İzomerlik (formüller aynı, fiziksel veya kimyasal özellikler farklı)

Yapısal İzomerlik Stereoizomerlik

İyonlaşma izomerliği

Hidrasyon izomerliği

Koordinasyon izomerliği

Bağlanma izomerliği

Polimerizasyon izomerliği

Bağlar aynı

atomların uzaydaki düzeni farklı basit formülleri aynı

bağlar farklı

Geometrik izomerlik

cis/trans, mer/fac

Optik izomerlik

∆ and Λ

Konformasyon izomerliği

İyonlaşma izomerirliği

Solvat izomerliği ( ligant su ise hidrat izomerliği)

Bağlı anyonun karşıt iyon ile yer değiştirmesi

e.g. [Co(NH3)5Br]SO4 [Co(NH3)5(SO4)]Br

[Co(NH3)5Br]SO4

[Co(NH3)5(SO4)]Br

Ba2+

Ba2+

BaSO4

Ag+AgBr

Nötral ligandın anyonik ligant ile yer değiştirmesi

e.g. [Co(OH2)6]Cl3 mor

[Co(OH2)5Cl]Cl2 açık yeşil

[Co(OH2)4Cl2]Cl koyu yeşil

çökme yok

no ppt

Koordinasyon izomerliği

Polimerizasyon izomerliği

[Cu(NH3)4][PtCl4] [Pt(NH3)4][CuCl4] kare düzlem

[Co(NH3)6][Cr(CN)6] [Cr(NH3)6][Co(CN)6] sekizyüzlü

İki merkez atomu arasında ligantlar farklı dağılmışlardır.

[MLm]n basit formülündeki n değeri değişir

e.g. [Pt(NH3)4][PtCl4] [Pt(NH3)2Cl2]

Her iki izomer aynı basit formüle sahiptir, [Pt(NH3)2Cl2]n

Bağlanma izomerliği

Ambidentat ligantlar, 1 den farklı verici atoma sahip ligantlardır. “ merkez atomuna farklı donör atomları ile bağlanabilirler

[Co(NH3)5(NO2)]2+ [Co(NH3)5(NO2)]2+hν

∆

(H3N)5Co NO

O(H3N)5Co O O

N

sarı

nitro-complex

[Pd(NCS)2(PPh3)2] [Pd(SCN)2(PPh3)2]

izotiyosiyanato tiyosiyanato

kımızı

nitrito-complex

Stereoizomerler

Enantiomerler Diastereomerler

Geometrik Konformasyon

Optik izomerler (kiral)

Polarize ışık düzlemini - sağa çeviren, dekstro, d, (+), ∆ (delta) - sola çeviren, levo, l, (-), Λ (lambda)

Rasemik karışım = kiral olmayan, ∆ ve Λ izomerlerini eşit miktarda içeren karışım

Optikçe aktif madde tarafından polarize ısık düzleminin çevrilmesi

(kiralite) optik izomerlik

Polarize ışık düzlemini çeviren maddelere kiral madde adı verilir

optik izomerler

Kiral yapılar

- asimetrik yapılar (C1)

- dissimetrik yapılar (Cn ve Dn)

Optik izomerler birbirinin ayna görüntüsüdür ve üst üste çakışmazlar

C2

geometrik izomerlik (cis-trans)

sekizyüzlü komplekslerde geometrik izomerlik (cis-trans)

Sekizyüzlü komplekslerde geometrik izomerlik (fac-mer)

fac (facial) => üç aynı ligant bir üçgenin köşelerinde yer alır

mer (meridional) => üç aynı ligant kardüzlemin üç köşesinde yer alır

[M(Κ2L)2X2]

[Co(en)2Cl2]+

C l

MC l

H 2 N

H 2 N

N H 2

N H 2

MX

X

trans geometrik izomer

cis optik izomer

[Co(en)2Cl2]+ kompleksinin izomerleri

Soru : Aşağıdaki yapılarda kaç tane farklı izomer vardır?

Konformasyon izomerliği

Birden çok stereokimyasal yapıda bulunma hali

Her iki yapının da mevcut olabilmesi için kararlılıklarının bulunması ve birbirine dönüşümünü engelleyen enerji bariyerinin olması gerekir

Örnekler

•[Ni(CN)5]3- üçgen ciftpiramit ve kare piramit yapılarında bulunur

•[NiCl2(Ph2PCH2Ph)2] dörtyüzlü ve kare düzlem yapılarında bulunur