Naar duurzame inzetbaarheid :

Leren in het bedrijf en de sociale innovatievan (h)erkenning van kwalificaties

marc.vandermeer@uvt.nl/ m.vandermeer@s-bb.nl

Blik op werk/ kenniscentrum EVC, 24 juni 20141

Opzet van de inleiding

1. Verandering op arbeidsmarkt

2. Valideringsvraagstukken

3. Nieuwe bedrijfsmodellen: open innovatie

4. Waarom het niet lukt: weerstand

5. Duurzame inzetbaarheid; onvermijdelijkheid

2

Naar een Nieuw (Dutch) Design voor flexibel én zeker werk

Ton Wilthagen, Evert Verhulp, Linde

Gonggrijp, Ronald Dekker en Marc van der Meer

Onderwijs:- Kwaliteit- Toezicht - Prestatieafspraken

1. Onderwijs:- Kwaliteit-uitval- Toezicht- Prestatieafspraken

3.Topsectoren- Topsectoren- HCA’s- Zwaartepunten/CIV’s

2. Sociale partners:- Arbeidsvoorwaarden- Fondsen- DZI/sectorplannen

Sinds 2011: drie institutionele regimes

4

Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt:

- Onderkant: - Onderwijszorgstructuur- Toenemende entree-eisen - Jeugdwerkloosheid, baanverlies- De startkwalificatie als begin of eindpunt (RMO)?

- Bovenkant: onderwijs als bouwblok voor innovatie?- Occupational change in Europe (D.Oesch, 2013)- Smart industry (NL) of ‘Industrie 4.0 (Dld) - Aansluiting mbo-hbo-arbeidsmarkt (AD-programma’s)- Doorlopende leerlijn (vgl. Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland)

Beleidsagenda EVC

Theme 1. Widening the use of validation: how to increase availability and access?

What kind of coordination, both vertical and horizontal, of stakeholders is 

deemed necessary? 

7

(H)Erkennen van kwalificaties: valideringsinstrumenten (kenniscentrum EVC)

1.

Identificeren

systematiseren

1. Loopbaan zelfonderzoek

2. Loopbaan-begeleiding

3. Groepsgewijze loopbaantraining

(CH-Q)

2.

Documenteren

4. Curriculum Vitae / Europass

5. E-portfolio

6. Ervaringsprofiel (EVP)

3.

Assessment

7. Ontwikkel/

selectie-assessment

8. EVC-procedure

9. Intake-assessment opleiding

4.

Certificeren

10. Verzilveren Ervarings-certificaat

11. Vrijstellings-procedure/ECVET

- Mate van validering +

Geldtspecifiek voor het onderwijs

Evc-procedures en validering (EU- cedefop)

Theorie Evc-procedure

1. Verschijnsel bestaat2. Verschijnsel komt vaker voor3. Er is causaliteit 4. Er is verklaring

1. Identificatie2. Documentatie3. Assessment4. Certificering

Condities voor innovatie

9

• Demografie• Kennisuitwisseling• Clustering:

gespecialiseerd of gevarieerd

Organisatiegraad

• Human Capital• Veranderende

werkzaamheden• Dynamiek faciliteren• Innovatie stimuleren

Organisatiegraad

samenwerking

Sector of regioConcurrentiestrategie

Internationale oriëntatieInnovatiesysteem

Bedrijfsleven Beroepsonderwijs

Een innovatiesysteem

10

Onderwijs

Sociale innovatie als concept

1. Maatschappelijke sociale vernieuwing / nieuw elan

2. Sociale innovatie op organisatieniveau

Klassieke definities innovatie

Iets nieuws en nuttigs doen

Verandering die leidt tot een prestatieverbetering(Drucker)

1. Introductie van nieuwe goederen ... 2. nieuweproductiemethode ... 3. Openen van nieuwe markt... 4. toepassen ruwe productiemiddelen of halffabrikaten ... 5. tot stand brengen van gehelenieuwe wijze van produceren (Schumpeter)

12

Themadocument SER (2006)

Volgt de Taskforce SI. Vernieuwing van de arbeidsorganisatie en

maximaal benutten van competenties, gericht op het verbeteren van

de bedrijfsprestaties en ontplooiing van talent

Daarnaast :

… een manier om binnen arbeidsorganisaties creativiteit en

vernieuwing te stimuleren, mede met het oog op productiviteitsgroei

en een hogere arbeidsparticipatie.

13

TOP-model

14

Ideaaltype:open en gesloten innovatie

15

Figuur 1: Gesloten innovatie Figuur 2: Open Innovatie

Regio’s verschillen in afstand tot frontier

16

Onlosmakelijk aan elkaar verbonden?

Strategische Innovatie: Dell

Technische innovatie: Philips / Senseo

Ja! Techniek beïnvloedt regels, omgangsvormen, routines etc.

Echter: innovatieparadox, technische innovaties worden niet geïmplementeerd

17

Sociale innovatie Volberda

18

Het bedrijfsmodel: van lineairiteit tot complexiteit

Tekortkomingen lineariteit: geen proportionaliteit, geen voorspelbaarheid,

geen lineariteit

Kenmerken complexiteit : cyclische processen, dynamiek, terugkoppeling,

netwerken.

19

Kennis

Expliciet:

• regels, procedures

Impliciet:

• (tacit) persoonsgebonden,

• ervaringen,

• metaforen,

• waardesystemen.

20

Lerende organisatie- Arie de Geus

Vier componenten

1. Gevoeligheid voor de omgeving

2. Samenhang en identiteit

3. Tolerantie en decentralisatie

4. Lange termijn beleid (met voldoende rendement).

21

Lerende organisatie (Nonaka en Takeuchi, 1995)

Combineert

1.Tayloristisch productieconcept: scheiding horizontale taaksplitsing en

toezicht

2. Nieuwe productieconcept : empowerment en horizontale afstemming

Gevaar van platte organisatie en netwerkorganisatie is dat kennis

vervluchtigt, verloren gaat

Voor leerprocessen: “de platte organisatie heeft hierarchie nodig”.

22

Lerende netwerken: Tykes Finland

3-5 jarige samenwerking met gezamenlijke inspanningen van bedrijven,

R&D, en onderwijsinstellingen

• Reflexive benchmarking

• Adaptief leren: incrementele innovatie

• Generitief leren: radicale innovatie, doorbraken

23

24

HRM-roles (1) Ulrich

FUTURE / STRATEGIC FOCUS

DAY-TO-DAY / OPERATIONAL FOCUS

PEOPLEPROCESSES

Administrative Expert

Strategic Partner

Change Agent

Employee Champion

(Theoretical) roles for HRM and employee participation

Pro-active Active Reactive

Strategic Strategicchange-maker

Partner Adviser

Tactical Supporter Monitor

Operational Implementer

25

Duurzame inzetbaarheid Wie heeft het voor het zeggen?

Hoe komt DI tot stand?

Welke lerende organisaties ontstaan?

Hoe creëer je voldoende vertrouwen?

Goed werkgevers- en werknemersgedrag?

Vormen van weerstand? Verwaarlozing?

26

27

(H)Erkennen van kwalificaties- Overzicht valideringsinstrumenten (Bron: kenniscentrum EVC- RvK)

1.

Identificeren

systematiseren

1. Loopbaan zelfonderzoek

2. Loopbaan-begeleiding

3. Groepsgewijze loopbaantraining

(CH-Q)

2.

Documenteren

4. Curriculum Vitae / Europass

5. E-portfolio

6. Ervaringsprofiel (EVP)

3.

Assessment

7. Ontwikkel/

selectie-assessment

8. EVC-procedure

9. Intake-assessment opleiding

4.

Certificeren

10. Verzilveren Ervarings-certificaat

11. Vrijstellings-procedure/ECVET

- Mate van validering +

Geldtspecifiek voor het onderwijs

Evc-procedures en validering (EU- cedefop)

Theorie Evc-procedure

1. Verschijnsel bestaat2. Verschijnsel komt vaker voor3. Er is causaliteit 4. Er is verklaring

1. Identificatie2. Documentatie3. assessment4. certificering

AGENDA

1. / EVC/ MODULAIR SCHOLEN

- Jurdische en beroepsvereeisten (actuarissen, orthopedagogen)

- Bestekvoorwaarden/ openbare aanbestedingen

- Publieke sector

2. / MEESTERSCHAP

- SER-rapport Handmade in Holland

- beleidsbrief MBO en vakmanschap

3/ NLQF

- Voorbeelden in diverse sectroren