101
İ T A L Y A N C A G R A M E R Aralık 2007 ------------------------------------------ 1 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM İTALYAN ALFABESİ OKUNUSLAR Harf Harfin Adı Harfin Okunuşu a a a b bi bi c ci çi d di di e e e f effe effe g gi ci h acca akka i i i l elle elle m emme emme n enne enne o o o p pi pi q cu ku r erre erre s esse esse t ti ti u u u v vu vu z zeta zeta w doppia vu doppiya vu j i lunga i lunga k kappa kappa x ics iks y ipsilon i greka Sevgili arkadaslar A ile baslayip Z ile biten buyuk tabloda italyancanin temel harfleri bulunmaktadir. Kucuk tablomuzda yer alan K , J , X , Y, W harfleri ise italyancaya, yabanci dillerden gecen kelimeler yoluyla girmis olup temel alfabede yer almazlar. ca : "ka" diye okunur ! casa : "kasa" sce : "şce" diye okunur ! pesce : "peşçe " co : "ko" diye okunur ! corso : "korso" sci : "şi" diye okunur !

ITALYANCA GRAMER 2007

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 1 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYAN ALFABESİ OKUNUSLAR

Harf Harfin Adı Harfin Okunuşu a a a b bi bi c ci çi d di di e e e f effe effe g gi ci h acca akka i i i l elle elle m emme emme n enne enne o o o p pi pi q cu ku r erre erre s esse esse t ti ti u u u v vu vu z zeta zeta

w doppia vu doppiya vu

j i lunga i lunga

k kappa kappa

x ics iks

y ipsilon i greka

Sevgili arkadaslar A ile baslayip Z ile biten buyuk tabloda italyancanin temel harfleri bulunmaktadir. Kucuk tablomuzda yer alan K , J , X , Y, W harfleri ise italyancaya, yabanci dillerden gecen kelimeler yoluyla girmis olup temel alfabede yer almazlar.

ca : "ka" diye okunur !

casa : "kasa"

sce : "şce" diye okunur !

pesce : "peşçe "

co : "ko" diye okunur !

corso : "korso"

sci : "şi" diye okunur !

Page 2: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 2 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

scimmia : "şimmia"

cu : "ku" diye okunur !

cucina : "kucina"

scio : "şo" diye okunur !

sciopero :"şopero"

ci : "çi" diye okunur !

cinema : "çinema"

sca : "ska" diye okunur !

scatola : "skatola"

ce : "çe" diye okunur !

cena : "çena"

sco : "sko" diye okunur !

scotola : "skotola"

chi : "ki" diye okunur !

chi : "ki"

sciu : "şu" diye okunur !

prosciutto : "proşutto"

cia : "ça" diye okunur !

camicia : "kamiça "

scia : "şa" diye okunur !

sciarpa : "şarpa"

cio : "ço" diye okunur !

cioccolato : "çokkolato "

ciu : "çu" diye okunur !

ciuffio : "çuffio"

che : "ke" diye okunur !

che : "ke"

gi : "ci" diye okunur !

giraffa : "ciraffa"

ge : "ce" diye okunur !

Page 3: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 3 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

gemelli : " cemelli"

gio : "co" diye okunur !

gioco : "coko"

İTALYANCA TEKİL VE ÇOĞUL İSİMLER

Bu bölümde çok basit düzeyde isimlerin nasıl çoğul hale geldiği işlenecektir. Öncelikle İtalyan dilinde isimler erkek ve dişi karakterli olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Erkek isimler genellikle "o" ile sonlanır.

Ragazzo Genç erkek Zio Amca/Dayı Bambino Erkek çoçuk Gatto Kedi Uomo Adam Tavolo Masa Libro Kitap

Dişi isimler genellikle "a" ile sonlanır.

Ragazza Genç kız Zia Hala/Teyze Bambina Kız çoçuk Casa Ev Borsa Çanta Famiglia Aile Rivista Dergi

Hem erkek hemde dişi isimler bazen "e" ile sonlanabilir. O zaman isimler birbirinden nasıl ayrılacak.Tanım edatları bu konuda bize yardımcı olacaklar. İlerleyen ünitede tanım edatı konusuna değineceğiz. Gönlünüzü ferah tutmaya devam edin. Ama sizler sonunda "o" bulunan ismin erkek, "a" bulunanın ise dişi karakterli olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Bir adım daha atalım ve isimlerimizi çoğullaştıralım.

Tekil Çoğul o i Erkek karakterli isim e i a e Dişi karakterli isim e i

Libro (Kitap)

Libri (Kitaplar)

Vestito (Giysi)

Vestiti (Giysiler)

Gatto (Kedi)

Gatti (Kediler)

Borsa (Çanta)

Page 4: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 4 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Borse (Çantalar)

Casa (Ev)

Case (Evler)

İTALYANCA TEKİL VE ÇOĞUL İSİMLER ( İLERİ DÜZEY )

Bu bölümde ileri düzeyde isimlerin nasıl çoğul hale geldiği işlenecektir. İtalyanca'ya yeni başlıyorsanız lütfen bu konuyu atlayınız.

Tekil Çoğul a i

problema

problemi

sistema

sistemi

teorama

teoremi

panoroma

panoromi

programa

programi

tema

temi

clima

climi

diploma

diplomi

poeta

poeti

giornalista

giornalisti

turista

turisti

Page 5: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 5 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Tekil Çoğul à à è è

caffè

caffè

università

università

libertà

libertà

facoltà

facoltà

possibilità

possibilità

Tekil Çoğul co chi ca che go ghi ga ghe

buco : delik

buchi : delikler

fico : incir

fichi : incirler

chirurgo : cerrah

chirurghi : cerrahlar

lago : göl

laghi : göller

formica : karınca

formiche : karıncalar

sega : testere

Page 6: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 6 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

seghe :testereler

mucca : inek

mucche : inekler

Tekil Çoğul

cio ci

cia ce

gio gi

gia ge

calcio : tekme

calci : tekmeler

lancia : sandal

lance : sandallar

orologio : saat

orologi : saatler

loggia : balkon

logge : balkonlar

Tekil Çoğul

ìo ìi

ìa ìe

rinvìo : erteleme

rinvìi : ertelemeler

addìo : veda

addìi : vedalar

ronzìo : vızıltı

ronzìi : vızıltılar

bugìa : yalan

bugìe : yalanlar

follìa : delilik

follìe : delilikler

armonìa : harmoni

armonìe : harmoniler

Page 7: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 7 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Tekil Çoğul scio sci scia sce

fascio : demet

fasci : demetler

ascia : balta

asce : baltalar

Tekil Çoğul glio gli glia glie

figlio : erkek çoçuğu

figli : erkek çoçukları

scoglio : deniz kayası

scogli : deniz kayaları

figlia : kız çocuğu

figlie :kız çocukları

foglia : yaprak

foglie : yapraklar

Tekil Çoğul tore trice glia glie

attore : erkek sanatçı

attrice : erkek sanatçılar

pittore : erkek ressam

pittrice : erkek ressamlar

Erkek Tekil Dişi Tekil

e essa

barone : baron

baronessa : bayan baron

studente : erkek öğrenci

studentessa : bayan öğrenci

Page 8: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 8 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

dottore : erkek doktor

dottoressa : bayan doktor

presidente : erkek başkan

presidentessa : bayan başkan

leone : erkek aslan

leonessa : bayan aslan

İtalyanca'ya yabancı dilden gelen kelimeler cogul olurken, sadece tanım edatları değişir.

il fax

i fax

il killer

i killer

l'autobus

gli autobus

il film

i film

il bar

i bar

İTALYANCA BELİRTİLİ TANIM EDATLARI

İtalyan dilinde her sözcüğün önünde, kullanıldığı sözcükle anlam kazanan bir tanım edatı bulunmaktadır. Bu kavram Türk dilinde yoktur.

İngiliz dilindeki "the" ve "a" bu kavramı tam anlamıyla karşılarlar.

"The" ya tekabül eden tanım edatı, belirli tanım edatı olarak adlandırılmaktadır.

"a" ya tekabül eden tanım edatı ise, belirsiz tanım edatı olarak adlandırılmaktadır.

Eğer kullanacağız isim belliyse(bildiğiniz) belirli tanım edatını, belli değilse belirsiz tanım edatını kullanacaksınız.

Tanım edatları belirli ve belirsiz olarak basitçe 2'ye ayrılır. Kendi içlerinde ise erkek ve dişi karakterli olmak üzere tekrar 2'ye ayrılırlar. 4 tane tanım edatı olduğunu söyleyebiliriz.

Erkek karakterli belirli tanım edatı

Dişi karakterli belirli tanım edatı

Erkek karakterli belirsiz tanım edatı

Page 9: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 9 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Dişi karakterli belirsiz tanım edatı

İTALYANCA ERKEK KARAKTERLİ BELİRTİLİ TANIM EDATLARI

Erkek isimlerin belirtili tanım edatlari; " lo " ve " il " ve " l '" dir.

IL tanım edatı, sessiz harfle başlayan erkek karakterli tekil isimlerle kullanılır.

il ragazzo il mese il giorno il cane il mare il tempo il treno

LO tanım edatı; z, gn, ps, x sessizleri ve s + sessiz ile başlayan erkek karakterli tekil isimlerle kullanılır.

lo spettacolo lo studente lo zaino lo straniero lo zucchero lo spazio

L' tanım edatı, sesli ile başlayan erkek karakterli tekil isimlerle kullanılır.

l'amico l'albero l'anello l'impegno l'espresso l'allestimento Belirtili tanım edatına sahip erkek karakterli tekil isimler için örnekler :

Il treno lo studente l'amico

Il libro lo scolaro l'americano

Il gatto lo straniero l'ambiente

Il letto lo sbaglio l'orologio

Il giornale lo spagnolo l'italiano

Bu isimlerin nasıl çoğullaştırıldığı bir önceki sayfada gördünüz.

İsimler çoğullaşırken tanım edatları da benzer bir dönüşüm izleyecektir.

Erkek isimlerin nasıl çoğullaştırıldığını hatırlayalım.

Tekil Çoğul o i Erkek karakterli isim e i

Page 10: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 10 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Erkek karakterli belirtili tanım edatları nasıl çoğullaştırılır görelim.

Tekil Çoğul il i lo gli l' gli

i tanım edatı, sessiz harfle başlayan erkek karakterli çoğul isimlerle kullanılır.

i ragazzi i mesi i giorni i cani i mari i tempi i treni

gli tanım edatı, z, gn, ps, x sessizleri ve s + sessiz ile başlayan erkek karakterli çoğul isimlerle kullanılır. Ayrıca sesli ile başlayan erkek karakterli çoğul isimlerle kullanılır.

gli spettacoli gli studenti gli zaini gli stranieri gli zuccheri gli spazi gli amici gli alberi gli anelli gli impegni gli espressi gli allestimenti

Bu bilgiler ışığında yukarıda sunulan erkek karakterli tekil örneklerin çoğullarını sunalım.

I treni gli studenti gli amici

I libri gli scolari gli americani

I gatti gli stranieri gli ambienti

I letti gli sbagli gli orologi

I giornali gli spagnoli gli italiani

Erkek karakterli belirtili tanım edatları aşağıdaki isimlerle kullanılır.

Meyve ağaçları: il melo, il pero, l'arancio

Dağlar : l'everest, il monte bianco

Aylar: il gennaio

Günler : il lunedi

Page 11: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 11 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Göller : il garda

İTALYANCA DİŞİ KARAKTERLİ BELİRTİLİ TANIM EDATLARI

Dişi karakterli belirtili tanım edatlari; " la " ve " l' " dir.

LA tanım edatı, sessiz harfle başlayan dişi karakterli tekil isimlerle kullanılır.

la ragazza la sorella la casa la forza la penna la scatola la zuppa la montagna

L' tanım edatı, sesliyle başlayan dişi karakterli tekil isimlerle kullanılır.

l'amica l'edizione l'aula l'automobile

Belirtili tanım edatına sahip dişi karakterli tekil isimler için örnekler :

la stampa l'osservatore la versione l'unione la gazzetta l'arena la notizia l'innovazione

Dişi isimlerin nasıl çoğullaştırıldığını hatırlayalım.

Tekil Çoğul

a e Dişi karakterli isim

e i

Dişi karakterli belirtili tanım edatları nasıl çoğullaştırılır görelim.

Tekil Çoğul

la le

l' le

Page 12: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 12 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

LE tanım edatı, dişi karakterli çoğul isimlerle kullanılır.

le ragazze le sorelle le case le forze le penne le scatole le zuppe le montagne le amiche le edizioni le aule le automobili

Bu bilgiler ışığında yukarıda sunulan dişi karakterli tekil örneklerin çoğullarını sunalım.

le stampe le osservatori

le versioni le unioni le gazzette le arene

le notizie le innovazioni

Dişi karakterli belirtili tanım edatları aşağıdaki isimlerle kullanılır.

Meyvelerle : la mela, la pera, l'arancia

Adalar : la sicilia

Soyut terimlerle : la bellezza

italyanca belirtisiz tanım edatları

Belirtisiz tanım edatları hangi hallerde kullanılır ?

1. Eğer bahsedilen şey " herhangi bir şey " ise ( İngilizcede kullanılan "a" edatı aynı görevi üstlenir. )

2. Özel birşeyden bahsedilmediğinde

3. Bir sınıfı (cinsi) ifade etmek için

İTALYANCA ERKEK KARAKTERLİ BELİRTİSİZ TANIM EDATLARI

Erkek isimlerinin belirtisiz tanım edatlari " un " ve " uno " dur.

Page 13: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 13 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Un belirtisiz tanım edatı, sessiz ve sesli harfle başlayan tekil erkek karakterli isimlerle kullanılır. Belirtili tanım edatı olarak " l' " ve " il " kullanılan erkek karakterli isimlerle kullanılır.

un ragazzo un mese un giorno un cane un mare un tempo un treno un amico un albero un anello un impegno un espresso un allestimento

Uno belirtisiz tanım edatı, belirtili tanım edatı olarak " lo " edatını kullanan erkek karakterli isimlerle kullanılır.

uno spettacolo uno studente uno zaino uno straniero uno zucchero uno spazio

Belirtisiz tanım edatlarının belirtili karşılıkları aşağıda sunulmuştur.

Erkek karakterli belirtili tanım edatı Erkek karakterli belirtisiz tanım edatı

il un l' un lo uno

Aşağıdaki tabloyu iyice incelerseniz yukarıda yaptığımız basitleştirmenin ne kadar yararlı olduğu görülecektir !

un treno uno studente un amico

un libro uno scolaro un americano

un gatto uno straniero un ambiente

un letto uno sbaglio un orologio

un giornale uno spagnolo un italiano

Page 14: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 14 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Şimdi kafası karışanlara yardımcı olalım.

" il medico " : Tanıdığınız bir doktordan bahsederken bu edatı kullanacaksınız

" un medico " : Tanımadığınız herhangi bir doktordan bahsederken bu edatı kullanacaksınız

" il libro " : Bildiğiniz bir kitaptan bahsederken bu edatı kullanacaksınız

" un libro " : Bilmediğiniz herhangi bir kitaptan bahsederken bu edatı kullanacaksınız

İTALYANCA DİŞİ KARAKTERLİ BELİRTİSİZ TANIM EDATLARI

Dişi isimlerinin belirtisiz tanım edatlari "una" ve "un'" dur.

Una belirtisiz tanım edatı, sessiz ile başlayan dişi karakterli isimlerle kullanılır.

una ragazza una sorella una casa una forza una penna una scatola una zuppa una montagna

Un' belirtisiz tanım edatı, sesliyle başlayan dişi karakterli isimlerle kullanılır.

un'amica un'edizione un'aula un'automobile

Belirtisiz tanım edatlarının belirtili karşılıkları aşağıda sunulmuştur.

Dişi karakterli belirtili tanım edatı Dişi karakterli belirtisiz tanım edatı

la una l' un'

Aşağıdaki tabloyu iyice incelerseniz yukarıda yaptığımız basitleştirmenin ne kadar yararlı olduğu bir kere daha görülecektir !

una stampa un'osservatore

una versione un'unione

una gazzetta un'arena

una notizia un'innovazione

Şimdi kafası karışanlara yardımcı olalım.

Page 15: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 15 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" la ragazza " : Tanıdığınız bir kız'dan bahsederken bu edatı kullanacaksınız.

" una ragazza " : Tanımadığınız herhangi bir kız'dan bahsederken bu edatı kullanacaksınız.

" la finestra " : Bildiğiniz bir pencereden bahsederken bu edatı kullanacaksınız.

" una finestra " : Bilmediğiniz herhangi bir pencereden bahsederken bu edatı kullanacaksınız.

" l'automobile " : Bildiğiniz bir arabadan bahsederken bu edatı kullanacaksınız.

" un'automobile " : Bilmediğiniz bir arabadan bahsederken bu edatı kullanacaksınız.

italyanca tanım edatları genel tablosu

Belirtili tanım edatı Belirtisiz tanım edatı

Erkek(T) Disi(T) Erkek(Ç) Dişi(Ç) Erkek(T) Disi(T) z + s + sessiz lo la gli le uno una

diğer sessiz il la i le un una

sesli l' l' gli le un un'

İTALYANCA EDATLAR

di

1. Aitlik anlamında

aeroporto di venezia : venedik havalimanı

dipartimento di matematica : matematik bölümü

2. Orjin belirtmede

Sono di Milano : milan danım

a

1. Yön belirtmede

Vado a Milano : milan'a gidiyorum

2. İkametgah bildirmede

Abito a Fano : fano'da yaşıyorum

3. Birşeyin neyden yapıldığını belirtmede

Spaghetti al limone : limonlu makarna

Page 16: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 16 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

da

1. -Den, -Dan, Tarafından

Vengo da Roma : roma'dan geliyorum

2. İçin (Amacıyla )

Un libro interessante da leggere : okumak için ilginç bir kitap

3. Tarafından

L'italiano è parlato da quasi tutti : italyanca herkes tarafından konuşulur

in

1. İçinde, -de, -da

Abito in italia : italya'da yaşıyorum

2. -İle (taşıma anlamında)

In nave : gemiyle

Viaggi in aereo : uçakla yolculuk

con

1. İle

Festival internazionale di film con tematiche omosessuali : Eşcinsellik temalı uluslararası film festivali

su

1. Üstünde

Vacanze sulla neve : karlar üzerinde tatil

2. Hakkında

Centro di Ricerca sulla Economia : Ekonomi üzerine araştırma merkezi

Convegno internazionale sulla Turchia : Türkiye hakkında uluslararası toplantı

per

1. İçin

Una conferenza per parlare di etica e finanza : Finans ve etik hakkında konuşmak için konferans

Clicca qui per vedere le foto : Fotoğrafları görmek için burayı tıklayın

Page 17: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 17 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

tra/fra

1. Arasında

Che cosa è successo tra mio padre e tua madre : Annenle, babam arasında ne oldu ?

Castelli fra Napoli e Roma : Roma ve Napoli arasındaki kaleler

2. İçinde (zaman aralığı)

Fra cinque minuti : Beş dakika içerisinde

Tra poco vi mando il mio indirizzo : Az sonra size adresimi göndereceğim

contro : -e karşı

dentro : içinde

dietro : arkasında

dopo : sonra

durante : sırasında, -iken

fuori : dışında

malgrado : rağmen

secondo : -e göre

senza : -sız, -sızın

sotto : altında

verso : -e doğru

Page 18: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 18 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYANCA BİRLEŞİK EDATLAR

İtalyan dilinde edatların, tanım edatlarıyla birleşmesi sonucunda birlesik edatlar olusur.

Dı A Da In Su Il del al dal nel sul Lo dello allo dallo nello sullo L' dell' all' dall' nell' sull' La della alla dalla nella sulla L' dell' all' dall' nell' sull' I dei ai dai nei sui Glı degli agli dagli negli sugli Le delle alle dalle nelle sulle

"Vado al mare" cümlesini analiz edelim. Vado: Ben giderim İl mare: Deniz Cümlenin içerisinde gizli bir "a" yön edatı saklıdır. Cümlenin orjinali "Vado a il mare" "a"+"il"= "al" il mare: Deniz al mare: Denize

"Vado al cinema" cümlesini analiz edelim Vado: Ben giderim il cinema: Sinema Cümlenin içinde gizli bir "a" yön edatı saklıdır. Cümlenin orjinali "Vado a il cinema" "a"+"il"= "al" il cinema: Sinema al cinema: Sinemaya

"Vanno all'aeroporto" cümlesini analiz edelim Vanno: Onlar giderler l'aeroporto: Havalimanı Cümlenin orjinali "Vanno a l'aeroporto" "a"+"l'"="all'"

"Andiamo alla banca" cümlesini analiz edelim Andiamo: Biz gideriz la banca: Banka Cümlenin orjinali "Andiamo a la banca" "a"+"la"="alla"

"Vengo dalla Cina" cümlesini analiz edelim Vengo: Ben gelirim la Cina: Çin Cümlenin orjinali "Vengo da la Cina" "da"+"la"="dalla"

"Veniamo dagli Stati Uniti" cümlesini analiz edelim Veniamo : Biz geliriz

Page 19: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 19 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

gli Stati Uniti: USA Cümlenin orjinali "Veniamo da gli Stati Uniti" "da"+"gli"="dagli"

"il vino è nella bottiglia " cümlesini inceleyelim. il vino : şarap la bottiglia : şişe Cümlenin orjinali "il vino è in la bottiglia" "in" + "la" = "nella"

"la casa èsulla montagna" cümlesini inceleyelim. la casa : ev la montagna : dağ Cümlenin orjinali "la casa è su la montagna" "su" + "la" = "sulla"

İTALYANCA GENİŞ ZAMAN 1

İtalyan dilinde geniş zaman "Presente" olarak adlandırılır. Bu zaman sürekli yapılan eylemleri göstermekte kullanılır.

İtalyan dili ile yeni tanışıyorsanız bu zaman size ilaç gibi gelecektir.

İtalyan dilinde fiiller "are, ire, ere" bitimli olmak üzere 3'e ayrılır. En basit anlamda bir fiil bu üç ekten biriyle bitmek zorundadır.

Buna ek olarak fiiller kurallı ve kuralsız olmak üzere ikiye ayrılır. En basit anlamda kurallı fiillerin çekimleri belli ekler getirilerek yapılır. Kuralsız fiillerde bu geçerli değildir. Yine çok konuştum. Gelin geniş zamanda kurallı fiillerin çekimleriyle başlayalım.

ARE ERE IRE

o o o

i i i

a e e

iamo iamo iamo

ate ete ite

ano ono ono

Geniş zamanda kurallı fiil çekiminde, yukarıda görüldüğü gibi fiilin bittiği çekime göre fiil'e farklı ekler getirilmektedir. İtalyan dilinde fiilin çekimi her şahışa göre farklı biçim almaktadır. Yıllardır beyinlerimiz ingiliz dili tarafından yıkandığından bunu ilk bakışta kavramamız zor olabilir.

Olay aynen dilimizdeki fiil çekimi gibi gerçekleşir.

Mesela geniş zaman kullanarak "sevmek" fiilini şahışlara uygulamak istediğinizde ne yaparsınız.

Page 20: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 20 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Öncelikle "sevmek" fiilinin mastar ekini çıkartırsınız. Elinizde fiilin kökü olan "-sev" kalır. Sonrada tüm şahışlar için bu fiili çekmeye başlarsınız.

Ben severim. Sen seversin. O sever. Biz severiz. Sizler seversiniz. Onlar severler.

Bunu şimdi italyan dilinde gerçekleştirelim. Öncelikle "dinlemek" anlamına gelen "ascoltare" fiilinin köküne ulaşalım. "are" ekini çıkartığımız takdirde köke ulaşırız. Elinizde fiilin kökü olan "-ascolt" kalır. Yukarıda sunduğumuz tabloda geniş zaman içerisinde "-are" bitimli fiillerin köklerine eklenecek olan ekler sunulmuştur. Bunlar ; o i a iamo ate ano Elimizde bütün araçlar olduğuna göre şu işi bitirelim.

Ascolt o Ascolt i Ascolt a Ascolt iamo Ascolt ate Ascolt ano

Gördüğünüz gibi aynı türkçe gibi geniş zaman için gerekli ekleri fiilin köküne ekliyoruz. İtalyan dilinde fiiller bitimine göre üç'e ayrılmakta ve her bitime göre geniş zamanda farklı ekler eklenmektedir.

"Are" bitimli kurallı fiillerin geniş zamanda çekimi !

o i a iamo ate ano

Bunlarda ne ? Tamam tamam acele etmeyin ve telaşlanmayın

"Amare" fiilini inceleyelim. Bu fiil "sevmek" anlamına geliyor.

Amare

Page 21: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 21 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Amo

Ami

Ama

Amiamo

Amate

Amano

Yaptığımız işi bir kere özetleyelim.

Adım 1: Amare fiilinin kökü alındı.

Adım 2: Alınan kök (-Am) a presente için gerekli yardımcı ekler (o, i, a, iamo, ate ano ) sıra ile eklendi. (Amo, Ami, Ama, Amiamo, Amate, Amano)

Görüldüğü üzre, fiil çekildiğinde fiilin başına şahış zamiri getirmeye gerek yoktur.

Mesela " Ben seviyorum " demek için "Amo" yeterlidir.

"Io Amo" ise gereksizdir.

Nasıl anlayabiliyormusunuz.

Hadi gayret Türkiye...................

Pekala şimdi ikinci gruba geçiyoruz.

"Ere" bitimli kurallı fiillerin geniş zamanda çekimi !

o i e iamo ete ono

Dikkatli bir okuyucu neden ERE çekiminde bazı çekimlerin mavi ile çizildiğini merak etmiştir. ERE nin ARE den farkı bu kadardır.

"Scrivere" fiilini inceleyelim. Bu fiil "yazmak" anlamına geliyor.

Scrivere

Scrivo

Scrivi

Scrive

Scriviamo

Scrivete

Page 22: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 22 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Scrivono

Scrivere fiilini inceledik.

Adım 1. Scrivere fiilinin kökü alındı..

Adım 2: Alınan kök (-SCRIV ) e gerekli ekler eklendi. (o, i, e, iamo, ete, ono )

"Ire" bitimli kurallı fiillerin geniş zamanda çekimi !

o i e iamo ite ono

Dikkatli bir okuyucu neden IRE çekiminde bir çekimin pembe ile çizildiğini merak etmiştir. IRE nin ARE ve ERE den farkı bu kadardır.

"Dormire" fiilini inceleyelim. Bu fiil "uyumak" anlamına geliyor.

Dormire

Dormo

Dormi

Dorme

Dormiamo

Dormite

Dormono

Dormire fiilini inceledik.

Adım 1: Dormire fiilinin kökü alındı.

Adım2: Alınan kök (Dorm) a gerekli ekler eklendi. (o, i, e, iamo, ite, ono )

Page 23: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 23 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Aşağıdaki örneklerle öğrendiklerimizi pekiştirelim.

TORNARE PRENDERE SENTİRE

Torno Prendo Sento

Torni Prendi Senti

Torna Prende Sente

Torniamo Prendiamo Sentiamo

Tornate Prendete Sentite

Tornano Prendono Sentono

İtalyan dilinde geniş zaman "Presente" olarak adlandırılır. Bu zaman sürekli yapılan eylemleri göstermekte kullanılır. Bu zamanda kurallı fiil çekimlerini az önce öğrendiniz. Şimdi geniş zamanda kuralsız fiilleri öğrenme zamanı.

Aşağıda sunacağımız fiillerin hepsi geniş zamanda kuralsız fiil özelliği gösterir.

Uscire ( Çıkmak ) Stare ( Kalmak, Oturmak, Olmak ) Finire ( Bitirmek ) Bere ( İçmek ) Rimanere ( Kalmak, Oturmak ) Pagare ( Ödemek ) Cercare ( Aramak ) Capire ( Anlamak ) Spedire ( Göndermek ) Preferire ( Tercih Etmek) Volere ( İstemek ) Dovere ( Zorunda Olmak ) Potere ( E -Bilmek ) Fare ( Yapmak ) Dare ( Vermek ) Dire ( Söylemek ) Andare ( Gitmek ) Sapere ( Bilmek ) Venire ( Gelmek )

Sunduğumuz fiilleri bir önceki bölümde verdiğimiz eklerle geniş zamana göre çekemezsiniz.

VOLERE DOVERE POTERE Voglio Devo Posso Vuoi Devi Puoi Vuole Deve Puo

Vogliamo Dobbiamo Possiamo Volete Dovete Potete

Vogliono Devono Possono

Nasıl ? Gördüğünüz üzere kuralsız fiillerin çekiminde hazır ek kullanamıyoruz. Fiilin kökünü al üstüne geniş zaman ekini koy uygulaması bu noktada sona eriyor. Bu noktadan sonra ezber devreye giriyor.

Page 24: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 24 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Hadi biraz örnek cümle çözümleyelim

"Voglio dire" ne anlama gelir ? Voglio: Ben isterim Dire: Söylemek Voglio dire: Söylemek isterim

Dikkat ediniz; cümle içerisinde şahış zamirini kullanmadık. Ama biliyoruz ki "voglio" zaten fiilin birinci şahış çekimine isabet etmektedir. Cümle içerisinde bir daha şahış zamiri kullanmak anlamsızdır. Çok ısrar ediyorsanız aşağıdaki gibi de cümle kurabilirsiniz. " Io voglio dire "

"Vogliono un caffé" ne anlama gelir? Vogliono: Onlar isterler un caffé : Kahve Vogliono un caffé: Onlar kahve isterler

"Vogliamo andare" ne anlama gelir? Vogliamo : Biz isteriz Andare : Gitmek Vogliamo andare : Biz gitmek isteriz

"Vuole un libro" ne anlama gelir? Vuole : O ister un libro : Kitap Vuole un libro : O kitap ister

"Dobbiamo studiare" ne anlama gelir ? Dobbiamo : Biz zorundayız. Studiare : Çalışmak Dobbiamo studiare : Çalışmak zorundayız

"Devo dire" ne anlama gelir? Devo : Ben zorundayım Dire : Söylemek Devo dire : Söylemek zorundayım

"Devono partire" ne anlama gelir? Devono : Onlar zorundalar Partire : Yola koyulmak Devono partire : Onlar ayrılmak zorundalar

"Puo aspettare" ne anlama gelir? Puo : E-bilirsiniz Aspettare : Beklemek Puo aspettare : Bekleyebilirsiniz

"Puoi lavorare" ne anlama gelir? Puoi : E-bilirsin Lavorare : Çalışmak Puoi lavorare : Çalışabilirsin

"Posso parlare" ne anlama gelir ? Posso : E-bilirim Parlare : Konuşmak Posso parlare : Konuşabilirim

" Come vuole una cosa cosi !" ne anlama gelir ?

Page 25: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 25 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Come : Nasıl ? Vuole : ister Cosa: Şey Cosi : Böyle

Come vuole una cosa cosi : Nasil ister boyle bir seyi !

FARE DARE DIRE Faccio Do Dico

Fai Dai Dici Fa Da Dice

Facciamo Diamo Diciamo Fate Date Dite

Fanno Danno Dicono

Hadi biraz örnek cümle çözümleyelim

"Faccio la spesa" ne anlama gelir? Faccio : Ben yaparım La spesa : Alışveriş Faccio la spesa : Alışveriş yaparım

"Facciamo la partita" ne anlama gelir? Facciamo : Biz yaparız La partita : Maç Facciamo la partita : Maç yaparız

"Fanno colazione" ne anlama gelir? Fanno : Onlar Colazione : Kahvaltı Fanno colazione : Kahvaltı yaparlar

"Fa l'esercizio" ne anlama gelir? Fa : O yapar L'esercizio : Ödev Fa l 'esercizio : Ödev yapar

"Da un libro" ne anlama gelir? Da : Sen verirsin Un libro : Kitap Da un libro : Sen kitap verirsin

"Do una casa" ne anlama gelir? Do : Ben veririm Una casa : Ev Do una casa : Ben ev veririm

"Dico la verita" ne anlama gelir? Dico : Ben söylerim La verita : Gerçek Dico la verita : Ben gerçeği söylerim

"Diciamo a qualcosa" ne anlama gelir? Diciamo : Biz söyleriz Qualcosa : Şey Diciamo a qualcosa : Biz birşeyler söyleriz

Page 26: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 26 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

"Marco dice " ne anlama gelir? Dice : Söylerler Marco : Marco Marco dice : Marco söylerler

"Con chi fai questo ? " ne anlama gelir ? Con : ile (soru kelimesi ile baslayan soru cumlelerinde soru kelimesinden-burada soru kelimesi CHI dir-once gelir) Chi : Kim Fai : Yaparsın Questo : Bu

Con chi fai questo ? : Bunu kiminle yapiyorsun ?

ANDARE VENİRE SAPERE Vado Vengo So Vai Vieni Sai Va Viene Sa

Andiamo Veniamo Sappiamo Andate Venite Sapete Vanno Vengono Sanno

"Vado al mare" ne anlama gelir ? Vado : Ben giderim İl mare : Deniz Vado al mare: Denize giderim

"Va al cinema" ne anlama gelir ? Va : O gider İl cinema : Sinema Va al cinema : sinemaya gider

"Vengo da İzmir" ne anlama gelir ? Vengo : Ben gelirim da : den Vengo da İzmir : İzmir'den gelirim

"Viene da istanbul" ne anlama gelir ? Viene : O gelir da : den Viene da İstanbul : İstanbul'dan gelir

"So l'inglese" ne anlama gelir ? So : Ben biliyorum. l'inglese : İngilizce So l'inglese : İngilizce biliyorum

"Sappiamo l'italiano" ne anlama gelir ? Sappiamo : Biz biliyoruz l'italiano : İtalyanca Sappiamo italiano : İtalyanca biliyoruz

"Sanno lo spagnolo" ne anlama gelir ? Sanno : Onlar biliyorlar. lo spagnolo : İspanyolca Sanno lo spagnolo : İspanyolca biliyorlar

Page 27: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 27 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

"Possono venire qui stasera " ne anlama gelir ?

Possono: Ebilirler Venire: Gelmek qui(qua da olurdu): Burasi,buraya,burada stasera: Bu aksam.

Possono venire qui stasera ? : Bu aksam buraya gelebilirler mi ?

USCİRE SALİRE STARE FİNİRE Esco Salgo Sto Finisco

Esci Sali Stai Finisci

Esce Sale Sta Finisce

Usciamo Saliamo Stiamo Finiamo

Uscite Salite State Finite

Escono Salgono Stanno Finiscono

Dikkat: Finire fiilin çekimi çok önemlidir.

Çünkü "Capire, Spedire, Preferire" fiilleri de bu şekilde çekilir.

" Provate a uscire da questa stanza " ne anlama gelir ? Provate : Deneyin uscire : çıkmak da : -den, -dan questa : bu stanza : oda Provate a uscire da questa stanza : Bu oda'dan çıkmayı deneyin

" Voglio salire sulla tua barca " ne anlama gelir ? Voglio : isterim salire : çıkmak/binmek sulla : üzerine tua barca :senin sandalın Voglio salire sulla tua barca : Senin sandalına binmek isterim

" Preferisco stare con i predenti " ne anlama gelir ? Preferisco : Tercih ederim stare : kalmak/olmak con : ile i predenti : kaybedenler Preferisco stare con i predenti : Kaybedenlerle olmayı tercih ederim

" Emozioni non finire " ne anlama gelir ? Emozioni : Heyecan/Duygular non finire : bitmeyecek Emozioni non finire : Heyecan hiç bitmeyecek

" Capire la bosnia " ne anlama gelir ? Capire : Anlamak la bosnia : bosna Capire la bosnia : Bosna'yı anlamak

" Per spedire email da pagine ASP " ne anlama gelir ? Per : İçin spedire : göndermek/yollamak

Page 28: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 28 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

da : -den, -dan pagine : sayfalar asp : asp (arkadaşlar asp bir teknoloji ) Per spedire email da pagine ASP : ASP sayfalarından email göndermek için

" Perché preferire il prodotto biologico? " ne anlama gelir ? Perché : Niçin Preferire : tercih etmek il prodotto : ürün biologico : biyolojik Perché preferire il prodotto biologico : Neden biyolojik ürün tercih edilir ?

BERE RİMANERE PAGARE CERCARE

Bevo Rimango Pago Cerco

Bevi Rimani Paghi Cerchi

Beve Rimane Paga Cerca

Beviamo Rimaniamo Paghiamo Cerchiamo

Bevete Rimanete Pagate Cercate

Bevono Rimangono Pagano Cercano

" Cultura del bere " ne anlama gelir ? Cultura : Kültür del : -nın, -nin bere : içmek Cultura del bere : İçme kültürü

" Liberi di non bere " ne anlama gelir ? Liberi : Özgürlük(ler) di : -nın, -nin non bere : içmemek Liberi di non bere : İçmeme özgürlüğü

" Voglio rimanere qui " ne anlama gelir ? Voglio : isterim rimanere : kalmak qui : burada Voglio rimanere qui : Burada kalmak isterim

" La formula giusta per pagare le tasse " ne anlama gelir ? La formula : Formül giusta : doğru per : için pagare : ödemek le tasse : vergiler La formula giusta per pagare le tasse : Vergileri ödemek için doğru formül

" Paghiamo responsabilità del passato " ne anlama gelir ? Paghiamo :Öderiz responsabilità : sorumluluk del : -nın, -nin passato : geçmiş Paghiamo responsabilità del passato : Geçmişim sorumluluklarını öderiz

" Cerco l'amore " ne anlama gelir ? Cerco : Ararım

Page 29: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 29 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

l'amore : aşk Cerco l'amore : Aşk'ı ararım

" Cerchiamo gente come te " ne anlama gelir ? Cerchiamo : Arıyoruz gente : insanlar come : gibi te : sana Cerchiamo gente come te : Senin gibi insanlar arıyoruz

ESSERE AVERE

Sono Ho

Sei Hai

é Ha

Siamo Abbiamo

Siete Avete

Sono Hanno

Essere

"Essere" fiili en basit anlamda "olmak" manasına gelmektedir.

Sono turco : Ben türküm Emre é turco : Emre türk Sono l'italiano : Ben italyanım

" Noi non siamo angeli " ne anlama gelir ? Noi : Biz non siamo : değiliz angelo : melek Noi non siamo angeli : Biz melek değiliz

" Noi siamo chiesa " ne anlama gelir ? Noi : Biz siamo : olmak chiesa : kilise Noi siamo chiesa : Biz kiliseyiz.

" Essere liberi " ne anlama gelir ? Essere : olmak liberi : özgürlükler Essere liberi : Özgür olmak

Avere

Avere fiili "olmak" manasına gelir. Essere fiilinden farkı ise;

Bir varlığa sahip olmak ( Bir kitaba sahibim, Bir kız arkadaşa sahibim)

Bir yaşa sahip olmak ( Ben 23 yaşındayım, Ben 34 yaşındayım)

Ho un amico l'italiano : Ben bir italyan arkadaşa sahibim Ayşe ha un libro : Ayşe bir kitaba sahip Ho venti anni : Yirmi yaşındayım

Page 30: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 30 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" Ho un segreto con un papà " ne anlama gelir ? Ho : Sahibim un segreto : sır con : ile un papà : baba un papa : papa Ho un segreto con un papà : Baba ile ilgili bir sırrım var

" Ho un enorme debito " ne anlama gelir ? Ho : Sahibim un enorme : büyük debito : borç Ho un enorme debito : Büyük bir borcum var

" Non abbiamo paura delle grandi potenze " ne anlama gelir ? Non abbiamo : Sahip değiliz paura : korku delle : -den, -dan grande : büyük potenza : güç, kuvvet Non abbiamo paura delle grandi potenze : Büyük güçlerden korkmuyoruz

" Nino ha sedici anni " ne anlama gelir ? Ha : Sahip sedici anni : 16 yaş Nino ha sedici anni : Nino 16 yaşında

Page 31: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 31 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

TORNARE PRENDERE SENTİRE

Torno Prendo Sento

Torni Prendi Senti

Torna Prende Sente

Torniamo Prendiamo Sentiamo

Tornate Prendete Sentite

Tornano Prendono Sentono

VOLERE DOVERE POTERE Voglio Devo Posso Vuoi Devi Puoi Vuole Deve Puo

Vogliamo Dobbiamo Possiamo Volete Dovete Potete

Vogliono Devono Possono FARE DARE DIRE Faccio Do Dico

Fai Dai Dici Fa Da Dice

Facciamo Diamo Diciamo Fate Date Dite

Fanno Danno Dicono ANDARE VENİRE SAPERE

Vado Vengo So Vai Vieni Sai Va Viene Sa

Andiamo Veniamo Sappiamo Andate Venite Sapete Vanno Vengono Sanno

USCİRE SALİRE STARE FİNİRE Esco Salgo Sto Finisco Esci Sali Stai Finisci Esce Sale Sta Finisce

Usciamo Saliamo Stiamo Finiamo Uscite Salite State Finite Escono Salgono Stanno Finiscono

BERE RİMANERE PAGARE CERCARE

Bevo Rimango Pago Cerco

Bevi Rimani Paghi Cerchi

Beve Rimane Paga Cerca

Beviamo Rimaniamo Paghiamo Cerchiamo

Bevete Rimanete Pagate Cercate

Bevono Rimangono Pagano Cercano

Page 32: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 32 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYANCA SIFAT VE SIFATLAR

Varlıkları herhangi bir özelliğini belirtmek suretiyle niteleyen veya kime ait olduğunu, yerini yada sayısını göstermek suretiyle belirten kelimelere denir.

İtalyanca'da sıfat ismin cinsine ve sayısına uymak zorundadır. Belirtili tanım edatları, isim ve sıfat hep birlikte birbirlerine uyarlar. Olay bize çok yabancı ama biraz matematiksel düşünelim. Eğer isim tekil ise sıfat da tekil, isim çoğul ise sıfat da çoğul olacaktır. İsim erkek karakteri taşıyorsa sıfat erkek karakteri, isim dişi karakteri taşıyorsa sıfat dişi karakteri taşıyacaktır.

Tekil Çoğul

o i Erkek karakterli sıfat e i

Tekil Çoğul

a e Dişi karakterli sıfat e i

"Kırmızı tren" cümlesini oluşturalım !

tren : il treno

kırmızı : rosso

il treno rosso

Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim erkek karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi erkekliğini ortaya çıkardı. Gülmeyin !

"Kırmızı yol" cümlesini oluşturalım !

yol : la via

kırmızı : rossa

la via rossa

Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim dişi karakter karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi dişiliğini ortaya çıkardı. Gülmeyin !

"Kırmızı trenler" cümlesini oluşturalım !

trenler : i treni

kırmızı ( lar ): rossi

i treni rossi

Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim erkek çoğul karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi erkek çoğulluğunu ortaya çıkardı. Gülmeyin !

"Kırmızı yollar" cümlesini oluşturalım !

yollar : le vie

Page 33: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 33 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

kırmızı ( lar ): rosse

le vie rosse

Burada ne oldu : kırmızı sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim dişi çoğul karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi dişi çoğulluğunu ortaya çıkardı. Gülmeyin !

Şimdi bana gülen arkadaşların son kahkahalarını bitirmelerini bekliyorum.

Şöyle düşünüyorsunuz; "Babacım, çok basit ya, ismin sonunda hangi harf varsa sıfatın sonuna da o harfi koy olsun bitsin "

Ha ha ha ha beni güldürmeyin arkadaşlar

Ya sıfat (erkek dişi farketmez ), -e bitimli ise

Mesela "grande" italyanca'da büyük anlamına geliyor.

Ne oldu gençler, durdunuz birden..........

"Büyük tren" cümlesini oluşturalım !

tren : il treno

büyük : grande

il treno grande

Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim erkek karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi erkekliğini ortaya çıkardı. Gördüğünüz üzere sıfatın erkek karakteri -e bitimli.

"Büyük yol" cümlesini oluşturalım !

yol : la via

büyük : grande

la via grande

Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin cinsine uydu. İsim dişi karakter karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi dişiliğini ortaya çıkardı. Gördüğünüz üzere sıfatın dişi karakteri -e bitimli.

"Büyük trenler" cümlesini oluşturalım !

trenler : i treni

büyük ( lar ) : grandi

i treni grandi

Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim erkek çoğul karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi erkek çoğulluğunu ortaya çıkardı.

"Büyük yollar" cümlesini oluşturalım !

Page 34: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 34 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

yollar : le vie

büyük ( lar ): grandi

le vie grandi

Burada ne oldu : büyük sıfatımız ismin hem cinsine hem de sayısına uydu. İsim dişi çoğul karakter taşıyordu. Sıfat'da kendi dişi çoğulluğunu ortaya çıkardı.

Pekala aramızdaki buzları eritelim; sıfatlar isimden öncede sonrada gelebilir

una casa bella

una bella casa

İTALYANCA GARİP BİTİMLİ SIFAT VE SIFATLAR

Varlıkları herhangi bir özelliğini belirtmek suretiyle niteleyen veya kime ait olduğunu, yerini yada sayısını göstermek suretiyle belirten kelimelere denir.

Sevgili arkadaşlar hakikaten italyan dili adamı çileden çıkartıyor. Az önce yayımladığımız sıfat tablosuna uymadan çoğullaşan sıfatları tanıtmak istiyorum. Kendilerine kızmayın anlayışla karşılayın.

Tekil Çoğul bianco, bianca ( beyaz ) bianchi, bianche

largo, larga ( geniş ) larghi, larghe

poco, poca ( az ) pochi, poche

lungo, lunga (uzun ) lunghi, lunghe

Tekil Çoğul simpatico, simpatica ( hoş ) simpatici, simpatiche

antipatico, antipatica (antipatik ) antipatici, antipatiche

İTALYANCA FİİL VE FİİLLER

Bir iş, oluş, hareket bildiren kelimeye fiil denir. İtalyanca'da fiiler isme hem şahıs olarak hem de sayı olarak uymak zorundadır.

Şahıs olarak uyuma örnek vermek gerekirse;

Io voglio noi vogliamo loro vogliono

Bu noktada bir kez daha belirtmek isterim : " Fiili tek başına kullanabilirsiniz "

Page 35: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 35 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Kısaca " voglio " dediğinizde birinci tekil şahıs olduğu anlaşılıyor. Daha kısaca " Io voglio " deyip adamı hasta etmeyin.

Ha ha ha ha

Sayı olarak uyma meselesine gelince;

Bu durum "essere" fiilinin kullanımında ortaya çıkar.

Questa è casa ( Bu bir ev dir )

Queste sono case ( Bunlar evler dir )

Il treno è rosso ( Tren kırmızı dır )

I treni sono rossi ( Trenler kırmızı dırlar )

Lui è italiano ( O erkek italyan dır )

Loro sono italiani ( Onlar italyan dırlar )

il cane è bianco ( Köpek beyaz dır )

il cane e il gatto sono bianchi ( Köpek ve kedi beyaz dırlar )

İTALYANCA GELECEK ZAMAN 1

Bu bölümde İtalyan dilinde gelecek zamanın kullanımını öğreneceksiniz. Geniş zamanın mantığını anladıysanız sizin için bir sorun göremiyorum. Gelecek zaman içerisinde de kuralsız fiiller barınmaktadır.

ARE ERE IRE Erò Erò Irò Erai Erai Irai Erà Erà Irà

Eremo Eremo Iremo Erete Erete Irete

Erànno Erànno Iranno

Gelecek zamanın düzenli fiil çekimlerinde dikkat etmeniz gereken, çekimi " IRE " bitimli fiillerdir. Tavsiyem bu çekim eklerini seri bir şekilde sesli olarak tekrarlamanız. Aşağıda üç kurallı fiil sunuyorum.

TELEFONARE LEGGERE PARTIRE Telefonerò Leggerò Partirò Telefonerai Leggerai Partirai Telefonerà Leggerà Partirà

Telefoneremo Leggeremo Partiremo Telefonerete Leggerete Partirete

Telefonerànno Leggerànno Partiranno

İtalyan dilinde gelecek zamanı öğrenmeye devam ediyoruz. Bu aşamada gelecek zamanda sıkça kullanılan kuralsız fiil biçimlerini göreceksiniz. Eğer aşağıdaki verilen çekimlerde fiil çekimlerinin birinci çekimlerini öğrenirseniz geri kalanın sadece bilinen ekleri eklemekten başka bir şey olmadığını anlayacaksınız.

Page 36: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 36 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

AVERE POTERE SAPERE DOVERE VEDERE Avrò Potrò Saprò Dovrò Vedrò Avrai Potrai Saprai Dovrai Vedrai Avrà Potrà Saprà Dovrà Vedrà Avremo Potremo Sapremo Dovremo Vedremo Avrete Potrete Saprete Dovrete Vedrete Avranno Potranno Sapranno Dovranno Vedranno

Gördüğünüz üzere yukarıdaki örneklerde " e " seslisi düşmektedir.Oluşan yeni biçimde çekim devam etmektedir.

CERCARE PAGARE SPIEGARE DIMENTICARE Cercherò Pagherò Spiegherò Dimenticherò Cercherai Pagherai Spiegherai Dimenticherai Cercherà Pagherà Spiegherà Dimenticherà Cercheremo Pagheremo Spiegheremo Dimenticheremo Cercherete Pagherete Spiegherete Dimenticherete Cercheranno Pagheranno Spiegheranno Dimenticheranno

Karşımızda " gare " bitimli üç fiil var.

Görüldüğü üzere sadece fiilin köküne önce " h " ekleniyor, sonrasında kurallı fiiller için geçerli çekim uygulanıyor.

" care " bitimli fiilerde de aynı işlem uygulanıyor.

İtalyan dilinde gelecek zamanı öğrenmeye devam ediyoruz. Fiilerin babası olarak adlandırılan "essere " nin çekimi karşınızda. Kendisine burdan hürmetlerimizi sunuyoruz.

ESSERE Sarò Sarai Sarà

Saremo Sarete

Saranno

İtalyan dilinde gelecek zamanı öğrenmeye devam ediyoruz.

Bere Venire Volere Rimanere Berrò Verrò Vorrò Rimarrò Berrai Verrai Vorrai Rimarrai Berrà Verrà Vorrà Rimarrà

Berremo Verremo Vorremo Rimarremo Berrete Verrete Vorrete Rimarrete

Berranno Verranno Vorranno Rimarranno

Page 37: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 37 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Non berrò la cicuta : Zehir içmeyeceğim

Finalmente avrò l'ADSL ! : Adsl' li olacağım sonunda

Vorremo una tazza : Bir fincan isteyeceğiz

Potremo usare il cellulare in aereo : Uçakta cep telefonu kullanabileceğiz

Il prossimo settimana faremo una gita : Gelecek hafta tur yapacağız

Come sarà la nuova identità digitale : Yeni dijital kimlikler nasıl olacak

A che ora finirà il film? : Film ne zaman bitecek ?

Basta che tu clicchi e io saprò chi sei : Tıklaman yeterli, kimsin bileceğim

Io verrò e ti guarirò : Geleceğim ve seni iyileştireceğim

Mi dirà Ciampi quando dimettermi : Ne zaman ayrılacağımı Ciampi bana söyleyecek

Se uscirai, perderai l'autobus : Çıkmazsan, otobüsü kaçıracaksın

Cosa farai sabato sera ? : Cumartesi akşamı ne yapacaksın ?

Daranno un contributo di qualità al miglioramento della nostra politica : Politikamızın kalitesinin artırılmasına katkıda bulundular (verdiler)

Le cose cambiano anche se noi non lo vorremo : Biz istemesekte herşey değişiyor

Fra un mese finirà la sua tesi : Bir ay içerisinde tezini bitirecek

Mi dovrai uccidere : Beni öldürmek zorundasın

Cosa farà Emre a fine stagione ? : Emre sezon sonunda ne yapacak

Andare Stare Andrò Starò Andrai Starai Andrà Starà Andremo Staremo Andrete Starete Andranno Staranno

Fare Dare Dire Farò Darò Dirò Farai Darai Dirai Farà Darà Dirà

Faremo Daremo Diremo Farete Darete Direte

Faranno Daranno Diranno

Page 38: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 38 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Resterà alla Juve : Juventus'da kalacak

Andrà al Real Madrid : Real Madrid'e gidecek

Il mese prossimo lavoraremo in banca : Gelecek ay banka'da çalışacağım

İTALYANCA BÜYÜLTME EKLERİ

İtalyan dilinde isimi büyültmek için büyültme ekleri isme eklenir. İsimlerin karakterine göre uygulanacak ekler aşağıda toplumumuzun hizmetine sunulmuştur.

Erkek Tekil Erkek Çoğul Dişi Tekil Dişi Çoğul

-one -oni -ona -one

piede (Ayak) : piedone (Büyük Ayak) piedi (Ayaklar) : piedoni (Büyük Ayaklar) palazzo (Bina) : palazzone (Büyük Bina) palazzi (Binalar): palazzoni (Büyük Binalar) borsa (Çanta) : borsona (Büyük Çanta) borse (Çantalar) : borsone (Büyük Çantalar)

İTALYANCA KÜÇÜLTME EKLERİ

İtalyan dilinde isimi küçültmek için küçültme ekleri isme eklenir. İsimlerin karakterine göre uygulanacak ekler aşağıda toplumumuzun hizmetine sunulmuştur.

Erkek Tekil Erkek Çoğul Dişi Tekil Dişi Çoğul

-ino -ini -ina -ine -etto -etti -etta -ette -uolo -uoli -uola -uole -ello -elli -ella -elle

-uccio -ucci -uccia -ucce

uccello : Kuş uccellino :Küçük Kuş uccelletto : Küçük Kuş

piede (Ayak) : piedone (Büyük Ayak) piedi (Ayaklar) : piedoni (Büyük Ayaklar) palazzo (Bina) : palazzone (Büyük Bina) palazzi (Binalar): palazzoni (Büyük Binalar)

strada : Yol stradina : Dar Yol stradetta : Dar Yol ragazzi : Çocuklar ragazzini : Küçük Çocuklar ragazzetti : Küçük Çocuklar

Page 39: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 39 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

borsa (Çanta) : borsona (Büyük Çanta) borse (Çantalar) : borsone (Büyük Çantalar)

İTALYANCA KÖTÜLEŞTİRME EKLERİ

İtalyan dilinde isimi kötüleştirmek için kötüleştirme ekleri isme eklenir. İsimlerin karakterine göre uygulanacak ekler aşağıda toplumumuzun hizmetine sunulmuştur.

Erkek Tekil Erkek Çoğul Dişi Tekil Dişi Çoğul

-accio -acci -accia -acce

tavolo (Masa) : tavolaccio (Eski, Kırık Masa) errore (Hata) : erroraccio (Kötü Hata) libri (Kitaplar) : libracci (Kötü Kitaplar) vita (Hayat) : vitaccia (Zor Hayat) bicicletta (Bisiklet) : biciclettaccia (Ucuz Bisiklet) scarpe (Ayakkabılar) : scarpacce (Yıpranmış Ayakkabılar) roba (Şeyler) : robaccia (Kötü Şeyler) posti (Yerler) : postacci (Kötü Yerler) momento (Zaman) : momentaccio (Kötü Zaman) tempo (Hava) : tempaccio (Kötü Hava)

İTALYANCA SORU KELİMELERİ VE CÜMLELERİ

Chi ? : Kim

Chi è ? : Kim

Di Chi è ? : Kimin

Che ? : Ne

Che Cosa ? : Ne

Cosa ? : Ne

Quanti ne abbiamo oggi ? : Bugün ay'ın kaçı ?

Dove : Nerede

Quando : Ne zaman

Che Tempo Fa ? : Hava nasıl ?

Come : Nasıl

Quanto : Ne kadar

Perché : Niçin

Quale : Hangisi

Quali : Hangileri

Page 40: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 40 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYANCA GECMİS ZAMAN 1

İtalyan dilinde geçmiş zaman, bileşik zaman özeliği göstermektedir. Basit anlamda iki parçadan oluşmaktadır. Bu bölümde geçmiş zamanı oluşturan ilk parçayı inceleyeceğiz.

İlk parça fiilin, sıfat fiil geçmiş zaman çekimi ( participio passato ) dir. Bir fiilin, sıfat fiil geçmiş zaman çekimini yapmak için kurallı fiillere uygulanacak ekleri veriyorum.

Are : Ato Ere : Uto Ire : Ito

Burada "ere" çekimi biraz kafa karıştırıcıdır. Neden "uto" bilmiyorum. Ama çalışırsanız bu bir zorluk olmaktan çıkacaktır. Hemen örneklere geçelim.

Lavare : Lavato Dare : Dato Studiare : Studiato Cominciare : Cominciato Pagare : Pagato Passare : Passato Mangiare : Mangiato Saltare : Saltato Camminare : Camminato

Sapere : Saputo Perdere : Perduto Ricevere : Ricevuto Vendere : Venduto Sedere : Seduto Premere : Premuto

Sentire : Sentito Dormire : Dormito Uscire : Uscito Finire : Finito Partire : Partito Capire : Capito

Sıfat fiilinin geçmiş zaman çekimi kuralsız olan fiiller aşağıda sunulmuştur.

Dire : Detto Correre : Corso Chiudere : Chiuso Chiedere : Chiesto Fare : Fatto Leggere : Letto Offrire : Offerto Scrivere : Scritto Friggere : Fritto Cuocere : Cotto Rompere : Rotto Rimanere : Rimasto Rispondere : Risposto Aprire : Aperto Avere : Avuto Essere : Stato Accendere : Acceso

Page 41: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 41 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Perdere : Perso Prendere : Preso Mettere : Messo Scegliere : Scelto Spendere : Speso Spegnere : Spento Scendere : Sceso Succedere : Succcesso Morire : Morto Vedere : Visto Venire : Venuto Vivere : Vissuto Nascere : Nato Ridere : Riso Togliere : Tolto

Parçaları birleştirmeye devam ediyoruz.Geçmiş zaman formülasyonu az sonra açıklanak fakat hedefe sağlam adımlarla gidelim. Geçişli ve geçişsiz fiil ne anlama gelir? Geçişli fiil nesne alan fiildir. Kısaca fiile "neyi, kimi" sorularını sorduğunuzda cevap alıyorsanız bu fiil geçişli fiildir. Geçişsiz fiile "neyi, kimi" sorusunu sorduğunuzda cevap alamazsınız. Türkçe karşılığı "almak" olan "prendere" fiili geçişli midir ? Evet geçişlidir. "Neyi almak?" sorusuna cevap vermektedir. Türkçe karşılığı "gelmek" olan "venire" fiili geçişli midir ? Hayır geçişsizdir. "Neyi gelmek" sorusuna cevap vermemektedir.

Geçmiş Zaman Formülü

Avere ( presente çekimi )

Essere ( presente çekimi ) Participio Passato

Geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise; Avere (presente çekimi ) + Participio Passato formülasyonu Geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise; Essere ( presente çekimi ) + Participio Passato formülasyonu Son adımı atıyoruz. Bu nokta çok önemli "Essere" temelli geçmiş zaman kullanımında "Participio Passato" özneye göre şekillenmektedir. Aşağıda sunulan tablo yukarıdaki tablonun açılmış halidir.

Page 42: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 42 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Avere temelli geçmiş zaman çekimi Essere temelli geçmiş zaman çekimi

Ho Sono Hai Sei Ha é

o/a ile sonlanır

Abbiamo Siamo Avete Siete Hanno

Participio "o" ile sonlanır

Sono i/e ile sonlanır.

Avere temelli geçmiş zaman çekimi Essere temelli geçmiş zaman çekimi

Ho Sono Hai Sei Ha é

o/a ile sonlanır

Abbiamo Siamo Avete Siete Hanno

Participio "o" ile sonlanır

Sono i/e ile sonlanır.

Yukarıda yer alan tablo büyük önem arzetmektedir.

Bir daha tekrar ediyorum. "Essere" temelli geçmiş zaman çekiminde "Participio Passato" özneye göre şekillenir. İlk adım fiilin geçişli yada geçişsiz mi olduğuna karar vermek, eğer geçişli ise "Participio Passato" yu özneye göre şekillendirmektir.

Mario é tornato

Mario erkek olduğu için "Participio Passato" o eki ile sonlandı.

Maria é tornata

Maria bayan olduğu için "Participio Passato" a eki ile sonlandı.

Loro (Mario,Julio) sono tornati

Mario ve Julio çoğul erkek olduğundan "Participio Passato" i eki ile sonlandı

Loro (Franca,Maria) sono tornate

Franca ve Maria çoğul bayan olduğundan "Participio Passato" e eki ile sonlandı

Loro (Mario,Franca) sono tornati

Çoğul grup bayan ve erkeklerden oluşuyorsa "Participio Passato" i eki ile sonlanır.

Page 43: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 43 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Bu bölümde geçmiş zaman analizimizi genişletiyoruz.

Daha iyi kavramanız için basamaklı örnekler geliştirdik.

Türkçe karşılığı "söylemek" manasına gelen "dire" fiilini alalım.

Kurmamız gereken cümle "Ben berlusconi'ye söyledim." olsun.

"Dire" fiili geçişlidir, zira "neyi söyledin" sorusuna cevap vermektedir.

Demek ki "avere" temelli geçmiş zaman kullanılacak.

Ben dediğine göre avere fiilinin 1. tekil şahısı olan "ho" kullanılacak

Şimdi ise "dire" fiilinin "Participio Passato" sunu bulmalıyız.

Cevap "Detto" dur. Formülasyonu hatırlayalım.

Hadi bitirin şu işi

""Ho detto a Berlusconi""

Bu örnekte şirketimizden hediyedir.

Türkçe karşılığı "vermek" manasına gelen "dare" fiilini alalım.

Kurmamız gereken cümle "Biz Berlusconi'ye verdik" olsun.

"Dare" fiili geçişlidir, zira "neyi verdin" sorusuna cevap vermektedir.

Demek ki "avere" temelli geçmiş zaman kullanılacak.

Biz dediğine göre avere'nin 1 çoğul şahısı "abbiamo" kullanılacak Şimdi ise "dare" fiilinin "Participio Passato" sunu bulmalıyız. Cevap "Dato" dur. Formülasyonu hatırlayalım.

Bitirin şu işi

Gözlerimi kapıyorum.

""Abbiamo dato a Berlusconi ""

Bir yazar dostunuzun güzel bir romanı yazdığını ifade etmek istiyorsunuz. Türkçe karşılığı "yazmak" manasına gelen "scrivere" fiilini alalım Kurmamız gereken cümle "Cem Uzan güzel bir hikaye yazdı" olsun. "Scrivere" fiili geçişlidir, zira "neyi yazdın" sorusuna cevap vermektedir. Demek ki "avere" temelli geçmiş zaman kullanılacak.

Page 44: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 44 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Avere fiilinin 3. tekil şahısı olan "ha" kullanılacak. Şimdi ise "scrivere" fiilinin "Participio Passato" sunu bulmalıyız. Cevap "Scritto" Formülasyonu hatırlayalım

Bitirin şu işi hey kime söylüyorum

"" Cem Uzan ha scritto un bel romanzo ""

Bu bölümde geçmiş zaman analizimizi geçişsiz fiiller yönünde genişletiyoruz.

Türkçe karşılığı "doğmak" manasına gelen "nascere" fiilini alalım. Kurmamız gereken cümle " Fellini 1920 'de doğdu." olsun. "Nascere" fiili geçişsizdir, zira "neyi doğdun" sorusuna cevap vermemektedir. Demek ki "essere" temelli geçmiş zaman kullanılacak. Essere fiilinin 3 . tekil şahısı olan " é" kullanılacak. Şimdi ise "nascere" fiilinin "Participio Passato" sunu bulmalıyız. Cevap "nato" dur. Formülasyonu hatırlayalım. ""Fellini é nato in 1945""

"Essere" temelli çekimlerde "Participio Passato" nun özneye uyum sağladığını bir kere daha hatırlatayım.

Pratik zekamızı kullanalım;

Fellini é nato in 1945( bir erkek )

Sophia Loren é nata in 1945 ( bir dişi )

Loro sono nati in 1981 ( birden fazla erkek )

Loro sono nate in 1985 ( birden fazla dişi )

Burada kafası karışanlar olabilir. "Essere" içerisinde hem birinci tekil hem de üçünçü çoğul şahıs için "sono" kullanılıyor.

Io sono nato in 1981 ( ben ) ( söyleyen erkek ) Io sono nata in 1981 ( ben ) ( söyleyen dişi )

Varsayalım sırasıyla bir erkek, bir bayan, bir grup erkek, bir grup bayanın yola çıkacaklarını bildireceksiniz. Türkçe karşılığı "Yola koyulmak" manasına gelen "partire" fiilini alalım. "Partire" fiili geçişsizdir, zira "neyi yola koyulmak" sorusuna cevap vermemektedir.

Page 45: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 45 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Demekki "essere" temelli geçmiş zaman kullanılacak. Şimdi ise "partire" fiilinin "Participio Passato" sunu bulmalıyız. Cevap "Partito" dur. Formülasyonu hatırlayalım. Stefano é partito Gina é partita Loro (Giuseppe,Rocco) sono partiti Loro (Claudia,Silvana) sono partite Loro (Aldo,Maria) sono partiti

Dikkat edilmesi gereken nokta "Participio Passato" şekillenmesinin tüm şahışlarda geçerli olmasıdır.

Sei partito ( Bir erkek ) Sei partita ( Bir bayan ) Siamo partiti ( Bir grup erkek ) Siamo partite ( Bir grup bayan ) Siete partiti ( Bir grup erkek ) Siete partite ( Bir grup bayan )

Arkadaşlar cümlede illaki bir kişiden bahsedilecek diye bir kural yok, sizin bakmanız gereken öznenin karakteridir.

la scienza è nata

il sito è nato

le scienze sono nate

i siti sono nati

Ho cambiato i miei numeri : Numaralarımı değiştirdim

Ho speso gran parte dei miei soldi per donne : Paramın büyük bir bölümünü kadınlar için harcadım

Noi abbiamo spento le luci : Işıkları açtık

Ho cambiato la macchina : Arabamı değiştirdim

Il consigliere ha visitato l'europa : Danışman, avrupa'yı gezdi

Page 46: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 46 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Stupide politiche di governo hanno dato ad Amazon questa opportunità : Hükümetin aptal politikaları, Amazon'a bu fırsatı verdi.

Il pilota ha bevuto troppo : Pilot çok fazla içti

Ha mangiato qualcosa di tossico : Zehirli birşeyler yedi

A dicembre 10 milioni di italiani hanno comprato su internet : Aralık'ta 10 milyon italyan, internet üzerinden alışveriş yaptı (satın aldı)

Loro hanno passato parte del tempo a scrivere : Zamanlarının bir bölümünü yazarak geçirdiler.

Ho smesso di drogarmi : Uyuşturucu kullanmayı bıraktım

Io ho passato la stessa situazione : Aynı durumu yaşadım (geçirdim)

Io fatto un blog : Bir blog yaptım

Ho preso la decisione di candidarmi alla presidenza francese alle prossime elezioni : Gelecek fransa başkanlık seçimlerinde aday olma kararını verdim (aldım)

Quante persone ti hanno visto nudo ? : Kaç kişi sizi çıplak gördü ?

Io ho fatto nulla tutta la giornata : Bütün gün hiçbir şey yapmadım

Cosa abbiamo fatto : Biz ne yaptık

In Iraq abbiamo fatto miglialia di errori : Irak'ta binlerce hata yaptık

Lui ha lavorato nel telefilm " Numero 7 " : 7 numara dizisinde çalıştı

Hanno lavorato con noi : Bizimle çalıştılar

Noi abbiamo lavorato con entusiasmo : Büyük bir zevkle çalıştık

Lei ha viaggiato molto : Çok seyahat etti

Lei ha viaggiato per mezzo mondo : Dünyanın yarısını gezdi

Ho viaggiato in Francia : Fransa'yı gezdim

Ho viaggiato 3 volte nell'arco di due anni con questa azienda : Bu şirketle 2 yıl içerisinde 3 kez seyahat ettim

Noi abbiamo parlato di cani : Köpeklerden konuştuk

Prodi ha parlato : Prodi konuştu

I miei occhi malati hanno visto : Benim hasta gözlerim gördü

Satana ha finito di aspettare : Şeytan beklemeyi bitirdi

Ambasciatrice di Cuba in Giamaica ha condannato l'applicazione extra-territoriale delle leggi nordamericane per rafforzare la politica di blocco economico contro Cuba : Jamaika'da bulunan Kübalı bayan büyükelçi, kuzey amerika yasalarının, küba'ya karşı ekonomik yaptırımı artırmak için kendi sınırlarını aşacak biçimde uygulanmasını kınadı

Page 47: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 47 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Io ho venuto a cercare : Aramaya geldim

Ambasciatrice di Cuba ha ricordato la recente multa imposta dal governo messicano : Kübalı bayan büyükelçi, meksika hükümetinin son vergi cezasını hatırlattı

Ho preso un virus : Virüs aldım (yedim )

Ambasciatrice di Cuba ha spiegato che ogni anno l'Assemblea Generale della ONU vota a favore del termine della politica di blocco economico contro l'Isola : Kübalı bayan büyükelçi, her yıl UN genel kurulunun ada'ya karşı yapılan ekonomik kısıtlama politikalarının sonlandırılması lehinde oy kullandığını açıkladı

Io ho aperto le tende : Perdeleri açtım

Ho sentito il nuovo singolo di Valeria Rossi : Valeria Rossi'nin yeni single'ını dinledim

Silvio non ha capito che così si perde : Silvio ne kaybettiğini anlamadı

Berlusconi ha capito che la verifica è una cosa seria : Berlusconi, gözden geçirmennin ciddi birşey olduğunu anladı

Ho perso le parole : Sözcükleri kaybettim

Noi abbiamo perso tutti : Herşeyi kaybettik

I soldati hanno cominciato a sparare : Askerler ateş etmeye başladı

I ho acceso la luce/la radio/la televisione : Işığı/Radyoyu/Tv'yi açtım

Io ho spento la luce/la radio/la televisione : Işığı/Radyoyu/Tv'yi kapattım

Il crawler di Yahoo ha cominciato a lavorare : Yahoo'nun yeni web örümceği çalışmaya başladı.

Ho finito Max Payne : Max Payne'i bitirdim

Maria ha sentito la voce di Dio Padre : Maria, Allah babanın sesini duydu

Il Padrino ha finito la corsa : Mafya babası yolculuğu bitirdi.

Hai finito di editare il titolo ? : Başlığı düzenlemeyi bitirdin mi ?

Noi abbiamo mostrato loro i biglietti da visita : Giriş biletlerimizi onlara gösterdik

Ho preparato la cena : Akşam yemeğini hazırladım

Noi non abbiamo avuto tempo di preparare : Hazırlanmak için zamanımız yoktu

Io ho aperto i miei occhi : Gözlerimi açtım

Ho veduto nascere il sole : Güneşin doğuşunu gördüm

Emre ha scelto le coppie : Emre, kopyaları şeçti

Non ho avuto modo di approfondire questo argomento : Bu düşünceyi derinleştirecek olanağa sahip değildim

Page 48: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 48 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Se la vittima ha avuto esperienze, la violenza sessuale è meno grave : Eğer kurban çok deneyim sahibiyse, cinsel şiddet daha az etkili olur

Io ho voluto lo stesso fare : Aynı şeyi yapmak isterdim

Ho tradotto il modulo HelpDesk: Helpdesk modülünü çevirdim

Ha saputo aprire una nuova strada : Yeni bir yol açmayı biliyordu

Abbiamo pagato un prezzo alto : Yüksek bir fiyat ödedik

Noi abbiamo corso per le strade : Sokaklarda koştuk

Giuseppe ha scritto : Giuseppe yazdı

Sei stato felice : Sen mutluydun

Io sono andato la prima volta in Bosnia nel 1998 : Bosna'ya ilk kez 1998 yılında gittim

Io sono andata a camminare con tutti i giovani : Bütün gençlerle yürümeye gittim

Noi siamo andati per l'istituto a 9:20 per vedere per la prima volta l'esposizione : İlk kez bir sergi izlemek için 9.20'de enstitü'ye gittik

Noi siamo andate in Toscana per tre giorni : Üç günlüğüne Toscana'ya gittik

I soldati sono andati oltre il confine : Askerler sınırın diğer tarafına gitti

Le bambine del mercato sono andate in paradiso : Piyasanın bebekleri cennete gitti

Io sono tornato Martedì dalla Liguria : Liguria'dan salı günü döndüm

Io sono tornata per te : Senin için döndüm

Io sono stato a Falluja : Felluce'deydim

Io sono stato un agente CIA : CIA ajanıydım

Io sono stata sua nella foga : Senin ateşin içindeydim

Io sono stata a Vienna durante il primo semestre dell'anno accademico : Akademik yılın ilk döneminde Viyana daydım

Noi non siamo stati contadini : Biz köylü değildik

Noi siamo state in questo ostello 4 giorno : Bu otelde 4 gün bulunduki

Noi siamo rimasti molto soddisfatti : Çok memnun kaldık

Noi siamo rimaste molto deluse : Düş kırıklığına uğradık

Io sono rimasto senza mouse : Faresiz kaldım

Io sono rimasta nuda : Çıplak kaldım

Page 49: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 49 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Io sono arrivato in questa Facoltà : Bu fakülteye geldim ( vardım )

Io sono arrivata a Pisa con 15 minuti di ritardo : Pisa'ya 15 dakika geç geldim ( vardım )

Noi siamo entrati nella terza dimensione : Üçüncü boyuta girdik

Noi siamo entrate nel negozio di cd : Cd mağazasına girdik

Loro sono usciti con arroganza : Küçümsemeyle çıktılar

Loro sono uscite le commissioni d'esame : Sınav komisyonlarından çıktılar

Io sono venuto per bruciare nell'arena dell'Amore : Aşkın dehlizlerinde yanmak için geldim

Io non sono venuta per scoprire le scarpe : Ayakkabıları keşfetmek için gelmedim

Marcello Mastroanni è morto : Büyük usta öldü

L'attrice Alida Valli è morta nella sua casa romana alle 5.30 di questa mattina : Bayan sanatçı Alida Valli, bu sabah 5.30'da roma'da ki evinde öldü

È nato un bambino : Bir bebek doğdu

Com'è nata la scienza ? : Bilim nasıl doğdu ?

İTALYANCA İFADE İFADELER

Che bello ! : Ne güzel

Che fortuna ! : Ne şans

Che peccato ! : Kahretsin

Che brutta notizia ! : Ne kötü haber ama

Che brutta giornata ! : Ne kötü gün ama

Che bella idea ! : Ne güzel fikir

Che bella notizia ! : Ne güzel haber

Che bella giornata ! : Ne güzel gün ama

Che bella sorpresa ! : Ne sürpriz ama

Peccato ! : Yazık

Accidenti ! : Of ya delirecem

İTALYANCA ZAMAN ZARFLARI

L'altro ieri : Dünden evvel Ieri : Dün Oggi : Bugün Domani : Yarın Un anno fa : Bir yıl önce

Page 50: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 50 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Un mese fa : Bir ay önce Il mese prossimo : Gelecek ay Il mese scorso : Geçen ay Prima : Önce Dopo : Sonra Appena : Sonrasında Ancora : Hala Gia : Henüz

Adesso : Şimdi Spesso : Sık sık Frequentemente : Sürekli Qualche volte : Bazen Raramente : Nadiren

Allora : O zaman Dapprima : Başlangıçta Tosto : Derhal Infine : Sonunda Mai : Hiçbir zaman Presto : Erkenden Sempre : Her zaman Stanotte : Bu gece Stasera : Bu akşam Tardi : Geç Fa : Önce

İTALYANCA YER ZARFLARI

Vicino : Yakınında Lontano : Uzağında Fronte : Karşısında In fondo : Sonunda Dietro : Arkasında Avanti : Önünde Dentro : İçinde Distante : Uzağında Fuori : Dışında Sotto : Altında Sopra : Üstünde

Dappertutto: Heryerde Oltremare : Denizaşırı Ovunque : Heryerde

Qui : Burada Là : Orada Li : Orada

İTALYANCA MİKTAR ZARFLARI

Più : Daha fazla Meno : Daha az Poco : Az Quasi : Yaklaşık Solo : Sadece Troppo : Oldukça fazla Molto : Oldukça fazla Circa : Yaklaşık

Page 51: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 51 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYANCA SORU ZARFLARI

Quanto : Ne kadar ? Quando : Ne zaman ? Dove : Nerede ? Perchè : Niçin ? Come : Nasıl ? Come mai : Niçin ?

İTALYANCA GENEL ZARFLAR

Velocemente : Hızlıca Ovviamente : Kesinlikle Chiaramente : Açıkca Veramente : Gerçekten Facilmente : Kolayca Regolarmente : Düzenli Probabilmente : İhtimalle

İTALYANCA MÜLKİYET SIFATLARI

Mülkiyet sıfatları en basit anlamda birşeyin kime ait olduğunu gösterirler. Türkçe örnek vermek gerekirse; "benim dosyam" "senin araban" "onun evi" "bizim atımız" "sizin tayınız" "onların halısı"...vs Aşağıdaki tabloda italyanca mülkiyet sıfatları sunulmuştur. İnceleyelim.

mio miei tuo tuoi suo suoi

nostro nostri vostro vostri

Erkek Tekil (il)

Loro

Erkek Çoğul (i)

Loro mia mie tua tue sua sue

nostra nostre vostra vostre

Dişi Tekil (la)

Loro

Dişi Çoğul (le)

Loro

Mülkiyet sıfatlarının yapısı oldukça basittir.

Unutmamanız gereken noktalar; sıfatların sahip olanın değil, sahip olunan nesnenin cins ve sayısına uyduğu, sıfat tamlaması içerisinde tanım edatlarının mülkiyet sıfatına göre biçimlendiği ve bunlardan "lo ve l'" nin kullanılmadığıdır.

Nicoletta ha un cane

Sahip olunan nedir ?

un cane

" Un cane " cinsi ve sayısı nedir ?

tekil erkek karakter taşımaktadır

Kim'e ait ?

Page 52: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 52 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

3. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " suo " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Suo " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

il

Parçaları birleştirelim

"" Il suo cane""

Milo ha un cane

Sahip olunan nedir ?

un cane

" Un cane " cinsi ve sayısı nedir ?

tekil erkek karakter taşımaktadır

Kim'e ait ?

3. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " suo " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Suo " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

il

Parçaları birleştirelim

"" Il suo cane""

Un uomo ha una macchina

Sahip olunan nedir ?

una macchina

" Una macchina " cinsi ve sayısı nedir ?

tekil dişi karakter taşımaktadır.

Kim'e ait ?

3. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " sua " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Sua " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

Page 53: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 53 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

la

Parçaları birleştirelim

"" La sua macchina ""

Donatella ha una macchina

Sahip olunan nedir ?

una macchina

" Una macchina " cinsi ve sayısı nedir ?

tekil dişi karakter taşımaktadır.

Kim'e ait ?

3. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " sua " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Sua " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

la

Parçaları birleştirelim

"" La sua macchina ""

Io ho un letto

Sahip olunan nedir ?

un letto

" Un letto " cinsi ve sayısı nedir ?

tekil erkek karakter taşımaktadır

Kim'e ait ?

1. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " mio " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Mio " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

il

Parçaları birleştirelim

"" Il mio letto ""

Page 54: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 54 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Io ho una casa

Sahip olunan nedir ?

una casa

" Una casa " cinsi ve sayısı nedir ?

tekil dişi karakter taşımaktadır

Kim'e ait ?

1. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " mia " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Mia " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

la

Parçaları birleştirelim

"" La mia casa ""

Io ho tre borse

Sahip olunan nedir ?

borse

" Borse " cinsi ve sayısı nedir ?

çoğul dişi karakter taşımaktadır

Kim'e ait ?

1. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " mie " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Mie " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

le

Parçaları birleştirelim

"" Le mie borse ""

Io ho tre libri

Sahip olunan nedir ?

libri

Page 55: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 55 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" Libri " cinsi ve sayısı nedir ?

çoğul erkek karakter taşımaktadır

Kim'e ait ?

1. tekil şahısa aittir.

Buraya kadar kullanmamız gereken mülkiyet sıfatının " miei " olduğunu ortaya çıkarmaya çalıştık.

" Miei " ile kullanılan tanım edatı nedir ?

i

Parçaları birleştirelim

""I miei libri ""

İTALYANCA MÜLKİYET SIFATLARI 2

Mülkiyet sıfatları en basit anlamda birşeyin kime ait olduğunu gösterirler. Türkçe örnek vermek gerekirse; "benim dosyam" "senin araban" "onun evi" "bizim atımız" "sizin tayınız" "onların halısı"...vs

mio miei tuo tuoi suo suoi

nostro nostri vostro vostri

Erkek Tekil (il)

Loro

Erkek Çoğul (i)

Loro mia mie tua tue sua sue

nostra nostre vostra vostre

Dişi Tekil (la)

Loro

Dişi Çoğul (le)

Loro

La mia casa è dove sono felice

Il mio risultato è qui

Le mie esperienze di vita

I miei amici spinosi

La tua pagina iniziale

Il tuo nome in giapponese

Le tue vacanze in Sardegna

I tuoi diritti quando hai bisogno di cure

Eugenio Montale e la sua poesia

Page 56: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 56 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Benvenuti nel mondo Porsche questa è la sua storia

Roma e il suo fiume

Ho visto il suo album

Caterina e le sue figlie

L'ambiente e le sue trasformazioni

I suoi soprannomi

Madre Coraggio e i suoi figli

La nostra memoria bambina

Il nostro corso di Sudoku

Le nostre escursioni in montagna

Le nostre origini

I nostri prodotti

I nostri viaggi in giro per il mondo

La vostra voce in Europa

La vostra Banca

Il vostro mondo

Il vostro sito per la ricerca di lavoro

Le vostre opinioni

Le vostre fotografie

Le vostre idee

Le vostre lettere

Le vostre poesie

I vostri diritti

I vostri articoli

I vostri vecchi computer

I vostri commenti

I vostri prodotti

La loro vita

Page 57: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 57 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

La loro applicazione

La loro Internet

Il loro significato

Il loro libero voto

Il loro assassino

Il loro approccio creativo alla musica hip-hop

Le loro opere

I loro vicini

I loro pantoloni

İtalyanca mülkiyet sıfatları konusunu önemli bir ayrıntı ile kapatıyoruz. Lütfen alıcılarınızın sesinini biraz daha açıp, cep telefonlarınızı kapatınız.

Tekil erkek veya dişi karakterli aile üyelerinden bahsederken tanım edatları sadece "loro" ile kullanılır.

Mio padre Tuo padre Suo padre Nostro padre Vostro padre Il loro padre

Mia madre Tua madre Sua madre Nostra madre Vostra madre La loro madre

Mio fratello Tuo fratello Suo fratello Nostro fratello Vostro fratello Il loro fratello

Mia sorella Tua sorella Sua sorella

Page 58: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 58 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Nostra sorella Vostra sorella La loro sorella

İTALYANCA MÜLKİYET ZAMİRLERİ

Zamir, ad olmadığı halde adın yerine kullanılan sözcüklere denir. Türkçe örnek vermek gerekirse; " benimki " " seninki " " onunki " " bizimki " " sizinki " " onlarınki "...vs. İtalyanca mülkiyet zamirlerini içeren tabloyu sunalım.

il mio i miei il tuo i tuoi il suo i suoi

il nostro i nostri il vostro i vostri

Erkek Tekil

il Loro

Erkek Çoğul

i Loro la mia le mie la tua le tue la sua le sue

la nostra le nostre la vostra le vostre

Dişi Tekil

la Loro

Dişi Çoğul

le Loro

Aitliği; aitlik sıfatlarıyla ifade ederken en azından bir isme ihtiyaç duymamıza rağmen, aitlik zamirleriyle ifade etmede hiç birşeye ihtiyaç duymuyoruz.

Diyelim, bir ev'in kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.

la mia casa : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi " benim evim "

la mia : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi " benimki "

Diyelim, bir köpeğin kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.

il mio cane : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi " benim köpeğim "

il mio : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi " benimki "

Diyelim, evlerin kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.

le mie case : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi " benim evlerim"

le mie : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi " benimkiler "

Diyelim, köpeklerin kendinize ait olduğunu belirtmek istiyorsunuz.

i miei cani : Burada aitlik sıfatıyla bunu belirttik. Türkçesi " benim köpeklerim"

Page 59: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 59 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

i miei : Burada aitlik zamiriyle belirtiyoruz. Türkçesi " benimkiler "

Zamir, ad olmadığı halde adın yerine kullanılan sözcüklere denir. Türkçe örnek vermek gerekirse; " benimki " " seninki " " onunki " " bizimki " " sizinki " " onlarınki "...vs.

il mio i miei il tuo i tuoi il suo i suoi

il nostro i nostri il vostro i vostri

Erkek Tekil

il Loro

Erkek Çoğul

i Loro la mia le mie la tua le tue la sua le sue

la nostra le nostre la vostra le vostre

Dişi Tekil

la Loro

Dişi Çoğul

le Loro

Di chi è questa penna ? : È la mia

Di chi è questo cane ? : È il mio

Di chi sono queste case ? : Sono le mie

Di chi sono questi cani ? : Sono i miei

Di chi è questa penna ? : È la sua

Di chi è questo cane ? : È il suo

Di chi sono queste case ? : Sono le sue

Di chi sono questi cani ? : Sono i suoi

Di chi è questa penna ? : È la nostra

Di chi è questo cane ? : È il nostro

Di chi sono queste case ? : Sono le nostre

Di chi sono questi cani ? : Sono i nostri

I nostri database sono uguali, ma il mio è' libero

Il mio è stato solo un sacrificio per portare a voli la conoscenza di questi fatti

La nostra casa è più grande della vostra

Il mio cane è più bella della tua

I vostri sono più bello dei nostri

İTALYANCA HİKAYE ZAMANI ( İMPERFETTO İNDİCATİVO )

Bu zaman, geçmişte devam eden zamana işaret etmektedir. İtalyan dilinde en çok kullanılan zamanlardan birisidir. Günlük konuşmalarınızda geçmişte devam eden bir olayı

Page 60: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 60 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

anlatmaya kalkıştığınızda bu zamanı kullanabilirsiniz. Bu zaman içerisinde az sayıda kuralsız fiil barındırmaktadır. Kurallı fiil çekimleri için kullanacağınız ekler aşağıda sunulmuştur.

ARE ERE IRE Avo Evo Ivo Avi Evi Ivi Ava Eva Iva Avamo Evamo Ivamo Avate Evate Ivate Avano Evano Ivano

Dikkatli bir okuyucu farklı renkler üzerine yoğunlaşır ve bu zamanın çekimini kısa zamanda anlar. Bu çekimleri kurallı fiillerimiz üzerinde görelim.

ANDARE LEGGERE DORMIRE Andavo Leggevo Dormivo Andavi Leggevi Dormivi Andava Leggeva Dormiva Andavamo Leggevamo Dormivamo Andavate Leggevate Dormivate Andavano Leggevano Dormivano

Bu bölümde hikaye zamanı içerisinde kuralsız fiil çekimi özeliği gösteren fiiller incelenecektir. Bu kuralsızlık içerisinden fiillerin ilk çekimlerini ezberleyerek sıyrılabilirsiniz.

ESSERE AVERE Ero Avevo Eri Avevi Era Aveva Eravamo Avevamo Eravate Avevate Erano Avevano

Görüldüğü üzere "Avere" fiili düzenli fiil özeliği göstermektedir.

"Essere" fiilinin çekimleri mutlaka yenilmeli ve iyice sindirilmelidir.

italyanca hikaye zamanı ( imperfetto indicativo ) 3

Bu bölümde hikaye zamanı içerisinde kuralsız fiil çekimi özeliği gösteren fiiller incelenecektir. En fazla kullanılan kuralsız fiilleri ve çekimlerini sunuyorum.

FARE DIRE BERE Facevo Dicevo Bevevo Facevi Dicevi Bevevi Faceva Diceva Beveva Facevamo Dicevamo Bevevamo Facevate Dicevate Bevevate Facevano Dicevano Bevevano

Page 61: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 61 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Eğer geçmişte süregiden iki olay resmedilecekse imperfetto + imperfetto formülasyonu kullanılır.

Mentre Emilio ascoltava la radio, guardavamo la TV

Quando Io vivevo a Parigi, parlavo molto bene

Mentre gli studenti studiavano, ascoltavano la musica

Eğer geçmişte süre giden eylem, süre gitmeyen bir eylem ile karşılarşırsa Imperfetto + passato prossimo yapısı kullanılır.

Mentre Turquato studiava, Elina é entrata

Mentre Giuseppe aspettava l'autobus, ha incontrato Giordano Bruno

Aşağıdaki ifadeler, bu zamanla kurulan cümlelerde sıklıkla görülmektedirler.

Mentre Ieri Una volta Da Bambino, Ragazzo, Piccolo, Giovane Da giorni, Mesi, Anni

Mi ha violentata mentre ero in coma

C'era una volta in America

Da bambino volevo guarire i ciliegi

Da ragazzo studiavo Gorizia dai Salesiani

Da piccolo non mantenevo le promesse

Da giovane potevo ricordare tutti

Bu zaman ingiliz dilinde "was+ing" ile kurulan zamana tekabül eder. Olay geçmişte sürmekte olan niteliğini korumaktadır.

Da bambina credevo che gli adulti non avevano paura

Aveva una notizia bomba

TRADURRE PROPORRE PORRE

Traducevo Proponevo Ponevo

Traducevi Proponevi Ponevi

Traduceva Proponeva Poneva

Traducevamo Proponevamo Ponevamo

Traducevate Proponevate Ponevate

Traducevano Propevano Ponevano

Page 62: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 62 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Non credevamo di provocare un tale disastro

Quando era l’Italia a dettare legge in Francia

La sera andavamo in via Veneto

L'uomo che credeva di non avere più tempo

Il suo sonno era più tranquillo quando era nel suo letto

Avevo un sogno ed era il suo

Leggevo Bukowsy

Da piccolo giocavo al dottore

Gino aveva ragione ?

Il martedì andavamo al Biblico

Gli dissi quanto era speciale quel letto poiché era mio quando ero bambina

Melissa ha deciso che era pronta per dormire da sola

Una volta a settimana leggevamo il giornale in santa pace

A quell'epoca noi bambini non leggevamo fumetti

Erano anni che non mangiavo un dolce così buono

Quando ero piccola, mangiavo molto

Giocavamo per la strada

Nell'ottantacinque-ottantasei giocavo in una squadra di calcio ed ogni notte

Mangiavamo pane e castagne

A mezzogiorno mangiavamo alla mensa dell’ospedale gratis

È morta l'attrice Alida Valli, aveva 84 anni

İTALYANCA NESNE DEGERLİ ZAMİRLER ( İ PRONOMİ DİRETTİ )

Nesne değerli zamirler genellikle fiilinin öncesinde yer alıp bir kişiyi, hayvanı yada nesneyi temsil ederler.

3.Tekil 3.Çoğul

Erkek Karakter lo li

Dişi Karakter la le

Leggi il libro ? : Si, lo leggo ( Burada " lo " zamiri, " il libro " yi temsil ediyor )

Page 63: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 63 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" Kitap okurmusun ? " sorusuna " Evet, kitap okurum" cevabı yerine " Evet, onu okurum " cevabı verilmiştir.

Vuole la pera ? : Si, la voglio ( Burada " la " zamiri, " la pera " yi temsil ediyor )

" Armut ister misin ? " sorusuna " Evet, armut isterim " cevabı yerine " Evet, onu isterim " cevabı verilmiştir.

Mangi gli spaghetti ? : Si, li mangio ( Burada " li " zamiri, " gli spaghetti " yi temsil ediyor)

" Spaghettiler ister misin ? " sorusuna " Evet, spaghettileri isterim " cevabı yerine " Evet, onları isterim " cevabı verilmiştir.

Conosce quelle americane ? : Si, le conosco ( Burada " le " zamiri, " quelle americane " yi temsil ediyor )

" Amerikalıları tanırmısın ? " sorusuna " Evet, amerikalıları tanırım" cevabı yerine " Evet, onları tanırım " cevabı verilmiştir.

Compri il latte ? : Si, lo compro ( Burada " lo " zamiri, " il latte " yi temsil ediyor )

" Süt alırmısın ? " sorusuna " Evet, süt alırım " cevabı yerine " Evet, onu alırım " cevabı verilmiştir.

Guardi il film ? : Si, lo guardo ( Burada " lo " zamiri, " il film " i temsil ediyor )

" Film izlermisin ? " sorusuna " Evet, film izlerim" cevabı yerine " Evet, onu izlerim" cevabı verilmiştir.

Prendi le chiavi ? : Si, le prendo ( Burada " le " zamiri, " le chiavi " yi temsil ediyor )

" Anahtarları alırmısın ? " sorusuna " Evet, anahtarları alırım" cevabı yerine " Evet, onları alırım " cevabı verilmiştir.

Prendete i soldi ? : Si, li prendiamo ( Burada " li " zamiri, " i soldi " yi temsil ediyor )

" Paraları alırmısınız ? " sorusuna " Evet, paraları alırız " cevabı yerine " Evet, onları alırız " cevabı verilmiştir.

Nesne değerli zamirler genellikle fiilinin öncesinde yer alıp bir kişiyi, hayvanı yada nesneyi temsil ederler.

3.Tekil 3.Çoğul

Erkek Karakter lo li

Dişi Karakter la le

Page 64: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 64 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Tekil nesne değerli zamirler, sesli ile başlayan bir kelimenin öncesinde yeralırsa " L' " biçimine dönüşürler.

Chi accompagna Francesco ? : L'accompagna Piero ( Lo accompagna Piero )

Chi accompagna Cristina ? : L'accompagna Piero ( La accompagna Piero )

Çoğul nesne değerli zamirler için yukarıda belirtiğimiz kural geçersizdir.

Chi accompagna i bambini ? : Li accompagna Piero

Chi accompagna Mina e Adelina ? : Le accompagna Piero

Nesne değerli zamirler bir tümcenin yerine de geçebilir.

Che cosa é successo ? : Non lo so Burada " Ne Oldu ? " sorusu soruluyor " lo " soru cümlesinin kendisinin yerine geçiyor " Onu bilmiyorum " cevabı veriliyor Eğer " lo " kullanılmasaydı, " Ne olduğunu bilmiyorum " olarak cümleyi kuracaktık. Kısaca cevabı uzatacaktık.

Nesne değerli zamanlar birleşik zamanlarla ( mesela geçmiş zaman ) kullanıldıklarında, fiilin sıfat fiil geçmiş zaman çekimini kendilerine göre biçimlendirirler.

Kısaca " il participio passato " nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.

Tekil karakterli nesne değerli zamirler, bileşik zamanda " h " harfi öncesinde geldiklerinde " L' " biçimine dönüşür.

l'ho accompagnato ( Burada 1. tekil kişi, 3.tekil erkek kişiye eşlik etmiştir )

Cümlenin orjinali " lo ho accompagnato "

l'ho accompagnata ( Burada 1. tekil kişi, 3.tekil dişi kişiye eşlik etmiştir )

Cümlenin orjinali " la ho accompagnata "

li ho accompagnati ( Burada 1. tekil kişi, 3.çoğul erkek kişiler' e eşlik etmiştir)

Cümlenin orjinali " li ho accompagnati "

le ho accompagnate ( Burada 1. tekil kişi, 3.çoğul dişi kişiler' e eşlik etmiştir )

Cümlenin orjinali " le ho accompagnate "

3.Tekil 3.Çoğul

Erkek Karakter lo li

Dişi Karakter la le

Kısaca " il participio passato " nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.

Biraz yavaşlayalım

Page 65: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 65 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Bir arkadaşımıza kitap okuyup okumadığını sormak istiyoruz

" Hai letto il libro ? "

Arkadaşımız cevabı uzatarak " Ho letto il libro " diyebilir

Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa

" L'ho letto "

Bunun tam açılımının " Lo ho letto " olduğunu biliyoruz

Bir arkadaşımıza kitaplar'ı okuyup okumadığını sormak istiyoruz

" Hai letto i libri ? "

Arkadaşımız cevabı uzatarak " Ho letto i libri " diyebilir

Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa

" Li ho letti "

Burada, " il participio passato " nun, nesne değerli zamire göre biçimlendiğini gözden kaçırmayın

Bir arkadaşımıza dergi okuyup okumadığını soralım

" Hai letto la rivista ? "

Arkadaşımız cevabı uzatarak " Ho letto la rivista " diyebilir

Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa

"L'ho letta "

Bunun tam açılımının " La ho letta " olduğunu biliyoruz.

Bir arkadaşımıza dergiler'i okuyup okumadığını soralım

" Hai letto le riviste ? "

Arkadaşımız cevabı uzatarak " Ho letto le riviste " diyebilir

Nesne değerli zamir kullanmayı tercih ederek cevabı kısaltırsa

" Le ho lette "

Burada, " il participio passato " nun, nesne değerli zamire göre biçimlendiğini gözden kaçırmayın

Page 66: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 66 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Tekil nesne değerli zamirler, sesli ile başlayan bir kelimenin öncesinde yeralırsa " L' " biçimine dönüşürler. Bu birleşik zamanlarda da geçerlidir.

l'abbiamo visto ( lo abbiamo visto ) l'abbiamo vista ( la abbiamo vista )

italyanca nesne degerli zamirler ( i pronomi diretti ) 4

3.Tekil 3.Çoğul

Erkek Karakter lo li

Dişi Karakter la le

" il participio passato " nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.

Hai letto i libri ? : Li ho letti Avete mangiato la torta ? : L'abbiamo mangiata Hai comprato il tavolo ? : L'ho comprato Hai visto le ragazze ? : Le ho viste Hai accompagnato Maria ? : L'ho accompagnata Fellini ha pagato il conto ? : L'ha pagato Hai sentito la radio ? : L'ho sentita Avete visto queste fotografie ? : Le abbiamo viste Hai chiuso la finestra ? : L'ho chiusa Dove é la mia borsa ? : L'ha presa Marcello Hai preso il pane ? : L'ho preso Hai preso i limoni ? : Li ho presi

Cumlede iki fiil varsa ve bunlardan biri cekimli biri mastar halindeyse, pronomi cekimli fiilin onune gelebilecegi gibi, mastar halindeki fiilin sonuna da eklenebilir.

Ho scritto una lettera e voglio imbrucala

Ho scritto una lettera e la voglio imrucare

Nesne değerli zamirleri öğrenmeye devam ediyoruz. Daha önceki bölümlerde, nesne değerli zamirlerin bir bölümünü gördünüz. Aşağıdaki tabloda tüm nesne değerli zamirler sunulmuştur.

1.Tekil mi 2.Tekil ti 3.Tekil lo / la 1.Çoğul ci

Page 67: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 67 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

2.Çoğul vi 3.Çoğul li / le

mi : beni ti : seni ci : bizi vi : sizi

Chi ti accompagna ? : Mi accompagna Dario Fo

Soru cümlesi " Kim sana eşlik eder ? "

Cevap cümlesi " Bana, Dario Fo eşlik eder " deniyor

Örneğimizde; " ti : 2. tekil şahışı ( sana ), mi : 1.tekil şahışı (bana )" karşılıyor .

Dove ci aspetta ? : Vi aspetto qui

Soru cümlesi " Bizi nerede beklersin ? "

Cevap cümlesi " Sizi burada beklerim "

Örneğimizde; " ci : 1. çoğul şahışı ( bizi ), vi : 2.çoğul şahışı ( sizi, sizleri )" karşılıyor .

Mi ami ? : Ti amo

Soru cümlesi " Beni severmisin ? "

Cevap cümlesi " Seni severim "

Örneğimizde; " mi : 1. tekil şahışı ( beni ), ti : 2.tekil şahışı ( seni )" karşılıyor

Dove ci porti ? : Vi porto al mare

Soru cümlesi " Bizi nereye götürürsün ? "

Cevap cümlesi " Sizi denize götürürüm "

Örneğimizde; " ci : 1. çoğul şahışı ( bizi ), vi : 2.çoğul şahışı ( sizi )" karşılıyor .

Mi senti ? : Ti sento

Soru cümlesi " Beni duyarmısın ? "

Cevap cümlesi " Seni duyarım "

Örneğimizde; " mi : 1. tekil şahışı ( beni ), ti : 2.tekil şahışı ( seni )" karşılıyor

Page 68: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 68 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" mi ", " ti ", " ci ", " vi " nesne değerli zamirleri, bileşik zamanlarda kullanıldıklarında " il participio passato " zamire göre şekil değiştirmez.

Mi ha detto

Mi hanno torturato

Ti ho fatto di male ?

Che cosa ti ha fatto ?

Ti ha suggerito

La scuola ci ha comprato alcuni libri

Vi ho scritto

Vi ha preso

Ci ha conosciuto

Ci ha accompagnato

Nesne değerli şahıs zamirleri fiilden sonra kullanıldıklarında biçim değiştirirler. Buradaki dönüşüm vurgusuz biçimden vurgulu biçime geçiş şeklinde yorumlanabilinir. Öyleyse, nesne değerli şahıs zamirlerini vurgulu ve vurgusuz olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Aşağıdaki tablo konuyu kavramamıza yardımcı olacaktır.

Vurgusuz biçim Vurgulu biçim

mi me ti te lo, la, La lui, lei, Lei ci noi vi voi li, le loro

Sevgili arkadaşlar, aşağıdaki örneklerde değişen tek şey nesne değerli zamirin vurgulu hale getirilmesidir. Türkçe çeviri'de değişen birşey yoktur.

Dice me

Segui me

Ricordo te

Vedo te

Vedo lui

Vieni con me

Accompagni me

Page 69: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 69 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Non parlo con te

Parlo con lei

Questa torta è per loro

Dimentica me

Vengo a te

Senti me

İTALYANCA TÜMLEÇ DEGERLİ ZAMİRLER ( İ PRONOMİ İNDİRETTİ )

Tümleç değerli şahıs zamirleri fiilden sonra kullanıldıklarında biçim değiştirirler. Buradaki dönüşüm vurgusuz biçimden vurgulu biçime geçiş şeklinde yorumlanabilinir. Öyleyse, tümleç değerli şahıs zamirlerini vurgulu ve vurgusuz olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Aşağıdaki tablo konuyu kavramamıza yardımcı olacaktır.

Vurgusuz biçim Vurgulu biçim

mi a me ti te

gli / le / Le a lui ,a lei, a Lei

ci a noi vi a voi gli / loro a loro

Yani normal form ile vurgulu formlari bir cumleyle ozetlemek gerekirse, normal formlar fiilden once gelir ve vurgulu formlar ise fiilden sonra gelir ve zamir yerini tuttugu sahsa belirgin bir vurgu yapar.

Marco mi saluta ( Marco beni selamlıyor )

Marco saluta a me ( Marco BENi selamlıyor )

Pronomi indirettiler de ayni pronomi direttiler gibi cumlede biri cekimli biri mastar halinde iki fiil oldugunda mastar halindeki fiilin sonuna eklenebilirler.

-Marcello, mi aiuti ?

-Certo Fellini, ti aiuti volentieri.

-Signor, come Le posso aiutare ? / Signor, come posso aiutarLe ?

-Mi dici una cosa importante? / Dici una cosa importante a me ?

-Quandoti ha dato questa penna Fellini ?

-Mi ha dato ieri mattina.

Page 70: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 70 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

-Marcello ha voluto ringraziare / Paolo ha voluto ringraziarti .

-Quando gli dico qualcosa sulle donna, si arrabbia molto !

-Signora, voglio dirti una cosa chemi ha detto mia madre prima di morire.

Pronomi indirettilerin tekil/cogul ya da disil/eril olmasi hicbir sekilde fiili etkilemez

Page 71: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 71 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

italyanca nesne ve tümleç degerli zamirler tablosu

Nesne Değerli Zamirler Tümleç Değerli Zamirler

Vurgusuz Vurgulu Vurgusuz Vurgulu mi me mi a me ti te ti te

lo, la lui, lei gli / le a lui ,a lei

ci noi ci a noi vi voi vi a voi li, le loro gli / loro a loro

İTALYANCA BİLESİK ZAMİRLER ( İ PRONOMİ COMBİNATİ )

Tümleç değerli zamirler, " lo " " la " " li " " le " nesne değerli zamirlerle birlikte kullanıldığında dönüşüm geçirirler. Bu dönüşümü tablomuzdan izleyelim.

lo la li le

mi me lo me la me li me le

ti te lo te la te li te le gli glielo gliela glieli gliele

le glielo gliela glieli gliele

ci ce lo ce la ce li ce le vi ve lo ve la ve li ve le loro glielo gliela glieli gliele

Efendim, tabloyu dikkatlice kontrol ettiğinizde " le " ve " loro " bileşimleri " gli " bileşimi şeklinde gerçekleşmiştir. Bu bir kuraldır.

" Giuseppe mi da il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe me lo da

" Giuseppe mi da la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe me la da

" Giuseppe mi da i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe me li da

" Giuseppe mi da le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Page 72: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 72 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Giuseppe me le da

Unutmayın bileşik zamirlerde " il participio passato " nesne değerli zamirin cins ve sayısına uyar.

" Giuseppe mi ha dato il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe me l'ha dato

" Giuseppe mi ha dato la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe me l'ha data

" Giuseppe mi ha dato i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe me li ha dati

" Giuseppe mi ha dato le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe me le ha date

Tümleç değerli zamirler, " lo " " la " " li " " le " nesne değerli zamirlerle birlikte kullanıldığında dönüşüm geçirirler.

lo la li le

mi me lo me la me li me le

ti te lo te la te li te le

gli glielo gliela glieli gliele

le glielo gliela glieli gliele

ci ce lo ce la ce li ce le

vi ve lo ve la ve li ve le

loro glielo gliela glieli gliele

" Giuseppe ti da il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe te lo da

" Giuseppe ti da la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Page 73: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 73 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Giuseppe te la da

" Giuseppe ti da i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe te li da

" Giuseppe ti da le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe te le da

" Giuseppe ti ha dato il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe te l'ha dato

" Giuseppe ti ha dato la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe te l'ha data

" Giuseppe ti ha dato i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe te li ha dati

" Giuseppe ti ha dato le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe te le ha date

" Giuseppe gli da il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe glielo da

" Giuseppe gli da la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe gliela da

" Giuseppe gli da i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe glieli da

Page 74: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 74 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" Giuseppe gli da le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe gliele da

" Giuseppe gli ha dato il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe gliel'ha dato

" Giuseppe gli ha dato la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe gliel'ha data

" Giuseppe gli ha dato i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe glieli ha dati

" Giuseppe gli ha dato le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe gliele ha date

" Giuseppe ci da il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce lo da

" Giuseppe ci da la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce la da

" Giuseppe ci da i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce li da

" Giuseppe ci da le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce le da

Page 75: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 75 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" Giuseppe ci ha dato il celefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce l'ha dato

" Giuseppe ci ha dato la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce l'ha data

" Giuseppe ci ha dato i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce li ha dati

" Giuseppe ci ha dato le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ce le ha date

" Giuseppe vi da il telefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ve lo da

" Giuseppe vi da la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ve la da

" Giuseppe vi da i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ve li da

" Giuseppe vi da le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ve le da

" Giuseppe vi ha dato il velefono " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ve l'ha dato

" Giuseppe vi ha dato la borsa " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Page 76: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 76 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Giuseppe ve l'ha data

" Giuseppe vi ha dato i fiori " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ve li ha dati

" Giuseppe vi ha dato le chiavi " bu cümleyi bileşik zamir kullanarak kısaltalım

Giuseppe ve le ha date

italyanca piacere

" Piacere " fiilini, birşeyden hoşlanıldığını ifade etmede kullanırız. Bu fiilin en önemli özelliği, tümleç değerli zamirlerle kullanılmasıdır.

" Tümleç değerli zamir + piace " kalıbı, hoşlanılan şey tekilse

" Tümleç değerli zamir + piaccono " kalıbı, hoşlanılan şey çoğulsa

Mi piace la torta

Mi piace la cucina italiana

Mi piaccono le canzoni popolari

A noi piace il software libero

Mi piace lavorare

Mi piaccono molto le competizioni di squadra

Ti piace la nuova Miss Italia ?

Ti piace studiare

Ti piace Hitchcock ?

Ti piaccono le grigliate

le piace scrivere

le piaccono le donne

Gli piace leggere

Gli piaccono i gruppi particolari

Ci piace l'arte moderna

Ci piaccono le case

Vi piace quest'effetto ?

Page 77: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 77 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Vi piaccono le immagini

Loro piace il concerto degli U2

Loro piaccono gli insegnanti,

A me piace vedere la donna

A me piaccono le donne

A te piace mordere

A te piaccono le opinioni degli altri

A lui piace il porno ?

A lui piaccono i popoli mediterranei

A noi piace freddo

A noi piaccono i fatti

A voi piace la musica dance

A voi piaccono le ragazze

A loro piace scommettere

A loro piaccono gli amici nuovi

italyanca dispiacere

" Dispiacere " fiilini, birşeyden hoşlanılmadığını ifade etmede kullanırız. Bu fiilin en önemli özelliği, tümleç değerli zamirlerle kullanılmasıdır.

" Tümleç değerli zamir + dispiace " kalıbı, hoşlanılmayan şey tekilse

" Tümleç değerli zamir + dispiaccono " kalıbı, hoşlanılmayan şey çoğulsa

Mi dispiace la torta

Mi dispiace la cucina italiana

Mi dispiaccono le canzoni popolari

A noi dispiace il software libero

Mi dispiace lavorare

Mi dispiaccono molto le competizioni di squadra

Ti dispiace la nuova Miss Italia ?

Ti dispiace studiare

Page 78: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 78 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Ti dispiace Hitchcock ?

Ti dispiaccono le grigliate

le dispiace scrivere

le dispiaccono le donne

Gli dispiace leggere

Gli dispiaccono i gruppi particolari

Ci dispiace l'arte moderna

Ci dispiaccono le case

Vi dispiace quest'effetto ?

Vi dispiaccono le immagini

Loro dispiace il concerto degli U2

Loro dispiaccono gli insegnanti,

A me dispiace vedere la donna

A me dispiaccono le donne

A te dispiace mordere

A te dispiaccono le opinioni degli altri

A lui dispiace il porno ?

A lui dispiaccono i popoli mediterranei

A noi dispiace freddo

A noi dispiaccono i fatti

A voi dispiace la musica dance

A voi dispiaccono le ragazze

A loro dispiace scommettere

A loro dispiaccono gli amici nuovi

Page 79: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 79 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYANCA DÖNÜŞLÜ FİİLLER ( İ VERBİ RİFLESSİVİ ) 1

Özne, eylemi kendisi yapıyor ve bundan yine kendisi etkileniyorsa cümlede dönüşlü fiil kullanılır. Dönüşlü fiil kullanımında fiilin başına ilgili şahışı temsil eden bir ek getirilir. Bu ekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

1.Tekil mi

2.Tekil ti

3.Tekil si

1.Çoğul ci

2.Çoğul vi

3.Çoğul si

" Svegliare " fiili uyandırmak anlamına gelir.

Il cane sveglia me : Köpek, beni uyandırır

" Svegliare " fiili dönüşlü olarak kullanıldığında uyanmak anlamına gelir.

Mi sveglio alle alle 6.00 : Ben, 6'da uyanırım

" Alzare " fiili kaldırmak anlamına gelir.

Il gatto alza me : Kedi, beni kaldırır

" Alzare " fiili dönüşlü olarak kullanıldığında kalkmak anlamına gelir.

Mi alzo subito : Ben, hemen kalkarım

" Guardare " fiili bakmak anlamına gelir.

Mario guarda il messaggio : Mario, mesaja bakar

" Guardare " fiili dönüşlü olarak kullanıldığında kendine bakmak anlamına gelir.

Mario si guarda : Mario kendine bakıyor

" Lavare " fiili yıkamak anlamına gelir.

Io lavo la mia borsa : Ben, çantamı yıkıyorum

" Lavare " fiili dönüşlü olarak kullanıldığında yıkanmak anlamına gelir.

Mi lavo : Ben, yıkanıyorum

Page 80: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 80 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

" Pettinare " fiili taramak anlamına gelir.

Raffaella pettina la sua bambina : Raffaella, kızının saçlarını tarıyor

" Pettinare " fiili dönüşlü olarak kullanıldığında taranmak anlamına gelir.

Raffaella si pettina

" Mettere " fiili koymak anlamına gelir.

Giuseppe mette il libro sul tavolo : Giuseppe, kitabı masanın üzerine koydu

" Mettere " fiili dönüşlü olarak kullanıldığında başlamak anlamına gelir.

Giuseppe si mette a leggere : Giuseppe, okumaya başlar

" Preparare " fiili hazırlamak anlamına gelir.

Toto Cutugno prepara album dance : Toto, dans albümü hazırlıyor

" Preparare " fiili dönüşlü olarak kullanıldığında hazırlanmak anlamına gelir.

Toto Cutugno si prepara la festa della salvezza : Toto, kurtuluş bayramına hazırlanıyor

İTALYANCA DÖNÜŞLÜ FİİLLER ( İ VERBİ RİFLESSİVİ ) 2

Özne, eylemi kendisi yapıyor ve bundan yine kendisi etkileniyorsa cümlede dönüşlü fiil kullanılır. Dönüşlü fiil kullanımında fiilin başına ilgili şahışı temsil eden bir ek getirilir. Bu ekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

1.Tekil mi 2.Tekil ti 3.Tekil si 1.Çoğul ci 2.Çoğul vi 3.Çoğul si

Dönüşlü fiillerin bileşik zaman çekimleri, " essere " yardımcı fiili ile gerçekleştirilir.

Bileşik zamanının " essere " yardımcı fiili ile oluşturulmasında " il participio passato " özneye göre şekillenir. Bunu bir daha hatırlatayım.

Mi sono alzato

Mi sono alzata

Ti sei alzato

Ti sei alzata

Si è alzato

Page 81: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 81 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Si è alzata

Ci siamo alzati

Ci siamo alzate

Vi siete alzati

Vi siete alzate

Si sono alzati

Si sono alzate

İTALYANCA DÖNÜŞLÜ FİİLLER ( İ VERBİ RİFLESSİVİ ) 3

Özne, eylemi kendisi yapıyor ve bundan yine kendisi etkileniyorsa cümlede dönüşlü fiil kullanılır. Dönüşlü fiil kullanımında fiilin başına ilgili şahışı temsil eden bir ek getirilir. Bu ekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

1.Tekil mi

2.Tekil ti

3.Tekil si

1.Çoğul ci

2.Çoğul vi

3.Çoğul si

Mi preparo per la maratona

Mi PREPARO PER LA VERIFICA

Ti prepari un lavoro

Angelina Jolie si prepara per Tomb Raider 99

L'esercito italiano si prepara a fronteggiare il terrorismo

Sophia Loren si prepara a tornare in tv

Ci prepariamo a conquistare il mercato italiano

Ci prepariamo A TUTELARE BERLUSCONI SU TERRITORIO

Ci prepariamo a nuovi attacchi

Ci prepariamo alla missione

Vi preparate al futuro

Vi preparate per quel dolce periodo di scoperta

Vi preparate le giustificazioni per l'indomani

Page 82: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 82 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Gli USA si preparano all'attacco

Loro si preparano per i giochi olimpici

Gli italiani si preparano a votare per le elezioni

Gli Usa si preparano a "diffondere la democrazia" in Turchia

Mi metto a dieta

Ti metti in viaggio

Si metta a gridare

Ci mettiamo a parlare della rete

Stamattina mi sono svegliato con un bel mal di gambe

Io mi sono svegliata alle sei

La sinistra si è svegliata

Il gigante si è svegliato

Ci siamo svegliati tardi stamattina

Questa mattina ci siamo svegliate presto

Vi siete svegliati male oggi

Quando vi svegliate siete ?

Poste Italiane si sono svegliate

Le donne si sono svegliate

Gli uomini si sono svegliati

İTALYANCA SİFATLARİN DERECELENDİRİLMESİ 1

Karşılaştırma eylemi kendi içerisinde üçe ayrılır. 1.Maggioranza ( Büyüklük ) 2.Minoranza ( Küçüklük ) 3.Uguaglianza ( Eşitlik )

Maggioranza

Bir nesnenin yada kişinin diğer karşıtı karşısında üstünlüğünü ifade etmede aşağıdaki 2 yapı kullanılır.

più......di yapısı iki şeyin bir özellik açısından üstünlüğünün karşılaştırılmasında kullanılır.

Enrico Gentile é più alto di Andrea Bocelli

Page 83: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 83 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Laura Pausini é più giovane di Luciano Pavarotti

Carlo Azeglio Ciampi é più simpatico di Silvio Berlusconi

Yukarıdaki örneklerde farklı kişilerin " boy " " gençlik " " sempatiklik " özellikleri üstünlük açısından kıyaslanmıştır.

più.......che yapısı bir şeyin iki özelliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.

Emma Bonino é più carina che bella

Emma Bonino hem güzel hem de sevimli dir. Fakat sevimliliği güzelliğinin önüne geçmektedir.

Loro mangiano più carne che verdure

Bahsi geçen şahışlar hem sebze hem de et yemektedirler. Fakat en fazla yenilen " et " dir.

Minoranza

Bir nesnenin yada kişinin diğer karşıtı karşısında küçüklüğünü ifade etmede aşağıdaki 2 yapı kullanılır.

meno......di yapısı iki şeyin bir özellik açısından küçüklüğünün karşılaştırılmasında kullanılır.

Enrico Gentile é meno alto di Andrea Bocelli

Laura Pausini é meno giovane di Luciano Pavarotti

Carlo Azeglio Ciampi é meno simpatico di Silvio Berlusconi

Yukarıdaki örneklerde farklı kişilerin " boy " " gençlik " " sempatiklik " özellikleri küçüklük açısından kıyaslanmıştır.

meno.......che yapısı bir şeyin iki özelliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.

Emma Bonino é meno carina che bella

Emma Bonino hem güzel hem de sevimli dir. Fakat sevimliliği güzelliğinin gerisinde klmaktadır.

Loro mangiano meno carne che verdure

Bahsi geçen şahışlar hem sebze hem de et yemektedirler. Fakat sebzeye nazaran et'i daha az yemektedirler.

Uguaglianza

Bir nesnenin yada kişinin diğer karşıtı karşısında eşitliğini ifade etmede aşağıdaki 2 yapı kullanılır.

cosi......come yapısı iki şeyin bir özellik açısından eşitliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.

Enrico Gentile é cosi alto come Andrea Bocelli

Laura Pausini é cosi giovane come Luciano Pavarotti

Page 84: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 84 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Carlo Azeglio Ciampi é cosi simpatico come Silvio Berlusconi

Yukarıdaki örneklerde farklı kişilerin " boy " " gençlik " " sempatiklik " özellikleri eşitlik açısından kıyaslanmıştır.

tanto.......quanto yapısı bir şeyin iki özelliğinin karşılaştırılmasında kullanılır.

Emma Bonino é tanto carina quanto bella

Emma Bonino hem güzel hem de sevimli dir. İki özellikte eş durmaktadır.

Loro mangiano tanto carne quanto verdure

Bahsi geçen şahışlar hem sebze hem de et yemektedirler. İki gıdayı eşit düzeyde yemektedirler.

Bazı sıfatların düzenli biçimleri olduğu gibi düzensiz biçimleri de vardır.

Düzensiz Düzenli

buono migliore più buono

cattivo peggiore più cattivo

piccolo minore più piccolo

grande maggiore più grande

alto superiore più alto

basso inferiore più basso

Arkadaşlar, bu kelimeleri illaki karşılaştırma cümlelerinde kullanmak gibi zorunluluğunuz yoktur. Sıfata ihtiyaç duyduğunuz her yerde kullanabilirsiniz.

Unione europea hanno reso più facile la vita dei cittadini europei

È più facile controllare la folla

È più facile comprare una torta

Sarò più cattivo

Non sono più cattivo maestro

Bir nesnenin belirtilen özelliğinin en yüksek derecesini " superlativo assoluto " verir.

İncelediğimiz kavram bize mutlak üstünlüğü vermektedir. Göreceli üstünlüğü anlamak için bu kavramı iyi anlamanız gerekir. İki şekilde oluşturulabilir. Aşağıdaki ek'in sıfatın köküne getirilmesiyle

-issimo /a /e /i

La borsa é grandissima ( grande + issima )

Il libro é grandissimo ( grande + issimo )

Page 85: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 85 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Le borse sono grandissime ( grande + issime )

I libri sono grandissimi ( grande + issimi )

Aşağıdaki kelimelerin sıfatın önüne getirilmesiyle

molto, tanto, assai

La borsa é molto/tanto/assai grande

Il libro é molto/tanto/assai grande

Le borse sono molto/tanto/assai grandi

I libri sono molto/tanto/assai grandi

La borsa é molto/tanto/assai bella

Il libro é molto/tanto/assai bello

Le borse sono molto/tanto/assai belle

I libri sono molto/tanto/assai belli

Bazı sıfatların düzenli biçimleri olduğu gibi düzensiz biçimleri de vardır.

Düzensiz Düzenli

buono ottimo buonissimo

cattivo pessimo cattivissimo

piccolo minimo piccolissimo

grande massimo grandissimo

alto supremo altissimo

basso infimo bassissimo

Page 86: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 86 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYANCA SİFATLARİN DERECELENDİRİLMESİ ( SUPERLATİVO RELATİVO ) 7

Bir nesnenin belirtilen niteliğinin diğer nesnelerin belirtilen niteliğine göre en yüksek ya da en düşük derecesini göstermek için " superlativo relativo " kullanılır. Burada " Karşılaştırmalı Mutlak Üstünlük " özelliğinden bahsedilmektedir. David Ricardo'ya buradan selamlarımızı gönderiyoruz.

il // i

lo // gli

l' // gli

la // le

l' // le

più

Lui è il più intelligente della scuola

Loro sono i più inteligenti della scuola

Mina è la più intelligente della scuola

Mina e laura sono le più inteligenti della scuola

Eros Ramazotti è il più bello del mondo

Laura Pausini è la più bella nel mondo

Toto Cutugno é il più bravo studente della classe

L'uomo è la creatura più intelligente del mondo! ?

İTALYANCA " Cİ "

Dönüşlü fiil eki olarak kullanılan " ci " ;

Ci alziamo subito

Ci svegliamo alle otto

Ci prepariamo a conquistare il mercato italiano

Nesne değerli şahış zamiri olan " ci " ;

Ci ha insegnato

Ci ha scritto

Ci da una mano

Yer zarfı olarak kullanılan " ci " ;

Page 87: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 87 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Vieni al bar ? : Si, ci vengo ( il bar : ci )

Resta a Milano ? : Si, ci resto ( Milano : ci )

" Vederci : Görebilmek " kalıbı içindeki " ci " ;

Ci vedo una faccina in mezzo

Non ci vedo

Ci vedo bene ?

Non ci vedo niente di strano

" Sentirci : İşitebilmek " kalıbı içindeki " ci " ;

Non ci sento bene

Ci sento benissimo

Ci sento un grido

" Volerci : Gerekmek " kalıbı içindeki " ci " ;

Ci vuole un tecnico per riparare la radio

Per la guerra ci vuole il fisico

Ci vuole troppo tempo per installare i programmi

Ci vuole 1 minuto per notare una persona speciale

Eğer gerek duyulan nesne çoğul ise " ci vogliono " kalıbı kullanılır.

Ci vogliono mille occhi

Ci vogliono venti minuti per finire questo libro

Ci vogliono riforme radicali

Ci vogliono le mezze misure

" Metterci : Zaman almak, Zaman harcamak " kalıbı içindeki " ci " ;

Quanto tempo ci metti per finire quel lavoro ?

Quanto tempo ci metti per venire?

Page 88: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 88 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Ci metti una sacco di tempo

Eğer zaman alan nesne çoğul ise " ci mettono " kalıbı kullanılır.

Ci mettono dieci ore

Ci mettono tre giorni

İTALYANCA " NE "

" Birisi, Birşey " anlamında kullanılan zamir olan " ne " ;

Che cosa ne pensa ? : " O'nun hakkında ne düşünüyorsun ? "

Non ne pensa bene : O'nun hakkında iyi düşünmüyorum

Che cosa ne pensate di collezionare etichette della frutta ?

Che cosa ne pensate del nostro sito Web ?

Che cosa ne pensa del cibo della mensa ?

" Birşeyin bir kısmını " ifade eden zamir olan " ne " ;

Vuoi un gelato ? : Dondurma istermisin ?

ne ho mangio due

italyanca emir kipi ( modo imperativo ) 1

İtalyan dilinde emir kipi kullanımında kurallı fiillere getirilecek ekler aşağıda sunulmuştur.

ARE ERE IRE

2.tekil a i i

3.tekil i a a

1.çoğul iamo iamo iamo

2.çoğul ate ete ite

3.çoğul ino ano ano

Yukarıdaki tabloda birinci tekil şahış çekimi verilmemiştir.

Çünkü bir kişi kendi kendine emir veremez.

Page 89: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 89 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Tablonun uygulamasını aşağıdaki kurallı fiiller üzerinde görelim.

PARLARE LEGGERE PARTIRE tu Parla Leggi Parti lei Parli Legga Parta noi Parliamo Leggiamo Partiamo voi Parlate Leggete Partite loro Parlino Leggano Partano

İTALYANCA EMİR KİPİ ( MODO İMPERATİVO ) 2

İtalyan dilinde emir kipi kullanımında kurallı fiillere getirilecek ekler aşağıda sunulmuştur.

ARE ERE IRE

2.tekil a i i

3.tekil i a a

1.çoğul iamo iamo iamo

2.çoğul ate ete ite

3.çoğul ino ano ano

Olumsuz emir kipi kullanımında " tu " haricindeki şahışlarda çekimli fiilin başına " non " getirmek yeterlidir.

" tu " çekiminde ise " non " ifadesinden sonra fiilin mastar haline getirilmelidir.

Lei non parli

Tu non parlare

Tu non scrivere

Tu non venire da solo

Tu non mangiare molto

Tu non fumare

İTALYANCA EMİR KİPİ ( MODO İMPERATİVO ) 3

İtalyan dilinde emir kipi kullanımında kurallı fiillere getirilecek ekler aşağıda sunulmuştur.

ARE ERE IRE 2.tekil a i i 3.tekil i a a 1.çoğul iamo iamo iamo 2.çoğul ate ete ite 3.çoğul ino ano ano

Emir kipleri, nesne ve tümleç değerli zamirlerle cümle içerisinde kaynaşırlar.

Pencereyi aç ! : Aprila ( Apri + la finestra )

Page 90: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 90 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Çikolata al ! : Prendilo ( Prendi + un cioccolatino )

Kitapları oku ! : Leggili ( Leggi + i libri )

Kapıyı aç ! : Aprila ( Apri + la porta )

Bu istisnalar adamı verem eder. 3 tekil ve çoğul şahışlarda kaynaşma olmaz.

" Aprala " yanlış, " la apra " doğru

" Leggali " yanlış, " li legga " doğru

" Prendalo " yanlış, " lo prenda " doğru

" Sentami " yanlış, " mi senta " doğru

" Apranola " yanlış " la aprano " doğru

" Legganoli " yanlış, " li leggano " doğru

" Prendanolo " yanlış, " lo prendano " doğru

" Scusimi " yanlış, " mi scusi " doğru

Kuralsız fiil çekimlerinde, 5 fiilin 2. tekil çekimlerinin kaynaşlamalarında aşağıdaki ses türemesi gerçekleşir.

va' sta' di' da' fa'

l vall stall dill dall fall

t vatt statt ditt datt fatt

n vann stann dinn dann fann

m vamm stamm dimm damm famm

dallo : ( da' + il libro ) ( il libro : lo )

dalla : ( da' + la borsa ) ( la borsa : la )

dalle : ( da' + le penne ) ( le penne : le )

dalli : ( da' + i libri ) ( i libri : li )

dillo : ( di' + questo canto ) ( questo canto : lo)

dilla : ( di' + la cosa ) ( la cosa : la )

dille : ( di' + le cose ) ( le cose : le )

Berlusconi fammi il favore di andare

Page 91: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 91 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Fammi il favore

Vacci subito !

İTALYANCA EMİR KİPİ ( MODO İMPERATİVO ) 4

Andare Stare Dare Fare

va' sta' da' fa'

vada stia dia faccia

andiamo stiamo diamo facciamo

andate state date fate

vadano stiano diano facciano

Mangiare Prendere Partire Finire

mangia prendi parti finisci

mangi prenda parta finisca

mangiamo prendiamo partiamo finiamo

mangiate prendete partite finite

mangino prendano partano finiscano

Dire Sentire Spedire Essere

di' senti spedisci sii

dica senta spedisca sia

diciamo sentiamo spediamo siamo

dite sentite spedite siate

dicono sentano spediscano siano

Venire Salire Avere Tenere

vieni sali abbi tieni

venga salga abbia tenga

veniamo saliamo abbiamo teniamo

venite salite abbiate tenete

vengano salgano abbiano tengano

Page 92: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 92 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İTALYANCA -MİŞ'Lİ GEÇMİŞ ZAMAN ( İL TRAPASSATO PROSSİMO ) 1

İtalyan dilinde -miş'li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.

Miş'li Geçmiş Zaman Formülü

Avere ( imperfetto çekimi )

Essere ( imperfetto çekimi )

Participio Passato

Miş'li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise; Avere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu Miş'li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise; Essere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu

" Essere " temelli geçmiş zaman kullanımında "Participio Passato" özneye göre şekillenmektedir.

Bu zaman " passato prossimo " nun belirtiği zaman diliminin daha da gerisindedir. Aşağıdaki örnek durumu anlamanızı sağlayacaktır.

Leggo un libro che ho comprato ieri

Ieri ho letto un libro che avevo comprato l'altro ieri

Aman arkadaşlar, bu örneği özellikle 2 zamanı karşılaştırmanız açısından verdim. İllaki bu zaman, bu yapı içerisinde kullanılacak diye zorunluluk yoktur.

İTALYANCA -MİŞ'Lİ GEÇMİŞ ZAMAN ( İL TRAPASSATO PROSSİMO ) 2

İtalyan dilinde -miş'li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.

Miş'li Geçmiş Zaman Formülü

Avere ( imperfetto çekimi )

Essere ( imperfetto çekimi )

Participio Passato

Miş'li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise; Avere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu Miş'li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise; Essere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyon

I soldati israeliani avevano aperto il fuoco

Quando me lo avevano raccontato non ci avevo creduto

Page 93: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 93 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Avevo giocato poco

Avevamo fatto un'operazione pesante sul testo

Avevamo lavorato a casa

Avevamo gridato la verita

Avevamo lavorato assieme in molti progetti

Avevamo lavorato fin dal 1973

Nei giorni scorsi avevamo sottolineato

Aveva lanciato un sondaggio

Avevamo lavorato per comporre le faide della nostra regione

Ci avevano raccontato

Avevano corso più velocemente possibile

Avevano seguito i corsi di musica

Aveva frequentato il corso sul metodo normale tedesco

Mina aveva letto molti libri di etnologia sull'Africa

Avevamo scritto inutilmente

Aveva perso l’anima

In quell’occasione avevamo scritto solo un paio di poesie

Avevo avuto l'idea di applicare questo algoritmo

Avevi preso il mio cuore ma non la mia testa

Avevamo chiesto una riforma

Avevamo chiesto garanzie per i cittadini

Avevano aperto una catena di caffè

Avevo avuto la stessa idea

Come succedeva che tu avevi preso una persona per l altra ?

Non avevo avuto l'opportunità di vedere da ragazzo

Dopo il divorzio avevo perso persino la voglia di vestirmi

Aveva speso più di cinque sterline per un taglio di capelli

İTALYANCA -MİŞ'Lİ GEÇMİŞ ZAMAN ( İL TRAPASSATO PROSSİMO ) 3

Page 94: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 94 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

İtalyan dilinde -miş'li geçmiş zaman, bileşik zaman özelliği gösterir.

Miş'li Geçmiş Zaman Formülü

Avere ( imperfetto çekimi )

Essere ( imperfetto çekimi )

Participio Passato

Miş'li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise; Avere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu Miş'li geçmiş zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise; Essere ( imperfetto çekimi ) + Participio Passato formülasyonu

Le donne erano andate a cogliere il mais

Le ragazze erano andate a cercare la legna

Ero partito per fare la lunga

Io ero partito con l'idea di leggerlo

Eravamo andati avanti e indietro tutta notte sul battello

Io ero partito con l'idea di leggerlo

Ero partita con l'idea di aggiungere un brano

Eravamo andati in India due volte

Ieri ero partita per il mare

Ero partito per il Venezuela con molti dubbi ed alcune speranze

Il 21 novembre scorso la nave Florio della Tirrenia era partita da Napoli

Franca era partita proprio dalla musica

Era partita con il treno di mezzanotte

Ieri alle cinque Ababa era partita da Massawa

Eravamo andati in vacanza

Le ruotine del trenino erano andate fuori dalle rotaie

Era partito per l'Iraq quattro mesi fa

Ero partito per partecipare ad un incontro mondiale di intellettuali ed artisti in difesa

In quel periodo una volta eravamo andate una settimana a Sestriere con mio padre

Il capitano era partito una settimana fa per la sua seconda missione in Iraq

Page 95: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 95 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Ero partito per fare solo architettura

Eravamo andate a scuola insieme

Tutti erano andati in chiesa

I deputati della Quercia alla camera erano stati molti critici.

İTALYANCA ŞART KİPİ ( İL CONDİZİONALE PRESENTE) 1

Bu şart kipinin kullanım alanları "Olabilirlik" ve "Niyet" ve "Arzu" bildiren ifadelerle incelik ifadesi içeren cümlelerdir.

Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur. Aşağıda kurallı fiilerin çekiminde kullanılan ekler sunulmuştur.

ARE ERE IRE Erei Erei Irei Eresti Eresti Iresti Erebbe Erebbe Irebbe Eremmo Eremmo Iremmo Ereste Ereste Ireste Erebbero Erebbero Irebbero

İTALYANCA ŞART KİPİ ( İL CONDİZİONALE PRESENTE) 2

Bu şart kipinin kullanım alanları "Olabilirlik" ve "Niyet" ve "Arzu" bildiren ifadelerle incelik

ifadesi içeren cümlelerdir.

Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur.

Kuralsız fiil çekimlerinde, 1. tekil çekimlerini bilmeniz diğer çekimleri oluşturmanıza yardımcı olacaktır.

" Potere " fiili

Potrei

Potresti

Potrebbe

Potremmo

TORNARE PRENDERE DORMIRE Tornerei Prenderei Dormirei Torneresti Prenderesti Dormiresti Tornerebbe Prenderebbe Dormirebbe Torneremmo Prenderemmo Dormiremmo Tornereste Prendereste Dormireste Tornerebbero Prenderebbero Dormirebbero

Page 96: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 96 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Potreste

Potrebbero

Gördüğünüz üzere, kök'e kurallı fiil çekim ekleri " e " hecesi eksik olarak eklemlendi.

" Dare " fiili

Darei

Daresti

Darebbe

Daremmo

Dareste

Darebbero

Gördüğünüz üzere, kök'e kurallı fiil çekim ekleri " e " hecesi eksik olarak eklemlendi.

İTALYANCA ŞART KİPİ ( İL CONDİZİONALE PRESENTE) 3

Bu şart kipinin kullanım alanları "Olabilirlik" ve "Niyet" ve "Arzu" bildiren ifadelerle incelik ifadesi içeren cümlelerdir.

Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur. Aşağıdaki kuralsız fiillerin 1. tekil çekimlerini bilmeniz, fiillerin diğer çekimlerini öğrenmenizde sizlere yardımcı olacaktır.

Essere : Sarei Avere : Avrei Tradurre : Tradurrei Andare : Andrei Stare : Starei Tenere : Terrei Venire : Verrei Sapere : Saprei Dovere : Dovrei Cercare : Cercherei Pagare : Pagherei Cominciare : Comincerei Mangiare : Mangerei Vedere : Vedrei Bere : Berrei Volere : Vorrei Dare : Darei Dire : Direi Fare : Farei Vivere : Vivrei

Essere Avere

Sarei Avrei

Saresti Avresti

Page 97: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 97 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Sarebbe Avrebbe

Saremmo Avremmo Sareste Avreste

Sarebbero Avrebbero

İTALYANCA ŞART KİPİ ( İL CONDİZİONALE PRESENTE) 4

Bu şart kipinin kullanım alanları "Olabilirlik" ve "Niyet" ve "Arzu" bildiren ifadelerle incelik ifadesi içeren cümlelerdir.

Kısaca bir şeyi isterken, birisinden rica ederken bu kip dahilinde hareket etmek en doğrusudur.

1. Kibarca birşeyi istemek için;

Vorrei un birra

Vorrei andare

Vorrei mangiare

Mi vorrebbe dare

Ci potrebbe dire

Ci vorresti aiutare

Mi direbbe

2. Gerçekleşebilir bir " arzu " yada " niyet " bildirmek için,

Farei un giro

Non farei vedere

Verrei

Uscirei volentieri

Potrebbe essere

Vedrei un film

3. Şart cümleciklerinde;

Se studia, potresti andare al cinema

Page 98: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 98 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Se dice, potrei dare

İTALYANCA GEÇMİŞ ZAMAN ŞART KİPİ ( İL CONDİZİONALE PASSATO) 1

Bu şart kipi geçmiş zamanda olduğu için bileşik zaman özelliği gösterir.

Il Condizionale Passato

Avere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi)

Essere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi)

Participio Passato

Geçmiş zaman şart kipinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise; Avere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi) + Participio Passato formülasyonu Geçmiş zaman şart kipinde kullandığımız fiil geçişsiz ise; Essere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi) + Participio Passato formülasyonu

Bu şart kipi geçmiş zamanda olduğu için bileşik zaman özelliği gösterir.

Il Condizionale Passato

Avere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi)

Essere ( şart kipi şimdiki zaman çekimi)

Participio Passato

1. Geçmişte " arzu " veya " niyet " edilen ancak gerçekleşmeyen olayları ifade etmek için kullanılır.

Avrei voluto andare

Avrebbe voluto volare

Avremmo scritto una lettera

Avreste aspettato

Sarebbe andato al mare

Sarei andata al cinema

Sarebbero venuti

Avrebbero fatto

2. Geçmişte gerçekleşmeyen, ne şimdi ne de gelecekte de gerçekleşmeyecek olayları ifade etmek için kullanılır.

İTALYANCA ŞART KİPİ GENEL TEKRAR ( İL CONDİZİONALE )

Page 99: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 99 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

1. Gerçekleşebilir arzuları belirtmek için kullanılır.

" Vorrei andare in italia " : yapısı gerçekleşebilir bir arzuyu yada niyeti içermektedir. " Voglio andare in italia " : yapısı ise kuvvetli bir kesinlik içermektedir.

" Mi piacerebbe andare in italia " : yapısı da yine italyanca da bir umut bir istek belirtmektedir.

Diğer taraftan sadece cümledeki fiili şart kipinde çekerek aynı anlamı taşıyan bir cümle yapılabilinir.

" Andrei in italia " örneğinde olduğu gibi.

2. Gerçekleşmemiş bir olayı belirtmek için geçmiş zaman şart kipi kullanılır.

Ieri sera sarei andato(a) al mare ma non mi sentivo bene

" Dün akşam tiyatroya gidecektim ama iyi hissetmiyordum " örneğinde olduğu gibi geçmiş zaman şart kipi kullanarak gerçekleşmemiş bir durumu ifade edebiliriz.

3. Şüpheli ya da olası bir durumu belirtmek için kullanılır.

Quel film potrebbe essere bello : “ O film güzel olabilir “ yapısında potrebbe kullandığımızda cümleye “ neden olmasın ” tonunu katmış oluruz.

Potrei fare sport ma sono stanco : " Spor yapabilirim ama çok yorgunum " yapısında bir olasılıktan bahsediyoruz.

" Dovrei andare a banca ma non voglio andarci " yapısında ise bankaya gitme zorunluluğu şart kipinde aktarılmıştır.

" Vorrei che fosse amore " adlı ünlü Mina şarkısında olduğu gibi " Bir aşk olsun isterdim " yada " İsterdim ki bir aşk olsaydı " şeklinde bir kullanımında volere fiilin bu kez şart kipi aracılığıyla bir olasılığı ifade ettiğini görüyoruz.

4. Rica etmek için kullanılır.

Günlük yaşamda bir adres sorarken, saati sorarken her zaman şart kipi kullanılması tavsiye edilir.

" Vorrei un birra " : “ Bir bira rica ediyorum ” şeklinde tercüme edilebilir.

5. Henüz kesinleşmemiş bir düşünceyi belirtmek için kullanılır.

Direi che questa è una brutta situazione ! : Bunun kötü bir durum olduğunu söyleyebilirim. Una cosa davvero inaspettata, direi. : Gerçekten beklenmeyen bir durum diyebilirim.

Gazetelerde sık gördüğümüz haliyle: La Juventus starebbe progettando di comprare un giocatore brasiliano

" Juventus brezilyalı bir oyuncu almayı planlamaktadır " cümlesinde söylenenlere göre tonu şart kipiyle verilmektedir.

Page 100: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 100 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

6. Varsayımlar üzerine kullanılır. Se avessi tempo ti darei la mano : " Eğer zamanım olsaydı sana yardım ederdim " cümlesinde olduğu gibi.

İTALYANCA BİLEŞİK GELECEK ZAMAN ( FUTURO COMPOSTO )

Bu zaman, temel yardımcı fiillerimiz " essere ve avere " nin gelecek zaman çekimlerine fiilin participio passato'su eklenerek oluşturulur.

Bileşik Gelecek Zaman Formülü

Avere ( gelecek zaman çekimi )

Essere ( gelecek zaman çekimi )

Participio Passato

Bileşik gelecek zaman içerisinde kullandığımız fiil eğer geçişli ise; Avere (gelecek zaman çekimi ) + Participio Passato formülasyonu Bileşik gelecek zaman içerisinde kullandığımız fiil geçişsiz ise; Essere ( gelecek zaman çekimi ) + Participio Passato formülasyonu

En önemli nokta "Essere" temelli bileşik gelecek zaman kullanımında "Participio Passato" özneye göre şekillenmektedir. Aşağıda sunulan tablo yukarıdaki tablonun açılmış halidir.

Avere temelli bileşik gelecek zaman çekimi Essere temelli bileşik gelecek zaman çekimi

Avrò Sarò

Avrai Sarai

Avrà Sarà

o/a ile sonlanır

Avremo Saremo

Avrete Sarete

Avranno

Participio "o" ile sonlanır

Saranno

i/e ile sonlanır.

İTALYANCA BİLEŞİK GELECEK ZAMAN 2 ( FUTURO COMPOSTO )

Avere temelli bileşik gelecek zaman çekimi Essere temelli bileşik gelecek zaman çekimi

Page 101: ITALYANCA GRAMER 2007

İ T A L Y A N C A G R A M E R

Aralık 2007 ------------------------------------------ 101 ------------------------------------------ Şenol SAĞLAM

Avrò Sarò

Avrai Sarai

Avrà Sarà

o/a ile sonlanır

Avremo Saremo

Avrete Sarete

Avranno

Participio "o" ile sonlanır

Saranno

i/e ile sonlanır.

Appena sarò tornata delle vacanze inizerò a studiare : " Tatilden döndüğümde ders çalışmaya başlayacağım. "

Örnekte görüldüğü üzere gelecekte yapacağımız işleri sıralarken; ilk önce bileşik gelecek zaman yapısını kullanıp diğer cümlede ise gelecek zaman yapısıyla devam ediyoruz.

Sıklıkla futuro composto cümlelerinde "Appena","Quando" ve "Dopo che" bağlaçları kullanılır.

Sarò arrivato ti chiamerò : " Döndüğümde seni çağıracağım. "

Avremo finito l'Università potremo sposarci : " Üniversiteyi bitirdiğimizde evlenebileceğiz. "

Andrò al cinema solo dopo che avrò finito i compiti : " Ödevlerimi bitirdiğimde sinemaya gideceğim. "

Futuro composto gelecekte emin olunmayan cümlelerde kullanılır.

Sarà già nato il bambino di Teresa ? : " Teresa'nın çocuğu henüz doğmayacak mı ? "