28
LINKED DATA INTRODUCTIE PIETER VAN EVERDINGEN (PLDN/OPENINC) 20-3-2018 #linkeddatanl

LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

LINKED DATA INTRODUCTIE

PIETER VAN EVERDINGEN(PLDN/OPENINC)

20-3-2018

#linkeddatanl

Page 2: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Why linked data…, it starts with a desire

Most persons have the desire to:

• Connect

• Collaborate

• Share

digitally & socially

Page 3: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Current practices…, many barriers

But often suffer in real-life from:

• Organizational

• Technical

• Other

barriers !!

Page 4: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Solution A…, traditional scenario’s

Drawbacks:

• Wide variety of data formats

• Many transfer protocols

• Rigid

• Expensive

• Many uncontrolled data copies

Page 5: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Solution B…, linked data scenario’s

Benefits:

• One data format (RDF)

• One protocol (HTTP)

• More flexible

• More cost-efficient

• No unnecessary copies

Page 6: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data: Een manier om data te publiceren (focus op open web standaarden, semantiek en herbruikbaarheid). Data wordt daarbij opgeslagen in triples (op basis van de RDF standaard) en is bevraagbaar met de SPARQL standaard, welke ook federated queries mogelijk maakt

Linked Data…, web of data

Page 7: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, basis elementen

1. RDF (Resource Description Framework)

▪ Triples (Subject-Predicate-Object)

▪ URI’s (Unique Resource Identifiers)

▪ Vocabulaires (herbruikbare begrippenkaders & modellen)

2. SPARQL (Simple Protocol And RDF Query Language)

Page 8: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Bron: W3C

Linked Data…, triples in knowledge graps

Page 9: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, ‘data wolken’

Ketens, netwerken, wolkenvan Linked data en dat zijn allemaal knowledge graphs(dus geen tabellen en kolom-men meer)

Page 10: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, W3C standaarden & API’s visie

ModularOntology

Design

Context 1 Context 2, 3, 4, etc.

Voor de data dieveel gebruikt wordt

(en om het ontwikkelaarsmakkelijker te maken)

Vele OpenAPI’s omreferentiedata via

lookup servicesbeschikbaar te maken

Exte

rne

Ref

eren

tied

ata

Op

enA

PI

Op

enA

PI

Op

enA

PI

Begrippenkader (SKOS)

Datamodel (RDFS, OWL)

Inte

rne

Ref

eren

tied

ata

Data (RDF)

Op

enA

PI

Op

enA

PI

Op

enA

PI

Op

enA

PI

RDF RDF

Bijv. data als CSV, JSON & JSON-LD in 1 OpenAPI beschikbaar maken

Constraints (SHACL, SPARQL)

Validation Reports (SHACL)

Datamodel (UML)

Data (bijv. CSV, JSON)Actuele

Data

Page 11: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, slimmer samenwerken

Organisatie i Organisatie j Organisatie k

Actor netwerk(data eigenaren &data gebruikers)

Context A(silo A)

Context B(silo B)

Context C(silo C)

Context D(silo D)

Context E(silo E)

Context F(silo F)

Bron 7

Bron 9

Bron 1

Bron 2

Bron 3 Bron 4

Bron 6

Bron 5 Bron 8

Makkelijk & flexibel

combinerenvan data

o.b.v.

internettechnologie

&Linked Data

principes

Domein x Domein y Domein z

Actor 1

Actor 2

Actor 3

Actor 5

Actor 6

Actor 7

Actor 4

Data bronnen- Linked Data/

Niet Linked Data

Aspecten (FAIR data)- Findable- Accesible- Interoprable- Reusable

Semantische laag(knowledge graphs)

Het internet gebruikenals integratieplatform

(slim gebruiken wat er al is)

Page 12: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, slimmer samenwerken

Organisatie i Organisatie j Organisatie k

Context A(silo A)

Context B(silo B)

Context C(silo C)

Context D(silo D)

Context E(silo E)

Context F(silo F)

Bron 7

Bron 9

Bron 1

Bron 2

Bron 3 Bron 4

Bron 6

Bron 5 Bron 8

Domein x Domein y Domein z

Actor 1

Actor 2

Actor 3

Actor 5

Actor 6

Actor 7

Actor 4 Grenzen BINNEN organisatiesvervagen/verdwijnen

Page 13: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, slimmer samenwerken

Organisatie i Organisatie j Organisatie k

Context A(silo A)

Context B(silo B)

Context C(silo C)

Context D(silo D)

Context E(silo E)

Context F(silo F)

Bron 7

Bron 9

Bron 1

Bron 2

Bron 3 Bron 4

Bron 6

Bron 5 Bron 8

Domein x Domein y Domein z

Actor 1

Actor 2

Actor 3

Actor 5

Actor 6

Actor 7

Actor 4 Grenzen TUSSEN organisatiesvervagen/verdwijnen

wat resulteert inoptimale samenwerking

binnen waardeketens

Page 14: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, data harmonisatie !!

Bron: Trivadis (Semantic Data @ Pharma)

Page 15: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Linked Data…, ‘delen is het nieuwe hebben’

Page 16: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Roadmap…, linked data potentieel !

Future outlook:

• Global access to knowledge

• Linked data as the ‘glue’

• One unifying data format

• Bridging the barriers across

heterogeneous data environments

• Facilitating smart collaboration

Page 17: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

… haak ook het MKB meer aan om waardevolle data-oplossingen te ontwikkelen !

Roadmap…, business waarde van data

Page 18: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Roadmap…, gefaciliteerd door bijv.

… en vele andere internationale (e.g. W3C/OGC), Europese en Nederlandse organisaties !

Page 19: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Platform Linked Data Nederland (PLDN)www.platformlinkeddata.nl

Page 20: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Gefaciliteerd door…, PLDN sponsors

… neem contact met ons op als je de activiteiten van PLDN wilt sponsoren(zie de laatste slide voor onze contactgegevens)

Page 21: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Begin met…, PLDN publicaties

http://www.pilod.nl/wiki/Resultaten

Page 22: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

• OpenHPI Information Service Engineering:

https://open.hpi.de/courses/semanticweb2017

• Inria Introduction to a Web of Linked Data:

https://www.fun-mooc.fr/courses/course-

v1:inria+41013+session03/about?platform=hootsuite

• Cursussen van lokale consultancy companies

Begin met…, cursussen

Page 23: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Begin met…, online cursus (vanaf 16 april)https://open.hpi.de/courses/semanticweb2017

Page 24: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

• 6 december: Symposium Slimmer Samenwerken door

Linked Data (RCE, Amersfoort)

• 14 februari: Linked Data Spel werksessie (Geonovum, Amersfoort)

• 23 februari: Federatie van Catalogi workshop (BDVC, Almere)

• 9 maart: Referentiedata werksessie (Geonovum, Amersfoort)

• 20 maart: Linked Data inspiratiesessie (KIVI, Den Haag)

• 4 april: Referentiedata werksessie (ntb locatie)

• 5 april: Digitaal Erfgoed werksessie (RCE, Amersfoort)

Doe mee…, PLDN activiteiten

Page 25: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

1. Geo data werkgroep (Linda van den Brink)

2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek)

3. Referentiedata werkgroep (Jan Campschroer)

4. Digitaal Erfgoed werkgroep (Henk Schaap)

5. Linked Data Spel werkgroep (Erwin Folmer/Marcia van Oploo)

6. Linked Bier werkgroep (Dimitri van Hees)

7. …

Doe mee…, PLDN werkgroepen

… neem contact met ons op, als je een nieuwe werkgroep wilt opstarten (zie de laatste slide voor onze contact gegevens)

Page 26: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Kijk ook eens…, PDOK Data Platformhttps://data.pdok.nl/

Page 27: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Kijk ook eens…, PDOK Data Labshttps://data.labs.pdok.nl/

Page 28: LINKED DATA INTRODUCTIE - PLDN · 2018. 3. 21. · Geo data werkgroep (Linda van den Brink) 2. Federatie van Catalogi workshop (Arjen Santema/Marco Brattinga/Hans Overbeek) 3. Referentiedata

Suggestions & ideas:

Alwin Sixma

([email protected])

Pieter van Everdingen

([email protected])

Website

www.platformlinkeddata.nl

LinkedIn-group LOD Nederland

www.linkedin.com/groups/466278

Twitter

hashtag #linkeddatanl

Newsletter

www.pldn.nl/wiki/Nieuwsbrieven

PLDN Communicatie kanalen