Navigatie boekje

Les Aantekeningen P. Bokma

Datum : Vanaf 2 juli 1996Vak : Navigatie 0° alt 0176

Meridianen en parallellen

Horizontaal 23.5° Wester / Ooster Lengte

Lengte / Parallel

Breedte / Meridiaan Noorder / Zuider Breedte

Vertikaal

Grootcirkel Meridiaan (vertikal) 180 graden > oosten (vanuit Greenwich)180 graden > westen

Breedtegraad Parallel (horizontal) 90 graden > noorden (vanaf Evenaar)90 graden > zuidenKreeftKK>NB / SteenboksKK>ZB

Een omtrek waarbij het middelpunt van deze cirkel door de kern van de aarde kruist, heeteen GROOTCIRKEL.Een omtrek niet door de kern heet een KLEINCIRKEL.

Voorbeeld: 52° 18´ 22" N / 120° 22´ 15" W Breedte / Lengte

LOXODROOM: Lijn langs de meridianen onder steeds dezelfde hoek. Constante koersDe grootcirkel afstand is steeds de kortste tussen twee punten. (Verschil is Bekorting)

1° (graad)= 60´ (minuten)

1´ meridiaan = 1 graadminuut = 1 zeemijl

10° > 600´ > 600 zeemijlen / Op 60°NB > 1° = 30Nm

1 zeemijl (minuut) = 1.852 Km (Gem. van 1.861 / 1.843)

Radar Herkenning

Transponder : Transmitter / Responder XPNDRzendt herhaaldelijk een code ID uit.Kan gekoppeld zijn aan hoogtemeter.

Code 4 cijfers 8/8/8/8

LS

ID

S Hoofdschakelaar, Off / Standby / A / C / TestA Alfa / Alleen IDC Charlie / ID + HoogteT Testmode / Interne loopID Ident (ity)

Pagina 1 969107.xls / 25-9-05


Boven de 1500 Feet in Flight Information Region Amsterdam, mag je zonder tegenbericht

van de verkeersleiding de XPNDR gebruiken op code 7000.

(Squak Charlie <code>) 7700 Emergency7600 Communication Storing7500 Kaping

Primary Radar Alleen aftastingSecundary Radar Aftasting en ID response (SSR)

De Tijd

Local Mean Time Passagetijdstip van de meridiaan tussen A en B door middelbare zonOok wel Universal Time Coordinated (UTC)

Lengteverschil 15° Tijdsverschil 1 uur1° Tijdsverschil 4 minuten1' Tijdsverschil 4 seconden

Standaardtijd Tijd bepaald voor een land (UTC+/-x)

LMT vs UTC Oosten = Later dan UTC / Westen = Vroeger dan UTC

Het Kompas

Variatie Hoek tussen ware noorden en magnetische noordenMagnetisch Noorden Links van Ware Noorden (West/Negatief)Magnetisch Noorden Rechts van Ware Noorden (Oost/Positief)

Deviatie Hoek tussen magnetisch noorden en kompasnoorden (afleiding)

Variatie + Deviatie = Miswijzing

Inclinatie Hoek tussen horizontaal vlak en de compasnaald (Richtkracht)

Luchtkoers Hoek tussen Langsas vliegtuig en de richting noorden (Heading HDG)

Ware Lucht/Grondkoers Koers t.o.v. het ware noorden (True Heading/Track THDG/TT)Magnet. Lucht/Grondkoers Koers t.o.v. het magnetische noorden (Magn. Heading/Track MH/MT)Kompas Lucht/Grondkoers Koers t.o.v. het kompas noorden (Compass Heading/Track CH/CT)

Isogoon Lijn op de kaart die punten met gelijke variatie verbindt.(Average Annual Decrease, 7' decrease naar 0°)

Agoon Lijn op de kaart die punten met 0° variatie verbindt.

Draaiingsfout Noord/Zuidelijke verdraaing bij insturen vliegtuig (max 30')Oost > Noord, stoppen op 030West > Noord, stoppen op 330Oost > Zuid, stoppen op 210West > Zuid, stoppen op 150

Vertragingsfactor Oost/Westelijke vertraging/versnelling bij verandering van snelheid

Koersverslechtering Kaart > Kompas (-)Koersverbetering Kompas > Kaart (+)

Pagina 2 969107.xls / 25-9-05


Lambert Projectie Kegelvorm gelegd over het ronde oppervlak

Equivalent Kaart is oppervlaktegetrouwEquidistant Kaart is afstandsgetrouwConform Kaart is hoekgetrouw

Koersherleiding

True Track (tov WN) G 222 Goeie > Kwaaie, Tekens omdraaienVariatie -3 Kwaaie > Goeie, Niet met tekens knoeienMagnetic Track 225

Deviatie -2

Compass Track K 227

TT CN TN MN

True Track G 316

Variatie 4

Magnetic Track 312

Deviatie -6

Compass Track K 318

TT

316 TTNB. Koers meten op 312 MT helft van totale traject 318 CT (Protractor)

(-2° > 2° West)

Meridiaan

Distance Measury Equipment DME

Berekening Grondsnelheid uit Afstand Baken en Hoogte

Bereik Zender: 1,23 x Vhoogte (ft)

Slant Range/Distance

Brandstofplanning

Traject van A > B Afstand meten A > B + afstand naar C (uitwijk)Additioneel 10-30% voor A>B>CAdditioneel 1/2 - 3/4 uur Holding

1 USG 3.78 Liter > Gewicht 6 Pond (lbs)1 Liter 0.72 Kg * USG > Lbs1 Kilo 2.2 Pond (lbs) * USG op USG Pijl, bij Lbs Pijl > Lbs

Pagina 3 969107.xls / 25-9-05


Wind & Flight Computer

Windrichting >>>

True Track >>

Opstuurhoek WCA

A > B

Wind

Voorbeeld

W/V 280/30 (uit richting 280, 30 kts)Windzijde

Plaats 280 bij de True Index pijlGrommet op 150, Dot (potlood) op 30 kts daarboven

TT/TAS 170/110

Plaats 170 bij de True Index pijl, dot verschuift naar rechtsonderDot naar TAS 110Opstuurhoek = +15° rechts (Dot op WCA)Groundspeed GS = 118 kts (Grommet op GS)

GS 110 kts (Op andere zijde, Speed op 11)Afstand/Tijdzijde Over 12 Nm is reistijd 6,5 min

Drift Hoek tussen TH en (actual/gevolgde) Track (WLK en WGK)Rechts = + / Links = -

Vluchtplan

TT 290W/V 240/30TAS 130WCA 10L (-)TH 280 TT -/+ WCA

GS 110Var 12EMH 268 TH -/+ Var

Dev 0CH 268 MH -/+ Dev

Dist 12Time 7 Min

Berekenen TASIAS + Correcties = CAS + Druk/Temp waarden = TAS

30°C

110 kts > Calibrated Airspeed Gemeten op zeeniveau, 1013 hPascal/Millibar6000 ft (Pressure Altitude)

Via Flight Computer Airspeed Corr 30° op 6000 ftCAS = 110 TAS = 126

Pagina 4 969107.xls / 25-9-05


Hoogte Meting

Temperatuur verschillen Per 1000 ft > 2° verschilHoogte verloop tov Druk 1 hPa = 27/30 feet

MSL Mean Sea Level

Elevatie Hoogte van object/terrein tov MSL

Standaard Atmosfeer 1013 hPa, 15°C.

QNH Druk gemeten op een station, herleidt volgens de standaard atmosfeernaar zeeniveau.Actuele druk -/- (hoogteverschil in Feet > hPa´s)

Pressure Altitude Afstand tot 1013 hPa vlak

FL Flight Level (bv 1000 Ft / 100 = 10) (QNE)Gemeten tov het 1013 hPa vlak, Instellen op Altimeter

Regel Van Warm > Koud wordt je niet oud, In koude lucht wijst de hoogtemetereen te hoge waarde aan (Koude lucht = meer massa)

Via Flight Computer

Hoogte Correctie 8(000) ft op -30°Cal Alt > Corr Alt>7150 ft

Very hf Omnidirectional Range VOR

Radialen gericht tov magnetische noorden, lopen naar buiten.

FROM sector 50° radiaal

TO sector

"FROM" 50

"TO" 50

Frequentie bijv 117.8

incl morse idcode

230° radiaal

Pagina 5 969107.xls / 25-9-05


Automatic Direction Finder

NDB Non Directional Beacon, ongericht radiobaken, rondom hetzelfdesignaal. (bv Locator) Frequentie 200 - 1750 Khz (LF/MF Band)

Gebruik ADF N/noord onder de aanwijzing, opgelijnd langsasEigen Magnetische luchtkoers +Relatieve Peiling tussen langsas en baken (ADF) =

QDM Magnetische Koers naar Baken (bij geen/mee/tegenwind)

QDR Magnetische Koers vanaf Baken (bij geen/mee/tegenwind)

QDM + QDR +/- VAR = TH (tov ware noorden)N

ADF

120°

120° - 60° = 60°

60°

Koers Correcties

Drift Hoek tussen TH en de gevolgde (Actual) Track

WCA Hoek tussen de TH en TT (Future/gewenste track)

Track Angle Error Hoek tussen TT en Actual Track

Windhoek en Componenten

Windhoek Hoek tussen voorliggende koers en de inkomende wind0 - 180° links of rechts (baan 090, wind 125° = Windhoek 35°R)

Headwind Component Voor bepaling van benodigde baanlengte, dmv grafiek (zie onder)

Crosswind Component Resultaat van Windhoek, Windsnelheid in grafiek (zie onder)

Bepaling mbv Flight Computer (Grafiek)

Headwind

Component < Snijpunt tussen Wsnelheid en Whoek

45° / 30 kts

Crosswind Component

Pagina 6 969107.xls / 25-9-05


Koers Correctie

Afwijking 1:60 Regel, 1° van TT over 60 Nm een Off-Track van 1 Nm

Trekfout (TF) Hoek tussen afwijkende koers en parallel van TT

Aantal Nm van TrackAfgelegde Afstand X 60° = xxx°

Trekfout (TF) Minder dan helft afgelegd

60 Nm Parallel

20 Nm Trekfout5 Nm van Track

Positie na 20 Nm

Voor helft Totale Afstand TF x 2

Na helft Totale Afstand Berekenen eerst TF, dan bepalen Sluithoek

Sluithoek (SH) Aantal Nm van TrackAf te Leggen Afstand X 60° = xxx°

TF + SH = Corrigerende Opstuurhoek

Windrichting Ruimende wind Met de klok mee (rechts)Krimpende wind Tegen de klok in (links)

Density Altitude De hoogte waar een volume lucht volgens standaardatmosfeer behoortte zijn, afgaand op de dichtheid van dit volume.

Pagina 7 969107.xls / 25-9-05


Navigatie Plan

A Lijn tussen de vertrek en aankomsthavenOpmeten True Track met Protractor

B Met IAS en TEMP berekenen TASC Met W/V en TT bepalen WCA en GSD Bepalen True HeadingE Bepalen Variatie en vervolgens Magnetic HeadingF Definieren van Controlepunten (ETO/ATO/RETO)G Met Deviatie bepaling van Compass HeadingH Bereken Vliegtijd tussen Controlepunten (INTV) (Totaal ACC)I Diversen als Minimum Hoogte (MOCA)

Brandstof Vluchtbrandstof (Start/Taxi/Klim/Kruis)Reservebrandstof = +30%Wachtbrandstof (4Usg voor 45')Uitwijkbrandstof

Baanlengte

TORA Take Off Run Available, Start tot Lift-OffTODA Take Off Distance Available, Start tot Hoogte 50ft, Snelhd 1.2x OvertrekASDA Accelerated Stop Distance Available, Afgebroken start tot stilstand

Bijlage: Werking VOR

Comm / Nav Set Frequentie AanwijzerOff / Voice / Ident Switch (Voice = ATIS, Ident = Morse)

VOR Indicator Track Deviation Indicator (Naald)TO / FROM AanwijzerFLAG (apparaat uitgeschakeld of zwak signaal)Koers Index (Selected Track)Reciprocal Course Index (Tegenwaarde)

Kompasroos (Verstellen met OBS Knop)

TO / FROM SectorKoers Index

080

Radiaal 080

TO Sector TO

FROM Sector

Stuur Links

260

Orientatie Comm / Nav Set op ON RCI

Select frequentie van BakenDraai OBS knop tot TDI in het midden staat met FROM indicatie

Lees af: Koers Index, de radiaal waarop men zich bevindtVliegen naar baken toe, Stuur de tegenwaarde (RCI)Draai deze tegenwaarde onder de Koers Index (TO indicatie)

Pagina 8 969107.xls / 25-9-05


Bijlage: Werking ADF

Ontvanger On/Off Switch, Frequentie Selector, Functie Switch

Instellen Radiobaken Selecteer de Baken FrequentieSelecteer op Functie Switch: ADFDraai Volume op, indentificeer Baken

ADF Indicator HDG Knop om de Kompasroos te verstellen

Relatieve Peiling Met HDG knop de N(oord) onder de Index van de ADFDe Naald geeft de relatieve peiling aanEigen MH + Relatieve Peiling = Koers naar Baken

Bijlage:Antennes

Radio DME

Bovenzijde romp Aan onderzijde romp

VOR ADF

In V-vorm op staartstuk Aan onderzijde romp

Pagina 9 969107.xls / 25-9-05

Documents

Navigatie boekje