24
36 Godi[en izve[taj 2002 Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski Izve[tai Za godinite koi zavr[uvaat na 31 dekemvri 2002 i 2001 So nezavisen Izve[taj na revizorot

Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

36 Godi[en izve[taj 2002

Makedonski telekomunikacii AD Skopje

Konsolidirani Finansiski Izve[taiZa godinite koi zavr[uvaat na 31 dekemvri 2002 i 2001

So nezavisen Izve[taj na revizorot

Page 2: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

37

Deloitte & TDeloitte & TDeloitte & TDeloitte & TDeloitte & Touche DOOELouche DOOELouche DOOELouche DOOELouche DOOELSkopje, 20.01.2003

27 Mart 5/31000, SkopjeRepublika Makedonija

PricewaterhouseCoopers DOOELPricewaterhouseCoopers DOOELPricewaterhouseCoopers DOOELPricewaterhouseCoopers DOOELPricewaterhouseCoopers DOOELSkopje, 20.01.2003

Mar[al Tito 12Palata Makedonija 4-ti kat

1000, SkopjeRepublika Makedonija

Izve[taj od revizoritedo Odborot na Direktori naAD Makedonski Telekomunikacii - Skopje

Izvr[ivme zaedni~ka revizija na prilo`eniot bilans na sostojba na ADMakedonski Telekomunikacii - Skopje (vo ponatamo[niot tekst “Grupacijata“) na 31dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajotza promenite vo kapitalot i rezervite i pari~nite tekovi za godinata [to zavr[uvana stranite 1 do 22. Ovie konsolidirani finansiski izve[tai se odgovornost narakovodstvoto na Grupacijata. Na[a odgovornost e da iska`eme mislewe za oviekonsolidirani finansiski izve[tai vrz osnova na na[ata revizija. Konsolidiranitefinansiski izve[tai na Grupacijata za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2001bea revidirani edinstveno od strana na Deloitte & Touche, ~ij izve[taj od 23 januari2002 godina dava nekvalifikuvano mislewe.

Nie ja izvr[ivme revizijata vo soglasnost so op[to prifatenite standardi zarevizija vo SAD. Ovie standardi baraat da ja planirame i izvr[ime revizijata nana~in koj ]e ni ovozmo`i da dobieme razumno uveruvawe deka vo finansiskiteizve[tai nema pogre[ni prika`uvawa koj bi mo`ele da imaat zna~ajno vlijanie.Revizijata vklu~uva proverka, preku testirawe na izvornata dokumentacija vrz osnovana koja se evidentirani iznosite vo finansiskite izve[tai. Revizijata, isto takavklu~uva vrednuvawe na primenetite smetkovodstveni principi i zna~ajni procenkiod strana na rakovodstvoto, kako i procenka na sevkupnata prezentacija nafinansiskite izve[tai. Nie veruvame deka reviziite [to gi izvr[ivme niobezbeduvaat razumna osnova za na[eto mislewe.

Spored na[eto mislewe, prilo`enite konsolidirani finansiski izve[tai, japrika`uvaat realno, vo site materijalni aspekti, finansiskata sostojba na Grupacijatana 31 dekemvri 2002 godina, kako i rezultatite od raboteweto, promenite vokapitalot i rezervite i pari~nite tekovi za godinata [to toga[ zavr[uva, vosoglasnost so Me\unarodnite smetkovodstveni standardi.

Primenata na smetkovodstveni principi generalno prifateni vo SoedinetiteAmerikanski Dr`avi ]e vlijae na kapitalot i rezervite na 31 dekemvri 2002 godinai neto prihodot za godinite [to toga[ zavr[uvaat kako [to e navedeno vo bele[kata22 kon konsolidiranite finansiski izve[tai.

Page 3: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

38 Godi[en izve[taj 2002

Konsolidiran bilans na uspehZa godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2002

Vo iljada denari 2002 2001

Realizacija

Amortizacija

Tro[oci za vrabotenite

Pla]awe kon ostanati operatori

Ostanati rashodi od raboteweto

Dobivka od raboteweto

Neto rashodi od finansirawe

Dobivka pred oddano~uvawe

Neto dobivka za godinata

(2,007,793)

15,017,209

(1,898,138)

(1,940,276)

(1,308,116)

(1,521,211)

(1,351,256)(4,489,440) (3,583,977)

7,224,833 6,620,489

(131,214)

7,093,619

(916,342)

(694,532)

5,925,957

Bele[ka

1 16,928,320

2

3

4

Danok od dobivka 5 (676,952)

14 6,177,277 5,249,005

Page 4: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

39

Finansiskite izve[tai prika`ani na stranici 1 do 24 bea odobreni od stranana Odborot na direktori na 11 fevruari 2003 godina i potpi[ani vo nivno ime od:

__________________ __________________Attila Szendrei Bence Varady SzaboGlaven izvr{en direktor Glaven finansov direktor

Konsolidiran bilans na sostojbaNa 31 dekemvri 2002

Vo iljada denari 2002 2001

Sredstva

Vkupno neteknovni sredstva

Materijalni vlo`uvawa

Avansi za materijalni vlo`uvawa

Nematerijalni vlo`uvawa

Vlo`uvawa

Dolgoro~ni krediti

Odlo`eni dano~ni sredstva 10 446,683 569,424

21,969,723 19,241,371

19,808,1556 17,668,676

15,976 39,151

1,546,6677 902,532

112,608 49,399

39,6349 12,189

Bele[ka

8

Zalihi 11 546,822 548,392

Vkupno sredstva

Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati

pobaruvawa

Pobaruvawa za danok od dobivka

Pari~ni sredstva i ekvivalenti na

pari~nite sredstva

Vkupno teknovni sredstva

4,449,485 3,641,736

142,356 294,973

6,881,015 5,651,075

28,850,738 24,892,446

1,742,35213 1,165,974

12

Kapital i obvrski

Vkupno kapital i rezervi

Akcionerski kapital 9,583,888 9,583,888

Premija od izdavawe akcii

Zakonski rezervi

Akumulirana dobivka

540,659 540,659

524,062 321,198

15,354,814 9,380,401

26,003,42314 19,826,146

2

Obvrski

Obvrski za krediti -15 1,645,998

Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski

Vkupno netekovni obvrski

- 22,426

- 1,668,414

Vkupno kapital i obvrski

Obvrski za krediti -15 1,544,615

Obvrski za danok na dobivka

Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski

Vkupno tekovni obvrski

66,298 9,262

2,781,01716 1,844,009

2,847,315 3,397,886

28,850,738 24,892,446

Page 5: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

40 Godi[en izve[taj 2002

Konsolidiran izve[taj za pari~niot tekZa godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2002

(583,948)

(713,462)

66,695(4,742,901)

Vo iljada denari 2002 2001

Operativni aktivnosti

Neto dobivka pred oddano~uvawe

Korekcii za:Amortizacija

Kusoci

Osloboduvawe na ispravka na vrednost kajvlo`uvawe vo akcii raspolo`ivi za proda`ba

(Osloboduvawe)/ispravka na vrednosta nazalihite do neto proda`na vrednost

7,093,619 5,925,957

2,007,793 2,011,464

-

(70,530)

(58,543) 135,074

4

203

-

-

-

3

4

Promena vo pazarnata vrednost na vlo`uvawevo akcii raspolo`ivi za proda`ba 7,631

Amortizacija na odlo`eni prihodi 32,170

421,355

(66,695)

10,918

Rashodi za somnitelni i sporni pobaruvawa 3

4

4

342,096

(181,558)

427,821

Prihodi od kamata

Rashodi od kamata

Namluvawe na ispravkata za investiciivo tek

Operativna dobivka pred promenata voobrtniot kapital

Pari~ni sredstva dobieni vo raboteweto

Pari~ni tekovi od operativni aktivnosti

Investicioni aktivnosti

Pari~ni tekovi od investicioni aktivnosti

Pari~ni tekovi od finansiski aktivnosti

Pari~ni sredstva i ekvivalenti na pari~nisredstva na 31 dekemvri

Finansiski aktivnosti

187,405

(9,145)

60,113

(1,206,553)

882,412

(187,405)

(4,068,689)

(4,274,277)

(27,445)

(3,190,603)

576,378 211,856

(3,190,603)

1,742,352

1,165,974

1,165,974

954,118

(1,320,312)

(1,320,312)

181,558

(13,678)

(3,414,408)

(1,027,749)

(465,702)

(882,716)

564,410

(1,545,461)

(535,858)

9,545,263

9,281,235

8,509,882 5,806,445

7,154,863

8,671,772

(Zgolemuvawe)/namaluvawe na zalihite

Zgolemuvawe na pobaruvawata

Plateni kamati

Platen danok od dobivka

Nabavka na materijalni vlo`uvawa

Nabavka na nematerijalni vlo`uvawa

Odobreni kredi

Primeni kamati

Otplata na krediti

Neto zgolemuvawe na pari~ni sredstva iekvivalenti na pari~nite sredstva

Pari~ni sredstva i ekvivalenti na pari~nisredstva na 1 januari

Zgolemuvawe na obvrskite

13

Page 6: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

41

Konsolidiran izve[taj za promenite vo kapitalot i rezervite

Vo iljadi denariAkumulirana

dobivkaZakonski rezervi

Premija od

izdavawe akcii

Akcionerskikapital Vkupno

Sostojba na 1 januari2001

Sostojba na 31 dekemvri2001

Sostojba na 31 dekemvri2002

Sostojba na 1 januari2002

Neto dobivka za godinata

Emisija na novi akcii

Neto dobivka za godinata

4,131,396

5,249,005

9,404,190

9,583,888

9,583,888

9,583,888

321,198

321,198

321,198

202,864 (202,864)

524,062

540,659

540,659

540,659

540,659

179,698

13,856,784

5,249,005

720,357

9,380,401

9,380,401

6,177,277 6,177,277

19,826,146

19,826,146

-

Izdvojuvawe vo zakonski rezervi

26,003,42315,354,814

-

-

-

-

-

-

- -

-

-

-

Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai

Zna~ajni smetkovodstveni politiki

Osnovnite smetkovodstveni politiki usvoeni vo podgotvuvaweto na ovie finansiskiizve[tai se prika`ani dolu.

Osnovna dejnost

Ovie konsolidirani finansiski izve[tai se povrzani so grupacijata na ADMakedonski telekomunikacii, koja gi vklu~uva AD Makedonski telekomunikacii - Skopje iMobimak AD - Skopje (vo ponatamo[niot tekst “Grupacijata“ ). AD Makedonskitelekomunikacii, Skopje (vo ponatamo[niot tekst “Mati~no Dru[tvo“) e akcionerskodru[tvo koe obezbeduva telekomunikaciski uslugi vo Republika Makedonija.

Neposredna Kompanija majka na Grupacijata e Magyar Tavkoozlesi Rt. (“Matav”)registrirano vo Ungarija. Krajnata Kompanija majka e Deutsche Telecom AG registriranavo Federalna Republika Germanija.

Po~nuvaj]i od 1 Juli 2001 godina, rabotata i sredstvata na mobilnata telefonija naMakedonski Telekomunikacii bea prefrleni vo podru`nicata Mobimak AD vo celosnasopstvenost na AD Makedonski telekomunikacii - Skopje (vo ponatamo[niot tekst”Podru`nica”).

Registrirana adresa na mati~noto dru[tvo e ul. Orce Nikolov bb, 1000, Skopje,Republika Makedonija. Prose~niot broj na vraboteni vo 2002 be[e 3,699 (2001: 3,714).

(a) Izve[taj za usoglasenostFinansiskite izve[tai na Pretprijatieto se izgotveni vo soglasnost so

Page 7: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

42 Godi[en izve[taj 2002

iziskuvawata na Me\unarodnite smetkovodstveni standardi (MSS) prifateni odMe\unarodniot bord za smetkovodstveni standardi (IASB) i interpretaciite izdadeniod Komitetot za interpretacii pri IASB.

(b) Osnova za izgotvuvawe na finansiskite izve[taiFinansiskite izve[tai se prika`ani vo iljadi makedonski denari. Finansiskite

izve[tai se izgotveni vrz osnova na istoriski vrednosti, osven vlo`uvawata raspolo`iviza proda`ba koi se prika`ani po objektivna (fer) vrednost. Pri izgotvuvaweto nafinansiskite izve[tai za celite na ovoj izve[taj, godi[nata smetka e reklasifikuvana ikade [to be[e potrebno napraveni se korekcii, za da bide vo soglasnost so Me\unarodnitesmetkovodstveni standardi. Izgotvuvaweto na finansiskite izve[tai vo soglasnost soMSS iziskuva rakovodstvoto da vr[i procenki i pretpostavki koi vlijaat vrz pri-ka`anite iznosi vo finansiskite izve[tai i bele[kite povrzani so niv. Stvarnite rezul-tati mo`e da se razlikuvaat od tie procenki. Smetkovodstvenite politiki se konzistentnoprimeneti so onie od prethodnata godina. Grupacijata go usvoi MSS 39 Finansiskiinstrumenti vo tekot na 2001 godina. Finansiskite efekti od usvojuvaweto na ovoj stan-dard se prika`ani vo konsolidiranite finansiski izve[tai za prethodnata godina.

(v) Osnova na konsolidacija(i) Podru`niciPodru`nici se onie pretprijatija koi se kontrolirani od strana na Kompanijata

majka. Kontrolata postoi koga Kompanijata majka ima mo], direktno ili indirektno darakovodi so finansiskite i operativnite politiki na edno pretprijatie so cel da sezdobie so polzi od negovite aktivnosti. Finansiskite izve[tai na podru`nicite sevklu~eni vo konsolidiranite finansiski izve[tai od datumot koga ]e zapo~ne kontrolatado datumot na prestanok na kontrolata.

(ii) Transakcii koi se eliminirani pri konsolidacijataTransakciite vo ramkite na grupacijata kako i nerealiziranite dobivki koi

proizleguvaat od transakciite vo ramkite na grupacijata se eliminiraat priizgotvuvaweto na konsolidiranite finansiski izve[tai.

(g) Transakcii vo stranska valutaDelovnite promeni vo stranska valuta se iska`uvaat spored kursot va`e~ki na

denot na delovnata promena. Monetarnite sredstva i obvrski iska`ani vo stranska valutase iska`ani spored sredniot kurs va`e~ki na denot na bilansot na sostojba, a pe~albitei zagubite proizlezeni spored ovaa osnova se kni`at vo bilansot na uspeh. Nemonetarnitesredstva i obvrski iska`ani vo stranska valuta se iska`ani spored kursot va`e~ki nadenot na delovnata promena.

Deviznite sredstva so koi [to raboti Grupacijata se prete`no amerikanski dolari(USD), evra (EUR) i [vajcarski franci. Oficijalnite kursevi va`e~ki na 31 dekemvri 2002i 2001 godina bea kako [to sledi:

1 USD 58.60 69.17

1 DEM - 31.17

1 EUR 61.07 60.96

1 CHF 41.98 41.11

2002MKD

2001MKD

Page 8: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

43

(d)Materijalni vlo`uvawa(i) Sopstveni sredstvaMaterijalnite vlo`uvawa se prika`uvaat po nabavna vrednost namaleni za

akumulirana amortizacija i zagubite od o[tetuvawe (vidi smetkovodstvena politikai ). Nabavnata vrednost na sopstveno izvr[enite raboti kaj materijalnite vlo`uvawagi vklu~uva tro[ocite za materijali i direktna rabotna raka.

(ii) Posledovatelen izdatokPosledovatelni izdatoci se kapitaliziraat edinstveno koga ja zgolemuvaat

idnata ekonomska poleznost od materijalnite vlo`uvawa. Site ostanati izdatoci sepriznavaat vo bilansot na uspeh kako tro[oci kako [to nastanuvaat.

(iii) AmortizacijaAmortizacijata na materijalnite vlo`uvawa se obezbeduva po proporcionalna

metoda na na~in da se otpi[e nabavnata vrednost na sredstvata vo tekot na nivniotprocenet polezen vek na traewe. Na materijalnite vlo`uvawa ne im se presmetuvaamortizacija se do nivnoto stavawe vo upotreba. Zemji[teto ne se amortizira.Procenetite godi[ni stapki na amortizacija se slednite:

Nadzemni i kabelski TT linii

Avtomatska telefonski centrali

Bazni stanici

Zgradi

Kompjuteri

Elektronski uredi

Mebel i druga kancelariska oprema

Visoko frekfentni i radio uredi

Mehani~ki uredi

Patni~ki i drugi vozila

Kamioni

2002 2001

% %

5 5

8 8

8 8

1-2 1-2

20 20

16 16

10-15 10-15

8 8

11-14 11-14

16 16

20 20

(|) Nematerijalni vlo`uvawaNematerijalnite vlo`uvawa nabaveni od Grupacijata se iska`ani po nabavna

vrednost namalena za akumuliranata amortizacija (vidi podolu) i zagubite od o[tetuvawe(vidi smetkovodstvena politika *).

(i) Posledovatelni izdatociOstanati posledovatelni izdatoci kaj nematerijalnite vlo`uvawa se

kapitaliziraat edinstveno koga ja zgolemuvaat idnata ekonomska poleznost odnematerijalnite vlo`uvawa. Site ostanati izdatoci se priznavaat vo bilansot nauspeh kako tro[oci kako [to nastanuvaat.

Page 9: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

44 Godi[en izve[taj 2002

(ii) AmortizacijaAmortizacijata na nematerijalnite vlo`uvawa se obezbeduva po propor-cionalna

metoda na na~in da se otpi[e nabavnata vrednost na sredstvata vo tekot na nivniot procenetpolezen vek na traewe. Nematerijalnite vlo`uvawa se amortiziraat od denot na stavawevo upotreba. Procenetite godi[ni stapki na amortizacija se slednite:

2002 2001

% %

Software and licences 20 20

Concession 20 20

Softver i licenci

Koncesija

(e) Vlo`uvawaVlo`uvawata od strana na Grupacijata se klasificiraat kako raspolo`ivi-za-

proda`ba i se prika`ani po objektivna vrednost, a rezultantnite dobivki ili zagubise priznaeni vo bilansot na uspehot.

Posledovatelno po prvi~noto priznavawe, site raspolo`ivi sredstva zaproda`ba se prika`uvaat po objektivna vrednost osven eventualniot instrument zakoj nema ponudena pazarna cena na aktivniot pazar i ~ija[to objektivna vrednost nemo`e verodostojno da se izmeri se prika`uva po nabavna vrednost, vklu~uvaj]i ginamaleni za tro[ocite pri transakcija i ispravkata.

Vlo`uvawata vo akcii raspolo`ivi za proda`ba se priznavaat na denot koga sepreneseni na Grupacijata.

(`) ZalihiZalihite se iska`uvaat po poniskata od nabavnata ili neto pazarna vrednost.

Neto pazarnata vrednost e proceneta proda`na cena vo normalni uslovi na deluvawe,namalena za procenetite tro[oci za proda`ba.

Nabavnata vrednost na zalihite se evidentira spored principot prose~ni cenii gi vklu~uvaat tro[ocite nastanati za nivna nabavka i doveduvawe na postojnatasostojba i lokacija.

(z) Pobaruvawa od kupuva~ite i drugi pobaruvawaPobaruvawata od kupuva~ite i drugite pobaruvawa se iska`ani po nabavna

vrednost namalena za zagubite od o[tetuvawe (spored smetkovodsvena politika i ).(y) Pari~ni sredstva i pari~en ekvivalentPari~nite sredstva i pari~niot ekvivalent se sostojat od depoziti po viduvawe

i sredstva vo blagajna so originalen rok na dostasanost od tri ili pomalku od trimeseci.

(i) O[tetuvawe na sredstvataSmetkovodstvena vrednost na sredstvata na Pretprijatieto, osven zalihite (vidi

smetkovodstvena politika i), se procenuvaat na sekoja data na koja se so~inuva bilansotna sostojbata za da se utvrdi dali postoi indikacija spored koja nekoe sredstvomo`e da bide o[teteno.

Dokolku takva indikacija postoi se procenuva nadomestuva~kiot iznos na sred-

Page 10: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

45

(i) Presmetuvawe na nadomestuva~kiot iznosNadomestuva~kiot iznos na drugite sredstva pretstavuva povisokiot iznos od

nivnata neto proda`na cena i upotrebnata vrednost. Pri procenka na upotrebnatavrednost, procenetite idni pari~ni tekovi se namaleni na nivnata sega[na vrednostso koristewe na diskontna stapka pred odano~uvawe koja gi odrazuva tekovnitepazarni procenki na vremenskata vrednost na parite i rizicite specifi~ni zasredstvata. Za edno sredstvo koe ne sozdava vo golema mera nezavisni pari~niprilivi, nadomestuva~kiot iznos se utvrduva za edinicata koja sozdava gotovina, ana koja [to i pripa\a sredstvoto.

(ii) Namaluvawe na ispravkata na vrednostaVo odnos na drugite sredstva, zagubata od o[tetuvawe se anulira ako imalo

promena vo procenkite koi se koristeni za utvrduvawe na nadomestuva~kiot iznos .Zagubata od o[tetuvawe se anulira samo do visina na smetkovodstvenata

vrednost na sredstvoto koja [to ne ja nadminuva istata vrednost koja bi bila utvrdena,so neto depresijacija dokolku ne se priznaeni zagubite poradi o[tetuvawe.

(j) Obvrski za kreditiObvrskite za krediti po~etno se evidentiraat spored neto primenite sredstva,

namaleni za tro[ocite za transakcijata. Sledstveno na po~etnoto priznavawe,obvrskite za krediti se prika`uvaat po amortizirana vrednost. Dokolku nekoj kredite isplaten pred periodot na dostasanosta, sekoja razlika pome\u platenata suma iiska`anata knigovodstvena vrednost na glavninata vedna[ se priznava vo Bilansotna uspeh.

(k) Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrskiObvrski kon dobavuva~ite i ostanatite obvrski se prika`uvaat spored nabavnata

vrednost.

stvoto. O[tetuvawe na sredstvata se priznava koga smetkovodstvenata vrednost nasredstvoto go nadminuva negoviot nadomestuva~ki iznos. O[tetuvaweto na sredstvatase priznava vo bilansot na uspeh.

(q) Priznavawe na prihodi(i) Prodadeni stoki i obezbedeni uslugiPrihodite od proda`ba na stoki se priznavaat vo bilansot na uspeh koga

zna~itelni rizici i poleznosti od sopstvenosta se preneseni na kupuva~ot. Prihodine se priznavaat dokolku postojat zna~itelni neizvesnosti okolu naplatata ilimo`noto vra]awe na proizvodite.

Prihodite od telekomunikaciski uslugi ja so~inuvaat fakturiranata iprocenetata vrednost na telekomunikaciskite uslugi. Prihodite od doma[en pazarse sostojat prvenstveno od iznajmeni linii na pravni i fizi~ki lica, naplata zatelefonski povici napraveni vo dr`avata i prihodi od me\unarodni povici koipoteknuvaat od dr`avata. Me\unarodnite prihodi i tro[oci za povici od stranstvokon R.Makedonija i tro[ocite za uslugi obezbedeni od me\unarodnite telekomu-nikaciski operatori za povici od R.Makedonija kon zemjite vo stranstvo se prezen-tirani na bruto osnova. Procenkite se vklu~eni za predviduvawe na onoj del odprihodite za koj [to ne bila izvestena Grupacijata na krajot od periodot.

Fakturirawata za telefonski uslugi se vr[at mese~no. Fiksnite mese~ni

(l) Akcionerski kapital(i) DividendiDividendite se priznavaat kako obvrski vo periodot koga se objaveni.

Page 11: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

46 Godi[en izve[taj 2002

(n) Danok od dobivkaDanokot od dobivka ili zaguba se sostoi od tekoven i odlo`en danok. Danokot

na dobivka se priznava vo bilansot na uspeh osven delot koj se odnesuva na stavkipriznaeni direktno vo kapitalot, vo koj slu~aj toj se priznava vo kapitalot.

Tekovniot danok e o~ekuvana dano~na obvrska od odano~ivata obvrska zagodinata, primenuvaj]i ja va`e~kata dano~na stapka ili stapkata usvoena na denot naso~inuvaweto na bilansot na sostojba i eventualnoto prilagoduvawe na dano~nataobvrska vo odnos na prethodnite godini.

Odlo`eniot danok se dobiva so koristewe na metodata na obvrski vo bilansotna sostojba so [to se obezbeduvaat privremeni razliki pome\u smetkovodstvenitevrednosti na sredstvata i obvrskite zaradi finansisko izvestuvawe i iznosite koise koristat zaradi odano~uvawe. Iznosot na obezbedeniot odlo`en danok e baziranna o~ekuvaniot na~in na realizacija ili poramnuvawe na smetkovodstveniot iznosna sredstvata i obvrskite so koristewe na va`e~ki dano~ni stapki ili posledovatelnousvoeni dano~ni stapki na datumot na so~inuvawe na bilansot na sostojba.

(w) Sporedbeni informaciiSo cel da se odr`i konzistentnost so prezentacijata za tekovnata godina, odre-

deni stavki se reklasificirani onamu kade [to e soodvetno za celi na sporedba.Sepak, vakvite reklasifikacii ne rezultiraat vo zna~ajni promeni vo sodr`inata iformata na finasiskite informacii prezentirani vo finansiskite izve[tai.

(m) Beneficii za vraboteniteGrupacijata vo tekot na svoeto normalno rabotewe vr[i isplati vo korist na

svoite vraboteni za penzisko, zdravstveno i socijalno osiguruvawe kako i persona-len danok koi se presmetuvaat spored va`e~kite zakonski stapki koi se na sila votekot na godinata vrz osnova na nivnite bruto plati. Nadomestokot za hranarinata,prevoz i godi[en odmor isto taka se presmetuva spored lokanoto zakonodavstvo.Grupacijata gi ispla]a ovie pridonesi kon Fondot na zdravstvo i Penziskiot fondna Republika Makedonija. Tro[okot za ovie isplati se prika`uva na tovar na bilansotna uspeh vo istiot period kako i tro[okot za plata. Grupacijata ne raboti so niednadruga penziska programa ili plan za post penziski beneficii i spored toa nemanikakva obvrska vo odnos na penziite. Isto taka, Grupacijata nema obvrska daobezbeduva ponatamo[ni beneficii na tekovnite i porane[nite rabotnici.

iznosi se fakturiraat vo mesecot vo koj nastanale.Taksite za instalacija koja ja pla]aat pretplatnicite za instalirawe na novi

telefonski linii i novi mobilni priklu~oci se priznavaat kako prihod vo momentotkoga e izvr[ena instalacijata.

Prihodot od pretplateni telefonski uslugi se odlo`uva za iden period kogavsu[nost ]e se obezbedat ovie uslugi.

Page 12: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

47

1. Realizacija

2. Tro[oci za vrabotenite

-pretplata, priklu~ok i ostanati taksi

-prihodi od soobra]aj

2002 2001

2,512,088 2,009,573

4,719,3735,520,193

1,983,797

5,589,758

495,090

827,394

187,189

993,494

16,928,320 15,017,209

2,850,405

4,257,175

Vo iljadi denari

Telekomunikaciski uslugi za doma[ni

fiksni linii

Prihodi od me\unaroden soobra]aj

Mobilni telekomunikaciski uslugi

Iznajmeni linii i prenos na podatoci

Ostanato

Plati

Pridonesi na plati

2002 2001

1,137,587 1,022,849

462,039536,130

48,519

270,575

(94,673) (158,525)

1,898,138 1,521,211

17,260

177,588

Vo iljadi denari

Bonusi

Ostanati tro[oci za vrabotenite

Kapitalizirani tro[oci za vrabotenite

Page 13: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

48 Godi[en izve[taj 2002

Prihodi od kamati

2002 2001

187,405 356,163

(24,844)679,699

44,568

28,835

7,631

43,896

319,317

Vo iljadi denari

Bankarski taksi i ostanati provizii

Neto negativni kursni razliki

Rashodi od kamati

(70,530) -

-

Promena vo pazarnata vrednost navlo`uvawata raspolo`ivi za proda`ba

131,214 694,532

Namaluvawe na ispravkata na vrednosta na vlo`uvawata vo akcii raspolo`ivi za proda`ba

Uslugi

2002 2001

587,865 536,742

537,816679,699

468,585

421,355

462,516 287,749

524,509 355,993

459,614

342,096

Vo iljadi denari

Konsultantski uslugi

Rashodi za somnitelni i sporni pobaruvawa

Taksi, dava~ki i lokalni danoci

Marketing i donacii

Materijali i odr`uvawe

Osiguruvawe

151,121 100,932

40,45351,908

767,115

184,021

4,489,440 3,583,977

618,278

65,095

Nabavna vrednost na prodadeni stoki

Ostanato

Zakupnini

(9,145)

(58,543)

139,538 117,520

118,896 120,999

685

Zgolemuvawe/(namaluvawe) na ispravkata na

vrednost na zalihite do neto proda`na vrednost

Energija

Audio tekst uslugi

Namaluvawe na ispravkata na vrednosta na

investiciite vo tek -

3. Ostanati rashodi od raboteweto

4. Neto rashodi od finansirawe

Page 14: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

49

5. Danok od dobivka(a) Priznaeni vo bilansot na uspehot

Tekovna godina

2002 2001

665,958759,442

156,900

916,342

10,994

676,952

Vo iljadi denari

Odlo`en danok

Pojava i anulirawe na privremeni razliki

Vkupen danok na dobivka vo bilansot na uspehot

Tekoven danok

(b) Usoglasuvawe na efektivnata dano~na stapka

2002 2001

5,925,957

888,893

7,093,619

(189,024)

295,813

1,064,042

(254,489)

66,354

(96,670)

(181,625)

676,952

Vo iljadi denari

Rashodi nepriznaeni za dano~ni celi

Dano~no oslobodeni prihodi

Dano~na benificija od 7,5% oddanokot od dobivka na MobiMak

Dano~ni osloboduvawa nepriznaenivo bilansot na uspehot

Dobivka pred oddano~uvawe

Danok na dobivka 15% 15%

1.1%4.1%

(2.6%)

(3.5%) (3.0%)

916,34213.0% (11.5%)

(1.6%)

- -

--

Page 15: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

50 Godi[en izve[taj 2002

6. Materijalni vlo`uvawa

2,831,260

9,353,657

9,469,496

2,579,154 4068,689

2,571,546

3,327,373

1,425,506

1,633,372

1,405,754

1,694,001

832,565

832,565

814,681

814,681

20,132,180 27,022,333

29,277,651

17,668,676

19,808,155

12,956,309

14,497,447

3,221,092

93,082

315,169

761,280

832,168

71,196

(308)

(1,027)

3,628,316

2,459,812

2,796,148

5,236

5,236

5,878

5,878

63

579 2,024,555

(1,478,594) (1,582,128)

(1,414,112)

823,262 573,128

268,334

(25,492)

(60,468)

Vo iljadi denari

Prenos od investicii

vo tek

Nabavna vrednost

Zgolemuvawa

Namaluvawa

Namaluvawa

Amortizacija za godinata

Na 31 dekemvri 2002

Na 31 dekemvri 2002

Na 31 dekemvri 2002

Amortizacija

Sega[na vrednost

Na 1 januari 2002

Na 1 januari 2002

Na 1 januari 2002

21,501,403

7,166,871

7,003,956

1,190,421 1,529,951

(1,353,336)

(77,015)

(231,243)-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Zemji-

[te Zgradi

Telekomu-

nikaciska

oprema Ostanato

Investicii

vo

tek Vkupno

Page 16: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

51

Vo iljadi denari

Ispravka na vrednosta

Netekovni vlo`uvawaVlo`uvawa vo akcii raspolo`ivi za proda`ba

2002 2001

143,359

112,608 49,399

(30,751) (168,716)

218,115

7. Nematerijalni vlo`uvawa

5,184

153,954

449,699

713,462

12,307

3,754

1,388

(2,178)

2,964

1,430

9,343

154,757

154,757

1,055,586

1,996,366

902,532

1,546,667

123,806

895,645

704,266

229,391

118,349

384,832

267,614

(1,131)

1,829,302

777,296

1,444,470

(3,925)

(3,309)

9,196

Vo iljadi denari

Prenos od investiciite vo tek

Tro[ok

Zgolemuvawa

Namaluvawa

Namaluvawa

Amortizacija za godinata

Na 31 Dekemvri 2002

Na 31 Dekemvri 2002

Na 31 Dekemvri 2002

Amortizacija

Sega[na vrednost

Na 1 Januari 2002

Na 1 Januari 2002

Na 1 Januari 2002

30,951

30,952

61,903

92,854

299,954

(3,925)

231,2431,852

- -

-

-

-

Softver Koncesija Ostanato Vkupno

8. Vlo`uvawa

Vo iljadi denari

Ispravka na vrednost na 31 dekemvri

Ispravka na vrednosta na 1 januari

Otpisi na vlo`uvawata vo akcii raspolo`iviza proda`ba

Namaluvawe na ispravkata na vrednost navlo`uvawata vo akcii raspolo`ivi za proda`ba

2002 2001

168,716 168,716

30,751 168,716

(70,530)

(67,435)

-

-

Page 17: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

52 Godi[en izve[taj 2002

Vo iljadi denari

Sostojba na 1 januari

Sostojba na 31 dekemvri

Rashod vo tekot na godinata

2002 2001

380,397 245,323

135,074

380,397

21,173

401,570

Vo iljadi denari

Materijali

Ispravka na vrednost na zalihite do

neto proda`na vrednost

Trgovski ctoki

2002 2001

501,155 601,580

327,209

(380,397)

546,822

447,237

(401,570)

548,392

Vo iljadi denari

Neto dano~ni sredstva

Materijalni vlo`uvawa

Vlo`uvawa i depoziti vo banki

Dano~ni sredstva

Pobaruvawa

2002 2001

307,931 332,947

160,833

75,644

446,683

446,683

128,998

9,754

569,424

569,424

9. Dolgoro~ni zaemi Dolgoro~nite zaemi pretstavuvaat zaem odobren na Kamen Most AD, koj e povrzana kompanija.

10. Odlo`eni dano~ni sredstva Priznaeni odlo`eni dano~ni sredstva Odlo`enite dano~ni sredstva se odnesuvaat na slednite stavki:

11. Zalihi

Dvi`ewe na ispravkata na vrednost na zalihite do neto proda`na vrednost

Namaluvaweto na vrednosta na zalihite glavno se odnesuva na materijali,rezervni delovi i siten inventar.

Page 18: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

53

Vo iljadi denari

Depoziti po viduvawe

Blagajna

2002 2001

1,742,014 1,165,776

198338

1,742,352 1,165,974

Vo iljadi denari

Ispravka na vrednost na 1 Januari

Otpisi

Ispravka na vrednost na 31 dekemvri

Rashod vo tekot na godinata

2002 2001

1,189,359

421,355 342,096

1,200,340

(353,077)(719,237)

891,477 1,189,359

Vo iljadi denari

Pobaruvawa od kupuva~i

-Doma[ni

Pobaruvawa od povrzani kompanii

Avansi dadeni na dobavuva~i

Depoziti vo banki

Pretplati i odlo`eni prihodi

Ostanato

Ispravka na vrednost za somnitelni i sporni pobaruvawa

-Stranski

2002 2001

1,584,252 1,247,203

2,818,054

211,704

116,605

296,589

47,813

93,127

3,175,279

335,874

17,977

71,591

54,021

101,968

(891,477)

4,449,485

1,189,359

3,641,736

12. Pobaruvawa od kupuva~i i drugi pobaruvawa

Pobaruvawa od povrzani kompanii pretstavuvaat pobaruvawa od Doj~e Telekom AGgrupacijata.

Dvi`ewe na ispravkata na vrednost za somnitelni i sporni pobaruvawa

13. Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti

Page 19: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

54 Godi[en izve[taj 2002

Vlada na Republika Makedonija

Kamen most AD

- Me\unarodna finansiska korporacija

4,516,412

4,887,778

179,698

9,583,888

47.12%

51.00%

1.88%

Vo iljadi denari

Obi~ni akcii

Zlatni akcii

2002 2001

9,583,878 9,583,878

1010

9,583,888 9,583,888

14. Kapital i rezervi Akcioniot kapital se sostoi od slednoto:

Akcionerski kapital

Akcionerskiot kapital se sostoi od edna zlatna akcija so nominalna vrednost od9,733 MKD i 95,838,880 obi~ni akcii so nominalna vrednost od 100 MKD.

Na 31 dekemvri 2002 godina, obi~nite akcii na Kompanijata majka se vo sopstvenost na:

Zlatnata akcija so nominalna vrednost od 9,733 MKD e vo sopstvenost na Vladata naRepublika Makedonija. Soglasno ~len 21 od Statutot na kompanijata sopstvenikot nazlatna akcija ima dopolnitelni prava so koi se nemaat steknato sopstvenicite naobi~ni akcii.

Zakonska rezervaGrupacijata izdvojuva zakonska rezerva koja se formira po pat na zafa]awe od

neto dobivkata. Ovaa rezerva se presmetuva i izdvojuva kako procent utvrden sostatutot i ne mo`e da bide pomal od 15% od dobivkata, se dodeka rezervite nedostignat iznos koj e ednakov na edna pettina od osnovnata glavnina.

DividendiDo denot na izgotvuvawe na ovie finansiski izve[tai nema predlo`eni divi-

dendi od strana na rakovodstvoto.

Page 20: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

55

Vo iljadi denari

Obvrski kon dobavuva~ite

-Doma[ni

-Stranski

Obvrski kon povrzani kompanii

DDV i obvrski za socijalno osiguruvawe

Presmetani tro[oci

Primeni avansi

Odlo`eni prihodi

Obvrski za plati

Ostanato

2002 2001

281,984

870,362

129,978

115,154

1,844,009

217,241

467,518

181,918

185,544

192,774

10,096

69,455

69,860

53,754

36,221

85,924

24,347

166,122

2,781,017

1,466,774

15. Obvrski za krediti

Vo iljadi denari

Netekovni obvrski

Tekovni obvrski

Neobezbedeni bankarski krediti

Tekoven del od neobezbedeni bankarski krediti

2002 2001

1,645,988

1,645,988

1,544,615

1,544,615

-

-

-

-

Vo 2002 godina, Kompanijata majka predvreme gi otplati preostanatiot iznos odobvrski za krediti od IFC vo iznos od 6.845.000 USD i kreditite od EBRD vo iznosod 13.253.000 USD i 9.792.000 EUR.

16. Obvrski kon dobavuva~ite i ostanati obvrski

Obvrskite kon povrzani kompanii pretstavuvaat obvrski kon Deutsche Telecom AGGrupacijata.

Page 21: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

56 Godi[en izve[taj 2002

Vo iljadi denari

Telemakedonija

Prihodi Rashodi

91,618

46,731

1,464

2,956

3,488

4,994

455,836

-

-

168 354,328

54,650

17. Potencijalni i prevzemeni obvrski

Prevzemeni obvrskiVkupniot iznos na dogovoreni kapitalni investicii na 31 dekemvri 2002 godina

iznesuva MKD 283,289 iljadi.

Potencijalni obvrskiPostoi procedura prevzemena od Ustavniot sud na Republika Makedonija vo

vrska so legalnosta za naplatata na taksi za fiksnanata telefonija. Vo vrska so ovaKompanijata majka napravi izmeni na internite akti vo soglasnost so Zakonot i dogovo-rot za koncesija vo koi pravoto za naplata na ovaa taksa e jasno propi[ana. Imaj]i govo predvid gorenavedenoto i vrz osnova na dobieniot praven sovet, eventualnataodluka od Ustavniot sud nema da ima negativni finansiski implikacii vrz rabotatana Kompanijata majka i spored najdobrite raspolo`livi soznanija na rakovodstvotone se potrebni nikakvi rezervirawa za vakvite implikacii na 31 dekemvri 2002godina.

18. Transakcii so povrzanite kompanii

Site transakcii so povrzanite kompanii proizleguvaat od tekovnoto rabotewei nivnata vrednost materijalno ne se razlikuva od uslovite koi bi preovladuvale vopazarni uslovi.

Obezbeduvawe i dobivawe na telekomunikaciski uslugi, odobruvawe zaemi iobezbeduvawe na konsultantski uslugi. Iznosite na pobaruvawata i obvrskite seprika`ani vo soodvetnite bele[ki.

Prihodite i rashodite za godinata zavr[ena na 31 dekemvri 2002 godina sopovrzanite kompanii od se slednite:

Page 22: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

57

MobiMak Makedonija

Crna Gora

Makedonija

Montmak

C&C

Zemja kade e

inkorporirana

Procentna

sopstvenost2002

Procentna

sopstvenost2001

100 100

100

90 90-

19. Pretprijatija koi i pripa\aat na Grupacijata

Kontrola na Grupacijata Kompanijata majka poseduva tri podru`nici:

Podru`nici

Mont Mak AD Podgorica raspolaga so hotel vo Crna Gora, Federativna RepublikaJugoslavija. Rakovodstvoto na kompanijata Majka odlu~i da ja otu\i ovaa podru`nicavo bliska idnina i zatoa taa e isklu~ena od konsolidacijata vo ovie finansiskiizve[tai i e klasificirana kako vlo`uvawe raspolo`ivo za proda`ba.

20. Finansiski instrumenti

Izlo`enosta na kreditniot rizik, kamatniot rizik i valutniot rizik proizle-guvaat od normalnite uslovi na rabotewe.

(i) Krediten rizikGrupacijata ne bara obezbeduvawe vo pogled na finansiski sredstva.Do denot na sostavuvawe na Bilansot na sostojba nema[e zna~ajna koncentracija

na krediten rizik. Maksimalnata izlo`enost na kreditniot rizik e prezentiranapreku sega[nata vrednost na finansiskite sredstva vo Bilansot na sostojba.

(ii) Kamaten rizikGrupacijata nema politika za za[tita od rizikot na kamatna stapka.(iii) Valuten rizikGrupacijata se izlo`uva na valuten rizik pri proda`bi i nabavki, koi se deno-

minirani vo valuta razli~na od MKD. Deviznite sredstva so koi [to raboti Grupa-cijata se prete`no amerikanski dolari, {vajcarski franci i evra.

Grupacijata ne upotrebuva instrumenti za za[tita od valutniot rizik.

21. Posledovatelni nastani

Po datumot na sostavuvawe na bilansot ne se slu~ile nastani od materijalnozna~ewe, koi treba da se prika`at vo finansiskite izve[tai.

Detal od rakav na nevestinska ko[ula - Pore~je

Page 23: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

58 Godi[en izve[taj 2002

22. Usoglasuvawe spored US GAAP

Kosolidiranite finansiski izve[tai na Grupacijata se izgotveni sporedme\unarodnite smetkovodstveni standardi koi vo odredeni aspekti se razlikuvaatod US GAAP . Glavnite razliki pome\u MSS i US GAAP se prika`ani podole zaedno soobjasnuvawa na korekciite koi vlijaat na konsolidiranata neto dobivka i vkupniotkapital na 31 dekemvri 2001 i 2002 godina.

Vo iljadi denari

Neto dobivka

Kapital

Neto odlo`en prihod priznean na platenite taksi za instalirawe - odlo`en na po~etokot i priznaen vo tekot na prose~niot vek na koristewe

Korekcija na po~etnata sostojba na zadr`anata dobivka za kumulativniot efekt od promenata na politikata za odlo`uvawe na prihodite

Kapitalizacija na kamatata na investiciite vo tek vo soglasnost so Finansisko smetkovodstveniot standard 34

2002 2001

17,340

(62,260)

102,440

102,440

(1,606,660) (1,917,000)

(1,606,660)(1,504,220)

310,340

310,340

8,100

293,000156,600

Ispravka na vrednosta

Vkupno zgolemuvawe na neto dobivkata

Korekcija na zadr`anata dobivka vo tekovniot period

Neto namaluvawe na zadr`anata dobivka

-

Page 24: Makedonski telekomunikacii AD Skopje Konsolidirani Finansiski … · 2016-06-08 · dekemvri 2002 godina i povrzanite so nego konsolidiran bilans na uspeh, izve[tajot za promenite

59