NGAÂN HAØNG

THÖÔNG MAÏI

1 Quaù trình ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa ngaân haøng thöông maïi

2 Chöùc naêng cuûa ngaân haøng thöông maïi

3 Phaân loaïi ngaân haøng thöông maïi 4 Quaûn lyù vaø söû duïng voán cuûa

ngaân haøng thöông maïi• 4.1. Huy ñoäng voán• 4.2. Phaân phoái söû duïng voán Giảng phần 2 vaø 4 • Sinh vieân töï tìm hieåu vaø nghieân

cöùu phaàn 1 vaø 3

I. QUAÙ TRÌNH RA ÑÔØI VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAÂN HAØNG

II. CHÖÙC NAÊNG CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI• 1. Chöùc naêng trung gian tín duïng• Ngaân haøng thöông maïi laø caàu noái giöõa nhöõng

ngöôøi coù voán dö thöøa vaø nhöõng ngöôøi coù nhu caàu veà voán. . Thoâng qua vieäc huy ñoäng khai thaùc caùc khoaûn voán tieàn teä taïm thôøi nhaøn roãi trong neàn kinh teá, ngaân haøng hình thaønh neân quyõ cho vay caáp tín duïng cho neàn kinh teá. Vôùi chöùc naêng naøy, ngaân haøng vöøa ñoùng vai troø laø chuû theå ñi vay, vöøa ñoùng vai troø laø chuû theå cho vay.

• Chöùc naêng trung gian tín duïng cuûa ngaân haøng ñöôïc moâ taû qua sô ñoà sau:

NGAÂN HAØNG THÖÔNG

MAÏI

- Toå chöùc kinh teá-Doanh nghieäp-Toå chöùc xaõ hoäi- Hoä gia ñình, daân cö…

- Toå chöùc kinh teá- Doanh nghieäp-Toå chöùc xaõ hoäi-- Hoä gia ñình, daân cö…

- Huy ñoäng caùc nguoàn voán töø caùc chuû theå tieát kieäm, coù voán nhaøn roãi trong neàn kinh teá

• .Nhaän tieàn göûi khoâng kyø haïn, coù kyø haïn cuûa caùc toå chöùc kinh teá, caùc toå chöùc xaõ hoäi, caù nhaân döôùi hình thưc tieàn teä (noäi teä hoaëc ngoaïi teä).

• .Nhaän tieàn göûi tieát kieäm cuûa caùc caù nhaân.• .Phaùt haønh các loai chưng tư co giá ñeå huy ñoäng

voán • - Caáp tín duïng ñaàu tö ñaùp öùng nhu caàu veà

voán cho caùc chuû theå trong neàn kinh teá xaõ hoäi.

• .Cho vay ngaén haïn, trung vaø daøi haïn ñoái vôùi caùc toå chöùc kinh teá caù nhaân.

• .Chieát khaáu thöông phieáu, giaáy tôø coù giaù.• .Cho vay tieâu duøng, cho vay traû goùp vaø caùc

hình thöùc caáp tín duïng khaùc.

2. Chöùc naêng trung gian thanh toaùn

• Ngaân haøng laøm chöùc naêng trung gian thanh toaùn khiù thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng nhö trích moät khoaûn tieàn treân taøi khoaûn tieàn tieàn göûi ñeå thanh toaùn tieàn haøng hoùa, dòch vuï hoaëc nhaäp vaøo moät khoaûn tieàn göûi cuûa khaùch haøng töø baùn haøng hoùa hoaëc caùc khoaûn thu khaùc.

-Ngöôøi traû tieàn

-Ngöôøi mua haøng

-Toå chöùc xaõ hoäi

-Caù nhaân chuyeån -tieàn….

-Ngöôøithuï höôûng

-Ngöôøi baùn haøng

-Toå chöùc xaõ hoäi

- Caù nhaân

NGAÂN HAØNG

THÖÔNG MAÏI

Leänh

traû tieàn

qua taøi khoaûn

Giaáy

baùo

coù

Trong chöùc naêng trung gian thanh thanh toaùn, ngaân haøng thöïc hieän caùc nhieäm vuï nhö sau:

• - Môû taøi khoaûn tieàn göûi giao dòch cho khaùch haøng:

• - Quaûn lyù vaø cung caáp caùc phöông tieän thanh toaùn cho khaùch haøng

• - Toå chöùc vaø kieåm soaùt quy trình thanh toaùn giöõa caùc khaùch haøng

Khi keát hôïp chöùc naêng trung gian tín duïng vaø chöùc naêng trung gian thanh toaùn taïo cho ngaân haøng thöông maïi khaû naêng taïo ra tieàn ghi soå theå hieän treân taøi khoaûn tieàn göûi thanh toaùn cuûa khaùch haøng taïi ngaân haøng thöông maïi. Töø moät löôïng tieàn göûi ban ñaàu, qua nghieäp vuï cho vay döôùi hình thöùc chuyeån khoaûn, ñaõ laøm cho soá dö treân taøi khoaûn tieàn göûi trong heä thoáng ngaân haøng thöông maïi taêng leân.

3- Chưc năng cung câp cac dich vu tai chinh

- Dich vu ngân hang truyên thông- Dich vu ngân hang hiên đai - Xu hương hinh thanh cac siêu thi tai chinh &

cac tâp đoan tai chinh đa năng …

III. PHAÂN LOAÏI NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1. Caên cöù vaøo phaïm vi hoaït ñoäng

vaø tính chaát kinh teá - Ngaân haøng thöông maïi chuyeân doanh - Ngaân haøng thöông maïi KD toång hôïp 2. Caên cöù vaøo tính chaát sôû höõu - Ngaân haøng thöông maïi quoác doanh - Ngaân haøng thöông maïi coå phaàn - Ngaân haøng thöông maïi lieân doanh - Chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi IV. QUAÛN LYÙ VAØ SÖÛ DUÏNG VOÁN CUÛA

NGAÂN HAØNG

1. Quaûn lyù nguoàn voán kinh doanh cuûa ngaân haøng

1.1. Cô caáu nguoàn voán kinh doanh cuûa ngaân haøng

- Nguoàn voán sôû höõu cuûa ngaân haøng Chieám tyû troïng nhoû trong toång

nguoàn voán kinh doanh, thöôøng khoâng quaù 10% trong toång nguoàn voán, nhöng nguoàn voán cuûa ngaân haøng coù vai troø quan troïng ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng trong hieän taïi vaø khaû naêng phaùt trieån trong töông lai.

+ Nguoàn voán töï coù Voán ñieàu leä: ñaây laø soá voán maø

ngaân haøng phaûi coù ñeå ñi vaøo hoaït ñoäng vaø ñöôïc ghi vaøo ñieàu leä.

• Baûng : Voán töï coù cuûa moät soá NHTM treân theá giôùi (tính ñeán 31/02/2002)

• STT Teân ngaân haøng Nöôùc Voán töï coù ( tr. USD )

• 01 Citygroup Myõ 59.012 • 02 Bank of America• Group Myõ 43.012• 03 Development• Bank of Singapore Singapore 8.452• 04 Malayan Banking Malaysia 3.164• 05 Krung Thai Bank Thai Lan 1.435

VÔN ĐIÊU LÊ MÔT SÔ NHTM VIÊT NAM 2006

Đ/V : TY VND

_ BIDB 4253

_ VCB 4360

_ INCOMBANK 3406

_ AGRIBANK 6433

_ SACOMBANK 2080

_ EXIMBANK 1212

_ Techcombank 1500

Nguôn : NHNN

KEÁÂT QUAÛ KINH DOANH CUÛA MOÄT SOÁ• NHTM CP ÑEÁN 9/2007- ñ/v : TYÛ VNDNHTM Voán ñieàu leä Voán huy ñoäng Dö nô Lôi

nhuaän tröôùc thueáACB 2530 63.816 25.376 1450 Sacombank 4400 33850 26.900 1060Eximbank 1870 21.020 15.517 473 Techcombank 2524 25000 14.500 492

Nguoàn : TCNH 11/2007

Trong quaù trình kinh doanh, voán ñieàu leä thöôøng xuyeân ñöôïc boå sung. ñöôïc thöïc hieän qua hai phöông thöùc cô baûn:

• . Phöông thöùc tích tuï: baét nguoàn töø caùc quyõ trong ñoù chuû yeáu nhaát laø quyõ boå sung voán ñieàu leä, quyõ phaùt trieån kyõ thuaät nghieäp vuï ngaân haøng.

• . Phöông thöùc taäp trung voán: trong nhöõng thôøi ñieåm cuï theå, caàn thieát phaûi taêng voán ñieàu leä theo quy ñònh cuûa ngaân haøng trung öông hoaëc thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån quy moâ kinh doanh trong töông lai, maø nguoàn voán töø tích tuï khoâng ñaùp öùng kòp, phöông thöùc naøy seõ ñöôïc ngaân haøng aùp duïng. Cuï theå, thöïc hieän qua caùc hình thöùc: boå sung theâm töø ngaân saùch nhaø nöôùc; môû roäng lieân doanh; phaùt haønh coå phieáu…

- Caùc quyõ vaø lôïi nhuaän chöa phaân phoái, bao goàm:

• Quyõ döï tröõ boå sung voán ñieàu leä• Quyõ döï phoøng taøi chính• Quyõ ñaàu tö phaùt trieån nghieäp vuï• Lôïi nhuaän khoâng chia- Nguoàn voán huy ñoäng + Nguoàn voán huy ñoäng tieàn göûi . Tieàn göûi khoâng kyø haïn . Tieàn göûi coù kyø haïn . Tieàn göûi tieát kieäm: Tieàn göûi tieát kieäm khoâng kyø haïn:

Laø loaïi maø khaùch haøng coù theå göûi nhieàu laàn vaø ruùt ra baát cöù luùc naøo

Tieàn göûi tieát kieäm coù kyø haïn: Laø loaïi tieàn göûi ñöôïc ruùt ra sau moät thôøi gian nhaát ñònh. Tuy nhieân, neáu khaùch haøng coù nhu caàu ruùt tröôùc haïn vaãn coù theå ñöôïc ñaùp öùng, nhöng phaûi chòu laõi suaát thaáp.

Tieàn göûi tieát kieäm coù muïc ñích: Thöôøng laø hình thöùc tieát kieäm trung vaø daøi haïn, ngöôøi tham gia ngoaøi vieäc ñöôïc ngaân haøng traû laõi, coøn ñöôïc ngaân haøng caáp tín duïng nhaèm muïc ñích boå sung theâm voán ñeå mua saém caùc phöông tieän phuïc vuï nhu caàu tieâu duøng

+ Nguoàn voán vay . Phaùt haønh caùc chöùng töø coù giaù . Vay cuûa caùc ngaân haøng vaø caùc

trung gian taøi chính khaùc . Vay cuûa ngaân haøng Trung öông + Caùc nguoàn voán vay khaùc 1.2. Quaûn lyù nguoàn voán kinh doanh - Xaùc ñònh tyû leä an toaøn veà voán

toái thieåu + Hê sô an toan : Vôn điêu lê & cac quy /

Tông taisan co ( > 8% ) + Sô lân vôn huy đông so vơi vôn tư co

2. Quaûn lyù voán kinh doanh 2.1. Cô caáu voán kinh doanh cuûa ngaân

haøng _ Voán taøi saûn phuïc vuï kinh doanh ngaân

haøng _ Voán baèng tieàn . Tieàn maët taïi quyõ . Tieàn göûi taïi ngaân haøng khaùc . Tieàn göûi taïi ngaân haøng Trung öông _ Voán tín duïng . Chieát khaáu thöông phieáu . . Cho vay thâu chi . Cho vay caàm coá:

. Nghieäp vuï cho vay theá chaáp taøi saûn

. Tín duïng baèng chöõ kyù

. Tín duïng thueâ mua:

. Tín duïng tieâu duøng - Voán ñaàu tö taøi chính : + Liên doanh – liên kêt

+ Đâu tư CK….

Cac NHTM chi đươc sư dung vôn tư co cho hoat đông nay

2.2. Quaûn lyù voán kinh doanh - Ruûi ro tín duïng laø caùc khoaûn cho vay

cuûa ngaân haøng giaûm giaù trò hay khoâng thu hoài ñöôïc. Trong tröôøng hôïp nguoàn voán chuû sôû höõu cua ngaân haøng quaù nhoû so vôùi toång giaù trò taøi saûn, chæ caàn moät tyû leä nhoû danh muïc taøi saûn cho vay gaëp ruûi ro tín duïng coù ñaåy ngaân haøng tôùi nguy cô phaù saûn.

• Ñeå ño löôøng ruûi ro tín duïng ngaân haøng thöôøng duøng boán chæ tieâu sau:

• Tyû soá giöõa giaù trò caùc khoaûn nôï quaù haïn so vôùi toång dö nôï cho vay vaø cho thueâ ( < 3%).

• Tyû soá giöõa caùc khoaûn xoaù nôï roøng so vôùi toång cho vay vaø cho thueâ.

Tyû soá giöõa phaân boå döï phoøng toån thaát tín duïng haøng naêm so vôùi toång soá cho vay vaø cho thueâ hay vôùi toång voán chuû sôû höõu.

• Tyû soá giöõa döï phoøng toån thaát tín duïng so vôùi toång soá cho vay vaø cho thueâ hay vôùi toång voán chuû sôû höõu.

- Ruûi ro thanh toaùn Caùc ngaân haøng raát quan taâm ñeán tình traïng thieáu tieàn maët vaø khoâng coù khaû naêng vay möôïn ñeå ñaùp öùng yeâu caàu ruùt tieàn göûi, vay voán cuûng nhö nhöõng nhu caàu veà tieàn maët khaùc

Tyû soá giöõa voán tín duïng treân toång taøi saûn.

Tyû soá giöõa tieàn maët vaø soá dö tieàn göûi taïi caùc ngaân haøng khaùc so vôùi toång taøi saûn.

Tyû soá giöõa tieàn maët vaø caùc chöùng khoaùn cuûa chính phuû so vôùi toång taøi saûn.

• Tyû leä taøi saûn coù coù khaû naêng thanh toaùn ngay vaø caùc taøi saûn nôï ñeán haïn thanh toaùn cho töøng khoaûng thôøi gian cuï theå (töø 2 ngaøy cho ñeán 6 thaùng). Theo noäi dung cuûa quyeát ñònh 457/QÑ-Ngaân haøng Nhaø nöôùc tyû leä naøy toái thieåu laø 25% trong thôøi gian 1 thaùng tieáp theo, toái thieåu 100% trong khoaûng thôøi gian 7 ngaøy laøm vieäc tieáp theo

• Môt Sô Mô hinh Quan tri rui ro trong hoat đông NHTM

* Mô hinh chât lương 6 C :

+ Character : Tư cach ngươi vay

+ Capaccity: Năng lưc ngươi vay

+ Cash : Thu nhâp ngươi vay

+ Collateral : Bao đam tiên vay

+ Condition : Cac điêu kiên

+ Control : Kiêm soat

* Mô hinh xêp hang cua Moody’ s

Hang Tinh trang Ty lê rui ro hang năm

Aaa Chât lương cao nhât 0,02 %

Aa Chât lương cao 0,04 %

A Chât lương kha 0,08 %

Ba Chât lương vưa 0,2 %

B chât lương kem 1,8 %

Caa Kha năng Tc kho co thê tra nơ

Ca Săp vơ nơ

C Vơ nơ

• Mô hinh cho điêm TD tiêu dung

( Ap dung vơi khach hang ca nhân )

Tông điêm Quyêt đinh tin dung

< 28 Tư chôi

w 28- 30 cho vay đên 500USD

31- 33 1000

34-36 2500

37-38 3500

39-40 5000

41-43 8000…

NGÂN HANG GRAMEEN _

NGÂN HANG CUA NGƯƠI NGHEO

Muhammad Yunus sinh trưởng ở Chittagong trong gia đinh co đên 14 ngươi con ma năm trong đo đã chêt tư be do điêu kiên sông thiêu thôn. Yunus lao vao học tâp va tôt nghiêp ở ĐH Vanderbilt (My). Ông băt đâu cac công viêc xoa đoi nghèo sau khi chưng kiên nan đoi ở Bangladesh năm 1974 đã lam thiêt mang hang ngan ngươi. Hoat đông đâu tiên cua ông la trich cho vay tư tiên túi khoang 27 USD cho những phu nữ chuyên lam cac san phẩm tư tre ở lang Jobra gân đai học Chittagong nơi ông giang day.

• Năm 1976, ông sang lâp Ngân hang Grameen giúp ngươi nghèo vơi cac khoan vay nhỏ 50-100USD ma không đòi hỏi thê châp hay bao đam. GB tao ra phương thưc hoat đông mơi la cac “nhom đoan kêt” đê cac thanh viên quan lý viêc tra tiên vay va đê hỗ trơ lẫn nhau.

• Khi công viêc phat triên, GB đã phat triên cac hê thông tin dung nhỏ khac va phat triên cac chương trinh cho vay vê nha cưa cũng như hỗ trơ tai chinh cho những dư an nhỏ nuôi trông thuy san, tươi tiêu, dêt may...

• Cho đên nay, tông sô ngươi tưng vay tiên tai GB la 6,61 triêu ngươi va 97% trong sô đo la phu nữ. Trong tông sô khoang 290,03 ti taka Bangladesh (tương đương khoang 5,72 ti USD) cho vay, GB đã thu hôi đươc khoang 258,16 ti taka (khoang 5,07 ti USD), đat ti lê thu hôi nơ ở mưc 98,85% - môt ti lê rât cao trong nganh ngân hang. Đặc biêt, những ngươi tưng vay tư GB hiên sở hữu 94% cô phân cua ngân hang va 6% còn lai do sở hữu nha nươc. Mô hinh tin dung giúp đơ ngươi nghèo cua GB đên nay đươc ap dung ở 23 nươc khac.

• Yunus tưng rât nôi tiêng vơi câu noi cua minh rằng sẽ phân đâu xoa đoi nghèo cho “môt ngay con chau chúng ta tơi cac viên bao tang đê thây đoi nghèo la thê nao".

Uy ban Nobel Na Uy đã chinh thưc vinh danh “Giai Nobel Hòa Binh “ năm 2006 cho nha kinh tê Muhammad Yunus, 66 tuôi, va Ngân hang Grameen (GB) do ông sang lâp vi “nỗ lưc giúp phat triên kinh tê va xã hôi” cho những ngươi nghèo ở Bangladesh.

( Nguôn : WWW. Tuoitre.com.vn )

• * V/đ đặt ra : Những cơ hôi & thach thưc đặt ra cho cac NHTM Viêt Nam trong xu thê hôi nhâp quôc tê ?

• Môt sô cam kêt chu yêu trong Hiêp Đinh TM Viêt – My đã đươc ký kêt vao năm 2000

* Trong 8 năm đâu cac chi nhanh NHTM cua My hoat đông tai VN đươc phep nhân tiên gưi bằng VND tư cac phap nhân vơi ty lê nhât đinh tinh theo vôn phap đinh cua ngân hang chi nhanh , cu thê :

Năm thư 1 : 50% Năm thư 5 : 600%

Năm thư 2 : 100% Năm thư 6 : 700%

Năm thư 3 : 250 % Năm thư 7 : 900%

Năm thư 4 : 400 % Năm thư 8 : Đôi xư binh đăng như NHTM trong nươc

• * Trong 10 năm đâu sau khi HĐ ký kêt cac chi nhanh NHTM cua My tai VN đươc phep huy đông tiên gởi VND cua cac thê nhân vơi ty lê trên vôn phap đinh cua NH chi nhanh

Năm thư 1 50% Năm thư 6 650%

Năm thư 2 100% Năm thư 7 800%

Năm thư 3 250% Năm thư 8 900%

Năm thư 4 350% Năm thư 9 1000%

Năm thư 5 500% Năm thư 10 Đươc đôi xư binh đăng như NHTM trong nươc

ĐIÊM MANH CUA NHTM Viêt Nam :

_ Môi trương KT vi mô ôn đinh.

_ Mang lươi rông

_ Am hiêu thi trương

_ Kha năng liên kêt vơi cac đôi tac

ĐIÊM YÊU CUA NHTM Viêt Nam :

_ Vê thê chê

_ vê năng lưc tai chinh

_ vê công nghê ngân hang

_ vê chiên lươc phat triên NH như xây dưng thương hiêu, nguôn nhân lưc, phat triên NH đa năng ,hiên đai…