KAHULUGAN AT KAHALAGAHAN NG WIKA

Wika: Kasangkapan sa Pagpapahayag

Ayon kay Whitehead, isang edukador at Pilosopong Ingles: “Ang wika ay kabuuan ng kaisipan ng lipunang lumikha nito.”

Ibig ipahiwatig nito na ang wika ay salamin ng lahi.

Ang wika ay mga simbolong salita ng mga kaisipan at saloobin.

Ito ay isang behikulo o paraan ng paghahatid ng ideya o palagay sa tulong ng mga salita na maaaring pasalita o pasulat.

Ayon naman kay Henry Gleason, ang wika ay isang masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga tao sa pakikipagtalastasan na nabibilang sa iisang kultura.

Ito rin ay kaluluwa ng bansa, pag-iisip ng isang bayan, kumakatawan sa isang malayang pagsasama-sama at sa pagkakaisa ng layunin at damdamin.

Ito ay paghahatid ng kaisipan at damdamin sa pamamagitan ng mga salitang binibigkas.

Ang wika ay isang penomenong pumapaloob at umiiral sa loob ng lipunan at may angking kakayahang makaimpluwensya, magdikta, magturo, tumulong, kumontrol, manakot, pumatay, magpaligaya at lumikha ng isang realidad sa kanyang ispesipikong kakayahan.

Ang wika ay maaaring humubog ng ating pananaw pandaigdig (world view).

Kung titingnan ang wika bilang isang ideolohiya, maaaring magkaroon ng iba’t ibang pagpapakahulugan, pagtingin, pag-unawa at karanasan dahil may kani-kaniyang posisyon at papel ang indibidwal sa lipunang kanyang ginagalawan at kinabibilangan.

Isang disiplinang maituturing ang pag-aaral sa wika sa loob ng lipunan at ito’y kabilang sa mga bagay na dapat pagtuunan ng pansin at pananaliksik, upang mas malinaw nating mailarawan ang mga kalagayan o katayuan nito para sa ating ikagagaling bilang praktisyoner ng wika.

Wika Bilang Totalidad sa Pag-iral

Isang katangian ng wika bilang penomenong panlipunan ay ang totalidad ng pag-iral at patuloy na pagbabago ng wika kasama ang maraming gamit at antas ng istruktura nito na malinaw na sumasailalim sa mga karanasan.

Ang wikang ginagamit ng isang lipunan ay maaaring sumailalim sa mga paniniwala nito at mga karanasan.

Maaari tayong hubugin ng ating wika matapos natin itong mabigyan ng kahulugan.

Sa pagsusuri natin sa sinasabi sa isang okasyon at sa salitang dapat gamitin, pinag-uukulan natin ng pansin ang kaangkupan ng ginagamit na wika.

Ang mga pormal o impormal na pulong, pagtatalumpati, kasal, binyag, pagdarasal, pagtuturo, talakayang pang-akademiya at iba pang mga

okasyon ay maaaring makabuo ng iba’t ibang diskurso depende sa kasapatan at kaangkupan ng mga salitang gagamitin para sa isang partikular na okasyon.

Totalidad ng pag-iral ang wika dahil dito umiikot ang ating kabuuang pag-iral sa gitna ng lipunan.

Sinasalamin ng wika ang lipunang ating binubuo at kinabibilangan.

Ito ang ginagamit sa pagpapahayag ng saloobing may pagpapakahulugang mula sa pag-unawa ng tao sa wika at mga konseptong kinakatawan nito.

Mga Batayang Kaalaman sa Pagbasa

“Be more, read more.”

“ The man who reads, is the man who leads.”

Talino ang natatanging puhunan ng tao sa kanyang pakikipagsapalaran sa buhay.

Mahalaga ang ginagampanang papel ng pagbasa sa paghahasa ng talino at isipan.

Kailangan ang masidhi at malawakang pagbabasa na siyang nakapagbubukas ng daan ng lahat ng karunungan at disiplina tulad ng agham panlipunan, syensya, matematika, at iba pa.

Ang karanasang dulot ng pagbabasa ay nagbibigay ng lubos na kasiyahan at kaluwalhatian sa buhay na hindi maipagpapalit sa kayamanang materyal.

Sa pagbabasa, nagiging ganap ang pagkatao ng isang nilalang.

Ang pagbasa ay isang karaniwang gawain sa paaralan na humuhubog sa pag-iisip ng mga mag-aaral.

Layunin ng pagbasa sa mga kolehiyong mag-aaral ang lalo pang maitaas ang antas ng kanilang pag-iisip sa pagiging kritikal at mapanuri.

Sang-ayon kina Curry at Palmunen (2007), nababago ang paraan ng pagbabasa ng mga kolehiyong mag-aaral, nangangahulugang hindi lamang pag-alam o pagsasaulo sa mga pangunahing detalye na nakapaloob sa teksto kundi ang pagtiyak kung paano nagiging makatotohanan ang isang impormasyon.

Nagiging sopistikado ang paraan ng kanyang pagbabasa at nakasunod dito ang paglinang ng kanyang abilidad sa pag-iisip.

Magkaugnay ang mental at ang gawaing pagbasa.

Upang matamo ang layunin ng pagbasa sa kolehiyo, narito ang ilang mga hakbang:

1. Maghandang bumasa.

2. Aktibong bumasa.

3. Mapanuring bumasa.

4. Bumasa nang kritikal.

Kahulugan ng Pagbasa

Batay sa depinisyong ibinigay ng International Reading Association, ang pagbasa ay pagkuha ng kahulugan mula sa mga nakatalang titik o simbolo na nangangailangan ng sumusunod:

- ang paglinang at pananatili ng kawilihan sa pagbasa;

- ang paggamit ng istratehiya upang makuha ang kahulugan ng teksto;

- ang sapat na kaalaman o prior knowledge at bokabularyo na tutulong sa pag-unawa ng teksto;

- ang kakayahan sa matatas na pagbasa;

- ang istilong gagamitin upang maunawaan ang salitang di pamilyar;

- ang kakayahang umunawa sa mga nakatalang salita batay sa tunog o pagbigkas nito.

Sang-ayon naman kay Frank Smith, ang pagbasa ay pagtatanong sa nakatalang teksto at ang pag-unawa sa teksto ay

ang pagkuha ng sagot sa iyong mga tanong.

Mula naman kay Kenneth Goodman, ang pagbasa ay isang psycholinguistic guessing game, sapagkat ito ay nagdudulot ng interaksyon sa pagitan ng wika at pag-iisip, ang kakayahang manghula, bumuo ng hinuha kaugnay ng tekstong binabasa.

Ayon naman kina Austero et al, ang pagbasa ay ang pagkilala at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga sagisag na nakalimbag upang mabigkas nang pasalita. Ito rin ay pag-unawa sa wika ng awtor sa pamamagitan ng mga nakasulat na simbolo.

Batay sa mga kahulugang ibinigay, makikita na maraming kasanayan ang nalilinang at kailangang malinang upang magkaroon ng mabisa at makahulugang pagbabasa.

Ang pagbasa ay masasabing isang masalimuot (complex) na proseso.

Ang pagbasa ay isang gawaing pangkaisipan at ang gawaing ito ay mailalarawan bilang isang proseso.

Ayon kay William Gray, may 4 na hakbang sa pagbasa:

1. Persepsyon – hakbang sa pagkilala sa mga nakalimbag na simbolo at maging sa pagbigkas nang wasto sa mga simbolong nababasa.

2. Komprehensyon – pagpoproseso ito ng mga impormasyon o kaisipang ipinahahayag ng simbolong nakalimbag na binasa. Ito ay nagaganap sa isipan.

3. Reaksyon – hinahatulan o pinagpapasyahan ang kawastuhan, kahusayan at pagpapahalaga ng isang tekstong binasa.

4. Asimilasyon – isinasama at iniuugnay ang kaalamang nabasa sa mga dati nang kaalaman at/o karanasan.

Mga Teorya o Pananaw sa Pagbasa

Mahalaga para sa sinumang mag-aaral ang magkaroon ng sapat na pag-unawa sa proseso ng pagbasa na inilalarawan ng mga sumusunod na teorya:

1. Teoryang bottom-up – ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat na simbolo upang maibigay ang katumbas nitong tugon.

Ang proseso ng pag-unawa ayon sa teoryang ito ay nagsisimula sa teksto(bottom) patungo sa mambabasa(up) kaya tinawag itong bottom-up.

2. Teoryang Top-down – napatunayan ng maraming dalubhasa na ang pag-unawa ay hindi nagsisimula sa teksto

kundi sa mambabasa (top) tungo sa teksto (down).

Ayon sa mga proponent nito, ang mambabasa ay isang napakaaktib na kalahok sa proseso ng pagbasa, na siya ay may dating kaalaman (prior knowledge) na nakaimbak sa kanyang isipan at may sariling kakayahan sa wika.

3. Teoryang Interaktib – ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa nito.

- ang isang mambabasa ay gumagamit ng kanyang kaalaman sa wika at mga sariling konsepto o kaisipan.

- dito nagaganap ang interaksyong awtor-mambabasa at mambabasa-awtor.

4. Teoryang Iskima – mahalaga ang tungkuling ginagampanan sa pagbasa ng dating kaalaman ng mambabasa. Ito ang batayang paniniwala ng teoryang iskima.

- bawat bagong impormasyong nakukuha sa pagbabasa ay naidaragdag sa dati nang iskima.

Teoryang Metakognisyon sa Pagbasa

Teoryang Metakognisyon sa Pagbasa

Metakognisyon – nangangahulugang pagkakaroon ng kaalaman at maunawaan , makontrol at magamit nang wasto ang mga kaalamang ito (Tei at Stewart, 1985).

Ang paggamit ng sinasabing mga kaalaman ay makakatulong para magkaroon ng mabisang pagbabasa.

Apat na Salik sa ProsesongMetakognisyon

1. Teksto – nakapaloob ang pagtukoy sa istruktura, uri o anyo ng babasahin.

2. Gawain sa pagbasa – kaugnay rito ang mga gawain bago bumasa, habang bumabasa at pagkatapos bumasa.

3. Istratehiya – nakasalalay sa mambabasa.Ito ay batay sa kanyang edad, karanasan sa pagbabasa at

lawak ng kaalaman sa paksa.

4. Katangian ng mambabasa – mahalaga sapagkat kaugnay rito ang kanyang interes, motibasyong matuto, kakayahang mental at pisikal at oryentasyon sa pagbasa at pagkatuto.