Koordinator za izradu LEAP-a · 2018-06-28 · strateškog interesa za održiv razvoj opštine Ribnik.Članom 51. Zakona o zaštiti životne sredine (,,Sl. glasnik RS“ br. 28/07)

Lokalni akcioni plan zaštite životne sredine Opštine Ribnik 2012 - 2017

1

Izradu LEAP‐a financirao je MDG‐F program Očuvanje okoliša i klimatske promjene: „Standardizacija upravljanja okolišem: povezivanje lokalnih i državnih aktivnosti u BiH“ . MDG‐F je trogodišnji program koji zajednički provodi pet UN agencija: UNDP, UNV, UNEP, FAO i UNESCO, u partnerstvu sa Ministarstvom za vanjsku trgovinu i ekonomske odnose BiH, Ministarstvom civilnih poslova BiH, Ministarstvom za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju RS, Ministarstvom poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS, Ministarstvom okoliša i turizma FBiH, Ministarstvom poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva FBiH, opdinama, te organizacijama civilnog društva. Program se financira sredstvima španskog Fonda za dostizanje milenijumskih razvojnih ciljeva (MDG‐F).

Donositelj LEAP-a:

Opština Ribnik

Rade Jovanida bb, 79288 Ribnik

Republika Srpska, Bosna i Hercegovina

Koordinator za izradu LEAP-a:

Milan Blagojevid, Šef odsjeka za urbanizam i stambeno-komunane poslove

Radna grupa:

1. Stevan Jovičid, dipl.inž.elek.,

2. Miomira Jelid, dipl.inž.poljo.,

3. Mile Vračar, prof.ist.,

4. Goran Savid, dipl.ekon.,

5. Goran Stanarevid, dipl.inž.poljo.,

6. Rade Maleševid, građ.teh.,

7. Milanko Todorovid, dipl. prav.,

8. Đuro Vrtunid, dipl.politik.,

9. Mileva Tučid, dipl.inž.poljo.,

10. Slavica Miljanovid, prof.geog.,

11. Daliborka Kevac, prof.razr.nast.,

12. Davorka Tepid, dipl.ekol.


2

Savjetodavni odbor:

1. Prof.dr. Milenko Stankovid,

2. Slobodan Todorovid, dipl.inž.građ.,

3. Branko Štula, dipl.inž.građ.,

4. Đuro Jurišid, inž.drum.saob.,

5. Neđo Stojakovid, dipl.ekon.,

Tehničku pomod pri izradi LEAP-a pružio je stručni tim konsultantske firme Enova.do.o. u Sarajevu.


3

SADRŽAJ

1 UVOD ..........................................................................................................................................4

2 UKRATKO O LEAP-U .....................................................................................................................5

3 UKRATKO O OPŠTINI RIBNIK .........................................................................................................8

4 ANALIZA STANJA ŽIVOTNE SREDINE ........................................................................................... 10

4.1 KVALITET VAZDUHA ............................................................................................................................ 10

4.2 KORIŠTENJE, ZAŠTITA I UPRAVLJANJE VODNIM RESURSIMA......................................................................... 10

4.3 KORIŠTENJE, ZAŠTITA I UPRAVLJANJE ZEMLJIŠTEM .................................................................................... 11

4.4 UPRAVLJANJE, ZAŠTITA I KORIŠDENJE ŠUMSKIH EKOSISTEMA ...................................................................... 11

4.5 UPRAVLJANJE OTPADOM ..................................................................................................................... 12

4.6 UPRAVLJANJE PROSTOROM .................................................................................................................. 12

4.7 PRIRODNO I KULTURNO1-ISTORIJSKO NASLJEĐE ....................................................................................... 13

5 VIZIJA OPŠTINE RIBNIK ............................................................................................................... 14

6 AKCIONI PLAN OPŠTINE RIBNIK .................................................................................................. 15

1.1 PRIORITETNE MJERE/PROJEKTI .............................................................................................................. 28

7 NAČIN USVAJANJA, UPRAVLJANJA, IMPLEMENTACIJE I MONITORINGA LEAP-A ........................... 29

8 REFERENCE ................................................................................................................................ 33

9 PRILOZI ...................................................................................................................................... 34

9.1 PRILOG 1 – PROJEKTNE IDEJE ............................................................................................................. 35

9.2 PRILOG 2 – IZVJEŠTAJ O STANJU ŽIVOTNE SREDINE OPŠTINE RIBNIK .......................................................... 36

9.3 PRILOG 3 – FORME ANKETA KORIŠTENIH ZA ISPITIVANJE JAVNE PERCEPCIJE O STANJU ŽIVOTNE SREDINE .......... 37

9.4 PRILOG 4 – LISTA UČESNIKA U IZRADI LEAP-A ....................................................................................... 40


4

1 UVOD

Jedinstvena i raznovrsna životna sredina naše opštine važna je svima koji žive i rade u našoj lokalnoj zajednici, a koji teže ka boljem kvalitetu življenja. Ipak, ovo životno okruženje ne možemo uzeti ‚‚zdravo za gotovo‚‚ i stalno se moramo podsjedati da ono ovisi o tome kako ga čuvamo i na koji način njime upravljamo. Takođe, jasno je i da djelatnosti i aktivnosti koje sprovodimo u našoj lokalnoj zajednici imaju određeni globalni uticaj koji se posebno manifestuje u vidu klimatskih promjena. Ova pojava se ne može ignorisati, jer ona ima uticaja na sve nas, te je na svima i odgovornost u smislu promjene ponašanja kako bi se postiglo smanjenje emisija stakleničkih gasova u atmosferu. Tako smo se našli pred velikim izazovom, koji za nasu opštinu znači kreiranje plana aktivnosti na poboljšanju stanja životne sredine, poboljšanje usluga u oblasti životne sredine i podizanje svijesti građana o njenom značaju. Lokalni akcioni plan zaštite životne sredine (eng. Local environmental action plan1, u daljnjem tekstu LEAP) predstavlja razvojno-planski dokument koji na osnovu procjene stanja životne sredine, utvrđenih okolišnih problema i prioriteta, te definiranih akcija, doprinosi unapređenju stanja životne sredine područja za koje se on izrađuje. LEAP se izrađuje sa ciljem rješavanja okolišnih problema lokalne zajednice kroz partnerski odnos svih zainteresiranih strana, stoga u njegovoj izradi trebaju sudjelovati svi zainteresirani, od građana, privrednih subjekata do vladine administracije. U prethodnih nekoliko mjeseci, građani naše opštine zajedno sa predstavnicima opštinske administracije ocijenili su stanje naše životne sredine i dali sugestije za njeno poboljšanje. Ovaj akcioni plan je rezultat naših diskusija i konkretnih prijedloga. LEAP je korak na putu unapređenja naše životne sredine.

1 U Bosni i Hercegovini je usvojena skradenica LEAP za lokalne planove zaštite okoliša/životne sredine


5

2 UKRATKO O LEAP-u

Prepoznavši problem iz oblasti zaštite životne sredine koji su veoma aktuelni na području Opštine Ribnik, te prednosti višegodišnjeg planiranja, Opština Ribnik je na inicijativu od strane MDG-F programa očuvanja okoline i klimatskih promjena dobila tehničku podršku za izradu Lokalnog akcionog plana zaštite životne sredine. Programom ruralnog razvoja opštine Ribnik kao jedan od tri strateška cilja razvoja određeno je ,,održivo

upravljanje prirodnim resursima i očuvanje prirode” i stoga je očuvanje zdrave životne sredine od

strateškog interesa za održiv razvoj opštine Ribnik.Članom 51. Zakona o zaštiti životne sredine (,,Sl.

glasnik RS“ br. 28/07) propisano je ,,Opštine ili gradovi su dužni da pripreme i donesu programe zaštite

životne sredine u periodu od šest godina u skladu sa republikim strateškim planom“.

U skladu s tim Skupština opština Ribnik je donjela Odluku o pristupanju izrade Leap-a broj. 02-96-3/11 od

28.01.2011. god. a načelnik opštine gdin. Neđo Stojakovid potpisao memorandum o sporazumjevanju

broj 01-99-3/10 od dana 18.10.2010.god. sa UNDP-em u okviru MDGF programa. Opštinski načelnik je

riješenjem 01.36-1/11.imenovao i opštinskog koordinatora za izradu LEAP-a, gdin. Milana Blagojevida, a

riješenjem 01-36-1-1/11 radnu grupu za izradu ovog planskog dokumenta. Indirektni učesnici ovog izrade

ovog dokumenta su bili građani opštine Ribnik zajedno sa predstavnicima opštinske administracije koji su

doprinosili kvalitetu kroz sve faze njegove izrade.

Izrada LEAP-a, kao programsko-planskog dokumenta koji na jednom mjestu identifikuje nedostatke i

probleme u zaštiti životne sredine i njihove uzroke te definiše akcione planove za njihovo riješavanje,

namede se ne samo kao potreba, nego i preduslov održivog razvoja opštine. Šema izrade i

implementacije LEAP dokumenta je pokazana ispod:

Slika 1. Sadržaj LEAP-a

Izvještaj o stanju životne sredine

Vizija opštine Ribnik

Ciljevi i mjere Akcioni plan

Monitoring plan i evaluacija LEAP-a


6

Izvještaj o stanju životne sredine sa uvrštenim konkretnim (mjerljivim) indikatorima životne sredine, koji je urađen tokom procesa izrade LEAP dokumenta, predstavlja osnovu za pradenje napretka u dostizanju ciljeva postavljenih u namjeri da očuvamo i zaštitimo našuživotnu sredinu. Glavni zaključci o stanju životne sredine u Opštini Ribnik ugrađeni su u LEAP, dok je cjelokupan Izvještaj o stanju životne sredine, kao zasebni dokument, dat u prilozima ovog dokumenta i čini njegov neodvojivi dio. Ključni dio procesa izrade LEAP-a jebilo određivanje vizije Opštine Ribnik, te definisanje ciljeva i mjera za

dostizanje željenog stanja opisanog u viziji, odnosno za rješavanje postojedih okolišnih problema. Ovi ključni segmenti LEAP-a određeni su u suradnji sa svim zainteresiranim stranama kroz proces javnih konzultacija (radionica). Najvažniji dio LEAP-a je Akcioni plan koji na osnovu analiziranog stanja i potreba definira aktivnosti koje je potrebno provesti u planskom periodu u cilju dostizanja zadanih ciljeva. Namjera nam je da se aktivnosti koje su definisane u Akcionom planu prate i ažurirajuvremenom.

Slika 2. Akcioni plan

Pradenje promjena u odnosuna početno stanje je zahtjevan proces i mogud je samo ako se postave jasni i mjerljivi indikatori. Pradenje provođenja aktivnosti iz Akcionog plana definisano je Planommonitoringa, aevaluacija ostvarenih rezultata omogudena je nizom postavljenih mjerljivih indikatora.


7

LEAP Opštine Ribnik u svojoj strukturi definiše:

Slika 1: Struktura LEAP-a


8

3 UKRATKO O OPŠTINI RIBNIK

Sadašnja opština Ribnik nastala je potpisivanjem dejtonskog mirovnog sporazuma na oko 64% teritorije

prijeratne opštine Ključ koja je podjeljena na dva dijela: opštinu Ribnik u Republici Srpskoj i opštinu Ključ

u Federaciji BiH.

Opština Ribnik je smještena u jugozapadnom dijelu Republike Srpske i zauzima površinu od 496 km2. Na

istoku se graniči sa područjima opština B.Luka i M.Grad, sa sjevera opštinom Ključ u Federaciji BiH, na

zapadu sa opštinama Istočni Drvar i Drinid, a sa juga i jugozapada opštinom Glamoč u Federaciji BiH.U

pogledu regionalne pripadnosti, opština ulazi u sastav mezoregionalnog centra B.Luka, odnosno

subregiju M.Grad.

Slika 4. Položaj opštine Ribnik u okviru Bosne i Hercegovine

Područje opštine Ribnik pripada brdsko-planinskoj zoni.U južnom dijelu opštine preovladavaju

nadmorske visine iznad 1000 m.Najviši vrhovi su Dimitor 1483 m , Bobija 1465 m i Razvršje 1387 m. Oko

67,3 % (33424 ha) teritorije opštine Ribnik obraslo je šumom, od čega je u državnom vlasništvu

32099,04 ha, a u privatnom 1325,44 ha. Prostor opštine Ribnik karakterišu brojna, teritorijalno

nejednako raspoređena, ali relativno bogata izvorišta tipa vrela, od kojih se često pri samom izbijanju

vode na površinu formiraju riječni tokovi (rijeke Sana,Ribnik, Rastoka).

Procjenjuje se na osnovu internog popisa vršenog 2011. da u ovom momentu opština ima 7187

stanovnika. Stanje zaposlenosti na području opštine Ribnik je nezadovoljavajude (53% zaposlenih).

Privreda na području opštine Ribnik je loše razvijena jer usljed ratnih dejstava i migracija veliki broj

privrednih subjekata je uništen, zapušten ili nedavoljno razvijen (samo preimarna obrada i prerada).

Trenutno najvede pokretačke privredne snage opštine Ribnik su ŠG Ribnik, drvoprerađivači, javni sektor i


9

vedi broj privatnih preduzeda koji obavljaju uslužne, trgovačke i ostale tercijalne djelatnosti.Opština

Ribnik trenutno ima 86 privrednih subjekata.

Tokom procesa LEAP-a, izvršeno je anketiranje stanovnika u cilju prikupljanja informacija o mišljenju

javnosti o okolišnim problemima na području Opštine Ribnik. Anketom je obuhvadeno 304 ispitanika

izabranih metodom slučajnog uzorka na području svih mjesnih zajednica što čini 4,24% od ukupnog broja

stanovnika 7187 na teritoriji opštine Ribnik. Vedina ispitanika, čak 38%, je iskazala spremnost dati lični

doprinos poboljšanju stanja životne sredine.

Na spisku problema za koje su građani posebno ističu su: problem otpada i divljih deponija (25%),

problem zagađenja rijeka i vodotokova zemljišta (12%) i problem socijalnog stana stanovništva i njihov

odnos prema životnoj sredini (12%). (24%), problem neplanske sječe šuma (19%), problem zagađenja.

Ispitanici su iskazali visok stepen nezadovoljstva (84%) odnosom stanovništva prema životnoj sredini, i

posebno su nalgasili da je stanovništvo glavni žagađivač na području opštine Ribnik.

Potpuna anketa je data u prilogu stanja životne sredine opštine Ribnik (Prilog I)


10

4 ANALIZA STANJA ŽIVOTNE SREDINE

4.1 Kvalitet vazduha

Trenutno, na području opštine Ribnik ne postoji monitoring kvalitete vazduha. Najvedi utjecaj na lokalno

zagađenje vazduha imaju individualna ložišta i saobradaj. Do zagađenja vazduha dolazi i tokom sezonskih

paljenja zelenih površina. Osim navedenog, vazduh zagađuju i emisije gasova i prašine iz industrije za

koje nema tačnih podataka o godišnjim emitovanim količinama različitih gasova.U opštini nije izražen

problem buke.

Posljednjih godina je primjetno povedanje površina zahvadenih ambrozijom.Ovo je naročito izraženo

zbog tendencija napustanja i neobrađivanja površina što otvara mogudnosti daljnjeg širenja ambrozije.

Osnovni problem iz oblasti upravljanja vazduhom predstavljaju:

- Nepostojanje mjernih podataka o kvalitetu vazduha i emisijama štetnih uticaja - Povedanje površina zahvadenih ambrozijom

4.2 Korištenje, zaštita i upravljanje vodnim resursima

Područje opštine obiluje velikim brojem čistih izvora i rijeka među kojima su vede rijeka Sana i rijeka

Ribnik koji izviru na području ove opštine, zatim manjim rijekama i potocima kao što su: rijeka Rastoka,

rijeka Banjica, rijeka Elezovac, rijeka Ponor i druge manje koje svojom čistinom i ljepotom svrstavaju ovu

opštinu u red opština bogatih vodnim potencijalom. Ukupna potrošnja vode u opštini Ribnik na dan

iznosi 65 000 m3, od kojih se trenutno jedan dio stanovništva (1800) snadbjeva pitkom vodom koja se

kontroliše i higijensko – tehnički je ispravna. Ostali dio stanovništva, oko 3.000 stanovnika, takođe koristi

vodu za pide sa kaptiranih izvora, ali se ista ne dezinfekuje, ne hloriše, cjevovodi i kaptaže su dotrajale i

voda nije ispravna ali se ipak koristi za pide i tehničku upotrebu.

Na području Ribnik do sada nisi urađene analize kvaliteta izvorskih voda niti podzemnih. Najvedi dio

potrošnje vode se koristi za najnužnije potrebe stanovništva, ishranu, održavanje standardne higijene,

minimalne komunalne potrebe, a u manjim količinama i za privrednu djelatnost.

Broj legalnih priključaka na vodovodni sistem iznosi 400, međutim ako se uračuna i pretpostavljeni broj

divljih priključaka, na području opštine Ribnik ukupno ima 2500 priključaka. Na nivou domadinstava, ako

se uzme u obzir 400 registrovanih priključaka i ukupno 2934 domadinstva na području opštine Ribnik,

dolazi se do podatka da je ukupna pokrivenost uslugom vodosnabdjevanja na nivou domadinstava 13%.

13% domadinstava pokrivenih uslugom vodosnabdjevanja ima registrovane priključke, a ostatak je

priključen ilegalno. Iako se ne znaju tačni gubitci u vodovodu procijenjuje se da su gubici u vodovodu

preko 80%.


11

Postoji kanalizacioni sistem u Gornji Ribniku, djelimično u Donjem Zabledu, što znači da samo 400

stanovnika ima regulisan sistem kanalizacione odvodnje koji nažalost nisu završeni sa postrojenjem

prečišdavanje nego se izlivaju direktno i to uglavnom pored rijeke Sane i rijeke Ribnik.

Osnovni problem iz oblasti voda predstavljaju:

- Nepostojanje mjernih podataka o kvalitetu voda i emisijama štetnih uticaja

- Nepostojanje kanalizacionih sistema za preradi i prečišdavanje odpadnih i oborinskih voda

- Veliki broj ilegalnih priključaka

- Veliki gubici vode

4.3 Korištenje, zaštita i upravljanje zemljištem

Površina opštine Ribnik je 496 km2 ( 49.600 ha), od čega se u privatnom vlasništvu nalazi 31.161 ha ili

62,82 % zemljišta, a u državnom vlasništvu 12.101 ha ili 24,39 %. Ostatak čine zemljišne površine od

6.338 ha ili 12,79 %, smještene na granicama drugih opština. Ukupan broj vlasnika nad zemljištem je

10.262, a prosječna veličina posjeda na području opštine Ribnik je oko 3 ha.

Tabela br.1. Struktura ukupne zemljišne površine

Opština Ribnik(ha)

Poljoprivredno zemljište (ha) Šumsko zemljište

ha Ostalo ha

Ukupno Livada Pašnjak Oranica Vodnjak Ribnjak

49.600 13.848,32 8.584,26 2.827,38 1.878,86 686,91 12,59 33.424,48 2.327,20

100,00% 27,92% 61,36% 20,21% 13,43% 4,91% 0,09% 67,39 % 4,69%

Specifičan vid degradacije zemljišta je bespravna izgradnja, odnosno zemljište je ugroženo

nekontrolisanom urbanizacijom, koja znaju biti pradena klizištima.Promjena namjene zemljišta, odnosno

pretvaranje poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe u pocesu urbanizacije prouzrokovala je

gubitak poljoprivrednog zemljišta.Na području opštine Ribnik ne vrši se mjerenje i analiza kvalitete

zemljišta.

Osnovni problem u oblasti zemljišta predstavljaju:

- Deponije - Erozija i klizišta - Nizak nivo ekološke svijesti poljoprivrednih proizvođača o zaštiti životne sredine - Ne postojanje mjernih podataka o kvalitetu zemljišta

4.4 Upravljanje, zaštita i korišdenje šumskih ekosistema

Šume zauzimaju oko 67,3 % (33424 ha) teritorije opštine Ribnik, od čega je u državnom vlasništvu 32.099,04 ha, a u privatnom 1325,44 ha. Pregled šuma po gazdinskim klasama za visoke šume sa prirodnom obnovom date su u prilogu (Prilog 1). Samo 60% minskih polja je identifikovano do danas na području opštine Ribnik. Sa stanovišta ugrožavanja šumskog ekosistema od strane odpada i divljih deponija važno je spomenuti da se najvedi broj deponija nalazi na šumskom zemljistu (28 od 30 registrovanih divljih deponija na području opštine Ribnik) i naročito istadi da se trenutna privremena


12

neuređena deponija „Torine” površine 2000m² na koju se organizovano odlaže odpad nalazi na području šumskog zemljišta i stalna je opasnost od izazivanja požara na pomenutom lokalitetu.

Osnovni problem u oblasti šuma:

- Deponije - Šumski požari - Nepoštivanje šumskog reda i bespravna sječa šume

4.5 Upravljanje otpadom

Na području opštine Ribnik, komunalno poduzede ne vrši prikupljanje podataka, mjerenje količina, niti

analizu proizvedenog otpada od strane stanovništva ili privrednih subjekata, odnosno ustanova. To je

razlog nepostojanja pouzdanih podataka o količinama proizvedenog otpada. Ipak, ukoliko se u obzir

uzme prosječna dnevna proizvodnja otpada u ruralnim područjima, koja iznosi oko 0,4 kg/stan/dan, pod

pretpostavkom da opština Ribnik ima 7200 stanovnika, dolazi se do godišnje količine od 1.050.000kg,

odnosno 1051 tona. Komunalnim uslugama sakupljanja i odvoza otpada pokriveno je samo gradsko

područje, dok je u ruralnim dijelovima opštine ova usluga uglavnom izostavljena. Pokrivenost uslugom

zbrinjavanja otpada na području opštine Ribnik iznosi 40%, odnosno samo 410 tona godišnje

proizvedenog otpada od strane stanovništva se prikuplja i odvozi na odlaganje, dok preostali dio od cca

650 t završava na divljim deponijama.„Divlje deponije“ su mjesta na kojima građani ilegalno odlažu razne

vrste otpada. Uglavnom nastaju u blizini naseljenih mjesta na kojima nije adekvatno osigurano

sakupljanje i odvoz otpada ili pored saobradajnica. Ukupan broj registrivanih divljih deponija u opštini

Ribnik je 30, od kojih 28 je u šumama.

Osnovni problem u oblasti upravljanja otpadom predstavljaju:

- Divlje deponije - Neopremljenost JKP Ribnik - Privremena deponije “Torine”

4.6 Upravljanje prostorom

Osim regulacionih planova za naselja G.Ribnik (sjedište opštine) i dio mjesne zajednice Previja ne postoje

nikakvi planski dokumenti (prostorni plan, urbanistički plan).

Imperativ bududeg prostornog razvoja, a koji treba da se definiše planskim dokumentima, je očuvanje

životne sredine i eliminacije svih elemenata koji izazivaju nenu degradaciju (prečišdavanje otpadnih

voda, čvrsti otpad). Pri izradi prostorno-planske dokumentacije potrebno je držati se načela: održivog

razvoja, integrisanog pristupa zaštiti životne sredine, predostrožnosti i prevencije, načela zamjene,

harmoničnog odnosa razvoja prema prirodi i okruženju i učesdu javnosti i pristupa informacijama.

Osnovni problemi u oblasti upravljanja prostorom predstavljaju:

- Nedostatak planske dokumentacije, projekata i strateških dokumenata - Bespravna gradnja


13

4.7 Prirodno i kulturno-istorijsko nasljeđe

JP “Šume RS” AD Sokolac organizacini dio “ŠG Ribnik” su u šumsko-privrednoj osnovi sa rokom važnosti

od 01.01.2009. godine do 31.12.2018. godine prijedložili od ukupne površine gazdinstva 5% šuma visoke

zaštitne vrijednosti. Ovo se prvenstveno odnosi na zaštitne šume koje prvenstveno služe za zaštitu

zemljišta, vodotoka, naselja, privrednih i drugih objekata, kao i šume koje su podignute kao zaštitni

pojasevi i šume na gornjoj granici vegetacije: Ivori Sane, Kanjon rijeke Sane, izvor Vranješevac, izvor

Piskuše, izvor Okašnice, izvor riječice i vodotoka Rastoka, vodotok Perišida potoka, izvor rijeke Ribnik i

Bobijski vrh (sjedište velikog tetrijeba) (Podaci su iz evidencija ŠG “Ribnik” i opštinskih evidencija).

Opština Ribnik se odlikuje bogatstvom arheoloških nalaza još od kasnoantičkog i željeznog doba.

Značajno kulturno-istorijsko naslijeđe Opštine predstavljaju i spomenici iz Drugog svjetskog rata.

U registru Zavoda za zaštitu kulturno-istorijskih spomenika BiH i Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-

istorijskog i prirodnog nasljeđa nalaze se mnogobrojni spomenici i arheološki lokaliteti (detalji dati u

prilogu I).Arheološki spomenici i lokaliteti su u lošem stanju.Na području opštine Ribnik, pored

arheoloških spomenika se nalaze i spomenici iz vremena NOB-e. Spomenici NOB-e su uglavnom

zapušteni i uništeni.

Osnovni problem u oblasti prirodnog i kulturno-istorijskog nasljeđa

- Devastacija kulturno istorijskog nasljeđa

- Devastacija prirodnih cijelina

- Neadekvatna zaštita briga za divljim životinjama


14

5 VIZIJA OPŠTINE RIBNIK


15

6 AKCIONI PLAN OPŠTINE RIBNIK

1. ZRAK

R.br. Mjera/aktivnost Rok Odgovornost

Potrebna sredstva (KM)

Izvor sredstava Mogudi vanjski

izvor

Strateški cilj 1.1. Zaštita i održavanje kvalitete vazduha

Operativni cilj 1.1.1. Uspostava sistema monitoringa vazduha

1.1.1.1. Periodično mjerenje kvaliteta vazduha putem mobilnih stanica unutar naselja i u blizini industriskih postrojenja (ugovor sa licenciranom kompanijom)

2012 Opština *, JKP „Ribnik“

2000 (po lokaciji) - donatori

Operativni cilj 1.1.2. Smanjiti količine emitovanih štetnih materija iz industrije

1.1.2.1 U okviru okolišnih dozvola uvesti mjere smanjenja emisija u vazduh

kontinuirano Opština U okviru redovnog

rada/inspekcije opštine

-

Operativni cilj 1.1.3. Smanjenje aktivnosti sezonskog paljenja prilikom održavanja obradivih površina

1.1.3.2. Donijeti program edukacije stanovništva o kompostiranju biorazgradivog otpada iz domadinstava

2013 Zemljoradničke zadruge


NVO

1.1.3.3. Implementirati program edukacije stanovništva o kompostiranju biorazgradivog otpada iz domadinstava, po mjesnim zajednicama

2013-2015

Zemljoradničke zadruge


NVO

1.1.3.4. Uvesti još jednog komunalnogpolicajca 2014- kontinuirano

Opština 20.000/god - donatori

Operativni cilj 1.1.4 Ukloniti alergijske biljke - ambroziju

1.1.3.1. Organizovanje akcija za uništavanje ambrozije 2012 - kontinuirano

Opština *, JKP „Ribnik“

3600/god - donatori


16

2. VODA

R.br. Mjera/aktivnost Rok Odgovornost Potrebna

sredstva (KM) Izvor sredstava

Mogudi vanjski izvor

Strateški cilj 2.1. Poboljšanje postojedeg sistema vodosnabdjevanja

Operativni cilj 2.1.1. Smanjiti gubitke u sistemu vodosnabdjevanja

2.1.1.1. Uvođenje vodomjera na kaptažama, bazenima i domadinstvima za vodosnabdjevanje privatnih seoskih vodovoda u naseljima Macanovidi-Busije, Rastoka-Lokva, Delbrdo i Voganac-Sokolovo


45.000,00 Opštinski budžet donatori

2.1.1.2. Uvođenje vodomjera na kaptažama, bazenima i domadinstvimaopštinskog vodovoda Donji Vrbljani na izvorištu Brkida i Ikonida vrelo


3.000,00 Opštinski budžet Fond za zaštitu životne sredine/Međunarodne organizacije

2.1.1.3. Uvođenje vodomjera na kaptažama, bazenima i domadinstvimaopštinskog vodovoda Ribnik na izvorištu Rastoka



2.1.1.4. Uvođenje vodomjera kaptažama, bazenima i domadinstvimaopštinskog vodovoda Čađavica na izvorištu Javorovača



Operativni cilj 2.1.2. Uspostava sistema redovne sanitarne kontrole vode

2.1.2.1. Izvršiti lociranje svih izvorišta i vodovoda na području Opštine Ribnik


U okviru redovnog


Opštinski budžet -

2.1.2.1. Izraditi Program redovne sanitarne kontrole izvorišta pitke vode


U okviru redovnog



Operativni cilj 2.1.3. Urediti zaštitne zone oko izvorišta Rastokai Javorovača

2.1.3.1. Izrada Programa zaštite izvorišta pitke vode na području Opštine Ribnik


U okviru redovnog

rada/inspekcije



17

opštine

2.1.3.2. Izvršiti zaštitu izvorišta Rastoka, definisanjem zona zaštite i njihovom fizičkom i pravnom zaštitom

2012 Opština 20.000 - Fond za zaštitu životne sredine/Međunarodne organizacije

2.1.3.3. Izvršiti zaštitu izvorišta Javorovačadefinisanjem zona zaštite i njihovom fizičkom i pravnom zaštitom

2013 Opština 20.000 - -

Strateski cilj 2.2. Proširenje vodovodne mreže

Operativni cilj 2.2.1. Legalizacija seoskih vodovoda(Macanovidi, Lokva-Rastoka, Voganac – Sokolovo, Jankovidi – Delbrdo) i izgradnja novih vodovoda

2.2.1.1. Izrada Odluke o sanaciji i trajnom održavanju privatnih seoskih vodovoda

2012 - kontinuirano

Opština 190.000,00 Opštinski budžet -

2.2.2.1. Izrada vodovoda u naselju Previja, Donji Ribnik i Zablede

2012 - 2014 Opština 1.000.000,00 - Evropska razvojna

banka, IPA fondovi

Strateški cilj 2.3. Konrolisanje režima voda

Operativni cilj 2.3.1. Održavanje riječnog korita Rijeka Sana, Ribnik i Rastoka

2.3.1.1. Pokretanjeinicjative za izradu godišnjeg Plana održavanja riječnih korita na području Opštine Ribnik

2012 - kontinuirano

Opština U okviru redovnog



2.3.1.2. Izrada godišnjih elaborata za održavanje riječnih korita 2012 -

kontinuirano

Opština, Agencija za vode RS, Koncesionar

U okviru redovnog


- -

Operativni cilj 2.3.2. Uspostava monitoringa sa koncesionarom i nadležnom agencijom za vode RS

2.3.2.1. Sprovođenje svih previđenih zakonskih regulativa (licitacija) za dodjelu čišdenja i uređenja riječnih korita

2012 - kontinuirano


U okviru redovnog


- -

2.3.2.2. Izvršenje redovne kontrole od strane republičkog vodnog i ekološkog inspektora

2012 - kontinuirano


- - -


18

Strateški cilj 2.4.Uspostava sistema otpadnih voda

Operativni cilj 2.4.1. Sanirati postojedu kanalizacionu mrežu

2.4.1.1. Izrada Projekta izgradnje kolektora u Gornjem Ribniku

2013

Opština 15.000,00 Opštinski budžet Fond za zaštitu životne sredine/Međunarodne organizacije

2.4.1.2. Izgradnja kolektora u Gornjem Ribniku 2015

Opština,

75.000,00 Donatori UNDP

Operativni cilj 2.4.2. Proširiti kanalizacionu mrežu

2.4.2.1. Izrada idejnog rješenja za rješenje problema oborenskih i fekalnih voda na području opštine Ribnik

2013

Opština 20.000,00 Opštinski budžet Fond za zaštitu životne sredine/Međunarodne organizacije

2.4.2.2. Fazne izrada projektne dokumentacije 2013-

kontinuirano

Opština 100.000,00 Donatori Fond za zaštitu životne sredine/Međunarodne organizacije

2.4.2.3. Faznoizvođenje radova na izgradnji kanalizacione mreže prema projektnoj dokumentaciji

2015-kontinuirano

Opština - Opštinski budžet Fond za zaštitu životne sredine/Međunarodne organizacije

Operativni cilj 2.4.3. Redovna kontrola voda

2.4.3.1. Izrada Plana kontrole kvaliteta tekudica na području Opštine Ribnik

2012

Opština, Agencija za vode RS, Koncesionar, JKP Ribnik

U okviru redovnog


- -

2.4.3.2. Izvršenje redovne kontrole od strane ovlaštene instituciju uz nadzor opštinskog ekološkog inspektora i republičkog vodnog inspektora

2012 - kontinuirano

Opština, Agencija za vode RS, Koncesionar, JKP Ribnik

- - -


19

3. ZEMLJIŠTE




Strateški cilj 3.1. Smanjenje degradiranih površina

Operativni cilj 3.1.1. Izvršiti identifikaciju neplodnih i degradiranih zemljišta na području Opštine Ribnik i obezbjediti izradu programa rekultivacije istih

3.1.1.1. Uraditi identifikaciju i klasifikaciju zemljišta na području Opštine Ribnik

2012-2013 Opština, Prirodno-matematički fakultet, Šumarski fakultet

70.000,00 Opštinski budžet Donatori

Vlada RS, Ministarstvo poljoprivrede

3.1.1.2. Izrada programa rekultivacije zemljišta na području Opštine Ribnik

2013 Opština, Prirodno-matematički fakultet, Šumarski fakultet

- Opštinski budžet Donatori

Vlada RS, Ministarstvo poljoprivrede

3.1.1.3. Izrada pedoloških karata za Opštinu Ribnik 2014 Opština, Zavod za pedologiju

- - Vlada RS, Ministarstvo poljoprivrede

Operativni cilj 3.1.2. Obezbijediti odgovarajudi monitoring kvalitete zemljišta kroz redovnu kontrolu zagađenosti istog

3.1.2.1. Izrada Plana kontrole kvaliteta zemljišta na području Opštine Ribnik I kontrola zemljišta

2012 - kontinuirano

Opština, Prirodno-matematički fakultet

10.000 Resorno Ministarstvo Republike Srpske

Donatori

Strateški cilj 3.2.Smanjenje primjene herbicida i pesticida i drugih sredstava za zaštitu koji uzrokuju zagađenje zemljišta i akumulaciju štetnih materija

Operativni cilj 3.2.1. Uspostava monotoringa i kontrola primjene hemiskih sredstava prema upustvima stručnih lica i institucija

3.2.1.1. Izrada Plana za zaštitu bilja i upotrebu savremenih hemiskih sredstava 2012 -

kontinuirano

Opština, Zemljoradničke zadruge

10 000 - Vlada RS, Ministarstvo poljoprivrede

3.2.1.2. Organizovanje radionica i savjetovanja poljoprivrednih proizvođača za zaštitu bilja i upotrebu savremenih hemiskih sredstava

2012 - kontinuirano

Opština, Zemljoradničke zadruge

3000/god - NVO

Strateški cilj 3.3. Otkloniti rizik po ljudsko zdravlje i okoliš

Operativni cilj 3.3.1Smanjiti površinu pod minskim poljima

3.3.1.1 Izrada i usvajanje Programa obilježavanja i deminiranja evidentiranih i sumnjivih područja i kandidiranje prema MAC-u BiH

2012. do 2013.

BHMAC

20.000 KM

Budžet RS

Ministarstva Republike Srpske i strani


20

donatori

3.3.1.2 Obilježavanje svih evidentiranih kontaminiranih i sumnjivih područja

2012. do 2014.

BHMAC 40.000 KM Budžet RS Ministarstva Republike Srpske i strani donatori

3.3.1.3 Deminiranje evidentiranih i obilježenih područja u skladu sa utvrđenim programom i prioritetima Nakon analize stvarnih troškova iz Programa

2012. do 2017.

BHMAC 400.000 KM

Budžet RS Ministarstva Republike Srpske i strani donator


21

4. ŠUME




Strateški cilj 4.1. Poboljšanje saradnje sa ŠG Ribnik

Operativni cilj 4.1.1. Izrada zajedničkih programa i aktivnosti vezanih za unapređenje i očuvanost šuma

4.1.1.1. Uraditi identifikaciju i klasifikaciju šuma na području Opštine Ribnik

2012-2013 Opština, ŠG Ribnik Agencija za šume

15 000 Opštinki budžet Ministarstva Republike Srpske i strani donatori

4.1.1.2. Izrada Programa i Strategija za zaštitu šuma na području Opštine Ribnik

2013 Opština, ŠG Ribnik Agencija za šume

30 000 - Ministarstva Republike Srpske i strani donatori

4.1.1.3. Kontrola nadležnih republičkih, opštinskih I agencija za šume RS

2014 - kontinuirano

Opština, ŠG Ribnik Agencija za šume

- - -

Strateški cilj 4.2. Povedanje nivoa održivosti korištenja šumskog zemljišta

Operativni cilj 4.2.1.Izdvajanje posebnih šumskih cjelina za naučne, proizvedbene i rekreacione svrhe u cilju što bolje ekonomske eksploatacije šumskog bogastva

4.2.1.1. Izrada Plana izdvajanja šumskih cjelina za različite namjene

2012 Opština, ŠG Ribnik, TOZ Ribnik

- - -

4.2.1.2. Izrada ugovora i memoranduma za izdvajanje i formiranje šumskih cjelina za naučno-turističke, i sportsko-rekreativne sadržaje

2012 - kontinuirano

Opština, TOZ Ribnik - Opštinski budžet Donatori

Strateški cilj 4.3. Prevencija i sanacija šumskih požara

Operativni cilj 4.3.1. Održavanje radionica i prezentacija na temu prevencije i zaštite šuma od požara

4.3.1.1. Izrada Plana edukacije građanstva o značaju prevencije od požara

2012 Opština, ŠG Ribnik 5 000 Opštinski budžet Donatori

4.3.1.2. Izvršenje redovne radionica i seminara u školama, javnim ustanovama i mjesnim zajednicama na temu prevencije od požara

2012 - kontinuirano

Opština, ŠG Ribnik 1000/godišnje Opštinski budžet Donatori

Operativni cilj 4.3.2. Uspostava saradnje sa graničnim opštinama na prevenciji i zajedničkom djelovanju protiv požara

4.3.2.1. Potpisivanje Memoranduma o zajedničkoj prevenciji i zajedničkom djelovanju protiv požara

2013 Opština , - -


22

Operativni cilj 4.3.3. Formiranje i osposobljavanje stalnog vatrogasnog društva

4.3.3.1. Izrada odluke o načinu funkcionisanja sistema vatrogasne zaštite

2012 Opština, ŠG Ribnik, JKP Ribnik

- Opštinski budžet, -

4.3.3.2. Opremanje sistema vatrogasne zaštite 2012 - kontinuirano

Opština, , ŠG Ribnik, JKP Ribnik

40.000 Opštinski budžet, Vatrogasni savez RS, Vlada RS, Donatori


23

5. OTPAD




Strateški cilj 5.1. Unapređenje sistema upravljanja otpadom

5.1.1. Izgraditi podršku regionalnom pristupu rješavanja problematike otpada

5.1.1.1 Donijeti Odluku o sagasnosti i podršci pristupanja formiranja regionalne deponije na području opštine Mrgonjid Grad

2012 Opština Ribnik - -

5.1.1.2. Izrada programa uspostave I formiranja sistema pretovarnih stanica


5 000 - Svjetska Banka, strani donatori

5.1.1.3. Izrada studije izvodljivosti upravljanja otpadom u opstini Ribnik


35 000 - Svjetska Banka, strani donatori

Operativni cilj 5.1.2. Poboljšati osnovnu infrastrukturu za upravljanje otpadom i tako povedati pokrivensot uslugama prikupljanja otpada

5.1.2.1. Izrada Odluka i Planova za poboljšanje rada JKP Ribnik sa ciljem unapređenja kvalitete usluga


- - -

5.1.2.2. Izraditi Programupravljanja otpadom na nivou opštine


30.000 - UNDP

5.1.2.3. Zamijeniti dotrajale i neadekvatne kontejnere 2012-kontinuirano


400/kontejneru - donatori

5.1.2.3. Nabaviti adekvatno vozilo za sakupljanje i odvoz otpada


50.000 - donatori

Operativni cilj 5.1.4. Urediti postojedu opštinsku privremenu deponiju „Torine“

5.1.4.1. Izraditi Plan prilagođavanja postojedeg privremenog opštinskog deponiju „Torine“

2012 Opština 100.000 - donatori

5.1.4.1. Sanirati postojedu opštinsku deponiju i prilagoditi je za upotrebu, u skladu sa principima sanitarnog odlaganja, do otvaranja regionalnog sanitarnog odlagališta otpada

2013-kontinuirano

Opština 700.000 - Svjetska Banka


24

Operativni cilj 5.1.5. Sanirati postojede divlje deponije

5.1.5.1. Izvršiti lociranje svih divljih deponija 2012 Opština *, JKP „Ribnik“

10.000 - -

5.1.5.2. Izraditi Program uklanjanja divljih deponija 2012 Opština *, JKP „Ribnik“

10000 - -

5.1.5.3. Ukloniti 4 velika divlja odlagališta 2012-2014 Opština *, JKP „Ribnik“

200.000 - Svjetska banka

5.1.5.4. Ukloniti preostala manjih divljih odlagališta 2014-2017 Opština *, JKP „Ribnik“

200.000 - Svjetska banka

Operativni cilj 5.1.6. Povedati nivo reciklaže

5.1.6.2. Izrada pilot projekata odvojenog sakupljanja otpada (papir, PET, Al ambalaža) u školskim dvorištima i naseljima Gornji Ribnik i Previja

2013 Opština 20.000/projekt - donatori

Operativni cilj 5.1.7. Izraditi infrastrukturu za posebne kategorije otpada (medicinski i otpad animalnog porjekla)

5.1.7.1. Izrada Plana postavljanja i skupljanja posebnih kategorija otpada


10000 - Donatori

5.1.7.2. Nabavka posebnih kontejnera, priprema mjesta za postavljanje i postavljanje


- - Donatori

Operativni cilj 5.1.8. Edukacija

5.1.8.1. Izrada Plana edukacije stanovništva o racionalnom upravljanju čvrstim otpadom


2000 - Donatori

5.1.7.2. Organizovanje radionica, seminara i akcija na temu racionalnog upravljanja otpadom

2012-kontinuirano


3000/god - donatori


25

6. PROSTOR

R.br. Mjera/aktivnost

Rok Odgovornost Potrebna


Mogudi

vanjski izvor

6.1. Stvaranje uslova za prostorno uravnotežen i održiv ratvoj

6.1.1. Izrada prostorno-planske dokumentacije

6.1.1.1. Donošenje Odluka za izradu Strategije razvoja Opštine Ribnik

2012 Opština - - donatori

6.1.1.2. Izrada i donošenje Prostornog Plana Opštine Ribnik 2013 Opština 100.000,00 - Vlada Republike Srpske i donatori

6.1.1.3. Izrada i donošenje Strategije razvoja Opštine Ribnik 2013 Opština 50.000,00 - Vlada Republike Srpske i donatori

6.1.2. Smanjenje broja ilegalnih objekata

6.1.2.1. Angažovanje građevinskog inspektora 2012 Opština 10000/god - donatori

6.1.2.2. Uraditi identifikaciju i klasifikaciju bespravno podignutih objekata na području Opštine Ribnik

2013 Opština 5.000 - donatori

6.1.3. Povedanje svijesti o eko-energetskim prednostima i uštedama

6.1.3.1. Izrada studije o eko-energetskom potencijalu opstine Ribnik

2013 - kontinuirano

Opština 20 000 Opštinski budžet Vlada Republike Srpske i donatori

6.1.3.2. Sprovesti kontinuiranu edukaciju stanovništva 2012 - kontinuirano

Opština 1000/god Opštinski budžet donatori

6.1.4. Izrada plana obuke i edukacije

6.1.4.1. Izrada planova obuke i edukacije administrativne službe Opštine Ribnik

2012 Opština - - -

6.1.4.2. Održavanje obuke, edukacije kroz radionice i seminare kako unutar opštine tako i učešdem na seminarima u okruženju

2012 -kontinuirano

Opština - Opštinski budžet -


26

7. PRIRODNO I KULTURNO-ISTORIJSKO NASLJEĐE




Mogudi

vanjski izvor

Strateški cilj 7.1. Očuvanje i unapređenje prirodnog i kulturno-istoriskog nasljeđa

Operativni cilj 7.1.1. Priprema Plana valorizacije i identifikacije KIN

7.1.1.1. Uraditi identifikaciju i klasifikaciju prirodnog i kulturno-istoriskog nasljeđa

2012 Opština, Zavod za zaštitu i očuvanje KIN, TOR Ribnik

10 000 - Vlada Republike Srpske i donatori

7.1.1.2. Pokretanje inicjative za izradu Plana valorizacije prirodnog i kulturno-istoriskog nasljeđa

2012 Opština, Zavod za zaštitu i očuvanje KIN, TOR Ribnik

- Opštinski budžet -

7.1.1.3. Donošenje odluka o sprovođenju mjera zaštite prirodnog i kulturno-istoriskog nasljeđa Opštine Ribnik

2013 Opština , TOR Ribnik

- - -

Operativni cilj 7.1.2. Proglašenje zaštidenih prirodnih područja(izvorište rijeke Ribnik, izvor rijeke Sane, pedina Ledana, lokalitet Treskavca, planina Šiša)

7.1.2.1. Pokretanje inicjative o zaštiti prirodnih cjelina opštine Ribnik

2012 Opština , TOR Ribnik, Ministarstva

- - -

Operativni cilj 7.1.3. Uspostava službi i organizacija za pradenje, unapređenjei zaštitu prirodnog i istoriskog nasljeđa

7.1.3.1. Donošenje Plana edukacije i unapređenja službi na zaštiti prirodnog i istoriskog nasljeđa

2012 Opština, TOR Ribnik - - -

7.1.3.2. Održavanje obuke, edukacije kroz radionice i seminare kako unutar opštine tako i učešdem na seminarima u okruženju

2012 - kontinuirano

Opština, TOR Ribnik 1000/godišnje - asocijacije nacionalnih parkova i sl.

Operativni cilj 7.1.4. Zaštita i briga o divljim životinjama

7.1.5.1. Identifikacija svih životnjski i biljnih vrsta na području Opštine Ribnik

2012

Opština, TOR Ribnik, ŠG Ribnik

15000 - Vlada Republike Srpske i donatori

7.1.5.3. Pokretanje inicjative za izradu Plana zaštite životnjski i biljnih vrsta na području Opštine Ribnik

2013 Opština, TOR Ribnik, ŠG Ribnik

- Donatori -

7.1.5.4. Pomod u nabavci hrane i zaštiti ugroženih životinjskih vrsta lovočuvarskoj službi unutar ŠG Ribnik

2014 Opština, TOR Ribnik, ŠG Ribnik

- Donatori -


27

8. ZDRAVLJE




Mogudi

vanjski izvor

8.1. Podizanje kriterija , standarda i statusa javnog zdravstva na području Opštine Ribnik

8.1.1. Poboljšanje sistema za pradenje kvalitete hrane, pida...

8.1.1.1. Donošenje Programa o kontroli kvaliteta hrane i pida na teritoriji Opštine Ribnik

2012 Opština, Dom zdravlja Ribnik

- Dontori -

8.1.1.2. Izvršenje redovne kontrole i uzimanja uzoraka na analizu od strane opoštinskih i republičkih inspektorskih organa

2013 Opština, Dom zdravlja Ribnik

200/uzorak Donatori -

8.1.2. Uspostava sistema za pradenje tipova bolesti izazvane uslovima u okolišu

8.1.2.1. Formiranje sistema za evidentiranje i pradenje tipova bolesti na teritoriji Opštine Ribnik

2012 Dom zdravlja Ribnik - Donatori -


28

1.1 Prioritetne mjere/projekti

Broj

mjere Mjera/projekt

1.1.1.1. Periodično mjerenje kvaliteta vazduha putem mobilnih stanica unutar naselja i u blizini

industriskih postrojenja (ugovor sa licenciranom kompanijom)

1.1.3.1. Organizovanje akcija za uništavanje ambrozije

2.1.1.1. Uvođenje vodomjera na kaptažama, bazenima i domadinstvima za vodosnabdjevanje

privatnih seoskih vodovoda u naseljima Macanovidi-Busije, Rastoka-Lokva, Delbrdo i Voganac-

Sokolovo

2.1.1.3. Uvođenje vodomjera na kaptažama, bazenima i domadinstvima opštinskog vodovoda Ribnik

na izvorištu Rastoka

2.1.3.1. Izrada Programa zaštite izvorišta pitke vode na području Opštine Ribnik

2.1.3.2. Izvršiti zaštitu izvorišta Rastoka, definisanjem zona zaštite i njihovom fizičkom i pravnom

zaštitom

2.2.1.1. Izrada Odluke o sanaciji i trajnom održavanju privatnih seoskih vodovoda

2.2.2.1. Izrada vodovoda u naselju Previja, Donji Ribnik i Zablede

2.4.1.2. Izgradnja kolektora u Gornjem Ribniku

2.4.2.2. Izrada fazne projektne dokumentacije sa ciljem formiranja kanalizacione mreže unutar

opštine Ribnik

2.4.3.1. Izrada Plana kontrole kvaliteta tekudica na području Opštine Ribnik

3.1.1.1. Uraditi identifikaciju i klasifikaciju zemljišta na području Opštine Ribnik

3.2.1.1. Izrada Plana za zaštitu bilja i upotrebu savremenih hemiskih sredstava

4.3.2.1. Potpisivanje Memoranduma o zajedničkoj prevenciji i zajedničkom djelovanju protiv požara

4.3.3.1. Izrada odluke o načinu funkcionisanja sistema vatrogasne zaštite

5.1.1.1 Donijeti Odluku o sagasnosti i podršci pristupanja formiranja regionalne deponije na području

opštine Mrgonjid Grad

5.1.1.2. Izrada studije izvodljivosti upravljanja otpadom u opstini Ribnik

5.1.4.1. Izraditi Plan prilagođavanja postojedeg privremenog opštinskog deponiju „Torine“

5.1.5.1. Izvršiti lociranje svih divljih deponija

5.1.5.2. Izraditi Program uklanjanja divljih deponija

5.1.5.3. Ukloniti 4 velika divlja odlagališta

5.1.5.4. Ukloniti preostala manja divlja odlagališta

6.1.1.1. Donošenje Odluke za izradu Strategije razvoja Opštine Ribnik

6.1.1.2. Izrada i donošenje Prostornog Plana Opštine Ribnik

6.1.2.1. Uraditi identifikaciju i klasifikaciju bespravno podignutih objekata na području opštine Ribnik

7.1.1.2. Pokretanje inicjative za izradu Plana valorizacije prirodnog i kulturnog-istoriskog nasljeđa

**Prioritetne projektne ideje nalaze se u prilogu II


29

7 NAČIN USVAJANJA, UPRAVLJANJA, IMPLEMENTACIJE I

MONITORINGA LEAP-A

Zaštita životne sredine jeste kontinuirani proces, a LEAP ne teži ispunjenju ambicioznih ciljeva rješavanja

svih problema životne sredine na području Opštine, nego je tek korak ka preusmjeravanju Opštine na

djelovanje s ciljem zaštite životne sredine, s akcentom na proces planiranja uz visok stepen učešda

javnosti, gdje se lokalnoj zajednici daje proaktivna ulogu.

LEAP je urađen u periodu decembar 2011. godine – decembar 2011. godine, usvaja sena period od pet

godina i kao takvog usvaja gaSkupština Opštineodlukom na sjednici.

Imajudi u viduograničenja finansijskih sredstava i raspoloživih institucionalnih resursa, aktivnosti

predviđeneLEAP-om nede modi biti realizirani bez angažmana, korištenja drugih izvora finansiranja pored

Opštinskog budžeta (viši nivoi vlasti, međunarodne razvojne i finansijske institucije, IPA sredstva) i

opštinska uprava je obavezna preduzeti sve potrebne aktivnosti na obezbjeđivanju ovih

sredstavazaprioritetne aktivnosti definisane LEAP-om.

Predviđeno je i pradenje realizacije LEAP-ana godišnjem nivou, a u ovom dokumentu nalaze se predloženi

projekti koji de biti realizirani u skladu s godišnjim provedbenim planom implementacije, koji se usvaja, a

prema pretpostavljenom prioritetu.

Implementacija LEAP-a vršit de se na osnovu godišnjeg plana implementacije koji de bliže definisati

aktivnosti i aktere, procjenu troškova i rokove izvršavanja, kao i odgovornosti za izvršavanje aktivnosti.

Prijedlozi projekata koji se planiraju godišnjim provedbenim planom treba da budu izvedivi, racionalni,

ekonomski opravdani i održivi, da podržavaju ostvarenje interesa lokalne zajednice i da podržavaju

opredjeljenje i strateške ciljeve lokalne zajednice u oblastima definisanim LEAP-om, tj.da budu u skladu s

vizijom i ciljevima Opštine.

Godišnji provedbeni plan priprema nadležna služba unutar Opštine ili ona koju odredi načelnik, u

saradnji s Timom koji je radio na izradi LEAP-a i dostavlja ga Opštinskom načelniku do kraja septembra

ove godine za narednu godinu, izuzev za prvu godinu čiji je rok dostavljanja decembar. Opštinski načelnik

utvrđuje prijedlog provedbenog plana i dostavlja ga Skupštini Opštine na usvajanje. Godišnji provedbeni

plan usvojen na Skupštini Opštine osnov je za programiranje i izradu planova rada opštinskih službi,

javnih preduzeda i javnih ustanova čiji je osnivač Opština.

Nadležna služba unutar Opštine ili ona koju odredi načelnik prati realizaciju provedbenog plana, prikuplja

podatke, informacije, te priprema izvještaje o njegovoj realizaciji, analizira njegovo izvršenje i predlaže

Opštinskom načelniku mjere za njegovo izvršenje.


30

Služba zadužena za pradenje implementacije polugodišnje dostavlja Timu informacije, izvještaje i

provedene analize o realizaciji godišnjeg provedbenog plana LEAP-a, koji zatim razmatra realizaciju LEAP-

a na osnovu dostavljenih informacija, izvještaja i provedenih analiza izvršenja provedbenog plana, te vrši

procjenu stepena implementacijeLEAP-a.

Plan monitoringa za provedbu aktivnosti i mjera definiranih Akcionim planom, pripremljen je u cilju pradenja aktivnosti, te vrednovanja statusa aktivnosti. Planom je predviđeno održavanje sastanaka dva puta godišnje:

Prvi radni sastanak u mjesecu maju na kojem Radni tim evaluira aktivnosti provedbe LEAP-a u tekudoj godini. Radni tim priprema izvještaj o stepenu implementacije, te, ukoliko se pokaže potrebnim, predlaže korektivne aktivnosti u cilju poboljšanja učinkovitosti provedbe LEAP-a.

Drugi radni sastanak u mjesecu septembru na kojem se vrši ažuriranje Akcionog plana. Radni tim priprema Godišnji izvještaj o implementaciji LEAP-a za tekudu godinu, te ukoliko je potrebno, revidira Akcioni plan za narednu godinu. Također, Radni tim radi Godišnji provedbeni plan u kojem planira aktivnosti i sredstva potrebna za njihovu realizaciju u opštinskom budžetu za narednu godinu.

PLAN MONITORINGA

Period

Godina Jan-Mart April-Juni Juli-Septembar

Oktobar-

Decembar

Godina 1 (datum)

Godina 2 (datum)

Godina 3 (datum)

Godina 4 (datum)

Godina 5 (datum)

Godišnji izvještaj o implementaciji LEAP-a dostavlje se Opštinskom vijedu na usvajanje. Godišnji provedbeni plan dostavlja se Opštinskom načelniku do kraja septembra tekude godine za narednu godinu. Opštinski načelnik utvrđuje prijedlog provedbenog plana i dostavlja ga Opštinskom vijedu na usvajanje. Godišnji provedbeni plan usvojen na Opštinskom vijedu osnova je za programiranje i izradu planova rada opštinskih službi, javnih preduzeda i javnih ustanova čiji je osnivač Opština. Okvirna shema plana implementacije LEAP-a prikazana je tabelarno:


31

Plan implementacije LEAP-a Opštine Ribnik

Datum: _________

Aktivnost Odgovornost/Ime

odgovorne osobe

Planirani

rok

izvršenja i

cilj

Ostvareni nivo

implementacije

(%)

Indikator

stanja (naziv)

Vrijednost

indikatora Komentari

Unijeti naziv

aktivnosti iz

Akcionog

plana (dat

primjer)

Unijeti iz

Akcionog plana

Unijeti iz

Akcionog

plana

Procijeniti Prema Stanju

životne sredine

Procijeniti

vrijednost

indikatora u

trenutku

monitoringa

(kako bi se

pratila korist

implementacije i

revidiralo stanje)

Primjer:

Povedati broj

stanovnika

obuhvadenih

odvozom

otpada u

ruralnom

dijelu Ribnika

Opština Ribnik,

Služba za

komunalne

poslove

Ime odgovorne

osobe

Dec 2012,

100% 50%

Pokrivenost

područja

uslugama

prikupljanja

izbrinjavanja

otpada

Sa 30% na 45%

Ocjena uspješnosti provedbe predloženih mjera odnosno projekata ocjenjuje se u skladu sa indikatorima postavljenim u Akcionom planu. Mjerljivi indikatori pritisaka i stanja okoliša definirani u okviru izrade Izvještaja o stanju okoliša, kao i postavljeni ciljevi koje je potrebno dostidi u planskom periodu, predstavljaju osnovu za pradenje uspješnosti cjelokupnog LEAP-a. Glavni indikatori pritisaka i stanja okoliša koje je potrebno pratiti navedeni su u donjoj tabeli:

GLAVNI INDIKATORI PRITISAKA I STANJA OKOLIŠA

Oblast Indikator 2011 2014 2017

Upravljanje

kvalitetom vazduha

Parametri pradenja kvaliteta vazduha 0% 50% 100%

Smanjenje površina zahvadenje ambrozijom 100% 50% 20%

Upravljanje vodama Smanjenje gubitaka u vode na god. Nivou (L/dan) 70% 50% 40%

Parametri pradenja kvaliteta vode za pide 0% 50% 100%

Broj vodomjera na kaptažama 0 2 3

Izgrađen program zaštite izvorišta 0% 100%

Donešena odluka o sanaciji i trajnom održavanju

seoskih I privatnih vodovoda

0% 100%

Izgrađen vodovoda u naselju Prevlja, Donji Ribnik i

Zablede

0% 10% 15%


32

Oblast Indikator 2011 2014 2017

Postotak gubitaka u vodoopskrbnom sistemu 80% 50% 30%

Saniran kolektor u Gornjem Ribniku 0% 50% 100%

Izgrađen plan kontrole kvaliteta tekudica na području

Opštine Ribnik

Postotak stanovništva obuhvadenog uslugom

odvodnje otpadnih voda

15% 30% 50%

Upravljanje

zemljištem

Urađena identifikacija i klasifikacija na području

opštine

0% 50% 100%

Izrađen Plan kontrole zemljišta na području opštine 0% 50% 100%

Izrađen Plan za zaštitu bilja i upotrebu savremenih

hemijskih sredstava

0% 50% 100%

Upravljanje šumama Potpisan memorandum o zajedničkoj djelovanju

protiv požara

0% 100%

Donešena odluka o načinu finanfsiranja opštinskog

vatrogasnog društva

0% 100%

Upravljanje

otpadom

Donešena odluka o suglasnosti i podršci pristupanja

formiranja regionalne deponije

0% 100%

Urađena studija izvodljivosti upravljanja otpadom u

opštini Ribnik

0% 50% 100%

Urađen Plan prilagođavanja postojede privremena

opštinske deponije “Torine”

0% 50% 100%

Izvršeno lociranje svih divljih deponija 0% 50% 100%

Urađen Plan uklanjanja divljih deponija 0% 100%

Broj divljih deponija (sve vede divlje deponije=100%) 100% 50% 0%

Procenat domadinstava obuhvaden organizovanim

prikupljanjem otpada

35% 50% 80%

Upravljanje

prostorom

Donešena odluka za izradu Strategije razvoje Opštine

Ribnik

0% 50% 100%

Izrađen Prostorni Plan Opštine Ribnik 0% 20% 50%

Urađena identifikacija i klasifikacija bespravno

izgrađenih objekata

0% 50% 100%

Upravljanje prirodno

i kulturno-istorijskim

nasljeđem

Potpisana inicijativa za izradu Plana valorizacije

prirodnog I kulturno-istrorijskog nasljeđa

0% 100%


33

8 REFERENCE

1. Statitiska RS, Program ruranog razvoja opštine Ribnik

2. Zakon o uređenju prostora RS

3. Program ruranog razvoja opštine Ribnik podaci iz lokalne uprave

4. Prikupljeni podaci sa terena iz arhiva KP Ribnik

5. Statistika RS, Program ruralnog razvojaopštine Ribnik, podaci iz Katastra

6. Izvještaji o poslovanju ŠG Ribnik, Plan aktivnosti ŠG Ribnik za 2010, Program ruralnog

razvojaopštine Ribnik, podaci iz lokalne uprave

7. Prikupljeni podaci s terena i iz arhiva KP Ribnik

8. Statistika RS, Program ruralnog razvojaopštine Ribnik, Zakon o uređenju prostora RS

9. Izvještaj o radu Doma zdravlja Ribnik, Plan aktivnosti za 2010.godinu, Sastanak sa direktorom

10. Izvještaj o radu osnovnih škola i srednjoskolskog centra, Sastanak sa direktorima


34

9 PRILOZI


35

9.1 PRILOG 1 – Projektne ideje

Projektne ideje su dostupne u formi zasebnog separata koji čini neodvojivi dio ovog dokumenta.


36

9.2 PRILOG 2 – Izvještaj o stanju životne sredine Opštine Ribnik

Izvještaj o stanju životne sredine Opštine Ribnik dostupan je u formi zasebnog separata koji čini

neodvojivi dio ovog dokumenta.


37

9.3 PRILOG 3 – Forme anketa korištenih za ispitivanje javne percepcije o stanju

životne sredine

UPITNIK O STANJU ŽIVOTNE SREDINE

Datum: 2011.god

MZ opština Ribnik

1. Pol

Ženski

Muški

2. Dob

manje od 15god

15 – 18 godina

18 – 30 godina

30 – 50 godina

50 – 70 godina

više od 70 godina

3. Molimo Vas navedite vaše obrazovanje?

osnovno

srednje

visoko ili više

ostalo

4. Da li ste zadovoljni stanjem životne sredine u vašoj mjesnoj zajednici? 1. Jesam 2. Više jesam nego što nisam 3. Više nisam nego sto jesam 4. Nisam 5. Nisam dovoljno upoznat 6. Nisu se izjasnili

5. Šta u Vašoj mjesnoj zajednici najviše ugrožava zdravlje stanovnika? (moguce zaokružiti više odgovora)

Otpad i divlje deponije

Zagađenje rijeka i vodotoka

Zagađenje vazduha /prašina, dimni gasovi i dr./

Zagađenje zemljišta /kanalizacija i dr./

Neplanska sječa šuma

Socijalno stanje stanovništva i odnos prema životnoj sredini

Buka /iz postrojenja, lokala i dr./

Ostalo /Navedite:_____________________________/

6. Ko po Vašem mišljenju najviše zagađuje okoliš? a) Postrojenje/koja Postrojenje:


38

/ i podvucite čime (zagađenje vazduha – buka – otpadne vode – otpad)

b) Stanovništvo, uključujudi i divlje deponije c) Saobradaj podvucite čime (buka – emisije u zraku – otpadne vode sa ceste /hemikalije/ – čvrsti otpad) d) Ostalo /Navedite:_________________________/

7. Koji su najvede prijetnje razvoju opštine Ribnik?

a) Zagađen vazduh b) Zagađene površinske vode c) Buka d) Neplanska sječa šume e) Nepostojanje adekvatne infrastrukture za otpad f) Nepostojanje adekvatne kanalizacione infrastrukture g) Nedostatak kvalitetne vode za pide h) Ostalo /Navedite:_________________________/

8. Koje od gore specifiranih problema biste prvo rješavali?

Prioritet 1

Prioritet 2

Prioritet 3

Prioritet 4

9. Koje bi mjere prioritetno trebalo preduzeti da bi se poboljšalo stanje? (npr. Uvesti stroge kazne za prekršioce, Primorati zagađivače na ugradnju filtera, Veci udio opštinskog budžeta prioritetno odrediti za finansiranje ekoloških projekata, Pokrenuti programe edukacije u školama, Poboljšati rad komunalnih inspekcija)

Prioritet 1

Prioritet 2

Prioritet 3

Prioritet 4

10. Da li ste spremni dati lični doprinos poboljšanju okoliša?

Spreman sam bezuslovno

Spreman sam ako to ne iziskuje novčana ulaganja

Spreman sam ako to ne iziskujke promjenu navika

Spreman sam ako i drugi to učine

Spreman sam ako bude zapriječena kazna

Nisam spreman

Nisu se izjasnili

11. Kakav bi bio Vaš lični doprinos poboljšavanju životne sredine?


39

12. Koji sektor bi trebalo razvijati u opštini Ribnik?

Turizam

Poljoprivredu

Industriju

Preduzetništvo

Ostalo / Navedite:_________________________/

13. Kako vidite opštinu Ribnik u narednih 10. godina (mpr. razvijenu, uređenu, atraktivnu i dr.)

14. Ocjenite ocjenom od 1 – 5 sljedede preduslove za lokalni razvoj opštine Ribnik.

Preduslovi

Ocjene

1 2 3 4 5

Vodosnabdjevanje

Odvodnja otpadnih voda

Prečišdavanje otpadnih voda

Prikupljanje čvrstog otpada

Tretman i zbrinjavanje čvrstog otpada – Deponija

Parkovske i rekreaciske površine

Čistoda vazduha

Sigurnost građana na javnom prostoru

Čistoda površinskih vodotokova

Uzgoj i prodaja zdravstveno ispravnih namirnica

Čistoda saobradajnica i javnih površina

Organizacija javnog prevoza

Zapošljavanje stanovništva

Izgradnja infrastrukturnih objekata i sistema

Efikasnost opštinske administracije kod dobijanja potrebnih dozvola

15. Ukoliko imate prijedolg za POBOLJŠANJE i OČUVANJE zaštite životne sredine molimo Vas da ga upišete!


40

9.4 PRILOG 4 – Lista učesnika u izradi LEAP-a

Koordinator LEAP-a

- Milan Blagojevid, Šef odsjeka za urbanizam i stambeno-komunane poslove

Radna grupa

1. Stevan Jovičid, dipl.inž.elek., 2. Miomira Jelid, dipl.inž.poljo., 3. Mile Vračar, prof.ist., 4. Goran Savid, dipl.ekon., 5. Goran Stanarevid, dipl.inž.poljo., 6. Rade Maleševid, građ.teh., 7. Milanko Todorovid, dipl. prav., 8. Đuro Vrtunid, dipl.politik., 9. Mileva Tučid, dipl.inž.poljo., 10. Slavica Miljanovid, prof.geog., 11. Daliborka Kevac, prof.razr.nast., 12. Davorka Tepid, dipl.ekol.

Savjetodavni odbor

1. Prof.dr. Milenko Stankovid, 2. Slobodan Todorovid, dipl.inž.građ., 3. Branko Štula, dipl.inž.građ., 4. Đuro Jurišid, inž.drum.saob., 5. Neđo Stojakovid, dipl.ekon.,

Documents

Koordinator za izradu LEAP-a · 2018-06-28 · strateškog interesa za održiv razvoj opštine Ribnik.Članom 51. Zakona o zaštiti životne sredine (,,Sl. glasnik RS“ br. 28/07)