1

Llyfryn Termau/Geirfa Blwyddyn 7Llyfryn Termau/Geirfa Blwyddyn 7Llyfryn Termau/Geirfa Blwyddyn 7Llyfryn Termau/Geirfa Blwyddyn 7

� Mae’r llyfr geirfa wedi ei ddarparu ar eich cyfer, er mwyn eich helpu i wella safon eich gwaith ysgrifenedig ym mhob pwnc.

� Disgwylir i chi ddefnyddio’r llyfryn yn rheolaidd, i ddysgu geirfa a chysyniadau

newydd a’u sillafu’n gywir.

� Gallwch hefyd gyfeirio nôl at lyfryn Y Ganolfan Iaith am gymorth ychwanegol.

� Mae’n bwysig bod y llyfryn gennych yn ddyddiol yn yr ysgol.

� Bydd Gwersi ABICH yn cefnogi y defnydd o’r llyfryn o bryd i’w gilydd.

� Gobeithio y byddwch yn cymeryd gofal o’r llyfryn ac yn gwerthfawrogi’r cymorth sydd ynddo.

� Mae pob adran yn nodi ffurf y termau allweddol yn y Gymraeg ac yn Saesneg ac

weithiau fe fydd y ffurf luosog yn cael ei gynnwys.

� Mae Ieithoedd Modern yn cynnwys termau Almaeneg a Ffrangeg

Year 7Year 7Year 7Year 7 Terminology/Word List Terminology/Word List Terminology/Word List Terminology/Word List

� This booklet has been produced for your use, to help you improve your written work in all subject areas.

� You are expected to use this book regularly, to learn and check your spelling of key

terms and concepts.

� You may also wish to refer to the terminology booklet produced by the Language Unit for further support.

� This booklet should be used on a daily basis.

� The PSHE lessons will support the emphasis on using correct terminology.

� We hope that you will take care of this booklet and value the support that it can

provide you when used correctly.

� All subject areas provide the Welsh and English terminology and some subjects include the plural terms within the word list.

� Modern Foreign Languages include French and German terms

2

PPPPynciauynciauynciauynciau Addysg Gorfforol ........................................................................ 3 Addysg Grefyddol....................................................................... 7 Bioleg......................................................................................... 7 Cemeg ..................................................................................... 10 Cerddoriaeth............................................................................ 10 Cymraeg .................................................................................. 12 Daearyddiaeth.......................................................................... 13 Drama ...................................................................................... 14 English ..................................................................................... 14 Ffiseg....................................................................................... 15 Hanes....................................................................................... 16 Ieithoedd Modern ..................................................................... 18 Mathemateg ............................................................................. 18 Technoleg ................................................................................ 23 Technoleg Gwybodaeth ............................................................ 25

3

Addysg GorfforolAddysg GorfforolAddysg GorfforolAddysg Gorfforol Physical EducationPhysical EducationPhysical EducationPhysical Education Athletau Athletics Amserwr Time keeper Clwydi Hurdles Cystadlaethau maes Field competitions Cystadlaethau trac Track competitions Dechrau Start Dechreuwr Starter Disgen Discus Gwaywffon Javelin Hyfforddwr Coach Mabolgampwr Athlete Naid driphlyg Triple jump Naid hir Long jump Naid uchel High jump Pellter canol Middle distance Pellter hir Long distance Pwysau Shot putt Ras gyfnewid Relay race Rhagras Heat Sbrint Sprints Dawns Dance Arddangos To demonstrate Creadigol Creative Cydsymud In unison Gofod personol Personal space Gwerin Folk Patrwm Pattern Perthynas Relationship Ymestyn Stretch Ymlacio Relax Ffitrwydd Fitness Aerobig Aerobic Amser adwaith Reaction time Anaerobig Anaerobic Cardio fasgiwlar Cardio vascular Cryfder Strength Cydbwysedd Balance Cyd-drefniant Co-ordination Cyflymder Speed Cyhyrol Muscular Cynhesu Warm up Dygnwch Endurance Egni Energy Hyblygrwydd Flexibility Hydwythder Resilience Pwer Power Ystwythder Agility

4

Hoci Hockey Amddiffynwraig Defender Asgell chwith Left wing Asgell dde Right wing Blaenwyr Forwards Bwli cosb Penalty bully Canolwr Centre forward Cefnwr chwith Left back Cefnwr de Right back Cornel cosb Penalty corner Cornel hir Long corner Cylch Circle Cylch saethu Striking circle Ffon/Ffyn Stick/Sticks Gôl geidwad Goal keeper Hanerwr Centre half Hanerwr chwith Left half Hanerwr de Right half Hanner ffordd Halfway Llinell gefn Back line Llinell ystlys Side line Mewnwr chwith Left inner Mewnwr de Right inner Pyst gôl Goal post Trosedd Foul Nofio Swimming Cymysg unigol Individual medley Dull broga Breast stroke Dull cefn Back stroke Dull rhydd Front crawl Naid stradl Straddle jump Ochr Side Pili Pala Butterfly Plymio Dive Pwll Pool Ras gyfnewid Relay race Criced Cricket Bat criced Cricket bat Bowliad hyd byr Short length ball Bowliad hyd da Good length ball Bowlio dros ysgwydd Bowl over arm Bowliwr Bowler Coes o flaen wiced LBW Daliad Catch Dyfarnwr Umpire Ergyd amddiffynnol Defensive shot Maeswr Fielder Padiau criced Cricket pads

5

Pelawd Over Pêl-lydan Wide ball Troellwr Spin bowler Wicedi Wickets/stumps Wicedwr Wicket keeper Y ffîn Boundary Y llain The wicket Pêl-Rwyd Netball Asgell amddiffyn Wing defence Asgell ymosod Wing attack Canolwr Centre Cylch Circle Gôl amddiffyn Goal defence Gôl geidwad Goal keeper Gôl saethwr Goal shooter Gôl ymosod Goal attack Llinell gefn Back line Llinell ochr Side line Pas frest Chest pass Pas isel Low pass Pas rydd Free pass Pas ysgwydd Shoulder pass Rhwyd Net Rhwystrad Obstruction Rhyng-gipio To intercept Safle Position Tafliad i fyny Toss up Tair troedfedd Three feet Traean A third Trydydd canol Centre third Trydydd gôl Goal third Gymnasteg Gymnastics Anghymesuredd Asymmetry Byrfraich Press up Chwarter troad Quarter turn Cylchdroi Rotate Cymesuredd Symmetry Cymorth Support Dilyniant Sequence Ehediad Flight Eisteddiad "V" "V" seat Estyniad y traed Feet extended Fflic fflac Flick flack Gofod Space Llawsafiad Handstand Llofnaid Vault Naid ar led Straddle jump Naid peic Pike jump Naid seren Star jump Naid twc Tuck jump

6

Olwyn gart Cartwheel Pensafiad Headstand Pont Bridge Rôl ymlaen Forward roll Rôl yn ôl Backward roll Sbring arab Arab spring Sbring llaw Hand spring Sbring pen Head spring Siap y corff Body shape Trosben Somersault Trwyddo Through Ymestyn Stretch Ymwybyddiaeth o wagle Space awareness Yn grwn Rounded Ystwyth Agile Rygbi Rugby Asgell Wing Bachwr Hooker Blaenasgellwyr Flankers Blaenwyr Forwards Cais Try Cefnwyr Backs Cic gosb Penalty kick Dyfarnwr Referee Llimanwr Linesman Llinell Line out Olwyr Half backs Pen tynn Tight head Pen-rhydd Loose head Sgrym Scrum Trosiad Conversion Pêl-Droed Football Amddiffynwyr Defenders Asgellwr Winger Blaen ymosodwr Shooter Camochri Off-side Canol cae Mid field Cefnogwyr Supporters Cic gornel Corner kick Cornel Corner Ergyd Shot Llumanwr Linesman Rhwyd Net Ymosodwyr Attackers

7

Addysg GrefyddolAddysg GrefyddolAddysg GrefyddolAddysg Grefyddol Religious EducationReligious EducationReligious EducationReligious Education Addoldy Place of worship Addoli Worship Arwydd Sign Cerflun Statue Cred Belief Credo Belief Credoau Beliefs Credu To believe Crefydd Religion Delw Idol Duw God Ffydd Faith Gweddi Prayer Gweddïo Pray Llonyddwch Peace Llun Picture Moli Praise Myfyrio Meditate Ymolchi Wash Ymostwng To prostrate Ysbryd Spirit

BiolegBiolegBiolegBioleg BiologyBiologyBiologyBiology

Atgenhedlu Reproduction Anther Anther Blodeuo Flowering Briger Stamen Brych Placenta Carpel Carpel Ceilliau Testes Coesyn Stem Colofnig Style Dwythell wyau Egg tube/fallopian tube Eginiad Germination Ffrwythloniad Fertilization Glasoed Puberty Groth/ wterws Womb/uterus Gwasgariad Dispersal Hormon Hormone Mewnblaniad Implantation Neithdar Nectar Ofari Ovary Ofwl Ovule Paill Pollen Peilliad Pollination Petal Petal Pidyn Penis Sberm Sperm Sepal Sepal Stigma Stigma

8

Wy Egg Bwyd Food Afu/iau Liver Arennau Kidneys Atgenhedlu Reproduce Cell Cell Cellbilen Cell membrane Cnewyllyn Nucleus Gwagolyn Vacuole Meinwe Tissue Organ Organ Organeb Organism Resbiradu Respire Seitoplasm Cytoplasm Synhwyredd Sensitivity System System System dreulio Digestive system System gylchrediad Circulatory system System nerfo Nervous system Ymennydd Brain Ysgarthiad Excretion Ysgyfaint Lungs

CelfCelfCelfCelf ArtArtArtArt

Addurniedig Decorated Addurno To decorate Arbrofi Experiment Arsylwi Observed drawing Beirniadu Criticise Bras Coarse Braslun Sketch Breuddwydiol Dreamy Bywiog Lively, vigourous Bywyd llonydd Still life Caled Hard, unyielding Celf a chynllun Art and design Chwistrellu To spray Creon Crayon Cwrs Rough, harsh Cyfansoddiad Composition Cyfrannedd Ratio Cyfrin Subtle, not obvious Cyfrwng Medium Cyfryngau Media Cymysgu To mix Cynhyrfus Excited, agitated Cysgod Shade Deinamig Dynamic Deunydd sgrap Scrap materials Diflas Unappealing Dychymyg Imagination

9

Dyfeisgar Inventive Dyfrliw Watercolour Ffurf Form Garw Rough Glud Glue Graffegol Graphical, flat area of colour Gwead/ansawdd Texture Gwerthfawrogi Appreciate Gwrthrych Object Hudolus Magical, Ethereal Hysbysu To inform Llachar Bright Llinellog Linear Lliwgar Colourful Lliwiau Cynradd Primary Colours Lliwiau Eilradd Secondary Colours Llyfn Smooth Manwl Detailed Meddal Soft Miniog Pointed, sharp Mynegi To express Niwlog Misty Onglog Angular Pastel Chalk type crayons Pastel Light colours Patrymog Patterned Plygell Folder Portread Portrait Pwl Dull Rhamantus Romantic Rhwbiad Rubbing Siâp Shape, 2 D image eg square Tawel Tranquil, peaceful Tirlun Landscape Ton Tone, light and/or dark Tri deimensiwn Three dimensional Trwm Heavy Tywyll Dark Undonog Monotonous, unchanging Ymchwilio Investigate Ysgafn Light

10

CemegCemegCemegCemeg ChemistryChemistryChemistryChemistry Aer Air Adwaith Reaction Carbon deuocsid Carbon dioxide Cyfansoddyn Compound Cymysgedd Mixture Effaith ty$ gwydr Greenhouse effect Elfen Element Glaw asid Acid rain Gwresogi byd-eang Global warming Hafaliad Equation Hylosgiad Combustion Nwyon nobl Noble gases Ocsidio Oxidation Sylffwr deuocsid Sulphur dioxide Gwahanu Sylweddau Separating Substances Anhydawdd Insoluble Anweddu Evaporate Ardywallt Decanting Cromatograffi Chromatography Cyddwyso Condense Cymysgedd Mixture Distylliad Distillation Gweddillion Residue Hidlif Filtrate Hidlo Filtration Hydawdd Soluble Hydoddi Dissolve Hydoddiant Solution Hydoddiant dirlawn Saturated solution Hydoddydd Solvent Hydoddyn Solute Ymdoddi Melting CerddoriaethCerddoriaethCerddoriaethCerddoriaeth MusicMusicMusicMusic

Agorawd Overture Alawon gwerin Folk songs Allwedd y bas Bass clef Allwedd y trebl Treble clef Allweddell Keyboard Allweddellau electronig Electronic keyboard Amser cyffredin Common time Anadlu Breathing Arweinydd Conductor Arwydd amseriad Time signature Arwydd cywair Key signature Bagl Crook Band chwyth Wind band Band pres Brass band

11

Beirniad Adjudicator Byrfyfyrio To improvise Cân Song Canu unsain Unison singing Cerddorfa Orchestra Cerddorfa linynnol String orchestra Cerddoriaeth gefndir Background music Clasurol Classical Clyweliad Audition Coesau Stems Corsen/brwynen Reed Croes/acen Syncopation Crosiet Crotchet Curiad Beat Cwafer Quaver Cyfansoddi To compose Cyfeiliant Accompaniment Cyfnodau cerdd Music eras Cyfoes Contemporary Cyfwng Interval Cymal/bwa brawddeg Phrase mark Cynghanedd/cytgord Harmony Cystadlu To compete Cytgan Chorus Cyweirnod Key Dadeni Renaissance Datganiad Recital, performance Datganiad ar y pryd Extemporisation Dawns werin Folk dance Deinameg Dynamic Deuawd Duet Di gyfeiliant A cappella Diweddeb Cadence Dwyran Binary Emyn dôn Hymn-tune Erwydd Stave Esgyn-guriad/curiad i fyny Introductory (up) beat Ffurf Form Graddfa Scale Gwrthbwynt Counterpoint Hanner-cwafer Semi-quaver Hapnod Accidental Llafar ganu Chanting Lleiaf Minor Llinell bar Bar line Llinell estynedig Leger line Llonnod Sharp Llyfr erwydd Manuscript book Meddalnod Flat Mudydd Mute Mwyaf Major Naturiol Natural

12

Nodyn camu Passing note Offeryn Instrument Pedwarawd Quartet Pennill Verse Pumawd Quintet Rhamantaidd Romantic Sain Sound Sgor lawn Full score Suite/cyfres o ddawnsfeydd Set of dances Tant String Tawnod Rest Teiran Ternary Telyn Harp Tonyddiaeth Intonation Traw Pitch Traws acen Syncopation Trawsgyweiriad Modulation Trefniant cerddorfaol Orchestration Triawd Trio Tympan/timpani Kettle drum Uchelseinydd Amplifier Unawd Solo Wythfed Octave CymraegCymraegCymraegCymraeg WelshWelshWelshWelsh

Ansoddair Adjective Atalnod llawn Full stop Atalnod/coma Comma Barddoniaeth Poetry Berf Verb Berfenw Verb noun Cerdd benrhydd Vers libre Cerdd gaeth Strict meter poetry Cerdd rydd Free meter poetry Cyffrous Exciting Cymhariaeth Simile Cynghanedd A Welsh metre pattern Cytsain Consonant Cywydd A strict meter in Welsh used as part of an ode Deialog Dialogue Diddorol Interesting Dihareb Proverb Dyddiadur Diary Effeithiol Effective Englyn A four line verse with strict metre Llafariad Vowel Llenyddiaeth Literature Llythyr Letter Odl Rhyme Onomatopeia Onomatopeia Rhyddiaith Prose

13

Sillaf Syllable Soned Sonnet To bach/acen grom Circumflex Trosiad Metaphor Ymson Soliloquy

DaearyddiaethDaearyddiaethDaearyddiaethDaearyddiaeth Geography

Adnodd/adnoddau Resource/resources Amgylchedd/ mgylcheddau Environment / environments Anheddiad/aneddiadau Settlement/settlements Anweddiad Evaporation Anweddu To evaporate Arwynebedd/arwynebeddau Surface/surfaces Cadwraeth Conservation Carthion Sewage Ceunant/ceunentydd Gorge/gorges Clogwyn/clogwyni Cliff/cliffs Cyddwysiad Condensation Cyddwyso To condense Cydlifiad/cydlifiadau Confluence/confluences Cyfathrebau Communications Cyfathrebu To communicate Cyfeirnod grid Grid reference Cyfeirnodau grid Grid references Cysgod glaw Rain shadow Daeareg Geology Disgyrchiant Gravity Dyddodiad Deposition Dyodiad Precipitation Erydiad Erosion Erydu To erode Glaw darfudol Convectional rain Glaw ffrynt Frontal rain Glaw tirwedd Relief rain Gorlifdir/gorlifdiroedd Floodplain/floodplains Graddfa/graddfeydd Scale/scales Hindreuliad Weathering Hindreulio To weather Llednant/llednentydd Tributary/tributaries Map ordnans Ordnance survey map Mapiau ordnans Ordnance survey maps Masnach Commerce Rhaeadr/rhaeadrau Waterfall/waterfalls Tarddiad/tarddiadau (afon) Source/sources (of a river) Trydarthiad Transpiration Y gylchred ddw$ r The water cycle Ystum/ystumiau (afon) Meander/meanders (river)

14

Enwau Afonydd a Moroedd Names of Rivers and Seas Dyfrdwy Dee Gwy Wye Hafren Severn Wysg Usk Môr yr Iwerydd Atlantic Ocean Môr y Canoldir Mediterranean Sea

DramaDramaDramaDrama DramaDramaDramaDrama Adolygiad Review Byrfyfyrio To improvise Celfi llwyfan Stage props Cofweinydd Prompter Creadigol Creative Cydweithio To co-operate Cyfarwyddiadau Directions Cyflwyniad Presentation Cylch chwarae Acting area Cymeradwyaeth Applause Cynulleidfa Audience Deialog Dialogue Dychmygu To imagine Dynwared To imitate Effeithiau sain Sound effects Gofod actio Performing area Golau/goleuadau Lights EnglishEnglishEnglishEnglish SaesnegSaesnegSaesnegSaesneg Accent Acen Adjective Ansoddair Adverb Adferf Apostrophe Collnod/Sillgoll Article Erthygl Author Awdur Autobiography Hunangofiant Capital letter Prif lythyren Character Cymeriad Comma Coma/atalnod Draft Drafft Drama Drama Full Stop Atalnod llawn Haiku Haicw Headline Pennawd Narrator Adroddwr

15

Noun Enw Novel Nofel Paragraph Paragraff Poet Bardd Poetry Barddoniaeth Sentence Brawddeg Speech marks Dyfynodau Sub-heading Is-bennawd Syllable Sillaf Verb Berf FfisegFfisegFfisegFfiseg PhysicsPhysicsPhysicsPhysics Grymoedd Forces Arnofio Float Brigwth Upthrust Buanedd Speed Colyn Pivot Cydbwyso Balance Disgyrchiant Gravity Estyniad Extension Ffrithiant Friction Grym Force Gwadn Grip Gwrthiant aer Air resistance Gwthiad Push Lifer Lever Liferiad Leverage Màs Mass Moment Moment Newton Newton Pwysau Weight Suddo Sink Tyniad Pull Egni Energy Adnewyddadwy Renewable Anadnewyddadwy Non renewable Cemegol Chemical Cinetig (symudol) Kinetic Ffynhonnell Source Geothermol Geothermal Golau Light Gwres Heat Niwclear Nuclear Potensial Potential Sain Sound

16

Solar Solar Tanwydd Fuel Tanwydd ffosil Fossil fuel Trawsnewid Transfer Trydan dwr Hydroelectric Trydanol Electrical

HanesHanesHanesHanes History

Termau Cyffredinol General Terms Adnoddau Resources Anghytuno To disagree Archwilio To examine Barn Opinion Canlyniad Result Canrif Century Cronoleg Chronology Cymru Wales Cymry The Welsh Cytuno To agree Dealltwriaeth Understanding Deddf Law Defnyddiol Useful Degawd Decade Dethol To select Dogfen Document Ffaith Fact Ffynhonnell Source Ffynonellau Sources Gorffennol The past Gwybodaeth Information Llinell Amser Time-line Newid Change Parhad Continuity Presennol The present Trafodaeth Discussion Tystiolaeth Evidence Tystiolaeth eilradd Secondary evidence Tystiolaeth gynradd Primary evidence Tystiolaeth lafar Oral evidence Tystiolaeth weledol Visual evidence Tystiolaeth ysgrifenedig Written evidence Ymchwil Research Ymchwilio To research Ystadegau Statistics

17

Unedau Penodol Specifc Units Achos Cause Annibynnol Independent Antur Adventure Barwn/Barwniaid Baron/Barons Braint Privilege Brenhines Queen Brenin King Brwydro To fight Buddugoliaeth Victory Canol Oesoedd Medieval Ages Castell Castle Colled Loss Concro To conquer Concwest Edwardaidd Edwardian Conquest Croesgadau Crusades Dewrder Bravery Effaith Effect Ffin Border Goresgyn Conquer Gwrthryfel Rebellion Hanesydd Historian Iarll Earl Marchog Knight Marwolaeth Death Masnachwr Merchant Mynachlog Monastery Normaniaid Normans Pererindodau Pilgrimages Pla Du Black Death Pw$ er Power Teyrnas Realm Teyrnasu To rule Tywysog Prince Tywysoges Princess Uno Unite Y Drefn Ffiwdal The Feudal System Y Faenor The Manor Y werin The common people Yr Eglwys The Church

18

Ieithoedd ModernIeithoedd ModernIeithoedd ModernIeithoedd Modern Modern LanguagesModern LanguagesModern LanguagesModern Languages

CYMRAEG FRANÇAIS DEUTSCH ENGLISH

Adferf Adverbe Adverb Adverb

Amherffaith Imparfait Imperfekt Imperfect

Amodol Conditionnel Konditional Conditional

Amser y ferf Le temps du verbe Zeit Tense

Ansoddair Adjectif Adjektiv Adjective

Benywaidd Féminin Feminin Feminine

Berf Verbe Verb Verb

Berfenw Infinitif Infinitiv Infinitive

Dyfodol Futur Futur Future

Enw Nom Substantiv Noun

Gwrywaidd Masculin Maskulin Masculine

Llafar Oral Mündlich Oral

Niwtr (Neutre) Neutrum Neuter

Perffaith Passé composé Perfekt Perfect

Presennol Présent Präsens Present

Rhagenw Pronom Pronomen Pronoun

Rhangymeriad gorffennol

Participe passé Partizip Perfekt Past participle

Rhangymeriad presennol

Participe présent Partizip Präsens Present participle

MathemategMathemategMathemategMathemateg

MathematicsMathematicsMathematicsMathematics

Symbol/Enghraifft Rhifedd Numeracy Adio + Add

Benthyg Borrow

Canfed 0.01 Hundredth

Cannoedd 300 Hundreds

Degau 20 Tens

Degfed 0.1 Tenth

Degolyn 0.287 Decimal

Digid Digit

Gweddill Remainder

Lleiaf Smallest

Lluosi x Multiply

19

Maint Size

Milfed 0.001 Thousandths

Miloedd 5000 Thousands

Mwyaf Greatest

Pwynt degol . Decimal point

Rhannu Divide

Rhif 6 Number

Tynnu - Subtract

Uned Unit

Onglau Angles

Clocwedd Clockwise Cyfeiriant Bearing Fertig Vertex Gradd Degree Gwrthgloc Anti-clockwise Ongl Angle Ongl aflem Obtuse angle Ongl atblyg Reflex angle Ongl lem Acute angle Ongl sgwar Right angle Ongl syth Straight angle Onglydd Protractor Tro Turn Y Systemau Metrig Ac Imperial

The Metric and Imperial Systems

Arwynebedd

Area

Centimetr cm Centimetre

Hyd Length

Kilometr km Kilometre

Llathen Yard

Lled

Width

Màs Mass

Mesur

Measure

Metr m Metre

Milimetr mm Millimetre

Milltir Mile

Modfedd ″ Inch

20

Owns Ounce

Perimedr Perimeter

Petryal

Rectangle

Pren mesur

Ruler

Pwys Pound

Pwysau

Weight

Sgwar

Square

Stôn

Stone

Taldra/Uchder Height

Troedfedd ′ Foot Tunnell Tonne

Ffracsiynau Fractions

Chwarter Quarter

Degfed Tenth

Enwadur Denominator

Ffracsiwn Fraction

Ffracsiwn pendrwm Improper fraction (top-heavy fraction)

Ffracsiynau hafal (Cywerth) Equivalent fractions

Hanner Half

Rhif cymysg Mixed number

Rhifadur Numerator

Symleiddio Simplify (cancel down)

Trydydd (Traean) Third

Trafod Data Handling Data

Amhosibl

Impossible

Amledd Frequency

Amledd cymharol

Relative frequency

Anhebygol

Improbable

Arolwg

Survey

21

Cyfuniad Combination

Digwyddiad Event

Dosraniad/tabl amledd

Frequency distribution/table

Echelin

Axis

Hap

Random

Llinell/Graddfa Tebygolrwydd

Probability line/scale

Pictogram

Pictogram

Siart bar

Bar chart

Siart cylch

Pie chart

Siart rhicbren/tali

Tally chart

Siawns Chance

Sicr

Certain

Tebygol

Probable

Tebygolrwydd

Probability

Teg/Diduedd Fair/Unbiased

Tueddol Biased

Yr un mor debygol

Equally likely

Patrymau Rhif Number Patterns

Allbwn

Output

Cerdyn rhif

Number card

Dilyniant Sequence

Eilrif Even number

Mewnbwn

Input

22

Odrif

Odd number

Patrwm Pattern

Peiriant rhif

Number machine

Rheol Rule

Rhif cysefin Prime number

Rhif nesaf

Next number

Rhif Sgwâr Square number

Symleiddio

Simplify

Term

Term

Termau anghyffelyb

Unlike terms

Termau cyffelyb

Like terms

Cyfesurynnau Coordinates

Croeslin Diagonal

Cyfesuryn Coordinate

Echelin Axis

Echelinau Axes

Fertigol Vertical

Grid Grid

Lleoli Locate

Lleoliad Location

Llorweddol Horizontal

Negyddol Negative

Pedranr Quadrant

Pwynt Point

Tardd/tarddle Origin

Cymesuredd Symmetry Adlewyrchiad Reflection

Adlewyrchu Reflect

23

Cylchdro Rotation

Cylchdroi Rotate

Cymesuredd cylchdro Rotational symmetry

Drych Mirror Llinell/ echelin cymesuredd

Line/Axis symmetry

Trefn Order

Rhifau Cyfeiriol Directed Numbers

Amrediad tymheredd Temperature range

Gorddraft

Overdraft

Is Lower

Minws/Diffyg - Minus Rhif negyddol/negatif -2 Negative number

Sero 0 Zero

Sgôr safonol Par score

Thermomedr

Thermometer

Tymheredd °c Temperature

Uwch Higher TechnolegTechnolegTechnolegTechnoleg TechnologyTechnologyTechnologyTechnology

Tecstiliau Textiles Applique Applique Edau Thread Ffabrig Fabric Ffasneri Fasteners Gwnïo Sew Lwfans sêm Seam allowance Nodwydd Needle Patrwm Pattern Peiriant gwnio Sewing machine Pinnau Pins Pwythau Stitches Sialc teiliwr Tailor’s chalk Siswrn Scissors

24

Defnyddiau Gwrthiannol Resistant Materials Allbwn Output Bagl Bridle Batri Battery Bôn Butt Brau Brittle Cafnu To hollow Caledfwrdd Hardboard Cau Hollow Colfach Hinge Collddail Deciduous Crafanc Chuck Craidd Core Cydrannau Components Cylched Circuit Cylchlif Band saw Cynhalydd Holder Cyrydiad Corrosion Cysylltydd Connector Darffeilio Draw filing Deuod allyrru golau Light emitting diode Diogelwch Safety Dur Steel Ebill Bit Ffurfydd Former Goruniad Lap joint Gwifren Wire Gwrthsoddi To countersink Gwrthydd Resistor Haclif Hacksaw Haearn Iron Haearn bwrw Wrought iron Hoelbren Dowel Hydrin Malleable Llathru To polish Llenfetel Sheet metal Llif fwa fach Coping saw Mecanwaith Mechanism Mewnbwn Input Mynawyd Awl/bradawl Nipydd/snipiau Snips Ochr-olwg End elevation Patrymlun Template Proses Process Rabad Rebate Rhasgl Spokeshave Rhathell Rasp Rheoli Control Rhuddin Heartwood Rhwyglif Rip saw

25

Sgrafellu To scrape Sgraffinydd Abrasive Sgrifell Scriber Sgrifellu To scribe Sgriw bengron/benuchel Round head screw Sgriw benwasted Countersink screw Sodr Solder Swits Switch Tawedd Molten Trawslif Cross cut saw Trawst(dist) Beam Turn Athe Tymherau To temper Tyno Tenon Uniad haneru Halving joint Uniad mortais a thynol Mortice and tenon joint Enwau Coed Tree Names Castanwydden Chestnut Derwen Oak Ffawydden Beech Llwyfen Elm Mahogani Mahogany Onnen Ash Palalwyfen Lime Pinwydden Parana Parana pine Pinwydden yr Alban Scots Pine Pyrwydden Sycamore Tîc Teak Ywen Yew

TechnTechnTechnTechnoleg Gwybodaetholeg Gwybodaetholeg Gwybodaetholeg Gwybodaeth Information TechnologyInformation TechnologyInformation TechnologyInformation Technology

Disgrifiad

Allbrint Copi o waith ar bapur Printout

Allbwn Canlyniadau prosesu data Output

Allweddell Keyboard

Amlgyfrwng Cyfuniad o destun, graffeg, sain a fideo Multimedia

Argraffydd Printer

Brysluniau Llyfrgell o luniau parod Clipart

Bwrddgyhoeddi Meddalwedd sy’n cyfuno testun a graffeg i greu posteri, cylchgrawn etc

Desk top publishing (DTP)

Cadw Storio gwybodaeth ar ddisg Save

Caledwedd Cydrannau system gyfrifiadurol Hardware

Cell Blwch ar daenlen lle gellir teipio data Cell

Chwilio Search

26

Clipfwrdd Lle i storio testun neu ddelwedd dros dro Clipboard

Cof Memory

Cofnod Set o wybodaeth am rywun neu rywbeth Record

Copi caled Copi o waith ar bapur Hard copy

Copïo a gludo Creu copi union o destun neu graffeg Copy and paste

Cyfathrebau Communications

Cyfrinair Password

Cyfuno Dod a data o ddwy ffynhonnell wahanol at ei gilydd

Merge

Cyrchwr Cursor

Dileu Delete

Disg galed Hard disk

Disg hyblyg Floppy disk

Disgyrrwr Disk Drive

Diweddaru Cadw newidiadau i ffeil sydd eisioes yn bod

Update

Dyfais allbynnu Argraffydd, sgrîn etc Output device

Dyfais fewnbynnu Llygoden, allweddell, sganiwr etc Input device

Efelychiad Dynwared system Simulation

Ffeil File

Ffeil-weinyddwr Cyfrifiadur rhwydwaith sy’n storio’r holl raglenni a ffeiliau defnyddwyr

File server

Ffonau pen Headphones

Ffont Math o deip Font

Firws Rhaglen sydd yn difrodi system gyfrifiadurol

Virus

Golygu Newid rhywbeth sydd wedi’i storio ar gyfrifiadur

Edit

Graffeg Diagramau, siartiau neu graffiau Graphics

Graffeg crwban Iaith raglennu megis LOGO Turtle graphics

Gwiriwr sillafu Spell checker

Gwybodaeth Information

Hacio Torri mewn i system gyfrifiadurol heb ganiatad

Hack

Holi Y broses o gael gwybodaeth o ffeil Interrogate

Iaith raglennu Programming language

Italig Testun sy’n gogwyddo i’r dde Italics

Llwytho Cael gwybodaeth sydd wedi’i storio yn ôl Load

Llygoden Mouse

Maes Darnau o wybodaeth mewn cofnod Field

27

Maes allweddol Darn o wybodaeth sy’n unigryw mewn cofnod

Key field

Meddalwedd Y rhaglenni sy’n rhedeg ar gyfrifiadur Software

Mewnbwn Y data sy’n cael ei fwydo mewn i gyfrifiadur ar gyfer prosesu

Input

Mewnfudo Llwytho testun neu graffeg o becyn meddalwedd gwahanol

Import

Mewnosod Ychwanegu data mewn ffeil Insert

Patrymlun Gosod steil arbennig i ddogfen Template

Pennyn a throedyn Header and footer

Perifferolyn Dyfais dan reolaeth yr uned brosesu ganolog (ee allweddell, llygoden, sgrin, argraffydd etc)

Peripheral

Post electronig (e-bost)

Gyrru dogfen i gyfrifiadur arall yn bell neu agos

Electronic mail (e-mail)

Prosesu geiriau Word processing

Rhwydwaith Grwp o gyfrifiaduron sydd wedi’i cysylltu â’i gilydd

Network

Rhyngrwyd Rhwydwaith o rwydweithiau cyfrifiadurol dros y byd i gyd

Internet

Sganiwr Dyfais sy’n sganio llun neu destun i gof y cyfrifiadur

Scanner

Sgrîn Screen, Monitor

Taenlen Meddalwedd sy’n cynnwys grid o flychau sy’n dal testun, rhifau neu fformwlâu

Spreadsheet

Testun trwm Testun mewn teip trwm sy’n sefyll allan Bold

Tocio Dewis rhan o ddelwedd yn unig Crop

Torri a gludo Symud testun i fan arall mewn dogfen Cut and paste

Trefnu Sort

Uned brosesu ganolog ‘Ymennydd’ y cyfrifiadur Central processing unit

Unioni Alinio testun â’r ymyl chwith a’r dde Justify

Y We Fyd-Eang Rhan o’r rhyngrwyd sy’n defnyddio testun, graffeg, sain, animeiddio a fideo

The World Wide Web (WWW)