FRIENDS TAYO!
INTRODUKSYON
PAGKATAONG FILIPINOThe Value System of Philippine Psychology
Virgilio G. Enriquez (From Colonial to Liberation Psychology
(U.P. Press, Q.C., 1992)
Colonial/ Accommodative Surface Value Associated Behavioral
Patter Confrontative Surface Value
Hiya Utang na Loob (propriety/Dignity) (Gratitude/Solidarity)
Biro (joke) Bahala na (determination) Lambing (sweetness) Lakas ng
Loob (guts)
Pakikisama (Companionship/ Esteem) Tampo (affective
Disappointment) Pakikibaka (resistance)
Pivotal Interpersonal Value CORE VALUE Linking Socio-Personal
Value Socio-
Pakiramdam (Pakipagkapwa-tao} (shared identity) KAPWA (shared
identity) Kagandahang-loob {Pagkamakatao} (shared humanity)
Katarungan (justice) Kalayaan (freedom)
Associated Societal Values
Karangalan (dignity)
ANO BA ANG KAPWA?
Kahulugan sa Diksyunaryong Ingles: - Fellow being Kapwa ang
pagkakaisa ng mga isa sa atin at sa iba. [ unity of the
oneof-us-and-the-other ] (Enriquez; De Guia) Ito ay pagbabahagi ng
iyong sarili sa ibang tao AKO AT IKAW (iba ka sa akin)=IISA SA
KONSEPTO NG KAPWA
Inilalarawan ng kapwa na mayroon mga aspetong moral at
regulasyon itong sinusunod. Ito ay nagoobliga sa atin na tratuhin
natin pantay-pantay ang isa t isa bilang tao (De Guia).
IBANG TAO (Outsider)pakikitungo (amenities, civility)
pakikisalimuha (mixing) pakikilahok (joining, participating)
pakikibagay (conforming) pakikisama (adjusting) HINDI IBANG TAO
(One of us) pakikipagpalagayang-loob (mutual trust) pakikisangkot
(getting involved) pakikiisa (full trust, oneness, fusion)
"Paano mo masasabi na ang isang tao ay ibang-tao o hindi
ibang-tao?"
SURVEY RESULTS!
Isang online survey 60 ang sumagot
1. Isang tao na nakilala mo sa isang party RESULTS: 85% Ibang
tao; 15% Hindi ibang tao 2. Kasama mo lang palagi pero hindi kayo
ganoon naguusap. (Halimbawa ay Kaklase mo sa eskwelahan) RESULTS:
11.5% Ibang tao; 88.5% Hindi ibang tao 3. Kasama mo sa bahay bukod
sa pamilya (Halimbawa yaya, driver) RESULTS: 3.4% Ibang tao; 96.6%
Hindi ibang tao 4. Kasamahan mo sa isang organisasyon. Magkasama
kayo sa pagiisip ng mga aktibidad para sa orgaisasyon. RESULTS: 25%
Ibang tao; 75% Hindi ibang tao 5. Taong binibigyan mo ng tiwala
RESULTS: 0% Ibang tao; 100% Hindi ibang tao
6. Taong kadugo mo. (Kahit hindi kayo ganoon naguusap) RESULTS:
0% Ibang tao; 100% Hindi ibang tao 7. Taong kasama mo sa paglaki
maliban sa kapamilya mo. (Halimbawa mga kababata) RESULTS: 0% Ibang
tao; 100% Hindi ibang tao 8. Taong kakilala lang. Nagkikita lang sa
daan at nagpapansinan pero hanggang ganoon lang RESULTS: 88.2%
Ibang tao; 11.8% Hindi ibang tao 9. Taong binibigyan mo ng oras at
panahon RESULTS: 2% Ibang tao; 98% Hindi ibang tao 10. Taong lagi
mong kasama RESULTS: 0% Ibang tao; 100% Hindi ibang tao
11. Taong kasama mo sa lokohan at mga katatawanan RESULTS: 13.1%
Ibang tao; 86.9% Hindi ibang tao 12. Taong nakakasalimuha mo
(Halimbawa sa simbahan) RESULTS:78% Ibang tao; 22% Hindi ibang tao
13. Mga tao hinahangaan mo at ginagaya RESULTS: 65.3% Ibang tao;
34.7% Hindi ibang tao 14. Taong kasama mo sa mga lakwatsa RESULTS:
2.23% Ibang tao; 97.77% Hindi ibang tao 15. Taong pinapapasok at
winewelcome mo sa bahay RESULTS: 5% Ibang tao; 95% Hindi ibang
tao
Ang hindi ibang-tao ay ang kadugo, kasama sa bahay, mga kasama
mo gumimik o maglakwatsa, taong binibigyan mo ng oras, mga taong
kasama mo sa tawanan at biruan. Higit sa lahat, ang taong
binibigyan mo ng tiwala. Ang ibang-tao ay ang mga taong
nakakasalimuha sa eskwelahan, simbahan. Mga taong kasama sa
organisasyon, mga taong nakikilala sa mga party at inuman.
SUMMARY NG SURVEY
Isa itong konsepto at kaugalian Pakikisama: root word-Sama at
paki na ang ibig sabihin ay please o nakikiusap Isang konsepto ng
pagsasama at pagkakaisa. Depinisyon: Filipino value of
belongingness and loyalty to one s in-group (Gorospe, 1988)
Pakikisama: isang paraan upang mapanatili ang magandang pagtrato
sa isa t isa gaya ng depinisyon ng pakikipagkapwa tao.
Importansya ng Pakikisama sa Pakikipagkapwa-tao Ito ay
importante sa pakikipagkapwa tao sapagkat kung wala ang aplikasyon
ng pakikisama walang mabubuo na nagkakaisang relationship. Dinadala
tayo ng pakikisama sa tamang aplikasyon ng pakikipagkapwa-tao at
ito ay ang pagtrato sa isa t isa ng pantay pantay. Dinadala din
tayo nito sa pagpapahalaga sa kapwa. At ginagawa nito ang Filipino
bilang isang makataong indibidwal (Andres, 1986)
Mahalin natin ang isat isa bilang mga Filipino. Mahala ang
pakikipagkapwa-tao at pakikisama sapagkat ito ang nagbubuklod sa
ating mga relasyon at pati na din sa ating bayan. MAGANDANG
UMAGA!
KONKLUSYON
REFERENCESDe Guia, K. (2005). Indigenous Filipino Values: A
Foundation for a Culture of Non-Violence. Anvil Publishing Inc.
Enriquez, V. (1992). From colonial to liberation psychology: The
Philippine experience. Manila: De La Salle University Press.
Javier, R. Filipino Psychology, Concepts and Methods Leoncini, A
Conceptual Analysis of Pakikisama. Retrieved from:
http://www.slideshare.net/ncjopson/conceptualanalysis-of-pakikisama
