Land Use Planning for High Land Vegetables Production · and analyzed according to the production seasons (rain, winter and summer). The results show that a higher return on produc-tion

145

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ประจำาปี 2554“การพัฒนาอนาคตชนบทไทย : ฐานรากที่มั่นคงเพื่อการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน” 27-29 มกราคม 2554

การวางแผนการใช้ที่ดินเพื่อการผลิตผักบนพื้นที่สูง : กรณีศึกษาศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย

Land Use Planning for High Land Vegetables Production

: A Case Study of Nong Hoi Royal Project Development Center

นลินรัตน์ กะลำาพะบุตร1 วิศิษฐ์ ลิ้มสมบุญชัย2

1บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 50 ถ.พหลโยธิน เขตจัตุจักร กรุงเทพฯ 10900

โทรศัพท์: 089 2195925 E-mail: [email protected]ภาควิชาเศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 50 ถ.พหลโยธิน เขตจัตุจักร กรุงเทพฯ 10900

โทรศัพท์: 02 5620232 E-mail: [email protected]

บทคัดย่อ การศึกษาครั้งนี้วิเคราะห์แผนการใช้ที่ดินเพื่อการผลิตผัก

บนพื้นที่สูงของเกษตรกรในพื้นที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนอง

หอยโดยประยุกต์จากทฤษฏีการลงทุนสมัยใหม่ ภายใต้เงื่อนไขผล

ตอบแทนสูงสุด ณ ระดับความเสี่ยงที่เกษตรกรสามารถยอมรับได้

โดยทำาการเก็บข้อมูลต้นทุนและผลตอบแทนการผลิตผักเมืองหนาว

10 ชนิด คือโอ๊คลีฟแดง โอ๊คลีฟเขียว ผักกาดหอมห่อ ผักกาดขาว

ปลี ปวยเหล็ง แรดิชิโอ คะน้ายอดดอยคำา ผักกาดหางหงส์ กะหลำำ่ำาปลี

และคะน้าฮ่องกง ใช้ข้อมูลย้อนหลัง 5 ปีและทำาการวิเคราะห์การผลิต

ใน 3 ฤดู คือฤดูฝน ฤดูนาว ฤดูร้อน ผลการศึกษาชี้ว่าการวางแผน

การผลิตนั้นเมื่อต้องการผลตอบแทนที่สูงขึ้น ความเสี่ยงที่ได้จะเพิ่ม

ขึน้ตาม ดงันัน้สิง่ทีช่ว่ยลดความเสีย่งในการผลติไดค้อืการกระจายการ

ลงทุนโดยการปลูกผักหลายชนิดในแปลง ซึ่งจะทำาให้ความเสี่ยงที่ได้

ลดลงและให้ผลตอบแทนในระดับที่ดี ทั้งนี้ผลการศึกษาได้เสนอทาง

เลือกให้แก่ผู้ผลิตสามารถปลูกพืชได้ตามผลตอบแทนและความเสี่ยง

ในระดับต่างๆ ที่ต้องการ

คำาสำาคัญ : การวางแผนการใช้ที่ดิน ทฤษฎีการลงทุนสมัยใหม่

ความเสี่ยง ผลตอบแทน

Abstract This study analyses the land use plan for high land

vegetables production of farmers in the Nong Hoi Royal Project

Development Center by using the Modern Portfolio Theory. Costs

and returns on vegetable production of different 10 types (Red

Oak Leaf, Green Oak Leaf, Head Lettuce, Chinese Cabbage,

Spinach, Radicchio, Doi Kham Chinese Kale, Chinese Cabbage-

Michilli, Cabbage, and Kailaan) for the past 5 years were collected

and analyzed according to the production seasons (rain, winter

and summer). The results show that a higher return on produc-

tion planning would increase the risk. Therefore, to reduce the

production risk, the diversification by growing various types of

vegetables in the field is required, which would reduce the risk

and yield a good return level to the farmer. The results from this

study propose the alternatives to the farmers to produce at the

returns and levels of risk that they have a preference.

Keywords : Land Use Planning, Modern Portfolio Theory, Risk,

Return

1.บทนำา ปัญหาความไม่เท่าเทียมและการใช้ทรัพยากรที่ดินอย่าง

ไม่เป็นไปตามประสิทธิภาพตามขีดความสามารถของทรัพยากรได้

กลายเป็นสาเหตุสำาคัญของการบุกรุกทำาลายป่าต้นนำำำ้ำา เพื่อรองรับ

ต่อความต้องการปลูกฝิ่นและทำาไร่เลื่อนลอยของเกษตรกรชาวเขา

ในอดีต จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2512 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ทรงมีพระราชประสงค์จัดตั้งโครงการพระบรมราชานุเคราะห์ชาวเขา

โดยมุ่งส่งเสริมให้เกษตรกรชนเผ่าในพื้นที่เขตชายแดนทำาการปลูก

พืชเมืองหนาวทดแทนฝิ่น ขจัดปัญหาในการตัดไม้ทำาลายป่าและ

ปลูกพืชเสพติด โดยให้ความสำาคัญด้านบูรณาการในการใช้ที่ดิน

ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน ตลอดจนด้านสังคม

สาธารณสุขและความคงอยู่ของจารีตประเพณีและวัฒนธรรมของชน

เผ่า โดยในระยะแรกเริ่มนั้นได้ให้ความสำาคัญกับการปลูกไม้ผลเมือง

หนาวเป็นสำาคัญ อาทิ พีช บ๊วยสาลี่ พลับ และแอปเปิ้ล เป็นต้น แต่

การปลูกไม้ผลเมืองหนาวนั้นมีรอบการเก็บเกี่ยวที่นานใช้ระยะเวลา

ปลูกจนออกผลประมาณ 3 - 4 ปี จึงสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิต เพื่อให้

ทนัตอ่การเปลีย่นแปลงเศรษฐกจิของประเทศจงึหนัมาใหค้วามสำาคญั

กับการปลูกผักบนพื้นที่สูงด้วย เนื่องจากปลูกง่าย และช่วงระยะเวลา

การเกบ็เกีย่วสัน้ใน 1 ปสีามารถปลกูผกัไดห้ลายชนดิและสามารถเกบ็

เกี่ยวได้เร็วกว่าปลูกไม้ผล ทำาให้เกษตรกรได้รับผลตอบแทนตลอด

ทั้งปี ขณะเดียวกันรายได้ที่เพิ่มขึ้นจากภาคการเกษตรยังช่วยพัฒนา

คุณภาพชีวิตของเกษตรกรชาวเขาให้ดีขึ้น

การผลิตในศูนย์พัฒนาโครงการหลวงได้ปลูกผักตาม

แผนการผลิตของฝ่ายตลาดโครงการหลวงและฝ่ายพัฒนาโครงการ

หลวง ซึ่งทางศูนย์พัฒนาฯจะทำาการจัดสรรให้แก่เกษตรกร โดยที่

เกษตรกรสามารถทำาการเลอืกปลกูผกัไดต้ามความสนใจ ซึง่การเลอืก

ปลูกผักของเกษตรกรนั้น ส่วนมากมักพิจารณาถึงผลตอบแทนที่เกิด

ขึ้นในอดีตเป็นสำาคัญ ซึ่งในทางปฏิบัติมักมีความผันผวนของดิน ฟ้า

อากาศ ปริมาณผลผลิต และความต้องการของผู้บริโภค ที่ไม่สามารถ

ควบคุมได้ จึงก่อให้เกิดความเสี่ยงทางด้านราคาขึ้น โดยผลผลิตที่มี

ความเสี่ยงสูงมักให้ผลตอบแทนที่สูงตามมา นั่นหมายความว่าพืชที่

ปลูกในแต่ละปีไม่สามารถให้ผลตอบแทนที่ดีเหมือนกันทุกปีได้ เมื่อ

เกษตรกรประสบปัญหาภาวะราคาพืชตกตำำ่ำา ผลตอบแทนที่เกิดขึ้น

จึงไม่คุ้มค่าแก่การลงทุน [1] ถึงแม้โครงการหลวงจะช่วยในเรื่องของ

146


ตลาด แต่การรับซื้อผลผลิตนั้นต้องได้มาตรฐานตามที่กำาหนดไว้

ทำาใหเ้กษตรกรชาวเขานำาผลผลติทีไ่มผ่า่นมาตรฐานมาจำาหนา่ยใหก้บั

พอ่คา้ภายนอก ซึง่ไดร้าคาผกัตำำ่ำากวา่ทีโ่ครงการหลวงรบัซือ้ ทัง้นีเ้ปน็

เพราะในตอนปลูกนั้นไม่ได้คำานึงถึงความเสี่ยงทางด้านราคาที่อาจจะ

เกิดขึ้นรวมถึงการประสบกับความเสี่ยงของดิน ฟ้า อากาศ และจาก

ภัยธรรมชาติ

ในการศกึษาครัง้นีไ้ดพ้จิารณาการผลติผกัของศนูยพ์ฒันา

โครงการหลวงหนองหอย เนือ่งจากเปน็หนึง่ในศนูยพ์ฒันาฯทีม่ปีญัหา

การใช้ทรัพยากรอย่างไม่มีประสิทธิภาพในอดีต อันเนื่องมาจาก

ประชากรในหมู่บ้านส่วนใหญ่เป็นชาวเขาเผ่าม้ง มีอาชีพปลูกฝื่นและ

ทำาไร่เลื่อนลอย จนกระทั่งได้รับการส่งเสริมอาชีพเกษตรในปี พ.ศ.

2517 จนในปัจจุบันปัญหาดังกล่าวได้หมดไปและเกษตรกรมีรายได้

จากการทำาเกษตรกรรม และมีการปลูกผักจำาหน่ายได้มากเป็นอันดับ

ตน้ๆ ของโครงการหลวง แตร่ายไดจ้ากการจำาหนา่ยผกัในแตล่ะปกีลบั

มคีวามไมแ่นน่อน [2] ถงึแมท้างศนูยพ์ฒันาโครงการหลวงหนองหอย

จะมแีนวคดิในการวางแผนการผลติผกัเมอืงหนาว ใหเ้กดิประสทิธภิาพ

ในช่วงระยะเวลา 2-3 ปีที่ผ่านมา โดยได้ลดปริมาณการผลิตลง เพื่อ

เพิ่มคุณภาพของผลผลิตผัก แต่ยอดจำาหน่ายที่ได้ยังมีความผันผวน

และไม่สามารถคาดการณ์ยอดจำาหน่ายในอนาคตได้

ดังนั้นหากมีการวางแผนจัดสรรทรัพยากรที่ดินในพื้นที่

ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอยเพื่อการผลิตผัก โดยที่คำานึง

ถึงความสัมพันธ์ของผลตอบแทนและความเสี่ยงของราคา ณ ระดับ

ตา่งๆ จะชว่ยแกไ้ขปญัหาดงักลา่วทีเ่กดิขึน้ ทัง้ยงัชว่ยใหก้ารวางแผน

การผลติผกัเนน้ไปยงัผกัทีใ่หผ้ลตอบแทนคุม้คา่ทีส่ดุในพืน้ที ่การประ

ยกุตใ์ชท้ฤษฏกีารลงทนุสมยัใหมเ่พือ่การวางแผนการจดัสรรทีด่นิเพือ่

การผลิตผักจึงเป็นการเพิ่มทางเลือกให้แก่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวง

และเกษตกรในการเลือกผลิตผักบนพื้นที่สูงที่ให้ผลตอบแทนสูงสุด

ในระดบัความเสีย่งทีเ่กษตรกรสามารถยอมรบัได ้เพือ่ใหก้ารผลติของ

เกษตรกรนั้นเกิดประสิทธิภาพมากขึ้น [3]

2.วัตถุประสงค์ วิเคราะห์แผนการใช้ที่ดินเพื่อการผลิตผักในพื้นที่ศูนย์

พฒันาโครงการหลวงหนองหอย ภายใตเ้งือ่นไขผลตอบแทนสงูสดุ ณ

ระดับความเสี่ยงที่เกษตรกรสามารถยอมรับได้

3.วิธีการดำาเนินงาน3.1 การเก็บรวบรวมข้อมูล

การศึกษานี้ทำาการเก็บข้อมูลต้นทุนและผลตอบแทนย้อน

หลังเป็นเวลา 5 ปี คือ ระหว่างปี 2548 - 2552 ทั้งนี้เนื่องจากการปลูก

ผกัในแตล่ะฤดนูัน้มคีวามแตกตา่งกนั ผลผลติบางชนดิไมส่ามารถปลกู

ไดท้ัง้ปจีงึไดแ้บง่การวางแผนการผลติออกตามฤด ูคอื หนาว ฝน และ

ร้อน โดยตัวอย่างผลผลิตผักที่ทำาการวางแผนนั้นเป็นพืชอายุสั้นที่ทำา

รายได้สูงสิบอันดับต้นให้แก่เกษตรกร ทั้ง 10 ชนิด คือ โอ๊คลีฟแดง

โอค๊ลฟีเขยีว ผกักาดหอมหอ่ ผกักาดขาวปล ีปวยเหลง็ แรดชิโิอ คะนา้

ยอดดอยคำา ผักกาดหางหงส์ กะหลำำ่ำา และคะน้าฮ่องกง

3.2 การวิเคราะห์ข้อมูล

การศึกษาครั้งนี้ได้ทำาการวิเคราะห์ข้อมูลผลตอบแทนและ

ความเสีย่งของการผลติผกัเมอืงหนาวในอดตี ซึง่ประยกุตจ์ากแนวคดิ

ทฤษฎีการลงทุนสมัยใหม่มาเป็นแนวทางการศึกษา โดยแนวคิดดัง

กลา่วไดเ้นน้การกระจายความเสีย่งในการลงทนุดว้ยการจดัสว่นผสม

ของการลงทนุทีห่ลากหลาย ซึง่จะไดส้ว่นผสมของการลงทนุทีม่คีวาม

เสี่ยงในระดับหนึ่งและผลตอบแทนที่ดีที่สุด ช่วยให้เกิดแนวทางการ

ลงทุนที่มีประสิทธิภาพสูงสุด [4] ทั้งนี้ได้กำาหนดให้เกษตรกรมุ่งหวัง

ผลตอบแทนสูงสุดจากการลงทุนในการผลิตผัก หรือ

(จุดประสงค์)

การผลิตในศูนยพัฒนาโครงการหลวงไดปลูกผักตามแผนการผลิตของฝายตลาดโครงการหลวงและฝายพัฒนาโครงการหลวง ซึ่งทางศูนยพัฒนาฯจะทําการจัดสรรใหแกเกษตรกร โดยที่เกษตรกรสามารถทําการเลือกปลูกผักไดตามความสนใจ ซึ่งการเลื อกปลู กผั กของ เกษตรกรนั้ น สวนมากมักพิ จ ารณาถึ งผลตอบแทนที่เกิดขึ้นในอดีตเปนสําคัญ ซึ่งในทางปฏิบัติมักมีความผันผวนของดิน ฟา อากาศ ปริมาณผลผลิต และความตองการของผูบริโภค ที่ไมสามารถควบคุมได จึงกอใหเกิดความเสี่ยงทางดานราคาขึ้น โดยผลผลิตที่มีความเสี่ยงสูงมักใหผลตอบแทนที่สูงตามมา นั่นหมายความวาพืชที่ปลูกในแตละปไมสามารถใหผลตอบแทนที่ดีเหมือนกันทุกปได เมื่อเกษตรกรประสบปญหาภาวะราคาพืชตกต่ํา ผลตอบแทนที่เกิดขึ้นจึงไมคุมคาแกการลงทุน [1] ถึงแมโครงการหลวงจะชวยในเรื่องของตลาด แตการรับซื้อผลผลิตนั้นตองไดมาตรฐานตามที่กําหนดไว ทําใหเกษตรกรชาวเขานําผลผลิตที่ไมผานมาตรฐานมาจําหนายใหกับพอคาภายนอก ซึ่งไดราคาผักต่ํากวาที่โครงการหลวงรับซื้อ ทั้งนี้เปนเพราะในตอนปลูกนั้นไมไดคํานึงถึงความเสี่ยงทางดานราคาที่อาจจะเกิดขึ้นรวมถึงการประสบกับความเสี่ยงของดิน ฟา อากาศ และจากภัยธรรมชาติ

ในการศึกษาครั้งนี้ไดพิจารณาการผลิตผักของศูนยพัฒนาโครงการหลวงหนองหอย เนื่องจากเปนหนึ่งในศูนยพัฒนาฯที่มีปญหาการใชทรัพยากรอยางไมมีประสิทธิภาพในอดีต อันเนื่องมาจากประชากรในหมูบานสวนใหญเปนชาวเขาเผามง มีอาชีพปลูกฝนและทําไรเลื่อนลอย จนกระทั่งไดรับการสงเสริมอาชีพเกษตรในป พ.ศ. 2517 จนในปจจุบันปญหาดังกลาวไดหมดไปและเกษตรกรมีรายไดจากการทําเกษตรกรรม และมีการปลูกผักจําหนายไดมากเปนอันดับตนๆ ของโครงการหลวง แตรายไดจากการจําหนายผักในแตละปกลับมีความไมแนนอน [2] ถึงแมทางศูนยพัฒนาโครงการหลวงหนองหอยจะมีแนวคิดในการวางแผนการผลิตผักเมืองหนาว ใหเกิดประสิทธิภาพ ในชวงระยะเวลา 2-3 ปที่ผานมา โดยไดลดปริมาณการผลิตลง เพื่อเพิ่มคุณภาพของผลผลิตผัก แตยอดจําหนายที่ไดยังมีความผันผวนและไมสามารถคาดการณยอดจําหนายในอนาคตได

ดังนั้นหากมีการวางแผนจัดสรรทรัพยากรที่ดินในพื้นที่ศูนยพัฒนาโครงการหลวงหนองหอยเพื่อการผลิตผัก โดยที่คํานึงถึงความสัมพันธของผลตอบแทนและความเสี่ยงของราคา ณ ระดับตางๆ จะชวยแกไขปญหาดังกลาวที่เกิดขึ้น ทั้งยังชวยใหการวางแผนการผลิตผักเนนไปยังผักที่ใหผลตอบแทนคุมคาที่สุดในพื้นที่ การประยุกตใชทฤษฏีการลงทุนสมัยใหมเพื่อการวางแผนการจัดสรรที่ดินเพื่อการผลิตผักจึงเปนการเพิ่มทางเลือกใหแกศูนยพัฒนาโครงการหลวงและเกษตกรในการเลือกผลิตผักบนพื้นที่สูงที่ใหผลตอบแทนสูงสุด ในระดับความเสี่ยงที่เกษตรกร

สามารถยอมรับได เพื่ อใหการผลิตของเกษตรกรนั้น เกิดประสิทธิภาพมากขึ้น [3] 2.วัตถุประสงค วิเคราะหแผนการใชที่ดินเพื่อการผลิตผักในพื้นที่ศูนยพัฒนาโครงการหลวงหนองหอย ภายใตเงื่อนไขผลตอบแทนสูงสุด ณ ระดับความเสี่ยงที่เกษตรกรสามารถยอมรับได 3.วิธีการดําเนินงาน 3.1 การเก็บรวบรวมขอมูล

การศึกษานี้ทําการเก็บขอมูลตนทุนและผลตอบแทนยอนหลังเปนเวลา 5 ป คือ ระหวางป 2548 - 2552 ทั้งนี้เนื่องจากการปลูกผักในแตละฤดูนั้นมีความแตกตางกัน ผลผลิตบางชนิดไมสามารถปลูกไดทั้งปจึงไดแบงการวางแผนการผลิตออกตามฤดู คือ หนาว ฝน และรอน โดยตัวอยางผลผลิตผักที่ทําการวางแผนนั้นเปนพืชอายุสั้นที่ทํารายไดสูงสิบอันดับตนใหแกเกษตรกร ทั้ง 10 ชนิด คือ โอคลีฟแดง โอคลีฟเขียว ผักกาดหอมหอ ผักกาดขาวปลี ปวยเหล็ง แรดิชิโอ คะนายอดดอยคํา ผักกาดหางหงส กะหล่ํา และคะนาฮองกง 3.2 การวิเคราะหขอมูล

การศึกษาครั้งนี้ไดทําการวิเคราะหขอมูลผลตอบแทนและความเสี่ยงของการผลิตผักเมืองหนาวในอดีต ซึ่งประยุกตจากแนวคิดทฤษฎีการลงทุนสมัยใหมมาเปนแนวทางการศึกษา โดยแนวคิดดังกลาวไดเนนการกระจายความเสี่ยงในการลงทุนดวยการจัดสวนผสมของการลงทุนที่หลากหลาย ซึ่งจะไดสวนผสมของการลงทุนที่มีความเสี่ยงในระดับหนึ่งและผลตอบแทนที่ดีที่สุด ชวยใหเกิดแนวทางการลงทุนที่มีประสิทธิภาพสูงสุด [4] ทั้งนี้ไดกําหนดใหเกษตรกรมุงหวังผลตอบแทนสูงสุดจากการลงทุนในการผลิตผัก หรือ (จุดประสงค) (1) โดยที่ Z = ผลตอบแทนที่คาดหวังจากการปลูกผัก R = อัตราผลตอบแทนผักแตละชนิดใน 1 ฤดู ซึ่ง = โดยที่ = ราคาที่ขายได,

= ผลผลิตตอไร, = ตนทุนตอไร Wi = น้ําหนักในการแบงพื้นที่เพาะปลูกสําหรับพื้นที่

แตละชนิด n = จํานวนผักที่ปลูก (เงื่อนไขที่ 1) ≥ 0 (2) (เงื่อนไขที่ 2) (3) โดยที่ คาเบี่ยงเบนมาตรฐานของกลุมผัก

= ความแปรปรวนรวมของผลตอบแทนระหวาง ผัก กับผัก

(เงื่อนไขที่ 3) = 1 (4)4.ผลการศึกษา ตารางที่ 1 อัตราผลตอบแทนที่ไดจากพืชแตละชนิด (%)

2552 2551 2550 2549 2548 คาเฉลีย่ คาเบี่ยงเบนมาตราฐาน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

โอคลีฟแดง

โอคลีฟเขยีว

ผักกาดหอมหอ

ผักกาดขาวปลี

ปวยเหล็ง

แรดิชิโอ

คะนายอดดอยคํา

ผักกาดหางหงส

กะหล่ําปลี

คะนาฮองกง ที่มา : จากการคํานวณ

จากขอมูลตนทุนและผลตอบแทนของการผลิตผักทั้ง 10 ชนิด ในชวงระหวาง 2548-2552 สามารถคํานวนผลตอบแทนและคาเบี่ยงเบนมาตรฐานในการผลิตผักแตละชนิดจําแนกตามฤดู ดังตารางที่ 1 ทั้งนี้เนื่องจากในฤดูรอนผักเมืองหนาวที่มีลักษณะเปนใบหอหุมเปนชั้นๆนั้นจะไมสามารถเจริญเติบโตไดดี ไดผลผลิตขนาดเล็ก มีน้ําหนักนอยและทําใหตนทุนการผลิตสูงมากไมคุมคาแกการผลิต เกษตรกรจึงไมนิยมปลูก ผักกาดขาวปลี คะนายอดดอยคํา ผักกาดหางหงสและคะนาฮองกงในชวงฤดูดังกลาว

จากอัตราผลตอบแทนในตารางที่ 1 สามารถนํามาคํานวนหาคาความแปรปรวนรวมของอัตราผลตอบแทน ไดและนํามาคํานวนหาความสัมพันธระหวางอัตราผลตอบแทนและความเสี่ยงของการผลิต [5] เมื่อกําหนดสมการวัตถุประสงคและเงื่อนไขตามสมการที่1-4 แลวสามารถหาอัตราผลตอบแทนเฉลี่ยที่สอดคลองกับความเสี่ยงที่กําหนดไว จนสรางขอบเขตของการ

ลงทุนที่มีประสิทธิภาพ (Efficient Frontier) และสรางเปนรูปภาพไดดังแผนภาพที่ 1 จากแผนภาพที่ 1 จะเห็นวาในการวางแผนปลูกผักเมืองหนาวที่ทําการศึกษานั้นถามีการกระจายการลงทุนปลูกผักหลายชนิดในแปลงเกษตร จะใหผลตอบแทนเฉลี่ยสูงกวาการปลูกผักเมืองหนาวเพียงชนิดเดียว ในขณะเดียวกันความเสี่ยงที่เกิดขึ้นยังนอยกวาการปลูกผักเพียงชนิดเดียวทั้งแปลง ทั้งนี้ถาพิจารณาในรูปแบบของการปลูกผักหลายชนิด ผลตอบแทนและความเสี่ยงท่ีไดจะเปนไปตามทฤษฏีการลงทุนสมัยใหม คือถาตองการผลตอบแทนสูงจะพบกับความเสี่ยงท่ีสูงขึ้นตามลําดับหรือตองการผลตอบแทนที่ไมสูงนักความเสี่ยงท่ีเกิดขึ้นก็จะนอยตามไปดวย จาก Efficient Frontier จะเห็นไดวา ผลตอบแทนในการเลือกปลูกผักหลายชนิดจะแปรผันตรงกับความเสี่ยง จนกระทั่งถึงความเสี่ยงระดับหนึ่ง ผลตอบแทนที่ไดจะไมเพิ่มขึ้นแตกลับลดลงซึ่งแสดงใหเห็นถึงการไมเหมาะสมตอการลงทุนเปนอยางยิ่ง

0.51 0.43 0.57 0.50 1.03 0.61 0.83 0.07 0.70 1.28 1.27 1.26 0.97 0.50 0.58 0.33 0.48 0.74 0.82 0.66 0.29 0.51 0.43 0.57 0.50 1.03 0.61 0.83 0.07 0.70 1.28 1.27 1.26 0.93 0.20 0.43 0.33 0.53 0.71 0.81 0.60 0.32

1.60 1.32 0.39 0.77 0.18 0.73 1.72 0.21 0.27 2.45 0.53 1.41 3.73 2.37 1.34 1.11 0.93 0.27 2.05 0.92 1.02

0.28 0.49 0 0.48 0.15 0 0.53 0.19 0 1.10 1.45 0 1.38 2.06 0 0.46 0.85 0 0.76 0.87 0

1.29 0.71 1.06 1.10 0.80 1.10 1.55 1.61 1.22 2.47 2.86 2.47 2.78 0.12 2.78 0.75 1.06 1.73 1.84 1.22 0.83 -0.03 1.66 1.78 0.02 2.24 1.90 0.33 2.58 2.03 0.60 2.65 1.50 0.82 1.21 2.35 0.37 0.62 1.91 0.35 2.06 0.31 1.78 1.75 0 2.07 1.83 0 1.95 1.92 0 2.72 2.37 0 3.72 3.12 0 0.79 0.57 0 2.45 2.20 0 1.58 0.74 0 1.82 0.58 0 0.54 0.21 0 2.58 1.77 0 1.54 2.39 0 0.73 0.91 0 1.61 1.14 0

-0.17 -0.22 -0.44 0.99 1.39 0.28 1.04 1.04 -0.27 0.36 0.43 -0.15 0.74 1.31 0.69 0.50 0.68 0.02 0.59 0.79 0.46 1.39 0.46 0 1.37 0.50 0 2.06 0.95 0 2.70 1.17 0 3.73 0.71 0 0.99 0.30 0 2.25 0.76 0

ชนิดผัก

พ.ศ.

ฤดูกาล

(เงื่อนไขที่ 2) (3) โดยที่ คาเบี่ยงเบนมาตรฐานของกลุมผัก




ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน













ลงทุนที่มีประสิทธิภาพ (Efficient Frontier) และสรางเปนรูปภาพไดดังแผนภาพที่ 1 จากแผนภาพที่ 1 จะเห็นวาในการวางแผนปลูกผักเมืองหนาวที่ทําการศึกษานั้นถามีการกระจายการลงทุนปลูกผักหลายชนิดในแปลงเกษตร จะใหผลตอบแทนเฉลี่ยสูงกวาการปลูกผักเมืองหนาวเพียงชนิดเดียว ในขณะเดียวกันความเสี่ยงที่เกิดขึ้นยังนอยกวาการปลูกผักเพียงชนิดเดียวทั้งแปลง ทั้งนี้ถาพิจารณาในรูปแบบของการปลูกผักหลายชนิด ผลตอบแทนและความเสี่ยงท่ีไดจะเปนไปตามทฤษฏีการลงทุนสมัยใหม คือถาตองการผลตอบแทนสูงจะพบกับความเสี่ยงที่สูงขึ้นตามลําดับหรือตองการผลตอบแทนที่ไมสูงนักความเสี่ยงที่เกิดขึ้นก็จะนอยตามไปดวย จาก Efficient Frontier จะเห็นไดวา ผลตอบแทนในการเลือกปลูกผักหลายชนิดจะแปรผันตรงกับความเสี่ยง จนกระทั่งถึงความเสี่ยงระดับหนึ่ง ผลตอบแทนที่ไดจะไมเพิ่มขึ้นแตกลับลดลงซึ่งแสดงใหเห็นถึงการไมเหมาะสมตอการลงทุนเปนอยางยิ่ง

0.51 0.43 0.57 0.50 1.03 0.61 0.83 0.07 0.70 1.28 1.27 1.26 0.97 0.50 0.58 0.33 0.48 0.74 0.82 0.66 0.29 0.51 0.43 0.57 0.50 1.03 0.61 0.83 0.07 0.70 1.28 1.27 1.26 0.93 0.20 0.43 0.33 0.53 0.71 0.81 0.60 0.32

1.60 1.32 0.39 0.77 0.18 0.73 1.72 0.21 0.27 2.45 0.53 1.41 3.73 2.37 1.34 1.11 0.93 0.27 2.05 0.92 1.02

0.28 0.49 0 0.48 0.15 0 0.53 0.19 0 1.10 1.45 0 1.38 2.06 0 0.46 0.85 0 0.76 0.87 0

1.29 0.71 1.06 1.10 0.80 1.10 1.55 1.61 1.22 2.47 2.86 2.47 2.78 0.12 2.78 0.75 1.06 1.73 1.84 1.22 0.83 -0.03 1.66 1.78 0.02 2.24 1.90 0.33 2.58 2.03 0.60 2.65 1.50 0.82 1.21 2.35 0.37 0.62 1.91 0.35 2.06 0.31 1.78 1.75 0 2.07 1.83 0 1.95 1.92 0 2.72 2.37 0 3.72 3.12 0 0.79 0.57 0 2.45 2.20 0 1.58 0.74 0 1.82 0.58 0 0.54 0.21 0 2.58 1.77 0 1.54 2.39 0 0.73 0.91 0 1.61 1.14 0

-0.17 -0.22 -0.44 0.99 1.39 0.28 1.04 1.04 -0.27 0.36 0.43 -0.15 0.74 1.31 0.69 0.50 0.68 0.02 0.59 0.79 0.46 1.39 0.46 0 1.37 0.50 0 2.06 0.95 0 2.70 1.17 0 3.73 0.71 0 0.99 0.30 0 2.25 0.76 0


พ.ศ.

ฤดูกาล

147


4.ผลการศึกษาตารางที่ 1 อัตราผลตอบแทนที่ได้จากพืชแต่ละชนิด (%)

จากข้อมูลต้นทุนและผลตอบแทนของการผลิตผักทั้ง 10

ชนิด ในช่วงระหว่าง 2548-2552 สามารถคำานวนผลตอบแทนและ

ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานในการผลิตผักแต่ละชนิดจำาแนกตามฤดู ดัง

ตารางที่ 1 ทั้งนี้เนื่องจากในฤดูร้อนผักเมืองหนาวที่มีลักษณะเป็นใบ

ห่อหุ้มเป็นชั้นๆนั้นจะไม่สามารถเจริญเติบโตได้ดี ได้ผลผลิตขนาด

เล็ก มีนำำำ้ำาหนักน้อยและทำาให้ต้นทุนการผลิตสูงมากไม่คุ้มค่าแก่การ

ผลิต เกษตรกรจึงไม่นิยมปลูก ผักกาดขาวปลี คะน้ายอดดอยคำา ผัก

กาดหางหงส์และคะน้าฮ่องกงในช่วงฤดูดังกล่าว

จากอัตราผลตอบแทนในตารางที่ 1 สามารถนำามาคำานวน

หาคา่ความแปรปรวนรว่มของอตัราผลตอบแทน ไดแ้ละนำามาคำานวน

หาความสมัพนัธร์ะหวา่งอตัราผลตอบแทนและความเสีย่งของการผลติ

[5] เมื่อกำาหนดสมการวัตถุประสงค์และเงื่อนไขตามสมการที่1-4 แล้ว

สามารถหาอตัราผลตอบแทนเฉลีย่ทีส่อดคลอ้งกบัความเสีย่งทีก่ำาหนด

ไว ้จนสรา้งขอบเขตของการลงทนุทีม่ปีระสทิธภิาพ (Efficient Frontier)

และสร้างเป็นรูปภาพได้ดังแผนภาพที่ 1

(เงื่อนไขที่ 2) (3) โดยที่ คาเบี่ยงเบนมาตรฐานของกลุมผัก




ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน

ฝน

หนาว

รอน













ลงทุนที่มีประสิทธิภาพ (Efficient Frontier) และสรางเปนรูปภาพไดดังแผนภาพที่ 1 จากแผนภาพที่ 1 จะเห็นวาในการวางแผนปลูกผักเมืองหนาวที่ทําการศึกษานั้นถามีการกระจายการลงทุนปลูกผักหลายชนิดในแปลงเกษตร จะใหผลตอบแทนเฉลี่ยสูงกวาการปลูกผักเมืองหนาวเพียงชนิดเดียว ในขณะเดียวกันความเสี่ยงที่เกิดขึ้นยังนอยกวาการปลูกผักเพียงชนิดเดียวทั้งแปลง ทั้งนี้ถาพิจารณาในรูปแบบของการปลูกผักหลายชนิด ผลตอบแทนและความเสี่ยงท่ีไดจะเปนไปตามทฤษฏีการลงทุนสมัยใหม คือถาตองการผลตอบแทนสูงจะพบกับความเสี่ยงที่สูงขึ้นตามลําดับหรือตองการผลตอบแทนที่ไมสูงนักความเสี่ยงที่เกิดขึ้นก็จะนอยตามไปดวย จาก Efficient Frontier จะเห็นไดวา ผลตอบแทนในการเลือกปลูกผักหลายชนิดจะแปรผันตรงกับความเสี่ยง จนกระทั่งถึงความเสี่ยงระดับหนึ่ง ผลตอบแทนที่ไดจะไมเพิ่มขึ้นแตกลับลดลงซึ่งแสดงใหเห็นถึงการไมเหมาะสมตอการลงทุนเปนอยางยิ่ง

0.51 0.43 0.57 0.50 1.03 0.61 0.83 0.07 0.70 1.28 1.27 1.26 0.97 0.50 0.58 0.33 0.48 0.74 0.82 0.66 0.29 0.51 0.43 0.57 0.50 1.03 0.61 0.83 0.07 0.70 1.28 1.27 1.26 0.93 0.20 0.43 0.33 0.53 0.71 0.81 0.60 0.32

1.60 1.32 0.39 0.77 0.18 0.73 1.72 0.21 0.27 2.45 0.53 1.41 3.73 2.37 1.34 1.11 0.93 0.27 2.05 0.92 1.02

0.28 0.49 0 0.48 0.15 0 0.53 0.19 0 1.10 1.45 0 1.38 2.06 0 0.46 0.85 0 0.76 0.87 0

1.29 0.71 1.06 1.10 0.80 1.10 1.55 1.61 1.22 2.47 2.86 2.47 2.78 0.12 2.78 0.75 1.06 1.73 1.84 1.22 0.83 -0.03 1.66 1.78 0.02 2.24 1.90 0.33 2.58 2.03 0.60 2.65 1.50 0.82 1.21 2.35 0.37 0.62 1.91 0.35 2.06 0.31 1.78 1.75 0 2.07 1.83 0 1.95 1.92 0 2.72 2.37 0 3.72 3.12 0 0.79 0.57 0 2.45 2.20 0 1.58 0.74 0 1.82 0.58 0 0.54 0.21 0 2.58 1.77 0 1.54 2.39 0 0.73 0.91 0 1.61 1.14 0

-0.17 -0.22 -0.44 0.99 1.39 0.28 1.04 1.04 -0.27 0.36 0.43 -0.15 0.74 1.31 0.69 0.50 0.68 0.02 0.59 0.79 0.46 1.39 0.46 0 1.37 0.50 0 2.06 0.95 0 2.70 1.17 0 3.73 0.71 0 0.99 0.30 0 2.25 0.76 0


พ.ศ.

ฤดูกาล

จากแผนภาพที่ 1 จะเห็นว่าในการวางแผนปลูกผักเมือง

หนาวที่ทำาการศึกษานั้นถ้ามีการกระจายการลงทุนปลูกผักหลาย

ชนิดในแปลงเกษตร จะให้ผลตอบแทนเฉลี่ยสูงกว่าการปลูกผักเมือง

หนาวเพียงชนิดเดียว ในขณะเดียวกันความเสี่ยงที่เกิดขึ้นยังน้อย

กว่าการปลูกผักเพียงชนิดเดียวทั้งแปลง ทั้งนี้ถ้าพิจารณาในรูปแบบ

ของการปลกูผกัหลายชนดิ ผลตอบแทนและความเสีย่งทีไ่ดจ้ะเปน็ไป

ตามทฤษฏกีารลงทนุสมยัใหม ่คอืถา้ตอ้งการผลตอบแทนสงูจะพบกบั

ความเสีย่งทีส่งูขึน้ตามลำาดบัหรอืตอ้งการผลตอบแทนทีไ่มส่งูนกัความ

เสี่ยงที่เกิดขึ้นก็จะน้อยตามไปด้วย จาก Efficient Frontier จะเห็นได้

วา่ ผลตอบแทนในการเลอืกปลกูผกัหลายชนดิจะแปรผนัตรงกบัความ

เสี่ยง จนกระทั่งถึงความเสี่ยงระดับหนึ่ง ผลตอบแทนที่ได้จะไม่เพิ่ม

ขึ้นแต่กลับลดลงซึ่งแสดงให้เห็นถึงการไม่เหมาะสมต่อการลงทุนเป็น

อย่างยิ่ง

148


แผนภาพที่ 1 ขอบเขตของการลงทุนที่มีประสิทธิภาพ (Efficient Frontier) ของการปลูกผักบนพื้นที่สูงจำาแนกตามฤดูต่างๆแผนภาพที่ 1 ขอบเขตของการลงทุนที่มีประสิทธิภาพ (Efficient Frontier) ของการปลูกผักบนพื้นที่สูงจําแนกตามฤดูตางๆ

Efficient Frontier ในฤดูฝน

โอคลีฟแดง โอคลีฟเขยีว แรดิชิโอ กะหล่ําปลี ผักกาดขาวปลี ผักกาดหางหงส ปวยเหล็ง

ผักกาดหอมหอ คะนาฮองกง คะนายอดดอยคํา


Efficient Frontier ในฤดูรอน



กะหล่ําปลี ผักกาดหอมหอ


Efficient Frontier ในฤดูหนาว

ผักกาดหางหงส ผักกาดขาวปลี ผักกาดหอมหอ

กะหล่ําปลี โอคลีฟเขยีว โอคลีฟแดง

คะนาฮองกง

ปวยเหล็ง แรดิชิโอ


149


ตารางที่ 2 Efficient Frontier ในฤดูฝน ฤดูหนาว และฤดูร้อน สัดส่วนการใช้ที่ดิน อัตราผลตอบแทนเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตราฐานของการ

เพาะปลูกผักบนพื้นที่สูง

จากแผนภาพที่ 1 และตารางที่ 2 ในฤดูฝนพบว่า ขณะที่

ผลตอบแทนเพิ่มสูงขึ้นความเสี่ยงได้เพิ่มขึ้นตาม ผักที่ปลูกในฤดูฝน

แลว้มรีะดบัความเสีย่งนอ้ยสดุคอื โอค๊ลฟีเขยีว ผกักาดหางหงสแ์ละกะ

หลำำ่ำาปลี ในอัตราส่วนการปลูกคือมีความเสี่ยง 5.53% และมีอัตราผล

ตอบแทน 84.73% ซึ่งมีค่าถ่วงนำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่เพาะปลูก 0.51

0.14 และ 0.35 ตามลำาดับ จนเมื่อระดับความเสี่ยงที่ 50.00% จะเป็น

ความเสี่ยงที่ได้รับผลตอบแทนสูงสุดคือ 244.19% นั้น พืชที่สามารถ

ปลกูไดค้อืคะนา้ยอดดอยคำา และผกักาดหางหงส ์ซึง่มคีา่ถว่งนำำำ้ำาหนกั

การแบง่พืน้ทีเ่พาะปลกู 0.99 และ 0.01 ตามลำาดบั จากนัน้แมต้อ้งการ

ผลตอบแทนที่สูงขึ้นก็ไม่สามารถทำาได้ ตรงกันข้ามผลตอบแทนที่ได้

กลบัลดลงในขณะทีค่วามเสีย่งไดเ้พิม่ขึน้ โดยพชืทีส่ามารถปลกูได ้ณ

ระดับความเสี่ยง 90.00% และมีอัตราผลตอบแทน 212.06% คือ ผัก

กาดหอมห่อและคะน้าฮ่องกงซึ่งมีค่าถ่วงนำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่เพาะ

ปลูก 0.66 และ 0.34 ตามลำาดับ

จากแผนภาพที่ 1 และตารางที่ 2 ในฤดูหนาวพบว่า เมื่อ

ทำาการปลูกผักหลายชนิดไปเรื่อยจนถึงผลตอบแทนและความเสี่ยง

ระดบัหนึง่แลว้ผลตอบแทนทีไ่ดม้คีา่เพิม่ขึน้เพยีงเลก็นอ้ยจนเกอืบคง

ที่ในณะที่ ความเสี่ยงได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ผักที่ปลูกในฤดูหนาว

แลว้มคีวามเสีย่งนอ้ยสดุคอื โอค๊ลฟีเขยีว ผกักาดหางหงส ์และกะหลำำ่ำา

ปลี คือมีความเสี่ยง 5.00% และมีอัตราผลตอบแทน 199.96% และ

มีค่าถ่วงนำำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่เพาะปลูกเท่ากับ 0.11 0.46 และ 0.44

ตามลำาดับ โดยในระดับความเสี่ยงสุดท้ายในการคำานวนคือ 75.00%

ตารางที่ 2 Efficient Frontier ในฤดูฝน ฤดูหนาว และฤดูรอน สัดสวนการใชที่ดิน อัตราผลตอบแทนเฉลี่ย และคาเบี่ยงเบนมาตราฐานของการเพาะปลูกผักบนพื้นที่สูง

ฤดูฝน ฤดูหนาว ฤดูรอน พืช/แปลงปลูก 1 … 11 … 17 1 … 16 1 … 3 … 13

โอคลีฟแดง 0 … 0 … 0 0 … 0 0 … 0 … 0 โอคลีฟเขยีว 0.51 … 0 … 0 0 … 0 0.11 … 0.02 … 0 ผักกาดหอมหอ 0 … 0 … 0.66 0.11 … 0 0 … 0 … 0 ผักกาดขาวปลี 0 … 0 … 0 0 … 0 0 … 0 … 0 ปวยเหล็ง 0 … 0 … 0 0 … 0 0.01 … 0.03 … 0.99 แรดิชิโอ 0 … 0 … 0 0.46 … 0 0.88 … 0.95 … 0.01 คะนายอดดอยคํา 0 … 0.99 … 0 0.44 … 0.88 0 … 0 … 0 ผักกาดหางหงส 0.14 … 0.01 … 0 0 … 0.12 0 … 0 … 0 กะหล่ําปลี 0.35 … 0 … 0 0 … 0 0 … 0 … 0 คะนาฮองกง 0 … 0 … 0.34 0 … 0 0 … 0 … 0

∑W 1.00 … 1.00 … 1.00 1.00 … 1.00 1.00 … 1.00 … 1.00

5.53% … 50.00% … 90.00% 5.00 % … 75.00% 5.00 % … 7.00 % … 55.0

84.73% … 244.19% … 212.06% 199.96% … 224.51% 178.02% … 187.93% … ที่มา : จากการคํานวณ

จากแผนภาพที่ 1 และตารางที่ 2 ในฤดูฝนพบวา ขณะที่ผลตอบแทนเพิ่มสูงขึ้นความเสี่ยงไดเพิ่มขึ้นตาม ผักที่ปลูกในฤดูฝนแลวมีระดับความเสี่ยงนอยสุดคือ โอคลีฟเขียว ผักกาดหางหงสและกะหล่ําปลี ในอัตราสวนการปลูกคือมีความเสี่ยง 5.53% และมีอัตราผลตอบแทน 84.73% ซึ่งมีคาถวงน้ําหนักการแบงพื้นที่เพาะปลูก 0.51 0.14 และ 0.35 ตามลําดับ จนเมื่อระดับความเสี่ยงที่ 50.00% จะเปนความเสี่ยงที่ไดรับผลตอบแทนสูงสุดคือ 244.19% นั้น พืชที่สามารถปลูกไดคือคะนายอดดอยคํา และผักกาดหางหงส ซึ่งมีคาถวงน้ําหนักการแบงพื้นที่เพาะปลูก 0.99 และ 0.01 ตามลําดับ จากนั้นแมตองการผลตอบแทนที่สูงขึ้นก็ไมสามารถทําได ตรงกันขามผลตอบแทนที่ไดกลับลดลงในขณะที่ความเสี่ยงไดเพิ่มขึ้น โดยพืชที่สามารถปลูกได ณ ระดับความเสี่ยง 90.00% และมีอัตราผลตอบแทน 212.06% คือ ผักกาดหอมหอและคะนาฮองกงซึ่งมีคาถวงน้ําหนักการแบงพื้นที่เพาะปลูก 0.66 และ 0.34 ตามลําดับ จากแผนภาพที่ 1 และตารางที่ 2 ในฤดูหนาวพบวา เมื่อทําการปลูกผักหลายชนิดไปเรื่อยจนถึงผลตอบแทนและความเสี่ยงระดับหนึ่งแลวผลตอบแทนที่ไดมีคาเพิ่มขึ้นเพียงเล็กนอยจนเกือบ

คงที่ในณะที่ ความเสี่ยงไดเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่อง ผักที่ปลูกในฤดูหนาวแลวมีความเสี่ยงนอยสุดคือ โอคลีฟเขียว ผักกาดหางหงส และกะหล่ําปลี คือมีความเสี่ยง 5.00% และมีอัตราผลตอบแทน 199.96% และมีคาถวงน้ําหนักการแบงพื้นที่เพาะปลูกเทากับ 0.11 0.46 และ 0.44 ตามลําดับ โดยในระดับความเสี่ยงสุดทายในการคํานวนคือ 75.00% และมีอัตราผลตอบแทน 224.51% พืชที่สามารถปลูกได ณ ระดับความเสี่ยงสูงคือ คะนายอดดอยคํา และผักกาดหางหงส และมีคาถวงน้ําหนักการแบงพื้นที่ เพาะปลูกเทากับ. 0.88 และ 0.12 ตามลําดับ จะเห็นไดวาในทุกความเสี่ยงนั้น ควรมีการปลูกคะนายอดดอยคําไวในแปลงเกษตร จากแผนภาพที่ 1 และตารางที่ 2 ในฤดูรอนพบวา ในขณะที่ผลตอบแทนเพิ่มสูงขึ้นความเสี่ยงไดเพิ่มขึ้นตาม ผักที่ปลูกในฤดูรอนแลวมีความเสี่ยงนอยสุด คือ มีระดับความเสี่ยง 5.00% และมีอัตราผลตอบแทน 178.02% คือ โอคลีฟเขียว ปวยเหล็งและแรดิชิโอ ซึ่งมีคาถวงน้ําหนักการแบงพื้นที่เพาะปลูก 0.11 0.01 และ 0.88 ตามลําดับ จนเมื่อระดับความเสี่ยงที่ 7.00% จะเปนความเสี่ยงที่ไดรับผลตอบแทนสูงสุดคือ 187.93 % นั้น พืชที่สามารถปลูกไดคือโอคลีฟเขียว ปวยเหล็งและแรดิชิโอ ซึ่งมีคาถวงน้ําหนักการแบงพื้นที่เพาะปลูก 0.02 0.03 และ 0.95 ตามลําดับ โดยหลังจากนั้นถึงแมจะตองการผลตอบแทนที่เพิ่มสูงขึ้นก็ไมสามารถทําได ตรงกันขามผลตอบแทนที่ไดกลับลดลงในขณะที่

172. 73%

และมีอัตราผลตอบแทน 224.51% พืชที่สามารถปลูกได้ ณ ระดับ

ความเสีย่งสงูคอื คะนา้ยอดดอยคำา และผกักาดหางหงส ์และมคีา่ถว่ง

นำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่เพาะปลูกเท่ากับ. 0.88 และ 0.12 ตามลำาดับ

จะเห็นได้ว่าในทุกความเสี่ยงนั้น ควรมีการปลูกคะน้ายอดดอยคำาไว้

ในแปลงเกษตร

จากแผนภาพที่ 1 และตารางที่ 2 ในฤดูร้อนพบว่า ใน

ขณะที่ผลตอบแทนเพิ่มสูงขึ้นความเสี่ยงได้เพิ่มขึ้นตาม ผักที่ปลูกใน

ฤดูร้อนแล้วมีความเสี่ยงน้อยสุด คือ มีระดับความเสี่ยง 5.00% และ

มีอัตราผลตอบแทน 178.02% คือ โอ๊คลีฟเขียว ปวยเหล็งและแรดิชิ

โอ ซึ่งมีค่าถ่วงนำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่เพาะปลูก 0.11 0.01 และ 0.88

ตามลำาดับ จนเมื่อระดับความเสี่ยงที่ 7.00% จะเป็นความเสี่ยงที่ได้

รับผลตอบแทนสูงสุดคือ 187.93 % นั้น พืชที่สามารถปลูกได้คือโอ๊

คลีฟเขียว ปวยเหล็งและแรดิชิโอ ซึ่งมีค่าถ่วงนำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่

เพาะปลูก 0.02 0.03 และ 0.95 ตามลำาดับ โดยหลังจากนั้นถึงแม้จะ

ต้องการผลตอบแทนที่เพิ่มสูงขึ้นก็ไม่สามารถทำาได้ ตรงกันข้ามผล

ตอบแทนที่ได้กลับลดลงในขณะที่ความเสี่ยงได้เพิ่มขึ้นเหมือนกับใน

ฤดูฝน โดยในระดับความเสี่ยงสุดท้ายในการคำานวนคือ 55.00% และ

มีอัตราผลตอบแทน 172.73% คือ ปวยเหล็งและแรดิชิโอ ซึ่งมีค่าถ่วง

นำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่เพาะปลูก 0.99 และ 0.01 ตามลำาดับ จะเห็นได้

วา่ในทกุความเสีย่งนัน้ควรมกีารปลกูปวยเหลง็และแรดชิโิอไวใ้นแปลง

เกษตร

150


5. สรุปและข้อเสนอแนะ การวางแผนการใช้ที่ดินเพื่อการผลิตผักบนพื้นที่สูง โดย

การประยุกต์จากทฤษฎีการลงทุนสมัยใหม่ ได้ชี้ให้เห็นถึงความ

สอดคล้องที่ว่า ความเสี่ยงเป็นสิ่งที่ต้องจำากัดให้ลดลง โดยให้มีผล

กระทบต่อผลตอบแทนน้อยที่สุด ซึ่งในการผลิตเมื่อต้องการผลตอบ

แทนที่สูงขึ้น ความเสี่ยงที่ได้จะเพิ่มขึ้นตาม ดังนั้นสิ่งที่จะช่วยลด

ความเสี่ยงในการผลิตได้นั้น ควรทำาการกระจายการลงทุนโดยการ

ปลกูผกัหลายชนดิในแปลง ซึง่จะทำาใหค้วามเสีย่งทีไ่ดล้ดลงและใหผ้ล

ตอบแทนในระดับที่ดี ทั้งนี้จากผลการศึกษาพบว่าเกษตรกรสามารถ

เลือกปลูกพืชได้ตามผลตอบแทนและความเสี่ยงในระดับต่างๆที่

ต้องการ เช่น ในฤดูฝน ถ้าต้องการปลูกผักความเสี่ยงที่ระดับ 5.53

% และมีอัตราผลตอบแทน 84.73% ผักที่สามารถปลูกได้คือโอ๊คลีฟ

เขียว ผักกาดหางหงส์และกะหลำำำ่ำาปลี โดยถ่วงนำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่

เพาะปลูก 0.51 0.14 และ 0.35 ตามลำาดับ ในฤดูหนาวถ้าต้องการ

ปลูกผักความเสี่ยงที่ระดับ 5.00% และมีอัตราผลตอบแทน 199.9%

ผักที่สามารถปลูกได้คือ โอ๊คลีฟเขียว ผักกาดหางหงส์และกะหลำำ่ำาปลี

โดยค่าถ่วงนำำำ้ำาหนักการแบ่งพื้นที่เพาะปลูกเท่ากับ 0.11 0.46 และ

0.44 ตามลำาดับ และในฤดูร้อนถ้าต้องการปลูกผักมีระดับความเสี่ยง

ที่5.00% และมีอัตราผลตอบแทน 178.02% ผักที่สามารถปลูกได้คือ

โอค๊ลฟีเขยีว ปวยเหลง็ และแรดชิโิอ ซึง่มคีา่ถว่งนำำำ้ำาหนกัการแบง่พืน้ที่

เพาะปลูก 0.11 0.01 และ0.88 ตามลำาดับ

ผลการศกึษาทีไ่ดน้ัน้มอีตัราผลตอบแทนสงูสดุถงึ 200% ที่

เป็นเช่นนั้นเพราะเป็นค่าเฉลี่ยของผลตอบแทนทั้งฤดู ในทางกลับกัน

ถ้านำามาเฉลี่ยเป็นอัตราผลตอบแทนต่อเดือนแล้ว ผลตอบแทนที่ได้

ออกมาจะไม่ได้มีค่าสูงเกินไป ทั้งนี้ในการศึกษาได้ใช้ข้อมูลย้อนหลัง

เป็นเวลา 5 ปี ข้อมูลบางอย่างไม่ได้มีการจดบันทึกเป็นลายลักษณ์

อักษร ทำาให้สามารถเกิดความคลาดเคลื่อนได้ เพื่อให้ข้อมูลที่ได้มี

ความถูกต้องและแม่นยำามากขึ้น จึงควรมีการจดบันทึกในส่วนของ

ตน้ทนุและผลตอบแทนตอ่รอบการผลติไวอ้ยา่งแมน่ยำาและทำาตอ่เนือ่ง

เปน็ประจำา เพือ่ความถกูตอ้งแมน่ยำาในการวเิคราะหแ์ละการวางแผน

การใช้ที่ดินในการผลิต

6. กิตติกรรมประกาศ งานวิจัยฉบับนี้สำาเร็จและลุล่วงไปอย่างสมบูรณ์ได้ผู้วิจัย

ขอกราบขอบพระคุณ ผศ.ดร.วิศิษฐ์ ลิ้มสมบุญชัย อาจารย์ที่ปรึกษา

วิทยานิพนธ์หลัก และดร.จักรกฤษณ์ พจนศิลป์ อาจารย์ที่ปรึกษา

วิทยานิพนธ์ร่วมเป็นอย่างสูง ที่กรุณาถ่ายทอดความรู้ ให้คำาปรึกษา

และแนะนำา ตลอดจนตรวจสอบเนื้อหาสาระของงานวิจัย ช่วยเหลือ

แก้ไขข้อบกพร่องต่างๆด้วยความเมตตาและเอาใจใส่เป็นอย่างยิ่ง

ทั้งนี้ในขั้นตอนการเก็บสำารวจจนกระทั่งดำาเนินการวิจัยด้วยการ

อำานวยความสะดวกในการเดินทางและเรื่องข้อมูลจากศูนย์พัฒนา

โครงการหลวงหนองหอยทำาให้แล้วเสร็จเป็นไปได้ด้วยดี ท้ายสุดนี้ขอ

ขอบพระคณุมหาวทิยาลยัขอนแกน่ทีใ่หโ้อกาสผูว้จิยัไดม้านำาเสนอผล

งานวิจัยชิ้นนี้ หากมีข้อผิดพลาดหรือข้อบกพร่องประการใด ผู้วิจัย

ขอน้อมรับไว้แต่เพียงผู้เดียว

7.การอ้างอิง[1] ประดษิฐ ์วธิศิภุกร, สมจนิต ์ศรไพศาล, สจัจะ สขุสงค ์และ สมชาย

จนัทรต์ร,ี 2542, ทฤษฎใีหม ่: การประยกุตท์ฤษฏกีารเงนิยคุใหม่

ในสังคมเกษตรกรรม. คณะบริหารธุรกิจ, สถาบันบัณฑิตพัฒน

บริหารศาสตร์

[2] ฝ่ายบัญชีมูลนิธิโครงการหลวง. รายได้จากการจำาหน่ายผักใน

แต่ละศูนย์พัฒนาโครงการหลวง. 2552

[3] สมศักดิ์ เพียบพร้อม. 2531. หลักและวิธีการจัดการฟาร์ม.

ภาควิชาเศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร,มหาวิทยาลัย

เกษตรศาสตร์.

[4] บรรลุ พุฒิกร, ศานิต เก้าเอี้ยน และ เอื้อ ศิริจินดา, 2549,

เศรษฐศาสตร์การผลิตทางการเกษตร. คณะเศรษฐศาสตร์,

สาขาเศรษฐศาสตร์เกษตร, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

[5] อภิชาติ พงศ์สุพัฒน์. 2551. การเงินธุรกิจ. พิมพ์ครั้งที่ 9.

กรุงเทพมหานคร

Documents

Land Use Planning for High Land Vegetables Production · and analyzed according to the production seasons (rain, winter and summer). The results show that a higher return on produc-tion