Upload
felcia
View
51
Download
4
Embed Size (px)
DESCRIPTION
İSLAM ENTELEKTÜEL GELENEĞİNİN YAPISI VE GÜNÜMÜZDEKİ ANLAMI Prof. Dr. İlhan Kutluer. İslam Entelektüel Geleneğinin Yapısı. Terminolojik Bağlam. İSLAM Din Olarak Medeniyet Olarak ENTELEKTÜEL el- Akl ( Intellect ) ve Akletme İslam’ın Entelektüel Boyutları GELENEK Doktrin Olarak - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
İSLAM ENTELEKTÜEL GELENEĞİNİN YAPISI VE GÜNÜMÜZDEKİ ANLAMI
Prof. Dr. İlhan Kutluer
İslam Entelektüel Geleneğinin Yapısı
Terminolojik BağlamİSLAM
Din OlarakMedeniyet Olarak
ENTELEKTÜELel-Akl (Intellect) ve Akletmeİslam’ın Entelektüel Boyutları
GELENEKDoktrin OlarakTarih Olarak
DİN OLARAK İSLAM Vahiy ya da İlâhî Bilgi (el-‘İlm) Olarak Kur’ân
İlâhî Bilginin Naklî Oluşu Âyet (Gösterge) Olarak İlâhî Bilgi
Kur’ân’ın Temel Mevzûu Allah (İlâhî İsimler/Fiiller/Sıfatlar) Âlem (Yaratılış Süreçleri, Kozmik Varoluşun Hikmetleri, Varlık Alanları
Arasındaki İlişki, İnsan (Yaratılış Süreçleri, Varoluşunun Boyutları, Anlamı ve Gayesi, Âlemdeki
Seçkin Konumuyla İlgili Etik, Sosyal ve Siyasal Vazifeleri, İnsan ve Toplum Tipolojileri).
Allah, âlem ve İnsan Arasındaki İlişkiler Üç “Kitab”ın Âyetleri Arasındaki Bütünlük
Hakîm Kitabımız Kur’ân-ı Kerîm’in Âyetleri “Büyük âlem” Olarak Kâinat Kitabı’nın Âyetleri “Küçük Âlem” Olarak İnsan Kitabının Âyetleri Üç Kitabı Bir arada Okumanın İmkan ve Gereği
MEDENİYET OLARAK İSLAMMedeniyet Perspektifi
Değerler: Özgünlük ve EvrensellikZihin Dünyası: Müslüman Aklın İnşâıZaman: Tarih Bilinci ya da Süreklilik ve
DeğişimMekân: Dârü’l-İslâm ya da Kültürel Coğrafya
İslam Medeniyetinin Kurucu Unsurlarıİlimler (Ulûm): Naklî İlimler-Aklî İlimlerSanatlar: Dinî-DünyevîKurumlar: Resmî-Sivil
ENTELEKTÜEL FAALİYETİ BAŞLATAN VE GELİŞTİREN BAŞLICA TARİHSEL FAKTÖRLERSosyal ve Siyasal Gelişmeler
Siyasal Gerilimler ve Kelam Fırkalarının DoğuşuDünyevîleşme Eğilimleri ve Zühd Ahlakının
BelirginleşmesiFetihlerle Kültürel Coğrafyanın Gelişmesi
Grek-Hellenistik, Bizans ve Fars Kültürleriyle TemasHarran, Süryani, İskenderiye ve Cündişapur Havzaları
Tercüme FaaliyetleriTercüme Faaliyetinin Genel ProfiliBeytü’l-Hikme Akademisi
ENTELEKTÜEL YAPIİslam Düşüncesinde Üç Metafizik Perspektif
KelamFelsefeTasavvuf
İslam Düşüncesinde İlişkiler ve AyırımlarKelam, Felsefe ve Tasavvuf İlişkileriÜç Perspektifin Ayırıcı Vasıfları
KELAM İLMİNİN TEMEL MESELELERİ
Epistemoloji: Nazarî Bilginin İmkanı ve Kaynakları
Kozmoloji: Cevher-Araz SorunuTeoloji: İsbât-ı Vâcib ve İlâhî SıfatlarEtik: Ef ‘âl-i İbâd SorunuPolitik: İmametTartışmaları
Felsefe:Philo-sophia’dan el-Felsefe’ye İslam Felsefesi’nin
Doğuşu ve Gelişimiİlk İslam Filozofu: KindîKurucu Şahsiyetler: Fârâbî, İbn SînâGazzâlî ve Sonrası“Grand Commentator”: İbn Rüşd
İslam Entelektüel Geleneğinde Üç Felsefe TasavvuruHikmet Olarak FelsefeBilim Olarak Felsefeİlhad Olarak Felsefe
Arapça’dan Latince’ye: İslam Felsefesinin Ortaçağ Avrupa Muhitine İntikali
Aklî İlimler (el-Ulûmü’l-felsefiyye)İslam filozofları ve bilimler tasnifiAklî-felsefî İlimler KavramıAklî İlimler Şeması:
Nazarî İlimler Tabîiyyât (Fizik Bilimler) Riyâziyyât (Matematik Bilimler) İlâhiyyât (Metafizik Disiplinler)
Amelî İlimler İlmü’l-Ahlâk (Etik) İlmü Tedbîri’l-Menzil (Ev İdaresi) İlmü’s-Siyâse (Politika)
Tasavvuf: Şeriat, Tarikat, HakikatŞeriat: Umumi yol/Çember; Tarikat:
Hususi Yol/Yarıçap; Hakikat: Gaye/Merkez
Zühd Ahlâkı: Muhasebe, Mücahede, Tevekkül, Rıza, Vera, Takvâ, Uzlet, Terk-i Dünya, Rücû.
Haller : Zikr/Tezekkür, Gurbetin Farkında Olma. Aslî Vatana Özlem, Cezbe.
İlâhî Varlığa yönelme ve makamlar: Aşk, Vecd, Vuslat, Fenâfillah
İlâhî Asl’a Dönüş: Bekâ Billah.
İslam Entelektüel Geleneğinin
Günümüzdeki Anlamı
Gelenek ve GelecekTarihe Güncel Bakış: Vak’alar ve VâkıalarYeniden: Yenile ve YineleGeleneğin Yeniden KeşfiGeleneğin Yeniden TeşekkülüYeniden Teşekkül İçin Yeniden KeşifGelenekten Geleceğe: İstikbal Köklerdedir
Klasik ve GüncelGeleneğin Taşıyıcısı : KlasikKlasiğin Temel Nitelikleri: Evrensel Ölçülerde
Nitelikli Olmak, Anlam Dünyasının Sürekliliği, Yeni Kültürel Atılımlara İlham Vermek.
İslam Entelektüel Geleneği Bağlamı: Kelam, Felsefe ve Tasavvuf Klasikleri
İslam Klasiklerini Niçin Çevirmeliyiz?İslam Klasiklerini Niçin Okumalıyız?İslam Klasiklerini Nasıl Okumalıyız?
Günümüzde KelamGünümüzde Kelam Geleneği Araştırmalarının Değeri ve
ÖnemiYeni Bir İlm-i Kelam Mümkün mü?Günümüzün Mübrem İhtiyacı: Kelam YapmakGünümüz Kelamcısının Temel Donanım ve Birikimi
Klasik İslam Disiplinleri (İslam Felsefesi ve Tasavvuf Dahil)Felsefe Tarihi ve Çağdaş FelsefeDinler Tarihi ve Yaşayan Dinler
Günümüz Kelamcısının Temel Vasıfları: Dini Esasları Müdafaa GayretiTefekkür İstidadıTahkik Yöntemi
Günümüzde İslam Felsefesiİslam Felsefesi Tarihini Araştırmak Ne İşe Yarar? Günümüzde İslam Felsefesi Araştırmalarının DüzeyiGünümüzde İslam Felsefesi Yapmanın İmkanıGünümüzde İslam Felsefesi Yapmanın GereğiGünümüzde İslam Felsefesi Yapmanın YöntemiÇağdaş İslam Felsefecisinin Sahip Olması Gereken
Temel Birikim:İslam Entelektüel GeleneğiBatı Felsefe Geleneği ve Çağdaş FelsefeBatı Teoloji Geleneği ve Çağdaş Dinî Akımlarİslam ve Batı Bilim TarihiModern Bilimsel Yöntem ve Eleştirisi
Günümüzde Tasavvufİslam Entelektüel Geleneğinin En Canlı
Formu: Tasavvuf ve TarikatlarTasavvufun Klasik ve Güncel Sorunu: Bilgi-
İletişimKlasik İslamî İlimler AçısındanFelsefenin Dili ve TasavvufAkademya ve Tasavvuf AraştırmalarıTasavvuf ve Edebiyat : Ülkemizde Tasavvufun
En Etkin İfade FormuŞeriat-Tarikat-Hakikat Bütünlüğünü ve
Kriterlerini Yeniden Gözetmek.
GELENEK MİRASÇISININ MİSYON VE VİZYONUEntelektüel Sorumluluk TaşımakMedeniyet Perspektifini Esas AlmakÇağın Modern ve Postmodern Zihin Haritalarına Vakıf
OlmakProblem Bilincine Sahip OlmakYöntem Geliştirirken “Geleneğin İhyâ ve Tecdîdi”
Tavrını GözetmekEser Vermede Nitelik ve Özgünlüğü GözetmekAraştırma İçin Kurumsallaşmaya Önem VermekFarklı Yöntemleri Kutuplaşma İçin değil Ekolleşme İçin
BenimsemeFarklı Perspektiflerin Diyaloğu ve Sentezi
XV./XXI. YÜZYILDA BİR İSLAM RÖNESANSI GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN ENTELEKTÜEL VAZİFELER İslam Medeniyetinin Entelektüel Tezahürleri Olan Kelam, Felsefe ve
Tasavvuf Geleneklerine Ait Büyük Klasiklerin Neşir ve Tercüme si.Bu Klasikleri Okumak, Anlamak, Yorumlamak, Eleştirmek ve Yeniden
Üretmek Üzere Verimli ve Özgün Metodolojiler İnşa Etmek.Tarihsel ve Güncel Tecrübenin Işığında Geleneksel Naklî İlimler-Aklî
İlimler Tasnifindeki Dengeleri Mutlaka Sağlamak; Dengeyi Bunlardan Biri Aleyhine Asla Bozmamak..
XV./XXI. Yüzyılda İvme Kazanan Küreselleşme Olgusunu Hesaba Katarak Özgünlük ve Evrenselliğin Gereklerini Karşılayan Yeni İfade Formları Geliştirmek.
XV./XXI. Yüzyılın Nitelikli Müslüman Entelektüelini Yetiştirmek Üzere Sadece Tarih Araştırmaları Düzeyinde Değil, Kelam/Felsefe “Yapmak” ve Bunu Yaparken Tasavvufun Entelektüel İmkan ve İlhamlarına Açık Olmak Üzere Bütünleyici İlim Politikaları ve Sentezci Tavırlar ı Öne Çıkarmak.
DÜŞLE VE DÜŞÜN ! Tıpkı İslâm’ın Klasik Çağında Olduğu Gibi XV./XXI. Yüzyılın İkinci
Yarısında da Müslüman Entelektüellerin Tam Bir Özkimlik Bilinci ve Özgüven Duygusu İçinde Yeryüzünün Öğretmenleri Olduğunu; Müslüman Entelektüellere Ait Eserlerin Harıl Harıl Dünya Dillerine Çevrildiğini, Hakkında Doktora tezleri Yapıldığını; Müslüman Üniversitelerine dünyanın Her Yerinden Talebelerin Akın Ettiğini;
Akıl-Vahiy, Din-Felsefe, Din-Bilim, Felsefe-Bilim, Tasavvufî Bilgi-Teorik Bilgi, Teknoloji-Çevre, Ekonomi-Ahlak , Siyaset-Ahlak Arasındaki İlişkilerin Birer Çatışma Alanı Olarak Değil, Birbirini Besleyen ve Yekdiğerinin Ufkunu Açan Birer Diyalog Alanı Olarak Kavranmaya Başladığını;
Klasik Düşünce Geleneklerindeki Tarihsel Yıpranmışlıkların, Modernlikteki Kutsala Sırt Çevirmiş Yaşama Biçimlerinin ve Postmodern Yönelişlerdeki “Hakikat” Kavramını Anlamsızlaştıran İlkesizliklerin Aşıldığı, Tüm Entelektüel Faaliyetin Sırasıyla Ruhun, İslâm’ın ve İnsanlığın Kemâle Ermesine Odaklandığı Bir DüşünmeTarzının Müslümanlarca Geliştirildiğini veTüm Yeryüzüne Egemen Olduğunu…
TEŞEKKÜRLER. Dersimiz İçin Okunması Tavsiye Edilen Yitirilmiş Hikmeti Ararken Adlı Kitabımızın Sunuş’undan Bir Alıntıyla Bitirmek İstiyorum:
Bu derse mesnet teşkil eden bilgi ve düşünceler “GELENEĞİN
SANCAKLARINI GÜNÜMÜZÜN FİKİR DÜNYASINA TAŞIYACAK VE
GELECEĞİN MEDENİYET BURÇLARINA DİKECEK OLAN
HİKMET YOLCULARINA İTHAF EDİLMİŞTİR. YİTİK HİZMET
HAZİNESİNE GÖTÜRECEK FİKRÎ HARİTALARI GELENEĞİN BİRİKİMİ
VE ÇAĞININ DENEYİMİYLE YENİDEN ÇİZECEK OLAN BU SEÇKİN
YOLCULARI SELAMLIYORUM.”Prof. Dr. İlhan KUTLUER
17.04.2011