HELMİNTLERHELMİNTLER

Tıbbi önemi olan solucanlar Tıbbi önemi olan solucanlar

trematodlartrematodlar sestodlarsestodlar

NEMATODLARNEMATODLAR

TrematodTrematodlar vücutları yaprak şeklinde, halkalara lar vücutları yaprak şeklinde, halkalara ayrılmamış, sindirim sistemleri basitayrılmamış, sindirim sistemleri basit

ve kör bir kese şeklinde özel yapışma aygıtına sahip ve kör bir kese şeklinde özel yapışma aygıtına sahip solucanlardır. Trematodların larva şekillerinin solucanlardır. Trematodların larva şekillerinin vücutları kirpiklidir. Schistosoma'lar hariç bütün vücutları kirpiklidir. Schistosoma'lar hariç bütün trematodlar hermafrodittir, yanitrematodlar hermafrodittir, yani

erkek ve dişilik organları aynı parazit üzerindedir.erkek ve dişilik organları aynı parazit üzerindedir.

Sestodlar, Sestodlar, vücutları yassı, halkalara ayrılmış, vücutları yassı, halkalara ayrılmış, sindirim sistemleri bulunmayan, besinlerini sindirim sistemleri bulunmayan, besinlerini ozmosla sağlayan, hepsi hermafrodit, 3-5 mm ozmosla sağlayan, hepsi hermafrodit, 3-5 mm olabildikleri gibi, 8-10 metre uzunluğa sahip olabildikleri gibi, 8-10 metre uzunluğa sahip olan türleri de bulunan solucanlardır. Sestodlar olan türleri de bulunan solucanlardır. Sestodlar şeritler (tenya) olarak da adlandırılır. şeritler (tenya) olarak da adlandırılır.

Balıklardan, sığırlardan, domuzlardan ve Balıklardan, sığırlardan, domuzlardan ve köpeklerden insanlara geçebilen şeritler vardır.köpeklerden insanlara geçebilen şeritler vardır.

Nematodlar Nematodlar ipsi solucanlar olarak ta adlandırılırlar. ipsi solucanlar olarak ta adlandırılırlar. Sindirim boruları tamdır. Erkek veSindirim boruları tamdır. Erkek ve

dişileri ayrı ayrıdır. Nematodların boyları türlere dişileri ayrı ayrıdır. Nematodların boyları türlere bağlı olarak bir kaç milimetreden bir kaçbağlı olarak bir kaç milimetreden bir kaç

metreye kadar değişir. Bu gurupta yer alan başlıca metreye kadar değişir. Bu gurupta yer alan başlıca solucanlar askaris, kancalı kurtlar ve kılkurdudur.solucanlar askaris, kancalı kurtlar ve kılkurdudur.

Artropotlar Artropotlar (eklem bacaklılar)(eklem bacaklılar) Artropotlar karada ve sularda yaşayıp bağımsız Artropotlar karada ve sularda yaşayıp bağımsız

hareket edebilme yeteneğinde olan canlı-hareket edebilme yeteneğinde olan canlı- lardır. Eklembacaklılar bazı hastalık etkenlerini lardır. Eklembacaklılar bazı hastalık etkenlerini

insanlara bulaştırırlar. Kan emerek ya dainsanlara bulaştırırlar. Kan emerek ya da zehirleri aracılığı ile insanlara zarar verirler. Bunların zehirleri aracılığı ile insanlara zarar verirler. Bunların

başlıcalar sivrisinekler, pireler, tahtabaşlıcalar sivrisinekler, pireler, tahta kuruları, bitler, kene ve akreplerdir.kuruları, bitler, kene ve akreplerdir.

NEMATODLAR(NEMATODA)NEMATODLAR(NEMATODA)

ÖZELLİKLERİ:ÖZELLİKLERİ: Nematotların büyük bir kısmı sularda ve Nematotların büyük bir kısmı sularda ve

toprakta serbest olarak yaşadıkları halde diğer toprakta serbest olarak yaşadıkları halde diğer bir kısmı bitkilerde; yumuşakçalarda, bir kısmı bitkilerde; yumuşakçalarda, annelidalarda ve vertebralılarda paraziter bir annelidalarda ve vertebralılarda paraziter bir yaşam sürerler.yaşam sürerler.

Nematotlar gözle görülmeyen, halka şekilnde Nematotlar gözle görülmeyen, halka şekilnde çizgilenmeler gösteren çizgilenmeler gösteren

Kütikülaya sahip, silindirik yapıda Kütikülaya sahip, silindirik yapıda metazoalardır. metazoalardır.

Ön ve arka kısımları incelerek sonlanır.Ön ve arka kısımları incelerek sonlanır. Bazı türlerde önde bir ağız kapsülü, Bazı türlerde önde bir ağız kapsülü,

erkeklerinin arka kısmında ise Bursa capulatrix erkeklerinin arka kısmında ise Bursa capulatrix adı verilen genişlemeler dikkati çeker.adı verilen genişlemeler dikkati çeker.

Genelde ağız 2 ya da 3 dudakla çevrelenmiştir.Genelde ağız 2 ya da 3 dudakla çevrelenmiştir.

Erkelerde sindirim ve döllenme organları Erkelerde sindirim ve döllenme organları kloaka adı verilen bir delikle dışarı açılır. kloaka adı verilen bir delikle dışarı açılır. Dişilerde ise döllenme organları birbirlerinden Dişilerde ise döllenme organları birbirlerinden uzak iki ayrı delikle sonlanmaktadır. uzak iki ayrı delikle sonlanmaktadır.

Boyları 2 mm ile 100 mm yı aşan bir uzunluk Boyları 2 mm ile 100 mm yı aşan bir uzunluk arasında değişmektedir.arasında değişmektedir.

İnsan ve hayvanların kan ve lenf sisteminde İnsan ve hayvanların kan ve lenf sisteminde yaşayan nematotlar bağırsak nematotlarından yaşayan nematotlar bağırsak nematotlarından daha küçüktür. daha küçüktür.

Evrimlerinde ara konağa gerek duymazlar. Evrimlerinde ara konağa gerek duymazlar. Ancak yumurtada larvanın gelişmesi için ısı, Ancak yumurtada larvanın gelişmesi için ısı, nem ve oksijen gibi fiziki şartlar gereklidir.nem ve oksijen gibi fiziki şartlar gereklidir.

Larvalar gelişme sürecinde kütikül örtüsünü Larvalar gelişme sürecinde kütikül örtüsünü birkaç kez değiştir ve buna gömlek değiştirme birkaç kez değiştir ve buna gömlek değiştirme denirdenir

Solunum ve dolaşım aygıtları gelişmemiştir.Solunum ve dolaşım aygıtları gelişmemiştir.

JOENEMATODLARJOENEMATODLAR

Evrimleri için ısı, nem ve oksijen gibi fiziki Evrimleri için ısı, nem ve oksijen gibi fiziki şartlar zorunludur. Ara konağa gereksinim şartlar zorunludur. Ara konağa gereksinim duymazlar.duymazlar.

BİYONEMATODLARBİYONEMATODLAR

Biyonemadotların evrimlerinde kesinlikle son Biyonemadotların evrimlerinde kesinlikle son konakta başka bir ara konağa gereksinim konakta başka bir ara konağa gereksinim vardır. Ancak bir kısım biyonematodlar vardır. Ancak bir kısım biyonematodlar yaşamlarının tamamını ara konak ve kesin yaşamlarının tamamını ara konak ve kesin konaklarda geçirirler bir kısım biyonemotadlar konaklarda geçirirler bir kısım biyonemotadlar da yaşamlarının bir kısmını dış ortamda larva da yaşamlarının bir kısmını dış ortamda larva olarak geçirirler.olarak geçirirler.

BARSAK NEMATODLARIBARSAK NEMATODLARI

Askoriyoz, Ascaris lumbricoides’in Askoriyoz, Ascaris lumbricoides’in erişkinlerinde ve larvalarının sebep olduğu bir erişkinlerinde ve larvalarının sebep olduğu bir enfeksiyondur. enfeksiyondur.

Epidemiyoloji:Epidemiyoloji:

Askoriyoz fizik yaşam koşullarının uygun olduğu Askoriyoz fizik yaşam koşullarının uygun olduğu iklimlerde özellikle sariltasyon yönünden yetersiz iklimlerde özellikle sariltasyon yönünden yetersiz toplumlarda büyük bir yaygınlık göstermektedir. toplumlarda büyük bir yaygınlık göstermektedir. Sadece insana ait parazitle yeryüzünde 900 milyona Sadece insana ait parazitle yeryüzünde 900 milyona yakın insan enfektedir. Ülkemizde prevalans oranına yakın insan enfektedir. Ülkemizde prevalans oranına sahip yörelerimiz de vardır. Alt yapı olanaklarının sahip yörelerimiz de vardır. Alt yapı olanaklarının yetersiz olduğu, insan dışkısının yiyecek ve yetersiz olduğu, insan dışkısının yiyecek ve içeceklere bulaştığı ortamlarda parazitozda büyük bir içeceklere bulaştığı ortamlarda parazitozda büyük bir yaygınlık gösterir. Her yaş grubunda görülmekle yaygınlık gösterir. Her yaş grubunda görülmekle beraber 5-9 yaş grubu okul öncesi ve okul çağı beraber 5-9 yaş grubu okul öncesi ve okul çağı çocuklarda sık görülmektedir.çocuklarda sık görülmektedir.

Patogenez ve hastalık belirtileri Patogenez ve hastalık belirtileri

Hafif infeksiyon genellikle latent seyreder. Ağır Hafif infeksiyon genellikle latent seyreder. Ağır infeksiyonlar da larva göçü evresinde akciğerlerde infeksiyonlar da larva göçü evresinde akciğerlerde hemaroji ve yangısal infiltrasyonlar ortaya çıkar, bu hemaroji ve yangısal infiltrasyonlar ortaya çıkar, bu değişiklikler röntgen filmlerinde gölgeler şeklinde değişiklikler röntgen filmlerinde gölgeler şeklinde görülür. Ayrıca periferik kanda eozinofil sıktır. Bu görülür. Ayrıca periferik kanda eozinofil sıktır. Bu sendrom; öksürük, solunum güçlüğü ve hafif ateş ile sendrom; öksürük, solunum güçlüğü ve hafif ateş ile seyredebilir. seyredebilir.

İnfeksiyonun barsak evresinde ise olguların ancak bir İnfeksiyonun barsak evresinde ise olguların ancak bir bölümü klinik belirti verir; kusma, bulantı, ağrı ve bölümü klinik belirti verir; kusma, bulantı, ağrı ve ishal gibi karına ilişkin yakınmalar. ishal gibi karına ilişkin yakınmalar.

Tanı:Tanı:

Cinsel olgunluğu erişmiş parazitin bıraktığı Cinsel olgunluğu erişmiş parazitin bıraktığı yumurtalarında dışkıda görülmesi ile tanıya yumurtalarında dışkıda görülmesi ile tanıya gidilir. Göçeden Ascaris larvaları, antikorların gidilir. Göçeden Ascaris larvaları, antikorların serolojik yöntemlerle saptanması ile tanınır.serolojik yöntemlerle saptanması ile tanınır.

Tedavi:Tedavi:

Pirantelpamoat ve albemdazol Ascaris’in Pirantelpamoat ve albemdazol Ascaris’in barsak şekillerine çok etkili ilaçlardır. Ancak barsak şekillerine çok etkili ilaçlardır. Ancak bu ilaçlar, parazitin göceden şekillerine normal bu ilaçlar, parazitin göceden şekillerine normal dozlarda etkisizdir. dozlarda etkisizdir.

Korunma:Korunma:

Korunma için atık suların temizlenmesi, iyi bir Korunma için atık suların temizlenmesi, iyi bir vücut ve besin hijyeni gibi genel hijyenik vücut ve besin hijyeni gibi genel hijyenik önlemler alınmalı ve ayrıca endemik önlemler alınmalı ve ayrıca endemik bölgelerdeki hastalar antihelmintik ilaçlarla bölgelerdeki hastalar antihelmintik ilaçlarla tedavi edilmelidir.tedavi edilmelidir.

TRİHURİS TRİHURİS TRİCHİURA(KAMÇILI KURT)TRİCHİURA(KAMÇILI KURT)

İnsan ve maymunlarda bulunur. Tüm dünyada İnsan ve maymunlarda bulunur. Tüm dünyada yaygın olmakla birlikte, Ascaris lumbricoides yaygın olmakla birlikte, Ascaris lumbricoides gibi en sık nemli-sıcak ve hijyenik koşulları iyi gibi en sık nemli-sıcak ve hijyenik koşulları iyi olmayan ülkelerde görülür.olmayan ülkelerde görülür.

Patogenez ve hastalık tablosu: Patogenez ve hastalık tablosu:

Parazit, vücudunu ince ön bölümü ile Parazit, vücudunu ince ön bölümü ile mukozaya tutunup kan emer. Hafif mukozaya tutunup kan emer. Hafif enfeksiyonlarda herhangi bir bozukluk enfeksiyonlarda herhangi bir bozukluk görülmez. Yüzlerce, binlerce parazitin yer görülmez. Yüzlerce, binlerce parazitin yer aldığı ağır enfeksiyonlarda ise kalın bağırsakta aldığı ağır enfeksiyonlarda ise kalın bağırsakta kataral veya hemorajik yangı vardır.kataral veya hemorajik yangı vardır.

Tanı, Tedavi ve korunma: Tanı, Tedavi ve korunma:

Trichuris infeksiyonu, dışkıda yumurtaların Trichuris infeksiyonu, dışkıda yumurtaların görülmesi ile tanınır. Etkili ilaçlar, görülmesi ile tanınır. Etkili ilaçlar, mebendazol ve albendazoldur. Koruma, mebendazol ve albendazoldur. Koruma, askariyozda olduğu gibidir. askariyozda olduğu gibidir.

ENTEROBİYAZ (enterobiosis):ENTEROBİYAZ (enterobiosis):

Enterobiyoz, enterobıus vermicularis’in Enterobiyoz, enterobıus vermicularis’in insanın kalın barsağında parazitlenmesi sonucu insanın kalın barsağında parazitlenmesi sonucu görülen bir hastalıktır.görülen bir hastalıktır.

Epidemiyolojisi:Epidemiyolojisi:

Enterobiyoz vermicularis in konak zinciri insan – Enterobiyoz vermicularis in konak zinciri insan – insandır. Kozmopolit olan bu parazit bütün dünyada insandır. Kozmopolit olan bu parazit bütün dünyada geniş bir yaygınlık göstermektedir. ılıman iklim geniş bir yaygınlık göstermektedir. ılıman iklim şartlarında, düşük ekonomik gruplarda özellikle şartlarında, düşük ekonomik gruplarda özellikle ilkokul ve öncesi çağı çocuklarda büyük bir yaygınlık ilkokul ve öncesi çağı çocuklarda büyük bir yaygınlık göstermektedir. Parazitin evriminde ara konağa yada göstermektedir. Parazitin evriminde ara konağa yada dış koşullarda belirli süre kalma gibi bir zorunluluğun dış koşullarda belirli süre kalma gibi bir zorunluluğun olmaması, insandan insana geniş bir bulaşım olanağı olmaması, insandan insana geniş bir bulaşım olanağı sağlanmaktadır. Parazitli şahıs yumurtaları bulaşık sağlanmaktadır. Parazitli şahıs yumurtaları bulaşık elleri ve eşyaları ile çevreye kolayca yayar. Bulaşı elleri ve eşyaları ile çevreye kolayca yayar. Bulaşı son derece kolaydır. son derece kolaydır.

Patogenez ve hastalık belirtileri:Patogenez ve hastalık belirtileri: Sindirim, ürogenital ve sinir sistemine ait olgularla özellenir. Sindirim, ürogenital ve sinir sistemine ait olgularla özellenir.

Yakınmalar parazit sayısı ile doğru orantılı olarak artar.Yakınmalar parazit sayısı ile doğru orantılı olarak artar. En belirgin semptom şiddetli anüs kaşıntısıdır. Dişi parazitler En belirgin semptom şiddetli anüs kaşıntısıdır. Dişi parazitler

daha çok gece yumurtlarlar, bu nedenle kaşıntılar gece daha daha çok gece yumurtlarlar, bu nedenle kaşıntılar gece daha şiddetlidir. Kaşıntının sebebi parazitlerin irkilitileri, salgı ve şiddetlidir. Kaşıntının sebebi parazitlerin irkilitileri, salgı ve metabolizması artıklarının yağtığı tahriş ve uyarıdır.metabolizması artıklarının yağtığı tahriş ve uyarıdır.

Tanı:Tanı: Enterobioz tanısında en önemli belirti anüs kaşıntısıdır. Enterobioz tanısında en önemli belirti anüs kaşıntısıdır.

Parazitlerin perianal bölgeye yumurtlama nedeniyle dışkının Parazitlerin perianal bölgeye yumurtlama nedeniyle dışkının mikroskopik incelenmesinde olumsuz sonuç olabilir. Bazen mikroskopik incelenmesinde olumsuz sonuç olabilir. Bazen dışkı kalıpları üzerinde hareketli parazitler saptanmaktadır. dışkı kalıpları üzerinde hareketli parazitler saptanmaktadır. Ancak en güvenilir tanı; perianal bölgedeki yumurtalarının Ancak en güvenilir tanı; perianal bölgedeki yumurtalarının yapışkan bir bant ile lam üzerine taşınacak mikroskopla yapışkan bir bant ile lam üzerine taşınacak mikroskopla incelenmesidir.incelenmesidir.

Sağaltım:Sağaltım:

Parazitozun bir aile içi enfeksiyonu olduğu Parazitozun bir aile içi enfeksiyonu olduğu dikkate alınıp eş zamanlı olarak tüm aileye dikkate alınıp eş zamanlı olarak tüm aileye bireyleri sağaltılmalıdır. Tırnaklar kesilmeli, el bireyleri sağaltılmalıdır. Tırnaklar kesilmeli, el temizliğine özen gösterilmelidir. temizliğine özen gösterilmelidir.

Etkili kemoterapötikler;Etkili kemoterapötikler;

Pyrvinium pamoatePyrvinium pamoate Pyrantel pamoatePyrantel pamoate MebendazolMebendazol Piperazin tuzları…Piperazin tuzları…

Korunma:Korunma:

Bulaş şekli dikkate alınarak hijyen kuralarına Bulaş şekli dikkate alınarak hijyen kuralarına uymalıdır.uymalıdır.

ANKİLOSTOMİYOZ, NEKATORİYOZANKİLOSTOMİYOZ, NEKATORİYOZ (ANCYLOSTOMLOSİS, NECATORİOSİS)(ANCYLOSTOMLOSİS, NECATORİOSİS) (Çengeli solucan hastalığı)(Çengeli solucan hastalığı)

Epimiyoloji:Epimiyoloji:

Bulaşımı ısı, nem, oksijen ve toprağın yapısı Bulaşımı ısı, nem, oksijen ve toprağın yapısı gibi fizikler faktörlerin yan sıra toprağın gibi fizikler faktörlerin yan sıra toprağın kirlenmesi ile bulaşı kolaylaştır.kirlenmesi ile bulaşı kolaylaştır.

Hastalık tablosu:Hastalık tablosu:

Çengelli solucanlar kan emicidirler; ağız Çengelli solucanlar kan emicidirler; ağız kapsülleri ile mukozaya zarar verip yangısal kapsülleri ile mukozaya zarar verip yangısal belirtilere neden olurlar. Bağırsaklarda ki belirtilere neden olurlar. Bağırsaklarda ki değişiklikler; kanlı ishal, steatore, iştahsızlık, değişiklikler; kanlı ishal, steatore, iştahsızlık, bulantı, gaz birikimi ve karın ağrısına neden bulantı, gaz birikimi ve karın ağrısına neden olur. Hastalığın genel belirtileri; kan kaybını olur. Hastalığın genel belirtileri; kan kaybını bağlı demir eksikliği anemisi, albumin kaybı bağlı demir eksikliği anemisi, albumin kaybı sonucu ödem ve beslenme veabsorpsiyon sonucu ödem ve beslenme veabsorpsiyon bozukluğuna bağlı kilo kaybıdır. Kanda bozukluğuna bağlı kilo kaybıdır. Kanda eozinofili sık görülür.eozinofili sık görülür.

Tanı:Tanı:

Parazit yumurtalarının dışkıda görülmesi ile Parazit yumurtalarının dışkıda görülmesi ile tanı konur. Yumurtalar oval ve ince tanı konur. Yumurtalar oval ve ince kabukludur. Taze dışkıda yumurtalar 2-8 kabukludur. Taze dışkıda yumurtalar 2-8 blastomer içerirler. Bu süre beklemiş dışkı blastomer içerirler. Bu süre beklemiş dışkı örneklerindeki yumurtalardan ayırtedilmezler. örneklerindeki yumurtalardan ayırtedilmezler. Bu gibi durmlarda 3 dönem larvaları üretmek Bu gibi durmlarda 3 dönem larvaları üretmek için kültür yaparak larvalara göre ayırıcı tanıya için kültür yaparak larvalara göre ayırıcı tanıya gidilmelidir.gidilmelidir.

Tedavi:Tedavi:

Pirantelpamoat, mebendazol ve albendazol..Pirantelpamoat, mebendazol ve albendazol..

Korunma:Korunma:

Önlem ve mücadele için yapılması gereken Önlem ve mücadele için yapılması gereken şunlardır, endemik bölgelerde yaşayanların bir şunlardır, endemik bölgelerde yaşayanların bir plan içinde ilaçla tedavisi, çengelli solucan plan içinde ilaçla tedavisi, çengelli solucan yumurtalarının yayılımını önlemek için dışkı yumurtalarının yayılımını önlemek için dışkı ve atık sularının uygun şekilde ortadan ve atık sularının uygun şekilde ortadan kaldırılması ve parazitin deriden girişini kaldırılması ve parazitin deriden girişini önlemek için sağlam ayakkabının giyilmesidir. önlemek için sağlam ayakkabının giyilmesidir. Bunlar dışında, kişisel hijyen de önemlidir.Bunlar dışında, kişisel hijyen de önemlidir.

STRONGİLOİDİYOZ(STRONGYLSTRONGİLOİDİYOZ(STRONGYLOİDİOSİS)OİDİOSİS)

Strongiloiyoz, Strongyloides stercoralis’in Strongiloiyoz, Strongyloides stercoralis’in erişkinlerinin ince bağırsak çeperinde, erişkinlerinin ince bağırsak çeperinde, larvalarının ise değişik organlarda larvalarının ise değişik organlarda parazitlenmesi ile meydana gelen bir parazitlenmesi ile meydana gelen bir hastalıktır. hastalıktır.

Epidemiyoloji:Epidemiyoloji:

Strongyloidiyoz; ankilostomiyoz ve Strongyloidiyoz; ankilostomiyoz ve nekatoriyoz’da olduğu gibi nemli ve sıcak nekatoriyoz’da olduğu gibi nemli ve sıcak iklimlerde yaygınlık gösterir. Doğrudan veya iklimlerde yaygınlık gösterir. Doğrudan veya dolaylı bulaş ya da deriden girebildiği gibi dolaylı bulaş ya da deriden girebildiği gibi sularla alınarak ağız mukozasından da sularla alınarak ağız mukozasından da girebilir.girebilir.

Patogenez ve hastalık belirtileri:Patogenez ve hastalık belirtileri:

Pek çok strongilloid enfeksiyonları hafif seyreder ve Pek çok strongilloid enfeksiyonları hafif seyreder ve dikkat çekici olmayan önemsiz semptomlar gösterir. dikkat çekici olmayan önemsiz semptomlar gösterir. Genelde parazit; larvaları ile deri ve akciğerlerde, Genelde parazit; larvaları ile deri ve akciğerlerde, erişkinleri ile de ince barsak çeperinde patojen erişkinleri ile de ince barsak çeperinde patojen etkilere yol açar. etkilere yol açar.

Larvaların sebep olduğu olgular: deriyi delen larvalar Larvaların sebep olduğu olgular: deriyi delen larvalar toksi-allerjik bir etki ile deride larva dermatidine toksi-allerjik bir etki ile deride larva dermatidine sebep olurlar. Deride çizgi halinde ürtiker şekillenir. sebep olurlar. Deride çizgi halinde ürtiker şekillenir. Buna larva currens denir. Akciğerde olguları genelde Buna larva currens denir. Akciğerde olguları genelde asemptomatik olmakla beraber bazı vaklarda nefes asemptomatik olmakla beraber bazı vaklarda nefes darlığı ve astim belirtilerine rastlanır.darlığı ve astim belirtilerine rastlanır.

Erişkinlerin sebep olduğu olgular: larvalar ve Erişkinlerin sebep olduğu olgular: larvalar ve erişkinler düodenum ve jejenumun ön erişkinler düodenum ve jejenumun ön kısmında kataral bir yangıya sebep olur. Orta kısmında kataral bir yangıya sebep olur. Orta dereceli enfeksiyonlar da düodenum bölgesine dereceli enfeksiyonlar da düodenum bölgesine yerleşen parazitik dişiler yanma ve epigastrik yerleşen parazitik dişiler yanma ve epigastrik ağrılara sebep olur.ağrılara sebep olur.

Tanı:Tanı:

Teşhise götüren ayırt edici bir klinik görüntü Teşhise götüren ayırt edici bir klinik görüntü yoktur. Atipik bronşidis veya pnömoni, sonrası yoktur. Atipik bronşidis veya pnömoni, sonrası sulu mikoz bir ishal, epigastirik ağrı ve sulu mikoz bir ishal, epigastirik ağrı ve eozinofili strongiloidiyozu telkin edilebilir. eozinofili strongiloidiyozu telkin edilebilir. Radyolojik incelemelerle de düodenit Radyolojik incelemelerle de düodenit saptanır.kesin tanı dışkıda larvaların görülmesi saptanır.kesin tanı dışkıda larvaların görülmesi ile konur. Şüpheli vakalarda dışkıdan tanı ile konur. Şüpheli vakalarda dışkıdan tanı negatif sonuç verirse duodenal sıvı negatif sonuç verirse duodenal sıvı incelenmelidir. Balgam tetkiklerinde de incelenmelidir. Balgam tetkiklerinde de floriform larva saptanabilir.floriform larva saptanabilir.

Sağaltım:Sağaltım:

En etkili ilaç Thiabendazoldür. En etkili ilaç Thiabendazoldür.

DOKU VE DAMAR SİSTEMLERİNİN DOKU VE DAMAR SİSTEMLERİNİN NEMATOD İNFEKSİYONLARINEMATOD İNFEKSİYONLARI

FİLARİİDAFİLARİİDA

Filaryalar iplik şeklinde nematodlardır Filaryalar iplik şeklinde nematodlardır

Wuchereria bancrofti ve brugla Wuchereria bancrofti ve brugla türleritürleri

Patogenez ve hastalık tablosu:Patogenez ve hastalık tablosu: Hastalığa ilişkin ilk belirtiler infeksiyondan bir ay Hastalığa ilişkin ilk belirtiler infeksiyondan bir ay

sonra görülebilmekle birlikte kuluçka süresi çoğu kez sonra görülebilmekle birlikte kuluçka süresi çoğu kez 5 12 ay veya daha uzundur. 5 12 ay veya daha uzundur.

Belirtisiz infeksiyon mikrofilariyemi ile birlikte Belirtisiz infeksiyon mikrofilariyemi ile birlikte yıllarca sürebilir.yıllarca sürebilir.

Belirli akut infeksiyon lenf sisteminde filariyaların Belirli akut infeksiyon lenf sisteminde filariyaların neden olduğu yangısal alerjik reaksiyonlar lenf neden olduğu yangısal alerjik reaksiyonlar lenf düğümlerinin şişmesi, lenfanjit, tekrarlayan ateş düğümlerinin şişmesi, lenfanjit, tekrarlayan ateş yükselmesi, genel keyifsiz; kollar, bacaklar, yükselmesi, genel keyifsiz; kollar, bacaklar, memelerde şişkinlikler…memelerde şişkinlikler…

Tanı:Tanı:

Hastanın çoğu kez eozinofili ile birlikte Hastanın çoğu kez eozinofili ile birlikte görülen klinik belirtiler ve kanda görülen klinik belirtiler ve kanda mikrofilariyaların saptanması ile tanınır. Kan mikrofilariyaların saptanması ile tanınır. Kan örnekleri gece alınmalıdır. Çeşitli örnekleri gece alınmalıdır. Çeşitli mikrofilariya türleri boyalı preparatlarda ve mikrofilariya türleri boyalı preparatlarda ve ayrıca PCR yöntemleri ile ayırt edilebilirler. ayrıca PCR yöntemleri ile ayırt edilebilirler.

Tedavi:Tedavi:

Tedavide kullanılan başlıca ilaç, Tedavide kullanılan başlıca ilaç, mikrofilariyalar etkili ve makrofilarıyalara mikrofilariyalar etkili ve makrofilarıyalara daha az etkili olan dietilkarbamazindır. daha az etkili olan dietilkarbamazindır.

Korunma:Korunma:

Endemik bölge halkında mikrofilarıyalar Endemik bölge halkında mikrofilarıyalar infeksiyonunu azaltmak için taşıyıcı infeksiyonunu azaltmak için taşıyıcı sivrisinekler ile sıtmada olduğu gibi mücadele sivrisinekler ile sıtmada olduğu gibi mücadele edilir. edilir.

VUŞERERİYOZ(VUCHERERRİOSVUŞERERİYOZ(VUCHERERRİOSİS)İS)

Epidemiyolojisi:Epidemiyolojisi: Hastalık subtropik ve tropik kuşaklarında Hastalık subtropik ve tropik kuşaklarında

büyük bir yaygınlık göstermektedir. büyük bir yaygınlık göstermektedir.

Patogenez ve hastalık belirtileri:Patogenez ve hastalık belirtileri: Vuşereriyozda genel ve yerel belirtiler görülür. Genel Vuşereriyozda genel ve yerel belirtiler görülür. Genel

belirtiler ateş, lökositoz ve eozinofilidir. Yerel belirtiler ateş, lökositoz ve eozinofilidir. Yerel belirtiler, lenf damarlarının yangısı ve varisleri, lenf belirtiler, lenf damarlarının yangısı ve varisleri, lenf nodüllerinin şişmesi , hiluri, hemotohihuri ve nodüllerinin şişmesi , hiluri, hemotohihuri ve elefantiyozdur. Erişkin flaryalar lenf yollarında elefantiyozdur. Erişkin flaryalar lenf yollarında yaralanmalara sebeb olur. Nedemik bölgelerde ise yaralanmalara sebeb olur. Nedemik bölgelerde ise çocuklar erken yaşlarda enfekte olabilirler. çocuklar erken yaşlarda enfekte olabilirler. Kanlarında mikroflarya ve kan incelemelerinde Kanlarında mikroflarya ve kan incelemelerinde eozinofili saptanmasına rağmen çocuklarda belirgin eozinofili saptanmasına rağmen çocuklarda belirgin bir septom görülmez.bir septom görülmez.

Tanı:Tanı:

Vuşereriyoz tanısında klinik tablo dikkate Vuşereriyoz tanısında klinik tablo dikkate alınarak laboratuar bulgular değerlendirilir. alınarak laboratuar bulgular değerlendirilir. Gece saat 22.00 ile 02.00 arası parmak Gece saat 22.00 ile 02.00 arası parmak ucundan alınan kanın direkt mikroskopisinde ucundan alınan kanın direkt mikroskopisinde mikroflaryalar aranır.mikroflaryalar aranır.

ORKOSERKOZ(ONCHOCERCOSİS)ORKOSERKOZ(ONCHOCERCOSİS) (NEHİR KÖRLÜĞÜ)(NEHİR KÖRLÜĞÜ)

Patogenez ve hastalık belirtileri:Patogenez ve hastalık belirtileri:

Erişkinler lenfoid dokusu yerleşerek Erişkinler lenfoid dokusu yerleşerek elefantiyoza yol açar. Klinik olgularda daha elefantiyoza yol açar. Klinik olgularda daha çok mikroflaryalar sorumludur. Kınsız olan bu çok mikroflaryalar sorumludur. Kınsız olan bu larvalar eklem sıvısına yerleşerek artritise, larvalar eklem sıvısına yerleşerek artritise, gözde konjuntivaya yerleşerek yangısal gözde konjuntivaya yerleşerek yangısal reaksiyonlara, keratine, korio-retinite, irisin, reaksiyonlara, keratine, korio-retinite, irisin, görme sinirlerinin atrofisine ve ileri durumda görme sinirlerinin atrofisine ve ileri durumda total atrofiye sebeb olur. Parazitin total atrofiye sebeb olur. Parazitin metabolizma ürünleri şiddetli alerjik metabolizma ürünleri şiddetli alerjik reaksiyonlara yol açar.reaksiyonlara yol açar.

Tanı:Tanı:

Deri altı dokusundan ponksiyonla alınan Deri altı dokusundan ponksiyonla alınan sıvıda, biopsi metaryerlerininde kınsız sıvıda, biopsi metaryerlerininde kınsız mikroflaryalar aranır. mikroflaryalar aranır.