Life Skills, Five Factor Model, and Organization Climate ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/1318/1/mongkol.udomc.pdf · employees in Bangkok. Additionally, data were statistically

ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร

Life Skills, Five Factor Model, and Organization Climate Affecting the Quality Development Involvement of Private Company Employees in

Bangkok

ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาและคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

Life Skills, Five Factor Model, and Organization Climate Affecting the Quality

Development Involvement of Private Company Employees in Bangkok

มงคล อดมชยพฒนากจ

การคนควาอสระเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

บรหารธรกจมหาบณฑต

มหาวทยาลยกรงเทพ

ปการศกษา 2557

©2558 มงคล อดมชยพฒนากจ

สงวนลขสทธ

มงคล อดมชยพฒนากจ. ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, มนาคม 2558, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ. ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร (124 หนา) อาจารยทปรกษา: ดร. นตนา ฐานตธนกร

บทคดยอ

การศกษาในครงนมวตถประสงคเพอศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยใชแบบสอบถามปลายปดทมคาความเชอมนเทากบ .956 ในการเกบรวมรวมขอมลจากพนกงานทท างานในบรษทเอกชนและพกอาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร จ านวน 380 ราย สถตเชงพรรณนาทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตเชงอนมานทใชทดสอบสมมตฐาน คอ การวเคราะหการถดถอยเชงพห ผลการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 26-30 ป มการศกษาระดบปรญญาตร มรายไดเฉลยตอเดอน 15,001 – 25,000 บาท และมประสบการณในการท างาน 3-6 ป และผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา บรรยากาศองคกร ดานความยดมนผกพน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร มากทสด รองลงมา คอ บคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว และบรรยากาศองคกร ดานการสนบสนน ตามล าดบ โดยรวมกนพยากรณการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานครไดรอยละ 48.3 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ค ำส ำคญ: ทกษะชวต, บคลกภำพหำองคประกอบ, บรรยำกำศองคกร, กำรมสวนรวมในกำรพฒนำ

คณภำพในกำรท ำงำน

Udomchaipatanakit, M. M.B.A., March 2015, Graduate School, Bangkok University. Life Skills, Five Factor Model, and Organization Climate Affecting the Quality Development Involvement of Private Company Employees in Bangkok (124 pp.) Advisor: Nittana Tarnittanakorn, Ph.D.

ABSTRACT

The study aimed primarily to investigate the life skills, five factor model, and organization climate affecting the quality development involvement of private company employees in Bangkok. Closed-ended survey questionnaires with the reliability of .956 were implemented to collect data from 380 private company’s employees in Bangkok. Additionally, data were statistically analyzed using descriptive statistics including percentage, mean and standard deviation. The inferential statistics methods on multiple regressions were used to test hypotheses in the study. The results indicated that the majority of participants were female with the age of 26-30 years. Most of them completed a bachelor’s degree and earned an average monthly income of 15,001 - 25,000 baht. They had 3-6 years of work experiences. The results of hypothesis testing revealed that the organization climate in terms of engagement affected the quality development involvement of private company employees in Bangkok the most, followed by the five factor model in terms of neuroticism, and the organization climate in terms of support, respectively. These factors together predicted the quality development involvement of private company employees in Bangkok for 48.3 percent at .05 statistically significant levels.

Keywords: Life skills, Five factor model, Organization climate, Quality development

involvement

ฉ

กตตกรรมประกาศ การวจยการคนควาอสระในครงน ส าเรจลลวงไดดวยความกรณาจาก ดร.นตนา ฐานตธนกร อาจารยทปรกษาการคนควาอสระ ซงไดใหความร การชแนะแนวทางการศกษา ตรวจทานและแกไขขอบกพรองในงาน ตลอดจนการใหค าปรกษาซงเปนประโยชนในการวจยจนงานวจยครงนมความสมบรณครบถวนส าเรจไปไดดวยด รวมถงอาจารยทานอนๆ ทไดถายทอดวชาความรให และสามารถน าวชาการตางๆ มาประยกตใชในการศกษาวจยครงน ผวจยจงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

นอกจากน ผวจยขอกราบขอบพระคณ คณพอและคณแมทคอยอบรมเลยงด สนบสนนสงเสรมการศกษาของผวจยดวยความรกและปรารถนาดเสมอมา รวมทงขอขอบคณพนองและเพอนทกทานทคอยหวงใยและใหก าลงใจเสมอมา คณคาและประโยชนของการศกษาเฉพาะบคคลครงน ผวจยขอมอบใหแกทกทานทมสวนรวมในการศกษาครงน

มงคล อดมชยพฒนากจ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ง บทคดยอภาษาองกฤษ จ กตตกรรมประกาศ ฉ สารบญตาราง ฌ สารบญภาพ ฎ บทท 1 บทน า 1 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคการวจย 3 1.3 กรอบแนวคดการวจย 3 1.4 สมมตฐานของการวจย 5 1.5 ขอบเขตของการวจย 6 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 7 1.7 นยามศพทเฉพาะ 7 บทท 2 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 12

2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบทกษะชวต 12

2.2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบบคลกภาพหาองคประกอบ 20

2.3 แนวคดและทฤษฎเกยวกบบรรยากาศองคกร 26

2.4 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน 44

2.5 งานวจยทเกยวของ 51

บทท 3 วธด าเนนการวจย 55

3.1 ประเภทของงานวจย 55

3.2 ประชากร กลมตวอยางและการสมตวอยาง 55

3.3 เครองมอทใชในการวจย 57

3.4 การทดสอบเครองมอ 65

3.5 วธการเกบรวบรวมขอมล 67

3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 68

ซ

สารบญ (ตอ)

บทท 4 การวเคราะหขอมล 71

4.1 การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 71

4.2 การวเคราะหขอมลทกษะชวต 74

4.3 การวเคราะหขอมลบคลกภาพหาองคประกอบ 77

4.4 การวเคราะหขอมลบรรยากาศองคกร 81

4.5 การวเคราะหขอมลการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน 86

4.6 การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน 88

4.7 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน 93

บทท 5 สรป และอภปรายผล 96

5.1 สรปผลการวจย 96

5.2 ผลการทดสอบสมมตฐาน 101

5.3 การอภปรายผล 103

5.4 ขอเสนอแนะส าหรบการน าผลไปใชในองคกร 106

5.5 ขอเสนอแนะเพอการวจย 107

บรรณานกรม 109

ภาคผนวก 114

แบบสอบถาม 115

ประวตผเขยน 124

เอกสารขอตกลงวาดวยการอนญาตใหใชสทธในรายงานการคนควาอสระ

หนา

ฌ

สารบญตาราง

หนา ตารางท 2.1: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบหวนไหว 21

ตารางท 2.2: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบแสดงตว 22

ตารางท 2.3: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ 23

ตารางท 2.4: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบประนประนอม 24

ตารางท 2.5: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบมจตส านก 25

ตารางท 2.6: ทฤษฏเกยวกบบรรยากาศองคกร 31

ตารางท 3.1: รายชอเขต รายชอบรษท และจ านวนตวอยางทสมในแตละเขต 57

ตารางท 3.2: ตวแปร ระดบการวดขอมล และเกณฑการแบงกลมค าตอบ ส าหรบขอมลทวไป ของผตอบแบบสอบถาม

58

ตารางท 3.3: ค าถามของแบบสอบถามสวนท 2 (ทกษะชวตของพนกงานเอกชน) 59

ตารางท 3.4: ค าถามของแบบสอบถามสวนท 2 (บคลกภาพหาองคประกอบของพนกงาน) 60

ตารางท 3.5: แสดงค าถามของแบบสอบถามสวนท 4 (บรรยากาศองคกรของบรษทเอกชน) 62

ตารางท 3.6: แสดงค าถามของแบบสอบถามสวนท 5 (การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชน)

65

ตารางท 3.7: คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถาม 66

ตารางท 4.1: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามเพศ 72

ตารางท 4.2: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามอาย 72

ตารางท 4.3: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามระดบการศกษา 73

ตารางท 4.4: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน 73

ตารางท 4.5: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามประสบการณในการ ท างาน

74

ตารางท 4.6: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของทกษะชวต 74

ตารางท 4.7: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการตระหนกรในตนเอง 75

ตารางท 4.8: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการมปฏสมพนธ 75

ตารางท 4.9: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการแกปญหา 76

ตารางท 4.10: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของบคลกภาพหาองคประกอบ 77

ตารางท 4.11: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานหวนไหว 77

ญ

สารบญตาราง (ตอ)

หนา

ตารางท 4.12: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการเปดเผย 78

ตารางท 4.13: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการเปดรบประสบการณ 79

ตารางท 4.14: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการยอมรบผอน 79

ตารางท 4.15: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการมจตส านก 80

ตารางท 4.16: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของบรรยากาศองคกร 81

ตารางท 4.17: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานโครงสรางองคกร 82

ตารางท 4.18: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานมาตรฐาน 82

ตารางท 4.19: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานความรบผดชอบ 83

ตารางท 4.20: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการไดรบการยอมรบ 84

ตารางท 4.21: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการสนบสนน 85

ตารางท 4.22: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานความยดมนผกพน 86

ตารางท 4.23: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของการมสวนรวมในการพฒนา คณภาพในการท างานของพนกงาน

87

ตารางท 4.24: การวเคราะหความถดถอยเชงพหของปจจยทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

88

ตารางท 4.25: สรปผลการทดสอบสมมตฐานทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

93

ฎ

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1.1: กรอบแนวคดงานวจยเรองทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศ

องคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

4

ภาพท 4.1: ผลการวเคราะหความถดถอยแบบพหคณของทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

91

บทท 1 บทน ำ

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ ในสถานการณปจจบนทมการแขงขนทางธรกจ ท าใหองคการตางๆ ตองมการแขงขนกนเพมมากขนเพอทจะท าใหองคการสามารถด าเนนการตอไปได ซงในแตละองคการใหความส าคญและตระหนกถงการพฒนาทรพยากรมนษยขององคการทมอยใหเปนบคคลทมทงความรความสามารถในการท างาน หรอแสวงหาบคคลจากภายนอกองคการมาชวยในการพฒนาองคการ โดยปจจยส าคญทท าใหองคการประสบความส าเรจในการพฒนาคณภาพ ไดแกความมงมนของผบรหารระดบสง บคลากรทกระดบมสวนรวมในการพฒนาคณภาพและมความเขาใจในแนวคดการพฒนาคณภาพทตรงกน มการพฒนาทกษะในการพฒนาคณภาพแกบคลากรอยางตอเนอง และมการจดสงเอออ านวยและสนบสนนใหเพยงพอกบการปฏบตงาน (สราวฒ คณะไชย, 2548) การมสวนรวมจงเปนสงทมความส าคญตอความส าเรจของการด าเนนกจกรรมตางๆ เปนอยางมาก ซงตามแนวคดของ Cohen and Uphoff (1980) ระบไววา การมสวนรวมและพจารณาในการตดสนใจในการเลอกแนวทางการด าเนนงาน มอสระในการปฏบตงานมากขน มสวนรวมในการเมนผลการปฏบต จงท าใหบคลากรเกดความพงพอใจในงาน ภาคภมใจทจะท างาน และเกดความรสกวาตนเองเปนสวนหนงทมความส าคญตอองคการ ทกษะชวตจงเปนทกษะหนงทมความจ าเปนส าหรบการด ารงชวตในสงคม และเปนตวชวยทสนบสนนและลดประเดนปญหาตางๆทเขามาในชวตของแตละบคคล อกทงยงเปนทกษะทชวยใหบคคลสามารถปรบตนเองใหเขากบสงแวดลอมไดอยางมประสทธผล ตลอดจนชวยเสรมสรางการด าเนนชวตในมความสมบรณมากยงขน (สกล วรเจรญศร, 2550) และยงเปนความสามารถทางจตสงคมของบคคลอนเปนความสามารถในการทบคคลจะเผชญกบสงตางๆ ทเกดขนในชวตประจ าวนไดอยางมประสทธภาพและเปนความสามารถของบคคลทชวยใหเกดการด ารงไวซงสขภาพจตทด สามารถทจะปรบตวและมพฤตกรรมทเปนไปในทศทางทเหมาะสม ในขณะทตองมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมตางๆ ทอยรอบตวอกดวย ทกษะชวตจงมบทบาทส าคญในการสงเสรมสขภาพทงทางดานรางกาย จตใจ และการด ารงอยในสงคมไดอยางปกตสข (WHO, 1994) ในการท างานรวมกนอยางมความสข บคลากรควรมความเขาใจและถอยทถอยอาศยกน การเขาในบคลกภาพของแตละบคคล จะชวยใหเกดการยอมรบและความแตกตางระหวางบคคลสามารถปรบตวเขากบผอน ไดรบความรวมมอในการท างาน และสามารถท าใหงานส าเรจลลวงไปดวยด (ทศนย อญมณเจรญ, 2550) บคลกภาพของบคคล เปนปจจยหนงทสงเสรมใหแตละบคคลบรรลถงความส าเรจในวชาชพ (สถต วงศสวรรค, 2540; Helsin, 2005) ซงบคลกภาพ ถอเปนลกษณะ

2

เฉพาะตวของบคคลในดานตางๆ ทงสวนภายนอกและสวนภายในไมสามารถแยกเปนสวนๆ ออกจากกนโดยเดดชาด ทกๆ ลกษณะของบคลกภาพตางมความสมพนธตอกนและกน และมผลกระทบตอกนและกนเปนประดจลกโซ ถกหลอหลอมและประสมประสานดวย พนธกรรม วฒนธรรม การเรยนร วธปรบตวของบคคลและสงแวดลอมทเปนนามธรรมและวตถธรรม (ศรเรอน แกวกงวาล, 2551) ปจจบนแบบทดสอบวดบคลกภาพไดมการพฒนาและปรบปรงมาใชในองคการอยางมาก ท าใหแบบทดสอบวดบคลกภาพนเปนทนยมใชกนอยางแพรหลาย คอ แบบทดสอบวดบคลกภาพหาองคประกอบ (The Big Five) ของคอสตา และแมคเคร (Costa and McCrae, 1992) โดยบคลกภาพหาองคประกอบนน เปนแนวคดทสามารถน ามาใชในการบรหารทรพยากรมนษยไดหลายดาน ไดแก สรรหา การคดเลอก การเลอนต าแหนง การฝกอบรม การพฒนาทางอาชพ และการสามารถท านายความส าเรจของงานได (Engler, 2009)

จากการส ารวจความคดเหนจากการสมตวอยางพนกงานหญงและชายในหลายองคกรทงภาครฐและเอกชน พบวา พนกงานสวนใหญมความคดเหนวา “บคลกภาพ” เปนสงส าคญอนดบแรกทชถงคณสมบตโดยรวมของบคคลทองคกรรบเขาท างาน (จรยา ศรฟา, 2546) ผลการศกษาไดชใหเหนวา บคลกภาพ สามารถท านายการเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และพบวา บคลกภาพหาองคประกอบ ดานความหวนไหวทางอารมณ ดานการประนประนอม ดานการมมโนสานกตอหนาทการงาน และขวญในการปฏบตงานสามารถท านายพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ (สจตดา โพธครประเสรฐ, 2547) ทงน การเขาใจถงลกษณะบคลกภาพไมเพยงแตจะท านายพฤตกรรมของพนกงานแตยงท านายความส าเรจใหกบองคการได โดยพนกงานเหลานนจะแสดงถงพฤตกรรมทสงเสรมความส าเรจใหกบองคการไมวาจะเปนการใหความรวมมอในการท างาน ชวยเหลอเพอนรวมงาน มความส านกตอหนาททรบผดชอบ องคการใดทมพนกงานทมบคลกภาพสงเสรมการเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการจะน าไปสการบรรลเปาหมายขององคการ บรรยากาศองคการทดจะท าใหผปฏบตงาน เกดแรงจงใจในการท างาน รวมทงท าใหมความรก ความสามคค มขวญก าลงใจทด ปฏบตงานดวยความยนดและเตมใจ มความคดรเรมในการท างาน ความสามารถลดความขดแยงระหวางผปฏบตงานในองคการได (อดลย ทองแกว, 2551, หนา 2) จะเหนไดวาบรรยากาศองคการจะมอทธพลและเปนแรงกดดนทส าคญตอพฤตกรรมในการท างาน และมความส าคญตอบคลากรขององคการทกระดบไมวาจะเปนระดบผบรหารหรอบคลากรอนๆ ในองคการ รวมทงยงมความส าคญตอการบรหารงานอกดวย ซงสอดคลองกบแนวคดของสตรงเกอร (Stringer, 2002) ไดกลาววา บรรยากาศองคการ หมายถง การรบรถงสภาพแวดลอมทมผลตอการปฏบตงานซงสะทอนใหเหนถงทศนคต คานยม ของคนในองคการทแสดงออกมาจากความรสกหรอการรบรทงทางตรงและทางออมโดยทเราไมสามารถสมผสได ซงมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลในองคการ รวมทง กระบวนการตางๆ ในองคการ

3

ทงน จากผลการส ารวจของนตยสารฟอรจน (2013) พบวา บรษททนาท างานมากทสดในโลกในป 2013 คอ SAS, Boston Consulting Group, Wegmans Food Market, Google, NetApp, Zappos.com, Camden Property Trust, Nugget Market, REI และ Dreamworks ซงเหตทบรษท แซส ซอฟทแวร จ ากด ถกจดอนดบใหเปนบรษททนาท างานมากทสดในโลกนน เนองจากบรษทใหความสนใจเรองการใหบรการสขภาพ การดแลบตรของพนกงาน และการสรางความสมดลระหวางชวตและการท างาน นอกจากนรองประธานฝายทรพยากรมนษยของบรษทแซส ซอฟทแวร จ ากด ไดท าการสรางวฒนธรรมของพนกงานทมความสขและสขภาพแขงแรง จะเปนแรงผลกดนใหเกดความสามารถในการท างานและใหบรการลกคาอยางมประสทธภาพ จงท าใหบรษทมอตราการลาออกของพนกงานอยในระดบต าสดในแวดวงอตสาหกรรม โดยคดเปน 2.6% ขณะทบรษทอนจะอยท 22% ขณะเดยวกนยงท าใหบรษทเกดการขยายตว ทงในดานรายไดและผลก าไรอยางเหนไดชด (ประชาชาตธรกจออนไลน, 2554)

จากความเปนมาและความส าคญของปญหาดงกลาวขางตน ผวจยไดสนใจศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร เพอเปนแนวทางใหกบผบรหารองคกรและผทสนใจไดน าไปปรบปรงกระบวนการท างานเพอเพมศกยภาพในการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวตในการท างานของบคลากรในองคกรใหมประสทธภาพในการปฏบตงานไดดยงขน ตลอดจนน าผลการวจยทไดไปเปนขอมลประกอบการตดสนใจและการวางแผนพฒนาองคกรในดานอนๆไดอยางมประสทธภาพ 1.2 วตถประสงคของกำรวจย

งานวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร 1.3 กรอบแนวคดกำรวจย

การศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร มกรอบแนวคดการวจย ดงแสดงในภาพท 1.1

4

ภาพท 1.1: กรอบแนวคดงานวจยเรองทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

กำรมสวนรวมในกำรพฒนำคณภำพในกำร

ท ำงำน (Quality Development Involvement)

บคลกภำพหำองคประกอบ (Five Factor Model)

- ดานหวนไหว (Neuroticism) - ดานการเปดเผย (Extraversion) - ดานการเปดรบประสบการณ (Openness) - ดานการยอมรบผอน (Agreeableness)

- ดานการมจตส านก (Conscientiousness)

บรรยำกำศองคกร (Organizational Climate)

- มาตรฐาน (Standards) - ดานการเปดเผย

- โครงสรางองคกร (Structure) - ดานความหวนไหว

- ความรบผดชอบ (Responsibility) - ดานการเปดรบประสบการณ - การไดรบการยอมรบ (Recognition) - ดานการยอมรบผอน - การสนบสนน (Support)

- ความยดมนผกพน (Commitment)

ทกษะชวต (Life Skills)

- ดานการตระหนกรในตนเอง (Self-awareness) - ดานการมปฏสมพนธ (Interaction) - ดานการแกปญหา (Solution)

5

1.4 สมมตฐำนของกำรวจย ในการศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการม

สวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร มสมมตฐานการวจย ดงน 1.4.1 ทกษะชวตดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน

1.4.1.1 ทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเอง สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.1.2 ทกษะชวตดานการมปฏสมพนธ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.1.3 ทกษะชวตดานการแกปญหา สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร 1.4.2 บคลกภาพหาองคประกอบดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน

1.4.2.1 บคลกภาพหาองคประกอบดานความหวนไหว สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.2.2 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดเผย สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.2.3 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดรบประสบการณ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.2.4 บคลกภาพหาองคประกอบดานการยอมรบผอน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.2.5 บคลกภาพหาองคประกอบดานการมจตส านก สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร 1.4.3 บรรยากาศองคกรดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน

1.4.3.1 บรรยากาศองคกรดานโครงสราง สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.3.2 บรรยากาศองคกรดานมาตรฐาน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

6

1.4.3.3 บรรยากาศองคกรดานความรบผดชอบ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.3.4 บรรยากาศองคกรดานการไดรบการยอมรบ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.3.5 บรรยากาศองคกรดานการสนบสนน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.4.3.6 บรรยากาศองคกรดานความยดมนผกพน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.5 ขอบเขตของงำนวจย ในการศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร มขอบเขตการศกษาดงน

1.5.1 ขอบเขตดานประชากร 1.5.1.1 ประชากร ไดแก พนกงานทท างานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

1.5.1.2 ตวอยาง ไดแก พนกงานทท างานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยเลอกจากประชากรดวยวธการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-stage Sampling) และก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยการใชโปรแกรม G*Power ซงเปนโปรแกรมทสรางจากสตรของ Cohen (1997) ผานการตรวจสอบและรบรองคณภาพจากนกวจยจ านวนมาก (นงลกษณ วรชชย, 2555) จงไดขนาดกลมตวอยางจ านวน 375 ตวอยาง ซงผวจยไดเกบขอมลจากตวอยางเพมรวมทงสนเปน 380 ตวอยาง เพอความเหมาะสมในการสมตวอยาง 1.5.2 ขอบเขตดานเนอหา 1.5.2.1 ตวแปรตาม (Dependent Variable) คอ การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน 1.5.2.2 ตวแปรอสระ (Independent Variables) คอ ก) ทกษะชวต ดานการตระหนกรในตนเอง ดานการมปฏสมพนธ และดานการแกปญหา ข) บคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว ดานการเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ ดานการยอมรบผอน และดานการมจตส านก ค) บรรยากาศองคกร ดานโครงสราง ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ ดานการไดรบการยอมรบ ดานการสนบสนน ดานความยดมนผกพน

1.5.3 ขอบเขตดานสถานท

7

ส าหรบสถานทศกษาและเกบรวบรวมขอมล คอ บรษทเอกชนและสถานรถไฟฟาในเขตกรงเทพมหานคร

1.5.4 ขอบเขตดานระยะเวลา ส าหรบระยะเวลาในการศกษาครงน เรมตงแตเดอนกนยายน 2557 ถงเดอน

มกราคม 2558 1.6 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1.6.1 ผลการวจยในครงนท าใหผบรหารองคกรตางๆ เขาใจถงทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกร

1.6.2 ผลของการวจยในครงนเปนแนวทางในการบรหารองคกรเพอท าความเขาใจถงทกษะชวต บคลกหาองคประกอบของพนกงานไดดขน และท าใหพนกงานเขาใจถงบรรยากาศองคกรเพอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานใหดยงขน

1.6.3 ผลของการวจยในครงนท าใหผบรหารองคกรตางๆ เขาใจถงทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานไดกวางขวางยงขน

1.6.4 ผลของการวจยในครงนใชเปนองคความรใหมเพมเตมส าหรบผทสนใจเกยวกบเรองการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน 1.7 นยำมศพทเฉพำะ

ทกษะชวต (Life Skills) หมายถง ความสามารถในการจดการหรอแกปญหาตางๆ ทเกดขนในชวต ตามแนวคดของ Maxwell (1981) โดยแบงออกเปน 3 ดาน ไดแก ทกษะดานความรในตนเอง ทกษะการมปฏสมพนธ และ ทกษะการแกปญหา

ดำนกำรตระหนกรในตนเอง (Self-awareness) หมายถง การทประเมนตนเอง เขาใจแรงจงใจ ความปรารถนา ความชอบของตนเอง และการก าหนดเปาหมายในชวตของตนเองอยางชดเจน เปนความสามารถขนพนฐานของพนกงานในการทจะรบรสงตางๆ เพอเลอกทจะปฏบตไดอยางเหมาะสม (Maxwell, 1981) นอกจากน ยงหมายรวมถง การรบรในความสามารถและเปาหมายในชวตของตนเอง การรบรในสงทตนเองชอบหรอไมชอบและรบรถงความตองการของตนเอง

ดำนกำรมปฏสมพนธ (Interaction) หมายถง ความสามารถแสดงออกทางอารมณของตน เขาใจอารมณบคคลอน สอสารอยางมประสทธภาพ ทนตอความกดดนจากสงคม การมสมพนธภาพทดตอผอนยอมกอใหเกดการแลกเปลยนความร ความสามารถ และการชวยเหลอเกอกลกนของพนกงาน (Maxwell, 1981) นอกจากน ยงหมายรวมถง ความยนดทจะใหความรวมมอกบกจกรรม

8

ของสวนรวม โดยสามารถใหค าปรกษากบผอนทมเรองไมสบายใจได มความรสกยนดเมอผอนประสบความส าเรจ และแสดงความเหนใจ เมอเหนผอนมความทกข

ดำนกำรแกปญหำ (Solution) หมายถง ความสามารถแสดงออกทางอารมณของตน เขาใจอารมณบคคลอน สอสารอยางมประสทธภาพ ทนตอความกดดนจากสงคม การมสมพนธภาพทดตอผอนยอมกอใหเกดการแลกเปลยนความร ความสามารถ และการชวยเหลอเกอกลกนของพนกงาน (Maxwell, 1981) นอกจากน ยงหมายรวมถง ความสามารถในการแกปญหาเฉพาะหนาไดด หากมความจ าเปนตองตดสนใจ จะตองมขอมลประกอบการตดสนใจอยางเพยงพอ ซงจะใชเหตและผลในการวเคราะหปญหา และมกจะประเมนถงผลลพธทตามมาภายหลงการตดสนใจ โดยจะพจารณาหาทางเลอกมากกวาหนงทางกอนทจะตดสนใจแกปญหา

บคลกภำพหำองคประกอบ (Five Factor Model) หมายถง การอธบายลกษณะของมนษยซงบรรจคณลกษณะประจ าตวยอยๆ ของมนษยทมลกษณะคลายกนไวดวยกน โดยแบงเปน 5 องคประกอบ ไดแก บคลกภาพดานหวนไหว บคลกภาพดานการเปดเผย บคลกภาพดานการเปดรบประสบการณ บคลกภาพดานการยอมรบผอน และบคลกภาพดานการมจตส านก (Costa and McCrea, 1992)

ดำนหวนไหว (Neuroticism) หมายถง เปนผทมความวตกกงวล เปนคนโกรธงาย ความทอแท การค านงถงแตตนเอง การมความกระตนรนแรง และมอารมณเปราะบาง (Costa and McCrea, 1992) นอกจากน ยงหมายรวมถง การวตกกงวลกบเรองเลกๆ นอยๆ การเปนคนขหงดหงด โดยจะแสดงอารมณโกรธออกมาทนท หากเกดความโกรธ นอกจากนจะไมอารมณเสยกบเรองเพยงเลกนอยหรอรสกวาตนเองมอารมณแปรปรวนงาย

ดำนกำรเปดเผย (Extraversion) หมายถง การเปนผมความอบอน ชอบอยรวมกบผอน แสดงออกตรงไปตรงมา ชอบมกจกรรม และมอารมณดานบวก (Costa and McCrea, 1992) นอกจากน ยงหมายรวมถง ความชอบในการพบปะพดคยกบคนอนและความชอบในการเขารวมงานเลยงสงสรรค มความเปนมตรกบทกคนไมวาเขาจะยากดมจน และเปนคนกระฉบกระเฉง

ดำนกำรเปดรบประสบกำรณ (Openness) หมายถง เปนคนชางฝน มความสนทรย เปนคนเปดเผยความรสก และยอมรบคานยม (Costa and McCrea, 1992) นอกจากน ยงหมายรวมถง การคนพบวธการทถกตองในการกระท าสงตางๆ ใหส าเรจ และมกจะใชวธนนอยเปนประจ า มความอยากรอยากเหนในสงแปลกใหม เปดกวางใหตนเองไดคดเรองใหมๆ ดวยเหตและผล โดยสงแปลกใหมจะท าใหรสกวาชวตนนมสสน

ดำนกำรยอมรบผอน (Agreeableness) หมายถง การเปนผไววางใจผอน รสกเออเฟอ ยอมตามผอน มความถอมตน และมจตใจออนโยน (Costa and McCrea, 1992) นอกจากน ยงหมายรวมถง การยอมรบความคดเหนของบคคลอน แมวาจะมความคดเหนทแตกตาง มความไววางใจใน

9

การท างานของผอน ใสใจในความรสกของผอน และยอมรบในพฤตกรรมสวนบคคลของเพอนรวมงานได

ดำนกำรมจตส ำนก (Conscientiousness) หมายถง การมความสามารถ มระเบยบ มความรบผดชอบในหนาท มวนยตอตนเอง และมความตองการสมฤทธผล (Costa and McCrea, 1992) นอกจากน ยงหมายรวมถง ความสามารถในการบงคบตวเองใหท าสงตางๆ ใหเสรจภายในเวลาทก าหนดไดเสมอ มสมาธในการท างานเพอใหผลงานออกมาดทสด หากไดรบมอบหมายใหท างานใด จะท าอยางรอบคอบ เพอปองกนงานผดพลาด และไมวางานจะยากเพยงใด กจะท าใหส าเรจลลวงไปดวยด

บรรยำกำศองคกร (Organization Climate) หมายถง สงทเกดขนจากปฏสมพนธของบคลากรซงเปนความรสกของบคคลทมตอสงแวดลอมตางๆ ภายในองคกร อนเนองมาจากการรบรทงทางตรงและทางออมของบคคลนนๆ ซงจะมอทธพลตอขวญ ก าลงใจ ความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรในองคกร ตามแนวคดของLitwin and Stringer (1968) ซงไดแก โครงสรางองคกร มาตรฐาน ความรบผดชอบ การไดรบการยอมรบ การสนบสนน และความยดมนผกพน

ดำนดำนโครงสรำงองคกร (Structure) หมายถง การรบรของพนกงานตอลกษณะโครงสรางองคกร เชน ความชดเจนของการแบงงาน ขอจ ากดของโครงสรางองคกรตอการปฏบตงาน และระเบยบตางๆ (Litwin and Stringer, 1968) นอกจากน ยงหมายรวมถง การทองคกรมการก าหนดเปาหมาย และแนวทางในการปฏบตงานไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตตามได มการก าหนดกฎระเบยบ ขอบงคบ และขนตอนในการปฏบตงานทมความเหมาะสมและคลองตว สามารถใหพนกงานรบทราบขอมลขาวสารภายในองคกรไดอยางเปดเผย และมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ ภายในองคกรไดอยางถกตอง รวดเรว และครบถวน

ดำนมำตรฐำน (Standards) หมายถง การรบรความส าคญของการปฏบตงาน และความชดเจนของระดบมาตรฐานในการปฏบตงาน (Litwin and Stringer, 1968) นอกจากน ยงหมายรวมถง การทองคกรของก าหนดเกณฑมาตรฐานและขนตอนในการปฏบตงานแตละงานไวอยางชดเจน มการพจารณาความดความชอบใหกบพนกงานอยางเปนระบบและมความยตธรรม นอกจากนองคกรยงมกระบวนการสรรหา คดเลอกพนกงานเขามาปฏบตหนาทตามภารกจ และบทบาทของงานอยางเหมาะสม

ดำนควำมรบผดชอบ (Responsibility) หมายถง เปนการรบรตอความรสกรบผดชอบในภาระหนาทของผปฏบตงานแตละคนในองคกร ความรสกเกยวกบความส าเรจของงาน และความทาทายของงาน(Litwin and Stringer, 1968) นอกจากน ยงหมายรวมถง การระบผรบผดชอบในแตละหนาทของงานภายในองคกรอยางชดเจน โดยพนกงานในองคกรมความเชอวา งานทท าดอยแลว และ

10

มความรบผดชอบในหนาทการงานเปนอยางด รจกบทบาทหนาทความรบผดชอบของตนเองและเพอนรวมงาน ซงภายในองคกรจะมการกระตนใหพนกงานมการปรบปรงการท างานอยางตอเนอง

ดำนกำรไดรบกำรยอมรบ (Recognition) หมายถง การรบรการใหความส าคญกบการใหรางวล และการลงโทษ บรรยากาศทใหความส าคญกบการใหรางวลแทนการลงโทษยอมเปนสงกระตนความสนใจของผปฏบตงานดานความส าเรจ (Litwin and Stringer, 1968) นอกจากน ยงหมายรวมถง การใหรางวล และการพจารณาความดความชอบภายในองคกรเปนไปอยางเหมาะสม และยตธรรม พนกงานในองคกรจะไดรบผลตอบแทนตามผลการปฏบตงาน โดยพนกงานทไดรบสงตอบแทนเปนพนกงานทมผลการปฏบตงานดเดน นอกจากนยงไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน

ดำนกำรสนบสนน (Support) หมายถง การไดรบสนบสนนการท างานจากผบงคบบญชา จะชวยลดความกงวลในสวนทเกยวของกบงานลงได (Litwin and Stringer, 1968) นอกจากน ยงหมายรวมถง การทองคกรมการสนบสนนใหพนกงานไปศกษาดงานจากหนวยงานอนเพอแลกเปลยนเรยนรการท างาน แลวน ามาพฒนาประยกตใชกบงานทปฏบตอย การทพนกงานไดรบค าแนะน า และความชวยเหลอจากเพอนรวมงานสม าเสมอเมอเกดปญหา โดยองคกรจะจดใหมการพฒนาพนกงานโดยการฝกอบรม การสมมนา การประชมเชงปฏบตการ เพอใหพนกงานและทมงานสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ หากพนกงานมความร ความสามารถหรอมวฒการศกษาเพมขน จะไดรบการสนบสนนใหมการปรบเลอนต าแหนงทสงขน

ดำนควำมยดมนผกพน (Commitment) หมายถง การรบรวาตนเองเปนสวนหนงทมคาขององคกรมความรสกเปนเจาของ และความจงรกภกดทมตอองคกรทตนท างานอย (Litwin and Stringer, 1968) นอกจากน ยงหมายรวมถง การทพนกงานสวนใหญมความจงรกภกดตอองคกร มความมงมนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายขององคกร มความผกพนกบเปาหมายในการด าเนนงานในปจจบนและอนาคตขององคกรเปนอยางมาก และมความภมใจทไดเปนสวนหนงขององคกร

กำรมสวนรวมในกำรพฒนำคณภำพ (Quality Development Involvement) หมายถง การเกยวของกนของแตละบคคลเพอการปรบปรงสถานะความเปนอยในสถานการณเดยวกน คอ การมสวนรวมในการจดสนใจ การมสวนรวมในการปฏบตงาน การมสวนรวมในผลประโยชน และการมสวนรวมในการประเมนผล (Cohen and Uphoff, 1980) ในการศกษาครงน การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพ ยงหมายรวมถง การมสวนรวมในการวางแผนขนตอนการปฏบตงานและแลกเปลยนขอคดเหนในทประชม เพอจดกจกรรมตางๆ ของหนวยงาน นอกจากนยงมสวนรวมในการใหขอมลเกยวกบการวางแผนการจดท ารายงานการประเมนตนเอง กจกรรม หรอโครงการตางๆ ของหนวยงาน เขารวมการอบรมการพฒนาคณภาพของพนกงาน ททางองคกรไดจดขน มสวนรวมในการ

11

เขาฝกอบรมพฒนาคณภาพของพนกงานในองคกร การเขารวมการอบรมพฒนาคณภาพของพนกงาน ท าใหทานสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพเพมมากขน

บทท 2 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการม

สวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ผศกษาไดศกษาแนวความคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของเพอเปนพนฐานในการวจย ดงน

2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบทกษะชวต 2.2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบบคลกหาองคประกอบ 2.3 แนวคดและทฤษฎเกยวกบบรรยากาศองคกร 2.4 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน 2.5 งานวจยทเกยวของ

2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบทกษะชวต 2.1.1 ความหมายของทกษะชวต

ทกษะชวตเปนความสามารถพนฐานของมนษย ซงประกอบดวย ความรอบรในดานตางๆ เพอใชในการเผชญหนากบปญหา และสามารถทจะปรบตวเมอเผชญกบแรงบบคน แรงกดดนหรอแรงกระทบจากสภาวะแวดลอมตางๆรอบตว ทเกดขนในชวตไดเปนอยางด ซงมผใหความหมายของทกษะชวตไว ดงน

ยงยทธ วงศภรมยศานต (2540, หนา 8) ทกษะชวตเปนความสามรถพนฐาน เพอใชในการเผชญกบสถานการณตางๆ ทเกดขน และใชเปนหลกการในการเลอกทางด าเนนชวตในสงคมใหมประสทธภาพ ซงสงผลตอการปรบตวในอนาคต ทงดานสงแวดลอม จรยธรรม และปญหาสงคมในดานตางๆ ประกอบดวย ความร เจตคต ในการทจะจดการกบปญหารอบๆ ตวในสภาพสงคมปจจบน

กรมสขภาพจต (2543, หนา 1) ไดใหความหมายของทกษะชวตวา หมายถง ความสามารถเชงมนษย ประกอบดวย ความคดวเคราะหวจารณ ความสามารถทจะวเคราะหแยกแยะขอมลขาวสาร ปญหา และสถานการณตางๆ รอบตว ความคดสรางสรรค ความตระหนกรในตนเอง ความสามารถในการคนหา และเขาใจจดดจดดอยของตนเอง ความเหนใจผอน ความรสกภมใจในตวเอง ความรสกวาตนเองมคณคา ความรบผดชอบตอสงคม สามารถในการใชค าพด และภาษาทาทางเพอสอสารความรสกนกคดของตน และรบรความรสกของอกฝายหนง ความสามารถในการประเมนทางเลอก ตดสนใจเลอก และลงมอแกปญหาอยางถกตอง สามารถเลอกใชวธการกบอารมณหรอความเครยด และมวธการปองกนการเกดอารมณหรอความเครยดทเหมาะสม

13

เทพ สงวนกตตพนธ (2545, หนา 7) ใหความหมายทกษะชวตวา หมายถง ความร ความสามารถ ความเชยวชาญทจะชวยใหความเปนอยหรอการด าเนนกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบรางกาย สงคม และจตใจ ของบคคลใหสามารถด าเนนชวตไดอยางมความสข และประสบผลส าเรจในชวต

Maxwell (1981 อางอง สกล วงเจรญศร, 2550, หนา 22) ไดใหความหมายของค าวาทกษะชวตวา หมายถง ความสามารถในการจดการหรอแกปญหาตางๆ ทเกดขนในชวต

World Health Organization (1993) ไดใหความหมายของทกษะชวตไววา ทกษะชวต หมายถง ความสามรถในการปรบเปลยน และใหมพฤตกรรมในทางทเหมาะสมทจะสามารถใหบคคลจดการกบความตองการ และสงตางๆ ทมากระตนในชวตประจ าวน

Tshiwula (1995) ไดใหความหมายของทกษะชวตไววา ทกษะชวตเปนกระบวนการทชวยสงเสรมพฒนาการของบคคล และพฒนาการระหวางบคคลของผเรยนร

De Jong (1995) ไดใหความหมายของทกษะชวตไววา ทกษะชวตเปนสงทบคคลมความจ าเปนตองมอยางยงทจะเผชญกบชวต และความทาทายตางๆ ใหไดรบความส าเรจ

UNICEF (2001) ไดกลาวถงทกษะชวตไววา ทกษะชวตเปนความสามารถในการใชความร เจตคต และทกษะตางๆ ซงจะชวยในการสนบสนนพฤตกรรมของบคคลในการทจะสามารถรบผดชอบตนเองส าหรบการด าเนนชวต โดยมการสรางทางเลอกทด การตอตานความกดดนจากกลมเพอน และการจดการกบสงทเขามาคกความชวต

จากความหมายของทกษะชวตพอสรปไดวา ทกษะชวตเปนทกษะหนงทมความจ าเปนส าหรบการด ารงชวตในสงคมในยคโลกาภวตน และเปนทกษะทจะชวยลดประเดนปญหาทเขามาคกคามชวตของแตละบคคล อกทงยงเปนทกษะทชวยใหบคคลสามารถปรบตนเองใหเขากบสงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ ชวยเสรมสรางการด าเนนชวตในดานตางๆ เพอการพงตนเองไดอยางยงยน

2.1.2 การปรบตวโดยใชทกษะชวต

WHO (1994 อางใน กองสขศกษา ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, 2542, หนา 43 - 44) ไดกลาวไววา การปรบตวเปนความสามารถทางจตสงคม ทแตละบคคลใชในการเผชญสงตางๆ รวมทงความทาทายทเกดขนในชวตไดอยางมประสทธภาพ และสามรถแสดงถงพฤตกรรมในทศทางทถกตอง เมอเผชญกบแรงบบคน แรงกดดน หรอแรงกระทบจากสภาวะแวดลอมตางๆ รอบตว และสามารถด ารงอยในสงคมไดอยางปกตสข

14

2.1.3 องคประกอบทกษะชวต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (2541, หนา 7) ไดก าหนดทกษะชวตทพงประสงคของคนไทย ซงเปนความสามารถของบคคลในการปรบตวใหเขากบสภาพสงคมทเปลยนแปลงไป และสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ม 9 ประการ ไดแก

1. การรจกและเขาใจตนเอง 1.1 การรบทบาทและหนาทของตนเอง 1.2 การเขาใจความตองการและ ความรสกของตนเอง 1.3 การเขาใจศกยภาพจดดจดดอยของตนเอง 1.4 การรจกเลอกสงตางๆ ทเหมาะสมกบตน 1.5 การรจกใชความสามารถของตนเองใหเปนประโยชน รจกปลกใจตนเอง 1.6 ความภาคภมใจ มนใจตนเอง 1.7 การมสต รตว และควบคมตนเองได

2. การรจกแสวงหาขอมล ความร 2.1 การใฝร ใฝศกษา รบขาวสารขอมลตางๆ ตลอดเวลา 2.2 การรจกใชเหตผลหรอดลยพนจในการตดสนใจในความนาเชอถอของขอมล 2.3 การรจกน าความร ขอมลขาวสารตางๆ ไปใชประโยชน

3. การรจกคด รจกแกปญหา และรจกตดสนใจ 3.1 คดไดคลอง คดไดเรว มปฏภาณ 3.2 คดไดกวาง มความหลากหลาย 3.3 คดไดละเอยด ลกซง 3.4 คดไดไกล มวสยทศน 3.5 คดรเรม สรางสรรค มจนตนาการแปลกใหม 3.6 คดอยางมเหตผล 3.7 คดวเคราะห วจารณ จ าแนกแจกแจงได 3.8 คดสงเคราะห คดรวบยอด สรปประเดนส าคญได 3.9 ตดสนใจ แกปญหาอยางรอบคอบ มระบบ มขนตอน มเหตผล และขอมล

ประกอบชดเจน 4. การสอสาร และการสรางความสมพนธกบผอน

4.1 การรจกแสดงออกดวยค าพด กรยาทาทาง และการกระท าทเหมาะสมกบบคคล และกาลเทศะ

4.2 การท าใหผอนเขาใจความรสก และความตองการของตนเองได

15

4.3 การเขาใจความตองการ และความรสกของผอน 4.4 การรจกชวยเหลอ สงเสรมใหก าลงใจผอน 4.5 การรจกโนมนาว ชกจงผอน 4.6 การรจกผกมตร สรางจตสมพนธ 4.7 การรจกประนประนอม ตอรอง และขจดขอขดแยง 4.8 การรจกเปนผน า และผตามใหเหมาะสมกบกรณ

5. การวางแผน และการจดการ 5.1การรจกวางเปาหมาย และวางแผนการเรยน การท าการบาน การใชเวลาใน

ชวตประจ าวนระยะสนแตละวน แตละเดอนได 5.2 การรจกคดถงอนาคต มเปาหมาย และรจกวางแผนชวต การเรยน การท างาน

ในระยะยาวได 5.3 การรจกล าดบขนตอนการท างาน และมการเตรยมตวเพอท าภารกจตางๆ 5.4 การรจกควบคมตวเองใหปฏบตตามแผนทก าหนดไว และมการตรวจสอบผลท

เกดขน 5.5 การรจกใชเวลา และทรพยากรตางๆ เชน เงนทอง ขาวของใหเปนประโยชน

คมคา 5.6 การรจกยดหยนปรบแผน และวธการท างานใหเหมาะสมกบสถานท

เปลยนแปลงได 6. การท างานเปนทม

6.1 การรจกบทบาทหนาทของตนเองในภารกจทไดรบมอบหมาย 6.2 การมความสามคค ใหความรวมมอแกหมคณะ 6.3 การยอมรบเขาใจ และใหอภยซงกนและกน 6.4 มความยตธรรม ไมเอาเปรยบ ไมเหนแกตว 6.5 เคารพมตจองกลม และกฎเกณฑ ระเบยบทางสงคม

7. การปรบตว 7.1 รจกสงเกต และเรยนรความเปลยนแปลงตางๆ 7.2 รจกปรบความคด และความรสกเพอลดความเครยดเมอเผชญสถานการณ

แปลกใหม ยอมรบการเปลยนแปลง 7.3 รจกมารยาท และสามารถปฏบตตนใหเหมาะสมกบบคคลสงแวดลอมตางๆ

8. การมวสยทศน 8.1 ตนตวตอการยอมรบรขาวสาร และการเปลยนแปลงใหมๆ

16

8.2 มจนตนาการรจกคาดการณลวงหนาอยเสมอๆ 8.3 ชอบคบหาสมาคมกบผร และชอบหาประสบการณใหม

9. ความกลาเสยง 9.1 รสกสนกสนาน และทาทายสงทจะเผชญสงแปลกๆ ใหมๆ 9.2 สามารถคาดคะเนเหตการณ 9.3 กลาทดสอบหรอพสจนขอสงสยโดยมการหยงเชง ทดลอง กอนปฏบตจรง 9.4กลาตดสนใจ และการสงตางๆ กอนคนอน

เทพ สงวนกตตพนธ (2545, หนา 8) ไดกลาวถงทกษะชวต ซงมปจจย 3 ประการ ทสงผลใหมนษยหรอบคคลสามารถอยในสงคมไดอยางเปนสข และน ามาซงความส าเรจ ไดแก

1. ทกษะชวตทางดานรางกาย หมายถง บคคลควรมความรความสามารถหรอความเชยวชาญกบการรจกตนเอง การปฏบตตนเองใหเปนผมสขภาพกายและสขภาพจตทด ตลอดจนการพฒนาบคลกภาพของตน

2. ทกษะชวตดานสงคม หมายถง บคคลทมความรความสามารถหรอความเชยวชาญเกยวกบบทบาทของชวต การตดตอสอสารกบผอน การแสดงออกทเหมาะสม ทกษะการสนทนาในสงคม การปฏบตตนทดตอครอบครวและสงคม

3. ทกษะชวตดานจตใจ หมายถง บคคลควรมความรความสามารถหรอความเชยวชาญเกยวกบ การรจกควบคมอารมณของตนเอง การปรบพฤตกรรมตนเอง การตดสนใจทด การสรางความส าเรจใหแกตนเอง การขจดทกขและการสรางสข Maxwell (1981 อางใน สกล วรเจรญศร, 2550, หนา 22) ไดกลาวถงองคประกอบของทกษะชวตวาควรมทกษะทจ าเปนใหญๆ ดงน

1. ทกษะดานความรในตนเอง และการตระหนกรในตนเอง (Self-Knowledge or Self-Awareness Skills) ในดานความรในตนเอง และการรในขอจ ากดของตนเองเปนสงทจ าเปน และมประโยชนอยางมหาศาลโดยทจะขาดเสยมได ตวอยางเชน ทกษะการประเมนตนเอง หรอการคนหาขอด และขอดอยของตนเองในขอบเขตของชวต ทกษะของการเขาใจแรงจงใจในตนเองความปรารถนา ความชอบ และการก าหนดเปาหมาในชวตของตนเองอยางชดเจน เปนตน

2. ทกษะการมปฏสมพนธ (Interactive Skills) มนษยเปนสตวสงคม จ าเปนอยางยงทจะตองอยรวมกน และใชชวตรวมกน ดงนนทกษะทจ าเปนในการปฏสมพนธกบบคคลอน ไดแก ทกษะการแสดงออกทางอารมณของตน ทกษะการสอสารอยางมประสทธภาพ ทกษะการเขาใจอารมณบคคลอน ทกษะการตความในแรงจงใจของบคคลอน ทกษะการกลาแสดงออกอยางเหมาะสม ทกษะการตอตานความกดดนจากสงคม และทกษะการฟงอยางมประสทธภาพ

17

3. ทกษะการแกปญหา (Problem-Solving Skills) ชวตของมนษยในแตละชวงวยจะตองเผชญกบความซบซอนทางสงคมทเกดขน ดงนน ทกษะการแกปญหาจงจ าเปน และมความส าคญในการด ารงชวต ไมวาจะเปนทกษะการคนหาขอมล ทกษะการตดสนใจ ทกษะการคดหาทางเลอกทเหมาะสม ทกษะการวางแผนทงระยะสน และระยะยาว ซงทกษะตางๆ จะขนอยกบการน าไปประยกตขอบขายชวตในแตละดานของบคคล เชน ชวตการท างาน ชวตการเรยน ชวตครอบครว และชวตสวนตวของการใชเวลาวาง เปนตน Gazda, Childers, and Brooks (1987) ไดจดประเภทตางๆ ของทกษะชวตไวซงสามารถรวมเปน 4 องคประกอบใหญๆ ไดแก

1. ทกษะดานมนษยสมพนธ และการสอสารระหวางบคคล (Interpersonal Communication and Human Relations Skills) ประกอบดวยทกษะทจ าเปน คอ การสอสารทมประสทธภาพทงภาษาพด และภาษาทาทางกบบคคลอน การสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน การมสวนรวม และเปนสวนหนงของกลม และชมชน การจดการในเรองความใกลชดกบบคคลอน การแสดงความคดเหน และความคดไดอยางชดเจน

2. ทกษะดานการตดสนใจ และการแกปญหา (Problem Solving and Decision Making Skills) ประกอบดวยทกษะทจ าเปน คอ การคนหาขอมล การวเคราะห และประเมนขอมล การประเมนปญหา การจดการปญหา การระบปญหา และการแกปญหา การก าหนดเปาหมายการคาดการณ และการวางแผนอยางเปนระบบ การบรหารเวลา การคดอยางมวจารณญาณ และประการสดทาย คอ การแกปญหาความขดแยง

3. ทกษะดานการดแลรกษาสขภาพและรางกาย (Physical Fitness and Health Maintenance Skills) ประกอบดวยทกษะทจ าเปน คอ การดแลเรองการรบประทานอาหาร การควบคมน าหนก การออกก าลงกาย การเลนกฬา การเขาใจดานจตสงคมในมมมองเกยวกบเรองเพศ การบรหารความเครยด และการเลอก และปฏบตในกจกรรมเวลาวาง

4. ทกษะดานการพฒนาเอกลกษณ และจดมงหมายในชวต (Identity Development and Purpose in Life Skills) ประกอบดวยทกษะทจ าเปน คอ การพฒนาเอกลกษณสวนตว การตระหนกรในอารมณตนเอง การก ากบดแลตนเอง การรกษาไวซงความมคณคาในตนเอง การพฒนาบทบาททางเพศ การพฒนาความหมายของชวต และการท าความกระจางชดในคานยม และคณธรรม องคประกอบของทกษะชวต สามารถแบงตามพฤตกรรมการเรยนรได 3 ดาน ดงน

1. องคประกอบชวตดานพทธพสย (Cognitive Domain) หมายถง การรจกใช เหต และ ผล โดยรสาเหตของสงทเกดขน ผลยอมมาจากเหต เมออยากใหผลของการกระท าออกมาด เปนทพงประสงคแกทงของตนเอง และสวนรวม กควรคดกระท า เหตทจะท าใหเกดผลทดเพอจดประสงคทจะพฒนาชวตใหมความเจรญกาวหนา สามารถอยรวมกนอยางสงบสขในสงคมมนษย

18

1.1 ทกษะการคดสรางสรรค (Creative Thinking) เปนความสามารถในการคดทจะเปนสวนชวยในการตดสนใจ และแกไขปญหาโดยการคดสรางสรรค เพอคนหาทางเลอกตางๆ รวมทงผลทจะเกดขนในแตละทางเลอก และสามารถน าประสบการณมาปรบใชในชวตประจ าวนไดอยางเหมาะสม

1.2 ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) เปนความสามารถในการคดออกไปอยางกวางขวางโดยไมยดตดอยในกรอบ

2. องคประกอบชวตดานจตพสย (Affective Domain) หมายถง การฝกฝนควบคมความรสกนกคดใหอยในสภาพทมนคงใสสะอาดในความดงาม ซงประกอบดวยคณธรรมตางๆ เชน ความรก ความเมตตา กรณา ความเปนมตร ความมน าใจ ความมสมมาคารวะ ความรจกยอมรบ และเหนความส าคญของผอน ความกตญญ ความเพยรพยายาม ความสอสตยสจรต

2.1 ทกษะการตระหนกรในตน (Self-Awareness) เปนความสามรถในการคนหา รจก และเขาใจตนเอง เชน รขอด ขอเสยของตนเอง รความตองการ และสงทไมตองการของตนเอง ซงจะชวยใหเรารตวเองเวลาเผชญกบความเครยดหรอสถานการณตางๆ และทกษะนยงเปนพนฐานของการพฒนาทกษะอนๆ เชน การสอสาร การสรางสมพนธภาพ การตดสนใจ ความเหนอกเหนใจผอน

2.2 ทกษะการเขาใจผอน (Empathy) เปนความสามรถในการเขาใจความเหมอนหรอความแตกตางระหวางบคคล ในดานความสามรถ เพศ วย ระดบการศกษา ศาสนา ความเชอ สผว อาชพ ฯลฯ ชวยใหสามารถยอมรบบคคลอนทตางจากเรา เกดการชวยเหลอบคคลอนทดอยกวาหรอไดรบความเดอดรอน เชน ผตดยาเสพยตด ผตดเชอเอดส

3. องคประกอบของทกษะชวตดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หมายถง การฝกฝนตอนเองใหมทกษะดานวนยใหตนเองเพอควบคมพฤตกรรมของตนเองใหเหมาะสม ไมเบยดเบยน ไมสรางความร าคาญ ไมสรางความเดอดรอน ไมสรางความยากล าบากใหแกตนเอง และสงคม สามารถอยรวมกบผอนไดดวยด เปนประโยชนตอสงคม เนนความสจรตทางกาย และวาจา

3.1 ทกษะการตดสนใจ (Decision Making) เปนความสามารถในการตดสนใจเกยวกบเรองราวตางๆ ในชวตไดอยางมระบบ เชน ถาบคคลสามารถตดสนใจเกยวกบการกระท าของตนเองทเกยวกบพฤตกรรมดานสขภาพ หรอความปลอดภยในชวต โดยประเมนทางเลอก และผลทไดจากการตดสนใจเลอกทางทถกตองเหมาะสม กจะมผลตอการมสขภาพทดทงรางกาย และจตใจ

3.2 ทกษะการแกปญหา (Problem Solving) เปนความสามารถในการจดการกบปญหาทเกดขนในชวตไดอยางมระบบ ไมเกดความเครยดทางกาย และจตใจ จนอาจลกลามกลายเปนปญหาใหญโตเกนแก

3.3 ทกษะการสอสารอยางมประสทธภาพ (Effective Communication) เปนความสามารถในการใชค าพด และทาทางเพอแสดงออกถงความรสกนกคดของตนเองไดอยาง

19

เหมาะสมกบวฒนธรรม และสถานการณตางๆ ไมวาจะเปนการแสดงความคดเหน การแสดงความตองการ การแสดงความชนชม การขอรอง การเจรจาตอรอง การตกเตอน การชวยเหลอ การปฏเสธ ฯลฯ

3.4 ทกษะการสรางสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal Relationship) เปนความสามารถในการสรางความสมพนธทดระหวางกนและกน และสามารถรกษาสมพนธภาพไวไดยนยาว

3.5 ทกษะการจดการกบอารมณ (Coping with Emotion) เปนความสามารถในการรบรอารมณของตนเอง และผอน รวาอารมณมผลตอการแสดงพฤตกรรมอยางไร รวธจดการกบอารมณโกรธ และความเศราโศก ทสงผลทางลบตอรางกาย และจตใจไดอยางเหมาะสม

3.6 ทกษะการจดการกบความเครยด (Coping with Stress) เปนความสามารถในการรบรถงสาเหตของความเครยด รวธผอนคลายความเครยด และแนวทางในการควบคมระดบความเครยด เพอใหเกดการเบยงเบนพฤตกรรมไปในทางทถกตองเหมาะสม และไมเกดปญหาดานสขภาพ การวจยครงนผวจยไดเลอกแนวคดของ Maxwell (1981 อางใน สกล วรเจรญศร, 2550, หนา 22) ทไดกลาวถงทกษะชวต 3 ดาน คอ

1. ทกษะดานการรในตนเองหรอการตระหนกรในตนเอง (Self-Knowledge or Self-Awareness Skills) โดยสามารถทจะประเมนตนเอง เขาใจแรงจงใจ ความปรารถนา ความชอบของตนเอง และการก าหนดเปาหมายในชวตของตนเองอยางชดเจน เปนความสามารถขนพนฐานของพนกงานในการทจะรบรสงตางๆ เพอเลอกทจะปฏบตไดอยางเหมาะสม อนจะสงผลไปสความส าเรจทมงหวง มความสขในการด าเนนชวต และพงตนเองไดตามมา

2. ทกษะดานการมปฏสมพนธ (Interactive Skills) เปนความสามารถแสดงออกทางอารมณของตน เขาใจอารมณบคคลอน สอสารอยางมประสทธภพ ทนตอความกดดนจากสงคม เพราะการพงตนเองในบางครงกไมสามารถบรรลตามความมงหวงได จงจ าเปนทจะตองมเครอขายทางสงคมทด การมสมพนธภาพทดตอผอนยอมกอใหเกดการแลกเปลยนความร ความสามารถ และการชวยเหลอเกอกลกนของพนกงาน จะสงเสรมใหเกดการพงพาตนเองไดทางจตใจ ทางสงคม และยงสงผลใหเกดการปรบตวทดไดในอนาคต

3. ทกษะดานการแกปญหา (Problem-Solving Skills) เปนการคนหาขอมลการตดสนใจคดหาทางเลอกทเหมาะสม สามารถทจะน าไปประยกตกบขอบขายของชวตในแตละดานของบคคลไดอยางมประสทธภาพ ซงพนกงานตางตองเผชญกบปญหาหลากหลายดาน ทกษะในการแกปญหาจงมความจ าเปนอยางยงตอการใชชวตประจ าวน พนกงานกลมตางๆ มความจ าเปนจะตองอาศยทกษะชวต เพอทจะใชในการปรบตวใหพรอมตอสภาพความเปลยนแปลงของสงคม และกอใหเกดความสมดลตอสภาพแวดลอมทแปรเปลยนทง

20

ทางดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ทงนการทพนกงานในองคกรมทกษะชวตทด จะเปนสวนหนงทชวยสงเสรมใหพนกงานสามารถพงตนเองในการท างานไดตอไป 2.2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบบคลกภาพหาองคประกอบ การศกษาเรองบคลกภาพทเปนทยอมรบกนมาในปจจบน คอ แนวคดบคลกภาพหาองคประกอบ (The Big Five หรอ Five Factor Model - FFM) ดวยเหตทสามารถประยกตไดกบวฒนธรรมตางๆ ระหวางป ค.ศ.1960 – 1970 ความส าคญของบคลกภาพหาองคประกอบยงไมเปนทยอมรบ แตเรมมบทบาทอกครงชวงป ค.ศ. 1980 ซงนกวจยในสาขาตางๆ สรปวา รปแบบบคลกภาพเหลานเปนองคประกอบพนฐานของบคลกภาพทสามารถพบไดจากรายงานดวยตนเอง และการประเมนในกลมวยตางๆ (McCrae and John, 1992, p. 175) คอสตา และแมคเคร (Velting and Holm, 1995, p. 212: อางองจาก Costa and McCrae) ไดสรปแนวคดของทฤษฎไอแซงค (Eysenck, 1970) ซงบงลกษณะนสยออกเปนสองกลมใหญ คอ เกบตว – แสดงตว (Introverted - Extroverted) และหวนไหว – มนคง (Neuroticism - Stability) คอสตา และแมคเครไดพจารณาแนวคดของไอแซงครวมกบบคลกหาองคประกอบของนอรแมน (Norman, 1963) และพฒนาขนเปนบคลกภาพหาองคประกอบ โดยในชวงแรกบคลกภาพทอธบายลกษณะของมนษยตามแนวคดของพวกเขามเพยงสามองคประกอบ ไดแก ความหวนไหว (Neuroticism) การแสดงตว (Extroversion) และการเปดรบประสบการณ (Openness to Experience) ตอมาพวกเขาพบวา องคประกอบทพวกมนเขาพฒนาขนมความคลายคลงกบบคลกภาพหาองคประกอบมากจงไดเพงองคประกอบสองดาน ไดแก การประนประนอม (Agreeableness) และการมจตส านก (Conscientiousness) จนกลายเปนบคลกภาพหาองคประกอบในทสด

2.2.1 ความหมายของบคลกภาพหาองคประกอบ คอสตา และแมคเคร (Costa and McCrae, 1987 quoted in Schultz and Schultz,

2005, p.284) กลาววา บคลกภาพหาองคประกอบ หรอเรยกชอยอวา “OCEAN” คอการอธบายลกษณะของมนษยซงบรรจคณลกษณะประจ าตวยอยๆ ของมนษยทมลกษณะคลายกนไวดวยกน แบงเปน 5 องคประกอบ ได บคลกภาพแบบหวนไหว (Neuroticism) บคลกภาพแสดงตว (Extraversion) บคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ (Openness to Experience) บคลกภาพแบบประนประนอม (Agreeableness) และบคลกภาพแบบมจตส านก (Conscientiousness)

โกลดเบอรก (Goldberg, 1990 quoted in Quality et al, 2006, p.99) กลาววา บคลกภาพหาองคประกอบ เปนการจดกลมบคลกภาพ และอธบายบคลกภาพดวยการใชค าคณศพท

21

โดยแบงออกเปน 5 ปจจย ไดแก ความมนคงทางอารมณ (Emotional Stability) การแสดงตว (Extraversion) สตปญญา (Intellect) ประนประนอม (Agreeableness) และการมจตส านก (Conscientiousness)

จากความหมายดงกลาวนนพอสรปไดวา บคลกภาพหาองคประกอบ หมายถง การใหค าจ ากดความลกษณะนสยโดยพยายามอธบายถงสวนประกอบหลกของลกษณะนสยจากคณลกษณะประจ าตวยอยๆ ในแตละดานของมนษย อนประกอบเปนบคลกภาพ 5 แบบ ไดแก บคลกภาพแบบหวนไหว (Neuroticism) บคลกภาพแบบแสดงตว (Extraversion) บคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ (Openness to experience) บคลกภาพแบบประนประนอม (Agreeableness) และบคลกภาพแบบมจตส านก (Conscientiousness)

2.2.2 องคประกอบขอบบคลกภาพหาองคประกอบ องคประกอบแตละดานของบคลกภาพหาองคประกอบ ประกอบดวยคณลกษณะยอย ซงจะ

ชวยใหสามารถมนใจไดวาการวดสามารถครอบคลมความคด ความรสก และการกระท าเทาทจะเปนไปไดมากทสดแยกแยะความแตกตางระหวางบคคลทอยในแตละคณลกษณะยอยไดค านยามของบคลกภาพหาองคประกอบ และคณลกษณะยอยมดงน (Costa and McCrae, 1992 quoted in Howard and Howard, 2004)

1. บคลกภาพแบบหวนไหว (Neuroticism) ประกอบดวยลกษณะยอย 6 ดาน ดงน ความวตกกงวล (Worry) ความโกรธ (Angry Hostility) ความทอแท (Discouragement) การค านงถงแตตนเอง (Self-consciousness) การถกกระตน (Impulsiveness) และความเปราะบาง (Vulnerability) โดยลกษณะของผทมบคลกภาพแบบหวนไหวต า และลกษณะของผทมบคลกภาพแบบหวนไหวสง ดงแสดงในตารางท 2.1 ตารางท 2.1: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบหวนไหว บคลกภาพแบบหวนไหว 6 ลกษณะ

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบหวนไหวตา

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบหวนไหวสง

ความวตกกงวล (Worry) ผอนคลาย สงบ ไมผอนคลาย วตกกงวล ความโกรธ (Angry Hostility) สขม โกรธยาก โกรธงาย ความทอแท (Discouragement)

ทอแทสนหวงยาก ทอแทสนหวงงาย

(ตารางมตอ)

22

ตารางท 2.1 (ตอ): แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบหวนไหว บคลกภาพแบบหวนไหว 6 ลกษณะ

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบหวนไหวตา

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบหวนไหวสง

การค านงถงแตตอนเอง (Self-Consciousness)

ไมคอยรสกอดอดใจ รสกอดอดใจงาย

การถกกระตน (Impulsiveness)

ทนตอแรงกระตนไดด ถกยวยงาย

ความเปราะบาง (Vulnerability)

จดการกบความเครยดไดด ไมสามารถจดการกบความเครยดได

ทมา: Costa, P.T., and McCrae, R.R. (1992). Revised NEO personality inventory (NEO-PI-

R) and NEO five-factor inventory (NEO-FFI) professional manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.

2. บคลกภาพแบบแสดงตว (Extraversion) ตวประกอบดวยลกษณะยอย 6 ดาน ดงน ความอบอน (Warmth) การชอบอยรวมกบผอน (Gregariousness) การกลาแสดงออก (Assertiveness) การชอบท ากจกรรม (Activity) การแสดงหาความตนเตน (Excitement Seeking) และการมอารมณเชงบวก (Positive Emotions) โดยลกษณะของผทมบคลกภาพแบบแสดงตวต า และลกษณะของผทมบคลกภาพแบบแสดงตวสง ดงแสดงในตารางท 2.2 ตารางท 2.2: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบแสดงตว บคลกภาพแบบแสดงตว 6 ลกษณะ

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบแสดงตวตา

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบแสดงตวสง

ความอบอน (Warmth) ถอตว มความเปนพธการ เปนทรก ทมความเปนมตร สภาพ

การชอบอยรวมกบผอน (Gregariousness)

ไมชอบเขาสงคม ชอบเขาสงคม


23

ตารางท 2.2 (ตอ): แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบแสดงตว บคลกภาพแบบแสดงตว 6 ลกษณะ

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบแสดงตวตา

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบแสดงตวสง

กลาแสดงออก (Assertiveness) ชอบอยเบองหลง ชอบแสดงออก ชอบพด เปนผน า การชอบท ากจกรรม (Activity) ไมเรงรบในการท ากจกรรม ท ากจกรรมอยางกระฉบกระเฉง การแสวงหาความตนเตน (Excitement Seeking)

ไมตองการความตนเตน กระหายความตนเตน

การมอารมณเชงบวก (Positive Emotions)

ไมราเรง ไมยงเกยวกบใคร ชางสงสย พดออกมาโดยไมค านงถงผลทจะตามมา

รางเรง มองโลกในแงด เปนทนาเชอถอ ไววางใจ เลอกค าพดทถกตอง



3. บคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ (Openness to Experience) ประกอบดวยลกษณะยอย 6 ดาน ดงน ชางฝน (Fantasy) การมอารมณสนทรยภาพ (Aesthetics) การเปดเผยความรสก (Feelings) การปฏบต (Actions) การมความคด (Ideas) และการยอมรบคานยม (Values) โดยลกษณะของผทมบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณต า และลกษณะของผทมบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณสง ดงแสดงในตารางท 2.3 ตารางท 2.3: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ บคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ 6 ลกษณะ

ลกษณะของผมบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณตา

ลกษณะของผมบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณสง

ชางฝน (Fantasy) ใหความส าคญกบปจจบน มจนตนาการ ชอบฝนกลางวน การมอารมณสนทรยภาพ (Aesthetics)

ไมสนใจศลปะ มความซาบซงในศลปะ และความสวยงาม


24

ตารางท 2.3 (ตอ): แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ บคลกภาพแบบเปดรบประสบการณ 6 ลกษณะ

ลกษณะของผมบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณตา

ลกษณะของผมบคลกภาพแบบเปดรบประสบการณสง

การเปดเผยความรสก (Feelings)

เพกเฉย ไมสนใจความรสก เหนคณคาของอารมณตางๆ

การปฏบต (Actions) ชอบท าสงทเคยชน ความหลากหลาย ชอบลองของใหม

การมความคด (Ideas) เนนทความคดแคบๆ มความคดหลากหลาย การยอมรบคานยม (Values) ยดกบกฎเกณฑเดม เปนแบบ

อนรกษนยม ชอบความเรยบงายสนใจในรายละเอยด

พรอมรบคานยมใหม คนหาความยงยากซบซอน มทศนะทเปดกวาง



4. บคลกภาพแบบประนประนอม (Agreeableness) ประกอบดวยลกษณะยอย 6 ดาน ดงน

การเชอใจผอน (Trust) ความตรงไปตรงมา (Straightforwardness) ความเออเฟอ (Altruism) การคลอยตามผอน (Compliance) ความสภาพ (Modesty) และการมจตออนไหว (Tender-mindedness) โดยลกษณะของผทมบคลกภาพแบบประนประนอมต า และลกษณะของผทมบคลกภาพแบบประนประนอมสง ดงแสดงในตารางท 2.4 ตารางท 2.4: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบประนประนอม บคลกภาพแบบประนประนอม 6 ลกษณะ

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบประนประนอมตา

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบประนประนอมสง

การเชอใจผอน (Trust) ชอบเยาะเยยถากถาง ชางระแวง เหนวาผอนซอสตย และมเจตนาด (ตารางมตอ)

25

ตารางท 2.4 (ตอ): แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบประนประนอม บคลกภาพแบบประนประนอม 6 ลกษณะ

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบประนประนอมตา

ลกษณะของผทมบคลกภาพแบบประนประนอมสง

ความตรงไปตรงมา (Straightforwardness)

ระแวดระวง พดเกนความจรง ตรงไปตรงมา เปดเผย

การคลอยตามผอน (Compliance)

กาวราว ชอบแขงขน ประนประนอม คลอยตาม

ความสภาพ (Modesty) รสกวาตนเหนอกวาผอน ขอาย ถอมตว การมจตใจออนไหว (Tender-mindedness)

หวแขง ยดเหตผล แสดงความคดเหนออกมา ชอบการเปนผน า

มจตใจออนโยน พรอมทจะเปลยนแปลง เกบความคดเหนของตนเองไว ชอบอยเบองหลง



5. บคลกภาพแบบมจตส านก (Conscientiousness) ประกอบดวยลกษณะยอย 6 ดาน ดงน การมความสามรถ (Competence) การมระเบยบ (Order) การมความรบผดชอบตอหนาท (Dutifulness) การมความตองการสมฤทธผล (Achievement Striving) การมวนยในตนเอง (Self-discipline) และการมความสขมรอบคอบ (Deliberation) โดยลกษณะของผทมบคลกภาพแบบมจตส านกต า และลกษณะของผทมบคลกภาพแบบมจตส านกสง ดงแสดงในตารางท 2.5 ตารางท 2.5: แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบมจตส านก บคลกภาพแบบมจตสานก 6ลกษณะ

บคลกภาพทมบคลกภาพแบบจตสานกตา

บคลกภาพทมบคลกภาพแบบจตสานกสง

การมความสามรถ (Competence)

รสกวาตนเองไมมความพรอม รสกวาตนเองมความสามารถ และมประสทธภาพ


26

ตารางท 2.5 (ตอ): แสดงลกษณะองคประกอบของบคลกภาพแบบมจตส านก บคลกภาพแบบมจตสานก 6ลกษณะ

บคลกภาพทมบคลกภาพแบบจตสานกตา

บคลกภาพทมบคลกภาพแบบจตสานกสง

การมระเบยบ (Order) ไมมความเปนระเบยบ ไมมระบบ มความเปนระเบยบเรยบรอย สะอาด

การมความรบผดชอบตอหนาท (Dutifulness)

ไมเอาใจใสหนาท มความส านกในหนาท มความไววางใจได

การมความตองการสมฤทธผล (Achievement Striving)

มความตองการประสบความส าเรจในระดบต า

มความพยายามเพอใหประสบความส าเรจ

การมวนยในตนเอง (Self-discipline)

ผดวนประกนพรง วอกแวก มงการปฏบตใหส าเรจ

การมความสขมรอบคอบ (Deliberation)

ตดสนใจอยางเรงรบ คดอยางรอบคอบกอนทจะปฏบต



2.3 แนวคดและทฤษฎเกยวกบบรรยากาศองคกร บรรยากาศองคกรเปนสภาพแวดลอมทเกดขนจากการมปฏสมพนธระหวางบคคลกบสงแวดลอมในองคกรและสงผลใหไปถงความรสกของบคลากรในองคกร บรรยากาศองคกรมอทธพลตอบคลากรทกคนในองคกร บรรยากาศองคกรทดจะท าใหการปฏบตงานของบคลากรในองคกรบรรลจดมงหมายตามตองการ บรรยากาศองคกรและสงแวดลอมทดในองคกร มสวนเสรมสรางความคด จตใจ และคณธรรมตางๆ ทพงประสงค จะท าใหบคลากรในองคกรเกดความรสกพอใจ ภมใจและอบอนรสกในความเปนเจาของและอยากมาปฏบตงาน ถาหากองคกรมบรรยากาศไมด จะท าใหสมาชกเกดการเบอหนาย หางเหน เฉยเมย วาเหว และไมอยากมาท างาน ดงนน จะเหนไดวาบรรยากาศองคกรเปนสงทมอทธพลตอความรสกของพนกงาน มนกวชาการไดใหความหมายของ “บรรยากาศองคกร (Organization Climate)” ไวหลายทานดงน

27

2.3.1 ความหมายของบรรยากาศองคกร

เทพพนม เมองแมนและสวง (2529, หนา 277) ใหความเหนวาบรรยากาศองคกร หมายถง ตวแปรชนดตางๆ เมอน ามารวมกนแลวมผลกระทบตอระดบการท างานหรอการปฏบตงานของผด าเนนงานภายในองคกร สมยศ นาวการ (2539, หนา 193) ใหความหมายวา บรรยากาศองคกรเปนการรบรหรอความรสกตอลกษณะทมองเหนไดขององคกร ซงขนอยกบความตองการและบคลกภาพของแตละบคคล การรบรเหลานมอทธพลตอพฤตกรรมและทศนคตของพนกงาน โดยบรรยากาศองคกรสามารถรบรไดจาก ลกษณะของสภาพแวดลอมทงโดยตรงและโดยออม ซงบรรยากาศจะเปนแรงกดดนทส าคญตอพฤตกรรมในการปฏบตงานของบคคล นอกจากนน “จะมลกษณะเปนสงทเชอมโยงลกษณะทเหนไดจากองคกร เชน โครงสราง กฎเกณฑและแบบของความเปนผน าก ากบขวญ ก าลงใจ และพฤตกรรมของพนกงาน อรณ รกธรรม (2534, หนา 541) ไดเสนอวาบรรยากาศองคกร หมายถง กลมของคณลกษณของสภาพแวดลอมของงานทบคคลผปฏบตงานอยภายใตสภาพแวดลอมดงกลาวนรบรทางตรงและทางออม โดยบรรยากาศจะเปนแรงกดดนทส าคญทจ ามอทธตอพฤตกรรมในการปฏบตงานของพนกงานในองคกรหรออกนยนงจะหมายถงทศนคต คานยม ปทสถานและความรสกของคนปฏบตงานในองคกรเกดจากผลปฏสมพนธกนระหวางบคคลในโครงสรางขององคกรในแงของอ านาจหนาทความรบผดชอบและภาวะผน า จ าเปนลกษณะการเชอมโยงระหวางโครงสรางกฎเกณฑและพฤตกรรมตางๆ เปนการรบรหรอความรสกตอลกษณะขององคกรเหลานมผลกระทบตอบคคลในองคกร กลเมอร (Gilmer, 1971, p. 28) อธบายวา บรรยากาศองคกร หมายถง ลกษณะตางๆ ทท าใหองคกรหนงแตกตางจากอกองคกรหนงและมอทธพลตอพฤตกรรมของคนในองคกรนน รวมทงกระบวนการตางๆ ในองคกรนนดวย เดสเลอร (Dessier, 1976, p. 279 อางใน ปญญา คงศร, 2538, หนา 14) ใหทศนะวา บรรยากาศองคกร เปนความเขาใจหรอการรบรทบคคลมตอประเภทขององคกรทเขาปฏบตงานอยและเปนความรสกของเขาทมตอองคกรในแงของความเปนตวของตวเอง การเปดโอกาส โครงสรางองคกร การใหผลตอบแทน ความเอาใจใส ความอบอนและการใหความนบถอ เดวส (Davis, 1981, p. 104 อางใน สมถวล แกวปลง, 2542, หนา 25) ใหความหมายของบรรยากาศองคกร วาสภาพแวดลอมทบคลากรปฏบตอยในองคกรนนไมวาองคกรนนจะเปนองคกรสาธารณชน เชน กระทรวง ทบวง กรม หรอบรษทตางๆ บรรยากาศองคกรเปนสงทไมสามารถมองเหนหรอสมผสได มสภาพเหมอนบรรยากาศรอบตว

28

ลทวน และสตรงเจอร (Litwin & Stringer, 1968, p. 46–65 อางใน นภาพร ศรประดษฐกล, 2541, หนา 25–26) ไดแบงลกษณะบรรยากาศออกเปน 3 ประเภท ไดแก

1. บรรยากาศองคกรมงการประสานสมพนธ มลกษณะส าคญ 4 ประการ คอ 1.1 เปดโอกาสใหเกดการรวมกลมและมความสมพนธทอบอน จรงใจ 1.2 ใหการสนบสนนและสรางแรงจงใจแกบคลากร 1.3 ใหความเปนอสระในการปฏบตงาน และมโครงสรางองคกรทบบบงคบนอย 1.4 ใหการยอมรบวาบคลากรมสมาชกของกลม 2. บรรยากาศมงการใหอ านาจ มลกษณะส าคญ 3 ประการ คอ 2.1 มการก าหนดโครงสรางองคกรในรปของกฎ ระเบยบ และขนตอนในการปฏบตงาน 2.2 บคคลากรยอบรบ ความรบผดชอบในต าแหนง อ านาจหนาท สถาบนอยในระดบสง 2.3 กระตนใหมการใชอ านาจหนาททเปนทางการ ในการแกไขปญหาขอขดแยงและ

ความเหนทไมลงรอย 3. บรรยากาศมงผลส าเรจของงาน มลกษณะส าคญ 4 ประการ คอ 3.1 เนนความรบผดชอบสวนตน 3.2 มการค านวณเรองการเสยง และมการเปลยนแปลงใหมๆ 3.3 ใหการยอมรบและรางวลส าหรบผทมผลการปฏบตงานด

3.4 สรางความประทบใจทบคลากรเปนสวนหนงของความกาวหนา และความส าเรจของทม

จากความหมายของบรรยากาศองคกรทนกวชาการไดกลาวมาทงหมดนนพอจะสรปไดวาบรรยากาศองคกรนนเปนสงทเกดขนจากปฏสมพนธของบคลากรซงเปนความรสกของบคคลทมตอสงแวดลอมตางๆ ภายในองคกร อนเนองมาจากการรบรทงทางตรงและทางออมของบคคลนนๆ ซงจะมอทธพลตอขวญ ก าลงใจ ความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรในองคกร

2.3.2 ความสาคญของบรรยากาศองคกร

นกวชาการหลายทานไดแสดงความคดเหนในเรองบรรยากาศองคกร ซงจะเหนวาบรรยากาศองคกรมอทธพลและมความส าคญตอบคคลในองคกรอยมาก ดงเชน สเตยร (Steers, 1977, p. 104 - 109) ไดกลาววา บรรยากาศองคกรมอทธพลตอประสทธภาพขององคกร คอ

29

1. บรรยากาศองคกรเปนการรบร ทงในระดบบคคลและกลมซงเปนพฤตกรรมองคกร ดงนน การก าหนดรปแบบการบรหารองคกรจงตองพจารณาถงความตองการของบคลากรทงในระดบบคคล และกลม

2. จากการทบรรยากาศองคกรซงเหมาะตอองคกรหนงแตอาจจะไมเหมาะตออกองคกรหนง ดงนน ผบรหารจงตองพจารณาถงเปาหมาย และความพยายามทจะน าไปสการสรางสรรคบรรยากาศทเอออ านวยตอองคกร และสอดคลองกบเปาหมายของบคคลากร โดยบรรยากาศแบบเนนผลส าเรจตามเปาหมายขององคกร จะเหมาะสมตอองคกรทเนนตอผลการปฏบตงานขององคกร ในขณะทบรรยากาศองคกรแบบเนนความอบอน และความเปนอนหนงอนเดยวกนขององคกรนนจะเหมาะสมตอองคกรทเนนความพงพอใจในการท างานของบคลากรเปนหลก

3. แมวาบรรยากาศองคกรจะมผลตอทศนคตและพฤตกรรมการขาดงานของบคลากร แตไมสมามารถคาดหวงวา บรรยากาศองคกรท าใหเกดผลดตอบคลากรในองคกร คอ

1. ความพงพอใจในงาน (Job Satisfaction) 2. ผลการปฏบตงาน (Job Performance)

ความส าคญดงกลาวสอดคลองกบ สมยศ นาวการ และผสด รมาคม (2520, หนา 616) ทเหนวาบรรยากาศองคกรมความส าคญเพราะจะท าใหเขาใจถงพฤตกรรมของบคคลมรองคกรและเปนสอกลางระหวางปจจบนดานระบบองคกรกบปจจยทางดานประสทธภาพขององคกร อนไดแก ผลผลต ความพอใจ การขาดงานและการเขาออกจากงาน กปสนและคนอนๆ (Gibson and other ND., 1773, p. 328 – 329 อางใน พชรมน ศรเพชร, 2538, หนา 18) กลาวถงความส าคญของบรรยากาศองคกรวา บรรยากาศองคกรมอทธพลเหนอบคคลและกลมบคคลซงมผลตอการปฏบตงานขององคกรทงหมด ดงนน บรรยากาศตางกนยอมท าใหประสทธภาพแตกตางกนไปดวย ทงนเพราะบรรยากาศองคกรทแตกตางกนมอทธพลตอการสรางความพงพอใจใหบคคลในองคกรไดแตกตาง และเมอตวใดตวหนงมการเปลยนแปลงไมวาจะเปนตวแปรดานพฤตกรรมโครงสรางหรอกระบวนการ บรรยากาศองคกรหนงกจะกระทบกระเทอน โดยการเปลยนแปลงนนอาจมผลในเชงบวกหรอในเชงลบตอบรรยากาศซงจะเกยวโยงไปหรอมอทธพลตอการปฏบตงานคอประสทธผลขององคกรดวยเชนกน

2.3.3 ทฤษฎเกยวกบบรรยากาศองคกร สไลเดอร (Schneider, 1990, p. 10 - 13) ไดน าเสนอพฒนาการของแนวคดและทฤษฎเกยวกบบรรยากาศองคกร โดยการรวบรวมเจาของแนวคด หวขอทศกษาและจดเนนทส าคญ ตงแตปค.ศ.1939 – 1987 ซงผวจยไดคดเลอกแนวคดของนกวชาการและ/หรอทฤษฎและเพมเตมรายละเอยดแนวคดของนกวชาการและ/หรอทฤษฎ เพอใหเกดความชดเจนมากขน ดงน

30

เลวส (Lewin, 1938 อางใน สมยศ นาวการ และยสด รมาคม, 2520, หนา 598) เปนบคคลแรกทศกษาเกยวกบบรรยากาศองคกรเมอป ค.ศ.1930 โดยพยายามทจะเชอมโยงพฤตกรรมของบคคลกบสภาพแวดลอมเขาดวยกน ซงมตวแบบดงน

B = f {P.E} B = พฤตกรรมของตน P = บคลกหรอคณลกษณะสวนบคคล E = สภาพแวดลอมหรอบรรยากาศองคกร

จากตวแบบน Lewin ไดชใหเหนวา พฤตกรรมของคนในองคกรนนจะไดรบอทธพลจากบคลกหรอคณลกษณะสวนบคคลของผนนสวนหนง และสภาพแวดลอมหรอบรรยากาศองคกรนนๆ ดวยอกสวนหนง ทฤษฎ Immaturity-Maturity Theory ของ อากรส (Argyris, 1972, p. 3 - 7) ไดศกษาเกยวกบผลกระทบของบรรยากาศองคกรตอบคลกภาพของพนกงานในองคกร และเชอวาองคกรไดก าหนดขอบเขต และบทบาทหนาทของพนกงานโดยไมสอดคลองตอความตองการของพนกงานทเปนผบรรลนตภาวะแลว ซงตามทฤษฎนแลว บคลกภาพของคนจะคอยๆ พฒนาจากการทตองพงพาคนอนในวยเดกมาเปนความตองการทจะคดหรอท าอะไรอยางอสระหรอท าอะไรใหส าเรจดวยตนเอง เมอเตบโตเปนผใหญ และจากการทองคกรไดก าหนดโครงสราง และงานทต ากวาระดบความสามารถพนกงาน ยอมจะกอใหพนกงานเกดความรสกผดหวง และตตนออกจากองคกร ปฏเสธความรบผดชอบ ตลอดจนตอตานองคกร ทงน ปญหาดงกลาวยอมเกดขนไดในองคกร หากโครงสรางขององคกรอยในสภาพแวดลอมในลกษณะการระวง แบบปด และการเสยงตามล าดบ ดงน เปาหมายในการบรหารงานเพอความส าเรจขององคกรตามทรรศนะของ อากรส (Argyris, 1972, p. 7) จงมงเนนไปทความส าคญขององคกร และพนกงาน ตลอดจนประสทธภาพของปจจยทงสองตามทกลาวมาแลว ทฤษฎ x ทฤษฎ y ของแมคเกยเกอร (McGregro, 1960, p. 33 - 34) ซงไดกลาววา รปแบบการบรหารงานจะเปนตวก าหนดบรรยากาศองคกร โดย McGregro แบงเปน 2 รปแบบ คอ - บรรยากาศองคกรตามทฤษฎ x ซงเปนการใชไมแขง (Stick Approach) เปนบรรยากาศแบบปดมลกษณะรวมอ านาจ ขาดการมสวนรวมในการตดสนใจ และมภาวะผน าเปนแบบอตตาธปไตย - บรรยากาศองคกรตามทฤษฎ y เปนบรรยากาศองคกรแบบเปด เนนหนกไปในเรองของความเปนอสระเสรของคนงาน และการควบคมงานกใชวธไมนวม (Carrot Approach) มลกษณะของการกระจายอ านาจภาวะผน าเปนแบบประชาธปไตย และการมสวนรวมในการตดสนใจ

31

ทฤษฎ และแนวคดเกยวกบบรรยากาศองคกรของ กปสน (Gibson and Donnelly, 1973, p. 315 - 316) โดย Gibson and Donnelly ไดน าเอาทฤษฎการบรหารของนกวชาการตางๆ มาสรปชใหเหนถงแนวคดเกยวกบบรรยากาศองคกร ดงตารางท 2.6 ตารางขางลางน สามารถน ามาสรป และแสดงใหเหนถง ความแตกตางของแตละทฤษฎได ดงน ทฤษฎ การบรหารงานแบบวทยาศาสตร ไดก าหนดหลกการในการบรหารงาน โดยยดหลกวทยาศาสตร การบรหารงานในยคนไมไดกลาวถงบรรยากาศองคกรอยางเดนชด แตแนวความคดตามทฤษฎนใหความส าคญเกยวกบความช านาญเฉพาะดาน และการแบงหนาทการงาน โดยก าหนดโครงสรางของการบรการงานแบบรปนย การบรหารงานตามแนวคดของ Taylor กอใหเกดบรรยากาศในองคกรทมลกษณะเฉพาะตามแบบการบรหารงานแบบวทยาศาสตร ทฤษฎ Woodward, Lawrence and Lorsch มความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในองคกรเทคโนโลย โครงสรางองคกร และการปฏบตงาน ดงนน แนวความคดเกยวกบบรรยากาศองคกรจงเกดจากอทธพลของเทคโนโลย โครงสรางองคกร และการปฏบตงานทมตอความคาดหวงของงาน ทฤษฎ Cybernetics เชอวา มนษยสามารถควบคม ปรบปรงและเปลยนแปลงสภาพแวดลอมรอบตวได ดงนน แนวความคดเกยวกบบรรยากาศองคกรจงอยทการตดตอสอสารระหวางผปฏบตงานดวยกน ทฤษฎ การกระจายอ านาจ ใหความส าคญในเรองของการกระจายอ านาจการตดสนใจใหกบหนวยงานระดบรองลงไป ดงนน แนวความคดเกยวกบบรรยากาศองคกรจงขนอยกบการกระจายอ านาจการตดสนใจใหแกหนวยงานระดบรองลงไป ซงการกระจายอ านาจนจะตองอยบนพนฐานของสภาพความเปนจรง และความไวเนอเชอใจ

ตารางท 2.6: ทฤษฏเกยวกบบรรยากาศองคกร

ทฤษฏ การใหความสาคญ แนวความคดเกยวกบบรรยากาศองคกร

การบรหารแบบวทยาศาสตรของ Taylor

การบรหารงานมวธทดทสดเพยงวธเดยว

การจดแบงหนวยงานและการก าหนดสายการบงคบบญชาไปสการปฏบตงานทมประสทธภาพ


32

ตารางท 2.6 (ตอ): ทฤษฏเกยวกบบรรยากาศองคกร

ทฤษฏ การใหความสาคญ แนวความคดเกยวกบบรรยากาศองคกร

Woodward, Lawrence and Lorsch

ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมเทคโนโลย โครงสราง และการปฏบตงาน

โครงสรางขององคกร และเทคโนโลยเปนตวก าหนดบรรยากาศองคกร โดยผานความคาดหวงตองาน

Cybernetics มนษยสามารถควบคมและปรบปรงสภาพแวดลอมของตนเองได

ขอมลมอทธพลตอบรรยากาศในการปฏบตงาน

Span of Control ของ Lockhead

การพฒนารปแบบเพอการจดชวงการบงคบบญชาทดทสด

ในมาตรประเมนระดบความส าคญของปจจยบรรยากาศ เชน ระดบการอมรมแกผจดการหรอการวางแผนภายในองคกร

การกระจายอ านาจ การกระจายอ านาจ การตดสนใจใหกบหนวยงานระดบลาง

ระดบของการมอบอ านาจขนอยกบความไววางใจ และความเชอมนของบคคล

ระบบ 4 ของ Likert กระบวนการลมซงจะสมพนธกบการมสวนรวม การตดตอสอสาร การจงใจโดยมภาวะผน าเปนปจจยหลกในการแสดงใหเหนถงระดบของความสมพนธนนๆ

สภาพแวดลอมการปฏบตงานทเอออ านวยตอการเสรมสรางบรรยากาศทพงประสงคอนจะน าไปสการปฏบตงานทมประสทธภาพ

การเพมภาระหนาท และความรบผดชอบในงาน

การปรบปรงประสทธภาพ และความพอใจในการปฏบตงานโดยการปรบปรงลกษณะงาน

การเสรมสรางบรรยากาศโดยการเพมความรบผดชอบ การยอมรบ และโอกาสในความกาวหนาแกพนกงาน

ทมา: Gibson, J., & Donnelly, J. M. (1973). Organization behavior, structure, processes.

Texas: Business.

33

ทฤษฎ ระบบ 4 ยดระบบของกระบวนการกลมซงมปฏสมพนธกน โดยเนนในเรองการมสวนรวมการสอสาร การจงใจ และระดบการปฏสมพนธกนอยในระดบใดขนอยกบภาวะผน าเปนส าคญ ดงนน บรรยากาศองคกรจงอยทกระบวนการกลมและระดบของการมปฏสมพนธของบคคลในหนวยงาน

ทฤษฎ การเพมภาระหนาท และความรบผดชอบในงาน แนวความคดเกยวกบบรรยากาศองคกรตามทฤษฎนขนอยกบการท าใหผปฏบตงานพรอมทจะปฏบตงาน มความส านกในหนาทการงาน และโอกาสของความกาวหนาในหนาทการงาน

จากทฤษฎ และแนวคดทกลาวมาพบวา การบรหารงานในองคกรหนงๆ นน จะมองคประกอบทมความสมพนธกนอย 3 สวนดวยกน คอ ตวบคคล ตวองคกร และสภาพแวดลอมหรอบรรยากาศองคกร ซงเมอการบรหารงานองคกรเปนไปในรปแบบใด ยอมกอใหเกดสภาพแวดลอมในการปฏบตงานเปนไปตามแนวทฤษฎ และแนวความคดนนๆ ซงท าใหบรรยากาศองคกรเปลยนแปลงไปตามรปแบบการบรหารนนๆ นงเอง อกทงยงสงผลกระทบตอพฤตกรรมตางๆ ของพนกงานภายในองคกรและตวองคกรอกดวย

2.3.4 องคประกอบของบรรยากาศองคกร บรรยากาศองคกรประกอบดวยมตตางๆ หลายมต นกวชาการทศกษาเกยวกบองคประกอบ

ของบรรยากาศองคกรไดเสนอแนวความคดเกยวกบองคประกอบของบรรยากาศองคกร ดงน สเตยร และ พอรเตอร (Steers and Porter, 1979, p. 369 - 370) ไดแบงตวแปรทมอทธพลตอบรรยากาศองคกร และประสทธผลขององคกร โดยแบงเปน 4 มต ดงน คอ

1. โครงสรางองคกร โครงสรางองคกรทสลบซบซอน มการรวมอ านาจ และใชกฎขอบงคบทเปนทางการมาก พนกงานในองคกรจะรบรวาสภาพแวดลอมในองคกรมลกษณะเขมงวด นากลว แตในองคกรทยนยอมใหพนกงานมอสระ สามารถใชดลยพนจของตวเองในการตดสนใจ และฝายบรหารสนใจพนกงานมาก บรรยากาศองคกรกจะดยงขน เปนบรรยากาศของความไววางใจ เปดเผย และรบผดชอบรวมกน

2. เทคโนโลยในการปฏบตงาน เทคโนโลยทใชในการปฏบตงานมอทธพลตอบรรยากาศในองคกร โดยทเทคโนโลยแบบประจ า มแนวโนมทจะสรางบรรยากาศซงเนนกฎเกณฑเขมงวด การไววางใจกน และการสรางสรรคจะต า ในขณะทองคกรทใชเทคโนโลยทคลองตวหรอเปลยนแปลงงายกวาจะน าไปสบรรยากาศทมการตดตอสอสารกนอยางเปดเผย มการไววางใจกน และสรางสรรคสงตลอดจนมความรบผดชอบในการปฏบตงานจนบรรลเปาหมายองคกร

3. อทธพลของสภาพแวดลอมภายนอกขององคกร มผลกระทบตอบรรยากาศองคกรเชนกน เชน สภาพเศรษฐกจตกต า ท าใหองคกรตองปลดพลงงานออกจากงาน พนกงานจะมความรสกวา

34

บรรยากาศองคกรขาดความอบอน ขาดแรงจงใจในการปฏบตงาน เนองจากพนกงานกงวลอยกบปญหาความมนคงในองคกรของตน

4. นโยบาย และแนวทางปฏบตของฝายบรหาร มอทธพลอยางมากตอบรรยากาศองคกร ผบรหารทใหขอมลยอนกลบกบพนกงาน ใหพนกงานปฏบตงานอยางอสระ ยอมจะสรางบรรยากาศในการปฏบตงานทมงผลส าเรจ และท าใหพนกงานมความรสกรบผดชอบตอวตถประสงคของกลมมากยงขน ฮาลปน (Halpin อางใน พะวงพศ รตนกจ และมาล กาบมาลา, 2541, หนา 9) ไดศกษาองคประกอบของบรรยากาศองคกร 2 ดาน จากพฤตกรรมของบคคล 2 กลม คอ

1. พฤตกรรมของผบรหาร (Leader Emphasis) ประกอบดวยพฤตกรรม 4 ดาน 1.1 การเนนทงาน (Production Emphasis) หมายถง ความรสกของบคลากรทม

ตอผบรหารวาควบคมนเทศใกลชดเกนไป ออกค าสงใหปฏบตงานอยางเครงครด โดยไมเปดโอกาสใหบคลากรไดซกถามหรอโตแยง

1.2 ความเหนหาง (Aloofness) หมายถง ความรสกของบคลากรทมตอผบรหารวามความสมพนธกบบคลากรในองคกรเฉพาะแตในแบบทเปนทางการเทานน ท าใหผบรหารหางเหนจากบคลากรมาก

1.3 ความเอาใจใส (Consideration) หมายถง ความรสกของบคคลากรทมตอผบรหารวา ผบรหารมความเมตตา ชวยเหลอเกอกลบคลากรทงในดานการปฏบตงาน และธรกจสวนตวเทาทจะท าได

1.4 การใหความชวยเหลอ (Thrust) หมายถง ความรสกของบคลากรทมตอผบรหารวามความตงใจทดทจะพฒนาองคกรใหเจรญกาวหนา พยายามกระตนใหบคลากรปฏบตงานโดยไมใชวธการควบคมตรวจตรา แตใชวธปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกบคลากร

2. พฤตกรรมของเพอนรวมงาน (Faculty Behavior) ม 4 ดาน เชนกน คอ 2.1 ภาวะทเปนอปสรรคขดขวาง (Hindrance) หมายถง ความรสกของบคลากรทม

ตอเพอนรวมงานวาขาดความสะดวก ไมคลองตวในการปฏบตงานอนเนองจากกฎระเบยบขอบงคบหยมหยมเกนไปหรอมงานพเศษมากเกนไป

2.2 ความใกลชดสนทสนม (Intimacy) ของผรวมงานวามความสมพนธ และรบรสขทกขของกนและกนด

2.3 การไมใหความรวมมอ (Disengagement) หมายถง ความรสกของบคลากรทมตอเพอนรวมงานวาไมคอยใหความรวมมอในการปฏบตงานเทาทควร การท างานมลกษณะตางคนตางท าไมประสานสมพนธกน

35

2.4 ขวญ (Esprit) หมายถง ความรสกของบคลากรทมตอเพอนรวมงานวามขวญก าลงใจด เพราะสงทแตละคนตองการตางกไดรบการตอบสนองเปนอยางด

กปสน อแวนซวช และคอนแนลล (Gibson, Ivancevich and Donnelly, 1973, p. 319 - 322) ไดศกษาแนวคดของลทวน และสตรงเกอรเกยวกบองคประกอบของบรรยากาศองคกรทมผลตอการแสดงพฤตกรรม และเปนตวก าหนดสถานการณทท าใหเกดแรงจงใจในการปฏบตงาน โดยจ าแนกตวก าหนดบรรยากาศองคกรออกเปน 8 ปจจย คอ

1. โครงสรางองคกร (Structure) อารกรส (Argyris) (สมยศ นาวการ และผสด รมาคม, 2520, หนา 608) ชใหเหนถงผลกระทบตอบคลากรในองคกรไมวาองคกรนนจะเปนองคกรรปนยหรอองคกรอรปนยกตาม การสรางทศนคตตอระบบราชการในทางบวกเปนสงจ าเปน เชน การพยายามลดขนตอนในการด าเนนงานทมหลายขนตอน และใชเวลานาน ใหเหลอแตขนตอนทจ าเปนจรงๆ และลดความลาชาของงาน กจะตอบสนองบคลากรใหมทศนคตทดตอระบบราชการ

2. ความทาทาย และความรบผดชอบ (Challenge and Responsibility) จะวดเกยวกบความเขาใจหรอความคดเหน ความทาทายของงานเกยวของโดยตรงตอการพฒนาแรงจงใจทางดานความส าเรจของบคลากรในองคกร และแรงจงใจทางดานความส าเรจจะท าใหบคลากรมความรบผดชอบสงดวย ไวท, วรม และดอรนฮวเซอร (Whyte, Vroom and Dornhauser) ใหความคดเหนวาการตอบสนองความพอใจจากงานทปฏบต และระดบของผลการปฏบตงานนนจะมความสมพนธโดยตรงกบโอกาสทจะไดแสดงออกดวยตนเอง การควบคมตนเอง การเขามามสวนรวม ความรบผดชอบ และความมอสระในการปฏบตงานของแตละบคคล ไลเครท (Likert) (สมยศ นาวการ และผสด รมาคม, 2520, หนา 608-609) ยนยนวาการเพมหนาทความรบผดชอบ มผลท าใหเกดความจงรกภคดตอหนวยงาน เกดความคลองตวในการปฏบตงาน และท าใหผลการปฏบตงานของกลมสงขน

3. ความอบอน และการสนบสนน (Warmth and Support) ทมอยภายในองคกรจะชวยลดความกงวล และความตงเครยดในการปฏบตงาน องคกรทใหความส าคญกบการชวยเหลอสมาชกใหมขององคกรยอมจะกระตนแรงจงใจทางดานความผกพนได เพราะความตองการของสมาชกในองคกร คอ บรรยากาศของงานทมความอบอน และการใหความสนบสนน Halpin และ Weines (สมยศ นาวการ และผสด รมาคม, 2520, หนา 609) กลาวถงผลกระทบทางดานพฤตกรรมในระยะยาวจากการบงคบบญชาทใหเหนถง “ความเปนมตร ความไววางใจซงกนและกน การเคารพ และความอบอน”

4. การใหรางวล และการลงโทษ (Reward and Punishment and Approval and Disapproval) เปนการวดความคดเหนทใหความส าคญกบการใหรางวล และการลงโทษในสถานการณของการปฏบตงาน ลทวน และสตรงเกอร (Litwin and Stringer, 1968, p. 54) ไดกลาวถงบรรยากาศองคกรดานนวา ภายในสภาพแวดลอมทใหความส าคญในการจดหารางวล จะเปน

36

สงกระตนแรงจงใจดานความส าเรจของผปฏบตงาน เกดความผกพนตอองคกร และลดความหวาดกลว ความลมเหลวในการปฏบตงานของผปฏบตงาน การใหรางวลดกวาการลงโทษ และเปนการแสดงใหเหนวายอมรบหรอเหนดวยกบการแสดงพฤตกรรมหรอการกระท าทเกดขน แตการลงโทษจะเปนการแสดงใหเหนถงการไมยอมรบในพฤตกรรมหรอการกระท าทเกดขน สวนธงชย สนตวงษ (2538, หนา 58 - 59) ไดใหทศนะดานระบบการใหรางวลตอบแทน มความส าคญอยางยงตอแรงจงใจในการท างาน และโดยธรรมชาตแลวผปฏบตงานตางกมความตองการทจะไดรบผลตอบแทนหลายๆ ชนด เพอใหเกดความพอใจ และเกดความรสกไดรบการตอบแทนคมกบสงทตนไดท าใหกบองคกร และผลตอบแทน ทแตละบคคลไดรบในแตละชวงของอายจะแตกตางกนเมออายเปลยนไป ความตองการหวงผลตอบแทนจะเปลยนชนดไปจากเดม ทงนสดแตความตองการของแตละคนทจะยดถอวาอะไรส าคญ และตองการในขณะนน รางวลตอบแทนมตวตน และไมมตวตน ส าหรบลทวน และสตรงเกอร (Litwin and Stringer, 1968, p. 54) ไดอธบายบรรยากาศองคกรดานนวาภายในสภาพแวดลอมทใหความส าคญในการจดหารางวล จะเปนสงกระตนแรงจงใจดานความขดแยงของผปฏบตงาน และเกดความผกพนตอองคกร และลดความหวาดกลว ความลมเหลวในการท างานของผปฏบตงาน การใหรางวลมากกวาการลงโทษ และเปนการแสดงใหเหนวายอมรบหรอเหนดวยกบการแสดงพฤตกรรมหรอการกระท าทเกดขน แตการลงโทษจะเปนการแสดงใหเหนถงการไมยอมรบในพฤตกรรมหรอการกระท าทเกดขน

5. ความขดแยง (Conflict) เปนการวดความขดแยงระหวางบคลากรในหนวยงาน และระหวางหนวยงานในองคกร ซงจะตองเผชญกบความขดแยง และการแกปญหาความขดแยงอยตลอดเวลา สวน นททพย สมเกยรตคณ และสมโภชน นพคณ (2536, หนา 28) ไดกลาวถงระบบการบรหารงานในองคกรวามความซบซอนมากเทาไรกยงกอใหเกดความขดแยงมาขน สมาคมการบรหารของอเมรกาไดท าการส ารวจ และวจบผบงคบบญชาในองคกรตางๆ พบวา ผบงคบบญชาตองใชเวลาประมาณ 24% ในแตละวนยงเกยวกบการบรหารเพอขจดความขดแยงในองคกร และพบวาปญหาความขดแยงในองคกร เกดจากความเขาใจไมตรงกนจากระบบการสอสารทไมมประสทธภาพในองคกร การขดแยงเรองสวนตว ทศนคต และเปาหมายการปฏบตงานตางกน การไมใหความรวมมอ การไมเคารพหรอเครงครดในกฎระเบยบ ขอบงคบมากเกนไป เปนตน

6. มาตรฐานการปฏบตงาน และความคาดหมาย (Performance Standard and Expectations) เปนการวดความคดเหนเกยวกบความส าคญของผลการปฏบตงาน และความชดเจนของความคาดหมายเกยวกบการปฏบตงานภายในองคกร ทฤษฎทวาดวยแรงจงใจทางดานความส าเรจจะเปนทฤษฎทถกสรางขนมาจากความคดเหนเกยวกบความส าเรจ ซงสมพนธกบมาตรฐานทผปฏบตงานก าหนดขนมาจะเปนตวก าหนดแรงจงใจทางดานความส าเรจใจการปฏบตงาน

37

7. ความเสยงของงาน และการยอมรบความเสยง (Risk and Risk Taking) เปนการวดความคดเหนของผปฏบตงานในโอกาสทผบรหารยอมใหมการตดสนใจ โดนเลงเหนวาบคคลทตองการประสบความส าเรจสง ชอบทจะใหมรการตดสนใจ และด าเนนงานหนาททไดรบผดชอบ ฉะนนบรรยากาศองคกรทเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดมอสระในการตดสนใจหรอด าเนนงานใดๆ ทรบผดชอบตามสมควรจะเปนแรงกระตนความตองการดานความส าเรจของผปฏบตงาน ส าหรบบรรยากาศทไมใหมความเปนอสระในการตดสนใจ จะท าใหผปฏบตงานเกดความทอถอย เปนผลท าใหการท างานไมประสบผลส าเรจตามตองการของบคลากร และองคกร

8. ความภคดจอองคกร เปนชใหเหนถงความส าคญตอความคดเหนในเรองความจงรกภคดตอกลมผปฏบตงาน จะชวยใหกลมมความเปนอนหนงอนเดยวกน และชวยใหการปฏบตงานมประสทธภาพยงขน ลทวน และสตรงเกอร (Litwin & Stringer, 1968, p. 81 – 82 อางใน สมยศ นาวการ, 2525, หนา 82) ไดเสนอองคประกอบของบรรยากาศองคกร เปน 9 มต ประกอบดวย

1. โครงสรางองคกร (Organizational Structure) เปนการรบรของพนกงานตอลกษณะโครงสรางองคกร เชน ความชดเจนของการแบงงาน ขอจ ากดของโครงสรางองคกรตอการปฏบตงาน และระเบยบตางๆ ทองคกรออกมาวาเปนอปสรรคท าใหงานลาชาหรอไม

2. ความรบผดชอบ (Responsibility) เปนการรบรตอความรสกรบผดชอบในภาระหนาทของผปฏบตงานแตละคนในองคกร ความรสกเกยวกบความส าเรจของงาน และความทาทายของงาน

3. การใหรางวล (Reward) เปนการรบรการใหความส าคญกบการใหรางวล และการลงโทษ บรรยากาศทใหความส าคญกบการใหรางวลแทนการลงโทษยอมเปนสงกระตนความสนใจของผปฏบตงานดานความส าเรจ ลดความกลวเกยวกบความลอเหลวของเขาได การใหรางวลแสดงใหเหนวา มการยอมรบหรอเหนดวยกบพฤตกรรมทกระท าในขณะทการลงเปนสญญาณแสดงใหเหนวาไมยอมรบพฤตกรรมทเกดขน

4. ความเสยงของงาน (Risk) เปนความรสกของพนกงานวา การปฏบตหนาทจององคกรนนมความเสยงหรอมความทาทายอยในระดบทเหมาะสม บคคลทตองการความส าเรจสงชอบทจะยอมรบความเสยงระดบปานกลางในการตดสนใจ ดงนน บรรยากาศองคกรทใหการยอมรบความเสยงปานกลางนนจะเปนสงทกระตนความตองการส าเรจของพนกงานได

5. ความอบอน (Warmth) เปนการรบรเรองความอบอนในองคกร เชน ความสกวามเพอนรวมงานทด และไดรบความชอบพอจากเพอนรวมงาน

6. การสนบสนน (Support) การสนบสนนการท างานจากผบงคบบญชา จะชวยลดความกงวลในสวนทเกยวของกบงานลงได

38

7. มาตรฐานงาน (Standard) เปนการรบรความส าคญของการปฏบตงาน และความชดเจนของระดบมาตรฐานในการปฏบตงาน ระดบมาตรฐานทพนกงานก าหนดนน จะเปนตวก าหนดแรงจงใจดานความส าเรจของพวกเขาดวย

8. ความขดแยง (Conflict) เปนการรบรของพนกงานทมนใจวา องคกรสามารถทนการแสดงความขดแจงหรอความแตกตางในความคดเหนได ผบงคบบญชา และผรวมงานยนดทจะรบฟงความคดเหนทแตกตางออกไป แลวน ามาแกไขตกลงกน

9. ความภกดตอองคกร (Commitment) เปนการรบรวาตนเองเปนสวนหนงทมคาขององคกรมความรสกเปนเจาของ และความจงรกภกดทมตอองคกรทตนท างานอย ฟอรแฮนด และกลเมอร (Forehand & Gilmer, 1968, p. 65 – 82 อางใน สมยศ นาวการ และผสด รมาคม, 2520, หนา 602 - 607) ไดเสนอแนวคดเกยวกบคณลกษณะทก าหนดบรรยากาศองคกรไว 5 มต คอ

1. ขนาด และโครงสรางองคกร (Size and Structure) โครงสรางองคกรมความเกยวพนกบขนาดขององคกรองคกรทมขนาดใหญยอมมชองวางระหวางผบรหารกบพนกงานมาก ซงชองวางดงกลาวกอใหเกนสงกดขวางทางจตวทยา ในลกษณะทวา พนกงานทอยหางไกลจากจดตดสนใจจะคดวาตนเองมความส าคญนอย ชองวางดงกลาวกอใหเกดบรรยากาศของความเปนทางการ ไมค านงถงตวบคคล

2. ลกษณะผน าในองคกร (Leadership Pattern) รปแบบการบรหารพนกงานของผน าเปนแรงกดดนทส าคญตอการสรางบรรยากาศ ซงจะสงผลกระทบตอการผลต และความพงพอใจของพนกงาน

3. เปาหมาย (Goal Direction) องคกรแตละองคกรยอมมเปาหมายแตกตางกน ทงนเปนผลมาจากการแยกประเภทขององคกร เชน องคกรธรกจ และองคกรทใหบรการสาธารณะตางกมเปาหมายองคกรแตกตางกน

4. ความซบซอนของระบบ (System Complexity) ความซบซอนของระบบทแตละองคกรน ามาใชจะแตกตางกน ซงความซบซอนอาจจะเปนเรองของจ านวน และลกษณะความเกยวของระหวางกนของสวนตางๆ ของระบบ ซงรปแบบของความเกยวของจะแตกตางกนไปตามเปาหมาย ภาวะผน า และเทคโนโลย ฯลฯ

5. เครอขายของการตดตอสอสาร (Communication Network) เครอขายการตดตอสอสารภายในองคกรจะแสดงใหเหนสถานภาพการจดระเบยบ อ านาจ หนาท และการเกยวของระหวางกลมการตดตอสอสารจากเบองบนสเบองลาง จากเบองลางสเบองบนหรอตามแนวนอนภายในองคกรนน

ลเครท (Likert, 1967, p. 196 – 211 อางใน วรรณา ณ สงขลา, 2530, หนา 30) ไดกลาวถงองคประกอบของบรรยากาศองคกรได 8 ดาน คอ

39

1. กระบวนการใชภาวะผน า (Leadership Process Used) 2. ลกษณะการจงใจ (Character of Motivational Forces) 3. ลกษณะการตดตอสอสาร (Character of Communication Process) 4. ลกษณะการเสวนาตอกน (Character of Interaction-influence Process) 5. ลกษณะกระบวนการตดสนใจ (Character of Decision-making Process) 6. ลกษณะการวางเปาหมายหรอการออกค าสง (Character of Goal Setting or

Ordering) 7. ลกษณะของกระบวนการควบคม (Character of Control Process) 8. การฝกอบรม (Training) ฟงค และคนอน ๆ (Fink & others, 1983, p. 92 – 100 อางใน ปญญา คงศร, 2538, หนา

26) ไดศกษาบรรยากาศองคกรพบวา บรรยากาศองคกรประกอบดวยสวนตาง ๆ ผสมกน องคประกอบเหลาน ไดแก

1. เปาประสงค (Goal) เมอเรมมองคกรเกดขนยอมมการตดสนใจถงวตถประสงคขององคกร ซงหมายถงเรมมการสรางบรรยากาศ ดงนน เมอองคกรมเปาประสงคทแตกตางกน ยอมจะมลกษณะของบรรยากาศทแตกตางกนไปดวย

2. โครงสราง (Structure) โดยทวไปแลวยงมโครงสรางทเปนแบบแผนมากเทาใดกยงมบรรยากาศองคกรเปนแบบแผนมากเทานน ในโครงสรางองคกรทเปนบรรยากาศ จะมสายการบงคบบญชาทชดเจน และไมคลมเครอ

3. รางวล (Reward) การใหรางวลเปนเรองทางจตใจ กลาวคอ บคคลในองคกรมความรสกทดตอการท างานกบองคกร เพอใหบรรลเปาหมายขององคกร บคคลซงไดรบรางวลจะมความรบผดชอบมากขน มอ านาจ และไดรบการเลอนต าแหนงสงขน ประเภทรางวบทแตกตางกนยอมสมพนธกบทศนคตหรอความรสกเกยวกบองคกรแตกตางกน

4. ขนาด (Size) ขนาดองคกรจะมผลกระทบตอบรรยากาศองคกรมากเมอองคกรเตบโตขนกยงเปนแบบตวบคคลนอยลง กลาวคอ เมอมจ านวนบคคลในองคกรเพมมากขนบคคลในองคกรกจะรจกกนนอยลง

5. สถานทตงองคกร (Geographic Location) สถานทตงองคกรทแตกตางกนจะมบรรยากาศทแตกตางกน เชน บรรยากาศในรานคาขนาดเลก ในเมองใหญ ยอมจะแตกตางกบรานคาขนาดเดยวกนในชนบท

6. การจดสภาพทางกายภาพ (Physical Setting) สภาพองคกรทมอาณาเขตกวางขวางยอมรสกมอสระ และเปดกวาง เมอเขาไปในองคกรจะเกดความประทบใจ ซงเกดมาจากความรสกเรอง

40

สถานท ซงเปนเรองของการจดสภาพทางกายภาพ ไดแก ขนาด รปราง แสง การตกแตง ฯลฯ โดยสงเหลานสงผลกระทบตอบรรยากาศองคกร

7. ปทสถาน (Norms) เปนองคประกอบทส าคญทสดตอบรรยากาศองคกร ปทสถานเปนกฎระเบยบทไมไดก าหนดเปนลายลกษณอกษรวาบคคลควรจะท าหรอไมท าอยางไร เปนกฎทไมเปนแบบแผน ซงคาดหวงไววาบคคลในองคกรควรท าอยางในองคกร กลาวคอ ปทสถานเปนพฤตกรรมทยอมรบกน และเปนขอบเขตหรอขอจ ากดภายในกลมบคคล วาจะปฏบตอยางไร

8. การตดตอสอสาร (Communications) ตองมหลายระดบ แตการตดตอสอสารทดทสดกคอ การตดตอสอสารแบบโดยตรง คอ บคคลในองคกรตองมความเคลอนไหว พบปะกน และใชเวลาพดคยกนบาง แคมปเบลล (Campbell & Beaty, 1977, หนา 161 อางใน ปญญา คงศร, 2538, หนา 25) เสนอองคประกอบบรรยากาศองคกร โดยไดจากการวเคราะหแบบสอบถามรายละเอยดองคประกอบบรรยากาศ ดงน

1. โครงสรางของงาน (Task structure) หมายถง จ านวนวธการ ซงใชในการปฏบตงานทก าหนดขนโดยองคกร

2. ความสมพนธระหวางรางวล และการลงโทษ (Reward Punishment Relationship) หมายถง จ านวนการใหรางวล เชน การเลอนต าแหนง การขนเงนเดอนซงตงอยบนพนฐานของผลงานและความดความชอบ

3. การรวมอ านาจการตดสนใจ (Decision Centralization) หมายถง การสงวนอ านาจในการตดสนใจทส าคญไวทผบรหารระดบสง

4. การเนนสมฤทธผล (Achievement Emphasis) หมายถง ความตองการของบคคลในองคกรทจะรวมปฏบตงาน เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร

5. การเนนการฝกอบรม และการพฒนา (Training and Development emphasis) หมายถง การทองคกรพยายามสนบสนนการปฏบตงานของบคคลในองคกร ดวยการจดฝกอบรม และพฒนา

6. ความมนคงกบการเสยงภย (Security Versus Risk) หมายถง แรงกดดนภายในองคกรทท าใหเกดความรสกไมมนคง และความตงเครยดของบคคลในองคกร

7. ความเปดเผยกบการปองกนตนเอง (Openness versus Defensiveness) หมายถง การทบคคลในองคกรพยามยามปกปดความผด แทนทจะตดตอคบหากนอยางเปดเผย และรวมมอรวมใจกน

8. สถานภาพ และขวญ (Status and Moral) หมายถง ความรสกของบคคลในองคกร ซงรสกวาองคกรเปนสถานทเหมาะสมในการปฏบตงานของเขา

41

9. การยอมรบ และสงขอมลกลบ (Recognition and Feedback) หมายถง การทบคคลในองคกรรวาผบรหารคดอยางไรกบการท างานของเขา และการไดรบการสนบสนนจากผบรหาร

10. ความสามารถ และความคลองตวทวไปขององคกร (General Organizational Competence and Flexibility) หมายถง องคกรรเปาประสงคของตนวาคออะไร และด าเนนการตามเปาประสงคนน อยางมความคลองตว แสวงหาสงใหม ๆ รวมทงความมากนอยของการคาดการณปญหา พฒนาวธการใหมๆ และพฒนาทกษะใหมๆ

อารจรส (Argyris, 1959, p. 4 อางใน จฬารตน เสกน าโชค, 2548, หนา 27) ไดศกษาบรรยากาศองคกรของธนาคาร และไดแบงองคประกอบบรรยากาศองคกรไว 3 ดาน ประกอบดวยตวแปร ดงน

1. ดานองคกรรปนย (Formal Organization) ประกอบดวย ตวแปรดานนโยบาย ระเบยบ ขอบงคบ และการพรรณนางาน

2. ดานบคลากร (Personal) ประกอบดวย ความตองการ คานยม และการไดรบการปฐมนเทศ

3. ดานองคกรอรปนย (Informal Organization) ประกอบดวย ตวแปรทเกยวกบมตรสมพนธในกลมแบบของบรรยากาศ

ลอเลอร และคนอนๆ (Lawier and Other, 1974, p. 151) ใหความเหนวาองคประกอบทส าคญตอบรรยากาศองคกรม 4 ประการ คอ

1. ลกษณะโครงสรางองคกร 2. กระบวนการทใชในองคกร 3. การปฏบตงานในองคกร 4. ความพงพอใจในงาน

แอลบาน และคณะ (Albanese, Brown and Moberg, 1960, p. 667 อางใน Burahnatanung, 1993, p. 18 - 20) มความเหนวามตบรรยากาศองคกรประกอบดวย

1. ความมอสระ (Individual Autonomy) หมายถง การทบคลากรมอสระในการด าเนนการ และตดสนใจการปฏบตงานภายในขอบเขตหนาทความรบผดชอบ

2. การยอมรบ ความอบอน และการสนบสนน (Consideration, Warmth and Support) หมายถง ความตองการในการยอมรบและความรสกมนคงจากผรวมงาน และผบงคบบญชา

3. โครงสรางของต าแหนง (Position Structure) หมายถง การก าหนดขอบเขตความรบผดชอบในต าแหนงของผปฏบตงานแตละราย

42

4. การใหรางวลตอบแทน (Reward Orientation) หมายถง การใหผลตอบแทนหรอรางวลจากผบงคบบญชาแกผใตบงคบบญชา โดยองคกรจะใหการสนบสนนหรอรางวลตอบแทนแกผใตบงคบบญชาทมผลการปฏบตงานด

5. การพฒนาเพอความกาวหนา (Progressive Development) หมายถง การทองคกรสนบสนนใหบคลากรมการพฒนา การเสนอความคดและวธการใหมๆ

6. การเสยง (Risk-Taking) หมายถง การทบคลากรมอสระในการเสนอใหมการเปลยนแปลงใหม ๆ โดยปราศจากความรสกของการแกแคน การเยาะเยยหรอการลงโทษ

7. การควบคม (Control) หมายถง ระดบของการควบคมการปฏบตงานของบคลากรทองคกรก าหนด

8. การขดแยง (Conflict) หมายถง การทองคกรยนยอมใหมการขดแยง และการจดการความขดแยงทเกดขน สพตรา เพชรมน และเชยวชาญ อาศวฒนกล (2538, หนา 30 – 32) ไดส ารวจมตตางๆ ของบรรยากาศองคกรจากทรรศนะของนกวชาการ และไดแบงมตหรอตวแปรยอยออกเปน 19 มต ดวยกน ซงไดแก

1. โครงสรางการปฏบตงาน (Task Structure) หมายถง เปาหมาย นโยบาย วธการปฏบตงาน หนาทความรบผดชอบ ไดถกก าหนดขนมาอยางชดเจน

2. รางวลตอบแทน (Rewards System) หมายถง ระบบการใหรางวลตอบแทน เชน การเลอนชน เลอนเงนเดอน มความยตธรรมเพยงพอตอการพฒนาของคน

3. การรวมอ านาจ (Centralization of Authority) หมายถง การตดสนใจทถกรวบอ านาจเขาสสวนกลาง

4. การสนบสนนใหพนกงานมการอบรม และพฒนา (Training and Development Emphasis) หมายถง การทองคกรมนโยบายสนบสนนการฝกอบรม และการพฒนาของบคลากรในองคกร

5. ความมนคง และการเสยง (Security Versus Risk) หมายถง การทองคกรเปดโอกาสใหมการแสดงออกรเรมท าสงใหมๆ โดยปราศจากการกระทบกระเทอนตอความมนคงในการปฏบตงาน

6. การยนยอมใหมความขดแยงในองคกร (Tolerance of Conflict) หมายถง ระดบทความขดแยงในองคกรสามารถเปดเผยกนไดหรอเปนเรองปกตธรรมดา

7. การรบรในผลงาน (Recognition) หมายถง มการรบร และยกยองในผลงานทดเดนของพนกงาน

8. ขวญในการปฏบตงาน (Morale) หมายถง ความรสกทเหนวา องคกรมสภาพทนาอย นาปฏบตงาน

43

9. ความยดหยน (Flexibility) หมายถง องคกรมความยนหยนในการปฏบตงาน และสามารถแกไขปญหาไดทนทวงท

10. ความรสกทตองการใหองคกรประสบความส าเรจ (Motivation to Achieve) หมายถง บคลากรมแรงจงใจทจะท างานในองคกรบรรลวตถประสงค

11. ความเปนอสระ (Autonomy) หมายถง ระดบทพนกงานมความเปนอสระในการปฏบตงานหรอตดสนใจ

12. ความอบอน และการสนบสนน (Warmth and Support) หมายถง ระดบทผบงคบบญชาไดสรางความอบอน และสนบสนนการปฏบตงานใหกบพนกงานหรอผใตบงคบบญชา

13. อปสรรค (Hindrances) หมายถง ระดบทองคกรมอปสรรคในการปฏบตงาน 14. ความสามคคเปนอนหนงอนเดยว (Esprit) หมายถง ระดบทสมาชกในองคกรมความ

รวมมอเปนอนหนงอนเดยวกน 15. การตดตอสอสารทเปดเผย (Openness of Communication) หมายถง ระดบทการ

ตดตอสอสารภายในองคกรมการเปดเผยซงกน และกน 16. การแบงชนตางๆ ในองคกร (Stratification) หมายถง การแบงชนของสายการบงคบ

บญชาในองคกร 17. การใชขอมลเพอการควบคม (Use of Control Data) หมายถง ระดบขอมลรายงานตาง

ๆ ถกน ามาใชในการควบคมผปฏบตงาน 18. ความแตกตางภายในองคกร (Heterogeneity) หมายถง ระดบทคานยม ทศนคต หรอ

ความตองการของสมาชกภายในองคกรมความแตกตางกน 19. สภาพของวฒภาวะ (Maturity) หมายถง ระดบทสมาชกภายในองคกรมความรบผดชอบ

มส านกหรอวฒภาวะในการท างาน ดา คงเดชอดมกล (2544, หนา 35) ไดใชปจจยทเปนองคประกอบของบรรยากาศองคกรเปน 5 ปจจย ดงน

1. โครงสรางองคกร 2. ความรบผดชอบ 3. การตดตอสอสาร 4. พฤตกรรมของผบรหาร 5. พฤตกรรมของเพอนรวมงาน

ดงนนจงสรปไดวา บรรยากาศองคกรมนกวชาการไดกลาววามหลายองคประกอบของบรรยากาศองคกร ซงมสวนทเหมอน และแตกตางกนไปตามแนวคดของแตละบคคล ส าหรบการศกษาวจยในครงนผวจยไดศกษา และประมวลแนวคดตางๆ แลวสรปไดวา แนวคดของลทวท และ

44

สตรงเกอร (Litwin and Stringer) นาจะเปนแนวคดทสอดคลองกบบรรยากาศในบรษทมากทสด ผวจยจงไดน าแนวคดดงกลาวมาเปนหลกในการศกษาวจยในครงน 2.4 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการทางาน

2.4.1 ความหมายของการมสวนรวม องคกรอนามยโลก และ UNICEF (อางถงใน ปต เดมสมบรณ 2550, หนา 22) ใหความหมาย

ของการมสวนรวม คอการทกลมของประชาชนกอใหเกดการรวมตวทสามารถจะกระท าการตดสนใจใชทรพยากร และมความรบผดชอบในกจกรรมทกระท าในกลม

Cohen และ Uphoff (1980, อางถงใน ฉลอง มาศร 2544, หนา 13) ใหความหมายของการมสวนรวม คอการมสวนรวมในการตดสนใจ แตไมไดหมายความวาเปนการตดสนใจเพยงอยางเดยว ยงใชการตดสนใจควบคไปกบการด าเนนงานดวย และการตดสนใจยงมความหมายเกยวของกบประชาชนในเรองของผลประโยชน และการประเมนผลในกจกรรมดวย

White (1982, อางถงใน ณพรรธสรณ เสมสนต 2550, หนา 23) ใหความหมายของการมสวนรวม คอการมสวนรวม ประกอบดวย 3 มต ไดแก มตทหนงการมสวนรวมในการตดสนใจวาอะไรควรท า และท าอยางไร มตทสองมสวนรวมในการเสยสละในการพฒนาการลงมอปฏบตตามทไดตดสนใจ และมตทสามมสวนรวมในการแบงปนผลประโยชนทเกดจากการด าเนนงาน

Bernard (1958, p. 142) ใหความหมายของการมสวนรวม คอการแสดงปฏสมพนธทางสงคมตอการมสวนรวมในสถานการณกลม

Keith Davis (1972, p. 136) ใหความหมายของการมสวนรวม คอ การเกยวของทางจตใจ และอารมณของบคคลหนงในสถานการณทอยในกลม ซงผลของการเกยวของนเปนเหตเราใจใหกระท าใหบรรลจดมงหมายของกลมนนกบทงใหเกดความรสกรบผดชอบกบกลมดงกลาวดวย

ฉลอง มาศร (2544, หนา 12) ใหความหมายของการมสวนรวม คอ รวมในทประชม รวมในการแสดงความคดเหน รวมประสานงาน รวมรบผดชอบโครงการ รวมชกชวนเพอนบาน รวมเสยสละอปกรณ รวมสละแรงงาน รวมสละเงนทอง รวมตดตามโครงการ

สภาพ วยนพฐพงษ (2542, หนา 12) ใหความหมายของการมสวนรวม คอ การทบคคลหรอกลมบคคลไดเขามามสวนรวมในการระดมความคด การตดสนใจ การวางแผน การปฏบตการ การตดตาม และการประเมนผล รวมถงการเสยสละเวลา แรงงาน และทนทรพยตางๆ

เทอดเกยรต วงศาโรจน (2546, หนา 16) ใหความหมายของการมสวนรวม คอ ความรวมมอของบคคลหรอกลมบคคลทมความเหนตรงกนในเรองความตองการ และการเปลยนแปลง ซงมผลกระทบโดยตรงตอตนเอง และสวนรวมจนเกดการลงมอปฏบตอยางใดอยางหนง เพอใหเกดการ

45

เปลยนแปลงตามทตองการโดยน าทรพยากรตางๆ ทมอยมาใชใหเกดประโยชนตอกจกรรมทรวมมอกนด าเนนการ

สาโรจน กลอมจต (2547, หนา 10) ใหความหมายของการมสวนรวม คอ กระบวนการทแสดงออกของบคคล ปจเจกบคคลหรอกลมในการเขารวมกจกรรมหรอโครงการในลกษณะตางๆ ไดแก การรวมปฏบต รวมแสดงความคดเหน รวมประชม รวมเปนกรรมการ รวมประชาสมพนธ รวมชกชวน รวมบรจาคเงน รวมออกแรง รวมออกวสด รวมถงการใชทรพยากรใหเกดการพฒนาหรอเปลยนแปลงไปในทศทางทตองการ

จากความหมาย นยามตางๆ ทนกวชาการไดเสนอมานน ผวจยไดจดประเภทของงานวจยนอยในประเดนการมสวนรวมในองคกร โดยนรนทรชย พฒนพงศา (2547, หนา 2) ไดอธบายการมสวนรวมในองคกรวา การทบคลากรในหนวยงานใดหนวยงานหนงเขาไปเกยวของกบการตดสนใจในระดบตางๆ ในหนวยงานนน แตการตดสนใจจะแตกตางไปตามระดบต าแหนงในองคกร ดงนน ระดบการมสวนรวมจงตองแตกตางกนตามหนาททแตละบคคลในองคกรมความรบผดชอบ

สรปความหมายของการมสวนรวมส าหรบการวจยครงน คอการมสวนรวม หมายถงปฏสมพนธทางสงคมของบคลากรภายในองคกรภายใตความเกยวของทางจตใจของบคคลหรอกลมบคคลทเขาไปมสวนรวมในกจกรรมขององคกรในระดบตางๆ เพอใหเกดผลประโยชนตอกจกรรมทรวมมอกนด าเนนการ

2.4.2 รปแบบการมสวนรวม รปแบบการมสวนรวมนน มนกวชาการไดแบงรปแบบการมสวนรวมไวหลากหลาย ซงไดท า

การทบทวนวรรณกรรมรปแบบการมสวนรวมในรปแบบตางๆ ดงน Chapin (1979 อางถงใน ณพรรธสรณ เสมสนต, 2550, หนา 27) ไดท าการศกษารปแบบ

การมสวนรวม และไดแบงแบบของการมสวนรวมออกเปน 4 รปแบบ คอ 1. การมสวนรวมประชม (Attendance at Meeting) 2. การมสวนรวมออกเงน (Financial Contribution) 3. การมสวนรวมเปนกรรมการ (Membership on Committees) 4. การมสวนรวมเปนผน า (Position of Leadership) Cohen and Uphoff (1977, p. 7 - 10) ไดแบงออกเปน 4 รปแบบ ดงน 1. การมสวนรวมในการตดสนใจ (Decision Making) แบงเปน 3 ขนตอน คอ

1.1 รเรมตดสนใจ 1.2 ด าเนนการตดสนใจ 1.3 ตดสนใจปฏบตการ

46

2. การมสวนรวมในการปฏบตการ (Implementation) ซงประกอบไปดวยการสนบสนนดานทรพยากร การบรหาร และการประสานขอความรวมมอ

3. การมสวนรวมในผลประโยชน (Benefits) ไมวาจะเปนผลประโยชนทางดานวตถ ผลประโยชนทางดานสงคมหรอผลประโยชนสวนบคคล

4. การมสวนรวมในการประเมนผล (Evaluation) Cary (1976, อางถงใน ณพรรธสรณ เสมสนต 2550, หนา 29) ไดแบงรปแบบของการมสวน

รวมไวเปน 5 รปแบบ ดงน 1. การเปนสมาชก (Membership) 2. การเปนสมาชกผเขาประชม (Attendance at Meeting) 3. การเปนสมาชกผบรจาคเงน (Financial Contribution) 4. การเปนกรรมการ (Membership on Committees) 5. การเปนประธาน (Position of Leadership) White (1982, อางถง ในปต เดมสมบรณ 2550, หนา 27) ไดกลาววาการมสวนรวม

ประกอบไดดวย 3 มต คอ 1. การมสวนรวมในการตดสนใจวาอะไรควรท า และท าอยางไร 2. การมสวนรวมเสยสละพฒนา การลงมอปฏบตการตามทไดตดสนใจ 3. การมสวนรวมในการแบงปนผลประโยชนทเกดจาการด าเนนการ

องคกรสหประชาชาต (อางถง ในปต เดมสมบรณ 2550, หนา 26) ไดรวบรวมรปแบบของการมสวนรวมไวดงน

1. การมสวนรวมแบบเปนไปเอง ซงเปนไปโดยการอาสาสมครหรอการรวมตวกนขนเอง เพอแกปญหาของตนเอง โดยเนนการกระท าทมไดรบการชวยเหลอจากภายนอกซงมรปแบบทเปนเปาหมาย

2. การมสวนรวมแบบชกน า ซงเปนการเขารวมโดยตองการความเหนชอบหรอสนบสนนโดยรฐบาลซงเปนรปแบบโดยทวไปของประเทศทก าลงพฒนา

3. การมสวนรวมแบบบงคบ ซงเปนผมสวนรวมภายใตการด าเนนนโยบายของรฐบาลภายใตการจดการโดยเจาหนาทของรฐหรอโดยการบงคบโดยตรง รปแบบนเปนรปแบบทผกระท าไดรบผลทนท แตจะไมไดรบระยะยาว และจะมผลเสยทไมไดรบการสนบสนนจากประชาชนในทสด

2.4.3 ความหมายของคณภาพชวตในการทางาน

Huse and Coming (1985, p. 198-200) ไดกลาววาคณภาพชวตในการท างานเปนความสอดคลองกนระหวางความสมปรารถนาหรอความพงพอใจในงานของบคคลกบประสทธผลของ

47

องคกร หรออกนยหนง คณภาพชวตในการท างาน คอประสทธผลขององคกรอนเนองมาจากความผาสกในงานของผปฏบตงาน เปนผลสบเนองมากจากการรบร ประสบการณในการท างาน ซงท าใหพนกงานมความพงพอใจในงานนนๆ และไดอธบายอกวา คณภาพชวตในการท างานจะสงผลตอองคกร 3 ประการคอ ประการแรก ชวยเพมผลผลตขององคกร ประการทสอง ชวยเพมพนขวญ และก าลงใจของผปฏบตงานตลอดจนเปนแรงจงใจแกพวกเขาในการท างาน และประการสดทาย คณภาพชวตในการท างานจะชวยปรบปรงศกยภาพของผปฏบตงานอกดวย Gordon (1991, p. 635) กลาววา คณภาพชวตในการท างาน เปนการรวมหลกการของการท างานใหมคณคา และการออกแบบระบบสงคมเทคนคใหมเขาดวยกน เพอน ามาสความพยายามในการปรบปรงคณภาพชวตการท างานใหดขน นอกจากนนคณภาพชวตการท างานยงรวมไปถงการรวมกนแกไขปญหาตางๆ การท างานใหมคณคา ระบบการใหรางวลแบบใหม และการปรบปรงสภาพแวดลอมในการท างาน ซงตองอาศยผบรหารทมวสยทศนทชดเจนในการทจะน าคณภาพชวตการท างานไปใชใหไดผล Schermerhorn (1994, p. 51-53) กลาววา คณภาพชวตการท างาน เปนกญแจทท าใหพนกงานมความพงพอใจในงานสง และเปนตวชวดทส าคญของประสบการณมนษยในองคกรเปนแนวคดทค านงถงความเปนมนษย งาน และองคกร คณภาพชวตการท างานมจดหมายวา การเพมประสทธภาพในการท างาน และความพงพอใจในงานจะตองด าเนนควบคกนไป การมพนธะรวมกนระหวางพนกงาน และองคกรหรอการแลกเปลยนคณคากนอยางสมดลนนจะท าใหทงพนกงาน และองคการประสบความส าเรจ Bowin and Harvey (2000, p. 87) มองวา คณภาพชวตในการท างาน คอ ความพยายามทจะปรบปรงชวตการท างานของลกจางใหดขน โดยการแกไขปญหาอนเกดจากแรงกดดนตางๆ ในการท างานทท าใหชวตการท างานของลกจางไมมคณคา ซงคณภาพชวตการท างานนนจะมงเนนไปทการใหความส าคญกบลกจาง รวมทงการเพมระดบคาตอบแทน และสวสดการตางๆ เชยวชาญ อาศวฒนกล (2530, หนา 120) สรปความหมายของคณภาพชวตในการท างานไววา การปรบปรงคณภาพชวตในการท างานจะมจดมงเนนหนกทการเพมความพงพอใจในการท างานใหกบพนกงาน โดยใหความส าคญกบความเปนมนษย ความจ าเรญเตบโต และการมสวนรวม ทงนเพอน าไปสประสทธผลขององคกร และคณภาพในการท างานของพนกงาน บญแสง ชระภากร (2533, หนา 6) กลาววา คณภาพชวตในการท างาน หมายถง ความรสกพงพอใจทแตกตางกนไปตามมตการรบรของแตละบคคล เพราะตางมพนฐาน ภมหลง ลกษณะอนๆ ทเปนลกษณะเฉพาะตวบางคนอาจสนใจทเนอหาของงาน บางคนสนใจสภาพแวดลอม และคาตอบแทน บางคนเนนความกาวหนาในอนาคต และลกษณะอนๆ ทแตกตางกนออกไปมากมาย

48

เพญศร วาทยานนท (2553, หนา 220-221) กลาววา คณภาพชวตในการท างาน หมายถงคนทใชชวตรวมกนในทท างานเปนเวลานาน มผลประโยชนรวมกนใหความสนใจ และมความเกยวของกบเพอนรวมงาน ทงในระดบเสมอกน และตางกน ท าใหเกดความส าเรจในองคกร และสงผลกระทบโดยตรงกบความส าเรจของคนงานโดยตรง และคนงานมทรรศนะในทางเสรมสรางองคกรถอวาเปนการสงเสรมคณภาพชวตในการท างาน สมยศ นาวการ (2553, หนา 3-4) กลาววา คณภาพชวตในการท างาน หมายถง สมพนธภาพระหวางพนกงาน และสภาพระหวางพนกงาน และสภาพแวดลอมของงานทผสมระหวางลกษณะทางเทคนค และลกษณะทางมนษย ชาญชย อาจนสมาจาร (2535, หนา 39) กลาววา คณภาพชวตในการท างาน หมายถง คณภาพของความสมพนธระหวางคนงานกบสงแวดลอมของการท างานทงหมด พรอมทงมตทางดานมนษยทเพมเขาไปเสรมมตทางดานเทคนค และเศรษฐกจ จากความหมายตางๆ ทมนกวชาการใหนยามไวขางตน จะเหนวา คณภาพชวตการท างานเปนค าทมความหมายทหลากหลาย อยางไรกตามสามารถสรปไดวา คณภาพชวตในการท างาน หมายถง ความรสกพงพอใจของพนกงานตอการไดรบการตอบสนองความตองการของตนเองจากการปฏบตงาน หรอการทพนกงานไดรบสงตอบแทนจากการท างาน หรอการสนองความตองการของพนกงานจากงานทปฏบต จากองคกร และจากสภาพแวดลอมของงาน โดยดจากคาตอบแทนทยตธรรม และเพยงพอ สภาพทท างานทปลอดภย และสงเสรมสขภาพ โอกาสในการพฒนาความสามารถ โอกาสเจรญกาวหนา และความมนคงในการท างาน ความสกเปนเจาของ สทธของพนกงาน ความสมดลระหวางชวตงานกบชวตดานอนๆ ลกษณะงานทเปนประโยชนตอสงคม

2.4.4 องคประกอบของคณภาพชวตในการทางาน เนองจาก นยามความหมายของคณภาพชวตการท างานมความหมายหลากหลาย แตกตางกนออกไป จงท าใหการศกษาคณภาพชวตในการท างานมองคประกอบทแตกตางกนไปดวย ซงจากการศกษาคนควาเอกสารเกยวกบองคประกอบของคณภาชวตในการท างาน พบวามองคประกอบทนาสนใจ สรปไดดงน Walton (1975 อางใน เชยวชาญ อาศวฒนกล, 2530, หนา 120-121) ไดก าหนดเกณฑคณภาพชวตการท างาน ซงประกอบดวยคณสมบต 8 ประการดงน

1. คาตอบแทนทยตธรรมและเพยงพอ (Adequate and Fair Compensation) คาจางไดรบเพยงพอทจะด ารงชวตตามมาตรฐานของสงคมทวไปหรอไม คางจางทไดรบยตธรรมหรอไม เมอเปรยบเทยบกบต าแหนงของตน และต าแหนงอนๆ ทมลกษณะงานทคลายคลงกน

49

2. สภาพแวดลอมทปลอดภย และสงเสรมสขภาพ (Safe and Health Working Conditions) ผปฏบตงานไมควรอยในสภาพแวดลอมทางดานรางกาย และสงแวดลอมของการท างาน ซงจะกอใหเกดสขภาพทไมด และควรก าหนดมาตรฐานทเกยวกบสภาพแวดลอมทสงเสรมสขภาพซงรวมถงการควบคมเกยวกบเสยง กลน และการรบกวนทางสายตา

3. โอกาสในการพฒนาความสามารถ (Opportunity for Developing and Using Human Capacity) การใหโอกาสแกผปฏบตงานไดใชฝมอ พฒนาทกษะ และความรของตนเอง ซงจะสงผลใหผปฏบตงานไดมความรสกวาตนเองมคา และมความรสกทาทายจากการท างานของตนเองโดยใหความส าคญในดานการศกษาการอบรมพฒนาอาชพของแตละบคคล

4. โอกาสเจรญกาวหนา และความมนคงในงาน (Opportunity for Developing Continue Growth and Security) การพฒนาความสามารถในการท างาน ใหโอกาสใหมการพฒนาภายในองคกร ในสายงานโดยใชความรความสามารถหรอทกษะใหมๆ และมโอกาสในการเลอนต าแหนงหนาทสงขน และมความมนคงในงาน

5. ความรสกเปนเจาของ (A Felling to Belonging) จะตองสรางใหพนกงานมความรสกวาเปนสวนหนงของกลมเพอนรวมงาน มการรวมมอ และสนบสนนการท างานซงกน และกน

6. สทธของพนกงาน (Employee Rights) หมายถง พนกงานมสทธในการปฏบตงานตามขอบเขตทไดรบมอบหมาย เคารพในสทธของแตละบคคล รวมถงสทธในเรองสวนตว สทธในการพด และสทธทพงไดรบจากองคกรอยางเสมอภาคกนดวย

7. ความสมดลระหวางชวตงานกบชวตดานอนๆ (Work and Total Life Space) ปจจยประการนหมายถงวา ลกษณะของการท างานมผลกระทบตอบทบาทในชวตสวนตวของพนกงานหรอไม เชน บทบาทตอครอบครว เปนตน การท างานลวงเวลาหรองานทออกไปตางจงหวดเปนประจ าอาจจะมผลกระทบตอความสมพนธระหวางสมาชกในครอบครวของพนกงานได ดงนน ควรจะมการสรางความสมดลระหวางงานกบชวตครอบครวของพนกงานไดด

8. ลกษณะงานทเปนประโยชนตอสงคม (Social Relevance of Work) หมายถง พนกงานในองคกรมความรสกวาองคกรมความรบผดชอบตอสงคมหรอกจกรรมขององคกรใหประโยชนกบสงคมซงท าใหพนกงานมความรสกภมใจในองคกรของตนเอง

Bruce and Blackburn (1992, p. 15-16) ใหทรรศนะเกยวกบองคประกอบของคณภาพชวตการท างานดงตอไปน

1. คาตอบแทนทเปนธรรมและเพยงพอ 2. สภาการท างานทปลอดภย และไมท าลายสขภาพ 3. การทโอกาสในการพฒนาความสามารถ โดยท างานทมความหมาย และแสวงหาแนวทางใหมๆ ในการท างาน

50

4. ความกาวหนา และความมนคงซงหมายรวมถงโอกาสในการพฒนาความร ทกษะ และความสามารถรวมถงทงรสกถงความมนคงในการท างาน 5. การบรณาการทางสงคม ซงหมายถง การมโอกาสไดมปฏสมพนธระหวางพนกงาน และผบรหาร 6. การทพนกงานท างานในสภาพการท างานทปราศจากความวตกกงวล และการมโอกาสกาวหนาอยางเทาเทยมกน 7. การมเวลาวาง หมายถง ความสามารถในการแบงเวลาใหกบเรองสวนตว และงานไดอยางเหมาะสม 8. การยอมรบทางสงคม หมายถง การมความภมใจตองานทรบผดชอบ และตอนายจาง บญแสง ชระภากร (2533, หนา 7-12) ไดใหแนวคดเกยวกบองคประกอบในการก าหนดคณภาพชวตในการท างานไว 10 ประการ ดงน

1. คาตอบแทนทเหมาะสม และเพยงพอ 2. ผลประโยชนเกอกล 3. สภาพแวดลอมทปลอดภย และถกสขลกษณะ 4. ความมนคงในงาน 5. เสรภาพในการเจรจาตอรอง 6. พฒนาการ และการเจรญเตบโต 7. บรณาการทางสงคม 8. การมสวนรวมในองคกร 9. ประชาธปไตยในการท างาน 10. เวลาวางของชวต ชาญชย อาจนสมาจาร (2535, หนา 38-39) ไดเสนอแนวคดเกยวกบองคประกอบในการ

ก าหนดคณภาพชวตในการท างานไว 17 ประการ ดงน 1. ความมนคง 2. ความเสมอภาคในเรองคาจาง และรางวล 3. ความยตธรรมในสถานทท างาน 4. ปลอดภยจากระบบความเขมงวดในการควบคม 5. งานทมความหมายและนาสนใจ 6. กจกรรม และงานหลากหลาย 7. งานมลกษณะทาทาย 8. ควบคมตวเอง งาน และสถานท

51

9. มของเขตการตดสนใจของตนเอง 10. โอกาสเรยนร และความเจรญกาวหนา 11. ผลสะทอนกลบ ความรเกยวกบผลลพธอ านาจหนาทในงาน 12. อ านาจหนาทในงาน 13. ไดรบการยอมรบจากการท างาน 14. ไดรบการสนบสนนทางสงคม 15. มอนาคตทด 16. สามารถสมพนธงานกบสภาพแวดลอมภายนอก 17. มโอกาสเลอก ทงนขนอยกบความสนใจ ความชอบ และความคาดหวง 2.4.5 ประโยชนของการเสรมสรางคณภาพชวตในการทางาน Dessler (1991, p. 4) กลาววา คณภาพชวตในการท างานจะท าใหพนกงานมความรสกทดตอองคกร เสรมสรางขวญ และก าลงใจ วฒนธรรมองคกร และจตวทยาสภาพแวดลอมทางจตวทยาในการท างานใหเปนไปในทางบวก โดยเฉพาะอยางยงเมอความตองการของพนกงานไดรบการตอบสนองในระดบสง Greenberg and Baron (1995, p. 647) กลาววา คณภาพชวตในการท างานท าใหเกดประโยชนทด 3 ดาน ไดแก ผลโดยตรงในการเพมความรสกพงพอใจในการท างานสรางความรสกผกพนตอองคกร และลดอตราการเปลยนงาน ท าใหผลผลตสงขน และเพมประสทธผลขององคกร เชน ผลก าไร การบรรลเปาหมายขององคกร จากประโยชนของการเสรมสรางคณภาพชวตในการท างานขางตนสรปไดวา เปนการเพมความรสกพงพอใจในการท างาน มแรงจงใจทจะท างานใหกบองคกรอยางเตมความสามารถ อนจะน าไปสประสทธภาพและความส าเรจขององคกร 2.5 งานวจยทเกยวของ 2.5.1 งานวจยในประเทศ วราภรณ บรานนท (2553) ไดศกษาเรอง ทกษะชวต ความเชออ านาจควบคมตนเอง การสนบสนนทางสงคมและพฤตกรรมการพงตนเองตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของชาวบานในอ าเภอเกาะจนทร จงหวดชลบร โดยกลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ ชาวบานทอาศยอยในอ าเภอเกาะจนทร จงหวดชลบร จ านวน 400 คน ผลการวจยพบวา ทกษะชวตมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการพงตนเองตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ความเชออ านาจควบคมภายในตนเองมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการพงตนเอง

52

ตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และการสนบสนนทางสงคมมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการพงพาตนเองตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 วรวรรณ ชนพนจสกล (2555) ไดศกษาเรอง ภาวะผน าและรปแบบบรรยากาศองคกร ทสงผลกระทบตอลกษณะวฒนธรรมองคกร ขององคกรในเขตกรงเทพมหานคร โดยกลมตวอยางวจยทใชในการวจย คอ บคลากรทปฏบตงานในองคกรทงภาครฐบาลและภาคเอกชน ในกรงเทพมหานคร จ านวน 400 คน ผลการวจย พบวา จ านวนบคลาการภายในองคกรทงภาครฐ และภาคเอกชน ในเขตกรงเทพมหานครทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 21-30 ป สถานภาพสมรส/อยดวยกน ระดบการศกษาอยในระดบปรญญาตร มระยะเวลาในการท างาน 4-6 ป และมต าแหนงงานเปนเจาหนาท/พนกงาน โดยสามารถสรปการวจยไดดงน บคลากรทมเพศ สถานภาพสมรส และระยะเวลาในการท างานแตกตางกน มความสมพนธกบลกษณะวฒนธรรมองคกรแตกตางกน สวนบคลากรทมอาย ระดบการศกษา และต าแหนงงานแตกตางกน มความสมพนธกบลกษณะวฒนธรรมองคกรไมแตกตางกน ทระดบนยส าคญ 0.05 ปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลง ไดแก การสรางแรงบนดาลใจ และการกระตนทางปญญา มความสมพนธกบลกษณะวฒนธรรมองคกรของบคลากรภายในองคกรทงภาครฐบาลและภาคเอกชน ในเขตกรงเทพมหานคร ปจจยดานรปแบบบรรยากาศองคกร ไดแก บรรยากาศทเนนความเปนกนเอง บรรยากาศทเนนความส าเรจในการท างาน และบรรยากาศทความส าคญตอผปฏบตงาน มความสมพนธกบลกษณะวฒนธรรมองคกรของบคลากรภายในองคกรทงภาครฐบาล และภาคเอกชน ในเขตกรงเทพมหานคร พรยา เชาวลตวงศ (2554) ไดศกษาเรอง ความสมพนธระหวางบคลกภาพหาองคประกอบ การรบรความสามรถของตนเอง และพฤตกรรมความปลอดภยในการท างาน: กรณศกษาพนกงานผานชางสายการบนแหงหนง กลมตวอยางเปนพนกงานระดบปฏบตการฝายชางสายการบนแหงหนง จ านวน 330 คน ผลการวจยพบวา บคลกภาพแบบมจตส านกมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความปลอดภยในการท างาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 การรบรความสามรถของตนเองมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความปลอดภยในการท างาน อยางมนยส าคญทระดบ .01 และบคลกภาพหาองคประกอบไมมความสมพนธกบการรบรความสามารถของตนเอง วฒชย อารกษโพชฌงค (2554) ไดศกษาเรอง อทธพลของการรบร ทศนคต และการมสวนรวมทมตอประสทธภาพการด าเนนงานของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยในก ากบของรฐตามระบบคณภาพภายใน กลมตวอยางเปนบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยในก ากบของรฐแหงหนง จ านวน 350 คน ผลการศกษาพบวา ตวแปรทกตวมความสมพนธในทางบวก ซงสามารถน าไปหาความสมพนธเชงอทธพลระหวางตวแปร การรบรดานการท าความเขาใจ ทศนคตดานความเขาใจ และความรสกมอทธพลในทางบวกตอการมสวนรวม การรบรดานการรบทราบ ทศนคตดาน

53

พฤตกรรมมอทธพลในทางบวกตอประสทธภาพการด าเนนงานของบคลากรสายสนบสนน และการมสวนรวมดานการสนบสนนขอมล และดานการตดตามประเมนผลมอทธพลในทางบวกตอประสทธภาพการด าเนนงานของบคลากรสายสนบสนน จฑารตน กตตเขมากร (2553) ไดศกษาเรอง ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการท างานดานความรบผดชอบในการปฏบตงาน และดานการมสวนรวม ของบคลากรสายสนบสนนวชาการมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กลมตวอยางเปนบคลากรสายสนบสนนวชาการ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ จ านวน 300 คน ผลการศกษาพบวา ตวแปรทมความสมพนธกบพฤตกรรมการท างานดานความรบผดชอบในการปฏบตงานอยางมนยส าคญ .05 ไดแก อาย ประสบการณ และประเภทต าแหนง การถายทอดทางสงคม แรงจงใจใฝสมฤทธ เหตผลเชงจรยธรรม เจตคตตอการท างานดานความรบผดชอบในการปฏบตงาน และเจตคตตอการท างานดานการมสวนรวม ส าหรบตวแปรทมความสมพนธกบพฤตกรรมการท างานดานการมสวนรวมอยางมนยส าคญ ไดแก อาย ประสบการณการท างาน บทบาทผบรหาร การถายทอดทางสงคมในการท างาน แรงจงใจใฝสมฤทธ เหตผลเชงจรยธรรม เจตคตตอการท างานดานความรบผดชอบในการปฏบตงาน 2.5.2 งานวจยตางประเทศ Maryam, Davoud, Zahra and Somyeh (2011) ไดศกษาเรอง ประสทธภาพของการฝกทกษะการใชชวตเพอเพมความพงพอใจในตวเองของนกเรยนชนมธยมปลาย (Effectiveness of Life Skills Training on Increasing Self-Esteem of High School Students) งานวจยนเปนการวจยแบบจ าลองการทดลอง ซงไดทดลองกบเดกนกเรยน 160 คนในเมองคาราจ หวขอของการเรยนรถกสมขนจากรายชอของนกเรยนจากทกโรงเรยนของเมองคาราจ จากนนการสมแบงออกเปนสองกลม ผสอนไดสอนทกษะการใชชวตใหนกเรยนในกลมศกษา และอก 80 คนเปนกลมควบคม ผลการวจยพบวา การฝกทกษะการใชชวตน าไปสการเพมขนของความถงพอใจในตวเองอยางเหนไดชดในกลมศกษาซงตรงกนขามกบกลมควบคม แผนการศกษาการดานจตวทยาและสขภาพจต เชน การฝกฝนการใชชวต สามารถเพมความสามารถทจ าเปนของนกเรยน และลดปญหาของโรงเรยนและการศกษาลงได

Noor and Abdullah (2012) ไดศกษาเรอง คณภาพของชวตการท างานในหมคนงานในประเทศมาเลเซย (Quality Work Life among Factory Workers in Malaysia) คณภาพของชวตการท างานในหมลกจางมความส าคญทจะน ามาซงการมสวนรวมในหลายแผนงานทถกจดท าโดยบรษท ยงกวาการมคณภาพชวตการท างานทดยงน าไปสความเปนอยทดขนของคนงานและสงคม งานวจยนถกจดท าขนทโรงงานทใหญทสดแหงหนงของประเทศมาเลเซย จากผลตอบรบกวา70% คาความสมพทธของเพยรสนแสดงใหเหนวา ความพงพอใจในการท างาน การมสวนรวมในการท างาน

54

และความปลอดภย มความสมพนธอยางยงตอคณภาพของชวตการท างาน การวจยนจดท าขนเพอกระแสหลกของการศกษาดานชวตการท างาน ดงทชใหเหนจากสถานการณจากมมมองของคนงานทองถนในบรษทขามชาต

Tastan and Gucel (2014) ไดศกษาเรอง พฤตกรรมการเปนผประกอบการในตวพนกงานโดยการรบรบรรยากาศองคกรและการทดสอบบทบาทการเปนสอกลางขององคกร กรณศกษา พนกงานในบรษทดานนวตกรรมของตรก (Explaining Intrapreneurial Behaviors of Employees with Perceived Organizational Climate and Testing the Mediating Role of Organizational Identification: A Research Study among Employees of Turkish Innovative Firms) งานวจยนชใหเหนความสมพนธในดานบวกระหวางการรบรบรรยากาศองคกรสวนประกอบโครงสรางกบการไดรบการยอมรบและพฤตกรรมการเปนผประกอบการ นอกเหนอจากนเอกลกษณองคกรของพนกงานยงชใหเหนวาการเปนสอกลางขององคกรมบทบาทตอความสมพนธระหวางบรรยากาศองคกรและพฤตกรรมการเปนผประกอบการ การส ารวจของงานวจยนจดท าขนในกลมพนกงานทมประสทธภาพสงและในบรษทดานนวตกรรมจากอตสาหกรรมดานเครองใชในครวเรอน อาหารและเครองดม โทรคมนาคม และสงทอในประเทศตรก ขอมลทไดจากแบบสอบถามถกวเคราะหโดยโปรแกรมทางสถต SPSS ผลลพธทไดแสดงใหเหนวามตของบรรยากาศองคกร (ทงโครงสรางสนบสนน และการยอมรบขององคกร) มความสมพนธในแงบวกอยางยงตอพฤตกรรมการเปนผประกอบการ การรบรถงการเปนสอกลางของเอกลกษณองคกรจากบรรยากาศองคกรยงสงผลตอพฤตกรรมการเปนผประกอบการ

Nurul, Kozako, Safinn and Rahim (2013) ไดศกษาเรอง ความสมพนธของบคลกภาพหาองคประกอบทมผลตอพฤตกรรมไมสรางสรรคในหมลกจางโรงแรม (The Relationship of Big Five Personality Traits on Counterproductive Work Behavior among Hotel Employees: An Exploratory Study) งานวจยนส ารวจอทธพลของหาลกษณะทน าไปสพฤตกรรมไมสรางสรรคโดยเฉพาะการเพงความสนใจไปทองคกรและสวนบคคล ผลการวจยจากกลมตวอยางจากพนกงานโรงแรม 178 คน ความสนใจในองคกรแสดงใหเหนถงความสมพทธในแงบวกระหวางพนกงานทมความมนคงในระดบสงกบความใจกวางตอประสบการณในขณะทมความสมพนธในแงลบกบความนาพอใจ ส าหรบในสวนบคคลแสดงใหเหนถงความสมพนธในแงบวกระหวางพนกงานทมความมนคงในระดบสงกบความใจกวางตอประสบการณในขณะทมความสมพนธในแงลบกบบคลกภาพและความนาพอใจ ในทางตรงกนขามไมพบความสมพนธของบคลกภาพในองคกร และไมพบความสมพนธของความยตธรรมทงในองคกร และในสวนบคคล

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การศกษางานวจยเรองทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผล

ตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ผวจยไดด าเนนการศกษาคนควาตามล าดบ ดงน

3.1 ประเภทของงานวจย 3.2 ประชากร กลมตวอยางและการสมตวอยาง 3.3 เครองมอทใชในการศกษา 3.4 การทดสอบเครองมอ 3.5 วธการเกบรวบรวมขอมล 3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

3.1 ประเภทของงานวจย ในการวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research Method) โดยม

แบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลเพอมงคนหาขอเทจจรงจากการเกบขอมลความคดเหน ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร 3.2 ประชากร กลมตวอยางและการสมตวอยาง 3.2.1 ประชากร ประชากรทใชส าหรบงานวจยน คอ พนกงานทท างานในบรษทเอกชนและพกอาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร

3.2.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางส าหรบงานวจยน คอ พนกงานทท างานในบรษทเอกชนและพกอาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร ผวจยไดก าหนดขนาดตวอยาง (Sample Size) โดยการทดสอบแบบสอบถามกบตวอยาง จ านวน 40 ชด และค านวณหาคา Partial R2 เพอน าไปประมาณคาขนาดตวอยางโดยใชโปรแกรมส าเรจรป G*Power ซงเปนโปรแกรมทสรางจากสตรของ Cohen (1997) ผานการตรวจสอบและรบรองคณภาพจากนกวจยจ านวนมากส าหรบการก าหนดขนาดตวอยางใหถกตองและทนสมย (Howell, 2010; นงลกษณ วรชชย, 2555) จากการประมาณคาตวอยางโดยมคาขนาดอทธพล (Effect Size) เทากบ 0.0752688 ค านวณจากคาตวอยาง 40 ชด ความนาจะเปนของความ

56

คลาดเคลอนในการทดสอบประเภทหนง (α) เทากบ 0.05 จ านวนตวแปรท านายเทากบ 14 อ านาจการทดสอบ (1-ß) เทากบ 0.95 (Cohen, 1962) จงไดขนาดกลมตวอยางจ านวน 375 ตวอยาง ซงผวจยไดเกบขอมลจากตวอยางเพมรวมทงสนเปน 380 ตวอยาง เพอความเหมาะสมในการสมตวอยาง

3.2.3 การสมตวอยาง ในการวจยครงน ผวจยไดท าการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-stage Sampling)

โดยมขนตอนดงตอไปน ขนตอนท 1 ใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) โดยวธการจบฉลากเพอเลอกกลมตวอยาง โดยแบงตามเขตการปกครองของกรงเทพมหานครเปน 50 เขตการปกครอง ไดแก 1. เขตคลองสาน 2. เขตคลองเตย 3. เขตคลองสามวา 4. เขตคนนายาว 5. เขตจตจกร 6. เขตจอมทอง 7. เขตดอนเมอง 8. เขตดนแดง 9. เขตดสต

10. เขตตลงชน 11. เขตทววฒนา 12. เขตทงคร 13. เขตธนบร 14. เขตบางกะป 15. เขตบางกอกนอย 16. เขตบางกอกใหญ 17. เขตบางขนเทยน 18. เขตบางเขน 19. เขตบางคอแหลม 20. เขตบางแค 21. เขตบางซอ 22. เขตบางนา 23. เขตบางบอน 24. เขตบางพลด 25. เขตบางรก 26. เขตบงกม 27. เขตปทมวน 28. เขตประเวศ 29. เขตปอมปราบฯ 30. เขตพญาไท 31. เขตพระนคร 32. เขตพระโขนง 33. เขตภาษเจรญ 34. เขตมนบร 35. เขตยานนาวา 36. เขตราชเทว 37. เขตราษฎรบรณะ 38. เขตลาดกระบง 39. เขตลาดพราว 40. เขตวงทองหลาง 41. เขตวฒนา 42. เขตสะพานสง 43. เขตสาทร 44. เขตสายไหม 45. เขตสมพนธวงศ 46. เขตสวนหลวง 47. เขตหนองจอก 48. เขตหนองแขม 49. เขตหลกส 50. เขตหวยขวาง

โดยสมจบฉลากจาก 50 เขตการปกครอง ใหเหลอเพยง 5 การปกครอง ดงน 1. เขตปอมปราบฯ 2. เขตสาทร 3. เขตบางรก 4. เขตราษฎรบรณะ 5. เขตบางกอกใหญ

57

ขนตอนท 2 ใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Sample Random Sampling) อกครง โดยการน า รายชอบรษทเอกชนทงหมดทอยในแตละเขตทสมไวในขนตอนท 1 มาด าเนนการจบฉลากเพอเลอกสมตวแทนของบรษทเอกชน ในแตละเขตทไดท าการสมไวในขนตอนท 1 ตารางท 3.1: รายชอเขต รายชอบรษท และจ านวนตวอยางทสมในแตละเขต

เขต รายชอบรษททไดจากการสม จ านวนตวอยาง เขตปอมปราบฯ ธนาคาร กรงเทพ จ ากด (มหาชน) 76 เขตปทมวน บรษท เอม บ เค ฟด ซสเทม จ ากด 76 เขตบางรก Hitachi Asia (Thailand) Co., Ltd. 76 เขตยานนาวา บรษท บตรกรงศรอยธยา จ ากด 76 เขตบางบอน หางหนสวนจ ากดวรรณชาตเพลส 76 รวม 380 ขนตอนท 3 ใชวธการสมตวอยางแบบโควตา (Quota Sampling) เปนการก าหนดสดสวนของกลมตวอยาง โดยเลอกสมจ านวนกลมตวอยางบรษทเอกชน จ านวน 76 ชด เทาๆ กน ขนตอนท 4 ใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยเจาะจงเลอกเกบขอมลกบกลมตวอยางทท างานบรษทเอกชนและอาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร โดยน าแบบสอบถามทไดจดเตรยมไวไปท าการจดเกบขอมล ณ บรษทเอกชนในแตละเขตทไดท าการสมไวในขนตอนท 2 3.3 เครองมอทใชในการวจย

3.3.1 ขนตอนในการสรางเครองมอทใชในการวจย 3.3.1.1 ศกษาทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน เพอน ามาเปนแนวทางในการสรางกรอบแนวคดในการวจย

3.3.1.2 สรางแบบสอบถามใหสอดคลองกบกรอบแนวคดในการวจย และน าแบบสอบถามทผวจยสรางขนไปเสนอตออาจารยทปรกษาและใหผทรงคณวฒจ านวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความถกตอง และน าค าแนะน ามาปรบปรงแกไขแบบสอบถามใหถกตองเหมาะสม

http://profile.yellowpages.co.th/103696741966001

58

3.3.1.3 น าแบบสอบถามทด าเนนการปรบปรงแกไขแลวไปหาคาความเชอมน (Reliability) โดยการแจกแบบสอบถามกบกลมตวอยางจ านวน 40 ชด และน าไปท าการวเคราะหหาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชวธหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) 3.3.1.4 น าแบบสอบถามฉบบสมบรณไปเกบขอมลจากกลมตวอยางจ านวน 380 ตวอยาง

3.3.2 แบบสอบถามทใชในการวจย ในการวจยครงนเครองมอทใชในการเกบขอมล เปนแบบสอบถามปลายปด (Close-ended Questionnaire) จ านวน 380 ชด โดยแบงเปนทงหมด 5 สวน ไดแก

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยลกษณะค าถามใหเลอกตอบ ประกอบดวยค าถาม 5 ขอ ดงน ตารางท 3.2: ตวแปร ระดบการวดขอมล และเกณฑการแบงกลมค าตอบ ส าหรบขอมลทวไปของ

ผตอบแบบสอบถาม

ตวแปร ระดบการวด เกณฑการแบงกลม 1. เพศ Nominal 1= ชาย

2= หญง 2. อาย

Ordinal 1= ต ากวา 20 ป

2= 20 - 25 ป 3= 26 - 30 ป 4= 31 - 35 ป 5= 36 - 40 ป 6= 41 - 45 ป 7= 46 -50 ป 8= 51 ป ขนไป

3. ระดบการศกษา

Ordinal 1= ต ากวาปรญญาตร 2= ปรญญาตร 3= สงกวาปรญญาตร


59

ตารางท 3.2 (ตอ): ตวแปร ระดบการวดขอมล และเกณฑการแบงกลมค าตอบ ส าหรบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ตวแปร ระดบการวด เกณฑการแบงกลม

4. รายไดเฉลย

Ordinal 1= ต ากวา 15,000 บาท 2 =15,000-25,000 บาท 3= 25,001-35,000 บาท 4= 35,001-45,000บาท 5= 45,001-55,000บาท 6= 55,001 ขนไป

5. ระยะเวลาในการท างาน Ordinal 1= นอยกวา 3 ป 2= 3-6 ป 3= 7-9 ป 4= มากกวา 9 ป

สวนท 2 ขอมลการสอบถาม ทกษะชวตของพนกงานเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

โดยลกษณะค าถามเปนการแสดงความคดเหน 5 ระดบ แสดงไดดงตารางท 3.3

ตารางท 3.3: ค าถามของแบบสอบถามสวนท 2 (ทกษะชวตของพนกงานเอกชน)


ค าถาม มาตรวด ทมา ดานการตระหนกรในตนเอง 1. ทานรบรในความสามารถของตนเอง Interval ปรบปรงจาก วราภรณ

บรานนท (2553) 2. ทานรถงเปาหมายในชวตของตนเอง 3. ทานรในสงทตนเองชอบหรอไมชอบ 4. ทานรถงความตองการของตนเอง ดานการมปฏสมพนธ 5. ทานยนดใหความรวมมอกบกจกรรมของสวนรวม Interval ปรบปรงจาก วราภรณ

บรานนท (2553) 6. ทานสามารถใหค าปรกษากบผอนทมเรองไมสบายใจได

60

ตารางท 3.3 (ตอ): ค าถามของแบบสอบถามสวนท 2 (ทกษะชวตของพนกงานเอกชน)


ค าถาม มาตรวด ทมา 7. ทานรสกยนดเมอผอนประสบความส าเรจ ปรบปรงจาก วราภรณ

บรานนท (2553) 8. ทานแสดงความเหนใจ เมอเหนผอนมความทกข ดานการแกปญหา 9. ทานสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดด Interval ปรบปรงจาก วราภรณ

บรานนท (2553) 10. เมอจ าเปนตองตดสนใจ ทานตองมขอมลประกอบการตดสนใจอยางเพยงพอกอน

11. ทานใชเหตและผลในการวเคราะหปญหา 12. ทานมกประเมนถงผลลพธทตามมาภายหลงการตดสนใจ 13. ทานพจารณาหาทางเลอกมากกวาหนงทางกอนทจะ

ตดสนใจแกปญหา

สวนท 3 ขอมลการสอบถาม บคลกภาพหาองคประกอบของพนกงานเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยลกษณะค าถามเปนการแสดงความคดเหน 5 ระดบ แสดงไดดงตารางท 3.4 ตารางท 3.4: ค าถามของแบบสอบถามสวนท 2 (บคลกภาพหาองคประกอบของพนกงาน)

ค าถาม มาตรวด ทมา ดานหวนไหว 14. ทานมกจะวตกกงวลกบเรองเลกๆ นอยๆ Interval ปรบปรงจาก บดนทร

หาญบญทรง (2555) 15. ทานเปนคนขหงดหงด 16. ทานจะแสดงอารมณโกรธออกมาทนท เมอเกดความโกรธ 17. ทานจะไมอารมณเสยกบเรองเพยงเลกนอย 18. ทานรสกวาตนเองมอารมณแปรปรวนงาย ดานการเปดเผย 19. ทานชอบพบปะพดคยกบคนอน Interval ปรบปรงจาก บดนทร

หาญบญทรง (2555) 20. ทานชอบเขารวมงานเลยงสงสรรค

61

ตารางท 3.4 (ตอ): ค าถามของแบบสอบถามสวนท 2 (บคลกภาพหาองคประกอบของพนกงาน)

ค าถาม มาตรวด ทมา 21. ทานเปนมตรกบทกคนไมวาเขาจะยากดมจน ปรบปรงจาก บดนทร

หาญบญทรง (2555) 22. ทานเปนคนกระฉบกระเฉง ดานการเปดรบประสบการณ 23. เมอทานพบวธการทถกตองในการกระท าสงตางๆ ให

ส าเรจ ทานมกจะใชวธนนอยเปนประจ า Interval ปรบปรงจาก บดนทร

หาญบญทรง (2555) 24. ทานอยากรอยากเหนในสงแปลกใหม 25. ทานเปดกวางใหตนเองไดคดเรองใหมๆ ดวยเหตและผล 26. สงแปลกใหมท าใหทานรสกวาชวตของทานมสสน ดานการยอมรบผอน 27. ทานยอมรบความคดเหนของบคคลอนได แมวาทานจะม

ความคดเหนทแตกตาง Interval ปรบปรงจาก บดนทร

หาญบญทรง (2555) 28. ทานไววางใจในการท างานของผอน 29. ทานใสใจในความรสกของผอน 30. ทานยอมรบในพฤตกรรมสวนบคคลของเพอนรวมงานได ดานการมจตส านก 31. ทานสามารถบงคบตวเองใหท าสงตางๆ ใหเสรจภายใน

เวลาทก าหนดไดเสมอ Interval ปรบปรงจาก บดนทร

หาญบญทรง (2555) 32. ทานมสมาธในการท างานเพอใหผลงานออกมาดทสด 33. เมอไดรบมอบหมายใหท างานใด ทานจะท าอยาง

รอบคอบ เพอปองกนงานผดพลาด

34. ไมวางานจะยากเพยงใด ทานกจะท าใหส าเรจลลวงไปดวยด

สวนท 4 ขอมลการสอบถาม บรรยากาศองคกรของบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร โดยลกษณะค าถามเปนการแสดงความคดเหน 5 ระดบ แสดงไดดงตารางท 3.5

62


ตารางท 3.5: แสดงค าถามของแบบสอบถามสวนท 4 (บรรยากาศองคกรของบรษทเอกชน)

ค าถาม มาตรวด ทมา ดานโครงสรางองคกร 35. องคกรของทานมการก าหนดเปาหมาย และแนวทางใน

การปฏบตงานไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตตามได Interval ปรบปรงจาก ทพย

วรรณ ยวมตร (2552) 36. องคกรของทานมการก าหนดกฎระเบยบ ขอบงคบ และ

ขนตอนในการปฏบตงานทมความเหมาะสมและคลองตว

37. องคกรของทานสามารถใหพนกงานรบทราบขอมลขาวสารภายในองคกรไดอยางเปดเผย

38. องคกรของทานมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ ภายในองคกรไดอยางถกตอง รวดเรว และครบถวน

ดานมาตรฐาน 39. องคกรของทานก าหนดเกณฑมาตรฐานในการปฏบตงาน

แตละงานไวอยางชดเจน Interval ปรบปรงจาก ทพย

วรรณ ยวมตร (2552) 40. องคกรของทานก าหนดขนตอนการปฏบตงานไวอยาง

ชดเจน

41. องคกรของทานจะพจารณาความดความชอบใหกบพนกงานอยางเปนระบบและมความยตธรรม

42. องคกรของทานมกระบวนการสรรหา คดเลอกพนกงานเขามาปฏบตหนาทตามภารกจ และบทบาทของงานอยางเหมาะสม

ดานความรบผดชอบ 43. งานภายในองคกร มการระบผรบผดชอบในแตละหนาท

อยางชดเจน Interval ปรบปรงจาก ทพย

วรรณ ยวมตร (2552) 44. พนกงานในองคกรของทานเชอวา งานทท าดอยแลว

และมความรบผดชอบในหนาทการงานเปนอยางด

63

ตารางท 3.5 (ตอ): แสดงค าถามของแบบสอบถามสวนท 4 (บรรยากาศองคกรของบรษทเอกชน)


ค าถาม มาตรวด ทมา 45. ทานรจกบทบาทหนาทความรบผดชอบของทานและ

เพอนรวมงาน Interval ปรบปรงจาก ทพย

วรรณ ยวมตร (2552) 46. ภายในองคกรมการกระตนใหพนกงานปรบปรงการ

ท างานอยางตอเนอง

ดานการไดรบการยอมรบ 47. การใหรางวล และการพจารณาความดความชอบภายใน

องคกรเปนไปอยางเหมาะสม และยตธรรม Interval ปรบปรงจาก ทพย

วรรณ ยวมตร (2552) 48. พนกงานในองคกรจะไดรบผลตอบแทนตามผลการ

ปฏบตงาน

49. ในองคกรของทาน พนกงานทไดรบสงตอบแทนเปนพนกงานทมผลการปฏบตงานดเดน

50. ทานไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน

ดานการสนบสนน 51. องคกรของทานสนบสนนใหพนกงานไปศกษาดงานจาก

หนวยงานอนเพอแลกเปลยนเรยนรการท างาน แลวน ามาพฒนาประยกตใชกบงานทปฏบตอย

Interval ปรบปรงจาก ทพยวรรณ ยวมตร (2552)

52. ทานไดรบค าแนะน า และความชวยเหลอจากเพอนรวมงานสม าเสมอเมอเกดปญหา

53. องคกรของทานจดใหมการพฒนาพนกงานโดยการฝกอบรม การสมมนา การประชมเชงปฏบตการ เพอใหทานและทมงานของทานสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ

54. หากทานมความร ความสามารถหรอมวฒการศกษาเพมขน ทานจะไดรบการสนบสนนใหมการปรบเลอนต าแหนงทสงขน

64

โดยมเกณฑการใหคะแนนในสวนนมมาตรวดแบบ Likert Scale จากคะแนน 1-5 (ชวงหาง

ระดบละ 1) โดยแตละระดบคะแนนมความหมายดงน 5 หมายถงเหนดวยมากทสด 4 หมายถงเหนดวยมาก 3 หมายถงเหนดวยปานกลาง 2 หมายถงเหนดวยนอย 1 หมายถงเหนดวยนอยทสด โดยการวเคราะหหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานเพอศกษาระดบความคดเหนทมตอปจจยทมผลตอการเปนสมาชกทดตอองคกรของพนกงานเอกชนผวจยก าหนดเกณฑการแปลความหมายจากการค านวณอนตรภาคชนเพอหาชวงคะแนนเฉลยส าหรบใชในการแปลความหมายโดยใชสตรการค านวณดงน (วชต ออน, 2550: 270) แทนคาตามสตรการค านวณอนตรภาคชนจะไดคาดงน = 5 - 1 / 5 = 0.80 ดงนนจะมเกณฑการแปลความหมายความคดเหนทมตอปจจยทมผลตอการเปนสมาชกทด ตอองคกรของพนกงานเอกชนโดยแปลผลจากคาเฉลยของแตละปจจยไดดงน คาเฉลย 1.00 - 1.80 แปลความวา มความคดเหนนอยทสด คาเฉลย 1.81 - 2.60 แปลความวา มความคดเหนนอย คาเฉลย 2.61 - 3.40 แปลความวา มความคดเหนปานกลาง

ตารางท 3.5(ตอ): แสดงค าถามของแบบสอบถามสวนท 4 (บรรยากาศองคกรของบรษทเอกชน)

ค าถาม มาตรวด ทมา ดานความยดมนผกพน 55. พนกงานสวนใหญมความจงรกภกดตอองคกร Interval ปรบปรงจาก ทพย

วรรณ ยวมตร (2552) 56. ทานมความมงมนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายขององคกร

57. ทานมความผกพนกบเปาหมายในการด าเนนงานในปจจบนและอนาคตขององคกรเปนอยางมาก

58. ทานมความภมใจทไดเปนสวนหนงขององคกร

65

คาเฉลย 3.41 - 4.20 แปลความวา มความคดเหนมาก คาเฉลย 4.21 - 5.00 แปลความวา มความคดเหนมากทสด

สวนท 5 การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนโดยลกษณะค าถามเปนการแสดงความคดเหน 5 ระดบ แสดงไดดงตารางท 3.6 ตารางท 3.6: แสดงค าถามของแบบสอบถามสวนท 5 (การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการ

ท างานของพนกงานบรษทเอกชน)

ค าถาม มาตรวด ทมา

ประสทธภาพในการท างาน 59. ทานมสวนรวมในการวางแผนขนตอนการปฏบตงานของ

หนวยงาน Interval ปรบปรงจาก สมนา

สนทรเวชพงษ (2554) 60. ทานมสวนรวมในการแลกเปลยนขอคดเหนในทประชม

เพอจดกจกรรมตางๆ ของหนวยงาน

61. ทานมสวนรวมในการใหขอมลเกยวกบการวางแผนการจดท ารายงานการประเมนตนเอง กจกรรม หรอโครงการตางๆ ของหนวยงาน

62. ทานเขารวมการอบรมการพฒนาคณภาพของพนกงาน ททางองคกรไดจดขน

63. ทานมสวนรวมในการเขาฝกอบรมพฒนาคณภาพของพนกงานในองคกร

64. การเขารวมการอบรมพฒนาคณภาพของพนกงาน ท าใหทานสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพเพมมากขน

3.4 การทดสอบเครองมอ

3.4.1 การตรวจสอบความตรง (Validity) ผวจยไดน าเสนอแบบสอบถามทไดสรางขนตออาจารยทปรกษาและผทรงคณวฒ เพอตรวจสอบความครบถวนและความสอดคลองของเนอหา (Content Validity) ของแบบสอบถามทตรงกบเรองทจะศกษา ซงผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทานทพจารณาแบบสอบถาม ไดแก

66

- นายสมคด สมใจ ต าแหนง ผจดการ บรษท เอม บ เค ฟด ซสเทม จ ากด

- นายปฏเวธ มหาธรสมบต ต าแหนง ผจดการ บรษท บตรกรงศรอยธยา จ ากด

- นายสรศกด ธรธรรมธาดา ต าแหนง ผจดการ หางหนสวนจ ากดวรรณชาตเพลส 3.4.2 การตรวจสอบความเทยง (Reliability) ผวจยไดน าแบบสอบถามไปทดสอบ เพอใหแนใจวา ผตอบแบบสอบถามจะมความเขาใจตรงกน และตอบค าถามไดตามความเปนจรงทกขอ รวมทงขอค าถามมความเทยงทางสถต วธการทดสอบกระท าโดยการทดลองน าแบบสอบถามไปเกบขอมลจากจากพนกงานทท างานในบรษทเอกชนและพกอาศยอยในเขตกรงเทพมหานครจ านวน 40 ตวอยาง หลงจากนน จงวเคราะหความเทยงของแบบสอบถามโดยใชสถตและพจารณาจากคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ของค าถามในแตละดาน ซงมรายละเอยดดงตารางท 3.7 ตารางท 3.7: คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถาม

ปจจย คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค

ขอ กลมทดลอง (n = 40)

ขอ กลมตวอยาง (n = 380)

1. ทกษะชวต 13 .906 13 .783

1.1 ดานการตระหนกรในตนเอง 4 .873 4 .681 1.2 ดานการมปฏสมพนธ 4 .803 4 .607 1.3 ดานการแกปญหา 5 .840 5 .614 2. บคลกภาพหาองคประกอบ 21 .863 21 .753 2.1 ดานหวนไหว 5 .661 5 .671 2.2 ดานการเปดเผย 4 .685 4 .600 2.3 ดานการเปดรบประสบการณ 4 .828 4 .637 2.4 ดานการยอมรบผอน 4 .792 4 .607 2.5 ดานการมจตส านก 4 .864 4 .607 3. บรรยากาศองคกร 24 .957 24 .886 3.1 ดานโครงสรางองคกร 4 .887 4 .733 3.2 ดานมาตรฐาน 4 .901 4 .675

(ตางรางมตอ)

67

ตารางท 3.7 (ตอ): คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถาม

ปจจย คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค

ขอ กลมทดลอง (n = 40)

ขอ กลมตวอยาง (n = 380)

3.3 ดานความรบผดชอบ 4 .876 4 .682 3.4 ดานการไดรบการยอมรบ 4 .803 4 .631 3.5 ดานการสนบสนน 4 .727 4 .609 3.6 ดานความยดมนผกพน 4 .903 4 .673

4. การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน

6 .897 6 .765

คาความเชอมนรวม 64 .956 64 .912

เมอน าแบบสอบถามไปทดสอบกบกลมทดลองทมลกษณะคลายคลงกบประชากรทตองการ

ศกษาจ านวน 40 ชดมคาความเชอมนของแบบสอบถามโดยรวมเทากบ 0.956 แบบสอบถามในแตละดานมระดบความเชอมนอยระหวาง 0.661 – 0.903 ซงเมอน าไปใชกบกลมตวอยางจรงในการศกษาจ านวน 400 ชดมคาความเชอมนของแบบสอบถามโดยรวมเทากบ 0.912 พบวาแบบสอบถามในแตละดานมระดบความเชอมนอยระหวาง 0.600 – 0.765 (ดงตารางท 3.7) คาสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) คาแอลฟาทใชควรมากกวา 0.6 ถานอยกวานน ควรปรบปรงแบบสอบถาม หรออาจตดบางขอทง (Alpha If Item Deleted) (ศรลกษณ สวรรณวงศ, 2553) ซงสรประดบความเชอมนไดวา แบบสอบถามมระดบความเชอมนอยในระดบปานกลางถงสง และมระดบการน าไปใชงานไดพอใชถงใชไดด (พรรณ ลกจวฒนะ, 2553)

3.5 วธการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดท าการเกบขอมลจากแหลงขอมล 2 ประเภท ดงน ประเภทท 1 แหลงขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทรวบรวมจากแบบสอบถาม ม

ขนตอนในการเกบรวบรวมดงน 1. ผวจยท าการศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสารตางๆ ทเกยวของเพอเปนกรอบใน

การศกษาและน ามาสรางแบบสอบถามเพอใชในการเกบขอมลจากกลมตวอยาง ซงไดแก พนกงานท

68

ท างานในบรษทเอกชนและพกอาศยอยในเขตกรงเทพมหานครตามทไดก าหนดจ านวนไวในเบองตนแลวจ านวน 380 ชด โดยเกบรวบรวมขอมลตงแตเดอนกนยายน 2557 ถงเดอนมกราคม 2558

2. ตรวจสอบขอมลความถกตองและครบถวนสมบรณของแบบสอบถามทไดรบจาก ผตอบแบบสอบถามกอนทจะน ามาประมวลผลในระบบ

3. น าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบความถกตอง ครบถวนสมบรณแลว น ามาลงรหสตวเลขในแบบลงรหสส าหรบการประมวลผลดวยคอมพวเตอรตามเกณฑของเครองมอแตละสวน แลวจงน ามาประมวลผลและวเคราะหขอมลในขนตอไป

ประเภทท 2 ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนขอมลทเกบรวบรวมขอมลจากหนงสอ บทความวชาการ วารสารวชาการ ผลงานวจยทท าการศกษามากอนแลว และรวมถงแหลงขอมลทางอนเทอรเนตทสามารถสบคนได โดยเกยวของกบทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกร เพอใชในการก าหนดกรอบแนวความคดในการวจย และสามารถใชอางองในการเขยนรายงานผลการวจยได

3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ผวจยไดก าหนดสถตทใชในการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม ซงเปนออกเปน 3 สวนดงน สวนท 1 การวเคราะหสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics Analysis) สถตพนฐานท

ใชในการวเคราะหขอมล ประกอบดวย คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพออธบายขอมลในแตละสวน ดงตอไปน

สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน ประสบการณในการท างาน ครงนวเคราะหโดยการแจกแจงความถ และรอยละ

สวนท 2 ปจจยทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงาน ไดแก ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบและบรรยากาศองคกร ท าการวเคราะหโดยการหาคาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

สวนท 3 การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชน ท าการวเคราะหโดยการหาคาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

สวนท 2 การวเคราะหสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics Analysis) ใชสถตเพอทดสอบสมมตฐาน โดยใชการวเคราะหถดถอยพหคณเชงเสนตรง (Multiple Liner Regression Analysis) (ศรชย กาญจนวาส, 2550) โดยสมมตฐานในการวจยครงน มดงตอไปน

สมมตฐานขอท 1 ทกษะชวตดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน

69

สมมตฐานขอท 1.1 ทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเอง สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 1.2 ทกษะชวตดานการมปฏสมพนธ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 1.3 ทกษะชวตดานการแกปญหา สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร สมมตฐานขอท 2 บคลกภาพหาองคประกอบดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน

สมมตฐานขอท 2.1 บคลกภาพหาองคประกอบดานหวนไหว สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 2.2 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดเผย สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 2.3 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดรบประสบการณ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 2.4 บคลกภาพหาองคประกอบดานการยอมรบผอน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 2.5 บคลกภาพหาองคประกอบดานการมจตส านก สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร สมมตฐานขอท 3 บรรยากาศองคกรดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน

สมมตฐานขอท 3.1 บรรยากาศองคกรดานโครงสราง สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 3.2 บรรยากาศองคกรดานมาตรฐาน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 3.3 บรรยากาศองคกรดานความรบผดชอบ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 3.4 บรรยากาศองคกรดานการไดรบการยอมรบ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐานขอท 3.5 บรรยากาศองคกรดานการสนบสนน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

70

สมมตฐานขอท 3.6 บรรยากาศองคกรดานความยดมนผกพน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

จากการก าหนดสมมตฐานขางตน เพอท าการทดสอบอทธพลของปจจยตวแปรอสระ (X) ทมผลตอปจจยตวแปรตาม (Y) โดยเลอกใชสถตส าหรบการวธการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) ซงในงานวจยนจะใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบทมความสมพนธกนในเชงเสนตรง ดงนน สมการถดถอยทไดจะเรยกวา สมการถดถอยพหคณเชงเสนตรง (Multiple Liner Regression Equation) โดยมตวแบบดงน (ศรชย พงษวชย, 2550)

สมการพยากรณ คอ Y = b0+b1xX1+b2X2+…+bkXk สญลกษณทใชมความหมายตอไปน

k หมายถง จ านวนตวแปรอสระทใชในสมการ Ý หมายถง คาประมาณหรอคาท านาย b0 หมายถง แทนคาคงท (Constant) ของสมการถดถอย b1,…,bk หมายถง น าหนกคะแนนหรอสมประสทธการถดถอยของ

ตว แปรอสระตวท1 ถง ตวท k ตามล าดบ X0,…,X1 หมายถง คะแนนตวแปรอสระ ตวท 1 ถง ตวท k

สวนท 3 การวเคราะหหาคณภาพของเครองมอ โดยมวตถประสงคเพอหาระดบความเชอมนของแบบสอบถามโดยใชการค านวณคาสมประสทธแอลฟา (Cronbach’s Alpha Coefficient) จากสตร (ศรชย พงษวชย, 2550)

α= (N/(N-1)) * [1- (s2i)/s

2sum]

ก าหนดให αหมายถง คาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบ

N หมายถง จ านวนขอของแบบสอบถาม

s2i หมายถง ผลรวมของคาความแปรปรวนของคะแนนเปนรายขอ

s2sum หมายถง คาความแปรปรวนของคะแนนของแบบสอบถามทงฉบบ

บทท 4 การวเคราะหขอมล

การศกษางานวจยเรอง ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามทมค าตอบครบถวนสมบรณจ านวน 380 ชด คดเปนอตราการตอบกลบ 100% โดยมคาความเทยงตรงของตวแปรแตละดาน มคาเทากบ 0.600 – 0.765 ซงมคาความเทยงสง (Nunnally, 1978) จงสามารถน าผลลพธไปวเคราะหในขนตอไปสถตเชงพรรณนาทใชในการวเคราะหขอมลไดแกคารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Means) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และสถตเชงอนมานทใชทดสอบสมมตฐาน ไดแก การวเคราะหการถดถอยเชงพห (Multiple Regression) ผวจยไดด าเนนการวเคราะหขอมล ทดสอบสมมตฐาน และน าเสนอผลการวเคราะหโดยแบงออกเปน 5 สวน ดงน 4.1 การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 4.2 การวเคราะหขอมลเกยวกบทกษะชวต

4.3 การวเคราะหขอมลเกยวกบบคลกภาพหาองคประกอบ 4.4 การวเคราะหขอมลเกยวกบบรรยากาศองคกร 4.5 การวเคราะหขอมลเกยวกบการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน 4.6 การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน 4.7 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน 4.1 การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 4.1 การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ใชสถตเชงพรรณนา ไดแก การแจกแจงความถ คารอยละ เพออธบายถงลกษณะทวไปของตวแปรขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ซงประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา และรายไดเฉลยตอเดอน และประสบการณในการท างาน สรปไดตามตารางและค าอธบายตอไปน

72

ตารางท 4.1: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามเพศ

เพศ จ านวน รอยละ ชาย 153 40.3 หญง 227 59.7

รวม 380 100.0

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง ซงมจ านวน 227 ราย คดเปนรอยละ 59.7 รองลงมา คอ เพศชาย มจ านวน 153 ราย คดเปนรอยละ 40.3 ตารางท 4.2: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามอาย

อาย จ านวน รอยละ ต ากวา 20 ป - - 20–25 ป 108 28.4 26–30 ป 160 42.1 31 – 35 ป 49 12.9 36 – 40 ป 34 8.9 41 – 45 ป 19 5.0 46 – 50 ป 10 2.6 51 ป ขนไป - -

รวม 380 100.0

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาย 26-30 ป ซงมจ านวน 160 ราย คดเปนรอยละ 42.1 รองลงมา คอ อาย 20-25 ป มจ านวน 108 ราย คดเปนรอยละ 28.4 อาย 31-35 ป มจ านวน 49 ราย คดเปนรอยละ 12.9 อาย 36-40 ป มจ านวน 34 ราย คดเปนรอยละ 8.9 อาย 41-45 ป มจ านวน 19 ราย คดเปนรอยละ 5 และอาย 46-50 ป มจ านวน 10 ราย คดเปนรอยละ 2.6 ตามล าดบ

73

ตารางท 4.3: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามระดบการศกษา

ระดบการศกษา จ านวน รอยละ ต ากวาปรญญาตร - - ปรญญาตร 337 88.7 สงกวาปรญญาตร 43 11.3

รวม 380 100.0

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมการศกษาระดบปรญญาตร ซงมจ านวน 337 ราย คดเปนรอยละ 88.7 รองลงมา คอ สงกวาปรญญาตร ซงมจ านวน 43 ราย คดเปนรอยละ 11.3 ตามล าดบ ตารางท 4.4: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามรายไดเฉลยตอเดอน

รายไดเฉลยตอเดอน จ านวน รอยละ ต ากวา 15,000 บาท 28 7.4 15,001-25,000 บาท 182 47.9 25,001-35,000 บาท 102 26.8 35,001-45,000 บาท 38 10.0 45,001-55,000 บาท 24 6.3 50,001 บาท ขนไป 6 1.6

รวม 380 100.0 ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมรายไดเฉลยตอเดอน 15,001-25,000 บาท ซงมจ านวน 182 ราย คดเปนรอยละ 47.9 รองลงมา คอ มรายไดเฉลยตอเดอน 25,001-35,000 บาท ซงมจ านวน 102 ราย คดเปนรอยละ 26.8 มรายไดเฉลยตอเดอน 35,001-45,000 บาท ซงมจ านวน 38 ราย คดเปนรอยละ 10 มรายไดเฉลยตอเดอนต ากวา 15,000 บาท ซงมจ านวน 28 ราย คดเปนรอยละ 7.4 มรายไดเฉลยตอเดอน 45,001-55,000 บาท ซงมจ านวน 24 ราย คดเปนรอยละ 6.3 และมรายไดเฉลยตอเดอน 50,001 บาท ขนไป ซงมจ านวน 6 ราย คดเปนรอยละ 1.6 ตามล าดบ

74

ตารางท 4.5: จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามประสบการณในการท างาน

ประสบการณในการท างาน จ านวน รอยละ นอยกวา 3 ป 100 26.3 3-6 ป 179 47.1 7-10 ป 47 12.4 มากกวา 9 ป 54 14.2

รวม 380 100.0

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมประสบการณในการท างาน 3-6 ปซงมจ านวน 179 ราย คดเปนรอยละ 47.1 รองลงมาคอ มประสบการณในการท างานนอยกวา 3 ป ซงมจ านวน 100 ราย คดเปนรอยละ 26.3 มประสบการณในการท างานมากกวา 9 ป ซงมจ านวน 47 ราย คดเปนรอยละ 12.4 และมประสบการณในการท างาน 7-10 ป ซงมจ านวน 54 ราย คดเปนรอยละ 12.4 ตามล าดบ 4.2 การวเคราะหขอมลทกษะชวต

การวเคราะหทกษะชวตของผตอบแบบสอบถาม ใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปรผล เพออธบายถงขอมลทกษะชวต ซงประกอบดวย การตระหนกรในตนเอง การมปฏสมพนธ และ การแกปญหา สรปไดตามตารางและค าอธบายตอไปน ตารางท 4.6: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของทกษะชวต

ทกษะชวต S.D ระดบความ

คดเหน 1. ดานการตระหนกรในตนเอง 3.97 .448 มาก 2. ดานการมปฏสมพนธ 4.02 .422 มาก 3. ดานการแกปญหา 3.77 .394 มาก

รวม 3.92 .331 มาก

75

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบทกษะชวต (คาเฉลยเทากบ 3.92) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการมปฏสมพนธ (คาเฉลยเทากบ 4.02) รองลงมา คอ ดานการตระหนกรในตนเอง (คาเฉลยเทากบ 3.97) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการแกปญหา (คาเฉลยเทากบ 3.77) ตามล าดบ ตารางท 4.7: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการตระหนกรในตนเอง

ดานการตระหนกรในตนเอง S.D ระดบความ

คดเหน 1. ทานรบรในความสามารถของตนเอง 3.92 .622 มาก

2. ทานรถงเปาหมายในชวตของตนเอง 3.93 .608 มาก 3. ทานรในสงทตนเองชอบหรอไมชอบ 3.96 .656 มาก 4. ทานรถงความตองการของตนเอง 4.07 .621 มาก

รวม 3.97 .448 มาก

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบการตระหนกรในตนเอง (คาเฉลยเทากบ 3.97) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานรถงความตองการของตนเอง (คาเฉลยเทากบ 4.07) รองลงมา คอ ทานรในสงทตนเองชอบหรอไมชอบ (คาเฉลยเทากบ 3.96) ทานรถงเปาหมายในชวตของตนเอง (คาเฉลยเทากบ 3.93) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานรบรในความสามารถของตนเอง (คาเฉลยเทากบ 3.92) ตามล าดบ ตารางท 4.8: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการมปฏสมพนธ

ดานการมปฏสมพนธ S.D ระดบความ

คดเหน 5. ทานยนดใหความรวมมอกบกจกรรมของสวนรวม 4.21 .616 มากทสด 6. ทานสามารถใหค าปรกษากบผอนทมเรองไมสบายใจได 3.74 .642 มาก 7. ทานรสกยนดเมอผอนประสบความส าเรจ 4.24 .569 มากทสด 8. ทานแสดงความเหนใจ เมอเหนผอนมความทกข 3.87 .658 มาก

รวม 4.02 .422 มาก

76

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบการมปฏสมพนธ (คาเฉลยเทากบ 4.02) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานรสกยนดเมอผอนประสบความส าเรจ (คาเฉลยเทากบ 4.24) รองลงมา คอ ทานยนดใหความรวมมอกบกจกรรมของสวนรวม (คาเฉลยเทากบ 4.21) ทานแสดงความเหนใจ เมอเหนผอนมความทกข (คาเฉลยเทากบ 3.87) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานสามารถใหค าปรกษากบผอนทมเรองไมสบายใจได (คาเฉลยเทากบ 3.74) ตามล าดบ ตารางท 4.9: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการแกปญหา

ดานการแกปญหา S.D ระดบความ

คดเหน 9. ทานสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดด 3.50 .610 มาก 10. เมอจ าเปนตองตดสนใจ ทานตองมขอมลประกอบการ

ตดสนใจอยางเพยงพอกอน 3.74 .719 มาก

11. ทานใชเหตและผลในการวเคราะหปญหา 3.95 .627 มาก 12. ทานมกประเมนถงผลลพธทตามมาภายหลงการตดสนใจ 3.89 .615 มาก 13. ทานพจารณาหาทางเลอกมากกวาหนงทางกอนทจะ

ตดสนใจแกปญหา 3.76 .562 มาก

รวม 3.77 .394 มาก ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานการแกปญหา (คาเฉลย

เทากบ 3.77) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานใชเหตและผลในการวเคราะหปญหา (คาเฉลยเทากบ 3.95) รองลงมา คอ ทานมกประเมนถงผลลพธทตามมาภายหลงการตดสนใจ (คาเฉลยเทากบ 3.89) ทานพจารณาหาทางเลอกมากกวาหนงทางกอนทจะตดสนใจแกปญหา (คาเฉลยเทากบ 3.76) เมอจ าเปนตองตดสนใจ ทานตองมขอมลประกอบการตดสนใจอยางเพยงพอกอน (คาเฉลยเทากบ 3.74) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดด (คาเฉลยเทากบ 3.50) ตามล าดบ

77

4.3 การวเคราะหขอมลบคลกภาพหาองคประกอบ การวเคราะหขอมลบคลกภาพหาองคประกอบ โดยใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาเฉลย สวน

เบยงเบนมาตรฐาน และการแปรผล เพออธบายถงขอมลเกยวกบบคลกภาพหาองคประกอบ ซงประกอบดวย ดานหวนไหว ดานการเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ ดานการยอมรบผอน และดานการมจตส านก สรปไดตามตารางและค าอธบายตอไปน ตารางท 4.10: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของบคลกภาพหาองคประกอบ

บคลกภาพหาองคประกอบ S.D ระดบความ

คดเหน 1. ดานหวนไหว 2.76 .618 ปานกลาง 2. ดานการเปดเผย 3.66 .494 มาก 3. ดานการเปดรบประสบการณ 3.84 .455 มาก 4. ดานการยอมรบผอน 3.90 .474 มาก 5. ดานการมจตส านก 4.03 .429 มาก

รวม 3.64 .305 มาก ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบบคลกภาพหาองคประกอบ

(คาเฉลยเทากบ 3.64) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการมจตส านก (คาเฉลยเทากบ 4.03) รองลงมา คอ ดานการยอมรบผอน (คาเฉลยเทากบ 3.90) ดานการเปดรบประสบการณ (คาเฉลยเทากบ 3.84) ดานการเปดเผย (คาเฉลยเทากบ 3.66) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ดานหวนไหว (คาเฉลยเทากบ 2.76) ตารางท 4.11: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานหวนไหว

ดานหวนไหว S.D ระดบความ

คดเหน 14. ทานมกจะวตกกงวลกบเรองเลกๆ นอยๆ 2.60 1.108 นอย 15. ทานเปนคนขหงดหงด 2.67 .944 ปานกลาง


78

ตารางท 4.11 (ตอ): คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานหวนไหว

ดานหวนไหว S.D ระดบความ

คดเหน 16. ทานจะแสดงอารมณโกรธออกมาทนท เมอเกดความโกรธ 2.50 .903 นอย 17. ทานจะไมอารมณเสยกบเรองเพยงเลกนอย 3.54 .756 มาก 18. ทานรสกวาตนเองมอารมณแปรปรวนงาย 2.50 .957 นอย

รวม 2.76 .618 ปานกลาง

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยปานกลางกบดานหวนไหว (คาเฉลยเทากบ 2.76) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสดคอ ทานจะไมอารมณเสยกบเรองเพยงเลกนอย (คาเฉลยเทากบ 3.54) รองลงมาคอ ทานเปนคนขหงดหงด (คาเฉลยเทากบ 2.67) ทานมกจะวตกกงวลกบเรองเลกๆ นอยๆ (คาเฉลยเทากบ 2.60) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ ทานจะแสดงอารมณโกรธออกมาทนท เมอเกดความโกรธกบทานรสกวาตนเองมอารมณแปรปรวนงาย (คาเฉลยเทากบ 2.50) ตามล าดบ

ตารางท 4.12: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการเปดเผย

ดานการเปดเผย S.D ระดบความ

คดเหน 19. ทานชอบพบปะพดคยกบคนอน 3.46 .716 มาก 20. ทานชอบเขารวมงานเลยงสงสรรค 3.39 .804 ปานกลาง 21. ทานเปนมตรกบทกคนไมวาเขาจะยากดมจน 3.97 .749 มาก 22. ทานเปนคนกระฉบกระเฉง 3.81 .653 มาก

รวม 3.66 .494 มาก

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานการเปดเผย (คาเฉลยเทากบ 3.66) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานเปนมตรกบทกคนไมวาเขาจะยากดมจน (คาเฉลยเทากบ 3.97) รองลงมา คอ ทานเปนคนกระฉบกระเฉง (คาเฉลยเทากบ 3.81) ทาน

79

ชอบพบปะพดคยกบคนอน (คาเฉลยเทากบ 3.46) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานชอบเขารวมงานเลยงสงสรรค (คาเฉลยเทากบ 3.39) ตามล าดบ ตารางท 4.13: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการเปดรบประสบการณ

ดานการเปดรบประสบการณ S.D ระดบความ

คดเหน 23. เมอทานพบวธการทถกตองในการกระท าสงตางๆ ใหส าเรจ

ทานมกจะใชวธนนอยเปนประจ า 3.93 .661 มาก

24. ทานอยากรอยากเหนในสงแปลกใหม 3.79 .644 มาก 25. ทานเปดกวางใหตนเองไดคดเรองใหมๆ ดวยเหตและผล 3.79 .674 มาก 26. สงแปลกใหมท าใหทานรสกวาชวตของทานมสสน 3.83 .651 มาก

รวม 3.84 .455 มาก

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานการเปดรบประสบการณ (คาเฉลยเทากบ 3.84) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ เมอทานพบวธการทถกตองในการกระท าสงตางๆ ใหส าเรจ ทานมกจะใชวธนนอยเปนประจ า (คาเฉลยเทากบ 3.93) รองลงมา คอ สงแปลกใหมท าใหทานรสกวาชวตของทานมสสน (คาเฉลยเทากบ 3.83) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานอยากรอยากเหนในสงแปลกใหมกบทานเปดกวางใหตนเองไดคดเรองใหมๆ ดวยเหตและผล (คาเฉลยเทากบ 3.79) ตามล าดบ ตารางท 4.14: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการยอมรบผอน

ดานการยอมรบผอน S.D ระดบความ

คดเหน 27. ทานยอมรบความคดเหนของบคคลอนได แมวาทานจะม

ความคดเหนทแตกตาง 3.97 .694 มาก

28. ทานไววางใจในการท างานของผอน 3.79 .679 มาก (ตารางมตอ)

80

ตารางท 4.14 (ตอ): คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการยอมรบผอน

ดานการยอมรบผอน S.D ระดบความ

คดเหน 29. ทานใสใจในความรสกของผอน 4.04 .759 มาก 30. ทานยอมรบในพฤตกรรมสวนบคคลของเพอนรวมงานได 3.79 .664 มาก

รวม 3.90 .474 มาก

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานการยอมรบผอน (คาเฉลยเทากบ 3.90) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานใสใจในความรสกของผอน (คาเฉลยเทากบ 4.04) รองลงมา คอ ทานยอมรบความคดเหนของบคคลอนได แมวาทานจะมความคดเหนทแตกตาง (คาเฉลยเทากบ 3.97) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานไววางใจในการท างานของผอนกบทานยอมรบในพฤตกรรมสวนบคคลของเพอนรวมงานได (คาเฉลยเทากบ 3.79) ตามล าดบ ตารางท 4.15: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการมจตส านก

ดานการมจตส านก S.D ระดบความ

คดเหน 31. ทานสามารถบงคบตวเองใหท าสงตางๆ ใหเสรจภายในเวลา

ทก าหนดไดเสมอ 3.91 .553 มาก

32. ทานมสมาธในการท างานเพอใหผลงานออกมาดทสด 4.01 .599 มาก 33. เมอไดรบมอบหมายใหท างานใด ทานจะท าอยางรอบคอบ

เพอปองกนงานผดพลาด 4.09 .695 มาก

34. ไมวางานจะยากเพยงใด ทานกจะท าใหส าเรจลลวงไปดวยด 4.10 .676 มาก รวม 4.03 .429 มาก

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานการมจตส านก (คาเฉลย

เทากบ 4.03) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ไมวางานจะยากเพยงใด ทานกจะท าใหส าเรจลลวงไปดวยด (คาเฉลยเทากบ 4.03) รองลงมาคอ เมอไดรบมอบหมายใหท างานใด

81

ทานจะท าอยางรอบคอบ เพอปองกนงานผดพลาด (คาเฉลยเทากบ 4.09) ทานมสมาธในการท างานเพอใหผลงานออกมาดทสด (คาเฉลยเทากบ 4.01) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานสามารถบงคบตวเองใหท าสงตางๆ ใหเสรจภายในเวลาทก าหนดไดเสมอ (คาเฉลยเทากบ 3.91) ตามล าดบ 4.4 การวเคราะหขอมลบรรยากาศองคกร

การวเคราะหขอมลบรรยากาศองคกร โดยใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปรผล เพออธบายถงขอมลเกยวกบบคลกภาพหาองคประกอบ ซงประกอบดวย ดานโครงสรางองคกร ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ ดานการไดรบการยอมรบ ดานการสนบสนน และดานความยดมนผกพน สรปไดตามตารางและค าอธบายตอไปน ตารางท 4.16: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของบรรยากาศองคกร

บรรยากาศองคกร S.D ระดบความ

คดเหน 1. ดานโครงสรางองคกร 3.49 .572 มาก 2. ดานมาตรฐาน 3.34 .581 ปานกลาง 3. ดานความรบผดชอบ 3.49 .587 มาก 4. ดานการไดรบการยอมรบ 3.19 .549 ปานกลาง 5. ดานการสนบสนน 3.32 .547 ปานกลาง 6. ดานความยดมนผกพน 3.63 .545 มาก

รวม 3.41 .419 มาก ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบบรรยากาศองคกร (คาเฉลย

เทากบ 3.41) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ดานความยดมนผกพน (คาเฉลยเทากบ 3.63) รองลงมา คอ ดานโครงสรางองคกรกบดานความรบผดชอบ (คาเฉลยเทากบ 3.49) ดานมาตรฐาน (คาเฉลยเทากบ 3.34) ดานการสนบสนน (คาเฉลยเทากบ 3.32) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการไดรบการยอมรบ (คาเฉลยเทากบ 3.19)

82

ตารางท 4.17: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานโครงสรางองคกร

ดานโครงสรางองคกร S.D ระดบความ

คดเหน 35. องคกรของทานมการก าหนดเปาหมาย และแนวทางในการ

ปฏบตงานไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตตามได 3.74 .734 มาก

36. องคกรของทานมการก าหนดกฎระเบยบ ขอบงคบ และขนตอนในการปฏบตงานทมความเหมาะสมและคลองตว

3.58 .683 มาก


3.31 .812 ปานกลาง



รวม 3.49 .572 มาก ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานโครงสรางองคกร (คาเฉลย

เทากบ 3,49) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ องคกรของทานมการก าหนดเปาหมาย และแนวทางในการปฏบตงานไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตตามได (คาเฉลยเทากบ 3.74) รองลงมา คอ องคกรของทานมการก าหนดกฎระเบยบ ขอบงคบ และขนตอนในการปฏบตงานทมความเหมาะสมและคลองตว (คาเฉลยเทากบ 3.58) องคกรของทานมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ ภายในองคกรไดอยางถกตอง รวดเรว และครบถวน (คาเฉลยเทากบ 3.33) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ องคกรของทานสามารถใหพนกงานรบทราบขอมลขาวสารภายในองคกรไดอยางเปดเผย (คาเฉลยเทากบ 3.31) ตามล าดบ ตารางท 4.18: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานมาตรฐาน

ดานมาตรฐาน S.D ระดบความ

คดเหน 39. องคกรของทานก าหนดเกณฑมาตรฐานในการปฏบตงานแต

ละงานไวอยางชดเจน 3.46 .823 มาก


83

ตารางท 4.18 (ตอ): คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานมาตรฐาน

ดานมาตรฐาน S.D ระดบความ

คดเหน 40. องคกรของทานก าหนดขนตอนการปฏบตงานไวอยางชดเจน 3.52 .814 ปานกลาง 41. องคกรของทานจะพจารณาความดความชอบใหกบพนกงาน

อยางเปนระบบและมความยตธรรม 3.15 .814 ปานกลาง




ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยปานกลางกบดานมาตรฐาน (คาเฉลยเทากบ 3.34) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ องคกรของทานก าหนดขนตอนการปฏบตงานไวอยางชดเจน (คาเฉลยเทากบ 3.52) รองลงมาคอ องคกรของทานก าหนดเกณฑมาตรฐานในการปฏบตงานแตละงานไวอยางชดเจน (คาเฉลยเทากบ 3.46) องคกรของทานมกระบวนการสรรหา คดเลอกพนกงานเขามาปฏบตหนาทตามภารกจ และบทบาทของงานอยางเหมาะสม (คาเฉลยเทากบ 3.22) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ องคกรของทานจะพจารณาความดความชอบใหกบพนกงานอยางเปนระบบและมความยตธรรม (คาเฉลยเทากบ 3.15) ตามล าดบ ตารางท 4.19: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานความรบผดชอบ

ดานความรบผดชอบ S.D ระดบความ

คดเหน 43. งานภายในองคกร มการระบผรบผดชอบในแตละหนาท

อยางชดเจน 3.41 .859 มาก

44. พนกงานในองคกรของทานเชอวา งานทท าดอยแลว และมความรบผดชอบในหนาทการงานเปนอยางด



84

ตารางท 4.19 (ตอ): คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานความรบผดชอบ

ดานความรบผดชอบ S.D ระดบความ

คดเหน 45. ทานรจกบทบาทหนาทความรบผดชอบของทานและเพอน

รวมงาน 3.72 .686 มาก

46. ภายในองคกรมการกระตนใหพนกงานปรบปรงการท างานอยางตอเนอง

3.53 .810 มาก

รวม 3.49 .587 มาก ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานความรบผดชอบ (คาเฉลย

เทากบ 3.49) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานรจกบทบาทหนาทความรบผดชอบของทานและเพอนรวมงาน (คาเฉลยเทากบ 3.72) รองลงมา คอ ภายในองคกรมการกระตนใหพนกงานปรบปรงการท างานอยางตอเนอง (คาเฉลยเทากบ 3.53) งานภายในองคกร มการระบผรบผดชอบในแตละหนาทอยางชดเจน (คาเฉลยเทากบ 3.41) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ พนกงานในองคกรของทานเชอวา งานทท าดอยแลว และมความรบผดชอบในหนาทการงานเปนอยางด (คาเฉลยเทากบ 3.30) ตามล าดบ ตารางท 4.20: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการไดรบการยอมรบ

ดานการไดรบการยอมรบ S.D ระดบความ

คดเหน 47. การใหรางวล และการพจารณาความดความชอบภายใน

องคกรเปนไปอยางเหมาะสม และยตธรรม 3.06 .749 ปานกลาง

48. พนกงานในองคกรจะไดรบผลตอบแทนตามผลการปฏบตงาน


49. ในองคกรของทาน พนกงานทไดรบสงตอบแทนเปนพนกงานทมผลการปฏบตงานดเดน


50. ทานไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน 3.29 .777 ปานกลาง รวม 3.19 .549 ปานกลาง

85

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยปานกลางกบดานการไดรบการยอมรบ (คาเฉลยเทากบ 3.19) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน (คาเฉลยเทากบ 3.29) รองลงมา คอ ในองคกรของทาน พนกงานทไดรบสงตอบแทนเปนพนกงานทมผลการปฏบตงานดเดน (คาเฉลยเทากบ 3.26) พนกงานในองคกรจะไดรบผลตอบแทนตามผลการปฏบตงาน (คาเฉลยเทากบ 3.14) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ การใหรางวล และการพจารณาความดความชอบภายในองคกรเปนไปอยางเหมาะสม และยตธรรม (คาเฉลยเทากบ 3.06) ตามล าดบ ตารางท 4.21: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานการสนบสนน

ดานการสนบสนน S.D ระดบความ

คดเหน 51. องคกรของทานสนบสนนใหพนกงานไปศกษาดงานจาก




3.78 .734 มาก






ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยปานกลางกบดานการสนบสนน (คาเฉลยเทากบ 3.32) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานไดรบค าแนะน า และความชวยเหลอจากเพอนรวมงานสม าเสมอเมอเกดปญหา (คาเฉลยเทากบ 3.78) รองลงมาคอ องคกรของทานจดใหมการพฒนาพนกงานโดยการฝกอบรม การสมมนา การประชมเชงปฏบตการ เพอใหทานและทมงานของทานสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ (คาเฉลยเทากบ 3.39) หากทานมความร ความสามารถหรอมวฒการศกษาเพมขน ทานจะไดรบการสนบสนนใหมการปรบเลอน

86

ต าแหนงทสงขน (คาเฉลยเทากบ 3.19) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ องคกรของทานสนบสนนใหพนกงานไปศกษาดงานจากหนวยงานอนเพอแลกเปลยนเรยนรการท างาน แลวน ามาพฒนาประยกตใชกบงานทปฏบตอย (คาเฉลยเทากบ 2.93) ตามล าดบ ตารางท 4.22: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของดานความยดมนผกพน

ดานความยดมนผกพน S.D ระดบความ

คดเหน 55. พนกงานสวนใหญมความจงรกภกดตอองคกร 3.44 .825 มาก 56. ทานมความมงมนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายของ

องคกร 3.74 .747 มาก

57. ทานมความผกพนกบเปาหมายในการด าเนนงานในปจจบนและอนาคตขององคกรเปนอยางมาก

3.60 .757 มาก

58. ทานมความภมใจทไดเปนสวนหนงขององคกร 3.73 .735 มาก รวม 3.63 .545 มาก

ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยมากกบดานความยดมนผกพน (คาเฉลย

เทากบ 3.63) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานมความมงมนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายขององคกร (คาเฉลยเทากบ 3.74) รองลงมา คอ ทานมความภมใจทไดเปนสวนหนงขององคกร (คาเฉลยเทากบ 3.73) ทานมความผกพนกบเปาหมายในการด าเนนงานในปจจบนและอนาคตขององคกรเปนอยางมาก (คาเฉลยเทากบ 3.60) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ พนกงานสวนใหญมความจงรกภกดตอองคกร (คาเฉลยเทากบ 3.44) ตามล าดบ 4.5 การวเคราะหขอมลการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน

การวเคราะหขอมลความผกพนตอองคกร โดยใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปรผล เพออธบายถงการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงาน สรปไดตามตารางและค าอธบายตอไปน

87

ตารางท 4.23: คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงาน

การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของ

พนกงาน S.D ระดบความ

คดเหน 59. ทานมสวนรวมในการวางแผนขนตอนการปฏบตงานของ

หนวยงาน 2.83 .961 ปานกลาง

60. ทานมสวนรวมในการแลกเปลยนขอคดเหนในทประชม เพอจดกจกรรมตางๆ ของหนวยงาน

2.60 .918 นอย


2.60 .900 นอย

62. ทานเขารวมการอบรมการพฒนาคณภาพของพนกงาน ททางองคกรไดจดขน


63. ทานมสวนรวมในการเขาฝกอบรมพฒนาคณภาพของพนกงานในองคกร

3.08 1.000 ปานกลาง



รวม 2.92 .637 ปานกลาง ผลการศกษาขอมล พบวา ผตอบแบบสอบเหนดวยปานกลางกบการมสวนรวมในการพฒนา

คณภาพในการท างานของพนกงาน (คาเฉลยเทากบ 2.92) และเมอพจารณารายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ การเขารวมการอบรมพฒนาคณภาพของพนกงาน ท าใหทานสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพเพมมากขน (คาเฉลยเทากบ 3.29) รองลงมา คอ ทานเขารวมการอบรมการพฒนาคณภาพของพนกงาน ททางองคกรไดจดขน (คาเฉลยเทากบ 3.13) ทานมสวนรวมในการเขาฝกอบรมพฒนาคณภาพของพนกงานในองคกร (คาเฉลยเทากบ 3.08) ทานมสวนรวมในการวางแผนขนตอนการปฏบตงานของหนวยงาน (คาเฉลยเทากบ 2.83) และขอทมคาเฉลยต าสด คอ ทานมสวนรวมในการแลกเปลยนขอคดเหนในทประชม เพอจดกจกรรมตางๆ ของหนวยงานกบทานมสวนรวมในการใหขอมลเกยวกบการวางแผนการจดท ารายงานการประเมนตนเอง กจกรรม หรอโครงการตางๆ ของหนวยงาน (คาเฉลยเทากบ 2.60) ตามล าดบ

88

4.6 การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐานการวจยเรอง ปจจยทสงผลตอการมสวนรวมในการ

พฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยใชการวเคราะหถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) มผลการวเคราะหและมความหมายของสญลกษณตางๆ ดงน Sig. หมายถง ระดบนยส าคญ R2 หมายถง คาสมประสทธซงแสดงถงประสทธภาพในการพยากรณ S.E. หมายถง คาเบยงเบนมาตรฐาน B หมายถง คาสมประสทธการถดถอยของตวพยากรณในสมการทเขยนในรปคะแนนดบ Beta (ß) หมายถง คาสมประสทธการถดถอยในแบบคะแนนมาตรฐาน t หมายถง คาสถตทใชการทดสอบสมมตฐานเกยวกบคาเฉลยของสมการแตละคาท

อยในสมการ Tolerance หมายถง คาทสภาพของกลมของตวแปรอสระในสมการมความสมพนธกน VIF หมายถง คาทสภาพของกลมของตวแปรอสระในสมการมความสมพนธกน ตารางท 4.24: การวเคราะหความถดถอยเชงพหของปจจยทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนา

คณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

ปจจย

การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

S.E. B ß t Sig. Tolerance VIF

คาคงท .343 -.290 - -.846 .398 - - ทกษะชวต

- ดานการตระหนกรในตนเอง .068 .126 .089 1.866 .063 .626 1.599

- ดานการมปฏสมพนธ .073 -.002 -.001 -.028 .978 .608 1.646

- ดานการแกปญหา .081 .095 .059 1.168 .243 .559 1.789

บคลกภาพหาองคประกอบ

- ดานความหวนไหว .047 .245 .238 5.183 .000* .675 1.482

- ดานการเปดเผย .059 .028 .022 .479 .632 .678 1.476


89

ตารางท 4.24 (ตอ): การวเคราะหความถดถอยเชงพหของปจจยทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

ปจจย

การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

S.E. B ß t Sig. Tolerance VIF

- ดานการเปดรบประสบการณ .067 -.049 -.035 -.738 .461 .622 1.609

- ดานการยอมรบผอน .060 .097 .072 1.629 .104 .718 1.393

- ดานการมจตส านก .066 -.325 -.219 -4.913 .000* .715 1.399

บรรยากาศองคกร

- ดานโครงสรางองคกร .058 .100 .090 1.717 .087 .521 1.918

- ดานมาตรฐาน .058 .082 .074 1.403 .161 .505 1.982

- ดานความรบผดชอบ .053 .075 .069 1.431 .153 .604 1.655 - ดานการไดรบการยอมรบ .056 .078 .067 1.382 .168 .602 1.662 - ดานการสนบสนน .056 .155 .133 2.744 .006* .606 1.651 - ดานความยดมนผกพน .060 .290 .248 4.856 .000* .545 1.836

R2 = 0.483, F=24.308, *p<0.05

จากตารางท 4.20 ผลจากการทดสอบสมมตฐานโดยการวเคราะหความถดถอยเชงเสนแบบ

พห พบวา การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก บคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว (Sig. = .000) และดานการมจตส านก (Sig. = .000) บรรยากาศองคกร ดานการสนบสนน (Sig. = .006) และดานความยดมนผกพน (Sig. = .000) ในขณะทตวแปรทไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ไดแก ทกษะชวต ดานตระหนกรในตนเอง ดานการมปฏสมพนธ และดานการแกปญหา บคลกภาพหาองคประกอบ ดานการเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ และดานการยอมรบผอน บรรยากาศองคกร ดานโครงสราง ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ และดานการไดรบการยอมรบ

เมอพจารณาน าหนกของผลกระทบของตวแปรอสระทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร พบวา บรรยากาศองคกร ดานความยดมนผกพน (ß = .290) สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของ

90

พนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร รองลงมา คอ บคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว (ß = .245) และบรรยากาศองคกร ดานการสนบสนน (ß = .155) ตามล าดบ

นอกจากน สมประสทธการก าหนด (R2 = .483) แสดงใหเหนวา บรรยากาศองคกร ดานความยดมนผกพน และดานการสนบสนน บคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว และการมจตส านก สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร คดเปนรอยละ 48.3 ทเหลออกรอยละ 51.7 เปนผลเนองมาจากตวแปรอน

จากผลการทดสอบคาทางสถตของคาสมประสทธของตวแปรอสระ (Independent) 14 ดานไดแก ปจจยทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเอง (X1) ปจจยทกษะชวตดานการมปฏสมพนธ (X2) ปจจยทกษะชวตดานการแกปญหา (X3) ปจจยบคลกภาพหาองคประกอบดานหวนไหว (X4) ปจจยบคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดเผย (X5) ปจจยบคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดรบประสบการณ (X6) ปจจยบคลกภาพหาองคประกอบดานการยอมรบผอน (X7) ปจจยบคลกภาพหาองคประกอบดานการมจตส านก (X8) และปจจยบรรยากาศองคกรดานโครงสราง (X9) ปจจยปจจยบรรยากาศองคกรดานมาตรฐาน (X10) ปจจยบรรยากาศองคกรดานความรบผดชอบ (X11) ปจจยบรรยากาศองคกรดานการไดรบการยอมรบ (X11) ปจจยบรรยากาศองคกรดานการสนบสนน (X12) ปจจยบรรยากาศองคกรดานความยดมนผกพน (X13) ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร (Ý) สามารถเขยนใหอยในรปสมการเชงเสนตรงทไดจากการวเคราะหการถดถอยเชงพห ทระดบนยส าคญ .05 เพอท านายการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ไดดงน

Ý = -0290 + 0.245 X4 - 0.325 X8 + 0.115 X13 + 0.290 X14 จากสมการเชงเสนตรงดงกลาว จะเหนวา คาสมประสทธ (B) ของปจจยบคลกภาพหา

องคประกอบดานหวนไหวเทากบ .245 ปจจยบรรยากาศองคการดานการสนบสนนเทากบ .115 ปจจยบรรยากาศองคการดานความยดมนผกพนเทากบ .290 ซงมคาสมประสทธเปนบวก ถอวามความสมพนธกบการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานครในทศทางเดยวกน สวนบคลกภาพหาองคประกอบดานการมจตส านก เทากบ -.325 มคาสมประสทธเปนลบ ถอวามความสมพนธกบการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานครในทศทางตรงกนขาม

จากการตรวจสอบ Multicollinearity โดยใชคา Variance Inflation Factor (VIF) ซงคา VIF ทมคาเกน 5.0 แสดงวา ตวแปรอสระมความสมพนธกนเอง ซงผลการวเคราะห พบวา คา VIF

91

ของตวแปรอสระมคาตงแต 1.393 – 1.982 ซงมคาไมเกน 5.0 แสดงวา ตวแปรอสระมความสมพนธกนแตไมมนยส าคญ (Zikmund, Babin, Carr, and Griffin, 2013: 590) สวนคา Tolerance ของตวแปรอสระ มคาเทากบ .521-.718 ซงสงกวาเกณฑขนต า คอ > .40 (Allison, 1999)

ในการศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการม

สวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร สามารถสรปผลการวเคราะหในกรอบแนวคดการวจย ดงแสดงในภาพท 4.1 ภาพท 4.1: ผลการวเคราะหความถดถอยแบบพหคณของทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และ

บรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

92

การเหนคณคาในตนเอง (ß = .247, Sig. = .000*)

การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการ

ท างาน Cohen and Uphoff

(1980)

ทกษะชวต (Maxwell, 1981)

- ดานการตระหนกรในตนเอง (ß = .089, Sig. = .063)

- ดานการมปฏสมพนธ (ß = -.001, Sig. = .978) - ดานการแกปญหา (ß = .059, Sig. = .243)

บคลกภาพหาองคประกอบ (Costa and McCrae, 1992)

- ดานหวนไหว (ß = .238, Sig. = .000*) - ดานการเปดเผย (ß = .022, Sig. = .632) - ดานการเปดรบประสบการณ (ß = -.035, Sig. = .461) - ดานการยอมรบผอน (ß = .072, Sig. = .104)

- ดานการมจตส านก (ß = -.219, Sig. = .000*)

บรรยากาศองคกร (Litwin and Stringer, 1968)

- ดานมาตรฐาน (ß = .074, Sig. = .161)

- ดานโครงสราง (ß = .090, Sig. = .087)

- ดานความรบผดชอบ (ß = .069, Sig. = .153)

- ดานการไดรบการยอมรบ (ß = .067, Sig. = .168)

- ดานการสนบสนน (ß = .133, Sig. = .006*)

- ดานความยดมนผกพน (ß = .248, Sig. = .000*)

93

จากผลการทดสอบคาทางสถตของคาสมประสทธของตวแปรอสระ ไดแก ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกร ไดผลสรปวา ตวแปรทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานครอยางมนยส าคญทางสถต ไดแก บคลกภาพหางองคประกอบ ดานหวนไหว และดานการมจตส านก บรรยากาศองคกร ดานการสนบสนน และดานความยดมนผกพน สวนตวแปรทไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ไดแก ทกษะชวต ดานตระหนกรในตนเอง ดานการมปฏสมพนธ และดานการแกปญหา บคลกภาพหาองคประกอบ ดานการเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ และดานการยอมรบผอน บรรยากาศองคกร ดานโครงสราง ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ และดานการไดรบการยอมรบ 4.7 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

จากผลการวเคราะหสถตเชงอนมานเพอทดสอบสมมตฐานเกยวกบปจจยทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร สามารถสรปผลการทดสอบสมมตฐาน ดงน ตารางท 4.25: สรปผลการทดสอบสมมตฐานทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศ

องคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สมมตฐาน ผลการทดสอบ

สมมตฐาน

สมมตฐานขอท1 ทกษะชวตดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน 1.1 ทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเอง สงผลตอการมสวนรวมในการ

พฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

ปฏเสธสมมตฐาน

1.2 ทกษะชวตดานการมปฏสมพนธ ไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร



94

ตารางท 4.25 (ตอ): สรปผลการทดสอบสมมตฐานทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


สมมตฐาน สมมตฐานขอท1 ทกษะชวตดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน 1.3 ทกษะชวตดานการแกปญหา สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนา



สมมตฐานขอท 2 บคลกภาพหาองคประกอบดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน 2.1 บคลกภาพหาองคประกอบดานหวนไหว สงผลตอการมสวนรวมในการ

พฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

ยอมรบสมมตฐาน

2.2 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดเผย สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


2.3 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดรบประสบการณ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


2.4 บคลกภาพหาองคประกอบดานการยอมรบผอน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


2.5 บคลกภาพหาองคประกอบดานการมจตส านก สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร



95

ตารางท 4.25 (ตอ): สรปผลการทดสอบสมมตฐานทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


สมมตฐาน

สมมตฐานขอท 3 บรรยากาศองคกรดานตางๆ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดงน 3.1 บรรยากาศองคกรดานโครงสราง สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนา



3.2 บรรยากาศองคกรดานมาตรฐาน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


3.3 บรรยากาศองคกรดานความรบผดชอบ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


3.4 บรรยากาศองคกรดานการไดรบการยอมรบ สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


3.5 บรรยากาศองคกรดานการสนบสนน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


3.6 บรรยากาศองคกรดานความยดมนผกพน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร


บทท 5 สรปและอภปรายผล

การศกษาวจยเรอง ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร เปนการวจยเชงปรมาณ โดยใชวธการศกษาเชงส ารวจ (Survey Research) ดวยแบบสอบถาม ในเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง ประชากรทใชศกษาครงน คอ พนกงานทท างานในบรษทเอกชนและพกอาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร จ านวน 380 ตวอยาง ขนตอนการวเคราะหขอมล เปนการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Analysis) โดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS Version 20 สถตทใชส าหรบขอมลเชงพรรณนา ไดแก การแจกแจงความถ (Frequency) รอยละ (Percentage) คาคะแนนเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: S.D.) และสถตทใชส าหรบขอมลเชงอนมานเพอทดสอบสมมตฐาน ไดแก การวเคราะหการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis) ซงผลการวจยสรปไดดงน 5.1 สรปผลการวจย การศกษาวจยเรอง ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม จากการสอบถามกลมตวอยางทท าการส ารวจ จ านวน 380 ชด พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 59.7 มอาย 26-30 ป คดเปนรอยละ 42.1 มการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 88.7 มรายไดเฉลยตอเดอน 15,001 – 25,000 บาท คดเปนรอยละ 47.9 และมประสบการณในการท างาน 3-6 ป คดเปนรอยละ 47.1 สวนท 2 ระดบความคดเหนโดยรวมเกยวกบทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร คอ ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกร เรยงล าดบ ดงน 1. ทกษะชวต ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ประกอบไปดวย

1.1 ดานการตระหนกรในตนเอง ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของทกษะชวต ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานการตระหนกรในตนเอง โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก ( = 3.97)

97

นอกจากน เมอพจารณาดานการตระหนกรในตนเองแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามให

ความส าคญ ดานการตระหนกรในตนเองคอ ทานรถงความตองการของตนเอง ( = 4.07) รองลงมา

คอ ทานรในสงทตนเองชอบหรอไมชอบ ( = 3.96) ทานรถงเปาหมายในชวตของตนเอง ( = 3.93)

และขอทมคาเฉลยต าสดคอ ทานรบรในความสามารถของตนเอง ( = 3.92) ตามล าดบ 1.2 ดานการมปฏสมพนธ ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของทกษะชวต ทสงผล

ตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานการมปฏสมพนธ โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก ( = 4.02) นอกจากน เมอพจารณาดานการมปฏสมพนธแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ

ดานการมปฏสมพนธคอ ทานรสกยนดเมอผอนประสบความส าเรจ ( = 4.24) รองลงมาคอ ทานยนด

ใหความรวมมอกบกจกรรมของสวนรวม ( = 4.21) ทานแสดงความเหนใจ เมอเหนผอนมความทกข

( = 3.87) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ ทานสามารถใหค าปรกษากบผอนทมเรองไมสบายใจได ( = 3.74) ตามล าดบ

1.3 ดานการแกปญหา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของทกษะชวต ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานการแกปญหา โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก ( = 3.77) นอกจากน เมอพจารณาดานการแกปญหา พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานการแกปญหาคอ ทาน

ใชเหตและผลในการวเคราะหปญหา ( = 3.95) รองลงมาคอ ทานมกประเมนถงผลลพธทตามมา

ภายหลงการตดสนใจ ( = 3.89) ทานพจารณาหาทางเลอกมากกวาหนงทางกอนทจะตดสนใจ

แกปญหา ( = 3.76) เมอจ าเปนตองตดสนใจ ทานตองมขอมลประกอบการตดสนใจอยางเพยงพอ

กอน ( = 3.74) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ ทานสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดด ( = 3.50) ตามล าดบ 2. บคลกภาพหาองคประกอบ ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ประกอบไปดวย

2.1 ดานหวนไหว ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบคลกภาพหาองคประกอบ ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานหวนไหว โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยปานกลาง ( = 2.76) นอกจากน เมอพจารณาดานหวนไหวแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานหวนไหวคอ

ทานจะไมอารมณเสยกบเรองเพยงเลกนอย ( = 3.54) รองลงมาคอ ทานเปนคนขหงดหงด ( =

2.67) ทานมกจะวตกกงวลกบเรองเลกๆ นอยๆ ( = 2.60) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ ทานจะแสดง

98

อารมณโกรธออกมาทนท เมอเกดความโกรธกบทานรสกวาตนเองมอารมณแปรปรวนงาย ( = 2.50) ตามล าดบ

2.2 ดานการเปดเผย ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบคลกภาพหาองคประกอบ ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานใน

บรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการเปดเผย โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก ( = 3.66) นอกจากน ดานการเปดเผยแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานการ

เปดเผยคอ ทานเปนมตรกบทกคนไมวาเขาจะยากดมจน ( = 3.97) รองลงมาคอ ทานเปนคน

กระฉบกระเฉง ( = 3.81) ทานชอบพบปะพดคยกบคนอน ( = 3.46) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ

ทานชอบเขารวมงานเลยงสงสรรค ( = 3.39) ตามล าดบ 2.3 ดานการเปดรบประสบการณ ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบคลกภาพ

หาองคประกอบ ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการเปดรบประสบการณ โดยรวมทงหมดอยในระดบเหน

ดวยมาก ( = 3.84) นอกจากน เมอพจารณาดานการเปดรบประสบการณ แตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานการเปดรบประสบการณคอ เมอทานพบวธการทถกตองใน

การกระท าสงตางๆ ใหส าเรจ ทานมกจะใชวธนนอยเปนประจ า ( = 3.93) รองลงมาคอ สงแปลก

ใหมท าใหทานรสกวาชวตของทานมสสน ( = 3.83) และขอทมคาเฉลยต าสดคอทานอยากรอยาก

เหนในสงแปลกใหมกบทานเปดกวางใหตนเองไดคดเรองใหมๆ ดวยเหตและผล ( = 3.79) ตามล าดบ 2.4 ดานการยอมรบผอน ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบคลกภาพหา

องคประกอบ ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการยอมรบผอน โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก

( = 3.90) นอกจากน เมอพจารณาดานการยอมรบผอน แตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถาม

ใหความส าคญ ดานการยอมรบผอนคอ ทานใสใจในความรสกของผอน ( = 4.04) รองลงมาคอ ทาน

ยอมรบความคดเหนของบคคลอนได แมวาทานจะมความคดเหนทแตกตาง ( = 3.97) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ ทานไววางใจในการท างานของผอนกบทานยอมรบในพฤตกรรมสวนบคคลของเพอน

รวมงานได ( = 3.79) ตามล าดบ 2.5 ดานการมจตส านก ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบคลกภาพหา

องคประกอบ ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ดานการมจตส านก โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก

( = 4.03) นอกจากน เมอพจารณาดานการมจตส านก แตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามให

ความส าคญ ดานการมจตส านกคอ ไมวางานจะยากเพยงใด ทานกจะท าใหส าเรจลลวงไปดวยด ( =

99

4.10) รองลงมาคอ เมอไดรบมอบหมายใหท างานใด ทานจะท าอยางรอบคอบ เพอปองกนงาน

ผดพลาด ( = 4.09) ทานมสมาธในการท างานเพอใหผลงานออกมาดทสด ( = 4.01) และขอทม

คาเฉลยต าสดคอ ทานสามารถบงคบตวเองใหท าสงตางๆ ใหเสรจภายในเวลาทก าหนดไดเสมอ ( = 3.91) ตามล าดบ 3. บรรยากาศองคกร ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ประกอบไปดวย

3.1 ดานโครงสรางองคกร ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบรรยากาศองคกร ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานโครงสรางองคกร โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก ( = 3.49) นอกจากน เมอพจารณาดานโครงสรางองคกรแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานโครงสรางองคกรคอ องคกรของทานมการก าหนดเปาหมาย และแนวทางในการ

ปฏบตงานไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตตามได ( = 3.74) รองลงมาคอ องคกรของทานมการ

ก าหนดกฎระเบยบ ขอบงคบ และขนตอนในการปฏบตงานทมความเหมาะสมและคลองตว ( = 3.58) องคกรของทานมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ ภายในองคกรไดอยางถกตอง รวดเรว และ

ครบถวน ( = 3.33) องคกรของทานสามารถใหพนกงานรบทราบขอมลขาวสารภายในองคกรได

อยางเปดเผย ( = 3.31) ตามล าดบ 3.2 ดานมาตรฐาน ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบรรยากาศองคกร ท

สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานมาตรฐาน โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยปานกลาง ( = 3.34) นอกจากน เมอพจารณาดานมาตรฐานแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานมาตรฐานคอ

องคกรของทานก าหนดขนตอนการปฏบตงานไวอยางชดเจน ( = 3.52) รองลงมาคอ องคกรของ

ทานก าหนดเกณฑมาตรฐานในการปฏบตงานแตละงานไวอยางชดเจน ( = 3.46) องคกรของทานมกระบวนการสรรหา คดเลอกพนกงานเขามาปฏบตหนาทตามภารกจ และบทบาทของงานอยาง

เหมาะสม ( = 3.22) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ องคกรของทานจะพจารณาความดความชอบ

ใหกบพนกงานอยางเปนระบบและมความยตธรรม ( = 3.15) ตามล าดบ 3.3 ดานความรบผดชอบ ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบรรยากาศองคกร

ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานความรบผดชอบ โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยมาก ( = 3.49) นอกจากน เมอพจารณาดานความรบผดชอบแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานความ

รบผดชอบคอ ทานรจกบทบาทหนาทความรบผดชอบของทานและเพอนรวมงาน ( = 3.72)

100

รองลงมาคอ ภายในองคกรมการกระตนใหพนกงานปรบปรงการท างานอยางตอเนอง ( = 3.53) งาน

ภายในองคกร มการระบผรบผดชอบในแตละหนาทอยางชดเจน ( = 3.41) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ พนกงานในองคกรของทานเชอวา งานทท าดอยแลว และมความรบผดชอบในหนาทการงานเปน

อยางด ( = 3.30) ตามล าดบ 3.4 ดานการไดรบการยอมรบ ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบรรยากาศ

องคกร ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนใน

เขตกรงเทพมหานคร ดานการไดรบการยอมรบ โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยปานกลาง ( = 3.19) นอกจากน เมอพจารณาดานการไดรบการยอมรบแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานการไดรบการยอมรบคอ ทานไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน

( = 3.29) รองลงมาคอ ในองคกรของทาน พนกงานทไดรบสงตอบแทนเปนพนกงานทมผลการ

ปฏบตงานดเดน ( = 3.26) พนกงานในองคกรจะไดรบผลตอบแทนตามผลการปฏบตงาน ( = 3.14) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ การใหรางวล และการพจารณาความดความชอบภายในองคกร

เปนไปอยางเหมาะสม และยตธรรม ( = 3.06) ตามล าดบ 3.5 ดานการสนบสนน ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบรรยากาศองคกร ท

สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร ดานการสนบสนน โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยปานกลาง ( = 3.32) นอกจากน เมอพจารณาดานการสนบสนนแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานการสนบสนนคอ ทานไดรบค าแนะน า และความชวยเหลอจากเพอนรวมงานสม าเสมอเมอเกด

ปญหา ( = 3.78) รองลงมาคอ องคกรของทานจดใหมการพฒนาพนกงานโดยการฝกอบรม การสมมนา การประชมเชงปฏบตการ เพอใหทานและทมงานของทานสามารถปฏบตหนาทไดอยางม

ประสทธภาพ ( = 3.39) หากทานมความร ความสามารถหรอมวฒการศกษาเพมขน ทานจะไดรบ

การสนบสนนใหมการปรบเลอนต าแหนงทสงขน ( = 3.19) และขอทมคาเฉลยต าสดคอ องคกรของทานสนบสนนใหพนกงานไปศกษาดงานจากหนวยงานอนเพอแลกเปลยนเรยนรการท างาน แลวน ามา

พฒนาประยกตใชกบงานทปฏบตอย ( = 2.93) ตามล าดบ 3.6 ดานความยดมนผกพน ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญของบรรยากาศ

องคกร ทสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนใน

เขตกรงเทพมหานคร ดานความยดมนผกพน โดยรวมทงหมดอยในระดบเหนดวยปานมาก ( = 3.63) นอกจากน เมอพจารณาดานความยดมนผกพนแตละรายการ พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญ ดานความยดมนผกพนคอ ทานมความมงมนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายขององคกร

( = 3.74) รองลงมาคอ ทานมความภมใจทไดเปนสวนหนงขององคกร ( = 3.73) ทานมความ

101

ผกพนกบเปาหมายในการด าเนนงานในปจจบนและอนาคตขององคกรเปนอยางมาก ( = 3.60) และ

ขอทมคาเฉลยต าสดคอ พนกงานสวนใหญมความจงรกภกดตอองคกร ( = 3.44) ตามล าดบ 5.2 ผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานท 1 ทกษะชวต ไดแก ดานการตระหนกรในตนเอง ดานการมปฏสมพนธ ดานการแกปญหา สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

สมมตฐานท 1.1 ทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเองสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 1.1 พบวา ทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเองไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .063 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 1.2 ทกษะชวตดานการมปฏสมพนธสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 1.2 พบวา ทกษะชวตดานการมปฏสมพนธไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .978 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 1.3 ทกษะชวตดานการแกปญหาสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 1.3 พบวา ทกษะชวตดานการแกปญหาไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .243 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานขอท 2 บคลกภาพหาองคประกอบ ไดแก ดานหวนไหว ดานการเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ ดานการยอมรบผอน ดานการมจตส านก สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

สมมตฐานท 2.1 บคลกภาพหาองคประกอบดานหวนไหวสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2.1 พบวา บคลกภาพหาองคประกอบดานหวนไหวสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .000 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

102

สมมตฐานท 2.2 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดเผยสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2.2 พบวา บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดเผยไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .632 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 2.3 บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดรบประสบการณสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2.3 พบวา บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดรบประสบการณไมสงสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .461 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 2.4 บคลกภาพหาองคประกอบดานการยอมรบผอนสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2.4 พบวา บคลกภาพหาองคประกอบดานการยอมรบผอนไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .104 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 2.5 บคลกภาพหาองคประกอบดานการมจตส านกสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2.5 พบวา บคลกภาพหาองคประกอบดานการมจตส านกสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .000 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานขอท 3 บรรยากาศองคกร ไดแก ดานโครงสราง ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ ดานการไดรบการยอมรบ ดานการสนบสนน ดานความยดมนผกพน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

สมมตฐานท 3.1 บรรยากาศองคกรดานโครงสรางสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 3.1 พบวา บรรยากาศองคกรดานโครงสรางไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .087 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 3.2 บรรยากาศองคกรดานมาตรฐานสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

103

ผลการทดสอบสมมตฐานท 3.2 พบวา บรรยากาศองคกรดานมาตรฐานไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .161 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 3.3 บรรยากาศองคกรดานความรบผดชอบสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 3.3 พบวา บรรยากาศองคกรดานความรบผดชอบไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .153 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 3.4 บรรยากาศองคกรดานการไดรบการยอมรบสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 3.4 พบวา บรรยากาศองคกรดานการไดรบการยอมรบไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .168 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 3.5 บรรยากาศองคกรดานการสนบสนนสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 3.5 พบวา บรรยากาศองคกรดานการสนบสนนสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .006 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

สมมตฐานท 3.6 บรรยากาศองคกรดานความยดมนผกพนสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 3.6 พบวา บรรยากาศองคกรดานความยดมนผกพนสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน โดยมคาระดบนยส าคญทางสถตท .000 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

5.3 การอภปรายผล

การศกษาเรอง ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ในครงนไดขอสรปมาเชอมโยงกบแนวคด ทฤษฎ และวทยานพนธทเกยวของเขาดวยกนเพออธบายสมมตฐานและวตถประสงคการวจย ดงน

104

สมมตฐานท 1 ทกษะชวต ไดแก ดานการตระหนกรในตนเอง ดานการมปฏสมพนธ ดานการแกปญหา สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเอง ดานการมปฏสมพนธ ดานการแกปญหา ไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทงน เนองจากพนกงานเอกชนในการศกษาครงน อาจจะไมตระหนกถงความสามารถของตนเอง ไมไดรวมกจกรรมขององคกร รวมถงอาจจะขาดทกษะในการแกไขปญหาเฉพาะหนา ผลการวจยในครงน ขดแยงกบงานวจยของวราภรณ บรานนท (2553) ไดท าการศกษาเรอง ทกษะชวต ความเชออ านาจควบคมตนเอง การสนบสนนทางสงคม และพฤตกรรมการพงตนเองตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของชาวบานในอ าเภอเกาะจนทร จงหวดชลบร ผลการศกษา พบวา ทกษะชวตของชาวบานอยในระดบสง และทกษะชวตดานการตระหนกรในตนเอง ดานการมปฏสมพนธ ดานการแกปญหามความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการพงพาตนเองตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

สมมตฐานขอท 2 บคลกภาพหาองคประกอบ ไดแก ดานความหวนไหว ดานการเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ ดานการยอมรบผอน และดานการมจตส านก สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

บคลกภาพหาองคประกอบ ดานความหวนไหว และดานการมจตส านกสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทงน เนองจากกลมเปาหมายในการศกษาครงน มความวตกกงวลกบเรองเลกๆ นอยๆ และมการแสดงอารมณตางๆ ออกมาไดงาย และพนกงานสวนใหญมความพยายามและความรอบคอบในการท างานทไดรบมอบหมาย เพอใหงานส าเรจลลวงไปดวยด ผลการวจยในครงน สอดคลองกบงานวจยของอรญญา ไชยศร (2556) ไดท าการศกษาเรอง ความสมพนธระหวางบคลกภาพ บรรยากาศองคการ ความผกพนตอองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของครโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน ในจงหวดนครศรธรรมราช ผลการศกษา พบวา ครมบคลกภาพแบบหวนไหวโดยรวมอยในระดบปานกลาง และบคลกภาพแบบหวนไหน แสดงตว เปดรบประสบการณ ประนประนอม มจตส านก มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

บคลกภาพหาองคประกอบดานการเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ และดานการยอมรบผอน ไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ในขณะทผลการวจย พบวา พนกงานเอกชนสวนใหญมเปนมตรและชอบพบปะพดคยกบบคคลอน มการเปดรบสงแปลกใหมเพอเปดกวางใหตนเองไดรบประสบการณและยอมรบความคดเหนของบคคลอน แมวาตนเองจะมความคดเหนทแตกตาง มความ

105

ไววางใจในการท างานของผอน ซงผลการวจยครงน ขดแยงกบงานวจยของสมน นานาพลสน (2550) ไดท าการศกษาเรอง ผลของบคลกภาพหาองคประกอบทมตอพฤตกรรมความปลอดภยในการท างาน กรณศกษาพนกงานระดบปฏบตการ บรษทปนซเมนตไทย (ทาหลวง) จ ากด ผลการศกษา พบวา พนกงานมคะแนนบคลกภาพแบบแสดงตวอยในระดบสง นอกจากนยงขดแยงกบงานวจยของประไพพรรณ ศรปาน (2555) ไดศกษาเรอง ความสมพนธระหวางบคลกภาพหาองคประกอบกบประสทธผลในการท างานของพนกงานธนาคารทสโก จ ากด (มหาชน) สวนงานควบคมและบรหารสนเชอรายยอย ผลการศกษาพบวา คะแนนบคลกภาพหาองคประกอบของพนกงานธนาคารทสโก จ ากด (มหาชน) ในภาพรวมอยในระดบสง และลกษณะบคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว ดานเปดเผย ดานการเปดรบประสบการณ ดานการยอมรบผอน และดานการมจตส านก มความสมพนธกบประสทธผลในการท างาน

สมมตฐานขอท 3 บรรยากาศองคกร ไดแก ดานโครงสรางองคกร ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ ดานการไดรบการยอมรบ ดานการสนบสนน และดานความยดมนผกพน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

บรรยากาศองคกรดานโครงสรางองคกร ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ ดานการไดรบการยอมรบไมสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ในขณะทผลการศกษาพบวา พนกงานเอกชนสวนใหญมความเหนวา องคกรของของตนเองมการก าหนดเปาหมาย และแนวทางในการปฏบตงานไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตตามได องคกรของตนเองมการก าหนดเกณฑมาตรฐานในการปฏบตงานแตละงานไวอยางชดเจน กลมเปาหมายสวนใหญ รจกบทบาทหนาทความรบผดชอบของตนเองและเพอนรวมงาน และไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงานในองคกร ผลการวจยในครงน ขดแยงกบงานวจยของสชานช พนธนยะ (2553) ไดท าการศกษาเรอง บรรยากาศองคการทสงผลตอคณภาพชวตการท างานของขาราชการคร ผลการศกษา พบวา ระดบความคดเหนของขาราชการครตอบรรยากาศองคการของโรงเรยนอยในระดบมากในทกดาน และปจจยบรรยากาศองคการดานโครงสรางองคการ สงผลตอคณภาพชวตการท างานของขาราชการคร นอกจากนยงขดแยงกบงานวจยของจารวฒน ตายเทศ (2554) ไดท าการศกษาเรอง บรรยากาศองคกรทมผลตอประสทธผลขององคกร ผลการศกษาพบวา พนกงานบรษทเอกชนโดยรวม มบรรยากาศองคกร โดยรวมอยในระดบมาก และบรรยากาศองคการดานมาตรฐานและดานภาวะผน ามความสมพนธกบประสทธผลขององคการดานการสรางสรรคนวตกรรม และยงขดแยงกบงานวจยของชลพร เพชรศร (2014) ไดท าการศกษาเรอง คณลกษณะของผตามและบรรยากาศองคกรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน กรณศกษา กลมธรกจเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ผลการศกษา

106

พบวา บรรยากาศองคการมความสมพนธกบประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานโดยรวมอยในระดบสง โดยทดานทมคาความสมพนธต าสด คอ มตความรบผดชอบ

บรรยากาศองคกรดานการสนบสนน และดานการยดมนผกพน สงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทงน เนองจากพนกงานเอกชนสวนใหญไดรบค าแนะน าและความชวยเหลอจากเพอนรวมงานเมอเกดปญหา และบรษทจดใหมการพฒนาพนกงานโดยการฝกอบรม การสมมนา และการประชมเชงปฏบตการ เพอใหพนกงานสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ และมความมงมนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมาย ผลการวจยในครงน สอดคลองกบงานวจยของมาสรน ศกลปกษ (2554) ไดศกษาเรอง ความสมพนธระหวางลกษณะงานและบรรยากาศองคกรตอคณภาพชวตการท างานของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลพระนงเกลา ผลการศกษาพบวา บรรยากาศองคกรทเออตอการปฏบตงานของพยาบาลโดยรวมอยในระดบสง และบรรยากาศองคกร ดานการสนบสนน มความสมพนธทางบวกกบคณภาพชวตการท างานของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลพระนงเกลา นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของเนาวรตน เจรญสข (2553) ไดท าการศกษาเรอง แรงจงใจและบรรยากาศองคกรทสงผลตอความยดมนผกพนตอองคกรของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลชมชน จงหวดบรรมย ประเทศไทย ผลการศกษา พบวา ระดบความยดมนผกพนตอองคกรของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลชมชนจงหวดบรรมยอยในระดบปานกลาง แรงจงใจในการปฏบตงานและบรรยากาศองคกรมความสมพนธทางบวกกบความยดมนผกพนตอองคกร 5.4 ขอเสนอแนะส าหรบการน าผลไปใชในองคกร จากการศกษาเรอง ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ซงการสรปผลการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะเพอเปนประโยชนแกองคกรและผบงคบบญชาดงน เนองจากปจจยบรรยากาศองคกร ดานความยดมนผกพน มอ านาจในการพยากรณการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร รองลงมา คอ บคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว ผวจยขอเสนอแนะ ดงน 1. องคกรและผบงคบบญชาตองใหความส าคญกบ ปจจยบรรยากาศองคกร ดานความยดมนผกพน โดยการสนบสนนใหมการพฒนาความกาวหนาในต าแหนง การใหโอกาสอยางเทาเทยมกนตอการกาวหนาในหนาทการงาน จดใหมผลการประเมนผลการปฏบตงานอยางเปนธรรม ใหการยอมรบเมอพนกงานปฏบตงานบรรลผลเปาหมาย 2. องคกรและผบงคบบญชาตองใหความส าคญกบ บคลกภาพหาองคประกอบ ดานหวนไหว โดยใหการสนบสนนสงเสรมดานมนษยสมพนธ และการด าเนนงานเปนทม ชวยใหบคคลไดแสดงออก

107

และละลายพฤตกรรมของกลม สรางเสรมคณคาทางสงคม ฝกการอยรวมกนอยางมความสข ดวยการจดกจกรรมเลนเกมและกฬาตางๆ เพอลดความเหนแกตว เสรมสรางความสามคค และความเขาใจอนดระหวางบคลากรในองคกร สงเสรมการฝกการท างานเปนหมคณะ เพอเปนการแลกเปลยนความร เพมทกษะในการมปฏสมพนธและการรวมกนแกไขปญหา นอกจากนยงควรใหความส าคญกบ การจดการกบความกดดน ความบบคน ตออปสรรคและปญหาตางๆ ดวยการเตรยมพรอมส าหรบการปรบตวในการท างาน เพอพฒนาศกยภาพและคณภาพในการท างานใหกบบคลากรในองคกร

3. องคกรและผบงคบบญชาตองใหความส าคญกบ บรรยากาศองคกร ดานการสนบสนน โดยสนบสนนใหพนกงานไปศกษาดงานจากหนวยงานอนเพอแลกเปลยนเรยนรการท างาน การใหค าแนะน า และความชวยเหลออยางสม าเสมอ เมอบคคลากรเกดปญหา ดวยใหความส าคญดานการจดใหมการพฒนาพนกงานโดยการฝกอบรม การสมมนา การประชมเชงปฏบตการ เพอใหพนกงานและทมงานสามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพ 4. องคกรและผบงคบบญชาตองใหความส าคญกบ บคลกภาพหาองคประกอบ ดานการมจตส านก โดยผบงคบบญชาควรมการสนบสนนใหพนกงานไดพฒนาศกยภาพของตนเอง โดยการมอบหมายงานทคอนขางทาทาย เพอใหพนกงานไดมการสงสมประสบการณและเพมพนความร นอกจากน ยงควรใหความส าคญเกยวกบการเปดโอกาสใหพนกงานไดแสดงความร ความสามารถเกยวกบการปฏบตงาน การใหพนกงานไดรวมกนแสดงความคดเหนอยางอสระ อกทงยงควรใหการสงเสรมจตส านกดวยการจดกจกรรมสงเสรมใหพนกงานไดมสวนรวมในการรบผดชอบตอสงคม 5.5 ขอเสนอแนะเพอการวจย ส าหรบการวจยในครงน ผวจยขอน าเสนอขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป ดงน 1. ควรมการศกษาวจยเพมเตมดานตวแปรอนๆ ทเกยวของกบการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร เชน ความสขในการท างาน การสอสารในองคกร ความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

2. ควรมการศกษาเรอง ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในภาครฐในเขตกรงเทพมหานคร

3. การศกษาวจยครงน ผวจยไดใชแบบสอบถามเชงปรมาณเพยงอยางเดยว ในการวจยครงตอไปควรมการวจยเชงคณภาพ เชน การสมภาษณหรอการประชมกบกลมตวอยาง เพอใหไดขอมลเชงลกและมความชดเจนมากยงขน 4. ส าหรบการวจยครงตอไป หากมผสนใจทจะท าการศกษาในหวเรองนควรน าขอมลนไป

108

เปรยบเทยบกบผลการวจยในอนาคตเพอจะไดทราบถงความเปลยนแปลงไปในลกษณะอยางไร และท าการวเคราะหเชงเปรยบเทยบคาเฉลย และตงสมมตฐานเปรยบเทยบคะแนนคาเฉลยเพอใหเหนถงการเปลยนแปลง อยางมนยส าคญทางสถต

109

บรรณานกรม กรณฑรกข เตมวทยขจร. (2553). คณลกษณะงาน ความสมดลระหวางชวต และการท างาน

บคลกภาพหาองคประกอบ และความผกพนตอองคกรของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทผลตบรรจภณฑแกวแหงหนง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

จรยา ศรฟา. (2546). ความสมพนธระหวางบคลกภาพหาองคประกอบ กบความพงพอใจในงาน กรณศกษา เฉพาะหนวยงานราชการกองคลงแหงหนง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรมศาสตร.

จฬารตน เสกน าโชค. (2548). ความสมพนธระหวางบรรยากาศองคและความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานในสายบญช บรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ชนานาฏ นจจะยะ. (2554). อทธพลของบคลกภาพหาองคประกอบ และการสนบสนนทางสงคมทมตอความเครยดของพนกงานฝายผลตยางรถยนต บรษท วรบเบอร จ ากด. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ชลพร เพชรศร. (2014). คณลกษณะของผตามและบรรยากาศองคกรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน กรณศกษา กลมธรกจเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. สทธปรทศน, 28, 145-160.

ทศนย อญมณเจรญ. (2550). ความสมพนธระหวางบคลกภาพหาองคประกอบ (The Big Five) ความรสกมคณคาในตนเอง และความพงพอใจในงาน : กรณศกษาธรกจโรงเลอยไมสก. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ทพยวรรณ ยวมตร. (2552). ความสมพนธของปจจยสวนบคคล ความสามารถในการเผชญและฟนฝาอปสรรค และการรบรบรรยากาศองคการ: กรณศกษาบรษทผลตเสอผาและสงทอเอกชนแหงหนง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตรศาสตร.

นงลกษณ วรชชย. (2555). การก าหนดขนาดตวอยางและสถตวเคราะหใหมๆ ทนาสนใจ. ใน การน าเสนอผลงานวจยแหงชาต 2555 (หนา 11). กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

เนาวรตน เจรญสข. (2553). แรงจงใจและบรรยากาศองคกรทสงผลตอความยดมนผกพนตอองคกรของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลชมชน จงหวดบรรมย ประเทศไทย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยมหดล.

110

บดนทร หาญบญทรง. (2555). ปจจยสวนบคคลบคลกภาพหาองคประกอบ การรบรการสนบสนนขององคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคกรของขาราชการในส านกงานปลดกระทรวงมหาดไทย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ประชาชาตธรกจออนไลน. (2554). ฟอรจน ส ารวจ 100 บรษททนาท างานมากทสดในโลก เชอหรอไม อนดบ 1 มสาขาอยในไทยดวย. สบคนจากhttp://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1304399183&grpid=&catid=04&subcatid=0401.

ประไพพรรณ ศรปาน. (2555). ความสมพนธระหวางบคลกภาพ 5 องคประกอบกบประสทธผลในการท างานของพนกงานธนาคารทสโก จ ากด (มหาชน) สวนงานควบคมและบรหารสนเชอรายยอย. สารนพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พรทพย จงจรมงคลชย. (2553). บคลกภาพหางองคประกอบกบพฤตกรรมเชงสนบสนนสงคมของพนกงานในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พรยา เชาวลตวงศ. (2554). ความสมพนธระหวางบคลกภาพหาองคประกอบ การรบรความสามารถของตนเอง และพฤตกรรมความปลอดภยในการท างาน: กรณศกษาพนกงานฝายชางสายการบนแหงหนง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พรรณ ลกจวฒนะ. (2553). การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง กฎหมายคอมพวเตอรส าหรบนกศกษาคณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

ภาณน กมลสนทร. (2553). ความสมพนธระหวางบคลกภาพหาองคประกอบ การรบรการสนบสนนจากองคการ และการรบรความส าเรจในอาชพ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

รตนากร กจขนธ. (2552). ความสมพนธระหวางบคลกภาพหาองคประกอบ การรบรความสามารถของตนเอง และความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค : กรณศกษาพนกงานบรษทรถยนตแหงหนง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตรศาสตร.

วรรณสร สจรต. (2553). บคลกภาพหาองคประกอบ อทธบาท 4 การสนบสนนทางสงคม และพฤตกรรมความสขในการท างาน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยรามค าแหง.

วรวรรณ ชนพนจสกล. (2555). ภาวะผน าและรปแบบบรรยากาศองคกร ทสงผลกระทบตอลกษณะวฒนธรรมองคกรขององคกรในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

111

วราภรณ บรานนท. (2553). ทกษะชวต ความเชออ านาจควบคมตนเอง การสนบสนนทางสงคมและพฤตกรรมการพงตนเองตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของชาวบานในอ าเภอเกาะจนทร จงหวดชลบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

วชต ออน. (2550). การวจยและการสบคนขอมลทางธรกจ. กรงเทพฯ: พรนแอทม. วฒชย อารกษโพชฌงค. (2554). อทธพลของการรบร ทศนคตและการมสวนรวมทมตอประสทธภาพ

การด าเนนงานขงบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยในก ากบของรฐตามระบบคณภาพภายใน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศลปากร.

ศรณย คลงช านาญ. (2549). ความสมพนธระหวางเชาวนอารมณ บคลกภาพหาองคประกอบ กบผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการในกลมธรกจพชครบวงจร เครอเจรญโภคภณฑ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศรชย กาญจนวาส. (2550). สถตประยกต ส าหรบการวจย. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรชย พงษวชย. (2550). การวเคราะหขอมลทางสถตดวยคอมพวเตอร. กรงเทพมหานคร: สพเรย พรนตงเฮาส.

ศรลกษณ สวรรณวงศ. (2553). ความรสถตเบองตน ส าหรบการออกแบบสอบถาม. สบคนจาก https://ruchareka.wordpress.com/2010/05/15/ความรสถตเบองตน-ส/

ศรเรอน แกวกงวาล. (2551). ทฤษฎจตวทยาบคลกภาพ : รเขารเรา. กรงเทพฯ: หมอชาวบาน. สกล วรเจรญศร. (2550). การศกษาทกษะชวต และการสรางโมเดลกลมฝกอบรมเพอพฒนาทกษะ ชวตของนกเรยนวยรน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนท รวโรฒ. สถต วงศสวรรค. (2540). การพฒนาบคลกภาพ. กรงเทพฯ: รวมสาสน. สราวฒ คณะไชย. (2548). การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการของบคลากรโรงพยาบาล

สรนธร จงหวดขอนแกน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน. สจตตา โพธครประเสรฐ. (2547). บคลกภาพหาองคประกอบและขวญในการปฏบตงานทมผลตอ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ กรณศกษากลมบรษท รบจดการขนสงระหวางประเทศแหงหนง. กรงเทพ: มหาวทยาลยรามค าแหง.

สชานช พนธนยะ. (2553). บรรยากาศองคการทสงผลตอคณภาพชวตการท างานของขาราชการคร. วารสารวทยบรการ, 21, 64 - 81.

สทธดา ชวงษ. (2553). อทธพลของบคลกภาพหาองคประกอบตอความพงพอใจในงานของพนกงานขาย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

112

สปราณ เจยรพงษ. (2554). ปจจยทมความสมพนธกบการมสวนรวมของพยาบาลวชาชพในการพฒนาคณภาพโรงพยาบาลในโรงพยาบาลชมชน จงหวดปราจนบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

สมน นานาพลสน. (2550). ผลของบคลกภาพหาองคประกอบทมตอพฤตกรรมความปลอดภยในการท างาน : กรณศกษาพนกงานระดบปฏบตการ บรษทปนซเมนตไทย ( ทาหลวง ) จ ากด. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สมนา สนทรเวชพงษ. (2554). พฤตกรรมการสอสารและการมสวนรวมในการท างานกบพฤตกรรมการสรางความส าเรจในการท างานของครโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ส านกงานเขตวฒนา กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยรามค าแหง.

หทยรตน ตนสวรรณ. (2550). ปจจยดานวฒนธรรมองคกร ความจงรกภคดตอองคกร และบรรยากาศในองคกรทมผลตอประสทธภาพการท างานของพนกงานนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยส านกงานใหญ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาศรนครนทรวโรฒ.

อดลย ทองแกว. (2551). ความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการ และแรงจงใจการปฏบตงานของลกจางชวคราวโรงพยาบาลจตเวช. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยรายภฎอบลราชาน.

อรญญา ไชยศร. (2556). ความสมพนธระหวางบคลกภาพ บรรยากาศองคการ ความผกพนตอองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของครโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน ในจงหวดนครศรธรรมราช. วารสารเทคโนโลยภาคใต, 6, 59-66.

Cohen, J. (1962). The statistical power of abnormal-social psychological research: A review. Journal of Abnormal and Social Psychology, 65 (3), 145-153. Cohen, J. (1977). Statistical power analysis for the behavioral sciences. New York:

Academic . Cohen, J. M. & Uphoff, N. T. (1980). Rural Development Participation. Ithaca: Cornell

University. Costa, P. T. & McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory and NEO Five-

Factor Inventory Professional Manual. Odessa FL: Psychological Assessment Resources.

Engler, B. (2009). Personality Theories an Introduction (8th ed.). Boston: Houghton Mifflin Company.

Howell, D. C. (1997). Statistical bibliographical references and index. USA: Wadsworth.

113

Hrebiniak, L. & Alutto, J. A. (1972). Personal and role-related factors in the development of organizational commitment. Administrative Science ,17, 555 - 573

Kozako, I. N. A. M. F., Safin, S. Z., & Rahim, A. R. A. (2013). The Relationship of Big Five Personality Traits on Counterproductive Work Behavior among Hotel Employees: An Exploratory Study. Malaysia: University Technology MARA.

Litwin, G. W. & Stinger, R. A. (1968). Motivative and Organization Climate, Division of Research. Boston: Harvard University Graduate School of Business.

Maryam, E., Davoud, M. M. & Zahra, G. (2011). Effectiveness of Life Skills Training on Increasing Self-Esteem of High School Students. Iran: University of Allameh Tabatabaei.

Maxwell, R. (1981). Lift after School: A Social Skills Curriculum. New York: Pregamon Internation Library.

Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. New York: McGraw - Hill. Nurul, I., Kozakoa, M. F., Safinb, S. Z., Abdul, R., Litwin, G. H. & Stringer, R. A. (1968).

Motivate and Organization Climate. Boston: HarvardUniversity. Noor, S. M. & Abdullah, M. A. (2011). Quality Work Life among

Factory Workers in Malaysia. Malaysia: Universiti Teknologi MARA. Tastan, S. B. & Gucel, C. (2014). Explaining Intrapreneurial Behaviors of Employees

with Perceived Organizational Climate and Testing the Mediating Role of Organizational Identification: A Research Study among Employees of Turkish Innovative Firms. Turkey: Marmara University.

World Health Organization. (1994). The Development and Dissemination of Life Skills Education. Geneva: World Health Organization.

Zikmund, W. G., Babin, B. J., Carr, J. C., & Griffin, M. (2013). Business research methods (9th ed.). Singapore: Cengage Learning.

ภาคผนวก

115

แบบสอบถาม

116

แบบสอบถาม

เรอง ทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

แบบสอบถามชดน จดท าขน โดยมวตถประสงคเพอศกษาทกษะชวต บคลกภาพหาองคประกอบ และบรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาและคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ซงเปนสวนหนงของวชา บธ. 715 วชาการคนควาอสระ ของนกศกษาระดบปรญญาตร คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพ ทางผวจยใครขอความรวมมอจากผใหสมภาษณ ในการใหขอมลทตรงกบสภาพความเปนจรงมากทสด โดยทขอมลทงหมดของทานจะถกเกบเปนความลบ และใชเพอประโยชนทางการศกษาเทานน

ขอขอบพระคณทกทานทกรณาสละเวลาในการใหสมภาษณ มา ณ โอกาสน นกศกษาคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพ

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล ค าชแจง: โปรดท าเครองหมาย ลงใน ทตรงกบขอมลของทานมากทสด 1. เพศ 1) ชาย 2) หญง 2. อาย

1) ต ากวา 20 ป 2) 20– 25 ป 3) 26– 30 ป 4) 31 –35 ป 5) 36 –40 ป 6) 41– 45 ป 7) 46 – 50 ป 8) 51 ปขนไป

3. ระดบการศกษา 1) ต ากวาปรญญาตร 2) ปรญญาตร 3) สงกวาปรญญาตร

4. รายไดเฉลยตอเดอน 1) ต ากวา 15,000 บาท 2) 15,000 – 25,000 บาท 3) 25,001 – 35,000 บาท 4) 35,001 – 45,000 บาท 5) 45,001 – 55,000 บาท 6) 55,001 บาทขนไป

5. ประสบการณในการท างาน 1) นอยกวา 3 ป 2) 3 – 6 ป 3) 7 – 9 ป 4) มากกวา 9 ป

117

สวนท 2 ทกษะชวตของพนกงานเอกชน ค าชแจง: โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางททานเหนวาตรงกบความคดเหนของทานมากทสด เพยงชองเดยว โดยมความหมายหรอขอบงชในการเลอกดงน 5 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมากทสด 4 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมาก 3 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยปานกลาง 2 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอย 1 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอยทสด

ทกษะชวตของพนกงานเอกชนสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน

ระดบความคดเหน เหนดวย เหนดวย มากทสด นอยทสด

ดานการตระหนกรในตนเอง 1. ทานรบรในความสามารถของตนเอง (5) (4) (3) (2) (1) 2. ทานรถงเปาหมายในชวตของตนเอง (5) (4) (3) (2) (1) 3. ทานรในสงทตนเองชอบหรอไมชอบ (5) (4) (3) (2) (1) 4. ทานรถงความตองการของตนเอง (5) (4) (3) (2) (1) ดานการมปฏสมพนธ 5. ทานยนดใหความรวมมอกบกจกรรมของสวนรวม (5) (4) (3) (2) (1) 6. ทานสามารถใหค าปรกษากบผอนทมเรองไมสบายใจได (5) (4) (3) (2) (1) 7. ทานรสกยนดเมอผอนประสบความส าเรจ (5) (4) (3) (2) (1) 8. ทานแสดงความเหนใจ เมอเหนผอนมความทกข (5) (4) (3) (2) (1) ดานการแกปญหา 9. ทานสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดด (5) (4) (3) (2) (1) 10. เมอจ าเปนตองตดสนใจ ทานตองมขอมลประกอบการตดสนใจ

อยางเพยงพอกอน (5) (4) (3) (2) (1)

11. ทานใชเหตและผลในการวเคราะหปญหา (5) (4) (3) (2) (1)

12. ทานมกประเมนถงผลลพธทตามมาภายหลงการตดสนใจ (5) (4) (3) (2) (1)

13. ทานพจารณาหาทางเลอกมากกวาหนงทางกอนทจะตดสนใจแกปญหา

(5) (4) (3) (2) (1)

118

สวนท 3 บคลกภาพหาองคประกอบของพนกงานเอกชน ค าชแจง: โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางททานเหนวาตรงกบความคดเหนของทานมากทสด เพยงชองเดยว โดยมความหมายหรอขอบงชในการเลอกดงน 5 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมากทสด 4 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมาก 3 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยปานกลาง 2 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอย 1 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอยทสด

บคลกภาพหาองคประกอบของพนกงานเอกชนสงผลตอ การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน

ของพนกงานในบรษทเอกชน

ระดบความคดเหน

เหนดวย เหนดวย มากทสด นอยทสด

ดานหวนไหว 14. ทานมกจะวตกกงวลกบเรองเลกๆ นอยๆ (5) (4) (3) (2) (1) 15. ทานเปนคนขหงดหงด (5) (4) (3) (2) (1) 16. ทานจะแสดงอารมณโกรธออกมาทนท เมอเกดความโกรธ (5) (4) (3) (2) (1) 17. ทานจะไมอารมณเสยกบเรองเพยงเลกนอย (5) (4) (3) (2) (1) 18. ทานรสกวาตนเองมอารมณแปรปรวนงาย (5) (4) (3) (2) (1) ดานการเปดเผย 19. ทานชอบพบปะพดคยกบคนอน (5) (4) (3) (2) (1) 20. ทานชอบเขารวมงานเลยงสงสรรค (5) (4) (3) (2) (1) 21. ทานเปนมตรกบทกคนไมวาเขาจะยากดมจน (5) (4) (3) (2) (1) 22. ทานเปนคนกระฉบกระเฉง (5) (4) (3) (2) (1) ดานการเปดรบประสบการณ 23. เมอทานพบวธการทถกตองในการกระท าสงตางๆ ใหส าเรจ ทาน

มกจะใชวธนนอยเปนประจ า (5) (4) (3) (2) (1)

24. ทานอยากรอยากเหนในสงแปลกใหม (5) (4) (3) (2) (1) 25. ทานเปดกวางใหตนเองไดคดเรองใหมๆ ดวยเหตและผล (5) (4) (3) (2) (1) 26. สงแปลกใหมท าใหทานรสกวาชวตของทานมสสน

(5) (4) (3) (2) (1)

119

บคลกภาพหาองคประกอบของพนกงานเอกชนสงผลตอ การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างาน

ของพนกงานในบรษทเอกชน

ระดบความคดเหน

เหนดวย เหนดวย มากทสด นอยทสด

ดานการยอมรบผอน 27. ทานยอมรบความคดเหนของบคคลอนได แมวาทานจะม

ความคดเหนทแตกตาง (5) (4) (3) (2) (1)

28. ทานไววางใจในการท างานของผอน (5) (4) (3) (2) (1) 29. ทานใสใจในความรสกของผอน (5) (4) (3) (2) (1) 30. ทานยอมรบในพฤตกรรมสวนบคคลของเพอนรวมงานได (5) (4) (3) (2) (1) ดานการยอมรบผอน 31. ทานสามารถบงคบตวเองใหท าสงตางๆ ใหเสรจภายในเวลาท

ก าหนดไดเสมอ (5) (4) (3) (2) (1)

32. ทานมสมาธในการท างานเพอใหผลงานออกมาดทสด (5) (4) (3) (2) (1) 33. เมอไดรบมอบหมายใหท างานใด ทานจะท าอยางรอบคอบ เพอ

ปองกนงานผดพลาด (5) (4) (3) (2) (1)

34. ไมวางานจะยากเพยงใด ทานกจะท าใหส าเรจลลวงไปดวยด (5) (4) (3) (2) (1)

120

สวนท 4 บรรยากาศองคกร ค าชแจง: โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางททานเหนวาตรงกบความคดเหนของทานมากทสด เพยงชองเดยว โดยมความหมายหรอขอบงชในการเลอกดงน 5 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมากทสด 4 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมาก 3 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยปานกลาง 2 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอย 1 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอยทสด

บรรยากาศองคกรสงผลตอการมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานในบรษทเอกชน


ดานโครงสรางองคกร 35. องคกรของทานมการก าหนดเปาหมาย และแนวทางในการ

ปฏบตงานไวอยางชดเจนและสามารถปฏบตตามได (5) (4) (3) (2) (1)

36. องคกรของทานมการก าหนดกฎระเบยบ ขอบงคบ และขนตอนในการปฏบตงานทมความเหมาะสมและคลองตว

(5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)

ดานมาตรฐาน 39. องคกรของทานก าหนดเกณฑมาตรฐานในการปฏบตงานแตละ

งานไวอยางชดเจน (5) (4) (3) (2) (1)

40. องคกรของทานก าหนดขนตอนการปฏบตงานไวอยางชดเจน (5) (4) (3) (2) (1) 41. องคกรของทานจะพจารณาความดความชอบใหกบพนกงาน

อยางเปนระบบและมความยตธรรม (5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)

121



ดานความรบผดชอบ 43. งานภายในองคกร มการระบผรบผดชอบในแตละหนาทอยาง

ชดเจน (5) (4) (3) (2) (1)

44. พนกงานในองคกรของทานเชอวา งานทท าดอยแลว และมความรบผดชอบในหนาทการงานเปนอยางด

(5) (4) (3) (2) (1)

45. ทานรจกบทบาทหนาทความรบผดชอบของทานและเพอนรวมงาน

(5) (4) (3) (2) (1)

46. ภายในองคกรมการกระตนใหพนกงานปรบปรงการท างานอยางตอเนอง

(5) (4) (3) (2) (1)

ดานการไดรบการยอมรบ 47. การใหรางวล และการพจารณาความดความชอบภายในองคกร

เปนไปอยางเหมาะสม และยตธรรม (5) (4) (3) (2) (1)

48. พนกงานในองคกรจะไดรบผลตอบแทนตามผลการปฏบตงาน (5) (4) (3) (2) (1) 49. ในองคกรของทาน พนกงานทไดรบสงตอบแทนเปนพนกงานทม

ผลการปฏบตงานดเดน (5) (4) (3) (2) (1)

50. ทานไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน (5) (4) (3) (2) (1) ดานการสนบสนน 51. องคกรของทานสนบสนนใหพนกงานไปศกษาดงานจาก


(5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)

122



ดานความยดมนผกพน 55. พนกงานสวนใหญมความจงรกภกดตอองคกร (5) (4) (3) (2) (1) 56. ทานมความมงมนทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมายขององคกร (5) (4) (3) (2) (1) 57. ทานมความผกพนกบเปาหมายในการด าเนนงานในปจจบนและ

อนาคตขององคกรเปนอยางมาก (5) (4) (3) (2) (1)

58. ทานมความภมใจทไดเปนสวนหนงขององคกร (5) (4) (3) (2) (1) สวนท 5 การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชน ค าชแจง: โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางททานเหนวาตรงกบความคดเหนของทานมากทสด เพยงชองเดยว โดยมความหมายหรอขอบงชในการเลอกดงน 5 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมากทสด 4 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยมาก 3 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยปานกลาง 2 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอย 1 หมายถง ระดบความคดเหนททาน เหนดวยนอยทสด

การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชน


59. ทานมสวนรวมในการวางแผนขนตอนการปฏบตงานของหนวยงาน

(5) (4) (3) (2) (1)

60. ทานมสวนรวมในการแลกเปลยนขอคดเหนในทประชม เพอจดกจกรรมตางๆ ของหนวยงาน

(5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)

62. ทานเขารวมการอบรมการพฒนาคณภาพของพนกงาน ททาง (5) (4) (3) (2) (1)

123

การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพในการท างานของพนกงานบรษทเอกชน


องคกรไดจดขน 63. ทานมสวนรวมในการเขาฝกอบรมพฒนาคณภาพของพนกงานใน

องคกร (5) (4) (3) (2) (1)


(5) (4) (3) (2) (1)

** ขอขอบคณทกทานทกรณาสละเวลา ในการตอบแบบสอบถามครงน **

124

ประวตผขยน ชอ - นามสกล นายมงคล อดมชยพฒนากจ Name & Last name Mr Mongkol Udomchaiphatthanakij วน เดอน ปเกด 30 ตลาคม 2532 Date of Birth October 30, 1989 สถานทตดตอ 64/13 ถนนแกวเงนทอง แขวงฉมพล เขตตลงชน กรงเทพมหานคร 10170 Address 64/13 Kaew Ngern Thong Road, Chimphli,

Taling Chan, Bangkok 10710 อเมล [email protected] ประวตการศกษา ปรญญาตร บรหารธรกจบณฑต สาขาคอมพวเตอรธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพ Education Bachelor of Business Administration in Business Computer, Bangkok University

Documents

Life Skills, Five Factor Model, and Organization Climate ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/1318/1/mongkol.udomc.pdf · employees in Bangkok. Additionally, data were statistically