1

Özet………………………………………………………………………3

Proje adı………………………………………………………………….4

Proje amacı………………………………………………………………4

Giriş………………………………………………………………………4

1.Etkin Hormonlar……………………………………………………….4

1.A.Progesteron…………………………………………………………4

1.B. Östrojen…………………………………………………………....5

Materyal Metot…………………………………………………………...…….6

Sonuç ve Tartışma……………………………………………………………...13

2

PROJE ÖZETİ

Menstrual Döngü; hormonların etkisi ile üreme organlarının her ay geçirdiği değişikliklerdir. Bu değişiklikler gebelikle veya menstrual kanamayla sonlanır ve 28 gün sürer.

.Menstrual döngüde en etkili iki hormon progesteron ve östrojendir. Döngünün farklı periyotlarında bu hormonların değerinde farklılıklar görülür.

Bu projeyle okulumuzdan seçtiğimiz deneklerde 28 günlük olarak ile pH ölçümü yaptık. Deneklerin yurtta kalmalarına ( aynı besinlerle beslenmelerinden dolayı) ve menstrual döngüleri düzenli olmasına özen gösterildi.

Ölçüm yaptığımız bölgeler bilek,avuç,yanak,burun ve saç derisiydi. Ölçümlerimiz sonucunda östrojen hormonundaki eğriler ile pH grafiğindeki eğrilerin paralellik gösterdiği belirlendi..

İnsan cildinin pH'ı 5,5 olarak bilinmektedir.Sabun, şampuan, saç boyası gibi kozmetikler de bu değer baz alınarak hazırlanmaktadır.Deneyler sonucunda cildin pH'ı kişiden kişiye ve günden güne östrojene paralel olarak 4.50 -6.0 arasında değişmektedir. Bu projeden elde edilen verilerle hasas ciltler için PH ölçümleri yapılarak sabun, krem ,saç boyası gibi kozmetiklerin etkisinde verim arttırılabilir Cildi PH ölçümü için ideal bir indikatör araştırıldı. En uygun indikatörün nitrazin kâğıt olduğu belirlendi.

Nitrazin kâğıdının 4,5 ile 6.0 arası değerlerini içeren sanal skala oluşturuldu.Sonuç olarak elde edilen indikatör ile ev ortamında pH değişiklikleri tespit edilebilir böylece kişiye özel tedaviler yapılıp daha verimli sonuçlar alınabilir.

Cilt pH ı ölçümünde kullanılan nitrazın kâğıdı için bir sensör geliştirilerek okuma hassasiyeti arttırılabilir.

Anahtar kelimeler:Menstrasyon,İndikatörler,Nitrazin kağıdı,öströjen

PROJE ADI: MENSTRUAL DÖNGÜDE PH DEĞİŞİMİNİN ARAŞTIRILMASI VE MENSTURAL DÖNGÜ İNDİKATÖRÜ GELİŞTİRİLMESİ

PROJE AMACI:Menstrual döngüde PH değişimini inceleyerek menstrual döngü ile bağlantısını tesbit etmek,bu PH değişiminin tespitinde indikatör geliştirmek.

GİRİŞ

Menstrual Döngü; hormonların etkisi ile üreme organlarının her ay geçirdiği değişikliklerdir. Bu

değişiklikler gebelikle veya menstrual kanamayla(adet kanaması ya da regli) sonlanır. Menstrual

siklus ortalama 28 gün sürer.

1. gün; menstrual kanamanın başladığı gün siklusun 1. günü olarak kabul edilir.

3

2–5. gün; rahmin iç tabakası dökülür ve kanama giderek azalır.

6. gün; kanamanın bittiği bugün yumurtalıklarda folikül adı verilen kesecikler içinde yumurta gelişmeye başlar ve rahmin endometrium adı verilen iç tabakası giderek kalınlaşır.

7–12. gün; yumurtayı içinde bulunduran kesecikler büyür ve östrojen üretimi devam eder.

13–14. gün; bu günlerde ovulasyon (yumurtlama) gerçekleşir. Bu dönemde cinsel ilişkide bulunulursa gebelik gerçekleşebilir. Ovulasyon sırasında kasık ağrısı ve hafif bir kanama görülebilir, bu günlerde vücut ısısı artar.

15–18. gün; yumurtalıklardan salınan yumurta tüpler aracılığı ile rahme gelir. Bu arada östrojen düzeyi düşer ve yumurtalıklardan progesteron adı verilen hormon salınmaya başlar.

19–20. gün; rahim gebeliğe hazırdır. Premenstrual sendroma ait yakınmalar bu dönemde başlar.

21–28. gün; endometriumdaki bezler büyür ve kan damarları artar.

1.ETKİN HORMONLAR

1.A.Progesteron

Progesteron, insan ve diğer hayvanlarda adet döngüsü, gebelik ve embriyogenezde rol oynayan 21

karbonlu bir steroit hormondur. Progesteron, progestagen adlı bir hormonlar grubuna aittir ve

insanlar da bu grubun başta gelen üyesidir.

4

Diğer steroidler gibi, progesteron da birbirine bağlı dört siklik

hidrokarbondan oluşur. Progesteronda keton, metil ve

oksijenlenmiş fonksiyonel gruplar bulunur. Diğer steroid

hormonlar gibi, polar fonksiyonel grupların yokluğundan

dolayıhidrofobiktir. Progesteron, diğer steroid hormonlar gibi, bir

kolesterol türevi olan pregnenolondan sentezlenir. Bu dönüşüm

iki aşamada gerçekleşir. 3-hidroksil grubu bir keto grubuna

dönüşür ve çift bağ C-4'ten C-5'e geçer.

Kimyasal formül :C21H30O2

2.A.Östrojen

Östrojenler, kadınların adet döngüsünde ve diğer memeli hayvanların dişilerinde estrus

döngüsünde önemli rol oynayan bir grup steroid hormondur.Östrojenler hem erkek hem

kadınlarda bulunmakla beraber, üreme yaşında kadınlarda seviyeleri çok daha yüksektir. Bu

hormonlar kadınlarda göğüs gibi ikincil cinsiyet özelliklerinin gelişimini sağlarlar ve adet

döngüsüyle ilişkili olan endometrium kalınlaşması ve diğer süreçleri düzenlerler. Folikül uyarıcı

hormon (follicle stimulating hormone, FSH) ve lüteinizan hormon (LH), yumurtalayan kadınlarda

östrojen üretimini düzenlerler. Kan dolaşımında bulunan östrojen, FSH ve LH'nin seviyelerinin

azalmasına neden olduğu için bazı oral kontraseptiflerde östrojenler bulunur.

5

Menstural döngü boyunca hormonlarda değişimler grafikte görülmektedir. Bu hormonal dalgalanmalar cilt üzerinde çeşitli değişimlere sebep olmaktadır. Bundan yola çıkarak belli bir denek grubuna, deri üzerinden pH ölçümleri yaptık. Ölçümler sonucunda hormon ve pH değerleri için çizilen grafiklerde östrojen hormonundaki eğriler ile pH grafiğindeki eğrilerin paralellik gösterdiği görülmektedir.

MATERYAL METOT

Okulumuz ve çevre okullarda yaptığımız ölçümler sürecinde GT8601 El Tipi pH Metresini deri uyumlu elektrotla kullandığımız pH metrenin özellikleri:

pH metremizi Gentek Elektronik SAN VE TİC.LTD. ŞTİ’den temin ettik.

Ölçümleri 50 kişilik denek grubunda 2 ay boyunca sürdürdük. Denek grubumuzun 30’u 16–17 ve 10’u 24–35 yaş aralığında değişen bayanlardan oluşuyordu. Denek gurubumuzda yer alan 10 kişilik gebe grubu ölçümlerde ayrı değerlendirildi. Ölçümler sırasında verilerin doğruluğunu arttırmak için elektrotu ve denekleri her ölçümden önce destile su ile nötralize ettik. Her denek için ölçümler avuç, bilek, yanak, burun, saç derisi olmak üzere 5 bölümde inceleme yaptık. Bunun sebebi en ideal pH değişiminin hangi bölgeden incelenebileceğini tespit edebilmekti.

6

Yaptığımız bu ölçümler sonucunda menstrual döngüde cildin pH’ında değişmeler olduğunu saptadık.Ölçümler sonucunda elde ettiğimiz grafikler:

7

8

Yapılan ölçümler sonucunda menstrual döngüde östrojen hormonu değişim grafiği ile pH değişim grafiği benzer dalgalanmalar göstermektedir. Denek grubumuz arasında gebeler de bulunmaktaydı. Gebelere yaptığımız ölçümlerde cilt pH larının diğer insanlardan daha yüksek fakat iniş ve çıkışların az olduğunu gördük. Bu da gebelik dönemi başladığında östrojen hormonun grafiksel gidişatıyla uyuşmaktadır.

9

10

Bu şekilde 28 günlük periyotlarla pH değişimi incelenmiştir. Cildin kimyasal uygulamalara en uygun gününün tespiti için kullandığımız indikatörün özellikleri şu şekildedir:

11

Nitrazin Kâğıdı

Nitrazin kâğıdı, dinitrophenylazonaphtoldisulfonat ile muamele edilmiş bir pHindikatörüdür. pH aralığı 4,5–7,5’dir. Bu pH aralığında yedi farklı renk değişikliğigöstermektedir.. Aynı zamanda deri ile temasında hiçbir sakınca teşkil etmemektedir. Erken membran rüptürünün tespitinde de kullanılan nitrazin kâğıt tarafımızdan derinin terletilerek kâğıda emdirilmesiyle kullanılmıştır.Nitrazin kağıdını Gözde Medikal’den temin ettik.

SONUÇ VE TARTIŞMA

Menstrual döngünün ovulasyon evresinde progesteron ve östrojen olmak üzere salgılanan 2 çeşit

hormon vardır.Menstrual döngünün farklı periyotlarında bu hormonların değerinde birtakım

farklılıklar görülür. Bu hormonal farklılıklar cilt üzerinde çeşitli değişimlere sebep

olmaktadır.Bundan yola çıkarak okulumuz ve çevre okullarda seçtiğimiz denek gruplarında

günlük olarak El Tipi pH Metre ile pH ölçümü yaptık.

Ölçümler sonucunda hormon ve pH değerleri için çizilen grafiklerde östrojen hormonundaki eğriler ile pH grafiğindeki eğrilerin paralellik gösterdiğini belirledik.

Denek grubumuz arasında gebeler de bulunmaktaydı. Gebelere yaptığımız ölçümlerde cilt pH larının diğer insanlardan daha yüksek fakat iniş ve çıkışların az olduğunu gördük. Bu da gebelik dönemi başladığında östrojen hormonun grafiksel gidişatıyla uyuşmaktadır.

Bunların sonucunda menstrual döngü sürecinde ciltte meydana gelen değişimleri pH değişimlerine, pH değişimlerini de östrojen hormonuna bağlayabiliriz.

Ayrıca tüm bu ölçümlerimizin sonucunda pH değişiminin en iyi gözlenebileceği yerin avuç olduğu sonucuna ulaştık.Bu da bize oluşturduğumuz skalanın kullanımında kolaylık sağlar.

Çeşitli sabunların, cilt bakım ürünlerinin, saç boyalarının pH’ı 5,5 olan bir cilt için hazırlanmıştır. Oysa bir cildin pH’ı belirli günlerde 5,5 yada daha yakın değerlere ulaşabilmektedir. Saça regl döneminde genelde boya tutmadığı söylenmekle birlikte kesinliği kabul edilmemiştir. Bunun nedeni her bireyin cilt pH’ının birbirinden az da olsa farklılık göstermesidir. Bu gibi ürünlerin kullanımını döneme bağlamak yerine pH ölçümleri ile belirlemek daha doğru olacaktır. Ayrıca ölçümlerdeki artışta ovulasyon günü alenen belli olmaktadır. Tüm bunların kolay ve pratik bir şekilde tayini için en uygun indikatörü seçtik. Kullandığımız nitrazin kâğıt ciltte alerjik reaksiyona sebep olmaması ve dar bir spektruma sahip olması nedeniyle tercihimiz olmuştur.

Nitrazin kâğıdının pH aralığı 4,5–7,5’dir.Biz de pH’ı nitrazin kâğıdının 4,5 ile 6.0 arası değerlerini içeren sanal skala oluşturduk. Elde edilen bu indikatör ile ev ortamında pH değişiklikleri tespit edilebilir. Böylece kişiye özel tedaviler yapılıp daha verimli sonuçlar alınabilir.Bu skaladan dermatologlar,güzellik uzmanları yararlanabilir. Cilt pH ı ölçümünde kullanılan nitrazin kâğıdı için bir sensör geliştirilerek okuma hassasiyeti arttırılabilir.

Oluşturduğumuz sanal skala

12

13