48
LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLER LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLER Prof. Dr. Nurdan Taçyıldız Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji Onkoloji Bilim Dalı

LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLER

LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERProf. Dr. Nurdan Taçyıldız

Ankara Üniversitesi Tıp FakültesiÇocuk Hematoloji Onkoloji Bilim Dalı

Page 2: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

Tüm dünyada 28 milyon kişi kanserden kurtulmuş “survivor”lardır.2030 yılında 3 misli ↑ bekleniyor.Çocuk ve adölesanlarda → 1950’lerde  → %50 yaşam

→ Günümüzde→ %80

1. Artan sayıda çocukluk çağı kanseri yaşayanı olacaktır.2. Çoğu yan etki, tedavi sonrası yıllarca bulgu 

vermemektedir.3. Bu nedenle uzun yaşam rehberleri önem 

kazanmaktadır!

Miller KD, et al. CA Cancer J Clin 2016;66:271‐289

Page 3: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

İnfertiliteSpermatogenez kaybı

Erken ovarian yetmezlik

Erken ya da geç kardiyotoksisite

Risk dekatlar boyu devam eder!

Relaps riski

Sekonder maligniteler

Fiziksel kısıtlılıklar

Psiko‐sosyal sorunlar

Yaşam kalitesi

Page 4: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

FERTİLİTENİN KORUNMASIFERTİLİTENİN KORUNMASIRT, KT infertilite nedeniOnko‐fertilite: 2006 yılında tanımlanmış, kanser hastalarının fertilite fonksiyonunun korunması anlamındadır.– İnfertilite doktorları – Onkologlar

birlikte çalışır!

RT Erkeklerde 2 GyKızlarda yaş

Arttıkça over hasarı ↑(15 Gy’e karşı 6 Gy)

Abd ± Pelvik Işınlama → Risk ↑ Ifosfamid → Sekonder Amenore → İnfertilite

Page 5: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

Alkile edici ajanlarErkeklerde ve kızlarda etkiliDoz ↑, Etki ↑,Yan etki ↑DakarbazinTaksanlarprokarbazin

KT

Çoğunlukla geçici sterilitenedeni

Ancak+ alkile edici

Fertilite sorunu ↑

Page 6: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

Hastalar tedavi öncesi infertilite konusunda bilgilendirilmelidir.İsterlerse infertilite kliniğine konsülte edilmelidir.Erkeklerde Sperm saklanması

Prepubertal erkeklerde testikülerbiyopsi (rutin değil! deneysel)

Kızlarda Oosit saklanması (postpubertal)puberte (+)

±Embriyo saklanması (partner?)

Ancak en az 2 hafta KT ertelemesini gerektirir!

prepubertal

Deneysel olarak overin dondurularak saklanması!

Green DM, et al. Lancet Oncol 2014;15:1215‐1223

Pelvik RT için overler yukarı kaldırılmalıdır 

Page 7: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

KARDİYOTOKSİSİTEKARDİYOTOKSİSİTETedavide en önemli ilaçlardan DOKSORUBISIN

Kümüla f doz ↑ Hastalıksız yaşam süresi ↑Kardiyotoksisite ↑

Doksorubisin Kronik Toksisite

Akut Toksisite

250 mg/m2 ↑ Kardiyak yan etki 2‐5 kat ↑300‐450 mg/m2 ↑ Kardiyomiyopati %25

KoruyucularDexrazoxaneSelenyum

Serbest radikaller ↓

Aritmi, taşikardiKalp yetmezliği

15 yılık izlemdeSol ventriküler sistolik

disfonksiyon ↑

Tüm yaşam boyunca risk devam eder

Kalp yetmezliğiMedikal tedaviKardiyak transplantasyon

Bu hastalarda kronik toksisiteriskinde ↑

Amdani SN, et al. Clinical Cardio‐Oncology 2016

Page 8: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

KARDİYOTOKSİSİTEKARDİYOTOKSİSİTEALL’li olup uzun yaşayan kadınlarda düşük doz antrasiklinin yaptığı kardiyotoksisite bildirilmiştir

Kız çocuklar ömür boyu EKO ile izlenmeli 

Sol ventrikül ve septum kalınlığı (+)Semptom Ø

Amigoni M, et al. Pediatr Blood Cancer 2010; 55(7): 1343‐1347

62 yaşayanOrtalama antrasiklin

dozu 228 mg

Tedavi sonrası ortalama 12,6 yıl

Erkeklerde saptanmamış!

EKO

Azalmış

Page 9: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

KARDİYOTOKSİSİTEKARDİYOTOKSİSİTE

Bir başka pediatrik çalışmada:ABVD + RT almış, asemptomatik 53 HL’lı uzun yaşayanda tedaviden 20 yıl sonra

FM, EKO, EKG bakılmış

Stres EKO testinde önemli EKG bozuklukları%41 kapak anomalisi%28 mitral kaçak, %9 aort kapak kaçağı

Konjestif kalp yetmezliği ØAncak koroner hastalık + Kapak hastalıkları var

Page 10: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

KARDİYOTOKSİSİTEKARDİYOTOKSİSİTEKök hücre transplantı + TBI alan lösemi – lenfomalı yaşayanlarda 

kardiyovasküler hastalık riski ↑21 yaş ↓steroid almayan 123 tane, 1 yıldır tedavisiz yaşayanlarda– BMI (%95 ↑) %16– Hipertansiyon %14– Trigliserid yüksekliği %39– HDL düşüklüğü %26– AKŞ 100 mg/dl ↑ %10

3 faktörden fazlası var ise

1. Metabolik sendrom (+)2. Kardiyovasküler hastalık riski (+)

5. Yılda Kalp Hastalığı Riski  %10,610. Yılda Kalp Hastalığı Riski  %28,4

Growth hormon ↓Kranial RTGvHD

Kalp hastalık riski ↑ÇOCUKLUKTAN İTİBAREN RİSK FAKTÖRLERİ TARANMALI!

Friedman DN, et al. Biol Blood Marrow Transplant 2017; 23(3): 475‐482

Page 11: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

KARDİYOTOKSİSİTEKARDİYOTOKSİSİTEAntrasiklin tedavisi alan lenfomalı çocuklarda kardiyomyopati geç başlangıçlı olabilir!

Meta‐analiz sonucu (22 çalışma)

%0‐40 sıklıkta bildirilmiş

– Antrasiklin dozu– Mediasten RT– Hastanın yaşı– Tanı yılları– Tetkik yöntemleri– Uzun izlem süresi– Relaps olması

ile geç kardiyomyopati riski arasında ilişki VAR

1

DEXRAZOXANE KORUYOR!2

ÖMÜR BOYU İZLEM!3Benetou DR, et al. Hellenic J Cardiol 2018

Page 12: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

Kalp yetmezliğiMiyokard enfarktüsüPerikard hastalıklarıKapak anormallikleri

Kanser uzun yaşayanlarında; Kardiyotoksisite, hastalık

tekrarından sonra en önemli ikinci ölüm nedenidir!

Kardeşlerinden ve 

toplumdan daha ↑ risk

Page 13: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

NEFROTOKSİSİTE NEFROTOKSİSİTE 

Ifosfamid dozu

Platin grupları

Tanıda daha büyük yaş

Tedavi sonrası geçen süre ↑

Nefrotoksisiteriskinde ↑

Oberlein O. J Clin Oncol 200…….

Page 14: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 15: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

Yaşam hızları gayet iyiAncak yan etkiler çok fazla– Splenektomiden sonra bakteriyel enfeksiyonlar sonrası ölüm riski 

izleyen doktorlara iletilmiş– Prokarbazin majör gonadotoksik ilaç olarak tedaviden kaldırılmış– Kız çocuklarda doğurganlık normal, ancak pelvik RT alanlar hariç– Tiroid hastalığı için en büyük risk faktörü RT

RT Tiroid hastalığıKardiyak geç yan etkiTiroid CaMeme Ca

En önemli risk faktörü

Meme Ca taramaları özel program ile erken yaşta başlatılıyor

ÇOCUK VE ADÖLESAN HL GEÇ YAN ETKİ ARAŞTIRMA PROJESİ SONUÇLARI (ÇOK MERKEZLİ)

Dörffel W, et al. Klin Pediatr 2016; 228: 286‐293ALMANYA

Page 16: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

St Jude Antrasiklingeç yan etki araştırması

250 mg/m2 ↑Antrasiklin

Meme Ca taramaları özel program ile erken yaşta başlatılıyor

Meme Ca Riski  ↑

RT Ø Antrasiklin(250 mg/m2 ↑)

RT (+)(10 Gy ↑)

35 yaş %1 %7 %850 yaş %15 %46 %41

ÇOCUK VE ADÖLESAN HL GEÇ YAN ETKİ ARAŞTIRMA PROJESİ SONUÇLARI (ÇOK MERKEZLİ)

Dörffel W, et al. Klin Pediatr 2016; 228: 286‐293ALMANYA

Page 17: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 18: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

ÇOCUKLUK ÇAĞI ALL TEDAVİ SONRASI ÇOK UZUN SÜRE İZLEM SONUCUNDA BOZULMUŞ SOLUNUM FONKSİYONLARI VE 

KARDİYO‐RESPİRATUAR FONKSİYONLAR

116 ALL yaşayanı → 29 yıllık izlem

Myrdal OH, et al. Acta Oncol 2018; 57(5): 658‐664OSLO

Risk Faktörleri

%53 Bayan……… 23 yıl sonraki izlem

Kan tetkiki + EKO + Pulmoner fonksiyon testi + Kardiyo‐respiratuaregzersiz testi yapılmış

Gaz difüzyon kapasitesiKadınlarda %34 ↓ Erkeklerde %7 ↓

ÖnlemKadın cinsiyet Yaşam stili değişikliğiBMI ↑ Hareket, beslenmeSigara Sigarayı bıraktır / içmemesini öner

Page 19: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

YÜKSEK DOZ TEDAVİ VE OTOLOG KİT SONRASI YAŞAYANLARDA OBSTRÜKTİF VE RESTRİKTİF PULMONER DİSFONKSİYON

1987‐2008 yılları arasında Oslo ve St Olavs Üniversitelerinde HDT‐ASCT olan hastalara 2012‐2014 yılları arasında spirometri ve ekokardiyografi yapılmış 

Stenehjem JS, et al. Acta Oncol 2018; 57(6): 773‐781NORVEÇ

HASTALARIN SİGARA İÇMEMESİ ÖNEMLE VURGULANMALIDIR

226 yaşayanda %11,5 obstrüktif%5,8 restriktif bozukluk saptanmış

FEV1 değerleri normalden %11,1 ‐ %11,4 ↓ bulunmuş

Erkeklerde Kadınlarda

1. Yüksek doz Doksorubisin (400‐775 mg/m2)2. Sigara içenlerde

En düşük FEV1En yüksek obstrüktifakciğer hastalık riski (+)+

Akciğer RT 13‐66 Gy ↑ Restriktif akciğer hastalığı riski ↑

Page 20: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

İKİNCİL KANSER RİSKİİKİNCİL KANSER RİSKİ

AlmanyaAvusturyaİsveç

2548 HL uzun yaşayanı

147 ikincil kanser 138 HL yaşayanı

– Tiroid ca → 47 hasta– Meme ca → 37 hasta– Hematopoetik ca → 15 hasta

İkincil Kanser Riski: 20. yılda → %725. yılda → %1130. yılda → %18

Solid ikincil tümörler mutlak ışın alanında gelişiyor

RT dozu azaltılmalıMümkünse kaçınılmalı

Dörffel W, et al. Dtsch Arztebl Int 2015; 112(18): 320‐327

Page 21: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

İKİNCİL KANSER RİSKİİKİNCİL KANSER RİSKİ

Hollanda Doxorubicin

1.  Solid ikincil kanser riskini arttırıyor2.  Meme Ca riskini ↑ 

(özellikle Li‐Fraumeni Sendromu varsa)

Teepen JC, et al. J Clin Oncol 2017

Doz ↑ Risk ↑

Siklofosfamid

Dozu arttıkça sekonder sarkoma gelişme riski artıyor

Page 22: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

GENÇ YETİŞKİN ÇOCUKLUK ÇAĞI LÖSEMİSİ YAŞAYANLARINDA KRONİK İNFLAMASYON VE HÜCRESEL YAŞLANMA KANITLARI

Çocukluk çağı kanserlerinden yaşayanların, erken yaşlılık bulguları olarak iskemik kalp hastalığı, diyabeti akranlarından çok erken geliştirdiği görülmüş

Ariffin H, et al. Cancer 2017; 123(21): 4207‐4214

ALL uzun yaşayanlarda

Erken hücresel yaşlanma (+)

Mekanizmalar anlaşılarakhedeflenmiş tedaviler ile erken yaşlanma yolakları durdurulabilir

87 çocukluk çağı ALL yaşayanı– Lökosit telomer uzunluğu– İnterlökinler …………. (IL2, 10, 17, CRP‐sensitif)

– Sensitif CRP ↑  Metabolik hastalık riski ↑– Kısa lökosit telomer uzunluğu 

(özellikle kafa ışınlaması alanlarda)

Asemptomatik çocukluk çağı ALL’sinden yaşayan erişkinlerde– Kronik inflamasyon (+)– Telomer kısalığı (+)

Page 23: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi (AÜTF) Çocuk Onkoloji BD da 2002‐2019 Yılları Arasında İzlenen Hodgkin LenfomalıÇocuk Hastalarımızda Saptanan Geç Yan Etkiler

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi (AÜTF) Çocuk Onkoloji BD da 2002‐2019 Yılları Arasında İzlenen Hodgkin LenfomalıÇocuk Hastalarımızda Saptanan Geç Yan Etkiler

Page 24: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgularYaşayan HL lı hastalarımızın  özellikleri

(n=51)Tanıdan itibaren geçen süre0-5 yıl6-10 yıl>10 yıl

22(56.4)12(30.8)5(2.8)

KemoterapiABVDOPPA-COPPDiğer

24 (47.1)12(23.5)15(29.4)

Total adriamisin dozu ( mg/m²) (Ort±SD)

259±83.39

Radyoterapi alımıBoyunToraksBatınDiğer

23(47.9)13 (27)8(16.6)4(8.3)

Total RT dozu (cGy) (Ort±SD)

1511.16±1708.43

Üremenin korunması 7(15.6)

Page 25: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgularYaşayanların kontrol grubu (kendi kardeşleri) ile 

kıyaslanmasıSurvivor(n=51) (%100)

Kontrol grubu (n=56) (%100)

P

Yaş (ortalama/alt-üst sınır) 20.10 ± 6.03 19.81 ±8.62 0.845

CinsiyetKE

16 (31.4)35 (68.6)

27 (48.2)29 (51.8)

0.077

Böbrek yetmezliği varlığıEvre 1-2Evre 3-4

4 (7.8)3 (5.9)1 (2)

0 (0) 0.033

Kalp hastalığı varlığı 5 (9.8) 0 (0) 0.016Göğüs hastalıklarıkonsültasyonu DLCO veya SFT bozukluğuEfor ile dispne

8(15.7)4(7.8)5 (9.8)

0(0)0(0)0(0)

0.020.020.033

Psikiyatrik ilaç kullanımıPsikoterapi

1 (0.9)1(0.9)

2(3.9)1(2)

0.1410.297

Sekonder kanser 0(0) 0(0)

Page 26: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgular

Survivorların kontrol grubu (kardeşleri) ile kıyaslanması

Survivor(n=51) (%100)

Kontrol grubu (n=56) (%100)

P

Sigara kullanımıAlkol kullanımı

0(0)0(0)

6(10.7)2(3.6)

0.0220.176

Eğitim (öğrenci veya tamamlamış)

31(59) 49(87.5) 0.003

Evli olma Çocuklu olma

1 (2)1(2)

11(19.6)10(17.9)

0.0040.007

Düzenli sağlık hizmet kullanımı

51 (100) 0(0) <0.001

Fiziksel fonksiyon kısıtlılığı 13(25.5) 0(0) <0.001

Page 27: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgular

Sağ(n=51) Ex (n=3) P değeriABVD n (%) 22 (91.7) 2(8.3) 0.527

OPPA-COPP n (%) 12 (100) 0(0)

Diğer n (%) 14 (93.3) 1(6.7)

Kemoterapi rejimine göre genel sağ kalımın kıyaslanması

Page 28: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgular

Hipotiroidi P değeri

Var (n=8) Yok (n=43)Boyun Bölgesine RT alanlar n (%)

8 (100) 14 (32.5) <0.001

Boyun Bölgesine RT Almayanlar n (%)

0 (0) 29 (67.5)

Boyun bölgesine RT alan ve almayan vakalarda hipotiroidi varlığının kıyaslanması

Page 29: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgular

Kardiyotoksisite P değeri

Var (n=5) Yok (n=46)ABVD n (%) 1 (20) 23(50) 0.128

Diğer n (%) 4 (80) 23(50)

ABVD alan ve almayan yaşayanlarda kardiyotoksisitevarlığının karşılaştırılması

Page 30: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgularTorakal RT alan ve almayan gruplarda kardiyotoksisite

varlığının karşılaştırılmasıKardiyotoksisite P değeri

Var (n=5) Yok (n=46)ABVD n (%) 1 (20) 14 (32.5) 0.772

Diğer n (%) 4 (80) 29 (67.5)

Page 31: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BulgularBulgular

Kardiyotoksisite

Var (n=5) Yok (n=46) P değeriTorakal RT alanlar 1 (20) 14 (32.5) 0.772

Torakal RT almayanlar 4 (80) 29 (67.5)

Torakal RT alan ve almayan gruplarda dispne varlığının karşılaştırılması

Dispne P değeri

Var (n=8) Yok (n=43)Torakal RT alan n (%)

2 (25) 11 (25.5) 0.206

Torakal RT almayan n (%)

6 (75) 32 (74.5)

Page 32: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERİ SONRASI GEÇ YAN ETKİ BİLGİLENDİRMESİ: LENFOMA YAŞAYANLARININ 

TERCİHLERİ

Çocukluk çağı kanserinden yaşayanlar hastalıkları ve geç yan etkiler hakkında bilgilendirilmelidir!Yaşayan erişkinlere, bu bilgileri nasıl, ne zaman edinmek istedikleri sorulmuş;– 34 lenfoma yaşayanı, ortalama 39 yaşında

Geç Yan Etki ile ilgili istedikleri bilgiler• Semptomlar, önlem, tedavi• Yaşam şekli önerileri• Sosyal hakları

NE? NASIL? NE ZAMAN?

Bilgiler kişiye özel hazırlanmalıYüz‐yüze ve yazılı formatta verilmeliAdım‐adım olmalı

Adölesanlar olay olunca öğrenmek istiyor – Ambivalance

Önce adölesan ikenSonra 25 yaşında tekrar bilgilendirilmeli 

Lie HC, et al. Patient Educ Couns 2015; 98(5): 604‐611

Page 33: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 34: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 35: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 36: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 37: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 38: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

ST JUDE ‘SURVIVORSHIP’ EKİBİST JUDE ‘SURVIVORSHIP’ EKİBİ

Page 39: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

Teşekkürler…

Page 40: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam
Page 41: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

SURVİVOR VE SAĞLIKLI KONTROL GRUPLARINA AİT KLİNİK VE DEMOGRAFİK VERİLER

KATEGORİ PGruplar Kontrol (n=56) Survivor (n=51) Total (n=107)Yaş (Yıl) (Ort±SD)  19.81 ± 8.62 12.28 ±6.57 16.15 ± 8.54 0.000

n (%)Cinsiyet  0.077

Erkek 29 (51.8) 35 (68.6) 64 (59.8) Kız 27 (48.2) 16 (31.4) 43 (40.2)

Tanıdan itibaren geçen süre ‐ Yok  ‐ 0 (0) ‐ 0‐5 yıl ‐ 22 (56.4) ‐ 6‐10 yıl ‐ 12 (30.8) ‐ >10 yıl ‐ 5 (12.8) ‐

Böbrek hastalığı  0.033 Yok/Var  56 (100)/0 (0) 47 (92.2)/4 (7.8) 107 (96.3)/4 (3.7) BY Evre 1‐2 0 (0) 3 (5.9) 3 (2.8) BY Evre 3‐4 0 (0) 1 (2) 1 (0.9)

Kalp hastalığı 0.137 Yok/Var  56 (100)/0 (0) 49 (96.1)/2 (3.9) 107 (98.1)/2 (1.9)

Kalp hastalığı zamanı ‐ İlk 1 yılda ‐ 0 (0) 0 (0) 1 yıl sonrası      ‐ 2 (3) 2 (1.8)

*P değerleri Ki‐kare ve bağımsız örneklem t‐testi kullanılarak hesaplandı.

Page 42: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

SURVİVOR VE SAĞLIKLI KONTROL GRUPLARINA AİT KLİNİK VE DEMOGRAFİK VERİLER

KATEGORİ PGruplar Kontrol (n=56) Survivor (n=51) Total (n=107)

n (%)Hipotiroidi

Yok/Var  56 (100)/0 (0) 43 (84.3)/8 (15.7) 99 (92.5)/8 (7.5) 0.002Göğüs hastalıkları konsultasyonu

Yok/Var  56 (100)/0 (0) 43 (84.3)/8 (15.7) 99 (92.5)/8 (7.5) 0.002DLCO veya SFT yetersizliği

Yok/Var  56 (100)/0 (0) 47 (92.2)/4 (7.8) 103 (96.3)/4 (3.7) 0.033Efor ile dispne

Yok/Var  56 (100)/0 (0) 46 (90.2)/5 (9.8) 102 (95.3)/4 (4.7) 0.016Üremenin korunması

Yok/Var ‐ 38 (84.4)/7 (15.6) ‐ ‐Hayatı etkileyen yan etki

Yok/Var ‐ 26 (60.5)/17 (39.5) ‐ ‐Hayatı etkileyen yan etki

Tiroid disfonksiyonu ‐ 1 (1.9) ‐ ‐ Psikiyatrik bozukluk ‐ 8 (15.6) ‐ ‐ Diğer  8 (15.6) ‐

Total antrasiklin dozu (Ort±SD) ‐ 259.49±83.39 ‐ ‐Psikiyatrik ilaç tedavisi 0.141

Yok/ Var  55 (100)/0 (0) 49 (96.1)/2 (3.9) 104 (98.1)/2 (1.9)*P değerleri Ki‐kare ve bağımsız örneklem t‐testi kullanılarak hesaplandı.

Page 43: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

SURVİVOR VE SAĞLIKLI KONTROL GRUPLARINA AİT KLİNİK VE DEMOGRAFİK VERİLER

KATEGORİP

Gruplar Kontrol (n=56) Survivor (n=51) Total (n=107)n (%)

Çocuk 0.007 Yok/Var 46 (82.1)/10 (17.9) 50 (98)/1 (2) 96 (89.7)/11 (10.3)

Sağlık hizmetleri kullanım sıklığı 0.000 Son 3 ayda <3 56 (0) 37 (58.2) 93 (86.9) Son 3 ayda ≥3 0 (0) 3 (5.9) 3 (2.8) Son 1 yılda hastane yatışı 0 (0) 11 (21.6) 11 (10.2)

Fiziksel fonksiyon kısıtlılığı 0.000 Yok  56 (100) 13 (25.5) 69 (64.5) Günlük rutin aktiviteleri yapmada 

zorluk0 (0) 38 (74.5) 38 (35.5)

Yürümede/ekstremitehareketlerinde zorluk

0 (0) 0 (0) 0 (0)

Ağır fiziksel aktivitede zorluk 0 (0) 0 (0) 0 (0)Radyoterapi  ‐

Verilmedi/Verildi ‐ 20 (40)/30 (60) ‐Total radyoterapi dozu (cGy) (Ort±SD)  ‐ 1511.16±1708.43 ‐ ‐

*P değerleri Ki‐kare ve bağımsız örneklem t‐testi kullanılarak hesaplandı.

Page 44: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

SURVİVOR VE SAĞLIKLI KONTROL GRUPLARINA AİT KLİNİK VE DEMOGRAFİK VERİLER

KATEGORİ PGruplar Kontrol (n=56) Survivor (n=51) Total (n=107)

n (%)Psikoterapi 0.297

Yok/ Var  56 (100)/0 (0) 50 (98)/1 (2) 106 (99.1)/1 (0.9)Sekonder kanser ‐

Yok/ Var ‐ 51 (100)/0 (0) ‐Sigara kullanımı 0.22

Yok/ Var  50 (89.3)/6 (10.7) 51 (100)/0 (0)  101 (94.4)/6 (5.6)Alkol kullanımı 0.176

Yok/ Var  54 (96.4)/2 (3.6) 51 (100)/0 (0) 105 (98.1)/2 (1.9)Eğitim 0.003

Eğitime başlamamış 2 (3.6) 10 (19.6) 12 (11.2) Öğrenci 32 (57.1) 23 (43.1) 55 (51.4) Lise mezunu 14 (77.8) 4 (7.8) 18 (16.8) Üniversite mezunu 3 (5.4) 4 (7.8) 7 (6.7) Öğrenimini bırakmış 5 (8.9) 10 (19.6) 15 (14)

Medeni durum 0.004 Evli 11 (19.6) 1 (2) 12 (11.2) Bekar 45 (80.4) 50 (98) 95 (88.8)

*P değerleri Ki‐kare ve bağımsız örneklem t‐testi kullanılarak hesaplandı.

Page 45: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

BOYUN BÖLGESİNE RT ALAN VE ALMAYAN GRUPLARDA HİPOTİROİDİ VARLIĞININ KARŞILAŞTIRILMASI

‡Bağımsız örneklem t‐testi

TORAKS BÖLGESİNE RT ALAN VE ALMAYAN GRUPLARDA DİSPNE VARLIĞININ KARŞILAŞTIRILMASI

HipotiroidiP‡Var (n=8) Yok (n=43) Toplam (n=51)

n (%)

Boyun bölgesine RTVar 8 (100) 14 (32.5) 22 (43.1)

0.000Yok 0 (0) 29 (67.5) 29 (56.9)

‡Bağımsız örneklem t‐testi

DispneP‡Var (n=8) Yok (n=43) Toplam (n=51)

n (%)

Toraks bölgesine RTVar 2 (25) 11 (25.5) 13 (25.4)

0.206Yok 6 (75) 32 (74.5) 38 (74.6)

Page 46: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

SURVİVOR VE SAĞLIKLI KONTROL GRUPLARINA AİT KLİNİK VE DEMOGRAFİK VERİLER

KATEGORİP

Gruplar Kontrol (n=56) Survivor (n=51) Total (n=107)n (%)

Radyoterapi bölgesi ‐ ‐ Boyun ‐ 23 (47.9) ‐ Toraks ‐ 13 (27) ‐ Batın ‐ 8 (16.6) ‐ Diğer ‐ 4 (8.3) ‐

Kemoterapi ‐ Yok ‐ 0 (0) ‐ ABVD ‐ 24 (47.1) ‐ OPPA‐COPP ‐ 12 (23.5) ‐ Diğer  ‐ 15 (29.4) ‐

Ölüm  0.000 Yok /Var  56 (100)/0 (0) 48 (94.1)/3 (5.9) 104 (97.1)/3 (2.8)

Nüks Yok /Var  ‐ 44 (86.3)/7 (13.7) ‐ ‐

*P değerleri Ki‐kare ve bağımsız örneklem t‐testi kullanılarak hesaplandı.

Page 47: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

ABVD ALAN VE ALMAYAN GRUPLARDA DİSPNE VARLIĞININ KARŞILAŞTIRILMASI

‡Bağımsız örneklem t‐testi

DispneP‡Var (n=8) Yok (n=43) Toplam (n=51)

n (%)ABVD 5 (62.5) 19 (44.2) 24 (47)

0.488Diğer 3 (37.5) 24 (55.8) 27 (53)

ABVD ALAN VE ALMAYAN GRUPLARDA KARDİYOTOKSİTE VARLIĞININ KARŞILAŞTIRILMASI

‡Bağımsız örneklem t‐testi

KardiyotoksisiteP‡Var (n=2) Yok (n=49) Toplam (n=51)

n (%)ABVD 0 (0) 24 (48.9) 24 (47)

0.282Diğer 2 (100) 25 (51.1) 27 (53)

Page 48: LENFOMA TEDAVİSİNDE GEÇ YAN ETKİLERtpog.org.tr/uploads/2019-Sunumlar/sunumlar/24.02.2019/15.50-16.20/Nurdan Taçyıldız...Çocuk ve adölesanlarda→ 1950’lerde → %50 yaşam

KEMOTERAPİ REJİMİNE GÖRE HASTALARIN GENEL SAĞ KALIM ORANLARI

Sağ (n=48) Ex (n=3) Toplam (n=51) P†

n (%)

ABVD 22 (91.7) 2 (8.3) 24 (100)

0.527OPPA‐COPP 12 (100) 0 (0) 12 (100)

Diğer 14 (93.3) 1 (6.7) 14 (100)†Log‐Rang