Ky thuat nuoi ca nuoc ngot danh cho huong dan vien

Dù ¸n ph¸t triÓn céng ®ång lång ghÐp

Do oxfam-quebec tµi trî

Kü thuËt nu«i ç n−íc ngät(Tµi liÖu dïng cho H−íng dÉn viªn)

Ng−êi biªn so¹n: Ph¹m C«ng Phin

Çn bé dù ¸n OXFAM-Quebec

Th¸ng 3 n¨m 2000

Môc lôcPhÇn I: Mèi quan hÖ gi÷a çc sinh vËt thøc ¨n trong vùc n−íc..........................................3

PhÇn II: §Æc ®iÓm sinh vËt cña çc loµi ç nu«i ...................................................................4

Ç chÐp ..................................................................................................................................4

Ç R« phi:..............................................................................................................................4

Ç tr¾m cá .............................................................................................................................5

Ç MÌ Tr¾ng..........................................................................................................................5

Ç MÌ Hoa.............................................................................................................................6

Ç Tr¾m ®en ..........................................................................................................................6

Ç Tr«i:..................................................................................................................................7

Ç Tr«i Ên §é .......................................................................................................................7

Ç Trª ....................................................................................................................................8

Ç Migran..............................................................................................................................8

PhÇn III: Kü thuËt nu«i ç thÞt trong ao................................................................................9

I. Çc ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt khi nu«i ç ....................................................................................9

II. Çc ®iÒu kiÖn cña mét cao nu«i ç tiªu chuÈn..................................................................9

III. ChuÈn bÞ ao nu«i ç .......................................................................................................10

IV. ChuÈn bÞ gièng ç..........................................................................................................13

V. Çch cho ç ¨n................................................................................................................15

VI. Bèn c«ng thøc nu«i ç: Tû lÖ nu«i ghÐp theo c«ng thøc ...............................................18

VII. Th¨m ao hµng ngµy......................................................................................................20

VIII. Thu ho¹ch ç...............................................................................................................21

IX. Phßng vµ ch÷a bÖnh cho ç ...........................................................................................21

3

4

PhÇn II: §Æc ®iÓm sinh vËt cña çc loµi ç nu«i

Néi dung Ph−¬ng ph¸p

Tªn ç TÇng sèng Thøc ¨n

Ç ChÐp

- Sèng ë tÇng ®¸y

- Thøc ¨n: Sinh vËt ®¸y nh− èc, giun, c«n trïng,mïn b· h÷u c¬, thùc vËt non, phô phÕ phÈm n«ngnghiÖp, ç ¨n t¹p vµ thiªn vÒ ®éng vËt.

C©u hái: Trong ao, ç chÐp sèng ë tÇngn−íc nµo?

Sau ®ã dïng tranh minh ho¹ d−íi ®©y:

C©u hái: Ç chÐp ¨n nh÷ng thøc¨n g×?


Ç R« phi:Cã 2 lo¹i ç r« phi:

1. Ç R« phi th−êng (kÐm lín h¬n ç r« phi R»n)

2. Ç r« phi R»n

Ç r« phi v»n:


- Thøc ¨n: Mïn b· h÷u c¬, t¶o l¾ng ë ®¸y ao, c«ntrïng sèng trong n−íc, thùc vËt mÒm: rau, bÌo,sinh vËt phï du vµ phÕ phô phÈm n«ng nghiÖp.

C©u hái: Trong ao, ç r« phi sèng ë tÇngn−íc nµo?


C©u hái: Ç r« phi ¨n nh÷ng thøc¨n g×?


5



Ç Tr¾m Cá

- Sèng ë tÇng mÆt, tÇng gi÷a vµ ven bê cã thùc vËtthñy sinh.

- Thøc ¨n: Thùc vËt thñy sinh, rong rªu, cá mÒm,bÌo, rau xanh, bét, çm, thøc ¨n ®éng vËt. (ënh÷ng ao cã nhiÒu cá n−íc, ng−êi ta th¶ tr¾m cá®Ó vÖ sinh ao)

C©u hái: Trong ao, ç tr¾m cá sèng ë tÇngn−íc nµo?


C©u hái: Ç tr¾m cá ¨n nh÷ngthøc ¨n g×?


Ç MÌ Tr¾ng

- Sèng ë tÇng n−íc gi÷a vµ trªn, b¬i léi nhanhnhÑn, sèng thµnh tõng ®µn.

- Thøc ¨n: thùc vËt phï du lµ chÝnh. Ngoµi ra ¨nçm, b· ®Ëu, b· r−îu v.v

C©u hái: Trong ao, ç mÌ tr¾ng sèng ëtÇng n−íc nµo?


C©u hái: Ç mÌ tr¾ng ¨n nh÷ng thøc ¨ng×?


6



Ç MÌ Hoa

- Sèng thµnh tõng ®µn ë tÇng n−íc gi÷a

- Thøc ¨n: Kh¸c víi mÌ tr¾ng, mÌ hoa ¨n ®éng vËtphï du lµ chñ yÕu, nªn thÝch hîp nu«i ghÐp víiçc loµi ç kh¸c. cßn ¨n çc thøc ¨n phô kh¸cnh− çm, bét mú, b· ®Ëu v.v...

C©u hái: Trong ao, ç mÌ hoa sèng ë tÇngn−íc nµo?


C©u hái: Ç mÌ hoa ¨n nh÷ngthøc ¨n g×?


Ç Tr¾m ®en


- Thøc ¨n: èc, hÕn, cua, chÊt bét nh− b· ®Ëu, kh«dÇu trén víi bét ç kh¸c trong ao.

C©u hái: Trong ao, ç tr¾m ®en sèng ëtÇng n−íc nµo?


C©u hái: Ç tr¾m ®en ¨n nh÷ng thøc ¨ng×?


7



Ç Tr«i:

- Sèng ë tÇng ®¸y, tÇng gi÷a

- Thøc ¨n: mïn b· h÷u c¬ lµ chÝnh. Ngoµi ra ¨nph©n h÷u c¬, çm, b· ®Ëu vµ thøc ¨n chÊt bét d−thõa ch×m xuèng ®¸y ao.

C©u hái: Trong ao, ç tr«i sèng ë tÇngn−íc nµo?


C©u hái: Ç tr«i ¨n nh÷ngthøc ¨n g×?


Ç Tr«i Ên §é


- Thøc ¨n: t¹p ¨n nh− ç tr«i ViÖt Nam.

8



Ç Trª(Gåm çc loµi ç trª tr¾ng, trª vµng miÒn Nam, ç trªvµng miÒn B¾c, ç trª Phi)


- Thøc ¨n: Cua, t«m, èc, hÕn, ®éng vËt thèi r÷a.Phô phÈm n«ng nghiÖp vµ çc s¶n phÈm d− thõatrong sinh ho¹t gia ®×nh.

C©u hái: Trong ao, ç trª sèng ë tÇngn−íc nµo?


C©u hái: Ç trª ¨n nh÷ng thøc ¨n g×?

Sau ®ã dïng tranh minh ho¹ d−íi ®©y: ®Ógîi ý

Ç Migran


- Thøc ¨n: chÊt h÷u c¬ vôn n¸t, çt bïn, rong t¶o,thùc vËt v.v..

C©u hái: Trong ao, ç Migran sèng ë tÇngn−íc nµo?


C©u hái: Ç Migran ¨n nh÷ngthøc ¨n g×?


9

PhÇn III: Kü thuËt nu«i ç thÞt trong ao


I. Çc ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt khi nu«i ç

1) Ao:

2) Ç gièng:

3) Con ng−êi: CÇn cï lao ®éng, cã kü thuËt:

4) Thøc ¨n cho ç:

Dïng tranh vÏ vµ ®Æt çc c©u hái: B¸c hiÓu bøc tranh nµy thÕ nµo?

II. Çc ®iÒu kiÖn cña mét cao nu«i ç tiªu chuÈn

1) Ao nu«i nguån n−íc dÔ dµng trong viÖc cÊp vµ tho¸t n−íc

2) §Êt thÞt hoÆc thÞt pha çt ®Ó dÔ gi¶i ®éc n−íc

3) Ao ph¶i quang ®·ng ®Ó tiÖn ®i l¹i ch¨m sãc.

4) Ao h×nh ch÷ nhËt réng 300 ®Õn 500 m2, n−íc s©u 1 - 1.5 m.

5) Cã cèng cÊp vµ tho¸t n−íc d−íi ®Æt so le nhau, ®¸y ao nghiªng vÒcèng tho¸t n−íc.

10


III. ChuÈn bÞ ao nu«i ç

1) Tu bæ vµ tÈy dän ao nu«i ç

Tu bæ vµ tÈy dän tr−íc khi th¶ ç lµ ®iÒu kiÖn b¾t buéc ph¶i lµm

a) §èi víi ao míi ®µo ch−a nu«i

- DÉn n−íc vµo ao vµi ba lÇn ®Ó röa ao

- Bãn 10 - 20 kg v«i cho 100m2 ®Ó diÖt trïng, khö chua

- Bãn lãt 50 kg ph©n chuång cho 100 m2 ao.

b) §èi víi ao ®· nu«i

- Th¸o c¹n n−íc cò ®Ó thu ho¹ch ç.

* VÐt bïn:

§Ó lµm s¹ch ®¸y ao, gi¶i phãng khÝ ®éc

T¨ng dung tÝch ao (th× nu«i ®−îc nhiÒu ç h¬n) ®Ó l¹i ®¸y mét lípkho¶ng 10 - 15 cm lµ ®ñ. NÕu ao Ýt bïn th× chØ cÇn t¸t c¹n n−íc.

11


Tr−êng hîp ®¸y ao lµ ®Êt çt:

- LÊy ®Êt thÞt phñ lªn mÆt ®¸y ao líp dµy 20 cm. Bãn ph©n h÷u c¬ ®Òukh¾p mÆt ao råi cho n−íc x¨m x¾p vµo ng©m. Bê ao còng cÇn ®¾p thªm®Êt thÞt ®Ó khái bÞ s¹t lë.

- San b»ng ®¸y ao

Ph¬i n¾ng 7 - 10 ngµy cho ®Õn khi ®¸y ao nøt r¹n ch©n chim.

(§èi víi ®Êt chua phÌn: chØ võa se kh« lµ ®−îc ®Ó chèng ''x× phÌn")

- Bãn v«i bét cho ®¸y ao. (10 - 15 kg cho 100 m2) nh»m môc ®Ých:

- Khö chua

- Phßng trõ ®Þch h¹i ç nh−: r¾n, Õch, cãc, ç d÷, ç t¹p....

- Trõ vi khuÈn vµ ký sinh trïng g©y bÖnh cho ç

- Lµm cho líp bïn ®¸y xèp, tho¸ng khÝ, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nhchuyÓn hãa chÊt h÷u c¬ thµnh muèi dinh d−ìng.

Dïng tranh hái: Çc b¸c hiÓu bøc tranh nµy thÕ nµo?

12


- Bãn lãt ®¸y ao:

B»ng ph©n chuång ®Ó t¨ng nguån thñy sinh ®¸y ao (50 kg cho 100m2 ®¸y ao.)

- Th¸o n−íc vµo ao (Sau khi tÈy ao xong):

- N−íc lÊy vµo läc qua ®Ëp ch¾n ®Ó ng¨n r¸c vµ vµ çc lo¹i çt¹p, ç d÷ vµo, møc n−íc läc vµo chØ cÇn 0,5 - 0,7 m s©u

- Ng©m n−íc ao tõ 5 - 7 ngµy ®Ó n−íc ao ng¶ mµu xanh lôc(nghÜa lµ çc loµi thøc ¨n tù nhiªn ®· ph¸t triÓn phong phó) råimíi ®−îc th¶ ç.

- Ph¸t quang nh÷ng bôi rËm chung quanh ao:

- §Ó ao kh«ng bÞ cím n¾ng

- §Ó ®i l¹i dÔ dµng h¬n trong viÖc ch¨m sãc qu¶n lý ao

§çi víi ao ®µo míi: Kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tu bæ hµng n¨m.

13


- Söa ch÷a bê ao, lÊp kÝn çc hang hèc nÕu cã

- Söa ch÷a cèng cÊp vµ tho¸t n−íc

IV. ChuÈn bÞ gièng ç

1/ ChÊt l−îng con gièng: CÇn cã gièng ç tèt b¶o ®¶m çc ®iÒu kiÖnsau:

- Ç gièng ph¶i ®Òu con, quy cì tiªu chuÈn dµi 8 - 12 cm.

- B¬i léi ho¹t b¸t, kh«ng dÞ h×nh.

- V©y vÈy phñ kÝn, kh«ng mÊt nhít, kh«ng x©y x¸t kh«ng bÖnhtËt.

- Cã mµu s¾c t−¬i t¾n tù nhiªn. (Ph¶i chó ý kh«ng bÞ lõa do çchiÖn t−îng tiªu cùc ë kh©u giao nhËn.)

2/ VËn chuyÓn ç vÒ ao nu«i:

NÕu kho¶ng çch gÇn cho vµo thïng x« , chËu, hoÆc sät lãt ni l«ng

VËn chuyÓn tõ xa ph¶i dïng tói nil«ng vµ b¬m « xy.

14


Ðp ç tr−íc khi vËn chuyÓn:

Môc ®Ých:

§Ó cho ç ®−îc luyÖn quen víi ®iÒu kiÖn chËt chéi, chÞu ®−îc ng−ìng «xy thÊp (th−êng ç gièng ®−îc luyÖn tr−íc khi chuyÓn ®i xa).

Dï vËn chuyÓn b»ng çch nµo, ç còng ph¶i ®−îc Ðp kü tr−íc khi vËnchuyÓn.

Çch Ðp ç:

Nhèt ç gièng vµo mét çi lång b»ng l−íi ni l«ng (gäi lµ giai) víi mËt®é 1,200 con/m3 n−íc, ®Æt trong n−íc s¹ch cã dßng n−íc s¹ch ch¶y nhÑliªn tôc.

LuyÖn ç:

- Môc ®Ých luyÖn ç: §Ó cho ç quen víi m«i tr−êng chËt chéi tr−íc khivËn chuyÓn ®i xa.

- Çch luyÖn: S¸ng sím hoÆc chiÒu dïng l−íi kÐo dån l¹i trong vßng tõ15 ®Õn 20. Råi bu«ng ra, mçi ngµy 2 lÇn, lµm liÒn trong 3 ®Õn 4 ngµy

3/ Th¶ ç gièng:

Tr−íc khi th¶ ç gièng cÇn t¾m n−íc tiÖt trïng phßng bÖnh cho ç

Thao t¸c th¶ ç cÇn nhÑ nhµng ®Ó ç quen dÇn víi n−íc ao

Kh«ng ®øng trªn bê vøt ç xuèng ao ®Ó ç khái bÞ cho¸ng.

15


V. Çch cho ç ¨n

1) Cho ¨n theo 4 tiªu chuÈn quy ®Þnh:

§Þnh l−îng:

Môc ®Ých kh«ng ®Ó thiÕu thøc ¨n lµm ç chËm lín vµ còng kh«ng ®Óthõa thøc ¨n g©y l·ng phÝ, « nhiÔm m«i tr−êng n−íc ao.

§Þnh chÊt:

Phèi hîp çc thµnh phÇn thøc ¨n §¹m - L©n - Ka li (NPK), thøc ¨n th«vµ thøc ¨n tinh bét.

§Þnh thêi gian:

§Ó ç dÔ t×m måi, t×m nhanh h¬n. ¨n ®−îc hÕt thøc ¨n h¬n

Cho ç thøc ¨n xanh vµo buæi chiÒu.

Cho ç ¨n thøc ¨n tinh vµo buæi s¸ng

§Þnh ®Þa ®iÓm:

§Ó ç dÔ t×m måi, t×m nhanh h¬n. ¨n ®−îc hÕt thøc ¨n h¬n

16


2) Cho ¨n b»ng khung tre næi: ®Ó thøc ¨n xanh:

(Cø 100 m2 ao th× lµm 1m2 khung tre).

- Th¶ cá rau, bÌo vµo khung tre næi cè ®Þnh ®Ó ç ¨n tËp trung, dÔlµm vÖ sinh vµ vít b· cò thõa.

- Khung tre cho ç ¨n cÇn ®Æt çch bê ao 1 - 2 m.

- Tr−íc khi cho ¨n thøc ¨n míi ph¶i vít thøc ¨n cò thõa lªn bê råicho thøc ¨n míi vµo khung.

3) Cho ¨n b»ng giµn m¸ng: (®èi víi thøc ¨n tinh)

Giµn chØ çch ®¸y ao kho¶ng 50 cm çch bê 1 mÐt.

Cø 100 m2 ao cÇn 1 m2 giµn.

17

Khi cho ç ¨n, thøc ¨n tinh ph¶i nhµo n−íc cho dÎo, viªn thµnh viªncho vµo giµn ch×m vµo trong giµn ®Ó tiÖn theo dâi xem møc thøc ¨n choç ngµy h«m tr−íc thõa hay thiÕu vµ lµm vÖ sinh giµn cho tiÖn.

M¸ng th−êng xuyªn ®−îc vÖ sinh s¹ch sÏ vµ ®Ó cè ®Þnh.

18


VI. Bèn c«ng thøc nu«i ç: Tû lÖ nu«i ghÐp theo c«ng thøc

a) Nu«i tr«i vµ Migran lµ chÝnh: mËt ®é th¶ 1 con/1m2 Gåm:

R« phi 60%

Migran 20%

MÌ tr¾ng 10%

Tr¾m cá 5%

ChÐp 4%

MÌ hoa 1% (1 sµo 360 con)

b) Nu«i tr¾m cá lµ chÝnh: 0,7 - 0,8 con/m2. Gåm:

Tr¾m cá 50%

MÌ tr¾ng 20%

Tr«i 18%

R« phi 6%

ChÐp 4%

MÌ hoa 2%

19


c) Nu«i r« phi lµ chÝnh: MËt ®é th¶ 0,4 con/1m2. Gåm:

R« phi 45%

MÌ tr¾ng 20%

Tr«i 20%

ChÐp 6%

MÌ hoa 5%

Tr¾m cá 4%

d) Nu«i ç mÌ tr¾ng lµ chÝnh: MËt ®é th¶ 1,4 - 1,5 con/m2. Gåm:

MÌ tr¾ng 60%

Tr«i 25%

ChÐp 7%

MÌ hoa 5%

Tr¾m cá 3%

Mét ao kh«ng thuËn tiÖn cho viÖc nu«i mÌ, tr«i, tr¾m, chÐp: Nªn c¶it¹o l¹i nu«i ç phi lai hoÆc nu«i Õch, l−¬n.

20


VII. Th¨m ao hµng ngµyMôc ®Ých cña th¨m hµng ngµy:

- §Ó kiÓm tra bê ao, ®¨ng cèng ®Ó kÞp thêi tu bæ khi háng, nhÊt lµvµo mïa m−a lò, møc n−íc ao

§Æc biÖt vµo nh÷ng th¸ng chuyÓn mïa vµ chuyÓn trêi:

- Theo dâi mµu n−íc ao, ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh l−îng thøc ¨n.

- CÇn th−êng xuyªn quan s¸t t×nh tr¹ng ç: Ç gÇy yÕu lµ ç ®ãi.CÇn t¨ng l−îng thøc ¨n vµ ph©n bãn trong ngµy.

- Ç b¬i yÕu, t¶n m¹n, dùa s¸t vµo bê lµ ç yÕu, bÞ bÖnh. CÇnkiÓm tra kü t×m nguyªn nh©n g©y bÖnh. NÕu ç m¾c bÖnh cÇnthay n−íc ao vµ ch÷a bÖnh cho ç b»ng thuèc.

- Ç næi ®Çu l©u, lê ®ê, t¶n m¹n lµ ç thiÕu « xy trÇm träng.

CÇn cÊp n−íc cho ao ®Õn khi ç trë l¹i ho¹t ®éng b×nh th−ênghoÆc chuyÓn nhanh ç sang ao cã n−íc míi s¹ch.

Thêi gian th¨m ao: nªn th¨m vµo buæi s¸ng

21


VIII. Thu ho¹ch ç

Nªn 6 th¸ng ®¸nh tØa th¶ bï vµ thu ho¹ch vµo nh÷ng ngµy cuèi n¨m.

Môc ®Ých ®¸nh tØa th¶ bï lµ thu ho¹ch nh÷ng con ®· ®ñ lín.

IX. Phßng vµ ch÷a bÖnh cho ç

T×m hiÓu nguyªn nh©n ç cã bÖnh. Çc b¸c cho biÕt ç bÞ bÖnh th−êng do nh÷ng nguyªn nh©n g×?

- Do m«i tr−êng: NhiÖt ®é , ®é pH, hµm l−îng « xy kh«ng thÝchhîp.

- ChÕ ®é ch¨m sãc kh«ng ®¶m b¶o: MËt ®é, chÕ ®é ¨n, ®¸nh b¾tkh«ng phï hîp.

- Do çc sinh vËt trong n−íc g©y bÖnh hoÆc do bÞ thiÕu vitaminvµ l©y lan bÖnh tõ ç kh¸c sang...

1/ Phßng bÖnh cho ç:

§èi víi ç viÖc ch÷a bÖnh rÊt khã kh¨n nªn cÇn phßng bÖnh lµ chÝnh.

Muèn phßng bÖnh cho ç ta nªn lµm nh− thÕ nµo?

22


Ao nu«i ç:

§óng tiªu chuÈn kü thuËt.

Tr−íc khi nu«i ç, cÇn tÈy dän ao b»ng v«i bét, n−íc ao cÇn b¶o ®¶mtÝnh chÊt lý, hãa, sinh vËt häc. Nguån n−íc ao ph¶i s¹ch, kh«ng «nhiÔm vµ kh«ng cã mÇm bÖnh. Ao b¶o ®¶m ®é s©u, cã hÖ thèng cÊptho¸t n−íc tiÖn lîi.

T¾m cho ç tr−íc khi th¶ ç gièng vµo ao nu«i.

T¾m bµng dung dÞch muèi ¨n (NaCl) hoÆc b»ng thuèc tÝm ®Ó phßngbÖnh cho ç.

Nång ®é muèi cÇn dïng tõ 2% - 3% ( 2 - 3 kg muèi hßa tan víi 100 lÝtn−íc.

T¾m trong vßng 5 - 10 phót. NÕu dïng thuèc tÝm nång ®é lµ 1/50.000®Õn 1/100.000 (tøc lµ l gram thuèc tÝm pha víi 50 ®Õn 100 lÝt n−íc).

* Çch t¾m: ng©m c¶ v¹t ç cho vµo dông cô ®· pha s½n dung dÞchtrong thêi gian quy ®Þnh.

Lo¹i bá ç yÕu, sau khi ®· t¾m cho ç xong råi míi th¶

Nu«i ç theo ®óng quy tr×nh kü thuËt:

- Ao ç ®−îc chuÈn bÞ nu«i tèt. MËt ®é ç th¶ võa ph¶i.

- Cho ç ¨n ®Çy ®ñ theo 4 ®Þnh.

- Qu¶n lý ch¨m sãc ç trong ao th−êng xuyªn.

- Trõ ®éc thøc ¨n vµ n¬i ç ®Õn ¨n.

23


2/ Çch ph¸t hiÖn bÖnh ç:

- Khi ph¸t hiÖn ç cã thÓ bÞ bÖnh (ç bÞ bÖnh th−êng b¬i léichËm, lê ®ê trªn mÆt ao hay róc vµo bê ao)

- B¾t mét sè con lªn ®Ó kiÓm tra, quan s¸t mÆt ngoµi th©n ç dïngkÝnh lóp (quan s¸t kü tõ ®Çu, måm, m¾t, th©n, v©y, vÈy ç xemcã hiÖn t−îng bÖnh lý g× kh«ng)

- Quan s¸t mang ç

- Quan s¸t néi t¹ng (mæ ç ra ®Ó quan s¸t)

24

3/ Çch ch÷a bÖnh cho ç (Dïng çc b¶ng ®Ó h−íng dÉn)

Tªn bÖnh ç TriÖu chøng (biÓu hiÖn bªn ngoµi) Çch ch÷a

BÖnh nÊm thñy mi

(nÊm ký sinh nhiÒu ë trøng ç chÐp vµç gièng, sèng trong vïng n−íc ngät,ph¸t triÓn nhÊt trong vô ®«ng xu©n)

Ban ®Çu thÊy ç b¬i léi lung tung trong ao vµ cä x¸t,dÇn dÇn c¬ thÓ bÞ thèi r÷a, ç vËn ®éng chËm kh«ng ¨nvµ chÕt. Xem trªn th©n ç cã khèi b«ng tr¾ng, nÊm thñymi cã d¹ng nh÷ng sîi nhá, dµi, ph©n nh¸nh, ®−êng kÝnhrÊt nhá.

Dïng xanh (Melylen) chøa Marachit t¾m cho®éng vËt thñy s¶n, nång ®é 1 PPM - 4 PPM (1- 4 gram/ lÝt n−íc). Thêi gian 15 - 30 phót.

Phun xanh Marachit xuèng ao, liÒu l−îng 0,00- PPM (0,06 - 0,1 gram/1 lÝt n−íc).

Dïng muèi ¨n t¾m: nång ®é 2 - 3 %. Thêi giantõ 15 - 30 phót cã thÓ h¹n chÕ ®−îc nÊm.

BÖnh ®èm ®á Th©n ç cã nh÷ng ®¸m ®á

BÖnh trïng b¸nh xe (th−êng gÆp ë çgièng, cã khi trong ao nu«i ç h−¬ng)

Cã d¹ng h×nh chu«ng, cã mét vßng mãc b¸m gièng nh−b¸nh xe ®ång hå ®Ó b¸m chÆt vµo da hoÆc mang ç.Trªn th©n cã nhiÒu chÊt nhít mµu tr¾ng ®ôc, th−êng næitõng ®µn trªn mÆt n−íc, b¬i léi lung tung vµ yÕu dÇnsau ®ã sau ®ã b¬i tËp trung vµo bê vµ n¬i cã n−íc ch¶y.

Çch phßng trõ: dïng CuSOH phun th¼ngxuèng ao víi nång ®é 0,5 - 0,7 gram/1 m3

n−íc ao. HoÆc dïng hçn hîp ®ång + Marachit0,5 PPM + 0,01 ®Õn 0,02 PPM (0,01 - 0,02mg/lÝt). Sau 1 - 2 ngµy ç sÏ khái bÖnh.

BÖnh rËn ç Soi lªn kÝnh lóp thÊy sèng ký sinh trªn da th©n, v©y vµmang ç. Hót m¸u vµ tiÕt chÊt ®éc lµm ç tæn th−¬ng,s−ng ®á, t¹o ®iÒu kiÖn cho ký sinh trïng kh¸c ph¸ttriÓn. Th−êng ®èt ç vµo ban ®ªm lµm ç b¬i léi lungtung.)

Dïng l¸ xoan b¨m nhá liÒu 0,5 ®Õn 1 kg /m3.

- Dipterex phun xuèng ao víi nång ®é 1PPM(1 gram/m3 n−íc).

BÖnh nÊm mang Dïng kÐo c¾t bá x−¬ng n¾p mang, thÊy mµu s¾c mangnhît nh¹t

Dïng nh− trÞ bÖnh nÊm thñy mi

BÖnh bµo tö trïng Mæ ç, dïng kÐo c¾t ruét, quan s¸t thÊy thµnh ruétmäng m¸u, viªm tÊy, cã nhiÒu h¹t tr¾ng nhá.

25

BÖnh giun s¸n Cã thÓ nh×n thÊy b»ng m¾t th−êng

BÖnh trïng qu¶ d−a:

Gièng nh− qu¶ d−a ®−êng kÝnh 0.5 - 1mm, gi÷a cã nh©n lín vµ 1 h¹ch nhá...

Ç bÞ bÖnh trªn da, v©y, mang, cã nhiÒu h¹t lÊm tÊmnhá mµu tr¾ng ®ôc, cã thÓ thÊy râ b»ng m¾t th−êng, çb¬i lê ®ê t¸ch ®µn quanh bê ao.

Çch ch÷a: Dïng Marachit víi nång ®é 0,3PPM phun 2 lÇn trùc tiÕp xuèng ao mçi lÇnçch nhau 1 tuÇn.

Phun xanh Marachit xuèng ao, liÒu l−îng 0,00- PPM (0,006 - 0,1 gram/lÝt n−íc).

Dïng muèi ¨n t¾m: nång ®é 2 - 3%. Thêi giantõ 15 - 30 phót cã thÓ h¹n chÕ ®−îc nÊm.

Trïng má neo:

Th©n nhá nh− ç kim dµi tõ 6 - 12mm ®Çu cã ®«i sõng nh− má neo ®is©u vµo çc tæ chøc ký chñ.

Ký sinh hót chÊt dinh d−ìng lµm viªm loÐt da, v©y,xoang miÖng, t¹o ®iÒu kiÖn vi khuÈn x©m nhËp, ç kÐm¨n gÇy yÕu, dÇu to, th©n nhá vµ mÊt mµu s¾c b×nhth−êng. Ç b¬i lê ®ê, ph¶n øng kÐm.

Dïng l¸ xoan b¨m nhá th¶ xuèng ao víi liÒul−îng 0,3 - 0,5 kh/m3 hoÆc Dipterex phunxuèng ao víi nång ®é 1 PPM (1 gram/m3

n−íc)

BÖnh bä g¹o vµ bä cµy (sinh vËt h¹iç)

Bä g¹o lµ c«n trïng nhá chiÒu dµi kh«ng qu¸ 13 mm,cã mµu vµng sÉm, ®èm ®en, cã çnh cã thÓ bay tõ aonµy sang ao kh¸c. Bä g¹o b¬i ngöa phÝa bông cã nhiÒul«ng ®á.

Dïng dÇu ho¶ hoÆc Dialai ®æ lªn mÆt n−íc t¹othµnh líp mµng ng¨n kh«ng cho bä lÊy khÝ trêi®Ó thë. BiÖn ph¸p nµy diÖt ®−îc bä g¹o vµ bäcµy nh−ng vÉn an toµn cho ç. Ph¶i diÖn chóngtr−íc khi th¶ ç 2 - 3 ngµy. Sau 10 - 15 ngµysau khi th¶ ç.

BÖnh lë loÐt ë çc gèc v©y: th−ênggÆp ë ç tr¾ng

Dïng dÇu ®æ vµo khu tre løa, rµo ch×m kÐo rªtrªn mÆt ao. Ban ®ªm ®Ó yªn mét chç treo ®Ìnhoa kú. Tr−êng hîp qu¸ nhiÒu bä g¹o cã thÓdïng dÇu ®æ kh¾p mÆt ao, liÒu l−îng kho¶ng 2lÝt/sµo B¾c bé.

Documents

Ky thuat nuoi ca nuoc ngot danh cho huong dan vien