Warszawa, dnia 18 maja 2011 r.BIUROKONWENTU DZIEKANÓW

ul. Banacha 200-909 Warszawa.

BIUR OKONWENTU DZIEKANÓW

Nr _~ ::;~{dA...

2.D.1L.j??J..~

REDAKTOR NACZELNYGAZETY WYBORCZEJ

Pan Adam MICHNIKWarszawa

Warszawa

Dotvczv: zamieszczenia listu Konwentu Dziekanów nawiazujacego do artykulu "Mundurówki zliczone -do przywilejów doplacimy 300 mld zl", Gazeta Wyborcza z dnia 11 maja br.

W imieniu zolnierzy zawodowych WP zwracam sie do Pana Redaktora z prosbao zamieszczenie w najblizszym wydaniu "Gazety Wyborczej" listu dolaczonego doniniejszego pisma. W mojej opinii jest on próba spojrzenia na problematyke systemuemerytalnego sluzb mundurowych, oczami samych zolnierzy.

Zamieszczony w "Gazecie Wyborczej" z dnia 11 maja 2011 r. artykulpt. "Mundurówki zliczone - do przywilejów doplacimy 300 mld zf' przedstawiastanowisko strony rzadowej, pomija natomiast stanowisko strony spolecznej, przedewszystkim zolnierzy zawodowych. Przedstawione przeze mnie argumenty z calapewnoscia nie sa powszechnie znane, a wojsko kojarzy sie wiekszosci spoleczenstwa,z defiladami i przywilejami dlatego tez wychodzac naprzeciw potrzebie uswiadamianiaszerokiej opinii publicznej powodów, dla których na swiecie systemy emerytalnezolnierzy zawodowych nie sa tozsame z powszechnym, prosze o zamieszczeniemojego listu na lamach "Gazety Wyborczej.

Opublikowanie tego listu, dzieki Panskiej gazecie, pozwoli poszerzyc wiedzeopinii publicznej nt. blasków i cieni zawodu zolnierza.

W powodzi informacji jaka zalewa nas kazdego dnia nie jest to zadanie latwe.Jestem gleboko przekonany, ze list ten nie zostanie przez Pana zignorowany, a jegozamieszczenie sprawi, ze "Gazeta Wyborcza" poszerzy spectrum swoich wiernychczytelników, co bedzie z korzyscia dla nas wszystkich.

;? W(jhl2Zf2Uu' $Z.eU4~~ (PRZEWODNICZACY

KONWEN~DZIEKANÓWKORPUSU OaeERóW ZJAW

rlWYCHWP

fian BABUS A

J.D. (226824-802)

Warszawa, 18 maja 2011 r.

Szanowni Panowie Redaktorzy,

W nawiazaniu do artykulu "Mundurówki zliczone - do przywilejów doplacimy

300 mld zl", Gazeta Wyborcza z dnia 11 maja br., którego Panowie jestescie

autorami, pragniemy jako Konwent Dziekanów Korpusu Oficerów Zawodowych WP

w imieniu zolnierzy Wojska Polskiego, odniesc sie do kilku kwestii w nim zawartych,

a skierowanych do szerokiej opinii publicznej.

Zolnierze zwracaja przede wszystkim uwage na, byc moze niezamierzone

utozsamianie w tekscie pojecia "funkcjonariusz" z pojeciem "zolnierz" co nie

odpowiada rzeczywistosci. Pomimo pewnych podobienstw system emerytalny

zolnierzy rózni sie od systemów emerytalnych pozostalych sluzb mundurowych. Nie

jest naszym celem umniejszanie randze innych zawodów czy sluzb mundurowych,

niemniej jednak chcielibysmy podkreslic specyfike zawodu, na która skladaja sie

miedzy innymi:

. ograniczone prawa do udzialu w zyciu politycznym i zrzeszania sie w zwiazki

zawodowe,

. wyznaczanie na stanowiska sluzbowe na okres kadencji od 18 miesiecy

do 3 lat,

. brak ustawowej ochrony przed zwolnieniem ze sluzby,

. pelna dyspozycyjnosc: niejednokrotnie wiazaca sie z dlugoletnia rozlaka---

z rodzina i zyciem na "dwa domy",

. odmowa objecia stanowiska sluzbowego skutkuje zwolnieniem ze sluzby

z mocy prawa,

. mozliwosc zwolnienia ze sluzby w zwiazku z nie wyznaczeniem

na stanowisko,

. udzial w misjach poza granicami kraju, w tym w rejonach konfliktów zbrojnych

zwiazany z bezposrednim zagrozeniem zycia,

. ograniczenie mozliwosci podejmowania dodatkowej pracy zarobkowej,

. brak uprawnien emerytalnych dla zolnierzy kontraktowych.

1

Atrakcyjnosc, czy hojnosc systemu emerytalnego sluzb mundurowych to nie

tylko dlugosc stazu sluzby uprawniajaca do emerytury, jej procentowa wielkosc, czy

tez wiek po osiagnieciu którego bedzie ona wyplacana. Odnoszac sie do sugestii

o wyjatkowej hojnosci systemu emerytalnego sluzb mundurowych w Polsce pozwola

Panowie, ze posluze sie kilkoma przykladami poddajacymi w watpliwosc te teze.

Przykladem niech bedzie Wielka Brytania, gdzie maksymalna emerytura zolnierza

odchodzacego na emeryture w wieku 40 lat i stazu 18 lat wynosi 50 % ostatniego jego

wynagrodzenia. Po przekroczeniu 40 lat i czasie sluzby powyzej 18 lat, emerytura jest

wieksza i zolnierz odchodzacy na emeryture w wieku 55 lat i okresie sluzby powyzej

18 lat, otrzyma emeryture w wysokosci 75 % ostatniego wynagrodzenia - emerytura

ta nie jest rewaloryzowana wskaznikiem inflacji. Ponadto zolnierz, odchodzac

na emeryture wg powyzszych uwarunkowan, otrzymuje jednorazowo

nieopodatkowana odprawe w wysokosci trzykrotnej rocznej emerytury.

Odchodzac na emeryture w wieku 55 - 65 lat, zolnierz otrzymuje emeryture

w wysokosci 75% uposazenia, która jest rewaloryzowana wskaznikiem inflacji.

Wysokosc rocznej emerytury obliczana jest jako iloczyn: ostatniego rocznego

uposazenia zolnierza, okresu jego sluzby i odpowiedniego wspólczynnika

przeliczeniowego. Emeryt wojskowy po przekroczeniu 65 roku zycia otrzymuje

swiadczenie emerytalne w wysokosci 100%. Ponadto po przekroczeniu 65 roku

zycia otrzymuje po raz drugi nieopodatkowane swiadczenie w wysokosci

trzykrotnej emerytury rewaloryzowanej wskaznikiem inflacji.

Zolnierze USA maja równiez odrebny od powszechnego, aczkolwiek

zróznicowany system naliczania emerytury. Pozwole sobie posluzyc sie przykladem

jednego z nich. W przypadku planu swiadczen finansowych typu REDUX,

odnoszacego sie wylacznie do zolnierzy sluzby czynnej, którzy rozpoczeli sluzbe

wojskowa po 1 sierpnia 1986 r., wspólczynnik procentowy moze byc (w zaleznosci

od deklaracji zlozonej przez zolnierza) naliczany wg algorytmu nazywanego Career

Status Bonus/REDUX (CSB). Zgodnie z zalozeniami tego rozwiazania, wspólczynnik

dla pierwszych 20 lat sluzby wynosi 2% za kazdy rok (co daje 40% po 20 latach

sluzby), natomiast za kazdy kolejny rok sluzby naliczany jest wspólczynnik

w wysokosci 3,5%, co umozliwia wczesniejsze, niz w przypadku pozostalych dwóch

sposobów, osiagniecie wspólczynnika 100%. W kazdym z rozwiazan istnieje2

teoretyczna mozliwosc uzyskania wspólczynnika wyzszego niz 100%, nie

ma bowiem ograniczen formalnych w tym zakresie, poza obowiazkowym wiekiem

emerytalnym, który dla zolnierzy sluzby czynnej wynosi 62 lata. Poza swiadczeniami

z wojskowego systemu emerytalnego, zolnierz moze przystapic do tzw. Survivor

Benefit Program, który umozliwia wskazanym przez niego czlonkom najblizszej

rodziny, otrzymywanie po jego smierci do 55% emerytury. Sredni koszt programu

to ok. 6,5% kwoty bazowej emerytury, który pobierany jest automatycznie, w cyklu

miesiecznym, z otrzymywanego przez zolnierza swiadczenia emerytalnego.

Poza tym ocenianie zarobków zolnierzy w innych panstwach tylko

na podstawie wysokosci ich uposazen nie daje kompletnego obrazu polityki

wynagrodzen warmii. Zolnierze niemieccy, np. otrzymuja wiele dodatków

i uprawnien. Po pierwsze przysluguje im nieodplatna opieka lekarska. Oznacza

to, ze dopóki korzystaja z instytucji sanitarnych wojska lub, za jego zgoda, z uslug

lekarzy i szpitali cywilnych, oszczedzaja na kosztach leczenia. Ubezpieczenie

zdrowotne pozostalych czlonków rodziny ma równiez oplacalne warunki, a zolnierze

moga ponadto otrzymac na ten cel zapomoge. Bezplatna opieke medyczna maja

zapewniona równiez zolnierze amerykanscy. Ponadto zolnierze niemieccy czy

amerykanscy moga korzystac z taniego wyzywienia.

Czynnikiem nie do przecenienia dla mlodeao czlowieka

decyzje o wstapieniu do armii jest awarancja zatrudnienia.

Warmii USA, w mysl obowiazujacego prawa (Title 10 US Code of Law) organ

kadrowy nie moze wypowiedziec zolnierzowi zawodowemu stosunku sluzby

ze wzgledu na restrukturyzacje.

W Niemczech obowiazujace prawo gwarantuje zolnierzowi zawodowemu

miejsce sluzby do osiagniecia wieku emerytalnego, przejscie zolnierza

zawodowego na wczesniejsza emeryture musi odbyc sie za zgoda zainteresowanego

zolnierza. W praktyce oznacza to, ze ustawa o dopasowaniu personalnym sil

zbrojnych musi zaproponowac korzystne, z punktu widzenia zolnierza rozwiazania.

W ramach prac nad kolejna edycja, zwiazanych z trwajaca obecnie reforma

Bundeswehry zaklada sie, ze zwolnieni ze wzgledu na potrzeby sil zbrojnych

zolnierze, beda otrzymywali do chwili osiagniecia nakazanego zapisami prawa wieku

3

emerytalnego (tj 65 lat) uposazenie w wysokosci ok. 75-80% swojego

dotychczasowego wynagrodzenia. Po osiagnieciu wieku emerytalnego zolnierz

korzystajacy z takiego rozwiazania przechodzi na emeryture, której wielkosc

obliczana jest na tych samych zasadach, co w przypadku osób przechodzacych

na emeryture na tzw. regularnych zasadach. Baze do wysokosci emerytury stanowi

71%. uposazenia otrzymywanego na ostatnim stanowisku sluzbowym.

Trwajacaw Polsceod lat permanentnarestrukturyzacjaSil Zbrojnychw znacznej

mierze przyczynia sie do produkowaniamlodych emerytów. Dane statystyczne

mówiaceo tym, ze wiekszosczolnierzy zwalnia sie na wlasna prosbe nie oddaja

rzeczywistosci. Wynika to stad, ze wiekszosc z zolnierzy pozostajacych

w rezerwie kadrowej, bedac bez szans na otrzymanie propozycji objecia

nowego stanowiska, lub tez majac perspektywe wielu lat kosztownego zycia

"zycia na dwa domy" korzysta z przyslugujacego im prawa i wypowiada

stosunek sluzbowy, przedluzajac tym samym o 6, a tak naprawde o 5 miesiecy

pozostawanie w sluzbie. Mówi sie ostatnio wiele o sierotach spolecznych

w kontekscie emigracji zarobkowej Polaków. To zjawisko w rodzinach

wojskowych obecne jest od lat. Efektem: rozbite rodziny, zerwane wiezi

rodzicielskie, itd. To cenajaka zolnierzeplacaza 24-godzinnadyspozycyjnosc.

Przez lata trwal proces restrukturyzacji armii przy jednoczesnym pozbawianiu

uprawnien zolnierzy i ich rodzin. Pozwole sobie przypomniec tylko o kilku z nich:

bezplatna opieka medyczna, bezplatne leki dla zolnierzy i ich rodzin,100% emerytura

z ostatniego stanowiska, 50% ulga na przejazdy PKP dla zolnierza i czlonków jego

rodziny. Wycofanie sie z wprowadzonej w latach 90. placowej waloryzacji emerytur,

oraz pozbawienie zolnierzy uprawnien do bezplatnego wyzywienia równiez wpisuja

sie w ten proces.

Przeciwwage dla niego moglyby by byc, np. gwarancje zatrudnienia, wieksze

uposazenia czy dodatek na niepracujaca zone, bo ryzyko pozostawania jedynym

zywicielem rodziny ze wzgledu na zmiany garnizonów wpisane jest w zawód

zolnierza.

Argumentem przemawiajacym za odrebnoscia systemu emerytalnego zolnierzy

jest równiez fakt, ze armia szkoli specjalistów, którzy w znakomitej wiekszosci nie

4

posiadaja zawodów przydatnych poza sluzba. W konsekwencji prowadzi

to do sytuacji, ze przyuczenie zolnierza w wieku 40-45 lat do nowego zawodu

sprawia, ze zaczyna on zycie zawodowe od nowa, co w praktyce spycha

go na margines spoleczenstwa. Mysle, ze nie o to chodzilo tym, którzy postuluja

reforme systemu emerytalnego, aby generowac kolejne rzesze, dzis jeszcze tego

nieswiadomych, wykluczonych, którzy najlepsze swoje lata oddali sluzac Ojczyznie.

W naszej historii o patriotyzmie pieknie mówic i pisac potrafilo wielu, ale

to zolnierze gotowi sa zdawac z niego egzamin kazdego dnia, jesli tylko zajdzie taka

potrzeba. Dlatego tez nie przypadkowo systemy emerytalne sluzb mundurowych

niemalze na calym swiecie nie sa tozsame z powszechnym.

Konczac pragne zauwazyc, ze w Polsce oprócz zolnierzy i funkcjonariuszy

istnieje wiele zawodów i grup spolecznych, które maja swoje przywileje

i uprawnienia, ze wymienie tylko: górników, rolników, nauczycieli, przedstawicieli

biznesu, bankowców, twórców, sedziów, prokuratorów, itd. Stad mówienie

o wybranych uprawnieniach sluzb mundurowych, bez skonfrontowania ich

z poziomem wymagan i obowiazków moze sugerowac nadmierne uprzywilejowanie

zolnierzy i funkcjonariuszy w stosunku do innych zawodów, co nie do konca

odpowiada rzeczywistosci.

PRZEWODNICZACY

KONWENTU DZIEKANÓW

KORPUSU OF AWODOWYCH WP

48.0$.A )r. flJ.k Ma ian BABUSKA

s