Inforamcija Bankarski Sistem 31-12-2013 Bos

7/22/2019 Inforamcija Bankarski Sistem 31-12-2013 Bos

1/85

BOSNA I HERCEGOVINAFEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINEAGENCIJA ZA BANKARSTVO FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE

I N F O R M A C I J AO BANKARSKOM SISTEMU

FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE31. 12. 2013.

Sarajevo, mart/oujak 2014.


2/85

Agencija za bankarstvo Federacije BiH, kao regulatorna institucija koja obavlja superviziju (nadzor)banaka, sainila je Informaciju o bankarskom sistemu Federacije BiH (stanje 31. 12. 2013. godine pokonanim nerevidiranim podacima) na osnovu izvjetaja banaka, te ostalih informacija i podatakakoje su banke dostavile. Obuhvaeni su i rezultati i podaci do kojih se dolo kontrolama na licumjesta (on site) i analizama u Agenciji (off site finansijske analize).

I U V O D 1

II NADZOR BANKARSKOG SISTEMA 6

1. AGENCIJA ZA BANKARSTVO 62. BANKARSKA SUPERVIZIJA 63. BORBA PROTIV PRANJA NOVCA I FINANSIRANJA TERORIZMA 10

III POSLOVNE PERFORMANSE BANAKA U FEDERACIJI BIH 12

1. STRUKTURA BANKARSKOG SEKTORA1.1. Status, broj i poslovna mrea 121.2. Struktura vlasnitva 131.3. Kadrovi 16

2. FINANSIJSKI POKAZATELJI POSLOVANJA2.1. Bilans stanja 17

2.1.1. Obaveze 222.1.2. Kapital snaga i adekvatnost 272.1.3. Aktiva i kvalitet aktive 322.2. Profitabilnost 432.3. Ponderisane nominalne i efektivne kamatne stope 482.4. Likvidnost 522.5. Devizni rizik 60

IV ZAKLJUCI I PREPORUKE 62

P R I L O Z I 65


3/85

FBA

IInnffoorrmmaacciijjaaoobbaannkkaarrsskkoommssiisstteemmuuFFeeddeerraacciijjeeBBiiHH 1

I UVOD

Poslovanje bankarskog sektora se i u 2013. godini odvijalo u nepovoljnom okruenju i u uvjetimastagnacije gospodarskog razvoja kao posljedice globalne finansijske i dunike krize. Neznatanekonomski rast, teko stanje u realnom sektoru i brojni unutranji problemi uzrokovani politikimstanjem u zemlji, uz ogranieni pristup novim stabilnim izvorima finansiranja negativno seodraavaju na stanje i perspektive bankarskog sektora. I pored svih negativnih uticaja, bankarskisektor je i dalje ostao stabilan, adekvatno kapitaliziran, tednja stanovnitva je zadrala trend rasta, alikvidnost je i dalje zadovoljavajua.

Na dan 31. 12. 2013. godine u Federaciji BiH bankarsku dozvolu imalo je 17 banaka. Broj banaka uodnosu na 31. 12. 2012. godine je manji za jednu banku, Postbank BH d.d. Sarajevo, kojoj je ukinutabankarska dozvola. Broj zaposlenih u bankarskom sektoru F BiH sa 31. 12. 2013. godine iznosio je7.051, to je manje za 79 zaposlenika ili 1 % u odnosu na kraj 2012. godine.

Bilansna suma bankarskog sektora sa 31. 12. 2013. godine iznosila je 15,4 milijarde KM i za razlikuod prethodne dvije godine, ostvarila je rast od 3,1% ili 458 milionA KM. Krediti, kao najvea stavkaaktive banaka, u 2013. godini zabiljeili su takoe blagi rast od 1,7% ili 186 miliona KM i na krajugodine iznosili su 10,9 milijardi KM ili 70% od bilansne sume banaka u F BiH. U strukturi kredita,

jednako je uee kredita stanovnitvu i kredita pravnim licima od 47,9% ili 5,2 milijarde KM.

Ukupni nekvalitetni krediti iznose 1,6 milijardi KM sa ueem u odnosu na ukupne kredite od14,6%. Uee nekvalitetnih kredita u odnosu na ukupne kredite poraslo je za 1,4 procentna poena uodnosu na kraj 2012. godine, kada su iznosili 13,2% od ukupnih kredita. Uee nekvalitetnih kreditaodobrenim pravnim licima u odnosu na ukupne kredite pravnim licima iznosi zabrinjavajuih 18,8% ivee je za 3,2% procentna poena u odnosu na kraj 2012. godine. Uee nekvalitetnih kreditastanovnitva u odnosu na ukupne kredite plasirane stanovnitvu iznosi 10% i manje je za 0,5

procentnih poena nego na kraju 2012. godine.

Novana sredstava iznose 4,4 milijarde KM ili 28,6% od bilansne sume banaka u F BiH i zabiljeilasu rast od 11,5% ili 455 miliona KM u odnosu na kraj 2012. godine. Ostvareni rast novanihsredstava prevashodno je rezultat rasta depozita od 5,1% ili 563 miliona KM, ali i posljedica vrloskromnog kreditnog rasta.

U strukturi izvora finansiranja banaka depoziti u iznosu od 11,5 milijardi KM i s ueem od 74,6%i dalje su najznaajniji izvor finansiranja banaka u F BiH. tedni depoziti, kao najznaajniji i najvei

segment depozitnog i finansijskog potencijala banaka, zadrali su pozitivan trend rasta i na kraju2013. godine iznosili su 6,2 milijarde KM, to je za 7,7% ili 445 miliona KM vie nego na kraju 2012.godine. tedni depoziti, u odnosu na kraj 2008. godine kada su iznosili etiri milijarde KM, u

proteklom periodu poveani su za 54% ili 2,2 milijarde KM.Kreditne obaveze banaka sa 31. 12. 2013. godine iznosile su 1,04 milijarde KM ili 6,7% od ukupnihizvora finansiranja i manje su odnosu na kraj 2012. godine za 102 miliona KM ili 9%. I u 2013.godini nastavljen je trend smanjenja zaduivanja banaka iz F BiH u inostranstvu, posebno od matinihgrupacija. U posljednje tri godne ovi izvori su smanjeni za cca 50 %.

Ukupni kapital banaka je sa 31. 12.2013. godine iznosio 2,3 milijarde KM, to je za 4,2% ili 93miliona KM vie nego na kraju 2012. godine. Najvei pozitivan uticaj na kapital imalo je poveane poosnovu dokapitalizacije i uplatom u rezerve kod jedne banke. Regulatorni kapital iznosio je 2,3milijarde KM i povean je za 6% ili 128 miliona KM u odnosu na kraj 2012. godine, uz manjepromjene u njegovoj strukturi.


4/85

FBA


Stopa adekvatnosti kapitala bankarskog sistema, kao jedan od najvanijih pokazatelja snage iadekvatnosti kapitala banaka, sa 31 12. 2013. godine iznosila je 18,0%, to je za 0,7 procentnih poenavie nego na kraju 2012. godine, te je i dalje znatno via od zakonskog minimuma (12%), topredstavlja zadovoljavajuu kapitaliziranost ukupnog sistema i jaku osnovu i temelj za ouvanje

njegove sigurnosti i stabilnosti.

Prema nerevidiranim podacima iz bilansa uspjeha za 2013. godinu, banke u Federaciji BiH ostvarilesu gubitak u iznosu od 228 hiljada KM. Pozitivan finansijski rezultat ostvaren je kod 14 banaka uukupnom iznosu od 140 miliona KM, koliko je iznosio i ukupan gubitak kod tri banke.

Rast i razvoj bankarskog sektora i struktura prema vlasnitvu: U sljedeoj tabeli daje se pregledpromjena u broju i vlasnikoj strukturi banaka u posljednjih pet godina.

Tabela 1:Pregled promjena u broju i vlasnikoj strukturi banakaDravne banke Privatne banke U K U P N O

31.12.2008. 2 18 20U 2009. godini nije bilo promjena

31.12.2009. 2 18 20Promjene u 2010. godini

-oduzete dozvole -1 -131.12.2010. 1 18 19U 2011. godini nije bilo promjena31.12.2011. 1 18 19Promjene u 2012. godini

-oduzete dozvole -1 -131.12.2012. 1 17 18Promjene u 2013. godini-oduzete dozvole -1 1731.12.2013. 1 16 17

Bilans stanja

Tokom posljednjih pet godina, pod uticajem ekonomske i finansijske krize, bankarski sektorkarakterie stagnacija, s neznatnim promjenama u kljunim bankarskim kategorijama: bilansnoj sumi,depozitima, novanim sredstvima, kreditima i ukupnom kapitalu. Ipak, za razliku od prethodne trigodine, u 2013. godini prisutna su pozitivna kretanja, odnosno rast bilanse sume, kao rezultat rastadepozita, to se pozitivno odrazilo na novana sredstva. Kreditni izvori, najveim dijelom kreditnelinije finansirane od stranih kreditnih institucija, su u kontinuiranom padu, kao rezultat razduivanja,odnosno plaanja dospjelih obaveza i slabog dotoka novih investicija iz inostranstva. U segmentukreditiranja nastavljen je pozitivan trend blagog rasta iz prethodne tri godine. Aktiva banaka ostvarila

je blagi rast od 3,1% ili 458 miliona KM i iznosila je 15,4 milijarde KM. U posljednjih pet godinabilansna suma se kretala izmeu15 milijardi KM i 15,4 milijarde KM, odnosno oscilirala je unutar +/-460 miliona KM (najnii nivo od 15 milijardi KM bio je na kraju 2012. godine).

Grafikon 1: Bilans stanja banaka u F BiH (aktiva, krediti i depoziti)

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

2004. 2005. 2006. 2007. 2008. 2009. 2010. 2011. 2012. 2013.

umilionimaKM

Aktiva Krediti Depoziti


5/85

FBA


Rast bilasne sume od 3,1% u odnosu na 2012. godinu rezultat je rasta depozita za 5,1% ili 563miliona KM, te ukupnog kapitala za 4,2% ili 93 miliona KM. U 2013. godini nastavljen je trendsmanjenja kreditnih obaveza, stopa pada iznosila je 9% ili 102 miliona KM. Na kraju 2013. godinedepoziti su iznosili 11,5 milijardi KM, ukupan kapital 2,3 milijarde KM, a kreditne obaveze jednumilijardu KM.

U aktivi banaka, s ueem od 70,2% najznaajnija stavka su kreditni plasmani koji su u 2013. godinipoveani za 1,7% ili 186 miliona KM i iznose 10,9 milijardi KM. Najvee promjene se odnose na dvadominantna sektora. Krediti privatnim preduzeima poveani su za 1% ili 61 milion KM, iznosili su5,2 milijarde KM, to je uee od 47,9% u ukupnim kreditima, dok su krediti stanovnitvuimali rastod 2% ili 118 miliona KM, s istim iznosom i ueem kao krediti plasirani privatnim preduzeima.

Novana sredstava imala su umjeren rast od 11,5% ili 455 miliona KM, iznosila su 4,4 milijarde KM,to je uee od 28,6% u aktivi.

Depoziti, s ueem od 74,6% i iznosom od 11,5 milijardi KM i dalje su najznaajniji izvor zafinansiranje banaka u FBiH.

Ukupan kapital banaka iznosio je 2,3 milijarde KM (dioniki 1,2 milijarde KM) i vei je za 4,2% ili93 miliona KM. Najvei pozitivan uticaj na kapital imalo je poveanje po osnovu dokapitalizacijanovom emisijom i uplatom u rezerve od cca 130 miliona KM, a negativan smanjenje po osnovuisplate dividende (iz dobiti za 2012. godinu, kod dvije banke) u iznosu od 31 milion KM.

Grafikon 2: Ukupan kapital banaka

Bilans uspjeha

Nakon 2001. godine, kada je na nivou sistema ostvaren gubitak u iznosu od 33 miliona KM, zapoeoje pozitivan trend uspjenog poslovanja, koji je zbog irenja globalne ekonomske i finansijske krize u2008. godini zaustavljen, tako da je dolo do znaajnog pada profitabilnosti ukupnog bankarskog

sistema u Federaciji BiH. U 2010. godini, kao posljedica negativnog uticaja krize, pad profitabilnostije bio najizraeniji. Meutim, u 2011. i 2012. godini zabiljeena su pozitivna kretanja u segmentuprofitabilnosti, s tim da treba istai da je finansijski rezultat ukupnog sistema zadnjih nekoliko godinapod kljunim pozitivnim uticajem dvije najvee banke u sistemu, a negativnim jedne velike banke.

Prema podacima iz bilansa uspjeha za 2013. godinu na nivou bankarskog sistema u Federaciji BiHostvaren je gubitak u iznosu od 228 hiljada KM (u 2012. godini dobit 110 miliona KM), a nakon2001. godine bankarski sistem je jedino jo u 2010. godini poslovao s gubitkom (103 miliona KM).

Pozitivan finansijski rezultat ostvaren je kod 14 banaka u ukupnom iznosu od 140 miliona KM, to jeza 9% ili 12 miliona KM vie nego u 2012. godini (14 banaka, 128 miliona KM), dok su tri bankeiskazale gubitak u iznosu od 140 miliona KM, to je za cca osam puta vie ili 123 miliona KM negoprethodne godine (etiri banke, 18 miliona KM).

-200.000400.000600.000800.000

1.000.0001.200.0001.400.0001.600.0001.800.0002.000.0002.200.0002.400.0002.600.000

2004. 2005. 2006. 2007. 2008. 2009. 2010. 2011. 2012. 2013.

u000KM


6/85

IInnffoorrmmaacciijjaaoobbaannkkaarrsskkoommssii

Razlog drastinog pada finaenormnog gubitka jedne bavrijednosti, uzrokovanog izostvarila bolji finansijski rezusporeniji, nastavljen je uispravke vrijednosti kod neki

Grafikon 3:Finansijs

Ukupan prihod u 2013. godi2012. godini, neto kamatni2012. godini i s ueemkomponenta ukupnog prihodto je skoro isto uee odvrijednosti vei su za visokiKM (27% ukupnog prihoda),120 miliona KM, odnosno os

Vlasnika struktura: Nasljedea: jedna banka u prvlasnitvu est banaka je u v10 banaka u veinskom stodnosno kriteriju direktno ilgodine najvee je uee ba(15,8%), dok ostale zemlje i

U 2013. godini dolo je i(rezidenata) kapitala u ukumilijarde KM. Uee drav

nominalno je povean za 1483,5% na 84,5%. Privatni ka

KM, a uee u ukupnom di

Koncentracije i konkurenBiH, gdje su u borbi za klijeintegracijske procese kroz pfinansijske krize, nije bilo spbankarske dozvole tim bankbanaka. Ocjena finansijskih15 jakih banaka. Naime, estkojim ve sada suverenoregionalnog karaktera.

-160.000

-140.000-120.000-100.000

-80.000-60.000-40.000-20.000

020.00040.00060.00080.000

100.000120.000140.000160.000

2001. 2002

u000KM

stteemmuuFFeeddeerraacciijjeeBBiiHH

nsijskog rezultata ukupnog sektora u 2013. godike (116 miliona KM), koji je rezultat visokograzito loim kvalitetom kreditnog portfolija.ltat-dobit nego prethodne godine, trend u kvare

2013. godini kod najveeg broja banaka, to dh banaka podcijenjene, a finansijski rezultat prec

ki rezultat bankarskog sektora u F BiH

ni iznosio je 859 miliona KM i za 1% ili 10 miliprihod iznosio je 542 miliona KM, to je na pod 63% u strukturi ukupnog prihoda. Operatia, imali su rast od 3% ili osam miliona KM, izn37% kao i krajem 2012. godine. Na strani ra

59% ili 85 miliona KM u odnosu na 2012. go zbog ega su i ukupni nekamatni rashodi imali

tvareni su u iznosu od 841 milion KM.

kraju 2013. godine vlasnika struktura banakaeteno dravnom vlasnitvu, a od 16 banakainskom vlasnitvu domaih pravnih i fizikih oanom vlasnitvu. Prema kriteriju zemlje poriji indirektno veinsko vlasnitvo preko lanica inkarskih grupa i banaka iz Austrije (52,8%), saju uea manja od 6,3%.

do manjih promjena uea dravnog, stranonom dionikom kapitalu, koji je sa 31. 12. 2nog kapitala od 2,7% je smanjeno za 0,1 proce

miliona KM, odnosno na jednu milijardu KM,pital (rezidenata) smanjen je za 11 miliona KM,onikom kapitalu smanjeno je sa 13,7% na 12,8

cija:to se tie situacije i deavanja na bankate i vei trini udio, banke u prethodnim godinipajanja, u zadnjih pet godina, dakle u perioduajanja/pripajanja banaka, ali je broj banaka manjma, s napomenom da je na kraju 2013. godinetrunjaka je da e po zavretku integracijskih prdo sedam velikih banaka u stranom vlasnitvuladaju, dok e se manje banke profilirati k

. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 2008. 2009. 2010. 20gubitak dobit fin.rez.bank.sist .

FBA

4

ni prvenstveno je uticajrasta trokova ispravki

Iako je veina banakaju kvaliteta aktive, iakovodi do sumnje da su

ijenjen.

ona KM je vei nego uiblinom nivou kao i uvni prihodi, kao drugasili su 317 miliona KM,hoda, trokovi ispravkeinu, iznose 230 milionanaajan rast od 17% ili

u Federaciji BiH je bilau preteno privatnom

soba (rezidenata), dok jeekla vlasnika-dioniara,z grupe, na kraju 2013.lijede italijanske banke

g i privatnog domaeg13. godine iznosio 1,2

ntni poen. Strani kapital

a uee je pove

ano saiznosio je 154 miliona

%.

rskom tritu Federacijema ulazile u akvizicije idjelovanja ekonomske ii za tri zbog oduzimanja

Federaciji BiH bilo 17cesa u sistemu ostati doontrolirae 90% trita,o banke lokalnog i/ili

11. 2012. 2013.


7/85

FBA


Kod etiri banke, koje i dalje imaju dominantno uee od 65,3% (na kraju 2012. godine 68,1%),aktiva je u rasponu od 1,2 milijarde KM do 3,8 milijardi KM. Najvei broj banaka (9) je s aktivommanjom od 500 miliona KM i s trinim ueem od 14%, od toga jedna ima aktivu manju od 100miliona KM i neznatno uee od 0,5%. etiri banke su s aktivom izmeu 500 miliona KM i jednemilijarde KM i ueem od 20,7%.

Jedan od pokazatelja koncentracije u bankarskom sistemu je omjer trine koncentracije, odnosnokoncentracijska stopa1(dalje CR), koja pokazuje ukupno uee pet najveih institucija u sistemu uodabranim relevantnim kategorijama. CR5 kao pokazatelj trinog uea (aktive) na kraju 2013.godine u bankarskom sistemu u Federaciji BiH iznosio je 71,6%, za kredite 71,1% i depozite 72,5(2012. godine 74,2%, 73,5% i 74,5%), ali ipak je evidentna dominacija dvije najvee banke u sistemukoje dre 50% trita.

U trinoj utakmici banke koriste razliite instrumente, od politike kamatnih stopa, unapreenjaorganizacije, kadrovskog jaanja, jakog marketinkog nastupa, do irenja poslovne mree, finansijskepodrke majke ili lanica iz grupacije.

Kartino poslovanje u veini banaka u Federaciji BiH je znaajna poslovna aktivnost, prvenstvenokreditnog karaktera, a reflektira se kroz sve masovnije koritenje kreditnih i debitnih kartica ipoveanje obima bezgotovinskog plaanja.

U toku 2013. godine instalirano je 36 novih bankomata, a na kraju godine njihov broj iznosio je1.012. Broj POS terminala takoer je povean i to za 635, tako da je na kraju 2013. godine na 17.625POS terminala bilo mogue plaati robu karticama.

Grafikon 4:Bankomati i POS terminali

1

Engl.: concentration ratio (CR), oznaava se prema broju institucija koje se ukljuuju u izraun.

600

700

800

900

1.000

1.100

13.000

13.500

14.000

14.500

15.000

15.500

16.000

16.500

17.000

17.500

18.000

12/2008 12/2009 12/2010 12/2011 12/2012 12/2013

Bankomati

POS Terminali


8/85

FBA


II NADZOR BANKARSKOG SISTEMA

1. AGENCIJA ZA BANKARSTVOAgencija za bankarstvo FBiH (dalje FBA) dala je puni doprinos reformi bankarskog sektora iako je,nerijetko, bilo prisutno nerazumijevanje za mjere koje je poduzimala. Kao neovisna i samostalnainstitucija za nadzor i licenciranje banaka, osnovana je u drugoj polovini 1996. godine i njen rad odpoetka je usmjeren na stvaranje jakog i stabilnog bankarskog sistema, trino orijentisanog ioslonjenog na meunarodne standarde poslovanja i supervizije (nadzora) banaka.

Zakonom o FBA utvreni su njeni osnovni zadaci koji se, u najkraem, odnose na izdavanje dozvolaza osnivanje i rad banaka, donoenje regulatornih podzakonskih akata, nadziranje rada banaka,mikrokreditnih organizacija i lizing drutava i poduzimanje mjera u skladu sa Zakonom, to ukljuujei uvoenje postupaka privremene uprave i likvidacije banaka, odnosno iniciranje postupaka steajanad bankama.

U proteklih 17 godina FBA je, prema ocjenama i domaih i stranih dunosnika, dostigla visok nivoprofesionalnosti, sa zaposlenicima koji posjeduju strunost i znanja iz oblasti supervizije, steena krozbrojne edukacije u zemlji i inostranstvu.

FBA je i u protekloj godini uspjeno djelovala da banke u Federaciji BiH to kvalitetnije upravljajurizicima, naroito kreditnim rizikom, a banke to ine u visokoj mjeri potujui propisane minimalnekriterije opreza, ali i vodei rauna o interesima svih stakeholdera, ukljuujui i svoje finansijskozdravlje.

S osnovnim ciljem da zatiti interese deponenata, FBA je u periodu od svog osnivanja do kraja 2013.godine uvela mjere (privremene uprave, likvidacije i pokretanje steaja) u 27 banaka. Po naloguVisokog predstavnika za BiH, privremena uprava je uvedena u jednu banku. Mjere privremene uprave

voene su u 25 banaka.Od 27 banaka u kojima su poduzete mjere, postupak je okonan u 18 banaka, a na dan 31. 12. 2013.godine pod mjerama se nalazi devet banaka.

Od 27 banaka u kojima su uvedene mjere:- u 10 banaka je pokrenut steajni postupak kod nadlenih sudova. Steajni postupak okonan je

u pet banaka. U pet banaka steajni postupak je u toku.- u 10 banaka je pokrenut likvidacioni postupak. Likvidacioni postupak je okonan u est

banaka (u etiri banke su isplaene sve obaveze prema povjeriocima i dioniarima, a dvijebanke su prodate). U etiri banke likvidacioni postupak je u toku;

- etiri banke su pripojene drugim bankama;- tri banke su sanirane i nastavile sa radom. Jedna banka je dokapitalizirana i privatizovana,

druga je dokapitalizirana, a u treoj je rijeen status banke, izabrani su organi upravljanja ibanka je nastavila sa radom.

2. BANKARSKA SUPERVIZIJAPolazei od potreba globalne makroekonomske i finansijske stabilnosti, Komitet za supervizijubanaka iz Bazela je 1997. godine donio dvadeset pet osnovnih principa za efikasnu superviziju banakakoji se moraju potivati da bi supervizorski sistem u bankarstvu bio efikasan. Osnovni principi su defacto minimalni standardi za dobru prudencijalnu regulativu i nadzor banaka i bankarskog sistema.Imajui u vidu znaajne promjene koje su se desile na globalnim finansijskim tritima i regulatornimokruenjima, kao i lekcijama nauenim iz krize od posljednje revizije iz oktobra 2006. godine,


9/85

FBA


Bazelski komitet je u septembru 2012. godine ponovo revidirao osnovne principe. Ovom revizijomosnovni prinicipi spojeni su zajedno sa osnovnim principima metodologije (metodologije procjene) u

jedan sveobuhvatan dokument. Broj osnovnih principa je povean sa 25 na 29, reorganizovani su udvije grupe: supervizorska ovlatenja, odgovornosti i funkcije (Principi 1-13) i prudencionalnaregulativa i zahtjevi (Principi 14-29), koji naglaavaju vanost dobrog korporativnog upravljanja,upravljanja rizicima kao i usklaenost sa regulatornim standardima.

Principi su minimalni zahtjevi koje treba ispuniti i u mnogim sluajevima neophodno ih je dopunitidrugim mjerama kako bi se zadovoljili specifini uslovi ili regulirali rizici u finansijskim sistemimapojedinih zemalja. Principi se odnose na preduslove za efikasnu superviziju banaka, izdavanjedozvola, opreznosne propise i zahtjeve, supervizorske pristupe i metode za stalnu superviziju banaka,neophodne informacije, ovlatenja supervizora, prekogranino bankarstvo, korporativno upravljanje,procese upravljanja rizicima, interne kontrole i revizije, kao i finansijsko izvjetavanje i eksternureviziju.

Opeprihvaeni meunarodni principi, standardi i prakse za bankarsku superviziju koje FBA svesveobuhvatnije i dosljednije primjenjuje, uz stalnu pojaanu panju prema aktuelnim i lako

prenosivim uzronicima kriznih situacija, su bili glavna briga FBA za pripremu i aktiviranjeraspoloivih odbrambenih aktivnosti i mjera koje su rezultat vlastitih iskustava, ali i nauenihlekcija u mnogo razvijenijim i snanijim, krizom naroito pogoenim, bankarskim sistemima.

Propise, njihovo poboljanje i dogradnju, kao i operativne odluke iz svoje nadlenosti, FBA jedonosila uz preduzimanje svih propisanih koraka iji je osnovni cilj bio da banke u svom radu unajveoj mjeri osiguraju zakonitost, punu primjenu propisa FBA i svih opeprihvaenih principa ipraksi za njihov, naroito u uslovima sveprisutne recesije, oprezan i uspjean rad. Pored navedenog,insistiranje i ciljevi svih napora FBA bili su usmjereni na jaanje kapitala banaka, poboljanjenjihovih kreditnih politika i njihova dosljedna primjena u praksi, podizanje opreza na najvii moguinivo u upravljanju kreditnim rizikom, koji je jo uvijek dominantan u naem okruenju, i rizikomlikvidnosti, ali i na jaanje sposobnosti za upravljanje potencijalnom kriznom situacijom. Uz sve ovo

FBA je kontinuirano poticala banke, naroito one koje dominiraju sistemom, za jaanje njihovihfinansijskih potencijala i putem dodatne specijalne podrke njihovih roditeljskih stranih banaka.

Bankarska supervizija realizovala se kroz kontinuirani proces neposrednih (on site) i posrednih (offsite) kontrola banaka i neposrednu komunikaciju sa predstavnicima organa upravljanja i rukovoenjabanaka, kako bi se sinhronizovale i koordinirale aktivnosti na stabilizaciji bankarskog sektora uFederaciji BiH. Svim kontrolisanim bankama, nakon sainjenih zapisnika, izdati su nalozi zaizvrenje i otklanjanje uoenih nedostataka. Kontrolom je utvreno da su banke naloge FBA uredno iuglavnom na vrijeme izvravale. Konkretan, struan i profesionalan pristup od strane supervizije prikontroli banaka ima za cilj dalje unapreenje kvaliteta poslovanja banaka, njihove profitabilnosti,solventnosti i sigurnosti u poslovanju, to je obostrani interes.

Aktivnosti vezane za adekvatnu primjenu MRS/MSFI u bankama su i u 2013. godini bile od znaaja.Po uvoenju i stupanju na snagu Uputstva FBA o izmijenjenom nainu formiranja, evidentiranja iizvjetajnog iskazivanja rezervi za kreditne gubitke (u daljnjem tekstu: Uputstvo) u 2012. godini,odnosno prvoj primjeni MRS-a 39, izvrene su kontrole u svim bankama po pitanju kvalitetemetodologija za izraun umanjenja finansijske imovine po MRS-u 39/37 i njihove primjene ubankama. U tim kontrolama utvrene su znaajne slabosti u ovom segmentu i odstupanja u kvaliteti isutini primjene MRS/MSFI. Stoga su svim bankama izreene korektivne mjere iz ovog segmenta, to

je zahtjevalo da se i u 2013. godini kontrolira izvrenje naloenih korektivnih mjera i preporuka FBA,kroz ciljane kontrole izvrenja naloga ili kvaliteta aktive u bankama.


10/85

FBA


Poetkom 2012. godine stupile su na snagu odluke FBA koje se odnose na upravljanje informacionimsistemima i rizikom eksternalizacije u bankama, a tokom 2013. godine kroz ciljane kontrole pratio seproces uklaivanja banaka sa navedenom regulativom.

Najznaajnije izmjene i dopune u postojeem regulatornom okviru za poslovanje banaka tokom 2013.

godine odnosile su se na donoenje novih odluka po pitanjima privremenog ogranienja i minimalnihuslova za isplatu dividendi, diskrecionih bonusa i otkup vlastitih dionica od strane banke, kao isegmenta korporativnog upravljanja odluke o politici i praksi naknada u bankama, o procjenilanova organa banke (fit&proper kriteriji), te o savjesnom postupanje lanova organa banke.

Tokom 2013. godine nastavljene su aktivnosti na implementaciji Strategije, koja podrazumijevaoprezan i postepen prelazak na novi regulatorni okvir u BiH, poevi od jednostavnijih ka sloenijimpristupima u izraunu kapitalnih zahtjeva za pokrie rizika u poslovanju banaka. Strategija odraavaopredjeljenje direktnog usklaivanja sa regulatornim okvirom EU, polazei od novog globalnogregulatornog okvira CRD IV/CRR, odnosno aktuelne reforme cjelokupnog sistema finansijskesupervizije i regulacije na globalnom nivou, uvaavajui i iskustva regulatora iz okruenja u tomprocesu. FBA je zajedno sa Agencijom za bankarstvo Republike Srpske ( u daljem tekstu ABRS), uz

tehniku pomoUSAID PARE Projekta i u saradnji sa UBBiH, realizovala aktivnosti na provoenjupreliminarnog QIS-a koji je obuhvatio primjenu standardiziranog pristupa za izraunavanjekapitalnog zahtjeva za kreditni rizik. Generalni zakljuak provedenog QIS-a je da bi na nivoubankarskog sistema u FBiH dolo do poveanja stope adekvatnosti kapitala.

FBA je sa Meunarodnim monetarnim fondom, Centralnom bankom BiH i ABRS-om u 2013. godininastavila i intenzivirala rad na razvijanju sposobnosti za prikupljanje i analizu Indikatorafinansijskog zdravlja kao jednog od preduslova za jaanje i veu efikasnost nadzora nad ukupnimfinansijskim, a ne samo bankarskim sektorom. Takoe je nastavljeno i sa razvojem metodologije iprimjenom stres testova za kreditni rizik i uticaj na kapital, zasnovan na makroekonomskimpretpostavkama, kao i upoznavanje banaka s rezultatima izvrenih stres testova. Pripremljena je imetodologije za utvrivanje liste sistemski vanih banaka u BiH.

FBA je zajedno sa predstavnicima Misije MMF u okviru ispunjenja obaveza po stand-by aranmanu,redovno kvartalno razmatrala i analizirala uticaj svjetske ekonomske i dunike krize na domaibankarski i finansijski sektor, kretanja u bankarskom sektoru, kapitaliziranost banaka u F BiH,rezultate stres-testova za bankarski sistem i za pojedinane banke, aktuelni regulatorni i bankarskizakonodavni okvir, ispunjenje preporuka iz ranijih Misija MMF, kao i planirane izmjene uregulatornom okviru. U 2013. godini ostvarena je i saradnja u okviru tri misije tehnike pomoiMMF-a u BiH i to: Pomo za pitanje nekvalitetnih kredita u bankarskom sistemu i unapreenjeokvira za rjeavanje problema nesolventnosti, Plan za vanredne situacije i spremnost za rjeavanjeneoekivanih kriza finansijskog sektora, jaanje bankarske supervizije i stres testovi banaka iPripravnost za krizu i planiranje vanrednih mjera.

Sa ABRS-om i Agencijom za osiguranje depozita BiH nastavljena je saradnja u okviru izgradnjeregulatornog okvira, redovne razmjene informacija i zajednikog djelovanja.

Sa Udruenjem banaka BIH realizovana je saradnja kako po pitanju primjene postojeih regulatornihrjeenja i prijedloga za njihovu izmjenu, tako i u procesu donoenja novih regulatornih rjeenja.

U 2013. godini FBA je zajedno sa ABRS, predsjedavala BSCEE Grupom. U okviru pomenutihaktivnosti, FBA je organizirala i predsjedavala Godinjom konferencijom BSCEE Grupe, koja jesredinom juna 2013. godine odrana u Sarajevu. Konferenciji je prisustvovalo oko 40 domaih istranih uesnika, ukljuujui predstavnike iz 21 zemlje lanice BSCEE Grupe, Sekretarijata BSCEE-a, te meunarodnih institucija (ECB, BCBS). Na dvodnevnoj Konferenciji prezentirana susupervizorska iskustva po pitanjima: modaliteta rjeavanja nekvalitetnih kredita i kapitalni zahtjevi


11/85

FBA


unutar lanica BSCEE Grupe u odnosu na Bazel III, kao i najaktuelniji podaci i regulatorne novosti izbankarskih sistema pojedinanih lanica.

Sredinom novembra 2013. godine u organizaciji CBBiH, ABRS i FBA, uz tehniku pomoMMF-a,odran je Forum o prekograninoj bankarskoj saradnji. Ovaj jednodnevni forum na visokom nivou

okupio je predstavnike banaka-majki i njihovih subsidijarnih lica u BiH, institucije za bankarskusuperviziju u njihovim zemljama porijekla, predstavnike supervizorskih i regulatornih agencija u BiH,kao i kljune meunarodne finansijske institucije koje su ukljuene u Beku inicijativu (WB,EBRD, ECB i EBA). Cilj Foruma je da promovira konstruktivne razgovore o izgledima za bankarskisektor u BiH, izazovima s kojima su banke suoene, poput onih kako postupati s nekvalitetnimkreditima i izgledima za oivljavanje kreditnog rasta, kao i da obezbijedi forum za otvorenu razmjenumiljenja o izazovima s kojima je suoen ovaj sektor i da doprinese unapreenju saradnje izmeunadlenih institucija u zemljama porijekla i zemljama domaina i podrke koju obezbjeujumeunarodne organizacije u rjeavanju ovih pitanja.

Zbog novog vala krize u Eurozoni koji se odvija od kraja 2011. godine, znakova kreditne krize, kao iprocesa razduivanja, odnosno smanjenja zaduenosti bankarskih supsidijara prema svojim bankama

majkama, pokrenuta je tzv. Beka Incijativa 2.0. Cilj Beke Incijative 2.0 je da se procesomrazduivanja bankarskih supsidijara upravlja na nain smanjenja sistemskog rizika za zemlje u kojimaoni posluju i uspostavi bolje koordinacije izmeu drava gdje je sjedite bankarskih grupacija (home)i drava u kojem te bankarske grupacije posluju (host), kako bi se osiguralo da se potencijalniproblemi prekogranine finansijske stabilnosti bre rjeavaju i da se uspostavi koordinacija politika iakcija, a posebno u podruju nadzora, koje su u najboljem zajednikom interesu i home i host drava.Aktivnosti u vezi sa ispunjavanjem obaveza preuzetih potpisivanjem ovog sporazuma, u proteklomperiodu, FBA je obavljala u saradnji sa CBBiH i ABRS. Tokom 2013. godine FBA je aktivnouestovala u radu, kako putem foruma Beke Incijative 2.0, tako i putem regionalnih sastanaka.

U skladu sa zahtjevima Principa 13 (ranije Princip 25) sa liste Osnovnih principa za efikasnusuperviziju banaka, koje je izdao Bazelski komitet, do kraja 2013. godine FBA je zajedno sa

Centralnom bankom BiH i ABRS-om potpisala multilateralni sporazum sa supervizorima zemaljaJugoistone Evrope i to: Albanije, Grke, Makedonije, Rumunije, Bugarske, Srbije, Crne Gore i Kiprai Sporazume o uzajamnoj saradnji s nadlenim supervizorskim organima Republike Slovenije,Republike Hrvatske, Republike Srbije, Crne Gore i Republike Turske. MoU-om se poblie definiraju:razmjena informacija, on-site kontrole, zahtjevi za informacijama i kontrolama, zatita informacija,kontinuirana saradnja, te ostale odredbe.

FBA je u saradnji sa ABRS i uz tehniku pomo USAID-e, u 2012. godini izvrila analizuregulatornog okvira u F BiH i njegove usklaenost sa Evropskim direktivima u pogledu razmjeneinformacija i zatite povjerljivosti informacija i pokrenule incijativu za izmjenu i dopuna Zakona oAgenciji za bankarstvo F BiH, koje je Parlament Federacije BiH usvojio u septembru 2012. godine.Navedenim izmjenama stvorene su pretpostavke za potpisivanje multilateralnih sporazuma sa

supervizorima iz zemalja lanica EU, posebice Italije i Austrije. Poetkom 2014. godine ECB jedostavila odgovor u pogledu izvrenog pregleda izmjena i dopuna zakonskog okvira entitetskihagencija za bankarstvo u segmentu razmjene i povjerljivosti informacija, te je konstatovano da je u FBiH isti konzistentan sa predmetnom EU regulativom koja se odnosi na povjerljivost informacija.BiH e, kao zemlja Zapadnog Balkana, biti informisana o modalitetima saradnje u Jedinstvenommehanizmu nadzora EU, koji e biti razmatrani u 2014. godini.

U 2013. godini FBA je ostvarila saradnju ne samo s regulatornim institucijama zemalja s kojima suvepotpisani memorandumi o razumijevanju, nego i s ostalim supervizorskim institucijama zemaljablieg i ireg okruenja. Realizovani su posebni oblici konkretne saradnje sa supervizorskominstitucijama kroz regionalne i bilateralne sastanke i redovne razmjene informacija o pitanjimaposlovanja i stanja roditeljskih banaka i njihovih kerki, odnosno subsidijara.


12/85

FBA


U skladu s odlukom Parlamenta Federacije BiH iz 2006. godine i kasnijeg CARDS Programa kojisu pripremili eksperti Evropske centralne banke i grupe evropskih centralnih banaka, FBA je i u 2013.godini u svim prilikama pruala podrku ideji za objedinjavanje supervizije banaka na dravnomnivou, jer je prepoznala da, uz mnogobrojne pragmatine razloge, bez ovakve uspostave nadzora nadglavnim segmentom finansijskog sistema, put u Evropsku uniju nije mogu. I evropski eksperti supotvrdili da je: bankarska supervizija zaista organizovana na dravnom nivou u evropskimzemljama, bilo pod pokroviteljstvom centralne banke ili izvan nje i da: ... lanstvo u Evropskuuniju podrazumijeva uspostavu jedinstvenog bankarskog trita koje vodi jedinstvenoj superviziji.

Sve agresivnija globalizacija i razvoj bankarske industrije, kao i dogradnja i evolucija supervizorskihprincipa, pravila i standarda, ali i aktualne bolne refleksije globalne finansijske i ekonomske krizekoja je oitala brojne lekcije svemu i svakom na koga su uticale, pokazali su da naroito supervizoribanaka moraju stalno biti u toku i kontinuirano razvijati svoja znanja, sposobnosti i instrumente zasvoje to efikasnije djelovanje u vrenju svoje misije. Iz svih takvih razloga, kao i iz razlogaupoljavanja novih, naroito mladih kadrova, FBA je i u 2013. godini vodila rauna o tim potrebamai, samostalno i uz pomo razliitih meunarodnih za to visoko kvalifikovanih i specijaliziranihinstitucija, provodila nunu edukaciju svojih uposlenih, koja se obavljala u zemlji i u inostranstvu, alii pruala pomou specijalistikoj edukaciji drugih nadzornih organa i institucija u Federaciji BiH.

3. BORBA PROTIV PRANJA NOVCA I FINANSIRANJA TERORIZMANa osnovu stanja banaka u predhodnom periodu, izvrenih kontrola usklaenosti poslovanja, te naosnovu izvjetaja koje banke dostavljaju Agenciji moe se zakljuiti da je kvalitet upravljanjarizicima i dalje na zadovoljavjuem nivou te da ne postoje razlozi za supervizorsku zabrinutost upogledu upravljanja rizicima od pranja novca i finansiranja terorizma. Kvantitet rizika se zadrao ugranicama umjerenog. Kvalitet upravljanja rizicima koji se u poslovanju banaka mogu pojaviti kaoposljedica pranja novca i finansiranja teroristikih aktivnosti (rizik reputacije, operativni rizik, pravni

rizik, rizici koncentracija u aktivi i depozitima), u bankarskom sektoru Federacije Bosne iHercegovine je zadovoljavajui i na nivou je kao i u predhodnom periodu.

Prihvatljivost klijenta

Banke su usvojile politike o prihvatljivosti klijenata i definisale koji i kakvi klijenti su prihvatljivi zauspostavu poslovnih odnosa. Na osnovu ove politike ustrojile su posebne registre profila klijenta.Izvjestan problem u funkcioniranju ovih registara predstavlja auriranje podataka za klijente kojebanke razvrstavaju u najrizinije grupe. Meutim, veoma je znaajno da su banke usvojile i daprimjenjuju pristup klijentima koji se temelji na analizi rizika koji klijenti nose za banku, odnosno dasu definisale koji i kakvi klijenti su prihvatljivi za banku.

Identifikacija klijenta

Banke su usvojile identifikaciju klijenta kao osnovni element standarda upoznaj svog klijenta.Politiku o identifikaciji klijenta banke primjenjuju kod uspostave poslovnih odnosa sa klijentima.Meutim, jo uvijek je prisutan problem auriranja dokumentacije kojom se verifukuje izvrenaidentifikacija kod veuspostavljenih poslovnih odnosa. Pored problema auriranja ove dokumentacijeprisutan je i problem identifikacije i verifikacije izvora sredstava koja klijentima slue za izvrenjetransakcija kojima se vri plaanje anuiteta po datim kreditima.


13/85

FBA


Stalno praenje rauna i transakcija

Ova politika se primjenjuje i sve je manje formalnog praenja rauna i transakcija klijenta. U ciljupostizanja sutinskog praenja rauna i transakcija klijenata banke su, na osnovu primjene principaupoznaj svog klijenta definisale limite transakcija po odreenim vrstama rauna i transakcija,izgradile su informacione sisteme koji omoguavaju primjenu uspostavljenih limita u praenju raunai transakcija. Definirani limiti, sve vie slue preventivnom praenju rauna i transakcija. Meutim,odreeni problemi postoje u praenju transakcija kojima se vri plaanje anuiteta po kreditima idirektna su posljedica nevrenja identifikacije izvora sredstava koja se koriste u svrhu plaanjaanuiteta.

Upravljanje rizikom od pranja novca i finansiranja teroristikih aktivnosti

Elementi navedene politike su definirani u programima banaka. Definirane su linije izvjetavanja,kako eksterne, tako i interne.

Izvjetavanje: Banke su u 2013. godini izvijestile 243.721 transakciju, to je 0,3 % ukupnoobavljenih transakcija u bankarskom sistemu Federacije Bosne i Hercegovine (71.435.220 obavljenihtransakcija, po podacima banaka) u vrijednosti od 12,2 milijarde KM, to ini 10,6% ukupnevrijednosti obavljenih transakcija u bankarskom sistemu Federacije Bosne i Hercegovine (114,8milijardi KM, po podacima banaka). Broj izvijetenih transfera u 2013. godini je povean za 1,3%, uodnosu na predhodnu godinu, a njihova vrijednost je poveana za 2,4%.

U narednoj tabeli daje se uporedni pregled broja i vrijednosti izvijetenih transfera, po nainuizvjetavnja transfera (prije izvenja, u propisanom roku i po proteku propisanog roka):

Vrijednost transfera u 000 KM

Tabela 2: Uporedni pregled broja i vrijednosti izvijetenih transferaR.

br.

Opis

(naziv transfera)

Transferi u 2012. Transferi u 2013. %Broj Vrijednost Broj Vrijednost Broj Vrijednost

1 2 3 4 5 6 7 (5/3) 8 (6/4)

1. Ukupno prijavljenii transferi (2+3+4) 240.477 11.896.546 243.741 12.182.777 101,3 102,4

2. Transferi prijavljeni prije izvrenja 7 3.993 13 5.380 185,7 134,73. Transferi prijavljeni u roku od 3 dana 240.389 11.888.089 243.605 12.151.455 101,3 102,24. Transferi prijavljeni poslije roka od 3 dana 81 4.464 123 25.942 151,8 581,1

U strukturi izvijeetnih transfera primjetno je znatno poveanje broja (za 85,7%) i vrijednosti (za34,7%) izvijetenih transfera prije njihovog izvrenja u odnosu na predhodnu godinu. Ovo upuuje naizvoenje zakljuka da banke preventivno djeluju na spreavanju pranja novca i finansiranjateroristikih aktivnosti. Meutim, kako su i broj (vei za 50,8%) a pogotovu vrijednost (vei za 5,8puta) transfera izvijetenih po proteku roka od tri dana bie potrebno da banke u 2014. godini dodatnorazvijaju politike i procedure preventivnog djelovanja kako bi zadrale dostignuti kvalitet upravljanjarizikom od pranja novca i finansiranja teroristikih aktivnosti, odnosno kako bi eliminisale rizike odpranja novca i finansiranja teroristikih aktivnosti u svom poslovanju. Broj transfera izvijetenih upropisanom roku ostao je u okvirima poveanja broja ukupno izvijetenih transfera (poveanje za1,3%), kao i njihova vrijednost (poveanje za 2,2%).

Sumnjive transakcije:Banke su u izvjetajima 67 transfera oznaile sumnjivim i svi se odnose napranje novca. Nije bilo izvijetenih transfera zbog sumnji na finansiranje teroristikih aktivnosti. Brojizvijetenih sumnjivih transfera je vei za 59,5% u odnosu na predhodnu godinu. Vrijednost ovihtransfera iznosi 44 miliona KM, to je pet puta vie u odnosu na predhodnu godinu.

U narednoj tabeli daje se uporedni pregled broja i vrijednosti izvijetenih sumnjivih transfera, ponainu izvjetavnja transfera (prije izvenja, u propisanom roku i po proteku propisanog roka).


14/85

FBA


Vrijednost transfera u 000 KM

Tabela 3: Uporedni pregled broja i vrijednosti izvijetenih sumnjivih transferaR.br.

Sumnjivi transferiTransferi u 2012. Transferi u 2013. %Broj Vrijednost Broj Vrijednost Broj Vrijednost

1 2 3 4 5 6 7 (5/3) 8(6/4)

1. Ukupno prijavljeni transferi 42 8.802 67 43.828 159,5 497,92. Transferi prijavljeni prije izvrenja 6 3.876 13 5.380 216,7 138,83. Transferi prijavljeni u roku od 3 dana 21 3.035 30 16.469 142,8 542,64. Transferi prijavljeni poslije roka od 3 dana 15 1.891 24 21.979 160,0 1.162,3

Struktura izvijetenih sumnjivih transfera, kao i struktura ukupno izvijetenih transfera, potvrujeranije date konstatacije o kvalitetu upravljnja rizikom od pranja novca i finansiranja teroristikihaktivnosti i nepostojanju razloga za supervizorsku zabrinutost. O preventivnom djelovanju banakamoe se govoriti u 13 sluajeva u kojima su banke izvjetaje o sumnjivim transakcijama dostavileFinansijsko obavjetajnom odjelu prije njihovog izvrenja. O kvalitetnom monitoringu moe segovoriti u 30 sluajeva u kojima su banke u periodu od tri dana uoile sumnjiva obiljeja transakcija idostavile izvjetaje o tome, dok se u ostalih 24 sluaja radi o korektivnom dejlovanju i to po naloguFBA.

III POSLOVNE PERFORMANSE BANAKA U FEDERACIJI BIH

1. STRUKTURA BANKARSKOG SEKTORA

1.1. Status, broj i poslovna mrea

Na dan 31. 12. 2013. godine u Federaciji BiH bankarsku dozvolu imalo je 17 banaka. Broj banaka jemanji u odnosu na 31. 12. 2012. godine, s obzirom da je dana 20.06.2013. godine ukinuta bankarska

dozvola i otvoren likvidacioni postupak nad Postbank BH d.d. Sarajevo. Posebnim zakonomregulirano je osnivanje i rad Razvojne banke Federacije BiH Sarajevo, koja je pravni sljednikInvesticijske banke Federacije BiH d.d. Sarajevo, od 01.07.2008. godine.

U 2013. godini nije bilo bitnijeg irenja mree organizacionih dijelova banaka. Trend irenja jenastavljen, ali u znatno manjem obimu nego ranije, emu je osnovni uzrok finansijska kriza. Banke suvrile reorganizaciju svoje mree poslovnih jedinica tako to su u veoj mjeri vrile promjeneorganizacionog oblika, organizacione pripadnosti ili adrese u sjeditu postojeih organizacionihdijelova, ali i spajanje i ukidanje nekih organizacionih dijelova, a sve u cilju racionalizacijeposlovanja i smanjenja trokova poslovanja. Ovakvih promjena kod banaka iz Federacije BiH bilo jeukupno 111 (107 promjena na teritoriji Federacije BiH i etiri na teritoriji Republike Srpske):osnovano je 13 novih organizacionih dijelova, 22 su ukinuta, a kod 76 su bile promjene.

Sa navedenim promjenama, banke iz Federacije BiH su sa 31. 12. 2013. godine imale ukupno 580organizacionih dijelova, to je u odnosu na 31. 12. 2012. godine manje za 0,8%.

Pet banaka iz Republike Srpske imale su 27 organizacionih dijelova u Federaciji BiH, to je vie uodnosu na 31. 12. 2012. godine (25).

Sa 31. 12. 2013. godine devet banaka iz Federacije BiH imale su 51 organizacioni dio u RepubliciSrpskoj, a osam banaka je imalo 11 organizacionih dijelova u Brko Distriktu.

Dozvolu za obavljanje meubankarskih transakcija u unutranjem platnom prometu 31. 12. 2013.godine imale su sve banke, a osigurane depozite imalo je 16 banaka.


15/85

FBA


1.2. Struktura vlasnitva

Struktura vlasnitva nad bankama2 sa 31. 12. 2013. godine, ocjenjena na osnovu raspoloivihinformacija i uvida u samim bankama, je sljedea: U privatnom i preteno privatnom vlasnitvu 16 banaka (94,1%) U dravnom i preteno dravnom vlasnitvu3 1 banka (5,9%)

Od 16 banaka u preteno privatnom vlasnitvu, est banaka je u veinskom vlasnitvu domaihpravnih i fizikih osoba (rezidenata), dok je 10 banaka u veinskom stranom vlasnitvu.

Ako se analizira samo strani kapital, po kriteriju zemlje porijekla dioniara, sa 31. 12. 2013. godinestanje je neznatno promijenjeno u odnosu na kraj 2012. godine: najvee uee stranog kapitala od60,3% imaju dioniari iz Austrije, slijedi uee dioniara iz Hrvatske od 8,6%, te Njemake od 7,4%.Ostale zemlje imale su pojedinano uee manje od 5%.

Grafikon 5: Struktura stranog kapitala po zemljama

Meutim, ako se uzmu u obzir kapitalne veze, struktura stranog kapitala moe se promatrati i pokriteriju zemlje sjedita majke-matice, odnosno grupe u ijem su veinskom vlasnitvu (direktno ili

indirektno preko lanica iz grupe) banke u Federaciji BiH. Prema ovom kriteriju stanje je takoeneznatno promijenjeno u odnosu na kraj 2012. godine: uee bankarskih grupa i banaka iz Austrijeiznosi 52,8%, slijede italijanske banke s ueem od 15,8%, ostale zemlje su imale pojedinanouee manje od 7%, a od 2012. godine pojavljuje se uee Rusije4od 4,6%.

Grafikon 6: Struktura stranog kapitala po zemljama sjeditu grupe5

2Kriterij podjele banaka je vlasnitvo na dionikom kapitalu banaka.3Dravno vlasnitvo se odnosi na domai dravni kapital BiH.4Ruska banka Sberbank kupila je u 2012. godini Volksbank International iz Austrije, u ijem je vlasnitvu bilaVolksbank BH d.d. Sarajevo.5Pored zemalja sjedita matice-grupacije ije su lanice banke iz F BiH, ukljuene su i zemlje iz kojih su svi

ostali strani dioniari banaka iz F BiH.

0,4

2,8

1,8

2,3

4,1

4,2

2,7

4,4

7,1

9,0

61,2

0,4

1,2

1,6

3,6

4,1

4,2

4,3

4,3

7,4

8,6

60,3

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Italija

Holandija

Ostale zemlje

Saud. Arabija

Slovenija

Luxemburg

Ujedinjeni Arapski Emirati

TurskaNjemaka

Hrvatska

Austrija

% uea

31.12.2013.31.12.2012.

1,20,9

1,0

2,3

5,7

2,7

4,74,6

6,316,1

53,6

1,0

1,21,2

3,6

4,1

4,3

5,25,5

6,2

15,8

52,8

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Hrvatska

Ostale zemlje

Holandija

Saudijska Arabija

Slovenija

Ujedinjeni Arapski Emirati

Rusija

Njemaka

Turska

Italija

Austrija

% uea

31.12.2013.

31.12.2012.


16/85

FBA


Struktura vlasnitva moe se promatrati i s aspekta finansijskih pokazatelja, odnosno premavrijednosti ukupnog kapitala6.

-u 000 KM-

Tabela 4: Struktura vlasnitva prema ukupnom kapitaluBANKE 31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013. INDEKS

1 2 3 4 5 (3/2) 6 (4/3)Dravne banke 50.499 2% 51.114 2% 51.668 2% 101 101

Privatne banke 2.029.566 98% 2.166.261 98% 2.269.387 98% 107 105

U K U P N O 2.080.065 100% 2.217.375 100% 2.321.056 100% 107 105

U 2013. godini ukupan kapital povean je za 5% ili 104 miliona KM. Najvei pozitivan uticaj nakapital imalo je poveanje po osnovu dokapitalizacije novom emisijom i uplatom u rezerve od cca130 miliona KM, a negativan smanjenje po osnovu prenosa na obaveze za dividendu (iz dobiti za2012. godinu, kod dvije banke) u iznosu od 31 milion KM.

Posmatrano kroz uee dravnog, privatnog i stranog kapitala u dionikom kapitalu banaka dobijese detaljnija slika o strukturi vlasnitva kapitala banaka u Federaciji BiH.

- u 000 KM-Tabela 5: Struktura vlasnitva prema ueu dravnog, privatnog i stranog kapitala

DIONIKIKAPITAL

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013. INDEKS

IznosUee

% IznosUee

% IznosUee

%4/2 6/4

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Dravni kapital 38.072 3,2 33.096 2,8 32.364 2,7 87 98

Privatni kapital (rezidenti) 174.088 14,6 164.603 13,7 153.549 12,8 95 93

Strani kapital (nerezidenti) 981.412 82,2 1.003.907 83,5 1.017.822 84,5 102 101

U K U P N O 1.193.572 100,0 1.201.606 100,0 1.203.735 100,0 101 100

Grafikon 7:Struktura vlasnitva ( dioniki kapital)

Dioniki kapital banaka u Federaciji BiH u 2013. godini je vei za 2,1 milion KM neto ili za 0,2% uodnosu na 31. 12. 2012. godine. Dioniki kapital je povean za 34 miliona KM dokapitalizacijom-emisijom dionica u dvije banke, u jednoj banci je povean za 1,4 miliona KM dokapitalizacijom izdobiti, smanjen za 4,9 miliona KM u jednoj banci nakon naloga FBA za iskljuenje navedenog iznosaiz kapitala, te smanjen za 28,4 miliona KM zbog ukidanja bankarske dozvole i otvaranja postupkalikvidacije nad Postbank BH.

6Iz bilansa stanja po shemi FBA: poev od 31.12.2011. godine, pored dionikog kapitala, emisionog aia,nerasporeene dobiti i rezervi, i ostalog kapitala (finansijski rezultat tekueg perioda), u ukupan kapital se

ukljuuju i rezerve za kreditne gubitke formirane iz dobiti.

2,8%

13,7%

83,5%

31.12.2012.

Dravni

kapital

Privatni

kapital

Strani

kapital

2,7%

12,8%

84,5%

31.12.2013.


17/85

FBA


Analiza vlasnike strukture banaka s aspekta dionikog kapitala detaljnije pokazuje promjene itrendove u bankarskom sistemu FBiH, i to u promjeni strukture vlasnitva.

Udio dravnog u ukupnom dionikom kapitalu sa 31. 12. 2013. godine iznosi 2,7 % i manji je za 0,1procentni poen u odnosu na 31. 12. 2012. godine, posmatrano u relativnim pokazateljima. Posmatranou apsolutnim iznosima, uee dravnog kapitala smanjeno je za 0,7 miliona KM, koliko je iznosiodravni kapital u Postbank BH nakon ukidanja bankarske dozvole i otvaranja postupka likvidacije.

Uee privatnog kapitala (rezidenata) u ukupnom dionikom kapitalu iznosi 12,8% i manji je za 0,9procentnih poena u odnosu na 31. 12. 2012. godine, odnosno za 11,1 milion KM neto. U eeprivatnog kapitala (rezidenata) je smanjeno za 4,9 miliona KM nakon naloga FBA jednoj banci daiskljui navedeni iznos iz kapitala, te za 11,4 miliona KM, koliko je iznosio privatni kapital(rezidenti) u Postbank BH, nakon ukidanja bankarske dozvole i otvaranja postupka likvidacije, apoveano je za 1,4 miliona KM dokapitalizacijom iz dobiti kod jedne banke, te za 3,8 miliona KMprometom dionica.

Uee privatnog kapitala (nerezidenata) u ukupnom dionikom kapitalu poveano je za 1,0 procentnipoen (sa 83,5% na 84,5%). Posmatrano u apsolutnim iznosima, uee privatnog kapitala(nerezidenti) poveano je za 13,9 miliona KM neto, s obzirom da se desilo jedno smanjenje za 16,3miliona KM koliko je iznosio strani kapital u Postbank BH nakon ukidanja bankarske dozvole iotvaranja postupka likvidacije, jedno poveanje u iznosu od 34 miliona KM koliko su iznosiledokapitalizacije u dvije banke, te smanjenje za 3,8 miliona KM prometom dionica.

Trini udio banaka u veinskom stranom vlasnitvu sa 31. 12. 2013. godine iznosio je visokih91,0%, banaka s veinskim domaim privatnim kapitalom 7,4%, a udio banaka s veinskim dravnimkapitalom 1,6%.

- u % -

Tabela 6: Trini udjeli banaka prema vrsti vlasnitva (veinskom kapitalu)

BANKE

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.

Brojbanaka

Ueeu ukup.kapit.

Ueeu ukup.aktivi

Brojbanaka

Ueeu ukup.kapit.

Ueeu ukup.

aktivi

Brojbanaka

Ueeu ukup.kapit.

Ueeu ukup.aktivi

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Banke s veinskimdravnim kapitalom

1 2,4 1,3 1 2,3 1,4 1 2,2 1,6

Banke s veinskimprivatnim domaim kap.

7 10,3 7,7 6 10,5 7,6 6 9,2 7,4

Banke s veinskimstranim kapitalom

11 87,3 91,0 11 87,2 91,0 10 88,6 91,0

U K U P N O 19 100,0 100,0 18 100,0 100,0 17 100,0 100,0

Grafikon 8: Trini udjeli prema vlasnitvu

11 1110

76

6

1 1 1

-

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,090,0

100,0

12/2011. 12/2012. 12/2013.

u%

Banke s ve.dr.kap. Banke s ve.priv.dom.kap. Banke s ve.str.kap.


18/85

FBA


1.3. Kadrovi

U bankama u F BiH na dan 31. 12. 2013. godine broj zaposlenih iznosio je 7.051, od toga u bankamas veinskim dravnim kapitalom 3%, a u privatnim 97%.

Tabela 7:Zaposleni u bankama FBiH

B A N K EBROJ ZAPOSLENIH INDEKS

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013. 3/2 4/31 2 3 4 5 6

Dravne banke 177 2% 183 3% 200 3% 103 109Privatne banke 7.192 98% 6.947 97% 6.851 97% 97 99U K U P N O 7.369 100% 7.130 100% 7.051 100% 97 99Broj banaka 19 18 17 95 94

Tabela 8: Kvalifikaciona struktura zaposlenihSTEPEN STRUNE

SPREMEBROJ ZAPOSLENIH INDEKS

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013. 4/2 6/41 2 3 4 5 6 7 8 9

Visoka struna sprema 3.401 46,1% 3.479 48,8% 3.673 52,1% 102 106Via struna sprema 706 9,6% 667 9,3% 601 8,5% 94 90Srednja struna sprema 3.218 43,7% 2.949 41,4% 2.750 39,0% 92 93Ostali 44 0,6% 35 0,5% 27 0,4% 80 77U KU P N O 7.369 100,0% 7.130 100,0% 7.051 100,0% 97 99

U 2013. godini broj zaposlenih smanjen je za 79 ili 1%, to je najveim dijelom rezultat oduzimanjadozvole za rad jednoj banci.

Trend poboljanja kvalifikacione strukture zaposlenih kroz poveanje uea zaposlenih s visokomstrunom spremom nastavljen je i u 2013. godini, s jedne strane kao rezultat rasta ove kategorije za6% ili 194 radnika, a s druge strane, smanjenja broja zaposlenih sa srednjom strunom spremom za7% ili 199 radnika.

Jedan od pokazatelja koji utie na ocjenu performansi pojedinane banke i bankarskog sistema jeefikasnost zaposlenih, iskazan kao omjer aktive i broja zaposlenih, odnosno iznos aktive pozaposlenom. Vei omjer je pokazatelj bolje efikasnosti poslovanja i banke i ukupnog sistema.

Tabela 9:Aktiva po zaposlenom

BANKE31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.

Brojzaposl.

Aktiva(000 KM)

Aktiva pozaposl.

Brojzaposl.

Aktiva(000 KM)

Aktiva pozaposl.

Brojzaposl.

Aktiva(000 KM)

Aktiva pozaposl.

Dravne 177 191.881 1.084 183 209.971 1.147 200 241.605 1.208Privatne 7.192 15.071.438 2.096 6.947 14.780.795 2.128 6.851 15.207.099 2.220

UKUPNO 7.369 15.263.319 2.071 7.130 14.990.766 2.102 7.051 15.448.704 2.191

Na kraju 2013. godine na nivou bankarskog sistema na svakog zaposlenog je dolazilo 2,2 miliona KMaktive, to je neznatno bolje u odnosu na kraj 2012. godine.

Tabela 10:Aktiva po zaposlenom po grupamaAktiva

(000 KM)31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.Broj banaka Broj banaka Broj banaka

do 1.000 4 3 11.000 do 2.000 9 10 82.000 do 3.000 5 4 7Preko 3.000 1 1 1UKUPNO 19 18 17


19/85

FBA


Analitiki pokazatelji za pojedinane banke kreu se u rasponu od 910 hiljada KM do 3,9 miliona KMaktive po zaposlenom. Pet banaka ima ovaj pokazatelj bolji od istog za bankarski sektor, a kod trinajvee banke u sistemu prelazi iznos od 2,4 miliona KM.

2. FINANSIJSKI POKAZATELJI POSLOVANJA BANAKA

Kontrola banaka putem izvjetaja obavlja se koritenjem izvjetaja propisanih od strane FBA iizvjetaja drugih institucija, koji ine bazu podataka utemeljenu na tri izvora:1) Informacije o bilansu stanja za sve banke koji se dostavlja mjeseno, sa dodatnim prilozima

tromjeseno, koji sadre detaljnije informacije o novanim sredstvima, kreditima, depozitima ivanbilansnim stavkama, te osnovne statistike podatke,

2) Informacije o solventnosti banaka, podaci o kapitalu i adekvatnosti kapitala, klasifikaciji aktive,koncentracijama odreenih vrsta rizika, poziciji likvidnosti, izloenosti deviznom riziku,kamatnim stopama na kredite i depozite, a na osnovu izvjetaja propisanih od strane FBA,

3) Informacije o rezultatima poslovanja banaka (bilans uspjeha po shemi FBA) i izvjetaji o

novanim tokovima, koji se dostavljaju FBA tromjeseno.

Osim navedenih standardiziranih izvjetaja, bazu podataka ine i informacije dobivene na osnovudodatnih izvjetajnih zahtjeva postavljenih od strane FBA, u cilju to kvalitetnijeg praenja i analizeposlovanja banaka, zatim izvjetaji o reviziji finansijskih izvjetaja banaka uraeni od strane vanjskogneovisnog revizora, kao i svi ostali podaci relevantni za ocjenu performansi svake pojedinane bankei bankarskog sistema u cjelini.

U skladu sa odredbama Zakona o poetnom bilansu stanja banaka, banke sa veinskim dravnimkapitalom obavezne su izvjetavati FBA na bazi punog bilansa stanja ralanjenog na: pasivni,neutralni i aktivni podbilans. U cilju dobivanja realnih pokazatelja poslovanja banaka u FederacijiBiH u nastavku e se analiza bankarskog sistema temeljiti na pokazateljima iz aktivnog podbilansa

banaka s veinskim dravnim kapitalom7

.

2.1. Bilans stanja

Bilansna suma bankarskog sektora na kraju 2013. godine iznosila je 15,4 milijarde KM, to je vie za3,1% ili 458 miliona KM nego na kraju 2012. godine. Negativna kretanja iz prve polovine godine(pad aktive 0,8%, depozita 0,9%, kreditnih izvora 9,7% i novanih sredstava 3,7%) zaustavljena su utreem i etvrtom kvartalu, prije svega zbog rasta depozita od 6% ili 661 milion KM, to se pozitivnoodrazilo na navedene segmente. S druge strane, zbog daljeg uticaja finansijske i ekonomske krize,kvalitet kredita je u padu, nenaplativa potraivanja su u porastu, a rast kreditnih plasmana je neznatani na nivou stope iz prethodne godine (2%). Ipak, moe se konstatovati da su negativni trendovi u

prethodnoj i ovoj godini usporeniji, tako da su promjene neznatne, a kljuni pokazatelji poslovanjabankarskog sistema uglavnom stagniraju i, s manjim oscilacijama, odravaju se u posljednje dvijegodine na priblino istom nivou.

7 Dravne banke u punom bilansu iskazuju pasivne i neutralne stavke, koje e po izvrenju programaprivatizacije preuzeti drava. Sa 31.12.2013. godine kod jedne dravne banke ove stavke su iznosile 639 miliona

KM.


20/85

FBA


- 000 KM-

Tabela 11: Bilans stanja

O P I S31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.

INDEKSIZNOS

Uee%

IZNOSUee

%IZNOS

Uee%

1 2 3 4 5 6 7 8 (4/2) 9 (6/4)

A K T I V A ( IMOVINA ):Novana sredstva 4.378.076 28,8 3.962.581 26,4 4.417.898 28,6 91 111Vrijednosni papiri8 458.465 3,0 548.467 3,7 562.513 3,6 120 103Plasmani drugim bankama 79.940 0,5 78.522 0,5 51.960 0,3 98 66Krediti 10.487.671 68,7 10.666.124 71,1 10.852.400 70,2 102 102Ispravka vrijed. 931.946 6,1 1.007.459 6,7 1.163.530 7,5 108 115Krediti- neto (krediti minus isp.vrijed.) 9.555.725 62,6 9.658.665 64,4 9.688.870 62,7 101 100Poslovni prostor i ostala fiksna aktiva 540.749 3,5 521.493 3,5 512.985 3,4 96 98Ostala aktiva 250.364 1,6 221.038 1,5 214.478 1,4 88 97UKUPNA AKTIVA 15.263.319 100,0 14.990.766 100,0 15.448.704 100,0 98 103

P A S I V A :

OBAVEZEDepoziti 11.124.675 72,9 10.961.001 73,1 11.523.849 74,6 99 105Uzete pozajmice od drugih banaka 2.000 0,0 2.000 0,0 0 0,0 100 n/a

Obaveze po uzetim kreditima 1.319.299 8,6 1.141.561 7,6 1.039.381 6,7 87 91Ostale obaveze 737.280 4,9 668.829 4,5 575.087 3,7 91 86KAPITAL

Kapital 2.080.065 13,6 2.217.375 14,8 2.310.387 15,0 107 104UKUPNO PASIVA (OBAVEZE IKAPITAL)

15.263.319 100,0 14.990.766 100,0 15.448.704 100,0 98 103

Tabela 12: Aktiva banaka prema vlasnikoj strukturi

BANKE

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.

INDEKSBrojbanaka

Aktiva(000 KM)

Brojbana

ka

Aktiva(000 KM)

Brojbanaka

Aktiva(000 KM)

1 2 3 4 5 6 7 8 (5/3) 9(7/5)Dravne 1 191.881 1% 1 209.971 1% 1 241.605 2% 109 115Privatne 18 15.071.438 99% 17 14.780.795 99% 16 15.207.099 98% 98 103

UKUPNO 19 15.263.319 100% 18 14.990.766 100% 17 15.448.704 100% 98 103

Kod 12 banaka aktiva je vea nego na kraju 2012. godine, dok je kod preostalih pet banaka aktivasmanjena, stopa pada se kretala u rasponu od 1% do 23%. Negativan uticaj od 50 miliona KM nabilansnu sumu bankarskog sistema imalo je oduzimanje dozvole za rad jednoj banci u estom mjesecu2013. godine.

Pokazatelj koncentracija u tri najznaajnija segmenta bankarskog poslovanja: u aktivi, kreditima idepozitima je vrijednost Herfindahlova indeksa9.

8Vrijednosni papiri za trgovanje, raspoloivi za prodaju i v.p. koji se dre do dospijea.9Naziva se jo i Hirschmann-Herfindahlov indeks ili HHI, a izraunava se po formuli

j

n

j

SHI2

1

)(=

= ,

a predstavlja zbir kvadrata procentnih udjela konkretne veliine (npr. aktive, depozita, kredita) svih trinihuesnika u sistemu. Treba napomenuti da indeks ne raste linearno, te da vrijednost od npr. 3000 ne znai da jekoncentracija u sistemu 30%. U hipotetinom sluaju postojanja samo jedne banke u sistemu, HHI bi bio

maksimalnih 10000.


21/85

FBA


Grafikon 9:Herfindahlov indeks koncentracije u aktivi, kreditima i depozitima

U 2013. godini Herfindahlov indeks koncentracije u sve tri relevantne kategorije (aktivi, kreditima idepozitima) je smanjen: za aktivu 59, kredite 47 i depozite 25 jedinica, tako da je sa 31. 12. 2013.godine za aktivu iznosio 1.465, kredite 1.375 i depozite 1.526 jedinica, to pokazuje umjerenukoncentraciju10.

Drugi pokazatelj koncentracije u bankarskom sistemu je omjer trine koncentracije, odnosnokoncentracijska stopa11 (dalje CR), koja pokazuje ukupno uee najveih institucija u sistemu uodabranim relevantnim kategorijama: u aktivi, kreditima i depozitima. CR5 je smanjen za trinouee sa 74,2% na 71,6%, kod kredita sa 73,5% na 71,1% i kod depozita sa 74,5% na 72,5%. Uposljednje dvije godine vrijednost CR5 je blago smanjena u sve tri kategorije, ali je i dalje evidentnadominacija pet najveih banaka u sistemu koje dre cca 72% trita, kredita i depozita.

Bankarski sektor moe se analizirati i s aspekta nekoliko grupa, formiranih prema veliini aktive12.Promjene u ueu u odnosu na kraj 2012. godine, zabiljeene su u svim grupama, to je rezultatpromjene aktive kod veine banaka, te oduzimanja bankarske dozvole jednoj banci iz grupe malihbanaka (V grupa).

Uee etiri najvee banke je smanjeno: I grupe (dvije najvee banke u sistemu, s aktivom preko trimilijarde KM) sa 49,8% na 48,8% i II grupe (dvije banke s aktivom izmeu jedne i dvije milijardeKM) sa 18,3% na 16,5%. Uee III grupe (etiri banke s aktivom izmeu 500 miliona KM i jednemilijarde KM), nakon prelaska jedne banke iz IV grupe, poveano je za 4,8 procentnih poena,odnosno na 20,7%, to je uticalo na smanjenje uea IV grupe od osam banaka (s aktivom izmeu100 i 500 miliona KM banaka) za 1,7 procentnih poena, odnosno na 13,5%. Uee posljednje V

10Ako je vrijednost HHI manja od 1000, smatra se da na tritu nije prisutna koncentracija, za vrijednostindeksa izmeu 1000 i 1800 jedinica na tritu je prisutna umjerena koncentracija, a ako je vrijednost HHI iznad1800, to je pokazatelj postojanja visoke koncentracije.11Engl.: concentration ratio (CR), oznaava se prema broju institucija koje se ukljuuju u izraun.12

Banke su podijeljene u pet grupa zavisno od veliine aktive.

aktiva 1.539

aktiva 1.524

depoziti 1.526

krediti 1.497

krediti 1.422

krediti 1.375

depoziti 1.536

depoziti 1.551

aktiva 1.465

1.300

1.350

1.400

1.450

1.500

1.550

1.600

1.650

1.700

12/2011 12/2012 12/2013

Grafikon 10: Koncentracijske stope za pet najveih banaka-CR5: aktiva, krediti i depoziti

74,7 74,2 71,675,4 73,5 71,173,7 74,5 72,5

0%

20%

40%

60%

80%

100%

12/2011 12/2012 12/2013

aktiva krediti depoziti


22/85

FBA


grupe (aktiva manja od 100 miliona KM), nakon smanjenja sa dvije na jednu banku, zbog oduzimanjabankarske dozvole jedne banke, smanjeno je na 0,5%.

Iako je dolo do manjih promjena u ueu pojedinih grupa, evidentno je da etiri najvee banke idalje imaju visoko trino uee od 65%.

U sljedeoj tabeli daje se pregled iznosa i uea pojedinih grupa banaka u ukupnoj aktivi krozperiode (iznosi su u milionima KM).

Tabela 13: Uee pojedinih grupa banaka u ukupnoj aktivi kroz periode

IZNOSAKTIVE

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.

IznosUee

%Brojbanaka

IznosUee

%Brojbanaka

IznosUee

%Brojbanaka

I- Preko 2.000 7.596 49,7 2 7.476 49,8 2 7.545 48,8 2

II- 1000 do 2000 2.894 19,0 2 2.741 18,3 2 2.556 16,5 2

III- 500 do 1000 2.545 16,7 3 2.379 15,9 3 3.195 20,7 4

IV- 100 do 500 2.030 13,3 9 2.280 15,2 9 2.080 13,5 8

V- Ispod 100 198 1,3 3 115 0,8 2 73 0,5 1

UKUPNO 15.263 100,0 19 14.991 100,0 18 15.449 100,0 17vikropiod

Grafikon 11:Uee pojedinih grupa banaka u ukupnoj aktivi kroz periode

Rast bilansne sume od 3,1% ili 458 miliona KM, odnosno na nivo od 15,4 milijarde KM na kraju2013. godine, najveim dijelom rezultat je rasta depozita za 5,1% ili 563 miliona KM, uz istovremenipad kreditnih obaveza za 9% ili 102 miliona KM. Ukupan kapital je takoe imao rast od 4,2% ili 93miliona KM, to je najvie rezultat poveanja po osnovu dokapitalizacije putem nove emisije i uplateu rezerve kod tri banke u iznosu od cca 130 miliona KM i smanjenja zbog prenosa na obaveze zadividendu (iz dobiti za 2012. godinu kod dvije banke) u iznosu od 31 milion KM. Na kraju 2013.godine ukupan kapital je iznosio 2,3 milijarde KM.

Novana sredstava, nakon pada od 3,7% u prva dva kvartala 2013. godine, u drugoj polovini godineimala su porast od 16%, to na godinjem nivou rezultira stopom rasta od 11,5% ili 455 miliona KM i

sa 31. 12. 2013. godine iznosila su 4,4 milijarde KM. Ostvareni rast rezultat je navedenog poveanjadepozita, ali i vrlo skromnog kreditnog rasta.

Naime, u 2013. godini krediti su imali stopu rasta, kao i u 2012. godini, od 1,7% ili 186 miliona KM.Kreditni portfolio je sa 31. 12. 2013. godine iznosio 10,9 milijardi KM.

Ulaganja u vrijednosne papire, za razliku od prethodne dvije godine kada je ostvaren rast od cca20%, u 2013. godini biljee skroman rast od 2,6% ili 14 miliona KM i kraju 2013. godine iznose 563miliona KM, to je uee u aktivi od svega 3,6%.

Portfolio vrijednosnih papira raspoloiv za prodaju (mali dio se odnosi na portfolio za trgovanje), sneznatnim rastom od sedam miliona KM, iznosio je 382 miliona KM, a vrijednosni papiri koji se dredo dospijea poveani su sa 173 miliona KM na 181 milion KM. U oba portfolija nalaze se i

V- 3 V-2 V-1

IV- 9 IV-9 IV- 5

III- 3 III-3 III- 4

II- 2 II-2

I-2 I- 2 I- 2

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

12/2011. 12/2012. 12/2013.

umilionima

II- 2

I grupa II grupa III grupa IV grupa V grupa


23/85

FBA


vrijednosni papiri koje je emitovala Vlada F BiH13ukupne vrijednosti sa 31. 12. 2013. godine od 217miliona KM, te vrijednosni papiri emitenta Vlada Republike Srpske u iznosu od 41 milion KM.Takoe, u portfoliju za trgovanje nalaze se i dionice iji su emitenti domaa preduzea ukupno uiznosu od tri miliona KM. Preostali dio portfolija vrijednosnih papira u iznosu od cca 302 milionaKM odnosi se najveim dijelom na obveznice drava iz EU.

U 2013. godini Vlada F BiH emitovala je tri trane trezorskih zapisa: u martu 2013. godine nominalnevrijednosti 30 miliona KM, sa dospijeem u septembru 2013. godine, te u septembru 2013. godinedvije trane: jednu u iznosu od 30 miliona KM (dospijee u martu 2014. godine) i drugu od 20miliona KM (dospijee u junu 2014. godine). Trezorski zapisi sa 31. 12. 2013. godine iznose 50miliona KM, odnosno njihova knjigovodstvena vrijednost 49,7 miliona KM. Takoe, u portfeljimavrijednosnih papira banaka nalaze se i obveznice emitenta Vlade F BiH (emitovane u 2012. godini:prva u maju u iznosu od 80 miliona KM, rok dospijea tri godine, druga u junu i augustu, ukupno 30miliona KM, rok dospijea pet godina, trea u septembru u iznosu od 20 miliona KM i s rokomdospijea dvije godine, te iz IV emisije u decembru 2013. godine od 40 miliona KM i rokomdospijea tri godine banke su kupile obveznice u iznosu od 17,5 miliona KM) ukupne nominalnevrijednosti 140 miliona KM. Vei dio trezorskih zapisa i obveznica, knjigovodstvene vrijednosti 157miliona KM klasificiran je u portfelj raspoloiv za prodaju, a ostatak u iznosu od 33 miliona KM uportfelj koji se dri do dospijea.

Ako se ukupan protfelj vrijednosnih papira (563 miliona KM) analizira prema izloenosti pozemljama, najvee je uee BiH (46,4%), zatim Rumunije (15,3%), Austrije (8,5%) Francuske(7,9%) itd.

U sljedeim grafikonima data je struktura najznaajnijih pozicija bilansa banaka.

Grafikon 12: Struktura aktive bilansa banaka

Grafikon 13: Struktura pasive bilansa banaka

13

Sve vrste vrijednosnih papira emitenta Vlada F BiH.

-1.000.0002.000.0003.000.0004.000.0005.000.0006.000.0007.000.0008.000.0009.000.000

10.000.000

11.000.00012.000.000

Depoziti Obaveze po kred. Ostale obaveze Kapital

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.

-

1.000.000

2.000.000

3.000.000

4.000.000

5.000.000

6.000.000

7.000.000

8.000.000

9.000.000

10.000.000

11.000.000

Novana sred. Krediti-neto Fiksna aktiva Ostala aktiva

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013.


24/85


U strukturi pasive bilansa badalje dominantan izvor finaobaveza koje iznose 1,04 milsa 31. 12. 2013. godine iznos

Struktura aktive, kao i izvorsmanjenje uea kredita sa

Tabela 14:Novana sredstva

NOVANA SREDSTVA

1

Gotov novac

RR kod CB BiH 2Rauni kod depoz.inst.u BiHRauni kod depoz.inst.u inostr. 1Nov. sred. u procesu naplate

UKUPNO 4

Promjene dvije najvanije sbanaka u inostranstvu, u 20novana sredstva banaka naili 492 miliona KM i sa 31. 1sredstava (na kraju 2012. goinstitucija u inostranstvu, zabiljee niu stopu pada od 6novanih sredstava (na kraju5% ili 20 miliona KM, sa 31.

je 9,8% ukupnih novanih sr

Navedena kretanja imala suvalute u posmatranom periouee sredstava u stranoj va

2. 1. 1. Obaveze

Struktura pasive (obaveze isljedeem grafikonu:

Grafikon 14: Struktura pas

31.12.2012.

Depoziti73,1

Uzete pozajmice oddr.banaka

0,0%

Obaveze po uzetimkred.7,6%

Ostale obaveze4,5%


naka depoziti su s iznosom od 11,5 milijardi Ksiranja banaka u Federaciji BiH. Nakon padaijarde KM, smanjeno je sa 7,6% na 6,7%, dok jio 2,3 milijarde KM, poveano sa 14,8% na 15,0

a, imala je manje promjene vezane za dvije klj1,1% na 70,2% i poveanje novanih sredstava

banaka31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.

znosUee

%Iznos

Uee%

Iznos

2 3 4 5 6

371.309 8,5 411.726 10,4 431.592

.351.811 53,7 2.130.626 53,8 2.622.27720.618 0,5 1.930 0,0 25.181

.633.479 37,3 1.417.857 35,8 1.338.347859 0,0 442 0,0 501

.378.076 100,0 3.962.581 100,0 4.417.898

avke novanih sredstava: na raunu rezervi ko3. godini imale su suprotan smjer. Nakon pad

raunu rezervi kod CB BiH u 2013. godini pov2. 2013. godine iznosila su 2,6 milijardi KM iliine 53,8%). S druge strane, sredstva banaka narazliku od 2012. godine kad je ostvaren pad

% ili 79 miliona KM i iznosila su 1,3 milijard2012. godine 35,8%). Banke su u trezoru i bla12. 2013. godine imale gotovog novca u iznosudstava.

ticaj na promjenu valutne strukture novanih sdu poveano je sa 60,4% na 66,4%, a za istluti.

kapital) u bilansu stanja banaka sa 31. 12.

ive banaka

31.12.2013.

Kapital14,8%

Depoziti74,6

Uzete pozajmice oddr.banaka

0,0%

Obaveze po uzetimkred.6,7% Ostale obave

3,7%

FBA

22

i ueem od 74,6% id 9%, uee kreditnihuee kapitala, koji je

%.

une imovinske stavke:a 26,4% na 28,6%.

- u 000 KM-

013. INDEKSUee

%4/2 6/4

7 8 9

9,8 111 105

59,4 91 1230,6 9 1305

30,3 87 940,0 51 113

100,0 91 111

CB BH i na raunimaod 9% u 2012. godini,ana su za visokih 23%9,4% ukupnih novanihaunima kod depozitnihd 13%, u 2013. godiniKM ili 30,3% ukupnih

gajnama, nakon rasta odod 432 miliona KM, to

edstava: uee domaepromjenu je smanjeno

013. godine daje se u

Kapital15,0%

l ze


25/85

FBA


U posmatranom periodu uee depozita (74,6%), kao najznaajnijeg izvora finansiranja banaka, jepoveano za 1,5 procentnih poena, dok je uee kreditnih obaveza, drugog po visini izvorafinansiranja, smanjeno sa 7,6% na 6,7%.

Poveanje uea depozita rezultat je njihovog rasta u 2013. godini za 5,1% ili 563 miliona KM, sa

31. 12. 2013. godine iznosili 11,5 milijardi KM, te su i dalje najvei izvor finansiranja banaka uFederaciji BiH. Treba napomenuti da su u maju 2013. godine Federaciji BiH doznaena sredstva IIItrane po osnovu stand-by aranmana sa MMF u iznosu od 50,5 miliona KM, sredstva IV trane uistom iznosu 01. 07. 2013. godine, a iznos od 61,7 miliona KM iz V trane doznaen je krajemoktobra 2013. godine (ukupno cca 163 miliona KM, u 2012. godini prva i druga trana ukupno 153miliona KM).

Drugi po visini izvor su kreditna sredstva u iznosu od 1,04 milijarde KM, koje su banke dobilenajveim dijelom zaduivanjem kod stranih finansijskih institucija. U posljednje tri godine, zboguticaja finansijske i ekonomske krize, banke su se znatno manje zaduivale u inostranstvu, aplaanjem dospjelih obaveza ovi izvori su smanjeni za cca 50% (na kraju 2008. godine iznosili su2,18 milijardi KM). U 2012. godini pad je iznosio 13,5% ili 178 miliona KM, a u 2013. godini 9% ili102 miliona KM. Ako se kreditnim obavezama dodaju i subordinirani krediti u iznosu od 165 milionaKM, koje su banke povukle u cilju jaanja kapitalne osnove i adekvatnosti kapitala, ukupna kreditnasredstva u izvorima imaju uee od 7,8%.

Banke su sa 31.12. 2013. godine imale najvee obaveze prema sljedeim kreditorima (est od ukupno36), na koje se odnosi 72% ukupnih kreditnih obaveza: European Investment Bank (EIB), TCZIRAAT BANKASI A.S. (Turska), UniCredit Bank Austria AG, European fund for Southeast Europe(EFSE), EBRD i Council of Europe Development Bank.

Kapital je sa 31.12. 2013. godine iznosio 2,3 milijarde KM, to je za 4,2% ili 93 miliona KM vienego na kraju 2012. godine, a rast je ostvaren najveim dijelom kao neto rezultat poveanja po

osnovu dokapitalizacije tri banke svjeim novcem iz eksternih izvora (nove emisije i uplate u rezerve)u iznosu od 130 miliona KM i smanjenja zbog prenosa na obaveze za dividendu iz dobiti za 2012.godinu (31 milion KM).

Prema dostavljenim podacima banaka, od ukupnog iznosa depozita na kraju posmatranog perioda2013. godine samo 6,6% se odnosi na depozite prikupljene u organizacionim dijelovima banaka izFederacije BiH u Republici Srpskoj i Brko Distriktu.

- u 000 KM-Tabela 15: Sektorska struktura depozita

SEKTORI31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013. INDEKS

IznosUee

%Iznos

Uee%

IznosUee

%4/2 6/4

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Vladine institucije 705.805 6,3 682.313 6,2 565.533 4,9 97 83Javna preduzea 1.413.686 12,7 1.090.870 10,0 1.076.527 9,3 77 99Privatna preduzea i dru. 1.462.767 13,1 1.501.232 13,7 1.668.034 14,5 103 111Bankarske institucije 1.280.463 11,5 981.562 9,0 1.012.274 8,8 77 103Nebankarske finans.instit. 483.504 4,3 493.689 4,5 535.915 4,7 102 109Graani 5.530.461 49,7 5.933.071 54,1 6.366.218 55,2 107 107Ostalo 247.989 2,4 278.264 2,5 299.348 2,6 112 108

UKUPNO 11.124.675 100,0 10.961.001 100,0 11.523.849 100,0 99 105

14

Podaci iz popratnog obrasca BS-D koji banke dostavljaju kvartalno uz bilans stanja po shemi FBA.


26/85


Grafikon 15: Sektorska str

31.12.2012.

U 2013. godine dolo je donajveim dijelom rezultat ra

druge strane, smanjenja sredIako je uticaj ekonomske i fiposlovnih segmenata banakarast, odnosno poveani su s6,4 milijarde sa 31. 12. 2013kao i prethodne dvije godindepozitima poveano sa 54,finansiranja banaka. Analitisektora najvee, a kree se u

Drugi po visini i ueu se

godina, s povremenim oscila1,4 milijarde KM bio je nasolidan rast od 11% ili 16poveano za 0,8 procentnih

S druge strane, depoziti javvisokog pada od 23% ili 3231% ili 14 miliona KM i natrei sektorski izvor. Meutiovo drugi po ueu depozit

Depoziti bankarskih institucivisini drugi sektorski izvor

2009. godine, kada su dostidepozitima. Nakon toga, poddo povlaenja depozitnih srpada u IV kvartalu 2011. go

je bilo etvrto po visini sektpada sa stopom od 23% ili 2kao rezultat neto rasta depozse odnosi na depozite matimjesec) u cilju odravanja rgodini ostvaren neznatan rasektora u prethodnim godinasredstava grupacijama u ije

Vladi

institu i6,2

Stanovnitvo54,1%

Drugo2,5%

Bankarskeinstitucije

9,0%

Nebank.finan.

institucije4, 5%


ktura depozita

31.12.201

manjih promjena u sektorskoj strukturi depozitata depozita stanovnita, privatnih preduzea i b

tava vladinih institucija i javnih preduzea.ansijske krize prisutan vepet godina, a negativ

, treba istai da su u tom periodu depoziti stano4,18 milijardi KM, koliko su iznosili na kraju

. godine, to je visok rast od 52% ili 2,2 milijar , ostvaren je rast od 7% ili 433 miliona KM, d

1% na 55,2%, tako da su depoziti ovog sektoki podaci pokazuju da je kod 16 od 17 banarasponu od 33% do 88%.

torski izvor su depoziti privatnih preduzea,

cijama, kretali su se na nivou od cca 1,5 milijarkraju 2009. godine). U 2013. godini depoziti omiliona KM, odnosno iznosili su 1,7 milija

oena i iznosi 14,5% ukupnih depozita.

ih preduzea u posljednjih pet godina imali smiliona KM u 2012. godini, u 2013. godini ostraju 2013. godine, s iznosom od 1,1 milijarda, na osnovu analitikih podataka moe se zaklju

i izvor, s napomenom da je uee izmeu 14% i

ja su od kraja 2007. godine pa sve do III kvartdepozitnom potencijalu banaka. Trend rasta bi

gli najvei iznos od 2,3 milijarde KM i ue uticajem krize, smanjenog obima kreditiranja idstava matinih grupacija, to rezultira i padomine od 19% ili 294 miliona KM, dolo je i do porsko uee na kraju 2011. godine. U 2012. g9 miliona KM, a u 2013. godini negativan trend

ita krajem decembra 2013. godine u iznosu od cnih grupacija koje su dvije banke dobile na vone i devizne pozicije u okviru propisanih lit od 3% ili 31 milion KM. Negativna kretanjama najveim dijelom su rezultat smanjenja zadsu vlasnitvu banke u F BiH.

l i e

i i ije Javnapreduzea

10,0%

Privatnapreduzea

13,7%Stanovnitvo

55,2%

Drugo2,6%

Bankarske

institucije8,8%

Nebank.finans.inst.

4,7%

FBA

24

.

, koje su, s jedne strane,ankarskih institucija, a s

ni efekti vidljivi u veininitva imali kontinuiran008. godine, na nivo odde KM. U 2013. godini,ok je uee u ukupnimra i dalje najvei izvora uee depozita ovog

u periodu 2008.-2012.

di KM (najnii iznos odog sektora ostvarili surdi KM, dok je uee

vee oscilacije. Nakonaren je neznatan pad od

KM i ueem 9,3%, suiti da je kod pet banaka28%.

ala 2011. godine bili poo je prisutan do sredine

e od 21,4% u ukupnimvika likvidnosti, dolaziuea. Meutim, nakonda uea na 11,5%, todini nastavljen je trend

je zaustavljen iskljuivoa 70 miliona KM, a tolo kratki rok (do jedanita, tako da je u 2013.u nivou sredstava ovogenosti, odnosno povrat

Vladine institucije

4,9% Javna preduzea9,3%

Privatnapreduzea

14,5%


27/85

FBA


Na kraju 2013. godine depoziti bankarskih institucija iznosili su 1,01 milijarda KM, to je 8,8%ukupnih depozita. Ova sredstva su za 27 miliona KM manja od kreditnih obaveza, koje su, nakondepozita, drugi po znaaju izvor finansiranja banaka u F BiH. Iz navedenih podataka moe sezakljuiti da je zaduivanje banaka iz F BiH u inostranstvu znaajno smanjeno, posebno depozitnasredstva matinih grupacija. S obzirom da je isti trend smanjenja prisutan i kod kreditnih obaveza,banke se ponovo suoavaju s problemom odravanja rone usklaenosti, to je uzrokovanonepovoljnom ronou domaih depozitnih sredstava, zbog ega moraju u narednom periodu osiguratikvalitetnije izvore po ronosti, kako bi se nastavio trend rasta kreditnih plasmana.

Treba istai da se 91% ili 923 miliona KM depozita bankarskih institucija odnosi na depozite banakaiz grupacije (uglavnom dioniara). Finansijska podrka grupacije prisutna je u devet banaka u F BiH,s napomenom da je ipak koncentrisana u pet velikih banaka (95%). Na ovaj nain u ranijem periodubanke u veinskom stranom vlasnitvu imale su finansijsku podrku i osiguran priliv novih sredstavaza finansiranje od strane grupe ije su lanice. Ako se ovim sredstvima dodaju i kreditne obaveze isubordinisani dugovi (stavke u dopunskom kapitalu), finansijska podrka banaka iz grupacije je vea(kod 11 banaka), sa 31. 12. 2013. godine iznosi 1,3 milijarde KM ili 8,6% ukupne pasive bankarskogsektora (na kraju 2012. godine 1,4 milijarde KM ili 9,3% pasive). U ukupnim depozitima sredstva izgrupacije imaju uee od 8% (na kraju 2012. godine uee iznosilo 8,4%), a u ukupnim kreditnimobavezama 26,1% su kreditne obaveze prema grupaciji (uee je manje za tri procentna poena). Uodnosu na kraj 2012. godine ova sredstva su smanjena za 4,3% ili 60 miliona KM (u 2012. godini pad

je iznosio 21,7% ili 387 miliona KM), najveim dijelom po osnovu redovnih dospijea (depoziti supoveani za 0,3% ili tri miliona KM, a kreditne obaveze su smanjene za 18,6% ili 62 miliona KM,kao i subordinirani krediti za 1% ili jedan milion KM).

S obzirom da su zbog ekonomske krize kreditne aktivnosti banaka znatno smanjene, to je rezultiralovisokom likvidnou, te dobrom kapitaliziranou veine banaka u F BiH koje su u vlasnitvu stranihbankarskih grupacija, trend smanjenja izloenosti prema grupaciji iz prethodne dvije godinezaustavljen je krajem 2013. godine, i to u segmentu depozitnih izvora, dok se kreditni izvori najveimdijelom smanjuju po osnovu redovnih plaanja dospjelih obaveza. Zbog nepovoljih deavanja uekonomijama zemalja iz kojih su vlasnici banaka iz F BiH i problema s kojima se suoavaju tezemlje, a posljedino i finansijski sistemi i bankarske grupacije, kao i mjere koje je drava Austrijapoduzela u cilju jaanja odrivosti poslovnih modela velikih meunarodnih aktivnih austrijskihbanaka, a time i ouvanja kreditnog rejtinga zemlje15, evidentno je da je finansijska podrka matinihgrupacija znaajno reducirana, tako da e se kreditni rast u narednom periodu u F BiH morati viefinansirati iz rasta domaih izvora.

U uvjetima krize i oteanog pristupa tritu novca i novim sredstvima, rasta likvidnosnog rizika kaorezultata pogoranja naplativosti kredita i rasta nenaplativih potraivanja, nezadovoljavajue ronestrukture domaih depozitnih izvora, oekivanog daljeg smanjenja stranih izvora finansiranja,problem nepovoljne rone strukture izvora finansiranja, primarno depozita, kao i njihovog rasta, unarednom periodu bie u fokusu kod veine banaka.

Depoziti ostalih sektora su takoe imali manje promjene u iznosu i ueu, a najveu promjenu imalisu depoziti vladinih institucija, koji imaju kontinuirani pad u posljednje tri godine. U 2013. godinismanjeni su za 17% ili 117 miliona KM. Pad bi bio jo vei da Federaciji BiH nisu doznaenasredstva po osnovu IV stand-by aranmana sa MMF u ukupnom iznosu od 163 miliona KM (po 50,5miliona KM u petom i sedmom mjesecu 2013. godine, te sredstva iz pete trane u iznosu od 61,7miliona KM krajem desetog mjeseca 2013. godine, s napomenom da su prve dvije trane povuene u2012. godini: u devetom 79 miliona KM i dvanaestom 74 miliona KM). Depoziti ovog sektora sa31. 12. 2013. godine iznose 566 miliona KM ili 4,9% ukupnih depozita.

15Sutina mjera je da je kreditna aktivnost supsidijara austrijskih banaka u centralnoj, istonoj i jugoistonoj

Evropi (CESEE) uvjetovana pojaanim odrivim finansiranjem iz domaih izvora.


28/85

FBA


Valutna struktura depozita sa 31. 12. 2013. godine neznatno je promijenjena: depoziti u stranoj valuti(sa dominatnim ueem EURO) u iznosu od est milijardi KM smanjili su uee sa 53,7% na51,9%, a depoziti u domaoj valuti iznosili su 5,5 milijardi KM, to je uee od 48,1%.

Struktura depozita prema porijeklu deponenata na kraju 2013. godine bila je kao i na kraju 2012.godine: sredstva rezidenata u iznosu od 10,2 milijarde KM imala su uee 88,7%, a depozitinerezidenata iznosili su 1,3 milijarde KM, to je 11,3% ukupnih depozita. Depoziti rezidenatapoveani su za 5,2% ili 502 miliona KM, a depoziti nerezidenata za 4,9% ili 61 milion KM. Depozitinerezidenata su u prethodne etiri godine imali kontinuirani pad, to je rezultat povlaenja, odnosnopovrata depozita majke ili lanica grupacije, na koje se najveim dijelom i odnose sredstvanerezidenata. Najvee uee od 22,1% i nominalni iznos od 2,31 milijardu KM depoziti nerezidenataimali su na kraju 2008. godine.

tedni depoziti, kao najznaajniji segment depozitnog i finansijskog potencijala banaka, u2013. godini imali su rast od 7,7% ili 445 miliona KM i sa 31. 12. 2013. godine iznosili su 6,2milijarde KM.

Tabela 16: Nova tednja stanovnitva po periodima

BANKEI Z NO S ( u 000 KM ) INDEKS

31.12.2011. 31.12.2012. 31.12.2013. 3/2 4/31 2 3 4 5 6

Dravne 50.259 58.050 65.179 116 112

Privatne 5.311.178 5.698.300 6.135.693 107 108

UKUPNO 5.361.437 5.756.350 6.200.872 107 108

Graf

Documents

Inforamcija Bankarski Sistem 31-12-2013 Bos