SİT ALANLARI YÖNETİM SİSTEMİ (SAYS)1.KORUNAN ALAN ENVANTERİNİN ÖNEMİ VE YASAL SORUMLULUK Kıtalar arasında köprü olması, iklimsel ve coğrafik özelliklerin kısa aralıklarla

TMMOB COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KONGRESİ 2013 11-13 Kasım 2013, Ankara

SİT ALANLARI YÖNETİM SİSTEMİ (SAYS)

Dilek TEZEL1 , İbrahim ÖZDEMİR2 , İmren YENİPINAR3

1Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Ankara, [email protected] 2Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Ankara, [email protected] 3Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Ankara, [email protected]

ÖZET 648 sayılı KHK ile, Tabiat varlıkları ve doğal sit alanları ile özel çevre koruma bölgelerinin tespit, tescil, onay, değişiklik ve ilanına dair usul ve esasları belirlemek ve bu alanların sınırlarını tespit ve tescil etmek, yönetmek ve yönetilmesini sağlamak, yetkisi, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’ne verilmiştir.Doğal Sit Alanlarının mevcut durumunun belirlenmesi amacıyla, tüm veriler incelenip değerlendirilmiş, doğal sit alanlarına ilişkin bir Coğrafi Bilgi Sistemi uygulaması geliştirilmiş, sistem içerisinde dosyalar arşivlenerek Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri ve ilgili birimler arasında web servisler aracılığıyla paylaşımı sağlanmıştır. Özellikle Komisyon Kararlarının belli bir düzende elde edilmesini ve sorgulanmasını sağlamak üzere veri toplama altyapısı oluşturulmuştur. Anahtar Sözcükler: e-Devlet, Merkezi yönetimler, Uygulama geliştirme, Korunan Alan, Doğal Sit Alanı ABSTRACT PROTECTED AREAS MANAGEMENT SYSTEM With the Decree No. 648, Natural assets and natural conservation areas and identify areas of special environmental protection, registration, approval, modification, and the declaration of the principles and procedures to identify and determine the boundaries of these areas, and to register, manage, and ensure that the management of its jurisdiction, assigned to the General Directorate for the protection of Natural Assets. In order to determine the current state of Natural Protected Areas, all data analyzed and evaluated then a geographic information system developed for natural protected areas. All documents and files archived in the system and the relevant units of the Provincial Directorates of the Ministry has been sharing through web services. Especially, the data collection infrastructure was created to provide for Decisions of the Protection Commissions.

Keywords: e-government, Central government, GIS Development,Protected Areas, Natural Protected Areas 1.KORUNAN ALAN ENVANTERİNİN ÖNEMİ VE YASAL SORUMLULUK Kıtalar arasında köprü olması, iklimsel ve coğrafik özelliklerin kısa aralıklarla değişmesi Anadolu topraklarına, biyolojik çeşitlilik açısından küçük bir kıta özelliği kazandırmıştır. Ülkemiz; orman, dağ, step, sulak alan, kıyı ve deniz ekosistemlerine ve bu ekosistemlerin farklı formlarına ve farklı kombinasyonlarına sahiptir. Bu olağanüstü ekosistem ve habitat çeşitliliği beraberinde önemli bir tür çeşitliliğini getirmiştir. Ülkemizin doğal zenginliğinin devam ettirilebilmesi için korunan alanlara ilişkin güçlü bir yönetim modeli ve altyapısının oluşturulması gerekmektedir. Dünya ölçeğinde bitki ve hayvan türlerinin çeşitliliğinin önemi herkes tarafından anlaşılmıştır. Bir çok gelişmiş ülke tür tespitlerini tamamlamış ve korunan alanlara ait ilişkisel veri tabanlarını oluşturmuştur. Coğrafi bilgi teknolojilerinden yararlanarak korunan alanlara ait verilerin sektörler arası kullanılmasını sağlamış ve karar destek sistemlerini oluşturmuşlardır. Bu verileri kullanarak tarım, gıda ve ekonomik değerler açısından önem taşıyan genetik çeşitlilik unsurlarının belirlenmesi, kayıt altına alınması, korunması ve yönetimi konularında etkin alan yönetimini gerçekleştirmişler ve biyolojik çeşitliliğin korunması için ulusal stratejilerini belirlemişlerdir. Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi, tarımsal stratejiler ya da ulusal kalkınma planları gibi ulusal girişimlerin uygulanma süreçleri arasındaki bağlantıların ve eşgüdümün sağlanması için korunan alanlara ve doğal değerlere ilişkin mekansal ve istatistiki verilerin kayıt altına alınması ve güncel tutulması gerekmektedir. Türkiye, çok önemli bir ekonomik potansiyel oluşturan zengin tarımsal genetik kaynaklarına, tıbbi ve aromatik bitki genetik kaynaklarına, korunan alanlara sahiptir. Ancak korunan alanların sayısal olarak tespiti ve kayıt altına alınması, sektörler arası kullanımı ülkemizde hala yeterli bir düzeyde tamamlanamamıştır. Ülkemizde korunan alanların sayısı doğru ve yeterli envanter olmadığı için hala yaklaşık olarak ifade edilmektedir. Elde edilen bilgiler belli bir sistematik ile oluşturulmadığından disiplinler arası koruma stratejilerine esas olacak veriler yeterince paylaşılamamaktadır. 17.08.2011 tarih ve 28028 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 648 sayılı KHK ile; (a) bendinde, “ Milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, sulak alanlar ve benzeri koruma statüsü

mailto:[email protected]




bulunan diğer alanların tescil, onay ve ilanına dair usul ve esasları belirlemek ve bu alanların sınırlarını tescil etmek.”, (b) bendinde, “Tabiat varlıkları ve doğal sit alanları ile özel çevre koruma bölgelerinin tespit, tescil, onay, değisiklik ve ilanına dair usul ve esasları belirlemek ve bu alanların sınırlarını tespit ve tescil etmek, yönetmek ve yönetilmesini sağlamak” , (c) bendinde, “Milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, doğal sit alanları, sulak alanlar, özel çevre koruma bölgeleri ve benzeri koruma statüsü bulunan diğer alanların kullanma ve yapılasmaya yönelik ilke kararlarını belirlemek ve her tür ve ölçekte çevre düzeni, nazım ve uygulama imar planlarını yapmak, yaptırmak, değistirmek, uygulamak veya uygulanmasını sağlamak” , (ç) bendinde, “Tabiat varlıkları, doğal, tarihi, arkeolojik ve kentsel sitler ile koruma statüsü bulunan diğer alanların çakıştığı yerlerde koruma ve kullanma esaslarını ilgili bakanlıkların görüsünü alarak belirlemek ve bu alanların kısmen veya tamamen hangi idarelerce yönetileceğine karar vermek, her tür ve ölçekteki çevre düzeni, nazım ve uygulama imar planlarını yapmak, yaptırmak ve onaylamak.” şeklinde yasal düzenleme yapılarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nün görevleri tanımlanmıştır. Söz konusu yetki çerçevesinde korunan alanlara ilişkin çalışmaları gerçekleştirmek üzere, mevcut durum tespitine başlanmıştır. Dünya ve ülke ölçeğinde doğal, tarihi ve kültürel değerlere sahip ancak kentleşme, turizm, tarım ve sanayi baskısı altındaki alanlara ilişkin mevcut durumunun ortaya konulması amacıyla çalışmalar sürdürülmektedir. Bu kapsamda, günümüze kadar düzenli bir sistem ve/veya altlık içerisinde tutulmamış halde olan doğal sit sınırları ve tabiat varlıklarının, yasal dayanaklarıyla ortaya konulması ve güncel verilerinin kullanılması birincil çalışma olarak planlanmıştır. Yaklaşık sayılarla ve standart gözetmeksizin oluşturulan altlıklarla ifade edilmekte olan doğal sit alanlarının, sayısal ve/veya basılı arşivinde bulunan envanterinin tespit edilmesine öncelik verilmiştir. 2.TABİAT VARLIKLARI VE SİT ALANLARI ENVANTERİ Korunan alanların biyolojik çeşitliliği ve peyzaj özellikleri ortaya çıkarılacak ve tehdit analizine dayalı öncelikler ve alana özgü stratejiler belirlenerek geleneksel korumadan bilimsel verilere dayalı etkin korumaya geçilecektir. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve bilimsel araştırmalar ışığında; ekonomik, sosyal, kültürel ve bölgesel gereksinimlerin yanı sıra koruma kullanma dengesini de dikkate alarak, biyolojik çeşitlilik ve ekolojik açıdan hassas alanların korunması ve bu alanlarla ilgili her türlü tedbirin alınması hedeflenmiştir. Doğru bilgi ve doğru koruma için korunan alanların sağlıklı envanterinin oluşturulması ile alan yönetimini gerçekleştirecek olan karar vericilere sağlıklı, sorgulanabilir ve analiz edilebilir, bilgi teknolojilerine dayalı doğru altlıkların sunulması planlanmıştır.Jeolojik devirlerle, tarih öncesi ve tarihi devirlere ait olup ender bulunmaları veya özellikleri ve güzellikleri bakımından korunması gerekli, yer üstünde, yeraltında veya su altında bulunan değerler tabiat varlıkları ve/veya doğal sit alanı olarak tanımlanmaktadır. 17.08.2011 tarih ve 28028 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 648 sayılı KHK gereğince, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan tabiat varlıkları ve doğal sit alanlarına ait 81 il düzeyinde bilgiler içermekte olan yaklaşık 30.000 adet arşiv dosyası, yasanın yürürlüğe girmesini takip eden altı ay içerisinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlükleri tarafından devralınmıştır. Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından tüm illeri kapsayan 29 adet TVK Bölge Komisyonu oluşturulmuştur.(Şekil-1) İlgili Bölge Komisyonunun görev alanına giren illerdeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri arasında koordinasyonunun sağlanması ve komisyonun sekretaryasına ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesi konusunda, Bölge Komisyonu adı ile anılan ilde yer alan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü bünyesindeki Tabiat Varlıklarını Koruma Şube Müdürlükleri(21 adet) görevlendirilmiştir. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden devralınan dosyalar bu müdürlüklerde yer almaktadır.


Şekil 1 : İller düzeyinde teşkil edilmiş 29 adet Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonları. Tabiat Varlıkları Genel Müdürlüğü tarafından söz konusu dosyaların teslim alınması aşamasında kullanılmak üzere, merkezi yönetim olarak verinin verisi oluşturulması hedeflenmiş ve veri formları hazırlanarak illere gönderilmiştir. (Tablo-1, Tablo-2).Ancak her iki Bakanlığın da illerdeki ekipman ve personel kısıtları nedeniyle veri formlarının doldurulması sağlanamamıştır. Bununla birlikte dosyalar kapsamında yer alan tabiat varlığı ve sit alanlarına ilişkin herhangi bir sayısal veri, veri tabanı veya sistem resmiyette var olmadığından teslim alınamamıştır. Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu kararıyla yürütülen, tabiat varlığı ve sit alanlarındaki kullanım taleplerinin aksatılmadan yürütülmesini sağlamak üzere, dosya içeriklerinin araştırılıp doğal sit alanlarına ilişkin hâlihazırda bulunan tüm verilerin incelenip değerlendirilmesi, yaklaşık 30.000 adet dosyanın içeriğinin araştırılıp veri analizi ve tasarımının yapılması, doğal sit sınırlarının mevcut dosyalar üzerinden belirlenerek sayısal ortamda oluşturulması ile Genel Müdürlük bünyesinde doğal sit alanlarına ilişkin bir CBS uygulaması geliştirilmesi ve Bakanlık CBS sistemine entegrasyonu ile Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri ve ilgili birimler arasında web servisler aracılığıyla paylaşımının sağlanması işleri planlanarak çalışmalara başlanmıştır.


DOSYA NO

İLİ İLÇESİ SİT ALANININ ADISİT ALANININ

ADRESİPAFTA NO ADA NO

PARSEL NO

SİT ALANI TÜRÜ

ALT ADI (Doğal,

kentsel,arkeolojik,tarihi)

NİTELİĞİ DERECESİ KARISIK DERECE KURULUN ADIKARAR TARİHİ VE

NOSUVARSA DEĞİŞİKLİK TARİHİ VE NOSU AÇIKLAMA

DOSYA TESLİM TUTANAĞI ( Veri Formu-1 )

TESLİM TARİHİ

………………………………….KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU MÜDÜRLÜĞÜTABİAT VARLIKLARINI KORUMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

………………………………..BÖLGE KOMİSYONU

ADI-SOYADI-İMZASI ADI-SOYADI-İMZASIUZMAN TABİAT VARLIKLARINI KORUMA ŞUBE MÜDÜRÜ UZMAN

ADI-SOYADI-İMZASIKURUL MÜDÜRÜ

ADI-SOYADI-İMZASI

…../….…./…………...

TESLİM ALANTESLİM EDEN

Tablo 1 : Dosyaların devralınması aşamasında kullanılması öngörülen dosya teslim tutanağı.

PAFTA SAYISI İLGİLİ BELEDİYE/ İL ÖZEL İDARE

SIRA NO

EVRAĞIN GELDİĞİ YER EVRAĞIN GİTTİĞİ YER TARİHİ NOSU İÇERİĞİ SAYFA SAYISI

EVRAK (Asıl/Kopya)

AÇIKLAMA

123456789

10111213141516171819

KURUL MÜDÜRÜ

ADI-SOYADI-İMZASI

UZMAN

ADI-SOYADI-İMZASI

UZMAN TABİAT VARLIKLARINI KORUMA ŞUBE MÜDÜRÜ

ADI-SOYADI-İMZASI ADI-SOYADI-İMZASI

………………………………….KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU MÜDÜRLÜĞÜ……/……./…………

TESLİM ALANTESLİM EDEN

TABİAT VARLIKLARINI KORUMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ………………………………………..BÖLGE KOMİSYONU

İMAR PLANI VERİLERİONAY TARİHİ

TESLİM TARİHİ

DOSYA TESLİM TUTANAĞI (Veri formu-2) Dosyada Yer Alan Evrakların Dizi Pusulası

Veri Formu- 1'deki DOSYA SIRA NOSU :

ÖLÇEĞİ

…………………. SAYISAL VERİ : …………………………

KURUL KARAR TARİHİ VE NOSU

Tablo 2 : Dosyaların Devralınması aşamasında kullanılması öngörülen veri formu.


3.SİT ALANLARI YÖNETİM SİSTEMİ UYGULAMASININ GELİŞTİRİLMESİ Başka bir Bakanlığın sorumluluğunda oluşturulan arşiv dosyaların sadece basılı olarak teslim alınması, dosyaların iller bazında 21 ayrı lokasyonda bulunması, sit alanlarına ait doğru sınır verilerinin ancak ve ancak kurul kararları ve ekleriyle birlikte elde edilebileceği ve kamu görevlerinin ve hizmetlerinin kesintiye uğratılamayacağı göz önünde bulundurularak proje başlatılmıştır. “Doğal Sit Sınırlarının Sunumu ve Coğrafi Bilgi Sistemi Destekli Yönetim Altyapısının Geliştirilmesi Projesi 2012 yılı içerisinde başlatılmış olup, Doğal Sit Alanlarının mevcut durumunun belirlenmesi amacıyla, doğal sit alanlarına ilişkin hâlihazırda bulunan veriler incelenip değerlendirilmiş,gerekli veri analizi ve tasarımı yapılmış, pilot olarak seçilen 6 il (Muğla, Bursa, Yalova, Kocaeli, Sakarya, Düzce) kapsamında doğal sit sınırları mevcut dosyalar üzerinden belirlenerek veri tabanına aktarılmış, Genel Müdürlük bünyesinde doğal sit alanlarına ilişkin bir Coğrafi Bilgi Sistemi uygulaması geliştirilmiş, sistem içerisinde dosyalar arşivlenerek Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri ve ilgili birimler arasında web servisler aracılığıyla paylaşımı sağlanmıştır. Özellikle Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyon Kararlarının belli bir düzende elde edilmesini ve sorgulanmasını, benzer kullanım taleplerine karşı tip kararların üretilmesini sağlamak üzere veri toplama altyapısı oluşturulmuştur. 2013 yılında ise, geriye kalan 75 il kapsamında doğal sit sınırlarının dosyalarından belirlenerek mevcut coğrafi bilgi sistemi uygulaması ile veri tabanına aktarılması ve doğal sit sınırlarına ilişkin veri tabanının güncellenmesi tamamlanmış olacaktır. Sit Alanları Yönetim Sistemi (SAYS) sayesinde; harita veya dosya bilgilerine göre uygun görülen sit alanları geometrileri ve Komisyon Kararları, Mahkeme Kararları, Karara esas rapor vb. yasal dayanaklarını kapsayan dokümanları SAYS veri tabanına aktarılmaktadır. Dosyalar bazında yapılacak/yaptırılacak taramaların dosya olarak merkezdeki sunucuya aktarılması ve ilgili belgelerin sayısal kopyalarına erişimleri sağlanmaktadır. Sözel ve harita üzerinde sorgulamalar yapılabilmektedir. Sınır değişiklikleri ve derece değişiklikleri sit alanı bazında takip edilebilir. Derece ve sınır değişikliğinin karar metni ve evrakı görüntülenmektedir. Sınır değişikliğinde de eski sınır harita (grafik veri) görüntülenebilmektedir. Sit alanı pasife düştüğü zaman da sistemde mevcut geçmiş evraklarına-kararlarına- ve grafik verisine erişilebilmektedir.

Şekil 2 : SAYS Uygulaması arşiv ve harita modülü.


Veri analizi kapsamında Türkiye genelinde bulunan yaklaşık 1273 adet Doğal Sit Alanının mevcut durumuna ilişkin ilgili birimlerin arşivlerinde tutulan konumsal verilerin toplandığı kaynaklar, depolandıkları arşivler, verilerin tutulduğu ortam vb. konular incelenmiştir. Mevcut sayısal veriler teknik esaslara göre bütünleştirilerek, doğal sit sınırlarına ilişkin sınırları gösteren paftaların raster görüntüleri sayısal verilerle birlikte dosyalanmıştır. Grafik(vektör) verilerin oluşturulması aşamasında, dosyalar içerisinde yer alan grafik veriler gerekli teknik esaslar dikkate alınarak, karar ekindeki harita altlığında basılı halde bulunan her türlü doğal sit alanları sayısallaştırılarak ve dayanağı olan kararlar ile ilişkilendirilerek veritabanına aktarılmıştır. 3.1. Veri Toplama Altyapısı (VTA) Sit alanları ile ilgili öznitelik bilgilerinin dinamik formlar aracılığıyla girilmesine imkan sağlayacak , kullanıcı tarafından uyarlanabilecek (yazılımcı desteği olmadan) bir web tabanlı veri toplama altyapısı (VTA) geliştirilmiştir. Veri toplama altyapısı sit alanları ile ilgili sayısal harita verilerinin dosya olarak transfer edildiği veya elle koordinat bilgilerinin girilebilediği bir veri girişi imkanı da sağlamaktadır. Bu fonksiyon ile İl Müdürlükleri/Komisyonlar/İlgili Kurumlar sağlanacak arayüz üzerinden ellerindeki sayısal harita bilgilerini sisteme aktarabilmektedir. VTA yardımıyla İl Müdürlükleri tarafından bilgi girişi yapılmaktadır. Bu altyapı arşiv modülü ile entegre bir şekilde çalışmaktadır. Dolayısıyla taranmış belgelerin girilen sit (öznitelik bilgileri) ile eşleştirmeleri de yapılabilmektedir. 3.2.Veri Dönüştürme ve Eşleştirme Süreci Veri toplama altyapısı(VTA) üzerinden girilen sözel ve geometrik verilerin (sayısal harita bilgilerinin) dönüştürme ve eşleştirme iş süreci tanımlanarak devreye alınmıştır. Bu kapsamda Genel Müdürlük bünyesindeki veya İl Müdürlükleri tarafından aktarılan sayısal haritaların (ncz, shp, dgn, Excel/notepad koordinatları) dönüşümleri yapılmıştır.Bu uygulama aracılığıyla Genel Müdürlük tarafından referans harita veya dosya bilgilerine göre uygun görülen sit alanları geometrileri ve sözel bilgileri SAYS veri tabanına aktarılmaktadır. 3.3. Arşiv Modülü Geliştirilen sistem, dosyalar bazında yapılacak/ yaptırılacak taramaların dosya olarak sunucuya aktarılması ve ilgili belgelerin sayısal kopyalarına erişimini sağlayacak arşiv modülü içermektedir.

Şekil 3 : SAYS Uygulaması arşiv modülü.


3.4. Veri Sunum Altyapısı (VSA) Toplanan ve Genel Müdürlük tarafından doğrulanan mevcut verilere ve üretilecek yeni sit bilgilerine, Genel Müdürlüğün, il müdürlüklerinin, Merkez ve Bölge Komisyonlarının, izin verilen ilgili kurumların yetkileri dahilinde güvenli olarak erişebilmesi için bir yazılım altyapısı geliştirilmiştir. SAYS Portalına entegre edilecek veri sunum altyapısı ile sit alanı ile ilgili sözel ve harita bilgilerine erişim imkanı sağlanmaktadır. Sözel ve harita üzerinde sorgulamalar yapılabilmektedir. VSA arka tarafta web servis yönetimini destekleyen (SOA tabanlı) bir altyapı üzerinden (güvenlik ve yönetim altyapısı) kurum içi ve kurumlar arası bilgi alışverişini güvenli kontrollü bir şekilde sağlamaktadır. 3.5. SAYS Portalı Proje kapsamında geliştirilerek, farklı modüller/fonksiyonların artımsal bir şekilde devreye alınan SAYS Portalı üzerinden Veri Toplama, Veri Sunum, Harita, Yönetim, Raporlama, Eğitim, Kamu Bilinçlendirme, E-eğitim, İçerik Yönetimi vb. fonksiyonlarına erişim sağlanmıştır. Portal genel erişime açık olmakla beraber yetkili kullanıcılar şifrelerini girmek suretiyle ilgili fonksiyonlara erişim sağlayabilmektedir. 3.6. Güvenlik ve Yönetim Altyapısı SAYS yazılım mimarisinin veri tabanı, web servisleri/uygulama ve önyüz katmanlarında güvenlik tedbirlerinin alınması sağlanamaktadır. Bilgilerin hangi iş sürecinde hangi güvenlik gereksinimlerine tabi olduğu dikkate alınarak güvenlik altyapısı tasarlanmış ve web servisler düzeyinde yapılan sorgu ve cevapların logları alınabilmektedir. Sistem Genel Müdürlük ve İlgili Bakanlık birimlerinin yetkileri dahilinde erişimlerinin yönetilmesine izin verecek şekilde SSO protokolünü destekleyecek şekilde tasarlanmıştır. Sistem SOA(servis odaklı mimari) esaslarına uygun olarak tasarlanmıştır. 3.7. Elektronik Eğitim Modülü Proje kapsamında, tüm kullanıcılara, Genel Müdürlük personeli ve Komisyon üyelerine yönelik, html/flash tabanlı, bilgilendirme/farkındalık amaçlı bir e-eğitim uygulaması geliştirilerek SAYS Portalına entegre edilmiştir. 4. SONUÇ VE ÖNERİLER Sit Alanları Yönetim Sistemi (SAYS) 81 il düzeyinde veri girişlerini sağlar vaziyette hazır bulunmaktadır. Ülke genelinde teşkil edilmiş 29 adet Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyon Kararlarının sisteme girilmesini sağlamak üzere komisyon sekretaryasını yürüten 21 TVK Müdürlüğü personeline ve TVK Genel Müdürlüğü personeli ve komisyon üyelerine sistem eğitimi verilmiş kullanıcı adı ve şifreleri dağıtılmış bulunmaktadır. Ayrıca tüm TVK bölge Komisyon üyelerine kullanıcı adı ve şifre tanımlanmış Genel Müdürlüğümüzce düzenlenen Mart 2012 ve Mart 2013 tarihli hizmet içi eğitimlerde komisyon üyelerimize uygulama eğitimi düzenlenmiştir. Eğitimleri takiben İl Müdürlüklerince komisyon toplantıları sonrasında Mayıs 2013 itibariyle tüm komisyon kararları Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüklerince girilmeye başlanmıştır. İl Müdürlüklerinin personel ve donanım kapasitesi ile bağlantılı olarak karar girişlerinin aksatıldığı görülmekle birlikte SAYS uygulamasını dijital arşivleri gibi kullanma isteğinde olan illere destek olunarak, komisyon kararları ile birlikte olağan evraklarını da sisteme girmeleri sağlanmıştır. İl bazında sit istatistikleri coğrafi olarak takip edilebilmektedir.


Doğal Sit Sınırlarının Sunumu ve Coğrafi Bilgi Sistemi Destekli Yönetim Altyapısının Geliştirilmesi

BURSA

Derecesi Sit Sayısı ALAN (Ha)1 29 405352 11 23503 25 972

Belirsiz 23 242

TOPLAM : 88 44099

192%

25%

32%

Belirsiz1%

ALAN (Ha)

1

2

3

Belirsiz

0

5

10

15

20

25

30

1 2 3 Belirsiz

29

11

2523

1

2

3

Belirsiz

Proje Sonuçları : İllere Göre Sit alanlarının adet ve hektar olarak dağılımları.

Şekil 4: SAYS Uygulaması ile elde edilen sit envanteri-Bursa örneği.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile protokol yapılarak WMS ve WFS serviler halinde mülkiyet verileri ile sit sınırlarının sorgulanması sağlanmıştır.Ayrıca şerhli parsel ile ilgili alt çalışmalar proje sayesinde başlatılmıştır.Milli Emlak Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü ile de web servislerin kullanılması planlanmaktadır.Aynı zamanda tek elden sit sınırları verilerinin servis edilmesi ile veri kirliliği ortadan kaldırılmış olacaktır. Ayrıca, 29 adet Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu, Merkez Komisyonu üyelerinin ve hatta tüm vatandaşların da SAYS uygulamasına erişimleri sağlanacak şekilde kurgulanmıştır. Ancak kurumsal mahremiyetler nedeniyle yetkilerin açılması için konu bazlı çalışmaların yapılarak gerekli izinlerin açılması idari karara bağlanmalıdır. Gerekli çalışmalar yürütülmektedir. Proje kapsamında TVK Komisyonlarında görüşülen tüm konu başlıkları belirlenmiştir. SAYS sayesinde konulara ilişkin tip kararların alınması sağlanacaktır. Genel Müdürlük çalışmaları ile ilgili olarak ihtiyaç duyulan korunan alan bilgileri ve Merkez veya Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyon Kararları’na erişim yetkileri ve e-devlet projesi olarak vatandaşa açılması için gerekli çalışmaları yürütmek üzere hazır bulunmaktadır. Hızlı gelişen ve değişen teknolojiden yararlanarak, öncelikle insan yaşamının devamlılığını sağlamak üzere çevreye duyarlı ve çevre korumayı kolaylaştırıcı çalışmalar yürütülmelidir. Koruma statülerinin ve ilişkin verilerin doğru ve güncel tutulması ile ülke kaynaklarının ve ülke zenginliğinin devamlılığı sağlanacaktır.

KAYNAKLAR URL 1, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü İnternet sitesi, Çevre ve Sehircilik Bakanlığının Teskilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 17 Ağustos 2011, http://www.csb.gov.tr/gm/tabiat/index.php?Sayfa=sayfa&Tur=webmenu&Id=179

Documents

SİT ALANLARI YÖNETİM SİSTEMİ (SAYS)1.KORUNAN ALAN ENVANTERİNİN ÖNEMİ VE YASAL SORUMLULUK Kıtalar arasında köprü olması, iklimsel ve coğrafik özelliklerin kısa aralıklarla