India Digest Volume 24

Front Cover

mInaelx24

March24thIssue:

GtßbTnaMmux³ vimanfac; m:ahl;

[email protected]

2012

2012

eTsPaBtMbn;PñMbUkeKaextþkMBt³ EdlCaEpñkEdneTsPaBd¾Rss;bMRBgdac;eKmYyenAkñúgRbeTskm<úCa rUbenHbNÑaFikarTsSnavdþI\NÐasegçb)anftmkcuHkñúgTIenH . rUbTImYyeRkam ftBItMbn;édsmuRTkMBteTAkan;kMBUlPñMbUkeKa nigrUbTI2¬ elI¦ ftBIkMBUlPñMbUkeKamkEdnsmuRT .

RBHGKñi

ពរះអគន(Agniដែលជាទទៅដមែរសគា លថាពរះអគនឬពរះអគគាន)គជាអាទនទទដែលមានននទានទៅកនងគមនរឫទគវេទបនរាណឥណឌា ។អគន(អគគាន)មាននយថា"ទ លនង"គជាវតនសខានកនង នធនកមមែទាងឡាយទៅកនងគមនរទវទទាងអស។ពរះអគនជាតអងគាកនងទពមងរបនែមានអាននភាខាល ងកល ននងទធវេនពបទោជនឲយសតវេទោកននងមានអាននភាបផលនចបផល ញផងដែរ។ពទងទទលបាននវករទោរននងកជាទន យខាល ចោា ងខាល ងនមហាជន។ពរះអគនកជាអាទនទទដែលបទងកនតទភាគពទយជាអកកមាចា តទោលភាអនធករជាអករកសាករពារចបាបអមតៈជាអកទទលនវយញញ លនពគបោា ងននងពានានវលនទនារះទៅថាវេ យមហាទនទទជាបនតទទៀត។ពគបយញញបជាទាងឡាយមននអាចទញទលញបានទ�នយទបនោមែ នវតតមានរបសពរះអគន។ តាមជទនឿជាពបពណន របសអកកនសសនាហនណឌា ពរះអគនមានទសរបគរបសណឋា ន១០ោា ងៈ១. របជាទលនងធមមែតា២.ជាកអសនន(ទលនងករនរះ)៣.ជាែងពរះអាទនតយ៤.ជាទលនងរោយអាហារ៥.ជាទលនងបផល ញ(ែចជាទលនងទេរះពពឬទលនងដែលពបលយកបបជាទែនម)៦.ជាទលនងដែលែនតទពបនកនងយញញលន៧.ជាទលនងទពបនកនង នធនឧបនយនា(Upanayanaគនធនចងដសែអទបារះនសនែឋាទៅទលកនមារចលទរៀនែបង)៨.ជាទលនងទពបនកនងនធន លនកមមែកនងផរះ៩.ជាទកនណគនគា(ទលនងទនសខាងតបង)ដែលបន វេបនរសដតងដតទពបនកនង នធនកមមែនានាតាមជទនឿកពពាហមែណននង១០.ជាទលនងបជាសកនង នធនឈាបនកនចចា។ ពរះអគនពទងមានធមៈគដផសែងជាទងមានសតវេដជាវាហនៈ(ោន)។

\NÐasegçbExmIna qñaM2012

matika

vimanfac; m:ahl; ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 1erOgPikçúnKrCun ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 5RkumburaNvtßúviTüa\NÐaGPirkS nig CYsCulR)asaTtaRBhµ ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 8bTsmÖasn_CamYyevC¢bNÐit\NÐa ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 10elaksaRsþacarüsC¢IdannÞ saéh ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 14Bt’manrUbPaB ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 15GmravtIBuT§buraNsßanenA\NÐa ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 20kulbuRt\NÐad¾mhima ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 22bwgRKUdugm:ar ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 25karbkERbKm<IrPKvTÁIta ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 27erOgmhaPart³ ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 30sYnkMNaBü ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 33TsSnbBaØavnþ ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 34cMNab;GarmµN_rbs;bNÑaFikar ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 35lixitmitþGñkGan ³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 36

sßanTUt\NÐa

pÞHelx 5 pøÚvelx 466 PñMeBj ¬km<úCa¦> TUrs½BÞelx ³ ¬855-23¦ 210 912 TUrsar ¬855-23¦ 213 640GIuEm:l ³ [email protected] bNÑFikar³ elak sUr:av er: Mr. Saurav RayeKhTMB½r ³ www.indembassyphnompenh.org erobcMnigEksRmYleday³ elak FU RbNmü

Rkbmux ³ vimanfac; m:ahl; rdæ]tþarR)aedsRbeTs\NÐa

RkbeRkay ³ eTsPaBkMBUlPñMbUkeKa nigédsmuRTextþkMBt

# 90, St. 44MC, Phnom Penh, Tel : (855-23 ) 987 600 / Fax : ( 855-23) 993 648rcna nige)aHBum<eday ³

វ នមានថាចមាា ហល(TajMahal)មាននយភាសដ កសែថា ជាក លពនវ នមាន។គជាពបាសទទធវេន អ នថមែ ដកវណសែលអវ នចនពតមយសនតទៅមាតពោងទទនលយនមនាកនងទនពករងអាពក(រែឋាឧតាត រពបាទែស) កនងចមាងា យពបមាណ២០០គមខាងតបងរែឋាធាននញដែលលន(ពបទទសឥណឌា )។ ជាវ នមានដែលសងទ�នងទោយអធនរាជទន៥ពនសនតតនវងសែទមាគនលឬទមាហាក ល(Mogul ឬMughal)មយពរះអងគានាមសហា ហោហាន(Shah Jahan, ១៥៩២-១៦៦៦)ទែនមបនឧទនសរលកែលសមទហសនរបសពទងគពរះនាងមនតាហសែមាា ហល(MumtazMahal)។ វ នមានថាចមាា ហល គជាគរពនសបតយកមមែែលអបផនតមយនាសមយកលសនតតនវងសែទមាគនល ដែល

មានោយផសែោជាមយរចនាបថតាមដបបឥណឌា ដ កសែ ននងទរគន។ វ នមានទនរះបានពតរវទផដនមសងទ�នងទៅកលនងឆ១៦៣២ ននងសងរចរាលទៅឆ១៦៥៣ ទោយទពបនកមាល ងមននសសែរាបមនននាក។ ករសងសងសណងវ នមានថាចមាា ហលទនរះជាបននករបសគណៈអនបាលសបតយករសនតទពកមករទត នននតយននងពតរត នននតយទមនលរបសគណៈនាយសបតយករ ដែលកនងទនារះ រមមានទាងទោកអាបឌនលក-រ នមមាា មរខានទោកមាា ករាាមាា តខានននងឧសដ តអាទមែឡាហរ នដែលទគសគា លជាទទៅថាជាទមជាងអកពចពបឌនតរចនានាសមយទនារះ។ កនងឆ១៦៣១ ណៈដែលចពកទមាគនលរ នកចទពមននរនងទរឿងោា ងខាល ងសទមបនមទនារះ ពរះទៅសហា ហ

ោហានមានទនកជាទមងានទោយមទហ-សនទន៣របសពទងគពរះនាងមនតាហសែមាា ហល ទសយវ នោលយទពពារះករពបសតបនពត។ទហនយទៅឆ១៦៣២សណងវ នមានថាចមាា ហលកបានោបសងសងទ�នងជាមតទចតនយទែនមបនបញចាន រះសពរះនាង(ទហនយពោទពកយមកទទៀត ទពកយទលដែលពរះទៅោហានបានទសយទនវងគាត ពរះបរមសរបសពទង កពតរវបានទគបញចាន រះទៅជនតសរបសមទហសនពទងផងដែរ)។រាជងសាវតាររបាកសែពតទសដចសហា ហោហានបានោរបងហា ញអ នទនកទសកទលបាតបងមទហសនរបទនរះននងអ នទសចកដនទសហារបសពទងោា ងពជាលទពរៅចទពារះពរះនាង ដែលនាឲយពរះអងគាសទពមចពរះទយសងវ នមានែសកមពសកទនរះទ�នង។

1

�ច��ហលrUbPaBvimanfac;m:ahl; enAelIRcaMgTenøyumna

TsSnavdþI\NÐasegçb³ ExmIna qñaM2012

2

តពបាងគាវ នមានសខានកណដ លពនវ នមានថាចមាា ហលពតរវសងសងរចទៅកនងឆ១៦៤៨ ទហនយអោរពបា-សទតចធជនវ នញរមទាងសនចបារផងពតរវបានសងសងរចរាលចបសវេពគបកន ងយៈទល៥ឆទពកយមកទទៀត។គរកតសមាគា លថាអោរសណងទាងឡាយពនចពកទមាគនល ដតងសងទ�នងទោយថមែសាច(ថមែក)ណពកហម កបានដនត ពរះទៅសហា ហ

ោហានពទងបានសងវ នមានទនរះទោយថមែដកវណស ននងមានឆល កបញចាន រះោត បងថមែមានតពមល សននងទាប(ឬ

មណន ននងពាកកណដ លមណន )ណចពមររះទធវេនជាផក នកបាចរចនាទលនផងដផនថមែដកវទនារះ ោា ងលអោបដកជាកបាចកបរដបលកៗលអវ នចនពតោមែ ននរដែលនាឲយអោរសណងវ នមានទនរះ មានទសណភាែអសចា រយ ជាសណងអចឆរ នយៈលអបផនតមយ កនងបណដ ស-ណងអចឆរ នយៈលអបផនតទាងឡាយរបសដផនែនទនរះ។ កបាចចមាល កននងរចនាលអដផក

ខាងទពរៅពនវ នមានថាចមាា ហលគសនតកនងបណដ ពករមកបាចចមាល ករចនាដែលលអបផនតពនសបតយកមមែទមាគនល។

កបរកបាចចមាល ករចនា ទមនលទៅលអសមសមាមាពតសននោពសបទៅសណឋា នពផននងទនតាងរបសវា។ វាពតរវបានែនសខាតោា ងរទោងលអសអ ត ទហនយដែលកទកនតននងរចនាផសែផគាន ទ�នងទោយករទពបនសមាភា រៈទាងឡាយ ែចជាថាណថមែកទបារតបងថមែ(ដែលជាមណនននងពាកកណដ លមណន )សពមាបោននងបញចាន រះឬកករោបឆល ក។ទហនយទគអាចដចកកបាចចមាល កននងរចនាបថទាងទនារះ ជាពករមែចជាទពមងអករវ នោសវ នចនពតកមមែ គកបាចលអទោយករសរទសរ(calligraphy)ទពមងជាសនលបៈអរបន (abstractf o rms)ននងទពមងកបាច ន ទទស(vegetativemotifs)ននងមានពរះបនលពរះជាមាចា សកនងគមនរករអាន(គមនរ នសនែឋារបសសសនាឥសល ម)ពតរវបានែកពសងមកឆល កជាកបរកបាចរចនាជាអករវ នោសវ នចនពតកមមែ ទៅទទាងបរ នទវណវ នមានទាងមលផង។ភាគទពចននពនកបាចចមាល កដតងមានអមផសែផគានោទ�នងទោយអកសែររចនាោយជាមយកបាច នទទស ននងមានកបរកបាចរចនាកនងទពមងែពទទទៀតដែលមានោតបងថមែ ឬតបងននលថមែណទលឿងបញចាន រះទៅទលនផងពផថមែដកវណសរទលចជាកបាចលអវ នចនពត ននងខាតោា ងរទោងទសមែនទៅនងឋានពផជញជា ង។ ទៅឯបនបមតទចតនយជាទនបញចាន រះសខាងកនងវ នមានថាចមាា ហលមានករោបញចាន រះតបងថមែណដបលកៗជាកបរកបាចចមាល កពបទាកពាកនធោោា ងលអទសភាននងកនលងផនតន

RBHqayalkçN_rbs;RBHecAsðah cahan nigRBHnagmMutahSnigpñÚrrbs;RBHGgÁTaMgBIrenAvimanfac;m:ahl;


(១)ជាភាសាអងគលេសគៅថាមចកា(Mecca) គៅបរគេសអារា រ សាវឌដ កងតរនមជមរពា ជាេដដលពយាការសាសនា

ឥសាលេ មមហមមដ(Muhammad)ររសបពរះអាលឡាហ(Allah) បរសត(.ស.៥៧០)។

ពបព ណន ឥសល ម ដែលតាមធមមែតាដតងហាមមននអននញញ តឲយមានកររចនាដតោា ងណកទោយ ពរះសរបសពរះមទហសនមនតាហសែមាា ហលននងពរះបរមស របសពរះទៅសហា ហ ោហានពតរវទគតមកលទៅកនងបនបផរដែលទមនលទៅមននសវមានកបាចរចនាបាននាមែ នទទដែលបនបផទនារះសងទៅខាងទពកមបនបដបាកខាងកនងពនវ នមានទោយទគបញចាន រះពរះសទផអៀងទៅខាងសដ ឲបដបរកកតទៅកនទនពករងឡាមននច(១)។ទាងទពមមឈសននងតមឈសមានោតបងថមែមានតពមលននងទថលនមថមែណចពមររះរទលចជាកបាចរចនាោា ងលអនតវ នតារ។មានកបាចចមាល កជាអករវ នោសោរកទលនផងសនោរទលចជាពាកយទចនទកតសរទសនរែលពរះនាងមនតាហសែមាា ហល។ផររបសពរះទៅសហា ហោហាន ទៅជាបផរពរះមទហសននខាងលនចទហនយធជាងផររបសពរះមទហ-សន។ទហនយទនារះគជាអវេនដែលទមនលទៅនសោ(អសមបបមាណ)ទៅកន ងបរ នទវណវ នមានទាងមល។ វ នមានថាច មាា ហលលអទៅទោយសនចបារោា ងធទោយទៅថាសនោរបាឃឬកទគសគា លថាសនទមាគនល។មានអាងទកមយរាងពទ-ដវង(សងទ�នងទោយពកលបាតននងជញជា ងអាងនថមែមាា ប)សណដ ក ល នកណដ លសនចបារទៅពាកកណដ លផល វទៅចទនាល រះពបាងគាពចកទាវេ រចលននងមតទចតនយពនវ នមានថាច មាា ហលទនារះ អមទោយគផលវទែនរដែលពកល

ថមែដកវននងមានជរទែនមទឈនលអសនកតតពមមសលកោា ងសអ តពមទាងមានជរពនកបាលបាញទកផងដែរ។អាងទកទនារះសងទ�នងទលនអកសែទនសឧតតរ-ទកសែនណដែលមានទកថាល សអ តេលនរះពសទមាលទមនលទឃនញតមតវ នមានទាងមលទហនយដែលជាននមនតតរបគតណងឲយទទនលទាង៤ទៅសនសគទឈាមែ រះចណណា ហ(Jannahតាមជទនឿឥសល មសសនា)។ វ នមានថាច មាា ហលសងទៅទលនពផែនោា ងធទោយមយទៅភាគខាងតបងពករងអាពក។ពរះទៅោហានបានបដរយកចដណកែនទនរះសងសងវ នមាន ជាមយនងករសងរាជែណកោា ងធមយថាវេ យទសដចឥណឌា នាមជយសននងហាដែលមានអាណចពកសនតទៅជនតខាងជាមយដែនែនកសែពតទមា-គនលែមានឥទធន លទនារះដែរ។សមរឭកថាករសងសងសណងពគរះឋានទពមវ នមានននងបនបបញចាន រះសពតរវទពបនទលទវោអស១២ឆទហនយសណងែពទទទៀតទពរៅនទនារះពនបរ នទវណវ នមានទាងមលដែលកនងទនារះមានសណងទាងតបាមធៗជនវ នញវ នមានសណងវ នហារ(ឥសល ម)សពមាបថាវេ យបងគាននងពបាងគាទខាល ងទាវេ រចលពតរវទពបនទលទវោអស១០ឆបដនមទទៀត។ មានករបាា នតពមលថាសណងវ នមានថាចមាា ហលអាចអសតពមលែលទៅពបមាណ៣២ោនរននាសមយកលទនារះ។ សណងវ នមានថាច មាា ហលទ ពបន ពបាសសមាភា រៈទៅកន ងពបទទស

ឥណឌា ននងនាចលមក នពបទទសែពទទទៀតកនងទវេនបអាសនន។ទហនយទគទជឿថាមានែរ នជាង១០០០កបាល ពតរវបានទគទពបនពបាសែកជញជា នទពគឿងទវេ

សមាភា រៈសងសង។ ទគទជឿថាថមែដកវណសថាល ពសអាបពតរវទគជនកយក នតបនថមែដកវមាា ពកណ រែឋារាជសនពបទទសឥណឌា ។តបងននលពតរវទគជនកយកមក នរែឋាបញចា បថមែយកននងថមែដកវចរពណនាមកនពបទទសចននតបងថមែណទ ៀវនាមកនតបនទនទបទហនយននងតបងថមែណងពកសរនាមកនពប-ទទសអាហវេហាក ននសនរ នតបងកទណដ ៀងនាមកនពសនលងក ននងតបងទទមនាមកនពបទទសអារាាបន។ មានតបងថមែមានតពមលសននងមានតពមលទាបទាងអស២៨ពបទទពតរវទគទពបនពបាសបញចាន រះោលអជាកបរកបាចរចនាទៅទលនថមែដកវណសកនងសណងវ នមានថាចមាា ហលទនរះ។

rUbcmøak;k,Úrk,ac;

rcnaTaMgLay

enAÉviman

fac; ma:hl;


4

កមាល ងមននសសែដែលបទពមនឲយករសងសងសណងែមហនមាទនរះពតរវបាា នសមែ នថាមានកមមែករពបមាណ២០០០០នាកពតរវបានដកនមកន មនភាគខាងទជនងរបសឥណឌា ។កជាងចមាល កយកមកនទតតបខារា(អនយទបគនសន)ជាងរចនាអករវ នោសមក នពបទទសសននរ នននងដកសែ ជាងរចនាោតបងថមែមក នឥណឌា ភាគខាងតបងជាងកតោបថមែមក នតបនបាលជនសនរមទាងជាងចមាល កកបាចនទទសទលនថមែដកវ ននងអកឯកទទសសណងបាមផងរមបានជាពករមមយ មានោ៣៧នាក(ទឈាមែ រះរបសកទគមានោរកនងពបវតតនសណងវ នមានទនរះ) ដែលទគសគា លថាជាពករមទមជាងសណងសងវ នមានថាចមាា ហល។

វ នមានថាចមាា ហលជាពបាសទែលអឯកខាងដផកសបតយកមមែ ននងពតរវបានោតទនកថាជា“រតនវតនែមានតពមល ” ពនវបបធមសនលបៈឥសល មទៅឥណឌា ននងជាសណងសពែែអសចា រយមយមានទករ ត ទឈាមែ រះែរនឮលបនទញសកលទោក។ មានពបវតតនវ នទមយចននធាល បបានអរះអាងថាទសណភាសបតយកមមែពនវ នមានទនរះ គនតជាឥតមានគទពបៀបបានទ�នយ ដែលកកវ នទាង-ឡាយមននអាចនណនាតាមបទកណយកយទ ល ងរបសលនអនទសណភាទសចកដនទសហាននងទនកទសកទាកទននពបវតតន ពនវ នមានថាច-មាា ហលឲយសវេពគបបានទ�នយ ជានទសសទៅពោអរនទណទយននងទៅ

ទវោពថងាអសដងគាតឬទៅកនងទលរាពតនពរះចនទញបណមន។ វ នមានថាចមាា ហលគជាអចឆ-រ នយវតនមយកនងបណដ អចឆរ នយវតនទាង៨ជាសមបតតនរបសមននសសែជាតនននងដែលពតរវបានទទលសគា លននងចនរះកនងបញជា នជាទបតនកណឌា ន ទោកទៅកនងឆ ១៩៨៣ទោយអងគាករយទណសក។ ជាទរៀងរាលឆមានកទៀវទទសចរោា ងទពចននមក នជនវ នញ នទោកមកទសសែនាវ នមានថាចមាា ហលែអសចា រយមយទនរះ ដែលសនតទៅទលនដែនែនហនវបបធមននងហនសសនគពបទទសឥណឌា ៕


5

កនងអតនតកលមានសមណៈមយអងគានាមនគរជនន(Nagarjuna)។ទោកឥតមានរបសអវេនជាកមមែសនទធនទទមានដតបាពតមយសពមាបបនណឌា បាតចនញចា មជនវ នតពបពតតធមដតបានទណណា រះ។ទោកពបដហលជាបន រសែមហនមាដែលបានបែនសនធនទ�នងទៅទលនដផនែនទនរះ។ទោកមានបញញ ញាណទមារះមនតពពកដលងទលនសអកផង។សនស សែគណរបស ទោករមមានទាងពរះមហាកសែពត ពរះមហាកសែពតន-ោនន កអកទសសែនវ នទទេនមៗផង។ មានមាចា សកសែពតនមយអងគាពជរះថាល ចទពារះពរះសមណៈអងគាទនារះោា ងខាល ង។ពរះនាងបានឲយទគទធវេនបាពតមាសមយោលអទៅទោយពោបទពជទែនមបនពបទគនទោក។ពថងាមយទៅទលដែលពរះនកនអងគានគរជនន បានមកែលរាជធាននដែលពរះនាងគងទៅ ទហនយននមនតបនណឌា បាតទៅខាងមនពរះរាជវាងននងែណកពបាសទដែលពរះនាងគងទនារះ។ ពរះមាចា សកសែពតនអងគាទនារះ បានននមនតពរះអងគាឲយននមនតគងទែនមបនពរះនាងោកបាពតទោក។ណៈដែលសមណៈអងគាទនារះឈបននងគងរងោពរះនាងបានមានសវននយថា"ន ករនណសមឲយទោកមាចា សសនយាទរឿងមយ”។ពរះ នកនតបថា“ទតនទញាមពតរវករសនយាអន នមននសសែ

ោមែ នអវេនទសរះទពរៅនបាពតមយសពមាបននមនតបនណឌា បាតសនអាហារទគែចជាអាតាមែ ទនរះ?”។ពរះនាងមានសវននយតបវ នញថា “ ន ករនណសនបាពតហងឯង ”។ ទោកមានសងឃែនកថា “ទបនទញាមពតរវករ សមយកវាចនរះ ”។មាចា សកសែពតនបដនមថា“បានណណា ងបានដតពាកកណដ លទទ។ នករនណសនពបទគនបាពតថមែនមយជនសវ នញ។ សមពរះអងគាទទលយកបាពតថមែនទនារះផង”។ពរះនកនតបថា “ មននថវេនទទ បាពតណកែចដតោដែរ”។កលទណរះពរះអងគាមននបាននននតយថាបាពតទពកយទនរះជាបាពតទធវេនអ នអវេនទនារះទទ។ តាម នតវាគជាបាពតមាសដែលមានោពោបតបងទពជ។ទោកបានបដរបាពតោសរចទទលយកបាពតថមែនទនារះ ទហនយកននមនតពតលបទៅកនទនអារាមបាកដបកមយកដនលងដែលពរះអងគាបានគងសពមាកទៅ។ ទៅតាមផលវមានទោរមាកបានទឃនញបាពតរបសសមណៈអងគាទនារះ។ទោរទនារះបានទមនលែងថាបាពតមានោពោបទពជទពពារះវាោងនលែចជាែងផក យ។ទោរទនារះគនតថា“ ពសមណទនរះ ោមែ នទាងសតចនវរទសលៀកែណដ ប(ពសរលបលផង)ទហនយបាពតទនរះលអណស ចនរះទតនពសមណពតទងលទនរះពតរវករបាពតមាសទនរះទធវេនអន?។មាយាងទទៀតទតនពសមណទនរះ

អាចរកសាករពារវាបានបាននាមែ នពថងា?។បាពតទនរះគងដតមានទគលចយកទៅបាតមននខានទទ។ទបនែទោរះទមាចកអញមននលចវាពថងាទនរះដតមដងទៅ?”។គនតទឃនញអញចា ងទហនយ ទោរមាកទនារះ

កលបទែនរតាមនទពកយទោករហតទៅែលវតត។ ទលពរះ នកននគរជននននមនតទៅែលវតតពរះអងគាបានចលទៅកនងបនប១ ដែលតាម នតទៅវាពោន ដតជាែបលបងហា មយដែល

erOg ភក��នគរជន

CacMENkéndMENlGkSrsil,_énRbeTs\NÐakñúgGtItkald¾rugerOg


6

មានទៅសលដតដផកជញជា ងខាងៗដតបានទណណា រះននងមានបងអចមយ។ទនអារាមទាងមលបាកដបកអសទៅទហនយ ទៅសលដតពតងកដនលងដែលទោកគងទៅទនារះឯង។កលទណរះទោរទនារះបានចលទៅនទៅខាងទពរៅបងអច ទោយែងថាទោកសងឃនទធសសនាទនរះឆនចងហា នដតមដងទទកនងពថងាទនរះ។ទោរគនតថា“ពសមណទនរះ នងឆនចងហា នឥ�វទនរះ រច

ទហនយនងសពមាកគសងមយសននរះមននខាន។ទលទនារះគជាឱកសលអសពមាបអាតាមែ អញ ”។ ទោរនកគនតទទៀតថា“ទនទនរះសងា តលអណសោមែ ននរណរសទៅកនងអារាមោសអាយន

រាបពានឆទនរះទទ ”។ កលទណរះឯង ទពកយនពរះ នកននគរជនន ឆនរចរាលទហនយ ទោកកទបារះបាពតទនារះតាមបងអចសទៅទៅពតងកដនលងដែលទោរក នងដតអងគានយន។ទោររបទនារះទសនរមននទជឿដក លនឯង។វាមានករភាកទផអនលោា ងខាល ង(ទលទឃនញទោកទបារះទោលបាពតមាសមកឲយវា)។កនងមយរទចទនារះទោរវាែចជាពសឡាងកង រកគនតអនមននទឃនញ។

“ទតនសមណៈទនរះជាមននសសែពបទទសអនទគ? ឆនដតចងហា នកនងបាពតអសរចពគវាតទោលបាពតមាសោពោបទពជហាកែចជារបសោមែ នតដមលដបបទនរះទៅវ នញទហនយមននទបារះទោលទៅ

ណដបរជាទបារះសទៅមកកដនលងដែលអាតាមែ អញក នងដតអងគានយនោទនរះទៅទទៀត”។ទលទនារះទោរទពកកឈរទ�នង ទហនយទែនរចលមករកពរះ នកននគរជននរចទហនយននោយថា“ទតនន អាចចលសរ១សណរបានឬទទ?។ នកនអងគាទនារះមានសងឃែនកតបថា “ អាតាមែ ពតរវទបារះបាពតទោលទៅទពរៅទែនមបនឲយអកឯងចលមកហងទហនយ។ សមចលមក! ”។ ពរះអងគាបនតថា“កនពរយឥ�វទនរះបាពតទនរះជារបសអកឯងទហនយ។អាតាមែ ឲយបាពតទនរះទៅអកឯង ទែនមបនកនោឲយអកឯងលបាកលចវា។ទលទនរះវាជាអ-ទណយឬជនន។អាតាមែ ោមែ នអនទពរៅ នបាពតហងទទ។ អាតាមែ មននអាចទនកវាបានយរទ�នយទពពារះថាអាតាមែ ពតរវករ សពមាកពតរវករសងទហនយទលទនារះគងដតនងមានទគមកលចយកវាទៅបាតជាមននខាន។ដមនដទនទៅអកឯងកហតទនឿយណសដែរទហនយ។អកឯងតាមអាតាមែ តាងនរាជធាននមកែលទនទនរះទែនរកណដ លពថងាទរៅដដហងទៅរែវពបាងអាតាមែ ែង”។ពរះនកនបនតទទៀតថា ” សនកនបែនទសធអនទទលយកវាចនរះ!”។ទោរទនារះននោយតបទ�នងថា“ទោកជាមននសសែចដមលកណស។ទោកែងថាបាពតទនរះវាមានតពមលបាននណឬកអតែងទទ?”។ពរះនកននគរជននតបថា“តាង នអាតាមែ បានែងននងសគា លលនឯងចបាសមកោមែ នអវេនមានតពមលទទ”។ទោរសមលងពរះកកតរបសពរះ នកនទហនយទធវេនសណមរថា” សមទោកឲយអវេនែលន មយទទៀត


7

គជយពបាបឲយន ែងថាទតនន អាចគនតទពបៀបទធៀបោា ងទមាចទទនបគនតទឃនញថាបាពតរតនវតនទនរះជារបសឥតមានតពមលទៅវ នញទនារះ?”។ ពរះ នកនមានសងឃែនកតបថា " វាជាទរឿងងយពសរលទទ”។ ណៈដែលពរះអងគាមានសងឃែនកទេលនយតបសណរបានដតបានទណណារះទោរកននោយកតថា“ដតមនននងទោកទេលនយ ន សនពបាបទោកថាតាម នតន ទនរះជាទោរែលបនមាក ”។ឮែទោរះ ពរះ នកននគរជននកតបវ នញទោយសរថា “ ទតនអកណដែលមននដមនជាទោរ?។ កនទៅវេលនងទរឿងកបននចកបានកទនារះទធវេនអន។ទៅទលន ដផនែនទនរះមននសសែពគបោគជាទោរ ទពពារះថាកទគទកនតមកពសតលនទទទោមែ នយកអនមកជាមយទទរចទហនយទពកយមក កទគកបានទនរះឬបានទនារះទោយវ នធនទនរះឬកវ នធនទនារះ។ែទចរះកមននសសែរាលោកអាចជាទោរដែរ អញចា ងអកឯងកនទៅវេលទធវេនសអន ”។ បងអងបនតនចពរះអងគាបនតថា “ ទពពារះទហតនទនារះបានជាអាតាមែ រសទៅកនងជនវភាដបបទនរះ(ោមែ នអវេនទាងអស)។ែទចរះអវេនដែលអកឯងក នងដតទធវេនគបបនទធវេនឲយបានលអទហនយពតរវោថាទៅទលណអកឯងក នងលច ពតរវទចរះពបរងពបយត ពតរវមានសតន។ ទហនយទបនទលណបាតបងសតនអកឯងកនលច។ទនរះជាករដណនាោា ងសមញញសពមាបអកឯង ”។ទោរទេលនយថា“មននអនទទបានណណា ងងយពសរលទទ។ ទហនយទតនទៅទលណន អាចមកជបទោកមដងទទៀត?”។សមណៈតបថា“អាតាមែ នងទៅទនទនរះ

នរសបាដ ហ។អកឯងអាចមកពថងាណកបាន ដតែបងពតរវសកទធវេនតាមអាតាមែដណនាទនរះសននទៅ”។ កនងក�នងទលនរសបាដ ហទនារះ ទោរទនារះសកលនបងតាមករដណនារបសទោក។ ដតវាបានយលទឃនញថា ករទនារះគជាទរឿងនបាកបផនតទៅទលនទោកទនរះ។ទៅពថងាមយវាបានលបលចចលទៅែលកនងរាជែណកទសដច។វាបានទបនកហបមាសហបពបាករចបពមរងលចទៅទហនយដតណៈទនារះវាហាកភានភាងបាតបងសនតននងករពបរងពបយត។ែលអញចា ងទៅទោរទសមែ រះពតងមាកទនរះ អតលចយកអវេនទទ ដតវាបានលបោកទចញទៅវ នញទោយពែទទទ។ទហនយមយរទចទពកយមកទៅណៈដែលទោរភាកសមែ រតនែងលនគមានសតនវ នញវាែចជាអសចណងគដលងចងលចទៅវ នញ។ទៅទនបផនត ទោរទនារះោមែ នលចយកបានអវេនទាងអស វាបានទចញមករកជបពរះនកននគរជននវ នញទហនយននោយបទនាសថា “ ទោកបានទធវេនឲយរខានែលជនវ នតនខាល ងណស។ ទលទនរះនមននអាចលចអនទគទកនតទទ។ ពរះនកនតបថា“ទនារះវាមននដមនជាទរឿងរបសអាតាមែ ទទ ដតវាជាទរឿងរបសអកឯងផល។ ទបនចងលចអកឯងមននោបាចគនតទរឿងមានសតនឬសមែ រតនសអនទទ។ ដតទោរទេលនយទ�នងថា “ ដតទៅណៈណនមានសតនែងលនណៈទនារះវាមានតពមលខាល ងណស។ នមននដែលមានអារមមែណលអសងាបចនតតមានទសចកដនសន ដបបបទនរះទទ នមននមក។ វាហាក

ែចជាពទយធន ទពគឿងរតនសមបតនតទាងអសទៅកនងអាណចពកទនរះទាងមលមននអាចទពបៀបផមបាន នងករមានចនតតសងាប ទពពារះដតមានសតនសមែ រតនែងលនទនរះទទ”។ននោយមកែលពតមទនរះវាឈបបនតនចរចកបនតថា“ឥ-�វទនរះ នបានយលនវអវេនដែលទោកបានននោយថា ទបនទលណបនគគាលែងននងសគា ល លនឯងចបាសទៅទលទនារះអវេនៗខាងទពរៅ វាោមែ នតពមលអវេនទទ។តទៅ ន មននអាចបពាឈបលហាតករទធវេនឲយមានសតនទនរះបានទទ។ ទពពារះន ទទនបដតបានទពកបនវទកអពមតទនរះបានបាននាមែ នែណកដតបានទណណា រះ។ រ នឯទោកវ នញបានទពកបផកវាពគប ណៈពគបទលទវោទាងអស ”។ បងអងបនតនចទោរមានទឈាមែ រះលបនរបទនារះបានបនតថា “ ទតនអាចអននញញ តឲយន ទធវេនជាសនសសែននងបានទែនរតាមទោកមាចា សផងបានដែរឬទទ?។ នកននគរជននតបថា “ អាតាមែ បានែងតាងនពថងាែបងមកទមាល រះថាអកឯងបានទែន រតាមអាតាមែ ។ ទៅទលទនារះអកឯងអាចបានគន តថា ទតន ពតរវ ទ ធវេនោា ង ទ មា ចទែនមបនអាចលចបាពតរបសអាតាមែ ទនរះបាន។ រ នឯអាតាមែ វ នញ ទៅទលទនារះដែរបានគនតថាទតនគរទធវេនោា ងណទែនមបនលចអកឯង(ទចញ នទោរភា)បាន”។ពរះអងគាបនតទទៀតថា“ទយនងទាង នរនាកទនរះគែចដតោទទ”៕


ចណងទមពតនភាជាពបវតតនសកសតរវាងពបទទសឥណឌា ននងកមនជាមានអាយន នរពានឆទហនយ។ឥទធន លវបបធមននងសសនាឥណឌា ទៅមានវតតមានជាសកនកមមែទៅកនងតបនអាសននអាទគយ។កបានដនតកមនជាពបដហលជាពបទទសដតមយគតដែលមានទករែ-ដណលទាងទនារះទៅទមនលទឃនញចបាសោសទៅកនងទទនៀមទោបនធនកមមែខាងសសនាននងកនងជនវភាពបោពថងារបសពបជាជនដមែរ។ ទគកអាចទមនលទឃនញតាមរយៈពបាងគាពបាសទបនរាណនានាទៅសមយមននអងគារននងសមយអងគារ ដែលវ នមានពបាសទទាងទនារះបានកល យជាទបតកនណឌា ែសទមបនមអសចា រយទៅទលនដផនែនទនរះ។ ទោងតាមពបសសនរបសទោកសកសត ោរយបទមពសនសជជានោ-នន សពហ(Padmasree SachchidanandSahai)ដែលជាបញញ វនតឥណឌា មានទករ ត ទឈាមែ រះលបនននងជាអកជនាញខាងអារយធមដ មែរមយរបថាតបនរមណន យោឋា នអងគារ គជាតបនទករែដណលរបសមននសសែជាតនធជាងទគបងអសទៅទលនទោក។ ពបាសទអងគារវតតពបាសទបនាយពសនពបាសទតាពហមែ ពបាសទពរះន ពបាសទបាយន ពបាសទបាន ពបាសទ

បាដងពបាសទនាគនធននងពបា-សទែលបនៗ ជាទពចននទទៀត សនតទៅកនងដែនទបតនកណឌា គតបនរមណន -យោឋា នអងគារទនរះដែលសនតទៅជនតពករងទសៀមរាបពបទទសកមនជា។ ពបទទសឥណឌា បានជយជស

ជនលពបាសទបនរាណរបសពបទទសកមនជា។ពករមបនរាណវតន វ នទយាឥណឌា(ASI)បានទផដនមសត រននងជសជនលពបាសទអងគារវតតទៅកលនងឆ១៩៨៦-១៩៩៣)ដែលកលទណរះ ពករមទនរះបានបទញករងរកនងពោលបាកោា ងខាល ង ទោសរមយាាងទៅទនទនារះទៅមននទានមានទហោឋា រចនាសមនធពគបពោនទៅទ�នយទហនយមយាាងទទៀតទៅមានវតតមានកទាហានដមែរពកហម ទៅកនងពពពកសកនងតបនដែលបងកឲយមានបរ នោកសអសនតនសនផង។

ទោកទឌវ ននទឌនរសននងហាសែ(DevinderSinghSood)ទមពករមបនរាណវតនវ នទយាឥ ណឌា ដែលធាល បែកនាពករមអកជនាញទនរះសដ រននងជសជនលពបាសទអងគារវតតកនងកលទណរះ បានពតលបមកកមនជាវ នញមដងទទៀត ទហនយទលទនរះបានននងក នងែកនាពករមបនរាណវតនវ នទយាឥណឌា ទធវេនករអនរកសែននងសដ រពបាសទតាពហមែ។ ករអន រកសែននងសដ រកន ងែណកកលបចចានបបនទនរះពករមបនរាណវតនវ នទយាឥណឌា បានោបទផតនមននងបនតករងររបស លនតាង ន២០០៣មក។ ពបាសទតាពហមែសងទ�នងឧទនសចទពារះពរះពហមែ (តាពហមែ)ទោយពរះបាទជយវរ មែនទន៧ទៅពាកកណត លសតវតសែរទន១២ែលទែនមសតវតសែរទន១៣ដែលែបងទ�នយពបាសទទនរះ សងជាអារាម នទធស-សនាែសតន កសតមភានាសមយកលទណរះ ននងទែនមបនថាវេ យែលពរះមាតារបសពទង។ ពបាសទតាពហមែ ដែលទគសគា លថាជារនកពបាសទទនារះគជាគរែលអបផនតមយពនពបឌនតញាណននងសបតយកមមែដមែរទៅសមយអងគារ។ពករមបនរាណវតនវ នទយាឥណឌា បានទធវេនឯក-សរគកតពតាសមាគា លអតតសញញ ណរចនាសមនធ(បងទលថមែពបាសទ)ទាងមលពបកបទោយទជាគជយទែនមបនអ នរកសែពបាសទ។ ទហនយពករមទនរះកបានជសជនលទ�នងវ នញរចរាលផងដែរនវរងទងជានទន៣(ដែលមននទនរះ

8

elakeDvineDIr sIugð sU‘d

EfvkMEpgCan;TI3R)asaTtaRBhµ rUbmunnigrUbeRkayCYsCul


9

បានរលចនរះទាងពសរងទៅទហនយទនារះ)ននងបានជសជនលផល វទែនរទ�នងចលពបាសទ(ទៅទនសខាងលនច)ននងគន-បនរៈកដងជានទន៤ផងដែរ។ ករងរអនរកសែសដ រននងជសជនលពបាសទទនរះពតរវករសមតភាននងចណតករជាហនវ នធាន(multidiscpliaryapproach)ទែនមបនទេលនយតបទៅនងភាសញាាន ននងសមែនពគសមែ ញនានាកនងែទណន រករសត រជសជនលពបាសទបនរាណដមែរមយទនរះ។ែចបានទពាលខាងទែនមរចមកទហនយកនងែទណន រករជសជនលទនរះដែរ ទពោងរចនាសមនធទែនមពនពបាសទែនថមែននងផងថមែពគបែនពគបផងទាងអសពតរវបានដសវេងរក(ឲយទឃនញ) កតពតាជាឯកសរសមាគា លននភាគននងចនរះបញជា នោា ងលអនតជាមននសននទទនបោកទរៀបទៅតាមកដនលងវាទ�នងវ នញោា ងពតមពតរវទពកយនបាន ពងងពគរះននងទពោងរចនាសមនធថមែតាមដផកដែលជាបទាកទននែពទទទៀតរបសពបាសទរចទហនយ។ទរឿងែសខានបផនតមយទទៀតដែលទាកទងនងករងរទនរះដែរ គទធវេនោា ងណឲយមានភាសនែនមរមនារវាងទែនមទឈនធមមែជាតនមានទែនមសងធៗ(ជាទែនម)ជាមយតសណងពបា-សទែមានចណសជនតមយសហ-សសែវតសែរទហនយទនារះ។មានករទធវេនពបនធទបងហាររទោរះទកទចញ នកនងពបាសទទោយសរពបាសទកន ងតបនរម-ណន យោឋា នពបវតតនសកសតអងគារ ដតងទទលនវបរ នមាណទកទ ល ៀងោា ងទពចននទៅរែវវសសា។

មានករសនកសាពសវពជាវោា ងលអនតទោយអកជនាញពនវ នជាជា សនពសវពជាវរនកសកសតពករងទែរាា ឌន ពប-ទទសឥណឌា ទែនមបនអនរកសែរកសាទឈនធៗែពបកបទោយទសណភាទៅកនងទនបរ នទវណពបាសទទនរះ។ ទគរកទឃនញថាទែនមទឈនទាងទនរះ បានទទលរងនវទមងានសមាធ(មានបញហាសនភា)ទោយសរដតវតតមានពករមទៀវទទសចរោា ងទពចនន កហាបែនននងកទមានរបសែលឫសទឈន ននងកររាតតបាតរបសទមទរាគកផសែនតផង។ទែនមបនសដ រសនភាននងកតបនយ

សមាធទៅទលនរនកជាតនទាងទនារះពករមអកជនាញវ នជាជា សនពសវពជាវរនកស-កសតឥណឌា បានទធវេនអនតរាគមនននងទធវេនករយាបាលតាមោនជាពបពកតនននងបានជយបណដន រះបណដ លខាងដផកទនរះែលមកនតនដ មែរកនងពសរកទទៀតផង។ពករមបនរាណវតនវ នទយាឥណឌា ទោយមានជនយ នបនគគាលនកននងកមាល ងកមមែករដ មែរផង សវេពថងាទនរះក នងជសជនលទរាងរបា(ពនពបាសទតាពហមែ)ទហនយដែលករងរទនរះកជបពបទរះនងករលបាកជាទពចននផងដែរ ទពពារះថាមានទែនម

ទឈនធៗចននបនទែនមែនរះទៅកនងទនារះទហនយទពោងតថមែពបាសទទៅពតងដផកទនារះ កមានសភា ពទរឌទពទាមននងបាកដបកោា ងខាល ងដែរ។ ទៅកនងទលថមែនៗ កនលងទៅទនរះទលជនកកកយយកធមទរាងរបាកន ង ែ ទណន រករសដ រននងជសជនលពបាសទតាពហមែទនារះដែរពករមបនរាណវតនវ នទយាឥណឌា បានពបទរះទឃនញរបប-ែនមាបនរាណដែលសង នថមែកបាតពរះសនរ គងកនងធយានមនពទៈ(កនងឥរ ន-ោបថគងសមាធនចនននរពរះអងគា។ករទនរះពតរវបានោតទនកថាជាកររកទឃនញោា ងសខានមយខាងដផកបនរាណវតនវ នទយាទៅកនងកលនងបាននាមែ នទសវតសែរចនងទពកយទនរះទៅកមនជា។ តាមដផនករបចចានបបន ពករមបនរាណវតនវ នទយាឥណឌា ពតរវទធវេនករសដ រជសជនលននងអន រកសែ ពបាសទតាពហមែទហនយបនដករងរទនរះរហតទៅែលឆ២០១៤ខាងមន កនងគពមាងដែលមានទកពបាក៣៤១,៦ោនរ ន(ឬពបមាណ៨ោនែនោល រអាទមរ នក)។ ករងរអនរកសែននងជសជនលពបាសទតាពហមែទៅកមនជាទោយពករមបនរាណវតន វ នទយាឥណឌា ននងវ នជាជាសនពសវពជាវរនកសកសតឥណឌា ពតរវបានវាយតពមលស នអាជាធរអបសែរា(អាជាធរកមនជាទទលបននកដថរកសាននងអនរកសែតបនរមណន យោឋា នពបវតតនសកសតអងគារទៅទតតទសៀមរាប)ស-ហគមនអនតរជាតនននង នទៀវទទសចររាបោននាកដែលបានចលទសសែនាពបាសទតាពហមែែលបនលបាញទនរះ៕

rUbBuT§bdimaeTIbCIkrkeXIj


សមទោកននោយពបាបអ នពបវតតនពនករសនកសារបសទោកននងរឭកអ នែទណន រទហតនែចទមដចដែលនាឲយទោកមកែលពបទទសកមនជា? នបានបញចាបមធយមសនកសាទៅអាយន១៤ឆទោយពតរវបានោតថាជាសនសសែដកមយរប។ នអាចសពតបាន៣០០ លែបងពនកណយធនរកកនរាាល

(១)ននងអាចទពចៀងចបចទពមៀងធនរវាសោម ដែលជាវណណាគតនមទនារមមែណជាតនទមន�បនរាណ(២)។នបានចលសនកសាដផកទវជជាសកសតទៅមហាវ នទយាទទយដសតនទ�ពករងេនពណណាពបទទសឥណឌា ។វាជាឱកសែតងដតងកនងករសនកសាទរៀនសពតននងទរៀនឲយដកទាងខាងកនឡាននងដផកទទយ ទែនមបនអាចផដលទសវាសន ភាដែលមានតពមលទថាកលមែម ននងអាចងយរកបានសពមាបពបជាជនឥណឌា ជា នទសសពបជាជនពកនពកដែលរសទៅតបនោចពសោល។ ន បានទបដជាឧទនស(ទលទវោននងកមាល ងកយចនតត)ចទពារះអាជន ទវជជាសកសតទែនមបនផតលទសវាទនរះ ែលជនពកនពកទាងឡាយដែលពតរវទគមាកងយ ទហនយបានតាងចនតតថានងមននទបនកពបកបមនរបបរទនរះជាឯកជនលនឯង ននងទាងមននចលបទពមនករងរដផកទវជជាសកសតទនរះកនងរោឋា នបាលទ�នយ។ទពកយបានបញចា បករសនកសាថាកបរ នញញ បពតដផកទវជជាសកសតននងសលយសកសត(M.B,B.S)ទៅកនងឆ១៩៧៨ ន បានទៅបនតករសនកសាយកឯកទទសថាកបណឌាន តដផកទវជជាសកសតកនមារ(D.C.H)ននងដផកចនតតទរាគសកសតកនមារ(D.P.M)ពមទាងដផកសនភាសធារណៈ(D.P.H)ដែលករទនារះនាែលករទទលបាន

សញញ បពតថាកទពកយឧតតមសនកសាទលនមនវ នជាជា ទាងទនារះ។ ន បានចលទធវេនករជាមយសមាគមទឈាមែ រះសរវាទសវាហាវេ ម(SarvaSewaFarms)ដែលជាអងគាករមយទធវេនករងរកនងមនចនន២០០០កនង៦រែឋារបសពបទទសឥណឌា ។ទលទនារះនបានទមនលទឃនញនវករលបាកននងបញហា សន ភាផលវចនតតជាទពចននកនងបណដ ទកមែងៗជាសនសសែសោជនានែបងៗទៅកនងតបនជនបទរែឋាទមន�ណឌ(របសឥណឌា )។ករទនរះបាននាឲយនោបអារមមែណទៅទលនដផកសន ភាផលវចនតតកនមារននងយនវជន។ នបានទទលសញញ បពតដផកសន ភាផលវចនតតកនមារននងយនវជនទនរះទៅកនងឆ១៩៩៥ទោយមានករោពទរបសគទពមាងអាហារបកណពករមពបទទសសហធន(Commonwealth Fellowship) ទហនយបានទៅសនកសាដសវេងយលទៅសកលវ នទយាលយសននោា ទហាគា ទសតត(SDSU) ទៅសហរែឋា

អាទមរ នកកនងនាមជាបញញ វនតទោចរ(៣)។ នាពោដែលន ក នងបនតករសនកសាទៅសកលវ នទយាលយពករង�នងចពកអង-

ទគលសទៅទ�នយទោកសកសត ោរយរបស នបានែងថានោបអារមមែណចលចនតតជយទកមែងៗដែលរងទពោរះទោយសកងគា មទហនយទៅទនមទលោទនារះដែរតណងអងគាករសនភា នទោកពបោពករងទញបានសនឲយសកលវ នទយាលយោសដែលន ធាល បទរៀនទនារះជយរកពគរទទយដផកចនតតទរាគសកសតកនមារមកទធវេនករទៅកមនជា។ទហនយទៅទលដែលស-កសត ោរយរបសន បានសរទសរលននត នចពកអងទគលសមកពបាបន ថាមានករងរខាងទសវាសនភាផលវចនតតកនមារននងយនវជនទៅកមនជាោបទផដនម នទញចនតតទទលករងរទនារះ រចទហនយកបានទរៀបច លនោកទចញមក(កនកមនជា)ដតមដង។ ន បានមកែលពបទទសកមនជាទៅដតនោឆ១៩៩៦ទហនយទៅទលទនារះពបទទសទនរះបនតនចមដងៗបានននងក នងទរ នទរ នបទងនប នសកងគា ម។ ទញទលទនារះ ទៅជាទនពករងទខាមែ ចទៅទ�នយ ទបនទពបៀបទធៀបនងសវេពថងាទនរះ។ កលទណរះមននសវមានោនយនដទពចននចរាចរទលនែងវ នថន ទាងមននមានមននសសែទែនរតាមផលវផងទពពារះយខាល ចបញហា ទោរកមមែ ឬកតកមមែ។គជាបញហា ពបឈមកនងទលបទញករងរកនងសងគាមមយដែលទទនបដតទងនបទចញផនត នទលនងសកងគា ម។ សមទោកននោយពបាបអ នបទ នទសធករងរននងផល លនទៅពោដែលទោកមកែលទនទនរះជាទលនកែបង?

evC¢bNÐit\NÐaEpñkÉkeTseraKcitþkumar elakPUmI kumar

(១) រេកណាពយ អររជាតេមឡដលលបាញ មាន១៣៣០ឃលេ ដតងគឡើងបរដហលរវាងឆ៣០០មន.សដលឆ២០០.ស

(២) ចគបមៀងពសដឋជាសារវាកយសងគហៈជាតេមឡដលលបាញដតងគឡើងគៅសតវតសរេ៩, (៣) Visiting Scholar

elakevC¢bNÐitPUmI kumar BinitüsuxPaBekµg²enAÉsalamitþPaBkm<úCa-\NÐa RsukRsIsn§r extþkMBg;cam


ទៅទលនមកែលកមនជាទៅដតនោឆ១៩៩៦ទនារះ សភាករណទៅទលទនារះ នសោ នទលឥ�វទនរះ។ន មានកររនធតចនតតចទពារះកងវេរះទសវា(សនភា)ននងបានែងថាទតនសកងគា មននងជទមាល រះដផកសននវ នលមានផលបារះពាលោា ងណលរះចទពារះពបទទសទនរះននងអ នផលវអារមមែណរបសមហាជន។មានគនោននបោឋា កចនន៥របបានទធវេនករងរជាមយន ។ កទគមននពោនដតមានជនាញដផកដថទាននង នននតយយាបាលអកជងទៅមានកពមនតបានទណណា រះទទ ដតទាងទៅមានបញហា ផលវចនតតធងានធងារទោយសរសកងគា មននងមានទរាគសញញ ពនចនតតវ នបោល សទពពារះបទ នទសធអាពកកទនារះដថមទទៀតផង។កនងសមយបានលតកទគទៅជាកនមារពតរវបានបងវេកឲយទចរះទោរះពោបមនន។ករទជឿទនកចនតតរបសបនគគាលនកមននរទទយននងករកសងសមតភារបសកទគទែនមបនផដលករ នននតយយាបាលពបកបទោយគនណភាបានកល យជាករងរជាអាទនភារបសន ។ ទលទនារះវាមននទានទាងមានទលនងអគគានសននសពមាបបល ននងោនជននរះសពមាបជាមទធយាបាយទធវេនែទណន រទៅទពកយទមាា ង៦ោងា ចផង។ទហនយ នមាននរណហានទែនរតាមផលវ(ទលយប)ទនារះទទទពពារះយខាល ចដពកងមានករបាញទបារះ។ដតទោយសរន បានមក នពបទទសឥណឌា ដែលជាទកែនរបសជនអករងមាទមារះមនតែចមហាតមែៈគនធនបណឌាន តទនហរនននងទោកវ នណបាទផវ(១)នបានយលែងអ នភា នសោទាងពសរងរវាងកមនជាននងឥណឌា ននងអ នសរសខានពនសនតនភាននងករអ នវឌឍវ នសយសនភារបសពបជាលរែឋាជានទសសខាងដផកសន ភាផលវចនតត។ ទតនទពពារះទហតនអវេនបានជាទោកសទពមចចនតតសកទៅទធវេនកររយៈទលយរដបបទនរះទៅកនងពបទទសទនរះ? ទៅទលដែលនមកែលកមនជា នបានគនតថាពតរវជយបណដន រះបណដ លអកទធវេនករទៅទនទនរះរយៈទ លមយឆរចទហនយពតលបទៅឥណឌា វ នញ។ដតបនាបមកន ែងថាមននអាចទធវេនែទោរះទៅបានទទ។ ទៅកនងឆ១៩៩៧ មានបញហា អសនរភានទោបាយមានជនបរទទសជាទពចននបានោកទចញនពបទទសទនរះ។ទលទនារះន គនតថាវាជាករកសកទបនសននោកទចញ នពបទទសទនរះទោយមននបានបទញករងរចប។ ទបនទពបៀបទធៀបទៅទៅកលនងចទនាល រះឆ១៩៩៧ននង២០០៣ ពបនធែកជញជា នននងករទធវេនែទណន រមានភាវេរះខាតទពចនន ពបជា-លរែឋាអតទានមានមទធយាបាយទធវេនែទណន រទទ។ទហនយទលទនារះកទយនងបានោបទផដនមកមមែវ នធនចនរះផដលទសវាសនភាកនមារទៅតាមសហគមនននងសោទរៀនតាមតបនដែលកទគរសទៅ។ទហនយកលទណរះផងដែរទោយសរដតទៅសលទករសកងគា មអាជាធរបានោតទនកដតអករងទពោរះទោយពោបមននបានទណណា រះថាជាជន នករ ទហនយអកមាន នករភាទោយមលទហតនែពទទទៀតមននទានពតរវបានទគទអនទនគនតែលទទ។ ដតទោយមានករ នតពបងដពបងទសនសនជាបនតបនាប ននងទោយសរមានករបទ ញតនាទនោា ងសកមមែទៅកនងពករមពបកសាសកមមែភាជន នករ(DAC)ផង ទយនងបានជយទធវេនឲយអកទធវេនទោលនទោបាយ ននងអកទរៀបចដផនករទៅកនងពកសងសងគាមកនចចាអតនតយនទធជនននងយនវននតនសមបទាពនរាជរោឋា នបាលកមនជាយកចនតតទនកោកទៅទលន នករភាែពទទទៀតទហនយជានទសសគនករភាខាងផលវចនតត។ទៅកនងទលជាមយោទនារះផងដែរករងររបសទយនងទៅឯមជឈមណឌា លសនភាផលវចនតតកនមារននងយនវជនដែលទៅកតជាភាសអងទគលសថាCCAMH ពតរវបានទគែងឮននងសគា លោា ងទលទោយទហនយមានអកជងកនដតទពចននទ�នងចលមកសនឲយជយយាបាល។សមរឭថាទៅកនងឆ១៩៩៦ ទយនងបានផដលករ នទពោរះទោបលដផកទ ទយែលអកជងពបមាណដត១០៥នាកកនងមយឆ ទហនយបចចានបបនទនរះទយនងទទលទៀវទ�នងចននែលទៅពបមាណ៥០០០នាកកនងមយឆ។ទោយសរដតមានចននទៀវដែលមក ន១៨

11

(១) អាចារយវណបា គេវ (១៨៩៥-១៩៨២) វរជនឥណាឌា ដលគរះ ដដលមនសសជាគបចើនចាតេកគោកថាជាអករនតគវនពមហាតៈ ន

GKarpþl;esvadl;kumarBikarPaB]btßmÖedaymUlniFi IBSAទៅRkugtaexµA extþkNþal


ទតតពនពបទទសកមនជាកនដតទកននផងទពចននទ�នងននងករទញចនតតចទពារះករងរទនរះផងបានទធវេនឲយនទៅបនតទធវេនករទៅកមនជា។ មាយាងទទៀត កររាបអាន នមនតតភារបសសហគមនឥណឌា ននងករោពទជាបមននោច នសនទតឥណឌា ពករងទញកែចជាមានករទលនកទកចនតត នមននរទទយជយជនរះ(ពករងតាទ មែ )ននងពកសងសនខានបាលពនរាជរោឋា នបាលកមនជាផង កបានឲយន បនតសកទៅជយយាបាលែលកនមារកមនជា ដែលមានបញហា កនងករលតោសននងសនភាផលវចនតតទៅកនងពបទទសទនរះ។ ឪ នកមាដ យរបសន ដែលជាអកបានបទងកនតពគរះសនគនធន(អងគាករទធវេនករងរសងគាមតាមទោលករណមហាតមែៈគនធន)ជាទពចននទៅកនងពបទទសឥណឌា កបានជរនញននងទលនកទកចនតតឲយន បនតទៅជយកនមារដមែរដែលមាន នករភាខាងផលវចនតតននងដែលសនតទៅកនងពករមមននសសែទនទាបននងសែតទសាយបផនតទៅកនងសងគាមកមនជាផងដែរ។ ទោកទចញមក នពតកលពគរសរែមានទករ ត ទឈាមែ រះ(ទៅឥណឌា )សមទោកននោយពបាបអនឪ នកមាដ យទោកននងកររមវ នភាគទានជាពបវតតនសកសតរបសកទោកទៅកនងករទលនកសយសងគាមទៅកនងពបទទសឥណឌា ? មាដ យន ទឈាមែ រះពកនសមមែលឪ នកន ទឈាមែ រះទជហាក នណនថាន។កទោកបានចលរមកនងចលនាទែនមបនទសរ នភាដែលផដចទផដនមគននតែកនាទោយមហាតមែៈគនធន។កទោកបានតាងទបដជាចនតតថានងទរៀបករនងោដតកនងពបទទសឥណឌា មយ

ឯករាជយបានទណណា រះ។ (ទពកយទលបានឯករាជយ)កទោកបានទរៀបករកនងនធនសមញញមយទៅឯគនធនពោមជាវ នជាជា សនមយបទងកនតទ�នងទោយបណឌាន តរាាមាចកនាត ន ដែលជាសនសសែរបសពគរទទ រាា បនន ពោណថ តាហករ, ននងបណឌាន តសនកនាត ម ដែលជាសវករបសមហាតមែៈគនធន។ ទហនយនធនអាពាហនពាហទនារះពតរវបានទោកទជ.សនន.កនមារបាទនពបកសាទសែឋាកនចចារបសមហាតមែៈគនធនទធវេនជាអធន-បតនជយទពបារះពចទពមននរជយ។ទពកយឥណឌា បានឯករាជយទហនយឪ នកននងមាដ យរបសន បានចលរមជាមយទឈាមែ រះចលនាទាន(១)បទងកនតទ�នងទោយទោកវ នណបាទផវដែលបជាទលទវោ១៤ឆទែនរទៅពគបទនកដនលងកនងពបទទសឥណឌា ទែនមបនទោរះពសយបញហា របសអកោមែ នែនធលន។ទោកអាោរយវ នណបាទផវោកនាមឲយនថា “មនបនពត”(មនកនមារ)ទោយសរដតនបានោបកទណន តទ�នងកនងពោមានចលនាទាន។ នមានសណងទពពារះតាង នទៅកនមារភាមកទមាលរះ

បានមានឱកសទធវេនែទណន រតាមកបនែទណន រ(ផសែ វេផសាយននងពបមលករោពទករទោរះពសយបញហា សងគាម)ទឈាមែ រះថា“បាទាោពតា”ជាមយទោកវ នណបាទផវននងសវករបសទោក។ឪ នកមាដ យរបសនបានទធវេន លនបជា(ទលទវោ)កនងជនវ នតរបសកទោកទែនមបនទលនកសយជយែលអកពកនពកោមែ នែនធលនទហនយកទោកបានបទងកនតអងគាករសងគាមចនន៧អងគាករដែលកនងទនារះលរះបាន(កល យទៅ)ជាសកលវ នទយាលយែមានទករ ត ទឈាមែ រះ ែចជាសកលវ នទយាលយជនបទគនធនពោម (Gandhi-gram Rural University)ននងបានបទងកនតអងគាករទពរៅរោឋា នបាលដែលនាមនទគមយចនន(ែចជាសមាគមសរវាទសវាហាវេ មទៅកតថាASSEFAននងអងគាករទសរ នភាមានែនធលនសពមាបកសនករឬLAFTIដែលអងគាករទាងនរទនរះសនទធដតធាល បបានទទលរងវេ នថាកជាតនែពបកបទោយកនតតននាម ែចជារងវេ នសនតនភា ជមណឡាល(Jamnalal PeaceAward), រងវេ នគវនមហាវ នរៈ(BhagwanMahaveer Award), រងវេ នជយោនសពែទេនម(Opus Prize )(ឆ២០០៨)ននងរងវេ នសមាមែ ជនវ ន(RightLivelihoodAward)(ឆ២០០៨)ដែលផដលសពមាបករបទញករងរយរ

(១)ចលនាភទាន (Bhoodan Movement) មាននមយថា “ ការឲយដ ” ។ ចលនាគនរះគកើតគឡើងកងឆ១៩៦១ គដើមទាមទារឲយអក

មានដចករដលកដធលេដលអកបកបកគៅឥណាឌា ។

GKarpþl;esvadl;kumarBikarPaB]btßmÖedaymUlniFi IBSAទៅRkugtaexµA extþkNþal


អដងវេងជយែលបណដ ជនពកនពកោមែ នែនធលន។ មាដ យរបសន ធាល បបានទទលរងវេ នបទមពសន(Padmashree) នទោកអតនតនាយរែឋាមកនតនឥណ╨ឌាារាា ជនវគនធន។ សមទោកននោយពបាបអ នករងរបចចានបបនរបសទោកទៅឯមននរទទយជយជនរះពករងតាទ មែ ។ ទោយសរមានករោពទ នសណកបណដ ឯកអគគារែឋាទតឥណឌា ពបោកមនជារាបោប នអតនតឯកអគគារែឋាទត(ឆ៩៧)រហតមកែលទោកសចចាទែវាា ឯកអគគារែឋាទតឥណឌា សវេពថងាទនរះមជឈមណឌា លសនភាផលវចនតតកនមារននងយនវជនបានមានករអនវឌឍននងពតរវបានទទលសគា លថាជាសបននាមនទគមយដែលជយែលកនមារមាននករភាទៅកនងពបទទសកមនជា។ ឥ�វទនរះ ទយនងក នងដតអននវតតគទពមាងមយទឈាមែ រះថា “ ករផដលអណចឲយែលកនមារនករ ននងពគរសរ”ទោយមានករជយឧបតមភាោពទនមលននធនឥណឌា -ទពបសននល-អាកហវេនកខាងតបងទៅកតថាIBSAដែលជាដផកមយរបសកមមែវ នធនអ នវឌឍនពនអងគាករសហពបជាជាតនសពមាបកនចចាសហករខាងទនសទកសែនណ-╨ទកសែនណ។គទពមាងទនរះរមមានបញចា លទាងករសបនាអោរដែលជាទហោឋា រចនាសមនធផដលទសវាទទៅទលទោយែលកនមារដែលមាននករភាននង ជយកសងសមតភាឲយជនកមនជាអកមានវ នជាជា ជនវៈ(ទាកទនន)ទោយបណដន រះបណដ លកទគទៅកនងទលទធវេនករផលផងននងបញជា នឲយទៅទទលករបណដន រះបណដ លទៅពបទទសឥណឌា ផង។ទហោឋា រចនាសមនធទនារះរមមានទាងពបនធននងទសវាយាបាលទោយចលនាករយាបាលែលអកជងដែលលបាកកនងករននោយ។ល។មានបនបដែលទពបនជាបណណា -លយផងននងជាមណឌា លបណដន រះបណដ លផង។ ទយនងកបានននងក នងដតទធវេនករទាកទងជាមយពករមពបកសាសដ រននតនសមបទាឥណឌា ទែនមបនឲយផដលនវទរកមមែសនកសាកនងដផក នករភាននងសដ រននតនសមបទាទនរះផងដែរ។ គទពមាងផដលទសវាទទៅទលទោយ ដែលពតរវបានបទងកនតទ�នងននងឧបតមភាទោយមលននធនឥណឌា -ទពបសននល-អាកហវេនកខាងតបង គជាទសវាកមមែពបទទទនរះែបងទគទបនកបទពមនទៅកមនជាទហនយអោរទនារះនងពតរវសទមាធទបនកឲយទពបនពបាសទៅកនងទលខាងមនទនរះ។ សមទោកននោយពបាបអ នដផនករអនាគតរបសទោកទៅកនងពបទទសកមនជា។ ទយនងមានដផនករបញជា នអកមានវ នជាជា ជនវៈខាងដផកសនភាខាងផលវចនតត។ល។ ឲយទៅទធវេនកមមែសនកសាខាងចនតតវ នកលទៅតាមសបនសខានៗ កនងពបទទសឥណឌា ែចជាទៅវ នជាជា សនជាតនសន ភាផលវចនតតននងពបសទសកសតននងទៅឯវ នជាជា សនជាតនដែលជាសបនពបកបទោយធនធានននងលបនទករ ត ទឈាមែ រះខាងដផកដថទាសន ភា នករភាករសដ រននតនសមបទាដែលអាចជយោា ងទពចននែលពបទទសកមនជា ននងែលពបទទសែពទទទៀតកនងតបន ែចជាោវននងទវៀតណមផងដែរ។ រហតមកែលទ លទនរះ ទៅមននទានមានករបណដន រះបណដ ល ឬសបនអបរដបបទនរះទៅកនងពបទទសកមនជា កែចជាទៅកនងតបនទទ។អងគាករសន ភា ន ទោក បានោតទនកមជឈមណឌា លសន ភាផលវចនតតកនមារននងយនវជន ដែលមានទនតាងទៅកនងមននរទ ទយបដងអកជយជនរះពករងតាទ មែ ទនរះថាជាអោរយាបាលសនភាផលវចនតតគរននងជាមណឌា លហវេកហវេនមនវ នជាជា ដផកសនភាផលវចនតត នករភាននងករសដ រននតនសមបទាែលអកមានវ នជាជា ជនវៈដផកទនរះទៅតបនឥណឌា ចនន(កមនជាោវទវៀតណម)។ ទយនងសងឃមថាគទពមាងទនរះ នងជយផដលអណចែលកកនមារដែលមានតពមរវករជា នទសស ននងែលពគរសររបសកទគ ទៅកនងពបទទសកមនជា ទហនយនងជយបណដន រះបណដ លអកមានវ នជាជា ជនវៈខាងដផកទនរះ ទៅកនងតបនផង។ មហាតមែៈគនធនបានទពាលមកថា“ពបសននទបនទយនងចងមានសនតនភាសពមាបសហគមនននងពបសននទបនទយនង នតជាចងទបសក តសកងគា ម ទយនងគបបនោបទផដនមទ�នង ន(ករជយែល)កនមារទៅ ”។ ទពពារះទហតនទនារះ ន សទពមចទពជនសទរ នសទធវេនករជាមយកកនមារកនងពបទទសកមនជាជាពបជាជាតនមយដែលមានបញហា ផលវចនតតធងានធងារបផនតទៅកនងពបវតតនសកសតថមែនៗទនរះទហនយន ែងថាវា នតជាមានផលវដវងឆងា យទទៀតដែលពតរវទធវេនែទណន រទៅ…។

វេជជបណឌត ភមកមារ(Bhoomikumar)នាយកមមេឌធនឌងជាទបបរកសាឯកវទសចឌតតវោគកមារមជឈមណលសខភាពផេចឌតតកមារ(អងគការការតាសកមជា)មនរវពទយជយជនះបកងតាវ ម ៅ វខតតកណៅល ទរសពទៈ៨៥៥ ២៣ ៣០០ ៥៣៤ ទរសារទៈ៨៥៥ ២៣ ២១៦ ២៥៨អមមែលទៈ[email protected]

13 TsSnavdþI\NÐasegçb³ ExmIna qñaM2012

14

ទោកសកសត ោរយសជជានោននសពហ(Prof.(Dr.)SachchidanandSahai)ជាអកពបវតតនសកសតននងជាអកនន នធជនជាតនឥណឌា ែមានទករ ត ទឈាមែ រះលបនមយរប។ទោកបានសរទសរទសៀវទៅសខានមយចននដែលទលនកកមសករយលែងអ នចណងទាកទងដផកអារយធមឥណឌា ជាមយពបទទសកមនជា កែចជាជាមយពបទទសែពទទផសែងទទៀតទៅកនងតបនអាសននអាទគយ។ ថមែនៗ ទនរះទោកបានសរទសរននងទបារះ នមផសាយនវទសៀវទៅចនន នររបសទោកសដនអ នកមនជាគទសៀវទៅ"ពបាសទពរះវ នហារ"(PreahVihear)ននងទសៀវទៅ"សមពរះបាទពរះសនវៈទលនសនលបៈដ មែរ-កររកទឃនញអងគារទ�នងវ នញតាមសមោនពរះបាទរបសពរះសនវៈ(ShivapadainKhmerArt-RediscoveringAngkorintheFootprintsofShiva)។ រោឋា នបាលឥណឌា បានទទលសគា លកររមវ នភាគទានសពែខាងកនចចាករសនកសាពសវពជាវរបសទោកដែលបានទលនកកមសករយលែងអ នឥណឌា ទៅឯនាយសមនពទ។ ទោកបានពតរវផដលរងវេ នជាទពគឿងឥសសែរ នយយសថាកសបផនតចនន នរគរងវេ ន“បទមពសន“(PadmasreeAward)ននងរងវេ នលរែឋាឥណឌា ទពរៅពបទទសទឈាមែ រះ“ពបាវាពសនភារតយាសមមែន“(PravasiBharatiyaSammanAward)។

��កសា��ាចារ��សជ�ដានន� សា��

ទោកសកសត ោរយសជជដានន ទសាហៃ(របខាងទេវេង)ជបពបធានាធនបតនឥណឌា ទោកជទាវបរាទ ជផារាទ ជលទទវ ជស ជង ហកនងឱកសដែលទោកទទលរងវេ ន

កនតតនយស នរោឋា នបាលឥណឌា ទៅទនពករងញដែលលនកល នពថងាទន៩ដមករាឆ២០១២កនលងទៅ។TsSnavdþI\NÐasegçb³ ExmIna qñaM2012

15

Bt’manrUbPaB

របទន២ននង៥ៈអោរសរមននរវាយនណឌា អាសននទៅទនពករងទសៀមរាបដែលសងសងទ�នងទពកមជនយឧបតមភារបសរោឋា នបាលឥណឌា ។អោរទនរះបានសងសងរចចបសវេពគបទហនយពតរវបានពបគលឲយែលអាជាធរអបសារាពនពបទទសកមនជា។នធនពបគល-ទទលទនរះពបពតតទៅទពកមអធនបតនភារបសឯកឧតតមយមណលឡា(របកណត លអាវធ)ទទសរែឋាមកនតនទនសតនករគណៈរែឋាមកនតនននងឯកឧតតមរទជសកមារសចចទេវ(របទន១ទេវេង)អគគារែឋាទតឥណឌា ពបោកមនជាកលនពថងាទន១២ដមករាឆ២០១២កនលងទៅទៅទនពករងទសៀមរាប។

អោរសរមននរវាយនណឌា អាសននពករងទសៀមរាប

របទន១ៈទោកជទាវ អក មាល ជ ទទសស នបាលរងធានាោជាតនកមនជា ននងឯឧតតម រទជសកមារសចចទេវអគគារែឋាទតឥណឌា ពបោទៅកមនជាអនចទទៀនជយកនង នធនផល សបតរនទនតាងោស(ទលនមហាវ នថនពរះមនននវងសែមកកនទនតាងថមែនទលនមហាវ នថនពរះនទរាតតម)ពនធានាោឥណឌា សខាទញកល នពថងាទន១៣ដមករាឆ២០១២កនលងទៅ។

១

២

៣


16

របទន២ននង៥ៈអោរសរមននរវាយនណឌា អាសននទៅទនពករងទសៀមរាបដែលសងសងទ�នងទពកមជនយឧបតមភារបសរោឋា នបាលឥណឌា ។អោរទនរះបានសងសងរចចបសវេពគបទហនយពតរវបានពបគលឲយែលអាជាធរអបសារាពនពបទទសកមនជា។នធនពបគល-ទទលទនរះពបពតតទៅទពកមអធនបតនភារបសឯកឧតតមយមណលឡា(របកណត លអាវធ)ទទសរែឋាមកនតនទនសតនករគណៈរែឋាមកនតនននងឯកឧតតមរទជសកមារសចចទេវ(របទន១ទេវេង)អគគារែឋាទតឥណឌា ពបោកមនជាកលនពថងាទន១២ដមករាឆ២០១២កនលងទៅទៅទនពករងទសៀមរាប។

របទន៣ៈទោកបរាេមនយាឌទេ(រាប នទេវេងរបទន៥ទលន) សកសត ោរយទោចរដែលមកជយបងហា តបទពងៀនភាសសពសកតទៅ នទនធកសកលវ នទយាលយពរះសនហននរាជពករងទញជបជនជាមយពករមសកសត ោរយននងននសសែនតដមែរទៅឯរាជបណឌាន តយសភាកមនជាកនងទលទោកទធវេនបាឋក-ថាទៅទនទនារះកល នពថងាទន១៨ ដមករា ឆ ២០១២កនលងទៅ។

របទន៤ៈ អគគារែឋាទតឥណឌា ននងមកនតនអមសនទត បនគគាលនក ពមទាងពករមពគរសរ ថតរបរមោទៅកនងឱកសពបារវេទនវាសធារណរែឋាឥណឌាកល នពថងាទន២៦ដមករាឆ២០១២កនលងទៅទៅឯននទវសនោឋា នរបសអគគារែឋាទតឥណឌា ពករងទញ។

៤

៥


17

ឯកឧតតមសខអានឧបនាយករែឋាមកនតនននងជារែឋាមកនតនទនសតនករគណៈរែឋាមកនតនដថលងទៅកនអកចលរមកនង នធនចនរះហតទលខាែចទពាលខាងទលន។

នធនចនរះហតទលខាទលនអននសសែរណៈពនករទោគយលោរវាងរោឋា នបាលឥណឌា ននងកមនជា ទែនមបនបទងនកតមជឈមណឌា លអ នវឌឍនឧតតមភា ននងបញញ កមនជា-ឥណឌា ទពកមអធនបតនភាឯកឧតតមសខអានឧបនាយករែឋាមកនតនននងឯកអគគារែឋាទតឥណឌា ពបោកមនជាទៅទនសតនករគណៈរែឋាមកនតនឯកឧតតមអគគារែឋាទតឥណឌា រទជសកមារសចចទេវចនរះហតទលខាទលនអននសសែរណៈទនរះជាមយឯកឧតតមជនវតននងអគគាទលខាធនករអជាធរជាទទលបននកកនចចាករអ នវឌឍវ នសយបទចចាកទទសគមនាគមនតមានវ នទយាកល នពថងាទន១ដកនមភាៈឆ២០១២កនលងទៅ។


18

គណៈកមមែកពបតនតបតតនសមាគមឥណឌា ទៅកមនជាទទនបជាបទឆតសរាបអាណតតនថមែនជបជនោទៅឯននទវសនោឋា នរបសអគគារែឋាទតឥណឌា ពករងទញកល នពថងាទន៣ដកនមភាៈឆ២០១២កនលងទៅ។

រោឋា នបាលឥណឌា ផតលទកពបាកចននមយដសនែនោល រសហរែឋាអាទមរ នកែលពបជាជនដមែរដែលរងទពោរះទោយសរទកជននកលនឆកនលងទៅ។របទនរះៈឯកឧតតមអគគារែឋាទតឥណឌា ពបោកមនជារទជសកមារសចចទេវបានពបគលមលបបទានបណណាដែលមានទកពបាកែចទពាលជនទោកជទាវអាន ជសខអានអននពបធានទន១ពនកកបាទពកហមកមនជាទៅឯមននរកកបាទពកហមកមនជាពករងទញកល នពថងាទន១៤ដមននាឆ២០១២កនលងទៅ។


19

របខាងទលនៈអកកដសតដ មែរកញញ ទសឿមសគនធា (របពរញសត ,កដសតទករះសនតនភា) ទោកខានសភជរមយ(របពរញទេវេង,ពកសងតមាន)ថតរបរមោជាមយអកកដសតមក នពករមពបទទសអាសនកនងឱកសដែលកទគអមែទណន រពបតនអាសនជានសចលរមទៅកនងកនចចាពបជន នទពោរះទោបលពករងញ ដែលលនទលនកទន៤(Delhi Dialogue IV) ។ កទគកបានអទញជា នញទៅទសសែនាទនតាងសខានៗទៅពករងបាងហាក លរននងទសសែនាវ នមានថាចមាា ហលពករងអាពក ( នពថងាទន១១ែលពថងាទន១៨ ដកនមភាៈ ឆ ២០១២កនលងទៅ)។

របខាងសត ៈទោកសរវទរបណណា ធនករទសសែនាវែតនឥណឌា សទងប ថតរបជាមយផងទសនាភាយនតឥណឌា ទរឿង"រាា វន"ដែលបញចា ងផសាយទៅឯទរាងភាយនតសរ នោពករងទញកល នពថងាទន៨ដមករាឆ២០១២កនលងទៅ។ ភាយនតឥណឌា ធាល បជាទនទញននយមោា ងខាល ងរបសពបជាជនដមែរកនងពោកនលងទៅទហនយបចចានបបនទនរះកននឥណឌា កទៅដតមានករោពទនពបជាជនដមែរទៅទ�នយដែរ។


20

អមរាវតន(AmaravatiឬAmravati)បចចានបបនគជាទនពករងតចមយសនតទលនមាតពោងទទនល ពកនសណា កន ងពសរកទឈាមែ រះគននធរពនរែឋាអកនាដ ពបាទែស(ទៅភាគខាងតបង) ពបទទសឥណឌា ។អមរាវតន កពតរវបានទគសគា លទឈាមែ រះែពទទទៀតថាធនយាកតក(Dhany-kataka)ឬធរាននកតា(Dharanikota)ដែលទៅទនទនារះមានទចតនយែធសទមបនម មយសងឧទនសថាវេ យចទពារះពរះ នទធសសនា។អមរាវតនកធាល បជារាជធាននពនមហានគរទឈាមែ រះសតវាហនា(១)របសបឋមកសែពតអកនដ-វងសែ(Andhra kings)ដែលពគបពគងដែនែនទនរះតាងនសតវតសែរទន២មននគ.ស.រហតែលសតវតសែរទន៣ទពកយសមយកលមហារាជាណចពកទមារយវងសែធាល កចនរះ។ គមនរែនករបស នទធសសនាទពជោន(Vajrayana ជាដមកធាងរបស នទធសសនាមហាោន)បានននទានថាពរះ នទធទោតម ទសដចធាល បោងទៅកនពករងអមរាវតនទនរះដែលកលទវោពនករោងទៅទនារះអាច

សនតកនងក�នង៥០០ឆមននគ.ស.។ពរះនកននាមតារានាថ(Taranatha)(សតវតសែរទន១៦)បានសរទសរោរទនកមកថា“ទៅតនថនពរះចនទញបណមនពនដទចពត កនងឆបនាប នពទងបានពតាសែង ពរះសមនទធជាមរមពគរបានពទងបទញចាញនវមណឌា លជាវង នលែចមណឌា លនលរសមែនពរះចនែរនងទរឿង(កលចពក)ទៅពតងទនសនទចតនយធពនបនរ នធនយាកតក(អមរាវតន)ទនរះ”។ មហាទចតនយពករងអមរាវតនពតរវបានសងទ�នងកនងខាងទែនមពនសមយកលទមារយវងសែគកនងរជជាកលទសដចអទសក(ពរះបាទធមាមែ ទសក)។ទចតនយសធទនារះមានផងកបាចចមាល កោា ងលអវ នចនពត ទាកទងទៅនង នទធបបវតតន។ ភាគដែនែនពនតបនទៅចទនាល រះទទនលពកសណា ននងទោទាវារ ននទនធាល បជាដែនែនមលោឋា នរបសអកកនពរះ នទធសសនា ោបតាង នសតវតសែរទន២មននគ.ស.។ មានផងរបចមាល កននងចមាល កកបាចពកទឡាតបនរាណលរះៗ ពតរវបានរកទឃនញទៅឯទនតាងទចតនយអមរាវតនទនារះ។ទចតនយទនរះមានលអទៅ

ទោយរប ចមាល កទលនផងសនធាសនោ(ថមែកទបារ)ននងរបចមាល ក នទធបែនមាឈរមយចននផងដែរ។ ដតជាករគរឲយទសកសដ យ ទៅពោដែលពរះនទធសសនាបានថមថយននងធាល កចនរះឥទធន លមហាទចតនយពករងអមរាវតនកពតរវបានទគទបារះបងទោលននងបានបាកដបកទចខា។ ទៅកនងក�នងគ.ស.១៧៩៦ទោកវរទសននយឯកកនលនន មាា កកននហសែន ន(ជនជាតនសកនតដ�នែបទពមនករជាមកនតនកងទអងទគលសននងជាអកឯកទទសខាងវបបធមអាសនន)ននងមានកអរ ានបែពទទទៀតបានមកែលតបនទនរះទហនយបានកតពតា ននងគរដផនទនពនទនតាងបនរាណវតន ទនរះននងបនាបមកទទៀត មានករទធវេនកណយទៅទនតាងទនរះ ទហនយទគបានពបទរះទឃនញរបចមាល កដែលធាល កបាកដបកទចញនទចតនយ ននងបានរកទឃនញកកបទនាត ងធៗននងចមាល កទលនផងថមែមយចននដែលបាកដបករបសមហាទចតនយពករងអមរាវតនទនរះ។ ទៅកនងទលថមែនៗទនរះទទៀតកណយបនរាណវតនមយកពតរវបានទធវេនទ�នងផងដែរ បានរកទឃនញកណតសសរសដមភាទសដចអទសកដែលបានសងឧទនសថាវេ យចទពារះ នទធសសនាកនងរជជាកលរបសពទង ដែលទនារះគជាករពបទរះទឃនញែបងទគបងអសនវពបទទែដណលសនលបៈកសែពតទមារយវងសែទៅភាគខាងតបងរបសពបទទស

(១)Satavahana Empire (បរដហល២៣០មន.ស.មកដល២២០.ស.)មហានរគនរះធលេ រោតសនធងបរដណដ រគៅគលើ

តរនដដនដរដឋអននាត បបាគដស តរនពគណ បរាឋានបនរដឋមហារសសាត រចរនេងដដរ។


ឥណឌា ។ កអ ក ពបវ តតនស កសតទាងឡាយបានោតទនករចនាបថសនលបៈអមរាវតន(AmaravatiArt)ថាជាច-ដណកមយពនរចនាបថ(ឬននកយ)បនធៗរបសសនលបៈបនរាណឥណឌា ។រចនាបថសខាន នរទទៀតគរចនាបថសនលបគនាធ រៈ(Gandhara Art)ននងរចនាបថសនលបមថន រៈ(MathuraArt)។របចមាល កមយចននដែលទាកទនននង នទធសសនាពនដែនែនអមរា-វតនទនរះ បងហា ញអនលនាឬឥទនធលពកនច-រ ាមា ន ងលរះៗទោយសរដតចណងទាកទងោជនតសនទធខាងផល វទតននងពាណន ជជាកមមែរវាងអាណចពកឥណឌាភាគខាងតបងកលទណរះជាមយចពក រ ាមាន ងសមយបនរាណ។មានបនរាណវតន រចនាបថអមរាវតនមយចននបានពតរវទគរកសាទនកទៅឯសរមននរពករងមពោស(ឥណឌា )ននងសរមននរទនពករង�នង(មានសលមយទឈាមែ រះថាវ នចនពតសលអមរាវតនទៅសរមនន រទនពករង�នង)ចពកអងទគលស។ បជននទយសក នទធសសនាជនជាតនចននែមានទឈាមែ រះលបនគពរះនកនហនសង(HiuenTsang)បានននមនតមកែលអមរាវតនទៅគ.ស.៦៤០។ពរះអងគាបានគងទៅសនកសាអនធមមែបនែកទនទនារះមយរយៈ។ ពរះនកនអងគាទនរះបានសរទសរទនកកនងកណតពតារបសពរះអងគាោា ងទពចននអនទកែន

មនសនទនទនារះ។ពរះអងគាសរទសរថាពរះអងគាបានទឃនញមានវ នហារននងវតតអារាម នទធសសនាជាទពចននទៅពករងអមរាវតន ទហនយមានអារាមលរះពតរវទបារះបងទោល។ រចនាបថសនលបអមរាវតនឬរចនាបថសនលបៈពនកទកនណននកយ(AmaravatiSchoolofDravidian)បានមានឥទធនលោា ងខាល ងមកទលនសនលបៈវបបធមរបសពបទទសពសនលងក ននងពករមពបទទសទៅកនងតបនអាសននអាទគយ។ ចមាល កទាងឡាយរមទាងចមាល ក នទធបែនមាពាលនបនរាម(១)បានបងហា ញនវសមយកលពនឥទធនលរវាងដែនអកនតៈននងោហវេណ(២)។តាមឯកសររបសបណឌាន តអនលរ នច វ ាននកសកទឌនរ(Dr.Ulrich Von Schroeder)ទកនតឆ១៩៤៣ ជាពបវតតនវ នទដផកវបបធមសនលបៈ នទធសសនាជនជាតនសវេនសមយរប បានឲយែងថាសនលបៈចមាល កនទធសសនាកនងបរ នមាណទពចននទៅពសនលងក កែចជាទៅបណដ ពករមពប-ទទសខាងតបងែពទទទៀតពតរវបាននាមកន(ននងយកលនាតាម)រចនាបថសនលបៈអមរាវតន។

មទនាគមវ នជាជា ខាងសសនាគជាថាមលែមានពបសនទធភាដែលបទងកនតឲយមានកររបរមោននងកររកទឃនញនវសហគមនអករកសននមនជនញជញដពបទហនយពបដហលជាទោយសរតាមពចកផលវទនរះឯងដែលទាងរបភា(បែនមា)របស នទធសសនាកែចជារបសពហមែញញសសនាសមយបនរាណ អាចផសែវេផសាយសយភាយចលមកែលពបទទសពសនលងក ននងបណដ ពបទទសអាសននអាទគយ។ បែនមាលងហាននមានរចនាបថសនលបៈអមរាវតនពតរវបានទគរកទឃនញននងតមកលដថរកសាទនកទៅតបនទសមបាា ហាក ទករះទសទ�ទបស(៣)។ តាមពបឯកសររបស នទធសសនាទពជោនទាកទនននងពករងអមរាវតន ននងមានករននោយទោងជាទពចននទៅែលពករងបនរាណមយទនរះទៅកនងគមនរ នទធសសនាទថរវាទផងកែចជាករសអាងែពទទទៀតែចទពាលលរះៗមកទនរះទគអាចទមនលទឃនញថាអមរាវតន ជាទនសនោា ងសខានមយកន ងបណដ ទន នទធសនទាងឡាយទៅកនងពបទទសឥណឌា ៕

(១) Valipuram ឬ Vallipuram Buddha (ពទធបដមាសាងឡ�ើងឡៅករងពាលបរាមរាជធានបរាណននអតតអាណាចកភាគខាងឡជើងរបសកបឡទសកសលងកា ) (២)Jaffna បចបបននជាទដមយផន ឡៅភាគខាងឡជើននកបឡទសកសលងកា ។ ឡកជាយចាហវណា។ (៣) Celebes អតតឡ ម ោះឡោោះឡៅឥណឌ ឡនស បចបបននឡៅថាឡោោះសលឡាឡ េស

RKwHectiyburaN RkugGmravtI


22

ពរះបាទអទសក(Ashoka :304-232មននគ.ស.)ដែលទគសគា លជាទទៅថា ពរះបាទអទសកែមហនមា(AshokatheGreat)ទហនយដែលនទធបរ នសទដមែរសគា លថាពរះបាទធមាមែទសកគជាអធនរាជជាតនឥណឌា ពនសនតតនវងសែកសែពតទមារយវងសែ ដែលបានពគបពគងទលនដែនែនឧបទវេនបឥណឌាទសន រ ដតទាងមលោប នកលនងឆ២៦៩ រហតែល២៣២មននគ.ស.។ពរះអងគាជាមហារាជែទេនមបផនតមយពរះអងគាកនងបណដ មហារាជែទេនមៗ

ទាងឡាយរបសឥណឌា ។ ពរះអងគាបានពគបពគងទលនទកែនែធមហាសលគភាគទពចននបផនតពនដែនែនរបសពប-ទទសឥណឌា នាពោបចចានបបនទពកយនពរះអងគាបានទទលជយជមរះខាងដផកសកសកងគា មជាបនតបនាប។កលទណរះមហារាជាណចពករបសពទងោតសនធងពគបែណដ បទលនដែនែនភាគខាងទនសបសចានមោប នពបទទសបាា គនសនននងអាហាវេ ននសនសវេពថងាែលដែនែនភាគខាងទនសបគពបទទសបងកល ទែសននងទករែឋាអសសាមរបស

ឥណឌា សវេពថងាទហនយោតសនធងពគបែណដ បមកទលនដែនែនភាគខាងទនសទកសែនណ គមកែលរែឋាកនរ នឡាដបាកខាងទជនង ននងរែឋាអកនាត ពបាទែសរបសឥណឌាសវេពថងាទនរះ។ពទងកបានែទណដន មយកបានអាណចពកកលនងគា(កលនងគាកនងរែឋាអរ នសសារបសឥណឌា ស វេពថងាដែរ)ដែលទែនមទ�នយោមែ នបនវេបនរសណកនងរាជវងសែរបសពរះអងគាោប នពរះបាទចកនគនបត ទមារយៈ(ពរះអយយទករបសពរះអងគា)មក ធាល បបានយកឈរះកនកបទលនដែនកលនងគាទនារះទទ។ ពរះអងគាបានពគងមហារាជាណចពករបសពរះអងគា នដែនែនមគធៈ(ជាដែនអណចននងជាទនបញជា ករកណដ ល) ដែលសនតទៅកនងរែឋា នហារ(រែឋាបនហារ ពបទទសឥណឌា បចចានបបនទនរះ)។ ពរះបាទអទសកទផដនមទោ-របែនបតតនតាមពរះ នទធសសនាទៅទពកយទលដែលពរះអងគាបានែកនាកងទ ទៅទធវេនសកងគា មែទណដន មយកដែនែនកលនងគា ទហនយពទងទតទឃនញនវវ ននាសកមមែទៅកនងសកងគា មដែលមានករសល បបាតបងជនវ នតមននសសែោា ងរងគា ល។ អទនទរទៅកនងករវាយែទណដន មកនកបពតរតពតានគរកលនងគាទនារះទហនយដែលបាននាឲយពរះបាទអទសកលរះបងសកងគា មទហនយបានដបរមកបជាពរះកយលពបាជាញាណននងទពបនពបាសតនាទនរបសពរះអងគា ជយទននកបពមរងពរះ នទធសសនាឲយចទពមននរនងទរឿងែលកលននងបានជយផសែវេផសាយពរះ នទធសសនា(ោប នទៅកលនងឆ២៥០មននគ.ស.)ឲយសយrUbcmøak;esþcGesak/ rcnabfGmravtI tmþl;TukenAsarmnÞIrhÁIem: RbeTs)araMg

ពរះបាទអសោក


23

ភាយទៅទទាងទវេនបអាសនន ននងទៅែលទកែនឧបទវេនបទរាមបនរាណ(អននតាលន)ននងពបទទសទអហសែន នបផងដែរ។ពរះអងគាបានបតនបតតនខាជា ប ជានតាមអហនងសាធម សចចាធម ទមតាត ធម ននងនតន។ ពរះបាទអទសកមានកនតតននាមននងពតរវបានពបវតតនសកសតកតពតាថាជាកសែពតបរហនតករ ន(អកទធវេន ពប-ទោជនែលជនែពទ)។ ពរះអងគាពតរវបានថាវេ យពរះនាមថា“អទសកអធន-រាជពនអធនរាជា”(theEmperorofEmperors Ashoka)ទៅកនងពបវតតនសកសតពបទទសឥណឌា ។ពរះនាមរបសពទងជាភាសសកសកតថា”អទសក”ដពបថា “ ដែលឥតមានករឈោបទសកសត យ” ។ ទៅកនងពរះរាជបញញតតនទផសែងៗជាទែនមរបសពរះអងគាពទងទពបនពរះនាមថា “ ទទវានពបនយៈ(Devānaṃpriya)“ទទវានមបនយៈ”(Devānaṃpiya)មាននយថា“ជាទនពសោញរបសកទទវៈ”ឬ“ពបនយទារសនន”(Priyadarsin)ឬ“បនយទាសន”Piyadasi)មាននយថា“អកដែលទមនលជនពគបោទោយទសចកដនពសោញ”។ពរះបាទអទសកជាអងគាកសែពតដែលបានរមចដណកោា ងស-ខានកនងករជយទលនកសយពរះ នទធសសនាឲយបានកល យទៅជាសសនាធ១របសដផនែនទនរះ។ ពទងជាអងគាវរកសែពត ដែលពសោញសនតនភាមយពរះអងគាកនងបណដ ពរះរាជាពនទោកទយនងទនរះ ដែលពតរតពតាទលនដែនែនែធទោយបផនតមានពទយសមបតតនសដនកសដមភាបផនត មានអណចខាល ងបផនត

ននងដែលពគបពគងទលនរែឋាហនជាតននធទាងឡាយទហនយដែលបានពតរវពបវតតនសកសតោតទនកថាជាកសែពតគរមយអងគាដែលបានពបងដពបងោកឲយអននវតតជារែឋាមននពបកនតាមឬពបតនបតតនសសនាដតមយែពបកបទោយអន-សមាោរននងអហនងសា។ ទហនយទៅកនងកលនងឆ២៦០មននគ.ស. ពរះបាទអ-ទសកបានពបកសោកពរះ នទធសសនាជាសសនារបសរែឋា។ ពរះបាទ

អទសកពទងបានពបងដពបងោា ងពបាកែពបជាទែនមបនទធវេនឲយពរះ នទធសនាចទពមននលតោសរនងទរឿង។ ពរះ នកនមហនកនាត ជាពរះរាជបនពតននងពរះនាងសងឃមនពតា(នាមរបសពរះនាងមាននយថា “ មនពតរបសសងឃ”)ជាពរះរាជបនពតនរបសពរះអងគាបាននាពរះ នទធសសនាទៅពបតនសឋា នទៅពបទទសពសនលងក ។ពរះអងគាពទងបានសងស-សរទោលធៗជាទពចននរឭកែលពរះ

rUbetafµcmøak;enAk,alssrsþmÖRBH)aTGesakrkeXIjenAsarnafRbeTs\NÐasBVéf¶eRbICasBaØaCati\NÐa


24

នទធទោតមននងបានសងទចតនយននងវ នហាររាបពានសពមាបឲយក នទធបរ ន-សទទធវេនករទោរបជា។ តោា ងែចជាទចតនយទាងឡាយទៅតបនសនជនដែលកនងទនារះទចតនយធមយទឈាមែ រះថាសនជន(Sanchi stupa)ទៅកនងរែឋាមធយាពបាទែស(មនភាគកណដ លឥណឌា )សងទ�នងទោយពរះបាទអទសកទៅគងវងរហតែលសវេពថងាទហនយមានទឈាមែ រះលបនលបាញទញសកលទោក។ទៅខាងចនងរជជាកលរបសពរះអងគាពទងបានទាងហាមមននឲយសមាល បសតវេឬទធវេនឲយរបស នករែលសតវេកនងករណន មននោបាច ននងបានទលនកទកចនតតននងផសែ វេផសាយែលមហាជនអនរបបអាហារពនករបរ នទភាគដតបដនល តមមននបរ នទភាគសច(ឬទៅថាឧភានទទភាជនតា)(១)ដថមទទៀតផង។ ពទងមានវ នរ នយភាកន ងករទលនកកមសជនាញននងមនរបបររបសអាណពបជាននរាកសតទោយបានសងសងសោសកលវ នទយាលយទាង

ឡាយទែនមបនឲយមានករសនកសាអបរសងសងពបនធធារាសកសត ទលនកកមសវ នសយកសនកមមែននងកនចចាករជនញជញដពប។ពទងពបកនសមធមចទពារះអាណពបជានន រា កសតរបស ពរះអងគាទោយមននទរ នសទអនងទពពារះមលទហតនសសនានទោបាយននងវណណាៈទ�នយ។ ទគទឃនញមានអកសែរសនោោ-រកជាទពចននោរទលនទោលសសរសដមភាដែលពរះបាទអទសក កសងទ�នងននងមានោរទៅទលនដផនថមែទៅទទាងចពករបសពរះអងគា។ សនោោរកទាងទនារះគជាពបពនករយលែងភាគទពចននែលជនជនានទពកយអ នពរះបាទអទសក។អកសែរសនោោរកទាងអសទនារះបានោររឭកអ នសកមមែ-ភាននងអ នចពករបសពរះអងគាពមទាងបងហា ញអ នករនណធម។ពរះអងគាបានទៅពបជាននរាកសតរបសពរះអងគាថា“កនៗ”។អកសែរសនោោរកទាងឡាយទនារះ មានននោយអ នទោលសនលធម នទធសសនាននងករទលនកទកចនតតឲយបែនបតតនធមអហន-

ងសា ននងករពបកនខាជា បតាមពរះធម(ករពបពតត លនឲយលអ) មានននោយអ នពរះកនតតននាមននងដែនែនចណន រះរបសពទងននោយអ នសមនតរែឋាគដែនែនជនតខាងដែលជយោពទអណចរបសពទងជាទែនម។សសរសដមភាពរះបាទអ-ទសកសងនថមែ កទៅសរនាថ(ពពមនគទាយវនជនតពករងពារាណសន) គជាទករែដណលែលបនលបាញបផនតមយរបសអធនរាជអងគាទនរះ។ សសរទោលមយទនរះ កតពតាអ នករោងមកែលសរនាថរបសពរះបាទធមាមែទសកទៅសតវតសែរទន៣មននគ.ស.។ទលនកបាលសសរទនរះមានចមាល ករបសតវេសនហៈ៤(ទតាថមែ៤ឈរដបរមនទចញទពរៅដបរកននយរកោ)ដែលក នងពតរវទពបនជាននមនតតសញញ ជាតនពនសធារណ-រែឋាឥណឌា សមយទទននបទនរះ។សតវេសន-ហៈគជាននមនតតរបពនអណចអធនរាជយរបសពទងទហនយកជាននមនតតរបពនភាជាកសែពតធ ដែលពទពទងពរះ នទធស-សនាដែរ។ រជជាកលពរះបាទអទសកមានពបមាណ៤០ឆ។ពរះអងគាទសយទនវងគាតកនងពរះជនាមែ យន៧២ឆទៅកនងឆ២៣២មននគ.ស.។ពរះបាទអទសកនតជាកនលបនពតែមហនមា១របរបសពបទទសឥណឌា ៕

sanCIectiy rdæmFüaR)aeds

(១) Vegetarianism: ឧពទឡភាជតា ឬសាជាតនយម TsSnavdþI\NÐasegçb³ ExmIna qñaM2012

25

បងទឈាមែ រះពគរែនងមាា រ(Gurudongmarlake)ឬលរះទៅថាបងពគរែនកមាា រ(Gurudogmar lake)គជាបងមយកន ងបណដ បងទាងឡាយដែលសនតទៅទលនទនតាងសជាងទគបផនតទៅទលននទោក គសនតទៅកមស៥២១០ម នកពមនតសមនពទ ននងជាបងទកសបធជាងទគបផនត១កនងតបនទហនយដែលសនតទៅកនងទតតភាគខាងទជនងពនរែឋាសនគគានម ពបទទសឥណឌាកនងចមាងា យដត៥គមបានទណណា រះជាប នខាងតបងពដែនរបសពបទទសចនន។ បងទនរះគជាពបទកមយ

របសសងទៅលបាកដផកខាងទពកមមយទឈាមែ រះ(Teesta river)ដែលហរកតរែឋាសនគគានមតបនបងហាក លខាងលនចរចទហនយចលទៅកនទទនលពហមែបនពតននងទនបផនតហរធាល ក ទៅកនឈងសមនពទបងហាក ល។ មានបងមយទទៀតទឈាមែ រះឡាមា(Lhamolake)ដែលសនតកនងចមាងា យ៥គមទៅទនសខាងទកនត។ជាធមមែតាបងពគរែនងមាា រកល យជាបងទកកករងទលនកដលងដតទៅពតងដផកមយរបសបងទៅរែវរងោប នដវ នចឆនកទៅែលពាកកណដ លដឧសភាទទនបទកកករោយ។

ទកែនតបនបងទនរះសមបរទៅទោយសតវេោមរ នសតវេទចៀមសមបនរទ ៀវននងសតវេចតនបបាទដែលអាចរសតបនសែពទមយចននទទៀត។វាជាបងដែលោតសនធង លនតាមបទណដ យដបាកខាងទនសឧតតរពនជរខាងទចងទ ា (Khangchengyao range) ននងនធទធទៅទោយទាងឡាយដែលពគបែណត បទៅទោយព នលទកកក។ ទគទជឿថាទឈាមែ រះរបសបងទនរះគយកទឈាមែ រះតាមននងកល យមកននាមរបសបវេជនតមយអងគា គពរះពគរនាមបទមសមាភា វា(Guru Padmasam


26

bhava) អកពសរកតបនទនារះសគា លពរះអងគាថាពរះពគរែនងមាា រ ដែលបានននមនតមកែលបងទនរះទៅកនងែទណន រនាគមនរ នទធសសនា(គមនរតកនតៈ)ទៅកនដែនែនតបនទនទបទៅកនងអ�នងសត-វតសែរទន៨។ មានននទានថាទោយសរដតទកបងកករងមននអាចផកបានទៅពគប រ ែ វកលទៅពោដែលពរះពគរបទមសមាភា វាននមនតេលងកតមកែលទនទនរះអកពសរកបានសនឲយទោកទធវេនទកបងកនឲយកកទែនមបនទគអាចផកននង

ទពបនពបាសបាន។ពរះអងគាបានយកពរះហសតបារះដផនពផទកកមយកដនលងទហនយទកកកទៅទនទនារះកឈបកកសមបនដតទៅរែវរងខាល ងបផនតកទោយទហនយអកពសរកកអាចែងផកននងទពបនពបាសបានតទរៀងមក។ទរឿងននទានបានបនតថាពរះអងគាបានសធយធមទពបារះពបពងក បនសពពចពពងឧបពទទៅទនទនារះមនននងបនតែទណន រទៅកនដែនែនទនទប។កអកពសរកដែលរសទៅកនងតបនទនារះមានជទនឿថាទកបងពគរែនងមាា រទនរះដកសកដនសនទធនទនកែចជាទកអពមត។ គពសករដែលោមែ នកនកលទបនបានផកទកបងទនរះទហនយអាចឲយកទគមានកនបាន។ ទាងកហនណឌាបរ នសទ នទធបរ នសទននងកសនកបរ នសទ(Sikh)ទៅកនងតបនទនារះមានជទនឿទលនទរឿងទពងននទានទនរះ។ បចចានបបនទនរះ ទគទឃនញមានទចតនយមយពតរវសងទ�នងរឭកែលពរះពគរនាមបទមសមាភា -វាទលនទនតាងមយទៅដកបរបងទនរះ។ ដែនទទសភាតាមែងផលវទៅកនបងពគរែនងមាា រទមនលទៅលអដបលក

គរឲយគយគនទែរោសទៅទោយ តចធមានកលសទាបពគបែណដ បទៅទោយព នលទកកកស�នណសកបនសោយរាយរទងវេនលៗននងទោយែនៗជាមយទែនមរនកជាតនទ មែវលលនពពណពបតងលរះៗផងទមនលទៅោចកននយដក។ ដតផលវទធវេនែទណន រទៅកនតបនបងទនរះលបាកទពពារះពតរវេលងកតតាមផលវពតាយមននទានពកលទរៅស ននងមានែនថមែននងកទទចថមែរនខាជាបទោយពនលទកកករែនបរែនបទៅតាមផលវ។ សនភាទកែនតបនទនរះពបហាកពបដហលោទៅនងតបន ងរាបពនដែនែនទនទបដែរ។ ទទារះបនមានករលបាកកនងករទធវេនែទណន រទៅកនបងពគរែនងមាា រោា ងណកទោយ ដតថាករបានទៅែលទសសែនារមណន យោឋា នបងធមមែជាតនែដបលកោមែ ន នរមយទនរះ គជាបទនទសធែ នទសសមយសពមាបជនវ នតអកបានទៅែលទនទនារះនតជាមននអាចបទលចបានទ�នយ៕

bwgRKUdugm:arkk


27

ខាងទពកមទនរះគជាបទសមាភា សនរវាងទោកសរាវ ររ បណណា ធនករទសសែនាវែតនឥណឌា សទងបទនរះជាមយកញញ រ�ាម គនា មកនតនទធនវេករទៅអាជាធរអបសែរាទតតទសៀមរាបននងទោកបរភ បរសនាតា(ខច បរសទ )រសទៅពបទទសកណោដែលជាអកបានបកដពបគមនរគវទគានតាមកជាភាសដមែរ។ ទតនអវេនដែលបានជរនញទកចនតតទធវេនឲយអកទាង នរោបទផតនមបកដពបគមនរទនរះមកជាភាសដមែរ?។ ទយនងសកលបងដចករដលកននងផតលជនែលមននសសែទាងឡាយនវសន មងគាលននងទសចកតនសន មយដែលឥតទនឿយណយ ។ អងគាពរះពកសណាៈ(ពគនសណាៈគពរះបរមអងគាជាអងគាអមតៈ។ជាមយវតតមានពនពរះពកសណាៈដែលទពបៀបបានពរះសនរ នោភាងងតពនអវ នជាជា ពតរវកោតបងមយរទច។ ែទចរះករទនាមែ នទាងឡាយរបសពរះអងគា ជាែបនាមែ នែសនពកតបផនតននងឥតទខាចា រះ។ ោា ងណមនញ សទណរទាងឡាយណសតនអ នតពមាសរបសពរះអងគាកសនពកតោមែ ន នរដែរ។ទនរះទហនយជាទនសទៅចបង ននងជាចណន ចវ នជជាមានរបសទយនងពនសនមងគាល។ មននសសែមាកៗទពចននដតឈលកវទងវេងនងទសចកតនសនផលវទោកនយ។ជាឧទាហរណអកលរះយលថាពោនដតមានមាតមយជនរះមានករងរទធវេនឬមានផរះមយទៅទឈាមែ រះថាលនឯង«មានទសចកតនសន ពគបពោនទហនយ!»។ កោតមននយលថា«ជនវ នតទពបៀបបានទៅនងទផលកបទនារទពាលគដតមយព នចដកបានទណណា រះ»។ ពបទទសឥណឌា មានទនាកទនងចណងទមពតនភាជាមយពបទទសកមនជាតាង ន២០០០ឆកនលងទៅទហនយ បានដនតដបលក នទរឿងមហាភារតៈននងទរឿងរាមទករ ត គមនរគវទគានតាទនរះមននសវមានទគែងននងសគា លទពចននទ�នយ។សមទមតាតជយបកពសយចណន ចទនរះ?។ កទយនងទជឿថា ឥណឌា ជាកដនលងដែលពរះពគបអងគាចយនតចនរះមកទែនមបនតមតលសសនាទ�នងវ នញពគបទលដែលទនាកទនងរវាងមននសសែនងពរះជបពបទរះបញហា ។ឥទធនលទនរះជរះទចញទញដផនែនកនងទនារះដែលកមនជាជាពបទទសមយដែលទទលឥទធនល នអងគាពរះទចសត ែចនានាពបទទសដែរ។ «រាមទករ ត »ដមែរបានពតរវបាតបងនដសែ១១ែលដសែ៧៤ននង នដសែ៨១ទ�នងទៅ។កនងសមាភា សមយជាមយ«ទសសែនាវែតនសកសត ោរយ»ទល១ឆទន១(ដ មករា-មននាឆ១៩៥៩)សកសត ោរយញានក ដថម ពនវ នជាជា សនគរនទកសលយ ដផកខាងពសវពជាវបានទទចសនឲយទៅចមលងយក នទសៀមមកវ នញនវអវេនដែលទសៀមែទណតន មយកនដមែរទៅកនងសកងគា មឈាល នពានជាបនតបនាប ជា នទសសសកងគា មទៅពករងលដងវេក។ពបវតតនដចងថាកបនគមនរទាងបាននាមែ នទៅកនងពរះទោ(ទវទកថា«ពរះទោពរះដកវ»គពរះបរមអងគាពសនពកសណាៈ) ពតរវទសៀមពបមលយកទៅទាងអស។ «ពរះមហាភារត-យនទធ» បកដពបទចញមក នភាសទសៀម ទោយឧកញាា ទទ នទឈមពកទសមទៅដមករាឆ១៩៥៥ ទពាលគសតវតសែរទន២០ ។ ដតបនវេបនរសដមែរបានឆល កអ នចបាងទៅកនរនទកសែពតតាមលនាគមនរ« ពរះមហាភារតៈ»ទៅតាមជញជា ងពបាសទនគរវតត (រទបៀងទន១ ខាងលនចននងភាគខាងតបង) តាង នចនងសតវតសែរទន១២មកទមាលរះ។ចមាល កទាងបាននាមែ នជាអកសែរកតនជារបកតន ទៅតាមពបាងគាពបាសទនានារាយបាា យទសនរពគបទនកដនលងកនងកមនជបនរ ន

បទស��សន�មយ អ�កបក��គម�រភគវទ��


28

បញជា កថាបនវេបនរសដ មែរ មានករទចរះែងដផកទវទវ នទយាននងសនលបសកសតពបាកែននងទពរៅពជរះណស។ ទតនស វេពថងាគមនរននងតរាទាងទនរះទៅណននងទៅឯណ? គរកតសោលថា«រាមទករ ត » ជាទវទកថាមយកនងចទណម ជាតកែពទទទៀតដែលពកសងសនកសាធនករជាតនបញចា លទៅកនងកមមែវ នធនសនកសា។កនងទនារះករងកណយននង ល ង ល ោមែ នអកសែរសនលបណមយយកមកទពបៀបផមបានទ�នយ។ ទោយដ�ក ទរឿងមហាភារតយនទធ ដមែរសមយទពកយអងគារមននសវននយមែចមនន

ទទ។អកពបាជដមែរែលបនមយរបគទោកពសនទៅសវរសសកលបងនយលថាពបដហលជាមក នដមែរមននចលចនតតពតងតអងគាពសនគនាងទពៅបទនមានបតនទពចនន។ដតទទារះជាោា ងណដមែរមននបទលចទរឿងមហាភារតយនទធទាងពសរងទទ។មននដតបានទណណា រះដមែរមាន«ពសនហនទតាបទទស»បកដពបទោយវ នរ នយបណឌាន ទតាបាា ងខាតបកដពបោកសទៅទែនមជាភាសសកសកត របសនារាយណបណឌាន តតាង នឆ ១៩៤៩។មានទរឿងសរាបអបរជាទពចននទទៀតែចជា«គតនទោក»ជាទែនមបានពតរវអកពបាជដមែរបកដពបមកនទសៀវទៅ«បញចា ៈតកនត»ជាភាសសកសកតមកជាភាសដមែរ។វបបធមទាងទនរះោរកទនកទៅកនងផតគននតដមែរទរៀងរហតែលសវេពថងា។ ននោយរមទវទកថាែចជារាមទករ ត ពរះមហាភារតៈឬគវទគានតាជាទែនមមននដមនជាកមមែសនទធនោចមនរបសពបទទសឥណឌា ឬរបសសសនណមយទទ។ទពបៀបបានពរះអាទនតយដែលដចងជរះរសមែនននងកទៅទលនទោកទោយមននទរ នសមនឥតទរ នសសសនមននពបកនពបទទស។ោា ងណមនញពរះឬអាទនទទជាអងគាសកលដែលពគបពគងទលនពពតជាពរះពនជនវ នតសតវេទោកពគបោ។ ទហតនអវេនបានជាអកយលថាគមនរទនរះគរដតផសែ វេផសាយឲយពបជាជនដមែរបានអានផងដែរទនារះ?។ ជនវ នតននមយ ទៗៅទលនទោកទនរះ ទកនតមកទហនយរដមងជបពបទរះនវបញហាទជៀសមននផនតទពរៅអនភាទវទនាឈចនកោបជមងាតមាក តោសជរាននងទនបផនតមរណៈ។ ទាងអសទនរះជាកតាត សរវនតមយដែលោមែ នជនវ នតណមយទជៀសផនតបានទ�នយ។ បានដនតទកនតមកជាមននសសែ គជាជនវ នតមយដែលមានតពមល សជាងអវេនៗទាងអស។ែបនតមននសសែអាចសគា លនវអវេនដែលលអននងអវេនដែលអាពកក។ទពាលគមននសសែអាចសគា លនវអវេនដែលជាធមអវេនដែលជាពរះអវេនដែលជាសនមងគាលននងអវេនដែលជាសគននងសន ពបទសនរជាងសតវេននងរនកជាតននានា។«គនតា»គជាឯកគមនរជារតនវ នជាជា ដែលពរះបរមអងគាផលជាអកសដែង ែទចរះជាពបទនបដែលបលទោកឥតរលតឥតសបសនយ។ កនងករបកដពបទនរះទតនមានករលបាកោា ងែចទមតចលរះ?។ បញហា ធជាងទគដែលទយនងបានជបពបទរះគទលទវោ។កនងនាមជាពគហសកទយនងពតរវ ទធវេនករបទណតន រ បកដពប«គនតា»បទណតន រ។កទយនងបានទពបនទល

ជាងបនឆទែនមបនសទពមចករងរបកដពបទនរះ។បណកដពប«គមនរគវទគានតា»មននដមនជាសទណរធមមែតាទទទពពារះ«គនតា»គ«ពរះពកសណាៈ»ជាអងគាពរះបរមទចសត ផល ។ ទបនោមែ នករអននញញ ត នពគរដែលជាដសែបរមបរា ទពាលគកទនសាមបនតចនរះនពបទែនមទពាលគទចញនពរះបរមអងគាផល«គនតា»ជាដមែរពបដហលជាមននអាចទឃនញនលពរះអាទនតយទ�នយ។«សមបន

បទស��សន�មយ អ�កបក��គម�រភគវទ��


29

ទ មែ មយសនលកកមននអាចកទរ នកទ�នយែរាបណោមែ នកតនទមតាត នពរះ»(.គ.៧.២១ននង៩.៦អតាធនបបាយទោយពសននឡាពបបាទ)។ ទពកយនបានទធវេនករងរែពថលថាល ទនរះចបស វេពគបគបានសទពមចលទធនផលទហនយទតនអកទាង នរមានអារមមែណោា ងណដែរ?។ «គមនរគវទគានតា»មននទានបកដពបចបសវេពគបឲយបានពតមពតរវទៅទ�នយទទ។ទយនងជាទាសទាសនរបសពរះ។អវេនដែលទយនងបានបទរ នពរះអងគាកនងរយៈទលកនលងមក មននទសមែននងទកមយែណកទៅកនងមហាសមនពទផង។ ទាងអសទនរះកទោយសរដតករជាបជពាកកនងអនាកពនចណងកមមែទៀរទោកនយពនជនវ នតទយនងមាកៗ ។កនងអនាគតែលនខាងមនទយនងនងសងវេ តបទរ នពរះអងគាឲយបានកនដតទពចននដថមទទៀត។ ទតនអវេនជាលមសរពនករទពបៀនពបទៅទៅកនងគមនរទនរះដែលអកទាង នរចងគសបញជា កននងជពមាបអកអាន?។ ែចទយនងបានទពាល នខាងទែនមទហនយថា «គនតា»គ«ពរះពកសណាៈ»។ ករទនាមែ នទាងឡាយរបសពរះអងគាធែចមហាសមនពទ ណនាមននបាន។ដតមានចននចសខានៗ៦ោា ងដែលទយនងគរពតងពតាបយកោកកនងលន៖ ១). ទៅកនងទោកសននវាសទនរះជនវ នតននមយៗដតងដតពបពតតអទ នអនវេមយទោយខាន នបាន។ បានដនតអទនទាងទនារះជនកល ជាកនសលជនកលទទៀតជាអកនសល។ អទ នណដែលពបពតតទៅតាមបញញតតនរបសពរះទពាលគទជៀសវាងពប-ពតតអវេនមយៗទៅតាមអទ នចនតតបនគគាលអកពបពតតទនារះទឈាមែ រះថាោមែ នបាបទ�នយ។បនគគាលទនារះទឈាមែ រះថាជាអកទចរះែងទចរះសគា ល លនឯងផងសគា លពរះផង។ករសគា ល លនឯងករសគា លពរះននងករសគា លទនាកទនងរវាង លនឯងននងពរះទៅថា នទធន។ ២).ពតរវសមាគា លថាទយនងមាកៗមននដមនជារបកយទទ។មាយាងទទៀតពតរវសគា លចបាសនវភា នសោរវាងរបកយពលងននងពរះ។ ៣). ជនវ នតទាងបាននាមែ នដែលោបកទណន តមកទហនយដតងសនតទៅទពកមកមាល ងឥទធនលទាងបនពបទទពនទោកសមាភា រៈមានជាអាទគ៖សតតវេគនណ(គនណធម),រជៈគនណ(តណហា ,ទសចកតនទោលន,ករទលនតទលនន)ននងតមៈគនណ(អវ នជាជា ,តណហា ននងភាលងាងទ ល )។ អាទនទទ ពសនពកសណាៈបានបកពសយពបាបថាទតនគនណទាងបនពបករទនរះទកនតមក នណ?ទតនកមាល ងពនគនណទាងបនពបទ ទទនរះជរះឥទនធលមកទលនទយនងែចទមតចលរះ? ទតនពតរវទធវេនែចទមតចទែនមបនទជៀសផនត នឥទនធលពនគនណទាងទនរះ?ទតនអកពតាសែងមានលកណៈែចទមតចលរះ? ៤). ជទនឿទទៀតទសតកដបងដចកជាបនពបទទដែរ ទោងទៅតាមករអនងពនធាតនទាងបនពបករពនទោកសមាភា រៈ។ កមមែផលពនជកអកដែលមានចនតតទោលនឬជកមននសសែអវ នជាជា មានលកណៈមននសនតទសរទហនយរដមងពបាសោកកនសល។ ចដណកអទ នណដែលផនសទចញមក នចនតតពបកបទោយគនណធម អវេនៗពបពតតទៅតាមកបនននងគមនរពកតយពកមជររះអសនវអកនសលកមមែអទ នទាងទនារះននងនាអកទាងទនារះទៅែលទពតនយបានទោរបទរ នពរះរហតគពរះអងគាពកសណាៈ។ ៥). «មាោសសនាមយដែលឧតតនងឧតតមបផនតោមែ ន នរគករលរះបងអនវៗេ ពគបដបបោា ងទហនយថាវេ យលនចទពារះពរះអងគាពកសណាៈ។ចរលរះបងទោលជទនឿទាងឡាយ ទហនយយកតថាគតជាទន ងទនរឭក ! តថាគតនងរទោរះឲយរច នបាបកមមែទាងឡាយ!ចរកនពរយឲយទសរះ! ៦).ទនណមានអងគាពរះពកសណាៈននងអជននទនទនារះមានទសចកតនសន៕


30

¬tBIelxmun¦

kaleNaH GrCun )anQanBIrbI

CMhanecjmkrkGñkbrrf ehIyeqøIy

eLIgfa { l¥ehIyTaneR)as/ BYkeyIg

Gt;)andwgfamanBYkeTBarkSNamk

cuHRsg;TwkGIenAeBlyb;dUecñHeT Etfa

rebobniyayrbs;elakenH mkrkBYk

eyIg EdlCayuT§kSRtEbbenH minGac

TTYlyk)aneT. eyIgdwgfaRBHmata

KWnTIKgÁa EdlCaTenøs½kþisiTi§bMputenH

minEmnCakmµsiT§ irbs;GñkNamñak;

eLIy. CnNak¾eday k¾GacmkrkRBH

mataKgÁaenH)an ehIyenAeBlNak¾

)anEdr }.

B¤sMdIeqøIytbEbbenHPøamKn§BVpÞúH

kMhwgeLIg ehIyERskKMramfa { Ég

RbEhlCamincg;rs;eT emIleTA? Ég

dwgeT eyIgenHeQµaH GgÁarBrn_ GñkNa²

k¾)andwgGMBIkmøaMgkaynigbJT§ietCéd

rbs;eyIgenHEdr. EdndIdgéRBenACit

dgTenøenH Carbs;eyIgenH. minEdl

mannrNa sUm,IEtBYkeTBarkS cUlmk

kan;TIenH edaymin)ansuMkarGnuBaØat

BIrUbeyIgenHeLIy. \LÚvenH eyIgpþl;

»kas[dl;BYkÉgmþg [dkfyPøam

edIm,IseRgÁaHCIvitxøÜn ebIBuMenaHeT BYkÉg

nwgRtUvsþayeRkayedayGMeBId¾l¶g;

exøArbs;ÉgenHminxaneLIy }.

B¤BaküGMnYtrbs;Kn§BVdUecñaHGrCun

xwgesÞIrEtBuHQam.GrCun)antbsg

eTAvijedaysMdIF¶n;²vijfa { vaKµan

témøGVIesaHEdleTBarkSGgÁÉgmkQøk;

nwgemaTnPaBEkøgkøayEbbenH.cUrcaM


31

fakaremIlgay emIlRsalfaGñkdéT

suT§EtefakTab nigTn;exSayenaHmin

EmnCaKMnitqøatéveT. elakcRkvaL

TaMgmUlenH min)anbenßaktémøGñkRb-

yuT§BitR)akdenaHeT. knøgmk GñkÉg

RbEhl CaFøab;bRgáabEtBYkmnusSTn;

exSayTuymuyxøH²Etbu:eNÑaH. cMENk

eyIgenH ecjmkBIRkumepSgvWuy¡. mk_¡

sUmGeBa¢IjcUlmk_RbyuT§Kña } .

RKan;EtB¤BaküenHPøamGgÁarBrn_xwg

RceLatetattUgxøaMgNas; k¾Rbjab;

dkdavecjmkehIyelatcuHsÞúHPøam

sMedAeTARTg;GrCun EdlykKb;ePøIg

cnøúHekosGavuFsRtUvehIyERskcMGk

[fa { En/GgÁarBrn_ Rby½tñxøÜn¡. karRBus

KMramrbs;Ég Gt;RbeyaCn_eT. eyIg

dwgBIviFIcat;karCamYysRtUvRbePTÉg

enHya:ggay. ehIyeyIgk¾dwgfaÉg

enH minFøab;sakfVIédCamYyGñkRbyuT§

EmnETneTknøgmk )anCaÉgminecHRb-

y½tñBaküsMdIEbbenH}.

manbnÞÚlEbbenHrYcehIyGrCun)an

cab;EskmnþKafadak;elIePøIgcnøúHehIy

pøú M[vaeqHsen§aeLIgrYcecalsMedA

tRmg;eTArkKn§BVekagrUbenaHEdlkMBug

EtsÞúHelateLIgelIrfvij.EtPøamenaH

ePøIgk¾qabeqHreTHenaHEdreFVI[Kn§BV

enaHbgçMcitþRbjab;sÞúHelatcuHmkdIvij

CabnÞan; ehIyPøat;esñotFøak;dYldac;

p¶arRsTag cRgÁagenAelIdI EfmTaMg

snøb;)at;sµartIElgdwgxøÜneTAehIy.

minbg¥g;yUreLIynaMxateBl GrCun k¾

cab;RbbYcsk;Kn§BVenaH GUssMedAmk

cMeBaHRBHPRkþRBHyuFisæir.

eXIjsPaBEbbenHRbBn§rbs;Kn§BV

)anRbjab;cUlmksMBHsuMGgVrRBahµN_

EkøgkayyuFisæir kMu[smøab;sVamIrbs;

xøÜn. { sUmelakemtþaTukCIvitkMusmøab;

bþI GI¡´sUmGgVr/sUmkMueFVI[´køayeTA

CaRsIþemma:yGI } .

RBHnagkunþI)ansuM[yuFisæirRbTan

kþIGaNitemtþadl;Kn§nVrUbenaH eday

RBHm©as;kSRtIy_manRBHbnÞÚleTAkan;

buRtrbs;RBHGgÁfa { eyIgnwgminGac

køayeTACaGñkkøahanb¤CaGñkxøaMgGIeT

ebIeyIgsmøab;mnusSEdlElgmanlT§

PaBtédekIteTAehIyehIyenAcMeBaH

muxRbBn§rbs;KñaeTAeTotenaH¡ } .

RTg;yuFisæiryl;RBmtamkarENnaM

rbs;RBHmata. ehIyenAxN³enaHEdr

Kn§nVrUbenaHk¾)andwgxøÜneLIgvijEdr.

kMBugEtenAht;dgðt;enAeLIy nigeday

emIleXIjRbBn§rbs;xøÜnkMBugEtelIk

édsMBHsuMTukCIvit[xøÜnenaH eTBarkS

GgÁenH manesckþIGama:s;muxya:gxøaMg.

eBlenaH GrCun niyayeLIgfa { eGI¡

mþayCaTIeKarBrbs;BYkeyIg edaHElg

GñkÉgehIy. eyIgeKarBmatarbs;

BYkeyIg. EtenHKWCaemeronsRmab;

Ég. éf¶eRkay kMueBIgRTUgGYtteTAeTot.

ehIyRtUvRbjab;ecj[putBITIkEnøg

enHPøam¡}.


GgÁarBrn_ GrKuNGñkTaMgGs;KñaehIy

)anniyayfa { sUmelakemtþaTTYl

yknUvGMeNayd¾tictYcrbs; cMeBaH

emtþacitþTukCIvitminsmøab; enH. KWfa

cab;BIeBlenHeTA BYkelakTaMgGs;Kña

nwgmanckçúsi¬chakshushi¦¬EPñkTiBV¦

tamry³ckçúsienaHvaGaceFVI[eKemIl

eXIjvtßúsBVEbbya:g TaMgenATICitk¾

)annigenATIq¶ayk¾)an nigenAeBlNa

k¾eday.müa:geTotk¾sUmCUnGMeNay

dl;BYkelakmñak;²nUvesHeTBcMnYn

100k,al² EdlCaesHd¾manel,Ón

elOn. esHTaMgenaH GacdUrBN’nigdUr

el,ÓnelOnb¤ywttamcitþrbs;m©as;

vam©as;vaR)afña } .

RTg;GrCun )aneqøIytbfa { l¥Nas;

elakKn§BV¡BYkeyIgeBlenHsuMTTYl

ykEtckçúvis½yTiBVeT EtsuMepJITukesH

TaMgenaHsin enAeBlNaRtUvkarvaBYk

eyIgnwgykva }. kaleNaH eRkayBI)an

fVayGMeNay dl;BYkkSRt)aNÐv³rYc

ehIy GgÁarBrn_ k¾)ancakecjBITIenaH

eTAkan;TIlMenArbs;BYkKn§BVCamYynwg

CaPriyarbs;xøÜn)at;eTA.

kfavKÁTI13

RBwtþikarN_enAEdnbBa©al eyIg)andwgrYcehIyfa eRTaNa

carü)anrgkarRbmafmak;gayBIesþc

RTubT.ehIyeRTaNacarük¾)aneFVIkar

sgswkya:gcas;vijEdr esþcRTubT

)annigenAEtcgKMnuMkñúgRBHT½yCaerog

rhUtmk. RTg;cg;)anbuRtamYyGgÁ edIm,I

sgswkniglublagnUvkþIGama:senaH.

esþcRTubT )anyagcUleTABwgBak;

tabsBIrGgÁ KW\sIyaC³ nig]byaC³

EdlCabcäaCntNvgSBI\sInamksSb³.

RBHGgÁ)annimnþtabsTaMgBIrGgÁ mk

kan;RBHraCvaMgrbs;RTg; ehIy)anman

bnÞÚlerobrab;R)ab;\sITaMgeTVGMBIkar

QWcab;rbs;RTg;.RTg;)anmanbnÞÚlfa

{ bBiRtRBHmhabJsI sUmemtþaCYy

R)arB§eFVInUvyBaØBiFImYy edIm,I[´RBH

GgÁmanbuRtamYyRBHGgÁ EdlmanGMNac

etCHGackMcat;eRTaNacarü)an }.

tabsTaMgBIrGgÁ )anyl;RBmeFVI

yBaØBiFItamkarTUlsuMrbs;esþcRTubT.

eBlcb;yBaØBiFI tabsTaMgBIr )anRb-

Tan[RBHmehsIrbs;RBH)aTRTubT

esayRkyaharyBaØBiFIenH EdleK

ehAfaRbsaT¬Prasada¦. k¾bu:EnþenA

xN³enaH RBHnagkMBugEtesayRBHRsI

snøwk¬møÚ¦eBjRBH»sæ¬mat;¦enaH RBH

nag)ansuM[\sITaMgBIrGgÁ rg;caMmYy

bnþic. EttabsmYyGgÁ )anman\sI-

dIkafa { RkyaharyBaØBiFI minGac

rg;caMnrNamYyeT } ehIyPøamenaH

tabsGgÁenaH k¾)ancak;vacUleTAkñúg

ePøIgyBaØBiFIenaHeTA.ehIyEtkñúgry³

eBlmYyBRBicEPñkEtbu:eNÑaHyuvkSRt

1GgÁ )an]b,tþikekIteLIgBIyBaØGKÁI.

CayuvkSRtGñkbRmugsRgÁam Rbdab;

edaydav lMEBg FñÚnigbMBg;RBYjRBm

TaMgRBYjpgmkCamYyRsab;. RTg;)an

epþImQanRBH)aTecjBIePøIgyBaØeday

bnøWsMeLg[B¤sUrxÞrxÞareLIgdUcsIh³

hak;dUcCataMgRBHT½ybMP½ydl;sRtUv

rbs;xøÜn[ehIy.

32

enAmanecjpSaybnþenATsSnavdþI elxeRkayeTot

dkRsg;GtßbTnigrUbPaBBIRKwHsßane)aHBum<pSay\NÐa

DREAMLAND PUBLICATIONS


១. ��លសាយណ� ទន��រទាប �ៀបរលត អស�ង�ត ផតរស� ��សរ�យា ពន��ក ��ៀបដច�� ក��ងគង�ា រ��ចជា ផ�ាងបដា ��សគ�ានពរ។២. �ើ��ទក មាននាវ�ក ��កទកតច ��លផ��ច ឆ��ះចាងចល ក��ងនទ �នគយគន ពនញាបញរ ក��ងឥ��យ នកដលទ ផតជន�ជ- វ�តសត��ក។៣. លះរា�� ងងត ខតមកដល គនយងយល ដលមាត��ង ជាបដ�ក មានវ�ហារ �មាតទក ដចកល��ក ��ល�ក �លផ�កផ��ក ��ះរលក។៤. �តាមដង ��រទ�� គង�ា��ះ ��ទប��ះ ភ��ង��ត ��មក ឆ��ះជលសយ បដចមាស ជាង��លក រ�លាយយក ��ចចាកមក ��ល��ថព។៥. ឮសព�សរ �ទជាបទ ��ងរ�ពង សរ�ះគង ��បជា ��ះអគ� ��ះគង�ា តាមសាសនា ��ហ�ណហណ� នងពធ បជាសព ��បមាតស�ង។៦. លះ��លា ��អរណ មនឧទយ(១)

��លមថ� �នា��ង គង�ាហ�ង មាន��ជា ឈរ��ទក កាយ��ងភ�ង ហត�ផ��ង ��កសម�ង ចា��រះ។៧. ��ះគជា អ�កសទ�ា ខាងលាង�ប �ៀងដរាប ព��ងនាយ យរឆ�ាយណាស មន��ះពទ� ��ះសគត ��ង�ន��ស ហណ��សាសន ��កាសជា ទកពសដ�។៨. តាម��ទក ពនត��ើញ មានសាកសព អ��ត��ប តាមទកហរ គរ��ចចត� ��ើដ��ះ ��ះ��ឿ ច��ាសថាពត ទកសក�សទ� នាញាតមត� �សគា។៩. ជលកាលខ�ះ ��ទះ�ើញ មនស��ស�� ជគ�ាគ� �ចអដ� ជនមរណា ��លដតសស ឲ��រះ�យ ក��ងគង�ា ផ��ង��ថ�ា ញាតកា �នសគសខ។១០. រ�គង�ា ជាទ�� នល��ាញល�� ក��ងគម�រ ��ជ�បរាណ �នចារទក ��បគ�ាស�ាល រាលនគរ ��ស��ក ជាសម��ក ផ��កវប��ធម ��ឥណ�ា។១១. ហរ��ញព ទ��ភព ភ�ហមាលយ ទខ�ស�� តបន ហារ�ទ�ារ(២)

ឋាន��សចរណ ល��ណត ហសពណនា ��ងអស�ារ�� ជាបគង�ា ពារាណស។១២. ខ��នយល ផ�ាល��កពត គតស��គ អារម�ណ��ក ��សបន �ើញនទ ឱគង�ា អ�កពតជា ឋានរមណយ ទាងជាទ បង�បនយ ��ើន��ើយ៕

(១) ឧទយៈ ការរះ�ើង(��ះអាទត��) (២) Haridwar ជាទ��ងមយស�តក��ងរដ� ឧត� រាខណ� ��សឥណ�ា





ទស�នប��វន��កទននងពទ��ស�

ទៅទពកយទលដែលកងទរបសពទងបានទលនកចលននងវាយែទណដន មបានទជាគជយទៅសរមមនដែនែនពន

កលនងគានគរ(រែឋាអរ នសសារបសឥណឌា បចចានបបន) ពរះបាទអទសក បានោងទតទមនលជនវ នញទនពករងដែលពរះអងគាទទនបដត

ែទណដន មបានទនារះ ទហនយដែលកលទណរះ ទៅទនទនារះសកសលទទាងសងខាងននងជនសននវ នលពបមាណជាង

មយដសននាកសល បទៅទោលរាតរាយ មានអករបសក នងដតដពសកថងារ កសតនជាពបនធននងកនដែលបតនននងឪ នកជាទន

ពសោញរបសកទគបាតលន ឬបានពតរវសមាល បកនងទលពបយនទធ ក នងដតដពសកែទងហា យទៅ ននងយទសកគរឲយ

សទងវេគពទងបានទតទមនលទនសជនវ នញទឃនញដតវ ននាសកមមែ។ទតទឃនញទនែឋាភាដបបទនរះពរះអងគារនធតហឫទយោា ងខាល ង

ទហនយពទងបានឧទានទ�នងថាៈ

" ទតនអាតាមែ អញបានទធវេនអវេន? ទតនទនរះទៅថាជយជនរះដមនទទ? ទហនយទបនទនរះជាជយជនរះ ចនរះែចទមដចទៅ

ទៅថាបរាជយ?។ ទតនទនរះជាជយជនរះឬបរាជយទៅហ!? វាជាយនតតនធមឬមយជាអយនតតនធម?។ ទតនទនរះជាទសចកដន

អងអាចកល ហានឬកជាជាករអាមាា សមន?។ទតនវាជាភាកល ហានដែលទគសមាល បកសតនទទននងកនមារដែលោមែ នទទាស

ពរទាងទនរះឬ?។អាតាមែ អញក នងដតពងនកអាណចពករបសលន ទែនមបនទសកចកដនវ នបនលភាឬមយកក នងដតបផល ញ

ពបទទសននងភារនងទរឿងពនអាណចពកែពទ?មានពបនធពពាតបតនកនពពាតឪ នកមានមាដ យពពាតកនទនណកទឃនញដត

សកស!ទាងអសទនរះជាទពគឿងសមាគា លនវជយជនរះឬភាបរាជយ(របសអាតាមែ អញ)?..."

ពរះបាទអទសក(សតវតសែរទន៣មននគ.ស.)

ោបតាង នទលទនារះមកអធនរាជឥណឌា ែមហនមាអងគាទនរះបានលរះបងសកងគា មករកបសមាល បឈបទពបនអទ ន

ហនងសាទហនយដបរមកទោរបែនបតតនតាមពរះ នទធសសនាោា ងខាជា បជាន។

"ជនដែលទៅថាទៅរសទនារះគអកណដែលរសទៅទហនយទចរះទធវេនពបទោជនែលជនែពទផងអកទពរៅ នទនារះ

គរដតោតទនកថាបានសល បបាតទៅទហនយលអជាង។

ទោកសវេ មនវ នទវកនណត ពគរពបទៅសសនាហនណឌា






ខ��សម��ងអណរគណដលមត�អ�កអានទស��នាវដ�ឥណ�ាស��ប��បរប ��ល�នយកចត�ទកដាកច�ះ

ទស��នាវដ��ះ �ើយមត�អ�កអានខ�ះ �នស��ង��តកម�ជាវ�ជ�មាន(សរ��រលខត ឬសារ��ង

អណរគណ)ស��បទស��នាវដ��ខមន(��ញផ��ាយ��ធ��ឆ�ា២០១១)។ ទស��នាវដ��ក��ង��

របសមត�អ�ក��ល��ះ ជា��ខព��សស��បរបខ��(ក��ងនាមជាបណ�ាធការ)��ល�នមកប��ញ

ការងារ�ក��ង��សកម��ជាអសរយៈ៤ឆ�ា នង�ន�ះពម�ផ��ាយទស��នាវដ� ឥណ�ាស��ប

ចនន១៦��ខ�យរមទាង�ើក��ះផង។ ការ�ះពម�ផ��ាយ��ខ��ះ ដច��លមត�អ�កអាន �ន

អានរច�ើយ មាននយាយអពវ�មានថាច មាហលជាអត�បទសខាន។ វ�មានថាច មាហលជា

អច�រ�យវ�មានមយ ��លសង�ើងតណាងឲ��ចក��ហានង�ភណភាព។ មានអត�បទគរ

ឲ��ចាបអារម�ណពរ��ង�ៀត នយាយអពជនជាតឥណ�ាដសខានពររប ��ល�នបជាកម�ាងកាយចត�នង��ជ�ាញាណ មយភាគធក��ង

ជវ�តរបសខ��ន ប��ញការងារ�ើម��ជយដល��សកម��ជា។ ទ១ ការនយាយអព�ឿងជវ�ត�ក��ជ�បណ�ត ភម កមារ នងការងាររបស�ក

�ក��ង��សកម��ជា ��លពតជាអាចជយជរញចត�ដលមត�អានជាកជាមនខាន។ ទ២ អព�កសា��ាចារ�� សា�� ល�ក��ង

��លថ�ៗ �នទទលរង�ានកត�យសដល��ល��ាញចននពរ ផ�លឲ��យរដ�ាភ�លឥណ�ាក��ងការទទលស�ាលនវការរមច��ក��វ��វ

��វត��សកម��ជា នងស�ា��ការសក��ា��វ��វរបស�ក។ �កទាងពរខាង�ើ ស�ត�ក��ង��មជន��លមន��ញមខមាត

��នឧទ�សខ��ន�ើម��ចក�ល�យាងធ��ង �យសខចត�លះបងនវកត�គណនង��ចក�សខផ�ាលរបសខ��ន។ ក��ងនាមជាជនជាតឥណ�ាមយ

រប ខ��មានក�រ�ករាយនង�ទនៈច�ះផលស��ចរបស�កទាងពរ នង�នចះផ��ាយ�ឿងរ�ាវរបសពក�ក ជនឲ��សាធារណជន�ន

��ប។ ទស��នាវដ��ខ��ះក�នចះផ��ាយផង��រ អពសកម�ភាពដ��ច��មយ�ៀត គការស�ារនងជសជល��សាទតា��ហ� �យ

��មបរាណវត��វ�ទ��ាឥណ�ា រមជាមយបគ�លក��រ។ ��លថ�ៗកន�ង��ះ ��ម��ះ�នរក�ើញរប��ះពទ�បដមាចននពរ��ះអង�

��លមានត��យាងស��ើមខាង��កបរាណវត��វ�ទ��ា។ ខ��ក�នដក��ងនទានខ�មយ��លខ��ញចត� ស�អព��ះ��រៈដល��ះនាមមយ

អង� គ��ះភក��នគរជនមកព�ឿងនទានបរាណឥណ�ា មកចះផ��ាយ��កជនអាន��ម��នជាគតផង��រ។ ខ��ឿថានទានដ��កបសារ

��លមានត��ជាសាកល�ះ �ន��ើឲ��មត�អ�កអានចាបអារម�ណមនខាន។

��មករា�ើមឆ�ា��ះ ជា��ព��សមយស��បខ��ះមាន��ភាពយន�ឥណ�ាមយគ�ឿង “ រ�ា វន” ��វ�នចាកប��ាងជាផ��វការ

��ងភាពយន�មយនា��ងភ��ញ ��យព�ឿងកនឥណ�ា�នអវត�មានអសជាងពរទសវត��រ��ះ។ ខ��នថតរបជាបជាមយផ�ាង

របភាពផ��ាយភាពយន��ះ នង�នចះ�ក��ងទពរពតមានរបភាព��ទស��នាវដ��ះ��រ។ �ឿងកនឥណ�ា ធ�ាបទទល�នការ��ញនយម

�ើយសព�� មានការនយមចលចត�ព��ជាជន��រ��ើយ។ សង��មថា នងមាន�ឿងកនឥណ�ាកាន��ើន�ើង��ម�ៀត

ប��ាង�ក��ង��សកម��ជា។

ខ��នចាបចត�ច�ះ��សកម��ជា ��ះជា��សមយ��លស��កស�ម��យវប��ធម ��វត�សា�� សល��ៈស�ាបត��កម�

ធនធានធម�ជាត មាន��សភាពល��កាល នងមាន��ជាជន��លមានចរ�តស��តបត រាបសា។ ខ��មាន��ចក��ឡាញ��ញចត� នង�ត

សរ�ើរច�ះ��សដមហមា��ះ នង��ជាជន��រ �ើយខ��ន��ើម��ើ�ៀវ�របថតមយអពការ��ើដ�ើររបសខ��ក��ង��ស

កម��ជា។ ខ��ន��ើដ�ើរ��ើរ��បទសទ�តាមតបនភម��ក��ត�ជា��ើន��ើទកកម��ជាក��ងអឡ�ង��ល៤ឆ�ា��ះ ��លក��ង�ះរម

ទាងការជះទក��ើដ�ើរតាមដងទ��គង�នងទ��សាបផង �ើយ��លការ�ះ�ន��ើឲ��ខ��នឱកាសសក��ា��ងយលនងទទល�ននវ

បទព�ធនងចងចាមនអាចប��ច�ន�ក��ងជវ�ត��ះ។ ខ��នង�ះពម�ផ��ព�ផ��ាយ�ៀវ�របថត�លខាង�ើ ��លខ��ចប��សក

កម�ការទត�ទ��ះ �ើយ��លប�កាន��សឥណ�ាវ�ញ �ើម��ឲ��ជាជនឥណ�ាកាន��ើនប��ម�ៀត �នដងនងស�ាល��ះរាជាណា

ច��អច�រ�យៈមយ��ះ ��លមានចណងអារ��ធមដចណាសនងយាងរ�ងមាជាមយឥណ�ា។

ជាទប��ប��ះ សមស��ងនវកត��តាធមច�ះរដ�ាភ�លកដចជា��ជាជន��រ ��ល��ង��បង�ភាពងាយ��ល ដលការ��ើ

ដ�ើររបសខ��ើទក��ស��ះឲ��អាច��តត��នសខ��លនង��កប�យសវត�ភាព៕

cMNab;GarmµN_xøIrbs;bNÑaFikar

(ស��វ ��)35 TsSnavdþI\NÐasegçb³ ExmIna qñaM2012

ខ��សម��ងអណរគណដលមត�អ�កអានទស��នាវដ�ឥណ�ាស��ប��បរប ��ល�នយកចត�ទកដាកច�ះ

ទស��នាវដ��ះ �ើយមត�អ�កអានខ�ះ �នស��ង��តកម�ជាវ�ជ�មាន(សរ��រលខត ឬសារ��ង

អណរគណ)ស��បទស��នាវដ��ខមន(��ញផ��ាយ��ធ��ឆ�ា២០១១)។ ទស��នាវដ��ក��ង��

របសមត�អ�ក��ល��ះ ជា��ខព��សស��បរបខ��(ក��ងនាមជាបណ�ាធការ)��ល�នមកប��ញ

ការងារ�ក��ង��សកម��ជាអសរយៈ៤ឆ�ា នង�ន�ះពម�ផ��ាយទស��នាវដ� ឥណ�ាស��ប

ចនន១៦��ខ�យរមទាង�ើក��ះផង។ ការ�ះពម�ផ��ាយ��ខ��ះ ដច��លមត�អ�កអាន �ន

អានរច�ើយ មាននយាយអពវ�មានថាច មាហលជាអត�បទសខាន។ វ�មានថាច មាហលជា

អច�រ�យវ�មានមយ ��លសង�ើងតណាងឲ��ចក��ហានង�ភណភាព។ មានអត�បទគរ

ឲ��ចាបអារម�ណពរ��ង�ៀត នយាយអពជនជាតឥណ�ាដសខានពររប ��ល�នបជាកម�ាងកាយចត�នង��ជ�ាញាណ មយភាគធក��ង

ជវ�តរបសខ��ន ប��ញការងារ�ើម��ជយដល��សកម��ជា។ ទ១ ការនយាយអព�ឿងជវ�ត�ក��ជ�បណ�ត ភម កមារ នងការងាររបស�ក

�ក��ង��សកម��ជា ��លពតជាអាចជយជរញចត�ដលមត�អានជាកជាមនខាន។ ទ២ អព�កសា��ាចារ�� សា�� ល�ក��ង

��លថ�ៗ �នទទលរង�ានកត�យសដល��ល��ាញចននពរ ផ�លឲ��យរដ�ាភ�លឥណ�ាក��ងការទទលស�ាលនវការរមច��ក��វ��វ

��វត��សកម��ជា នងស�ា��ការសក��ា��វ��វរបស�ក។ �កទាងពរខាង�ើ ស�ត�ក��ង��មជន��លមន��ញមខមាត

��នឧទ�សខ��ន�ើម��ចក�ល�យាងធ��ង �យសខចត�លះបងនវកត�គណនង��ចក�សខផ�ាលរបសខ��ន។ ក��ងនាមជាជនជាតឥណ�ាមយ

រប ខ��មានក�រ�ករាយនង�ទនៈច�ះផលស��ចរបស�កទាងពរ នង�នចះផ��ាយ�ឿងរ�ាវរបសពក�ក ជនឲ��សាធារណជន�ន

��ប។ ទស��នាវដ��ខ��ះក�នចះផ��ាយផង��រ អពសកម�ភាពដ��ច��មយ�ៀត គការស�ារនងជសជល��សាទតា��ហ� �យ

��មបរាណវត��វ�ទ��ាឥណ�ា រមជាមយបគ�លក��រ។ ��លថ�ៗកន�ង��ះ ��ម��ះ�នរក�ើញរប��ះពទ�បដមាចននពរ��ះអង�

��លមានត��យាងស��ើមខាង��កបរាណវត��វ�ទ��ា។ ខ��ក�នដក��ងនទានខ�មយ��លខ��ញចត� ស�អព��ះ��រៈដល��ះនាមមយ

អង� គ��ះភក��នគរជនមកព�ឿងនទានបរាណឥណ�ា មកចះផ��ាយ��កជនអាន��ម��នជាគតផង��រ។ ខ��ឿថានទានដ��កបសារ

��លមានត��ជាសាកល�ះ �ន��ើឲ��មត�អ�កអានចាបអារម�ណមនខាន។

��មករា�ើមឆ�ា��ះ ជា��ព��សមយស��បខ��ះមាន��ភាពយន�ឥណ�ាមយគ�ឿង “ រ�ា វន” ��វ�នចាកប��ាងជាផ��វការ

��ងភាពយន�មយនា��ងភ��ញ ��យព�ឿងកនឥណ�ា�នអវត�មានអសជាងពរទសវត��រ��ះ។ ខ��នថតរបជាបជាមយផ�ាង

របភាពផ��ាយភាពយន��ះ នង�នចះ�ក��ងទពរពតមានរបភាព��ទស��នាវដ��ះ��រ។ �ឿងកនឥណ�ា ធ�ាបទទល�នការ��ញនយម

�ើយសព�� មានការនយមចលចត�ព��ជាជន��រ��ើយ។ សង��មថា នងមាន�ឿងកនឥណ�ាកាន��ើន�ើង��ម�ៀត

ប��ាង�ក��ង��សកម��ជា។

ខ��នចាបចត�ច�ះ��សកម��ជា ��ះជា��សមយ��លស��កស�ម��យវប��ធម ��វត�សា�� សល��ៈស�ាបត��កម�

ធនធានធម�ជាត មាន��សភាពល��កាល នងមាន��ជាជន��លមានចរ�តស��តបត រាបសា។ ខ��មាន��ចក��ឡាញ��ញចត� នង�ត

សរ�ើរច�ះ��សដមហមា��ះ នង��ជាជន��រ �ើយខ��ន��ើម��ើ�ៀវ�របថតមយអពការ��ើដ�ើររបសខ��ក��ង��ស

កម��ជា។ ខ��ន��ើដ�ើរ��ើរ��បទសទ�តាមតបនភម��ក��ត�ជា��ើន��ើទកកម��ជាក��ងអឡ�ង��ល៤ឆ�ា��ះ ��លក��ង�ះរម

ទាងការជះទក��ើដ�ើរតាមដងទ��គង�នងទ��សាបផង �ើយ��លការ�ះ�ន��ើឲ��ខ��នឱកាសសក��ា��ងយលនងទទល�ននវ

បទព�ធនងចងចាមនអាចប��ច�ន�ក��ងជវ�ត��ះ។ ខ��នង�ះពម�ផ��ព�ផ��ាយ�ៀវ�របថត�លខាង�ើ ��លខ��ចប��សក

កម�ការទត�ទ��ះ �ើយ��លប�កាន��សឥណ�ាវ�ញ �ើម��ឲ��ជាជនឥណ�ាកាន��ើនប��ម�ៀត �នដងនងស�ាល��ះរាជាណា

ច��អច�រ�យៈមយ��ះ ��លមានចណងអារ��ធមដចណាសនងយាងរ�ងមាជាមយឥណ�ា។

ជាទប��ប��ះ សមស��ងនវកត��តាធមច�ះរដ�ាភ�លកដចជា��ជាជន��រ ��ល��ង��បង�ភាពងាយ��ល ដលការ��ើ

ដ�ើររបសខ��ើទក��ស��ះឲ��អាច��តត��នសខ��លនង��កប�យសវត�ភាព៕

cMNab;GarmµN_xøIrbs;bNÑaFikar

(ស��វ ��)

Back Cover

mInaelx24

March24thIssue:

GtßbTnaMmux³ vimanfac; m:ahl;

[email protected]

2012

2012

eTsPaBtMbn;PñMbUkeKaextþkMBt³ EdlCaEpñkEdneTsPaBd¾Rss;bMRBgdac;eKmYyenAkñúgRbeTskm<úCa rUbenHbNÑaFikarTsSnavdþI\NÐasegçb)anftmkcuHkñúgTIenH . rUbTImYyeRkam ftBItMbn;édsmuRTkMBteTAkan;kMBUlPñMbUkeKa nigrUbTI2¬ elI¦ ftBIkMBUlPñMbUkeKamkEdnsmuRT .

Documents

India Digest Volume 24