16
Periodico dell'Unione Esperantista Cattolica Italiana (UECI) www.ueci.it “Per la promozione della fratellanza e della comprensione tra i vari popoli di diverse lingue” (Paolo VI) Anno 90 - n. 4 LUGLIO-AGOSTO 2011 25a Kongreso de UECI 25a Kongreso de UECI (Santa Giustina: 3–6 Junio 2011) De vendredo la 3a is mar- do la 7a de Junio, okazis en Santa Giustina, komunumo de la provinco Belluno, e Centro Papa Luciani”, la 25a kongreso de UECI, al kiu aliis entute 59 kongresanoj el diversaj italaj regionoj, sed nur 49 el ili efektive parto- prenis kaj aliaj 7 alvenis nur por la jara asembleo de UECI. Aliis anka tri sacerdotoj kiuj certigis la celebron de la iutaga Meso. Bedarinde anka ijare ne povis parto- preni nia eklezia asistanto mons-ro Giovanni Balconi, pro siaj gravaj taskoj e la Diocezo de Milano. En la kongresejo estis je nia dispono, krom la dormo- ambroj, preejo kaj granda salono ekipita de iuj moder- naj aparatoj por niaj prelegoj. La partoprenantoj povis ui grandan ardenon kun buntaj floroj kaj belan vidon sur la Santa Giustina - Centro Papa Luciani: Grupo de kongresanoj (foto G.Daminelli)

Katolika n.4

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Rivista esperanto

Citation preview

Page 1: Katolika n.4

Periodico dell'Unione Esperantista Cattolica Italiana (UECI) www.ueci.it“Per la promozione della fratellanza e della comprensione tra i vari popoli di diverse lingue” (Paolo VI)

Anno 90 - n. 4LUGLIO-AGOSTO 2011

25a Kongreso de UECI

25a Kongreso de UECI(Santa Giustina: 3–6 Junio 2011)

De vendredo la 3a is mar-do la 7a de Junio, okazis enSanta Giustina, komunumode la provinco Belluno, e“Centro Papa Luciani”, la25a kongreso de UECI, al kiualiis entute 59 kongresanojel diversaj italaj regionoj, sednur 49 el ili efektive parto-

prenis kaj aliaj 7 alvenis nurpor la jara asembleo de UECI.Aliis anka tri sacerdotojkiuj certigis la celebron de laiutaga Meso. Bedarindeanka ijare ne povis parto-preni nia eklezia asistantomons-ro Giovanni Balconi,pro siaj gravaj taskoj e la

Diocezo de Milano. En la kongresejo estis je

nia dispono, krom la dormo-ambroj, preejo kaj grandasalono ekipita de iuj moder-naj aparatoj por niaj prelegoj.La partoprenantoj povis uigrandan ardenon kun buntajfloroj kaj belan vidon sur la

Santa Giustina - Centro Papa Luciani: Grupo de kongresanoj (foto G.Daminelli)

Page 2: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 2

irkaaj montoj. ijare latemo de nia kongreso estis:“Ni atendas novan ielon kaj

novan teron (2Pet 3,13)”.La kongreso komenciis

vendredon la 3an de Junioposttagmeze kun la alveno dela kongresanoj, la komunavespermano kaj la interkonavespero, kiu finiis per kom-pletorio.

La sekva tago, sabato,komenciis per la MatenajLadoj, kaj, post la maten-mano, je la naa kaj duono,okazis la oficiala malfermoper la saluto de la prezidantoGiovanni Daminelli. Tujposte sekvis la unua prelegopri la kongresa temo “Niatendas novan ielon kajnovan teron” fare de fratoPierluigi Svaldi. Poste IdaBossi prelegis itallingve pri“La kristana Espero”. Persimplaj vortoj kaj belaj bildojla oratorino gvidis la askult-antojn en la eltrovo de laespero en la iutaga vivo.

Post la tagmano i pri-traktis la kristanan esperon elalia vidpunkto per prelegotitolita “Sufero kaj Espero”.Poste Daminelli enkondukisla historian flankon de niatemo per resuma kronologiode la eventoj de la itala rele-vio memore de la 150a jar-io de la nacia unuigo. Tiutemo estis disvolvita de Nor-ma Cescotti kaj de Daminellimem, kiuj prezentis la bio-grafiojn de du personoj, Ca-vour kaj Garibaldi, kiuj rolistre grave por la Unuigo deItalio. La prelegantoj ne nur

parolis pri la vivo de la dupersonoj, sed precipe pri laesperoj, kiujn ili donis al laitalaj popoloj, tiutempe anko-ra ne unuiintaj en unikanacio.

Sekvis la kutima skeo deGianni Conti, ijare titolita:“La asisto de nuboj”.

Vespere okazis la muzikaspektaklo de la kantistoManel (Emanuele Rovere),kiu kantis malnovajn italajnkanzonojn esperantigitajn deli mem. Manel disdonis laKD-n de siaj kanzonoj por

kolekti monon favore de laneprofitocela organizo “Evi-

dente”, kiu kuracas senpagela blindulojn en kelkaj mal-riaj landoj.

Dimanon matene, post lamatenaj ladoj kaj la maten-mano, okazis la Jara Asem-bleo de UECI. La la tagordo,la prezidanto legis la proto-kolon de la asembleo de lapasinta jaro kaj prezentis lamoralan kaj financan rapor-tojn, kiuj, post mallonga pri-diskuto, estis unuanime apro-

Fr. Pierluigi enkondukas la kongresan temon (foto Ida Bossi)

Page 3: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4- 3

bitaj tiel, kiel estis aprobitaanka la proponita budetopor la venonta jaro. Oni deci-dis kongresi la venontanjaron en Piemonto kaj onidonis al la estraro la taskontrovi la tagan lokon. La pre-zidanto informis la anojn prila altigo de la potaj tarifojpor la sendado de la revuoKatolika Sento, pro tio, latipografio akceptis redukti laeldon-nombron de la revuo al300 ekzempleroj, kondiericevi la tekston de la revuojam enpaigita. Pro tio nun laprezidanto mem zorgas pri laenpaigo.

Posttagmeze okazis eks-kurso al Canale d'Agordo kajal Lago de Allege. Canaled'Agordo estas vilaeto, kienaskiis Papo Johano Palola 1a. Lia papado daris nur33 tagojn. Tie ni vizitis lapreejon, dediitan al Johanola Baptisto, kie oni povisadmiri la altaron el ligno dela skulptisto Dante Moro. Laskulptaoj de la altaro prezen-tas la plej gravajn momentojnde la vivo de la Papo. Tie laskulptisto reprezentis laPapon en la momento, en kiuli donas la mitron al infano.La paroestro kaj juna virinoparolis pri la vivo de la Papoen la vilaeto, rakontis lahistorion de la preejo kajpreigis nin anta la statuode la Papo. Poste ni vizitis laapudan muzeon titolitan al laPapo, kie ni povis spekti mal-longan filmon kaj vidi obje-ktojn, dokumentojn kaj

bildojn. Fine ni ekskursis alLago de Allege e la piedojde monto Civetta. Ni prome-nadis sur la stratoj de lavilaeto por admiri la belajnmontarajn domojn plibeligi-tajn per plurkoloraj floroj, kajla la bordo de la lago, kiesakvoj estis klaraj kaj trankvi-laj.

Post la vespermano oka-zis la kutima vespera renkon-tio, dum kiu la partoprenan-toj spektis filmadon pri laantajuoj de la itala popolo.

Lundo komenciis kielkutime per la matenaj ladojkaj matenmano. Poste pro-fessoro Giordano Formizziparolis pri “Federismo: Est-onteco de la mondo”. Laprelego estis tiel interesa, keneniu atentis ian longecon.iuj petis la profesorondarigi sian prelegon. PosteCarlo Sarandrea legis la pre-tigitan prelegon de professo-ro Carlo Minnaja pri BrunoMigliorini, fama esperantisto

de tiu regiono.

Post la tagmano ni eks-kursis al la Digo de Vajont,kie en la jaro 1963 okazisgranda katastrofo, kiu morti-gis 1910 personojn. La digoestas monumento por memo-rigi al la tuta mondo, ke nidevas respekti la naturon.Bonance la pluvo esis tujkiam ni eliris la atobusonpor admiri kaj foti la grandio-zan digon kaj la teruran terfa-lon, kiu elbordigis la akvon.Poste ni vizitis la famanurbeton Cortina, kiu estassomera kaj vintra stacio.Malgra la oftaj momentojde pluvo, dum la ekskursoj lavetero estis agrabla kaj lamontara panoramo superba.

Mardo estis la tago de laforiro. Kelkaj foriris matene,aliaj post la tagmano. Laestraro profitis de la liber-tempo por sia renkontio. is revido la venontan

jaron.Tiziana Fossati

Carlo Sarandrea dum li priskribas la lokojn de la katastrofo.

Page 4: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 4

Muzika vespero favore de EVIDENTE

Santa Giustina: kantas Manel

Muzika vespero favore de “EVIDENTE”Nia kongreso entenas anka

distrajn momentojn, kiaj estasla vesperaj renkontioj. Saba-ton vespere, la kantisto Manel(Emanuele Rovere) amuzigisnin per dekduo de malnovajitalaj kanzonoj esperantigitaj

de li mem. La publiko tre atisla spektaklon kaj kelkaj eekdancis entuziasme. Je la finoli disdonis al iuj la KoDo-nkun siaj kanzonojn. La ujo de ladisko, entenis etikedon sur kiuestis skribite:

Pagon de la disko, a libera

oferton sendu al “EVIDENTE”

neprofitcela, bonfara Organizo,

kiu kuracas senpage blinduloj,

kaj en Kinshasa (R.D. Kongo)

estras lernejon por malriaj,

blindaj infanoj, prizorgataj de

Volontuloj Esperantistoj.

Pro tio ni kolektis 500erojn, kiujn ni tuj sendis al

“EVIDENTE”. Pri kio temas?i estas asocio fondita en1966 de la nederlanda esperan-tisto Jacques Tuinder. Li estisinteralie prezidanto de IKUEde 1966 is 1971 kaj prezi-danto de KELI de 2000 is2004. Sed li estas fama precipepro la fondo en 1966 de lajama “Agado E3”, kiuj posteiis “EVIDENTE”, kiu zorgaspri la okul-kuracado en la mal-riaj landoj, kie milionoj dahomoj ias blidaj senbezone.

Sube oni povas legi triretmesaojn is la lasta doloraanonco.

Giovanni Daminelli

09/06/2011 Estimata Jaques Tuinder,

dum nia kongreso, okazinta en Santa Giustina da la 3a is la 7a

de Junio, la E-kantisto Emanuele Rovere (Manel) venis e ni por

prezenti siajn kanzonojn en Esperanto kaj disdonis al iuj sian

KDn ange de libera kontribuao al via organizo EVIDENTE.

Entute ni kolektis 500 erojn, kiujn mi hodia akreditis sur via

banka konto.

Korajn salutojn, Giovanni Daminelli

11/06/2011 Kara sinjoro Daminelli,

hodia mi (lacega) revenis el Tanzanio, kie mi dek tagojn kun

du oftalmologiaj asistantinoj kaj du optikistoj fervorege laboris

(nin konsultis irka mil pacientoj). La bezonegoj estas nepriskri-

beblaj. Ni okulmezuris i.a. en blindulejo; kiam kelke da junaj paci-

entoj ricevos siajn okulvitrojn, ili povos forlasi tiun mizere plorigan instituton (mankas la plej

esencaj lerniloj!) ar jam multe pli bone vidos... Por via donaco mi ege dankas kaj aparte

tion faros al kara Emanuele. La ielo vin benu. Via helpo venas en la gusta momento, kiam ni

devos pretigi preska 400 la-receptajn okulvitrojn! Ni vidis amason da kataraktuloj kaj mal-

multas okulistoj... Ni revenos por operacie kompati ilin.

Dankoplene kaj kore via, Jacques

19/06/2011

Ni ege bedaras, ke Jacques Tuinder subite mortis dum la nokto de la 18a de junio 2011.

Vera Flip kaj Jef

Jacques Tuinder

Page 5: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4- 5

Malfermitaj al la tuta mondo

Rubriko zorge de frato Pierluigi Svaldi

Dio è comunione Dio estas kunuleco

Nella vita di tutti i giorni, quello di cuiabbiamo veramente sete, è la comunionefra noi. Andare in pizzeria significa sedersiattorno allo stesso tavolo e consumareassieme una pizza a seconda dei gusti. Lafamiglia, che si ritrova dopo le varie atti-vità della giornata, sente il bisogno di por-re il segno della comunione, consumandoinsieme lo stesso pasto, dove ognuno occu-pa il posto che gli compete.

In un mondo come il nostro, dove ognunospesso si sente invincibile e si propone inmodo troppo autoreferenziale, è necessarioche ci siano segni di comunione e proposteconcrete di attenzione al gruppo e allacomunità. I primi cristiani, infatti, comeabbiamo già visto, «erano assidui nell’as-

coltare l’insegnamento degli apostoli e nel-

l’unione fraterna, nella frazione del pane e

nelle preghiere» (Atti 2, 42). Oltre all’a-scolto attento della parola, erano assiduinella comunità. In altre parole si trovavanofrequentemente insieme perché fossechiaro che in Dio nasce la comunità: unacomunità di pensiero in quanto erano tuttiattenti al dono proveniente dall’alto; unacomunità di vita, fino alla condivisione deibeni materiali, per manifestare la rispostaconsenziente di quanti hanno detto sì aDio. Oggi, i conventi di frati o di suore,dislocati nei vari territori, come pure leparrocchie, sono segni evidenti di questarisposta che l’uomo è chiamato a dare, inogni tempo: segni che non devono mai

En la iutaga vivo, tio je kio ni veresoifas, estas la kunuleco inter ni. Iri alpicejo signifas sidi irka la sama tablo kajkune mani picon la la gustoj. La familio,kiu renkontias post la dumtagaj diversajaktivadoj, sentas la bezonon starigi lasignon de la kunuleco, manante kune lasaman manon, kie iu okupas sian lokon,kiu lin koncernas.

En mondo, kia estas la nia, kie iu oftesin sentas nevenkebla kaj sin proponas tromemreference, estas necese havi signojnde kunuleco kaj konkretajn proponojn deatentemo pri la grupo kaj pri la komunumo.La unuaj kristanoj, fakte, kiel ni jam vidis,«askultis konstante la instruojn de la apo-

stoloj, vivis kune kiel fratoj, partoprenis en

la dispecigo de pano kaj en preado»

(Agoj 2, 42). Krom la atenta askulto de lavorto, ili ofte partoprenis en la komunumo.Alivorte ili tre ofte troviis kune, por keestu klare, ke en Dio naskias la kunuleco:penso-kunuleco ar iuj atentas la donondevenantan de la alto; vivo-kunuleco, isla kunpartigo de la havaoj, por manifestila jesan respondon de iuj, kiuj jesis alDio. Hodia la monaejoj a monainejoj,eestantaj en la diversaj teritorioj, samkiella parooj, estas klaraj signoj de i tiurespondo, kiun la homo estas alvokatadoni, iutempe: signoj neniam mal-

Page 6: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 6

sparire dai nostri occhi, perché, come sidice, «lontano dagli occhi, lontano dalcuore».

Un celebre inno che san Paolo ha inse-rito nella sua lettera ai Filippesi, ci invitaad avere in noi «gli stessi sentimenti che

furono in Cristo Gesù, il quale spogliò se

stesso, assumendo la condizione si servo»

(Fil. 2, 5.7), tanto da non considerareniente come proprio. E il libro degli Attioffre la risposta concreta: «La moltitudine

di quelli che avevano creduto era d'un sol

cuore e di un'anima sola; non vi era chi

dicesse sua alcuna delle cose che possede-

va ma tutto era in comune tra di loro» (At.4, 32). In un tempo come il nostro, dove lalibertà personale viene considerata comeun idolo, dove ognuno cerca di mettersi inevidenza, è importante inserire nella societàun segnale contrario che ne favorisca l'e-quilibrio: il segno della comunità. Ma l’im-portanza della comunità deriva soprattuttodal fatto che noi crediamo in un Dio che èTrinità, che è, egli stesso, comunione di trePersone uguali e distinte. Una fede veracrea sempre delle realtà concrete sulla ter-ra, almeno per essere un segno di speranza,in aiuto alla poca fede di cui siamo portatori.

San Francesco d’Assisi, alla fine dellasua esperienza spirituale confessò la sua“fede nelle chiese”, in quanto abitate dalSantissimo Sacramento e luoghi dove vie-ne espressa la convocazione in assemblea,anticipo della comunione dei santi nelcielo.

“Assidui nell’unione fraterna” erano iprimi cristiani. “Samideani” sono gli espe-rantisti che allacciano amichevoli contatti eformano associazioni. Infatti, lì dove c’èun solo Padre, tutti sono fratelli. E quandoavvertiamo la chiamata ad essere veramen-te fratelli, lì c’è un solo Padre, che ci con-voca in comunità.

aperendaj for de niaj okuloj, ar, la laonidiro, «for de la okuloj, for de la koro».

Fama himno, kiun sankta Palo enmetisen sian leteron al la Filipianoj, invitas ninhavi en ni mem «la samajn sentojn, kiuj

estis anka en Kristo Jesuo, kiu malplen-

igis sin is la sklavio» (Fil. 2, 5.7), tiomke nenio estu konsiderata kiel proprao.Kaj la libro de la Agoj proponas la konkre-tan respondon: «La komunumo de la novaj

kredantoj estis unukora kaj unuanima; kaj

tiuj, kiuj ion posedis, ne rigardis tion kiel

sian propraon, sed ion ili havis komuna»

(Ago. 4, 32). En tempo kia la nia, en kiu lapersona libereco estas konsiderata kielidolo, en kiu iu klopodas sin elmontri,gravas enovi en la socion kontraansignon favore al ekvilibro: la signon de lakunuleco. Sed la graveco de la kunulecodevenas efe de la fakto ke ni kredas jeDio kiu estas Triunuo, kiu estas, Li mem,kunuleco el tri Personoj egalaj kaj apartaj.Vera fido kreas iam konkretajn realaojnsurtere, almena por esti signo de espero,subtene al la malgranda fido, kiun niliveras.

Sankta Francisko el Asizo, je la fino desia spirita travivao, konfesis sian “fidon enla preejoj”, ar ili estas loataj de laSanktega Sakramento kaj estas lokoj, kiemanifestias la kunveno en asembleo, kielantaanonco de la komunumo de la sankt-uloj en la ielo.

“Persistaj en la kunuleco” estis la unuajkristanoj. “Samideanoj” estas laesperantistoj, kiuj starigas amikajn rilatojnkaj estigas asociojn. Fakte, tie kie estasununura Patro, iuj estas fratoj. Kaj kiamni perceptas la alvokon al vera frateco, tieeestas ununura Patro, kiu arigas nin enkunulecon.

Page 7: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4- 7

Dirite inter ni

Dirite inter ni ...Dirite inter ni ...

007

KOMENCIAS LA LECIONO INIZIA LA LEZIONE

Nu, ni havas ion por la traduko. Jes, ni havas ion, sed post kelkaj mi-

nutoj komencios la leciono kaj ni de-vos in eesti.

Ni faru tion: ni klopodu darigi la tra-dukon dum la leciono, se la profesoropermesos tion.

Mi opinias, ke ne estos problemoj: ilaboro rilatas la tutan lernejon.

Jes, mi scias. Sed mi ne scias u iujprofesoroj samopinias.

Tio estas vera. Tamen, la profesorinopri matematiko bone komprenos laaferon. i generale akompanas lalernantojn eksterlanden.

Vi pravas; tion i faris anka la pasintanjaron.

Dume, ni profitu por komenci.

Ni komencu.Tereza, vi estu preta kun la vortaro sub

la okuloj.Kaj Serena komencu legi la tekston.Mi havas ion por skribi la tradukon.

*** Jen, alvenas la unuaj. Ni esu momenton. Saluton. Saluton, Johano. Bonan matenon. Saluton.Bonan tagon. 'tagon.Hola, kiel vi fartas?Bone. Ni laboris is nun.u vi bone progresis kun tiu traduko?

Ebbene, abbiamo tutto per la traduzione. Sì, abbiamo tutto, ma fra alcuni minuti

inizierà la lezione e noi dovremo parte-ciparvi.

Facciamo così: cerchiamo di continuarela traduzione durante la lezione, se ilprofessore lo permetterà.

Credo che non ci saranno problemi:questo lavoro riguarda tutta la scuola.

Sì lo so. Ma non so se tutti i professorila pensano allo stesso modo.

Questo è vero. Tuttavia la professoressadi matematica capirà bene il problema.Lei di solito accompagna gli allievi al-l'estero.

Hai ragione: l'ha fatto anche lo scorsoanno.

Nel frattempo, approfittiamo per co-minciare.

Incominciamo.Teresa, stai pronta con il vocabolario

sotto il naso.E Serena inizi a leggere il testo.Ho l'occorrente per scrivere la traduzione.

***Ecco, arrivano i primi. Smettiamo per un momento. Salve. Salve, Giovanni.Buon mattino. Salve.Buon giorno. 'ngiorno. Salve, come state?Bene. Abbiamo lavorato fino ad adesso. Siete andati avanti bene con quella tra-

duzione?

Page 8: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 8

Ni us komencis in.u i estas malfacila?Ne, enerale i estas facila.Bonan laboron!Dankon.Nedankinde. Sed, se vi volas, vi povas kunlabori.Vi scias, ke mi ne estas tro lerta rilate la

germanan.Mi scias: i tiu estus bona okazo por

praktiki in. Tion mi volonte farus, sed mi devas de-

dii mian tempon al aliaj studobjektojpri kiuj mi balda ekzamenotos.

Vi pravas. Bonan studadon.Ha, jen la profesorino.u vi iru paroli kun i, Serena?u mi? Jes, sed se vi ne volas, iros mi.Ne, iros mi.

*** Pardonu, profesorino.Bonvolu: kion vi deziras?Ni ricevis leteron el Germanujo.

Pri kio temas?Estas invito interani viziton.Bone, ni faros. Sed, ni devas traduki la leteron.u la tuta klaso? Nun?Ne, ni estas triopo, kaj ni jam komencis.

Ni volus darigi la tradukon dum laleciono.

u i estas ura? Sufie.Kiuj formas la triopon?Karlo, Tereza kaj mi mem.Akordite, nur iru ekster la ambron.Dankon, profesorino.Atentu, tamen: akordiu kun iu el viaj

samklasanoj, ke tiu klarigu al vi la no-van lecionon.

Certe, ni faros. Denovan dankon.

L'abbiamo appena incominciata.È difficile?No, in generale è facile,Buon lavoro!Grazie. Prego.Ma, se vuoi, puoi collaborare. Sai che non sono troppo bravo per

quanto riguarda il tedesco.Lo so: questa sarebbe una buona occa-

sione per praticarlo.Lo farei volentieri, ma devo dedicare il

mio tempo ad altre materie nelle qualisarò esaminato presto.

Hai ragione. Buon studio.Ah, ecco la professoressa.Vuoi andare a parlare con lei. Serena? Io? Sì, ma se non vuoi, vado io.No, vado io.

*** Scusi, professoressa.Dimmi: cosa vuoi?Abbiamo ricevuto un lettera dalla Ger-

mania.Di che si tratta? È un invito a fare uno scambio di visite.Bene, lo faremo.Ma dobbiamo tradurre la lettera. Tutta la classe? Adesso? No, siamo in tre, ed abbiamo già

iniziato. Vorremmo continuare la tradu-zione durante la lezione.

È urgente? Abbastanza.Chi forma il terzetto? Carlo, Teresa ed io stessa. D'accordo, però andate fuori dall'aula.Grazie, professoressa. Ma, attenti, mettetevi d'accordo con

qualche compagno di classe perché vispieghi la nuova lezione.

Lo faremo certamente. Grazie ancora.

Page 9: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4- 9

008

FINIAS LA LECIONO FINISCE LA LEZIONE

Nu, estas finionta la leciono, ne donu al nihejmajn taskojn, profesoro.

Ne, mi ne donos al vi hejmajn skribitajntaskojn. Sed vi memoru, ke vi devas pre-ska parkeri la tekston de la 45.a is la 60.apao de nia libro, se vi volas ricevi sufiannoton en la trimonato.

Dankon, ni studos tre atente. Jen la trililo. La leciono finiis. Bone, ni iru. u vi prenis iujn viajn aferojn, Johano? Jes, ion mi kunprenis. Lasu, ke mi kontrolu pri la miaj kaj mi

venos. Rapidu, a mi maltrafos mian trajnon. u vian trajnon? Jes, mian trajnon. De kiam vi hejmeniras per trajno? Mi ne iros hejmen, hodia. Mi iros al mia

avino. u al via avino? Jes, al mia avino. Kial? ar nek mia patrino nek mia patro estas

hejme. u vi ne povas resti sola? Jes, sed estas la problemo de la tagmano

kaj tiu de la vespermano. Vi pravas, via avino estas certe pli kapabla

ol vi en la preparo de la manaoj. Kaj mi, kiel vi scias, devas studi sufie multe. En tio vi pravas, ar ni iuj havas multon

por studi. Bone, u vi akompanu min is la stacidomo? Jes, volonte.

*** Bonan tagon. Bonan tagon. Mi dezirus bileton al Novate. u por hodia?

Ebbene, sta per finire la lezione. Non ci diacompiti per casa, professore,

No, non vi do compiti scritti per casa. Maricordatevi che dovete imparare quasi amemoria il testo da pagina 45 a pagina 60del nostro libro se volete avere la sufficien-za per il trimestre.

Grazie, studieremo con molta attenzione. Ecco il campanello. La lezione è finita. Bene, andiamo. Hai preso tutte le tue cose, Giovanni? Sì, ho preso con me tutto. Lasciami controllare le mie ed arrivo.

Muoviti, o perderò il mio treno. Il tuo treno? Sì, il mio treno. Da quando vai a casa in treno? Non vado a casa oggi. Vado da mia nonna.

Da tua nonna? Sì, da mia nonna. Perché? Perché a casa non c'è né mia madre né mio

padre. Non puoi rimaner solo? Sì, ma c'è il problema del pranzo e quello

della cena. Hai ragione, tuo nonna è certamente più

brava di te nella preparazione dei cibi. Ed io, come sai, devo studiare abbastanza. In questo hai ragione, perché noi tutti, ab-

biamo molto da studiare. Bene, mi accompagni fino alla stazione? Si, volentieri.

*** Buon giorno. Buon giorno. Vorrei un biglietto per Novate. Per oggi?

Page 10: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 10

Certe. u vi deziras bileton ir-revenan? Kiom i kostas? Nu ni vidu. Ne, bonvolu lasi la revenan bileton, ar

verajne mia patro venos repreni min peratomobilo

Bone, mi donos al vi simplan, iran biletonal Novate.

Jes, tio sufias. Je kioma horo forveturas la trajno? i forveturos je la 13.15, tio estas post 6

minutoj. u mi sukcesos trafi in? Jes, se vi rapidas, vi sukcesos. Bone, dankon, mi kuros. Sed, prenu vian bileton, kaj pagu in. Ha, jes, vi pravas. Senbilete oni pagas monpunon sur la trajno. u vi havas la reston de 10 eroj? Lasu min kontroli. Jes, mi havas. Sed, donu al mi 20 cendojn. Dudek cendojn? Jes, dudek cendojn, se vi ilin havas. Jes, mi devas ilin havi en iu poo. u vi trovis ilin? Mi trovis 50. Tio ne helpas. Ha, jen; i tie estas dek kaj... en la alia poo

estas du pecoj de kvin cendoj. Grandioze. Per pacienco oni iam sukcesas. Sed se vi ne kuras, vi maltrafos la trajnon. Ne, mi kuregos, ar mi devas sukcesi trafiin.

iam je la lasta momento! Saluton. Saluton. Bonan vojagon. Dankon. is morga! is morga matene!

Certamente. Desidera un biglietto di andata e ritorno? Quanto costa? Ebbene, vediamo. No, lasci per piacere il biglietto di ritorno

perché probabilmente mio padre verrà aprendermi con l'automobile.

Bene, le darò un biglietto di sempliceandata per Novate.

Sì, è sufficiente. A che ora parte il treno? Parte alle 13.15, cioè fra 6 minuti.

Riuscirò a prenderlo? Sì, se si affretta, riesce a prenderlo. Bene, grazie, corro. Ma prenda il suo biglietto, e lo paghi. Ah, sì, ha ragione. Senza biglietto si paga la multa sul treno. Ha il resto di 10 euro? Mi lasci controllare. Sì, ce l'ho. Ma mi dia 20 centesimi. Venti centesimi? Sì, venti centesimi, se li ha. Sì, devo averli in qualche tasca. Le ha trovate? Ne ho trovati 50. Questo non m'aiuta. Ah, ecco, qui ce ne sono dieci e... nell'altra

tasca ci sono due pezzi da cinque. Meraviglioso . Con la pazienza si riesce sempre. Ma se non corre, perderà il treno. No, correrò veloce, perché devo riuscire a

prenderlo. Sempre all'ultimo momento! Arrivederci. Arrivederci. Buon viaggio. Grazie. A domani! A domattina!

Page 11: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4- 11

Nia eta Parnaso

Nia eta ParnasoRubrica dedicata alla Poesia Rubriko dediita al Poezio

FERMARE IL TEMPO.

In cima a questo monte altissimo,

freccia lanciata verso Dio,

ai miei piedi il mondo.

Mi ergo,

come su un trono d’aria,

le braccia tese

verso l’infinito,

raccolgo

sulla punta delle mie dita

l’energia del cosmo

che scende nel mio petto col respiro

e lo acquieta.

Sono avvolta di luce,

la bellezza mi veste,

sono nell’infinito.

Oh! Quanto sei bello mondo!

Fermare il tempo…

Il non ritorno al nulla.

E fondermi col tutto.

Anna Amorelli Gennaro

HALTIGI LA TEMPON!

e la supro de i – altega monto,

sago etita al Dio,

je miaj piedoj la mondo.

Mi elstarias

kvaza sur aera trono,

la brakoj etenditaj.

al la senfino,

mi kaptas

sur pintoj de miaj fingroj

la kosman energion

kiu enigas en mian bruston kun la spiro

kaj in kvietigas.

La lumo min envolvas,

la beleco min vestas,

mi estas en la senfino.

Ho! Kiom bela vi estas, mondo!

Haltigi la tempon…

La nereveno al nuleco.

Kaj min fandi kun la tuto.

(esperantigis Norma Cescotti)

Page 12: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 12

Sciigoj el Afriko

R. D. DEL CONGO

Rutshuru:

Kiel antaanoncite, de la17a is 20a de Aprilo enRutshuru Emanuelo Muchutistarigis seminarion memorede la morto de pastro DuilioMagnani. En tiu okazo onibaptis per nomo Duilio la us-naskitan filon de Emanuelo.

Dum la ceremonio memo-re de pastro Duilio parolisEmanuelo mem, la urbestrokaj la raprezentanto de la tieamisiono de Unuiintaj Nacioj.Poste oni festis per dancojkaj bankedo.e la orfejo de Rutshuru,

la lernejo en kiu oni instruasanka Esperanton, estis no-mumita “Duilio Lernejo” kaj,por memorigi al la infanojilian spiritan patron Duilio, e

la lernejo estis lokitaj dumalgrandaj monumentoj elargilo unu dediita al pastroDuilio kaj la alia al SanktaPatro Pio.

Kinshasa:Jean Bosco Malanda, lan-

da reprezentanto de IKUE enKongo, sciinte pri la forpasode Jacques Tuinder dissen-dis rete longan kaj kortuanmesaon, sube resumita (latuta teksto estas en Ipernity: http://www.ipernity.com/blog/32172/332543):

Post la forpaso de pastroDuilio anta unu jaro, nun denove kortuas nin la forpaso

de frato kaj patro JacquesTuinder. Li kaj lia teamo atin-gis Kongon en Septembro2010. Tiam en Kinshaso kajMbanza-Ngungu ili ege labo-ris iutage kuracante entutela okulojn de 765 personoj.

Li estis tre afabla homo,ema al la interna ideo de Es-peranto, laborema, preema,solidarema.

Li jam planis duan misionen Kongo. Multaj personojatendis lin kaj li promesis re-veni.

Dankon kara Jacques protio, kion vi faris kaj intencisfari por ni. Ni ankora bezo-nas vin, Afriko, Kongo, Soli-dareco kaj Agado, mi kaj viajblindaj infanoj bezonas vin.Ni esperas ke via agado nemalaperos kun vi. Ripozu enpaco kara amiko. Vivu eterneen la manoj de Jesuo.

Jean Bosco Malanda

Al pastro Duilio Magnani

Al S-ta Patro Pio

Jean Bosco kaj J.Tuinder

Page 13: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4- 13

Il Battesimo di Gesù (terza e ultima parte)

Il Battesimo di Gesù in rito bizantino(Terza e ultima parte)

Al termine della DivinaLiturgia, talora nella vigiliadella Festa, si celebra il Ritodella Grande santificazio-ne delle Acque.

Mentre si va presso lafontana, o un lago, o uncorso, d’acqua o il mare, ilcoro intona alcuni tropari. Ilprimo, eseguito secondol’ottavo tono suona così:«La voce del Signore echeg-gia sulle acque e dice: Suvia, del Cristo apparso rice-vete tutti lo Spirito di sapien-za, lo spirito di intelletto, lospirito del timor di Dio.» (O

MEGAS AGHIASMOS. Solenne Benedi-zione della Acque nel giorno del-l’Epifania secondo il rito bizanti-no greco. Palermo, s.l., p. 6. [Acura dell’Associazione CattolicaItaliana per l’Oriente Cristiano]).Come si può vedere, lo Spi-rito di cui si parla è propriolo Spirito Santo, anche per-ché vengono menzionati tredei setti doni.

Il secondo tropario attua-lizza l’azione della santifica-zione dell’acqua grazie al-l’incipit espresso dall’avver-bio “simeron” (oggi) che civuole ricordare che non sitratta di una semplice com-memorazione, ma dell’ope-ra di economia di salvezzache continua a svolgersi perla nostra salute spirituale. Èla stessa “fisis”, natura cheviene santificata, perché ilCristo si è immerso nelGiordano che nel tropario

seguente viene chiamatosemplicemente con stupen-da antonomasia “potamò”“fiume”.

Un tropario rammental’incipit del Vangelo secon-do San Matteo (Mt 1,2-3) eMalachia (3,1) sia Isaia (40,3), l’invito del Profeta cugi-no di Gesù, Giovanni Bat-tista, ma ancora San Paolonelle Lettera ai Filippesi (2,7) laddove Cristo apparecome “servo”, come coluiche si abbassa, si svuotaper diventare simile a noi.Riappare anche il Battistache si schernisce, in quantosi ritiene indegno di battez-zare il Salvatore.

«All’invito di colui chegrida nel deserto preparatela via del Signore, sei venu-to, o Signore, prendendouna forma di schiavo e chie-dendo il Battesimo Tu, chenon hai conosciuto il pecca-

to. Ti videro le acque edebbero paura; fu preso datimore il Precursore edesclamò dicendo: come lalucerna potrà illuminare laLuce? Come potrà il servoimporre la mano sul suoSignore? Santifica me e leacque, o Salvatore, Tu chetogli i peccati del mondo»(O MEGAS AGHIASMOS. Solenne Be-nedizione della Acque cit., p. 8).

Tre sono le profezie chevengono lette, tutte tratteda Isaia: 35, 1-10; 40, 1-13;12, 3-6; a queste segue lalettura della I Epistola diSan Paolo ai Corinti, 10,1-4.

Il Vangelo proclamato,tratto da San Marco (1,9-11), ci presenta Gesù cheesce dall’acqua del Giorda-no dopo il Battesimo di peni-tenza, mentre lo SpiritoSanto scende a forma dicolomba e la voce del Pa-dre dice che Gesù è il figliodiletto. Momento sublime incui compaiono le tre Perso-ne della Santissima Trinità.

Segue una grande lita-nia, letta dal sacerdote odal diacono: le prime noverichieste sono quelle che sisentono nella Liturgia e neiVesperi, le altre sono speci-fiche della Festa. Si invocail Signore affinché l’acquasia santificata, affinché “di-scenda su queste acquel’azione purificatrice dellasovrasostanziale Trinità”“Affinché noi possiamo es-

Page 14: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 14

sere illuminati con il lumedella cognizione e dellapietà per la venuta delloSpirito Santo”

Ad ogni invocazione il co-ro risponde “Signore Pietà”.

La preghiera di santifica-zione è stupenda e ricca.Essa è rivolta alla Santis-sima Trinità “luce inacces-sibile”, magnificata dal sa-cerdote, conscio della pro-pria indegnità e di quella delpopolo. Dopo la menzionedell’assoluta bontà di Dio, siinvoca ancora una volta IlFiglio di Dio “unigenito,senza Padre da parte dellaMadre e senza madre daparte di Padre”. La gioiaattualizzata dall’“oggi”, checi rende contemporanei almomento della salvezza,non si limita alle creature,ma anche a coloro, che,eletti, sono già assunti nellagioia: «Oggi è giunto il tem-po della Festa, e il coro deisanti si riunisce a noi e gliAngeli fanno festa assiemeagli uomini»

L’immersione di Gesùnel Giordano infonde la gra-zia: «Egli infatti vi sommer-ge la morte della trasgres-sione, il pungolo dell’errore,il collegamento con l’infer-no, e dà al mondo il batte-simo di salvezza.» (O MEGAS

AGHIASMOS. Solenne Benedizionedella Acque cit., p. 23).

Segue un’acclamazioneproclamata per tre volte dalsacerdote, che si volta pri-ma al centro, poi a sinistraed infine a destra, che ma-

nifesta l’ineffabilità del Sal-vatore: «Grande sei, o Si-gnore, e prodigiose sono leopere Tue, e nessuna paro-la può essere sufficiente adinneggiare le Tue meravi-glie.» (O MEGAS AGHIASMOS. Solen-ne Benedizione della Acque cit.,p. 23).

La preghiera che seguemanifesta la creazione exnihilo, la presenza dei quat-tro elementi, l’alternarsi del-le stagioni, la lode della cre-azione a Dio che ricorda ilsalmo 103, la lode delle po-tenze angeliche, ma anchela misericordia che si mani-festa con l’Incarnazione e lasantificazione del Seno ver-ginale della madre di Dio.La forza di amore fa sì cheCristo abbia voluto vivereaccanto agli uomini, schiac-ciando - e quest’affermazio-ne riecheggia un’antica cre-denza ebraica - la testa deidragoni annidati nel Giorda-no.

Nella preghiera seguen-te si inizia l’Epiclesi, ossia lapreghiera che si fa affinchéil Santo Spirito discendasull’acqua.

I cenni mirabili all’azionesalvifica non possono tra-scurare l’amore manifestatoanche nell’Antico Patto. Ec-co che due figure appaiononel testo: Noè: “Tu sei il Dionostro che ha annegato ilpeccato al tempo di Noè”(Gn 6,13-7,24) e Mosè(liberatore dall’Egitto delFaraone(14,15-30) le acqueed infine Elia che “ha libera-

to Israele dall’errore di Baal(1 Re, 18, 20-40), rammen-tando qui il miracolo delMonte Carmelo.

Segue un’altra epiclesi:«Tu stesso anche ora, oSignore, santifica quest’a-cqua col Tuo Santo Spirito»(O MEGAS AGHIASMOS. Solenne Be-nedizione della Acque cit., p. 7).

Dopo altre preghiere,segue l’immersione dellacroce nell’acqua per tre vol-te il tropario «Mentre Tu eribattezzato nel Giordano…»(cfr. Il Battesimo di Gesù,Katolika Sento” Anno 90,n.2, Marzo Aprile 2011, p.14)che è lo stesso che intona ilsacerdote quando inizia labenedizione delle case, cheinizia proprio con la festadell’Epifania.

Va segnalato che in alcu-ne comunità orientali si usafar discendere una colombain ricordo della discesa del-lo Spirito Santo.

I fedeli sono aspersi conl’acqua santificata e posso-no portarla con sé in reci-pienti portati da casa.

Al ritorno in chiesa segueun tropario che sintetizzal’Economia di Salvezza enel contempo invita i fedeliad attingere “l’acqua congioia… perché la graziadello Spirito, a coloro chefedelmente ne attingonoviene concessa invisibil-mente da Cristo Dio e Sal-vatore delle nostre anime.”(O MEGAS AGHIASMOS. SolenneBenedizione della Acque cit., p.31-32).

(fine)

Giuseppe Munarini

Page 15: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4- 15

Multe da dankoj

MULTE DA DANKOJ(Riportiamo qui sotto le offerte raccolte durante il 25° congresso UECI di Santa Giustina -

per motivi di riservatezza diamo solo la sigla del nome e la provincia)

A favore dell'associazione EVIDENTE, offerte per il CD di Manel:

Nome Prov. € Nome Prov. € Nome Prov. € Nome Prov. €

L.S. TN 50,00 U.T. TN 20,00 M.G. RN 15,00 P.A. VE 15,00

F.C. BS 20,00 T.F. MI 20,00 G.Z. MI 20,00 F.O. VC 20,00

G.G. TV 30,00 E.B. BO 20,00 A.B. MI 50,00 G.D. MI 20,00

F.T. VI 10,00 S.B. TV 30,00 M.M. TN 10,00 G.G. MI 10,00

N.C. TN 15,00 MR.B. MB 15,00 I.B. MI 5,00 G.F. PD 20,00

L.D. BG 15,00 A.R. RN 20,00 A.V. MI 10,00 L.A. CO 30,00

Totale raccolti € 500,00 interamente versati sul C.C. dell'associazione EVIDENTE

A favore degli orfani di Goma (R.D.Congo):

Nome Prov. € Nome Prov. € Nome Prov. €

P.C. GE 100,00 U.T. TN 20,00 F.S. BG 50,00S.B. TV 10,00 A.A. VE 15,00 F.O. VE 20,00

Totale raccolti € 215,00Bondezirojn

BONDEZIROJN

Il 19 luglio 2011 il nostro associato prof. Giorgio Rosada di Venezia, compie 90 anni. Lofesteggiamo tutti con affetto e lo ricordiamo per le sue poesie augurali di Natale e Pasqua.

Con un po' di ritardo ricordiamo gli 80 anni del nostro ex-presidente dott. Serio Boschin,compiuti il 3 febbraio scorso; anche a lui vadano i nostri migliori auguri

Quote associative - Comitato Centrale U.E.C.I.

QUOTE ASSOCIATIVE

Ass. ordinario con Katolika Sento (SO) . . 21,00 €

Ass. giovane con Katolika Sento(SG) . . .10,50 €

Ass. familiare senza Katolika Sento (SF) 10,50 €

Ass. ordinario con Espero Katolika (SOE) 42,00 €

Ass. sostenitore con Katolika Sento (SS) . . 42,00 €

Ass. sostenitore con Espero Katolika (SSE). 84,00 €

Solo abbonamento a Katolika Sento (AK) 10,00 €

Solo abbonamento a Espero Katolika (AE) 21,00 €

Per i versamenti: c/c postale n. 47127675 intestatoa: Unione Esperantista Cattolica Italiana U.E.C.I

codice IBAN: IT66 R076 0101 6000 0004 7127 675Codice BIC/SWIFT: BPPIITRRXXX

COMITATO CENTRALE U.E.C.I.

Presidente: Giovanni DAMINELLI, Responsabile dei congressi: Giovanni CONTIVice presidente: fra Pierluigi SVALDISegretario/cassiere: Marco POLITIResponsabile giovanile: Paola AMBROSETTOResponsabile culturale: Norma COVELLI Consulente informatico: Tiziana FOSSATI, Consulente editoriale: Carlo SARANDREA

Assistente Eccles.: mons. Giovanni BALCONIGrafica di Katolika Sento: Mario GUlLLA

Tutte le comunicazioni alla redazione di Katolika

Sento, vanno spedite al presidente UECI: via Lombardia, 37 – 20099 Sesto S.Giovanni (MI) telef. 02.2621149 – e-mail: [email protected]

Page 16: Katolika n.4

KATOLIKA SENTO 2011/4 - 16

Amuze

iuj ajn rajtas kontribui sendante al ni siajn humoraojn, kondie ke ili estu en Esperanto.

(el www.gioba.it) - sendis Tiziana Fossati

Pro tio la usonanoj mendisal siaj arkeologoj prifosadojnen Kalifornio, kaj ili trovis je100 metroj subtere kelkajnsubtilajn fibrojn el vitro. Ilizorge pristudis ilin kaj fineasertis, ke anta 12000jaroj, la tieaj loantoj jamhavis telefonan reton ellumfibroj.Anka la italoj estigis arke-ologiajn prifosadojn kaj atin-gis 200 metrojn subteretrovante nenion interesan.Pro tio ili konkludis ke laantikvaj italoj anta 20000jaroj jam uzis potelefonon.

***Motorciklo

Policisto haltigas motorcikli-ston veturantan per malno-va motorciklo duon-rompita.- Dokumentoj?- Mi ne havas.- Kasko?- Mi ne havas.- Numerplato?- Mi ne havas.- Retrospegulo?- Mi ne havas.- Kaj nun, kiel ni metas laaferon?

- Kontra la muro, ar iestas sen starigilo

***Filozofado

Oni povas disdividi la vivonen tri periodoj: Revolucio,Pripensado, Televido: oni komencias volanteani la mondon kaj finiasanante la kanalojn.

Aferoj estas aferoj

Sinjorino funebre vestitaeniras anoncoficejon deurnalo:- Kiom oni devas pagi porfunebra anonco?

- Dependas de la longo.Minimume cent erojn.i prenas la formularon kajskribas:

“Mario Rossi mortis”.La oficisto rimarkigas al i,ke por cent eroj, i povasskribi is dek vortoj.i reprenas la plumon kajaldonas:“oni vendas lian atomobi-lon en bonega stato”.

***Malatento

Edzino vizitas sian edzonen malliberejo:- La advokato diris, ke kon-damnos vin minimume pordudek jaroj. Vi devas ne-pre eskapi. u vi trovis la

fajlilon en la panbulo?- Jes, oni operacios minmorga.

***En muzeo

Gardisto de naturhistoriamuzeo gvidas grupon devizitantoj kaj ieronas:- i tiu estas mamuta ske-leto de anta 15008 jaroj.

- Kiel vi scias tiel precize laaon de tiu mamuto?

- ar kiam mi eniris i tiunmuzeon, anta ok jaroj,oni diris al mi, ke i aas15000 jarojn.

***Arkeologoj

Anglaj arkeologoj, elfosanteje 50 metroj subtere, troviskelkajn kuprajn dratojn. Ilipristudis ilin kaj fine asertis,ke la antikvaj britoj, jam an-ta 6500 jaroj, havis tele-fonan reton.

AMUZEKATOLIKA SENTO 2011/4 - 16

Amuze

iuj ajn rajtas kontribui sendante al ni siajn humoraojn, kondie ke ili estu en Esperanto.

(el www.gioba.it) - sendis Tiziana Fossati

Pro tio la usonanoj mendisal siaj arkeologoj prifosadojnen Kalifornio, kaj ili trovis je100 metroj subtere kelkajnsubtilajn fibrojn el vitro. Ilizorge pristudis ilin kaj fineasertis, ke anta 12000jaroj, la tieaj loantoj jamhavis telefonan reton ellumfibroj.Anka la italoj estigis arke-ologiajn prifosadojn kaj atin-gis 200 metrojn subteretrovante nenion interesan.Pro tio ili konkludis ke laantikvaj italoj anta 20000jaroj jam uzis potelefonon.

***Motorciklo

Policisto haltigas motorcikli-ston veturantan per malno-va motorciklo duon-rompita.- Dokumentoj?- Mi ne havas.- Kasko?- Mi ne havas.- Numerplato?- Mi ne havas.- Retrospegulo?- Mi ne havas.- Kaj nun, kiel ni metas laaferon?

- Kontra la muro, ar iestas sen starigilo

***Filozofado

Oni povas disdividi la vivonen tri periodoj: Revolucio,Pripensado, Televido: oni komencias volanteani la mondon kaj finiasanante la kanalojn.

Aferoj estas aferoj

Sinjorino funebre vestitaeniras anoncoficejon deurnalo:- Kiom oni devas pagi porfunebra anonco?

- Dependas de la longo.Minimume cent erojn.i prenas la formularon kajskribas:

“Mario Rossi mortis”.La oficisto rimarkigas al i,ke por cent eroj, i povasskribi is dek vortoj.i reprenas la plumon kajaldonas:“oni vendas lian atomobi-lon en bonega stato”.

***Malatento

Edzino vizitas sian edzonen malliberejo:- La advokato diris, ke kon-damnos vin minimume pordudek jaroj. Vi devas ne-pre eskapi. u vi trovis la

fajlilon en la panbulo?- Jes, oni operacios minmorga.

***En muzeo

Gardisto de naturhistoriamuzeo gvidas grupon devizitantoj kaj ieronas:- i tiu estas mamuta ske-leto de anta 15008 jaroj.

- Kiel vi scias tiel precize laaon de tiu mamuto?

- ar kiam mi eniris i tiunmuzeon, anta ok jaroj,oni diris al mi, ke i aas15000 jarojn.

***Arkeologoj

Anglaj arkeologoj, elfosanteje 50 metroj subtere, troviskelkajn kuprajn dratojn. Ilipristudis ilin kaj fine asertis,ke la antikvaj britoj, jam an-ta 6500 jaroj, havis tele-fonan reton.