Upload
others
View
14
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Mirosław Sikora
Kuźnia broni III RzeszyNiemiecki przemysł zbrojeniowyna Górnym Śląsku podczas II wojny światowej
Martfe an Lagerund ffiicMrełiring
Korner for otiuungZaharoa tur t
SOCIETASVISTULANA
Katowice-Kraków 2007
Spis treści
Wstęp 5
Rozdział 1Organizacja produkcji zbrojeniowej w III Rzeszy 19
1. Policentryczny układ kierowania zbrojeniami w fazie wojnybłyskawicznej 19
2. Koncentracja władzy w rękach ministra uzbrojenia w warunkach wojnytotalnej 36
Rozdział 2Włączenie wschodniego Górnego Śląska i tzw. uprzemysłowionegopasa wschodniego do Rzeszy 57
1. Integracja administracyjna i gospodarcza w ramach prowincjiśląskiej/górnośląskiej 57
2. Regulacja spraw własnościowych i powstanie wielkich koncernówzbrojeniowych 67
Rozdział 3Górnośląski Okręg Przemysłowy w trybach niemieckiej gospodarkiwojennej 87
1. Koncepcja rozwoju regionu i jego potencjał 872. Inwestycje i obroty finansowe przedsiębiorstw 1053. Siła robocza 1154. Ewakuacja zakładów z głębi Rzeszy na Górny Śląsk
i konwersja sektora cywilnego na cele produkcji zbrojeniowej 1205. Struktury kierowania produkcją dla armii 1396. Kontrwywiadowcza i antysabotażowa ochrona zakładów 1567. GOP a koniunktura militarna Rzeszy 169
Rozdział 4Realizacja programów zbrojeniowych Wehrmachtu 181
1. Amunicja miotana, proch i materiały wybuchowe 1812. Amunicja zrzutowa 2023. Artyleria lufowa i broń maszynowa 2114. Sprzęt marynarki wojennej 2275. Sprzęt lotniczy i obrony przeciwlotniczej 237
6. Czołgi i działa samobieżne 2527. Transportery opancerzone 2738. Programy V-l/V-2 - ślad 2829. Produkcja w zakładach pod auspicjami SS 284
Rozdział 5
W obliczu ofensywy Armii Czerwonej 293
Zakończenie 299
ZusammenfassungDie Waffenschmiede des Dritten Reiches. Die deutscheRiistungsindustrie in Oberschlesien wahrenddes Zweiten Weltkrieges 301
Załączniki 305Załącznik nr 1. Huty z obszaru Górnego Śląska oraz Zagłębia
Dąbrowskiego (z wyjątkiem hut cynku i ołowiu) 305Załącznik nr 2. Amunicja miotana produkowana na Górnym Śląsku 306Załącznik nr 3. Bomby i pojemniki zrzutowe (bomby kasetowe)
produkowane na Górnym Śląsku 307Załącznik nr 4. Produkcja w zakładach Kónigs- und Bismarckhutte AG
od września 1942 do maja 1944 r. (w ramachposzczególnych zleceń) na podstawie zakładowychstatystyk miesięcznych 308
Załącznik nr 5. Produkcja w zakładach Konigs- und Bismarckhutte AGod grudnia 1942 do listopada 1944 r. na podstawiesprawozdań miesięcznych koncernu dla inspekcjizbrojeniowej 333
Załącznik nr 6. Zlecenie zbrojeniowe 343
Bibliografia 345
Wykaz wybranych skrótów 353
Spis tabel i schematów 357
Indeks osób 359Indeks nazw miejscowych 365Indeks spółek i zakładów 371
Spis tabel i schematów
Tabela nr 1. Kontyngenty żelaza dla zakładów ze wschodniego Górnego Śląskaw zakresie wyrobów walcowanych na marzec 1940 r.(w tonach) 92
Tabela nr 2. Program produkcji wyrobów ze stali w hucie Bankowejna październik 1940 r. (w tonach) 98
Tabela nr 3. Huta Bankowa - program walcowania oraz jego realizacjaod lutego 1941 do listopada 1942 r. w ramach kategorii „Wehrmacht"(w tonach) 99
Tabela nr 4. Potencjał przemysłu obróbki żelaza na Górnym Śląsku. Stan na 1943 r. 102Tabela nr 5. Obroty firmy Dampfkesselfabrik W. Fitzner GmbH w Siemianowicach
od września 1939 do września 1940 r., z udziałem produkcjizbrojeniowej 112
Tabela nr 6. Obroty Sosnowitzer EisengieBerei AG w Sosnowcuwiatach 1940-1943 (w RM) 113
Tabela nr 7. Ceny niektórych produktów zbrojeniowych dostarczanych armiiprzez zakłady spółki KBH. Stan z początku 1945 r.(cena jednej sztuki w RM) 113
Tabela nr 8. Zatrudnienie w wybranych zakładach pracujących dla Wehrmachtu 115Tabela nr 9. Zatrudnienie w zakładach zbrojeniowych na dzień 1 XII 1943 r.
i w zakładach gospodarki wojennej oraz w zakładach znajdujących siępod opieką Wehrmachtu na dzień 1 XI 1943 r 118
Tabela nr 10. Zatrudnienie w zakładach zbrojeniowych na obszarze Okręgowej IzbyGospodarczej Górnego Śląska. Stan na grudzień 1943 r. 119
Tabela nr 11. Pełnomocnicy i pozostali funkcjonariusze Abwehry w niektórychzakładach górnośląskich 161
Tabela nr 12. Literowo-numeryczne oznaczenia niektórych zleceń Wehrmachturealizowanych w zakładach spółki KBH. Stan z początku 1945 r. 166
Tabela nr 13. Huta Bankowa - program walcowania oraz jego realizacjaod lutego 1941 do listopada 1942 r. w zakresie „prefabrykatyna amunicję" (w tonach) 185
Tabela nr 14. Obróbka skorup pocisków kal. 21 cm Sprgr. DOK i kal. 15 cm Gr. 19w hucie Bankowej od stycznia 1943 do czerwca 1944 r. (w sztukach) 191
Tabela nr 15. Produkcja skorup pocisków kal. 10 cm i 10,5 cm w zakładzie Osthiitteod października 1943 do grudnia 1944 r. (w sztukach) 193
Tabela nr 16. Produkcja skorup pocisku kal. 12,2 cm w Neuwerk Sosnowitzod października 1943 do grudnia 1944 r. (w sztukach) 194
Tabela nr 17. Plan produkcji skorup pocisku kal. 12,2 cm, opracowany w listopadzie1944 r. przez Ostmaschinenbau AG (sic) Neuwerk Sosnowitz(w sztukach) 196
Tabela nr 18. Produkcja amunicji w lipcu i sierpniu 1944 r. na obszarze podległymRustungskommission Kattowitz 201
Tabela nr 19. Produkcja bomb SC 250 K Frida w hucie Hubertus(grupa Bismarckhutte) od grudnia 1939do czerwca 1940 r. (w sztukach) 202
Tabela nr 20. Produkcja bomb SD 50 L (Dora) w hucie Hubertus(grupa Bismarckhutte) od sierpnia 1940do kwietnia 1942 r. (w sztukach) 204
357
Spis tabel i schematów
Tabela nr 21. Udział koncernów Rheinmetall-Borsig oraz Oberhiitten w eksporcie bombna podstawie umowy z 20 IV 1942 r. 207
Tabela nr 22. Zmiany w planie produkcji dział kal. 8,8 cm Flak 36 i 36/41w spółce KBH spowodowane pożarem hal w hucie Bismarck,dla okresu od czerwca do października 1944 r. (w sztukach) 220
Tabela nr 23. Plan produkcji luf do dział typu 8,8 cm Flak w wersjach 36/37oraz 36/41 dla Ostmaschinenbau GmbH na okres od lipca 1944do grudnia 1945 r. (w sztukach) 221
Tabela nr 24. Plan produkcji wałów korbowych w hucie Bismarck od marca do lipca1942 r. (w sztukach) 232
Tabela nr 25. Produkcja lawet LL-K 81 VE 22 w firmie Josephy's Erbenod sierpnia 1941 do maja 1942 r. (w sztukach) 242
Tabela nr 26. Plan produkcji czołgu PzKpfw V Panther w zakładach KBHwedług koncepcji kierownictwa spółki z 2 VI/12 VII 1943 r.(w sztukach) 260
Tabela nr 27. Plan produkcji czołgu PzKpfw V Panther w zakładach KBH,zgodnie z harmonogramem Komisji Specjalnej ds. Pojazdów Pancernychz grudnia 1943 r. (w sztukach) 262
Tabela nr 28. Plan produkcji czołgu PzKpfw V Panther w zakładach KBHwedług propozycji spółki z 25 I 1944 r. (w sztukach) 263
Tabela nr 29. Plan produkcji czołgu PzKpfw V Panther w zakładach KBHwedług koncepcji spółki z 23 IX 1944 r. (w sztukach) 265
Tabela nr 30. Przydział surówki stali elektrycznej (Elektro-Rohstahl)od huty Królewskiej dla walcowni huty Bismarck od czerwcado listopada 1944 r. (w tonach) 271
Tabela nr 31. Plan produkcji podzespołów do pojazdów s.I.G. (Bar), Stuga (Leopard),Panther (Lówe) w walcowni huty Bismarck na okres od lipcado listopada 1944 r. (w sztukach/kompletach) 272
Tabela nr 32. Plan produkcji podwozi oraz nadwozi lekkiego transportera opancerzonegoSdKfz 250 w zakładach KBH, b.d. (prawdopodobnie przełom1942 i 1943 r.) (w sztukach) 278
Tabela nr 33. Plan produkcji transporterów opancerzonych: SdKfz 251 A/D (komplet),SdKfz 250 [A/B] (podwozia) i SdKfz 250 A/B (nadwozia) w zakładachspółki KBH, b.d. (prawdopodobnie początek 1943 r.) (w sztukach) 279
Tabela nr 34. Plan produkcji podwozi i nadwozi do nieokreślonego czterokołowegopojazdu w zakładach spółki KBH (w sztukach) 280
Schemat nr 1. Struktura organizacyjna koncernu Oberhiitten (VOH). Stan na 1944 r. 85Schemat nr 2. Struktura organizacyjna koncernu Berghiitte. Stan na 1944 r. 86Schemat nr 3. Struktura inspekcji VIII b Kattowitz według stanu na 1 IV 1943 r. 154Schemat nr 4. Struktura inspekcji VIII b Kattowitz według stanu na 1 IX 1944 r 155