w w w. e l e k t r o . i n f o . p l n r 1 0 / 2 0 0 5

i n t e l i g e n t n y b u d y n e k

Zastosowanie sterowników w instalacji elektrycznej daje wiele możliwości sterowania i nadzorowania całej instalacji, zapewniając łatwy podgląd aktualnego stanu, w jakim znajdują się urządzenia. Niektóre z nich mają rozbudowane oprogramowanie umożli-wiające administratorowi budynku dostęp do wszystkich informacji w zintegrowanym systemie. Sprawdzenie stanu urządzenia w określonym obszarze sprowadza się do wy-brania urządzenia na wyświetlaczu sterownika, który odwzorowuje plan pomieszczeń z naniesionymi funkcjami urządzeń.

58

i n t e l i g e n t n y b u d y n e k

inteligentne sterowniki systemu EIBinż. Rafał Radajewski, dr hab. inż. Aniela Kamińska – Politechnika Poznańska

System EIB to instalacja elektrycz-na, którą można sterować za po-

mocą sieci komputerowej. Wszystkie urządzenia tego systemu są połączo-ne przewodem magistralnym. Prze-wód ten służy do komunikacji pomię-dzy nimi oraz do ich zasilania (24 V DC). Komunikacja odbywa się według określonego protokołu, za pomocą te-legramów. Telegram wysłany przez jedno urządzenie może być odebrany przez kilka innych urządzeń. Dzięki temu informacja o zmianie stanu jed-nego urządzenia może spowodować zadziałanie innych urządzeń.

Instalacje wykonywane w syste-mie EIB stają się powszechnie ak-

ceptowanym standardem wyko-rzystującym najnowsze rozwiąza-nia techniki cyfrowej. Pozwala to na osiąganie coraz to nowszych możliwości sterowania i nadzoro-wania pracy podsystemów, a tak-że optymalizację kosztów użytko-wania instalacji.

Urządzenia systemu EIB dzielą się na dwie grupy. Pierwszą grupę sta-nowią sensory, czyli czujniki. Mo-żemy do nich zaliczyć m.in. przyci-ski, wejścia binarne, urządzenia do sterowania ogrzewaniem, klimaty-zacją i wentylacją, czujniki wielko-ści fizycznych, urządzenia zegarowe.Drugą grupę stanowią aktory, czy-li elementy wykonawcze realizują-ce rozkazy pochodzące od sensorów i współpracujące na przykład z na-pędami silników, elektronicznymi regulatorami mocy oświetlenia, na-pędami zaworów grzejnikowych, itp. Za pomocą tych urządzeń można ste-rować oświetleniem, ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją, nadzorem

i kontrolą dostępu, żaluzjami i mar-kizami, zarządzać energią, sygnali-zacją, komunikacją z innymi syste-mami, itp.

Wszystkie czujniki przyciskowe, oprócz klasycznej formy mogą występo-wać jako zintegrowane z innymi urzą-dzeniami, czyli tzw. kombinowane. Przykładami mogą być czujniki przyci-skowe zintegrowane z czujnikiem pod-czerwieni lub czujką ruchu. Urządze-niem szczególnie ułatwiającym obsłu-gę i kontrolę instalacji inteligentnych jest między innymi rozbudowany ste-rownik z wyświetlaczem typu MT701 oraz panel kontrolny oferowany przez firmę ABB. Urządzenia te umożliwiająwizualizację i obsługę instalacji, kon-trolowanie aktualnego stanu budynku z centralnym stanowiskiem oraz stero-wanie dowolnymi funkcjami.

Innym, spełniającym ważną rolę w instalacji EIB, urządzeniem jest

„gateway EIB→radio, radio→EIB” firmy Merten, umożliwiający wy-mianę informacji między magistra-lą EIB i instalacją radiową. Urządze-nie to należy zastosować wówczas, gdy nie można doprowadzić okablo-wania do urządzenia sterującego, mię-dzy innymi w budynkach, w których występują duże powierzchnie prze-szklone i prowadzenie okablowania jest niemożliwe ze względu na estety-kę. Najprostszym rozwiązaniem w ta-kim przypadku jest zastosowanie pi-lota radiowego lub przycisku radio-wego jedno- lub więcej klawiszowego, które komunikują się z urządzeniem „gateway”, następnie informacja jest wprowadzana do magistrali w postaci telegramu. Możliwa jest również ko-munikacja w odwrotną stronę. Wów-czas z urządzenia EIB umieszczone-go w pomieszczeniu zostanie wysła-ny telegram pod odpowiedni adres

Fot. 1 Widok okna w programie ETS3, przedstawiający przypisanie adresów grupo-wych do urządzeń

G P0-15 obszarów 1-2048 urządzeń

Tab. 1 Wartości parametrów O, L i E w adresie fizycznym

G Gś P0-15 obszarów 0-7 linii 1-255 urządzeń

Tab. 2 Wartości parametrów G i P w ad-resie grupowym dwupoziomo-wym

Rys. 1 Sterowanie urządzeniami magistralnymi: a – pilot radiowy sterujący lampa-mi OP1 i OP2, b – interaktywny wyświetlacz typu MT701 sterujący lampa-mi OP1, OP2, OP3, OP4 i żaluzjami Ż1, Ż2, p – puszka instalacyjna, m – magi-strala systemu EIB, i – instalacja elektryczna 230 V

w w w. e l e k t r o . i n f o . p ln r 1 0 / 2 0 0 559

grupowy do gateway’a, a następnie zostaje on zamieniony na sygnał ra-diowy odczytywany przez odbiornik radiowy.

struktura oprogramowania

Tworzenie projektu instalacji w systemie EIB związane jest z kil-koma czynnikami, przede wszystkim z racjonalnym wyborem funkcji, ja-kie ma spełniać instalacja, oraz dobo-rem urządzeń. Podstawowym narzę-dziem do projektowania i uruchamia-nia instalacji EIB jest program ETS, składający się z kilku współpracu-jących ze sobą części (fot. 1). Okno „Buildings” umożliwia naniesienie planu pomieszczeń z urządzeniami. W oknie „Group” tworzy się topolo-gię systemu.

W systemie EIB istnieją dwa ro-dzaje adresów: fizyczne i grupowe.Pierwszy z nich ma za zadanie okre-ślić miejsce elementu w strukturze systemu, drugi – przyporządkowuje dany element do funkcji, jaką powi-nien spełniać, a następnie przydziela go do grupy urządzeń, z którymi po-winien współpracować.

Adres fizyczny to numer, jaki otrzy-muje każdy element w strukturze sys-temu. Określa on zarówno odbiorcę telegramu w przypadku, gdy jest on przeznaczony dla jednego urządze-nia, jak i miejsce, w którym znajdu-je się urządzenie. Adres fizyczny za-

pisuje się w formacie O/L/E, gdzie O – numer obszaru, L – numer linii, E – numer elementu w linii. Poszcze-gólne parametry mogą przyjmować wartości podane w tabeli 1.

Adres grupowy, używany pod-czas wymiany informacji, jest nu-merem mającym na celu skojarzenie urządzeń współpracujących ze so-bą. O adresie grupowym nie decy-duje topologia sieci, czyli kolejność ułożenia strukturalnego urządzeń magistralnych, lecz jego zastosowa-nie. W adresie grupowym elemen-ty magistralne dzielone są maksy-malnie na 16 grup głównych, ta-kich jak sterowanie oświetleniem, ogrzewaniem, wentylacją, klima-tyzacją, żaluzjami, itp. Każda gru-pa główna może zawierać do 2048 podgrup. Adres grupowy może mieć strukturę dwupoziomową lub trój-poziomową.

Adres grupowy o zapisie dwupo-ziomowym jest zrealizowany jako G/P, gdzie: G – oznacza grupę głów-ną, P – grupę pośrednią. Poszczegól-ne parametry mogą przyjmować war-tości podane w tabeli 2. Sposób za-pisu adresu grupowego o strukturze trójpoziomowej jest podobny do ad-resu fizycznego. Zapisuje się go w po-staci G/Gś/P, gdzie: G – oznacza gru-pę główną, Gś – grupę pośrednią, P – podgrupę. Poszczególne parame-try mogą przyjmować wartości poda-ne w tabeli 3.

programowanie inteligentnych sterowników systemu EIB

Zasady projektowania inteligent-nych sterowników sytemu EIB przed-stawiono na przykładzie pomieszcze-nia biurowego – sekretariatu (rys. 1). Centralnym punktem instalacji elek-

trycznej jest rozdzielnica R1 umiesz-czona na korytarzu. Prowadzenie przewodów magistralnych z tej roz-dzielnicy realizowane jest jako rozga-łęzienie gwiazdy. Pozwala to na funk-cjonowanie części urządzeń podczas uszkodzenia jednej z linii. Magistra-lę doprowadzono do puszek rozga-łęźnych, od których odchodzą od-gałęzienia do poszczególnych sen-sorów. Przewód magistralny YCYM 2×2×0,8 mm2 ułożono pod tynkiem, w strefach określonych w normie P SEP-E-0002.

Lampy oświetleniowe podzielo-no na cztery grupy: OP1, OP2, OP3 i OP4. Do lamp oznaczonych OP1, OP2 i OP4 przypisano funkcje za-łączenia, wyłączenia, rozjaśniania oraz ściemniania, natomiast do lamp OP3 tylko funkcje załączania i wyłączania. Zasilanie lamp napię-ciem 230 V odbywa się przewodem YDY 3×1,5mm2 bezpośrednio z roz-dzielnicy. Do każdego silnika żalu-zji Ż1 i Ż2 doprowadzono przewód zasilający YDY 4×1,5mm2 przez ak-

Fot. 2 Urządzenia magistralne systemu EIB, firmy Merten: a) przycisk podtynkowy 4-klawiszowy, b) gateway, c) aktor załącza-jąco-ściemniający, d) interaktywny wyświetlacz MT701, e) aktor żaluzji

a) b) c)

d)e)

reklama

w w w. e l e k t r o . i n f o . p l n r 1 0 / 2 0 0 5

i n t e l i g e n t n y b u d y n e k

60

tor umieszczony w rozdzielnicy R1. Aktor może być również umieszczo-ny bezpośrednio przy żaluzji, wów-czas do żaluzji doprowadza się prze-wód zasilający oraz magistralę EIB. Umieszczenie aktora w rozdzielni-cy umożliwia zastosowanie większej liczby kanałów sterujących, a przez to zmniejszenie kosztów instalacji.

system sterowania

W sekretariacie znajdują się lam-py OP1 i OP2 do oświetlenia podsta-wowego umieszczone na suficie, na-świetlacze punktowe OP4 oraz lam-pa oświetleniowa OP3 umieszczona na biurku. Do sterowania urządze-niami zastosowano przycisk (sen-sor) czteroklawiszowy P1 firmy Mer-

ten (fot. 2a), gateway tej samej fir-my (fot. 2b) oraz interaktywny wy-świetlacz MT701 firmy Gira (fot. 2d). Pierwszy przycisk P1 znajduje się na ścianie przy wejściu do sekretariatu, natomiast interaktywny wyświetlacz typu MT701 umieszczono na przeciw-ległej ścianie. W rozdzielnicy umiesz-czono dwa modułowe, dwukanałowe aktory załączająco-ściemniające AZ1 i AZ2 firmy Merten, pokazane na fo-tografii 2c oraz jeden czterokanało-wy AŻ do sterowania żaluzjami po-kazany na fotografii 2e.

W projektowanym obiekcie zosta-ły wyznaczone adresy grupowe głów-ne „G” dla pomieszczeń i adresy gru-powe średnie „Gś”, przypisane do wykonywanych funkcji. Wyznaczo-ne adresy grupowe podgrupy „P” zo-

stały przypisane szczególnym funk-cjom wykonywanym przez urządze-nia magistralne (fot. 1).

sterowanie lampami OP1, OP2 i OP4 za pomocą sterownika MT701

Obsługa interaktywnego wyświe-tlacza MT701 jest bardzo prosta. Po-wierzchnię ekranu można podzie-lić na kilka pól i wierszy, na przy-kład w polu o nazwie biurowiec ze-stawiono pomieszczenia w biurow-cu (fot. 3). Wyświetlaczem steruje-my dzięki 4 przyciskom umieszczo-nym w dolnej części panelu i 2 przy-ciskom bocznym służącym do zmiany wierszy na wyświetlaczu LCD.

Jeżeli chcemy sterować oświetle-niem w pomieszczeniu „sekreta-riat”, należy wykorzystując przyciski umieszczone w dolnej części panelu wejść do strony na wyświetlaczu ozna-czonej „sekretariat”, a następnie bocz-nymi przyciskami, zmieniając wier-sze, na wyświetlaczu wybrać „oświe-tlenie”. Na stronie oznaczonej „oświe-tlenie” zestawiono wszystkie lampy znajdujące się w sekretariacie (fot. 4). Wyboru lamp, którymi chcemy stero-wać, dokonujemy przyciskami umiesz-czonymi z boku panelu. Do sterowania lamp przeznaczone są dolne klawisze,

które można dowolnie konfigurować,czyli przypisywać funkcje sterowania lub przemieszczania się do wybranych stron na wyświetlaczu (fot. 5).

Do pierwszego przycisku przypo-rządkowano funkcję załączenia lamp A oznaczonych OP1 o adresie grupo-wym 1/1/1 do obiektu komunikacyj-nego oznaczonego (1). Aby włączyć oświetlenie, należy wybrać z menu aplikacji funkcję „diming” (funkcja regulacji natężenia oświetlenia), a na-stępnie przypisać temu klawiszowi funkcję „brighter ON” (jaśniej-załą-czanie oświetlenia).

Po naciśnięciu przycisku 1 przez czas krótszy od 600 ms zostanie wy-słany telegram do aktora AZ1, umiesz-czonego w rozdzielnicy R1, na wejście kanałowe oznaczone (0) z rozkazem (0 – załącz) i zapalą się lampy OP1. Do drugiego przycisku przypisano funk-cję „darker ON” (ciemniej-wyłącze-nie oświetlenia) do obiektu komuni-kacyjnego oznaczonego (1). Po naci-śnięciu przycisku 2 przez czas krót-szy od 600 ms, zostanie wysłany te-legram do aktora AZ1 na wejście ka-nałowe oznaczone (0) z rozkazem (1 – wyłącz) i zostaną wyłączone lampy OP1. Przycisk 1 posiada rów-nież funkcję rozjaśniania lamp OP1. Funkcja ta przypisana jest pod adre-sem grupowym 1/1/2 do obiektu ko-

Fot. 4 Widok okna aplikacji wyświetlacza MT701 w programie ETS3, przedstawia-jący ustawienie funkcji na stronie „oświetlenie” do lamp A

Fot. 5 Widok okna aplikacji wyświetlacza MT701 w programie ETS3, przedstawia-jący ustawienie funkcji powrotu do strony oznaczonej „sekretariat” do przy-cisku 4

O L E0-15 obszarów 0-15 linii 1-64 urządzeń

0 – numer dla elementów umieszczonych w linii obszarowej

0 – numer dla elementów umieszczonych w linii głównej

1-64 urządzenia liniowe

Tab. 3 Wartości parametrów G, Gś i P w adresie grupowym trójpoziomowym

Fot. 3 Widok okna aplikacji wyświetlacza MT701 w programie ETS3, przedstawia-jący ustawienie stron na wyświetlaczu

w w w. e l e k t r o . i n f o . p ln r 1 0 / 2 0 0 561

munikacyjnego oznaczonego (4) i zo-staje wybrana podczas dłuższego naci-śnięcia (przez czas dłuższy od 600 ms) tego przycisku. Podczas dłuższego na-ciśnięcia przycisku 1 zostanie wysła-ny telegram z rozkazem (0 – rozja-śnij) do aktora AZ1 na wejście kana-łowe oznaczone (2) i lampy OP1 za-czną się rozjaśniać od 0-100 %. Nato-miast przypisanie adresu grupowego 1/1/2 do obiektu komunikacyjnego oznaczonego (4) powoduje, że po na-ciśnięciu przycisku 2 przez czas dłuż-szy od 600 ms, zostanie wysłany tele-gram z rozkazem (1 – ściemnij) do ak-tora AZ1 na wejście kanałowe ozna-czone (2) i lampy te zaczną się ściem-niać od poziomu natężenia, do jakie-go zostały rozjaśnione. Podczas naci-śnięcia przycisku pierwszego lub dru-giego, na wyświetlaczu wyświetli się informacja o aktualnym stanie, w ja-kim znajdują się lampy OP1 (załączo-na – zał., wyłączona – wył.). W przy-cisku czwartym umieszczono funkcję powrotu do strony oznaczonej „sekre-tariat”. Aby przypisać funkcję powro-tu do strony o tej nazwie, należy wy-brać w aplikacji tego przycisku funk-cję „Page call” (przejście do strony), a następnie w menu „Goto page” wy-brać stronę, do której ma się odwoły-wać ten przycisk (fot. 5).

Sterowanie lampami B oznaczony-mi OP2 oraz naświetlaczami punkto-wymi OP4 jest identyczne jak stero-wanie lampami OP1. W tym celu po wyborze na wyświetlaczu lamp B na-

leży na panelu przypisać przyciskom funkcje, jakie mają być realizowane.

sterowanie lampą OP3 za pomocą interaktywnego wyświetlacza MT701

Do pierwszego przycisku przypo-rządkowano funkcję załączenia lam-py na biurku oznaczonej OP3 o adre-sie grupowym 1/1/5 (fot. 6) do obiek-tu komunikacyjnego oznaczonego (1). Aby dokonać załączenia oświe-tlenia, należy wybrać z menu apli-kacji funkcję „switching” (funkcja łączenia oświetlenia), a następnie ustawić na „ON” (załączenie oświe-tlenia). Po naciśnięciu przycisku 1 zostanie wysłany telegram do aktora AZ2, na wejście kanałowe oznaczo-ne (0) z rozkazem (0 – załącz) i zo-stanie zapalona lampa OP3. Do dru-giego przycisku przypisano również funkcję „switching” (funkcja łącze-nia oświetlenia) i ustawiono na „OF” (wyłączenie oświetlenia). Po naci-śnięciu przycisku 2, zostanie wysła-ny telegram do aktora AZ2 na wej-ście kanałowe oznaczone (0) z roz-kazem (1 – wyłącz) i zostanie wyłą-czona lampa OP3.

funkcja centralna sterowania lampami OP1 i OP2

Zastosowanie funkcji centralnej podczas sterowania urządzeń umoż-

liwia załączenie oraz wyłączenie wy-branych lamp lub innych urządzeń za pomocą jednego przycisku. Funkcja ta ma duże zastosowanie w pomieszcze-niach obsługi, sekretariatach oraz in-nych miejscach, gdzie ułatwia użyt-kownikowi szybkie sterowanie wielo-ma urządzeniami. Wyznaczony adres grupowy przycisku centralnego przy-pisywany jest do wszystkich urządzeń, które mają być sterowane (aktory) i in-formowane o wykonywanych zada-niach (sensory). W przypadku senso-rów istotna jest kolejność przypisywa-nych adresów. Pierwszy adres w obiek-tach komunikacyjnych sensorów odpo-wiedzialny jest za wysyłanie informa-cji do aktorów, natomiast kolejne ad-resy grupowe przypisane do sensorów informują o zmianie stanu urządzenia tak, aby sensor mógł zapisać w swojej pamięci ostatni wysyłany sygnał.

Na stronie oznaczonej „oświetle-nie” umieszczono sterowanie central-ne lampami OP1 oraz OP2 i przypi-sano je do przycisków 2 i 3. Do przy-cisku 2 przypisano funkcję central-ną załącz / rozjaśnij lampy OP1 i OP2 o adresie grupowym 1/0/1 do obiek-tów komunikacyjnych oznaczonych (1) – do załączenia oraz (4) – do roz-jaśniania (fot. 7).

Po naciśnięciu przycisku 2 przez czas krótszy od 600 ms zostanie wysłany te-legram do aktora AZ1, na wejścia kana-łowe oznaczone (0) oraz (2) z rozkazem (0 – załącz) i zostaną zapalone lampy OP1 i OP2. Do przycisku 3 przypisano

funkcję „darker ON” (ciemniej – wyłą-czenie oświetlenia) do obiektu komu-nikacyjnego oznaczonego (1). Po naci-śnięciu przycisku 3 przez czas krótszy od 600 ms, zostanie wysłany telegram do aktora AZ1 na wejścia kanałowe oznaczone (0) oraz (2) z rozkazem (1 – wyłącz) i zostaną wyłączone lampy OP1 i OP2. Przycisk 2 posiada również funk-cję rozjaśniania lamp OP1 i OP2. Funk-cja ta przypisana jest pod adresem gru-powym 1/0/2 do obiektu komunikacyj-nego oznaczonego (4) i zostaje wybrana podczas dłuższego naciśnięcia tego przy-cisku (przez czas dłuższy od 600 ms). Podczas dłuższego naciśnięcia przyci-sku 1 zostanie wysłany telegram z roz-kazem (0 – rozjaśnij) do aktora AZ1 na wejścia kanałowe oznaczone (1) oraz (3) i lampy OP1, OP2 zaczną się rozjaśniać od 0-100 %. Natomiast przypisanie adre-su grupowego 1/0/2 do obiektu komu-nikacyjnego oznaczonego (4) powodu-je, że po naciśnięciu przycisku 3 przez czas dłuższy od 600 ms, zostanie wysła-ny telegram z rozkazem (1 – ściemnij) do aktora AZ1 na wejścia kanałowe ozna-czone (1) oraz (3) i lampy te zaczną się ściemniać od poziomu natężenia, do ja-kiego zostały rozjaśnione.

sterowanie żaluzjami Ż1 i Ż2 za pomocą wyświetlacza MT701

Na stronie oznaczonej „żaluzje” umieszczono dwa wiersze opisane jako żaluzja 1 i żaluzja 2. Aby ustawić para-

Fot. 6 Widok okna aplikacji wyświetlacza MT701 w programie ETS3, przedstawia-jący przypisanie adresu grupowego do informacji wyświetlanej na wyświe-tlaczu na stronie „oświetlenie” do lampy OP3

Fot. 7 Widok okna aplikacji wyświetlacza MT701 w programie ETS3, przedstawiają-cy ustawienie funkcji centralnej sterowania lampami OP1 i OP2 do przycisku 2

w w w. e l e k t r o . i n f o . p l n r 1 0 / 2 0 0 5

i n t e l i g e n t n y b u d y n e k

62

metry sterowania żaluzji 1, należy wy-brać wiersz oznaczony „żaluzja 1”, a na-stępnie skonfigurować odpowiednioprzyciski sterujące. Do pierwszego przy-cisku przypisano funkcję „obrót lamel” o adresie grupowym 1/2/1 do obiektu komunikacyjnego oznaczonego (1) oraz podnoszenie żaluzji Ż1 o adresie grupo-wym 1/2/2 do obiektu komunikacyjne-go oznaczonego (0) (fot. 8). Jeżeli chce-my sterować żaluzją Ż1 należy wybrać z menu aplikacji funkcję „chutter” (ste-rowanie żaluzjami), a następnie w pa-rametrze wybrać „Time base between short-time and long time mode” (wy-bór czasu pomiędzy obrotem lamelek a podnoszeniem żaluzji) i ustawić czas przełączania pomiędzy obrotem lame-lek a podnoszeniem żaluzji (fot. 8). Czas przełączania ustawiono na 600 ms.

Po naciśnięciu przycisku 1 przez czas krótszy niż 600 ms, zostanie wy-słany telegram do aktora AŻ na wej-ście kanałowe oznaczone (1) z rozka-zem (0 – obrót lamel). Aktor AŻ po odebraniu telegramu załączy silnik na czas 0,7 s i zostanie zmieniony kąt położenia lamel żaluzji Ż1. Ponowne naciśnięcie tego klawisza przez czas dłuższy od 600 ms, spowoduje wysła-nie telegramu do aktora AŻ na wejście kanałowe oznaczone (0) z rozkazem (0 – ruch w górę) i zostanie podnie-siona żaluzja Ż1. Ponowne naciśniecie przycisku 1 podczas podnoszenia ża-luzji Ż1 spowoduje jej zatrzymanie.

Po naciśnięciu przycisku 2 przez czas krótszy 600 ms, zostanie wysła-ny telegram do aktora AŻ na wejście kanałowe oznaczone (1) z rozkazem (0 – obrót lamel). Aktor AŻ po odebra-niu telegramu załączy silnik na czas

0,7 s i zostanie zmieniony kąt położe-nia lamel żaluzji Ż1. Ponowne naci-śnięcie tego klawisza przez czas dłuż-szy od 600 ms, spowoduje wysłanie telegramu do aktora AŻ na wejście ka-nałowe oznaczone (0) z rozkazem (0 – ruch w dół) i zostanie opuszczona ża-luzja Ż1. Ponowne naciśnięcie przyci-sku 1 podczas podnoszenia żaluzji Ż1 spowoduje jej zatrzymanie.

Funkcja sterowania żaluzją Ż2 zosta-ła przypisana do wiersza na wyświetla-czu oznaczonego „żaluzja 2”. Oprogra-mowanie przycisków sterujących żalu-zją Ż2 jest identyczne jak sterowanie ża-luzją Ż1. Do przycisku 1 oraz 2 przypisa-no funkcję „obrót lamel” pod adresem grupowym 1/2/4 i funkcja ta zostanie wybrana podczas krótkiego naciśnięcia tych przycisków. Funkcja podnoszenia i opuszczania żaluzji została przypisa-na pod adresem 1/2/3 i zostanie wybra-na podczas naciśnięcia tych klawiszy przez czas dłuższy od 600 ms.

sterowanie lampami OP1 i OP2 za pomocą pilota radiowego

Sterowanie lampami OP1 i OP2 za pomocą pilota radiowego jest możli-we dzięki zastosowaniu urządzenia o nazwie „gateway” firmy Merten. Ga-teway umożliwia wymianę informacji pomiędzy EIB i radiem. Każde polece-nie nadawane z pilota, po wcześniej-szym zaprogramowaniu, jest wprowa-dzane na kanał komunikacyjny gate-way’a, a następnie, przez odpowiednio skonfigurowaną aplikację w programieETS, wysyłane na magistralę pod odpo-wiedni adres grupowy do aktora.

Do przycisku 1 na pilocie zo-stała przypisana funkcja wyłą-czania oraz ściemniania lamp OP1 i OP2. Aby przypisać tę funkcję do bloku 1 („bloc-k1”) w kanale 1 („ch1”) należy w aplikacji gateway’a wybrać „Data direction” i ustawić ją na „From radio to EIB” (komunika-cja z radia do EIB) (fot. 9). Ko-lejną czynnością jest wybranie funkcji „Selection of function” i ustawienie jej na „Dimming”.

Fot. 8 Widok okna aplikacji wyświetlacza MT701 w programie ETS3, przedstawia-jący ustawienie funkcji na stronie „żaluzje” do żaluzji 1

Fot. 9 Widok okna aplikacji gateway’a w programie ETS3, przedstawiający usta-wienie funkcji sterowania lampami OP1 i OP2 z pilota radiowego

Po ustawieniu tej funkcji, należy przy-pisać adresy grupowe do obiektów ko-munikacyjnych „switch object- bloc-k1” oraz „Dimming odject-block1”. Do przycisku 2 na pilocie została przypi-sana funkcja załączenia oraz rozjaśnia-nia lamp OP1, OP2 i ustawiona w blo-ku 1 („block1”) do kanału 2 („ch2”).

Aby zaprogramować przycisk 1 na pi-locie, należy na gateway’u ustawić ka-nał „1” (fot. 10), a następnie na pokrę-tle „funkcja” wybrać pozycję „1 – lear-ning” (uczenie). Po wybraniu tej funk-cji zaczyna mrugać dioda żółta oznaczo-na „aniernen”, wówczas należy nacisnąć przycisk 1 na pilocie tak długo aż za-świeci się dioda czerwona. Po naciśnię-ciu przycisku 1 zostanie wysłany tele-gram pod adres grupowy 1/0/1 do obiek-tu komunikacyjnego oznaczonego (0) do aktora AZ1, umieszczonego w rozdziel-nicy R1, na wejścia kanałowe oznaczone (0) oraz (2) z rozkazem (1 – wyłącz) i zo-staną wyłączone lampy OP1 i OP2. Przy-cisk 1 posiada również funkcję ściem-niania lamp OP1 i OP2. Funkcja ta przy-pisana jest pod adresem grupowym 1/0/2 do obiektu komunikacyjnego oznaczonego (1) i zostaje wybrana pod-

czas dłuższego naciśnięcia tego przyci-sku. Podczas dłuższego naciśnięcia przy-cisku 1 zostanie wysłany telegram z roz-kazem (1 – ściemnij) do aktora AZ1 na wejścia kanałowe oznaczone (1) oraz (3) i lampy OP1 i OP2 zaczną się ściemniać od 100 %-0.

Zaprogramowanie przycisku 2 na pi-locie odbywa się w taki sam sposób jak opisanego wyżej przycisku 1. Po naci-śnięciu przycisku 2 zostanie wysłany telegram pod adres grupowy 1/0/1 do obiektu komunikacyjnego oznaczone-go (0) do aktora AZ1, na wejścia kana-łowe oznaczone (0) oraz (2) z rozkazem (0 – włącz) i zostaną wyłączone lampy OP1 i OP2. Przycisk 2 posiada również funkcję rozjaśniania lamp OP1 i OP2. Funkcja ta przypisana jest pod adresem grupowym 1/0/2 do obiektu komuni-kacyjnego oznaczonego (1) i zostaje wy-brana podczas dłuższego naciśnięcia tego przycisku. Podczas dłuższego na-ciśnięcia przycisku 1 zostanie wysłany telegram z rozkazem (1 – rozjaśnij) do aktora AZ1 na wejścia kanałowe ozna-czone (1) oraz (3) i lampy OP1 i OP2 za-czną się rozjaśniać od 0-100 %.

Fot. 10 Widok nastaw funkcji gateway’a