171
Neoficijalen pre~isten tekst (Slu`ben vesnik na RM br. 27/2002, 84/2002, 98/2002, 33/2004, 88/05, 79/07, 08/08 i 88/08) ZAKON ZA SUPERVIZIJA NA OSIGURUVAWE DEL PRV OSNOVNI ODREDBI Osnovni odredbi ^len 1 So ovoj zakon se ureduvaat uslovite pod koi mo`e da se vr{at raboti na osiguruvawe na `ivot, ne`ivotno osiguruvawe i reosiguruvawe, raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto, osiguritelno brokerski raboti, osnovawe, rabotewe, supervizija i prestanok so rabota na trgovskite dru{tva za osiguruvawe i reosiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dru{tva za osiguruvawe), osiguritelnite brokerski dru{tva i dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto kako i osnovaweto i raboteweto na Agencijata za supevizija na osiguruvawe. Pravo na osiguruvawe ^len 2 Pravnite lica i fizi~kite lica koi vr{at dejnost, i gra|anite vo Republika Makedonija se osiguruvaat vo dru{tvata za osiguruvawe osnovani soglasno so ovoj zakon. Dru{tva za osiguruvawe ^len 3 (1) Dru{tvo za osiguruvawe se osnova kako akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija pod uslovite utvrdeni so ovoj zakon i so Zakonot za trgovskite dru{tva. (2) Imeto dru{tvo za osiguruvaweili izvedeni zborovi od zborovite dru{tvo za osiguruvawene mo`at da vlezat vo nazivot na trgovsko dru{tvo ili drugo pravno lice koe ne gi ispolnuva uslovite od stav 1 na ovoj ~len i istoto ne mo`e kako takvo da bide zapi{ano vo trgovskiot register. Raboti na osiguruvawe i raboti na reosiguruvawe ^len 4 (1) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da vr{i samo raboti na osiguruvawe i/ili reosiguruvawe.

Neoficijalen pre~isten tekst (Slu`ben vesnik na RM br. 27 ... · penzisko osiguruvawe da upravuva so penziski fondovi, dokolku gi ispolnuva uslovite predvideni so toj zakon. (4) Po

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Neoficijalen pre~isten tekst (Slu`ben vesnik na RM br. 27/2002, 84/2002, 98/2002, 33/2004, 88/05, 79/07, 08/08 i 88/08)

ZAKON ZA SUPERVIZIJA NA OSIGURUVAWE

DEL PRVOSNOVNI ODREDBI

Osnovni odredbi^len 1

So ovoj zakon se ureduvaat uslovite pod koi mo`e da se vr{at raboti na osiguruvawe na `ivot, ne`ivotno osiguruvawe i reosiguruvawe, raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto, osiguritelno brokerski raboti, osnovawe, rabotewe, supervizija i prestanok so rabota na trgovskite dru{tva za osiguruvawe i reosiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dru{tva za osiguruvawe), osiguritelnite brokerski dru{tva i dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto kako i osnovaweto i raboteweto na Agencijata za supevizija na osiguruvawe.

Pravo na osiguruvawe ^len 2

Pravnite lica i fizi~kite lica koi vr{at dejnost, i gra|anite vo Republika Makedonija se osiguruvaat vo dru{tvata za osiguruvawe osnovani soglasno so ovoj zakon.

Dru{tva za osiguruvawe^len 3

(1) Dru{tvo za osiguruvawe se osnova kako akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija pod uslovite utvrdeni so ovoj zakon i so Zakonot za trgovskite dru{tva.

(2) Imeto “dru{tvo za osiguruvawe” ili izvedeni zborovi od zborovite “dru{tvo za osiguruvawe” ne mo`at da vlezat vo nazivot na trgovsko dru{tvo ili drugo pravno lice koe ne gi ispolnuva uslovite od stav 1 na ovoj ~len i istoto ne mo`e kako takvo da bide zapi{ano vo trgovskiot register.

Raboti na osiguruvawe i raboti na reosiguruvawe^len 4

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da vr{i samo raboti na osiguruvawe i/ili reosiguruvawe.

(2) Raboti na osiguruvawe se:1) sklu~uvawe i ispolnuvawe na dogovori za osiguruvawe na `ivot i

ne`ivotno osiguruvawe;2) sklu~uvawe i ispolnuvawe na dogovori za soosiguruvawe.

(3) Raboti na reosiguruvawe se sklu~uvawe i ispolnuvawe na dogovori za reosiguruvawe, od strana na dru{tvata za osiguruvawe registrirani za aktivno reosiguruvawe, na vi{ocite na rizici nad nivoto na maksimalno pokritie na dru{tvata za osiguruvawe.

(4) Vo ramkite na raboti na osiguruvawe i reosiguruvawe od stav 2 i 3 na ovoj £len, dru{tvata za osiguruvawe mo`at da gi vr{at slednive raboti direktno povrzani so rabotite na osiguruvawe:1) posreduvawe vo dogovarawe na osiguruvawe i reosiguruvawe;2) operacii so fju~ers dogovori, opcii, kako i drugi sli~ni finansiski

instrumenti, dokolku istite se koristat kako obezbeduvawe od rizici nastanati kako rezultat na fluktuacii na devizniot kurs i kamatnite stapki, a vo soglasnost so odredbite od ~len 87 od ovoj zakon;

3) snimawe na rizici;4) snimawe i procena na {teti;5) posreduvawe pri proda`ba, i proda`ba na ostatocite od osigureni

o{teteni predmeti;6) voveduvawe merki za spre~uvawe, namaluvawe i otstranuvawe na

{tetite i rizicite koi pretstavuvaat opasnost vo ne`ivotnoto osiguruvawe;

7) uka`uvawe pravna pomo{ vo osiguruvaweto i reosiguruvaweto, i8) uka`uvawe na drugi intelektualni i tehni~ki uslugi povrzani so

raboti na osiguruvawe i reosiguruvawe.

(5) Zadol`itelnoto osiguruvawe se ureduva so zakon.

Klasi na osiguruvawe^len 5

Rabotite na osiguruvawe mo`e da se vr{at vo ramkite na slednite klasi na osiguruvawe:1) Osiguruvaweto od posledici na nesre}en slu~aj - nezgoda (vklu~uvaj}i industriski povredi i profesionalni zaboluvawa), vo slu~aj na smrt ili naru{uvawe na zdravjeto poradi povreda, pokriva:- isplata na osigurenata suma vo eden celosen iznos;- isplata na osigurenata suma vo rati;- kombinacija na isplati od prethodnite dva slu~ai;- isplata poradi povredi, naru{uvawe na zdravjeto ili smrt na patnici.

2

2) Zdravstvenoto osiguruvawe pokriva uslugi koi ne se pokrieni so zadol`itelnoto zdravstveno osiguruvawe:- ednokraten pari~en nadomest za invalidnina;- nadomest na tro{ocite za bolni~ko lekuvawe;- kombinacija na pla}awata od prethodnite dva slu~ai.3) Osiguruvaweto na motorni vozila (kasko) gi pokriva {tetite za:- motorni vozila so sopstven pogon, osven {inski;- vle~ni patni vozila.4) Osiguruvaweto na {inski vozila (kasko) gi pokriva {tetite nastanati na {inski vozila.5) Osiguruvaweto na vozduhoplovi (kasko) gi pokriva {tetite nastanati na vozduhoplovi.6) Osiguruvaweto na plovni objekti (kasko) gi pokriva {tetite nastanati na re~ni ili ezerski plovni objekti.7) Osiguruvaweto na stoka vo prevoz (kargo) gi pokriva {tetite ili gubitok na stoka vo prevoz, vklu~uvaj}i go baga`ot, bez ogled na vidot na transportot.8) Osiguruvaweto na imot od po`ar i prirodni nepogodi gi pokriva {tetite ili gubitoci na imot (osven {tetite na imot predvideni so to~kite od 3 do 7 od ovoj ~len) vo slu~ai na:- po`ar,- eksplozija,- luwa,- prirodni nepogodi osven luwa,- zemji{te {to tone ili se lizga.9) Drugi osiguruvawa na imot gi pokriva {tetite ili gubitoci na imot (osven {tetite na imot predvideni so to~kite od 3 do 7 od ovoj ~len) poradi grad ili mraz, i drugi {teti osven onie od to~ka 8 od ovoj ~len (na primer vo slu~aj na kra`ba).10) Osiguruvawe od odgovornost od upotreba na motorni vozila.11) Osiguruvaweto od odgovornost od upotreba na vozduhoplovi gi pokriva {tetite nastanati od upotreba na vozduhoplovot vklu~uvaj}i ja odgovornosta na sopstvenikot.12) Osiguruvaweto od odgovornost od upotreba na plovni objekti gi pokriva {tetite nastanati od upotreba na plovnite objekti vklu~uvaj}i ja odgovornosta na sopstvenikot.13) Op{to osiguruvawe od odgovornost go pokriva osiguruvaweto od drugi odgovornosti osven onie od to~kite od 10 do 12 od ovoj ~len.14) Osiguruvaweto na krediti pokriva:- rizik od nepla}awe (nenavremeno pla}awe) poradi nelikvidnost ili

drugi okolnosti;- izvozni krediti i drugi rizici vo vrska so izvozot, trgovijata i

investiraweto na stranski i doma{en pazar;- krediti so otplata na rati;- hipotekarni i lombardni krediti;- zemjodelski krediti, i

3

- drugi krediti i zaemi.15) Osiguruvawe na garancii gi pokriva i direktno ili indirektno garantira za ispolnuvaweto na obvrskite na dol`nicite.16) Osiguruvawe od finansiski zagubi gi pokriva finansiskite zagubi koi se javuvaat kako rezultat na:- rizik pri vrabotuvawe;- nedovolen prihod ( op{to);- vremenski nepriliki; - zaguben prihod;- nepredvideni op{ti tro{oci;- nepredvideni trgovski tro{oci;- zaguba na pazarnata vrednost;- zaguba na rentata ili prihodot;- indirektni trgovski zagubi osven onie navedeni vo prethodnite slu~ai;- drugi finansiski zagubi (osven trgovski), i- drugi vidovi na finansiski zagubi.17) Osiguruvawe na pravna za{tita gi pokriva tro{ocite za pravna pomo{ i sudski sporovi.18) Osiguruvawe na turisti~ka pomo{ za lica koi se soo~uvaat so problemi pri patuvawe ili drugi slu~ai na otsustvo od doma ili od postojanoto mesto na `iveewe.19) Osiguruvawe na `ivot (osven ona navedeno vo to~kite 20-23 od ovoj ~len) opfa}a osiguruvawe vo slu~aj na do`ivuvawe, osiguruvawe vo slu~aj na smrt, me{ano osiguruvawe na `ivot, rentno osiguruvawe i osiguruvawe na `ivot so povrat na premii.20) Osiguruvawe na brak ili poroduvawe.21) Osiguruvawe na `ivot vo vrska so udeli vo investicioni fondovi, koga osigurenikot go prezema investicioniot rizik vo odnos na promena na vrednosta na investicionite kuponi ili drugi hartii od vrednost na investicionite fondovi.22) Osiguruvawe na tontina (zdru`enie na rentieri), e osiguruvawe na lica zdru`eni so cel zaedni~ki da gi kapitaliziraat uplatenite vlogovi i soodvetno na toa da gi distribuiraat akumuliranite sredstva pome|u licata koi dostignale odredena vozrast, ili pak pome|u korisnicite na osiguruvaweto na po~inatite lica.23) Osiguruvawe na sredstva za isplata, se bazira na aktuarski presmetki pri {to vo zamena za ednokratni ili periodi~ni uplati osigurenite lica dobivaat pobaruvawa so odredeno vremetraewe i iznos.

Aktivnosti na dru{tvata za osiguruvawe^len 6

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da vr{i raboti na osiguruvawe vo edna ili pove}e klasi na osiguruvawe, vo ramki na edna od grupite na osiguruvawe:

4

1) ne`ivotno osiguruvawe, koe gi opfa}a klasite od to£kite 1 do 18 od ~len 5 na ovoj zakon;

2) osiguruvawe na `ivot, koe gi opfa}a klasite od to£kite 19 do 23 od ~len 5 na ovoj zakon.

(2) Po isklu~ok na odredbite od stav 1 od ovoj ~len, dru{tvoto za osiguruvawe {to vr{i raboti na osiguruvawe vo grupata na osiguruvawe na `ivot, mo`e isto taka da vr{i raboti na osiguruvawe od klasite na osiguruvawe vo koi spa|aat zdravstvenoto osiguruvawe i osiguruvaweto od posledici na nesre}en slu£aj - nezgoda, navedeni vo ~len 5 to~ki 1 i 2 od ovoj zakon.

(3) Po isklu~ok na odredbite od stav 1 od ovoj ~len, dru{tvoto za osiguruvawe koe vr{i raboti na osiguruvawe vo grupata na osiguruvawe na `ivot, mo`e isto taka vo soglasnost so Zakonot za kapitalno finansirano penzisko osiguruvawe da upravuva so penziski fondovi, dokolku gi ispolnuva uslovite predvideni so toj zakon.

(4) Po isklu~ok na odredbite od stav 1 od ovoj ~len dru{tvata za reosiguruvawe mo`e da vr{at raboti na reosiguruvawe za dvete grupi na osiguruvawe.

Vr{ewe na raboti na osiguruvawe^len 7

(1) Raboti na osiguruvawe mo`at da vr{at:1) dru{tvo za osiguruvawe so sedi{te vo Republika Makedonija, koe ima

dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

2) filijala na stransko dru{tvo za osiguruvawe koja dobila dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ;

3) dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka koe osnovalo filijala na teritorijata na Republika Makedonija ili e ovlasteno direktno da vr{i raboti na osiguruvawe na teritorija na Republika Makedonija, soglasno so ovoj zakon.

(2) Dru{tvata za osiguruvawe od stav 1 na ovoj ~len imaat pravo da vr{at raboti na osiguruvawe samo za onie klasi na osiguruvawe za koi imaat dozvola od Agencijata za supervizija na osiguruvawe .(3) Stranska zemja, vo smisla na ovoj zakon se smeta sekoja zemja koja ne e ~lenka na Evropskata unija.

(4) Stransko dru{tvo za osiguruvawe, vo smisla na ovoj zakon se smeta dru{tvo za osiguruvawe na teritorijata na nekoja stranska zemja, ili

5

fizi~ko lice so postojano mesto na `iveewe na teritorijata na stranska zemja.

(5) Dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka vo smisla na ovoj zakon se smeta dru{tvo za osiguruvawe na teritorijata na zemja ~lenka na Evropskata unija, ili fizi~ko lice so postojano mesto na `iveewe na teritorija na zemja ~lenka.

Zabrana za vr{ewe na raboti na osiguruvawe^len 8

Raboti na osiguruvawe ne mo`e da vr{i nitu edno lice, osven onie navedeni vo £len 7 stav 1 od ovoj zakon.

Primena na Zakonot na doma{ni dru{tva za osiguruvawe i drugi subjekti^len 9

(1) Odredbite od ovoj zakon }e se primenuvaat na dru{tva za osiguruvawe dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto i osiguritelno brokerski dru{tva so sedi{te vo Republika Makedonija, osiguritelnite brokeri i zastapnici vo osiguruvawe.

(2) Odredbite od ovoj zakon isto taka }e se primenuvaat na dru{tva za osiguruvawe {to vr{at isklu~ivo raboti na reosiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dru{tva za reosiguruvawe) osven ako ne e poinaku navedeno vo ovoj zakon.

(3) Po isklu~ok na odredbite od stav 2 na ovoj ~len, odredbite od ~lenovite 42 do 44, 49 do 52, 90 do 98, i 191 do 197 od ovoj zakon nema da se primenuvaat na dru{tva za reosiguruvawe.

Primena na Zakonot na dru{tva za osiguruvawe od zemji £lenki^len 10

(1) Odredbite od ovoj zakon }e se primenuvaat na dru{tva za osiguruvawe so sedi{te na teritorija na zemja ~lenka (vo natamo{niot tekst: dru{tva za osiguruvawe na zemja ~lenka), dokolku: 1) osnovaat filijala na teritorijata na Republika Makedonija, ili2) na teritorija na Republika Makedonija ili druga zemja ~lenka

sklu~uvaat dogovori za osiguruvawe koi pokrivaat rizici na teritorijata na Republika Makedonija (vo natamo{niot tekst: direktno vr{ewe na raboti na osiguruvawe).

6

(2) Osiguruvaweto se smeta deka pokriva rizici na teritorijata na Republika Makedonija dokolku:1) Vo slu~aj na ne`ivotno osiguruvawe:

- pri osiguruvawe na rizici koi se odnesuvaat na imot, zgradi, kako i podvi`en imot {to se nao|a vo zgradite osiguran so ist dogovor za osiguruvawe, ako takviot imot se nao|a na teritorijata na Republika Makedonija,

- pri osiguruvawe na vozila, ako tie vozila se registrirani na teritorijata na Republika Makedonija,

- pri osiguruvawe na rizici {to se odnesuvaat na patuvawa i godi{ni odmori, koga dogovorot za osiguruvawe e validen najmnogu ~etiri meseci, ako pravniot akt na osiguruvawe e izvr{en na teritorija na Republika Makedonija.

2) Vo slu~ai na ne`ivotno osiguruvawe, osven osiguruvaweto navedeno vo to~kata 1 od ovoj stav i vo slu~aj na osiguruvawe na `ivot:

- ako osigurenikot e fizi~ko lice so postojano mesto na `iveewe na teritorijata na Republika Makedonija,

- ako osigurenikot e fizi~ko lice, ~ij imot se nao|a na teritorijata na Republika Makedonija.

Primena na Zakonot na stranski dru{tva za osiguruvawe^len 11

(1) Odredbite od ovoj zakon }e se primenuvaat na dru{tva za osiguruvawe so sedi{te na teritorijata na stranska zemja dokolku istite sklu~uvaat dogovori za osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija, ili ako nivnite uslugi na bilo koj na~in se reklamiraat vo Republika Makedonija.

(2) Posebnite odredbi od ovoj zakon koi se odnesuvaat na dru{tvo za osiguruvawe so sedi{te na teritorijata na {vajcarskata Konfederacija (vo natamo{niot tekst: {vajcarsko dru{tvo za osiguruvawe) i negovi filijali, }e se odnesuvaat isklu~ivo na ne`ivotno osiguruvawe.

DEL VTORIDRU[TVO ZA OSIGURUVAWE

Glava 1Op{ti odredbi

Dru{tvo za osiguruvawe

^len 12

7

(1) Dru{tvo za osiguruvawe e akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija koe ima dozvola od Agencijata za supervizija na osiguruvawe za vr{ewe raboti na osiguruvawe.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da se osnova kako:1) dru{tvo za osiguruvawe;2) dru{tvo za reosiguruvawe;3) dru{tvo za osiguruvawe i reosiguruvawe.

Osnovawe na dru{tvo za osiguruvawe^len 13

Dru{tvo za osiguruvawe mo`at da osnovaat doma{ni i stranski fizi~ki i pravni lica.

Akcioneri na dru{tvo za osiguruvawe^len 14

(1) Akcioner so kvalifikuvano u~estvo vo dru{tvo za osiguruvawe mora da gi ispolnuva slednite uslovi:

1) da ne mu e izre~ena kazna zatvor za krivi~no delo protiv javnite finansii, protiv platniot promet i stopanstvoto, protiv slu`benata dol`nost ili protiv pravniot soobra}aj;

2) da ne mu e izre~ena zabrana za vr{ewe profesija, dejnost ili dol`nost;

3) vo poslednite tri godini da ne bil ~len na organ na upravuvawe, nadzoren organ ili lice so posebni prava i odgovornosti vo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo pravno lice nad koe e otvorena ste~ajna postapka;

4) protiv nego da ne e povedena ste~ajna postapka ili postapka na likvidacija, dokolku e pravno lice;

5) da ne e povrzano lice so pravno lice vo koe dru{tvoto za osiguruvawe direktno ili indirektno poseduva sopstvenost na najmalku 10% od kapitalot ili pravata na glas vo toa lice.”

(2) Odredbite od stavot (1) na ovoj ~len soodvetno se primenuvaat i na licata koi imaat namera da osnovaat dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno osiguritelno brokersko dru{tvo.(3) Vo slu~aj na bri{ewe na osudata od stavot (1) to~ka 1 od ovoj ~len soodvetno se primenuvaat odredbite od Krivi~niot zakonik.

8

Akcionerski kapital^len 15

(1) Akcionerskiot kapital na dru{tvoto za osiguruvawe treba da bide najmalku vo visina na garantniot fond od ~len 77 stav (2) od ovoj zakon.

(2) So aktot za osnovawe na dru{tvoto za osiguruvawe se opredeluva visinata na akcionerskiot kapital za osnovawe i rabota na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Denarskata protivvrednost na akcionerskiot kapital od stav 2 na ovoj ~len, presmetana po kursot na Narodna banka na Republika Makedonija na denot na uplatata, doma{nite pravni i fizi~ki lica ja uplatuvaat na zasebni privremeni smetki kaj nositelot na platen promet.

(4) Stranskite pravni i fizi~ki lica sredstvata od stav 2 i stav 3 na ovoj ~len gi uplatuvaat na devizna smetka kaj Narodna banka na Republika Makedonija.

(5) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da ja odr`uva vrednosta na akcionerski kapital.

U~estvo i kvalifikuvano u~estvo

^len 16

(1) U~estvo vo smisla na ovoj zakon, pretstavuva direktno ili indirektno poseduvawe sopstvenost na najmalku 20% od kapitalot ili pravata na glas na drugi lica.

(2) Kvalifikuvano u~estvo vo smisla na ovoj zakon pretstavuva direktno ili indirektno poseduvawe na najmalku 10% od vkupniot broj na akcii ili od izdadenite akcii so pravo na glas vo dru{tvo za osiguruvawe.

Povrzani lica

^len 16-a

(1) Povrzani lica vo smisla na ovoj zakon se smetaat dve ili pove}e pravni ili fizi~ki lica koi se me|usebno povrzani na eden od slednite na~ini:

1) upravuva~ki ili kapitalno, ili na bilo koj drug na~in, pri {to tie zaedno ja opredeluvaat nivnata delovna politika ili rabotat vo

9

kordinacija edni so drugi za da obezbedat voobi~aeni komercijalni prednosti;

2) koga edno lice zna~itelno vlijae na donesuvaweto na finansiski i de-lovni odluki na drugoto lice;

3) raboteweto ili rezultatite od raboteweto na ednoto lice zna~itelno vlijaat vrz raboteweto i rezultatite od raboteweto na drugoto lice. Licata se povrzani i na toj na~in {to edno pravno ili fizi~ko lice ima u~estvo vo drugo pravno lice.

(2) Povrzani lica vo smisla na ovoj zakon se smetaat i lica koi se povrzani:1) kako ~lenovi na potesnoto semejstvo;2) kako ~lenovi na organ na upravuvawe, nadzoren organ ili

prokurist, kako i ~lenovi na nivnoto potesno semejstvo;3) kako lica vraboteni vrz baza na dogovor za rabota so posebni

uslovi, kako i ~lenovi na nivnoto potesno semejstvo;4) na na~in {to edno lice, odnosno lica koi se smetaat za povrzani

lica soglasno ovoj ~len, zaedno direktno ili indirektno imaat u~estvo vo drugo lice;

5) na na~in {to vo dvete lica u~estvo ima isto lice, odnosno lica koi se smetaat za povrzani soglasno ovoj ~len;

6) na na~in koj e propi{an za povrzani lica soglasno Zakonot za trgovskite dru{tva.

(3) Za ~lenovi na potesnoto semejstvo, vo smisla na ovoj zakon se smetaat:1) bra~en drugar, odnosno lica koi podolgo vreme `iveat vo vonbra~na

zaednica;2) roditel;3) deca, rodeni i posvoeni;4) drugi lica koi nemaat celosna delovna sposobnost, a se staveni pod

staratelstvo na toa lice.

(4) Grupa na povrzani lica ja so~inuvaat site lica koi se povrzani na najmalku eden od na~inite od stav (1) i (2) od ovoj ~len.

Indirektno steknuvawe^len 17

(1) Indirekten imatel na akcii, udeli ili drugi prava so koi se obezbeduva u~estvo vo upravuvaweto, odnosno vo kapitalot e lice za ~ija smetka drugo lice, kako direkten imatel se steknal so tie akcii, udeli ili drugi prava so koi se obezbeduva u~estvo vo upravuvaweto.

10

(2) Individualno lice }e se smeta za indirekten imatel na akcii, udeli, ili drugi prava so koi se obezbeduva u~estvo vo upravuvaweto, dokolku direktniot imatel e lice povrzano so toa lice.

Glava 2Kvalifikuvani udeli

Soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli

^len 18

(1) Sekoe lice koe ima namera direktno ili indirektno, postapno ili odedna{ da stekne akcii so pravo na glas vo dru{tvo za osiguruvawe ~ij vkupen kumulativen, nominalen iznos e ednakov ili go nadminuva nivoto na kvalifikuvano u~estvo vo dru{tvoto za osiguruvawe potrebno e da dobie prethodna soglasnost od Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: soglasnost za steknuvawe kvalifikuvano u~estvo).

(2) Imatelot na kvalifikuvano u~estvo od stav (1) na ovoj ~len e dol`en za sekoe ponatamo{no steknuvawe na akcii vo dru{tvo za osiguruvawe vrz baza na koi direktno ili indirektno, postapno ili odedna{ steknuva ili nadminuva 20%, 33%, 50% ili 75% od vkupniot broj na izdadeni akcii so pravo na glas vo dru{tvoto za osiguruvawe da dobie soglasnost za steknuvawe kvalifikuvano u~estvo od Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(3) Po isklu~ok od stav (1) i (2) od ovoj ~len, lice koe vrz osnova na odluka na nadle`en organ vo soglasnost so zakon steknalo, postapno ili odedna{, akcii ~ij vkupen kumulativen nominalen iznos iznesuva ili nadminuva 10%, 20%, 33%, 50% ili 75% od vkupniot broj akcii so pravo na glas vo dru{tvo za osiguruvawe, bez ogled na toa dali akciite gi steknalo direktno ili indirektno edno ili pove}e povrzani lica, e dol`no, vo rok od 10 dena od kone~nosta, odnosno pravosilnosta na odlukata, da podnese barawe do Agencijata za supervizija na osiguruvawe za dobivawe prethodna soglasnost za steknuvawe kvalifikuvano u~estvo.

(4) Vo slu~aite od stav (1) i (2) od ovoj ~len, bankite, brokerskite ku}i i berzata ne smeat da izvr{at nalog za kupuvawe, odnosno transakcija so akcii vo dru{tvo za osiguruvawe za koi ne im e prezentirana soglasnost za steknuvawe kvalifikuvano u~estvo od Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(5) Vo slu~aite od stav (1), (2) i (3) od ovoj ~len, Centralniot depozitar za hartii od vrednost nema da izvr{i zapi{uvawe na akciite za koi ne mu e prezentirana soglasnost od stav (1), (2) i (3) na ovoj ~len.

11

(6) Transakcijata za steknuvawe na akciite treba da se izvr{i vo rok od 60 dena od denot na dobivawe na soglasnosta za steknuvawe kvalifikuvano u~estvo od Agencijata za supervizija na osiguruvawe. Po istekot na ovoj rok zadol`itelna e postapka za dobivawe nova soglasnost za steknuvawe kvalifikuvano u~estvo.

(7) Koga liceto koe dobilo soglasnost od stavovite 1 i 2 od ovoj ~len, ima namera da gi prodade akciite, so {to }e se namali negovoto u~estvo pod limitot za koj e dadena taa soglasnost, dol`no e za toa da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(8) Agencijata za supervizija na osiguruvawe , pred da donese re{enie za davawe na soglasnost za steknuvawe na akciite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len, e dol`en da go izvesti nadle`niot organ za supervizija od zemja ~lenka, dokolku zainteresiraniot imatel na kvalifikuvani udeli e:1) dru{tvo za osiguruvawe koe ima dozvola za vr{ewe raboti na

osiguruvawe vo taa zemja ~lenka;2) vladeja~ko ili zavisno dru{tvo na dru{tvoto za osiguruvawe od to~kata

1 od ovoj stav.

(9) Ako zainteresiraniot imatel na kvalifikuvani udeli e dru{tvo za osiguruvawe od zemja £lenka ili stransko dru{tvo za osiguruvawe, toga{ kon baraweto za dobivawe na soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli se prilo`uva i soglasnost ili mislewe od nadle`niot organ za supervizija na taa zemja.

(10) Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku }e ja propi{e potrebnata dokumentacija i na~inot za steknuvawe na kvalifikuvano u~estvo vo dru{tvo za osiguruvawe.

Donesuvawe na re{enie za davawe na soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli

^len 19

(1) Liceto koe saka da stekne kvalifikuvani udeli (vo natamo{niot tekst: zainteresiran imatel na kvalifikuvani udeli) treba da podnese barawe za dobivawe na soglasnost do Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Kon baraweto za dobivawe soglasnost od stavot (1) od ovoj ~len se podnesuvaat dokumentite i informaciite od ~lenot 32, stav (1) to~ki 5, 6, 7 i 8, stav (2), (3) i (5).

12

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie }e go odbie baraweto za dobivawe na soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli dokolku od podnesenite dokumenti se utvrdi deka:

1) baraweto ne ja sodr`i kompletnata dokumentacija;2) baraweto sodr`i neto~ni ili nevistiniti podatoci;3) vo odnos na aktivnostite ili rabotite koi gi vr{i zainteresiraniot

imatel na kvalifikuvani udeli ili so nego povrzani lica, raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da bide zagrozeno soglasno so pravilata za upravuvawe so rizik;

4) vo odnos na aktivnostite ili rabotite koi gi vr{i zainteresiraniot imatel na kvalifikuvani udeli ili so nego povrzani lica, ili vo odnos na vidot na odnosite pome|u tie lica, supervizijata nad dru{tvoto za osiguruvawe ne mo`e da se sprovede ili istata }e bide zna~itelno ote`nata.

5) zainteresiraniot imatel na kvalifikuvano u~estvo ne gi ispolnuva uslovite od ~len 14 od ovoj zakon;

6) ima osnovana pri~ina za somnevawe vo legalnosta na potekloto na parite.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie }e odbie da dade soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli na stransko lice - zainteresiran imatel na kvalifikuvani udeli, dokolku spored propisite vo zemjata na toa lice ili praksata pri primena na tie propisi, supervizijata nad dru{tvoto za osiguruvawe soglasno odredbite na ovoj zakon ne mo`e da se sprovede ili istata }e bide zna~itelno ote`nata.

(5) Za re{enieto od stav (3) od ovoj ~len so koe se odbiva baraweto vo vrska so stav (2) to~ka 6 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe vedna{ ja izvestuva Direkcijata za spre~uvawe na perewe pari.

(6) Koga pravno lice podnesuva barawe za dobivawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe, postapkata za donesuvawe na re{enie za davawe na soglasnost od stav 1 na ovoj ~len, }e bide spoena so postapkata za donesuvawe na re{enie za davawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

^lenot 20 se bri{e

Povlekuvawe na soglasnost za steknuvawe kvalifikuvani udeli^len 21

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za povlekuvawe na soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli dokolku:1) soglasnost e dobiena so naveduvawe na nevistiniti podatoci;

13

2) imatelot na kvalifikuvani udeli ili so nego povrzani lica preku prezemawe na odredeni aktivnosti ili raboti, go zagrozuvaat raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe soglasno so pravilata za upravuvawe so rizik;

3) imatelot na kvalifikuvani udeli ili so nego povrzani lica preku vr{ewe na odredeni aktivnosti ili raboti, ili vo odnos na vidot na odnosite me|u tie lica, supervizijata nad dru{tvoto za osiguruvawe ne mo`e da se sprovede ili istata }e bide zna~itelno ote`nata;

4) vo slu~aj na stransko lice - imatel na kvalifikuvani udeli: ako vo odnos na propisite koi se vo sila vo zemjata na toa lice ili praksata pri primena na tie propisi, supervizijata nad dru{tvoto za osiguruvawe ne mo`e da se sprovede ili istata }e bide zna~itelno ote`nata.

Ograni~uvawe na prava od akcii^len 21-a

(1) Za akciite steknati sprotivno na ~len 18, stav (1), (2) ili (3) od ovoj zakon i za akciite za koi e povle~ena izdadenata soglasnost, Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie utvrduva deka ne nosat pravo na glas i deka liceto koe gi steknalo tie akcii ili negovi pretstavnici ne mo`at da bidat ~lenovi na organot na upravuvawe odnosno nadzorniot organ na dru{tvoto.

(2) Agencijata e dol`na re{enieto od stav (1) na ovoj ~len da go donese vo rok od 15 dena od denot na dobienoto izvestuvawe za steknuvawe na akciite sprotivno na ~len 18, stavovi (1), (2) ili (3) od ovoj zakon odnosno od denot na donesuvawe na re{enieto za povlekuvawe na soglasnosta.

Glava 3Organ na upravuvawe i nadzoren organ na dru{tvoto za osiguruvawe

Organ na upravuvawe i nadzoren organ na dru{tvoto za osiguruvawe

^len 22(1) Za organ na upravuvawe vo smisla na ovoj zakon se smeta upraven odbor odnosno izvr{ni direktori na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Za nadzoren organ vo smisla na ovoj zakon se smeta nadzoren odbor odnosno neizvr{ni direktori na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Na dru{tvata za osiguruvawe ne se primenuvaat odredbite od Zakonot za trgovski dru{tva za prokura, trgovski polnomo{nik i trgovski patnik.

14

Uslovi za vr{ewe na funkcija ~len na organot na upravuvawe vo dru{tvoto za osiguruvawe

^len 23

(1) Za ~len na organ na upravuvawe mo`e da se imenuva lice koe gi ispolnuva slednive uslovi:

1) da ima soodvetna stru~na podgotovka i iskustvo za upravuvawe so dru{tvo za osiguruvawe

2) da gi poznava propisite od oblasta na osiguruvaweto.

(2) Uslovot od stavot (1) to~ka 1 na ovoj ~len se smeta za ispolnet dokolku liceto ima visoko obrazovanie i najmalku 3 godini rabotno iskustvo na rakovodni mesta vo dru{tvo za osiguruvawe, odnosno 5 godini rabotno iskustvo na rakovodni mesta vo banka ili druga finansiska institucija od sli~en obem na aktivnostite kako dru{tvo za osiguruvawe.

(3) ^lenovite na organot na upravuvawe mora da se vo postojan raboten odnos vo dru{tvoto za osiguruvawe i barem eden od ~lenovite mora da go poznava makedonskiot jazik i negovoto kirilsko pismo i da ima postojano `iveali{te vo Republika Makedonija.

(4) ^len na organ na upravuvawe vo dru{tvo za osiguruvawe ne mo`e da bide lice:

1) koe e ~len na organ na upravuvawe, nadzoren organ ili prokurist vo drugo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo trgovsko dru{tvo;

2) koe e ~len na Sovetot na eksperti na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ili drugo lice vraboteno vo Agencijata;

3) na koe mu e izre~ena kazna zatvor za krivi~no delo protiv javnite finansii, protiv platniot promet i stopanstvoto, protiv slu`benata dol`nost ili protiv pravniot soobra}aj;

4) na koe mu e izre~ena zabrana za vr{ewe profesija, dejnost ili dol`nost;

5) koe izvr{uvalo funkcija na lice so posebni prava i odgovornosti vo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo pravno lice nad koe e otvorena ste~ajna postapka;

6) koe e povrzano lice so pravno lice vo koe dru{tvoto za osiguruvawe direktno ili indirektno poseduva sopstvenost na pove}e od 10% od kapitalot ili pravata na glas vo toa pravno lice.

(5) Vo slu~aj na bri{ewe na osudata od stavot (4) to~ka 3 od ovoj ~len sood-vetno se primenuvaat odredbite od Krivi~niot zakonik.

15

Soglasnost za vr{ewe na funkcija ~len na organ na upravuvawe

^len 24(1) Za vr{ewe na funkcija ~len na organ na upravuvawe potrebno e dobivawe na prethodna soglasnost za vr{ewe na funkcijata ~len na organ na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe. (2) Dru{tvoto za osiguruvawe za dobivawe na soglasnost od stav 1 od ovoj ~len e dol`no da podnese barawe za dobivawe na soglasnost do Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(3) Kon baraweto od stav 2 na ovoj ~len se prilo`uva soodvetna dokumentacija so koja se doka`uva deka se ispolneti uslovite od ~len 23 od ovoj zakon.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo tekot na postapkata za donesuvawe na re{enie za davawe na soglasnost od stav 1 od ovoj ~len, mo`e da odlu~i liceto da prezentira koncept za upravuvawe so dru{tvoto za osiguruvawe.

(5) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za davawe na soglasnost od stav 1 na ovoj ~len dokolku od podnesenata dokumentacija od stav 3 na ovoj ~len se utvrdi deka liceto gi ispolnuva uslovite za vr{ewe na funkcijata ~len na organ na upravuvawe na dru{tvo za osiguruvawe.

(6) Agencijata za supervizija na osiguruvawe , mo`e da odbie da dade soglasnost, dokolku od prilo`enata dokumentacija za dotoga{noto rabotewe i aktivnosti na liceto se utvrdi deka istoto bi go zagrozilo raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe soglasno so pravilata za upravuvawe so rizik.

(7) Dokolku lice dobilo soglasnost za vr{ewe na funkcija ~len na organ na upravuvawe vo edno dru{tvo za osiguruvawe, toga{ istoto e dol`no pred imenuvawe na ista funkcija vo drugo dru{tvo za osiguruvawe, do Agencijata za supervizija na osiguruvawe povtorno da podnese barawe za dobivawe na soglasnost od stav 1 od ovoj ~len. Odredbite od stav 4, 5 i 6 od ovoj ~len soodvetno }e se primenuvaat i pri davaweto na soglasnost od ovoj stav.

(8) Pri podnesuvawe na barawe za dobivawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe, postapkata za donesuvawe na re{enie za davawe na soglasnost od stav 1 na ovoj ~len se spojuva so postapkata za donesuvawe na re{enie za izdavawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

16

Odgovornosti na ~lenovite na organot na upravuvawe

na dru{tvoto za osiguruvawe^len 25

^lenovite na organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe se dol`ni da:1) obezbedat dru{tvoto za osiguruvawe da raboti soglasno so pravilata za

upravuvawe so rizik, soglasno ovoj zakon i drugi zakoni koi go reguliraat raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe;

2) vr{at kontrola nad rizicite od raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe, kako i da prezemaat soodvetni merki za upravuvawe so tie rizici;

3) vospostavat sistem na vnatre{na kontrola vo site delovi od raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe, kako i sistem na vnatre{na revizija so {to }e se obezbedi raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe da bide vo soglasnost so ovoj zakon, i

4) obezbedat deka dru{tvoto za osiguruvawe gi vodi trgovskite knigi i ostanatata smetkovodstvena dokumentacija, gi vrednuva stavkite vo delovnite bilansi, izgotvuva godi{ni izve{tai kako i izve{tai do Agencijata za supervizija na osiguruvawe , soglasno so ovoj zakon.

Izvestuvawe do nadzorniot organ^len 26

(1) Organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe e dol`en vedna{ pismeno da go izvesti nadzorniot organ na dru{tvoto dokolku:1) e zagrozena likvidnosta ili solventnost na dru{tvoto;2) postojat pri£ini za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na

osiguruvawe ili za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo oddelna klasa na osiguruvawe;

3) finansiskata sostojba na dru{tvoto za osiguruvawe se promenila so {to dru{tvoto za osiguruvawe pove}e ne go obezbeduva potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno ~lenovite 75 ili 76 od ovoj zakon.

(2) ^len na organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe e dol`en vedna{ pismeno da go izvesti nadzorniot organ za slednoto:1) imenuvawe ili istekuvawe na mandatot vo nadzorni organi na drugi

pravni lica;2) transakcii vrz osnova na koi ~lenot na organot na upravuvawe ili

negovi bliski rodnini, direktno ili indirektno se steknale so akcii ili udeli vo nekoe pravno lice vrz osnova na {to, u~estvoto na ~lenot

17

na organot na upravuvawe zaedno so negovite bliski rodnini vo toa pravno lice, go nadminalo nivoto na kvalifikuvani udeli, kako i vo slu~aj negovoto u~estvo da se namalilo pod nivoto na kvalifikuvani udeli vo toa pravno lice.

Povlekuvawe na soglasnost za vr{ewe na funkcija

~len na organ na upravuvawe^len 27

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za povlekuvawe na soglasnost za vr{ewe na funkcija ~len na organ na upravuvawe na dru{tvo za osiguruvawe dokolku:1) soglasnost e dobiena so naveduvawe na nevistiniti podatoci;2) raboteweto na ~lenot na organot na upravuvawe ne e vo soglasnost so

~lenovite 25 i 26 od ovoj zakon.3) liceto pove}e ne gi ispolnuva uslovite od ~lenot 23 stav (4) od ovoj zakon.

(2) Koga e povedena postapka za povlekuvawe na soglasnost za vr{ewe na funkcija ~len na organ na upravuvawe poradi nezakonitosti, koi se pri~ina i za poveduvawe na postapka za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da gi spoi dvete postapki.

Nadzoren organ na dru{tvoto za osiguruvawe

^lenovi na nadzoren organ na dru{tvoto za osiguruvawe^len 28

(1) Za ~len na nadzoren organ na dru{tvo za osiguruvawe ne mo`e da bide imenuvano lice:

1) koe e ~len na organ na upravuvawe, nadzoren organ ili prokurist vo drugo dru{tvo za osiguruvawe ili druga finansiska institucija so sedi{te vo Republika Makedonija;

2) koe e ~len na Sovetot na eksperti na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ili drugo lice vraboteno vo Agencijata;

3) na koe mu e izre~ena kazna zatvor za krivi~no delo protiv javnite finansii, protiv platniot promet i stopanstvoto, protiv slu`benata dol`nost ili protiv pravniot soobra}aj;

4) na koe mu e izre~ena zabrana za vr{ewe profesija, dejnost ili dol`nost;

5) koe izvr{uvalo funkcija na lice so posebni prava i odgovornosti vo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo pravno lice nad koe e otvorena ste~ajna postapka;

18

6) koe e povrzano lice so pravno lice vo koe dru{tvoto za osiguruvawe direktno ili indirektno poseduva sopstvenost na pove}e od 10% od kapitalot ili pravata na glas vo toa pravno lice;

7) koe e vraboteno vo dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Zabranata od stav (1) to~ka1 na ovoj ~len ne se odnesuva na licata koi se ~lenovi na nadzoren organ, ~lenovi na organ na upravuvawe ili prokuristi vo vladeja~ko dru{tvo za osiguruvawe ili drugo vladeja~ko dru{tvo vo grupa na dru{tva za osiguruvawe.

(3) Pokraj uslovite od stav (1) od ovoj ~len najmalku edna tretina od ~lenovite na nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe mora da bidat nezavisni ~lenovi.

(4) Vo slu~aj na bri{ewe na osudata od stavot (1) to~ka 3 na ovoj ~len soodvetno se primenuvaat odredbite od Krivi~niot zakonik.

Nadle`nosti na nadzorniot organ vo dru{tvoto za osiguruvawe^len 29

Pokraj nadle`nostite predvideni so Zakonot za trgovskite dru{tva, nadzorniot organ na dru{tvo za osiguruvawe gi ima i slednite nadle`nosti:1) gi odobruva odlukite doneseni od strana na organot na upravuvawe po

odnos na delovnata politika na dru{tvoto za osiguruvawe;2) gi odobruva odlukite doneseni od strana na organot na upravuvawe po

odnos na finansiskiot plan na dru{tvoto za osiguruvawe;3) gi odobruva odlukite doneseni od strana na organot na upravuvawe vo

vrska so vospostavuvawe na sistemot za vnatre{na revizija;4) ja odobruva godi{nata programa za vnatre{na revizija donesena od

strana na organot na upravuvawe;5) donesuva odluki po drugi pra{awa soglasno ovoj zakon.

Odgovornosti na ~lenovite na nadzorniot organ vo dru{tvo za osiguruvawe^len 30

(1) ^lenovite na nadzorniot organ na dru{tvo za osiguruvawe se dol`ni da:1) sproveduvaat supervizija na adekvatnosta na postapkite i efikasnosta

vo raboteweto na vnatre{nata revizija;2) raspravaat za naodite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ,

dano~nata inspekcija i drugi nadle`ni organi, vo postapkata za sproveduvawe na supervizija na dru{tvo za osiguruvawe;

3) gi revidiraat godi{nite izve{tai i delovnite bilansi na dru{tvoto za osiguruvawe i izgotvuvaat mislewe po istite;

19

4) izgotvuvaat mislewe po odnos na godi{niot izve{taj na vnatre{nata revizija i godi{niot izve{taj na organot na upravuvawe i istite gi dostavuvaat do Sobranieto na akcioneri na dru{tvoto za osiguruvawe na usvojuvawe.

(2) ^lenovite na nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe se solidarno odgovorni so dru{tvoto za osiguruvawe za site zagubi nastanati kako rezultat na neispolnuvawe na odgovornostite od stav 1 na ovoj ~len, osven dokolku doka`at deka rabotata ja izvr{uvale so soodvetno vnimanie, sovesnost i ~esnost.

(3) ^len na nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe e dol`en vedna{ pismeno da go izvesti nadzorniot organ za slednoto:1) imenuvawe ili istekuvawe na mandatot vo nadzorni organi na drugi

pravni lica;2) transakcii vrz osnova na koi ~lenot na nadzorniot organ ili negovi

bliski rodnini, direktno ili indirektno se steknale so akcii ili udeli vo nekoe pravno lice vrz osnova na {to, u~estvoto na ~lenot na organot na upravuvawe zaedno so negovite bliski rodnini vo toa pravno lice, go nadminalo nivoto na kvalifikuvani udeli, kako i vo slu~aj negovoto u~estvo da se namalilo pod nivoto na kvalifikuvani udeli vo toa pravno lice.

DEL TRETIOSNOVAWE I RABOTEWE NA DRU[TVOTO ZA OSIGURUVAWE

Glava 1Dozvoli vo vrska so vr{ewe na raboti na osiguruvawe

1. Vidovi na dozvoli^len 31

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no za vr{ewe na raboti na osiguruvawe da dobie dozvola od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe).

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no za voveduvawe nova klasa na osiguruvawe da dobie dozvola od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dozvola za voveduvawe nova klasa na osiguruvawe).

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no za prenos na dogovorite za osiguruvawe na drugo dru{tvo za osiguruvawe da dobie dozvola od strana na

20

Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dozvola za prenos na osiguritelno portfolio).

(4) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no za sklu~uvawe na dogovor za prenos na zna£aen del od svoite aktivnosti na drugo dru{tvo za osiguruvawe ili pravno lice da dobie dozvola od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo ponatamo{niot tekst: dozvola za prenos na nadvore{ni aktivnosti).

(5) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no za statusni izmeni na dru{tvoto za osiguruvawe da dobie dozvola od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dozvola za statusni izmeni).

(6) Stransko dru{tvo za osiguruvawe e dol`no za osnovawe i rabota na filijala vo Republika Makedonija da dobie dozvola od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dozvola za osnovawe i rabota na filijala na stransko dru{tvo za osiguruvawe). (7) Dru{tvo za osiguruvawe e dol`no za osnovawe i rabota na filijala vo stranstvo da dobie dozvola od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: dozvola za osnovawe i rabota na filijala vo stranstvo).

(8) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e ja propi{e potrebnata dokumentacija koja mora da bide dostavena kon baraweto za dobivawe na dozvola od stavovite od (1), (2),(3),(4),(5),(6) i (7) od ovoj ~len.

2. Dozvola za vr{ewe raboti na osiguruvawe

Barawe za dobivawe dozvola za vr{ewe raboti na osiguruvawe^len 32

(1) Osnova~ite na dru{tvoto za osiguruvawe kon baraweto za dobivawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe se dol`ni da prilo`at :

1) predlog na statut;2) plan za rabota;3) predlog na akti na delovnata politika vo odnos na klasite na

osiguruvawe navedeni vo ~len 5 to~ki 2 i 10 od ovoj zakon so mislewe na ovlasten aktuar;

4) dokaz deka se uplateni pari£ni sredstva na ime akcionerski kapital na zasebna privremena smetka kaj nositel na platen promet;

5) izvori na sredstva za uplata na kapitalot;6) potvrda od nadle`na institucija za redovno pla}awe na javnite

dava~ki;

21

7) spisok na akcioneri, so naveduvawe na ime, prezime i adresa na fizi~kite lica i naziv i sedi{te na pravnite lica, kako i podatoci za vkupniot nominalen iznos na poseduvani akcii i procent na u~estvo vo akcionerskiot kapital na dru{tvoto za osiguruvawe;

8) dokazi vo vrska so ~len 14 od ovoj zakon;9) spisok na lica koi se povrzani lica so licata koi poseduvaat

kvalifikuvano u~estvo vo dru{tvoto za osiguruvawe, so dokaz za na~inot na povrzanost soglasno ~len 16-a od ovoj zakon;

10) Za fizi~kite lica koi se predlo`eni za ~lenovi na organot na upravuvawe i/ili nadzorniot organ:

– dokaz deka se ispolneti uslovite propi{ani vo ~len 23 i ~len 28 od ovoj zakon;

– dokaz deka liceto ne podle`i na ograni~uvawata za izbor propi{ani soglasno ovoj ili drugi zakoni a koi se odnesuvaat na ~lenovi na organ na upravuvawe ili nadzoren organ;

11)predlog dogovori za vr{ewe na nadvore{ni aktivnosti, ako dru{tvoto za osiguruvawe planira da ovlasti drugi subjekti za vr{ewe na nadvore{ni aktivnosti;

12) dokumentacija vrz osnova na koja mo`e da se konstatira deka dru{tvoto za osiguruvawe e kadrovski, tehni~ki i organizaciono osposobeno za vr{ewe na rabotite predvideni so aktot za osnovawe na dru{tvoto za osiguruvawe so podatoci za informati~kiot sistem i tehni~kata opremenost na dru{tvoto za osiguruvawe;

13)elaborat za organizacija i rabota na Slu`bata za vnatre{nata revizija i Pravila za upravuvawe so rizik;

14)ime i prezime na ovlasteniot aktuar koj }e vr{i aktuarski raboti vo dru{tvoto za osiguruvawe so dokaz deka se ispolneti uslovite propi{ani vo ~len 110 od ovoj zakon;

15)ime i prezime na ovlasteniot revizor koj }e bide nazna~en za vnatre{en revizor vo dru{tvoto;

16)Programa za implementacija na merkite za spre~uvawe na perewe pari i finansirawe na terorizam.

(2) Pravnite lica koi imaat namera da steknat kvalifikuvano u~estvo vo dru{tvo za osiguruvawe, pokraj dokumentite, podatocite i informaciite od stav 1 na ovoj ~len, kon baraweto dostavuvaat i:

-akt za osnovawe i spisok na ~lenovi na organot na upravuvawe na pravnoto lice;-izvod od registarot vo koj e registrirano sedi{teto na pravnoto lice;-kopija od akcionerska kniga, odnosno dokaz od drug soodveten javen registar;-revizorski izve{taj od ovlasteno dru{tvo za revizija za poslednite dve delovni godini.

(3) Dokolku akcionerot e stransko pravno lice ili doma{no pravno lice koe e neposredno ili posredno vo mnozinska sopstvenost na stranski

22

fizi~ki ili pravni lica, kon baraweto za dobivawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe, pokraj dokumentacijata od stav 1 i stav (2) na ovoj £len se prilo`uva i:1) dokaz od stranskoto dru{tvo za osiguruvawe deka ima dozvola za vr{ewe

na raboti na osiguruvawe vo mati~nata zemja, ako stranskiot akcioner e dru{tvo za osiguruvawe;

2) mislewe na stranska institucija ovlastena za supervizija na dru{tvoto za osiguruvawe, ako stranskiot akcioner e dru{tvo za osiguruvawe, i

3) revizorski izve{taj od prvoklasno dru{tvo za revizija za poslednata delovna godina ako stranskiot akcioner e pravno lice koe ne e dru{tvo za osiguruvawe.

(4) Kon baraweto za dobivawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe treba da se prilo`i i potvrda od ovlasten aktuar deka dru{tvoto za osiguruvawe, vo odnos na planiraniot vid i obem na aktivnosti }e mo`e da go obezbedi potrebnoto nivo na margina na solventnost.

(5) Pokraj navedenite podatoci od stavovite (1), (2), i (3) od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da bara i dopolnitelni dokumenti, podatoci i informacii i da sprovede intervju so predlo`enite ~lenovi na organot na upravuvawe i nadzorniot organ i so licata koi imaat namera da se steknat so kvalifikuvano u~estvo vo dru{tvoto za osiguruvawe.

Odlu£uvawe za izdavawe na dozvola za vr{ewe raboti na osiguruvawe

^len 33

(1) Vo re{enieto so koe se izdava dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe se utvrduvaat klasite na osiguruvawe koi mo`e da gi vr{i dru{tvoto za osiguruvawe. Ako dozvolata se izdava za site klasi na osiguruvawa vo ramki na oddelna grupa na osiguruvawe, toga{ vo re{enieto }e se navede grupata na osiguruvawe.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izdade dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramkite na oddelna klasa na osiguruvawe ako dru{tvoto za osiguruvawe gi ispolnuva uslovite za vr{ewe raboti na osiguruvawe vo ramkite na taa klasa na osiguruvawe.

(3) Po isklu~ok na stav 1 i 2 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo re{enieto za izdavawe na dozvola za vr{ewe na raboti na reosiguruvawe }e navede deka dozvolata se odnesuva isklu~ivo na raboti na reosiguruvawe, kako i deka istata gi pokriva site klasi na osiguruvawe.

23

Odbivawe na baraweto za dobivawe dozvola

za vr{ewe raboti na osiguruvawe^len 34

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go odbie baraweto za dobivawe dozvola za vr{ewe raboti na osiguruvawe dokolku:

1) Baraweto ne ja sodr`i kompletnata dokumentacija; 2) Baraweto sodr`i neto~ni ili nevistiniti podatoci;3) akcionerite koi se imateli na kvalifikuvani udeli nemaat

soglasnost soglasno £len 18 stav 1 i 2 od ovoj zakon; 4) predlog ~lenovite na organot na upravuvawe nemaat soglasnost za

vr{ewe na funkcijata ~lenovi na organot na upravuvawe soglasno £len 24 stav 1 od ovoj zakon;

5) Raspolo`livite podatoci i informacii uka`uvaat deka osnova~ite na dru{tvoto i/ili licata povrzani so nego, kako posledica na pravnata ili finansiskata sostojba, odnosno na~inot na koj rabotat ili prirodata na nivnite aktivnosti indicira tendencija na visok rizik so {to mo`e da bide zagrozena stabilnosta, sigurnosta i reputacijata na dru{tvoto za osiguruvawe, odnosno negovoto rabotewe vo soglasnost so propisite.

6) od dostavenata dokumentacija se utvrdi deka dru{tvoto za osiguruvawe ne e kadrovski, tehni£ki i organizaciono osposobeno za vr{ewe na rabotite predvideni so planot za rabota;

7) od predlog aktite na delovnata politika na dru{tvoto za osiguruvawe se utvrdi deka ne se vospostaveni uslovi za vr{ewe na rabotite na osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe, soglasno ovoj zakon;

8) predlog statutot i predlog aktite na delovnata politika na dru{tvoto za osiguruvawe se vo sprotivnost so odredbite na ovoj zakon;

9) presmetanite premii i rezervi ne se dovolni za postojano i celosno pokrivawe na obvrskite na dru{tvoto za osiguruvawe koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe;

10)dru{tvoto za osiguruvawe ne gi ispolnuva ostanatite uslovi predvideni so ovoj ili drug zakon ili propis koi se odnesuvaat na vr{ewe na raboti na osiguruvawe op{to i/ili vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramkite na odredena klasa na osiguruvawe na koja se odnesuva dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

(2) Pokraj slu£aite od stav 1 na ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go odbie baraweto za dobivawe dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo klasi na zadol`itelno osiguruvawe kako i dopolnitelno zdravstveno osiguruvawe, dokolku Op{tite i posebni uslovi na polisi se vo sprotivnost na odredbite koi go reguliraat zadol`itelnoto osiguruvawe i dopolnitelnoto zdravstveno osiguruvawe.

24

Akt za osnovawe^len 35

Dru{tvoto za osiguruvawe go donesuva Aktot za osnovawe vo rok od 60 dena od denot na donesuvawe na re{enieto so koe se izdava dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

Upis vo trgovskiot registar^len 36

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe steknuva svojstvo na pravno lice so upis vo trgovskiot registar.(2) Kon prijavata za upis vo trgovskiot registar, pokraj dokumentacijata utvrdena so Zakonot za trgovskite dru{tva se prilo`uva i:1) dokaz deka se uplateni pari~ni sredstva na ime akcionerski kapital na

zasebna privremena smetka kaj nositel na platniot promet odnosno deka stranskiot osnova~ gi uplatil deviznite sredstva na posebna smetka kaj Narodna Banka na Republika Makedonija;

2) dozvola od ~len 31 stav 1 na ovoj zakon.

(3) Po izvr{enata registracija vo trgovskiot registar, sudot e dol`en do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da dostavi primerok od re{enieto za upis vo trgovskiot registar.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe vodi evidencija na dru{tvata za osiguruvawe registrirani vo trgovskiot registar.

Zapo~nuvawe so rabota^len 37

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da zapo~ne so rabota vo rok od {est meseci od denot na donesuvawe na re{enieto so koe se izdava dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no pismeno da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe za zapo~nuvawe ili prestanok so rabota vo ramki na sekoja od klasite na osiguruvawe za koi dobilo dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe, vedna{ po zapo£nuvaweto, odnosno prestanokot.

Plan za rabota^len 38

(1) Planot za rabota od to~ka 1, stav 1 od ~len 32 od ovoj zakon sodr`i:

25

1) osnovi na delovnata politika;2) klasi na osiguruvawe vo ramki na koi dru{tvoto za osiguruvawe

planira da vr{i raboti na osiguruvawe;3) principi za reosiguruvawe, vklu~uvaj}i tabeli za maksimalno

pokritie za site klasi na osiguruvawa;4) presmetka na potrebnoto nivo na marginata na solventnost soglasno

~lenovite 75 ili 76 od ovoj zakon;5) planiran obem na tro{oci za osnovawe, organizaciski tro{oci i

tro{oci za razvoj;6) procenka na likvidnosta, kako i finansiski izvori potrebni za

ispolnuvawe na obvrskite i obezbeduvawe potrebno nivo na margina na solventnost;

7) elaborat so proekcija za o~ekuvani delovni rezultati za najmalku trigodi{en period pred se vo vrska so o~ekuvaniot prihod od premiite, o~ekuvanite {teti, rashodite za sproveduvawe na osiguruvaweto, o~ekuvanata dobivka, o~ekuvanite obe{tetuvawa, kako i visinata na tehni~ki i drugi rezervi.

(2) Ako planot za rabota se odnesuva na raboti na reosiguruvawe, toga{ istiot }e gi sodr`i samo odredbite predvideni vo to~kite 1, 4, 5 i 7 od stav 1 od ovoj ~len.

(3) Ako dru{tvoto za osiguruvawe ima namera da vr{i raboti na osiguruvawe vklu~uvaj}i gi i rabotite od to~ka 18, stav 1 od ~len 5 na ovoj zakon, planot za rabota isto taka treba da vklu~uva specifikacija na raspolo`ivi sredstva na dru{tvoto za osiguruvawe koi se potrebni za zadovoluvawe na nepari~nite obvrski (sredstva za pomo{) koi proizleguvaat od taa klasa na osiguruvawe.

(4) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no na godi{no nivo da izgotvuva plan za rabota koj }e gi sodr`i odredbite predvideni so stav 1 na ovoj ~len, so isklu~ok na to~kite 5 i 7. Planot za rabota dru{tvoto za osiguruvawe go dostavuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe najdocna do 31 dekemvri vo tekovnata godina za narednata godina.

(5) Kon Planot za rabota dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no za sekoja delovna godina da donese akt za upravuvawe so rizik soglasno odredbite propi{ani vo Del ^etvrti od ovoj zakon i istata da ja dostavi do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rokot utvrden vo stav (4) na ovoj ~len.

Akti na delovnata politika^len 39

(1) Akti na delovnata politika na dru{tvoto za osiguruvawe se:1) op{ti i posebni uslovi za osiguruvawe po klasi na osiguruvawe;

26

2) tarifi na premii po grupi i klasi na osiguruvawe so struktura na premijata soglasno so £len 78 i 79 od ovoj zakon;

3) pravilnik za formirawe na tehni~ki rezervi na osiguruvawe i politika za upravuvawe so sredstvata;

4) pravilnik za plasirawe na sredstvata na tehni£kite rezervi;5) akt za formirawe, upravuvawe i koristewe na matemati£kata rezerva za

osiguruvawe na `ivot i za drugi grupi na osiguruvawe vo koi se primenuvaat tabelite na smrtnost i drugi sli£ni verojatnosni tabeli i presmetki {to se odnesuvaat na osiguruvawe na `ivot;

6) pravilnik za formirawe fond za preventiva i upravuvawe i koristewe na fondot, dokolku formirawe na fond za preventiva e predvideno so Statutot na dru{tvoto;

7) programa za potrebite od reosiguruvawe, soglasno £len 100 na ovoj zakon, i

8) pravilnik za ostvaruvawe na regresi.

(2) Aktite od stav 1 od ovoj ~len se izgotvuvaat i za site zadol`itelni osiguruvawa.

Istekuvawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe^len 40

(1) Dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo oddelna klasa na osiguruvawe, ili za site klasi na osiguruvawe za koi dru{tvoto ima dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe, }e iste~e dokolku:1) dru{tvoto za osiguruvawe ne zapo~ne so rabota vo period od edna godina

od denot na donesuvawe na re{enieto za izdavawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe;

2) dru{tvoto za osiguruvawe ne donese akt za osnovawe vo rok od 60 dena od denot na donesuvawe na re{enieto za izdavawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe;

3) dru{tvoto za osiguruvawe prestane da vr{i raboti na osiguruvawe vo period podolg od {est meseci;

4) po otvorawe na ste~ajna postapka;5) po otvorawe na likvidacija;6) po prenos na site dogovori za osiguruvawe na drugo dru{tvo za

osiguruvawe.

(2) Pri nastanuvawe na slu~aite od stav 1 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za istekuvawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe ne mo`e da sklu~uva novi dogovori za osiguruvawe:

27

1) vo slu~aite od to~ka 1 do 3 od stav 1 od ovoj ~len, od denot na donesuvawe na re{enieto od stav 2 od ovoj ~len;

2) vo slu~aj od to~ka 4 od stav 1 od ovoj ~len, od denot na objavuvawe na otvoraweto na ste~ajnata postapka na oglasna tabla na nadle`niot sud;

3) vo slu~aj od to~ka 5 od stav 1 od ovoj ~len, od istekot na rokovite od to£ka 1 do 4 od stav 2 £len 169 od ovoj zakon, vo zavisnost od osnovot za otvorawe na likvidacija;

4) vo slu~aj od to~ka 6 od stav 1 od ovoj £len, od denot koga dru{tvoto za osiguruvawe dobilo dozvola za prenos na dogovorite za osiguruvawe od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

3. Dozvola za voveduvawe nova klasa na osiguruvawe ^len 41

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe koe ima dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramki na oddelni klasi na osiguruvawe e dol`no, za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramki na drugi klasi na osiguruvawe da dobie dozvola za voveduvawe nova klasa na osiguruvawe, od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go odbie baraweto za dobivawe dozvola za voveduvawe nova klasa na osiguruvawe dokolku:1) se utvrdi deka so voveduvawe na novata klasa na osiguruvawe, raboteweto

na dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da bide zagrozeno soglasno pravilata za upravuvawe so rizik;

2) dru{tvoto za osiguruvawe ne gi ispolnuva drugite uslovi za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramki na klasite na osiguruvawe za koi e podneseno barawe za dobivawe na dozvolata.

(3) Vo odnos na dozvolata za voveduvawe nova klasa na osiguruvawe od stav 1 na ovoj ~len, }e se primenuvaat odredbite od ~len 32 do 34, 38 i 40 od ovoj zakon, osven ako ne e poinaku opredeleno so ovoj zakon.

4. Dozvola za prenos na osiguritelno portfolio

Prenos na osiguritelno portfolio^len 42

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e preku dogovor da izvr{i prenos na dogovorite za osiguruvawe vo ramki na edna ili pove}e klasi na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: osiguritelno portfolio) zaedno so sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi i/ili matemati~kata

28

rezerva, vo visina na tehni~kite rezervi i/ili matemati~kata rezerva koi treba da bidat izdvoeni za osiguritelnoto portfolio koe e predmet na prenos na drugo dru{tvo za osiguruvawe. (2) Za prenos na osiguritelno portfolio ne e potrebna soglasnost od osigurenicite.

(3) Dogovorot od stav 1 od ovoj ~len vleguva vo sila na denot koga Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za izdavawe dozvola za prenos na osiguritelno portfolio.

(4) Dru{tvoto za osiguruvawe koe go prezema osiguritelnoto portfolio e dol`no vo period od 5 dena posledovatelno, vo najmalku dva dnevni vesnici na teritorijata na koja se pokrivaat rizicite so osiguritelnoto portfolio, da gi informira osigurenicite za izvr{eniot prenos.

(5) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da izvr{i prenos na osiguritelno portfolio na:1) drugo dru{tvo za osiguruvawe so sedi{te vo Republika Makedonija;2) dru{tvo za osiguruvawe od zemja ~lenka ili negova filijala vo

Republika Makedonija ili nekoja druga zemja ~lenka;3) filijala na stransko dru{tvo za osiguruvawe vo Republika Makedonija;

Barawe za dobivawe na dozvola za prenos na osiguritelno portfolio^len 43

Baraweto za dobivawe na dozvola za prenos na osiguritelno portfolio sodr`i:1) lista na dogovori za osiguruvawe spored oddelni klasi na osiguruvawe

koi se predmet na prenos, kako i Op{tite i posebni uslovi za osiguruvawe za tie dogovori za osiguruvawe i soodvetni presmetki za tehni~kite rezervi i/ili matemati~kata rezerva;

2) podatoci za sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi i/ili matemati~kata rezerva, so naveduvawe na nivniot obem i podatoci vrz osnova na koi mo`e da se izvr{i proverka na obemot;

3) izmeni vo planot na rabota na dru{tvoto za osiguruvawe koe go prezema osiguritelnoto portfolio, a koi se javuvaat kako rezultat na prenosot;

4) dogovor za prenos na osiguritelno portfolio.

29

Donesuvawe re{enie za izdavawe na dozvola

za prenos na osiguritelno portfolio ^len 44

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go odbie baraweto za dobivawe dozvola za prenos na osiguritelno portfolio ako obemot na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi i/ili matemati~kata rezerva se poniski od tehni~kite rezervi i/ili matemati~kata rezerva koi trebalo da se izdvojat za osiguritelnoto portfolio {to e predmet na prenos, ili ako postojat drugi uslovi poradi {to }e bidat zagrozeni interesite na osigurenicite.

(2) Vo slu~aite od to~kite 1 i 3 od stav 5 na £len 42 od ovoj zakon, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go odbie baraweto za dobivawe dozvola za prenos na osiguritelno portfolio, ako dru{tvoto za osiguruvawe koe go prezema osiguritelnoto portfolio ne gi ispolnuva uslovite za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramki na klasite na osiguruvawe vo ~ii ramki e osiguritelnoto portfolio ili ako poradi prezemawe na osiguritelnoto portfolio, raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da bide zagrozeno soglasno pravilata za upravuvawe so rizik. (3) Ako dru{tvoto za osiguruvawe go prenese osiguritelnoto portfolio na negova filijala vo zemja ~lenka, pred da se donese re{enie za izdavawe na dozvola za prenos na osiguritelno portfolio, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da pobara mislewe od nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka. Ako vo rok od 3 meseci od priemot na baraweto za mislewe, nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka ne odgovori, }e se smeta deka istiot nema prigovor vo odnos na prenosot na osiguritelnoto portfolio.

(4) Vo slu~aj od to~ka 2, stav 5 od £len 42 od ovoj zakon, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izdade dozvola za prenos na osiguritelno portfolio, samo dokolku nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka izdade potvrda deka dru{tvoto za osiguruvawe od zemjata ~lenka go obezbeduva potrebnoto nivo na margina na solventnost po izvr{eniot prenos na osiguritelnoto portfolio.

(5) Ako vo slu~aj od stav 4 od ovoj ~len, osiguritelnoto portfolio pokriva rizici na teritorijata na nekoja druga zemja ~lenka, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izdade dozvola za prenos na osiguritelnoto portfolio, dokolku nadle`niot organ za supervizija na taa zemja ~lenka se soglasi so prenosot. Dokolku vo rok od tri meseci od priemot na baraweto za dobivawe soglasnost, nadle`niot organ za supervizija na taa zemja ~lenka ne izdade soglasnost, }e se smeta deka istiot nema prigovor vo odnos na prenosot na osiguritelnoto portfolio.

30

(6) Odredbite od stav 4 od ovoj ~len }e se primenuvaat i na prenos na osiguritelnoto portfolio na filijala na {vajcarsko dru{tvo za osiguruvawe vo Republika Makedonija.

(7) Ako za prenos na osiguritelno portfolio od svoja filijala vo zemja ~lenka, stransko dru{tvo za osiguruvawe bara soglasnost od Ministerstvoto za finansii, toga{ Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da odlu£i po baraweto.

(8) Ako dru{tvoto za osiguruvawe na zemja ~lenka planira da izvr{i prenos na osiguritelno portfolio na nejzina filijala vo Republika Makedonija, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no vo rok od tri meseci od priemot na baraweto za soglasnost da go informira nadle`ni ot organ na supervizija na zemjata ~lenka za mo`niot prigovor protiv prenosot.

(9) Ako e pobarana potvrda od Agencijata za supervizija na osiguruvawe za prenos na osiguritelnoto portfolio od dru{tvoto za osiguruvawe na zemja ~lenka soglasno stav 4 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da izdade soodvetna potvrda ili da odbie da izdade potvrda.

(10) Ako dru{tvo za osiguruvawe od zemja ~lenka ima namera da izvr{i prenos na osiguritelno portfolio na dru{tvo za osiguruvawe od druga zemja ~lenka, pri {to osigiguritelnoto portfolio {to e predmet na prenos isto taka pokriva rizici na teritorijata na Republika Makedonija, toga{ Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da odbie da izdade soglasnost za prenos soglasno stav 5 od ovoj ~len, dokolku se zagrozeni interesite na osigurenicite. Re{enieto za odbivawe za davawe soglasnost }e se donese vo rok od tri meseci od priemot na izvestuvaweto za planiraniot prenos od strana na nadle`niot organ na supervizija na zemjata ~lenka.

5. Dozvola za prenos na nadvore{ni aktivnosti

Dogovor za prenos na nadvore{ni aktivnosti^len 45

(1) Dogovor za prenos na nadvore{ni aktivnosti pretstavuva dogovor so koj dru{tvoto za osiguruvawe prenesuva zna~aen del od svoite aktivnosti na drugo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo pravno lice.

(2) Za nadvore{ni aktivnosti vo smisla na ovoj zakon se smetaat:

31

1) upravuvawe so sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi ili matemati~kata rezerva na dru{tvoto za osiguruvawe;

2) realizacija na o{tetni pobaruvawa, i3) vodewe na smetkovodstvo.

(3) Vo dogovorot za prenos na nadvore{ni aktivnosti se naveduva deka subjektot {to prifa}a da gi vr{i nadvore{nite aktivnosti e dol`en da mu gi obezbedi na dru{tvoto za osiguruvawe podatocite soglasno stav 2 od ~len 47 od ovoj zakon, koi dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da gi koristi samo za namenite od stav 2 na ~len 47 od ovoj zakon.

Dozvola za prenos na nadvore{ni aktivnosti^len 46

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go odbie baraweto za dobivawe dozvola za prenos na nadvore{ni aktivnosti, dokolku poradi vidot i obemot na nadvore{nite aktivnosti }e bidat zagrozeni interesite na osigurenicite, ili dokolku prenosot na nadvore{ni aktivnosti zna~itelno }e go onevozmo`i ili ote`ni sproveduvaweto na supervizijata na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Za izdavawe na dozvola za prenos na nadvore{ni aktivnosti, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da pobara ispolnuvawe na dopolnitelni uslovi od strana na subjektite koi prifa}aat da gi vr{at nadvore{nite aktivnosti, dokolku toa e potrebno za za{tita na interesite na osigurenicite.

Supervizija na vr{eweto na nadvore{ni aktivnosti^len 47

(1) Odredbite od ovoj zakon koi se odnesuvaat na supervizija na dru{tvata za osiguruvawe }e se primenuvaat i vrz subjektite koi prifa}aat da gi vr{at nadvore{nite aktivnosti.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da dostavi podatoci za pravniot status, finansiskata sostojba i raboteweto na subjektot so koj e sklu~en dogovorot za prenos na nadvore{ni aktivnosti.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e ja odzeme dozvolata za prenos na nadvore{ni aktivnosti ako:1) nastanat slu~aite predvideni so stav 1 od £len 46 od ovoj zakon;2) subjektot koj prifa}a da gi vr{i nadvore{nite aktivnosti pove}e ne gi

ispolnuva uslovite navedeni vo stav 2 od ~len 46 od ovoj zakon.

32

6. Dozvola za statusni izmeni^len 48

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no za statusni izmeni da dobie dozvola za statusni izmeni od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(2) Pod statusni izmeni od stav 1 na ovoj ~len se podrazbira spojuvawe na dru{tva za osiguruvawe, pripojuvawe na edno dru{tvo kon drugo ili podelba na dru{tvo za osiguruvawe na pove}e samostojni dru{tva za osiguruvawe.

(3) Vo odnos na dozvolata za statusni izmeni od stav 1 na ovoj ~len, }e se primenuvaat odredbite od ~len 32 do 39 od ovoj zakon, osven ako ne e poinaku opredeleno so ovoj zakon.

(4) Re{enieto za izdavawe na dozvola od stav 1 na ovoj £len }e se donese zaedno so re{enieto za izdavawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe od £len 31 stav 1 na ovoj zakon, osven ako baraweto za dobivawe na dozvola od stav 1 na ovoj £len e podneseno otkako dru{tvoto za osiguruvawe dobilo dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

Glava 2Uslovi na polisi i izvestuvawa na osigurenicite

Dogovori za osiguruvawe i Op{ti uslovi na polisi^len 49

(1) Ako osiguruvaweto pokriva rizici na teritorijata na Republika Makedonija, dogovorot za osiguruvawe osobeno }e gi sodr`i slednive podatoci:1) nastani vrz osnova na koi nastanuva obvrska na dru{tvoto za

osiguruvawe za pla}awa koi proizleguvaat od dogovorot za osiguruvawe, kako i nastani poradi koi obvrskata na dru{tvoto za osiguruvawe za pla}awe prestanuva;

2) na~in na izvr{uvawe, obem i dospevawe na obvrskite na dru{tvoto za osiguruvawe,

3) iznosot i uslovite za pla}awe na premija, kako i pravni posledici vo slu~aj na nepla}awe;

4) period na va`ewe na dogovorot za osiguruvawe, vo koj osobeno treba da se navede:

- na~in na avtomatsko obnovuvawe na dogovorot za osiguruvawe;

33

- na£in na koj dogovorot za osiguruvawe mo`e da se otka`e, delumno ili celosno da se prekine, kako i obvrski na dru{tvoto za osiguruvawe vo tie slu~ai;

5) posledici od pobaruvawa koi proizleguvaat od dogovori za osiguruvawe vo slu~aj na propu{tawe na predvidenite rokovi;

6) vo odnos na osiguruvawe na `ivot, rokovi i uslovi, kako i obem na avansni pla}awa soglasno polisite za osiguruvawe, rokovi i uslovi koi se odnesuvaat na u~estvo na osigurenicite vo dobivkata na dru{tvoto za osiguruvawe, kako i kriteriumi za presmetka na nivnoto u£estvo, i uslovi i metodi za presmetka i isplata na otkupna vrednost.

(2) Vo slu~aj na osiguruvawe na pravna za{tita od to~ka 17 stav 2 od £len 5, od ovoj zakon, vo dogovorot za osiguruvawe decidno se naveduva deka dru{tvoto za osiguruvawe gi pokriva isklu~ivo tro{ocite za pravno zastapuvawe preku advokat ili drugo lice nazna~eno od dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Dogovorot za osiguruvawe ne smee da bide vo sprotivnost so odredbite na drugi zakoni koi gi reguliraat dogovorite za osiguruvawe.

Izvestuvawe na osigurenicite

pri sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe^len 50

(1) Ako osigurenikot e fizi~ko lice, dru{tvoto za osiguruvawe, osiguritelno brokerskoto dru{tvo, dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili zastapnikot vo osiguruvaweto se dol`ni, pri sklu~uvawe na dogovorot za osiguruvawe od £len 49 od ovoj zakon, vo pismena forma da go izvestat liceto za slednoto:1) naziv, praven status, sedi{te i adresa na dru{tvoto za osiguruvawe, kako

i filijalata preku koja e sklu~en dogovorot za osiguruvawe;2) op{tite i posebni uslovi na polisi koi se primenuvaat na osigurenikot

i osiguritelot i zakonot {to go regulira dogovorot za osiguruvawe;3) slu£ai pri koi op{tite i posebni uslovi na polisata ne se primenuvaat

na odnosot pome|u osiguritelot i osigurenikot, izvr{uvawe, obemot i dostasuvawe na obvrskite na dru{tvoto za osiguruvawe;

4) period na va`ewe na dogovorot za osiguruvawe;5) iznosot na premija, kako i presek na premijata po oddelni rizici

( dokolku so dogovorot za osiguruvawe se pokrieni rizici koi proizleguvaat od nekolku klasi na osiguruvawe) i iznosite na danoci, taksi i drugi tro{oci po osnov na premijata i vkupniot iznos {to treba da se plati;

6) pravo na odlo`uvawe ili prekinuvawe na dogovorot za osiguruvawe;7) upatuvawe na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , kako nadle`en

organ za supervizija na dru{tvoto za osiguruvawe do koe mo`e da se

34

dostavi `alba vo odnos na dru{tvata za osiguruvawe i osiguritelnite brokerski dru{tva,dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto i zastapnicite vo osiguruvaweto.

(2) Vo slu£aj na osiguruvawe na `ivot ili osiguruvawe od posledici na nesre}en slu~aj so pravo na povrat na eden del od premijata za osiguruvawe, izvestuvaweto na osigurenikot pokraj navedenite podatoci vo od stav 1 od ovoj £len, treba da sodr`i i podatoci za:1) osnovi i kriteriumi za raspedelba na dobivkata;2) tabela na otkupnata vrednost na polisata;3) minimalnata premija i minimalnoto vremetraewe na osiguruvaweto

potrebni za kapitalizacija na dogovorot za osiguruvawe i pravata koi gi ima osigurenikot vo toj slu~aj;

4) vo slu~aj koga investicioniot rizik e na tovar na osigurenikot, izdvoeni sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva za toa osiguruvawe kako i strukturata na vlo`uvawe na tie sredstva;

5) dano~nata regulativa koja se odnesuva na osiguruvaweto.

Izvestuvawe na osigurenicite vo tek na periodot na va`ewe na dogovorot za osiguruvawe

^len 51

(1) Vo tekot na periodot na va`ewe na dogovorot za osiguruvawe od £len 49 od ovoj zakon, dru{tvoto za osiguruvawe, osiguritelnoto brokersko dru{tvo, dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili zastapnikot vo osiguruvaweto se dol`ni da go izvestat osigurenikot za:1) promena na naziv, praven status, sedi{te ili adresa na dru{tvoto za

osiguruvawe, ili filijalata preku koja bil sklu~en dogovorot za osiguruvawe;

2) promena na podatocite od £len 50 od ovoj zakon ili podatocite od to~kite od 1 do 4 od stav 2 od £len 50 od ovoj zakon, dokolku tie promeni nastanale kako rezultat na izmena na nekoi propisi.

(2) Vo tekot na periodot na va`ewe na dogovorot za osiguruvawe od £len 50 stav (2) od ovoj zakon, dru{tvoto za osiguruvawe, osiguritelno brokerskoto dru{tvo, dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili zastapnikot vo osiguruvaweto se dol`ni edna{ godi{no da gi izvestat osigurenicite za nivnoto u~estvo vo dobivkata.

Sodr`ina na Op{tite i posebni uslovi na polisi

i izvestuvawa za polisite

35

^len 52Tekstot na Op{tite i posebni uslovi na polisi i izvestuvaweto od £len 50 i 51 od ovoj zakon treba da bidat sostaveni na jasen i razbirliv na~in na makedonski jazik.

Glava 3Vr{ewe na raboti na osiguruvawe nadvor od teritorijata

na Republika Makedonija

Vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemji ~lenki

^len 53

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe preku filijala ili direktno, mo`e da vr{i raboti na osiguruvawe na teritorijata na zemjata ~lenka, i toa za onie klasi na osiguruvawe za koi ima dozvola od Agencijata za supervizija na osiguruvawe za vr{ewe raboti na osiguruvawe na teritorija na Republika Makedonija, dokolku gi ispolnuva uslovite soglasno propisite na taa zemja ~lenka.

(2) Ako dru{tvoto za osiguruvawe sklu£uva dogovori za osiguruvawe koi pokrivaat rizici vo zemjata ~lenka, }e se smeta deka toa vr{i raboti na osiguruvawe vo taa zemja ~lenka.

(3) Pri opredeluvawe na zemjata vo koja se pokrivaat rizicite, }e se primenuva stav 2 od ~len 10 od ovoj zakon.

Po~etok na vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka

^len 54

(1) Dru{tvo za osiguruvawe koe ima namera da zapo~ne so vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka e dol`no za toa prethodno da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe , pritoa naveduvaj}i ja zemjata ~lenka. Izvestuvaweto sodr`i opis na rabotite na osiguruvawe koi }e gi vr{i dru{tvoto, vidot i obemot na rabota po oddelni klasi na osiguruvawe, dopolnet plan za rabota, kako i potvrda soglasno stav 2 od ~len 32 od ovoj zakon.

(2) Ako dru{tvoto za osiguruvawe ima namera da otvori filijala vo zemja ~lenka, toga{ izvestuvaweto od stav 1 na ovoj ~len sodr`i i:

1) imiwa na licata koi }e upravuvaat so filijalata;

2) adresa na filijalata vo zemjata ~lenka, od kade mo`e da se dobie dokumentacija za filijalata.

36

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no najdocna vo rok od eden mesec, da go podnese izvestuvaweto od stav 1 i 2 od ovoj ~len do nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, i za toa da go izvesti dru{tvoto za osiguruvawe.

(4) Kon izvestuvaweto od stav 1 i 2 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no do nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka da prilo`i:

1) dokument od koj mo`e da se utvrdi deka dru{tvoto za osiguruvawe go obezbeduva potrebnoto nivo na marginata na solventnost;

2) podatoci za klasite na osiguruvawe koi dru{tvoto za osiguruvawe ima pravo da gi vr{i soglasno so dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

(5) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da zapo~ne so vr{ewe na raboti na osiguruvawe na teritorijata na zemja ~lenka, po priemot na izvestuvaweto od stav 3 od ovoj £len.

(6) Po isklu~ok na odredbite od stav 3 od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e odbie da podnese izvestuvawe do nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, ako vrz osnova na prezentiranite podatoci i dokumentacija od stav 1 i 2 od ovoj £len kako i vo zavisnost od planiraniot obem na rabota, se utvrdi deka dru{tvo za osiguruvawe ne go obezbeduva potrebnoto nivo na marginata na solventnost ili ako po zapo~nuvaweto so vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemjata ~lenka, raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe }e bide zagrozeno soglasno pravilata za upravuvawe so rizik.

(7) Pri postoewe na okolnostite od stav 6 od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izre~e zabrana dru{tvoto za osiguruvawe da vr{i raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka.

Promeni vo odnos na podatocite navedeni vo izvestuvaweto^len 55

(1) Odredbite od £len 54 od ovoj zakon }e se primenuvaat i vo slu~aj koga, dru{tvoto za osiguruvawe koe zapo~nalo so vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemja £lenka soglasno stav 5 od £len 54 od ovoj zakon, ima namera da go pro{iri svoeto rabotewe na drugi klasi na osiguruvawa koi ne se navedeni vo izvestuvaweto od stav 1 i 2 od £len 54 od ovoj zakon ili ako nastanale promeni vo drugi okolnosti ili uslovi.

(2) Vo slu~aite od stav 1 od ovoj ~len Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da go izvesti nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka soglasno stav 3 od £len 54 od ovoj zakon.

37

(3) Pokraj odredbite od stav 1 od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no vedna{ da go izvesti nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka dokolku dru{tvoto za osiguruvawe pove}e ne go obezbeduva potrebnoto nivo na marginata na solventnost.

Supervizija nad vr{eweto na raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka^len 56

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe sproveduva supervizija na raboteweto na filijalite na dru{tvo za osiguruvawe vo zemja ~lenka, kako i na direktnoto vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da pobara od nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka vo koja dru{tvoto za osiguruvawe vr{i raboti na osiguruvawe, da sproveduva supervizija na raboteweto na filijalata vo taa zemja ~lenka, ako toa e vo nasoka na pobrzo ili poednostavno sproveduvawe na supervizijata ili e vo soglasnost so principite za efikasnost, efektivnost i ekonomi~nost na postapkata. Vo ovoj slu~aj, ovlastenite lica na Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`at da u~estvuvaat vo supervizijata koja ja sproveduva nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka.

(3) Ako dru{tvoto za osiguruvawe koe vr{i raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka i pokraj opomenata od nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, prodol`i da ne gi po£ituva zakonskite propisi na taa zemja ~lenka, toga{ Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e prezeme merki za supervizija soglasno ovoj zakon. Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no vedna{ da go izvesti nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka za prezemenite merki.

(4) Ako ministerot za finansii ja odzeme dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no vedna{ da go izvesti nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, vo koja dru{tvoto za osiguruvawe vr{i raboti na osiguruvawe.

Podnesuvawe izve{tai za raboteweto vo zemja ~lenka^len 57

(1) Dru{tvo za osiguruvawe koe vr{i raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka e dol`no do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da podnesuva godi{en izve{taj za raboteweto vo sekoja zemja ~lenka poodelno. Za rabotite na osiguruvawe koi se vr{at preku filijali i za rabotite na osiguruvawe koi se izvr{uvaat direktno, se izgotvuva poseben izve{taj.

38

(2) Izve{tajot od stav 1 od ovoj £len treba da sodr`i podatoci za premii, {teti i provizii, vklu£uvaj}i gi onie za reosiguruvawe.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku ja propi{uva detalnata sodr`ina na izve{taite i krajniot rok za podnesuvawe na istite.

(4) Na barawe na nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, Agencijata za supervizija na osiguruvawe dostavuva zbirna informacija za podatocite od izve{taite od stav 1 od ovoj £len.

Vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo stranska zemja^len 58

(1) Dru{tvo za osiguruvawe mo`e da vr{i raboti na osiguruvawe vo stranska zemja isklu~ivo preku filijala.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe za osnovawe i rabota na filijala vo stranska zemja e dol`no da dobie dozvola od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(3) Pri donesuvawe na re{enie za izdavawe na dozvola za osnovawe i rabota na filijala vo stranstvo, se primenuvaat odredbite od stav 1, 2, 4, 5 i 6 od £len 54 od ovoj zakon.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe isto taka }e odbie da izdade dozvola za osnovawe i rabota na filijala vo stranstvo, ako zemaj}i gi vo predvid propisite na zemjata vo koja se osnova filijalata i/ili zemaj}i ja vo predvid praksata steknata so primena na ovie propisi vo taa zemja, postoi mo`nost seriozno da bide ote`nato sproveduvaweto na supervizijata soglasno odredbite od ovoj zakon.

Glava 4Slobodno vr{ewe na raboti na osiguruvawe

od strana na dru{tvo za osiguruvawe od zemja ~lenka

Dru{tva za osiguruvawe od zemja ~lenka^len 59

(1) Dru{tvo za osiguruvawe koe ima dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe za oddelni klasi na osiguruvawe vo zemja ~lenka, za tie klasi ima pravo da vr{i raboti na osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija, preku filijala ili direktno.

39

(2) Vo odnos na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe od stav 1 od ovoj £len ili filijala na dru{tvoto na teritorijata na Republika Makedonija }e se primenuvaat slednite odredbi na ovoj zakon:1) £lenovite 49 do 52 od ovoj zakon;2) £len 145 od ovoj zakon;3) odredbite od zakonot koj go ureduva zadol`itelnoto osiguruvawe.

Zapo£nuvawe so vr{ewe na raboti na osiguruvawe^len 60

(1) Filijala na dru{tvo za osiguruvawe od zemja ~lenka mo`e da zapo~ne so vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo Republika Makedonija, ako nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka:1) go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe za podatocite od

stav 1 i 2 od £len 54 od ovoj zakon, za koi bil prethodno izvesten od strana na dru{tvoto za osiguruvawe;

2) ja dostavi dokumentacijata soglasno stav 4 od ~len 54 od ovoj zakon;

(2) Filijala na dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka mo`e da zapo~ne so vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo Republika Makedonija po istekot na dvo-mese~en period, smetano od denot koga Agencijata za supervizija na osiguruvawe go primilo izvestuvaweto od nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, soglasno stav 1 od ovoj £len.

(3) Odredbite od to~kata 2 od stav 1 i stav 2 od ovoj ~len }e se primenuvaat za sekoja promena vo klasite na osiguruvawe vo ramki na koi dru{tvoto za osiguruvawe vr{i raboti na osiguruvawe vo zemjata ~lenka.

(4) Filijala na dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka e dol`na da prestane da vr{i raboti na osiguruvawe vo Republika Makedonija dokolku:1) nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka odlu~i deka

dru{tvoto za osiguruvawe ne raspolaga so dovolno kapital za ponatamo{no vr{ewe na raboti na osiguruvawe preku filijala, ili

2) iste~e dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe vo zemjata ~lenka.

(5) Pokraj odredbite od stav (1) na ovoj £len, dru{tvoto za osiguruvawe od zemja ~lenka mo`e da zapo~ne da vr{i raboti na zadol`itelno osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija, dokolku do Agencijata za supervizija na osiguruvawe podnese dokument izdaden od strana na Nacionalnoto Biro za osiguruvawe so koj }e se doka`e deka dru{tvoto za osiguruvawe e negov ~len i deka gi ispolnuva uslovite od Zakonot za zadol`itelno osiguruvawe vo soobra}ajot.

40

(6) Pokraj odredbite od stav 1 od ovoj £len, dru{tvoto za osiguruvawe od zemja ~lenka mo`e da zapo~ne da vr{i raboti na zadol`itelno osiguruvawe pri transport ili dopolnitelno zdravstveno osiguruvawe, dokolku od Agencijata za supervizija na osiguruvawe dobie odobruvawe na Op{tite i posebni uslovi na polisi, vo odnos na ovie klasi na osiguruvawe.

Supervizija na dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka^len 61

(1) Supervizija na dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka koe vr{i raboti na osiguruvawe na teritorija na Republika Makedonija sproveduva nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka.

(2) Nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka ili negovi ovlasteni lica imaat pravo neposredno da sprovedat supervizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija.

(3) Vo slu~aj na stav 1 na ovoj ~len, nadle`niot organ za supervizija na zemja ~lenka ili negovi ovlasteni lica, imaat isti ovlastuvawa kako i Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno odredbite od ~len 204 do 210 od ovoj zakon.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no, na barawe na nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, da sprovede supervizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe od taa zemja ~lenka na teritorijata na Republika Makedonija.

(5) Po isklu~ok na odredbite od stavovi od 1 do 4 od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da sprovede supervizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe od zemja ~lenka na teritorijata na Republika Makedonija, vo vrska so stav 2 od £len 59 od ovoj zakon, a soglasno odredbite od £len 204 do 210 od ovoj zakon.

Merki na supervizija na dru{tva za osiguruvawe od zemja ~lenka^len 62

(1) Dokolku dru{tvo za osiguruvawe od zemja ~lenka na teritorijata na Republika Makedonija ne gi po£ituva odredbite od stav 2 od £len 59 od ovoj zakon, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izdade naredba za otstranuvawe na nezakonitostite.

(2) Ako dru{tvoto za osiguruvawe od zemjata ~lenka ne go usoglasi raboteweto vo rok predviden so naredbata od stav 1 od ovoj ~len,

41

Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no za toa da go informira nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka.

(3) Za nezakonitostite izvr{eni na teritorijata na Republika Makedonija od strana na dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e odredi dopolnitelna merka - zabrana za sklu~uvawe na novi dogovori za osiguruvawe, dokolku nastanat okolnostite navedeni vo to~ka 10 od stav 2 na £len 167 od ovoj zakon.

(4) Pred da se odredi merkata od stav 3 od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no za toa da go informira nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka.

(5) Po isklu£ok na odredbite od stav 4 od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e privremeno da izre~e zabrana za sklu~uvawe novi dogovori za osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe od zemja ~lenka, bez predhodno da go izvesti nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka, ako toa e za za{tita na interesite na osigurenicite.

(6) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da go informira nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka i Evropskata Komisija vo najkratok mo`en rok za privremenoto izrekuvawe na zabrana za sklu~uvawe novi dogovori za osiguruvawe.

Glava 5Vr{ewe na raboti na osiguruvawe

od strana na stransko dru{tvo za osiguruvawe

Vr{ewe na raboti na osiguruvawe od strana na stransko dru{tvo za osiguruvawe

^len 63

(1) Stransko dru{tvo za osiguruvawe mo`e da vr{i raboti na osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija isklu~ivo preku filijala.

(2) Za osnovawe i rabota na filijala na stransko dru{tvo za osiguruvawe treba da bidat ispolneti slednive uslovi:1) so raboteweto na filijalata da upravuvaat dvajca menaxeri, na koi }e se

primenuvaat odredbite od ~lenovite 22 do 25 i 27 od ovoj zakon;2) filijalata treba da bide soodvetno kadrovski, tehni~ki i

organizaciono osposobena za vr{ewe na rabotite predvideni so planot za rabota na filijalata;

42

3) filijalata treba da ima dovolno kapital na raspolagawe; odredbite od £lenovite 75 ili 76 od ovoj zakon }e se primenuvaat vo odnos na kapitalot na filijalata;

4) .filijalata e dol`na, na teritorijata na Republika Makedonija da raspolaga so sredstva vo iznos od najmalku edna polovina od garantniot fond od ~len 77 stav (2) od ovoj zakon kako i na posebna smetka vo Narodna Banka na Republika Makedonija da deponira pari~ni sredstva kako obezbeduvawe za pokrivawe na obvrskite {to proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe sklu£eni na teritorijata na Republika Makedonija i/ili za pokrivawe na rizici vo Republika Makedonija, i toa vo iznos od edna ~etvrtina od garantniot fond od ~len 77 stav (2) od ovoj zakon (vo natamo{niot tekst: garanten depozit).

(3) Vo vrska so raboteweto na filijalata na stransko dru{tvo za osiguruvawe }e se primenuvaat slednive odredbi od ovoj zakon:1) ~len 49 do 52 od ovoj zakon;2) ~len 145 od ovoj zakon; 3) odredbite od zakonot koj go ureduva zadol`itelnoto osiguruvawe;4) odredbite od Del 4, 5 i 7 od ovoj zakon.

(4) Vo vrska so supervizijata na stransko dru{tvo za osiguruvawe i negova filijala osnovana na teritorijata na Republika Makedonija, }e se primenuvaat odredbite od Del 11 od ovoj zakon.

Dozvola za osnovawe na filijala^len 64

(1) Stransko dru{tvo za osiguruvawe e dol`no za osnovawe i rabota na filijala na teritorijata na Republika Makedonija da dobie dozvola za osnovawe i rabota od Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(2) Kon baraweto za dobivawe dozvola za osnovawe i rabota na filijala na stransko dru{tvo za osiguruvawe se prilo`uva:1) statut na filijalata;2) primerok od re{enieto za upis vo trgovskiot registar ili drug

relevanten registar {to se vodi vo dr`avata vo koja se nao|a sedi{teto na dru{tvoto za osiguruvawe koe ja osnova filijalata;

3) statut i drugi akti koi go reguliraat raboteweto na dru{tvo za osiguruvawe koe ja osnova filijalata;

4) revidirani finansiski izve{tai za poslednite tri delovni godini na dru{tvoto za osiguruvawe koe ja osnova filijalata;

5) dokument so podatoci za sopstvenicite i iznosot na akcii so pravo na upravuvawe vo dru{tvoto za osiguruvawe koe ja osnova filijalata, dokolku vo dokumentot od to~ka 2 na ovoj stav ne se navedeni sopstvenicite na dru{tvoto za osiguruvawe koe ja osnova filijalata;

43

6) primerok od re{enieto za upis vo trgovskiot registar ili relevanten register od zemjata vo koja se nao|a sedi{teto na pravnite lica koi imaat kvalifikuvani udeli vo dru{tvoto za osiguruvawe koe ja osnova filijalata;

7) plan na rabota za period od dve godini, soglasno ~len 38 od ovoj zakon;8) izjava deka filijalata }e vodi evidencija i }e ja ~uva celokupnata

dokumentacija vo odnos na svoeto rabotewe vo sedi{teto na filijalata vo Republika Makedonija;

9) dopolnitelna dokumentacija so koja se potvrduva deka e obezbeden minimalen kapital kako i deka e deponiran garantniot depozit;

10)dokumentacija od koja se utvrduva deka filijalata e kadrovski, tehni£ki i organizaciono osposobena za vr{ewe na rabotite navedeni vo baraweto za dobivawe dozvola za osnovawe i rabota na filijala.

(3) Vo odnos na izdavawe na dozvola za osnovawe i rabota na filijala na stranskoto dru{tvo za osiguruvawe, soodvetno se primenuvaat odredbite od ~lenovite od 32 do 34 od ovoj zakon.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e odbie da izdade dozvola za osnovawe na filijala na stransko dru{tvo za osiguruvawe i dokolku:1) zemaj}i gi vo predvid propisite na zemjata vo koja se nao|a sedi{teto na

dru{tvo za osiguruvawe koe ja osnova filijalata i/ili zemaj}i ja vo predvid praksata steknata so primena na ovie propisi, postoi mo`nost seriozno da bide ote`nato sproveduvaweto na supervizijata soglasno odredbite od ovoj zakon, ili

2) dru{tvata za osiguruvawe so sedi{te vo Republika Makedonija ne mo`at da vr{at raboti na osiguruvawe vo zemjata vo koja se nao|a sedi{teto na dru{tvoto za osiguruvawe koe ja osnova filijalata ili ako poradi propisite na taa zemja ili praksa steknata so primena na ovie propisi, dru{tvata za osiguruvawe so sedi{te vo Republika Makedonija nemaat konkurentska mo`nost za vr{ewe na raboti na osiguruvawe kako i nacionalnite dru{tva za osiguruvawe.

Posebni odredbi za osnovawe i rabota na filijala na {vajcarsko dru{tvo za osiguruvawe

^len 65

(1) Na filijala na {vajcarsko dru{tvo za osiguruvawe na teritorijata na Republika Makedonija, nema da se primenuvaat slednive odredbi od ovoj zakon:1) to~ka 7 od £len 34 vo vrska so stav 4 od £len 64 od ovoj zakon;2) to~ka 3 i 4 od stav 2 od £len 63 od ovoj zakon;3) to~ka 2 od stav 5 od £len 64 od ovoj zakon.

44

(2) Pred da se donese re{enie za davawe na dozvola za osnovawe i rabota na filijala na {vajcarsko dru{tvo za osiguruvawe, Agencijata za supervizija na osiguruvawee dol`no da go izvesti i voedno da pobara mislewe od nadle`niot organ za supervizija na {vajcarskata Konfederacija. Ako za period od tri meseci od priemot na izvestuvaweto, nadle`niot organ za supervizija na {vajcarskata Konfederacija ne dade odgovor, }e se smeta deka ne postoi pre~ka za otvorawe i rabota na filijalata.

(3) Pred da se donese re{enie za odzemawe na dozvolata za osnovawe i rabota na filijala na {vajcarsko dru{tvo za osiguruvawe, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da go izvesti i voedno da pobara mislewe od nadle`niot organ za supervizija na {vajcarskata Konfederacija. Ako vo periodot pred da se dobie misleweto, Agencijata za supervizija na osiguruvawe izre~e zabrana za sklu~uvawe dogovori za osiguruvawe na filijalata na {vajcarskoto dru{tvo za osiguruvawe, za toa vedna{ treba go izvesti nadle`niot organ za supervizija na {vajcarskata Konfederacija.

Glava 6Soglasnost

Soglasnost^len 66

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da bara prethodna soglasnost od Agencijata za supervizija na osiguruvawe za:1) izmena na statutot;2) izmena na aktot za osnovawe;3) vlo`uvawa na dru{tvoto za osiguruvawe vo akcii i udeli vo drugo

pravno lice koi iznesuvaat pove}e od 10% od kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe;

4) imenuvawe na~lenovi na organ na upravuvawe;5) izmena na naziv na dru{tvo za osiguruvawe i6) otstapuvawe na dogovorite za osiguruvawe predvideno so ~len 199 od ovoj

zakon.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku go propi{uva na£inot, postapkata i dokumentacijata potrebna za dobivawe soglasnost od stav 1 na ovoj £len.

45

DEL ^ETVRTTIUPRAVUVAWE SO RIZIK

Glava 1Op{ti odredbi

Upravuvawe so rizik^len 67

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no vo sekoe vreme da raspolaga so soodveten kapital vo odnos na obemot na rabota i klasite vo ramki na koi vr{i raboti na osiguruvawe, kako i rizicite na koi e izlo`eno pri vr{ewe na tie raboti (vo natamo{niot tekst: kapital)

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da raboti na na~in koj }e obezbedi, rizicite na koj e izlo`eno dru{tvoto za osiguruvawe pri vr{ewe na raboti na osiguruvawe, da ne gi nadminuva ograni£uvawata predvideni so ovoj zakon.

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da raboti na na£in koj }e ovozmo`i, vo sekoe vreme da gi podmiri dostasanite dolgovi (likvidnost) kako i redovno da gi pokriva site svoi obvrski (solventnost).

Glava 2Kapital na dru{tvoto za osiguruvawe

Kapital na dru{tvoto za osiguruvawe

^len 68Kapitalot na dru{tvo za osiguruvawe se sostoi od osnoven i dopolnitelen kapital i se presmetuva na na~in utvrden soglasno odredbite od ovaa Glava.

Osnoven kapital^len 69

(1) Pri presmetka na osnovniot kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe }e se zemat vo predvid slednite stavki: 1) uplaten akcionerski kapital so isklu~ok na uplateniot akcionerski

kapital od kumulativni prioritetni akcii;2) rezervi na dru{tvoto (zakonski i statutarni) koi ne proizleguvaat od

dogovorite za osiguruvawe;3) prenesena neraspredelena dobivka;

46

4) neraspredelena dobivka od tekovnata godina (po odbivawe na danocite i ostanati pridonesi, kako i dividendata predvidena za isplata), dokolku iznosot na dobivka e potvrden od ovlasten revizor.

(2) Pri presmetka na osnovniot kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe slednite stavki }e se smetaat za odbivni:1) sopstveni akcii koi gi poseduva dru{tvoto za osiguruvawe;2) dolgoro~ni nematerijalni sredstva;3) prenesena nepokriena zaguba i zaguba od tekovnata godina.

Rezervi na sigurnost^len 70

(1) Rezervi na sigurnost se sredstva nameneti za pokrivawe na obvrskite od dogovorite za osiguruvawe vo podolg vremenski period.(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no vo rezervite na sigurnost da izdvoi najmalku 1/3 od ostvarenata dobivka iska`ana po godi{nata smetka, ako dobivkata ne se koristi za pokrivawe na zagubite od prethodnite godini.

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe {to formiralo rezervi na sigurnost najmalku vo visina na 50% od ostvarenata prose~na premija na osiguruvawe vo poslednite dve godini, pri {to premiite od prethodnite godini se zgolemuvaat za indeksot na porastot na cenite na malo, smetaj}i ja i godinata za koja se rasporeduva ostvarenata dobivka, ne e dol`no da izdvojuva od dobivkata vo rezervite na sigurnost.

Dopolnitelen kapital^len 71

(1) Pri presmetka na dopolnitelniot kapital na dru{tvoto za osiguruvawe }e se zemat vo predvid slednive stavki:1) uplaten akcionerski kapital od kumulativni prioritetni akcii;2) subordinirani dol`ni~ki instrumenti;3) hartii od vrednost so neopredelen rok na dospevawe.

(2) Pri presmetka na kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe, dopolnitelniot kapital od stav 1 od ovoj ~len, }e se zeme vo predvid samo vo iznos ne pove}e od 50% od osnovniot kapital od ~len 69 od ovoj zakon.

(3) Subordinirani dol`ni~ki instrumenti se hartii od vrednost i drugi finansiski instrumenti, koi vo slu~aj na ste£aj ili likvidacija na izdava£ot, mo`at da se naplatat samo posle namiruvawe na ostanatite dolgovi na izdava£ot, i koi spored nivnoto dostasuvawe i drugi

47

karakteristiki se soodvetni za pokrivawe na mo`nite zagubi koi nastanale kako rezultat na rizicite na koi e izlo`eno dru{tvoto za osiguruvawe.

Presmetka na kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe^len 72

Pri presmetka na kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe, iznosot na osnovniot i dopolnitelniot kapital }e se namali za slednive stavki:1) vlo`uvawa na dru{tvoto za osiguruvawe vo akcii ili subordinirani

dol`ni~ki instrumenti izdadeni od drugo dru{tvo za osiguruvawe ili druga finansiska institucija kaj koi dru{tvoto za osiguruvawe ima udel od pove}e od 10%, kako i drugi vlo`uvawa vo tie subjekti, koi se vklu£eni vo presmetkata na kapitalot na tie subjekti;

2) vlo`uvawa na dru{tvo za osiguruvawe vo akcii ili subordinirani dol`ni~ki instrumenti, izdadeni od dru{tva za osiguruvawe ili finansiski institucii osven onie navedeni vo to£ka 1 od ovoj stav, koi se vo iznos pogolem od 10% od kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe presmetan pred odbivawe na stavkite navedeni vo to~ka 1 i ovaa stavka.

Vlo`uvawe na kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe^len 73

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da gi dr`i sredstvata od kapitalot na dru{tvoto na smetki i vo plasmani vo Republika Makedonija.

(2) Oddelnite ograni~uvawa za vlo`uvawa na kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da iznesuvaat najmnogu do:1) 60% od kapitalot za vlo`uvawa vo nedvi`nosti, kako i kapitalni

vlo`uvawa vo drugi dru{tva za osiguruvawe, finansiski institucii i drugi pravni lica pri {to oddelnoto vlo`uvawe na dru{tvoto za osiguruvawe vo edna nedvi`nost ne mo`e da bide pogolemo od 10% od kapitalot na dru{tvoto.;

2) 15% od kapitalot za vlo`uvawa vo akontacii i zaemi {to dru{tvoto spored Op{tite uslovi na osiguruvaweto gi odobruva so prezentacija na sopstvenite polisi za koi premijata e navremeno uplatena, pri {to oddelnoto vlo`uvawe na dru{tvoto za osiguruvawe vo vakavi zaemi ne mo`e da nadmine 1% od kapitalot.

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da gi vlo`uva sredstvata na kapitalot vo banki (osven za kapitalni vlo`uvawa) i da odobruva zaemi na pravni lica so obezbeduvawe na bankarska garancija neograni£eno, pritoa po£ituvaj}i gi principite na likvidnost, sugurnost i rentabilnost.

48

(4) Zaemite od stav 3 na ovoj £len se odobruvaat so rok na vra}awe najmnogu do edna godina.

(5) Vkupnite finasiski vlo`uvawa na dru{tvoto za osiguruvawe vo edna banka mo`e da iznesuvaat najmnogu do 25% od kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe.

(6) Vkupnite finansiski vlo`uvawa na dru{tvoto za osiguruvawe kaj poedine~en subjekt koj ne e banka mo`e da iznesuvaat najmnogu do 10% od kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe.

(7) Pod vkupni finansiski vlo`uvawa vo smisla na ovoj ~len se smetaat kapitalni vlo`uvawa na dru{tvoto za osiguruvawe (vlo`uvawa vo akcii), kupeni dol`ni~ki hartii od vrednost, dadeni zaemi, dadeni depoziti vo banki, kako i presmetana kamata po osnov na ovie vlo`uvawa.

(8) Pod vkupni vlo`uvawa vo smisla na ovoj ~len se smetaat vkupni finansiski vlo`uvawa i vlo`uvawa vo nedvi`nosti (zemji{te i grade`ni objekti).

Propisi za upravuvawe so rizik^len 74

Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku }e gi propi{e: 1) na~inot i stepenot do koj odredeni stavki }e se koristat pri presmetka

na kapitalot i potrebnoto nivo na margina na solventnost na dru{tvoto za osiguruvawe;

2) vidovi i opis na stavki {to }e se zemat vo predvid pri presmetka na kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe;

3) karakteristiki na subordiniranite dol`ni~ki instrumenti od stav 3 od £len 71 od ovoj zakon;

4) pravila za presmetka na potrebnoto nivo na margina na soloventost na dru{tvoto za osiguruvawe soglasno £len 75 ili 76 od ovoj zakon;

5) pravila i minimalni standardi za presmetka na tehni~kite rezervi;6) vidovi i karakteristiki na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite

rezervi i sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, kako i detalni plasirawe i ograni£uvawe na tie vlo`uvawa, i nivno vrednuvawe;

7) metod za presmetka na iznosot na maksimalno pokritie na dru{tvoto za osiguruvawe vo tabelata za maksimalno pokritie i metodot za presmetuvawe na maksimalna mo`na {teta:

8) metod za presmetka na koeficientite na likvidnost i minimalna likvidnost;

9) detalna sodr`ina na izve{taite od £len 104 od ovoj zakon, kako i krajni rokovi i na~ini na izvestuvawe.

49

Potrebno nivo na margina na solventnost na dru{tvata za osiguruvawe koi vr{at raboti na ne`ivotno osiguruvawe

^len 75

(1) Kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe koe vr{i raboti na ne`ivotno osiguruvawe i/ili reosiguruvawe vo sekoe vreme treba da bide barem ednakov na potrebnoto nivo na marginata na solventnost na dru{tvoto za osiguruvawe koe se presmetuva so primena na metodot - stapka na premija ili metodot - stapka na {teti, vo zavisnost od toa koj }e dade povisok rezultat.

(2) So primena na metodot stapka na premija, potrebnoto nivo na marginata na solventnost se presmetuva na sledniot na£in:

1) Vkupniot iznos na bruto polisirani premii za osiguruvawe i reosiguruvawe vo poslednata delovna godina, se namaluva za iznosot na storniranite odnosno otpi{anite iznosi na premija vo taa delovna godina;

2) Vaka dobieniot iznos:

- vo visina do 10.000.000 EVRA se mno`i so 0.18;

- ostatokot nad 10.000.000 EVRA se mno`i so 0.16.

3) Rezultatot od primena na ovoj metod se dobiva koga zbirot od dvata proizvoda od to£ka 2 od ovoj stav se mno`i so koeficientot (no ne pomal od 50%) dobien kako rezultat na:

- vkupniot iznos na bruto isplatenite {teti vo poslednata delovna godina, isklu£uvaj}i gi {tetite pokrieni so reosiguruvawe; i

- vkupniot iznos na bruto isplatenite {teti vo poslednata delovna godina, vklu£uvaj}i gi {tetite pokrieni so reosiguruvawe.

(3) So primena na metodot stapka na {teti, potrebnoto nivo na marginata na solventnost se presmetuva na sledniot na£in:

1) Vkupniot iznos na bruto isplateni {teti za osiguruvawe i reosiguruvawe vo poslednite tri delovni godini, zgolemen za bruto rezervite za {teti po osnov na osiguruvawe i reosiguruvawe na krajot na poslednata delovna godina od periodot, i namalen za bruto rezervite za {teti po osnov na osiguruvawe i reosiguruvawe na po£etokot na toj period, se deli so 3.

2) Vaka dobieniot iznos:

- vo visina do 7.000.000 EVRA se mno`i so 0.26;

- ostatokot nad 7.000.000 EVRA se mno`i so 0.23.

50

3) Rezultatot od primena na ovoj metod se dobiva koga zbirot od dvata proizvoda od to£ka 2 od ovoj stav }e se pomno`i so koeficientot (no ne pomal od 50%) dobien kako rezultat na:

- vkupniot iznos na bruto isplatenite {teti vo poslednata delovna godina, isklu£uvaj}i gi {tetite pokrieni so reosiguruvawe; i

- vkupniot iznos na bruto isplatenite {teti vo poslednata delovna godina, vklu£uvaj}i gi {tetite pokrieni so reosiguruvawe.

(4) Dru{tvata za osiguruvawe koi vr{at osiguruvawe na eden ili pove}e rizici: krediti i garancii, luwa, grad ili mraz, pri presmetka na iznosot od stav 3 to£ka 1 od ovoj £len go zemaat vo predvid periodot od poslednite 7 delovni godini, pri {to istiot se deli so 7.

(5) Potrebnoto nivo na marginata na solventnost za po£etnata delovna godina od raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe se presmetuva samo so primena na metodot stapka na premija.

(6) Pokraj odredbite od stav 1 od ovoj £len, potrebnoto nivo na margina na solventnost vo odnos na zdravstvenoto osiguruvawe na koe se primenuvaat tabelite na verojatnost i presmetkite sli£ni na `ivotno osiguruvawe, }e bide ednakvo na edna tretina od potrebnoto nivo na margina na solventnost od stav 1 od ovoj £len, ili ednakvo na potrebnoto nivo na margina na solventnost od stav 2 od £len 76 od ovoj zakon, pod uslov istoto da bide povisoko, kako i da se ispolneti slenite uslovi:1) premiite na osiguruvawe da se presmetani vrz osnova na presmetkite na

verojatnost, koristej}i aktuarska osnova;2) vo odnos na ova osiguruvawe, izdvoeni se posebni rezervi za starost od

strana na dru{tvoto za osiguruvawe;3) premiite na osiguruvawe vklu£uvaat dopolnitelna premija za sigurnost;4) po istekot na najmnogu tri godi{en period, dru{tvoto za osiguruvawe go

izgubilo pravoto da gi prekine dogovorite za osiguruvawe;5) dru{tvoto za osiguruvawe predviduva mo`nost za zgolemuvawe na

premiite ili namaluvawe na obvrskite na dru{tvoto za osiguruvawe;

Presmetka na potrebnoto nivo na margina na solventnost na

dru{tvata za osiguruvawe koi vr{at raboti na osiguruvawe na `ivot^len 76

(1) Kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe koe vr{i raboti na osiguruvawe na `ivot vo sekoe vreme treba da bide barem ednakov na potrebnoto nivo na marginata na solventnost koja se presmetuva kako zbir od rezultatite dobieni od stav 2 i 3 od ovoj £len.

51

(2) Prviot rezultat se presmetuva na sledniot na£in: 1) Vkupniot iznos na matemati£kata rezerva na posledniot den od

prethodnata delovna godina, vklu£uvaj}i ja matemati£kata rezerva po osnov na osiguruvawe pokrieno so reosiguruvawe se mno`i so 0.04;

2) Proizvodot od to£ka 1 od ovoj stav se mno`i so koeficientot od poslednata delovna godina (no ne pomal od 85%) dobien kako rezultat na:

- vkupniot iznos na matemati£kata rezerva na posledniot den od prethodnata delovna godina, isklu£uvaj}i ja matemati£kata rezerva po osnov na osiguruvawe pokrieno so reosiguruvawe; i

- vkupniot iznos na matemati£kata rezerva na posledniot den od prethodnata delovna godina, vklu£uvaj}i ja matemati£kata rezerva po osnov na osiguruvawe pokrieno so reosiguruvawe.

(3) Vtoriot rezultat se presmetuva za onie klasi na osiguruvawe kaj koi rizi£niot kapital ne e negativen broj, i toa na sledniot na£in:1) Vkupniot iznos na rizi£en kapital na posledniot den od prethodnata

delovna godina, vklu£uvaj}i go iznosot na rizi£en kapital po osnov na osiguruvawe pokrieno so reosiguruvawe se mno`i so 0.003;

2) Proizvodot od to£ka 1 od ovoj stav se mno`i so koeficientot za poslednata delovna godina (no ne pomal od 50%) dobien kako rezultat na:

- vkupniot iznos na rizi£en kapital na posledniot den od prethodnata delovna godina, isklu£uvaj}i go iznosot na rizi£en kapital po osnov na osiguruvawe pokrieno so reosiguruvawe; i

- vkupniot iznos na rizi£en kapital na posledniot den od prethodnata delovna godina, vklu£uvaj}i go iznosot na rizi£en kapital po osnov na osiguruvawe pokrieno so reosiguruvawe.

(4) Rizi£niot kapital od stav 3 od ovoj £len pretstavuva razlika me|u sumata na osiguruvawe vo slu£aj na smrt i izdvoenata matemati£ka rezerva.

(5) Pri presmetuvawe na potrebnoto nivo na marginata na solventnost na dru{tvata za osiguruvawe koi vr{at raboti na osiguruvawe na `ivot vo slu£aj na smrt, iznosot od stav 3 to£ka 1 na ovoj £len se mno`i so 0.001 ako dogovorot za osiguruvawe e sklu£en za period do 3 godini, odnosno 0.0015, ako dogovorot za osiguruvawe e sklu£en za period pogolem od 3 a pomal od 5 godini.

(6) Koga dru{tvoto za osiguruvawe koe vr{i raboti na osiguruvawe na `ivot vr{i dopolnitelno osiguruvawe, koe se odnesuva na osiguruvawe od li£ni povredi vklu£uvaj}i i nesposobnost za rabota, osiguruvawe od smrt kako rezultat na nezgoda, kako i osiguruvawe od invaliditet kako rezultat na nezgoda ili bolest, potrebnoto nivo na marginata na solventnost za ovie klasi na osiguruvawe se presmetuva na sledniot na£in:1) Vkupniot iznos na bruto premiite za osiguruvawe i reosiguruvawe vo

poslednata delovna godina, se namaluva za iznosot na storniranite, odnosno otpi{anite iznosi na premija vo taa delovna godina;

52

2) Vaka dobieniot iznos:- vo visina do 10.000.000 EVRA se mno`i so 0.18;- ostatokot nad 10.000.000 EVRA se mno`i so 0.16;

3) Zbirot na dvata proizvoda od to£ka 2 od ovoj stav }e se pomno`i so koeficientot od poslednata delovna godina (no ne pomal od 50%) dobien kako rezultat na:

- iznosot na bruto isplatenite {teti vo poslednata delovna godina, isklu£uvaj}i gi {tetite pokrieni so reosiguruvawe; i

- iznosot na bruto isplatenite {teti vo poslednata delovna godina, vklu£uvaj}i gi {tetite pokrieni so reosiguruvawe.

(7) Osven odredbite vo stav 1 od ovoj £len, potrebnoto nivo na marginata na solventnost vo odnos na osiguruvawe na sredstva za isplata soglasno £len 5 stav 1 to~ka 23 od ovoj zakon se presmetuva spored prviot rezultat od stav 2 na ovoj £len.

(8) Pokraj odredbite od stav 1 od ovoj £len potrebnoto nivo na margina na solventnost vo odnos na osiguruvawe na `ivot vo vrska so udeli vo investicioni fondovi soglasno £len 5 stav 1 to~ka 21 od ovoj zakon, se presmetuva na sledniov na~in:1) ako osigurenikot ima pravo na garantirano minimalno pla}awe,

potrebnoto nivo na margina na solventnost se presmetuva spored prviot rezultat od stav 2 na ovoj £len;

2) ako investicioniot rizik e na tovar na osigurenikot, potrebnoto nivo na margina na solventnost se presmetuva spored prviot rezultat od stav 2 od ovoj £len, pri {to iznosot od stav 2 to~ka 1 se mno`i so 0.01;

3) ako rizikot vo slu~aj na smrt e na tovar na dru{tvoto za osiguruvawe, rezultatot od stav 3 treba da se dodade na rezultatot od to~ka 1 ili 2 od ovoj stav.

(9) Pokraj odredbite od stav 1 od ovoj £len, potrebnoto nivo na margina na solventnost vo odnos na tontina (zdru`enie na rentieri) soglasno £len 5 stav 1 to~ka 22 od ovoj zakon, e ednakvo na 0.01 od vrednosta na kapitaliziranite sredstva.

Garanten fond^len 77

(1) Garantniot fond ne smee da bide ponizok od edna tretina od potrebnoto nivo na margina na solventnost od £len 75 ili 76 od ovoj zakon.

(2) Garantniot fond na dru{tvoto za osiguruvawe, pokraj odredbite od stav (1) na ovoj ~len, ne smee da bide ponizok od:

53

1) 2.000.000 EVRA ako dru{tvoto vr{i raboti na osiguruvawe vo oddelni klasi na osiguruvawe vo grupata na ne`ivotno osiguruvawe;

2) 3.000.000 EVRA, ako dru{tvoto vr{i raboti na osiguruvawe vo site klasi na osiguruvawe vo grupata na ne`ivotno osiguruvawe, odnosno vo oddelni klasi na osiguruvawe od ~len 5 to~ki 10, 11, 12, 13, 14 i 15 od ovoj zakon;

3) 3.000.000 EVRA ako dru{tvoto vr{i raboti na osiguruvawe vo edna ili site klasi na osiguruvawe vo grupata na osiguruvawe na `ivot;

4) 4.500.000 EVRA ako dru{tvoto vr{i raboti na reosiguruvawe.

(3) Vo slu£aj koga dru{tvoto za osiguruvawe pokriva rizici od dve ili pove}e klasi na ne`ivotno osiguruvawe, pri opredeluvawe na iznosot na akcionerski kapital, }e se zeme vo predvid propi{aniot iznos na garantniot fond od stav 2 od ovoj ~len, za onaa klasa na osiguruvawe za koja iznosot na garanten fond e najvisok.

Premija ^len 78

(1) Premijata za osiguruvawe se sostoi od tehni~ka premija i del na premijata za vr{ewe na dejnosta na osiguruvaweto.

(2) Tehni~kata premija e del od premijata namenet za ispolnuvawe na obvrskite od dogovorite za osiguruvawe.

Premija za osiguruvawe na `ivot^len 79

Premijata za osiguruvawe na `ivot se sostoi od:

1) del od premija na ime matemati£ka rezerva - {teden del;2) del od premija na ime riziko premija i3) del od premija na ime tro{oci za rabotewe na dru{tvoto za

osiguruvawe.

Glava 3Tehni~ki rezervi

Tehni~ki rezervi^len 80

(1) Zaradi trajno obezbeduvawe na izvr{uvaweto na obvrskite po dogovorite za osiguruvawe, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da formira tehni~ki rezervi, koi se sostojat od:

54

1) rezervi za prenosni premii;2) rezervi za bonusi i popusti;3) rezervi za {teti 4) drugi tehni£ki rezervi.

(2) Dru{tvata za osiguruvawe po prethodna soglasnost od Agencijata za supervizija na osiguruvawe, pokraj odredbite od stav (1) na ovoj ~len, mo`at da izdvojuvaat i ekvilizaciona rezerva vo odnos na onie klasi na osiguruvawe kaj koi vrz osnova na statisti~ki podatoci mo`e da se o~ekuva zna~itelno odstapuvawe vo godi{niot iznos na nastanati {teti.(3) Po isklu~ok na stav (2) od ovoj ~len dru{tvata za osiguruvawe se dol`ni da izdvojuvaat ekvilizaciona rezerva od stav (1) od ovoj ~len vo odnos na klasata na osiguruvawe od ~len 5 to~ka 14 od ovoj zakon

(4) Dru{tvoto za osiguruvawe koe vr{i osiguruvawe na `ivot i/ili drugi osiguruvawa za koi se odnesuvaat tabelite na verojatnost i presmetkite koi se sli£ni so osiguruvaweto na `ivot se dol`ni, isto taka da izdvojat i matemati£ka rezerva vo utvrden procent od uplatenite premii po ovie osiguruvawa, soglasno so tehni£kite osnovi.

(5) Dru{tvoto za osiguruvawe koe sklu£uva osiguritelni polisi kaj koi investicioniot rizik e na tovar na osigurenikot isto taka e dol`no, vo odnos na tie osiguritelni polisi da izdvoi posebni sredstva koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi.

Rezervi za prenosni premii^len 81

Rezervi za prenosni premii se izdvojuvaat vo visina na onoj del od premijata {to se prenesuva vo idniot presmetkoven period vo srazmer me|u iste~eniot osiguritelen period i preostanatiot period do istekot na dogovorot za osiguruvawe.

Rezervi za bonusi i popusti^len 82

Rezervite za bonusi i popusti se izdvojuvaat vo visina ednakva na sumite koi osigurenicite imaat pravo da gi primat vrz osnova na:

1) pravo na u£estvo vo dobivkata kako i drugi prava koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe (bonusi);

2) pravo na delumno namaluvawe na premiite (popusti);

55

3) pravo na vra}awe na eden del od premijata koja se odnesuva na neiskoristeniot period na osiguruvawe koj se dol`i na prerano prekinuvawe na osiguruvaweto (otka`uvawe).

Rezervi za {teti^len 83

(1) Rezervi za {teti se izdvojuvaat vo visina na procenetite obvrski koi dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da gi podmiri, vrz osnova na dogovorite za osiguruvawe kade {to osigureniot nastan se pojavil do krajot na presmetkovniot period, bez ogled dali nastanot e prijaven, vklu£uvaj}i gi site tro{oci koi proizleguvaat od nenavremenoto izvr{uvawe na obvrskite na dru{tvata za osiguruvawe po kompletirani ot{tetni barawa. (2) Rezervite za {teti pokraj procenetite obvrski za prijaveni, a seu{te nelikvidirani {teti, gi vklu£uvaat i proceneti obvrski za nastanati, a neprijaveni {teti.

Matemati~ka rezerva^len 84

(1) Matemati£ka rezerva se izdvojuva vo visina na sega{nata vrednost na procenetite idni obvrski na dru{tvoto za osiguruvawe koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe, namaleni za sega{nata vrednost na idnite premii koi treba da se platat vrz osnova na tie dogovori.

(2) Matemati£kata rezerva se presmetuva so koristewe na soodvetni aktuarski procenki, pritoa zemaj}i gi vo predvid site idni obvrski na dru{tvoto za osiguruvawe koi proizleguvaat od poedine~nite dogovori za osiguruvawe, vklu£uvaj}i go i slednovo:

1) garantirani pla}awa na koi osigurenicite imaat pravo;2) bonusi na koi osigurenikot ima pravo, poedine£no ili zaedno so drugi

osigurenici bez ogled na vidot na tie bonusi;3) site prava koi osigurenikot mo`e da gi izbere vrz osnova na dogovorite

za osiguruvawe i4) tro{oci, vklu£uvaj}i provizii.

(3) Pri odbirawe na metodite za aktuarska procenka, treba da se imaat predvid metodite za procenka na sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi {to gi primenuva dru{tvoto za osiguruvawe.

(4) Matemati£kata rezerva mora da se presmetuva za sekoj dogovor za osiguruvawe poedine£no. Soodvetni generalizacii mo`at edinstveno da se

56

primenat koga e o£igledno deka rezultatot koj proizleguva od niv }e bide pribli`no ist kako i onoj od poedine£nata presmetka.

(5) Koga vrz osnova na dogovorot za osiguruvawe, osigurenikot ima pravo na isplata na otkupnata vrednost na polisata, matemati£kata rezerva izdvoena vrz osnova na dogovorot za osiguruvawe, ne smee da bide pod otkupnata vrednost na polisata.

(6) Dru{tvoto za osiguruvawe, vo prilog na godi{niot izve{taj, e dol`no da obezbedi objasnuvawe na osnovite i metodite koi se primenuvaat za presmetuvawe na matemati£kata rezerva.

Ekvilizaciona rezerva^len 84-a

Ekvilizaciona rezerva se izdvojuva zaradi izramnuvawe na neramnomernoto nastanuvawe na {teti odnosno izramnuvawe na kakov bilo tehni~ki deficit ili natprose~en koeficient na {teti.

Drugi tehni~ki rezervi^len 85

Drugi tehni£ki rezervi }e se izdvojat za planiranite idni obvrski i rizici od pogolemi {teti koi proizleguvaat od osiguritelnoto pokritie za odgovornost na farmacevtski proizvoditeli, zemjotres, poplava kako i drugi obvrski i rizici od dogovorite za osiguruvawe na koi ne se odnesuva nitu edna odredba od to£kite 1 do 3 od stav 1 i stav 2 i 3 od £len 80 od ovoj zakon.

Glava 4Sredstva koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi

Sredstva koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi^len 86

(1) Sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi se onie sredstva na dru{tvoto za osiguruvawe koi slu`at za pokrivawe na idnite obvrski na dru{tvoto za osiguruvawe koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe kako i mo`nite zagubi vo odnos na onie rizici povrzani so vr{ewe na raboti na osiguruvawe za koi dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da izdvoi sredstva za tehni~ki rezervi.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da vlo`uva sredstva vo visina barem ednakva na vrednosta na tehni~kite rezervi (vo natamo{niot tekst: sredstva

57

koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi) soglasno odredbite od ovaa Glava i propisite doneseni vrz osnova na to~ka 6 od £len 74 od ovoj zakon.

Vlo`uvawe na sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi^len 87

(1) Pri izborot na vidot na vlo`uvawe na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da gi zeme vo predvid klasite vo ramki na koi vr{i raboti na osiguruvawe, na na£in koj }e obezbedi sigurnost, profitabilnost i likvidnost na vlo`uvawata.

(2) Sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi mora da bidat diversificirani na na£in koj }e obezbedi deka ne postoi zna£itelno potpirawe na bilo kakva kategorija na sredstva, pazar ili investicija.

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da izvr{i prisposobuvawe na vlo`uvawata na sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi, a koi se izlo`eni na rizik od potencijalni zagubi poradi promena na kamatnite stapki, fluktuacii na devizniot kurs, krediten rizik i drugi pazarni rizici, so obvrskite koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe na koi vlijaat ovie promeni.

(4) Pri vlo`uvawe na sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da ja zeme predvid pristignatosta na svoite obvrski koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe.

(5) Pokraj odredbite od stav 4 na ovoj £len, dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da gi prilagodi svoite vlo`uvawa na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva so svoite obvrski koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe, ~ii iznosi zavisat od fluktuacijata na devizniot kurs na stranskite valuti samo do 80%.

Vidovi na dozvoleni vlo`uvawa^len 88

(1) Sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi mo`at da bidat vo forma na slednive vlo`uvawa:1) bankarski smetki i depoziti vo banki koi imaat dozvola izdadena od

Narodna Banka na Republika Makedonija, dokolku istite nosat kamata;2) obvrznici i drugi hartii od vrednost {to gi izdala ili za koi garantira

Narodna Banka na Republika Makedonija; 3) certifikati za depozit i drugi hartii od vrednost izdadeni ili

garantirani od banki koi imaat dozvola izdadena od Narodna Banka na Republika Makedonija;

58

4) hartii od vrednost vrz osnova na hipoteka izdadeni od banki koi imaat dozvola izdadena od Narodna Banka na Republika Makedonija;

5) obvrznici i drugi hartii od vrednost {to gi izdava ili za koi garantira Republika Makedonija;

6) akcii izdadeni vrz osnova na odobrenie od Komisijata za hartii od vrednost, koi se registrirani na prviot ili vtoriot pazar na Makedonskata berza ili na drug organiziran pazar na hartii od vrednost {to go kontrolira Komisijata;

7) obvrznici i drugi hartii od vrednost izdadeni od akcionerski dru{tva vo Republika Makedonija vrz osnova na odobrenie od Komisijata za hartii od vrednost, koi se registrirani na prviot ili vtoriot pazar na Makedonskata berza ili na drug organiziran pazar na hartii od vrednost {to go kontrolira Komisijata;

8) komercijalni zapisi izdadeni od prvoklasni akcionerski dru{tva vo Republika Makedonija;

9) dokumenti za udel i akcii na investicioni fondovi vo Republika Makedonija koi rabotat vrz osnova na Zakonot za investicioni fondovi;

10)obvrznici i drugi hartii od vrednost izdadeni od stranski vladi i centralni banki na zemji ~lenki na Evropskata unija, Japonija ili SAD;

11)obvrznici i drugi hartii od vrednost so fiksen prihod izdadeni od ne-dr`avni, stranski kompanii ili banki od zemji ~lenki na EU, Japonija ili SAD;

12)akcii i hartii od vrednost so koi se trguva na glavnite berzi vo zemji ~lenki na EU, Japonija ili SAD;

13)dokumenti za udel i akcii izdadeni od ovlasteni investicioni fondovi so sedi{te vo zemja £lenka na EU, Japonija ili SAD {to investirale prete`no vo (kotirani) registrirani akcii na berzite vo tie zemji;

14)forvard-dogovori {to glasat na valutni kursevi i finansiski derivati, dokolku toa vlo`uvawe ima isklu~ivo za cel za{tita od valuten rizik;

15)drug vid na vlo`uvawe soglasno pravilata na Ministerstvoto za finansii, pod uslov toa da ne e vo sprotivnost so stav 2 od ~len 89 na ovoj zakon.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe vrz osnova na £len 74 to~ka 6 od ovoj zakon, mo`e da propi{e i drugi vidovi na vlo`uvawa na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi i ograni~uvawa kaj oddelni vlo`uvawa, pritoa vodej}i smetka istite da gi zadovoluvaat principite na sigurnost, profitabilnost i mo`nost za trguvawe.

(3) Trguvaweto so hartiite od vrednost na dru{tvata za osiguruvawe se vr{i isklu~ivo na regulirani sekundarni pazari na kapital, osven vo slu~aj na dr`avni hartii od vrednost i bankarski certifikati za depozit koi mo`at da se steknat neposredno od izdava~ot, kako i dokumenti za udel i akcii na investicioni fondovi koi isto taka mo`at da se steknat neposredno od otvoren ili zatvoren investicionen fond.

59

Ograni£uvawa kaj oddelni vlo`uvawa^len 89

(1) Vlo`uvawata vo oddelni vidovi instrumenti soglasno £len 88 stav 1 od ovoj zakon, podle`at na slednive ograni£uvawa:1) najmnogu 20% od sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi mo`at

da se vlo`at vo instrumenti na stranski izdava~ nadvor od Republika Makedonija. Ova ograni~uvawe va`i za site odredbi sodr`ani vo ovoj ~len;

2) najmnogu 80% od vrednosta na sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi mo`e da se vlo`uvaat vo instrumenti navedeni vo ~lenot 88 stav 1 to~ki 2 i 5 na ovoj zakon;

3) najmnogu 60% od vrednosta na sredstvata sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi mo`e da se vlo`at vo instrumentite od ~len 88 stav 1 to~ki 1, 3 i 4 na ovoj zakon;

4) najmnogu 40% od vrednosta na sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi mo`e da se vlo`at vo instrumentite navedeni vo ~len 88 stav 1 to~ka 7 i 8 na ovoj zakon;

5) najmnogu 30% od vrednosta na sredstvata sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi mo`e da se vlo`at vo instrumentite navedeni vo ~len 88 stav 1 to~ka 6 na ovoj zakon;

6) najmnogu 20% od vrednosta na sredstvata sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi mo`e da se vlo`at vo instrumentite navedeni vo ~len 88 stav 1 to~ka 9 na ovoj zakon.

(2) Pokraj ograni£uvawata od stav 1 od ovoj £len, vlo`uvawata na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi podle`at i na slednite ograni~uvawa:

1) najmnogu 5% od vrednosta na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi mo`e da se vlo`uvaat vo akcii, obvrznici i drugi hartii od vrednost od ist izdava~;

2) najmnogu 3% od vrednosta na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi mo`e da se vlo`uvaat vo forma na gotovina na raka.

(3) Sredstvata koi gi pokrivaat tehni£kite rezervi ne smeat da se vlo`uvaat vo:1) akcii, obvrznici i drugi hartii od vrednost koi ne se registrirani na

reguliran pazar ili so koi javno ne se trguva;2) instrumenti so koi ne mo`e pravno da se raspolaga (koi ne mo`e

zakonski da se otu|uvaat);3) materijalni dobra koi retko se registrirani na organizirani pazari i

~ija procenka e nesigurna, kako na primer antikviteti, umetni~ki dela i motorni vozila;

4) nedvi`en imot i bilo kakov udel vo nedvi`en imot osven hartii od vrednost izdadeni vrz osnova na hipoteka i posredno vlo`uvawe preku investicioni fondovi;

5) akcii, obvrznici i drugi hartii od vrednost izdadeni od:

60

1. akcioner na dru{tvoto za osiguruvawe;2. povrzani lica so licata navedeni vo potto~ka 1 od ovaa to~ka;

6) fju~ers-dogovori, opciski dogovori i drugi derivativni instrumenti, osven vo forvard valutnite dogovori i vo drugi finansiski derivati ~ija cel e isklu~ivo za{tita od valuten rizik;

Glava 5Sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva

Sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva^len 90

(1) Sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva se onie sredstva koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi, planirani za pokrivawe na obvrskite na dru{tvoto za osiguruvawe koi nastanuvaat od onie klasi na osiguruvawe za koi treba da se izdvoi matemati~ka rezerva.

(2) Sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva mo`e da se koristat isklu£ivo za isplata na {teti koi proizleguvaat od onie klasi na osiguruvawe za koi bila izdvoena matemati£ka rezerva.

Potrebno pokritie

^len 91(1) Potrebnoto pokritie ja sodr`i matemati~kata rezerva. Vo odnos na osiguruvaweto na `ivot, vklu~uvaj}i osiguruvawe na `ivot kade investicioniot rizik e na tovar na osigurenikot, potrebnoto pokritie, pokraj matemati~kata rezerva, sodr`i i rezervi za prenosni premii, rezervi za {teti i rezervi za bonusi i popusti.

(2) Potrebnoto pokritie }e se presmetuva za sekoja klasa na osiguruvawe posebno, soglasno stav 2 od £len 92 od ovoj zakon.

Obvrska za izdvojuvawe sredstva na matemati~kata rezerva^len 92

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe koe izdava polisi za onie klasi na osiguruvawe za koi e dol`no da izdvoi matemati~ka rezerva, e dol`no da izdvoi sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva i da upravuva so niv, odvoeno od ostanatite sredstva na dru{tvoto.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da izdvoi posebni sredstva (fondovi na sredstva) koi ja pokrivaat matemati£kata rezerva za sekoja od slednive klasi na osiguruvawe:

61

1) osiguruvawe na `ivot osven ona predvideno vo to~ka 2 od ovoj stav;2) osiguruvawe na `ivot kade investicioniot rizik e na tovar na

osigurenikot so isklu~ok na prenosnite premii, rezervata na {teti i dopolnitelnite tehni~ki rezervi za garantiranoto minimalno pla}awe;

3) zdravstveno osiguruvawe;4) drugi klasi na osiguruvawe za koi se izdvojuva matemati~ka rezerva.(3) Vo slu~aj koga, soglasno stav 2 od ovoj ~len, dru{tvoto za osiguruvawe formira nekolku fondovi na sredstva koi ja pokrivaat matemati£kata rezerva, odredbite od ovoj zakon koi se odnesuvaat na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva i isplatite {to se vr{at od tie sredstva, }e se primenuvaat poodelno na sekoj od formiranite fondovi na sredstva.

(4) Vrednosta na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva treba vo sekoe vreme da bide barem ednakva na visinata na potrebnoto pokritie.

(5) Na krajot na sekoj kvartal, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da obezbedi dopolnitelni sredstva za pokrivawe na matemati~kata rezerva, ako toa e potrebno za izedna£uvawe na vrednosta na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva so visinata na potrebnoto pokritie.

Vlo`uvawe na sredstvata na matemati~kata rezerva^len 93

(1) Odredbite od £len 87 do 89 od ovoj zakon }e se primenuvaat na vlo`uvawe na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva.

(2) Ograni£uvawata na oddelnite vidovi vlo`uvawa soglasno £len 89 od ovoj zakon i propisite doneseni vrz osnova na to~ka 6 od £len 74 od ovoj zakon }e se primenuvaat poodelno za sekoj od formiranite fondovi na sredstva koj ja pokrivaat matemati~kata rezerva.

Posebni odredbi za osiguruvawe vo slu£aj koga investicioniot rizik e na tovar na osigurenikot

^len 94

(1) Koga pravata na osigurenicite koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe, direktno zavisat od vrednosta na udelot ili akcijata na eden investicionen fond, vlo`uvawata na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva koi se posebno izdvoeni od strana na dru{tvoto za osiguruvawe vo odnos na tie dogovori za osiguruvawe, treba do najvisok mo`en stepen da vklu~at vlo`uvawa vo udeli ili drugi hartii od vrednost {to pretstavuvaat del od sopstveni£kata struktura na toj investicionen fond.

62

(2) Koga pravata koi gi imaat osigurenicite vrz osnova na nivnite dogovori za osiguruvawe, direktno zavisat od promenata na vrednosta na hartiite od vrednost ili drugi soodvetni vrednosti, vlo`uvawata na sredstvata na matemati~kata rezerva koi se posebno izdvoeni od strana na dru{tvoto za osiguruvawe vo odnos na tie dogovori za osiguruvawe, treba do najgolem mo`en stepen, da vklu~at vlo`uvawa vo udeli i hartii od vrednost koi vo soglasnost so nivnite karakteristiki i mo`nost za trguvawe, se ednakvi na onie koi slu`at kako osnova za odreduvawe na vrednosta na hartiite od vrednost ili drugite soodvetni vrednosti.

(3) Odredbite od £len 93 od ovoj zakon ne se primenuvaat na osiguruvawata od stav 1 i 2 od ovoj £len.

(4) Pokraj odredbite od stav 3 od ovoj £len, vo odnos na osiguruvawata od stav 1 i 2 od ovoj £len, vo slu~aj koga vo pravata na osigurenikot e vklu~eno minimalno garantirano pla}awe, bez ogled na promenite na vrednosta na hartiite od vrednost ili drugite soodvetni vrednosti od stav 1 i 2 od ovoj £len, odredbite od £len 93 od ovoj zakon }e se primenuvaat na onoj del od vlo`uvawata koj se odnesuva na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva a koi odgovaraat na iznosot na tehni~kite rezervi, koi {to dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da gi izdvoi za tie garantirani pla}awa.

Odvojuvawe na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva od ostanatite sredstva na dru{tvoto za osiguruvawe

^len 95

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da gi odvoi sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva od svoite sopstveni sredstva, na na~in predviden so ~len 95 do 98 od ovoj zakon.

(2) Koristeweto na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva od stav 1 od ovoj ~len e dozvoleno isklu~ivo za isplata na {teti koi proizleguvaat od onie dogovori za osiguruvawe, za koi bile izdvoeni sredstvata koi ja pokrivaat na matemati~kata rezerva.

(3) Kaj osiguruvawe na `ivot i drugi klasi na osiguruvawe na koi se primenuvaat tabelite na verojatnost i presmetki sli~ni na osiguruvawe na `ivot, koristeweto na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva e ograni£eno do onoj del na sredstva na matemati~kata rezerva ~ija vrednost e:1) vo ist odnos so potrebnoto pokritie vo odnos na dogovorot za

osiguruvawe od koj proizleguva pobaruvaweto, kako {to e odnosot me|u vkupnite sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva i potrebnoto pokritie za site dogovori za osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe

63

vo ramkite na klasata na osiguruvawe za koja se izdvoeni sredstva na matemati~kata rezerva;

2) ne go nadminuva potrebnoto pokritie vo odnos na osiguruvaweto od koe proizleguva pobaruvaweto.

Odvojuvawe na vlo`uvawata vo hartii od vrednost^len 96

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da otvori posebna smetka kaj Centralniot Depozitar za hartii od vrednost za sekoe sredstvo koe ja pokriva matemati~kata rezerva, a e vlo`eno vo hartii od vrednost.

(2) Centralniot Depozitar za hartii od vrednost e dol`en, na barawe na Agencijata za supervizija na osiguruvawe da go informira istoto za sostojbata na hartiite od vrednost vo koi se vlo`eni sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, kako i da dozvoli nivna kontrola.

Vlo`uvawa vo bankarski depoziti i zaemi^len 97

(1) Vo odnos na vlo`uvawata na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva vo bankarski depoziti ili zaemi, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da sklu~i dogovor so bankata, odnosno dol`nikot, vo svoe ime, a za smetka na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva.

(2) Ako zaemot od stav 1 od ovoj ~len e obezbeden so hipoteka na nedvi`en imot, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da ja vnese hipotekata vo katastarot na nedvi`nosti odnosno Centralniot register, a vo korist na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva kako zaemodava~.

(3) Ako zaemot od stav 1 od ovoj ~len e obezbeden so zalog na hartii od vrednost, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da go vnese zalogot vo Centralniot register, a vo korist na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva kako zaemodava~.

(4) Kaj site drugi vidovi na lombardni zaemi koi ne se regulirani so stav 2 i 3 od ovoj ~len, a vo vrska so stav 1 od ovoj £len, zalogot treba da se prenese vo korist na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva kako zaemodava~, a soglasno propisite koi go reguliraat zalo`noto pravo.

Posebna smetka na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva^len 98

64

Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no, vo odnos na sekoj poodelen fond na sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, da otvori posebna smetka vo banka. Preku ovie smetki }e se izvr{uvaat site pla}awa {to se odnesuvaat na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, a istovremeno na niv istite }e se ~uvaat.

Glava 6Drugi pravila za upravuvawe so rizik

Reosiguruvawe^len 99

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no vo dru{tvo za osiguruvawe registrirano za aktivno reosiguruvawe da gi reosigura obvrskite od dogovorite za osiguruvawe, nad iznosot {to so tabelata za maksimalno pokritie e predvideno dru{tvoto da gi pokrie so sopstveni sredstva.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe registrirano za aktivno reosiguruvawe e dol`no ponudenite vi{oci na rizici koi ne mo`e da gi pokrie so sopstveni sredstva da gi reosigura kaj drugi dru{tva za osiguruvawe registrirani za aktivno reosiguruvawe.

Programa za planirano reosiguruvawe^len 100

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe, za sekoja delovna godina treba da donese programa za potrebite od reosiguruvawe, vo zavisnost od strukturata na osiguritelnoto portfolio i da opredeli so koi dogovori za reosiguruvawe }e go obezbedi vi{okot na rizik.

(2) Programata za potrebite od reosiguruvawe od stav 1 na ovoj £len sodr`i:1) Presmetka na maksimalnoto pokritie po odelni klasi na osiguruvawe2) Tabela za maksimalno pokritie izgotvena vrz osnova na presmetkite

od to~ka 1 od ovoj stav, i3) Osnovi i kriteriumi za utvrduvawe najvisoki mo`ni {teti, vrz

osnova na prisutni okolnosti od zna£ewe za rizikot i nivoto na dogovorenoto pokritie.

(3) Pri presmetkite od stav 2 to~ka 1 na ovoj £len, dru{tvoto za osiguruvawe }e gi zeme vo predvid:

1) obemot na kapital i potrebnoto nivo na margina na solventnost;2) vkupniot obem na rabotewe;3) naplatenata premija vo ramkite na grupite i klasite na osiguruvawe;

65

4) delovi od vkupniot obem na rabotewe po oddelni klasi na osiguruvawe soglasno osnovite od to£ka 2 i 3 od ovoj stav;

5) prisposobuvawa koi se dol`at na devijacii vo ramkite na oddelni klasi na osiguruvawe.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da propi{e posebni uslovi za reosiguruvawe vo klasite na zadol`itelno osiguruvawe koi se odnesuvaat na soodvetnosta na reosiguritelnoto pokritie i rejtingot na dru{tvoto za reosiguruvawe.

So-osiguruvawe^len 101

Dru{tvo za osiguruvawe ne smee da go so-osigura iznosot na rizik koj go nadminuva rizikot po oddelni klasi na osiguruvawe, koj ne mo`e da go pokrie so sopstveni sredstva soglasno Tabelata za maksimalno pokritie, od to~ka 1, stav 2 na £len 100 od ovoj zakon.

Statisti~ki standardi vo osiguruvaweto^len 102

(1) Pri statisti~kata obrabotka na sklu£eni dogovori za osiguruvawe, rizici pokrieni so dogovorite za osiguruvawe, osigureni slu~ai i {teti, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da se pridr`uva kon statisti~kite osiguritelni standardi.

(2) Statisti~kite osiguritelni standardi gi donesuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

Upravuvawe so likvidnost^len 103

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da upravuva so sredstvata na na~in koj }e ovozmo`i dru{tvoto za osiguruvawe vo sekoe vreme da odgovori na pristignatite obvrski.

(2) So cel obezbeduvawe od rizikot na likvidnost, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da sproveduva politika na redovno upravuvawe so likvidnosta, preku:

1) planirawe na tekovnite i mo`nite odlivi na pari£ni sredstva i soodveten priliv na istite;

2) redovna kontrola na likvidnosta i

66

3) usvojuvawe na soodvetni merki za spre~uvawe ili otstranuvawe na pri~inite za nelikvidnost.

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da vr{i presmetka na koeficientite na likvidnost na dnevna osnova.

(4) Organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe dokolku:1) e zagrozena likvidnosta ili solventnosta na dru{tvoto za osiguruvawe;2) finansiskata sostojba na dru{tvoto za osiguruvawe se promenila do

stepen koga dru{tvoto za osiguruvawe pove}e ne go obezbeduva potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno £len 75 ili 76 od ovoj zakon.

Presmetuvawe i kontrola^len 104

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no redovno da vr{i presmetka i kontrola a na kvartalna osnova da ja izvestuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe za:

1) obemot na kapital;2) potrebnoto nivo na margina na solventnost, so mislewe na

ovlasteniot aktuar 3) iznosot na tehni~kite rezervi, so mislewe na ovlasteniot aktuar 4) vrednost na sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi;5) vidovi, vlo`uvawe i lokalizacija na sredstvata koi gi pokrivaat

tehni~kite rezervi ili matemati£kata rezerva;6) vidovi, vlo`uvawe i lokalizacija na kapitalot;7) likvidnost na dru{tvoto;8) statisti~ki osiguritelni podatoci.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no vo rok od trieset dena od zavr{etokot na sekoj kvartal da go izvestuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe za podatocite od stav 1 od ovoj £len.

Zabrana za raspredelba na dobivka^len 105

Dru{tvoto za osiguruvawe ne smee da vr{i raspredelba na dobivkata bilo vo vid na dividendi ili pla}awa koi nastanuvaat kako rezultat na u~estvo vo dobivkata na organot na upravuvawe, nadzorniot organ ili na vrabotenite vo slednite slu~ai: 1) ako dru{tvoto za osiguruvawe ne go obezbeduva potrebnoto nivo na

margina na solventnost soglasno £len 75 ili 76 od ovoj zakon;

67

2) ako, za smetka na isplatenata dividenda, kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe se namali pod potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno £len 75 ili 76 od ovoj zakon;

3) ako dru{tvoto za osiguruvawe ne ja postigne minimalna likvidnost predvidena vo propisite navedeni vo to~ka 8, od £len 74 od ovoj zakon;

4) ako poradi isplatenata dividenda, dru{tvoto za osiguruvawe ne ja postigne minimalnata likvidnost predvidena vo propisite navedeni vo to~ka 8, od £len 74 od ovoj zakon;

5) ako Agencijata za supervizija na osiguruvawe izdade naredba dru{tvoto za osiguruvawe da go otstrani nesoodvetnoto prika`uvawe na stavkite vo aktivata i pasivata vo bilansot na sostojba ~ie {to prika`uvawe vlijae vrz bilansot na uspeh na dru{tvoto za osiguruvawe, vo periodot do koga dru{tvoto za osiguruvawe ne gi otstrani nezakonitostite za koi e izdadena naredbata.

Merki na organot na upravuvawe

za obezbeduvawe potrebnoto nivo na margina na solventnost^len 106

(1) Ako dru{tvoto za osiguruvawe ne go obezbeduva potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno £len 75 ili 76 od ovoj zakon, kako rezultat na zgolemenite potrebi od kapital ili drugi pri~ini, organot na upravuvawe e dol`en vedna{ da prifati merki za obezbeduvawe na potrebnoto nivo na margina na solventnost vo ramkite na negovata odgovornost ili da predlo`i merki vo ramkite na nadle`nostite na drugi organi na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Organot na upravuvawe e dol`en da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe za predlo`enite odnosno prezemenite merki od stav 1 od ovoj £len, a vo vrska so izve{tajot predviden vo stav 2 od £len 104 od ovoj zakon.

Merki na supervizorskiot organ ^len 106-a

(1) Vo slu~aj koga pravata na osigurenicite se zagrozeni, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e pobara od dru{tvoto za osiguruvawe da donese finansiski plan so predlog merki za narednite tri godini, koj mora da sodr`i:

1) presmetka na administrativnite tro{oci, odnosno tro{ocite za upravuvawe kako i sporedba so tekovnite op{ti tro{oci i provizii;

2) detalna presmetka na prihodite i rashodite od vr{ewe raboti na osiguruvawe;

3) bilans na sostojba i bilans na uspeh;

68

4) presmetka na potrebnite finansiski sredstva potrebni za obezbeduvawe na potrebnoto nivo na margina na solventnost;

5) politika na reosiguruvawe.

(2) Agencijata }e mu nalo`i na dru{tvoto za osiguruvawe da go zgolemi kapitalot nad propi{aniot iznos so ovoj zakon, dokolku oceni deka poradi vlo{uvawe na finansiskata sostojba na dru{tvoto pravata na osigurenicite se zagrozeni. Visinata na kapitalot se odreduva vrz baza na finansiskiot plan so predlog na merki za narednite tri delovni godini.

(3) Agencijata }e mu nalo`i na dru{tvoto za osiguruvawe da izvr{i namaluvawe na vrednosta na sredstvata na dru{tvoto za osiguruvawe koi se vklu~eni pri presmetkata na kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe, dokolku do{lo do promena na pazarnata vrednost na tie sredstva.

(4) Agencijata }e mu nalo`i na dru{tvoto za osiguruvawe da izvr{i prilagoduvawe na presmetkata na marginata na solventnost na dru{tvo za osiguruvawe za iznosot na reosiguruvawe, dokolku prirodata ili kvalitetot na dogovorot za reosiguruvawe vo odnos na prethodnata delovna godina zna~itelno se promenile ili dokolku dogovorite za reosiguruvawe ne ovozmo`uvaat soodveten prenos na rizikot.

(5) Agencijata poblisku }e go propi{e na~inot na podobra za{tita na pravata na osigurenicite.

(6) Agencijata ne smee da izdade dozvola od ~lenot 42 stav (3) od ovoj zakon kako i da podnese izvestuvawe od ~lenot 54 stav (3) na ovoj zakon dokolku pobarala predlog merki od stav (1) od ovoj ~len.

DEL PETTIDOVERLIVOST NA PODATOCITE

Doverlivost na podatocite^len 107

Dru{tvata za osiguruvawe se dol`ni, site podatoci za osigurenicite i/ili drugi korisnici na osiguruvawe so koi se steknale vo tekot na vr{eweto na raboti na osiguruvawe, da gi tretiraat kako doverlivi podatoci.

Obvrska za ~uvawe na doverlivi podatoci^len 108

(1) ^lenovite na organite na dru{tvata za osiguruvawe, nivnite akcioneri, vrabotenite i drugi lica, koi pri raboteweto imaat pristap do doverlivite podatoci od ~len 107 od ovoj zakon, istite ne smeat da gi

69

prenesuvaat na treti lica, samite ili pak treti lica da dozvolat da gi upotrebuvaat.

(2) Obvrskata za ~uvawe na doverlivi podatoci nema da se primenuva vo slednive slu~ai:1) ako podatocite se potrebni za utvrduvawe na fakti vo krivi~ni

postapki ili druga sudska postapka i ako od nadle`niot sud e dobieno pismeno barawe za dostavuvawe na podatoci;

2) vo slu~ai predvideni so Zakonot za spre~uvawe perewe na pari; 3) ako podatocite se potrebni za odreduvawe na pravnite odnosi pome|u

dru{tvoto za osiguruvawe i negov osigurenik i/ili drug korisnik na osiguruvaweto pri sproveduvawe na zakonski postapki;

4) ako podatocite se potrebni zaradi izvr{uvawe na prisilni postapki nad nedvi`en imot na osigurenik ili drug korisnik na osiguruvaweto, i ako od nadle`niot sud e dobieno pismeno barawe za dostavuvawe na podatoci;

5) ako podatocite se pobarani od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ili drug nadle`en organ za supervizija, a zaradi sproveduvawe na supervizija vo ramki na utvrdenite odgovornosti;

6) ako podatocite se pobarani od strana na dano~en organ a vo vrska so vodewe na postapki vo negova nadle`nost;

7) vo slu~aite predvideni so zakonot koj go ureduva zadol`itelnoto osiguruvawe.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe ili drug nadle`en organ za supervizija, dano~nite organi i sudovite, podatocite soglasno stav 2 od ovoj ~len gi koristat samo za predvidenite nameni.

Pribirawe, ~uvawe i koristewe na li~ni podatoci^len 109

(1) Dru{tvata za osiguruvawe i Nacionalnoto biro za osiguruvawe imaat obvrska da pribiraat, obrabotuvaat, ~uvaat, koristat i dostavuvaat li~ni podatoci koi se potrebni pri sklu~uvawe na dogovorite za osiguruvawe, vo soglasnost so Zakonot za za{tita na li~nite podatoci i so posebnite propisi koi se odnesuvaat na bazata na podatoci od oblasta na osiguruvaweto.

(2) Dru{tvata za osiguruvawe i Nacionalnoto biro za osiguruvawe se dol`ni da gi vospostavat i odr`uvaat slednite bazi na podatoci:1) baza na podatoci za osigurenicite;2) baza na podatoci za nastanati {teti;3) baza na podatoci za ocenuvawe na osiguritelno pokritie i stepen na

o{teta.

70

(3) Za bazata na podatoci od to~ka 1 od stav 2 od ovoj ~len, se pribiraat slednite li~ni podatoci:1) ime i prezime, datum i mesto na ra|awe, postojana ili privremena adresa

na `iveewe na osigurenikot;2) naziv na dru{tvoto za osiguruvawe, broj na polisata, vremetraewe na

osiguruvaweto, osiguren slu~aj i osiguritelno pokritie.

(4) Za bazata na podatoci od to~ka 2 od stav 2 od ovoj ~len, se pribiraat slednite li~ni podatoci:1) ime i prezime, datum i mesto na ra|awe, postojana ili privremena adresa

na `iveewe i nacionalnost na licata involvirani vo nastanatata {teta, kako i istite podatoci za svedocite;

2) krivi~ni dela i prekr{oci vo vrska so nastanatata {teta;3) vid na {teten nastan;4) mesto, vreme i tek na nastanuvawe na {tetata;5) opis na {tetata od {tetniot nastan.

(5) Za bazata na podatoci od to~ka 3 od stav 2 od ovoj ~len, se pribiraat slednite li~ni podatoci:1) ime i prezime, datum i mesto na ra|awe, postojana ili privremena adresa

`iveewe na osigurenikot na koj se odnesuva osiguritelno pokritie, kako i istite podatoci za podnositelot na baraweto za nadomest na {teta;

2) kratkotrajni povredi i zdavstvena sostojba, vid na fizi~kata povreda, vremetraewe na tretmanot i posledicite kako za osigurenoto lice taka i za podnositelot na baraweto za nadomest na {teta;

3) prihodi koi gi ostvaruva osigurenoto lice i podnositelot na baraweto za nadomest na {teta;

4) penzionirawe (starosno ili invalidsko), prekvalifikacija i stepen na invaliditet na osigurenoto lice i podnositelot na baraweto za nadomest na {teta;

5) tro{oci za medicinskiot tretman, medicinski preparati i ortopedski pomagala za osigurenoto lice i podnositelot na baraweto za nadomest na {teta.

(6) Li~nite podatoci navedeni vo stav 3, 4 i 5 se pribiraat na sledniot na~in:1) kako pravilo, direktno od liceto za koe se odnesuvaat;2) od drugi lica ( svedoci pri nastanuvawe na {teta);3) podatocite od stav 3 mo`at isto taka da se pribiraat od bazite na

podatoci vospostaveni pri dru{tvata za osiguruvawe i Nacionalnoto biro za osiguruvawe;

4) podatocite od to~ka 1, 3, 4 i 5 od stav 4 od ovoj ~len mo`at isto taka da se pribiraat od bazata na podatoci vospostavena pri Ministerstvoto za vnatre{ni raboti;

5) podatocite od to~ka 2 od stav 4 od ovoj ~len mo`at isto taka da se priberat od bazata na podatoci vospostavena pri sudskite organi;

71

6) podatocite od stav 5 od ovoj ~len mo`at isto taka da se pribiraat na sledniot na~in:

- podatocite od to~ka 2 i 5, od bazata na podatoci vospostavena pri zdravstvenite institucii;

- podatocite od to~ka 3, od bazata na podatoci na rabotodava~ot, Fondot za penzisko i invalidsko osiguruvawe i Ministerstvoto za trud i socijalna politika;

- podatocite od to~ka 4, od bazata na podatoci pri Fondot za penzisko i invalidsko osiguruvawe.

(7) Organite i organizaciite od stav 6 od ovoj ~len se dol`ni na pismeno barawe da gi dostavat navedenite podatoci do dru{tvata za osiguruvawe i/ili Nacionalnoto biro za osiguruvawe.

(8) Podatocite od to~ka 1 od stav 2 od ovoj ~len, }e se ~uvaat za period od deset godini po istekot na dogovorot za osiguruvawe, ili vo slu~aj na nastanuvawe na {teta, deset godini po zatvoraweto na slu~ajot. Podatocite od to~ka 2 i 3 od stav 2 od ovoj ~len }e se ~uvaat deset godini po zatvoraweto na slu~ajot na nastanuvawe na {teta. Po istekot na gorespomenatiot period, podatocite od bazata podatoci od stav 2 od ovoj ~len }e bidat izbri{ani.

DEL [ESTTIOVLASTENI AKTUARI

Ovlasteni aktuari^len 110

(1) Aktuarski raboti vo smisla na ovoj zakon vr{at ovlasteni aktuari.

(2) Ovlasten aktuar e lice koe ima dozvola za rabota kako ovlasten aktuar od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da ovlasti organ ili pravno lice koe sproveduva obuka za rabota kako ovlasten aktuar.

Nezavisnost vo raboteweto na ovlasteniot aktuar^len 111

Ovlasteniot aktuar e nezavisen i samostoen vo vr{eweto na rabotata i odgovara za to~nosta na utvrdenite dejstvija.

72

Uslovi za rabota kako ovlasten aktuar^len 112

(1) Za dobivawe dozvola za rabota kako ovlasten aktuar, liceto mora da gi ispolnuva slednite uslovi:

1) da ima visoko obrazovanie;2) da ima polo`eno stru~en ispit potreben za rabota kako ovlasten

aktuar;3) da ima najmalku 1 godina rabotno iskustvo vo oblasta na

osiguruvaweto ili supervizija na osiguruvaweto; 4) da ne mu e izre~ena kazna zatvor za krivi~no delo protiv javnite

finansii, protiv platniot promet i stopanstvoto, protiv slu`benata dol`nost ili protiv pravniot soobra}aj;

5) da ne izvr{uvalo funkcija na lice so posebni prava i odgovornosti vo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo pravno lice nad koe e otvorena ste~ajna postapka;

6) da ne mu e prethodno odzemena dozvolata za rabota kako ovlasten aktuar.

(2) Pokraj odredbite od stav (1) od ovoj ~len, lice koe ima polo`eno stru~en ispit za vr{ewe raboti kako ovlasten aktuar vo stranstvo mo`e da dobie dozvola za rabota kako ovlasten aktuar vo Republika Makedonija dokolku gi ispolnuva i slednite uslovi:

1) kvalifikacijata na liceto da e so standardi ne poniski od standardite {to se baraat soglasno ovoj zakon;

2) liceto uspe{no da go polo`i ispitot so koj se obezbeduva deka toa lice ima adekvatno znaewe na zakonite i praksata vo Republika Makedonija potrebni za rabota kako ovlasten aktuar vo Republika Makedonija.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku go propi{uva na~inot na sproveduvawe na stru~niot ispit za dobivawe dozvola za rabota kako ovlasten aktuar i go organizira sproveduvaweto na istiot.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za odzemawe na dozvolata za rabota kako ovlasten aktuar dokolku:1) dozvolata e dobiena so naveduvawe nevistiniti podatoci;2) liceto pove}e ne gi ispolnuva uslovite od stav (1) to~ka 4 i 5 od ovoj ~len; 3) liceto gi prekr{ilo pravilata na aktuarskata profesija.

(5) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`na da gi informira dru{tvata za osiguruvawe za licata na koi im e odzemena dozvolata za rabota kako ovlasten aktuar.

73

(6) Supervizija na raboteweto na ovlastenite aktuari vr{i Agencijata za supervizija na osiguruvawe. Vo vrska so supervizijata na raboteweto na ovlastenite aktuari ke se primenuvaat odredbite od £lenovite 159, 160, 165 i 166 od ovoj zakon.

Nazna~uvawe na ovlasteni aktuari^len 113

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe koe {to dobilo dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe e dol`no vo rok od 2 meseci od denot na upis na dru{tvoto vo trgovskiot registar da nazna~i ovlasten aktuar.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da ja informira Agencijata za supervizija na osiguruvawe za ovlasteniot aktuar koj go nazna£ilo vo rok od 5 dena od denot na negovo nazna~uvawe.

(3) Dokolku dru{tvoto za osiguruvawe ne nazna~i ovlasten aktuar vo rok od 2 meseci od denot na upis na dru{tvoto vo trgovskiot registar ili pak nazna~i lice koe nema dozvola za rabota kako ovlasten aktuar od nadle`en organ, toga{ Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e nazna£i takvo lice, pri {to tro{ocite za anga`irawe na ovlasteniot aktuar }e gi snosi dru{tvoto za osiguruvawe.

(4) Vo slu~aj ovlasteniot aktuar da prestane da vr{i aktuarski raboti vo nekoe dru{tvo za osiguruvawe, istiot e dol`en za toa da ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rok od 5 dena od prestanokot.

(5) Dokolku ovlasteniot aktuar prestane da vr{i vr{i aktuarski raboti vo dru{tvo za osiguruvawe, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no vo rok od 30 dena od denot na prestanuvawe na dogovorot da nazna~i novo lice da vr{i aktuarski raboti i za toa da ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

Zabrana za rabota kako ovlasten aktuar^len 114

Ovlasteniot aktuar ne smee da vr{i aktuarski raboti vo dru{tvoto za osiguruvawe ako: 1) direktno ili indirektno u£estvuva vo kapitalot na dru{tvoto za

osiguruvawe;2) ~len na organot na upravuvawe ili na nadzorniot organ na dru{tvoto za

osiguruvawe i3) vo rodninska povrzanost do vtor stepen so imatelite na kvalifikuvani

udeli ili ~lenovite na slu`bata za vnatre{na revizija vo dru{tvoto.

74

Otpu{tawe na ovlasteniot aktuar^len 115

(1) Dokolku Agencijata za supervizija na osiguruvawe donese re{enie za odzemawe na dozvolata za rabota kako ovlasten aktuar ili poradi nastanuvawe na slu£aite od £len 114 od ovoj zakon ili dokolku po bilo koj drug osnov prestane anga`manot na ovlasteniot aktuar vo dru{tvoto, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da nazna~i drug ovlasten aktuar vo rok od 30 dena.

(2) Dokolku dru{tvoto za osiguruvawe ne nazna~i drug ovlasten aktuar vo rokot od stav (1) od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izdade naredba za otstranuvawe na nezakonitostite i }e pobara dru{tvoto za osiguruvawe vo rok od 30 dena da nazna~i drug ovlasten aktuar.

(3) Dokolku dru{tvoto za osiguruvawe vo rokot od stav (2) od ovoj £len ne nazna~i ovlasten aktuar, Agencijata za supervizija na osiguruvawe po slu`bena dol`nost }e nazna£i ovlasten aktuar, na tovar na dru{tvoto za osiguruvawe.

(4) Za razre{uvawe na ovlasteniot aktuar, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rok od osum dena od denot na razre{uvaweto.

Zada~i na ovlasteniot aktuar^len 116

(1) Ovlasteniot aktuar e dol`en da ja proveri usoglasenosta na podatocite vo godi{nite smetki so osiguritelnite smetkovodni standardi i pravilnosta na presmetkite vo godi{nite smetki vo odnos na formiraweto na tehni~kite rezervi i drugite rezervi na dru{tvata za osiguruvawe.

(2) Ovlasteniot aktuar e dol`en da proveri dali premiite i tehni~kite rezervi se presmetani vo soglasnost so odredbite od ovoj zakon, kako i dali istite se presmetani i izdvoeni na na£in koj }e ovozmo`i dolgoro~no ispolnuvawe na obvrskite koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe od strana na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Za prezemenite dejstvija od stav 1 i 2 na ovoj £len, ovlasteniot aktuar izdava potvrda.

(4) Ovlasteniot aktuar potvrdata od stav 3 na ovoj ~len ja podnesuva do dru{tvata za osiguruvawe i do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rokovite od ~len 120 na ovoj zakon.

75

(5) Tro{ocite za anga`manot od stav 1 i 2 na ovoj ~len pa|aat na tovar na dru{tvoto za osiguruvawe.

(6) Organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe e dol`en da gi obezbedi site potrebni podatoci za vr{ewe na rabotite od stav 1 i 2 od ovoj £len.

(7) Kon misleweto za godi{nata smetka na dru{tvoto za osiguruvawe od £len 120 od ovoj zakon, ovlasteniot aktuar do organot na upravuvawe i nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe e dol`en da podnese i izve{taj so mislewe vo vrska so sprovedenata supervizija vo prethodnata godina soglasno stav 1 od ovoj £len. Izve{tajot treba da gi sodr`i pri~inite za pozitivnoto mislewe, misleweto so rezerva ili pak negativno mislewe na ovlasteniot aktuar vo vrska so godi{nata smetka.

(8) Dokolku ovlasteniot aktuar pri vr{ewe na svojata rabota, soglasno stav 2 od ovoj £len, utvrdi deka premiite ne se presmetani a tehni~kite rezervi ne se izdvoeni soglasno odredbite na ovoj zakon, ili pak tie se presmetani i izdvoeni na na~in koj ja zagrozuva dolgoro~nata sposobnost na dru{tvoto za osiguruvawe za ispolnuvawe na obvrskite koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe, istiot e dol`en vedna{ da go izvesti organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe. Dokolku organot na upravuvawe ne go zeme vo predvid izve{tajot na ovlasteniot aktuar, aktuarot e dol`en za toa vedna{ da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

DEL SEDMI DELOVNI KNIGI I IZVE[TAI

Op{ti odredbi^len 117

Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da vodi trgovski knigi i da izgotvuva godi{ni izve{tai, da sostavuva smetkovodstveni dokumenti, da gi vrednuva stavkite vo delovnite bilansi i godi{nite smetki i da ja izvestuva javnosta za podatocite od godi{nite izve{tai soglasno so odredbite od Zakonot za trgovskite dru{tva i drug zakon, ako so ovoj zakon poinaku ne e uredeno.

^len 118

Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da go organizira svoeto rabotewe soglasno ~len 117 od ovoj zakon, na na~in koj }e ovozmo`i nepre~eno i efikasno sproveduvawe na supervizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe soglasno pravilata za upravuvawe so rizik.

76

Vodewe na trgovski knigi i sostavuvawe na delovni bilansi^len 119

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe gi vodi trgovskite knigi spored kontniot plan namenet za dru{tvata za osiguruvawe.

(2) Pri izgotvuvaweto na delovnite bilansi, dru{tvoto za osiguruvawe gi koristi bilansnite {emi nameneti za dru{tvata za osiguruvawe.

Izgotvuvawe i dostavuvawe na godi{ni smetki ^len 120

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe izgotvuva godi{na smetka za delovnata godina koja e ednakva so kalendarskata godina i ja dostavuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo prvite tri meseci od tekovnata godina za izminatata godina.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe ja sostavuva godi{nata smetka vrz osnova na vistiniti podatoci.

Potvrda na ovlasten aktuar za godi{nite izve{tai

^len 121(1) Godi{niot izve{taj na dru{tvoto za osiguruvawe vklu~uva i potvrda od ovlasteni aktuar soglasno stav 3 od £len 116 od ovoj zakon, pridru`en so mislewe za toa dali premiite i tehni~kite rezervi se presmetani vo soglasnost so ovoj zakon.

(2) Vo odnos na potvrdata na ovlasteniot aktuar, }e se primenuvaat odredbite od Zakonot za revizija koi se odnesuvaat na potvrdata na ovlasteniot revizor.

Propisi za vodewe na trgovski knigi i izgotvuvawe na godi{ni smetki^len 122

Agencijata za supervizija na osiguruvawe , soglasno so me|unarodnite smetkovodstveni standardi i me|unarodnite standardi za finansisko izvestuvawe propi{uva:

1) konten plan za dru{tvata za osiguruvawe;2) forma i sodr`ina na bilansnite {emi nameneti za dru{tvata za

osiguruvawe;

77

3) detalna sodr`ina na godi{nite izve{tai za raboteweto na dru{tvata za osiguruvawe i aneksi kon tie izve{tai;

4) metod za vrednuvawe na stavkite od bilansot na sostojba i izgotvuvawe na delovnite bilansi;

5) forma i sodr`ina na revizorskiot izve{tajot, i6) detalna sodr`ina na potvrdata na ovlasteniot aktuar soglasno

stav 1 od £len 116 od ovoj zakon.

DEL OSMIVNATRE[NA REVIZIJA

Vnatre{na revizija^len 123

(1) Vnatre{nata revizija vo dru{tvo za osiguruvawe se organizira kako nezavisna organizaciona edinica, direktno pot~ineta na organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe, pri {to istata e funkcionalno i organizaciski odvoena od drugite organizaciski edinici na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe, po odobruvawe na nadzorniot organ, }e donese odluka za pravilata za rabota na vnatre{nata revizija.

Raboti na vnatre{nata revizija^len 124

(1) Vnatre{nite revizori vr{at celosna revizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe so cel da se utvrdi dali dru{tvoto za osiguruvawe:

1) gi vr{i rabotite na osiguruvawe vo soglasnost so ovoj zakon, kako i vo soglasnost so vnatre{nite propisi na dru{tvoto za osiguruvawe so koi se regulira raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe;

2) vodi trgovski knigi i izgotvuva godi{ni izve{tai, sostavuva smetkovodstveni dokumenti, gi vrednuva stavkite vo delovnite bilansi i godi{ni smetki i ja izvestuva javnosta za podatocite od godi{nite izve{tai soglasno so ovoj zakon, kako i soglasno vnatre{nite propisi so koi se regulira raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Vnatre{nite revizori vr{at vnatre{na revizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe soglasno so principite i internite standardi za revizija, kodeksot na eti~ko odnesuvawe i aktite za rabotewe na

78

vnatre{nite revizori, koi treba da bidat doneseni od strana na organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Vnatre{nite revizori }e gi usoglasat metodite na raboteweto so rabotata na nadvore{nite revizori na dru{tvoto za osiguruvawe koi gi revidiraat godi{nite finansiski izve{tai, ili pak vr{at posebna revizija na barawe na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , ili vrz osnova na odredbite predvideni so Zakonot za prezemawe na dru{tva.

Lica vraboteni vo vnatre{nata revizija ^len 125

(1) Za vr{ewe na raboti na vnatre{na revizija, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da vraboti najmalku eden ovlasten revizor soglasno Zakonot za revizija.

(2) Licata koi vr{at raboti na vnatre{na revizija ne smeat da vr{at drugi raboti vo dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) ^lenovite na organot na upravuvawe i nadzorniot organ na dru{tvo za osiguruvawe ne smeat da vr{at raboti na vnatre{na revizija.

Godi{na programa na vnatre{na revizija^len 126

(1) Organot na upravuvawe na dru{tvo za osiguruvawe, po odobruvawe od nadzorniot organ, na po~etokot na godinata }e donese godi{na programa na vnatre{na revizija.

(2) Godi{nata programa na vnatre{na revizija sodr`i:1) oblasti od raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe, na koi }e se vr{i revizija na raboteweto;2) opis na sodr`inata na planiranite operativni revizii na oddelni oblasti od raboteweto.

(3) Organot na upravuvawe na dru{tvo za osiguruvawe e dol`en vrz osnova na godi{nata programa za vnatre{na revizija, da donese podetalen plan za rabota na vnatre{nata revizija.

Izve{tai za vnatre{nata revizija^len 127

79

(1) Vnatre{nite revizori se dol`ni najmalku dva pati godi{no da izgotvat izve{tai za sprovedenata vnatre{na revizija, koi sodr`at:

1) opis na sprovedenite revizii na raboteweto;2) adekvatnost i efikasnost na sistemot na vnatre{na revizija;3) nezakonitosti i nepravilnosti otkrieni pri sproveduvaweto na

vnatre{nata revizija i predlo`enite merki za otstranuvawe na tie nezakonitosti i nepravilnosti;

4) konstatacii vo vrska so sproveduvawe na predlo`enite merki za otstranuvawe na nezakonitostite i nepravilnostite otkrieni pri vnatre{nata revizija.

(2) Vnatre{nite revizori se dol`ni da izgotvat godi{en izve{taj za vnatre{nata revizija, koj sodr`i:

1) izve{taj za realizacija na godi{nata programa za vnatre{na revizija;

2) pregled na pozna~ajni soznanija steknati pri sproveduvaweto na vnatre{nata revizija.

(3) Izve{taite od stav 1 i 2 od ovoj £len se podnesuvaat do organot na upravuvawe i nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe. Izve{taite od stav 2 na ovoj ~len se podnesuvaat do Agencijata za supervizija na osiguruvawe na mislewe.

(4) Organot na upravuvawe na dru{tvo za osiguruvawe e dol`en godi{niot izve{taj za vnatre{nata revizija pridru`en so mislewe od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , da go stavi na dneven red na godi{noto sobranie na akcionerite, zaedno so revizorskiot izve{taj na dru{tvoto za osiguruvawe.

Izvestuvawa do organot na upravuvawe i nadzorniot organ

na dru{tvo za osiguruvawe^len 128

(1) Dokolku pri sproveduvawe na vnatre{nata revizija se utvrdi deka dru{tvoto za osiguruvawe gi povredilo pravilata za upravuvawe so rizik i kako rezultat na toa mu pretstoi nelikvidnost ili nesolventnost, ili e dovedena vo opasnost sigurnosta na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe ili sigurnosta na osigurenicite, vedna{ za toa treba da bide izvesten organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Dokolku pri sproveduvawe na vnatre{nata revizija se utvrdi deka organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe gi povredil pravilata za upravuvawe so rizik, vedna{ za toa treba da bide izvesten nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe.

80

DEL DEVETTIREVIZIJA

Revizija na godi{ni smetki^len 129

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no delovnite bilansi i godi{nite izve{tai da gi podnese na revizija. Izve{taite od revizijata treba da se dostavat do Agencijata za supervizija na osiguruvawe najdocna do 1 juni od tekovnata godina za prethodnata godina.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da dostavi barawe za dobivawe soglasnost za dru{tvoto za revizija koe go opredelilo da vr{i revizija na delovnite bilansi i godi{nite izve{tai, vo rok od 15 dena od denot koga go opredelilo.

(3) Agencijata }e izdade soglasnost za dru{tvoto za revizija od stav (2) na ovoj ~len dokolku dru{tvoto za revizija:(2) ima pove}e od tri godini iskustvo vo vr{ewe na revizii;(3) ne e povrzano lice so dru{tvoto;(4) vo poslednite tri godini ne davalo konsultantski uslugi na dru{tvoto

za osiguruvawe; (5) ne izvr{ilo pet posledovatelni revizii na delovnite bilansi i

godi{nite izve{tai na dru{tvoto za osiguruvawe; i(6) vo poslednite tri godini ne mu bile izre~eni merki od strana na

Institutot na ovlasteni revizori.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`na vo rok od 15 dena od denot na dobivawe na baraweto za dobivawe soglasnost od stav (2) na ovoj ~len da izdade soglasnost ili da go odbie baraweto i da pobara od dru{tvoto da opredeli drugo dru{tvo za revizija.

(5) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da opredeli drugo dru{tvo za revizija vo rok od 30 dena od denot na dobivawe na re{enieto so koe se odbiva baraweto za dobivawe soglasnost.

Izvestuvawe do Ministerstvoto za finansii^len 130

81

Ako vo tekot na sproveduvawe na revizijata, se utvrdi deka dru{tvoto za osiguruvawe ili lice povrzano so dru{tvoto za osiguruvawe raboti sprotivno na pravilata za upravuvawe so rizik i poradi toa na dru{tvoto za osiguruvawe mu se zakanuva nelikvidnost ili nesolventnost, ili e zagrozena sigurnosta na osigurenicite, revizorot e dol`en za toa vedna{ da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

Sodr`ina na revizorskiot izve{taj^len 131

(1) Ovlasteniot revizor vr{i revizija i izvestuva za:1) bilansot na sostojba;2) bilansot na uspeh;3) pari~nite tekovi i promenite vo kapitalot. 4) sostojbata i promenite na tehni~kite rezervi;5) sostojbata i strukturata na vlo`uvawata na sredstvata koi gi pokrivaat

tehni~kite rezervi;6) sostojbata i strukturata na vlo`uvawata na sredstvata koi ja pokrivaat

matemati£kata rezerva;7) sostojbata i strukturata na vlo`uvawata na kapitalot8) sproveduvawe na propisite za upravuvawe so rizik;9) sproveduvawe na vnatre{nata revizija;10)na~inot na vodewe na trgovskite knigi;11)kvalitetot na informati~kiot sistem na dru{tvoto za osiguruvawe;12) to~nosta i kompletnosta na izve{taite do Agencijata za supervizija na

osiguruvawe ; 13)vrednuvawe na bilansnite i von bilansnite stavki, i smetkovodstvena

politika;14) raspredelbata na dobivkata.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe detalno }e ja propi{e formata i sodr`inata na revizorskiot izve{taj, kako i minimalniot opfat na revizijata.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da pobara dopolnitelno pojasnuvawe vo vrska so sprovedenata revizija.

(4) Ako revizijata ili revizorskiot izve{taj ne se izgotveni vo soglasnost so stav 1 i 2 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe nema da go prifati izve{tajot i }e pobara revizijata da bide sprovedena od strana na drug ovlasten revizor, a na tovar na dru{tvoto za osiguruvawe.

Objavuvawe na revizorskiot izve{taj^len 132

82

Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no najmalku vo eden dneven vesnik, da go objavi revizorskiot izve{taj pridru`en so misleweto na revizorot, vo rok od 15 dena od usvojuvawe na izve{tajot od strana na sobranieto na akcioneri, no ne podocna od {est meseci od zavr{uvaweto na kalendarskata godina na koja se odnesuva izve{tajot.

DEL DESETTI ZASTAPUVAWE I POSREDUVAWE VO OSIGURUVAWETO

Glava 1 Zastapuvawe vo osiguruvaweto

Zastapuvawe vo osiguruvaweto^len 133

(1) Zastapuvawe vo osiguruvaweto vo smisla na ovoj zakon pretstavuva podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe vo ime i za smetka na edno ili pove}e dru{tva za osiguruvawe osnovani soglasno ovoj zakon, za proizvodi na osiguruvawe koi me|usebno ne si konkuriraat.

(2) Po isklu~ok na stav (1) na ovoj ~len za zastapuvawe vo osiguruvaweto ne se smetaat rabotite na podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe dokolku se ispolneti site navedeni uslovi:

1) dogovorot za osiguruvawe bara poznavawe samo na osiguritelnoto pokritie koe se obezbeduva so dogovorot;

2) dogovorot za osiguruvawe ne e dogovor za osiguruvawe na `ivot;3) dogovorot za osiguruvawe ne pokriva odgovornost kako rizik;4) osnovnata dejnost na liceto koe vr{i podgotovka i sklu~uvawe na

dogovori za osiguruvawe ne e zastapuvawe vo osiguruvaweto;5) dogovorot za osiguruvaweto pretstavuva dopolnuvawe ili e povrzan

so proizvodot ili uslugata koja ja nudi liceto i istiot pokriva:-rizik od uni{tuvawe ili o{tetuvawe na proizvodi ili predmeti; ili-rizik od gubewe ili o{tetuvawe na baga` ili drugi rizici povrzani so turisti~ka usluga dogovoreni preku turisti~ka agencija, i vo slu~ai koga dogovorot sodr`i osiguruvawe na `ivot ili odgovornost kako rizik i istiot se sklu~uva kako dopolnuvawe na osnovniot rizik povrzan so turisti~kata usluga;

6) iznosot na godi{nata bruto premija e pomal od 500 EVRA vo denarska protivvrednost i traeweto na dogovorot e pomalo od 5 godini.

83

Zastapnik vo osiguruvaweto^len 134

(1) Zastapnik vo osiguruvaweto e fizi~ko lice koe ima licenca za zastapnik vo osiguruvaweto od Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Zastapnikot vo osiguruvaweto vr{i raboti na podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe vo ime i za smetka na edno ili pove}e dru{tva za osiguruvawe osnovani soglasno ovoj zakon, za proizvodi na osiguruvawe koi me|usebno ne si konkuriraat.

(3) Zastapnikot vo osiguruvaweto mo`e da vr{i i raboti na prodol`uvawe i prekinuvawe na dogovori za osiguruvawe vrz osnova na soglasnost na osigurenicite.

(4) Zastapnikot vo osiguruvaweto od stav (1) na ovoj ~len mo`e da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto samo vrz osnova na raboten ili drug praven odnos (dogovor za zastapuvawe) so dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno drug praven odnos (dogovor za zastapuvawe) so dru{tvo za osiguruvawe.

(5) Licata koi vr{at raboti na podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe vrz osnova na redoven raboten odnos vo dru{tvo za osiguruvawe ne se smetaat za zastapnici vo osiguruvaweto soglasno ovoj zakon.

(6) Za zastapnik vo osiguruvaweto se smeta i sekoe lice koe dopolnitelno na svojata osnovna profesionalna dejnost vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno raboti na podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe vo ime i za smetka na edno ili pove}e dru{tva za osiguruvawe osnovani soglasno ovoj zakon, za proizvodi na osiguruvawe koi me|usebno ne si konkuriraat.

(7) Pravnite i fizi~ki lica koi pri vr{ewe na svojata dejnost povremeno davaat informacii na klienti vo vrska so dogovori za osiguruvawe, pri {to ne vr{at raboti na podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe ne se smetaat za zastapnici vo osiguruvaweto.

(8) Zastapnikot vo osiguruvaweto ne smee vo svoe ime i za svoja smetka da napla}a premija ili drugi nadomestoci za osiguruvawe od dogovoruva~ot na osiguruvaweto.

Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto ^len 134-a

(1) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto e pravno lice - akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija koe vr{i raboti na

84

zastapuvawe vo osiguruvaweto i koe ima dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ne mo`e da bide zapi{ano vo Centralniot registar bez da dobie dozvola od stav (1) na ovoj ~len.

(3) Zborovite “zastapuvawe vo osiguruvawe” odnosno izvedeni zborovi od istite mo`e da gi zapi{e vo Centralniot registar i da gi koristi vo pravniot promet isklu~ivo dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto koe ima dozvola od Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(4) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto e dol`no na vidno mesto vo svoite delovni prostorii da go istakne imeto na dru{tvoto za osiguruvawe koe go zastapuva.

Obvrski na zastapnikot vo osiguruvaweto i odgovornost na dru{tvata za osiguruvawe^len 134-b

(1) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno zastapnik vo osiguruvaweto mo`e da vr{i raboti na zastapuvawe isklu~ivo za dru{tva za osiguruvawe osnovani soglasno ovoj zakon.

(2) Zastapnikot vo osiguruvawe mo`e da vr{i samo raboti za koi e ovlasten od dru{tvoto za osiguruvawe odnosno dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto.

(3) Za raboteweto na zastapnikot vo osiguruvaweto odgovara dru{tvoto za osiguruvawe odnosno dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto.

(4) Dru{tvoto za osiguruvawe odgovara za raboteweto na dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno zastapnikot vo osiguruvaweto vo delot na vr{ewe na raboti na zastapuvawe soglasno sklu~eniot dogovor za zastapuvawe.

(5) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno zastapnikot vo osiguruvaweto odgovara za {tetata koja }e nastane poradi la`no pretstavuvawe, nevnimanie ili nepo~ituvawe na odredbite od sklu~eniot dogovor za zastapuvawe.

Licenca za zastapnik vo osiguruvawe^len 134-v

85

(1) Zastapnik vo osiguruvaweto mo`e da bide fizi~ko lice koe ima licenca za zastapnik vo osiguruvaweto izdadena od Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izdade licenca za zastapnik vo osiguruvaweto na liceto koe gi ispolnuva slednite uslovi:

1) da ima polo`eno stru~en ispit za zastapnik vo osiguruvaweto;2) da ima najmalku sredno obrazovanie; 3) da go poznava makedonskiot jazik i negovoto kirili~no pismo;4) da ne mu e izre~ena kazna zatvor za krivi~no delo protiv javnite

finansii, protiv platniot promet i stopanstvoto, protiv slu`benata dol`nost ili protiv pravniot soobra}aj;

5) da ne mu e izre~ena zabrana za vr{ewe profesija, dejnost ili dol`nost;

6) da ne izvr{uvalo funkcija na lice so posebni prava i odgovornosti vo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo pravno lice nad koe e otvorena ste~ajna postapka.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvaweto }e donese re{enie za odzemawe na licencata za zastapnik vo osiguruvaweto, dokolku:

1) licencata e dobiena so naveduvawe nevistiniti podatoci;2) liceto pove}e ne gi ispolnuva uslovite od stavot (2) to~ka 4 i 5 na

ovoj ~len;3) liceto raboti sprotivno na drugite odredbi od ovoj zakon;4) liceto gi prekr{i dobrite delovni obi~ai i pravila na strukata.

Barawe za dobivawe licenca za zastapnik vo osiguruvaweto^len 134-g

(1) Barawe za dobivawe licenca za zastapnik vo osiguruvaweto se podnesuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Po baraweto od stavot (1) od ovoj ~len Agencijata za supervizija na osiguruvawe odlu~uva so re{enie so koe se izdava licenca ili se odbiva baraweto.

(3) Baraweto koe ne ja sodr`i potrebnata dokumentacija se otfrla so re{enie.

86

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku }e ja propi{e potrebnata dokumentacija koja se prilo`uva kon baraweto za dobivawe licenca za zastapnik vo osiguruvaweto.

Dozvola za vr{ewe raboti zastapuvawe vo osiguruvaweto^len 134-d

(1) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto e pravno lice - akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija koe ima dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto izdadena od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvaweto }e donese re{enie za izdavawe na dozvolata za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto dokolku se ispolneti uslovite od ~len 134-| i ~len 134-e na ovoj zakon.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvaweto }e donese re{enie za odzemawe na dozvolata za vr{ewe dejnost na zastapuvawe vo osiguruvaweto, dokolku:

1) dozvolata e dobiena so naveduvawe nevistiniti podatoci;2) dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto pove}e ne gi ispolnuva

uslovite od ~len 134-| i ~len 134-e na ovoj zakon;3) dru{tvoto raboti sprotivno na odredbite od ovoj zakon;4) dru{tvoto gi prekr{i dobrite delovni obi~ai i pravila na dejnosta.

(4) Dozvolata za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvawe }e prestane da va`i dokolku:

1) dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ne zapo~ne da vr{i dejnost zastapuvawe vo osiguruvaweto vo rok od {est meseci od denot na izdavawe na dozvolata;

2) dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto prestane da vr{i dejnost zastapuvawe vo osiguruvaweto pove}e od {est meseci;

3) po otvarawe na ste~ajna odnosno likvidaciona postapka.

(5) Vo slu~aite od stav (4) od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie so koe }e konstatira deka dozvolata za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvawe prestanala da va`i.

Barawe za dobivawe dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto

^len 134-|

87

(1) Barawe za dobivawe dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od ~len 134-d na ovoj zakon se podnesuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Kon baraweto od stav (1) na ovoj ~len osnova~ite na dru{tvoto se dol`ni da podnesat:

1) Predlog Statut;2) Plan za rabota;3) Dokaz deka se uplateni pari£ni sredstva na ime akcionerski kapital

na zasebna privremena smetka kaj nositel na platen promet soglasno ~lenot 134-e stav (2) od ovoj zakon;

4) izvori na sredstva za uplata na kapitalot;5) potvrda od nadle`na institucija za redovno pla}awe na javnite

dava~ki;6) spisok na akcioneri, so naveduvawe na ime, prezime i adresa na

`iveewe na fizi~kite lica i naziv i sedi{te na pravnite lica, kako i podatoci za vkupniot nominalen iznos na poseduvani akcii i procent na u~estvo vo akcionerskiot kapital na dru{tvoto za osiguruvawe;

7) dokazi vo vrska so ~len 14 od ovoj zakon;8) predlog akti na delovnata politika od ~len 149 od ovoj zakon;9) dokumentacija vrz osnova na koja mo`e da se konstatira deka

dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto e kadrovski, tehni~ki i organizaciono osposobeno za vr{ewe na rabotite predvideni so statutot na dru{tvoto;

10)preddogovor ili dogovor za zastapuvawe sklu~en so dru{tvo za osiguruvawe koj mora da sodr`i odredba za postojan nadzor na dru{tvoto za osiguruvwe vrz izvr{uvaweto na toj dogovor;

11) preddogovor ili dogovor za osiguruvawe od odgovornost soglasno stavot (5) od ~lenot 134-e od ovoj zakon;

12)dokaz za nepostoewe na kapitalna ili upravuva~ka povrzanost so dru{tva za osiguruvawe,drugi dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili osiguritelno brokerski dru{tva;

13)Programa za implementacija na merkite za spre~uvawe na perewe pari i finansirawe na terorizam.

(3) Pokraj dokumentacijata od stav (2) na ovoj ~len, akcionerite - pravni lica kon baraweto podnesuvaat i:

-akt za osnovawe i spisok na ~lenovi na organot na upravuvawe na pravnoto lice;-izvod od registarot vo koj e registrirano sedi{teto na pravnoto lice;-kopija od akcionerska kniga, odnosno dokaz od drug soodveten javen registar;

88

-revizorski izve{taj od ovlasteno dru{tvo za revizija za poslednite dve delovni godini.

(4) Po baraweto od stavot (1) od ovoj ~len Agencijata za supervizija na osiguruvawe odlu~uva so re{enie so koe se izdava dozvola ili se odbiva baraweto.

(5) Baraweto koe ne ja sodr`i potrebnata dokumentacija se otfrla so re{enie.

Uslovi za dobivawe dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto

^len 134-e

(1) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto mo`e da se osnova kako akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija.

(2) Akcionerskiot kapital potreben za osnovawe na dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto iznesuva 15.000 EVRA vo denarska protivvrednost po kursot na Narodna Banka, na denot na uplatata.

(3) I pokraj odredbite od stav (2) na ovoj ~len, dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto vo tekot na celoto rabotewe e dol`no da ja odr`uva vrednosta na akcionerskiot kapital na nivo od najmalku 4% od godi{nata premija za osiguruvawe po realiziranite dogovori za osiguruvawe.

(4) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ne smee da bide povrzano lice so dru{tvo za osiguruvawe ili drugo dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto.

(5) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto e dol`no da gi osigura svoite obvrski kon sopstvenicite na polisi vo slu~aj na prekr{uvawe na odredbite od dogovorot za zasatpuvawe do eden osiguren iznos, koj vo odnos na poedine£en osiguren slu~aj ne smee da bide pomal od 250.000 EVRA i/ili vo vrska so site osigureni slu~ai vo edna godina ne smee da bide pomal od 500.000 EVRA.

(6) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto e dol`no da vraboti najmalku eden zastapnik vo osiguruvaweto so polno rabotno vreme koj vrz osnova na dogovor za vrabotuvawe }e bide odgovorno lice vo dru{tvoto za zastapuvawe.

89

^len 134-`Vr{ewe na raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od strana na dru{tvo za

zastapuvawe vo osiguruvaweto

(1) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto e dol`no da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto kako edinstvena dejnost.

(2) Dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ne smee da vr{i osiguritelno brokerski raboti.

(3) Po isklu~ok na stav (1) i (2) na ovoj ~len, raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto mo`e da vr{i i banka koja dobila dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od Narodna Banka na RM. Narodna Banka na RM }e izdade dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto samo vrz osnova na prethodna soglasnost od Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`na da ja izdade soglasnosta od stav 3 na ovoj ~len vo rok od 30 dena od denot na dobivawe na baraweto od Narodna Banka na Republika Makedonija.

(5) Raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo banka od stav (3) na ovoj ~len mo`e da vr{at edinstveno lica koi imaat licenca za zastapnik vo osiguruvaweto od ~len 134-v na ovoj zakon.

^len 134-z - Ukinat so Odluka na Ustaven sud na RM (Slu`ben vesnik na RM br. 08/08)

Dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto od zemji ~lenki ^len 134-y

(1) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto od zemja ~lenka e pravno lice so sedi{te vo zemja ~lenka koe ima dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od soodveten nadle`en organ na taa zemja ~lenka.

(2) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto od zemja ~lenka mo`e da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo Republika Makedonija, preku filijali ili direktno.

90

(3) Odredbite od £len 133, 134, 134-a, 134-b, 134-v, 134-g, 134-d, 134-|, 134-e, 134-` i 134-z na ovoj zakon soodvetno se primenuvaat na dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto od stav (1) na ovoj £len na rabotite na zastapuvawe vo osiguruvaweto koi dru{tvoto gi vr{i na teritorijata na Republika Makedonija.

Zapo~nuvawe so vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvawe od zemji ~lenki

^len 134-i

(1) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto od £lenot 134-y stav (1) od ovoj zakon koe ima namera da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo Republika Makedonija dol`no e za svojata namera da go izvesti nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka vo koja dru{tvoto ima sedi{te.

(2) Nadle`niot organ za supervizija od stav (1) na ovoj ~len e dol`en vo rok od eden mesec da go podnese izvestuvaweto od stavot (1) na ovoj ~len do Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(3) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto mo`e da po~ne da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo Republika Makedonija vo rok od eden mesec od denot na priemot na izvestuvaweto od nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka soglasno stavot (2) od ovoj ~len.

(4) Odredbite od ovoj ~len soodvetno se primenuvaat i na vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od strana na zastapnici vo osiguruvaweto od zemji ~lenki koi vr{at raboti na zastapuvawe na teritorijata na Republika Makedonija.

(5) Nadle`nite organi na zemjite ~lenki se dol`ni me|usebno da razmenuvaat podatoci i informacii koi se odnesuvaat na zastapnicite vo osiguruvaweto i dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto, posebno vo slu~ai koga protiv niv se odredeni merki poradi nepo~ituvawe na propisite na dr`avata vo koja vr{at raboti odnosno dejnost zastapuvawe vo osiguruvweto.

Vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo zemji ~lenki na Evropskata Unija

^len 134-j

(1) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto koe ima dozvola za vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvweto mo`e da vr{i raboti na zastapuvawe

91

vo osiguruvaweto vo zemja ~lenka, preku filijala ili direktno, dokolku gi ispolnuva uslovite predvideni so propisite na taa zemja ~lenka.

(2) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto koe ima ima namera da zapo~ne da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo zemja ~lenka dol`no e za svojata namera da ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(3) Na barawe na nadle`niot organ na supervizija od zemjata ~lenka, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`na vo rok od eden mesec da go podnese izvetuvaweto od stavot (2) na ovoj ~len do nadle`niot organ na supervizija na zemjata ~lenka i za toa da go izvesti dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto.

(4) Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto mo`e da po~ne da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo zemjata ~lenka vo rok od eden mesec od denot na priemot na izvestuvaweto od Agencijata za supervizija na osiguruvawe od stavot (3) na ovoj ~len. Dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto mo`e vedna{ da po~ne da vr{i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo zemjata ~lenka dokolku nadle`niot organ na supervizija od zemjata ~lenka ne pobara izvestuvawe od stavot (2) na ovoj ~len.

Odgovornosti na zastapnicite vo osiguruvaweto ^len 134-k

Odredbite od ~len 49 do 52 od ovoj zakon soodvetno se primenuvaat i vrz raboteweto na zastapnicite vo osiguruvaweto.

Zabrana za vr{ewe na raboti na zastapuvawe, posreduvawe i proda`ba na polisi vo stanicite za tehni~ki pregled

^len 134-l

Se zabranuva podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe, posreduvawe i zastapuvawe pri sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe kako i bilo kakov oblik na reklamirawe na dru{tva za osiguruvawe i dogovori za osiguruvawe vo krugot na stanicite za tehni~ki pregled na motorni vozila.

Glava 2 Osiguritelni brokeri

Osiguritelno brokerski raboti^len 135

92

(1) Osiguritelno brokerski raboti vo smisla na ovoj zakon se: posreduvawe vo dogovarawe na osiguritelno i reosiguritelno pokritie i pri realizirawe na ot{tetni pobaruvawa po ostvaren osiguran {teten nastan.

(2) Po isklu~ok na stav (1) na ovoj ~len za osiguritelno brokerski raboti ne se smetaat rabotite na posreduvawe vo dogovarawe na osiguritelno i reosiguritelno pokritie i realizirawe na o{tetni pobaruvawa po ostvaren osiguran {teten nastan dokolku se ispolneti site navedeni uslovi:

1) dogovorot za osiguruvawe bara poznavawe samo na osiguritelnoto pokritie koe se obezbeduva so dogovorot;

2) dogovorot za osiguruvawe ne e dogovor za osiguruvawe na `ivot;3) dogovorot za osiguruvawe ne pokriva odgovornost kako rizik;4) osnovnata dejnost na liceto koe vr{i raboti na posreduvawe vo

dogovarawe na osiguritelno i reosiguritelno pokritie i realizirawe na ot{tetni pobaruvawa po ostvaren osiguran {teten nastan ne e vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti;

5) dogovorot za osiguruvaweto e direktno povrzan so proizvodot ili uslugata koja ja nudi liceto i istiot pokriva:

- rizik od uni{tuvawe ili o{tetuvawe na proizvodi ili predmeti; ili-rizik od gubewe ili o{tetuvawe na baga` ili drugi rizici povrzani so turisti~ka usluga dogovoreni preku turisti~ka agencija, i vo slu~ai koga dogovorot sodr`i osiguruvawe na `ivot ili odgovornost kako rizik i istiot se sklu~uva kako dopolnuvawe na osnovniot rizik povrzan so turisti~kata usluga;

6) iznos na godi{nata bruto premija e pomal od 500 EVRA vo denarska protivvrednost i traeweto na dogovorot za osiguruvawe e pomalo od 5 godini.

(3) Odredbite od Zakonot za obligacioni odnosi koi se odnesuvaat na dogovorite za posreduvawe se primenuvaat i na dogovorite za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti, dokolku ne e poinaku predvideno so ovoj zakon.

Vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti^len 136

(1) Osiguritelno brokerski raboti mo`e da vr{i osiguritelen broker koj e vo raboten odnos vo osiguritelno brokersko dru{tvo od ~len 145 od ovoj zakon.

93

(2) Nitu edno lice, osven onie od stav 1 od ovoj ~len, ne mo`e da gi vr{i osiguritelno brokerski raboti.

Osiguritelen broker^len 137

(1) Osiguritelen broker e lice koe ima dobieno licenca za osiguritelen broker od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(2) Osiguritelen broker vr{i isklu~ivo osiguritelno brokerski raboti i gi pretstavuva i deluva vo ime i za smetka na svoite klienti vo odnos na dru{tvata za osiguruvawe i reosiguruvawe.

(3) Licata koi vo kontekst na vr{ewe na svojata profesionalna aktivnost davaat informacii na klientite vo vrska so dogovori za osiguruvawe pri {to ne vr{at posreduvawe vo dogovarawe na osiguritelno i reosiguritelno pokritie i realizirawe na ot{tetni pobaruvawa po ostvaren osiguran {teten nastan ne se smetaat za osiguritelni brokeri soglasno ovoj zakon.

Uslovi za izdavawe i odzemawe na licenca za osiguritelen broker^len 138

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izdade licenca za osiguritelen broker dokolku liceto gi ispolnuva slednite uslovi:

1) da ima polo`eno stru~en ispit za osiguritelen broker;2) da ima najmalku edna godina iskustvo od oblasta na osiguruvaweto ili

posreduvawe vo osiguruvaweto; 3) da go poznava makedonskiot jazik i negovoto kirili~no pismo;4) da ne mu e izre~ena kazna zatvor za krivi~no delo protiv javnite

finansii, protiv platniot promet i stopanstvoto, protiv slu`benata dol`nost ili protiv pravniot soobra}aj;

5) da ne mu e izre~ena zabrana za vr{ewe profesija, dejnost ili dol`nost;

6) da ne izvr{uvalo funkcija na lice so posebni prava i odgovornosti vo dru{tvo za osiguruvawe ili drugo pravno lice nad koe e otvorena ste~ajna postapka.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvaweto }e donese re{enie za odzemawe na licencata za osiguritelen broker, dokolku:

1) licencata e dobiena so naveduvawe nevistiniti podatoci;2) liceto pove}e ne gi ispolnuva uslovite od stavot (1) to~ki 4, 5 i 6 od

ovoj ~len;3) liceto raboti sprotivno na odredbite od ovoj zakon;

94

4) liceto gi prekr{i dobrite delovni obi~ai i pravila na dejnosta.

Licenca za osiguritelen broker^len 139

(1) Barawe za dobivawe licenca za osiguritelen broker se podnesuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e ja propi{e potrebnata dokumentacija koja mora da bide dostavena kon baraweto za dobivawe na licenca od stav (1) na ovoj ~len.

(3) Po baraweto od stav 1 od ovoj ~len Agencijata za supervizija na osiguruvawe odlu~uva so re{enie so koe se izdava licenca ili se odbiva baraweto.

(4) Baraweto koe ne ja sodr`i dokumentacijata od stav 2 od ovoj ~len, se otfrla so re{enie.

Obvrski na osiguritelen broker^len 140

(1) Osiguritelen broker e dol`en da gi {titi interesite na osigurenicite, {to vklu~uva davawe pojasnuvawa i soveti na osigurenicite za site okolnosti relevantni za nivnoto odlu~uvawe vo odnos na sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe za oddelni klasi na osiguruvawe, ili po odnos na oddelni dru{tva za osiguruvawe.

(2) Za ispolnuvawe na obvrskata od stav 1 od ovoj ~len, osiguritelniot broker e osobeno dol`en da:1) izgotvi adekvatna analiza na rizikot i predlo`i soodvetno

osiguritelno pokritie za osigurenikot;2) posreduva vo ime na osigurenikot za sklu~uvawe na dogovor za

osiguruvawe, koj zemaj}i gi vo predvid site okolnosti od zna~ewe za rizikot na poedine~en slu~aj, }e mu obezbedi na osigurenikot najsoodvetno pokritie;

3) go informira dru{tvoto za osiguruvawe za namerata na osigurenikot da sklu~i dogovor za osiguruvawe i go zapoznava osigurenikot so uslovite na polisite i propisite koi go reguliraat opredeluvaweto na iznosot na premija;

4) ja proveruva sodr`inata na polisite za osiguruvawe, i5) uka`uva pomo{ na osigurenikot vo tekot na va`ewe na dogovorot za

osiguruvawe, kako pred taka i po nastanuvawe na osigureniot nastan, a osobeno da obezbedi deka osigurenikot gi izvr{il pravnite dejstvija vo

95

predvidenite rokovi, a koi se preduslov za steknuvawe i u`ivawe na pravata koi proizleguvaat od dogovorot za osiguruvawe.

(3) Osiguritelniot broker dokolku posreduva vo realizacija na ot{tetnite pobaruvawa e dol`en da sorabotuva so nadle`nite lica - slu`bi na klientot, za podgotovka na dokazna dokumentacija za osnovata i visinata na ot{tetnoto pobaruvawe, kako i da pribira drugi potrebni dokazi.

Konflikt na interesi^len 141

(1) Osiguritelniot broker e dol`en da gi prezentira na osigurenikot site pravni i ekonomski odnosi koi gi ima so odredeno dru{tvo za osiguruvawe, koi mo`at da vlijaat na objektivnosta na osiguritelniot broker pri izvr{uvawe na obvrskite sprema osigurenikot.

(2) Pravnite i ekonomskite odnosi od stav 1 od ovoj ~len osobeno se odnesuvaat na onie odredbi od dogovorite za vr{ewe na brokerski raboti sklu~eni so odredeno dru{tvo za osiguruvawe, vrz osnova na koi osiguritelniot broker ima pravo na posebna ili povisoka provizija za posreduvawe za sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe za oddelna klasa na osiguruvawe kako i za oddelno dru{tvo za osiguruvawe.

Provizija^len 142

(1) Osiguritelniot broker nema pravo da napla}a provizija ili drug vid nadomest od osigurenikot, osven dokolku ne e poinaku predvideno so dogovorot za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti sklu~en so osigurenikot.

(2) Dokolku so dogovorot za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti sklu~en so osigurenikot e predvideno deka osiguritelniot broker ima pravo na provizija, istiot se steknuva so pravoto na taa provizija so denot na vleguvawe vo sila na dogovorot za osiguruvawe za koj e izvr{eno posreduvaweto.

(3) Sekoja odredba od dogovor za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti koja e sprotivna na stav 2 od ovoj ~len e ni{tovna.

(4) Osiguritelniot broker e dol`en da go izvesti osigurenikot za iznosot na provizijata {to ja napla}a od dru{tvata za osiguruvawe po sklu~enite dogovori za osiguritelno brokerski raboti.

96

Zabrana za posreduvawe^len 143

(1) Osiguriteleniot broker posreduva pri sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe isklu~ivo so dru{tva za osiguruvawe osnovani soglasno ovoj zakon.

(2) Po isklu£ok na odredbite od stav 1 od ovoj £len, dokolku osiguruvaweto, odnosno reosiguruvaweto na odnosniot rizik ne mo`e da se izvr{i vo Republika Makedonija, osiguritelniot broker mo`e da posreduva pri sklu£uvawe na dogovori za osiguruvawe so stranski dru{tva za osiguruvawe.

(3) Osiguritelniot broker ne smee da posreduva pri sklu~uvawe na dogovor za osiguruvawe koj e vo sprotivnost so ~len 49 od ovoj zakon.

Obvrski na osiguritelnite dru{tva^len 144

Dru{tvata za osiguruvawe sklu~uvaat dogovori za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti isklu~ivo so osiguritelni brokerski dru{tva osnovani soglasno ovoj zakon.

Glava 3Osiguritelni brokerski dru{tva

Dozvola za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti

^len 145

(1) Osiguritelno brokersko dru{tvo e pravno lice-akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija koe ima dozvola za vr{ewe osiguritelno brokerski raboti od Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za izdavawe dozvola za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti dokolku se ispolneti uslovite od ~lenovite 146, 147, 148, 149,150 i 150-a od ovoj zakon.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvaweto }e donese re{enie za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti, dokolku:

1) dozvolata e dobiena so naveduvawe nevistiniti podatoci;

97

2) osiguritelno brokerskoto dru{tvo pove}e ne gi ispolnuva uslovite od ~lenovite 146, 147, 148, 149, 150 i 150-a od ovoj zakon;

3) dru{tvoto raboti sprotivno na odredbite od ovoj zakon;4) dru{tvoto gi prekr{i dobrite delovni obi~ai i pravila na dejnosta.

(4) Dozvolata za vr{ewe osiguritelno brokerski raboti }e prestane da va`i dokolku:

1) osiguritelno brokerskoto dru{tvo ne zapo~ne da vr{i osiguritelno brokerski raboti vo rok od {est meseci od denot na izdavawe na dozvolata;

2) osiguritelno brokerskoto dru{tvo prestane da vr{i osiguritelno brokerski raboti pove}e od {est meseci;

3) po otvorawe na ste~ajna odnosno likvidaciona postapka.

(5) Vo slu~aite od stav (4) od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie so koe }e konstatira deka dozvolata za vr{ewe osiguritelno brokerski raboti prestanala da va`i.

Barawe za dobivawe dozvola^len 146

(1) Baraweto za dobivawe dozvola za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti se podnesuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Kon baraweto od stav (1) na ovoj ~len osnova~ite na dru{tvoto se dol`ni da podnesat:

1) Predlog Statut;2) Plan za rabota;3) Dokaz deka se uplateni pari£ni sredstva na ime akcionerski kapital

na zasebna privremena smetka kaj nositel na platen promet soglasno ~lenot 148 od ovoj zakon;

4) izvori na sredstva za uplata na na kapitalot;5) potvrda od nadle`na institucija za redovno pla}awe na javnite

dava~ki;6) spisok na akcioneri, so naveduvawe na ime, prezime i adresa na

`iveewe na fizi~kite lica i naziv i sedi{te na pravnite lica, kako i podatoci za vkupniot nominalen iznos na poseduvani akcii i procent na u~estvo vo akcionerskiot kapital na dru{tvoto za osiguruvawe;

7) dokazi vo vrska so ~len 14 od ovoj zakon;8) predlog na akti na delovnata politika navedeni vo £len 149 od ovoj

zakon;9) dokumentacija vrz osnova na koja mo`e da se konstatira deka

osiguritelno brokerskoto dru{tvo e kadrovski, tehni~ki i organizaciono osposobeno za vr{ewe na rabotite predvideni so statutot na dru{tvoto;

98

10) preddogovor ili dogovor za osiguruvawe od odgovornost soglasno ~lenot 150 od ovoj zakon;

11)dokaz za nepostoewe na kapitalna ili upravuva~ka povrzanost so dru{tva za osiguruvawe, dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili drugi osiguritelni brokerski dru{tva;

12)Programa za implementacija na merkite za spre~uvawe na perewe pari i finansirawe na terorizam.

(3) Pokraj dokumentacijata od stav (2) na ovoj ~len, akcionerite - pravni lica kon baraweto podnesuvaat i: - akt za osnovawe i spisok na ~lenovi na organot na upravuvawe na pravnoto lice; -izvod od registarot vo koj e registrirano sedi{teto na pravnoto lice; -kopija od akcionerska kniga, odnosno dokaz od drug soodveten javen registar; -revizorski izve{taj od ovlasteno dru{tvo za revizija za poslednite dve delovni godini.

Aktivnosti na osiguritelni brokerski dru{tva^len 147

(1) Osiguritelno brokersko dru{tvo vr{i osiguritelno brokerski raboti preku osiguritelni brokeri.

(2) Osiguritelno brokersko dru{tvo vr{i isklu~ivo osiguritelno brokerski raboti.

(3) Pokraj odredbite od stav 1 od ovoj ~len, osiguritelno brokersko dru{tvo mo`e da gi vr{i i rabotite od to~ka 3 do 6 od stav 4 od ~len 4 od ovoj zakon.

Osnovawe na osiguritelno brokersko dru{tvo ^len 148

(1) Osiguritelno brokersko dru{tvo se osnova kako akcionersko dru{tvo so sedi{te vo Republika Makedonija koe ima od Agencijata za supervizija na osiguruvawe za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti.

(2) Osiguritelno brokersko dru{tvo mo`e da osnovaat doma{ni i/ili stranski, pravni i/ili fizi~ki lica.

99

(3) Akcionerskiot kapital za osnovawe na osiguritelno brokersko dru{tvo iznesuva 50.000 EVRA vo denarska protivvrednost po kursot na Narodna Banka na Republika Makedonija na denot na uplatata.(4) Osiguritelno brokerskoto dru{tvo, pokraj odredbite od stav 3 na ovoj ~len, vo tekot na celoto rabotewe e dol`no da ja odr`uva vrednosta na akcionerskiot kapital na iznos od najmalku 4% od realiziranata premija za osiguruvawe po site dogovori za osiguruvawe za koi posreduvalo.

(5) Za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti osiguritelnoto brokersko dru{tvo potrebno e da vraboti najmalku dvajca osiguritelni brokeri.

Akti na delovna politika na osiguritelno brokersko dru{tvo i dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto

^len 149

Akti na delovnata politika na osiguritelnoto brokersko dru{tvo i dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto se:

- osnovi na delovnata politika;- tarifa za izvr{eni uslugi i- elaborat so proekcija na o£ekuvani delovni rezultati za najmalku trigodi{en period.

Osiguruvawe na obvrskite na osiguritelno brokersko dru{tvo^len 150

Osiguritelno brokersko dru{tvo e dol`no da gi osigura svoite obvrski kon sopstvenicite na polisi vo slu~aj na prekr{uvawe na odredbite od dogovorot za posreduvawe do eden osiguren iznos, koj vo odnos na poedine£en osiguren slu~aj ne smee da bide pomal od 250.000 EVRA i/ili vo vrska so site osigureni slu~ai vo edna godina ne smee da bide pomal od 500.000 EVRA.

Vr{ewe osiguritelno brokerski raboti vo stanicite za tehni~ki pregled^len 150-a

Odredbite od ~len 134-z od ovoj zakon koi se odnesuvaat na vr{ewe raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto vo stanicite za tehni~ki pregled na motorni vozila soodvetno se primenuvaat i na vr{eweto osiguritelno brokerski raboti vo stanicite za tehni~ki pregled.

Izvestuvawe^len 151

100

Osiguritelnoto brokersko dru{tvo i dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto se dol`ni da ja izvestuvaat Agencijata za supervizija na osiguruvawe za:

1) promeni na podatocite vneseni vo trgovskiot register;2) strukturata i obemot na osiguritelno brokerskite raboti odnosno

rabotite na zastapuvawe po oddelni dru{tva za osiguruvawe na kvartalna osnova;

3) ispolnuvawe na obvrskite od ~lenot 134-e stavovite (3) i (5), od ~lenot 148 stav (4) i ~len 150 od ovoj zakon;

4) pravni i ekonomski odnosi od ~lenot 141 stav (2) od ovoj zakon.

Register na zastapnici vo osiguruvaweto, dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto, osiguritelni brokeri i osiguritelnio brokerski dru{tva

^len 152

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe, vo soglasnost so ovoj zakon, vodi register na:

1) osiguritelni brokeri i osiguritelno brokerski dru{tva ovlasteni za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti na teritorijata na Republika Makedonija;

2) zastapnici vo osiguruvaweto i dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto koi imaat licenca odnosno dozvola za vr{ewe raboti zastapuvawe vo osiguruvaweto.

(2) Sekoe dru{tvo za osiguruvawe e dol`no da vodi register na zastapnici vo osiguruvaweto odnosno dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto so koi ima sklu~eno dogovor za zastapuvawe.

(3) Sekoe osiguritelno brokersko dru{tvo e dol`no da vodi register na osiguritelni brokeri koi se vo raboten odnos vo toa osiguritelno brokersko dru{tvo.

(4) Sekoe dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvweto e dol`no da vodi register na zastapnici vo osiguruvaweto koi se vo raboten ili drug praven odnos vo toa dru{tvo za zastapuvawe.

(5) Registrite od stav (1) do (4) od ovoj ~len se javni.

101

Supervizija na raboteweto na zastapnicite vo osiguruvawe, dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto, osiguritelnite brokeri i osiguritelno

brokerski dru{tva ^len 153

(1) Supervizija na raboteweto na osiguritelnite brokeri, osiguritelnite brokerski dru{tva, zastapnicite vo osiguruvaweto i dru{tvata za zastapuvawe sproveduva Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Odredbite od ~lenovite 159, 160, 165 i 166 od ovoj zakon soodvetno }e se primenuvaat na sproveduvawe na supervizijata od stav (1) od ovoj ~len

Propisi, sproveduvawe obuka i ispiti za osiguritelni brokeri i zastapnici vo osiguruvawe

^len 154

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku gi propi{uva:1) uslovite za steknuvawe so, i ispituvawe na stru~nata podgotvenost

potrebna za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti od ~lenot 138 stav (1) to~ka 1 od ovoj zakon;

2) uslovite za steknuvawe so, i ispituvawe na stru~nata podgotvenost potrebna za vr{ewe na raboti na zastapuvawe vo osiguruvawe od ~lenot 134-v stav (2) to~ka 1 od ovoj zakon;

3) propisite za metodot na vodewe na registerot od ~lenot 152 od ovoj zakon;

4) sodr`inata na izve{taite od ~len 151 od ovoj zakon, kako i krajnite rokovi i na~ini na podnesuvawe na istite.

(2) Organiziraweto na obuka i sproveduvaweto na ispiti za stru~nata podgotovka na kandidatite za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti i raboti na zastapuvawe vo osiguruvawe, soglasno ~len 138 stav (1) to~ka 1 i ~len 134-v stav (2) to~ka 1 od ovoj zakon, sproveduva Agencijata za supervizija na osiguruvawe ili od nea ovlasten organ.

Obvrski za davawe informacii od strana na zastapnikot vo osiguruvawe i osiguritelniot broker

^len 154-a

(1) Zastapnikot vo osiguruvaweto odnosno osiguritelniot broker e dol`en pred sklu~uvawe na dogovorot za osiguruvawe kako i pri prodol`uvawe na istiot na osigurenikot da mu gi gi dade slednite informacii:

1) ime, prezime i adresa;

102

2) registarot vo koj e prijaven i na~inot na negova proverka;

3) dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno osiguritelnoto brokersko dru{tvo vo koe raboti;

4) dali poseduva sam ili dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno osiguritelnoto brokersko dru{tvo vo koe raboti pove}e od 10% od akciite so pravo na glas vo dru{tvoto za osiguruvawe so koe se sklu~uva dogovorot za osiguruvawe;

5) dali dru{tvoto za osiguruvawe so koe se sklu~uva dogovorot za osiguruvawe ili so nego povrzano lice poseduva pove}e od 10% od akciite so pravo na glas vo dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto odnosno osiguritelno brokerskoto dru{tvo;

6) podatoci za mo`nost od von sudska postapka za re{avawe na sporovi pome|u dogovoruva~ite na osiguruvaweto.

(2) Osiguritelniot broker e dol`en analizata od ~len 140 stav (2) od ovoj zakon da ja izgotvi vrz osnova na soodvetno golem broj na dogovori za osiguruvawe dostapni na pazarot koi mu ovozmo`uvaat davawe na preporaki soglasno stru~ni kriteriumi so cel dogovoruva~ot na osiguruvaweto preku sklu~uvawe na dogovorot da gi ostvari svoite potrebi.

(3) Osiguritelniot broker pred sklu~uvawe na dogovorot e dol`en vrz osnova na podatoci dobieni od dogovoruva~i na osiguruvawe, odnosno osigurenici, da gi odredi potrebite i `elbite kako i pri~inite za davawe na sovet na dogovoruva~ot na osiguruvaweto odnosno osigurenikot, a koi se vrzani so dogovorot za osiguruvawe.

Na~in na davawe informacii od strana na zastapnikot vo osiguruvawe i osiguritelniot broker

^len 154-b

(1) Podatocite od ~len 154-a od ovoj zakon na dogovoruva~ot na osiguruvaweto se davaat:

1) Vo pi{ana forma ili na drug traen medium koj e dostapen na dogovoruva~ot na osiguruvaweto;

2) na na~in koj e razbirliv za dogovoruva~ot na osiguruvaweto;

3) na makedonski jazik osven dokolku poinaku ne e dogovoreno.

103

(2) Po isklu~ok na stav (1) od ovoj ~len podatocite mo`e da se davaat i usmeno na barawe na dogovoruva~ot na osiguruvaweto vo slu~aj koga e potrebno vedna{ da se dogovori osiguritelno pokritie.

(3) Vo slu~aite od stav (2) na ovoj ~len podatocite od stav (2) na ovoj ~len moraat da se dadat neposredno po sklu~uvawe na dogovorot za osiguruvawe.

Osiguritelno brokerski dru{tva od zemji ~lenki ^len 155

(1) Osiguritelno brokersko dru{tvo od zemja ~lenka e pravno lice so sedi{te vo zemja ~lenka koe ima dozvola za vr{ewe na osiguritelni brokerski raboti od soodveten nadle`en organ na taa zemja.

(2) Osiguritelno brokersko dru{tvo od zemja ~lenka mo`e da vr{i osiguritelni brokerski raboti vo Republika Makedonija, preku filijali ili direktno.

(3) Odredbite od £len 135 do 144 i ~lenot 151 od ovoj zakon soodvetno se primenuvaat na osiguritelno brokerski dru{tva od stav (1) na ovoj £len na osiguritelnite brokerski raboti koi dru{tvoto gi vr{i na teritorijata na Republika Makedonija.

Zapo~nuvawe so vr{ewe osiguritelno brokerski raboti od osiguritelno brokerski dru{tva od zemji ~lenki

^len 156

(1) Osiguritelno brokersko dru{tvo od £len 155 stav (1) od ovoj zakon koe ima namera da vr{i osiguritelno brokerski raboti na teritorijata na Republika Makedonija e dol`no za svojata namera da go izvesti nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka vo koja dru{tvoto ima sedi{te.

(2) Nadle`niot organ za supervizija od stav (1) od ovoj ~len e dol`en vo rok od eden mesec da go podnese izvestuvaweto od stavot (1) od ovoj ~len do Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(3) Osiguritelnoto brokersko dru{tvo mo`e da po~ne da vr{i osiguritelni brokerski raboti na teritorijata na Republika Makedonija vo rok od eden mesec od denot na priemot na izvestuvaweto od nadle`niot organ za supervizija na zemjata ~lenka soglasno stavot (2) od ovoj ~len.

104

(4) Odredbite od ovoj ~len soodvetno se primenuvaat i na vr{ewe osiguritelno brokerski raboti od strana na osiguritelni brokeri- fizi~ki lica vo Republika Makedonija.

(5) Nadle`nite organi na zemjite ~lenki se dol`ni me|usebno da razmenuvaat podatoci i informacii koi se odnesuvaat na osiguritelnite brokeri i osiguritelnite brokerski dru{tva, posebno vo slu~ai koga protiv niv se odredeni merki poradi nepo~ituvawe na propisite na dr`avata vo koja vr{at osiguritelni brokerski raboti.

Vr{ewe osiguritelno brokerski raboti vo zemji ~lenki ^len 156-a

(1) Osiguritelno brokersko dru{tvo koe ima dozvola za vr{ewe osiguritelni brokerski raboti mo`e da vr{i osiguritelni brokerski raboti na teritorijata na zemja ~lenka, preku filijala ili direktno, dokolku gi ispolnuva uslovite predvideni so propisite na taa zemja ~lenka.

(2) Osiguritelno brokersko dru{tvo koe ima namera da zapo~ne da vr{i osiguritelni brokerski raboti na teritorijata na zemja ~lenka e dol`no za svojata namera da ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(3) Na barawe na nadle`niot organ na supervizija od zemjata ~lenka, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`na vo rok od eden mesec da go podnese izvetuvaweto od stavot (2) od ovoj ~len do nadle`niot organ na supervizija na zemjata ~lenka i za toa da go izvesti osiguritelnoto brokersko dru{tvo.

(4) Osiguritelnoto brokersko dru{tvo mo`e da po~ne da vr{i osiguritelni brokerski raboti na teritorijata na zemjata ~lenka vo rok od eden mesec od denot na priemot na izvestuvaweto od Agencijata za supervizija na osiguruvawe od stavot (3) od ovoj ~len. Osiguritelnoto brokersko dru{tvo mo`e vedna{ da po~ne da vr{i osiguritelni brokerski raboti na teritorijata na zemjata ~lenka dokolku nadle`niot organ na supervizija od zemjata ~lenka ne pobara izvestuvawe od stavot (2) od ovoj ~len.

Stranski osiguritelni brokerski dru{tva

Filijala na stranska osiguritelno brokersko dru{tvo^len 157

(1) Stransko osiguritelno brokersko dru{tvo, na teritorijata na Republika Makedonija, mo`e da vr{i osiguritelno brokerski raboti isklu£ivo preku filijala.

105

(2) Odredbite od ovaa Glava osven ~len 155 i 156 od ovoj zakon se primenuvaat na stransko osiguritelno brokersko dru{tvo koe osnova filijala na teritorijata na Republika Makedonija.

Dozvola za osnovawe filijala^len 158

Odredbite od stav 2 do 4 od £len 19 i £lenovite 64 i 145 od ovoj zakon }e se primenuvaat na izdavawe i odzemawe na dozvola za osnovawe na filijala od stav 1 od £len 157 od ovoj zakon.

DEL DESETTI-A AGENCIJA ZA SUPERVIZIJA NA OSIGURUVAWETO

Glava 1

Status na Agencijata za supervizija na osiguruvaweto

Status na Agencijata za supervizija na osiguruvawe^len 158-a

(1) Agencija za supervizija na osiguruvawe (vo natamo{niot tekst: Agencija) se osnova kako samostojno i nezavisno regulatorno telo, so javni ovlastuvawa utvrdeni vo ovoj zakon.

(2) Agencijata vo ramkite na svoite nadle`nosti i ovlastuvawa se gri`i za zakonito i efikasno funkcionirawe na pazarot na osiguruvawe so cel za{tita na pravata na sopstvenicite i korisnicite na osiguruvawe.

(3)Agencijata steknuva svojstvo na pravno lice so upis vo registarot na drugi pravni lica {to se vodi vo Centralniot registar na Republika Makedonija.

(4) Sedi{teto na Agencijata e vo Skopje.

(5) Agencijata za svojata rabota odgovara pred Sobranieto na Republika Makedonija.

Nadle`nosti na Agencijata ^len 158-b

106

(1) Agencijata gi ima slednive nadle`nosti:

1) sproveduva supervizija na dru{tvata za osiguruvawe, osiguritelnite brokerski dru{tva, dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto, osiguritelnite brokeri, zastapnicite vo osiguruvaweto i Nacionalnoto biro za osiguruvawe;

2) izdava i odzema dozvoli, soglasnosti i licenci vrz osnova na ovoj zakon i drugite zakoni vo nejzina nadle`nost;

3) izrekuva merki na supervizija soglasno zakon;

4) donesuva podzakonski akti od oblasta na osiguruvaweto;

5) dava predlozi za donesuvawe na zakoni od oblasta na osiguruvaweto do Ministerstvoto za finansii;

6) ~lenuva vo organite na Me|unarodnata asocijacija na osiguritelni supervizori i vo organite na Evropskiot sovet na osiguritelni supervizori i supervizorski organi na dobrovolnoto penzisko osiguruvawe;

7) sorabotuva so drugi nadle`ni supervizorski institucii na finansiskiot pazar vo Republika Makedonija;

8) go pottiknuva razvojot na osiguruvaweto vo Republika Makedonija;

9) ja razviva svesta na javnosta za ulogata na osiguruvaweto i ulogata na supervizijata na osiguruvaweto; i

10)vr{i drugi raboti soglasno zakon.

(2) Podzakonskite akti koi gi donesuva Agencijata se objavuvaat vo ”Slu`ben vesnik na Republika Makedonija”.

Statut na Agencijata ^len 158-v

Agencijata donesuva Statut so koj se ureduva vnatre{nata organizacija, upravuvaweto i rakovodeweto, postapkite za donesuvawe na akti, na~inot i uslovite za vrabotuvawe vo Agencijata kako i drugi pra{awa od zna~ewe za raboteweto na Agencijata.

Odgovornost na Agencijata^len 158-g

(1) Agencijata ne odgovara za verodostojnosta, potpolnosta i to~nosta na podatocite sodr`ani vo kvartalnite i godi{nite izve{tai na dru{tvata za osiguruvawe dostaveni do Agencijata i do javnosta.

107

(2) ^lenovite na Sovetot na eksperti i vrabotenite vo Agencijata ne odgovaraat za {tetata {to nastanala vo raboteweto pod uslov liceto da dejstvuvalo ~esno i sovesno.

(3) [tetata predizvikana poradi nezakonsko rabotewe na ~len na Sovetot na eksperti ili lice vraboteno vo Agencijata se nadomestuva od sredstvata na Agencijata, spored op{tite propisi za nadomest na {teta.

(4) Vo slu~aj na sudski spor vo koj e tu`en ~len na Sovetot na eksperti ili vraboten vo Agencijata poradi izvr{uvawe na negovite slu`beni dol`nosti, Agencijata obezbeduva pravno zastapuvawe i gi pokriva tro{ocite na odbranata.(5) Ako so pravosilna sudska presuda e utvrdeno deka ~len na Sovetot na eksperti ili vraboten vo Agencijata, so umisla ili od nebre`nost izvr{il povreda na rabotnite zada~i:

1) ~lenot na Sovetot na eksperti ili vraboteniot e dol`en da i gi nadomesti na Agencijata tro{ocite od stav (4) na ovoj ~len i

2) ne se primenuva stav (3) od ovoj ~len, odnosno ~lenot na Sovetot na eksperti ili vraboteniot se odgovorni za nastanatata {teta.-

Glava 2

Organi na Agencijata

Organ na Agencijata^len 158-d

Organ na Agencijata se Sovetot na eksperti.

Sovet na eksperti^len 158-|

(1) Sovetot na eksperti na Agencijata e sostaven od pet ~lena od koi eden e pretsedatel.

(2) Pretsedatelot na Sovetot na eksperti rakovodi so Agencijata i ja zastapuva vo odnosite so treti lica.

(3) Pretsedatelot i ~etirite ~lenovi na Sovetot na eksperti na Agencijata gi imenuva i razre{uva Sobranieto na Republika Makedonija na predlog na Vladata na Republika Makedonija.

108

(4) Mandatot na ~lenovite na Sovetot na eksperti e 5 godini, so mo`nost za reizbor.

(5) Po isklu~ok od stavot (4) na ovoj ~len vo prviot mandat na konstituirawe na Sovetot na eksperti pretsedatelot i eden ~len se imenuvaat na pet godini, dva ~lena se imenuvaat na ~etiri godini a eden ~len se imenuva na tri godini. Koj od ~lenovite }e bide imenuvan na pet, ~etiri ili tri godini odlu~uva Sobranieto na Republika Makedonija vrz osnova na predlogot od Vladata na Republika Makedonija od stav (3) na ovoj ~len.

(6) ^lenovite na Sovetot na eksperti mo`at da bidat razre{eni od strana na Sobranieto na Republika Makedonija i pred istekot na mandatot, samo vo slu~aj na ispolnuvawe na najmalku eden od uslovite predvideni vo ~lenot 158-z od ovoj zakon.

(7) Koga nekoj ~len na Sovetot na eksperti }e prestane da ja vr{i dol`nosta pred istekot na mandatot, na negovo mesto se imenuva drugo lice so mandat do istekot na mandatot na ~lenot na koj mu prestanuva vr{eweto na dol`nosta.

(8) Pretsedatelot i najmalku dvajca ~lenovi na Sovetot koi vrz osnova na predlogot na Vladata na Republika Makedonija od stavot (3) na ovoj ~len gi opredeluva Sobranieto na Republika Makedonija, koi se profesionalno anga`irani vo Agencijata so polno rabotno vreme i ne mo`at da imaat druga funkcija i da bidat vraboteni na drugo rabotno mesto ili da dobivaat drug nadomest osven plata i drugi dodatoci na plata soglasno Zakonot za rabotni odnosi i kolektivniot dogovor kako i nadomestoci od povremeni edukativni i avtorski honorari.

Uslovi za izbor na ~lenovite na Sovetot na eksperti^len 158-e

(1) Za ~len na Sovetot na eksperti na Agencijata mo`e da se izbere lice koe gi ispolnuva slednive uslovi:

1) da e dr`avjanin na Republika Makedonija;

2) da ima zavr{eno visoko obrazovanie;

109

3) da e priznat ekspert vo oblasta na osiguruvaweto, finansiite ili trgovskoto pravo i da ima najmalku 5 godini rabotno iskustvo vo oblasta na osiguruvaweto ili finansiite;

(2) Za ~len na Sovetot na eksperti na Agencijata ne mo`e da se imenuva lice:

1) na koe mu e izre~ena kazna zatvor za krivi~no delo protiv javnite finansii, protiv platniot promet i stopanstvoto, protiv slu`benata dol`nost ili protiv pravniot soobra}aj;

2) na koe mu e izre~ena zabrana za vr{ewe profesija, dejnost ili dol`nost;

3) koe e funkcioner koj rakovodi so dr`aven organ ili organ na dr`avnata uprava;

4) koe e ~len na organ na upravuvawe, nadzoren organ ili lice vraboteno vo dru{tvo za osiguruvawe, osiguritelno brokersko dru{tvo ili drugo pravno lice nad koe supervizija sproveduva Agencijata;

5) koe e akcioner vo dru{tvo za osiguruvawe, osiguritelno brokersko dru{tvo, dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili drugo pravno lice nad koe supervizija sproveduva Agencijata;

6) koe e ~len na organi na politi~ka partija;

7) koe e pratenik ili lice koe vr{i druga dol`nost na koja e imenuvan od Vladata ili Sobranieto na Republika Makedonija;

(3) Pretsedatelot i ~lenovite na Sovetot na eksperti se dol`ni svojata rabota da ja izvr{uvaat profesionalno i na na~in na koj nema da ja dovedu-vaat vo pra{awe nezavisnosta i samostojnosta na Agencijata.

(4) Bilo kakov oblik na vlijanie vrz raboteweto na Sovetot na eksperti koj bi mo`el da vlijae vrz nezavisnosta i samostojnosta na Agencijata e zabranet.

(5) Vrabotenite vo Agencijata ne smeat da bidat ~lenovi na organi na dru{vata za osiguruvawe ili drugi pravni lica vrz koi Agencijata vr{i supervizija i ne smeat da vr{at poedine~ni zada~i za tie pravni lica.

Prava na pretsedatelot, ~lenovite na Sovetot na eksperti i vrabotenite ^len 158-`

(1) Za vreme na vr{eweto na svojata dol`nost, pretsedatelot i ~lenovite na Sovetot na eksperti koi se profesionalno anga`irani vo Agencijata so polno rabotno vreme i vrabotenite vo Agencijata imaat pravo na plata, dodatoci na plata i drugi nadomestoci soglasno Zakonot za rabotni odnosi i kolektivniot dogovor.

110

(2) ^lenovite na Sovetot na eksperti koi ne se profesionalno anga`irani vo Agencijata imaat pravo na mese~en nadomestok i nadomestok na drugi tro{oci utvredni so Statutot i drugite akti na Agencijata.

(3) Sredstvata za plata, dodatoci na plata, mese~en nadomestok i drugite nadomestoci na pretsedatelot i ~lenovite na Sovetot na eksperti i vrabotenite vo Agencijata se obezbeduvaat od sredstvata na Agencijata utvrdeni so godi{niot finansiski plan i istite mora da se vo visina prib-li`na so platite vo finansiskiot sektor vo Republika Makedonija, vklu~uvaj}i gi platite vo dru{tvata za osiguruvawe.

(4) Pretsedatelot, ~lenovite na Sovetot na eksperti koi se profesionalno anga`irani vo Agencijata, Direktorot i vrabotenite vo Agencijata nemaat status na dr`avni slu`benici.

(5) Pretsedatelot, ~lenovite na Sovetot na eksperti i vrabotenite vo Agencijata imaat pravo da vr{at stru~ni i nau~ni raboti kako i da u~estvu-vaat vo rabotata na stru~ni ili nau~ni zdru`enija.

(6) Pretsedatelot i ~lenovite na Sovetot na eksperti i vrabotenite vo Agencijata za vreme na traeweto na nivniot mandat odnosno raboten odnos ne smeat da primaat nikakvi nadomestoci ili pla}awa, da prifa}aat funkcija ili vrabotuvawe ili da davaat bilo kakvi uslugi na subjektite vrz koi sproveduvaat supervizija kako i licata koi so niv se povrzani soglasno ovoj zakon.

Razre{uvawe na ~lenovite na Sovetot na eksperti na Agencijata^len 158-z

Sobranieto na Republika Makedonija na predlog na Vladata na Republika Makedonija mo`e pred istekot na mandatot za koj e imenuvan, da razre{i ~len na Sovetot na eksperti ili pretsedatelot na Sovetot ako :

1) samiot go pobara toa;

2) ja zagubi rabotnata sposobnost;

3) ja prekr{i obvrskata za za{tita na doverlivite podatoci od ~len 158-l od ovoj zakon;

4) neopravdano otsustvuval od tri sednici na Sovetot posledovatelno ili neopravdano otsustvuval vkupno od 5 sednici vo tekot na edna godina;

111

5) dokolku pove}e ne gi ispolnuva uslovite od stav (2) i (3) od ~lenot 158-e od ovoj zakon.

Nadle`nosti na Sovetot na eksperti

^len 158-y

Sovetot na eksperti na Agencijata:

1) donesuva podzakonski akti soglasno ovoj zakon i drugi zakoni;

2) odlu~uva za izdavawe ili odzemawe na dozvoli, davawe ili povlekuvawe na soglasnosti, otstranuvawe na nezakonitosti od sprovedeni supervizii i drugi poedine~ni pra{awa za koi, soglasno zakonot, odlukite gi donesuva Agencijata, osven ako ne e poinaku propi{ano vo ovoj zakon;

3) izrekuva merki sprema dru{tva za osiguruvawe, osiguritelno brokerski dru{tva, dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvawe i drugi pravni i fizi~ki lica vrz koi soglasno zakonot, supervizija sproveduva Agencijata;

4) prevzema drugi merki za sproveduvawe na ovoj zakon i drugite propisi koi se vo nejzina nadle`nost;

5) donesuva Statut na Agencijata;

6) donesuva finansiski izve{tai i finansiski plan na Agencijata;

7) donesuva Tarifnik;

8) donesuva izve{tai za sostojbata na pazarot na osiguruvawe i godi{ni izve{tai za raboteweto na Agencijata;

9) donesuva godi{ni planovi za rabota na Agencijata; i

10)vr{i drugi raboti utvrdeni so zakon i statut.

Odlu~uvawe na Sovetot na eksperti vo vrska so donesuvaweto propisi^len 158-i

(1) Sovetot na eksperti odlu~uva na sednici.

(2) Sovetot na eksperti mo`e da donesuva odluki od negova nadle`nost dokolku na sednicata se prisutni mnozinstvoto od negovite ~lenovi.

112

(3) Odlukite na Sovetot na eksperti se doneseni dokolku za istite glasale mnozinstvo od prisutnite ~lenovi na sednicata, so toa {to pretsedatelot i ~lenovite na Sovetot na eksperti ne mo`at da se vozdr`at od glasawe.

^len 158-j e izbri{an

^len 158-k e izbri{an

Za{tita na doverlivi podatoci^len 158-l

(1) ^lenovite na Sovetot na eksperti i vrabotenite vo Agencijata se obvrzani da gi ~uvaat kako doverlivi podatocite koi se odnesuvaat na subjektite vrz koi Agencijata vr{i supervizija i drugite podatoci povrzani so faktite i okolnostite {to gi doznale vo tekot na izvr{uvaweto na svojata rabota, so isklu~ok na podatocite koi, spored odredbite na ovoj zakon, se javni. Obvrskata za za{tita na doverlivi podatoci postoi i po istekot na nivnata funkcija ili vrabotuvawe.

(2) Podatocite dobieni vo tekot na raboteweto vo Agencijata, mo`e da im bidat obelodeneti samo na:

1) vrabotenite na Agencijata i ~lenovite na Sovetot na eksperti zaradi izvr{uvawe na nivnite slu`beni obvrski;

2) drugi organi nadle`ni za supervizija na finansiskite institucii vo Republika Makedonija, pod uslov Memorandumot za razbirawe da ovozmo`uva obelodenuvawe na takvite podatoci;

3) organi i institucii za sproveduvawe na zakonite;4) nadle`en sud;5) osiguritelni supervizori od drugi zemji soglasno Memorandumite za

razbirawe ili me|unarodnite dogovori.

Glava 3

Sredstva za rabotaSredstva za rabota na Agencijata

^len 158-q

113

(1) Raboteweto na Agencijata soglasno so ovoj zakon, se finansira od nadomestoci {to Agencijata gi naplatuva od dru{tvata za osiguruvawe, osiguritelno brokerskite dri{tva, dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto i drugite lica vrz koi supervizija sproveduva Agencijata, vklu~uvaj}i gi slednive:

1) godi{en nadomestok za sproveduvawe supervizija na dru{tvata za osiguruvawe, osiguritelno brokerskite dru{tva i dru{tvata za zastapuvawe vo osiguruvaweto vo iznos najmnogu do 0,8% od vkupnata godi{na bruto premija na dru{tvata za osiguruvawe odnosno vkupniot godi{en prihod od provizii na osiguritelno brokerskite dru{tva i dru{tva za zastapuvawe vo osiguruvaweto ;

2) nadomestoci za davawe na dozvoli za vr{ewe na raboti na osiguruvawe i drugi dozvoli od ~len 31 od ovoj zakon;

3) nadomestoci za davawe na dozvoli za vr{ewe na osiguritelni brokerski raboti i raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto;

4) nadomestoci za davawe na licenci za osiguritelen broker i zastapnik vo osiguruvaweto;

5) nadomestoci za davawe na dozvoli za vr{ewe na raboti na ovlasten aktuar;

6) nadomestoci za davawe na soglasnosti od ~len 66 od ovoj zakon;

7) nadomestoci za izre~eni merki na supervizija;

8) donacii, zaemi i druga finansiska i tehni~ka pomo{.

(2) Agencijata donesuva Tarifnik so koj se utvrduvaat sodr`inata i visinata na nadomestocite i dava~kite od stav (1) na ovoj ~len. Tarifnikot se objavuva vo “Slu`ben vesnik na Republika Makedonija“.

(3) Visinata na nadomestocite utvrdeni so Tarifnikot treba da soodvetstvuva so realnite tro{oci potrebni za izvr{uvawe na uslugite na Agencijata.

(4) Agencijata }e gi propi{e na~inot i rokovite za uplata na nadomestocite od stav (1) na ovoj ~len.

(5) Dru{tvata za osiguruvawe i drugite lica vrz koi supervizija sproveduva Agencijata se dol`ni da gi upla}aat nadomestocite od stavot (1) od ovoj ~len na posebna smetka na Agencijata soglasno Tarifnikot od stav (2) na ovoj ~len.

114

(6) Ako dru{tvoto za osiguruvawe ne go plati nadomestokot vo rokot propi{an od Agencijata, Agencijata so re{enie }e izvr{i prisilna naplata na nadomestokot od strana na dru{tvoto za osiguruvawe, soglasno propisite za izvr{uvawe.

Rezerven fond na Agencija^len 158-m

Dokolku vo tekot na prethodnata delovna godina Agencijata ostvari vi{ok prihodi nad ostvarenite tro{oci, ostvareniot vi{ok na sredstva se raspredeluva vo rezerven fond na Agencijata vo iznos opredelen so finansiskiot plan na Agencijata.

Pokrivawe na zaguba

^len 158-n

Dokolku vo tekot na prethodnata delovna godina Agencijata napravi pove}e tro{oci vo odnos na ostvarenite prihodi, nedostigot na sredstva se nadomestuva od Rezervniot fond na Agencijata.

Finansiski izve{tai i finansiski plan na Agencijata^len 158-w

(1) Sovetot na eksperti e dol`en najdocna do 30 juni vo tekovnata godina da dostavi do Sobranieto na Republika Makedonija finansiski izve{tai za prethodnata godina podgotveni soglasno me|unarodnite standardi za finansisko izvestuvawe i revidirani od ovlasten revizor.

2) Sovetot na eksperti e dol`en najdocna do 31 dekemvri vo tekovnata godina da dostavi do Sobranieto na Republika Makedonija finansiski plan za narednata godina.

(3) Pred donesuvawe na finansiskiot plan raboteweto na Agencijata soglasno ovoj zakon se finansira soglasno odluka za privremeno finansirawe koja ja donesuva Vladata na Republika Makedonija na predlog na Sovetot na eksperti.

(5) Sobranieto na Republika Makedonija gi usvojuva finansiskite izve{tai za prethodnata godina i finansiskiot plan.

115

Izve{taj za sostojbata na pazarot na osiguruvawe^len 158-o

(1) Agencijata podgotvuva Godi{en izve{taj za sostojbata i dvi`ewata na pazarot na osiguruvawe i gi dostavuva do Sobranieto na Republika Makedonija za usvojuvawe.

(2) Izve{tajot od stavot (1) na ovoj ~len mora da sodr`i podatoci za obemot na izvr{enite raboti na osiguruvawe po klasi na osiguruvawe.

(3) Agencijata e dol`na da go podnese izve{tajot od stavot (1) na ovoj ~len do Sobranieto na Republika Makedonija najdocna do 30 juni vo tekovnata godina za prethodnata delovna godina.

(4) Agencijata vo rok od 15 dena od denot na usvojuvawe na Izve{tajot od stavot (1) na ovoj ~len, istiot go objavuva na svojata veb stranica.

Godi{en izve{taj^len 158-p

1) Agencijata podgotvuva godi{en izve{taj za svoeto rabotewe i go dostavuva do Sobranieto na Republika Makedonija za usvojuvawe.

(2) Izve{tajot od stavot (1) od ovoj ~len mora da sodr`i podatoci za izre~enite merki na supervizija {to gi prezema Agencijata vo soglasnost so izvr{enite postapki za supervizija, dadenite i odzemenite dozvoli za vr{ewe na raboti na osiguruvawe i drugi dozvoli i soglasnosti dadeni od Agencijata, kako i podatoci za sorabotkata na Agencijata so drugi doma{ni i stranski supervizorski organi.

(3) Agencijata e dol`na da go podnese izve{tajot od stavot (1) od ovoj ~len do Sobranieto na Republika Makedonija najdocna do 30 juni od tekovnata godina za prethodnata delovna godina.

(4) Agencijata vo rok od 15 dena od denot na usvojuvawe na Izve{tajot od stavot (1) na ovoj ~len, istiot go objavuva na svojata veb stranica.

116

DEL EDINAESETTI

SUPERVIZIJA NA DRU[TVATA ZA OSIGURUVAWE

Glava 1

Op{ti odredbi

Supervizija na dru{tvata za osiguruvawe^len 159

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe sproveduva supervizija na dru{tvata za osiguruvawe so cel da utvrdi dali vr{eweto na raboti na osiguruvawe e soglasno pravilata za upravuvawe so rizik, drugite odredbi od ovoj zakon, ili drugi zakoni koi go reguliraat raboteweto na dru{tvata za osiguruvawe.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe isto taka, sproveduva supervizija na pravnite lica koi se povrzani lica so dru{tvoto za osiguruvawe, dokolku toa e neophodno za sproveduvawe na supervizijata na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Dokolku sproveduvaweto na supervizijata na pravno lice od stav 2 od ovoj £len e vo nadle`nost na nekoj drug organ za supervizija, supervizijata na toa pravno lice }e ja sproveduva i Agencijata za supervizija na osiguruvawe , vo sorabotka so soodvetniot nadle`en organ za supervizija.

(4) Dokolku dru{tvoto za osiguruvawe vr{i raboti na osiguruvawe predvideni vo to~ka 18 od £len 5 od ovoj zakon, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e sproveduva supervizija i na tehni~kite kvalifikacii na licata {to uka`uvaat turisti~ka pomo{.

Sproveduvawe na supervizija^len 160

(1) Supervizijata od ~len 159 od ovoj zakon, Agencijata za supervizija na osiguruvawe ja sproveduva preku:

1) permanentna vonterenska supervizija na raboteweto na dru{tvata za osiguruvawe preku pribirawe, analizirawe i verificirawe na izve{taite i informaciite koi gi dostavuvaat dru{tvata za osiguruvawe i drugi lica, soglasno odredbite od ovoj zakon;

2) terenska (celosna ili delumna) supervizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe (kontrola), kako i dopolnitelna supervizija sekoga{ koga }e se oceni deka toa e vo interes i za za{tita na pravata na osigurenicite; i

3) odreduvawe merki na supervizija vo soglasnost so odredbite na ovoj zakon.

117

(2) Pri sproveduvawe na supervizijata na dru{tvoto za osiguruvawe, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da bara:

1) dru{tvoto za osiguruvawe da obezbedi izve{tai i informacii za raboteweto na dru{tvoto;

2) izve{taj za izvr{enata revizija i dopolnitelni informacii koi proizleguvaat od istata; i

3) statisti~ki i drugi podatoci po grupi i klasi na osiguruvawe i reosiguruvawe, kako i vonredni pregledi za raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Pri sproveduvawe na supervizijata, dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no na ovlastenite rabotnici da im ja dade na uvid celokupnata dokumentacija na dru{tvoto. Ovlastenite rabotnici mo`at da zadr`at i iznesat samo kopii od dokumentite na dru{tvoto za osiguruvawe.

(4) Agencijata mo`e da sprovede supervizija na dru{tvata za osiguruvawe so ili bez prethodna najava, po svoja ocena i kako del od redovnoto rabotewe na Agencijata.

^lenovite 161 i 162 se bri{at

Glava 2Izvestuvawe

118

Redovno izvestuvawe i izvestuvawe na barawe na

Ministerstvoto za finansii

^len 163

(1) Dru{tvata za osiguruvawe se dol`ni da go izvestuvaat Agencijata za supervizija na osiguruvawe za:

1) promena na podatocite vneseni vo trgovskiot registar;

2) svikuvawe na sobranie na akcioneri kako i site zaklu~oci usvoeni na istoto;3) plan za otvorawe, transfer, zatvorawe ili privremena podelba na filijala ili pretstavni{tvo vo zemjata ili vo zemja ~lenka, ili promena na vidot na aktivnosti koi gi vr{i filijalata;4) kapitalni vlo`uvawa na dru{tvoto za osiguruvawe kaj drugo pravno lice koi iznesuvaat pomalku od 10% od kapitalot na dru{tvoto za osiguruvawe, kako i sekoe ponatamo{no vlo`uvawe vo toa pravno lice 5) prestanok na vr{ewe na raboti na osiguruvawe za oddelni klasi;6) promena vo sopstveni~kata struktura na akciite so pravo na upravuvawe, osven vo slu~aite od ~len 66 stav 3 od ovoj zakon za koi e potrebna soglasnost; 7) postoi osnova za prestanok na dru{tvoto za osiguruvawe ili odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe; 8) promena na sedi{te na dru{tvoto za osiguruvawe; 9) izmena na Aktite na delovnata politika vo odnos na klasite na osiguruvawe navedeni vo ~lenot 5 to~ki 2 i 10 od ovoj zakon;10) voveduvawe na novi proizvodi.

(2) Organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe e dol`en vedna{ pismeno da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe dokolku:

1) e zagrozena likvidnosta ili solventnost na dru{tvoto;2) postojat pri£ini za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na

osiguruvawe ili za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo oddelna klasa na osiguruvawe;

3) finansiskata sostojba na dru{tvoto za osiguruvawe se promenila so {to dru{tvoto za osiguruvawe pove}e ne go obezbeduva potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno ~lenovite 75 ili 76 od ovoj zakon.

(3) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no da go izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe za dejstvijata od stav 1 na ovoj ~len vo rok od pet rabotni dena od denot na nivnoto prezemawe.

Glava 3Merki na supervizija

119

1. Op{ti odredbi

Merki na supervizija^len 164

Merki na supervizija na dru{tvata za osiguruvawe soglasno ovoj zakon, se slednite:

1) naredba za otstranuvawe na nezakonitostite;2) odreduvawe na dopolnitelni merki;3) odzemawe na dozvolata;4) posebna uprava;5) sproveduvawe likvidacija na dru{tvoto za osiguruvawe;6) podnesuvawe predlog za otvorawe ste£ajna postapka na dru{tvoto za

osiguruvawe.

2. Otstranuvawe na nezakonitostite

Naredba za otstranuvawe na nezakonitostite^len 165

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese naredba za otstranuvawe na nezakonitostite, dokolku vo tekot na sproveduvawe na supervizija na dru{tvoto za osiguruvawe se utvrdi deka:

1) lice vr{i funkcija na ~len na organ na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe bez soglasnost od £len 24 od ovoj zakon;

2) dru{tvoto za osiguruvawe pove}e ne gi ispolnuva uslovite za vr{ewe na raboti na osiguruvawe;

3) dru{tvoto za osiguruvawe vr{i raboti koi, ne smee da gi izvr{uva soglasno so ovoj zakon;

4) dru{tvoto za osiguruvawe raboti sprotivno na pravilata za upravuvawe so rizik;

5) dru{tvoto za osiguruvawe vr{i raboti na osiguruvawe sprotivno na propisite za vodewe na smetkovodstvenata i delovnata evidencija, za vnatre{na revizija, ili revizija na delovnite bilansi i godi{nite izve{tai;

6) dru{tvoto za osiguruvawe ne gi ispolnuva obvrskite za dostavuvawe na izve{tai i drugi podatoci soglasno ovoj zakon;

7) dru{tvoto za osiguruvawe vr{i raboti na osiguruvawe sprotivno na Aktite na delovnata politika;

8) vr{i raboti vo klasi na osiguruvawe {to ne se navedeni vo dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe soglasno so £len 33 od ovoj zakon;

9) dru{tvoto za osiguruvawe gi prekr{uva pravilata pri nazna~uvawe na ovlasten aktuar;

120

10)dru{tvoto za osiguruvawe ne gi po£ituva ostanatite odredbi od ovoj zakon, ili drugite zakoni so koi se regulira raboteweto na dru{tvata za osiguruvawe.

(2) Vo naredbata od stav 1 od ovoj £len }e se opredeli rok za otstranuvawe na nezakonitostite koj ne mo`e da bide pokratok od 8 i podolg od 30 dena od denot na dostavuvawe na naredbata.

Izve{taj za otstranuvawe na nezakonitostite^len 166

(1) Dru{tvoto za osiguruvawe e dol`no vo opredeleniot rok od stav 2 od £len 165 od ovoj zakon, da gi otstrani utvrdenite nezakonitosti i za toa da dostavi izve{taj do Agencijata za supervizija na osiguruvawe . Izve{tajot }e sodr`i pojasnuvawe na prezemenite merki i }e bide pridru`en so dokazna dokumentacija za otstranetite nezakonitostite.

(2) Dokolku od podneseniot izve{taj od stav 1 od ovoj £len, se utvrdi deka nezakonitostite se otstraneti, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie so koe prethodno donesenata naredba se stava von sila i }e konstatira deka nezakonitostite se otstraneti. Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e, pred donesuvawe na re{enieto, da izvr{i delumna supervizija na raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie soglasno stav 2 od ovoj ~len vo period od 30 dena od denot na priemot na izve{tajot za otstranuvawe na nezakonitostite. Vo sprotivno, }e se smeta deka nezakonitostite bile otstraneti.

Odreduvawe na dopolnitelni merki^len 167

(1) Dokolku, pri sproveduvawe na supervizijata se utvrdi deka dru{tvoto za osiguruvawe raboti sprotivno na pravilata za upravuvawe so rizik, Agencijata za supervizija na osiguruvawe so donesuvawe na naredbata za otstranuvawe na nezakonitostite od stav 1 od ~len 165 od ovoj zakon, }e gi odredi slednive dopolnitelni merki:

1) }e nalo`i na organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe da donese plan so merki za obezbeduvawe na potrebnoto nivo na margina na solventnost na dru{tvoto za osiguruvawe;

121

2) }e nalo`i na organot na upravuvawe i nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe da svikaat Sobranie na akcioneri na koe }e se predlo`i donesuvawe na soodvetni re{enija, i toa:

- re{enie za zgolemuvawe na akcionerskiot kapital na dru{tvoto za osiguruvawe preku nova emisija na akcii;

- re{enie za zgolemuvawe na akcionerskiot kapital na dru{tvoto za osiguruvawe preku dobivka.

3) }e izre~e zabrana dru{tvoto za osiguruvawe da sklu~uva novi dogovori za osiguruvawe;

4) }e ja ograni~i visinata na rizikot do koj dru{tvoto mo`e da sklu~uva dogovori za osiguruvawe

5) }e izre~e zabrana dru{tvoto za osiguruvawe da vr{i odredeni vidovi na pla}awa i/ili da realizira pla}awa na odredeni subjekti;

6) }e izre~e zabrana dru{tvoto za osiguruvawe da izvr{uva transakcii so poedine£ni akcioneri, ~lenovi na organot na upravuvawe ili nadzorniot organ, povrzani lica ili investicioni fondovi so koi upravuva dru{tvo koe e povrzano lice so dru{tvoto za osiguruvawe;

7) }e nalo`i organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe da prezeme merki za:

- podobruvawe na upravuvaweto so rizikot;- promena na vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo odredeni klasi na

osiguruvawe;- ograni£uvawe vo davaweto zaemi;- zgolemuvawe na efikasnosta za naplata na dostasanite pobaruvawa

na dru{tvoto za osiguruvawe;- soodvetno vrednuvawe na stavkite od delovnite bilansi i von-

bilansnite stavki;- podobruvawe na smetkovodstveno - informati~kiot sistem;- zgolemena efikasnost na vnatre{na kontrola i vnatre{na revizija;- drugi merki potrebni za primena na pravilata za upravuvawe so

rizik;8) }e izre~e zabrana dru{tvoto za osiguruvawe slobodno da gi koristi

sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi i sredstvata koi ja pokrivaat matemati£kata rezerva, i

9) }e mu nalo`i na dru{tvoto za osiguruvawe da razre{i nekoj ~len ili nekolku ~lenovi na organot na upravuvawe i da imenuva novi.

(2) Dru{tvoto za osiguruvawe }e se smeta deka raboti sprotivno na pravilata za upravuvawe so rizik dokolku:

1) ne go obezbeduva potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno £lenovite 75 ili 76 od ovoj zakon, ili minimalna likvidnost soglasno to~ka 8 od £len 74 od ovoj zakon;

2) ne ja odr`uva vrednosta na akcionerskiot kapital;3) ne gi reosiguruva obvrskite od dogovorite za osiguruvawe nad iznosot

na maksimalno pokritie soglasno ~len 99 stav (1) od ovoj zakon

122

4) ne go organizira raboteweto ili pak redovno ne vodi trgovskite knigi, smetkovodstveni dokumenti i drugi administrativni i delovni podatoci na na~in, koj ovozmo`uva vo bilo koe vreme da se utvrdi dali dru{tvoto za osiguruvawe raboti vo soglasnost so pravilata za upravuvawe so rizik;

5) ne donese merki za soodvetno vrednuvawe na stavkite od delovnite bilansi i von-bilansnite stavki, ili ako vrednuvaweto e sprotivno na odredbite od ovoj zakon ili propisite deneseni vrz osnova na istiot;

6) go vlo`uva kapitalot sprotivno na ~len 73 od ovoj zakon7) vr{i raboti koi ne smee da gi vr{i soglasno ovoj zakon;8) raboti sprotivno odredbite od £len 86 do 98 od ovoj zakon;9) ispla}a dividenda sprotivno na £len 105 od ovoj zakon;10) ne gi ispolnuva obvrskite za navremeno i soodvetno izvestuvawe na

Agencijata za supervizija na osiguruvawe , soglasno ovoj zakon;11)vr{i neto~no prika`uvawe na finansiskata sostojba na dru{tvoto za

osiguruvawe preku izvr{uvawe na fiktivni transakcii;12)vr{i raboti so koi se zagrozuva likvidnosta ili solventnosta na

dru{tvoto za osiguruvawe;13)raboti sprotivno na odredbite od £lenovite 49 do 52, ili £len 145 od

ovoj zakon.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e mu nalo`i na nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe da razre{i nekoj ~len ili nekolku ~lenovi na organot na upravuvawe i da imenuva nov ~len ili nekolku novi ~lenovi na organot na upravuvawe dokolku dru{tvoto za osiguruvawe postojano gi naru{uva obvrskite za navremeno i soodvetno izvestuvawe ili obezbeduvawe podatoci do Agencijata za supervizija na osiguruvawe ili ako go popre£uva sproveduvaweto na supervizijata na bilo koj drug na~in.

(4) Dokolku Agencijata za supervizija na osiguruvawe nalo`il dru{tvoto za osiguruvawe da prezeme dopolnitelni merki od stav 1 od ovoj ~len, izve{tajot od stav 1 od ~len 166 od ovoj zakon }e sodr`i i pojasnuvawe i dokazna dokumentacija za sprovedenite dopolnitelni merki.

3. Odzemawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe

Pri£ini za odzemawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe^len 168

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe dokolku:

1) dozvolata ja dobilo so naveduvawe na nevistiniti podatoci;

123

2) dru{tvoto ne podnese izve{taj za otstranuvawe na nezakonitostite soglasno stav 1 od ~len 166 od ovoj zakon;

3) od podneseniot izve{taj od stav 1 od ~len 166 od ovoj zakon ili od sprovedenata delumna supervizija od stav 2 od ~len 166 od ovoj zakon se utvrdi deka utvrdenite nezakonitosti ne se otstraneti ili ne se sprovedeni dopolnitelnite merki;

4) izvr{i izmeni bez da dobie soglasnost soglasno so £len 66 od ovoj zakon;

5) nadzorniot organ ne razre{il nekoj ili nekolku ~lenovi na organot za upravuvawe i ne imenuval novi vo rokot od stav 2 od ~len 165 od ovoj zakon, ili ako novoimenuvanite ~lenovi na organot za upravuvawe ne gi otstranat nezakonitostite soglasno stav 3 od £len 167 od ovoj zakon, vo rok od dva meseca od nivnoto imenuvawe;

6) odbie da sorabotuva so Agencijata za supervizija na osiguruvawe pri vr{ewe na terenskata i vonterenskata supervizija i ne ja dade na uvid celokupnata dokumentacija soglasno so £len 160 od ovoj zakon.

(2) Po isklu~ok na odredbite od stav 1 od ovoj £len, ministerot za finansii }e donese re{enie za odzemawe na dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramki na oddelni klasi na osiguruvawe, dokolku pri~inite od stav 1 od ovoj £len se odnesuvaat samo na vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo ramki na tie klasi na osiguruvawe.

(3) Po donesuvawe na re{enieto od stav 1 na ovoj £len dru{tvoto za osiguruvawe prestanuva so vr{ewe na raboti na osiguruvawe.

Uslovno odzemawe na dozvolata za vr{ewe raboti na osiguruvawe^len 168-a

(1) So Re{enieto za odzemawe na dozvola za vr{ewe raboti na osiguruvawe, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da donese i odluka deka nema da ja odzeme dozvolata za vr{ewe raboti na osiguruvawe dokolku dru{tvoto za osiguruvawe vo rokot opredelen od Agencijata, koj ne mo`e da bide pokratok od {est meseci, nema da napravi nepravilnosti i nezakonitosti poradi koi se odzema dozvolata.

(2) Vo slu~aj koga Agencijata so re{enieto od stavot (1) na ovoj ~len }e odredi uslovno odzemawe na dozvolata, Agencijata vo re{enieto mo`e da opredeli i deka }e ja odzeme dozvolata za vr{ewe raboti na osiguruvawe i vo slu~aj koga dru{tvoto za osiguruvawe vo opredeleniot rok od stavot (1) na ovoj ~len ne gi otstrani nepravilnotite i nezakonitostite odnosno ne gi sprovede dopolnitelnite merki poradi koi e doneseno re{enie za uslovno odzemawe na dozvolata.

124

Posebna uprava^len 168-b

(1) Agencijata }e donese odluka za voveduvawe na posebna uprava nad dru{tvo za osiguruvawe vo slednite slu~ai:1) ako na dru{tvoto za osiguruvawe mu se odredeni dopolnitelni merki od

~len 167 stavi (1) i (3) na ovoj zakon, a dru{tvoto za osiguruvawe vo rokovite opredeleni od Agencijata ne zapo~nalo nivno sproveduvawe, odnosno ne gi sprovelo;

2) ako dru{tvoto za osiguruvawe, i pokraj sprovedenite dopolnitelni merki sepak ne go obezbedilo potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno so ~lenovite 75 ili 76 od ovoj zakon;

3) ako ponatamo{noto rabotewe na dru{tvoto bi mo`elo da ja zagrozi likvidnosta i solventnosta na dru{tvoto, odnosno sigurnosta na osigurenicite.

(2) So Odlukata za voveduvawe na posebna uprava Agencijata }e odredi rok na traewe na posebnata uprava.

(3) So Odlukata za voveduvawe na posebna uprava Agencijata }e opredeli dva ili pove}e posebni upraviteli kako ~lenovi na posebnata uprava na dru{tvoto za osiguruvawe so poedine~ni nadle`nosti vo ramki na posebnata uprava.

(4) Odlukata za voveduvawe na posebna uprava se zapi{uva vo Centralniot registar na Republika Makedonija zaedno so soodvetnata promena na licata ovlasteni za zastapuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe.

(5) Predlog za upis na podatocite od stavot (4) na ovoj ~len vo Centralniot registar na Republika Makedonija se podnesuva vo rok od tri dena od denot na priem na Odlukata za voveduvawe na posebna uprava od strana na Agencijata. Kon predlogot za upis zadol`itelno se podnesuva i Odlukata na Agencijata.

Pravni posledici na posebna uprava^len 168-v

(1) Za vreme na traewe na posebnata uprava nadle`nostite na nadzorniot odbor gi prevzema Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Po isklu~ok na stav (1) od ovoj ~len, Agencijata ima pravo da im dava na posebnite upraviteli upatstva koi se zadol`itelni za upravitelite.

125

(3) Odredbite od ovoj zakon koi se odnesuvaat na ~lenovite na organot na upravuvawe se odnesuvaat i na posebnite upraviteli, osven dokolku Agencijata poinaku ne odredi.

(4) So denot na donesuvawe na Odlukata za voveduvawe posebna uprava nad dru{tvo za osiguruvawe, prestanuvaat site nadle`nosti na organot na upravuvawe, nadzorniot organ i Sobranieto, osven nadle`nostite od ~len 168-| na ovoj zakon.

Ovlastuvawa za vreme na traewe na posebna uprava^len 168-g

(1) ^lenovite na organot na upravuvawe se dol`ni na posebnata uprava da i ovozmo`at pristap do celokupnata dokumentacija na dru{tvoto za osiguruvawe kako i da podgotvat izve{taj za primopredavawe na rabotite.

(2) ^lenovite na organot na upravuvawe se dol`ni na posebnata uprava ili na poedine~en poseben upravitel da mu gi dadat site potrebni objasnuvawa, odnosno dopolnitelni izvestuvawa za raboteweto na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Posebniot upravitel ima pravo da otstrani lice koi mu onevozmo`uva sproveduvawe na raboteweto, a vo zavisnost od okolnostite mo`e da pobara i pomo{ od nadle`niot organ za vnatre{ni raboti.

Izve{tai na posebnata uprava^len 168- d

(1) Posebnata uprava e dol`na najmalku edna{ na tri meseci da dostavi do Agencijata za supervizija na osiguruvawe izve{taj za finansiskata sostojba na dru{tvoto za osigruvawe nad koe e vospostavena posebna uprava.

(2) Posebnata uprava e dol`na vo rok od devet meseci od denot na nejzino imenuvawe da dostavi do Agencijata izve{taj za finansiskata sostojba na dru{tvoto za osigruvawe nad koe e vospostavena posebna uprava, zaedno so ocenka na stabilnosta na dru{tvoto i mo`nosta za negovo natamo{no rabotewe, koj }e sodr`i:

1) ocenka i posledici od prevzemawe na zagubite na dru{tvoto od strana na akcionerite na dru{tvoto;

2) mo`nost za alokacija i disperzija na ostanatata zaguba na dru{tvoto;3) nepredvideni tro{oci koi mo`at da vlijaat na obvrskite na

dru{tvoto;

126

4) ocenka na mo`nite merki za otstranuvawe na finansiskite pote{kotii na dru{tvoto, vklu~uvaj}i prenos na dogovorite za osiguruvawe so procena na tro{ocite za toj prenos; i

5) procena na uslovite za otvarawe na likvidacija, odnosno ste~aj nad dru{tvoto za osiguruvawe.

Zgolemuvawe na akcionerskiot kapital zaradi podobruvawe na finansiskata stabilnost na dru{tvoto

^len 168-|

(1) Dokolku od Izve{tajot na posebnata uprava Agencijata proceni deka zaradi obezbeduvawe na potrebnoto nivo na margina na solventnost odnosno zaradi otstranuvawe na pri~inite za nelikvidnost odnosno nesolventnost na dru{tvoto potrebno e da se zgolemi akcionerskiot kapital na dru{tvoto, Agencijata }e i nalo`i na posebnata uprava da svika Sobranie na akcioneri na koe }e se predlo`i donesuvawe na re{enie za zgolemuvawe na akcionerskiot kapital.

(2) Posebnata uprava e dol`na da svika Sobranie na akcioneri od stavot (1) na ovoj ~len vo rok od 8 dena od denot na primawe na nalogot od strana na Agencijata od stavot (1) na ovoj ~len.

(3) Vo povikot za odr`uvawe na Sobranie na akcioneri akcionerite mora da bidat zapoznaeni so pravnite posledici od ~lenot 169 od ovoj zakon.

Procenka na rezultatite na posebnata uprava^len 168-e

(1) Agencijata e dol`na da izvr{i procenka na rezultatite na posebnata uprava najmalku edna{ vo tri meseci.

(2) Agencijata e dol`na da gi prifati kone~nite rezultati na posebnata uprava vo rok od tri meseci od priem na izve{tajot od ~len 168-d od ovoj zakon.

(3) Dokolku Agencijata proceni deka za vreme na traewe na posebnata uprava finansiskata sostojba na dru{tvoto se podobrial do taa merka {to dru{tvoto za osiguruvawe go obezbedilo potrebnoto nivo na margina na solventnost od ~len 75 ili 76 od ovoj zakon, Agencijata }e donese odluka za prestanok na posebnata uprava i otpovikuvawe na posebnite upraviteli.

(4) Dokolku Agencijata proceni deka za vreme na traewe na posebnata uprava finansiskata sostojba na dru{tvoto se podobrila i dru{tvoto za

127

osiguruvawe ne go obezbedilo potrebnoto nivo na margina na solventnost od ~len 75 ili 76 na ovoj zakon, Agencijata }e donese odluka za otvarawe na likvidacija nad dru{tvoto za osiguruvawe odnosno odluka za utvrduvawe uslovi za otvarawe na likvidacija.

(5) Vo slu~aj od stav (4) od ovoj ~len Agencijata mo`e da donese odluka za prodol`uvawe na posebnata uprava najmnogu za u{te {est meseci dokolku ne postojat uslovi za otvarawe na ste~ajna postapka odnosno ako Agencijata proceni deka dru{tvoto za osiguruvawe vo slednite {est meseci }e go obezbedi potrebnoto nivo na margina na solventnost.

4. Likvidacija

Uslovi za otvorawe na likvidacija^len 169

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za ispolnuvawe na uslovi za otvorawe na likvidacija dokolku:

1) Sobranieto na akcioneri na dru{tvoto za osiguruvawe donese odluka za prestanok na dru{tvoto za osiguruvawe;

2) e odzemena dozvolata za vr{ewe na raboti na osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe;

3) e povle~ena soglasnosta za vr{ewe na funkcija na ~len na organ na upravuvawe, ako ~lenot e razre{en, ili ne ja vr{el funkcijata ~len na organ na upravuvawe pove}e od {est meseci, i ako nadzorniot organ, za period od tri meseci ne imenuval nov ~len na organot na upravuvawe soglasno so ovoj zakon, poradi {to dru{tvoto za osiguruvawe nema najmalku dva ~lenovi vo organot na upravuvawe.

4) dru{tvoto za osiguruvawe ne se usoglasilo so odredbite na ovoj zakon.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe re{enieto od stav 1 od ovoj ~len }e go donese vo rok od 8 dena, smetano od:

1) vo slu~ajot od stav 1 to~ka 1 na ovoj ~len, od denot na priemot na izvestuvaweto od strana na organot na upravuvawe;

2) vo slu~ajot od stav 1 to~ka 2 na ovoj ~len, od denot na donesuvawe na re{enieto za odzemawe na dozvolata;

3) vo slu~ajot od stav 1 to~ka 3 na ovoj ~len, od istekot na odredeniot trimese~en period za imenuvawe na nov ~len na organot na upravuvawe.

4) vo slu£ajot od stav 1 to£ka 4 od ovoj £len, od istekot na predvideniot rok za usoglasuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe so odredbite na ovoj zakon.

128

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe do nadle`niot sud podnesuva predlog za otvorawe na likvidacija kon koj go prilo`uva re{enieto za ispolnuvawe na uslovite za otvorawe na likvidacija.

Organi koi ja sproveduvaat likvidacijata

^len 170

(1) Za otvorawe i sproveduvawe na likvidacija e nadle`en sudot na ~ie podra~je se nao|a sedi{teto na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Organi na nadle`niot sud koi ja sproveduvaat likvidacijata se likvidacioniot sovet i likvidatorot.

(3) Sudot go opredeluva likvidacioniot sovet.

Re{enie za otvorawe na likvidacija^len 171

(1) Likvidacioniot sovet }e donese re{enie za otvorawe na likvidacija vo rok od 8 dena od denot na priemot na predlogot za otvorawe na likvidacija, bez odr`uvawe na ro~i{te.

(2) Protiv re{enieto od stav 1 od ovoj ~len dru{tvoto za osiguruvawe ima pravo na `alba vo rok od 8 dena od denot na priemot na istoto.

(3) @albata od stav 2 na ovoj £len ne go odlaga izvr{uvaweto na re{enieto.

Sodr`ina na re{enieto za otvorawe na likvidacija

^len 172

(1) So re{enieto za otvorawe na likvidacija likvidacioniot sovet go imenuva likvidatorot na dru{tvoto za osiguruvawe, na predlog na Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

(2) Re{enieto za otvorawe na likvidacija osobeno }e sodr`i podatoci za:1) firmata, sedi{teto, adresata i brojot na `iro smetkata na dru{tvoto za osiguruvawe;2) prezimeto, imeto i adresata na likvidatorot i3) denot na otvoraweto na likvidacijata.

(3) So re{enieto za otvorawe na likvidacija se povikuvaat doveritelite, da gi prijavat svoite pobaruvawa do likvidatorot vo rok koj ne mo`e da bide podolg od 30 dena od denot na objavuvawe na posledniot oglas za

129

otvorawe na likvidacija. Spisokot na pobaruvawa na doveritelite i redosledot na nivno namiruvawe go sostavuva likvidatorot.

(4) So re{enieto za otvorawe na likvidacija, se povikuvaat dol`nicite na dru{tvoto za osiguruvawe da gi ispolnat svoite obvrski.

(5) So re{enieto za otvorawe na likvidacija likvidacioniot sovet }e opredeli otvoraweto na likvidacijata na dru{tvoto za osiguruvawe da se zapi{e vo trgovskiot registar.

Oglas za otvorawe na likvidacija^len 173

(1) Za otvoraweto na likvidacija na dru{tvoto za osiguruvawe, doveritelite se izvestuvaat so oglas.

(2) Oglasot se objavuva na oglasnata tabla na nadle`niot sud, kako i vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" i vo najmalku eden dneven vesnik, vo period od 5 rabotni dena posledovatelno. Oglasot se istaknuva na oglasnata tabla na nadle`niot sud na denot na donesuvawe na re{enieto za otvorawe na likvidacija.

(3) Oglasot za otvorawe na likvidacija sodr`i:1) naziv na sudot {to go donel re{enieto za otvorawe na likvidacija;2) izvod od re{enieto za otvorawe na likvidacija;3) firma, sedi{te i broj na `iro smetkata na dru{tvoto za osiguruvawe;4) ime i adresa na likvidatorot;5) povik do doveritelite na dru{tvoto za osiguruvawe da gi prijavat svoite pobaruvawa;6) povik do dol`nicite na dru{tvoto za osiguruvawe svoite obvrski da gi namirat bez odlagawe;7) denot na istaknuvaweto na oglasot na oglasnata tabla na nadle`niot sud i8) denot na odr`uvawe na ispitnoto ro~i{te.

Dostavuvawe i objavuvawe na re{enietoza otvorawe na likvidacija

^len 174

(1) Re{enieto za otvorawe na likvidacija se dostavuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe, dru{tvoto za osiguruvawe, bankite i nositelot na platniot promet kaj koi dru{tvoto za osiguruvawe ima smetka.

130

(2) Re{enieto za otvorawe na likvidacija se dostavuva i do sudot koj go vodi trgovskiot registar.

(3) Sudot od stav 2 na ovoj ~len e dol`en po slu`bena dol`nost vrz osnova na dostavenoto re{enie za otvorawe na likvidacija da go zabele`i otvoraweto na likvidacija.

(4) Re{enieto za otvorawe na likvidacija se objavuva so istaknuvawe na oglasnata tabla na nadle`niot sud.

Zabrana za sklu~uvawe novi dogovori^len 175

So denot na otvorawe na likvidacijata, likvidatorot na dru{tvoto za osiguruvawe ne mo`e da sklu~uva novi dogovori, osven dogovori koi se neophodni za realizacija na sredstvata vo likvidacija, a po prethodno odobrenie od strana na likvidacioniot sovet na nadle`niot sud.

Pravni posledici od likvidacija^len 176

So denot na donesuvawe na re{enieto za otvorawe na likvidacija, prestanuvaat site prava i obvrski na ~lenovite na organot na upravuvawe i nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe, kako i pravata na Sobranieto na akcioneri.

Bilans za sproveduvawe na likvidacija^len 177

(1) Likvidatorot izgotvuva bilansi za po£etok na likvidacija so sostojba na 30 dena od denot na denot na otvorawe na likvidacijata, kako i izve{taj so koj se pojasnuvaat stavkite od bilansite za likvidacija.

(2) Likvidatorot e dol`en bilansite za likvidacija kako i izve{tajot od stav 1 od ovoj ~len da go dostavi do nadle`niot sud i do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rok od 15 dena od denot na otvorawe na likvidacijata.

Prava i dol`nosti na likvidatorot^len 178

131

(1) Likvidatorot gi ima pravata i dol`nostite na organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe.

(2) Likvidatorot go zastapuva dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Likvidatorot se potpi{uva, na na~in na koj kon firmata go dodava sufiksot "vo likvidacija".

Prestanok na dogovori^len 179

Obvrskite na dru{tvoto za osiguruvawe koi proizleguvaat od dogovite za osiguruvawe vo slu£aj na likvidacija prestanuvaat vo rok od 30 dena od denot na otvorawe na likvidacija.

Raspredelba na imot^len 180

(1) Likvidatorot e dol`en da gi naplati pobaruvawata na dru{tvoto, da go vpari~i ostanatiot imot i da gi namiri obvrskite sprema osigurenicite koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe, kako i sprema ostanatite doveriteli.

(2) Po izvr{enoto vpari~uvawe na imotot likvidatorot go izvestuva likvidacioniot sovet so predlog za raspredelba na likvidacionata masa.

(3) Likvidacioniot sovet vrz osnova na predlogot na likvidatorot donesuva re{enie za raspredelba na likvidacionata masa na doveritelite ~ie pobaruvawe e utvrdeno.

(4) So re{enieto od stav 3 od ovoj ~len, imotot {to preostanuva po namiruvawe na obvrskite sprema doveritelite se raspredeluva pome|u akcionerite na dru{tvoto za osiguruvawe. Imotot se raspredeluva spored odnosot na nominalnite iznosi na akciite, ako vo statutot poinaku ne e opredeleno.

Izvestuvawe do Ministerstvoto za finansii^len 181

Likvidatorot e dol`en do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da dostavuva izve{tai za sproveduvawe na likvidacijata na sekoi tri meseci.

132

Bri{ewe na dru{tvo za osiguruvawe^len 182

(1) Po zavr{enata likvidacija, likvidatorot e dol`en da podnese prijava za bri{ewe na dru{tvoto za osiguruvawe od trgovskiot registar do registarskiot sud.

(2) Likvidatorot kon prijavata od stav 1 na ovoj ~len, podnesuva po£eten likvidacionen bilans, odobrenite godi{ni smetki i izve{tai, kako i planot za raspredelba i namiruvawe na pobaruvawata na doveritelite.

(3) Knigite i spisite se £uvaat deset godini po bri{eweto na dru{tvoto za osiguruvawe, vo mesto {to go opredeluva registarskiot sud.

Postapka vo slu~aj na ste~aj^len 183

Dokolku likvidatorot, pri sproveduvawe na likvidacijata, utvrdi deka sredstvata na dru{tvoto za osiguruvawe ne se dovolni za namiruvawe na site pobaruvawa na doveritelite na dru{tvoto za osiguruvawe, ili ako sredstvata na dru{tvoto za osiguruvawe ne mo`e da se vpari~at za namiruvawe na pobaruvawata na doveritelite, za toa vedna{ go izvestuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe , i podnesuva predlog za zapirawe na otvorenata likvidacija i predlog za otvorawe na ste~ajna postapka do nadle`niot sud.

Primena na odredbite od Zakonot za ste£aj^len 184

(1) Na postapkata za likvidacija na dru{tvoto za osiguruvawe se primenuvaat odredbite od Zakonot za trgovski dru{tva i Zakonot za ste~aj, dokolku poinaku ne e predvideno so ovoj zakon.

(2) Vo postapkata za likvidacija na dru{tvo za osiguruvawe ne se primenuvaat odredbite od Zakonot za ste~aj so koi se ureduvaat prethodnata postapka na utvrduvawe na uslovite za otvorawe na ste~ajna postapka, pravnite posledici od otvoraweto na ste~ajnata postapka, upravuvaweto i raspolagaweto so imotot {to vleguva vo ste~ajnata masa, namiruvaweto na doveritelite vo ste~ajnata postapka, plan za reorganizacija, li~noto upravuvawe, osloboduvaweto od drugite obvrski, posebnite vidovi ste~ajni postapki za poedinci so status na trgovec, ste~ajni postapki so stranski elementi, odbor na doveriteli i sobranieto na doveritelite.

133

5. Ste~aj

5.1. Op{ti odredbi

Primena na odredbi^len 185

Na sproveduvawe na ste~ajna postapka na dru{tvata za osiguruvawe se primenuvaat odredbite od Zakonot za ste~aj, osven odredbite koi se odnesuvaat na izve{tajnoto ro~i{te, planot za reorganizacija, socijalniot plan, sobranieto na doveriteli, li~no upravuvawe, osloboduvawe od drugi obvrski, posebni vidovi na ste~ajni postapki za poedinci so status trgovec.

Pri~ini za donesuvawe na re{enie za postoewe na uslovi za otvorawe na ste~ajna postapka

^len 186

Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e donese re{enie za ispolnuvawe na uslovi za otvorawe na ste~ajna postapka vo slednite slu~ai:1) ako od izve{tajot od stav 1 od ~len 166 od ovoj zakon se utvrdi deka

finansiskata sostojba na dru{tvoto ne se podobrila;2) pri sproveduvawe na supervizija na dru{tvoto za osiguruvawe, se utvrdi

deka sredstvata na dru{tvoto za osiguruvawe ne se dovolni za namiruvawe na site pobaruvawa na doveritelite na dru{tvoto za osiguruvawe;

3) dru{tvoto za osiguruvawe ne e vo sostojba da gi namiri pristignatite obvrski vo rok od 45 dena od denot na pristignuvaweto, kako i vo slu~aj na negova prezadol`enost;

4) dokolku se ispolneti uslovite za otvorawe na ste~ajna postapka od ~len 183 od ovoj zakon.

Predlog za otvorawe na ste~ajna postapka ^len 187

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e podnese predlog za otvorawe na ste~ajna postapka do nadle`niot sud prviot raboten den po donesuvaweto na re{enieto za ispolnuvawe na uslovi za otvorawe na ste~ajna postapka. Kon predlogot se prilo`uva re{enieto za ispolnuvawe na uslovi za otvorawe na ste~ajna postapka.

(2) Pokraj Agencijata za supervizija na osiguruvawe , predlog za otvorawe na ste~ajna postapka na dru{tvoto za osiguruvawe mo`e da podnesat

134

doveritelite i odnosnoto dru{tvo za osiguruvawe, kako i likvidatorot na dru{tvoto za osiguruvawe.

(3) Dokolku predlog za otvorawe na ste~ajna postapka podnesat doveritelite ili odnosnoto dru{tvo za osiguruvawe, sudot dostavuva primerok od podneseniot predlog i site drugi re{enija doneseni vo ste~ajnata postapka do Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

Oglas za otvorawe na ste~ajna postapka^len 188

Pokraj podatocite koi treba da bidat sodr`ani vo oglasot za otvorawe na ste~ajna postapka soglasno so Zakonot za ste~aj, oglasot treba da sodr`i i: 1) predupreduvawe do osigurenicite za pravnite posledici od otvorawe

na ste~ajna postapka na dru{tvo za osiguruvawe kako {to e navedeno vo ~lenovite 189 ili 193 od ovoj zakon;

2) ime, prezime i adresa na kuratorot, koga istiot e predvideno da bide imenuvan soglasno ovoj zakon.

Prestanok na dogovorite za osiguruvawe^len 189

Dogovorite za osiguruvawe sklu~eni od dru{tvata za osiguruvawe prestanuvaat po istek na 30 dena od otvorawe na ste~ajnata postapka na dru{tvoto za osiguruvawe.

Izvestuvawe na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ^len 190

Ste~ajniot upravnik e dol`en do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da dostavuva izve{tai za sproveduvaweto na ste~ajnata postapka na sekoi tri meseci.

Pravo na prvenstvena naplata na pobaruvawata koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe

^len 191

(1) Pobaruvawata koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe imaat prvenstvo na namiruvawe od ste~ajnata masa pred pobaruvawata na ostanatite ste~ajni doveriteli.

(2) Pobaruvawata od stav 1 na ovoj ~len se namiruvaat po sledniot redosled:

135

1. pobaruvawa koi proizleguvaat od klasite na osiguruvawe navedeni vo ~len 195 stav 2 od ovoj zakon vo visina na potrebnoto pokritie za osiguruvaweto od koe proizleguva toa pobaruvawe, a koi ne mo`at da bidat namireni od sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva;

2. pobaruvawa koi proizleguvaat od klasite na osiguruvawe od stav 4 na ~len 195 od ovoj zakon koi ne mo`at da se namirat od sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva;

3. pobaruvawa koi proizleguvaat od ne`ivotno osiguruvawe i drugi klasi na osiguruvawe za koi ne bile izdvoeni sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, a koi se odnesuvaat na nadomest za {teti nastanati pred otvorawe na ste~ajna postapka;

4. pobaruvawa koi proizleguvaat od ne`ivotno osiguruvawe i drugi klasi na osiguruvawe za koi ne bile izdvoeni sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, za kompenzacija na del od premijata za periodot po prestanokot na dogovorite za osiguruvawe.

5.2. Posebni odredbi povrzani so naplata na pobaruvawa koi proizleguvaat od onie klasi na osiguruvawe za koi se izdvojuvaat sredstva koi ja

pokrivaat matemati~kata rezervaPrimena na odredbite

^len 192

Odredbite od ovaa Podglava }e se primenuvaat na osiguruvaweto na `ivot, osiguruvaweto od posledici na nesre}en slu~aj i zdravstvenoto osiguruvawe za koi se primenuvaat tabeli za verojatnost i presmetki sli~no kako kaj osiguruvaweto na `ivot.

Prestanok na dogovori za osiguruvawe^len 193

Dogovorite za osiguruvawe od ~len 192 od ovoj zakon prestanuvaat po istek na 30 dena od otvorawe na ste~ajnata postapka na dru{tvoto za osiguruvawe.

Zaklu~uvawe na spisok na pobaruvawa i obvrski^len 194

(1) Ste~ajniot upravnik e dol`en od kuratorot da pobara zaklu~uvawe na spisokot na vlo`uvawa na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva so sostojba na denot na otvoraweto na ste~ajnata postapka.

(2) Sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva vo ste~ajnata postapka pretstavuvaat posebna ste~ajna masa.

136

(3) Visinata na pobaruvawata od dogovorite za osiguruvawe od ~len 192 od ovoj zakon i visinata na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva gi utvrduva kuratorot so sostojba na denot na otvorawe na ste~ajnata postapka.

Pravo na posebna naplata od sredstvata koi ja pokrivaaat matemati~kata rezerva

^len 195

(1) So denot na otvorawe na ste~ajna postapka, licata koi imaat pravo na pobaruvawe vo odnos na klasite na osiguruvawe od ~len 192 od ovoj zakon steknuvaat pravo na poedine~no namiruvawe na nivnite pobaruvawa koi proizleguvaat od dogovorite za osiguruvawe vo odnos na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva.

(2) Licata koi imaat pravo na pobaruvawe vo odnos na klasite na osiguruvawa od ~len 192 na ovoj zakon, imaat prvenstvo na namiruvawe na ovie pobaruvawa od sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, vo iznos ednakov na potrebnoto pokritie predvideno so dogovorite za osiguruvawe od koi proizleguvaat ovie pobaruvawa.

(3) Ako sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva ne se dovolni za celosna naplata na pobaruvawata od stav 2 na ovoj ~len, pobaruvawata }e se naplatat vo iznos koj e ednakov na proporcijata pome|u vkupnata vrednost na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva i potrebnoto pokritie za site dogovori za osiguruvawe na dru{tvoto za osiguruvawe vo onaa klasa na osiguruvawe za koja bile izdvoeni sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva.

(4) Ostanati pobaruvawa od klasite na osiguruvawe od ~len 192 na ovoj zakon, se namiruvaat od onie sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva koi }e preostanat po namiruvawe na pobaruvawata od stav 2 na ovoj ~len.

(5) Ako sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva ne se dovolni za celosna naplata na pobaruvawata od stav 4 na ovoj ~len, toga{ tie pobaruvawa se namiruvaat proporcionalno.

Posebna smetka za pari~ni sredstva vo ste~aj^len 196

137

(1) Kako dopolnuvawe na glavnata smetka na dru{tvoto za osiguruvawe na koe e otvorena ste~ajna postapka, ste~ajniot upravnik e dol`en kaj nositelot na platen promet da otvori posebna gotovinska smetka za sekoj fond na sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva.

(2) Ste~ajniot upravnik upravuva so gotovinata dobiena so vpari~uvawe na vlo`uvawata na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva preku posebnata gotovinska smetka od stav 1 od ovoj ~len.

(3) Pokraj od ste~ajniot upravnik, sekoe ovlastuvawe za isplata od posebnata gotovinska smetka od stav 1 od ovoj ~len, mora da bide potvrdeno i od kuratorot.

Kurator^len 197

(1) Za za{tita na interesite na licata koi imaat pravo na pobaruvawe od stav 1 od ~len 195 od ovoj zakon, ste~ajniot sovet na predlog na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , so re{enieto za otvorawe na ste~ajna postapka }e imenuva kurator.

(2) Za kurator mo`e da bide imenuvano lice koe gi ispolnuva uslovite za vr{ewe funkcija na ste~aen upravnik i koe poseduva soodvetno znaewe i iskustvo od oblasta na osiguruvaweto.

(3) Ste~ajniot upravnik e dol`en na kuratorot da mu ovozmo`i uvid vo trgovskite knigi i ostanatata dokumentacija na dru{tvoto za osiguruvawe zaradi utvrduvawe na iznosot na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, prijavuvawe na pobaruvawata na licata koi imaat pravo na pobaruvawe, a zaradi realizacija na site nadle`nosti koi gi ima kuratorot soglasno so ovoj zakon.

(4) Za upravuvawe so sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva ste~ajniot upravnik treba da dobie soglasnost od kuratorot.

(5) Kuratorot e dol`en da podgotvi izve{taj za prijavenite pobaruvawa od klasite na osiguruvawe od ~len 192 od ovoj zakon i za visinata na sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, i istiot da go dostavi do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rok od dva meseci od denot na otvorawe na ste~ajnata postapka.

(6) Kuratorot ima pravo na nagrada za svojata rabota i nadomest na fakti£ki napravenite tro{oci.

138

(7) Nagradata i nadomestot na kuratorot gi opredeluva ste~ajniot sovet so re{enie.

Prijavuvawe i ispituvawe na pobaruvawa^len 198

(1) Kuratorot e dol`en, vo ime i za smetka na licata da gi prijavi pobaruvawata od stav 1 od ~len 195 na ovoj zakon i da gi informira licata za istoto. Licata koi imaat pravo na pobaruvawa mo`at sami da gi prijavat svoite pobaruvawa.

(2) Pobaruvawata koi se prijaveni od kuratorot vo ste~ajnata postapka }e se smetaat za utvrdeni i na niv nema da se primenuvaat odredbite od Zakonot za ste~aj koi se odnesuvaat na ispituvawe na pobaruvawa.

(3) Koga pobaruvaweto e prijaveno i od kuratorot i od liceto koe ima pravo na pobaruvawe, toga{ prijavata na liceto koe ima pravo na pobaruvawe }e bide zemena vo predvid i ispitana samo vo delot vo koj go nadminuva pobaruvaweto prijaveno od strana na kuratorot.

Otstapuvawe na dogovorite za osiguruvawe^len 199

(1) Vo slu£aj na dru{tvoto za osiguruvawe koe vr{i osiguruvawe na `ivot, da mu pretstoi likvidacija ili ste~aj, Agencijata za supervizija na osiguruvawe , }e gi prezeme site potrebni merki, dogovorite za osiguruvawa na `ivot i sredstvata koi ja pokrivaat matemati£kata rezerva da im se otstapat na drugi dru{tva za osiguruvawe ako tie gi prifa}aat.

(2) Vo slu~aj od stav 1 na ovoj ~len, prezemenite obvrski sprema osigurenicite ne se menuvaat.

(3) Za donesuvawe na aktot za osnovawe, odnosno za otstapuvawe na osiguruvawata od stav 1 na ovoj ~len, osigurenicite na `ivot formiraat odbor koj gi prezema site podgotvitelni dejstvija za osnovawe na novo dru{tvo za osiguruvawe na `ivot ili za otstapuvawe na osiguruvawata na `ivot na drugi dru{tva za osiguruvawe, vo soglasnost so odredbite na ovoj zakon.

Glava 4Supervizija na drugi subjekti

Merki za supervizija ^len 200

139

(1) Dokolku soglasno podatocite so koi raspolaga Agencijata za supervizija na osiguruvawe se utvrdi deka pravno lice, fizi£ko lice ili pretstavni{tvo vr{i raboti na osiguruvawe,raboti na zastapuvawe vo osiguruvawe, ili brokerski raboti, bez dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe ili osiguritelno brokerski raboti, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e izre~e naredba za prestanok so vr{ewe na ovie raboti od strana na toa lice.

(2) So naredbata od stav 1 od ovoj ~len, pravnoto lice, fizi£koto lice ili pretstavni{tvoto se obvrzuvaat da podnesat izve{taj do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rok koj ne mo`e da bide pokratok od 8 nitu podolg od 15 dena, vo koj }e gi objasni merkite prezemeni za prestanok so vr{ewe na ovie raboti, i }e gi navede pri~inite za nezakonskoto rabotewe. Kon izve{tajot treba da se prilo`i dokaz za merkite prevzemeni za prestanok so vr{ewe na ovie raboti.

(3) Dokolku pravnoto lice, fizi£koto lice ili pretstavni{tvoto prodol`i da raboti sprotivno na naredbata od stav 1 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e podnese barawe za poveduvawe na postapka za bri{ewe na pravnoto ili fizi~ko lice od trgovski registar, odnosno ministerot za ekonomija }e zapo~ne postapka za bri{ewe na pretstavni{tvoto od registarot na pretstavni{tva na stranski lica vo Republika Makedonija.

(4) Vrz osnova na baraweto od stav 3 od ovoj ~len, nadle`niot sud }e zapo~ne postapka za bri{ewe na liceto od trgovskiot registar.

DEL DVANAESETTIPOSTAPKA ZA DONESUVAWE RE[ENIJA OD STRANA NA

Agencijata za supervizija na osiguruvawe

Glava 1Op{ti odredbi

1. Odlu£uvawe na Agencijata za supervizija na osiguruvawe

Odlu£uvawe na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ^len 201

Agencijata za supervizija na osiguruvawe odlu£uva so donesuvawe na re{enija i naredbi.

140

Re{enija^len 202

Agencijata za supervizija na osiguruvawe so donesuvawe na re{enie, odlu~uva za izdavawe ili odzemawe na dozvola, davawe ili povlekuvawe na soglasnosti, kako i za drugi raboti predvideni soglasno ovoj zakon.

Mo`nost za davawe izjava^len 203

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe pred da donese re{enieto, mo`e da ja pokani strankata da dade izjava vo vrska so faktite i okolnostite koi se relevantni za donesuvawe na re{enieto.

(2) Izjavata od stav 1 od ovoj ~len strankata treba da ja dostavi do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rok od 8 dena od priemot na pokanata.

(3) Po istekot na rokot od stav 2 od ovoj ~len, strankata nema pravo da se povikuva na novi fakti nitu da podnesuva novi dokazi.

Glava 2Postapka na supervizija

1. Op{ti odredbiPrimena na odredbite

^len 204

Odredbite od ovaa Glava se primenuvaat na site postapki na supervizija koi gi sproveduva Agencijata za supervizija na osiguruvawe vrz osnova na odredbite od ovoj zakon.

Stranka vo postapkata na supervizija^len 205

(1) Stranka vo postapkata na supervizija e pravno ili fizi~ko lice vrz koe Agencijata za supervizija na osiguruvawe sproveduva supervizija (vo natamo{niot tekst: subjekt na supervizija).

141

(2) Stranka vo postapkata na supervizija na dru{tvo za osiguruvawe e i organot na upravuvawe na dru{tvoto za osiguruvawe.

Ovlasteni lica^len 206

(1) Supervizija na subjekt na supervizija sproveduvaat lica ovlasteni od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe za sproveduvawe na supervizija (vo natamo{niot tekst: supervizori na Agencijata za supervizija na osiguruvawe ).

(2) Za sproveduvawe na oddelni delovi od supervizijata, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da ovlasti revizor ili drugo kvalifikuvano lice.

(3) Ovlastenite lica od stav 2 od ovoj £len, gi imaat istite ovlastuvawa od ~len 207 do 209 od ovoj zakon kako i supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , a za delot za koj se ovlasteni da sprovedat supervizija.

Terenska supervizija^len 207

(1) Subjektot na supervizija e dol`en da im ovozmo`i na supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , da sprovedat terenska supervizija na raboteweto vo sedi{teto na subjektot na supervizija kako i na drugi mesta, na koi subjektot na supervizija ili drugo ovlasteno lice od negova strana, vr{i aktivnosti vo vrska so koi Agencijata za supervizija na osiguruvawe ja sproveduva supervizijata.

(2) Supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`at isto taka da sprovedat terenska supervizija na pravnite lica koi se povrzani lica so subjektot na supervizija dokolku toa e potrebno za kompletirawe na supervizijata.

(3) Subjektot na supervizija e dol`en da im ovozmo`i na supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , da ja ispitaat celokupnata smetkovodstvena dokumentacija, delovnite dokumenti, administrativna i druga delovna evidencija.

(4) Subjektot na supervizija e dol`en da im obezbedi na supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , kopii od dokumentacijata od stav 3 od ovoj ~len.

142

Izve{tai i informacii^len 208

(1) Vo tekot na sproveduvawe na supervizijata, supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da baraat od subjektot na supervizija izve{tai i informacii za site raboti relevantni za ocenuvawe dali raboteweto na subjektot na supervizija e vo soglasnost so odredbite na ovoj zakon.

(2) Informaciite i izve{taite od stav 1 od ovoj £len, supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da gi baraat od £lenovite na organot na upravuvawe, kako i od vrabotenite.

(3) Supervizorite na Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da baraat od licata od stav 2 od ovoj £len, vo rok ne pokratok od 3 dena, da obezbedat pismen izve{taj vo vrska so rabotite od stav 1 od ovoj £len.

Na~in na sproveduvawe terenska supervizija^len 209

Agencijata za supervizija na osiguruvawe poblisku gi propi{uva osnovnite postapki i pravila za sproveduvawe na terenska supervizija.

Odreduvawe na merki na supervizija^len 210

(1) Merkite na supervizija gi odreduva Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ovoj zakon.

(2) Pokraj stav 1 od ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da odredi merka na supervizija na predlog na ~len na organot na upravuvawe ili nadzorniot organ, kako i na predlog na akcionerite ~ij vkupen iznos na akcii e najmalku edna-desetina od akcionerskiot kapital na subjektot na supervizija.

2. Otstranuvawe na nezakonitosti

Naredbi^len 211

Dokolku vo tekot na sproveduvawe na supervizijata Agencijata za supervizija na osiguruvawe otkrie odredeni nezakonitosti vo raboteweto, }e donese naredba za otstranuvawe na nezakonitostite.

143

Podnesuvawe na izve{taj za otstranuvawe na nezakoniosti

od strana na ovlasten revizor^len 212

Dokolku Agencijata za supervizija na osiguruvawe utvrdi odredeni nezakonitosti pri vodeweto na smetkovodstvenata, administrativnata ili drugata delovna evidencija ili pak nezakonitosti vo raboteweto na subjektot na supervizija, }e mu nalo`i na subjektot na supervizija, izve{tajot za otstranuvawe na nezakonitosti od stav 1 od ~len 166 od ovoj zakon, da bide pridru`en so pozitivno mislewe od strana na ovlasten revizor deka nezakonitostite se otstraneti.

Prigovor protiv naredba^len 213

(1) Subjektot na supervizija mo`e da podnese prigovor protiv naredba za otstranuvawe na nezakonitosti vo rok od 8 dena od dostavuvaweto na naredbata.

(2) Dokolku prigovorot e podnesen vo rokot od stav 1 od ovoj ~len, krajniot rok za otstranuvawe na nezakoniotstite opredelen vo naredbata, }e bide prodol`en, za periodot od podnesuvawe na prigovorot do donesuvawe na re{enie vo vrska so prigovorot.

(3) Po isklu~ok na stav 2 od ovoj £len, a vo slu£aj koga poradi prirodata na nezakonitostite izvr{uvaweto na naredbata ne mo`e da se odlo`i, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e vo naredbata za otstranuvawe na nezakonitosti da navede deka prigovorot ne go odlo`uva izvr{uvaweto na naredbata.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe po prigovorot od stav 1 od ovoj ~len, }e odlu~i so re{enie vo rok od 15 dena od priemot na prigovorot.

Osnovi za podnesuvawe na prigovor^len 214

Prigovorot od stav 1 od ~len 213 od ovoj zakon, mo`e da se podnese dokolku:1) nezakonitostite ~ie otstranuvawe se bara so naredba, ne postojat;2) deloto ili propustot koi pretstavuvale osnova za donesuvawe na

naredbata nemaat karakteristiki na nezakonitost;

144

3) naredbata se odnesuva na lice koe ne e subjekt na supervizija od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe , i

4) naredbata sprotivno na ovoj zakon, predviduva podnesuvawe na pozitivno mislewe za otstranuvawe na nezakonitostite od strana na ovlasten revizor.

Sodr`ina na prigovorot^len 215

(1) Prigovorot od stav 1 od ~len 213 od ovoj zakon sodr`i:1) izjava vo odnos na naredbata protiv koja e podnesen prigovorot;2) izjava dali prigovorot se odnesuva na celata naredba ili samo na del

od istata;3) osnov za podnesuvawe na prigovorot, i4) drugi informacii.

(2) Vo prigovorot, subjektot na supervizija mo`e da navede fakti so koi doka`uva deka nezakonitostite ~ie otstranuvawe se bara so naredbata ne postojat, kako i da podnese dokazi so koi se potkrepuvaat tie fakti.

(3) Po istekot na krajniot rok za podnesuvawe na prigovorot, subjektot na supervizija nema pravo da naveduva novi fakti nitu da prilo`uva novi dokazi.

Donesuvawe re{enie za odlu~uvawe po prigovor^len 216

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe po prigovorot od stav 1 od ~len 213 od ovoj zakon odlu~uva so re{enie.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe odlu~uva po prigovorot samo vrz osnova na onie fakti i dokazi koi se prilo`eni kon istiot.

(3) So re{enieto od stav 1 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da go odbie ili otfrli prigovorot, da ja promeni naredbata ili da ja ukine naredbata.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go odbie prigovorot dokolku ne postoi zakonski osnov.

(5) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go otfrli prigovorot dokolku:

1) ne ja sodr`i dokumentacijata od stav 1 od ~len 215 od ovoj zakon;

145

2) ne e pridru`en so soodvetni fakti i dokazna dokumentacija od stav 2 od ~len 215 od ovoj zakon;3) ne e podnesen vo opredeleniot rok, i4) ne e podnesen od strana na ovlasteno lice.

(6) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e ja ukine naredbata dokolku utvrdi deka postojat osnovite od to~kite 1, 2 ili 3 od £len 214 od ovoj zakon.

(7) Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e ja ukine ili }e ja promeni naredbata dokolku utvrdi deka postoi osnovot od to~ka 4 od £len 214 od ovoj zakon. Pri donesuvawe na re{enie po prigovor, Agencijata za supervizija na osiguruvawe ne smee da ja promeni naredbata na {teta na subjektot na supervizija.

3. Odzemawe na dozvola

Re{enie za odzemawe na dozvola^len 217

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie odlu~uva za odzemawe na dozvola (vo natamo{niot tekst: re{enie za odzemawe na dozvola).

(2) Re{enijata na Agencijata se kone~ni.

(3) Protiv re{enieto od stavot 1 od ovoj ~len mo`e da se povede upraven spor do nadle`en sud

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no vo Slu`ben vesnik na Republika Makedonija da go objavi odzemaweto na dozvolata vo rok od 7 dena od denot na pravosilnosta na re{enieto.

4. Povlekuvawe na soglasnost

Re{enie za povlekuvawe soglasnost^len 218

146

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie odlu~uva za povlekuvawe na soglasnost (vo natamo{niot tekst: re{enie za povlekuvawe na soglasnost).

(2) Re{enijata na Agencijata se kone~ni.

(3) Protiv re{enieto od stavot (1) od ovoj ~len mo`e da se povede upraven spor do nadle`en sud.

Glava 3Postapka za donesuvawe na re{enija za izdavawe na dozvola ili soglasnost

Primena na odredbite^len 219

Odredbite od ovaa Glava }e se primenuvaat na postapkata za donesuvawe na re{enija za izdavawe dozvola ili soglasnost, pokraj op{tite odredbi za postapkite za donesuvawe re{enija od strana na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

Nadomestok za donesuvawe na re{enie^len 220

Za donesuvawe na re{enie za izdavawe na dozvola ili soglasnost, baratelite pla}aat nadomestok za donesuvawe na re{enie soglasno Tarifnikot za utvrduvawe nadomestoci za sproveduvawe supervizija na osiguruvawe na Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

Stranka vo postapkata^len 221

(1) Stranka vo postapkata e podnositelot na baraweto za dobivawe na dozvola ili soglasnost (vo natamo{niot tekst: baratel).

(2) Stranka vo postapkata }e bide i lice ~ij praven interes e zasegnat so re{enieto od Agencijata za supervizija na osiguruvawe , ako toa lice go prijavi svoeto u~estvo vo postapkata, vo pismena forma.

(3) Sekoja stranka gi podnesuva svoite tro{oci vo vrska so postapkata poodelno.

147

Poveduvawe na postapkata^len 222

(1) Postapkata se poveduva so podnesuvawe na barawe za dobivawe na dozvola ili soglasnost (vo natamo{niot tekst: barawe).

(2) Baraweto od stav 1 na ovoj £len se podnesuva do Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

(3) Po baraweto od stav 1 na ovoj £len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe odlu~uva so re{enie so koe se izdava dozvola ili soglasnost ili se odbiva baraweto.

(4) Re{enieto na Agencijata so koe se odbiva baraweto e kone~no.

(5) Protiv re{enieto so koe se odbiva baraweto mo`e da se povede upraven spor pred nadle`en sud.

Proceduralni preduslovi za donesuvawe na re{enija^len 223

(1) Vo postapkata za prethodno razgleduvawe na baraweto, Agencijata za supervizija na osiguruvawe utvrduva dali se ispolneti slednite proceduralni preduslovi za donesuvawe na re{enie: 1) dali baraweto e podneseno od strana na ovlasteno lice;2) dali baraweto gi sodr`i site potrebni podatoci;3) dali kon baraweto e prilo`ena potrebnata dokumentacija, i4) dali kon baraweto e prilo`en dokaz za platen nadomestok.

(2) Dokolku se utvrdi deka proceduralnite preduslovi za donesuvawe na re{enie po odnos na baraweto ne se ispolneti i nedostatocite ne mo`at da se otstranat, Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie }e go otfrli baraweto.

(3) Dokolku se utvrdi deka proceduralnite preduslovi za donesuvawe na re{enie ne se ispolneti, a nedostatocite mo`at da se otstranat, Agencijata za supervizija na osiguruvawe , po isklu£ok na £len 201 od ovoj zakon, so re{enie }e pobara od baratelot nedostatocite da bidat otstraneti, vo rok ne pokratok od 8 nitu podolg od 15 dena.

(4) Koga baraweto se odnesuva na dobivawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe ili za statusni izmeni, re{enieto od stav 3 na ovoj ~len Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go donese vo rok od 60 dena od priemot na baraweto.

148

(5) Za site ostanati barawa za dobivawe dozvola ili soglasnost, re{enieto od stav 3 na ovoj ~len Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e go donese vo rok od 30 dena od priemot na baraweto.

(6) Protiv re{enieto od stav 3 na ovoj £len ne mo`e da se podnese `alba.

(7) Dokolku baratelot ne gi otstrani nedostatocite vo opredeleniot rok soglasno stav 3 na ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie }e go otfrli baraweto.

(8) Re{enieto na Agencijata so koe se otfrla baraweto e kone~no.

(9) Protiv re{enieto so koe se odbiva baraweto mo`e da se povede upraven spor pred nadle`en sud.

Rok za donesuvawe re{enija^len 224

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe po baraweto za dobivawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe ili za statusni izmeni, so re{enie }e odlu£i vo rok od ~etiri meseci od priemot na baraweto za dobivawe na dozvola.

(2) Za site ostanati barawa za dobivawe dozvola, Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie }e odlu~i vo rok od dva meseci od priemot na baraweto. Za site barawa za dobivawe na soglasnost Agencijata za supervizija na osiguruvawe so re{enie }e odlu£i vo rok od 30 dena od priemot na baraweto.

(3) Dokolku Agencijata za supervizija na osiguruvawe donese re{enie od stav 4 i 5 od ~len 223 od ovoj zakon, vo periodot od stav 1 i 2 na ovoj ~len nema da se smeta vremeto od dostavuvawe na re{enieto od stav 4 i 5 od ~len 223 od ovoj zakon do istekot na rokot za otstranuvawe na nedostatocite, ili do priemot na dopolnuvawata ili ispravkite na baraweto, ako istoto se kompletira vo rokot predviden so re{enieto.

(4) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no vo Slu`ben vesnik na Republika Makedonija da go objavi izdavaweto na dozvolite, vo rok od sedum dena od denot na pravosilnosta na re{enieto.

Glava 4Izvr{uvawe na re{enijata od Agencijata za supervizija na osiguruvawe

149

Re{enija so koi se nametnuva ispolnuvawe na finansiskite obvrski^len 225

Pravosilnite re{enija na Agencijata za supervizija na osiguruvawe so koi se nametnuvaat finasiski obvrski }e bidat izre£eni i izvr{eni od sudot, na predlog na Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

DEL TRINAESETTIOSIGURITELNI I REOSIGURITELNI PULOVI

Osiguritelni i reosiguritelni pulovi^len 226

(1) Dve ili pove}e dru{tva za osiguruvawe mo`at da osnovaat osiguritelen ili reosiguritelen pul so cel pokrivawe na rizici od pogolemi {teti.

(2) Odredbite od Zakonot za trgovskite dru{tva koi se odnesuvaat na stopanskata interesna zaednica }e se primenuvaat na osiguritelnite i reosiguritelnite pulovi, osven ako ne e poinaku predvideno so ovoj zakon.

(3) Odredbite od Del 3 do 9 i Del 11, so isklu~ok na ~len 125 stav 1 od ovoj zakon, soodvetno }e se primenuvaat na osiguritelnite ili reosiguritelnite pulovi.

Delot ^etirinaesetti od zakonot e izbri{an so Zakonot za zadol`itelno osiguruvawe vo soobra}ajot (Slu`ben vesnik na RM br. 88/05)

DEL PETNAESETTISORABOTKA SO NADZORNI ORGANI I TELA NA

EVROPSKATA ZAEDNICA

Sorabotka so doma{ni nadzorni organi^len 232

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe i drugite organi nadle`ni za supervizija na drugi finansiski organizacii se dol`ni, na barawe na organ za supervizija da gi podnesat site podatoci vo vrska so nekoe dru{tvo za osiguruvawe ili druga finansiska organizacija potrebni za sproveduvawe

150

na supervizija na finansiskata organizacija, izdavaweto na dozvoli i donesuvawe na odlukite po drugi raboti.

(2) Organite za supervizija se dol`ni me|usebno da se izvestuvaat za nezakonitostite otkrieni vo tekot na supervizijata, dokolku tie nezakonitosti se odnesuvaat na rabotata na drugi organi za supervizija.

(3) Podatocite od stav 1 i 2 na ovoj ~len, kako i podatocite dobieni od organi za supervizija na zemja ~lenka ili stranska zemja, imaat tretman na doverlivi i mo`at da se koristat samo za onie nameni za koi istite se dobieni.

Obrabotka na podatoci i podnesuvawe na informacija^len 233

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe gi pribira i obrabotuva podatocite koi se relevantni za sproveduvaweto na supervizijata soglasno so ovoj zakon.

(2) Podatocite od stav 1 od ovoj ~len, osobeno se odnesuvaat na slednoto:1) dozvoli za vr{ewe na raboti na osiguruvawe i drugi dozvoli koi gi

izdava Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno so ovoj zakon;2) ~lenovi na organot na upravuvawe i nadzorniot organ na dru{tvata za

osiguruvawe, kako i organizacijata i raboteweto na vnatre{nata revizija;

3) filijali i direktno vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemjite ~lenki, kako i filijali i direktno vr{ewe na raboti na osiguruvawe od dru{tva za osiguruvawe na zemjite ~lenki vo Republika Makedonija;

4) filijali za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo stranski zemji i filijali na stranski dru{tva za osiguruvawe vo Republika Makedonija;

5) usoglasenost na raboteweto na dru{tvata za osiguruvawe so pravilata za upravuvawe so rizik soglasno Del 4 od ovoj zakon, i propisite izdadeni vo vrska so istite;

6) izve{taite soglasno ~len 104 od ovoj zakon;7) imatelite na kvalifikuvani udeli predvideni so ~len 19 od ovoj zakon;8) izvr{ena revizija na godi{ni izve{tai soglasno ~len 129 od ovoj zakon;9) implementirani merki na supervizija soglasno ~len 164 od ovoj zakon;10) podatoci koi Agencijata za supervizija na osiguruvawe gi ima pribrano

od nadle`nite organi za supervizija na zemjite ~lenki.

(3) Agencijata za supervizija na osiguruvawe podatocite od stav 2 na ovoj ~len mo`e da gi dostavuva do:1) doma{ni nadle`ni organi za supervizija, vo ramkite na sorabotkata

predvidena so ~len 232 od ovoj zakon;

151

2) nadle`ni organi za supervizija na zemjite ~lenki, dokolku e potrebno za sproveduvawe na supervizija na dru{tvata za osiguruvawe i dokolku tie organi se zakonski obvrzani da ~uvaat doverlivi podatoci, soglasno stav 4 od ~len 232 od ovoj zakon;

3) nadle`ni organi za supervizija na stranski zemji, dokolku e potrebno za sproveduvawe na supervizija na dru{tvata za osiguruvawe i dokolku tie organi se zakonski obvrzani da ~uvaat doverlivi podatoci, soglasno stav 4 od ~len 232 od ovoj zakon;

4) sudski organi, dokolku toa e potrebno za sproveduvawe na ste~ajna postapka;

(4) Po isklu~ok na odredbite od stav 3 od ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe mo`e da gi dostavuva podatocite od to~ka 10, stav 2 od ovoj ~len, samo dokolku za toa ima dobieno soglasnost od organot {to gi dostavil podatocite do Agencijata za supervizija na osiguruvawe .

Informirawe na Evropskata Komisija

za odbivawe za podnesuvawe na izvestuvawe^len 234

Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da ja informira Evropskata Komisija za odbivawe za podnesuvawe na izvestuvaweto od stav 5 ~len 54 od ovoj zakon.

Informirawe na Evropskata Komisija za odnosite so stranski zemji^len 235

(1) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da ja informira Evropskata Komisija za:1) izdadena dozvola na dru{tvo za osiguruvawe ~ie {to direktno ili

indirektno vladea~ko dru{tvo e pravno lice so sedi{te vo stranska zemja;

2) izdadena soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli, vrz osnova na koja stransko pravno lice stanuva vladea~ko dru{tvo na odnosnoto dru{tvo za osiguruvawe.

(2) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no da ja informira Evropskata Komisija za pozna~itelni pre~ki so koi se sre}ava dru{tvoto za osiguruvawe pri vr{eweto na raboti na osiguruvawe vo stranski zemji.

(3) Ako Evropskata Komisija donese re{enie nadle`nite organi za supervizija na zemjite ~lenki da go zaprat ili suspendiraat donesuvaweto na re{enijata koi se odnesuvaat na lica od odelni stranski zemji, toga{

152

Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no so re{enie da ja suspendira procedurata do tri meseci, dokolku re{enijata koi se vo procedura se odnesuvaat na: 1) barawe za izdavawe na dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe na

dru{tvo za osiguruvawe ~ie {to direktno ili indirektno vladea~ko dru{tvo e pravno lice so sedi{te vo stranskata zemja na koja se odnesuva re{enieto na Evropskata Komisija.

2) barawe za davawe soglasnost za steknuvawe na kvalifikuvani udeli vrz osnova na koi stransko pravno lice, ~ie {to sedi{te e locirano vo stranskata zemja na koja se odnesuva re{enieto na Evropskata Komisija, stanuva vladea~ko du{tvo na toa dru{tvo za osiguruvawe.

(4) Za vreme na periodot na suspenzija od stav 3 na ovoj ~len, ne te~e dozvoleniot period za donesuvawe na re{enieto od stav 1 i 2 na ~len 224 od ovoj zakon.

(5) Dokolku Evropskata Komisija donese re{enie so koe se prolongira zapiraweto ili suspendiraweto na procedurite od stav 3 na ovoj ~len, Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no so re{enie da go prolongira periodot na zapirawe na procedurata od stav 3 na ovoj ~len, za period naveden vo re{enieto na Evropskata Komisija.

(6) Merkite od stav 3 i 5 na ovoj ~len nema da se primenuvaat na:1) osnovawe na dru{tvo za osiguruvawe kako zavisno dru{tvo na dru{tvo za

osiguruvawe koe vo momentot na donesuvawe na re{enieto od stav 3 ili 5 od ovoj ~len, poseduva dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka, ili pak zavisno dru{tvo na toa dru{tvo za osiguruvawe;

2) steknuvawe na kvalifikuvani udeli od strana na dru{tvo za osiguruvawe koe vo momentot na donesuvawe na re{enieto od stav 3 ili 5 od ovoj ~len, poseduva dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe vo zemja ~lenka, ili pak od strana na zavisno dru{tvo na toa dru{tvo za osiguruvawe.

(7) Agencijata za supervizija na osiguruvawe e dol`no, na nejzino barawe, a so cel utvrduvawe na relevantnite fakti za donesuvawe na re{enieto od stav 3 ili 5 od ovoj ~len, da ja informira Evropskata Komisija za podneseno barawe od stav 1 od ovoj ~len pri {to stransko pravno lice stanuva vladea~ko dur{tvo na dru{tvoto za osiguruvawe.

^len 235-aPrekr{o~en organ

(1) Za prekr{ocite utvrdeni vo ~len 237 od ovoj zakon prekr{o~na postapka vodi i prekr{o~na sankcija izrekuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe (vo ponatamo{niot tekst: Prekr{o~en organ).

153

(2) Prekr{o~nata postapka od stavot (1) na ovoj ~len pred prekr{o~niot organ ja vodi Komisija za odlu~uvawe po prekr{ok (vo ponatamo{niot tekst: prekr{o~na komisija) formirana od vraboteni lica vo Agencijata za supervizija na osiguruvawe koi gi imenuva Sovetot na eksperti na Agencijata.

(3) Sovetot na eksperti so podzakonski akt go opredeluva brojot, potrebniot stepen na stru~na podgotovka i rabotno iskustvo na ~lenovite na prekr{o~nata komisija.

(4) ^lenovite na prekr{o~nata komisija se izbiraat za vremetraewe od 5 godini so pravo na reizbor.

(5) Za pretsedatel na prekr{o~nata komisija mo`e da bide izbran samo diplomiran pravnik so polo`en pravosuden ispit.

(6) Prekr{o~nata komisija donesuva odluki za prekr{ocite od ovoj zakon i za izrekuvawe prekr{o~ni sankcii.

(7) Prekr{o~nata komisija donesuva delovnik za svojata rabota koj prethodno e odobren od Sovetot na eksperti na Agencijata.

(8) Protiv re{enijata na prekr{o~nata komisija, so koi se izrekuva prekr{o~na sankcija mo`e da se podnese tu`ba za poveduvawe na upraven spor pred nadle`niot sud.

^len 235-bRabota na prekr{o~nata komisija

(1) ^len na prekr{o~nata komisija mo`e da se razre{i:1) so istekot na vremeto za koe e imenuvan za ~len;2) po negovo barawe;3) so ispolnuvawe na uslovite za starosna penzija soglasno so zakonot;4) ako e osuden so pravosilna sudska presuda za krivi~no delo;5) ako mu se utvrdi trajna nesposobnost; 6) ako se utvrdi prekr{uvawe na propisite za vodewe na prekr{o~nata

postapka so pravosilna odluka;7) ako ne gi ispolnuva obvrskite koi proizleguvaat od raboteweto vo

Prekr{o~nata komisija; 8) ako ne prijavil postoewe na konflikt na interesi za slu~aj za koj

re{ava Prekr{o~nata Komisija.

(2) Predlog za razre{uvawe na ~len na prekr{o~nata komisija za slu~aite od stavot (2) to~ki 3 do 8 podnesuva pretsedatelot na prekr{o~nata komisija do Sovetot na eksperti na Agencijata.

154

(3) Prekr{o~nata komisija ima pravo da izveduva dokazi i sobira podatoci koi se neophodni za utvrduvawe na prekr{okot, kako i da vr{i drugi raboti i prevzema dejstvija utvrdeni so ovoj zakon, Zakonot za prekr{ocite i/ili so drug zakon.

(4) ^lenovite na prekr{o~nata komisija se samostojni i nezavisni vo rabotata na Prekr{o~nata komisija i odlu~uvaat vrz osnova na svoeto stru~no znaewe i samostojno ubeduvawe.

(5) Prekr{o~nata komisija odlu~uva so mnozinstvo glasovi od vkupniot broj na ~lenovi.

(6) Prekr{o~nata komisija vodi edinstvena evidencija na prekr{ocite, izre~enite prekr{o~ni sankcii i donesenite odluki na na~in propi{an od Sovetot na eksperti na Agencijata vo soglasnost so ministerot koj rakovodi so organot nadle`en za vr{ewe na rabotite od oblasta na pravdata.

(7) So aktot od stavot (6) na ovoj ~len se propi{uva i na~inot na pristap do informaciite koi se sodr`ani vo evidencijata.

(8) ^lenovite na prekr{o~nata komisija imaat pravo na nagrada za svojata rabota vo prekr{o~nata komisija {to ja opredeluva Sovetot na eksperti na Agencijata koja treba da bide razumna i soodvetna na zna~eweto, obemot na rabota na ~lenovite i slo`enosta na prekr{ocite.

^len 235-vPosreduvawe

(1) Za prekr{ocite utvrdeni vo ~len 237 od ovoj zakon, ovlastenite lica na Agencijata za supervizija na osiguruvawe, vo ramki na svoite ovlastuvawa, na storitelot na prekr{okot mu nudat posreduvawe i postignuvawe soglasnost so koja storitelot na prekr{okot treba da ja plati globata, drugite dava~ki ili da gi ostrani posledicite od prekr{okot.

(2) Postapkata za posreduvawe se pokrenuva so dostavuvawe na ponuda od strana na ovlasteno lice na Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo rok od 8 dena od denot koga e konstatirano storuvaweto na prekr{okot.

(3) Storitelot na prekr{okot e dol`en vo rok od 3 dena od denot na priemot na ponudata od stav (2) na ovoj ~len da dade pismena soglasnost za pokrenuvawe na postapka na posreduvawe.

155

(4) Ovlastenite lica na Agencijata za supervizija na osiguruvawe za slu~aite od stav (3) na ovoj ~len sostavuvaat zapisnik vo koj se konstatira soglasnosta na dvete strani za pokrenuvawe na postapka za posreduvawe na koj se potpi{uva i storitelot na prekr{okot.

(5) Soglasnosta za posreduvaweto treba da se postigne vo rok od 8 dena od denot koga e zapo~nata postapkata za posreduvawe.

(6) Postapkata za posreduvawe se vodi pred komisija za posreduvawe sostavena formirana od vraboteni lica vo Agencijata za supervizija na osiguruvawe koi gi imenuva Sovetot na eksperti na Agencijata.

(7) Sovetot na eksperti so podzakonski akt go opredeluva brojot, potrebniot stepen na stru~na podgotovka i rabotno iskustvo na ~lenovite na komisijata za posreduvawe.

(8) Komisijata za posreduvawe raboti na sednici na koi zadol`itelno prisustvuvaat pretstavnici na storitelot na prekr{okot.

(9) Komisijata za posreduvawe e dol`na da ja zapo~ne postapkata na komisijata vo rok od 24 ~asa od denot koga e pristignato baraweto od stav (2) na ovoj ~len.

(10) Za sklu~enata soglasnost po posreduvaweto se sostavuva spogodba vo koja se konstatira soglasnosta na dvete strani.

(11) Vo spogodbata se utvrduvaat obvrskite na storitelot na prekr{okot, a osobeno:

1) visinata i na~inot na pla}awe na globata;2) visinata i na~inot na pla}awe na drugi dava~ki i tro{oci, i3) merkite koi treba da gi prevzeme storitelot so cel da gi otstrani

posledicite od prekr{okot.

(12) Spogodbata od stavot (10) od ovoj ~len ima sila na izvr{na isprava.

(13) Sovetot na eksperti na Agencijata donesuva delovnik i tro{kovnik za rabota na komisijata za posreduvawe. Visinata i vidot na tro{ocite utvrdeni vo tro{kovnikot se opredeluvaat vrz osnova na realnite tro{oci {to gi ima Agencijata za supervizija na osiguruvawe zaradi obezbeduvawe na rabota na komisijata za posreduvawe.

(14) ^lenovite vo komisijata za posreduvawe imaat pravo na nagrada za svojata rabota vo komisijata koja treba da bide razumna i soodvetna na zna~eweto, obemot na rabota na ~lenovite i slo`enosta na prekr{ocite.

156

(15) Komisijata za posreduvawe e dol`na da vodi evidencija za povedenite postapki za posreduvawe i za nivniot ishod.

DEL [ESNAESETTI

KAZNENI ODREDBI

Pogolemi prekr{oci od dru{tvata za osiguruvawe

Prekr{oci za koi e nadle`en sudot^len 236

(1) Globa vo iznos od 10.000 do 15.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na dru{tvo za osiguruvawe ako:

1) vr{i aktivnosti sprotivno na ~lenovite 3, 4 i 6 od ovoj zakon;2) vr{i raboti na osiguruvawe za klasi na osiguruvawe za koi nema

dozvola od Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ~len 33 stav (1) od ovoj zakon;

3) zapo~ne da vr{i raboti na osiguruvawe kaj zemja ~lenka sprotivno na ~len 54 od ovoj zakon;

4) osnova filijala vo stranska zemja bez dozvola od Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ~len 58 stav (2) od ovoj zakon;

5) ako gi prekr{uva obvrskite za ~uvawe na doverlivi podatoci soglasno ~len 108 od ovoj zakon;

6) ovozmo`i vr{ewe na raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto od strana na lice koe nema licenca odnosno dozvola sprotivno na odredbite od ~lenovite 134-v stav (1) i 134-d stav (1) na ovoj zakon;

7) raboti sprotivno na odredbite od ~len 144 od ovoj zakon;8) odbie da sorabotuva so Agencijata za supervizija na osiguruvawe pri

sproveduvawe na supervizija i ne ja dade na uvid celokupnata dokumentacija soglasno ~len 160 od ovoj zakon;

9) ne postapuva po re{enie na Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo prevideniot rok.

(2) Globa vo iznos od 10.000 do 15.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na osiguritelno brokersko dru{tvo odnosno na dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto ako:

1) raboti sprotivno na odredbite od ~lenovite 135 do 153, 154-a, 154-b, 156 stav (1) i 156-a stav (2) na ovoj zakon;

2) raboti sprotivno na odredbite od ~lenovite 134-a stavi (3) i (4), 134-b stav (1), 134-e stavovi (3),(4),(5) i (6), 134-` stavovi (1) i (2), 134-z stavovi (5), (6) i (8), 134-i stav (1) i 134-j stav (2) na ovoj zakon;

3) ne postapuva po re{enie na Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo predvideniot rok.

157

(3) Globa vo iznos od 4.000 do 6.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na osiguritelen broker odnosno na zastapnik vo osiguruvaweto ako:

1) raboti sprotivno na odredbite od ~lenovite 49 do 52 na ovoj zakon;2) raboti sprotivno na odredbite od ~lenovite 135 do 144, 154-a i 154-b

na ovoj zakon;3) raboti sprotivno na odredbite od ~lenovite 134, 134-b stavovi (1) i

(2) i 134-i stav (4) na ovoj zakon;

(4) Globa vo iznos od 10.000 do 15.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na pravno lice ako:

1) vr{i raboti na osiguruvawe sprotivno na zabranata od ~lenot 8 od ovoj zakon;

2) vr{i dejnost zastapuvawe vo osiguruvaweto sprotivno na odredbite od ~len 134-d stav (1) od ovoj zakon;

3) vr{i osiguritelno brokerski raboti sprotivno na odredbite od ~lenot 145 stav (1) na ovoj zakon;

4) se osigura vo stranstvo sprotivno na ~lenot 2 od ovoj zakon;5) stekne akcii vo dru{tvo za osiguruvawe bez prethodna soglasnost od

Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ~lenot 18 stavovi (1) i (2) od ovoj zakon;

6) ne ja izvesti Agencijata soglasno ~len 18 stav (7) od ovoj zakon;7) ne postapuva po re{enie na Agencijata za supervizija na osiguruvawe

vo predvideniot rok.

(5) Globa vo iznos od 10.000 do 15.000 EVRA vo denarska protivrednost }e se izre~e za prekr{ok na bankata, brokerskoto dru{tvo ili berzata, dokolku postapi sprotivno na odredbite od ~len 18 stav (3) ili ~len 134-` stavovi (3) i (4) od ovoj zakon.

(6) Globa vo iznos od 4.000 do 6.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{okot od stavovite (1), (2), (3), (4) i (5) na ovoj ~len i na odgovornoto lice vo dru{tvoto za osiguruvawe, osiguritelno brokerskoto dru{tvo, dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili drugo pravno lice.

(7) Globa vo iznos od 3.000 do 5.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na fizi~ko lice ako:

1) vr{i raboti na osiguruvawe sprotivno na zabranata od ~lenot 8 na ovoj zakon;

2) ne ja izvesti Agencijata soglasno ~lenot 18 stav (7) od ovoj zakon;3) ako gi prekr{ilo obvrskite za ~uvawe na doverlivi podatoci

soglasno ~lenot 108 od ovoj zakon;4) vr{i raboti na zastapuvawe sprotivno na ~lenot 134-v od ovoj zakon;

158

5) vr{i osiguritelno brokerski raboti sprotivno na zabranata od ~lenot 136 stav (2) od ovoj zakon.

(8) Globa vo iznos od 3.000 do 5.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na revizor ako vedna{ ne ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe za okolnostite od ~lenot 130 na ovoj zakon.

(9) Globa vo iznos od 3.000 do 5.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na ovlasteniot aktuar ako vedna{ ne ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe za okolnostite od ~lenot 116 stav (8) od ovoj zakon.

(10) Pokraj pari~na kazna za prekr{ocite od stav (1), (2), (3), (4), (5), (7), (8) i (9) na ovoj ~len, }e se izre~e zabrana za vr{ewe na dol`nost na odgovornoto lice vo dru{tvoto za osiguruvawe, osiguritelno brokerskoto dru{tvo, dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto ili drugo pravno lice.

(11) Nadle`en organ za izrekuvawe na prekr{o~ni sankcii od stavovite (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8),(9) i (10) od ovoj ~len e nadle`niot sud.

(12) Koga prekr{okot od stav (1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8) i (9) od ovoj ~len e storen isklu~ivo storitelot za sebe ili za drugo lice da pribavi imotna korist, nadle`niot sud mo`e da izre~e globa vo visina od 25.000 EVRA vo denarska protivvrednost.

Prekr{oci za koi e nadle`na Agencijata^len 237

(1)Globa vo iznos od 10.000 do 15.000 EVRA vo denarska protivvrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na dru{tvo za osiguruvawe ako:

1) ne ja odr`uva vrednosta na akcionerskiot kapital soglasno ~len 15 stav (6) od ovoj zakon;

2) raboti sprotivno na odredbite od ~lenovite 49 do 52 od ovoj zakon;3) ne izgotvuva plan za rabota i ne go dostavuva do Agencijata za

supervizija na osiguruvawe soglasno ~lenot 38 stav (4) od ovoj zakon;4) izvr{i izmeni bez da dobie soglasnost soglasno ~lenot 66 od ovoj

zakon;5) ne formira rezervi na sigurnost soglasno so ~len 70 od ovoj zakon;6) ne go odr`uva potrebnoto nivo na margina na solventnost soglasno

~len 75 ili 76 od ovoj zakon;7) ne izdvoi sredstva koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi soglasno ~len

80 od ovoj zakon i ne gi vlo`uva sredstvata koi gi pokrivaat tehni~kite rezervi, soglasno so ~lenovite 86 do 89 od ovoj zakon;

159

8) ne izdvoi sredstva koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, ili ne upravuva so sredstvata koi ja pokrivaat matemati~kata rezerva, soglasno so ~lenovite 90 do 98 od ovoj zakon;

9) ne gi reosigura obvrskite od dogovorite soglasno so ~len 99 od ovoj zakon;

10)ne ja izvestuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe za podatocite soglasno ~len 104 od ovoj zakon;

11)ne vospostavuvaat i odr`uvaat bazi na podatoci soglasno ~len 109 stav (2) na ovoj zakon;

12)ne nazna~i ovlasten aktuar vo rok od dva meseci od denot na upis na dru{tvoto vo trgovskiot registar soglasno ~len 113 stav (1) od ovoj zakon;

13)ne ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvwe za razre{uvawe na ovlasteniot aktuar soglasno ~len 115 stav (4) od ovoj zakon;

14)ne vodi trgovski knigi i ne izgotvuva godi{ni izve{tai soglasno so ~lenovite 117 do 121 od ovoj zakon, ili raboti sprotivno na propisite doneseni vrz osnova na ~len 122 od ovoj zakon;

15)ne podnese godi{na smetka do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo predvideniot rok soglasno ~lenot 120 stav (1) od ovoj zakon;

16)ne ja organizira vnatre{na revizija soglasno so ~lenovite 123 do 128 od ovoj zakon;

17)delovnite bilansi i godi{nite izve{tai gi podnese na revizija do dru{tvo za revizija za koe ne dobilo soglasnost od Agencijata soglasno ~len 129 stav (3) od ovoj zakon i do Agencijata ne gi dostavi izve{taite od revizijata vo predvideniot rok soglasno ~len 129 stav (1) od ovoj zakon;

18)ne ja izvestuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ~len 163 od ovoj zakon;

19)ne dostavi izve{taj do Agencijata za supervizija na osiguruvawe vo soglasnost so ~lenot 168-d stav (1) od ovoj zakon;

20)ne gi dostavi potrebnite informacii od ~len 168-d stav (2) od ovoj zakon;

21) postapuva sprotivno na zabranata od ~lenot 134-l od ovoj zakon.

(2) Globa vo iznos od 10.000 do 15.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na osiguritelno brokersko dru{tvo odnosno na dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto ako ne ja izvestuva Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ~len 151 od ovoj zakon, vo rokovi i na na~in soglasno propisite doneseni vrz osnova na ~len 154 stav (1) to~ka 3 od ovoj zakon, kako i postapuva sprotivno na zabranata od ~lenot 134-l od ovoj zakon.

(3) Globa vo iznos od 4.000 do 6.000 evra vo denarska protivvrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na zastapnik vo osiguruvaweto odnosno osiguritelen

160

broker dokolku postapuva sprotivno na zabranata od ~lenot 134-l od ovoj zakon.

(4) Globa vo iznos od 4.000 do 6.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{ok na ~len na organot na upravuvawe ili nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe ako:

1) ne go izvesti nadzorniot organ na dru{tvoto za osiguruvawe soglasno ~len 26 od ovoj zakon;

2) ne ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ~len 30 stav (3) od ovoj zakon;

3) ne ja izvesti Agencijata za supervizija na osiguruvawe soglasno ~lenot 163 stav (2) od ovoj zakon;

4) na posebnata uprava ne i ovozmo`i pristap do celokupnata dokumentacija na dru{tvoto za osiguruvawe soglasno ~len 168-g stavovi (1) i (2) od ovoj zakon;

(5) Globa vo iznos od 4.000 do 6.000 EVRA vo denarska protivrednost }e mu se izre~e za prekr{okot od stavovite (1) i (2) na ovoj ~len i na odgovornoto lice vo dru{tvoto za osiguruvawe, osiguritelno brokerskoto dru{tvo odnosno dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto.

(6) Pokraj globata od stav (1), (2) i (3) na ovoj ~len, }e se izre~e prekr{o~na sankcija zabrana za vr{ewe na dol`nost na odgovornoto lice vo dru{tvoto za osiguruvawe, osiguritelno brokerskoto dru{tvo odnosno dru{tvoto za zastapuvawe vo osiguruvaweto najmnogu vo traewe od eden mesec.

(6) Nadle`en organ za izrekuvawe na prekr{o~ni sankcii od stavovite (1),(2),(3),(4) i (5) od ovoj ~len e prekr{o~nata komisija.

^lenovite 238, 239, 240, 241, 242 i 243 se bri{at

Krivi~ni dela^len 244

(1) Za krivi£no delo }e se kazni lice vo dru{tvoto za osiguruvawe, odnosno osiguritelnoto brokersko dru{tvo, odnosno dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvaweto , koi so svoeto rabotewe gi povredile odredbite na ovoj zakon {to pridonelo za otvorawe na ste£ajna postapka vo dru{tvoto, so zatvor od tri do deset godini.

(2) Imotnata korist pribavena so izvr{enoto krivi£no delo od stav 1 na ovoj £len }e se odzeme.

^len 244-a

161

Odgovorno lice vo dru{tvo za osiguruvawe, osiguritelno brokersko dru{tvo, dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvawe ili drugo pravno lice koe na Agencijata }e i dostavi nevistiniti i neto~ni podatoci od zna~ewe za sproveduvawe na supervizijata ili koe ne postapuva po re{enie na Agencijata vo prevideniot rok, }e se kazni za krivi~no delo so kazna zatvor od tri meseci do pet godini.

^len 244-b

Odgovorno lice vo dru{tvo za osiguruvawe, osiguritelno brokersko dru{tvo, dru{tvo za zastapuvawe vo osiguruvawe ili drugo pravno lice koe vr{i raboti na osiguruvawe, osiguritelno brokerski raboti ili raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto bez dozvola od Agencijata, }e se kazni za krivi~no delo so kazna zatvor od tri meseci do pet godini.

^len 244-v

Ovlasten aktuar ili revizor, koj sprotivno na odredbite od ovoj zakon, i dade mislewe na Agencijata vrz osnova na nevistiniti fakti i dokazi, }e se kazni za krivi~no delo so kazna zatvor od edna do dve godini.

DEL SEDUMNAESETTI

PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI

Usoglasuvawe na dru{tvata za osiguruvawe^len 245

(1) Postojnite dru{tva za osiguruvawe se dol`ni svojata organizacija, osnova~kite akti i aktite na delovna politika da gi usoglasat so odredbite od ovoj zakon vo rok od 6 meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon.

(2) Dru{tvata za osiguruvawe od stav 1 na ovoj ~len se dol`ni do Ministerstvoto za finansii vedna{ po izvr{enoto usoglasuvawe so ovoj zakon, da podnesat izve{taj za usoglasuvawe koj }e sodr`i:

1) Statut na dru{tvoto za osiguruvawe usoglasen so ovoj zakon;2) Akt za osnovawe na dru{tvoto za osiguruvawe;3) Akti na delovna politika na dru{tvoto za osiguruvawe;4) Plan za rabota;

162

5) struktura na akcioneri od Centralniot Depozitar za hartii od vrednost;

6) opis na organizacija na vnatre{nata revizija i pravila za rabota na vnatre{nata revizija;

7) druga dokumentacija potrebna za usoglasuvawe so ovoj zakon.

(3) Dru{tvata za osiguruvawe od stav 1 na ovoj ~len se dol`ni vo rok od 6 meseci od vleguvawe vo sila na ovoj zakon da obezbedat ~lenovite na organot na upravuvawe da dobijat soglasnost od Ministerstvoto za finansii za vr{ewe na funkcija ~len na organot na upravuvawe.

(4) Po isklu~ok na stav 3 od ovoj ~len, liceto koe na denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon vr{i funkcija ~len na organot na upravuvawe na dru{tvo za osiguruvawe najmalku ~etiri godini pred vleguvaweto vo sila na ovoj zakon, }e se smeta deka se steknalo so soglasnost za vr{ewe funkcija ~len na organ na upravuvawe so denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon.

(5) Po isklu~ok na stav 1 od ovoj ~len, dru{tvata za osiguruvawe se dol`ni da se usoglasat so ~lenovite 73 i 89 od ovoj zakon do 1 januari 2003 godina.

(6) Po isklu~ok na stav 1 od ovoj ~len, dru{tvata za osiguruvawe se dol`ni da se usoglasat so ~len 144 od ovoj zakon od denot na zapo£nuvawe so rabota na ovlasteno osiguritelno brokersko dru{tvo.

(7) Dru{tvata za osiguruvawe koi nema da postapat soglasno stav 1, 2 i 5 na ovoj ~len, po istek na predvideniot rok prestanuvaat so rabota a sudot na predlog na Ministerstvoto za finansii }e povede postapka za likvidacija.

(8) Dokolku od izve{tajot od stav 2 na ovoj ~len i dokumentacijata prilo`ena kon istiot se utvrdi deka dru{tvoto za osiguruvawe se usoglasilo so odredbite na ovoj zakon, Ministerstvoto za finansii na dru{tvoto za osiguruvawe }e mu izdade dozvola za vr{ewe na raboti na osiguruvawe, soglasno ~len 33 od ovoj zakon.

^len 246 - Ukinat so Odluka na Ustaven sud (Slu`ben vesnik na RM br. 33/04)

163

Usoglasuvawe na Nacionalnoto Biro za osiguruvawe^len 247

Nacionalnoto biro za osiguruvawe e dol`no da ja usoglasi svojata organizacija i rabotewe so odredbite na ovoj zakon vo rok od 6 meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon i za istoto pismeno da go izvesti Ministerstvoto za finansii.

Ovlasteni aktuari^len 248

Vo odnos na licata koi pred vleguvaweto vo sila na ovoj zakon, se steknale so zvawe ovlasten aktuar soglasno so propisite koi va`ele pred vleguvaweto vo sila na ovoj zakon, }e se smeta deka se steknale so zvawe ovlasten aktuar, soglasno so ovoj zakon.

Donesuvawe na propisi^len 249

Propisite vrz osnova na ovlastuvawata od ovoj zakon }e se donesat vo rok od 5 meseci od vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.

Prestanuvawe na propisite^len 250

So denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon, prestanuvaat da va`at odredbite od Del Prv, Vtor, Treti, ^etvrti, [esti, Sedmi, Osmi, Devetti, Desetti, Edinaesetti, Dvanaesetti od Zakonot za osiguruvawe ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 49/97, 79/99 i 13/01), osven odredbite od Del Petti koi se odnesuvaat na zadol`itelnoto osiguruvawe, £len 122 stav 1 to£ka 2 i stav 2 i £len 123.

Primena na poedine~nite odredbi^len 251

(1) Odredbite od ~len 2, £len 16 stav 1, £len 73 od ovoj zakon }e se primenuvaat do zapo£nuvawe na vtorata faza od realizacija na Spogodbata za stabilizacija i asocijacija na Republika Makedonija vo Evropskata unija.

(2) Odredbite od £len 7 stav 1 to£ka 2, £len 11 stav 1, £len 42 stav 5 to£ka 3, £len 58, £len 63 i 64, £len 143 stav 1, £len 157 i 158, £len 233 stav 3 to£ka 3 od ovoj zakon, }e se primenuvaat od zapo£nuvawe na vtorata faza od

164

realizacija na Spogodbata za stabilizacija i asocijacija na Republika Makedonija vo Evropskata unija.

(3) Odredbite od £len 7 stav 1 to~ka 3, ~len 10, £len 11 stav 2, £len 18 stav 4, £len 42 stav 5 to£ka 2, £len 44 stav od 3 do 10, £len 53 do 57, £len 59 do 62, £len 65, £len 155 i 156, £len 233 stav 3 to£ka 2, £len 234 i 235 od ovoj zakon, }e se primenuvaat so denot na steknuvawe na polnopravno £lenstvo na Republika Makedonija vo Evropskata unija.

(4) Po isklu£ok na stav 2 i 3 od ovoj £len, odredbite od Del Desetti koi se odnesuvaat na Osiguritelni agenti i brokeri }e se primenuvaat od 1 oktomvri 2002 godina.

(5) Do primenata na odredbite od stav 3 na ovoj ~len, }e se primenuvaat slednite odredbi od ovoj zakon od denot na nivno vleguvawe vo sila:

1) £len 7 stav 1 to£ka 2 od ovoj zakon na ovlastuvaweto dru{tvo za osiguruvawe na zemja ~lenka da vr{i raboti na osiguruvawe soglasno ovoj zakon;

2) £len 11 stav 1 od ovoj zakon za primena na ovoj zakon na dru{tva za osiguruvawe od zemji ~lenki;

3) ~len 19 stav 3 od ovoj zakon na re{enijata za izdavawe soglasnost za steknuvawe kvalifikuvani udeli koi treba da se dadat na lice od zemji £lenki;

4) £len 42 stav 5 to£ka 3 od ovoj zakon za prenos na osiguritelno portfolio na dru{tvo za osiguruvawe od zemja ~lenka ili negova filijala vo Republika Makedonija;

5) ~len 58 od ovoj zakon }e se primenuvaat za vr{ewe na raboti na osiguruvawe na dru{tvata za osiguruvawe vo zemji £lenki;

6) ~len 63 do 64 od ovoj zakon }e se primenuvaat za vr{ewe na raboti na osiguruvawe od dru{tva za osiguruvawe na zemji £lenki vo Republika Makedonija;

7) £len 157 i 158 od ovoj zakon za vr{ewe na osiguritelno brokerski raboti na osiguritelno brokersko dru{tvo od zemja ~lenka vo Republika Makedonija;

8) ~len 233 stav 3 to~ka 3 od ovoj zakon }e se primenuvaat za komunikacija na informacii na organite za supervizija na zemji £lenki.

Vleguvawe vo sila^len 252

Ovoj zakon vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija".

165

PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI

Vospostavuvawe na Agencijata^len 253

(1) Sobranieto na Republika Makedonija na predlog na Vladata na Repub-lika Makedonija vo rok od 90 dena od denot na vleguvawe vo sila na ovoj za-kon }e imenuva pretsedatel i ~lenovi na Sovetot na eksperti na Agencijata.

(2) Sovetot na eksperti na Agencijata e dol`en vo rok od 30 dena od denot na negovo imenuvawe od strana na Sobranieto na Republika Makedonija da donese Statut i Pravilnik za organizacija i sistematizacija na rabotni mesta vo Agencijata za supervizija na osiguruvawe.

Stavot (3) e izbri{an.

(3) Sovetot na eksperti e dol`en da dostavi barawe za upis na Agencijata vo registarot na drugi pravni lica {to se vodi vo Centralniot registar na Re-publika Makedonija vo rok od 15 dena od denot na vleguvawe vo sila na Stat-utot.

(4) Od denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon do denot na zapo~nuvawe so rabota na Agencijata site neophodni raboti koi se odnesuvaat na organiza-ciono i tehni~ko vospostavuvawe na Agencijata gi vr{i Ministerstvoto za finansii.

(5) Za izvr{uvawe na aktivnostite od stav (4) od ovoj ~len Ministerstvoto za finansii potrebnite sredstva gi obezbeduva od buxetot na Republika Make-donija.

(6) Agencijata zapo~nuva so rabota na 1.9.2007 godina.

(7) Do denot na zapo~nuvawe so rabota na Agencijata nadle`nostite utvrdeni so ovoj zakon koi se vo nadle`nost na Agencijata, gi izvr{uva Ministerstvoto za finansii.

(8) Vrabotenite vo Ministerstvoto za finansii koi vr{at raboti od oblasta na supervizijata i sistemot na osiguruvawe, kako i drugi vraboteni vo Ministerstvoto za finansii za koi ministerot za finansii }e izdade soglasnost i so ~ie rabotewe }e se obezbedi nepre~eno izvr{uvawe na rabotite na supervizija na osiguruvawe, soglasno Zakonot za rabotni odnosi se prevzemaat vo Agencijata so denot na zapo~nuvawe so rabota na

166

Agencijata. Prevzemenite rabotnici se raspredeluvaat na rabotni mesta koi odgovaraat na nivnite kvalifikacii i rabotnoto iskustvo.

(9) Sredstvata za plati i drugi nadomestoci za plati za licata od stav (8) od ovoj ~len koi se predvideni vo Buxetot na Republika Makedonija do krajot na periodot predviden vo Odlukata za privremeno finansirawe se prenesuvaat na smetka na Agencijata za supervizija na osiguruvawe so denot na zapo~nuvawe so rabota na Agencijata.

Donesuvawe na propisi^len 254

Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e gi donese propisite ~ije donesuvawe e utvrdeno so ovoj zakon vo rok od edna godina od denot na zapo~nuvawe so rabota na Agencijata.

Postapki^len 255

(1) Site postapki za dobivawe dozvoli, soglasnosti, licenci i odobrenija koi se pokrenati pred denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon }e se zavr{at vo soglasnost so odredbite od ovoj zakon.

(2) Postapkite koi }e gi vodi Ministerstvoto za finansii po denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon a koi soglasno ovoj zakon se vo nadle`nost na Agencijata a koi nema da bidat zavr{eni do denot na zapo~nuvawe so rabota na Agencijata, prodol`uva da gi vodi Agencijata.

Pravo na `alba^len 256

(1) @alba protiv re{enija doneseni od strana na Ministerstvoto za finasnii, vo periodot po vleguvawe vo sila na ovoj zakon do zapo~nuvawe so rabota na Agencijata se podnesuvaat do Komisija za upravni raboti od vtor stepen pri Vladata na Republika Makedonija.

(2) Postapkite po `alba protiv re{enija na Ministerstvoto za finansii doneseni vo periodot od stav (1) od ovoj ~len a koi ne se zavr{eni do denot na zapo~nuvawe so rabota na Agencijata se zapiraat a strankite se upatuvaat na mo`nosta od pokrenuvawe upraven spor.

Prekr{o~en organ^len 257

167

Do denot na zapo~nuvawe so rabota na Agencijata za supervizija na osiguruvawe prekr{o~ni sankcii soglasno ovoj zakon izrekuva sudot.

Usoglasuvawe na dru{tvata za osiguruvawe^len 258

(1) Dru{tvata za osiguruvawe koi na denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon imaat dozvola za vr{ewe raboti na osiguruvawe i se zapi{ani vo trgovskiot registar prodol`uvaat da vr{at raboti na osiguruvawe soglasno ovoj zakon vrz osnova na postojnata dozvola za vr{ewe raboti na osig-uruvawe.

(2) Dru{tvata za osiguruvawe od stav (1) od ovoj ~len se dol`ni da se usoglasat so odredbite od ovoj zakon koi se odnesuvaat na statutot, organite na upravuvawe i drugite odredbi od ovoj zakon vo rok od edna godina od denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon.

(3) Po isklu~ok na stav (2) od ovoj ~len, dru{tvata za osiguruvawe se dol`ni da se usoglasat so odredbite od ovoj zakon koi se odnesuvaat na garantniot fond od ~len 77 od ovoj zakon vo rok od 18 meseci od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon.

(4) Na dru{tvata za osiguruvawe koi }e se usoglasat so odredbite od stav (2) i (3) na ovoj ~len, Agencijata im izdava re{enie so koe se utvrduva deka dru{tvoto za osiguruvawe se usoglasilo, a na dru{tvata za osiguruvawe koi nema da se usoglasat so odredbite od stav (2) i (3) na ovoj ~len, Agencijata }e im ja odzeme dozvolata za vr{ewe raboti na osiguruvawe.

Usoglasuvawe na osiguritelnite brokeri^len 259

(1) Licata koi na denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon imaat licenca za osiguritelen broker izdadena od ministerot za finansii prodol`uvaat da vr{at osiguritelno brokerski raboti na na~in i pod uslovi utvrdeni so ovoj zakon.

(2) Licata od stavot (1) od ovoj ~len se dol`ni vo rok od {est meseci od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon da go usoglasat svoeto rabotewe so odredbite od ~lenot 138 stav (1) to~ki 3, 4, 5 i 6 od ovoj zakon.

168

(3) Na licata od stav (1) na ovoj ~len koi }e go usoglasat svoeto rabotewe so odredbite od stav (2) na ovoj ~len, Agencijata im izdava re{enie so koe se utvrduva deka osiguriteliot broker go usoglasil svoeto rabotewe so zakonot, a na licata od stav (1) na ovoj ~len koi nema da se usoglasat so odredbite od stav (2) na ovoj ~len, Agencijata }e im ja odzeme licencata za osiguritelen broker.

Usoglasuvawe na osiguritelno brokerskite dru{tva^len 260

(1) Osiguritelno brokerskite dru{tva koi na denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon imaat dozvola za vr{ewe osiguritelno brokerski i se zapi{ani vo trgovskiot registar prodol`uvaat da vr{at osiguritelno brokerski raboti soglasno ovoj zakon vrz osnova na postojnata dozvola za vr{ewe osiguritelno brokerski raboti.

(2) Osiguritelno brokerskite dru{tva od stav (1) na ovoj ~len se dol`ni vo rok od {est meseci od denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon da go usoglasat svoeto rabotewe so odredbite od ~lenot 146 na ovoj zakon.

(3) Na osiguritelno brokerskite dru{tva koi }e go usoglasat svoeto rabotewe so odredbite od stav (2) na ovoj ~len, Agencijata im izdava re{enie so koe se utvrduva deka osiguritelno broekerskoto dru{tvo go usoglasilo svoeto rabotewe so zakonot, a na osiguritelno brokerskite dru{tva koi nema da go usoglasat svoeto rabotewe so odredbite od stavovite (2) i (3) na ovoj ~len, Agencijata }e im ja odzeme dozvolata za vr{ewe osiguritelno brokerski raboti.

^len 261 (~len 99) e izbri{an

Primena na poedine~nite odredbi^len 262

Odredbite od ~len 134-y, 134-i i 134-j, 155, 156 i 157 na ovoj zakon }e se primenuvaat od denot na pristapuvawe na Republika Makedonija vo Evropskata unija.

169

^len 263

Vo celiot tekst na Zakonot zborovite „Ministerstvo za finansii" i „ministerot za finansii", vo razli~en ~len i broj, se zamenuvaat so zborovite „Agencija za supervizija na osiguruvawe".

Vo celiot tekst na Zakonot zborovite „kvalifikuvani udeli", vo razli~en ~len i broj se zamenuvaat so zborovite „kvalifikuvano u~estvo".

^len 264

Se ovlastuva Zakonodavno-pravnata komisija na Sobranieto na Republika Makedonija da utvrdi pre~isten tekst na Zakonot za supervizija na osiguruvawe.

Vleguvawe vo sila na zakonot^len 265

Ovoj zakon vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo Slu`ben vesnik na Republika Makedonija.

^len 27 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za supervizija na

osiguruvawe (Slu`ben vesnik na RM br. 88/08)

(1) Licata koi na denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon vr{at raboti na podgotovka i sklu~uvawe na dogovori za osiguruvawe vo ime i za smetka na dru{tvata za osiguruvawe se dol`ni vo rok od 30 dena od denot na vleguvawe vo sila na ovoj zakon do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da dostavat barawe za dobivawe na licenca za zastapnik vo osiguruvaweto soglasno ~len 134-v od Zakonot za supervizija na osiguruvawe („Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 27/2002, 84/2002, 98/2002, 33/2004 i 79/2007).

(2) Kon baraweto za dobivawe licenca za zastapnik vo osiguruvaweto se prilo`uva dokumentacija so koja se doka`uva deka liceto gi ispolnuva uslovite od ~len 134-v stav (2) od Zakonot za supervizija na osiguruvawe („Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 27/2002, 84/2002, 98/2002,

170

33/2004 i 79/2007) osven uslovite od ~lenot 134-v stav (2) to~ka 1 od ovoj zakon.

(3) Na licata koi gi ispolnuvaat uslovite od ~lenot 134-v stav (2) od Zakonot za supervizija na osiguruvawe („Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 27/2002, 84/2002, 98/2002, 33/2004 i 79/2007) osven uslovite od ~lenot 134-v stav (2) to~ka 1 od ovoj zakon, Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e im izdade licenca za zastapnik vo osiguruvaweto.

(4) Licata od stav 3 na ovoj ~len se dol`ni vo rok od ~etiri meseci od denot na vleguvawe vo sila na podzakonskiot akt so koj se propi{uvaat uslovite za steknuvawe so, i ispituvawe na stru~nata podgotvenost potrebna za vr{ewe na raboti na zastapuvawe vo osiguruvaweto soglasno ~len 154 stav (1) to~ka 2 od Zakonot za supervizija na osiguruvawe („Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 27/2002, 84/2002, 98/2002, 33/2004 i 79/2007) do Agencijata za supervizija na osiguruvawe da prilo`at dokaz za polo`en stru~en ispit za zastapnik vo osiguruvaweto.

(5) Na licata od stavot (3) na ovoj ~len koi nema da prilo`at dokaz za polo`en stru~en ispit za zastapnik vo osiguruvaweto vo rokot od stavot (4) na ovoj ~len Agencijata za supervizija na osiguruvawe }e im já odzeme licencata za zastapnik vo osiguruvaweto.

171