Stichting Sahel Partners

Jaarverslag periode 2012 – 2015

Inhoudsopgave

voorwoord

1. Inleiding 2. projecten 2012, 2013, 2014 en 2015 3. fondswerving

4. inzet 2016

Voorwoord

Stichting Sahel Partners richt zich met haar steun en inzet op enkele landen en gebieden

in SubSahara Afrika; Mali, Niger en Burkina Faso en daarnaast Tanzania.

De Sahelzone is een bijzonder gebied met een woestijnklimaat en met veel landlocked

landen. Het leven in een woestijnklimaat vergt veel van de inwoners. Door de weinige

bodemschatten is er weinig industriële activiteit en ontwikkeling. Voor Niger komt hier

enige verandering in, daarnaast geldt dat voor de landen in de Sahelzone kunstnijverheid

een belangrijke bron van inkomen is voor de vele gezinnen.

Stichting Sahel Partners geeft ondersteuning en daarmee creëert zei perspectief en een

kans voor vele gezinnen. Zij richt zich daarmee op de dorpen en steden waar Tahoua

Import actief is om zo een extra versterking te geven.

1. Inleiding

Sinds 2010 heeft de Stichting een ANBI status. In 2012 is de naam van de Stichting

gewijzigd van Tahoua Niger in Sahel partners. Ook is de samenstelling van het bestuur is

gewijzigd. Hiermee komt de Stichting op meer afstand van de activiteiten en omgeving

van de importorganisatie voor Fair Trade: Tahoua Import te staan.

Doelstelling

De Stichting heeft zich tot doel gesteld:

a. Het verbeteren van de leefomstandigheden van bewoners in Sub-Sahara

Afrika, in het bijzonder de Sahel en Oost-Afrika en;

b. Het verrichten van alle handelingen, die met het vorenstaande in de

ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn.

Politieke situatie en stabiliteit

De afgelopen jaren is er een toename waar te nemen van de spanningen in de landen

Niger en recent ook in Mali. Deze situatie wordt veroorzaakt door jihadistische strijders

die met wapens van o.a. de verdreven Kadhafi de gehele Sahelzone destabiliseren.

Voor het signaleren van knelpunten en het uitvoeren van de beleidslijnen zijn de

contactpersonen in de regio’s strategischer geworden. Zij vervullen een sleutelrol voor de

Stichting.

2. Projecten 2012-2015

In 2012-2015 zijn er projecten geweest gericht op:

1. Certificering Fair Trade

2. Solar Cooking.

3. Promotie Fair Trade producten

4. Innoveren binnen het Brons - en Leerproject

5. Scholing

ad1. In het voorjaar van 2012 is een programma van een week uitgevoerd om de

producten van de coöperatie Village Artisanal Ouagadougou ( VAO) te trainen in de

standaarden van Fair Trade (Wereldwinkel 1 certificering). In het najaar is een

vervolgtraining gegeven aan het VAO en een nieuwe producentengroep “Maison

Pm1 Deze standaard wijkt af van de WFTO certificering en is gericht op het leefbaar loon van de doelgroepen

Bolobaraso” te Ouagadougou. Het programma was een experiment en als zodanig

succesvol.

Het is noodzakelijk gebleken hier vervolg aan te geven idem voor het management

niveau. Voor 2013 zal hiervoor naar een ondersteuning worden gezocht.

Het doel is om op termijn samenwerking met de Kamer van Koophandel te zoeken om

een verbreding van de inzet en kennisontwikkeling tot stand te brengen.

ad 2. 2012 was een pilotjaar voor het project rond zonne-koken. Het project werd alleen

in Niger uitgevoerd. Keuze hiervoor was de knelpunten rond brandstof en het

terugdringen van houtkap in het Noorden van Niger. De koppeling met het produceren

van producten en de intensieve samenwerking met Sahara Sahel. Deze organisatie voert

een deel van het programma uit in Niger.

Er is promotionele aandacht gegeven aan het zonne-koken op de SAFEM ( Salon Artisanal

Feminin) beurs, welke veel belangstelling had.

Eén van de timmerwerkplaatsen in Niamey heeft een training gekregen in het kunnen

produceren van de zonne-ovens zodat deze ook, naast Zinder, in de hoofdstad gemaakt

kunnen worden. (aanvullen met aantal in 2014, 2015 , vrouwen coöperaties,

samenwerking met Sahara Sahel)

ad3. Op verschillende manieren wordt de producenten ondersteuning geboden om de

afzet van hun producten te vergroten. Naast de kennisontwikkeling rond de eerlijke

handelscriteria is er ook ondersteuning geboden om deel te nemen aan belangrijke

handelsbeurzen in Afrika. In West-Afrika betreft het de SIAO (Salon International

Artisanat Ouagadougou), een twee jaarlijkse beurs waar veel Afrikaanse landen aan

deelnemen. Sinds 2000 is deze ondersteuning gegeven aan de vrouwencooperaties

vanuit Niger om deel te nemen aan deze grote beurs. Het streven is dat de

producentengroep zich vanaf nu voorbereid om deze zelfstandig, financieel, voort te gaan

zetten in 2014. Al in 2013 zal zij hiervoor een begroting moeten maken.

Ook is er budget beschikbaar gesteld aan het SAA, voor promotie en verkoop op de

SAFEM in Niamey.

Ondersteuning van producenten door vrijwilligers vindt veelal plaats in het Fair Trade

Centrum Mondiaal. Alle vrijwilligers gaan een vrijwilligerovereenkomst aan met de

Stichting. De vrijwilligers in het Centrum zijn veelal woonachtig in Culemborg of

omgeving en komen dikwijls via het vrijwilligerscentrale uit Culemborg bij onze

organisatie. Een aantal vrijwilligers geeft voorlichting aan de klanten over de

achtergronden van de productie. Ook assisteren ze bij presentaties en scholing.

Daarnaast helpen zij bij het aanbieden voor verkoop van de producten.

ad4. Gewerkt wordt aan het veiliger maken van de brons en leerbewerking. O.a.door het

leveren van beschermende kleding.

ad5. Scholingsproject in Tanzania. Voor drie leerlingen is het mogelijk gemaakt onderwijs

te volgen en een universitaire studie te volgen. Er zijn in de toekomst ook meer

aanvragen voor Niger te verwachten

3. Fondswerving

1. Giften van Wereldwinkels, particulieren en kringloopwinkel.

In 2012, 2013,2014 en 2015 hebben we door de giften een aantal actiepunten

kunnen realiseren. Het betrof vooral giften om het zonnekoken te stimuleren.

4. Inzet voor 2016

1. Zonne-energie

a) Opschaling van het project zonnekoken in de Sahel

b) Verbreden van het gebruik; waka-waka lampjes

2. Ondersteuning producenten:

a) Vervolg ontwikkeling certificering Fair Trade

b) Vervolg afzetbevordering

c) Trainen van nieuwe modellen en jonge vrouwen

d) Inzet vrijwilligers

3. Versterken Fondswerving:

a) Sponsering

b) Donateurs

4. Scholing

5. Versterking personele ondersteuning in de Sahel

a) Bevorderingen van inzet professionalisering intermediairs

ad.1a

Het zonnekoken en ander gebruik van zonne-energie heeft grote potentie in de Sahel.

Het ingang gezette project rond zonnekoken maakt een rustige groei door. Niet alle

gemeenschappen vinden deze innovatie rond koken uitdagend. De koppeling van de

aanschaf hiervan met de verkoop van hun product is

voor een aantal producenten niet voor iedere

producent even aantrekkelijk. Eén coöperatie ziet

hiervan af, de overigen vinden het in principe een

goede mogelijkheid. Mits er bestellingen blijven

komen.

De ervaringen met zonne-energie zullen worden

gebruikt voor het verder opschalen van de

activiteiten.

De programmaleidster in Niger, Renate Garvi zal meer

ondersteunt worden met intermediairs in de andere

steden en dorpen. Dat heeft twee oorzaken, het is

onmogelijk om de verschillende groepen over zo’n grote afstand goed te ondersteunen,

en daarnaast is het gezien de spanningen in het land en de regio niet veilig om overal vrij

naar toe te reizen. Stichting Sahara Sahel blijft het revolverend fonds beheren en heeft

de coördinatie voor het doorgeven van bestellingen voor de zonnekookers, de controle en

de trainingen voorafgaande.

Naast de uitbreiding van de zonnekokers bij de reeds gestarte vrouwengroepen zijn

enkele nieuwe coöperaties geïndiceerd om daarmee een productkoppeling en aanschaf te

realiseren voor 2013.

Ad1b

Het gebruik van LED lampjes voor schoolkinderen zodat ze ook ’s avonds nog in staat

zijn om hun huiswerk te maken is een succes. Tot nu toe werden IKEA lampjes

aangeschaft. De Waka-Waka lampjes (Off-grid

solutions) zijn van een ander ontwerp maar geven

hetzelfde effect en zijn compacter, robuster en

makkelijker te transporteren. Dit jaar zal daarom ook

gebruik worden gemaakt van dit type.

De criteria voor het verkrijgen van deze lampjes zal

aangescherpt moeten worden.

ad2a

De Fair Trade certificering van producenten in West-Afrika staat nog in de

kinderschoenen. In 2012 zijn er een aantal succesvolle workshops georganiseerd waarbij

de producten wegwijs zijn gemaakt in de achtergronden van en het operationaliseren van

deze werkwijze voor de Westerse wereld. Het kunnen voldoen aan de Fair Trade

standaarden geeft hen meer toegang tot de westerse markten. Daarnaast biedt het hun

ook mogelijkheden om hun productie meer te professionaliseren en zo snijdt het mes aan

twee kanten.

Een vervolgstap hiervoor is van cruciaal belang. Voor Burkina Faso is dit door twee grote

groepen producenten coöperaties gevraagd hen te ondersteunen bij de verder

implementatie op uitvoerend niveau ( ateliers) en managementniveau.

Ook is door één van de coöperaties contact gezocht bij de COFTA; de overkoepelende

organisatie voor de Fair Trade certificering in Afrika. De COFTA heeft echter weinig

financiële middelen hen te ondersteunen.

ad2b

Afzetbevordering vindt plaats op verschillende manieren; nationaal in de landen zelf,

intercontinentaal, internationaal voor de reguliere- en Fair Trade markt.

In 2013 heeft de organisatie US-AID Niger ondersteuning toegezegd voor de presentatie

op een aantal beurzen in Frankfurt(februari), Canada, (April) en New York( maart).

Echter de reis-en verblijfskosten moeten door de organisaties zelf opgebracht worden.

Voor de afzetbevordering in de landen zelf vormt een bijdrage aan de promotie een

belangrijk onderdeel, denk hierbij aan het maken van fotomateriaal, productkaartjes etc.

Presentatie op beurzen; idem promotiemateriaal, reis- en verblijfskosten. CD-roms,

video’s met producten en informatie over de producenten.

ad2c

Training richt zich de komende periode op het maken van nieuwe modellen en uitbreiding

van een grote groep jonge vrouwen. Het ambacht van vlechten moet doorgegeven

worden aan een jongere vrouwen. Daarnaast vraagt de uitvoering van het vlechten een

meer productie benadering waarbij de een meer efficiëntere aanpak noodzakelijk is om

aan de vraag en snelheid van leveren te kunnen voldoen.

In de stad Agadez worden 4 kleine decentrale trainingscentra neergezet voor de training

van het mandenvlechten en het koken op zonne-energie. Juist deze combinatie zal

versterkend gaan werken. Ook de coördinatie ten aanzien van het uitzetten van

bestellingen, controle op kwaliteit vindt in deze centra plaats.

Alle coöperaties hebben een verantwoordelijke leider, extra aandacht is nodig om de

kwaliteitscriteria en de snelheid van leveren goed te kunnen bewaken.

Het gaat hierbij om de dorpen als: Indoudou, Azel , Azel-ecole, Tchirozerine, Agadez

stad.

ad2d

Ondersteuning van producenten door vrijwilligers vindt veelal plaats in het Fair Trade

Centrum Mondiaal en vanaf oktober 2014 in het nieuwe centrum Fair Plaza in Culemborg.

Alle vrijwilligers gaan een vrijwilligerovereenkomst aan met de Stichting. De vrijwilligers

in het Centrum zijn veelal woonachtig in Culemborg of omgeving en komen dikwijls via

het vrijwilligerscentrale uit Culemborg bij onze organisatie. De vrijwilligers geeft

voorlichting aan de klanten over de achtergronden van de productie. Dit is noodzakelijk

omdat de productprijzen hoger liggen dan veel van de aangeboden producten uit de

Aziatische landen, waarmee deze Afrikaanse producten zich in een concurrerende positie

bevinden Ze assisteren bij presentaties en scholing. Daarnaast verrichten zij hand- en

spandiensten.

ad3

Sponsoring en werving is noodzakelijk om de onderdelen van het programma ook in

2016 mogelijk te maken.

1. Sponsoring door organisaties en ondernemers

2. Giften van particulieren o.a. via crowdfunding

3. externe fondsen als HIVOS, Wilde Ganzen, ICCO en Cordaid, ASN fonds,

RABOfonds.

Bijlage

begroting 2016 2016

Inkomsten Uitgaven

€ €

Donaties wereldwinkels 2000 1. Zonne-energie 3000

Acties led lampjes 2000 2. Certificering 1500

Giften 2000 3. Scholing 2000

Eénmalige subsidies 1500 4. Personele kosten overig 1000

Eénmalige acties 1000 5. Vrijwilligerskosten 5000

Sponsering 6000 6. Afzetbevordering 1000

7. Materieel producenten 1000

totaal 14500 totaal 14500

Dordrecht

Augustus 2016

Pilot Zonnekoken Niger

Stichting Tahoua Niger

14 oktober 2011

2

Inhoudsopgave

pagina

1. Inleiding 3

1.1 algemeen

1.2 doel van het project

1.3 KoZon en Kringloopcentrum Sliedrecht

1.4 inzet Stichting Tahoua Niger1 samen met Tahoua Import

1.5 introductie van het zonnekoken

2. Verkenning koken in Niger 5

2.1 kooktechniek

2.2. kansen en bedreigingen

2.3 uitkomsten

3. Opzet pilot zonnekoken 6

3.1 organisaties in Niger

3.2 verspreiding kooktoestellen

3.2.1 vormen van verspreiding

3.3.2 koppeling met producenten

3.4 rol van de trainers

4. Keuze inzet gebieden 7

4.1 noorden (Agadez e.o.)

4.4.1 coördinatie

4.2 zuiden (Niamey e.o.)

5. Monitoring en Evaluatie 9

6. Kosten en financiering 10

6.1 drie onderscheiden fasen

Bijlagen:

Bijlage 1 Projectkostenoverzicht fase 1 en 2 11

Bijlage 2 Kosten prototype boxcooker 2011 13

1 De naam van de Stichting Tahoua Niger is sinds 2012 gewijzigd in Stichting Sahel Partners

3

1 Inleiding

1.1 algemeen

De Stichting Tahoua Niger is als organisatie vele jaren betrokken bij de ontwikkeling van de

Sahellanden Niger, Burkina Faso en Mali. Enkele jaren geleden is de vraag opgepakt om te

kijken of er efficiënter gekookt kan worden. De neerslag hiervan treft in dit plan. Het aanpak

is gefaseerd. Naast een algemene beschrijving richt dit plan zich vooral op de eerste fase van

de introductie, de start met een experimenteergroep. Eigenlijk is het een herintroductie van

zonnekoken. Met de start van dit project wordt beoogd eerdere leerervaringen zo goed

mogelijk te betrekken.

Het koken op hout vormt voor vele gezinnen in Niger een steeds grotere onkostenpost van

de dagelijkse uitgaven voor levensonderhoud. Oorzaak is de toenemende schaarste van deze

brandstof. Het koken op hout zorgt voor verdergaande ontbossing in de Sahelzones. Zon is in

ruime mate aanwezig in deze klimaatzone en aanwending van deze energiebron biedt nieuwe

perspectieven. Het koken op zonne-energie is een onbekend fenomeen. Introductie van de

innovatieve kooktechniek vraagt om een goede scholing en begeleiding is onontbeerlijk voor

het slagen van de transitie van koken.

Niger is een van de armste landen op het Afrikaanse continent. Het is 30 keer Nederland en

bestaat voor een belangrijk deel uit woestijn. De bevolking bestaat uit verschillende

beviolkingsgroepen, de Haussa, de Toerag, de Peul en de Wadabe. Momenteel heeft het land

16,5mln. inwoners (juli 2011). De levensverwachting voor vrouwen is 54 jaar en voor

mannen 52 jaar. Van de totale bevolking kan 29% lezen en schrijven, vooral de vrouwen zijn

in het nadeel (15%) tov de mannen (43%).

1.2 doel van het project

1. Het gefaseerd in 3 stappen introduceren van zonnekoken als alternatief voor het

koken op hout. Om te beginnen als pilot in Agadez e.o.

2. De gebruikers worden geschoold en zijn kundig en vaardig in het samenstellen van de

gerechten die met deze innovatieve kooktechniek bereidt kunnen worden.

3. Een aantal producentgroepen,met een totaal van minimaal 100 gezinnen direct of

indirect gelieerd aan Tahoua Import zijn vaardig in het koken op zonne-energie en

maken daar structureel gebruik van.

4. Het ontwikkelen van een goede infrastructuur die het zonnekoken begeleidt en verder

ontwikkelt door :

Belangrijke sleutelorganisaties of sleutelpersonen (rolmodellen) actief te

ondersteunen deze kookwijze.

Een of meerdere trainers uit de producentengroepen treden op als

intermediairs en zorgen voor een uitrol.

Het realiseren van een financieel voordeel en het realiseren van tijdwinst zodat

ze meer tijd aan andere bezigheden o.a. productie van producten besteed kan

worden.

1.3 KoZon (Koken met Zon) en Kringloopcentrum Sliedrecht

De Stichting KoZon is begin 2010 door Tahoua Import benaderd om het initiatief zonnekoken

te ondersteunen. Naast KoZon heeft Tahoua Import in 2009 het kringloopcentrum Sliedrecht

gevraagd om te participeren. Het kringloopcentrum heeft een voor de Sahel bruikbare en

eenvoudige houten kooktoestel ontwikkelt, de zogenaamde boxcooker. Van KoZon is er de

CooKit.

1.4 inzet Stichting Tahoua Niger samen met Tahoua Import

De Tahoua Import is een ideële importorganisatie die meer dan 20 jaar actief is in het onder

een Fair Trade certificaat vermarkten in Nederland van ambachtelijke producten uit de

Sahelzone. De belangrijkste afnemers zijn de wereldwinkels in Nederland maar ook in

Duitsland en België. De doelgroepen van de organisatie zijn met name coöperaties van

vrouwen voor vlechtwerk, en traditionele ambachtlieden als zilversmeden en leerbewerkers.

4

Stichting Tahoua Niger richt zich op de ondersteuning van de ontwikkeling van de bewoners

in de Sahelzone. Meer in het bijzonder is zij opgericht om ondersteunend te zijn aan

ontwikkelprocessen van de producentengroepen en hun gezinnen. Dit krijgt vorm door het

stimuleren van scholing en andere kennisontwikkeling. Hiervoor ontwikkelt zij regelmatig

projecten, een van de jongste projecten is dit zonnekoken. In voorkomende gevallen kan er

naast scholing en kennisontwikkeling ook sprake zijn van noodhulp bij rampen.

1.5 introductie van het zonnekoken

Basis van een aanpak is vergelijkbaar bij veel innovatieprocessen. Naast dat er in zo’n proces

koplopers, volgers en achterblijvers zijn te onderscheiden is er ook sprake van een aantal

belangrijke sleutelprocessen:

1. Het moet een economische basis hebben

2. Er moet kennisontwikkeling en kennisuitwisseling zijn

3. Er moet richting worden gegeven aan het zoekproces door verwachtingen te

formuleren en een visie op het toekomstig gebruik

4. Er moeten voldoende middelen zijn

5. Er moet een interesse worden gemaakt

6. Bestaande regimes moeten worden doorbroken

7. Er moet legitimiteit ontstaan

8. Er moet een window of opportunity worden gecreëerd.

Boxcooker (kringloopcentrum Sliedrecht) CooKit windvast(Kozon)

5

2. Verkenning koken in Niger

2.1 kooktechniek

Veel van de voedselbereiding in Niger vindt plaats met gebruikmaking van primitieve

kooktoestellen, veelal niet veel meer dan een paar stenen met daartussen hout. Het gebruik

van efficiëntere kooktoestellen zoals de houtkachel is nog geen algemeen goed, daarom gaat

er relatief veel energie onnodig verloren. Naast dat is het op hout koken een weinige energie

efficiënte vorm , besteed een klein gezin wekelijks CFA 2100 (€3,20) en een groot gezin CFA

4000 (€6,-) aan hout om te koken. Op jaarbasis is dat respectievelijk ca. €155,- en €325,- .

Bij een gebruik van 40-50% is de cooker binnen enkele maanden terug te verdienen.

2.2 kansen en bedreigingen

De grootste uitdaging zal niet zozeer liggen in het aanleren van de techniek maar zal veel

meer liggen in het accepteren en internaliseren van het gebruik.

Er moet naast aandacht voor de techniek ook volop aandacht zijn voor recepten en de sociale

context om het koken geaccepteerd te krijgen. Succesvolle eerste weken of maanden zijn

nog geen garantie voor een permanente toepassing, nazorg zal heel belangrijke zijn.

Hiervoor is een gestructureerde monitoring en evaluatie nodig.

Het aanschaffen van een zonnekoker, zeker de houten uitvoering is een forse investering

voor een gezin, het is al snel meer dan een maandinkomen. Het zal betekenen dat aanschaf

niet over een nacht ijs zal gaan. Het begeleiden maar ook het financiële voordeel wat er mee

te behalen valt moet goed voor het voetlicht worden gebracht.

Naast aandacht voor de kooktechniek is het ook belangrijk het productieproces van de

cookers goed te begeleiden. Er zijn zeker voldoende smeden en timmerlieden beschikbaar

die een cooker kunnen maken.

Onderscheid tussen stedelijke en landelijke(rurale) situaties is nodig. In de stedelijke

omgeving is de infrastructuur anders als het gaat om inzet en contact gaat. In een rurale

omgeving is die fysiek beperkter. Deze situatie maakt het moeilijker om een goede

stimulering extern te borgen, veel zal dan ook van het internaliseren van de gebruikers zelf

moeten komen.

Ondersteuning middels lokale coördinatoren van de organisatie maakt dat er sprake kan zijn

van een goede basis voor Agadez is dat Achmed Bagouche en in Niamey Abrahim Moussa.

Het is belangrijk te kiezen voor een gerichte introductie. Een groot voordeel is dat Tahoua

Import bestaande netwerken heeft van zowel vrouwen als mannengroepen,waardoor niet

alleen de verspreiding makkelijker wordt maar ook de sturing op resultaat. Gebruikmaking

van deze infrastructuur vergroot de kans op succes aanzienlijk.

2.3 uitkomsten

Tahoua Import heeft in haar twintig jarig bestaan een groot netwerk opgebouwd. Middels de

benadering van dit netwerk is er een verkenning uitgevoerd. Deze is uitgevoerd door Cecile

Meeuwsen en Renate Garvi met interviews,inventarisaties en gesprekken met potentiële

leveranciers van zonnekokers. Er is gekeken naar de belangstelling van potentiële afnemers,

het beoordelen van de lokale productiemogelijkheden en de aanwezigheid van deskundigheid

om de introductie te begeleiden. Na deze inventarisatie blijkt er ruime belangstelling te zijn

bij producentengroepen zowel in Niamey alsook in Agadez en omgeving.

Ook zijn er mogelijkheden om lokaal de box cooker te produceren, hierbij is er deels

recycling van materiaal (aluminium platen uit drukkerijen). De prijs van de boxcooker lokaal

geproduceerd ligt rond de €55.- en die van de CooKit ca. 10,-(prijspeil sept. 2011) Het

voordeel van West Afrika is dat de ambachtelijke vormen van hout en metaalbewerking nog

volop aanwezig zijn. Wat betreft de grondstoffen is de het glas het moeilijkst verkrijgbaar en

ook het meest kwetsbaar. De heer Ali Boubacar uit Tahoua is getraind in de productie van

de Cookit en de heer Rabiou van Wadata in de boxcooker (zie foto’s blz.4).

6

3. Opzet pilot zonnekoken Het project bestaat uit drie fasen. De eerste twee fasen zijn gepland in 2011, de derde in

2012.

3.1 organisaties in Niger

Er zijn drie organisaties geselecteerd binnen het zonnekook project:

1. Service Artisanat Agadez ( SAA) in het Noorden van het land, Agadez en de

omliggende dorpen, Kerbouou, Arel, Indoudou en Tchirozine

2. Groupement Interet Economie ( GIE) een koepelorganisatie waar 13 coöperaties in

verenigd zijn. Met 4 coöperaties heeft Tahoua Import een directe relatie en neemt

met regelmaat producten af. Het kantoor van de GIE is gevestigd bij het Village

Wadata in Niamey.

3. SAFEM; is de organisatie waar vele vrouwencoöperaties in Niger onder vallen. De

SAFEM organiseert jaarlijks een grote beurs in Niamey voor de internationale

aanbieders van producenten, gericht op de producten van o.a. vrouwen uit Niger.

3.2. verspreiding kooktoestellen

3.2.1 vormen van verspreiding

Er zijn verschillende vormen waarmee de kooktoestellen kunnen worden verspreid. Tijdens

de eerste twee fasen van het project zal duidelijk worden welke kansrijk en minder kansrijk

zijn.

1. in natura regeling

toelichting

Door deelbetaling na levering van producten op factuur te bestemmen(deels) voor de

aanschaf van een cooker. Hierdoor is er een directe koppeling mogelijk met

producentengroepen. Wel is er een vraaggerichte aanpak is noodzakelijk. De

bedrijfsvoering van Tahoua Import werkt met een vraaggericht aanpak. De productie

wordt gestuurd door orders die in steeds meer gevallen gebaseerd zijn op de trends

die van seizoen tot seizoen of van jaar tot jaar verschillen. Aanbodgericht levering

heeft in het verleden tot knelpunten bij de afzet geleid. Namelijk dat aanbod slot niet

aan bij de markt. Dit veroorzaakte een grote voorraad die onverkoopbaar was.

2. lease constructie

toelichting

Er zijn twee vormen:

1. Cooker blijft eigendom van de organisatie en men betaald maandelijkse huur. Kan

wellicht alleen in stedelijke omgeving of;

2. Een waarbij microkredietverlening geldt en eigendom overgaat als alle termijnen

zijn voldaan. Hier kan koppeling met producentgroepen gemaakt worden en is dan

in natura constructie, onmogelijke gekoppeld aan een revolverend fonds.

3. verkoop via commerciële verkooppunten

toelichting

Mensen kunnen de cooker direct bestellen. In deze opzet kan er een markt ontstaan.

Hierdoor kunnen productiekosten worden verlaagd en is er ook kans op beter

ontwikkeling via een marktgerichte aanpak. De verkooppunten zijn tevens de

producenten, bijvoorbeeld een timmerman de heer Rabiou van Wadata (Momenteel

zijn er een 10tal bestellingen voor boxcookers uit Niamey en Zinder. Deze moeten

medio oktober nog worden gemaakt).

3.3.2 koppeling met producenten

De werkwijze van directe koppeling tussen de producenten en het aanschaffen van een

zonnekoker is besproken met de coöperaties in Niger. Men is daar in principe enthousiast

over, zij het dat er nog geen zichtbare resultaten zijn. Er is eerst introductie en training

nodig om de motivatie te doen groeien bij de producenten.

Het gaat om de volgende producentengroepen.

7

op korte termijn

1. SAA (palmbladproducten en zeepsteen)2

2. Cooperation Centre Metiers d’Art (lederwaren )

3. Village Wadata (lederwaren)

op middellange termijn (ca. 1 jaar):

1. Cooperation Handicape in Tahoua ( lederwaren)

2. Cooperation Musee ( sieraden)

3. SAFEM

3.4 rol van de trainers

De trainers onderschrijven, middels een contract, dat hun deelname aan de training inhoud

dat zij:

de training doorgeven aan anderen gedurende een periode van minimaal 1 jaar;

zich verder bekwamen in het koken op zonne-energie en;

dit positief uitdragen.

krijgen de naam “Formateurs Solar Cuisine”.

2 over de mogelijkheid om door reservering van geld op levering van de factuur is overleg met deze

producentengroep.

8

4. Keuze gebieden

4.1 noorden (Agadez e.o.)

Om op basis van bestaande infrastructuur te starten is gekozen voor een grote

experimenteergroep in het Noorden. Het gaat om de pilot-dorpen:

1. Kerboubou

2. Tchirozerine

3. Agadez – groep Igdalen

4. Agadez – vanuit Groupement Interet Economie en SAFEM

5. Azel; voor de uitbreiding.

De deelnemers vormen na afloop van de training een kerngroep van 8 personen. Deze groep

is de experimenteergroep. Na hun trainingsweek worden vragen geïnventariseerd en wordt

verdere gewerkt aan het ontwikkelen van kook en overdracht van hun vaardigheden. De

duo’s koken wekelijks minstens één keer met elkaar om hun vaardigheden uit te breiden en

knelpunten te inventariseren.

Deze 4 groepen à 2 personen, uit het Noorden gaan bij terugkomst 6 anderen trainen.

Bij succes wordt elke 3 maanden een nieuwe groep van 6 vrouwen getraind.

Bereik:

Uitgangspunt is om naast Agadez en de omliggende dorpen per pilot:

Voor 2011: 48 vrouwen, en voor 2012: 192 vrouwen.

4.4.1 coördinatie

De coördinator van het SAA heeft de coördinatie voor het Solar-project in het Noorden van

Niger. Deze heeft de volgende taken:

voert controle uit op de afspraken die gemaakt zijn en vastgelegd in het contract van

de trainers.

verzameld de knelpunten en geeft deze door aan de trainers uit Tahoua en Zinder met

een afschrift aan Tahoua Import.

organiseert elke maand een overleg met de formateurs Solar-Cuisine.

is bij de eerste trainingen aanwezig en helpt bij het organiseren van de

vervolggroepen.

bewaakt het budget voor de trainingen en voor de formateurs solar cuisine.

houdt toezicht op het gebruik van de materialen die voor de training beschikbaar zijn

gesteld.

zoekt mogelijkheden tot integratie in het lager- en middelbaar onderwijs in de

betreffende pilotdorpen.

Stimuleert de producenten om aan te sluiten bij het project zodat een productstroom

ontstaat om voor vergoeding van producten een zonnecooker aan te kunnen schaffen

Hij draagt ook zorg voor de administratieve afwikkeling.

4.2 zuiden (Niamey e.o.)

Er is nu een kleine groep in het Zuiden die echter geen directe producentenrelatie heeft met

Tahoua Import, behalve de leerbewerkers. De gezinnen van de leerbewerkers hebben reeds

hun interesse getoond voor toepassing zonne-energie. De coördinator van de leercoöperatie

Centre de Metiers d’Art is met enkele andere vrouwen van het GIE/SAFEM opgeleid tot

formateur. Het idee is om hier op middellange termijn te starten, echter vanwege de

mogelijkheden lopen nu 2 vrouwen mee in de training bij de training van het Noorden.

Training opzet:

2 pilots vanuit de GIE/SAFEM.

Regie voor de coördinatie wordt door de georganiseerd.

De trainingen vinden plaats op het terrein van het Village de Wadata.

In eerste instantie worden de vrouwen van de leerbewerkers getraind, omdat

dit een directe koppeling op productniveau geeft.

9

Bereik:

Uitgangspunt is om in 2011; 18 vrouwen en voor 2012; 40 vrouwen bij 1 trainingsgroep en

80 vrouwen bij 2 trainingsgroepen. Er zijn 4 vrouwen reeds getraind waardoor er een

potentie is voor 2 trainers.5

10

5. Monitoring en Evaluatie Monitoring en Evaluatie zijn noodzakelijk om het project in zijn ontwikkeling goed te kunnen

begeleiden. Elke nieuwe fase zal worden begeleid door een evaluatie om het leerproces te

ondersteunen en te verbeteren en waar nodig bij te sturen.

Middels enquêtes zullen de deelnemers aan het eind van hun cursusweek worden bevraagd

met behulp van een eenvoudige checklist. Dit dient als een soort nulmeting. Deze zal elke

drie maanden worden herhaald. Elke half jaar zal een korte voortgangsrapportage worden

gemaakt om de algehele ontwikkeling te volgen.

De resultaten van het project zullen ook beschikbaar zijn op de site van Tahoua Import.

11

6. Kosten en financiering Hieronder een grove uitwerking. De kosten zijn nader gespecificeerd in de bijlage 1.

6.1 drie onderscheiden fasen

Fase 1: 2011 € 3000,-

training experimenteergroep in Niamey van de Pilotgroepen (4 uit Noord, plus

facultatief 1 uit Zuid).

Kosten: trainers, materiaalkosten en reis- en verblijfkosten (overnachting,

dagvergoeding).

Bereik: 8 formateurs/trainers uit het Noorden plus 1 coördinator.

5 formateurs/trainers uit Niamey.

Fase 2: 2011 € 2600,-

Opschaling training naar wijk/dorpsniveau

Kosten: oefenmateriaal,reiskosten,dagvergoeding

Bereik voor 2011: 48 vrouwen in de 4 pilots in het Noorden.

18 vrouwen in 1 pilot inNiamey

Fase 3: 2012 € 7300,-

uitbreiding pilots

opschaling pilots

kosten: training, materiaalkosten, dagvergoeding

Bereik voor 2012: een minimum van 192 vrouwen in het Noorden.

Een minimum van 48 en max. 96 vrouwen in Niamey.

12

Bijlagen

Bijlage 1

Projectkostenoverzicht fase 1 en 2

Blad 1 Project Zonnekoken 2011-2012 KOZON- St.Tahoua Niger-Sahara-Sahel

Fase 1 personnes budget total

Voyage- Agadez-Niamey 9 € 48,78 € 439,02

Perdium par 7 jour/personne 8 € 35,00 € 280,00

logement femmes-6 jours 8 € 27,60 € 220,80

logement Ahmed Bagouche 8 € 15,20 € 121,60

Perdium Ahmed-7 jours 1 € 70,00 € 70,00

Voyage Renate 1 € 36,50 € 36,50

Coutes formation-14 dgn 14 € 25,00 € 350,00

Livres receptes 20 € 5,00 € 100,00

logement Renate 8 € 15,20 € 121,60

Taxi - Niamey

busstation - Wadata aller/retour- 10 € 0,61 € 6,10

Taxi-Ahmed en Renate 2 € 4,26 € 8,52

transport 4 ovens naar Agadez 4 € 6,09 € 24,36

kosten mrs. Ali Boubacar

reis en verblijf 8dgn. 1 € 150,00 € 150,00

unexpected 1 € 100,00 € 100,00

kosten

total € 2.028,50

Materiaux

Cookits en Hooimand 12 € 12,00 € 144,00

caserol noir 12 € 4,57 € 54,84

Solar en bois 5 € 70,00 € 350,00

repas d'exercise - 5 € 30,00 € 150,00

couleur noir pour les boites Soalr 1 € 30,00 € 30,00

Boit Solar Cuisine 5 € 45,00 € 225,00

Cahiers et crayons 10 € 4,00 € 40,00

onvoorzien € 77,70

total € 1071,50

13

Projectkostenoverzicht fase 1 en 2

Blad 2 Project Zonnekoken 2011-2012 KOZON- St.Tahoua Niger-Sahara-Sahel

Fase 2

Continuation formateurs - 5 Pilots

exercise formateurs chaque semaine 1 x 8 5 € 40,00 € 200,00

nouriture d'exercise €5 par 2 formateurs

Nouvelle group 6 femmes

repas - nouvelle groupe à 4 jours 5 € 60,00 € 300,00

€ 3/ par fois par jour

Dédommager 10 formateurs-4 jours. 10 € 20,00 € 200,00

€5 par jour

Coordinator - suivi formation & suivi groups 25 € 12,00 € 300,00

€12 par jour € -

reiskosten bezoek dorpen 15 € 4,00 € 60,00

Internet gebruik € 25,00

Suivi nouvelle groupe-

3 fois par mois depuis 3 mois. cuisiner ensemble

nouriture par fois 5 € 81,00 € 405,00

€5 par fois pour formateurs 5 € 90,00 € 450,00

Unexpected € 200,00

Evaluation € 190,00

subtotal € 2.330,00

sponsoring cookits 6 femmes 5 pillots 30 € 3,00 € 90,00

sponsering caserols 30 € 3,00 € 90,00

sponsering corbeille 30 € 3,00 € 90,00

€ 270,00

total Fase 2 € 2.600,00

Fase 1 - 2011 € 1.000,00

Fase 2 - 2011 € 2.600,00

total fase 1 en 2 € 5.600,00

Fase 3 - 2012

voir la planification financiel € 7.300,00

14

Bijlage 2 Kosten prototype boxcooker 2011

Materielles Coutes (CFA) commentaires

Contreplaquet 15mm 4900 7000/demi contreplaquet

Contreplaquet 5mm 2080

bois 4500

mastique 250

fer plat pour tenir le couvercle avec des vitres quand on mets les casseroles 200

fer plat pour tenir le couvercle avec des vitres quand on mets les casseroles MO 100

fer plat pour tenir le couvercle 'mirroir' materielles 150

fer plat pour tenir le couvercle 'mirroir' MO 100

anti rouilli et peinture noir/blanc pour le fer plat 250

point 250

Poumelles (4) plus viches 140

colle du bois 450

couleur 1000

vernis 1000

Vitre (2 de 4mm) 5000 15000/3 cuisine

copeaux 0

aluminium l'interieur 0 1500 en cas qu'on doit payer l'aluminium, mais gratuit par luc?

aluminium de l'interieur MO plier la forme 250

aluminium du couvercle 210 2100/30 metre

Poignee 150

fermeture de devant 100

piece du bois sous fermeture de devant 150

ancien pneu bicyclette 0

Set de roulettes et viches pour les pieds 0 1540 pour les pieds achetes

coutes kabo-kabo, phone 0 500 en cas de telephone et transport

Totale cuisine solaire materielles 21230

MO cuisine solaire 3250 can maybe go up to 5000 per solaroven?

Totale cuisine solaire construction 24480 € 37,32

Totale cuisine solaire construction 24480 € 37,32

casserole model grand 3000

casserole model grand 3000

casserole model petite 2500

Main d’oevre € 10

Cuisine solaire complete 32980 € 70.