Adnz ve Soyadnz 28.04.2009 MHENDSLK BLM-1 VZE SINAVI
SORULAR
Soru:1 Aadaki birimlerin hangi byklklere ait olduklarn
yaznz.
(7p)a-) HP: .. RPM:... mSS: lt/sn: btu: .Kj:Srtnme katsays
birimi: (Scaklk, Basn, G, Debi, Hacm, Is, Hz, Kuvvet, Verim,
dakikadaki devir says)
(4p)b-) Srtnme, anma, snma ve yalama arasndaki ilikiyi
belirtiniz. (4p)c-) Srtnmenin avantajl ve dezavantajl olduu yerleri
birer rnek vererek aklaynz. (4p)d-) Millerin yatak iinde kalan
ksmlarna .. denir. Mil ile yatak arasna konan makine elemanlarna .
Ad verilir. Bu elemanlarn malzemesi genellikle . (Bur, elik, Bakr,
Bronz, Muylu)
(4p) e-) Enerji trlerinden drt tanesinin adn yaznz (4p) f-)
Elektrik Enerjisini s enerjisine dntrmek iin .; Kimyasal enerjiyi
mekanik enerjiye dntrmek iin ..; Mekanik enerjiyi elektrik
enerjisine dntrmek iin .kullanlr.
(Yakt, elektrikli stc, jeneratr, motor, dili ark)
(4p) g-) Bir makinenin verimi nasl hesaplanr? Bir sistemin
toplam verimini bulmak iin sistemi meydana getiren elemanlarn
verimlerini .(arplr/toplanr) (4p) h-) Dorusal hareketi dairesel
harekete; dairesel hareketi dorusal harekete dntrmek iin . ;
Hareketin dorultusunu 90 dntrerek az bir kuvvetle ok byk ykleri
tamak iin ..; Cisimleri uzak bir noktaya tamak iin . kullanlr.
(Kay-Kasnak mekanizmas, Sonsuz vida ve karlk dilisi, Kramayer ve
pinyon dili)
(4p) -) Svlarda basnc arttrmak iin ; Gazlarda basnc arttrmak iin
.. kullanlr. Akkanlarn basncn lmek iin kullanlr. zerine di oyuklar
alm dzlemsel paralara . denir (Kramayer dili, Sonsuz vida, Motor,
Pompa, kompresr, Barometre, manometre) (4p) j-) Bir boruda boru ap
.(arttka/azaldka), basn kayb .(artar/azalr). Borularn uzunluu
.(arttka/azaldka), basn kayb .(artar/azalr) (4p) k-) Santrifj
pompalarda maksimum emme ykseklii teorik olarak . metre, pratik
olarak ise ila . metre arasndadr. Daha fazla derinlikte bulunan
sular yeryzne karmak iin kullanlan pompa trn belirtiniz.
(20p)Soru:2 Bir elik halatla 2,5 ton ktlesinde bir ara yatayla 22 a
yapan dzleme paralel olarak ekilmektedir. Ara ile eik dzlem
arasndaki srtnme katsays 0.38 dir. Halatn ap 12 mm dir. Halatn
emniyetli ekme dayanm 25 N/mm2 dir. Verilenlere gre: a-) Halatta
meydana gelen gerilmeyi bularak halatn emniyetli olup olmadn
belirleyiniz. b-)Halat emniyetsiz ise uygun halat apn hesaplaynz.
(20p)Soru:3 Bir santrifj pompa ile , pompadan 42 metre ykseklikteki
bir depoya su pompalanacaktr. Pompa, suyu 2 metre derinlikteki bir
su rezervinden almaktadr. Kullanlan boru yeni olup ap 4 tir. Depo
80 ton su kapasitesindedir. Deponun 40 dakikada dolmas
istenmektedir. Santrifj pompa ve motorun toplam verimi %74 tr.
Toplam boru uzunluu 1,2 km olduuna gre gerekli pompa gcn HP ve KW
cinsinden hesaplaynz. (30p)Soru:4 ekildeki sistemde; tablann
hareket etmesi iin 4 BG lik bir motor vastasyla sonsuz vida tahrik
edilmektedir.. Sonsuz vida 4 azldr. Sonsuz vidann dakikadaki dnme
says 2800 dr. Karlk dilinin di says 96 dr.A kasnann ap 28 cm B
kasnann ap 72 cm dir. Sistemde Sonsuz vida ile karlk dili arasndaki
verim %90, kay kasnak mekanizmasndaki verim %85, Tabladaki kramayer
dili ile sonsuz vida arasndaki verim %75 tir. Pinyon dilinin adm 6
mm dir. Pinyon dilinin di says 16 dr. Verilenlere gre:
(13p) a-) Karlk dilinin, B kasnann ve Pinyon dilinin dakikadaki
devir saysn ve Tablann hzn m/sn cinsinden bulunuz. (10p)b-) Motorun
gcnde meydana gelen kayb ve tablay hareket ettirmek iin harcanan gc
bulunuz. (7p) c-) Tablay hareket ettirmek iin gerekli kuvveti
hesaplaynz.
Pinyon
Dili ark
B kasna A kasna
Sonsuz Vida
motor
Karlk Dili
Tabla
halat
cisim
VFPPgiriPknztVzz
nn
nn
dd
nsvnkd
zkdzsv
HkHbHeHt
HtQP
AF
FsrtSinGFhalatCosGRR
Fsrt
.
..12
21
.75.
..
1
2
2
1
====
=
=++=
=
=+=
==
