kiman 1 pemeriksaan pendahuluan

8/13/2019 kiman 1 pemeriksaan pendahuluan

1/15

PERCOBAAN I

PEMERIKSAAN PENDAHULUAN

I. TUJUAN PERCOBAAN

Tujuan dari percoaan ini !ai"u a#ar pra$"i$an %en#iden"i&i$a'i

$andun#an 'ua"u 'a%pe( dari )arna* au* 'i&a" +i#ro'$opi' dan n!a(a api !an#

di+a'i($ann!a $e"i$a %en#a(a%i rea$'i n!a(a.

II. TINJAUAN PUSTAKA

Tujuan dari ana(i'i' $ua(i"a"i& u$an 'e$edar %ende"e$'i a+an,a+an

pen!u'un 'ua"u ca%puran* %e(ain$an ju#a %e%i(i$i "ujuan !an# 'a%a

pen"in#n!a !ai"u un"u$ %en#e"a+ui ju%(a+ re(a"i& !an# %ende$a"i dari 'e"iap

$o%ponen. Un"u$ "ujuan ini* ia'an!a +an!a dipa$ai 'eju%(a+ $eci( !ai"u

'e$i"ar -* / 0*- #ra% dari 1a" i"u2 ju%(a+ re(a"i& era#ai endapan a$an

%e%eri pe"unju$ !an# $a'ar "en"an# propor'i dari a+an,a+an pen!u'un

!an# "erdapa". Ana(i'i' $ua(i"a"i& %en##una$an dua %aca% uji* rea$'i $erin#

dan rea$'i a'a+. Rea$'i $erin# dapa" di"erap$an un"u$ 1a",1a" pada" dan

rea$'i a'a+ un"u$ 1a" da(a% (aru"an. Kean!a$an rea$'i $erin# !an#

diurai$an dapa" di#una$an un"u$ ana(i'i' 'e%i%i$ro den#an +an!a %odi&i$a'i

$eci( 3S+e4(a* 055-6.

Di(i+a" dari in&or%a'i !an# dieri$an* "ipe ana(i'i' $i%ia dapa"

di#o(on#$an 'ea#ai eri$u"7

0. Ana(i'i' pro$'i%a"* da(a% %ana di"e"ap$an an!a$n!a %a'in#,%a'in#

un'ur da(a% 'ua"u con"o+ "anpa %e%per+a"i$an 'en!a)a 'eenarn!a !an#

"erdapa" di'i"u.

8. Ana(i'i' par'ia(* !an# %enca$up pene"apan pen!u'un "erpi(i+ da(a%

con"o+ i"u.

9. Ana(i'i' pen!u'un runu"an* %erupa$an con"o+ $+u'u' par'ia( da(a% %ana

!an# diper+a"i$an ada(a+ $o%ponen, $o%ponen $+u'u' !an# $uan"i"a'n!a

'an#a" $eci(.

:. Ana(i'i' (en#$ap* i(a propor'i "iap $o%ponen da(a% con"o+ i"u

di"e"ap$an.


2/15

3 S4e+(a* 055-6.

Sua"u 'a%pe( !an# a$an diiden"i&i$a'i +aru' er'i&a" %e)a$i(i

3repre'en"a"i&6 $e'e(uru+an a+an !an# a$an diana(i'i' dan +aru' +o%o#en.

Sua"u pro'edur 'a%p(in# "erdiri a"a' (an#$a+,(an#$a+ 'a%p(in# !an# er+a'i(.

Sua"u uni" 'a%p(in# dapa" dide&ini'i$an 'ea#ai 'a%pe(. Sua"u pena%a+an

'a%pe( %en!a"a$an 'eju%(a+ "er"en"u %a"eri !an# dia%i( dari 'e"iap uni"

'a%p(in#. Di da(a% cairan* 'a%p(in# 'ua"u cairan %urni a"au cairan +o%o#en

"en"u pro'edurn!a 'eder+ana $arena ia'an!a cairan er'i&a" +o%o#en.

Tera$+ir di da(a% +a( 'a%pe( pada"* 'a%p(in# 'ua"u pada"an %encip"a$an

'ua"u 4ariae( !an# "ida$ diju%pai da(a% 'a%p(in# cairan* !a$ni peredaan

u$uran par"i$e( 3K+op$ar* 055-6.

Da'ar iden"i&i$a'i un'ur,un'ur "er(e"a$ pada 'i&a",'i&a" &i'i$a dan $i%ia.

Si&a" &i'i$a !an# pa(in# 'eder+ana ada(a+ dapa" dia%a"i* %i'a(n!a* )arna 'ua"u

'en!a)a a"au +a'i( rea$'i den#an perea$'i "er"en"u. Ji$a pe%a$aian perea$'i

dia"a'i pada perea$'i !an# %e%eri$an +a'i( !an# dapa" dia%a"i* %a$a +a'i(

rea$'i +aru' erupa 7

a6 Sen!a)a er)arna 3(aru"an a"au endapan6

6 Uap a"au #a' !an# "er(i+a" %enin##a($an (aru"an a"au %e%eri$an au

er'i&a" 'pe'i&i$

c6 Pe(aru"an $e%a(i endapan !an# "eren"u$ 'ee(u%n!a.

Se"iap ana(i'i' "era#i %enjadi "i#a a#ian !ai"u 7

0. pe%eri$'aan penda+u(uan %e(ipu"u pe%eri$'aan penda+u(uan den#an uji

$erin#* pe%eri$'aan +a'i(,+a'i( !an# %uda+ %en#uap !an# diper(e+

den#an (aru"an na"riu% +idro$'ida dan den#an a'a% 'u(&a".

8. pe%eri$'aan ion (o#a% 3$a"ion6 da(a% (aru"an9. pe%eri$'aan anion da(a% (aru"an

3Harjadi* 05596.

Pada pe%eri$'aan penda+u(uan di#una$an era#ai %aca% %e"ode

ana(i'i'. Dua (an#$a+ u"a%a ana(i'i' iden"i&i$a'i dan e'"i%a'i $o%ponen,

$o%ponen 'ua"u 'en!a)a. Lan#$a+ iden"i&i$a'i 'ea#ai ana(i'i' $ua(i"a"i&

'edan#$an (an#$a+ e'"i%a'in!a ada(a+ ana(i'i' $uan"i"a"i&. Ana(i'i' $uan"i"a"i&


3/15

dapa" di$(a'i&i$a'i$an den#an da'ar peredaan %e"ode ana(i'i' a"au $(a'i&i$a'i

den#an '$a(a ana(i'i'n!a 3 K+op$ar* 055-6.

Pe%eri$'aan penda+u(uan 3 Pre(i%inar! e;a%ina"ion6 dida'ar$an ai$

pada pe%eri$'aan penda+u(uan $erin# dan pe%eri$'aan penda+u(uan a'a+.

Da(a% pe%eri$'aan $erin#* a+an $erin# diperi$'a "anpa pena%a+an a"aupun

den#an pena%a+an a+an $erin# (ain* dipana'$an a"au "ida$* dan di(i+a"

peri'"i)a a"au perua+an,perua+an !an# "erjadi. Bi(a a+an !an# diana(i'a

3ana(a"6 %erupa$an 'ua"u a+an "un##a(* 'erin# an!a$ !an# dapa" di$e"a+ui

dari pe%eri$'aan ini. Den#an ana(a" !an# erupa ca%puran* pe%eri$'aan

penda+u(uan 'erin# %e%eri an!a$ $e"eran#an er+ar#a* "e"api ju#a 'erin#

"ida$ an!a$ erar"i. Ada $a(an!a +an!a %e(a(ui pe%eri$'aan penda+u(uan

dapa" dipero(e+ $e"eran#an "er"en"u %i'a(n!a adan!a air $ri'"a(. Pen#a%a"an

$eadaan (a+ir ana(a" pada "e%pera"ur ia'a %e%per(i+a"$an $eadaan a#re'i

en"u$ $ri'"a(* )arna* au* 'i+a" +i#ro'$opi'* dan 'ea#ain!a 3 Harjadi* 05596.

Beerapa 'en!a)a er)arna !an# u%u% "erdapa" ada(a+ 'eper"i 7

0. Mera+ 7 P9O:* A'8S8* H#O* H#I8* H#S* S8S9* CrO9* Cu8O* K9?.

8. Mera+,jin##a 7 Di$ro%a" 3Cr8O@6.

9. Un#u $e%era+an 7 MnO:,

dan "a)a' $ro%.

:. Mera+ ja%u 7 #ara%,#ara% dari %an#an dan $oa(" !an# er+idra".

. Kunin# 7 CdS* A'8S9* SnS8* PI8* H#O 3!an# diendap$an6*

K:?.9H8O* $ro%a"* e'i 3III6 $(orida dan ni"ra".

>. Hijau 7 Cr8O9* H#8I8* Cr3OH69* #ara%,#ara% e'i 3II6* ara%,#ara% ni$e(*

CrC(9.>H8O* CuC(8.8H8O* CuCO9* K8MnO:.

@. Biru 7 #ara%,#ara% $oa(" an+idra"* #ara%,#ara% "e%a#a 3II6 er+idra"*

iru pru'ia.. Co$e(a" 7 PO8* CdO.=e9O:* A#9A'O:* SnS* =e8O9.

5. Co$e(a" $e%era+an 7 =e3OH69.

0-. Hi"a% 7 PS* CuS* CuO* H#S* =eS* MnO8* Co9O:* CoS* NiS* Ni8O9* A#8S

dan C.

3S4e+(a* 055-6.

Pada uji panda+u(uan !an# di(a$u$an %en##una$an dua %aca% ana(i'i'

pada 'en!a)a,'en!a)a ion. an# per"a%a pe%eri$'aan or#ano(ep"i' dan


4/15

rea$'i n!a(a. Pe%eri$'aan or#ano(ep"i' ada(a+ pe%eri$'aan !an# di(a$u$an

pada 'en!a)a,'en!a)a ion den#an %e%per+a"i$an perua+an )arna 1a"* au

1a"* 'i&a" +i#ro'$opi'* "un##a( ca%puran* dan $e(aru"an. Sedan#$an un"u$

rea$'i n!a(a di(a$u$an den#an rea$'i $a)a" Ni,Cr* rea$'i n!a(a Bei('"ein*

rea$'i n!a(a Bora"* rea$'i den#an a'a% 'u(&a"* dan pe%ijaran 3 S4e+(a* 055-6.

Rea$'i n!a(a %erupa$an 'a(a+ 'a"u %e"ode pe%eri$'aan penda+u(uan.

Rea$'i n!a(a den#an $a)a" Ni,Cr dapa" di(a$u$an den#an cara %e(aru"$an

'edi$i" 1a" $eda(a% HC( pe$a" di a"a' $aca ar(oji* $e%udian dice(up$an $a)a"

Ni,Cr !an# er'i+ (a(u dia$ar di a"a' n!a(a o$'ida'i. Uap !an# "erjadi pada

'aa" pe%a$aran %en!ea$an api er)arna dan )arna "er'eu" "er#an"un#

dari %aca% $a"ion 3 S4e+(a* 055-6.

Rea$'i n!a(a Bei('"ein dapa" di(a$u$an den#an cara %e%ijar$an $a)a"

"e%a#a !an# "e(a+ dier'i+$an di a"a' n!a(a o$'ida'i 'a%pai n!a(a +ijau

+i(an#. Apai(a "erdapa" un'ur +a(o#en %a$a n!a(a !an# "erjadi er)arna +ijau

3 S4e+(a* 055-6.

Rea$'i n!a(a un"u$ Bora" dapa" di(a$u$an den#an cara %ena%a+$an

a'a% 'u(&a" pe$a" pada 1a" pada" da(a% ca)an por'e(in dan %ena%a+$an

eerapa "e"e' %e"+ano( $e%udian dipijar$an pada "e%pa" #e(ap. Apai(a

"erdapa" ora" a$an "i%u( )arna +ijau 3 S4e+(a* 055-6.

Beerapa )arna !an# di+a'i($an da(a% uji n!a(a $a"ion !ai"u 7

Pen#a%a"an Ka"ion

N!a(a $unin# $ee%a'an !an# er"a+an (a%a

N!a(a (e%a!un# 3(i(a6

N!a(a %era+ $ar%in 3%era+ #incu6

N!a(a %era+ a"a 3%era+ $e$unin#,

$unin#an6

N!a(a %era+ "ua a#a$ $eun#uan

N!a(a +ijau $e$unin#an

N!a(a +ijau

N!a(a iru $eauan 3$a)a" per(a+an,(a+an

er$oro'i6

Na"riu%

Ka(iu%

Li"iu%

Ka('iu%

S"ron"iu%

Bariu%

Bora"* "e%a#a

Ti%e(* ar'eni$*

'"iiu%* i'%u"*

"e%a#a

3S4e+(a* 055-6.


5/15

H8SO:%erupa$an a'a% $ua" $arena den#an %uda+ %en!u%an# 'eua+

pro"on $epada air un"u$ %e%en"u$ ion +ironu%. A'a% 'u(&a" pana' dan

pe$a" ada(a+ 1a" pen#o$'id !an# $ua". Ba+$an 1a",1a" !an# e#i"u "a$ a$"i&

'peer"i "e%a#a dio$'ida'in!a 3Keenan* 05586.

Rea$'i den#an a'a% 'u(&a" dapa" di(a$u$an den#an a'a% 'u(&a" encer dan

pe$a". Ji$a 1a" erea$'i den#an a'a% 'u(&a" encer* pena%a+an a'a% 'u(&a"

pe$a" %e%un#$in$an era$ia" pada rea$'i !an# %enjadi rea$'i $era' dan

pe(epa'an #a' !an# cepa"* 'e+in##a a'a% 'u(&a" di"a%a+$an 'e"e"e' de%i

'e"e"e' pada 1a" 'a%pai rea$'i er+en"i 3 S4e+(a* 055-6.

Pen#ujian $e(aru"an* Ji$a 'a%pe( erupa pada"an +aru' dicari pe(aru"

!an# 'e'uai. Un"u$ i"u 'a%pe( 'eai$n!a di#eru' "er(ei+ da+u(u 'upa!a

%enjadi +a(u'* $e%udian 'e"iap $a(i dipa$ai 'e'edi$i" %un#$in 1a" un"u$ diuji

$e(aru"ann!a da(a% era#ai pe(aru". Pen#ujian di(a$u$an %u(a,%u(a da(a%

$eadaan din#in* 'e"e(a+ i"u da(a% $eadaan pana'. Sea#ai pe(aru" !an# dipa$ai

uru"an air* a'a% $(orida 3encer dan pe$a"6* a'a% ni"ra" 3encer dan pe$a"6* dan

"era$+ir air raja 3ca%puran a'a% $(orida dan a'a% ni"ra" da(a perandin#an 9 7

06. Sedapa" un#$in dia"a'i 'a%pai den#an a'a% $(orida* "e"api andai $a"a

+aru' dipa$ai a'a% ni"ra" di+i(an#$an (ei+ du(u 'ee(u% di(aru"$an $e%a(i

da(a% a'a% $(orida encer 3o#e(* 056.

Piro(i'a a"au pe%ijaran dapa" di(a$u$an den#an cara %e%ana'$an 1a"

da(a% ca)an por'e(in den#an '!ara" api "ida$ (an#'un# dia)a+ 1a" 'upa!a

perua+an je(a' "erjadi. Un"u$ %endapa"$an 'i'a pe%ijaran !an# '"ai(*

diper(u$an api !an# $ua"* $e%udian dia%a"i )arnan!a $e"i$a %a'i+ pana' a"au

'e"e(a+ din#in. Na%un* !an# per(u diin#a" dan diper+a"i$an "ida$ 'e%ua

'en!a)a or#ani$ %e%eri$an n!a(a pada pe%ana'an %ono&o'&i" dan+ipo&o'&i". Apai(a +a'i( ne#a"i&* u$an erar"i "ida$ ada 'en!a)a or#ani$*

$arena ada eerapa 'en!a)a or#ani$ !n# "ida$ %e%eri$an pen#aran#an dan

'en!a)a !an# pada pe%ana'an a$an %en!u(i% %en#uap %i'a(n!a 'eper"i

'en!a)a or#ani$ !an# cair* $a%&er* na&"a(in* &eno(* na&"o(* dan &ena'e"in

3C(ar$* 8--@6.

III. METODE KERJA


6/15

9.0 A(a"

A(a",a(a" !an# di#una$an da(a% percoaan ini ada(a+ 7

0. Ca)an por'e(in

8. Kaca ar(oji

9. Kore$ api

:. La%pu 'piri"u'

. Penjepi" e'i

>. Pipe" "e"e'

@. Ra$ "aun# rea$'i

. Sudip

5. Taun# rea$'i

9.8 Ba+an

Ba+an,a+an !an# di#una$an da(a% percoaan ini ada(a+ 7

0. CH9OH

8. HC( pe$a"

9. H8SO:pe$a"

:. Ka)a" Ni,Cr

. Ka)a" "e%a#a

>. La$%u'

@. a",1a" !an# a$an direa$'i$an

9.9 Pro'edur Kerja

9.9.0 Pe%eri$'aan Or#ano(ep"i'

a. Sa%pe( 1a" dia%i( %en##una$an 'udip.

. Sa%pe( 1a" !an# "e(a+ dia%i( $e%udian dia%a"i ai$ )arna* au*

'i&a" +i#ro'$opi' dan $e(aru"ann!a.9.9.8 Rea$'i N!a(a

9.9.8.0 Rea$'i N!a(a Den#an Ka)a" Ni,Cr

a. Sa%pe( 1a" di(aru"$an da(a% HC( pe$a" di a"a' $aca ar(oji.

. Ke%udian $a)a" Ni,Cr dice(up$an da(a% 'a%pe( "er'eu".

c. Ka)a" Ni,Cr dia$ar di a"a' n!a(a api o$'ida'i.

d. Dia%a"i perua+an )arna !an# "erjadi.

9.9.8.8 Rea$'i N!a(a Bei('"ein


7/15

a. Ka)a" "e%a#a dier'i+$an.

. Ka)a" "e%a#a dipijar$an di a"a' n!a(a o$'ida'i 'a%api )arna

+ijau +i(an#.

c. Ka)a" "e%a#a dice(up$an pada 1a" !an# a$an diperi$'a.

d. Ka)a" "e%a#a dipijar$an $e%udian dia%a"i perua+an )arna

!an# "erjadi.

9.9.8.9 Rea$'i N!a(a Bora"

a. Sa%pe( 1a" di%a'u$$an $eda(a% ca)an por'e(in.

. Ke%udian di"a%a+ den#an a'a% 'u(&a" pe$a" dan eerapa

"e"e' %e"+ano(.

c. Dipijar$an di"e%pa" #e(ap.

d. Dia%a"i perua+an )arna !an# "erjadi.

e. Ji$a 'a%pe( er)arna +ijau ar"in!a po'i"i& %en#andun# ora".

9.9.9 Rea$'i Den#an A'a% Su(&a"

a. Sa%pe( 1a" di"a%a+$an den#an a'a% 'u(&a".

. Dia%a"i )arna dan au !an# "i%u( 'e"e(a+ 'en!a)a "er'eu"

"erca%pur.

9.9.: Pe%ijaran

a. Sa%pe( 1a" di%a'u$$an da(a% ca)an por'e(in !an# "e(a+

dier'i+$an.

. Dipijar$an den#an %en##una$an penjepi" e'i den#an api !an#

'e%a$in e'ar.

c. Saa" "ida$ ada (a#i perua+an* pe%ijaran di+en"i$an.

d. Pe%ijaran di(a$u$an $e%a(i +in##a 'i'a pe%ijaran "ida$

er)arna +i"a%.e. Dia%a"i perua+an !an# "erjadi.

I. HASIL PERCOBAAN

:.0 Tae( Ha'i( Pen#a%a"an Pe%eri$'aan Or#ano(ep"i'

No. Sa%pe( Farna Ben"u$ Ke(aru"an Bau Si&a"

Hi#ro'$opi'

Ke".


8/15

0. CuSO: Biru

%uda

Laru"an Laru" G

8. K8CrO@ Jin##a Laru"an Laru" ,

9. K8CrO: Kunin# Seru$ Laru" G:. =e3II6

a%%oniu%

'u(&i"

Biru

%uda

Benin#

Kri'"a(

+a(u'

Laru" G

. KMnO: Un#u Seru$ Laru" ,

>. Na8SO9 Pu"i+ Seru$ Laru" G

@. Na %e"a

i'u(&i"

Bau

"e(ur

u'u$

G

. 3NH:68CO9 Bau

a%onia$

G

5. P , A'e"a" Bau

cu$a

G

0- NaOH G

:.8 Rea$'i N!a(a Den#an Ka)a" Ni,Cr

No. Sa%pe( Farna Ke".0. NaOH Jin##a ,

8. P , A'e"a" Hijau $eiruan G

9. CuSO: Hijau G

:.9 Rea$'i N!a(a Bei('"ein

No. Sa%pe( Farna Ke".

0. NaOH Jin##a ,

8. P , A'e"a" Hijau %uda ,

9. CuSO: Hijau G

:.: Rea$'i N!a(a Bora"

No. Sa%pe( Farna Ke".

0. Na "e"ra ora" Pu"i+ +ijau G


9/15

:. Rea$'i Den#an A'a% Su(&a"

No. Sa%pe( Ha'i( Ke".

0. Na8CO9 Men#+a'i($an

CO8* "ida$ erau*

)arna enin#

G

8. Na 'u(&i" Bau %eran#'an#*

%en#+a'i($an SO8

G

9. P , A'e"a" Bau 'eper"i cu$a*

)arna enin#

G

:. I8 Bau %eran#'an#*

%era+ co$(a"

un#u*

%en#e(uar$an

pana'

G

. KBr Bau %eran#'an#*

pu"i+ jin##a*

"i%u( a'ap* pana'

G

:.> Pe%ijaran

No. Sa%pe( Farna Bau Ben"u$ Ke".

0. P , A'e"a" Pu"i+

enin#

pu"i+

Bau cu$a Seru$

cair 3pana'6

Kri'"a(

3din#in6

G

8. nO Pu"i+

pu"i+

pu"i+

Bau 'en#

"era$ar

Seru$ ,

. PEMBAHASAN

Pada pe%eri$'aan penda+u(uan ini dapa" di(i+a" a+)a pada 'ua"u a+an

!an# a$an diana(i'i' %e%i(i$i cirri $+a'* ai$ dari 'e#i &i'i$ dan $i%ian!a*

%a$a dari pada i"u di(a$u$an pe%eri$'aan den#an cara pe%eri$'aan

or#ano(ep"i'* uji n!a(a dan pe%ijaran 'er"a rea$'in!a "er+adap a'a% 'u(&a".


10/15

Pe%eri$'aan or#ano(ep"i' di%a$'ud$an un"u$ %en#e"a+ui a#ai%ana 'i&a"

'a%pe( ai$ dari en"u$ 1a"* )arna 1a"* au 1a"* $e(aru"an* dan 'i&a"

+i#ro'$opi'n!a. Dari +a'i( percoaan !an# di(a$u$an didapa" a+)a 'a%pe(

CuSO:eren"u$ (aru"an* (aru" da(a% air dan er)arna iru %uda* K8CrO@

eren"u$ (aru"an* er)arna jin##a dan (aru" da(a% air* K8CrO: eren"u$

'eru$* er)arna $unin# dan (aru" da(a% air* =e 3II6 a%%oniu% 'u(&i"

eren"u$ $ri'"a( +a(u'* )arna a)a( iru %uda erua+ %enjadi enin# 'aa"

di(aru"$an da(a% air* Na8SO9 er)arna pu"i+* eren"u$ 'eru$ dan (aru"

da(a% air. Dari +a'i( uji )arna dari 'e%ua 'a%pe( "er'eu"* K8CrO@ dan

KMnO: %enunju$$an +a'i( !an# ne#a"i& a"au "ida$ 'a%a den#an (i"era"ure

'edan#$an 'a%pe( !an# (ain %enunju$$an +a'i( !an# po'i"i&. Ha( "er'eu"

dapa" "erjadi $arena $uran#n!a $e"e(i"ian pra$"i$an 'aa" %en#ana(i'i' 'a%pe(

%i'a(n!a 'eper"i KMnO:!an# %e%i(i$i $a"ion Mn !an# 'e+aru'n!a er)arna

ro'a na%un $arena $uran#n!a air 'aa" pen#a%a"ann!a 'e+in##a er)arna

un#u.

Sua"u 1a" dapa" pu(a diiden"i&i$a'i aud an 'i&a" +i#ro'$opi'n!a 'eper"i Na

%e"a i'u(&i" !an# erau "e(ur u'u$* 3NH:68CO9!an# erau a%onia$ $arena

%en#andun# #ara%,#ara% a%onia$* P / A'e"a" !an# erau cu$a $arena

%en#andun# #ara%,#ara% cu$a dan NaOH !an# er'i&a" +i#ro'$opi' $arena

%uda+ %encair. Si&a" +i#ro'$opi' ada(a+ 'i&a" 'en!a)a !an# %uda+ erea$'i

den#an air 'e+in##a %uda+ %encair ji$a didia%$an di udara "eru$a.

Pada rea$'i n!a(a* pen#ujian rea$'i )arna di(a$u$an 'eper"i +a(n!a pada

pe%eri$'aan or#ano(ep"i'. Ka)a" !an# di#una$an da(a% rea$'i n!a(a ada(a+

$a)a" Ni,Cr den#an pe(aru" erupa HC( pe$a". Pen##unaan HC( pe$a" di'ini

di%a$'ud$an a#ar 1a" !an# in#in diuji$an dapa" (aru" da(a% HC( pe$a"'e+in##a dapa" %ene%pe( pada $a)a" Ni,Cr. Se"e(a+ $a)a" Ni,Cr dice(up$an

da(a% 'a%pe( !an# "e(a+ di(aru"$an da(a% HC( pe$a" dan 'e(anju"n!a $a)a"

Ni,Cr dia$ar di a"a' api o$'ida'i. Tujuan pen##unaan api o$'ida'i ada(a+

$arena pana' !an# di+a'i($an pada n!a(a o$'ida'i 'e'uai un"u$ %e%ijar$an

a+an !an# a$an diuji$an. 'e"e(a+ di(a$u$an uji didapa"$an +a'i( !ai"u pada

'en!a)a NaOH )arna n!a(a !an# di+a'i($an ada(a+ jin##a. P,A'e"a" )arna

n!a(a !an# di+a'i($an ada(a+ +ijau $eiruan. CuSO: )arna n!a(a !an#


11/15

di+a'i($an ada(a+ +ijau. Pada NaOH +a'i(n!a ne#a"i& $arena "ida$ 'e'uai

den#an (i"era"ur* )arna n!a(a !an# 'e+aru'n!a ada(a+ $unin# 'edan# dari +a'i(

percoaan )arnan!a jin##a. 'edan#$an un"u$ P / A'e"a" dan CuSO:

didapa"$an +a'i( !an# po'i"i&.

Rea$'i n!a(a ei('"ein* di#una$an "i#a 'a%pe( !an# 'a%a 'eper"i pada

rea$'i 'ee(u%n!a* !ai"u NaOH* P,A'e"a"* dan CuSO:. Mu(a,%u(a $a)a"

dia$ar 'a%pai n!a(a +ijau +i(an# $e%udian dice(up$an pada 'a%pe( dan

dipijar$an $e%a(i. Dari $e"i#a 'a%pe( "er'eu" +an!a CuSO: !an# 'a%a

den#an (i"era"ure !ai"u er)arna +ijau 'edan#$an !an# (ain "ida$. NaOH

%enunju$$an )arna jin##a $e"i$a dia$ar er'a%a $a)a" dan P,A'e"a"

%enunju$$an )arna +ijau %uda. Se+aru'n!a NaOH %enunju$$an )arna

$unin# $arena %en#andun# ion Na dan P,A'e"a" %enunju$$an )arna iru

a"au iru au,au $arena %en#andun# ion P. Ha( ini dapa" "erjadi $arena

$e'a(a+an pra$"i$an 'e)a$"u %e%a$ar $a)a" "e%a#a !an# $uran# enar

'e+in##a da(a% $a)a" %un#$in %a'i+ %en#andun# ion (ain !an# dapa"

%e%pen#aru+i )arna n!a(a api o$'ida'i.

Pada rea$'i n!a(a ora" den#an 'a%pe( Na "e"raora"* )arna a)a( 'a%pe(

pu"i+ $e%udian erua+ %enjadi +ijau. Ha( ini 'a%a den#an (i"era"ur* !ai"u

ji$a %en#andun# ora" %a$a n!a(a 'a%pe( er)arna +ijau.

Pada rea$'i den#an a'a% 'u(&a"* 'a%pe( !an# di#una$an ada(a+ Na 8CO9*

Na 'u(&i"* P,A'e"a"* I8* dan KBr. Mu(a,%u(a 'a%pe( di"a%a+$an a'a% 'u(&a"

$e%udian a%a"i aud an )arna 'a%pe( "er'eu". Na8CO9%en#+a'i($an #a'

CO8* "ida$ erau dan er)arna enin#. Na 'u(&i" %en#+a'i($an SO8 dan

%en#e(uar$an au !an# %eran#'an#. P,A'e"a" erau cu$a dan er)arna

enin#* KBr %en#+a'i($an Br8* au %eran#'an#* )arna pu"i+ %enjadi jin##a*%eni%u($an pana' dan a'ap. I8%en#+a'i($an )arna !an# a)a(n!a %era+

co$(a" %enjadi un#u* au %eran#'an# dan pana'.

Pada pe%ijaran* 'a%pe( !an# di#una$an ada(a+ P,A'e"a" dan nO. Pada

pe%ijaran ini* P,A'e"a" %en#+a'i($an rea$'i po'i"i& !ai"u %en#+a'i($an pu"i+

enin# $e"i$a pana' dan pu"i+ (a#i 'aa" din#in* erau cu$a* eren"u$

'eru$ a)a(n!a $e%udian cair 'aa" pana' dan $ri'"a( 'aa" din#in. Pada nO

erau 'en# "era$ar $e"i$a dipijar$an )arna "e"ap pu"i+ ai$ 'aa" pana'


12/15

%aupun din#in. Se+aru'n!a nO er)arna $unin# 'aa" pana'* 'e+in##a +a( ini

"ida$ 'a%a den#an (i"era"ur.

I. PENUTUP

>.0 Ke'i%pu(an

Ke'i%pu(an !an# dapa" dia%i( dari percoaan ini ada(a+ 7

0. Se"iap $a"ion un'ur 'erin# $a(i %e%i(i$i cirri,ciri &i'i$ !an# 'pe'i&i$ dan

dapa" diuji den#an pe%eri$'aan or#ano(ep"i'.

8. Se"iap $a"ion %e%i(i$i ciri $+a' !an# 'pe'i&i$ 'eper"i )arna ji$a diuji

den#an rea$'i n!a(a* 'eper"i pada rea$'i n!a(a den#an $a)a" Ni,Cr* P,

A'e"a" %e%eri$an )arna +ijau $eiruan dan CuSO:er)arna +ijau.

9. Pada rea$'i n!a(a den#an $a)a" Ni,Cr* P,A'e"a" %enunju$$an )arna

+ijau $eiruan 'edan#$an CuSO: er)arna +ijau. Ha( ini %enunju$$an

'a%pe( po'i"i& %en#andun# ion P dan Cu* 'edan#$an NaOH 'e+aru'n!a

er)arna $unin# "e"api an!a$ %en#+a'i($an )arna jin##a 'e+in##a

dipero(e+ +a'i( !an# ne#a"i&.

:. Pada rea$'i n!a(a ei('"ein +an!a CuSO:!an# %enunju$$an +a'i( !an#

po'i"i& !ai"u er)arna +ijau 'edan#$an NaOH dan P,A'e"a" %enunju$$an

+a'i( ne#a"i& 'e+in##a "ida$ dapa" di$e"a+ui $andun#an $a"ionn!a.

. Pada rea$'i n!a(a ora"* Na "e"raora" %enunju$$an +a'i( po'i"i& !ai"u

er)arna +ijau dan 'a%a den#an (i"era"ur.

>. Pada rea$'i a'a% 'u(&a" dapa" di$e"a+ui ciri,ciri 'pe'i&i$ 'ua"u $a"ion

%e(a(ui au dan )arna (aru"ann!a* $arena 'e"iap $a"ion %e%i(i$i )arna

dan au ereda 'eper"i P,A'e"a" erau cu$a dan er)arna enin#* KBr

erau %eran#'an# dan er)arna jin##a* I8 erau %eran#'an# daner)arna un#u* Na 'u(&i"e erau %eran#'an# na%un un"u$ na"riu%

$arona" "ida$ erau dan er)arna enin#.

@. Pada rea$'i pe%ijaran* 'e"iap $a"ion dapa" pu(a dia%a"i ciri $+a'n!a $arena

den#an rea$'i pe%ijaran dapa" di(i+a" )arna* en"u$ dan au dari 'ua"u

'a%pe( ai$ 'aa" pana' %aupun 'e"e(a+ din#in.

>.8 Saran


13/15

Saran un"u$ pra$"i$u% $a(i ini !ai"u un"u$ pra$"i$u% 'e(anju"n!a 'e%o#a

a+an,a+an !an# a$an di#una$an dapa" di(en#$api a#ar pra$"i$u% dapa"

erja(an den#an (ancar.

DA=TAR PUSTAKA

C(ar$* Ji%. [email protected] Kation Anion.

+""p7))).c+e%,i',"r!.or#

Dia$'e' pada "an##a( 0- Mei 8--5

Harjadi* F. 0559.Ilmu kimia analitik Dasar. Er(an##a. Ja$ar"a.

Keenan* C+ar(e'. F. 0558.Ilmu Kimia untuk Universitas.Er(an##a . Ja$ar"a.

K+op$ar* S. M . 055-.Konsep Dasar Kimia Analitik.Uni4er'i"a' Indone'ia Pre''.

Ja$ar"a.

S4e+(a* . 05.Buku Teks Analisis Anorganik Kualitatif Makro dan Semimakro

Edisi Kelima. Ka(%an Media Pu'a$a. Ja$ar"a.

S4e+(a* . 055-. Buku Teks Analisis Kimia Anoganik Kualitatif Makro dan

Semimakro. Ka(%an Media Pu'"a$a. Ja$ar"a.
http://www.chem-is-try.org/http://www.chem-is-try.org/


14/15

LABORATORIUM KIMIA FARMASI

PROGRAM STUDI FARMASI FMIPA

UNIVERSITAS LAMBUNG MANGKURAT

LAPORAN PRAKTIKUM KIMIA ANALISIS

PERCOBAAN I


15/15

OLEH :

KELOMPOK VIB

REVITA SAPUTRI J1E108011

NELLY RUSTINA J1E108039

M. AMINUDDIN J1E108061

ADE PUTRI L . NGINDRA J1E108063

ASSISTEN :

MINA LAILA AGUSTINA

PROGRAM STUDI FARMASI

FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN

UNIVERSITAS LAMBUNG MANGKURAT

BANJARBARU

009

Documents

kiman 1 pemeriksaan pendahuluan