1

Kaz Dağı’nın Yöre İklimine Etkisi ve İklimsel Değişimlere Duyarlılığı

Doç. Dr. Murat Türkeş(Fiziki Coğrafya ve Jeoloji - Klimatoloji ve Meteoroloji)

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi

Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi

2

Havaküre (Atmosfer)

Suküre (Hidrosfer)

Taşküre (Litosfer)

Canlılar küresi (Biyosfer)

İnsan

3

İz n ikG ö lü

U lu a b a tG ö lü

M a n y a sG ö lü

26 D

39K

2 7 D 28 D 29 D 30 D39 K

40 K

30 D29 D28 D27 D

26 D

4 0K

K A Z D A Ğ I

M A D R A D A Ğ I

K A R A D A Ğ

K O C A D A Ğ

U L U S D A Ğ I

S A M A N L I D A Ğ L A R I

K a rab ig

a Ç.

K a r a m e n d e re s Ç . K o c a Ç .

S im a v Ç .

S us u

r lu k

Ç.

K oca Ç

.

N ilü fe r Ç .

Ş ark ö y

G e lib o lu

L a p s e k i

E c e a b a tÇ anakka le

Ç a n

B ig a

Ye n ic e

B a y ra m iç

Ay v a c ık E d re m it

B u rh a n iy e

Ayvalık

G ö m e ç

D ik il i B e rg a m a

S o m a

K ırk a ğ aç

S av a ş te p e

B alıkesir

B a ly a

İv r in d i

B iğ a d iç

S ın d ırg ı

G ö n e n

S u s u r lu k

K a ra c ab e y

E z in eB o z c aa d a

S im a v

E m e t

K ütahya

Ta v ş an lıS ey itö m e r

D o m a n iç

H a rm a n c ık

B ü y ü k o rh a n

O rh a n e li K e le s

U L U D A Ğ

D u rs u n b e y

B ursa

M u d a n y a

G e m lik

O rh a n g a z i

İn e g ö l

B ilec ik

P az a ry e r i

Ye n iş e h ir

O s m a n e l i

Ya lo v a

D e ğ irm e n d e re

E rd e k

M ar m ara

B andırm a

İz n ik

0 5 10 15km

M an y a s M . K . P aş a

M A R M A R A D E N İZİ

EG E D E N İZİ

K e p s u t

Biga Yarımadası’nın Sadeleştirilmiş Topografik Haritası

4

Türkiye’de Kentleşme Eğilimi (Koç, 2001)

79,1

61,5 59,8

69,2

49,053,0

62,764,9

20,9

38,5 40,2

30,8

51,047,0

37,335,1

13,2 12,817,1

12,49,1 9,7

25,6

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,0

90,0

100,0

Marmara Aegean Mediterranean Central Anatolia Black Sea Eastern Anatolia SoutheasternAnatolia

Turkey

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,0

90,0

100,0City Village Rate to total

Kentleşmenin en fazla olduğu bölge

5

Biga Yarımadası’nın Başlıca Yerleşmeleri

6

Türkiye İklim Bölgeleri

İ(Koçman (1993)’a göre değiştirilerek yeniden çizilmiştir)

ı

ıı

ıİığ

ğ

7

Genel Atmosfer Dolaşımı ve Rüzgarlar

Ayvalık'ta rüzgar gülü ve hakim yön (Koç, 2001)

0

1000

2000

3000

4000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

N20o 06'

N37o E %37

S34o E %29

Çanakkale'de rüzgar gülü ve hakim yön (Koç, 2001)(Lambert devamlı, Rubistein kesikli çizgi)

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNWN21o23'

N35o E %69

(Lambert devamlı, Rubistein kesikli çizgi)

8

Yıllık Ortalama Yağış (mm)

9

Yıllık Değişim Katsayıları

10

Yağış Mevsimsellik İndisi

11

Türkiye’de Yağış Rejimi Bölgeleri ve Yağış Klimatolojisi(Türkeş, 1996, 1998; Int. J. Climatol.)

M ARG

KARD

AKDG

AKD

KİAN

KDAN

KAKD

K A R A D E N İ Z

A K D E N İ Z

Marmara Denizi

EG

E

DE

NİZ

İ

Yağış re jim i bölgeleri ve is tasyonlar

R izeG iresun

Sam sun

S inop

BoluAdapazarıG öztepe

Edirne

Tekirdağ

B ilecik

E drem it

Akhisar S im av

M anisa

M uğla

Feth iyeAntalya

A lanyaS ilifke

M ersin

K ahram anm araş

G aziantep

K ilis

Adıyam an SiverekD iyarbakır S iirt

C izre

Kütahya

Uşak

YozgatAnkara

AfyonKırşehir

Ilg ın

N iğdeK onya

K aram anU lukışla

B ayburt

E rzincan

Trabzon

BursaÇ anakkale Bandırm a

Balıkesir

Salih li

Bodrum

İskenderun

A ntakya

Şanlıurfa

Burdur

Kastam onu

Çorum

S ivasS ivrihisar

Ardahan

KarsSarıkam ış

IğdırErzurum

H ınıs

M erzifon

Şebinkarahisar

ZonguldakLüleburgazKırk lareli

İzm ir

A ydın

Adana

M alatyaE lazığ

Isparta

E skişehir

Am asya

KayseriAksaray

Van

12

Türkiye Yağış Rejimi Bölgeleri’nin Temel özellikleri

Yağış rejimi bölgesi Karadeniz (KARD): En yüksek yağışı sonbaharda olan, her mevsim yağışlı; ılıman.Marmara (Akdeniz’den Karadeniz’e) Geçiş (MARG): Sıcak ve az yağışlı bir yaz mevsimiile birlikte, her mevsim oldukça yağışlı.Akdeniz (AKD): Çok yağışlı ılık bir kış ve sıcak kurak bir yaz mevsimi ile birlikte, gerçekmevsimsel; nemli ve yarınemli subtropikal.Karasal Akdeniz (KAKD): Orta yağışlı bir kış/ilkbahar ve çok sıcak kurak bir yaz mevsimiile birlikte, oldukça mevsimsel; yarıkurak ve kurak-yarınemli subtropikal.Akdeniz (Akdeniz’den İç Anadolu’ya) Geçiş (AKDG): Orta yağışlı bir kış ve ilkbahar. Karasal İç Anadolu (KİAN ): Orta yağışlı soğuk bir ilkbahar/kış ve az yağışlı sıcak bir yazmevsimi ile birlikte, yarıkurak ve kurak-yarınemli bozkır.Karasal Doğu Anadolu (KDAN): Orta yağışlı bir ilkbahar/ilk yaz ve kar yağışlı çok soğukbir kış mevsimi ile birlikte, kurak-yarınemli ve yarınemli bozkır ve yüksek arazi.

13

Türkiye’nin Kurak Bölgeleri(Türkeş, 1999; Tr. J. Eng. Environ. Sci.)

Yarıkurak ( 50.0/20.0 PEP ), kurak yarınemli )65.0/50.0( PEP veyarınemli ( 065 080. . AI ) alanların alansal dağılışı.

14

Türkiye’de Vejetasyon Formasyonlarının Coğrafi Dağılışı (Erinç, 1977)

15

Geçen Bin Yılda Kuzey Yarımküre’nin Yıllık Ortalama Sıcaklık Değişimleri

16

Atmosferik CO2 Birikimindeki Değişimler(Keeling and Whorf, 2004; Mauna Loa Observatory aylık ham

verilerinden)

310

320

330

340

350

360

370

380

390

1958 1963 1968 1973 1978 1983 1988 1993 1998 2003

Yıl

CO

2 b

irik

imi (

pp

mv

)

Mauna Loa, Hawaii

2003 Mayıs (378.4)2003 Yıllık (375.7)

17

İklim Değişikliği

• “Karşılaştırılabilir bir zaman döneminde gözlenen doğal iklim değişikliğine ek olarak, doğrudan ya da dolaylı olarak küresel atmosferin bileşimini bozan insan etkinlikleri sonucunda iklimde oluşan bir değişiklik.”

18

Küresel Ortalama Yüzey Sıcaklıklarındaki Değişimler(Climatic Research Unit (CRU/UEA) UK, aylık ham verilerinden)

a) Küresel Yıllık Ortalama

-0.8

-0.6

-0.4

-0.2

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1860 1870 1880 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010

Yıl

Sıc

akl

ık d

eğ

işik

liği (

C°)

1998

19

Kuzey ve Güney Yarımküre Ortalama Yüzey Sıcaklıklarındaki Değişimler

b) Kuzey Yarımküre - Yıllık Ortalama

-0.8

-0.6

-0.4

-0.2

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1860 1870 1880 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010

Yıl

Sıc

akl

ık d

eğ

işik

liği (

C°)

1998

c) Güney Yarımküre - Yıllık Ortalama

-0.8

-0.6

-0.4

-0.2

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1860 1870 1880 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010

Yıl

Sıc

akl

ık d

eğ

işik

liği (

C°) 1998

20

Kara ve Okyanuslardaki Yıllık Sıcaklık Eğilimleri(IPCC, 2001)

21

Türkiye Sıcaklıklarındaki Eğilimler ve Değişiklikler (Türkeş et al. 2002; Int. J. Climatol.)

-0,3

-0,2

-0,1

0

0,1

0,2

0,3

0,4

Eği

lim o

ranı

(°C

/on

yıl)

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70

İstasyon No.

a) Yıllık ortalama sıcaklık

-0,3

-0,2

-0,1

0

Tren

d ra

te

(°C

/dec

ade)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

Station number

a) Annual mean temperature

-0,3

-0,2

-0,1

0

Tren

d ra

te

(°C

/dec

ade)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

Station number

a) Annual mean temperature

KAD MAR EGE AKD GAN İAN DAN

-0,3

-0,2

-0,1

0

0,1

0,2

0,3

0,4

Eği

lim o

ranı

(°C

/on

yıl))

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70

İstasyon No.

b) Yıllık maksimum sıcaklık

KAD MAR EGE AKD GAN İAN DAN

-0,4-0,3-0,2-0,1

00,10,20,30,40,50,6

Eği

lim o

ranı

(°C

/on

yıl)

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55 58 61 64 67 70

İstasyon No.

c) Yıllık minimum sıcaklık

KAD MAR EGE AKD GAN İAN DAN

22

28° 32° 36° 40° 44°

40°

36°

44°40°36°32°28°

0 50 100 150 200 250km

36°

40°

K A R A D E N İ Z

A K D E N İ Z

EG

E

DE

NİZ

İ

M arm ara D eniz i

-0.45

-0.41 0.20

-1.04

-1.42 0.44 0.70

-1.79

0.89

0.71 -0.76-1.29

-1.11-0.93 -0.24

-2.21

0.61-0.66

-1.27

1.65 1.081.58

1.84

1.351.26

-1.06 -2.57-1.10 0.74

-0.80 -0.78

-2.70

-0.94

3.162.20

-0.96 2.28 -1.35 -1.13

1.861.91

2.53

1.12

1.401.730.38 -0.95 -0.75

-0.04

3.83

2.14

0.101.47

-0.62-0.87

0.10 1.95

1.28-1.65

1.350.04

-2.77

1.74

1.17

0.04

-1.51

0.76

1.88

2.39

-0.51

-3.00 to -2.58

-2.58 to -1.96

-1.96 to 0.00

0.00 to 1.96

1.96 to 2.58

2.58 to 4.00

a. Y ıllık m aksim umsıcaklık eğ ilim i (u(t))

28° 32° 36° 40° 44°

40°

36°

44°40°36°32°28°

0 50 100 150 200 250km

36°

40°

K A R A D E N İ Z

A K D E N İ Z

EG

E

DE

NİZ

İ

M arm ara D eniz i

1.34

-2.70 1.21

0.32

2.63 -0.72 -1.93

-1.01

0.19

-1.14 0.754.10

3.552.68 4.59

1.38

-0.730.42

-1.19

4.61 2.03-3.06

2.17

1.614.25

4.24 -0.95-1.03 -0.01

2.44 -0.62

2.60

3.13

0.091.75

5.28 2.05 3.67 1.41

2.50-0.79

2.28

4.25

-0.69-0.26-1.17 1.88 0.84

2.64

3.21

1.40

4.471.01

1.131.61

3.31 -1.30

5.552.15

4.436.02

2.69

-2.66

1.32

3.99

1.72

2.96

3.37

-0.17

0.47

-4.00 to -2.58

-2.58 to -1.96

-1.96 to 0.00

0.00 to 1.96

1.96 to 2.58

2.58 to 7.00

b. Y ıllık m in im umsıcaklık eğ ilim i (u(t))

23

Çanakkale’nin Yıllık En Düşük Sıcaklıklarında Gözlenen Uzun Süreli Eğilim

Çanakkale yıllık minimum

-4-3-2-1012345

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Yıl

u(t)

ve

u'(t

)

24

Türkiye’de Yıllık Sıcaklık Değişimleri ve Eğilimleri

Samsun yıllık (KARD)

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

6

7

8

9

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Yıl

GS

G (

C°)

Bolu yıllık (KARD)

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

10

11

12

13

14

15

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Yıl

GS

G (

C°)

Göztepe yıllık (MAR)

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

6

7

8

9

10

11

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Yıl

GS

G (

C°)

Çanakkale yıllık (MAR)

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

8

9

10

11

12

13

14

15

16

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

7

8

9

10

11

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Yıl

GS

G (

C°)

İzmir yıllık (EGE)

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

8

9

10

11

1935 1945 1955 1965 1975 1985 1995

Yıl

GS

G (

C°)

Şanlıurfa yıllık (GDAN)

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

10

11

12

13

14

1935 1945 1955 1965 1975 1985 1995

Yıl

GS

G (

C°)

Ankara yıllık (İAN)

101112131415161718192021

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

34567891011121314

Min

imum

temperatu

re (°C)

Tmak

Tmin

10

11

12

13

14

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Yıl

GS

G (

C°)

Van yıllık (DAN)

6789

101112131415161718

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

0123456789101112

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

9

10

11

12

13

14

1939 1949 1959 1969 1979 1989 1999

Yıl

GS

G (

C°)

Adana yıllık (AKD)

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Mak

sim

um

sıc

aklı

k (

C°)

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Min

imum

sıcaklık

(C°)

Tmak

Tmin

10

11

12

13

14

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Yıl

GS

G (

C°)

(Türkeş and Sümer, 2004; Theor. Appl. Climatol.)

25

Erinç Yağış Etkinliğinin Yıllar Arasındaki Değişimi(Koç, 2001)

0

10

20

30

40

50

60

50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 92 94

İnd

is d

eğer

leri

Ayvalık Bozcaada Çanakkale

55

40

23

15

8

Tam kurak

Kurak

Yarı kurak

Yarı nemli

Nemli

Çok nemli

26

Karalardaki Yıllık Yağış Eğilimleri (IPCC, 2001)

27

21. Yüzyıl için Atmosferik CO2 Birikimi Projeksiyonları (IPCC, 2001)

28

(BP 1950)

CO

2 C

on

ce

ntr

ati

on

(p

pm

v)

Gelecek 100 yıla ilişkin atmosferik CO2

projeksiyonları, geçen 440,000 yıllık

dönemin herhangi bir zamanındaki birikim

düzeyinden daha yüksek olacaktır.

29

21. Yüzyıl için Sıcaklık Projeksiyonları (IPCC, 2001)

30

1990’a Göre 2071-2100 Döneminde Yıllık Ortalama Sıcaklık Değişikliği: KO 2085’de 3.1oC daha yüksek

En fazla ısınma yüksek kuzey enlemlerde olmak üzere, karaların okyanuslara göre daha fazla ısınacağı öngörülmektedir

31

1990’a Göre 2071-2100 Döneminde Yıllık Ortalama Yağış Değişikliği (IPCC, 2001)

Genel artış projeksiyonlarına karşın, özellikle kuzey Afrika’nın ve Akdeniz Havzası’nın daha kurak olacağı öngörülmektedir

32

Kaz Dağı Ormanlarının İklim Üzerindeki Olumlu Etkileri

• Ormanların bir yerin iklimi ile su gelir ve gider koşulları (su döngüsü) üzerindeki etkileri:

• (a) Ormanlar yağış miktarını arttırabilir: Bakı koşulları benzer olmak üzere, ormanlık arazilere düşen yağış miktarları, çıplak ya da bitki örtüsü çok zayıf olan arazilerden daha fazla olabilmektedir.

• (b) Orman alanlarına düşen yağışların bir bölümü, yapraklarda, dallarda ve gövdede tutulur: Özellikle sağanak şeklindeki yağışların doğrudan yere ulaşamaması, yağmur (damla) erozyonunun ve onun başlatabileceği öteki erozyon şekillerinin oluşmasına engel olur.

• (c) Ormanlar terleme yoluyla havaya önemli oranda su buharı verir: Ancak, ağaçlardaki terleme yoluyla havaya karışan su buharının, aynı alana yağış olarak düşme olasılığı düşüktür.

33

Kaz Dağı Ormanlarının İklim Üzerindeki Olumlu Etkileri

• (d) Ormanların su döngüsüne olumlu katkıları vardır: Orman altındaki zeminden olan buharlaşma, açıktakinden daha azdır. Bunun başlıca nedeni, çevresine göre orman içi sıcaklığın daha düşük, nispi nemin daha yüksek ve rüzgar hızının daha zayıf olmasıdır. Ormanlar organik madde açısından zengin olduğu için, daha gözenekli ve geçirgen olan ormanaltı toprağı, sızmayı hızlandırarak zeminde depolanan su tutarını arttırır.

• (e) Ormanlar şehirleşmeden kaynaklanan yüksek sıcaklıkların etkisini hafifletir.

34

Kaz Dağı Ormanlarının İklim Değişikliğinin Önlenmesindeki Rolü

• Ormanların öteki tüm bitki türleri ve topluluklarıyla birlikte, karbondioksit (CO2) ve diazotmonoksit (N2O) gibi sera gazlarının havaküre-canlıküre düzeni içerisindeki alışverişinin sağlanmasında da önemli görevleri bulunmaktadır. Ormanlar hem bitki solunumu yoluyla havaya CO2 verirler, hem de verdiklerinden fazlasını fotosentez yoluyla geri alırlar. Fotosentez sonucunda hidrokarbonlu maddeler ve oksijen oluşur.

• Bu yüzden, orman örtüsündeki değişiklikler dünyanın karbon döngüsünü etkiler ve havaküredeki CO2 birikimini değiştirir.

35

Kaz Dağı Ormanlarının İklim Değişikliğinin Önlenmesindeki Rolü

• Orman biyolojik kütlesinin ormanlaştırma ve yeniden ormanlaştırma vb. yoluyla arttırılması, insan etkinlikleriyle havaküreye salınan fazla CO2'nin geri alınmasına yardımcı olur. Tersine, orman örtüsünün azaltılması ve ormanların niteliklerinin ya da biyolojik üretkenliklerinin bozulması, ormanlarda ve gelişmiş ormanaltı bitkilerinde depolanan CO2’yi azaltarak, havadaki CO2 birikiminin artmasına yol açar. Bu artış iklimin değişmesine neden olur.

• Küresel ısınma ise, ormanlar üzerinde, sıklığı ve etkisi artan orman yangınları, azalan biyolojik çeşitlilik, kuraklaşma, çoğalan zararlılar ve hastalıklar gibi olumsuz etkiler oluşturur.

36

Kaz Dağı Ormanlarının İklim Değişikliğinin Önlenmesindeki Rolü

• Ormanların iklim üzerindeki etkileri, daha çok bir yerdeki iklim koşullarını ve su döngüsünü düzenleme ile küresel iklim sisteminin sürekliliğini sağlama şeklindedir. Buharlaşmanın azalması, zemine sızmanın hızlanması, toprakta depolanan suyun artması ve bazı bölgelerde yağış oluşumu koşullarının desteklenmesi ve yağışların artması, ormanların sağladığı yararların başında gelmektedir.

• Bu özellikler, toprağın, su kaynaklarının ve iklimin korunması yanında, orman içinde ve yakınında yaşayan toplumların, özellikle orman köylülerinin kalkınması ve refahının sürekliliği açısından da dolaylı bir katkı sağlamaktadır.

37

Sonuç

• Kaz Dağı, yörenin yerüstü ve yer altı su kaynaklarını oluşturmakta ve onların sürekliliğini kontrol etmektedir.

• Kaz Dağı, yüksekliği ve bölgeye bereketli yağışları taşıyan hakim hava akımları açısından uygun bir konumda bulunması nedeniyle, yörenin daha nemli bir iklime, bu nedenle de doğal bitki örtüsü ve tarımsal etkinlikler açısından çevreye göre daha zengin olmasını sağlamaktadır.

• Biga Yarımadası da, küresel ve bölgesel iklim değişikliklerinden etkilenmekte ve daha sıcak ve kurak bir iklim özelliği göstermektedir.

38

Sonuç

• Giderek ısınan ve kuraklaşan bir dünyada, geçmiş iklim değişikliklerinde olduğu gibi, dağlık alanlar ve bu arada Kaz Dağı da gelecekte iklim sisteminin ve biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürekliliğin sağlanması açısından yaşamsal bir rol oynayacaktır.

• Bu yüzden, Kaz Dağı, yöremizin günümüzde ve gelecekte yaşanabilir bir iklime, zengin su kaynaklarına, bitki örtüsüne, tarım ve turizm etkinliklerine sahip olması açısından, korunması gereken önemli doğal kaynaklarının başında gelmektedir.

39

İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER