İLK YARDIM

İLK YARDIMİzmir Halk Sağlığı Müdürlüğü

Çalışan Sağlığı Şube Müdürlüğü

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=ISG3h7bc-kfbPM&tbnid=0-5OCUz3ga1RvM:&ved=0CAUQjRw&url=http%3A%2F%2Fdegnek.com%2F1178-ilk-yardim-ve-onemi.html&ei=VES9UquKErL50gXWnoB4&bvm=bv.58187178,d.d2k&psig=AFQjCNFslURaik-MFgb1j6DE6x0dE4go7Q&ust=1388221839190232

İNSAN VÜCUDUNUN YAPISI

İZMİR HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ Çalışan Sağlığı Şube Müdürlüğü

SİSTEMLERDolaşım

Solunum

Sinir

Hareket

Sindirim

Boşaltım

Deri

Üreme

İç salgı

Bağışıklık


Dolaşım Sistemi

Left atrium

Left ventricleRight atrium

Right ventricle

Heart

AortaPulmonary artery

Lung

Hepatic artery

Liver

Capillaries ofgastrointestinal tract

Large intestines

Small intestines

Innominate artery

Carotid artery

Subclavian artery

Brachial artery

Tibial artery

Femoral artery

Iliac artery

Kidney

Renal artery

ARTERIAL SYSTEM

Alveolar capillaries

Kalp

Damarlar

Kan

Atardamarlar

Kılcaldamarlar

Toplardamarlar


Dolaşım Sistemi

Right atrium Left atrium

Dorsal aorta Pulmonary artery

Pulmonary vein

Body capillaries Lung capillaries

Vena cava

Right ventricle Left ventricle

Kalp

Damarlar

Kan

Atardamarlar

Kılcaldamarlar

Toplardamarlar


Solunum Sistemi

Trachea

Rib

Burun

Nefes borusu

Akciğerler


Sinir Sistemi

Esophagus

Lungs

Heart

Liver

Pancreas

Large intestine

Small intestine

Bladder

Stomach

Brain

PARASYMPATHETIC NERVOUS SYSTEM

Brain

CerebellumCranial nerves

Cervical nerves

Spinal cord

Thoracic nerves

Lumbar nerves

Radial nerve

Median nerve

Ulnar nerve

Sacral nerves

Sciatic nerve

Tibial nerve

PERIPHERAL NERVOUS SYSTEM

A t l a s

A x i s

N a s a l

M a n d i b l e

SKULL, LEFT SIDE

Z y g o m a t i c

Pituitarygland

Meninges

Cerebrum

Cerebral cortex

Corpus callosum

Hypothalamus

Thalamus

Cerebellum

Pons

Medullaoblongata

Optic tract

3 r d C e r v i c a l v e r t e b r a e


Kaslar

Kemikler

Eklemler

Hareket Sitemi


Sindirim Sistemi


Böbrekler

İdrar yolları

İdrar torbası

KidneyKidney

Bladder

Ureters

Urethra

URINARY SYSTEM

Boşaltım Sistemi

İZMİR HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ Çalışan Sağlığı Şube MüdürlüğüİZMİR HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ


Ölü hücreler

Çoğalan hücreler

Damar ve sinirler

Kıllar

Ter bezleri

Yağ bezleri

Deri


Üreme Sistemi

Hayalar

Tüpler

Penis

YumurtalıklarTüplerRahimVajenMemeler


İç salgı

KidneyKidney

Bladder

Ureters

Urethra

URINARY SYSTEM

Pancreas

Hipofiz

Tiroid bezi

Paratiroid bezleri

Timus

Böbreküstü bezleri

Erbezleri

Yumurtalıklar

Pankreas beziİZMİR HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ


Bağışıklık

Timus

Kemik iliği

Karaciğer

Dalak

Lenf bezleri

Femur


Vücut Boşlukları• Kafatası• Göğüs• Karın

Tek Kemikli Bölgeler

• Omuz-dirsek arası

• Kalça-diz arası

Rib


HIZLI VÜCUT MUAYENESİ

• Bilinç açık mı? ......................... Sesli ve ağrılı uyarı ver• Soluk yolu açık mı? ................. Soluk yolunu temizle ve aç• Solunum devam ediyor mu? .... Bak, dinle, hisset• Dolaşım devam ediyor mu? ..... Nabız noktalarından kontrol et• Kanama var mı? ...................... Sor, gözle ve elle kontrol et• Kırık, çıkık, burkulma var mı?....Sor, gözle ve elle kontrol et

• Duruma göre diğer kontrolleri yap


İLKYARDIMIN ABC’SİİZMİR HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ


İlkyardımın Amaçları

1. Kazazedenin yaşamını sürdürmek,

2. Durumunun kötüye gitmesini önlemek,

3. Mümkünse iyileşmeyi kolaylaştırmak.

Kazazedenin yaşamını sürdürmek için;

1. Soluk yolunu aç ....... Airway

2. Solunumu sürdür ....... Breathing

3. Kan dolaşımını sürdür ...... Circulation

İLKYARDIMIN ABC’Sİ

Amaçlara Yönelik Uygulamalar - 1



SOLUNUMU KONTROL ETMEK İÇİN ; Göğüs kafesinin iniş kalkışına BAK Soluk verme sesini DİNLE Soluk verirken oluşan hava akımını yanakta HİSSET



SOLUK YOLUNU TIKAYANLAR; • Dil• Kırık diş veya diş protezleri• Kan• Sıvı veya katı gıdalar• Toprak• Saplanan yabancı cisimler• Soluk yolları girişi veya soluk

borusuna baskı• Soluk borusunun hastalık veya allerjik

olaylar sonucu daralması


Solunum Hızı• Erişkinde: dakikada 12-15• Çocukta: dakikada 16 ve üzeri

Kalp Atımı Sayısı• Erişkinde: dakikada 60-100• Çocukta: dakikada 100’ün üzeri

Vücudumuzdaki Kan Miktarı• Vücut ağırlığının %7-8 kadarı• 4 - 8 Lt.



SOLUK YOLUNU AÇMAK İÇİN ;

• Soluk yolları girişi veya soluk borusuna baskı varsa kaldır

• Ağız içinde yabancı madde varsa parmakla çıkart

• Dilin geriye kayıp soluk yolunu tıkamaması için başa pozisyon ver

• Soluk yolunda yabancı cisim varsa sırta darbe ve karına baskı uygulayarak çıkart



Başın enseden geriye eğilerek soluk yolunun açılması



Evrensel “soluk alamıyorum” işareti

Karına baskı yaparak soluk yolundaki “tıkacın” atılması



Dikkat..!!

Ağız içine soluk almayı engelleyecek ölçüde kanamaya neden olan, yanağa-çeneye-soluk borusuna saplanmış yabancı cisimler ilkyardımcı tarafından çıkarılmalıdır



SOLUNUM DURMASININ NEDENLERİ

• Soluk yolunun tıkanması• Kalp atışının durması• Başı ilgilendiren darbeler ve kanamalar• Göğüse gelen ani darbeler ve yaralanmalar• Gaz veya ilaç etkisi• Elektrik çarpması



• Solunumu duran kişiye, kendiliğinden

solunumu geri dönünceye kadar ilkyardımcı

tarafından yaptırılan solunuma yapay

solunum denir

• Solunumun durduğundan emin olmadan

uygulanmamalıdır

• Ağızdan ağıza veya ağızdan buruna

uygulanabilir

• Mümkünse ağıza temiz bir tülbent serilmelidir

• Dakikada 15 - 18 nefes verilir


Suda Boğulmalarda İlkyardım;• Suda çırpınmakta olan kişiye yaklaşma

• Mümkün ise bir tekne ile, değilse uzun bir sırık, ip, ipe bağlı can simidi ya da tahta parçası ile kişiye ulaş

• Kazazedeye ulaşılamıyorsa, çırpınmaların bitmesini bekle

• Sudan çıkartılan kazazedenin ABC’sini kontrol et, gerekeni yap

• Bilincin durumuna göre pozisyon ver

• Kazazedeyi, üzerini örterek naklet



DOLAŞIMININ DURMASININ NEDENLERİ

• Kalp hastalıkları• Aşırı kan kaybı• Solunumun durması• Göğüse gelen ani darbeler• Başı ilgilendiren darbeler• Gaz veya ilaç etkisi• Elektrik çarpması



• Kalp atımları duran kişiye kendiliğinden

kalp atımları geri dönünceye kadar

ilkyardımcı tarafından kalbe dıştan yapılan

baskıya kalp masajı denir

• Kalbin durduğundan emin olmadan

uygulanmamalıdır

• Dakikada 80-100 masaj yapılır



SOLUNUM VE KALP ATIMI DURMUŞSA ;

30 göğüse bası (5 cm)

2 suni solunum



Yapay solunum ve kalp masajının başarılı olduğu nasıl anlaşılır..?

• Soluk verilirken göğüsün şişip-inmesi• Kalbe baskı yapılırken nabız hissedilmesi• Cilt renginin düzelmesi• İç çekme hareketi görülmesi• Kol ve bacaklarda kendiliğinden hareket

olması• Kendiliğinden solunum ve kalp atımlarının

başlaması



ÇOCUKLARDA• Baş geriye fazla çevirilmez

• Karına baskı yerine yalnız sırta darbe kullanılır

• Bebekte solunum sayısı dakikada 30-40

• Bebekte kalp atış sayısı dakikada 110 -160

• Ağız ve burun birlikte kavranarak hava üflenir

• Yanaklar şişecek kadar hava üflenir

• Göğüs iki parmakla, 1.5-2 cm çökertilir, göğüs

kemiğinin ortasına baskı yapılır (Dakikada 100 )


Merkezi sinir sistemini sıkıntıya düşüren her durum BİLİNÇ BULANIKLIĞI , ve ilerledikçe BİLİNÇ KAYBI na neden olur.

Bilinç kaybının en ileri haline KOMA denir.

BİLİNÇ KAYBI


Bilinç Düzeyleri• Uyanık, dikkatli• Uyanık• Uyanık, dalgın• Uykulu• Uyuyor• Sızmış veya derin

uykuda• Baygın• Komada• Ölü

BİLİNÇ KAYBI


Koma Nedenleri• Kafa yaralanmaları• Beyin kanaması• Beyin tümörleri• Şeker hastalığı• Böbrek yetmezliği• Karaciğer yetmezliği, siroz• İlaç zehirlenmesi• Alkol zehirlenmesi• Menenjit

BİLİNÇ KAYBI


Bilinci Kaybolan Kazazede;• Sesli ve ağrılı uyarıya cevap

vermez• Göz kapağı, öksürük ve öğürme

refleksi çalışmaz• Dili soluk yolunu tıkayabilir• Kusma sonucu kusmuğu soluk

yoluna kaçabilir• Kalp atımı ve solunum düzeni

bozulabilir• Dikkatli incelenmezse ölü

sanılabilir

BİLİNÇ KAYBI


• Kazazedeye yan güvenli pozisyon

ver• 3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü

yap• Tıbbi yardım gelene kadar pozisyonu

koru

BİLİNÇ KAYBI

Bilinç Kaybında İlkyardım


Kan dolaşımındaki yetersizlik sonucu

vücutta ortaya çıkan belirtilerin tamamına

ŞOKdenir

ŞOK


Dolaşım sisteminin etkin çalışması için gerekenler;

• Kalbin pompalama gücü• Kapalı damar ağı• Yeterli kan hacmi

ŞOK

Right atrium Left atrium

Dorsal aorta Pulmonary artery

Pulmonary vein

Body capillaries Lung capillaries

Vena cava

Right ventricle Left ventricle

Kalp

Damarlar

Kan


Şok Nedenleri• Şiddetli korku-heyecan, şiddetli ağrı • İç ve dış kanamalar, organ kopması• Büyük kemik kırıkları • Aşırı ishal, terleme, kusma, susuz

kalma• Yanıklar• Güneş çarpması, böcek sokması, allerji• Kalp krizi, zehirlenmeler• Kalp yetmezliği

ŞOK


Şok Belirtileri• Dolaşım sistemi ............ Nabızda artış ve zayıflama• Solunum sistemi ........... Hızlı ve yüzeysel solunum• Deri ............................... Soğuk- soluk nemli cilt• Sinir sistemi .................. Huzursuzluk ve endişe

bulantı-kusma

boş bakışlar, göz kararması

bilincin bulanıklaşması

• Kas – iskelet sistemi ..... Halsizlik, bitkinlik

ŞOK


Şokta İlkyardım• ABC kontrolü• Kanama kontrolü• Kazazedeyi yatır, ayakları kaldır (45o)• Üzerini ört • 3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü

yap• Bilinç bulanıksa bir şeyler yedirip,

içirme

ŞOK


Kaza ortamının değerlendirilmesi ile;• Kazazede sayısının artması önlenir,• İlkyardımcının etkili ve verimli çalışması

mümkün olur.

KAZA ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ


• Kendi güvenliğin için gereken önlemleri al• Çevrede devam eden tehlike olup olmadığını

kontrol et • Patlama, zehirlenme vb. tehlike varsa herkesi

uzaklaştır• Sağlık kuruluşu, polis, itfaiyeye haber verilmesini

sağla• Kaza ortamında güvenliği sağla• Yol güvenliği için trafik işaretlemesi yapılmasını

sağla• Devam eden tehlike yoksa kazazedeyi

kımıldatma.....



• Sigara içilmesini önle• Araçların devrilmesine karşı önlem al• Ortamda gereksiz ve amaçsız kalabalıklar

oluşmasını önle • Tüm kazazedeleri en yakınındakinden başlayarak

hızla kontrol et• Kazazedeler için öncelik sırası belirle• Solunum ve dolaşımı bozuk olanlardan başlayarak

ilkyardım uygula• Nakli gerekenler için hazırlık yap• Kazazedelerin yanından ayrılma• Kazazedeler hakkındaki bilgileri yaz• Yardım ekiplerine olayı anlat, bilgi ver



KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI




Kazazedenin Çıkartılması - İlkeler


• Zorunluluk yoksa çıkartma! • “Ne olursa olsun” çıkartmaya çalışma!• Zarar vermeden, güvenli ortamda, uygun araç

gereçle çıkart!• Uygun araç gereç yoksa, kurtarma ekiplerine haber

ver!• Önce doğal yolları dene!


Kazazedenin Çıkartılması - Aşamalar


• Kazazedeye güvenli ve dönüşe de uygun bir yoldan ulaş!

• Kendi güvenliğini de gözeterek yaklaş!• Kazazedeyi kontrol et, gereken

ilkyardım uygulamalarını yerinde yap!• Çıkartmak gerekiyorsa, kazazedeyi ve

çıkış yolunu hazırladıktan sonra çıkart!


Özel durumlar...


• Kuyu, mağara, maden ocağı, harabeye girerken maske vb önlemler al!

• Suda çırpınan kişiye asla doğrudan dokunma!


Kazazedenin Taşınması - İlkeler


• Zorunlu değilsen taşıma ! • Verilen uygun pozisyon taşıma sırasında da

korunmalıdır!• Taşımada amaç en az sarsarak taşımaktır !• En iyi taşıma sedye ile yapılır !• Sedye yoksa en çok kişi ile taşımaya çalışılır !


Kazazedenin Taşınması – Taşıma Tekniği Seçimi


• Sedye–sandalye–battaniye vb malzeme kullanılacak mı ?

• Kaç kişi ile taşıma yapılacak ?• Güvenli taşıma mı, hızla uzaklaşma mı ?• Kazazedenin bilinci açık, işbirliği var mı ?• Kazazede hangi pozisyonda taşınacak ?


Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri


Tek kişi ile taşıma:• Sürükleyerek ............... yaygı ile, omuzdan tutarak, ayakta • Kucakta .......................• Sırtta ........................... İtfaiyeci, basit• Yandan destekle .........• Boyuna asarak ............


Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri


İki kişi ile taşıma:• Sedye, sandalye, battaniye ile ..........• İki yandan destek ile ........................• Sandalye taklidi ...............................• Altın beşik ....................................... iki, üç, dört elle






Özel durumlarda taşıma için uygun pozisyonlar


• Bacak, kalça, omurga kırığı.......................... Sırt üstü düz • Şok...................................... S.üstü, bacakları yükseltilmiş • Bilinç kaybı .................................... Yan güvenli pozisyon • Solunum güçlüğü, astım.................... Yarı oturur pozisyon• Karın yaralanması........................................ Dizler bükülü


Kanın dolaşım

sistemini

dışına çıkmasına

kanama denir.

• Dış kanama• Doğal

deliklerden kanama

• İç kanama

Kanama

KANAMA VE ORGAN KOPMASI


• Kanamanın görülmesi• Kişinin soluk olması• El, ayak, burun gibi bölgelerde soğukluk• Nabızda hızlanma

Kanamanın İşaretleri



• Yaralı yatar pozisyona getirilir;

Bilinç açık ise şok pozisyonu

Bilinç kapalı ise güvenli yan pozisyon verilir• Dış kanama varsa durdurulur• Dış kanama yoksa iç kanama olabilir• Yaralı rahatlatılır• 3-5 dakika aralarla ABC kontrolu yapılır

Kanamalarda İlkyardım



• Kafatası boşluğuna olan kanamalar

• Göğüs boşluğuna olan kanamalar

• Karın boşluğuna olan

kanamalar

• Büyük kemik kırıkları

• Bulantı, kusma, başağrısı, bilinç kaybı

• Göğüs ağrısı, öksürük, nefes darlığı

• Karın ağrısı, karında sertlik, hassasiyet

• Kırık bölgesinde şekil bozukluğu,ağrı,hassasiyet

İç Kanamalar



HEPSİNDE ŞOK BULGULARI OLABİLİR...

• Burun kanaması• Kan kusma,kan tükürme• Kanlı büyük abdest• Kanlı idrar• Diş eti kanamaları• Kulak kanaması• Vajinadan kanama

Doğal Deliklerden Olan Kanamalar



Kanayan kulağı temiz bir bezle kapat

Kanayan kulak tarafına yan yatır

Kanamayı durdurmaya ve kulağı

temizlemeye çalışmayın

Kafa travmasından şüphe edin

Kulaktan Kanama



• Kazazedeyi sakinleştirip oturtun• Burunda kan pıhtısı varsa birkez

sümkürtün• Her iki burun kanadından baş ve işaret

parmaklarınızla 10 dakika kadar sıkın.• Ağızdan nefes almasını söyleyin

Burun Kanamaları-1



• Kanama durmazsa sargı bezinden yapılmış rulo ile tampon yapın ve geri çıkarabileceğinizden emin olacağınız

mesafeye kadar uygulayın ve her iki kanattan tutun

• Kanama durunca burun sırtına ve yüze soğuk uygulayın

• Tamponu 30-60 dakika kadar sonra çıkarın

Burun Kanamaları - 2



Dikkat: Eğer burunda bir şekil bozukluğu,şişme morarma,ağrı varsa kırık olabilir.

Burun sırtına soğuk uygula ve hastaneye nakil hazırlığı yap...

Burun Kanamaları-3



• Fışkırır tarzda, açık renkli, zor durdurulabilen, yaşamı tehdit edebilen

• Taşma tarzında, kolay durdurulabilen, koyu renkli, çoğunlukla yaşamı tehdit etmeyen

• Sızma tarzında,kolayca kendisi duran, yaşamı tehdit etmeyen

Atardamar kanaması

Toplardamar kanaması

Kılcal damar

kanaması

Dış Kanama


Kanayan yere baskı / bandaj

Ana damara baskı

Turnike

Dış Kanamalarda İlkyardım


Kanayan

yere

baskı


Ana

Damara

Baskı



Turnike

Tek kemikli uzuv

bölgelerine turnike

uygulanmalı !


• Aşırı kanama varsa

(organ kopmasında veya ana damara yapılan baskının yetersiz olması hallerinde)

Parmak, el, kol, ayak, bacak, kulak, burun gibi vücut uzantılarının vücutla olan bütünlüğünün bozulmasına, organ kopması denir

Organ Kopması


• Kanama kontrolü yap

• Kazazedeye uygun pozisyon ver

• Kopan organı kesinlikle yıkama

• Kopan organı temiz, su geçirmez plastik bir kap ya da torbaya koy

• Bu torbayı, içinde buz olan ikinci bir kap ya da torbaya, organı buzla doğrudan temas ettirmeden koy

• Torbayı kazazede ile aynı taşıt aracı içinde naklet

• Sağlık merkezini haberdar et

Organ Kopmalarında İlkyardım


Göz Yaralanmaları

• Göze yabancı cisim batması durumunda kesinlikle

dokunulmamalı, ovuşturulmamalı bol su ile yıkanıp her

iki göz de kapatılmalı

• Göz küresinde yaralanma olup olmadığına bakılır,

yaralanma yoksa steril gazlı bezle göz kapağına baskı

yapılarak, kanama durdurulabilir

• Göz küresinde yaralanma varsa baskı yapılmaz

• Göz çıkması durumunda yerine sokulmaya çalışılmaz,

temiz ve ıslak bir bez ile örtülür

• Göz yanıklarında göz kapağı şişebilir ve kapanabilir;

açılmaya çalışılmaz, her iki göz bastırılmadan örtülür ve

sürekli soğuk suyla ıslatılır


Göze kimyasal madde sıçraması durumunda göz 20 dakika süre ile bol suyla yıkanır

Göz kapağı içine yabancı cisim batması halinde göz kapağı ters çevrilir. Temiz, yumuşak bir bez ucuyla çıkartılır.

Üst kapak bir çubuk yardımıyla çevrilir.


Deri üzerine gelen darbeler sonucu cilt bütünlüğü korunmasına rağmen, alttaki dokunun zedelenmesine bağlı olarak kızarıklık, ağrı, şişlik ve bazen morarma meydana gelir

Soğuk su veya buz torbası ile soğuk uygulanır ve yüksekte tutulur

Şişliğin artmasını engellemek için elastik bandaj ile baskı uygulanır

Kapalı Yaralar

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI


Soyulma, ezilme, kesilme, delinme sonucu deride ortaya çıkan açık yaralara müdahalenin amacı, kanamanın durdurulması, kirlenmenin ve daha fazla zedelenmenin önlenmesidir

Açık Yaralar



• Kanama varsa baskı ile kontrol et• Yara kirli ise bol su ve sabunla yıkayarak temizle • Açık yaraya dezenfektan, temizleme sıvıları kullanma• Açık yaranın bakımında mümkünse steril (mikropsuz)

malzemeler kullanılmalıdır• Açık yara üzerine asla doğrudan pamuk

uygulanmamalıdır• Şişliği önlemek,kanamaya karşı baskı yapmak ve örtücü

malzemeyi yerinde tutmak için sargı veya bandaj uygulanır

Açık Yaralar



Göğüs Yaralanmaları:

Açık bir yara varsa, hava

geçirmez bir malzeme ile üç tarafı bantlı tek tarafı açık biçimde yarayı kapatın

Rahat nefes alabileceği pozisyonda yani yarı oturur pozisyonda kalmasını sağlayın



Karın yaralanmaları

Organlar dışarı çıkmışsa; İçeri sokmaya çalışmayın

Islak bir bez ile

üzerini kapatıp,

sıkı olmayan bir bandajla

destekle uygun pozisyon ver (güvenli yan pozisyon / şok) ABC kontrolüyle yardım gelmesini bekle


KIRIK

Kemik bütünlüğünün kaybolmasıdır

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA

Femur


• Düşme, çarpma • Kırılma, sürtünme sesi• Şekil bozukluğu • Hareketle artan ağrı• Şişlik, morarma• Uzuvda kısalma• Yalancı eklem varlığı• Görünen kemik ucu• Hareket kaybı• His kaybı, soğuma


Kırıkta İlkyardım İlkeleri

• Kırık şüphesi varsa kımıldatma• Tespit yapmadan taşıma• Açık kırık ve kemik parçalarına dokunma• Uzak uçta nabzı kontrol et• Şekil bozukluğunu düzeltmeye çalışma• Açıktaki kemiği ya da kırık kemikleri

birleştirmeye, içeri sokmaya çalışma• Kanama, şok belirtisi varsa müdahale et• Boyun ve omurga kırıklarına özellikle dikkat et• Başa darbe sonrası belirtilerde hızla naklet


Kırıkta Tespit İşlemi

Kırık şüpheli bölgeyi hareketsizleştir (tespit et) Amaç; Hareketi engelleyerek çevredeki dokuların zedelenmesine engel olmak Ağrıyı azaltmak Kanama ve şişlik varsa azaltmak Kapalı kırığın açık kırık haline gelmesine engel olmak Sert, dayanıklı malzeme seçYumuşak malzeme ile içten takviye etKırık tespitinde, kırığın üstündeki ve altındaki eklemlerini tespit etmelisin


http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=2zSmuJIQGW338M&tbnid=X9qlK5hfPF1f8M:&ved=0CAUQjRw&url=http%3A%2F%2Fwww.doktorsigortasi.com%2Fsaglik-haberleri%2Fsayfa-291%2F&ei=ayK4UvzLI6X60gWQpIHQDQ&bvm=bv.58187178,d.ZG4&psig=AFQjCNGQSmgurjJpnqeWnA5vqeq4gETS9g&ust=1387885388340107

ÇıkıkEklemi meydana getiren kemiklerden birinin

herhangi bir etki sonucu

normal yerinden çıkmasıdır


http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=NeueD4USAq4tWM&tbnid=jHBqu3tM78RzQM:&ved=0CAUQjRw&url=http%3A%2F%2Fwww.elcerrahi.org%2F%3Fpage_id%3D95&ei=JCK4UoukG6SV0QXE84DgDg&bvm=bv.58187178,d.ZG4&psig=AFQjCNGQSmgurjJpnqeWnA5vqeq4gETS9g&ust=1387885388340107

Çıkık Belirtileri

Hassasiyet

Ağrı (özellikle hareketle artar)

Yapısal şekil bozukluğu görünümü

Şişlik (erken dönemde olmayabilir)

Hareket kısıtlılığı ya da hareketin bütünüyle ortadan kalkmasıdır

Çıkıkta İlkyardım

Eklem bölgesini hareketsiz hale getiriniz

( askı, atel, sargı kullan )

Yerine yerleştirmeye çalışma !


Burkulma

Eklemin hareket sınırlarını aşan zorlamalar sonucu oluşan incinmelerdir

Burkulmada İlkyardım

Zorlanan eklemi kullandırma

Zorlanan eklemi yukarıya kaldır

Soğuk uygula

Varsa elastik bandaj uygulayarak şişmeyi önle

Eklemi hareketsiz hale getir (tespit et)


Elektrik Çarpması

Belirtiler• Giriş ve çıkış yaraları (yanıklar)

bulunabilir • Solunum ve dolaşım durabilir • Bilinç kaybı olabilir• Kırık ve çıkıklar oluşabilir• Yüksekten düşme sonucu başka

yaralanmalar oluşabilir


Elektrik Çarpmasında İlkyardım

Elektrik akımı ile teması kesilmeden, kazazedeye asla dokunma Elektrik akımını ana şalterden veya iletken olmayan bir cisimle kes ABC yi kontrol et, yoksa uygula ABC var, bilinci kapalı ise, güvenli yan pozisyona getir

Yanık varsa, bakımını yap Kırık varsa tespit et Ek yaralanmalar için uygun müdahaleyi yap Kazazedenin en kısa sürede naklini sağla


Yanık

Doğrudan ateş ya da yüksek ısı veren, fiziksel - kimyasal etkenlere maruz kalma ile oluşur.

• Ateş• Elektrik• Güneş• Sıcak su ya da yağ• Kimyasal maddeler• Sıcak metal cisimler


Yanıkların Dereceleri

1. Derece yanıkta cilt kızarıklığı ve şiddetli ağrı vardır

2. Derece yanıkta kızarıklık, su dolu kesecikler ve ağrı vardır

3. Derece yanıkta cilt ve cilt altı doku etkilenmiştir. Ağrı azdır veya yoktur

Hayati Tehlike Yaratan Yanıklar

Toplam vücut yüzeyinin % 20’sinden fazlasını etkileyen yanıklar

Yüz, el, ayak, boyun, genital bölge yanıkları

3. derece yanıklar

Çocuklarda toplam vücut yüzeyinin % 15’inden fazlasını etkileyen yanıklar


Yanıkta İlkyardım

• Tutuşmuş kazazedeyi söndür

• Kazazedeyi soy (giysileri keserek)

• Yüzük, saat, bilezik varsa çıkart

• Yanık bölgeyi soğut (su ile )

• Yanık bölgeye herhangi bir şey sürme

• Varsa ıslak steril bir bezle ört

• Bilinç açıksa ağızdan su ver

• Uygun pozisyon ver

• 2. veya 3. derece yanık varsa naklet


Donma

Aşırı soğuk ortamda uzun süre kalınması ile oluşur

Belirtiler• Halsizlik, uyku hali• Donuk vücut bölümleri beyaz,sert ve

soğuktur• Donmamış kısımlar kırmızıdır• Hareketler ağır ve ağrılıdır• Ciltte su dolu keseler olabilir• Donmuş kısımda duyu kaybı olabilir


Donmada Yapılmaması Gerekenler

• Donan bölge karla ovulmamalıdır• Masaj yapılmamalıdır• Doğrudan ısı kaynağına tutulmamalıdır• Kabarcıklar patlatılmamalıdır• Merhem sürülmemelidir• Sıkı bandaj yapılmamalıdır• Kesinlikle sigara içirilmemelidir• Alkollü içecekler verilmemelidir


Donmada Yapılması Gerekenler

• Kazazede rüzgardan korunaklı, kapalı ortama alınmalı

• Donan bölgenin yeniden üşütülmemesi için önlem alınmalı, ıslak giysileri çıkartılmalı

• Bilinç açık ise ağızdan ılık ve şekerli içecekler verilmeli

• İyice sarılarak sağlık kuruluşuna nakli sağlanmalı


Sıcak Çarpmasında Belirtiler

• Başağrısı• Bulantı, kusma• Cilt kızarık ve nemli• Nabız hızlı• Huzursuzluk• Vücut ısısında artma• Bilinç kaybı olabilir


Sıcak Çarpmasında İlkyardım Uygulamaları

Kazazede bilinçli ise;

• Hemen serin bir yerde yarı oturur pozisyona getir• Giysileri gevşet, gereksiz giysileri çıkart• Kazazedeyi serinlet; serin hava akımı

veya su serperek ya da her dakikada bir değiştirilen ıslak havlu-bez uygula

• Su ya da alkolsüz bir içecek yudumlatılarak içirilmelidir


Kazazede bilinçsiz ise;

• ABC kontrolü yap• Güvenli yan pozisyona getir• Bunlar yapılırken kazazedeyi serinlet

Sıcak Çarpmasında İlkyardım Uygulamaları


Küçük miktarlarda bile olsa sindirildiğinde, solunduğunda, temas edildiğinde kimyasal etkileriyle vücuda zarar veren veya fonksiyonunu bozan maddelere denir

Zehir


Zehirin Giriş Yolları • Ağız yolu ile: Bayat yiyecekler, ilaçlar,

temizlik maddeleri, kimyasal maddeler

• Solunum yolu ile: Karbon monoksit (eksoz, soba gazı), karbondioksit (kuyu, lağım gazı, doğalgaz)

• Temas ile: Böcek zehiri, tarım ilacı


Çeşitli Zehirlenmelerin Bazı Temel Belirtileri

• Bulantı• Kusma• Karın ağrısı• İshal• Gözbebeklerinin çok küçülmesi ya da çok

büyümesi• Aşırı tükrük salgısı• Terleme• Solunum güçlüğü• Havale geçirme


Şu Durumlarda Kazazede Asla Kusturulmaz

• Kazazedenin bilinci yarı açık veya tam kapalı ise

• Kazazede havale geçiriyor ise• Kazazede yakıcı maddeler; asit-alkali

maddeler, petrol ürünleri vs. içmiş ise• Kazazedenin ne içtiği bilinmiyor ise


Karbonmonoksit (CO) Zehirlenmelerinde Belirtiler

• Baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı-kusma • Sersemlik, huzursuzluk• Kaslarda güçsüzlük• Solunum güçlüğü, dudaklarda morarma• Nabızda düzensizlik• Ciltte solukluk• Görmede bulanıklık• Bilinç bulanıklığı, bilinç kaybı• Koma ve ÖLÜM


Karbonmonoksit (CO) Zehirlenmelerinde İlkyardım

• Öncelikle kendi güvenliğinizi sağlayın

* Camları açın, açılmıyorsa kır

* Mümkünse maske kullan• Kazazedeyi hızla ortamdan uzaklaştır

(Tercihen açık havaya çıkar)• Kazazedeyi yürütme, fazla hareket etmesine

izin verme, üşütme• İlkyardımın ABC’si yönünden değerlendir,

gerekeni yap• Kazazedeyi naklet


Tarım İlaçları İle Zehirlenmelerde Belirtiler

• Bulantı, kusma, ishal• Huzursuzluk, salya artışı• Hızlanmış-zayıf nabız• Solunum güçlüğü• Görme bozuklukları, göz bebeklerinde

küçülme• Havale geçirme• Bilinç bulanıklığı


Tarım İlaçları ile Zehirlenmelerde İlkyardım

• Kazazedenin bu maddelerle temasını kes

• Tarım ilacı ile kirlenmiş elbiselerini çıkart• Temas eden deriyi bol su ve sabunla

yıka• Ağızdan alınmışsa kazazedeyi kustur• Süt, zeytinyağı gibi maddeler emilimi

kolaylaştırdığı için verme• İlkyardımın ABC’si yönünden

değerlendir, gerekeni yap• Kazazedeyi naklet


Arı Sokmalarında İlkyardım

• İğne hala ciltte ise uygun bir

biçimde çıkart• İğne yerine buz koy • Allerjisi olanları, astımlıları,

ağzından sokulanları, çok sayıda arı tarafından sokulanları ABC desteği vererek naklet


Yılan Isırıklarında İlkyardım -1 Kazazedeyi sakinleştir,hareketsizleştir

Isırık alanını nazikçe bol su ile yıka

Diş izlerinin biraz üzerinden sargı uygula

Isırık yerini, uzvun uzunekseni boyunca 0.5 cm. kadar genişlet

Yara yerini asla emme!

Yüzük, bilezik saat gibi tüm takıları çıkart

Kazazedeye alkol verme

Yılan öldürülmüş ise, kazazede ile beraber yılan anti-serumu bulunan en yakın sağlık kuruluşuna naklet


Yılan Isırıklarında İlkyardım-2

• Uzvun hareketini tamamen

engellemek için, uzvu

atele al• Isırık çevresine buz koy• ABC’yi değerlendir gerekeni yap• Gerekli pozisyon ver(şok / güvenli yan

pozisyon)


Akrep Sokmasında İlkyardım

• Sokulan bölgeyi bol suyla yıka• Sokulan bölge üzerine buz koy• Sargı uygula• Akrep öldürülmüş ise,kazazede ile

birlikte, akrep anti-serumu bulunan en yakın sağlık kuruluşuna naklet


• Isırık yerini bol su ve sabun ile iyice yıka• Isırık yerini kuru, mümkünse steril bir malzeme

ile ört• Kazazedeyi yürütmeden naklet• Mümkünse ısıran köpeğin öldürülmeden

bağlanmasını ve gözlem altına alınmasını sağla

Köpek Isırıklarında İlkyardım


Documents

İLK YARDIM