NOVOBËRDËKOMUNA E

NOVOBËRDËS

Investo në

2

Për hollësi tjera të kontaktit, na vizitoni në: h ps://kk.rks-gov.net/novoberde

Faqosja dhe dizajni:www.rrota.com

Fotografi a:Blerta Zabërgja

NOVOBËRDËInvesto në

3

Novobërdë/Novo Brdo

SERBIA

MONTENEGRO

ALBANIA

MACEDONIA

Gjilan/Gnjilane

Ferizaj/Uroševac

Prizren/Prizren

Mitrovicë/Mitrovica

Prishtinë/Priština

4

Komuna e Novobërdës është komunës e re e krijuar pas procesit të decentralizimit në Kosovë. E ardhmja e

Novobërdës është premtuese marrë parasysh terrenin kodrinor-malor, ditët e gjata me diell, mundësitë e mira turistike, lokalitetet arkeologjike, shumëllojshmërinë kulturore, ushqimin tradicional dhe shumë mundësi tjera për zhvillim në fusha tjera.

Synimi aktual i autoriteteve komunale është krijimi i një mjedisi më të mirë në të gjitha sferat për zhvillim ekonomik dhe për krijimin e vendeve të punës. Duke pasur këtë parasysh, një plan për zhvillim komunal është në hartim e sipër dhe shume shpejtë do të jetë në dispozicion. Ky dokument i jep rëndësi projekteve për zhvillimin infrastrukturor dhe revitalizimit të infrastrukturës ekonomike dhe social për të rritur mundësi punësimi. Në vijim janë të cila disa pika nga komuna:

Strategjia e përgjithshme për të kapitalizuar në popullatën e grupmoshës së re;

Vende atraktive të paprekura kodrinoro-malore për turizëm rural dhe për prodhimin e energjisë së rishfrytëzueshme;

Bjeshkatari dhe aktivitete tjera rekreative;

Klimë shumë të mirë dhe ditë të gjata me diell;

Ushqim tradicional dhe specialitete lokale;

Qasje strategjike për vjeljen e frutave pyjore, si: manaferrave, thanave dhe çajeve të ndryshme herbale;

Zbatimi i projekteve të ujërave në lumenj me resurse peshkimi;

Krijimi i një qasje kombëtare të marketingut të turizmit rural dhe të arkeologjisë.

Ne jemi shumë të motivuar që të ofrojmë lokacione për mundësi investimi për investuesit potencial të ardhshëm përmes procedurave të lehtësuara administrative, komunikim mbështetës me institucionet qeveritare kombëtare dhe lidhje me furnitorë lokal. Përkushtimi ynë ndaj zhvillimit ekonomik është i palëkundur dhe është dëshira ime të shoh rritje të investimeve dhe krijim të vendeve të punës.

z. Bajrush YMERIKryetar i Komunës së Novobërdës

Fjala hyrëse e kryetarit të komunës

5Informata mbi vendin

Kosovo Evropë Juglindore, zemra e Ballkanit, zona kohore GMT+1.

Pozita gjeo-strategjike: në udhëkryqet e korridoreve evropiane 7 dhe 10 – lidhja kryesore në mes të Evropës dhe Azisë.

Pjesë e marrëveshjes së Evropës qendrore për tregti të lirë (CEFTA).

Katër shtete fqinje: Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia.

Territori: 10,887 km2 – i rrethuar me male dhe i ndarë në dy nën-regjione me madhësi, popullatë dhe relief të ngjashëm.

Klimë të butë kontinentale, me temperatura mesatare në janar -5°C dhe në qershor 24°C me reshje të favorshme.

Kosova ka kushtet më të favorshme biznesore në regjion. Bazuar në treguesit e raportit biznesor të bankës botërore, qeveria e Kosovës ka ndërmarrë nisma thelbësore reformuese për përmirësim të mjedisit biznesor. Konkretisht, qeveria ka:

Eliminuar lejen biznesore.

Ka zvogëluar dokumentacionin e nevojshëm për eksport-import.

Ka hequr taksën për regjistrimin e të gjitha bizneseve.

Ka hequr kërkesën për depozitimin e kapitalit themelues për kompani me përgjegjësi të kufi zuar.

Ka rritur mbrojtjen e investuesve.

6

Komuna e Novobërdës gjendet në pjesën lindore të Kosovës, në regjionin e Anamoravës, me një sipërfaqe prej 204km2. Ka

pozitë të volitshme gjeografi ke me qasje në të gjitha qytetet tjera dhe regjionin përreth Kosovës.

Komuna e Novobërdës rrethohet komuna e Gjilanit, Lipjanit, Kamenicës dhe Prishtinës.

Territori i komunës së Novobërdës karakterizohet me një relief kodrinor-malor. Lartësia varron nga 680 në rrafshulëta deri në 1,260 metra në majën më të lartë të “Malit të Madh”. Me fjalë tjera, dallimi në lartësi është 600 metra.

Pjesa më e madhe e reliefi t përbëhet nga kodra të shumta të cilat shtrihen përgjatë një varg platosh. Nga gjithë sipërfaqja e komunës, 56% e saj është në lartësi 800-900 metra, 5% është mbi 1,000 metra ndërsa 38% është nën 700 metra.

Sipas regjistrimit të fundit (2011), popullata e Novobërdës numëron 6,720 banorë nga përkatësi të shumëllojshme etnike.

Komuna e Novobërdës është komunë e re me një administratë mendje-hapur, të gatshme për të çuar para projektet e zhvillimit ekonomik dhe për të përmirësuar shërbimet për qytetarët e

saj. Në matjen e të arriturave të administratës së tanishme në pushtet, ne kemi veçuar kapacitet e popullatës së re në moshë dhe premtuese përmes:

Bashkëpunim shumë i mirë në mes të komuniteteve (Shqiptare, Serbe, Rome, etj);

Mikpritje shumë e mirë e popullatës lokale;

Familje që fl asin shumë gjuhë për komunikim më efektiv me turistë (15 familje të përzgjedhura);

Rinia e interesuar në zhvillimin e turizmit rural;

Vizion dhe plan strategjik për promovimin e turizmit rural;

Mirëmbajtje e përmirësuar dhe asgjësim i mbeturinave;

Qendër trajnuese dhe informuese e udhëhequr nga rrjeti rinor;

Zhvillimi i transportit publik;

Kalaja e vjetër e Novobërdës me godinat përcjellëse;

Ndërtesat ekzistuese arkeologjike në fshatra;

Resurse për zhvillimin e gjuetisë;

Vende të përshtatshme për kamping dhe pikniqe;

Vende dhe ndërtesa tjera arkeologjike.

Profi li i komunës

7

8

9

Pushteti lokal në komunën e Novobërdës përbëhet nga dy trupa: nga kuvendi komunal (trupi ligjvënës), njëherit

edhe institucioni më i lar të i pushtetit lokal, i cili përbëhet nga komisione plenare dhe permanente, dhe nga komuna, trupi ekzekutiv, i cili përbëhet nga zyra e kryetarit të komunës, nga drejtorët komunal dhe stafi .

Kryetari i komunës është ekzekutivi më i lar të në komunë dhe zgjidhet drejtpërdrejtë nga votat e popullatës për një mandat katër-vjeçar, që do të thotë se zgjedhjet lokale organizohen çdo katër viteve sipas kornizës legjislative.

Kryetari aktual i komunës së Novobërdës është Z. BajrushYmeri.

Një prej institucioneve shumë të rëndësishme që vepron në komunë është zyra për zhvillim ekonomik. Zyra është e pajisur me një kuadër të trajnuar dhe proaktiv, i cili ofron mbështetje të plotë zhvillimit të biznesit dhe atij ekonomik në komunë, duke fi lluar nga shërbimet për regjistrim të biznesit deri në mbështetje të plotë të investuesve.

Përveç kësaj, komuna është një prej themeluesve të Shoqatës së Novobërdës për Turizëm, institucion ky i pavarur me përgjegjësi të promovimit dhe zhvillimit të industrisë së turizmit.

Administrata Komunale

10

Territori i komunës së Novobërdës ka një histori të begatshme. Në mesjetë, Novobërdë u bë qendër e

rëndësishme posaçërisht kur gërmimi i mineraleve u zhvillua shpejt. Në shekullin e XV Novobërdë kishte 45,000 banorë, kur kulminacionin e zhvillimit ekonomik dhe politik e arrin me zhvillimin e minierës së Novobërdës e cila ishte shumë e pasur me minerale të arit, argjendit, plumbit dhe zinkut.

Sipas të dhënave historike të vitit 1450, miniera e Novobërdës prodhonte afër 6000 kg argjend në vit. Krahas kësaj, komuniteti ishte i njohur për prodhimin e monedhave të arit dhe argjendit.

Bujqësia është dega primare ekonomike në komunën tonë, e cila në të ardhmen do të fuqizohet dhe do të luaj një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik. Mbrojtja e kualitetit të tokës bujqësore dhe zhvillimi i bujqësisë është prioritet.

Vjelja e frutave, perimeve dhe bimëve industriale kanë shënuar rritjen më dinamike si rezultat i krijimit të kushteve për rritjen e plantacioneve në sektorin privat për filize dhe pemishte

(molla, dardha, kumbulla, qershi, etj) dhe fruta të vogla (mjedër, lajthi, luleshtrydhe, arra dhe bimë tjera mjekësore), ndër timi i serave, zgjerimi dhe modernizimi i atyre aktuale që përdorin tokë të cilësisë së lar të.

Bagëtia – Bazuar në kushtet natyrore dhe kushtet tjera shumë të volitshme, prodhimi i qumështit dhe i nën-produkteve të mishit është sektori më zhvillim më të shpejtë. Bagëtia e rritur dhe çiftëzimi i përmirësuar i kafshëve, sidomos të atyre të mbahen për mish dhe qumësht duhet të përfshijë, në kontekst të zhvillimit të bagëtisë. një rritje në gjedhe, dele, dhi, derra, etj.

Bletaria – është ngushtë e lidhur me pemishte dhe me kultivimin e luleve dhe herbeve. Për shkak të florës së pasur, kualiteti i mjaltit është shumë i lar të.

Agro-turizmi mund zhvillohet nga fermerët dhe mund të gjenerojë të ardhura shtesë. Turistët mund të përjetojnë jetën në fermë dhe të nxjerrin kënaqësi nga specialitetet dhe produktet origjinale lokale.

Burimet natyrore, turizmi dhe përparësitë konkurruese

11

12

Komuna e Novobërdës është në proces të përgatitjes së planit për zhvillim komunal, me të cilin do të identifikohet

e gjithë toka e pashfrytëzuar dhe do të përgatitet për zhvillim ekonomik. Terreni i volitshëm do të mundësojë zhvillimin e veprimtarive të ndryshme biznesore.

Komuna e Novobërdës është nikoqire e zonës së përbashkët industriale me komunën e Gjilanit. Kjo marrëveshje për zonë industriale është në linjë me bashkëpunimin ndër-komunal për sendërtimin e par tneriteteve të bazuar në ligjin e pushtetit lokal. Kjo zonë industriale gjendet në Llabjan, në udhëkryqin e rrugës regjionale në mes të Gjilanit dhe Prishtinës dhe rrugës regjionale Prishtinë-Novobërdë-Kamenicë-Ranillug, e cila shpie në kufi me Serbinë. Sipërfaqja totale e kësaj zonë është 693.409 m2 në Koznicë.

Zona industriale do t’ju ofrojë të gjithë investuesve infrastrukturë të shkëlqyeshme.

Lokacionet për investim

13

Në komunën e Novobërdës kemi një numër të konsiderueshëm të kishave dhe xhamive në vendbanime të

ndryshme në tërë komunën.

Trashëgimia kulturore komunale

Kalaja

Katedralja

Kisha e Sh. Marisë – Kisha e fi sit Sas

Kisha e Sh. Xhonit

Xhamitë

Artefakte arkeologjike

Tyrbja në kodrën nën Kala

Varrezat e turqve në Novobërdë

Kisha ortodokse në fshatin Bostan e cilat daton nga shekulli XVIII

Varrezat në fshatin Boljevc

Burimi i manastirit në Kllokoq

Tyrbja në Buqe

Lokaliteti në Rrethi i Nikshës

14

J eta në Novobërdë është shumë e këndshme . Ter ren i ka n jë atmosferë shumë qetësuese dhe ofron

mundës i për akt iv i tete të shumta rekreat ive pas n jë d i të punë . Shkol la t në komunë ofro jnë ar s im so l id

f i l lor dhe të mesëm për nxënës i t . Turnetë ind iv idua le spor t ive or gan izohen në suaza të shkol lave për g ja të orëve të edukatës f i z ike , s i dhe turne t jer a spor t ive në baza vu l lnetare të or gan izuar a nga r in ia .

Cilësia e jetës

Ky bo m është fi nancuar nga Agjencia e Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), Programi i Inicia vës për Komuna Demokra ke dhe Efek ve në Kosovë.

Mendimet e shprehura në këtë bo m nuk refl ektojnë medoemos pikëpamjet e Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar ose të Qeverisë së Shteteve të Bashkuara.