509
© Jatorrizko lege-testu guztien itzulpena eta jatorrizko aurkibide analitikoak: Eba Gaminde, Begoña Landa, Gotzon Lobera, Andres Urrutia, Esther Urrutia eta IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala © Bigarren argitaraldi honen egokitzaileak: Andres Urrutia, Esther Urrutia, Javier Arrieta © Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: Deustuko Unibertsitatea. Euskal Gaien Institutua © Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala 1 Código Civil Kode Zibila TÍTULO PRELIMINAR DE LAS NORMAS JURÍDICAS, SU APLICACIÓN Y EFICACIA ATARIKO TITULUA ARAU JURIDIKOAK, HORIEN APLIKAZIOA ETA ERAGINGARRITASUNA CAPÍTULO I Fuentes del Derecho I. KAPITULUA Zuzenbidearen iturriak Artículo 1 1. artikulua 1. Las fuentes del ordenamiento jurídico español son la ley, la costumbre y los principios generales del derecho. 1. Espainiako antolamendu juridikoaren iturriak dira legea, ohitura eta zuzenbidearen printzipio orokorrak. 2. Carecerán de validez las disposiciones que contradigan otra de rango superior. 2. Ez dute baliorik izango goragoko lerruneko xedapenen bat urratzen duten xedapenek. 3. La costumbre sólo regirá en defecto de ley aplicable, siempre que no sea contraria a la moral o al orden público y que resulte probada. 3. Ohiturak lege aplikagarririk izan ezean bakarrik eraenduko du, betiere moralaren nahiz ordena publikoaren aurkakoa izan ez eta ohitura hori frogatuz gero. Los usos jurídicos que no sean meramente interpretativos de una declaración de voluntad tendrán la consideración de costumbre. Usadio juridikoak borondate-aitorpenaren interpretazio hutsak ez badira, ohituratzat hartuko dira. 4. Los principios generales del derecho se aplicarán en defecto de ley o costumbre, sin perjuicio de su carácter informador del ordenamiento jurídico. 4. Zuzenbidearen printzipio orokorrak legerik edo ohiturarik izan ezean aplikatuko dira, printzipio horiek antolamendu juridikoa eratzeko duten izaerari kalterik egin gabe. 5. Las normas jurídicas contenidas en los tratados internacionales no serán de aplicación directa en España en tanto no hayan pasado a formar parte del ordenamiento interno mediante su publicación íntegra en el «Boletín Oficial del Estado». 5. Nazioarteko itunetan jasotako arau juridikoak ez dira Espainian zuzenean aplikatuko barne antolamenduaren osagai bihurtu arte, arauok «Estatuko Aldizkari Ofizial»ean oso-osorik argitaratuz. 6. La jurisprudencia complementará el ordenamiento jurídico con la doctrina que, de modo reiterado, establezca el Tribunal Supremo al interpretar y aplicar la ley, la costumbre y los principios generales del derecho. 6. Jurisprudentziak antolamendu juridikoa osatuko du, Auzitegi Gorenak legea, ohitura eta zuzenbidearen printzipio orokorrak interpretatu nahiz aplikatzean, behin eta berriz ezartzen duen doktrinaren bidez. 7. Los Jueces y Tribunales tienen el deber inexcusable de resolver en todo caso los 7. Epaile eta auzitegiek eginbehar desenkusaezina dute, kasu orotan, euren

Kode Zibila DE LAS NORMAS ARAU JURIDIKOAK, · PDF filefinkatu badira zenbaketa egun zehatz batetik hasita, egun hori zenbaketatik kanpo geratu eta zenbaketa biharamunean hasiko da;

Embed Size (px)

Citation preview

  • Jatorrizko lege-testu guztien itzulpena eta jatorrizko aurkibide analitikoak: Eba Gaminde, Begoa Landa, Gotzon Lobera, Andres Urrutia, Esther Urrutia eta IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala Bigarren argitaraldi honen egokitzaileak: Andres Urrutia, Esther Urrutia, Javier Arrieta Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: Deustuko Unibertsitatea. Euskal Gaien Institutua Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala

    1

    Cdigo Civil Kode Zibila TTULO PRELIMINAR DE LAS NORMAS JURDICAS, SU APLICACIN Y EFICACIA

    ATARIKO TITULUA ARAU JURIDIKOAK, HORIEN APLIKAZIOA ETA ERAGINGARRITASUNA

    CAPTULO I Fuentes del Derecho I. KAPITULUA Zuzenbidearen iturriak Artculo 1 1. artikulua 1. Las fuentes del ordenamiento jurdico espaol son la ley, la costumbre y los principios generales del derecho.

    1. Espainiako antolamendu juridikoaren iturriak dira legea, ohitura eta zuzenbidearen printzipio orokorrak.

    2. Carecern de validez las disposiciones que contradigan otra de rango superior.

    2. Ez dute baliorik izango goragoko lerruneko xedapenen bat urratzen duten xedapenek.

    3. La costumbre slo regir en defecto de ley aplicable, siempre que no sea contraria a la moral o al orden pblico y que resulte probada.

    3. Ohiturak lege aplikagarririk izan ezean bakarrik eraenduko du, betiere moralaren nahiz ordena publikoaren aurkakoa izan ez eta ohitura hori frogatuz gero.

    Los usos jurdicos que no sean meramente interpretativos de una declaracin de voluntad tendrn la consideracin de costumbre.

    Usadio juridikoak borondate-aitorpenaren interpretazio hutsak ez badira, ohituratzat hartuko dira.

    4. Los principios generales del derecho se aplicarn en defecto de ley o costumbre, sin perjuicio de su carcter informador del ordenamiento jurdico.

    4. Zuzenbidearen printzipio orokorrak legerik edo ohiturarik izan ezean aplikatuko dira, printzipio horiek antolamendu juridikoa eratzeko duten izaerari kalterik egin gabe.

    5. Las normas jurdicas contenidas en los tratados internacionales no sern de aplicacin directa en Espaa en tanto no hayan pasado a formar parte del ordenamiento interno mediante su publicacin ntegra en el Boletn Oficial del Estado.

    5. Nazioarteko itunetan jasotako arau juridikoak ez dira Espainian zuzenean aplikatuko barne antolamenduaren osagai bihurtu arte, arauok Estatuko Aldizkari Ofizialean oso-osorik argitaratuz.

    6. La jurisprudencia complementar el ordenamiento jurdico con la doctrina que, de modo reiterado, establezca el Tribunal Supremo al interpretar y aplicar la ley, la costumbre y los principios generales del derecho.

    6. Jurisprudentziak antolamendu juridikoa osatuko du, Auzitegi Gorenak legea, ohitura eta zuzenbidearen printzipio orokorrak interpretatu nahiz aplikatzean, behin eta berriz ezartzen duen doktrinaren bidez.

    7. Los Jueces y Tribunales tienen el deber inexcusable de resolver en todo caso los

    7. Epaile eta auzitegiek eginbehar desenkusaezina dute, kasu orotan, euren

  • Jatorrizko lege-testu guztien itzulpena eta jatorrizko aurkibide analitikoak: Eba Gaminde, Begoa Landa, Gotzon Lobera, Andres Urrutia, Esther Urrutia eta IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala Bigarren argitaraldi honen egokitzaileak: Andres Urrutia, Esther Urrutia, Javier Arrieta Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: Deustuko Unibertsitatea. Euskal Gaien Institutua Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala

    2

    asuntos de que conozcan, atenindose al sistema de fuentes establecido.

    eskumeneko gaiak ebazteko, ezarritako iturri-sistemari helduz.

    Artculo 2 2. artikulua 1. Las leyes entrarn en vigor a los veinte das de su completa publicacin en el Boletn Oficial del Estado, si en ellas no se dispone otra cosa.

    1. Legeak indarrean jarriko dira Estatuko Aldizkari Ofizialean oso-osorik argitaratu eta hogeigarren egunean, legeetan euretan besterik xedatu ez bada.

    2. Las leyes slo se derogan por otras posteriores. La derogacin tendr el alcance que expresamente se disponga y se extender siempre a todo aquello que en la ley nueva, sobre la misma materia, sea incompatible con la anterior.

    2. Geroko legeek bakarrik indargabetzen dituzte indarreko legeak. Indargabetzearen norainokoa beren beregi xedatuko da, eta indargabetze hori hedatuko da lege berrian gai berberari buruz aurrekoarekin bat ez datorren guztira.

    Por la simple derogacin de una ley no recobran vigencia las que sta hubiere derogado.

    Lege bat indargabetze hutsagatik ez dira indarrean jartzen lege horrek indarrik gabe utzi zituenak.

    3. Las leyes no tendrn efecto retroactivo, si no dispusieren lo contrario.

    3. Legeek ez dute atzera-eraginezko ondorerik izango, eurek aurkakoa xedatzen dutenean izan ezik.

    CAPTULO II Aplicacin de las normas jurdicas

    II. KAPITULUA Arau juridikoen aplikazioa

    Artculo 3 3. artikulua 1. Las normas se interpretarn segn el sentido propio de sus palabras, en relacin con el contexto, los antecedentes histricos y legislativos, y la realidad social del tiempo en que han de ser aplicadas, atendiendo fundamentalmente al espritu y finalidad de aquellas.

    1. Arauak euren hitzez-hitzezko esanguraren arabera interpretatuko dira, betiere, testuinguruari, aurrekari historikoei eta legegintzazko aurrekariei, eta arau horiek aplikatu behar diren garaiko gizarte-errealitateari lotuta, eta, batik bat, arauen espiritua eta xedea kontuan hartuta.

    2. La equidad habr de ponderarse en la aplicacin de las normas, si bien las resoluciones de los Tribunales slo podrn descansar de manera exclusiva en ella cuando la ley expresamente lo permita.

    2. Ekitatea balioestekoa izango da arauak aplikatzean; hala ere, auzitegiek emandako ebazpenen oinarri esklusiboa ekitatea izan dadin, legeak beren beregi ahalbidetu behar du hori.

    Artculo 4 4. artikulua 1. Proceder la aplicacin analgica de las normas cuando stas no contemplen un supuesto especfico, pero regulen otro semejante entre los que se aprecie identidad de razn.

    1. Arauen aplikazio analogikoa bidezkoa izango da, arauok kasu zehatza arautu ez arren, horren antzeko beste bat arautzen dutenean, bi kasuon oinarria berbera dela.

    2. Las leyes penales, las excepcionales y 2. Zigor-legeak, salbuespenekoak eta aldi

  • Jatorrizko lege-testu guztien itzulpena eta jatorrizko aurkibide analitikoak: Eba Gaminde, Begoa Landa, Gotzon Lobera, Andres Urrutia, Esther Urrutia eta IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala Bigarren argitaraldi honen egokitzaileak: Andres Urrutia, Esther Urrutia, Javier Arrieta Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: Deustuko Unibertsitatea. Euskal Gaien Institutua Lege-testu guztien itzulpena eta aurkibide analitikoak: IVAP/HAEEko Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala

    3

    las de mbito temporal no se aplicarn a supuestos ni en momentos distintos de los comprendidos expresamente en ellas.

    baterakoak ez dira aplikatuko, eurok beren beregi jasotako kasuetan eta uneetan baino.

    3. Las disposiciones de este Cdigo se aplicarn como supletorias en las materias regidas por otras leyes.

    3. Kode honetako xedapenak ordezko moduan aplikatuko dira beste lege batzuek araututako gaietan.

    Artculo 5 5. artikulua 1. Siempre que no se establezca otra cosa, en los plazos sealados por das, a contar de uno determinado, quedar ste excluido del cmputo, el cual deber empezar en el da siguiente; y si los plazos estuviesen fijados por meses o aos, se computarn de fecha a fecha.

    1. Besterik ezarri ezean, epeak egunetan finkatu badira zenbaketa egun zehatz batetik hasita, egun hori zenbaketatik kanpo geratu eta zenbaketa biharamunean hasiko da; epeak hilabeteetan edo urteetan finkaturik badaude, epeok datatik datara zenbatuko dira.

    Cuando en el mes del vencimiento no hubiera da equivalente al inicial del cmputo, se entender que el plazo expira el ltimo del mes.

    Muga-hilabetean zenbaketaren hasierako egunaren parekorik ez dagoenean, epea hilaren azken egunean agortzen dela ulertuko da.

    2. En el cmputo civil de los plazos no se excluyen los das inhbiles.

    2. Epeen zenbaketa zibilean ez dira egun baliogabeak baztertzen.

    CAPTULO III Eficacia general de las normas jurdicas

    III. KAPITULUA Arau juridikoen eragingarritasun orokorra

    Artculo 6 6. artikulua 1. La ignorancia de las leyes no excusa de su cumplimiento.

    1. Legeak ez ezagutzeak ez du legeok ez betetzetik desenkusatzen.

    El error de derecho producir nicamente aquellos efectos que las leyes determinen.

    Zuzenbideko okerrak legeek zehaztutako ondoreak besterik ez ditu izango.

    2. La exclusin voluntaria de la ley aplicable y la renuncia a los derechos en ella reconocidos slo sern vlidas cuando no contraren el inters o el orden pblico ni perjudiquen a terceros.

    2. Lege aplikagarria hala nahita baztertzea eta lege horretan aitortutako eskubideei uko egitea baliozkoak izango dira, bakarrik, interes edo ordena publikoa hautsi ez eta ez dietenean hirugarrenei kalterik egiten.

    3. Los actos contrarios a las normas imperativas y a las prohibitivas son nulos de pleno derecho, salvo que en ellas se establezca un efecto distinto para el caso de contravencin.

    3. Aginduzko eta debekuzko arauen aurkako egintzak zuzenbide osoz deusezak dira, salbu eta arauotan urratze-kasuetarako bestelako ondorea ezarri denean.

    4. Los actos realizados al amparo del texto de una norma que persigan un resultado prohibido por el ordenamiento jurdico, o contrario a l, se considerarn ejecutados

    4. Arau baten testuaren babespean burututako egintzak legeari maula eginez gauzatu direla ulertuko da, baldin eta egintzon helburua