K.K.T.C.YAKIN DOGU NVERSTES

EGTM BLMLER ENSTTSEGTM YNETM DENETM VE PLANLAMASI

ANA BLM DALI

LKGRETM RGT

YKSEK LSANS TEZ

Sevgi DEGGN

Lefkoa-2004

K.K.T.C.YAKIN DOGU NVERSTES

EGTM BLMLER ENSTTSEGTM YNETM DENETM VE PLANLAMASI

ANA BLM DALI

LKGRETM RGT

YKSEK LSANS TEZ

Sevgi DEGGN

Tez DanmanDo.Dr. Halil AYTEKN

Lefkoa-2004

I

l

Eitim Bilimleri Enstits Mdrl'ne,

Sevgi Degin tarafndan hazrlanan "lkretim rgt "adl bualma jrimiz tarfndan Eitim Ynetimi ve Denetimi Ana Bilimdalna yksek lisans tezi olarak kabul edilmitir.

Bakan Prof. Dr. Levent Kker

ye Do. Dr. Halil Aytekin

ye Do. Dr. Aydn Ankay

(ONAY)Yukardaki imzalarn ad geen retim elemanlarna ait olduunuonaylarm .

.J. .( IS?. '-t et Pehlivan

NSZ

Kbrs Adas deiik dnemlerde deiik egemenlikler altna girmi ve deiik

kltrlerle tanmtr. Bu aratrmada Kbrs'ta yaayan halkn eitim tarihi

1571'den itibaren incelenmitir. K.K.T.C. Anayasas'nda"Her ocuk, kz erkek

ayrm yaplmakszn onbe yana kadar zorunlu, onsekiz yana kadar cretsiz

eitim hakkna sahiptir."denilmi, 23 Mays 1986 tarihinde yrrle giren 17/1986

"Milli eitim Yasas" , ilkokul ncesi eitimden balayarak onbe yana kadar

zorunlu eitimi getirmitir. K.K.T.C. 'de lkretim anasnf ve ilkokul rencilerini

kapsamaktadr.

Bu artrmada K.K.T.Cumhuriyeti, Milli Eitim ve Kltr Bakanl, lkretim

Dairesi her yn ile ele alnm ve ortaya bir kaynak eser karlmaya allmtr.

Eitimin her kademesinin bireyin geliminde nemli bir rol olduunu dnecek

olursak, ilkretimin neminin bykl tartlamaz.

lkretim Dairesi Mdrlnn ok geni bir kitleyi yakndan ilgilendirdii

gereinden hareket ederek lkretim Dairesi rgt her yn ile incelemeye

altm. Aratrmalarm iin beni tevik eden, deerli hocam ve tez danmanm

Sayn Do.Dr. Halil Aytekin'e ve srekli bana destek veren aileme teekkr ederim.

NDEKLER

ONSOZ i. . .IIND EKiLER iiOZET vi

ABSTRA.CT viii

1. BLM

GR

A. Problem 1

B. Aratrmann Amac 7

C. Aratrmann nemi 8

D. Aratrmann Snrllklar 9

E. Aratrmann Varsaym 9

F. Tanmlar 10

G. Ksaltmalar 12

H. lgili nceleme ve Aratrmalar 13

1-YurtDnda Yaplan almalar 13

2-Yurt inde Yaplan almalar 14

2. BLM

YNTEM

A.Evren 18

B.rneklem 18

C.Verilerin Toplanmas 19

D.Verilerin Deerlendirilmesi 19

11

3.BLM

BULGLAR VE YORUM

A. Merkez Ynetim rgt emas 21

B. K.K.T.C. Milli Eitim Sistemi

1 ..Milli Eitim Sistemini Dzenleyen Genel Esaslar 22

a.Milli Eitimin Dzenlenmesi 22

b.Milli Eitimin Genel Amalar 22

c.Milli Eitimin Temel lkeleri 23

2.Milli Eitim Sisteminin Genel Yaps 29

3.K.K.T.C. Anayasasnda milli Eitim .35

C.Ynetim ve Ynetim Organlar 36

I.Merkez Ynetim ve Ynetim Organlar .37

a.lkretim Dairesi Kadrolar 38

b.lkretim Dairesinin Kurulu Amac .39

c. Ilkretim Dairesinin Grevleri .39

d. lkretim Dairesi Mdrnn Grev,Yetki Sorumluluklar .40

e. lkretim Dairesi Mdr Muavininin Grev,Yetki ve Sorumluluklar .41

f. lkretim Dairesi Eitim-retim Uzmann Grev,Yetki ve

Sorumluluklar 42

g.lkretim Dairesi Mdrnn Greve Atanmas ve Grevden Alnmas .. .42

h. lkretim Dairesi Mdr Muavini veEitim-retim Uzmannn Greve

Atanmas ve Grevden Alnmas 43

2.Merkeze Bal Okullarn Ynetim ve Ynetim Organlar .43

a.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarn

Blgelere Gre Dalm 43

b. lkretim Dairesi Mdrlne Bal OkullardaYasa le Belirlenmi

Mdr, Mdr Muavini ve retmen Kadrolar .49

c. lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki

Mevcut Ynetici Saylar 50

d. lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda

111

Ynetici Kadrolarnn Yasal Dalm 50

e. lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki

Yneticilerin (Mdr, Mdr Muavini)

renci Saylarna Gre Dalm 51

f. lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardan

Birletirilmi Snf Olan Okullarn Listesi 56

g. lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardan

Sorumlu retmenlerle Ynetilen

Okullarn Listesi 58

h.lkretim Dairesi Mdrlne Bal zel Okullar

ve renci Saylar 61

.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki

Mdr, Mdr Muavini ve Sorumlu retmenlerin

Grev ve Sorumluluklar 62

i.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda

Grev Yapan Yneticilerin Atanmalarnda

Aranan Nitelikler 63

j. lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda

Grev Yapan Yneticilerin Greve Atanmalar

ve Grevden Alnmalar 64

D. retmenler 65

a. lkretim Dairesi Mdrlnde Yasa le

Belirlenmi retmen Kadrosu 66

b.zel Eitim Okullarnn Listesi ve Kadro Dalm 66

c.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki

retmenlerin Grev ve Sorumluluklar.. 67

d.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullara retmen

Atanacaklarda Aranan zel Nitelikler 68

e.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullara retmen

Atanacaklarda Aranan Genel Nitelikler 68

f. lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda

retmenlerin Greve Gelmeleri 69

v

g.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda

Grev Yapan retmenlerin Grevlerinin Sona Ermesi 69

E. renciler 70

a.K.K.T.C. renci Saylarnn Snf Saylarna Gre Dalm 71

b.K.K.T.C. Genelinde zel Okullar ve renci Saylar 74

c.K.K.T.C. Genelinde zel Eitim Okullar ve renci Saylar 74

d.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda

renim Gren rencilerin retim Sreleri

ve Tatilleri 74

e.lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda

renim Gren rencilerin Ders Saatleri

ve retim Programlar 78

f. Anaokul, Anasnf ve 4 Ya Snflarnn

alma Saatleri 79

IV.BLM

SONU VE NERLER

A.SONULAR 81

B.NERLER 84

KAYNAKA 86

TABLOLAR LSTES. 89

EKLER 92

V

ZET

Bu aratrmada Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti, Milli Eitim ve Kltr

Bakanl'na bal lkretim Dairesi Mdrl ve bu mdrle bal rgt,

Yntem, Bulgular ve Yorum ile Sonu ve neriler balklar altnda ele alnm ve

incelenmitir.

Aratrmann giri blmnde srasyle, eitimin nemi, Kbrs Adasnn tarihsel

sreci, ada zerindeki egemen uluslar, 1571'den gnmze kadar Kbrsl Trklerin

eitimi ele alnmtr. 1571 ylndan 1878 'e kadar din esasna dayal Osmanl Eitim

Sistemi etkili olmu, 1878 ylndan sonra adann ngiliz idaresine gemesi ile ngiliz

dnce tarz ile oluturulmaya allan eitim sistemi ve 1931'de Rumlarn

ngilizlere kar yaptklar ~ 931 syan' dan sonra Osmanl Dneminde alan okullar

kapatlm , Trkiye ile Kbrsl Trkler arasndaki kltrel ba kopartlmaya

allm, Trkiye'den getirilen kitaplarn okutulmas yasaklanmt.Kbrsl

Trklerin kitapsz eitime zorlanmas eitimde gerilemeye yol amtr.

Yntem blmnde aratrmann evreni ve bu evrene ait bilgilere hangi

yntemlerle ulalmaya alld anlatlmtr.

Bulgular ve yorum blmnde, lkretim Dairesi Mdrl, bu mdrle

bal okullar ele alnm, eitimi dzenleyen genel esaslar ve eitimin hukuki

dayanaklar verilerek, eitim sisteminin yaps ve bu yapda lkretimin yeri ortaya

konmuyur.

lkretim Dairesi Mdrl rgt olarak

a) Merkez ynetim ve ynetim organlan

b) Merkeze bal ynetim ve ynetim organlan

diye tasnif edilerek incelenmitir.Bu inceleme ile rgt yneticileri

vi

1-Mevcut kadrolar

2- Grev, yetki ve sorumluluklar

3-Greve atanma ve grevden alnmalar

bakmndan ele alnmtr.

Bu blmde ayrca lkretim Dairesi Mdrl'ne bal okullar, bu

okullarn ynetici, retmen ve renci saylar tablolar halinde verilmitir.

Buna gre lkretim Dairesi Mdrl'ne bal;

zel Eitim Okullar 4

zel Okullar 7

4 Ya ve Anaokullar

lkokullar

Toplam

18

81 olmak zere

110 okul vardr.

Bu okullarda 83 mdr, 66 mdr muavini ve 1098 retmen grev yaparken

yaklak 18680 renci de renim grmektedir.

vu

ABSTRACT

In this research, The Department of the Primary Education, of the Turkish

Repablic of Northern Cyprus ( TRNC) the National Ministry of Education and

Culture, and its organisation have been considered and examined under the headings

of methods, findings, interpretation, results and proposals.

In the introduction, the importance of education, different sovereignty and

historal process over the island of Cyprus, and the education of Turkish Cypriots

since 1571 have been examined respectively. From 1571 to 1878 Ottoman Education

System based on religion, had been effective in education. In 1878 when England

took over the control of Cyprus, English Education idiology effected the Turkish

Education System. After the Rebellion of 1931, the schools opened during the

Ottoman's time had been closed and the cultural link between Turkey and Turkish

Cypriots had been iterrupted and the books brought from Turkey had been

prohibited.All these and education without books, caused clear recession in the

education of Turks.

In the methods section the sources, methods used to have an access to the

informations, and the survey of literature have been explained.

In the fndigs and interpretation sections the Department of the Primary

Education and the schools under this department have been examined with respect to

the general principles of the law of education and the position of the primary

education in the general education system.

Primary Education Department as an organisation have been examined under

two heading as;

a) Central administration and its executive organs

b) Administrations connected to the central administration and its organs.

In this research, administrations of the organisation have been examined taking

into considiration their;

v

a) Existing positions,

b) Duties, authorites and responsibilities,

c)Appointments and discharge from posts.

In this section the number of schools connected with the Department of

Primary Education, the number of administrators, the number of teachers and the

number of student in these schools are given by tables. According to these there are:

Special Training Schools .4

Private Schools 7

Kindergarten and schools for childeren at the age of four ... .18

Elementary Schools 81

With the total of 11 O schools. In these schools 83 headmaster or headmistress, 66

assistant headmaster or headmistress and 1093 teachers are exercising their duties,

and aproximately 18680 students are being educat

x

1. BLM

GR

Bu Blmde, K.K.T.Cumhuriyeti, Milli Eitim ve Kltr Bakanl lkretim

Dairesi ile ilgili olarak problem, aratrmann amac, aratrmann nemi,

aratrmann snrllklar, aratrmann varsaym, tanmlar, ksaltmalar, ilgili

inceleme ve aratrmalara yer verilmitir.

A. Problem

Eitim, bireyin davranlarnda kendi yaants yoluyla kastl olarak istendik

deime meydana getirme srecidir (Ertrk, 1975:12).

Toplumsal olaylar iinde eitimin ayr bir yeri vardrr. nsana gsterilecek

saygnn en gereki ve doru uygulanmas, onun eitimine zen gstermektir. Bu

adan eitim byk bir dikkat ve titizlikle yerine getirilmesi gereken bir grev

olarak btn toplumlarn gndemindedir.

ocuklar, zamannn byk bir blmn, byklerini izleyerek ve taklit ederek,

grdkleri arasnda benimsediklerini uygulamaya alarak geirirler. Yetikinler,

ocuklarn davran trlerine gre onlar

dllendirerek veya cezalandrrarak doru davrana ynlendirirler. ocuklar,

yaamlar boyunca kendilerine yardmc olacak hner ve becerileri ilkel biimde bu

yoldan kazanrrlar. Bakalar ile nasl iliki kuracaklarn, yallara, hastalara, stat

olarak veya yaa byklerine nasl davranacaklarn byle renirler.

Eitim kiinin zihinsel,bedensel , duygusal ve toplumsal yeteneklerinin ya da

ona bir takm amalara dnk yeni yetenekler, davranlar, bilgiler kazandnlmas

yolundaki almalarn tmdr (Akyz, 1994:2). Eitimi zaman vererek

1

snrlayamayz. "Eitim, ocuk doar domaz ailede balar, okul iinde ve dnda

yaplan eitim ve retimle yaam boyu srer" (Yavuzer, 1993:162).

Bu sre ierisinde, eitimin amalarn gerekletirebilmesinde ve insanlarn

dnce ve davranlarnda ve alkanlklarnda temel olabilecek bilgilerin

kazandrlmasnda ilkretimin dier eitim kademelerine oranla daha byk neme

sahip olduu eitimcilerin ortak dnceleri arasndadr. Bunun nemli nedeni,

"lkretimde kazandrlan bilgi ve becerilerin dier retim kademelerinde

kazandrlacak bilgi ve becerilere temel oluturmasdr." (Grkan, 1993:39).

Zengin veya yoksul her toplumda eitimin amac ; Eitilmemi, retken hale

gelmemi her bireyi toplumun ortak deerlerini ve i ykn paylaabilen, kendini

ve toplumunu gelitirebilecek gte retken bir insan haline getirmektir.

Sz edilen sre iinde , eitimin amalarnn gerekletirilmesi iin

belirlenmi eitim kademeleri kabaca ilkretim kademesi , ortaretim kademesi ve

yksek retim kademesi olarak adlandrlr.

K.K.T. Cumhuriyeti'nde de ayni eitim kademeleri sz konusudur. Ancak bu

eitim kademelerinde , bireylere eitim olanaklarn sunmak pek mmkn

olmamtr .. zellikle adann ngiliz idaresi dneminde koullar ok arlam,

Trkler byk bir bask altna girmiti. 1974 Bar Harekat'ndan sonra adadaki Trk

Toplumu iin mutlu gnler balam, yeniden oluturulan artlar ile eitim her

kademesinde bireyin kendine uygun eitim olanaklarndan yaralanma imkan

yaratlmtr. Kbrs Trkleri deiik dnemlerde deiik egemenliklerin ve deiik

kltrlerin etkisi altna girmitir. Bu etkiler, Kbrsl Trkler'in kiiliklerini, sosyo

ekonomik yaantlarn ve eitim hakkndaki dncelerinin gelimesinde etkili

olmutur.

2

Tarih boyunca Kbrs'a hakim olan tm lkelerin, bu lkeye sahip olma istekleri,

stratejik nedenlere dayanmakta idi. Gerek neden bu olmasna ramen, Kbrs'ta

hakimiyet salayan her lke kendi kltr ve deer yarglarn yerletirmek amac ile

uzun vadede kendilerine bal toplum meydana getirebilmek iin kendi lkelerinin

eitim sistemlerinin belli ilkelerini uygulayarak ada halkn etkilemeye

almlardr.

Kbrs Ada's Padiah II. Selim zamannda 1571 ylnda Osmanl topraklarna

katlmtr. Bu tarihten sonra Ada'y Trkletirme hareketleri balam ve Ada'ya

Osmanl kltr, sanat, mimarisi ve eitimi getirilmitir. Trklerin Kbrs'a

yerlemelerinden sonra slami temellere dayal geleneksel Osmanl eitimi

uygulanmaya balanmtr.

Bugn 400 yldan beridir Kbrs'ta uygulanagelen Trk eitimini ana

dnemde incelemek mmkndr:

I-Osmanl mparatorluu Dnemi

Z-ngiliz Smrge Dnemi

3-Kbrs Cumhuriyeti ve Sonras

a)Cumhuriyet Dnemi

b)Trk Cemaat Meclisi Dn.

c)Kbrs Trk Federe Devleti

d)K.K. T. C. Dnemi

(1571-1878)

(1878-1960)

(1960-2004)

(1960-1963)

(1963-1974)

(1975-1983)

(1983-ve sonras)

Belirtilen dnemlerle ilgili olarak , Osmanl Dnemine ait yaplm almalar,

ve aratrmalar bulunmaktadr.Bu aratrmalar neticesinde Osmanl mparatorluu

Dneminde Osmanl, kendi eitim sistemini Kbrs' a aynen tamay uygun

grmtr.Kbrs'ta bir maarif rgt kurularak Osmanl Devleti'nin din esasna

bal eitim ve retim anlay yerletirilmeye allmtr.Osmanl Devleti

merkeziyeti ve teokratik ynetim ilkelerine dayand iin eitim politikas da

3

sadece mslman halka ynelikti. Mslman olmayan etnik topluluklar kendi

okullarnda zerk bir retim uygulama ansna sahiptiler.

1878 ylnda ngilizlerin Kbns' Osmanllardan aldklar ve 1960 ylna kadar

ynettikleri biliniyor.Bu dnemle ilgili lkretim zerine yaplm, konuyu tarihsel

bir sre ierisinde ve bilimsel olarak ele alan ve deerlendiren bir almaya

rastlanmamtr. Ancak eitimin eitli ilevlerini gzler nne koyan snrl sayda

makaleler bulunmaktadr.

1878 ylnda ngilizler Ada'y devraldklar zaman, Trk Toplumuna ait eitim

kurulularnn says : 65 ptidai, 1 Rtiye, 7 Medrese olmak zere toplam okul

says 73't. (Hristiyan okullarnn says ise 83't.)

1880'de greve balayan ngiliz Maarif Mdr kendi politikalarn yle aklar

(Feridun. 2001:12).

I-Hristiyan okullar iinyerel bir ynetim sistemi kurmak;

2-Trk Cemaat okullar iin eski metodlar yavaa kknden skmek ve

retmenleri aklc bir retim sistemi uygulamaya ikna etmek.

Kbrs Trk Toplumunun eitim ilerini srdrmek Evkaf Dairesinin

sorumluluunda idi. Bunu bilen ngiliz yneticiler, EvkafDairesi'nin bana bir

Trk'n yannda bir de ngiliz ynetici atayarak Trk Toplumu'nun eitimine el

atma olanan elde ettiler ve eitim sistemimizi kontrol altna alp

merkeziletirmeye altlar.

ngilizler, 1895'te kabul ettikleri "Maarif Kanunu" ile ayn ayr Trk ve Rum

Maarif Encmenlerinin kurulmasn kabul etmitir.Ayrca her kazada bir "Kaza

Komisyonu" ve her kyde de "Ky Okul Komisyonu" bulunuyordu. Bylece her

halk, kendi oluturduu bir rgtlenme iinde okullarn ynetiyordu. Trkler ve

Rumlar iin ayr ayn encmenlerin kurulma nedenlerini, eitim sistemleri , dil ve

gelenekler olarak iki rk arasndaki byk farklla balamak gerekir.

1878-1960yllan arasndaki dnem Kbrs Trkleri asndan problemli bir

dnem olarak tarihe gemitir. Bu dnemi kendi ierisinde 1931 isyan ncesi ve

4

sonras olmak zere ikiye ayrrsak, eitim asndan ngiliz Hkmeti'nin iki farkl

uygulamasn ortaya koymu oluruz. 1931 isyan, Rumlar tarafndan balatlan bir

ayaklanma olmas ve Kbrsl Trklerin bu isyanda herhangi bir rol olmamasna

ramen, ngiliz Hkmeti'nin alm olduu sert tedbirler Trkler'in eitimini kt

etkilemitir. ngiliz Hkmeti Kbrs Trkleri'ni Trkiye'den koparmak amacyla

almalar yapm ve bu almalarda eitim bir ara olarak kullanlmtr. 1931

syan sonras Trk Eitimi asndan bir ykm dnemi olarak deerlendirilebilir.

1931 ylndan nce ngiliz Ynetiminin Trk Eitimi zerindeki basks daha

esnekken ayaklanma tarihinden hemen sonra ok iddetli bir hal almtr. ngilizler

adada btn zgrlkleri ksma yoluna giderken Trk eitim sistemi de bundan

fazlasyla nasibini almtr.

1935 ylnda kan Maarif Kanunu olay tm aklyla gzler nne serer. Bu

kanuna gre:

-Okul kitaplar hukmet tarafndan tesbit edilecek

-Maarif Encmeni yeleriyle Kaza Komisyonlarnn yeleri hkumet tarafndan tayin

edilecek

-Maarif vergilerinin kontrol tamamen hkmetin elinde olacak.

-Maarif Encmeni istiari bir organ haline sokulacak. Bunlara ilaveten de Maarif

giderlerini karlamak zere Trklerin arazi vergileri artrlacakt

-Trkiye 'den getirilen ilkokul kitaplarnn okutulmas yasaklanarak, Kbrs 'ta yerel

olarak sadece alfabe ve Okuma Kitab hazrlatlmas, dier konular iin kitapsz

eitime gidilmesi.

-Ada sathnda; Milli bayrak ekme, Milli gnleri kutlama, milli renkleri kullanma,

milli mar syleme ve milli byklerin resimlerinin tehir edilmesinin yasaklanmas

( Feridun, 2001, s.20)

Bu Maarif Kanunda daha baka maddeler de mevcuttu. Kanuna gre ilkretim 5

yldan 6 yla karlrken Adaya yaylm 21 Trk Rtiyesi kapatlmt. Btn bu

olumsuz gelimelere Trk Toplumu gerekli tepkileri gstermitir.

5

"ngiliz smrge ynetiminin Trk Toplumuna basks, tarafl tutumu ve eitli

gerekelerle bir ok okulu kapatmas, deneklerini kesmesi, Trk Toplumunu hibir

zaman yldrmam, kendi geleneklerine balln artrmtr "(Ciciolu,

1983:215).

Gnmzde K.K.T.C.'nin ynetim kadrolarnda bulunan kiilerin ve Mcadele

tarihimizde byk emei olan Kbrs Trk halknn ounluu 1960 ncesi ngiliz

idaresi dnemini yaam bir ekilde ngiliz eitim sisteminde yetimitirler. Konuyu

bu bak as ile ele aldmzda, Kbrs'taki ngiliz dnemi Kbrs Trkleri

asndan ok nemli bir dnemdir. Bu dnemde eitimle ilgili olarak alnan kararlar

ve uygulamalar Trk halknn mcadelesinde ok etkili olmutur. nsanlar

mcadeleye hazrlayan birok etken bulunmaktadr.Bu dnemde Kbrs Trk

halknn kendi eitimi zerindeki egemenliinin kaldrlmas, eitim alanndaki

eitli basklar ve uygulamalar, Trk halknn mcadelesinde nemli bir itici g

olmutur.

ngilizlerin Kbrs'tan ayrlmalar ,Kbrs Cumhuriyeti Dnemi ve sonrasnda

Kbrs'ta yaayan Trk ve Rum Halklarn, Anavatanlar konumundaki Trkiye ve

Yunanistan'n bilinli bir ekilde etkilemeleri ile gerek Rum, gerekse Trk Eitim

Sistemlerinde Trkiye ve Yunanistan'n eitim sistemleri ile bir birliktelik

salanmaya alld grlmektedir. Bu durum K.K.T.C. Milli Eitim Yasas,

Temel lkeler, 22. Madde 'de grmek mmkndr. Bu madde "Uyumluluk" ilkesi

olarak adlandrlr ve yasada yle ifade bulunur: ( M.E. Yasas, 1991, Madde 22)

I-Kbrs Trk Milli Eitim kurumlarnda uygulanan retm programlar ile

Trkiye 'deki zde eitim kurumlarnda uygulanmakta olan retim programlar

arasnda, Kbrs Trk Toplumunun gereksinimleri de gzetilmek ve aadaki (2)

'nci fkra kurallar sakl kalmak koulu ile uyum salanr.

6

2-Eitim Programlarnn dzenlenmesinde ve uygulanmasnda, sosyal

bilgiler, yurttalk eitimi, pratik beceri ve meslek eitimi ile gerekli grlen

dier konularda, K.K.TCumhuriyeti'nin zelliklerine ve gereksinimlerine

nemle yer verilir ve bu zellik ve gereksinimlere uygun okullar alabilir.

Grlyor ki, Kbrs tarihi ierisinde Trk Toplumu ve Trk Eitimi incelemeye

alndnda farkl dnemlerde farkl uygulamalarla karlalmaktadr. Farkl eitim

anlay ve sistemlerini yaamak zorunda kalan Kbrs Trk Toplumu, eitim

alannda zaman zaman yava, zaman zaman hzl ama kesintisiz olarak ilerlemi ve

sonuta gnmzdeki seviyeye ulamtr. Bugn (2001-2002 verilerine gre)

okullama oran a ii ocuklarda, lkokullarda %100, Ortaretimin ortaokul

kademesinde %100, lise kademesinde %80.4 (Genel Lise %58.7, Mesleki Teknik

Liseleri %21.7) seviyededir. Yksek retimde okula devam etme oran ise %53.6

'Iara ulamtr. (D.P.. 2001:245)

B. Aratrmann Amac

Kbrs Trk Halk geirdii tarihsel sre ierisinde hemen her alanda olduu

gibi, eitim alannda da kendi toplumsal ve ulusal benliini uygulamakta

zorluklarla karlam, birok baskya maruz kalmtr. Ancak 1974 ylndan

sonra zgr bir ekilde sistem uygulanmaya balanm ve bugnk srekli

gelime ve yenileme ortam yaratlabilmitir.

Kbrs Trk Toplumunun bir devlet olarak ortaya knda, eitim ok

nemli bir rol stlenmitir. Gelecee doru bir deerlendirme yapldnda

Avrupa Birliine dahil olma ihtimalinin hayli yksek olduu grlebilmektedir.

Bunlarn gerekleebilmesi durumunda , hem Kbrs Rum Halk ile hem de

Avrupa Birlii lkeleri ile her alanda ibirlii iine girmemiz kanlmaz

olacaktr.Byle bir durumda eitim imdiye kadar stlendii grevin ok daha

ileri boyutlarnda grev ve sorumluluk yklenecektir.

7

Farkl topluluklarn veya uluslarn yaknlap ibirlii iine girmeleri

esnasnda , yaknlama ve ibirliini salayan insanlarn birbirlerini daha iyi

anlayabilmeleri iin nasl bir eitim sisteminde yetimi olduklarn ve hangi

noktada bulunduklarn bilmeleri gerekecektir.

Btn bu nedenlerden dolay , bu almada aada belirtilen sorulara yant

aranmtr:

1-K.K. T. Cumhuriyeti 'nde bulunan lkretim kurumlarnn ileyii nasldr?

2-K.K. T. Cumhuriyeti 'nde lkretim alt Sistemi Nasldr?

3-K.K. T.Cumhuriyeti 'nde lkretime retmen nasl ve hangi kaynaklardan

yetiir?

C.Aratrmann nemi

Kbrs Trk Halk, Batan beri sylenildii zere egemenler ve egemenliklerin

ynetimi altnda, bir yandan yaamlarn srdrmeye alrken te yandan da

geleceklerine bir yn izme abas ierisinde olmulardr. zellikle 1878 yl sonras

dnemler dikkate alndnda grlebilir ki uzun ve yorucu bir yolculuktan sonra

srasyla ngiliz Ynetimi, Kbrs Cumhuriyeti, K.T.C.Meclisi, Otonom Devlet,

K.T.Federe Devleti dnemlerinden sonra K.K.T.C. Devletine ulalm ve Avrupa

Birlii yesi olmak gibi bir pozisyon yaratlmtr. Elbette halk bu noktaya belirli bir

eitim seviyesi sayesinde ulamtr. Her eitim kademesinin birey ve toplum yaam

zerinde belirli bir rolnn olduunu biliyoruz.

Ancak lkretimin , dier eitim kademelerinden daha byk bir neme sahip

olduu eitimcilerin ortak dnceleri olduundan bahsetmitim.Bu sebebledir ki

ilkretimle ilgili yaplan bu aratrmann byk bir nem arzettiini rahatlkla

syleyebilmeliyiz.

8

D.Aratrmanm Snrlhldar

Bu aratrma:

1- Kapsam asndan; K.K.T.Cumhuriyeti'nde lkretimin 2003-2004 eitim

retim yl ile,

2- alaca kademe asndan K.K.T.C.'deki lkretim dzeyindeki okullarla,

3- Yntem asndan Bilgi Toplama Formu modeli ile snrldr.

E. Aratrmann Varsaymlar

Bu almada u temel varsaymlardan hareket edilmitir.

lkretim K.K.T.Cumhuriyeti'nde yaygndr.

lkretime bal okullarda, snf bana den renci says yerleim yerlerine

gre farkllklar gsterir.

lkretimde bina, ara-gere yeterlilii blgelere gre dengesizlik gsterir.

lkretime bal okullarda dzenli, srekli ve ynlendirici tefti yeterince

gerekleememektedir.

Konu yeterince aratrlmam bir konudur.

Seilen aratrma yntemi, bu aratrmann amacna , konusuna ve problemin

ortaya karlmasna uygundur.

Bilgi Toplama Formu, bu aratrma iin gerekli verileri toplamak asndan

gerekli bir aratr.

9

F. Tanmlar

Bilgi Toplama Formu :Gerekli kiilerden bilgi ve kaynaklar toplamada yararl

olaca dncesi ile hazrlanm ara (ahin, 1997:10).

Ders Yl:ki dnemi kapsayan sre ( 8 Eyll- 15 Haziran)

Dnem: Ders ylnn balad tarihten dinlenme tatiline kadar, dinlenme tatilinin

bitiminden ders ylnn sonuna kadargeen sre.

Eitim Arac: retim programlarnnamalarnn gerekletirilmesinde

yararlanlabilecek basl olan veya olmayan eser (T.C.M.E.B. 2001:352).

lkretim Dairesi: K.K.T.Cumhuriyeti Milli Eitim Bakanlna bal ( ..D.

Yasa mad.6).

Anaokullar ve Anasnflar;

lkokullar;

Dairenin grev alanna giren konularda alacak veya ak olup da balanmasna

karar verilen dier kurulular;

Ortaretim: lkretime dayal en az alt yl sreli eitimin tmn kapsar

(M.E.Y. Mad.31).

Kurs: Yeni bilgi, beceri, tutum ve davran kazandrmay amalayan ve bir

retim programna gre yrtlen ve sonunda baar deerlendirmesi yaplan

faaliyet program( T.C.M.E.B.,2001 :353).

lkretim Okulu (ilkokul):Zorunlu eitim andaki ocuklarn eitim-retim

grd be yl(K.K.T.C.'de 6-11 ya) sreli okul (M.E.Y. Mad.8).

Maarif Encmeni:ngiliz ynetiminin Rum ve Trkler iin her kazada ayr ayr

oluturduu ilkretimden sorumlu komisyonlar (Behet, 1969:171).

10

Ortaokul:lkretime dayal, 12-14 ya grubunu kapsayan eitim kademesi

(DP. 2002:244).

Lise:Ortaokullar st, en az yllk eitli programlar uygulayan ve arlk

verdii program uyarnca adlandrlan genel liseler ve mesleki liseler. (DP.

2002:244)

retim Yl: Ders ylnn balad tarihten ertesi ders ylnn balad tarihe

kadar geen sre .

rgn Eitim :Belli ya grubundaki ve ayni seviyedeki bireylere , amaca gre

hazrlanm programlarla , bir okul ats altnda yaplan dzenli eitim .(

T.C.M.E.B. 2001:354)

Yaygn Eitim:rgn eitim sistemine hi girmemi, veyahut herhangi bir

kademesinde olan veya bu kademeden km bulunan vatandalara verilen

eitim.(D.P.. 2002:262)

Vakf:Bir maln insanlk yararna braklmas, zel mlkiyet olmaktan

karlmasdr.( Altan, 1986:4)

Zorunlu Eitim:Bir vatandan belirtilen bir yaa gelinceye kadar (K.K.T.C.'de

15 ya) gsterilen eitim kurumlarnda belli bir sre renim grmesini zorunlu

klan yasal bir deyimdir. (T.C.M.E.B. 2001:41)

Okul ncesi Eitim: 0-6 ya yalan arasndaki ocuklarn eitimini kapsayan ,

temel eitim btnl iinde yer alan bir eitimdir.( Grkan, 1981, S.)

11

G.Ksaltmalar

AB

AT

BM

DP

EOKA

tonGOD

GKRY

KTCM

KTOES

KTS

KKTC

Avrupa Birlii

Avrupa Topluluu

Birlemi Milletler

Devlet Planlama rgt

Ethnike Organosis Kypriotike Apeleutherosis

lkretim Dairesi

Genel Orta retim Dairesi

Gney Kbrs Rum Ynetimi

Kbrs Trk Cemaat MeclisiKbrs Trk Orta Eitim retmenler Sendikas

Kbrs Trk retmenler Sendikas

Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti

KTFD Kbrs Trk Federe DevletiKKTCMEB Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti Milli Eitim Bakanl

MEB Milli Eitim Bakanl

MEY Milli Eitim Yasas

MEKB Milli Eitim ve Kltr Bakanl

MTD

Y

PDRAM

TME

TK

AA

TC

TTD

Mesleki Teknik retim Dairesi

retmenler YasasPsikolojik Danma Rehberlik ve Aratrma Merkezi

Trk Maarif Encmeni

Trk retmen Koleji

Atatrk retmen Akademisi

Trkiye Cumhuriyeti

Talim Terbiye Dairesi

12

H. lgili nceleme ve Aratrmalar

Ada zerinde yaayan Trklerin eitimleri uzun zaman srecinde birok

aratrma va incelemeye konu olmutur.zellikle 1878-1960 yllar arasndaki ngiliz

Egemenlii dneminde, grevli ve merakl yabanclar Kbns'taki eitim zerinde

inceleme ve aratrmalar yapm, rapor ve kitaplar hazrlamlardr.

Kbrsl Trklerin kendi eitimleri ile ilgili almalarna ngiliz dneminde

rastlansa da bu konudaki youn almalarn 1960 ylndan sonra olduugrlmektedir.

Bu nedenle ilgili aratrma ve incelemeleri yazarken, ierisinde lkretimle

ilgili bilgiler bulunan almalar dikkate alnarak;

1-Yurt dnda yaplan almalar

2-Yurt iinde yaplan almalar

diye tasnif edilerek yazlmtr.

1-Yurt Dnda Yaplan almalar

-J.E. Talbot ve F.W.Cape (1913), Report on Education in Cyprus adyla

yaynlad.klanraporda Kbns'ta yaayan toplumlarn eitimini incelemiler ve

eitimle ilgili her konuda hkmete tavsiyelerde bulunmulardr.Olduka geni ve

ierikli olan bu raporda Trk eitiminin hangi dzeyde olduu belirtilmi, dier

toplumlarn (Rum, Ermeni, Maronit, Hristiyan, Arap) eitim sistemleri ile

karlatrmalar yaplm ve hkmetin eitim konusunda neler yapmas gerektii

ortaya konmutur. Raporun sonu ksmnda Rum eitim sisteminin Yunan eitim

sistemi ile ayni olduu ve dengenin korunmas iin Trk okullarnda da Osmanl

eitim sisteminin uygulanmas gerektiinin nemi zerinde durulmaktadr.

-Sleight, (1951), Yeni Zelandal bir ngiliz olan ve retmen Koleji'nin ilk

mdrln yaptktan sonra "Maarif Mdrl" ve "Eitim ve retim

Direktrl" grevlerinde bulunan Sleight, Maarif Dairesinin 1949-1950 retim

13

yl iin kendisine hazrlatt raporunda , genel olarak o yln eitim yln ortaya

koymutur. ksmdan olan aratrmasnn birinci ve ikinci ksmnda Kbrs'ta

eitim ve retimin genel organizasyon ve amalarna deinmi , sekiz blmden

oluan nc ksmnda ise Kbrs eitimini nicelik ve nitelik ynnden ortaya

koymutur.

-Weir,(1952), Education In Cyprus adyla yaynlamtr. William Wilber Wier bu

aratrmasn doktara tezi olarak hazrlamtr. Wier, 1878 ylndan itibaren Kbrs

eitiminde grlen baz teorileri ve uygulamalar etd etmitir. Kbrs'taki eitli din

ve milletlere ait topluluklarn eitim sistemlerini bilimsel adan tarafszca incelemi

ve detayl bilgiler vermitir. Weir bu tezinde Hristiyanlar ve Mslmanlar arasndaki

belirgin ayrlklardan bahsederek Rum eitiminin Trk eitimine oranla daha ada

ve ileri olduunu ortaya koymutur.Weir'e gre Mslman Trklerin eitimi kendi

bana dalgalanp gitmektedir.

-Spiridaki (1952), ngiliz daresi dnemi Rum eitim sistemine deindii

aratrmasnda, Trklerin eitimine de yer vermi ve ngilizlerin eitime ilikin

tutumlarn eletirmitir. zellikle ngiliz ynetiminin Trk ve Rum toplumlarnn

eitim sistemlerine etkilerini ortaya koymas asndan bu aratrma nrm

arzetmektedir. Aratrmada Rumlarn eitimde geri braktrldn iddia eder ve

bunu ngilizlere ve Trklere balar.

2-Yurt inde Yaplan almalar

-Behet (1958), Kbrs Trk Maarif Tarihi (1571-1968) adl almasnda Hasan

Behet zellikle ngiliz Dneminde eitim ile ilgili birok konuyu ortaya koymutur.

Daha ok Evkaf Dairesi arivindeki aratrmalara dayanlarak, Osmanl Devrinden

1969 ylna kadar Kbrs Trk Maarifnin geirdii safhalar ele alnmtr.

Osmanl Devrinde Trk Maarifi

ngiliz Devrinde Trk Maarifi

Cumhuriyet Devrinde Trk Maarifi,

14

le ilgili blmler dkmanter adan olduka zengin bir kaynak olutumaktadr.

Aratrma zellikle lkretim asndan detayl bir almadr. Bunun yannda geni

apta Maarif Encmeni kararlarna , Tali Okullar dare Heyeti Kararlarna ve Trk

leri Komisyonu'nun 1949 ylnda Maarif iin hazrladklar rapora deinilmektedir.

-Sha (1971), "Kbrs'ta Trk Maarifi" adl aratrmada Trk eitim sistemi genel

hatlar ile ortaya konmutur. Aratrma Uluslarars Birinci Tetkikler Kongresinde

Trk heyeti tarafndan sunulmutur. Aratrmada lkretimle ilgili zel bilgiler

verilirken Kbrs Trk eitiminin genelinden de bilgiler verilmektedir.

-Ciciolu(1983), 1571 ylndan 1983 K.K.T.C. 'nin kuruluuna kadar geen srede

genel hatlar ile Trk eitim sistemini incelemitir. zellikle ngiliz Dnemi'nde

ngilizlerin uyhulatmaya alt eitim sisteminin tarafl ve baskc olduu

konusunda yorumlar getirmektedir.

-Nesim (1987), "Batmayan Eitim Gnelerimiz" adl almasnda retmenlerin

anlarna yer vermi ve Kbrs Trk eitim tarihine k tutmutur. Eser be blmden

meydana gelmitir. Birinci blmde genel olarak Kbrs eitimine deinilmi, ikinci

blmde "Unutulmayan retmenler" bal altnda nemli faaliyetler stlenmi ,

nemli grevlerde bulunmu retmenler tantlmtr.nc blmde ''Notlar

Ekler " bal altnda 1960 sonras dnemle ilgili nemli bilgiler verilmekte ve son

olarak beinci blmde "Resimler" bal altnda eitli yllarda ekilmi okullar ,

retmenler ve rencilerle ilgili fotoraflar yer almaktadr.

-Aytekin (1991), "ttihat ve Terakki Dnemi Eitim Ynetimi" adl almasnda

Kbrs'taki , eitim konusuna deinmektedir. Ada'nngenel eitim durumunu ortaya

koyan bu kitap zl bilgiler sunmaktadr. Tanzimat dneminden sonra maarif

tekilatnn 1909-1918 yllar arasnda kalan devresini inceleyen ve doktora tezi

olarak hazrlanan bu eserde Kbrs eitimi " Milli Snrlarmz Dnda Kalan

Mstakil Sancaklarda Eitim Messeseleri" bal altnda incelenmitir.

15

-Aytekin (1993), "Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti Eitim Sistemindeki Yapsal

Dnm "adl almasnda Osmanl dneminde , ngiliz dneminde ve

Cumhuriyet dneminde meydana gelen nemli yapsal deimelerden

bahsetmektedir. Aratrmada Kbrs Trk Toplumu eitim sisteminin, Osmanl

Trkiye Cumhuriyeti eitim sistemi ile btnleme , Trk leri Komisyonu Ara

raporu ve Talim Terbiye Komisyonu dnemi olmak zere ana yaplanma dnemi

geirdii belirtilmektedir.

-Artrk (2002), K.K.T.Cumhuriyeti, merkez ilkokullarnda grev yapan ynetici,

snf retmeni ve bran retmenleri zerinde yapt aratrmada, yneticilerin

bran derslerine orta derecede destek

salad,rehberlik yapmad, bu durumda retmenin baarsnn da orta derecede

olduu saptanmtr.

-Dadelen (2003), "lkokul rencilerinin Saldrganlk Dzeyleri" konulu

aratrmasn, K.K.T.Cumhuriyeti ilkokullarnda eitim gren 4. ve 5. snf

rencilerine uygulamtr.

-Erdodu (2003), K.K.T.Cumhuriyeti ilkokullarnda grev yapan 78 erkek ynetici

zerinde yapt aratrmann sonularna gre, amzda srekli deiikliklere ayak

uydurabilmek, eitim sistemimize parlak gelecek salayabilmek , ancak uzman

yneticiler yetitirmekle mmkn olacaktr.Terfi ettirileceklerin tarafsz ve objektif

deerlendirmeler nda belirlenmeleri , alannda eitim grm uzman kiiler

olmalar gerektii zerinde durmaktadr.

-Vamk (2003), K.K.T.Cumhuriyeti'ndeki "lkokul Mdrlerinin Doyum.lan"

konulu aratrmasnda varlan sonu yaptklar iin nitelii , ynetim ve denetim

biimi , i karl aldklar dentiler , kendilerine salanan ykselme , eitim

,yetitirme ve gelitirme olanaklar , altklar koullar ve birlikte altklar i

16

arkadalar ile olan ilikiler gibi rgtten kaynaklanan etkenlere de bal olduu

tesbit edilmitir.

-Gnalp (2003), "lkokul Yneticilerinin Denetim Ekililii "konusundaki

aratrmasn , Girne ilesindeki mdr ve muavinlerine anket uygulayarak yapmtr.

-Altnta (2003), K.K.T.Cumhuriyeti'nde eitim veren K.K.T.C. Milli Eitim ve

Kltr Bakanlna bal, Lefkoa ilesi ilkokullar bnyesindeki anasnf ve

mstakil anaokullarnda grev yapan retmenler incelenmi, aratrmann

sonularna gre , retmenlere bu alanda hizmetii eitim kurslar yaplmal ,

yaratclk gleri gelitirilmelidir. niversitelerle ibirlii yaplmal, aileler bu

konuda aydnlatlmal, okullarn ara-gere eksiklikleri tamamlanmaldr.

-Taker (2003), Bu aratrmada, K.K.T.Cumhuriyeti ilkokullarnda grev yapan

.rehber retmenlerin hizmetleri ile Psikolojik Danma Rehberlik ve Aratrma

Merkezinin tantlmas ve nemi incelenmitir.

-Aksoy (2003), "retmen Davranlarnn renci Baars zerindeki Etkisi"

konulu aratrmada , retmenin rencinin baars zerinde ne kadar etkili olduu

ortaya karlmtr.

-Erin ( 2004)," Snf retmenlerinin stenmeyen renci Davranlarna likin

Grleri" aratrmasnda K.K.T.C. lkokullarnda istenmeyen renci

davranlarnn ne dzeyde olduu, snf retmenlerinin istenmeyen renci

davranlar ile hangi sklklarla karlatklarn, istenmeyen davranlarn

nedenlerinin neler olduuna ilikin grlerini ve istenmeyen davranlara kar

hangi yntemlerin kullanld bilimsel yollarla aratrlmtr.

17

2.BLM

YNTEM

Bu blmde, aratrmann evreni , meklemi , verilerin toplanmas ve verilerin

deerlendirilmesine ilikin aklamalara yer verilmitir.

A. Evren

Bu aratrmann evreni Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti, Milli Eitim ve Kltr

Bakanl'na bal lkretim Dairesi Mdrl ve 2003-2004 retim Yl'nda

lkretim Dairesi Mdrlne bal bulunan okullardr.

K.K.T.Cumhuriyeti merkezi Lefkoa'da bulunan lkretim Dairesi,yasalarla

belirlenmi grevleri dorultusunda ve yine yasalarla belirlenmigrevleri yerine

getirmek maksadyla grevlendirilmi bir mdr tarafndan ynetilir. Yetki ve

sorumluluklar dorultusunda daire mdr, dairesini ve dairesine bal okullar en

iyi ekilde sevk ve idare eder.Mdr, yetki ve sorumluluklarm yerine getirirken

Eitim Bakan ve Eitim Bakanl mstearna kar sorumludur.lkretim

Dairesi'ne bal okullar K.K.T.C. geneline dalm, 7 zel Okul, 4 zel Eitim

Okulu ile birlikte toplam 110 okul 'dur. Genel olarak bakldnda bu okullarn

30'u Lefkoa'da, 17'si Gzelyurt'ta, 33' Gazimausa'da, 13' skele'de ve 17'si

Gime' dedir.

Okullar ,Okul Mdrleri ve Mdr Yardmclar tarafndan ynetilirler. Bu

yneticiler lkretim Daire Mdrne kar sorumludurlar.Verilere saysal olarak

bakldnda 1 Genel Mdrlk, 1 1 O Okul , 83 Okul Mdr , 66 Okul Mdr

Muavini, 1173 retmen (geici retmenlerle birlikte) ve 18586 renci evreni

oluturmaktadr.

B. rneklem

Tam meklem kullanlm, yani evrenin tamam aratrma kapsamna alnmtr

18

C. Verilerin Toplanmas

Aratrma," Literatr Taramas" ile resmi ve bilimsel kaynaklar taranm, bir

"Bilgi Toplama Formu" kullanlmtr.

Bu amala konu ile ilgili tilin kaynaklar, eitimle ilgili tutanaklar, kanunlar,

tzkler , ynetmelikler, genelgeler, mfredat programlar , retmen anlar , devlet

adamlarnn demeleri , konu ile ilgili yaplan reportajlar, gazete yazlar ve ders

kitaplar incelenmitir.

D. Verilerin Deerlendirilmesi

Bu aratrmada K.K.T.C. ve Trkiye'ye ilikin literatr izlenmi, incelenen

kaynaklar , bilgi toplama formu ve ilgililerle yaplan grmeler neticesinde elde

edilen bilgiler aratrma tekniklerine uygun bir ekilde ilenmitir.

Bilgi toplama arac ve kaynaklardan elde edilen bilgiler aratrmann ama ve

hedeflerine uygun olarak analiz edilmitir.

19

3.BLM

BULGULAR VE YORUM

Bu blmde esas olarak lkretim Dairesi ve Daire'ye bal okullar ele

alnmtr.Daire ve daireye bal okullarn Ynetim ve Ynetim Organlar , bu

organlarn grev ve sorwnluluklar incelenmi retmen , dier yardmc personel ve

renciler deerlendirilmi eitim programlar zerinde durulmutur. Ancak

lkretimi Merkezde bulunan daire ve ona bal okullar olarak daha iyi alglamak ,

var olan eitim sistemi iindeki yerini ve nemini belirlemek iin nce Eitimin

bal olduu bakanl, merkez rgtn , eitimi dzenleyen genel esaslar, eitim

sistemini ve Hukuki dayanaklarn ortaya koymakta byk yarar grlmtr.

lkede adnn nnde "Milli" szc bulunan tek bakanlk olan "Eitim

Bakanl" Eitimi planlar, organize eder, ynlendirir ve ynetir. Milli Eitim

Bakanl grevini yerine getirirken, Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti'nde Eitim

Sistemini dzenleyen genel esaslar dikkate almak durumundadr.

20

n::iwlen,::~

)

IIi. -- J

L_ -II

c"'~c"'c::~ '"::,.,.,::,::

21

IIi

' !

II

i- ---I

I J

II

...VJc:E3qJ

Ch

=...=en...,oe

'""'.::

:r. qJ=< :o~ ::,...,~ Ntr 12~ ...qJr' ~:~ :p ...

I:'.?' C,,';) '':fl

B. K.K.T.C. MLL EGTM SSTEM

1. Kbrs Trk Milli Eitim Sistemini Dzenleyen Genel Esaslar

a-Milli Eitimin Dzenlenmesi (M.E. Y. Mad.4. 1986 )

-Kbrs Trk Milli Eitiminin dzenlenmesinde temel olan ama ve ilkeler.

-Milli Eitim sisteminin genel yapsn ve bu yap iinde eitim ve retim

kurumlarnn zel ama ve grevleri ile ilevleri

-retmenlik meslei

-Okul, bina ve tesisleri

-Eitim ara ve gereleri

-Devletin eitim ve retim alanndaki grev ve sorumluluklarna ilikin temel

kurallar

17/1986 sayl Kuzey Kbrs Trk Cwnhuriyeti Milli Eitim Yasa' snn bir sistem

btnl iinde kapsad dzenlemelerdir.

b-Milli Eitimin Genel Amalar (M.E.Y.Mad.5.1986)

(])Atatrk lke ve Devrimleri ile yurttalar arasnda birfikir ve duygu ortakln

amalayan, adalamay hedefleyen ve Trk milletini milli bilince vardran

Atatrk milliyetiliine, demokrasi, sosyal adalet ve hukukun stnl ilkelerine

bal, bunlar koruyan ve gelitiren yurttalar olarakyetitirmek;

(2)Kbrs Trk Toplumunun, varolma mcadelesinin znde yatan gerekleri bilen,

mcadele tarihinin bilincine varan ve bu mcadeleye inanla balanan,manevi ve

kltrel deerlerini koruyan ve gelitiren, yurdunu ve toplumunu seven, Anayurdu

Trkiyeye, Trk ulusuna, z yurduna, toplumuna ve ailesine gl balarla bal,

yurduna, toplumuna, laik devletine kar grev ve sorumluluklarn bilen ve bubi/in

ve nitelikleri srekli davrana dntrebilen, bar ancak haklarn korumasn

bilen yurttalar olarakyetitirmek;

22

(3)Beden, zihin, ahlak ve duygu bakmndan dengeli ve salkl biimde gelimi

salam bir kiilie ve karaktere, bilimsel dnme gcne, geni bir dnya grne

sahip, insan seven, insana ve insan haklarna saygl giriime deer veren,

toplumuna kar sorumluluk duyan, her ynyle gelimi gelimi, toplum

ekonomisine katkda bulunan toplum karlarn kendi karlarnn stnde tutan ve

kendi mutluluunu toplum refah ve mutluluunda gren, toplumun varln ve

devletini zenle koruyan, gelimesine alan ve onu her trl tehlikeye kar

savunan ve sonuna kadar direnen, cesur, kiilikli, yapc, yaratc ve verimli

yurttalar olarak yetitirmek;

(4)lgi ve yeteneklerini deerlendirmek ve ortaya karp gelitirmek suretiyle,

gerekli bilgi ve becerilerle donatmak; onlarla birlikte ve dayanma ile i grme

alkanlk/arn kazandrmak; onlar bu yolla hayata hazrlamak ve onlarn,

kendilerini ve ailelerini mutlu klacak ve toplumun mutluluu ve kalknmasna

katkda bulunacak bir meslee sahip olmalarn salamak; bylece, bir yandan

yurdunda refah ve mutluluu artrmak; dier yandan, toplumsal birlik ve btnlk

iinde ekonomik, sosyal ve kltrel kalknmay destekleyip hzlandran; toplumunu

v~ ulusunu.ada uygarln yapc, yaratc ve sekin bir orta yapmak isteyen ve

bu istek dorultusunda srekli aba gsteren yurttalar olarak yetitirmek;

c-Milli Eitimin Temel lkeleri (M.E.Y. Mad.6-23, 1986)

1- Genellik ve Eitlik

-Her yurtta hibir ayrm gzetmeksizin renim ve eitim hakkna sahiptir.

-Eitimde, hibir kiiye, aileye veya zmreye ayrcalk tannamaz.

2-Toplumun Gereksinimleri ve Bireyin Yetenekleri

-Milli Eitim hizmeti, bireyin istek ve yeteneklerini gzeterek toplumun

sosyal, ekonomik ve kltrel gereksinimlerine uygun olarak ve bireyleri, kalknma

23

planlar hedeflerine ulamada etkili olabilecekleri bilgi, yeterlilik ve becerilerle

donatacak biimde dzenlenir.

3-Yneltme, Yetitirme ve Baar

-Bireyler btn eitimleri sresince, ilgi ve yetenekleri lsnde ve dorultusunda,

eitli programlara veya okullara yneltilerek toplumun yetimi insan gc

gereksinimleri gzetilerek yetitirilirler.

-Kibrs Trk Milli Eitim Sistemi ve sistemin gerektirdii kurumlama ve

rgtlenmeler, bu yneltmeyi gerekletirecek biimde dzenlenir ve uygulamaya

konur.

-Yneltmede rehberlik hizmetlerinden; baarnn belirlenmesinde ise, objektif lme

ve deerlendirme yntemlerinden yararlanlr.

4- Zorunlu Eitim ve retim Hakk

-Onbe yana kadar sren eitim, kz erkek ayrm yaplmakszn, her yurtta iin

bir hak ve dev olup zorunludur.

-Her yurtta zorunlu olmayan eitim veren retim kurumlarnda, ilgi ve yetenekleri

lsnde, istee bal ve cretsiz renme hakkn kullanarak yararlanr.

-Zorunlu eitim anda her ocuun ya gruplarndan kopmadan eitim grmesi

esastr.Ancak bu durum stn yetenekli ocuklarn ileri renimden yararlanmasn

engellemez.

-Zorunlu eitim anda snavlarn amac, rencilerin renim seviyelerini ve

baar durumlarn saptamak ve retimi deerlendirmektir.

5-Frsat ve Olanak Eitlii

-Toplum bireylerine.eitim grmede frsat ve olanak eitlii salar.

24

-Maddi olanaklardan yoksun baarl rencilerin en yksek eitim basamaklarna

kadar renim grmelerini salamak amacyla, devletin mali olanaklarna gre

parasz yatl, burs, kredi ve benzeri yollarla gerekli yardmlar yaplr.

-Durumlar dolays ile zel eitime gereksinimleri olan ocuklar ve genleri,

topluma yararl klacak biimde yetitirmek ve onlara salkl dengeli ve gl bir

kiilik kazandrmak amacyla, ada ve bilimsel eitim yntem ve gzetilerek, gerek

okul iinde gerekse okul dnda gerekli koruyucu, glendirici ve yetitirici nlemler

alnr

6-Sreklilik

-Bireylerin eitimlerinin yaam boyunca srmesi esastr.

-Genlerin eitimlerinin yannda, hayata ve i alanlarna olumlu bir biimde

uymalarna yardmc olacak nlemler ile, yetikinlerin srekli eitimlerini salayc

nlemler almak temel bir eitim grevidir. Bu grev, rgn ak ve yaygn eitim

kurumlarnda, ibirlii ve egdm iinde ve belirli plan ve programlar izlenmek

suretiyle yerine getirilir.

7- ier Yerde Eitim

-Kbrs Trk Milli Eitimi 'nin amalar yalnz rgn, ak ve yaygn eitim

kurumlarnda deil, ayn zamanda evde, evrede, iyerlerinde, heryerde ve her

frsatta gerekletirilmeye allr.

-Eitimle ilgili her trl etkinlik, Kbrs Trk Milli Eitiminin genel amalarna

uygunluu bakmndan, Bakanln gzetim ve denetimine baldr.

8- Karma Eitim

Eitim kurumlarnda, kz ve erkek karma eitim yaplmas esastr.Ancak, eitimin

trne ve gereksinime gre, baz meslek okullar yalnzca kz veya erkek rencilere

ayrlabilir.

25

9-Bilimsellik ve evresellik

-Her derece ve trdeki retim programlar ve eitim yntemleri ile ders ara ve

gereleri bilimsel ve teknolojik esaslar ve yeniliklere, evre ve lke gereklerine ve

koullarna gre srekli olarak gelitirilir.

-Eitimde verimliliin artrlmas ve srekli gelime ve yenilemenin salanmas,

lke koullarna uygun bilimsel aratrma ve deerlendirmelere gre gerekletirilir.

-Bilimsel ve teknolojik aratrmalarla kltrmz gelitirmeye ynelik bilimsel

alma ve etkinlikler, retim kurumlarnda ve dier alanlarda maddi ve manevi

bakmdan zendirilir ve desteklenir.

10-PlanWk

-Kibrs Trk Milli Eitiminin gelimesi, ekonomik, sosyal ve kltrel kalknma

hedeflerine uygun olarak ve eitim -insangc - istihdam ilikileri gzetilmek

suretiyle, mesleki ve teknik eitime arlk verecek biimde planlanr ve

gerekletirilir.Bu yndeki planlama ve gerekletirme almalar, Bakanlk ve

dier ilgili kurum ve kurulularla ibirlii ve egdm iinde yrtlr.

-Mesleklerin basamaklar ve her basaman unvan, yetki ve sorumluluklar mevzuata

uygun olarak dikkate alnr ve her derece ve trdeki rgn ve yaygn mesleki ve

teknik eitim kurumlarnn kurulu ve programlar, bu basamaklara uygun olarak

planlanr ve dzenlenir. Bu kurumlardan kanlarn mesleklerinin ne olaca bir

tzkle saptanr.

-Eitim kurumlarnn gelitirilmesinde, evresel zellik ve gereksinimler de gzetilir

ve bu kurumlarn yer , personel, bina , tesis ve ekleri donatm , ara , gere ve

kapasiteleri ile ilgili standartlara gre optimal byklkte kurulmas veya

mevcutlarn bu esaslara gre yeniden dzenlenmesi ve verimli olarak iletilmesi

salanr.

26

11-Atatrk lke ve Devrimleri le Atatrk Milliyetilii

Kbrs Trk Milli Eitim sisteminin her derece ve her tr ile ilgili eitim ve retim

programlarnn hazrlanp uygulanmasnda Atatrk lke ve Devrimleri ile Atatrk

Milliyetilii temel olarak alnr.

12- Ulusal Ahlak ve Kltrn Gelitirilmesi

-Eitimin her basamanda ve her trl eitim etkinliinde , Trk ulusunun ahlak ve

kltrnn korunup gelitirilmesine ve benimsenmi ahlaki , manevi ve kltrel

deerlerin retilmesine nem verilir.

13-Trk Dili ve Yabanc Dil retimi

-Eitim ve retimin Trk dilinde yaplmas esastr.

-Eitimin her basamanda ve her trnde , ulusal ve toplumsal birlik ve btnln

salanmasnda temel etkenlerden biri olan Trk dilinin tam anlamyla retilmesine

allr.

-Yabanc dil retimi, rencilerin ok ynl gelimelerine olanak salayacak bir

ara olarak deerlendirilir ve yabanc dil retiminde , gelimi tekniklerden

yararlanlr.

-Yabanc dille retim yapan okullarda , Trk dili ve Trk kltrne ilikin

derslerTrke okutulur.

14- Laik ve Din Kltr Eitimi

-Milli Eitimde laiklik esastr.Bu ilkeye ters dmemek kouluyla retim

kurumlarnda din kltr eitimi yaplabilir.

27

15-Demokrasi Bilincinin Gelitirilmesi

-Gl ve dengeli, zgr ve demokratik bir toplum dzeninin gereklemesi ve

srdrlmesi iinyurttalarn sahip olmalar gereken demokrasi bilincinin , yurt

ynetimine ait bilgi, anlay ve davran/ar/a sorumluluk duygusunun , Anayasa ,

yasalara , manevi ve toplumsal deerlere saygnn , her trl eitim almalarnda

rencilere kazandrlmasna ve bu yndeki duygu ve davran/arn gelitirilmesine

zen gsterilir.

-Eitim kurumlarnda Atatrk milliyetiliine, Atatrk ilke ve devrimlerine aykr,

demokrasiyi ortadan kaldrcn siyasal ve ideolojik telkinler yaplmasna ve bu

nitelikteki eylemlere karlmasna hibir ekilde meydan verilmez.

16- Okul le Ailenin birlii

-Eitim kurumlarnda , amalarn gerekletirilmesine katkda bulunmak zere okul

ile aile arasnd_a ibirlii salanr ve bu amala okul-aile birli/deri kurulur.

17-Uyumluluk

-Kibrs Trk Milli eitim kurumlarnda uygulanan retimprogramlar ile

Trkiye 'deki zde eitim kurumlarnda uygulanmakta olan retimprogramlar

arasnda Kbrs Trk Toplumunun gereksinimleri de gzetilmek ve aadaki (2) 'ci

fkra sakl kalmak kouluyla uyum salanr.

-Eitimprogramlarnn dzenlenmesinde ve uygulanmasnda sosyal bilgiler,

yurttalk eitimi,pratik beceri ve meslek eitimi ile gerekli grlen dier konularda

, Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti 'nin zelli/derine ve gereksinim/erine nemle yer

verilir ve bu zellik ve gereksinimlere uygun okullar alabilir.

28

18- Eitim Etkinliklerinin Yrtlmesi

-Eitim ve retim etkinlikleri, (2) 'nci fikra kurallar sakl kalmak koulu ile devlet

eli ile yrtlr.

-Eitim ve retim etkinlikleri, 53. madde kurallarna bal olarak devletin gzetim

ve denetimi altnda, gerek kiiler ve zel hukuk tzel kiileri eliyle de yrtlebilir.

-Ancak; gerek kiiler ve zel hukuk tzel kiileri eliyle yrtlecek ilk, orta ve

yksek retimin geerli bir yabanc dille yaplmas esastr.

2. Milli Eitim Sisteminin Genel Yaps

1- rgn ve Yaygn Eitimin Kapsam

-Kibrs Trk Milli Eitim sistemi , rgn eitim ve yaygn eitim olmak zere iki ana

blmden oluur.-rgn Eitim ; okul ncesi eitimi , ilkretimi , ortaeitimi ve yksek eitimi

kapsar.

-Yaygn Eitim; rgn eitim dndaki eitim etkinliklerini kapsar.

2- Okul ncesi Eitim

-Okul ncesi eitim ; lkretim yana gelmemi ocuklarn eitimini kapsar.

- Devlet eliyle yrtlecek okul ncesi eitim bir veya iki yl sreli olup okul ncesi

eitim a nfusunun tmn kapsayacak ekilde bir programa bal olarak

yaygnlatrlr.

29

Ama ve grevleri

-Okul ncesi eitimin ama ve grevleri, Kbrs Trk Milli eitiminin genel

amalarna ve temel ilkelerine uygun olarak unlardr:

-ocuklarn beden , zihin ve duygu ynlerinden gelimesini, iyi alkanlk/ar ve

yararl beceriler kazanmasn salamak;

-ocuklar her ynden ilk retime hazrlamak;

Elverisiz evre ve aile koullarndan gelen ocuklara , uygun bir yetime ortam

hazrlamak;

-ocuklarn Trke 'yi doru ve gzel konumalarm salamak;

3- lkretim

lkretim o yln 31 Aralk gnnden nce alt yam tamamlayan ocuklarn 11

yam tamamlayncaya kadar sren eitim ve retimlerini kapsar. Zorunlu

ilkretim a, ocuun alt yam tamamlad yln Austos aynnson gnn

izleyen retim yl banda balar.

Ama ve Grevler

-lkretimin ama ve grevleri, Kbrs Trk milli eitiminin genel amalarna ve

temel ilkelerine uygun olarak unlardr:

-rencilere, Atatrk ilke ve devrimleri ile Atatrk milliyeti/iini ve toplumsal

mcadelemizin kkeninde yatan gerekleri retmek;

-ocuklara, iyi birer yurtta olarak yetiebilmeleri iin gerekli temel bilgi, beceri,

davran ve alkanlklar kazandrmak;

-ocuklar, ilgi ve yetenekleri ynnde yetitirerek onlar toplumsal yaama ve st

renime hazrlamak;

ocuklarn estetik duygularm gelitirmek, onlara doruyu, gzeli ve iyiyi grebilme

yeteneini kazandrmak ve onlarda, birlikte hareket etme, ibirlii, yardmlama,

arkadalk, insan sevgisi gibi stn duygular yaratmaktr.

30

4- Ortaretim

Ortaretim, ilkretime dayal en az alt yl sreli eitimin tmn kapsar.

lkretimi tamamlayan her renci, ortaretime devam etme ve ortaretim

olanaklarndan ilgi ve yetenekleri lsnde yararlanma hakkna sahiptir.

Ama ve Grevler

Ortaretimin ama ve grevleri, Kbrs Trk milli eitiminin genel amalarna ve

temel ilkelerine uygun olarak unlardr:Atatrk milliyetii dorultusunda sosyal ve kltrel btnlemeyi

salamak ve korumak;Tm rencilere ortaretim dzeyinde asgari ortak bir genel kltr vermek

suretiyle, onlara kii ve toplum sorunlarn tanma, bunlara zm yollar arama ve

toplumun ekonomik, sosyal ve kltrel kalknmasna katkda bulunma bilincini ve

gcn kazandrmak;recileri, toplum ekonomisinin gereklerini de gzeten eitliprogramlar

erevesinde ilgi ve yeteneklerine gre gelitirerek yksek retime veya hem

meslee hem yksek retime veya toplumsal yaama ve i alanlarna hazrlamak

5- Yksek retim

Yksek retim, ortaretime dayal en az ikiyllkyksek renim veren

eitimin tmn kapsar.Liselerden herhangi birini baar ile tamamlayan renciler, yksek renim

kurumlarnn koullarna bal olmak kaydyla, bu kurumlardan yararlanma hakkna

sahiptirler.

31

Ama ve Grevler

Yksek retimin ama ve grevleri, Kbrs Trk milli eitiminin genel

amalarna ve temel ilkelerine uyhun olarak unlardr:

- Atatrk milliyetii dorultusunda sosyal ve kltrel btnlemeyi salamak ve

korumak;

- rencileri, ilgi ve yetenekleri lsnde ve dorultusunda yurdun ve toplumun en

st dzeyde ve eitli a/anlardaki insan gc gereksinim/erine gre yetitirmek;

-eitli dzeylerde ve zellikle toplumsal gereksinim/ere uygun alanlarda bilimsel

retim yapmak;

- Yurdumuzu ilgilendiren/er bata olmak zere; sosyal, ekonomik, kltrel

konularla, genel ve teknik eitimle ilgili her trl sorunu bilimsel yntemlerle

zmlemek iin, bilimleri geniletip derinletirici inceleme aratrmalarda

bulunmak ve bu konuda kamuoyunu aydnlatc szl, yazl ve benzeri yollarla

yaynlar yapmak;

- Yurdun kalknma ve gelimesini etkileyen sorunlar ok ynl bir biimde ve bilimsel

bir yaklamla retim, inceleme ve aratrma konusu yapmak; bulgular, sonular ve

nerileri genelde toplumun ve zelde yasama ve yrtme organlar ile sorunlardan

etkilenen dier toplum kesimlerinin yararlanmasna sunmak;

-Yaygn eitim hizmetlerinde bulunmak;

6-zel Eitim

Bedenen ve zihnen zrl olup zel bir eitim ve renime gereksinimi

olan okul ncesi eitim yana ulam ocuklarn on sekiz yana kadar olan

eitimlerinin tmn kapsar.

- zel eitime gereksinen her renci zorunlu eitim anda iken ilgi ve yetenei

orannda, zorunlu olarak zel eitimden parasz veya parasz yatl yararlanma

hakkna sahiptir. Ancak, zorunlu eitim ya dnda da zel eitim grmek

isteyenlere, gerekli eitim olana devlete salanr.

32

Ama ve Grevleri

zel eitimin ama ve grevleri, Kbrs Trk milli eitiminin genel amalarna ve

temel ilkelerine uygun olarak unlardr:

Atatrk ilke ve devrimleri ile Atatrk milliyetilii ile belirlenen dorultuda

sosyal ve kltrel btnlemeyi salamak;

zel eitim gereksiniminde olan her renciye ilgi ve yeteneklerini azami

derecede gelitirmefrsat ve olana vermek;

Bu rencileri, kendilerine ve toplumayararl yurttalar olarakyetitirmek,

gerektiinde mesleki rehebilitasyonlarn salamak

7- Yaygn Eitim

Yaygn eitimin zel amac, Kbrs Trk milli eitiminin genel amalarna ve

temel ilkelerine uygun olarak, rgn eitimden yararlanamam veya rgn eitimin

herhangi bir kademesinden ayrlm veya herhangi bir kademesinde bulunan

yurttalara, rgn eitim yannda veya dnda verilen eitimin tmn kapsar.

Ama ve Grevler

Yaygn eitimin amalar, Kbrs Trk milli eitiminin genel amalarna ve

yeme/ ilkelerine uygun olarak unlardr:

Yurttalara okuma ve yazma retmek ve rgn eitimden yararlanmami

olanlara eksik eitimlerini tamamlamalar iin srekli eitim olanaklar

hazrlamak;Yurttalara, an bilimsel, teknolojik, sosyal ve kltrel gelimelerine

uyumlarn salayc eitim olanaklar hazrlamak;

Milli benliimizi ve kltr deerlerimizi koruyucu, gelitirici, tantc ve

benimsetici nitelikte eitim yaparak Atatrk milliyetilii dorultusunda sosyal

ve kltrel btnlemeye katkda bulunmak;

33

Toplu yaama ,dayanma, yardmlama, birlikte alma, rgtlenme ve kendi

toplumsal kaynaklarn koruyup gelitirme anlay ve alkanlklarn

kazandrmak;

Salkl yaama biim ve yntemlerini benimsetmek, bo zamanlar iyi ve yararl

bir biimde deerlendirme beceri ve alkanlklarn kazandrmak;

Ksa sreli ve kademeli eitim uygulayarak ekonomimizin geliimi

dorultusunda, plan hedeflerine veistihdam politikasna uygun meslekler

edinmelerini salayc olanaklar hazrlamak;

eitli mesleklerde almakta olanlarn hizmet iinde daha iyi yetimeleri ve

gelimeleri iin gerekli bilgi ve becerileri kazanmak;

Tablo2:K.K.T.C Eitim Sisteminde Yap:

";: 5en

2] 17

!~11 16

21 15

20 14 I/

:19 13

YKSEK GRENM:

s 11::;

"'u..J

Ii IIr w

LSE PRH.iK::; -

MESLEK : o16 10 LSE KOLEJ LSES SANAT ~

sOKULU N

; 9 ""~

- ~-14 8

ORTAOKUL KOLEJ ORTAOKUL

13 7 ORTAOKUL GZELSANATLAR

12 6

11 ;

10 4

9 3 h,KOKUL

8 '7 I -

6; OKUL NCES EGTM

34

::,';i "'"' C

3. K.K .T.C. Anayasasnda Milli Eitim

renim ve-Eitim Hakk

-Kimse, renim ve eitim hakkndanyoksun braklamaz.

-Her trl retim ve eitim etkinlii Devletin gzetim ve denetimi altnda serbesttir.

-ada bilim ve eitim ilkelerine aykr retim ve eitim yerleri alamaz.

-Halkn renim ve eitim gereksinimlerini salama Devletin bata gelen

devlerindendir.-Devlet, bu devini, Atatrk lkeleri ve Devrimleri dorultusunda, ulusal kltr ve

manevi deerlerle bezenmi bir muhteva, an ve teknolojinin gelimesine, kiinin

ve toplumun istek ve gereksinim/erine yant verecekplanl bir ekilde yerine getirir.

-Her ocuk, kz erkek ayrm yaplmakszn onbeyana kadar zorunlu;

onsekiz yana kadar cretsiz renim hakkna sahiptir.

Devlet durumlar dolaysyla okul ii ve dnda zel eitime gereksinimleri

olanlar topluma yararl klacak ekilde yetitirmek iin gereken nlemleri alr.

-Devlet, maddi-olanaklardanyoksun baarl rencilerin, en yksek renim

derecelerine kadar kmalarn salamak amacyla burslar ve baka yollarla gerekli

yardmlar yapar.

35

C. Ynetim ve Ynetim Organlar

amzda Ynetme ii bir sanat olarak deer bulur.Buna gre iyi bir ynetici

olmak, iyi bir sanat retmekle edeer kabul edilebilir.Ynetmek sevk ve idare etmek

demektir. Ekonomiyi ynetmek nemli bir itir, siyasetten herhangi bir partiyi veya

kuruluu ynetmek de nemlidir. Elbette orduyu, hkmeti ve nihayet, devleti

ynetmek ok nemli olabilir.

Ancak eitimin herhangi bir kademesinde ynetici olarak eitimi ynetmek ok daha

nemli olmaldr.

Bu nedenle eitim yneticisi kendisinden ne beklendiini bilerek,

sorumluluklarnn farknda olarak grevini yerine getirmeye almal ve lider

olduunu unutmamaldr.

Bir eitim yneticisinin kendisinden beklenen grevleri etkin bir ekilde yerine

getirebilmesi iin vizyon sahibi olmaldr. Vizyon sahibi bir ynetici nce hedeflerini

belirler, sonra iinde bulunduu durumu sorgular ve olumsuzluklar ortaya koyar.

Belirlenen hedeflere varmak olumsuzluklarn ortadan kaldnlmas ile mmkndr.

Bunun iin karar vermek nemlidir. Bir yneticinin kendi insiyatifni kullanabilmesi

bu anlamda ok nemlidir. nsiyatifkullanmayan eitim yneticisi vizyon sahibi

olamaz ve kendini gerektii kadar gelitiremez. Byle bir eitim yneticisinin

ynettii eitim kurumlar ise modem an getirdii yeniliklere ayak uyduramaz ve

a d kurumlar olarak kalr.

Bir eitim yneticisi hangi kademede olursa olsun, a d kalmak istemiyorsa

lider olduunu hatrlamal ve liderlik zelliklerini yerine getirmelidir. Lider, ynetici

bulunduu kurumla ilgili ama ve yn belirleyerek personelini gdleyecek

paylamc bir sistem oluturmal, danmanlk yapabilmeli, lider olduu grubu

temsil edebilmeli, iinde bulunduu sosyal, kltrel ve ekonomik deiimlerin ve

gelimelerin farknda olup, kendi liderlik yaklamlarn, bu gelime ve deiimlere

uyarlayabilmelidir. Drst ve gven verici olmal, aynca deerlendirmelerinde

istikrar gsterebilmelidir.

36

Btn bunlara sahip olan bir ynetici ayni zamanda bir liderdir

diyebiliriz.Ancak byle bir ynetici iinde bulunduu ortamla ilgili olumsuzluklar

ve belirsizlikleri ortadan kaldrmak veya azaltarak: o ortam alanlar iin arzulanan

ve mutlu olunan bir yuva haline dntrebilir.

K.K.T.Cumhuriyeti'nde lkretim kapsamnda bulunan okullar Letkoa'da

Milli Eitim ve Kltr Bakanl, lkretim Dairesi Mdrl tarafndan

ynetilmekte ve ynlendirilmektedir.lkretim Dairesindeki Ynetim ve Ynetim

Organlar olarak iki balk altnda ele alnmtr:

1- Merkez Ynetim ve Ynetim Organlar

2-Merkeze Bal Okullarn Ynetim ve Ynetim Organlar

1-Merkez Ynetim ve Ynetim Organlar

Merkez szc ile Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti Devleti'nin

Bakenti Lefkoa' da bulunan Milli Eitim ve Kltr Bakanlna bal

LKGRETM DARES MDRLG kastedilmektedir.

37

a) lkretim Dairesi Kadrolar

Tablo:3

lkretim Dairesi Kadrolar

Kadro Kadro Ad Hizmet Snf Derece BaremSaysYneticilik Hizmetleri Snf II 18-A

1 Mdr(st Kademe Yneticisi)Yneticilik Hizmetleri Snf

1 Mdr muavini ( st Kademe YneticisiSaylmayan Dier Yneticiler) II 17-A

3Eitim-retim

Eitim Hizmetleri SnfUzman I 15-16

1 Ambar Emini Mali Hizmetler Snf111 10-11-12

1 I.Snf Katip Kitabet Hizmetleri Snf II 11-12

2 II. Snf Katip Kitabet Hizmetleri Snf 111 9-10

3 Katip Yardmcs Kitabet Hizmetleri Snf IV 5-6-7-8

30 Sekreter (okul) Kitabet Hizmetleri SnfIV 5-6-7-8

1 I.Snf Odac Odac ve ofr Hizmetleri Snf I 8-9

1 II. Snf Odac Odac ve ofr Hizmetleri SnfII 4-5-6-7

Ara Srcl ve Ara Bakm1 ofr

Onarm Hizmetleri Snf I 7-8-9-10Ara Srcl ve Ara Bakm

11 ofrOnarm Hizmetleri Snf II 4-5-6

ii (Okul202 Hademesi, ambar

iisi258 TOPLAM

38

Kadronun byk bir ksmn, %78 'ini ii kadrosu, %11.9'u sekreter kadrosu, %

4.2'ni de ofr kadrosu tutmaktadr.

b)lkretim Dairesinin Kurulu Amac

Dairenin kurulu amac, Milli Eitim Yasas kurallarna uygun olarak; Milli

Eitimin genel amalar ve temel ilkeleri dorultusunda rgn eitim yapan bal

kurulularn saptanm retim programlar ile yntemlerine uygun etkinlikte

bulunmalarn salamak ve bu yndeki gerksinimlerini plan ve programa dayal

olarak salayp, ynetimlerini dzenlemektir.

c)lkretim Dairesinin Grevleri

-Bal kurululardaki, eitim, retim etkinliklerinin saptanm retim

programlar ve yntemleri erevesinde yrtlmesini salamak;

-Bal kurulularn almalarn kollamak, bu almalara yn vermek, kurulular

arasnda ibirlii yaplmas salamak;

-Kent, kasaba ve kylerde okul ve snflar almas kapatlmas veya yerlerinin

deitirilmesi, gerekli grlen hallerde rencilerin baka bir okula tanmalar iin

Bakanla nerilerde bulunmak;

- Bal kurulularn retmen, bina, ara-gere ve dier hizmetli gereksinimlerini

saptamak, bunlar iin gerekecek mali ykmllklerinin btede yer almasn

salamak;

-Daire kadrolarnda grevli personel ile bal kurulularda grev yapan ynetici,

retmen, kitabet hizmetleri snf personeli ve iilerin ilgili yasalara uygun olarak

zlk ilerini yrtmek;

-Bal kurulularda grev yapanlar iin gerekli grlen hizmetii eitimi bir plan ve

programa balamak ve yaplmasn salamak iin Bakanla neride bulunmak;

Bal kurulularn etkinliklerini srdrme/erinde gerekli olan yasa, tzk ve

ynetmeliklerin hazrlanmasnda grev almak;

Bal kurulularda alanlarn zlk ilerinin yrtlmesini salamak;

39

-Ayn tr ve seviyedeki zel okullarn almas ve almalar ile ilgili grevleri

Bakanlk adna yurutmek.ve

- Bakanlka verilen dier uygun grevleri yrtmek

Merkez Ynetim ve Ynetim Organlan , Daire Mdr, Mdr Muavini ve

Eitim- retim Uzmanlarndan olumaktadr. Bu yneticilerin grev, yetki ve

sorumluluklar lkretim Dairesinin 68/1989 sayl Kurulu, Grev ve alma

Esaslan Yasas' nda Belirtilmitir.

d)lkretim Dairesi Mdrnn Grev, Yetki ve Sorumluluklar

-Bal kurulularda Milli Eitimin genel ama ve temel ilkeleri dorultusunda eitim

ve retim yaplmasn salar;

-Bal kurulularn almalarn kollar, yn verir, aralarndaki koordinasyonu

salar, eitim-retim ve ynetim almalarn dzenler, yrtr ve denetler;

Bal kurulularn, retmen ve dier personel ile bina ara-gere gereksinimlerinin

saptanmasn ve bunlarn temini iin gerekli ilemlerin yaplmasn salar;

-Eitim ve_ retimle ilgili ve dier daireleri ilgilendiren konularla ilgili mdrle

ibirlii yapar;

-Gerekiiinde lkretim kurumlarnda eitim ve retimle ilgili kurslar almasn

ve bunlarn yrtlmesini salar;

-Bal kurululardaki, her trl eitim-retimin verimli ve baarl olmas iin

inceleme ve denetlemeler yapar veya Bakanla bal dier dairelerden gelen plan ,

program raporlarn deerlendirerek gerekli nlemleri alr;

-Bal kurulularda grev yapanlarn yetitirilmeleri hususunda gerekli grlecek

hizmetii eitimin, ilgili kurulular/a ibirlii yaparak bir plan ve program dahilinde

yaplmasn salar;

Bal kurulularn etkinliklerini srdrme/erinde gerekli olan yasa, tzk ve

ynetmeliklerin hazrlanmasnda grev alr;

40

-Bal kurulularda, grevli retmen ve dier personelin atanma, ykselme, yer

deitirme ve disiplin ilemleri ile ilgili olarak Bakanla neri ve tavsiyelerde

bulunur;

-Eitim ve retim sorunlarnn incelenmesinde, program altna alnmasnda, planl

eitimin gereklemesindeliakanlk ile ilgili dairelerin yapaca almalarda grev

alr ve bal kurululara dnk alnmas gerekli nlemlere ilikin nerilerde

bulunur;

Bal kurululardaki retmenlerin sicil raporlar ile renci baar istatistiklerini

ve kurulu raporlarn deerlendirir ve dzgn tutulmalarn salar;

-Bakanltn grevleri erevesinde eitim, retim ve ynetim konularnda

Bakanlka dzenlenen toplantlara katlr ve bu konularda Bakanlka oluturulan

ilgili st dzey kurullarnda yelik yapar, grev alr;

-Bakan ve mstear tarafindan verilecek mevkiine uygun dier grevleri yerine

getirir; grev alr;

-Grevlerinin yerine getirilmesinden Bakan ve Msteara kar sorumludur.

e)lkretim Dairesi Mdr Muavininin

G~rev, Yetki ve Sorumluluklar

-Mdure grevlerinin yerine getirilmesinde yardm eder ve yokluunda ona vekalet

eder;

-Bal kurulularn bina, ara-gere ile retmen ve dier personel gereksinimlerini

saptar, temini iin tavsiyelerini rapora balar;

-Daireye bal kurulularn almalarn kollar ve ynetim bakmndan Mdr

adna denetler, kurulular ile retmen/er hakknda verilen alma raporlarn

deerlendirir, alnmas gereken nlemleri saptar ve rapora balar;

-Bal kurulularda kullanlan basl evrak, fi ve benzeri ynetim evraklarnn e

meklenmesini (standardizasyonu) salar. Ders d okul etkinlikleri yoluyla

salanan gelirlerin muhafazas ve harcanmasna ilikin gerekli kollamay yapar

veya yaplmasn salar;

41

-retmenlerin knye defterlerini dzenli bir biimde tutar, renci ve retmen

istatistikleri ile baar istatistikleri hakknda yllk raporlar dzenler;

-Dairede grevli uzman ve memurlarn verimli almasn salar ve bal

kurulularn gelitirilmesine ilikin raporlar deerlendirir;

-Mdr tarafindan verilecek mevkiine uygun dier grevleri yerine getirir;

-Grevlerinin yerine getirilmesinden Mdre kar sorumludur.

t)lkretim Dairesi Eitim- retim Uzmannn Grev, Yetki ve

Sorumluluklar

-Okul ii ve okullararas etkinlikleri koordine eder;

-Milli gnlerin kutlanmasnda ve dier anma gnlerinde grev yapar ve benzeri

grevleri koordine eder;

- Okullardan gelen istatistiki verileri toplar,yorumlar, rapor ve neriler ortaya

koyar;

-Okul idarecilii grevlerini Mdr adna koordine eder ;

-Daire Mdr ve Mdr Muavini tarafindan verilecek mevkiine uygun dier

grevleri yerine, getirir.ve

-Grevlerinin yerine getirilmesinden Mdr ve Mdr Muavinine kar sorumludur;

g ) lkretim Dairesi Mdrnn Greve Atanmas ve

Grevden Alnmas

lkretim Dairesi Mdrl, st Kademe Yneticilii ile isimlendirilmi siyasi

bir mevkidir. Atanmas; Milli Eitim ve Kltr Bakan, mdrle uygun olan kiiyi

saptar ve atama istemini Babakan ve Cumhurbakanna bildirir. Bu teklif Babakan

ve Cumhurbakan tarafindan da uygun bulunursa l kararname imzalanr ve

atama gerekletirilmi olur.

lkretim Dairesi Mdrnn grevden alnmas da yine Milli Eitim ve Kltr

Bakan, Babakan ve Cumhurbakannn birlikte imzaladk/ar l kararname ile

gerekleir.

42

h ) lkretim Dairesi Mdr Muavini ve Eitim-retim

Uzmannn Greve Atanmas ve Grevden Alnmas

lkretim Dairesi Mdr Muavini Yneticilik Hizmetleri Snfnda , Eitim

retim Uzmanlar ise Eitim Hizmetleri Snfnda bulunanyneticilerdir. Bu

yneticilerin, greve atanmalar ve grevden alnmalar Kamu Hizmeti Komisyonu

tarafindan gerekletirilir. Atamalar, ihtiyaca gre alan mnhallere ilgi

duyanlarn mracaat etmeleri ve Kamu Hizmeti Komisyonunun szl veya yazl , ya

da hem szl hem de yazl yapt snavlar/a uygun kiilerin belirlenmesiyle

gerekleir.

Grevden alnmalar ise atanan kiinin yetersiz/ii, baarszl veya kiinin

grevden ekilmek istemesi durumlarile yine Kamu Hizmeti Komisyonu tarafindan

gerekletirilir.

2) Merkeze Bal Okullarn Ynetim ve Ynetim Organlar

lkretim Dairesi Mdrlne bal okullar bu almada ; lkokullar ,

Bnyesinde anasnf olan ilkokullar, bnyesinde okul ncesi-anasnf olan

ilkokullar, Kkler ilkokulu ( anasnf-1-2), Bykler ilkokulu

(3-4-5), Anaokullar olmak zere alt trde tasnif edilmitir.

lretim Dairesine bal okullarda sorumlu yneticiler sras ile Mdr,

Bamuavin, Muavin ve sorumlu retmenler'dir. Bu yneticilerin grev, yetki ve

sorumluluklar 25/1985 sayl retmenler Yasas ile belirtilmitir.

a)lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarn

Blgelere gre Dalm

43

Tablo:4

Lefkoa ve Blgesi Okullar

Okulun Ad Tr

Lefkoa KTEV Anaokulu 4 Ya

Cihangir Anaokulu 4 Ya

Hisarst Anaokulu ve zel Eitim 4 Ya + zel EitimMerkezi

Gaziky Anaokulu 4 Ya + AnasnfYenicami Okul ncesi Eitim Merkezi 4 Ya + AnasnfGlenyzler Anaokulu Anasnf

Yeniyzyl Anaokulu Anasnf

Fazl Plmer Anaokulu Anasnf

Arabahmet lkokulu Anasnf + lkokulalayan C. lkokulu Anasnf + lkokulht. Doan Ahmet lkokulu Anasnf + lkokulAknclar lkokulu Anasnf + lkokulBalkesir-Meri lkokulu Anasnf + lkokulDilekkaya lkokulu Anasnf + lkokulDr. Fazl Kk lkokulu Anasnf + lkokulGnyeli lkokulu Anasnf + lkokulHaspolat lkokulu Anasnf + lkokulAlayky lkokulu Anasnf + lkokulht. Mehmet Eray lkokulu Anasnf + lkokulLevent Primary School Anasnf + lkokulThe Future AmericanElementary School Anasnf + lkokulDeirmenlik lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokulYakn Dou lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokulDzova lkokulu Anasnf + Kkler (I-II)

Atatrk lkokulu lkokul

Gelibolu lkokulu lkokul

Necati Takn lkokulu lkokul

9 Eyll lkokulu lkokul

ht. Erturul lkokulu lkokul

ht. Tuncer lkokulu lkokul

Lefkoa ve Blgesi lkokullarndan %10'nu sadece 4 Ya, % 6.6 'snda 4 Ya+

Anasnf, % lO'nu sadece Anasnf, % 43' Anasnf +lkokul,% 6.6 's 4 Ya+

Anasnf + lkokul , % 20 'si ise lkokul olarak hizmet vermektedir.

Tablo: 5

Gzelyurt ve Blgesi Okullar

Okulun Ad Tr

Akay Anaokulu 4 Ya

Kalkanl Anaokulu 4 Ya

Yayla Anaokulu 4 Ya

Gaziveren Anaokulu 4 Ya + Anasnf

Gzelyurt Atatrk Maarif Anaokulu Anasnf

Bostanc Fikri Karayel lkokulu Anasnf + lkokul

Doanc lkokulu Anasnf + lkokulGemikona lkokulu Anasnf + lkokulLefke stiklal lkokulu Anasnf + lkokulSerhatky lkokulu Anasnf + lkokulYedidalga lkokulu Anasnf + lkokulYeilyurt lkokulu Anasnf + lkokulZmrtky lkokulu Anasnf + lkokulKurtulu lkokulu lkokul

Aydnky ilkokulu lkokul

45

/

Bar lkokulu Kkler Okulu (I-II)

zgrlk lkokulu Bykler Okulu (III-IV-V)

Gzelyurt ve Blgesi lkokullarndan %17'si sadece 4 Ya, % 5.8'i Anasnf, %

47'si Anasmf +lkokul,% l 1.7'si de ilkokul olarak hizmet vermektedir.

Tablo: 6

Gazimausa ve Blgesi Okullar

Okulun Ad Tr

Tuzla ht. zdemir Anaokulu 4 Ya + Anasnf-

Gazimausa Maarif Anaokulu Anasnf

Alasya Vakf Anaokulu Anasmf

Yldrm lkokulu Anasmf + Kkler (I-II)

ht. Hseyin Akil lkokulu Kkler (I-II)

Alasya lkokulu Bykler (III-IV-V)

Ak.ovalkokulu Bykler (III-IV-V)

Canbulat lkokulu lkokul

Gazi lkokulu lkokul

Karakol lkokulu lkokul

Eref Bitlis lkokulu lkokul

Yeniboazii lkokulu Anasmf +lkokul

Ulukla lkokulu Anasmf + lkokul

Trkmenky lkokulu Anasmf + lkokul

Stlce lkokulu Anasmf + lkokul

Serdarl lkokulu Anasmf + lkokul

Pile lkokulu . Anasnf + lkokul

46

Gvercinlik lkokulu Anasnf + lkokul

Drtyol lkokulu Anasnf + lkokul

ayn lkokulu Anasnf + lkokul

Polatpaa lkokulu Anasnf + lkokul

ht. Mustafa Kurtulu lkokulu Anasnf + lkokul

ht.Osman Ahmet lkokulu Anasnf + lkokul

ht. Zeki Salih lkokulu Anasnf + lkokul

Beyarmudu lkokulu Anasnf + lkokul

Mormeneke lkokulu Anasnf + lkokul

ht. Salih Terzi lkokulu Anasnf + lkokul

Dou Akdeniz lkokulu Anasnf + lkokul

Akdoan Dr. Fazl Kk lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Alanii lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Geitkale lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

nn lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Tatlsu lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul- -Vadili lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Gazimausa ve Blgesi lkokullarndan% 2.9'u 4 Ya+ Anasnf, % 5.8'i sadece

Anasnf, %20'si lkokul,% 50'si Anasnf +lkokul,% 17.6 s ise 4Ya + Anasnf

+ lkokul olarak hizmet vermektedir.

Tablo: 7

skele ve Blgesi Okullar

Okulun Ad Tr

47

Aygn Anaokulu 4 Ya +Anasnf

Boazii lkokulu 4 Ya + Anasnf +Kklerl-Il)

ht. lker Karter lkokulu Anasnf + lkokul

Bykkonuk lkokulu Anasnf + lkokul

ayrova lkokulu Anasnf + lkokul

Kaplca lkokulu Anasnf + lkokul

Kumyal lkokulu Anasnf + lkokul

Mehmetik lkokulu Anasnf + lkokul

ht. Mente Zorba lkokulu Anasnf + lkokul

Yedikonuk lkokulu Anasnf + lkokul

Ziyamet lkokulu Anasnf + lkokul

Dipkarpaz lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Yenierenky lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

skele ve Blgesi lkokullarndan % 7.7' si 4 Ya + Anasnf, %7.7' si 4 Ya +-

Anasnf +Kkler,% 69.2'si Anasnf +lkokul,% 15.3' de 4 Ya+ Anasnf +

lkokul olarak hizmet vermektedir.

Tablo:8

Girne ve Blgesi Okullar

Okulun Ad Tr

Osman Trkay Anaokulu 4 Ya

Gime Maarif Anaokulu Anasnf

23 Nisan lkokulu lkokul

GA The American Elementary School lkokul

48

Ability Primary School lkokul

Arda- Dayolu lkokulu Anasnf + lkokulAlsancak lkokulu Anasnf + lkokulBaheli lkokulu Anasnf + lkokulamlbel Aysun lkokulu Anasnf + lkokulatalky lkokulu Anasnf + lkokulEsentepe lkokulu Anasnf + lkokul

Karyaka Merkez lkokulu Anasnf + lkokul

Mehmet Boransel lkokulu Anasnf + lkokul

Sunny Lane Primary School Anasnf + lkokul

Dikmen lkokul 4 Ya + Anasnf + lkokulKaraolanolu lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Lapta lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Tepeba lkokulu 4 Ya + Anasnf + lkokul

Gime ve Blgesi lkokullarndan % 5.5' i sadece 4 Ya, % 5.5'i sadece Anasnf, %

16.6 's lkokul, % 50 'si Anasnf +lkokul,% 22.2 2si de 4 Ya+ Anasnf +

lkokul olarak hizmet vermektedir.

b) lkretim Dairesine Mdrlne Bal Okullarda Yasa le

Belirlenmi Mdr, Mdr Muavini ve retmen Kadrolar

( .Y. 1. cetvel 25/ 1985)

Tablo: 9

lkretim Dairesi MU.drl Mdr, Mdr Muavini ve retmen Kadrosu

Kadro Ad Kadro Says

Mdr 110

Mdr Muavini 114

49

retmen 1173

Genel Toplam 1397

Mdr ve Mdr Muavini kadrolarnn yeterli olduu , hatta hepsinin

kullanlmad grlmekle birlikte retmen kadrosunun tm kullanlmaktadr.

c) lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki Mevcut

Ynetici Saylar

Tablo:10

lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki Ynetici Saylar

Kadro Ad lkokul Anaokul zel Eitim Okulu Toplam

Mdr 73 7 3 83

Mdr Muavini 64 2 66

Tablodan da anlald gibi mdr ve mdr muavini kadrolarnn tm

kullanlmamaktadr.

d)lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullarda Ynetici

Kadrolarnn Yasal Dalm ( retmenler Yasas, mad.7, 25/1985)

Olanaklar lsnde;

- Drt retmene kadar olan her okulda bir sorumlu retmen;

- Be veya daha fazla retmeni olan her okulda bir mdr;

- Sekiz veya daha fazla snf bulunan her okulda bir mdr muavini ;

50

51

- lk yz renciye kadar bir mdr muavini ve ondan sonraki her ikiyz

renciye kadar ilave bir mdr muaviniverilir;

- En az drt Mdr Muavini bulunan okullarda en kdemli muavin ,bamuavin olarak

grev yapar;

e) lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki Yneticilerin

( Mdr , Mdr Muavini ) renci Saylarna Gre Dalm

Tablo:11

Lefkoa Blgesi Okullarndaki Ynetici Saylarnn renci Saylarna Gre

Dalm

Okulun Ad Mdr Mdr Muavini renci Says

Arabahmet lkokulu 1 - 213Atatrk lkokulu 1 3 488

alayan C. lkokulu 1 1 170

Gelibolu lkokulu 1 1 184

Necati Takn lkokulu 1 2 209

9 Eyll lkokulu 1 3 582

ht. Doan Ahmet 1 2 349

lkokul

ht. Erturul lkokulu 1 4 849

ht. Tuncer lkokulu 1 4 769

ht. Yaln lkokulu 1 - 84

Fazl Plmer Anaokulu 1 - 116

Glenyzler Anaokulu 1 1 218

Lefkoa KTEV Anaokulu 1 - 114Yeniyzyl Anaokulu 1 - 88

Yenicami Okul ncesi 1 - 113Eitim Merkezi

Alayky lkokulu 1 2 283

Balkesir-Meri lkokulu 1 - 97Deirmenlik lkokulu 1 - 156

Dr. Fazl Kk lkokulu 1 - 76

Gnyeli lkokulu 1 3 530

Haspolat lkokulu 1 - 142ht. Mehmet Eray 1 2 364

lkokulu

retmenler Yasas'nda belirtildii gibi ( .Y. Mad. 7, 25/1985) ynetici kadrolar

verilmitir.

Tablo:12

Gzelyurt Blgesi Okullarndaki Ynetici Saylarnn renci Saylarna Gre

Dalm

Okulun Ad Mdr Mdr Muavini renci Says

Bar lkokulu 1 1 197

Kurtulu lkokulu 1 2 382

zgrlk lkokulu 1 2 252

Gzelyurt Atatrk Maarif 1 1 110

Anaokulu

52

Aydnky lkokulu 1 - 160

Bostanc Fikri Karayel 1 1 222

lkokulu

Doanc lkokulu 1 - 112Gemikona lkokulu 1 - 96Lefke stiklal lkokulu 1 2 241

Serhatky lkokulu 1 - 79Yedidalga lkokulu 1 - 90

Yeilyurt lkokulu 1 - 98

Zmrtky lkokulu 1 - 112..Oretmenler Yasas'mn ( Mad.7, 25/1985) ilgili maddesine gre okullara yneticiler

atanmtr.

Tablo:13

Gazimausa Blgesi Okullarndaki Ynetici Saylarnn renci Saylarna

Gre Dalm

Okulun Ad Mdr Mdr Muavini renci Says

Alasya lkokulu 1 1 260

Canbulat lkokulu 1 - 106Gazi lkokulu 1 1 241

Karakol lkokulu 1 - 139

Polatpaa lkokulu 1 2 407

ht. Hseyin Akil 1 - 148

lkokulu

ht. Mustafa Kurtulu 1 1 135

lkokulu

ht. Osman Ahmet 1 2 344lkokulu

53

ht. Zeki Salih lkokulu 1 1 230

Alasya Vakf Anaokulu 1 - 98Akdoan Dr. Fazl Kk 1 2 296

lkokulu

Alanii lkokulu 1 - 74Beyarmudu lkokulu 1 - 84ayn lkokulu 1 - 114Drtyol lkokulu 1 - 185

Eref Bitlis lkokulu 1 2 288

Geitkale lkokulu 1 - 143Gvercinlik lkokulu 1 - 93

nn lkokulu 1 - 81Mormeneke lkokulu 1 - 89Serdarl lkokulu 1 - 117ht. Salih Terzi lkokulu 1 - 90Tatlsu lkokulu 1 - 117

Trkmenky lkokulu 1 - 84Ulukla lkokulu 1 - 94Vadili lkokulu 1 1 248

Yeniboazii lkokulu 1 - 115

retmenler Yasas'nn ( .Y. Mad.7, 25/1985) ilgili maddesine gre okullara

yneticiler atanmtr.

54

Tablo:14

skele Blgesi Okullarndaki Ynetici Saylarnn renci Saylarna Gre

Dalm

Okulun Ad Mdr Mdr Muavini renci Says

ht.lker Kartel 1 3 419

lkokulu

ayrova lkokulu 1 - 111

Dipkarpaz lkokulu 1 1 265

Mehmetik lkokulu 1 - 166

ht.Mente Zorba 1 - 64lkokulu

Yedikonuk lkokulu 1 - 99

Yenierenky 1 1 245

lkokulu

Ziyanet lkokulu 1 1 271

retmenler Yasas'mn (Mad.7, 25/1985) ilgili maddesine gre Yneticiler

atanmtr.

Tablo:15

Girne Blgesi Okullarndaki Ynetici Saylarnn renci Saylarna Gre

Dalm

Okulun Ad Mdr Mdr Muavini renci Says

23 Nisan lkokulu 1 5 936

Gime Maarif Anaokulu 1 1 200

ht. Hasan Cafer 1 1 240

lkokulu

55

Arda-Dayolu 1 - 112

lkokulu

Alsancak lkokulu 1 2 304

amlbel Aysun 1 - 170

lkokulu

atalky lkokulu 1 - 174

Dikmen lkokulu 1 1 206

Esentepe lkokulu 1 - 100Karaolanolu lkokulu 1 - 183

Karyaka Merkez 1 - 131lkokulu

Lapta lkokulu 1 2 392

Mehmet Boransel 1 - 81lkokulu

Tepeba lkokulu 1 - 140

retmenler Yasas'mn (Mad. 7, 25/1985) ilgili maddesi gereince okullara ynetici

atand grlmektedir.

t) lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardan Birletirilmi Snf Olan

Okullarn Blgelere Gre Listesi

Tablo:16

Lefkoa Blgesi'nde Birletirilmi Snf Olan Okullar

Okulun Ad retmen Says Snflar

Aknclar lkokulu 2 (Ana-1-2) (3-4-5)

56

Cihangir Anaokulu 1 (Okul ncesi-Ana)

Dilekkaya lkokulu 3 ( Ana-1) (3-5) (2-4)

Dzova lkokulu 2 (Okul ncesi-Ana) (1-2)

(Kkler)

renci says az olduu zaman snflar birletirilir.

Tablo:17

Gazimausa Blgesi'nde Birletirilmi Snf Olan Okullar

Okulun Ad retmen Says Snflar

Alanii lkokulu 7 ( 1-2) (4-5)

Beyarmudu lkokulu 7 (2-3)

nn lkokulu 6 Okul ncesi-Ana) (2-3) (4-5)

Pile lkokulu 2 (Ana-1-2) (3-4-5)

Stlce lkokulu 2 (Ana-1-2) (3-4-5)

renci says az olduu zaman snflar birletirilir.

Tablo:18

skele Blgesi'nde Birletirilmi Snflar Olan Okullar

Okulun Ad retmen Says Snflar

Aygn Anaokulu 1 (Okul ncesi-Ana)

Boazii lkokulu 2 (Okul ncesi-Ana) (1-2)

(Kkler)

57

Bykkonuk lkokulu 4 (Ana-I) (2-3) (4-5)

Kaplca lkokulu 2 (Ana-4-5) (1-2-3)

Kumyal lkokulu 3 (Ana-I) (2-3) (4-5)

renci says az olduu zaman snflar birletirilir.

Tablo: 19

Girne Blgesi'nde Birletirilmi Snflar Olan Okullar.

Okulun Ad retmen Says Snflar

Baheli lkokulu 2 (Ana-1-2) (3-4-5)

Gime Blgesi'nde merkeziletirmeye kar kan tek kydr.

g)lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardan Sorumlu

retmenlerle Ynetilen Okullarn Blgelere Gre Listesi

Tablo:20

Lefkoa ve Blgesinde Sorumlu retmenlerle Ynetilen Okullar

Okulun Ad retmen Says renci Says

Hisarst Anaokulu ve 7 40

zel Eitim Okulu

Aknclar lkokulu 2 35

Cihangir Anaokulu 1 19

58

I

Dilek.kayalkokulu 3 52

Dzova lkokulu 2 29

Gaziky Anaokulu 4 95

retmenler Yasas (Mad. 7, 25 /1985) 'na gre bu tr kk okullara ynetici

(mdr) atanamadndan okuldaki en kdemli retmen sorumlu retmen olarak

grevlendirilir.

Tablo:21

Gzelyurt ve Blgesinde Sorumlu retmenlerle Ynetilen Okullar

Okulun Ad retmen Says renci Says

Akay Anaokulu 1 20

Gaziveren Anaokulu 3 55

Kalkanl Anaokulu 1 12

Yayla Anaokulu 1 13

retmenler Yasas'na (Mad.7, 25/1985) Gre bu tr kk okullara ynetici

(Mdr) atanamadndan okuldaki en kdemli retmen sorumlu retmen olarak

grevlendirilir.

Tablo:22

Gazimausa ve Blgesinde Sorumlu retmenlerle Ynetilen Okullar

Okulun Ad retmen Says renci Says

Maarif Anaokulu 3+1pt 50

Ak.ovalkokulu 3 52

Pile lkokulu 2 37

59

Stlce lkokulu 2 17

Tuzla lkokulu 2 35

Yldnm lkokulu 3 43

retmenler Yasas'na (Mad.7, 25/1985) gre 4 veya daha az retmenli okullarda

en kdemli retmen sorumlu retmen olarak grevlendirilir.

Tablo:23

skele ve Blgesinde Sorumlu retmenlerle Ynetilen Okullar

Okulun Ad retmen Says renci Says

Aygn lkokulu 1 13

Boazii lokulu 2 27

Bykkonuk lkokulu 4 42

Kaplca lkokulu 2 54

Kumyal lkokulu 3 50

retmenler Yasas'na ( Mad.7, 25/1985) gre 4 veya daha az retmenli okullarda

en kdemli retmen soruml retmen olarak grevlendirilir.

Tablo:24

Girne ve Blgesinde Sorumlu retmenlerle Ynetilen Okullar

60

Okulun Ad I retmen Says renci SaysBaheli lkokulu I 2 24Ozanky O. T. Anaokulu I 1 21

retmenler Yasas'na ( Mad.7, 25/1985) gre 4 veya 4'ten daha az retmenli

okullarda en kdemli retmen sorumlu retmen olarak grevlendirilir.

h) lkretim Dairesi Mdrlne Bal zel Okullar Ve renci Saylar

Tablo:25

zel Okullar ve renci Saylar

Okulun Ad Mdr Says retmen Says renci Says

Levent Primary School 1 26 189

Yakn Dou lkokulu 1 32 234

The Future American 1 13 80

Elementary School

Dou Akdeniz lkokulu 1 20 212

GAU The American 1 21 140

Elemantary School

AbilityPrimary 1 9 55

School

Sunny Lane 1 5 34

Primary School

61

) lkretim Dairesi Mdrlne Bal Okullardaki Mdr,

Mdr Muavini ve Sorumlu retmenlerin Grev ve

Sorumluluklar (.Y. Mad.22, 25/1985)

Mdr, Mdr muavini , Sorumlu retmenler ve tek retmenli okullarda

grevli retmenler, grevli bulunduklar okullarn bal olduklar ilgili Daire

Mdrne kar sorumlu yneticileridirler.

Bu yasa ve yrrlkteki dier yasalara bal kalmak kouluyla, Bakanln

ynerilerine uygun olarak yerine getirmekle ykml olduklar grevler ve iler

unlardr:

- Grevli bulunduklar okulun ynetim ilerini yrtmek; resmi evrak, istatistik,

kayt ve defterlerin tutulmasn ve korunmasn salamak;

- Ynetici olduu okulda grev yapan retmenlerin ve dier personelin yapaca

grev ve ilerin yrtlmesini salamak ve nlar hakknda sicil dzenlemek;

- Eitim ve retim etkinlikleri ile dier okul etkinliklerini dzenlemek ve ders

programlarnn uygulanmasn salamak;

-retmenlere, okutacaklar snf veya dersleri belirlemek ve yrtecekleri okul

etkinliklerini gstermek;

- Grev yapt okulda uygulanan beslenme programnn usulne gre

uygulanmasn salamak; gda maddelerini korumak, bu amala gerekli kayt ve

defterleri tutmak; renci velileri ile egdm iinde yemeklerin hazrlanmasn

salamak ve uygulamay denetlemek;

- Grevini aksatan ve grevine gelmeyen retmenlerle dier okul personelinin

durumlarm izlemek ve bal bulunduklar daireye (mdrle) bildirmek;

- Eitim, retim ve ynetim ileri ile ilgili deerlendirmelerde bulunmak, gr ve

nerilerini de ieren raporlar hazrlamak;

- Okul ile renci velileri arasnda gerekli ilikiyi ku