötmüştü

Sen karşı durmuştun dağlara taş atmış toprak atmıştm / gülerek çitlembik ve

yıldız böceği yerine

Sözün kurşun sayıldığı süremlerde ellerini tutuyorum yelin dal yeri banşhyor kınisa da

Hey ozan, yıldızlann 3rüzüne bak, ısmdır cılga yolda, düş içinde akağaçlarda

On’lar gittiğinden beri sıcak göz / söz öz

233

HAŞİM ÇATIŞ(I9 S 2 , İstanbul . 1994, İstanbul)

Kadıköy Maarif KoleJI’nde ortaöğrenimini tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi İngiliz Filolojisi Bölümü’nü bitirdi. İlk şllrl 1976’da Doğrultu dergisinde yayımlandı; daha sonra Sa^lc, Tûridye Yabalan, şiir Ati gibi dergilerde göründü. Asıl so­

yadı Müftüoglu’dur. 80’lerin sonundan itibaren yazmayı bırakıp İnzivaya çekildiği Mavlşehlr’e giderken, I994’te bir trafik kaza­sında yaşammı yitirdi.

Şiir kitapları: Şehir Şarkıları (1974), ŞiMer (1976).

GİT SAVRULBizi öldürdüler artık haberin olsunGit savrul hasretle ara o çeşmeyiSuyun yıllarca içini çekipBizimle söyleştiğiO unutulmaz köşej^ hasretle araVe uyku da öldürüldü haberin olsunGüzel şeyler bitti sevinçli sesler söndüKaynak kurudu çeşme yıkmtıya döndüKimse kalmadı buralarda gittilerHer gideni bir sokakta sıkıştırıp katlettilerHaberin olsun buralar şimdi bomboşÖlüm geldi yerleşti sevinçten sarhoşGit savrul oradan oraya koşHasretle ara o çeşmeyiÇık sahneye yüzüne boyalar sürBir palyaço gibi düş kalkBlzlerl güldür

234

MEHMET MÜFİT( 19 5 2 , Manisa)

Ortaöğrenimini Haydarpaşa Llsesi’nde tamamladı. Bankalarda ve reklam ajanslarında metin yazan olarak çalıştı. Üç Çlçdc ve Poett- ka dergilerinin yaym kurullarında bulımdu. Şiirleri 1981’den İtiba­ren Sesimiz, Yî^ Sooıut. YetyOzû Kmuıldan. Vaıbk gibi dergüerde yayımlandı. 1990Tardan İtibaren edebtyat dünyasmda görünmedi.

Şiir kitapları: İstanbul'un Agır Sultanları (1984), Tekkede Ba­har (1986).

ÖVÜNÜYORUMevine uzak daktilosuna yakm gçnç bir kadınm güneş girmiştir kır çiçekli perdesinden küçücük mutfagma.dolap açılmış, su uyanmış, ayaklanmıştırçatal bıçak tabak ve dünden kalanyarım kilo kıyma.kolay değil, şu öğleüstüdakikada otuz sözcüğünağırlığı var parmaklarmda.

BİR ÇAPAK ÖYKÜSÜyağmurlu bir gündü abi yağmurlu bir gün ilkyazdanbir çapak firladı toma tezgahmdan ağır çekiminde gözlerimin

ilkten küçücüktü çapak kekik kokulu bir oda geliyordu gözlere gözleresonra serpildi çapak dost sözcüklerden bir kolye geliyordu gözlere gözlerebüjrüdü çapak sonra hediyelerden portakal kolonya geliyordu gözlere gözlere

yağmurlu bir gündü abi yağmurlu bir gün kapandı gözlerim

235

AYTEN MUTLU(19 5 2 , Bandırma)

Ortaöğrenimini Bandırma'da tamzımladı. İstanbul Üniversi­tesi işletme Fakültesi'ni bitirdi. Banka memurluğu yaptı. Şiirle­ri lOSl’den itibeıren Yazko Edebtyat. Edebfyat 81. Yeni Olgu, İmece, Vailık. tnaanol gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları; Dayan E y Sevdam ( 19 8 4 ) , Vaktohır ( 19 8 6 ) , Se­ni ödedim ( 19 9 0 ) , KOI tz ( 19 9 3 ) , Denize Doğru ( 19 9 6 ) , Çocuk ve Akşam ( 19 9 9 ) .

GİDELİM

uzaklara gidelim, jragmurun çanlarma ışıgma gölgeler kralmm, suyun çıplakhgma yürüsün yol, uysal ve inatçı bir yoldaş yammız sıra, çoğalan arzusıma patlkaleuın ay tozu yamaçlara, kanın çıglıklarmadursun zaman, biz gidelim, çağrılı bir konuk gibi gidelim göğün suretini çizen denize, kımıldaysın taşlann şarkılanna, yeraltı madenine kardeş dağlann, sözün tapmağma, soluksuz yanlaşma yalnızlıklann, altın bir muştu gibi soluk soluğa

çocuk yüzlü sabaha, delikanlı günün saydamlığma bekleyen rüzgârma çöl yıllarmm, kurumuş dalların içindeki yaprağa, kızıl bir nar olup çatlasm güneş, biz gidelim üzüm buğulanna, kum aksın, söz yürüsün harltalann yıldız kavşaklarınasessizliğin ardma, yalanların, ürkünç avuntuların uğramadığı orman yalınlığına morötesi sözcüklerle gidelim, ötesine geçelim taş duvarlarm, karanlık sokakların kıvılcımına, okşayan yalımma otlarm ateşin ve külün barıştığı toprağa, içimize gidelimçmgırak seslerine bilge hayaün, sevincin atlasma ufkun yatağım sersin gökyüzü, dans ederek kanın mağarasında dönsün mavi bir buğu gibi dünya, biz oraya gidelim, elma kokulanna, ne varsa yitirilmiş çağırsın aşk, adımızı güzelliğe sora sora gidelim

236

saf mücevher günlerine, mor sümbül gecelere unutulmuş şaflığm İzlerini süre süre gidelim çamurun ruhundaki aayla yakıp meşaleleri, biz nereye gidelim? o geniş deltasma yüreğin, ömrün köpüklerinde açan o yakut güle... hadi gidelim

SUDUR, YÜRÜRebrull bir nehre akargüneş akşamlan mahzım ülkemdedağlara kıpkızıl ateşler yakargün sırtlanır heybesiniaçar bohçasmı gece gölgeliklerdekurşun değmiş aha kuştur akşam kanatlan kızıl güne boyanır ay çelik sustalıdır çıkar kımndan karanlığm boğazma daj^anır yaslar başım dağlar aym eteklerinekuşanır karanlık silahlarım siner gölge, dal eğilir, taş susar eşkin taydır, açar rüzgârlara kanatlarını umuttur o, gecenin döşünde yıldızlar

yakaruykuya düş düşürür sevda alazlanır yelelerlndegece baskma çıkar esrimiş kentlerimde siner sokak, lamba söner, kapılar örtünür korkularmısudur yürür, uçurumlar sesidir gecenin

ensesinde yürür türküleyerek uzun kış çağlarım kıvılcımlar götürür en dipsiz denizlere

güneş akşamlan jnardumun deığlanndan ebrull bir nehre salar ışıklarım uyur kuş, u j ^ kuzu, Asıltılar çekilir

kavaklardansudur yürür, can uyumaz bilenirkaranlığm bağnndabilenir al şafağın doğuşıma kan revan

237

OYA UYSAL( 19 5 2 , İstanbul)

İstanbul Mecidiyeköy Lisesi’ni bitirdi. Çalıştığı bankadan 1992’de emekli oldu. Şiirleri 1970’lerden İtibaren Sestmlz, YEudm E d d b ^ Gösteri. Vatlık. Yaşam tçtn Şiir. Yeni BIçem. TOık Dlll. Yaşasm Bdebt^ gibi dergilerde yayımlandı. 1974’te İstanbul Rad­yosu 50. Yfl ^ BblndUk ödOlû’nû, 1997'de CqAıun Atuf Kansu ŞUr Ödûlû’nü, 1999*da Cemal Sûrtya ^ Ödûlü’nü kazandı.

Şiir kitapları: Iklll Dûşüncder (1972), BOyûk Düşlerin Tûıkû- sd (1974), Savaş ÇocuUan (1976), EUm Sende Ayışı^ (1994), Yfl- dız Kokuyordu Gökyüzü (1994), Uçuruma Düşen Nehir (1997).

UZUN YOL SÜRÜCÜSÜbir değirmi tülbent

taş baskılı çözer dilini jmreginin üşütme beni örtçiçekli yorganmı sevdanınuzun yol sürücüsüyüm

samanyolımdasürerim acıyı

üstelik umut kaçakçısi3om yüreğimin davulları

sektirir gizimikorkmuyorum gülüşüne yapıştım eteğim masal dolu

SEVDAN YASTIĞIMIN ALTIND/^Şimdilik buralarda sesini biriktiriyorum anılarımızdan kolaj yapıyorum, gözyaşı hokkamı

dolduruyorumyaşanacak günleri ipe diziyorum - saklıyorum geçmiş zaman grilerim ayaklanıyor, gelgitim sıklaşıyor paranoyama bir çizgi çekiyorum... Çekip gidiyorum

238

Gece mİ?...“Var git İşine"... Gitmiyorkapıyı tıklatana “kim o” dlyorvım, seni sordular mı

“şuramda"hüznün kozası çatlıyor,ayışıgım yatıya çaginyorum, kirpiklerim birbirine küs.Çalar saatimi “seni sevlyorum"a kuruyorum.

Kabuslarımı, öfkemi, migrenimi çekmeceye tıkıyorum,kilitliyorum

sıra dışı mutlanmı çerçeveletiyorum tanımadığım yüzlere yüz vermiyorum... tamdığım yüzlere

bir gülücük yüzde elli acımı elletmiyorum acır diye elleri.Bazı bazı bir sırça kavanoza kapanıyorum - tozlu gemiler geçiyor... kuşlar göçüyor... o gavur ölüsü bina öyle

durup bana bakıyor bir bulut hüngür hüngür ağlıyor... ansızm gülüyor sonra gökkuşağı saçlarımda kurdele.Dahası mı,düşlerimi sıcak tutuyorum, yüreğime tutunuyorum kiril beyaz günleri İlaca batırıyorum.Tanımadığın dişilerden şeker alma sevdan yastığımm altmda

KAÇ ŞEHİR VAR ARANIZDAÇiseleyen yağmurun altmdaki şehre bakıyorsun yokuşa yaslanmış evin rüzgarm arkadaşı ama sen bir kenara bırakılmış gibisin sanki sesinde gözyaşlaın...- Sevişirken söylenen yalanlar kadar güzel olsa keşke her şey

diyorsun,kül renkli bir gece başlarken sende.Sonra açıyorsun bütün ışıklanhayattan caymış kadmlann o kasvetli karanlığıürkütmesin diye hırpalanmış bir çocuğu.terk etmek bir tür başkaldın mı yoksa sendeama bu yıldız tarlasımn altmda içinde iyilik kalmış biri varşiddetle sanlan ve usulca sevişen biri uzaklarda.

Sahi! kaç şehir var aranızda?

239

SOKAKLARNe zaman yürüsem kendime, dalgm,gözlerimin İçinden dalıp gidiyor uzaklara sokak. Ansızmkar kokusu, ansızm yüzünde ya dönmezse korkusu.

Sokaklar, sokaklar... Kınk hayallere çarpıp dönen bir çığlık olsam da, sokaklar sevdim, sokaklar terk ettim sonu karanlıkta kaybolan

acınm dilinden hüzne çevrilmemiş bir romandı henüzzaman.

ölü kuşlan okşayan iyi kalpli rüzgâr, ruhumu önüne kat,

hayatıım- yolvmu kaybetmiş kör bir sokak kadar yoksun hayatımı - yalnız ve yaşh bir keşişin gözleriyle seyrettiğim hayatı.İşte bırakıp gidiyorum. Bırakılmış bir keder dolaşıp dursun odalardan odalara artık.

Artık buğulu gözleriyleyüzü

henüz kurumamış suluboya bir resim

olmayan birine bakar gibi uzaklara bakar sokak.

UÇURUMA DÜŞEN NEHİR Sende bu yükseklik korkusu,boşluğunun kıjasmdan geçmişe baktığm gün mü başladı oturduğun yerden seyrettiğin kuşlar bile ürpertiyor içini. İçin ki uğultulu bir orman. Ruhımu çizen, kanatan dallar

ve rüzgâr...

- Ah! kalbin sürgün günlerinden kalma hüzündiyorsun

yüzünde güzden gölgelerle karşılarken akşamı kucağında yalnızhğma sürtünen kedin.Tanımlamak gerekirse bir imgeyle seni

uçuruma düşen nehir... Oysa şehir aşağıdan seni cağınyor.

240

YILMAZ YEŞİLDAĞ(19 5 2 , Emirdağ/Afyon)

Bursa Eğiüm Enstitü Türkçe Bölümü’nü bitirdi. 1984’ten İti­baren Evrensel KûttOr, Damar. Karşı Bdelı^t. İdcendeı re Kl- tı dıgı gibi dergilerde şiirleri yayınlandı. 1987’de Sabri AkiQr Şi­ir ödtUa’nü, 1989 da Petrol-îş Sendikanı ^ Yanşmaa Üçûncû- Mk ödttiû’nü kazandı. Şiirin yanısıra, düzyazılarından oluşan kitapları da yayınlandı.

Şllr kitaplan: Sevgimi Sunu^arum Sana (1985), HCkzûn Yagonır- lan (1987), < ebOz Ülkenin SOyleaoeal (1991), Yaşamm Halıkarlatn- de liOltan (1995), Ctamet ve CInagret (1997), da Bitti (2000).

RİCAT

I.ürkek bir noktîisını bul gözlerinin oraya dök damlaleırmıminik bir çığlıkta bile örselenen bu dag benimdironun için her sabah okşanan bir kuşunkaranlığa dikilmiş gözleri ellerime düşer fotoğraflardankoyaklanndan üşkınr apansız kovulduğum türküler anımsatır bu kentin neden bu denli sanşm olduğunu

yıllardır akrebim koşaradım aradı yelkovanım saniyeleri yağmalanmış saatlerini kadranımia kattm ondandır doğru adreslere zamanmda varışı sözlerimizin yağışm nice yangınlar alazlandıracak daha ve her düş kendini çoğaltır uykusuz sabahlarda

yeni bir gökyüzü yarattık bulutlanmzla ustasıyız vagonlan birbirine eklemenin taburcu olmuş hastalar gibi kucaklıyoruz akşamlan

İçdenizler büyütüyoruz admı çoktan koyduğumuz kuşlarm gülüşü değişiyor giderek balıkların öpüşü yelkenlileri sor bakalım:hangi ırmak geri döner çıktığı gözeye?

241

sesime sokul, joizüm yüzünü sarsınal, bu, gözlerimin kıyısmda bekleyen teb'anşu, tutanaklara sığmayan direncimson kurşunumdurteslim olmamak için sakladımsorma geriye kalam13^ tanırsın )^egiriin saçaklannda konaklayanıII.ricat borusuçakıltaşı gecelerine dön ey çocuksenin sularında yüzmüyor artık o deniz kızı.

CİNNET VE CİNAYETDeli çocugumdur,Darmadıgm ederim bu kenti sokaklar dağlara kaçarHiçbir kılıç çözemez bulutlarma attığım düğümleri İçinde ırmaklcir kurur, denizler çekilir, yosımlara sığınır balıklarDeli çocugumdur, yaparım, bilirsin!Apansız bir depremle sarsılır bu kent Boy boy fotoğraflarım basılır kuponlu gazetelerde Ratingli kanallara haber olurum, ağlarsm... Boğaz’da bir balığa sığmır, türküler söylersin Seni benden kendimi kendimden kurtarırım Kan tutar gezdiğin kaldınmlan, sözlerine bulaşır Arkana gizlediğin ellerinde taşırsm cinayet aletini, ağlarsm...Dell çocuğumdur, yapanm, bilirsin!Her gece kollanna koştuğum canavarm dişlerinde sallandırırım köhne bedenimi “ölürüm k£mlım olursun" hesap soreir ceplerindeki amlar Gözlerinin ortasında kalan bakışlarım.Yalnız bir yıldızı okur, kendini ararsm, yanarsın...Geri dön!Yatağıma bıraktığın sıcaklığın soruyor seni Odamdaki ayak tıkırtılann, suretin Ağlatma içinde uyuttuğun körpe çocuğu.

Deli çocuğumdur, yapanm diyorsam, yapanm, bilirsin!

242

ŞAVKARALTINEL(19 5 3 , İstanbul)

Ortaöğrenimini Türkiye'de tamamladıktan sonra 1972’de yurt- dışma gltü: dört yıl ABD’de, on üç yıl da Iskoçya’da yaşadı. İngiliz şairlerinden çeviriler yapti. Şiirleri lOSyden İtibaren Sombahar. Gösteri, Vaılik gibi dergilerde yayımlandı. Halen Londra’da yaşıyor.

Şiir kitapları: KraMçeAnktoıya’nm Düşü (1991), Gece Geçflen Şehlıler (1992), Donuk Işıldar (1997), Kış Güneşi (1999).

İYİ Kİ YOKSUNO şendin onlar gözlerindi hiç yamimadım 3Tüzbinlerle yaşadım güzelliğinidenizleri bedıklar denizlere taşıyordu sırtlarında dağlar küçülüyordun düşüp düşüp avuçlarımasana bir şeyler diyecektim kimselerin demediği hiç ummazdım

yine bir yerlerdeo herkeslerin sabahlan oluyordu

şimdi sen yoksun 15 kİ yoksunbir çırpıda tüketmedim güzelliğini

manzaraya bakan altmışlarmdaki adamm nasıl biri olduğunu çıkarmak güç değil:Bu yörede doğmuş, gençlik yıllarma rastlayan savaşta biraz işbirlikçilik ya da pasif direniş, sonra çiftçilik hep;çevredeki her tarlanm kime alt olduğunu ve ne kadar ürün verdiğini bildiği, yağmur yağacağı zaman bunu tepelerin renginin değişmesinden anladığı, salt kırmızı şarap içtiği

243

ve şehirlilerle yabancılara kuşkuyla baktığı belliYine de, böyle düşünmek yanlış belki de:Yıllarca Martlnlque’tepolislik yapmış ya da genelev İşletmiş,kadife gibi kara ve 50imuşak gecelerve papağan çığlıklanyla tanışık,tavanda köhne blf vantilatörünağır ağır döndüğü gergin odaİEurdasert yüzlü adamlarla İskambil oynamasım,bıçak atmasmı, yumruklarını kullanmasınıve ağlayan kadınlan susturmasım bilenbirl olamaz mı?Ama gerçek ne olursa olsun, kuşkusuz bir şey varsa o da nereye ait olduğuna böylesine emin bir valizin hep sahibini elinden tutup evine geri getireceği sonvmda.

BALONLARYaz akşamlan hava daha kararmadan bu yörede büjrük balonlar beliriyor gökte bazı; baş aşağı armutlar gibi süzülüp geçiyorlar yavaşça, brülörlerinin alevleri arada bir parlayarak.

Ve onlardan birine binip yükseldiğini düşlüyor insan; rüzgârın kımıldattığı ipler, boşlukta sallanan sepet ve aşağıda tanıdık coğrafyası bir hayatm:Umut çayırlan, sevgi tepeleri, düşlerin sona erdiği karanlık korular.

244

bellekten silinmemiş bir İki acı kasaba ve kıvrıla bükûle uzanan yollan pişmanlıgm, hepsi küçük, uzak, uyumlu ve neredeyse önemsiz artık gün agır agır sönerken.

ORTA BATI'NIN ÜSTÜNDE UÇARKENYeni yılm üçüncü günü:Watergate’le Vietnam haberleri arasmda Nlxon kaygıh ve yorgım hostesin getirdiği gazetede;Noel’i arkalarmda bırakmış yolcular sessizce oturuyor koltuklarmda tekdüze uğultusu motorlarm öğleye doğru İterken saatleri.On bin metre aşağıda Ohlo sonsuz ve bembeyaz, pamuğa sarılmış çiftlikler, gümüş rengi ırmaklar, kürenmiş yollarda İlerleyen bir Ud oyuncak araba.Bitmez cansıkmtımm içinde İlgi duymad£in hiçbirine bunlarm bakıyorum arada bir camdan,

bilmeden kann eriyeceğini bir gün ve akıp gideceğini parmaklarımdan.

245

METİN CENGİZ( 19 5 3 , Kars)

Erzurum Atatürk Üniversitesi ve İstanbul Marmara Ünlversl- tesl’nl bitirdi. Bir süre Fransızca öğretmenliği, sonra değişik ya- jonevlerinde redaktörlük yaptı. Neruda, Prevert, Güllevlc gibi şa­irlerden yaptığı çevirileri kitaplaştı. Şiir üzerine düşünen, yazan bir şair kimliğiyle de göründü. 198011 yıllardan itibaren şiirleri Yazko Edebiyat, Broy. Yeni Düşün, Vaılık, Adam Sanat, Göste­ri gibi dergilerinde yayımlandı. Şiir konulu denemelerini ŞUrin Gücü adlı kitabmda topladı. 1996’da Behçet Necatlga Şiir ödü- Uı’nü kazandı.

Şiir kitapları: Bir Tufan Sonrası (1988), Bltyük Sevişme (1989), Zebirfnde Açan Zambak (1992), îpdCA (1993), Şaıkılar Kttabı (1995), G e n ^ Çagı (1998).

ORTAK DİLŞehirde bayrak açmış ordu gibisin çiçeklenen ağaçtan habersiz, gençlerden ellerimizle kazıyıp çıkardığımız o maden...Bak sessizce gövdeni okşamakta sabah yırtılmakta günün perdeleri dalga dalga ilk sıçrayan ateş gibi ormandan

Kurduğım düşler tenha yerlere ıslak terli, yorgun bir atın soluğuyla ulaşmakta özgürlüğü andıran gürlükte... o an sessizlik kuşlar gibi jmreğinden jrüreğime uçmakta güzelim rengini ve soluğunu alaırak

Diyorum zamanı. Hadi dökümünü yapalım duru sular gibi gözüksün herşey okuyalım sonra herkese ortak bir dil olsun o zor günler için yalnızlık anlan İçin dünyanın en yeni tüzüğü oluşsun

246

savruliardu hep beyazlara kışın sesi

senin sustuğun sonsuzluğa bir zaman İnsanlar sabaha karşı ulaşırdı İnce bir yaradan çıkılan yolculukta ölümün o sakin soyulan kabuğunda çocukluk dağizınna kuşlan konarak

kuş günleri, sessizliğin kazıldığı gökyüzü şenliğiyle örtü gibi geniş bir aşk beldesi bu beyaz hüzün hurdadır denir biraz gölgrüzünün hüzne yazması hem kıştandır hem de yaz

artık ne sonsuzluk ne yol kuşlar savrulur kış İle imgemizden bize yaslanan mevsimler ölüsü nedense gören herkesi ürkütüyor kapımıza gelen kar gürültüsü serçelerle bqraza uçuyor

MOR SESSİZLİKBırak kendini aşkm geniş tapmağma Dilin o jrumuşak köpüğüne bırak Yeniden doğ kırmızı ışıklar arasmda

Dal çağlayan mehtabmSese düşen mehtabın fosforunaVe mavili yağmur gibiUzan yaşayacaklarmaİsteğin çagnsmm büyüdüğü yerde

Sürsün yolculuğun, atıl kollanna karanlığm Konuşmalar, bakışmalar, bizi biz eden herşey Kalsm derin anıların kıvnmlarmda Mor sessizlik, soluğumuzdaki uyaklar Aramızda köpürerek akıp giden nehir Ve uzandığımız yumuşak yorgunluklar Sabahlara yakın hazlarm ardından gelen

KIŞIN SESİ

247

Buluşsun Eikşaının göğsü üstünde Birleşip aynlan İki yol gibi

O çiçeklenen boşluğunda benliğinin Bul ve jritir kendini YaşadıMann, yaşayacakleınn Kavgaların, aşkların Karışsın o sonsuz dalgalara Anımsayış sabahı gibi çeşmelerle akan

AŞK TÜKENİYORBaharın en geniş çağına yaslanıyorum Gölgesi büyüyor sessiz çığlıkların Amlcinm üstüme devriliyor Sular kuruyor, kendimi bile anlıyamıyorum Sözcüklerse kınlıyor dokunsam

Bu ağaç denize doğru ölü bir kuş Bir sıkmtı imgesi çoğaltıyor boyıma Taş çatlıyor, buz eriyor, toprak göçüyor Gök yanıltıyor yol izlerini Aşk tükeniyor, aşk tükeniyor, aşk tükeniyor Aşk tükeniyor, o karnınızda açan çiçek Aşk sahiden tükeniyor, usamyorum Sabotajlar yazıyorum suyvın belleğine Su)am o sonsuz belleğine

Yollar yıldız dolu, incilenen kum Martıları unutmayın, sesteki sesi Çünkü köpükten bir gülü Yaratma isteği benimkisi

248

EKOL ÇANKAYA(I9S3, Turgutlu/Manisa)

Ortaöğrenimini Turgutlu’da tamEunladı. Istaınbul’da bir süre gazetecilik öğrenimi gördükten sonra Ankara Üniversitesi Siya­sal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi. Çeşitli yaymevi ve reklam ajans­larında çalıştı. 70lerin sonundan İtibaren şiirleri Yansıma, So­yut Yeni Detgl. Blılkim, Yasdco Edeb^t. Sanat Olayı. Adam Sa­nat gibi dergilerde ya5ntmlandı. Dergilerde yazdığı ve kitaplannı yaymladıgı jallarda beğeniyle okunan şairleri arasmda anıldı. 1990’dan itibaren şiir kulvarlannda görünmedi.

Şiir kitapları: Cehennem Biziz (1976), Asıl Adı Gölıyüza (1985).

ASIL ADI GÖKYÜZÜBir gülün çizdiği boşlukta bakışlarımHız istiyorum, bir bulut aralığmda oSağnak diyorum, gözlerimizde birdenDuraklar, pazar sabahlan, uzak Marmarisler’denYapraklan deli bir güneşle ıslakBir günde uçup dönerek güneye, terlemeyeBuğular içinde yol alıyor gül.

O var ya yıllardır sana yönelmiş Geç kalmamış merhaba Sisten sıyrılan uçak İdamdan az önceki telefon Düşün, postaaja ke3riflendiren telgraf Bımlann tadı gibi, gül Zaten başından beri ellerimizde Epeydir ezberlemişiz yakuttan hızmı Duymuşuz buğulu rengini Saçisınmızda meşhur sarhoşluğu Sana yaklaşıyor gül.

Ona bu hızı, ona rengini veren Biliyorsun, eylülün en haylaz yeri Hisar’ın en güneşli odası

249

Yıllara dlrenebllmiş olmaktşte terliyor geneÜstümüzden geçiyor hızlaYazlan koca bir güneşle yaşamış, saydamGüz olunca sagnaklar emdirmiş onuBiliyorsun şimdiler daha bir yoğunÖzlem ko3oıltuyor rengini çünküŞimdi iyi bak, yol alıyor sanaİyi bakalım n’olur,Daha bir yakuta kessin rengi.

Adına gül demişiz bütün zamanlar için Oysa bin kılıkla gezdiğini biliyoruz Çığlıklar savurtan karlı bir tren Tel örgüleri aşıp geçen oKadınların sancısı onunla gülümsüyor dünyaya

Onunla almıyor vebanm ve cüzzammHer bir salgmm önüİyi bak dostum, ijri bakalım.Yaklaşıyor hızlaKaç yılÂr satır satır kurduğumuzGeleceğimize bizimArkadaşlık, sevgililik vesaire onımla.Yol alıyor gül.

Sana yaklaşıyor ki bir daha tam Şimdilik gül diyorum ya ona Sümbül de olabilir özgürlük bayrağı da Begonya, zejrtin dalı, İznik çinisi Bütün zamanlann en iyi filmi o Atletler onun hızıyla rekor yeniliyor Ve onu kanatıyorlar Kara Afirika’da İnsan bejnlnin kırbaçlanna karşı Bütün isyanlan o başlatıyor Ele geçirilmeyen tek elebaşı o Binlerce millik, on altı rüzgârlık ayrılıklar Biraz olsun onunla dayanılır Asker mektuplarını o taşıyor Dvorak oluyor yapayalnız kalınca Dünyaya kulak kesilince no passaran Jazz ve türkü, pan flüt, ağır halay

250

Titreşim deyince İnti lUlmaniŞili’de persona non grataSöz resimden açılınca duvar ressamlarıGökkuşağı için çarpışıyor Greenpeace saflarındaŞimdi gül deyip geçtiğime bakmaUnuttuğumu sanma,Omuz omuza bir otobüs yolculuğu da.

Uçarak yaklaşıyor gül Okyanuslar geçtiği için tuzlu Pasaportsuz ama kendinden emin Bin savaş meydamyla rüzgârlı Ama yaklaşıyor ve gül kılığmda.

Deniz onım rengiyle çılgm-mor Tarlalar ne istediğini hızıyla biliyor Sularm gürleyişini, ani firtmalan düşün

Barajlarm su seviyesi onunla yüksek Buğday bu hızla bereketli Umut aynı sebeple gümrah Borsalar onu beklerken tedirgin O uçunca karışıyor para piyasalan Uzak ıssız karanlıklarmda uydular Onunla saptıyor biraz da RotalannıVe şaraptan çok onunla ateşleniyor kan Çünkü mutlaka hedefine varacak olan,O .

Gül bu, bin yangın kalıyor geçtiği yerde Göllerden uçarken sulan çalkalıyor Yaklaşıyor terle, dirençle, sevgiyle Buğular içinde.

Yaklaşıyor hızmı renginden almış Biliyorsun, o en çok senin hakkm Bırakalım yeniden solusun mevsim Güneşli çayevlerine bulutlar değsin Bu hız kalsın yılların sonuncusuna Erisin rengi kanımızda Uçarak, hızla yaklaşan gülün.

Kuzeyden güneye, kumsallardan dağlara O ağartıyor İnsanlığın yüzünü.Onunla yatışıyor yabancı şehirlerin gurbeti Gördüğün tek yıldız varsa o.

Yaklaşıyor, hazır ol güle Yüklenmiş bütün ferahlıkları Toplamış bütün mavilikleri Işığı yıldız gözü Sanyor aydınlığı yüzünü.

Gül deyip durduğuma bakma, kim bilir, belki... Evet evet, orda kanat vuruyor çünkü En çok bu yaraşır, yüzü sonsuza dönük Asıl adı gökyüzü!

ERZURUM PASİNLER ELEŞKİRT AĞRIBurda sağnak altmda işten dönenler, yorgun Orda ıssız bahçelere savrulup duran irâr Orda bir dağ sessizliği kuşlar havalanırken Burda Irar ışığı kaç kanadı coşkuyla parlatıyor Kaç göçmen yüreğini buruyor eski türkü sözleri.

Orda yollarda kalmış sarsak otobüsler Van-Erciş arasmda mahsur kalmış Güneyde köylünün umutlan sağnakla buruşuyor Bir çocuk cip bekliyor kente yetiştirilmek için Bir köyde kadınlar doğurdu doğuracak Yirmi dört ilde köylerle bağlantı kesik Ağrı’ya dört gündür elektrik verilemiyor Ayaz dallarda kurutuyor mevsim umutlarım İşsizler birbirine sokuluyor kahve köşelerinde Maçlar da yapılanuyor dört İlde.

Bir şoförün bir cigara daha yaktığı an.Kaseti çıkartıp bir yenisini koyduğu an Uzak bir kasaba, sofalarda çocuklar Yoksul çocuklar dağılıyor okul yollarmdan Yüzünü yağmura tutan bir kız sevinçle ıslamyor Bu birinde ürperti, kuşku, çaresizlik birinde Bu an uzun yolleınnda uçuşan otobüsler Bu an hep sarsılan ağır yük kamyonları

252

Dizeller, tır’lar, Fordleır, Renault’lar 302 MercedesYaşlı Doç, kendinden emin Fargo Sheli’ler, pompalan uzak merkezlerin British Petroleum Aramco...Bir viraj daha alıyor Artvin otobüsü Bir viraja giriyor tutulmuşken soluklar Soluğunu boşaltıyorken gençten sürücüsü Herkes dehşetle bakıyor sağdaki leşe Erzurum’a çok var, bir clgara daha yak Bir kamyon ustalıkla kurtulsun Samsujı yollarında Karm altmda olsun bunlar.

Erzurum Pasinler Eleşkirt Agn...

LİNKSesin hızı ne, ışığınki kaç, kaç km/sn?Bir kabloda elektron hızıyla yol ahyorum Hedefim ebced hesabıyla bir ışık yılı Sesim iyi gelmiyor mu 1} dinle şimdi,Adınm s’si, eylülün e’si, neler yaşadık bizin n'si.

Öyle bir ujruşuk kadran ki bu gâvurcasınaAçıkça küftü hakkediyor baştaki iki 9Neyse ki fazla bekletmiyor çevik 44Bana ne çimenlerinden publarmdan ilgilenmiyorumrie giriyorum metrolarma o kibirli şehrinBir heceli bombayım on iki aya kurulmuşîstanbul’ım l’si, çaresizliğin ç’si, o’su of çekmenin.

İnanır mısın bilmem unutmuyorum çiçeklerini Haftada üç mektup nasıl delirtirse inşam öyle Tarih ve Toplum aldım yarm postalayacağım Herkesler i^dlr sen kendini koru, kodluyorum,Kelth Jarrett’ın k’sı, ağlıyorumun a’sı, m’si Marmaris’in.

Yeni yeni cesaret ediyorum pencerenden bakmaya Boğaz’m suratı asık, üstelik şimdiden puslu Kayıp giden hiçbir tankere jrüz vermiyor tik sigaramı inadma üstüne fırlatıyorum Amlar yorarm a’sı, çilenin ç’si, olmuyorun o’su.

253

Sanki otobüsteyiz sağımıza almışız Akdeniz’i Kadranm her dönüşü hızlı bir viraj sana doğru İki ayn 2 çeviriyorum yeni dört yıllar için Sonraki numara elbet gizli miladımızdaki 7 Kavuşmanın k'sı, özlemin ö'sü, Sozzi'nin z’si.

Bir kabloya sığınmış ülkeler nehirler eışıyorum Biraz da şaşkmım bakalım neler icat edecekler daha Kahraman Graham Bell, en büyük telefon idaresi Ama kodlamak gerekiyor o kadar olucek artık Lorca’nm l’si, üşüyor muşunun ü’sü, yalnızımın /si.

Sevgilim, tarafsızlık BBC’ye bile kalmamış Tarafgir bir tutumla en çok mektubu bekliyorvım Birazdan odandayım sesinle sevişmek için 01qranuslarm o’su, Osküdar’m r’si, u’su uzun gecelerin.

Yüreğin hızı ne, aynlıgın kaç, kaç km/sn?Sakallanma kadar elektirik yüklüjrüm Eneıjimi dört yılı ateşlemekten aldım Yüreğim tam ulaşmıyor mu n’olur iyi dinle,Mistral’in m’si, hasretten geberiyorumun m’si.

Ve son kez çaldı zil, karşımda sesin işte Sesin, zifiri Boğaz'm en aydınlık şimşeği.

254

ŞÜKRÜ ERBAŞ(1953, Yozgat)

Gazi EglOm Ensötûsü Sosyal Bilimler Bölümü’nü bitirdi. TMO’da memıırluk, yöneticilik yaptı ve emekli oldu. 1984’te Yann Dergisi ya­zı kunılımda görev aldı. Edebiyatçılar Demeği’nde yöneticilik yaptı. Şiirleri 1981’den itibaren TCkric Yazdan. Ohışum. Yann. Variık. Eddı rat ve Eleştiri gibi dergilerde yayımlandı. 1987’de Ce^mn Atuf Kmısu ŞUr ödOHi’nü, 1996'da Odum Murat Aıibumu ŞUr ödQ- lû’nü kazandı. Şiirlerinin yaraşıra, denemeleri de kitaplaşti.

Şiir kitapları: KOçûk Acılar (1984), A^an Yaşamak (1985), Yolculuk (1986), Kimliksiz D^lşlm (1992), tylnûer ve KedaU (1994), Bûtûn Mevsimler Güz (1994), Dlde OstA Ay Bulamk (1985), EOl Uzun Sürer (1996), Seçme ŞUıler (1999), Or Gün Ölümden Önce (1999), Derin Kesik (1999).

AYKIRI YAŞAMAKGeriye dönerek yanıtlıyoruz birbirimizi Bir destek aranır bir güç alırcasına Dönerek İkide bir anılarm ülkesine...Alnımızı gererek konuşuyoruz, kaşlarımızı Bir ince eğimle siper edip bakışlarımıza Çok iyi bildiğimiz bir duyguyu -O biraz yenilgiye biraz ezildiğe benzer Ortak yaşadığımız sızım sızım- Saklamaya çalışıyoruz birbirimizden.

Uzun uzun susuyoruz sözün kıyılannda Hangi kapıyı aralasak bir uzaklık esiyor Hiçbir düşünceyi sonuna dek götüremiyoruz.-Böyle belirlenmiş sınırlar içinde Bir iç denetimle, bir dış denetimle Konuşmak da eski tadım yltlrdi- Düşler kuruyoruz yeniden gelecek üzerine Kaldınp kirpiklerimizi ayak uçlarımızdan Dağlara bakıyoruz, ufuklara, bulutlara -Ah, o insan yüreğinin değişmeyen tutkusu-

255

Bir güncel sesle sonra, çirkin ve çiğ Bir kiril görüntüyle hayata İlişkin Dönüyoruz gerçeğin o kaim çizgisine...Yeni yeni yaşamlar kuruyoruz ödünler vererek Aklımızda jrüzlerce geçerli açıklama:“Yaşamak zorundayız nasılsa, İyidirHİÇ yoktan var olmak” admaKarşı çıktıgımız ne varsa yapıyoruz hepsini.Bir kan pıhtısı gibi yarada kuruyanBinlerce ujoışturucu merhemle donuyor kalbimizdeAnılar İnançlar İncelikler düşler...

GÜNÜN BİTİŞİNİ SEYREDİYORUMAlnımı dayayıp camlaraTuruncu bir yangma, ayaklanan anılaraDayayıp alnımı akşamlaraGünün bitişini seyrediyorum saatlerceGözlerimi lorpmadan başımı çevirmeden.Bir gün-diyorum-kısacık bir gün Nasıl da benziyor, İnsanm Bütün bir ömrüne...

DÖKTÜ RENGİNİ SESSİZCEEflatun esintiler İçinde titredi İncecik Aynı İçten kokuyla iki ayn erguvan Birisi bir küçük evin İçedönük bahçesinde Süsledi sevgisini iki pembe avucım Öbürü bir mezar başında öksüz

döktü rengini sessizce...

BİZ NEDEN BAŞKALARINI SEVEMİYORUZ?Gümüşün ustalarmı bitirdik Ahşap konaklann oymalı dolapların Üzümün camm kesme taşın ustalarım...Akik kehribar yakut ve lal işleyip incecik dünya)a parmaklarıyla Hantal düzlüğümüze köpük köpük Pencereler açan ustalarını Işıgm, sevginin ve lyibğin

256

Bitirdik bir bir hünerleriyle boğarak... Uçurumların türküsünde şimdi sıra Doruklarm karında, çimenlerin sütünde... Firat’ı yasaklayıp Dicle’yi susturarak Tütün peynir yün ve pirinci Gömerek agır toplarla toprağa;Kıl cecim savatlı düş rüzgârh poşu Bin yıldır kendi yurdımda konuk Bin yıldır göçer iki zulüm arasmda Akıl almaz bir yaşama ustası Koca bir halkta şimdi sıra...

Narcissusım aynasmda yalnız kendi suretimiz Biz neden başkalarım sevemiyoruz?...

SAKUSUFatma DUanen’e saygıyb

Bütün uzaklara gittim Hepsinin de dönüşü vardı.

Toprakla güneş arasmda kısılmış bir çocuk Yakamı hiç bırakmadı.

Gitmesem ölürdümKocaman bir yalnızlıktı dönüp geldiğim.

Gözyaşma batmış bir kadm Hâlâ emzirir ezikliğimi.

Yaşlandıkça keşfettiğim tek gerçek İçimdeki çocuk ölümden çok korkuyor.

Bir susma ustasıydı babam Ölümünden on yü sonra aayla sevdim.

Deniz Gezmiş için çırpman kız Bilmek istiyorum şimdi nasıl yaşıyorsun.

Elif elif ağlardı Zeki Müren dinlerken Neden bir kar yağışıdır anneîinnem aklımda.

Bir mltlngte gözlerimin dolması Ben sosjralizmi hep sevdim.

Onurudur ömrümün Amsterdam’da gördüm

257

Acının nasıl iyiliğe döndüğünü.

Sebebini sen söyle ey doyumsıız likgençllk Hangi kadını sevdiysem mutsuzluk verdim.

Bir tek gitmek yatışırdı, o da bir süre Ölüm gerçekten “asude bahar ülkesi” mİ?..

DÜĞÜM

Adamlar sarkık yüzleriyle derin bir geceden İndiler Tenha evlerden büyüyüp gelen bir agnydı duruşları. Adamlar sabahlara dek her yıldıza bir sigara İçtiler Iç geçiren bir pencere. Yapraklarm ayinl.

Dem çeken kaldırımlar.Güneşin konuşmajra başladığı saatlerde, kekeme Her kapısı yalnızlık kusan bir kente hece hece düştüler.

Gecenin kâgidmda gözyaşınm mürekkebi Herkes kendi uçurumuna bir taş atıyor.Şimdi binlerce ayrılık çatılarda kuşlarYola değil, suya değil, göğe değilAh benim kirpik kirpik eşiklere gömülen annem...

Adamlar kopup ana rahminden gurbeti kurdular

258

TARIK GÜNERSEL(1953, İstanbul)

Kadıköy Maarif Kolejl’ndeyken kazandığı AFS Uluslararası Bursuyla liseyi ABD’de tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebi­yat Fakültesi Ingiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. 1991'de İstanbul Şehir Tiyatrolan’na dramaturg olarak girdi. Şiirleri 1976'dan itibaren Birikim, Oluşum, Varfcn Edeb^ t, Sombahar gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yamsıra deneme, hikaye ve oyunlar yazdı.

Şiir kitapları: OtmopoU’de Akşam (1982), Planlar Kalıntı Ol­duğu Zaman (1983), Muhafizgacû:l-Haya]gaca:0 (Şiirler, hika­yeler, metinler, 1989), Zaman Denen Oyuxu»k (1999).

TAM KAÇARKEN

Nazi kampından kaçmaya çalışırken projektörlere yakalanmış gibi olduk farlar ard arda çullanmca üstümüze deniz kenarında yürürken iki liseli biz okuldan kaçmış,iki liseli, utangaç ve heyecanlı, bilirsiniz iştebirden nasılsa karanlık çökmüş unutmuşuz yapılmasıgereken şeyleri ödevleri eve gitmejri ve nemlenip yeşillenenformaları gizlice kirli sepetine koymayıİkinci llseliliği iki eski liselininneredeyse torunlar liseyi bitirecekkenhadi benim hanımla onun bey neyse ama esas torunlarayakalanmaktan çekinip tuhaf bir kış akşamı sahil yolundakarşıdan aniden saldıran farlarm ve yüzlerinigeceye bırakmış fakir adamlarla üç beş çilekeş kadmm veuyuyakalmış bir dilencinin ve hışırdayan dalgalann dasatılmasmı bekleyen ihtiyar balıkçmm asimda bütünIstanbulun yanmdan teğet geçerken, geçmeye yeltenirken,kararsız, ürkek, mahcup, yakalanıverdik projektörlere.

259

SİSLİ BİR MELODİdokundum

mağaradabıraktığı ize

her şeybüyüydü ölüm büe

ve bü3Tü her şeydi

bir ışıntarih

sessizliktensessizliğe

iki belirsizlik arasmda sisli bir

melodi

dokımdımıbirimizin

kırk bin yıl önce bıraktığı İze “İlkel değü,

temel”diye gülümsedim

“haddini bilsin bilim*

her şeybüyü

yineölüm bile

ve büyü her şey

dokımdumbirimizin

umutla bıraktığı İze dokunduk

birbirimize

260

AYRIŞMAbütün zamanların birleştiği zamandı mutlak takvimin başladığı andı:

algıladıkbirbirimizi

duyular ötesindene o beni gördü

ne ben onuama gördük

ne terinin kokusunu Mirim ne de o benim

ama biliyoruz ne de semaimiz buluştu.

bütün zamaıüarm aynştıgı bir an: ot*- kara deliMen geçiyor yine

bütün algılarını algılıyorum ve özgüllüğümden kurtulsun diye

us\ıl usul uzaya dağılıyorum

MAĞARADA KAPAU KALAN KASIM’IN TİRADI ( i)Olmak veya toz olmak (2); işte sorun bu;İster kara talihin oklsırma hedef olsun insanve varlıgm yokluğa dönüştüğü noktadaİntikamım bir yarasaya aldırsm,isterse kaderin meş’um fırtmasına başkaldırsm,zıtlarm tükenişiyle taçlanır bir an;ve son andır o: uyumak: horlamak:ne kalp agnsı ne def-i hacet sancısı.Rüya? Belki. Lâkin, heyhat, maıjinalin adrenalinde titreşen ikilemler dışmda mevcuddur artık şerle seher.

(1) Müziğini Sebnan M a ’nm yazmakta olduğu AU Baba ve Kırk Haramiler operasıpda.

(2) Bu çevhi babama alt.

261

AHMET GÜNBAŞ( 19 5 3 , İzmir)

Ortaöğrenimini İzmir’de tamamladıktan sonra Gazetecilik Yüksek Okulu’nu bitirdi. İzmir’de arkadaşlanyia kurduğu Döne­meç Dergisl’nln sorumlu müdürlüğünü yaptı. Şiirleri Dönemeç, Ortaklaşa, Yarm gibi dergilerde yayımlandı. 1979’da Haşan Tah­sin Şiir Yanşması'nda mansiyon, 1982’de Yarın Dergisi Şiir Eleştirisi Başan Ödülü’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Eîvren Mapushanesi (1974), GecenJn Neresln- desln (1986), Göçkün (1999), Sulardan Sonra (1999).

RESMİNDİRResmindir, çatılmış kaşlarınla yalm kılmç btr öfke

sevdamızm engelinde at koşturan umarsızlıgm bozkırmda birdenbire nisan yağmurlan güzelliğinde çatırdayan

Resmindir, ağzı durup kır saçlarıyla konuşan bilge boynu bükük bir türküsün lUqrazdan mor kaküllü dağlı rüzgarların konuğusun yaralı bir şahansm konduğun yerde

Resmindir, gülüşün kimleri ısıtmaz, kimleri sevindirmezyüzün esmer toprağındır, beynim buğday sapı gtbi incje kavruksun, bitkinsin aslanım, halkm oğlusun karşımda karanlık, kurnaz bir gece

Resmindir, ödünsüz sevmelerin sancılı öyküsüsakınırsın gülünü, ölümün önüne geçersin ajmiık biner dalma, belamn türlüsü yalnızsm, hırçınsın, acemisin

Resmindir, canevinden soluyan acıların çizgisiuğultulu bir kent, umutların harmanı bir ülke hüzünle törpülenmiş bakışlardan elde kalan kan tüküren delikanlı ezgisi

Resmindir, yok artık, çarpılandı boydanboya yaşamm yüzüne vurulan kara gibi resmindi duvarlar boyu ışık, aşina bir ses şiirimin Ccinsuyuna usulca katıldın kentin ortayerinde yalnız değilim çokluğun bana geçti, tüm sesleri yüklendim al bir karanfil takıp geçmekteyim önünden

262

AÜGÜNVAR( 19 5 3 , İzmir)

İTÜ Mimarlık Fakültesl’nl bitirdi. Şllr Atı dergisi ve yayınevi­nin kurucuları arasında yer aldı. Şiirleri 1978’den itibaren Biri- Um. Varfcn Edebtyat, Gösteri. Oluşura. Oç Çlçdı; Şllr Atı. Poeti- ka gibi dergilerde yayımlandı. Şllr çevirileri yaptı.

Şiir kitaplan: Çaıpık Hüzünler Kantatı (1984), Antbropo- moıphus (1987), E yzan (1997).

DÖRTLÜKLER1.o ölüler ki tabutlannı omuzlayıptaşırlar kış caddeleri boyunca,bakışları titrek gözleri kayıpbir kadm mezar taşlarını süsler soyundukça.

2 .

bakın, boş arsalara düşmededir şimdi koyu katran renkleriyle yangın duvarları giderek yoguşan karanlıkta uyum içindedir say ki kaldınm pezevenkleriyle çılgmiıgm zarları

ÖLÜME DAİRyosma bir uzva gül gerince ardışık musalla tarihin seslerince mor karanfilin yıkılır, çeşme eskir, ve bir tören soguklugunca kalır gökyüzünde çakan, ateş kıvamındaki elma.

güzleri çarmıhın karanhgına terkedince, ıssız erkekler uslulukla, ruhen aklamrlar. tuzlu, esrik, ihanetin belirtgesidir ağyar, paslı bir gözle ardlannca sergilenir, ince- yosma bir uzva gül gerince ardışık musalla.

263

SERPİNTİLERboğuk seslerle sarsıyorsa ağaçlan kış serpintileri yorgun kar taneleridir gergeflerde nakış serpintileri

uzaklar boyu kervanlar kızıl bir çölü sürükler ardlannda kalsın kadın gözlerinde bakış serpintileri

yani bir avuntudur rüzgâr akşam kızaran güllerle bülbül çekip gider, susar dallarında bırakış serpintileri

bir çocuk kendini içerir ne kadar inkâr edersek edelim saldıkça bilya şimşekleri sokak taşlarına kanş serpintileri

belki çok uzaklardadır şimdi sıla, neredeyse yitik sanırsm yüklü trenlerde perde perde tükenir kalkış serpintileri

artık umut bile grisini terketmiştir çıldıran lodosım güz sonu, ıslak yollara dağılır tekdüze kargış serpintileri

264

SUPHİ NURİ İLERİ( 19 5 3 , İstanbul)

Ortaöğrenimini İstanbul’da tamzunladı. Çeşitli yayınevlerlnde redaktörlük yaptı. Gazetelerde yazdı, bazı ansiklopedi ve sözlük­lerin 3 azı kurullaınnda çalışb. Şiirleri 1980’lerden İtibaren çeşit­li dergilerde yayımlandı.

Şllr kitapları: Duvarsız Şâuln tnaanlan (1992), Eatguvanname (1996), Güneşi İçmek Gözlerinde (1998).

GÜNEŞİ İÇMEK GÖZLERİNDE

o gün bostana Usam’m sesi duyıılmadı Marika süslenip Kule Meydanı'nda dolanmadı Apostol’un burnu şişmişti şarap içmekten ve Katina’nm bir sözünü hatırlayıverdi Apostol “Bakacayim jrine Kule Meydanl’na ama bu sefer

bakacayim Kiz Kulesi’nden Galata’ya...” Aaaaah Katina Katina Tekirçıkarırlarken daha evden sandukayı fırlayıverdi dışan ve gören olmadı bir daha Fifl bir daha pencereye konmadı uçsuz bucaksız gökyüzü

ve denizler alabildiğine engin enginde yavaş yavaş eridi

kediyle güvercin

265

YAŞAR MİRAÇ(1953, Trabzon)

Ortaöğrenimini Trabzon’da tamamladı. 1974’te glrdlgi EMİ ve Ta- rlh-Cografya Fakültesi Türk DÜl bölümü’nden 1981 yılmda mezun oldu. İstanbul’da 1980’U yıUann birçok şairinin llkyapıtlannı yaym- layan “Yeni Türkü” yaymevinl kurdu, yönetti. Şiirleri 1975’ten İtiba­ren AffiUtan. Sanat Em c^ TOık Dlll. Yusufsıık. Yazko E d d iı^ der­gilerinde yayımlandı. 1980’de TDKŞUr öâûUi’nü, 1982’de Abdi îpdsçl Dosttuk ve BanşOdûUl’nü Ali Cenglzkanlle paylaştı. 1983’te Almanya’ya giderek oradaki orta dereceli okullarda on yıl Türkçe öğretmenliği yaptıktan sonra 1999’da yeniden Türktye’ye döndü.

Şiir kitapları: Trabzonlu Ddikanlı (1979), Şill &e Sö^eşl (1979), Gül Ekmek (1980), Taliplerin Agıdı (1980), Çan Deresi TOıİEtOeri (1981), İçli Şarkılar (1981), İVabzon’dan Çıkbm Yola (1981), İstanbul Bir Kırmm Gül (1985), Yurdumun İşçfleri (1985), Banş Günlerinin Gümüş Denizi (1986), Karadeniz Hırçm Kız (1988), Lazcaz (1999).

G U R B E T E

gurbete kaçacağım o lâcivert ülkeye

o üzünç denizine uzayan iskeleye

ansızın sormaksızın neler kalır geriye

gurbete kaçacağım o kimsesiz ülkeye

o geri dönülmeze bağlanan İlk köprüye

umarsız durmaksızm acılar tüketmeye

gurbete çıkacağımo duvaksız tepeye

266

o yolunda gö^aşı çeşmesi kuru köyekopup yalruzhgınıdan kopup sonsuzluğumdan

gurbete kaçacağmı gıırbete tükenmeye

AKAR YAKAMOZ

akar yakamoz ter akeır fındıktan çaydan tütünden süt misirin püskülünden karayemlştn dahndan tarlayı eker biçerken toplar budarken dallan yaprak kırarken dizerken ter nasıl da ışık akar

oy uşaklar gelin kızlar enişteler can baldızlar fmdıkta çayda tütünde misirde kayan yıldızlar

söyleşin emek canlan oy yoksul canlar söyleşin harmanda tütün dammda dere ırmak akan terin ne kalır karşıligmda tarlasmda süt misirin ne kalır çay sepetinde dalmda bakır findığm ne kalır çorba tasında yoksul canlar sofrasında kırk gözeden akan terin emeğin karşılığında

uğraşıp dur yorul didin kıvran yokluktan acıdan bu ters çarkı kırmak için söyleşin canlar söyleşin

267

GELgel bl ka ra de nl ze t rab zon gul dak ri zesam sun or du gl re sun ha lîo pa dan si no pa ta ka la ra bl ne sun1 ne bo 11 yan bo 11 a ra dum bul dum o nl ham sİ pa la mut tir sİ ha bun la run he pl slIs tav rlt kal kan mez git sar ga na ba bar bo na yo roz çam bur ni vo na he ya mo la he ya sa ün ye bu lan cak fet sa ge le va ra &r tı na of çay ka ra sûr me ne ak ça ko ca ak ça bat cl de cl de yo rul dum çar şam ba per şem be ye ya rl yo 11 bu lur dum tl re bo 11 gör he le bü jmk 11 ma na dtır dum

be şik dü zl nln kı zl ey ne sl lln 1 kİ zl

pa pa za ra ar ha vl çam İl çam sız hem şl nl fin dik 11 sl fıs tık 11 ar de şen 11 kiz 1 de re sl ça yı e 11

gl de lum ya 11 ya H ho pa bo ya 11 ya 11

ve e 11 ni gl de lum ke men çe ye u ya lum ton ya 11 ha maç ka 11 ha kaç ka 11 çay ka ri te mel dur sun kır a 11

vo na yo roz dİ ye lum u la gl re sun sam sun

268

GURBETTEKİ TRABZONoy trabzon trabzon düştük gurbet ellere karasevdalı horon yanık kemençelere

aklımıza gelende ağlanz nani nemi yakar yüreğimizi aynlıgm zırganı oy trabzon trabzon nasıl kavuşacağız gelip çattığında son ayn mı öleceğiz

oy trabzon trabzon sevenlerin bol olsun gurbette yaşıyorsun bizden haberin olsun

Zlzi gan çi gan du man di ken zi zi li ni yu tan yı lan ki li mi ni do kur ke tan di h mi ni kar puz ke sen ça b mı m dal ga kı ran ça kı İl m gö nül çe len şar kı sı m ke men çey len ça İl ça la ho ron te pen ka fu lu nu ça kal ge zen zıp ka sı nı

269

sar ma gl yen göl ge si ni bek le me yen ça n gl m bağ la ma yan dar gü nü nü ağ la ma yan mİ sir u nu ek mek yİ yen çı kı nı nı er ken er ken dü gü mü nü a tıp kal kan gur be ti nl sı la ya pan ka ra u şak 1ar de nl zl ka ra bu lut 1ar de nl zl ka ra be şik 1er de ni zl ka ra a şık 1ar de nl zl ka ra ka zan 1ar de nl zl ka ra ya Zl 1ar de nl zl ka ra ya lı 1ar de ni zl ka ra mar tı 1ar de ni zl

270

İBRAHİM OLUKLU( 19 5 3 , Kozan/Adana)

Ortaöğrenimini Ceyhan Lisesl’nde tamamladıktan sonra Balı­kesir Necatı Egltim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirdi. Çeşitli okullarda öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1987’den İtibaren Yazıt, Sa­nat 01sQn. Karşı Edeb^t, Bray, DOnemeç, Vaılık gibi dergi­lerde yayımlandı. Şiirlerinin yamsıra, daha çok eleştiri yazılan ve şllr incelemeleriyle dikkat çekti. Eleştiri ve denemeleriyle ödüller aldı. “Gerçekçilik Işıgmda” adh bir eleştiri kitabı yayınlandı.

Şiir kitaplan: Kiml Zaman Bir Başına (1997).

BİR KENTİN KOLTUK ALTINDAN GÖRÜNÜŞÜ - 5I“BİZİ fotoğraflara geçirin!” diyor da Başka birşey demiyor Tarihi yapılan

IIBir şiir kitabındaki dizgi yanlışlannı Gönlünden gelerek Elyazısıyla Hiç düzeltmedi

IIIDost söyleşilerindeHisse senetleriyle başlıyor sözeEn sonunda çoluk çocuğu sormaya geliyor sıra

IVîçindeOkumayı yeni sökmüş bir öğrenci hevesi

VSuratımn orta yerine AnasınmTokadı aşkettiğl çocuk (...)

271

TUĞRUL TANYOL( 19 5 3 , İstanbul)

Salnt-Joseph ve Kabataş .Erkek Llsesl’nde okudu. Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nü bitirdi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesl’nde doktorasını tamamladı. Halen Marmara Oniversitesl’nde öğretim üyeliği 3 pıyor. “Üç Çiçek” ve “Patika” şiir dergilerinin yaym kurullarmda bulundu. Şiirleri 70’li yıUarm sonundan itibaren Variık, Somut, TCkıkj^ Yaslan. Bray. Milli­yet Sanat. Gösteri, E gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yam- sıra, şiirin sorunları hakkmda yazılanyla da dikkat çekti. 1985’te Behçet NecatlgÜ Şiir ödûHL’nû kazandı.

Şiir kitapları: EUnden Tutun GOnû (1983), Ağustos ıl (1985), Sudaki Ank& (1990), Oda Mflzigl (1992), İhanet Perisi­nin Soğuk S a n ^ (1995), Ibplu (1997), Bityû BltU (2000).

GİTMEKGitmek çoğu zaman gitmemektir, ay ışığında rüzgâr Daha yola çıkmadan bulur bizi ayak izlerimiz Bazen bir kadın biçimindedir, bazen ağlayan bir çocuk Derin kökleriyle bir ağaçtır gitmek ve İçimde dizboyu kar.

Uzakta, küle dönüşen yollarmdan geçtim kayalıklarm Küf tutmuş ağaçlarm arasmdan san ve dikenli...Sen! Çatal kuyruklu acemi şej tanBir gece ansızın uykuma girdinDelindi isteğin atlas çadın, delindi zaman.

Oradan döküldü gördüm İnce btr kayıkla dolaşan ışık Daldınp çektiğimiz derin bir kuyudan delinmiş avuçlarımızla Yırtılan su ve ateş duygusu: sen sıcaklığmı yitiren kül Yalnızlığı kollanmm, şimdi bütün saatler kınk.

Demirle dövülmüş gibi bütün kapılarda Lacivert gözlerini açmca gece, uykusunun süzüldüğü Cam çerçeveli altın köşeli yalnızlık, orada kulelerde Yıldızlardan haber veren büjKicü. Diyor kİ:

272

“Git, yürü ağaçlar arasından, süt veren kadınların Sesleri durdurcimaz artık seni ağlayan çocukların..."Yeşilin kınk ucu, ışıkla giydirilmiş tapmak duygusuBir kartalm gölgesinde asi ve geçilmezSessizliğin dört kollu mabudu: zamandan arta kalan resim.

Koştum kayalıklar üstünden kaç güneş Doldurup kollarım tuzlu sularla Geniş güvertelerini yıkadılar gövdemin Harflerin derin geçitlerinden çıkmca Bu ışığa boğulmuş bahçe Yağmurun ağaçlarda oyduğu heykel.

Damarlarımda bütün bir gün işte Rüzgârla soyulmuş gibi tepelerin örtüsü Toprağm topraktan ayrılışı, kemiğin kemikten Kısılmış gözlerimde tltrqren alevleri Ve uzakta denizin hiç durmadan köpüklenişi.

Orada durdum ki}asmda, eski bir seccade gibi solgun Ve sararmış bakışlarımla duyduğum neydi?Yıkılmış kulelerin ardmda açılmış kollanyla Seslerin yeldeğirmenl.

Kara damarh mermer! Bütün İsteklerin gömüldüğü Bir ağaç köklerinden ve ayışığmdan başka nedir ki?

IŞIĞIN HALLERİiplik gibi bükülen ışığm sözünü dinle çünkü kırmızıyemınca ve susunca bütün düşler ağacm kayığma bin ve açıl bütün denizlere

şubat ölümdür dilin uzak yollarmda kalemi tutan el titrer ve kandil başucunda zaman kurtlarım salar en ince kovuklara iplik gibi bükülen ışığm sözünü dinle

iplik gibi bükülen ışığm sözünü dinle çünkü san yaralan sareır beklemedik ölümlerde beyaz hiç olmadı, hiç olmayacak da yeşil: kutsal bir söz, orada her şey mümkün siyahm göstermediği karanlık aynasmda

273

mart gelince karlan temizlerizboylu boyunca yattığımız kış manzaralarındanateş suya eğilir, gece yenilenirkarton şehrinde bir Japon resmininbelki bir ağaç ansızm çiçeklenir

iplik gibi bükülen ışığm sözünü dinle savaş kırmızı ışıklar yakar en serin kalpte bile davullarm uğultusunu bir an duyarsm da içinde bir denize varamamanm yalnızlığı heykel diye sanlıp u)oıduğun cesetlerle

bir istasyon bir istasyonu izler mayıstır ve bilirsin hiç gelmeyecekler su}run zamanı tükettiği o karanlık aynada barakasmdan korkuyla firlayan asker duyup da bahann gürültüsünü

işte o gün ve ondan sonraçok önemli bir sözü ımutmanm şaşkınlığıylaoturup bir şiir yazarsın ve ışıkölümü bekleyen bir ruh gibi titrer başucunda

SOYGUN ÇAĞI

denizin kazılmış iklimi, rüzgânn âsude çocııklugu gibi yollarda şimdi kimi tek tük insan hayalleri kadavrasmı yiyen bitki, suyun yeşillik ülkesi mutluluk çayırlarmm ötesinde bizi kavuşturan ırmak

ah! armemin ıssız sözlerinden beri geldiğim yer bir yalnızlık saraja, kervanlarm dokunmadan geçtiği uluyan köpeklerin ve üşüyen aym altmdaki yol kime glttl^ belirsiz sevgi paylarmm bölüşüldüğü

bana ne kaldı? Yaşım kırk üç, soygun çağı denizin avuçlannda kabaran firtma bulutlan onlann ardısıra çıktım ben bu tepelere içinde kartal çığlıklanyla can çekişen

uçurum sojoılmuş bir kemikti, bana baktıorada derin yaralarla kanayan bir adam hayaletisırma çöplerle bezeli bir hayattı geçip gittibir anne dokunuşu kaldı, yanağımdaki, solgun ürperti

274

İHANET PERİSİNİN SOĞUK SARAYIayaklarını soğuk suya değdiriyor suyun İçinden kendisine bakan kendisini seviyor hızla koştuğu kayalıklardan bir martı uçuyorİçine doğan yoldan bir atlı ona yaklaşıyor atın soluğunu yanaklarında dujruyor yanaklarından göğüsuçlanna düşen bir ter damlasında atm koştuğu bütün kıtalardaki nal İzlerini görüyor ve kamının gerilen derisindebitmek tükenmek bilmeyen tamtamlann uğultusunu

ayaklarmm değdiği soğuk sulardan bir sevgi halkası yaratıp ötelere firlatıyor ve o halkalara yakalanan erkeklerin gözlerini kör eden ışıktan bir ejder şekilleniyor beklemek için o tutsak ruhlcin

o tutsak ruhlann ormanmdakaç ağaç kurtuluş olabilirdi?dallann keskin uçlanndakurusun diye güneşe doğru kalplerve serçelerin dik gagalarıylao)rup çıkardıklan boşluklardaolmayan gözleriyle geçmişe bakan nice adamşimdi ihanet perisinin soğuk sarayını bekliyor

o ayaklarına bir değip bir değmeyen sularla oynuyor o sujoın dağılan berraklığındaki gülüşüne bakıyor kış yaraların üstüne buzdan saraylar dikiyor ve yara buzun içinde sonsuza dek kanıyor, ihanet perisinin soğuk sarayında kadın adım buluyor ve erkek taşa dönüşüyor

YALNIZLIK YILIbir fahişe kadar masum bir anne kadar zalim annesi fahişe bir çocuk elbet siz onu bilmezsiniz

275

geceleri lazak evlerden gelir üzerinde karanlık sokaklann kokusu duvar diplerinde köpeklerin ölmeye gittikleri bir ülkeden gelir gibi

saatin kaçı vurduğu pirinç kaplı bir evde bir somya usulca gıcırdar durur bir gül düşer H^iç önlerine tek bir gül neyi değiştirir

ölüm sarayımn buzdan bekçisi bir aynanın ıssızlığım bekler gibi o aynadan kendisi İçin soyunan çocuk kalp yerine, göğsünde koca bir ojmk

YAZ GEÇTİperde indi, toz uçuştu, gözyaşı yağmur oldu ağaç çiçek dökerken geldi yaz geçti, ben onu görmedim, yalnızca bir ses orada duruyordu, deniz yüzeye vuruyordu ve sen uyuyordun.

ah! öyle güzel uyuyordun ve yaz uykunu bozmamak için senin ayakuçlanyla bir kapıdan ötekine kadar koşmuş olmalı, toz henüz yere inmemişti çiçek dökülmemiştive ben, büyülenmiş gibi yalnızca sana bakan,

bütün bir yaz!

276

ADNAN YÜCEL(I9S 3 , Elazığ)

Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Bölü- mü’nü ve Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü’nü bitirdi. Çeşitti liselerde öğretmenlik yapti. Şi­irleri 1979’dan itibaren Yapıt, Petek, Yeni Olgu. Somut, SiSgdem, Sanat Bmegl, Edebtyat 81 gibi dergilerde yayımlandı. Halen Çu­kurova Ünlversltesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır.

Şiir kitapları: Kavgalara Södenen Sevda (1979), Soframda Kaval Sesi (1982), Bir ödem BlrTOıka (1983), Acçra Kurşun İş­lemez (1985), YetyOzû Aşkm Yüzü Olımcs^ Dek (1986), Rüz­gârla Bir (1989), Ateşin ve GOneşIn Çocukları (1991), Çukurova Çeşitlemesi (1993), Sular Tanıktır Aşkımıza (1998).

SEN Kİ ANLARSINKendini bir suyun akışmda Ve sulan kendi bakışlarmda Bulabilenler bilir bu türküyü.Sen ki anlarsmBir türkü uğrunaÇileler çekerdin yıllar bojoı.SoluğundaYaban menekşelerinin kokusu.GözlerindeSerin pınarlann uğultusu.Dağlar seni yaşardı her gün Onnanlar sıcak dosüuğunu.

Ne zaman çatiasa bir kaya Bir çığlık düşse sulara IrmaklarAdmı çizer toprağa.Değil mi ki

277

Hep o yangınların adına Adına belasınaÖzlemi duyulunca özgürlüğünÖfkesini göklere çalanBir şimşek gibi dalardm yaşama.Sen ki anlarsın bu yaşamı Aşklar şimdi hücrelerde tutsak Düğünler kelepçeli DoğumlarVe çocuklar zindanlarda.Bunlan nasıl anlatayım sana Bu türküleri nasıl çağırayım Bu ninnileri nasıl.ÖlümeKapkara bir kaygu değil artık BembeyazBir kitap diyoruz koltuğumuzda. Kitaplann göğüslerinde kan Bu kanı nasıl okuyayım sana. Şimdi devleşen bir öfkenin Ve sınırlar ötesi bir özlemin Bildirisi okunurken her gün Her saat, her dakika.Can çekişenBir çağı yaşıyoruz dünyada.

Sen ki anlarsm bu yaşamıOkul yolımda telaşlı bir öğrenciBir grev gözcüsü işyerindeOkunan kitapYazılan defterYükselen bilinçVe eriyen cevherŞimdi sabahın ala şalağındaDoludizginBir az gibi giriyor sulara.

278

CİĞERPAREM

İçim dolu özlem yanar ciğerparem Öpdükçe resmini coşar büyür nedenGeceler kİ böyle senden ayn geçen Bin sabah getirir bana gözlerinden Ciğerparem gözlerindenBir nehir al bir de rüzgâr ellerine Sonsuz baharları söyle sessizliğeDoluya tutulan dalda solan çiçek Umut açarken ne renktir söyle bilsin Ciğerparem söyle bÜsInBir güzellik uğruna ömrünü veren Bir mutluluk tadma varmadan giden Irmaklarm diliyle türküler dizen Kararmamış yürek bilsin ciğerparemSöyle ayrık tarlasmda güller duysun Yarmı bugünden gören canlar duysunBahan giyinen dallar kar altında Güneşe uzanan kollar karanlıkta O jolmayan sevdan duysun

279

BİLSEN BAŞARAN(1954, Erzurum)

Ortaöğrenimini Erzurum Öğretmen Llsesl’nde tamamladık­tan sonra Eskişehir Açık Öğretim Fakültesi’ni bitirdi. Bir süre İçel ve Erzurum’da öğretmenlik yaptı. Halen İstanbul’da öğret­men. Şiirleri 1980’lerden İtibaren Türkiye ve yurtdışında çeşitli dergilerde yajamlandı.

Şiir kitaplan: U Dönüşü Yok (1990), Bir Gece Şaıtası (1993), Fotokopuk D ü ^ (1996), SIm (2000).

GİZLİ ÖPÜCÜK BUKLELERİBir yakamoz düştü cebinden sulanma Alabora oldu teknelerim.

Koza kırmış şaşkm kelebek ürpertisindeyim Parmak uçlarımda buz rüzgârları.

(Bedenlerimizde zincir şakırtısı sevişmeler)

Yer değişimler ucunda vardığımız kenetti Birbirimizi kuşatan ödünç kendilerimiz.

Sürgünden döndü ellerimin öyküsü Avuçlarımın ateş kavgasmda unutmuştum şavkımaları Gülüşüm yalınayak şimdi /korkağım ay altında Kendine mevsimler sunmada sesin.

Yüzükoyun yatan bir umutta dağınık sesim Dilimin üstünde gizli öpücük bukleleri...Tapmağımda doğruluğundan sapmış aminler Öykünmelerim bin katre hüzün, bir göz ayrılık.

Bir yakamoz düştü cebinden tuzaklarıma Işığa kanatlandı çulhakuşlanm.

280

PERDELER KAPANDI ÖYKÜLEREBenim adımdan öyküler yaz demiştin samıcm sesine konuyordu serçeler kanatlarında ne çok su türküsüyle öyle kendimden dağlara akan bir sen seliydi kalbim.Benim adımdan öyküler yaz demiştin yitik kokularımı topla anız yangmlanndan incirin ballamşmı, kumsalm ışımasmı anlat ibibiklere savaşlar için sus, açlıklar için, kan kokan enkazlar için anlat mavi sevinçler içtiğimizi gece yanlanna dek berkitilmiş bazlara çıkışımızı gök merdivenlerden.

Benim adımdan öyküler yaz demiştin açıp kapışıra yaylım ateşlerinavcı önünden kaçan karacanın yürek seğirtmeleriyleney’de neyzenin, telde mızrabm kavrulmasıylaeski mühürlerin kan kokulu ağzmdan çalarak doğrulan.

Şöyle şimdi: yılların çöreklenmiş yılanı kalbim Bu şiltenin 3aızü mü5Kim astan mı?

Bir akrebin kendini sokmasma bir alevin kendini yakmasına heveslendirip yüzümün arka sokaklanna düşer artmış bir öpüşme korkusu.

Öyküler sahnesidir yaşamın yüzü demiştin Ömürden kalma bir sarhoşluğu oynuyor kalbim.

281

AÜ CENGİZKAN(1954, Ankara)

Ortaöğrenimini Ankara Koleji’nde tamamladıktan sonra OD­TÜ Mlmarhk-Mühendlsllk Fakültesi Mimarlık Bölümü’nü bitir­di. Öğretim üyeliği yaptı. TOıktye Yazdan ve Yaım dergilerinin yazı kurullarmda görev aldı. Eklebiyatçılar Demegl'nda bir dö­nem başkanlık görevi üstlendi. Octavlo Paz, Nlcolas Guillen, Ho Chl Minh gibi şairlerden yaptığı çeviriler kitaplaştı. 1980 yıhn- dan itibaren şiirleri T Û J*^ Yazdan, TûA: DÜl, Yann. Broy, Var­lık. Somut, Oluşum, Damar. Kitap-lık gibi dergilerde yayımlan­dı. 1981’de Akademi Kitabevi Şür Başan ödülû’nü Ahmet Ada ve Adnan Azarla, 1983 te Abdi İpekçi Banş ve Dostluk OdOia’nü Yaşar Miraç’la paylaştı. 1982’de ODTÜ Edeb^t Kulübü ödü- lü’nü, 1995’te Ceyhun Atuf Kansu Şiir ödülû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Şenlere (1980), Çocuk ömrümüz (1982), Yu­nan Dosyası (1983), YürC rüşler ve Duruşlar (1984), Bagımh Şi­ir (1986), Ankara Ankara Güzd Ankara (1987), Sürek Avmda Dünya (1994), öglc Suyu (1997).

PÜSKÜRTMEHerşey yerli yerindeydi, masalar, sandalyeler

tabldot tepsileri, tabaklarda yemeklerTütüyordu hâlâ. Kabuklan sojoılmuş bir portakalDuruyordu orda, üstünde bir kızm parmaklannm sıcaklığı

yanmda yanm bcirdak su havada gülüşmeler, çatal bıçak sesleri...

Herşey yerli yerindeydi, ve kuşkusuz onlar daToplamışlardı işlerine gelenleri ve gelmeyenleri,

afişleri, pankartlan, duvar gastelerini kınk camlan, kurşun kovanlarım, sopalan kanlı bir ayakkabı tekini gözleri yuvalanndan firlayan gasteciyi.

Herşey yerli yerindeydi, öğrenciler yemekhaneyedöndüklerinde.

282

TAŞ DA ÇÜRÜRBöyle dedi kaya mezarını temizleyen Rüstem Usta.

Taş da çürür.incir kokuşlu dar sokaklan aştmsa, görmüşündür Kıyıda, küçük bir çocuk taş atıyor suya

Taş da çürür.Egli biraz, paslanmış kıyı babasına tutunarak sark Suyla nhtımm birleştiği yerlere bak

Taş da çürür.Kumsalda, çam tahtasıra astarlıyor sandalcı baba Çocuk büyümüş: jrüzmeyl biliyor, denizle oynamasmı da Yüreğim çürümez: gözyaşları İşlemez, kurşunlannız da

Taş çürüsün.

YAŞAMAK GİBİ- C A Kansu'nun anısına -

Küçük şeyleri sevmeliyim.Dedem Ceyhun öğütledi.Çolak amcamm demlediği Bergamut tütsülü çaylan,Zmdan demirlerinde akşam Karanlığı gözaltında tutanı,Ay çevrende dinlenirken Sürmeli kızımm bakışını,Dışarda elleri bahar,İçerde deli eden âşıklan.Simit yemeyi yürürken.Sevdiğimi sokakta öpmeyi,Bir çiçek duruşunda dimdik Kavgada ön safta gitmeyi.Tıkız bebeleri kucaklarken Doksanlık ninemce ağlamayı.Gülü, reyham, nergisi.Bir de maddeci diyalektiği.

283

Küçük şeyleri seviyorum.Dedem Ceyhun yol gösterdi.Son ıpıl bakışmda gördüm.Dedem ölümü de sevdi.

FIRTINADüşük yoğunluğa dayanamayan sıvı Gibi, bulaşıyordu güvertedeki herkese: Israilli kan-koca bedava iş tatilinde, tranlı ana-kız, esmer güzeli, tesettürsüz Mutluydular, bebekli Fransız çift gibi, Agızlarmda sürekli san diş ve sigara Çiğneyen, çiğneyen ve çiğnenen iki kaptan. Ben Raşit, memnun oldum, ya siz?Yahudi olan sanşm ‘güzel’ başbakandan Haberli: Ben Raşit, türküm ve müslümanım Basma ulaşmak istiyorum, Türk gençliği Kaptan, ve deliyim, ve tedavi görüyorum ve Doğrujoım, çalışkanım. Yirmi yaşında Düşük yoğunluğa dayanamayan her sm Gibi, örtüyordu Iranh ana-lazm üstünü Besmelejri gösterirken dümende asılı.Garip bir gündü, güneş bir gösteriyor gül Yüzünü mavi denize, kızartıyordu donmuş Yanaklammızı, Ben Raşit, memnun oldum Bir asıyordu suratını bizler gibi Falezlerin üstünde tepinen kentin Suratsızlığma öykünerek: Ben Raşit, Gezintide büe ayaklan çekmiyordu İşte Bunca ağırlığı, gülümsemek ve temizlemek Dünyayı, foblsiydi; Dünya bir tekne, yoktu Gidecek “başka bir dünya, başka bir ülke Başka bir kent": Ben Raşit, kız kardeşimi Korurum ama en büyük hırsızdır bacılar. Ben müslümanım sen yahudi, oku bakalım Kulhüvallahiyi, kül uçmasın denize, kül Yutmam, kül uçmasın akhmdan. Garip Bir gündü işte, öylesine, dedim ya G. Aslan II teknesinde fırtınada sallanan Ülkesini anyordu o gün biraz herkes.

284

Onu uzun yıllar önce bulan kaptan Ucuz turistik andaçla asmıştı aynaya “Yorgunum beni bekleme kaptan.Seyir defterini başkası yazsm Çmarlı kubbeli bir mavi liman Beni o Umana çıkaramazsm.”Nazım Hikmet R., diye okudu Raşit, ben Raşit!”

DAYIM GÜL TAKARDI GÖMLEĞİNİN YAKASINAVe canlıymışcasma, hergün onu sulardı.Yağız tenindeki su buharlaşsm diye Düğmeleri en bıçkın küfürlerle açardı:Çiçekçiydi, yaprak bitlerini öldürmeyen.Fotoğrafçı, savaş yıllarma rötuş yapan.Meddahtı, her akşam eve gülücükle gelen Kumraldı, çocuklan hep kansma çeken.Uzun boylu, kendisine palto diktirmeyen.Sebzeciydi, domatlannı hiç yemeyen.İşadamı, hasırdan başka minder bilmeyen.Dindardı, ezan okunurken rakı İçmeyen.Gözlüklüydü, gözleri daha da büyüyen.Gezgin, İzmir’in parkelerini denetleyen.Balıkçıydı, elleri suyla nasır tutan.Nikotinman, sigarası bağlanarak uzayan Diplomattı, kokteyle pantolonla giden.Yatırımcı, geceleri ailesini besleyen.Dayım gül takardı gömleğinin yakasma Seni görse, eminim, mutluluktan ağlardı.

KAR VE SUKarm bir bildiği var beyaza bulamakta her yeri, serin günler, peçeli ve çarşaflı insanlar, uçuşan yapraklardan sonra tepeyi tırmanırken bulutlar telaşla, tipinin seyreldiği çitleri yıkıp kervan yollan üzerine, patikalan silip, vadileri yutup, ağaçlan tortop edince, su gibi bereketi var kann, parmağm döküm bir harfte soğuması gibi görevbilir dokunuşu, kurşunun keskin kenarlan, kurşuni buz kalıbınm altmda şırıltısı dujoılmakta ya bahann.

285

üşür ya gece, üşür ya yoloantın tini geceyansı dolımay altında...Kann bir bildlgî var buzu kaplamakta, kumrunun kamı üşümesin dtye, ah nedir kavuşmak zaten kösnünün yüze yansıması, gövdeyle buzun arasında kar erimeye hazır beklesin ve kzımtlasm diye kösnünün hep orda oldugımu ayaklar altmda, peçeli ve pençeli İnsanlar ve ömrüm, bir bllya kadar parlak, çamurda.Soluğum karla gitmiyor, bekliyor sıcağım aşkm, onun bitişini, gözyaşınm akışını ve sogumasmı kendisinin, o zaman olvırum dtyor, o 2aman İşte kann bir büdlgl var buzu kaplamakta, kendi varlı^nm ^lantlsldlr buz, yazıyorum İşte kann üzerine, parmağımla silerde onu:Ben seni kullandım o kurşım kalıbı buza dokunmakta, sense kullanmaktasın beni, küflenmesin diye duvar, yosunlanmasm diye taş, kokmasm diye toprak, suya dönüşerek, aşağılara sızarak, jâireğimin derinliklerinde buharlaşıp bir el sıkışma, fettan btr gülümseylş, candan bir sarılış, mızrak gibi bir usavurma filan olarak ben oluveriyorsun işte.Gri kar ve şuramda lıkır lıkır akan bir özsu, içimde hep bir Ergin Günçe tortusu.

286

HÜSEYİN AVNİ DEDE(1954, İstanbul)

Şehremini Llsesl’nl bitirdi. 1970’lerden İtibaren şiirleri çeşit­li dergilerde yayımlandı. Açık hava şiir sergileriyle dikkat çekti ve “çmaraltı”nda yaşamım idame ettiği kitaplarıyla ilgi odağı ol­du. Bazı şiir kitaplarmı tngilizce-Türkçe olarak yayımladı.

Şiir kitapları: Şaliler Ozûlmesln (1973), A c ^ Kurşun Geç­mez (1976), Ben ölmeden önce (1977), Yağma Yok (1978), Tek Şekeril Çmaralb (1983), Keman Çalan ölüler (1985), Bizans Ta­but Çtvfler (1988).

ACIYA KURŞUN GEÇMEZayaklanmm uçlanna maym serpilmiş bir gündüyani hapishaneden kaçtığım bir gündüzihni'nin verdiği kâğıda şiir yazıyordumkuşlarken yolundan su içiyorduben bu şiiri yazarkenönümden tren üstüne tren geçiyordubir ayağım tank olmuştu bir ayağım papatya uzaklardan özgürlük diye bir şey koktu göztepeden İlk trene binecektim binecektim ama param yoktuçaresizdim umutsuzdum kamım gene ekmekle doymuştu duvarkenanna bıfakılmış kuru bir ekmekle düşünüyordumdüşündüğüm.zaman ölüm kol geziyorduaçlık kol geziyorduparaıâzlık kol geziyorduüstüme çöküyordu gecelerin sisikimi şarkılar söyleyerek geçiyordu yanımdanküfürler ederek kimisi

287

YİNE ESKİSİ GİBİ YENİHepsi değilse de çoğu parasız genç kızların.Ne güzel kadın olmuşlar yarasız:Bu yüzden ceplerime para almadan çıkarım sokağa, Nedense Jdu büyük savaştan yara almadan ekmeğimi yerim. Ve geceleri gömleğimi ellerünle yırtar,Gündüzleri yine eskisi gibi yeni giyerim.Bir bayram günü dönersem unutmaym:Ben dönersem çmar ne desem anlar.Ne zaman birilerine telefon etsem;Aklımda kalır çıkmaz sokaklarm numarası.Asla sayıların anlamını bulamam,Eski insanlarm kalyonlarmı bırakınm;Yeni tdefonlarm ahizelerini bırakınm ycdnızlıgm kıyılanna Bir de beni aşan dalgalarm arasmdan bakm.Sarhoş dolaşan sokaklarm gölgelerini taşlarım.Ne olur, beni yine eskisi gibi yeni bırakm.Size yine eskisi gibi yeni şarkılar söylemeye başlarım.

288

VEYSEL ÇOLAK(I9S 4 , Rize)

Diyarbakır Egltün Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirdi. Ede­biyat öğretmenliği yaptı. Milliyet Sanat Derglsl’nln düzenlediği “1974’ün En Başardı Genç Şairi” yarışmasında Udnci elemqre kalan 27 şair arsusmda övgüye değer dört şairden birl seçildi. 1978 yılmdan İtibaren Yaıma Doğru, Yeni Deı gt, Çıkif. TO ık^ Yazdan. Yarm. Bny. Vaılık, D ü ^ , E d d s ^ ve Eleştiri gibi der­gilerde şiirleri yayımlandı. Safari Altınd. AH Rıza Eltan, RdGat İlgaz ve HaUl KbcagOz ŞUr ödOlleıl’nin yamsıra, E Deıglsl’nln düzenle­diği ŞUr tncdeme Yanşması ödOia’nü kazandı. Şiirin kuramsal sorunlîirma ilişkin deneme ve araştırmalarıyla dikkat çekti.

Şiir kitapları: Terin Yakbgı Bir Yaradan (1978), Günlerin Vngm ıınTnH a (1980), Aşkolsun (1982), Ötesi Yar (1985), Fotoğ­raf AtkahUan (1985), Ölüler Dtyalogu (1988), Umut Aşktadır (1993), BuzveAteş (1994), AşkmLaSesl(1995), Kalbim(foşça- kal (Toplu şiirler. I, 1996), Giz ve Yara (Toplu şiirler, II, 1996), Mürekkep Zamanlar (1999), Güzd Suç (2000).

UMUT AŞKTADIRDünya kokuşur, boşalır tarihin çöp tenekesi.Önce Hltler gelir, bir ölü kadmla sevişmekten.Sonra FYanko ve Musollini,Korku getiren ayak sesleri,Ardmdan kırılarak açılan o kapılar,Sonım başlangıcı da olsa.Gene de sejrredllir,Kurdun bir kuzu)m yiyişi.Hâlâ elindedir, yapraklan dökük o zeytin dalı İstesem de gelemez, Hiroşüna’dan kalma o çocuk.Üstelik, bir yangmm içinden gülümseyerek.Bahçemin iklimini bulamam.Zaman ayıramam ki onu ekmeye.Oturup düşünsem.

289

Neye yarar, yeni bir yol arasam,tşte canım İsteniyor, sevincim çalmmıştır,Bir ölüm bırakılmıştır payma.Yüzdükleri derimi, omzuma atarak dünyaya girerim. Dağlar dayanmaz, yaşamlanm sıcaklığma Bu yüzden paramparça.Ve buharlaşmakta sular,Bımd£in, topragm durmadan çmlaması.

Buzul çağı bitecekti, bir zenci yakılmasa, Bölüşebüse İnsan, kahvelerin nefesten ısısmı. Konuşurken, bir sllahm gölgesi düşmese camlîinna.Çaresiz yenilenir,Pası dökülür bu yaşantınm.Aşkıma aşk gerekir, umut aşktadır.Bırakılır, düşüncelerin kör kuyulara anlatılması,Bu yüzden, kan konuşur

DÜNYADA YARA İZİİnsanız, dünyada bir yara İzi Bir sonbahar mavisini kovalar Karşılaşır, geçeriz birbirimizi.Ne güzel aldanırız. Kimse anİ£unaz Su kadar jraşlı olduğumuzu.Kendimize kırgm buluştururlar bizl.tpte sallanan bir gövd^e bakarak Daha çok sustuğunu yazan tarihçi Bilmiyor bu İniltinin kalıcı olduğımu.Ezbere sürgün bu benim yaşadığım Hadi seviş benimle. Yatalım yağmala Sonra İzin ver yeniden kaybolayım

İşıkla boğulan bir sevinç benimkisi.

Bıktım kalbimi kurcalamaktan.

Her sokağın ucunu bir yangm tutuyor Ürkütücü ve güzel, ıızayan bir ıssızlık.

tnsan artık kendine de küsmeli.

290

HANÇERYanhşmı da üretir bu aşk, aynhgını özler Sınar kendini. Bu 50izdendlr bir hançere dönmesi Boynuma asılı yaşadım o günden beri Katilimi aradım. Yaşantım siler gövdemi Budanmış bir ağaçtan bekledlglmdlr bütün ömrüm.Ne zaman karşılaşsak kalelerim düşürülmüştür Bir kalkanla yer deglştlrlyordur yüzünüz Ne biriktirdiysek yaşamak diye alıp kendinize gittiniz Anlamıyorum sizi, duygularım aşmıyor Oysa bu, İktidarınıza karşı ayaklanma sayılır.Değiştiniz hep, ürktünüzNotalan kınk bir şarkıyla beklenirdi yolcularRüzgannızı yüklenirdi bir yelken, siz dururdunuzÇıkm£iz bir sokağa bırakıp sonralîinnızıHiç yaşamadan bir bir yıkılırdı umutlarmızO durulmayan gün anlamamıştmız: yanılgılarmızdanBeni ve kendinizi öldürmüştünüz.Çaresiz saklıyacagım aayan küllerini O hançerin ucuna ilişeceğim Bin yıldır anlamadan pas tutmayan öfkemi Sonra kenti bir ölüm kampma döndüren Yarasalar, kurşunlanmış aşklar sürünüp sakladığım Kimseye anlatamadığım kudurmuş yarzdanmı.Gün gelir bu gizillik alanlar tutarNe umulur yenilgiye dönen bu aşktanYcişcim eğrilir ama bu şiddet karşısmdaAlır götürür o başak kadmlardanAkar, Bir suyla buluşıar, onunla yanyana koşar.Kendini boğmuş bir deniz havası var dünyada Tarihte yaşatan bir söz bulsedar şimdileri Korkuya ve sensizliğe gömülür Milyarlarca İnsanın konuşmalan, o rengarenk çığlığı.Yaşam eğrilir bu şiddet karşısmdaMeneviş bir hançerle buluşur, onunla ysınyana koşar.

291

YÜZYÜZEZaman da ölür. Kan göç eder Kimse beni bu kentie banştıramaz İçimde bilmediğim bir şeyle karşılaşma korkusu Neye baksamSevinçlerim çırpınarak ölüyor.Bir sonu olsun diyorum ama güıı uzasın Bir çocuk çiçeğinin rengini anyör.Her şey bir yıkmtıya ulanır tşte kuşatan buğu.Sevişirken kahraman. O günden sonra Bir okyanus usulca araya girer Korkak ve başkaldırmaya uzak: İnsan Sadece acı kalır ve dünyaya eklenir.Sözler ablukada, kalabalık ve küflü Doğa boşıma İşleklenir Kimserûn akima özgürlük düşmüyor Aşkm gün olur, suskvınluk eskitilir Tutup sevemem seni, dağmıktır ellerim.

Seninle olmak hayatımın özgüdür ama Aşk bir cephe açamıyor kendine.

BOYNUMUZUN TANIKLIĞIAşka çağıran yerimiz, boynumuz Boynumuz yok sürekli asılmaktan Böyle olduğu İçin o günden beri Gökyüzüne bir dağ diye çizilir.

Herkes yolcudur İlk asılandan sonra Bir kıyı denizini bırakır, martıları gider Güvercinleri ölürBuğday satan çocuğun sevincini kör eder.

Bir buluşma değil bu sevgiyle kanlanO günden sonradır yaşanan bu titreşim Akan bir suyun biçimini alarak Buharlaşırken bırsüttığı boşluk Toprağma ulaşır ve durmadan gömülür İpek olanm, pas düşer bıçağına.

292

Kulaktan kulağa fısıltıyla söylenir Merak edilir yanyana iki el Devamlı yalnızlık bir sır diye yaşanır,Eskimez hiçbir zamanTenha bir kasabada ölmenin sesi,Uzaklık yaşlanır ama Yanmakta olan bir kent gibi durur.Tarih, yalancı tanıkNeler oluyor bilmek istesem, ipek yırtılır.

KANAMAKumunu yitirmiş bir çölün hüznü önemlidir bir düş’ün depreminden ölümün sevinci her silah sesi kalbimde çalkalanır bir deniz bımu bilmekten.

Yüzünü yerinde kullanmıyor sevgilim dalgınlığım da,onda bir geyiğin dağlar kadar korkusu kam görünüyor bir avcmm dürbününden toplardamarında doğurgan bir acı inciniyor zamansız gökyüzünden.Sessizlikten öğrenmiş tutku3ruayrılıkla şakalaşmaktanaşkı için bir şarkıya uğramış durmuştaş sözcüğünü duyımca kınlan cam gibi paramparçabir bakıma göz a^sı.Çemı kokıüu dudakları değince ağzıma kâr diner, çiçek açar kasığındaki sudan.Onu durmadan anımsamak bir kanama mı?Nereme dokunsanız gül tadmda bir sancı.

293

SOYSAL EKİNCİ(I9 S4 , K ars/1994, İstanbul)

Ardahan Yatılı Bölge Okulu'ndan sonra İstanbul Üniversitesi Eklebiyat FakültesI’ne iki yıl devam edebildi. 1983-89 yıllan ara­sında siyasal suçlardan dolayı tutuklu kaldı. Ük şiirleri ceza­evinde bulunduğu yıllarda çeşitli dergilerde yayımlandı. 1991 yı- İmda “susma" karan aldı. Yaşadığı siyasal baskılar, yoksulluk­lar nedeniyle 4 Eylül 1994’te Pera’da yaşamına son verdi. Ölü­münden sonra toplu şiirleri yajanlandı.

Şiir kitaplan: B lıl Yitik İk i Ülke (1989), Çağn (1990), Yıkmü- 1ar Altınâa (1991), T d ]^ ŞUder (1995).

İLK KISSAKırkma kadar ne aşk ne ölüm umrundadır insanm Her şey hayvani bir intikEmı duygusuyla harcanır Düşüncenin ince denizinden güneşe serilmemiş bedenler

Durmadan kendine sıcak bir yatak aranır Kırkmdan sonra bütün ibadetler US’lu bir dost içindir Her anı başka bir pişmanlıkla yaşanır

Ki soysuzlar aklanırken kamuda soylular karalanır.

YOKSA BEN ÖLMEK YERİNE “DURUM ŞİİRLERİ” Mİ YAZSAM1İhanetler silsilesinden geçtim Ne aşk, ne arabesk sevgilim Ben gerçekten kederdeyim2Mart yine soğuk geçti, uzadı sakallarım Düşman gibi bilinen taraflann ortasmda şaşınp kaldım(Eski yoldaşlanm,Yargısız infaz timleri.Ve bir de kirletilen dogamn sa3Tilık melekleri Üçlü bir ölüm çaprazına aldılar beni...)

294

3Ne kadar düşünsem aynı Ne zaman üşürsem ya^u r yağar Yoksullar koşar sokakta,Şimşek üstüne yıldınm,Yddınm üstüne şimşek iner başmıa

4SokakİEir umutsuz dolaşılmıyorŞiir desen işsiz ve aç yazılmıyor(Bozkırda da öyleydiYalnız kaldığımdaİki dağ arasmda aç ve umarsızSular beni çekerdiOrda; kille yıkanırdım başıboş akan kül nehrinde Doruklan kimin için boyardım şehvetin kızıUığma Belli değil sevgilim;Ben neleri sevmişim, kimlere bağlanmışım bilir miyim Şimdi ama, tek şey varsa bildiğim;Ormandaki kuşlarma aşıktım.Tıpkı tutkunlara edilen ihanetler gibi,Baharlanna doyamadan ayrıldım Bütün ömrümUfkun o tatlı renkleri altnda geçecek sanmışım...)5Uzun yıllar bu şehirde İşsizlikle iş arasmda gidip geldim.Cebim para görmedi.Hangi sofraya baktıysam,Gözüme emeğin teri kaçtı, yememe gerek kalmadı Hangi özneye bağlandıysam Sonunda öteki eliyle beni tokatladı.Açtığım musluklcirYüzüme çîirpacak bir yudum su akıtmadı...(Geçtiği yollardan sadece toz çıkarırdı araçlar Şimdi yağmurda bile koku var;Mmcıdı çöp, mmadı toprak, mmcıdı beton yığmlar) Evler sokaklar küçüldükçe insanlar iyice domuzlaştı Okullar paralandıkça medreseler mantar gibi çoğaldı İşportaya düşmüş bir mal gibi Caddelere serer oldum kıldığım bütün namazları

295

Dedim ya şllrUmutsuzken yazılmıyor sevgilim (Kitaplara bakarken Beyoğlu sahaflannda Müslüman bir matbaacı Abı gel hele, gel otur dedi Sanki benden yüz yıl önce doğmuş gibi:Biz sent tanmz, yetmedi mi kitaba verdiğin para Sen İşçi değil efendi olacak adamdm ama...Madem ehli tslamızMadem birbirimize yardım için varız, dedi.Ve benzeri bir sürü kocakarı öğüdünden sonra:Sigortasız bir şapka geçirdi başıma.Asimda şapka mıydı geçirdiği, kazık mı belli değil.Belli olan tek şey varsa sevgilim, geceyi gündüze karacağım Ve örtüldüğüm bu çöplüğün altmda Sonuna kadar senin için çırpmacağım...)Sevgilim,Ah benim yanlışlarım yüzünden, asyada ölümünü bile örgütleyip öyle örten sevgilim Keşke ölmeseydin, keşke ölmeseydin Sevgilim bu yaştan sonra gulyabani Bukalemun ve hayalet gibi Nasıl gezersin bu şehri, nasıl gezerim...

7Çekin üstümden, bütün ışıklan çekin Yönümü saptayaımyorum öğle vaktinde bile Güneş değil batışa sürüklenen benim Karzmlık bir hücreye hapsedin beni Ordaİşıkla gölgeyi karıştırıpResimle yapmeıhyım bir zamanKarda İzi okunmayan giz’li bir cerenVe sokak firtınalarmda uçmayacak kadar(Belki bir yeraltı kayası gibi) ağır olmah resimdeki kadımmOlmazsa simler çelaneliyim üstümeBütün aşıklar öldü, bütün aşklar kirlendi mademAşksız ve kadmsızGebermelljim bu şehirde

6

296

Sabah şebnemi kadar kısa olmalı hikayem Kürdistan’da kirletilen masum aşiret kızı Ve dağda düşmüş bir gerlllanm kesilmiş hızı gibi Benll|lnlzi sanp, İliklerinize kadsır titretmeli siziSu istedi, toprak İstedi deyin, kurumuş çiçeklerine Bir kuyu açabllseydi,Bir kova, çıkrık olabilseydiSorabilseydi kuyunım başına gelen herkese SorabilseydiMutluluk taşırdı onu btzlere...

8Ne kadar düşünsem ajra Ne zaman üşürse yağmur yağar Yolum değilse bile sevgilim Benim sonum belliSevginin ince tülüyle sarmadıkça ben seni (sen beni) Yine kana düşerim hiç yoktan Yine davalar açılır aleyhimde...

297

HÜSEYİN FERHAD(1954, Hatay)

Mersin Öğretmen Llsesl’nl ve Gazt Eğitim Enstitüsü Matema­tik Bölümü’nü bitirdi, öğretmenlik yaptı. Fllm-Radyo-Televlzyon ile Eğitim Merkezi’nde çalıştı. Halen Adana’da bir özel kuruluş­ta çalışıyor. 1978’den itibaren şiirleri Sanat EmegU Tûık DİÜ. Somut. Yadto Edebtyat, Bilim ve Sanat. Yann. Adam Sanat gibi dergilerde yayımlandı. 1984’te Yaşar Nabl Nagnr Şllr ödfklû’nü, 1994’te Yunııs Nadi Şllr ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Deniz Çobanlan (1982), Ve Yürüdük Gecenin Ateşterl tçteden (1983), SfljAe Gâlgen de Gttsin (1993), Hagral Ol-

KeşA (1995), Kılıç İpekte Sınanır fToplu Şiirler, 2000).

AY VAKTİDİRBaşka kimim var kapımı çalacak, seher vakti.Yüreğime dökülen bir tas kalayyetmez sırleınmı gizlemeye. Sırtımda dolunayyalnızlığımı taşır ardımsıra sanki.Bir gece alıp kaçırdı beni bir çingene; ayazdı uçsuz ovalar, yıldızlar kirli ve donuk, demir sürgüler çekili, pencereler örtük.Bir gece alıp kaçırdı beni bir çingene.Üç yaşımda beşik kertme, onüçümde evliydim, îkl çocuk doğurdu bana Ebemkuşağı: Gök ve Yer.Daha toprağm kanına bulanmadan süt ve ter düştük yola. Üçümüzün üstünde bir göçebe kilim.

GÜNEŞ İŞARET PARMAĞIMIN ARKASINDAN DOĞAR, IXDön, ufka dön yüzünü yollann ve mesafelerin ucundan tut, bir hevestir gelir geçer aşk dediğin a çocuk!Cennetten kovulman gerekiyorsa, kovul.Sorulan ve o ücra ülkeyi unut, kuzey kutbunda ateş olsan ne yazar a çocuk!İmkânsızı iste, Einstein ol

298

kendine Hawklng’l ömek al, Darwln’l tekrar oku.Benim aklım Kaf dağında kaldı bilmez misin a çocuk!Cennetten kovulman gerekiyorsa, kovul.Ama artık İblis’ini beklememelisin.

VEDADün güneşi paramparça gördüm pencerenden perdeleri çektiğimde siyah btr seccade gibi önüne serdim jmzümü ben de.Eğildim nehrine mataramı mengü suyımla doldurmak için gördüm âşık sûretimi kınk cammda elimdeki fenerin.Sarsıldım ve ürperdim beynimden parmak uçlanma dek baktım, şıra küpüne batınimışçasma sararmakta bedir. Ehram giyip tavaf ettiysem de ayak izlerini kıblem sayıp karaldı yine ‘sol mememin altmdaki cevahir’.Toprağı dinledim, patikalarda koştum, yalnayak aştım korulan o mutad işaretini yine bulamadım vaad ettiğin cennetin.Yaşh kelebeklere özgü bilgelikle dolandım ışık hâlende fal^t yitirdim yıldız kuşağımı zaman koridorunda gecenin. Kurtulamadım bir türiü ulu kemanınm ses kasırgasmdan, Aşk artık zerkeyle damarıma yeşil zehrini gözlerinin.

REAYÂTaş kınalar gelirdi Fırat yukanlanndansarp almlannda mavi ışıkla,külüngle, yorganlan küreklerinin saplarma sanh,soylarma özgü o suskuylao gizli tuğyanlaçalışmayı ibadetle bir sayıp.Taş kıncılar gelirdi Fırat jrukanlanndan poşulanna çıkmiı karla,YSE kamyonlanyla, nevruzla, bıyıklan çenelerine sarkan o seyyid tavnyla hayatı gurbeüe bir sayıp.Taş kıncılar gelirdi Fırat yukanlanndan Hassa’ya, Kırıkhan’a, Dörtyol’a.

299

MÜNACAATAlıcı kuşlar döner başımın üstünde!Bir emanetim vardır halk katmdan vakitsiz ölürsem ümmetimde yetim hakkı kahr ayaklanma dolaıyr üzengi kalçamda tabanca ağırlaşır karalır al atımm rengiulu Hızır al beni bu iki cehermem arasından aydınlık günlere ulaştır ulu HızırHüseyin Ferhat senin yoldaşmdır mazlumlar indinde.

KÜLLERİ EŞELEMEKİçimi ezer delice bir cesaret görünmez bir el kilitler kapılarımı, miskinliğimden değil bu minnet çaresizim seni sevdiğimi söyleyemem Dilsizim.Çırpınmayı bile unutmuş bir serçe gibi saklanm göğsüme kanatlânmı, kadınlığm böyle karşıma dikeldikçe utamnm seni sevdiğimi söyleyemem.Dilsizim.Bilinç denen şey şeffaf bir hançeer her gece deşer yaramı, yıllar divâne ömrümden zulümler geçer halsizim seni sevdiğimi söyleyemem.Dilsizim.Eski yalnızlıklardır soframdaki nicedir hayatla katlayamam yorgun yaşımı, bü}mk aşklar hep gecikmeli gelir garibim seni sevdiğimi söyleyemem.Dilsizim.Erken geldin dünyaya, benden önce benden önce koştun yollarımı, şu ince yağmur dinince gideceğim seni sevdiğimi söyleyemem. Misafirim.

300

HİLMİ HAŞAL(19 5 4 , Kırcali/Bulgaristan)

Kırcall İnşaat Tekniker Okulu’nu ve Anadolu Üniversitesi İş­letme Fakültesl’ni bitirdi. Bayındırlık ve İskan Müdürlügü’nde memurluk yaptı. Şiirleri 1980’lerden itibaren Haklm^t Sanat, Oluşum, Sesimiz, Dönemeç, Somut, ŞUr Ülkesi, Mflltyet Sanat, Mavi Portakal gibi dergilerde yayımlandı. Bursa’da yayımlanan Yeni Biçem dergisinin yaym yönetmenliğini yaptı. Bir dosyasıy­la Altm Koza Şllr ödûlû’nü kazandı.

ŞUr kitapları: Denge/sMer Adma (1991), EHdEbronlk Yalnız- lıMar (1992), Yol Boyu Notlan (1993), Kozmik Aşk Suçu (1995), VenûsTe Aşk (1997).

TUTKALbütün gün yağmur konuştu camlarda

biz sustukağuydu yutkunduklanmız. sonsuz mor

biz sustuk

ayaklanmızm dibine düştü kasım, boş ellerim terli

sokakları güzel kadınlar sevdirdi bana ellerim terli

kim en büyük sevgi sömürgeni: obur zaman ve tann

sürekli düşüyoruz üzünç çukuruna, adı aşk ve tann

ve kalıyoruz yapışık, yinelenen geçmişinde harabelerimizin

bütün gün yağmur ve sokaklar hayal meyal harabelerimizin

^ 1

KOPUŞMAan gelir: taşıyamaz karnı yükünü dağ

kurt uluması, kuş pırlaması bahanedir düşer çıg

dag mı yenilmiştir, çıg mı... bilinmez

kurt şaşkın, kapılıp gömülür büyüyen topa kuş, ödü paramparça uçar en yakm vadiye buzun ve karm felaketine uğramıştır zaman... dağ yerinde kalır

an gelir: taşıyamaz bal meyvenin yükünü koca dalgüneşin okşaması, rüzgânn esnemesi bahanedir kopar bag

salkım mı yenilmiştir, çIy mİ... bilinmez

an şaşkm bakakalır, gümeçten büjrük toprağa bozgunudur ağı yırtık örümceğin, sarkar tuzağı ısmm ve esimin felaketine uğramıştır zaman güneş yerinde kalır

an gelir: taşıyamaz eskiyen yıllarm yükünü sığ düşte Sal olan olmuş çiçeğe, nektar-petek öyküsü bahanedir kurur zaman

yaşam mı yenilmiştir, çiğ mi... bilinmez

ölüm en aa ıssıdıkür, gezegen simsiyah an: gece artık

ay kafesinde kalır

tozlanır zaman, eskimeyi sürdürür Hayalci

302

ADİL İZCİ(19 54 , Niğde)

1980’den beri Robert KoleJ’de Türk Dili ve Edebiyatı öğretme­ni olarak çalışıyor. Şiirleri 1993'den itibaren Çağdaş TOık Dfli. Gösteri. Yine Hlşt, Nar, PoeUk’ııs, Şilr-llk gibi dergilerde yayım­landı.

Şiir kitaplan: Gûnlzl (1997), Su ve Yaprak (1999).

BASINÇKalbim günlerdir bir yolculukta,

yönünü bilmediğim ömrüm su değil oysa, kıyılan;

ulaşamaz her yere Unutulmaz bir yaz gibi uzak jrüzler İnsan kokulan - an'lar kalır geriye - Yok oluşun ince üsıltılan - hemen silinir - İrmaklar, trenler: herkes bir ş^e uzak!"Ser insan bir yıldız;

tepeden tırnağa ışık ama uzakta Her ses bir kuş inceliğinde uçucu Her aşk biraz uçurum ki ürpertir Her dönüş, harman yeri.

Kalbim durup kalkılan bir alanSıcak, tozlu, dağmık. Ve açık pek çok yöne!Belki de bir sağanak başlayabilir Serin, siîskun odalara girince.

KIYIDA'-^,

Biz iskeleden martılara bakıyoruz.Martılar suya, su dünyaya Martılar ki yağmuru İmgeselin Bacaklan ince, kanatlan geniş Yürüyerek dünya ne kadar seyredilir?

Yürüyerek dünya ne kadar seyredilir?Ama şiir dediğimiz bir şey var bizim!

303

YELDA KARATAŞ(İ9S4, Zonguldak)

İstanbul Kız Lisesi’ni yatılı olarak okudu. Galatasaray İşlet­mecilik Yüksek Okulu’nu bitirdi. Bir süre radyolarda, daha son­ra reklam sektöründe çalışmaya başladı. Şiirleri 1980’den itiba­ren Sanat Emegl, VaıUk. Göstal. Hayalet Gemi, Adam Sanat gi­bi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra, denemeler ve şarkı sözleri yazdı. 1996’da Otlion Murat Anbumu Şiir ödülû’nü, 1998'de Dûııya Gazetesi Kitap Eki Şiir ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Oıperme (1996), Alacas^dmlık (1998).

YAŞAMIN SIRRI

“Btr umut ancak tOr başka umutla yokedÜeUhr"

tmwnn

Her dönemeçte bir kez daha buluştuğum,Ismo ve Ayla'ya

Yasemen kokusuyla şarabı birlikte tattmız mı?Kanm tadıyla, beyazm görkemini...

İkinci dünya savaşmm kan gölüne çevirdiği bir dünyada, umutsuzluğun, ihanetin ve yoksulluğun tam ortasmda, sıradan bir çagn:

“Yeşil bir taş buldum hemen gel”

Kazancakis’e çağrı bu... Ancak Zorba’dan gelebilecek...

Şaşırtıcı, öfkelendirici inanılmaz bir çığlık... Yeşil taşın peşinde koşmanın sun... vahşetin içinde, sıradan bir yeşil taşm...

Yasemenler neden kokar?

Hayatm anlık sarkaçları tam yüreğimize dokunduğunda, hiç konuşmadan uzun uzun bir dosta dokunmak, sadece dokunmak...

304

Şarap neden kırmızıdır?Sevmenin orta yerinde bir başka sarkaç bölüyor uykumu...

Onbeş yaşmda bir Kürt kızınm, bir türkü sevdi diye kurşıma dizilen bedenini görüyorum.

Kurşunlarm çoğu, yüreği yerine, cinsel organma İsabet ettirilmiş...

Onun utançla titreyen bedenine ölüm bir armağan olmuştur artık...

Tetigl çeken ellerin sırrım bulmak İstiyorum...

Hangi renkteyim bilmiyorum... Kendimi bu dünyada yitirip binlerce yıllık taş sütunlarm ortasmda anyorum...Efes Harabesl’nde kitaplığm karşısmda, kaç bin yıllık ayak İzlerine bakıp korkuyorum... Ben burada bir yabanayım...

Verilecek hesabım bile yok...

Belki de yanımdaki genç bedene daha yabancıyım...

“Çok lezzetli" bir kadmsm diyor.

Şarapla, yasemen kokusu dünyayı sarıyor...

Ve dostumvm kara çamuru İştahla karan yaratia elleri...

Sevecen dokımuşlarm altmda, yaşamın bedeni şekil buluyor.

Kürt kızının meme başlan görünüyor, dimdik bir çagn gibi dünyaya...

Bir yasemen düşüyor şaraba, eglUp kokluyorum...Çiçek de kendtnl esirgemeyi bilmiyor...

Umudun yorgun kapısmdan bir daha geçiyorum Güneşten bir çavlanm altmda

İşık oluyorum...

305

LEYLA ŞAHİN(1954, İstanbul)

Ortaöğrenimini Üsküdar Kız Llsesl’nde tamamladı. Çeşitli dergi ve gazetelerde çahştı. Şiirlerinin yanısıra şarkı sözleri yaz­dı, ders kitaplan hazırladı. Şiirleri, 1986’dan İtibaren Bn^. Var­lık, Minnet Sanat, Düşler, Sombahar, Şiir Ülkesi gibi dergilerde yayımlandı. 1987’de Gazete Gazetesinin Şiir Ödülü’nü, 1988’de Enver Gökçe ŞUr ödülû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Kırlangıç Yıldm (1989), A a Toplayan tpekU Çardak Kuşu (1990), Çamağaa fyiBdde Annemi (1991), Ab £>a- şûnmdt (1996).

MEKTUP 1/bir geceden çıkıyoruz usul usul gözlerimgözlerim sevgilim dehşetli agnyorpenceremde kanamalı bir gül-hayatm ölümden başka adı var mı?-yine de bir göle en çok yakışan yüzüne bulut düşmesidir.

tut gözlerimden usul usul büyüsün -aramızda- sabah büjrüsün...

hayatın dül sevgilim: ister sevinçten ister kederden söyle... bir yıldızın adım gülden ve sudan seçtik göçer gider bir ateşten bir yangma -yolculukların sonu var mı?-son yolculuk aşk: yıkar gider boynunu, ardmda İnce bir rüzgar

bırakarak...o ilk ve derin yalnızlığımız

ve son konak bütün kuşlann havalandığı...

GENCİKEN ÖLENİN TÜRKÜSÜbaba kerpiç evden aldım zulamı gurbet mi burası yoksa sılamı yitirdim yollarda göyçek balamı erir içim erir erir kül gider.

306

düşmüşüm ardma güller boyunca söylerim sevdamı diller boyunca elimde kelepçe kollar bo3mnca maıhpuslarda yata yata gün gider.

giderim giderim yolum yokuştur bir yanım hasret bir yanım ateştir genelken ölene ölüm zor iştir erir içim usul usul kan gider.

BENİM BİR ANNEM OLSAYDI TUNA’YA BENZERDİGecenin annesi ateşle oynarceviz yeşili zamankuşlar ağlaşır akşam oluncaörttüm yaralarmıtaze kaldıZaman

ayrılık aynlıkla ezer kavuşmaran eski yüzleri bir elinde kalem bir elinde ölüm yan yana durduk bir zaman;

benim bir annem olsaydı tuna’ya benzerdi akardı bir şehrin kalbini ikiye bölerek bir çalgı olsaydı mutlaka kınk bir çalgı: akordeon şiirim işte! açılıp kapanan yara

siyah günler arasmda geyik sürüsü ama bir geyik sürüsü Gül geceyi sorarormanın annesi ay yırtıp alevden sesini Aşklann Dağından bir nehir olup akar akar kalbim gibi bir şehir sulara sarılarak:

benim bir annem olsaydı tuna’ya benzerdiakardı bir şehrin kalbini ikiye bölerekbir çalgı olsaydı mutlaka kınkbir çalgı: akerdeonşiirim işte! açılıp kapanan yara

307

HALİM YAZICI(I9S4, Bergatna/Izmir)

İzmir İktisat Fakültesi’nI bitirdi. Şiirleri 1979’dan İtibaren Dönemeç, TO ık^ Yazılan, Ottaklaşa, KOçûcûk, Edebigrat 81, Vaılık gibi dergilerde yayımlandı. İzmir'de çıkan Dönemeç ve Kü­çücük dergilerinin yayın kurullarında yer aldı. Halen Denizli Be- ledlyesi’nde Kültür Müdürü olarak çalışıyor.

Şiir kitaplan: O Güzel Narin Gdin (1982), Gün^^dm Nike, Aşk Cazdır (1987), Beyaz AÜaiın Yelesinde (1998).

DOLUNAY GÜNDEMİI.ellerinin ucu bir mavi yolculuk yuntdagmda tek diri kalan kekik kokusu onun da jrüreği yoksulluk neredeyse teharda dolunay uykusu

II.ellerin niye niye böyle yumuşacık gözlerin bana dağlan hatırlatır gözyaşlarm kandamarlan sanki halkm

III.gece güzeldir şiir de öylekaranlık kurtlcir sevsin şiiri dolunay

LÜTFENAdam meyhanedeydi garsonu çağırdı

-Yakamoz lütfen

Suya koydu adam kalbini sonra uçurumun kenarında İki prizma

-diye düşündü adam-

308

Garson geldi-saat bin çeşit ışık- -Yakamoz kalmadı

prizma vereyim

Garsontm elleri allegro “yaşama sevincini” tepsiye koydu

Adam bir dikişte İçtidışarıda “olağan ayyaş bir sabahı yaşayan İstanbul"

Nedir anlamı“Bir şehir terkedllirken bir İnsanm terkedllmesl”-diye düşündü adam-

Blr anlam veremedi elleri allegro kokan garson bir anlam veremedi

“neredeyse kayıp gidenyaşama sevincine adamm ellerinden”

Adam meyhanedeydi Denizli’de kadmsa yedi memeli şehirde

Tekrar fısıldadı adam eğilerek kulağma garsonun

-Prizma lütfen.

309

OĞUZHAN AKAY( 19 5 5 , İstanbul)

A.I.T.I.A. Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksek Okulu Radyo- Tv programcılığı Bölümü’nü bitirdi. TRT Türkiye’nin Sesi ve An­kara Radyosu’nda prodüktör olarak çalıştı. 80’11 yıllarda reklam sektörüne geçti. Şiirleri Adam Sanat. ŞUr Ab, MlDljret Sanat, Gösteri, Vaılık, Sombahar gibi dergilerde yayımlandı.

Şllr kitapları: Cinayetler (1989), O Uzak Ay (1994), Compact Disk-Dlgltal Poems (1994).

YÜZDE ON MUTLULUK*Yüzümü kınk bir aşkta parçaladım, bu birKüçük bir çocuğun gülücüğünü yüzünden çaldım, bu İkiözlemler biriktirip yakamda taşımadım, kabulGece rüzgânndan öpücükler çoğaltmadım, o da kabtılMisyonerlerimi yağmurda bırakmadım, üç-dört-beşGramofonda taş plak dinletmedim veremli sanşmaYastıklarda İzim kalmadı, yurdum kayboldu benimSavaşmadım, banşmadım gölqrüzüne asılmış aylaBen değilim hayatın güvertesindeki çıplak tayfa, etti doktız

Bir kaldı, ki o )^ d e ondur Yüzüm kınk dolaşınm hâlâ

SAHİBİNİN SESİ“O sıcak buselerini" unutaımyor Bülent Ersoy Ben “derman kâr eylemez"l Müzeyyen Hanım’dan Sonra açık hava sinemalarının gazozlarım Sonra telgrafın teline takılan uçurtmamı Cam kırıklan İçin oynadığımız Ben-Hur’u Kör kujmya bıraktığım sesimi, misketlerimi Çocukluk aşkım Brigitte Yasemin’i unutmadım

Marshall yardımı süt tozu kokulu okulum Yanakları soluk pembe Cumhuriyet çocukluğum

* Bir yıldız dUjtU! İyi oldu.

310

Ah Atatürk’üm “nasıl söylerim öldüğünü” törenlerde Ah ört’menlm çalıkuşu gibi fıstıkim defterimde Artık beni çocuk saymıyorlar Bilet kesiyor sinemacı amcalar

Sahibi gitti sesi kaldı sararmış ömrün Masamın kıyısında köpeğim Tilo Dogtilo’mTuşlanna basmca kuyruğu 2aplıyor Çocukluğum gelip beni yakalıyor Yırtıyorum tüm kâğıtlarımı

RABARBABobstilmiş Orhan Veli bir dudağı yerde Plyasaja iyi harcarmış, şiir yaşarmış Tuzlamayı damardan alsam söz olur Or’an abi Anestezi yapıyorum lokalde biralarla

Arşimet’in yer çekimi gişe rekorları kırıyor Rezaletimizi kimse kiralamıyor zikir ayında Fikrini Bilal’e saklıyormuş toyan Sevda Bari Tina ile Tumer olsa

Rüyalarımı savcıya verdim efendim Resmim şizoid takılıyormuş albümlere Aile salonlannda at koşturmaya gidiyorum Bayılıyorum bütün imamlara, kayık tabakta

İşim başımdan aşkm ^şmdan başlayalım bu aşkm

E T . RAFBen bütün kitaplarımı açık bıraktığım için üşüdüm Geçmişin, bugünün ve geleceğin kaplanları kafesteyken Bir kaÂnı adından tanıdım önce kapı aralığmda Kendimi nasıl bulduğumu anımsamadan otelde Bileklerimizin üzerine çıkarken kan, sıcak bir anlam Hiçbir şeyi bitiremeden hep alfebeden başladım Yurdumun kokusunu aldığım akşamlar gözlerim dolardı Gözlerimi para bürümüş ve kepenklerim iımıiş birden

Evlerimizin dışmdaki kirlilik cepheyi kaplamıştı

311

En sevdiğim yönümü kuzeye yöneltmişken Kafamda rotatifleri susmuş bir dünyanm ortasmda Sıgmdıgım Umanlardaki denizcileri tammadan İlk kez girdiğiniz bardaki bakışları toplayarak tik kez girdiğiniz kadım uykusımda bırakıp Nereye sürüklenir dil bir başka ağzm içinde Hüzün değişir bir harfle, yüzünü öperim btrden

tyl zamanlarm abisi olmak içindi kelebek

ÖPTÜM ÇOK ÖTTÜM

Yoldajom, yolda bir ay, başım otobüsün penceresinde Kendimden önce koştum, gölgemden önce sevdim hep Hüzün Kiedlığı'ndan bu yüzden kovuldum, gülen yüzden

Taylarla ovadayım tay ray rarayElimde kaç elin sıcaldığı, kaçamak aşklar tramvayı

Yol uzuyor, otobüs daha çok, koltuklar benden önce gidecek Koltuğum kabanyor tüm bir yaşamı düşünürken, taşıyor Bu otobüs benimle birlikte anılanım taşıyor

Otobüsle evlensem, minibüsler şahit olsa Yolanda olur kızımm adı, soyadı hayal Yolımda gider belki her şey

Yurdun doğu kesimleri Yine bulutlu

312

ATİLLA BİRKİYE(1955, Isunbui)

İÜ Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. Yayınevleri ve ansiklopedilerde çalıştı. “Günümüzde Kitaplar” (1984), “Kav­ram” (1989) dergilerini çıkardı. Şiirleri 1980lerden itibaren Yaz- ko Edebiyat. Vaıtak. B gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin ya- nısıra, denemeleri ve iki romanı yaymlandı.

Şiir kitapları: nm ua bir Karanfil (1988), Bir Irmaktır (1993), Aşkım Bir Yağmur Damlası Gül Yı^vagmda (1999).

ÇATI KATINDA GENÇ BİR ADAMhiç mehtapta boğaza baktm ım bir elinde konyak, yüreğin yalnız gözünde yaşlar, biz ayn kaldık

hiç ağladın mı boğaza, mehtaba karşı yüreğin acıyla dolu iken tek başına ışıklan gördün mü boğazın laciverte dönüşen sulannıanılarm içinde gidip gelerekbir yalnız bedenbir yalnız ruh olarakhiç baban için ağladm mıyıllar sonra terk edildin diyehiç boğaza baktın mıyakamozlar ayaklannm altındagece mavi ve mehtapbir elde konyakişte ayrılıkyalnız ve mutsuzkarada ve denizdeışıklarve yine sonbahar romandaki gibi boğaza bakmakta balkondan çatı katmda genç bir adamı

313

HÜSEYİN AVNİ CİNOZOĞLU(1955, Karabük)

Ortaöğrenimini Safranbolu Llsesl’nde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Ffukuk Fakültesl’nl bitirdi. Avukatlık yap­tı. Şiirleri 1977’den itibaren Türk DUl, Vaitık, Ohışum. Sanat Oİ£Qn. Yazko Bdebtyat, Somut. Yann. ^ Olkesl. Gösteri gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları: Her Şafakta B<tyûdüler (1979), GûUer Öksüz Kalabilir (1979), Masallar. Sebffler. Güvercinler (1982), Hamd Burcuna Akan Ndılr (1982), Murat Dağının Askerleri (1984), Sa£canbolu’da Tek Deniz Feneri (1994), İstanbul’da Son Sedef- kâr (1994), Albatrodar Yûksdcten Uçar (1995), İstanbul Unut­kan Yosma (1996), Doruktaki SOnyaYıldm (1996), Serçe Umu­du (1996), Kalbimi Çalan Şehir (1998).

SEVDA BURCUNDA KASABAgüney yıldızlarının gölgesi mermer duvaklı göğün atlasmda bir şahmeran masalı dinler gibi kendi efsanesine dönük kasaba mum diker yıldız baba yatırmda saçları örgülü liseli kızlar alıcı kuşlardır fosforlu gözleri düşlerimizde ışıldarey nice masallann ertelediği yıldız yağmuru delişmen çocukluğumun susuz çölleri dilim gönlüm kara sevdaya düştüsolgun am yapraklan arasmda kaç bahardır kuruyan çiçekler ıslık çaldığımız ürkek geceuzak deryalar gibi çağlayan anılar çocukluğumun albenili düşleri bir eski tarihin masalı gibi unutulmuş dağlarda yeni çiğdemler açtı sularda başka nergislerin gölgesi ey anılarla cenk ettiğimiz yalnızlığın bedevi kalesi

314

ey utangaç türkülerle geçtiğimiz evlerinin önü ey kuşlarımı azat ettiğim mutlu pencere sabah çiğiyle yıkanan incir ağacı saçları göklere dökülen kadmlar

ey bütün zamanlara yenilen kalbim birkaç öbek bulut mavi uçurtma ey uykusuzluğumu şefkatle öpen anne yalnızlığıma paslı bir hançer gibi sokulan gece

uzak anılar uzak kadmlar orta halli evler amavut kaldınmlan ey yıllardır sönmeyen kalp yangmı pişmanlıklarımızı gizlediğimiz akşamlar

çocuk korkularımın kaf dağı şehzade atlan deniz kızlan uzak esrarlı bir tadmız vardı

bir ödül vermiştin çocukluk diye tannm çayır çimen kokusu ortaokul kasketim sustu fülüt büyü bozuldu

ey gurbet denilen bütün aynlıklarm adı istasyon kahveleri yalnız trenler bozkırda tükenen akşam alacası

ey kanayan yaramı azdıran dilsiz gökkubbe yitip giden fener alaylan kalbimin sığlıklannı döven deniz

nice şarkılarla eskittiğimiz gökjmzü batık ummanlarda aradığımız define ey sonsuzca sevdiren kalp çarpmtısı

mermerden sessizliğe bürünen dünyam meleklerin akça kanatlan köklerinde güneş açan tuba ağacı

yaşıyoruz bir eski zaman hummasıyla bütün sevgililer ilk göz ağnsı gitmişler en uzak denizlerden de öteye

bir göçebe kalbiyle geçerken sokaklanndan= gittikçe uzaklaşan bir ut sesinde gördüm zamcinlar ötesinde ilk sevgilimi.

315

MEHMET ÇETİN(I9 S S , Ovacık/Tunceli)

12 Eylül 1980’de tutuklanması nedeniyle yükseköğrenimini sürdüremedl. Şiire, 9 yıl kaldığı cezaevinde bcişladı. Ük şiirleri ve ilk yapıtı da cezaevinde bulunduğu yıllarda çıktı. 1993’te PÇra Şiir Ki­taplığı Yayınevi’ni arkadaşlanyla birlikte kurdu ve aynı bünyede Otoptya dergisini çıkardı. Şiirleri 1987’den itibaren çok sayıda der­gide yayımlandı. 1988’de Em er Gökçe ŞUr ödOia’nü kazandı.

Şiir kitapları: ROzgarve Gül lldiml (1988), Bir Ağızdan (1989) Hatıradır Yak Bu Fotoğrafi (1995), Aşkkıran (1997), Kekemece (2000).

İNSAN İÇİN DİLilkin insan olmak İçindi dil ritsos okumaktı kapamnca sevgili ağzma serçe olmak orda gül ağaana dal dala kuş kuşlara şarkı şarkıyla birolmak aynhkta veda için

paylaşmak içindi dil bağışlayıp hesap sormak kaıunadan aysızhğa aşkı savunmak için

bazen susmak içindi dil yûz akıydı tarihin konuşmaktı ibrahimce çıldırtmaktı celladı bildirge okumaktı erdal gibi darağacmda kurşun olmeıktı bazen adres sormak için

şair için dil erkenci kuşlara birağızdan gülümse ey güzelinsan, merhaba, demek için

ÜZGÜNÜMkadınlan mutsuz olur çiçekli balkonlann

mutsuzluk için üzgünüm sevgilim bunlan söyleyemediğim fre^a susup baktığım ortanca

rahatsız ettiğim için üzgünüm gölgemi düşürdüğüm yeryüzü

316

damla olup aktığım ırmak almmı ısıttığım güneş eğilip içtiğim su

üzgünüm başımda paraladığım taş bedenimi parçalayan elektrik çığlığımı adadığım falaka aşık ettiğim kalbim, ahh

üzgünüm bıçak bileyen öfkem için bir bildiri gibi içime kapandığım için için

sevgili sen güzelsin gerçekten ama daha mı güzelsin üzgün yüzümden üzdüğün erkek çocuğu yüzümün hüznünden her an daha çocuklaşan yüzündeki yüzümden üzgünüm her kabustan sabaha çıktığım çığlık

eski pera’nm yeığmalanan sokaklarısize benzediğim için migörürken polis tokadımn üstüste patladığıtinerci çocuğun yüzü şaşı olup sustuğum için

üzgünüm

bunlar işte bu kuşlardı şarkımı çalan çahp beni aldatıp beni dalma çağıran kalbim dağlılar kadar düştüm pusularına çığhğa dönüşn eden susan fısıltı üzgünüm

üzgünüm sığmadım yalanıma sığmamadım ortayerinde kaldığım için cinayetimin üzgünüm kan tuttuğu için kalkıp gidemediğim alıp götüremediğim için

peçeteye adım sayıkladığım için belki bir gün olsun kol kaldırmadığım için diz kınp dil kınp oynamadğım

raliatsız ettiğim için üzgünüm sevgilim bu kez kahvaltıya erken uyandırdığım İçin

erkekleri mutsuz olur çiçeksiz balkonların

317

BAĞIŞLAYIN GÖZLERİMDEKİ KIRMANCIkovulduğum kırlan alıp geldim kentinize bagışlajon başmıza bela öfkemi orman kalmadı yanacak, biliyorum ev kalmadı yakılacak ki babam da öldü biliyorum ama bir bekleyen var gibi orada o dağlan o bcihan bekleyen ölümlü gözlerle kovulduğum kırları da alıp geldim kentinize

dağ kokuyor demek güç şu soluğun için belki inilti ve sümbül ve kan gibi bişey ki dağlarından bıçaklanmca bir halk çığ düşüyor düşlerine çünkü üşüyor soğuk masal ve tarih kağıdı gibi körleşen gözleri önünde sınnemln ölüyor babam göz göre göre sürgün öldü soğuk bir damga oluyor ömrüme bu ölüm

biliyorum bu kent sizin bu heykel bu sann jnldız yalnızlığı bu gökavuntusu gecemi alıp çocukluğum gidecek gecenizden bağışlayın gözlerindeki kırmancı doğduğu ev yıkıldı ormanı yakıldı kovuldu çocuk gözleri bu yüzden hep 30irtsuz kaldı

kuş ormanma kaçan ay ve şarkı ve ahi alıp gideceğim yeryüzünden giderce düşün ve bağışlaym beni o isli yüzünüzden

kovulduğum kırları da ahp gidiyorum işte

318

AHMET GÜNTAN( 19 5 5 , İzmir)

Ortaöğrenimini İzmir Bornova Maarif Kolejl’nde, yükseköğre­nimini ODTÜ Mimarbk Fakültesi’nde tamamladı. Halen mimar­lık yapıyor. Şiirleri 1980’lerden beri çeşitli dergilerde yayımlan­dı. Şiirin yamsıra, müzik konulu yazılar yazıyor.

Şiir kitapları: Ük Kan (1984), Köpüklü Bir Kan Bir Duman (1989), Voyıcır (Lale Müldür’le birlikte, 1990), Romeo ve Romeo(1995), IkfllTdtorar (1999).

SERSERİ AŞIKLARGüzellik sokaklarda.Güzelliğine çıktım sokaklaraMasam beni beklemesinOdamı ımuttum, bedenimi kullanmayaKendi kendine çizilen smırlannda kalabalığmBir yürüjmşe katıldımBir haydut gibi bilgece ama —Etimin hükmünde küçüldü zamanBütün şehirler gibi bu şehir deİşıklarıyla kaçıyor karanligmdanKendini hoş gören bir araç buKorkmadım kalabalığın beni yadırgadıgmdanSevişirken nasıl zevk alıyorsam ısırılmaktanÇürük taşımayı bilmeliydim öyleBu şehir gibi ben deMutluluk büyütüyorum acılanmdanSokakta kendi ülkemde gibiydimOdamı özledim yine deHer eylemde bir bahane bulduğumdanGüzeÛik uzar odalarda.

Sınırlanmış bir yerde Kavremıak tartışma olur Odama kapanarak sokağı bıraktım Dostlarımı unuttum doğulu bir devlette Odalarda her şey mümkün

319

Dağınıklığı topladım, müzik dinledim Suladım çiçeklerimi Masam beni çağmyordu Masamın yüzü istekli Aklımı kullanmaya çağmyordu Haksızlık ettim düşünürken İpte 3mrür gibi geldi önceleri Kapandım saatlerce kitaplarıma Konuşmak istemedim konuşmadım Düşünmek ölmek olduğundan mı biraz da Tekrar olmak istedim ışıklı sokaklarda

Serseri iki aşık — sokak ve odaNe ölçüler yetiyorNe yargılar ilişkilerini açıklamayaYine de oradalar işteHer biri kendi katmda

UYANMA SAATİGel, dedi, birlikte taşıyalım, dedi. Taşıyabildiğim kadannı, dedim.Taşıyabildiğin kadannı dedim, dedi.

Gidiyorsun, gitme, burada ol dedim, dedi Uzağa ^tme dedim dedi, diyor.Gitmiyorum, kalıyorum, dedim.

Uyku dinlendirir dedi, dedim.Uyku siler diyor dedi, dedim.Sonunaİcadar dinlerim, dedim dedi diyor.

Açıyor dedim, kapıyı dedim,bana dedim, doğru dedimoradan dedim, gözüküyor dedim, gelen dedim

Kapıyor diyor bana, dedi.Ben açacağım, sen üzülme dedim, dedi.

Adailet Romeo!

Adalet, Romeo’m

320

NAHİT KAYABAŞI( 19 5 5 , Bursa)

Marmara Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde İki yıl öğrenim gördükten sonra BabIâli’de altı yıl redaktörlük, editörlük yaptı. Büjrük Larousse Ansiklopedisi’nde çalıştı. 1987 yılmda Bursa’ya dönerek gazeteciliğe başladı. Şiirleri 1980’den İtibaren CHuçum ve yaym yönetmenliğini yaptığı Kçem. Dtbglan gibi dergilerde yayımlandı. “Cumhuriyetten Yarma Bursa Şiirle­ri’’ Antolojisini çıkardı. Halen Bursa’da yaymlanan “Olajr” gaze­tesinin kültür-sanat sorumlusu olarak çalışıyor.

Şiir kitapları; Sakh Sfiater (1998).

GÜZELKIZ SOKAĞIAkşamüstü, Kayhan’dan aşağı İnerken dalgm, düşünceli Birden bir sokak: Güzelkız Sokağı Ve bir ahşap pencere, basma perdeli

Eski zamanlardan bir kapı Ardında küçük, dualı dünya Sessizce sürüyor saltanatı Balkonda iki saksı sardımya

İçerde birtakım sesler: dikiş makinesi Belki çeyizini işliyor Güzelkız Bir şeyler anlatıp duruyor annesi Kızm aklı kısmette, aralıksız

Eşikte kıvnlmış hırsız kedi Lokma kokusu geliyor bahçeden Sahi, bugün Regaip Kandili Tövbe güğümleri doluyor çeşmeden

Komşu pencerede bir kadm Dabp gitmiş kendi âlemine Yok üzre yaşamaktan kırgm Adı bile yazılmamış defterine

321

Ben nasıl şairim, ayıp Kırk yıldır geçmemişim buradan Kimbillr kimler geldi, kimler kayıp Öğrensem anlamı yok sonradan

Bu sokak kimden aldı admı Bilsem vurulurdum mutlaka Kütüklerde bulamadım kaydını Hayat dediğin zaten, tuhaf bir şaka

TEĞETBen uzatmalı bir intihar kaçkını O beyaz gecelerde kayam bir yıldız Ben ona tapınırım o bana İkimiz de tanrısız

Saçları az Bursa gözleri bütün İstanbul Ah, ne sever başı göğsümde düş kurmayı Ben ondan yoksulum o benden yoksul Sevişirken öğrendik çoğalmayı

Hep yanlış uyanır kiril sabahlara İncinir, aynalarda bırakır kadınlığını Acısım unutmak İçin bir daha Bir daha teğetler uzaklarda yalnızlığını

322

MURATHAN MUNGAN(I9 S 5 . İstanbul)

Ortaöğrenimini Mardin’de tamamladıktan sonra Dil ve Tarlh- Cografya Fakültesi Tiyatro Bölümü'nü bitirdi. Devlet Tlyatrola- n ’nda ve Şehir Tlyatrosu’nda Dramaturg olarak çalıştı. Şiirleri­nin yanısıra tiyatro, deneme, hikaye türlerinde çok sayıda yapı­tı yayınlandı, ödüller kazandı. Şiirleri 1980’den itibaren Yarim Edebtyat, Gösteri, Variık. Adam Sanat, MlDtyet Sanat, Somba- har gibi dergilerde yayımlandı. Verimli, özgün ve döneminin il­giyle okunan şairlerinden biri kabul edildi. 1980’de Akademi Ki­tabeyi ŞUr Başan ödülû’nü Tugay Fişekçi ve Ozan Telli İle pay- laşü. 198 İ de Gösteri Dergisi Şiir ödûlû Blrlndsi seçüdi. ÇeşlÜl yazm türlerinde yaptığı çalışmalardan bir seçki ‘TtCuıathan 95" adıyla yayınlandı. Bir Garip Orhan Vdl adh oyunu Devlet Tiyat- rolan’nda ve İstanbul Şehir Tlyatrosu’nda sahnelendi.

Şiir kitaplan: O sm anlı Dair Hikayat (1981), Kum Saaü (1984), Sahttyan (1985), Yaz Sinemaları (1989), Eski 45’Ukler (1989), Mınidandıklanm (1990), Yaz Geçer (1992), Oda Poster ve Şekerin Kederi (1993), Omayra (1993), Metal (1994), Oyunlar trıHhariar Şarkılar (1997), Mürekkep Balığı (1997), Başkalarının Gecesi (1997), Doğduğum Yüzyıla Veda (1999).

KASR ÜZERİNDEKendi kavmine şair olmayan Söz’ünün hükmünden ayağ göçürür Kendi Dîvan’ına nöbet durmayan Davasm' çengine gölge düşürür

Dilinde arzuhal yâresi yoğ ise Nice yazsan nafile kelamm yoktur Şahmeran kal’asında burcun yoğ İse Zulmün karşısında müddetin yoktur

Çilenin tansığına ermiş olmayan Gönlünü sevdaya dergâh tutmayan El yazısmda kandil yakmayan Hayatın’ kitabından sayfa düşürür

323

Kalbine kasr kurmamış İsen Asrma eşkıya olmamış İsen Serez çarşısında durmaımş İsen Kendine çıkacak bir yolun yokturÇile olmaktan çıkınca emek Harami mülküne bitince hürmet Hakikat olımca zulümsüz sevmek Benim de bir sözüm kalır kasr üzerinde

BIÇAKYere düşürülen bir bıçak sesi Kristali tuzla buz olmuş gözlerinin biliyorum ay kanatıyor ne zaman sussak geceyi

TCendIni benim yerime koy Oğul öksüzü babîdar yerine Susmayalım. Bıçak uyuyor kelimelerin kalbinde

Kanh bir şerbet gibi akar dururduİpeği ikiye bölen kılıçl£inn agzıBir biz inmedik suyaKaç mevsimin yağmuru buruştu elimizdeÖrtülü çarşılarda ölümü tebdil ettikUzak durduk kabzasma çağıran İntikamdanBir biz inmedik suyaKendini benim yerime koyOğul öksüzü babalar yerineSusuyorum. Ölülerim uyuyor kalbimde

SANDIK ODASIgün ışığıyla yıkanmış küskün bir yıldız

gibi akıp geçtin sessizliğimizin üstünden oyalanacak bir şey bile bırakmadın tozlanmış, dalgm bakışlarımıza

ne zaman, nerede bir şey yltlrsek burada bulacağımızı sanırdık bu sandık odasmda mümkünmüş gibibalkonda unuttuğumuz nice yazlardan sonra...

324

YAZ BİTTİyazın bittiği her yerde söylenir söjdenmeyen şeyler kalır geriye

ve sonra hiçbir şey olmamış gibi agır, usul bir hazırlık başlar uykuya benzer yeni bir mevsimeorda burda, ev içlerinde, kır kahvelerinde, deniz kenarlanndaincelen yazm akşam esintilerindezaman usulca sıynhr aramızdanta içimizde duyarız gelecek günlerin geçmişinibaşka ne gelir elimizdenbüyük bir uzaklığa gülümseyerekgeçiştiririzıskaladığımız şeyleriyatıştırıcı rüzgârlardışavurur içimizdeki lodosu, po3rrazı, günbatımlanm saklar bizigözlerimizdeki hüzne “dinginlik” admı verir “seni iyi gördüm,” diyenler biz de iyi hissederiz kendimizi elimizden başka ne gelir kiköşe başlan, akşamüstleri, kokulartozar gider zamanm boşluğundakarışır anılann kujrtu belleğinebelki sonraları bir günhatırlamr a)TTi kederleyazm bittiği her yerde söylenirsöyleyenler inanır bir şeylerin sahiden bittiğineyaz bitereskir geceler, serin, hüzünlüyeni mevsime hazırlık: ömrün teyel yerleribir yanı telaş, bir yam ürperten yaz sonu ikindileriçıkarır sizi dalgın derinliğinizdenyaşadığınızı duyarsınız teninizdebir zamanlar okumuş olduğunuz kitaplan özlersinizsıcak od£ilan, beyaz, temiz yastıklanahşap panjurlarıyaz bittibitmeyen şeyler kaldı geride

325

yaz bitti yaz bittiyüksek sesle söylüyorum bunu kendime her yerde söylendiği gibi yaz bitti yaz bittihiçbir şey hiçbir şey hiçbir şeyyalnızca üşüyorum şimdi

ISSIZ TOPRAKLARbir/kez yanlış dağlara çıkmıştık bir/kez yanlış indik dağlardan bozkınn ıssızlığmdayız şimdi yanlışlıkla yaşlandığımızdan

GEÇİLMEZ DENİZ I.ahrell bir kâğıt üstüne simsiyah kapanmışımkazınm kendimi bir secdeden, ellerimde gizli hattatlarve söze gelmez devrik duyarlıklanmgözlerim -hüznün dilsiz masalcısı-gözlerimde hiçbir dile çevrilmez İntiharlaroysa saklı hançerimi mağrur bildinizkendimin tenha bir yerinde vurulmuşum, yatarımorası bir denizin gölgesidir, göremezsiniz(bir peygamberin yanlış ayaklan

intihar halinde sevişmektedir) ölüm üzre bir akrepken menekşelenirsiniz ve ahrell kâğıtlar dürülür ferman diye yufka ölümlerin hazin tarihleriyle kar altında kalmış İmzasız karanlıklarım ve azgm sularda kendini arayan deniz ben konuşmam, susanm bu aklamaz ki sizl katllimsiniz

326

katlllmsiniz en azgın sularda ellerinizde kan mürekkepleri sarhoş ölüm nasıl bir sarmaşık kİ (deniz gören) en mağrur balkonlarda bir gün siz de katilleri seversiniz

METALpencerede kedi yalnızlığımetal bir ay fenerböyle gecelerde yağmurun sesikâğıt hışırtısma benzerışık yıllannm karanlık hızındayedi askı daha asılı yıldızlaratakıyorum kulaklıklarımıdalmaya ve uçmaya hazırİki kişl olarakbölündüğüm yerdehard’n’heavy slowlanyer değiştiriyor İçimde bütün kişiliklertek başıma oynadığım çin ruletibir jeton, bir zıpkmaynı anda işliyorkaatil ile maktül arasındaki en kısa yol kalkış takımları infilak ediyor dans bittiğinde birimiz ölecek büyük plato bildiriyor koşullan: tek kişilik düello bir metal tango!

ATLARIN YAĞMASIen güzel serüvenlerimizin gemilerini yaktık perişan ayaklanmızda yağmur sesleri çılgm saçlarımızdan kaçan dağınık ordulardık gözlerimizde paslı kilitler huysuz öperken korkunç sağır dudaklardıksağır dudaklarımızla uzun soluklu yağız

atlardıkyağıyorduk korkusuz

II.

327

İTALYAN GEÇMEKaskıya alnuş İçini herkes aşk İtalyan geçiyor yanımızdan zaman kendini İlişkiyle tanımlar geçmiş bir İç kaleye dönüşür su başkalaşır aktıkça kendinden ezberi abartıyoruz yalnızca Jestleri yeniden yerleşiyor yinelenmekten oturmuş gövdeninverev zamanlar karşı karşıya getiriyor figürleri yeni yörüngelerdeyorumu kaç karat kara kujrumun?göze almanm replikleri değişir yaş aldıkçakorunaklı hayatlarm kurduğukunt zemberek hangi sahnede boşanıyor?fay kırıklan eski pozlar içinde hayalgözlerimizden içimizdeki krater görünüyorklişelerin emniyetinde kalıplarkendini prova ediyor,roller dağılarak tarih düşer varolduğu kimliğe hafıza bunu bilmiyorDonmuş zamanların çöküşünü beklemez sıcak an, kara tesadüf,

seyrek dokunun içinden akıp geçen sanşm kum 03runlarm altı boşalır yeni gerçekliğinde mekân ve gövde gerginliğini giderir büjrük kumarıntesadüfleri kullanmanın bilgisine şans tanımıyor ölümün elindeki

ölümaskıya almış içini herkes biz ezberimizi 5rlnelerken aşk yanımızdan İtalyan geçiyor aşk yammızdan geçiyor aşk yammızdan...

328

RONİ MARGUÜB( 19 5 5 , İstanbul)

Ortaöğrenimini Robert Kol^’de tamamladıktan sonra İngilte­re’de İktisat öğrenimi gördü. Ted Huges, Philip Larkin gibi şair­lerden İngilizce çeviriler yaptı. Şiirleri 1990’dan itibaren Soınba- har. Gösteri, Adam Sanat, Vaılık gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitaplan; Hor Rlnd Bflir (1991), GCkn Ortasında (1992), Mağrur Olma Padişahım (1994), BlUrlm Yanık öter Ney(1996), Uzakbldar (2000).

HÜMEYRANe yapıyor kimblllr şimdi, nerede, mutlu mu?Gözlerinin altmda mor halkalar mı var şimdi?Zaman zaman gecenin geç saatlerinde dlnle3 p artık neredeyse çalmaz olmuş eski bir kasetini kimsesiz çocuklar gibi agladıgırm biliyor mu?Öyle uzak ki yerim uzaklan aşıyor, bütün özlediklerim benden uzak yaşıyor dizelerini söylediğinde düşünmüş olamaz beni Şimdi de, biliyorum biliyor olamaz onu dinlediğimi İstanbul, ilse yıllarım, dinledikçe gözümde canlanıyor.Yeni bir şehirde yeni bir mahallede, ne olur kanşılaşıversek günün birinde hiç beklemezken kır düşmemişken henüz benim saçlarıma, tüketmemişken daha ömrümüzü, ne sen, ne ben.Ne olur çıkıversen yeni bir ülkede birden karşıma.

Gençllğimsin benim, seni seviyorum Hümeyra.

OKSİJEN TÜPÜBoynunda lacivert üzerine beyaz noktalı papyon kravatı, savaş öncesi yıllarmdan ta seksenlere dek her gün balıkçılar, manifaturacılar ve kürt hamallann arasından “Günaydın Moris abi, nassın” diyenlere başmı eğerek geçip dedem Menekşe Han'daki yazıhanesine yürürdü.“İstanbul’a geldiğimizde Tire’den, yıllardan 27”,-diye anlatırdı anneannem her görüştüğümüzde üç ay önce ölene dek uykusunda bir gece-

329

“çok zor yıllar geçirdik önceleri, işsizdi deden, nasıl ettiyse ama, hiç hissettirmedi bana fakirliği”.

Uzak bir akrabası Osmanlı Bankası Beyrut şubesinde bir iş bulmuş, orada çalışmış bir ara gençliğinde.Tire’ye döndüğünde yıllarca peşinden koşmuş, istememiş onu anneannem, yılmadan diretmiş, ikna etmiş sonunda, birlikte göçmüşler İstanbul’a.Kansmın onu istemediği kalmış mıdır acaba hep aklında? Yıllar sonra nasıl sevinmiştir para kazanmaya başladığmda! Ve hemen ardından, savaş yıllarmda, önce varlık vergisi, ardmdan Erzurum Aşkale’de geçirdiğu uzun bir yıl.Yılmış mıdır? Pişman olmuş mudur doğduğuna?

Çocukluğum boyunca her cuma iş çıkışı bize gelirdi, elinde benim için bir Jules Veme, kızkardeşime şam fıstığı. Artık rahattı herhalde. Bojnıunda lacivert papyon kravatı, kiraz ağacmdan bastonu elinde, düşünmüş müdür acaba, “Dünyaya inat, torunumun kızım tutuyorum işte kucağunda!”

Seksen İ3 yıl, onca ter, onca çaba, erişilen emeller, erişilemeyenler, gerçekleşen umutlar, boş çıkanlar sonunda, iki kız, dört torun - iyi kötü koskoca bir hayat.

Oksijen tüpüne uzanan aksi bir iht ar kalmış salt benim aklımda.

AİLE BABASI

Barış Sılay için

Ü Ç çocuğum olmalı, iki katlı pembe bir evim.Bahçesinde kasımpatlan,Çakıl taşlı patikaları.

Çocuklardan biri haşan.Sessiz ve sakin biri.Biri alabildiğine akıllı.Saçları hep sapsan.

Oturup evde akşamlan,Andersen’den masEillar;Yatırdıktan sonra çocuklan,Kanmla bir kadeh rakı.

330

Hep birlikte haftasonlan.Atlayıp küçük arabamıza.Dilimizde neşeli bir şarkı,Ver elini Belgrat Ormanlan.

Üç çocuğum olacak benim Ve İki katlı pembe bir evim.Kanatlanıp filler uçtuğunda.Yukarı düştüğünde bir elma.

OTOPARKBir köyün boşaltılması nasıl bir şeydir?Mümkün değil, canlandıramıyorum kafamda. Ben, İstanbullu, kocaman caddelerin, on katlı apartmanlarm çocuğu, anlayamıyorum, nasıl bir şeydir kırk hanenin birden boş kalması, birden duyulmaz olması artık İnsan seslerinin? Bir köyün boşaltılması nasıl bir şeydir?

Bir köy yakıldığında ne kadar geriye?Yollar asfalt değilse zaten,beton ve metal değilse binalar,geri mİ döner yakılan bir köy doğaya?Toplanıp herkes götürüldüğünde toprakla ağaçlar mı kalır salt geriye?

Götürenlerden bül geri dönse yıllar sonra, neler görür doğup büyüdüğü yerde?“Şurada Dllan’ı öpmüştüm bir keresinde”, “Karpuz çalardık geceleri gelip şuradan”, diyebilir mİ bir ırmağm kenannda durup?Amlar da silinir mİ yoksa köyle birlikte?

Bir köjrün boşaltılması nasıl bir şeydir? Canlandıramıyorsam da aklımda hiç, bir upucu buldum sanıyorum kendi hayatımda: Kıyaslanacak gibi değil besbelli ama,Küçükken top oynadığım parklardan biri kat otoparkı oldu birkaç yıl önce.O gün bugündür önünden her geçtiğimde kocaman bir beton yığını değil de, yeşil, küçük bir park görüyorum ben yine.

331

MEHMET CX:AICTAN(19 5 5 , Balıkesir)

İÜ Ekiebiyat Fakültesi Doğu Dilleri Bölümü’nden mezun ol­du. Gîizetelerde sayfa sekreteri, redaktör, yönetmen olarak çalış­tı. Şiirleri 1970lerin sonundan İtibaren Yfindişler. Oç ÇlçdE, ŞUr Ab. Gergedan. Yedi tMIm. Mavera gibi dergilerde yayımlandı.

Şllr kitapları: Rüzgârla Yaalı (1981), Kınk Bir ROya Denizi (1991), Ajk Mdegl (1995).

YANMIŞ SÖZLERRuhun ve eşyanm dülnl unutımca yaratılışm balkonlanna akıyor alemlerin esrarı.Ve kalbimin kalbimle buluştuğu zamanm mahşeri fisıltısmda yanmış sözleri ve sabahın surelerini anyor bu su damlası.Ve henüz csmılardakl ayı söndürmeden İlahilerinin yansı tüketilmiş bir kadm çıkageliyor omuzunda batılı kırlangıçlarla uzamış bir ayin amsı gibi tıpkı.Ateşin ortasmdaki bahçelerdebeyaz bir kevserle çözülüp akıyor saçları‘zUdr’ İçin tevrat ve Zebur’dan.Ve günbatımmda bütün kızlar üşüyor bütün kızlar köpük İçinde.

SU GÜZELİ1Jaguar burcundan bir kadınlaeğilip su ve dolunaylarımı açarım çocuklaraetrafi sözle kaph bir zamamn amentüsünden.Su güzeli gözlerinin bittiği o müphem haritalara koyu bir sessizlik gibi çöker

332

ölüme biraz komşu yaşayan çocuklarm özü.Ve çocukluğumdan gelirken agladığmısu şeırkılarmdanalemi ervahakollarmda platin rüyalarhatmederek gider gençlik meleğim.

2Bugün su ve dolımaym ilk günü asri gül, saatlerindeyim sul£ir ve melekler içindeyim.Birazdan gözlerininkristal tenine salar beni meleğim.Gitme, bütün şarkılarm sonundabiriken ateşimde kalyansm sulannda biriken tenim.Gitme, herkesin yeni bir düş için dolunaya durduğu gözlerden ölüme mühürlenmiş bir aşkm kokulannı akıt ruhumım kıyılanna.

Hoşçakal su güzeli meleğim.

333

Ortaöğrenimini Tunceli ve Elazığ’da tamamladı. 12 E lül 1980’de siyasal nedenlerle tutuklanıp 1990’a kadar cezaevinde kaldı. Şiire ce­zaevinde başladı. Şiirin yanısıra desen ve karikatürleri yayınlandı. 1987de Enver GOkçe Şllr Yanşması’nda Üçüncülük Ödülü kazandı.

Şllr kitaplan: Suyu Uyandıran Sesim Olsun (1989), Esmer Bir Acı (1995).

SÖZ DARDAYKENbilirim yüzüm }^üzünde güler ancak ellerim ellerinde doyar açlığına güz düştü aramıza bir arama vakti sevincim sana kalsın, özlemin bana

reva değil tek yaşamak bunca aşkı biliyorum buluşmasak büyürüm yine eksilmeden taşıyabilirim uzaklan bağırmak reva değil söz dardayken düşün!tomurcuksun, dalda ince bir bahar konuşursan söz olur aşka intihar kanatarak dudaklarımızı bir zaman susacağız sevmek öyledir diye yar

bağırmak reva değil söz dardayken susacağız! dilde ince bir cam var

FADIL ÖZTÜRK(1955, Mazgirt/Tunceli)

334

Ortaöğrenimini Elazığ’da tamamladı. Erzurum Atatıirk Üni­versitesi İşletme Fakültesi'ni bitiremeden a>Tilmak zorunda kal­dı. 1983’te siyasal nedenlerle tutuklanıp değişik cezaevlerinde 5.5 jal yattı. Şiirleri 1987'den itibaren İnsancıl, Berfln Bahar, Evrensel Kültür gibi dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra, deneme ve roman çalışmalan da kitaplaştı: halen besteci ve yo­rumcu olarak müzikle de ilgileniyor.

Şiir kitapları: Yanardağ Sıcağında (1988), Bir Sevgi Kınlma- sıydı (1993), Ağıtlara Yazıldı Zaman (1994), Yıkık Duvarlar Gibi Kaldı Gözlerim (1995), Ölülerle Hatıra Fotoğrafı (1998), Yağmur Yüreklim (1999), Şehriban (2000).

ERTELENENkalbinle gözlerinin arasına sıkışmış huysuz çocuklar var avutamadıgın kulaklarının inkar ettiği bir ses dilinin ucuna kafesler koymuşsun hiç ötmeyen iki muliabbet kuşu

çöz gözlerinin ipekkuşagını yosunyeşili ışıltılannı salıver koşarak gelsinbana gelen sokaldarda yorulsun onarsın tüm yenilgilerimin kınklannı fesleğen kokan soluğun

SAÇLARIM AĞARIYOR BİR ÇIĞLIĞIN GÖZLERİNDEİstanbul kar yağıyor, kar yağıyor,albümlerde sararmış gülüşlere,iple oğul kokan çamaşırlara,anılara kar yağıyor, hüzün tutuşuyor.istanbııla kar yağıyor, kar yağıyor(■inayetleri saklayan çukurlara, boğma tellerine.

AYDIN ÖZTÜRK(1955, Tunceli)

33.5

bolu dağlanna, sapemcaya deşta mergeına kar yağıyor maden köprüsünün kemerlerine.

kar yağıyor, asla zaUmlerl ajartmagran.Istanbula kar yağıyor, kar yağıyor, feriköye, kemer mezarlığına, karacaahmete, metini sardığımız kırmızıya, kummuş güllere

kar yağıyormetin üşüyor musun?

YAĞMUR YÜREKLİMiçimde kırılıp kalır ağlayan sesin susar jrüreğimde jrüzün, soluğun susar sarınıp yarama gitsem, çare değil kİ jrüreğimde yangm çıkar, bu şehir yanar

oy dilsizim, oy gülmezim, yağmur yüreklim oy çiçek bakışh jrarim, rüzgarım benim

sensiz yaralıdır zaman, yıllar yaredı sararır İçimde hüznün, ömrüm sararır belki kavuşamam sana, ölüm de gelir bulutlara yazdım seni yağmur 3rürekllm

oy dilsizim, oy gülmezim, yağmur yüreklim oy çiçek bakışlı yarim, rüzgarım benim

336

MAHMUT TEMİZYÜREK(19 5 5 , Sivas)

Ortaöğrenimini Ankara’da tamamladıktan sonra A.Ü. Egltim Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü’nü uzun yıllar ara vermek zorunda kalarak bitirdi. Birçok ansiklopedide, dergi ve gazete­lerde çalıştı. Şiirleri 1981’den itibaren Yeni Olgu, Yann. Edebi­yat Dostlan, Edebiyat ve Eleştiri, Evrensel Kültür, İnsan, Defter gibi dergilerde yayımlandı. “Edebiyat Dostlan" ve “Edebiyat Eleştiri” dergilerinin yaym kuruDannda yer aldı. Şiirlerinin yanı- sıra, denemeler, eleştiri yazılan yazdı. Halen Ankara’da bir üni­versitede basm damşmanlıgı yapıyor.

Şiir kitaplaı: İz ve R l ^ (1995), Kıriangunm Paranoya (2000).

HAYAT HEPİMİZDEN GENİŞ ÖLÜM HER ÖMÜRDEN UZUNBen hep gülümseyerek yaşadım dünyaja Gülümseyerek ölüyorum hergün sîzlerle Baştan kendime basit bir yüz yakıştımuştım Rüzganyla haşır neşir çıplak bir tepe Ve bir gök olsun istedim )mzümde, mavi, bulutsuz Metin olmaktan başka şansı var mıydı yoksullann Ben oldum işte, oldum ve öldüm

Sorduğum tek soru vardı kendime (Öbürleri herkese ilişkindi)Şimdi gitsem benden ne kalır geriye Kaldı İşte, ahtım kaldı dünyada yaralı bir almGülümserken unuttuğum dudaklarım Ve yurdumu dolaşan kanım kaldı sîzlere Kanım her yere bulaşıyor Aşçınm kepçesine, marangozun rendesine silahm namlusuna, kalemin mürekkebine yargıcm cübbesine, aşıklann neşesine Çocuklann oyununa kanşıyor Dağılıyor, çoğalıyor, yediyor sokaklan

337

Habere çıkardım, dünyanın yaradılışım görmeyeAlevlerin, kurşunlarm arasından sekerdimAğaca bakar ağaç olurdum, köpeğe, göğe, serçelereYaprağa bakar yaprak olurdum, tırtıla, kuşa, yaşlı teyzelereUmutsuzlara bakar iç çekerdim, hallaçlara, sütçülere, çerçilereBütün otobüsler giderdi benle, Istanbul-haâk, istanbul-refahiyeev içlerine bakar ağjşrdım, buğday demetlerine, duvardaki altyeCemlere, kahvelere, meydanlara bakardımHerkes gibi çopur yüzlüydü hayatAma kibirliydi yoksullar, kibirli ve atakSözcükler hırçınlaştıkça dilsiz ve bataktılarBöyle bir dünya dermiştim kendimeHakikat gizlenmişti buralarda bir yere

Ne ölümler gördüm de yaşamak hırsızlık gibi geldi banaBulmalı derdim, bulmah ölümün erken diliniO da oldu. Gördüm celladımın gözlerini ve gülümsedimHepimize benziyordu, şaşırdım ve güldümBir duvar dibiydi sanınm, ıssızdım ve soğuktu gece

Bir şey öğrendim ki söylemeliyim Hayat hepimizden daha geniş Ölüm her ömürden daha uzun sürermiş Dağlan düşündüm, sokaklan, ev içlerini Herşey olduğu gibiymiş, basit ve korkunç Dil susımca kan konuşur, kan konuşurmuş Kanım yurdumu dolaştıkça öğrendim

PARANOYA, KIRLANGIÇIM PARANOYAİnsan güneşle dünyamn arasındadır Senin sağmda, benim solumda ve hep ortasmdadır ölümün Durur bir nefesle bir nefes arasında bir yerde, sabahla akşam arasmda herşeyi şaşırabilir Yaprağa düşen yağmurdur yapraktan düşen damla Ne yapabilir, rüzgânndan merhamet dilemekten başka.

338

insan şaşırdıkça dellnlr şüphe torbası zehirler gözü.

Seni var ya, İnleyişinden tanınm kiminle öpüşsen duyarım sesini teninin duygusu bulaşır, ateşi, kokusu bacaklannm arasmdan ürperti dudaklarma dolaşır, seğirir damar gibi

İnsanla herkes arasında nahoş tecrübe (nahoş demesek iyi, hoşu yoksa)Kır-ı-lan-gıç-m zamansız göçü gibidirO yüzden tizdir gagasından fışkıran Bir daha dönmez yurduna ve aşka.

Kalp, inleyişinden tanmır Bir öpünce, bir de kınlınca.

İŞTE GELDİN!İşte geldin, tam bu anın olmazligma alıştınyorken kendimi Tırpan rüzgarlı bir kış yalnızlığına başlıyorken kuytumda

İşte geldin, yüzünde yolculuğun kırlan geçiyor hâlâ Dudağımı ortasına bırakıyorum, ıtır, kekik, papatya

Yeraltı su}oıyla sevişmiş gibi kokuyor saçlarm Geceyi kara bir çocuk gibi sevip okşadıkça

Kara gülen bir çocuk oluyorsun ve kar başlıyor Gölgmzünün çok beklemiş tüm kederi boşahyor o anda

İşte geldin, harflerden başlayalım, ilki G olsun Artık şöyle bir baş, böyle bir son kalmadı nasıl olsa

Herkesin çocuk kalmışlığıdır o andan başlamak Her ne varsa anda, geldiğin anda

Geldin, gelmeni istemezdim, gelmekten başka yol varsa Çünkü sızar aklı kalbine çocuklann süt mor bir memeden aktıkça

339

Ortaöğrenimini Manisa’da tamamladı. Çeşitli 11 ve İlçelerde öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1985’ten İtibaren Tûık Dlll, Dönemeç. Vaılık. Yazıt, Karşı Bdebtyat. Damar, Papirüs gibi dergilerde ya­yımlandı. Şiirlerinin yanısıra, hikayeleri, eleştiri yazılan, çocuk kltaplan yayınlandı.

Şllr kltaplan: Ateş Salıncağı (1994), Aynalarda (1996).

ARAFbulaştıkça anndıgım cehennem yaratmaz oldu cenneti çürüyen İpekler gibi kendimi severek büyüdüm bendediler: aklınız bir uzak yıldız ve kemiklerinizden sızan topraktır ümmeti yitik nebiler andmaoralarda ne kadar kaldmız?siz kİ kavruk teninizin kıvnmmabir çığlık gibi sarıldınızanm: sabn hurmadan taUıbir tııfan şehrine varmıştmızki dudaklarınızda esriyen çıbanbürünüp bir âyet-1 kerimenin gizeminevahasız nice çölü geçmiştideyin: nerde bin fersah uçan yılannerde va’dedilen yeşil kuşlarya kanlan lokmamızda kuruyansefil sübyan avratlardölümüze kül mü serpti

-İstemem!kendi zamanmda çürüyen İpekler gibikendimi ölerek büyüdüm ben

AYDOĞAN YAVAŞU(1955, Manisa)

340

ADNAN AZAR(19 56 , Çayeli/Rize)

Ortaöğrenimini Kayseri TED Kolejl’nde tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi DTCF Arkeoloji Bölümü’nü bitirdi. Daha sonra bir süre ODTÜ Sosyal Bilimler Bölümü’ne devam etti. Film yönetmenliği yaptı. Şiirleri 1981’den itibaren Yadm Eddbı rBt. Ya- nn. Vaılık gibi dergilerde yayımlandı. 198 l ’de Akademi Kitabı Şi­ir Başan Odûlû’nü Ahmet Ada ve Ali Cengizkan’la paylaştı.

Şiir kitapları: Unutmak Sulan (1982), Parçalanmış Zamanlar(1997), Yeni Zaman (1998).

PARÇALANMIŞ ZAMANLAR1ımuturum akıp gittiğin yüzünü unuturumgeceye yaslamnm yaslanırım ince uzak bir sese senin sesin o alır beni bilirimher şiirle birlikte senin adm alır beni bilirim senin kumral susuşun senin kınk susuşunkime varsam geceler kimi sevsem yine seni yine seni severim

unuturum akıp gittiğinartık yeni bir pusuda beklenirim

KÜÇÜK ŞARKIyağmur günleridir kimliği bu mevsimde gizlidiryangmlar tükenmesin ne olur yağmurlar hiç dinmesin

341

ne olur ne olur rüzgara alışmadı diye mavi çocuk ölmesinçünkü sevda bu günlerde gizlidir çünkü o dönerse çiçeklerle bir gelir

YAĞMURUN YAĞMASI YAĞMURUN YAĞMAMASINDAN İYİDİR1.bu yaz bahçe kaldı öyleceben uzak kaldım şemsiye dalgmiigmaayrık otlan çimçimen uzak bana2.telefon tuşlarmda kalsm parmaklann ben senin admı bilirimakim titreyişlerde ve bana kalsm bir kere daha ama bilmem adım sorarsan3.derdim sana doğru sensin merdivenler var kapılar koridor baksam yoksun kapılar bana değil ama meseller üçüncü çoğul kişilereve unutmak için koridorlar var yine özlemek İçin tegrafin telleri

ÖMRÜMben bir gün aşkı seçerim

sonra gelir bir gün yoksayma provaları sonra gelir bir gün unutuşun hecesi

sonra bir gün admı sorarım sana sonra bir gün kimsanılnedennezaman sonra bir gün bir akşamı uzun kılarım

dağılsın ömrüm

342

YUSUF ALPER(19 56 , Horasan/Erzurum)

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdikten sonra psi­kiyatri dalında ihtisas yaptı. Halen Ege Üniversitesi Tıp Fakülte­si Psikiyatri Bölümü’nde doçent olarak çalışıyor. Şiirleri 1987’den itibaren Tûık Dili, Oluşum, Sesimiz, TO ık^ Yazılan, Somut, Dönemeç, Vaılık. Yeni DOşOn, Dû^er gibi dergilerde ya­yımlandı. 1999’da Orhon Murat Anbumu Ödülleri kapscimında verilen Sabahattin Kudret Aksal Jüri Ozd ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Kanayan Şiirler (1985), Zamanın Kınlan Ayna- smda (1989), Yaldık Bir Yanılsama (1994), Yeryüzüne Vuran Telaş (1995), Şimdi Hangi Irmakta (1999).

İNSAN BİR İNSANDIRİnsan bir çığlıktırİlk oluştan varoluş’a kadarBir duvardan öbürüneDoğumla başlayan, açılan parantezle Boşaltır yüreğini çizgiye Durmadan sorular sorar İnsan bir sorudur dünyayaBir dagbaşında, dam deliğinde Yapayalnız, kendiyle rus ruleti İnsan bir tabancadır -Kimi zaman- kurusıkı mermili

İnsan bir raslantıdır -kimi zaman- Öldü diye bırakılan doğar Yıllar yılı tutsaklığın ardmdan Gidivermiş bir nişanlıdaninsan bir sevdadır Her sabah külünden yeniden doğar Elini yüzünü yıkar, öper çocuklannı Öper kalemini, kansmı, güneşi İnsan bir insandır -çoğu zaman-

343

İZÇöz çöz bitmeyen bir yumağın İlmiğiyiz Başı sonu belirsiz, yolcusuz yol gibiyizKimimiz bir deniz dinginliğinde duru Kimimiz kayalara çarpan dalga glbljrlzKaranlığın ortasmda bir çıra Bir kandil ışığıyla yanar gibiyizBir avuç buğday, sonyaz tarlasında Tınaz türküsünün serin ezgisi gibiyizGünü, geceyi savuran, zamanı eleyen yürek Dünü yarma bağlayan yollarda bir iz gibiyiz

ŞAHMERAN VE ŞAHMERANSevgili Ortadoğu, nalf coğrafya Fırat ve Dicle’nin akıttığı gözyaşları Tüller arasmdan fırlayan göğüs.Şehvet ve şarabın aktığı dünyaKimsesiz tarih, ezenler ezilenler İpek ve bakır, demir ve gökyüzü Şahmeran ve şahmeran, leyla ve mecnun Bin kere çarmıha gerilmiş bir İsa’nm yüzüAğla diyemem bu donmuş bakışaYaz günü kar yağdıran bu kışaBoynuna asılı bir künye, ednına vurulmuş deungaBin kere çarmıha gerilmiş bir insanm jrüzü

SANA SENİ ÇARPARAKYaranm kanadığım benden soruyorlar Tutkunun serseri bir maym olduğunu Ölümün acımasızlığım, sevginin yokluğunu Acmm zulmünü, umutsuzluğu Uçurum kenannda şaşkmca dolaşmayı“Dikkat ölüm!” diyorlar eski babalar Keyif çatmış pamuktan göğüslerde Caddeden geçerken saatler ayarlanmış

344

Koma sesi duymamış, silah taramalan Blliranez bir aşkın sızısı yüreklerdeBuyursun keşmekeşe kulplar taksmlar Bu curcuna, panayır, palyaço güruhuna ‘Aşkm metafiziği’, insan ve insancıklar Desinler desinler, ağız torba değil ki Agaç gölgelerinde anlam muhabbetleriAşkmış zamanmış iyilik güzellikmiş Greta Garbo’nun yüzü baştan sona yürüyor Her şey ama her şey sokaklarm kalbinde Ölüyor hiç uğruna güzelim Marilyn Monroe Görünmez bir şimşeğin apansız sancısıKâtili maktülünden daha makbül dünyada Kim kâtil olmak ister “bir düşünün abüer” Kim aynaya bakar; yeni bir bukalemım Her gece sevgili değiştiren âşık Aşkm aşkınlığma ne katar abiler

Kulplar takamadım; bilinmezin koynunda Sincap yıllar yıh kemiriyor içimi Aşkla tutuşmadım, çöllerde yanmadım Akdeniz kıyısmda acıyla ağlamadım Sormadım nerden gelip nereye gittiğimi

Sana seni çarparak sen yapılabilir mi? Bilemedi babedar, kimseler bilemedi Güngörmüş bir konağm çürüyen döşemesi Lağım akan sulan seller oluşturmuş Sana seni çarparak sen yapılabilir mi?

YANUŞINI YAŞIYOREmre’ye,

Gecelerce ördüğüm bir ölüm sessizliği Bozuluyor altmm pas tutuşuyla Dörtnala sevgilerin onmaz umutsuzluğu Coşkun su gibi akar bağrıma Bir soruyla irkilip düşünüyorum Yurdumım bütün ırmakları nereye Sonra kanla yazılmış kutsal tarihini

345

Bir kapı gıcırtısı yanyor sessizliği Kedi sesi çarpıyor uzaklardan Nokta nokta boşluklar dolduruyor geceyi Yeniden okunuyor dizeler ardı sıra Yusuf sözcüklerle boğuşuyor durmadan Yanlışını yaşıyor yanlış yaşayanların

YARAMI KİM SARAR KİGecede kanat çırpan yarasa sesleriyle Uyanır korkulu düşlerimden ansızm Bir korku kuyusunım sulannda bulurum Kimsesiz bir dünyamn yapayalnız çocuğu Gibi öyle bir dağda, bir ormanın içinde

Kimi İçimi dindirir yaramı kim sarar kiAğ salmak sevgilerin yumağma sevinçle Sepserin öpüşlerle aydmlatmak geceyi Ufkumda durmasız yanan deniz feneri Sıcak göğsüyle yüreğiyle bir kadm Gövdesine sevda ağlanmı salarım

Kim içimi dindirir yaramı kim sarar ki

346

SUNAARAS(1956, Igdır/Kars)

İlk şiiri 1986’da Sanat Olayı dergisinde yayımlandı. Daha sonra Broy, Şairin Atöfyesl. Sonbahar. Yazın, E^nmsel KOltür, Berfin, İnsancıl, ŞUr Ülkesi. Varlık gibi dergilerde göründü.

Şiir kitapları: İki Arası YaİTiızlıgm (1991), İn tnaann (1996), Teçt Dedim Cız DedÜer (1994), Zeze (2000).

KADINLAR DA ISLIK ÇALARKadınlar da ıslık çalarAşklardan terk edilmiş bir yüreğin içindenYürürken yalnızlıklarDuygular çoğaldıkça anılar silikleşirDeprem düşer canma tenhalığınaGeceleri yalnız kadınlarIslık çalarlarKorkulann upuzun boy aynasına.Ten soğur, söner duygu, hayaller unutulur Kalem kırar boynunu aşklardan sözcüklere Bir iki kınk dize Bir iki geçmiş zaman Süzülüp girer camdan.

Geceleri yalnız kadınlar Taze düşEskimiş aşkla yatarlar Gecelerde yalnız kadınlar Islık çalarlar.

SUSMANIN ADI VURMAKTIRGörmedi çocıık denizi Üstünden tuzlu nehirler geçti Anasmm iki gözü.'Bütün sevinçler ölmek midir Bütün aşklar yakılmış köy.Kır namluları dişinde

347

Kurşun Ekmekte KonuşSusmanın adı vurmaktır Savaşlann dilinde.Her duruşu tehlikeli bir İmza Asmıştı duvarma Gitmede usta çocuk, dur Ölüme beyaz bakma.Ekmek dersen

üşür ebm çocuğum

Ölüm boynuna kalır Taşmır akşama baban Sesine akrep sokması Korkusuna küheylan.Sokakta yatar çocuklar Birbirine sokulu Çocuklar Kaşmtüar içinde Düşlere kül süzer Yürekleri uykulu.

Bütün sergilerden geçirdim yüreğimi Alıp götürdü beni bu kamn ‘utancma Göz sujruna çizilen o çocuk resimleri.

348

SALİH BOLAT( 1956, Adana)

Ankara İ.T.l. Akademisi Sosyal Politika Bölümü’nü bitirdi. Hacettepe Ünlversltesl’nde Yüksek Lisans doktora programlan- na katıldı. Öğretim üyeliği yaptı. 1980 sonrası şiirleri Yapıt, Ye­ni Olgu. Yann, Oluşum. Bn^, Vaılık. Düşler. Yeni DOçûn. Som- bahar gibi dergilerde yayımlandı. 1984'te Akademi Kttabevl Şiir Başan ödûlû’nü, 1986 Yaşar Nabl Nagnr Şür Başan ödülû’nü, 1990 Ceyiiım Atuf Kansu ŞUr ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Yaşanan (1983), Bir Afişin önünde (1986), Si­nir ve Sonsuz (1988), Karşılaşma (1993), Uzak ve Eski (1995), Gece Tanıkbgı (1999).

YANILSAMAyaseminleri budayan kederli bir bahçıvan en çok neyi sever, kim bilir hayvanlardan oğlak, tay ya da sanasma kuşu renklerden açık mavi, eflatun ya da beyaz çalgılardan saksofon: hüzünlü başkaldırı hiç unutamadığı, ağzmm bir kuşla ilişkisi kim bilir, kaç rüzgar sessizce dolmuştur şapkasma yaseminleri budayan kederli bir bahçıvanm.

bir yolculuğa çıksa -mutlaka özlediği şeydir bu- yanma neler alır, bir testi su, eski adresler üzüm, peynir, tarak, küçük bir havlu, cep aynası bir de şllr kitabı alır mı, kim bilir belki bundandır karh dağlara dahp dalıp gitmesi yaseminleri budayan kederli bir bahçıvanm.

belki yamisamadır kederli bir bahçıvan olmak ve yaşamak yaseminlerin bir çağrışımıdır belki bu yüzden herkesin karşı çıktığı bir günde ölebilir bahçıvanlan budayan kederli bir yasemin.

349

AŞKçünkü sürüyor hayat değişiyor herşey, aşk aşk btzlm en eski kederimiz nehir yataklarından ■ deltalardan biriktirdiğimiz.

gün gelir, sorulur; bir aguyu çiğnemekten geliyoruz ve aşktan

neredeydiniz?

NELER KONUŞMADIKneler konuşmadık kl, bir yaz boyuncakediler, kente serpiştirilmiş küçük parslardıvan gogh’un resimlerinde yıldızlar yakmdı yeryüzünesusuyordu adamlar, bir bıçak ağzı gibikonuşup durduk bunları, yapraklankemanların kırılmış yaylannda saklı şarkılanalmanlar varsa bir meyvenin olgunlaşmasmdan, onu.güneş bir yaşama biçimiydi, akşamlankonuştuk, avuçlanmızda su sesleri.

bir yaz boyunca balkonlarda, eşiklerde, odalarda kadınlar kaçıncı kez beklediler kocalannı beklerken beklerken ağaçlan kabullendiler, bulutlan dağlan kabullendiler, denizleri, otlan çünkü hayvanlan vardı zaten uzaklan koklayan ve kabullenmekti gerçeği aşmanm yolu kadınlar... aslında dolunaydı bekledikleri.

neler konuşmadık kibir teleks uğultusu kentin yamaçlarmdadolaştı durdu uydular, ateşböceklerlbütün şarltılan söküp çıkardık radyolardanbir sofra öylece kaldı mutfaktabir elma çürüdükçe çürüdükonuştuk, konuştukça dallara su yürüdü.

350

ŞAİRorada duruyorsunkuşlarla dolu bir ağaç biçimindetuz var alnında deniz koşuyorayak izlerinin ardısıra, kumsaldagüneş gizlice ağlıyorkayalıklardaorada duruyorstmkarayel tanığmdır, lodosgökyüzü, bulutlarşu yalnızalbatros

SENİN DÖNEMİNDEseni tarih sandım, yapmam gereken işler sandım, bıçağın ağzmda uyuyan tehdit anlayamadığım şeyler, otlarm arasmda parlayan, senin döneminde taştı süt.

şendin, yağmur altmdaki akasya ormanı trafik levhalarındaki kurşun delikleri ankara’daki evlerin karanlık damlan bir dal hanımelindeki İçtenlik, senin döneminde geçildi çit.

kırlangıçlar afrika’ya varmıştır, diyor otobüs şoförü- otoyoldan yanarak geçen bir tilkiyi gösteriyor - yorulmuşlardır, deniz boyunca uçmaktan, sana vardığımı sandım, düşler boyunca koşmaktan, senin döneminde silindi flüt.

351

HAYDAR EKGÜLEN(19 56 , Eskişehir)

Ortaöğrenimini Ankara Aydmlıkevler Usesl’nde tamamladıktan sorua ODTÜ Sosyal Bijlmler Bölûmü’nde sosyoloji okudu. Reklam yazan olarak çalışmaya başladı. 1979’dan itibaren şiirleri Felsefe Delgisi. Ttbk Dfll. Somut. YusuSsuk. Yazko EdeUyat. Sombahar. Vaılık. Gösteri gibi dergilerde yayımlandı. 1981’de Gösteıl Daglsl ŞUr Yanşması Ikindllk Ödom’nü, 1996 da Bdıçet NecatlgO Şiir ödOkrfnl kazandı. Şiirin yanısıra, denemeler yazıyor.

Şiir kitapları: Kargılığını Bulamamış Sorular (1981), Scdcak Prensesi (1990), Sırat ŞUrial (1991), Eskiden Tend (1995), 40 ŞUr ve Bir (1997), Karton Valiz (1999), ÖlûmBIr Skandal (1999), Nar fToplu Şiirler I, 2000).

UNUTULMUŞ BİR YAZ İÇİNanımsa bizim unutulmuş bir yazımız vardı kıyısmdan çocuklann dokunarak geçtiği yaz kiril denizlerin körfezine çekildi biten o yaz mıydı düşün istersen bir taşra melankolisine kaptır kendini -şimdi anımsanması gereken birşeyler vardır bir çığlık kadar sessizlik de aramsanır hoyrat sevinçlerle sularmda yüzülen olağan duygularla j^eg i örten bir aşktan geriye suskunluk kalır-yazdan ne kaldı sana yazdan ne kaldı birkaç dize ölü ozanların gezindiği kimsesiz romanlara sığınan jrürek ağnsı denizle aranızda ortak dil gibi usulca çoğalan yaz kederleri -her zaman paylaşılan duygular vardır yeri gelince ölümler de paylaşılır bölüşmek bir ölümü dostluğu ve şiiri benzemez beyaz evlerden mavi sulcira aym pencereden İki yabancı gibi bakmaya-

352

yaz bitti mi diye sorma yaz çoktan bitti yedeğinde karartılmış sevgiler taşıyarak nasıl özlendigine tutkunlar gibi şaşarak korkarak geldiği yollardan geri dönmqre sıradan geçen bir yazın yanma gitti -bir aşkta sıradan yazlara da yer vardır sıradan bir aşkm sözlüğü gittikçe daralır artık ne fisıltı gibi ilk ürpertiler ne geceyansmm büjrülü güzelliği aynlıkkır gelir kapımıza dayanır-

incelik gibi bu şiiri bıraktı yaz giderayak bir ozan olsam bana sorulmaz derdim sorulsa da o yazdan inceliğin hesabı yazık ödenmemiş bir borç gibi karşımda uçucu bir yazdan kalanların toplamı -de ki o umutsuz duruşımun ardmda kendinden bile sîikladığı yaralan gün gelir onulmaz özlemler gibi ıslıkla söylenen bir aşk türküsü olur unutulmuş yazm kırgm yolcusu sevdab )rüreğini kıyıya vurur.

ADAM-Idil’e-

O şehre davrandığm gibi davran bana da o şehre gittiğin gibi bana da git uçarak bana da in, bana da kon ve el salla geride bıraktığma: Elveda, benim küçük adamım! Ufacıktan bir şehri nasıl adam ettinse, sevdinse adam gibi, beni de o şehir gibi sevi Korkma sakm, adam etmez aşk beni, geç benden, benim de köprülerim var, aşkı seyret oradan, dalgm günüm geçiyor, benim de gecelerim var, danset, eteklerin firdönsün, sen bana dön, bana eşlik et, benim de saahlanm var, uyanmaya ne saat, ne telefon, ne kapı: bisikletin zilini dizlerini kanatan bir deli kız çalsm yeter ki! Benim de parklarım var, uzanıver salkımsaçak

353

üstüme, dalımdan tut. benim de yapraklanm var güneşli gövdene müjde eli kulağmda bahar, benim de şiirlerim var aşk konulu, senin o şehri sevmene benziyor, seni sevm^e benziyor adamakıllı serserin olana kadar

Bir şehri kıskanıyorum, benim böyle n e j^ var?

YALNIZIZ CEMAL ABİBu rakıyı diyorum Cemal abl bu rakıyı içmek seninle Kars’a gitmek gibiydi

Senin şiirinde diyorum Cemal abl rakı uzım içilirdi Kars’a ımm gidilirdi

Senden sonra diyorum Cemal ablKars’a şiir gitmiyorKars kısa, rakı tatsızsenden sonra şiirdeher şey dibe çöküyoranla, öyle yalnızız

BEN BAŞKASININ SOKAĞI OLSAYDIM...Ben başksısmm sokağı olsaydım eski bir şehlre giderdim önce evlerin çocukleırla bir bü5rüdügü o sokakta kendime kardeş arardım

İyi yürekli Kemâl Sokagı’ndan bir gün mutlaka geçmesini dilerdim her çocuğun ve döner dururdum Halil Sokağı’ndaki o lunaparkta kardeşlik en masum O5om

Ali Sokağı’nı yurdum gibi severdim inceliğinden geçilmez de Dilek Sokağı Nazan Sokağı’nın güzelliğinden nasıl geçerdim ikisi de ömrümün en kibsır semtleri

Ben başkasmm sokağı olsaydım içimden kardeşlerim gibi geçin isterdim

354

TERZİNEFESnasipsiz bir terziyim, hatıram tenha kim üşüse kuşkusu sırtımdaki gömlekten ırmaklar akar gibi uzayıp her makasa kesildi kumaşım, yolculuk ketenustamı ben seçmedim, smavım yakm elim dönse dilim dönmez, boş bırakm başım döndü bu gömleğin rengini aynlıktan bağışla}ap ipeğe kavuşturmaya bu kaçma gömlek rüzgâra tamam külleri ekim’dir, saçları nisan diliyle yaralıyor geleceğin hatırasmı sessizliği onanrdım çırağı dursam sanki yoksulluğa ödünç vermişim aşkı gömlek, tenler dolaşır: ‘giyilmeye hazmm’ rüzgârsız bir terziyim, nasibim tenha çıplak, canlar dolaşır: ‘yenilmeye hazırım’

ATLIAtım uzun sür, yola bağlanma, yollar kısa, zamana sür atım, peşindeki ölümü yorulur sanma bir hançer sırtma kavuşur gibi kavuşur ölüm de atlıya: -Göğe doğru çevirin şunım çizmelerini!Hangi hana bağlaşan bir oda bulamazsm içinde gezdirdiğin yalnıza bulsan viran ömür baksan kör kuyu zaman zaliminin jaikledlğl korkujru yedeğine vur ve sür üstüne atmı:Güneş ki maviyken göğe bağlıdır o bile eğlenmedi bu siyah kasabada onun kaybettiği çölde yol aranır mı nice gölge yerle bir olur, çöl de usanır gezginden eskittiği yollar da; ne han kalır atlıya ne yalnıza kılavuz, atım uzun sür, ölümdür hepimizin çobanı bu sürek avmda ölümü baştan çıkarma, hem gençsin dahaAtmı uzun sür, hem zaman var daha.

355

MIRILDANDIĞIM ŞEYLERSİN...Senin Harflerin İçki

1.Mınldandıgın her şeysin, sesinden öpüyorum sessizliğine de eğiliyorum fakat nereslndesin kapanınca harflerinin kapısı: Adın şiirim!Heceler gibi öpüyorum işte İki hecesin admdan başlıyorum öpmeye kırlara çıkmış harflerinin arasından öpüyorum: Ağzın cennetim!Dilin hâlâ çocuklugvm suyunda terli ve haylaz suyımdan öpsem küskün bir çeşmesin harflerin susuz: Dilin cehennemim

2.Mırıldan dur bana, senin üstüne harf getirmem daha, ağız ağıza duruyor harflerin: Sevmenin birinci hâli gibi telaşlı duruyor da ben utanıyorum üçü bakarken birini öpmeye senin!

3.Harflerin aralanmış sesliler sevişiyor sessizlere bu cümlede sıra gelmeyecek gibi

Harflerin yatışmca belki duyarsm içinde sessizlerin uykusuz kaldığı o cümleyi

Aşkı seslendirirken unuttuğun mınitı bizi sessizliğimizden doğru bağışlar belki

4.Bir ses sesini öpse harflerin uykusuz kalır

356

5.Dûn sabah önünden geçtim kâğıt gibiydi harflerinin yüzü aralan açılmış olmalı bütün gece sevişmekten

6.Mırıldandığımız şeyler kalmaymca aramızda ağızda söz, gövdede ter, bir aşk bunlarla biter

7.Harflerin gülüştüğünü senin admda gördüm!

AVLU

Sevgilim, güzel yazım, İnce randevu verirsen bana: Adam evdir, kadm a du yaz! Ben sana açılayım, sense sokağa yaz, beni de bir ince vakte ayarla, bir adam adası varsa oraya bırak, ister ıssız bırak, uğurla, dilersen uğra, su gibi yaz: Kadm deniz, adam ada, hem bütün adalar kadınla ıssız hem adam kadirim ortasmda tenha, bir kuğu bile bir kez olsun kendi etrafında kirlenmeden dönemiyorsa bu dünyada neyi yazacaksm sevgilim, yaz! Ucu kırılmaya doğru açılmaktaysa kalemin, jrükselmekteyse şiirin adasmdaki sular da!İşte ıssız adalar bir bir kadınlarda boğuldu, en iyisi denizin yuttuğu bir adam oldu...Dünya avlumuz olsaydı da evler gibi yüzyüze bakabilseydik orada, yaz ve açıl sevgilim, güneş bir avlu daha kazansm senden, denize de benden bir adam daha...

Güzel avlumsun benden sokağa açılsan da!

357

TVIRGAY FİŞEKÇİ(19 5 6 , Balıkesir)

Ortaöğrenimini Bahkesif de tamamladıktan sonra 1979’da İstan­bul Üniversitesi Hvıkuk Fakültesl’nl bitirdi. Bir süre avukatlık yaptı. Çeşitli dergi ve yayınevderlnde teknik sekreter, düzeltmen ve redak­tör olarak çalıştı. Ük şiirleri 1978’de sorumlu yönetmenliğini üstlen­diği Sanat Emtgl dergisinde yayımlandı. Daha sonra Adam Sanat dergisinin yaym yönetmen yardımcılıgmı üstlendi. Şiirleri 80’lerden sonra Yazko Eddbtyat. Gteteıl. Yeni DOşOn. Adam Sanat gibi dergi­lerde yayımlandı. 1980 Akademi lOtabevl ŞUr Başan ödûlû’nü Mu- rathan Mungan ve Ozan Telli ile paylaştı. 1998’de HaDfinieri 66. Yü ŞHr ödtOa’nü, 1999’da Behçet Necadgll Şttr OdûUi’nü kazandı.

Şiir kitapları: Karda Işıltılar (1981), Kuşkuhorum Yaşadığım­dan (1983), ym k Bahar (1989), D4> Sevgi (1994), Sevgi Bağlan(1998), Hayat Sevgisi (1998).

TRUFFAUT İÇ İNBir dolu çocuklardık Her yerde raslanabilecek Hem de tek,

her bir insan kadar Büyüsek de agaçlarm üzerinden İnmedik Her kadm sevgilimiz olabilirdiYalnızca topuğunu görmekle sarkan bir perdenin altından Bir hayat çünkü yalmdı yine bir başka hayat kadar.

Bir an yakılan bir kitapsa hayatm jrüregiBir başka an ilk kez öpülen btr kızdırYa da bir babanm okuma öğrettiği çocuk üstüne

eğilen bedeni.Sıcak ve camlan buğulu btr oda Nasıl ayrılır güneşli kıyılardan Bilinde vazodadır çiçekler, öbüründe bahçelerde Birinde şarap yoğunlaştırır bir ânı

İçimizi dolduran sonsuzluk yollara İter öbüründe

358

Aşkın yerini aradık hayatta dönüp dolaşıpOysa hayatın kendisiydi aşkDalından kopan bir ze3rtln tanesindeki acılıkAltına yatsam agaanm, gökler sevdiğimin gözleriyle dolarÇocuk gözyaşlarının ışığıdır bütün yıldızlarAh, daha anlamadan hayatıYlftnllerde konup geçen öpüşler gibiÇalındı hayatlarımız.

KARDA IŞILTILARGece yağmaya başlayaın kardan mı nedir?Saklamak zorunda olduğum kocaman bir sevinç varmış gibi Çok güzel şeyler söyleyecekmişim de Söyleyemiyormuşum gibi dolu dolu yüreğim.

İnsanca bir gülümsemeye rastladımHıdrellez günlerinde salmcaklarda sallanan insanlarınGönülleri kadar hafif.Baloncunun peşinden koşan çocuk yüreği gibi sevdalı Al, yeşil, san balonlanmız olsun. N'olur diyen Bağlara gidelim

Asma çardaklarda yatalım gecelerdeİsteyen sabahlasm, istediği kitaplaİncir, üzüm, nar, şeftaliHepsi hepimizin diyenSevginin, dostluğun, arkadaşhğm dışmdaHiçbir anlama gelmeyenİnsanca bir gülümsemeye rastladım

Merdivende verdiğin san kasımpatı}^ ımutmadım Sevdiğim bir şiir kitabına taktım onu Kanştı çiçeğin şiirlere.Kolunu boynuma doluyorsun otobüste Çocuğunu seven bir anne gibi Yakmiığımız insanlığımızdan geliyor Ne kadar insanlaşırsak O kadar arkadaşız.

Kar dinmek bilmiyor dışanda

359

HER ŞEY YIKILIRKEN ŞİİRİ AYAKTA GÖRDÜMKıskanılacaksa büyük bir şair Hayatıyla kıskanılmalı.Şiir, hayata göre kolay bir eylem.Bir gün uğraşarak güzel bir şiir yazılabilir:Mavi bir göğü pembeye boyayan Birkaç erguvan agacmı.Bir çmar gölgesindeki Serin bir su sesini.Bir yakınlığı düşleyerek.Hayatm zor biçimlenen gereçleri ise Hep zorlar şiiri.Bir insandan Bir kentten Bir kitaptanŞiire ulaşmaya çalışırken.Böyle bir duyguyla kıskandım işte Weimar’ı Goethe’nin elinden çıkmış bir parkı olduğu İçin. O parktaki ağaçlar şairin diktiği gibi Yollan, alanlan onun düzeniyle Ilm ırmağı şairin dönemindeki gibi pınl pınl.Uzun kışlarmda Kuzey’inO sonsuz yeşil yağmurlarm içinde Beyaz bir fulya olan Roma EM Şairden bir armağan.Şairlerin kurduklan birer okulları olsa kentlerin pirlerin düzenledikleri hayat alanlan Dünyaya beklenilmeyen güzellikler sunan.

ASMALARIN DANSIYağmurlu günlerde seviş benimleKuşleır çinko daim gagalarkenTenimin kokusunu değiştiren yagnurlardaSıcak öğlesonralannda seviş benimle Buhurlar tüterken tenimden Yanan toprağm buğusu soluğumken Bahcir günleri dereboylarmda seviş benimle Kestane saçlarmda kelebekler asılıyken

360

Yaz geceleri kurumuş dere yataklarındaSıcak kumlar yatagmuz, söğütler çatmuz, duvarlanmızkenNe olursa olsun seviş benimleDinlenmlşligin gücü kaslanndatçinde ne varsa dökmenin hsızzıyla saremSonra Uk kez görür gibi algılaman İçinHer sabah öylece bırakayım seni dünyaya

361

HÜSEYİN HAYDAR( 1 956, Araklı/Trabzon)

Ortaöğrenimini Erzurum’da t^amladı. İstanbul Ticari Bilimler Akademlsl’nde başladığı yükseköğrenimini geçirdiği bir kaza sebe- bljde tamamlayamadı. Yazko’da çalıştı. Yaymevlerinde redaktörlük ve reklam ajanslannda metin yazarhğı yaptı. 1979’dan itibaren şi­irleri Sanat ve Töphmı, Somut, Sanat Rmiff, Eddaiyat Cephesi, TOık Dm, Vaılık. Yazko Eddı^at, Brcy gibi dergilerde yayımlandı. 1981’de Akademi mtabevl ŞUr Bblndlik ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Acı TOıkCkcû (1981), Kam Şailnlar (1983), Yıl­dız Tutulması (1987), Sudan GOvde (1993).

KARANLIKTA YÜRÜRIJMKaranlıkta yürürüm bir boşlukta Gelip geçer arkadaş ölüleri Kollan sürünür kollanmaGeçer Üd yammdan güz bayraklan Karanlıkta bir kanlı boşlukta Yapraklanmış dallar sürünür kollanma Geçer körpe gençler altmdan"yerln İncecik yazılar yazılı san kâğıtlan Dağıtırlar akşamlan göğsümün yollannda Bir yitik adam yürür uçurumun kenannda Düşerim yolicinna önüne geçerim Bakarım gözlerine: gözlerime bakanm Sessizlik içinde yürürüm bir boşlukta Kanlı Asıltılar üflenir kulaklanma Şair kardeş, haydi! Kıy canmalKüçük sevgilisi hayatm, haydil Yokla ceplerini ve yaz son şiirini Kara gürgen yaprağma üç dize...

Üç yanımdan üç ay doğar, uyanınm

362

YOL KAPALIKaranyor doğu gökleriBaş dönmeleri başlıyor birdenBir şeyler mınidamyorum kendi kendime

Yol kapalı FilisUn’el

Nasıl tutkunsam yeşil derelerime Tutkunum öylesine Şeria nehrine Nasıl seviyorsam kardeşlerimi...

Göz kararmaları sanyor kentiKanlı kusuntular yağıyor üzerimeBir şeyler mınidamyorum kendi kendime

Yol kapalı Filistin’el

Kara yağmurlarla yıkıyorum jrüzümü Düşüyor yollarım her gece Kenan îli’ne Dönüyorum boş vahalarda sabahlara kadar

Akmıyor altın örgüler gibi Akdeniz’e dökülen ırmaklarm sulan Taşıyor ölülerini ogullannm

“Anavatan bir avuç yıldız yanığı Savruluyor üstünde sahralann...”Yirmibir numaralı savaş bildirisi okunuyor

Beş saat sürüyor sessizUkAltmcı saat başlatmadan başlıyor bombardımanBütün hastaneler ve çocuk yuvalan...

Bir mektup alıyorum Ozan Mahmut’tan “CelUe’de Kuşlar Ölüyor”Geçiyor alevler gözaklanmdan

Bir bebenin avuç içine düşen ışık Dönüşüyor kararmış bir hançere Kımıltısız gözyaşı bayraklan altmda

Gün dogmadan dönüyorum yurduma Öpüyorum saçlanndan ağaçlarmdan

Sıtmalı bir köpek gibi titriyor gece Günlerce sürüyor baygmiığım

363

Yanık betonlardan bir siper oluyor kollarım

Dilim bir ölü gibi ağzımın İçinde Sesim kısılıyor, utanıyorum Yalnızca bir türkü söylediğinle...

Yol kapalı Filistin’e!

CENNETİN GÖKLERİNDEMutlu musun “dostum"Ben göklerindeyim cennetinAntik hcirabeler üstünde bir çöplükte yatıyorumSîzleri hiçbir zaman rahatsız etmek İstemedimYeşil çay bahçelerinin üstündeyimScirhoş düşlerimin üstünde

Mutlu musun “dostum”Ben göklerindeyim cennetinGüzel bir kadmı “kanm" yapmayacak kadar yaşadım Önemsiz şeylerle gönül eyleyecek anlayışı kazandım Cennetin göklerinde yüzüyorum

Namuslu şerefli İnsanları rahatsız etmek istemem Soylu soysuzlarmı yurdumun reıhatsız eder miyim Onun İçin çiçeklere basmıyorum “dostum"Islık çalmıyorum sokakta, yerlere tükürmüyorum

Mutlu musun, söyle banaHiç kimseyi “çalışanım” yapmayacak kadar armdım

Çocukluğumdan hiç aynimayacak kadar yaşlandım Şimdi “dostum” uçuyorum

Geceyi paylaşalım dilersenFakat sabah yıldızmı yalnız karşılamak istiyorum Ben kendi şafaktan şarabımı yalnız içeceğim, kızma Yalnız bırak beni “dostum”, seni sevlyoruml

GELDİ DE ÖLÜLER BAYRAKLARIYLAAk bir güzellikte geldi bahar Sen gelmedin baharın kardeşiBir çocuk yattı ıslak toprakta Islık çaldı başında bir çocuk

364

Gözlerinden aylar geçti Mor göllerden geçer gibi

Yağmurlar yağdı bir yandan ŞarkıİEir söyleyip dolaştık

Şarkılar dillerimizi yaktı Seni bekledik bir yandan

Yollar üstünde uçan küllerden Çiçekler derledi kızlar

Çiçekler eteklerden uçtu Kitaplar yaktık bir yandan

Yürekte kurtlar kan döktü Güllerle bekledik seni

Sen gelmedin bahann kardeşi Geldi de ölüler bayraklanyla

Ölüler ak bir sabahtır şimdi Söylenmek üzere bir kanlı sözdür

Bir deli yüzdür sokakta gezeni

365

UĞUR KAYNAR(I9S S , Sivas/1993, Sivas)

Ortaöğrenimini Sivas’ta tamamladıktan sonra siyasal neden­lerle tutuklaındı ve uzım yıllar hapis yattı. Ankara’da “El Yazıla­rı Ya3ancıhk”ı kurdu. 2 Temmuz 1993’te Sivas’ta yobazlarca ya­kılarak katledildi. Ölümünden sonra Eklebiyatçılar Demeği anı- sma bir “Uğur Kaynar Kitabı" yaymlandı.

Şiir kitapları: Çlçdkkr Halaya Durdu (1988), Gizeıi]Qra(1989), Aşkmam (1992), GünccsIka (1995).

BİR SEVDAYA DESTANDIRSen sonunu biliyordun.Bense başmdan okuyayım şiir tadmda bu gidişi,kaybolurken agıt ninnileyen sesinin kirişinde.Bak.Elimi göğsüme basıyorum.Dizinin dibine oturmuş sayarak acımı, dizelerde

sözcüklerde, damla/damla kamyorum.

Tarihi bilinmez bir zaman kıyısmdabirikti kan göletleriAkşamlar kavuşuyordu gecelere.Güneş batışlarını ay ışığma teslim edip, heyecanla bindik kuş kanadma.İndik mavilerden, kojmumuzda yıldızlar.Bir zeytin dalma sığmdık.

Ekmeğimiz yoktutütünümüz de.

Sıcaksohbetleri açlığımıza doyurduk, yağmur sulanndan

366

sagnak/sagnaksağıldı saçlarımız.

Yanık türkülerin söylendiğitopraklardan salman,buğday başaklan gibitok ve gür bir sesle çoğaldı gülüşlerimiz.

Yam başımızda duran küskün suratlar şakladı oysa,meskenimiz dardı, dumandı yerimiz.Sevdamız ise kuşatılmış köz jrürekte umutlarca tığ.düşmanlarca toy bir amandı.Aman dedik

ameın tuttu ellerimiz

Çingene eleklerinden eleyip zamanı, puşt bıçaklarmda bilendi hmamız.Göçmen kuşlara fal açtık gecelerden.Sen mavi boncuklarım benim gözlerime takıp, nazar değmesin diyerek isyan öpüşlerine yürüdün.Yürüdük, heybemizde taş sırtımızda sızı.Sürülmüş smır boylarımızda yola koyduk çıplak a3 aklanmızı.İsyan hangi kuytu köşemizde saklanır, güneşse hangi şafakta bizi karşılar bilinmez.

367

SEFA KAPLAN(I9S6 , Çorum )

Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirdi. İs­tanbul Üniversitesi Ekiebiyat fakültesi Türkoloji Bölümü’nden son sınıfta ayrıldı. 1984’te gazeteciliğe başladı. 1994’te bir yazı­sı kovuşturmaya uğrayıp ceza aldığı için İngiltere’ye iltica etti. Şiirleri 1978 yılından itibaren Tûık Bdeb^ tı. Mflll KOltOr. Gös­teri, Kttap-bk gibi dergilerde yayımlandı. 1990'da BdıcetNecaU- gQ Ş llr Odûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: SûıgOn Sevdalan (1984), İnsan Bir YalnızJıktır (1990), SefetbeıUk ŞM eıl (1994).

GÜN SÜRÜYENyâredir dil bilmez kande olsa yâredir suskun ve ebedî gül - dert tükenmez çaredir

ruhaniyat ilminde tekmil taslar aşağı yukarıda yer boşİuk bulut pare paredir

ne gerek felâslfe gönlü çulsuz sefile dağlarda gün sürüyen korkudan avaredir

düşerse n’ola bir gam hâne-1 bahtiyâre kendinden mülke ricat mülhem bir seyyaredir

ko gltsn gönül ehli şerrinden şehre heman sefa’mız olmasa da dert tükenmez çaredir

ERTELENMİŞ ÖLÜMLERbir ölüm uzaklardan vurur yollara bizi bilge bir yalnızhğa serer hikâyemizi

kınk bir kırlangıcı dağlara çeker beyaz kapamr bir ustura dindirir öfkemizi

cebimizde cesetler millî piyango red kit gülüp oynarken belki sararır birden jrüzü

368

kimi çocuk şehrâyin kimi bir gül mustafa sanki şakacıktandır kanamış gibi dizi

biz kentin sürgünleri gündüze lânet edip ertelemiş ölümlerle besleriz gecemizi

çiçeklenmiş bir mezar rüzgârda bir başına bir yağmur rahmeti mi - yoklarız içimizi

aalarda perişan hüzünlerde iğreti duran serseri ömrüm sıkalım dişimizi

çünkü gelen ölümdür ne diye hor görmeli bilge- bir yalnızhğa serer hikâyemizi

CİNNETTEN CENNETEcesetlerinden cinnetler devşirdiğim bu kent -ben ölürüm ah gülüm- cennete döner bir gün

ömrümün hikâyesi buğulu bir intihar bu titrek aydınlığım apansız söner bir gün

dünya değirmeninde kavrulmuş bir türküjrüm yan açık perdeler yüzüme İner bir gün

canlı geldi bedenim cesur bir cinayete tabutum toparİEinır acılar diner bir gün

koy kıblene kalbini secde vur tabut üzre ömrümüz musallada bu hüznü yener bir gün

zaten nqnmiz kaldı bu yorgun bedenimiz körpecik omuzlara usulca biner bir gün

babam kimin katili ben kimin nıaktulüyüm şol böcek aşireti belki de siner bir gün

eziyyeti banadır gözü kanh geceninben ölürüm bu dünya cennete döner bir gün

YENİK ORDUNUN SUBAYLARI GAZELİdavüdî e3Tvahlanm doldurur akşamlan hafiz burhan mı yoksa titretirken camlan

eşkâlimiz acıdan güller devşirir billâhbir tambur gezinirken kaybolmuş makamlan

369

jrunus mudur bu demde kıblemde pusu kuran ruhum kurtulmak İçin çmlatır hamamları

babamm cinayeti hâlâ benden sorulur sanki ben tamamladım bütün bu ehramları

dönüp bakarım şimdi ömrüme kıyısmdan davîdî eyvahlanm doldurur akşamlan

ROBERTAakasyalarm ağıt dlyânndan,titrek bir merhaba gibiydibir kırlangıcın kanadma binip de düşmüştüsanki londra sokaklanna - kendi İçinehiç eğilmemiş bir İtalyan - öfkesinden degü,yenilgisinden şikâyetçiydi. -

verona admda bir bulut ülkesi- pavese’jri aradım bir süre beyhüde bir çabayla gözbebeklerinde - oysa, ne kadar çok benziyordu cihângir cinâyetler cumhuriyeti çocuklarma, kirpikleri hem anayurdu, hem hücresiydi. -

iki ısl£ik merhabayla kuşandığı sarnıçlardan, iki ıslık gibi sıyrıldığı geçmedi gerçi umberto’nım kayıtlarma ama, dante’nin cehermeminde kısık sesli bir bohemya olmaya da gönül indirmemişti, hakikate teğet tarlalarında aşkm yankısmı kuşanan bir karanfil sesiydi. -

futboldan anlamazdı gerçi ama iyi bir tarihçi olabileceği kirpiklerinden belliydi!

370

LALE MÜLDÜR(19 5 6 , Aydın)

Ortaöğrenimini Robert KoleJ’de tamamladıktan sonra Floran- sa’ya gitti. Floransa’dan dönüşünde ODTÜ’de başladığı ekonomi öğrenimini Ingiltere’de Manchester Ünlversltesl’nde tamamladı. Belçika’da doktora çalışmalan yaptı. 1980’den itibaren şiirleri Yeni İnsan. Yazı. Gösteri. Sombahar, Bray. Defter gibi dergiler­de yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra çeviriler de yaptı, denemeler yazdı.

Şiir kitapları: Uzak FMına (1988), Vo|yxar 2 (Ahmet Güntanla, 1990), Sertler Rttabı (1991), Kuzey Defteriert (1992), Buhuru Mer­yem (1995), Dtvanû Lûgat-ltTOık (1998).

BUHÛRUMERYEM/L’ENCENS DE MARİEIHer melek zalimdir. Meryem’in ipiylebağlı geçen o 13 ay. ‘13 aylı yıl’ayırdı bizi nedenini bilmediğimkorkunç melekler. Melankolimin 19. haflasıydıseni tanıdım. Birşeyler değişiyormuş gibioldu birden. Sanki artık kader deneno kudurmuş atm önünde sürüklenmiyordum.Sonra korkunç bir dolu yağdı.Ürkünç rüzgârlar esti. Güneydeki Haç Yıldızı yerinden kıpırdadı. Melankolimin 19. haftasıydı.Her melek görür bizden öncesini ve bizden sonrasmı. Bizim elimizde değildi.13 ayü yıl ayırdı bizi.

■ '^elîenTblfedâk şeyîef bâşlatı^^ ki sevgilim neden Muhammedi bir gül birdenbire büyür neden gözyaşı büyüklüğünde dolular dökülür?Kara saten bir çarşafaaltm bir haç çiziyorum senin için.Yokluğunu böyle ifade edebilirim ancak.

371

Gözlerimi büyük büjrük açıyorum meleklerin üflediği o cam parçacıkleın rüzgârma. Gelmiyorsun. Kara yağız atlar geliyor soğuk odama. Düşen göktaşları geliyor. Gözlerini karalarla bağlamış melekler geliyor. Sen gelmiyorsun.Nedeni yok İşte. Yok hiçbir nedeni.Kiliselerde İkona kızlar bizim İçin dua ediyor. Dışada korkımç bir dolu yağıyor ipimizi sürükleyen meleklerden daha da korkımç.Bilmiyorum belki büyük bir günah işledik. Ben keşiş giysilerime sarmıyorum.13 ay böyle geçecek işte, güneydeki Haç Yıldızı bize kîira kara gülümseyecek. Dilimin dönmediği şarkılar söyleyeceğim ben. Kimin ne için başlattığım bilmediğim bir büjKı 13 aylı yıl boyunca akacak başucumda.Ellerimi temizlemek İsteyeceğim geri dönmek belki do.Geri de dönemeyeceğim.Altm haçlı o kara çarşahn üzerinden 13 ayh yıl akacak.

O Sole miol O Sole Negrol

DESTİNAdün gece sen uyurken

ismini fısıldadım ve ha3rvanlarm korkımç

öykülerini anlattım dün gece sen uyurken

çiçeklere su verdim dün gece sen uyurken yüreğim bir yıldız gibi

bağlandı sana işte bu yüzden

sırf bu yüzden yeni bir isim verdim sana:

II

372

Destanasen öyle umcirsız

uyusan da bir köşede İşte bu yüzden

sırf bu yüzden İşte yaşamdan çok ölüme

yakm olduğun İçin seni bu denil yıktıkları

İçin Destina yaşamumn gizini

vereceğim sana

KUZEY DEFTERLERİ’NDENIbirçok kaganm birden )rûrüdügû Kırgız tepeleri geceyi adımlayan görkem karanlık tanrılar gibi açılan Dogu gökleri İlk doğan güneşten de önce

İlerleyen kaplan kalkıp bakıyor size Yaradıhş’m

bir parçası olarak yürüyen karanlık kabileler kurulan ve yeniden yıkılan onlar ağlıyor olacak İnsanoğlu kınidığmda Tann’ya benzemeyen karanlık gölgeler yolun ucımda belirdiği zaman İşte iki yıldan beri bir hayale

âşık olan ben mistik bir sevgiyle mum yakıyorum burada.

IIruhu kayarak, kayarak geçen o kişl dökülünce Şiraz şarabı gibi yakut bir Moğol kılıcmm parıldadığı yıldız-şahlı geceyansmı ammsar ama Llbnan ortasmda tekbaşma oturan sen ne anlarsm bundcın?

kalbinden küçük atlarım söküp atacağım, küçük şair, ellerinin İşlerini ellerine anlatacağım.

373

‘MİLENİUM’Beni sıkıca sann dünya sona erene dek. Yavaşça, yavaşça unutmalı yaşamı...Kedi yılında geldiğini söyleyecek size. Hangi yönde kaybolduğunu.Soru sormak İçin zaman vermeyecek size. Bir. Bir. Bir. BirSabah gelecek ve siz hâlâ onvmlasmız.Ve onunla kalmak zorundasmız.Kedi yılmda...Kedi yılında...Kedi yılında kalmak zorundasınız...

374

SÜHATUĞTEPE(19 56 , Cide/Kastamonu)

Kastamonu Bölge Öğretmen Usesl’ni bitirdikten sonra İstanbul Ticari İlimler Akademisi’nde jrüksekögrenimini tamamladı. Şiirleri 1981’den itibaren TOıkt^ Yaalan, Yann, Broy, Yeni Düşün, Vaıtk gibi dergilerde yaymılandı. 1985te Akademi IOt£d)evl Ştir Başan ödûia’nü kazandı.

Şiir kitapları; Yüzler ve Zarflar (1985), Düşler ve Seyrekza- manlar (1990), SûııgOn Mozaik (1995), Piton Oşûmesl (2000).

ISSIZ BİR KİLİSEDE SON AYİN

-Midyat sürgünü Süryanikr için-

Son SÖZ mü akıp giden ellerimden?Çekilip giden: sesimden 5rüzümden?Acı şarap mı, içime saplanır gibi, yudumladığım hayat kırıklan?

Kesindir suskımlann yenilgisi.Kötü zaman: kör ku)ru, kovada çırpman su gibi, çekip çıkarıyor sürgünü.

Harfler: Simsiyah gölgeler... uzayıp gidiyor,Midyat’m taşh sokaklarına doğru.Ben... uyduruk kaptan... yönsüz karayel.Keşke bulsam da kör olsam beyazdan.

Kime dökülsem ... ah zeytin çocuk!Unutulmaz firtmalara binip, kaçtığın uzaklar... içim yanar.Boynuma düşer gözlerim... utamnm...Utanınm çan seslerinden.

375

-Kavafis’te ... "Toprağın bol olsun’’-

Sonsuz bir kırgın şimdi ruhum, bu taş yıgıra gibi durzın tarihin önünde. Yeniden dönebilsem geriye, şu utanç dolu avucumım içinde.“O nasıl barbar gündü boyun eğdiğin”, umutsuzca çırpınışm sinmiş üstüme.Yarah tenim gibi boyun eğdiğim, kabuslar yapışmış yüzüme.

Ben, Paflagonyalı yaredı gezgin.Bojrun eğmenin kahrolasıca çocuğu.Lejyoner yollarmdan tırmanıp geldiğim içinde, ölüyorum her gün seninle.

YAŞIYOR GİBİ ÇIRPINIYORUM İŞTESesimi sordum insana...Belli ki o da unutmuş, bir sesim olabileceğini...Halen şaşkın,bakıp duruyor aynama...

Hayatımı sordum hayata...Ödendiklerimin ağırlığı, o çığlığı;önümde jrürüyen gölgeyi, o acıtan cümleyi...Koklamadı bile.Burun kıvıran bir at gibi, bakıp solgun yüzüme, yürüdü gitti...

Ne kaldı geriye?...Üstünü kirletmeyen bir çocuk gibi, bekliyorum insanı işte...Savaşsız, sınıfsız, dinsiz, ırksız, bir iyimserliğin avucuna koyup çelimsiz bedenimi; yaşıyor gibi çırpımyorum işte...

HÜZÜNLÜ FETİHLER İÇİN SON KANTO

376

İLYASTVINÇ(19 56 , O rdu)

Ortaöğrenimini Ordu’da tamamladıktan sonra Ankeıra Gazi Egltim Enstitüsü İngilizce Bölümü’nü bitirdi. Şiirleri 1988’den İtibaren çeşitli dergUerde yayımlandı. 1994’te AH Rıza ESrtan. 1995'te (Mum Murat Anbumu Jüri özel Ödülü’nü kazandı. Ha­len öğretmenlik yapıyor.

Şiir kitaplan: »rAIkış m^dı (1992), KOI ve Kbpuf (1995).

S O D O M

bedeli ödenmemiş bu çügm çağm delikanlı meleğine dokunmaym size haram kılmdıkösnül homurtu, madensel akışkutsal ejderin tükürdüğü kükürtekşimiş maya ey llvatalkent mi? üzerinde lanetU gölünsızıyor salyaları sokağaöyleyse ey ateş ırmaklaniyakın frengili çöl çakallarınıbeli tutulmuş petrol tacirlerinihadım ağalarım, krater leşlerinikepenksiz pezevenklerin ^11 zevkleriniçalışma karnelerini fişlenmiş fahlşelerinkibar oğlanları, papazlan ey ateş ırmakları!yakm kabul görmez aykın hazlaney ateş ırmaûani söz verilmiş ilişkilerinen değerli taşlannı da yakmhenüz harcanmamış enerjileri deunutmaym tüy dökücü kremleribaştan çıkancı kokulansıvıyı emici bölgede tutanyoğun günlerin kanatlı petlerl yakın, ey ateş ırmaklanl yeıkın paslı neşterlerini estetik cerrahlarm ılık kuş yuvalarmm damakta bıraktığı tadı kemersiz bekâretleri de ey ateş ırmaklanlben Sodomlu bir biliciyim gidin buralardan gidin buralardan

377

NİLGÜN ÜSTÜN(I9S6 , İzmir)

Ortaöğrenimini Ankara’da tameiınladıktan sonra Slnema-TV egltiml gördü. Televlayonlarda ve reklam ajanlarında çalıştı. Şi­irleri 1990’lardan İtibaren Argos, Şllr Ab, Sombahar gibi dergi­lerde yayımlandı.

Şllr kitaplan: Kendi ve ötdd (1995).

DÖNÜYORUM KUŞLARIN HAVALANDIĞI GÖVDENEkorkuyorum korkulduğumdan beri beride tek bir yüz kaldı bir çok yüz yerine bir çok yüz şimdi nerede hangi yerde unutuşun hangi yüzünde kendinin neresinde korkuyorum şimdi o yüz nerede kendimin neresinde ımutuşun neresinde gövdenin yittiği yerde korkuyorum beride korkulduğum yerde incecik boyunların beni savurduğu beyaz yerlerde dönüyorum tenine kuşlann havalandığı gövdene

duruyorum gelindiğimden beri beride zehirli otlarm durduğu yerde ısırganlann sarmaşıklann bulunduğu yerde çakıl taşlannm çakallarm kumlan ezdiği yerde kum fırtmasmda ölenlerin yerinde kendi içimde beride duruyorum beride ötekilerin vadisinde kabuklarm kapandığı incilerin savrulduğu yerde seslerin beyaz kuş kanatlan gibi kırıldığı yerde duruyorum beride duruyorum İpin herhangi bir yerinde

susuyorum sorulduğumdan beri beride konuşuyorum sustuğum yeşil vadide gövdemde incecik çizgiden bir İz tam yerinde yumuşak sertliğin İçinde dönüyorum içimde gri gökyüzünde etime gömülü yıldızm en dibinde ötekinin kendine saph bıçağmm keskin yüzünde ucunda en ucunda belki de kendinin ötesinde kimbillr nerede kendinin neresinde hangi yüzünde belki de çok gerisinde belki de tekrar bilinmeyende

378

kahyorum dokunulduğumdan beri beride az şey kaldı belki de tek bir yüz belki de tek bir ten dokunulacak tek bir ses beride dokımuyorum kendime dokımuyrum ötekine kendime hep kendimden ötekine tekrar kendime hep tek bir yüze beride kalıyorum duruyorum susuyorum korkuyorum hep dönüyorum yeniden o yüze dolamyorum gövdesine mor sümbüllerin açtığı sesine teninin uç yerine dönüyorum kendime ötekine kuşların havalandığı gövdene

BU KENT. SEVGİLİM, BİZANSbizans, sevgilim, bu kent aşk gibi üstümüze kapamyor dev bir fanus eli sımsıkı doğurduklarım sarıyor

bizans, sevgilim, bu kent içimizde saklamyor başka ülkelerin loş labirentlerinde adım sayıyor

bizans, sevgilim, bu kent gülüşüyle melek oluyor selvl dibinde dev bir kelebek sanki öylece duruyor

bizans, sevgilim, bu kent ay yuvarlıyor pencerende dönüşü olmayan akşamlan sürekli varediyor bıçak üstünde

bizans, sevgilim, bu kent göz kırpıyor eflatun ülkelerde hep yol biçiyor sesi olmayan çorak 3 reklerde

bizans, sevgilim, bu kent şimdi soluk alıyor rüzgar yerinde tutsak sesini yeniden söylüyor yaş almış teniyle

bizans sevgilim, bu kent dokunuşuyla geleceği veriyor ışıkb evlerin mor gecesine yaşhlannı gömüyor

bizans, sevgilim, bu kent örtük gizlerin mekanlanm sunuyor yarılmış bilinçlerin bembeyaz günlerini yüzümüze çiziyor

bizans, sevgilim, bu kent durgun gözlerini üstümüze salıyor aç kadm gibi süreksiz çığlığım yeraltı sulatma biriktiriyor

bizans, sevgilim, bu kent insanı üç bin yıldır tanıyor farklı gövdelerin ruh haritasım kuş çocuklarma çıkartıyor

bizans, sevgilim, bu kent köpek leşi gibi kimsesiz kokuyor uçlan açık geçmişini durmaksızm üstümüze kusuyor

379

İLHAN BÜYÜKCEBECİ( 19 5 7 , İstanbul)

İlköğrenimini Çankın’da, Ortaöğrenimini İstanbul’da tamam­ladı. Marmeıra Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesl’nl 1979’da bitirdi. Halen bir bankada çalışıyor. 1980lerden beri şi­irleri Adam Sanat, DOuemeç, Broy. Bvrensd KOltOr. Konu VaıUk gibi dergilerde yayımlandı.

Şllr kitapları: Çile Çocuğu (1979), Yakm Gûz (1999).

KARŞILAYANHangi kapıyı çaldımsa usul ve korkak Sîzdiniz beni karşılayan Siz ey yednızlıkl

Hangi kadım sevdiysem karşılıksız Sîzdiniz beni üşüten SİZ ey ayrılık!

Çocuk gülüşümle kime koştuysam sevecen Sîzdiniz beni yaralayan Siz ey bin yüzlü dostluk!

Kime sunduysam yüreğimi saf ve cömert Sîzdiniz beni dokımaklı yapan Siz ey kara3Tüzlü vefasızlık!

Bütün çocuklar cami avlusuna bırakılmış Sîzdiniz ıslak gözlerime dokuneın Siz ey unutkan insanlık!

YÜZÜN YALNIZLIĞAUmut eriyen mum parmaklıkta Ne sevda sözleri ne kadm sıcaklığı

Firari bir türküde rehin kalmış “yalnız acı”Dizilirdi uykusuzluğun kehribar tespihine Şalg£im çiçeklerine düşerdi alaca bir kırağı Asi yıldızların uzak, utkulu ısligma

380

Ay vururdu taş avluya, yüreğine karanlık Yaşlı çocuklar parkı hem kuşsuz hem ağaçsız

Hep uçuruma bakardm bir dağ geçidinden Dag doruklanndan uzajran göltyüzüne Bütün renkleriyle geceye dönerdi akşamsefalan Yüzün yalnızlığa...

ÖMRÜMAh ömrümKamburu yalnızhgımm Gözlerinin uzağı, ıssızlığı Sürgünüm daha kaç y ü ^C>3rsa büjrümüyor yaşım Çember çevrilen çağda kalmışım ömrüm: şllrl aynlığm

Irmaklar kurur belki Şeıirler ölürBir sen kalırsm kitaplarda ömrümüzden geriye, umiarsız sevda Yaşm eskir yıldızlar kadar...

381

Ü. YAŞAR IŞIKHAN(1957. Mardin)

Ortaöğrenimini Mardin’de, Liseyi İzmir’de bitirdi. Yüksek öğ­renimini İzmir Buca Meslek Yüksek Okulu Teknik Bilimler Bö­lümünü tamamladı. 1975’ten İtibaren şiirleri Dönemeç, Kûçû- cûk. Yeni Sanat. Dönem. Yaba. Ohışum. Yeni Olgu. Yaşam tçin ŞUr, Kyı gibi dergilerde yayımlandı. İzmir’de Temmuz adlı aylık düşün ve sanat dergisini (1986-87) çıkardı. 1979’da Haşan Tah­sin Şür ödûlû’nü, 1980’de Yaba Dergisi Ş ü r ödûlû’nü kazandı. 2X1 cm. ebatlarında Dünya’nm en küçük şür kitaplarım yaym- ladı.

ŞUr kitapları: Kamçılanan Umutlar (1976), Andaç Yerle Gök (1979), Sevdamda Ülkem (1984), Bir Pencerede Rıık Bahar(1985).

BİR K U Ş D E Ğ İL H Ü Z N Ü M

gtme, yangmlar kentidir yüreğim aynlıklcirda gitme, gölgeler ayeıklanır duvarlara sığmaz alanlardan park ki3asına vurur hırçm çocuklar vurur yıl dediğin jmzyıl sayfalarda mum kokusu ve ardmda dağlar uykusuz bir yaprak düşer bulutlar gözlerine dayanmaz

gitme, ellerim üşür yalnız fotoğraflarda gitme, zamanı değil mevsimsiz sokaklar ölüdür herhangi bir ülke, herhangi bir kuş değil hüznüm herhangi bir sevdanm suskun esmer şiirinde ve ardmda bir bahar dünya renkleri çılgınım, bu aşkıma kitaplar yetmez

gitme dediysem adam gibi yağmur gtme dediysem kızılırmak selviler bojoı gitme dediysem karanlıkta orman büyür büyür çocuğumuzun gözlerinde nar çiçeği ekmek gülerek seninle bir ozan ölür

382

YUNUS KORAY( 19 5 7 , Antalya)

Ortaöğrenimini Antalya Lisesi’nde tamamladıktan sonra An­kara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Çeşitli il ve ilçelerde edebiyat öğret­menliği yaptı. Şiirleri 1981’den itibaren TOıfetye Yazılan. Vatlık. Somut. Dönemeç. Sanat Rehber, Mflltyet Sanat. Gösteri. Edebi- jrat ve Eleştiri gibi dergilerde yayımlandı. 1984’te Sanat Rehberi Dergisi Şiir Yanşması’nda Birincilik, 1987’de Temmuz Dergisi Şiir Yanşması’nda Üçüncülük Ödülü’nü kazandı. Halen İzmir’de öğretmenlik yapıyor.

Şiir kitaplan: Yaşamı Yargılayan ŞUıler (1987), Devlet ve Pa­tika (1993), Karşı Kitap (1997).

TÜRK İNSAN TARİHİ ŞİİRİçıkabilir kör geceye isli yıldız ergenekon ve demir eritir zamam

ilkellik çıkar aradan

araççamurdan teknesinibakırave ateşebırakırsavaşlarve kuşatmalar içinde

ölümler ve öldürmeler

bozgunlar ve zaferler...

383

koca yaralar gibi işlerganimetlerin sarhoşluğu

göçebeyorgunve aşınmış bir jmzle çıkagelirdumanlar arasmdan,

seferler ve hırslarla yıpranmış ve yıpratılmış bir destan hüznüyle sarsılan İnsan vakit ayıramamıştır yerleşikliğe...

yaşammaldanmışve aldatılmış anlamı kabilede almıştır yerini

bir atsavurmuştur köpükten yelelerini zamanm yalçın sulanna

malazgirt ve alparslan çakmıştır çiviyi,

büyük Selçuklu kigirmiştir mavi bir camiden içeri

Osmanlı İslâm ve ümmet

384

kıhcıyla muhammed’in çıkmıştır dışan sultan vahidettin kİ dönekve korkak kimliğiyle geçmiştir tarihe üsküdar’dan

efelerve mustafa kemal bir yeni cumhıoru yaratmıştır yıkıntılardan,

gece bitmiş ayyerini almıştır aydınlıkta

martılar ve çoban sabahladoğmuştur hüzne,

bu halkbu uzatmalı yetim bu her şeye müthiş aç onurlu öksüz sırtıyere getirilemeyen çocuk

cumhuriyet’le büyümüştür okullarda

sonrayanlış sularda kulaç atmış ve yaşlı yanlışlarla sokulmuştur göğün denizine,

paslı lâleler ve karakollar

İdam sehpaları ve ‘müebbetler’

385

beyin kanamaları ve tekmeler büyütmüştür,

ve SİS nasınhep örtmüştür şansbaşköşeyi almıştır her yerde

kaza ve kadergündemde kalmıştır her £in

din uykudevletdipsizbir uçurum olmuştur

tasavvuf kİ aşkmve yalnız düşenin sevdalı başım salmıştır sisli ovalara

ferhât ve şirin leylâ ve mecnûn olupdüşmüştür yollara,

ey halk ey 5Turdum

oku ve anla kalkve kurtar

“bahtı kara mâderlnl”

386

MUZAFFER KALE( 19 5 7 , Muğla)

Ortaöğrenimini Milas'ta tamamladıktan sonra İnşaatlarda çalışmak üzere geldiği Diyarbakır’da Dicle Üniversitesi Türk Di­li ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Şiirleri 1985’ten itibaren Su, Broy, Edeb^t ve Eleştiri, Papirüs, Vaılık gibi dergilerde yayım­landı. Halen İzmir’de öğretmenlik yapıyor.

Şiir kitaplan: Bir Günlük Güneş (1990), Aatm^ar Bo^ıımu Dünya (1997), Işıktan Kalan Kırılma (1998).

RÜZGÂRIN TAPINAĞI’NDA

Acmm saati tıkrr tıkır işlemekte bu topraklardaAyağa kalkmış ateşKumVe ince sızılan kemiklerinHavada bir kaval sesi dolaşacak gibi değilAyışığı yağıyor ağıtların üstüne.

Papatya! Gözyaşı mıydı senin asıl adın Beyaz bir hüzünle Ülkenin gözpmarlarmda...

Süt sağıcı kadm, senin asıl adm neydi.Üstüne gökyüzü düşmüş yaralı papatya, senin!

Rüzgârm Tapmağı’na geldim Bu asimda uzun bir geçmiş. Dicle’nin kenannda Unutulmuş bir sazı kumlarından temizledim Gözkapaklanm kımı içinde kaldı.Cebimdeki mermilerle, oracıkta.

Akdeniz’in mavi masalıyla büyüdüm benTersanelerde gemi büjrütüp denizlere uçururdum eskidenBöyle bir hüzünleBöyle bir hüzünleBaş başa kalmamıştım hiç!

387

HALİL İBRAHİM ÖZCAN( 19 5 7 , Kayseri)

Kayseri Eğitim Ensltüsü’nü bitirdi. Bir süre öğretmenlik yap­tı. 12 Eylül 1980’de siyasal nedenlerle tutvıklamp beş yıl hapis yattı. Şiirleri 1986’dan İtibaren Edeb^t Dosflan. Yazıt, Defter, Hayalet Gemi, öküz. Papirüs gibi dergilerde yayımlandı. 1997’de Oıiıon Mıırat Anbıımu Şür ödülû’nü kazandı.

Şllr kitapları: K ınk Zar (1997).

DENGEbizlerden dışan gidemiyor vahşet kan-tetik İlişkisi: İntikam

ne canlar saklar âh uımulmadık efkâr

meydanlara kovulan replikler arka sokak resmi tarihle İşgüzarlık eskiyen suretlerde ey nöbetçi: geceyi tutanağa geçir

eskidik biz

linçlerle tazelenir zifiri karanlık

ımuttum mu çılgm çocuk, kalıcıdır bu hüe şarkta deliler

kalemlerini koltuklannda saklarlar

SEHPAkelimeler puslu yoUarmda hâlâ mürekkeplerini boşaltabiliyoripek gürültülü karanlıktakilitle kapı bozuyor dilikaybolan nedenlerin çatık kaşlı geçmişinde

karıştırılarak kanatılan hokka hayatın kendisidirtescilli hayal kuyulanndan çekilenbuğuhatıralar kaybıdır mecalsiz rüya

388

kendi mayınına basıp ıslanan gözlerde ay düşer kaale alınmaz gece ürpertisine vedajn hedef alan okun ucundan

ölü bulutlarm ikindisinedir ıhİEunur kokularına uyanan kış dalgınlık işte sonunda hepimizin rüzgâr alan bir yam vardır

ŞAŞIRTMACA OYUNUNDAKİ NÜ

şişi vurduğumda soluk fotoğrafın örtüsünden içeri akıl sır ermez neden yeniden doğururum ki her seferinde ben seni metruk haritalarda aradığımda yerini kaçma gözü olur bu yalnızlığımın

şilte üstünde topladığım çarşılarda akşam ses vermez yırtılan zanmn aralığından hadi yarıştıralım kimin elinde toplarsa kuyruğımu baştan sona giyinik keder ve ağırlığı kırmızının

endişesi çekilmiş mercem çürüğü buz üstünde gözlerim gönlümün amanında yarama bir çocuk işerken sirkat silahım olur yaşadığıma el ve karanlık kar düşer kalır beyaz kalabalığımdan içeri

389

İstanbul Siyasal Bilimler Fakültesl’ni bitirdi. Şiirleri 1984’ten İti­baren Sombahar, Vaıbk. £> 0 ^ . Göçebe, E gibi dergUeıde yayım­landı. “Göçebe" dergisinin yaym yönetinenllgini yapti. Halen bir ya­yınevinde direktör olarak çalışıyor.

Şiir kitapları: O HayaUe Kal (1991), Ağıtlar (1996). Ey Aşkı Anlayanlar (1999).

ÜÇLER MEZARLIĞIkimbülr hangi uzaklardasınızartık yabanası olduğunuz bu ülkedeyanyana ve sessizkonuşursunuzsizi duy£imaz eiğacın altmdasevişen kızbıraktığı ter kokusuhatırlatır güzelliğinive azap verici sarhoşluğunu, yaşamanm üç kişisiniz ve tek kişl her daim çıplakartık günah işlememenin huzuru, yanınızdan geçerken hissedilen

ahi sessiz mezarlık fisıltılı hatıraları ölülerin hayatin rüzgârsız çölü sakin ve alıngan:

yeniden bir yaprak düşer mutlaka bir söz olur dujmlabllecek bir söz

HAŞAN ÖZTOPRAK(1957, Istonbul)

390

Ortaöğrenimini Batman'da tamamladıktan sonra İstanbul Üni­versitesi Basm Yaym Yüksek Okulu’nu bitirdi. Oç Çiçek. Yeni Tür­kü. Yoyûzû Komüdan, Dükler gibi dergileri çıkardı, yönetimlerinde bulundu. Şiirlerinin yanısıra. Neruda, Lorca, Octavlo Paz glW Is- panj^ (ffliyle yazan şairlerden çeviriler ve yaymevlerinde editörlük yaptı. Şiirleri 1979'dan İtibaren Sanat Emegl. TCkık DIll. YeaSso Bde-

Sanat, Vaılık, Gtatol gibi dergilerde yayımlandı. 1992’de Cemal Sûrtya Şiir OdOUi’nü kazandı. Halen E Derglsl’nln Genel Yaym Yönetmenliği ve edltöriük yapyor.

Şiir kitapları: Abe^ Kaval (1981), Ç m gaa^ OtOmû (1983), ROzgar DuıduımaTakvtml (1985), Zaman Haıttam (1991), Seçme Ştükr (1994), Vedft ŞUrial (1999).

GİZLEDİKÇE AŞKKışın soğuk balıktan günlerini sayıyorum ağında.O yaza hiç dönülmeyecek!O başlatılmamış, o varsayılan ortasmda yaşanmış sevda yakılmamış bir mum gibi aklımda.Kesik ağzıyla sulan iğriltenboğaza karşı durup daoralarm kuşu yalıçapkınmı hecelemiştikbeyaz bir yelkenli geçişiyle sulara.

Kışm vurgusu açık, bağımsız bir sesesiyor bize değmeden, bizden almadanhiç uğramadığımız ortalık biryerlerden doğruca.Uçuyor cinsiyetin kindar ağzıyla, ibret olsım diye savuruyor uzaklara bir meddü cezir haritasım.Ne uzanma, ne geri çekiliş; bir varsayılanın ortasmda iki içine işleyen zaman, iki uyurgezer nokta.

Şimdi sen bile bu şiir içinçeperleri kapanmış, kendi başma bir ses,

ADNAN ÖZER(1957, Tekirdağ)

391

kışın soğuk balıklardan takviminde sadece kendine dökülen bir yapraksın.

Yalıçapkını yeni bir sözcüğe uçuyordur şimdi bilmediğimiz bir lügatta.

“KİNE EZ?”Bir devir aşk diye beni doğurdu Aldı bedenimi Mağrip sıtmalarmdan Nll diplerinden söktü ruhumu

Sisli denizlere açıldım bir zaman: ne altm ne meyve, yad olsun keşfettiğim kıyılar Zamanm hayatla İçlendiği çöllerde bir çadırım olsun yeter

Ne göreceğim aynalarda çağ bütünüyle yanılsama işkenceye almıyor eşkalim;Şehre yeni bir şamataGün gelmiş süslü satraplar ünlenmişİcaç defa ay doladıysa göğsümükaç defa bulut püskürdüyse ağzım;hileli bir rakam düşürdüler sorguçlarmdankadınlar, müziği hedka sayan

Ey halk! Ey halk! diye çağırdığım zaman haritasmda körfezler gibi çekilen hayale dalan rüzgârın önüne sergiler ve dut yaygılan açan İnsanlık eğrileri, ketenpere çömezleri

Yandım daha çağlasmda bademin Bahçeler gözüme yeni bir şöhret özürün bir köşesinden öbürüne kenar otu oldum, bir fly ü care ben oldum, ben oldumben oldum da ne buldum Temmuz’un kınnabında giderayak lâl kafiyegöllere vehmedilen gül dolaklı şadırvanda ama yine “gülün ölüm çağında”.

392

MERMER ADASINA VEDAAynlsam mı kavuşsam mı şaşırdım bu İskelede.Karcirsızlıgm ortasmda ihbar ediyorum belleğimi.Tekrar ediyorum İnsanlığımı habire. Bir anda binip gemilere uzak denizlerdeki mezarıma gllyorum. Bir anda vuruyorum rıhtıma(Beyazlar giyindim; ipeğin ardmda kırmızı patlamış bir güneş akıyor etlerimden).Kışm anılan ve bu denizin daldan saklı saçlanmm uzayışmda. Söyle bana, yaşatmaya yazgılı mısm bu adayı; beslemeye beyaz evlerive bir beton yengece benzeyen rıhtımı... jritlrişlerlnle...Ah yltlrlyorsım beni. Tutamıyorum mermerin güvenliğinde. Yitiriyorum seni. Kalbim bir ada olmaz mıydı sana?

Gedkmiş zaman akşamı telaşla kaldınyor sulardan.Hızlı jrunuslardan son bir tören.Atıyorum kendimi gecenin kaplanma.Parçalanışımı duyuyorum, bir türlü evcüleştlremedlgim sevdam seriyor etlerimi kayalar üstüne...

Ben bu kıyıda uyuyan kaplanım, üzdük sizi; artık elveda!

KÜÇÜK DENİZ FENERİNİN YÜREĞİKıyıya indimve j^leştim denizin jrüzüyle.Her şey hazırdı güzel görüntülerim için:Boşluk, ışık ve zaman.

Küçük deniz fenerinin yüreği atar bu sularda; anlann içinde küçük, beyaz an yumurtalan çatlar, köpük bezeleri yarılır denizin yüzünde.Gürler ve yeşil yeleli boynunu çıkarır deniz dibinin aslam.

Patriyot balıkçılarm dalgası gelir kumicira sürtünmeye.

393

Kıyıya İnerimve yüzleşirim denizin yüzüyle.

Her şey hazır burada sevişgen cümlelerim İçin:Taneyi samandan ayırmaya, damlarda güneşin diliyle yalaşmaya, köylere çıkan rüzgânn boş yatağı, poyrazm topukladığı bir yelkenli gibi gıcırdayan körfezin bebve küçük deniz fenerinin çabuk pişman olan jmregl...Kıjnjra İnerim,öpüşerek yuvarlanırım kumlarda kucakladığım bir dalga danteliyle.

Kıyıda çıplak ayaklı güneş alıştığımız sabah gezisini yapar ve İlk florya sürüsü yol alır tavşanlı çalılıklara.

Resmigeçit gibi selâmlayarak geçermenekşe balıklanküçük deniz fenerinin anısım.Zamanm hızlı soluklan sakinleşir...

Her şey hazırlanır böylece nesne ötesi uçuşlara geçecek İmgeler için.

Ey şoseden geçen keten şapkalı yolcu!Durup seyret bu u3mmu.Her şey hazır burada yaşam sevincin için.Küçük deniz fenerinin jrüreğl atar bu sularda kötü niyetli bir çağa uymamak için.

394

YÜCELAY SAL(1957, İzmir)

Ortaöğrenimini İzmir Namık Kemal Llsesl’nde tamamladık­tan sonra Dokuz Eîylül Üniversitesi Hııkuk Fakültesl’nl bitirdi. Şiirleri 1989’dan İtibaren Mavi Derinlik, Adam Sanat, M O li^ Sanat, O top^ gibi dergilerde yayımlandı. 1991'de Mavi Dcrln- Uk Dergisi ve 1996’da Aıkadaş Z. ö ^er Şiir Ödülleri’ni kazandı. Halen İzmir’de avukatlık yapıyor.

Şiir kitapları: J (1996).

ŞAHMERDANBeni yeşil düşün yavrum fazla hasar yok Demeyi diyebilmeyi nasıl isterdim soranlara Van Gogh’la arkadaş olmayı İstediğim kadar Halamm siyanürü istediği kadar isterdim evet Gel gör ki bir yandan yüzümdeki eğreti maske Bir yandan benimle büyüyen eski yara izleri DUimdeki sözcükleri kanatmaya götürüyor işte beni

Yeni bir rengi keşfetmenin keyfiyle birlikte Tenimize düşen yaralarla da bezeniyor ömrümüz Ne kadar yelkovan akrebe darılırken kabuk da bağlasa Dökülse de o kabuk düğün evinde kasap oynarken En sessiz yerde bağıran bir iz kalıyor yerinde Ben büyüdükçe benimle büyüyor bu yara izleri Böylece efendiler daha bir çöküyorum kâğıda ben de

Bıçak sırtı törenlerde herzelik ettim tamam Kibarca hır çıkarmanın tam yerini de bildim Yine de eksiMerim olmeılıydı ki yıkıldı siperlerim Meselâ kentin en güzide yerlerine İşemedim hiç Pisuarlara izmarit atmamn zevki de benden uzak Sonunda yorgun yokuşlan düzleyemedim lânet Şimdi parmaklarımı çıtlatıyorum bunları anlatırken

Ordugâhta akşamlar gürültüyle iniyordu üstümüze Mavi kuvvetlerin her neferi gibi kahraman Cezalı bir nöbetçi kulesi kadar yalnızdım

395

Gölgemi günbatımma düşürüp mırıldandığım hava Luck’nin şu ünlü şarkisiydi “I’zun a lonely cowboy” Aklımda korsan koyarken düşen kırılgan sadak Kıç cebimde tek güvencim her zaman bir yatağan

Sulann soğuduğu günlerdi kükürt renkli günler Karanlığm kahp^e çanak tuttuğu bir saatte

Vay bile beklemezken eyvah geldi başıma tertip Ruhsuz karaltüan kara listemin başına koyup Vakarla çıkanp gömdüğüm yerden savaş baltamı Mızrağımı öperek dalkıhç daldım dalkavuklara Dönüşüm yoktu artık fünyem çekilmişti bir kere

Kanayan yaralanma da boşverdim kınlan kalkamma da Hatta esen rüzgârla kedkan bir şeyim vardı benim Onun da ne zamandır beına küsülü kaldığım unuttum Yavrumlar gözleri uçaksavar sinik ejderhalanm Yalnız onlar İçin sağlam tuttum örselenen kalbimi Çok şe)^n yırtık her şeyin buruşuk olduğu bu dünyada Bir o dünyaya dışmdan bakabilmek sıvazladı sırtımı

Güzelim Haşimiye dehlizinde kaybolduğumda anladım kİ Ağır çekiç darbeleri altmda bunca kıvranmamam için Köpeğimin adı Kıtmir olmalıydı bir kere bu kesin Sağ yanağımda en afilisinden bir şark çıbanı Sol gözümde yaygaracı bir trahom olmalıydı De hele bir doğnı değil mi söylediklerim Ey İbrahim’e karşı serin ve sakin olan ateş

Yorgansız yatan Urfalılar çığlık tacirleri Dövüşün kör tefecileri gökten medet umanlar Ne kanatlannda binlerce çağnşım taşıyan Halilrahman Ne yalımlanyla büyüleyen Anzılha dikilmesin yoluma Belli ki beynimde darp izleriyle terkederim bu kenti Buralarda hiç yere düşürmedim siyah pelerinimi ama Konakladığım ilk korunakta usta işi ağlarım

Çok vukuatım vardır derinimde bilmezsiniz komutanım

396

SAFFET SOYÖZ(1957, KIrklareli)

Ortaöğrenimini 1974 yılında Bursa’da tamamladı. Ankara Tek­nik Yüksek öğretmen Okulu’ndan ayrıldı. Bir süre teknik ressam olarak özel sektörde çalıştı. Sonra memuriyete başladı. ŞUr ve yazı­lan 1982’den beri Cumhuıl/et Dogl, Ikfilttfet Sanat, E d d ı^ 81. Yann, GfligrazO. Tûritfye Yazılan. Sanat Olayı, Yaba, Dflnan, Tem­muz gibi dergilerde yayımlandı. Yeni Türkü Yayınlan ve “Gazete” Gazetesl’nln şUr yanşmalarmda mansiyon kazandı.

Şllr kitaplan: Yangın Bda Kül (1995)

ÖZETgüz gölgeleriyle beslendi sevgilim benim susarken konuştu en çok gülerken ağladı büyüdügölqrüzünde buluşuruz arasıra onunla delice sevişmek varken yeryüzündezorlu smavl£irdan da geçti, bilirim büyülü bir felsefe gibi çarptı kılcaldamarlanumutsuz bile kaldığı oldu hattadenizdeki yakamozlar hiçbir şey anlatmaz oldu artık onave hiçbir şey anlatmaz olduyaz gelince tekrar açan papatyalar

örs olmamak İçin çekiç oldu yüreciğl büjrüdü

397

ENGİN TURGUT( 19 5 7 , İstanbul)

Üsküdar Akşam Usesl’nden mezun oldu. Barmenlik, güm­rük komisyonculuğu, banka memürluğu, düzeltmenllk gibi İşler yaptı. Ayrıca dört kişisel resim sergisi açtı. Şiirleri 1983*ten iti­baren Soınbahar. Vailık. Dû^er. Gösteıl. Müİtyet Sanat gibi der­gilerde yayımlandı. 1997’de Odıon Murat Anbumu ŞUr ödû- lû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Kışkırtıcı Eıguvan (1987), Kûs (1992), Bayna El­ma (1997), A ^ Canun Benim (1998), Aşkm KttkUr HaU (1999).

BAYAN ELMA

Gök, kuşun uçuşunu görüyor. Gövdenizdeki ıslığı seviyorum. Sîzdeki tenha, başım döndürüyor buğunun. Kalbinizin yansı yara, yansı bende kaldı.Şu bulutlan toplasam, birimizin yüzü kar fırtması...

Memnun cümle, ahşap yalnızlıktan kovulur. Kuş ujoır, ten ujoımaz. Her şey öyle kalmıyor. Siz had safhada fazla masum bir akşamsınız. Yaprak devrilebilir, fakat siz devrilmeyen bir aşksınız...

Boş bulunmuştum sisinizde. Aşk diyordum aşki hayallerime sanlıp. Bir gülümseme, siliyor etini günahlarm. ihanet, yolculuğundan cayıyor.Görmediğim bir rüyanın pastel derdi üzerimde kalıyor. Bende sizinle su olup, dünyaya akmak arzusu var!..

Yanlış veda, düşüncenin cebine sığmıyor. Dünyanm kalbi kınldıgmdan, kuşlara kanştığımdan beri size delirdim, sizde şımardım. Siz, ağzınızda uçurumlar biriktirmeyin. Küçük buluticira binip, bana gelin.Bana elmanızla, yağmurunuzla gelin. Dantelin altmda ten ujoımuyor, sıyınp atalım tenimizi, ışığm arkasma yuvarlansm aklımız...

398

Siz orada, bir üzüm kadar sıkılıyorsunuz. Ey )rüzümün zîinnı öpen su, ey ağlar gibi yürüyen, rüzgâr gibi savrulan su, bir fasıl daha geçtiniz kalbimin önünden. Kasırganıza dokunsam ömrü uzar kimsesiz şarkılann. Suçsuzluğunuz düşlere ayarlı, sözleriniz sütım, kelimeleriniz ikon, gözlerinizden fırlıyor orman, göz gözü görmüyor, gözüm önüme aksm...

Ttaıaklannızda alizarin kırmızısı. Uzvın san saçlannız bardağımı taşırıyor. Işık nasıl da kınlıyor saçlarınızda. Boşluk akıyor ellerinizden, o pembe uzaklığınıza duman taramıyor melekler. Her şeyin bir kederi vardır ya; kederi bana verdiler...

Ah, tende heves, aşk sizde durmuyor...

ŞARABIN SÖZLERİHerkes ışığını alsm gelsin!Bende melek selsebill

Ruhumuz sütlüdür, taşarız şarabımızdan!Bana güneşinizi üfleyin, üşüyorum yokluğunuzdan!

Her veda utanır kendisinden!Haz biter, mana ölür, sıkılırız derdimizden!

işte diağ, işte tenha, sanki her şey kurudu!Ateş sustu, iştah sonsuz, bıktım anlaşılmaktan!

Akşam güneşini bırakır duvarda!Arz patlar, herşey rüya olur!

Terkettim aklımı, her yerde kalbim vardı!Mahur bir kokuydu yüzümüz, yükümüz fazlaydı!

Akşeimm tadmı kaçırdılar, cümlemiz vesileyiz varoluşa! ^ k hepimizi uçurur, hayat hepimizde başka!

Hadi gelin, gül kapılarım kıralım, bülbül bile olamayalım! Var mısınız yanmaya, işte ben gidiyorum, kubbedeki sonsuza!

Merak bujnordunuz söylüyorum:Hayalden başka neyiz ki biz!

Bakın bırakıyorum sizi de boşluğa!

399

BERRİN TAŞ(19 5 7 , Kayseri)

Ortaöğrenimini Adana lisesl’nde tamamladı. 1991 ydmda İstan­bul’da arkadaşlar^ia birlikte bısancfl dergisini kurdu. Şiirleri de 9011 yıllarda daha çok bu dergide yayımlandı.

Şiir kltaplan:İnsana Gedkmeden (1992), BIr Kenti .Agl^orum (1996).

BİR KENTİ AĞLIYORUMDün gece uyuyamadım bir kenti a^yorumgözlerimden kaçgun görüntüleri dökülüyor

dilini )Tİtlren kent söylebir yaşamı güzellemeyi

sana kim yasakladı

şiirlerden yaşama taşınmış insanı arıyordum sen insanı tıkanan yollara...

akmayan sulara gizledin bir çocuk babasmı öldürdü bir kadm bedenini

bir adam böbreğini sattı söyle... kocamış kent düşlerimi nereye bıraktm

Sevgilim...bu kent beni hırpalıyor bir gün...

söyle...dilini yitiren kentsana konuşmayı öğretirsemdüşlerimi kapatan örtüyü kaldıracak mısminsana gülecek misin.

400

SUATVARDAL(1957, İstanbul)

İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü ve İÜ Felsefe Bölümü’nde öğrenim gördü. Şiirleri 1979’dan itibaren Sanat E d d ı^ Cephesi. Yadso E d d ı^ t gibi dergilerdeyaymılandı. 1981’de Akademi Kitabevi Şör Odfllû’nü İlk yapıüy- la kazandı.

Şiir kitapları: Biz Gene Yan Yana (1981), Yoruhır ölûmlû GöOal (1983), Hagral DeTsOcıl (1994).

SOKAKLARIN BİRİNDEİşi gücü var herkesin bu şehirde dolamyorum İşsiz güçsüz takılıyorum peşine sokak çocuklarmmyeniden bîişlıyorum her sabah kaybolmaya şehirde sevgilimin evine her sabah başka bir yoldan gidiyorum şaşıyorum yollarm çoklugıma yüreğimin deliliğineher sabahyeni bir yoldan gidiyorum nazar boncuğu gözlü insanlarm şamataa ışıgınm köründe takılıyorum )rüreğimin peşine kamım aç düşlerim parça İçimden hlçbtr şey gelmiyor sokaklann birinde yitmekten başka

SEVGİYE YER AÇMAKTıkış tıkıştırOlan bitenAdım atacak yerYoktur kinden saçmalıklardanBir İşe başlarsm

401

Alabildiğine mutluluk vericiAdamın biri gülerÖteki öldürmek ister seniBir insan seversin tnsanlann en güzeli Gelir biri çamur atar sevdiğine Öbürü tırnakla yırtar yüzünüNe bileyim benBir kediyi okşarsm bir kış günü Alırsın avuçlanmn içine Bir de bakarsm arkana Kaskatı kalmış karm içindeBir şiir yazrsın Görmesinler diye Kahırlı bir giz içinde

Bırakırsm usulcaak ortalığa Dolaşır şiirKinler saçmalıklar içinde Yer açar sevgiye

OYSA BİR GÜNSoyımuk göğüslerinde titremeler Pencereden uzanan yel Ellerim ysıkalar titremeleri

Çıkıp dolaşır geceyansı kumsalda Elimin arkadan uzanmasmı bekler Sıçrajap güler banaSan saçları umutsuzlukla dalgalanır şimdi Yeşil gözleri karamsarlıklaAcıların içinde mutlu olmuştuk oysa Oturup gülmüştük bir gün acı sözcüğüne

402

ORHAN ALKAYA( 19 5 7 , İstanbul)

Özel Doğuş Lisesl’nl bitirdikten sonra İstanbul Ünlverslte- sl’nde Hukuk, Marmara Ünlversltesl’nde Basın Yaym öğrenimi gördü. İstanbul Şehir Tlyatrolan’nda oyuncu olarak çalıştı: çe­şitli kuruluşlarda ansiklopedi yazarlığı, gazetecilik, editörlük ve danışmanlık yaptı. 1982’den itibaren şiirleriyle Mflltyet Sanat, Yann, Gösteri. Varlık, E gibi dergilerde göründü.

Şiir kitapları: Parçalanmış Divan (1990), Al Eüka (1991), Ye- nllgtter Tarihi (1994), Erken Söder (1999).

YENİLMİŞLER İÇİN BİRİNCİ PARÇAgene mahzunuz muhipl onlar sevindi sallantılı aşklar şakırdar yerkürenin kulağında başarı tannsı beton akıllara hükmünü bildirdi Spartakus değil, işte gene Sparta kazandı biz, büyüyen kiplerin tannlan “ve cümle yitikler, mağlûplar, mahzunlar” bir meyhanejri bile haneye çevlremej^ artıkey akşamın son çocukları, sonsuz ormanlara kaybolan okşayış ve sonrasız sulara susayan Cravan lann akşamı ismiyle çağnianlann son kafilesi mi duruyor gölgenizde şairlerin atası son defa mı bakıyor arkasma “ruhlara tutunup dil dökmeye çalışırken Euıydice" mülkiyetin erdemi mİ çalar yakınlıklann kapısını ey rintlerin son akşam yemeğine yetiştirilen Kansı’nm Hırsız’ı

işte gene cumhuriyetin alfabesiyle dolanınz yenilgininkalbine

işte gene onlarsızız: MIşkIn, Peçorin, belki Onyegin ey bizi büjKiten İmge! ulu değil ulur gibi eziliyorkardan adamların İlk a şapkası: aksan konfeksiyon ey Ahmet’in, Arthur’un, Nazım’m ve Baha’nın yırtıldığı angene yenildik muhip! onlar kazandı

403

Yefim Derman için!

peki beni kim İntihar ettikim tedavülden kaldırdı böyle erkenİnlerken görülmem hoşlarma gitmedi mlbir İçevurum fazla mı geldi bu sığlıktanasıl da dijital şimdi yakırihklarparlak kanatlanyla gökyüzüne kaybolurken ankakimse tannyim demesin, hepimiz sarhoş kaldıkvaredene duyulan hasret gibi yoksul andanerde şimdi Burgonya Beyleri, Kara Şövalyegölgeye dokunanlar nerdeböyle erken ml kesilecekti sözüm, tam da burada ciltler dağıldı, dağıldı olmayan ne varsa güzel sözcüklerim, Mallarme’m, Yahya’m nerde beni de beni de beni de... İntihar ettiler dosya kapandı katilim nerde

GÜNÜN SON KADINIacımn gri saatlerinde yüzüyle gelirdi ansızm ve kanatlanna sığmdıgım bir gökyüzüydü, yangınlardan kalan çocuklugumdu, başka şeylerim, hüznün geniş kültü akşama ertelenmiş gülüşüyle, dokımmanm ve ölümün arasaatlerine sızan oydu

bir şarkı nasıl bltlrllmez, hangi renklerarka yoUarma yakışır hayatmtemas kuşu silinir ml sevişmenin argm tahtasındaebced bahçesinde söz ne zaman yanılırve boynu vurulmuş sabahlar ve gümüşyüzüğünün açık kapağından sızan kokusuylakaçmılmaz, yokluğım bedeniydi

aşkıyla gelir ve giderdi

YENİLMİŞLER İÇİN İKİNCİ PARÇA

404

ANLAMLAR Iyalnız bir hata mı, sarsak adımlanyla hayatı jmrür hayat da 3^rür, dil ci|ır prangasıyla sürüklerken hayatı kujrtu bir gül yaprağına sinmiştir, ne gam söz eksllmeseydi, yangm nereden nerelere yürür

akşam koyu bir hatadır, telafisi üzerimize yürür gündogumu ayn şölen, her dilde ayn yürür yalnız bayancı yabancılaşmaz, alışmak agır ölüm ölüm gelir, her seferinde başlangıca yürürbenim bu yok edici tutkum, hep İçimden yürür bir adam kalır dışanda, yükü ömrüme 5rürür kuytu bir masal, bir dağ aşımıdır hepsi anlam gelir, bir mermi olur, kalbime jrürür

İN MEMORIAM İN LIMINEçocuktum, zamanım çoktu, ölmeyecektim başımı kitaplara sokup jrürüdügüm yollarda kimi Peçorin, kimi ansızm sarsılırdı iklim hiçbir düellodan kaçmadığım o eşsiz yıllardababası olan herkes kadar sakin dururdum ölüme doğru koştuğum beyaz at üstündeHacı Murat, Enver, D’Artagnan olurdumo masal senin, bu masal hep benim İçimdeHuzur bilmez Suad’dım, Romeo pek komik ben böyle ölmem, hiç değilse dua ile Mecnun öğrendim sonra, aşklar trajikti kahramanlar epik kaldırımlar evim oldu; Halide’ye değil bana vuruntek yol devrim’di, sapa sokakta yakalandım ne vakit arasam arzu 11e hâl arasında bir yer dedemin sattığı koca evlerde gizilce yıkandım Deniz Gezmiş Mahir Çayan devrim İçin öldülerorman büyüyor, ekmek dağıldı, cinim kayıp bir kez daha dönmek İçin o büjrük aileye yol karanlık, dil engel, yakmmcik çok ayıp ölsem eksik, kalsam... geç mi kaldım, ne

405

BÜYÜ SÜRÜYOR

Tugrul’i ; bitmez!

büyü sürüyor, kayık Hesse yorumundazehir yürüdükçe ağaç kimliğini buluyor“ı can’t get no" taş yuvarlanıyor,'çileklerIngmar tadmda; sevgilim yatakta kendinden geçiyor

büyü sürüyor, suya değdikçe güzelleşiyor gövdem ondördünde bir kız, aylı geceye mİ y o l^ bana mı üşüyen bu kız mı, yoksa benim yansımam mı evsiz btr yangm yer yer sürüyorgibiydi, bitmişti, onu ben bitirmiştim, görmüştüm görünmeyeni, esesim dağılmıştı ve buluşmuştu gölgemle barışmıştım çoktan, av ve avcıydım imge ormanmda yitip gitmemek İçin, tilkiyi tutuyordumbüyü sürüyor, gençliğim burada, kendime dönüyorum şimdi hayatımız ve başka hiçbir şey var kahve falma kanmıştım en fazla, kurşım döken bir kadma ey Yahya! sen bir çocuğu bile kandıramazsın, olsa olsabüyü sürüyor, efsane sürüyor, ben sürüyorum intihann tarif edildiği bu zamanda yanlış büyütülmüş bir çocukluk yalnız öcünü alıyor aziz ve şair... yılan ve akrep... ben ve ben

ayağımı vurduğum yerde fışkıran hayat eski bir şiirden sıyrılıp anlamım yeniliyor çölde hayat sürüyor su bildiği gibibüyü sürüyor, Tann orta yaşlıların imdadına yetişiyor ikilem akıllarda sürgün, ikilem kimliklerde kentte, insanlarm arasmda, kimseyi görmeden arkadaşlanm yaşlanıyor, sanki düş’tü... düşecek.

406

ERGÜL ÇETİN( 1958, Gazipaşa/Antalya)

Ortaöğrenimini Alanya’da tamaınladıktBn sonra A. Ü. Eğitim Bi­limleri Fakültesi Eğitim Yönetimi Bölümü’nü bitirdi. Şiirleri 1981'den itibaren Yann. Ftonete. Çağdaş TOık Dfll. Eddatyat ve EleşUıl. Vaılık. Yeni i^çem gibi dergilerde yaymılandı. 1990’da Cahit SdkıTkıaikaŞlIrOdaia’nü. 1998'deHaIkevlalŞilrOd0iafleQd]aı Muıat Anbumu Şttr ödtOû'nü kazandı. Halen Ankara’da, Toprak Mahsûlleri Ofisl’nde tızman memur olarak çalış ror.

Şiir kitaplan: » r Asruç Rum (1984), YeniUkkr (1992), İDe SOzlal Sdj cıınıenılş Bir Aşkm Son SOdol (1995), Zambak ve Yod B(H8cs1iiE11(1998).

ŞARKIşarkunı yağmurlar söylüyor şimdi orda çamvırlu yollar söylüyor, buğulu camlar kırpılmış bir bulut söylüyor yoksunluklarla gelen akşam, İlk yanan yıldız

söylüyor gökte şarkımı sıradağlar söylüyor şimdi orda sıradağlar söylüyor ve uzaklıklar, sonsuzluk, şarkımı bir kadm söylüyor süzülüp gözyaşları yanağmdan şarkımı denizler söylüyor, uçsuz bucaksız

geceler,kudurmuş rüzgar söylüyor, vahşi dalgalar küçük bir kızcağız söylüyor şarkımı solgım 3Tüzümü işleyerek yoksul bir resim defterine düşlerimde gittikçe uzaklaşan bir ev söylüyor çatıya dallarla yağan yıldızlar çekirgeler söylüyor, aa bir ninni gibi karanlıkta san titrek yeınan mum söylüyor şarkımı beyaz bir kadmm belli belirsiz beliren yüzü şeffaf bir çocuk teni, ılık bir nefes söylüyor...

407

şarkımı yağmurlar söylüyor şimdi orda çamurlu yollar, buğulu camlar, buram buram terleyen saçları bir kadmm gittikçe solan, uzaklaşan bir ışıkta şarkımı uzaklıklar, uzaklıklar söylüyor şimdi.

KALKIP BİR DOSTA GİTSEMkıyılan baştan başa dolaşsam ayağım değmedik kum gözüm değmedik mavi kalmasa çakıllarm üstüne oturup şehri seyretsem gürültüsünden uzak deniz taşlarım birbirine vursam duysam çınl çıplak sesini taşlarm...uzanarak kumlara seyretsem derinliklerini gökyüzünün bulutlann şekilden şekile girişlerini izlesem köpükler sıçrasa üstüme çeksem çiğerlerime olanca tuzunu dalgalann yorgun akan ırmak gibi duysam serinliğini

alnımda bir uçurumun...doğrulup bir kaya gibi ufka baksam saatler gelip geçseler habersiz martıları seyretsem akşamlara dek avdan dönen balıkçı motorlanmn kütürdüsünü dinlesem yeşil bir yaprağın damarlarmı beneklerini seyretsem saatlerce...bir balıkçı kahvesine uğrasam hoş beş etsem ordakaim bıyıklannı seyretsem yaşh denizcilerin av yorgunu, tuz yanığı yüzlerini...

sonra kalkıp bir dosta gitsem sanisam boynuna açar açmaz kapıyı kardeşim desem/kardeşim dünya güzellikler içinde...

408

AHMETERHAN(I9S8, Ankara)

Ankara Gazi Yüksek Öğretmen Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bö- lümü’nü bitildi. Öğretmenlik yaptı, tik şiiri 1975 yılmda NOUtan der­gisinde yayımlandı. E)aha sonralan Dokuttu, Dönemeç, TOık DIU. Sanat Emogl. Yusu4;uk, Yann, Sanat, B d e b ^ ve EfeştM.Pe AiOs, GkOz gibi dergUerde göründü. 1981’de Behçet Necatlga Şl- tr ödcaa’nü, 1992’de Yunus NacU ŞUr OdOHl’nü ^iggS'd e Cemal SCkrgn ŞUr ödOlû’nü kazandı. Şiirlerinin yanısıra, denemeler, hika­yeler yazdı.

Şiir kitaplan: Akdcaıte UılUal (1980), Alacakanmhktakl Olke (1981), Yayımın Ufiık (1982), Ateşi Çalmagn Denenenler İçin(1984), Sevda ŞUrical (1984), ZeşyttaAğaa (1984), Ku« Kanadı Kalem CMaa rroplu Şiirler, 1984), OUkm, Nedeaal Billnm rar (1988), Deniz, Unıtma Adım (1992), ötdd ŞUılcr (1993), Çağdaş Yenlikler Analk- topedifll (1998).

MİLATTAN ÖNCEKİ ŞİİRLER XIIAkdeniz’e dönüyorum, güz kuşlanmn Kanat vuruşlarma adımlarımı ayarlayarak Akdeniz’e dönüyorum, dumanlı bir kentin İrin püskürten bacalarım jrüregimden kazıyarak.Yıllar yılı karanlık, nemli odalarda yaşadım Her sabah yüreğime yeni bir uçurum eklemenin kederiyle Bir göçmen kuştum ki ben, güneyi hiç bulamadım Uçmak İstesem yasaklann surları dururdu önümde.Sokaklar bir yara gibi, yüründükçe kanardı Donup kalırdı sesim, o buzdan yüreklere vurdukça Her Ema ağıt yakmak için dudaÛanm aralık tutardı Aklım, en güzel duyguların kıyılarmda durdukça.Ve işte kendi içimde yürümeyi öğrendim şimdi Bitmek bilmeyen sokağa çıkma yaseıklannda Anladım kİ artık herkes bayraksız bir ülkeydi Beyinler telörgüleriyle çeviriliydi, yürekler mayınlarla Yakılan kitapların dumanlan tüterdi bacalardan

409

Ben yanan her sözcüğe tek tek gö2yaşı döktüm Yeni dünyalar aradım hayatıma, çıkarak atlaslardan Böyle başladı kendi içimdeki o uzun yürüyüşüm.Denizsiz bir gemiydim sanki, topraksız bir çiçek Köklerinden kopmuş bir a|aç dihelirdi önümde Şiirler yazdım, yazan elim, söyleyen dilim titrek Her şiir yadsıdı kendini; yaslanarak bir başka şiire.Turuncu bir sokagm aklımı tozutup atması böyle başladı Sıçra5ap gitti bir çocuk, yalınayak, dikenlerin arasında Bahçesi günebakanlı bir ev, taşlık, incir ağacı El çırpıştırıp, titreyerek akan sular vardı arklarda.Baba, bir dilim portakalla köpük köpük şaraplar içer Ana, tulumbanm önündeki yalakta çamaşırİEir yıkardı Çocuk, yüzünü bir kitabın sıcacık koynuna gömer Uzak bir deniz ve kızlar üzerine düşler kurardı.Her sokagm bittiği yerde bir limonluk başlar Her limonluğun ardmda bir dilim deniz görünürdü Şafakta rıhtımda bir sürü ceviz kabuğu sandal Denizin enginlerine yaşlı balıkçıları götürürdü.Geceleri ay bir ekmek gibi büyürdü gökyüzünde Kavrulmuş susam ve yeni biçilmiş buğday kokardı Yıldızlar gümüş sürerlerdi denizin tenine Her yakamozun parladığı yerde bir deniz kızı oynardıBöyle bir dünyaydı işte, anlatılır mı bilmem?İnsan her dönüşünde bulur mu eski ayak izlerini?Yağan yağmurlar mı, yoksa kendi midir onlan silen? Dönmek istiyorum ben: dupduru bir su el değmemiş bir toprağım şimdi.Akdeniz’e dönüyorum! Akdeniz’e dönüyorum Anamın rahmine yeniden, yeniden döner gibi

AKŞAM GÜNEŞİHayatım temsili bir yenilgi gösterisidir Okulu seven çoctıklara bıkkınlık getiren Yağmurda yalnız kalrr, seyircisi yoktur Onun için yaşamak alelade bir lükstür

410

Rüzgâra karşı kalem oynatır hayatım Damla damla büyür beyninde bir gül Bir şiirdir ve hiç de kötü değildir Dizeleri birbirini İteleyerek geçer

Sararmış bir devrimci fotoğrafıdır hayatım Genelevi bulamayan yeniyetmeye benzer Yalnızhğı yalnızlıktır ve çok sıradandır Her hafta sonu annesini görmeye gider

Kartpostal görüntüleriyle İntihar eder Donar kalır bir aynada eli yüzü çıplak Altmcı filo gibi bir şeydir, İsyanlar bastırır Yasaktır elini koynuna sokmak yasaktır

Sonuçta bir hayattır, naftalinler kullanırParası çıkmazsa gider sakal bıyık bırakırSevgilisi yoktur ve artık sevgisi de yokturRadyoda söylenmeyen bJr ölüm buraya sessizce kepenkkrini k^»tır.

BİR EL SON BİR KEZ UZANIRSABir el, son bir kez uzanırsa kâğıtlara Yazacak ne kalmıştır yaşama ilişkin?Gitgide kendini biraz daha deşen şiir Turuncu bir sokakta koşan çocuklara Şimdi hangi anımn büyüsünü sunabilir?Akdeniz, bir tek seni anlatmak isterim Ötesinden bütün tanımlarm, yalnızca bir Duyu, bir görüntü, uzun bir çığlık olarak Çünkü ne bir mühür kaldı elimde artık Ne de gönderlerime çekilecek bir bayrak Yanıldım bir yerlerde, bir yerlerde tökezledim Dünya bir yara olmuşken beni kim sağaltacak?Ki, kendiyle bile uzlaşmayan biriyim Ateş bende yanar, su yine bendedir Son bir kez duy beni, sar köpüklerinle Damarlarımı nehir kılıp sana akar gibiyim.

411

TÜRKİYEBenim gökyüzüm niye bu kadar dar Devrimim solgun, bayrağım üzgün Issız bir gemi gibi dalgalanıyor Meyhanede kabaran bir hesap pusulası Büyüdükçe büyüyor, gelen İçmiş giden İçmiş Cüzdanım boşalmış, yalnızlığım yorgun

Türkiye’yinı, bir tokat gibi uzanan dünyaya Bir yanmada, demek kİ üç yanım deniz Benim gönlüm niye bu kadar dar Kuşlar uçmuyor artık, kurtlar ulumuyor Yalnızım, dünyalar dün}T£dar kadar

Alacakaranlıkta, bir sokak arasmda a|Uyor çocuğum Arada bir denize bakıyor, deniz bataklık Nereye gideyim, Türkiye’yim, önüm karanlık Durup durup körlerin alfabesine çalışıyorum...

BUGÜN DE ÖLMEDİM ANNEYüreğimi bir kalkan bilip, sokaklara çıktım Kahvelerde oturdum, çocuklarla konuştum Sıkıldım, dertlendim, sevgilimle buluştum Bugün de ölmedim anne.

Kapalıydı kapılar, perdeler örtük Silah sesleri uzakta boğuk boğuk Bir yüzüm aynhğa, bir j^üzüm hayata dönük Bugün de ölmedim îinne.

Üstüme bir silah doğruldu sandım Rüzgâr, beline dolandığmda bir daim Korktum, güldüm, kendime kızdım Bugün de ölmedim anne.

Bana böylesl garip duygular Bilmem niye gelir, nereye gider?Döndüm işte; acı, yüreğimden beynime sızar Bugün de ölmedim anne.

412

AT AVRAT SİLAHAtım öldü. Avradım beni sevmiyor. Silahım suskun. Sırtımdan kaç güneşi aşırtarak jrürüdüm. Yok. Damarlanmdaki alkolü kolonyayla sildim Yok. Yükseklik korkumu dirseğimle dürterek Kentin bütün üstgeçitlerinden geçtim Eklerde kabuk bağlayan yaralarımı dışarda rüzgâr

örseliyorAüm öldü. Avradım beni sevmiyor. Silahım suskun.Yok. Sevgilim. Olamadım. İçkilere daha bir dadandım 1182734. Mesai saatlerinde aramlacak. Yok.Artan her günüm sanki ölüme ekleniyor...

Atım öldü. Avradım beni sevmiyor. Silahım suskun.Kiraz dalına asılmış bir mendil gibi kaldım Bekliyorum tarihin kaçınılmaz fırsatlanm Yok. Sevgilim. Duasız bir din anyorum. Yok.Leylî bir uyku. Alnı örselenmemiş bir insan Gece yatıya gelen bir umut. Gündüz giden bir ehl-i

müslümanYağıyorum durup durup bütün yağmurlarımı

Türklerin anajoırdundayım. Yalnızım. Alkol. Yok. Savunduğum her şeyin savunmaya geçtiği. Tanrım.Yok. Boğulsam cezir oluyor, yaşasam med.Artık evcil olan kelimeler aranıyorum:Oda. Pipo. Kitap. Çocuk. E>. Aile. tş. Otobüs.Abm öldü. Avradım beni sevmiyor. Silahım suskun.

Ancak otüzüç gün üç gece ağlasam avvmurum yok. Küçük Asya’dayım. Ninem Rum. Dedem 3rüzbaşı. Kanım A Rh pozitif. Çok bira içince negatifleşiyor.Yok. Sevgilim. Bilemedim. İki taşı çatıp bir yapı kurmayı. Atım öldü. Avradım beni sevmiyor. Silahım suskun.

Kanım çekiliyor dünyayı böyle düşündükçe Yok. Sanki durup dururken saçlarım seyrellyor Sıcak oldu. Genleştim. Konformist fllan oldum.Yenik bir hayvan büyütüyorum koynumda. Yok.Atım öldü. Avradım beni sevmiyor. Silahım suskun.

413

At. Avrat. Ve silah. Su. Ateş. Ve toprak.Bütün dinleri böyle kandırarak dinimi buldum.Öldüğüm gün davula üç kez vurulacak. Tören. Yok. Kalbim. Bir ayrılığı çalıyor kampana. Tren.Yok. Seni istasyonlaırda kaç kere öptüğümü

sayamıyorum Atım öldü. Avradım beni sevmiyor. Silahım suskun.

365’le 35’in çarpımı neyse ona göre kurdum kendimi Ondan ötesini ister eksilt ister çoğalt

Devrim misin nesin ver artık şu adresini. Yok.İnkılâp! İnkılâp! Intüâp! inkılâp!

YAĞMURDA ÖLÜRÜM...Yağmurda ölürüm, su çeker bedenim Bir yeraltı ırmağı olur gömülünce Ben bu dünyada bir dek hayat\ sevdim Karşılıksız aşklann lümpenliğince

Yağmurda öleyim, su çeksin bedenim Sokağm ortasmda serseri bir ağaç gibi Anlasan sen anlardm kalbim Göğün toprağa akıttığı o şehveti

Yağmurda ölürüm, kâğıda jrlne zam gelir Ben uzun uzun üşürüm ıslaklığımdan Su ve kan! Görüp göreceğim budur Rivayet olunur kim, suyun kanı yıkadığından

Yağmurda öleyim, su çeksin bedenimKan! en dayanıklı tüketim malımızdır, onu kimse sokamaz

Dolar Mark ÎMKB Altm Hisse Senedi...Kalbim, kanla jokananlar bir daha onmaz.

414

ENVER ERCAN(1958, İstanbul)

Haydarpaşa lisesi’ni bitirdi. Yeni Dûşûn Derglsl’nde, Güneş ve Sahnh gazetelerinde çalıştı. 1990’dan beri Vaıbk Deııglsi’nin Genel Yayın Yönetmeni. Şiirleri 1981’den itibaren Yeni Olgu, Sa­nat, Yeni Dûşûn, Bny, Vaılık dergüerinde yayımlandı. Şairlerle yap­tığı söyleşüeri Şair Çûnkû Onlar (1990) ve Söz Uçar Yaa Ohır (1994) adlı kitaplarda topladı. Şür derlemeleri yayınlandı. 1997’de Cemal Sûreya ve Yunus Nadi Şür ödûHctf ni kaaandı.

Şiir kitaplan: Sûrç<tyar Zaman (1988), Geçdgl Her Şeyi öpüyor Zaman (1997).

KİRLİ BEY,Utanmaz bir adamdan da başlanabilir sevmeye En temiz düşlere çomak sokar da Sonra gelip yıkanır seninleKara bir adamdan da başlanabilir sevmeye Upuzun yola düşse gece korkar da Sonra gelip sıgmır gölgeneUcuz bir adamdan da başlanabilir sevmeye Tepeden tırnağa yağma durur da Hep bi dostluk kalır geriye

GÖK YÜZÜNÜ ÇEVİR BANABende bulduğım benim de aradıgımdı Sarmaşıp inceldiğimiz o nokta Hadi tut elimden gezdir sokaklarmı Ansızm yakalan sağnağımaAlcşam kendini karartırken geliyorsun Komşular kimbilir ne diyor Günü soyunup beni giyiniyorsun Parmakların ışıklan dinlendiriyor

Gök jaizünü çevir bana Gezinsin tutkunun alevden dili

415

Uçarken çıkardığın o ses var ya Bütün sözcüklerin özeti gibi

Tann bu geceyi korusun

SİZİN İÇİN GÜNLERDİR PUL BİRİKTİRİYORUMdün sesiniz kalmıştı durakta arkanızdan yetişemedim bari şimdi dinleyin lütfen kanat uçup durmasm adımlarmız günler var kİ stze niyetliyim ama hep böyle durgun dudaklısınız

Çok mu gevezej^m - haklısınız...

bir tarihiniz vardır elbette peki ya coğrafyanız küçük bir gezinti yapardık sizinle sözcüklerinize kadar ıslanırdmız yanlış anlamayın lütfen birlikte kaynardı sujrumuz

Çok mu cüretliyim - haklısınız...

size dokunsam- biliyorum - hükümet sarsılır amabir âh İle bu âlemi virân ederim ben dedivan şairleri bile söyleyemez bu lafıinanır mısınızöyle bakmayın lütfenyalan söyleyecek değilim ya göz göre görehem bir tutuşursam dilimde patlarsınız

Çok mu serseriyim - haklısınız...

ama siz tam da bu şiirin fikrisiniz

416

GECEel ayak çekildigecenin gölgesine bir düş gibi vızandın kızının üstünü örtmüştün kolunda uyuyup kalmış kaim gölgen suya degse ıslanır şimdi

acemisin biliyorum elin ayağına dolaşıyor günü denerken bir gerçeğe parmak basar gibi basamıyorsun da ölümün tetiğine kırlgralan sözcükler kesiyor rüzgârlarım onun İçin aylar var kl zorla uyduruyorsun kendini her role susturamasan da kafandaki o sesi

dün de bugün yarındı dûn de bugün yarmdı

öfken de bundan kibar şairlere gülmen de

tuhaf bir adamsın vesselam canını sıkan bir sokağı boyuyorsun da

kırmızıya bir yaprak düşse dalından altmda kalıyorsun

hiçbir şeyin uymuyor kitaplara

ama gel bu sabah karmı öperek uyandır işe mişe de gitme kızma kahvaltıyı sen yaptır sonra pınl pınl günü tak yakana yeni bir hayatın önsözü gibi kentin kalabalığma karışıp yürü kimse korkmasın bakışlarmdan üstün başın boydan boya gökyüzü çocuklann ellerine bulaşsm durstm

nasıl olsahâlâ güzel masallara inamyorsun

417

Ö. FARUK HATİBOĞLU(1958, Cihanbeyli/Konya)

Şiirleri 1993'ten beri Evrensel Kültür, Papirüs, tnaan, Edebtyat ve Eleştiri gibi dergilerde yayımleindı. İbrahim Yıldız Şi­ir ödûlû'nü kazandı. Halen Cihanbeyli’de yaşıyor.

Şiir kltapİEin; Düş DegÜ (1995), înce (1997), Sevdim Çocuk Yanımla (2000).

ORMANBeni bir ömrün Issız her yerine attılar Su vardı toprağm süzdüğü Kökümü yeşil yeşil yıkayan Ve gündüzler dolusu güneş Yaprağımı kuyulardan çıkaran

Bir ömrünIssız düzlemine bırakılanlar Gölgemden çevren’e üzüyorlardı Bir orman olacak kadardık

Ve hepimiz habersizdik Bir orman olabilmekten

YALNIZLIKRemzi Inanç’a

Nicedir sandalyeyim Oturanım yok

Nicedir masa gibiyim Üstümde gereksiz eşyalar

Nicedir masa sandalyeyim El ayak çekildiğinde Birbirine çatılmış

418

İLKİZ KUCUR(19 58 , İzmir)

Ortaöğrenimini İzmir’de tamamladı. ODTÜ Sosyoloji Bölümü'nü bitirdi. Şiirleri 1980’den itibaren Yusufçuk, Tem, Sesimiz, Ohışum, Dönemeç, Sanat Olayı, Brpy gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitaplan: Ama Bm İDdzlm (1990)

SON SÜRGÜNÜ KADIN YÜZLERİNİNI.geçen yazlardan kalma sıcaklığı taşıyor bedenime bir kenti boydan boya geçen gölgeler eski tannlar dökülüyor eteklerimden gidip gelmelerle ölçülüyor yokluğun zamanı ne bir hücre ne de uçsuz bucaksız gökyüzü anm karakutusundan saçıldı tarihin kurbanlsın her ses kendini öldürüyor boşlukta

şarabın ve zeytinin hüznüyleekmeğin kanh sofrasmda paylaşılanyalnız bir kadmın suskunluğu oluyorzamanm ve kibele’nin savaşı/siyah bir çelenk yerleşiyor gözpınarlanmagölgem pis sularma karışıyor kentin/

I I .terimin tuzlu yeıngmı ile ısınıyor nefes nefese l^dıgmda karanlık firtmalar çağınyor uykularımı dağılmış sofralar kuruluyor ilkyazın dokunulmaz kutsallığında toprak izlerimi saklıyor ardımsıra

en çok köprüleri seviyorum yine de nehirlerin yıkadığı soğuk kent akşamlarında sahipsiz ayaksesleriyle tarih yırtık bohçasından bırakmca döküntülerini anlamsız hazlar kcdıyor geriye ve görünmeyen katiller

419

yıkımlar taşınıyor bir sonraki zamana gece o Çigan ritmiyle uyarıyor bedenimi

IIIson sürgününü uğurluyor kadm yüzleri gözlerime takılan buluüann devinimi belki belki hiçliği efsanelerin anlamsız kıyılar kalıyor aklımda ıssız ve tarihin yazıldığı

420

Ortaögrenlmliîl Kadıköy Maarif Koleji’nde tamamladıktan sonra Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebtyatı Bölümü’nü bitirdi. Henüz 29 yaşında3 en, “yeıyüzünü terk etmeye karar verip” yaşamını sonla- dı. Bütün şiirleri, ölümünden sonra Gülseli İnal tarafindan derlendi.

Şiir kitapları: Daktiloya Çekilmiş Şiirler (1988), Meünler(1990), Kırmızı Kahverengi Defter (Ölümünden sonra, 1993).

ÇOK GÜZELDurma artık burada uysal âşık!Aydmiık milinin yatagmda.Bilemiyoruz belki de meşe o agacm adı.Anlayamıyoruz varolduğumuzu gölgesinde

agırbaşlılıgımn.Veda geliyor şimdi, öğretmek için sergilenmeyi, uçuşan geriye dönen

vakitte.

Kime, kime gönderiyor incelen yapraklannı yüzün, kavisin beyaz yanağıyla?

Bu aklıkta, minarem mavi benim.Işığım denize kayıyor, bir sayıklama izleğiyle, bir zamanlar pay verdiğimiz

insanlığal

CANIM SIKINTI SINIRIAydınlıkta köhneliği belirginleşen ve kentte ve konutta hiçbir şey neyse ben oyum. Öylesine bağsız ve yeğniyim ki bu hafifliğin şiddetinin bedelini bir gün öderim diye düşünüyorum. Sanki varoluş beni cezalandırmak ister gibi: yoğunluğundan bana düşen payım benden geri alarak bu yoğunluğa, olur olmadık herkese ve herşgfe fazlasıyla katlayarak sunuyor.Ülkem yok, cinsim yok, soyum yok, ırkım yok: ve bunlara malettiıici biricik güç, inancım yok. Hiçlik tannsınm kayrasıyla kutsanmış ben yalnızca buna inanabilirim, ben. Yere göğe zamana denize Itayalara ve kuşlara da dokunan aynı tanrı değil mi! Bu kutla tannmn yöneticenliğinde, olmayan ellerimle bir yok-tann’yı tutuyor ve ölçüyorum yokluğun ağırlığını. Kefelerinden birine onun oylumu

NİLGÜN MARMARA(1958, İstanbul/1987, İstanbul)

421

pekâlâ sıgyor, diğerine duygular, duyumlar ve düşünceler yığılıyor, İşte yetkin eşitlik... her gün her gece bu eşitliğin bilgisiyle geçiyor. Bir eskiciden satın alınmış bu teraziyi birgün başka bir eskiciye vereceğim, o gün, tozanlarım her bir yana dağılıp toprağm suyun ölümsüzlüğüne eklemlenecekler ve ben özgürleşeceğim.

DÜŞÜ NE BİLİYORUMKimdi o kedi, zamanın eşyayı örsleyen korkusunda eğerek kuşlan yemlerine, bana ve suçlanma dolanan?

Gök kaçınca üzerimizden ve yıldız dengi çözüldüğünde neydi yaklaşanyanan yatağmdan aslanlar geçirmiş ve gömütünün kapağı hep açık olana?

Yedi tül ardında yazgı uşağı, görüldüğünde tek boyutlu düzlüktür o ve bağlanmıştır körler örümcek salyası kablolarla birbirine sevişirken,İskeletin sevincini akim yangınına döndüren, fll kuyruğu gerdanlıklarla.

Yine de, o, zaman kedisi pençesi ensemde, üzünç kemiğimden çekerken beni kendi göğüne, bir kahkaha bölüyor dokusunu

düşler maketinin uyanıyorum küstah sözcüklerle:

y^y , İki adımlık yerküre I senin bütün arka bahçelerini ^ gördüm ben!

ÇÖZÜLÜŞ TINISI 1Bakışın olanağı kadar İzledim sizl, yer karardığmda uzanmıştım solgun ışıklar liayrasma. Mutluydum: bu bir cüret! Küçük sürünün İçkin yolculuğunda yetkeyi silmenin kıvanayla,

422

korunaklıhgın İnce güveninde konaklıyordum. Biz buyduk, şimdinin kuşkusuzluk adasmda. Aynyken bile birlikte, birbirine kanşmış, evrende birbirine yansıyan bağı sürdüren nesneler dizisi gibi... Evet yıldızlar yalnız ve tek tek beliriyor haritalarında, ama uzayın bütünlüğü bilgisine yöneliyor istemleri -şiddetle kayarak yer değiştirebilen bazılarmm dışmda- Bu uzaklaşma sürecinde onlar da başka noktalarda durakalmaya seçiliyorlar, bir sonraki kayışa deki İşte, salgısı tikellik ve değişmezlik olan bu bütüncül arzu yaydığı cömert tiniyle kuşatıyor bizleri, bir tekrar noktasında yer edinmiş tanıklığımızı gereksinerek.Borçluyuz daha çok yaşamaya!

“BANA DOĞRU GELEN KİM?”YADAŞİMDİKİ ZAMANDA BİR MOBlL,BİRİNCİ TEKİL ŞAHISDökülmüş bedenim kimyasma pirincin, yokedilerek kalsiyumun büyüsü yazgım belirlenmiş. Her an, hoşgeldin diyorum bana doğru gelene, dalgalanan duyargalarımla. Sarkıyorum tavandan (bir tavan varmışçasına) yeryüzünün (varolduğunu umarak) renklerini bilmeme karşm-lal rengi, çivit mavisi ve san-ve onlann yananlamalarmı- tutku, dinginlik ve ölüm- kendimle işaretliyorum yanı, yöreyi- bir aşağı bir jmkan, bir yukan bir aşa^, sağ sol, sağ sol. Yönlerin bulanıklığında bir sorumluluk bu! Uluma geri tepiliyor böylece, bana doğru gelene karşı! Bir iskeletler zinciri tutuyor beni havada, uzay konusnda bir unutkanlık yüklemeye ve devindiğim cılız önlemleri yıkmaya çalışarak. Soğukkanh bir çaba! Ben, kusursuz bir porte olmayı yeğlerdim, oysa. İşte şuracıkta, özlüyorum sol anahtarımı ve notalanmı. Umursamgım, nereye dağılırlarsa dağılsmlar, daha sonra...

Şimdilik, hava akımınm istencine boyun eğmişim, sinekler ırzına geçerken uzantılanmm, sürüyorum dansımı bu dikey tabut içre, günden geceye, geceden güne, ben tümünü ezip geçinceye ve “Bana doğru giden kim?”In yatay bilgisine ulaşmcaya dek!

423

1. Ü. Basın Yayın Yüksek Okulu’nu bitirip, aynı okulda lisans ve 50iksek lisans eğitimini tamatniadı. Şiirleri 1992’den beri în- sanal. İblis, BerÖn Bahar gibi dergilerde yayımlandı. İngiliz­ce’den çeviriler yaptı. 1da Dağı Çöz Beni 1995’te Mavi Deıglsl İlk Yapıtlar Şllr öcUUa'nü aldı.

Şiir kitaplan: tda Dağı Çöz Beni (1994), Derinliğin Serinliği (1996), Leyladan Beıl (1998)

B/İT PAZARI

1Artemis’i satıyorlardı dün, karşı sokakta “bu ne iş Phenelope” dedim “ucuz iş abla” dedi piyasajn çürütür bunlar şikayet dilekçesi düşünüyoruz esnaf tanrılar adma

topal müteahhitle kaçtı diyorlar Aslı Kerem de Jigolo olmuş yaşh bir dulun kapısmda kadrolu yapacaklanmş yakmda

reklam metni yazıyormuş Baba Zeus -eh! ekmek parası diyormuş

hani şöyle boş zamanlarda-

ödül salonunu basıp başkanm kafasmda paralamış

plaketleri Neyzen selamı var

içerde daha rahatmış

Yunus’u Şımak’a sürdülerPir Sultan’m başına da ödül konduyakalarlarsa bir daha asacaklarmış

RUHAN MAVRUK(1958, İstanbul)

n 4

IIsev okşa beyninin kıvnnüanndakl

şejrtanlan “hayata tek boyutlu bakma” çık gezin şöyle bit pazarında

eski sloganlarİpte kurutulup yaldızlanmış

serdengeçti sevdalar ne ararsan var...

bir tabla da sen kap verniklenmiş daragaçlan satarsın

pek entel olurl

IIIeeee! Böyle İştesarhoş kavisler çekip götürüyor şimdi bütün yollan:

İmge salatası, biraz havyar mayd£inozla kardm mı yalam vurursun İtin sırtma palcinı dirhem dirhem gider at pazannda

yok, yağmurdan başka hiçbir sulu nimete avuç açmazsan başlar zamansız bağbozumu başlar tomurcuk talam -aydan da umut kesilmiştir artık- hem kuşlar yemiştir yollara attıgm

darılantek başma düşer gölgen bulvarlara

gece yanlan ahhl Gece yeınlan...

425

EMİRHAN OĞUZ(19 58 , İstanbul)

Galatasaray Llsesi’nl bitirdi. 12 Eylül 1980 askeri darbesin­de siyasal nedenlerle tutuklanması sebebiyle mimarlık öğreni­mini yanm bıraktı. Şiirleri, daha çok cezaevinde bulunduğu dö­nemde bazı dergilerde yayımlandı. Tek kitabıyla 1987’de Akade­mi Kltabevl ŞUr Birindllk ödûlû ve Cejiıun Atuf Kansu ŞUr ödûlû’nü kazandı. Daha sonra yazmayı sürdürmedi.

Şiir kitaplan: Ateş Hırsızlan Sfi^encesl (1988).

ATEŞ HIRSIZLARI SÖYLENCESİ’nden (...)

gecede ateş ajiası var ve ay öksüz bir şaıkıadır uzun yoklan gelmişim uzun yoldan geliyorum kulaklanm çmhyor vur emriyle arandım sen sus pus içinde Wr çığlıktım aradım kendi yankımı ateş aylalannda ham bir çağlayı ısırmak gibi bir şeydi erteledim gençömrümün

kınk aşklannısormadım neydi beni savuran o çağ yangınlannm gizemli buıgacmda bıraktım çocuk ellerimi dereotlarmm gölgesinde yıllan ışık

hızıyla aktımve İvedim geçtiğim bıçak yoEarmdakl çiçek harmanını belleğimin

kurşuni f ^ n n s n n a

uzun yoldan geliyorum kulaklanm çınlıyor vur emriyle arandım

gecede ateş aylası var ve ay değirmi bir bıçaktır ölüm yollannda

uzun yoldan geliyorum gözlerim kararıyor risalesini tuttum tarihin upuzun yatmıştım ranzama cehennem göMerde bir yıldız kadar yalnız şimdi rüzgâr esecek diyorum şimdi biraz daha dallanacak

gözkovuğumdaki çuvaldız şimdi kum firtması kirpiklerimde şimdi bir kcflc toz daman gözbebeklerim uzun yoldan geltyorum, kaybolmuş sürelerini okudum eski kitabelerin içinde her gece bir çölün boğulduğu ve her sabah bir denizi

dirilten söylencelerin upuzun yatçTOum ranzamda ve ay Sîsüz bir şaıkıadır ondan dinledim takdiri tahfife yer yok azami hadden hüküm giydim gecede ölüm mahyası var ve ay değirmi bir bıçaktır hücre penceresinde

426

takdiri tahfife yer yok, yokluğumda tefhim edildi hüküm çün cürmün sabit gırtlağıma pas akıyor vur emriyle arandım neyi anlatır bir kıvılcımın yalnızlığı dtyorum, ömrümoe bu soruyu aradım bir çığlıkla koşuyor arkadaşların yanıtı hasta siempıe comandante bir direnç türküsü ki yankısı düşüyor bloklann çatısına gecede ölüm mahyası var, kendi damarlarmı ısırıyor kanım

uzun yoldan geliyorum ölüm açlıklannın ortasmdayım

kanım kendi damaıiannı kemirtyor, uzun açhklann ortasmdayım bir yıldız tozu kadar yalnızım ışıltılı bir jaldızlar kumsalmda çığlığm çığlığa çarparak büjKidüğü çağlardan gelmişim gece silah sesleriyle inmiş caddelere perdeler çekilmiş kapılar

sürgülüve gün silah seder^e kopmuş da geceden, gece afişlerin kç ısında

durup bakmışım genç ölüler görmüşüm yaralarına yağmur sızan güzelim ölüler çocukların oyım taşmı kavurmuş toplukınmlann rüzgârı pencereye çakılı gözlerini görmüşüm oğul yitirmiş anaların, iki

buz yumağıve çığlığımızdan nasiplenen yol yorgunlannı görmüşüm ışıltılı imgeleri korkuya adamışlar, mırıldanmışlar kendi

sarsak acılannı ben deliflşek umutlarla yürümüşüm kınk çitli avlulardan haziran

sabahmaince bir çalıgülü bırakmışım sardımya dallarmda ışıyan çiğ

tanesine, çıplak ve İnce

yürümüşüm ve uzun ölümler ortasmda bulmuşum kendimi çiğ tanesine ateş iklimleri düşünce

gecede ölüm mahyası var bize vaadedildl işkence

beynimin etime zulmü bu bize vaadedildl işkence upuzun yatıyorum ranzada, birbir açıyorum belleğimin

kanncalanmış yiv büzmelerini

ateşi çalmaya gittim onlardan biri olarak ve onlar için bir gölge gibi gezintyonım şimdi eski söjdencderin yitik sürelerinde upuzun yatıyorum ölüm açlıklarının haziran vaktinde

upuzun yatıyorum adıma hük’m okunmuş çün münkir anılandım diretmişim uzun geceler bir karartma perdesinin ardmdan demiraskı

ve bakırtel

427

ölüme kavgaya ve aşka İnarayanm demişim bu yüzden ölümsüzlüğe bütün öyküm bu üç sözcüğe mühürlü öyküm bımdan ibaret boy boy asmışlar beyazcama doksangün enkazı çehremi çok sayıda yasaklanmış yaym ve düıbün ve matara ve paıka ve zahire etin zayıfbgındandır klmUUr uzun gecelerin kararsız bir vakünde türkümüzü unutanlar olmuştur damarlan kanırtan cereyan

cehenneminde direncimi dipsiz kuyuleıra attılar allahsız ve kimliksiz ve

yoldaşsız bir ceset olarak ve fakat çoğu birbirini elevermek süreliyle

diye okudular zayıflığımı bültenlerde

bütün öyküm bu üç sözcüğe mühürlü öyküm bımdan İbaret upuzun yattyomm ranzada, t * bir gezintyorum beUçgimin kurşuni

dehlizleriniuzun yoldan gelmişim kollarımda zebanilerin kanh tuğrası direncim dövmesi saymışım biran unutmamışım boz haki zulmetlerde ne bir satır mektup ne bir dal ılgınotu ne bir sayfa kitap bir gölge gitrt gezintyorum şimdi eski söylencelerin haziran vaktinde uzun ölümlere yatmışım

ilk kardelen bıız iklimlerine düşünce

gecede ateş söylencelerinin sesi var bize vadedildi İşkence (...)uzun açlıkların «tasındayım, kaç gün ddu sannlar geçtyor göBfaimden hep aym çmıltiyla açılıyor mazgal, açlığımı soruyOTİar apoletlerinin

içindenekmek kokusu sarmış koridoru ekmeğin mayası toz kabuğu kül sürüklejTek taşıyor çuvalı gardiyan, hışırtısı midemi deliyor şimdi gül reçeli mi olur balı damlayan şeftali mi köpüğe kesmiş

ayran mı yoksa bütün anneler iyi aşçıdırlar damağımı yokluyor annelerin gül

desenli sofrasıgenzimde kekre bir tad, her yutkunuşta zifiri bir kezzap damlyor

kann boşluğuma uzun açlıklann ortasmdayım, nöbetçi kulesinin gölgesi düşüyor

duvarlarauzun açhklann «tasındayım, kaç gün ddu sannlar geçiyor gömerimden şimdi yağmur esecek dfycrum şimdi ejdül sağ ıaklan kondu a\ ulannda güçlükle doğruluyorum ranzadan, ağır ağır yürüyorum pencereye

lazanan yolu

428

gecede kaıınca yollan var diyorum göİQmzü yıldız gözeleriyle dolu dirseğimi dayanmışım pervazm kıyısına, demire sürtünüyor çenem şakağımda takıltyor alnımdan süzülen damla, anlıyorum sakalım

uzamışgecede yıldız düğünü var diyorum ve ay öksüz bir şarkladır şapka

açar yıldızlarabirdenbire parolalann değişme vakti, birdenbire yitiyor ışık gün ışısa diyorum, parmak uçlarımla dokunuyorum karanlığa uzun açlıklann ortasmdayım, nöbetçi kulesinin gölgesi düşüyor

duvarlara

gecede ateş söylencelerinin sesi var, yankılanıyor aykaranlıklarda

ateşi çalmaya g ittim onların lanetlenm iş künyesi olarak (...)uzun yoldan gelmişim kent ufuklarmm kuduz ttr hırizmajia yırtıldığı

çağlardanderelerim kana kesmiş ve asılmış gözlerimin burcıana üç dağın

yaftasıöksüz bir evlat gibi sürüklemişim cesedimi bozbulanık niksar

uçurumlanndaduvaıiara künyem kazmmış ve adırra dcum ıı^ radyoda, gülümseyerek

dinlemişimsonra yeniden okumuşum İshakça elyazmamı uzun karartma

akşamlanndaöfkeme yeni tarhlar çizmişim, çırılçıplak savurmuşum gençömrümü

yakıcı buzışığına

ve saray eşiklerine yanmışım da yürüyüp de adımlarla... çoğalışımm bedelini bilip gelmişim

uzun yoldan gelmişim haziran ateşçilerinin tank setleriyle durdurulduğu çağlardan

bakmışım emeğim üvey evlat ve şerit anama sövmüş ve çökmüş böğrüme duvar

oturmuşum loş bir mahzende kınk bir portakal sandığı üzerine ışığa bakmışım

ellerime benzeyen eller görmüşüm ve kenetli avuçlarda yannımm yazgısı

ve abanmışım da bir sab^ sağır vardtyalarda büıgünken şalterin kdu sımsıkı tutmuş alanların kapısını zadegan... adımlanmm diyetini

verip gelmişimuzun yoldan gdmişim yalnız kuşbasdann taş tabulardan çürütüldüğü

429

çağlardankutsal bir kitap gibi taşımışım koynumda eski söylencelerin ceylan

derisine kazmmış umudunu demişim ze3 inin karasmda akşam ve başağın sarısında seher yazılmasın mülktyetine bir beziıgân zulmetin, avuçlarımdan çatalkaralar

uçurmuşumve akmış sansaryan hücrelerine ebabil öfkelerimin ince soluğu

öfkemin adını bilip gelmişim uzun ’ "Oldan gelmişim dağ ateşlerinin kör bir mavzerie karartıldığı

çağlardan

kanlı btr rüzgâr gibi geçmişim ay uçurumlanndan ve küle tohum serpmişim

bir çayırkuşlan aldanmış harladığım köze bir de o eşkiya dili koyakların

ve askeran kesmiş yolumu hükmüm kesilmiş... newroz alazlannda yanıp gelmişim

uzun yoldan gelmişim ülke rüzgârlarmm paslı bir kantarmayla gemlendiği çağlardan

işgal taretleri dişlemiş kıyılanmı ve ocağımı söndürmüş zabitan ben çapraz asmışım j^reğimin ayasına fişekliğimi... Ük kurşun

zehiri içip gelmişim uzun yoldan gelmişim köpüğümü deşü hançer ha^ran’a kan sızıyor bir yanım çürüdü bir yanım diri... bir yanımda suphi nejat ölüyor

ölüm’üm ey ateş ülkesi şiiri ölümün kendisiylm... ölümüm ateş ülkesi ateşi çalmaya gittim abdal p ir sultan \n kanşafaklaıra mühürlü

türküsünden

geçip tuz bağlamış ırmak boylannda hışırdayan kavak yellerinden geçip çıralanmış bozkır göklerindeki ince yıldız gözelerinden ateşi çalmaya gittim derviş yunusim hırkasına jrüreğimi sarınarak geçip demirci kawahın saray enkazlarına gömülü kılıç ışıltısmdan geçip nesön/hin derisi 3Kizülmüş çıplak etinde dehşetinden ateş çalmaya gltüm b^Tiimin ateş hatlarında tannlann

yasalarmı yakarak ateşi çalmaya gittim...

ateşi çalmaya gittim gizleme ölüm vaktimi ey ateş ülkesi şiiri umudun ateş ülkesiyim küllerimin haritasmda ateş söylencesi... (.. .)

430

OKTAY TAFTAU(1958, Erzurum)

ÎÜ Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. Aynı bölümde master yapü. Daha sonra Viyana Üniversitesi’nde başladığı doktora­sını yanm bıraktı. Şürieri 1984’ten itibaren Yadm Edfbiyat. Oç Çiçek, Patika. DOşkr. Sombahar. Vaılık. ^cOz gibi delgilerde yayımlandı. Dergi ve gazetelerde denemeler, şiir eleştirileri yazdı ve “Ahlak, Este­tik ve Şür adıyla denemeleri kitaplaştı.

Şiir kitaplan: Pembe Aralık (1986), Suların Durulduğu Yerde Yalnız Askeder (1994), Kan G d en ^ (1997).

SUNİ DENGEhayatla ilgisi insanın

yaşım vurur yüzüne

her ölümün ardından bir mutluluk dengeler hayatı zaman en doğru soyutlamadır

ve ölüm en bireysel olanı

sen alemlerin delikanlı şairisahi sen dahil

herkes birgün yetim kalırve tersine dengeler hayatmı

SORGU YONTULARI 1.bilir misin kimler yaşar başkalarında ve dağlı yüzümüzde özlemin tunçları oysa bilemeyizhangi karanlık neyin pususu ve kaç paradır zor bir gecenin

el değmemiş tutsak yarası ola ki bu oyunun bir tek adı

gavur gibi yalnızlık korkusu

431

İşte urganım, tek kath, bir suçüstü beklerve yanlış triplerde aynalarsöyleyinniçin ayıp ustalarınızve neden berduştur tekmil kurbanlar

3.yani bir zamanlar düşünemezdim gün batımlarmı, dilini bilmediğim... sana da bir merhaba dikene geç kalmış gülüm belki artık, her günseninle yaşar

bir gün başkaları için ölürüm

4.haydin, bekçileri uyandırsak iyi olur

yol verip yazgılarına merdiven altlan da yaşamasm

zıpkm tarife aşkları beyler gelin acıyı çoğaltalım

el, ve el aman ... nedense hep öyle sanılır

şeytan yortusunda zangoçtur ozan

KAN GELENEĞİbildiğim kadarıyla anadolu kumdan ve camdan eskiydi soğuktu

bir halk bllmecesiydialabildiğine sojoıttu

dicle kumda yatardı firat ise güneşin oğlu ipek yolu üzerinde kum ve camve hemşeri eliyle pusu atıp âşık yamaniyi alnmdan vuran katil coğralyam bir halk bllmecesiydi

öylekibana ne kadar yanıldığımı gösterdi

doğrusu ben babama çekmeliydim öfltelenince kan oturmalıydı gözlerime

2.

432

ben bagınnca yıkılmalıydı saltanatı saltukogullannındenizden uzak yaşamalıydım kumu ve camı bilerekve yalnız yaşamak henüz bir alışkanlık değilkenhasır ve kefen saklamalıydımkıranda kıhç, kundakta mermi gibi,doğrusu ben babama çekmeliydimsıtmasmda hayatm, ısı otu ve kininetkisi göstermeliydi sevgili ve vefalı kaderim

işte böyleydibildiğim kadarıyla einadolu kumdan ve camdan eskiydi soğuktu

bir halk bilmecesiydialabildiğine soyuttu

ve bir günboynuma kirişi gereken aklını yitiren ahrazm intikamı için kınp camım

dicleye kanştırdı kumunu dlcle kumda yatardı firat İse güneşin oğlu ve hep anlıyordu

onİEin düşünürken akıp gitmekte olduğumu

433

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde okudu. İstanbul Üniversitesi’nde Siyasi Ta­rih Mastın yaptı. 1986’da İngiltere’ye gitti. “Şiir ve kimlik” konu­lu doktora çalışmasını Middlesek Üniversitesi Edebiyat Fakülte- sl’nde sürdürdü. Atina Ünlversltesl’nde Yunan Dili ve Edebiyatı kurslarına katıldı. Şiirleri 1978’den itibaren Sanat E m ^ Ka­ranfil. Yazko Edeb^t. Gösteri. Adam Sanat. Vatlık gibi dergiler­de yayımlandı. “Kıbnshtürk Şiiri Antolojisl'nl hazırladı. Şiirleri­nin yanısıra, şiirin sorunları ve etnik kimlikler, azınlıklar konu­lu denemeleri, araştırmaları yaymlandı. Şiirleri başta Yunanca olmak üzere çok sayıda dile çevrildi. 1994’te Akademi Kitabcvl A. Kadir ŞUr ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: SevgOlm (Mû Asker (1984), Menllven (1986), Faihos (1990), SfizverlclKcdtugu (1993), H ^ T a m b l (1998).

İÇİNDEN GEÇENİ BİRİSİNE YAZMAK İSTERÇOKGENÇLİKTE İNSANKİ ASLINDA YOKTUR O MEKTUP YAZILANİçinden geçeni birisine yazmak ister çol<gençlikte insan*

(Siz de bileceksiniz, herkesin geçmişinde bulunur çünkühayatın dönemeçlerindeki bu sayfalarki çokgençlikte hergün bir dönüm noktasıdır ömrün.Anlaşılmaz düşler, kanşık düşüncelerİlla kl ortaya çıkarılıp harf - şifresiyle çözülecekler.Çokgençken insan her zaman uçan bir postakuşudur aşkgüzelim güvercinimiz, beyaz ve zej^ln dah...Ama mektup muydu taşıdığı, o muhatapsız günlükler, bir çığlık ve başkasıyla yazışamayan yalnızlık.Bir zarfa kapatılır hemen herşey, üzerinde yabancı bir ad kendimiz uzak adreslere postalanır.Siz de bileceksiniz, bu sözlerin ne demeye geldiğini ey yeryüzüne çarpan yıldız dönenceleri!Ben ya şiirle dolduğum için ya da öylesine boşalmış kl içim artık gelmiyor kimseyfe tek satırlık mektup yazasım.)

MEHMET YAŞIN(1958, Lefkoşa)

* kİ aslında yoktu r o mektup yazılan.

434

HAYAL TAMİRCİSİTam paydos, diyecekken gene yırtılırnazenmlş yerlerinden hayal.SİZ gücün onarmışken sökükler’inizisözcük sözcük, İğne ile kujru.Tam saydamlaşmeık tayken gene yırtıhrbu-hayatm hay huyunda hayal.

Ve tamirci gene işbaşı yapar.

SÖZVERİCİ KOLTUĞUKıran-kınlana [1 Kavgayı] kazanmışlardı Sözverici Koltuğu [-na oturmak] arük haklanydı saat tutarak bildireceklerdi [bir sözü olana) nereye kadar konuşulacağını

[Şöminenin karşısında esneyip-duran şu sahipsiz köpeği dışan atın lütfen] dinleyiciler de uyanlıyor gülüşmesinler diye.

Yüksek [bir] yerdeydi koltuk önünde ağır [-başh] bir masa vardı üstünde [su dolu] sürahi, yanmda bir zil ile Sözverici'lerin adlan [daha başka] -sanlan

[Köpek üşütmüş mü ne ha-ha-hapşurdu] bilinsin hangi demeğe başkanlar, nereye enbaşyazar ulus ve sanat uğruna lO’ca katlandıklan...

[N’apsınnar] Tedirgin tertaneciklerl akıtarakSözvericilik işine de katlanıyorlaryetişip boy [boy duyuru] vermişler gazetelere

çagn postalamışlar lOO’lerce tanmmış-tanımadığa [Ama hesapta yoktu bu köpek

-postu gibi gemeşerek girişe serilmek] ki tam ayağ’mı silecekken bir “hırr” duydum.

Başımı çevirmeye kalmadan başka bir toplantı başladı [Köpeği ise hâlâ dışan atamamışlardı]

435

İTİRAF10:00-12:00 sulanmahalle havuzunda suya yatıp uyuyorsun İçinde ıslaklık duygusu ve buhur... bir düşmüşçesine daldığın o usul-su- sesl... palmiyeler devetabanı bambu ve tropik bitkilerin yabanıl yapraklan arasmda uzaklaşıyorsun... anılânndan.

Ama ben yolcu olmuşum bir deta o Muratlarda geceleri ek İş tutankaba sapa kasaba kasaplan tarafından sürülmüşümo arka-şehrlnde Avrupa’nmmor fosforlu gözler teırafindan bakılmışkoyu sigara dumanlan tarafından koklanmışKral-FM dinlemiş küfür küfürItlraflarm çoğalmakta her yolculuk sonrasındaama bıçak ruha dayanmış bir defayıllar sonra da İzi silinemeyecek kadarartık ben olmaktan çıkmışken, sen...

Öylece uyuyakEilmışken sudasırtüstü... gözü kapalı yüzüyor gövdenuzak sahllere sürüklenen gemilergibi... havuzun öbür ucıma çarpmca uyamyorve bir daha dönmem... derken gerisin gerigidiyorsun o klorlu-sulara kapılarakkarşı hayatma.

436

EMİR AÜ YAĞAN(19 58 , Tunceli)

Ortaöğrenimini Elazığ'da, yüksek öğrenimini Ankara’da ta­mamladı. 12 Eylül’de siyasal nedenlerle tutuklanıp 8 yıl ceza­evinde kaldı. Şiirleri 1987’den llbaren Dönemeç, Tohtım, Tem­muz, Parantez, Yeni ŞUr, Bvıensel Kültür, Û top^ gibi dergiler­de yayımlandı. 1990'da Cahit Sıtkı TaranaŞIlrödûlû’nü kazan­dı. Halen İltica ettiği Fransa’da yaşıyor.

Şiir kitapları: Unntye Mavisi (1989), Şattalar Ülkesi (1991), Gitmek Bir Uzun Öjıtai (1995).

ÖMRÜN FİNAL SAHNESİ

iki zaman arasında salman bir sarkaç gibi ansızın duruverse kalbim söylenecek ne kalır ki geriye...

zangoç yoruldu, çan sustu, seda bittiyüzünün kabesizllğl ve cenaze namazınve İşte final sahnesi ömrünün; o en garip çelişkisi...

geçtiğin yollara bir daha hiç dönmeyeceksin admm son kez anıldığı yerde, ımutulmak korkusu... üzülme, ölünce herşey geçer

şimdi bir yıldız kayşa o gidişindir senin bir yerlerde birilerinin seni beklediğini ve hep bekliyeceğinl sen hiç bilmeyeceksin

yaşamdan sonra ölümden önce sonsuzda bir yere varacaksm. orada kal ölümün miladı yok. ölüm sensin!

gidenler birlikte götürürler gölgelerini gidenler gitsinler ölümü bekletmelidir celladmı içinde taşıyan hayat!

437

DUŞ HAYATLARben çocvıkken kendime düş hayatlar kurardım unutulmuş bir masal kadar uzak ve adsız şehirlerim vardı o şehirler haritalarda birer gizdiler, bir var... şimdi yoktular

henüz resmedilmemiş ve hiç gidilmemiş gidilip de dönülmemiş o masal şehirleri o sonsuz düş ülkemi yitirdim

renklerini içmiş susuz bir tuvalde unutarak çocukluğumun bütün anlamlarmı başka hayatlara büyüdüm tenimde yer arayan bu yalan ve cangıl bu yabanıl hayat o ben değilim

ökselere tutulmuş bir kuş gibi çırpmıp durdu çocukluğum İçimde hayli zaman ve sonunda daralan derisini atamayan bir yılan gibi boğuldu içimde düş hayatlar

düşlerini yitirmiş bir hayata beni mezar diye bıraktılar

jallardır sesimde delirençığlığı dindirecek bir sözcük anyorum

438

OSMAN HAKAN A.(19 59 , Giresun)

İlköğrenimini Antalya’da, ortaöğrenimini Uşak Usesl'nde, yük­sek öğrenimini Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesl’nde ta­mamladı. 1986’da arkadaşlarıyla Şllr Atı Yayıncılık’ı kurup, Şür AtıDoglsl’nl çıkardı. 1985 yümdan İtibaren şiir konulu yazılan ve şiirleriyle Poetlka. Gösteri, Dû^er, Sombahar. Vaılık dergilerinde göründü. 1994’te Behçet NccatlgU Şllr ödOlû’nü kazandı.

Şllr kitaplan: Göç ve ÖlOm Şaıkdan (1987), Yol Şaıkdan(1991), Gûl Odası (1995).

AKŞAMLAR VE BENAkşamlar ve bendim, gecenin uyuduğu kabukIçlçeydlk, yıldızlar, yatak, ay yastıkah, suyun feryat âmbeni aldatır hep, yollan vururİşte bu demir parçasıda benim,le,...ur’lu, jmzüm,... fırlatıp attımsa toprakla uyur, akşamm İçinde demir yola çıktığımızda, ulur bojnına

körüklenirİblis...,

hayâl girdabı, dağ erir gibi görünür, yorgun, yollan birbirine teyelleyen emir bir İz, bir kuş, bir tüy parça parça, eriştirir, aşkı nakkaşın erine on’ dur, yüz’dür, nakış suyunda demir hepsi akşam, hepsi bir’ dir. Ben

439

1... joizdür, kendimde, savur ya pas ya küldür, yaz günü çocuktum, gecenin uyuduğu kabukta ah!... Ben’İm, feryat ânı. Sen’

sin, akşamla çocukluğa dönüş, yaz o’nu, bende söylermiemiş ol’anı. Dedim ki, çocuk o, sudaki yapıişte demir, demiştim?...nasıl?...durdurabilirdim?.. O ateş,..ah şimdi nerde?nerde o anne, nerde o çocukakşamlar ve bendim,gecenin uyuduğu kabuk, her yerde

UNUTUŞ VE OBir yazılar vardı annemin yüzünde

A M. Dıranas

Ateş ve akşamı alırsam; ay kınlir bilmem ki, güneş ve gölge nasıl buluşur?., her başak İçinde dalgalanır, ayışıgı... varmak istediğim akşamlara bürünür, çocukluğun semenderi,., canlanır birden O “yeşil' kurt,., ilerler, içinde,., bir güz kokusu barmdıran inci,., aşmalı ev akasyah bahçe,., uyanıklık içindeki bozkır ağustos böcekleinin bahan seyrettiği çınar,..

şimdi uzak,., gölgesinde annemleyiz,., onca dağ ve kuş sesi,., düşünce akşamlar, firtmalı bir eylül,., gözlerimde,., dökülen ateşleri,., dudaklarıyla silen semender O “yeşil’ kurt,., bir güz, kokusu bırakmış yanaklarma,.. ıtırlar ve ıhlamur kulaklarıma, ışıktan güvercinler uçuran ninniler ... varmak İstediğim akşamlara bürünür... canlanır birden, şiirimdeki sessiz semender,..

440

Behçet Necatigil’e

E>ler,.. demirden aynalar olmalı yüzlerimiz,., vazgeçilmez bir yangın yeri bakınca, çeker birbirini yalnızlıklarımız buğulu,., bir ayna,., dolaşır elden ele,., giderek silinen hayatlarımız, henüz dudaklanmızı ıslatmadan düşen bir kadeh,., tartılır, z£unanm beton terazisinde, sözlerin sın,., daha ne kadar dayanabilir?., güneşin ağırlaştırdığı hergünkü perde?

Evler,., demirden aynalar olmahyüzlerimiz,., bir mag£ira,.. bir pazar yeridurur, az uzagimızda,.. birşeylerden saklanır gibidirçocuklugımuz,.. dilimizin altmdaki kayayuvarlanır geceye doğru,., ve düşer, hepyeniden güne,.. Ah! döner dururbirbirine yalnızlıklarımız,., buğulu,., bir aynagibi, dolaşır elden ele,., hayatlanmız, henüzdudaklanmızı ıslatmadan düşen bir kadeh,tartılır, zamanm beton terazisinde,..

EVLER VE O

441

ZEYNEP ALİYE(19 59 , Samsun)

Yüksek öğrenimini İstanbul’da tamamladıktan sonra Türkçe ve edebiyat öğretmeni olarak çalıştı. Daha çok dergilerde yayım­lanan öyküleriyle, röportajlarıyla admı duyurdu. Şiirleri 1995’ten İtibaren Gösteri, MlUtyet Sanat. Yeni Biçem gibi dergi­lerde yayımlandı.

Şllr kitaplan: Bir Neon Kayması (1999)

İLK SUÇLU KİM-yüzümdeki çizgilere bak ve tanı bütün sevilmemiş kadmlara özgü olan

bir nehrin deltasmı bekleyen hayat 0bi bekleyen sevgfliyi- bütün sevilmemiş kadınlar gibiışıksız mekanlara uyamyorum hep a)rm gün ajrm saat dilsiz sağır bir taş parçası bedenim ama suskunun yasaları işlemiyor içimdeki nehre büyük ve binlercesi tek bir kırgınlık bir tutku odagmdaki asi için hajrat

içime sarkık gözlerimde karanlığa gömülü bir tetikçi ölü neon kırpmtılanm kayıp yıldızlar sanan bütün sevilmemiş kadınlar gibi kinci ve muhteris

narin ve kırılgan çalsam kapışım kapışım çalsam çalsam intihar kronik bir cinnet hail değil kısa bir mola bir an kapışım çalsam tırmalasam tırmıklasam kanırtsam yalnızca öte yakaya geçmek smırdır hayat

tuşlar konup havalamyor dinmeyen bir yağmur tıpırtısı düşlerime mil çekili güneşim her yam deniz çürümekte

-gebe bir kadm ne kadan kendi ne kadan bebeğidir- tuzağım tıpkı bir serap o tıkah dönemeçte gece bitmiyor gün inmiyor gece bitmiyor

442

İstanbul Kabataş Erkek Llsesl’nl ve Siyasal Bilimler Fakülte- sl’nl bitirdi. Bir süre reklam ajanslarmda metin yazarlığı ve ga­zetecilik yaptı. Daha sonra günlük gazeteler ile, Ddl ve Leman dergilerinde yazdı. 1990’dan İtibaren şiirleri Vatlık. Sombahar, Gösteri gibi dergilerde yayımlandı. Daha çok düzyazılanndan oluşan kitaplarıyla geniş bir okur kitlesine ulaştı.

Şiir kitapları: ŞehJıden Bir Çocuk Sevdin Yine (1992), Yede Kargılığı YûzCknûn (1998).

CEZMİ ERSÖZ(1959, İstanbul)

ŞEHİRDEN BİR ÇOCUK SEVDİN YİNEYine masum hırslarını sevdanm ateşinde yaktm şehirden bir çocuk sevdin yine Ah! seni ona taşıyan çocuk ayaklann işte geliyorsun,haylaz, vefalı ellerin şehrin dalgalarmı okşuyor Ah! seni ona taşıyan gözlerindeki susuzluk şehirden bir çocuk sevdin yine...

Omuzuna astığın çantam görüyorum buradan... (Havai tarağın, komik anahtarbklarm, yanm rujun, yoksul âhristinden her harften iki-üç isim, uçurumda sahipsiz birkaç tokan, gözyaşlarmla parçalanmış

mendillerin...)

Yaktın masum hırslarım geliyorsun Oysa bir bilsen, seni ona taşıyan şehir saçım bağladığm iple bile alay ediyor Ah! bir bilsen herkes tetikte sense böyle hesapsız, böyle sevinçle...

Ah! bir bilsensadece güzelliğin tutuyor aamasızlıgın

kapılarınıYaktın masum hırslarını geliyorsun, şehirden bir çocuk sevdin jtoe

443

SAVRUK YILLARIN SOLDURDUĞU BEDENİME DOKUN

Nilgün Marmara’ya

Sevgi en solgun mevsiminden geçiyor beUd de ve biterken bir kahramanlık çagı bu k£inlı operayı seyrettl|lm

alevlerle gölgelenmiş aynadan kendime tutkım ayrılıyorum.

Loş ışıkların altmdabirbirlerine kınk dökük aşk öyküleri anlatan

orospu mesihlerden geçerken.Bu artık son kez dokunuşum akşamm parmak uçlarına Ey uyumlu şizofrenler

hüzünlü benciller b£igışlaym bana bu akşamı

Kimsesiz çocuklcinn gözlerinde seyrettiğim bu akşamı Bir kaç randevu için beklettiğim intiharım ve umudun kan kıyısmdan gelen kadın için bağışlayın.O esirgeyen gülüşü ve köpüklü eşarbıyla gelirdi çünkü umudun kan kıyısından gelirdi.Ve artık cüzzamlı çocuklarm yüzlerini okşayan elleri savruk yıllann soldurduğu bedenime dokunsa kaygılanmazdı Sevgi en solgun mevsiminden geçiyor belki de

dönemem bir sokak köpea gftrf zehiriedi^ yalnızlığımave karşılıksız acılarda boğulurken gülüşüm beni sana gittikçe bağlayan utancına sakla hüznünü bana çirkinliğimden ve tarihimden uzak bir ölüm getir özentisiz ve kendine ha5Tan olmayan bir ölüm gözlerin ve sesin kadar kesin olan bir ölüm.En solgun mevsiminden geçiyor sevgiunut beni unut, belki de terkettiğin son cehennemdir buVe bu akşam yoksul amlan aydınlatırken

ansızın sesine vurulan kör bir kemancı kadar ince ve dokımaklı olan bu akşam

başka kıyılarda güneşlenen bir alacakaranlık olsam da savruk yıllann soldurduğu bedenime dokunSesini bağışla bana

dağılan hayatıma bu akşamı bağışla...

444

CEHENNEM MELEĞİGözlerini eksik yaşannuş bir bahar gibi kullan gülüşünü as intihar koğuşlarına çelimsiz ruhlarda erken yağmurlar biriktir nasılsa taşra hep hazırdır aşka

Üzülme, sakın dönme kendine tesellisi ol cehennemin cehennemin son meleği ol

Gözlerini eksik yaşanmış bir bahar gibi kullan gülüşünü as intihar koguşlanna çelimsiz ruhlarda erken yağmurlar biriktir

Nasılsa taşra hep hazırdır aşka

SEN ASLINDA ÇOK ESKİ BİR ŞEYE AŞIKSINKünyeme kazıdım ölü doğmuş sevinçlerini ölürsem beni seninle ararlar şimdi

Bak, incelirken zehirleniyorsun yavaş yavaş Beni yanaşma ruhum boğuyor geceleri

ölürsem beni seninle araırlar şimdi

Yüreğim paslı bir sarnıç Gözyaşlannm demi hâlâ avuçlarımda

Sesleniyorsun sevdalarm kilitlendiği manastırlardan Yaşamak güçlü olmak değildir her zaman

Künyeme kazıdım ölü doğmuş sevinçlerini Ölürsem beni seninle ararlar şimdi

445

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesl’nl bitirdi. Gazete ve televiz­yonlarda çalıştı. Şiirleri 1990’lardan itibaren Broy, Şairin Atöl­yesi, Ü to p^ gibi dergilerde yayımlandı. 1990’da Akademi Rlta- bevl ŞUr Başan ödûlû’nü, 1998’de Behçet Aysan Şiir Ödûlû’nü kazandı. Halen îzmir Büyükşehir Belediyesi’nde yönetici olarak çalışıyor. Şiirin yanısıra denemeler de yazıyor.

Şiir kitapları: Olı anuslann Not Defterinden (1997), Gldtyo- rum Adım Unutulmuş Olsun Dtye (1997).

ÜNAL ERSÖZLÜ(1959, Ankara)

AÇIN KAPILARI BİZ GELDİKYıllar, yaşlanmış bir ağacın kabuğuna çiziliyoryaşıyoruz, bir kentin sahte gülücüklerinde kıvranarakyaşam kırgın, yoksul gövdesiyle taşıyor bizleridamlalarm sonu, ağaçlann ilkidir fırtınaeşeleyip de geceyi dalgaleırla, karanlıktan çıktıknasıl öğrenilirdi ki uçurumnasıl koşulurdu filizlenen parıltılardaesmeseydi yaşamak kasırgası, tenimizde insancaaçm kapılan biz geldikanlatsak sığmaz destanlara

sevgililer el ele dolaşıyor şimdi rüzgârdık o sokaklarda ve acımız gizlenirdi bu ülkede her gece ağlardı kitap sayfalan gömülürken toprağa

yaşıyoruzaçm kapılan biz geldik çok uzaklardan yosunlu denizlerden mavi diyarlardan geldik

gün oldu vuruldukhiçbir sevgiliyi öpememişken dudaklanndan

446

gün oldu tutsak bir aşkın yüzü ağlayarak ıslattı yüzümüzü

gençliğimizi siren sesleri altmda terli sabahlarda bıraktık kefenlerimizi ve yanı başımızda silinen yüzler Vcirdı çöllere bile sığmazdı insanın sessizliği

ürperdik, dönerken umarsızca dünya yürekler tiril tirildi hayatın yaralarında sokakta hiç kimse fark etmedi hangi fırtmalarda ve nasıl değiştiğimizi

gece boyunca sürgün acı, aşk ve sevinçgece bcjornca kulaklara fısıldarken şarkımızı kimsesiz bir yaprak gibi uçtu yaşam sancıyan okyanuslar arasmdan

yaşıyoruz, genç rüzgârlarda gülümseyen bir çocuk tespih tanelerinde çekilen ömür gibi

hüzün çıplak ayaklanyla değerken gözlerimize geride sadece ondan savruleın yapraklar daha ötesi de koskocaman bir ölüm akıp giden bir ırmak kaldı geleceğe

kangren sofralannda yudumladık acıyı çürüyen biz değildik onlardı

yaşıyoruz işteaçın kapılan biz geldikçok uzaklardanmavi diyarlardanyosunlu denizlerden geldik...

447

AKİF KURTULUŞ(19 59 , Ankara)

Ortaöğrenimini Antalya ve Seydişehir’de tamamladı. Ankara Üniversitesi Hııkvık Fakültesl’nl bitirdi. Halen Ankara’da avukat­lık yapıyor. Şiirleri 1981’den itibaren TOılc^ Yazdan, Yann. Üç Çi- ç e k .1^ YazkoE^db^ YenlIXb9Qa Edd]^IX )sâaa Eddjtyatve EleştM gibi dergilerde yayımlandı. Arkadîişlanyla birlikte Edeb rat Dostlan dergisini (1987-88) çıkardı. Şiirlerinin yanısıra, şiirin so­runlarına İlişkin yazılan ve denemeleri de kitaplaştı.

Şiir kitapları: Yalan ŞHıier (1983), TBnm Provası (1989), lûr- gmhMar Galası (1997)

İKİNDİLER KAÇIRIRkasabalar da a|lar, avuçlanna alıp ateşböceklerinl kızlar entarilerini yayarlar taşlık söyleşilerine birbirleriyle dans ederler düğünlerde, öyle yalnız esintimi gömerim toz toprak okul yollanna, yüreğimi ateşböcekleriyle değişir yüreğim, şarkılar başlatır

kasabalar da ağlar, sığımp vadinin serinliğine anayı kent pavyonlanndan yaralar çok çocuklu baba rakıyı kuytu köşelerde çay bardağıyla İçer emeklilerin cep saatlerine bakışı, kanayan dudağım vadiyle değişir dudağım, denize ırmaklar götürür

kasabalar da ağlsu-, sanlıp vardiya düdüğüne almmı akşama yaslayıp tıklanm cammı yağan her kardan sonra, yanlış evinin adresi leblebi kavrulan sokaklar, işçi arabalan, çığlığım vardiya düdüğüyle değişir çığlığım, İkindiler kaçırır

kasabalar da ağlar, sinip suğla gölünün kıyısma benzin kokan minibüslerle koşarım yanma, kaçanm oğlaklann uzandığı dallarmla örtersin gözlerimi turnalar kalkar yüzümden, girer çıkarlar güneşe suğla gölüyle değişir yüzüm, sabahlara seslenir

448

kasabalar da ağlar, bakıp avluya ablan kuşyemlerine İlse etüdlerlnde açtığın mektuplarım kesllmeyeblllr uzayabilir titrek başladığım şehirlerarası konuşmalarım yapıştırılan zarf, kapatılan telefondan sonraki sözlerim kuşyemleriyle değişir sözlerim, güvercinler üşüşür

Seydişehir ağlıyor bastırıp küpe dağlarım göğsüne elini bırakıp otobüse kalkan elim neleri unutabilir boynum korularında kuşkuyla smadığım sevginle ıslak “yapma gören olur” deyip yammdan kaçmalarım anyonmı, dizlerim dirseğin, omuzlannda iki parça bulutla

AY GÖMÜLÜRardmdan resmin asılır işlek yerlerine kentin piyangocunun yanmda tahta çitlere yakıştırırım gözlüklüsün, üç yaş büjrüksün, rlze’de büyümüşsün başka admı da bilirim, hepsi yalan, o gülmen de esld, küçük bir limandır gülmen, takalîir sığınır

ardmdan resmin asılır işlek yerlerine kentin denizle kavgalıdır kayalar, otururum, elim tuzlanır fırlatınm çakıl taşmı, kaç kez sektirebilirim gömülmesin suya, sen tut, durma sonra bana yürü bulutların yerini doldvırur yürümen, kuşlar kıskanır

ardmdan resmin asılır işlek yerlerine kentin birden boşanan yağmurda mağaza diplerindeyken otobüsten inerken, hiç aklımda yokken karşımdasm giderayak bir şey derdin, onu söyle işte, sonra sus ıssız istasyon kampanası susman, yapraklar döker

ardmdan resmin asılır İşlek yerlerine kentin çardağa çıkarım, ay gömülür çalı çırpılara tutuşturur sarmaşıkları, seyredişinden ahnınm uzak, içli şarkılar anımsarım, derken dönüp bakman turaçlar çağırır bakman, bahçemde turunçlar açtırır

resmini astılar işjek yerlerine kentin çarşı İçinde bir zaman daha konuşuldun su, seırraçlardan bakraçlara çekiliyordu güze hazırlamyordu kızlar, dağlar dalgındı gençtim, olur olmaz huylanışım sevdim en çok

449

DEVLET KAÇ TAZI TUTh£dkm imlası taşarsa coğrafyadangeçer onlar İki yağmur damlasmm areismdangöstererek devlete bütün zarafetini

belki de onlarbindirbir çarşıda kendini kaybetmek gibi bir şey olur bu kefyede buluşanların safrana karışması gibi gövdeye bulaşan bir bedesten gibi, orada yeşil, kandcın alırken rengini tarihin biçimine bürünür güneş

kim güvenir peki tarihe iki kaşm arası varsa yolunu bulmak için

ateşi savunmak yetiyorsa avuçta gül ezip göğe fırlatmak neye yarar tenimizi yeniden tanımlamaktan başkahayatm diyorduk, geçen gün laf sıreısmda hiçbir erdemi kalmadı gözümüzden kaçıracaktattık hepsini, imzalar attık, gazetelere ilanlar verdik saftirik demişti muhaliflerimiz son genel kurulda bize halbuki komedyen taklidi yapıyorduk bozuk terazi kullandıkmelankoliyle coşku arasındaki dengeyi bozmamak için bizden artan nevroz onlara da yaradı düzmüş oldular sonunda bütün eksiklerinio gün birisi ateşkes demişti; bu kadar kısa sürmesebelki de Ij^ bir çizgi film yapardık kardugh’lardan araya reklam girinceölülerimizi toplar, kaşla göz arasında gömerdik lan yavşak!derdik film başlayınca kaldığı yerdendeğîl m i kİ bizi her kavşakta polisle korkuttularoğlumuzun kirvesi de emniyet amiri olsuninsan olan sırf bu inada bağışlardıen iyi yardımcı oyuncu ödülünükimse ben oynarken elime konuşmasmbiz tarihe tanıklık etmek için ifade vermeye geldikbaş başaltı müselles, kayıp serbestle sıramızı savdık

450

ruhumuz her ne kadar esas duruştaysa da vicdanlınız rahatbütün geniş noktalannda şövalye muamelesi gördük halbuki kavalyeyiz: çünkü hiçbir yere “damsız girilmez"

Hayatm bizden sakınacağı bir anlam da kalmadı nasılsaöğrendi çocuklar kirpinin sımnıbütün savunması üstüne işeylnceye kadarmışdemek bu kadar saldırgan olmamız boşuna değilhem artık herkesin bir evtimsahı vargözyaşımızla sindirim sistemimiz arasındakio tuhaf macerayı izlemek kolay oluyorne sürüngenlere hakaret ediyoruzne de erkekliğimize dokunuyor sulugözlerimizsavcılar saygın bulmasa da gayretimiz var en azındankavaklarm hangi yolla çiftleştiğini anlamayahayber kalesi içinde kaçak yapılaşmaya yok mu bir dur diyecekvarlpeki kan kalesi mukimlerine tapu dağıtmak için törene ne gerek varyavrucuğum, bizim üç oda bir salon evimiz davetsiz misafirlere monitörden kim o demeye mecalimiz var medeni cesaretimiz var: onlar buradan taşınalı çok oldu tıkırttya dityarü bant kaydımız var bizim yerimize zıvanadan çıkan hanım çabuk silahımı getiri ince, koskoca hırsızlar nasıl tırsıyorterminalden havaya fırlatılan en büyük asker içinyeri geldiğinde bükerek sustuğumuzvücut isterse davula gön yaptığımız bir kalbimiz:

bundan bir bumerang öyküsü çıkaracak iyi edebiyatçılarımız var

orada şimdi

şımak: kırbaç: şırraak!hoh hoh hosaybinİki üç daha fazla katliamvar

bir kulp var ayrılığa takacak haydi şimdi hep bir ağızdan; devlet kaç tazı tut!

451

AYTEKİN KARAÇOBAN(19 5 9 , Kırşehir)

Diyarbakır Egltim Ensitüsü Fransızca Bölümü’nü blürdl. Şi­irleri 1982’den itibaren Akdeniz Sanat, Su ŞlOr Seçkisi, Yann. E d e b ^ ve Eaeştlıi. tzlek gibi dergilerde yayımlandı. 1988’de Fransa’ya yerleşti, çeviriler yaptı. Deıha çok Fransızca şiir çeviri­lerinden oluşan çalışmalan yayınlandı.

Şiir kitapları: Ben GiUfln Kardeşiyim (1985), Anhk GfirOnta- kr(1998).

ANLIK GÖRÜNTÜLERYalınayak koşan dereyim. Doruklanndan eteklerine artıyor hızım. Fırtmalara yataklık ediyor çılgm çalgılarım. Yalnız yıkıa yamm büyümesin, yatagma al beni. Zaman... O her kılığa giren davetsiz konuğum, kabma sığmayan resimdir çerçevemde. Başım taştan taşa vurmasm, yatağma al beni.Yatağma al beni, kaynağıma geri dönmeyim.♦

Şekersiz ve kaynar bir kahve gibi akıyordu kentin ağzma gece. Her şey uyanıktı topreık dışmda. Işıklar, insanlar ve kent uzaktı.Uzaklık kanlı ve keskin bir bıçaktı.Anasmm ağzmda hep körpe ve güzel kalacak bir şarkı parça parça edildi o uzaklığm sırtmda. Bir dereye aktı güzelliği sessizliğimizin sınırında.Çakıl taşlarım öpüp geçen su için bir aynntıydı bu belki de, kanlı bir günü daha düştüm ben gençliğimin takvimine.*

Zırhı tehlikede, üstüne bir kat daha atmanm yolunu anyor. Suyun kadifesini yırtan olta iğnesi bendeki varlığı. Üstüne tükürülecek lanetli bir çukura gömülmemi düşlüyor. Saldırgan

452

rüzgarlar jraratıyor çevresinde.Tapacağı bir tann da yaratacak kendine beni ne tannsı ne kölesi yapamadığından.O kadını nasıl da sevmiştim bir zamanlar.*

Ne çok yaralayan sözcüklerimiz var; kolayca yaralayan ve ne kadar az İyileştirenleri Tatlı bakışları çalınmış gözlerimizden başlıyor Ükln anlamm hançeri. Dilden firlayan ne kll Sözcükler... taşlarm altmdaki nemde yaşayan, güneşi görünce dörtblr yana kaçışan...İlişkideki yaşlanma daha sınınna varmadan yaklaşmaya kısa ömür biçiveren...Açlığın bozkınnda yükseltiyorlar duvarlanm; sinirlerin bıırçlarmda pusuya yatıyorlar kaynar kanlanyla. Sözcükler... Bal kovanmda anya eşlik ediyorlar, şarkılann suyunda joınuyorlar. Dizelerin merdivenlerinden bedenimizi indirenler onlardır buğdaylarım saçarak: aşağı indiğimizde elimizde kalan bir demet başak, damgasız yolculuk belgesi...Ancak ne kadar az bizi İyileştirenler...*

Denizci düşüm karanm göründüğü yerde bitti. Kendi yönünü unutan dümene, fora yelkenlere, rüzgarm her sözüne kanan dalgalara kazmdı göçebeliğim. Dünya katılmadı oyunuma. Katıldı belki, ben oyunbozanlık ettim. Açmadım, aş£mıadım smırlan. Aman vermedi söz, dilimde ateşini giydiren bu kül. Bir tüy konsa dalıma, yerlere kadar eğildi yalnızlığım. İşte bu anlardan birinde koptu Demokles’in kılıcmı taşıyan İp. Şiirin altm sunağmdan yuvarlandı kanlı başım.

453

MUSTAFA KÖZ(19 5 9 , Niğde)

Bir süre İşletme, gazetecilik, hukuk okudu. Yankı ve Yeni Gündem dergilerinde çalıştı. Mavi Yaka ve Edeb^tta S e ^ der­gilerini yönetti. ŞUr Oku dergisini çıkardı. Şiirleri 1990’dan itiba­ren AUka, Aynm ŞUf, E rrensd Kûltûr, Damar. Afilltyet Sanat, Vaılık. Gösteri, Yeni Biçem gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları: Ay Düşü (1990), Su Resimleri (1991), Yengeç Şe- pctl (1992), Işıklan Kaıartmaym Çocuklar (Çocuk şiirleri, 1992), Salıdan Öncdd Pazartesi (1995), Sansuduk Taşta (1998).

AY DÜELLOSUGeçip gidiyor ay ışığı, çalıların ruhları üzerinden; gölgrüzünün sonsuz avareliği tıkınlato cr derişiz, kasnaksız davuDan dal budak sarıyor unutuşun tozu gösterişsiz aşkmla, yenik düşüyor başka aldanış, başka anı, başka yazgı kenevirler gibi hışırdıyor anlaşmamıza yarayan her sözcük Ece’sin sen, biliyor seni herkes bu adınla aynı yel ile doluyor aynı yelken.

Geçerek geliyorsun bana, ırmakların suyunu sevgilim gibi yaklaşıyorsun benden başka herkese, gerinirken görüyorum seni, diri gövden çarpıp dagılıyorken isteğin küçük, bronz zırhına.Şensin evet dönen, pırıltıyla ve kederle saf elmaslarla eşeleniyor ülkümün külleri, bekliyorum seni böğürtlenler kentinde tutkunla titreşiyor bedenim bir iki.

Ey güneyin toprağı, ayrılışın yegâne sevgilisi hangi sona ya da başlangıca erişebiliriz seninle çimenlerin dingin, kaygısız, güvenlikli kapısı gönül çelen ısırganotu, unutmak istemeliyim seni senin upuzun su olan yüzünü, kirpiklerini, ağzının çilek ve yerelması toplayan kıyıcığını.

İşte uğulduyor fırtınanın saydam, dövüşken kokusu taşlarm, kelebeklerin uyumsuz köklerinde:

454

ergin başaklan biçimliyor yanılgının tohumu varlıkla İşleniyor göğsünün kabaran toprağı, ah bu olmalı kıştırtan beni, sana karşı tenin ve uyluğun, ovuldukça ışıyan bakırlar gibi.

Gümüş gece mızrakları deşiyor ımutulmaya yüz tutmuş her şeyi çılgm kcdabalık dalgalandırıyor göndersiz sancakları, eriyen dolımaylara dönüşüyor admm ünsüz hcirflerl.

EKSİK GAZELSığır kulağa sözüm yok, köre ne göstereyim Duymazlıktan, görmezlikten geknkr;Bir de size sormalı, ya ben nereye gideyim

M. Alaok

Hep kulelere bakmakla gelip geçti günlerim, bu delibozuk hâlimle ben nerelere giderim.

Saatsiz, kadransız kulelere, ah yine de kulelere baktıkça hep aynı akrebi, yelkovanı güderim.

Kendimi de götürdüm gittiğim her sezgiye bir arttı bir eksildi günbegün hep kederim.

Sağırlar çarşısmda ayna sattım körlere, ne etsem ne eylesem ben ömrümce hederim.

Bu hırgür, bu hercümerç, bu ayarsız hengâme, gününüz dâim olsun, siz kaim, ben giderim.

ÇÜNKÜ AŞK VARDIRSedasız uzanıyorsun yamacıma, uzun ama upuzım nehirler gibi.

Uzun ama upuzun nehirler gibi dokundukça bembeyaz parmak uçlan sabahlan kendimiz, akşamlan deli.

Sabahlan kendimiz, akşamlan deli taylar gibi kişniyor sular ovasında, çekiyor alnımızdan dallan biri.

Çekiyor almmızdan dallan biri, kİ kalbimiz bir eski med cezirdir kalmış çekildiği yerde sazlığm izi.

455

Kalmış çekildiği yerde sazlığın izi Kaybolmuş bir ç<x;uk telaşı içimizde,Sular alçalıp yükselirken, böylesi İyi.

Sular alçalıp jrükselirken, böylesi iyi mülteci bir ay yalnızlığı akşamm eşiğinde; ökselerden, kalburlardan anlıyoruz güz bitti.

Ökselerden, kalbı^rlardan anhyoruz güz bitti bata çıka koşturduğumuz o kırçıl ovada, yükselen ya da alçalan sularla belki.

Yükselen ya da alçalan sularla belki kağşayan bir kamışm hüznüdür günlerimiz uzun ama upuzun nehirler gibi şimdi.

456

SALİH MERCANOĞLU(1959, Ankara)

Ortaöğrenimini Kırıkkale’de tamamladı. Antalya’da kltabevl yö­neticiliği, tıusan dergisi yayın kurulu üyeliği yaptı. Şiirleri 1980’le- rln sonundan İtibaren Yann, Portakal, Ihsan, Yeni Biçem, Variık gibi dergilerde yayımlandı. Vedat Güler OdOia’nû kazandı.

Şllr kitaplan: Sevgi İle Semah (1991), Yağmurun iOlerl (1994).

BİSİKLET

Handan'»

nerde bir bisiklet görsemçocukluğumu bir güzel bindiririm üstüneanılar kanatlanır mavi bir kelebek uçar boşluğanerde bir bisiklet görsem açılır perdeışıklarve vlttorlo de sica

bir kedi yüzünden kaç sevgili değiştirdi miyase bir kedi yüzünden kaç seneler

bunİEir bildik şamar oğlanı sözcükler olsun, kaç yıldız indirdiniz yeryüzüne kulağmıza küpe boynunuza akarsu yerine b£ikarken göğe bunları düşündü mü gallle

hem şimdi deniz kabuğunuz var daha yakmsınız bir koydan bir okyanusa işte bisiklet işte kedi ve akanyıldız uğuldayan rüzgârm içinde

457

OĞUZ ÖZDEM(I9 S 9 , Elazığ)

Ortaöğrenimini Elazığ’da tamamladıktan sonra Dicle Üniver­sitesi Eğitim Fakültesl’nl bitirdi. Bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra ayrılarak sahaf dükkanı açtı; “Atika” adlı aylık şiir dergisi­ni yayınladı. 1990lardan itibaren şiirleri Sombahar, Edefa^ tve ESeştlrl, Evrensel Rûltûr gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları: B ir Oyunda ölüm (1988), Su Yûradûm Destan Geçöm (1992), Ifeak (1999).

U Z A K 6

sesin de anısı olur; gördüm, sustum aşk vardı bizim karanlığımızda gülümseyecekti de bellci gündüz yüzüyle bilseydik bizden önce türkü söylediğini suyun

sevincimizi biçen ilk terzimizdi su mezar ve ülke, İki sınırsız kumaştı bize ölümü sevdik, evler kurduk dünyaya kilden “can verirsin” dedi tanrılar “öbür dünyada” ölünce bakarsan ağaca, ağaçtaki elmaya

“tannm” dedim, saflığıyla ilk hecenin hangi zamanı boyar senin rengin unutmuşsun sözcüğü, öğütülmüş ilk sözcük işittim, susmuş: İmgenin ritmiyle büyü konuşur dedim gökyüzü, bitince şairin işi seviyorum olimposu, gel bizim mahalleye

458

Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Bölümü’nü bi­tirdi. Kıbns’ta bir süre gazetecilik yaptıktan sonra ODTÜ Kütüp- hanesl’nde enformasyon uzmanı olarak çalıştı. Çeviriler yaptı. Şiirleri 1979’dan İtibaren Sanat Emegl, Yazko Edebtyat. Brcqr, Varlık, Sombahar gibi dergilerde yayımlandı. Halen Kıbns’ta radyo programcılığı yapıyor.

Şllr kitaplan: Savaşın G&yaşlan (1979), Kapılar (1992).

ÖLÜMÜN ARDINDANGün ışıyor yavaş yavaşçiçekler arasında bir yorgun gömütve işte toprağın karanlığındadaha dün yaşayan güzel annemizsanki ellerimle tuttum ölümübeklerken onun başucundao ürperişi belki unutamam, hiç unutamam

bütün yaşadıklan onun duyduklan düşündükleri erişti son noktasına büj^k bir korkuyla İzledim bunu ölümün başucunda duyduklarımı kazıdı jrüreğime sivri bıçaklar

anneciğimanneciğimdünyadaki bütün çalgılar haykırdı bunu kimisi hüzünle, kimisi sevgiyle, özlemle kimi çiçeklere dönüştü bütün bu sesler ona benzeyen güzel çiçekler çıldırmış haykınşlar gibi dalalanarak gömütünün üstüne uçuverdiler

saçımı okşamıştıve ölüm dondurdu ellerini acımasızca fizyolojik değişimler ve kaskatılaşan an

NEŞE YAŞIN(1959, Lefkoşa)

459

ah nasıl da yalnızım şimdi oysa ycikın, değildim yaşarken ona ne çok aynydı düşüncelerim ondan ve içimde kırgmiıklar vardı

çocukluk amlanyla korlanıp yanan ne acıymış bir annenin ölmesi örülmüş bir kazakt^ duvardaki tablodanbakması yavrulanna eski fotoğraflardan

içimden geçenleri anlatamam kimseye çünkü içimden dörtnala atlıİEir atlılar geçti bilinmezliklere doğru tozlar savureın çünkü İçimdensavaşlar, kıyımlar haksızlıklar geçti ezerek yüreğimi parçalayarak acılar geçti içimden yüzyıllar yüzyıllar geçti

BİZİM ZAMANIMIZHiç gelecekten mektup aldm mı? pencerenden giren bulut gizli hayallerin soluğunu dokundurdu mu yanaklanna?

Sonra o ipek kelebek dansıbüyülü kavuşmaların yaşadığıajnlıklar şehrinde başlayanuçuştu mu sınırlarm ince sızmtılarmdan?

İçimde soluk soluğa aşık gonca elbet sema yazacaktım gönül yazgımı dokunuşların büj^süyle öpüşlerin menekşelediği geceyi koklamaktan kırılıp

Çıkmaz şehirde yaşayan üzgün çocukluk şeyhi Tarihin uçuk kanatlarına binip kaçar miydin benimle?

460

Sabcihm minareleri ve çan kuleleri konuşurken birbiriyle Annemin Allahmm bilmediği dilde “Bizim zamanımız gelecektir” dedin

Bir uzak kavuşmaya bakıpyaralı gecelerin sönmesini bekledimbizim zamanımız erken gelsin diye içlendim yıldızlara

GÖLGEZaman sileruzaklaşan bir gemidir anılar

Fırtma, deprem ve kasırga hepsini aşar küçük kızlar

Sokaklar da bir evdirbelki de daha kardeş yabancılar

En dogrusvmuyürek söylerbabalar gidincekendi gölgesini görür çocuklar

Sen ki asla bağışlamazdın işlemediğimiz suçlan bile senin yazdıgm kader defterine uymadım kendimi seçtim

- Yaşken eğdinnasıl da nasıl da acıttın dallarımı -

Yine de korkmuyorum ölürsün diye bir gün kırılmış, ufalanmış kızcığın büyüyor ve yaşlanıyor babalar.

461

TUĞRUL ASİ BALKAR(1960, İzmir)

Ortaöğrenimini İzmir’de tamamladı. Ankara Üniversitesi Tlıp Fakültesi'ni bitirdi. Şiirleri 1982’den itibaren Nltdlk, Su. Yatın, Sanat Rehberi, Düşlem, Şllr-Uk gibi dergilerde yayımlandı. Şiir çe­virileri de yapti. 1993’te Sabtl Altm d Şür ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: B ir Sevinç Depremi (1994).

O DURU ÇOCUK BİR MASAL BELKİo duru çocuksu alnın ölüme yüz sürmez sır vermez bir gülüşle kıvnlır dudağın İnanma, karanlık geceleri süslemez güzel düşler bir kent karartılmış mevsimleri yaşarken.

karartılmış mevsimleri yaşarken bir yıldız kayşa biri ölürmüş hani kaç yıldız kaydı bir bilsen morartılmış gecelerde düşler kurarken

morartılmış düşler kurarken, otursana yüzüne dallarının nakışı düşsün, hep akasyalarla vardı o çocuk, sensiz şarkılarda unutulmuş bir masal, bir masal belki, sevdası terkisinde atmı değiştirmiş bir süvariyle giderken.

o süvariyle giderken hiç acı duyar mısm bir yıldız kayşa ya da düşmese, ölümler beklemiyor artık, bir bıçak saplanmış gibi yüreğinde, her gün her gece.

her gün her gece açılıyım, söylemiştimo duru çocuk alnına sürmez ölümü ne karartılmış mevsimlerde ne morartılmış gecelerde.

sürerse sözüm sürer, masal mı o çocuk şimdi.

462

NEVZAT ÇELİK(1960, Boyabat/Sinop)

Ortaöğrenimini İstanbul’da tamamladı. 1980 yılmda İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ne bağlı UESYO’da okurken, 12 Eylül 1980 Askeri Darbesiyle tutuklamp idam istemiyle yargılan­dı ve yedi yıl hapis yattı. İlk şiir kitabı 1984 yılmda -cezaevindey­ken- yaymlandı. Bu kitabıyla Akademi Kitabevi Ş iir Birincilik ödûlû’nü, 1987’de Haşan Hüseyin Ş iir ödulû’nü ve Poetıy Inter­national ödûlû’nü kazandı. 1980’li yıllann sonuna dek dönemi­nin şairleri arasmda en yaygm okunan şair olarak dikkat çekti. Çok sayıda şiiri bestelendi. Halen yaymcılık yapıyor.

ŞUr kitapları: ŞafekTOıkOsû (1984), Müebbet TOıkOsû (1987), Suda Sdkm H ^ (1990), Yağmur Ya$nas£Qndı (1990), SevgU Yol­daş Kurbağalar (1998).

ŞAFAK TÜRKÜSÜ’nden1beni burada arama anne kapıda adımı sorma saçlanna yıldız düşmüş koparma anne ağlama

kaç zamadır yüzüm tıraşlı gözlerim şafak bekledim uzarken ellerim kulağım kirişte ölümü özledim anne yaşamak isterken delice

2bugün görüş günü günlerden salı ıslaksan bir yağmurülkemin neresine bakarsa ayorda yitik bir anne ağlıyor

463

sen aralıyorsun yağmuru acıdan sınisıklam alnına siper edip elini sonra bir umut koşuyorsun joiregin avucunda

ısırırkençırpıntılı gözlerini

(ah verebilseydlm keşke yüreği avucunda koşan herbir anneye tepeden tırnağa oğula ve kıza kesmiş

bir ülkeyi armağan)

koşma annebirdenbire batacak olandüş denizinde yarattığın umut sandalıdır

oysa benim için geceışık hızında koşankısa ve soğuk bir zamandırbu yüzden boğuk seslerle geldiler bir şafakuykusuz

yorgunve korkak

3sanırım baj^tardıyüreğimin depreminde rihter ölçeği çaticirken ölebilir raporu veren beyaz önlüklü doktor boşver hipokrat amca üzülme ne olur sen de üzülmehücremin dörtbir köşesinde el ayak izlerimi ciğerlerimde yırtman bir çığlıkla hazır beklediğim ve korkunç bir sabırla birbirine eklediğim

korkak kahraman gecelerimi düşlerimle sımrsız diretmişliğimle gençşaşkınlığımla çocuk devrederken sırdaşıma usulca açıverdi

yanağımda tomurcuk

464

pir sultan’ı düşün anne şeyh bedrettin’i börklüce’yi torlak kemal’l

insanları düşün anne düşün kİ 3rüregln sallansın düşün kİ o angüneşli güzel günlere inanan mutlu bir yusufçuk havalansın (...)

SICAK SAKLAYIN GECELERİMİgeçici ayrılık benimkisi ilkyaz çiçeğine gebeyim ağıtlar yakmaym adıma ben ölmedim ölmeyeceğim

sıcak saklayın gecelerimi karlar altından çıkıp geleceğim düşlerinizin ateşinden ılık bir rüzgâr gibi eseceğim

demlice bir çay koyun üstüne aç çocuk gibi beslej^n sobayı nasıl tütüyorsanız gözlerimde öylece tütsün buharı

uzunca serin yatağımı bojoınca uzansın ayağım el aman deyince gece usulca kıvrılır yatarım

can canım canlanm hazır mı koynunuzda yerim gün olur gecikmiş çocuk gibi bağıra çağıra gelirim

ZİNDANDA GECENİN ÖNYÜZÜgeceler ayaz olur geceler yalçın olur berbat olur hayın olur

465

kadın olur be kadın olur katar katar geçerler de dişi dişl sekerler de biri illşivermez yanma vay be...

ALTİOTUZBEŞsiz altıotuzbeşl bilmezsiniz intihardan söz etmeyin şiirlerinizde kuraldandır gider patlar bir imgede

siz altıotuzbeşl bilmezsiniztedavülde mi hala bilmiyorumen son beni vurdular beş kişibeni birkaç silahla vurdular beş kişiaralanndan altiotuzbeşin ince sesini seçtimölmedimonsekizimdeydim sanınm bundan on dokuz yıl önceydi gizli bir sevgilim vardı bir öpüşürken titremesi dururdu çantasının protokolünde yeri rujundan sonra gelirdi solcu değildi geç vakitlerin alışkanlıklarıyla konuşurdu bir gün altıotuzbeşl rujundan önce çektiğini duydum içerdeydimbir hüzün edindim kendime

size altıotuzbeşl tavsiye ederimiki imge arasında bağlaç olarak kullananpolis kontrollerinde donunuza itin mutlakayüzde doksandokuz yanlış çınlamaya meyillidirlersize altıotuzbeşl tavsiye ederim bulabilirsenizbir tane de bana alınriski azen azmdan tutukluk yapmaz intihar girişimleri acıklı olur bilirsiniz

intiharmı beyaz gömleklerinin cebinde taşırdı derim camel paketinin yanında çakmak taşır gibi derim bir gün sigarası bitti derim

bir hüzün daha edinirim kendime

466

NUH ÖMER ÇETİNAY(1960, Maraı)

Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesl’ni bitirdi. Şiir­leri 1988’den itibaren Mavi Derinlik, Çağdaş Türk DlU, Vaılık, Adam Sanat gibi dergilerde yayımlandı. 1988’de Akademi Klta- bevl Şür özendirme ödülû'nü kazandı.

Şiir kitaplan; Yüreği Kuışun Edem (1988), Kamevanmataş (1990).

KAN AĞLARKEN MARAŞ ‘BİRAZ DAHA’ DEDİ ÖKKEŞ OĞLU ÖKKEŞ 1.Kime baksam gözlerinde ak bir güvercin ölüsü omuzlarında umarsızlığın yükü lanimış karanfiller gibi kepenkler indi

Nerde şimdi bakırcı çarşısımn tere bulanmış şenliği

Nasırlaşmış umutlarıyla kime baksam ellerinde gitgide ağırlaşan somunu acının katığı gibi evlere girildi

Nerde şimdi kapılan yumruklayan yiğit sesleri

Kendisiyle konuşmalrtan bile lark yıldır korkar gibi İtime balisam evlerinde ıssızlığın diliyle perdeler çekildi

467

Nerde şimdi tencerelerden taşan tarhana sevinci

II.Suratıma tükürük gibi vuran kahkahalarından başka bir de şünu biliyorum düşman hakkında

saydım çünkü kaç kişiler kaçına yeter kurşunum bagnma çiviler çaka çaka oturup sabahtan beri Abarabaşı’nda yalnızca bunu düşündüm çeşme başında

düşündüm çünkü nasıl silebilirdim bahçemin üzerinden kahpe bir kurşun gibi karda kalan ayak izleri

Bir demet gülden başka Bir demet umuttan başka

GİDİŞİME KUŞ DÜŞÜNCEDüşümde delik deşik kuşlan ömrümün Gittim daha da gidilirdi aşk için

Düşlerim mi? İğdiş edilmese

Üşüdüm daha da üşünürdü aşk için Bir hançere kurban gidiyor gülüşüm

Dişlerim mi? Birer birer söküldükçe

Gelmişine geçmişine böyle şiirin Söyledim daha da söylenirdim aşk için

Düşünce mi? Kurşuna dizilmese

468

A. KEREM ÇEBİ(1960, Araklı/Trabzon)

îlk ve ortaöğrenimini Araklı’da tamamladı. Daha sonra Trab­zon Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü’nü bitirdi. A. Ü. Eğitim Bi­limleri Fakültesl’nde master yaptı. B. Brecht epik tiyatrosu ve estetiğini “Şiir-Drama Atölyesi” adlı çabasma taşıdı. Özel bir öğ­retim kurumunda Türkçe öğretmenliğinin yanısıra, Özgür Üni­versitede şiir konulu dersler verdi.

Şiir kitapları; Kirli Aşk Şiirleri (1993).

SEN GİTTİN ABUZER ÖLDÜ"ete geçmesi zor bir yosmadır gerçek’’

hepler

sen gittin abuzer öldü kuru bir yaprağa sığındı doğa su toprağı çalal sandı ne yapsın aldandı güpegündüz ıslanmaz sûreti gerçeğin ama aynada yağmura tutuldu

aynadaki yağmur abuzer’in amsı mı kİ aklım ıpıslak anatomi atlasma da histoloji notlanna da benzemez aklımı ne ezberl^ebilir ne de temize çekebilirsin

tabii ölür zaten abuzer felsefi bir bitkiydi dersen bu biraz tropikal bir tanım olur eksiltir gerçeğimi çorak kalır çitle çevrili belleğimde anısı abuzer’in

bir çiçeğin alnımı öpüp ölümü seçmesinden bu yana susuz bırakılmış saksı toprağı kadar ıssızdır alnım oysa işte şurda kasımpatılar az ilerde âsi sokaklar

silahlı sokak çatışması gibi sessiz olmalı sevmek insan artık hep aklıyla sevişip hep cinnet getirmeli sen gittin abuzer öldü benim aklım uzayarak kısaldı

469

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. Şiirleri 1983’ten itibaren Yönelişler. Mavera, Şür Abu E gibi dergilerde ya3amlandı. Yöndi^er dergisinin yayın kurulun­da bulundu ve İpek DÜi dergisini çıkardı. Şiirlerinin yanısıra, deneme ve eleştirileriyle “Yeni Şafak” gazetesinde göründü.

Şiir kitapları: Mağara Külleri (1984), Yalnız Sana Söylenen (1985), Artımlarımın GlzU Sokağı (1986), Perdder (1992), Gece- dÜoldu (1998).

YAZ KALBİYLE GELİRYaz, kalbiyle gelir aramıza. Çocukça bir nazla hızlanan suskun ve acemi dudaklara... Yağmuru ve bulutu tutar, gölü efsunlar, soğuk bir bahçe tadı bıraltır gözlerin kilitlendiği bîçare dakikalara...

O kalp üşüten haz, her sabah rüha değen netameli sıyrık; ürpertir dili ve dilin içinde yırtılan kasveti...Bütün gece bir mahzen sızısıyla mayalanan niyâz!

Yollar sıcağın esmer tenini; tan vakti hâtıraya sinen ağlama ve kahlcaha birikintilerini...Balkonda bir kıpırtı olsa, akıp gider: koyu bir memnuniyet ritmiyle yayılır peşimize takılan sokak köklerine...

Kim bilir: aramızda dolaşan gölgesi kırılmış bu son yaz dır belki de... Göğü döven o saf yelpaze: ne arar ne bulur, ince huylan kışkırtan bir havuz kenan gibi durduğumuz o boşlukta?

İHSAN DENİZ(1960, İnegöl/Bursa)

470

Yaz kalbiyle gelirmiş aramıza. Hem de perdeolurmuş eski aşkların hafızasına...Yazık! Ben ki; çok geçanladım, inanmazdımda: Bu mevsim kalbimi habersizce örtenölüm hissinin sesimden bir daha hiç ^irimayacagına...

Vö^büyük ışığın yüzünde yankılanan tortusu durmadan kabanyor alnımm pas tutan her elmas çırpınışa dokunuşımda. Kanayan tdlerin fisüdadıgı ojoıklarda söe inciten sözler geçtyor sessiz kıvılcımlar hâlinde geceden geceye. Benim yüzümse zaptedilmez bir karanlık gelgitinde ve biliyor şüpheli bir kıyamet kandilinin lekelerine ortak her cüsse: Kalbimin ve yalnızlığımm cemâli yalnız o büyük ışıgm İçinde gizli.

Her biri zehirli bir yanılsama, belki heves uyuşturan kederli bir aldanma: Senin panik tanımamış sesini bıraktığın bütün mekânlarda küçük bir kıymık batsın diye dilime sesimde parıldayan onca ünleme çürüyen bir yokluk hissi doğurmamak için bunca lütufkâr davranmam. Ki, insanlar binbir merak ve cevapla bana döndüklerinde vehimler içinde yüzüyor gövdem. Ki, binbir merak ve cevapla gırtlağmda taşlanan güllere bakmaktan göveriyor gölgem.

O büyük ışıkla çağır beni, çal beni kendinden. Ve kaçır beni seyrine ayna olan sahte gündüz törenlerinden: Fdç et bdlegindeki belleği! O ışıkla perdele ateş altmda hâlâ veremli bir tayfa gibi göçmen seyislerin gözlerinde biriken avare köleliğimi. Hayattan caydığımda yalnız sana ve hızla ıslanan ruhunun damarlarına varacağım tüysüz bir haritam olsun.

Ben bu tedirgin ve marazlı ömrü tamamlarken hâneden hâneye buluşan o huysuz soruya artık son noktayı kim için ve nasıl koysam; Hayat hiç yazüamayan bir mısra kadar uzakta yakmdır sana.

Takviminin künyesine sığmak o kadar güç ki!.

471

SEFA FERSAL(1960, Elazığ)

Balıkesir Necatibey Egitim Enstitüsü Türkçe Bölümü'nü bitirdi. İstanbul Üniversitesi Antropoloji Bölümü’ndeki öğrenimini yanda bıraktı. Çeşitli 11 ve ilçelerde Türkçe öğretmenliği yapü. Bazı dergi ve gazetelerde çalıştı. Şiirleri 1988’den sonra çeşitli dergilerde yayım­landı. Sunay Akm’la birlikte “Şiir Cumhurlyetl”nl çıkardı.

Şiir lâtaplan: Seni BJr Güle Armağan Ettim (1990), Partİ2anm Günlüğü (1991), SevgJU Düş Saatleri (1992), İfifet Hanım İle Sabıl Bey (1997).

SEVGİLİ DÜŞ SAATLERİ EZELLEMEberkli zamana hükmetmek için şairinle ol ve allahını sat sayn kimsesizliklerin

yağmur dua etsin sana toprağa damlamali için soyunurken gölgeni gücendirme . ve uçurumuna kahnn en güzel mavisini as

ölmeyene değin hep yeniden doğkendini tatmin ederken buhar al avuçlarma ve ıslanmış sesleri çığlık çığlığa bir nehire vuriyi ‘güller’ dllfe harbi günlerin olsun

göreceksin doyumun son ereğidir şiiri düşlerle kullanmak ........... somuttur... encami...

— ve sis

yatıya çağırsın tenini ///.. gece ve iyotlu...///yosunsuz kayalı orgazmdan itibaren... akdeniz yetmez tutkunu doyurmaya okyanuslara ulaş ve su söyleninden vazgeçme

başı ve sonu olmayan kırlar için antik lâlelere kök sal veesrilikler hellen dönemlere koşuk olsun

472

etimbu yaşlı ve tozlu etim adak olarak ellerine sunulsun

duygunbaşka birine göçünce günlerin şlirsiz kalacak gökyüzü yıkılacak.

güzelliklerle yaşlanma sakın benim gibi yap acılarla genç kal.

her sevgili düş saati.

AŞKTIRçünkü aşk aşktır... gecenin göltyüzü yoktur, aşktır camlardaki buğuyu yontan kışm rüzgârlarla büyütüp aynlıklan güzün mercan adalarına bırakan

aşktır, durmadan ölüme önerir kendini

çünkü aşk aşktır sevişmeleri saran buklelerle bedenini azabın kulelerinden atan kujru sularına kan veren sahur gülleriyle, o zamanbeni ölürsem beklebir vapurun kalkma vakti, resimlerine bakarak sokaklarda susam toplayan yaramaz serçelerin kimse inanmıyorken acılanma bilirim kahnn devrimiydim sevdayı örselemiş sonelerle, aşktır vurgun yemiş su çiçekleriyle sunulur hayata ekimöncesl sevişmeleri besler zirvesinde gülüşlerin bozar imlâlan derdest bir keyifle yazmak için ihanetin şiirini...

beni ölürsem bekleyaşıyorsam zaten dostların zorunadır

aşk aşktır, tersi de olsa aşk bir kelime!

473

METİN FINDIKÇI(1960, Mardin)

1987’den sonra şiirleriyle'Yazılı Günler. Yeni Biçem, Adam Sanat gibi dergilerde göründü. Ortadoğu Ülkeleri şairlerinden çok sayıda çeviri yaptı.

Şiir kitapları: Harabeler (1992).

FİRDEVSKabuk bağlamış yarayı kanatırız ara sıra İki tepenin arasından geçen patikayı düşleriz Hiçbir şeyi hesaba katmadan yaşadığımız aşkı Issız bir yamaçta tükenen soluğumuzla.Dostumuz: gecenin İninde bulduğumuz yalnızlık olur.

Kaç çitin telini sürükledik ayağımıza takılan Gece, hangi tenimizde dağıldı ay büyümeden Kahraman aradık dolaştık bütün masallan Arka bahçelere gömdük biten düşleri Karşı çıktığımız her şeyin siyahı bulaştı yalnızlık bize kaldı.

içimizin sessizliğiyle katlettiğimiz günlere Geldik, hesapsız dolaşıyoruz sokaklan Gözlerimizde eski meydanların uğultusu Almr, a3Tialann bize bakan dehşetini buluruz, bize tutunan yalnızlığını.

Görüntüsü yanan kırmızı gül nerede?Durmuşuz donuk bir gölün mavisinde Unuttuk gülün dalmda akan suyu aramayı?Pıhtılaşmış uykuda dolaştırıyoruz gözlerimizi Nasıl gelindiyse işte burdayız.

474

İÜ İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nü bitirdi. Korsan Yayıncılık’ı kurdu, “Sombahar” ve “Ludingirra” dergileri­nin yayın kurullarında bulundu. Gazetelerde müzik konulu ya­zılar, eleştiriler yazdı. Şiirleri 1990’lardan itibaren ŞUr Atı, Som­bahar, Gösteri, Vaılık, Ludingirra gibi dergilerde yayımlandı. Şi­irlerinin yanısıra, şiirin sorunlanna İlişkin yazılar da yazdı.

Şiir kitaplan: Hoyrat Bir Ruhun Eksiltme Tâblolan (1993)

ORHAN KAHYAOĞLU(1960, İstanbul)

AŞK KURULUR, AŞK ÇOĞALIR, AŞK YOKOLURbir hana girdim, eskiden kokuyor zaman \pervasızca yaklaşıyor birbirine ölüm ile h aya ^ J' aldım aşımı, köşedeki kmk masaya oturdum burası kınlganlar diyan, tozlu duvar, soluyan mumya

aşk burada kurulur ancak; doyurarak İçindeki canlıyı temize çekilir heybedeki küçük defter: soluyan tann bahane kolay; burası ölümötesi bir mekan, keşişler yatağı kazı o kağıtları, yazıt çıksm ortaya, okunaksız aşk!

ayna asılı duvarda; kurumuş kan lekesi, ben’in yoldan çıkışı sıçradı üstüme gece, geçmiş zaman kedisi kararlı temkinli ol bu gece, sevgiyle kilitleniyor zaman çıkma hanm dışına, masum sevgüer çpgalsm, durulsun yürekteki agn.

hatıra kuyusuyla örülmüş bir handayım artık aşk kurulur bu handa, aşk çoğalır, aşk yokolur musiM dağılır havaya, alacaklı bir kuş edası tavanda örümcek ağı, sezgiyle büyüyor yalnızlık!

ben o handa rastladım sana, kırılgan çiçekler gibi yıpranmış bir ten, alımlı kirpikler, korunaklı gözyaşı kalktım masadan, yaldaştım yanına, acı perdesi açıldı alacakaranlık burası; ilk ışıltı senin joızündeki atık.

beklenmedik bir anda açıldı cam; ilti dudak buluştu birbiriyle uzakta ovalar, dağlar; bu han ölümsüzler yatağı yalnızlann konak yeri; aşka acıkan ahşap bir tutku acı burada soldu; bu kujmda küflenip durdu zaman.

475

beni unutma aşk yalnızlığın iklzkardeşldir. kule yıkıldı mı anılar kalır hu avluda, gözyaşı hariç, o çamurdan çarmıhın yerini değiştirme zamanıdır, içimdeki tutkal tenime yapışan bir harita yalnızlık sana güneyi gösteren bir pusuladır.

beni unutma akıbeti belirsiz bir aşk bu.utkusu viran aşk bu insankenti önünde buruşup durur.kurak çağ, sabit doğa, tanrısal duruşoluşturan deltasını, susku ölüme dönüşür.sonuna kadar kesilir ses, kıja çocukları kitabenin peşinde.

beni unutma uğultu aşkm sıradışı ülkesidir, labirentin bir ucu doğum ânı, çiftleşip durur sonsuzluk çığlığıyla, sabır kıyılan yok olur, kuytuya çekilir aşkın sıradışı, buğulu ten aranan kitabe bulunur, ölümdilini sökemez tutku.

beni unutma aşkın soykütüğü bu kitabede yazılıdır, avucumun içinden kayıp giden aşk pervasızca bellek sığınağı olur. İtitabe panidar odamın içinde, bıraktığı miras kıtlıktır, kıtlık bir soyaçekim. siyaha boyanır haz, uyum bir uçurumdur.

beni unutma bu ülliede aşk çoğalmanm soykınmıdır. ayna kendi bedenine bakıp yavaşça kırılır, kanırtır arzunun çıkmazını, anılar tuzla buz. bu kitabe sessiz yaşamanın hudut kapısı, tam bu yalnızlık kapısında aşkla buluşur.

beni unutma aşkın soykütüğünde sonsuzluk yazılıdır, ikizkardeş benzemez birbirine, yazgı tuhaf bir kelebek, uçuşan kül, ölümün ezgisiyle ben’e takılır, aşk kitabesi tek uğrak yeri, abartısız bir tapınak, beni unutma aşk mel'un bir sabırsızlıktır.

AŞK KİTABESİ

476

TUĞRUL KESKİN(1960, Kars)

Ortaöğrenimini İzmir Atatürk Ticaret Lisesi’nde tamamladı. İki yıl Muğla İşletme Yüksek Okıolu’nda okudu. Halen İzmir’de ti­caretle uğraşıyor. Şiirleri 1981’den itibaren TO ık^ Yazdan. Yarın, Dönemeç, Temmıız, Bray. Ütopfya gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitaplan: Bir Sujrun Kıyısında (1986), Kınlan Kar Sesi (1988) Tacir ve Cinayet (1994), İpekler Çoğalt3naya (1999).

AĞLASIN FUZÛLÎ

Gül eskir, doğu çıbanına dönüşür her şey unutulur eski serüvenler, kurtlar kentleri basar gözyaşı dağlan basar ve öldürülür başkaldıranlar karanfil düşer, bağlar solar, yüzülür Nesimi yeniden Çocukluğum unutulur panturanizmin kan akan bayrağında

oysa gençliğim bir akçedir, yazılsın defterimesöylensin, gümüşümü kârla satmadımsürdüğüm efendilik yok, hep ferman taşıdımzifir karanlıkta yaşadım şahidimdir şahmaransöyledim, yüzülür derim, çatlar, boşalır bir gün damarlanm

gül düşer, ömrüm de eskir, kınlır bütün fenerler telefon ahizeleri küflenir ve ey unutuluş nasıl acıtırsın düşündükçe bedenimi ömrüm, acemi bir susuş olur ölümün akışında

orada bir iğde ağacı kanar silah susmaz, tanklar ezer, unutulur odjoardu söğütgülü döker yaprağını, dünya susar ağlar çocukluğum, yıkılır taht, susar sureler

nasıl mıyım? Hükümlü, gözlerim hasret sabah uykusuna yurdum, gözuçlanmda imdat şimdi

477

mimber küflüdür. Unutulsun rahlede Kur’anKerem İle Aslı’ya ağlasın Fuzulio kaçal^ Nebi unutsun orada Hacer’inlâşık Elesker güzel kadınlara sunsun şiiriniyalnızca türküleri sevilenbir ölümdür ülkem, yalnızca şairleri sevilen

nasıl mıyım? Ölümlii, düşündükçe kanayan yerlerimi.

dünya susar, tannlar... bundan sonra siz sürün kagnılan artık dörtlülder yazmam hiç kimse üzre göçmen kuşlar unuttu cumhuriyetini

duralım, haberler vahim, kan sızıyor ajanslardan kim sorar gecenin şairine isyanın var mıdır yalnızca türküleri sevilen ülkelerin şairiyim ben dostlanm gece sohbetine çagnimış gönlüm muratsız dağlarında binlerce çiçeği budanan

ve sualsiz ölümleri olan bir dünyanın şairiyim ben nasıl mıyım, dağlarımı düşündükçe? Diken üstünde

İZMİR’DE SİZİ BEKLİYORUM DESEMçocukluğumda seni görmek İsterdim Eskişehir lüle taşından biblolar koymak isterdim odama sevgilim olsun İsterdim parklarmda koşalım ardmdan bitsin isterdim o aşk da anılar tükensin, yollar girsin araya

kardeşim, Gürcan ve sonra Nevin nereden buldunuz bunca mutluluğu İzmir’de sizi bekliyorum desem olmaz yaşamak şöyledir desem yine olmaz siz zaten kucaklamışsınız yaşamayı

bir kaçışım kentin ortasında bir çığlık solumadan daha donuyor soluğum Hamam yolu, parklar, karanlık otel odaları bir tutuklu kadar yalnız her kaçışın bir çöküntü sonrası.

478

ÖZLEM DİYORSUNo dünyadan kovuldum diye adlıyorum kendimi şuarâ suresi yeniden yazılsm İstiyorum sense bütün değerleri söylüyorsun boyuna (kızıl ve mavi, mavi ve kızıl)gökyüzü taşınıyor bir yerden bir yere, özlem diyorsun

o dünyadan kovuldum diye adlıyorum kendimi

ne olacak sanicl onun fotoğrafma baksam yeniden bütün yüzler silinip gidiyor, tanıyamam aynı telörgülere bakıyorum haftalardır ne oldun sanki bugün de İstanbul özlem, onsuzluk ve gurbetten başka.

BİR ELİNDE BİR MENDİL ÖBÜRÜNDE KUŞ SESLERİ

kalbimi söküp alıyor göğsümden bu şehir çöplerde oynaşan kediler gibi, ölüme gidiyorum söylenen gün nerededir, tufan var mı, ne gündür cemal süreya döner mi geri bir elinde bir mendil, öbüründe kuş sesleri

öğreneli çok oldu gerçi, meleklerin olmazmış erkekleri ne gidene bir yer var oralarda ne gidenler dönecek geri

479

İBRAHİM KARACA(1960 , Pazar/Rize)

Ortaöğrenimini Rize Llsesl’nde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesl’nl bitirdi. Şiirleri 1980’lerden İtiba­ren Yaım, Vaıtk, Tavır gibi dergilerde yayımlandı. 1985'te Akade­mi mtabevl ŞUr B a ^ ödûlû'nü, 1986’da Yeni Tûıkû Şür ödû- lû’nü kazandı. Çeşitli müzik gruplan tarafından şiirleri bestelen­di.

Şiir kitaplan: Külünde Doğan Phoenlks (1993), Ardından (1998), Sokak lOmeıl (1996).

MART ESİNTİSİBir sabah uyandığında O eski fırtına dinmiş olacak Seher yeli sıcakKaranlığın gezindiği sokaklarda kargalar

Son kahvaltıdan kalkmış olacak

DüşüneceksinŞaşıracaksın ortalığın bu kadar sessiz Bu kadar karmaşık olduğuna

Tutup silkeleyeceksin sokaklan Bağırtılar dökülecek yere Temizlik işçileri geçecek yanından Elini vereceksin onlara

Bir sabah uyandığındaGiydiğinde en güzel elbiseniKulağına sevda sözleri fısıldayacak rüzgâr

İşte o zamanMeydanlara sereceğim yüreğimi Ayakların bana getirecek seni...

480

HAKANKARAHAN(1960, İstanbul)

Ortaöğrenimini İstanbul Robert KoleJ’de tamamladıktan son­ra Mlaml Üniversitesi İş İdaresi Bölümü’nü bitirdi. Sabancı top­luluğuna bağlı şirketlerde yöneticilik yaptı. Halen Akyatınm Ge­nel Müdürü olarak çalışıyor.

Şllr kitaplan: Kafamdaki Ses (1998), InUzâr (2000)

ONLAR YANLIŞ BİLİYORPuslu soğuk havadökülen yapraklaren sevdiğim mevsimdi sonbaharartık değilkalbimde hüzünaynada üzgün jmzümbazılan buna birl sebep diyorbenliğim sessizce İnliyorsusuyorumyaptığım birçok şeyinhiçbir amacı yokfotoğraflar çekmecedeanılarım direniyorarkadaşlar nefretlebuna kim sebep diyorrengim seırarmışher gün biraz daha tükeniyorumbilenler bıma o sebep diyorsessizce gülüyorumbu onun suçu hiç değildışarıdaodamdagölgemden başka kimsem yok yaramdagizilce ağlıyorumbir ben gerçeği biliyorumsonbaharm öldürdüğü ruhumve isteyerek atladığım uçurumhepsihepsi benim suçum...

481

TAMER ÖNCÜL(1960 . Lefkoşa)

İlk ve ortaöğrenimini Kıbns’ta tamamladı. 1978’de başladığı İs­tanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesl’nden 1984’te mezun ol­du. Halen Kıbns’ta diş hekimi olarak çalışıyor ve aylık bir derginin yaym kurulu üyeliğini yapıyor.

Şiir kitaplan; Gûnlol Kayıp Btr Çocuk Güncesi (1987), Ştbdlr Dünya (1992), TftUkAşldar Sokağı (1996), Gündüz D ü ^ (1998).

TORBA

Bütün zamanlan toplayacakbir torba dikiyorum tufana kalacak.Su geçirmez kumaşlaryanmaz ipekler anyorum geçmişten.Bataklıklar, buzullar ve savanlar üşüyor karanlık avuçlanmda.Tek hücreli dinazorlar, amipler kafadan bacaklılar, güzel bacaklılar ve solungaçlarına kanat takanlar kapımda.Kuyruklarını düşürmüş iyot gözlü böcekler, nesli tükenmiş nesiller ve çıyanlar ve yılanlar ayaklanmda...Ikaruslar, tarak dişli mamutlar, acı tütün rengi ormanlar ve isli magra duvarları ve fosiller, kilini inkâr eden çanaklar sırtımda...Bir tek insanlar yok bekleşip duran girmek için bu müthiş torbaya...

482

Gevher Nesibe Saghk Eğitim enstitüsü’nden mezun oldu. Saghk Meslek Uselerl’nde öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1991’den itibaren Kı­yı. Kaışı Edd;]tyat, Yml Btçem, kısEUi. İdde. Mavi Portakal gibi dergi­lerde yayımlandı. 1993’te AURızaEltan. 1993'te lOtap Deıgl-sl ve 1998’de Ortıon Murat Anbumu Şür ödOlû’nü kazandı. Halen Adapazan’nda öğretmen.

Şiir kitapları: Kanadı Atlas Kuşlar (1991), Çılgın Su (1993), Ka- pah Gişe Hüzünler (1996), Bir Şdırin Habra Fotograflaımdan (1998), Kiş Günü A?k Evinde (1999).

ADRESİ KÖZ OLANAdoğrudur suskun ve vahşi olduğum sular kabardığında bir hayvan gibi dönüp durduğum, çemberin etrafında

zincirimdir acıtır değdikçe tenimi- sizin acınızı kim nasıl anlarsular çekildiğinde orman kimlere kalır?

kuşlan iyi tammam, doğrudur belki ağaçlan da ama bir kuş ötse bilirim öte uçurumlardabir ağaç bir ağaca uzak kalsa eksilirim ezberimde olmadığı doğrudur adreslerin ama her adres biraz eksiktir ve insan adresinde bulunmaz çoğu zaman

ben burda tenhalardan gelir bana giderim

BENİMLE BÖYLE SEVİŞ EY HAYATeksiliyor zaman, durağım yok yüreğimi çalıp durma ey şiir

asiyim, mülteciyim, evet

ÇİĞDEM SEZER(1960, Trabzon)

483

kendine muhalif dizeyim benimle böyle seviş ey hayat gökyüzüne sığmayan yıldız gözüyüm

İhtilal çocuğuyum, sene dokuz yüz altmış yıldönümü Hiroşima’nm nükleer bir aşkm kambur kızıyım

kısacık ömrümde kaç İntihar ıssız sokaklar uykulanmda düşümde gözleri oyulmuş ağaçlar mültecljrlm, asiyim, şairim un sererim İpine komşunun

benimle böyle seviş ey hayat kendine muhalif dizeyim

VARLIĞA VE YOKLUĞAkısan ne zaman alışır hayata baba?

yağmurun değdiği her yerdi yüzün seni sordum da İrkildi toprak ölümü bildim, büyüdüm çocukluğum mevsimsiz bir leylâk kokusu, içimde bir yelkovan gidişi bir akrep yürün^şüötesi Ij^lk, güzellik... alıştığımız bir yarayı sanp sarmalamak

gecikmiş sözlerin £igırlıgı heybemde bir karanfil, solgun, öyle kedere bulanarak nasıl dökülürse döküldü toprağma sözlerimde

söküp nallaıim atlann koşturmak gibi karanlığın evine öldün, yokluğunda varlığı bildiminsan nasıl alışır içindeki cam kınklanna baba?

484

Öğrenimini çeşitli 11 ve ilçelerde tamamladıktan sonra 1979’da devlet memuru oldu. 1983’te yargılandı ve işine son verilerek tu­tuklandı. Altı ay hapis yattı. Şiirleri 1984’ten itibaren Temmuz, Dönemeç, GölgrOza. Yazıt. Kon. Damar gibi dergilerde yayımlandı. 1989’da İHD ŞBr Ödûlû’nü, 1997 de Damar Dcaglsl Genç Şaüier Emde ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Ertrimmlş Buhışma (1987), Anmmş ve ^^ûmsOz (1994), AynUdar İmgedir (1996), Aşk^gmhğı da BOtr (1998).

KENDİ HALİNDEGece şarkılar söylesin yalnızlığıma gel

ben beklerim güz değmiş olsa daküllerin ve ateşlerin sesinisonra ne zaman kırsam zincirinikendi halinde bir aşkmsalkım saçak yağmurların altmdayundır

“dokunsam ağlayacak gökyüzü dağılacak etim bin parça”

kaçmılmaz yine sesler olacak çatıda haylazm biri olacak sesin sese değdiği yerde unuttuğum çok renkli kuşum yanm kalmış bir sabah başlangıan ve öznesi olduğum

aşkı vmutmak yaşamayı unutmaktır...

AYDIN ŞİMŞEK( 1960, Mecitözü/Çorum)

485

METİN CELAL( 1 9 6 1 , Ankara)

Göztepe Aryamerh Lisesl'nl bitirdi. Yüksek Öğrenimini ODTÜ Petrol Mühendisliği ve İstanbul Üniversitesi Basın ve Yayın Yüksek Okulu’nda tamamladı. İmge, Aynm, Yeıyûztl Rom ıklan, Poeüka, Üç ÇSçek gibi dergilerin yönetiminde bulundu. 1980’lerden itibaren şi­irleri Vaılık. Sanat Olayı, Ohışum. Broy, Sombalıar gibi dergilerde yayımlandı. Şiirin yanısıra denemeler ve kitap taratımlar yazdı.

Şiir kitapları: Adan ölüm (1986), Kendi Kendini Tatmin (1989), Konfbrmlst (1993), Kûçûk Hayat Bağlan (1999).

W HITE LABELdüzenlej^p hayatımısığınırdım vakti olmayanlann ıssızlığınakorkunun kokusu duj^lurduağzıinda sabun tadısanki dilim değmiş tenine

alkol öldürdü hayatın acılanm kimsenin anlamadığı soğuk bir şakajTnışcasma doğdum ikinci derece akraba evliliklerinde hep düşler, düşüşlerle

o nemli ev, sıcak vanilya kokusu muayyen günlerde öpiym ağbi muhabbetleri o dekolte halimiz, mutluluk çubuğu anlar ve ürpermelerim yargısız infazlarmda

gereği yoktu hayatı farketmenin gözünde sıfırdı nominal değerim smadım saatleri saatlerle fosilleştim, katılaştı kimliğim

siyanür! bu muydu hayatm anlamı kaçmağa çalıştığım kimdi kendimden başka

SAHİ, BEN SENİN NEYİNİM?yeşil gözlerinde kınk siyah parçalar nesnelerle arana koyduğun o ürkütücü mesafe

486

varolmayı reddedişindeki soylulukaile sırlanınız, mektup aşklanİnanmak ve anlamak İçin eğitilmiştinseverdin insanlara bakmayıkendin bile fark etmeden çözerdin gizlerinioysa kimsenin kimseden öğrenecek bir şeyi kalmamıştıöyle güzeldin ki korkuyordum adını anmayamelekler kandırdı seni, uyurken omzuna konupdüşlerine sızdım, çeldim aklımsevilmeyi keşfettin, değişti her şey

NE KALDIYSA GERİYE HEPSİ ŞENDENDİRseni harflerde sesinin çmlayışı ile tanıdım tımsı titretirken yüreğimi elimden tutup çekiverdin serin gar avlusuna iki uzak sevgili, sanlamadıkkubbede çmladı “merhaba"larkekeme, korkak, tetikte yalnızlığımızhazırlıksız yakalandığını düşündün bu aşkaaçıverdin gözlerini büyük ve beyazsaldın çiUerini, kınasını saçlannınezildi dişlerinin arasmda günün son sigarasıİçinde ağzmı açsan tüm evi saracak kararsız bir bulutiçinde bir soru; yalnızlık kaç mektupla ödenirterk ettin beni düşlerinin yatağmdageride tarlalar, ormanlar ve bekâret rengi bir beden bırakmıştm düştüm Iztne ezerek çiçekleri bilerek hepsine adlar verdiğinidökülüp dağılıverdi gecenin boğvmtusu burnumda hâlâ kasıkların raksmla çalkalanan memeler uyandım rutubet yorgunluğunagüzelim dedim, bakışlarında gün ışıltısı öksüz, sarhoş, üşümüş dün geceden ne hatırlayacağız ilk söz, ilk dokunuş, İlk öpüş...

487

İstanbul Konservatuvan’nda'öğrenim gördü. Tiyatro oyuncvdu- ğu yaptı. Şiirleri 1980’li yılların sonundan itibaren Gösteri, Şiir Atı, Sondrâhar. Vaılık. Bahçe gibi dergilerde yayımlandı. 1991’de Bdı- çet Necatlga ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları; İlk Gibi Son (1991), Styah Bşjra (1994), Ay İçin KOçûk Ş c ^ (1996), öteU Sahne (1996). Gfil Fdaketleıl (1997), M&be Mdegt (1998).

VE YAPRAKLAR...(Sefilmiş parçalar)

IV.Yaşlandıramaz beni gök ve Flaubert Gövdem sevişir kuşlarla kuş’Kum.

XI.Değiştirmek isterdim yüzümü Yaprak görmez nasılsa.

XIV.Uysaldır atlanm, yürüdüğüm yağmurIslak, aynanm içindeAy.

XVI.Karanlıkta pıhtılaşır şiir Başlarken biter, uzak’Tan.

XX.Unutulmuş dillerden konuşsak. Yazmak Bir cehennem diriliği, susma!- Ama...

XXIII.Her şeyi geçtim sandım’dı Duvarda bü3mrken göl’G.

TURGAY KANTÜRK(1961, İstanbul)

488

XXV.Bir topaçtır döner söz de.Düşünmek çoğaltır, bir başkasına...

XXVIII.Bölünür aşk da. Önemi yok firtmanın Geçip gittim burdan.- Danl...XXX.Benden sonraydım ve sizden önce Çatladı topraık, yazdım’Dı.

GÖLDÜM. DÖNDÜM...Göldüm, döndüm ırmağa; nirmanakaya!Bir uçtan bir uca sürüklenen, bendim o Kaya, gitsem ve düşünmesem benden Sonrayı, benden bana kalan eksik yan.Dağdan dağa uzanan köprüler gibiydim; terk edilmiş! Göldüm, döndüm... de;

Göldüm, döndüm ırmağa; çatallandım! Çatanaydım densiz, deniz masalıydım bir Çocuğtm dilindeki, gecelerdim, ürkerdim.Kara korsanlar gibi bir şarkıdan bir Kayaya tünerdim. Yazlar başka ağlardı, kışlar başka, ben bana benzerdim.Göldüm, döndüm... de;

Gün soldu! Artık açılmaz bu yasak perde.Yasak odalardı; öldüğüm. Karıştığım rüzgâr Kanardı, söğüdüm değerdi suya, döner dolaşırdım; Saçım başım, kördüğüm! Göldüm, döndüm... De; Döndükçe, güldüm. Gördüğüm o esmer rüya.Ben! Yazarken düştüğüm kuyu; nirmanakaya!

Dönüp dönüp bir daha ölmek istiyorum! ölüp ölüp bir daha dönmek istiyorum!İklimim başka Aşka!

489

THINGS’Her şeye geç kaldım biraz, biraz da erken, Uzandım ağaçtaki yemişe: doymadım! Aklım kaldı ısırdığım elmada, yanm,Ve seçtim zamanla oynaşmayı, bu yüzden.

Çok sözden bir şllr seçtim, ah! yoktu şölen. Boşalttım İçini şeylerin, dile geldim.Her şeye geç kaldım biraz, biraz da erken.

Usulca ağardı sakalım, ben şeylerden Geçtim; nedensiz... Sonunda size vardım. Kazdığım kuyulara düştüm de ben: aydıml

Döktüm eteğimdeki taşlan yazarken.Her şeye geç kaldım biraz, da erken

‘OTHERNESS’Çok yazdım, yan ömrüm başka Ben’de geçti. Yorgun düştüm, ok Fırladı yaydan, yaklaştım çok Yok’a, terkedilince öte-aşka!

Uçtu göğümde yanlış-anka.Çorak topraklarda saldım kök.Çok yazdım, yan ömrüm başka!

Saatler zor artık, abluka Altmda kâğıt: yoz patika!Yıkıldı evim, o billur köşk...Yazarsam yırt at, üstümü ört!Çok yazdım, yan ömrüm başka!

490

NAMIK KUYUMCU( 19 6 1 , Ereğli/Konya)

Ortaöğrenimini Konya’da tamamladı. 12 E^ül 1980’de tutıık- lanması nedeniyle yüksek öğrenimini sürdüremedl. Cezaevlerinde altı yıl yattı. Şürlerl 1985 yıhndan İtibaren Yann. Dönemeç, Broy, Variık, Dû^er, O top^ gibi dergilerde yayımlandı. İzmir’de yaşıyor: reklam ve halkla ilişkiler alanında çalışıyor. Güneş gazetesi ve 9 E^- lûl T E in s a ş Şör ödûDerl’nl kazandı.

Şiir kitapları: Talan B t ömrün Ortasmda (1989), BeHd Bir Şar­kı (1991), Bir Şakaym» Dünyada (1996).

ASMİN’LE ATEŞ ÜSTÜNE SÖYLEŞİLERyapraklan okşayan o rüzgâr esmesin artık eşkıya sabahlar bile taşıyamıyor bu jmkü çığlıklarbcizan hiçbir koyağa sığmaz bilirsin kuşlar kanat çırpar da bir türlü uçamaz sözcükler bile erirken utancından yanhş aynalara düşer eksilmiş suretler İşte o zamankiml ölümler bizim de Intihanmızdır

utanç mevsimini üşürken hiç gördün mü Asmin blrllerl eritirken uzun açlıklarda ayazı gülüşler parçalanıyor maskesiz bir baloda yitik yüzleri taşıyor kayan yıldızlar ben göklere kapanıp yıldızlara ağlıyorum durmadan kül yağıyor kan düşüyor ülkeye

yokedişçoğaltırken yash günlerde aczini hükmü yok yağmur tanesinin güneşin suyunve bir bilgenin hükmü yok

491

şair bütün şiirleriyle kendini yakabilir aşkın ve ateşin hükmü var

İçimdeki bütün köprüleri yıktım Asmin kendimden başka kimseye, küskün değilim yüzüm traşsız ve yıkanmıyorum artık bütün s£iatlerl kırdım kapattım bütün radyoları sokaklann adını değiştirdim taşıtlann vanş yerinikalabalık İstasyonlarda gözlerimi raylara bıraktım hiç kimse fark etmediserseri ömürümün üstüne üstüne yürüyor zaman kirişte gerilen bir okmancmıkta ateş gibi şair ve sefil yüreğim

SULAR DÖNER BELKİ BİR GÜN ÇÖL VE KAKTÜS KÜSMESİN DİYE

denize düşen gözyaşları mahcup kirpiklerindeki tuz delilmiş çıghğmısularda saklayan martılardan öğrendim giderkeneskiyen topukların ağrısı nasıl anlatılır nasıl yaşanır yangınken sulardan uzak yeni dolomuşlarm serin ama örtülüdür yüzleri iki Zeiman arası aşka ve inseına tuzak

geçemedim kıyıya kırmadan dümenimisiren kayalıklarmdangöçemedim bir başka kentekendime göçer olmaktanet ve tırnak bir bıçağı çciğınyordubir yerlerimiz kanıyordu hep güle uzanırkengülden vazgeçemiyordukbelki İçimizde kırılmış bir daldı saklanandağlara değmeyen şarkıların aysızlığa adandıayrmtılan görmekten kör olan gövde kendine küssancıyan ruhun şehvet soj^ansıyüzleş karşıtınla

492

hangi sevişmek azaltır yalnızlığın uçurumlarını hangi akrep zehlrlnl akıtmadan geçer gülüşlerden kelebeğe vurgun kaç kişl ömrüne kefil olur bu j^ d en vazgeçilmiştir belki yüreklerin yüzölçümlerinden

sızlayan bir nehir taşar ve içinde biz çiçeklerin sürgününe düşen kuğunun gözlerinde soru olmak varken gidiyorsunuz gidinyine yanlış bir ünlemdesiniz

SU'YA MASALey susuşlarıyla gecikmiş intiharlan ihbarlayan kentmezar soygımculannm ölüm dualanylakirlenmiş gökyüzüyağmura bile yabancı tendekieskiyen alysınslarkalemi çürüten sözıslığmı eskiten rüzgâr

su/kendini yakaırkendtne düşen suretiyleinsan gülüşünü ararkendini unuttuğu zamanın aynasmda

çetrefil aşklann demirden dönemeçlerinde içimizdeld ırmaklar yatağını değiştirir bir yılan derisini bağışlar o ırmağa süslü yalanlar akıp gider taşlara değer/yosunlaşır

hepimizin taşlan vardır o ırmaklarda hepimizin yosunİEin o taşlarda adı belki konulmamıştır sa’ya masal

su’ya masal okunmasm ne olur yoksa yağmur ıslatır

493

TURGAY NAR( 19 6 1 , Van)

Ortaöğrenimini Van’da tamamladı. 1979’da Bursa’ya yerleşe­rek bir bankada çalıştı. Şiirleri 1984’ten itibaren Brcgr, Vaılık, Mfl- Ityet Sanat gibi dergilerde yayımlandı. 1987’de Güneş Gazdiesi’nln, 1989’da Gazete Gazetest'nin genç şairler arasmda düzenlediği ya­rışmalarda birincilik ödülü İle 1990’da Cahit Sıtkı Taranm Şiir ödûlû’nü kazandı. Şiirlerinin yanısıra, tiyatro alanmda başanh bir yazar olarak dikkat çekti.

Şiir kitapları: Hatıra Fotuıafi (1988), Yûz Yapraldı Ateş (1991), Kurgun ve Gölgesi (1995).

ÖLÜM GELİR SAVRULURSüphan Dağı kar ile duman Küsmüş Hıdırmenteş Gölü susmuş Tavşanlar kan işemişti soğuktan

Sırat mı keskindir ayaz mı Kan vurmuş karlar üstüne Kefenlerden beyaz mı Dayı gelmeye erişmaz güman Aşılmaz dağların başı kar ile duman

Dereler kan dolar akar Kan dolar Bendimahi kan akar Ölüm gelir savrulur.Bir o yandan, bir bu yandan vurur Bir de dönüp kanlı gözlerle bakar...

Süphan Dağı dayımdır benim,O yirmi kurşun yemiş de gecelerden Bir hâlâ içinde durur erimeden

YILGILARDA DİRİLEN ŞERVe yüzümü benim yüzüme benzettiler,

sesimi benim sesime, kanh bir mendil gibi açtılar gözlerimi

ölümün atlarda boğulan gölgesine.

494

Bir ırmağın gözlerinde göverslnçEirmıhı güllere geren ellerim,

kanma susayan hançer!

- Bir cenindim kendi rahminde büyüyen, yılgılarda dirilen şer!

İLENÇKaranlık kuyulardan kör yılan köyneginden serin yıl on iki ay canımda bir kelepçeydi gözlerinBekler durur elleri yüzündekansız soğuklara gömük Çaldıranölümün kollan karhsoluğu beterdi sırattansöze gelmez, habersizkanayan kurt yarasıdır derinEller seyrimize durduyatağı haramdır namerdinbok çekerim minnet çekmemit eniğini atmaz bu gündeekmek doğrarlar kanımızaBu dağlann gönlü genişaklın kân değil ölümlere kör bakmakses versem sesim gitmezbir zemheri ki cehennem yavrusuka deyince kan, hü deyince can ister

NEFESİzini izler içinde aradım Gözünü gözler içinde aradım Ağzını ağzım içinde aradım İki can ki bir bedenden uçar Yükümüzü saran kervandır ölüm Alıp götürse geri getirmeye Göçümüzü saran kervandır ölüm Ne ze}rtunam ne de derviş Nefes dudağımda ziyâne

495

özüm deniz cismim divâne Ecel çiçeğiyle bezenmiş

Ataştan üreyen kış gibi Ali’nin evinde düş gibi Kanadı kanayan kuş gibi Bu can tende vlrâne.

OKURKENKendini kendi yoklugımda ara,Ve kendini terk edilmişliğin ıssızlığmda ara.Ve kendini bulur bulmaz terk et ve yeniden ara..AVe Tanrı, mekânmı kaybettive azaba gömüldüve Tann, bilinmeyene seslendi:

- Beni insansız bırakın!B e n i i n s a n s ı z b ı r a k ı n !BVe CibrilTannnın söylemej^ unuttuğu söz’ü İndirirken onu İnsanın rahminde kaybetti,

ve söz hâlâ orada çürüyor...

CVe çarmıh dile geldi. Ya Rab dedineden beni bir İnsana gerdiniz?ve kan sızdıve kamn dili tutulduve kanın kendini alıp götürdüğü görüldü.

ÇYa Rab ellerimi götürdün Ya Rab gözlerimi götürdün Ya Rab dizlerimi götürdün Ya Rab sözlerimi götürdün.Ya Rab bilcümle uzvumu alıp götürdün.

Sonra dönüp kaybolduğum yere baktım gördüm ki bir ben kalmışım

senden boşalan yerde...

496

YILMAZ ODABAŞI(1961, Diyarbakır)

Ortaöğrenimini Diyarbakır Llsesl’nde tamamladı. 1980’de siya­sal nedenlerle tutuklanmca yükseköğrenimini sürdüremedl. 1986- 93 yıllan arasmda Diyarbakır’da birçok gazete, dergi ve ajansm temsilciliğini yaptı. 1994’te Ankara’ya yerleşerek gazeteciliği bırak­tı. Yazdıkları için çok sayıda yargılanma yaşadı, çeşitli cezaevlerin­de yattı. Şiirleri 1980’den itibaren Ohışum. Yeni Olgu, Eddbi^t 81, Sanat Rcdiberl. Yann, Broy, Yeni Dûşûn, Çağdaş TOık Dili. Yazdı Günler, D O ^ , Evrensel Kûltûr, E d d 9 ^ ve EleştM, Vaılık, Gös­teri, Ofa ıia gibi dergilerde yayımlandı. 1987 Temmuz Dergisi Şiir Birincilik Ödülü’nü, 1989 'Tayad Şiir Yarışması İkincilik Ödülü’nü, 1990 Cahit Sıtkı 'Kuana ŞUr ödûlû'nü, 1992 Petnd-lş Sendikası IV. Geleneksel Şiir Yarışması ikincilik Ödülü’nü, 1998 Sabri Ahı- nel ŞUr BblncllJk ödûlû’nü, 1999 Ctatum Murat Anbumu 10. Yıl Şiir Özel Ödülü’nü kazandı. îkl de uluslararası ödülün yanısıra, şi­irleri çeşitli dillere çevrildi, yirmiyi aşkm şiiri bestelendi.

Şiir kitaplan: Siste Kalabalıklar (1985), Yurtsuz Şilıier (1987), lallan İkUml (1987), Aym Gögûn (1988), Feride (1990), Her Omûr Kendi Gençliğinden Vurulur (1992), CdıennemBflett(1995). A^BizeKûstû (1997), Hayat GûlKbkuhı Bir Sağanakme (İlk beş kitabmdan seçmeler, 1997), Çahnmış Bir M ahşeri^ Ahvâl (1999),

Tek Kişiliktir (Seçilmiş nesir şiirler, 1999), Kalbimde Hazan (Kaset/Kendi sesinden seçilmiş şiirler), Hayat (2000).

DİYET VE ÖZET-Av. Medet Serhat'ın anısına-

ömrümüz derin sulann özetidirâşıktıryabandırasidirömrümüz bukağısı kilitli esaretin sesidirtekindir:çünkü tekildir

497

ve kapılanmızuctn devriyelerin nöbetleridir ruhlanmızdakl devrilmelerin metnidir yammız yöremiz kuş iskeletleridir

ömrümüz dolaşır o diyar bu yâr memleketi nereıâldlr? ömrümüz,biz ölünce geride kalan giysilerin nesidir?

ömrümüz asmalann dayısı, şarabm testisidir ömrümüz efkârm gergefi, sevginin kardeşidir

ömrümüz sulann derin sulann özetidir...

BİR NEHRİN TÜKENİŞİhasretin kançanagı gözlerinde oturuyorsun seni soruyoruın hiçbir şey bilmiyorsun

hep bir çağlayan gibi senin sevdana aktım sen ise sularım kaçıran bir nehir gibi uzaktın

tükenişi bir aşkm bir nehrin tükenişine benzer ne deniz olabildin ne nehir kalabildin!

kendin ol kendin olsen buysan başkası ol!

buysan kederden öleceğim başkası olursan de kimi seveceğim?

/ne diyarbakır anladı beni ne de sen oysa ne çok sevdim ikinizi de bir bilsen.../

498

(sensizlikle flört etmeyi sen değil, sensizlik bilir...)

korkma, Scina aşkı öğretmeyen kendininellerinden tut!çok agnmış kendinin, siyahve ayaz kendininhep avuttuğum düşler için bana bir gül ver..*

bak, palandöken dağlarında karlar erimiş teknelerle kol kola bir bahar sulara inmiş dağlar için, sular için bana bir gül ver bir gül ver söküldüğüm günler için

-ve önce kendinin ellerinden tutl-

KENDİNE BENİM İÇİN BİR GÜL VER

kendimin ellerinden tutunca içimden nehirler gibi akmak geliyor yollara çıkmak, yolculuklara bakmak geliyor geberesiye İçip salaş meyhanelerde buralardan böyle ceketsiz kaçmak geliyor

tutımca kendimin ellerinden pusulasız gemilerde yatmak yaşh ve şefkatli bir azizenin koynunda sabaha dek kıpırtısız susmak geliyor

sevgilim, İyi insan, tutunca ellerimden ömrümün İçinden akmak geliyor...

(sessizlik sensizliği ezbere bilir sensizlik her şeyi bilir...)

korkma sema aşkı öğretmeyen kendinin ellerinden tut!sonra sana aşkı öğretmeyen kendimin ellerinden...

bak, yıllanm sınlsıklam/yağmurlar giymiş günlerin avlusuna yeni yeni çocuklar inmiş

499

dağlar İçin, sular İçin bana bir gül ver avuttuğum düşler İçin bana bir gül bir gülpusulasız gemiler, sökülmüş günler İçin...

(ben bütün yeşlDerlml inatçı ayazlara çaldırdım sen kendinin elleirinden tut ve k e n d i n e b e n i m İ ç in b i r gü l ver .*

kendinebirgül{ü)ver...

ŞEHVETİN TÜRKÜSÜ VUSLATA KALSINIheyhatyenidenıskaladmvuslatı!

şimdi eyersiz atlar gibi özgür ve lanetli bir keder gibi uzakyağmurda...

çok dost olmasançok olmazdı düşmanların da

çok galip gelmek istemesenkim bilir, böyle çok yenilmeyecektin

çok gülmesen belki bir zaman böyle öç almazdı hayat ağlamazdın çok...

çok sevmesen çok özlemezdin çok görmesen, bilmezdin çok bilmesen

500

çok acıtmazdı hayat

çok gitmesen yollaraupuzun yollaraböyle çok olmazdı dönüşün

bana öyle uzak durmasan sana böyle yakm olmazdım yanmasam külkalmazdım...

şehvetin türküsü vuslata kalsınl

IIuçurumlar eskisin, bıraki ve şehvetin türküsü vuslata kalsm ki bu başıbozuk uğultuda maglüp sesim sesine varsınseni bana uzak kılan bu ıssız ve derin uçurumlar uçurumlar utansm!

IIIama diner şehvetve bir gün aşınır vuslat dabir okyanusa baka baka kalınz palamarlardakalırız... kusrtularda... sanki bir yalnız karmcakararmca kalırız solgun güz bahçelerine aşklar vannca

ey kınk dal parçalan uzakysıgmurda

şehvetin türküsü vuslata kalır ve yiterve her hikâye biter herkes yangmmdan külüne döner ve bir İhanettir ten bedende çekip gider... çekip gider...

sonra kınk dal parçalan uzakyağmurda bize benzerler...

501

IVhıçkınklannku}^uluklarasevincinkahrınadönüşünyıllara kurban!kalbinkabrinedostluğunpusularayenilginumuda kurban!

özlemimözlemine kurban yâr yangımm şimdi ben

/ y a ng ı n ı m , b i r k i b r i t çöpüne kurban !/

İHTARbir ömür düştü payıma tufan!çıldırmak için...

düşler besledim güpegündüz dövüşmek İçinuçurumlar besledim düşmek için!

(artık bulduğun her sevgi kıntısma sımsıkı ke­netlen, bırakma sakın, gitmesin: büyüdün artık i}^ ört günlerinin üstünü üşütmesin...)

KİM/SE/SİZ

kimsin?kim karşılar bir kente kim ugurİEir bir aşka seni?

karşılave uğurla kendini...

502

ZAFER ŞENOCAK( 1 9 6 1 , Ankara)

1971'den beri Almanya’da yaşıyor. Alman dili ve edebiyatı, po­litika ve felsefe eğitimi gördü. 1979’dan beri Almanca şiirler, öykü­ler, romanlar, denemeler yayımlıyor. Çeşitli Alman gazetelerine makaleler ve yorumlar yazıyor.

Şiir kitaplan: Elektrisches Blau (1983), Vokauf der Maıgms- Ummungen am Maikt (1983), Flammentropfen (1985), Rttual der Jugend (1987), Gençlik ^^loteıl (1994), Das Senkrechte Meer (1991), FamgdıanstaMgn (1994), Taşa ve Kemiğe YazıMır (2000).

MAVİ DEFTER

sadece gözleri anımsıyorum biraz mavi bir deftere kaydettim seni sonsuza dek yitirdiğim bir defter sadece gözleri anımsıyorum biraz

o vakitten daha erken bir zaman seni düşünüyorum bu saatte terkedilmiş bir eve kapanıyor ve unutuyorum evin olduğu ülkeyi

saat kaçkimdir kapınm önünde duran ve ardma bakmak için kapımı ayna diye kullanan

acısızlığıma şaşıyorum duygular için hiçbir neden yok artık ne de üzerinde bir evin durduğu ve

insanların geçip gittiği bir zemine ait duygu

sadece gözleri anımsıyorum biraz mavi miydiler yoksa sonsuza dek yitirdiğim defter miydi sadece sararmış imlerle dolu

503

sadece gözleri anımsıyorum biraz terkedilmiş bu evde yitik zemin beden öylesine hafif durulmadan önce ne isimleri gereksinir eırtık ne de mavi

deflerini

GÖRÜNMEYEN

bize ulaşan yollar da kısalıyor artık saydam neredeyse güneşin altmdaki duvar orada bir kadm yaslamyor kapıya güzelliği görünmezliginde

yarım kalmışlığıyla her şey ilk adımımızı bekliyor kımıldamıyoruz yerimizden ellerimizi geri çekerek

ujoımaz insaneğer uyanmak istemezse bir düştenbir zaman yaslanır kapıyave düşer peşine hiç yazılmamış bir dilin

504

ZEYNEP UZUNBAY( 19 6 1 . Gem erek/Sivas)

tik ve Ortaöğrenimini Ka5reerl’de tamamladı. Ankara Gazi Eği­tim Fakültesi Türk DÜi ve Eklebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Halen İz­mir’de Tüıkçe öğretmenliği yapıyor. Şiirleri 1992’den itibaren Bl- çem. Pencoe. Damar. Vaılık gibi deııgilerde yayımlandı. 1995’te Çankaya Bded^resl ve Damar Delgisi ŞOr OçOncûlûk ÖdOlû’nü. 1998'de Otbon Murat Anbumu ŞUr ödOia’nü kazandı.

Şiir kitapları: Sabahçı Su lordan (1995), Yaşamaşk (1998).

RENGİNİ ALDATAN BEYAZ

rengini aldatan bir be}razla yakaladım seni demek sen de katıldm bulut olscim yagmasam korosu’na sonrası zorba bir ayaz, inanamadım kaldı mı şimdi şarabımız

ödenmemiş bahar borçlarım utanır kirpikleri bir magma sabrı öğrenir canlsırda öle öle bitirirler ölümü

açıp yeniden okudum: derinim veırmış çekilecek yokmuş köşem dünyalıymışım kendi yörüngemde ve insanı dönen çün 8işkı bümişim çizdim altım

meltemi olur mu kör koyaklarm acı tortulardan şiir yontabilir mi elleri var mı rengini aldatan beyazm

505

ISLAK

kınidım yağmur öptüm sürgün oldum kalbime

açamayan aşklar için soyundum kat kat deli seviştim gezgin oldum alfabeye

daha nereyedüşüm benim nereyevanp dayandımduygunun kızıl teninerüzgâr bile dokunsa ıslağım şimdi

OYUN

çiçeğinim, küçüğün, kmah saçlarımda uzar mı aşkm tel tel göz kırpmamaca oynuyorum güneşle arasmdayım sıcak buğulu bacaklannın

çok değiştim kirli sanyım yazmaca yanmaca oynuyor büyüyorum yolu kesilen karınca telaşımdan tanırsın beni saçlarımı sandığında uyuttuğun gün enseme düşen gözyaşmdan kürek kemiğimden kalçama doğru

ayak izlerimizi kapatmaca oynuyor kar sivri dişli bir kara tarakla savruluyor sessizliğim portakal kabuklan yapıştırajam alnına ağnn diner belki uyursun

gittiğin günyeşil, kakmasız bir sandıkta korkuyla uyanacak saçlarım

506

MECİT ÜNAL( 19 6 1 , Sivas)

1980’de tutuklanması nedeniyle öğrenimini yanm bıraktı. 1988’de İdama mahkûm edildiyse de, 1991’de İnfaz yasasmdan yararlanarak salıverildi. Şiirleri, mahkûmiyeti döneminde çeşitli dergilerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra, röportaj ve denemele­riyle de dikkat çekti. Bir şiir kitabı Almanca'ya çevrildi. Halen İs­tanbul’da gazetecilik yapıyor.

Şiir kitapları: Seslıü Sesünln Yanına Koy (1989), Rcqutexn- Zam andıy Sessidik Saaü (1991).

EVET AŞKA

gecenin yan vakti uyanırsm radyoda yüzyıllık bir şarkı çalar bir vapur kalkar tam bu saatlerde aklına takılıp kalır sesi balkondaki saksıya dokunur ay ürperir yüreğinde menekşe

o arabalıkçılar ağ salıyorduruyuklayan sularabiri ölüyordur belkisessizce bakarak ayabiri uzun yolculuklara hazırlamyordurküçük bir valizle içinde birkaç Idtapbelki de yağmur yağacaktırbakseına bulutlar salkım saçak

yağmur deyince biliyorum yürümek geçer akimdan çıkarıp çoraplarını ayakkabılarını omzuna atarak aykın yollara sapmadan

ama her yolun aykın bir yanı var yaşamda ve bütün yollan dünyamn aynı alana çıkar, aşka!

507

hadi bütün şarkılan al yanınaçiçekleri öpkuşlara İ3 1kler dilemeydan saatinin altındaışıktan sırılsıklam bir vapvır düdüğüiskele verilmeden atmış kendini kıyıyakentin bütün polisleri ardmda.

YİTİRME

biliyor musunİçerde geceleri yıldızlara bakardım gözlerimi kapatıp bir yıldız tutardım sana sen yoktundünyanm yansı yoktu,

şimdi var...

peki yıldızlar nereye gitti.

508

SUNAYAKIN(19 6 2 , Trabzon)

Ortaöğrenimini 1980'de Koşuyolu Usesl’nde tamamladıktan sonra 1985’te Istanbvü Üniversitesi FlzÜd Coğrafya Bölümü'nü bi­tirdi. Arkadaşlarıyla birlikte Yeni Yeynak (1989), (Smaz (1990) der­gilerini çıkardı. Yeni Olgu. MoıİDOpOk. M ID ^ Sanat, Varlık, Adam Sanat, öküz gibi dergilerde yayımlanan şiirleriyle dikkat çekti. Şi­ir konıılu Tv programlan yaptı. 1987’de HaM KocagOz ^ ödû- Hi’nü, 1990’da Orhan Murat Anbumu ŞUr ödOlû’nü kazandı. Şiir­lerinin yamsıra, deneme, roman türlerinde yapıtları da yayınlandı.

Şiir kitaplan: MakUrr (1989), Antik Acılar (1991), Kaza SCksû(1993), 62 Tayfam (1989).

ŞEMSİYETozlu bir şemsiye durur çatı katmdaki odanm kuytu bir köşesinde kumaşındaki eski yağmurların hüzünlü kokusuylaAmmsar mısm bilmem yağmurun bardaktan boşanırcasına yağdığı o günü hani şemsiyeyi iyice çekip başımıza dudaManmla hesaplamıştım yüz ölçümünüNicedir sokağa çıkarmıyorum şemsiyeyikorkuyorum çünkü kapısı açık kafesinden uçan bir kanarya gibi beni IMnci kez terk etmendenYanıt alamıyacağımı bilsem de yanma gidipsorarım her gün şemsiyeyealtında elelenasıl görünürdük diye

509

ANTİKACILAR

Geçim parası İçin nice yaşlının eski İstanbul evlerinden getirdiği eşyalar üstüne kâr koyulup satılıyor antik acılar çarşısında

SÜNGÜ

Kardeş payı yapmak için mi uzattm süngünü elimdeki elmaya

KAFATASI

Yurdundan çok uzaklarda ölen bir askerin kafatası kendisini bulan çocuklarm ellerinde hiç bilmediği o3omlara alet oluyor

tkinci defal

AYRILIK

İki rayı gibiyiz bir tren yolunun yakın olması nejri değiştirir son istasyonun

510

NOKTALI VİRGÜL

Virgülhiç susmayan bir davulun tokmağı çagınr kelimeleri kâğıtlardaki düğüne

Noktatepeden inme sonradan görme son veriryazırun özgürlüğüne

Biraraya geldiklerinde hemen çıkar üste acımasız nokta virgül ise gariban boynu bükük ezilir altta

BECERİKSİZ

Kabuğunu koparmadan ne bir elmayı soyabildim ne de İyileştirebildim bir yaramı ama karşıma çıkmca kızmadım hiç elma kurduna bendim çünkü bıçağı saplayan onun yurduna

Şair diyorlar benim için bilmiyorum oysa her şiire konmalı mı uyak her yere nedense konamıyor tayyare hay dilimian türkçe soksun: uçak

Kaptan olmak isterdim aynanın kzırşısmda eski bir sinema yıldızı gibi ağlayan

511

İstanbul'un haüannda bir firça hafifliğiyle gidip gelen vapurlara

Eskimo bir şair dokunuyor omuzumave Kız Kulesi’ni göstererekbırak artık diyor üzülm ^yedi tepeli bu şehirdeşiir okunacak tek yerelbette denizin ortasmdakişu küçük buz dağı

Terzi olsa da babam sökük dikmesini beceremem beni yakuzca sen anlarsm; iğnenin deliğinden geçsin diye ipliklerinbir anlık ıslatıldıgı dudaklara takılıp kalan aımem

NE YAPIP NE EDİP"Kurbağalara bakmaktan geliyorum, dedi Yakup"

Edip Cansever

Çocuklarm uyumasını bekleyen sevişmelerbaşlarken yatak odalanndabir gramofonımkınk iğnesi gibi yürüyorumsokaklann siyah taşlarında

FajTtonlar geçmiyor önümden artıkson sürücününelindeki kırbaçmazoşist bir müşteri içinsexshop’ım vitrinindesatılık

Ansızın bastınyor yağmur işte buna çok seviniyorum belki debakkaldan dönen çocuğun balkondaki çamaşırları

512

toplama telaşındaki annesine paranın üstünü unutturur

Ne yapıp ne edip buldum sonunda İçinde kurbagalarm jöizdüğü o küçük gölüama kimsecik yok ortalıkta ne yakup ne edip...

SANA YAKIN

Bir destim sıcakligma öylesineyaslamak istiyorum ki başımı ya omuzunu uzat sevgilim ya da telleri kopuk bir kemam

Kanadmm altına sıgmacakbir kuş arayaneskimiş saçak gibiyim sensizya da bütün balinedannmkıyıya vurupintihar ettiğibir deniz

Bir hitit çanagıjom toprağa gömülü ve senilk kazısmı yapan bir arkeolog ürkekliğiyle ellerinin araşma al beni

tek dileğimdir çünkü benim sana yakm bir sımay akm

513

Ortaöğrenimini Gebze’de tamamladıktan sonra Hacettepe Üniversitesi Kimya Bölümü’nü ve İstanbul Üniversitesi işletme iktisadı Enstltüsü’nü bitirdi. Şiirleri Sanat Olayı, Mllltyet Sanat, Vaılık gibi pek çok dergide yayımlandı. 1998’de DÜ Demeği Ömer Asım Akspy ödûlû’nû kazandı.

Şllr kitapları: Sansürttûrme Şair Abû (1991), Pepetye (1992), Baba Bana Bağırma (1994), ve Kt^rukltorıldız (1997), Seç­me ŞUıler (1998).

SEN VARSIN YETİYORSUN PALYAÇO OLMAYAyeri geldi söylüyorum kan grubum A Özlem pozitif doktorlar hemşireler şaşırmasm sivrisinekler şaşırmasmben hayatta bir kez şaşırdım günümü, seninle uyanınca İlkdüşlerimi dağa kaldırdın, kanıma İşledin, yangın çıkardınn’apalım senin huyun da böyleonca bok çuvalının yanında ipek böceği olmakilkyardım çantası olmak, dalgakıran olmaksenden önce turnayı gözünden vurmak kim kıvırcık saçsokağı kimben konserve kutularıyla, kuru ekmekle, bozuk paralarla bü3Tüdümbüyüdüm adam olmadım ben oldumİyi kİ ben olmuşum yahu aferin banaçok şeyde gözüm yok, kalabalık öpüyorsun yetiyorilk öpüşmemizde yoksulduk, birkaç kişiydiksenbenelimizde birer külah dondurmaçekingenliği de ekle virgülden sonra, küpelerini detopu topu bu kadardıkşimdi azdık mı, hoppa şina-şina-nay şina-nay-nay

şina-nay yavrum şina-nay-nay sonra mavi dönemi Picasso’nun bir cigara içimi

AKGÜN AKOVA(1962, Trabzon)

514

sabahçı kahveleri sonra dut ağaçlanonlarda gözüm yok, beni anlıyorsun yetiyor

bir takım elbise gibi bakmama peşindeyiz dünyaya ütülü pantolon, temiz gömlek, ceket, kravat toplamı olcirak kurallar, yasaklar, çelişkiler toplamı olarak yaşamama peşindeyizyeri geldi söylüyorumçok şeyde gözüm yok, sen varsm yetiyorsun palyaço olmayaelimizden geleni yapalım güzelim, bütün insanlar gülsünAfrikalı çocuklar, hamallar, kötü kadmlarhapistekilerüzgün yüzlüler gülsün

yeri gelmişkenpalyaçolara en içten selamlar sevgiler

KAÇIK OTURUMyann da kütüphanedeyim, aynı sandalyede dünyam tepetaklak kelaynak kuşu beynim Yedikule zindanında Genç Osman kitap aralarındakurutulmuş kadınlar aramak yarınki işimama biliyorum zurnada peşrev olmaz ne çıkarsa bahtımasonra bi bıçak moda dergilerinebi bıçak “Dinler Tarihi"nebi bıçak “Ekonominin Temelleri”ne

yolun düşer de buralara uğrarsan bu şiiri yanma alma neme lazımelim bıçağa alışmış olur falan

AŞK VE KUYRUKLUYILDIZgittiğim bütün hekimler aynı şeyleri söylediler

söz birliği etmişçesine “aşk hastalığıdır bunım adı ve çok sarsar insanı bu yaştan sonra” oysa ne yalan söyliyeyim,

ben yalnızca

515

bir kuyrukluyıldızaçarptığımı sanmıştımyaşamın çıkmaz sokaklarmda j^rürkenyüreğim bir patlamayla aydmlanmca

SEVDİĞİM KADIN ADLARI GİBİ / lO İREM

bana şöyle bir bak dlyorsvm alıa gözüyle, tepeden tırnağa yeni dalınmış uyku gibi bak çobanlann söndürmejrl unuttuğu dağ ateşi kaleden kaleye uçurulan ak güvercin rüzgâra emanet edilen fısıltı gibi yazdan kalma bir gün gibi bak bana

bana şöyle bir bak diyorsunposta kutusuna gece yansı bırakılan bir mektup gibi kızagmdan ka}np bitmeden denize inen bir tekne gökyüzünün denizyıldızlanyla dolduğunu gören

bir dalgıç gibi bak akşam Itınimaya başlarken içimde dağılan bir ilkokulım zili gibi bak bana

bana şöyle bir bak diyorsun bir ışın demetine sarılır gibi bak unuttuğum ve istesem de

yüzlerini bir türlü anımsayamadığım çocukluk arkadaşlarım gibi

kahve fincanına damlayan gözyaşı kara düşen kan damlası gibidiyorsun kİ -evet, mavi gözlerinden bile ürpertici bu­lanından çıkanlan bir hançer gibi bak bana

bana şöyle bir bak diyorsun yaşama sevincini sana ben veriyormuşum gibi sevgilin olmasam da sevgilinmişim gibi bak kumsalda bırakılan ayak izi kanadın üzerine değen bulut gibi kayalıklara sürüklenen bir gemiye

yanıp sönen deniz feneri gibi bak bana

516

çünkü unutmamanın eşiğidir ve cimmsamanın kapısıdır bakmak sevgili İrembunun İçin bile kibrit çakılabllr

okyanusun kıyısında karanlıkta bir kedi gözü gibi pençeleriyle dolaşırken aşk

CAZ ÇİÇEĞİbilinmez, belki son öpüşümdür bu senibir kadına bir nehri son ekleyişimbilinmez, bahçene ektiğim son çiçek hırsızıdır bubomba konmuş tren Istasyonlarmaarzımun titreyen yollarınason adım atışım, belki bu da bilinmez

bilinmez, baharın ensesine bir kuşunİlk kurşun sıkışıdır bu

bir kedinin yağmurda ilk yıkanışı bir kadını merdivene İlk benzetişim, sen gidiyorken arka sokak otellerine illt rastlayışı bir saraym güzelliğin aynalan tehdit ediyor sevgilim hüzünü unutuşun bu gece, belki sözü edilmez bilinmez, belki yanıbaşımdadır o kaygan sevdan bu şiir kuştüyü elini İlk özleyişimdir senin

(sanki ilk şendin bu kanayan alnıma duran çarpışan gemilere adını verdiğim ilk şendin ardmdan kınk camlara çizdiğim bir Piaf şarkısı geçerken parmak ucumdan anladım ki ilk şendin

caz çiçeğim, nasıl deniriçimde çatal mısın bıçak misin bilinmez)

517

HÜSEYİN ALEMDAR(1962, Trabzon)

Ortaöğrenimini Araklı’da tamamladı. Mimar Sinan Üniversitesi Fotoğraf Bölümü’ndejd öğrenimini yanm bıraktı. Reklam ajansla­rında çalıştı. Başta yönetmen yardımcılığı olmak üzere sinemanm çeşitli alanlarmda çalıştı. Orhon Murat Anbumu ÖdüUerl’nln ve Hera ŞUr Kltaphğı’nm kurucusudur. Şiirleri 1983 yümdan itibaren Oluşum, MIDtyet Sanat, Vaılık, Bn^, Gösteri, öküz gibi dergilerde yayımlandı. 1985’te Akademi Kitabevi Şiir Başan ödCÜû’nü, 1990’da Yunus Nadi Ödülleri kapsaımnda bir kez verilen Cemal Sûreya ^Ir ödûlü’nü kazandı.

Şiir kitapları: Tc^dammş Sevgi ölüleri (1986), Gecede Gülümse­me (1987), Aşk ve Prdûdka: (1993), Ten Kitabı (1998), Hüzün Kita- hı (1999).

YIKIMAnnem annemyüzünün kırlanna çağır beniher acıyı denedim bu kentte, her acıyıgirdiğim her sokakta buluştum hüznümlenhtımlara astım kanlı resmimi

kendi ellerimle sokaklara tükürmeye başladım ciğerlerimi

Annem annemgöğsünün uçurumlarına çağır beni kimselere söyleme - ben yorgun ve yaralı - sokaklarda bırakıyorum çiçekleri ve acıyı ah acıyı ve çiçekleri artık taşıyamam beni tartan bu yüreği

Annem annemdenizlerin kasırgası yanaşmak üzere ayaklanma kanlı denizlerin!

518

AZ YALAN AZ KIŞ GÜNEŞİAhmet Erhan ile küçük İskender’e : her zaman!

Hiçbir şeyim yok her şeyimi düşürdümdüşürdüm eğri Ş’sini ince F’sini filmimindüşürdüm kadmlanmm uzun güzel U’lannıbir bir düşürdüm kâğıttan harflerini hayaümmİçim mor mor kanıyor şimdijilet tadında derinlemesine sessizceşiirim de şarkım da yalamm da bu yaTarkan ile Candan Erçetin ki en yakm İki arkadaşımdilimde gencöImeMerin kış güneşi yalanıdetone bir yalnızlıkla nihilizme gidiyorumSitemim yok içimde saklcinan suflöre şehirler kirliydi yalan dolandı yüzler ben hep zariftim oysa buruşuk hatalar toplamıydı hayat blrllerl beni hep yanlış konuştuBırakm bu şarkı TVlerde dönsün hiç değilse ben renksiz bir çocuk gibi kendimde kalayım dostlanmın hepsi zaten çok uzaklarda İstanbul eroinbeyaz Ankara yarasakara!

MANDOLİN HÜZNÜŞehre tenha sesimi üfledim bu sabah yüzümde başlayan gün donuğu bir şiirle ilkokul çocuğu duruluğundaduran bir gül imgesiyim şimdiakşamm kınlan aynasındasahi, ağzı kuş dolu bir çocukmandolin mİ İstemişti bendenyüzümün bükülmüş göğüne çekildiğimiçimin üşümüş denizlerine döküldüğüm o anheyy çocuk, çocuk kalbimanne şeflcati tadında bekle biraz dahaher çocuğa bir mandolin düşer belki çok yakmdaİçim ki mandolin hüznü bir şiirdir artıkümaklannı yiyen bir çocuk dalgınlığmdadüşmüş balerin beyazlığmda İçinden ağlayan

519

SİNEFLUZaman geçmiyor kadınım ben geçiyorum

kaçıyorum eski fotografbrtbn Suat Taşer

Sanki unutulmuş kar sesi her şey günler birer dûşleke hayatın defterinde çevirdikçe hatıralar Cahit Sıtkı aşklar yenik gül kokusu ah, gidememe gannda herkes kendinin meçhulü- Anne dur, yüzüm sen yüzüm gltgln ye mahcup

işte kendime durdum siyah/beyaz bir resimde durma yerim camrüya Üç Arkadaş durma yerlerim ur ur Mıdıterem Nur

:kalbimin derin kesiğinde melodram Igne delikleri!

ARZUUU* OKAY

dudaklarım geziniyor gecenin agzmdagüzel ırmak çürüğü pastel bir günâhlabeyaz masum ve ıslakdolunay lekeleri içinde tenimkasımlanm aşk eziği bir grilikle kirli sankidudaklanm ki tüyden öpüş valsisen eyjezabel gibimçocukmuşum gibim geliyorum senledüşümeakşamımagecemeöptürüyorum senihayatım ruj imgesi sinema hazzı şimdi geçmişime sarkan flü gençliğini seyrediyorum gece kİ mağdur bir dokunuş izi çocukluğum gülhatml suskunu elhamra sineması usulca öpüyorum bembeyaz nilüferlerimi yüzün ki ne kadar da şllr- kalbim n’apsm!

* “ İstanbul’da kadınlar uzun boylu U gibi güzel." (Ilhan Berk)

520

1987’den itibaren çeşitli dergilerde şiirleri yaymlamyor. “Mozaik” adlı kültür-sanat dergisinin de yayın yönetmenliğini yaptı ve daha çok şarkı sözleriyle tanındı.

Şiir kitapları: Şa&gı lOıktlfaDaıılş Ufuldar (1990), Oûlvatan (1991), Ölû Sûıgûn ve Dersim (1994), Hüzündür Aşk (1996), Yüre­ğim Smanmışbr (1997), ŞaMer Elken (2000).

İKİNCİ KARANFİLGeçti güneşli iklünler ve dilimden önce aadı gülüşlerim Bu meraklar benim değildi kİ yansı senden geldi Oluru olmuyorsa doğrusu da olmuyor(muş) İsteklerin Ceplerim avcumda saklı geziniyorum bu yüzden Belli ki kötüye gidiyor her şeyŞiir yazdığım kalemler de birer birer kınlıyor elimde

Şimdi uzcik ve hazan bir mevsim üşüyor içimde Rüzgân boran gibi sancı oluyor kollanm Ne yana dönsem şaşkmiıgım benimle Pusulasız yönelişler hep beni bekliyor Ne yana koşsam vuruluyor adımlanm

Kokundan uzaklara veriyorum yaz günlerimi Korkulanmı peşime düşürüyorum/gönlümü zor sevdalara Sonrası leş gibi çamur oluyor beklediğim geçitler Mazlumu ben olmak içindir belki de kendime düşmanlığım Bir izahı olmalı oysa bu keşmekeş belalann Her vakit serseri telaşlan senin İçin taşıyorum Ama hep kara bulutlar dönüyor başımsıra Doğrular adına o kahrolası kurallar oluyor Ve ardımsıra yüzyıllık kaçaklığım

Bir acemi dünyalıyımAnla beni ZülâlBir türlü ustalaşamadım

AHMET CAN AKYOL(1962, Tunceli)

521

İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nü bitirdi. Şiirleri 1986’dan İtibaren Sombahar, Variık gibi dergilerde yaymfüandı. Şiirin yanısıra, hikayeler yazdı, resim sergileri açtı.

Şllr kitaplan: EKkora Efendileri (1989), YeşU Alev (1991), Dünya Bana Aymamı Anlatarak (1995), Çlçdk: Dünyalar (1996).

SAMİBAYDAR(1962, Merzifon)

AŞK

Ben, kaplumbagalarm çıldırmasmda İşe yaramaz kanıtlarm sahibiyim.Günlerce bir deniz kıyısında 3rürüdüm bilmiyordum yüreğime bir gün anımsanan İnsan gücü saklanacak.Hiç belirtmeyecek bunu tanrı zaman mutluluk verecek yaşam İki dakika İçinde anlamadığım şeyleri yok edecek.Ve sen bir yaprak gibi joımuşayacaksm benim sustuğum yerde.Ve odaları olanların ürküşüyle karanlıktan kopacaklar yürekler.Sanki kısa bir zamandır seni bekleyen bir bira gibi köpük içinde.Bir mutluluk daha unutuyor o eski dili sevgilim eski rüyalara bakarak.Ve dinliyor şimdi sözümüzühep peşimizden izimizi sürmüş bir gelecek.O da çiçeklere terkedlldiği zaman bozulmasın dostluğumuz kötü davranan rüya olsa bile

522

DÜNYA İNANCIayla aramızda bu görünen denizkısa dağlar yokbaşka bir uzaklık varonun aysarlıgında varmaddeye dönüşmüşyamma dek gelen engebeye bakkuş uçumu dedikleri uzaklığa bak-

eger kıvnmlardan çatlamadıysa başımm altindaki yastık ayışıgından kurumadıysa gitarım kabımdaki sütü İçmedlyse aslan

kalbim her renkte çizgiyle almıştır bu gece kamma ayışıgmı burda düş görmediğime inan aslan seni bekledi-

bir güneş dönüyor sana senin bir düşün olsun, bunu al!

523

VURAL BAHADIR SAYRIL(19 6 2 , Manisa)

Mimar Sinan Üniversitesi Temel Sanat ve Bilimler Fakültesi’ni bi­tirdi. 1984’ten lübaren şiirleriyİe Yann. ÇSçds. YöndBşlar. ŞUr Ah. Gfistol. Sanat Çevrasi. Sombahar, DOşler, Ka^ıar gibi delgilerde gö­ründü. Arkadaşlanyla'blıilkteŞlIrAtıYayıııalık’ı kurdu. 1986’daEiı- ka Bilim ve Sanat Ödülleri Yanşmasında şiir dalında mansiyon, 1992'de Bdıçet NecatigU Şiir ödûUI’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Mdek Geçti (1992), Şer Cisimler (2000).

MARE SERANİTATİSEtinde, agır metal taşıyan kör balıkgibi geçiyorum sessizce sularmızdan. Kamaşıyor,dünyanm kadim yaralarmdaki yırtık. Somzaman akmtılan... Fosilleşenarzular...

Ah bütün kalplerin atışındaki o dağınıklık

Kujoı, geceyi kustu. İri yapraklar altından, sabaha kadar bahçede yıldız topladık. Ellerimiz kanadı. Ve koptu, ruhu hâtıraya bağlayan aşinâlık. Ay... buruştu saflığımızdcm.

Rüzgârm İyi huylu arkadaşlığı. Ödünç tüyler bulduk ormanda. Kör bedık bir İmâ, gibi geçerken aramızdan, hepimiz birbirimizi bağışladık.

Hem ne olabilirdi ki Ötekl’nin tenhasmda? erken her dilde ajoıı kıstınimışlık.

Ah bütün kalplerin atışmdaki o dagmıklıkl ...Ah bütün kalplerin atışmdaki o dağmıklık!

SAHİL- Canan İçin -

Çeksem kopuverecekti oysa dalgmiığm lehimi. Sen, akşam

524

saatlerine akan manolya. Yokluk hissi.

Köklerden dallara, kâinatın geri çekilişi.

Bak, elbisemin içinde yalnız ruhum var... Ateş ve altm damlar göğün oluklarından şimdi çocuğa.

Çılgm ötekil Kimse değil artık kimsenin sahili buralardal

Yaz seyreldi. Kelimeleri hercai melekler olan yaz. Kumsalda köpükler prensesi görünmedi bir daha.

Bizse hüznümüzden başka neyiz ki bu deri değiştiren insanlar arasmda?

Küçük kızkardeş, güzelim, elveda!

KIŞ TEMRİNLERİKış temrinleri: Elhan-ı şitâ! Ruha şifa veren sesler. Anlarız yıllar sonra. Hiçbir kar, değmezmiş bu alkışa

Işîiretlerin tesadüfi sükûneti.Kınlgan mimari. Dünya eksik bir söyleşi. Varolalı beri. Âşinâ şuara kargışa.

Kelimelerden, geçici harf heykelleri yapan beceri. Zamirlerin hevesi, âh bilinseydi, ne taşınmaz bir ezâ!

Eldivenler giyse de kirlidir oysa kann şeffaf elleri. Tutun, mani olun, dönelim yaza.

Kış temrinleri, jrüzleştirir çünkü, babalan yas, çocukları beyazla.

525

Ortaöğrenimini İstanbul'da tamamladıktan sonra Boğaziçi Ünl- versltesl’ne ve I. Ü. Arap ve Fars EMllerl ve Edebiyatlan FUoloJlsl’ne devam etti. Reklam ajanslarmda metin yazan olarak çalıştı. Şllr çe­virileri yaptı. Şiirleri 1980’ll yıUardan itibaren Yazko EddUyat. Gös­teri. Sombahar. Pocüka gibi dergilerde yayımlandı.

Şllr Mtaplan: Yete İle Tabanca (1986), H a ^ Kumpanyası (1990). lû rA ^ (1991), Yete (1995), GO lveiave (1996), Şebirde Sansar Var (1999).

YILDIRIMEski bir şiirim önümde, ben tcim aglıy’cakken yağmur başladı, okuyordum, gök gürledi, ben de şiir babası oldum, çaktı şimşek.

Aklıma dün geceki melek geldi.Seviştik. Cinsiyeti belliydi. Çaktı şimşek. Korkunç sıfatlarla büyütüldüm ben, inanmayan armeme sorsım. Her ince yağan kar tanesi, çaktı şimşek, çocuğun kalbine düşer.

Çocuk,annesine koşar.

Üşüdüm çünkü ve çaktı şimşek.

Kalbim üşürken, eski bir şiirimi okuyordum ben tam. emir geldi:“Çocuklann boyunlan santimetreye vurulsun. Ve bunun İçin göğe baksınlar, gözleri hep oralarda, şekerlerde ve kuytuda kalsın.”

Çaktı şimşek. Tokat gibi.

IÇalbim ıssız artık, ve seks kötü bir ihtilal,

SEYHAN EKÖZÇELİK(1962, Bartın)

526

kötü bir krallık.Eski bir şiirimi okuyordum ben tam, o ses bir şeyler diyor.Çaktı tokat. Ben şllr babası oldum.O melek hâlâ omzumda.

Tam o anda İşte, asimda önemsiz bir şey, gök gürlerken çaktı şimşek

ELÂLEMİN HÂLİKendi kendinin falına bakıyordu, kahve fincanının İçine düşmüş gözleri. Esti, Şeytan geçti, ürperdi.

İnsanî bir unfcom, bir sürüngenin üstünde, sürüngen iştahlı, yahut IştÜıa İçinde, yani yemek peşinde.Karakedl, yemek peşinde. Yemek çamurda. Öküz, kedinin peşinde. Ayrıca başka canavarlar da var. Herkes, birbirinin kafasını ısırmaya çalışıyor.

Bu arada sincapla tavşan,İ3 huylu bir bulutun altmda konuşuyorlar. Tam aşağılarında bir bebek, sfenksle sevişiyor. Gökte, hantal kannca, onlan seyrediyor.Hantal karıncayı pire yaratık halletmeye çalışıyor. Geyik de utanmadan yılanın peşinde.

îçim kabarmış.

Fal bitti.

Artık telveler telve değil.

JESTLERİN ÖLÜMÜKurumuş güller duruyor masada.Kimin aldığını hatırlıyorum da, ne için aldığım bilemiyorum.

527

Bir zamanlar - bir zaımanlar dediysem, çok eski de degll: Birkaç ay önce - gül alırdık. Biz. Hepimiz.Her şey İçin, yeril yersiz gül alırdık bir zamanlar.BİZ. Hepimiz.

Gülleri de eskittik.

Zaten artık almıyoruz. Gül zamanlan geçti. Rüzgâr esti. Sert esti. Jestler bitti. Kendimizi kaybettik.Gül verecek Ûmse de keılmadı.

Bazen şunu dlyorıız kendi kendimize: İşte bu bizim hayatımız.Bak İşte, biz buyuz, bunlan yaptık.Şimdi nerdeylz?

Ben de şunu diyorum kendime: Jestlerimi harcadım, artık jest kalmadı. Jestlerle hayat sürmüyor.Net olmak lâzım.

Zaten,kafatasımı görüyorum yüzümde, ajmaya baktığımda.

Hiçbir şey eskisi gibi olamaz kİ artık! Artık biz, Üsküdar’a da geçmez olduk.

Oysa ki, insanların birbirine İhtiyacı var. Yoksa niye toplu halde yaşasınlar.

528

SABRİ KUŞKONMAZ(19 6 2 , Fethiye/Muğla)

Ortaögrerdmlni Gökçeada Öğretmen Usesi’nde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Hıokuk Fakültesl'nl Utlrdl. ŞMeıl 19901ar- dan itibaren Bofln Bahar. Ihmancd, Mum, lY S Se(klal gibi dergUerde yayımlandı. Şiir kitaplannm yanısıra, deneme, sinopsis türlerinde yayınlanmış kitapları da bvılunuyor. Halen İstanbul’da avukatlık yapyor.

Şiir kitaplan: Sorular ve YanluihMar (1992), ^ OmsCkz Resbnler Geçidi (1995), Bir ŞaMn Balknıda Öğle Sonu (1997).

SÖZ KUŞANILACAK YENİDENdilsiz bir çarşaf bürünmüş şehir sesi görülmez, ağladığı bilinmez konuşması dudaklarında kalmış bir ölü, son sözünü bilelim ama nerede dudağı?

kefensiz gömülmüş sözcükler adımı bırakırım boş mezar taşlarına, işe yararsa yüreğim ödünç kalsm, eski bir bakır musluk için, haydi su İçirelim eksilen cümlelere.

çıplak ölüler insanca utancı giyinir elin ele uzanması dünjranm kilidi bu güzel gezegen iyi de, bir yamyla daha ilk halinde soyum hâlâ yüzsüz, doyumsuz?

her şeyi yendi toprak, neşeyi, ekmeği, çocuklarıolsun, yeniden sulanır kınk saksılarşimdi bütün fiillerim ateşkes;ah, olmasa neye yarar,bütün fiillerim çakmaksız, tetiksiz.Olsun, yeniden kuşanılır çapraz sözcükler.

529

CEYLAN KORYÜREK(1962, Ankara)

Ortaöğrenimini Ankara T.E.D. Kolejl’nde tamamladı. 1984’te Gazi Üniversitesi İstatistik Fakültesi'ni bitirdi. 1990’dan itibaren Karşı Edebtyat, Damar. Çağdaş TOık Dili, Yaşasm Edebfyat. Pa­pirüs gibi dergilerde şiirleri yayımlandı. 1997’de Nûzlıet Erman Şiir ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Birikintiler (1995), Şeytan ve Şiir (1996).

O ADAM

Yürek atışlarım, dudaklarımda Rüyama girdiği an Soluksuz uyandığımBeynimi pembe bir toz bulutuyla çevreleyen O adamdır.

Bir sözcükten, bir İmgedenÇıkar gelir, sarar sürüklerBir girdabın içinde zamanı yutarYanan ateştir, savrulan kordur, kalan küldür.O adamdır.

Bir soluktur izler Her adım atışımda Rüzgârı eserTitreşimler salarak yoğunlaşır O adamdır.

Sarar ruhu Çalkantılar içinde Acılar doğar bedenimde Artık yalnızlık uğultudur O adamdır.

530

NUR(1962, İstanbul)

Şiirleri 1987’den itibaren Adam Sanat, Vaılık. Sombahar, MUltyet Sanat, Gösteri, ŞUr Ab, Yaşasın Edebtyat gibi dergilerde yayımlandı. Soyadı Bulum'dur. 1988’de Akademi Kitabevi Şiir özendirme ödülû’nü kazandı.

Şiir kitapları: Yürü Dlrendm (1988), Ay Yorgunu (1997).

BÜTÜN İSYANLAR BAHARher kuş kendi renginde uçmalı her renk kendi lekesindemutsuzluklar acıya dönüşmeden çalmalı saatleri kendi kararlılıgmda

her şeyden kalan taze bir anlam çürütmen yılgınlığıve acılar, onurlu bir katığıysa da dirimin bütün hüzünler gelincik olmalı bütün isyanlar bahar!

ADINI BULAMADIĞIM ŞİİRiçimde C£im kınklan dışımda sis gölgeyim aslını arayan

yörüngesiz yolcuyum ağır ve kör kopuk ve sağırdoğrulanm acıyor dokunamıyorum

siz hiç hüznün ötesine gittiniz mi?

531

HÜSEYİN ÖNCÜ( 1962, Alaşehir/Manisa)

Ortaöğrenimini Alman Lisesi ve Tarhan Li^i'nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’nin son smıflndan aynidı. Şiirleri 1983’ten itibaren Yetyûza Konuklan. Üç Çlçdc Düşler. ŞUr Abu Scmbehar, Göçebe. Poetlk us gibi dergilerde yayımlandı. Halen İstanbul’da yaşıyor.

^ kitaplan; SohıUan Bu Şdıbde (1996), O^nanus Kalbi (1998), Faili M e ^ (2000).

YIRTILMAYırtılma sürüyorİpekten, ketenden ve kandanNe varsa üzerimizde, içimizdeBir bir yırtılıyorÇay törenlerinde deSürüyor yırtılmaYaşamsal olanda, sıradanlıkYa da farkblıktaşarkılar da unufak artıkSon meyhanelerde, kahvelerde, loş barlarda

Bardaklarda bitenlerNektar niyetineOysa kimse kimseninTanrıçası olmadanAnsızm bir sarhoşluk, gelip geçtiOysa tanışık adalar gibi sözlerimizMemnunum sizi ummaktanBen küçük ırmağınızSizse oİQranusu evrenin

532

Ortaöğrenimini Diyarbakır’da yatıh okudu. Ankara Gazi Eglttaı Fakültesi Türk Dlll ve Ekiebiyatı Bölümü’nü blürdl. Daha sonra Hu­kuk okudu, öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1982’den İtibaren Yeni (Mgu, Yann. Yaşam tçinŞUr, YenlDOşûn, Bddb^ve Elcşüri. Faptaûs, Bv- renad Küttür gibi dergilerde yayımlandı. 1983 yılında Yeni TCkıfca Şi­ir Ödûlû’nü, 1995 te Behçet Aysan Şör Ödûlü’nü kazandı. Şiirlerinin yanısıra denemeleri, çocuk hikayeleri de kitaplaştı.

Şiir kitapları: Olkesiz Şaıkdar (1985), Yercddmlııe l^ran Pmta- kal Çiçeği (1994), Dokuzuncu Btues (1996), ibp tbmtur UmktakI (1999).

EYLÜL DELİKANLISIParmciklcinmı sana hazırlıyorum uygar tırnaklarımı Ey uysal kasabalı seni öldürecek kadar yalnızım Yüzümde gri rüzgârlarla licinatlan çatlayan Bulanık körfezlerin bağışlanmaz martısı.Dağılan toplu göçlerden kaldım bütün bıçaklanmla Aykın cinayetlerdeyim artık, adım eylül delikanlısı.

O kumral çingene şarkısıyla geleceğim, yıka dudaklarım Öylece uzan uygunsuz gölgelerle güz yatağına Trenler kalkmış olacak o an, gemiler eski ıssızlığmda Karanlığı vurunca zaman, bıçağım uyanacak Apansız saplanacak kalbinin duru masumluğuna.Kollan budanmış işçiler duysa bile geçip gidecek Haykırışın asılıp kalacak gecenin insan boşluğuna.

Duramam orda, beynimde sıcak bir ceset acıtır gözlerimi Bir güz yağmuru gibi çözülür birden, sokaklara akcinm Sesini mikrofona ayarlayan kahraman, yabancı atlar sunar Aktıkça eksilen nehirlerde inançsız rahipler kutsuyor beni Siz, aziz ölüler ülkesinin kutsal kadmlan, utamn Bakın ilkelliğimi ayartıyor yakası karanfilli zulmün fahişeliği

ADNAN SATICI(1962, Diyarbakır)

533

YAĞMURDAN SONRAKİ GÜNEŞ (LİRİK TEZLER)

1/ Çoğu Kez Kaybetmek...

Büjrük konuşmamalı insan bir gün yenilebilir ıssız bir patikanın dar bükümünde neler bekler insanı kimler karşılar belki güneş yağmuru belki çığ

Mızıkmasın kimse; kâğıtlar eşit dağıtılıyor zardır bu; herkese altı yüzü var tek yumurta ikizidir her olasılık çoğu kez kaybetmek iyidir kazanmaktan

Ne diye taşımalı gurur denen urbayı masada bırakmalı yük sayılan ne varsa eşeğini sırtlamış şaşkın Nasırâlı’dan herkesin alacağı bir ders olmab

11/ Senden Bir Adım Sonra Ancak...

Diyorum ve seni izliyorum hiç erinmeden dokunduğun her çalıya bir tutam yapağı bırakarak soyunup serildiğin kumsala ulaşıyorum senden bir adım sonra ancak

Kâşif dediğin sevdiğinin acemisidir daha önce yürümediği yoldur aşk daha önce görmediği düştür gövdesi hö3 altmda gömülü şehir

Ki her kalbin mimarı kendisidir ömeksiz çizer sevda projesini aksak bir kalemle ilerler sayfalarda yaşamaktır gönyesi iletkisi

Adaş dağlar aym dili konuşabilseydi Büyük Ağrı’da da işe yarardı Küçük Ağrı’ya çıkma deneyi Şirin sarptır, Leylâ engin, Ash dik

Bundandır Kerem’in Ferhad’a benzemediği

534

IIl/Bulanık Aşk, Yanm Tümce...

Bu benim esrik yazım durmadan yalpalıyor derinliği bulandıran kıpkızıl mürekkebim çağırır gibi sessiz bir gülümseyişle bir şeyler mırıldanıyor, anlamıyorum

Sanki gelme diyor, sanki gel diyor vannca kapısmdan kovuyor beni umudunu kesme diyor falıma bakan teyze başka türlü düşünüyor kalbin telvesi

Bulanık aşk, yanm tümce, böyle de iyi keskin ışıklara sırtmı dönmüş ayna geri çeviriyor saygıyla sunulan giysileri yapyalnız, çırçıplak bir belirsizlik

Bir şeyler görünüyor yine de çift taraflı aynada bir yüzünde ergimiş ruhun ötekine aktığı ne demektir bu; hayra yoramıyorum bir yüzünde ellerimi bıraktığını

rv/ Kavuşmak Gibi Ayrılmak da...

Kıyıya set çeken kayaların üstünde yırtıcı bir hayvemm kanh ayak İzleri vurmuş da biri; biri yarasını sarmış da gibi takılıp kalmış acıklı bakışları geriye

Ve kızgm hançer ürpertisi ipeğin yüreğinde bana bir zamanlar dağlandığımı anımsatıyor geriniyor kendini içimde unutmuş pençe hayli kanşık rüya sona eriyor

Gerçi bir an olsun aklımdan geçirmedim neye varır diye bu işin sonu yenildiğim için pişman değilim yerlere serdiğim için gururumu

Biraz üzgün biraz kırgmım ama kavuşmak gibi ayrılmak da senin eserin sormasm mı, yakmmaya da mı hakkı olmasın korkusunu saklayan kör cesaretin

Aşkım... aşkım... niçin beni bıraktın

535

BETÜLTARIMAN(19 6 2 , Keşan/Edirne)

Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümû’nû bi­tirdi. Çeşitli 11 ve Üçelerde öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1990lardan iti­baren Damar, tosancd. Yeni Biçem, Çağdaş TCbk Dlll. Eddsi- yat ve Eleştiri. Vaibk gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitaplan: Ay SoJolan (1995), t qgOnda Knlar (1996).

AŞK ÇIPLAK

kederin pervazmda iki kız kardeşmakas değmemiş saçlarma dökülüyor akşamgöğüslerinde yalnızlık bir ayraç gibi durmakta

biliyorum bu kış da kuytumla sevişecek kalbime büyüyen hayalet

iki kadm iki kız kardeşboyunlarmda kuş desenli bir fular varaşk henüz ayağa düşmemişgözlerinde nisan'm unuttuğu bir mavi durmaktaımutmak fena bir mektup, aşk kadar hızh

anne bak şehir düştü aşk çıplak

IRMAK SU ATEŞ

Uyandım, hüzündü... Saçlarımı taradım, yoktım...Gltsindi diyemedim. Hüzündü, geceye takılmıştı Biriktim dipsiz kujrulara ağladım.

Gitme, ateşime su ver. Yitlrilecek bir an bile yok... Aşılacak tepe, yürünecek çöl...Sararmış bir yaprak yalnızlığı var İçimde. Çaresizim, sarsılıp köpürmesi de ne bu göğün, saldırması camlara. Korkuyorum. Yaşam zaten yanlış. Islak ve yakıcı. Üstelik dünyamn lavlan da kirli akıyor damarlarıma. Yüzümde tutuklanmış bir gün. Yüzüm karanlık, parsmıparça.

536

Beni duy, sınla, neden bu diş agnsı sonsuz öfke... İdmseler bilsin İstemiyorum. Gizlediğim mevsimi. Kanayan sesimi uçurumda. Gözlerimde uçsuz bucaksız ırmaklar yıkamyor. Bu, son firtma mı bilmiyorum. Hangi da^ başı. Geçit yok. Ellerim seni arıyor. Ellerin bitimsiz.Aynlıgm vedası mı onlar? Direniyorum. Yaklaştıkça ırmagma kendime çıkıyor gittiğim yollar.

Gitme. Bana bir şey söyle Kimsenin bilmediği bir söz, giz...

Gitme.Gitmek, biraz da kendini tüketmektir. Yenilmektir, boşluğu görmeden korkuya.

537

CEM UZUNGÜNEŞ( 1 962, Razgrat/Bulgaristan)

Ortaöğrenimini Kuleli Askeri Llsesl’nde tamamladıktan sonra Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bltrdl. Çeşitli İllerde öğretmenlik yaptı. Şiirleri 1990lardan itibaren Adam Sanat, Vaılık. Kitap-bk, Argpa, Sombahar, Kaşkar gibi dergilerde yayımlandı. KûUûr Ralcınlıgı ŞUr Başan ödûlû’nû kazandı.

Şiir kitapları: Soluğan (1999)

KIŞ, 1965

“gece kurda aittir"£ Batur

“Kurdu vurmuşlar”, dedi. Babamdı.Babam bir kardanadamdı.Siyah bakışlannda kurdun ölüsü gece boyu dinmeyen uluması.

Ulumanın, ayın altında lacivert kar ovası

Annem, koynunda ben, harlı bedenimizle karlı paltosunun içine girdik onun. Ağladık.

“Nerdesin sen! Sakallann batıyor yüzümüze. Nerdesin! Hızla ımutuyoruz. Kardanadam!Senin ölü, kurt joizün hızla eriyor.Kar altında taş Bulgar evi, şehirler yağmurlar, Türkiye treni, küf kokan Arda sigcirası, uçar kızaklar, bu zaman Jeneriği, gazoz köpükleri, boz menderes nehri cenazeler, kedi ürpermeleri. Ateş oğlum giriyor karlı paltonun içine!”

Kurt uluyor. San kedimiz korkumuzdan boşalan bir ışık yumağıylaoynaşmaya başlıyor. Artık ağlamıyoruz.

Kurt uluyor. (...) Efsanemiz!

538

Ah, her şey beyaz zamanınhızla değiştirdiği bir resimden İbaret.

Sabaha kurdun ölüsünü görmeye gittik.Deliorman suskundu. “Karh kayın ormanı”m.Kan pıhtısı buz tutmuştu.Orda öyle sanşındım kİ babam ulaşılmaz korkuma âşık olmuştu: kurdun ölü bakışına tutulmuştum.

“Bak!” dedi. (Zamanı gösteriyordu bana.)Bir karaca koşuyordu. Dondu. Bize baktı. Yine koştu. Ters yöne bir unutuş hızıyla ağaçlar koşuyordu.

Ah, bu beyaz resme kadife btr “Geyikli gece” kanşıyor evimizin lacivert duvar halısından.Salıncak beşikte kardeşim uyumuşken kurt-gece ulumaya başlıyor yine.

Ölüm, geceyi dinliyor bizimle, kedimiz patisiyle o ışık jmmagmı tutmuşken ölümhorlanan bir üveykardeş gibi saçlarımızı okşuyor sakınarak. Şefkatle üstümüzü örtüyor. Kurdun ıslak sakallan batıyor uykumuza.

539

MERİH AKOĞUL(1963, İstanbul)

Mimar Sinan Üniversitesi Fotoğraf Ana Sanat Dalı’nı bitirdikten sonra aynı okulda öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. Fo­toğraf sergileri açtı ve fotc^af kuramı hakkında yazılar yazdı. Şiir­leri 1987’den itibaren POeUka, ^ Ab. Vaılık, Yeni DOçûn. GAçe- be. GAstol, Dûçler gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitaplan: Son Dokunuş (1992). Kuğunun ÖKkmû (1995).

GEÇ GÜNLERBiraz kâğıt, biraz da dûn-

T. Fikret

Gidişiyle susardı kuşlan zamanm Peınnak izlerimde ebabil.Hem uyusam yarım şarkılara Ecemin düşlerine dolanırdı saçlarım.

Evvel zaman içinde, kuzeyinde şiirin Düşdizeler dağıldıkça sözlerime.Ağır atlanmm uçmayı unuttuğu Ahşap hazlanmıza düşerdi dizeler.

Ben dönerim, dünya döner, sema!Kendini sözlerine asan o mahur şarkı.Kim yazmış, bize ne, ferman:Dokundum: albümlerde soldum.

EVVEL ZAMANSiz gelmeden önceydi... \AyaktaydıEski Bizans kentleri tümden.Ve göz kırpıyordu yıldızlarla İstanbul

Sular götürür, kumsalda ayakizleri Çakıllardır kalan geriye.Siz gülmeden önceydi Engin yalnızlık ve korkusu.

540

İkindi uykulanndan sıçrayarak uyanışım Siz sevmeden önceydi.Sessiz ölümler, özkıyımlar nedensiz Ve yağmur, damlarm şarkısı mevsimsiz

Hep sizden önceydi...Akşamleın birbirine çok benzeyen Mavinin ödünç almdıgı saatler.Sonrasız göklerden.

BÜYÜLÜ MASAL-Ne zaman yaz bitse ölürdümNe zaman yaz bitse, futmalarla gömülürdûm-Korktum, son güzdü Karanlık sulann düşlediği adım Satır aralannda okımurdu Komşu adada bırakılmış anılarm

Biz düşmandık, kim ne derse desin Yıldınm düşer, uzardı tırnaklarımız Her dokunuş bir baba öpücüğü Görünmez: smırlan aşardık

BiUrdik, ardımızda çığlık (Külde adak, gümüş kadm)Tutamayacağımız el, öpemeyecegimiz jKizler Alaaddin / lambam...Kareınlıkta birbaşma kaldık

KUĞUNUN ÖLÜMÜ ÇARŞAMBA

- Üzgündü kırlarBir bir yanımdan geçtiniz -

Konuşmayı denedim, delirdiniz Ne doğduğum fallarım.Kesik parmaklanmm fisıltısmda Ne de yitirdiğim düş şehir Susku “Benedlctus”Kutsal sözcüklerle çıkarken karşmıza

541

Slesta, bu öğle bitmez Senfoniler gibi uzardık

Aşktı, ürpertmişti belleğimi Ujaırken şeklinizi aldığım Darmadağın, fırtınalı bir teşbihte Boynumu acıtmıştı, telanelediğiniz iskemle

SİS DÜDÜKLERİ—Uçsuzuguydu çağıran beni Yelkenimin sonlu geceleri—

Açardım beyaz, nilüferler karanlığa Ateşten saçların devinirken gövdemde En çok ellerimden korkar Tedirgin sulanndan fenerlerimi arardım

Ansızın geldin, günahları hiçe sayıp İçsavaşlarla kaymyorken dünya Diz kınp girdiğinde kapıdan Durdu, meslhleriyle sevişen orglar

Herkesin öyküsü vardı, önce ağaçlar Tikleriyle çoğalırken duvarlarında odanın, Peırçaladım ünlemlerinden habersiz Gölge yapacak nesnelerini dünyanın.

Bir aralık bağışla ipuçlarını Dolanalım zamanın arkasından Sendelesin rüzgânndan ankuşu sabahın Ve biz ijrice olalım inançlarımızdan.

542

MESUT ADNAN( 19 6 3 , Antalya)

Useyl bitirdikten sonra Açık öğretim Fakültesl'ne devam etti. İlk kitabı İle Vailık Deıglsl 1993 Yaşar Nabl Nayır G enı^ ödû- lû’nü, İkinci kitabı İle 1997 Cemal Stknya Şllr ödOlû’nü kazandı. Halen Antalya’nın Serik İlçesinde yaşıyor.

Şllr kltaplan: Ebndl İD^az "Sm (1992), YaacmlhM Mektıq> (1998).

EKİMYAZKiremitli evlerin şehirleri eskiyor

2Dalından kovulan bu yaprak ağacına kırgın ben sana değilim

Ekim yürüyorelmasım toplayarak bahçelerin

Tanrıya kırgın değilim bir dostu bile yok onun bir fotoğraf albümü yürüdüğü bir yol bile yok

3Bütün ağaçlarda yaz yarası

Bahçesine hâlâ âşığım Flora’nm

Ekimin saçlannı tarıyorum tarandıkça uzuyor ekim

Seni buradangötüren güne kırgın değilim

543

Sen kekikler sardın kanadına ben buruldum göğsüme deglp geçen kırlangıç kanatlı anılardan

Sen havaya kanştırdm biriktirdiğin bahan

Ben bastırdım kalbimdeki yanık izine

KASIMPATIİlk kasımpatı bu yağmunm arasmdan bakıyor

Biraz da fazla turuncu biraz da fazla kıvnmh eteği

Biraz da fazla utamyorama boynunu eğmeden gülümsüyor

İlk kasımpatı bu hayata yerleşiyor bir kızm saçlarma yerleşir gibi

ŞAİR VE KEKLİK

544

EÜF(19 6 3 , İstanbul)

Istanbvd Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Tarihi Bölü- mü’nü bitirdi. Önadıyla tanındı. Şiirleri 1980lerin başından İtiba­ren Vaılık ve daha çok Adam Sanat dergilerinde yayımlandı.

Şiir kitapları: Dtkş k l (1993).

DÜN BİR MASAL ŞİMDİ..."Topbdıbr yeryüzünü çocuk ve tann,"

Ajnnp dikenleri can verirken yitiklere kimin bu ölüm

“bir çıgüğım soluğunda büyüyen?.."

Saklayıp günleri zamandan kaçarken yarmabu hangi başlangıç, bitmemiş bir gecenin sabahmda bekleyen?

"dökülüp içine yaşadı dışında..."

Sojrup biçimleri dinlerken yeryüzünü bu nasıl sessizlik, hiç söylenmemişin

jrüklenmlş anlammı?

“hep sustu o duydum usulca"

Anlattığı bir su...

545

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü’nû bitirdi. Şiirleri 1984'ten itibaren YayOzaKonuldan. ŞUr Atı, Yedi Ik- Hm. Düşler gibi dergüerde yâyunlandı.

Şiir kltaplan: Ddfflrflder (1991), Bakarsın O gOn Dfinolın(1994), Cmayet Kışı+lkl MdEttq> (1996), 20 LakTedblct (1999).

VE İPEK VE AŞK VE ALEVISana böyle akmaktan çok korktuğum için oldu herşey,şelâleler de bu yüzden ilgilendiriyor beni.

... dünya çok üzücü bir yerdi, savaş filmlerini ve samuraylan eskisi gibi sevmiyordum... bir boşluktan aşağı mı bırakıyordum kendimi... teller tenimi çizip canımı mı yakıyordu... mutsuzluğuma mı alışıyordum seni severken... yoksa kan kaybmdeın mı ölüyordum...Daha fazla parçalanacak parçam yoktu...

neyse,sevgilim telefonun öbür ucunda ruffles yiyordu.

Ben meleğimin kanatlarını kırdım, ordan geliyorum. Siz yine de İkiz bardaklan kırmayın. Bir deliydim, elementlerin de ruhlan olduğuna inamyordum,

aklıma suyun intihan geliyordu hep, şelâle deyince, divaneliği söylüyordum.

sana böyle akmaktan çok korktuğum içindi.

şelâlenin sinirini bozdum az önce ordan geliyorum.

BİRHAN KESKİN(1963, KIrklareli)

546

elveda ırmak, hoşçakal alacakaranlıkgeçtim yıllar sonra anımsanacak alınganlıklardansilahlar ve bellek gerektiren aşkın seramikteninden, itinalı ve alınganyüzümün gürültüsünü unuttumşüpheci ve med-cezir aşkmdan oldu böyleacemi düştüm.yüzünün kayganlığmda utanıp saçlanmn ritminden kaçacak kadcır.

şimdi benden bu uzak yol seslerini alsaleır, hazin öyküleri ve yüzünü özlediğim zamanlan alsalar- ormandı, yağmur sonrasıydı, tazelenen yapraklann üzerinde su damlacıkları tutunuyordu, sanki geç bir vakit eve dönüyordum, yüzümü heidi’ye ısmarlamıştım, annem lastik tokalanmı yakıyor, annem beni rüzgâra bırakıyor bu yüzden... gibi olmayacak şeyler söylerim sana.

anımsadıklarımın yanlış olduklannı, yine de hapsinin bir deprem olduğunu kim bilebilir. İkimizin arasında duran şu boydeın boya ırmak, şu boydan boya alacakaranlıkikimizin arasındaki şu depremin bir bellek uykusu olduğunu kim bilecek.

Eskiden olsaydı, tuzlu düşler anımsardım ağzımda eriyip yokolan tadmı güneşin alevin ipekle savaşıra, saçlanmn altından akan ırmaklarda yıkandığım sabahlan anımsardım. Tenine dokundukça bıçak sırtı bir nefeste susan felç olan sözleri hatırlardım

elveda ırmak hoşçakal alacakaranlık.

II

547

Ankara Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden “Türk Sosyo-Kültür Yapısı İçinde Arabesk" konıılu teziyle 1987’de mezun oldu: aynı üniversitenin AntrojKJİojl kürsüsünde yüksek lisans ve İstanbul İletişim Fakültesl’nde doktora yaptı. Halen AA’da çalışı­yor. Şiirleri 1982’den beri başta Eddbıt|rat Dostlan olmak üzere Promete. Varlık. Ed eb l^ ve E le ş tiri gibi dergilerde yayımlandı. Şi­irlerinin yanısıra, şiir konulu denemeler yazdı.

Şiir kitaplan: Ay Işıgı Karanlığı Yntaıken (1983), Bo^bulduk Cdunnem (1994), A}lda Satranç (1995), Ginkv ve Safir (1998).

SONRASIZLIK-babtna-

Çok mu uzar gecenin kendini kanıticiması bir yağmur tanesi hızını kesmişken sagnaklarm?Oysa sen deniz ortasındaki şaşkmhgımsm Rüzgâra da küstüm, küstüm işte, kimse bagışlamasm Şarkılardan kaçışım hep bundan.

Siz hiç bahara çiçekten yoksım girdiniz mi?Benim kalbimin yansı yaşadı bunu Diğer yansı da anılarla incindi.

Susmakla başlayan her elveda bir çerçeve parçalarDuvara sığmayan görüntüdür hüzünKuşlann olağan göçü sanırızMeğer kİ bir çiçek kendini erken soldurmakta...

Artık belâysa gecenin kendini aldatması Yıldızlar hep yanlış yörüngeye dağılır Bir bıçak darbesidir uçurum dipleri de Kanattıkça çiçeklere eksik renk bağışlayan...

Gidişini sorsam, zamansız bir yaprak dökülür takvimlerden Gel diyemem, yüzlerce mum birden söner kalır içimde.

CİHAN OĞUZ(1963. İstanbul)

548

MİŞ’Lİ GELECEK ZAMANA YERGİBİZ kİ toplanıp bir gün çığlıklar bojaınca Gelincikleri derleyip zırkadaşhklan ağlayacakmışız Yıllar geçecekmiş üzerinden bir gül agidmın ölüm boşlukta, hayatsa büsbütün divâne...

Aşkmış artık yeni çagm tragedyası Uçurumlar, salıncak ürpertileri, saklambaçlar Cesaret sınavı olacakmış hef masal Uzun yaşanacakmış sanılıp

kırmızı başlıklı kurtlarda tükenen...

Oysa ellerimizin değerini nasıl da unutmamalıymışız Coşkulu durmalıymışız sanık sandalyesinde bile Çünkü sehpa itildi, imlâ bozukluğuna tutsak yaftalar ömürse yalnızca bir kuşun çığlık düşürmesi...

LORİ...LORİ...Düş’ün ansızın düşmesi: Yanda kalan bayrak Köşeleri erguvanla süslü çatlamış resim Kim aynı gözyaşını akıtabilir iki ayn gözden, sırdökülüp kendi süretini hazırlar geleceğe?Bunları toplayıp destan mı yapsaydık yanlış bir serüvene, kılcal damarlara yaraşır ustura mı bileseydik?

-sancak 1 'den Sancak 6'ya -Sancak 6 dinlemede.-Sancak 1, Hilal Harekatı ertelendi. Tamam.-Anlaşıldı Sancak 6. Ancak pusudayız. Geri dönüşü yok.-Sancak 1. emir tekrarı yap. Hilal Harekatı ertelendi!-Sancak 6, duyuldu. Ancak şu an pusudayız. İrtibatı kesmek

zorundayım.-Seıncak 1, emir duyulmadı mı? Harekat...

Sular kendi halkasını çoğaltır ‘Çember'de diyebilirsiniz, felek küçük bir taş fırlatır belkiKimin yüzü önce yittiyse onun anısı daha mavi kalacak.

549

-Zozan'dan Dljvar’a: Asker kayanın arkasında kaldı.Emriniz?-Dijvar’dan Zozan’a: Kaç kişiler? Tamam.-Zozan, tahminen 35 asker var.-Dijvar: Çembere alm, fazla yaklaşmayın. Güvenli şekilde

■çekilmeye çahşm. Durumları ne? -Zozan: Bir yaralı var karşı tarafta. Bizden de ‘Gani’ vuruldu. Tornam.

Derman mı iki ateş arasında tannya vızanan el?Merhabasız öyküler, kimsenin dujonadığı Kursakta bırakır hiç atılmamış çığlıkları Denize dökülen 30 bin martı Kim bilir daha kaç bini sırada?

-Sancak 1 ’den Sancak 6ya!-Sancak 6 dinlemede.-Sancak 6, son durum ne? Tamam.-Karşıhldı çatışma başladı. Tamam.-Sancak 6, takviye lazım mı?-Sancak 1, çok geç! Yanm çember şeklinde sınıra yaldaştılar. Bir yaralımız var. Tamam.-Sancak 1 'den Sancak 6'ya: Grubun üzerine gidin. Aralannda bölge sorumlusu da var.-Anlaşıldı Sancalc 1!

Duvardaki atlas gri kanıyorHangi künyeye taşısak dinmiyor üzerine sinmiş barut kokusu Yıldızlar rm sadece gecenin öksüz kahramanlan?Bir keşişin zamansız çıktığı marazi yolculuk sarsıyor teknejri Herkesin serüveni su almakta Bir martı bağırmakta: ‘Beyazı ölümü ve ateş!Düş'tü beyaz, d

üŞ-

-Zozan'dan Dijvar’a: Acilen geri çekilmek zorunda kaldık. Bir kaybımız var. Gani şehit.-Dijvar’dan Zozan'a: Sınırda mısınız?-Zozan: Doğrudur. Askerden epey uzaklaştık.-Dijvar: Yokuş aşağı sağa doğru kaçm. Orası maymsız!-Zozan: Anlaşıldı. Tamam

550

Sisli geceye tiz bir ıslık bıraktı martılar Martılan neyi anlatmak İstediyse

tersi duyuldu Deniz şimdi donu kiril bir orospu kadar uzak.Şimdi deniz cevizden bir tabut gibi yakm...

-Sancak 6'dan Sancak 1 'e: Geri çekUdiler.Bir kaybımız var. Tamam.-Sancak 1 'den Sancak Sya: Anlaşıldı. Tann şehidimize rahmet eylesin. Herkes toparlansmt -Sancak 6: Kontrollü şekilde karakola dönüyoruz. Tamam.

Keşke bilenmiş usturayla yapılan soğuk bir şaka olsaydı hayat Bir kör yanım savursaydık kalbimize,

keskin yam camdaki buğuya vursaydı Tam da bu sıradabir martı bölüğü şarkılar haykırsaydı,

şarkılar haykırsaydı,şarkılcir haykırsaydı...

Birinci martı: Sancak grubundan, Adıycmıan-Çelikhan nüfusuna kayıtlı Şivan Korkmaz. Istanbul-Avcılar’da İkamet eder. Siirtili, Pervari ilçesi kırsal alanmda teröristlerle girişilen silahlı çatışmada şehit oldu. Meşinin isteği üzerine, Kocasinan Mezarlığı'nda toprağa verildi...

İkinci marb: Zozan grubundan, ‘Gani’ kod adh İlhan Tuğlu. Istanbul-Avcılar nüfusuna kayıtlı. Annesi Arnavut, babası Türk. Sürt 111 Pervari ilçesi kırsal alanmda ölü ele geçirildi. Ölümünden 5 gün sonra Cemevi’nde düzenlenen törenin ardmdan Kocasinan Mezarlığı’nda toprağa verildi...

Üçüncü martı: Düşleri hiçbir zaman dünyayı anlamaya yetmeyen bir çocuk. Kocasinan Mezarlığı’nda, birbirinden epeyce uzak duran iki mezara birer buket papatya koyarken yıldızlara suçüstü yakalandı.

Yaşıyor.

551

METEÖZEL(19 6 3 , İstanbul)

İÜ Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bi­tirdi. Şiirleri 1996’dan itibaren Adam Sanat, Sombahar. Vaılık. Yeni Blçem, Mısralık gibi dergilerde yajamlandı. Şiirin yanısıra, çeşitli dergi ve gazetelerde, İnternette şiir ve şairler hakkında çok sayıda denemesi yayımlandı.

Şiir kitaplan; ...

DAĞLI ŞİİRLER

3.da|

ay ışığında karşında böyle

duruyorsam inatla morarıyorsam ölen ve öldüren

bir gül gibi ve kendi kendilerine yeten diğer nesneler gibi bir sen olduğum içindir ben deçığlarımıaym altında hızla joikselerekdöktüm yamacmabakartık ben de çıplağım

uçurumlarımıbir bir törpüledim gümüş denizlerin dalgalanyla oyuklarımda ben de biriktirdim durgun sulan kapkara benim de işte aynalarım var içimde ruhumun dar kafesleri şimdidepremlerle örselendi uzun gölgem ama benim de gölgem avlıyor çobanlann korkak gölgelerini bakben de geçit vermiyorum haramiye yolcuya kanlan birbirine kanştıkça tanı beni dağ bir olalım yine bir gül gibi

552

dag kırgın

gönlümü aşırdım altmış kanadımla bir kuştum

karanlıl^ besledim kcira gözlerimi sana varmak için sırladım aynalarımı gümüşle

ey dingin göğün altmdaki koca ikirciklavlarmı gayn tutamıyorsun içinde bil ki susmazsan bu yıldızlar dökülüp yakarlar eteklerini de

susbin yü daha sus bin yıl daha biz dağızbize ne yakışır başka

bak krrgmımİçimizde biriktirdiğimiz aynalarda güzeliz gece kadar smadık ve bildik ki yeteriz gayn kendimize

bırak sevgilimonlar kanayan ruhlarmı taşısınlar yamacımızaonlar ki terk ettiğimiz kayıp çocuklanmızdıyaralanm dağlayalım bir biriçimize aksm jtoe lavve yıldızlar göktedaha ne kadarsusalımsus

subiz bir dağ

4.

553

NECMİ ZEKÂ( 19 6 3 , Mersin)

Ortaöğrenimini İstanbul Alman Llsesl'nde tamamladıktan son­ra, Bögaziçi Üniversitesi, Lelcester Üniversitesi (İngiltere) ve North- westem Ünlversltesl’nde (ABD) siyaset bilimi ve lisansüstü öğreni­mi gördü. 1980'lerln drtalarmdan beri Almanca, İngilizce çevirileri­nin yanısıra, aralarında Sanat Ola^ Vaibk gibi dergüerin de bu­lunduğu çeşitli süreli yayınlarda yazdı.

Şiir kitaplan: 20 Ş. (1993), Roma’ya Vanş (1994).

ÇİN ODASI

o bir ticaret manyağı tablolar satm alır ben ilahı güçleri bulurum o tablolarm içinde sen ben ve eıramızda bir kurye

kurye sinemacı diliyle konuşur “asjl önemli olanyakılmayan ışıklar..." asıl ben bu sözlerehiç aldırmadığım halde gizil anlamlar arayanöfkeli bir genç durumuna düştükçeo bütün kızicin kendine bağlıyor“ticaret parayla ilgili değil ilahi güçlerlekonuşma sanatı...” o bunu iddia ediyor:ifade yeteneğimizin ispatıöyle değil mi sorusu... öyle değil mİ?..

bu İşaretler Çince ama okumak kolaycan sıkıcı sorulan sıfırlayan okumuşluğuilahı dayanışmalarla şımanr hep o ilahi dayamşmalarböyle birinin gün boyu odasından çıkmaması içinçok ciddi bir nedene İhtiyacı var kafatasındankomik bir şekilde nefes almasıve gayet düzdüzgün bir ifade yeteneğine sahip olması

ticaret manyağı gülüyor gözlerimin İçine bakarak bir fikri olabilecek her insanm gözlerinin içine bakıyor "birzihnin mahvı ona duymak istediklerini anlatmak...” gözlerini yere dikip homurdanmıyor

kurye bir çengelli İğne o Çince İşaretlerden biri gelip biri gidiyor

554

MİNNETElimize çok geç ulaşmış bir düğün davetiyesi gibi “fazladan düşünmek” zahmetinden kurtardığı için bizi bir teşekkürü hakeden yeni sevgili

İyi bir aileden iyi bir okuldan güzel bacaklar, güçlü kaslar buraya varmak kolay daha ilerisi buz ve kardan bir havluya sanh tehlikeli yalanlar uyduran herhangi biri

herhangi bir tercih bugün için asla herhangi biri

GERÇEK TELKİNÇekilin geçelim diyoruz, bir feşmekaın olma smavındane kadar çok şey bildiğimizse şımarıklıkneye el atacağımızı, neyle başlayacağımızı şaşırmışdüşüncelere dalmış, bir küsüyor bir barışıyorsakmantığımız biraz daha dayanalım diyorçünkü her şey bu kararlara bağlıfilm bu kadarla bitmiyor, iyiki bilmiyormuşsıvışmak gerektiğinde, filmin sonu budüzenli hayat sürmenin tam kıvamı butam kıvamındayken ölüm, o da var yaölümden de kaçıyorsak, hep kaçıyorsaközür diliyoruz, sabır gerek belayamerhamet, gelmeyin üstümüzeçekilin geçelim diyoruz

555

NAZMI AĞIL(19 6 4 , Eskijehir)

Ortaöğrenimini Kuleli Askeri Lisesl’nde tamamladıktan sonra Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Boğaziçi Ünlversltesi’nde doktora yaptı. Şiirleri 1990lardan itiba­ren Adam Sanat, Vaıfak gibi dergilerde yayımlandı. Şiirleriyle oldu­ğu kadar çevirileriyle de tanmdı. 1998’de Yunus Nadi ŞUr öda- lû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: CMikçe Yaa (1998), Boşanma Dosjnası (1999), Beni BOıflc DeglçÜRsı (2000).

DÖNÜŞÜME-5 üzerinde Carrefour’u geçer geçmez sağa sapınca yoğun trafikten sıynhyonmı. Şehir merkezine doğru gittiğim sanki doğru değil: ıssız dağ başlarına uzanıyor yol, durmak ya da oyalarmıak yok burda, kurtlara kuşlara yem olarak bırakılıyor aracı bozulanlar, herkes hızla £işmak ister gibi bu sırat köprüsünü, joıvarlanacak hani bir an aşağıya baksa. Yüksek köprülerde rüzgâr yabaiıcı bir iklimin habercisi, arabayı sarsıyor.Radyoda şen kahkahaılar atan geveze sunucu yalnızca bir ses, cart renkli bir yama birden kararan havayla puslu yalnızlığıma.Çok uzaklarda gökdelenlerin doruklan, bir el onları sürekli geriye mİ çekmede? Aradaki uzaklığın önce yansım almalıyım, sonra kalamin da yansını, ve artan yolun da. Sarhoşluk, kayma duygusu, içerilere? fCaçmcı kez geçtiğim bu yollan neden hiç anımsamıyorum hsıngl levha yanıltmış olabilir beni, hangi hurda yüklü kamyonun kapattığı hangi uyanydı joizlercesl arasından hayatımda bunca önemli?

556

Onun farklı olduğu nereden belliydi?Gitgide uzağa düşüyorum tanıdık dünyadan, göstergeler arasında. Hâlâ kilometreler var gökdelenlere. Ve ama hiç bu kadar yakm olmamıştı ufuk, bulutlar ilk kez bu kadar ince, dikine, bir duvar, bir yerde. Bir şeylerin kıyısındayım, kesin. Yağmur hep bir sonraki saniyeye erteliyor kendini yerçekimi durdu. Havada beklemenin elektriği. Bassam.

Bir başka şeye dönüşebilirim şimdi:

Güneşli bir kıyıda, kireç yüzlü bir taşa.Binlerce yıldır öylece duran,İçlerinde saydam balıklarm, kırmızı loırtçuklann dönendiği ılık sular arasında, orda.

TAVŞANDurduk, söyledik. Söylemek İçin durmuştuk zaten. Ya da durmak için söylemiştik. Emin değilim. Birbirini İzleyen çoğu şey gibi sebep sonuç ilişkisi kaçmılmaz burada da. Belki meydana ilk gelen ya da ilk meydana gelen ötekilerini de ünlemişti yamna. Bir turizm olayı. Her neyse, adaya ilk ayak basan -öyle yadırgı, öyle ürkek- bir tavşan olmuş söylenceye göre, doğurganlığmdan ötürü besbelli. Kalan herşey ondan türemiş. E>urduk söyledik biz de. Durur ya da söylerken, btr kaplumbağa vardı yanıbaşımızda, yalakta. Duruyor mu, yürüyor muydu? “Ne önemi var?” dedi “Unuttum". Unuttuk.

Bildiğim tek şey: “an" daydık, söyleyip duruyorduk otlarla birlikte.

557

Yüksek Öğrenimini Diyarbakır Eğitim Fakültesi Türk Dül ve Edebiyatı Bölümü’nde taınamladıktan sonra çeşitli 11 ve İlçelerde öğretmenlik yaptı. 1996’da Yunus Nadi ŞUr ödülû’nü kazandı.

Şllr kitaplan: Ibr ve Güneş (1996).

YANGINLI SÖZLER- Medn Alaok’a ve yananlara -

süreğen bir unutuştan sızlayan beden “donmuş kentler" de döner

“kavruk yangın yerilme bir gün biz gideriz bir gün İslı bir kalabalık kalır o kentlerde

kor bir “hatıra” kalır

bir gün biz gideriz bir gün yaz bir yangını imler söz yanar ve yaz

yaz bir yangını imler dirilip külümüzden nicedir yakılırız

yangm can içindedir

yangmlarla kavrulan o yanık gülümseme bengi bir düşü fısıldar karanfiller açar da

sevgili yüreklerde o sevda aydmlanır eğilmez bir hatıra

gezgin bir gülüş kalır

bir gün biz gideriz bir gün kanayan bir hasret kalır güneşin burçlarından o “uzak çan” du)mlur

sözümüz o gün üzredir

AYDIN AFACAN( 1964. .............)

558

AU ASKER BARUT(1964, Tunceli)

İstanbul Paşabahçe Ferit înal Llsesl’nl bitirdi. İstanbul Üniver­sitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü’nden ayrıldı. Şi­irleri 1986'dan itibaren Brcy, MIDfyet Sanat. Adam Sanat gibi der­gilerde yayımlandı. Bir süre yurtdışmda kaldı. 1992’de Oıfaaa Mu­rat Anbumu ŞUr ödûlû’nü, 1994’te Cemal Sûreya ŞBr Ödölû'nü ve 1999’da Ömer Asım Akscy Şttr ödOltt’nü kazandı.

Şiir kitapları: Rüzgârla Dolu (1992), Aşağı OdcOdar (1995), Yağ­murlu Lejiak (1997), Karanfil Kraldan (1998), Ay Sûdûga (2000).

TELEFONUN ÖBÜR UCUNDAKİ İSTANBULİstanbul konuşuyor telefonun öbür ucunda “Boğazda mısm oğlum”Üstünde kuşlarla birlikteGünbatımmda yüzen bir gemi resmi duvarda“Boğazdayım” diyorumPüfür püfür bir rüzgâr esiyorKanmıri elime tutuşturduğuSu bardağmdan yüzümeGünün en kalabahk vapuru kalkıyor Telefonun öbür ucundaki İstanbul'da.

AYIŞIĞININ BEYAZIGözlerinde üşümüş bir güz portakalı Bir çırağın gizli gizli kinlendigi Duraklarda karanr ayışığmm beyazıHüzün: Dede evinde büyümüş Üzgün bir çocuk yüzü;Camlarda saranr ayışığmın beyazıUzakta, çok uzakta bir mandolin sesi;Bir mandolin sesine gömülür sessizce.Annelerle yaz bahçeleriŞımarık bir yağmur yağıyor Bir kalbin kınk dökük şarkısına İçlenir tenhada solgun bir gül Ara yerlerde kederlenir ayışığmm beyazı

559

Kimsesizligimdir diyor bir yalnızDönüp çocukluğunu aradığıArka bahçelerde dsügmlaşır ayışığının beyazı

ZİFİRİ BİR LALE

Soldurup gülünü üzerimde Bir güz üzülür bende

Raylarda terkedilmiş.Giderek unutulmuş bir tren yeığmur renginde Adını kcizıyorum camlarmdaki buğuya

Her aynlıkta bir buluşma Her buluşmada acı bir ayrılık

Bir mendil yüzümdeBir mendil asıl bu yüzden kanar

Hüznün toplama kampı kalbim Uzatıldıkça tül örgülerde Aşkın gözalü süresi

Tozlar içinde bir Al addin lambası cesedim Ovdukça uyanır içimdeki Cin ayet

ellerinde ruh gibi ah portakal kokusuNelerini nelerini hatırlarımEn yalnız taraflarımda en yalnız bakışları

Issız kız ıslığında Tarihin gene o güç sorusu

Kim söyleyebilir aşkm yalnızlık olmadığım Diliyle silerken bir güvercin Kanatlarının birikmiş pasmı

Yılbaşlarında benim İçin mütevazı bir darağacısüslel

Kapıdaki paspasa sessizce Gitejraşlannı silen ah yağmurluklu kız

Ansızın gülümsememde mahzım, zifiri bir lale!

560

İBRAHİM BAŞTUĞ(19 64 , Hafık/Stvas)

Ortaöğrenimini Istanbvü’da tamamladıktan sonra Ankara Üni­versitesi DTCF Türk Dili ve Ekiebiyaöı Bölümü’nü bitirdi. Kamu ku- ruluşlarmda, dergilerde çalıştı. “Edebiyat Dostlan”, “Edebiyat ve Eleştiri" ve “Varoş” dergilerinin yaym kurullannda bulımdu. Şiirle­ri 1986’dan itibaren Mfflfyet Sanat, Bddtdyat ve Eleştiri. E>nxnad KOltûr, Yeni Biçtan gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları: Çahnmış Bağadan Bahflin (1989), ^)ddıdd Kare­ler (1995), KOz (2000).

İMALETemmuzsıcaklannda dağ başlan bakışlan akkışlan olmasa. Masalan kurmasa böyle turfanda manavlangibi geniş (N’işlersin n ’eylerse güzel eyler de|il tann).Enliliki imale gibi çekmese Fırat ile Dicle’yiiklim ve cografyamn araşma. Aras’ma bir kanlı poşl düşer de boyar mıydı Anadolu’301 yunulmaz acılarla?

KIZOĞLANKIZ

Bir oglanm yalnızhgı daha kötüdür bir kızm yalnızlığından. Doğru su çok eski dinlerden kalma müminler günahkâr olup olmadıklannı smarlar dar kaya oyuklannda ya da Ayasofya’mn delikli sütunudur. Ağlar durur

içoğlanlık günlerinin anısına parmaklandıkça.

561

AÇ KUŞLARsabahın ilk ışıklanyia mideleri kazınan aç kuşlar yine telaş içinde şehrin çöplüklerine konmuşlar nerde o kızıl kamışlar güneş suyun yakut rengi biçare yutkunup eski günlerin hayaliyle doymuşlar

LEYLEKLERezan sesleriyle uyanan hacı kuşlar bir sabahı daha ilk onlar kzırşılar gecenin tutsağıyken henüz cıvıltılan güne başlama gücünü yavrulannda ararlar

KIYDI KENDİNENe rüzgarın kaldırma gücü ne kemiklerindeki hava ne incecik damarlannda

gezen kan...

yetmediyetmedi uçmasma düştükanatlan düşük gagası kapalı

DÖNÜŞSÜZ

en yadnız yanım bu. tutku, gözlerinde kovaladığım gölge her an daha acımasız batırıyor hançerini derinlere

damla bir yağmurda boğulacak ellerimkent bildik solumasında yine, kalbim sesine pervane

gözlerin iki dipsiz kuyu en yalnız yanım bu ipsiz kovalarla iniyorum gözlerine

562

KÜÇÜK İSKENDER(1964, İstanbul)

Istanbtıl Kabataş Erkek Llsesl’nl bitirdikten sonra beş yıl tıp, üç yıl da sosyoloji öğrenimi gördü. Önce Adam Sanat dergisinde yayım­lanan şiirleriyle dikitat çekti. Şiirleri 1986’dan itibaren Mll%et Sa­nat, Vaılık. Gösteri. Sombahar. Yeni mçeno. öküz gibi dergUerde yayımlandı. Şiirlerinin yanısıra, düzyazmm da değişik türlerinde yapıtlan bulımuyor.

Şiir kitapları: Gfiderim Sıgm^or Yüzüme (1988), Erotika (1991), PtsUer ölOıken özür Diler (1994), Yfaml 5 (1994), Güzd An­nemin Gücü (Seçme şiirler, 1996), SuzkMara (1996), CkJdtye Akhgım Kara Parçalan (1997), Papağana Çekme! (1998), Gözyaşlanm Nal Sederl (1999), tpucu Bnakma Sanatı (2000).

ÇİLEKLİYOĞURT-Çağdaşa-

Uyuyorsun yanımda tahsili yanm kalmış nehirler gibi akmıyorsundurmuyorsun da ama hiç

Bir oğlum ölmüş gecenin en kibar saatlerinde ağlıyorsam bu bir geri sayımdır acımm şakaklannda kimselere emanet edemem ki artık asil cinnetimi

korkma! ağzına bırakac^ım snn nefesimi!

Buna rağmen temsilî yağmura karşı çılayorum stayll bıçaklar sıra arkadaşlarım buna rağmen gözlerine kalsa, aslında ben çoktan kuduzum

varsayalım ki sevişiyoruz böyle kan revançünkü bir delikanlının kanlı omuzlandıristila evlerinin duvarlanna çarpa çarpa parçalanan duman

korkma! ellerinden bileklerine İnerken yine aşk yine ben yine İtan!

563

UZUNHüseyin Alemdar’a

uzun yazlardan söz eden kadınlardan korkacaksın hani bir de ağustos, köpek gibi sarhoşsa ayak bileklerinde; hani bir de masada rakı', aşkta endişe tükenmişse uzun yazlardan söz eden kadınlardan çok korkacaksın bir agaç, gece vakti tırmanmaya kalkışmışsa ölü ren gq^erlnel uzun yolculuklardan söz eden erkeklerden korkacaksm hani bir de taşlı tozlu yollar, deli gibi koşuyorsa gözbebeklerlnde; hani bir de devrimde İnanç, vücutta takat tükenmişse uzun yolculuklardan söz eden erkeklerden çok korkacaksm bir çocuk, gece vakti sapanla vuımaya kalkışmışsa sınırdaki askerli uzvm şiirlerden söz eden şairlerden korkacaksm hani bir de intihar, %akalı bir sustah gibi duruyorsa aıka ceplerinde! hani bir de kâğıtta mürekkep, kâinatta şiddet tükenmişse uzun şiirlerden söz eden şairlerden çok korkacaksm bir mecnun kul, gece vakü tanrçia peygamberin araşma girmişse! uzvm sözcüğünden korkacaksm hani bir de kısaya yazılırken bile!

BAKİRkorkularımı tatmin eden bir et parçası gibi yükseliyor yerden

küllü köküyle,sararmış koltukaltlarmda geceleri kentleri saran mavi ısık

ve nöbetçi bir sevgilinin keçe kalemle alelacele yazılmış, yansı terden silinmiş telefon numarası,

-öncesi, diye soruyorum, nefesim çürük kâğıt kokuyor -öncesi, tende durmazkl... diyor, ben

ağustos böceği orospusuyum, çabuk unutulurum! kadm, bu: jmzjolhk bir şarabın mantarı olmaktan yorgun

parmaklarımı sarkmış memelerine düğümlüyorum sayılannı yitirmiş bir hedef tahtası gibi vücudu!

ağzına, karanlıkta, taşa sanlı bir mesaj gibi düşüyor dudaklanndaki camı kırarak dilim... tarz acemisiyim, aşk acemisiyim, düş acemisiyim, on yedisindeyim:

-hikâyen, diye soruyorum, gencim, geçmişsizlikten ürküyorum.

564

-hikâye, hayatta durmaz kİ... diyor, benölümsüzlük bahanesiyim, çabuk kururum!

kadın, bu: kalçalannı yerleştirirken kasıklarıma yeniden ayın acımasızca çektiği çaresiz deniz suyu30im...

-deminki İlkti, diye fısıldıyorum, gülümsüyor.-benimki son degü!lik’le son degH’ln arasındaki bu delik deşik gürültüörtüyor o korkunç kerhanedeki ‘ortodoks’ görüntüyü.arkadaşlar dışarda bekliyor.hepsi annem.ben erkek oldum.gerisi sırra kadem.

NE ÇOK

seni ne çok kedi tırmalamış annecamlara baktım orda mısm hâlâdün akşam haydutlar bıçaklamış bir karanfilkaçamamış vurmuşlar ölmemiş solmuşseni en çok iğfal etmişler anneher yerin delik deşikağlayışın bile yamuk yumukbakışlann kısıkve bilhassa değişikne çok isyanlanmışım ne çok gitmişim meğerbağırdıkça etlenmiş sesimetlendikçe sesim, kan£imış elmas llğme liğmeseni ne çok öldürmüşler annebeni ne çok dövmüşlerartık evlenelim anne hayata karşıve gel, beraber kaybedelim bu mor savaşı

benimle birlikte intihar et anne

HOMOLOG

herhangi bir fotoğrafını tutarak hafifçe kenanndan: ‘korkma, ellerin ıslanmaz bundan, baştan çıkmış bir siyah varsa gözbebeklerinde hüznünü son yalnızlık oİEirak büjaileyen ve yüzünü öne eğerek geçtiği yerlerde şimdi

565

kaçıncı çocukluklar yeşerir,’ dedin, ‘bulamayacaksın, artık ısınmak için yağmuru beklemeli sevgili sıcak damlalar altmda ruhun deniz geçirmezse eğer, dirilir boynundan kopup savrulup koşar gibi birinin kaygı üstüne kaygı desenli bir ipek eşarp İncecik bir rüzgâra cenk dersleri veren gecede altına batırılmış ayaklarının parmakuçlannda usulca geldiğin o' hülyalı matedde vasiyetnameni açıp okuyan çocuk; onun için ölü! bazı çocuklann İçindeceviz kırar kanlı sincaplar, bir gemi yaklaşırken bir gemi uzaklaşırken limanda farklı ağlayan İki insan, ah tabii gözlerinden de söz etmeli; kurşunlanmış bakışlarla tanımlı aşklar bunlar parçalanmış dudaklarla beslenmiş aşklar bunlar, her aşka önce kendine ihanet ederek başlamalı’ ardından tutuşturup o resmi başka bir köşesinden atıverdin pencereden dışan ve dedin kİ ‘korkma, ellerin yanmaz bundan’

konuşamadım-sustum-yutkımdum-durdum tek yalan söyleyemedim korkumdan!

MANA FATİHİsenden selamet istiyorum ey yüzümün yere eğilmemiş yönü! ne kalmak korkusu ne de gitmek huzuru yepyeni bir fırsat tanı aklıma; odur bulacak olanbana yakışan, benimle çoğalacak ölümü!

nerde esvabım nerde değneğimneden giyindim, neden sojoınuyorum ne zamandır meczubum ben bu âlemde tanrıdan başka neyim var sual adma cevabimdir dağ, taş cevabimdir aşk ile kin cevabimdir kalp ile ten işte, tasvirimde biriken

566

acının acıdan feyz aldığı o müstakil hararet ânıdır!

zaruridir, öyle tanımlanmalı âdem, şerdir, kabul, mutlak cehennem fakat, ne diyedir ayak basarım meleklerin seccadesi yeryüzünel ne diyedir küfr olur dudaklanmdaki dua ne diyedir karanlığa nüfuz ederim şüphesiz, günah işlemek değildir niyetim ben de herkes kadar hayvan ben de herkes kadar bir ceset siluetiyim!

öyleyse, affetsin beni önünde secde ettiğim hususiyet! çekirdeğinde kıvınhp ujruduğımı masumiyet çekirdeğinde kıvrılıp uyuduğum mahcubiyet acının acıdan feyz aldığı o müstakil hareket ânıdır!

yüzümün suya değdiği merhameti bekliyorum yüzümden merhamet bekliyorum gövdeme merhem olamaz mı acaba sesime kelimeler sebep olamaz mı saadetime hicran duramam ben bu hüzünde elimde kendimle

ıstıraba bulandımyeni bir netice bulmaya gidiyorum!

cehalet saysmlar âna dadanan sevdamı terbiyesizlik olsun sojrum sopum ordayım, mihraptayım: ateşteki ciğerdeyim sülalemdendir, inkâr etmem nefreti kuvvetimi eklemem kadrime hatırlanmasın tek bir mısram bile çünkü ben

hafızayı rehin tutan rehberdeki hasret neferiyim!

redde gelse de manadaki tahakküm redde dayansa da taksim edilmiş zulüm yine de celaldir vahşetteki asri cevherim!

567

Kuleli Askeri Usesi’nden mezun oldu. TraİQ^ Üniversitesi "Rp Fa- kültesl’nl bitirdi. Halen İstanbul'da doktorluk yapıyor. Şiirleri 1988'den itibaren Varide. Adam Sanat. MOI^ Sanat, Yazdı Günkr, Yeni Yeyaak. HIşt gitd detgOerde yayımlandı. 1988'de M Rıza Bltan, 1989’da Akademi Kttabevi. 1991 Yaşar Nafal I ^ . 1992 Oriıaa Mu­rat Anbumu ve 1999 Cemal SûRyaŞUrOdODal’ni kazandı.

Şiir kitapları: Eski Btr Çocuk (1992), Su Kuşu (1992), Beni Yan- bş öptüler Asdmda (1993), Çamur Şiir (1995), Her şey; Oda, Knbaç. Ağma (1998).

ALTAY ÖKTEM(1964, İstanbul)

YAĞMUR ÇİSENTİSİgözlerime bakarken: bir yağmur çisentisiseni ımuturum dedi — unutnmk yazgıymış gibi —yeni bir dağ bulacaktı kendine, yeni kır çiçekleriyeni bir gökyüzü, yeni kuşleır, ötüşleryeni betonlar bulacaktı, yeni yüzleryeni ses tonları, yeni saç biçimleriyeni bir yer bulacaktı yani

yeni bir yer varmış gibieski suçlarından annabllirmiş gibi insansilkip atabilirmiş gibi geçmiştigözlerime bakarken, öyle: bir yağmur çisentisi

sanki eski bir yer kalmış gibien eski yüzüyle bakıyor şimdi bana, en eskidolgunluğuyla dudaklarının, en eski kıvnmlanylagözlerime bîikarken; ölümmavi bir yelkenliyi açılıyor denize...sanki

eskimemiş bir bakış varmış gibi bir mart denizine bakıp susuyoruz, ölüyoruz hiç ölünmemiş bir geceyi ayışıgı... dalgalar... savrulan kum taneleri

568

— ne kadar savrulabilir kİ bir kum tanesi— her şey bittiğinde yeni bir şey başlamalıydı oysa— yoksa biz mi ysınlış yorumladık kendimizi —

koynumuzda,hâlâ kutsal bir kitap gibi saklıyoruz o geceyi

saklamak yaşeunak sanki.

YIKILIŞ SURESİyılan kandırmış, elma yenmiş bir defageçelim... ve sabah olmuş ve akşam olmuş onımcu gün

aysel terketmiş beni, beşiktaş motoru batmış dazlaklar yine dövmüş şalvarlı türkleri yılan kandırmış, elma yenmiş n'apalım sekiz tane satılmış ilk kitabımdan katedralin duvanna işerken yakalanmış istiklal marşı’nda göğsü kabaran ozan

ve sabah olmuş ve akşam olmuş 5rirmlnci gün

ne zamandır asker dolu vagonlargeçmiyor bu dağlardankarneye baglanmyor ekmek, sınırlarçizilirken yüzümü kesmiyorum artıkgidenler memnun demek ki yerindençok seneler geçti kalanlar memnun demek kitek bir darbe yapılmadı karacaıahmet’te

ve sabah olmuş ve akşam olmuş otuzımcu gün

çocukluğumu geri istiyorum eski öğretmenim yalanlan unutmadım, 23 nisan’lan kulağımı çekenleri, kötü şiirleri gençliğimi geri istiyorum, paslı dişlerini unutmadım darağaçlarmı: selimiye’jri

tevbe.

dağlar çöktü, denizler sustu, gökyüzü delindi hâlâ bakire eva

hepinizi bekliyorum bir deıhaki bahara

569

TEAR HEREkiril bir pantolon kadar mutluyumkorkvmç yalnızmı tannçam seninleseninle İsa’ya gerilmiş bir çarmıhmısaati bozulmuş bir saatli bombamutlu aile fotograflan kadar hüzünlüyüm seninle

beni burdan yırt: en zayıf yerimden yüzümün dağhk alanmdan, boşu boşuna rüyada boşaldığım geceden yırt beni parçala

şehirler solgun bir çiçek gibi gri ve ekşi bir inşfiat İşçisinin ayaklan gibi kokuyor gece kediler karışıyor tarihe biz boşuna yoruluyoruz boşuna jrüklenlyoruz hayta bileklerimize

beni burdan yırt: en solgun yerimden kristal bir vazo gibi değerli, kırılgan plastik bir sürahi gibi kullanışh, adi yerimden yırt beni

öksüz bir kral kadar korkağım, öyleyim! inciler, safirler arasında pash bir teneke gibi güzeldir gece seninle gece dediysem kullanışlı bir tann idama giden bir celladın boynu gece

beni burdan jort: İnce ince.

ÇAKILI ÇİVİkendimize kapaklandık, dışımız kan ağlıyor bir tek masal bile yok çocuklara anlatacak saçlann tuz kokuyor, demek ki denizler uzak demek ki üç vakte kadar bir ölecek var başımıza

öyle kısık kl sesin duymadığım tek şarkın yok beni özlediğin kadar tırnakla geçmişini sırtımdaki kan izleri suluyor ne zamandır gelinciği, papatyayı, bütün kır çiçeklerini

ne yapsam da anlatmasam, açığa vurmasam kendimi gizlesem öldürdüğüm tek hücreli hayalleri sinsice yaklaşsa yanıma yıllar önce hcinçerlenmiş

570

davudi bir prensesin İncecik son nefesi sakıncalı bir sevinçle kucaklıyor bak; herkes kendi bedenini

ben kendime kapaklandım; sen çakılı bir çivi

YALNIZLIK CİNAYETTİRkendime kuytu bir ölüm arıyorum yalnızca kendime düşlerime sokak kedilerinin gözleri giriyor, korkuyorum bojmunu kendi bileğine dolayıp asılan bir adam kanmı sulandmlmamış alkole banan sokak saticılan epey bilir bunu yalnızlık cinayettir

yalnızlık cinayettir bütün notalarda, bütün dillerde bütün hecelerde, “a” sesinde, re minörde, mors alfabesindeyalnızlık cinayettir kendi tükürüğüyleıslanan bedenlerde eski bir kokudur, yalnızca budur

ıslak paspas kokusudur, gece morudurbileği tahriş olmuş bir kadınm dinmeyen korkusuduransızın yakalanmasıdır bir kuşun kapanatrenin gecikmesidir istasyona yalnızlık cinayettir

sevişirken kramp girmesidir, ölürken birdenbire sıçramaktır başka bir zamana, kadeh tutarken elinin titremesidir, sesinin duyulmasıdır susarken kamına saplanan bıçağı sevmektir yalnızlık cinayettir cinnettir

kendime kuytu bir ölüm anyorum çok İyi biliyorsun bvmu düşlerime kalababk bir cadde giriyor, korkuyorum saçlarını sırtmdan sallandıran kadınlar kadar uzayıp gitmesi kadar bir aşkm telaşla yanlışlıkla, su katılmamış bir sevişmenin ardından ters yakılması kadar sigaranm, benim kadar yani ellerim kadar, bedenim kadar, düşüncelerim sırlanm, kaçışlanm kadar saçmadır yalnızlık cinayettir cennettir

kendime kuytu bir ölüm anyorum çok görüyorsun bunu bütün delillerimi yaktım, beni ötelere götürecek yollardan zaten uzaktım

571

her kadına yeni bir zevk, her kadınayeni kurulmuş tuzaktım bütün delillerimi yaktımsonrası yok, sonrası çok gizil bir fotoğrafın arabıjKizümüz siyah ve anlamsız, dışımız beyaz ve derinsanki bir diktatör anıtı, kan akıtan bir nehirİşlenmemiş suçlarımız sanki yalnızlık cinayettircennettircinnettircinayettir.

Tb RANİCE SEVDİM SENİ ^ezik bir kuşun kanadım okş£ir gibi boynu kınimış bir simitçinin yerlere yayılan tezgahmı toplar gibi İbranlce sevdim seni

değişen bir şey yoktu, aym sokaklardaydı bata çıka yürüdüğümüz, durup kıyısmda kustuğumuz aym cami avlusuydu, aym bıçaktı dokundukça parmakuçlanmız ıslandıkça, ağzımız kalınlaştıkça kabardıkça sesimizin ulaştığı yerlerimiz aym bıçaktı girip girip çıkan yalnızlığımıza

kan akmazdı çünkü kandan daha anlamlıydı sevgimiz Ccinımız acımazdı elbet birbirimizden aa yoksul bir köylünün kara sabanma takılan altın dolu küpü sırtlamaktı, san bir hatıraydı savrulup giden bir yaprağm ardmda bıreıktıgı

bütün dillerini öptüm, yalnızca ibranlce sevdim seni

572

OSMAN ÇAKMAKÇI(1965, Trabzon)

Darüşşafaka Llsesl’nl ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakül­tesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. GAçdae dergisini çıkaranlar arasın­da yer aldı. J. Joyce ve Kafka'dan çevriler yaptı. Dergilerde yayım­lanan şiirlerinin yanısıra, çeşitli gazetelerde düzyazılarıyla da gö­ründü.

Şllr kitaplan: Zakkum Avı (1991), Uçuşan Ağaç (1996), KBr Ya- a (1999).

BUHARLAŞAN RUH IV.Bir giysi degll kİ glylnejrlm toprağı, havayı, ateşi ve suyu

Çıksa kabugımdan çıkamıyor- Sen gerçeksin! Böyle bagınyorumaz mı sanidım ağaçlara var mı yok mu

Kazıymca yüzeyi grimetal bakışlarıma sapİEinacak

Hep böyleydi zaten

Sonra diyor kl elleri göğe kaçışan kırmızı- Yokoluş sonsuzdur!

Derinde bir şey yok ne varsa yayılan yüzeyde genişlikte san

Şimdi n’apıcam ben sıgmıyorken gövdemin İçine

Yer çektikçe daha çok günaha gireceğiz ruh hor görüyor bedeni kararıyor

Kucaklıyorum boşluğu basıyorum bağrıma yanimış rengine boyamyorum kalbimin

573

İKİSabahlan İki taş buluyorum göğsümde biri beyaz biri siyah biri neden beyeiz biri neden siyah

Sabahlan iki göz buluyomm yüzümde kahverengi ve uzak neden kahverengi ve benden uzak

Sabahlan bir baş ıssız ve yorgun iki kolsarkık ve cılız iki bacak yanm ve tuzak buluyorum gövdemde nasıl da güç geriye dönmek

Sabahlan bir ırmak ne dışarda ne içerde yok akmıyor artık iki ıssız a^aç dönmüyor kendine benden uzak ruhum gibi suskun iki uzak ağaç

önümsıra uzayan boşlukta

574

HÜSEYİN ELÇİ(1965, Tunceli)

Ortaöğrenimini Elazığ’da tamamladı. Erzincan Eğitim Yüksek Oku­lunu biürdl. Adtyaman'ın kciîderinde, Dtyarbakır ve Gaziantq)te öğret­menlik yaptı. 1990'dan iübaren Mozaik, I ıpirûs, Damar, Düşlem. Ber- fin Bafaar, fraanal, Poetllifus gibi dergilerde şürierl yayımlandı.

Şiir kitaplan: Yüreğimin Ergisine Çıgbk DCkşûnce (1991), Kalbi­min Uçurtmalan Yaralıdır Şimdi (1996).

GÖÇEBEsesimin rüzgârında koyu bir çığlığı demleyip yaralı bir yalnızlığa çekiliyorum

insan ömrü kendi doğasında yarasızken nedense herkes kendi yalnızlığında yaralı

geride kalanlarıumursamaz bir kederle kaldınyorum yol bitmediağzımın mührünü kınpbütün suskunluğumu gömüyorum bir durakta bunca amansızhğı 3mklenipyürüyorum kararmış özlemleri yazgısma bırakarak.

SESİN GURBETİNDE KANAYANıssızlığa düşse sesim: yalnızdık) kalırdı rüzgara düşse, savruk şiirlere düşse, İmgesiz aşklara düşse, ayn(lık) kalırdı.

menzili uzak tuttum desem, uzaklığı bilmezdi peki bunca gurbetlik nereden

“silik duvar yazılan" gibişimdi herkes gurbetini tüketiyor...

575

Samsun Tip Fakültesi’ni bitirdikten sonra öğrenimini Londra’da sürdürdü. Çapa Tıp Fakültesi ve Helsinki Ünlversltesl’nde çalıştı. Şiirleri 1990’lardan İtibaren Vatlık. Adam Sanat, Göstol gibi dergi­lerde yayımlandı. 1994’teSabriAttmdŞllrÖdûlû’nü, 1995te Cemal Sûreya ŞUr öâOJû’nü kazandı.

Şiir Mtaplan: Lbmtubmış Çoculduk Eakldal (1995), KOpûlder (1996), Şanso PanraVrm ^ûmû (1998), Go Deralal (2000).

UNUTULMUŞ ÇOCUKLUK ESKİZLERİ

PETAL

yağmurlu bir cockney gecesi soho da bir çin lokantası süslü gcirson kız hayretle baktı sebze çorbası içerken ağlamıştım tam da karşımda rengârenk bir ejderha resmi

benim sirkteki öksüz o aslan yavrusunabenim tahtadan bir anneevine bir çocuğun boynuma sarılmasına

kahverengi günlerdi fotoğraflarda deli bir kadın aksak bir ylirek umutsuzca sevişirdik sabah şarabımızda alt komşumuz karayipli yaşlı bir zenci sanırdım derileri sızlıyor yalnızlıktan country de bir değirmen görmüştük mor çiçekler içindetutup küçük elinden düşünmüştüm uzaktan hafifçe güldüğünde yaralı şehrimizdin

ah sanmm İstanbul kadar güzeldin

içinde unutulmuş çocukluk eskizleri

balıkçı şarkıları vardı dünyada haksızlık vardı Camden town ve ecstasy. bana... “Fandango”yu çal...

HAKAN SAVU(1965, Ankara)

576

bir tür akşam yarasıydı, ertelerdi bizi gece karla ovmuştu sarhoşlan ve Fandango alnuştı içeri ikimizi

“sararım, hepimiz bir tür çingene çocuğu”

ölümsüzdük orda farkında mısm?

ölüme lale tarhlarıydık sessizlikten haçlardık ve ve çocuktu gclqrüzü

“on duble martini” dedim hintli bir barmene sonra dizdim önüme bilardoda zenciler

durup baktılar

sonra bana bütün gece Fahdangojru çaldılar.

amour...

bu içinde yağmur olan yaz Rembrandt’ı hatırlatıyor eşyalar toz içinde...toz İçinde seni...özledim

yağmuru sen sanacak kadar yoksul olsaydım

ıslak bir gül verseydi bancho çalarken yağmurun kızkardeşi mavi sokaklar

içinde ellerini unuttuğun bu küçük anılar layılanma dadandı garip pigmeler gibi

biri “amour” dese ağlardık hani

ah ...tüm çıraklar uyudu, içinde yağmurla yaz her yerde bir manastır gibi sessiz, bir Rembrandt’ı hatırlatıyor...

sanırım...çok...seni özledim.

577

CEMSAVRAN(1965, Kadirli/Adana)

Diyarbakır Anadolu Llsesl’nl bitirdi. Ankara E)TCF Rus Di­li ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirmeden ayrıldı. Arkadaşlarıyla “Silgi’ dergisini ve yayınını 24 saja sürdüren Promete dergisi­ni çıkardı, yajancılık yaptı. Şiirleri 1990’dan itibaren Silgi, Promete. MdE. E d eb ^t ve Eleştiri. KOI gibi dergilerde yajam- landı.

Şiir kitaplan: KOlden Adam (1992), A ve Ş ve K Haoçcr Gdgitlai(1995).

ANKARAYHer şey.Birbirimizden daha hızlı uzaklaşmak için sevgilim.

İnceltilmiş çelik işçiliği Jilet aynlıklann Köstebek burcunda, vmlıyor artık yerin altında.Ne nemli mendil ne sallanan el artık Parlak, cilalı taşların üstünde Yabanıl adımİ£irla ilerleyerek, giriyoruz yeraltına Biniyoruz hi-tech tannnm çelik ve camdan fallusıma

Barutun şakağa kükremesi her yeni gün Jiletlerin keman si’si bileklere her yeni gün Her yeni gün çalış, çalış, çalış...Gir eşyanm egemenliğineDört dakika otuzbeş saniye kahvaltı.Çalış, çalış, çalış...On bir dcikika sevişme, bir dakika sigara!Dijital kölelik uğruna on kilometre bir kanş.

Bir mekik gibi gide gele, beni sana, seni bana.Dikiyor gibi görünse de bir düğmeyi bir kumaşa Her şey.Birbirimizden daha hızla uzeiklaşmak için sevgilim Daha hızh ve farklı yönlere...

San çizgi3 geçme sevgilim, çekil kenara, ama Benden sıçrayan kıvılcımı sen gene iyi sakla!

578

AÜFF Kimya Bölümü’nü bitirdi. Şürln yanısıra, karikatür ve kitap tanıtım yazılarıyla da dikkat çekti. Şiirleri 1989’dan itiba­ren Miniyet Sanat, Gösteri, Edebtyat ve ESleştlıl. ŞUr-Uk, Çağdaş TOık Dili, Evrenad Kültür, Vaılık gibi dergilerde yayımlandı. 1999'da İbrahim Yıldız ŞUr ödûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: AnılannTetIgl (1994), Her Karşılaşm a B ir V«xia (1999).

KOLLARIMIN ARASINDAKİ UÇURUMbeyaz bir kâgıdm çölünde gizliydi evim bir firtmanm smınnda dinleniyorum içerek suyundan düşlerimizin

kalabalıkta bir yol açıyorum kendime koUanmm arasmdaki uçurumdan topladığım çiçeklerle

her gün aynı sokaktan geçiyorum bir başka ülkeyeyüreğinde ayağımın tökezlediği çukurdağılıyor mavikayıp bir 5 üz deseniyle

kumdaki izleraceleyle paylaşılmış anlan anlatır kum taneciklerinden sözcüklerle

YÖN OKUkaybedilmifi kaybolana vermeyenler ona hiçbir zaman ulaşamazlar

Cösca Agren

taşıyorum yağmurlardan gölgelerin kıyılanna sesi rüzgârla birleştiren geceyi ve düşü iç çekişin denizini

ORHAN 7ÜLEYLİOĞLU(1965, Ankara)

579

gülümsemelerin ılığmı sabahm kül ormanlanna çalılıkların arasmdan hîirflerden sonraya nice yüreklerin yakımna

ve sessizliği yürüyorumçok uzak odalaraakıp gidiyor yollarbelleğin görünmeyen boşluğunayağmur yağıp duruyorbütün izleri siliyorkınk bir yön oku dvırurkenyaşamm ortasmda

SABAHIN YAPRAKLARIgün akmtıya kapılmış bir saldı hayatın denize düşen parçası günlerin arasını doldurîîn boşluklardı

biletsiz bir yolcu tedirginliğiyle oturup beklemiştim sabahm yapraklarım geçen yıllardan toplanmış göktaşları içimde sakladığım güz kokulu akşamlardı

düş satan çarşılarda iki kişilik gölge hazine hantası llyatma satıldı sokaklara bir yıldınm gibi düşen rastlantı jrüzüme çarparak kırıldı

bin düş yılda yürüdüm bir taş atımı uzaklığı

580

OSMAN OLMUŞ(1966, Ankara)

ODTÜ Elektrik-Elektronik Bölümü’nü bitirdi. Aynı üniversi­tenin Felsefe Bölümü’nde master yaptı. Halen özel bir şirkette çalışıyor. Şiirleri 1990’lardan itibaren Gösteri. Vailık, Aıgos, Adam Sanat, Sombahar gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları: Vişneçûrûga Aşklar (1992), Pan Flüt Çetesi (1995), Kasten Haıf (1999).

MEŞ’UM ŞEHİRbütün kollarıyla boğuyor beni bu şehir boğazıma donuyor; kalın bir do ve sen bir bardak su lütfen! eğer İstersen ah! sersem: şerbet veriyorsun yalnızlığıma her dem. donuyorsun boğazıma: bir kerpeten söküp alıyorsun yüreğimi: ne desem dinlemiyorsun beni müşkülpesent, ve zemheri ayazının kestiği yerden giriyorum içeri içerde uzayan kollarıyla dev bir ahtapot şehri şer’den koruyan sensin: yalnızhğm şerbeti ve zehri sensin. sanimca küstüm yastığı! beni rüyalara çeker misin, uyku kaçağı sızdırmasın lütfen sıkı sarm kınnabı kıl payı bile olsa açık bırakmaym kapıbucağı ayazın kestiği yerden girerim ben içeri İçerde dev bir ahtapot cehennemi: donuyor boğazıma, yalnızlığm şerbeti ve o meş’um zehri

BULANIK BİR KALP-kalpsizliğime-

bu kalp çarpar seni, durduğun yer çalkalar! bu bedeni, suya koy sen geceden, sabaha kalmaz acısı çıkar ah! su başında vurulmuş bir ceylan kalbı sende çarpar, kalpsiz nişan!

581

bozar bu masumiyeti, tetiğe lazanan cenabet! bir ruh daha geçer sana vurulur! hem çarpan, hem çırpman su: bulandığı yerden durulur İlk boynunu uzatan kurtulur! bedenden geçer sana bu ruh! aldığm nişan artık hep ordadır: duruf. dursım! acılar: bir kap su. İçilmez! olur olsun, bir çarpmtı, bir çırpmtı yıkılırsın sırtüstü, oldukça buruk aynlırsm bedenden kendine kıvrık

bir ruhun yaması, diktir çıkılmaz! bir ötekine, bozuk bir masumiyetten mükemmel geçer bir cenabet, geçsin sen el salla! herkesten bir evvel çıksm bu acılar:bu çarpmtılar! çeksin bu ruhu sana, bağışladım, al! ksdıbı çıkartılmış bir nişan hep alt olduğu kalbi arar: bir kap su çevlrllince başmdan aşağı: acılar! sabaha kalmaz çıkcir sana: dupduru! dursım. sen el salla! ve çırp beni!

DİBİNE DÜŞEN ANLAM -kendhne-

burdayım: sözcüklerin akima değdiği yerde yüzüne hohladım kendimi: sır! sakla beni! tutabilirsen yüzünü akima: ordayım: ebe! bütün sözcüklere! anlamm kavuştuğu yerde anlamsızım: bir boş küme! bu gövde içinde taşıdığım sadece anlam! tutar aklımı sana taşır gövdeyi, taşınr. sözcüklere: yığar! anlam bir anaduttur aslında, yükler bizi bize, j^üm üz: itinayla taşman bir eşya! kırılır sözcüklere, dağılır İçimize içimiz çoğalır anlam: kıtkanaat! ötekine bulaşır bıkılmış bir gövdeden, düşer dibine: dipsin!

582

dip olduğunu sanırsın önce, oysa bir kujmsun yufka bir kuyu: sözcüklere boğulur bilirsin sadece anlam taşar: daha derin bir kuyuya kusar İlk. sözcüklerin akima degdlgl yerde hep ötekisin, ve üstelik kendll kusmuğundasın hiç kimse kusmuğunu itinayla taşıyamaz! kusmuk taşır bizi, bırakır sonra dibimize dip anlamm bizde en son taşmdıgı yerdir ya da öyle sanırız, çünkü hep ordayız: sobe! bütün sözcüklere! anlamm kavuştuğu yerde en anlamsız benim artık, üstelik yüzsüz! bir kendi, bir ötekiyim, hurdayım, bul haydi!

583

ESRAZEYNB»(19 6 6 . Ankara)

Ortaöğrenimini Ankara’da, yükseköğrenimini İngiltere'de ta­mamladı. Televizyonlarda çalıştı. Şiirleri 1990’lardan İtibaren Sombahar, Vaılık, Broy. Yabasın Edd>^rat gibi dergilerde yayım­landı.

Şllr kitapları: Yaşanmıştır (1993).

BELEDİYEDEN BİR TABUTArmemiz korku babamız gece ayaz varsa ablamızdır biz nereden baksanız üvey bir ışığınızı açık bırakm

ne olurkuleiğımızda darma duman tozu oradan arkadaşız sokak köpekleriyle bayramsa bayram yakınlarınızı gizli ziyaret edin

ne olurbaheırda ölür bizden biri ölürse belediyeden bir tabut çoğu kapîmmaz kapağı aralık bir omzunuzu atm geçerken

ne olur

varsa hatırımız için.

TUZRUHUDikişim tutmuyor kimseye ancak teğejliyorum kendimi ancak o’nun iplikleriyle

ruh değil içimdeki tuzruhusizi parçalayarak onu tamamlıyorum

maıhkemeler kurun bana özel suçum özrümden büyük suçum dağaüstü sevmek.

584

DERYA ÇOLPAN(19 6 7 , Aydın)

Boğaziçi Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği Bölümü’nü bitir­di. Şiirleri 1994’ten itibaren Vaılık. Dize, E. Kits^hk gibi dergi­lerde yayımlandı. 1996’da Yaşar Nabi Nayır GençUk ödOlû ile AH Rıza Brtan ve Sabri Altmd ÖdûUerl’ni. 1997’de Yunus Nadi ŞUr ödOlû’nû kazandı. Halen Dokuz eylül Üniversitesi’nde İngilizce okutmanlığı yapıyor.

Şiir kitapları: Ses Sözden Eksilince (1998).

İNCİR-Nurhan ifin-

bahçeyi dolduruyor sis

bir nehir çiziyoruzsüt grisi ağacm çıplak yerlerine-ama üstü kar tutmuyor-

akıyor süt geceden bîlhçeye,

yapraklan soytmuyoruzsoğuk... dallarm patlayan uçlanndaevhamlı bir bekle}^şen çok bu yalnızlığı seviyorum diyorsunkışm çıplak kollarıyla sanimasmı.gülüyoruz ilk bakışta ağacın su3tu andıran sesiylegörünmez oluyoruz

ağzımızda hiç unutamadığımız bir reçel tadı kaç mevsim sığar bu bahçeye diyorsun, sanşm bir çocuk gibi dokımuyorsun utanınca -ama parmaklarm reçel tutmuyor- mutfağa yağacak yağmurdan korkuyoruz.

çünkü biz bahçenin incinmiş bir yerindeylz, ve en rüyasız yerinde tanıdık bir uykunun.

585

uyanınca İnciri bahçeden sökelim diyorsun kaç bahçe kopar gelir ardından bilmiyorsun.

hızla eve doluyor sis

agaan çizgili gölgesinde evcilik oynuyoruz.

PELERİN

bir karakalem çalışması: gündüz beyaz elbiseli çocukl o gümüş sessizlikl

böyle olur bir tntlharm şiiri ve söyleyemeden geceyi sanki çok çiçekli bir kumaş

/anneler mektuplsın hep gece okur

sonra da süvariler, kılıç ve tabii ki at İçi şüphe kırmızısı ya da koşarken kara yeni yitme bir ırmaktan, ıssız

/gece ağlayıp dlazem İçerler en çok

koynunda sakladığı harita dağlar batar denizler ıslatır konuşurken r'leri vurgulamak gibi peleriniyle yatar rüzgârda

/anneleri diker şairlere pelerinlerini

586

HALİL GÖKHAN(19 67 , Tarsus)

Yükseköğrenimini Ankara’da tamamladı. Ftansız şiirinden çe­virileri çok sayıda dergi ve gazetede yayınlandı. Ya^ar Nabi Nagor ve Oılıoıı Murat Anbumu ŞUr ödûllerl’nl kazandı. Şiirleri 1990’dan İtibaren başta Vaılık olmak üzere çeşitli dergilerde ya­yımlandı.

YALNIZLIK BİR GÜN GERİ GELEBİLİR 1.yalnızlık bir gün geri gelebilsin diye bulaşıcıdır kalabalık

etin agnsı mersiyedir dokunmamanm kanatlarmda taşan doymazlığa

bir köşeye kalçalarım çeker ve titretir kendinde olmaysına baygmiıgını

biz de köşemizden devrilmesini izleriz bu sojrun tek soy olarak kalabalıkta yEdnızlaşmasmı İsteriz

bllsek bile değişmeyecektiryalnızlık, ah hep o yalnızlıko kalabalıkları kurutanve kendine fırlatp atan yalnızlıkkaç şey saysak kaç şeyden geçsek ve kaçsaksonunda ona varılır.

2 .sıkıntılar çoğu kez yalnızlıktan İleri gelmez acısma egemen olanlar blUr bunu

blUr de söylemezler acısını bilmeyenlere

587

kimisi yolımu acısından çıkarır kimisi acısına gidebilir ancak

sokak arasmda hep aynı dayağı yiyen yeni yetmeler gibi hemen buluntu- bir de

tek budur masumluğu yalnızhğm

3.ötelerden gelecck uyarır dünün şarkısı sanar uyuyan bunu

bir gün gelecekgelecek de açıklanacak denir: zırva!

bir gün gelecek gelecek de bilinecek: sefil!

bir gün gelecekçözülecek yalnızlıklar: bak bu mümkün!

çünkü daha az önemlidir ayakkabı giymek jrürümekten

588

CENK KOYUNCU(19 67 , İstanbul)

İlk şiirleri arkadaşlanyla hazırladığı eski *Z dergisinde, daha sonra Variık, Gteterl, E gibi dergilerde yayımlandı. Şiirin yanısı- ra, dergi ve gazetelerde söyleşi ve denemeleriyle göründü.

Şiir kitapları: Otoben (1993), YOzde Yüz (1996).

NE GELİR?Senden sonra ne gelir? Bir martı örneğin: İnatla, inatla uçardı ufka; kimbilir belki de intihanydı, ölüm ki ne güzeldir o an mavi üstünde!

Benden sonra ne gelir? Kalktığım masada bir kadeh, biraz dudak izi kenarmda, çatalımm boynu bükük: adisyonumuza ayrılık eklenmiş mi? Anılanım bahşiş bırak!

Bizden sonra ne gelir? Suskunluk: Günler utangaç, masalarda tek’lik ve aşka kadeh kaldınimayacaksa panoramanda kalabalık görüntü İçinde yalnızlık!

Bu aşktan sonra ne gelir? Martı konar bir adaya, masamız temizlenir, yeni bir çift oturur aşka, silinir dudağımın tubası, çatal mestolur kadm elinde... Gelirse bizden sonra tarih gelir; çünkü her aşk tarihtir!

VALSGittin, sessizliğin sonrası bahar sansı fotoğraflar kadar cansızsın şimdi yüreğimin albümünde çevrildi sayfan sonluydu, sonsuz oldu suretin: kararan!

Gittin, sensizliği oyım sandığım sabahlara saldın beni, perdesini kapadm yüreğimin aşklara bir kenar mahallede çıkmaz oldu sokağım sustu aryası aşkm, yanm kaldı opera!

Gittin, sonsuzluğunu yaşayarak tükenirim şimdi dördüncü cemre düştü jKireğime, bu yangm; bu zaman dışı kalmış yaküti sesi ışığm, aşk ışığmm söndü sesi sahnenin daha perde kapanmadan!

589

Gittin, saklı kalan bir zamana gömülerek, ummayı unutarak ve anımsamayacak kadar dalgm karanlık geçmişinin girdabma dalarak, karanlık geçmişinin girdabmda yaşayarak, gittin...-Gittin, her akşam ıssız; ruhun kanşıyor suya!...

SON AKIŞAkışlarım var, hırçm çığlık, sessizliği yırtan umut avcısı, karayı karalara bırakır mavi tutsağı bir martı, son gibi akışı, son gibi durduğunda sessiz bakışı!

Aşklarım var, düşlerle büjrüttüğüm uykularıma açılan gece bahçelerime giren kadmlarla kasık kasığa kiml zaman, kiml zaman suskun serenad, unutulmuş şarkı!

Amlanm var, nerede, ne zaman sayısı unutulmuş albüm sayfalan, tarihe savrulmuş yankılar, hangisini tutsam ekslltl, zamanla sararan, kopan yapraklar!

Acılanm var, suskun sabah, gün gibi açan ve kaırarcin yılgı anlan, içine girip çıkamadığım tual, sesli harfle başlayan tek rengi resminin!

Susuşlarım var, kapandığım gizde, dize gelmeyen dil, sandığma terkedilmiş ve unutulmuş nankör anlarda kendi düşüne bilinen gerçeğim var!

-hiçbir şeyim yoktu benim, herşeyimi çaldılar!

590

İlk ve Ortaöğrenimini Ankara’da taniEimladı. 1978’de “Nöbet­çi Tlyatro’’da amatör olarak tiyatroya başladı. Daha çok tiyatro alanmda yazar ve ojruncu olarak tanmdı. “Yazdıklannm şiir ol- madıgmm” yoğım tartışümasma rağmen, arabesk şiirin son yıl­lardaki temsilcilerinden biri. Daha çok TV izleyicisi bir kitleye şi­ir okutmayı başarıyor...

Şiir kltapİEin: HûzOnbaz Sevlşmder(1997), Kayq> Kentin Ya­kışıklısı (1998), Anladım (2000).

YILMAZ ERDOĞAN(1968, Hakkari)

bAŞK alaşan a ş k

admı anmak güzeldidost ağızlarda sana dair cümlelerin ıslatılması., admı anmak..yüksek sesle, kimsesiz gecelerin düşsel avuntulanna sırt çevirip senden söz açmak., biraz gülünç, biraz sltemkar.. güzeldi...adınm türkçedekl yankısı güzeldi

Seninle yoğurt yemek, kendi Kanlıcanlı, sülalesi Kandilli yogurtcımun mekanında..Denize amorf durup yüzünecepheden bakmak güneşli bir mavülkte... güzeldi..

ipe sapa konuşlanmaz bahanelerle elini tutmak, yüzündeyüz yıllık bir hasreti gidermek güzeldi...

Güzeldl’ll geçmiş zamanlan düşünüyorum şimdi... Cümlelerimiz öznesiz.. Umursayan yok Kanlıca’daki yoğurdu...

Ve eşikteki öpücük, tarih bilinci olmayan bir aşkın mührüdür artık....

591

yaralı yanlanmı kuşanıyorum çırılçıplak ve erkek uykuların kadar uyanık ve yenik şiirler kadar

İçtikçecam kınklarma basıyorum hayatımm yeniliyorumgalip gelen yerlerimi seninleöncekiler gibi sıradangidenler gibi kızgınkırgm tarihindensavaşlann başlangıç ve bitişleriniİmzalı İmzasız antlaşmalankan ren^nde verilen sözleri hatırlıyorumuğursuz haziranlannımeydanlarda çürüyen ölülerinyetiş diyorum yeniliyorumgalip gelen yerlerimiölü sevişmelerden devşiriyorumiçine boşaldığım sabahlansancı diyorum sanaköpeklere kızıyorum nedensiz

YENİLİYORUM

592

Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesl’nl bitir­di. Şiirleri 1987'den itibaren Aynm, Blçem. Yazıt. Promete, Po- edk’us. Yine HOçt ve Defter dergilerinde yayımlandı.

Şiir kitaplan; YûzûmddClK^yu (1998), SiQnı (Manian Dua (2000).

MİL ÇEKİLMİŞ SÖZLER'denItaşların unutulan yüzüjrûm ben. söz’ûndirinve zaman’m.,.bir kurban kam gibisürüldüm,söz’ün günahkâr kapışma.

IIbeni atm...benl atın... cüzamlı sularda yunsun yılanlarm bakışıyla yıkandığım 3rüz.

IIIdaglannkilitlenmiş yüzüyle mühürlendim,resimlerin taşlarda unuttuğu dile, yürüdümmühürsüz bir zamandı, yollar uzun...yürüdükçe unutulan mülk konuştukça çöl'dük...

IVbir fotografi andıranbeni büyük bir hararetle ölümeve aşka dönüştüren... ah, zaman...

METİN KAYGALAK(1968, Bingöl)

593

soğutuyorum, hiç bilinmesin kalbimdeki engereğin dUl, dokundukça her yamm çürüyen zaman...

Vdilim kİ bir engerekti... süründüm yüzümdeki çiniye, götürün beni sulann bölündüğü o nârlı bahçeye...

VIrecmedlldlgl yerden çıktı ölüm, dediler gidin... ve getirin... güneşi battığı yerden çıkarın azabın boğulduğu tandırda yakın beni.

VIIkovuldum sonunda bildiğim bütün dillerden, kabahatli bir çocuk gibi sığmdımbütün o sahih sözlerin kendini bir günaha yamayan zikrinden.

VIIIbütün nişanlanmı bırakıp geldim,kendini kojrultan bir hummayla.bildiğim bütün sözlere rucü ettim.meleklerekitabave aşka.nişanlarımıbırakıpgeldimbütünsana...

594

IXyüzümü gömdüğüm eşyalar ürüyorkendimi a3ardıgım yılkıda.

Xişareti yitirdim, sığmdığı her kapıdan kovulan günahkârdım, ruhumu kemiren bir nefisle tutımdum, kapıldıkçakendimi yetim bıraktığım aşklara, sonunda... en sonunda...

XIgittikçe her şeyin birbirine benzediği gittikçe küle ve zamana dönüşen gittikçe çürüyen bir tülle örtünen beni, bu kutlu geceye vadeden yüz! yetimim işte kendi gövdemde de.

sığmdıgım vücud göğsüme ilişen akrebin mahmurluğu, mazlüm ve cünub.

XIIyüzümü sürdüğüm her kapı gibi kapandımbeni bü)rük bir cezbeyle yakanaşkm ayakucuna. oysa sırrımı verdim kırıldığım ve çocuk kaldığım aşklara.

bendim o, ürperen bir sızıntıyla, cebinde yılan işaretleriyle dolaşan.(...)

595

BE|ANMA7UR(19 68 , Pazarcık/Maraş)

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesl’nl bitirdi. Şiirleri igsg’dan İtibaren EUn Bdkteo. Yaat, Adam Sanat. Bddıtyat Eleçtiıt Ktts^bk gibi delgilerde yayımlandı. 1997’de Halil KbcagOz ve Oıfaaoa Murat Anbumu Şttr ödûDafnl kazandı.

Şllr kitaplan: Rüzgar Dohı Konaldar (1996), Temn CMnDesIn Haıfleriml (1999).

KADINLAR Mavi dövmeleriVe bitmek bilmez yaslarm çürük İzleriyle Durup ateşe bakıyorlar.Rüzgâr estiğinde hepsi ürperiyor Göğüsleri değiyor toprağa

Ellerinde yanan odunlar taşıyan kadınlar Siyah kazanlann pası çökmüş yaşlılığıyla Dolaşıp duruyorlar.Ateşin öfkesi kabardığında Sesler artıyor.Orada ateş hiç bitmiyor Söndürmek bir belâ

Göğüsleri pörsüyen kadmlar Ellerinin korkımç inceliğiyle Tutacaklan odunlann sertliğini düşünmekte Ve susmaktalar.Sustuklarmda yaşlan farkedllmiyor Toprak kokuyor bağırdıklarında

Nereye yaslanacaklarmı ımuttuklanndan Gözlerini toprağa bırakıyorlar Çünkü bulutlar gökte kalıcı değil En İçtenToprağa veriyorlar kendilerini Ve kokuyorlar arasıra

596

ÖMÜRSÜZ MAVİSeni ben uzun uykulu bir vadinin Sessizliğinde buldum.İçine kapanmış bir kayanm dilsiz ko5mlugunda Ve serinliğinde gövdeyle taş olmak arasmdaki kararsızlığm Düştüm ben Çırılçıplak düştüm aşka.

Beyaz olmak meleklerin elleriyle okşanmaksa Okşandım ben

Melekler okşadı ve inceltti tenimi Ruh kattı

Aşka gitti.Aşkm buruk yalnızlığma.Samyordum ki ben,Aşık olursam, ruhum uçacak.Sanmakla kalmadı Uçtu ruhumVe bir kelebeğin mavi kanatlarına Gizlendi.Bir kelebeğinÖmürsüz mavi kanatlanna.

Bundan böyle bür aşk için Ne varsa burada.!kl kanat tkl mavi Ve bir ruh Her şey tamam Uçurup tenimi O ölümde yenebilirim.

597

tÜ İşletme Fakültesi İle ÂÜ DTTCF Tiyatro Bölümü’nü bitirdi. Şiirleri 1996’dan itibaren çeşitli dergilerde yajamlandı. 1998’de Yaşar Nabl Yayır G ençlik ödûlû’nü kazandı. Halen reklam ajanslarında metin yazarlığı yapıyor.

BİR TANRININ ATARDAMARIşimdi pervaza yapışmış ölü sineklerden konuşuyoruz hiçbir şey kalmadı elimizde sözcüklerden başka hiçbir şey avutmuyor bizi ve biz oturmuşuz daire şeklinde artık pervaza yapışmış ölü sineklerden konuşuyoruz

lacivert bir kıyımm yazılmamış önsözügibi ayaklandık ve yine oturduk tekrardan yanien eski halimizde, sonra çocuklar geldikonuşmaya aç ve artık kimsenin hatırlayamadığı çocuklarsonra biz kıyısında Italdık yaşanmamış bir yaz bitiğinin

hep başa sararak izlediğimiz bir çizgi film, gençlikten anımsanan uykusuzluk günleri yorgun ve neşeliydik bir zamanlar şimdi kuma gömdük silahlarımızıen kaim yerlerinden kestik geçtiğimiz köprülerin halatlarım artık konuşabiliriz pervaza yapışmış ölü sineklerin ağırlığım

kentin bütün sokaklannda yankılanan bir sesgeçmiş geçmişte kaldı diyorlarbüjoik bir koro olmuş graflkerler haber muhabirlerive mimarlar! ılık bir nefessonra yorgun bedenlerin ilacı derin uykular

uykulardan sonra ofislere ve plazalara konuşlanıyoruz hiçbir şey avutmuyor bizi soğuk savaş masallanndan başka ve sözcükler de anlammı yitirdi bir süredir yine de pervaza yapışmış ölü sineklerden konuşuyoruz

TARKAN ÇEPER(1969, İstanbul)

598

KEMAL TAŞTEKİN(1969, Lice, D iyarbakır/1994, Ankara)

Ortaöğrenimini Diyarbakır’da tamamladı. Hacettepe Üniversite­si Türk DUl ve Ekiebiyatı son sınıf ögrendslyken, kendini evinin ka­lorifer borularına asarak yaşanuna son verdi. Geride bırakbğı şiir­leri arkadaşlan tarafuıdan kitaplaştırıldı.

Şllr kitapları: Ortadoğu DtyaldcUei (1996).

İÇİMİZDEKİ UYKUal sanaİşte bu kalbimbu adresi yok bedenimsok hançerini derin yarala: kan oluk olukhırçm akan nehir olsım

üUcem yok, kahır benim gecenin yırtılmış duvağında kin beniml

ve bir kız eıglar gecenin çanağınaaniden bir yumruk düşer içimizde uykuyagözlerim bir tütün belasmdakoşar çırılçıplakdini yok bir yalnızlığa...

SERİNLİĞİN AŞKIserinliğin aşkım coşkuylaestirsin canımlüle lüledalgalananağıth esmer saçlannmevsimidir artıken güzel aşkrüzgarlannmcan yoldaşımağıt olmasın ayrılık

599

Ankara Üniversitesi Dil ve-Tarih Coğrafya Fakültesi Sosyoloji Bölümü nü bltlrxU. Şiirleri Yazılı Günler, Çağdaf TOık DUl. Pro- mete. İdek gibi dergilerde yayımlandı. 1992'de Yaşar Nabl Nagnr Gençlik ödülû’nü kazandı. Henüz yirmi İki yaşmdayken İstan­bul’da Ümit Otel’den atlayarak yaşamına son verdi, ölümünden sonra “Izlek” dergisi bünyesinde “Kaan İnce Vakfi" kuruldu. Ka­lan şiirleri ölümünden sonra arkadaşları tarafından yaymlandı.

Şiir kitapları: CHzdüşûm (1992), Kan (1997).

YAŞAMA SEBEBİ

sıkmışım dişlerimi gözlerim kanayana kadarçeyizimizde hüzün motiflerigöçebe bir agıt göğüsümün derinliklerindebu aşkm dönüşü yoksaduman kıngı gözlerinde gecenin hıçkırıklarkınk keman sesi ve adağım Veirmoraran hercai düşlerim ateşi delip ıslatır mendilimikalbime dolar -sonsuz uykuma- korkuya susamış yasadışı

bir rüzgarbu aşkm dönüşü yoksa suya düşer kokusu menekşelerin deniz her zamankinden .daha köpüklü serçeler bi garip ötüşlüdürmartılan mavnalarla başka türlü deınseder hamuruna sevgi

katılmış bu dünyanmküflü yüzler yok hiçlik dehani ne derler gözlerinden öperim çocuk, gamlı sevda, şiir ne’m kalır geriye gülüm seni alırlarsa benden tiksintiler toplamı umutsuzluk sapagmda ölüm

KAAN İNCE(1970, Ankara/1992, İstanbul)

600

GİZDÜŞÜMBoşlukta uçuşan kemiklerin kanattığı karanlık: Sürekli, geceye bölünen saatlerin asıldığı yer. Kıyı boyunca çalınan sabah: Esrik tin. Sehpada unuttum başımı, us j^tlk. Divansızlann bembeyaz ayetleri gibi peşin hüküm giydik. Gözlerim deniziğnesi.Kınl benliğimin benli gözenekleri İçinde, sürgünlerin gizli sessizliği.Alnıma dayanm güz görümlük ömrümü, seherin cılız eliyle. Uzaktaki vahşi güle hüzün kokarım. Ve ölüm ardıma leke düşer, gözlerimden çekilen sıcaklık korkuluk yüzümde soğur soğur, iki kaş arasmda yenilir kendine uzun yol.Çiçek tüter düşler karanlığı kısıp pencerede gök uçurtma çeker yıldız çölüneBir ışık örtüsü açılacak göğe, acılaşan gecede: suya ateş düşüp kirpiklerime gömülecek, yüzüme sıkışmış erguvcin ölüleri. Dilenci kızlara serpinti yağmurun kınk sesi.Ay batışı gözlere iki ezgi gibi hüzün çökerim, tetikte yalnız kalan gölgemle. Sıkıntımın yıldız sefası, n’olur kapatma kollannı, sakalıma basma sabah. Denk cepheli çatışmalar ederi kadar başlık paramız, asmayın bizi. Güvencin uçuşu, alabildiğine rüzgar: gez arpacık göz tetikte.Ölüm açmazda bekleyen kuş seslerine sağanak: Bakire umutlar. Görünmez viranlığım. Çiy damlacıkları... Soluğunda sevişen fesleğenlerin, üç kulaç kurşuni sudan gözlerini saran kokusu; sendeleyen hoş bir yaşam,İnanç yüklü gülüşlerde. Gecenin sararmış mühründe billurlaşan sessizliğe dolunay doğarım.Düş artık yakîîmdangüneş kınklarma dadanan sevda.

SÖNERKEN YILDIZLAR GELİNCİKLER GÜLÜNCEYolun hiç de uzak değil umut biliyorumSesin yağmurla birlikte tutuklu tel örgülerin arkasındaBulamıyorum seni beni unut gidiyorum

Ve kuğuların kucakladığı, kentin denizsiz kıyısıUzak düşer hâlâ gemi mendireğine çekili korsan sevgilereHasret düş kmklıgı ölü sayrısıGüvercin taklaları art ardaKırmızı gece usulca beklerAh acılan tütsülü acılanBüyük harfle başlayan aşkımızıKınimaz kinleSönerken jaldızlar gelincikler gülünce Sen gelene kadar

Yasak dizelere girebilirdi ancak kaçak sözcükler Ancak ölüm hüzünlü şiirlere Acemi yüreğim girerken yirmisine

Bilemiyorum gözlerim kimde?

KAÇIŞsaçaklarda buz tutmuş yva görüntülerini giyer debuğulu camlardan tedirgin gözlert takanm ayakizlerimebir şaşırtmaca bu, sonra gecenin keyfi kaçararamalar, çatışma, panik, yayılmaa ırmaklar; taşar denizve gülücüğün paslanması, yanık kokusu plastiğineklenir gürültüye. Siyahi, şiddetin korkulu kızıölmek abşkanlığı yeniden keşfedilir sankiönce yontulur bir sürü dil, yalnızca birkaç kelime bırakılırçentiklerde görünmez kan dahagökyüzü, savaş renginin tonlannda, büzülür büzülür

bir kıyı, kıyıya çekilen taka, takada aa susuya yansıyan ölü balık gözlerimotor sesi ve kaçış gölgemizdeki ölümden...

602

Şiirleri 1990 dan İtibaren Şllr-llk, Şür Ok*u, Hlşt, Gösteri, öküz. Göçebe, AUka, Yeni Blçem gibi dergilerde yayımlandı. “Yi­ne Hlşt" ve “Öküz” dergilerinin yayın kurullarında görev aldı. 1995’te ilk yapıtıyla Rıfat İlgaz Cide Edebtyat ödülû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: ömür ölümün Önsözü (1995), 28 Numaralı Oda (1998), Şehir Soyuldu (2000).

TURUNCU LİSTE

Geceyi yaraladıkgündüz örtündü üzerine en son aj^bı...Elimizde tunmcu liste; adımız mağrur bir sokakta yıllanmış ölümün gül rengi, patlayacaktı içimizdeki dağ. Tenhaydık. Ellerimlzddd bir başka el yalandı... Biz seçmiştik geniş özlemlere gidilecek o yolu ki yalandı bir başka el.Biz derilerimizin üstüne aynı adı kazıdık aynı masalm İçinde biz de yandıkSöz sırası sende üstad der dublörüm Geceyi yaraladık, gündüz ağlasın elimizdeki turuncu liste sevdamız üzerinde bir leke gibi kalsm. Silinmesin.Kaç güz bekledik ölümü, ne ödül olduk ne de gölgesine lâjakArtık şehirde titreyişimiz tenhadayalnızlığımızla iki hayat kaçağıyız şehirden kovulmuşŞeytan diyor ki; benim tannm yanhş yolda ağlamış

TREN

raylann daralıp katan sırtından attığındanberi, üç gün - dört gece tüneldebeni hep yanlış anladınız şarkısı çalmıştıtrenin gecikmiş gelen numarasız vagonundan ardmdan ısrarla bağıran bir çocuktu her istasyon, sabah haykırmalan saklarken... kimsesiz bir kazaydı trenölüleri birbirini beklerken yaşamın numarasız vagonundan

AYHAN BOZKURT( 1971, Amasya)

603

SELİM TEMO( 19 7 2 , Batman)

Ortaöğrenimini Batman'da tamamladıktan sonra Ankara’da DTCFde Etnoloji öğrenimi gördü. Şiirleri 1993'ten itibaren Var- fak, Kaımaşa, Edeb^t ve ESeştirl gibi dergilerde yayımlandı. 1997 de Yaşar Nabl Nayır ŞUr Ödûlû’nû kazandı.

Şiir kitapları: Ahi Tamara (1995), Kıgm Nrfılıler (1997), Uğultular (2000).

BİR GÜNÜN ÖZETİ

ayrıldık:bir kitap bitirdim sanki!

yok,öyle deprembiraz sarsmtıhava mûruz yığdı birdenyalnızca onu beklemiştim ama yağmur

kaçtım,kendimi kovalayeırak bütün sevmeler benden uzîik! avcumda bilet terledi çok gececi otobüse

ayrıldık;zaten aynydık gerçekte!

degU, öyle bildikbir garip, bir yabansı artık avuçlarım terliyordu o romamn ertesi

yok, öyle bironlarcanm kalanı her £in sızabilir bir yerinden kendine

604

ayrıldık;zaten yoktuk yltlrsek kendimizi! baktımyıkanmış çamaşır ve küf kokusu havada sonsuz bir ıslaklık hissi, hanidirhanidir ellerim ŞubatI

dedim ah ulan ahreva mı buncasmdan sonra, bitince başlıyormuş zaten ölüm havası

ajTTildık:bütün ithaflardan sildim ismini!

yok-sanan yanlış düşünür ondan böyle telaşla söz dallanıp dolamp bir İmgede doğrulur

demin hanımeli ve toprak koktu yağmur dindi mİ ne çıkıp koşardım bir parka ertelenmese çocukluğum hanidir ellerim Şubat

kim­liğimeşkıyanm bende inmesidiröyle aklıma geldibir göl gibi duruldum...

605

TUNA KİREMİTÇİ( 19 7 3 , Eskişehir)

Ortaöğrenimini Galatasaray Lisesl’nde tamamladıktan sonra Mimar Sinan Üniversitesi Slnema-TV Enstltüsü'nü bitirdi. 1994'te Yaşar Nabl N a ^ GençUk Ödülü’nü kazfindı ve ilk olarak VaıUE dergisinde yayunlanaıj şiirleriyle adım duyurdu.

Şiir kitaplan: Ayahakanlar (1994), Akademi (1998).

AYNI DENİZ

Aşka düşüp de söylendiğinde tki dilde aynı anlama gelen sözcükler vzırdır.Elbet aym denizi görecek feryat figan pencereler Beyaz beyaz kadm seslerinden.Bir kez daha geçirmişim çocukluğumu sırtıma.Olmazsa olmaz bir rüzgânn peşinden koşuyorum.Uçsuz maviliklerle uzak bir yolculuk Gelip oturuyor soluk soluğa karşımıza.Bunlar akdeniz sözcükleri.Geçen zamana direnir gibi sıkı sıkı tutan seni ellerinden.

SENİN ALTIN PENCERELERİN

Camı aç, eğil yavaşça. Uykulu duvarlanna sürçsün eylül yağmuru.Künyemdeki mutlu prens, ama örtük bir hüzünle hep, iki büklüm bir cennet getiriyorumdur sana kursağımda.Belki sorular sorarız karşılıklı, yorgun atmm yelesini okşarsm sen, ben bir bir kapatırım açtığın camlan. Bazen umutsuzdur kavuşmak: Her zaman kazanır, kendini açmasını öğrenmiş o sürekli yara.

606

DEVRİM DİRUKYAPAN(19 7 4 , Nevşehir)

Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakül­tesi İktisat Bölümü’nü bitirdi. Bir süre gazetecilik ve Eskişehir’de bir kültür merkezinde yöneticilik yapti. Vailık. Edebt|rat ve Eleşti­ri, Damar gibi dergilerde 1994*ten itibaren yayımlanan şiirleriyle dikkat çekti. Çankaya Bdedtyesi ve Damar Deıgial. BahkrHİr Üni- verattesl ŞUr ödûDetl ile 1997 de Behçet Aysan ŞUr ödûlû’nü, 1999’da Cemal Sûreya ŞUr öâûlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: E^tt^h (1995), Kaıia Gden (1998).

EPİTAPH Iuykudan öncesi çocuklugumuzdu büyümeye inat süren evcilik oyunlarma ebe yaptiğımız o masal çocukları iple çekerdik gün batışlarım ki dadısı adile naşit olan bir masumluk esnerdi akşamlan

akşamlar zoraki uykularla gelirdi oysa ve hep uykular öncesinde kalırdı masallar binlerce uyur binlerce kaybederdik “uçan kaz ve nils”le gezdiğimiz ülkeleri

sonra büyümüştük ya da öyle saymışlardı alice’in diyarma almmıyorduk artık egzotik bulunan bir sislenişti orası ve ımutmuştuk polyanna mıydı sahiden yalın mutluluklann emektar perisi

simbad da vazgeçmişti düşlerimizden anıların biriktği denizlere açılıyordu bizse j^reğimiz guruldarken ve hızla “çizgi”sini yitirirken filmlerimiz yalnızca harçlık biriktirmeyi öğreniyorduk

çocukleyin üzerine çıktigimız ağaçlar bile

607

saç dökme mevslmlerlndeydl arbk kimileri masalsız uyumuşlardı ama biz uykulanmizm deliklerinden kaçırmışbk sayıklamıyorduk

YANLIŞ VE YABANCItrenim öldüakşamdan kalma bir yabanayım artık beni bu çağdan topla kalbim kimsenin beklediği devrim değilim ne sevebildim yerimi ne dirlik yapabildim.

kolay bitmedi gecenşarkısmı yitirmiş çingene bir çocuklaağır yeıralı iki bacak gibi yan yanasabaha kadar devrildim,bir göç İmgesine saplamp kaldı ajraklanmah yollar, görmediler ki beni gidebileyim.

geceleri altmı ıslatan bir bulut muydu o çocukkaç damla yağmur yedim de böyle şişmanladımki düşlerin kanatlarma bile ağır geldibir zamanlar leyleklerin getirdiği bedenimah kalbim, ben asaleti bozuktanrılar çağma mı düştüm,bvmca yıldır gezerimhiç böyle dünya görmedim.

trenim öldüdurdu zaman makinemöyle çok sonlar buldum kİ artıkbilmiyorum nereden bcişlamalıyım.hiç bulamadığı kapağıyım tencereninbir buluşmalar yabancısıyım,koskoca yıllar yanlışı...

artık beni bu çağdan topla kalbim bir şarkıya binip gideyim.

*Epİtaph: B ir ölünün anısı için kilise duvarbn n a yazıhn yazıt

608

ZEYNEP KÖYLÜ(1978...........)

1996’dan İtibaren, henüz bir İlse ögrencisiyken dergilerde yazmaya başladı. Şiirleri Variık, Ludiugina. E gibi dergilerde ya­yımlandı. 1997'de Aıfcadaş Z. Özgcr ŞUr ÖdOlû’nû. 1998’de Sab- n Altmd ŞUr OçOncOlOk Ödühi İle CMum Murat Anbumu ŞUr ödOlû’nü kazandı.

Şiir kitaplan: Son Ansum Gül ve Kedi (1998)

YALNIZLIĞIN GÖÇ MEVSİMİ

Karm üşüdüğü saatlerde Bir su damlasıydım ırmağından aynlan Yaşamm ellerini görmezdi gece Kınlan bir daim agnyan yerlerine Tomurcuklar svmardı -her nedense- Kınk bir camm tuza beındıgı ve unuttuğu gök mevsiminde aasıydım aykın günlüklerin, gündelikçi düşlerin sararmış dişlerinde

Ağzınm sonsuz gül kokan ölü boşluğunda Ateşlerle dağlanmış, sözler ile Irargışh sesim. Bir bıçak düşerdi yaraşma imgenin Yaban dağ çiçeğinin saksıda bekleyişi Tapmağım yıkıveren güvercin Tutkusuz gezerdi acı koyaklannda Sessizce gizemine girmenin tarihsel yanılgısıBir günah ormanmda bağışlanırdım

İpin koptuğu ve ipeğin yırtıldığı ölümün bal çanağında gizlendiği aşka dokunuş. Sırlarıyla birlikte gömerdim suskunun gözlerini Umut, kefaletle hür bırakılan çimenin yağmurla işlediği suç Tenimde gölgesi gezerdi anlamırun

609

Hoyrat bir çığlıktı yanlayarak kanayan Karanfile dönerdi her aldcinış.

Yalnızlığın göç mevsiminde uzlaşırdı beden acısı Zaman: ketum ağzmda nice sözcük saklayan Denizin tanıdığı, göğün en 3rabancısı En tutkulu yerinde haykınmm Susardı güz mavisi orkide Bütün doğrulann yanlışıydım

Bir ajmamn kendini kestiği yere Ölü kedilerini bırakırdı çocuklar Kınk bir camm tuza bandığı

ZAN

zamandan önce doğdum, bir avuç sesti ömrüm gölgemin izi kaldı karanlığm ağzmda aynada haritasız unutmuştum denizi annemin göğsünde eskiyen aşktım ben günah işledikçe incelmişti arz döndüm! kabileydiniz çok yüzlü bir çarmıhta beni de terkederken bir Tanrıyla aldatm

hiçbir sesi sevmedi ağzımdaki uçurum serçelerin duasıyla bü5 ümüştüm bir gece avlunuzun kızıydım, çok denedim ölmeyi her sokak sevişimde kanardı bileklerim rüzgârsa içimdeki en eski büjrücüydü onarırdı çöllerde kınlan asasım gölgeme bağdaş kuran ay perisiyle

masallar ki o eksik gölgemden İmlmışlardı yüzümün yittiğini söylediğinde babam bendim gökyüzünün son götürdüğü uçurtma adanmış bir kuyuydum odalann yasma ırmaklar hiç dönmedi, oysa döndüm

kabileydiniz zaman şimdi zan altmda

610

Bütün şiirler l-ll Konuşsam sessizlik, gitsem ayrılık (1980-1990)

Aşk Bize Küstü (1990-2000)Yılmaz Odabaşı'nın bu iki ciltte toplanan şiirleri,

toplam 1 60.000 adet satılmıştır.

Aşk Tek Kişiliktir - son baskı

Yılmaz Odabaşı'nın bu yapıtı 1985-1999 yıllarında yayınlanan

ve 9 şiir kitabına dağılmış nesir türü şiirlerden yaptığı seçmelerden oluşmaktadır.

A ş k T e k K iş i l i k t i r

V ! U U Z ODAHA.’ I

©«Mü

Şafak Keya'da Çıplaktı9. Altın Koza Film Öyküsü Ödülü & PEN - Onat Kutlar Film Öyküsü Özel Ödülü

hikâyeler