Upload
others
View
13
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
MKUTANO/KONGAMA
NO LA MAONO KITABU CHA KAZI CHA
MSHIRIKI Kuwaandaa Viongozi wa Mahali kwa Mabadiliko ya
Jumla ya Jamii
Kimerekebishwa kwa Ruhusa kutoka “The VISION Conference” © Darrow L. Miller and Bob Moffitt, The Disciple
Nations Alliance, Inc. www.disciplenations.org
DNA Permission Statement
Kitabu cha Mkutano/Kongamano la MAONO, na Samaritan Strategy Africa. Copyright © 2009 Samaritan
Strategy Africa. www.samaritan-strategy-africa.org
Washirika wenza wa Disciple Nations Alliance, Inc. www.disciplenations.org Email: [email protected]
Ruhusa: Unaruhusiwa na unatiwa moyo kutoa au kuzalisha na kusambaza nyenzo hii katika muundo wowote
ikiwa tu hautabadirisha maneno yoyote kwa njia yoyote ile, wala hautalipisha gharama zaidi ya ile ya
kuchapisha, na kwamba hauta toa nakala zaidi ya 1,000 zinazoweza kugusika. Kwa kutuma ukitumia Tovuti, ili
kupitia hati au nyaraka hii kwenye tovuti yetu (www.disciplenations.org ) imependekezwa. Disciple Nations
Alliance, Inc. Lazima kwa uwazi watoe idhinisho kwa ruhusa za hapo juu.
Nyenzo katika kitabu hiki zimezalishwa kwa ushirikiano kati ya Disciple Nations Alliance na Samaritan Strategy
Africa. Samaritan Strategy promotes wholistic transformation of society driven by the local church.
Ilibadirishwa 2002, 2005, 2008
Toleo hili lilibadirishwa na kuchapishwa mwaka 2010 na:
Samaritan Strategy Africa
P. O. Box 40360
Nairobi- 00100.
Kenya.
Sehemu za Maandiko zilitolewa kutoka katika Biblia Takatifu (Toleo Jipya la Kimataifa)
Mifano iliyoingizwa humu, imetumika kwa ruhusa ya wale wanaohusika.
Kwa habari zaidi, unaweza kuwasiliana na yeyote kati ya anwani hazi zifuatazo:
Halmashauri:
850 Chania Avenue, off Ring Road Kilimani
P. O. Box 40360-00100 Nairobi, Kenya
Tel: 254 – (0) 20 – 2720037/ 56, Fax 254 – (0) 20 – 2714420
E-mail: [email protected] URL: www.samaritan-strategy-africa.org
REGIONAL Hubs
West Africa E-mail: [email protected]
South Africa E-mail: [email protected]
East Africa E-mail: [email protected]
Horn of Africa E-mail: [email protected]
Central Africa E-mail: [email protected]
Great Lakes E-mail: [email protected]
Team leader: Dennis Tongoi- [email protected]
Interior Design and Layout by The Kairos Studio [email protected] .
Printed in Kenya.
YALIYOMO
Maoni ya Ulimwengu na Maendeleo Kurasa Mada
1 - 3 …………………... Mbinu za Kujifunza
4 - 9 ………………….. Hadithi (kisa au hekaya) zenye kuleta mabadiliko
10 - 18……………….. Nguvu ya Hadithi
19 - 24 ……………….. ABC za Utamaduni
25 - 28 ………………. Ufalme wa Mungu
29 - 31 ...................Ufufuaji wa Mageuzi (mabadiliko)
32 - 44 ………………... Tumaini la Afrika
Ujumla wote wa Huduma
Kurasa Mada
45-46 .................... Kinyume cha Tumaini lote
47 - 54………………… Wajibu wa Kanisa katika Jamii
55 - 59 …………………Kiasi kisichoweza kupunguzika
60 - 63…………………Maendeleo ya Yesu na Wazo la Utoshelevu
64 - 71………………… Mahusiano aina Tatu ya Mwanadamu
72 - 75………………… Kanisa kama Dirisha: Sehemu ya 1
76 - 80 ……………….. Kanisa kama Dirisha: sehemu ya 2
81 - 83………………... Kanisa kama Dirisha: sehemu ya3
84 - 87………………... Nidhamu ya Upendo
88 - 91 ……………..... Mahesabu ya Ufalme
92 - 94 ……………..... Mbegu
95 - 99……………… ...Miradi ya Mbegu
100 - 106 ……………..Kupanga Mradi wa Mbegu
SEHEMU YA 1
I. KUFUNDISHA WAFUNDISHAJI
II. Mada ya mahubiri ilikuwa ni nini?
- Wiki tatu zilizopita?
- Wiki mbili zilizopita?
- Wiki iliyopita?
Ilimchukua muda gani Mchungaji kuandaa mahubiri?
III. Taratibu wa Kujifunza
A. Kwa nini ni muhimu?
B. Ninyi ni wazidishaji
C. Tuna Kumbuka
- 20% ya kile tunacho SIKIA
- 40% ya kile tunacho SIKIA na KUONA
- 60% ya kile tunacho SIKIA, KUONA na KUFANYA
- 80% ya kile tunacho SIKIA, KUONA KUFANYA na
Utaratibu wa Kufundisha: kujifunza kwa uzoefu au kwa kufanya
Kujifunza kwa Muhula mzima: (mambo yanayojirudiarudia)
- - “Niambie, nami nitasahau”.
- “Nionyeshe, ili niweze kukumbuka”.
- “Nishirikishe, nami nitaelewa”.
IV. Kikomo
Mtu mmoja Familia
Jumuiya Taifa
Mtu mmoja Familia
Kanisa
Jumuiya Taifa
GUNDUA
A. Jifunza B. Mazoezi C. Fuata D. Geuza/Badiri
V. Muundo wa Somo
Huu ni mpango na msingi wa somo:
A. Angalia (fikilia, tafakari, pitia upya)
1. Yaliyomo/Fahirisi
2 Kutumika/Kutumia
B. Utangulizi
1. Mijadala, Wajibu unavyofanya kazi, Somo linalofundishwa kwa vielelezo au Nyimbo.
2. Muwezeshaji anasaidia kikundi kugundua na kudhihirisha mambo yaliyoletwa na zoezi
linaloongoza.
3. Maelezo ya Daraja yaliyofanywa ili kuingiza katika sehemu nyingine
C. Mtaala
1. Msitali wa Muhimu
• Muwezeshaji anasoma au anamuomba mtu mmoja asome mstali wa muhimu.
• Wanafunzi wanaulizwa mwitikio wao kwa Misitali waliyoigundua inayofanana na
Msitali muhumu.
2. Mistali inayounga mkono
• Wanafunzi na Muwezeshaji wanatafuta Misitali inayounga mkono; kisha Muwezeshaji
anawauliza maswali ya ugunduzi ili kuwasaidia Wanafunzi kujadili maana zao.
3. Wazo la Muhimu
•Wanafunzi wanaandika mawazo yao ya muhimu juu ya ubao wakati wanapotoa habari
au kujadiliana.
• Mawazo muhimu yanatumika kuongoza majadiliano na kufupisha sehemu ya somo.
• Mifano inatumika kusaidia Wanafunzi kuelewa maana na vidokezi vya maandiko.
•Wanafunzi wanatiwa moyo kuendelea kugundua mawazo muhimu kutoka katika
Misitali ya muhimu.
• Wanafunzi wanaweka msitali muhimu kwenye kumbukumbu. (kukariri)
4. Uimarishaji (ongeza nguvu)
D. Kutumika/kutumia
1. Upelelezi/ugunduzi
2. Uamuzi
3. Masharti
4. Kupanga kutumika
5. Kutoa ripoti/habari ya kutumika
E. Kufunga
1. Daraja
2. Maombi
3. Masharti
4. Msaada
5. Maombi ya kikundi
VI. Miongozo ya Kutumika/kutumia
A. MWALIMU
Tumia kabla ya kufundisha
B. WANAFUNZI
1. Mpya (zaidi ya Mazoezi yaliyopo)
2. Ndogo (1/2 mpaka saa 1)
3. Dhahiri/Bayana (nani, lini, nini, kwa muda gani)
4. Enye uhalisi (katikati Wajibu mwingine)
5 Iliyopangwa (iliyopangwa na kuandikwa)
6. Shirikisha (Eleza wazi/bainisha na uwajibikaji/mkokotoo)
7. Iliyotolewa ripoti/taarifa (Uwajibikaji, imarisha/ongeza nguvu)
VII. Methodolojia/Utaratibu
1. Kupanga kusiko rasimi
2. Kaeni katika miduara wakati wa
kufundisha/kuwezesha
3. Vikundi vidogo
4. Ushiriki wenye usawa
5. Mijadala
6. Hotuba yenye mipaka
7. Maswali – yaliyo wazi mwisho
8. Maswali ya kuruka
9. Kurudia misemo
10.Mafundisho ya Biblia ya kufuata
mantiki ya kupata wazo la jumla
11. Kupanga kutumika
12. Ku ripoti kutumika
13. Maombi ya Kujitoa/msaada
14. Maombi ya kujitoa
15. Maombi ya kikundi
16. Weka Daraja mwanzoni na
mwishoni
17. Matangazo
18. Picha
19. Tamthilia
20. kurusha maneno ukutani
21. Nyimbo
22. Masomo yanayofundishwa kwa
vielelezo
23. Karatasi za nyuma
24. Hojaji/vidadisi
HADITHI/HEKAYA INAYOBADIRISHA
UTANGULIZI
A. Katika Vikundi vitatu au zaidi tafadhali jadilini:
Kitu gani kibaya kwenye picha hii?
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
...………………………………………………………………………………………………………………………………....................
......……………………………………………………………………………………………………………………………….................
..........……………………………………………………………………………………………………………………………….............
.............………………………………………………………………………………………………………………………………..........
................……………………………………………………………………………………………………………………………….......
...................………………………………………………………………………………………………………………………………....
......................……………………………………………………………………………………………………………………………….
B. Historia ya Binaadamu na mifumo ya Sayari ni Habari kubwa.
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
....………………………………………………………………………………………………………………………………...................
........………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............………………………………………………………………………………………………………………………………...........
................……………………………………………………………………………………………………………………………….......
....................………………………………………………………………………………………………………………………………...
........................…………………………………………………………………………………………………………………………….
.…...........................………………………………………………………………………………………………………………………
.………...........................…………………………………………………………………………………………………………………
.……………...........................……………………………………………………………………………………………………………
.…………………...........................………………………………………………………………………………………………………
Maelezo ya mifano ya kwanza: Hekaya/Hadithi moja
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………
SEHEMU YA KWANZA
I. KISA CHA KI-BIBLIA:-Biblia ni Kitabu Kimoja
A. Habari inaanza katika busitani (Mwanzo 1 )na inamalizikia katika mji (Ufunuo 21-22)
B. Habari ya mtu-sura kwa sura
Sura ya Kwanza: Uumbaji (Mwanzo 1:1)
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
....………………………………………………………………………………………………………………………………...................
........………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............………………………………………………………………………………………………………………………………...........
Sura ya Pili: Uasi (Mwanzo 3:1- )
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
....………………………………………………………………………………………………………………………………...................
........………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............………………………………………………………………………………………………………………………………...........
Sura za Tatu mpaka ya Tisa: Utume (Mwanzo 12:3-4)
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
....………………………………………………………………………………………………………………………………...................
........………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............………………………………………………………………………………………………………………………………...........
Sura ya Kumi: Msalaba
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
....………………………………………………………………………………………………………………………………...................
........………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............………………………………………………………………………………………………………………………………...........
Sura ya Kumi na Moja: Kazi (Mathayo 28: 18- 20)
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
....………………………………………………………………………………………………………………………………...................
........………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............………………………………………………………………………………………………………………………………...........
Sura ya Kumi na Mbili: Kurudi kwa Mfalme (Ufunuo. 19:6-9, 21:23-26)
……………………………………………………………………………………………………………………………….......................
....………………………………………………………………………………………………………………………………...................
........………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............………………………………………………………………………………………………………………………………...........
Kutumia: Mjadala
Jinsi gani utukufu wa taifa lako unaenda kuwa tayari kwaajili ya Kurudi kwa Kristo?
C. Tatizo – hatuelezi habari yote
• Tumefanya nini?
Maelezo kwa mifano sehemu ya pili:- Msingi kwaajili ya maisha ya watu wa Mungu
2. A. Nini msingi wa maangamizi kwa mtu mmoja mmoja, Jumuiya na Mataifa?
………………………………………………………………………………………………………………………...............................
.....………………………………………………………………………………………………………………………..........................
B. Nini msingi wa maendeleo ya Jumuiya na usitawi?
………………………………………………………………………………………………………………………...............................
....………………………………………………………………………………………………………………………...........................
........……………………………………………………………………………………………………………………….......................
SEHEMU YA PILI
I. ASILI YA MWANADAMU
Kazi ya kikundi
Mwanadamu ni nini?
1. Kilimwengu (Maoni kwamba dini isiwe msingi wa elimu
........………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
2. Dini ya Kimila ya Ki-afrika
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
3. Imani ya ki-Biblia kwamba Mungu yupo
a. Mwanzo 1:27-
Mdomo
Tumbo
Roho Akili Moyo
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………………………………………………………………….………………..
b. Mwanzo 1:26-
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
Maelezo kwa mifano sehemu ya Tatu: Uongo! Sababu za Umasikini katika Dunia:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…….....………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………….............................................................................................
c. Mwanzo 2:19-
............................................................................................................................. .................
............................................................................................................................. .................
.............................................................................................................................................
II. ASILI YA HISITORIA
A. Hisitoria inaenda wapi?
1.Dini ya Ki-mila ya Ki-afrika
………………………………………………..………………..………………..………
……………………………………………………………………………..………………
……………………………………………………………………………..………………
……………………………………………………………………………..………………
2. Kilimwengu (Maoni kwamba dini isiwe msingi wa elimu na maadili)
……………………………………………………………………………..………………
……………………………………………………………………………..………………
…………………………………………………………………………..…………………
……………………………………………………………………………..………………
3. Imani ya ki-Biblia kwamba Mungu yupo
a. Historia inaenda Mahali flani
Habari yetu ya historia inaendelea. Katika Mwanzo 12:1-4,
……………………………………………………………………..……………............
……………………………………………………………………..……………............
……………………………………………………………………..……………............
……………………………………………………………………..……………............
Mwanzo 1:28
………………………………………………………………………………………………………............................
………………………………………………………………………………………………………............................
Mwanzo 1:26-
………………………………………………………………………………………………………............................
………………………………………………………………………………………………………............................
b. Makusudi ya Mungu yamefunuliwa:
Mungu 12;1-4 -
………………………………………………………………………………………………………............................
………………………………………………………………………………………………………............................
Mathayo 28:19-20 –Agizo Kuu
…………………………………………………………………………………………………………………………..........
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………..................................................................
• Kwa nini Kanisa liyafanye mataifa kuwa wanafunzi?
Isaya 25:6-8 -
Ufu 21:2-
Ufu 21: 22-26
c. Historia imefanywa
……………………………………………………………………………………………....................…………………..
…………………………………………………………………………....................……………………………………..
………………………………………………………..............................................................................
Maelezo kwa mifano sehemu ya Nne: - Watu mashuhuri waliofanya historia: William Carey
huko India, William Wilberforce huko Uingereza
B. Ni wapi maendeleo yanaanzia?
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
.....…………………………………………………………………………………………………………………...............................
• Jinsi gani tunawasaidia watu kuanza kuona kwa kutumia macho ya Mungu?
Hosea 4:6 -
……………………………………………………………………………………..................................................………………
………………………………………………………………………………………...............................................................
• Jinsi gani tunawatia moyo kufuata Makusudi ya Mungu?
………………………………………………………………………………………………………….............................................
....………………………………………………………………………………………………………….........................................
Soma Ufunuo 21
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
.....…………………………………………………………………………………………………………………...............................
•Jinsi gani fahari ya mataifa inaandaliwa kwaajili ya kuja mara ya pili kwa Kristo?
………………………………………………………………………………………………………...............................................
.....………………………………………………………………………………………………………..........................................
..........……………………………………………………………………………………………………….....................................
III. ASILI YA MFUMO WA SAYARI
A. Nini Asili ya Mfumo wa Sayari?
1. Dini ya Kimila ya Kiafrika inasema
……………………………………………………………………………........................
……………………………………………………………………………........................
2. Kilimwengu husema
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
3. Imani ya Ki-Biblia kwamba Mungu yupo,
Mfumo wa sayari ni Utaratibu au mfumo ulio wazi
Zaburi 33:9 -……………………………………………..
Waebrania 11:3-“Akili au moyo huongoza maudhui”
……………………………………………………………………………
Waebrania 1:3- Hendelezwa kwa Neno lake
• Hili lina maanisha nini?
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
Zaburi 8: 3-6 - ………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
B. Maelezo kwa jinsi ya mifano sehemu ya Tano: Rasilimali hazina mipaka kwa sababu ya kile
kilichoko ardhini bali kwa kile killichoko katika moyo na akili za mwanadamu.
1. Habari ya Mafuta
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Habari ya nafaka ya mchanga – Kijipande cha silikoni chenye sakiti changamano ya elektroniki
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Habari ya sanamu ya ‘Michelangelo ya Daudi’
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. Hadithi yako mwenyewe
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
NGUVU YA HADITHI/HEKAYA
UTANGULIZI
I. Watu Wana Maoni ya Dunia Tofautitofauti
A. Zoezi Linaloongoza
1. Picha: - Unaona nini?
Mmishionari mganga aliyekuwa akifanya kazi India alitaka kuonyesha faida za upasuaji wa kisasa kwa watu ambao wamekuwa na teknolojia (elimu ya ufundi ) kidogo ya magharibi. Alimwalika kijana wa Kihindi kuwa katika chumba cha kufanyia upasuaji wakati Alipokuwa akiondoa goita kutoka kwa shangazi wa huyo kijana wa Kihindi. Kwa ghafla ikifuatiwa na ule upasuaji, yule mpwa wake alikimbilia nyumbani na kuwaelezea wazee wa kijiji. Hii ni habari ya mpwa au kijana wa Kihindi: “Nilipelekwa kwenye hekalu la uponyaji ambapo, baada ya kuvikwa kwa kanzu nyeupe na uso wangu na kichwa kufunikwa, niliongozwa Patakatifu pa Patakatifu na nika kaa katika kona. “Uwepo wa miungu katika hekalu ulikuwa wakutisha sana kiasi kwamba kila mtu aliyeingia alificha uso wake. Daktari Sahib Alikuja katika Patakatifu pa Patakatifu na akaosha mikono yake michafu kwa dakika nyingi kama ishara ya tambiko la utakaso. Katikati ya kuosha mikono alipaka mikono yake Mafuta. “Kisha akaja katika chumba ambacho kuhani mwanamke alikaa kichwani mwa Madhabahu ya sadaka na akamsababisha kulala usingizi mzito. “Wakati shangazi yangu Alipokuwa katika usingizi, daktari Sahib alipasua koromeo kutoka upande huu wa sikio hadi upande huu wa sikio kama ishara ya Dhabihu, kuwapendezesha miungu kwa damu ya yule mama. Yeye pamoja na wasaidizi wake wakapigana mieleka na roho
chafu kwa muda mlefu. Mvutano huu wa vita ulikuwa mkubwa sana ikiasi kwamba uso wa Sahib ukalowa kwa kutoka jasho na kuhani wa kike alitikisa nyusi zake mara nyingi. Hatimaye roho chafu zikashindwa na zikakimbia kutoka shingo la shangazi, zikamuacha zisimpagae tena.”
.Maelezo kwa mifano sehemu ya kwanza: Ripoti ya mwanakijiji wa India
Njia mbili za kuona tukio moja huko India
Maono ya Daktari Maoni ya Mwanakijiji wa India
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
i.Nini utofauti wa msingi kati ya uelewa wa kijana mdogo na uelewa wa daktari?
ii. Ni nani anayeshikilia Maoni sahihi? (Wekea vema jibu moja.)
• Mwana kijiji wa India
• Daktari
• Yote
• Hapana hata moja
ii. Elezea jibu lako kwenye swali la ii.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
3. Hekaya/Hadithi
i. Hadithi ya Mfalme Henry aliyekuwa Mwongoza chombo (majini au angani )
Hekalu la Uponyaji
Kanzu Nyeupe Takatifu
Patakatifu pa Patakatifu
Kujificha kutoka kwa miungu
Tambiko la Utakaso
Kupaka mafuta
Kuhani Mwanamke
Madhabahu ya Dhabihu
Omba Baraka za miungu
Ishara ya Dhabihu
Shindana na roho
roho zikakimbia nje
ii. Josie, aliyekuwa mfanyakazi wa Jeshi la Amani na mwanafunzi wake wa kike wa
Unesi
iii. Hadithi/hekaya yako Mwenyewe
B. Kila Jumuiya ina Hadithi/hekaya yake
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
….…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………........................................................................
......................
C. Hadithi za Mashindano
i. Kilimwengu –Usasa/zama hizi (kufuata mambo ya kisasa Badala ya desturi za kale)
………………………………………………………………………………………………………….............................................
....………………………………………………………………………………………………………….........................................
ii. Dini ya Kimila ya Ki-afrika
………………………………………………………………………………………………………….............................................
....………………………………………………………………………………………………………….........................................
iii. Imani ya Kibiblia kwamba Mungu yupo
………………………………………………………………………………………………………….............................................
....………………………………………………………………………………………………………….........................................
........………………………………………………………………………………………………………….....................................
D. Kusoma
2 Wakorintho 5:17
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
.....…………………………………………………………………………………………………………………...............................
Warumi 12:2
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
.....…………………………………………………………………………………………………………………...............................
II. UFAFANUZI WA MAONI YA ULIMWENGU
A. Ufafanuzi
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
.....…………………………………………………………………………………………………………………...............................
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
• Fungu la mawazo . . .
…………………………………………………………………………………………………………………....................................
.....…………………………………………………………………………………………………………………...............................
..........…………………………………………………………………………………………………………………..........................
• Shikiliwa ki-dhamiri au bila dhamiri . . .
…………………………………………………………………………………………………………………..................................
........…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………….............................................................................................................. ......
.........................
• Kuhusu mpangilio wa kwanza wa Ulimwengu na jinsi Ulimwengu unavyofanya kazi . . .
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………
B. Maelezo ya vietndo sehemu ya Pili: Mawazo
1. Toa baadhi ya mawazo kulingana na uzoefu wako mwenyewe.
….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………..................................................................................
2. Mawazo yana jibu maswali yafuatayo yaliyoundwa kutokana na Maoni ya Ulimwengu.
C. Jinsi Maoni matatu ya Ulimwengu yanavyojibu maswali ya msingi ya mwanadamu:
1. Maswali kuhusu elimu/maarifa – Epistemologia (elimu ya ufahamu)
Ninajuaje – Nitajua nini?
• A kilimwengu/ a kidunia………………………………………..............................................
• Imani kwamba vitu vyote vina roho (miti, mawe, upepo nk.)
……………………………………………………………………………….................................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo
……………………………………………………………………..................................................
2. Maswali kuhusu ukweli – Metafizikia ( falisafa ya kuchunguza chanzo cha uhai na maarifa)
Je Mungu yupo? – Ukweli wa mwisho ni nini?
• A kilimwengu/ a kidunia ..……………………………………………………....................................................
• Imani kwamba vitu vyote vina roho...………………………………………...................................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo…………………………………....................................................
3. Asili ya mwanadamu – Ontologia ( idara/nadharia) ya Metafizikia, inayojishughulisha na
asili ya uhai/maisha
Mtu ni nini?
• A kilimwengu/ a kidunia ………………………………………………………………...........................................
• Imani kwamba vitu vyote vina roho………………………………………………...........................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo………………………………………............................................
4. Nini itakuwa uhusiano wangu na wengine?
• A kilimwengu/ a kidunia ………………………………………………………………...........................................
• Imani kwamba vitu vyote vina roho……………………..………………………............................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo……………………………………….............................................
5. Asili ya mfumo wa sayari – Kosmologia ( sayansi kuhusu Ulimwengu)
Nini asili ya mfumo wa sayari? Nini uhusiano wa mwanadamu na asili
• A kilimwengu/ a kidunia..………………………………………………………………...........................................
•Imani kwamba vitu vyote vina roho..………………………………………………............................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo...………………………………….….............................................
6. Asili ya historia/shabaha - Teleolojia ( nadharia/mafundisho/imani/fikra kwamba vitu
vyote viliumbwa na Mungu kwa kusudi maalium.
Historia inaenda wapi? Nini kusudi la kazi?
• A kilimwengu/ a kidunia………………………………………………………………...........................................
• Imani kwamba vitu vyote vina roho .…………………...………………………...........................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo.……………….………………………...........................................
Je kuna maisha baada ya kufa?
• A kilimwengu/ a kidunia …………………………………………………………………...........................................
• Imani kwamba vitu vyote vina roho.…………………….……………………….............................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo…………………………………………............................................
7. Swali kuhusu uadilifu/mfumo wa maadili - Axiolojia
Je kuna jema na baya? Nini athari ya maovu?
• A kilimwengu/ a kidunia ……………………………………………………………….............................................
• Imani kwamba vitu vyote vina roho…………………….……………………….............................................
• Imani ya Ki-biblia kwamba Mungu yupo……………………………………….............................................
III. MAONI YA ULIMWENGU NA ATHARI ZAKE
A. Maoni ya Ulimwengu Makuu Matatu
1.Dini ya Kimila ya Ki-afrika – Kiroho tu: watu kwa ujumla wa ki-dini – wenye imani ya hali ya
juu kwamba vitu vyote vina roho (Imani ya dini ya Buddha na imani ya dini ya Kihindi…)
………………………………………………………………………………………………………….......................................
....…………………………………………………………………………………………………………...................................
........………………………………………………………………………………………………………..................................
2. A kilimwengu/ a kidunia - Ki mwili/ kiasili tu
………………………………………………………………………………………………………..........................................
....………………………………………………………………………………………………………......................................
........………………………………………………………………………………………………………..................................
3. Imani ya Ki-Biblia kwamba Mungu yupo – vyote Kiroho na Ki mwili
………………………………………………………………………………………………………..........................................
....………………………………………………………………………………………………………......................................
........………………………………………………………………………………………………………..................................
Maelezo kwa mifano sehemu ya tatu: Maoni ya Ulimwengu ni kama seti miwani ya macho
kwa Akili
…………………………………………………………………………………………………………………...............................
....………………………………………………………..………………………………………………………............................
B. Mawazo yana matokeo ya jambo!
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
Wagalatia 6:7-9 -: Je maisha yako yamejengwa juu ya msingi
sahihi?
C. Kusambaa kwa Mawazo
1. Mlalo(kwenda sambamba na upeo wa macho) – Ki-jiografia katika Ulimwengu wote.
Mdo. 1:8
2. Ki-wima – Penya Utamaduni na Jumuiya.
Kupitia Vizazi vyote
Watu wenye Akili
Dini, Falsafa
Utamaduni wa Umma, Umma
Mabingwa
Sheria, Siasa, Uchumi
Watu wa Kawaida Utamaduni wa Umma/ Umma
IV.MAONI YA DUNIA KUPITIA KALNE NYINGI
A. Maoni ya Ulimwengu Ki-biblia
…………………………………………………………………………………………..................................
…………………………………………………………………………………………..................................
…………………………………………………………………………………………..................................
B. Imani ya uungu bila kukubali ufunuo
…………………………………………………………………………………………....................................
…………………………………………………………………………………………...................................
…………………………………………………………………………………………...................................
C. Usasa-zama hizi/ A kilimwengu/ a kidunia
…………………………………………………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………………………………………………...........
…………………………………………………………………………………….........................................
D. Kanisa limegawanyika
• Nyumba/vyumba vilivyo tayari kukaliwa. (karimu,-paji;-ema): madhehebu ya mstali wa mbele
makuu.
• Jibu, mjibizo (wafuasi wa misingi ya kale ya dini ya Kikristo): Wa kiinjili, Pentekoste, Haiba-
kipaji kitolewacho na Mungu.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………........................................................................
..............................................................................................
E. Imani ya Kiinjili ya kwamba Yesu alikuwa Mungu kamili na
Mwanadamu kamili
• Kanisa lilichukua Mgawo/Mwainisho wa sehemu mbili
wa Kigiriki.
…………………………………………………………………………………………………
…………
……………………………………………………………………………………………………………
F. Zama Mpya
•Mtu na Mungu ni
sawasawa moja
•Imani ya Kihindi
……………………………
……………………………
…………………...........
...............................
..
...............................
...............................
...............................
...............................
............................................................................................................................
V. VITU VITATU VILIPOTEA
A. Akili za Mkristo – Tunatenda kazi au kuendesha mambo kulingana na Maoni yetu ya
Utamaduni na siyo ufahamu au nia ya Kristo
.………………………..…………………………………………………………………………................................................
…………………………………………………………………………………………………………………...................................
…………………………………………………………………………………………………………………...................................
B. Agizo Kuu – Hubadirisha Utamaduni wetu.
…………………………………………………………………………………………………………………...............................
…………………………………………………………………………………………………………………...............................
…………………………………………………………………………………………………………………...............................
C. Mikakati au Mbinu za Kisamaria – Uponyaji wa Mungu kwa hali ya Ulimwengu iliyopotea.
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
VI. MGONGANO AU ATHARI ZA MAONI YA ULIMWENGU
A. Juu ya Tamaduni zetu zinazojulikana sana
1. Maoni ya Ulimwengu
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
2. Kanuni
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………….........
3. Maisha ya Familia, Elimu, Siasa, Maendeleo, Uchumi, Sheria, Mazingira, Sanaa.
……………………………………………………………………………………………………………………...........................
……………………………………………………………………………………………………………………...........................
4. Mtindo wa maisha, Sheria, Miundo, Taasisi
……………………………………………………………………………………………………………………..........................
……………………………………………………………………………………………………………………..........................
B. Juu ya Maendeleo
1. Kielelezo - …………………………………………………………………................................................
2. Kanuni - …………………………………………………………………................................................
3. Sera - …………………………………………………………………....................................................
4. Mazoezi - ………………………………………………….………………..................................................
MATUMIZI YA MAONI YA ULIMWENGU
Katika Vikundi vyenu tafadhali someni kwa sauti kubwa Maelezo yafuatayo namjadili ikiwa
kama kila moja inamsingi katika au imejulishwa na Maoni ya Ulimwengu ya Ki-biblia au la.
Tafadhali weka alama ya vema juu ya zile unazoona kuwa ni za Ki-biblia na uweke alama ya x
kwa kila moja ambayo unakubali kuwa si ya Ki-biblia ( dakika 10 ).
1. Imani kwamba watu hutawaliwa na roho na nguvu zisizoonekana
2. Imani kwamba watu ni wanyama waliotokea hapa duniani kwa bahati
3. Imani kwamba hakuna kusudi wala maana katika maisha zaidi ya kuponea chupuchupu na
kutafuta raha
4. Imani katika mfumo wa tabaka litokanalo na kazi, vyeo nk.
5. Imani katika heshima na hali ya kustahili kwa kila mtu mmoja mmoja bila ubaguzi
6. Imani kwamba mwanadamu ni mwili na roho
7. Imani katika sheria kamili zilizo adilifu
8. Imani kwamba watu hutawaliwa na mpangilio wa genetiki (kinasaba/kijeni-“ elimu ya
nasaba, kizazi au ukoo”.
9. Imani kwamba wote hatimaye watatoa hesabu kwa Mungu kwa matendo yao
10.Imani katika wazo wazo la rehema, wema na msamaha
11. Imani kwamba wanawake na wanaume wote ni sawa/wanalingana
12. Imani kwamba historia inasonga mbele kuelekea kwenye urejesho wa vitu vyote
13. Imani kwamba wanaume wako juu ya wanawake
14. Imani kwamba hali ya mtu katika maisha haya imeunganika na matendo yake ya maisha
yake ya zamani
15. Imani kwamba historia inazunguka katika mizunguko usiokuwa na mwisho
16. Imani kwamba tumepitwa na historia na hatuwezi kubadiri maisha yajayo
17.fImani katika msemo “Kula, kunywa na ufurahi kwakuwa kesho tutakufa”
18. Mtu ni mwili na roho
19. Imani kwamba Rasilimali zina mipaka
20 Imani kwamba mtu ni mwili
21 Imani kwamba mtu ni roho iliyokifungoni ndani ya mwili
22. Mema na mabaya yanategemea ni nini kinazipendeza roho.
23 Imani kwamba chaguzi na Maoni yanatakiwa kuvumiliwa
24.Imani kwamba magonjwa na maradhi kamwe hayasababishwi na hali ya kiroho
ABC ZA UTAMADUNI:
KILICHOFUMWA/MFUMO WA MAISHA
I. UTANGULIZI
Sanamu/picha za sasa: Sura/Sanamu, Picha na Hadithi/Simulizi kutoka:
A. Marekani B. Brazili
C. Tume Kuu za mikutano au Makongamano/ Rwanda D. Ujerumani na Vita Kuu ya 2
• Kitu gani kibaya kwenye picha hii, au Je hizi nne zina kitu gani kinachozifanya zifanane?
……..………………………………………………………………………………………………………………….....................................
.....……..…………………………………………………………………………………………………………………................................
..........…….…………………………………………………………………………………………………………………............................
II. MTU WA ASILI AMETIWA UTUMWANI
A. Waefeso 6:10-18 – Kumtambua adui
1. Mahangaiko yetu ni yapi yasiyo kinyume?
………………………………………………………………………………………………………………...............................................
.....………………………………………………………………………………………………………………..........................................
2. Nini Mahangaiko yetu yaliyo kinyume?
………………………………………………………………………………………………………………...............................................
.....………………………………………………………………………………………………………………..........................................
3. Elezea katika maneno yako mwenyewe jinsi adui alivyo.
………………………………………………………………………………………………………………...............................................
.....………………………………………………………………………………………………………………..........................................
B. Ufunuo 20:3, 7-8 – Kutambua Mbinu zake
1. Mbinu kuu ya shetani ni nini?
………………………………………………………………………………………………………………...............................................
.....………………………………………………………………………………………………………………..........................................
2. Yohana 8:44 – shetani ni nani?
………………………………………………………………………………………………………………..................................................
.....………………………………………………………………………………………………………………................................................
3. Je anafanya nini?
……………………………………………………………………………………………………………….....................................................
.....………………………………………………………………………………………………………………................................................
4. Je mungu wa Dunia hii amefanya nini? (2 Wakorintho 4:4)
……………………………………………………………………………………………………………….....................................................
.....………………………………………………………………………………………………………………................................................
C. Wagalatia 4:3-10 Wakolossai 2:6-8, 15, 20
1. Jinsi gani Paulo anaelezeaje maisha ya kale ya mwamini?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….......................
2. Ni nani amemtia utumwani mtu asiye- mwamini/asiyeokoka?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………....................................................................................................................
3. Kristo alifnaya nini?
……………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………
…………………………………………………………............................................................................................................
4. Jinsi gani alifanya?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………….........................................................................................................
5. Nini matokeo ya sasa kwa mwamini?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………...................................................................................................... ......
6. Wakolossai 2:15-2:20 – Ni chaguzi zipi mwamini alizonazo?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………..................................................................................................... ....
III. VIFAA VYA UTUMWA
A. Wakolossai 2:8 – Nini kifaa kikuu cha shetani kulingana na Paulo?
Toa ufafanuzi wa Paulo katika maneno yako mwenyewe.
1. Kituo cha Philosofia ya Mwanadamu, ambayo anaiita:
a. Tupu/wazi (kenos) - ……………………………………………………….……………
b. –a Kudanganya (apate)- ………………………………………………………………..
c. Yakiwa yamejengwa juu ya misingi ya desturi za kibinadamu ……………………………………………..
d. 1 Petro 1:18-19 -…………………………………………………………………....
Jinsi gani Petro anafafanua matokeo ya kufuata mwanadamu aliyejawa na farisafa iliyopitishwa
kutoka kizazi hadi kizazi……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………..................
………………….....................................................................................................................................................
2. Wagalatia 4:9, Wakolossai 2:8 – Kanuni za msingi za Ulimwengu
A. Fafanua katika maneno yako mwenyewe.
1.Dhaifu (asthenes) - …………………………………………..
2. Enye taabu; masikini (purgos) - ………………………………………..
B. Nini kimeonyeshwa kwa kufafanua Kanuni za msingi za Ulimwengu kama dhaifu na zenye taabu?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………....................................................................................................................
C. Je nini maana ya “Kanuni za msingi za Ulimwengu”?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………….......………………………………....................................................................................................................
D. Wazo – Kanuni za kwanza, Ya mwanzo, Ya asili sioendelezwa, Ya msingi katika kila eneo la maisha.
Tambua Kanuni za msingi za:
1. Kusoma na kuandika ………………………………………………………………….....................................................
2. Muziki - ……………………………………………………….………………………………....................................................
3. Sayansi - ……………………………………………………..…………………………….......................................................
4. Kupaka rangi-..............................................................................................................................................
5. Mataifa-...................................................................................................................................... ........
Vita vya Kiroho Hatua kwa hatua
Athari Kupitia Utamaduni
... Maoni ya hatua kwa hatua [ya vita vya kiroho]
Huona nguvu kama viumbe vya kiroho binafsi
Ambao kwa mwatendo wanaleta mataatizo ya
kiuchumi na muundo wa siasa ya jamii. Nguvu hizi
zimeasisi sheria na maagizo yake ambayo yanavuta
Tamaduni mbali kutoka kwa Mungu....
Stoicheia kikawaida ni Kaununi za awali, ABC za
Utamaduni. Hizi ni maelekezo ambazo kupitia hizo
nguvu zimeasisi madaraka ya kisheria ya Jamii...
Dr. Gailyn Van Rheenen
Communicating Christ in Animist ic Context s
(William Carey Library, Pasadena CA, 1991)
Vita vya Kiroho Hatua kwa hatua
Athari Kupitia Utamaduni
Stoicheia katika mktadha huu ni upotozi wa ki
shetani wa Jamii ya kibinadamu. Nguvu, ingawa ni
viumbe vya kiroho, vimevamia mfumo mzima wa
Jamii. Ndiyo maana Taasisi za Kikristo zina onyesha
hizi athari za kishetani wakati nguvu zinapovamia
Taasisi za kibinadamu.
Dr. Gailyn Van Rheenen
Communicating Christ in Animist ic Contexts
(William Carey Library, Pasadena CA, 1991)
E. Je Dr. Gailyn Van Rheenen anasemaje kuhusu jinsi Kanuni za msingi zinaathri Utamaduni?
……………………………………………………………………………………………………….............................................................
.....………………………………………………………………………………………………………........................................................
..........………………………………………………………………………………………………………...................................................
F. Mifano ya uongo wa shetani katika mktadha
……………………………………………………………………………………………………….............................................................
.....………………………………………………………………………………………………………........................................................
..........………………………………………………………………………………………………………...................................................
...............………………………………………………………………………………………………………..............................................
....................……………………………………………………………………………………………………….........................................
G. orodhesha uongo mkuu aina mbili au tatu ambao unaooaminika kwamba uko katika Utamaduni wako
……………………………………………………………………………………………………….............................................................
.....………………………………………………………………………………………………………........................................................
..........………………………………………………………………………………………………………...................................................
...............………………………………………………………………………………………………………..............................................
B. Uhuru kutoka utumwa
1. Nini msingi wa uharibifu ya Jumuiya (kitaifa)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………….................................................................................................................................. .............
2. Yohana 8:31-32-Ni nini msingi wa maendeleo ya jamii?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….........
.....………………………………............................................................................................................ ......................
3. Jinsi gani mamlaka zinatawala? Jinsi gani serikali yako [katika taifa lako] inatawala? Huwa wanafanya
nini?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
............................................................................................................................. ...........................................
Uthibitisho/ushahidi/ufafanuzi: Ukweli au matofali ya kujenga yaliyo ya
kugushi.
Ni mifano gani ya thamani kutoka katika Utamaduni
wako ambayo misingi yake iko katika matofali ya
kujengea Ufalme?
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
…………………………….………………...........................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
..........................................................................................
......................................................
D. Aina za Makanisa
Yohana 17:13-17
KUTUMIA/KUTUMIKA
Mazoezi ya Kikundi
Ufunuo 20:1-3- Mataifa yanayo Danganya
1. Tambua mawazo kadhaa au imani ambazo shetani anazitumia Kufunga Utamaduni au Taifa lako.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Kutoka katika majibu yako, chagua lile linaloonekana kuwa ni la uharibifu.
a.__________________________________
b. Fafanua mizizi ya historia ya mawazo/ Ni wapi ilipoanzia?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………….................................................
3. Jinsi gani wazo hili linaelezewa katika:
a. Maneno:
…………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
…………..……………………..………………………………………………………………………………………………..............................
b. Nyimbo:
…………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
…………..……………………..……………………………………………………………………………………………….............................
c. Hadithi/Hekaya:
…………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………….
…...………..……………………..………………………………………………………………………………………………...........................
d. Sheria:
………………………………………………………………………….…………………….……………………………………………………………….
…...………..……………………..………………………………………………………………………………………………...........................
e. Mazoezi:
…………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
…....………..……………………..……………………………………………………………………………………………….........................
f. Mienendo:
…………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………….
…………..……………………..………………………………………………………………………………………………..............................
4.Nimatokeo gani yanayotokana na kufuata wazo hili juu ya:
a. Mtu mmoja mmoja
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............
b. Familia
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………................
c. Makanisa
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………................
d. Mataifa
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
5.Kama imani hii inawakilisha ulahgai au uongo wa ki shetani, kama ni hivyo ukweli ni upi kama ulivyo
funuliwa katika maandiko?
............................................................................................................................. ...........................................
B. Wajibu na maombi
Chukua au tenga muda wa kuomba: je kuna kitu Chochote unachohitaji kutubia ambacho
kimegunduliwa kutoka katika maswali hapo juu? Kwa niaba ya Utamaduni na Taifa lako?
1. Ni kitu gani wewe na Kanisa lako mnaweza kufanya au kukabiliana na uongo wa ki shetani
uliougundua au kuutambua?
……………………………………………………………………………...…………………...……………………………………………..
…………………………………………………….....……………………………………………………………………………..………….
……....………………………………………………………………………………………………….....……………………………………
2. Ni kitu gani Kimoja utakachokifanya cha tofauti kwa sababu ya somo hili?
………………………………………………………………………………………………….....…………………………………………………………
…………………..…………………...………………………………………………………………………………………………….....………………..
RIPOTI/TAARIFA YA KUTUMIKA AU KUTUMIA
UFALME WA MUNGU
1. UTANGULIZI
A. Ni vitu gani vya msingi/sehemu za asili kwa kila Ufalme?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
.........……………………………………………………………………………………………………………...............................................
B. Mkitadha wa Kibiblia
1. Mungu ni Mfalme!
1Timotheo 6:15-16
…………………………………………………………………………………………………………….....……......……………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………................................................
2. Enye uelekeo kwake
Warumi 14:11:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………........................................................................................................ ...
Waebrania
2:8……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………......................................................................................................
3. Sheria za Mfalme
Matthayo 24:35:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………........................................................................................................ ...
Matthayo 5:18:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………….............................................................................................................
4. Mipaka ya Ufalme
Zaburi 103:19:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………............................................................................................................
Zaburi 24:1:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………..............................................................................................................
II. INJILI NA UFALME WA MUNGU
A. Injili ni nini?
Wagalatia 3:8 -
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………..........................................................................................................................................................
1. Kulingana na mengi ya Makanisa ya kisasa
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
2. Kulingana na Yesu
Yesu na Ufalme wa Mungu - Matthayo 4:23 -
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Luka 9:2-
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
B. Kwa nani tunatakiwa kuyatoa maisha yetu?
Matthayo 25:31- 46-
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................
III. UFAFANUZI RAHISI WA UFALME
• ‘Ufalme’ ni nini?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………................................................................................................................ ....................
IV. ASILI YA UFALME WA MUNGU
A. Ufalme wa Mungu umefunuliwa katika Kristo
Wakolossai 1:19:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………….............................................................................................................................................
• Ni aina gani ya Mungu unaye mwabudu?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………........................................................................................................ .......
B. Ufalme wa Mungu ni mpana
• Warumi 8:18-23: Kitu anachosema Paulo kinasubiri ukombozi?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………….................................................................................... ...........................
• Msitali wa.21: Je viumbe vyote vinasubiri nini?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………........................................................................................ .......................
Wakolossai 1:19-20 “Habari Njema”
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
C. Ufalme wa Mungu hutakasa watu wa kawaida
• Ni kitu gani ambacho tunatakiwa kukitakasa? - I Wakorintho 10:31
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..............................................................................................
Zakaria 14:20-21
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..............................................................................................
Mwanzo 2:8
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..............................................................................................
D. Ufalme wa Mungu uko wazi kwa wote
Yohana 3:16-17
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Wagalatia 3:28
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
E. Ufalme wa Mungu ni “wa sasa na bado haujawa”
Matthayo 6:10
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
F. Ufalme wa Mungu uko nje ndani
Matthayo. 11:12: - Ufalme unasonga mbele ukitokea ndani ukielekea nje!
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………….........................................................................................................
2 Wakorintho 5:17:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………….........................................................................................................
Vita vya mawazo
Warumi. 12:2:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..............................................................................................
2 Wakorintho 10:5:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..............................................................................................
Yoshua. 24:15:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………...............................................................................................................................
2 Petro. 2:9
:……………………………………………………………………………………….......………………………………………………………………….
………………………………………...............................................................................................................................
Matthayo. 28:19-20:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………...............................................................................................................................
2 Wakorintho 10:3-4:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………...........................................................................................
G. Ufalme wa Mungu ni wa kuanzisha vita
Mjadala:
Matthayo 16:18
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
Zakaria 4:6
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
Wakolossai 1:15 -
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
Matthayo 13:24-26 -
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
H. Ufalme wa Mungu hautikiswi
Waebrania 11:10:
……………………………………………………………………………………………………………………....................
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
Waebrania 11:13-166
……………………………………………………………………………………………………………………..............
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
Waebrania 12:26-
29:………………………………………………………………………………....……………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………..............................................
Matthayo 4:8-9:……………………………………………………………………………….......... …………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………...................................................
Mwanzo 3:1:……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………................................................
Ni uhusiano gani ulioletwa na athari za anguko?
Warumi 5:12: ………………………………………………………………………………............
Warumi 1:28-32:………………………………………………………………………………........
Warumi 8:19-21……………………………………………………………………………….........
Warumi 1:21-22: ………………………………………………………...............................
KUHUISHA MAGEUZI
1. UTANGULIZI
A. Watu wawili walioishi wakati mmoja
Karl Marx 1818-1883 ii.Max Weber-1864-1920
Kufanana kwao na kutofautiana kwao hawa wawili
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
B. Aliyeupa Changa moto Muda katika historia
i. Jinsi gani Ulimwengu unabadirika?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. Ni ”mabadiriko” gani makubwa yanayotokea katika Ulimwengu?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
C. Kujifunza kutoka katika Historia
i. Ni kweli gani zilizotawala tofauti kati ya utafiti wa Uchumi wa kisiasa huko Amerika ya Kasikazini na
Amerika ya Kusini?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. Kuna umuhimu gani kuhusu mahojiano haya?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
D. Mfano wa vitu vitatu vinavyohusiana sana
i. Athari ya Mageuzi
-----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------
ii. Jinsi gani Kanisa limeonekana kutokufaa katika Ulimwengu siku hizi
a.
---------------------------------------------------------------------------------------- -------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
b.
------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------
2. Mkusanyiko wa Vilio vya Mageuzi
A. Kilio cha Kitheolojia
i. Solo Christo
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. Solo Fide
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
iii. Solo Scriptura
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
B. Kilio cha ki- Uchumi
1. Fanya kazi kwa nguvu kwa kadri unavyoweza
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.Tunza au hifadhi kwa wingi kwa kadri unavyoweza
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Toa kwa wingi kwa kadri unavyoweza
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
C. Kilio cha Kisiasa:
i. Watu wote ni wenye dhambi
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. Nguvu zilizopotoka
Kanuni Mbili
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Falsafa ya Kiuchumi
i. Kujenge pande kubwa la Nyezo za Utajiri/Mali
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
a. Asili ya Makao makuu
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
b. Makao makuu ya Ki mwili (miundombinu)
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
c. Makao makuu ya Kibinadamu
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ii. Utajiri Unatoka Wapi
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
iii. Hitimisho la Benki ya Dunia
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. Hitimisho
Je Kanisa litatoa changamoto kwa mifano iliyopo na kuita mabadiriko au Mageuzi ya mawazo na mioyo?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TUMAINI KWA AFRIKA Sehemu ya 1
I. UTANGULIZI
Afrika: bara lipendezalo la Ahadi.
1. Jinsi gani Jumuiya yako, mji au taifa, litaonekanaje ikiwa Kanisa lingeitikia kufanya amri ya Mungu?
……………………………………………………………………………………………………………………….............................................
.....………………………………………………………………………………………………………………………........................................
..........………………………………………………………………………………………………………………………...................................
2. Unaweza kufikiria sehemu ambayo makusanyiko yalifanywa kuwa wanafunzi wote walioitikia mwito
wa Injili kutii kila kitu ambacho Kristo aliamuru?
……………………………………………………………………………………………………………………….............................................
.....………………………………………………………………………………………………………………………........................................
..........………………………………………………………………………………………………………………………...................................
Je Afrika imelaaniwa?
A. Kwa wazi wazi HAPANA! Afrika imebarikiwa zaidi ya bara lolote
B. Maoni ya Ki-biblia – Siyo bara nyingine yoyote!
1. “Neema ya wote” Matthayo 5:45
…………………………………………………………………………………………………………...........................................................
2. Mpango au Utaratibu uliofafanuliwa – Sheria za Mungu
• Sheria za Asili:
………………………………………………………...………………................................................................... .
• Sheria za Uadilifu:
…………………………………………………………………………….....................................................................
• Sheria za Metafizikia-( falsafa ya kuchunguza chanzo cha uhai na maarifa)
……………………………………………………………………..................................................................
• Sheria ya Ujumi: (mpenda uzuri hasa katika sanaa)
………………………………………………………..……………….................................................................
3. Kanisa ni wakala wa Mungu wa ufunguo wa mabadiriko
...........................................................................….………………….................................................................
Kumbukumbu 30: 15-19; Wagalatia 6:7
• Je hili linafunua nini kuhusu asili ya sheria ya Mungu?
……………………………………………………………………………………………………….............................................................
.....………………………………………………………………………………………………………........................................................
..........………………………………………………………………………………………………………...................................................
• Je linafunua nini kuhusu utii wa mataifa yoyote/kutokutii kwa sheria za Mungu?
……………………………………………………………………………………………………….............................................................
.....………………………………………………………………………………………………………........................................................
..........………………………………………………………………………………………………………...................................................
2 Mambo ya nyakati 7:14
• Nani anatakiwa kuitikia kugeuza matokeo ya laana?
……………………………………………………………………………………………………................................................................
.....……………………………………………………………………………………………………...........................................................
..........……………………………………………………………………………………………………......................................................
• Wanalazimika kufanya nini?
……………………………………………………………………………………………………................................................................
.....……………………………………………………………………………………………………...........................................................
..........……………………………………………………………………………………………………......................................................
• Je mwitikio wa Mungu utakuwa ni nini?
……………………………………………………………………………………………………................................................................
.....……………………………………………………………………………………………………...........................................................
II. AFRIKA IME BARIKIWA!
Africa is a continent of unimaginable abundance
more than any other land mass in the World
MAENEO MANNE YA BARAKA
A. Baraka za Rasilimali zake
Kinyume chake, bara masikini duniani ni bara
tajiri sana katika hali ya rasilimali au mali asili.
1. Kilimo:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
2. Maji:
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………….................................
………………………………………………………………….................................
3. Madini:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
4. Nishati:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
5. Sheria za Asili:
……………………………………………………………………………………………………................................................................
.....……………………………………………………………………………………………………...........................................................
..........……………………………………………………………………………………………………......................................................
6. Uzuri wa Asili:
……………………………………………………………………………………………………................................................................
.....……………………………………………………………………………………………………...........................................................
..........……………………………………………………………………………………………………......................................................
B. Baraka za Utajiri wake wa Urithi:
Mito ya Edeni
Kumbukumbu ya Ki historia: Mchango wa Afrika kwa mpango kunjufu wa Mungu wa ukombozi.
1. Tumbo la uzazi la Ukristo-Judeo
Mwanzo 46: 3-4:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………….................................................................................................
Matthayo 2:13-15:
………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………….…
…………………………………………………………………………………………………………………………..........................................
....................................................................................................................................................................
Mariko 15:21:
…………………………………………………………………………………….................................................................................
............................................................................................................................. ...............................
Matendo 8:26-29:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………...............................................................................................................................................
Zaburi 68:31:
…………………………………………………………………………………...................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................
2. Eneo la Edeni: 2:10-14
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
...……………………………………………........................................................................................................... ............
.............………………………………………………………………………………………………………................................................
3. Familia za mataifa - ya wana wa Nuhu?
Mwanzo1:4-23
Mambo ya nyakati 1:4-23:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….......
.................................................................................................................................................................... ....
4. Afrika iliweka sura ya historia ya Kanisa la kwanza
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............
............................................................................................................................. ...........................................
C. Baraka za watu wake
Kanuni za watu wake
1. Mtu, Imago Dei
Mwanzo 1:26-28
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
............................................................................................................................. ...........................................
2.Utajiri wa mapambo ya watu
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
............................................................................................................................. ...........................................
3. Wingi wa Rasilimali kuu za Afrika
Vyanzo vikuu za Mitaji:
• 59% kutoka mtaji wa binaadamu na jumuiya
• 25% kutoka arthini (maliasili)
• 16% mitaji iliyozalishwa (miundombinu)
4. roho ya ki-Afrika ya Jamii na familia
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
............................................................................................................................. ...........................................
Wakati Afrika ni bara tajiri kwa maliasili, zaidi sana, Rasilimali zake ni watu wake.
D. Baraka za Kanisa
Ukuaji wa Kanisa wa kushangaza katika bara zima wakati wa karne iliyopita.
1. Kanisa ni chombo cha Mungu cha kwanza kwa mabadiriko ya jumuiya. Kukua kwa Kanisa:
…………………………………………………………............................................................
2. Afrika ni bara lililobadirika ki- imani(kuongoka) katika Ulimwengu.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
............................................................................................................................................... .........................
3. Wamissionari
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
.................................................................................................................................................... ....................
Kweli kinza ya kuvunja moyo/kuhuzunisha
• Jinsi gani basi Afrika inaendelea kudhoofika/kunyo’ngonyea?
III. AFRIKA IMEPOTEA BILA TUMAINI
KWELI HALISI ZA KIAFRIKA
Kabla waafrika hawajawa na tumaini halisi kwa maisha yajayo, wanatakiwa kukabiliana na baridi kwa
kumaanisha kweli zao ngumu za uhalisi uliopo kwa sasa. Kielezo/alama/ishara ya nyenzo za umaskini.
A. Ishara ya nyenzo
Aina mbili:
1. Nyenzo moja ya viashirio
Wana pima kina cha umasikini wakitumia namba kamilifu
i. Jumla ya Pato la Taifa (JPT) na Jumla ya Pato la Ndani (JPN)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...................................................................
ii. Kiwango cha Watoto Wanaokufa – Kipimo cha kituo kikuu cha taifa. Afrika ina kiwango kikubwa cha
(KWW).
• Walio chini ya umri wa mwaka mmoja:
• 103/1,000 in 1985
• 85/1,000 in 2000 (kushika chini kwa kiwango ni habari njema)
………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………
……………………………….......................................................................................................................... .............
• Umri chini ya miaka mitano:
• 148/1000
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………....................................................................................................................... ...
iii. Miaka ambayo mtu anatarajiwa kuishi na jua Kusoma na kuandika
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………....................................................................................................................
iv. Takwimu za UKIMWI
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………....................................................................................................................
v. Mataifa Masikini Yanayodaiwa Madeni Makubwa (MMYM)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………....................................................................................................................
2. Vielezo Sehemu zaidi ya moja
Wanapima namba za mtiririko katika kutathimini kiwakilishi cha afya ya taifa.
Ishara ya Maendeleo ya Binaadamu – (IMB)
Maendeleo ya Juu ya Binaadamu Maendeleo ya Chini ya Binaadamu
1. Norwei
2. Swedeni
3. Australia
4. Canada
5. Netherlands
6. Belgium
7. Iceland
8. Marekani
9. Japani
10. Ireland
11. Switzerland
12. Uingereza
13. Finland
14. Austria
15. Luxemburg
164. Zambia
165. Malawi
166. Angola
167. Chad
168. Dem. Rep. of Congo
169. Jamhuri ya Afrikan ya Kati
170. Ethiopia
171. Musumbiji
172. Guinea-Bissau
173. Burundi
174. Mali
175. Burkina Faso
176. Niger
177. Sierra Leone
Kielezo cha Nchi zenye Maendeleo Kidogo(KNMK)
i. Kielezo cha Maendeleo ya Binaadamu (KMB)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................
.....………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............
ii. Nchi zenye Maendeleo Kidogo (NMK)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................
............................................................................................................................. ...........................................
B. Nyenzo zisizo - na vielezo – Vielezo vya Uhuru.
Safu ya Nchi 2004 Safu ya Nchi 2004
1. Finland 9.7
2. New Zealand 9.6
3. Denmark & Iceland 9.5
5. Singapore 9.3
6. Sweden 9.2
7. Switzerland 9.1
8. Norway 8.9
9. Australia 8.8
10. Netherlands 8.7
11. United Kingdom 8.6
12. Canada 8.5
13. Austria & Luxemburg 8.4
15. Germany 8.2
16. Hong Kong 8.0
17. Uberigiji/ Ireland/ Marekani 7.5
Richburg anahitimisha: “Ufisadi ni kansa inayokula katika mioyo ya miji ya Ki-afrika.”
Wanachangia kwenye Nyenzo za umasikini na wanashughulika na viwango vinavyogusika:
i. Vielezo vya Uelewa juu ya Ufisadi (VUU)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….........................................................................
ii. Vielezo vya Uhuru wa Kiuchumi (VUK)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………........................................................................
iii. Vielezo vya Uhuru – Haki za kisiasa na Uhuru wa ki-raiya
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………...........................................................................
Vielezo hivi na vipimo vinaelezea kadhia au matukio ya hali ya juu ya umasikini na taabu katika Afrika.
90. Gambia/ Malawi/ Mozambique 2.8
97. Angola/ Lebanon/ nk 2.7
102. Eritrea/ Uganda/ Zambia 2.6
108. Albania/ Libya/ nk 2.5
112. Ecuador & Yemeni 2.4
114. Congo/ Ethiopia/ Sierra Leone/
Zimbabwe 2.3
122. Niger/ Sudani/ nk 2.2
129. Cameroon/ Kenya/ nk 2.1
133. Angola/ Congo, D.R/ Cote d`Ivoire 2.0
140. Azerbaijan & Paraguay 1.9
142. Chad & Myanmar 1.7
144. Nigeria 1.6
145. Bangladesh/ Haiti 1.5
C. Migogoro 21 iliyosahaulika ulimwenguni
Nchi au Eneo Migogoro
Angola
Burundi
Central African Republic
Chechnya
Congo, Democratic Republic of
Eritrea
Eneo la Maziwa Makuu (Afrika)
Guinea
Liberia
North Korea
Sierra Leone
Somalia
Southern Africa
Sudan
Tajikistan
Tanzania
Uganda
West Bank and Gaza
West Africa
Zimbabwe
Umasikini Baada ya Vita, wakimbizi
Vita vya ndani
Umasikini Baada ya vita, kutokuwa imara kisiasa
Vita
Vita
Upungufu wa chakula, ukame
Migogoro, wakimbizi, UKIMWI
Wakimbizi, umasikini
Umasikini baada ya vita
Njaa
Umasikini baada ya vita
Nchi zilizoshindwa
UKIMWI, umasikini
Vita vya wenyewe kwa wenyewe
Vita vya wenyewe kwa wenyewe
Wakimbizi
Wakimbizi, ukame, migogoro
Migogoro, kuharibika kiuchumi
Migogoro, wakimbizi
Kuharibika kiuchumi
Information Please ® data, © 2005 Pearson EDUCATION, INC. All rights reserved.
Source: UN, 2004
Hitimisho:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………..........................................................................................................................................................
IV. VISINGIZIO
• Matatizo ya Afrika yanalaumiwa juu ya mtiririko wa nje wa ki-uliimwengu.
• Afrika kwa kujitenga hulenga kwenye uwezeshwaji wa suluhisho la nje.
• Pia kuna kweli za ndani ambazo zinatakiwa kushughurikiwa.
1. Ukoloni
a. Nguvu za kikoloni ziliiba Utajiri wa bara hili
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
b. Vita vya wenyewe kwa wenyewe vililiathiri bara.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Ukosefu wa Rasilimali/maliasili
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
………………..……………………………………………………………………………......................................................................
Vielelezo:
i. Nchi mbili ambazo zimepungukiwa maliasili - Somalia na Japani.
....……………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..……………………………
…………....…………………………………..……..…………………………………....................
..............
ii. Nchi mbili ambazo katika hali ya kufanana Utajiri wa maliasili - DR Congo na Hollandi.
…...…………………………………………………………………………………..……………
………………………………………………………………….…….……………………………
………
Ubadirishaji wa fedha za Kigeni usiokuwa na utoshelevu
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...................................................................
4.Idadi ya watu wa nchi liliyozidi
Hadithi ya idadi ya watu waliozidi katika nchi kama chanzo cha kuchangia umasikini:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………................................................................
Kielelezo:
“China Tatu”:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………..………………………………………………………………………………………...................................................
5. Ukabila
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………….............................................................................................................................................
6. Ufisadi/Rushwa
(Kumbukumbu la Torati 10:17).
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………….............................................................................................................................................
•“Rushwa/Ufisadi wenye nia mbaya” umetapakaa katika Afrika ukilinganisha na “Rushwa/Ufisadi
utokanao na uzalishaji”.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………….............................................................................................................................................
7. Umasikini
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………….............................................................................................................................................
8. Uongozi
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………….............................................................................................................................................
• Kumb. 10:17- Mageuzi/mabadiriko huja kupitia kumwabudu Mungu wa kweli.
9.Kuupata mzizi wa tatizo – mawazo Yana Matokeo
• Kwa hiyo nini Tatizo la umasikini katika Afrika?
...………………………………………………………………………………
...………………………………………………………………………………
Mizizi Huzalisha Matunda
Nini Maoni ya Ulimwengu?
…………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………
…………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………
………….……………………………………………………………………………………………………………………………………...................
.................…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
V. MZIZI WA TATIZO
Bila kujali Baraka zote na misaada kutoka nje, kwa nini Afrika ki-nyenzo haijaendelea? Jibu lina mchango
mdogo kwenye Rasilimali.
A. Mawazo yana matokeo
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Mithali 23:7- “Maana aonavyo nafsini mwake, ndivyo alivyo”.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Uhusiano kati ya mawazo na maisha ya kweli, Utamaduni – hutengeneza mwonekano wa matokeo:
1. Wagalatia 6:7- analojia ya kupanda na kisha kuvuna (tabia ya kitu kufuata mkondo wa kitu kingine
kilicho tangulia)
...……………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………
…………………………………………………………..…..…………………………………………………………………………………………………
2. Matthayo 7:15-20 Mizizi Huzalisha Tunda.
...……………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………
………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………
B.Ufafanuzi wa Maoni ya Ulimwengu
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………….......................................
C. Maoni ya Ulimwengu ya ki- Afrika
Dini ya Ki-mila ya Ki-Afrika imegeuza/badili matokeo ya ukweli: msiba na uharibifu.
Kwa kuendelea kutia nuru Maoni ya Ulimwengu ya Dini ya Ki-mila ya Ki-Afrika, tutakuwa kinyume na
imani za misingi ambazo ni za kawaida kwa dhamiri za dini za Ki-afrika pamoja na hizo za Ukristo uitwao,
au Maoni ya Ulimwengu ya ki-biblia.
Orodha ya hapo juu haimanishi kuchosha kabisa, au mawazo/dhana(neno lisilohakikishwa kwa
ulinganifu yaliyoshikiliwa na Utamaduni wa Ki-afrika. Pamoja na hayo mpaka kile ambacho mawazo
hayajazungumziwa na hayajapimwa yanashughulikiwa, Afrika itaendelea kuteseka.
Vielelezo:
• Jinsi gani Unaweza kuelezeaa mauaji ya kimbali huko Rwanda?
• Mwinamo ulioingia kwenye machafuko na vita v ya koo huko Somalia?
• Jinsi gani Unaweza kuhesabu au kuchuliaje maangamizi ya kabila huko Sudani?
• Unaweza kuelezeaje kuenea kwa uzinzi ambao unapuliza miali ya moto wa HIV/AIDS ulioenea
kotekote?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….................................................................................
• Matokeo ya Maoni ya Ulimwengu ya wenye kuamini kuwa vitu vyote vina roho: Nchi ndogo sana
kuliko zote zinazofaa kuishi.
D. Kushindwa kwa misheni/ujumbe kubadirisha au kugeuza Utamaduni wa Afrika
1. “Ulimwengu wa Nyenzo za ki mwili na kiroho ndizo mwisho wa sehemu ya ukweli mmoja, na msitali
kati ya moja na nyingine ni ngumu kuchora”.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............
2. Wamissionari walikuja pamoja na Maoni ya Ulimwengu ya aina mbili
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............
3. Dr. Tokunboh Adeyemo
“Afrika imehubiriwa lakini mawazo ya ki-afrika hayajakamatwa kwaajili ya Kristo.”
Warumi: 1-2 …………………………………………………..……...…..…….........................................................................
2 Wakorintho 10:5 -
………………………………………………………..…..……......................................................................
E. Mtiririko wa Historia
i. Hadithi ya Ukombozi ina pumuzi na kina:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………..……………………………………………………………………………………………................................................
............................................................................................................................. ...........................................
Kupitia Uhuru wa mawazo ya Ki-biblia, sheria, haki za binaadamu, utawala binafsi na maendeleo ya
kitaifa yamepatikana.
iii. Ahadi kwa Ibrahim - Mwanzo 12: 2-3
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………................................................
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
Sehemu ya 2
VI. KINYUME CHA TUMAINI LOTE: AHADI YA
MUNGU Mungu amekwisha ahidi kwamba mataifa yote ya Dunia yatabarikiwa. Mataifa yote katika Afrika yakiwa
ni moja wapo yaliyojumuishwa katika Ahadi ya Mungu kwa Ibrahim- Mwanzo 12:2-3.
A. Kinyume cha Tumaini Lote
Maandiko yanasemaje? “Ibrahim alimwamini Mungu, na akahesabiwa haki.”
Warumi 4:3..................................................................................................................................................
Warumi 4:18-23 - Mst. 18 ...........................................................................................................................
Mst. 19 - 21-Je tunasita kupitia kutokuamini? ..................................................................
.
Mst. 23 ...………………………………………………………………...............................................
B. Hali ya Ibrahim ya kutokuwa na matumaini
• Mwanzo 11: 30……………………………………………………………………………….......................................................
• Mwanzo 12: 2-4 ……………………………………………………………………………....................................................
• Mwanzo 15: 2-6 ……………………………………………………………………………,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.
• Mwanzo 16: 1-4 -……………………………………………………………………………....................................................
• Mwanzo 17:15-19 -…………………………………………………………………….....................................................
• Mwanzo 18: 9-15 -……………………………………………………………………...................................................
• Mwanzo 25:1-6 - …………………………………………………………………………......................................................
• Kutafuta kwa Ibrahim kwa njia ya kituo cha kibinadamu ili Kutimiza Ahadi ya Mungu
Mwanzo. 15:4-6- ……………………………………………………….........................................................................
C. Ibrahim, katika tumaini, aliamini
• Warumi 4:18 - ……………………………………………………………............................................................................
• Warumi 4:18 - ……………………………………………………………............................................................................
• Warumi 4:19 -…………………………………………………………….............................................................................
• Warumi 4:20 -…………………………………………………………….............................................................................
• Warumi 4:21 - ……………………………………………………………............................................................................
Believing in the one who made the promise
D. Mtiwe moyo sana, enyi wana na binti wa Afrika
Waebrania 6:13-14
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..........................
.......................................................................................................................................................................
•Ibrahim angefanyikaje kuwa baba wa taifa kubwa?
…..…………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………........................................................................................................................................................
(mst. 16)-
………………………………………………………………..…………………………….......................................................
(mst. 17) - ………………………………………………………………………………………….......................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
....……………………………………………………………………………………………………………………............................................
.
(mst. 18) – Kuna vitu viwili visivyoweza kubadirika:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………….............................................................................................................................................
• Kwa hiyo kwa nini Mungu alifanya kiapo juu ya Ahadi zake?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………......................................................................................................................... ....................................
Unyenyekevu wa ki-ungu wa Mungu
Yohana 3:16:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………….............................................................................................................................................
Afrika imekwisha kubarikiwa!
• Imebarikiwa kwa rasilimali
• Imebarikiwa kwa urithi usiosadikika kwa Injili
• Imebarikiwa kwa uzuri, watu wenye uwezo wa kufikiria-wamebeba sura ya Mungu
• Imebarikiwa na misingi ya kanisa
• Imebarikiwa na Ahadi ya Mungu, kwamba mataifa yote yatabarikiwa
• Je ukamilifu wa Baraka utatokea wakati Unatazama?
VII. MABADIRIKO/MAGEUZI YANAKUJA
Margaret Mead
“Kamwe usitilie shaka lile kundi dogo la mawazo, raia wenye musimamo wanaweza kubadirisha
ulimwengu. Kwa hakika, ni kitu pekee ambacho kimewahi kutokea.”
UJUMLA WOTE WA HUDUMA
JUKUMU LA KANISA KATIKA JAMII
UTANGULIZI
• Nini jukumu lake kwa kanisa lake katika Jamii na Utamaduni ambao katika huo ameliweka?
…………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………..................................................................................................................... .............................
Mabadiriko ya msingi ya ghafla katika Ulaya ya Mashariki
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………............……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
MSITALI MUHIMU WA SOMO - Waefeso 1:22
I. Mawazo Yalipoteza hali ya mwanadamu na uponyaji
A. Tumepotea bila tumaini.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
B. Hekima yetu nzuri haiwezi kutuponya
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
C. Uponyaji wetu huja kupitia imani na utii kuishi kama Mungu anavyosema.
•Uponyaji unakuja lini?
Soma 2Mambo ya nyakati 7:14
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...........................................................................................
D. Biblia ni ufunuo wa Mungu kwaajili ya Uponyaji wetu.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………..............................................................................................
E. Tumeumbwa kwa kusudi. (Wafilipi 2)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………..............................................................................................
II. Kuhusika/kujishughurisha kwa Mungu kwa viumbe vyake
Mwanzo 1:1 -
……………………………………………………………………………………….........................................................
Mwa. 1; 19, 12 18 21, 24 :……………………………………………………………….............................................................
Mwa 1;31
………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………....…………………………………………………………………………
III. Agano la Mungu na maisha yote(viumbe vyote)
A. Nuhu, watoto wake, “Wewe” mara 5
B. Mungu alifanya Agano lake na Nuhu, uzao wake na Mwanzo 9:8-17
• 10 - …………………………………………………………………………......................................................................
• 11 - …………………………………………………………………………......................................................................
• 11 - ……………………………………………………………………………...................................................................
• 12 - ……………………………………………………………………………...................................................................
• 12 - …………………………………………………………………………......................................................................
• 15 - ……………………………………………………………………………...................................................................
• 16 - …………………………………………………………………………......................................................................
• 17 - …………………………………………………………………………......................................................................
IV. Kuhusika/kujishughurisha kwa Mungu na vizazi
A. Nuhu
B. Ibrahim
V. Kuhusika/kujishughurisha kwa Mungu na mataifa
Kujishughurisha/Kuhusika kulifunuliwa katika Maagano yote na kunafunika Viumbe Vyote.
Agano la Kale
• Mwa 22: 18 …..……………………………………………………………………….................................................................
• Kumb 4:5-8 ………..………………………………………………………………….................................................................
• 2 Nya. 7:14 ……..…………………………………………………………………................................................................
• Zaburi 2:8, Isaya 55:3-5 ..………………………………………………………................................................................
• Yona 3:8-4:2 ………………..………………………………………………………................................................................
• Ezekieli 20 na 36 …………………..………………………………………………...............................................................
Agano Jipya
• Luka 24:47 …………..……..…………………………………………………………...............................................................
• Mat 28:19 …………………..……………………………………………………...................................................................
• Mdo 10:34, 35 ……………………..……………………………………………….................................................................
• Ufu 21:24 ……………………………..……………………………………………..................................................................
VI. Makusudi ya Mungu ya kuokoa
Soma Wakolossai 1:15 -20
• 15 - ………………………………………………………………………………................................................................
• 19 - ……………………………………………………………………………….................................................................
• 16 - …………………………………,,,……………………………………………..............................................................
• 17 - ………………………………….……………………………….............................................................................
• 20 - …………………………………………………………………………………..............................................................
VII. Agenda KUU ya Mungu: Kuvipatanisha “Vitu vyote” na Nafsi yake
• Nini agenda ya Mungu katika ulimwengu wetu?
A. Mwanzo 9:8-17-
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………................................................................
B. Mwanzo 12:3 na 22:18 -
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………….............................................................................................................................................
Wakolossai 1:15-20 –Kwa nini Yesu alimwaga damu Yake?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………...................................................................
VIII. Kanisa na Makusudi ya Mungu ya kuokoa
A. Waefeso 1:22 na 23-
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………..............................................................................................
• KANISA = Mwili wa Kristo = Utimilifu wa Kristo
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………...................................................................
B. Waefeso 3:17b-19
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………...................................................................
C. Waefeso 4:11- 13
Umoja wa kanisa likiwa limeegemea kwenye kuonyesha upendo wa Mungu, ndivyo alivyopanga.
Waefeso 4:11-
…………………………………………………………………….…………….……………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………....……………………………………………………………………………………………
……………………….................................................................................................................... ...........................
........................................................................................................................................................... .............
Waefeso 4:12a -
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………….............................................................................................................................................
Kusudi la Kanisa ni nini?
……………………………………….............................................................................................................................
• Nini kinatokea wakati tunapofanya kazi ya kupenda kazi/huduma?
Waefeso 4:12b, 13 -
………………………………………………………………....................................................................................................
Imefafanuliwa vizuri zaidi katika virai au fomyula hapo chini:
Kazi ya Huduma + Umoja = Pevuka/Komaa = Utimilifu wa Kristo
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
D. Waefeso 3:20 na 21- Mungu hufanya yasiyoweza kupimika(yaajabu mno) kuliko yote tuyaombayo au
tuyawazayo.
Tafakari
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
“Kwa ajili ya Kanisa” Waefeso 1:22, 23
• Inamaanisha nini kwamba Kristo aliteuliwa kuwa kichwa cha kila kitu “kwa ajili ya kanisa”?
…..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
• Kwa nini kitu flani kikubwa kilitakiwa kufanyika “kwa ajili ya kanisa”
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………........................................................................................................ .......
IX. Kusudi la Mungu la kuokoa kupitia kanisa namna nyingi Hekima ya Mungu( Makusudi ya Mungu ya
Kuokoa)
Waefeso
3:10:……………………………………..……………………………………………………………………….…..……………………………………..
.........................………………………………………………………………………………………………………………………….………………
………………………....…………………………………………………………………………………………..............................................
Kielelezo
Katika shamba kuna timu mbili Ufalme wa giza na Kanisa.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………...............................
• Ni nini hii namna nyingi mpango wa mchezo ambao Mungu anataka kukamilisha kupitia Kanisa Lake?
……………………………………………………………………………...……………………...…………………………………………………………
…………………………………………………...…………………………………………………………………………………………………………….
..……………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………..
X. Jinsi taifa linavyofanyika kuwa mwanafunzi
a. Mchakato wa Mageuzi/mabadiriko
Mtu mmoja Familia
Taifa Jamii
b. Kanisa kwenye kitovu cha maeguzi/mabadiriko
Mtu mmoja Familia
KANISA
Taifa Jamii
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………….................................................................................................................................................
XI. Jinsi kanisa lilivyobadilisha Rumi ya zamani: Kuinuka kwa Ukristo
Kielelezo: Matokeo ya upendo
1. Mkristo mmoja - Watu wa nne wasio - Wakristo
2. Mkristo mmoja - Watu watatu wasio - Wakristo
3. Mkristo mmoja – Watu wawili wasio - Wakristo
4. Mkristo mmoja – Mtu mmoja asiyekuwa Mkristo (aliyebadilika)
5. Wakristo Wawili
Matendo 1:15:
………………………………………………………………………………….…………....................................................
A. Kipeo cha imani - Wakristo walianzisha maono mapya ya ubinaadamu
1. Mungu apendaye hao wampendaye
………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………
………………….………………………………………………………………………………………….......................................................
2 Mungu anawapenda wanadamu na ameonyesha upendo wake kupitia dhabihu
………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………
………………….………………………………………………………………………………………….......................................................
3. Hakuna safu au makabila katikati ya waamini.
………………………………………………………………………………………….……………………….……………………………………………..
…………………………………………….………………………................................................................................................
4. Mungu ni Mungu wa rehema anayetaka rehema .
……………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………
……………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………
5. Wanaume lazima wawapende wake zao na watoto wao.
……………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………
……………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………
6. Ukristo ulikataa uaviaji/utoaji mimba na uuaji wa watoto wachanga.
………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………
………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………
7. Waliwapenda watu wengine bila kujali kuwa walikuwa Wakristo au la.
………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………
………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………
………………….....................................................................................................................................................
B. Athari za Kanisa wakati wa Mabadiliko/Mageuzi na Uamusho wa Wesleyan.
……………………………………………………………………………………….……………………….………………………………………………..
……………………………………….……………………….……………………………………………………………………………………..…………
……………........................................................................................................................ ..................................
• Uamusho wa Wesleyan –Uamusho wa kiroho.
• William Wilberforce – kukomeshwa/kufutwa kwa utumwa huko Wingereza
XII. Athari za kanisa katika theluthi mbili ya ulimwengu leo
• Kwanini isiwe leo?
…………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………
………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………….……
…………...………………………………………………………………………………………………...…………………………………………………
• Kwanini hakuna ulinganifu?
……………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………
…………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………
…………......................................................................................................................... ....................................
A. Mjibizo/athari za kutokutaka kubadilika/kushikilia musimamo wa kale/Injili ya kupenda
mabadiliko/mabadiliko ya kilimwengu, malimwengu
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………..................................
B. Maoni ya elimu ya mambo yajayo ya kutokuwa na rajua
Mgawanyo/Mgawo
“Ulimwengu uko kama meli inayozama”
Luka19:13
……………………………………………………………………………………………………………………………............…………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………............................................................................................................................................................
C. Kutokuelewa asili ya sasa ya ufalme
Ufalme wa Mungu ni wa baadaye/ utakaokuja
Wakolossai 1:20
…………………………………………………………….....………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…............................................................................................................................................................ .......
Luka 17:21
……...................................................……………………………………………………………..…………………………......
Matthayo 6:9-10
………………………………………………..................................................………………………………………........................
…………………………………………………………………………………………………...........……………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Matokeo ya Mgawanyo/Mgawo
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………....................................................................................................... ..........................................
D. Huduma za Ki mwili kama namna ya Uinjilisti - missiolojia yenye mipaka.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Luka 17:11-19
………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………
…………………................................................................................................................... ..................................
E. Kukimu watu bila kuwapa madaraka, kutawala watu kama watoto
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…
………………….....................................................................................................................................................
F. Muhtasari: Kutokukamilika kwa maoni ya Maandiko na historia ya kanisa
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………….........………………………………………………………………………………………
Siyo tu Matatizo ya sasa bali pia na mifano ya Agano la Kale
Isaya 58:
…………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………......
...........................................................………………………………………………………………………………………............
XIII. Dhambi isiyo ya Makusudi ya watu wa Mungu
A. Isaiah 58
• Ibada isiyokubalika 1- 5 ………………………………………………………...........................................………………….....
• Ibada inayokubalika
1. Mst.6 -7……………………………………………………..............................................................................................
2. Mst. 8 -9a……....................................................................................……………………………………………..........
Mst.9b 10 a………………………………………………............................................................................................
Mst. 10a- 12…………………………………………..................................................................................….….........
3. Mst.13a…………………………………………….....................................................................................…….........
Mst.13b….........................................................................……………………………………………………………........
Mst.14……………............……..............................................................................………………………………......
Isaya 59: ….................…………………………………………………………………………………………………………………….....
B. Ibada isiyoweza kupunguzika
1. Yeremia 22: 15-16-
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
.............................................................................................................………………………………………………….......
2. Mika 6:8-
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………
……………………………..............................................................................................................………………………...
C. Mambo ya walawi 4 na 5: aina tatu za dhambi isiyo ya kukusudia:
4:13-21 …...........................................................................................…………………………………………………........
4:22-26 ………………………..........................................................................................…………………………….........
4:27-31 ………………………….........................................................................................………………………………...
• Hatia inadai toba na msamaha.
Isaya 58………………………………………………...............................................................................………………........
D. Mwitikio kwa dhambi ya kutokukusudia
1. Kutambua/Kujitambua
• Kanisa linalotii leo
………………………………………………………….........................................................……............................………………
……………………………………………..........................................................................................................................
2. Toba
…..….………………………………………………………………………………………..….……………………………………………………………
……………………….................................................................................................... ...........................................
3. Msamaha …...............................................................….……………………………………………………………….......
E. Mwitikio kwenye dhambi isiyo ya kukusudia Warumi 12:1-2
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………......………………………………………………………………………………………………………….
Ufalme Wake uje,hapa duniani kama ulivyo huko mbinguni!
XVII. Kutumika/Kutumia
A. Uelewa binafsi, toba, msamaha, Badlisha/badiliko.
B. Kutambua ushirika, toba, msamaha, mabadiliko.
KIASI KISICHO PUNGUZIKA
Jukumu- lakufanya
Mwinjilisti
Utangulizi wa Msimuliaji: Wakristo wakati mwingine wana kitu ambacho tunakiita ”maoni mafupi ya
Injili”. Wanaelewa kwamba kumpokea Yesu ni maamuzi ya uzima na kifo. Lakini hawaelewi kitu kingine.
Wakati wako vipofu kwa mahitaji ya majirani zao, ujumbe wao kwa hakika umepotea.... Leo,
tutatembelea nyumba iliyo masikini. Mkaazi pekee anaumwa kitandani. Mgeni, Mwinjilisti akiwa
anaenda mlango baada ya mlango akipiga kambi, ndyo kwanza amewasiri.
EV: Halloo, halloa! Kuna yeyote ndani? Je naweza kuingia ndani? (Kuingia) PSP: (Kwa udhaifu) ndani hapa . . . EV: Habari. Mimi ni____________kutoka __________________ Kanisa. Nimekuja leo kumualika kila mtu kanisani kwetu. Bwana ametubariki na Uamusho mkubwa. Hamtakiwi kuukosa. PSP: (koroma,anena kwa kusitasita) Siwezi kuja..... siwezi kutoka kitandani . . . naumwa sana . . . nimepoteza kazi yangu . . . sina hela ya dawa . . . au chakula . . . au pango la nyumba . . . EV: Hayo ni Matatizo makubwa, lakini najua Mtu flani aliye na majibu kwa Matatizo yote ya maisha. Je umesha mpokea Yesu Kristo kama Mwokozi wako binafsi? PSP: (kwa udhaifu) Familia yangu na marafiki waliniacha wakati nilipougua na nikaachishwa kazi . . . Je mtu yeyote kanisani kwenu anaweza kunisaidia? Tafadhali? . . . EV: Msaada mzuri unaoweza kupata unapatikana hapa katika kijitabu hiki. Kinafafanua mpango wa Mungu kwaajili ya maisha yako. Unajua, si mapenzi yake kwamba umelala hapa! Kichukue, kisome, omba sala ya toba na uamini! PSP: (Mdhaifu) Siwezi . . . Mdhaifu saana. . . (Anaacha kuongea amelaa bila kujitikisa) EV: (anaangalia alivyopumzika) Bado yuko hai! Mungu asifiwe, Nimekuja kwa muda sahihi ili kushuhudia! Nitakuachia kijitabu hiki. Ni vizuri niendelee kuwahudumia wengine waliopotea. ( Anaongea kwa sauti kuu masikioni wa mgonjwa) tutakuombea. Kumbuka, Yesu ni jibu (Anaondoka) PSP: (Anamwangalia akiondoka, anakoroma) Ohhhhhhhhhhhh . . . (Usifanye kitu kingine Chochote —au Chochote kinachoonekana kufaa)
KIASI KISICHO PUNGUZIKA
A. UTANGULIZI
Ongoza Zoezi
• Jukumu la kufanya: “Mwinjilisti”
Jukumu la Kufanya & Gundua Maswali
• Unaona nini katika jukumu la kufanya? Tatizo gani limewakilishwa?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………..........................................................................................................
• Je wewe, au kanisa lako, limewahi kufanya kama Mkristo katika jukumu la kufanya bila malipo kutoa
dhabihu yaushauri wa kiroho au huduma, lakini bila kusaidia kutatua Matatizo mengine?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………..........................................................................................................
• Je Mwinjilisti alifanikiwa katika huduma ya kiroho? Kwanini au Kwanini sio?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………............................................................................................................. ...........
B. SOMO
1Yohana 3:17
Msitali Muhimu & Ugunduzi na Maswali
• Nini uhusiano kati ya upendo wa Mungu ha mwitikio wetu kwa mahitaji ya watu?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………................................................................................
• Biblia inamaanisha nini kwa kumiliki mali?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………….................................................................................
• Je inawezekana kushiriki upendo wa Mungu bila kuwasaidia watu mahitaji yao?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………................................................................................
• Je sisi ni wanafunzi wa Yesu ikiwa kama hatuwahudumii jamii na ki mwili ikiwa ni pamoja na mahitaji
ya kiroho kwa mwanadamu
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………
…………………………………………............................................................................................................. ...............
Mistali yenye kuchangia & Maswali Ugunduzi
A. Majirani
• Luka 10:25-37
• Ni maswali gani mawili ambayo Yesu anayajibu katika mafumbo?
.………………………………………….……………………………………………………………………………..………………………………………
…………………………………………………………………………..………………………………………………..……………………………………
……………………………….............………………………………………….………………………………………………………………………….
• Jibu la Yesu kwa swali la kwanza lilikuwa ni nini?
.……………………………………………………………………………………….………………………………..………………………………………
…………………………………………………………………………...........................................................................................
• Jibu la Yesu kwa swali la pili lilikuwa ni nini?
……….………………………………………………………………………………….……………………………..………………………………………
…………………………………………………………………………...........................................................................................
Seti ya 1 (idadi ya vitu vinavyofanana)
B. Sheria ya Upendo
• Yakobo 2:8 – Ni msamiati gani ambao maandiko yanatumia kwa sheria ya upendo katika
……….…………………………………………………………………………………………………………...…..………………………………………
…..……………………………………………………………………….......................................................................................
• Wagalatia 6:2; Yohana 15:12, 17 Jina gani limetumika kwa sheria ya upendo katika mistali hii?
……….………………………………………………………………………………….……………………..…..…………………………………………
…..……………………………………………………………………............................................................................................
• Matthayo 22:36-40 –Je Yesu anaiitaje sheria ya upendo katika mstali huu?
……….………………………………………………………………………………….……………………….....…..……………………………………
…………………………………………………………………………...........................................................................................
• Luka 6:31- Ni msamiati gani unaotumika mara kwa mara kwa upendo huu?
……….………………………………………………………………………………….………………………................................................
Seti ya 2
A. Mpende Mungu na Jirani yako
• Matthayo 22:36-40 •Mariko 12:28-31,33 • Luka 10:27
* Yesu anasemaje juu ya amri kuu katika hizo mbili?
……….………………………………………………………………………………….………………………..…..………………………………………
………………………………………………………………………..............................................................................................
B. Mpende jirani
• Matthayo 7:12 •Warumi 13:9 •Wagalatia 5:14
* Wakati Sheria na Manabii vinapofupishwa katika amri moja iliyo kuu, Je ni ipi?
……….………………………………………………………………………………….……………………….…..………………………………………
…….………………………………………………………………….............................................................................................
* Je ni kufanana kwa aina gani na utofauti gani pia katika sehemu hizi sita katika A na B?
……….………………………………………………………………………………….……………………….…..………………………………………
…….………………………………………………………………….……….………………………………………………………………………………
….………………………............................................................................................................................................
Seti ya 3
Yakobo 1:27 •I Yohana 3:17 •I Yohana 5:3a
* Jinsi gani sehemu hizi zinasaidia kufafanua amri iliyo ndogo kati ya hizo mbili inayofupisha kati ya
Sheria na Manabii?
.......................……….…………………………..………………………………………………………….………………….
Kwasababu:
……….…………………………..………………………………………………………….………………….……….…………………………..………
………………………………………………….…………………...................................................................................
* Ni kiasi gani kisichoweza kupunguzika cha Sheria na Manabii?
....................................................……….…………………………..………………………………………………………….………………
Uimarishaji
* Wagalatia 3:26-28 - Ni namba gani kamilifu ambayo inabainisha kutokubagua katika kutimiliza sheria
ya upendo?
..……….…………………………..………………………………………………………….………………….....……….…………………………..…
……………………………………………………….…………………..........................................................................................
* Jadili “Jamii yoyote Inayolingana” ya “Msamaria Mwema”.
..……….…………………………..…………………………………………………………...……….…………………………..………………………
…………………………………...……….…………………………..…………………………………………………………...……….………………
…………..…………………………………………………………...............................................................................................
C. KUTUMIKA/KUTUMIA
A.Upelelezi/Ugunduzi
Miaka ya nyuma, ulimpendaje vyema jirani yako?
..……….…………………………..…………………………………………………………...……….…………………………..………………………
…………………………………...……….…………………………..…………………………………………………………...……….………………
…………..…………………………………………………………...............................................................................................
B. Musimamo
Utafanyaje kuonyesha Kuhusika/kushghurika kwa Mungu kwaajili ya mahitaji ya jirani ya ki mwili au
kijamii?
..……….…………………………..…………………………………………………………...……….…………………………..………………………
…………………………………...……….…………………………..…………………………………………………………...……….………………
…………..…………………………………………………………...............................................................................................
C. Mpango wa kutumia/kutumika
Jinsi gani jirani yako atajua kwamba kazi nzuri unayomfanyia kwamba ni kuonyesha upendo wa Mungu?
..……….…………………………..…………………………………………………………....……….…………………………..………………………
…………………………………...……….…………………………..…………………………………………………………..……….…………………
………...………………………………………………………….................................................................................................
D. RIPOTI YA KUTUMIA/KUTUMIKA
(Jiandae ku-ripoti mwanzo wa kipindi cha dalasa lijalo).
KIASI KISICHOWEZA KUPUNGUZIKA
• Kutojari kuwa na huruma na kusaidia wengine = Upendo wa Mungu hauko ndani yetu.
• Yesu: Kurithi uzima wa milele, kumpenda Mungu na jirani yako
• Majirani =
- Wale walio katika mahitaji ya matendo ya rehema
- Wale wanaoonyesha rehema
• Sheria ya upendo =
- Sheria ya Kifalme (Yakobo 2:8)
- Sheria ya Kristo (Wagalatia 6:2, Yohana 15: 12, 17)
- Amri Kuu (Matthayo 22: 36 40)
- Utawala wa Dhahabu (Luka 6:31)
• Amri Kuu = Mpende Mungu
• Sheria ilifupishwa (Mara 6 )
• Mpende Mungu na Jirani yako (mara 3 )
• Mpende Jirani yako (mara 3 )
• KWA NINI?
- Hatuwezi kumpenda Mungu bila kwanza kuwapenda jirani zetu.
- Kuwapenda jirani zetu ni muhimu, njia ya ki-matendo kuonyesha upendo wetu kwa Mungu.
- Kumpenda Mungu ni kutii Amri zake.
HIKI NI KIASI KISICHOWEZA KUPUNGUZIKA CHA SHERIA YA MUNGU-MAKUSUDI
YA MUNGU
MAENDELEO YA YESU NA WAZO LA
UTOSHELEVU
A. UTANGULIZI
Ongoza Zoezi
• A “Mfanyabiashara aliyefanikiwa”:
‘Kutoka katika mtazamo wako, ni viashilio gani vya mtu aliyefanikiwa?’
B. SOMO
Luka 2:52
Msitali Muhimu & Maswali ya Ugunduzi
• Njia zipi nne ambazo Yesu alikuwa katika hizo?
…………………………………………………………………………..…………………………………………………….………………………………
…………………………………………..…………………………………………………….………………………………………………………………
…………..……………………………………………………....................................................................................................
• Ni misamiati gani ya kawaida zinazoelezea aina nne za ukuaji?
1. Hekima = ………………………………………………………………………………………………….............................................
2. Kimo = …………………………………………………………………………………………………..............................................
3. Kibali kwa Mungu = ……………………………………………………………………………................................................
4. Kibali kwa wanadamu = ………………………………………………………………………...............................................
• Je ukuaji wa Yesu ulitokea kwa ghafla, au ilikuwa ni Mchakato uliochukua muda?
...................................................……….…………………………..…………………………………………………………………………
• Je ni hali zipi za ki-mwili/mali zilizosaidia hali ya kuishi ambazo Yesu alikuwa ndani yake? Hali za
Maendeleo ya Yesu?
1. Siasa …………………………………………………………………………………………………….............................................
2. Kiuchumi …………………………………………………………………………………………………............................................
3. Ajira ………………………………………………………………………………………………..........................................
4. Elimu ………………………………………………………………………………………………............................................
5. Hadhi ya Jamii ……………………………………………………………………………………….............................................
6. Familia ……………………………………………………………………………………………………............................................
7. Kiroho ……………………………………………………………………………………………………............................................
• Je Yesu alikuwa na rasilimali zilizokuwa za lazima kwa Yesu kutimiliza kusudi la Mungu kwaajili yake?
(kulingana na yaliyopita)
.....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..……..
.……………………………………………………………………................................................................................................
•Je Mungu anahusika na maeneo haya manne katika kukua kwetu?
Matakwa ya Msingi kwa Ukuaji
.....……….…………………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..…………………
………………………………………..…..……….…………………………..………………………………………………………….…..……….……
……………………..…………………………………………………………....................................................................................
• Ni vidokezi gani vya msingi vilivyotakiwa kwaajili ya maendeleo ya kanisa lako la Mahali na ( kwa wale
walio katika jumuiya)
.....……….…………………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..…………………
………………………………………...............................................................................................................................
Wakolossai - 1:28,29
Mistali ya kuchangia & Maswali ya Ugunduzi
•Nini lilikuwa Kusudi la Maendeleo ya Yesu?
• Luka 4:18-19 ………………………………………………………………………...................................................................
• Matthayo 20:25-28 ………………………………………………………………...............................................................
• Makusudi ya Mungu kwa Yesu: ……………………………………………………..........................................................
• Makusudi ya Mungu kwaajili yetu??? ……..…………………………………………………............................................
• Service’s purpose: ………………………………………………….................................................................................
• Maendeleo huanzia wapi?
....……….…………………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..…………………..
.………………………………………..............................................................................................................................
Ufafanuzi wa Maendeleo ya Kibinadamu
....……….…………………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..…………………
………………………………………...…..……….…………………………..…………………………………………………………...……….………
…………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..………………………………………
Uimarishaji
1. Orodhesha mahitaji matano ya msingi ya mtoto katika Utamaduni wako Ki-biblia/Ujumla wote wa
ukuaji
…………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
…….…………………………..……………………………………………………………………………………………………………………..………
…………………………………................................................................................................................ ....................
2. Kanisa lako linafanya nini kuhakikisha kuwa uwepo wa kila moja wapo wa mahitaji haya?
…………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………
…….…………………………..…………………………………………........................................................................................
C. KUTUMIKA/KUTUMIA
A. Upelelezi/Uchunguzi
Jadili matumizi ya lazima.
B. Mifano ya kutumika kwaajili ya Mwezeshaji
Maendeleo yakianzia na mimi ( Mwezeshaji anatoa mifano yake mwenyewe )
• Hekima: ………………………………………………………………………...........................................................................
• Ki-mwili: ………………………………………………………………………...........................................................................
• Kiroho: ………………………………………………………………………...........................................................................
• Kijamii: ………………………………………………………………………............................................................................
C. Wajibu kwa wanafunzi
Katika kila maeneo yafuatayo, Orodhesha mfano mmoja wa sehemu unayoweza kutumika ili kusaidia
mtu flani aweze kuelekea Makusudi ya Mungu kwaajili yao.
• Hekima: ………………………………………………………………………….......................................................................
• Kimwili: …………………………………………………………………………........................................................................
• Kiroho: ………………………………………………………………………….......................................................................
• Kijamii: ……………………………………………………………...…………........................................................................
SAMPULI/KIELELEZO
Mkitadha/Mazing
ira
Maeneo ya Kukua kwa Yesu
Hekima Kimwili Kiroho Kijamii
Familia Jadiri kutumia
Mithali mbili
pamoja na familia
Osha vyombo
baada ya kula na
familia na uwepo
nyumbani kimwili
na uwe na
michezo na
familia yako.
Ongoza familia
yangu kwenye
ibada ya kila siku
au mafundisho ya
Biblia
Tafta zawadi
kwaajili ya mke
wako. Wapeleke
watoto wako
kwenye sherehe
za kijamii
Kanisa Fanya Ibada
jumatatu kwa
kutumia mahubiri
ya jumapili
Saidia
matengenezo
kanisani
Omba kila siku
kwaajili ya
Mchungaji na
wazee wa kanisa
Karibisha
washirika wa
kanisa kwaajili ya
chakula/ushirika
Jumuiya Jadili Matatizo ya
jumuiya pamoja
na kiongozi wa
jumuiya
Tembelea
majirani zako au
kijijini na uokote
takataka kwaajili
ya kuzichoma
Alika majirani
kwenye sherehe
ya Krismass
nyumbani kwetu
Cheza michezo
kama vile mpira
wa miguu na
watoto wa
majirani
Mkitadha/Mazing
ira
Maeneo ya Kukua kwa Yesu
Hekima Kimwili Kiroho Kijamii
Note : Tumia hali yako mwenyewe, mahitaji unayoyaona, na watu ambao Mungu amewaweka katika njia yako na azimia
jinsi utakavyotumika.
Sehemu 4 za Maendeleo
Hekima =Hekima
Kimo = Ki-mwili
Kibali kwa Mungu = Kiroho
Kibali kwa watu = Kijamii
• Yesu alikua kuelekea Makusudi ya Mungu.
•Kukua kwa Yesu kulikuwa ni Mchakato wa maisha ya siku zote.
•Mungu alitoa Masharti ya lazima.
•Yesu alikuwa na utoshelevu, sio ukwasi/wingi wa utajiri.
•Mungu alikuwa ndiye “wakala wa maendeleo”.
Kukua kwa Yesu ni mfano kwa maendeleo ya wengine
• Maeneo manne yako kama vifaa vinavyotumika kwa kupanga
Ukuaji Binafsi
Kukua katika wengine
Huduma ya Kanisa
•Tunatakiwa tuwe na hali ya kutaka kuwa “mawakala wa maendeleo”.
Familia
Kanisa
Jumuiya
•Tuna wasaidia wengine kufanyika mng’ao wa Kristo.
Maendeleo ya Mwanadamu = Mwondoko kuelekea Makusudi ya Mungu
MAHUSIANO AINA TATU YA MWANADAMU
Malengo/Shabaha
Marafiki Watatu
Msimlizi: Napenda wewe ukutani na Marafiki watatu: Fred Kimwili, Sonia Kijamii, na Takatifu Shitaki.
[Badilisha majina ili kufaa.] Watajitambulisha wenyewe kwako sasa!
Tabia ya ki mwili (akijifanya kama mjenga misuli, wakati wote akitunisha misuli): Mimi ni mtu mzuri sasa
kwa sababu nina mwili kama ndugu Afrika ambaye ni mshindi kwa kutunisha misuli. Masaa hayo sita
ninayotumia kufanya kazi ni makubwa sana! Mke wangu alienda kuishi na mama yake ili aweze kuwa na
watu atakaoweza kuongea nao kwahiyo sasa nina muda zaidi na nimeongeza Mazoezi aina ya viungo ya
kuongeza hewa kwenye ratiba yangu! Nina mwili mkamilifu. Kila mmoja anatakiwa kuwa kama mimi!
Eneo la Kijamii ( furaha, kucheka, nikiongea na Marafiki wa kufikirika): nina Marafiki wengi sana, na nina
furaha. Ninapanga kuwa na sherehe kubwa sana katika nyumba yangu mwisho wa wiki, na wote
mnakaribishwa! Na msisahau kumleta rafiki yako! (Hapana, sitakuwa na muda wa kwenda kuweka
majina ya leo ya mikutano/kongamano.) pamoja nawe leo, lakini asante! Labda nitaenda kanisani
wakati wa Christmas, ingawa! Unakisiaje! Wiki ijayo, nitakwenda kwenye ukumbi wa sinema, na
kongamano la muziki, na sherehe zingine, na......!
Eneno la Kiroho(kuimba): Mtakatifu, Mtakatifu, Mtakatifu ndiyo, Mimi ni Mtakatifu.....”mimi
nimewekwa wakfu! Ninatumia wiki nzima nikiwa kanisani, ninaomba masaa sita kila siku, na ninafunga
siku nne kwa wiki. Lakini ninateswa sana! Mchungaji na Viongozi hawaniheshimu! Hawakubaliani na
mawazo yangu! Wanamafundisho yasiyo ya kweli! (kwa ghafla anahasira sana) Hivi wanafikiri kuwa wao
ni akina nani? Hivi wana haki gani ya kunipinga? Kwa ghafla mcha Mungu) “Baba, wasamehe, kwakuwa
hawajui walitendalo......”(kuimba) Mtakatifu, Mtakatifu, Mtakatifu, ndiyo mimi ni mtakatifu.........”
DOKEZA TABIA ILI KUJADILI KWA DAKIKA MOJA KATIKA JUKUMU LAO BAADA YA TANGULIZI
ZAO. WANA ZUNGUMZIA PALEPALE NA WASISIKILIZANE KWA MUDA.
• SIMAMISHA “MAWASILIANO YAO,” UWASHUKURU KWA KUHUDHURIA KWAO, NA TOA
MAONI YAKO KABLA YA KUFUNGA (CHINI).
Msimlizi: Wakati tulipozungumzia kuhusu Luka 2:52, tulisikia kwamba Yesu alikua kimwili, kiroho,
kijamii, na katika Hekima. Kisha tulikutana na Marafiki hawa watatu. Kila mmoja wao amekua katika
eneo moja ingawa si kama tulivyojifunza! Baada ya kukutania nao, tuna baadhi ya sababu nzuri za
kujifunza kuhusu mizani au usawa katika maendeleo.
MAHUSIANO AINA TATU YA MWANADAMU
A. UTANGULIZI
Jukumu la Kufanya
“Marafiki Watatu”
Jukumu la Kufanya Maswali ya Ugunduzi
• Uliona nini katika jukumu la kufanya?
.....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..……
…………………………………………………………………….................................................................................................
• Tatizo lilikuwa ni nini?
.....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..……
………………………………………………………………………..……….…………………………..…………………………………………………
………….……………................................................................................................................... ...........................
• Je umewahi kuona tabia hizi kabla?
....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..………
…………………………………………………………………....................................................................................................
• Je tunapataje usawa katika kukua kwetu?
.....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..……
…………………………………………………………………….................................................................................................
• Ni upi kati ya husiano hizi ndiyo nguvu ya jumuiya, kanisa?
.....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..……
…………………………………………………………………….................................................................................................
• Jinsi gani hili linaathiri maisha katika jumuiya na kanisa?
.....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..……
…………………………………………………………………….................................................................................................
SOMO/MTAALA
Kumbukumbu - 30:15, 16
Mstali wa Muhimu & Maswali ya Ugunduzi
• Sema Mstali wa Muhimu katika maneno yako mwenyewe
....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..………
…………………………………………………………………....................................................................................................
• Nini matokeo ya Mahusiano haya katika kanisa?
....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..………
…………………………………………………………………....................................................................................................
• Je inawezekana kupata Baraka katika maisha bila kuwa na utii kwa Mungu?
....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..………
…………………………………………………………………....................................................................................................
• Jinsi gani msitali wa muhimu hapo juu unafafanua Baraka na uharibifu?
....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..………
…………………………………………………………………....................................................................................................
•Je inawezekana kukua kuelekea kwenye Makusudi ya Mungu bila kumpenda Mungu, kutembea katika
njia zake, na kutunza amri zake?
....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..………
…………………………………………………………………....................................................................................................
Mistali ya kusaidia & Maswali ya Ugunduzi
Seti ya 1
Mungu alimweka mwanadamu katika uhusiano mbalimbali. [Tambua: Mahusiano yote ya mwanadamu
yanatokana na Mahusiano haya ya kwanza, kama vile rangi zote hutoka katika rangi tatu za msingi.
* Je rangi tatu za msingi ni zipi?
....……….…………………………..…………………………………………………………………………..……….…………………………..………
…………………………………………………………………....................................................................................................
* Ndiyo sababu, katika utafiti wa kundi la tatu au tano, pamoja na rangi hizi za msingi ili kupata rangi
mbili za Daraja la pili. Rangi za msingi zilizochanganywa:
• Nyekundu + Njano =
• Bluu + Njano =
*Ni Mahusiano gani ya msingi ambayo katika hayo Mungu alimuweka mwanadamu- au sehemu ambazo
Mungu alimpatia mwanadamu?
• Mwa1:26a ……………………………………………………………………………………….........................................................
• Mwa 2:8:...…………………………………………………………………………………………....................................................
• Mwa 2:18:..………………………………………………………………………………………….....................................................
*Ni misamiati gani tunayoweza kuyapa Mahusiano haya? Au kufafanua Mahusiano haya aina tatu katika
maneno ya kawaida.
• Mtu pamoja na Mungu:……………………………………………………………………….....................................................
• Mtu pamoja na viumbe vingine:...…………………………………………………….......................................................
• Mtu pamoja na mtu mwingine:...……………………………………………………….......................................................
* Katika sehemu hizi tatu, ni vitu gani vingine tulivyo na uhusiano navyo? Au toa mifano ya kila kimoja
wapo ya hivi vitatu katika mahusiano ya msingi
•Kiroho:…………………………………………………………………………….......................................................................
• Kimwili:….……………………………………………………………………………....................................................................
• Kijamii:..…………………………………………………………………………......................................................................
* Toa ufafanuzi wa kila Kimoja kati ya haya Mahusiano matatu Kiroho, Kimwili na Kijamii
Mfano: Mahusiano ya Kijamii ni mazungumzo tunayokuwanayo pamoja na….
• Kiroho:….……………………………………………………………………………...................................................................
• Kimwili:….……………………………………………………………………………...................................................................
• Kijamii:……………………………………………………………………………….....................................................................
• Ipi kati ya hizi ndiyo ya msingi sana? Kwanini unasema hivyo?
....……….…………………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..…………………..
.………………………………………..............................................................................................................................
• Ni mahitaji gani yaliyopo katika kila moja wapo ya Mahusiano yaliyoorodheshwa hapo juu?
•Kiroho:……………………………………………………………………………………................................................................
•Kimwili:….…………………………………………………………………………………................................................................
•Kijamii:…………………………………………………………………………………….................................................................
Seti ya 2
*Ni sehemu gani katika sehemu nne za kukua kwa Yesu zinazokosekana katika Mahusiano haya matatu?
.....……….…………………………..…………………………………………………………...…..……….…………………………..………………..
…..………………………………………..........................................................................................................................
* Hekima ni nini? Maandiko haya yanasemaje kuhusu hekima?
• Zaburi 111:10a:..………………………………………………………………….................................................................
• Mithali 2:5:...………………………………………………………………………...................................................................
• 1 Wakorintho 1:24:.…………………………………………………………………...............................................................
• 1 Wakorintho 2:9-16:……………………………………………………………..................................................................
• Kumb 30: 15-16:……………………………………………………………………..................................................................
* Fupisha mafungu haya ya maneno katika maneno yako mwenyewe “Hekima ni ____________.”
• Hekima = ……………………………………………………………………………....................................................................
• Hekima = ……………………………………………………………………………....................................................................
• Hekima = ……………………………………………………………………………....................................................................
* Tunaweza kupata wapi hekima?
• Zaburi 119:97-100:...…………………………………………………………………..............................................................
• Mithali 2:6:..………………………………………………………………………….................................................................
• Warumi 15:4:..………………………………………………………………………...................................................................
• 1 Wakorintho 2:6-10:..……………………………………………………………................................................................
* Hekima inatupatia nini?
• Mithali 2:11-15:...……………………………………………………………………..............................................................
•Mithali 3:1-2:...………………………………………………………………………................................................................
• Wakolossai 1:9-12:...………………………………………………………………................................................................
• Yakobo 3:13-18:...……………………………………………………………………................................................................
* Kuna uhusiano gani kati ya hekima na Mahusiano haya ya msingi ambayo Mungu alitupatia?
……….…………………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..………………………
…………………………………....................................................................................................................................
* Ni nini kinatokea ikiwa hatuishi kulingana na hekima ambayo umepitia na kupata uzoefu au
kuchunguza? Bila hekima, haiwezekani kukua katika kiwango kile kile alichokuwanacho Yesu?
..……….…………………………..………………………………………………………….…..……….…………………………..……………………
……………………………………..................................................................................................................................
*Jinsi gani hekima inahusiana na yale Mahusiano matatu ya msingi katika maeneo ya maisha?
..……….…………………………..…………………………………………………………...................................................................
............................................................................................................................ ............................................
C. KUTUMIKA/KUTUMIA
Upelelezi/ugunduzi –Makadirio Binafsi
*Katika maeneo gani ya maisha yako (kimwili, kiroho, kijamii) wewe ni dhaifu? Na je unahitaji kujua na
kutumia zaidi hekima ya Mungu?
Wajibu na Mpango
Ni hatua gani unachukua ili kutia nguvu maeneo yaliyo dhaifu? Chagua mipango/Miradi minne halisi iliyo
midogo. Fanyia kazi juu ya usawa, Chochote kinachohitajika. Kazi zote zinawezakuwa katika sehemu
moja au zaidi; zinaweza kufanana na kukua binafsi anu husuma.
E n e o D h a i f u K u i t i a n g u v u M i r a d i
Tafuta mtu flani unaye mwamini kuwa mwajibikajij mwenza kwa kadri unavyo jiingiza katika Miradi hii
ya kutia nguvu. Mtu huyu atakuombea na kwa pamoja mtaangalia maendeleo ya kila mtu na mwenzake.
D. RIPOTI YA KUTUMIA/KUTUMIKA
(Ujiandae ku-ripoti tangu mwanzo wa kipindi cha dalasa)
Usawa
Tunatakiwa kuzingatia/kuwa wasikivu kwenye Mahusiano yote matatu ambayo Mungu ametupatia,
jumlisha hekima( maelekezo yake yakutusaidia kubeba hayo Mahusiano
Tairi isiyokuwa na ringi haiwezi kutumika:
Tairi lililobonyea lisilokuwa na hewa juu ya kona zake nne litapelekea kurukaruka na hatimaye
maangamizi au uharibifu wa tairi. Haya ni maisha yasiyokuwa na usawa:
Kuna tatizo gani kwenye kielelezo/mchoro huu?
KANISA KAMA DIRISHA
Sehemu ya 1
MAHITAJI YA MWANADAMU NA MAKUSUDI YA MUNGU YA WAKATI UJAO
A.UTANGULZI
Ongoza Zoezi
Ni mifano gani ya hali iliyopotea ya mwanadamu uliyoiona wiki iliyopita?
B. SOMO
Warumi 1:21 - 32
Maswali ya Ugunduzi
• Kitu gani kilibadilisha tathimini ya Mungu ya “vizuri sana” ( Mwa 1:31) kwa huzuni yake kwa sababu ya
mwanadamu? (Mwanzo 6:6)?
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
• Ni tathimini gani kati ya hizi mbili unafikiri inaonyesha hali ya mwanadamu leo “siku hizi”?
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
........................................................................................................................................................................
Mistali inayotegemeza & Maswali ya Ugunduzi
Seti ya 1
* Je mafungu haya ya maneno yanasemaje kuhusu hali ya mwanadamu bila Mungu( Hali iliyopotea ya
asili)
• Mwanzo 6:5 …………………………………………………………………….........................................................................
• Warumi 3:23 ………………………………………………………………….........................................................................
• Waefeso 2:1 ………………………………………………………………...........................................................................
• Warumi 2:5 ……………………………………………………………………..........................................................................
Zoezi la Wanafunzi kwaajili ya Seti ya 1
- Kunja karatasi ya kuandikia ya kiwango ikiwa nusu.
- Juu kabisa ya karatasi andika: “Makusudi ya Mungu kwaajili ya maisha yajayo”
- Juu ya nusu ya mwisho wa karatasi andika: “Hali ya mwanadamu bila Mungu”
Juu ya nusu ya mwisho wa karatasi, chukua dakika 5 kuchora picha au mchoro
Hicho kitaelezea fungu la Maandiko katika Seti ya 1
Seti ya 2
• Je ni Fikra/mtazamo gani wa Mungu kuelekea kwa mwanadamu aliyepotea?
• Yohana 3:17 …………………………………………………………………………
• Wafilipi 2:5-11 ………………………………………………………………..
Seti ya 3
• Nini shabaha ya Mungu kwaajili ya maisha yajayo?
• Isaya 11:4-9 ……………………………………………………………………...
• Isaya 61:1-4 ……………………………………………………………………...
• Yohana 14:1-4 ……………………………………………………………………….
• Warumi 8:21 ……………………………………………………………………..
• Ufunuo 21:1-4 ………………………………………...................
• Matthayo 19:28 …………………………………………………………………
Mazoezi ya Mwanafunzi kwa Seti ya 3
Juu ya nusu ya karatasi, chukua dakika 5 kuchora picha au mchoro kuwakilisha Maandiko katika Seti ya 3
Makusudi ya Mungu kwaajili ya maisha yajayo
”Hali ya mwanaadamu bila Mungu”
Makusudi ya Mungu kwaajili ya maisha yajayo
”Hali ya Mwanadamu bila Mungu”
Mwanadamu na hali yake iliyopotea
Hali ya Mwanadamu bila Mungu
Mwanzo 6:5
Mwinamo wote wa moyo ni maovu
Warumi 3:23
Wote wametenda dhambi
Waefeso 2:1
Kufa katika dhambi bila tumaini
Warumi 2:5
Wenye kichwa kwaajili ya ghadhabu ya Mungu
Fikra/mtazamo wa Mungu kuelekea mwanadamu aliyepotea
Yohana 3:17
Yesu alikuja kuokoa, siyo kuhukumu
Wafilipi 2:5-11
Tunatakiwa kuwa na fikra/mtazamo uleule
Huu ni mchoro/kielelezo chetu
Makusudi ya Mungu kwaajili ya Maisha yajayo
Isaya 11:4-9
Kutakuwa na amani na utele
Isaya 61:1-4
Tutashiriki katika urejesho
Yohana 14:1-4
Yesu ameandaa Mahali kwaajili yetu
Warumi 8:21
Viumbe vyote vitawekwa huru
Ufunuo 21:1-4
Hakuna machozi, kifo, maumivu
Matthayo 19:28
Yesu atarudi kama Mfalme
KANISA KAMA DIRISHA
Sehemu ya 2: MAKUSUDI YA MUNGU
KWAAJILI YA SASA
A.UTANGULIZI
Tunatakiwa kuangalia katika kujua mapenzi ya Mungu na jinsi tunavyotakiwa kuishi katika wakati huu wa
sasa.
SOMO
-Hakuna Kifo
-Amani
-Utele
Matthayo 6:9-10
Mistali Muhimu &Maswali ya Ugunduzi
• Wapi Makusudi ya Mungu yanafanywa kwa ukamilifu?
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
• Nini Tunatakiwa kuombea kuhusu mapenzi ya Mungu?
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
• Nini Makusudi ya Mungu kwa wakati huu?
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
• Kitu gani kinafanya tofauti kati ya mbingu na nchi?
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
• Kitu gani kingetokea kama mapenzi ya Mungu yangefanyika hapa duniani kama yanavyofanyika huko
mbinguni?
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
.....……….…………………………..………………………………………………….........................................................................
Kumbuka: Ufalme wa Mungu unakuja katika uwiano kulingana na mapenzi ya Mungu yanavyofanyika
katika eneo maalumu. Kwa mfano Ufalme wa Mungu katika maisha yangu, sehemu ya kufanyia kazi au
taifa liko katika uwiano kwa kiwango kwamba mapenzi ya Mungu yamefanyika.
Mistali inayotegemeza & Maswali ya Ugunduzi
Seti ya 1: Mapenzi ya Mungu kwa wakati huu
1. Makusudi ya jumla
*Ni Makusudi gani ya jumla kwa wakati huu wa sasa?
• Yohana 14:15 -
…………………………………………………………………………........................................................................
• Matthayo. 28:18-20
…………………………………………………………………............................................................................
2. Jua Makusudi ya Mungu
* Tunawezaje kujua Makusudi ya Mungu/mapenzi yake?
• Zaburi 119:99-100 ………………………………………………………….......................................................................
• Mithali 2:1-5 ……………………………………………………………............................................................................
• Yohana 16:13 ……………………………………………………………............................................................................
3. Matokeo/matokeo ya kutii Makusudi ya Mungu
* Nini matokeo ya kutii Makusudi ya Mungu kwa wakati huu wa sasa?
• 1 Yohana 2:17- …………...………………………………………………............................................................................
• Yohana 14:21 …………..…………………………………………………............................................................................
• 1 Petro 2:12, 15 ……………………………………………………………...........................................................................
•Kumbukumbu la torati 30:15-20 …………………………………….….......................................................................
Seti ya 2: Makusudi ya Mungu kwaajili ya Mahusiano
1.Maisha Binafsi
* Nini Makusudi ya Mungu kwa maisha yetu binafsi?
• Matendo ya Mitume 14:22 ………………………………………..............................................................................
• Waefeso 5:17-20 …………………………………………………………..........................................................................
•1 Wathessalonike 4:3,11 …………………………….………………………....................................................................
2. Familia
* Nini Makusudi ya Mungu kwa familia zetu?
• Waefeso 5:21 ……………………………………………………………............................................................................
• Waefeso 6:4 ………………………………………………………………...........................................................................
3. Ndugu na Dada
* Nini Makusudi ya Mungu kwaajili ya ndugu na dada zetu Wakristo?
• Yohana 13:34 ………………………………………………………………............................................................................
• Yohana 17:20-23 …………………………………………………………...........................................................................
Seti ya 3
1. Hao walio katika ulimwengu
* Nini Makusudi ya Mungu kwaajili ya Mahusiano na wale walio katika ulimwengu?
• Warumi 13:9 …………………………………………………………………..........................................................................
• Yakobo 1:27 ……………………………………………………………………........................................................................
• Yeremia 22:3, 15-16 ……………………………………………………………...................................................................
2. Waajiri, Watumishi, Serikali
* Nini Makusudi ya Mungu kwa Mahusiano yetu na waajili, Watumishi na Serikali?
• Wakolossai 4:1 ………………………………………………………………..........................................................................
• 1 Petro 2:13-15 …………………………………………………………………......................................................................
3. Maadui
* Nini Makusudi ya Mungu kwa Mahusiano yetu na adui zetu?
• Luka 6:27, 35-36-……………………………………………………………..........................................................................
B. MPANGO WA KUTUMIKA/KUTUMIA
• Je Wakristo wote katika jumuiya yako wanaishi kulingana na mapenzi ya Mungu katika maeneo haya?
• Itatokea nini kama wote wanaojiita Wakristo wenyewe wakiishi kulingana na Makusudi ya Mungu
katika maeneo haya?
• Familia
• Waamini wenzetu
• Hao walio chini ya mamlaka yetu
• Hao walio katika mamlaka
• Hao walio katika mahitaji
• Maadui zetu
Makusudi ya Mungu kwa wakati huu wa sasa
Makusudi ya Mungu kwa wakati huu
Mapenzi ya Mungu kwa wakati huu
Yohana 14:15
Kama tunapenda, tuta tii.
Matendo ya Mitume 13:22b
David obeyed.
Matthayo 28:18- 20
Tunafundisha wengine kutii amri za Yesu.
Kujua Makusudi ya Mungu ya sasa
Utii
=
Maonyesho ya
Upendo wa Mungu
Mithali 2:1-5, 1Wakorintho 10:6
Kulipokea Neno la Mungu hutuongoza kwenye mapenzi ya Mungu. Tunasikia mapenzi ya Mungu kwa
kusikiliza maonyo ya wakati uliopita.
Yohana 16:13
Roho Mtakatifu anatuongoza kwenye kweli.
Zaburi 119:99- 100, 119:121-130
Hekima huja kutokana na kutafakari na kutii Neno la Mungu.
Matendo ya Mitume 13:1-4
Mungu huongea na Jumuiya au Jamii ya imani.
Matokeo ya Kutii Makusudi ya Mungu
1 Yohana 2:17, Matthayo 7:21-23
Tuna uzima wa milele.
Yohana 14:21
Tuna upendo kutoka kwa Baba ya Yesu.
1Petro 2:12, 15
Utii humtukuza Mungu, na kunyamanzisha mazungumzo ya kipumbavu.
Kumbukumbu la Torati 30:15-20
Utii wa Jamii = Uzima kwa Jamii.
Makusudi ya Mungu kwa Mahusiano
MAISHA BINAFSI
1Wathessalonike 4:3, 11
Tunaishi kwa Utakatifu, Utulivu halisi, maisha zalishi.
Waefeso 5:17-20
Sisi ni watulivu, tuliojazwa Roho, waimbaji, na wenye shukrani.
Matendo ya Mitume 14:22
Tuko tayari kuvumila magumu.
FAMILIA
Waefeso 5:21, 6:4
Tuna toa utii ya heshima.
NDUGU ZETU NA DADA ZETU WAKRISTO
Yohana 13:34
Tuanapendana kila mmoja kwa mwenzake
Yohana 17:20-23
Tunaishi katika Umoja
Makusudi ya Mungu kwa Mahusiano
HAO WALIO KATIKA ULIMWENGU
Warumi 13:9
Tunawapenda jirani zetu.
Yakobo 1:27
Tunawatunza wajane na yatima.
Jeremiah 22:3, 15, Proverbs 31:8-9.
Tunawatetea wale walio katika uhitaji.
WAAJILI? WATUMISHI? SERIKALI?
1Petro 2:13-21
Tunaheshimu mamlaka.
Wakolossai 4:1
Hatupendelei wale walio chini ya mamlaka yetu.
MAADUI
Luka 6:27-28, 35-36
Tunawabariki Maadui zetu bila kutazamia kitu Chochote kutoka kwao.
MAZINGIRA
Mwanzo 2:5, 8-9, 15
Tunatunza mazingira.
Kanisa kama Dirisha
Sehemu ya 3: MAKUSUDI YA MUNGU KWA
KANISA LAKE
A. UTANGULIZI
•Wakati huo, jinsi gani mtu huyu katika hali yake ya kupotea anawezaje kuona Makusudi ya Mungu?
Tumekwisha kuona hali ya mtu aliyepotea na Makusudi mema ya Mungu kwaajili ya maisha yajayo na
yale yaliyopo sasa. Sasa tunaenda kugundua jinsi Mungu alivyokwisha kuchagua kanisa kupeleka Habari
yake Njema kwa ulimwengu ulio na majeraha
1. Njia inayotakiwa kuwa: Mwanadam anatakiwa kuona Makusudi ya Mungu kwaajili ya maisha yajayo
na yale yaliyopo sasa( Mchoro au Kielelezo).
2. Athari za Dhambi: Mwanadamu huwa haoni Makusudi ya Mungu kwa wakati wa sasa na kwaajili ya
maisha yajayo kwasababu ya dhambi. Dhambi ni kutokutii kwetu Makusudi ya Mungu (Mchoro au
Kielelezo II).
* Je unafikiri kwamba watu katika jumuiya yako wanaweza kuona kila sehemu (hekima, kimwili, kiroho
na kijamii) la Kuhusika kwa Mungu kwa kadri wanavyo angalia kanisa lako?
3. Kanisa kama Dirisha: Mwanadamu anaweza kuona Makusudi ya Mungu kupitia kanisa(katika
maeneo manne). Kanisa linahitajika kuosha Dirisha ili kuweza kuona kupitia hilo kwa usahihi
zaidi(Mchoro au kielelezo III)
B. SOMO
Waefeso 3:10
Picha za Kanisa
• Kumbukumbu la Torati 4:5-8 …………………………………………….....................................................................
• Matthayo 5:13-16 ……………………………………………………………......................................................................
• Yohana 17:18 …………………………………………………………………........................................................................
• 2 Wakorintho 3:2-3 …………………………………………………………......................................................................
• Wafilipi 2:5-8 ……………………………………………………………….......................................................................
• 1 Petro 2:12 ……………………………………………………………………........................................................................
• Warumi 8:19 - 23 ……………………………………………………………………................................................................
C. KUTUMIKA/KUTUMIA
Upelelezi /Ugunduzi
Fikiria kwamba kanisa lako ndiyo njia pekee ya watu wa jumuiya yako wataona Makusudi ya Mungu
kwaajili yao katika maeneo manne ya maisha yao.
Mpango wa Kutumika
1. Chora Dirisha likiwa na sehemu nne juu ya kipande cha karatasi na pamba kila sehemu ya maeneo
manne ya Luka 2:52.
2. Orodhesha angalau kazi 2 mpya katika kila eneo la yale maeneo manne kwamba kanisa lako
linatakiwa kufanya ili kuonyesha kwa watu wa jumuiya yako
Dirisha la Kanisa
D. Msimamo
Shirikisha mawazo yako na mipango kwa mshiriki mwingine na muombeane kila mmoja kwa mwenzake.
Kutana na kiongozi mmoja au wawili wa kanisa lako la Mahali na uwaonyeshe orodha yako na muanze
kujadili uwezekano wa mawazo yako.
Picha za Kanisa
Kumbukumbu la Torati 4:5-8
Mfano(kuhani)kwa mataifa
Matthayo 5:13-16
Kama washirika wa Kanisa sisi ni chumvi iliyonyunyizwa katika Jamii,
Chumvi itakasayo; nuru
Yohana 17:18
Ubalozi; mabalozi wa Mfalme
2 Wakorintho 3:2-3
Barua iliyo dhahiri je inaweza kusomeka?
Wafilipi 2:5-8
Mtumwa Mtiifu
I Wakorintho 4:2
Wakili mwaminifu
1 Petro 2:12
Jirani mwema
Warumi 8:19
Vionjo vya kwanza vya kitu flani kitamu
NIDHAMU YA UPENDO
A. UTANGULIZI
Maswali ya Ugunduzi
Ongoza Zoezi
* Toa mifano ya Nidhamu ya aina gani inayosaidia kufikia lengo.
B. SOMO
Mistali Muhimu & Maswali ya Ugunduzi
*Jinsi gani watu wanafundishwa kuwa wacha-Mungu?
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
*Ni maneno gani mengine yanayohusika pamoja na mafunzo?
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
*Je Nidhamu ni ya lazima kwaajili ya ukuaji? (Mithali. 5:23 na Mithali. 10:17)
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
Mistali inayotegemeza & Maswali ya Ugunduzi
* Je Mungu anataka watoto wake wawe kama Kristo?
• Warumi 8:29 -……………………………………………………………………………..……......................................................
* Nini jukumu letu katika kukubalika?
•Flp. 2:12b -……………………………………………………………………………………………..................................................
• II Tim 4:2 ………………………………………………………………………………………………...................................................
• Yohana 15:4-5 …………………………………………………………………………………….....................................................
* Nini jukumu la Mungu kwetu katika kuwa kama Kirsto?
• Flp 2:13 - ..………………………………………………………………………………………………................................................
• Efe 3:20 …………………………………………………………………………………………….....................................................
Inamaanisha nini kuumbwa katika Sura ya Mungu? -Mwanzo 1:27
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
.....……….…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
Maswali ya Ugunduzi
* Je unafikiri kwamba baadhi ya tabia hizi ambazo zinaaksi au kufunua sura ya Mungu zina thamani
kuliko zingine?……………………………………………………………………………..……………………………...............................
*Kama ni hivyo, zipi kati ya hizi tabia zilizo na thamani ya hali ya juu zaidi?
.....……….…………………………..……………………………………………………………………………….....……….………………………….
...………………………………………………………………………………...................................................................................
* Nini mtazamo ya sura ya Mungu anaoutaka sana kuonekana au kudhihirika ndani yetu?
• Flp 2:5-8 - …………………………………….……………………………………………………………............................................
• Mat 20:28 - ……………………………………………………………………………………………….............................................
• Rum 15:8 - ………………………………………………………………………………………………...............................................
* Kuna uhusiano gani kati ya huduma na upendo?
• 1 Yohana 3:16-18
…………………………………………………………………………………………..............................................
Uimarishaji Matumizi
1. Taja majina ya Wakristo kutoka katika historia au wa wakati huu wa sasa wanaoonyesha utumishi
kama wa Kristo.
.....……….…………………………..…………………………………………………………………….....……….…………………………..………
…….………………………………………………………........................................................................................................
2. Jinsi gani waliuonyesha, nini kuhusu maisha yao ambayo yaliwafanya kuwa watumishi?
.....……….…………………………..…………………………………………………………………….....……….…………………………..………
…………………………………………………………….....……….…………………………..………………………………………………………….
.....……….…………………………..…………………………………………………………………….....................................................
3. Je watu hawa wamekuwa na mvuto katika Utamaduni wao? Kwa nini? Jinsi gani? Fuata Mjadala
pamoja na Maelezo ya muhtasari kuhusu muunganiko kati ya utumishi na mvuto kwaajili ya kuja kwa
ufalme wa Mungu.
.....……….…………………………..…………………………………………………………………….....……….…………………………..………
…….……………………………………………………….....……….…………………………..………………………………………………………...
.....……….…………………………..…………………………………………………………………….....................................................
KUTUMIKA/KUTUMIA
ii. Matumizi – Nidhamu ya chanzo cha Upendo
1.Fanya 1 - 4 Nidhamu za Upendo kwa wiki mpaka umalize Nidhamu moja katika kila moja ya hatua na
aina 12 za nidhamu. Notisi # 2.
2. Andika na sharaja kila nidhamu kila unapoimaliza. Notisi #3 & #4.
3. Kutana kila wiki na kikundi ili kushirikisha, kusaidia, kufariji na kuombeana kila mmoja kwa mwenzake.
ii. Jarida
Namba ya Kuingia: 1 Tarehe: July 5
Aina/ Usawa: Hekima ya Familia
• Ni hitaji gani ambalo ulikutana nalo?
…….…………………………..…………………………………………………………………………….…….…………………………..………………
…..…………………………………………………………................................................................................ .......................
•Jinsi gani ulikutana na hitaji hilo?
…….…………………………..…………………………………………………………………………….....................................................
.…….…………………………..……………………………………………………………………………....................................................
•Mungu alikufundisha nini kutoka katika N ya U?
…….…………………………..…………………………………………………………………………….…….…………………………..………………
…………………………………………………………….........................................................................................................
iii. Mpango wa Kutumika
Panga Nidhamu yako ya kwanza ya Upendo
Nini, Pamoja na Nani, Wapi; Lini
iv. Msimamo – Kutana kila wiki kwaajili ya
• Mkokotoo manufaa/Uwajibikaji
• Saidia na tiamoyo au fariji
• Msaada wa Maombi
D.RIPOTI AU TAARIFA - Umejifunza nini?
AINA YA MAHITAJI
USAWA WA
MWITIKIO
Hekima Kimwili Kiroho Kijamii
Familia 1. 2. 3. 4.
Kanisa 5. 6. 7. 8.
Jumuiya 9. 10. 11. 12.
Jumuiya iliyo
mbali
13. 14. 15. 16.
Kumbuka: Tumia matukio yako mwenye, mahitaji unayoyaona, na watu ambao Mungu amewaweka
katika njia yako kuazimia jinsi gani utatumika.
Nidhamu ya Upendo
Je Mungu anataka watoto wake kuwa kama Kristo?
• Warumi 8:29
Alitujalia sisi kukubalika kabla.
Nini jukumu letu katika hali ya kukubalika?
• Wafilipi 2:12b
Utimizeni wokovu wenu wenyewe.
• II Timotheo 4:2
Wakati ukufaao na wakati usiokufaa.
• Yohana 15:4-5
Bakia/ kaa ndani ya Kristo.
Nini jukumu la Mungu kwetu kwa kuwa kama Kristo?
• Wafilipi 2:13
Mungu hufanya kazi ndani yetu kwa kutaka na kutenda.
• Waefeso 3:20
Yasiyopimika zaidi – kwa kadri ya nguvu zake.
Inamaanisha nini kuumbwa katika sura ya Mungu?
• Mwanzo 1:27
Uwezo wa kuumba, Uwezo wa kutumia maneno, Kwa makusudi, mahusiano, uchaguzi wa
mdomo/kinywa.
Nini mtazamo wa sura ya Mungu anayotaka zaidi Ionekane ndani yetu?
• Wafilipi 2:5-8
Tabia yetu inatakiwa kuwa yaaina ileile ya Kiutumishi.
• Matthayo 20:28
Siyo kutumikiwa bali kutumika Ki utumishi.
• Watumishi 15:8
Kristo amefanyika mtumishi-Dhabihu ya Ki utumishi.
Kuna uhusiano gani kati ya huduma na upendo?
• 1 Yohana 3:16-18
Hebu tusipende kwa maneno...bali kwa matendo.
MAHESABU YA UFALME
A. UTANGULIZI
Mawazo na Kanuni
• Misaada husaidia watu wasiokuwa na wa kuwasaidia.
.....……….…………………………..……………………………………………………………………………….....……….………………………….
.….…………………………………………………………………………….....……….…………………………..……………………………………
………….……………………………….....……….…………………………..……………………………………………………………………………
….....………..…………………………..……………………………………………………………………………….......................................
• Maendeleo husaidia watu kujisaidia wenyewe na kufikia yale waliyo na uwezo nayo yasiyozuilika.
.....……….…………………………..……………………………………………………………………………….....……….………………………….
.……………………………………………………………………………….....……….…………………………..………………………………………
……………………………………….....……….…………………………..……………………………………………………………………………….
....……….…………………………..………………………………………………………………………………...........................................
Upande wa chini wa mision/misheni za kisasa, Misaada na Maendeleo
• Watu ni masikini sana kiasi kwamba hawawezi kujisaidia wenyewe
.....……….…………………………..……………………………………………………………………………….....……….………………………….
.….…………………………………………………………………………….....……….…………………………..……………………………………
………….……………………………….....……….…………………………..……………………………………………………………………………
….....………..…………………………..……………………………………………………………………………….......................................
• Nini athari za kutoa misaada lakini siyo maendeleo?
.....……….…………………………..……………………………………………………………………………….....……….………………………….
.……………………………………………………………………………….....……….…………………………..………………………………………
……………………………………….....……….…………………………..……………………………………………………………………………….
....………..…………………………..………………………………………………………………………………..........................................
Upande wa Juu wa misaada ya Kisasa na Maendeleo
II Mambo ya nyakati 7: 14
• Mungu yuko tayari kuponya hali yetu iliyopotea na kukutania na mahitaji yetu.
.....……….…………………………..……………………………………………………………………………….....……….………………………….
.….…………………………………………………………………………….....……….…………………………..……………………………………
………….……………………………….....……….…………………………..……………………………………………………………………………
….....………..…………………………..……………………………………………………………………………….......................................
•Umewahi kufikiria kuwa kanisa lako lilikuwa na uhitaji mkubwa au lilipungukiwa rasilimali za kusaidia
wengine?
.....……….…………………………..….…………………………………………………………………………….....……….…………………………
..……………………………………………….……………………………….....……….…………………………..……………………………………
…………………………………………....................……….…………………………..………………………………………………………………
………………........................................................................................................................ ................................
B.
SOMO
Isaya 40:29
Maswali ya Ugunduzi
• Unawezaje kutafsiri msitali ule na kuufanya kuwa katika virai au njia ya ki-Mahesabu?
.....……….…………………………..……………………………………………………………………………….......……….………………………
…..………………………………………………………………………………….....……….…………………………..………………………………
…………………………………………………....................................................................................................................
• Panga vipande vya habari vifuatavyo katika mpango ili kwamba uweze kuonyesha maana ya msitali.
.....……….…………………………..…………………………………………………………………………………......……….………………………
…..…………………………………………………………………………………......……….…………………………..………………………………
…………………………………………………....................................................................................................................
Habari na Utaratibu au Methodolojia
Kazi ya Kikundi
i. Baraka
1. Yohana 6:1-14, Mt 14:21 – Kijana wa kiume na chakula chake cha mchana (Hadithi/hekaya kutoka
ziwani)
…….…………………………..………………………………………………………………………………….…………………………..………………
…………………………………………………………………….…………………………..………………………………………………………………
…………………...............................................….…………………………..…………………………………………………………………
2. 1 Wafalme 17:7-16; 18:1 – Mjane na Chakula chake cha mwisho (Hadithi/hekaya kuhusu njaa)
…….…………………………..………………………………………………………………………………….…………………………..………………
…………………………………………………………………….…………………………..………………………………………………………………
…………………...............................................….…………………………..………………………………………………………………..
3. Mariko 12: 41- 44 – Mjane na Senti 2 zake (Hekaya au Hadithi ya Hekaluni)
…….…………………………..………………………………………………………………………………….…………………………..………………
…………………………………………………………………….…………………………..………………………………………………………………
…………………...............................................….…………………………..…………………………………………………………………
B. Laana/hizaya
4. Matt. 25:14-20 – Fumbo la Talanta (Hadithi au hekaya ya huzuni ya Kweli)
…….…………………………..………………………………….………...………………………………..………………………………………………
…..………………..….…………………………….........….…………………………..…………………………………………………………………
….…………………………..……………………………………………………………………………........................................................
• Jinsi gani mtumishi asiyekuwa mwaminifu alivyo itaja imani?
...........................................................……………………………………………….………………………………………………………
……...................................................................................................................................................................
•Jinsi gani mtumishi mwaminifu aliitaja imani?
............................................................……………………………………………….………………………………………………………
……...................................................................................................................................................................
Uimarishaji
1. Jadili vidokezi vya Ayubu 42:10a
.....……….…………………………..…………………………………………………………………….....……….…………………………..………
…………………………………………………………….....……….…………………………..…………………………………………………………
…………....……….…………………………..……………………………………………………………………...........................................
2. Fanya virai au Utaratibu wa ki-Mahesabu wa habari au Hadithi ya Gideoni
Waamuzi 7:1-8; 8:10
.....……….…………………………...…………………………………………………………………….....……….…………………………..………
…………………………………………….……………….....……….…………………………..…………………………………………………….....
................................................................……….…………………………..……………………………………………………………
C. KUTUMIKA/KUTUMIA
A. Kutumia Upelelezi/Utafiti
1. Amua kutoa kitu flani au tumika ki-dhabihu. Nini inatakiwa kuwa motisha yako?
• Upendo kwa Mungu
• Imani
• Utii/ kutoa ki-dhabihu
2. Je kuna Chochote “katika mkono wako” unachoogopa kumtoIea Mungu?
3. Je kuna Chochote unacho toa-lakini Unaweza kutoa zaidi ili kuonyesha upendo wako kwa Yesu?
B Kutumia Msimamo
Amua kuonyesha hamu yako kumruhusu Mungu kuzidisha kile alishokwisha kukupatia katika njia iliyo
kuu.
B. Mpango wa Kutumia
1. Mpango wa Mwalimu
• Nini : Toa fedha kwa wakimbizi wa Kongo
• Nani : Kupitia rafiki anayefanya kazi kule
• Lini :Tuma fedha kwa njia ya barua siku ya Jumanne
• Wapi : Kutoka nyumbani kwangu
2. Mpango wa Mwanafunzi
Andika mpango wako
D. TAARIFA YA KUTUMIA/KUTUMIKA
(Shirikisha mpango wako pamoja na mshirika/mhudhuriaji mwingine au katika wenye uwezo na
kuombeana kila mmoja kwa mwenzake).
Mahesabu ya Ki-falme
• Waamini WOTE lazima wawekeze katika Ufalme(masikini wamejumuishwa).
•Kutii amri = Tumia tulichonacho
•Mpende Mungu, wengine = Utii, imani
•Hakuna kitu “kilicho kidogo sana” au “kisichokuwa na umuhimu”
- Rasilimali za mali
- Muda - Maombi - Upendo
•Mungu anazidisha utoaji wa utii
- Dhabihu ya masikini inazidishwa mara nyingi
- Mungu hufanya mengi kupitia vichache/vidogo
•Sheria ya Mavuno: Mungu huzidisha zawadi zilizopandwa katika upendo wa utii
- Mungu alizidisha Sarafu za mjane
- Wengi walitoa kwasababu ya mfano wake
- Hakuona jinsi Mungu alivyotumia karama yake
•Motisha = Upendo wa utii, siyo Baraka binafsi
- Matendo 20:35 Ni Heri/Baraka kutoa
•Matokeo ni yenye athari kubwa ya kutokutii au kushiriki
VIRAI/UTARATIBU AU FOMYULA YA UFALME
’FOMYULA YAKAWAIDA’
+Watu Masikini na Matajiri
+Upendo kwa Mungu
+Imani
+ Utii na kutoa ki-dhabihu
.
Kuzidisha kwa hali ya Juu kwa Mungu
+ Baraka kwa wengine
+ Baraka Binafsi
+ Mungu amesifiwa
(Matthayo 5:16)
MBEGU- KUJIFUNZA BIBlIA
A.UTANGULIZI
Ongoza zoezi
Tumia Yohana 12:24 kama msingi kwaajili ya hatua tatu zifuatazo:
1. Fupisha msitali huu uwe sentensi moja.
2. Elezea Kanuni moja ambayo Yesu anaifundisha.
3. Toa mfano mmoja wa jinsi gani kanisa lako linaweza kutumia Kanuni hii katika huduma ndani ya
jumuiya yako.
Kazi/Zoezi la Mwanafunzi # 1- Mfano
Jadili hali ya kufanana na utofauti wa majibu yako pamoja na mifano ya majibu yafuatayo. Mifano siyo
njia pekee ya kujibu, bali imetolewa kukusaidia kuzingatia fungu la maneno.
Kwa ufupi: Yesu anatumia kielelezo cha Mbegu kutangaza kuja kifo chake na tunda ambalo
litakalotokana na Dhabihu yake.
Kanuni: Kama Mbegu ambayo imepandwa lazima ife kabla haijaweza kuzidisha na kuwa Mbegu nyingi,
tutakuwa wazaaji wa matunda wakati tutakapojitoa kuwa dhabihu.
kutumia: Tunaweza kutumia fedha tunazozitunza kwaajili ya mabechi/viti vipya vya kanisa, au kuzitumia
kukarabati paa la familia yenye uhitaji katika jumuiya yetu.
B. SOMO
Zoezi la Mwanafunzi #2
Wana kikundi mmojammoja wanatakiwa-kusoma, kuonyesha na kuandika muhtasari, Kanuni, na
kutumia kwaajili ya msitali.
Tumia mwongozo hapo juu.
Jadili hali za kufanana na hali za tofauti majibu pamoja na sampuli au vielelezo vifuatavyo.
Shirikisha majibu ya mtu mmoja mmoja katika Vikundi vidogo vya wanachama watatu au wane katika
kila kikundi.
(i). Matthayo 13:31-32
1. Muhtasari:
...……………………………………………………………………………………………………………………………………………....................
………………………………………………………………………..............................................................................................
2. Kanuni:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………….................................………………………………………………………………………………………………........
3. Kutumika/kutumia:
……………………...………………………………………………………………...………………………………………………………………………
………………………...............................………………………………………………………………………………………………............
(ii). I Wakorintho 3: 6-9
1. Muhtasari:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………...............................……………………………………………………………………………………………….........
2.Kanuni:………………………………………………………………………………………………......................................................
……………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………
3. Kutumika/kutumia:
.…….………………………………………..……………….……………………….…………………………………………………..…………………
…………………………...............................……………………………………………………………………………………………............
(iii) II Wakorintho 9: 6-13
1. Muhtasari:
……………………...…………………………..……………….……………………………………………………………………………………………
…………………………...............................………………………………………………………………………………………………..........
2.Kanuni:……………………………………………………………………………………………........................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3.Kutumika/kutumia:…………………………………………………………….………………………............................................
..................…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Kazi ya Mwanafunzi #3.
Fanya kazi katika Vikundi vya watu wawili au watatu kuunganisha Kanuni za huduma kutoka katika
mistali minne. ziandike hizi kwenye kalatasi kubwa, na Shirikisha orodha yako kwenye Vikundi vingine.
Sasa, Jadili, hali za kufanana na hali za utofauti wa mihtasari pamoja na Kanuni hizi.
Mifano Halisi
Mifano hii inaonyesha kwamba Wakristo Wote wanaweza kutangaza na kuonyesha upendo wa Mungu
bila kujali Tamaduni ambazo wanahudumu ndani yake.
* Mwitikio wa Wakristo katika utii kwa Amri ya Mungu. Jinsi gani?
• Kutoa ki-dhabihu.
• Kutoa bila kujua kwamba wangeweza kuona matunda ya kutoa kwao
• Kutoa kwa Ukarimu.
Mifano:
• India: Pata zawadi za sari (vazi la wanawake wa Kihindi)
• Ethiopia: Huduma kwa watoto wasiokuwa na Mahali pa kuishi
• Myanmar: Kulima majaruba ya mpunga kwa wakulima majirani.
• Peru: Kusafisha au kuondoa Takataka
• Kenya: Kutembelea wagonjwa majumbani kwao
C. KUTUMIKA/KUTUMIA
Kazi ya Mwanafunzi #4
Mungu huzidisha kutoa kwa Wakristo na hutuzimia kwaajili ya kupanua Ufalme wake.
Vikundi hufanya kazi za faida zinazofanana( Mjini, Vijijini, masikini, katikati....)
maelekezo:
1. Jadili na Amua Mradi mmoja mdogo ambao kanisa kama lako linaweza kutumia moja wapo ya Kanuni
kutoka katika somo hili.
2 Andika sentensi moja kuelezea Mradi. Kwa mfano:
• Toa au gawa nguo kwa familia isiyokuwa ya Kikristo katika jumuiya yako.
• Karabati chumba cha nyumba ya mama mwenye watoto watatu na hawana baba.
• Karabati madesiki kwenye shule ya msingi ya hapo kijijini.
3. Andika sentensi moja kuelezea Kanuni moja ya ki-biblia unayoitumia. Toa andiko kutoka kwenye somo
hili. Kwa mfano:
• Kama tunavyowapenda ki-dhabihu majirani zetu, Mungu atasababisha chakula kukua
(Yohana 12:24).
• Mungu hupendezwa wakati tunapotoa kwa Ukarimu tukiwa na mioyo safi (II Kor. 9:6-13).
• Kama imani yetu ni kubwa, If our faith is big, we are not too small to make a difference (Mt
13:31-32).
4. Katika Vikundi, omba kwaajili ya Makanisa yaliyowakilishwa. Omba kwamba Mungu aweze kukupa
maono na nguvu za kutii Kanuni za ki-biblia za somo hili.
5. Kila kikundi kishirikishe mawazo yake ya Miradi na Kanuni nyuma ya Mradi pamoja na Vikundi vingine.
D. KUTUMIKA/KUTUMIA TAARIFA
(Shirikisha mpango wako pamoja na mshirika mwingine au katika wenye uwezo na ombeaneni kila
mmoja kwa mwingine).
MBEGU: KULIMA NA HUDUMA
Swali la 1:
Ni mafumbo gani Unaweza kufikiria kwamba yanaelekea kwenye kilimo?
Swali la 2:
Ni Masomo gani kutoka katika kilimo yanaweza kutumika kwenye huduma?
Mbegu
Kanuni kwaajili ya Huduma
• Hakuna kitu kilicho kidogo sana au kisichokuwa na umuhimu.
• Kila kazi ya “kilimo” ni muhimu.
• Mungu huleta na husababisha kuzidisha.
• Mungu hutubariki ili kwamba tuweze kuwahudumia wengine; bariki wengine.
• Ukarimu wetu huleta shukrani na sifa kwa Mungu.
Elementi za muhimu kwaajili ya ukuaji
• Dhabihu
• Unyenyekevu
• Utii
• Ukarimu wa uchangamufu MIRADI YA MBEGU
MIRADI YA MBEGU
Kumbuka: Somo hili la Miradi ya Mbegu limebuniwa kwaajili ya kuwaandaa Viongozi wa kanisa la Mahali
kwaajili ya kutumia Kanuni za Miradi ya Mbegu. Wakati Viongozi wanapoelewa na kuweza kutumia
Kanuni, wanatakiwa kutoa wazo la Miradi ya Mbegu kwenye kiwango cha chini seli na/au washirika wa
kanisa la Mahali
A. UTANGULIZI
Mungu analiita kanisa la Mahali kuonyesha upendo wake kwa watu katika jumuiya Mahali
wanapotumika. Mbinu za Mungu kukamilisha agenda zake ni pamoja na kutangaza na kuonyesha kujali
maeneo yote ya hali yetu iliyopotea katika maisha. Kanisa lazima litumie kila namna inayofaa
kukamilisha kazi hii.
B. SOMO
1 Wakorintho 9:22
Jadili vidokezi
UFAFANUZI
Mradi wa Mbegu ni mdogo, kazi ya huduma ya muda mfupi inayofanywa na kanisa la mahali. Imefanywa
na rasilimali za mahali kuonyesha upendo wa Mungu kwa hao walio nje ya imani ya jumuiya.
Kumbuka: Mradi wa Mbegu kwa kawaida hufanywa na Vikundi vidogo vya washirika wa kanisa, kama
vile Vikundi vya seli.
MAKUSUDI AU SHABAHA AINA TATU
Yafuatayo ni Makusudi ya msingi ya Miradi ya Mbegu:
1. Uinjilisti wa Jumla :
……………………………..………………………………..……………………….......……….…………………………..……………………………
……………………………..……………………….....……….…………………………..…………………………………………………………..……
………………….....……….…………………………..…………………………………………………………..………………….......................
2. Uhuru kutoka hali ya kutegemea:
……………………………………………....................................................................
………..………………………......……….…………………………..…………………………………………………………..………………………..
.....……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….....……….……………………
……..…………………………………………………………..………………..............................................................................
3. Uzoefu na Ujasiri kwa Kazi Kubwa:
.....……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….....……….……………………
……..…………………………………………………………..………………………......……….…………………………..…………………………
………………………………..……………………….............................................................................................................
Zoezi la Mwanafunzi #1
Ingia katika Vikundi vidogo vya watu watatu mpaka watano.
Chukua muda kwa kila mtu kukariri ufafanuzi wa Miradi ya Mbegu.
Kumbuka maneno haya: kidogo, muda-mfupi, rasilimali za mahali, kuonyesha upendo wa Mungu
jumuiya inayokuzunguka
Wakati kikundi kikiwa tayari, kila mtu anarudia maana na Makusudi katika maneno yao wenyewe.
C. KANUNI ZA MIRADI YA MBEGU
1. Kuendelea: ………………………………………………………………………….………..………………………..............................
.......……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….....……….……………………
……..…………………………………………………………..………………………..........................................................................
Mfano – Miradi ya Mbegu katika Mwaka Mmoja
a. Kufunga mlo mmoja kwa wiki ili kushiriki mlo huo na wenye njaa
b. Kuwa mwenyeji wa Mashindano ya mpira wa miguu
c. Kuwa mwenyeji wa kliniki (hospitali maalum) ya madawa katika kanisa
d. Dalasa la kutunza watoto kwaajili ya wa mama
e. Matuta ya kupunguza mwendo lililopakwa rangi barabarani
f. Alihudumia mahitaji ya Jamii kwa walevi 20
g. Alijaza udongo kwenye mashimo barabarani kwenye mtaa
h. Alikusanya nguo kwaajili ya watoto wenye mahitaji
i. Aliweka vyombo vya kuwekea takataka katika jumuiya
j. Alijenga ngazi za zege kwenye mwinuko mkali wa njia
k. Aligawa/sambaza mashuka kwa wafungwa
l. Alikusanya na kusambaza vifaa vya shule kwa watoto ambao baba zao wako jela
Tambua: Miradi huhitaji kuendelea kuongezeka katika uwezo wake kuonyesha upendo wa Mungu.
1.Sawasawa/usawa:………………………………………………………………………………………..……………………....................
.......................……….……………..…………………………………………………………..……………………….....……….…………………
………..…………………………………………………………..……………………….......................................................................
Mfano – Miradi ya Mbegu katika mwaka mmoja huko Carapita, Venezuela.
• Hekima: Kufanya mafundisho kuhusu kuzuia madawa ya kulevya kwenye shule ya selikali.
• Kimwili: Alipangilia washirika 50 kuweka mfumo wa taa au mwanga, kukusanya takataka, na
Kusafisha/kung’oa magugu kutoka njia kuu.
• Kiroho: Ku-ratibu siku kuu ya shule ya Biblia ya watoto; Filam ya Yesu; Maombi ya nyumba kwa
nyumba kwaajili ya familia; na wakashuhudia kuwa Miradi ilifanywa kama onyesho la upendo wa
Mungu.
• Kijamii: Makundi mawili ya vijana wahuni yalikuwa maadui. Kanisa lilikarabati uwanja wa
mpira wa kikapu na kuratibu michezo na mashindano. Kazi hizi zilieta vijana pamoja na kukawa
na matengano kati ya makundi.
2. Iliyounganishwa/fungamanishwa:
…………………………………………………………………….………..……………………….....……….…………………………..………………
…………………………………………..……………………….....……….…………………………..…………………………………………………
………..………………………...............................................................................................................................
“Unganisho” Swali”
Unafikiri nini ingekuwa mgongano au matokeo ya muda mlefu ikiwa kama kanisa lako lingefanya
Miradi minne katika jumuiya nne katika kila moja ya jumuiya hizo nne Luka 2:52 , lakini kila Mradi
ulikuwa katika jumuiya tofauti?
D. TABIA ZA MRADI WA MBEGU
Tabia zifuatazo zimegundulika kuwa ni mwongozo wa thamani sana katika Kupanga na kutenda kazi ya
Miradi ya Mbegu. Tabia hizi ni Uongozi na siyo sheria ngumu. Hata hivyo, ni za muhimu na zinatakiwa
kufuatwa popote itakapowezekana. Toleo la muda mfupi la tabia linaweza kuelezwa kama ifuatavyo:
1.Miradi ya Mbegu inatakiwa ku kufunikwa katika maombi
……….…………………………..………….………………………………………………..……………………………….…………………………..…
…………………………………………………….…..……………………………….…………………………..…………………………………………
………………..………………………................……….…………………………..…………………………………………………………..………
2. Miradi ya Mbegu huonyesha au kufunua moyo wa mungu wa huruma kwaajili ya hali yetu iliyopotea.
Siyo vifaa vilivyo tengenezea kwaajili ya Uinjilisti
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…
………………………………………………………..………………………....……….…………………………..………………………………………
…………………..……………………….............……….…………………………..…………………………………………………………..………
3. Miradi ya Mbegu imepewa motisha na Makusudi ya Mungu (juu ya huruma ya kibinadamu)
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…
………………………………………………………..………………………....……….…………………………..………………………………………
…………………..……………………….............……….…………………………..…………………………………………………………..………
4. Miradi ya Mbegu inatakiwa kuwa ipangwe kwa kufikiriwa sana
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…
………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…………………………………………
………………..……………………….................................................................................................. ...........................
5. Miradi ya Mbegu lazima iwe ya kawaida/rahisi na midogo na isiyokuwa migumu
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…
…………………………………………………….…..……………………………….…………………………..…………………………………………
………………..………………………................……….…………………………..…………………………………………………………..………
6. Miradi ya Mbegu inatakiwa ifanywe pamoja na rasilimali za mahali
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…
………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…………………………………………
………………..………………………...............……….…………………………..…………………………………………………………..………
7. Miradi ya Mbegu inaelekezwa kwa hao walio nje ya Kanisa
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………………….…………………………..…
………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…………………………………………
………………..………………………...............……….…………………………..…………………………………………………………..……...
8. Wale wanaofaidka na Miradi ya Mbegu wanatakiwa kushiriki katika hiyo, kwa kadri iwezekanavyo
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………………….…………………………..…
………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…………………………………………
………………..………………………...............……….…………………………..…………………………………………………………..………
9. Matokeo ya Kiroho yamejengwa katika Miradi ya Mbegu mahali inapofaa
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………….……….…………………………..…
…………………………………………………….…..……………………………….…………………………..…………………………………………
………………..………………………................……….…………………………..…………………………………………………………..………
10. Mradi wa Mbegu unafanyiwa tathimini kwa viwango vya Ufalme
……….…………………………..…………………………………………………………..……………………………….…………………………..…
………………………………………………………..……………………………….…………………………..…………………………………………
………………..………………………...............……….…………………………..…………………………………………………………..………
Kazi ya Mwanafunzi #2
1. Sema tabia Miradi ya Mbegu katika hali ya kufanana mara mbili.
2.Katika Vikundi vidogo rudia mengi ya tabia za kikundi chako kinachoweza kuzirudia bila ya kuangalia
kwenye orodha.
3. Mtu wa kwanza ataeleza tabia ya kwanza. Mtu wa pili ataeleza tabia ya pili mpaka tabia zote kumi
zitolewe.
4. Geuza mwelekeo na rudia Mchakato.
Zoezi la Mwanafunzi #3
Angalia uelewa wako wa hizi tabia, tathimini kama orodha ifuatayo ya Mradi wa Mbegu kumi itafaa au
la. Andika “Ndiyo” au “Hapana” katika nafasi iliyoachwa wazi. Kama hazifai, andika namba ya tabia ya
Mradi usiofaa. Mfano: “1” ni “Hapana” Kwa nini? Haifikii kigezo # 2 kwa sababu imetengenezwa. Kwa
sababu hiyo katika nafasi iliyoachwa wazi andika “Hapana, #2”.
MJADALA WENYE UWEZO-ANGALIA KUELEWA KWAKO
1. Siku ya mchezo kwa watoto wa jumuiya kama njia au namna ya Uinjilisti.
Kwa nini?
................................................................................................................………..………………………….……..………..
......................………..........................................................................................................................................
2. Mandari/sherehe kwa watoto wenye njaa kulingana na uchunguzi wa mahitaji ya jumuiya.
Kwa nini?
..............................................................................................................................………..………………………..……
…..……………………………….............................................................................................................. ....................
3. Ukarabati wa choo nyumbani kwa mshirika mmoja wa kanisa.
Kwa nini?
................................................................................................………..………………………………..…………………………
……...................................................................................................................................................................
4. Mpango wa kujua kusoma na kuandika uliofadhiliwa na selikali uliotiwa maji katika maombi.
Kwa nini?
......................................................................................................................………..………………………………..……
...................………………………..……...................................................................................................................
5. Mkutano wa Jumuiya ( ulioanza kwa maombi) kuhusu kusoma na kuandika.
Kwa nini?
............................................................................................................................………..………………………….……
..………………………………..…………….....................................................................................................................
6. Usafishaji wa shimo la takataka iliyofuatiwa na siku ya maamuzi ya kufanya hivyo.
Kwa nini?
.............................................................................................................................………..………………………………
..………………………………..……………........................................................................................................ .............
7 Semina juu ya virutubisho, mahali ambapo kamati ya mipango ilifanya kazi nzuri kiasi kwamba
washirika kutoka kwenye jumuiya tu ndio waliohudhuria.
Kwa nini?
.........................................................................................................................………..………………………………....
................………………………………..……................................................................................................................
8. Vyombo vya habari vilivyo husika na taarifa za matukio ya Mradi wa Mbegu kupata kujulikana kwa
kanisa
Kwa nini?
...............................................................................................................................................................
9. Maendeleo na utendaji wa kituo cha kutunzia watoto.
Kwa nini?
.................................................................................................................................………..…………………………
……..………………………………..…...................................................................................................................
10.Mkutano wa jumuiya kujadili uanzishwaji wa kituo cha kutunzia watoto.
Kwa nini?
.............................................................................................................................………..………………………….…
…..………………………………..……………..........................................................................................................
11. Mradi wa kupanda miti ukiwa hauhusiani ya maswali ya kiroho.
Kwa nini?
................................................................................................................................………..……………………….…
……..………………………………..…………….......................................................................................................
F. KUTUMIKA/KUTUMIA
Kariri mitazamo ifiuatayo ya Miradi ya Mbegu na fikiria vidokezi vyake:
- Ufafanuzi
- 3 Matokeo
- 10 Tabia
MPANGO WA MRADI WA MBEGU
UTANGULIZI
Ongoza Zoezi
Fikiria kwamba unaenda kwenye safari ya makambi ya usiku kucha katika milima pamoja na Marafiki
kadhaa. Nini itakuwa matokeo ikiwa umeenda bila mipango yoyote? Kwa mfano, nini kinge tokea ikiwa
umesahau kuangalia hali ya hewa kwaajili ya mvua isiyotazamiwa au baridi? Je ingetokea nini ikiwa mtu
mmoja au watu wengi katika kikundi chako wamesahau kuleta moja wapo ya vitu vifuatavyo: chakula,
nguo zinazofaa, viberiti kwaajili ya kuwashia moto, na blanketi za kujifunika wakati wa kulala?
Yesu alitumia vielelezo viwili vya namna ya Kupanga. Ikiwa mmoja wenu anataka kujenga mnara. Je
hata kaa chini kwanza na kukadiria gharama aone kwamba anazo fedha za kutosha kuumalizia? Ikiwa
kama ataweka msingi na hana uwezo wa kumalizia, kila mmoja atakayeona atamdharau, akisema
“Huyu ndugu alianza kujenga na hakuwa na uwezo wa kumalizia”. Kisha katika mstali wa 31 Yesu
anasema, “Au ni Mfalme gani anayetaka kwenda vitani kinyume na Mfalme mwingine, je kwanza hata
kaa chini na kufikiri ikiwa kama anauwezo pamoja na watu elfu kumi kwenda kumpinga mwenziwe
mwenye watu elfu ishirini? (Luka 14:28-30)
Kupanga ni muhimu wakati kanisa lina shauku ya kufanya kitu kikubwa kama kujenga jengo la kuabudia.
Lakini pia ni muhimu wakati kanisa linataka kufanya kitu kidogo kama Mradi wa Mbegu. Hatakama
Mradi wa Mbegu ni mdogo, mafanikio yake yanahitaji mipango. Somo hili linaleta Kanuni za mipango na
njia ya Kupanga Miradi ya Mbegu. Haya yalianzishwa na kutumika tangu 1985 katika Miradi ulimwenguni
kote. Kanuni na mbinu zilizowakilishwa hapa ni Miongozo. Siyo sheria ambazo lazima zifuatwe kwa kila
hali. Hata hivyo, Kanuni ni muhimu. Wale wanaopanga Mradi wa Mbegu wanatakiwa kufikiria kila
Kanuni, na wawe na sababu ya kutoitumia.
SOMO
(Jadili vidokezi vya msitali huu kwenye Utangulizi na kisha ukariri)
Njia moja wapo zilizo nzuri kujifunza jinsi ya kufanya kitu ni kuona mtu flani akikifanya, kisha wewe nawe
unakifanya mwenyewe. Huwezi kuangalia namna ya Kupanga na utekelezaji wa Miradi ya Mbegu katika
mktadha huu, lakini Unaweza kufanya kitu kingine kizuri zaidi. Utajifunza impango miwili ya Mradi wa
Mbegu na utaandika Taarifa ya Mradi wa Mbegu. Tumia Mchakato wa uandishi wa ripoti au taarifa yako
kutathimini mchakato na matokeo ya muda mfupi. Kisha fanya orodha ya vitu unavyoweza kufanya
wakati mwingine ili kuendeleza matokeo mazuri ya Mradi wako wa Mbegu ujao.
Ufuatao ni mwongozo wa hatua za namna ya Kupanga Mradi wa Mbegu. Mwongozo una sehemu tatu.
“Kichwa”, “Mpango”, na “Rejeo/tanbihi”. chini ya ukurasa.
C. MWONGOZO WA KUPANGA MRADI WA MBEGU
i. Kichwa
Kichwa kinaelezea ujumla wa Mkitadha wa Mradi:
1. Tatizo: Maelezo ya tatizo ambalo Mradi wa Mbegu umesimamia.
2. Makusudi ya Mungu: Maelezo ya makusudi ya Mungu katika uhusiano na tatizo.
3. Andiko: Kumbukumbu kwenye fungu la Maandiko ambayo yanaonyesha makusudi ya Mungu.
4. Anwani ya Mradi wa Mbegu: Maelezo mafupi ya Mradi wa Mbegu.
5. Matokeo ya Kwanza: Yanaonyesha sehemu kuu ya matokeo yaliyokusudiwa (hekima, kimwili, kiroho,
kijamii).
6. Matokeo ya Pili: Yanaonyesha sehemu zingine zilizokusudiwa za matokeo.
Kichwa cha Sampuli/kielelezo I
1. Tatizo: Mahali pa kukojolea pa watu wote sokoni
2. Makusudi ya Mungu: Kuishi katika ulimwengu ulio safi
3. Andiko: Mambo ya Walawi 11:36
4. Anwani ya Mradi wa Mbegu: Kujenga Jengo la Kukojolea la watu wote
5.Matokeo ya Kwanza ya Waefeso: Kimwili
6. Matokeo ya Pili: Kijamii +Kiroho
Kichwa cha Sampuli/kielelezo II
1. Tatizo: Waume hawawaheshimu wake zao
2. God’s Intention: Husbands love their wives
3. Andiko: Waefeso 5:25
4. Anwani ya Mradi wa Mbegu: Semina Waume wa Kibiblia/Mahusiano ya Mke
5. Matokeo ya Kwanza: Hekima
6. Matokeo ya Pili: Kijamii, Kiroho, Kimwili
ii. Mpango
Mpango umeorodhesha hatua za mambo au maswala yanayohusu kila hatua:
1. Hatua za Mradi: Hatua za Kupanga Utaratibu wa Mradi wa Mbegu.
2. Mtu/ Taasisi tunayoihitaji kutaka ushauri: Mtu/Taasisi ambayo tunaihitaji kuulizia ushauri kila hatua
3. Rasilimali zinazohitajika: Rasilimali zinazohitajika kwa kila hatua
4. Mtu/watu Wenye kuwajibika: Mtu/watu wanaowajibika kwa kuhakikisha kuwa kila hatua imefanyika
5. Tarehe ya Kumalizia: Siku ya kumalizia kila hatua
HATUA ZA MRADI MTU/TAASISI
TUNAYEMHITAJI
KWAAJILI YA USHAURI
RASILIMALI
ZINAZOHITAJIKA
MTU/WATU WANAO
WAJIBIKA TAREHE YA
KUMALIZA
1.Maombi, Kutafakari,
Kusoma
MUNGU Mchepuko wa Muda Kiongozi wa Mradi Siku ya 1 (Tarehe)
2.Uamuzi Kiongozi wa Mradi .. . Viongozi wa Mradi Siku ya 1
3.Uchunguzi wa Riba Mtu katika Kanisa &
Jumuiya
Kidadisi Mtu wa kujitolea
kutoka Kanisani
Siku ya 4-7
4.Pata Mwalimu wa
Semina
Mchungaji au Mwalimu
mwingine
Mapendekezo/Rejeo Mchungaji Siku ya 8-10
5.Pata Vifaa vya Somo Akiba ya Vitabu vya
Kanisa
Fedha za Utafiti Jina Siku ya 8-15
6.Pata sehemu ya
kukutania
Mtu Kiongozi/Mkuu Viti, ubao nk. Jina Siku ya 8-15
7.Panga Viburudisho Wamama wa Kanisa Vifaa, Chakula Jina Siku ya 15-20
8.Tengeneza
Matangazo
Mashine ya kupiga
chapa
Vifaa, brosha-kijitabu
chenye maelezo ya
kimatangazo
Jina Siku ya 15-20
9.Mkutano wa Maombi Kanisa zima ... .. Mchungaji Siku ya 25
10.Gawa Matangazo Wenye Maduka Vijana wa Kanisa Jina Siku ya 20-24
11.Anza Semina Viongozi wa mradi … … Viongozi wa mradi Siku ya 30
12.Mkutano wa
Maombi
Kanisa zima Mchungaji Jina Siku ya 31
13.Tathimini Viongozi wa mradi Mwitikio wa washiriki Viongozi wa Mradi Siku ya 32-35
14.Taarifa ya Mradi … … Mwandishi Jina Siku ya 35-40
9.10
iii. Kutathimini Mpango
“Kutathimini Mpango” huonyesha jinsi mpango utakavyo fanikisha matokeo yaliyokusudiwa, na
inalinganishwa na mpango pamoja na Kigezo cha Mradi wa Mbegu.
1. Matokeo ya Sehemu Zilizopangwa: Huonyesha mahali ambapo matokeo yatafanikiwa katika maeneo
manne. Kumbuka: Matokeo yaliyopangwa yanaweza kuwa kwaajili ya watakao pokea Mradi au kanisa.
2. Tabia ya Mradi wa Mbegu katika mpango: Huonyesha mahali mpango unaonywsha Tabia za Mradi wa
Mbegu.
iv. KUUKAGUA MPANGO A
Sehemu za Matokeo
-
Hekima……………………………………………………………………………………………………………...........................................
Kimwili………………………………………………………………………………….…………………………..........................................
Kiroho………………………………………………………………………….………………………….........................................
Kijamii ………………………………………………………………………………….…………………………...........................................
KUKAGUA MPANGO B
Tabia
1.Kuendelea 8.Rasilimali za Mahali
2.Sawa sawa/Usawa 9.Nje ya Kanisa
3.Iliyounganishwa 10.Mahudhurio
4.Maombi 11.Matokeo ya Kiroho
5.Huruma 12.Viwango vya Ufalme
6.Motisha 13.Mungu amesifiwa
7.Iliyopangwa
TATHIMINI YA MRADI
1. Maelezo ya Hadithi/Hekaya:
2. Kitu gani kilifanya kazi?
3. Matatizo/ Changamoto:
4. Masomo waliyofundishwa -
5. Mradi ujao -
D. KUTUMIKA/KUTUMIA
Mradi Wako wa Mbegu
1. Shirikisha/fundisha Kanuni na mbinu
2. Maombi
3. Orodhesha matatizo/ mahitaji
4. Chagua mradi
5. Linganisha pamoja na tabia za mradi wa Mbegu
6. Tekeleza mpango
7. Tathimini mradi
8. Andika Ripoti/Taarifa ya Mradi wa Mbegu
Kumbuka: Tumia Ukaguzi wa Mpango A na B katika mfano wa juu kama MPANGO WA UKAGUZI kwaajili
ya matumizi yako.
MPANGO WA MUDA MLEFU
- Kupanga hutoa au kuzaa matokeo yaajabu na huacha matokeo makubwa juu ya maisha yako
mwenyewe na jumuiya.
• Kuonyesha upendo wa Mungu:
- Katika kila sehemu- Usawa
- Kwa watu wale wale- Unganisho
Maelekezo kwa Mpango wa Muda Mlefu
Kila Baada ya Mradi wa Mbegu:
1. Tathimini mradi uliomalizika. Tumia Ripoti ya Mradi wa Mbegu hapo chini (ukurasa wa 129-130).
2. Tumia muda katika kumfikiria Mungu kwa yale aliyoyakamilisha kupitia mradi. Mshukuru kwa vitu
vyote unavyovifahamu na vile usivyoweza kuviona.
3. Mwombe Bwana akupe maono kwaajili ya mradi unaofanana wa uinjilisiti.
4. Tumia muda kwa mawazo yanayotifua ubongo kwaajili ya miradi ya Mbegu ijayo. Tambua angalau
mradi mmoja katika kila mmoja wapo wa sehemu tatu za matokeo matatu ambayo haikugusiwa kama
matokeo ya sehemu ya kwanza ya mradi ambao ndiyo kwanza umemalizika.
5. Weka Tarehe za Mapendekezo na wawakilishi wa miradi kwa kila moja ya hii miradi. Kama Unaweza,
weka mmoja wa tofauti kwa kila mradi. Hii itakusaidia wewe kuendeleza Uongozi katika kuendesha
miradi.
6. Kila mara unapomaliza mradi na kukutania kwaajili ya tathimini na Kupanga, fanya marudio yako ya
Dirisha la mradi wa Mbegu. Mwombe Bwana akupatienyongeza ya nuru/ufahamu kwaajili ya kuendelea
mbele na miradi uliyoitambua au kwaajili ya kuibadirisha iwe baadhi ya uinjilisiti.
Hekima
Semina ya Vijana kuhusu namna ya kuchumbia
-Januari
Kukutana na Viongozi wakuu kujadili mambo ya
jumuiya
-Mei
Mkutano wa Jumuiya ili kujadili hali ya kusoma
na kuandika
-Septemba
Kiroho
Mwisho wa wiki Kutembelea nyumba kwa
nyumba na kushuhudia
-Februari
Maigizo ya Jumuiya kuhusu Mwana mpotevu
-Juni
Kongamano la Vijana la muziki
-Oktoba
Kimwili
Kusafisha Takataka
-Machi
Chakula cha mchana kwa watoto masikini na
wasiokuwa na mahali pa kuishi
-Julai
Kutoa madesiki kwa shule za mahali za serikali
-Novemba
Kujaza udongo kwenye Mashimo mitaani
Tarehe itaazimiwa/itatangazwa
Kijamii
Mchezo wa mpira wa miguu kati ya Kanisa na
Jumuiya
-Aprili
Olimpiki ya Watoto katika bustani
-Agosti
Sherehe za Mwaka Mpya
-Desemba/Januari
KALATASI YA KUFANYIA KAZI YA MPANGO WA MRADI WA MBEGU
TATIZO/ HITAJI:______________________________________________________________________
MAKUSUDI YA MUNGU:___________________________________ ANDIKO:_______________________
ANUANI YA MRADI WA MBEGU:__________________________________________________________________
MATOKEO YA KWANZA: _________________ MATOKEO YA PILI: _______________________________
Hatua za Miradi Mtu/Taasisi
Rasilimali
zinazohitajika
Rasilimali
zinazohitajika
Mtu/Watu
Wanaohitajika
Tarehe ya Kumalizia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.