92
Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois 1

Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 11111

Page 2: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

22222 • Ngöôøi Vieät Illinois

Nguyeät San THOÂNG TIN . VAÊN HOÙA SINH HOAÏT COÄNG ÑOÀNG

Chuû tröông Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois

Chuû nhieäm: Paul Luu Giaùm Ñoác Ñieàu Haønh

Toång Bieân Taäp Francis C. Khuc

• Ban Bieân Taäp

Shara Chaâu, Caheri Aguilar Chaâu Vaên, Cöôøng Phaïm, Duõng Nguyeãn,

Lydia Byrne, Vaân Döông Sara H., Jalal Belsifar, Tony P.

Coäng taùc thöôøng tröïcCoäng taùc thöôøng tröïcCoäng taùc thöôøng tröïcCoäng taùc thöôøng tröïcCoäng taùc thöôøng tröïcPhaïm Thaønh Chaâu, Traàn Trung Ñaïo,

Troïng Ñaït, Bs.Nguyeãn YÙ Ñöùc, Phan Nhaät Nam,Nguyeãn Taøi Ngoïc, Hoaøng Ñöùc Nhaõ, Huy Phöông,

Huyønh Vaên Phuù, Vaên Quang, Pt. Nguyeãn Maïnh San,Tina Traàn, Töôûng Naêng Tieán, Vieät Tieán...

Tin Töùc Tin Töùc Tin Töùc Tin Töùc Tin Töùc Duõng Nguyeãn, Höng Leâ, Chaâu Vaên

Quaûng caùo Quaûng caùo Quaûng caùo Quaûng caùo Quaûng caùo Shara Chaâu • •

Thö töø, baøi vôû, ngaân phieáu xin göûi: Vietnamese Association of Illinois5110 N. Broadway, Chicago, Illinois 60640 - U.S.A. Tel: (773) 728- 3700 - Fax: (773) 728-0497

www.hnvi.orgEmail: [email protected]

Ban Bieân Taäp:[email protected]

Ngöôøi Vieät ILLINOIS

BAØI VÔÛ, QUAÛNG CAÙO HOÃ TRÔÏXIN VUI LOØNG GÖÛI VEÀ TRÖÔÙCNGAØY 15 MOÃI THAÙNG. ÑA TAÏ.

Soá 415 - Thaùng 5, Naêm 2017

• Caùc Chöông trình phuïc vuï - Giôùi thieäu - 3

• Tin töùc toång hôïp (Höng Leâ, Duõng Nguyeãn, FCK) 13

• Thôøi söï trong thaùng: Söï kieän Bs. Ñaøo 38

• Tin Chicago vaø Baûn Tin Ruùt Ngaén (Chaâu Vaên) 41

• Ngaøy Hieàn Maãu (Mother’s Day) 45

• Phieám cuûa Huy Phöông 47

• Thô Phan Huy: Caûm Taï Mieàn Nam 49

• Baøi vieát cuûa Vaên Quang göûi töø Saigon 50

• Baø Meï Vieät Nam tuyeät vôøi (Pt. Ng. Maïnh San) 53

• Söùc maïnh Quaân söï giöõa HKø vaø TC (Troïng Ñaït) 57

• Truyeän ngaén Tieåu Töû: Con Raïch Nhoû Queâ Mình 61

• Trang baùo cuûa Hoäi Cao Nieân Chicago 64

• Nuï Cöôøi cuûa Ñöùc Phaät 65

• Moät lôøi Xin Loãi (Buøi Baûo Truùc) 66

• Caên baûn veà Ung Thö (Bs. Nguyeãn YÙ Ñöùc) 68

• Baïn coù bieát...? (Ñoâng Tröôøng Sôn) 73

• Trang baùo veà Di Truù ñuùc keát 76

• Ñuøng töï cho mình laø quan troïng (St) 79

• Trang Phaân öu 81

• English Section (Lydia Byrne & FrK) 82

• Hoã trôï Quaûng Caùo 91

TRONG SOÁ NAØY

MÔØI GHI DANH SINH HOAÏT CAÙC LÔÙP HEØ

Page 3: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 33333

GIAÙ BIEÅU QUAÛNG CAÙOGIAÙ BIEÅU QUAÛNG CAÙOGIAÙ BIEÅU QUAÛNG CAÙOGIAÙ BIEÅU QUAÛNG CAÙOGIAÙ BIEÅU QUAÛNG CAÙO Advertising Rates

Trang (Page) 1/8 1/4 1/2 1 $15 $25 $50 $100

Quan, Hoân, Tang, TeáCongratulatory, Messages,

Offer of Condolence $15 $20 $30 $50

Muoán nhaän ñöôïc baùo haèng thaùng, xin göûi $40 böu phí cho moät naêm 12 soá.

To receive NGÖÔØI VIEÄT ILLINOISPlease send for one year subscriptions:

First Class: $40

VietnameseCommunity Magazine

ngöôøi vieät illinois do HoäiNgöôøi Vieät thöïc hieän phaùt haønh haøng thaùng,ngoaøi vieäc phaùt huy vaên hoïc, ngheä thuaätcoøn coù muïc ñích cung caáp tin töùc, caùc sinhhoaït coäng ñoàng taïi Chicago vaø haûi ngoaïi,thoâng baùo caùc chöông trình vaø dòch vuï xaõhoäi cuûa Hoäi – Baøi cuûa caùc taùc giaû coäng taùckhoâng nhaát thieát laø quan ñieåm cuûa Hoäi. –Baøi ñöôïc ñaêng hay khoâng seõ khoâng hoøantraû baûn thaûo – Toøa soaïn daønh quyeàn caétboû, söûa chöõa vaø nhuaän saéc laïi baûn thaûoneáu caàn.

The NGUOI VIET ILLINOIS ispublished monthly by the VietnameseAssociation of Illinois (VAI). Along withdevelopments in Vietnamese art andliterature, the NGUOI VIET ILLINOIS alsoprovides local news; community activitiesin the Chicagoland area, the United Statesand overseas. It also updates informationof extensive programs and its socialservices.

The viewpoint expressed in the articleswritten by contributors do not always reflectthat of VAI’s. Material submitted, publishedor not, will not be returned to sender. VAIreserves the right to edit and reviseaccordingly.

Thö töø, baøi vôû, ngaân phieáu xin göûiLetters, articles, contributions, checks

can be sent to:Vietnamese Association of Illinois

5110 N. Broadway Ave..Chicago, IL 60640Tel: (773) 728-3700

Fax: (773) 728-0497E-mail: [email protected]

BAÙC SÓ – TRUNG TAÂM Y KHOABs.Traàn Xuaân Ninh (Medical Center) 92Bs. Traàn Lieân Phöông (Asian Village) 99Bs. Van Pham Vision 2000 95Ñoâng Y só Thaùi Hoøa 95

NHA SÓFour Seasons Dental - Bs.Kieät & Nga, D.D.S. 99Comestic Dentistry - Bs. Ng.Thieän Minh, D.D.S. 98Bs.Nguyeãn Duy Linh, D.D.S. 99Bs. David Toaøn Nguyeãn, D.D.S. 98

NHAØ THUOÁCMINI thöông xaù 92

LUAÄT SÖLs.STUART BARASCH 96Ls. KIEÀU HUY LIEÂM 104

KHAI THUEÁ - BAÛO HIEÅMØ - VAY TIEÀN4Dakao Tax & Travel 97TRAN’s Services, Inc. 95

XE HÔI - SÖÛA CHÖÕATHONG’S Auto service & Body 100VALUE Auto Services (Tran Dac) 95

QUAY PHIM - CHUÏP HÌNHQUOC TE (QT Photo & Travel) 94

CHÔÏ - SIEÂU THÒ - ÑOÀ DUØNGTAINAM thöông xaù 93HOA NAM MARKET 103

NHAØ HAØNG - CAØPHEÂTHAI Garden 102Phôû 888 102Caøfeù HOAØNG 102

DAÏY NGHEÀ - ÑAØO TAÏO - HUAÁN LUYEÄNPHÖÔNG Daïy Piano 94HUYØNH PHUÙ TAÙNH Daïy Laùi Xe 103

VEÙ MAÙY BAY - DU LÒCH - DÒCH VUÏSIGNS & Grapics 91Dòch vuï Nhaø Quaøn BARR 101THueâ nhaø - Caàn ngöôøi - Baùn tieäm 98Tin Vui - Tin Vui 103Thoâng baùo traû leä phí thi nhaäp tòch 103

Danh muïc Quaûng caùo •Danh muïc Quaûng caùo •

Page 4: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

44444 • Ngöôøi Vieät Illinois

HOÄI NGÖÔØI VIEÄT ILLINOIS CUNG ÖÙNG NHÖÕNG DÒCH VUÏ:VAI PROGRAMS:

Lieân laïc: 5110 N. BROADWAY ST., CHICAGO, ILLINOIS 60640Ñieän thoaïi: 773 728 3700 - Fax: 773 728 0497

Giôø laøm vieäc: Töø thöù Hai ñeán thöù Saùu - Môû cöûa Töø 9:00 am ñeán 5:00 pm.

BOÅ TUÙC KHAÛ NAÊNG NGÖÔØI LÔÙNBOÅ TUÙC KHAÛ NAÊNG NGÖÔØI LÔÙNBOÅ TUÙC KHAÛ NAÊNG NGÖÔØI LÔÙNBOÅ TUÙC KHAÛ NAÊNG NGÖÔØI LÔÙNBOÅ TUÙC KHAÛ NAÊNG NGÖÔØI LÔÙN ADULT EDUCATIONADULT EDUCATIONADULT EDUCATIONADULT EDUCATIONADULT EDUCATION-Anh Ngöõ caên baûn - English as Second Language-Vi tính caên baûn - Computer Literacy- Luyeän thi Nhaäp tòch - Citizenship Classes

CHÖÔNG TRÌNH HOÄI NHAÄPCHÖÔNG TRÌNH HOÄI NHAÄPCHÖÔNG TRÌNH HOÄI NHAÄPCHÖÔNG TRÌNH HOÄI NHAÄPCHÖÔNG TRÌNH HOÄI NHAÄP ADJUSTMENT PROGRAMADJUSTMENT PROGRAMADJUSTMENT PROGRAMADJUSTMENT PROGRAMADJUSTMENT PROGRAM-Nhaäp tòch, Di truù... - Naturalization, Immigration...-Thöïc taäp phoûng vaán - Mock Interview-Tö vaán, Huaán luyeän - Counseling, Training-Thoâng tin, Baùo chí - Information, Magazines-Phieân dòch/Thoâng dòch - Translation/Interpretation-Thò thöïc coâng chöùng - Notary Public

TÌM VIEÄC LAØMTÌM VIEÄC LAØMTÌM VIEÄC LAØMTÌM VIEÄC LAØMTÌM VIEÄC LAØM EMPLOYMENTEMPLOYMENTEMPLOYMENTEMPLOYMENTEMPLOYMENT-Giuùp tìm vieäc -Looking for a job-Giuùp vieát Resume -Help with writing Resume

DÒCH VUÏ XAÕ HOÄIDÒCH VUÏ XAÕ HOÄIDÒCH VUÏ XAÕ HOÄIDÒCH VUÏ XAÕ HOÄIDÒCH VUÏ XAÕ HOÄI SOCIAL SERVICESSOCIAL SERVICESSOCIAL SERVICESSOCIAL SERVICESSOCIAL SERVICES-Giuùp xin trôï caáp xaõ hoäi -Help with Social Benefits-Chaêm soùc Cao nieân taïi gia -Homemakers/Senior Services

CHAÊM SOÙC SÖÙC KHOÛECHAÊM SOÙC SÖÙC KHOÛECHAÊM SOÙC SÖÙC KHOÛECHAÊM SOÙC SÖÙC KHOÛECHAÊM SOÙC SÖÙC KHOÛE HEALTHCARE SERVICEHEALTHCARE SERVICEHEALTHCARE SERVICEHEALTHCARE SERVICEHEALTHCARE SERVICE-Kieåm tra söùc khoûe -Health Screening-Baûo hieåm Y Teá Treû Em -IL AllKids Insurance

THANH THIEÁU NIEÂNTHANH THIEÁU NIEÂNTHANH THIEÁU NIEÂNTHANH THIEÁU NIEÂNTHANH THIEÁU NIEÂN YOUTH PROGRAMYOUTH PROGRAMYOUTH PROGRAMYOUTH PROGRAMYOUTH PROGRAM-Keøm sau giôø hoïc -After School Tutoring-Sinh hoaït Treû -Youth Activities...

Page 5: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 55555

Mr. Andy Bui, General CouncilMr. Andy Bui is an entrepreneur in software industry. He has been a volunteer at the Vietnamese Associa-

tion of Illinois and has served on the Board of Directors in different terms between 1986 and 2009. Mr. Buiholds a BS in Software Engineering from University of Illinois and MS in Software Engineering from DePaulUniversity.

Dr. Diep Nguyen, General CouncilDr. Diep Nguyen is Associate Professor Northeastern University. Dr. Nguyen teaches Dual Language and

Literacy Education. Dr. Nguyen holds a BA in Secondary Education, a MA in French Literature, and a Ph.Din Multilingual/Multicultural Education.

Mr. Doug Nguyen, General CouncilMr. Doug Nguyen is the Regional Communication Director- Midwest for the Social Security Adminis-

tration. Mr. Nguyen holds a BS and MA in Communications from Oral Roberts and the University of Illinoisat Chicago and MA in Missions from Southern Baptist Theological Seminary.

Dr. Hien Hoang, General CouncilDr. Hien D. Hoang is a connective tissue specialist. He became Board member of the Board of Directors

of the Vietnamese Association of Illinois (VAI) since 2009 and served as President of the Board for twoconsecutive terms (2011-2015). Currently, he is a member of the Advisory Council for the Board of Directorsof the VAI. He also devoted his time leading the Youth Educational Program at Quang Minh Temple inChicago.

Dr. Joseph Vu, General CouncilDr. Joseph Vu is an Associate Professor of Finance at DePaul University. Dr. Vu holds an MBA and Ph.D.

in Finance from University of Chicago.

Ms. Ngoan Le, ChairMs. Ngoan Le is the Illinois Refugee State Coordinator and Chief of the Bureau of Refugee and

Immigrant Services at the Illinois Department of Human Services. Ms. Le became the first ExecutiveDirector of the VAI in the 1980’s. Ms. Nguyen holds a BS in Foreign Language Education from IllinoisState University.

Mr. Michael Fisher, General CouncilMr. Michael Fisher is vice president of Workforce Development and Community Relations for COUN-

TRY. Mr. Fisher holds a BS in Business Administration from Bradley University and a MS in BusinessAdministration in Finance from DePaul University.

VIETNAMESE ASSOCIATION OF ILLINOIS

HOÄI ÑOÀNG COÁ VAÁN

Page 6: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

66666 • Ngöôøi Vieät Illinois

Mr. Huy Tran, Financial ChairmanMr. Huy Tran serves at Financial Chairman for the Board of Directors. Mr. Tran is a consultant in

Securities for Northern Trust Corp. Mr. Tran holds a BS in Business Administration in Finance fromRoosevelt University.

Mr. John Owen, General CouncilMr, John Owen is an attorney for Chapman Spingola, LLP, a firm located in downtown Chicago. Mr.

Owen holds a JD at the University of California at Berkeley.

VIETNAMESE ASSOCIATION OF ILLINOIS

HOÄI ÑOÀNG QUAÛN TRÒ

Dr. Karen Washington, General Council

Dr. Karen Washington is a educational consultant. Dr. Washington holds a M.Ed. from DePaul Univer-

sity and an Ed.D from Loyola University at Chicago.

Mr. Matthew Tran, General Council

Mr. Matthew Tran is the Assistant Director of Enterprise Architecture Delivery at the University of

Chicago Medicine. Mr. Tran holds a BS in Management Information Systems from Iowa State University

and holds a MS in Medical Informatics from Northwestern University.

Mr. Nghia Nguyen, PresidentMr. Nghia Nguyen is the President of the Board of Directors. Mr. Nguyen served as the Financial

Chairman and VP of Internal Affairs for two years prior to his current appointment. Mr. Nguyen is an ITManager at IBM Corp. Mr. Nguyen holds a BS in Information Technology from Northern Illinois Universityand a MS in E-Commerce Architecture from DePaul University.

Ms. Victoria Hill, General Council

Ms. Victoria Hill is a consultant for Advanced Resources specializing in Benefit Management. Ms. Hill

holds a MS in Human Resources Management from Keller Graduate School of Management.

Page 7: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 77777

The Vietnamese Association of Illinois Adult ESL/Literacy Program 5110 North Broadway Ave. Chicago, IL 60640

For more informationor to register for

classesPlease contact Jalal at:

Tel: (773) [email protected]

For the purpose of compliance with Section 511 of public law 106/166 - The Stevens Amendment approximately 100% of federal funds were used for these classes

Monday: 9:00 am - 11:30 am EL CIVICS – ESL Level 2 - CitizenshipTuesday: 9:00 am - 11:30 am EL CIVICS – ESL Level 2 - CitizenshipWednesday: 9:00 am - 11:30 am EL CIVICS – ESL Level 2 - CitizenshipThursday: 9:00 am - 11:30 am EL CIVICS – ESL Level 2 - CitizenshipFriday: 9:00 am - 11:30 am EL CIVICS – ESL/ Citiz. TutoringSaturday: 10:00 am - 12:30 pm ESL/Cit Tutoring @ Bezazian Library*Sunday: 10:00 am - 12:30 pm ESL Tutoring Sessions - Citizenship

CLASS SCHEDULE:

Monday-Sunday: ALL HOURS! We have one-on-one ESL tutoring for studentsunable to attend the classes during our scheduledhours. Tutors can meet with you at your convenience.

Interestedin volunteering with us?

Contact Caheri:[email protected]

ESL- Classes focus completely on learning En-glish.

*Tutoring on Saturdays will take place byappointment and with the approval of the coor-dinators.

EL CIVICS- Classes include advanced gram-mar and conversation skills. The class provides in-structions in civics and has students apply their En-glish in a practical way.

Page 8: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

88888 • Ngöôøi Vieät Illinois

Thôøi gian: 9:30 giôø - 11:30 giôø saùng caùc ngaøy Chuû Nhaät(Thôøi gian töø 22 thaùng 01 ñeán 14 thaùng 05, 2017)

Ñòa ñieåm: HOÄI NGÖÔØI VIEÄT ILLINOIS5110 N Broadway St., Chicago, IL 60640

Trình ñoä: 1

°Giuùp hoïc vieân bieát caùch ñaùnh vaàn trong tieáng Vieät

°Ñoïc vieát cô baûn tieáng Vieät

°Ñeám soá tôùi 100 baèng tieáng Vieät

°Giao tieáp cô baûn baèng tieáng Vieät tieâpVieät

MUOÁN BIEÁT THEÂM CHI TIEÁTXin lieân laïc: DOMINIC PHAÏM

Phone: 773-728-3700Email:[email protected]

MÔØI GHI DANH TÖØ HOÂM NAY

Page 9: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 99999

MUOÁN BIEÁT THEÂM CHI TIEÁTXin lieân laïc: TONY PHAÏM, Ñieàu Hôïp Vieân

Chöông trình Thanh Thieáu NieânPhone: 773-728-3700 ex. 27

Email:[email protected]

HOÄI NGÖÔØI VIEÄT ILLINOIS

Page 10: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

1010101010 • Ngöôøi Vieät Illinois

VAI Summer Program begins Monday, June 26th and ends Friday, August 18th. * Parents have the options of enrolling their children grade K-8th by weeks or whole summer! Summer Camp location: 5110 N Broadway St. Chicago, IL 60640

THE SUMMER CAMP DAYS AND TIMES: Regular Program Days and Times: Monday thru Friday from 9:00 AM to 5:00 PM*Special Early drop-off and Late pick-up: 8:00 AM - 9:00 AM and 5:00 PM – 6:00 PM.* Summer Camp program closed: Tuesday, July 4th for Independence Day.

CAMP DESCRIPTION:The VAI’s Youth Summer Camp is designed for personal development and growth in young children in

grade K – 8th. These children will have an opportunity to enhance their educational levels, to engage intheir recreational activities, and to strengthen their social interaction skills.

• Children will participate in Field Trips and Special Events.• Health-related fitness will be instructed to the children during the special hour.• Self-exploration exercise/team building activities will be implementing during the late special hour.• Vietnamese classes for children who want to enhance their language.

REGISTRATION IS OPEN – SLOT ARE LIMITED Full summer fee: $350 – Weekly fee: $50

FOR MORE INFORMATION, PLEASE CONTACT: TONY PHAM, Youth Program Coordinator

Phone: 773.728.3700 ext. 27 Email: [email protected]

Page 11: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 1111111111

• NHAÄP TÒCH (Naturalization)• THEÛ XANH (Permanent Resident Cards)

• MÔØI THAÂN NHAÂN DU LÒCH• Immigration Counseling

• TRAVEL DOCUMENT / RE-ENTRY PERMIT• THIEÁT LAÄP HOÀ SÔ BAÛO LAÕNH

• DÒCH TAØI LIEÄU – THÒ THÖÏC COÂNG CHÖÙNG(Translation Services - Notary Public)

QUYÙ ÑOÀNG HÖÔNG COÙ NHU CAÀU,XIN VUI LOØNG GOÏI LAÁY HEÏN

LIEÂN LAÏC ÑEÅ BIEÁT THEÂM CHI TIEÁT: Francis Khuc (BIA) - Hung Le Email: [email protected]

7 7 3 . 7 2 8 . 3 7 0 0Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois

CHÖÔNG TRÌNHHOÄI NHAÄP

Page 12: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

1212121212 • Ngöôøi Vieät Illinois

Ñaây laø Chöông trình chính phuû löu taâm, ñaõi ngoä quyù Cao nieân treân 60tuoåi giaø yeáu, beänh taät, soáng neo ñôn nhaèm cung caáp nhöõng dòch vuï chaêmsoùc söùc khoûe, vaø giuùp ñôõ vieäc nhaø taïi tö gia cuûa hoï.

Muoán thuï höôûng dòch vuï chaêm soùc taïi gia, quyù vò cao nieân caàn: ª Coù quoác tòch Hoa Kyø, hay thöôøng truù hôïp phaùp theo luaät di truù. ª Cö nguï taïi Illinois trong thôøi gian xin dòch vuï vaø nhaän dòch vuï. ª Söùc khoûe yeáu keùm hay beänh taät, coù nhu caàu giuùp ñôõ vieäc nhaø vaø

phuï giuùp vieäc caù nhaân. ª Ñang höôûng trôï caáp SSI, coù theû khaùm beänh Medicare, Medicaid. ª Taøi saûn khoâng quaù 17,500 ñoâ la. ª Ñöôïc baùc só chaáp thuaän cho höôûng dòch vuï.

Chöông Trình Chaêm Soùc Cao Nieân Taïi Gia/HNV ñang phaùt trieån raáttoát ñeïp vôùi nhieàu thaønh quaû ñaùng khích leä, saün saøng tieáp nhaän laøm thuû tuïccho Quyù Cao nieân coù nhu caàu trong thôøi gian ngaén nhaát.

Trong thaønh phoá Chicago, xin vui loøng lieân laïc:OÂng Duõng Nguyeãn, Baø Vaân Döông, Coâ Sarah Alhasan

5110 N. Broadway St., Chicago, IL 60640Ñieän thoaïi: (773) 728-3700 - Fax: (773) 728-0497

Trong khu vöïc DuPage, xin vui loøng lieân laïc:Anh Daniel Nguyeãn

640 E. St. Charles Rd., Suite 203Carol Stream, IL 60188

Ñieän thoaïi: (630) 580-9438 - (630) 480-0224Fax: (331) 806-3155

Page 13: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 1313131313

Chöông trình Immigrant Family Resource Programphuïc vuï vaø trôï giuùp nhöõng gia ñình coù möùc lôïi töùc thaáp,ngöôøi giaø, treû em, phuï nöõ mang thai vaø ngöôøi taøn taättrong caùc chöông trình xaõ hoäi thuoäc Boä Xaõ Hoäi Tieåu BangIllinois, bao goàm caùc dòch vuï veà y teá, thöïc phaåm,..

°TANF - Trôï giuùp taøi chính taïm thôøi cho phuï nöõ mangthai vaø gia ñình trong hoaøn caûnh khoù khaên coù moät hoaëcnhieàu treû em phuï thuoäc.

°MEDICAID/ALLKIDS - Chöông trình baûo hieåm yteá cuûa chính phuû daønh cho ngöôøi coù möùc lôïi töùc thaáp,ngöôøi giaø, treû em, phuï nöõ mang thai vaø ngöôøi taøn taät.

°SNAP ( Food Stamps ) - Trôï giuùp taøi chính cho caùnhaân hoaëc gia ñình coù möùc lôïi töùc thaáp thoâng qua theûLINK duøng vaøo vieäc mua thöïc phaåm.

Muoán bieát theâm chi tieát, xin vui loøng lieân laïc:

MINH NGUYEÃN773 . 728 . 3700

Email: [email protected]

Page 14: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

1414141414 • Ngöôøi Vieät Illinois

THEÁ GIÔÙITHEÁ GIÔÙITHEÁ GIÔÙITHEÁ GIÔÙITHEÁ GIÔÙI

BAÛN TIN Toång Hôïp:

DUÕNG NGUYEÃN - HÖNG LEÂ - CHAÂU VAÊN

MYÕ THAÛ “MOTHER OF ALL BOMBS”XUOÁNG AFGHANISTAN

Quaân ñoäi Myõ vöøathaû quaû bom coù söùccoâng phaù maïnh nhaáttrong taát caû caùc loaïibom khoâng phaûi haïtnhaân, vaøo caùc muïctieâu ISIS ôû Afghani-stan.

Quaû bom, meänhdanh nguïy trang laø“Meï cuûa taát caû caùc

loaïi bom” - Mother of all bombs – goïi taét laø MOAB - ñöôïc thaû luùc 7:32phuùt toái thöù Naêm 13/4/2017, giôø ñòa phöông.

Ñaây laø laàn ñaàu tieân loaïi vuõ khí naøy ñöôïc söû duïng treân chieán tröôøng, teânchính thöùc laø “GBU-43/B - Massive Ordnance Air Blast Bomb - MOAB,”daøi 30 foot (9.14 meùt), naëng 21 ngaøn 600 pound (9797 kg), coù heä thoángñònh vò toaøn caàu daãn höôùng.

Cuøng ngaøy, toång thoáng Hoa Kyø, Donald Trump, phaùt bieåu: “Theâm moätthaønh coâng nöõa. Ai cuõng bieát ñieàu gì ñaõ xaûy ra. Vaäy thì, nhöõng gì toâi ñaõlaøm laø toâi uûy quyeàn cho quaân ñoäi cuûa chuùng ta.” OÂng Trump noùi khi ñöôïchoûi coù phaûi oâng ra leänh vuï thaû bom hay khoâng. “Chuùng ta ñaõ uûy thaùc hoïtoaøn quyeàn haønh ñoäng, vaø ñoù laø ñieàu hoï ñang laøm.”

Quaû bom ñöôïc thaû bôûi vaän taûi cô MC-130, xuaát phaùt töø Afghanistan,do Boä Tö Leänh Chieán Dòch Ñaëc Bieät cuûa Khoâng Quaân chæ huy. “ CNNnoùi raèng töôùng John Nicholson, chæ huy caùc löïc löôïng Hoa Kyø taïi Af-ghanistan, kyù chuaån thuaän vieäc söû duïng bom MOAB. Vaø Toøa Baïch OÁcñöôïc thoâng baùo veà keá hoaïch haønh ñoäng tröôùc khi vaän taûi cô MC-130 thaûquaû bom naëng gaàn moät taán naøy.

Phaùt ngoân nhaân Baïch OÁc, Sean Spicer, xaùc nhaän vuï thaû bom nhaémvaøo “moät heä thoáng ñòa ñaïo vaø hang ñoäng maø caùc chieán binh ISIS söû duïng

ñeå di chuyeån.”Vuï thaû bom naøy xaûy ra chæ moät

tuaàn sau khi oâng Trump ra leänh naõhoûa tieãn vaøo moät caên cöù khoâng quaâncuûa Syria - laàn ñaàu tieân trong cuoäcnoäi chieán keùo daøi 6 naêm cuûa ñaát nöôùcnaøy.

Afghanistan noùi quaû bom khoångloà do moät maùy bay chieán ñaáu Myõthaû xuoáng hoâm thöù Naêm 13/4/2017ñaõ gieát cheát 36 thaønh vieân cuûa nhoùmNhaø Nöôùc Hoài giaùo vaø phaù huyû moätkho vuõ khí lôùn, chöa keå nhieàu caùicheát khaùc lieân quan.

Moät thoâng baùo do Boä Quoácphoøng Afghanistan coâng boá hoâm 14/4 cho bieát khoâng coù thöôøng daân naøobò thieät maïng trong cuoäc taán coângnaøy. Quaû bom GBU-43 naëng 10.000kg, ñöôïc meänh danh laø “ (Mother ofall bombs,vieát taét laø MOAB), ñöôïcthaû xuoáng moät heä thoáng haàm truù aåncuûa Nhaø Nöôùc Hoài giaùo taïi tænhNangarhar ôû vuøng taây-baéc Afghani-stan hoâm 13/4.

Vaên phoøng Toång thoáng AshrafGhani noùi vuï thaû bom xaûy ra trongmoät chieán dòch phoái hôïp vôùi caùc Löïclöôïng an ninh vaø quoác phoøng Af-ghanistan.

Phuû Toång thoáng Afghanistan chobieát theâm raèng caùc löïc löôïng Af-ghanistan cuõng ñang hôïp taùc vôùi söùmaïng NATO hoã trôï cho Afghanistan

Page 15: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 1515151515

choáng caùc nhoùm khuûng boá khaùc.Cöïu Toång thoáng Afghanistan

Hamid Karzai maïnh meõ leân aùn vieäcthaû bom taïi ñaát nöôùc oâng. OÂngKarzai vieát treân trang Twitter: “Toâicöïc löïc leân aùn, baèng nhöõng lôøi leõmaïnh meõ nhaát vieäc quaân ñoäi HoaKyø thaû vuõ khí môùi nhaát, quaû bomkhoâng haït nhaân lôùn nhaát, xuoáng laõnhthoå Afghanistan.”

Ñaïi töôùng John Nicholson, TöLeänh haøng ñaàu cuûa Myõ ôû Afghani-stan hoâm thöù Saùu noùi raèng quyeátñònh cuûa oâng trieån khai quaû bomMOAB ñöôïc ñöa ra trong khi thamkhaûo yù kieán cuûa caùc giôùi chöùc ôûWashington, vaø theo oâng ñaây laø moätquyeát ñònh coù tính chieán thuaät. Phaùtbieåu taïi moät cuoäc hoïp baùo ôû Wash-ington, oâng Nicholson noùi: “Ñaây laømoät vuõ khí thích hôïp nhaém vaøo moätmuïc tieâu thích hôïp.”

OÂng cuõng noùi theâm quaû bommeänh danh laø “Meï cuûa caùc loaøibom” coù theå laø vuõ khí quy öôùc lôùnnhaát trong kho vuõ khí cuûa Myõ, nhöngkhoâng phaûi laø quaû bom khoâng haïtnhaân lôùn nhaát treân theá giôùi.

Danh xöng aáy thuoäc veà quaû bommeänh danh laø “Cha cuûa caùc loaïibom” (Father of all Bombs- vieát taétlaø FOAB) do Nga cheá taïo. Tin chobieát quaû bom cuûa Nga naëng gaáp 4laàn “Bom Meï” maø teân chính thöùc laø“GBU-43/B - MOAB”.

FOAB laø moät loaïi bom khaùc haún.Trong khi MOAB laø moät vuõ khí quyöôùc, FOAB laø moät loaïi bom aùp nhieät,coù nghóa laø noù duøng khí oxy trongkhí quyeån ñeå taêng söùc coâng phaù.

Theo taïp chí Business Insider,FOAB phaùt noå treân khoâng trung vôùimoät hôïp chaát nhieân lieäu vaø khoângkhí maø theo Cô quan Tình baùo quoácphoøng Myõ (DIA), seõ taïo ra moät laøn“soùng aùp nhieät” cuõng nhö moätkhoaûng troáng coù theå “xeù toaïc laùphoåi.”

Ngay caû khi khoâng baét löûa, noùcuõng ñaõ raát ñoäc vaø coù khaû naêng gaây

töû vong cho baát cöù ai tieáp xuùc vôùinoù, theo DIA.

Haõng tin Reuters cho bieát ñöôøngkính cuûa vuï noå bom FOAB laøkhoaûng 300 meùt, vaø vuï noå ñöôïcñaùnh giaù laø töông ñöông vôùi 44 taánTNT.

BAÉC TRIEÀU TIEÂNBÒ TRUNG QUOÁC TRAÛ HAØNG

Moät ñoaøn taøu cuûa Baéc Trieàu Tieântrôû veà caûng Nampo, ña soá chaát ñaàyhaøng hoùa, sau khi Trung Quoác raleänh cho caùc coâng ty thöông maïi traûlaïi than veà Bình Nhöôõng, theo döõlieäu veà vaän taûi taøu bieån.

Sau nhöõng laàn thöû nghieäm phiñaïn lieân tieáp khieán quoác teá chæ trích,Trung Quoác vaøo ngaøy 26 thaùng 2caám nhaäp khaåu than cuûa Baéc TrieàuTieân, caét ñöùt saûn phaåm xuaát khaåuquan troïng nhaát cuûa nöôùc naøy.

Ñeå ngaên chaän vieäc chuyeån vaänthan ñaù giöõa hai nöôùc, cuïc haûi quanTrung Quoác ñaõ coâng boá moät leänhchính thöùc vaøo ngaøy 7 thaùng 4 yeâucaàu caùc coâng ty thöông maïi traûnhöõng chuyeán haøng than ñaù veà laïiBình Nhöôõng, theo ba nguoàn tinthöông maïi cho bieát.

Toång thoáng Myõ Donald Trumpvaø Chuû tòch Trung Quoác Taäp CaänBình trong cuoäc gaëp hoâm 7/4 ñaõ thaûoluaän veà vaán ñeà Baéc Trieàu Tieân.

Döõ lieäu vaän chuyeån haøng haûi treânmaïng Thomson Reuters Eikon, dieãnñaøn thoâng tin vaø phaân tích thò tröôøngtaøi chính, cho thaáy coù ít nhaát hônmoät chuïc taøu haøng treân ñöôøng veàcaûng chính Nampo thuoäc bôø bieånphía taây Baéc Trieàu Tieân, haàu heát chôûhaøng veà töø Trung Quoác.

Nhaø caàm quyeàn Trung Quoáckhoâng traû lôøi yeâu caàu bình luaänchính thöùc veà vieäc naøy.

Chính quyeàn oâng Trump ñaõ aùplöïc ñeå Trung Quoác noã löïc theâm kìmcheá Baéc Trieàu Tieân, nöôùc gôûi ña soáhaøng xuaát khaåu sang Baéc Kinhxuyeân Hoaøng Haûi.

Tuaàn qua, Ngoaïi tröôûng RexTillerson noùi cuoäc taán coâng quaân söïcuûa Myõ choáng laïi Syria vì caùo buoäcsöû duïng vuõ khí hoùa hoïc laø moät caûnhbaùo cho nhöõng nöôùc khaùc, trong ñoùcoù Baéc Trieàu Tieân, raèng “seõ coù moätñaùp öùng” neáu Bình Nhöôõng ñeà ranguy cô.

Nguoàn tin cuûa coâng ty DandongChengtai, moät trong nhöõng coâng tymua nhieàu than Baéc Trieàu Tieân nhaátnoùi coâng ty coù 600.000 taán than BaécTrieàu Tieân taïi caùc caûng khaùc nhau,vaø toång coäng coù 2 trieäu taán bò keït taïicaùc caûng cuûa Trung Quoác.

Döõ lieäu cuûa Eikon, cho thaáy haàuheát caùc taøu chôû haøng môùi ñaây ñaõ rôøikhoûi caùc caûng than Trung Quoác,trong ñoù coù caûng Weihai vaø PengLai, vaø chôû toaøn boä soá than ñoù veàBaéc Trieàu Tieân.

BAÉC TRIEÀU TIEÂN COÙ KHAÛ NAÊNG BAÉN PHI ÑAÏN CHÖÙA SARIN

Thuû töôùng Nhaät Shinzo Abe hoâmthöù Naêm 13/4/2017 caûnh baùo BaécTrieàu Tieân coù theå coù naêng löïc baénmoät phi ñaïn chöùa khí ñoäc thaàn kinhsarin höôùng veà Nhaät Baûn, trong khicoäng ñoàng quoác teá ngaøy caøng lo ngaïiraèng moät vuï thöû phi ñaïn haït nhaâncuûa nhaø nöôùc ñoäc ñoaùn naøy saép söûaxaûy ra.

“Coù khaû naêng Baéc Trieàu Tieân ñaõcoù naêng löïc phoùng phi ñaïn vôùi ñaàuñaïn sarin,” oâng Abe noùi tröôùc moätuûy ban quoác hoäi veà an ninh quoácgia vaø ngoaïi giao.

OÂng Abe khi ñoù ñang traû lôøi caâuhoûi veà tính saün saøng cuûa Nhaät Baûnvaøo luùc caêng thaúng trong khu vöïcgia taêng. Moät haøng khoâng maãu haïmcuûa haûi quaân Myõ ñang höôùng veà baùnñaûo Trieàu Tieân trong khi BìnhNhöôõng chuaån bò leã kyû nieäm 105naêm ngaøy sinh cuûa laõnh tuï laäp quoácKim Il Sung . Vaø vôùi nhöõng cuoäc taäptraän Myõ-Haøn Quoác ñang dieãn tieán,Baéc Trieàu Tieân ñöa ra nhöõng lôøi leõcöùng raén hôn caûnh baùo raèng hoï seõ

Page 16: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

1616161616 • Ngöôøi Vieät Illinois

giaùng traû quyeát lieät baát kyø haønh vigaây haán naøo.

Haøn Quoác töø laâu ñaõ noùi hoï tinraèng Baéc Trieàu Tieân coù theå tieán haønhvuï thöû haït nhaân thöù saùu vaøo baát cöùkhi naøo hoï löïa choïn. Baéc Trieàu Tieân,chöa bao giôø kyù keát Coâng öôùc Vuõkhí Hoùa hoïc Quoác teá, ñöôïc cho laøcoù tôùi 5.000 taán vuõ khí hoaù hoïc, theobaïch thö quoác phoøng cuûa HaønQuoác, maëc duø Baéc Trieàu Tieân chöabao giôø thöøa nhaän ñieàu naøy.

Caùc chuyeân gia noùi raèng neáuBaéc Trieàu Tieân taán coâng Haøn Quoácthì hoï coù theå noù seõ nhaém muïc tieâuvaøo heä thoáng phoøng thuû cuûa Seoulbaèng vuõ khí hoaù hoïc vaø sinh hoïcñöôïc thaû khoûi maùy bay hoaëc ñöôïcñöa tôùi baèng phi ñaïn, phaùo kích vaølöïu ñaïn.

OÂng Abe daãn ra Syria, nôi maøhaøng chuïc ngöôøi cheát hoài gaàn ñaâytrong moät cuoäc taán coâng bò caùo buoäclaø baèng khí ñoäc thaàn kinh, nhö moätví duï maø Nhaät Baûn caàn caân nhaécnghieâm tuùc, nhaán maïnh söï caàn thieátphaûi taêng cöôøng khaû naêng raên ñeñoái vôùi Baéc Trieàu Tieân.

TRUNG-HAØN BAØN CHUYEÄNCHEÁ TAØI THEÂM BAÉC TRIEÀU TIEÂN

Trung Quoác vaø Haøn Quoác ngaøy10/4 nhaát trí aùp ñaët cheá taøi maïnh meõhôn ñoái vôùi Baéc Trieàu Tieân neáu nöôùcnaøy thöû nghieäm haït nhaân hay phiñaïn taàm xa, moät giôùi chöùc cao caáptaïi Seoul cho bieát vaøo luùc moät löïclöôïng taán coâng cuûa haûi quaân Myõ tieánvaøo khu vöïc ñeå bieåu döông löïclöôïng.

Baéc Trieàu Tieân kyû nieäm moät vaøisöï kieän lôùn trong thaùng naøy vaøthöôøng ñaùnh daáu nhöõng dòp nhö vaäybaèng vieäc thöû nghieäm caùc loaïi vuõkhí.

Khaû naêng moät haønh ñoäng quaânsöï cuûa Hoa Kyø choáng laïi Baéc TrieàuTieân ñeå ñaùp traû caùc cuoäc thöû nghieämnhö vaäy ñaõ gaây chuù yù, tieáp saunhöõng cuoäc taán coâng cuûa Myõ trong

tuaàn qua choáng laïi Syria. Tröôùc ñaây,Washington nghieâng veà cheá taøi vaølaøm aùp löïc ñeå laøm naûn loøng BaécTrieàu Tieân, nhöng nhöõng bình luaäncuûa caùc phuï taù cao caáp cho Toångthoáng Donald Trump vaøo cuoái tuaàncho thaáy coù theå Myõ seõ 16 naângquan ñieåm cöùng raén hôn.

Tuy nhieân, tröôûng ñoaøn HaønQuoác veà haït nhaân, oâng Kim Hong-kyun cho bieát chöa ñeà caäp ñeán baátcöù giaûi phaùp quaân söï naøo trongnhöõng cuoäc thaûo luaän cuûa oâng vôùiñaëc söù Trung Quoác veà baùn ñaûo TrieàuTieân Ngoâ Ñaïi Vó. Hai beân cuõng chöathaûo luaän veà khaû naêng chính quyeànTrump taán coâng Baéc Trieàu Tieân.

OÂng Kim noùi theâm laø hai beân nhaáttrí phaûi thoâng qua “moät nghò quyeátmaïnh meõ hôn cuûa Lieân hieäp quoác”trong tröôøng hôïp coù nhöõng cuoäc thöûnghieäm vuõ khí theâm nöõa cuûa BaécTrieàu Tieân. Trung Quoác laø ñoàngminh chính cuûa Baéc Trieàu Tieân veàngoaïi giao vaø kinh teá.

NHAÄT CA NGÔÏI CAM KEÁTAN NINH CUÛA OÂNG TRUMPThuû töôùng Nhaät Baûn Shinzo Abe

ngaøy 9 thaùng 4 ca ngôïi “cam keátmaïnh meõ” cuûa Toång thoáng DonaldTrump veà an ninh cuûa toaøn caàu vaøcuûa caùc nöôùc ñoàng minh sau cuoäcñieän ñaøm laàn thöù hai vôùi nhaø laõnhñaïo Hoa Kyø trong voøng 4 ngaøy.

Hai nhaø laõnh ñaïo ñoàng yù laø HoaKyø, Nhaät Baûn vaø Haøn quoác seõ vaãngiöõ lieân laïc chaët cheõ veà vaán ñeà BaécTrieàu Tieân, vaø ñoàng yù theo doõi chaëtcheõ phaûn öùng cuûa Trung Quoác ñoáivôùi vieäc phaùt trieån phi ñaïn vaø haïtnhaân cuûa Bình Nhöôõng, Thuû töôùngAbe noùi vôùi caùc phoùng vieân taïi tödinh cuûa oâng.

Trong moät cuoäc ñieän ñaøm vôùiToång thoáng Trump vaøo ngaøy thöùNaêm tuaàn tröôùc, moät ngaøy sau khiBaéc Trieàu Tieân thöû nghieäm phi ñaïn,oâng Abe noùi oâng vaø oâng Trump ñaõñoàng yù vieäc phoùng phi ñaïn ñaïn ñaïo

laø “moät khieâu khích nguy hieåm vaømoät ñe doïa ngieâm troïng.”

Ngaøy thöù Saùu 7 thaùng 4, oângAbe ñaõ leân tieáng uûng hoä nhöõng cuoäckhoâng kích oâng Trump ra leänhchoáng laïi Syria sau khi Damacus söûduïng vuõ khí hoùa hoïc taán coâng vaøomoät khu vöïc do phe noåi daäy kieåmsoaùt laøm nhieàu ngöôøi thieät maïng.

AIR CHINA ‘TAÏM NGÖNG’TUYEÁN

BAÉC KINH-BÌNHNHÖÔÕNGHaõng haøng khoâng cuûa nhaø nöôùc

Trung Quoác, Air China, taïm ngöøngtuyeán bay Baéc Kinh-Bình Nhöôõng,baét ñaàu töø thöù Hai 17/4/2017, do íthaønh khaùch. Thoâng baùo cuûa truyeànthoâng Trung Quoác.

“Chuùng toâi seõ coù chuyeán bay loätrình naøy döïa vaøo nhu caàu khaùchhaøng.” Ñaïi dieän Air China noùi vôùiCNN.

Quyeát ñònh taïm ngöng cuûa AirChina xaûy ra giöõa luùc caêng thaúngñang gia taêng treân baùn ñaûo TrieàuTieân. Baéc Haøn, coù khaû naêng phaùttrieån hoûa tieãn ñaïn ñaïo vaø haït nhaân,ñang ñoái maët vôùi aùp löïc ngaøy moätgia taêng töø chính quyeàn toång thoángDonald Trump ñeå ngaên chaën phaùttrieån caùc chöông trình aáy.

Theo tin CNN, Air China vaänhaønh 3 chuyeán khöù hoài moãi tuaàngiöõa Bình Nhöôõng vaø Baéc Kinh,nhöng vaøi thaùng qua soá chuyeán baytrôû leân laùc ñaùc, khoâng thöôøng xuyeân.

Quyeát ñònh taïm ngöng bay naøylaïi khieán cho Baéc Haøn, voán raát coâlaäp vôùi theá giôùi, laïi caøng trôû neân coâlaäp hôn.

Ngaøy thöù Ba vöøa qua, toång thoángTrump ñaêng taûi moät loaït tweets, keâugoïi Trung Quoác “giaûi quyeát vaán ñeàBaéc Haøn.”

Baéc Haøn ñaùp traû baèng caûnh caùoveà moät söï ñaùp traû “khoâng thöôngtieác” ñoái vôùi baát cöù haønh ñoäng quaânsöï, kinh teá, chính trò naøo, töø söï “khinhsuaát” cuûa chính quyeàn TT Trump.

Page 17: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 1717171717

Haõng haøng khoâng quoác gia cuûaBaéc Haøn, Air Koryo, vaãn vaän haønhñeàu ñaën tuyeán ñöôøng töø BìnhNhöôõng ñeán Baéc Kinh vaø ThaåmDöông.

TRUNG QUOÁC CAÛNH BAÙODUØNG QUAÂN SÖÏ CHOÁNG BAÉC TRIEÀU TIEÂNNgaøy thöù Naêm 13 thaùng 4,Trung

Quoác tuyeân boá laø duøng vuõ löïc khoângtheå giaûi quyeát ñöôïc caêng thaúng veàBaéc Trieàu Tieân. Trong khi ñoù moät tôøbaùo Trung Quoác coù theá löïc thuùc ñaåyBaéc Trieàu Tieân ngöng chöông trìnhhaït nhaân ñeå ñoåi laáy söï baûo veä cuûaTrung Quoác.

Vôùi moät löïc löôïng Haûi quaân Myõdo moät taøu saân bay daãn ñaàu tieán vaøovuøng bieån baùn ñaûo Trieàu Tieân vaøcaêng thaúng leân cao, Haøn quoác tinraèng Hoa Kyø seõ tham khaûo nöôùc naøytruôùc khi taán coâng mieàn Baéc.

Lo ngaïi gia taêng veà vieäc BaécTrieàu Tieân coù theå sôùm thöû nghieämhaït nhaân laàn thöù 6 hay phoùng phiñaïn baát chaáp nhöõng cheá taøi cuûa Lieânhieäp quoác vaø caûnh baùo maïnh meõ cuûaHoa Kyø laø chính saùch kieân nhaãn ñaõqua roài.

Tuy nhieân Trung Quoác, ñoàngminh chính duy nhaát vaø hoã trôï choBaéc Trieàu Tieân, ñaõ choáng laïi chöôngtrình vuõ khí cuûa nöôùc naøy, keâu goïithöông thuyeát ñeå tieán tôùi moät giaûiphaùp hoøa bình vaø phi haït nhaân hoùabaùn ñaûo Trieàu Tieân.

Trong khi Toång thoáng DonaldTrump ñaõ löu yù Baéc Trieàu Tieân laøoâng seõ khoâng dung thöù baát cöù khieâukhích naøo, nhöng caùc giôùi chöùc Myõnoùi chính quyeàn oâng Trump ñangchuù troïng ñeán chieán löôïc tröøng phaïtkinh teá maïnh meõ hôn.

OÂng Trump ñaõ chuyeån höôùng löïclöôïng taán coâng do taøu saân bay USSCarl Vinson daãn ñaàu veà phía baùnñaûo Trieàu Tieân. Ñoaøn taøu seõ maát hônmoät tuaàn ñeå ñeán vuøng bieån naøy, ñeåbieåu döông löïc löôïng nhaèm laøm Baéc

Trieàu Tieân naõn loøng khoâng thöûnghieäm haït nhaân hay phoùng theâmphi daïn nöõa truøng hôïp vôùi nhöõng söïkieän vaø kyû nieäm quan troïng.

Caùc lôøi ñoàn ñoaùn veà haønh ñoängcuûa Hoa Kyø gia taêng sau khi haûiquaân Myõ baén 59 phi ñaïn Tomahawkvaøo moät caên cöù khoâng quaân cuûaSyria trong tuaàn qua ñeå giaùng traûmoät cuoäc taán coâng baèng khí ñoäc laømnhieàu ngöôøi thieät maïng taïi nöôùc naøy.

Boä tröôûng ngoaïi giao Trung QuoácVöông Nghò caûnh baùo laø lòch söû seõqui traùch nhieäm cho baát cöù keû chuûmöu naøo.

Boä tröôûng Ngoaïi giao Haøn quoácYun Byung-se phaùt bieåu tröôùc quoáchoäi taïi Seoul laø oâng tin Washingtonseõ tham khaûo yù kieán Seoul neáu HoaKyø cöùu xeùt vieäc taán coâng phuû ñaàuvaøo mieàn Baéc. Myõ hieän coù khoaûng28.500 binh só truù ñoùng taïi Haøn quoác.

DAÂN VAØ PHE NOÅI DAÄY SYRIA DI TAÛN RA KHOÛI 4 THÒ TRAÁN

Thöôøng daân vaø löïc löôïng noåi daäytaïi 4 thò traán Syria bò vaây haõm ñaõbaét ñaàu moät cuoäc di taûn coù phoái hôïptheo moät thoûa thuaän ñaït ñöôïc giöõalöïc löôïng noåi daäy vaø chính quyeànSyria.

Hoâm thöù Saùu 7/4/2017 ngöôøi ditaûn uøa leân ñaày haøng chuïc chieác xebuyùt taïi caùc thò traán Maday vaøZabadani gaàn Damascus, naèm döôùiquyeàn kieåm soaùt cuûa phe ñoái laäp.

Trong khi ñoù ôû caùc thò traán Fuaavaø Kafraya thaân chính phuû, haøngngaøn cö daân döï kieán seõ leân xe buyùttröïc chæ thaønh phoá Aleppo, ñang dochính phuû kieåm soaùt.

Theo thoûa thuaän naøy, hôn 30.000ngöôøi seõ ñöôïc sô taûn.

Ñaøi quan saùt Nhaân quyeàn Syriacoù truï sôû ñaët ôû Anh xaùc nhaän cuoäctaûn cö ñaõ khôûi söï.

TT PHILIPPINES NHÖÔÏNG BOÄ TQ ÔÛ BIEÅN ÑOÂNGMoái quan heä giöõa Trung Quoác

vaø Philippines döôøng nhö ñang oånñònh trôû laïi sau khi chính quyeànManila luøi böôùc trong keá hoaïch quaânsöï hoùa moät phaàn quaàn ñaûo TröôøngSa ñang trong voøng tranh chaáp ôûBieån Ñoâng.

Toång thoáng Philippine RodrigoDuterte, kheùt tieáng veà nhöõng baøiphaùt bieåu coù tính caùch khoa tröôngvaø nhöõng keá hoaïch thay ñoåi nhöchong choùng, hoâm 6/4 tuyeân boá oângseõ haï leänh ñieàu quaân ra quaàn ñaûoTröôøng Sa. Tuyeân boá ñoù ñöôïc ñöara luùc oâng Duterte bò chæ trích saukhi tin töùc töôøng thuaät raèng oâng coùbieát veà vieäc taøu Trung Quoác thaêmdoø ngoaøi khôi bôø bieån Thaùi BìnhDöông cuûa Philippines hoài naêmngoaùi.

Baây giôø thì oâng Duterte noùi Phil-ippines chæ muoán caûi thieän caùc caáutruùc treân 9 ñaù/ñaûo nhoû taïi quaàn ñaûoTröôøng Sa hieän do Philippines kieåmsoaùt, vaø oâng seõ khoâng ñích thaân ñeánthaêm ñaûo Pag-asa, töùc ñaûo Thò Töù,ñeå caém laù côø quoác gia. Tröôùc ñoù,oâng Duterte ñaõ tuyeân boá oâng seõ ñithaêm ñaûo Thò Töù vaøo ngaøy 12/6,nhaân leã ñoäc laäp cuûa Philippines.

Nhöõng söï thay ñoåi cuûa oângDuterte lieân quan tôùi quaàn ñaûoTröôøng Sa döôøng nhö neâu baät söïkieän Manila vaãn taäp trung vaøo noãlöïc tìm caùch thay theá söï leä thuoäctruyeàn thoáng cuûa Philippines vaøoHoa Kyø, baèng moät chính saùch ñoáingoaïi ña daïng hôn trong khi theoñuoåi caùc nguoàn ñaàu tö töø TrungQuoác.

Caùc nhaø phaân tích löu yù raèngTrung Quoác môùi hoài tuaàn tröôùc baøytoû “quan ngaïi”, nay ñaõ boû qua nhöõnglôøi phaùt bieåu veà quaàn ñaûo TröôøngSa maø oâng Duterte ñöa ra tröôùc ñoù.

Hoâm 7/4, ngöôøi phaùt ngoân cuûaBoä Ngoaïi giao Trung Quoác HoaXuaân Oaùnh noùi: “Trung Quoác hyvoïng phía Philippines seõ tieáp tuïclaøm vieäc vôùi phía Trung Quoác ñeåkieåm soaùt caùc vuï tranh chaáp laõnh

Page 18: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

1818181818 • Ngöôøi Vieät Illinois

haûi moät caùch hôïp lyù vaø tìm caùch duytrì söï phaùt trieån laønh maïnh moái quanheä Trung-Phi.”

Hoâm thöù Naêm 13/4, moät phaùtngoân vieân khaùc cuûa Boä Ngoaïi giaoTrung Quoác baøy toû haøi loøng veà vieäc“Philippines vaø Trung Quoác coù theåtöông nhöôïng” ñeå duy trì hoaø khí.

OÂng Duterte ñaõ ñi thaêm TrungQuoác hoài thaùng 10 ñeå haøn gaén moáiquan heä ñaõ trôû neân caêng thaúng vìvuï tranh chaáp chuû quyeàn treân bieånÑoâng, sau khi Philippines kieänTrung Quoác ra toaø aùn troïng taøi quoácteá. Naêm ngoaùi, oâng Duterte huûy boûcaùc cuoäc tuaàn tra haûi quaân chungvôùi Hoa Kyø.

Trung Quoác ñaõ cam keát moätkhoaûn vieän trôï vaø ñaàu tö trò giaù 24tyû ñoâ la cho Philippines.

Vuoát ve Baéc Kinh, Kremlin,Campuchia hy sinh vieän trôï Myõ

Quyeát ñònh cuûa Campuchia boûngang moät hôïp ñoàng vôùi moät ñôn vòquaân söï Myõ ñaõ gioùng leân moät hoàichuoâng baùo ñoäng trong coäng ñoàngngoaïi giao, khôi leân nhöõng quanngaïi raèng Thuû Töôùng CampuchiaHun Sen saün saøng hy sinh haøng trieäuñoâla tieàn vieän trôï nhaân ñaïo do Myõcung caáp ñeå xoa dòu caùc theá löïctrong khu vöïc nhö Nga vaø TrungQuoác.

Caùc nhaø ngoaïi giao vaø giôùi phaântích chính trò noùi hoï laáy laøm kinhngaïc khi nhaän ñöôïc thoâng baùo cuûachính quyeàn Campuchia, yeâu caàuchaám döùt caùc coâng trình xaây döïngtröôøng hoïc vaø beänh vieän do Löõ ñoaønCoâng binh löu ñoäng cuûa Haûi quaânHoa Kyø (Seabies) thöïc hieän.

OÂng Billy Chia-Lung, moätchuyeân gia tham vaán veà nhaân quyeàncuûa coâng ty CL Consulting noùi:

“Toâi thaät söï kinh ngaïc veà vieäcngöôøi Campuchia saün loøng boûngang caùc döï aùn loaïi naøy trong khikhoâng coù döï aùn thay theá naøo. Ai seõlaø beân tieáp tuïc caùc coâng trình xaâydöïng ñoù, vaø soá tieàn boû ra cho caùc döï

aùn ñoù seõ ñeán töø ñaâu? Hay ñôn giaûnlaø caùc tröôøng hoïc vaø caùc beänh vieänaáy seõ khoâng ñöôïc xaây caát, vaø trongtröôøng hôïp ñoù, lieäu caùc döï aùn seõñöôïc tieáp tuïc nhö nhöõng döï aùn ñöôïcTrung Quoác taøi trôï hay khoâng?”

MOÄT CUÙ GIAÙNG ÑOÁI VÔÙI HOA KYØChính quyeàn Campuchia khoâng

cho bieát vì sao hoï quyeát ñònh khoânggia haïn hôïp ñoàng vôùi Seabee, moätquyeát ñònh ñöôïc moät nhaø ngoaïi giaomoâ taû laø “moät cuù giaùng” ñoái vôùingöôøi Myõ.

Ñaây laø moät ñieåm gaây böïc boäi choWashington, xeùt tính chaát cuûa söùmaïng cuûa Seabee.

Ngöôøi phaùt ngoân cuûa Ñaïi söù quaùnHoa Kyø taïi Phnom Penh, JayRaman, noùi:

“Töø naêm 2008 tôùi nay, Seabeeñaõ thöïc hieän caùc coâng trình xaây döïngtrò giaù 5 trieäu ñoâla ñaõ giuùp haøng chuïcngaøn ngöôøi daân Campuchia treânkhaép nöôùc. Ñôn vò coâng binh cuûaHaûi quaân Myõ ñaõ hoaøn taát caùc döï aùnnhö xaây caùc phoøng khaùm söùc khoeûcho caùc baø meï mang thai, taân trangcaùc beänh vieän, ñaøo caùc gieáng nöôùc,xaây nhaø veä sinh taïi caùc tröôøng coânglaäp vaø nhieàu döï aùn töông töï, saùt caùnhlaøm vieäc vôùi caùc löïc löôïng quaân ñoäihoaøng gia Campuchia vaø caùc coängñoàng ñòa phöông”.

Hieän vaãn chöa ñöôïc bieát lieäuTrung Quoác hay Nga coù seõ traùm vaøochoã troáng do Myõ boû laïi hay khoâng,nhöng vieäc söû duïng caùc hoaït ñoängnhaân ñaïo chính ñaùng ñeå giaønh ñieåmchính trò, ñaõ ñaåy thaønh phaàn bò thuathieät trong xaõ hoäi Campuchia vaøochoã caøng bò thua thieät hôn.

AÁN ÑOÄ, MALAYSIA KEÂU GOÏI CAÙC NÖÔÙCTOÂN TROÏNG COÂNG ÖÔÙC VEÀ LUAÄT BIEÅNAÁn Ñoä vaø Malaysia hoâm 2/4 ñaõ

ra tuyeân boá chung keâu goïi caùc nöôùc

giaûi quyeát tranh chaáp Bieån Ñoâng vôùisöï kieàm cheá khi tieán haønh caùc hoaïtñoäng vaø traùnh caùc haønh ñoäng ñônphöông coù theå laøm taêng caêng thaúng.Hai nöôùc cuõng ñeà nghò caùc beân tranhchaáp khoâng ñi ñeán vieäc ñöa ra nhöõnglôøi ñe doïa.

Hai nöôùc nhaán maïnh caùc beân caànphaûi theå hieän söï toân troïng cao nhaátñoái vôùi Coâng öôùc Lieân Hieäp Quoácveà Luaät Bieån (UNCLOS) 1982.Coâng öôùc naøy thieát laäp traät töï phaùplyù veà caùc vuøng bieån vaø ñaïi döông.

Tuyeân boá chung ñöôïc coâng boásau cuoäc gaëp giöõa Thuû töôùng AÁn ÑoäNarendra Modi vaø ngöôøi ñoàng caápMalaysia Najib Abdul Razak ôû NewDelhi.

Malaysia laø moät beân tranh chaápôû Bieån Ñoâng. Ngoaøi ra, caùc beântranh chaáp khaùc goàm coù Vieät Nam,Trung Quoác, Philippines, Ñaøi Loanvaø Brunei.

Duø khoâng ñeà caäp cuï theå ñeánTrung Quoác nhöng baùo giôùi AÁn Ñoäñaùnh giaù raèng tuyeân boá naøy ñaùngchuù yù vì Trung Quoác ñaõ khoâng ñeámxæa ñeán moät phaùn quyeát cuûa moät toøatroïng taøi thaønh laäp theo UNCLOS.Toøa ñaõ baùc boû tính phaùp lyù cuûanhöõng lôøi tuyeân boá chuû quyeàn cuûaTrung Quoác veà haàu heát Bieån Ñoâng.

Hai nhaø laõnh ñaïo cuûa AÁn Ñoä vaøMalaysia ñaõ nhaéc laïi cam keát cuûahoï ñoái vôùi toân troïng töï do haøng haûivaø haøng khoâng, cuõng nhö thöôngmaïi hôïp phaùp khoâng bò caûn trôû, caêncöù vaøo caùc nguyeân taéc cuûa luaät phaùpquoác teá vaø UNCLOS.

THOÅ NHÓ KYØ PHAÙO KÍCHNGÖÔØI KURD BAÉC SYRIACuoäc xung ñoät nhieàu beân tham

chieán taïi Syria caøng trôû neân phöùctaïp hôn khi quaân ñoäi Thoå Nhó Kyøphaùo kích vaøo caùc ñòa ñieåm gaàn bieângiôùi Thoå Nhó Kyø do caùc chieán binhngöôøi Kurd laø ñoàng minh cuûa Myõkieåm soaùt.

Caùc chieán binh naøy thuoäc Ñôn

Page 19: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 1919191919

vò Baûo veä Nhaân daân Kurd, goïi taétlaø YPG.

Thuû töôùng Thoå Nhó Kyø AhmetDavutoglu xaùc nhaän quaân ñoäi nöôùcoâng ñaõ thöïc hieän caùc vuï phaùo kíchtoái hoâm 6/4/2017, vaø yeâu caàu caùcchieán binh YPG ruùt khoûi thò traánAzaz ôû bieân giôùi Syria vaø ruùt khoûimoät caên cöù khoâng quaân ôû gaàn ñoùmaø ngöôøi Kurd ñaõ chieám quyeàn kieåmsoaùt hoài tuaàn tröôùc töø tay caùc löïclöôïng noåi daäy Syria..

Nhöõng ngöôøi Kurd noåi daäy ñöôïccaùc nöôùc phöông Taây vaø Vuøng Vònhhaäu thuaãn ñaõ chieán ñaáu hôn moät tuaànqua choáng cuoäc taán coâng maõnh lieätcuûa caùc löïc löôïng cuûa Toång thoángBashar al-Assad ñöôïc Nga yeåm trôï.

Caùc giôùi chöùc quaân ñoäi Thoå NhóKyø xaùc nhaän raèng hoï tieáp tuïc naõ phaùovaøo caùc vò trí cuûa YPG sang ngaøythöù hai, trong luùc giao tranh theo tinnoùi laø ñang dieãn ra aùc lieät quanh thòtraán Tell Rifaat giöõa caùc löïc löôïngcuûa chính phuû Syria vaø caùc daân quaânngöôøi Kurd.

HOA KYØHOA KYØHOA KYØHOA KYØHOA KYØPENCE NOÙI

QUAN HEÄ THÖÔNG MAÏIVÔÙI HAØN QUOÁC COØN “BAÁT

CAÄP”Trong chuyeán thaêm Haøn Quoác

tuaàn naøy, khi phaùt bieåu vôùi caùc laõnhñaïo doanh nghieäp ôû Seoul, Phoù Toångthoáng Myõ Mike Pence cho bieát quanheä kinh teá song phöông ñang coù vaánñeà.

Hieäp ñònh thöông maïi töï do HaønQuoác-U.S. (KORUS FTA) coù hieäulöïc vaøo naêm 2012 laø thoûa thuaänthöông maïi lôùn nhaát ñöôïc thöïc thidöôùi thôøi chính quyeàn cuûa cöïu Toångthoáng Barack Obama. Keå töø khi thöïchieän hieäp ñònh, thaâm huït thöông maïicuûa Myõ vôùi Haøn Quoác ñaõ taêng hôngaáp ñoâi. Xuaát khaåu cuûa Myõ sang

Haøn Quoác giaûm 1,2 tyû ñoâla, trongkhi nhaäp khaåu töø Haøn Quoác vaøo Myõtaêng hôn 13 tyû ñoâla. Naêm 2016, möùcthaëng dö laø 23,2 tyû ñoâla, theo döõ lieäuchính thöùc cuûa Hoa Kyø.

Phoù toång thoáng Myõ nhaéc laïi moáiquan ngaïi cuûa coäng ñoàng doanhnghieäp Hoa Kyø raèng Haøn Quoác ñaõsöû duïng caùc quy ñònh phi thueá quanveà moâi tröôøng vaø kieåm tra ñeå laùchqua hieäp ñònh FTA.

OÂng noùi: “Ñoù laø söï thaät phuõphaøng, vaø caùc doanh nghieäp cuûachuùng toâi tieáp tuïc phaûi ñoái maët vôùiquaù nhieàu raøo caûn ñeå nhaäp haøngvaøo, nhöõng raøo caûn ñoù gaây baát lôïicho söï taêng tröôûng cuûa coâng nhaânMyõ vaø ngöôøi Myõ”.

OÂng Pence cho bieát Myõ seõ tìmcaùch ñaøm phaùn laïi moät soá ñieàu khoaûncuûa hieäp ñònh thöông maïi vôùi HaønQuoác mang laïi cho caùc coâng ty Myõcon ñöôøng tieáp caän thò tröôøng roängraõi hôn vaø coâng baèng.

OÂng phaùt bieåu: “Chuùng toâi seõmöu caàu thöông maïi vöøa töï do vöøacoâng baèng. Vaø ñieàu ñoù seõ ñuùng trongmoïi quan heä thöông maïi cuûa chuùngtoâi, keå caû hieäp ñònh KORUS. Chuùngtoâi seõ xem xeùt laïi taát caû caùc hieäpñònh thöông maïi cuûa chuùng toâi treântoaøn theá giôùi ñeå ñaûm baûo raèng caùchieäp ñònh ñoù ñem laïi lôïi ích cho neànkinh teá cuûa chuùng toâi töông töï nhöcaùc ñoái taùc thöông maïi cuûa chuùngtoâi”.

Ví duï, ñaàu tö cuûa Haøn Quoác vaøoHoa Kyø, töø caùc coâng ty nhö Samsungvaø Hyundai, ñaõ taïo ra hôn 45.000vieäc laøm ôû Myõ. OÂng James Kim, Chuûtòch cuûa GM Korea vaø cuõng laø Chuûtòch Phoøng Thöông maïi Hoa Kyø ôûHaøn Quoác, noùi: “Ñaàu tö tröïc tieáp cuûacaùc coâng ty Haøn Quoác ôû Hoa Kyø keåtöø khi coù KORUS ñaõ nhieàu hôn möùcthaâm huït thöông maïi vôùi HaønQuoác”.

Cöïu Chuû tòch Phoøng Thöông maïiHoa Kyø ôû Haøn Quoác Jeffery Jonescuõng cho raèng hieäp ñònh KORUS

coù theå ñaõ giuùp haøng nhaäp khaåu Myõvaøo Haøn Quoác khoâng bò giaûm nhieàuhôn so vôùi möùc ñoä trong thôøi gianvöøa qua. OÂng löu yù raèng taát caû haøngnhaäp khaåu töø nöôùc ngoaøi vaøo HaønQuoác ñeàu giaûm trong nhöõng naêmgaàn ñaây, nhöng nhaäp khaåu cuûa Myõchæ giaûm 2,8%, trong khi nhaäp khaåucuûa Nhaät giaûm 15%, nhaäp khaåu cuûaUÙc giaûm 20% vaø nhaäp khaåu töø EUgiaûm gaàn 10%.

Sau cuoäc gaëp vôùi caùc laõnh ñaïodoanh nghieäp ôû Seoul, Phoù Toångthoáng Pence ñaõ tôùi Tokyo ñeå gaëpBoä tröôûng Taøi chính Taro Aso cuûaNhaät Baûn, baøn veà caùc bieän phaùpthöông maïi song phöông sau khiHoa Kyø ruùt khoûi Hieäp ñònh Ñoái taùcXuyeân Thaùi Bình Döông TPP.

PHILIPPINES SEÕ TIEÁP TUÏC TAÄP TRAÄN VÔÙI MYÕQuaân ñoäi Philippines loan baùo seõ

tieán haønh cuoäc taäp traän thöôøng nieânBalikitan vôùi binh só Myõ. Quyeátñònh naøy ñaûo ngöôïc quan ñieåm cuûaToång thoáng Rodrigo Duterte raèngManila neân huûy boû caùc cuoäc thaodöôït quaân söï vôùi Hoa Kyø vaø ñuoåibinh só Myõ veà nöôùc trong luùc oângDuterte xoay truïc veà Trung Quoác.

Cuoäc dieãn taäp Vai keà Vai seõ dieãnra vaøo thaùng 5 tôùi ñaây, keùo daøi trong10 ngaøy. Tuy nhieân, cuoäc thao döôïtnaøy chæ taäp trung vaøo noäi dung choángkhuûng boá vaø haûi taëc, khoâng bao goàmcaùc cuoäc dieãn taäp baén ñaïn thaät haymoâ phoûng lieân heä tôùi tranh chaáp BieånÑoâng.

Tuaàn roài, Toång thoáng Duterte ñaõhuûy keá hoaïch ra thaêm moät hoøn ñaûocoù tranh chaáp ñeå caém côø Philippines,moät ñoäng thaùi caøng chöùng toû quyeáttaâm “xoay truïc” cuûa oâng höôùng veàmoät moái quan heä noàng aám hôn vôùiTrung Quoác, xa rôøi ñoàng minh laâunaêm Hoa Kyø.

Caùc giôùi chöùc quaân söï ô ûPhilippines töøng loan baùo caùc cuoäcthao döôït haøng naêm vôùi Myõ seõ tieáp

Page 20: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

2020202020 • Ngöôøi Vieät Illinois

KHU TRUÏC HAÏM MYÕ NAÕ TEÂN LÖÛA VAØO SYRIAVAØ MOÄT SÓ QUAN HAÛI QUAÂN PHAÙI NÖÕ

Toái 6/4 theo giôø Myõ, hai taøu chieán Myõ ôû Ñòa Trung Haûi

goàm USS Porter vaø USS Ross baátngôø phoøng 59 teân löûa Tomahawknhaèm vaøo caên cöù khoâng quaânShayrat cuûa Syria.

Giôùi truyeàn thoâng theá giôùi loantin môùi ñaây, Toång thoáng Myõ Donald

Trump ngaøy 9/4 ñaõ goïi ñieän chuùc möøng vaø caûm ôn caùc só quan vaøthuoäc caáp treân hai khu truïc haïm noùi treân. Ñöôïc bieát moät trong hai sóquan chæ huy tröïc tieáp hai khu truïc haïm naøy laø nöõ Haûi quaân Thieáu taùAndria Slough vôùi chieán haïm USS Porter.

Ñöôïc bieát nöõ Haûi quaân Thieáu Taù Andria Slough toát nghieäp Hoïcvieän Haûi quaân Myõ naêm 1998, nhaän baèng Cöû nhaân veà Haûi Döông Hoïcvaø baét ñaàu phuïc vuï trong Haûi quaân, töøng phuïc vuï treân nhieàu chieánhaïm khaùc nhau, vaø tröôùc ñoù töøng laø haïm tröôûng truïc loâi haïm USSDefender. Baø Slough töøng tham gia chieán dòch taïi Aquar vaø Iraq ñöôïcaân thöôûng nhieàu huy chöông ,baét ñaàu chæ huy taøu USS Porter töø ngaøy28/1/2016 vaø töø thaùng 2 naêm nay, USS Porter ñaõ tôùi Bieån Ñen thamgia cuoäc taäp traän chung do Romania ñöùng ñaàu sau khi ñaõ tham giacuoäc taäp traän ña phöông ôû Malta.(AÛnh: USS Porter- cuûa US Navy).

Khu truïc haïmUSS Porter ñöôïcchính thöùc rakhôi naêm 1999taïi caûngCanaveral ôûFlorida. Ñaây laøtaøu khu truïc thöù28 thuoäc lôùp Ae-gis. Caùc taøu khutruïc gioáng nhöUSS Porter

thöôøng coù thuûy thuû ñoaøn goàm 33 só quan hieän dòch ñieàu haønh, 38 sóquan thöïc taäp vaø hôn 200 thuûy thuûy thuû vôùi nhieàu chuyeân vieân.

Taøu naøy töøng tham gia phoùng teân löûa Tomahawk trong chieán tranhIraq vaø gaàn ñaây nhaát, döôùi söï chæ huy cuûa Haûi quaân Thieáu taùù Sloughñaõ tieán haønh vuï phoùng teân löûa Tomahawk vaøo caên cöù khoâng quaânShayrat ôû tænh Homs cuûa Syria theo leänh cuûa Toång thoáng Hoa KyøDonald Trump.

Ngoaøi khaû naêng phoùng teân löûa daãn ñöôøng, caùc taøu khu truïc kieåunaøy ñöôïc thieát keá caùc chöùc naêng khaùc nhö choáng haïm, choáng ngaàmbaèng nhieàu heä thoáng vuõ khí khaùc nhau.

USS Porter cuøng ñoàng haønh vôùikhu truïc haïm USS Ross do haïmtröôûng Haûi quaân trung taù Russel Calwell chæ huy vaø caû hai ñaõ tröïc tieápthi haønh nhieäm vuï thöôïng caáp giao phoù moät caùch toát ñeïp.

tuïc duø nhieäm vuï chính seõ taäp trungchuû yeáu vaøo hoaït ñoäng nhaân ñaïo,hoã trôï daân söï, vaø choáng khuûng boá,chöù khoâng phaûi laø caùc cuoäc dieãn taäpbaén ñaïn thaät.

Ñaây laø cuoäc dieãn taäp ñaàu tieândöôùi thôøi Toång thoáng RodrigoDuterte, ngöôøi naêm ngoaùi töøng tuyeânboá raèng neân huûy boû caùc cuoäc thaodöôït haèng naêm giöõa Manila vôùiWashington vaø caùc binh só Myõ neânruùt veà nöôùc, rôøi khoûi laõnh thoåPhilippines.

Tröôùc thôøi oâng Duterte, caùc cuoäctaäp traän ñoâi beân töøng ñöôïc taêngcöôøng trong boái caûnh caêng thaúngtranh chaáp leân cao ôû Bieån Ñoâng.

TT TRUMP LAÏI TAÁN COÂNG ÑAÛNG DAÂN CHUÛ VAØ TRUYEÀN THOÂNGToång thoáng Hoa Kyø Donald

Trump hoâm thöù Hai 17/4 laïi taán coânghai muïc tieâu öa chuoäng cuûa oâng: caùcthaønh vieân Ñaûng Daân chuû ñoái laäpvaø truyeàn thoâng ñaïi chuùng.

Trong moät bình luaän treân Twitter,oâng Trump vieát:

“90 ngaøy ñaàu tieân trong nhieämkyø cuûa toâi ñaõ phôi baøy söï thaát baïihoaøn toaøn cuûa chính saùch ñoái ngoaïicuûa 8 naêm qua döôùi quyeàn cöïu Toångthoáng Barack Obama. Ñuùng nhövaäy.”

OÂng Trump khoâng ñôn cöû baát kyøthaønh coâng cuï theå naøo, nhöng tronghai tuaàn qua oâng ñaõ phaùt ñoäng moätcuoäc taán coâng phi ñaïn vaøo Syria ñeåtraû ñuõa vieäc chính quyeàn nöôùc naøysöû duïng vuõ khí hoaù hoïc, ñieàu maøoâng Obama ñaõ khoâng laøm. OÂngTrump coøn ca ngôïi quaân ñoäi Myõ ñaõsöû duïng bom phi haït nhaân lôùn nhaáttöø tröôùc tôùi nay ñeå phaù heä thoáng ñòañaïo cuûa Nhaø nöôùc Hoài giaùo ôûAfghanistan.

OÂng Trump, moät oâng nhaø kinhdoanh trôû thaønh chính khaùch ñaûngCoäng hoøa, cuõng bình phaåm veà moätsaûn phaåm vaên hoùa, khi oâng ca ngôïi

Page 21: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 2121212121

“moät cuoán saùch tuyeät vôøi daønh chongöôøi thích ñoïc saùch”. Saùch haøi daøihôn 260 trang mang teân “Nhöõng lyùdo ñeå boû phieáu cho ñaûng Daân chuû:Caåm nang ñaày ñuû”.

Trong cuoäc baàu cöû Quoác hoäi döïkieán cho thöù Ba, oâng Trump laäp luaän:“Moät chính khaùch sieâu Daân chuû Töïdo... muoán baûo veä boïn toäi phaïm, chopheùp caùc cuoäc nhaäp cö baát hôïp phaùpvaø uûng hoä taêng thueá!”

Trong moät doøng nhaén khaùc treânTwitter, oâng Trump vieát: “Truyeànthoâng Giaû maïo (chöù khoâng phaûitruyeàn thoâng chính danh) laïi coøn toàiteä hôn keå töø sau cuoäc baàu cöû tôùi nay.Moãi caâu chuyeän ñeàu thieân vò. Chuùngta phaûi ñöa buoäc hoï phaûi toân troïngsöï thaät.”

OÂng Trump traûi qua leã Phuïc Sinhcuoái tuaàn taïi khu nghæ döôõng Mar-a-Lago cuûa oâng ôû Florida, hoâm thöùHai 17/4, oâng ñaõ trôû laïi thuû ñoâWashington ñeå döï söï kieän nhaân LeãPhuïc Sinh haøng naêm daønh cho chotreû em vaø gia ñình caùc em treân thaûmcoû Toøa Baïch OÁc.

ILLINOIS COÙ THEÅ CAÁM ÑUOÅI HAØNH KHAÙCH XUOÁNG MAÙY BAYMoät nhaø laäp phaùp bang Illinois

ngaøy 17/4 ñöa ra moät döï luaät caámnhaân vieân chính quyeàn ñòa phöônghay chính quyeàn lieân bang khoângñöôïc cöôõng cheá haønh khaùch xuoángmaùy bay sau vuï moät haønh khaùch cuûa

haõng haøng khoâng United Airlines bòloâi ra khoûi maùy bay hoài tuaàn tröôùc.

Ñaïo luaät Baûo veä Khaùch haøngHaøng khoâng do daân bieåu PeterBreen baûo trôï xuaát hieän sau vuï baùcsó goác Vieät David Dao, 69 tuoåi, bòñuoåi khoûi chuyeán bay UnitedAirlines taïi saân bay quoác teá O’Harecuûa Chicago ñeå coù choã cho boánthaønh vieân phi haønh ñoaøn.

Vuï vieäc cuûa baùc só Ñaøo gaây phaãnnoä coâng luaän, laøm haõng UnitedAirlines phaûi nhieàu laàn leân tieáng xinloãi, cuõng nhö khieán moïi ngöôøi thaécmaéc veà caùc chính saùch cuûa caùc haõnghaøng khoâng lieân quan ñeán tình traïngñaët choã quaù taûi.

Theo döï luaät cuûa daân bieåu Breenñeà xuaát, haønh khaùch khoâng theå bòcöôõng cheá ra khoûi maùy bay tröø khihoï ñeà ra nguy hieåm cho baûn thaânhoaëc cho ngöôøi khaùc, trong tröôønghôïp khaån caáp hay haønh khaùch ñoùgaây roái nghieâm troïng.

Luaät cuõng caám tieåu bang Illinoiskhoâng ñöôïc saép xeáp löõ haønh, kinhdoanh hoaëc ñaàu tö vaøo baát kyø haõnghaøng khoâng thöông maïi naøo duy trìchính saùch toáng xuaát haønh khaùch ñeånhöôøng choã cho nhaân vieân.

Sau söï coá hoâm 9/4, baùc só Ñaøo bògaõy muõi, chaán ñoäng taâm lyù, vaø bògaõy hai chieác raêng vì bò löïc löôïngan ninh Cuïc Haøng khoâng Chicagocöôõng cheá ra khoûi maùy bay ñeå coùchoã cho boán nhaân vieân treân chuyeánbay quaù taûi.

Giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa UnitedAirlines, Oscar Munoz, ngaøy 17/4moät laàn nöõa leân tieáng xin loãi coângchuùng vì söï vieäc naøy.

Luaät sö cuûa baùc só Ñaøo ñaõ yeâucaàu baûo veä chöùng cöù, göûi ñôn yeâucaàu giöõ laïi caùc ñoaïn video an ninhvaø caùc taøi lieäu khaùc coù lieân quan ñeánchuyeán bay 3411 ñeå chuaån bò chomoät vuï kieän.

Chính quyeàn thaønh phoá vaø haõngUnited ñaõ ñoàng yù baûo veä chöùng cöù,luaät sö cuûa baùc só Ñaøo.

CHOÁNG AÙN TÖÛ HÌNH ÔÛ ARKANSASNhöõng ngöôøi phaûn ñoái aùn töû hình

ñaõ taäp trung tröôùc truï sôû chính quyeàncuûa tieåu bang Arkansas ôû mieàn NamHoa Kyø ñeå phaûn ñoái keá hoaïch töûhình 7 ngöôøi tröôùc cuoái thaùng naøy.

Cuoäc tuaàn haønh cuûa Lieân minhArkansas ñoøi baõi boû aùn töû hình dieãnra khi moät thaåm phaùn lieân bang xemxeùt lieäu coù ñoàng yù vôùi yeâu caàu cuûacaùc tuø nhaân, ñoøi ngöng cuoäc xöû töûsaép tôùi.

Thaåm phaùn ñòa haït PulaskiWendell Griffen ñaõ ngaên vieäc söûduïng moät loaïi thuoác ñoäc maø moät nhaøcung caáp noùi raèng caùc quan chöùc ñaõcoù ñöôïc baèng caùch gaây hieåu laàm.

Thaåm phaùn Griffen ñaõ ban leänhcaám taïm thôøi cho McKesson, moätcoâng ty cung caáp dòch vuï y teá töøngnoùi raèng hoï baùn loaïi thuoác ñoäc cho

LÒCH CAÁP CHIEÁU KHAÙN (VISA) DI DAÂN Thaùng 5, 2017- IR-1, IR-2: Coâng daân Hoa Kyø baûo laõnh vôï/choàng, con döôùi 21:(12-15 thaùng) Luoân öu tieân- IR-5: Coâng daân Hoa Kyø baûo laõnh cha meï: (12-15 thaùng) Luoân öu tieân- Dieän F-1: Coâng daân Hoa Kyø baûo laõnh con ñoäc thaân treân 21 tuoåi (7 naêm) Ngaøy 08/12/2010- Dieän F2A: Thöôøng truù nhaân baûo laõnh vôï/choàng vaø con ñoäc thaân döôùi 21 (18 thaùng): Ngaøy 15/07/2015- Dieän F2B: Thöôøng truù nhaân baûo laõnh con ñoäc thaân treân 21 (7 naêm) Ngaøy 15/09/2010- Dieän F-3: Coâng daân Hoa Kyø baûo laõnh con ñaõ laäp gia ñình (10 naêm): Ngaøy 15/06/2005- Dieän F-4: Coâng daân Hoa Kyø baûo laõnh anh, chò em: (12 naêm) Ngaøy 08/05/2004

Page 22: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

2222222222 • Ngöôøi Vieät Illinois

tieåu bang ñeå phuïc vuï muïc ñích y teáchöù khoâng phaûi cho vieäc töû hình.

Caùc cuoäc haønh quyeát ñaàu tieân döïkieán dieãn ra vaøo toái 17/4.

Tuy nhieân, theo Washington Post,hai thaåm phaùn hoâm 15/4 ñaõ ra haiphaùn quyeát rieâng reõ, taïm thôøi caámArkansas tieán haønh vuï xöû töû baèngthuoác ñoäc vôùi caùc tuø nhaân treân.

NGÖÔØI MYÕ BIEÅU TÌNH VEÀ THOÂNG TIN THUEÁ CUÛA TOÅNG THOÁNGNhieàu ngöôøi ñaõ laäp caùc nhoùm

bieåu tình goïi laø “tuaàn haønh veà thueá”treân khaép Hoa Kyø hoâm thöù Baûy 15/4 ñeå theå hieän roõ caûm xuùc cuûa hoï veàvieäc Toång thoáng Donald Trump töøchoái tieát loä hoà sô thueá cuûa oâng, hoïnoùi raèng ñieàu ñoù chæ caøng chöùngminh toång thoáng coù ñieàu gì ñoù caàngiaáu gieám.

Moät soá ngöôøi ñaõ bò baét taïiBerkeley, California, sau khi caùcnhoùm bieåu tình ñoái ñòch nhau ñaõneùm chai loï, voû lon vaø ñaùnh ñaámnhau. Nhöõng ngöôøi bieåu tình ñaõ tuïtaäp taïi hôn 100 thaønh phoá, trong ñoùcoù New York, Los Angeles,Washington, Chicago vaøPhiladelphia.

Moät soá ngöôøi bieåu tình ôû caùcthaønh phoá khaùc nhau mang moät linhvaät töôïng tröng cho muïc ñích cuûahoï, ñoù laø moät con gaø bôm hôi coù teân“Chicken Don”, vôùi haøm yù laø Toångthoáng sôï seõ tieát loä caùc taøi lieäu veà thueácuûa mình vì chuùng seõ tieát loä thoângtin gaây xaáu hoå.

OÂng Trump ñaõ ñi ñöôøng voøngñeán khu nghæ maùt Mar-a-Lago cuûaoâng ôû Florida, döôøng nhö ñeå traùnhnhöõng ngöôøi bieåu tình ôû West PalmBeach.

Keå töø khi oâng Trump nhaäm chöùcvaøo thaùng 1, oâng ñaõ noùi vôùi caùcphoùng vieân raèng ngöôøi Myõ “hoaøntoaøn khoâng quan taâm” cho duø oângcoù coâng boá caùc tôø khai thueá cuûa mìnhhay khoâng. Nhöõng ngöôøi bieåu tìnhñoå ra ñöôøng hoâm thöù Baûy, cuõng nhöcaùc cuoäc thaêm doø yù kieán coâng chuùng,khoâng ñoàng yù nhö vaäy.

UNITED AIRLINES LAÄP LÔØVAØ KHOÂNG CHAÂN THAØNHHaõng haøng khoâng United

Airlines tieáp tuïc höùng chòu côn baõochæ trích cuûa dö luaän veà caùch haønhxöû vôùi haønh khaùch David Dao.

Coå phieáu cuûa haõng, maõ soá UAL,giaûm hôn 1% hoâm thöù Ba, tröôùc ñoùtrong cuøng ngaøy, ñaõ coù luùc coå phieáubò suït giaù tôùi 4%.

Ñoù laø haäu quaû sau khi moät ñoaïnvideo lan truyeàn choùng maët cho thaáymoät haønh khaùch bò thöông vaø bò loâira khoûi moät chuyeán bay cuûa UnitedAirlines.

Ñoaïn video ghi baèng ñieän thoaïidi ñoäng cho thaáy haønh khaùch naøyñang phaûi vaät loän vôùi caûnh saùt.

Ñoaïn video laøm buøng leân söïphaãn noä ôû Myõ vaø nhieàu quoác giakhaùc, ñaëc bieät Trung Quoác. Moät nhaøphaân tích veà ngaønh haøng khoâng noùioâng chöa bao giôø thaáy “moät loaïtnhöõng söï keùm coûi” nhö vaäy vaø cho

raèng haõng UA ñaõ khoâng xin loãi thoûañaùng cho vieäc ngöôïc ñaõi moät khaùchhaøng coù traû tieàn ñaøng hoaøng.

Nhaø phaân tích RichardAboulafia cho bieát coå phieáu cuûahaõng UA chòu thieät haïi vì haõng naøyxöû lyù keùm coûi söï vieäc vaø xin loãikhoâng chaân thaønh.

OÂng noùi qua Skype: “Neáu moätkhuoân maët ñaày maùu me cuûa moäthaønh khaùch xuaát hieän treân truyeànthoâng xaõ hoäi, caàn phaûi xin loãi moätcaùch roõ raøng, khoâng laäp lôø. Nhönghaõng ñaõ coù söï laäp lôø nhaát ñònh”.

Trong tuyeân boá ñaàu tieân, Toånggiaùm ñoác Ñieàu haønh UA OscarMunoz ñaõ xin loãi vì “phaûi taùi boá tríhaønh khaùch”. Trong tuyeân boá thöùnhì, oâng moâ taû ngöôøi haønh khaùchtrong video laø “maát traät töï vaø hieáuchieán”.

Ñeán cuoái ngaøy thöù Ba, OscarMunoz ñöa ra lôøi xin loãi roõ raønghôn, goïi vuï naøy laø “thaät söï khuûngkhieáp” vaø theà seõ chaán chænh haõnghaøng khoâng ñeå nhöõng vieäc nhö vaäyseõ “khoâng bao giôø xaûy ra nöõa”.

Rupert Younger, moät chuyeân giaveà quan heä coâng chuùng ñoàng thôøilaø giaùm ñoác Trung taâm veà Danhtieáng Doanh nghieäp thuoäc Ñaïi hoïcOxford, noùi lôøi xin loãi ban ñaàu cuûaoâng Munoz gaây thaát voïng lôùn, ñaùngleõ ra haõng UA phaûi haønh ñoäng mauleï hôn ñeå giaûm thieåu thieät haïi töøñoaïn video.

OÂng Younger noùi: “Lôøi xin loãicuûa oâng toång giaùm ñoác chæ laø noùicho xong, neáu nhìn moät caùch tích

MOÄT SOÁ ÑIEÅM CAÀN LÖU YÙ TRÖÔÙC KHI ÑI VIEÄT NAMXin nhaéc laïi moät soá ñieåm maø nhöõng ngöôøi Myõ goác Vieät neân löu taâm tröôùc khi ñi Vieät Nam:(1) Luoân luoân baùo tröôùc cho vaên phoøng Coâng Daân Vuï cuûa toaø laõnh söï Hoa Kyø bieát veà lòch trình

vaø loä trình cuûa mình khi ôû Vieät Nam. Tröôùc khi di chuyeån ñeán moät thaønh phoá khaùc, cuõng neân baùotröôùc. Nhöõng soá ñieän thoaïi caàn thieát ñaêng trong soá baùo naøy.

(2) Ghi xuoáng caùc soá ñieän thoaïi cuûa boä phaän Coâng Daân Vuï vaø chia seû chuùng vôùi thaân nhaân ôû VieätNam vaø ôû Hoa Kyø ñeå hoï lieân laïc vaø baùo tin trong tröôøng hôïp mình bò baét giöõ.

Page 23: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 2323232323

Côø vaøng ba soïc ñoû ngaïo ngheã tung bay treân ñöôøng phoáBolsa, ñoái dieän chôï Phöôùc Loäc Thoï, California.

(AÛnh ñoùng goùp cuûa Tinana Tran - thaùng 4, 2017)

cöïc, hoaëc laø tìm caùch baùc boû vuï vieäc,neáu nhìn moät caùch tieâu cöïc”.

Ngöôøi haønh khaùch trong vuï naøy,theo nhieàu tôø baùo ñòa phöông ôû Myõ,laø oâng David Dao, ngöôøi Myõ goácVieät. Lieân heä ñeán goác gaùc chaâu AÙcuûa oâng, moät soá ngöôøi chæ trích treântruyeàn thoâng xaõ hoäi caùo buoäc haõngUA veà phaân bieät ñoái xöû. Nhaø phaântích Aboulafia cho raèng caùo buoäcnaøy coù theå laøm gaây taùc haïi nghieâmtroïng ñeán UA ôû thò tröôøng lôùn, ñangphaùt trieån vaø quan troïng laø TrungQuoác.

Treân truyeàn thoâng xaõ hoäi TrungQuoác, moät soá khaùch haøng noùi hoï ñaõtraûi nghieäm xaáu vôùi UA.

Phaùt ngoân vieân Toøa Baïch OÁcSean Spicer hoâm thöù Ba goïi vuï vieäclaø “chuyeän khoâng may”: “Thaätphieàn loøng khi xem caùch ngöôøi tañaõ xöû lyù söï vieäc”.

OÂng Spicer cho bieát haõng haøngkhoâng vaø caùc quan chöùc ñòa phöôngñang kieåm ñieåm laïi vaán ñeà naøy. BoäVaän taûi Myõ cuõng cho hay hoï ñangñieàu tra.

DAILY MAIL XIN LOÃI,BOÀI THÖÔØNG 2,9 TRIEÄU ÑOÂCHO ÑEÄ NHAÁT PHU NHAÂNNhaø xuaát baûn cuûa tôø Daily Mail

xin loãi Ñeä nhaát phu nhaân Hoa Kyø,Melania Trump, hoâm thöù Tö vaøñoàng yù boài thöôøng 2,9 trieäu ñoâla chobaø lieân quan ñeán moät baøi baùo naêm2016 ñaêng laïi nhöõng lôøi caùo buoäcsai traùi cho raèng moät haõng ñaïi lyùngöôøi maãu maø baø töøng laøm vieäcchính laø moät haõng moâi giôùi gaùi goïicao caáp.

Baø Trump noäp ñôn kieän toäi phæbaùng hoài thaùng Hai, ñoøi $150 trieäuboài thöôøng cho nhöõng thieät haïi veàkinh doanh vaø tinh thaàn.

Ñôn kieän noùi raèng baøi baùo laømtoån haïi khaû naêng baø coù theå kieám ñöôïchaøng trieäu ñoâla vaøo thôøi ñieåm baø coùtheå laø “moät trong nhöõng phuï nöõ ñöôïcchuïp aûnh nhieàu nhaát treân theá giôùi”.

Page 24: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

2424242424 • Ngöôøi Vieät Illinois

Baøi baùo baøn veà nhöõng caùo buoäcxuaát hieän laàn ñaàu tieân trong moät cuoánsaùch vaø moät taïp chí cuûa Slovenia,theo caùc luaät sö cuûa baø Trump, haiaán phaåm ñoù ñaõ mieâu taû baø laø gaùiñieám. Ñôn kieän cho raèng tôø DailyMail ñaõ ñaêng baøi maø khoâng bieát raèngnhöõng caùo buoäc ñoù laø sai hoaëc hoïñaõ “caåu thaû xem thöôøng söï thaät”.

Tôø Daily Mail ñöa ra tuyeân boáhoâm thöù Tö noùi: “Chuùng toâi thöøanhaän nhöõng caùo buoäc naøy veà baøTrump laø khoâng ñuùng söï thaät vaøchuùng toâi ruùt laïi nhöõng lôøi ñoù. Chuùngtoâi xin loãi baø Trump veà baát kyø söïphieàn toaùi naøo maø aán phaåm cuûachuùng toâi ñaõ gaây ra cho baø”.

Daily Mail ñaõ ra moät tuyeân boáhoài thaùng 9 naêm ngoaùi, moät thaùngsau khi baøi baùo ñöôïc ñaêng, raèng“khoâng coù cô sôû naøo” veà nhöõng caùobuoäc trong cuoán saùch vaø taïp chí, vaømuïc ñích cuûa baøi vieát laø ñeå thöû xemnhöõng caùo buoäc ñoù coù theå aûnh höôûngra sao ñeán baàu cöû toång thoáng Myõngay caû khi chuùng khoâng ñuùng söïthaät.

Choàng cuûa baø Trump, Toångthoáng Hoa Kyø, Donald Trump, khiñoù ñaõ ñi saâu trong chieán dòch tranhcöû tröôùc cöïu Ngoaïi tröôûng HillaryClinton, sau ñoù oâng ñaùnh baïi baøClinton trong cuoäc baàu cöû vaøo thaùng11.

CALIFORNIA:XAÛ SUÙNG TRONG TRÖÔØNG 2 NGÖÔØI CHEÁTMoät ngöôøi ñaøn oâng noå suùng trong

lôùp hoïc taïi moät tröôøng tieåu hoïc ôûmieàn Nam California ngaøy 10/4,laøm thieät maïng moät phuï nöõ coù theå laøgiaùo vieân ñöùng lôùp vaø laøm bò thöônghai hoïc troø tröôùc khi töï saùt.

Caûnh saùt cho hay hai em hoïc sinhñoù khoâng phaûi laø muïc tieâu taán coângnhöng truùng thöông vì ñöùng caïnhngöôøi phuï nöõ bò saùt haïi.

Caûnh saùt tröôûng San Bernardino,Jarrod Burguan, noùi vuï noå suùng taïi

Tröôøng tieåu hoïc North Park thuoäcthaønh phoá San Bernardino laø moätvuï gieát ngöôøi roài töï saùt.

Coâng taùc ñieàu tra ñang ñöôïc tieánhaønh ñeå xaùc nhaän lai lòch tay suùngvaø moái lieân heä giöõa hung thuû vôùi naïnnhaân, ñeå xem vuï naøy coù phaûi xuaátphaùt töø tranh chaáp gia ñình haykhoâng.

Caùc hoïc sinh bò thöông ñaõ ñöôïcnhaäp vieän nhöng chöa roõ tình traïngcaùc em ra sao. Hai em truùng thöôngkhoâng coù lieân heä gì vôùi naïn nhaânhay hung thuû, caûnh saùt cho hay.

Thaønh phoá San Bernardino laø nôixaûy ra vuï xaû suùng gieát ngöôøi hoâm 2/12/2015 khi caëp vôï choàng SyedRizwan Farook vaø Tashfeen Maliksaùt haïi 14 ngöôøi vaø laøm bò thöônghôn 20 ngöôøi khaùc taïi moät buoåi lieânhoan taïi sôû laøm. Caëp vôï choàng naøysau ñoù ñaõ bò caûnh saùt haï guïc.

Nhaø chöùc traùch chöa cho bieát chitieát vuï noå suùng taïi Tröôøng tieåu hoïcNorth Park, chæ noùi raèng hung thuûgiaáu suùng trong ngöôøi vaø vaøo tröôøngvôùi tö caùch khaùch thaêm.

Tröôøng tieåu hoïc naøy seõ ñoùng cöûaít nhaát 2 ngaøy ñeå phuïc vuï coâng taùcñieàu tra.

MYÕ VAØ TRUNG QUOÁC BAØN VEÀ HEÄ THOÁNG PHOØNG THUÛ TEÂN LÖÛAToång thoáng Myõ Donald Trump

hoâm 8/4 cho ñoái taùc Haøn Quoác bieátraèng oâng ñaõ giaûi thích cho Chuû tòchTrung Quoác Taäp Caän Bình veà quanñieåm cuûa Hoa Kyø ñoái vôùi vieäc trieånkhai heä thoáng phoøng thuû teân löûa ôûHaøn Quoác.

Reuters ñöa tin raèng oâng Trumpñaõ thoâng baùo cho Thuû töôùng HaønQuoác Hwang Kyo-ahn trong moätcuoäc ñieän ñaøm vaøo cuoái tuaàn.

Trung Quoác laâu nay vaãn phaûn ñoáiheä thoáng phoøng thuû teân löûa toái taânvieát taét laø THAAD ôû Haøn Quoác, choraèng noù coù theå ñe doïa tôùi an ninhcuûa Baéc Kinh, nhöng caû Seoul vaø

Washington noùi raèng heä thoáng ñoùnhaèm choáng laïi moái ñe doïa teân löûacuûa Baéc Haøn.

Trung Quoác ngaøy caøng gia taêngaùp löïc vaø aùp ñaët caùc haïn cheá ñoáivôùi moät soá coâng ty ôû mieàn nam baùnñaûo Trieàu Tieân laøm aên ôû TrungQuoác, khieán nhieàu ngöôøi ôû HaønQuoác tin raèng Baéc Kinh ñang traûñuõa vieäc Myõ trieån khai heä thoángTHAAD.

Thoâng caùo cuûa quyeàn laõnh ñaïoHaøn Quoác coù ñoaïn: “Toång thoángTrump noùi raèng oâng vaø Chuû tòch Taäpñaõ thaûo luaän saâu veà söï nghieâm troïngcuûa vaán ñeà haït nhaân cuûa Baéc Haøncuõng nhö caùch thöùc ñoái phoù, vaø cuõngnoùi raèng oâng ñaõ truyeàn ñaït quanñieåm cuûa Myõ veà vieäc trieån khaiTHAAD”.

OÂng Trump gaây aùp löïc cho nhaølaõnh ñaïo Trung Quoác laøm nhieàu hônnöõa ñeå ngaên chaën chöông trình haïtnhaân cuûa Baéc Haøn trong cuoäc hoïpthöôïng ñænh taïi khu nghæ maùt Mar-a-Lago ôû Florida, theo Ngoaïi tröôûngMyõ Rex Tillerson.

Quaân ñoäi Hoa Kyø baét ñaàu trieånkhai THAAD thaùng tröôùc, moätngaøy sau khi Baéc Haøn phoùng boánquaû teân löûa ñaïn ñaïo.

Trung Quoác khoâng coâng khaithöøa nhaän raèng nöôùc naøy ñang nhaémmuïc tieâu vaøo caùc coâng ty Haøn Quoác.

ÑEÀ XUAÁT XAÂY TÖÔØNG NGAÊN CHAËN DI DAÂN BAÈNG TIEÀN DI DAÂNTaïi cuoäc gaëp 45 phuùt vôùi Toång

thoáng Donald Trump ôû Toøa BaïchOÁc, hoâm 4/4, daân bieåu DanaRohrabacher, ñaïi dieän tieåu bangCalifornia, ñeà xuaát yù töôûng thu phí1 trieäu ñoâ la ngöôøi naøo muoán trôûthaønh coâng daân Myõ. Vaø neáu ai noäpñuû soá tieàn naøy, hoï seõ thaønh daân Myõtrong voøng 2 naêm.

Ñoái töôïng maø oâng Rohrabachernhaém tôùi laø con soá trung bình haøngnaêm coù 50,000 ngöôøi, chuû yeáu töø

Page 25: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 2525252525

Ñoâng AÂu vaø Chaâu Phi, ñöôïc sangMyõ ñònh cö qua chöông trình xoå soádi daân. Nhöõng ngöôøi naøy phaûi toátnghieäp trung hoïc vaø xuaát thaân töø moätñaát nöôùc coù ít di daân tôùi Hoa Kyø.

Khaùc vôùi haøng traêm ngaøn visakhaùc maø Myõ caáp moãi naêm nhö dieänñoaøn tuï gia ñình hay dieän lao ñoängcoù tay ngheà cao hoaëc trong caùcngaønh ngheà Myõ caàn nhaân löïc,chöông trình xoå soá visa naøy laøchöông trình duy nhaát döïa treân yùmuoán cuûa ngöôøi truùng giaûi saün saøngphuûi boû taát caû moïi thöù ñeå di cö sangMyõ.

Daân bieåu Rohrabacher noùichöông trình visa löïa choïn ngaãunhieân neân chaám döùt, thay vaøo ñoù,ai muoán tôùi Myõ phaûi traû tieàn, vaø soátieàn ñoù seõ duøng ñeå xaây töôøng thaønhbieân giôùi vôùi Mexico theo keá hoaïchcuûa Toång thoáng Trump nhaèm ngaêndi daân laäu traøn vaøo Myõ. Ñeå hieän thöïchoùa yù töôûng naøy, caàn coù luaät, tuynhieân, daân bieåu Rohrabacher chobieát oâng chöa hoaøn taát soaïn thaûo.

YÙ töôûng xaây töôøng chaën di daântöø tieàn cuûa di daân ñang gaây tranhcaõi trong coäng ñoàng di daân ngöôøiVieät taïi Hoa Kyø.

Anh Nguyeãn Vaên Thaéng, moätchuû tieäm nail taïi Florida, noùi: “ Ñaâylaø moät caâu chuyeän thaät haøi höôùc. Hoïnoùi muoán ngaên chaën di daân, baûo veänöôùc Myõ, nhöng thöïc teá caùi gì hoïcuõng döïa vaøo di daân. Töø nhöõng coângvieäc naëng nhoïc nhö xaây döïngñöôøng xaù, nhaø cöûa, doïn deïp moâitröôøng cho tôùi nhöõng dòch vuï nhaøhaøng, laøm ñeïp. Baây giôø khoâng coùtieàn ñeå xaây böùc töôøng nhö tuyeân boátröôùc ñaây thì ñoái töôïng ñaàu tieân maøngöôøi ta nghó tôùi ñeå caàu cöùu laïi cuõnglaø... di daân.”

“Nhö vaäy laø giaønh quyeàn öu tieâncho nhöõng ngöôøi coù tieàn. Nöôùc Myõtöø khi ñöôïc thaønh laäp ñeán nay quahaøng traêm naêm vaãn töï haøo laø quoácgia ñi ñaàu trong töï do vaø coâng baèngxaõ hoäi. Neáu yù töôûng naøy ñöôïc thöïc

thi thì roõ raøng noù ñaõ ñi ngöôïc laïinhöõng giaù trò coát loõi cuûa nöôùc Myõ.Chaúng leõ nöôùc Myõ thieáu tieàn ñeàn möùcphaûi laøm nhöõng chuyeän ñoù hay sao,”oâng Ñoã Vaên Toaøn, chuû tieäm 99 centtaïi Phoenix, bang Arizona, neâu thaécmaéc.

Chò Nguyeãn Vaân Haø, moät di daânmôùi tôùi Myõ vaø hieän ñang sinh soángtaïi California, chia seû suy nghó:“Nhöõng ngöôøi coù tieàn, ñoùng goùpnhieàu cho nöôùc Myõ thì taát nhieân laøhoï coù quyeàn ñöôïc öu tieân. Nhöngchaúng ai daùm chaéc, sau khi trôû thaønhcoâng daân Myõ, hoï seõ tieáp tuïc ñoùnggoùp nhieàu hôn nhöõng ngöôøi nhaäp cöchaêm chæ lao ñoäng. Maø neáu chæ toaønngöôøi coù tieàn, thì laáy ai ñaûm traùchnhöõng coâng vieäc cuûa nhöõng ngöôøilao ñoäng hieän nay. Toâi chaéc raèngnhöõng ngöôøi Myõ baûn ñòa seõ khoângcoù nhieàu ngöôøi laøm nhöõng coâng vieäcchaân tay ñoù ñaâu.”

Nöôùc Myõ laø thoûi nam chaâm thuhuùt di daân töø khaép theá giôùi vôùi cuïmtöø “Giaác mô Myõ” ñaõ toàn taïi töø nhieàuthaäp kyû nay, nôi caùc quyeàn töï do-daân chuû luoân ñöôïc ñaët leân haøng ñaàu.Nhöng coù theå noùi ngöôïc laïi, nöôùc Myõcoù ñöôïc vò theá daãn ñaàu hieän naycuõng nhôø vaøo nhöõng ñoùng goùp raátquan troïng töø caùc coäng ñoàng di daân.Vì theá, khi gaëp khoù khaên veà taøichính trong vieäc xaây döïng töôøngthaønh vôùi Mexico, xuaát hieän yù töôûngtìm kieám nguoàn quyõ töø nhöõng di daângiaøu coù khoâng phaûi laø chuyeän ñaùngngaïc nhieân.

Theo daân bieåu DanaRohrabacher, coù veû nhö Toång thoángTrump khaù höùng thuù vôùi yù töôûng naøy.

2 CHA CON GOÁC AÙ CHÔØ AÙN TUØ VÌ CHUÛ MÖU OÅ KEÁT HOÂN GIAÛ VOÂ MYÕLOS ANGELES, CA - Moät phuï

nöõ goác AÙ ôû thò traán Pasadena seõ ñoáidieän cô nguy aùn tuø lieân bang trongvuï aùn gian laän di truù ñieàu haønh bôûingöôøi cha cuûa baø trong ñoù, coâng daân

Trung Quoâc chi haøng chuïc ngaøn ñoâlañeå laøm thuû tuïc hoân nhaân vôùi coângdaân Myõ.

Lynn Leung, 44 tuoåi, naêm ngoaùiñaõ nhaän toäi — moät toäi aâm möu gianlaän visa vaø hoân nhaân.

Ngöôøi cha cuûa baø laø Jason Shiao,67 tuoåi, nguï ôû Santa Fe Springs, ñaõnhaän toäi hoài thaùng 1/2017 cuøng toäivaø seõ bò keâu aùn ngaøy 24/4/2017 taïitoøa lieân bang.

Coâng toá noùi caùc coâng daân TQ chitieàn cho caùc nghi can leânt ôùi 50,000USD ñeå laøm thuû tuïc hoân nhaân giaûñeå laáy theû xanh thöôøng truù nhaân ôûMyõ — ñeå seõ vaøo Myõ cö truù hôïp phaùp.

Shiao ñoùng vai moät luaät sö vaø congaùi seõ saép xeáp caùc “ngöôøi hoân phoáiHoa kyø” caëp vôùi khaùch haøng cuûahoï, roài chæ daãn caùch khai cho coù veûhoân nhaân thöïc khi bò nhaân vieân ditruù Myõ chaát vaán.

Caùc nghi can cuõng söûa soaïn, ñieàncaùc giaáy tôø khai gian laän cho “caùccaëp hoân nhaân giaû” trong ñoù coù giaûcaùc hôïp ñoàng thueâ chung cö, hìnhaûnh hoân leã, giaáy tôø ngaân haøng.

BAÙO NGUY XAØI ÑIEÄN THOAÏIThoáng keâ cho bieát nhieàu ngöôøi

Hoa Kyø vaø khaép theá giôùi ñangnghieän söû duïng ñieän thoaò tinh khoân.

Vaø nhieàu vaán ñeà seõ xaûy ra, keå caûcaùc beänh taâm lyù.

Rieâng taïi Hoa Kyø, trong 4 naêmlieân tuïc soá ngöôøi ñi boä gaëp tai naïncheát ñaõ taêng, tôùi gaàn 6,000 ngöôøi boähaønh Hoa Kyø bò xe ñuïng cheát trongnaêm 2016.

Coù nhieàu lyù do, trong ñoù moät lyùdo vì hoaëc ngöôøi laùi söû duïng ñieänthoaò trong khi laùi, vaø caû tröôøng hôïpngöôøi ñi boä duøng ñieän thoaò neân gaëpbaát caån.

Trong khi ñoù, thoâng taán KBS chobieát coù 5% ngöôøi lôùn Nam Haønnghieän smartphone.

Boä Y teá vaø phuùc lôïi Nam Haønhoâm thöù Naêm (13/4) ñaõ coâng boá moätkeát quaû ñieàu tra veà roái loaïn tinh thaàn

Page 26: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

2626262626 • Ngöôøi Vieät Illinois

lieân quan tôùi thoùi quen söû duïngsmartphone. Cuoäc ñieàu tra ñöôïcnhoùm nghieân cöùu do giaùo sö HongJin-pyo thuoäc Beänh vieän SamsungSeoul ñöùng ñaàu thöïc hieän töø thaùng7 tôùi thaùng 11 naêm 2016 vôùi 5.102ngöôøi treân 18 tuoåi treân toaøn NamHaøn, theo phöông thöùc ngöôøi ñöôïcñieàu tra töï ñöa ra ñaùnh giaù veà thoùiquen söû duïng smartphone cuûa baûnthaân.

Keát quaû ñieàu tra cho thaáy tyû suaáthieän maéc (prevalence rate) chöùngnghieän smartphone trong voøng moätnaêm ñaït 5%, vaø theo ñoù khoaûng 5%ngöôøi tröôûng thaønh Nam Haøn töønghôn moät laàn gaëp roái loaïn veà tinh thaàntrong voøng moät naêm qua.

Xeùt theo giôùi tính, tyû leä nghieänsmartphone ôû nöõ giôùi laø 6,6%, caogaáp ñoâi so vôùi nam giôùi vôùi 3,3%.Xeùt theo ñoä tuoåi, tyû leä maéc chöùngnghieän smartphone ôû nhoùm tuoåi töø18 tôùi 29 tuoåi laø 18,2%, cao nhaáttrong soá caùc nhoùm tuoåi. Tieáp theo laønhoùm tuoåi töø 30 tôùi 39 tuoåi vôùi 4,8%,töø 40 tôùi 49 tuoåi laø 1,5%, töø 60 ñeán69 tuoåi laø 1,3% vaø töø 50 tôùi 59 tuoåilaø 0,8%.

Maët khaùc, keát quaû ñieàu tra cuõngcho thaáy tyû suaát hieän maéc chöùngnghieän internet ôû ngöôøi tröôûng thaønhNam Haøn laø 1,4% vaø nghieän gamelaø 1,2%.

CANADA, MEÃ, MYÕ:CUØNG THAÀU WORLD CUP NAÊM 2026NEW YORK - 3 nöôùc Baéc Myõ

ñöa giaûi voâ ñòch boùng troøn theá giôùitrôû laïi chaâu Myõ naêm 2026 , nhöng,cuoäc ñaáu thaàu chung naøy coù yù nghóanaëng hôn veà Hoa Kyø vôùi 60 trong80 traän ñaáu ñuôïc toå chöùc taïi HoaKyø.

Chuû tòch lieân ñoaøn tuùc caàu HoaKyø Sunil Gulatin loan baùo tin veàWorld Cup 2026 taïi New York vôùi2 chuû tòch lieân ñoaøn boùng troønCanada vaø Mexico xuaát hieän beân

caïnh.Tuy chuû tòch Gulatin neâu ra hình

aûnh töôïng nöõ thaàn Töï Do nhö laø tínhña daïng cuûa World Cup, nhöng 2laân bang chæ tieáp ñoùn 20 traän ñaáu� taát caû caùc traän töù keát dieãn ra taïiHoa Kyø, theo xaùc nhaän cuûa chuû tòchGulati. OÂng moâ taû cuoäc thöôngluôïng giöõa 3 quoác gia Baéc Myõ laøthaân thieän.

Trong khi daân Canada vaøMexico khoâng hieåu taïi sao ñaïi dieäncuûa hoï nhaän toå chöùc ít traän ñaáu nhötheá, daân Myõ töï hoûi taïi sao chia phaànvôùi 2 laân bang.

3 nöôùc ñoàng yù ñaáu thaàu chung,nhöng thöông luôïng noäi boä ñoøi hoûithôøi gian, nhö chôø keát quaû baàu cöûtaïi Hoa Kyø.

Vaøo luùc 3 nöôùc ñaït ñoàng thuaän,lieân ñoaøn tuùc caàu theá giôùi FIFAquyeát ñònh World Cup tieáp nhaän 48thay vì 32 ñoäi tuyeån.

Chuû tòch Gulati xaùc nhaän TTTrump haäu thuaãn hoaøn toaøn, vaø ñaëcbieät haøi loøng thaáy laân bang Mexicocuøng ñaáu thaàu.

Nga tieáp ñoùn World Cup 2018,vaø Qatar naêm 2022. Quyeát ñònh veànôi thi ñaáu laø do keát quaû bieåu quyeáttaïi FIFA 211 thaønh vieân.

TBN BAÉT MOÄT KYÕ SÖ NGA GIUÙP TRUMP THAÉNG CÖÛBARCELONA - Pyotr

Levashov, coâng daân Nga laø chuyeânvieân thaûo chöông ñieän toaùn, bò nhaøcaàm quyeàn Taây Ban Nha baét giöõhoâm Thöù Saùu 14/4, theo yeâu caàu cuûaWashington, coù theå döï phaàn trongvuï taán coâng maïng Hoa Kyø trong chukyø baàu cöû naêm 2016 taïi Hoa Kyø.

Vuï baét giöõ naøy khoâng laø khaùcthöôøng - nhöng, Washington muoánbaét nghi can Nga ôû haûi ngoaïi, vì ñoøiMoscow daãn ñoä laø haàu nhö baát khaû.

Tröôøng hôïp Levashov gaây löu yùtöùc khaéc, bôûi vôï cuûa y tieát loä vôùi côsôû truyeàn thoâng Nga RT: choàng coùlieân quan vôùi hoaït ñoäng tin taëc quaáy

roái baàu cöû taïi Hoa Kyø.

Maria Levashova cho bieát: quañieän thoaïi tö ø ñoàn caûnh saùtBarcelona, y cho bieát y bò toá taïo ravirus giuùp öùng vieân Trump thaéng cöïungoaïi tröôûng Clinton.

Levashova khoâng moâ taû chi tieâtvaø baûn chaát cuûa caùo giaùc choáng laïiy chöa ñuôïc bieát roõ.

Toaø ÑS Hoa Kyø töø choái bìnhluaän trong khi phaùt ngoân vieân söùquaùn Nga xaùc nhaän vuï baét giöõ coângdaân Levashov, nhöng khoâng chobieát y coù laø thaûo chöông vieân ñieäntoaùn, cuõng khoâng bình luaän veà yeâucaàu daãn ñoä cuûa Washington. Vieânchöùc Madrid xaùc nhaän Levashovñang bò giam.

TRIEÀU TIEÂN ÑÖØNG DAÏI DOÄT “ NAÉN GAÂN MYÕ”

BizLIVE - Töø vuøng phi quaân söïngaên ñoâi baùn ñaûo Trieàu Tieân, phoùtoång thoáng Myõ Mike Pence keâu goïiTrieàu Tieân khoâng neân traéc nghieämquyeát taâm cuûa toång thoáng DonaldTrump vaø söùc maïnh quaân söï cuûaHoa Kyø.

Töø vuøng phi quaân söï ngaên ñoâi baùnñaûo Trieàu Tieân, phoù toång thoáng MyõMike Pence keâu goïi Trieàu Tieânkhoâng neân traéc nghieäm quyeát taâmcuûa toång thoáng Donald Trump vaøsöùc maïnh quaân söï cuûa Hoa Kyø. Taátcaû moïi giaûi phaùp - keå caû quaân söï -ñaõ ñöôïc tính ñeán ñeå giaûi quyeát hoàsô Trieàu Tieân.

Thöù Hai 17/4/2017, trong moäthaønh ñoäng bieåu töôïng ñaùnh daáu HoaKyø thay ñoåi chính saùch ñoái phoù vôùitham voïng haït nhaân cuûa Tieàu Tieân,phoù toång thoáng Myõ Mike Pence ñeánthaêm vuøng giôùi tuyeán cuûa HaønQuoác.

Trong boái caûnh tình hình caêngthaúng toät ñoä sau vuï Bình Nhöôõngthöû nghieäm teân löûa nhöng thaát baïi,phoù toång thoáng Myõ ñöa ra lôøi khuyeáncaùo: Trieàu Tieân khoâng neân traéc

Page 27: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 2727272727

nghieäm quyeát taâm haønh ñoäng cuûatoång thoáng Donald Trump cuõng nhösöùc maïnh cuûa quaân ñoäi Hoa Kyøtrong khu vöïc. Ñeå ñaùp traû haønh ñoängbò xem laø khieâu khích cuûa Trieàu Tieânvaø cuõng ñeå traán an hai ñoàng minhHaøn Quoác vaø Nhaät Baûn, Washing-ton ñieàu ñoäng moät haûi ñoäi taùc chieántieán veà Baéc AÙ.

Theo phoù toång thoáng Myõ, Wash-ington vaãn öu tieân tìm moät giaûi phaùpthöông löôïng nhöng töø nay khoângloaïi tröø baát cöù bieän phaùp naøo ñeå baûoveä töï do cho ñoàng minh Haøn Quoác.

AÙm chæ chính saùch möa laâu thaámñaát cuûa cöïu toång thoáng BarackObama duøng caám vaän ñeå gaây aùp löïcnhöng khoâng hieäu quaû, phoù toångthoáng Mike Pence caûnh baùo BìnhNhöôõng: Chieán löôïc döïa treân kieânnhaãn ñaõ sang trang.

Theo AFP, phoù toång thoáng Myõkhoâng che daáu xuùc ñoäng khi ñaëtchaân ñeán vuøng ñòa ñaàu cuûa HaønQuoác. OÂng noùi vôùi caùc quaân nhaânHaøn Quoác laø cha cuûa oâng töøng coùmaët taïi ñaây, chieán ñaáu beân caïnhnhöõng chieán binh Haøn Quoác ñeå giuùpcaùc baïn giaønh laïi töï do trong cuoäcchieán 1950-1953.

SOÁ PHAÄNCUÛA NHÖÕNG LAÙ CÔØ HOA KYØ

CAÉM TREÂN MAËT TRAÊNG

WASHINGTON DC - Nhöõng laùcôø do phi haønh gia Hoa Kyø caém treânbeà maët cuûa Maët Traêng trong chöôngtrình Apollo ngaøy caøng phai maøu vaøphaân huûy. Böùc aûnh phi haønh giaBuzz Aldrin ñöùng beân caïnh laù côøHoa Kyø treân Maët Traêng vaøo ngaøy20 thaùng 7, 1969, trong chöông trình

Apollo 11, laø nieàm töï haøo cuûa HoaKyø. Tuy nhieân, taát caû 6 laù côø HoaKyø caém treân Maët Traêng töø naêm 1969ñeán 1972 ñang coù daáu hieäu hö hoûng.

Naêm 2012, nhöõng hình aûnh ñöôïcchuïp bôûi taøu vuõ truï bay quanh quyõñaïo Maët Traêng (LRO) cuûa Cô quanHaøng Khoâng Vuõ Truï NASA chothaáy, coù ít nhaát 5 trong soá 6 laù côøvaãn ñöùng vöõng. Nhöng caùc nhaø khoahoïc cho raèng, aùnh saùng choùi changcuûa Maët Trôøi qua nhieàu thaäp kyû ñaõlaøm phai maøu caùc bieåu töôïng treân laùcôø, khieán noù chuyeån daàn sang maøutraéng.

Moãi laù côø Myõ caém treân MaëtTraêng ñeàu laøm baèng tô nhaân taïo, dohaõng Annin Flagmakers saûn xuaátvôùi chi phí khoaûng $5.5 Myõ kim.Treân beà maët Traùi Ñaát, nhöõng laù côøtöông töï seõ phai maøu daàn döôùi aùnhnaéng Maët Trôøi. Nguyeân nhaân laø dotia cöïc tím (UV) khoâng bò khí quyeånTraùi Ñaát haáp thuï hoaøn toaøn, neân coùkhaû naêng phaù vôõ caùc sôïi vaûi vaø maøusaéc cuûa laù côø.

Maët Traêng khoâng coù khí quyeånñeå haáp thuï aùnh saùng Maët Trôøi, doñoù, nhöõng laù côø phi caém xuoáng MaëtTraêng seõ tieáp xuùc vôùi tia böùc xaï MaëtTrôøi nhieàu hôn treân Traùi Ñaát. “Trong40 naêm, caùc laù côø phaûi chòu ñöïngmoâi tröôøng khaéc nghieät cuûa MaëtTraêng, lieân tuïc trong 14 ngaøy noùngnhö thieâu ñoát vôùi nhieät ñoä 100C vaø14 ngaøy laïnh coùng vôùi nhieät ñoä -150C.

TOÁI CAO PHAÙP VIEÄN BAÙC ÑÔN XIN TÒ NAÏNDI DAÂN CHAÂU MYÕ LA TINHWASHINGTON, DC (NV) -

Toái Cao Phaùp Vieän Myõ hoâm Thöù Haibaùc ñôn xin duyeät xeùt laïi tö caùch ditruù cuûa hôn 60 phuï nöõ vaø treû nhoûgoác Trung Myõ, hieän ñang chôø ñôïi bòtruïc xuaát, cho chính phuû DonaldTrump moät chieán thaéng phaùp lyùtrong luùc coù söï gia taêng noã löïc thihaønh luaät di truù lieân bang.

Toái Cao Phaùp Vieän töø choái xeùtlaïi tröôøng hôïp cuûa nhöõng ngöôøi naøy,giöõ nguyeân phaùn quyeát cuûa toøa döôùi,theo ñoù khoâng ñeå ñôn xin tò naïn cuûahoï ñöôïc moät toøa aùn cöùu xeùt.

Nhöõng di daân naøy, ñeán töø Hon-duras, Guatemala vaø Ecuador, choraèng hoï seõ gaëp tình traïng kyø thò giôùitính cuõng nhö caùc haønh vi baïo löïckhaùc neáu bò traû veà nöôùc. Hoï vaøo Myõqua ngaû Texas naêm 2015 nhöngngay laäp töùc bò baét giöõ vaø ñöa vaøodieän bò nhanh choùng traû veà.

Nhöõng ngöôøi naøy, ñöôïc luaät söcuûa toå chöùc ACLU ñaïi dieän, cho raèngvì hoï bò ñöa vaøo dieän traû veà ngaylaäp töùc, hoï bò maát quyeàn ñöôïc moättoøa lieân bang duyeät xeùt.

Tuy nhieân, moät toøa döôùi cho raènghoï khoâng heà coù quyeàn naøy vì khoângphaûi laø coâng daân Myõ vaø khoâng hoäiñuû caùc ñieàu kieän nhö nhöõng ngöôøidi daân khaùc ñöôïc ra toøa ñeå xeùt xöû.

Phaùn quyeát cuûa toøa döôùi coi nhöñaët nhöõng ngöôøi naøy vaøo hoaøn caûnhphaùp lyù nhö nhöõng di daân khoâng coùgiaáy tôø, bò töø choái ôû bieân giôùi, tröôùckhi hoï vaøo Myõ. (V.Giang)

ÑOAØN TAØU TAØU CHIEÁN MYÕ VAÃN COØN CAÙCH XA BAÙN ÑAÛO TRIEÀU TIEÂN

JAKARTA, Indonesia (NV) -Ñoaøn taøu chieán cuûa Myõ, do haøngkhoâng maãu haïm USS Carl Vinsondaãn ñaàu, vaãn coøn caùch baùn ñaûo TrieàuTieân caû ngaøn caây soá, môùi chæ caùchñaây vaøi ngaøy, laøm nhieàu ngöôøi caûmthaáy nheï nhoõm, ít nhaát cho tôùi luùcnaøy, vì chieán tranh chöa theå xaûy ra.

Theo nhaät baùo The South ChinaMorning Post ôû Hoàng Koâng, hìnhaûnh veà thôøi khoùa bieåu cuûa quaân ñoäiMyõ hoâm Thöù Baûy15/4 cho thaáy “thôøikhoùa bieåu trieån khai” cuûa USS CarlVinson laø ôû eo bieån Sunda, Indone-sia, caùch baûn ñaûo Trieàu Tieân tôùi5,600 caây soá.

Duø vaäy, caêng thaúng taïi vuøngÑoâng Baéc Chaâu AÙ naøy vaãn chöa

Page 28: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

2828282828 • Ngöôøi Vieät Illinois

giaûm, khi oâng Han Song Ryol, thöùtröôûng ngoaïi giao Baéc Haøn, noùi raèngBình Nhöôõng coù theå thöû hoûa tieãntreân caên baûn moãi tuaàn.

“Neáu Hoa Kyø khinh suaát ñuû ñeánmöùc duøng söùc maïnh quaân söï, chaécchaén seõ coù chieán tranh,” oâng Hannoùi vôùi ñaøi BBC.

Trong khi ñoù, hoâm Thöù Ba, PhoùToång Thoáng Mike Pence cuûa Myõnoùi vôùi Thuû Töôùng Shinzo Abe cuûaNhaät laø Washington vaø Tokyo ñoàngyù aùp löïc Trung Quoác söû duïng “aûnhhöôûng ñaëc bieät” cuûa Baéc Kinh ñeåbuoäc Bình Nhöôõng töø boû chöôngtrình nguyeân töû. (Ñ.D.)

ÑA SOÁ DAÂN MYÕ KHOÂNG TINTT TRUMP GIÖÕ LÔØI HÖÙA

KHI TRANH CÖÛWASHINGTON DC (NV) - Ña

soá ngöôøi Myõ khoâng tin Toång ThoángDonald Trump giöõ nhöõng gì oânghöùa trong thôøi gian vaän ñoäng tranhcöû.

Trang maïng TheHill trích thuaättheo keát quaû thaêm doø cuûa vieänGallup coâng boá hoâm Thöù Hai, theoñoù chæ 45% ngöôøi Myõ tin raèng oânggiöõ lôøi höùa, giaûm töø 62% qua thaêmdoø hoài Thaùng Hai.

Trong thaêm doø gaàn ñaây nhaát, chæ40% phuï nöõ cho raèng oâng giöõ ñuùnglôøi höùa, so vôùi 51% cuûa phaùi nam.

Chæ 16% ngöôøi cuûa ñaûng DaânChuû tin oâng giöõ lôøi, so vôùi 81% cuûaphía Coäng Hoøa.

Thaêm doø cuõng nhaän thaáy 52%ngöôøi Myõ cho raèng oâng Trump laønhaø laõnh ñaïo cöông quyeát vaø cöùngraén, giaûm töø 59% qua thaêm doø hoàiThaùng Hai.

Chæ 46% tin toång thoáng laø ngöôøicoù theå mang laïi nhöõng ñoåi thay maøquoác gia caàn ñeán, giaûm töø 53% cuûathaêm doø hoài Thaùng Hai.

Coù 36% ñaùnh giaù oâng Trump laøngöôøi löông thieän vaø khaû tín, trongkhi 41% nghó oâng coù theå quaùnxuyeán vieäc nöôùc moät caùch hieäu quaû.

Cho ñeán nay toång thoáng chöathoûa maõn nhieàu höùa heïn oâng ñöa ratrong thôøi gian tranh cöû, goàm vieäcbaõi boû luaät baûo hieåm y teáObamacare.

Trong cuoäc phoûng vaán thöïc hieänsau cuoäc thaêm doø hoài tuaàn tröôùc, oângTrump thay ñoåi hoaëc ñaûo ngöôïcnhöõng vaán ñeà trong chính saùch ñoáingoaïi vaø kinh teá, goàm vieäc haønh xöûñoái vôùi Trung Quoác vaø töông lai cuûanöõ chuû tòch Quyõ Döï Tröõ Lieân Bang.(TP)

DI DAÂN LAÄU SAY RÖÔÏULAÙI XE COÙ THEÅ BÒ TRUÏC XUAÁT

WASHINGTON DC (NV) - BoäTröôûng Noäi An Myõ, oâng John Kelly,cho hay do söï thay ñoåi chính saùchdöôùi thôøi Toång Thoáng DonaldTrump, coù moät loaït caùc toäi danh coùtheå khieán ngöôøi cö truù baát hôïp phaùpbò truïc xuaát, keå caû toäi say röôïu laùixe, chöù khoâng caàn phaûi laø toäi lieânquan ñeán haønh vi baïo ñoäng nhötröôùc.

Trong cuoäc phoûng vaán treân ñaøitruyeàn hình NBC News hoâm ChuûNhaät, oâng Kelly noùi raèng “Caùc ñònhnghóa veà toäi phaïm khoâng thay ñoåi,nhöng möùc ñoä phaïm toäi nay coù thayñoåi,” theo baûn tin cuûa haõng thoângtaán UPI.

Caùc phaùt bieåu cuûa oâng Kellyñöôïc ñöa ra tieáp theo moät baøi dieãnvaên cuûa Boä Tröôûng Tö Phaùp JeffSessions hoài tuaàn qua, trong ñoù oângmieâu taû moät “thôøi ñaïi cuûa ToångThoáng Trump” trong ñoù coù söï giataêng thi haønh luaät di truù ñeå giaûm caùchaønh vi toäi phaïm, UPI cho hay.

OÂng Kelly noùi raèng nhöõng ngöôøidi daân laäu say röôïu laùi xe tröôùc ñaâyít gaëp phaûi nguy cô bò truïc xuaát döôùithôøi Toång Thoáng Barack Obama,nhöng nay ñieàu ñoù thay ñoåi döôùichính phuû cuûa Toång Thoáng DonaldTrump, theo baûn tin UPI.

“Ngay caû moät vuï say röôïu laùi xecuõng coù theå ñöa baïn vaøo hoà sô ñeå bò

truïc xuaát,” oâng Kelly noùi theâm. “Baïncaàn phaûi nhôù laø ôû ñaây coù heä thoángluaät phaùp, vaø luaät truïcxuaát.”(V.Giang)

CAÀU GOLDEN BRIDGE ÔÛ SAN FRANCISCO LAÉP RAØO CHOÁNG TÖÏ TÖÛ

SAN FRANCISCO, California(NV) - Thaønh phoá San Franciscomôùi vöøa khôûi söï vieäc laép raøo choángtöï töû, daøi 1.7 daëm, doïc theo caây caàuGolden Gate Bridge.

Trong naêm 2016, coù taát caû 39ngöôøi nhaûy caàu vaø thieät maïng,nhöng coù khoaûng 200 ngöôøi khaùcñöôïc giôùi höõu traùch thuyeát phuïc ñeåtöø boû yù ñònh töï töû, theo nöõ phaùt ngoânvieân Priya Clemens, baûn tin cuûahaõng thoâng taán UPI cho hay.

Trong 80 naêm keå töø khi caây caàuñöôïc xaây, coù khoaûng 1,500 ngöôøithieät maïng sau khi nhaûy khoûi caâycaàu naøy.

Giôùi höõu traùch tuaàn qua ñaùnh daáuvieäc khôûi söï keá hoaïch trò giaù $200trieäu naøy, ñöôïc chaáp thuaän naêm 2014vaø döï truø seõ hoaøn taát vaøo naêm 2021,baèng leã caét baêng khaùnh thaønh vaø leãtöôûng nieäm nhöõng ngöôøi cheát taïi caâycaàu naøy.

Trong soá nhöõng ngöôøi tham döïcoù Thöôïng Nghò Só DianneFeinstein (Daân Chuû-California) vaøDaân Bieåu Nancy Pelosi (Daân Chuû-California).“Hoâm nay laø ngaøy coù caûnoãi vui vaø buoàn. Vui vì coù theå cöùuñöôïc maïng soáng trong töông lai vaøbuoàn vì nhöõng maïng ngöôøi ñaõ maát,”baø Pelosi noùi, theo baûn tin UPI.

xin môøi ñoïc,göûi ñaêng quaûng caùo,

vaø uûng hoänguyeät san

ngöôøi vieät illinois

Page 29: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 2929292929

VIEÄT NAMVIEÄT NAMVIEÄT NAMVIEÄT NAMVIEÄT NAM

VIEÄT NAM N THAÁT NGHIEÄP SEÕ CAO HÔNHANOI — Tình hình thaát

nghieäp ôû VN vaãn laø noãi lo lôùn...Baùo Ñaát Vieät ghi nhaän tình hình:

Nghòch lyù thanh nieân Vieät thaátnghieäp cao baát thöôøng.

Tyû leä thaát nghieäp thanh nieân caûnöôùc laø 6,96%, cao gaáp hôn 3 laàntyû leä thaát nghieäp chung.

Ñoù laø con soá ñöôïc Toång cuïcThoáng keâ ñöa ra lieân quan ñeán soángöôøi thaát nghieäp quyù 1/2017, toångcon soá thaát nghieäp laø khoaûng 1,14trieäu ngöôøi. Tuy nhieân, moät con soáñaùng chuù yù laø tyû leä thaát nghieäp caobaát thöôøng trong ñoä tuoåi thanh nieân.Theo ñoù, coù tôùi hôn 500 nghìn thanhnieân töø 15-24 tuoåi bò thaát nghieäp.

Trong khi ñoù, baùo Lao Ñoäng ghilôøi nhaän ñònh cuûa PGS-TS VuõQuang Thoï - Vieän tröôûng VieänCoâng nhaân vaø Coâng ñoaøn (ToångLÑLÑ Vieät Nam) noùi raèng: Laoñoäng Vieät Nam coù nguy cô thaátnghieäp cao. “Theo thoûa thuaän trongkhuoân khoå Coäng ñoàng Kinh teáASEAN (AEC), coù 8 lónh vöïcngaønh ngheà ñöôïc töï do di chuyeån,goàm: Nha khoa, Ñieàu döôõng, Kyõthuaät, Xaây döïng, Keá toaùn, Kieántruùc, Khaûo saùt vaø Du lòch. Theánhöng, ôû Vieät Nam (VN) hieän nay,ngoaøi ngaønh du lòch, caùc ngaønhkhaùc vaãn coøn chuaån bò ôû möùc sôkhai; cô sôû vaät chaát ñaøo taïo nguoànnhaân löïc cuõng chöa ñaùp öùng ñöôïc.Neáu tình traïng naøy khoâng ñöôïc caûithieän thì trong töông lai khoâng xa,nguy cô thaát nghieäp laø raát cao...”

oâng Vuõ Quang Thoï cho bieát tieáp,“Ñuùng vaäy, tröôùc khi thöïc hieän traoñoåi thì ngöôøi coâng nhaân phaûi ñöôïctrang bò kieán thöùc chung, tay ngheà,ngoân ngöõ vaø vaên hoùa. Chuùng ta cöù

noùi laø chuùng ta ñaøo taïo ñöôïc nguoànnhaân löïc ôû trình ñoä cao, tæ leä ñöôïcñaøo taïo cao... nhöng thöïc teá so vôùinhieàu nöôùc treân theá giôùi, chuùng tacoøn raát thaáp, raát yeáu. Keå caû loaïi laoñoäng ñöôïc coi laø ôû trình ñoä cao aáy,so vôùi caùc nöôùc vaãn coøn thaáp hônhoï veà nhieàu kyõ naêng, ñaëc bieät laø kyõnaêng öùng xöû, kyõ naêng giao tieáp vôùingöôøi nöôùc ngoaøi. Coù veû nhö khoùgiaûi quyeát ñöôïc nan ñeà thaát nghieäpvaäy.”

THAM NHUÕNG KHAÉP NÔI TAÏI VIEÄT NAMHANOI — Tham nhuõng thöôïng

thöøa... Ñoù laø moät söï kieän ai cuõng thaáytaïi VN!

Baûn tin RFA ghi nhaän raèng thamnhuõng taïi Vieät Nam ñe doïa söï phaùttrieån beàn vöõng cuûa kinh teá vaø xaõ hoäi,Vieät Nam ñöùng thöù 133/176 baûngxeáp haïng tham nhuõng toaøn caàu cuûaMinh Baïch Quoác Teá, naèm trongnhoùm caùc quoác gia coù tình traïngtham nhuõng nghieâm troïng.

Baø Nguyeãn Thò Kieàu Vieãn cuûaTrung Taâm Nghieân Cöùu Quaûn TròXaõ Hoäi cho raèng doanh nghieäp taïiVieät Nam nhö maét xích keùp, yù noùinhö con dao hai löôõi, khi vöøa laø naïnnhaân vöøa laø taùc nhaân gaây thamnhuõng. Baø noùi treân 61% doanhnghieäp coù haønh vi ñuùt loùt tieàn baïc,haàu heát ñeàu coù chuyeän laïi quaû choñoái taùc cuûa mình. Ngoaøi ra, coù ñeán66% doanh nghieäp daân doanh phaûichi traû nhöõng khoaûn phí khoâng chínhthöùc, gaàn 60% doanh nghieäp FDItöùc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûichi traû chính thöùc khi laøm thuû tuïchaûi quan.

Baùo caùo cuûa Censogor coøn chothaáy tham nhuõng taïi Vieät Nam taïora nhöõng nguoàn tieàn baát hôïp phaùpdöôùi hình thöùc troán thueá, hoái loä vaøröûa tieàn. RFA cuõng ghi raèng: “Taïibuoåi hoäi thaûo, oâng Nguyeãn QuangVinh, phoù chuû tòch Phoøng ThöôngMaïi Vaø Coâng Nghieäp Vieät Nam, cho

raèng caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoûcaàn hoïc hoûi cuõng nhö öùng duïngphöông caùch choáng hoái loä thì môùimong tham gia ñöôïc vaøo thò tröôøngkinh teá toaøn caàu.”

Trong khi ñoù, baûn tin CafeF/TríThöùc Treû ghi lôøi OÂng Nguyeãn HoàngKhoaùi laø Phoù Toång Giaùm ñoác Coângty tö vaán KN Haø Noäi. Vôùi treân 20naêm tröïc tieáp tö vaán, oâng Khoaùi chobieát nhieàu doanh nghieäp saün saøngboû tieàn coøn hôn laøm ñuùng phaùp luaät..Theo oâng Khoaùi, neáu doanh nghieäpkhoâng quan heä toát baèng vieäc boû ra200 trieäu ñoàng thì haøng hoùa seõ bòxeáp vaøo luoàng ñoû cuûa haûi quan. Khiñoù, chi phí vaän chuyeån leân kho,kieåm hoùa... coù theå coøn lôùn hôn soátieàn boû ra.

VIEÄT NAM: THÖÙ 3 QUOÁC TEÁ VEÀ AÙN TÖÛ HÌNHToå chöùc Amnesty International

ñöa tin: Soá vuï haønh quyeát töû tuø giaûmtrong naêm qua, nhöng aùn töû hình coønnhieàu - moät tieåu bang Hoa Kyø ñònhthöïc haønh moät soá aùn töû hình theothuû tuïc toác haønh vì thuoác ñoäc saépñeán ngaøy heát haïn söû duïng.

Taïi Arkansas, chöông trình haønhquyeát 8 toäi nhaân ñuôïc saép xeáp laïiñeå thi haønh tröôùc ñaàu thaùng 5 vôùithuoác ñoäc Midazolam heát haïn söûduïng vaøo cuoái thaùng 4. Vôùi thaåmquyeàn tö phaùp Arkansas, quyeát ñònhnaøy laø thöïc teá. Tính vaøo ngaøy cuoáinaêm 2016, ít nhaát 18,848 töû tuø chôøngaøy haønh quyeát.

Trong naêm qua, 1032 toäi nhaân ñaõbò caùc chính quyeàn haønh quyeát,giaûm khoaûng 1/3 so vôùi naêm 2015laø thôøi gian chöùng kieán soá haønhquyeát kyû luïc trong 25 naêm.

Amnesty cuõng ghi nhaän 141quoác gia ñaõ boû aùn töû hình vaø 57 nöôùctieáp tuïc vaãn duy trì.

Vôùi Trung Coäng, haønh quyeát töûtuø laø bí maät quoác gia, soá lieäu doBeijing cung caáp laø khoù kieåm nhaän

Page 30: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

3030303030 • Ngöôøi Vieät Illinois

vaø giôùi quan saùt tin laø ñuôïc “boïcñöôøng”. Beijing vôø trong saùng vôùivieäc naøy - phaùt ngoân vieân AmnestyInternational noùi “Chuùng toâi giaû ñònhcoù con soá lôùn veà caùc haønh quyeátkhoâng baùo caùo hay khoâng bò khaùmphaù”. Giôùi quan saùt tin raèng soá toäinhaân bò haønh quyeát taïi Hoa Luïc laøcao nhaát theá giôùi - trong phuùc trìnhthöôøng nieân 2017, Amnesty Inter-national ghi 5 nöôùc ñöùng ñaàu veàhaønh quyeát töû tuø goàm Trung Coäng,Pakistan, Iran, Iraq, Saudi Arabia.

Ngoaøi ra, rieâng soá lieäu do Haø Noäicoâng boá laàn ñaàu tieân hoài ñaàu naêmcho thaáy soá töû toäi bò haønh quyeát taïiVietnam cao hôn nhieàu phoûng ñoaùntröôùc ñaây, vôùi hôn 400 vuï haønhquyeát trong 3 naêm qua.

TRong naêm 2016, toång keâ toaø aùncaùc nöôùc quyeát ñònh 3117 aùn töûhình, cao hôn naêm tröôùc 1119 vuïryeâng soá aùn töû hình taïi Nigeria taênggaáp 3.

Moät baûn tin khaùc cuûa Ñaøi BBCcho bieát raèng, “Duø thi haønh aùn töûvaãn laø bí maät taïi Ñoâng Nam AÙ nhöngsoá lieäu môùi ñöôïc coâng boá cho thaáytình traïng ñaùng quan ngaïi trong vieäcaùp duïng aùn töû taïi Vieät Nam, ñaët nöôùcnaøy leân haøng thöù ba theá giôùi, theoToå chöùc AÂn xaù Quoác teá.

“Cuõng gioáng nhö Trung Quoác,Amnesty International noùi VieätNam tieáp tuïc coi soá lieäu caùc vuï töûhình laø bí maät quoác gia.

“Tuy nhieân, theo baûn phuùc trìnhmaø toå chöùc naøy môùi coâng boá thì thoângtin môùi coù ñöôïc trong naêm nay chothaáy caùc vuï töû hình ôû Vieät Nam ñaõñöôïc thöïc hieän vôùi tyû leä cao hôn sovôùi nhöõng gì ngöôøi ta vaãn nghó. “Chærieâng trong thaùng Hai 2017, truyeànthoâng Vieät Nam coâng boá soá lieäu cuûaBoä Coâng an theo ñoù noùi ñaõ coù 429ngöôøi bò töû hình trong thôøi gian töøthaùng Taùm 2013 cho tôùi thaùng Saùu2016, töùc laø trung bình 147 tröôønghôïp moãi naêm, khoâng coù soá lieäu cuïtheå cho töøng naêm.”

SAØI GOØN: MÔÛ THÍ ÑIEÅM KHU BAÙN HAØNG RONGTREÂN VÆA HEØ THEO GIÔØSAIGON — Vöøa qua, UBND

TP Saøi Goøn ñaõ ñoàng yù ñeå UBNDQuaän 1 môû thöû 2 khu baùn haøng rongtheo giôø ôû væa heø ñöôøng NguyeãnVaên Chieâm vaø coâng vieân Baùch TuøngDieäp.

Taïi buoåi laøm vieäc, chuû tòchUBND Q.1 Traàn Theá Thuaän chobieát ñeà aùn “khu aåm thöïc kinh doanhcoù thôøi gian” cuûa UBND Q.1 nhaémtôùi muïc tieâu toå chöùc, saép xeáp chongöôøi daân coù hoaøn caûnh khoù khaênlaø ñang phaûi laán chieám væa heø, nayñöôïc chính thöùc.kinh doanh theo luaätleä.

UBND Q.1 seõ truø lieäu saép xeápvieäc kinh doanh væa heø coù thôøi giancho 100 hoä daân coù hoaøn caûnh khoùkhaên, hieän ñang kinh doanh ôû væaheø. Thôøi gian ñöôïc pheùp buoân baùnlaø töø 6 giôø ñeán 9 giôø vaø töø 11 giôøñeán 13 giôø moãi ngaøy. Sau 1 thaùnglaøm thöû, thôøi bieåu kinh doanh nhötreân seõ ñöôïc ñieàu chænh cho phuø hôïpvôùi tình hình thöïc teá.

UBND Q.1 ñaõ ñeà nghò cho baùnhaøng rong væa heø thí ñieåm taïi batuyeán ñöôøng laø: ñöôøng Nguyeãn VaênChieâm (döï kieán 20 hoä kinh doanh,dieän tích quaày 2x3 m), ñöôøng ChuMaïnh Trinh (35 hoä kinh doanh, dieäntích quaày 2x1,4 m), coâng vieân BaùchTuøng Dieäp (goùc ñöôøng Nam KyøKhôûi Nghóa vaø Lyù Töï Troïng, 15 hoäkinh doanh, dieän tích quaày 2x2 m.

NHAÄT:BAÉT 7 DU HOÏC SINH VN TROÄM MYÕ PHAÅM ÑÖA VEÀ BAÙN ÔÛ VNTOKYO — Caûnh saùt Nhaät Baûn

ñaõ baét 7 du hoïc sinh Vieät chuyeân aêncaép myõ phaåm tuoàn veà nöôùc.

Baûn tin VnExpress cho bieát caûnhsaùt tænh Osaka, Nhaät Baûn vöøa baétgiöõ nhoùm 7 du hoïc sinh ngöôøi Vieätvôùi caùo buoäc troäm caép haøng hoùa soá

löôïng lôùn vaø chuyeån veà nöôùc tieâuthuï. Baùo Mainichi daãn tin töø caùc nhaøñieàu tra cho hay nhoùm nghi phaïmbò baét ñeàu ñang ôû trong ñoä tuoåi 20,ñöùng ñaàu laø moät nam sinh 23 tuoåi. 6ngöôøi coøn laïi ñöôïc chia thaønh hainhoùm, hoaït ñoäng ôû Tokyo vaø Osaka.

Nhoùm naøy nhaän söï chæ ñaïo töø moätphuï nöõ ôû Vieät Nam ñeå troäm nhöõngmyõ phaåm nhö kem döôõng da, kemchoáng naéng... cuûa moät thöông hieäuNhaät Baûn lôùn töø caùc cöûa haøng trongñòa phöông.

Sau ñoù, moät nam sinh ñöùng ñaàuseõ tieáp nhaän soá haøng vaø traû thuø laocho caùc thaønh vieân. Soá haøng aên caéptieáp tuïc ñöôïc nghi phaïm naøy thueâcaùc du hoïc sinh veà nöôùc laøm nhieämvuï xaùch tay veà Vieät Nam vaø traû coângbaèng veù maùy bay.

Caûnh saùt ñang ñieàu tra khaû naêngñaây laø moät nhoùm toäi phaïm coù toå chöùc,chuû ñoäng tuyeån caùc du hoïc sinh coùñieàu kieän taøi chính haïn heïp thamgia. Nhöõng nghi phaïm bò baét ñeàuthöøa nhaän haønh vi cuûa mình vaø khairaèng hoï muoán “kieám tieàn ñoùng hoïcphí vaø trang traûi sinh hoaït”.

Nam sinh ñöùng ñaàu sang Nhaättheo visa du hoïc vaøo naêm 2013 vaøtheo hoïc taïi moät tröôøng tieáng Nhaät.

Vaøo thaùng 10 naêm ngoaùi, nghiphaïm naøy töøng bò baét khi aên caép 25myõ phaåm trò giaù 24.000 yen (hôn 200USD) taïi moät cöûa haøng giaûm giaù ôûtænh Hyogo. Cuøng naêm, 4 thaønh vieânkhaùc cuõng bò baét vì aên caép moät soálöôïng lôùn son döôõng moâi vaø myõphaåm taïi caùc cöûa hieäu ôû Osaka. Saukhi bò truy toá, 3 ngöôøi trong soá naøyñöôïc höôûng aùn treo.

VnExpress ghi raèng myõ phaåm coùxuaát xöù Nhaät Baûn ñang ngaøy caøngñöôïc öa chuoäng nhôø chaát löôïng toátduø coù giaù thaønh cao. Haõng saûn xuaátmyõ phaåm treân cho hay phaàn lôùnnhöõng saûn phaåm bò aên caép chöañöôïc baùn roäng raõi treân thò tröôøng VieätNam.

Trong khi ñoù, baùo Daân Trí cho

Page 31: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 3131313131

bieát nhoùm 7 thanh nieân ngöôøi Vieätñöôïc tin laø ñaõ aên troäm ñoà toång coäng15 laàn, vôùi toång haøng hoùa bò ñaùnhcaép trò giaù gaàn 1,3 trieäu yen (260trieäu ñoàng).

Con soá naøy laø gaàn baèng 12 ngaønñoâla Myõ.

TRUMP COÙ THEÅ SEÕ PHAÏT VNMOSCOW/HANOI — Thoâng

taán Nga Sputnik neâu khaû naêng raèngToång Thoáng Donald Trump coù theåseõ tröøng phaït Vieät Nam vì laø moättrong caùc nöôùc thaëng dö thöông maïivôùi Hoa Kyø.

Baûn tin töø Moscow cuûa Sputnikneâu caâu hoûi: Vieät Nam phaûi chòutraùch nhieäm veà thaâm huït thöông maïicuûa Myõ?

Caâu traû lôøi baûn tin naøy ñöa ra laøcoù theå nhö theá.

Ngaøy thöù Saùu 7/4, Toång thoángHoa Kyø Myõ Donald Trump ra leänhxaùc ñònh nguyeân nhaân laøm hìnhthaønh thaâm huït thöông maïi cuûa ñaátnöôùc trò giaù tôùi 50 tyû USD.

Ñoù laø tin cuûa truyeàn thoâng Myõngaøy hoâm Thöù Saùu, daãn nguoàn töøphaùt bieåu cuûa Boä tröôûng Thöông maïiWilbur Ross.

Theo lôøi oâng naøy, Toång thoángTrump seõ kyù nghò ñònh, theo ñoù trongvoøng 90 ngaøy caùc nhaø phaân tích phaûinoäp baùo caùo cho ngöôøi ñöùng ñaàuquoác gia.

Trong baùo caùo caàn chæ ra nhöõngnöôùc vaø haïng muïc saûn phaåm coù loãigaây hình thaønh thaâm huït thöông maïicho nöôùc Myõ.

Boä tröôûng Ross giaûi thích raèngcaùc nhaø phaân tích phaûi kieåm tra xemnöôùc naøy hoaëc quoác gia noï ñaõ laømtheá naøo ñeå ñoái phoù “gian laän”, ñaõhaønh xöû “khoâng thích hôïp” hoaëc laøñaõ khoâng thöïc hieän ñaày ñuû nghóavuï cuûa mình.

“Khoâng caàn phaûi nhaéc raèng moättrong nhöõng nguoàn gaây thaâm huïtngaân saùch laø Trung Quoác”, oângRoss tuyeân boá vaø noùi theâm raèng

“ñang xem xeùt caû chuïc quoác giakhaùc”.

Trong soá nhöõng nöôùc bò xem xeùtñoù, coù Nhaät Baûn, Ñöùc, Mexico, Ire-land, Vieät Nam, Italia, Haøn Quoác,Malaysia, AÁn Ñoä, Thaùi Lan, Phaùp,Thuïy Só, Ñaøi Loan, Indonesia vaøCanada.

Trong khi ñoù, baûn tin TTXVN töøHaø Noäi cuõng ghi nhaän chuyeån bieántöông tuïöï nhöng khoâng keå teân caùcquoác gia coù theå seõ bò TT Trump tröøngphaït thöông maïi.

Baûn tin noùi Toång thoáng MyõDonald Trump ngaøy 31/3 ñaõ coù böôùcñi môùi trong noã löïc taùi ñònh hìnhchính saùch thöông maïi cuûa Myõ vôùivieäc kyù hai saéc leänh haønh phaùp nhaèmñoái phoù vôùi caùc vuï laïm duïng thöôngmaïi cuûa nöôùc ngoaøi, voán goùp phaàndaãn ñeán thaâm huït thöông maïikhoaûng 500 tyû USD moãi naêm cuûanöôùc naøy.

Theo saéc leänh haønh phaùp thöùnhaát, trong voøng 90 ngaøy, BoäThöông maïi vaø Ñaïi dieän Thöôngmaïi Myõ seõ tieán haønh moät cuoäcnghieân cöùu kyõ löôõng caùc khoaûn thaâmhuït thöông maïi cuûa Myõ vôùi moät soáñoái taùc thöông maïi lôùn nhaát nhaèmxaùc ñònh nhöõng haønh vi gian laän,thöông maïi khoâng coâng baèng vaø maátcaân baèng tieàn teä.

Saéc leänh thöù hai sieát chaët luaätchoáng baùn phaù giaù nhaèm ngaên chaëncaùc nhaø saûn xuaát nöôùc ngoaøi cheøneùp caùc coâng ty Myõ thoâng qua vieäcbaùn haøng hoùa giaù reû.

Phaùt bieåu sau khi kyù hai saéc leänhtreân, oâng Trump nhaán maïnh tìnhtraïng “ñaùnh caép söï thònh vöôïng cuûaMyõ seõ chaám döùt,” ñoàng thôøi tuyeânboá chính quyeàn cuûa oâng seõ coù haønhñoäng caàn thieát vaø hôïp phaùp ñeå chaámdöùt caùc vuï laïm duïng thöông maïi.

OÂng cho raèng “haøng nghìn nhaømaùy ñaõ bò ñaùnh caép khoûi ñaát nöôùc”vaø cam keát taïo “saân chôi coâng baèng”cho ngöôøi lao ñoäng Myõ.

Tröôùc ñoù, trong buoåi hoïp baùo taïi

Toøa Baïch OÁc ngaøy 30/3, Boä tröôûngThöông maïi Myõ Wilbur Ross vaøGiaùm ñoác Hoäi ñoàng Thöông maïiQuoác gia Peter Navarro cho raèngcaùc bieän phaùp naøy khoâng nhaèm vaøoTrung Quoác, nhöng khaúng ñònh caûhai saéc leänh seõ giuùp giaûi quyeát vaánñeà thaâm huït thöông maïi cuûa Wash-ington vôùi Baéc Kinh maø Toång thoángTrump cho raèng ñaõ daãn ñeán vieäc maáthaøng trieäu vieäc laøm cuûa ngöôøi laoñoäng Myõ vaø laøm suy yeáu ngaønh saûnxuaát nöôùc naøy.

TTXVN ghi theâm: “Hai saéc leänhtreân ñaùnh daáu noã löïc môùi nhaát cuûaToång thoáng Trump trong vieäc tieáptuïc quan ñieåm tranh cöû khi leân aùncaùc nöôùc khaùc ñang lôïi duïng chínhsaùch thöông maïi cuûa Myõ.”

VN COÙ THEÅ BÒ PHAÏT VAØO BAÛNG CPCVieät Nam gaëp cô nguy bò Hoa

kyø tröøng phaït vì ñaøn aùp toân giaùo...Baûn tin VOA ghi raèng UÛy ban Töïdo Toân giaùo Quoác teá cuûa Hoa Kyø(USCIRF) hoâm thöù Naêm 6/4 phaùtñoäng döï aùn Tuø Nhaân Löông TaâmToân Giaùo (TNLTTG).

Döï aùn naøy neâu baät tröôøng hôïpcaùc caù nhaân bò boû tuø chæ vì ñaõ haønhsöû quyeàn töï do toân giaùo hoaëc tínngöôõng cuûa hoï, cuõng nhö caùc ñieàukieän taïi moät quoác gia ñaõ daãn ñeánvieäc boû tuø caùc tuø nhaân löông taâm.

Trong caùc tröôøng hôïp ñöôïc neâuleân coù tröôøng hôïp cuûa Muïc söNguyeãn Coâng Chính vaø baø Traàn ThòHoàng. Döï aùn TNLTTG seõ cung caápdöõ lieäu cho caùc cô quan Haønh PhaùpHoa Kyø ñeå vaän ñoäng ñöa Vieät Namtrôû laïi vaøo danh saùch Caùc nöôùc phaûiQuan taâm Ñaëc bieät (CPC).

Trong maáy naêm gaàn ñaây, UÛy banTöï do Toân giaùo Quoác teá cuûa HoaKyø ñaõ maïnh meõ vaän ñoäng quoác teáñeå ñöa Vieät Nam trôû laïi CPC.

Roõ raøng Vieät Nam ñang ñoái dieänvôùi nguy cô coù theå bò ñöa trôû laïi danhsaùch caùc nöôùc ñaùng quan taâm ñaëc

Page 32: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

3232323232 • Ngöôøi Vieät Illinois

bieät veà töï do toân giaùo laàn thöù haivaøo naêm 2017.

Trong phuùc trình veà töï do toân giaùoquoác teá naêm 2016 do USCIRF coângboá, Vieät Nam vaãn tieáp tuïc bò xeápvaøo danh saùch caùc nöôùc chöa coù töïdo toân giaùo vaø caàn bò theo doõi saùtsao vì nhöõng hoaït ñoäng vi phaïm töïdo toân giaùo ñöôïc chính phuû baät ñeønxanh.

Trong phuùc trình ñaùnh giaù tìnhhình töï do toân giaùo ôû Vieät Nam ñeåxeùt coù neân ñöa Vieät Nam vaøo CPCvaøo thaùng 2 vöøa roài, UÛy ban Töï doToân giaùo Quoác teá keát luaän: “Chaécchaén laø Vieät Nam ñaõ coù caûi thieäncaùc ñieàu kieän veà töï do toân giaùo tronghôn 40 naêm töø khi coäng saûn naémquyeàn, vaø caû trong 10 naêm töø khiñöôïc ñöa khoûi danh saùch CPC,nhöng nhöõng vuï vi phaïm quyeàn töïdo toân giaùo vaãn tieáp dieãn ñaõ khieánVieät Nam hoäi ñuû caùc yeáu toá ñeå bòñöa vaøo danh saùch CPC theo caùctieâu chuaån cuûa Ñaïo luaät Töï do Toângiaùo Quoác teá cuûa Hoa Kyø - IRFA.”

VOA ghi raèng baûn caùo caùo naøyvieát tieáp:

“Söï kieän Vieät Nam bò ñöa vaøodanh saùch CPC trong moät thôøi gianngaén maø thoâi cho thaáy vieäc chæ ñònhCPC ñi keøm vôùi thoûa thuaän coù tínhraøng buoäc nhaèm thuùc ñaåy hôïp taùcgiöõa Vieät Nam vaø Hoa Kyø, duø chokhoâng cuûng coá ñöôïc nhöõng caûi thieänveà töï do toân giaùo veà laâu veà daøi.”

Theo Ñaïo Luaät Töï Do Toân GiaùoQuoác Teá IRFA, chính phuû Hoa Kyøphaûi ñöa vaøo danh saùch CPC caùcchính quyeàn nhuùng tay vaøo hoaëcdung tuùng cho caùc vuï vi phaïm töï dotoân giaùo.

Hoøa thöôïng Thích Khoâng Taùnhthuoäc Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät NamThoáng nhaát cho VOA bieát oâng taùnthaønh vôùi quyeát ñònh cuûa UÛy banTöï do Toân giaùo Quoác teá cuûa HoaKyø veà vieäc ñöa Vieät Nam trôû laïiCPC: “Vieäc Uyû ban Töï do Toân giaùoQuoác teá cuûa Hoa Kyø tôùi baây giôø môùi

ÑÖÙC THAÙNH CHA PHANXICOÂRÖÛA CHAÂN CAÙC TUØ NHAÂN

TAÏI NHAØ TUØ PALIANOVAØO THÖÙ NAÊM TUAÀN THAÙNH 13/4/2017

Theo tin Radio Vatican, naêm nay, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ röûa chaân cho caùc tuø nhaân taïi nhaø tuø Paliano, phía Nam Roâma,

trong Thaùnh leã Tieäc Ly vaøo Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh, 13 thaùng 4.Tröôùc ñoù, Toøa thaùnh loan baùo raèng ÑTC Phanxicoâ seõ tôùi thaêm nhaø

tuø naøy vaøo buoåi chieàu ngaøy naøy trong moät chuyeán thaêm vieáng caù nhaânvaø sau ñoù cöû haønh Thaùnh Leã töôûng nieäm Böõa Tieäc Ly cuûa Chuùa Gieâsuvôùi caùc Toâng ñoà vaøo ngaøy tröôùc khi Ngaøi chòu khoå hình.

Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ baét ñaàu truyeàn thoáng thaêm vieáng moätnhaø tuø vaø cöû haønh Thaùnh leã Tieäc Ly keå töø thaùng 3 naêm 2013 ngay vaøingaøy sau khi Ngaøi ñaêng quang Giaùo Hoaøng. Nhaân dòp ñoù, ÑTCPhanxicoâ ñaõ tôùi thaêm nhaø tuø Casal del Marmo laø moät trung taâm giamgiöõ caùc thanh thieáu nieân ôû Roma, nôi laàn ñaàu tieân ÑTC Phanxicoâ röûachaân cho moät soá phuï nöõ cuõng nhö nhöõng ngöôøi Hoài giaùo.

Naêm sau ñoù, ÑTC Phanxicoâ ñaõ cöû haønh Thaùnh Leã Tieäc Ly taïitrung taâm Don Gnocchi daønh cho nhöõng ngöôøi khuyeát taät taïi Roâma,vaø moät laàn nöõa, sau baøi Phuùc AÂm, ÑTC Phanxicoâ cuõng ñaõ röûa chaâncho moät soá phuï nöõ ñeå töôûng nieäm cöû chæ khieâm haï vaø phuïc vuï raát yeâuthöông cuûa Chuùa Gieâsu.

Naêm 2015, ÑTC Phanxicoâ ñaõ ñeán thaêm nhaø tuø Rebibbia taïi Romañeå cöû haønh nghi thöùc Thöù Naêm Tuaàn Thaùnh, vaø naêm ngoaùi 2016,Ngaøi ñaõ röûa chaân nhöõng ngöôøi tî naïn, bao goàm nhöõng ngöôøi Hoài giaùo,Hindu vaø Chính Thoáng Coptic taïi moät trung taâm daønh cho nhöõng ngöôøixin tî naïn ôû Castelnuovo di Porto, naèm ngay taïi phía baéc Roma.

Page 33: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 3333333333

ñeà nghò Vieät Nam vaøo CPC, theotoâi laø quaù treã roài.”

Ñoàng Chuû tòch cuûa Hoäi ñoàngLieân toân Vieät Nam vaø laø truï trì chuøaLieân Trì ôû Thuû Thieâm, ngoâi chuøa bòchính quyeàn quaän 2, thaønh phoá SaøiGoøn cöôõng cheá vaøo thaùng 9 naêmngoaùi, chia seû theâm veà tình hình töïdo toân giaùo Vieät Nam sau khi VieätNam ñöôïc ruùt ra khoûi CPC trong hôn10 naêm: “Sau khi Vieät Nam ñöôïcruùt ra khoûi CPC, phaûi noùi raèng tìnhhình ñaøn aùp toân giaùo caøng naëng neàvaø taàm troïng hôn. Taát caû nhöõng nhoùmtoân giaùo ñoäc laäp, chaân truyeàn, truyeànthoáng ñeàu bò ñaùn aùp, bò coâ laäp, bòbaùch haïi, bò khuûng boá, bò bao vaây,bò phong toûa.”

Thaùng 9/2004, laàn ñaàu tieân chínhphuû Hoa Kyø ñaõ ñöa Vieät Nam vaøodanh saùch CPC do ñaõ vi phaïm töï dotoân giaùo moät caùch “coù heä thoáng, lieântuïc vaø kinh hoaøng.” Vaøo thaùng 11/2006, Vieät Nam ñöôïc ñöa ra khoûidanh saùch naøy, khi ñoù döôøng nhöVieät Nam theå hieän moät soá nhaânnhöôïng veà nhaân quyeàn vaø toân giaùovaø mong muoán ñöôïc tham gia vaøoToå chöùc Thöông maïi Quoác teá WTO.

VOA cuõng ghi lôøi Muïc sö NguyeãnMaïnh Huøng taùn thaønh vieäc ñöa VieätNam vaøo laïi CPC: “Toâi cuõng ñoàngyù vôùi vaán ñeà ñöa Vieät Nam vaøo laïiCPC. Töø khi Vieät Nam ñöôïc thamgia vaøo Hoäi ñoàng Nhaân quyeàn LHQvôùi nhieàu cam keát, höùa heïn, nhöngthaät söï Vieät Nam khoâng coù nhöõngcaûi thieän veà nhaân quyeàn, trong ñoùcoù töï do toân giaùo, maø ngaøy caøng viphaïm traàm troïng hôn. Môùi ñaây VieätNam tieáp tuïc ban haønh Luaät Tínngöôõng Toân giaùo ngaøy caøng sieát chaëttöï do toân giaùo nhieàu hôn.”

Cuøng yù kieán vôùi Muïc sö NguyeãnMaïnh Huøng, oâng Nguyeãn VaênÑieàn, Hoäi Tröôûng Trung Öông GiaùoHoäi Phaät giaùo Hoøa Haûo Thuaàn Tuyù,cho raèng vieäc trôû laïi CPC seõ laø cô

hoäi gaây aùp löïc ñeå Vieät Nam caûi thieäntöï do toân giaùo toát hôn.

Thaùng tröôùc, khi coâng boá taøi lieäutoång keát tình hình töï do toân giaùo ôûVieät Nam nhaân ñaùnh daáu 10 naêmchính phuû Hoa Kyø ngöng chæ ñònhVieät Nam laø quoác gia phaûi quan taâmñaëc bieät (CPC), Linh muïc ThomasReese, Chuû Tòch USCIRF phaùt bieåuraèng: “Neáu Vieät Nam khoâng thöïc thinhöõng caûi caùch veà töï do toân giaùo nhaátquaùn vôùi caùc tieâu chuaån quoác teá,USCIRF seõ tieáp tuïc keâu goïi chæ ñònhVieät Nam laø quoác gia CPC.

OÂng Thomas J. Reese noùi theâm:“10 naêm sau khi Boä Ngoaïi Giao ruùtVieät Nam ra khoûi danh saùch CPC,tình hình töï do toân giaùo ôû nöôùc naøyñang ôû moät thôøi ñieåm böôùc ngoaët.Trong khi tình hình ñaõ caûi tieán trongmoät soá tröôøng hôïp, nhöõng vi phaïmtoân giaùo traàm troïng vaãn tieáp dieãn vaøkhoâng phuø hôïp vôùi chuaån möïc quoácteá.”

MYÕ CHUYEÅN GIAOTAØU TUAÀN DUYEÂN ÑAÀU TIEÂN

CHO VIEÄT NAM

HONOLULU (NV) - Taøu tuaànduyeân vöøa laøm leã nghæ höu töøngphuïc vuï trong chieán tranh Vieät Namseõ ñöôïc chuyeån giao cho Vieät Namtrong chöông trình thanh toaùn caùctrang bò dö thöøa cuûa chính phuû Myõ.

Löïc löôïng Tuaàn Duyeân Hoa Kyøcho hay taøu tuaàn duyeân USCGCMorgenthau (WHEC 722 - Hình:US Coastguard) vöøa ñöôïc nghæ höutrong moät buoåi leã toå chöùc ôû Hono-

lulu, Hawaii, hoâm Thöù Ba 18/4 seõñöôïc chuyeån giao cho Vieät Namtheo Ñaïo luaät Vieän Trôï Ngoaïi Quoác(Foreign Assistance Act) daønh chocaùc nöôùc thaân höõu.

Tröôùc ñoù, tin treân ñaõ ñöôïc Côquan Hôïp taùc An ninh Quoác phoøngHoa Kyø (Defense Security Coop-eration Agency - DSCA) loan baùongaøy 13 Thaùng Tö 2017.

Taøu tuaàn USCGC Morgenthauthuoäc lôùp Hamilton do coâng tyAvondale Shipyards ôû New Orleanstieåu bang Louisiana ñoùng cho Löïclöôïng Tuaàn Duyeân Hoa Kyø, haï thuûytöû naêm 1969. Ngay sau ñoù, noù ñaõñöôïc ñöa sang Vieät Nam yeåm trôïcaùc cuoäc tuaàn tieãu choáng xaâm nhaäpngöôøi vaø vuõ khí ñöôøng bieån cuûa quaânñoäi Coäng Saûn Baéc Vieät.

Chieán coâng noåi baät cuûa USCGCMorgenthau laø naêm 1971, taøu ñaõphaùt hieän, theo daáu roài ñaùnh chìmmoät taøu tieáp vaän giaû trang thaønh taøuñaùnh caù ñang treân ñöôøng chôû ñoà tieápteá cho coäng quaân, sau 2 giôø taùc chieán.

Lôùp taøu Hamilton töøng ñöôïc vieäntrôï cho haûi quaân caùc nöôùc Philip-

pines, Bangladesh, Nige-ria, daøi 115 meùt, troïng taûi3,250 taán, vaän toác 29 haûi lyù(hay 54km/giôø). Taàm hoaïtñoäng 14,000 haûi lyù (hay26,000 km) vôùi thôøi gian ñibieån lieân tuïc 45 ngaøy do moätthuûy thuû ñoaøn 167 ngöôøivaän haønh. Noù cuõng coù nhaøchöùa tröïc thaêng.

Trang bò treân taøu khaùmaïnh veà hoûa löïc töø ñaïi baùc 76 ly,ñaïi baùc baén nhanh 25 ly Mk38, ñaïibaùc baén nhanh 6 noøng 20mm Pha-lanx vaø 6 ñaïi lieân 50 cuøng caùc loaïiradar phoøng khoâng vaø radar tìmkieám maët nöôùc.

Tuy nhieân, ngöôøi ta khoâng roõchính phuû Hoa Kyø chuyeån giao“nguyeân con” taøu tuaàn noùi treân choVieät Nam hay laáy laïi caùc vuõ khí (nhöaùp duïng vôùi Philippines) duø naêm

Page 34: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

3434343434 • Ngöôøi Vieät Illinois

ngoaùi, toång thoáng Barack Obamaloan baùo gôõ boû toaøn dieän leänh caámbaùn voõ khí saùt thöông cho Vieät Namkhi oâng ñeán Haø Noäi hoài Thaùng Naêm2016.

Baùo chí trong nöôùc noùi raèng VieätNam ñaõ ñeà nghò mua laïi 3 taøu tuaàntra cuûa Myõ nhöng chæ ñöôïc chaápthuaän chuyeån giao cho moät chieácdöôùi thôøi toång thoáng Obama khoaûnghai thaùng tröôùc khi oâng ñi Vieät Nam.

Myõ cuõng ñaõ thoûa thuaân caáp vieäncho Vieät Nam 18 trieäu ñoâ la ñeå muamoät soá taøu cao toác côõ nhoû do coângty Metal Shark ôû bang Louisianañoùng, taêng cöôøng khaû naêng tuaàn trabieån. Tuy nhieân, khoâng thaáy coù tintöùc gì cho hay soá taøu naøy ñaõ giaocho Vieät Nam hay chöa.

Tin töùc maáy ngaøy gaàn ñaây chohay phoù thuû töôùng kieâm ngoaïi tröôûngCSVN Phaïm Bình Minh sang Myõgaàn moät tuaàn leã baét ñaàu töø ngaøy 19Thaùng Tö 2017 ngay sau khi oângcuøng moät phaùi ñoaøn ñeán Baéc Kinhhöùa heïn naâng cao moái quan heä ñoáitaùc chieán löôïc toaøn dieän vôùi TrungQuoác.

Moät trong nhöõng lyù do ñöa oângPhaïm Bình Minh ñeán WashingtonDC ngoaøi caùc vaán ñeà kinh teá maäudòch caàn ñaøm phaùn, coù theå coù caûchuyeän nhaän chuyeån giao taøu tuaànduyeân USCGC Morgenthau. Sauñoù Vieät Nam seõ giöõ taøu cho Haûi quaânhay chuyeån cho Löïc löôïng Caûnh saùtbieån, phaûi chôø xem caùc tính toaùncuûa Haø Noäi.

Duø duøng cho nhu caàu naøo, taøuUSCGC Morgenthau cuõng seõ laø taøuquaân söï hay baùn quaân söï lôùn nhaátcuûa Vieät Nam. (TN)

Theo moät soá ngöôøi Vieät tî naïntaïi Myõ thì hoï khoâng ñoàng yù vôùi chínhquyeàn Hoa Kyø, laø laáy tieàn thueá cuûangöoøi daân, ñeå ñoùng taàu chieán, giôøthì lai ñem taàu naøy cho khoâng,CSVN trong khi ñaûng CSVN thì raátgiaàu, ñaây coøn laø moät nöôùc ñoäc taøiñaûng trò phi nhaân quyeàn luoân moàm

tuyeân boá ñaùnh cho Myõ cuùt, nguïynhaøo, vaø ai cuõng bieát laø ngaøy nayhoï luoân luoân ngaàm coi Hoa Kyø laøtheá löïc thuø ñòch, coøn China laø quanThaày vó ñaïi. Hieän chuùng ñang aâmthaàm ñoàng hoùa ngöoøi daân Vieät cuøngvôùi söï ñoàng taâm cuûa nhöõng choùp buñaûng CS hieän haønh.

Nhieàu ngöôøi cuõng yeâu caàu TTTrump, chæ ñöoïc pheùp baùn nhöõngchieác taøu USCGC cho CSVN, chôøkhoâng ñöôïc quyeàn cho khoâng.

TOÅNG THOÁNG HOA KYØDONALD TRUMP

SEÕ ÑEÁN VIEÄT NAMDÖÏ HOÄI NGHÒ APEC?

JAKARTA (NV) - Toång thoángMyõ Donald Trump seõ ñeán Vieät Namdöï hoäi nghò thöôïng ñænh APEC ñöôïctoå chöùc ôû Ñaø Naüng vaøo Thaùng 11tôùi ñaây, cuõng nhö tham döï moät soáhoäi nghò khaùc ôû khu vöïc, Phoù toångthoáng Myõ Mike Pence loan baùo nhövaäy hoâm Thöù Naêm 20/4 khi oâng ñeánthuû ñoâ Jakarta cuûa Indonesia, nôiHieäp hoäi Caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ(ASEAN) ñaët truï sôû thöôøng tröïc, vaøoâng gaëp ñaïi dieän cuûa caùc nöôùc hoäivieân trong toå chöùc.

Phoù toång thoáng Myõ Mike Pencecho bieát beân caïnh tham döï hoäi nghòAPEC, toång thoáng Trump cuõng seõdöï caùc hoäi nghò Myõ-ASEAN vaøÑoâng AÙ toå chöùc ôû Philippines. Vieäctoång thoáng Myõ quyeát ñònh tham döïccaùc cuoäc hoäi nghò chính yeáu ôû khuvöïc laø daáu hieäu cho thaáy Hoa Kyøvaãn khoâng thay ñoåi chính saùch camkeát gaén boù vôùi khu vöïc.

Quyeát ñònh cuûa oâng Trump tôùikhu vöïc Ñoâng Nam AÙ tham döï moätsoá hoäi nghò coù veû laøm moät soá ngöôøingaïc nhieân khi nhôù laïi nhöõng lôøituyeân boá cuûa oâng tröôùc ñaây khi ravaän ñoäng tranh cöû chaïy ñua vaøo ToøaBaïch OÁc. OÂng hoâ haøo chính saùchkinh teá “Nöôùc Myõ tröôùc heát” vaø chætrích nhieàu nöôùc AÙ Chaâu ñaõ cöôùpcoâng vieäc laøm cuûa ngöôøi daân nöôùc

Myõ.Nhöõng ngaøy ñaàu tieân khi trôû

thaønh toång thoáng thöù 45 cuûa nöôùcMyõ, oâng ñaõ kyù quyeát ñònh ruùt ra khoûiHieäp ñònh Ñoái Taùc Xuyeân ThaùiBình Döông (TPP – Trans-PacificPartnership) laøm thaát voïng caùc thaønhvieân trong ñoù coù Vieät Nam.

Vì vaäy, theo phoù toång thoángPence, vieäc toång thoáng Trump ñeánkhu vöïc döï moät soá hoäi nghò quantroïng laø daáu hieâu maø oâng hy voïnglaø “söï cam keát chaéc chaén vaø baát didòch xaây döïng nhöõng neàn taûng vöõngchaéc” maø Myõ vaø khu vöïc ñaõ chiaseû.

ÑEÀ XUAÁT CAÁM XE MAÙYVAØO TP HAØ NOÄI THEO GIÔØSôû Giao thoâng Vaän taûi Haø Noäi

ñang laáy yù kieán caùc nhaø khoa hoïc,chuyeân gia veà Ñeà aùn “Taêng cöôøngquaûn lyù phöông tieän giao thoâng caùnhaân nhaèm giaûm uøn taéc giao thoângtreân ñòa baøn thaønh phoá”.

Cuï theå theo ñeà aùn naøy, loä trìnhhaïn cheá xe maùy ôû thaønh phoá Haø Noäitheo 3 giai ñoaïn: Giai ñoaïn 1 töø naêm2020 seõ haïn cheá xe maùy hoaït ñoängtrong khu vöïc phoá coå hai ngaøy cuoáituaàn, leã, teát. Naêm 2021 seõ döøng hoaïtñoäng ñoái vôùi xe maùy ngoaïi tænh vaøokhu vöïc noäi ñoâ töø 7h ñeán 19h haøngngaøy, ñoàng thôøi môû roäng haïn cheá racaùc tuyeán phoá cuõ (phoá Lyù ThöôøngKieät, Traàn Höng Ñaïo...)

Giai ñoaïn 3 ñeán naêm 2025 seõcaám xe maùy moät soá ñòa ñieåm trongvaønh ñai.

Theo ñeà aùn, xe hôi caù nhaân seõ bòhaïn cheá hoaït ñoäng theo giôø taïi moätsoá tuyeán ñöôøng, khu vöïc. Moät soá khuvöïc trung taâm cho pheùp oâtoâ caù nhaânñi vaøo giôø cao ñieåm nhöng coù thuphí.

Ñaây cuõng chæ laø moät trong nhöõngñeà aùn coøn môø mòt, coù theå baát khaû thiñoái vôùi moät thaønh phoá raát phöùc taïptrong khi ngöôøi daân chöa yù thöùc caoveà vieäc thi haønh luaät phaùp°

Page 35: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 3535353535

Page 36: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

3636363636 • Ngöôøi Vieät Illinois

TINTINTINTINTINCOÄNG ÑOÀNGCOÄNG ÑOÀNGCOÄNG ÑOÀNGCOÄNG ÑOÀNGCOÄNG ÑOÀNG HAÛI NGOAÏI HAÛI NGOAÏI HAÛI NGOAÏI HAÛI NGOAÏI HAÛI NGOAÏI

HOÄI THAÛO NHAÄP TÒCHHOÄI THAÛO NHAÄP TÒCHHOÄI THAÛO NHAÄP TÒCHHOÄI THAÛO NHAÄP TÒCHHOÄI THAÛO NHAÄP TÒCH

Trong ngaøy 1 thaùng 4, Chöôngtrình Nhaäp Tòch Di Truù cuûa HoäiNgöôøi Vieät Illinois ñaõ giuùp toå chöùcBuoåi Hoäi Thaûo vôùi moät soá nhaân vieânñieàu hôïp caùc Chöông trình HuaánLuyeän, Y Teá vaø Lôïi Töùc Xaõ Hoäihoã trôï vaø söï hieän dieän cuûa nhieàu öùngvieân ñaõ vaø muoán noäp ñôn xin thiNhaäp tòch Hoa Kyø.

Baø Maria Rodiguez thuoäc Sôû DiTruù USCIS Chicago ñaõ ñaïi dieänhöôùng daãn töøng böôùc cho ngöôøitham döï nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeánnhaäp tòch, nhieàu thaéc maéc neâu racuõng ñöôïc oâng Francis Khuùc, ñieàuhôïp chöông trình chuyeån ngöõ vaøgiaûi ñaùp.

Ñöôïc bieát haèng naêm, ñeå ñaùp öùngvieäc phuïc vuï ñoàng höông vaø nhieàusaéc daân khaùc muoán nhaäp tòch,Chöông trình naøy ñaõ toå chöùc töø haiñeán ba laàn, vôùi söï hoã trôï vaø hôïp taùcchaët cheõ cuûa Sôû Di Truù USCIS Chi-cago. Theo döï truø, oâng FrancisKhuc cho bieát töø ñaây ñeán cuoái naêm,thôøi tieát toát ñeïp vaøo thu, trong thaùng8, Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois seõ toå chöùclaïi moät buoåi hoäi thaûo khaùc ñeå phuïcvuï coäng ñoàng vaø caùc saéc daân coù nhucaàu muoán nhaäp tòch.

Buoåi Hoäi thaûo baét ñaàu töø 10:30giôø saùng vaø ñaõ chaám döùt luùc 1:00giôø chieàu ñaõ taïo ñöôïc khoâng khí gaànguûi, söï töï tin cho nhieàu öùng vieân saukhi ñöôïc quan saùt vaø tham döï buoåi

phoûng vaán thi dieãn ra nhö thaät (mockinterview) vôùi nhaân vieân phoûng vaán.

PASSPORT HOA KYØVAØø ÑOÂI ÑIEÀU CAÀN BIEÁTTheo Boä Ngoaïi giao Hoa Kyø, Myõ

seõ baét ñaàu cho thay ñoåi soå Thoânghaønh ( Passport) vôùi moät kyõ thuaät môùi( high-tech embedded Chip) veà möùcñoä an toaøn ñeå giuùp giaûm thieåu gianlaän vaø söû duïng khoâng ñuùng. Thieátkeá môùi döï kieán aùp duïng vaøo cuoái naêm2017 ñaàu naêm 2018, seõ söû duïng moätChip ñieän töû, trong ñoù chöùa taát caû lyùlòch caù nhaân cuûa ngöôøi mang soåThoâng haønh.

Töø 2005 soå Thoâng haønh Hoa Kyøñaõ söû duïng “Chip” nhöng theo thôøigian cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa Khoahoïc kyõ thuaät, con “ Chip” môùi chöùañöïng döõ lieäu seõ ñöôïc bao phuû bôûi moätlôùp Polycarbonate, vaø ñöôïc caáu taïohình theo caùch maø chæ coù caùc nöôùcvôùi Coâng ngheä töông töï seõ coù theå ñoïcñöôïc, vaø xaùc minh tính xaùc thöïc cuûa“Chip”. Hôn nöõa lôùp phuû naøy cuõngseõ baûo veä cuoán soå Thoâng haønh khoângbò raùch, hö haïi, hoaëc loït vaøo tay cuûanhöõng ngöôøi aên caép döõ lieäu chuyeânnghieäp. Ngoaøi söû duïng Chip vôùiCoâng ngheä cao, Boä Noäi an cuõng phoáihôïp chaët cheõ vôùi vaên phoøng ñieâukhaéc vaø in aán Hoa Kyø trong vieäcthay ñoåi maøu möïc, thieát keá maøu saéc,duøng nhöõng ñoà hoaï vaø chöõ in raát nhoû(micro-printing), sao cho phuø hôïp thòhieáu, nhöng khoù khaên cho vieäc giaûmaïo.

Soå Thoâng haønh môùi seõ nhoû hônchæ coù 28 trang, thay vì 52 trang nhötröôùc kia. Theâm vaøo ñoù, caùc trangseõ ñöôïc ñuïc loã vôùi nhöõng loã nhoû khaùcnhau veà kích thöôùc ñeå khoâng deã bòraùch, hay laøm xaùo troän. Ñaëc bieät khicon daáu Quan thueá ñaõ ñuû soá 28 roài,thì baét buoäc phaûi laøm soå Thoâng haønhmôùi laïi.

Hình aûnh trong soå Thoâng haønhphaûi roõ raøng, khoâng mang kieáng, phaûiñuùng kích thöôùc, vaø phaûi chaát löôïng

cao (high resolution). Neáu hình aûnhmôø, noåi haït, hay bò choùi saùng, seõ bòtraû laïi, maø coù theå laøm trì hoaõn thôøigian nhaän soå Thoâng haønh môùi cuûabaïn.

Hoa Kyø tin raèng: Vôùi vieäc thayñoåi vaø aùp duïng nhöõng tieán boä cuûaKhoa hoïc kyõ thuaät vaøo soå Thoânghaønh môùi seõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïicho vieäc saøng loïc, vaø ñöôïc giaûi quyeátnhanh choùng khi ñi qua Quan thueá.Caùch thöùc laøm soå Thoâng haønh cuõngseõ thay ñoåi trong töông lai cho pheùpngöôøi xin soå Thoâng haønh môùi coù theåduøng online, vaø töï taûi hình aûnh cuûamình moät caùch deã daøng vaø nhanhhôn.

Cuõng noùi theâm Ñaïo luaät REALID seõ coù hieäu löïc vaøo naêm 2018,ñieàu naøy coù nghóa laø vieäc gia haïnvaø laøm soå Thoâng haønh môùi seõ taêngvoït vaøo naêm tôùi. Ñaïo luaät REAL IDseõ ñoøi hoûi yeâu caàu gia haïn soå Thoânghaønh nghieâm ngaët hôn. Vaø neáu baïnsoáng trong nhöõng Tieåu bang vaø vuøngLaõnh thoå maø khoâng caáp giaáy pheùpREAL ID thì toát nhaát laø neân gia haïn,hay xin caáp soå Thoâng haønh ngay baâygiôø. Hoaëc neáu soå Thoâng haønh cuûabaïn seõ heát haïn trong voøng vaøi naêmtôùi, thì neân gia haïn soå Thoâng haønhñeå traùnh vieäc baïn ñi du lòch bò hoaõnlaïi do thôøi gian chôø ñôïi soå môùi.

Coù theå noùi cuoán soå Thoâng haønhHoa Kyø ñang trôû neân quan troïng,vaø coù giaù trò hôn bao giôø heát .

TÌM HIEÅU DÒCH VUÏ ÑÖA ÑOÙN BAÈNG UBER

Töø vaøi naêm nay thò tröôøngchuyeân chôû xuaát hieän moät töø ngöõ laïchæ moät dòch vuï ñöa röôùc môùi baèngtaxi: Uber. Dòch vuï naøy chieám lónhthò tröôøng, töø Hoa Kyø lan ra nhieàunöôùc treân theá giôùi, qua maët caû dòchvuï ñöa ñoùn baèng Taxi voán hieän höõukeå töø khi con ngöôøi bieát ñi chôi ñoùñaây. Laø ngöôøi trong giôùi tieâu thuï,chuùng ta khoâng theå khoâng tìm hieåudòch vuï naøy.

Page 37: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 3737373737

Uber Technologies Inc. laø moätcoâng ty cung caáp dòch vuï chuyeânchôû, nhieäm vuï cuõng y nhö baát cöù moätcoâng ty taxi naøo khaùc nhöng caùchñieàu haønh raát hieän ñaïi, taän duïngñöôïc moät löïc löôïng lao ñoäng khoångloà, phuïc vuï moät thaønh phaàn khaùchhaøng ñoâng ñaûo gaàn nhö voâ taän. Tuysinh sau ñeû muoän so vôùi taxi, nhöngchæ trong “moät sôùm moät chieàu,” Uberñaõ qua maët ñaøn anh ñaøn chò, khieánnhieàu ngöôøi laùi taxi chuyeân nghieäptröôùc nay ñaønh phaûi giaûi ngheä, roàigiôø raûnh roãi cuõng tham gia Uberkieám chuùt... tieàn coøm phuï troäi.

Laø moät maïng löôùi chuyeân chôû,taän duïng ích lôïi cuûa lieân maïng toaøncaàu Internet, Uber keát noái taøi xeá vôùikhaùch haøng baèng nhöõng caùch theá taânkyø, hieän ñaïi vaø tieän lôïi khoù töôûngtöôïng. Toång haønh dinh ñaët taïi SanFrancisco - California, ra ñôøi töø naêm2009, maïng löôùi cuûa coâng ty ñaõnhanh choùng lan ra tôùi 528 thaønhphoá treân theá giôùi.

Baïn muoán tham gia laøm taøi xeáUber? Raát deã daøng! Baïn muoán goïimoät taéc xi Uber? Laïi caøng deã hôn !Chæ caàn bieát duøng ñieän thoaïi thoângminh (smart phone) coù dòch vuïInternet.

So saùnh vôùi taxi thoâng thöôøng,goïi Uber coù nhöõng lôïi ñieåm sau:

- Reû hôn: UberX (xe bình daân,nhöng khoâng cuõ hôn ñôøi 2006), chaécchaén reû hôn taxi trong gaàn nhö taátcaû moïi thaønh phoá treân ñaát Myõ, keåcaû ôû taïi New York City. Laáy thí duïmoät cuoác xe töø phi tröôøng Los An-geles veà Phöôùc Loäc Thoï, neáu ñi taxi,baïn phaûi traû khoaûng $116. Goïi Uber,baïn seõ traû khoaûng $71 tôùi $94.

- Ñöa ñoùn tieän lôïi: Tröôùc ñaây,muoán goïi taxi, baïn phaûi ñieän thoaïicho toång ñaøi cuûa coâng ty, ñeå ñieàuhôïp vieân lieân laïc vôùi caùc taøi xeá ñangdi chuyeån trong vuøng cuûa baïn. Roàichôø ñôïi coù theå 15 hoaëc 20 phuùt tröôùckhi xe ñeán ñoùn. Neáu ngaàn ngaïi vìkhoâng raønh tieáng Myõ, baïn coù theå rañöôøng “vôøi” xe chaïy ngang. Nhöngvôùi Uber, baïn chaúng caàn noùi gì, cöùvieäc ngoài nhaø, laáy ñieän thoaïi ra, baámbaám vaøi phím laø vaøi phuùt sau (khoângquaù 5 phuùt), thaäm chí chæ coù 1 phuùtlaø nghe tieáng goõ cöûa: Taøi xeá ñaõ ñeán!

- Traû tieàn vaø khieáu naïi deã daøng:Ñi taxi, nhieàu ngöôøi thöôøng phaûi lomlom nhìn vaøo ñoàng hoà caây soá, vaø“thoùt tim” theo nhöõng con soá nhaûynhoùt treân maët ñoàng hoà, ñeán nôi roàithì lo tìm cash ñeå thanh toaùn. ÑiUber, baïn coù theå thoaûi maùi, ngoài gaùcchaân ñoïc baùo, hoaëc lim dim nghenhaïc... bôûi vì tieàn baïc seõ thanh toaùnqua theû tín duïng, bieân nhaän ñöôïcgöûi vaøo hoäp thö email cuûa baïn roài.Ñeán nôi baïn chæ vieäc noùi caùm ôn,roài xaùch caëp ñi thaúng.

Loä trình naøo cuõng ñöôïc cung caápmoät baûn ñoà, vaø phöông tieän theo doõiqua maùy chæ ñöôøng GPS. Taøi xeá aêngian, choïn ñöôøng quanh co maø ñiñeå coù theå tính theâm tieàn laø loä taåyngay. Neáu khaùm phaù ra raèng mìnhbò “qua maët,” baïn coù theå khieáu naïivôùi coâng ty, vaø soá tieàn ñöôïc chöùngmình “oan öùc” seõ ñöôïc boài hoaønnhanh choùng.

- YÙ kieán ñaùnh giaù: Khaùch haøngcoù theå baøy toû yù kieán veà chuyeán ñi(xe coä, taøi xeá, söï tieáp caän, v.v...) quabaûn nhaän xeùt göûi theo ñieän thoaïi.Taøi xeá cö xöû thieáu chuyeân nghieäpseõ bò treo gioø ngay. Vì theá, xe Uberluoân luoân ñöôïc giöõ saïch vaø taøi xeáluoân luoân lòch thieäp vui veû ñeå ñöôïc“ñieåm” toát.

-Ñieåm thöôûng cuûa theû tín duïng:Caùc coâng ty caáp theû tín duïng (creditcards) luoân luoân khuyeán khíchkhaùch haøng duøng theû cuûa mình trong

caùc thöông vuï chi tieâu, neân thöôøngtaëng laïi tieàn maët, ñieåm thöôûng (re-ward points) cho khaùch haøng. Caùctheû nhö Chase Sapphire PreferredCard hoaëc American Express Mem-bership Rewards Card taëng gaáp ñoâi(double) ñieåm thöôûng neáu duøng caùctheû naøy ñeå traû tieàn cho chuyeán ñiUber.

Uber laø moät tieän ích khoâng theåphuû nhaän ñöôïc trong theá giôùi lieânmaïng ngaøy nay. Nhöng Uber coù baátlôïi gì khoâng so vôùi dòch vuï taxithoâng thöôøng ? Coù leõ chuùng ta cuõngcaàn tìm hieåu theâm veà khía caïnh naøy.

GS.NGUYEÃN NGOÏC LINHGS.NGUYEÃN NGOÏC LINHGS.NGUYEÃN NGOÏC LINHGS.NGUYEÃN NGOÏC LINHGS.NGUYEÃN NGOÏC LINHQUA ÑÔØIQUA ÑÔØIQUA ÑÔØIQUA ÑÔØIQUA ÑÔØI

ARLING-TON, Vir-ginia- Nhaøbaùo NguyeãnNgoïc Linh,cöïu toång giaùmñoác Vieät TaánXaõ cuûa VieätNam Coäng

Hoøa, Giaùo sö Anh ngöõ, ñaõ qua ñôøivaøo luùc 7 giôø 40 toái (giôø mieàn Ñoâng)ngaøy Chuû Nhaät, 9 Thaùng Tö, taïibeänh vieän Arlington, Virginia,höôûng thoï 87 tuoåi.

OÂng Nguyeãn Ngoïc Linh sinhngaøy 29 Thaùng Taùm, 1930, taïi HaøNoäi, laø moät trong nhöõng nhaø baùo kyøcöïu nhaát cuûa mieàn Nam Vieät Nam.

Naêm 1950, oâng laø moät trongnhöõng sinh vieân Vieät Nam ñeán Myõdu hoïc sôùm nhaát ñeå theo hoïc ngaønhhoùa hoïc, nhöng sau chuyeån sang hoïcmoân chính trò-kinh teá vaø toát nghieäpñaïi hoïc Bowdoin College,Brunswick, tieåu bang Maine, laømvieäc cho nhaät baùo The New YorkTimes.

Naêm 1956, theo lôøi keâu goïi cuûaThuû Töôùng Ngoâ Ñình Dieäm, oâng veànöôùc, naêm 1961 nhaäp khoùa 12Tröôøng Voõ Khoa Thuû Ñöùc, toátnghieäp thuû khoa, sau 5 naêm phuïc

Page 38: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

3838383838 • Ngöôøi Vieät Illinois

vuï oâng ñöôïc bieät phaùi sang Vieät TaánXaõ laøm toång giaùm ñoác cô quan naøy.Tröôùc ñoù, duø vaãn coøn trong quaânnguõ, oâng ñöôïc cöû giöõ chöùc giaùm ñoácHeä Thoáng Phaùt Thanh Quoác Gia.

Trong laõnh vöïc giaùo duïc, oâng laøngöôøi saùng laäp Ñaïi Hoïc Cöûu Longvaø tröôøng Anh Ngöõ Nguyeãn NgoïcLinh. Di taûn sang Myõ naêm 1975,Giaùo Sö Nguyeãn Ngoïc Linh vaãngaén boù vôùi ngaønh truyeàn thoâng OÂnglaø ñoàng saùng laäp tôø Ngaøy Nay, baùnnguyeät san chuyeân ñeà kinh teá, chínhtrò.

OÂng cuõng laø baøo huynh cuûa coáGiaùo Sö Nguyeãn Ngoïc Bích, moätnhaø hoaït ñoäng vaên hoùa vaø nghieâncöùu raát naêng ñoäng trong coäng ñoàngVieät Nam taïi haûi ngoaïi ñaõ qua ñôøithaùng 3 naêm 2016.

NHIEÁP AÛNH GIA TRUNG TAÙNGUYEÃN NGOÏC HAÏNH

TÖØ GIAÕ THEÁ NHAÂNVAØ NGHIEÄP DÓ

Sinh naêm 1927 taïi Haø Ñoâng, gianhaäp Khoâng quaân Vieät Nam naêm1950 sau ñoù ñaõ xin tình nguyeän phuïcvuï taïi caùc ñôn vò taùc chieán. Cöïutrung Taù QLVNCH nguyeân toátnghieäp tröôøng Nhieáp AÛnh Phaùp ôûToulouse naêm 1956 vaø trôû thaønh moätnhieáp aûnh gia chuyeân nghieäp. Ngaøythöù Ba 11 thaùng 4 naêm 2017, oângñaõ töø boû nghieäp dó vaø vónh vieãn rañi trong nieàm thöông tieác cuûa moïi

ngöôøi bieát oâng, ñaëc bieät caùc cöïuchieán só VNCH vôùi tuoåi ñôøi 86.

Naêm 1957, oâng saùng laäp HoäiNhieáp AÛnh Quaân Ñoäi Vieät Nam .Naêm 1961, oâng trôû thaønh Só quannhieáp aûnh chieán tröôøng cuûa Quaânlöïc Vieät Nam Coäng Hoaø, binh chuûngNhaûy Duø. OÂng ñöôïc choïn laøm Hoäivieân danh döï Hoäi nhieáp aûnh quoác teánaêm 1971. Trong thôøi gian laømphoùng vieân chieán tröôøng, oâng ñöôïclaõnh nhieàu giaûi thöôûng cao quyù veànhieáp aûnh taïi nhieàu quoác gia khaùcnhau.

Sau khi mieàn Nam thaát thuû naêm1975, oâng Nguyeãn Ngoïc Haïnh bòñi tuø Coäng saûn nhö bao nhieâu ñoàngñoäi khaùc . Ñeán naêm 1983, hoäi TheRoyal Photographic Society ofGreat Britain can thieäp cho oâng ñöôïctraû töï do vôùi 63 chöõ kyù cuûa nhieàuquoác gia khaùc nhau. OÂng ñeán HoaKyø naêm 1989 vaø ñònh cö taïi SanJose, Baéc California.

OÂng Haïnh thaønh laäp Hoäi NhieápAÛnh Vieät Nam taïi San Jose naêm1990. Sau ñoù hoäi trôû thaønh Hoäi NhieápAÛnh Vieät Nam Baéc California vaøonaêm 2000. Sau gaàn 20 naêm ñònh cötaïi Hoa Kyø, oâng Haïnh ñaõ ñaøo taïohaøng traêm nhieáp aûnh vieân chuyeânnghieâp. Nhieàu hoïc troø cuûa oâng ñöôïcnhaän laøm Hoäi vieân danh döï HoäiNhieáp AÛnh Hoaøng Gia Anh vaø caùcHoäi Nhieáp AÛnh Chuyeân NghieäpHoa Kyø.

OÂng ñöôïc nhaän laø hoäi vieân cuûanhieàu Hoäi Nhieáp AÛnh treân nhieàuquoác gia khaùc nhau. Trong cuoäc ñôøinhieáp aûnh, oâng Haïnh ñaõ nhaän ñöôïc92 huy chöông Vaøng, 110 huychöông Baïc vaø raát nhieàu giaûi thöôûngkhaùc nhau cho söï nghieäp nhieáp aûnhcuûa oâng. Nhöõng böùc aûnh ñeïp noåitieáng cuûa oâng ñaõ in saâu vaøo taâm hoànraát nhieàu ngöôøi Vieät noùi rieâng vaønhieàu ngöôøi yeâu aûnh treân theá giôùinoùi chung nhö Vaù Côø, Taám Theû Baøi,Döïng Côø, Quyeát Taâm Baûo Veä QueâHöông, Taán Coâng...° Vaù Côø

Taán coâng

Taám Theû Baøi

Page 39: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 3939393939

Ñoaïn baêng ghi laïi hình aûnh baùc só David Ñaøo, ngöôøi Vieät Nam, 69tuoåi - maët ñaày maùu me bò nhaân vieân an ninh phi tröôøng quoác teá

O’Hare ôû Chicago keùo leâ ra khoûi phi cô ñaõ ñöôïc loan truyeàn vôùi toác ñoächoùng maët. Haøng ngaøn ngöôøi treân maïng xaõ hoäi baøy toû söï giaän döõ tröôùccaùch haønh xöû thoâ baïo cuûa nhaân vieân an ninh, phi haønh ñoaøn vaø caû thaùi ñoäcuûa Toång giaùm ñoác haõng haøng khoâng United Airlines.

Ñöôïc bieát oâng DavidÑaøo, moät baùc só ñanghaønh ngheà taïi thaønh phoáElizabethtown, bangKentucky, toát nghieäpÑaïi Hoïc Y KhoaSaigon khoùa 1974chuyeân khoa phoåi(pulmonology) - (aûnhchuïp oâng baø Bs. Ñaøo vaøcaùc chaùu) - OÂng cuõng laø

ca só, tröôûng ban nhaïc Baùch Vieät, toát nghieäp Quoác Gia AÂm Nhaïc veà ñaøntranh, töøng saùng taùc nhieàu nhaïc phaåm mang aâm höôûng daân ca. Raát nhieàungöôøi, keå caû nhöõng ngheä só ñeàu bieát oâng cuõng chính laø nhaïc só Ñaøo DuyAnh, taùc giaû hai baûn nhaïc noåi tieáâng laø “Taùt Nöôùc Ñaàu Ñình” vaø “Caàu TreQueâ Höông”. OÂng ñaõ coù gia ñình, 5 con - vôï vaø 4 ngöôøi con cuûa oâng ñeàulaø caùc baùc só y khoa.

Vuï vieäc xaûy ra treân chuyeán bay 3411 ñang chuaån bò bay ñi Louisville, tieåu bang Kentucky caát caùnh töø phi tröôøng O’Hare, Chicago

vaøo hoâm Chuû nhaät 9/4.Khi haønh khaùch ñaõ yeân vò treân chuyeán bay kín choã thì haõng haøng khoâng

thoâng baùo caàn 4 choã troáng cho nhaân vieân, nhöõng ngöôøi baét buoäc phaûi coùmaët ôû Louisville. Phi haønh ñoaøn ñeà nghò haønh khaùch tình nguyeän nhöôøngchoã seõ nhaän ñöôïc ñeàn buø $400 Myõ kim, soá tieàn sau ñoù ñöôïc naâng leân $800,tuy nhieân vaãn khoâng coù ai höôûng öùng. Cuoái cuøng, hoï quyeát ñònh choïn ngaãunhieân. Hieän chöa roõ 4 haønh khaùch bò choïn ngaãu nhieân baèng maùy ñieän toaùn

hay baèng caùch naøo nhöng chæ bieát,hai vôï choàng oâng Ñaøo naèm trongdanh saùch, vaø oâng baø Ñaøo khoângchòu boû choã.

Giaûi thích mình laø baùc só, coù heïnthaêm khaùm beänh nhaân vaøo ngaøyhoâm sau neân oâng Ñaøo kieân quyeátkhoâng ñoàng yù nhöôøng choã. Tieáp vieânlieàn ñaõ cho goïi an ninh leân “môøi”oâng Ñaøo ñi. Ñoaïn baêng ñöôïc haønhkhaùch ghi laïi cho thaáy oâng Ñaøo laheùt khi bò keùo khoûi gheá, ñaàu oâng vañaäp vaøo thaønh gheá bò chaûy maùu, aùotoác khoûi buïng, naïn nhaân döôøng nhöbaát tænh khi bò loâi seành seäch giöõa loáiñi. Haønh khaùch treân phi cô “soác vaøkinh haõi” khi chöùng kieán toaøn boä söïvieäc. Nhieàu ngöôøi baét ñaàu baøy toû thaùiñoä baát bình. “Laïy Chuùa toâi, caùc oângñang laøm gì vôùi oâng aáy vaäy?!” moätngöôøi phuï nöõ lôùn tieáng. Trong moätñoaïn baêng khaùc, oâng Ñaøo maët ñaàymaùu me, toû ra hoaûng loaïn: “Toâi xinloãi, toâi phaûi veà nhaø, toâi phaûi veà nhaø!”Moät nhaân vieân y teá ñöa khaên chooâng chuøi maùu. Cuoái cuøng, oâng Ñaøobò ñöa ra khoûi phi cô treân baêng ca.

Baø Teresa Ñaøo laø baùc só nhi khoataïi Elizabethtown. Caû hai vôï choàngkhoâng muoán noùi nhieàu sau nhöõnggì ñaõ xaûy ra. Vaøo hoâm thöù ba 11/4,oâng Ñaøo cho bieát mình ñang hoàiphuïc taïi moät beänh vieän ôû Chicago,

Thôøi Söï Trong Thaùng

Page 40: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

4040404040 • Ngöôøi Vieät Illinois

khi ñöôïc hoûi veà caùc chaán thöông,oâng chæ cho hay mình khoâng ñöôïckhoeû laém.

Sau vuï vieäc, United Airlines ñaõbò dö luaänchæ trích naëng neà veà caùchhaønh xöû, töø vieäc khaêng khaêng baétbuoäc khaùch töø boû choã ñeán vieäc söûduïng baïo löïc quaù möùc vaø caû thaùi ñoäcuûa Toång Giaùm Ñoác Oscar Munoz.Moät vaøi cuoäc bieåu tình boäc phaùttrong khu vöïc gaàn O’Hare.

United Airline nhaùnh Chicago ñaõbaét buoäc cho ngöôøi nhaân vieân anninh loâi keùo baùc só Ñaøo thoâ baïo taïmthoâi vieäc, vaø trong thoâng baùo gôûi rahoâm thöù Hai, cô quan khaúng ñònhhaønh ñoäng cuûa nhaân vieân treân khoângphuø hôïp vôùi hoï vaø khoâng chaáp nhaänñöôïc. Ñaïi dieän cô quan cho bieát,nhaân vieân cuûa hoï khoâng leân chuyeánbay ñeå baét giöõ oâng Ñaøo maø chæ “hoãtrôï ñöa oâng ta ra khoûi phi cô,” vaøoâng Ñaøo khoâng bò caùo buoäc hìnhsöï.

Trong khi ñoù, Toång Giaùm ñoácUnited Airlines Munoz vaøo hoâm thöùHai noùi lôøi xin loãi cho nhöõng gì xaûyra nhöng vaøi giôø sau, oâng ta laïi gôûithö cho toaøn theå nhaân vieân haõng,khen ngôïi phi haønh ñoaøn chuyeánbay 3411.

Ñöùng tröôùc tình hình United Air-lines coù theå tieáp tuïc bò aûnh höôûngnaëng neà sau nhöõng gì xaûy ra, oângMunoz vaøo hoâm thöù Ba ñöa ra tuyeânboá seõ tieán haønh ñieàu tra noäi boä vaøø

United Airlines ñaõ phaûi ñoái dieän vôùi söï keâu goïi taåy chay treân toaøn caàu. TaïiTrung Quoác, moät trong nhöõng thò tröôøng lôùn nhaát cuûa haõng, haøng chuïctrieäu ngöôøi ñoïc vaø chia seû moät baûn tin, cho hay haønh khaùch tuyeân boá bò ñoái

xöû nhö vaäy laø do bò kyø thò. Laäp töùc nhieàu ngöôøikeâu goïi taåy chay United Airlines.

Theo Cali Today News, giaù coå phieáu UnitedAirlines suït 4 ñieåm vaøo ngay buoåi saùng sau vuïmoät haønh khaùch bò keùo leâ khoûi phi cô. Döï baùocoå phieáu haõng haøng coøn tieáp tuïc rôùt ñieåm khibaát bình treân khaép theá giôùi ñang ngaøy caøng taêngcao. Vuï ngöôïc ñaõi haønh khaùch khieán United Air-lines phaûi gaùnh chòu aûnh höôûng thò tröôøng khaùnaëng, chæ rieâng trong ngaøy thöù Hai, trò giaù cuûahaõng xuoáng $250 trieäu, sau khi töôûng ñaõ maátñeán $1 tæ trong buoåi saùng. Treân 16 trieäu coå phaànñaõ sang tay. Trò giaù stock xuoáng 3%.

Luaät sö cuûa oâng Ñaøo noùi gia ñình oâng ñang baän taâm veà vieäc trò beänhcho oâng taïi moät beänh vieän taïi Chicago; trong luùc ñoù Boä Giao Thoâng

tuyeân caùo môû cuoäc ñieàu tra veà noäi vuï, vaø thoáng ñoác New Jersey ChrisChristie keâu goïi ban haønh luaät môùi ñoái phoù vôùi teä naïn baùn veù nhieàu hônkhaû naêng chuyeân chôû cuûa chuyeán bay (overbooking flight).

OÂng Munoz ra thoâng caùo xin loãi oâng Ñaøo, nhöng khoâng neâu ñích danhoâng ra; thoâng caùo vieát, “Toâi aân haän veà vieäc ñaõ xaûy ra, vaø toâi seõ chaán chænhlaïi. Toâi chaân thaønh xin loãi vò haønh khaùch ñaõ bò cöôõng baùch ra khoûi maùybay, vaø quyù vò ñoàng haønh vôùi oâng ta. Khoâng ai coù theå bò ñoái xöû nhö vaäy,chuùng toâi seõ söûa sai.”

Baøi hoïc cuûa dieãn bieán ñaùng tieác naøy laø - kyø thò chuûng toäc laø thaùi ñoä sailaàm khoâng chæ treân ñòa haït chính trò thoâi, maø caû treân ñòa haït thöông maïinöõa- Trong luùc bò loâi ra khoûi maùy bay, oâng David Ñaøo baûo nhöõng ngöôøingöôïc ñaõi oâng, “Caùc anh choïn toâi ñeå loâi xuoáng maùy bay, vì toâi bò coi laøngöôøi Taàu.”

Chính saùch kyø thò ñoù ñaõ laøm United Airlines toån thaát baïc tæ, vaø möùc toånthaát vaãn chöa ngöøng taïi ñoù.

Hoäi ngöôøi Vieät Illinois vaø raát nhieàu ngöôøi Vieät trong coäng ñoàng taïi Chi-cago noùi rieâng vaø dö luaän khaép nôi noùi chung, cöïc löïc leân aùn haønh vi thoâbaïo cuûa caùc nhaân vieân haønh xöû treân chuyeán bay 3411 cuûa United Airlinesñoái vôùi Baùc só Ñaøo taïi phi tröôøng O’Hare. Haønh ñoäng naøy caàn phaûi ñöôïcsöûa sai, ñöa ra giaûi quyeát coâng khai tröôùc dö luaän ñeå duy trì söï an ninh vaøquyeàn töï do cuûa con ngöôøi khoâng bò kyø thò trong moät quoác gia luoân toântroïng phaùp luaät vaø hieán phaùp.

(Toång hôïp töø nhieàu baûn tin)

Cuoäc hoïp baùo dieãn ra hoài 10h saùng, giôø Chicago, Myõ ngaøy thöù naêm13/4 vôùi nhieàu chia seû laàn ñaàu ñöôïc coâng boá töø phía gia ñình baùc só

David Dao vaø luaät sö ñaïi dieän veà söï coá baùc só 69 tuoåi bò loâi keùo thoâ baïokhoûi maùy bay.

GIA ÑÌNH VAØ LUAÄT SÖ HOÏP BAÙO

Page 41: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 4141414141

Buoåi hoïp baùo ñöôïc toå chöùc taïi Chicago vaøo khoaûng 10h saùng ngaøy 13/4 (giôø Chicago), vôùi söï coù maët cuûa Crystal Dao, 33 tuoåi, con gaùi baùc sóDavid Dao - ñaïi dieän cho gia ñình naïn nhaân. Veà phía luaät sö, hai ñaïi dieäncuûa oâng Dao laø Stephen L. Golan vaø Thomas A. Demetrio ñeàu coù maëttrong buoåi hoïp baùo naøy.

Luaät sö Demetrio, ngöôøi coù raát nhieàu kinh nghieäm trong caùc vuï kieäncaùo lieân quan ñeán haøng khoâng, laø ngöôøi phaùt ngoân chính, traû lôøi thaéc maéccuûa giôùi truyeàn thoâng trong söï kieän naøy. Buoåi hoïp baùo thu huùt haàu nhö taátcaû caùc trang baùo maïng, baùo giaáy, keânh truyeàn hình lôùn cuûa Myõ nhö CNN,CNBC, Times, ABCNews, Wall Street Journal,... vaø nhieàu phoùng vieânchaâu AÙ.

Ñaïi dieän gia ñình, coâ Crystal moät laàn nöõa göûi lôøi caûm ôn ñeán söï uûng hoä,chia seû cuûa taát caû moïi ngöôøi, caûm ôn söï taän tuïy cuûa caùc y baùc só ñaõ vaø ñangchaêm soùc cho cha coâ. Coâ cho raèng ñieàu ñaõ xaûy ra vôùi boá mình laø chuyeänkhoâng neân xaûy ra vôùi baát cöù ai.

Noùi veà tình traïng hieän taïi, coâ cho bieát ñaây laø thôøi ñieåm voâ cuøng khoùkhaên vôùi caû gia ñình. Söï coá naøy khieán giôùi truyeàn thoâng khoâng ngöøng saênñoùn, laøm aûnh höôûng tôùi cuoäc soáng khoâng chæ cuûa nhöõng ngöôøi con baùc sóDao, maø coøn caû gia ñình rieâng cuûa hoï.

Chia seû vôùi baùo chí, coâ khaúng ñònh raèng baùc só David Dao laø moät ngöôøicha tuyeät vôøi, oâng ñaõ nuoâi daïy thaønh taøi 5 ñöùa con ôû nôi ñaát khaùch queângöôøi, taát caû caùc con oâng hieän ñeàu ñaõ coù cuoäc soáng voâ cuøng oån ñònh.

Laø nhaân vaät chính cuûa buoåi hoïp baùo, chòu traùch nhieäm traû lôøi haàunhö moïi caâu hoûi coù lieân quan ñeán söï coá vöøa xaûy ra vôùi baùc só Dao,

oâng Demetrio ñaõ chia seû moät soá ñieåm quan troïng:

-Thöù nhaát, hieän taïi ñaïi dieän phaùp luaät cuûa baùc só Dao vaãn chöa coùquyeát ñònh khôûi kieän haõng haøng khoâng United Air, vì söï vieäc coøn ñangtrong quaù trình ñieàu tra. Hieän taïi, oâng Dao ñöôïc xaùc nhaän ñaõ gaõy muõi, maáthai raêng cöûa vaø toån thöông phaàn ñaàu.

Nhöng neáu ñi ñeán khôûi kieän, oâng Demetrio chaéc chaén raèng seõ khoângchæ coù United Airlines maø caû caûnh saùt Chicago cuõng coù theå bò thöa bôûicaùch haønh xöû sai traùi cuûa ba nhaân vieân an ninh, thaønh phoá Chicago cuõngcoù moät phaàn traùch nhieäm trong söï coá naøy.

Lôïi theá cuûa cuoäc chieán ñang nghieâng veà phía oâng David Dao. Thöônglöôïng vaø daøn xeáp seõ laø moät nöôùc côø toát hôn cho United Airlines. Luaän ñieåm cho raèng United Airlines ñaõ coù theå naâng möùc thöông löôïngvôùi haønh khaùch leânh 1.300USD (möùc boài thöôøng toái ña cho haønh khaùch ôûlaïi), theá nhöng hoï ñaõ döøng laïi ôû möùc 800USD vaø baét ñaàu söû duïng luaätchoïn ngaãu nhieân. Ñieàu naøy laø traùi vôùi luaät haøng khoâng.

OÂng cuõng baøy toû söï nghi ngôø veà tính xaùc thöïc cuûa vieäc “löïa choïn ngaãunhieân haønh khaùch” vì tröôùc khi söï coá xaûy ra, caû oâng Dao vaø vôï ñeàu ñaõ tìnhnguyeän ôû laïi, chæ ñeán khi hoï bieát chuyeán bay sau khoâng kòp ñeå oâng Daotrôû veà gaëp beänh nhaân ñaõ heïn, oâng môùi töø choái xuoáng maùy bay. Truøng hôïpthay, khi maùy tính löïa choïn ngaãu nhieân caùi teân phaûi ôû laïi, thì oâng Dao laïilaø ngöôøi ñöôïc choïn. Theo luaät sö Demetrio, söï truøng hôïp naøy hoaøn toaøn voâlyù.

Noùi veà lôøi xin loãi cuûa CEO Os-car Munoz, oâng Demetrio cho raèngñaây laø moät lôøi hoái loãi giaû taïo, coù saépñaët vaø thieáu thuyeát phuïc. Söï coá naøychaúng nhöõng khieán caû theá giôùi leânaùn maø caùc nhaân vieân cuûa haõng haøngkhoâng United Airlines cuõng baøy toûsöï phaãn noä saâu saéc.

Trong suoát buoåi hoïp baùo, oângDemetrio ñaõ khoâng ngöøng chæ trích,leân aùn vaên hoaù thoâ loã maø haõng haøngkhoâng United Airlines ñang aùp duïngcho haønh khaùch cuûa mình.

Khi ñöôïc hoûi veà caùc raéc roái cuûaoâng David Dao trong quaù khöù, luaätsö Demetrio ñaõ lôùn tieáng khaúng ñònhraèng duø oâng Dao coù baát cöù khoù khaênnaøo trong quaù khöù thì ñoù cuõng khoângphaûi vieäc lieân quan ñeán söï coá vöøaxaûy ra. OÂng keâu goïi moïi ngöôøi haõyñaëc bieät chuù yù ñeán hieän taïi, moät baùcsó ñang phaûi ñieàu trò chaán thöông vìnhöõng loãi laàm khoâng phaûi do mìnhgaây ra.

OÂng Demetrio hy voïng raèng, sausöï coá naøy, toång thoáng Trump seõ coùñoäng thaùi tích cöïc trong vieäc caét giaûmlöôïng veù maùy bay vöôït möùc ôû caùchaõng haøng khoâng (hieän taïi con soánaøy ñang döøng laïi ôû möùc 20% soágheá thaät).

Cuoái buoåi hoïp baùo, oâng chobieát ñeán thôøi ñieåm thích hôïp,

chi tieát veà tình traïng chaán thöôngcuûa oâng David Dao seõ ñöôïc coângboá, coøn hieän taïi baùc só 69 tuoåi ñangñöôïc ñieàu trò taïi moät nôi bí maät ñeåoâng coù theå nhanh choùng phuïc hoàivaø khoâng phaûi chòu baát kyø aùp löïc gìtöø giôùi truyeàn thoâng. Chi phí ñeàn buø cho thöông toånveà thaân theå vaø tinh thaàn cuûa oâng Daoseõ ñöôïc quyeát ñònh sau, vì hieän taïicoøn quaù sôùm ñeå coù theå noùi ñieàu gì.

Buoåi hoïp baùo keát thuùc, CrystalDao, con gaùi naïn nhaân cuûa vuï baïohaønh thoâ baïo laäp töùc rôøi khoûi khaùnphoøng trong voøng vaây cuûa baùo chí°

Page 42: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

4242424242 • Ngöôøi Vieät Illinois

HAÕNG HAØNG KHOÂNG UNITED ÑOÁI XÖÛ THOÂ BAÏO VÔÙI HAØNH KHAÙCH

Vaøo chieàu ngaøy chuû nhaät 9-4, chuyeán bay United Air-

lines chuaån bò caát caùnh töø phi tröôøngO’Hare ñi Louisville, Kentucky. Taátcaû haønh khaùch ñaõ oån ñònh choã ngoài,khoâng coøn moät gheá troáng. Boãng loaphaùt thanh keâu goïi 4 ngöôøi tìnhnguyeän nhöôøng choã vì soá veù baùnvöôït soá gheá ngoài. Moãi ngöôøi tìnhnguyeän nhöôøng choã seõ ñöôïc boàithöôøng $800, nhöng vì soá ngöôøi tìnhnguyeän vaãn chöa ñuû neân tieáp vieânphaûi chæ ñònh.

Baùc só David Ñaøo, moät ngöôøi Myõgoác Vieät, bò chæ ñònh nhöng oâng töø

choái ñoåi chuyeán bay vì ñaõ coù heïnvôùi beänh nhaân neân phaûi coù maët ôûLouisville ngaøy hoâm sau. Nhaân vieânan ninh ñöôïc goïi ñeán vaø ñaõ duøng vuõlöïc ñeå loâi keùo oâng ra khoûi gheá. Söïdaèng co ñaõ khieán oâng teù ngaõ daäpmaët vaøo tay gheá, tuy theá moät tronghai gaõ an ninh vaãn naém tay keùongöôïc oâng treân saøn maùy bay. Vaøidoøng maùu ñaõ loan chaûy treân mieäng,goïng kính caän rôi leäch laïc treân soùngmuõi, aùo bò thoùc leân taän coå, vaø oânggaàn nhö baát ñoäng. Moät hình aûnhñaùng bò leân aùn cuûa haõng United Air-lines ñaõ ñöôïc haønh khaùch cuøngchuyeán bay thaâu laïi vaø ñaêng taûiroäng raõi treân maïng, gaây caêm phaãntrong dö luaän khaép nôi.

Theo lôøi oâng Tom Demetrio, luaätsö cuûa baùc só Ñaøo, thì oâng hieän vaãncoøn bò khuûng hoaûng. Söï va chaïmvaøo thaønh gheá ñaõ khieán oâng bò gaãysoùng muõi vaø hai raêng cöûa neân caànphaûi ñöôïc giaûi phaåu chænh hình. Baùcsó Ñaøo cuøng luaät sö tuyeân boá seõ tieánhaønh vieäc kieän United vì caùch haønhxöû hung baïo vôùi khaùch haøng. Ñöôïcbieát luaät sö noåi tieáng Demetrio ñaõ

töøng thaéng nhöõng vuï kieän lôùn vôùi soátieàn boài thöôøng leân ñeán $1 tæ ñoâ la.

OÂng Oscar Munoz, chuû tòchhaõng United, sau laàn phaùt bieåu ñaàutieân toû veû beânh vöïc cho haønh ñoängcuûa nhaân vieân mình vaø ñoå loãi chobaùc só Ñaøo, ñaõ bò dö luaän chæ tríchnaëng neà neân hai laàn phaùt bieåu sauñoù ñaõ leân tieáng xin loãi. Tuy nhieân söïvieäc coù leõ ñaõ muoän vì hình aûnh ñoáixöû toài teä vôùi haønh khaùch ñaõ loan roängkhaép nôi, vaø vì thieáu loøng thaønhtrong vieäc xin loãi ñaõ khieán nhieàuhaønh khaùch quyeát ñònh taåy chayUnited. Nhieàu chính trò gia cuõng ñaõleân tieáng chæ trích United. Ba nhaânvieân an ninh lieân heä ñaõ bò cho ngöngvieäc taïm thôøi. Thaät ra, neáu coù söï löïachoïn thì chuùng ta haõy choïn nhöõnghaõng bay cung caáp dòch vuï toát ñeïphôn United Airlines haàu traùnh bò ñoáixöû teä nhö tröôøng hôïp cuûa baùc só Ñaøo.

CÖÔÙP CUÛA VAØ AÙN MAÏNGOÂng chaùnh aùn quaän Cook

Raymond Myles (aûnh trang beân)vöøa bò baén cheát taïi tö gia vaø nghican Joshua Smith ñaõ bò baét giam.

Page 43: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 4343434343

Ñaây laø vuï baén cheát moät quan toøañaàu tieân ôû Chicago sau hôn 30 naêm.

Theo ñieàu tra sô khôûi cuûa caûnh saùtcoù leõ ñaây laø moät vuï traû thuø caù nhaânvì Joshua coù lieân heä ñeán ngöôøi choàngcuõ cuûa coâ baïn gaùi oâng Myles.

Joshua khai laø ñaõ cuøng ñoàng boïntheo doõi coâ baïn gaùi suoát 3 tuaàn leã ñeåbieát ñöôïc vieäc ñi laïi cuûa coâ naøy haàura tay cöôùp cuûa vì tin raèng coâ vaãnthöôøng mang theo beân mình raátnhieàu tieàn maët.

Vaøo raïng saùng ngaøy 10-4, Smithlaùi xe chôû ñoàng boïn ñeán rình raäpphía sau tö gia oâng Myles. Chôø khicoâ baïn gaùi môû cöûa garage moät ñoàngboïn ñaõ xoâng ra coá giaät laáy saùch tayvaø baén coâ bò thöông ôû ñuøi. Khi nghetieáng suùng oâng Myles chaïy ñeán cöùunhöng ñaõ bò baén 5 phaùt suùng lieântieáp vaø cheát ngay taïi hieän tröôøng.Sau khi phoùng xe taåu thoaùt, boïncöôùp luïc soaùt tuùi saùch nhöng raát thaátvoïng vì khoâng coù tieàn maët hoaëc ñoàvaät quí giaù naøo khaùc ngoaøi quaàn aùotaäp theå duïc neân ñaõ neùm boû tuùi saùchtay.

Theo lôøi caûnh saùt, Smith laøm taùixeá coøn hung thuû hieän ñang laãn troán.Caûnh saùt ñang truy naõ raùo rieát.

• Daân bieåu tieåu bang Scott Drurycö daân ôû Highwood vöøa tuyeân boáseõ ra öùng cöû vaøo chöùc vuï thoáng ñoácIllinois. OÂng baøy toû moät khuynhhöôùng ñoäc laäp, khoâng leä thuoäc vaøophe nhoùm Daân Chuû do oângMadigan caàm ñaàu. Cuøng tham döïvaøo cuoäc baàu cöû saép tôùi coøn coù: Nhaøtæ phuù ôû Illinois J.B. Pritzker, chaùucuûa coá toång thoáng Kennedylaø ChrisKennedy, thöôïng nghò só IllinoisDaniel Biss, vaø oâng Ameya Pawar,phöôøng tröôûng khu Northwest Side.

• Vaøo cuoái tuaàn qua, cuøng thamdöï vôùi 150 thaønh phoá khaép nöôùc My,õhaøng ngaøn ngöôøi luõ löôït keùo nhaubieåu tình tröôùc cöûa Trump Tower ôûChicago vôùi yeâu caàu toång thoángTrump haõy coâng khai thueá lôïi töùchaøng naêm ñeå coâng chuùng ñöôïc amtöôøng. Ñaây laø ñoøi hoûi maø oâng Trumpñaõ nhieàu laàn khöôùc töø. Theo thoângleä töø tröôùc tôùi nay, ngoaøi oâng Trumpkhoâng moät toång thoáng naøo maø khoângcoâng khai thueá lôïi töùc haøng naêm.

• Coâng ty thaåm ñònh tín duïng(credit rating) Moody vöøa rakhuyeán caùo seõ giaûm khaû naêng tínduïng cuûa bang Illinois ñeán möùc thaáphôn vì söï baát hôïp taùc giöõa hai theálöïc chính trò töø vaên phoøng thoáng ñoácvaø löôõng vieän Quoác hoäi Illinois. Ñaõhôn hai naêm qua, Illinois vaãn chöacoù moät taøi khoùa ñöùng ñaén vaø thoûañaùng. Neáu bò tuït giaûm tín duïng, Illi-nois seõ phaûi traû tieàn lôøi raát cao cho

nhöõng moùn nôï vaø seõ raát khoù vay theâmnôï.

• Caùc luaät gia Illinois tuy chaúnglaøm ñöôïc vieäc gì coù thaønh tích khaûquan trong suoát nhieàu naêm quanhöng rieâng vieäc löông boång thì raáthaêng say. Sau khi bò vaên phoøngthoáng ñoác taïm ngöng traû löông vìngaân saùch chöa thoâng qua vaø thieáuhuït taøi chính, caùc quan chöùc naøy ñaõhai laàn ñeä ñôn kieän tieåu bang vaøñöôïc thaéng kieän. Do ñoù caùc vò naøyvaãn thaûnh thôi aên löông trong khinhieàu cô quan phuïc vuï xaõ hoäi khaùcphaûi ñoùng cöûa vì thieáu kinh phí hoaïtñoäng .

• OÂng chuû tòch toøa aùn quaän CookTimothy Evans vöøa ban haønh quyeátñònh cho nhöõng ngöôøi taïm thôøi bòcaûnh saùt baét giöõ trong Chicago ñöôïcpheùp coù ngay moät luaät sö bieän hoämieãn phí. Tröôùc ñaây phaàn lôùn nhöõngngöôøi bò baét giöõ khoâng ñöôïc chæ ñònhmoät luaät sö bieän hoä cho tôùi khi ratoøa.

• OÂng thò tröôûng Emanuel vöøa ñeätrình moät döï aùn thay ñoåi moät soá ñieàukieän toát nhieäp trung hoïc cho caùc hoïcsinh trong Chicago. Theo keá hoaïchnaøy moãi hoïc sinh chæ ñöôïc caáp baèngtoát nhieäp trung hoïc sau khi chöùngminh ñaõ ñöôïc nhaän vaøo moät tröôøngñaïi hoïc 4 naêm hoaëc 2 naêm, hoaëc seõvaøo hoïc trong chöông trình huaánngheä naøo ñoù, coù ñöôïc vieäc laøm hoaëcgia nhaäp quaân ñoäi. Muïc ñích laø ñeå

Page 44: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

4444444444 • Ngöôøi Vieät Illinois

khuyeán khích caùc hoïc sinh trung hoïcneân coù muïc ñìch trong ñôøi soáng vaøquan taâm ñeán töông lai mình.

• Vì thieáu huït kinh phí cuõng nhötaøi trôï töø tieåu bang, tröôøng ñaïi hoïcNortheastern Univeristy trong Chi-cago ñaõ phaûi ñoùng cöûa 3 ngaøy lieântieáp ñeå traùnh bôùt phí toån. Ñaây laø laànñoùng cöûa thöù hai trong voøng 3 tuaànleã. Northeastern vaø moät soá tröôøngñaïi hoïc coâng ôû Illinois bò khuûnghoaûng traàm troïng veà taøi chaùnh phaànlôùn laø vì Illinois cho ñeán nay vaãnchöa coù moät ngaân saùch roõ reät.

• Baø Valerie Jarrett, coá vaán chocöïu toång thoáng Obama, ñöôïc môøiñeán ñeå phaùt bieåu trong buoåi leã ratröôøng ôû Northeastern vôùi thuø lao$30,000. Tuy nhieân vì taøi chaùnh eoheïp cuûa tröôøng naøy neân baø Jarrettquyeát ñònh khoâng nhaän leä phí.

• Coâ Lisa Madigan, tröôûngphoøng tö phaùp Illinois, vöøa göûi thöthoâng baùo cho taát caû 5,800 sinh vieânôû Illinois ñaõ töøng theo hoïc ôû trungtaâm Corinthian college töø naêm 2010-14 neân noäp hoà sô ñeán boä Giaùo DuïcQuoác Gia ñeå xin xoùa nôï tröôøng. Heäthoáng tröôøng ñaïi hoïc tö Corinthiancoù taát caû 107 trung taâm hoaït ñoängkhaép nôi treân Hoa Kyø. Vaøo naêm2015 Corinthian ñaõ tuyeân boá phaù saûnvì ñaõ coá tình löôøng gaït nhieàu sinhvieân theo hoïc vôùi nhöõng höùa heïn laùoneân bò lieân bang ñieàu tra.

• Chöông trình duøng xe bus ñöañoùn sinh vieân theo hoïc ôû caùc tröôøngñaïi hoïc hai naêm trong Chicago hieänñaõ bò huûy boû vì khoâng ñaït ñuû soá löôïngsinh vieân söû duïng vaø toån thaát hôn 3trieäu ñoâ la. Thöïc söï chæ coù khoaûng27,000 laàn söû duïng xe bus, tính raphaûi traû khoaûng $112 moät laàn söûduïng. Quaù ñaét!

• Caùc tröôøng hoïc trong Chicagocoù theå seõ höôûng ñöôïc moät khoaûn tieàntöø soá tieàn boài thöôøng cuûa coâng ty xehôi Volkswagon vì gian laän trong thöûnghieäm khoùi xe. CPS seõ duøng khoaûntieàn naøy ñeå trang bò cho caùc tröôønghoïc nhöõng chieác xe school bus chaïyñieän (electric bus).

• Theo thoáng keâ môùi nhaát cuûa sôûkeâ khai daân soá (Census Bureau),Chicago ñaõ maát ñi gaàn 20,000 cödaân tính töø naêm 2015-16 vaø laø 1trong 10 thaønh phoá lôùn nhaát nöôùcMyõ bò naïn thöa daân. Ñieàu naøy cuõngdeã hieåu vì Illinois noùi chung vaø Chi-cago noùi rieâng laø nôi coù thueá cao,vieäc laøm ít oûi, kinh teá trì treä, taøi chínhbeá taéc, chính quyeàn baát hieäu quaû,giaùo duïc yeáu keùm, toäi aùc vaø baêngñaûng gia taêng.

• Chæ trong voøng 3 thaùng ñaàu cuûanaêm nay, Chicago ñaõ coù 685 vuï noåsuùng xaûy ra vaø coù ñeán 124 ngöôøithieät maïng. Tuy con soá naøy coù phaànsuùt giaûm so vôùi naêm tröôùc nhöngChicago vaãn laø moät trong nhöõngthaønh phoá nguy hieåm nhaát nöôùc Myõ.

• Vaên phoøng thò tröôûng cuõng vöøachoïn xong nhaø thaàu xaây caát chocoâng trình trang bò heä thoáng ñeønñöôøng LED trong Chicago. LED(Light Emitting Diode) laø loaïi ñeønñieän töû raát coù hieäu quaû vì coù ñoä saùngcao nhöng laïi duøng raát it naêng löôïngvaø raát beàn, coù theå söû duïng hôn haimöôi naêm. Coâng trình vôùi kinh phíkhoaûng $160 trieäu ñoâ la duøng ñeåthay theá 270,000 loaïi ñeøn ñöôøngñang söû duïng trong voøng 4 naêm tôùiñaây. Naêm ñaàu tieân seõ daønh öu tieâncho nhöõng khu vöïc keùm an ninh ôûWest vaø South Side Chicago. Soá tieànñieän tieát kieäm ñöôïc seõ coù theå dö traû

cho toån phí coâng trình.• Nhöõng ñòa phaän coâng giaùo

(parishes) trong Chicago tuyeân boáseõ taøi trôï $250,000 vaøo caùc chöôngtrình phuïc vuï xaõ hoäi vaø trôï giuùpthanh thieáu nieân nhaèm laøm giaûmbôùt baêng ñaûng vaø toäi aùc ñang ngaøycaøng baønh tröôùng trong Chicago.Ñöùc Hoàng Y Blase Cupich raátmaïnh meõ hoã trôï chöông trình naøy.

• Khu coâng vieân Millenium Parkvôùi Cloud Gate (The Bean) ñangtreân ñaø trôû thaønh moät tuï ñìeåm thuhuùt nhieàu du khaùch nhaát ôû Chicagovaø caû Midwest, vöôït xa hôn khuNavy Pier nôi maø ñaõ töøng ñöùng ñaàuChicago trong suoát 4 naêm qua vôùisoá löôïng 9 trieäu du khaùch haøngnaêm. Rieâng 6 thaùng cuoái naêm2016, Millenium Park ñaõ ñaït ñeángaàn 13 trieäu du khaùch thaêm vieáng.

• Vaên phoøng thò tröôûng ñang truyluøng vaø xöû phaït moät soá coâng ty cungcaáp dòch vuï “party buses” (tìeäc ñaõitreân xe buyùt löu ñoäng) vì hoaït ñoängmaø khoâng coù giaáy pheùp haønh ngheà.Söï vieäc ñöôïc quan taâm tôùi do vuïnoå suùng gaàn ñaây vì haønh khaùchñöôïc pheùp uoáng bia röôïu ngay treânxe.

• Vaên phoøng thò tröôûng vöøa rathoâng baùo ñaõ tìm ñöôïc nguoàn taøitrôï ñeå xaây caây caàu daønh rieâng choboä haønh baét ngang Lake ShoreDrive ôû khoaûng ñöôøng 41th. Tröôùcñoù tieåu bang ñaõ töø choái thænh caàucuûa Chicago xin trôï caáp $2 trieäuñoâ la ñeå xaây coâng trình hôn $34trieäu ñoâ la naøy.

• Boä löu thoâng Illinois thoâng baùoseõ chi ra soá tieàn $4.2 trieäu ñoâ la ñeåchi duøng vaøo vieäc tu söûa laïi hai caâycaâu baét ngang Lake Shore Drive

Page 45: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 4545454545

daønh rieâng cho boä haønh. Ñaây laø haicaây caâu xaây töø naêm 1930 ôû hai ñoaïnñöôøng Lawrence vaø Wilson khuuptown gaàn bôø hoà. Ñaõ coù nhieàu phaønnaøn veà ñoä hö hoûng cuûa caàu naøy töøhôn 10 naêm tröôùc nhöng maõi ñeán naymôùi ñöôïc chænh söûa.

• Vaøo naêm 1992, caûnh saùt Chi-cago cuøng thoâng ñoàng vôùi coâng toávieân eùp buoäc oâng Deon Patrick, moätcö daân Chicago, nhaân toäi gieát ngöôøi.Sau nhieàu laàn choáng aùn cho ñeán naêm2014, Deon ñöôïc tha boång ñoàng thôøiñeä ñôn kieän caûnh saùt Chicago. OÂngthaéng kìeän vaø ñöôïc toøa aùn lieân bangra quyeát ñònh boài thöôøng hôn $13trieäu ñoâ la - vaãn laø tieàn cuûa ngöôøiñoùng thueá traû ra.

• Coâng ty Northstar Lotterychuyeân lo phuï traùch vieäc soå xoá tieåubang ñaü bò ñình chæ coâng vieäc vì vieäclaøm thieáu chaát löôïng vaø keùm hieäuquaû. Tuy nhieân tieåu bang seõ phaûi traûkhoaûng $2 trieäu ñoâ la ñeå giöõ laïi moätsoá nhaân vieân haàu coù theå tieáp tuïc coângvieäc vôùi nhaø thaàu khaùc. Laïi laø khoaûntieàn trích ra töø tieàn thueá cuûa cö daân.

• Döïa vaøo thueá lôïi töùc trong naêm2015, moät thoáng keâ môùi cho thaáy 5quaän ñöùng ñaàu Illlinois veà lôïi töùctrung bình: Lake, DuPage,Woodford, Monroe, vaø quaän Cook.Lake vaø DuPage coù lôïi töùc trungbình laø $104,583 vaø $89,707. Rieângquaän Cook, lôïi töùc trung bìnhkhoaûng $71,590.

Treân toaøn quoác, quaän McMullenôû Texas coù lôïi töùc trung bình caonhaát laø $303,717.

• Caùc ñoïc giaû cuûa baøi vieát “Get-ting Around” ñaêng treân baùo Tribuneñaõ bình choïn nhöõng traïm xe ñieänCTA ôû khaép nôi trong Chicago. Keátquaû cho thaáy: traïm döøng O’Hare treân

tuyeán xe Blue Line ñöùng ñaàu veàmuøi hoâi thoái nhaát, traïm Central ParkDrive treân tuyeán Green Line ñöïcxem laø ñeïp nhaát, vaø traïm 18th Streettreân tuyeán Pink Line coù nhieàu neùtngheä thuaät ñoäc ñaùo nhaát.

• Theo thoáng keâ gaàn ñaây cho bieáttrong soá caùc tai naïn löu thoâng coùñeán 52% laø do taøi xeá bò phaân taâmtrong luùc ñang laùi xe. Vaø cöù 1 trong4 taøi xeá gaây ra tai naïn naøy ñaõ söûduïng ñieän thoaïi ñeå goïi hoaëc text chætrong voøng moät phuùt tröôùc ñoù.

Rieâng ôû Chicago thì tai naïntöông töï thöôøng xaûy ra ôû nhöõng khuvöïc gaàn hai phi tröôøng O’Hare vaøMidway, vaø treân caùc con ñöôøng gaànkhu phaän vieän baûo taøng trong Chi-cago nhö Lake Shore Drive,Soliditary Drive, King Drive,Grand Avenue vaø xa loä Stevenson(I55).

• Moät chieác xe Mercedes ñangchaïy vôùi toác ñoä 135 miles moät giôøkhi ñaâm thaúng vaøo chieác xe Impalañang reõ vaøo baõi ñaäu cuûa trung taâmYMCA ôû Desplain gaây töû thöôngcho caû gia ñình oâng Crawford goàm3 naïn nhaân vaø taøi xeá gaây tai naïncuõng ñaõ thieät maïng. Theo töôøngthuaät, söùc va chaïm maïnh ñeán ñaåyluøi xe cuûa naïn nhaân ra khoaûng 195feet.

Ngöôøi duy nhaát soáng soùt laø haønhkhaùch trong xe Mercedes cuûa PiotrRog. Tuy vöøa thoaùt qua tình traïnghoân meâ nhöng khoâng nhôù nhöõng gìñaõ xaûy ra.

• Trong 4 naêm gaàn ñaây, coù ñeán97% caùc tuyeån sinh vaøo ngaønh caûnhsaùt Chicago ñöôïc toát nghieäp saukhoùa huaán luyeän. Sau cuoäc thaêm doøhôn 600 trung taâm huaán luyeän khaùctreân toaøn quoác cho thaáy chæ coù toái

ña khoaûng 86% tuyeån sinh ñöôïc toátnghieäp. Lieân bang ñang tieán haønhcuoäc ñieàu tra veà vieäc huaán luyeäncaûnh saùt trong Chicago.

• Giôùi luaät gia Illinois ñaõ töø choáiñeà nghò choïn ngaøy sinh (4 thaùng 8)cuûa cöïu thoång thoáng Obama laø ngaøyleã chính cuûa tieåu bang vôùi lyù do coùtheå gaây thaát thoaùt veà kinh teá vì taátcaû caùc coâng sôû trong Illinois phaûi nghævieäc moät ngaøy.

• Ñoâi baïn cö daân vuøng Zion - Il-linois, Joseph Jones vaø EdwardSchimenti, vöøa bò baét taïi tö gia veàtoäi aâm möu tieáp tay vôùi ñaùm quaânkhuûng boá ISIS.

Hai ngöôøi naøy ñaõ bí maät huaánluyeän moät thaønh vieân khaùc (nhaânvieân FBI traù hình) ñeå chuaån bò ñöavaøo Trung Ñoâng khaùng chieán. Neáuxeùt thaáy coù toäi, caû hai coù theå seõ ñoùnnhaän baûn aùn 20 naêm trong tuø.

• Jessica O’ Brien laø ngöôøi nöõñaàu tieân goác Phi Luaät Taân ñöôïc boånhieäm vaøo chöùc vuï chaùnh aùn quaänCook vaø laø ngöôøi nöõ AÙ Ñoâng ñaàutieân ñöôïc baàu laøm chuû tòch theWomen Bar Association of Illinois.

Baø OBrien vöøa bò truy toá veà toäigian laän trong vieäc vay möôïn nôï nhaø(mortgage) hôn $1.4 trieäu ñoâ la ñeåñaàu tö vaøo ñòa oác trong khoaûng thôøigian töø 2004-07.

• Caâu chuyeän hieám coù theå xaûyra oâng Rafael Zuniga 45 tuoåi ôûBlue Island ñaõ töøng caân naëng 830pounds. Phaûi caàn ñeán moät ñoäi 5ngöôøi ñaøn oâng khieâng Rafael ra khoûinhaø ñeå ñöa vaøo beänh vieän chöõa trò.

Vôùi söï kieân trì vaø coá gaéng vöôïtböïc, oâng Rafael ñaõ caét giaûm 529pounds chæ coøn caân naëng 300pounds trong voøng 5 naêm thöû thaùch•

Page 46: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

4646464646 • Ngöôøi Vieät Illinois

Ngaøy Hieàn Maãu laø moät ngaøy kyû nieäm ñeå toân vinh caùc ngöôøi meï vaøtình meï, vaø aûnh höôûng cuûa caùc baø meï trong xaõ hoäi. Leã naøy ñöôïc toå

chöùc vaøo caùc ngaøy khaùc nhau ôû nhieàu nôi treân theá giôùi, phoå bieán nhaát laøtrong muøa xuaân.

Phoå quaùt nhaát ñöôïc goïi laø Ngaøy cuûa Meïhay Ngaøy Leã Meï ( Mother’s Day) ñöôngthôøi ñöôïc khôûi xöôùng bôûi baø Anna MarieReeves Jarvis, sinh ngaøy 30.9.1834 taïithaønh phoá Grafton, WestVirginia, Hoa Kyø,ñeå toân vinh nhöõng ngöôøi meï hieàn, ñaëc bieätlaø trong khung caûnh cuûa maùi aám gia ñình(aûnh beân). Theo truyeàn thoáng cuûa Hoa Kyøvaø ña soá caùc quoác gia treân theá giôùi ngaøynay, Ngaøy Hieàn Maãu ñöôïc toå chöùc haèngnaêm vaøo ngaøy Chuû Nhaät thöù nhì cuûa thaùng5.

Moät soá quoác gia khaùc cuõng coù caùc ngaøyleã töông töï ñöôïc toå chöùc töø thôøi Hy Laïp coåñaïi, leã hoäi toân vinh nöõ thaàn Cybele(Kybele,Kybelis), meï cuûa taát caû caùc vò thaànHy Laïp, ñöôïc toå chöùc vaøo thôøi ñieåm XuaânPhaân (khi maët trôøi ôû gaàn xích ñaïo nhaát).Trong khi ñoù taïi La Maõ coå ñaïi, ngöôøi ta aênmöøng leã hoäi Matronialia ñeå toân vinh nöõ thaànJuno, nöõ hoaøng cuûa caùc vò thaàn La Maõ, vôïcuûa thaàn Jupiter. thì theo phong tuïc, caùc

ngöôøi meï taïi La Maõ cuõng ñöôïc taëng quaø trong ngaøy naøy.

Taïi Chaâu AÂu, nhieàu quoác gia coù tuïc leä ñeå daønh rieâng moät ngaøy ChuûNhaät trong naêm ñeå toân vinh nhöõng ngöôøi meï hieàn, ñieån hình laø ngaøy Moth-ering Sunday taïi nhöõng nöôùc coù ñoâng giaùo daân cuûa caùc chi nhaùnh ThieânChuùa giaùo nhö Vöông Quoác Anh.

Leã Mothering Sunday ñöôïc toå chöùc vaøo Chuû Nhaät thöù tö Muøa Chay,cuõng laø ñeå toân vinh Thaùnh Nöõ Maria Ñoàng Trinh.

Baûn Tuyeân Ngoân Ngaøy Hieàn Maãu (“The Mother’s Day Proclamation”)cuûa baø Julia Ward Howe (1819-1910) laø moät trong nhöõng lôøi keâu goïi ñaàutieân ñeå toân vinh caùc ngöôøi meï taïi Hoa Kyø. Ñöôïc vieát vaøo naêm 1870, baûn

tuyeân ngoân naøy laø söï phaûn öùng oânhoøa ñoái vôùi söï taøn phaù cuûa cuoäc Noäichieán Hoa Kyø cuõng nhö laø cuoäcChieán tranh Phaùp-Phoå. Baûn tuyeânngoân naøy döïa treân neàn taûng cuûa chuûnghóa nöõ quyeàn, vôùi yù töôûng ngöôøiphuï nöõ cuõng coù traùch nhieäm uoán naénxaõ hoäi treân con ñöôøng chính trò. JuliaWard Howe coù yù ñònh thaønh laäp moätngaøy leã mang teân “Ngaøy Hieàn Maãuvì Hoøa Bình” (Mother’s Day forPeace), nhöng phong traøo naøy daànluïi taøn vì khoâng ñuû kinh phí vaøkhoâng vöôït ra khoûi khu vöïc ñòaphöông. Tuy nhieân, yù töôûng cuûa baøHowe ñaõ gaây aûnh höôûng lôùn ñeánkhoâng ít phuï nöõ trong xaõ hoäi, ñieånhình laø baø Ann Maria ReevesJarvis, nöõ giaùo vieân taïi tröôøng hoïccuûa ngoâi thaùnh ñöôøng mang teânThaùnh Andrew taïi thaønh phoáGrafton, West Virginia.

Trong boái caûnh Noäi chieán HoaKyø, Baø Ann Maria Reeves Jarvistaäp hôïp caùc phuï nöõ khaùc vôùi söù meänhchaêm soùc cho caùc thöông binh töø caûhai mieàn Nam Baéc. Sau khi cuoäcchieán chaám döùt, baø khôûi xöôùngphong traøo mang teân Ngaøy CaùcHieàn Maãu Laøm Vieäc (Mothers’Work Days) vaøo naêm 1858 cuøng vôùicaùc baø meï cuûa caùc chieán binh töø caûhai mieàn ñeå nhaán maïnh caùc hoaïtñoäng xaõ hoäi vì hoøa bình vaø hoøa giaûi.Anna Maria Reeves Jarvis qua ñôøitaïi thaønh phoá Philadelphia vaøo thaùngNaêm,1905. Taïi ngoâi moä cuûa meïmình, coâ con gaùi Anna Marie Jarvistheà raèng seõ noái goùt theo chaân meï vaøthaønh laäp moät ngaøy leã daønh rieâng

Page 47: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 4747474747cho caùc ngöôøi hieàn maãu, coøn soáng cuõng nhö ñaõ qua ñôøi.

Hai naêm sau ñoù, naêm 1907, coâ Anna Marie Jarvis toå chöùc moät buoåi leãnhoû töôûng nieäm meï coâ. Naêm sau, 1908, coâ mang 500 ñoùa hoa Caåm chöôùngñeán taëng cho töøng ngöôøi meï tham döï thaùnh leã taïi Nhaø thôø Thaùnh Andrew,nôi maø meï coâ töøng daïy hoïc khi xöa. Nhaø thôø Thaùnh Andrew laàn ñaàu tieântoå chöùc moät thaùnh leã ngaøy Chuû Nhaät ñaëc bieät ñeå vinh danh caùc ngöôøi hieànmaãu trong coäng ñoaøn. Naêm 1910, Thoáng ñoác bang West Virginia, WilliamE. Glasscock laø ngöôøi ñaàu tieân coâng boá ngaøy cuûa meï vaø coââ Anna Marievaãn tieáp tuïc tranh ñaáu khoâng ngöøng ñeå quaûng baù ngaøy leã naøy khaép nôi.

Naêm 1914, baûn nghò quyeát do Quoác hoäi löôõng vieän Hoa Kyø thoâng quavaø ñöôïc Toång thoáng Woodrow Wilson kyù ñaõ chính thöùc thaønh laäp NgaøyHieàn Maãu vaøo ngaøy Chuû nhaät thöù hai trong thaùng 5. Töø ñoù, leã vinh danhngöôøi hieàn maãu ñaõ lan roäng vaø ñaõ ñöôïc thoâng qua bôûi caùc quoác gia khaùcvaø hieän nay ñöôïc toå chöùc treân toaøn theá giôùi.

Taïi Hoa Kyø, Ngaøy cuûa Meï vaãn laø moät trong nhöõng ngaøy coù doanh soálôùn nhaát veà baùn hoa, thieäp chuùc möøng, vaø cho caùc cuoäc goïi ñieän thoaïiñöôøng daøi, vaø cuõng laø ngaøy coù nhieàu ngöôøi ñi nhaø thôø nhaát sau leã GiaùngSinh vaø Phuïc Sinh. Moät soá tín höõu ñi leã vaãn kyû nieäm ngaøy naøy vôùi hoa caåmchöôùng, maøu ñoû neáu ngöôøi meï hoï ñang coøn soáng vaø maøu traéng neáu meï cuûahoï ñaõ qua ñôøi.

YÙ töôûng cuûa Anna Jarvis (qua ñôøi1948) laø taïo moät ngaøy ñeå vinh danhngöôøi meï rieâng cuûa moãi ngöôøi, khoâng phaûi laø moät leã kyû nieäm taát caû caùc baømeï treân theá giôùi.

Baø cuõng chæ trích söï thöông maïi hoùa vaø söï laïm duïng ngaøy leã cho nhöõngmuïc ñích thöông maïi, theo baø ngaøy cuûa Meï laø moät dòp ñeå theå hieän tình yeâuvaø loøng bieát ôn, khoâng phaûi laø cô hoäi khai thaùc lôïi nhuaän, baø cuõng phaûn ñoáivieäc mua quaø vaø thieäp chuùc möøng ñöôïc laøm saün, maø qua ñoù baø nhaän thaáynhö laø moät daáu hieäu cuûa söï quaù löôøi bieáng ñeå vieát moät böùc thö caù nhaân.

Truyeàn thoáng vaø lòch söû treân theá giôùi

Ña soá caùc quoác gia treân theá giôùi ngaøy nay kyû nieäm Ngaøy Hieàn Maãu vôùi caùc phong tuïc baét nguoàn töø Baéc Myõ vaø chaâu AÂu. Khi

ñöôïc phoå bieán taïi caùc quoác gia khaùc, Ngaøy Hieàn Maãu ñoâi khi ñöôïc thayñoåi ñoâi chuùt ñeå phaûn aûnh neàn vaên hoùa töøng nôi, moät soá nöôùc ñeå hôïp nhaátngaøy leã naøy vôùi nhöõng söï kieän quan troïng cuûa baûn xöù (ví duï nhö toân giaùo,lòch söû, vaø truyeàn thuyeát).

Moät soá quoác gia ñaõ coù saün moät ngaøy leã hoäi daønh rieâng cho ngöôøi meï vaøvay möôïn theâm caùc tuïc leä cuûa Ngaøy Hieàn Maãu, nhö laø vieäc con caùi taënghoa caåm chöôùng cuõng nhö laø thieäp vieát baèng tay cho meï mình. Taïi nhöõngquoác gia maø Ngaøy Hieàn Maãu chöa ñöôïc phoå bieán, giôùi truyeàn thoâng nhaécñeán ngaøy leã naøy nhö laø moät caùch giôùi thieäu vaên hoùa cuûa nöôùc ngoaøi.

Taïi moät soá quoác gia maø Ngaøy Hieàn Maãu chöa ñöôïc phoå bieán, nhö taïicaùc quoác gia theo Xaõ hoäi chuû nghóa, ngöôøi ta ñaõ duøng Ngaøy Quoác teá Phuïnöõ vaøo ngaøy 8 thaùng 3 ñeå toân vinh nhöõng ngöôøi meï.

Ñoái vôùi caùc toân giaùo, noùi chung ñeàu coù nhöõng nghi thöùc caàu nguyeän

hay chuùc laønh cho quyù baø meï.

Ñoái vôùi Kitoâ Giaùo, ngaøy leã naøy ñöôïc noái lieàn vôùi söï

toân kính Ñöùc Meï, nhö laø leã Mother-ing Sunday (ngaøy Chuû nhaät cuûa TìnhMeï) taïi Vöông quoác Lieân hieäp Anhvaøo Chuû Nhaät thöù tö trong muøaChay, ñuùng ba tuaàn tröôùc leã PhuïcSinh; vaø Chính Thoáng giaùo taïi HyLaïp vôùi Leã Ñöùc Meï daâng ChuùaGieâsu trong ñeàn thaùnh (ngaøy 2 thaùng2 theo Lòch Julius).

Trong giaùo hoäi Kitoâ giaùo Ñoângphöông, moät leã caàu nguyeän ñaëc bieätñöôïc toå chöùc nhaèm toân vinh MeïThieân Chuùa (Theotokos).

Ñoái vôùi caùc quoác gia coù ñoâng tínñoà AÁn giaùo, ngaøy leã naøy ñöôïc ñaùnhdaáu vôùi cuoäc haønh höông “MataTirtha Aunshi” trong thaùng traêng nonVaisakha (vaøo khoaûng thaùng 4 haythaùng 5 theo Lòch Gregorius).

Phaät giaùo vaø phong tuïc TrungHoa coù ngaøy leã Vu Lan, coøn ñöôïchieåu laø leã baùo hieáu, xuaát phaùt töø söïtích veà Boà taùt Muïc Kieàn Lieân ñaïihieáu ñaõ cöùu meï cuûa mình ra khoûikieáp ngaï quyû.

Nguyeät san Ngöôøi Vieät Illinois,nhaân dòp toát ñeïp naøy, xin kính göûilôøi Chuùc Möøng ñeán taát caû Quyù Baøtrong thieân chöùc Hieàn Maãu°

Page 48: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

4848484848 • Ngöôøi Vieät Illinois

Nhu caàu khoâng theå thieáu cuûa chuùng ta trong thôøi ñaïi hoâm nay laø moãingaøy phaûi môû hoäp thö internet ñeå lieân laïc vôùi baïn beø, thaêm hoûi,

bieát ñeán tin töùc nhau cuõng nhö trao ñoåi cuøng nhau nhöõng ñieàu toát ñeïp.

Ngaøy xöa caùc cuï baûo : “Thö trung höõu nöõ nhan nhö ngoïc”, nhöng ngaøynay trong internet chuùng ta tìm ñöôïc moãi ngaøy haøng trieäu ñieàu môùi laï töøhình aûnh, aâm nhaïc, thi ca, kieán thöùc trong moïi lónh vöïc maø vì tình baïn beø,quen bieát, nhieàu ngöôøi ñaõ coù nhaõ yù haèng ngaøy chuyeån ñeán cho chuùng ta.Nôi choã ngoài moãi ngaøy cuûa chuùng ta hoaøn toaøn troáng vaéng vaø töïa nhö coùmoät noãi coâ ñôn khi chieác maùy computer cuûa chuùng ta ñang gaëp naïn trô ramoät khuoân maët voâ hoàn hay beänh taät phaûi taïm xa nhaø ñi moät nôi khaùc.

Töø ngaøy chieác maùy computer ra ñôøi vaø nguoàn internet ñeán vôùi moïi nhaø,boä maët theá giôùi ñaõ ñoåi thay. Phaûi noùi laø theá giôùi naèm goïn trong baøn taychuùng ta, khoâng coøn khoaûng caùch vaø cuõng khoâng coù gì böng bít, giaáu kínñöôïc. Theo taøi lieäu naêm 2010 cuûa ITU (Internationnal Telecommunica-tions Union), treân theá giôùi coù 5 quoác gia söû duïng internet cao nhaát theo tyûleä daân soá, theo thöù töï laø Anh (82%), Nam Haøn, Ñöùc, Nhaät vaø Myõ (78.2%.)Nôi coù daân soá ñoâng nhaát theá giôùi laø Trung Coäng thì chæ coù 36.3% daân soá söûduïng internet, ñoâng daân thöù nhì laø AÁn Ñoä chæ coù 8.4%. Treân theá giôùi coù gaàn7 tyû ngöôøi duøng internet moãi ngaøy. Coäng ñoàng ngöôøi Vieät ôû haûi ngoaïi ñoângnhaát hieän ñang ôû nöôùc Myõ, ñöông nhieân soá ngöôøi söû duïng khoâng ít, nhöngtreân net, chæ thaáy quanh quaån moät soá ngöôøi “noåi tieáng”, “quen teân”, “nhaünmaët” moãi ngaøy thöôøng “toáng” leân net nhöõng thöù raùc röôûi dô baån khieán chongöôøi coù loøng lieâm sæ caûm thaáy hoå theïn chung cho danh töø ñoàng höông,ñoàng baøo cho ñeán ñoàng moân, ñoàng nguõ...

Tröôùc heát internet laø nôi ñeå ngöôøi ta choáng phaù, beâu rieáu toân giaùo. Töømaáy naêm qua, Phaät Giaùo cuõng nhö Thieân Chuùa Giaùo, nhaát laø nhaân bieán coá1 thaùng 11 naêm 1963, neân cöù ñeán nhöõng ngaøy ñaàu thaùng 11 döông lòchmoãi naêm, ñöôïc beân naøy hay beân noï, ñem leân dieãn ñaøn, moå xeû, nhieác moùc,keå toäi keå tình nhau ñuû lôøi. Chia reõ toân giaùo laø moät toäi naëng nhaát ñeå laøm suyyeáu söùc maïnh cuûa moät daân toäc, trong giai ñoaïn naøy maø coù ngöôøi, trong noãlöïc choáng Coäng coøn phaân bieät ngöôøi naøy laø ñaïo naøy, ngöôøi kia laø ñaïo khaùc.

ÔÛ ñaây chuùng toâi khoâng pheâ phaùn chuyeän phaûi traùi cuûa nhöõng bieán coáquaân söï vaø chính trò trong lòch söû, khoâng ñöùng veà phía naøy hay phe kia,nhöng teä haïi nhaát laø chöûi nhau baèng ñuû thöù lôøi chöa ñuû, ngöôøi ta coøn “haøm

huyeát phuùn nhaân” döïng nhöõng caâuchuyeän taøy trôøi ñeå vu oan ñeán nhieàunhaân vaät, nhö bòa ra nhöõng caâuchuyeän giöõa Toång Thoáng Ngoâ ÑìnhDieäm vaø baø Ngoâ Ñình Nhu, giöõaHoøa Thöôïng Thích Ñoân Haäu vaø baøTuaàn Chi chaúng haïn.

Thöù ñeán laø caùc cuoäc tranh chaápbaàu baùn cuûa caùc hoäi ñoaøn, ñoaøn theåñaõ xaåy ra trong coäng ñoàng ngöôøi Vieätcuûa chuùng ta khoâng phaûi laø ít. Saucuøng laø nhöõng vuï vu caùo, maï lî caùnhaân maø ngöôøi ta khoâng ngaàn ngaïiboâi nhoï, ñoåi traéng thaønh ñen; duøngnhöõng chöùng côù vu vô khoâng coù moätphaàn traêm söï thaät ñeå haï nhuïc ñoáithuû. Nghe hoaøi cuõng phaûi nöûa tin nöûangôø, ngöôøi ñoïc ñaâm ra hoà nghi, maátloøng tin nhö chuyeän meï thaày TaêngTöû ngaøy tröôùc - (truyeän Taêng Saâmgieát ngöôøi / Coå Hoïc Tinh Hoa).

Lyù luaän “khoâng coù löûa sao coùkhoùi” noùi hoaøi cuõng phaûi tin, ñöôïcsöû duïng kieân trì ñeå ñaùnh phaù ñoái thuû.

Trong tinh thaàn “gioû cua coängñoàng”, thaáy ai hôn mình thì ñemloøng ghen töùc, trieät haï, ñaùnh phaù choñeán cuøng, duøng heát “baùt ban voõngheä”, “möôøi thaønh coâng löïc” maøxuaát chieâu !

Ngöôøi khoâng vöõng laäp tröôøngchaúng bieát ñaâu laø chaân laø giaû, ai laøbaïn ai laø thuø !

Trong taát caû ba ñòa haït toân giaùo,ñoaøn theå vaø caù nhaân, “chuïp muõ”Coäng Saûn laø phöông thöùc, thuû ñoaïn

• HUY PHÖÔNG

Page 49: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 4949494949

ñöôïc ngöôøi ta duøng nhieàu nhaát treâninternet. Haàu heát chuùng ta ñeàu laøngöôøi tò naïn Coäng Saûn phaûi boû nöôùcra ñi, khoâng ai khoâng thuø gheùt CoängSaûn, neân hoâ hoaùn, gaùn eùp danh töøCoäng Saûn cho ngöôøi khaùc laø moùnñoøn ñoäc haïi nhaát.

Trong Quoác Vaên Giaùo Khoa Thöcoù keå chuyeän moät ngöôøi côõi ngöïaqua laøng bò con choù chaïy theo caénsuûa maõi, böïc mình, y beøn laäp möula leân raèng : “Choù daïi ! Choù daïi !”.Laäp töùc daân laøng ñoå xoâ ra gieát cheátcon choù. Ngöôøi ta duøng kyõ thuaät“chuïp muõ” Coäng Saûn ñeán noãi coù luùcnhìn quanh trong coäng ñoàng ngöôøiVieät, chuùng ta laïi giaät thoùt mình thaáykhoâng coøn ai laø khoâng Coäng Saûn.Nhöng quaû laø ñeán hoâm nay, troø“chuïp noùn coái” cho ñòch thuû khoângcoøn höõu hieäu nöõa. “Chuïp muõ” CoängSaûn cuõng laø moät loái vu caùo, ñoå toäikhoâng ñöôïc chaáp nhaän ñeå gaây chiareõ, laøm suy yeáu haøng nguõ coù lyù töôûngchoáng Coäng cuûa chuùng ta ôû haûingoaïi. Loái vu caùo naøy daønh cho caùnhaân coøn coù theå hieåu ñöôïc. Ngöôøita coøn vieát treân “net”, goïi ñích danhmoät ngoâi chuøa laø “moät oå Vieät Coäng!” chæ vì thuø gheùt, tranh chaáp maøkhoâng neâu ra moät baèng chöùng naøo.Neáu cöù moãi ñieàu bò xuùc phaïm, chuùngta vì danh döï phaûi ñöa nhau ra toøathì coøn gì laø boä maët cuûa coäng ñoàngtî naïn Vieät Nam nöõa.

Coù nhöõng vaán ñeà teá nhò hay gaigoùc neáu ngöôøi ñoïc thaáy quan taâm,thì neân töø toán phaân tích, thaûo luaänvôùi nhau moät caùch ñaøng hoaøng, chöùkhoâng phaûi chôi troø “caû vuù laápmieäng em”, ñoå thuøng phaân vaøointernet, vaøo traän laø ñaõ chöûi phuû ñaàu.Ngay caû taùc giaû nhöõng baøi vieát gaâybaát lôïi cho cheá ñoä chuyeân cheá ôû trongnöôùc, cuõng bò chuïp muõ laø “ñaëc coângVieät Coäng naèm vuøng” laøm cho ngöôøita coù caûm töôûng raèng ôû haûi ngoaïiluoân coù moät toå chöùc cuûa Coäng Saûnnhaèm ñaùnh phaù vaø trieät haï nhöõng aicoù tinh thaàn choáng Coäng.

Treân internet cuûa ngöôøi Vieät haûi ngoaïi hieän nay moãi ngaøy chuùng ta phaûiñoïc nhöõng chöõ thoâ tuïc, baån thæu nhaát, nhöõng boä phaän sinh duïc nam nöõ ñöôïcñem ra duøng, nhöõng phaàn thoái tha nhaát cuûa con ngöôøi ñöôïc ñem ra ñoå leânñaàu nhau khoâng heà khoan nhöôïng, thöông tieác. Chuùng ta vaãn khoâng chaápnhaän loái soáng hay lôøi aên tieáng noùi goïi laø “voâ vaên hoùa” nhöng sao haûi ngoaïichuùng ta laïi coù theå vieát leân nhöõng lôøi, nhöõng chöõ maø chuùng ta khoâng baogiôø muoán cho con caùi chuùng ta duøng ñeán vaø ñoû maët xaáu hoå khi nghe ngöôøikhaùc noùi. Noùi daïi, neáu con chaùu quyù vò ñoïc phaûi nhöõng lôøi nhö vaäy, do chöõnghóa nhôø coâng lao hoïc haønh cuûa quyù vò vieát ra, chuùng seõ nghó theá naøo veà“vaên hoùa” caùc ñaáng sinh thaønh ? Vaäy maø chuùng ta gaëp noù haèng ngaøy baèngtieáng Vieät yeâu quyù cuûa chuùng ta treân “inbox” cuûa moïi nhaø. Noùi laø “thö raùc”cuõng coøn quaù nheï, vì coù nhöõng thöù thoái tha vaø dô baån hôn caû raùc vaãn haèngngaøy hieän dieän tröôùc maét chuùng ta, duø ñaõ moûi tay cho vaøo “spam” hay“delete” maø vaãn khoâng heát !

“Neùm ñaù giaáu tay” vaãn laø chuyeän thöôøng ngaøy. Laøm moät ñòa chæ hoäpthö ñeå vieát thö naëc danh ñaâu phaûi laø chuyeän khoù, caùi khoù trong loøng ta laølieâm sæ coù cho chuùng ta laøm ñieàu ñoù hay khoâng ? Vì sao nhöõng quaân aêncöôùp nhaø baêng phaûi ñeo maët naï ? Vì chuùng sôï bò nhaän dieän. Nhöng nhöõngtaám maët naï naøy lieäu che giaáu nhöõng khuoân maët thaät cuûa chuùng ñöôïc baolaâu. Nhöõng “nick name” naøy tung höùng cho nhau, baøn tay phaûi vieát ra vaøñöôïc baøn tay traùi chuyeån ñi, ñöa ngöôøi nhaän vaøo moät traän ñòa muø mòt haänthuø, gian traù...

Ngöôøi Vieät ôû haûi ngoaïi ñaõ boû nöôùc ra ñi, ai cuõng mang tinh thaàn choángCoäng, nhöng thay vì duøng internet nhö moät vuõ khí tranh ñaáu, ñem söï thaätveà cho ngöôøi trong nöôùc, chuyeån löûa cho queâ höông, thì chuùng ta duøng laïiinternet ñeå chöûi bôùi nhau taän tình, boâi baån khuoân maët cuûa nhau, chæ laøm lôïicho keû thuø. Theo moät thoáng keâ môùi ñaây thì soá ngöôøi söû duïng internet ôû VieätNam khaù cao, coù 32.3% daân soá, neân moãi ngaøy neáu ngöôøi daân trong nöôùcñoïc ñöôïc nhöõng tin töùc xaùc thöïc töø theá giôùi beân ngoaøi veà chuyeän tranh ñaáucho daân chuû thì cuõng thaát voïng vì “traän chieán internet” laøm xaáu ñi khuoânmaët haûi ngoaïi.

Chính oâng Lyù Ñoâng ôû Haø Noäi, ngaøy 18 thaùng 2 nhaân vuï Vieät Khang ñaõcoù nhöõng suy nghó veà chuyeän internet ôû haûi ngoaïi trong moät baøi nhan ñeà laø: “Thö göûi caùc thaønh phaàn gaây roái ôû haûi ngoaïi” nhö sau : “Vì khoâng theåhaønh ñoäng choáng Coäng tröïc dieän, vì khoù coù theå veà Vieät Nam bieåu tình bôûisöï ngaên caám cuûa baïo quyeàn hieän taïi, toâi thieát nghó ôû haûi ngoaïi, ngoaøi vieäcchoáng Coäng vaän ñoäng veà truyeàn thoâng, chuyeån löûa veà queâ höông, hay ñibieåu tình... thì quyù vò cuõng coù nhöõng vieäc laøm raát hieäu quaû veà phöông dieänvaän ñoäng quoác teá veà nhaân quyeàn vaø gaây aùp löïc veà vieän trôï kinh teá vaø giaothöông leân nhaø caàm quyeàn CSVN”.

“... Tuy nhieân beân caïnh ñoù, moät soá ngöôøi vì nhöõng nghi kî caù nhaân, hayvì tay sai cuûa Coäng Saûn... ñaõ coù nhöõng lôøi leõ khoâng maáy trong saïch, vôùinhöõng thaéc maéc traùi vôùi con ñöôøng ñaáu tranh, quy chuïp ngöôøi tích cöïc ñaáutranh, laøm traùi vôùi nieàm tin cuûa ngöôøi yeâu nöôùc ñang ngoài tuø maø nhaïc sóVieät Khang laø moät... “.

Hai tieáng “gaây roái” cuûa moät ngöôøi trong nöôùc quaû laø coøn quaù nheï, chonhöõng ngöôøi trong coäng ñoàng haûi ngoaïi, moãi ngaøy ñang chaêm chæ ñoå nhöõngthöù dô baån vaøo nhöõng hoäp thö saïch seõ cuûa chuùng ta°

Page 50: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

5050505050 • Ngöôøi Vieät Illinois

Ñaõ töø laâu, toâi coù ñieàu muoán noùiVôùi Mieàn Nam , mieàn ñaát môùi thaân quenMoät lôøi caûm ôn tha thieát chaân tìnhCuûa Mieàn Baéc, xöù ngaøn naêm vaên vaät.

Toâi coøn nhôù sau caùi ngaøy “thoáng nhaát”Toâi ñaõ vaøo moät xöù sôû thaàn tieânNeáp soáng vaên minh, daân khí dòu hieànCôm aùo no laønh, con ngöôøi haïnh phuùc.

Toâi ñaõ ngaïc nhieân vôùi loøng thaùn phuïcMôû maét to nhìn nöûa nöôùc anh emMaø ñaûng baûo laø bò luõ nguî quyeànAÙp böùc, ñoaï ñaøy, ñoùi aên, khaùt uoáng.

Tröôùc maét toâi, moät Mieàn Nam sinh ñoängÑaát nöôùc con ngöôøi daân chuû töï doToâi ñaõ khoùc roøng ñöùng giöõa thuû ñoâGiaän ñaûng giaän ñoaøn bao naêm phænh gaït.

Sinh ra lôùn leân sau böùc maøn saétToâi chaúng bieát gì ngoaøi baùc, ñaûng “kính yeâu”Xaõ hoäi sô khai, taåy naõo, moät chieàuCon ngöôøi noùi naêng nhö laø chim veït.

Môû mieäng ra laø: “Nhôø ôn baùc ñaûngCheá ñoä ta öu vieät nhaát haønh tinhÑuoác soi ñöôøng chuû nghóa Mac LeninTieán nhanh tieán maïnh leân thieân ñöôøng voâ saûn.”

Hai möôi moát naêm treân ñöôøng caùch maïngXaõ hoäi thuït luøi ngöôøi keùo thay traâuCuoäc soáng xuoáng thang tính baèng tem phieáuNhaân phaåm con ngöôøi chaúng khaùc beøo daâu.

Caûm taï Mieàn Nam phaù maøn u toáiÑeå toâi ñöôïc nhìn aùnh saùng vaên minhBieát ñöôïc nhaân quyeàn, töï do daân chuûMaø ñaûng töø laâu böng bít daân mình.

Caûm taï Mieàn Nam khai ñöôøng chæ loáiÑöa toâi trôû veà toå quoác thieâng lieângCuûa Huøng Vöông, quoác toå gioáng Roàng TieânChôù khoâng laø Cac Mac vaø Le nin ngoaïi toäc.

Caûm taï Mieàn nam môû loøng khai saùngÑöa toâi hoäi nhaäp cuøng theá giôùi naêm chaâuMaø tröôùc ñaây toâi coù bieát gì ñaâuNgoaøi Trung quoác vaø Lieân xoâ ñaïi vó

Caûm taï Mieàn Nam ñaõ moät thôøi laøm chieán sóChoáng laïi Coäng noâ cuoàng voïng xaâm laêngHaàu giuùp caû nöôùc thoaùt baày aùc quyûDuø khoâng thaønh coâng cuõng ñaõ thaønh nhaân.

° PHAN HUY

LGT.: Nhaø thô, nhaø baùo Phan Huy teân thaät laø Phan Huy Thaøng (AÛnh döôùi) , sinh naêm 1941, queâ taïi xaõ Thaïch Chaâu, huyeän LoäcHaø, tænh Haø Tónh, VieätNam, thuoäc doøng hoï Phan Huy noåi tieáng veà vaên chöông vaø khoa baûng. OÂng nguyeân laø coäng taùc vieân cuûaBaùo Nhaân daân, Tröôûng cô quan Thöôøng tröïc Baùo Nhaân Daân taïi Caàn Thô, Tröôûng Vaên phoøng Ñaïi dieän baùo Daân Trí taïi Ñoàng BaèngSoâng Cöûu Long, Chuû tòch Hoäi VHNT Caàn Thô. Nôi ôû hieän nay: 310/15c ñöôøng 30/4.P. Höng Lôïi, Q. Ninh Kieàu. TP Caàn Thô, - ÑT:0913870810. Baøi thô sau ñaây oâng laøm ñaõ laâu, ngay sau khi Vieät coäng cöôõng chieám mieàn Nam, laàn ñaàu tieân ñöôïc ñaët chaân vaøovuøng ñaát Töï Do vaø thaáy ñöôïc nhöõng söï thaät ñaõ bò “baùc vaø ñaûng” böng bít...

Page 51: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 5151515151

Ñoù laø caâu hoûi ngöôøi daân nhieàu tænh luùc naøy. Khoâng chæ ôû moät boä haymoät tænh maø ôû raát nhieàu cô quan to, cô quan nhoû khaép nôi. Ñeán noãi

ngöôøi daân phaûi keâu leân “Ñeán cô quan, gaëp toaøn... laõnh ñaïo!”. OÂng naøocuõng veânh vang, vaùc caùi maët leân khi gaëp ngöôøi daân ñeán haàu baát cöù veà vieäcgì.

OÂng “laõnh ñaïo” coøn maûi cuùi xuoáng ñoáng coâng vaên luø luø ôû tröôùc maët racaùi ñieàu “oâng ñang baän laém ñaây”, chöa theøm nhìn ñeán thaèng daân vöôït baonhieâu ñoaïn ñöôøng, bao nhieâu khoù khaên, bao nhieâu caâu hoaïnh hoïe cuûamaáy chuù baûo veä ñöùng gaùc ngoaøi coång, maáy chò thö kyù höõng hôø xem giaáytôø... môùi ñeán ñöôïc caùi baøn giaáy cuûa quan “laõnh ñaïo”.

Xin chöùng minh vaøi neùt veà caùi söï gaëp toaøn laõnh ñaïo naøy:- Baùo chí VN ñaõ phanh phui vuï Sôû Lao Ñoäng-Thöông Binh & Xaõ Hoäi

tænh Haûi Döông coù 46 coâng chöùc thì coù ñeán 44 ngöôøi laøm laõnh ñaïo töø caápphoù phoøng trôû leân.

Maëc duø môùi ñaây, Boä Noäi vuï ñaõ coù keát luaän vieäc boå nhieäm caùn boä laõnhñaïo taïi sôû naøy “cô baûn phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa phaùp luaät” nhöng caâuhoûi: Taïi sao moät cô quan caáp sôû laïi nhieàu laõnh ñaïo nhö theá?

Nhöõng töôûng chuyeän “laém quan” chæ coù ôû Sôû LÑ-TB&XH tænh HaûiDöông, nhöng khoâng phaûi theá.

Môùi ñaây, ñoaøn giaùm saùt cuûa Quoác hoäi ñaõ laøm vieäc vôùi caùc Boä veà caûicaùch toå chöùc boä maùy haønh chính. Keát quaû giaùm saùt cho bieát:

- ÔÛ Boä Giaùo duïc & Ñaøo taïo, soá löôïng laõnh ñaïo chieám tæ leä khaù cao.Ñieån hình nhö Vuï Toå chöùc caùn boä, soá löôïng laõnh ñaïo ngang baèng vôùi soáchuyeân vieân vaø ngöôøi lao ñoäng.

-Cuïc Khaûo thí vaø kieåm ñònh chaát löôïng giaùo duïc cuõng khoâng keùm: 20laõnh ñaïo/26 nhaân vieân.

- ÔÛ Boä Giao THoâng Vaän Taûi, nhieàu ñôn vò cuûa Boä coù soá laõnh ñaïo nhieàuhôn, thaäm chí gaáp ñoâi chuyeân vieân vaø ngöôøi lao ñoäng: Thanh tra Boä 20laõnh ñaïo/18 chuyeân vieân vaø ngöôøi lao ñoäng.

- Cuïc Quaûn lyù xaây döïng vaø chaát löôïng coâng trình giao thoâng 41 laõnhñaïo / 31 nhaân vieân.

- Cuïc Quaûn lyù xaây döïng ñöôøng boä thuoäc Toång cuïc Ñöôøng boä Vieät Nam,28 laõnh ñaïo/ 15 nhaân vieân.

Moät soá ñôn vò khaùc cuûa Boä GTVT cuõng coù tæ leä khaù cao giöõa laõnh ñaïovaø chuyeân vieân:

- Vuï Phaùp cheá 6 laõnh ñaïo/8chuyeân vieân.

-Vuï Toå chöùc caùn boä 8 laõnh ñaïo/14 chuyeân vieân.

- Cuïc Ñöôøng saét 30 laõnh ñaïo/72chuyeân vieân.

-Thanh tra tænh Thaùi Nguyeân keátluaän veà vieäc Sôû Noâng Nghieäp &Phaùt Trieån Noâng Thoân(NN&PTNT) tænh naøy boå nhieämthöøa 23 caùn boä laõnh ñaïo. Vieäc boånhieäm ôû Sôû naøy ñöôïc cho laø traøn lanvaø baát hôïp lyù, nhö Phoøng Keá hoaïchtaøi chính bieân cheá 11 ngöôøi nhöngcoù tôùi 7 laõnh ñaïo; Phoøng Quaûn lyùxaây döïng coâng trình bieân cheá coù 4ngöôøi thì coù tôùi 3 laõnh ñaïo...

Chuyeän “laém quan” coù leõchöadöøng laïi ôû ñaây. Neáu

Quoác hoäi giaùm saùt heát toå chöùc boämaùy haønh chính caùc boä, caùc cô quanngang boä, roài caùc cô quan ñoaøn theå,ñòa phöông thì chaéc chaén con soá coønkhuûng hôn nhieàu.

Baø Phoù Chuû tòch nöôùc NguyeãnThò Doan cuõng ñaõ töøng nhaän ñònh:“Daân noäp thueá cho ta ngoài ñaây. Boämaùy coàng keành theá naøy daân eø coånuoâi, laøm vieäc khoâng hieäu quaû thìcoù loãi vôùi daân”.

Chuyeän coù loãi vôùi daân laø “chuyeänhaøng ngaøy ôû huyeän”, coù loãi thì söûasai, chieàu laïi coù loãi, mai laïi söûa.

Nhôù laïi thôøi xöa maáy oâng caùn töïhaøo: “Ra ngoõ gaëp anh huøng!”. Coøn

• VAÊN QUANG, Saigon

Page 52: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

5252525252 • Ngöôøi Vieät Illinois

baây giôø thì ra ñöôøng raát ít khi gaëpmaët laõnh ñaïo vì laõnh ñaïo, neáu coù rañöôøng thì cuõng ngoài oai veä trong xeáhoäp ñaét tieàn, coøn khoâng thì suoát ngaøytrong phoøng laïnh.

Ñoù laø söï khaùc bieät cuûa thôøi ñaïivaên minh taân tieán baây giôø cuûa caùcngaøi cöù boâ boâ noùi “heát loøng phuïc vuïdaân”. Coù chaêng chæ coù thaèng daânlaøm eø coå nuoâi caùc quan thoâi.

Bôûi theá neân môùi coù nhöõng caûnhhaøng loaït döï aùn trieäu ñoâ “cheát yeåu”taïi Khu kinh teá Vuõng AÙng. Nhöõngcoâng trình traêm tæ do caùc ngaøi “laõnhñaïo” ñaàu to nhöng oùc toaøn baõ ñaäu,chaúng bieát kyõ thuaät laø gì, chaúng bieátnoù coù lôïi haïi gì cho daân cöù coù phongbì laø thoø buùt kyù vaêng maïng thoâi.

Nhieàu döï aùn bò ruùt giaáy pheùp:

Ñaõ coù 9 döï aùn trong soá 29 döïaùn ñöôïc caáp pheùp ñaàu tö bò

ruùt giaáy pheùp, nhieàu döï aùn khaùc ñanglaâm caûnh “aùn binh baát ñoäng”... Ñoùlaø tình traïng ñang dieãn ra taïi Khukinh teá Vuõng AÙng (Thò xaõ Kyø AnhTænh Haø Tónh).

Theo nguoàn tin töø Ban Quaûn lyùKhu kinh teá Haø Tónh cho bieát, tínhñeán ngaøy 28/2/2017, taïi Khu coângnghieâp (KCN) Vuõng AÙng 1 ñaõ coù 9döï aùn bò ruùt giaáy pheùp ñaàu tö.

Trong soá 9 döï aùn bò ruùt giaáy pheùpnaøy coù 4 döï aùn voán ñaàu tö töø nöôùcngoaøi.

Döï aùn bò thu hoài môùi nhaát laøXöôûng gia coâng keát caáu theùp cuûaCty CP Xaây döïng Yu -Hua vaøo ngaøy17/2/2017 vöøa qua.

Nguoàn tin cuõng cho hay, saép tôùiseõ coù theâm 3 döï aùn bò ruùt giaáy pheùp,trong ñoù coù 2 döï aùn coù nguoàn voánnöôùc ngoaøi leân ñeán haøng trieäu USDvì lyù do töông töï.

Danh saùch 9 döï aùn bò ruùt giaáypheùp ñaàu tö do vi phaïm, goàm: Döïaùn nhaø maùy saûn xuaát than coác doCty CPCN hoùa coác Haø Tónh laøm chuûñaàu tö; Döï aùn nhaø maùy cheá bieán

nhöïa thoâng do Cty CP ñaàu tö khoaûng saûn laøm chuû ñaàu tö; Döï aùn nhaø maùylieân hôïp gang theùp coâng suaát giai ñoaïn 1 laø 2500 taán theùp/naêm, giai ñoaïn2 naâng leân 500.000 taán/naêm do Cty CP gang theùp Haø Tónh laøm chuû ñaàutö; Nhaø maùy cheá taïo gia coâng linh kieän, phuï kieän coâng nghieäp do CtyTNHH Faster laøm chuû ñaàu tö;

Döï aùn Khu gia coâng cô khí vaø söûa chöõa, baûo döôõng maùy moùc thieát bònaëng do Cty TNHH thieát bò cô khí Takakol laøm chuû ñaàu tö;

Döï aùn Khu gia coâng cô khí toång hôïp, Cty TNHH cô khí Gin Hong chuûñaàu tö;

Döï aùn Nhaø maùy saûn xuaát gia coâng vaät lieäu coâng nghieäp do Cty TNHHvaät lieäu coâng nghieäp Joyce Vieät Nam laøm chuû ñaàu tö; Döï aùn Nhaø maùy saûnxuaát khí coâng nghieäp oxy, nito do Cty CP coâng nghieäp hoùa coác Haø Tónhlaøm chuû ñaàu tö; Döï aùn Xöôûng gia coâng keát caáu theùp do Cty CP Xaây döïngYu- Hua laøm chuû ñaàu tö.

Trong soá 9 döï aùn bò ruùt giaáy pheùp, coù nhöõng döï aùn coù voán ñaàu tö lôùnnhö: Döï aùn Nhaø maùy lieân hôïp gang theùp coâng suaát giai ñoaïn 1 laø 2500 taántheùp/naêm, giai ñoaïn 2 naâng leân 500.000 taán/naêm vôùi voán ñaàu tö hôn 1.700tæ ñoàng treân dieän tích 25 ha; Döï aùn nhaø maùy saûn xuaát than coác cuûa Cty CPCoâng nghieäp hoùa coác Haø Tónh coù voán ñaàu tö hôn 1.400 tyû ñoàng treân dieäntích 19 ha ...

Caùc moû ñaù cuõng naèm chôø cheát

Cuøng vôùi caûnh ñìu hiu cuûa caùc dòch vuï khaùch san, nhaø haøng... thìhaøng loaït moû ñaù, ñaát treân ñòa baøn Kyø Anh (Haø Tónh) cuõng naèm

trong tình traïng “thoi thoùp”. Nhieàu chuû moû ñaõ phaûi baùn toáng baùn thaùo taøisaûn ñeå rôøi khoûi nôi maø hoï töøng xem laø maûnh mang laïi nhieàu lôïi ích chodoanh nghieäp vaø cho daân.

C h u y e ä nFormosa ñaõtöøng gaây nhieàuphaãn noä cho moïingöôøi daân. Caùchñaây vaøi naêm ñeánhuyeän Kyø Anh,ngöôøi ta coù theådeã daøng thaáyñöôïc ngoaøi söïhoaït ñoäng nhoännhòp taïi ñaïi döïaùn Formosa, thì phía ngoaøi ñaïi coâng tröôøng coù haøng chuïc moû khai thaùc ñaù,ñaát cuõng hoaït ñoäng nhoän nhòp khoâng keùm.

Suoát ngaøy ñeâm xe, coä taáp naäp vaän chuyeån haøng chuïc ngaøn khoái ñaùñöôïc vaän chuyeån ñeå cung caáp cho thò tröôøng Formosa vaø caùc coâng trìnhkhaùc taïi Khu kinh teá Vuõng AÙng.

Tuy nhieân, ñeán thôøi ñieåm hieän taïi nguoàn caàu veà ñaù, ñaát ñoät ngoät giaûmmaïnh, ñoàng nghóa vôùi vieäc caùc moû khoâng coøn khaùch daãn ñeán vieäc phaûiñoùng cöûa, soá ít coøn laïi soáng lay laét, hoaït ñoäng caàm chöøng qua ngaøy.

Moät chuû doanh nghieäp khai thaùc ñaù cho bieát, ñeå ñöôïc caáp quyeàn khaithaùc moät moû coù thôøi haïn 20 -30 naêm hoï phaûi boû ra moät löôïng tieàn raát lôùn,chöa keå ñeán vieäc ñaàu tö haøng chuïc, thaäm chí haøng traêm tyû ñoàng cho caùc

Page 53: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 5353535353

loaïi maùy moùc, daây chuyeàn saûn xuaát, traû löông coâng nhaân... nhöng môùi ñivaøo hoaït ñoäng chöa ñaày 1/6 thôøi haïn thì ñaõ laâm vaøo caûnh dôû soáng, dôû cheát.

Maùy moùc naèm ñaép chieáu

Theo thoáng keâ, treân ñòa baøn tænh Haø Tónh coù ñeán hôn 100 moû khaithaùc ñaát, ñaù, thì rieâng ñòa baøn Kyø Anh coù ñeán 51 moû ñaù, 2 moû ñaát

(trong ñoù thò xaõ Kyø Anh 25 moû, huyeän Kyø Anh 26 moû), möùc ñaàu tö töø 50 tyûñeán 150 tyû ñoàng/ moû, nhöng hieän taïi chæ coøn 5/51 moû hoaït ñoäng, vôùi coângsuaát hoaït ñoäng khoaûng 10%.

Ñeán caùc moû ñaù treân ñòa baøn Kyø Anh vaøo nhöõng ngaøy cuoái thaùng 2/2017, khaùc vôùi söï soâi ñoäng, nhoän nhòp tröôùc ñaây, ñaäp vaøo maét chuùng toâi laømoät khung caûnh aûm ñaïm, traàm laéng, vaéng boùng coâng nhaân, xe coä thöa thôùt,maùy moùc vaø caùc loaïi daây chuyeàn naèm ñaép chieáu khoâng hoaït ñoäng. Taïi caùcmoû chæ coøn nhaân vieân baûo veä troâng giöõ maùy moùc ngoài ngaùp ruoài.

OÂng Anh, chuû moû ñaù Ruù Con cho bieát: “Thueá taøi nguyeân moû chuùng toâiñaõ ñoùng ñeán naêm 2018, tuy nhieân töø thaùng 8/2016 ñeán nay, moû ngöøng hoaïtñoäng, ñaù khai thaùc ra chaát ñoáng baùn khoâng ñöôïc, coâng nhaân thì cho nghæ,maùy moùc thì baùn reû, noùi chung laø quaù khoù khaên”.

Cuøng chung caûnh ngoä, oâng Tuaán Anh chuû moû ñaù Khe Ñaù Giaøn cuõngcho bieát: “Ñeå khai thaùc thuaän lôïi hôn toâi ñaõ ñaàu tö heä thoáng daây chuyeàn150 tyû ñoàng chöa noùi ñeán haøng traêm tyû ñoàng caùc heä thoáng maùy moùc, thieátbò khaùc, nhöng hieän taïi phaûi di dôøi maùy moùc vaøo mieàn Nam laøm. Coøn moûñaõ hôn moät naêm nay ñaù saûn xuaát ra chaát thaønh nuùi khoâng baùn ñöôïc do nhucaàu caùc coâng trình treân ñòa baøn vaø Khu kinh teá Vuõng AÙng giaûm maïnh...”.

Theâ thaûm hôn laø moû ñaát cuûa Coâng ty VLXD&TMDV Hoàng Haø, chuûmoû cho bieát: “Moû ñöôïc caáp pheùp gaàn chuïc naêm nay, ñöôïc ñaàu tö haøngchuïc tyû ñoàng vaøo caûi taïo, mua maùy moùc thieát bò, tuy nhieân ñaát khoâng baùnñöôïc, trong khi ñoù haøng naêm vaãn phaûi ñoùng thueá taøi nguyeân.

Ñieàu quaùi gôû laø raát nhieàu coâng trình treân ñòa baøn hoï chæ laáy hoà sô töø moûtoâi ñeå laøm hoà sô ñaáu thaàu nhöng khoâng laáy ñaát, khoâng hieåu sau khi ñaáuthaàu xong hoï laáy ñaát ôû ñaâu ñeå xaây döïng. Chính vì vaäy maø doanh nghieäpñaõ khoù khaên theâm choàng chaát khoù khaên”.

Haàu heát caùc chuû moû ñeàu cho bieát, ñeå ñaàu tö vaøo khai thaùc moû ñaù ôû ñaây,hoï ñaõ phaûi boû ra haøng traêm tyû ñoàng, ñeán nay thu hoài laïi chöa ñöôïc 1/3 voán,chöù chöa noùi ñeán lôøi. Maùy moùc, trang thieát bò ñöôïc ñaàu tö caû traêm tyû ñoàngtuy nhieân ñeán thôøi ñieåm naøy naèm ñaép chieáu aùn binh baát ñoäng, hoaëc ñoùngcöûa khoâng theå hoaït ñoäng.

Döï aùn trieäu ñoâ bieán thaønh baõi chaên thaû gia suùc

Tröôùc tình traïng treân, caùc chuû moû gaëp raát nhieàu khoù khaên trong saûnxuaát, thì ñôøi soáng coâng nhaân cuõng bò aûnh höôûng. Khoâng coù thò

tröôøng tieâu thuï, saûn löôïng giaûm vì vaäy coâng nhaân töø caùc moû cuõng phaûi nghælaøm, coâng nhaân ñaõ phaûi töï boû ra ñi tìm vieäc laøm khaùc, nhieàu coâng nhaân thaátnghieäp khoâng coù vieäc laøm, vôï con ñoùi daøi daøi.

Beân trong caùc döï aùn ñöôïc raøo theùp gai sô saøi laø caùc baõi coû moïc vaønhöõng coâng trình xaây döïng dang dôû.

Taát caû nhöõng nghòch caûnh ñoù laø taïi ai?-Caâu hoûi ñaõ ñöôïc traû lôøi laø “taøi laõnh ñaïo” cuûa caùc quan. Khoâng nöôùc

naøo treân theá giôùi naøy nhieàu laõnh ñaïo nhö nöôùc Vieät Nam cuûa chuùng toâi.Caøng nhieàu laõnh ñaïo daân caøng ñoùi!°

THÖÔÏNG VIEÄN BOÛ PHIEÁUXAÙC NHAÄN THAÅM PHAÙN

TOÁI CAO PHAÙP VIEÄNNEIL GORSUCH

Washington DC. (Reuters) -Sau khi vaát vaû vöôït qua cöûa aûiFilibuster cuûa ñaûng Daân Chuû,saùng 7 thaùng 4 luùc 11:30 giôøWashington, Thöôïng Vieän doñaûng Coäng Hoøa kieåm soaùt toåchöùc boû phieáu xaùc nhaän öùng cöûvieân Neil Gorsuch vaøo TCPV.

Ñaây laø chieán thaéng lôùn ñaàutieân cuûa toång thoáng DonaldTrump keå töø khi oâng nhaäm chöùcngaøy 20 1. Neáu tính soá phieáutheo ñaûng phaùi, chaéc chaén oângGorsuch ñöôïc xaùc nhaän vôùi tyû leä52 treân 48, vì taát caû thaønh vieânCoäng Hoøa Thöôïng Vieän ñeàu uûnghoä thaåm phaùn baûo thuû naøy.

Sau khi ñöôïc xaùc nhaän, oângGorsuch seõ khoâi phuïc vò theá ñasoá baûo thuû taïi Toái cao Phaùp Vieäncoù 9 choã ngoài, cho pheùp toångthoáng Donald Trump ñeå laïi daáuaán taïi cô quan tö phaùp cao nhaátHoa Kyø, thöïc hieän lôøi höùa haøngñaàu cuûa chieán dòch.

Môùi 49 tuoåi, oâng Gorsuch seõphuïc vuï trong nhieàu thaäp nieân.Trong khi oâng Trump coù theå seõphaûi ñeà cöû theâm vaøi vò thaåm phaùnmôùi, vì 3 trong soá 8 thaåm phaùnhieän taïi coù ñoä tuoåi töø 78 trôû leân.

Söï xaùc nhaän cuûa Thöôïng Vieäncoù theå giuùp oâng Trump leân tinhthaàn hôn sau thaát baïi cuûa “döï luaätxoùa boû vaø thay theá Obamacare”vöøa qua. Tröôùc ñoù, saéc leänh cuûaoâng taïm thôøi caám coâng daân 6quoác gia Hoài giaùo cuõng bò moättoøa aùn lieân bang ngaên chaën.

Ngay luùc naøy, chính phuû cuûaoâng ñang ñoái maët vôùi caùc cuoäcñieàu tra cuûa Quoác Hoäi, veà vai troøcuûa nhoùm chuyeån tieáp trong vieäcNga can thieäp vaøo cuoäc baàu cöû2016. (Mai Ñöùc)

Page 54: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

5454545454 • Ngöôøi Vieät Illinois

Toâi coù moät ngöôøi baïn thaân, coi nhau nhö anh em ruoät, luùc ñoù hai ñöùa môùi 12 tuoåi, cuøng hoïc chung moät lôùp, taïi tröôøng Duõng Laïc ôû Haønoäi.

Di cö vaøo mieàn Nam naêm1954, trong thôøi gian ñaàu ôû Saøigoøn, hai gia ñìnhchuùng toâi cuøng ôû chung trong moät traïi taïm cö tî naïn coäng saûn, chuùng toâivaãn coù dòp hoïc chung vôùi nhau taïi tröôøng trung hoïc Nguyeãn Traõi, treânñöôøng Traàn Höng Ñaïo, Saøigoøn.

Sau khi gia ñình anh rôøi khoûi traïi taïm cö, meï cuûa anh môû moät quaùn nhoûgaàn ngay cöûa chôï Taân Ñònh, moät mình baø töï tay traùng baùnh cuoán ThanhTrì vaø baùnh cuoán nhaân thòt. Quaùn môû cöûa töø 6 giôø saùng ñeán 5 giôø chieàu vaøngaøy naøo cuõng ñoâng ngheït khaùch ñeán aên, vì baùnh cuoán cuûa baø vöøa thômngon laïi vöøa traùng moûng dính nhö tôø giaáy. Coâng vieäc buoân baùn tuy vaát vaûsôùm toái nhöng nhôø kieám ñöôïc tieàn nhieàu neân meï anh coù dö tieàn traû tieàn hoïcphí tröôøng tö cho anh vaø töø ñoù meï anh chuyeån cho anh veà hoïc tröôøng töthuïc Ñoâng Taây Hoïc Ñöôøng, naèm treân ñöôøng Hai Baø Tröng, cuõng thuoäcvuøng Taân Ñònh. Thöïc ra ñaây laø moät trong nhöõng vieäc raát thöôøng thaáy nôicaùc baø meï Vieät Nam, hy sinh laøm vieäc lao ñoäng chaân tay vaát vaû cöïc nhoïcsuoát ngaøy ñeâm, nhaát laø caùc baø meï dö cö töø Baéc vaøo Nam, ñeå kieám ñuû tieànnuoâi döôõng caùc con aên hoïc thaønh taøi.

Vaøo thaùng tö ñen 1975, khi coäng saûn cöôõng chieám Mieàn Nam Töï DoNöôùc Vieät Nam, caû hai gia ñình chuùng toâi ñeàu may maén ñöôïc chính phuûHoa Kyø giuùp ñôõ, ñöa chuùng toâi ra khoûi Vieät Nam ñònh cö cuøng luùc vôùi maáytraêm ngaøn ngöôøi Vieät khaùc vaø cuõng cuøng ñöôïc höôûng quy cheá ty naïn coängsaûn taïi ñaát nöôùc naøy. Töø ñoù, gia ñình anh ñònh cö ôû moät tieåu bang xa caùchgia ñình toâi haøng ngaøn daëm tuy cöù vaøi naêm chuùng toâi laïi heïn gaëp maët nhau,ñeå cuøng nhau oân laïi nhöõng kyû nieäm xa xöa khi maø thôøi gian ñaõ bieán chuùngtoâi trôû thaønh hai oâng cuï giaø ôû tuoåi treân thaát thaäp. Baø meï cuûa anh baïn naøy,nay vaãn coøn soáng vaø cuï ñaõ 98 tuoåi ñang bò maát trí, soáng trong vieän döôõnglaõo. Anh baïn thaân toâi laø con trai caû duy nhaát cuûa cuï, coù 3 coâ em gaùi, taát caûñeàu ñaõ laäp gia ñình. Coâ em uùt naêm nay cuõng gaàn 70, vaãn soáng vôùi choàngnhöng hai coâ em gaùi thöù nhì vaø thöù ba baây giôø laø nhöõng goùa phuï coâ ñôn.

Vì chuùng toâi thaân vôùi nhau nhö anh em ruoät, töø hoài coøn thô aáu cho ñeánkhi chuùng toâi laäp gia ñình, moïi chuyeän gì lôùn nhoû xaåy ra trong hai gia ñình

cuûa chuùng toâi, chuùng toâi ñeàu keå laïicho nhau nghe, hôn theá nöõa boá meïanh cuõng yeâu quyù toâi, coi toâi nhöcon ruoät cuûa oâng baø, neân toâi thöôøngxuyeân ñeán nhaø oâng baø aên côm vaøñoâi khi nguû qua ñeâm ôû nhaø oâng baønöõa. Chính vì theá, ngoaøi nhöõng caâuchuyeän trong gia ñình cuûa anh doanh keå laïi cho toâi nghe, toâi coøn ñöôïcchöùng kieán taän maét nhöõng coâng vieäcnoäi trôï cuûa meï anh, nhö naáu aên, thudoïn nhaø cöûa goïn gaøng, saïch seõ, ngaênnaép vaø ñöôïc nghe taän tai nhöõng lôøinoùi ngoït ngaøo, eâm dòu cuûa meï anhvôùi boá anh vaø vôùi caùc em gaùi anh.Taát caû nhöõng ñöùc tính traân quí naøycuûa meï anh, tieâu bieåu saâu ñaäm nhöõngneùt ñaëc bieät cuûa nhöõng baø meï VieätNam thôøi xa xöa ôû queâ nhaø, maø baâygiôø chuùng ta raát ít thaáy trong moät xaõhoäi vaên minh, ñaày raãy söï sa ñoïa caùmdoã caû veà theå xaùc laãn tinh thaàn taïiHoa Kyø, laø nôi ñaát khaùch queâ höôngthöù hai, nôi chuùng ta ñang sinh soáng.

Vaâng, coù theå noùi baø meï ï cuûa anhbaïn toâi laø ñieån hình cho bao nhieâubaø meï Vieät Nam khaùc, khi baø ñöacaùc con caùi baø veà Haønoäi sinh soáng,caû ñôøi chæ bieát hy sinh thaân mìnhnhö con traâu keùo caày, laøm nhöõngcoâng vieäc vaát vaû cöïc nhoïc, ñeå lo chochoàng vaø cho con ñöôïc soáng haïnhphuùc, duø coù phaûi chòu ñöïng nhieàusöï gian nan ñau khoå theá maáy ñi nöõa,

Nhöõng Trang Hoài Kyù Nhaân Ngaøy leã Meï

• Phoù teá NGUYEÃN MAÏNH SAN Cöïu Phuï taù Tröôûng Phoøng Toá Tuïng

Toøa Aùn Lieân Bang Hoa Kyø Oklahoma, OK

Page 55: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 5555555555

cuõng khoâng heà than thaân traùch phaän.Taám loøng caùc baø meï Vieät Nam naøyluoân luoân caûm thaáy haïnh phuùc quaneùt maët vui töôi khi nhìn thaáy choàngcon mình soáng haïnh phuùc... vaø toâixin keå tieáp ñeå ít ra trong ñôøi, chuùngta cuõng coù dòp vinh danh caùc baø meïnhaân aùi trong ngaøy Leã cuûa Meï.

OÂng boá cuûa baïn toâi voán laø cöïuhoïc sinh tröôøng Böôûi ôû Haønoäi, saunaøy vaøo Saøigoøn ñöôïc ñoåi teân thaønhtröôøng trung hoïc Chu Vaên An. Saunaøy, oâng ñöôïc boå nhieäm laøm PhoùGiaùm Ñoác ngaân haøng thò xaõngaytænh lî tænh Baéc Ninh, Baéc Vieät. Giañình oâng coù ba chò em, oâng laø contrai uùt coøn hai ngöôøi chò xinh ñeïp,ñöôïc thieân haï meänh danh laø ThuùyKieàu vaø Thuùy Vaân, rieâng oâng ñöôïcmeänh danh laø Kim Troïng, noåi tieángthôøi baáy giôø ôû phoá Tieàn An BaécNinh, con cuûa cuï Queá Höông thuoäcmoät gia ñình ñieàn chuû taïi laøng NgoâKheâ thuoäc tænh Baéc Ninh. Meï cuûaanh laø moät coâ gaùi treû ñeïp, hoa khoâitænh Nam Ñònh, ñöôïc sinh tröôûngtrong moät gia ñình, maø taát caû caùcanh em ñeàu yeâu aâm nhaïc. Trai taøigaùi saéc tình côø gaëp nhau trôû neânduyeân nôï vôï choàng vaø baø ñaõ sinhhaï cho oâng 4 ngöôøi con. Khi oâng boácuûa anh qua ñôøi ôû tuoåi 33, thì ngöôøicon trai caû laø baïn toâi môùi leân 9, ngöôøicon gaùi thöù nhì 6 tuoåi, ngöôøi thöù ba4 tuoåi vaø ngöôøi con gaùi uùt môùi 2 tuoåi.Vì muoán soáng töï laäp, khoâng muoánnhôø vaû vaøo nhaø choàng, maëc daàu giañình nhaø choàng raát giaàu coù, meï anhnhaát quyeát rôøi boû tænh Baéc Ninh,ñem 4 ñöùa con theo baø leân Haønoäisinh soáng, nhôø söï giuùp ñôõ taän tìnhcuûa ngöôøi em trai ruoät keá baø, laø moätnhaïc só noåi danh töø Baéc vaøo Nam.Ngoaøi söï giuùp ñôõ vaät chaát cuûa ngöôøiem trai nhaïc só naøy, trong nhöõngnaêm thaùng ôû Haønoäi, ñeå coù theâm lôïitöùc haøng thaùng chi duøng cho 4 ñöùacon, baø ñaõ laøm vaøi loaïi baùnh ngoïttheo coâng thöùc baùnh cuûa Phaùp, haøng

ngaøy töï tay baø ñem ñeán giao haøng cho moät tieäm chuyeân baùn baùnh ngoïtcuûa Phaùp laøm chuû, noåi tieáng taïi Haø Thaønh tieâu thuï. Sau ñoù, cöù hai ngaøycuoái tuaàn vaøo moãi buoåi toái, ngöôøi con trai caû cuûa baø, cuõng ñeo treân vaithuøng baùnh ngoït “quai vaïc” ñi theo ngöôøi caäu nhaïc só chôi ñaøn trong moätvuõ tröôøng ñeå baùn baùnh mang tieàn veà cho meï.

Naêm 1954, khi di cö vaøo mieàn Nam sau hieäp ñònh Geneøve, 1954, maáy naêm ñaàu baø môû quaùn baùn baùnh cuoán ôû chôï Taân Ñònh, vaø chæ

ít laâu sau, qua söï giôùi thieäu cuûa linh muïc Giaùm Tænh Doøng Chuùa Cöùu TheáSaøigoøn baáy giôø laø Cha Traàn Vaên Höng, baø ñöôïc tuyeån choïn laøm Quaûn Lyùcho Vieän Moà Coâi Hoäi Duïc Anh, ñöôøng Nguyeãn Tri Phöông, Chôï Lôùn.

Trong raát nhieàu naêm, baø cai quaûn hôn moät chuïc nhaân vieân vaø 2 coâ giaùocuøng troâng nom saên soùc gaàn 200 treû em moà coâi, töø sô sanh cho ñeán 18 tuoåi.Nhöõng em beù sô sinh naøo coøn meï, thì ñöôïc ngöôøi meï ñoùn veà nhaø nguû quañeâm, ñeán sang sôùm hoâm sau laïi mang con ñeán göûi. Trong suoát thôøi giannhieàu naêm, boán ngöôøi con cuûa baø cuõng cuøng soáng chung vôùi caùc treû emmoà coâi ôû trong coâ nhi vieän. Ñeå phuï giuùp theâm ngaân khoaûn chi duøng chovieän treû em moà coâi, baø ñaõ ñöùng ra toå chöùc nhöõng buoåi trình dieãn vaên ngheätaïi raïp haùt Thoáng Nhaát Saøigoøn vaø ñi löu dieãn taïi moät soá caùc tænh mieàn Taâyñeå gaây quyõ. Taát caû caùc dieãn vieân taøi töû trình dieãn treân saân khaáu trong caùcbuoåi vaên ngheä naøy, ñeàu laø “caây nhaø laù vöôøn” , chöông trình do 3 coâ congaùi cuûa baø cuøng vôùi moät soá ñoâng caùc em moà coâi lôùn tuoåi ñaõ ñöôïc huaánluyeän ñaûm nhieäm cuøng vôùi ban nhaïc do ngöôøi con trai caû cuûa baø, töøngñöôïc ngöôøi caäu ruoät nhaïc só ñaøo taïo chaân truyeàn phuï traùch.

Nhôø söï hy sinh, daïy doã vaø tích cöïc khuyeán khích cuûa baø trong vaán ñeàhoïc vaán cho con caùi, neân anh con trai caû cuûa baø laø baïn toâi, ñaõ ñöôïc CôQuan Coá Vaán Quaân Söï vaø Vieän Trôï Hoa Kyø, goïi taét laø MACV tuyeån duïnganh laøm Phuï Taù Quaûn Ñoác (Chief Quarterman) 18 Kho Tieáp Lieäu QuaânSöï Hoa Kyø taïi Taân Thuaän Ñoâng, Nhaø Beø, tröôùc khi 18 kho tieáp lieäu naøyñöôïc di chuyeån ñeán caên cöù Long Bình, Bieân Hoøa. Trong tinh thaàn caàutieán, ban ngaøy baø ñieàu haønh coâ nhi vieän Duïc Anh, ban toái baø ghi teân hoïccaùc lôùp Anh Ngöõ ôû tröôøng Khaûi Minh vaø baø coøn thueâ giaùo sö daïy Anh NgöõMr. Singh, ngöôøi AÁn Ñoä veà taïi nhaø daïy cho caû gia ñình. Sau hôn 3 naêmlieân tuïc hoïc Anh Ngöõ, baø caûm thaáy taïm ñuû voán sinh ngöõ ñeå coù theå giaothieäp vôùi ngöôøi Myõ, baø lieàn yeâu caàu con trai baø giôùi thieäu baø vaøo laøm vieäccho sôû Myõ, cho ñeán thaùng Tö ñen 1975.

Laïi theâm moät laàn di cö thöù hai nöõa ñeå traùnh naïn coäng saûn, baø cuøng caùccon caùc chaùu phaûi lìa boû queâ höông sang Hoa Kyø tìm töï do. Vöøa môùi rakhoûi traïi ty naïn, vôùi voán lieáng tieáng Myõ, baø nhôø ngöôøi baûo trôï kieám ñöôïccho baø vieäc laøm Salad Maker taïi Sheraton Hotel vôùi muïc ñích kieám tieàngöûi veà Vieät Nam, nuoâi döôõng gia ñình ngöôøi con gaùi uùt cuûa baø ñaõ coù 4 con,vaãn coøn keït laïi. Baø phaûi laøm vieäc lao ñoäng vaát vaû moãi ngaøy10 tieáng, ñeå coùnhieàu tieàn göûi veà Vieät Nam cho gia ñình cuûa coâ con gaùi uùt naøy.

Vaøo nhöõng ngaøy muøa ñoâng giaù laïnh, möa tuyeát rôi xuoáng ñoâng thaønhñaù treân ñöôøng phoá, maëc daàu nhaø haøng cho pheùp baø nghæ ôû nhaø khoâng laõnhlöông, nhöng baø vaãn nhaát quyeát ñi laøm kieám tieàn göûi veà Vieät Nam haøngthaùng.

Page 56: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

5656565656 • Ngöôøi Vieät Illinois

Caùch ñaây 4 tuaàn leã, anh baïn toâi ñieän thoaïi cho toâi bieát laø vaøo giöõa thaùng10 saép tôùi ñaây, coâ em gaùi thöù nhì cuûa anh seõ toå chöùc möøng Leã Thöôïng Thoï98 tuoåi cho meï taïi vuøng Hoa Thònh Ñoán, vôùi nieàm hy voïng vaøo dòp naøy,caùc con chaùu coù theå veà hoïp maët ñoâng ñuû ñeå chuùc möøng tuoåi thoï cuûa cuï, duøhieän cuï ñaõ bò laõng trí, phaûi ngoài xe laên vaø ñang phaûi naèm ñieàu trò trongvieän döôõng laõo. Haøng ngaøy caùc coâ em gaùi cuûa anh vaãn thay phieân nhau,vaøo thaêm nom cuï, trong khi anh ôû tieåu bang xa khoâng thöôøng xuyeân veàthaêm cuï ñöôïc. Anh cuõng cho bieát laø ngaøy ñaàu tieân, tröôùc khi con chaùu hoïpmaët ñoâng ñuû ñeå möøng Leã Thöôïng Thoï cho cuï thì ñaõ coù chæ mình anh töø xañaõ veà tröôùc maáy ngaøy, coøn vôï anh vì söùc khoûe khoâng maáy khaû quan, neânxin kieáu vaéng maët hoâm ñoù, khoâng theå ñi vôùi anh. Taát caû caùc coâ em gaùi ñeàuthoâng caûm cho söï vaéng maët cuûa chò daâu vaøo ngaøy hoâm ñoù, nhöng khi nghethaáy coâ em gaùi noùi vôùi toâi, laø khoâng bieát tröôùc ñöôïc meï cuûa chuùng ta coù theåsoáng ñöôïc bao nhieâu laâu nöõa vaø nhôõ bieát ñaâu toå chöùc Leã Thöôïng Thoï chomeï laàn naøy laø laàn choùt cho cuï thì vôï anh - ngay ngaøy hoâm sau cuõng töùc toácmua veù maùy bay ñeå kòp thôøi veà tham döï ngaøy cao troïng naøy cuûa meï choàngcuøng vôùi anh.

Sau khi vôï choàng anh baïn ñi tham döï ngaøy Möøng Leã Thöôïng Thoï cuûabaø meï taïi vuøng Hoa Thònh Ñoán, vöøa veà tôùi nhaø, anh ñaõ ñieän

thoaïi taâm söï cho toâi:- Suoát 2 tuaàn leã ôû ñaây, moãi ngaøy toâi ñeàu vaøo thaêm meï toâi trong vieän

döôõng laõo, boùn thöùc aên ñaõ ñöôïc nghieàn naùt cho cuï aên nhö cho em beù aên.Nhìn thaáy caûnh töôïng cuï naèm lieät treân giöôøng, loøng toâi boài hoài se thaétkhoâng caàm ñöôïc nöôùc maét. Toâi ñaõ hoài töôûng nhöõng söï hy sinh cao quí cuûamoät goùa phuï treû ñeïp ngaøy naøo, tieát haïnh khaû phong, soáng ñoäc thaân thôøchoàng, nuoâi döôõng 4 ñöùa con thô daïi, cho ñeán khi 4 ñöùa con ñaõ khoân lôùn rangoaøi xaõ hoäi vaø taát caû ñeàu laäp gia thaát. Chaéc anh ñaõ bieát roõ gia ñình cuûatoâi, vì chuùng ta laø baïn thaân thieát vôùi nhau nhö anh em ruoät soáng trong moätmaùi nhaø, anh thöôøng xuyeân ñeán aên nguû ôû nhaø toâi khi chuùng ta coøn ñoäc thaânvaø meï toâi cuõng raát thöông meán anh nhö con trai cuûa cuï (xin xem laïi nhöõngneùt ñaëc thuø veà ngöôøi meï anh , maø taùc giaû ñaõ mieâu taû ôû phaàn ñaàu cuûa baøivieát naøy). Nhieàu luùc toâi ngoài thô thaån moät mình, laéng ñoïng taâm hoàn tronggiaây phuùt, ñeå caûm nghieäm thaáy rieâng phaàn toâi, laø moät ñöùa con thieáu boånphaän cuûa moät ñöùa con hieáu thaûo ñoái vôùi ngöôøi meï Vieät Nam Tuyeät Vôøi cuûachuùng toâi treân coõi ñôøi naøy, baø ñaõ saên soùc cho chuùng toâi töø mieáng côm manhaùo, lo thuoác thang cöùu chöõa cho rieâng toâi qua khoûi nhöõng caên beänh hieåmngheøo, thaäp töû nhaát sinh khi toâi coøn thô aáu, cuõng nhö khi toâi tröôûng thaønh,nhaát laø khi toâi bò tai naïn xe hôi ñuïng gaãy chaân, phaûi boù boät naèm treângiöôøng maáy thaùng khoâng ñi ñöôïc, maø baây giôø meï toâi naèm treân giöôøng beänhtrong vieän döôõng laõo, ñaùng lyù ra toâi phaûi neân soáng gaàn guõi beân cuï, ñeå ñeánthaêm nom an uûi cuï trong vieän döôõng laõo, boùn côm cho cuï aên ít nhaát moãituaàn vaøi ba laàn, goïi laø moät chuùt baùo hieáu coâng ôn sinh thaønh, döôõng duïccon caùi cuûa meï toâi môùi phaûi ñaïo laø ngöôøi con hieáu thaûo vôùi cha meï, vì cuïñaõ nuoâi naáng, taän tình giuùp ñôõ cho 4 anh chò em chuùng toâi coù ñöôïc cuoäcsoáng gia ñình haïnh phuùc, con chaùu thaønh ñaït toát ñeïp nhö ngaøy nay maø cuïhaèng mong öôùc.

Duø bieát cuï baây giôø bò maát trí, ngaøy cuoái cuøng toâi ñeán töø giaõ cuï, ñeå toâi leânñöôøng trôû veà nôi tieåu bang toâi ñang cö nguï, toâi noùi vaøi taïm töø bieät vôùi cuïtrong söï xuùc ñoäng cöïc ñoä:

-Thöa meï, con ñaõ ghi saâu trongñaùy loøng cuûa con nhöõng gì meï ñaõhy sinh caû cuoäc ñôøi son treû cuûa meïcho chuùng con, meï laø taám göông baùcaùi soi ñöôøng cho chuùng con ñi theomeï vaø rieâng con laø ñöùa con trai yeâuquí nhaát cuûa meï, ñaõ vaø ñang laømnhöõng vieäc xaõ hoäi baùc aùi voâ vuï lôïi,ñeå theo taám göông baùc aùi cuûa meïñoái vôùi tha nhaân, töø khi con môùi böôùcchaân vaøo xaõ hoäi ñeå töï laäp cuoäc ñôøicho con, maø con tin chaéc raèng meïbieát, neân ñaõ coù nhieàu laàn meï toû thaùiñoä haøi loøng veà nhöõng vieäc con laømvaø meï ñaõ töøng noùi vôùi vò xeáp cuûacon, laø meï raát

haõnh dieän coù moät ngöôøi con traiduy nhaát laø con, con xin caûm taï ônChuùa ñaõ ban cho chuùng con coù moätngöôøi meï coù traùi tim baùc aùi nhö meï.Amen.

Tröôùc khi anh chaám döùt nhöõnglôøi taâm söï nhieät thaønh treân ñaây cuûaanh vôùi toâi trong ñieän thoaïi laø: “Toâimong öôùc sao cho caùc con chaùu cuûachuùng ta sau naøy, ñöøng trôû thaønhnhöõng ngöôøi coäng saûn voâ caûm ñoáivôùi cha meï cuûa chuùng noù, vì cha meïlaø nhöõng baäc sinh thaønh ra chuùngnoù, neáu vì lyù do cha meï bò beänh taäthay söùc khoûe yeáu keùm, con caùikhoâng theå troâng nom, saên soùc chameï ôû nhaø ñöôïc, ñaønh phaûi göûi chameï vaøo vieän döôõng laõo, nhö tröôønghôïp cuûa meï toâi, thì phaän laøm concaùi, haõy neân nhôù vaøo thaêm cha meïthöôøng xuyeân ñeå an uûi tinh thaàn keûosau naøy seõ phaûi hoái haän veà haønh ñoängbaát hieáu cuûa mình, haønh ñoäng voâcaûm ñoái vôùi cha meï mình, luùc ñoùneáu coù hoái haän thì cuõng ñaõ muoän.Tuoåi giaø caùc ñaáng sinh thaønh coù theåNgaøi baát chôït ñaõ ra ñi vónh vieãn, maøchuùng ta seõ khoâng bao giôø coøn thaáyhieän dieän treân traàn gian. Bieát ñaâumoät ngaøy kia, chính chuùng ta cuõngseõ laø nhöõng naïn nhaân phaûi ñau khoå,vì thaùi ñoä voâ caûm, baát hieáu cuûa conchuùng ta ñoái vôùi chuùng ta, nhö chính

Page 57: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 5757575757

chuùng ta ñaõ coù thaùi ñoä voâ caûm, baáthieáu ñoái vôùi OÂng Baø Noäi Ngoaïi cuûachuùng ngaøy tröôùc kia. Tieàn nhaân coùcaâu “ Gieo Gioù Thì Seõ Gaët Baõo”hoaëc “Ñôøi cha aên maën, ñôøi con khaùtnöôùc” laø vaäy!

Nghe anh baïn toâi nhaéc ñeàn caâuchaâm ngoân naøy, laøm toâi baát chôït nhôùlaïi caùch ñaây khoaøng 7 naêm, khi toâiñöôïc Ñöùc Toång Giaùm Muïc CoângGiaùo Oklahoma City, chæ ñònh toâilaøm tuyeân uùy tình nguyeän cho traïituø Oklahoma County Jail , luùc aáy coùmoät traïi tuø taïm giam hôn 200 tuø nhaânhình söï, maø taát caû nhöõng tuø nhaânnaøy 90% laø ngöôøi Vieät, ñaõ thi haønhxong caùc baûn aùn tuø töø 10 naêm choñeán 15 naêm, bò taïm giam taïi moättraïi tuø ôû tænh Waurica, thuoäc tieåubang Oklahoma ñeå chôø ngaøy bò truïcxuaát traû veà Vieät Nam, neáu chínhquyeàn coäng saûn Vieät Nam baèng loøngchaáp nhaän ho. Trong thôøi gian naøy,oâng Quaûn Ñoác traïi tuø ñaõ môøi toâi cöùmoät thaùng 2 laàn ñeán thaêm vieáng anuûi anh em tuø nhaân vì oâng bieát toâicuõng laø ngöôøi Vieät.

Moät hoâm nhö thöôøng leä, toâi ñeánthaêm anh em taïi ñaây, thì coù moät anhtuø nhaân khoaûng ngoaøi 30 tuoåi, taâmsöï rieâng vôùi toâi, laø anh ta ñaõ thi haønhxong baûn aùn ôø tuø 10 naêm, veà toäi gianhaäp baêng ñaûng ñi cöôùp tieàn baïc vaønöõ trang taïi moät tö gia cuõng nhö ñaõkhaùng cöï laïi caûnh saùt ñang thi haønhcoâng vuï baèng vuõ khí caù nhaân cuûamình.

Anh cho bieát laø oâng noäi anh cheátsôùm tröôùc baø noäi, vaø baø noäi ñi laømcleaning up cho moät khaùch saïn 10tieáng moãi ngaøy, 7 ngaøy moãi tuaàn. Veàtôùi nhaø, baø noäi naáu côm , doïn deïpnhaø cöûa cho saïch seõ, boá meï chæ bieátñi laøm kieám tieàn vaø veà tôùi nhaø boámeï aên côm xong laø ruû nhau chui vaøophoøng nguû coi phim boä. Cöù caùch 2tuaàn baø noäi laõnh löông, baø noäi ñöaheát soá tieàn löông cho boá meï, noùi laø

ñeå phuï traû tieàn nhaø, tieàn aên cho gia ñình, thænh thoaûng baø noäi laïi mua ñoàchôi cho 2 ñöùa em nhoû cuûa con vaø mua baùnh keïo cho chuùng con aên, concoù hoûi baø noäi laø baø noäi laáy tieàn ôû ñaâu ñeå mua ñoà chôi vaø quaø baùnh chochuùng con, thì baø noäi noùi laø tieàn thöôûng (tip) cuûa nhöõng quan khaùch nguûqua ñeâm taïi khaùch saïn, tröôùc khi hoï rôøi khaùch saïn cho baø. Con coøn nhôù roõ,coù laàn boá anh noùi cho anh bieát, boá meï vaø caùc con ñöôïc ôû caên nhaø khangtrang, môùi xaây caát nhö theá naøy, laø do tieàn cuûa baø noäi baùn vaøng cuûa baø noäicho boá meï, ñeå boá meï coù ñuû soá tieàn down 50% mua caên nhaø naøy, neân moãithaùng chæ phaûi traû tieàn nhaø raát ít.

Moät hoâm tai naïn thaûm khoác ñau thöông baát ngôø xaåy ñeán cho baø noäi,trong khi baø noäi ñang lau chuøi nhaø beáp, bò tröôït chaân teù xuoáng saøn nhaøbeáp laùt baèng ñaù hoa, boá con goïi 911 ñöa baø vaøo nhaø thöông cöùu caáp,nhöng ñoù chæ laø nhöõng thuôû ban ñaàu, boá meï, vì khoâng ai coù maët ôû nhaø ñeåsaên soùc baø noäi, neân phaûi göûi baø noäi vaøo trong vieän döôõng laõo vaø baø noäisoáng ôû ñaây gaàn 4 naêm trôøi môùi qua ñôøi. Ñaây laø nhöõng ñieàu baát haïnh chobaø noäi vì Boá ñaõ coù nhöõng ñoái xöû teä baïc.

Anh tuø nhaân cuõng noùi theâm laø anh khoâng hieåu lyù do taïi sao boá meï anhchæ vaøo thaêm baø noäi moãi thaùng moät laàn. Moät laàn anh vaøo thaêm baø noäi, coùmoät ñieàu laøm anh ngaïc nhieân nhaát vaø thaéc maéc,. Anh hoûi baø noäi laø baø noäicoù bieát lyù do taïi sao boá meï anh khoâng vaøo thaêm baø noäi thöoøng xuyeânkhoâng? Baø noäi chæ laéc ñaàu vaø nhöõng gioït nöôùc maét tuaân traøn treân hai goømaù chæ coøn da boïc xöông cuûa baø noäi, neân töø ñoù moãi laàn anh vaøo thaêm baønoäi, anh khoâng daùm hoûi baø noäi caâu hoûi naøy nöõa.

Quay trôû laïi veà lôøi cuûa anh baïn toâi nhaéc laïi caâu chaâm ngoân : Gieo GioùThì Seõ Gaëp Baõo quaû thaät raát ñuùng. Nhöng theo toâi nghó caâu chaâm ngoân:Cha AÊn Maën Con Khaùt Nöôùc coù leõ coøn ñuùng hôn, vì ngöôøi boá cuûa anh tuønhaân naøy cö xöû baát hieáu vôùi meï ruoät mình nhö theá neân ngaøy nay, quaû baùonhaõn tieàn, ngöôøi con laõnh haäu quaû bò ôû tuø 10 naêm vaø anh tuø nhaân naøy coøncoù theå bò ôû tuø theâm nhieàu naêm nöõa, khi ñöông söï bò truïc xuaát traû veà VieätNam, neáu chính quyeàn coäng saûn baèng loøng chaáp nhaän cho ñöông söï trôûveà nguyeân quaùn.

Ñeå keát luaän baøi vieát naøy, ngöôøi vieát xin chaân thaønh ña taï ngöôøi baïn thaân nhaát cuûa mình. Anh ñaõ gôïi laïi cho toâi hoài töôûng nhöõng kyû

nieäm cuûa thôøi nieân thieáu xa xöa giöõa chuùng toâi, töø thôøi gian chuùng toâi coønôû Haønoäi, roài di cö vaøo Saøigoøn cho ñeán khi chuùng toâi sang ñeán Hoa Kyø tìmtöï do.

Anh ñaõ kheùo leùo nhaéc nhôû cho toâi moät caùch kín ñaùo, laø toâi cuõng ñangcoù moät ngöôøi meï tuyeät vôøi nhö meï cuûa anh, hieän vaãn coøn soáng treân traàngian naøy vaø tình traïng söùc khoûe cuûa meï toâi cuõng töông töï gioáng nhö tìnhtraïng söùc khoûe cuûa meï anh. Hieän taïi meï toâi cuõng ñang soáng trong vieändöôõng laõo khieán cho toâi caûm thaáy baên khoaên boái roái trong ñaùy loøng, töï hoûiloøng mình, khoâng bieát toâi coù caûm thaáy thieáu boån phaän laø ñöùa con hieáuthaûo vôùi meï toâi, nhö tröôøng hôïp cuûa baïn toâi khoâng?

Meï ôi, con yeâu Meï. Meï laø leõ soáng cuûa ñôøi con! •

Page 58: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

5858585858 • Ngöôøi Vieät Illinois

Trang Hoûa Löïc Toaøn Caàu (1) ñaõ xeáp haïng caùc cöôøng quoác quaân söïtreân theá giôùi. Ngöôøi ta xeáp thöù töï Quoác phoøng cuûa moät nöôùc döïa

treân khaû naêng taùc chieán qui öôùc caû veà haûi, luïc, khoâng quaân vaø cuõng döïatreân taøi nguyeân, ñòa lyù, taøi chính cuûa nöôùc aáy.

Hoï xeáp thöù töï 10 nöôùc haøng ñaàu (top ten) veà phöông dieän quaân söï trongsoá 126 nöôùc treân theá giôùi nhö sau:

1. Myõ - 2.Nga - 3.Trung Coäng - 4. AÁn ñoä - 5. Phaùp 6. Anh - 7.Nhaät - 8. Thoå Nhó Kyø - 9. Ñöùc - 10.YÙKeá ñoù Nam Haøn xeáp thöù 11, Ai Caäp thöù 12, Pakistan thöù 13, Brezil thöù

15, Do Thaùi thöù 16... Ñaøi Loan thöù 19. Baéc Haøn khieâm toán ñöùng thöù 25,nhöng vì Chuû tòch Kim Jong Un la laøng lôùn quaù neân ngöôøi ta cöù töôûng caùiñaát nöôùc ngheøo ñoùi naøy laø sieâu cöôøng nguyeân töû. Ngaân saùch quoác phoøngcuûa Baéc Haøn 7 tyû (Myõ kim) so vôùi gaàn 600 tyû cuûa Myõ, coù nghóa laø Ngaânsaùch quoác phoøng Myõ gaáp 85 laàn NSQP Baéc Haøn (2015). Ngaân saùch quoácphoøng Baéc Haøn (7 tyû) thöïc ra chæ baèng moät phaàn ba (1/3) tieàn ñoùng chieáchaøng khoâng maãu haïm nguyeân töû (22 tyû) cuûa Myõ ngaøy nay (2).

Hoa Kyø ñöùng ñaàu theá giôùi veà Ngaân saùch quoác phoøng vôùi 581 tyû (2015),keá ñoù Trung Coäng thöù nhì 155 tyû, Saudi Arabia thöù ba 56 tyû, Anh thöù tö 55tyû, Nga thöù naêm 46 tyû, Nhaät thöù saùu 40 tyû 3, AÁn Ñoä thöù baåy 40 tyû, Ñöùc thöùtaùm 36 tyû, Phaùp thöù chín 35 tyû, YÙ thöù möôøi 34 tyû...Ngaân saùch quoác phoøngMyõ (581 tyû) coøn lôùn hôn ngaân saùch quoác phoøng cuûa chín nöôùc top ten naøycoäng laïi (498 tyû)!

Nay daân soá Nga chæ coøn moät nöûa (144 trieäu) so vôùi thôøi Lieân bang Soâvieát tröôùc 1991, Toång saûn löôïng kinh teá GDP Nga nay xuoáng haøng thöù 13treân theá giôùi chæ coøn raát khieâm toán 1,200 tyû, vöøa baèng 1/15 cuûa GDP Myõ.Ngaân saùch quoác phoøng Nga nay raát khieâm toán chöa baèng moät phaàn möôøi(1/10) Ngaân saùch quoác phoøng Myõ. Sôû dó Nga ñöôïc xeáp thöù nhì veà quaân söïvì hoï coù kho vuõ khí cuõ lôùn, nhaát laø veà nguyeân töû.

Tröôùc ñaây ngöôøi vieát baøi naøy ñaõ doâng daøi veà caùc nöôùc haøng ñaàu veàquaân söï, nay xin quay veà chuû ñeà chính vaø so saùnh söùc maïnh quaân söï cuûaHoa Kyø vôùi Trung Coäng.

Veà Ngaân saùch quoác phoøng

Nhö treân Myõ 581 tyû gaáp gaàn 4 laàn Ngaân saùch quoác phoøng cuûa Trung Coäng (155 tyû):Vuõ khí nguyeân töû

Myõ laø nöôùc ñaàu tieân vaø duynhaát nghieân cöùu cheá taïo

bom nguyeân töû, caùc nöôùc khaùc hoaëcñaùnh caép taøi lieäu nhö Nga, TrungCoäng hoaëc ñöôïc Myõ giuùp ñôõ cheátaïo... Myõ cuõng laø nöôùc duy nhaát ñaõsöû duïng bom nguyeân töû trong chieántranh (1945). Veà soá löôïng, Myõ laønöôùc coù nhieàu ñaàu ñaïn nguyeân töûnhaát.

Töø 1940 tôùi 1996 (3), trong 56naêm Myõ ñaõ chi 8,890 tyû ñoâ la (theogiaù tieàn ngaøy nay) trong vieäc cheátaïo vuõ khí nguyeân töû. Ngöôøi ta öôùclöôïng töø 1945 Myõ ñaõ cheá taïo hôn70,000 ñaàu ñaïn nguyeân töû, nhieàuhôn toång soá ñaàu ñaïn nguyeân töû cuûacaùc nöôùc treân theá giôùi coäng laïi. SoâVieát ñaõ cheá khoaûng 55,000 ñaàu ñaïnnguyeân töû töø 1949, Phaùp cheá 1,100töø 1960, Anh cheá 835 töø 1952, TrungCoäng cheá 500 töø 1964, caùc nöôùckhaùc cheá toång coäng khoaûng 500 ñaàuñaïn. Töø 1962 Myõ thöû bom nguyeântöû döôùi ñaát (thoâi thöû treân maët ñaát).Kho vuõ khí nguyeân töû cuûa Myõ nhieàunhaát laø 31,355 ñaàu ñaïn vaøo naêm1967, nay chæ coøn 4,018.

Naêm 1964, Trung Coäng thöû bomnguyeân töû laàn ñaàu tieân, naêm 1967hoï thöû bom khinh khí laàn ñaàu. Vaøonaêm 2015 Myõ öôùc löôïng Hoa Luïccoù vaøo khoaûng 260 ñaàu ñaïn nguyeântöû (warhead) trong kho (4).

Ngöôøi ta öôùc löôïng vaøo giöõa naêm2020 hoï seõ saûn xuaát hôn gaáp hai soá

• TROÏNG ÑAÏT

Page 59: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 5959595959

ñaàu ñaïn hieän coù ñeå ñe doïa Myõ.Noùi chung veà soá löôïng vuõ khí haït

nhaân Myõ nhieàu gaáp 15 laàn TrungCoäng, tuy nhieân ñaây chæ laø öôùclöôïng vì caùc nöôùc ñeàu giöõ bí maät veànguyeân töû.

Khoâng löïc

Myõ coù toång coäng 13,444 phicô quaân söï ñöùng ñaàu theá

giôùi veà soá löôïng, (chöa keå 6,084 tröïcthaêng vaø 957 tröïc thaêng chieán ñaáu).Soá maùy bay cuûa Myõ gaàn baèng soámaùy bay cuûa 9 cöôøng quoác khoângquaân treân theá giôùi coäng laïi (15,000).Trung Coäng coù 2,942 chieác ñöùng vaøohaøng thöù ba sau Nga (thöù nhì 3,547chieác).

Caùc nöôùc khaùc: AÁn ñoä haïng thöùtö 2,080 chieác, Nhaät haïng thöù naêm1,590 chieác, Nam Haøn thöù saùu1,451 chieác...

Trong toång soá phi cô Myõ keå treângoàm 5,093 maùy bay chieán ñaáu,5,739 maùy bay vaän taûi, 2,771 maùybay huaán luyeän.

Nhö vaäy veà soá löôïng Myõ gaáp 4laàn röôõi Trung Coäng.

Toaøn boä khoâng löïc cuûa TrungCoäng ñöôïc öôùc löôïng khoaûng 3,000maùy bay, goàm 2,600 maùy bay chieánñaáu, 782 vaän taûi, 352 huaán luyeän,tröïc thaêng 802, tröïc thaêng chieán ñaáu200.

Nay hoï coù chöông trình cheá taïophi cô quaän söï môùi ñeå thay theá caùcloaïi cuõ trong moät töông lai gaàn (5).

Haûi quaân

Veà maët soá löôïng thì Baéc Haøn ñöùng ñaàu theá giôùi vôùi 967

taàu, thöù nhì Trung Coäng 714 taàu, thöùba môùi tôùi Hoa Kyø 415 taàu ...

Haûi quaân Baéc Haøn (6) ñöôïc coilaø moät heä thoáng Haûi quaân soâng ngoøi(Myõ goïi laø Brown-water navy) chæchaïy trong ngoøi laïch hay ven bôøbieån thoâi. Hoï khoâng coù chieán haïm,khu truïc haïm maø chæ coù nhieàu taàu

bieân phoøng toång coäng 211 caùi, veà taàu ngaàm coù 70 chieác trong ñoù 20 chieáclôùn 1,800 taán loaïi Romeo Class chaïy baèng daàu caën diesel, raát loãi thôøi doNga cheá taïo töø 1950 (thôøi vua Baûo Ñaïi), 40 caùi loaïi nhoû 300 taán vaø 10 caùoloaïi boû tuùi 130 taán. Baùo Baéc Haøn thaùng 10 naêm 2013 cho bieát moät taàu saêntieàm thuûy ñónh vaø moät taàu tuaàn duyeân cuûa hoï bò chìm (vì truïc traëc hoaëcluûng ñaùy)

Haûi Quaân Hoa Kyø:

Hoa Kyø ñöôïc bao boïc bôûi ñaïi döông naèm hai beân vaø ñang coù moätlöïc löôïng haûi quaân lôùn vaø maïnh nhaát theá giôùi vôùi toaøn boä chieán

haïm coù troïng taûi lôùn nhaát.Caùc haïm ñoäi Myõ ñöôïc phaân chia baûo veä caùc khu vöïc treân theá giôùi: Haïm

ñoäi 3 ñoùng taïi Thaùi Bình Döông Myõ ( US Pacific fleet), Haïm ñoäi 4 taïi phíaNam Chaâu Myõ (Naval Forces Southern Command), Haïm ñoäi 5 taïi AÁn ÑoäDöông, Trung Ñoâng (Naval Forces Central Command), Haïm ñoäi 6 taïi ÑaïiTaây döông AÂu Chaâu (Naval Forces Europe), Haïm ñoäi 7 taïi Thaùi BìnhDöông (U.S Pacific Fleet), Haïm ñoäi 10, Boä chæ huy ñieän toaùn caùc haïm ñoäi(Fleet Cyber Command) (7). Haûi quaân Myõ goàm 274 taàu chieán vaø hôn3,700 maùy bay tính tôùi thaùng 10-2016 (8).

Xin noùi theâmveà Haøng khoângmaãu haïm. Khôûiñaàu Ñeä nhò Theáchieán, nöôùc Nhaätcoù 10 haøngkhoâng maãu haïmñöôïc coi laø lôùn vaøtoái taân nhaát thôøiñoù, traän taán coângTraân Chaâu Caûng(1941) ñaõ gaâykinh hoaøng chocaû nöôùc Myõ vaømôû ñaàu cho moät thôøi ñaïi môùi, ñoù laø thôøi ñaïi Taàu Saân Bay. Nöôùc Myõ töø sauTheá chieán ñaõ xaây döïng moät löïc löôïng Taàu Saân Bayhuøng maïnh vaø lôùn nhaáttheá giôùi maø khoâng quoác gia naøo laøm ñöôïc vì noù voâ cuøng toán keùm vaø ñoøi hoûimoät trình ñoä khoa hoïc quoác phoøng cao, ñoù laø moät vuõ khí lôïi haïi, moät thaønhphoá noåi coù khaû naêng ñem hoûa löïc khoâng quaân tôùi nhöõng nôi xa xoâi toaøncaàu.

Naêm 2017, treân theá giôùi coù 37 haøng khoâng maãu haïm cuûa haûi quaân thuoäc12 nöôùc nhöng Haûi quaân Myõ coù nhieàu Haøng khoâng maãu haïm lôùn vaø toái taânnhaát (troïng taûi treân 100 ngaøn taán) vôùi 10 chieác hieän dòch (ñang vaän haønh)vaø 2 chieác trong haïm ñoäi tröø bò vaø ñang ñoùng theâm 3 chieác khaùc. Taàu saânbay Myõ coù khaû naêng chuyeân chôû ñöôïc 80 maùy bay phaûn löïc chieán ñaáu.Ngoaøi ra Haûi quaân Myõ coù chín taàu ñoå boä vaø cuõng laø taàu saân bay cho tröïcthaêng (helicopter carriers), noù cuõng coù theå chôû ñöôïc 20 maùy bay phaûn löïcleân thaúng, ñöôïc coi laø Haøng khoâng maãu haïm haïng nheï. Neáu tính caû 9 Taàusaân bay cho tröïc thaêng vaø phi cô leân thaúng thì toång coäng hieän laø 19 chieác.

Page 60: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

6060606060 • Ngöôøi Vieät Illinois

Myõ baét ñaàu ñoùng Haøng khoâng maãu haïm töø thaùng 3-1922, cho tôùi nayhoï ñaõ ñoùng ñöôïc 78 chieác, thaät khuûng khieáp. Trong ñoù 4 chieác bò Nhaätñaùnh ñaém Theá chieán thöù hai, 2 chieác bò chìm vì lyù do khaùc, moät soá ñeå tröngbaày, coøn laïi ña soá bò pheá thaûi laáy saét vuïn (scrapped) vì loãi thôøi (9) .

Caùc nöôùc khaùc coù Taàu saân bay goàm Phaùp 4 chieác, Nhaät 3, YÙ 2, AÁn 2,UÙc 2, Taàu 1, Anh 1, Brezil 1, Taây Ban Nha 1, Thaùi Lan 1, Nam Haøn 1,Nga 1. Taàu saân bay caùc nöôùc Trung Coäng, Phaùp, AÁn, Nga...vaøo loaïi trungbình chæ mang ñöôïc töø 30 tôùi 50 maùy bay, troïng taûi khoaûng töø 30 tôùi 50ngaøn taán, moät soá nöôùc khaùc chæ coù Taàu saân bay loaïi nheï. Nhieàu nöôùc mualaïi Haøng khoâng maãu haïm nhöng khoâng coù ñuû tieàn baûo trì, vaän chuyeån neânchæ neo laïi moät xoù vì thieáu chi phí.

Haûi quaân Trung Coäng:

Thaäp nieân 50, 60 Haûi quaân Trung Coäng ñöôïc chuyeân gia Soâ Vieátgiuùp ñôõ, coá vaán xaây döïng kyõ thuaät. Cho tôùi cuoái thaäp nieân 1980,

Haûi Quaân Hoa Luïc phaàn lôùn chæ laø giang ñænh trong soâng ngoøi vaø duyeânphoøng- riverine and littorial force (töùc brown-water navy). Nhöng thaäpnieân 1990, khi Soâ Vieát suïp ñoå, Trung Coäng khoâng phaûi lo ñöông ñaàu taïibieân giôùi (Nga-Hoa) maø höôùng veà phía bieån. Naêm 2009, töùc 8 naêm tröôùcñaây hoï môùi höôùng Haûi quaân veà ñaïi döông (green-water navy) (10), tröôùcthaäp nieân 1990 Haûi quaân phuï thuoäc vaøo luïc quaân.

Naêm 2013, giôùilaõnh ñaïo Hoa Luïcphaùc hoïa moät löïclöôïng Haûi quaânphoøng thuû vaø taáncoâng, Haûi quaân cuûahoï goàm naêm ngaønh:Löïc löôïng tieàm thuûyñænh, Löïc löôïng taàunoåi, Löïc löôïng bieânphoøng, Löïc löôïng Thuûy quaân luïc chieán, Löïc löôïng khoâng quaân thuoäc Haûiquaân. Veà soá löôïng Trung Coäng ñöùng thöù hai treân theá giôùi vôùi 714 chieác keå caûgiang ñónh, taàu bieân phoøng, coù 70 taàu ngaàm nhöng ña soá cuõ kyõ do Soâ Vieátcheá taïo töø thaäp nieân 50, môùi ñoùng chöøng 20 chieác toái taân gaàn ñaây do Ngagiuùp kyõ thuaät.

Naêm 1998 Trung Coäng mua laïi moät taàu cuõ boû hoang cuûa Ukraine, naêm2002 ñöôïc keùo veà Hoa Luïc, naêm 2011 môùi ñoùng xong thaønh Taàu saân bayñaàu tieân cuûa hoï (Lieâu Ninh). Ñaây chæ laø Taàu saân bay loaïi nhoû troïng taûi33,000 taán chæ baèng 1/3 moät haøng khoâng maãu haïm Myõ, chæ duøng ñeå huaànluyeän. Caùch ñaây chöøng 5 naêm, moät Töôùng boán sao cuûa Nhaät nhaän ñònhHaûi quaân vaø Khoâng quaân Trung Coäng coøn laïc haäu töø 10 tôùi 20 naêm so vôùiNhaät veà kyõ thuaät, huaán luyeän... Thaät vaäy, Haûi quaân Trung Coäng coøn haäu tieán, tröôùc ñaây ña soá laø giangñónh hoaëc taàu bieân phoøng, môùi thöïc söï ñoùng hoaëc mua taàu chieán gaàn ñaây(khoaûng 8 naêm) coøn yeáu keùm caû veà kyõ thuaät, kinh nghieäm chæ ñuû söùc töï veächöù chöa theå taán coâng.

Caùch ñaây hôn 20 naêm, 1995,cöïu Boä tröôûng quoác phoøng MyõMcNamara noùi (11): “Neáu Trung Coäng coù tham voïngthöïc hieän ñöôïc muïc tieâu kinh teá cuûahoï vaøo thaäp nieân 2000 vaø giöõ ñöôïctyû leä taêng tröôûng cao trong nöûa theákyû sau, khoái daân soá 1 tyû 6 cuûa hoï seõcoù moät lôïi töùc vaø aûnh höôûng tôùi caùcnöôùc Taây AÂu giöõa theá kyû 20. Toångsaûn löôïng kinh teá (GDP) seõ vöôït quaMyõ, Taây AÂu, Nhaät hay Nga. TrungCoäng seõ laø moät sieâu cöôøng ñaùnggöôøm....” Nhaän ñònh vaø tieân ñoaùn cuûaMcNamara coù theå ñuùng veà kinh teá.Noùi veà quaân söï hoï caàn boû nhieàu thaäpnieân ñeå ñuoåi kòp Myõ nhaát laø veà khoahoïc quoác phoøng. Nay khoa hoïc, kyõthuaät quoác phoøng cuûa Hoa Luïc coønthua keùm xa Myõ, Nga, Nhaät,Phaùp...hoï coù theå laøm ñöôïc maùy bay,ñoùng taàu nhöng phaûi mua phuï tuøng,maùy moùc vaø nhôø caùc chuyeân vieânNga sang giuùp, nay nhieàu phi cô,taàu chieán, tieàm thuûy ñónh TrungCoäng ñaõ ñöôïc mua cuûa Nga hoaëcTaây phöông.

Ngoaøi ra hoï thieáu kinh nghieämchieán tröôøng nhö trong traän chieán vôùiCSVN naêm 1978, 79 taïi bieân giôùiVieät-Hoa, Trung Coäng ñöa moät löïclöôïng treân 30 sö ñoaøn vôùi xe taêngñaïi baùc huøng haäu gaáp 5, gaáp 6 laànphía CSVN nhöng ñaõ thaûm baïi.Chính phía Trung Coäng sau naøynhaän ñònh hoï thieáu huaán luyeän, thieáuphoái hôïp, khi daøn traän xe taêng, phaùobinh moät nôi, boä binh moät neûo ñöatôùi haäu quaû thaát traän nhuïc nhaõ.

Nhaän xeùt:

Trôû laïi Hoa Kyø nhö ta ñaõ thaáyôû treân hoï coù kho vuõ khí

nguyeân töû nhieàu hôn taát caû caùc nöôùctreân theá giôùi coäng laïi, veà ngaân saùchquoác phoøng, vuõ khí, phi cô quaân söï,haøng khoâng maãu haïm... cuûa Myõ lôùnhôn, töông ñöông hoaëc gaàn baèngtoång soá vuõ khí, maùy bay, haøng khoâng

Page 61: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 6161616161

maãu haïm... caùc nöôùc top ten treân theá giôùi coäng laïi, coù nghóa Hoa Kyø ñuûsöùc maïnh quaân söï, quoác phoøng ñöông ñaàu vôùi caû theá giôùi hôïp laïi.

Noùi khaùc ñi veà maët quaân sö,ï Hoa Kyø coù thöøa khaû naêng ñaùnh baïi hoaëcñeø beïp caû Nga vaø Trung Coäng cuøng moät luùc ngaøy nay cuõng nhö thôøi chieántranh laïnh nhöng vaán ñeà quan troïng laø coù daùm söû duïng söùc maïnh ñoù haykhoâng. Treân thöïc teá caùc oâng Toång thoáng Myõ khoâng coù nhieàu quyeàn haïn ñeåsöû duïng söùc maïnh ñang coù, hoï phaûi thaêm doø yù kieán ngöôøi daân, phaûi ñöa raQuoác hoäi...heã daân la laøng laø hoûng vieäc!

Cuoái thaùng 4-1954, quaân Phaùp ñoàng minh cuûa Myõ bò bao vaây nguykhoán taïi Ñieän Bieân Phuû.

Ngaøy 29-4, Toång thoáng Myõ Eisenhower hoïp cuøng giôùi chöùc quaân söïhaøng ñaàu duyeät laïi tình hình laàn cuoái ñeå coù theå cho oanh taïc oà aït baèng 60oanh taïc cô haïng naëng B-29 vaø 450 maùy bay hoä toáng cöùu nguy Ñieän BieânPhuû. Rieâng Tham Möu Tröôûng Lieân quaân hoaøn toaøn uûng hoä keá hoaïch ñônphöông oanh taïc (khoâng caàn thoâng qua Quoác hoäi) nhöng caùc Töôùng laõnhTham Möu Tröôûng Haûi, Luïc, Khoâng quaân choáng ñoái sôï sa laày, cuoái cuøngToång thoáng quyeát ñònh khoâng oanh taïc cöùu nguy vaø quyeát ñònh naøy khieánÑBP thaát thuû, Vieät Minh vaø Trung Coäng ñaõ laäp moät chieán thaéng rung ñoängcaû theá giôùi khoâng nhöõng noù ñaõ khieán Phaùp maø caû Theá giôùi töï do phaûi maátmaët. Vieäc Hoa Kyø khoâng daùm oanh taïc cöùu nguy Ñieän Bieân Phu ñaõ aùmaûnh theo ñuoåi chính phuû Eisenhower moät caùch kyø laï naêm naêm sau, hoï hoáitieác ñaõ boû lôõ cô hoäi ñeå phía CS Quoác teá ñaït ñöôïc chieán thaéng to lôùn veûvang.

Chính ngöôøi daân Myõ môùi thöïc söï quyeát ñònh ñöôøng loái quaân söï cuûa ñaátnöôùc, naêm 1965 Toång thoáng Johnson ñöa haøng traêm nghìn quaân Myõ vaøoVN vì theo thaêm doø soá ngöôøi uûng hoä cuoäc chieán VN khaù cao (60% hoaëchôn nöõa). Nhöng maáy naêm sau, hoï bieåu tình phaûn chieán döõ doäi vì soá línhMyõ töû traän ñaõ leân tôùi hôn ba chuïc ngaøn naêm 1968 khieán chính phuû phaûitìm hoøa bình. Naêm 1969, khi Nixon laøm Toång thoáng, ngöôøi daân bieåu tìnhbaïo ñoäng ñoå maùu khieán chính phuû boù tay khoâng laøm gì ñöôïc.

Nöôùc Myõ raát huøng cöôøng veà quaân söï, quoác phoøng nhöng laïi raát yeáu veàtinh thaàn, thí duï naêm 1968 khi CS Baéc Vieät cheát nhö raï haøng maáy traêmngaøn ngöôøi hoaëc nöûa trieäu trong khi Myõ chæ maát vaøi chuïc ngaøn nhöngngöôøi daân bieåu tình ñaõ la laøng. Ngöôøi daân sôï cheát quaù neân chính phuû Myõraát khoù ñöa quaân vaøo nhöõng cuoäc chieán tranh lôùn tröø khi ñòch taán coâng tröïcdieän vaøo ñaát nöôùc nhö naêm 1941 quaân Nhaät ñaùnh Traân Chaâu Caûng.

Trong moät cuoäc chieán tranh lôùn coù cheát choùc, toån thaát nhaân maïng laøñieàu khoâng theå traùnh. Ñaõ chaáp nhaän binh ñao khoùi löûa laø phaûi coù maùuchaåy thòt rôi nhöng ngöôøi daân Myõ sôï ñaõ cheát laïi naém quyeàn quyeát ñònhnhö theá Hoa Kyø coù thöïc söï laø sieâu cöôøng quaân söï haøng ñaàu khoâng?

Caùch ñaây maáy naêm Nga chieám Crimea, Trung Coäng xaây ñaûo nhaân taïotaïi bieån Ñoâng khi aáy Myõ chæ phaûn ñoái xuoâng khoâng daùm ñoäng chaân ñoängtay hoaëc sôï daân choáng ñoái, hoaëc sôï maát phieáu...chöùng toû moät quoác giahuøng cöôøng veà quaân söï nhö Myõ chöa haún ñaõ laø moät öu theá.

Toång thoáng Nixon noùi veà ñöôøngloái söû duïng söùc maïnh cuûa oâng ñoáivôùi CS Haø Noäi naêm 1972 nhö sau:“Chuùng ta coù hoûa löïc ñeå phaù huûyboä maùy chieán tranh cuûa ñòch. Chæcoù vaán ñeà laø ta coù ñuû yù chí (can ñaûm)ñeå söû duïng söùc maïnh aáy. Toâi xin noùiroõ laø toâi coù yù chí söû duïng söùc maïnhvaø saün saøng chaáp nhaän haäu quaû”(12).

Nixon coù ñöôøng loái cöùng raén söûduïng hoûa löïc Myõ toái ña ñeå ñaït keátquaû vaø oâng ñaõ thaønh coâng, cuoái naêm1972, traän oanh taïc oà aït taùo baïo baèngB-52 xuoáng mieàn Baéc ñaõ keùo HaøNoäi laïi baøn Hoäi nghò Paris.

Nhöng khoâng phaûi raèng caùc Toångthoáng Myõ ñeàu coù chính saùch nhöNixon, vuõ khí cuûa Myõ ñöôïc cheá taïoñaày kho nhöng coù muïc ñích raên ñehôn laø söû duïng!°

Tham khaûo:(1) ww.w.globalfirepower.com(2) http://www.whatitcosts.com/

nuclear-powered-aircraft-carrier-nimitz-costs/

(3) Wikipedia -Nuclear weaponsand the United States

(4) Wikipedia- China and weap-ons of mass destruction

(5) Wikipedia- People’s Libera-tion Army Air Force

(6) Wikipedia - Korean People’sNavy

(7)) Wikipedia-Structure of theUnited (8) Wikipedia- United StatesNavy

(9) Wikipedia-List of aircraft car-riers of the United States Navy

(10) Wikipedia- People’s Libera-tion Army Navy

(11) Robert S. McNamara, InRetrospect, The Tragedy and Les-sons of Vietnam, trang 325

(12) No More Vietnams trang148.

Page 62: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

6262626262 • Ngöôøi Vieät Illinois

Maày coøn nhôù khoâng ? Hoài tuïi mình coøn nhoû, thôøi tieåu hoïc, coù ngaøynaøo maø tuïi mình khoâng ñuøng xuoáng con raïch tröôùc nhaø ñeå taém.

Maày coøn nhôù con raïch ñoù khoâng? Noù coù caùi teân cuïc mòch vaø queâ muøa :raïch “ Coàn Coû “.

Ngöôøi ta goïi nhö vaäy bôûi vì ôû phía soâng caùi coù moät caùi coàn khaù lôùn - gaànnhö laø moät caùi cuø lao - laøm taùch con raïch ra laøm hai nhaùnh. Coù leõ hoài xöa,treân coàn chæ coù coû neân hoï goïi laø “ Coàn Coû”, chôù hoài thôøi tuïi mình, treân ñoùthaáy ñaày caây coái maø moät soá laø caây oåi “ chim aên” vaø caây xoaøi hoät.

Maày boû xöù ra ñi laâu quaù, khoâng bieát coøn nhôù “oåi chim aên” vaø “xoaøi hoät”khoâng ? “ OÅi chim aên” laø loaïi oåi nhoû baèng tröùng chim cuùt, beân trong toaønhoät laø hoät neân khoâng coù ai troàng. Chim hay moå aên maáy traùi chín, coøn tha ñichoã naøy choã noï. Hoät oåi rôùt moïc leân caây, nhaø vöôøn chaët boû ñeå laáy ñaát troàngthöù khaùc. Coøn “xoaøi hoät” thì nhö teân cuûa noù noùi : traùi nhoû baèng naém tay connít, beân trong chæ coù caùi hoät lôùn vôùi chuùt xæu côm ! Ngöôøi ta cuõng goïi laø“xoaøi muùt “ bôûi vì muoán aên loaïi xoaøi ñoù phaûi löïa traùi chín muoài, loät voû roàimuùt caùi hoät vôùi lôùp côm moûng daùnh dính chung quanh. Ngöôøi lôùn khoâng aitheøm aên bôûi vì aên khoâng ñaõ mieäng maø muùt xong moät traùi laø hai baøn tay dôhaày ! Chæ coù con nít laø khoaùi ! Cho neân vaøo muøa xoaøi - cuõng laø muøa möa -khi thaáy trôøi noåi gioù, treû con thöôøng loäi qua coàn ñeå löôïm xoaøi, ñöôïc traùi naøolaø ñöùng ngay döôùi caây xoaøi muùt lia muùt lòa.

Tao nhôù coù laàn maày vôùi tao côûi quaàn ñoäi leân ñaàu roài loäi qua coàn coû löôïmxoaøi. Maày nhôù khoâng ? Mình phaûi ñoäi quaàn ñeå quaàn xaø loûn ñöøng bò öôùt bôûivì tuïi mình “ loäi choù “ ñaàu loøi ra khoûi nöôùc. Môùi nuùt ñöôïc coù maáy traùi thì trôøimöa uïp xuoáng laøm hai ñöùa öôùt ngoi. Laàn ñoù veà nhaø tao bò baét quì goái gaànnöûa tieáng. Tao töôûng maøy laø chaùu ñích toân cuûa oâng Caû, ñöôïc cöng nhöùt nhaøkhoâng ai daùm rôù. Teù ra hoâm sau ñi hoïc, maày keå laïi maày cuõng bò oâng noäimaày baét quì cuõng nhö tao ! Maày coi ! Caùi xaõ hoäi cuûa mình hoài ñoù noù toát nhövaäy. Quan quyeàn hay daân daõ gì cuõng daïy con daïy chaùu na naù nhö nhauheát.

Trôû laïi vôùi con raïch cuûa tuïi mình. Con raïch cong cong quanh quanhchaïy tuoát voâ xoùm chôï, chui qua caây caàu ñuùc cuûa con loä caùi roài ñi

maát huùt ra ruoäng vaø röøng traøm. Hai beân bôø raïch laø hai con ñöôøng ñaát duøngcho ngöôøi ñi boä vaø xe ñaïp. Nhaø cöûa caát daøi theo hai con ñöôøng ñaát. Moãinhaø naèm trong moät khu vöôøn ñaày caây aên traùi vaø hoa kieång. Hai bôø, laâu laâu,ñöôïc noái vôùi nhau baèng moät caây caàu khæ. Moãi caây caàu khæ ñeàu coù moät caùiteân : caàu caây göøa, caàu caây troâm, caàu baø Saùu Loäc ( naèm tröôùc nhaø baø Saùu

Loäc, chôù khoâng phaûi baû döïng caâycaàu ñoù!), caàu vaùn ( laøm baèng hai taámvaùn thay vì hai caây tre ) v.v...?

Tía tao noùi veà sau, oâng noäi maøyboû tieàn ra xaây moät caây caàu ñuùc, giuùpcho daân chuùng ñi laïi deã daøng. Maàynhôù caùi caàu ñuùc naèm ôû xoùm chôïkhoâng ? Ñoù, caùi caàu ñoù, ñoù ! Ngöôøita goïi laø “ caàu oâng Caû “. Khoâng bieátmaày coù bieát raèng oâng noäi maày hoàiñoù ñöôïc daân chuùng thöông laémkhoâng ? Tía tao noùi raèng oång thoâilaøm “Caû” töø thôøi Taây laän, nhöng daântrong vuøng vaãn goïi oång laø oâng Caû .Hoài traøo Vieät Minh, oâng noäi cuûamaày laø ngöôøi coù chöùc saéc cuõ duy nhöùtkhoâng bò cho ñi “ moø toâm” ñeå thaáyoång aên ôû coù nhôn bieát chöøng naøo.

Noùi ñeán caàu khæ, tao nhôù hoaøichuyeän baø Naêm Chieän teù raïch. Baûteù ñaâu hoài tuïi mình chöa sanh. Lôùnleân nghe keå laïi maø baét töùc cöôøi.

Maày bieát khoâng ? - Hoài xöa, raïchCoàn Coû chæ coù loaïi caàu khæ “ moätcaây tre”, trôn trôït khoù ñi (veà sau, daânchuùng caëp theâm moät caây tre nhö tuïimình ñaõ thaáy). Moät hoâm baø NaêmChieän ñi tôùi giöõa caàu, huït chaân teùxuoáng raïch. Ngöôøi ta nghe tieáng baøNaêm la choùi loùi : “ Bôù laøng xoùm !Bôù laøng xoùm !” Roài gioïng baû boãngthaáp xuoáng : “ UÛa maø caïn !” Thì rabaû khoâng bieát loäi, hoài teù laø la laøngkeâu cöùu, chöøng coi laïi thaáy nöôùc môùitôùi löng quaàn, baû teù nhaèm nöôùc roøng.Baø con loái xoùm nghe la, chaïy ra thì

• TIEÅU TÖÛ

Truyeän ngaén

Page 63: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 6363636363

thaáy baø Naêm Chieän loùp ngoùp boø leânbôø raïch, mieäng cöôøi loûn leûn maéc cô.õChuyeän naøy veà sau khi tao ñi laømvieäc ôû Saøigoøn, tao coù nghe keå nhieàulaàn. Hoï keå “ coù baø ñoù” chôù khoângnoùi laø baø Naêm Chieän, vaø hoï keå nhölaø chuyeän tieáu laâm ñaët ra ñeå cöôøichôi. Ñaâu coù ai bieát laø chuyeän tieáulaâm ñoù xuaát xöù töø con raïch Coàn Coûcuûa queâ mình !

ÔÛ laøng Nhôn Hoaø Coàn Coû, treûcon chia ra thaønh boïn ñeå ñi chôi vôùinhau. Boïn mình coù ba ñöùa : thaèngÑöïc Nhoû, maày, tao. Maày coøn nhôùthaèng Ñöïc Nhoû khoâng? Caùi thaènghoïc dôû eïc, taùnh tình thì ngoå ngaùo,hoïc chung vôùi tuïi mình nhöng lôùnhôn tuïi mình tôùi ba tuoåi. Vaäy maø chôivôùi baïn, noù toát voâ cuøng. Coù caùi gìaên noù cuõng chia vaø noù hay baày ñaëttroø chôi naøy troø chôi noï. Noù luùc naøocuõng ra veû ñaøn anh baûo veä maày vôùitao. Noù noùi vôùi boïn treû khaùc :” ThaèngCöông, thaèng Laân laø baïn cuûa tao,ñöùa naøo ñuïng voâ laø bieát !”. Maày coùbieát noù noùi vôùi tao laøm sao khoâng ?Noù noùi : “ Thaèng Cöông hieàn khoânhaùt hít . Noù laø chaùu oâng Caû chôù tuïixoùm Chôï ñaâu coù coi ra gì. Tuïi noùkhoâng neå nang ai heát, baét naït ñöôïclaø tuïi noù baét naït. Tao phaûi daèn maëttuïi noù tröôùc nhö vaäy”. Roài noù nhìntao : “ Coøn maày thì tao khoûi lo”. Noùbieát raèng tao cuõng khoâng vöøa gì !

Khoâng bieát maày coøn nhôù vuï boïnmình ñi aên caép toâm khoâng? Boïnmình ôû xoùm Coàn, gaàn soâng caùi, neânbieát maët gaàn heát maáy oâng thôï caâu.Moät böõa noï thaèng Ñöïc Nhoû hoûi: “Tuïibaây muoán aên toâm nöôùng khoâng?”

Tuïi mình hoûi laïi: “-Toâm ôû ñaâumaø nöôùng ? Maày caâu haû ?”.

Noù noùi :” Muoán aên thì ñi theo tao”Noù daãn tuïi mình ra ngoaøi vaøm, chætay ra ñoù: “Toâm caû ñoáng ôû ngoaûi.”Tuïi mình noùi noù xí gaït neân vöøa xìmoät tieáng vöøa quay trôû voâ ñònh veà.Noù níu laïi : “ Thieät maø ! OÂng Hai

Saàm caâu toâm oång roäng toâm ngoaøi ñoù ñoù “. Roài noù giaûi nghóa:-Tao thaáy oång ñi caâu veà laø oång thaû caùi roï toâm coù treo cuïc ñaù xuoáng

soâng. Caùi roï coù sôïi daây dính voâ khuùc cuûi noåi treân maët nöôùc ñeå laøm daáu. Tuïibaây doøm coi.

Nöôùc ñang roøng. Caùch bôø ñoä ba thöôùc coù khuùc cuûi nhoû laéc lö laéc lö nhömuoán troâi maø bò caùi gì rò laïi phía döôùi. Maày noùi :” Toâm cuûa ngöôøi ta, aêncaép chuùng baét cheát “. Noù cöôøi :” Mình laën xuoáng xin moãi ñöùa moät con aênchôi. AÊn nhaàm gì ? Chöøng naøo rinh heát caùi roï cuûa oång môùi laø aên caép chô”ùBa ñöùa dôïm böôùc xuoáng soâng ñeå loäi ra ñoù thì tao khöïng laïi :” Khoâng ñöôïc- Phaûi coù moät thaèng ñöùng canh. Ruûi coù ngöôøi thaáy töôûng tuïi mình aên caépcaùi roï thì khoå .

Vaäy laø maày ñöôïc chæ ñònh ñöùng canh treân bôø. Tao laïi nghó laïi :” Khoângñöôïc ! Nöôùc roøng chaûy maïnh, ba con toâm, tay naøo caàm tay naøo loäi ? “.Thaèng Ñöïc Nhoû “ ÔØ “ roài ngoài beïp xuoáng nhö caùi bong boùng xì. Boãng noùñöùng phaét leân chæ vaøo caùi quaàn daøi baèng vaûi ñen noù ñang maëc :” Tao coättuùm oáng quaàn laïi, mình boû toâm voâ quaàn roài loäi voâ !”. Roài noù vöøa cöôøi ha haûvöøa chaïy laïi maáy caây chuoái hoang gaàn ñoù teùt maáy sôïi daây thaân chuoái coätoáng quaàn. Maày noùi : “ Meï ! Coi chöøng caøng toâm noù keïp cho thaáy baø !”.Ñöïc Nhoû vöøa noùi vöøa ra daáu :” Mình beû caøng noù !”. Tao chen voâ :” ÔØ?maøcoøn caùi raêng cöa treân ñaàu noù nöõa “. Noù döùt khoaùt :” Thì cuõng beû luoân !”.Vaäy laø hai ñöùa tao ñuøng xuoáng soâng, loäi ra khuùc cuûi, moø theo sôïi daây laënxuoáng. Nhö ñaõ giao heïn hoài loäi ra, tao laõnh phaàn baét toâm, noù laõnh phaàn beûcaøng beû raêng cöa roài “ nhoát “ voâ quaàn. Ñang laøm tôùi con toâm thöù hai thìboãng thaèng Ñöïc Nhoû troài leân maët nöôùc la laøng choùi loùi. Tao heát hoàn naémñaàu noù vöøa loäi vöøa keùo voâ bôø. Noù vuøng vaãy nhö ñieân, haát tay tao ra roàichìm xuoáng nöôùc. Treân bôø, maày nhôù khoâng, maày vöøa nhaûy ñoâng ñoång,vöøa la :” Cheát cha ! Thaèng Ñöïc Nhoû bò ma da ruùt roài ! Cheát cha !”. Voâ tôùibôø, tao chöa bieát phaûi laøm sao thì thaèng Ñöïc Nhoû troài ñaàu leân, maët maøinhaên nhoù, vöøa loäi voâ vöøa reân :” Ñau thaáy meï ! Trôøi ôi ! Raùt thaáy meï !”.Chöøng noù ñöùng leân môùi thaáy caùi quaàn noù tuoät xuoáng hai oáng chaân, coøn haibeân baép veá cuûa noù thì maùu me tuøm lum nhö bò ñaâm bò caét. Noù noùi nhö meáu:” Meï baø noù ! Mình queân con toâm coøn coù caùi ñoùt giaáu ôû döôùi ñuoâi nöõa ! Noùbuùng ñuoâi cheùm tao ñau thaáy ba boán oâng Trôøi ! Tao phaûi laën xuoáng côûiquaàn cho noù phoùng ra soâng !”. Thaèng Ñöïc Nhoû vöøa noùi vöøa khoaùt nöôùcröûa maùu chöøng ñoù môùi thaáy caùi ñuøm giöõa cuûa noù coøn nguyeân chæ bò thöôngôû ñuøi. Huù vía ! Thaèng Ñöïc Nhoû sau naøy ñi lính ñaùnh giaëc roài cheát traän ôûKontum. Noù chöa vôï chöa con, cuõng may cho noù!

Trôû veà vôùi con raïch cuûa tuïi mình. Treû con ñi hoïc veà laø nhaûy uømxuoáng taém. Ngöôøi lôùn coøn ñôïi nöôùc lôùn môùi taém chôù con nít thì

nöôùc lôùn nöôùc roøng gì cuõng taém ñöôïc heát, bôûi vì taém loäi laø moät troø chôi.Nhaéc ñeán vuï taém raïch, tao coøn nhôù tôùi chuyeän naøy. Chaéc, tao nghó, maàycuõng coøn nhôù. Hoâm ñoù, maày baän caùi quaàn xaø loûn môùi tinh cuûa maù maày vöøamay cho. Maày sôï quaàn öôùt neân côûi quaàn vaét leân caây göøa, ôû truoàng nhaøoxuoáng loäi. Hoài thôøi tuoåi nhoû, tuïi mình taém ôû truoàng laø thöôøng. Taém giôõn ñaõroài leo leân bôø thì ñöùa naøo ñaõ aên caép caùi quaàn môùi. Maày meáu maùo khoùc, taophaûi qua nhaø tao laáy caùi quaàn cho maày möôïn maø maëc ñi veà. Hoâm sau ñihoïc, maët maày buoàn xo. Maày traät ñít ra cho tao coi hai laèn roi ñoû öûng ! Vuïñi taém maát quaàn ñoù, chaéc maày coøn nhôù maø ! Cho duø ñaõ maáy chuïc naêm, hailaèn roi ñoù laøm sao queân ñöôïc ?

Page 64: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

6464646464 • Ngöôøi Vieät Illinois

Vaäy maø ñaõ maáy chuïc naêm ! Tuïi mình xa laàn con raïch Coàn Coû töø hoài leântænh hoïc trung hoïc. Roài xa luoân töø ngaøy maày ñi Taây, coøn vôùi tao thì keå cuõnggaàn nhö xa luoân töø ngaøy tao ñi lính. Maày khoâng bieát chôù hoài tao ñi lính, taoñaùnh giaëc lì laém. Baïn ñoàng ñoäi noùi tao laø : “Thaèng Laân aên phaùo, choã naøoVieät Coäng baén raùt laø coù noù laên tôùi”. Roài tuïi noù ñaët cho tao caùi hoãn danh“Laân phaùo”, hoãn danh naøy tao mang tôùi ngaøy maát nöôùc. Suoát cuoäc ñôøi nhaøbinh cuûa tao, tao ñaùnh giaëc khoâng bieát bao nhieâu traän, coù vaøo sanh ra töû,coù thaéng coù thua, nhöng khoâng hieåu sao tao chöa heà bò thöông moät laàn !Vaäy maø hoâm tao phaûi lieäng suùng ñaàu haøng vaøo cuoái thaùng Tö 75, tao ngheñau ñieáng nhö vöøa laõnh moät vieân ñaïn. Laàn ñoù, tao khoâng ñaùnh giaëc vaäymaø tao laïi bò thöông, bò thöông ôû trong loøng. Veát thöông ñoù, baây giôø, gaànhai möôi naêm sau, vaãn chöa chòu laønh. Maày thaáy khoâng ? Keå laïi cho maàynghe maø tao vaãn coøn rôm rôùm nöôùc maét.

Beân vôï tao coù cô sôû laøm aên ôû Marseille. Nhôø vaäy, tao môùi qua Phaùptheo dieän ñoaøn tuï gia ñình beân vôï. Maày thaáy khoâng ? Cuoái cuøng

roài tao cuõng ñöôïc ñi Taây nhö ai !Tröôùc khi ñi, tao coù veà thaêm Coàn Coû. Con raïch nhoû baây giôø noù roäng

huîch, taïi vì ghe thuyeàn baây giôø toaøn chaïy maùy neân soùng ñaäp lôû bôø. Caàukhæ ñöôïc thay baèng caàu vaùn. Caàu OÂng Caû gaõy heát moät chaân loøi coát saét ræseùt. Ngöôøi ta noùi hoài môùi voâ, maáy cha Vieät Coäng thaùch ñoá nhau baén chôi !Caùi coàn ñaõ ñöôïc moät oâng lôùn naøo ñoù chieám nguï. OÅng xaây bôø keø, xaây töôøngraøo kieân coá, phía soâng coù caàu taøu, nhaø thuûy taï, beân trong laø nhaø laàu kieåu coïtheo ñieäu Taøu. Baây giôø maày coù veà maày nhìn khoâng ra ñaâu ! Ngöôøi cuõ cheátbôùt, ñi bôùt. Ngöôøi môùi, phaàn ñoâng laø daân caùch maïng tuïi mình khoâng quen,veà caát nhaø laàu daøi theo raïch. Tao coù ñeán thaêm con Hueâ, caùi con nhoû maùluùm ñoàng tieàn hoïc chung vôùi tuïi mình ñeán heát lôùp nhöùt, ñoù, roài veà sau noùbaùn vaûi ôû chôï nhaø loàng, coù naêm ñoù trong dòp Teát noù taëng maày moät caùi mu-soa theâu tröôùc khi maày ñi Taây, maày nhôù hoân ?

Con nhoû ñoù, ñoù ! Baây giôø noù vaãn baùn vaûi, vaãn chöa coù choàng, coi hôigiaø hôn tao moät chuùt nhöng vaãn coøn coù duyeân. Noù vôùi tao nhaéc khoâng bieátbao nhieâu chuyeän cuõ, ñeå laâu laâu thôû daøi.

Khi con Hueâ tieãn tao ra ñeán coång, noù ñöùng ngaäp ngöøng moät chuùt roàiboãng noùi moät maïch leø leï nhö tuïi mình traû baøi thuoäc loøng thuôû nhoû :”Anhqua beân Taây, coù gaëp anh Cöông noùi em gôûi lôøi thaêm aûnh”. Noùi roài noù boûchaïy voäi vaøo trong, tao thaáy noù ñöa tay leân queït maét maáy laàn. Tao ñöùngcheát traân, nhôù laïi lôøi con Nhaøn, em con Hueâ, noùi vôùi tao caùch ñoù khaù laâuhoài tao gaëp noù baùn vaûi ôû chôï An Ñoâng : “Anh Laân bieát khoâng ? Chò Hueâthöông anh Cöông töø hoài coøn hoïc lôùp nhöùt laän !”. Noù vöøa noùi vöøa cöôøi, taotöôûng noù noùi chôi, teù ra noù noùi thieät. Tao keå laïi chuyeän con Hueâ cho maøynghe, tao bieát maøy khoâng laøm gì ñöôïc, nhöng tao vaãn keå. Ñeå cho maàythaáy ngöôøi con gaùi ôû döôùi queâ mình noù thaät thaø trung haäu ñeán möùc ñoä maøkhi ñaõ troùt thöông ai thì thöông cho ñeán cheát. Hoï coi ñoù laø söï töï nhieân.Cuõng nhö, heã ñaõ laø con raïch thì töï nhieân phaûi coù nöôùc lôùn nöôùc roøng.

Hoài hoâm, coi teùleù chöông trình vaên ngheä ñaøi TF1, nghe haùt baøi “ Doøngsoâng tuoåi thô “, tao boãng nhôù tôùi con raïch nhoû queâ mình. Roài tao nhôù maàyCöông ôi ! Baây giôø maày ôû ñaâu ?

Truyeän naøy toâi vieát theo lôøi yeâu caàu cuûa ngöôøi keå: “Nhôø oâng vieát laïiduøm. Bieát ñaâu chöøng thaèng Cöông seõ ñoïc. Ñeå nhaéc noù ñöøng queân con raïchCoàn Coû, ñöøng queân thaèng Ñöïc Nhoû, thaèng Laân, con Hueâ “°

CHUYEÄN THAÄT XHCNKHOÂNG PHAÛI ÑEÅ CÖÔØI

OÂng Boá, voán laø moät caùn boänhaø nöôùc môùi nghæû höu keåchuyeän cho baïn beø:

-Toâi coù 4 thaèng con. Moät thaèngcoù baèng Cöû nhaân Kinh Teá cuûaÑaïi hoïc thaønh phoá HCM. Moätthaèng coù baèng Thaïc só Quaûn Trò,thaèng thöù ba môùi laáy Tieán só.Thaèng coøn laïi laø UÙt, toái ngaøy chæñi troäm caép...

Khaùch:- Sao oâng khoâng mang noù ñi

maø töø hoaëc ñuoåi noù ra khoûi nhaø?-Khoán noãi baây giôø noù laïi laø

thaèng duy nhaát kieám ñöôïc tieàn.Boïn coøn laïi ñeàu thaát nghieäp heát.

VEÀ TOÅNG BÍ THÖHai ngöôøi baïn ñi treân phoá, moät

ngöôøi hoûi:-Anh nghó gì veà ñoàng chí

Toång Bí Thö cuûa chuùng ta hieännay?

-Toâi khoâng theå noùi cho anhnghe ôû ñaây ñöôïc. Haûy ñi theotoâi!

Hai ngöôøi ñi vaøo moät phoávaéng.

-Naøo baây giôø thì haõy cho toâibieùt anh nghó gì veà ñoàng chíToång Bí Thö? Ngöôøi baïn gaënghoûi.

-Khoâng, chöa ñöôïc - Vaø haingöôøi laïi tieáp tuïc ñi vaøo moät heûmnhoû.

-Choã naøy ñöôïc chöa?Hoï cuøng ñi xuoáng moät taàng

haàm cuûa toøa nhaø.-Chöa an toaøn.Cuoái cuøng, hoï cuøng choïn moät

taàng haàm vaéng veû. “-OK, ôû ñaâyñöôïc chöa?”

Ngöôøi baïn nhìn quanh roài longaïi noùi:

-Ñöøng noùi vôùi ai nheù. Toâithích oâng ta laém!

Page 65: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 6565656565

Lieân laïc: P.O. Box 25711, Chicago, IL 60625 - Ñieän thoaïi: (773) 701-0534Tröïc tieáp: OÂ. Nguyeãn Vaên Duõng, Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois - (773) 728-3700 x 20

Traân troïng Quaù khöù - Giuùp ñôõ Hieän taïi - Hy voïng Töông lai

CÖÛ HAØNHLEÃ GIOÃ QUOÁC TOÅ HUØNG VÖÔNG

“Duø ai ñi ngöôïc veà xuoâiNhôù ngaøy Gioã Toå muøng möôøi thaùng ba

Khaép mieàn truyeàn maõi caâu caNöôùc non vaãn nöôùc non nhaø ngaøn naêm.”

Nhöõng caâu ca dao ñaäm ñaø tinh nghóa aáy ñaõ ñisaâu vaøo loøng moãi ngöôøi Vieät Nam chuùng ta töø

theá heä naøy sang theá heä khaùc. Cho neân haøng naêm töôûngnhôù Toå Tieân döïng nöôùc chuùng ta laøm Leã Gioã Toå nhaèmmuøng 10 thaùng 3 AÂm lòch, hay coøn goïi laø ngaøy GioãQuoác Toå Huøng Vöông, moät leã troïng ñaïi Vieät Nam vìkhoâng chæ bao haøm Toå Quoác maø coøn luoân caû Toå Tieânnöõa. Trong chieàu höôùng ñoù, raát ñoâng ñaûo hoäi vieân HoäiNgöôøi Vieät Cao Nieân Chicago vaø thaân höõu ñaõ coù maëttaïi Hoäi tröôøng Hoäi Ngöôøi Vieät/IL vaøo ngaøy Chuû Nhaät08 thaùng 4 naêm 2017 ñeå cöû haønh Leã Gioã Quoác Toå nhaèmduy trì truyeàn thoáng toát ñeïp vaø baûn saéc ñaëc thuø cuûa daântoäc Vieät Nam.

Ñaây khoâng phaûi laø cuoäc trình dieãn, khoâng mang tínhchaát toân giaùo, meâ tín dò ñoan maø phaùt xuaát töø taän ñaùyloøng söï thaønh kính ñoái vôùi Quoác Toå Vieät Nam, vôùi hoànthieâng soâng nuùi. Buoåi leã baét ñaàu luùc 11:30a.m. vôùi nghithöùc chaøo quoác kyø Myõ-Vieät vaø moät phuùt maëc nieäm. Saudieãn vaên chaøo möøng quan khaùch cuûa oâng Hoäi tröôûngNguyeãn Vaên Duõng laø phaàn trình baøy YÙ Nghóa Ngaøy LeãGioã Quoác Toå cuûa baø Toång thö kyù Leâ Nhö Loan. Tieáp

theo, oâng cöïu Hoäi tröôûng Traàn Phöôùc ñieàu khieån nhòpnhaøng Leã Teá Toå, vaø môøi quyù vò ñaïi dieän caùc hoäi ñoaønvaø moät soá vò tröôûng thöôïng leân laøm leã daâng höông. OÂngPhoù hoäi tröôûng Nguyeãn Minh Tröïc ñaïi dieän Ban ToåChöùc môøi taát caû moïi ngöôøi tham döï vui höôûng loäc toå, vaøthöôûng thöùc moät chöông trình vaên ngheä Karaoke raáthaøo höùng vôùi nhöõng baûn nhaïc thaém ñöôïm tình queâhöông noàng naøn.

Buoåi Leã Gioã Toå keát thuùc toát ñeïp vaøo luùc 2:30p.m.cuøng ngaøy. Moïi ngöôøi haân hoan ra veà, vaø heïn gaëp laïivaøo dòp “42 Naêm Töôûng Nieäm Ngaøy Quoác Haän 30Thaùng Tö” saép ñeán.

CAÛM ÔNThay maët BTC, chuùng toâi moät laàn nöõa xin chaân thaønh

caûm ôn quyù vò ñaïi dieän caùc hoäi ñoaøn, quyù hoäi vieân vaøthaân höõu ñaõ tích cöïc yeåm trôï cho Buoåi Leã Gioã Quoác Toåraát thaønh coâng naøy: Cathay Bank (OÂ. Duõng Traàn) $50;Hoäi Ngöôøi Vieät Cao Nieân DuPage (OÂ. Hieàn Traàn) $50;Hoäi Hueá-Quaûng Trò (OÂ. Lieäu Hoà) $50; B. Nguyeãn ThòSung $50; OÂ. Nguyeãn Ngoïc Quí $20; OÂ. Trònh vaên Beù$20; OÂ. Traàn Ñaïi Taân AÙ $20; OÂ. Buøi Ngoïc $20; B.Toân Kieâm $15; OÂ. Toân Hoà $10; OÂ. Ñinh K. Lai $5; B.Mai Tö $5; OÂB Toáng H. Kinh: moät khay baùnh boø nöôùng;OÂB Nguyeãn X. Hy: moät khay baùnh cam; B. Nguyeãn T.Dieãm: moät khay buùn xaøo; OÂ. Leâ Haân cho möôïn daønKaraoke, vaø moät soá vò aån danh.

CAÄP NHAÄT HOÙA tin töùc Hoäi Cao Nieân trong soánaøy, ghi nhaän:

-Soá Hoäi vieân chính thöùc laø 255; vaø taøi chaùnh kyù thaùctaïi Cathay Bank: $22,602.83 (tính ñeán ngaøy 4/11/17).

-Hoäi vieân Tröông Anh Tuaán maát ngaøy 4/5/2017. Moätphaùi ñoaøn ñaïi dieän Hoäi ñaõ ñeán thaêm vieáng, an uûi vaøchia buoàn cuøng tang quyeán taïi Nhaø Quaøn Cooney goùcñöôøng Irving Park vaø Pulaski°

(Baøi vieát cuûa oâng Nguyeãn Vaên Duõng vaø aûnh do HoäiCao Nieân Chicago cung caáp)

Page 66: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

6666666666 • Ngöôøi Vieät Illinois

Toâi may maén ñöôïc thaáy Phaät cöôøi ngay khi coøn beù. Vaø nuï cöôøi ñoùñaõ ñi theo toâi treân suoát nhöõng chaëng ñöôøng ñôøi.

Nuï cöôøi Theá Toân laø aån soá cuûa ñôøi toâi, laø moät coâng aùn lôùn maø tuøy moãichaëng ñöôøng toâi “ngoä” ra moät yù nghóa.

Thuôû beù thô, nhöõng ngaøy tung taêng theo meï leã chuøa, toâi ñaõ baét gaëp nuïcöôøi aáy. Nuï cöôøi Nhö Lai treân toøa sen uy nghi laø choán bình yeân cuûa tuoåithô toâi. Moãi laàn chaép tay ngöôùc leân ñaøi sen nguyeän caàu, baét gaëp nuï cöôøiaáy, toâi ñeàu caûm thaáy tin töôûng laï luøng. Moãi laàn ñau raêng, moãi laàn gioù baõo,moãi laàn meï beänh... toâi ñeàu caàu nguyeän vaø ñeàu caûm thaáy lôøi thình caàu cuûamình ñaõ ñöôïc thaáu hieåu bôûi nuï cöôøi töø bi cuûa Ñöùc Phaät.

Ngaøy nhoû, toâi vaãn tin raèng neáu mình ngoan ngoaõn, mình seõ ñöôïc gaëpPhaät trong mô. Khoâng ít laàn, nuï cöôøi Theá Toân ñaõ ñi vaøo giaác mô thô beùcuûa toâi. Phaät hieän veà nhö oâng tieân coå tích, trìu meán nôû nuï cöôøi töø bi.

Nuï cöôøi Ñöùc Phaät laø choán veà, laø choã döïa nöông thuôû beù thô. Vaø nuï cöôøiaáy ñaõ trôû thaønh voâ thöùc, trôû thaønh nieàm tin aáu thô thöôøng haèng trong toâitreân nhöõng chaëng ñöôøng ñôøi. Nieàm tin aáy nhaït nhoøa trong toâi cuøng vôùi theágiôùi logic, duy lyù maø toâi chaäp chöõng laõnh hoäi trong nhöõng naêm ñaàu ñi hoïc.

Khoâng coøn tuyeät ñoái, khoâng coøn trong veo ñoâi maét beù thô khaån nguyeänkính thaønh, toâi vaãn ñeán chuøa vôùi meï töø thoâi thuùc cuûa voâ thöùc. Toâi baét ñaàuhoaûi nghi nuï cöôøi bình yeân aáy. Trong nhöõng laàn cuøng meï caàu nguyeän, toâikhoâng coøn caàu cho mình khoûe maïnh, hoïc gioûi...nhö ngaøy xöa, thay vaøoñoù laø moät aùnh nhìn thaùch thöùc veà phía nuï cöôøi Theá Toân. Vaø toâi baét ñaàuhoaûng sôï. Trong toâi, maâu thuaån daèn vaët. Haøng traêm caâu hoûi phaûn ñeà chonhöõng giaùo lyù toâi ñaõ hoïc ñöôïc ñaët ra. Nuï cöôøi thaân thöông thuôû beù trongtoâi nay chæ coøn laø söï mæa mai vaø thaùch thöùc nghieät ngaõ.

Chính luùc aáy, ba toâi ñaõ nhìn toâi cöôøi bao dung, hieàn haäu. Ba baûo toâi cöùnghi ngôø, bôûi ñoù môùi chính laø tinh thaàn Phaät giaùo. Nhieàu naêm sau, toâi môùihieåu ñöôïc nuï cöôøi naêm aáy cuûa ba toâi. Coù phaûi luùc ñoù, oâng Phaät trong ba ñaõthöùc daäy cöôøi vôùi toâi. Hay nuï cöôøi Theá Toân ñaõ hoùa thaân trong nuï cöôøi aáy?Toâi baét ñaàu nghi ngôø vaø ba toâi laø ngöôøi hoùa giaûi cho toâi nhöõng hoaøi nghi.

Daàn daàn, theo thaùng naêm, nuï cöôøi Theá Toân khoâng coøn laø choã ñeå toâidöïa daãm nhö ngaøy thô beù, cuõng khoâng mæa mai, thaùch thöùc nhö toâi caûmnghieäm khi môùi baét ñaàu suy nghó, nuï cöôøi aáy trôû thaønh aån soá cho moãi traïngthaùi taâm linh cuûa ñôøi toâi.

Ngöôøi ta thöôøng noùi, nuï cöôøi cuûa Theá Toân treân ñaøi sen laø nuï cöôøi cuûabaäc ñaïi giaùc ngoä. Nuï cöôøi aáy khoâng “vui” theo kieåu theá gian, nuï cöôøi aáy laønuï cöôøi töï taïi, an laïc, töï nhieân.

Toâi khoâng hoaøi nghi ñieàu aáynhöng vôùi toâi nuï cöôøi Ñöùc Phaätkhoâng chæ dieãn taû khoaûnh khaéc cuûatraïng thaùi giaùc ngoä, noù laø moät conñöôøng daøi cuûa söï haønh trì taâm linh.

Trong nuï cöôøi ñoù khoâng chæ coùnieàm an laïc, maø coøn coù caû khoå ñau,baên khoaên, hoaøi voïng...Vaø toâi ñaõ baétgaëp mình trong nuï cöôøi Nhö Lai.

OÂ hay! Sao toâi laïi nhìn nuï cöôøiÑöùc Phaät nhö ngöôøi ta bình phaåmnuï cöôøi Mona Lisa theá naøy? Nuï cöôøinaøng Mona Lisa laø aån ngöõ cuûa taâmhoàn Leonardo Da Vinci vaø nhöõngtaâm hoàn phöông Taây khaùc. Ngöôøita vaãn ñi tìm lôøi ñaùp cho nuï cöôøi aáyñeå thaåm ñònh taøi naêng cuûa hoïa sólöøng danh.

Coøn toâi, toâi ñi tìm lôøi ñaùp cho nuïcöôøi Nhö Lai ñeå tìm thaáy nhöõng neûotaâm cuûa con ñöôøng chöùng ngoä.

Neáu ngaøy nhoû toâi tin vaøo quyeànpheùp cuûa nuï cöôøi Nhö Lai thì giôøñaây, toâi tin söï hieän höõu cuûa moät nuïcöôøi Nhö Lai trong chính baûn thaântoâi maø toâi chöa gaëp.

Saùng nay, toâi gaëp moät caønh hoadaïi nôû nuï cöôøi khoe saéc. Khoâng hieåusao, toâi laïi nghó tôùi nuï cöôøi Nhö Lai.

Coù Phaät trong hoa, coù Phaät trongtoâi, coù Phaät trong moãi chuùng sinh.Phaät luoân mæm cöôøi.

Nuï cöôøi daãn böôùc loái veà chaânnhö. Haõy giuùp nhau coù nuï cöôøi trongcuoäc soáng •

(Nguoàn: Vaên Hoùa Phaät Giaùo)

Page 67: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 6767676767

Noùi theo moät loái noùi cuûa ngöôøi Myõ maø nay nhieàu ngöôøi chuùng ta ñaõ raát quen,

laø toâi nôï nhöõng baûn nhaïc maø chuùng ta thöôønggoïi laø “nhaïc lính” moät lôøi xin loãi. Moät lôøi xin loãithaät lôùn, thaät chaân tình nhaát vaø thaønh thaät nhaát.

Xin loãi nhöõng baûn nhaïc lính, nhöõng ngöôøitrình dieãn chuùng, nhöõng ngöôøi yeâu chuùng, khoângchæ moät, maø moät ngaøn lôøi xin loãi. Moät vaïn lôøixin loãi. Maø vaãn thaáy chöa ñuû.

Moät buoåi toái tröôùc ñaây, ngoài vôùi Phan NhaätNam, chuùng toâi nhaän ra moät ñieàu laø cuoäc chieánVieät Nam bi thaûm vaø voâ cuøng taøn baïo laïi ñeå laïicho chuùng ta, nhöõng ngöôøi ôû mieàn Nam, moätkho taøng heát söùc quí baùu, ñoù laø nhöõng baûn nhaïc

vieát veà nhöõng ngöôøi lính trong chieán tranh, vaø tuy ngaøy nay, cuoäc chieán ñaõkeát thuùc, nhöõng baøi haùt aáy vaãn coøn ôû laïi vôùi chuùng ta vaø chuùng vaãn coøn taïora bieát bao nhieâu laø caûm ñoäng, bieát bao nhieâu xao xuyeán, vaø vaãn coøn ñöôïchaùt leân ñeå nhôù laïi nguyeân moät thôøi binh ñao töôûng nhö cung kieám ñaõ xeáplaïi, buïi daày ñaõ phuû kín. Böùc töôïng ngöôøi lính daùng ñieäu meät moûi ôû loái vaøonghóa trang quaân ñoäi Bieân Hoøa bò keùo saäp khoâng bieát nay ôû ñaâu nhöngnhöõng baøi haùt vieát cho nhöõng ngöôøi lính naøy vaãn coøn ôû maõi vôùi chuùng ta.

Nhöõng baøi haùt ñaàu tieân veà nhöõng ngöôøi lính aáy mô hoà toâi nghe töø chieácradio treân caên gaùc ôû Haø Noäi cuûa ngöôøi chuù...baøi Chieán Só Cuûa Loøng Em vôùinhöõng caâu: ...khi nöôùc nhaø phuùt ngaû nghieâng em mô ngöôøi trai anh duõngmang thaân theá hieán giang sôn chí quaät cöôøng hieân ngang ... chieán só cuûaloøng em ñaém ñuoái öôùc mô ôû chieán tröôøng xa daõi naéng daàm möa nhòp böôùcoai huøng chaøng tieán trong tim em trong khi vang ca say theo chieán thaéng...

Vaøi thaùng sau chuù toâi töû traän.

Vaøo Saøi Goøn, khoaûng naêm 1957, toâi nghe baøi Em Gaéng Chôø cuûaHuyønh Anh vaø yeâu ngay nhöõng caâu naøy: ...vai suùng hieân ngang

heïn cuøng ngöôøi cuõ...trong boùng vinh quang roän raøng anh böôùc hieân ngangveà laøng trôøi Nam haân hoan reo vang thanh bình ca... toâi yeâu baøi haùt aáy vìmoät coâ baïn haøng xoùm, töôûng töôïng coâ laø ngöôøi ñöùng treân beán soâng...

Nhöng ñoù môùi chæ laø nhöõng baøi haùt veà lính coøn quaù hieàn laønh, khi cuoäcchieán chæ môùi baét ñaàu...Anh veà qua xoùm nhoû, em chôø döôùi goác döøa naéngchieàu leân aùi toùc, tình queâ höông ñôn sô... anh chieán binh tieàn tuyeán ôi veàgiaûi phoùng queâ höông... Moät thôøi gian sau, vaøi ba ngöôøi baïn trong lôùp boû

hoïc leân ñöôøng nhaäp nguõ... baïn ôi,mai naøy ai hoûi ñeán teân toâi, thì xinhaõy ñaùp khoaùc chieán y roài... ngöôøithö sinh aáy ñaõ xeáp buùt nghieân giaõ töøtröôøng yeâu vôùi bao nhieâu baïn hieàn...Lôøi ca laõng maïn, hôi baày ñaët, reû tieànnhöng toäi nghieäp voâ cuøng. Toâi nhôùmoät toái leùn ñi uoáng bia vôùi ngöôøi baïntieãn chaøng ñi lính. Baøi haùt aáy ñöôïchaùt leân bôûi moät ngöôøi baïn beân nhöõngchai bia ñaàu tieân. Noäi trong naêm aáy,caû hai ñeàu cheát traän.

Hai naêm sau, toâi ñi hoïc xa, maáynaêm sau môùi veà. Toâi khoâng nghenhöõng baøi haùt aáy nöõa. Toâi ngheBeatles, Rock, nhaïc coå ñieån Taâyphöông, nhaïc ñoàng queâ, nhaïc daânca Myõ, nhaïc phaûn chieán... ÔÛ VieätNam, cuoäc chieán ñang trôû neân khoáclieät hôn. Nhöõng baûn nhaïc toâi nghetrong nhöõng naêm xa nhaø laø thöù nhaïchoaøn toaøn khaùc. Bob Dylan, JoanBaez, Peter Paul & Mary, PeteSeeger... cuõng noùi veà chieán tranhñaáy, nhöng trôû laïi Saøi Goøn toâi môùilaïi ñöôïc nghe nhöõng baûn nhaïc línhmaø toâi ñaõ boû queân ñi trong suoátnhöõng naêm xa nhaø. Thö nhaø cho bieátdaêm ba ngöôøi baïn cuøng lôùp ñaõ vinhthaêng thieáu uyù...

Saùng nay vöøa thöùc daäy, nghe tinem guïc ngaõ nôi chieán tröôøng... trongvöôøn toâi voâ tình hoa töôøng vi vaãnnôû theâm moät ñoaù...Neáu em khoâng laøngöôøi yeâu cuûa lính... teân thaät laø emcaùc bin, hoï haøng em coù traêm nghìn...töø ngay toâi leân cai vieäc laøm toâi raát

Nhaø baùo Buøi Baûo Truùc.1944-2016

(Hình: Khoâi Nguyeân/NV)

° BUØI BAÛO TRUÙC

Page 68: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

6868686868 • Ngöôøi Vieät Illinois

nhieàu, binh ngoan cho noát toát, löôøi cho cooùc veâ...ñi quaân dòch laø thöôngnoøi gioáng...haõy nhôù tôùi anh luoân luoân, yeâu em vì loøng chôø mong...anh ñichieán dòch... loøng suùng nhaân ñaïo cöùu ngöôøi laàm than...anh laø lính ñatình...phi ñaïo chaïy daøi anh caát caùnh bay leân...

Trôû laïi Saøi Goøn, nhöõng buoåi chieàu trong quaùn nöôùc môû trang baùo ra ñoïcthaáy teân baïn beø maáy ngöôøi treân trang caùo phoù cheát traän cao nguyeân.

...vieát teân ngöôøi yeâu leân ba loâ naëng tróu... ñöøng tröôùc ngoõ cuõ nghe giaëctraøn qua thoân xoùm... thaêm em daêm ba ngaøy roài anh ñi... xuyeân laù caønhtraêng leân leàu vaûi... chieàu möa bieân giôùi anh ñi veà ñaâu...anh khoâng cheátñaâu anh, ngöôøi anh huøng muõ ñoû teân Ñöông...quì hoân ñaát thaân yeâu, QuaûngTrò ôi möøng queâ höông giaûi phoùng...

Nhaïc Vieät ñaõ ñoåi khaùc...em ngaïi nguøng daïo phoá ... beân ngöôøi yeâu taätnguyeàn ... anh trôû veà treân ñoâi naïng goã... baïi töôùng cuït chaân...

Nhöõng baøi haùt nhö theá phaûi coù caû traêm baøi cho ñeán nay vaãn coøn ñöôïchaùt leân. Haùt ñeå nhôù laïi nhöõng baát haïnh cuûa moät thôøi tuoåi treû. Nhöõng chuyeänñaùng leõ phaûi queân ñi. Nhöng nhöõng chuyeän ñoù cuõng laïi laø moät phaàn cuûañôøi soáng chuùng ta.

Chuùng ta phaûi caùm ôn nhöõng baøi haùt aáy maëc duø chuùng bi thaûm, ñauñôùn. Chuùng vaãn nhaéc chuùng ta veà nhöõng thöông tích khoâng bao giôø laønhtreân cô theå cuûa moãi ngöôøi.

Trong khi nhöõng ngöôøi lính mieàn Baéc khoâng coù ñöôïc nhöõng baøi ca nhötheá. Chæ laø nhöõng baøi ca ñaët haøng, ngôïi ca laõnh tuï hay nhöõng Tieáng chaàytreân soùc Bom Bo cum cuïp cum ...tìm dieät Myõ giaûi phoøng cho daânmình...boùng caây kônia, tieáng ñaøn ta lö...

Hoï khoâng coù ñöôïc nhöõng ca khuùc neân hoàn ñeå coøn haùt leân ñöôïc cho maõitaän naøy hoâm nay. Trong khi nhöõng maát maùt cuûa hoï khoâng heà nhoû. Nhöngngaøy nay, coøn ñöôc maáy ngöôøi haùt nhöõng baøi haùt aáy. Vaø neáu haùt chuùng leânthì coù ñöôïc bao nhieâu ngöôøi xuùc ñoäng?

Caùm ôn nhöõng baøi nhaïc lính. Xin loãi nhöõng baøi nhaïc lính, nhöõng baøinhaïc coù moät thôøi maø khoâng ít ngöôøi trong chuùng ta ñaõ coi thöôøng

noù, cuõng coù theå ñaõ khinh bæ noù, coi noù laø queâ muøa, seán...trong khi chuùnghay bieát laø chöøng naøo. Nöûa treân vó tuyeán 17 khoâng coù ñöôïc moät neàn nhaïcnhö theá. Toâi thaønh thaät xin loãi nhöõng baøi nhaïc lính, xin loãi caùc taùc gæaû,nhöõng ngöôøi haùt chuùng moät traêm ngaøn laàn. Maø vaãn thaáy chöa ñuû!°

THOÂNG TIN LIEÂN HEÄKHAÅN CAÁP

CHO COÂNG DAÂN MYÕ

Theo thoâng baùo töø Ñaïi söùquaùn Hoa Kyø taïi Haø Noäi

vaø Laõnh söï quaùn Hoa Kyø taïiSaigon lieân heä khaån caáp cho coângdaân Hoa Kyø ñang vieáng thaêm, taïmtruù taïi Vieät Nam ñöôïc phoå bieán nhösau:

Nhöõng tröôøng hôïp khaån caáp coùtheå bao goàm:

Beänh taät, töû vong, tuùng quaãn,bò baét giöõ, bò maát hoä chieáu, naïnnhaân cuûa toäi phaïm, maát tích,nhöõng tröôøng hôïp baét coùc treû emlieân quan ñeán boá meï...

Trong tröôøng hôïp khaån caáp lieânquan ñeán coâng daân Hoa Kyø, vuiloøng lieân heä:

Lieân heä taïi Hoa Kyø:1-888-407-4747 goïi töø trong noäi

ñòa Hoa Kyø hoaëc+1 202-501-4444 neáu goïi töø

nöôùc ngoaøi.

Lieân heä vôùi Ñaïi söù quaùn HoaKyø taïi Haø Noäi theo soá ñieän thoaïicuûa ñöôøng daây noùng hoaït ñoäng24/7:

- (04) 3850-5000 neáu goïi trongnoäi ñòa Vieät Nam

-(011) (84-4) 3850-5000 neáugoïi töø nöôùc ngoaøi.

Lieân heä vôùi Laõnh söï quaùn HoaKyø taïi TP. Saigon theo soá ñieänthoaïi cuûa ñöôøng daây noùng hoaïtñoäng 24/7:

- (08) 3520-4200 neáu goïi trongnoäi ñòa Vieät Nam

- (+84)(8)3520-4200 neáu goïi töønöôùc ngoaøi.

Page 69: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 6969696969

• Caâu Chuyeän Thaày Lang • Caâu Chuyeän Thaày Lang • Caâu Chuyeän Thaày Lang • Caâu Chuyeän Thaày Lang •

• Baùc só NGUYEÃN YÙ ÑÖÙC

Caùch ñaây vaøi thaäp nieân, khi ñöôïc xaùc ñònh bò ung thö thì nhieàu beänhnhaân ruïng rôøi chaân tay, lo sôï. Vì maéc phaûi ung thö laø coi nhö ñôøi

soáng seõ voâ cuøng ngaén laïi. Ngoaøi ra söï sôï haõi cuõng taêng laø vì khi ñoù söï hieåubieát veà beänh cuõng coøn giôùi haïn.

Sau nhieàu naêm nghieân cöùu, khoa hoïc ñaõ coù nhöõng khaùm phaù töông ñoáiroõ raøng hôn veà nguyeân nhaân cuõng nhö ñieàu trò vaø caùch thöùc phoøng ngöøabeänh. Nhôø ñoù moät soá lôùn ung thö coù theå ñöôïc chöõa khoûi neáu phaùt hieän sôùm.

Ung thö khoâng phaûi laø moät beänh maø goàm vaøi chuïc loaïi khaùc nhau.Chuùng coù theå xuaát phaùt töø baát cöù nôi naøo trong cô theå vôùi caùc hung tínhrieâng.

Ai cuõng coù theå bò ung thö. Nhöng maéc beänh hay khoâng tuøy thuoäc vaøomoät soá yeáu toá nhö nôi ôû, ngheà nghieäp, quaù khöù söùc khoûe cuûa moãi caù nhaânvaø gia ñình, gen di truyeàn, neáp soáng haøng ngaøy. Theo thoáng keâ, ung thöxaåy ra nhieàu hôn ôû lôùp tuoåi treân 60; ngöôøi keùm lôïi töùc nhieàu hôn giôùi trunglöu; tín ñoà vaøi toân giaùo nhö Mormon vaø Seventh-Day Adventists ít bò hôn.Coù leõ vì hoï chöøng möïc trong ñôøi soáng vaø dinh döôõng, khoâng röôïu, thuoác laù.

Ung thö ñaõ ñöôïc bieát tôùi töø thuôû xa xöa.

Danh töø Cancer, ñöôïc Hippocrates duøng ñaàu tieân, baét nguoàn töø chöõkarcinos coù nghóa laø con Cua, nguï yù dieãn taû nhöõng u böôùu coù

nhaùnh toûa ra chung quanh.Y giôùi coå Hi Laïp cho ung thö laø do maát thaêng baèng boán chaát loûng trong

cô theå, nhaát laø khi maät töø gan tieát ra quaù nhieàu.Gallen thì laïi cho ung thö laø do coù quaù nhieàu maùu sau khi cô theå bò vieâm

noùng.Ñeán theá kyû 15, coù khoa hoïc gia laïi coi heä baïch huyeát coù lieân heä tôùi ung

thö.Khi teá baøo ñöôïc khaùm phaù qua kính hieån vi vaø ñöôïc coi nhö ñôn vò caên

baûn cuûa cô theå thì hieåu bieát veà ung thö roõ raøng hôn.Ngaøy nay y khoa hoïc ñaõ chöùng minh ung thö laø do moät soá teá baøo ñoät

nhieân taêng sinh saûn moät caùch baát bình thöôøng vaø khoâng kieåm soaùt ñöôïc.

Dieãn tieán ung thö

Nhaéc laïi laø cô theå ñöôïc caáu taïo bôûi caû nghìn nghìn tyû ñôn vò goïi laø teábaøo. Teá baøo giuùp ta thöïc hieän caùc chöùc naêng chính cuûa cô theå nhö

tuaàn hoaøn, hoâ haáp, tieâu hoùa, cöû ñoäng,suy nghó.

Moâ baøo taêng tröôûng vaø sinh saûntuøy theo nhu caàu cuûa cô theå vaø trongmoät traät töï ñaõ ñöôïc quy ñònh. Moät teábaøo thaønh hai, hai thaønh boán vaø lieântuïc tieáp dieãn.

Trong nhöõng naêm ñaàu cuûa cuoäcñôøi, teá baøo sinh soâi naåy nôû raát nhanhcho tôùi khi ta tröôûng thaønh. Sau ñoùteá baøo cuûa haàu heát caùc boä phaän chæsinh ra ñeå thay theá teá baøogiaø yeáuhoaëc bò tieâu huûy, thöông tích.

Khi teá baøo taêng sinh moät caùch voâtraät töï, khoâng ñaùp öùng nhu caàu,khoâng kieåm soaùt ñöôïc vaø maát khaûnaêng töï huûy thì chuùng seõ taïo ra moätnhoùm goïi laø u böôùu. U naøy coù theålaønh hoaëc döõ.

Laønh thì thu goïn, ít gaây hieåmngheøo cho söùc khoûe, khoâng lan tôùicaùc nôi khaùc vaø coù theå moå caét boû.

Traùi laïi u ung thö thì nguy hieåmhôn vì chuùng lan sang caùc boä phaänxa gaàn. Ñoù laø söï di caên. Khi di caênnhö vaäy, nôi maø ung thö khôûi söï vaãnñöôïc coi laø ung thö chính. Thí duï teábaøo ung thö nhieáp tuyeán chaïy vaøoxöông thì vaãn giöõ caùc ñaëc tính cuûaung thö nhieáp tuyeán.

Coù nhieàu giaûi thích veà söï thayñoåi cuûa teá baøo ung thö.

Theo baùc só L. Hebert Maurer,ñaïi hoïc Y khoa Darmouth söï hình

Page 70: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

7070707070 • Ngöôøi Vieät Illinois

thaønh ung thö dieãn tieán qua hai giaiñoaïn:

- Taùc nhaân gaây ung thö xaâmnhaäp moät teá baøo vaø gaây roái loaïn choDNA. DNA laø chaát coù trong moïi teábaøo vaø ñieàu khieån moïi sinh hoaït cuûateá baøo. ÔÛ teá baøo bình thöôøng, khi bòtoån thöông thì DNA coù theå söûa chöõañöôïc trong khi ñoù DNA teá baøo ungkhi bò hö hao thì baát khaû tu söûa. GenDNA naøy bieán ñoåi vaø teá baøo coù khaûnaêng trôû thaønh aùc tính.

Tieáp theo laø moät vaøi hoùa chaáttrong teá baøo laïi hoã trôï söï taêng sinhcuûa teá baøo noåi loaïn vaø taïo ra u böôùu.

Thôøi gian töø khi tieáp xuùc vôùi taùcnhaân nguy haïi tôùi khi khaùm phaù rabeänh keùo daøi coù khi caû möôi möôøilaêm naêm. Ñaáy laø thôøi gian maø neáukhaùm phaù ra sôùm thì coù theå chaën söïthaønh hình hoaëc giôùi haïn söï lan roängcuûa teá baøo ung thö.

-Sieâu vi khuaån vaø moät soá hoùa chaátñaõ ñöôïc coi nhö nhöõng ruûi ro gaây raung thö.

Theo baùc só Isadore Rosenfeld,giaùo sö Trung Taâm Y Khoa Cornel,35% ung thö coù lieân heä tôùi thöïc phaåmaên uoáng, 30% gaây ra do huùt thuoáclaù, 4% do ngheà nghieäp, 3% do tieâuthuï nhieàu röôïu, 2% do oâ nhieãm. AÁylaø chöa keå phoùng xaï, kích thích toávaø caùc ruûi ro chöa ñöôïc xaùc ñònh.

Ung thö coù theå gaây beänh ôû moïicô quan, nhuõ hoa, ruoät giaø, nhieáptuyeán, bao töû, tuïy taïng, baøng quang,phoåi, da, töû cung laø nhöõng nôi thöôøngthaáy.

Nhöõng daáu hieäu cuûa nguy cô bòung thö.

Tuøy theo loaïi, ung thö coù nhöõngdaáu hieäu caûnh baùo nhö sau:

a- Thay ñoåi thoùi quen ñaïi tieåutieän;

b- Moät veát thöông laâu laønh;c- Xuaát huyeát hoaëc tieát dòch baát

thöôøng ôû moät cô quan;d- U cuïc ôû nhuõ hoa hoaëc caùc

phaàn meàm;

e- Khoâng tieâu vaø khoù khaên khi nuoát thöùc aên;g- Coù nhöõng muït coùc hoaïc noát ruoài mole treân dah- Ho khan hoaëc khaûn tieáng.Neáu coù moät trong nhöõng daáu hieäu treân, xin ñi khaùm baùc só ngay ñeå ñöôïc

khaùm nghieäm theâm. Neáu chaúng may bò beänh thì beänh seõ mau khoûi neáuñöôïc ñieàu trò sôùm.

Khaùm nghieäm phaùt hieän ung thöCho tôùi nay, 80% caùc tröôøng hôïp ung thö ñeàu ñöôïc xaùc ñònh ôû giai ñoaïn

2 hoaëc 3 neân vieäc ñieàu trò bò giôùi haïn. Do ñoù Vieän Ung Thö Hoa Kyø ñöa racaùc höôùng daãn sau ñaây ñeå saøng loïc screening moät soá ung thö tröôùc khi coùdaáu hieäu beänh.

Phuï nöõ:a- Tuoåi töø 18-39Ung thö nhuõ hoa: Khaùm nhuõ hoa moãi ba naêm do baùc só; töï khaùm moãi

thaùng; chuïp X-quang nhuõ hoa trong tuoåi 35-39.Ung thö coå töû cung: khaùm töû cung vaø laøm pap test moãi naêm.b- Tuoåi 40 trôû leânUng thö nhuõ hoa vaø coå töû cung: nhö treân.

Ñaøn oâng:a- Tuoåi 15 trôû leânThieáu nieân caàn töï khaùm ngoïc haønh moãi thaùng vì tuoåi 15- 34 laø nhieàu

nguy cô ung thö.b- Ñaøn oâng treân 40 tuoåiHaøng naêm khaùm haäu moân ñeå coi tình traïng to nhoû nhieáp tuyeán roài thöû

prostate specific antigen.

Nam Nöõ :a- Tuoåi 40-50Khaùm haäu moân moãi naêm ñeå phaùt hieän ung thö tröïc traøng.b- Tuoåi treân 50Haøng naêm khaùm haäu moân vaø thöû phaân coi coù maùu.Moãi naêm naêm laøm noäi soi tröïc traøng.

Giaûm thieåu nguy cô bò ung thöa- Huùt thuoác laø laø nguyeân nhaân chính cuûa ung thö phoåi; vaäy thì khoâng

neân huùt thuoác. Thuoác laù laø nguyeân nhaân gaây töû vong cho 30% tröôøng hôïpung thö phoåi.

b- Traùnh tieáp caän vôùi aùnh naéng gay gaét ñeå giaûm thieåu nguy cô bò ungthö da;

c- Giaûm caân; aên nhieàu rau traùi caây; giaûm muoái deå giaûm ung thö ruoät.d- Neáu uoáng röôïu thì uoáng vöøa phaûi;e- Theo Hoäi Ung Thö Hoa Kyø, “aên uoáng ñuùng ñaén, taêng hoaït ñoäng cô

theå vaø ñöøng ñeå maäp phì laø nhöõng phöông thöùc toát ñeå giaûm ruûi ro ung thö”.

Ñieàu trò ung thöHieän nay coù ít nhaát boán phöông phaùp ñeå ñieàu trò ung thö: giaûi phaãu, xaï

trò, hoùa trò vaø mieãn dòch trò lieäu immunotherapy. Muïc ñích caùc phöông

Page 71: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 7171717171phaùp naøy laø tieâu dieät teá baøo ung thömaø khoâng gaây toån thöông cho teá baøobình thöôøng. Phöông phaùp coù theåduøng rieâng reõ hoaëc phoái hôïp vôùinhau. Tieán boä veà kyõ thuaät ñaõ taênghieäu quaû vaø an toaøn cuûa caùc phöôngphaùp vaø nhieàu beänh nhaân ñaõ ñöôïccöùu soáng.

1- Giaûi phaãu.Giaûi phaãu laø phöông phaùp ñieàu

trò coå ñieån nhaát nhöng cuõng raát coânghieäu ñaëc bieät laø vôùi ung thö thu goïnôû moät phaàn naøo ñoù cuûa cô theå. Khigiaûi phaãu, teá baøo ung thö ñöôïc laáyñi caøng nhieàu caøng toát. Ñoâi khi teábaøo laønh cuõng ñöôïc caét boû ñeå chaécchaén laø teá baøo ung thö laãn vaøo ñaõñöôïc loaïi heát.

Hieäu quaû tuøy thuoäc vaøo moät soáyeáu toá:

a- U thu goïn ôû moät choã vaø chöadi caên;

b- Teá baøo ung thö taêng sinhchaäm;

c- Vò trí cuûa u böôùu;d- Khaû naêng chuyeân moân cuûa

phaãu thuaät gia;e- Coâng hieäu cuûa caùc dòch phuï

hoã trôï nhö thuoác meâ, kieåm soaùt ngöøanhieãm truøng, tieáp maùu, duïng cuï giaûiphaãu vaø chaêm soùc sau khi moå,

2- Xaï tròÑaây laø phöông tieän thöôøng duøng.

Quaù nöûa caùc loaïi ung thö ñöôïc chöõabaèng xaï trò ñaëc bieät laø ung thö ñaàu,coå, phoåi, boïng ñaùi. Thöôøng thöôøngradiation ñöôïc duøng cho ung thökhoâng chöõa ñöôïc baèng giaûi phaãuhoaëc khi ñaõ giaûi phaãu maø coù e ngaïiung thö taùi phaùt

Söï thaønh coâng tuøy thuoäc vò trícuûa ung thö, ung thö coù maãn caûmsensitive vôùi phoùng xaï; u thu goïnvaø khoâng di caên.

Muïc ñích xaï trò laø ñeå tieâu dieät teábaøo noåi loaïn vaø laøm teo u khoái baèngcaùc laøn soùng hoaëc phaân töû nhö pro-ton, electron, x-ray, gamma -ray

Coù hai caùch xaï trò:a) Ñöa haún vaøo u ung thö. Chaúng haïn sau khi moå thì radiation chöùa

trong vaät ñöïng ñöôïc ñaët ngay ôû nôi moå;b) Duøng maùy ñeå höôùng radiation vaøo u böôùu vaø teá baøo ôû xung quanh;Xaï taùc tieâu dieät höõu hieäu treân teá baøo ung thö taêng tröôûng nhanh hôn laø

teá baøo thöôøng taêng sinh chaäm.Xaï ñöôïc ñöa vaøo cô theå vôùi phaân löôïng raát nhoû trong voøng ba hoaëc boán

tuaàn leã ñeå coù taùc duïng maïnh leân teá baøo ung thö vaø giôùi haïn aûnh höôûng leânteá baøo laønh. Neáu chaúng may bò toån thöông thì teá baøo bình thöôøng cuõngmau laønh.

Coâng hieäu cuûa xaï trò lieäu tuøy thuoäc phöông phaùp aùp duïng. Taùc duïngphuï thoâng thöôøng laø meät moûi, thay ñoåi treân da, aên maát ngon.

Coù ñieàu laø chi phí ñieàu trò khaù toán keùm, tuøy theo ñieàu trò nhieàu hay ít.

3- Hoùa trò:Ñöôïc duøng khi ung thö ñaõ lan ra ngoaøi vò trí ban ñaàu hoaëc khi coù di caên

ôû nhieàu ñòa ñieåm. Phöông phaùp seõ höõu hieäu hôn neáu ung thö maãn caûm vôùihoùa chaát; böôùu coøn nhoû; khi beänh nhaân khoûe maïnh, coù söùc chòu ñöïng vôùitaùc duïng ngoaïi yù cuûa thuoác.

Coù nhieàu loaïi hoùa chaát khaùc nhau. Moãi hoùa chaát coù taùc duïng rieâng bieätvôùi töøng ung thö baèng caùch laøm ngöng söï phaân chia vaø sinh saûn cuûa teá baøophaûn loaïn. Khi khoâng coù söï phaân baøo thì teá baøo tan vôõ, u böôùu teo laïi.

Hoùa trò ñaõ cöùu soáng raát nhieàu beänh nhaân vaø cuõng giuùp nhieàu ngöôøi khaùcgiaûm beänh.

Khoâng nhö xaï trò hoaëc giaûi phaãu ñoøi hoûi ung thö thu goïn, hoùa trò coù theåphaân taùn khaép cô theå ñeå tieâu dieät teá baøo ung thö ôû caùc nôi maø baùc só khoângtìm ra.

Thuoác coù theå uoáng nhöng ña soá laø truyeàn qua tónh maïch.Taùc duïng phuï thöôøng thaáy laø oùi möûa, ruïng toùc, meät moûi, deã nhieãm truøng,

thieáu hoàng huyeát caàu.

4- Mieãn dòch trò lieäu:Noùi ñeán ñieàu trò ung thö ta thöôøng nghó ngay tôùi tieâu dieät teá baøo beänh

hoaïn baèng hoùa chaát, phoùng xaï hoaëc dao keùo giaûi phaãu. Caùc phöông phaùpnaøy raát coâng hieäu nhöng cuõng gaây toån thöông cho teá baøo laønh.

Mieãn dòch trò lieäu khoâng aûnh höôûng tôùi teá baøo laønh nhöng raát höõu hieäutrong vieäc tieâu dieät teá baøo noåi loaïn. Muïc ñích cuûa trò lieäu naøy laø taêng cöôøngkhaû naêng choáng traû vôùi beänh taät cuûa cô theå ñoàng thôøi ngaên ngöøa söï phaùttrieån teá baøo ung thö.

Phöông phaùp naøy hieän nay ñang ñöôïc nghieân cöùu kyõ caøng vaø coù nhieàutrieån voïng saùng suûa cho ngöôøi beänh.

Trò lieäu môùi cho Boán Ung Thö Hieåm ngheøoVôùi caùc beänh ung thö nguy hieåm, y khoa hoïc ñaõ coáng hieán nhieàu phöông

phaùp trò lieäu khaù coâng hieäu. Nhöng nhöõng phöông tieän naøy cuõng taïo ra moätsoá taùc duïng xaáu maø ngöôøi beänh phaûi cam nhaän.

Sau moät giaûi phaãu, moät trò lieäu baèng hoùa chaát, phoùng xaï, nhieàu beänhnhaân rôi vaøo tình traïng maát khaåu vò aên uoáng, oùi möûa, meät moûi, suy nhöôïc,toùc ruïng, da khoâ. Ñoù laø do aûnh höôûng cuûa caùc trò lieäu ñöôïc tung vaøo ngöôøi

Page 72: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

7272727272 • Ngöôøi Vieät Illinois

beänh vôùi hy voïng laø seõ tieâu dieät ñöôïc nhieàu teá baøo ung thö hôn laø teá baøolaønh.

Gaàn ñaây, ñaõ coù nhieàu phaùt minh môùi ñeå trò ung thö moät caùch chính xaùchôn, taäp trung vaøo nhöõng teá baøo noåi loaïn. Caùc phöông phaùp naøy döïa treânsöï hieåu bieát caën keõ veà ñaëc tính cuûa teá baøo ung thö, yeáu ñieåm cuûa chuùng vaøhöôùng söï trò lieäu vaøo chuùng maø tieâu dieät, thay vì laøm haïi oan tôùi teá baøo toát.

Hieän nay ñaõ coù moät soá phöông tieän trò lieäu môùi nhaém vaøo boán loaïi ungthö hieåm ngheøo laø ung thö phoåi, ung thö vuù, ung thö tuyeán nhieáp vaø ungthö ruoät giaø.

1- Ung thö Phoåi.Ñaây laø loaïi ung thö

gaây ra töû vong raát cao,baèng toång soá töû vongcuûa caùc ung thö ruoätgiaø, nhieáp tuyeân vaø vuù.

Teá baøo ung thö phoåiraát ña daïng gaây ra donhieàu nguyeân nhaânkhaùc nhau, neân khoângmoät phöông thöùc tròlieäu ñôn ñoäc naøo coù ñöatröïc tieáp tôùi vò trí cuûa

caùc teá baøo ung thö maø tieâu dieät. Phöông phaùp naøy, goïi laø IMRT (intesitymodulated radiation therapy), coù theå ñöa moät soá phoùng xaï nhieàu gaáp boánhoaëc taùm laàn tôùi caùc teá baøo ung thö maø khoâng gaây haïi gì cho teá baøo bìnhthöôøng ôû chung quanh.

IMRT hieän ñang ñöôïc söû duïng ôû nhieàu trung taâm trò lieäu, vaø cuõng ñöôïcduøng ñeå trò ung thö nhieáp tuyeán, ung thö ñaàu vaø coå, ung thö daï daày, bao töû.

Taùc duïng khoâng toát goàm coù tieâu chaåy, tieåu tieän gaét, kích thích khoù chòuôû ruoät giaø vaø boïng ñaùi.

b- Döôïc phaåm trò ung thö ñeå hít vaøo phoåi (Inhaled cancer drugs).-Gioáng nhö thuoác hít chöõa beänh suyeãn, thuoác trò ung thö naøy ñöôïc hít tröïctieáp vaøo phoåi ñeå truy luøng tieâu dieät teá baøo ung thö. Moät trôû ngaïi laø thuoác seõchæ taäp trung ôû hai laù phoåi chöù khoâng phaân taùn ñi khaép cô theå.

Thuoác ñang ôû trong giai ñoaïn thöû nghieäm vaø hy voïng seõ sôùm ñöôïc aùpduïng..

c- Nhöõng traùi bom tinh nhanh (Smart Bombs)- Hai loaïi thuoác môùi ñangchôø ñôïi cô quan Thöïc Phaåm & Döôïc Phaåm Hoa Kyø chaáp thuaän ñeå trò ungthö phoåi, ung thö ruoät giaø, vuù, nhieáp tuyeán, tuïy taïng. Ñoù laø thuoác Iressa vaøTarceva. Döôïc phaåm naøy chuyeân ñi tìm caùc teá baøo ung thö vaø chaën söïtaêng sinh cuûa chuùng, laøm u böôùu ung thö nhoû ñi. Thuoác taùc duïng tröïc tieáptreân teá baøo ung thö neân gaây raát ít thieät haïi cho teá baøo laønh.

2- Ung thö Vuù.Theo Hoäi Ung Thö Hoa Kyø, haøng naêm coù khoaûng treân 200.000 tröôøng

hôïp ung thö vuù ñöôïc phaùt hieän vaø soá töû vong leân tôùi treân 40.000 ngöôøi. Caùcphöông thöùc trò lieäu môùi goám coù:

a- Döôïc phaåm laøm ngöng söï taêng tröôûng teá baøo ung thö nhö Tarcevavaø Herceptin.

Phoái hôïp vôùi hoùa trò lie äu,Herceptin ñöôïc coi nhö coù nhieàuhy voïng traùnh töû vong cho ngöôøibeänh. Thuoác naøy ñaõ ñöôïc coâng nhaän,coøn Tarceva thì khoaûng vaøi naêm nöõalaø ñöôïc saûn xuaát.

b- Thuoác kieàm cheá kích thích toáestrogen. Vì coù nhieàu lieân can tôùiung thö vuù, neân kieàm cheá taùc duïngcuûa estrogen laø muc tieâu cuûa vaøidöôïc phaåm môùi nhö Arimidex vaøFemara. Caùc thuoác naøy hieän giôøñang ñöôïc söû duïng.

c- Laøm ñoâng laïnh u ung thö .Duøng tia laser hoaëc soùng vi ba vôùicöôøng ñoä cao, ñöa thaúng vaøo u ungthö ñeå tieâu huûy noù. Phöông phaùp naøycoù theå laøm tan bieán u ung thö nhoûdöôùi 3/8 inc vaø thöïc hieän mau leï,beänh nhaân veà nhaø ngay ngaøy hoâmsau.

Phöông phaùp ñaõ ñöôïc duøng ñeåtrò ung thö gan; trong daêm ba naêmseõ ñöôïc aùp duïng cho ung thö vuù, phoåivaø coù theå cho caû ung thö nhieáp tuyeán.

3- Ung thö Nhieáp tuyeán.Ñaây laø loaïi ung thö xaåy ra nhieàu

nhaát ôû ñaøn oâng. Haøng naêm beân Myõcoù khoaûng gaàn 200.000 tröôøng hôïpung thö môùi phaùt hieän vaø soá töû vongcuõng khaù cao: khoaûng 30.000 moãinaêm.

Cho tôùi nay, hoùa trò ñaõ ñöôïc aùpduïng nhöng khoâng coâng hieäu laémmaø phaãu thuaät laïi hay gaây ra loaïncöông döông vaø söï khoâng kieàm cheátieåu tieän (incontinence), gaây baát tieäncho beänh nhaân.

Caùc phöông thöùc trò lieäu môùiñang ñöôïc thöû nghieäm vaø töông laicoù veû saùng suûa hôn:

a- (Radiation seeds). Döôùi söïhöôùng daãn cuûa maøn aûnh sieâu aâm(ultra sound scan), moät ñaàu kimchích chöùa moät löôïng phoùng xaï ñöôïcñöa vaøo u ung thö vaø laøm teo u naøy.

Phöông phaùp ñöôïc giôùi thieäu laøraát chính xaùc, khoâng laøm haïi gì tôùi

Page 73: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 7373737373

teá baøo laønh ôû chung quanh.Khi duøng chung vôùi giaûi phaãu, phöông phaùp naøy coù khaû naêng trò tuyeät

töø 60 tôùi 90% teá baøo ung thö nhieáp tuyeán.

b- Giaûi phaãu maø khoâng gaây lieät döông. Trong phöông phaùp naøy, saukhi caét boû nhieáp tuyeán vaø giaây thaàn kinh ñieàu khieån söï cöông döông,nguôøì ta laáy moät ñoaïn giaây thaàn kinh ôû döôùi coå chaân, caáy nôi beïn ñeå thaytheá cho giaây thaàn kinh ñaõ bò caét boû. Phöông phaùp ñang ôû trong voøng thöûnghieäm ôû Vieän ung thö MD Anderson, Texas.

Hy voïng laø trong vaøi naêm seõ ñöôïc hoaøn chænh vaø ñöôïc mang ra söû duïngñeå traùnh cho ngöôøi beänh khoûi bò lieät döông vì giaûi phaãu cöùu soáng.

4- Ung Thö Ruoät giaø. Ñaây laø loaïi ung thö ñöùng haøng thöù tö ôû caû nam laãn nöõ giôùi. Moãi naêm

beân Myõ coù khoaûng 150.000 ca môùi. Soá töû vong khoaûng 55.000 ngöôøi.

a- Phoái hôïp Xaï trò vaø Giaûi phaãu. Trong phöông phaùp naøy, khi giaûi phaãuthì xaï lieäu cuõng ñöôïc duøng song haønh ñeå tieâu dieät teá baøo ung thö. Xaï lieäuñöôïc ñöa tôùi tröïc tieáp teá baøo beänh neân khoâng aûnh höôûng gì tôùi teá baøo laønh.Phöông phaùp raát toát khi ung thö giôùi haïn ôû ruoät chöù khi ñaõ lan ra caùc côquan laân caän thì quaù treã. Nhieàu trung taâm ung thö ñaõ aùp duïng phöôngphaùp naøy.

b- Boû ñoùi ung thö (Starving tumors). Teá baøo ung thö chæ taêng sinh khiñöôïc nuoâi döôõng ñaày ñuû. Neáu ta ngaên chaën söï nuoâi döôõng naøy töø caùcmaïch maùu thì teá baøo seõ cheát ñoùi, ung thö ngöng phaùt trieån. Ñoù laø chuû ñíchcuûa caùc döôïc phaåm Avastin, Endostatin, chaën söï phaùt trieån cuûa caùc maïchmaùu trong u ung thö.

Keát luaän

Ngaøy nay, y khoa hoïc ñaõ mang laïi nhieàu hy voïng cöùu soáng cho caùcnan beänh ung thö.

Beänh nhaân cuõng coù theå tìm tôùi caùc loaïi caây con maø loaøi ngöôøi coù kinhnghieäm veà trò beänh töø laâu. Ñoâng y ta ñaõ töøng duøng laù ñu ñuû, naám linh chi,daây toùc tieân, caây reû quaït, baïch truaät, nam sa saâm, yù dó vaân vaân vaø ñaõ coùtröôøng hôïp ung thö thuyeân giaûm. Coù beänh thì vaùi töù phöông maø.

Nhöng coù leõ chæ neân tìm tôùi caùc moùn naøy khi maø caùc phöông tieän khoahoïc hieän coù boù tay hoaëc duøng phuï theâm neáu khoâng coù choáng chæ ñònh. Vìduø sao thì caùc phöông tieän thöïc nghieäm cuõng ñaõ ñöôïc chöùng minh söï höõuhieäu, chaúng traêm phaàn traêm thì cuõng daêm baåy chuïc phaàn traêm.

Ngoaøi ra, tình traïng taâm trí cuõng coù aûnh höôûng tôùi vieäc ñieàu trò ung thövaø Nhö giaûi phaãu gia Berbard S. Siegel, Ñaïi hoïc Y khoa Yale nhaän xeùt:“Theå chaát ñaùp öùng vôùi caùc tín hieäu töø trí oùc, moät caùch yù thöùc hoaëc voâ yùthöùc.

Caùc tín hieäu naøy coù theà laø “sinh” hoaëc “töû”. Toâi nghó laø con ngöôøikhoâng nhöõng chæ coù baûn naêng sinh toàn maø coøn baûn naêng töï huûy. Baûn naêngtöï huûy khieán cô theå ngöng söï töï veä, giaûm hoaït ñoäng caùc chöùc naêng, ñöa tatôùi töû ñòa khi chuùng ta nghó laø ñôøi khoâng coøn ñaùng soáng nöõa”.

AÁM AÙP- AÁm aùp khoâng phaûi khi ngoài

beân ñoáng löûa, maø laø beân caïnhngöôøi baïn thöông yeâu.

- AÁm aùp khoâng phaûi khi baïnñoäi chieác muõ len, maø laø khi ñaàubaïn döïa vaøo moät bôø vai tin caäy.

- AÁm aùp khoâng phaûi khi baïnduøng hai tay xuyùt xoa, maø laø khitay ai kia kheõ naém laáy baøn taybaïn.

- AÁm aùp khoâng phaûi khi baïnnoùi “aám quaù”, maø laø khi coù ngöôøithì thaàm vôùi baïn: “Coù laïnhkhoâng?”.

- AÁm aùp chöa haún laø khi baïnoâm ai ñoù thaät chaët, maø laø khi aiñoù khoaùc vai baïn thaät kheõ.

- ...Vaø aám aùp laø khi muøa thuqua, caùi laïnh uøa veà, coù moät ai ñoùkheõ thì thaàm vaøo tai baïn: “Chuùcbaïn luoân coù söï aám aùp cuûa tìnhngöôøi.”

Tieàn mua ñöôïc ngoâi nhaø nhöngkhoâng mua ñöôïc moät toå aám.

Tieàn mua ñöôïc ñoàng hoà nhöngkhoâng mua ñöôïc thôøi gian.

Tieàn mua ñöôïc chieác giöôøngnhöng khoâng mua ñöôïc giaác nguû

Tieàn mua ñöôïc saùch nhöngkhoâng mua ñöôïc kieán thöùc.

Tieàn mua ñöôïc thuoác nhöngkhoâng mua ñöôïc söùc khoûe.

Tieàn mua ñöôïc ñòa vò nhöngkhoâng mua ñöôïc söï neå troïng.

Tieàn mua ñöôïc maùu nhöngkhoâng mua ñöôïc cuoäc soáng.

Tieàn mua ñöôïc theå xaùc nhöngkhoâng mua ñöôïc tình yeâu.

TIEÀN MUA ÑÖÔÏC GÌ?

Page 74: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

7474747474 • Ngöôøi Vieät Illinois

Khoâng caàn baùo caùo nhöng quyù ñoäc giaû ñeàu bieát laø sau hônhai möôi naêm keå ngaøy töø giaõ cheá ñoä Voâ Saûn (11 thaùng 7 naêm

1995), moät soá Ñoàng Chí Nhaø Nöôùc vaø caùc tay “moâi giôùi” ñaõ ñöôïc naângcaáp vaø hoäi nhaäp vaøo giai caáp Sieâu Sang (elite) trong thôøi gian Sieâu....Ngaén.

- Baïn coù bieát, Mieàn Nam Vieät Nam hoâm nay ñang ôû trong moät moâitröôøng “maùnh mung” chuïp giöït ngaøy caøng phaùt trieån. Guoàng maùy “laøm aêncöûa sau”, laø moät ñònh luaät (a must) cho moïi dòch vuï, ngaøy moät tinh vi vaøcuõng laø moät guoàng maùy vaän haønh raát aên khôùp?

- Baïn coù bieát, trong thaùng 12 naêm 2016, toâi ñoïc tôø baùo Asia News, OÂngToång Bí Thö Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam Nguyeãn Phuù Troïng tuyeân boá vôùiñaïi dieän baùo chí: “vieäc baøi tröø tham nhuõng ôû Vieät Nam chöa ñuùng möùc”?

-Baïn coù bieát, moät Ñaûng Vieân ñöông nhieäm (active member) cuûa ÑaûngCoäng Saûn coù hôn 40 tuoåi Ñaûng taâm söï. Anh caûm thaáy öu tö cho theá heä treûôû Vieät Nam trong ñoù coù caû con caùi cuûa anh. Cuoái cuøng anh keát luaän laø “moïithöù” ñeàu phaûi mua baèng tieàn vì caùc Ñoàng Chí Chæ Ñaïo “trieån khai” ñöôøngloái sai?

- Baïn coù bieát, theá heä treû ôû Vieät Nam vaãn leã pheùp, chaân thaät, deã thöôngvaø raát tình caûm, nhöng khoâng bieát, giôùi treû Saigon thoå loä taâm tình, söï baátcoâng vaø keàm keïp cuûa Cheá Ñoä laøm hoï uaát öùc trong tim. Chæ chôø ngaøy “timnoå” maø cheát?

-Baïn coù bieát, gia ñình coù con nhoû ôû Vieät Nam raát quan taâm veà naïn baétcoùc vì coù tin ñoàn veà vieäc baùn “noäi taïng” (organs), laøm phuï huynh lo sôïngaøy ñeâm?

-Baïn coù bieát, Vieät Nam coù ñaïo luaät raát khaét khe veà vieäc baøi tröø ma tuùynhöng naïn ghieàn ma tuùy vaãn lan traøn. Maáy ngöôøi ghieàn ma tuùy ñi cai, baâygiôø goïi laø “caûi taïo”, ôû Myõ goïi laø “rehab”. Ñi cai vaãn laø vieäc laøm voâ ích vìvaãn coù ngöôøi ñöa ma tuùy vaøo cung caáp cho bònh nhaân moät caùch “deã daøng”.

- Baïn coù bieát, naïn troäm caép, cöôùp giöït ôû Saigon nhö röôi. Hotel toâi ôû coùshuttle (compliment) chôû ñi Böu Ñieän Saigon vaø chôï Beán Thaønh moãi ngaøymaáy chuyeán. Tröôùc khi khôûi haønh, nhaân vieân Quaûn Lyù khaùch saïn ra xenhaéc nhôû khaùch ñaøn baø khoâng neân xaùch ví, ñaøn oâng khoâng neân ñeo maùyaûnh toøn ten.

- Baïn coù bieát, theo baùo chí, truyeàn thoâng, thì trong nhöõng ngaøy tröôùcTeát, Ñöôøng Hoa Nguyeãn Hueä trung bình coù khoaûng 5-10 vuï cöôùp giaätmaùy aûnh hay smart phone, chöa keå nhöõng söï cöôùp giöït khi laùi xe Hondachaïy treân ñöôøng phoá?

- Baïn coù bieát, caùc heä thoáng xaloä, ñöôøng haàm, metro, taøu sieâu toácñaõ, ñang, vaø seõ thöïc hieän ôû Vieät Namchæ coù caùc haõng thaàu AÙ Chaâu “ñoäcquyeàn” maø khoâng coù caùc haõng thaàu“Taây” tham gia? Chuyeän naøy raátdeã hieåu vì chuùng ta laø ngöôøi “goác”AÙ Chaâu, chuùng ta ñeàu bieát hoái loä laømôû ñaàu cho moïi dòch vuï laøm aên. Ñoùkhoâng nhöõng laø nguyeân taéc caên baûnmaäu dòch maø coøn laø “quoác saùch”(national interest) cuûa caùc nöôùc AÙChaâu. Ñoái vôùi caùc nöôùc Taây Phöônghoái loä laø moät vieäc laøm phaïm phaùp(crime).

- Baïn coù bieát, môùi ñaây Nhaø NöôùcXHCN Vieät Nam ban haønh ñaïo luaätcho daân ñöôïc chuyeån taát caû soá tieànbaùn baát ñoäng saûn ra nöôùc ngoaøi sinhsoáng. Nhöng ña soá ngöôøi daân VieätNam lao ñoäng ngheøo khoå, aên cômtröa “væa heø” thì laáy gì ñeå soáng ôûnöôùc ngoaøi? Phaûi chaêng luaät veõ rañeå öu ñaõi nhöõng giôùi chöùc bò “maátcô hoäi” ra nöôùc ngoaøi nghæ maùt vaøñeà phoøng bò truy toá veà nhöõng vieäclaøm traùi pheùp hay chæ laø moät loái “röûatieàn” (money laundering) hôïp phaùp.

-Baïn coù bieát, chuyeån tieàn ra nöôùcngoaøi theo loái “chui” raát bí maätnhöng ngöôøi daân Saigon ai cuõngbieát. Baïn coù theå göûi töø 10 ngaøn ñoâcho tôùi trieäu ñoâ ra nöôùc ngoaøi raátnhanh, raát chaéc aên chæ traû chi phí(commission) töø .8% cho tôùi 1%.Daân bieát sao chaùnh quyeàn khoângbieát?

° NGÖÔØI THUÛY THUÛ GIAØ / ÑOÂNG TRÖÔØNG SÔN

Page 75: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 7575757575

Baïn coù bieát, ôû nöôùc Côø Hoa, beânkia bôø Ñaïi Döông vaø caùch Saigonnöûa voøng traùi ñaát, coù moät laøng teânFountain Valley. Daân Saigon chobieát coù moät nhoùm ngöôøi “Vieät SieâuSang” chuoàn tieàn qua mua nhaø ñeå“thö giaõn” vaø traû baèng cash. Ñaùmnaøy raát giaøu tieàn nhöng ngheøo....chöõ(under-educated) maø laïi “chaûnh”. ÔÛtrong moät nöôùc coù trình ñoä kieán thöùccao, nhöng ñaùm naøy khoâng bieát hoïchoûi theo loái soáng môùi maø cöù oàn aøo“to tieáng” nôi coâng coäng nhö daânbuoân baùn chôï trôøi. Nhöõng ngöôøi VieätKieàu haøng xoùm thaáy xaáu hoå muoándoïn ñi nôi khaùc?

- Baïn coù bieát, trong thaùng 12 naêm2016 coù tin ñoàn ñoåi tieàn, daân Saigonnhoán nhaùo ñi ñoåi ñoâ la chôï ñen. Ñaëcbieät laø ñoåi bao nhieâu cuõng coù. Tieànñoåi veà khoâng phaûi laø tieàn “ñoàng ñoâla rôøi” (loose money bills) löu haønhtrong giôùi daân gian (chôï ñen) maø laøtieàn goùi töøng block chæ coù töø NgaânHaøng Nhaø Nöôùc.

- Baïn coù bieát, vieäc xaây caát ôû vuøngSaigon raát aøo aït, theo luaät thì giaáypheùp seõ ñöôïc cöùu xeùt vaø chaáp thuaäntrong voøng 15 ngaøy, nhöng “tieàn boàidöôõng” cho giôùi chöùc coù thaåm quyeànchöa ñuùng möùc so vôùi giaù trò cuûa baátñoäng saûn thì treân 6 thaùng chöa ñöôïccöùu xeùt.

- Baïn coù bieát, ñeâm Moàng MoätTeát Ñinh Daäu, chuùng toâi ñöôïc môøiaên möøng Naêm Môùi ôû moät nhaø haøngsang troïng ôû Saigon. Ngoài chungbaøn aên vôùi chuùng toâi coù moät thanhnieân ôû tuoåi hai möôi, hieàn hoøa, deãthöông, laø sôû höõu chuû moät xe hôi theåthao Ferrari trò giaù treân 7 tyû ñoàng?

- Baïn coù bieát, trong thôøi kyø choángPhaùp, caùc ñoàng chí Boä Ñoäi ñaõ “thoà”cô phaän ñaïi phaùo leân ñænh TröôøngSôn baèng xe ñaïp, roài raùp laïi vaø“phaùo” Ñieän Bieân Phuû. Thaät hay giaûkhoâng bieát nhöng hoâm nay caùc ñoàngchí coù ñòa vò xaøi xe xòn, trò giaù vaøityû ñoàng, ñi treân caùc ñöôøng phoáSaigon?

- Baïn coù bieát, ngaøy xöa caùc ñoàng chí “Giaûi Phoùng” ñi chaân khoâng loäiqua caùc röøng traøm, röøng ñöùôc, chaân bò chai daøy caû phaân, nöùt neû, röôùm maùunhöng hoâm nay caùc phu nhaân, duø khoâng bieât ñoïc chöõ nhöng vaãn manggiaøy “boát” (boots) thôøi trang giaù $5000 US Ñoâ?

-Baïn coù bieát, trong thôøi kyø chieán tranh giaûi phoùng, ban ngaøy du kíchchui troán döôùi haàm nhaø daân, hoâi haùm, toái taêm, chuoät coáng, saâu boï quaáy raày.Hoâm nay caùc ñoàng chí coù cô hoäi soáng raát thoaûi maùi trong caùc “caên hoä” trògiaù haøng traêm tyû ñoàng?

- Baïn coù bieát, neáu baïn coù baát ñoäng saûn ôû Vieät Nam ñaõ bò daân chieámñoaït sau naêm 1975, coù theå laøm thuû tuïc ñeå laáy laïi ñöôïc. Xin caùc baïn lieân laïcvôùi caùc vaên phoøng luaät sö ôû Saigon ñeå tìm hieåu theâm. Toâi cuõng coù mieángñaát ôû xa loä Bieân Hoøa, gaàn laøng Ñaïi Hoïc, mua vôùi caùc anh em Haûi Quaâncuõng bò chieám sau naêm 1975. Caùc em toâi yeâu caàu göûi giaáy tôø veà ñeå laøm thuûtuïc “ñoøi ñaát” vaø ñang chôø?

- Baïn coù bieát, Saigon laø moät Thieân Ñöôøng khoâng coù “aên maøy” maø chæcoù “aên xin”?- Saigon coù “sieâu aên maøy” nguïy trang döôùi hình thöùc ngöôøi“baùn veù soá”. Tay chìa veù soá nhöng mieäng xin tieàn. Nhöõng ngöôøi sieâu aênmaøy naøy ñöôïc boïn “chuyeån ngöôøi” (human trafficker) tìm toøi nhöõng ngöôøitaøn pheá, hay giaû taøn pheá, beänh taät, töø moïi nôi ñem veà Saigon soáng (banñeâm nguõ voõng) vaø ñöôïc boïn naøy giao veù soá ñi baùn, toái veà chia tieàn aên xin.

- Baïn coù bieát, Saigon khoâng coù baõi ñaäu xe (parking). Neáu baïn coù xehôi, ngaøy nghæ cuoái tuaàn ñöa gia ñình ñi aên tieäm, nhaø haøng seõ cho nhaânvieân höôùng daãn baïn ñaäu xe treân loái ñi daønh cho ngöôøi ñi boä (sidewalk). Noticket, no problem, vì nhaø haøng ñaõ “mua ñöùt” Coâng An khu phoá. Khaùch boähaønh khoâng coù loái ñi thì ñi xuoáng döôùi ñöôøng xe chaïy, xe ñuïng cheát raùngchòu?

- Baïn coù bieát, neáu baïn laùi xe Honña treân ñöôøng phoá gaëp tai naïn, xin töïgiaûi quyeát laáy. Söï thoâng caûm giöõa hai beân laø öu ñieåm. Neáu baïn chôø CoângAn tôùi laøm bieân baûn thì baïn seõ ñoùng tieàn “ngu” vaø bò keùo xe veà sôû, xe coùtheå bò... caùc ñoàng chí “laøm thòt”?

- Baïn coù bieát, neáu baïn bò tai naïn phaûi vaøo nhaø thöông caáp cöùu, baïn seõnaèm baêng ca chôø caû tuaàn chöa ñöôïc nhaân vieân nhaø thöông saên soùc neáukhoâng coù “ñoàng tieàn” môû ñöôøng? - Baïn coù bieát, taïi moät vaøi nhaø thöông,baùc só caáu keát vôùi y taù caét bôùt thuoác ñieàu trò bònh nhaân ñeå ñem thuoác rangoaøi baùn.

- Baïn coù bieát, Air Vieät Nam (coâng ty Nhaø Nöôùc) laø moät taäp ñoaøn löôønggaït khuûng..... (khieáp) nhaát theá giôùi.? Chuùng toâi mua veù Air Vieät Nam töøSaigon ñi Dalat vaø töø Nhatrang veà Saigon vôùi haïng thöông gia (businessclass). Ngaøy chuùng toâi bay ñi Dalat thì chuùng toâi ñöôïc tieáp ñaõi nhö OÂngVua vì ôû Vieät Nam....khaùch haøng laø Thöôïng Ñeá. Trong khi chôø ñôïi leânmaùy bay chuùng toâi vaøo VIP Lounge aên thoaûi maùi, giaûi khaùt thì coù caû nöôùcngoït, bia, vaø coù caû röôïu chaùt (wine) tha hoà uoáng hoaøn toaøn mieãn phí.

Ngaøy chuùng toâi bay töø Nhatrang veà Saigon thì bò Air Vieät Nam trôû queõ.Moät ngaøy tröôùc khi khôûi haønh chuùng toâi ñöôïc Air Vieät Nam cho bieát laønhoùm chuùng toâi bò chia laøm hai toaùn vaø veà Saigon baèng 2 chuyeán bay khaùcnhau. Con gaùi toâi leân maïng vaø “chat” vôùi ñaïi dieän Air Vieät Nam. Ñöôïc traûlôøi laø vì chuùng toâi mua veù “on line” töø saùu thaùng tröôùc giaù reû, baây giôø muoánñi chung thì phaûi traû theâm tieàn.

Baïn coù bieát, trong hôn 40 naêm chuùng toâi du lòch baèng nhieàu haõng maùybay, Myõ, Phaùp, Anh, Nhaät, Taøu, Haøn Quoác, Thaùi, Hoàng Koâng, v.v. nhöng

Page 76: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

7676767676 • Ngöôøi Vieät Illinois

chöa bao giôø gaëp tröôøng hôïp quaùi gôõ nhö Air Vieät Nam. Chuùng toâi khoângtraû theâm tieàn maø chôø leân phi tröôøng khieáu naïi.

Taïi phi caûng Cam Ranh, chuùng toâi khieáu naïi vôùi ñaïi dieän Air Vieät Namvaø cuoái cuøng con gaùi toâi haêm seõ ñöa lôøi khieáu naïi naày leân maïng neáu khoângñöôïc gia quyeát thoaû ñaùng. Sau 30 phuùt daøn xeáp, chuùng toâi ñöôïc ñi chungmoät chuyeán bay maø khoâng phaûi traû theâm tieàn.

- Baïn coù bieát, ñaàu thaùng 1 naêm 2017 chuùng toâi vaø moät soá baïn ñi thaêmPhuù Quoác cuõng baèng Air Vieät Nam. Ngaøy leân maùy bay, sau khi göûi haønh lyùchuùng toâi phaûi qua söï kieåm soaùt an ninh vôùi maáy ngaøn ngöôøi saép haøng chôøñôïi neân maát quaù nhieàu thôøi giôø. Cuoái cuøng chuùng toâi cuõng ñeán cöûa leân maùybay (gate) 5 phuùt tröôùc giôø khôûi haønh. Chuùng toâi ñöôïc nhaân vieân kieåm veùtraû lôøi: “Quí vò ñeán treã, maùy bay ñaõ khôûi haønh”.

Ñaïi dieän nhoùm chuùng toâi vaø hôn möôøi maáy haønh khaùch treã taøu ñeánphoøng baùn veù khieáu naïi, ñöôïc nhaân vieân Air Vieät Nam traû lôøi: “Quò vò treãmaùy bay, veù cuõ keå nhö boû. Muoán ñi chuyeán bay keá tieáp vaø phaûi mua veù vôùigia taêng 300% so vôùi veù cuõ. Trôøi ñaát! Phaûi quyeát ñònh sao ñaây vì haønh lyùñaõ göûi ñi trong chuyeán bay tröôùc? Caûi laãy vôùi nhaân vieân Nhaø Nöôùc nhö“ñôøn gaõy tai traâu”. Treân xe shuttle ra phi cô chuyeán maùy bay keå tieáp, moätbaø maët maøy buoàn xo ñöùng caïnh toâi, keå leã laø baø ñaõ phaûi mua veù vôùi gia taêng300%.

Guess what? Ba möôi phuùt sau maùy bay ñaùp xuoáng phi tröôøng PhuùQuoác. Haønh lyù cuõng ñeán cuøng luùc vôùi chuùng toâi thay vì ñöôïc göûi ñi trongchuyeán bay tröôùc. Phaûi chaêng ñaõ coù moät söï saép xeáp?

-Baïn coù bieát, ôû Saigon, ngoaøi xe taxi Uber coøn coù Honda OÂm Uber vaøHonda OÂm Grap. Honda OÂm Uber ñoäi noùn xanh döông (blue), Grap ñoäinoùn xanh laù caây (green).

-Baïn coù bieát, caùc taøi xeá taxi goïi Caûnh Saùt Coâng Loä laø “con boø vaøng”(saéc phuïc maøu vaøng). Maáy anh naøy cho bieát, muoán laøm CSCL phaûi maát500 trieäu ñoàng ñeå ñöôïc ñöùng ñöôøng. Moãi laàn kieám côù phaït taxi thì ra giaùñoàng haïng 100 ngaøn ñoàng tieàn phaït (boû tuùi). Neáu khoâng coù tieàn leû thì CSsaün saøng “thoái” laïi.

Baïn coù bieát, heä thoáng Wi Fi raát phoå thoâng ôû Saigon vaø Phuù Quoác,believe me! Neáu coù tablet (iPad) baïn coù theå “chat” vôùi ñaøo ôû nhöõng nôicoâng coäng nhö: treân taxi, tieäm uoán toùc, quaùn caø pheâ, gheá baõi bieån, v.v. Öuñieåm!

- Baïn coù bieát, daân Saigon ñaõ keå, töôïng Thöông Tieác cuûa Nghóa trangQuaân Ñoäi Bieân Hoa bò haï xuoáng sau 1975 vaø ñöôïc ñem veà boû ôû baõi ñaáttroáng cuûa xaõ Ñoàng Hoøa. Daân chuùng quanh vuøng ñoàn ñaõi laø töôïng raát linhthieâng vaø thöôøng ngaøy ra cuùng baùi.....caàu an, coù ngöôøi coøn xin soá ñeå.....”ñaùnhñeà”. Soá ngöôøi tuï taäp caøng ngaøy caøng ñoâng neân chaùnh quyeàn ñòa phöôngñem böùc töôïng ñi daáu maát tieâu.

- Baïn coù bieát, tín ngöôõng ôû Vieät Nam khoâng ñöôïc Nhaø Nöôùc hoã trôï vaøkhuyeán khích nhöng raát nhieàu ngoâi chuøa ñoà soä ñaõ vaø ñang ñöôïc xaây caátkhaép nôi. Phaûi chaêng ñaây laø nhöõng ngoâi Chuøa Quoác Doanh laøm ra ñeå kinhtaøi, ru nguû baù taùnh, hay do söï cuùng ñöôøng saùm hoái cuûa caùc .....sieâu sangPhu Nhaân?

- Baïn coù bieát, heä thoáng xe buyùt ôû Saigon raát höõu ích cho ngöôøi ngheøo.Böôùc leân/böôùc xuoáng traû 6000 ñoàng hay ñi töø chôï Bình Taây ñeán Thuû Ñöùc(ñaàu traïm/cuoái traïm) cuõng traû chæ 6000 ñoàng (30cents/US). Xe buyùt coùmaùy laïnh, nhaân vieân baùn veù giuùp ñôõ ngöôøi lôùn tuoåi khi leân xuoáng xe.

Ngöôøi cao nieân 75 tuoåi mieãn phí.Öu ñieåm!

- Baïn coù bieát, hai beân soâng, raïch,kinh, quanh Saigon vôùi muøi hoâi thoái,raùc reán, ngaøy xöa, nay ñöôïc chænhtranh saïch seõ vôùi “bôø keø”(riverwalk) troàng hoa ñeïp ñeõ. Öuñieåm. Saigon vaãn chöa coù phoøngveä sinh coâng coäng (public restroom)neân vieäc “ñaùi ñöôøng” truyeàn thoángvaãn ñöôïc duy trì. Khi “maéc” thì cöùvoâ tö, xin ñöøng ngaïi khi coù oâng ñiqua, baø ñi laïi. Veà Saigon, caùc baïnneân traùnh ñi gaàn caùc goùc phoá haygaàn traïm xe buyùt treân ñöôøng vaéng.

- Baïn coù bieát, caùi “Muøi Saigon”(signature odor of Saigon) seõ khoângtìm thaáy ôû caùc nôi treân theá giôùi. Caùimuøi khoâng theå phaân taùch maø chæ coùnhöõng ngöôøi ôû Saigon môùi caûm nhaänñöôïc. Baïn coù theå cöôøi toâi ngôù ngaånnhöng khi veà tôùi Saigon baïn seõ chotoâi nhaän xeùt ñuùng.

- Baïn coù bieát, nhöõng maåuchuyeän goùp nhaët keå treân laø “caâuchuyeän ñaàu moâi” (talk of the day)maø daân Saigon keå cho nhau khi caùcbaø ñi chôï, caùc oâng ngoài quaùn caø pheâ,côm tröa væa heø, treân xe taxi, tieämuoán toùc, v.v. maø toâi ñaõ nghe hoaëc toâiñaõ chöùng kieán (eye witness) vaø keålaïi cho caùc baïn nghe, khoâng coù muïcñích theâu deät, tuyeân truyeàn, xuyeântaïc.

Neáu coù veà Saigon caùc baïn cuõngcoù theå nghe theâm nhieàu chuyeän môùilaï hôn toâi! °

LAØM THUÛ TUÏCXIN THI

NHAÄP TÒCH• TÖØ A ÑEÁN Z.

Moïi chi tieát xin lieân laïc: HOÄI NGÖÔØI VIEÄT773. 728. 3700

Page 77: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 7777777777

Tin töø Wsahington DC, chínhphuû Donald Trump coù theå

taïo khoù khaên cho haøng trieäu dukhaùch vaøo Myõ qua vieäc ñoøi hoûi phaûiqua caùc bieän phaùp kieåm soaùt an ninhmôùi tröôùc khi caáp visa cho hoï, theocaùc doanh gia thöôøng xuyeân tôùi Myõcuõng nhö thaân nhaân cuûa nhöõngngöôøi sinh soáng ôû Myõ.

Baûn tin cuûa tôø New York Timescho hay caùc coâng ñieän ngoaïi giaodo Ngoaïi Tröôûng Rex Tillerson göûitôùi taát caû caùc toøa ñaïi söù Myõ treân toaøntheá giôùi môùi ñaây ra leänh cho hoï phaûitaêng cöôøng vieäc kieåm tra an ninhtreân moïi maët.

Ñaây laø chæ daáu ñaàu tieân cuûa vieäc“thanh loïc gaét gao” maø Toång ThoángDonald Trump höùa heïn trong thôøigian tranh cöû.

Caùc quy ñònh môùi naøykhoâng aùp duïng cho 38 quoác

gia, keå caû phaàn lôùn caùc quoác giaAÂu Chaâu vaø caùc ñoàng minh laâu naêmnhö UÙc, Taân Taây Lan, Nhaät vaø NamHaøn, nhöõng quoác gia maø coâng daâncuûa hoï coù theå nhanh choùng ñöôïcnhaän vaøo Myõ theo chöông trìnhmieãn visa trong khi ñoù, khoâng moätquoác gia naøo ôû vuøng Trung Ñoânghay Phi Chaâu ôû trong chöông trìnhnaøy. Trong naêm 2016, chính phuû Myõcaáp hôn 10 trieäu visa cho du khaùchngoaïi quoác.

Toång Thoáng Trump vaø caùc giôùi chöùc an ninh quoác gia Toøa Baïch OÁckhoâng chôø ñôïi leänh giôùi haïn ñöôïc thi haønh maø yeâu caàu giôùi chöùc caùc Toøañaïi söù phaûi xem xeùt kyõ caøng lyù lòch nhöõng ngöôøi xin visa vaøo Myõ ñeå coi hoïcoù laø moái ñe doïa an ninh cho quoác gia hay khoâng, theo boán coâng ñieän ñöôïcgöûi ñi trong thôøi gian töø 10 Thaùng Ba tôùi 17 Thaùng Ba, baûn tin cuûa NewYork Times cho bieát.

Vieäc xem xeùt kyõ caøng hôn naøy goàm caû vieäc yeâu caàu nhöõng ngöôøi xinvisa traû lôøi caùc caâu hoûi chi tieát veà lyù lòch cuûa hoï ñoàng thôøi cuõng vaøo caùctrang maïng xaõ hoäi maø hoï laø thaønh vieân ñeå xem laø ngöôøi naøy coù bao giôø ôûtrong khu vöïc do ISIS kieåm soaùt hay khoâng.

Toång Thoáng Trump thöôøng baøy toû söï lo ngaïi cuûa oâng vôùi moái ñe doïa“khuûng boá Hoài Giaùo quaù khích” töø thaønh phaàn di daân. Tuy nhieân, hieänchöa roõ thaønh phaàn naøo seõ chòu söï ñieàu tra gaét gao hôn vì caùc coâng ñieäncuûa oâng Tillerson ñeå cho giôùi chöùc an ninh ôû caùc toøa ñaïi söù töï quyeát ñònh.

Tuy vaäy, neáu nhìn toång quaùt nhöõng bieän phaùp ñöa ra, caùc giôùi chöùc toøañaïi söù vaø nhöõng ngöôøi hoã trôï di daân ñeàu cho raèng seõ coù theâm nhieàu ngöôøibò baùc ñôn xin visa vaøo Myõ, cuøng laø seõ keùo daøi hôn thôøi gian quyeát ñònhñoái vôùi nhöõng ngöôøi bò coi laø phaûi ñieàu tra theâm, coù khi nhieàu thaùng hay caûvaøi naêm.

Coù nhieàu lyù do chính ñaùng ñeå ñieàu tra theâm moät soá ngöôøi noäp ñôn xinvisa vaøo Myõ, goàm caû lieân heä vôùi thaønh phaàn toäi phaïm hay khuûng boá. Tuynhieân, nhöõng ngöôøi hoã trôï di daân noùi raèng hoï lo ngaïi raèng seõ coù ngöôøi bò ñeåyù chæ vì teân hay quoác tòch cuûa hoï.

“Ñieàu naøy chaéc chaén seõ laøm chaäm theâm tieán trình caáp visa vaø taïo theâmkhoù khaên cho nhöõng ngöôøi noäp ñôn,” theo lôøi oâng Greg Chen, moät ngöôøithuoäc Hieäp Hoäi Luaät Sö Di Truù Myõ.

Caùc coâng ñieän cuûa oâng Tillerson, ñöôïc haõng thoâng taán Reuters loan taûitröôùc nhaát, cuõng noùi roõ raèng chính phuû Trump muoán coù söï chuù yù kyõ caønghôn tôùi caùc tröôøng hôïp coù theå laø moái ñe doïa an ninh khi quyeát ñònh ai ñöôïccaáp visa.

“Caùc giôùi chöùc toøa ñaïi söù chôù neân ngaàn ngaïi khi baùc ñôn cuûa nhöõngngöôøi laø moái lo ngaïi an ninh,” theo coâng ñieän cuûa oâng Tillerson. OÂng nhaánmaïnh theâm laø “Taát caû caùc quyeát ñònh veà visa ñeàu lieân quan tôùi an ninhquoác gia.”

Trong thôøi gian tranh cöû, oâng Trump höùa heïn seõ caám moïi ngöôøi theo

Ñuùc keát: Chöông trình Nhaäp Tòch Hoäi Ngöôøi Vieät Illinois

Page 78: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

7878787878 • Ngöôøi Vieät Illinois

Hoài Giaùo vaøo Myõ cho tôùi khi chính phuû coù theå hieåu töôøng taän veà nhöõng gìñang xaûy ra. Sau ñoù, oâng traùnh vieäc caám hoaøn toaøn ngöôøi theo Hoài Giaùonhöng höùa heïn seõ coù “thanh loïc gaét gao” ñoái vôùi nhöõng ngöôøi muoán tôùiMyõ.

Bieän phaùp ñaàu tieân cuûa Toång Thoáng Trump veà vieäc naøy laø ñöa ra saécleänh di truù nhaèm taïm thôøi ngaên khoâng cho ngöôøi tò naïn vaø nhöõng ngöôøi maøoâng goïi laø “keû xaáu,” phaàn lôùn töø caùc quoác gia Hoài Giaùo, tôùi Myõ. Toøa aùnlieân bang chaën saéc leänh ñaàu tieân ñöa ra chæ ít ngaøy sau khi oâng Trumpnhaäm chöùc. Saéc leänh thöù nhì, tuy coù chuùt ít söûa ñoåi, cuõng bò toøa aùn ra phaùnquyeát ngaên chaën. Tuy vaäy, hoâm 6 Thaùng Ba, cuøng ngaøy oâng Trump kyù banhaønh saéc leänh thöù nhì, oâng cuõng vieát moät chæ thò cho ngoaïi tröôûng Myõ, boätröôûng Boä Tö Phaùp, vaø boä tröôûng Boä Noäi An laø phaûi “thi haønh caùc thuû tuïccaàn thieát” ñeå gia taêng vieäc thanh loïc lieân quan ñeán visa.

Caùc giôùi chöùc chính phuû Myõ cho hay caùc coâng ñieän töø oâng Tillerson ôûtrong caùc bieän phaùp thi haønh leänh töø oâng Trump. OÂng Mark Toner, moätphaùt ngoân vieân Boä Ngoaïi Giao Myõ, noùi raèng caùc bieän phaùp naøy nhaèm“nhaän dieän moät cch hieäu quaû hôn nhöõng ngöôøi coù theå ñe doïa nöôùc Myõ.”

Phaàn lôùn nhöõng ngöôøi muoán vaøo Myõ, vì lyù do thaêm vieáng gia ñình,thöông maïi hay du lòch ñeàu phaûi xin visa. Caùc giôùi chöùc toøa ñaïi söù Myõ coùtheå baùc ñôn ñoái vôùi nhöõng ngöôøi bò nghi ngôø laø moái ñe doïa an ninh, coùhaønh ñoäng löøa ñaûo hay döï tính seõ ôû laâu hôn thôøi gian cho pheùp.

Baûn coâng ñieän daøi baûy trang oâng Tillerson göûi ñi hoâm 15 Thaùng Ba chothaáy roõ raèng tieán trình caáp visa vaøo Myõ seõ trôû neân khoù khaên hôn vaø maátnhieàu thôøi gian hôn ôû caùc toøa ñaïi söù treân khaép theá giôùi.

Noäi dung cuûa coâng ñieän hoâm 15 Thaùng Ba naøy ñeà nghò nhöõng gì caàntìm hieåu töø ngöôøi xin visa coù theå goàm: nhöõng nôi ngöôøi xin töøng ñeán ôûngoaïi quoác, ñòa chæ vaø nôi laøm vieäc trong 15 naêm qua, taát caû caùc soá ñieänthoaïi vaø ñòa chæ email töøng söû duïng cuøng laø nhöõng trang maïng xaõ hoäi maøngöôøi xin töøng laø thaønh vieân trong naêm naêm qua.

Moät coâng ñieän khaùc, göûi hai ngaøy sau ñoù, yeâu caàu giôùi chöùc toøa ñaïi söùkhoan hoûi veà tin töùc di chuyeån vaø nôi laøm vieäc trong 15 naêm cho tôùi khi BoäNgoaïi Giao coù söï chaáp thuaän töø Vaên Phoøng Ngaân Saùch vaø Ñieàu Haønh ToøaBaïch OÁc, cô quan coù nhieäm vuï chaáp thuaän moïi luaät leä môùi cuûa chính phuû.

Boä Ngoaïi Giao Myõ cuõng yeâu caàu caùc giôùi chöùc toøa ñaïi söù trì hoaõn haydôøi ngaøy phoûng vaán neáu ngöôøi xin visa khoâng theå cung caáp caùc döõ kieän ñoøihoûi. OÂng Tillerson cuõng coâng nhaän trong caùc coâng ñieän cuûa mình raèng vieäcthanh loïc chaët cheõ hôn seõ taïo ra “tình traïng uøn taéc hoà sô.”

Duø vaäy, oâng cuõng ñeà nghò laø moãi giôùi chöùc khoâng neân duyeät xeùt hôn120 hoà sô xin visa moãi ngaøy.

OÂng Chen, thuoäc Hieäp Hoäi Luaät Sö Di Truù Myõ, thaéc maéc laø laøm saomoät ngöôøi thöïc hieän 120 cuoäc phoûng vaán moãi ngaøy- nghóa laø khoaûng 5phuùt moãi cuoäc phoûng vaán- coù theå caûi thieän möùc ñoä an ninh cho tieán trìnhcaáp visa?

“Roõ raøng laø hoï nhieàu phaàn khoâng theå coù ñöôïc caùc tin töùc caàn thieát chothaáy moät ngöôøi coù laø moái ñe doïa an ninh quoác gia hay khoâng chæ trong moätkhoaûng thôøi gian phoûng vaán ngaén nguûi nhö vaäy,” oâng Chen noùi.

SEÕ BOÁ RAÙPCAÙC “AN TOAØN KHU”

CUÛA DI DAÂN LAÄUTREÂN KHAÉP HOA KYØ

Tin töø Washingotn DC., Caûnhsaùt di truù (ICE) ñaët caùc “an

toaøn khu cuûa laäu” trong taàm nhaém,baèng caùch gia taêng aùp löïc buoäcnhöõng nôi naøy phaûi hôïp taùc vôùi hoï.

Theo CNN, “an toaøn khu cuûa didaân laäu” laø danh töø chung chæ nhöõngtieåu bang, thaønh phoá hoaëc quaän haït,nôi coù chuû tröông giôùi haïn söï hôïptaùc hoaëc lieân quan ñeán hoaït ñoängcuûa cô quan di truù lieân bang.

Hieän coù hôn 100 nôi thuoäc loaïinaøy treân khaép Hoa Kyø, trong ñoù goàmcaùc thaønh phoá lôùn nhö New York,Los Angeles, vaø Chicago.

Moät giôùi chöùc di truù cao caáp tieátloä raèng trong thôøi gian qua caùc giôùichöùc thuoäc cô quan tham döï nhöõngphieân hoïp noäi boä baøn luaän veà vieäctieán haønh theâm caùc cuoäc boá raùp taïinhöõng ñòa ñieåm neâu treân.

ICE phuû nhaän caùc nguoàn tin noùiraèng moïi cuoäc haønh quaân cuûa hoïchaúng qua chæ laø nhöõng hoaït ñoänglieân tuïc bình thöôøng cuûa cô quannhaèm duy trì söï an toaøn coâng coäng.

Tuy nhieân, nhöõng gì ñang dieãnra coù veû nhö phaûn aûnh aùp löïc cuûachính phuû Toång Thoáng DonaldTrump ñoái vôùi caùc an toaøn khu.

Toång thoáng Trump töøng noùi raèngcaùc thaønh phoá che chôû di daân vaønhöõng thaønh phaàn cö nguï baát hôïpphaùp chæ taïo theâm nguy hieåm choan toaøn coâng coäng vaø an ninh quoácgia, qua vieäc dung tuùng toäi phaïm vaøkhoâng chòu giao noäp cho giôùi chöùclieân bang nhöõng keû tình nghi toäiphaïm hoaëc töøng bò laõnh aùn.

Trong suoát thôøi gian vaän ñoängtranh cöû vaø keå töø khi vaøo Toøa BaïchOÁc, toång thoáng luoân ñaët vieäc boá raùpdi daân laäu vaø phaù vôõ nhöõng an toaønkhu leân öu tieân haøng ñaàu.

Page 79: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 7979797979

NÔÏ THUEÁ TREÂN 50.000USDCOÙ THEÅ BÒ THU HOÀI PASSPORTVAØ THEÂM NHÖÕNG CHI TIEÁT KHI NHAÄP CAÛNH

Ñaõ coù moät ñieàu luaät maø nhieàu ngöôøi chöa bieát. Theo luaät naøy, chínhphuû Myõ coù theå tòch thu Passport hoaëc töø choái ñôn xin soå thoâng

haønh cuûa nhöõng ñöông ñôn “nôï thueá nghieâm troïng khoâng traû ñuùng haïn”.Töø ngöõ “nghieâm troïng khoâng traû ñuùng haïn” coù nghóa laø moät moùn nôï thueámaø sôû thueá vuï IRS ñaõ ñoøi, treân 50.000 Myõ kim vôùi moät thoâng baùo ñoøi.

Moät thoâng baùo cuûa Sôû Thueá vuï noùi raèng cô quan naøy vaãn chöa khôûi söïlieân laïc vôùi Boä Ngoïai Giao Hoa Kyø veà nhöõng ngöôøi nôï thueá quaù kyø haïn,nhöng seõ baét ñaàu vaøo ñaàu naêm 2017.

Neáu quùy vò ñang nôï thueá nghieâm troïng khoâng traû ñuùng haïn, Sôû Thueávuï IRS seõ lieân laïc vôùi Boä Ngoïai Giao vaø seõ khoâng caáp soå thoâng haønh môùihoaëc gia haïn thoâng haønh cuûa quùy vò sau khi nhaän thoâng baùo.

Sau khi nhaän ñöôïc thoâng baùo cuûa Sôû Thueá vuï IRS, Boä Ngoïai Giao coùtheå tòch thu Passport cuûa quùy vò. Neáu Boä Ngoïai Giao quyeát ñònh thu hoài soåthoâng haønh trong khi quùy vò ñang ôû ngoïai quoác, hoï coù theå cho pheùp quùy vòduøng soå thoâng haønh ñeå trôû veà Hoa Kyø, nhöng khoâng theå duøng soå thoânghaønh naøy tieáp tuïc ñi ñeán nhöõng quoác gia khaùc.

“Nôï thueá nghieâm troïng khoâng traû ñuùng haïn” coù nghóa laø ñang nôï thueálieân bang treân 50.000 Myõ kim, bao goàm tieàn lôøi vaø tieàn phaït. Tröôùc khi töøchoái ñôn xin soå thoâng haønh, Boä Ngoïai Giao seõ giöõ ñôn cuûa quùy vò trong 90ngaøy ñeå cho pheùp quùy vò:

- Giaûi quyeát nhöõng sai laàm cuûa sôû thueá, neáu coù, hoaëc- Traû taát caû tieàn nôï thueá, hoaëc- Ñaõ thöông löôïng vôùi sôû thueá ñeå traû nôï goùp haøng thaùng.

Moät vaán ñeà khaùc cuõng raát quan troïng lieân quan ñeán moät soá ngöôøidu lòch. Moät soá ngöôøi ñi du lòch mang theo thoâng tin “nhaïy caûm”

trong ñieän thoïai hoaëc maùy vi tính. Hoï khoâng muoán nhöõng thoâng tin naøy bòngöôøi khaùc xem. Neáu ôû trong tröôøng hôïp naøy, giaûi phaùp daønh cho quùy vòlaø: Khoâng ñi du lòch mang theo nhöõng thoâng tin naøy.

Nhaân vieân Sôû di truù ôû phi tröôøng coù theå giöõ quùy vò laïi vaø tìm kieám trongñieän thoïai hoaëc xem coù nhöõng gì trong maùy vi tính cuûa quùy vò khoâng? Caâutraû lôøi laø ñöôïc. Baát keå quùy vò laø coâng daân Hoa Kyø, laø moät thöôøng truù nhaânhay laø moät du khaùch. Caùc nhaân vieân Baûo Veä Bieân Phoøng vaø Thueá Quan(Customs and Border Protection) coù theå chaën quùy vò laïi vaø ñöa quùy vò quaphaàn kieåm tra laàn hai. Ñieàu naøy coù theå xaûy ra vì caùc nhaân vieân di truù caànbieát theâm nhöõng thoâng tin hoaëc dieän di truù cuûa quùy vò ñeå quyeát ñònh xemquùy vò coù theå ñöôïc nhaäp caûnh hay khoâng. Vieäc naøy xaûy ra cuõng coù theå chælaø moät cuoäc khaùm xeùt baát chôït, khoâng coù chuû yù tröôùc.

Neáu bò luùng tuùng vì nhöõng caâu hoûi cuûa nhaân vieân Baûo Veä Bieân Phoøngvaø Thueá Quan, quùy vò coù ñöôïc quyeàn noùi chuyeän vôùi luaät sö khoâng? Caâutraû lôøi laø ñöôïc, neáu quùy vò laø coâng daân Hoa Kyø. Caâu traû lôøi laø khoâng, neáuquùy vò laø thöôøng truù nhaân.

Nhaân vieân Baûo Veä Bieân Phoøng vaø Thueá Quan coù theå laáy theû xanh cuûaquùy vò vaø khoâng cho pheùp quùy vò trôû veà Hoa Kyø khoâng? Caâu traû lôøi laøkhoâng. Nhaân vieân di truù taïi phi tröôøng hoaëc bieân giôùi khoâng theå baét quùy vò

kyù treân ñôn yeâu caàu töø boû quy cheáthöôøng truù nhaân nhö moät soá tin töùcñoàn ñaïi. Trong haàu heát nhöõng tröôønghôïp xaûy ra, caùc thöôøng truù nhaân ñeàucoù quyeàn xin moät buoåi ñieàu traàn vôùimoät chaùnh aùn di truù. Vì theá, quùy vòseõ ñöôïc pheùp nhaäp caûnh Hoa Kyøvaø chôø buoåi ñieàu traàn naøy.

Haønh lyù cuûa quùy vò coù theå bò luïcsoùat khoâng? Caâu traû lôøi laø coù theå.Taát caû ngöôøi nhaäp caûnh vaø haønh lyùcuûa hoï khi nhaäp caûnh ñeàu laø coù theåbò luïc soùat.

Maùy vi tính, ñieän thoïai hoaëcnhöõng maùy moùc ñieän töû khaùc coù theåbò kieåm soùat khoâng? Caâu traû lôøi laøcoù theå maëc duø quùy vò laø thöôøng truùnhaân hoaëc laø coâng daân Hoa Kyø.Theo vaên phoøng Baûo Veä Bieân Phoøngvaø Thueá Quan, caùc duïng cuï maø quùyvò mang theo coù theå bò kieåm soaùt vìnhieàu lyù do, vaøø cuõng coù theå chæ laøvieäc kieåm soùat khoâng chuû yù.

Quùy vò coù theå bò hoûi veà caùch ñaêngnhaäp vaøo nhöõng hoà sô rieâng tö treânmaïng ñieän töû hoaëc ñieän thö (email)cuûa quùy vò khoâng? Nhaân vieân bieânphoøng ñöôïc pheùp raø soùat taát caû ñieänthoïai vaø taát caû nhöõng hoà sô trongmaùy vi tính cuûa quùy vò.

Neáu quùy vò töø choái cho bieát maätsoá hoaëc maõ soá thì sao? Neáu quùy vòñeán Hoa Kyø vôùi chieáu khaùn phi-di-daân vaø neáu quùy vò khoâng coäng taùcvôùi vaên phoøng Baûo Veä Bieân Phoøngvaø Thueá Quan, vaên phoøng naøy coùtheå töø choái khoâng cho quùy vò nhaäpcaûnh hoaëc taïm giöõ caùc duïng cuï cuûaQuyù vò trong moät thôøi gian.

Neáu quùy vò laø thöôøng truù nhaân.Quùy vò coù nhieàu quyeàn haïn hôn,nhöng khoâng nhieàu nhö coâng daânHoa Kyø. Nhaân vieân bieân phoøngkhoâng theå vaø khoâng coù quyeàn buoäcquùy vò phaûi kyù teân treân ñôn töïnguyeän huûy boû quy cheá thöôøng truùnhaân cuûa quùy vò°

Page 80: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

8080808080 • Ngöôøi Vieät Illinois

Soáng treân ñôøi, ñöøng cho mình laø “quaù quan troïng” bôûi vì treân theá giôùinaøy, ai cuõng ñeàu raát quan troïng. Nhöng, cho duø coù thieáu ñi moät ai thì TraùiÑaát naøy cuõng vaãn cöù chuyeån ñoäng nhö cuõ - (Baøi söu taàm toàn tröõ) .

Luùc caàn cuùi xuoáng thì neân cuùi

Benjamin Franklin ñöôïc xöng laø “cha ñeû cuûa nöôùc Myõ”. Coù

moät chuyeän keå veà oâng nhö theá naøy:Moät laàn, Benjamin Franklin ñeán

thaêm moät vò laõo tieàn boái “ñöùc cao voïngtroïng”. Luùc aáy oâng tuoåi treû laïi khí theámaïnh meõ neân ñaõ ngaång cao ñaàu maøsaûi böôùc ñi raát nhanh.

Khoâng ngôø vöøa böôùc ñeán cöûa thìñaàu cuûa oâng bò ñaäp maïnh vaøo caùi khung beân treân. Ñau ñieáng caû ngöôøi,oâng khoâng ngöøng duøng tay maø xoa xoa boùp boùp, laïi vöøa nhìn caùi khungcöûa thaáp hôn thaân theå mình.

Vò tieàn boái ra chaøo ñoùn Franklin chöùng kieán caûnh naøy lieàn noùi: “Raátñau phaûi khoâng? Nhöng maø ñaây coù leõ laø thu hoaïch lôùn nhaát cuûa chuyeánthaêm ta ngaøy hoâm nay cuûa caäu ñaáy! Moät ngöôøi muoán soáng bình an voâ söïtreân ñôøi thì luùc naøo cuõng phaûi ghi nhôù raèng: “Luùc neân cuùi ñaàu thì phaûi cuùiñaàu!” Ñaây cuõng laø moät chuyeän maø ta muoán daïy caäu”.

Ñöøng töï quaù coi troïng mình

George Bernard Shaw laø nhaø soaïn kòch ngöôøi Anh goác Ireland, ñaïtgiaûi Nobel Vaên hoïc naêm 1925. Trong cuoäc ñôøi oâng coù moät caâu

chuyeän nhö theá naøy:Moät ngaøy noï khi George Bernard Shaw nhaøn

roãi, khoâng coù vieäc gì ñeå laøm, oâng ñaõ chôi ñuøacuøng moät beù gaùi nhoû tuoåi, chöa coù nhieàu nhaänthöùc. Luùc maët trôøi ñaõ laën, George noùi vôùi beù gaùi:“Chaùu haõy veà nhaø vaø noùi vôùi meï chaùu raèng, convaø oâng George ñaõ chôi cuøng nhau moät buoåi chieàu!”

Khoâng ngôø, beù gaùi laäp töùc hoûi ngöôïc laïi Georgemoät caâu: “OÂng cuõng veà nhaø vaø baûo vôùi meï oâng laøMary ñaõ chôi ñuøa cuøng oâng moät buoåi chieàu nheù!”

Veà sau naøy, nhaø soaïn kòch George Bernard Shaw thöôøng noùi vôùi ngöôøikhaùc raèng: “Nhaát ñònh khoâng ñöôïc töï quaù xem troïng mình!”

Toâ Ñoâng Pha chòu thuacoâ thoân nöõ

Toâ Ñoâng Pha laø nhaø vaên, nhaø thô noåi tieáng cuûa Trung

Quoác thôøi Toáng. Luùc coøn treû, ToâÑoâng Pha laø moät ngöôøi raát kieâu caêngngaïo maïn. Moät hoâm, oâng ñang ñitreân con ñöôøng nhoû ôû caùnh ñoàng thìgaëp moät coâ gaùi ñi ngöôïc chieàu.

Coâ gaùi ñang gaùnh moät gaùnh buønnhöng Toâ Ñoâng Pha cuõng nhaát ñònhkhoâng nhöôøng ñöôøng. Hai ngöôøikhoâng ai chòu nhöôøng ñöôøng cho ai.Cuoái cuøng coâ gaùi ñöa ra moät ñieàukieän raèng, coâ seõ ñöa ra moät caâu, neáuToâ Ñoâng Pha ñoái ñöôïc thì coâ seõnhöôøng ñöôøng. Toâ Ñoâng Pha caohöùng ñoàng yù.

Coâ gaùi ñöa ra caâu: “Nhaát ñamtroïng neâ ñaùng töû loä” (Taïm dòch: Moätgaùnh buøn naëng ngaên caûn ñöôøng)

Toâ Ñoâng Pha nghe xong, nhöngnhaát thôøi khoâng ñoái laïi ñöôïc, khieáncho nhöõng ngöôøi noâng daân ñang caáyluùa döôùi ruoäng cöôøi lôùn. Döôùi tìnhtheá caáp baùch, Toâ Ñoâng Pha cuõng ñöara veá ñoái: “Löôõng baøng phu töû tieáunhan hoài” (Taïm dòch: Hai beân phutöû cöôøi ñaùp traû)

Cuoái cuøng, Toâ Ñoâng Pha côûigiaøy, côûi taát, loäi xuoáng ruoäng nhöôøngñöôøng cho coâ gaùi.

Töï cho mình laø quaù quan troïng,coù theå seõ phaûi nhaän laáy söï thaát voïng

Anh Nhöôïc Thaønh laø moätdieãn vieân noåi tieáng. OÂng

sinh ra trong moät gia ñình ñoâng

Page 81: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 8181818181

ngöôøi. Moãi laàn aên côm, ñeàu laø hôn 10 ngöôøi ngoài aên xung quanh moät chieácbaøn lôùn. Thôøi coøn laø moät caäu thanh nieân, coù moät hoâm, oâng ñoät nhieân naûy rasuy nghó muoán ñuøa moïi ngöôøi moät chuùt.

Tröôùc khi aên côm, oâng chui vaøo trong moät caùi tuû vaø troán ôû ñoù ñeå cho moïingöôøi phaûi ñi khaép nôi tìm kieám mình.

Nhöng thaät khoâng ngôø laø khoâng coù moät ai ñi tìm oâng caû, thaäm chí hoïcoøn khoâng ñeå yù tôùi söï vaéng maët cuûa oâng trong baøn aên. Sau khi moïi ngöôøiñaõ aên no vaø rôøi khoûi baøn, oâng môùi chui töø trong tuû ra vaø moät mình aên nhöõngthöùc aên thöøa coøn laïi.

Töø laàn ñoù trôû ñi, oâng töï nhuû vôùi loøng mình: “Seõ khoâng bao giôø cho mìnhlaø ngöôøi quaù quan troïng nöõa, bôûi vì nhö theá coù theå seõ phaûi nhaän laáy söï thaátvoïng.”

Bao dung cuõng laø moät loaïi khí phaùch, cuõng laø moät loaïi trí hueä. Coùmoät caâu chuyeän keå veà Toång thoáng vó ñaïi cuûa nöôùc Myõ, Abraham

Lincoln nhö theá naøy:Toång thoáng Myõ thöù 16 Abraham Lincoln xuaát thaân trong moät gia ñình

thôï giaøy. Luùc ñoù, xaõ hoäi Myõ raát coi troïng thaønh phaàn xuaát thaân trong giañình quyeàn quyù. Ñaïi boä phaän nghò só thöôïng nghò vieän Myõ ñeàu xuaát thaântrong gia ñình theá gia voïng toäc. Laø nhöõng ngöôøi cuûa xaõ hoäi thöôïng löu Myõ,hoï thaáy khoù chaáp nhaän moät vò Toång thoáng laø con trai cuûa moät thôï giaøy raáttaàm thöôøng.

Ngaøy ñaàu tieân laøm toång thoáng, ngay khi Lincoln leân phaùt bieåu trong leãnhaäm chöùc Toång thoáng, moät nghò só ñaõ chen vaøo giöõa baøi phaùt bieåu cuûaoâng. OÂng ta noùi: “Thöa ngaøi Lincoln, ñöøng queân raèng cha ngaøi thöôøngñoùng giaøy cho gia ñình toâi”. Taát caû caùc nghò só ñeàu cöôøi aàm leân. Hoï nghóraèng hoï ñaõ khieán Lincoln trôû thaønh troø heà.

Tuy nhieân, khi tieáng cöôøi vöøa chaám döùt, Toång thoáng Lincoln khoâng caongaïo, cuõng khoâng töï ti maø chaân thaønh noùi: “Thöa ngaøi, toâi bieát raèng cha toâiñaõ ñoùng giaøy cho gia ñình ngaøi, cuõng nhö nhieàu gia ñình caùc nghò só khaùc...bôûi vì khoâng ngöôøi thôï naøo coù theå laøm ñöôïc nhö oâng ta. OÂng laø moät ngöôøisaùng taïo.

Giaøy cuûa oâng ta khoâng chæ laø giaøy, oâng ñaõ ñoå caû taâm hoàn vaøo noù. Toâimuoán hoûi caùc ngaøi raèng, caùc ngaøi ñaõ töøng phaøn naøn veà giaøy cuûa oâng chöa?Baûn thaân toâi cuõng bieát caùch ñoùng giaøy; neáu caùc ngaøi coù phaøn naøn gì, thì toâicoù theå ñoùng cho caùc ngaøi moät ñoâi giaøy khaùc. Nhöng theo toâi thaáy thì, chöaai töøng phaøn naøn veà nhöõng ñoâi giaøy maø cha toâi ñoùng. OÂng laø moät thieân taøi,moät nhaø saùng taïo, vaø toâi töï haøo vì cha toâi!”

Toaøn boä caùc nghò só nín laëng. Hoï nhaän ra raèng hoï chöa hieåu gì veà Toångthoáng Lincoln. Lincoln töï haøo veà ngöôøi cha ñaùnh giaøy cuûa mình, vì chöa aitöøng phaøn naøn veà nhöõng “taùc phaåm” cuûa oâng. Vaø maëc duø ñaõ laø Toång thoáng,Lincoln vaãn saün saøng ñoùng moät ñoâi giaøy môùi neáu coù baát cöù ai phaøn naøn.

Sau naøy coù ngöôøi ñaõ khuyeân Lincoln traû ñuõa ngöôøi nghò só noï, nhöngLincoln noùi raèng: “Khi chuùng ta trôû thaønh baïn thì ñoái thuû ñaõ khoâng coøn!”Chính söï chaân thaønh vaø loøng khoan dung cuûa Lincoln ñaõ trôû thaønh moätphaàn neàn taûng cuûa vaên hoùa Myõ.

Nhaø thô noåi tieáng Gibran töøng noùi: “Moät con ngöôøi vó ñaïi coù hai traùi tim:Moät traùi tim chaûy maùu vaø moät traùi tim bao dung” . Khoång Töû noùi: “Khoandung thì ñöôïc loøng moïi ngöôøi”. Trong kinh Phaät cuõng daïy: “Chæ moät yù

nieäm cuõng khieán hoaøn caûnh thayñoåi”. Cho neân, chæ moät caâu noùi, moäthaønh ñoäng nhoû hay chæ moät nuï cöôøithoâi ñaõ ñuû ñeå khieán cho ngöôøi xaáuquay ñaàu höôùng thieän.

Leõ trôøi cuõng laø leõ cuûa con ngöôøi,chính bôûi vì coù theå bao dung môùi coùtheå thaønh töïu ñöôïc bieån roäng, nuùicao, cuõng caûi thieän ñöôïc moái quanheä giöõa con ngöôøi vaø con ngöôøi,thaønh töïu ñöôïc söï nghieäp to lôùn löumaõi ngaøn ñôøi cuûa caùc baäc anh huøng,haøo kieät xöa nay.

Tuïc ngöõ noùi: “Vaøng khoâng thuaànkhieát, ngöôøi khoâng ai hoaøn myõ” .Khi ñoái maët vôùi sai laàm cuûa ngöôøikhaùc, neáu nhö canh caùnh ñeå ôû trongloøng vaø ñoøi ñaùp traû thì seõ chæ khieáncho taâm linh cuûa baûn thaân theâm naëng,theâm traàm troïng maø thoâi. Thay vìñeå cho thuø haän gaëm nhaám taâm linh,chòu ñöïng thoáng khoå chi baèng haõymôû roäng loøng maø bao dung heát thaûy,chaúng phaûi chuùng ta seõ ñöôïc thaûnnhieân vaø töï taïi sao?

Khoâng töï cho mình laø ngöôøi quaùquan troïng kyø thöïc laø moät loaïi tudöôõng, moät loaïi phong ñoä, moät loaïicaûnh giôùi cao thöôïng, moät thaùi ñoäxöû theá laïc quan, moät loaïi tröôûng thaønhveà taâm tính vaø laø moät loaïi taâm “xemnheï danh lôïi”.

Ngöôøi coù theå duøng loaïi taâm naøyñeå laøm vieäc seõ khieán cho cuoäc soángtrôû neân deã daøng hôn, kieân ñònh hôn.Neáu nhö trong xaõ hoäi, ai ai cuõngduøng loaïi taâm naøy ñeå xöû theá thì seõkhieán cho xaõ hoäi haøi hoøa hôn.

Moät ngöôøi coù theå coù töï tin, nhöngnhaát ñònh ñöøng töï cao, töï ñaïi.

Moät ngöôøi coù theå phoùng ñaõng moätchuùt, nhöng nhaát ñònh ñöøng kieâucaêng, ngaïo maïn.

Moät ngöôøi coù theå soáng raát thoïnhöng cuõng khoâng theå tröôøng sinhbaát töû.

Moät ngöôøi coù theå ngaên ñöôïc cônsoùng döõ, nhöng nhaát ñònh khoângtheå taùi taïo ñöôïc Trôøi Ñaát! °

Page 82: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

8282828282 • Ngöôøi Vieät Illinois

Xin chaân thaønh phaân öu cuøng tang quyeán.Ñoàng thôøi xin caàu cho höông linh Chò Haïnh Nhôn

Sôùm sieâu thoaùt nôi mieàn Cöïc Laïc.

Voâ cuøng thöông tieác khi nhaän tin:

Cöïu Trung Taù Khoâng QuaânVNCHNGUYEÃN THÒ HAÏNH NHÔN

Ngöôøi chuû xöôùng nhöõng Chöông Trình Caùm Ôn AnhGaây Quyõ Giuùp Ñôõ Thöông Pheá Binh/Quaû Phuï VNCH

Ñaõ taï theá ngaøy 17 thaùng 4 naêm 2017Taïi Beänh Vieän Fountain Valley, California

Höôûng thoï 90 tuoåi

HOÄI CÖÏU CHIEÁN SÓ VIEÄT NAM COÄNG HOØA ILLINOIS Vaø nhieàu Thaân höõu

Page 83: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 8383838383

ENGLISH SECTION • Compiled by LYDIA BYRNE

and FRANCIS KHUC

THE HISTORY OF MOTHER’S DAY(Source: HISTORY ONLINE)

Celebrations of mothers and motherhood can betraced back to the ancient Greeks and Romans,

who held festivals in honor of the mother goddessesRhea and Cybele, but the clearest modern precedentfor Mother’s Day is the early Christian festival knownas “Mothering Sunday.” Once a major tradition in theUnited Kingdom and parts of Europe, this celebrationfell on the fourth Sunday in Lent and was originallyseen as a time when the faithful would return to their“mother church”—the main church in the vicinity oftheir home—for a special service. Over time the Moth-ering Sunday tradition shifted into a more secular holi-day, and children would present their mothers withflowers and other tokens of appreciation. This customeventually faded in popularity before merging with theAmerican Mother’s Day in the 1930s and 1940s.

The official Mother’s Day holiday arose in the 1900sas a result of the efforts of Anna Jarvis, daughter ofAnn Reeves Jarvis. Following her mother’s 1905 death,Anna Jarvis conceived of Mother’s Day as a way ofhonoring the sacrifices mothers made for their children.

After gaining financial backing from a Philadelphiadepartment store owner named John Wanamaker, inMay 1908 she organized the first official Mother’s Daycelebration at a Methodist church in Grafton, West Vir-ginia. That same day also saw thousands of people at-tend a Mother’s Day event at one of Wanamaker’s re-tail stores in Philadelphia.

Following the success of her first Mother’s Day,Jarvis—who remained unmarried and childless herwhole life—resolved to see her holiday added to thenational calendar. Arguing that American holidays werebiased toward male achievements, she started a mas-sive letter writing campaign to newspapers and promi-nent politicians urging the adoption of a special dayhonoring motherhood. By 1912 many states, towns andchurches had adopted Mother’s Day as an annual holi-day, and Jarvis had established the Mother’s Day In-ternational Association to help promote her cause. Herpersistence paid off in 1914 when President WoodrowWilson signed a measure officially establishing the sec-ond Sunday in May as Mother’s Day.

While versions of Mother’s Day are celebratedthroughout the world, traditions vary depending on thecountry. In Thailand, for example, Mother’s Day is al-ways celebrated in August on the birthday of the cur-rent queen, Sirikit. Another alternate observance ofMother’s Day can be found in Ethiopia, where fami-lies gather each fall to sing songs and eat a large feastas part of Antrosht, a multi-day celebration honoringmotherhood.

In the United States, Mother’s Day continues to becelebrated by presenting mothers and other women withgifts and flowers, and it has become one of the biggestholidays for consumer spending. Families might alsocelebrate by giving mothers a day off from activitieslike cooking or other household chores. At times

Page 84: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

8484848484 • Ngöôøi Vieät Illinois

Mother’s Day has also been a date for launching po-litical or feminist causes. In 1968 Coretta Scott King,wife of Martin Luther King Jr., used Mother’s Day tohost a march in support of underprivileged women andchildren. In the 1970s women’s groups also used theholiday as a time to highlight the need for equal rightsand access to childcare.

US SAYS STRIKE ON US SAYS STRIKE ON US SAYS STRIKE ON US SAYS STRIKE ON US SAYS STRIKE ON SYRIASYRIASYRIASYRIASYRIADESTROYED FIFTH OF ASSAD’S JETSDESTROYED FIFTH OF ASSAD’S JETSDESTROYED FIFTH OF ASSAD’S JETSDESTROYED FIFTH OF ASSAD’S JETSDESTROYED FIFTH OF ASSAD’S JETS(Source: AL JAZEERA)Last week’s US strike on a Syrian air base destroyed

a fifth of President Bashar al-Assad’s working war-planes, Pentagon chief James Mattis has said. “Theassessment of the Department of Defense is that thestrike resulted in the damage or destruction of fuel andammunition sites, air defense capabilities, and 20 per-cent of Syria’s operational aircraft,” Mattis said in astatement on Monday. “The Syrian government has lostthe ability to refuel or re-arm aircraft at Shayrat air-field and at this point, use of the runway is of idle mili-tary interest,” he added.

Earlier, the US military’s Central Command spokes-man Colonel John Thomas said the US strike at Shayratairfield near Homs in central Syria had destroyed morethan 20 Syrian jets. Mattis called Friday’s strike a “mea-sured response” to the government’s use of chemicalweapons.”The Syrian government would be ill-advisedever again to use chemical weapons,” Mattis said.Friday’s strike saw two US destroyers unleash a vol-ley of 59 Tomahawk missiles at the airbase.

A Russian defence ministry spokesman said onlysix MiG-23s, plus a number of buildings, were de-stroyed and that only 23 of the missiles had reachedShayrat. Thomas said the runways were deliberatelyavoided because the US was trying to draw a clearline that its military action was in response to the sus-pected chemical attack, and not a signal of willingnessto get more involved in Syria’s civil war.

The White House separately suggested that barrelbombs dropped by Assad’s forces could be one of themilitary actions in Syria that could prompt a US response- if chemicals were involved. “When you watch babiesand children being gassed and suffer under barrel

bombs, you are instantaneously moved to action,” WhiteHouse spokesman Sean Spicer told a news briefing. “Ithink this president has made it very clear that if thoseactions were to continue, further action will definitelybe considered by the United States.”

Barrel bombs - containers filled with explosives -are frequently used by government forces and makingthem a “red line” would significantly widen the crite-ria for retaliation. The White House clarified later thatSpicer was referring to barrel bombs carrying indus-trial chemicals such as chlorine. “Nothing has changedin our posture,” a senior administration official told theAFP news agency. Government forces are suspectedof using chlorine gas in attacks on several occasionsthroughout the war. The US attack on Syria came aftera suspected chemical attack had killed at least 87people in Idlib’s rebel-held Khan Sheikhoun last week,according to the UK-based Syrian Observatory forHuman Rights.

ASSAD ALLIES VOW REPRISALSAGAINST ATTACKS ON SYRIA(Source: AL JAZEERA)Allies of Damascus have threatened reprisals against

any party that carries out “aggression”against Syria, two days after US missile strikes hit a

Syrian airbase. “The aggression against Syria overstepsall red lines. We will react firmly to any aggressionagainst Syria and to any infringement of red lines,whoever carries them out,” said a statement on Sun-day from the Syria-based joint operations room for gov-ernment backers Russia, Iran and allied forces includ-ing Lebanon’s Hezbollah. “The United States knowsvery well our ability to react,” said the statement pub-lished on the website of Al-Watan, a daily newspaperclose to the regime. The statement also accused theUS of acting before any investigation into the suspectedchemical attack was conducted and did not wait forany UN approval.

“We, as Syria’s allies, will increase our military sup-port toward Syria and support its people in many otherways,” the statement said. On Friday, the US carriedout its first military action against Bashar al-Assad’sgovernment since the start of Syria’s six-year war. The

Page 85: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 8585858585

cruise missile strike came after a suspected chemicalattack on Idlib’s rebel-held town of Khan Sheikhounon Tuesday killed at least 87 people, including manychildren. “We condemn any attack targeting civiliansand also condemn what happened in Khan Sheikhoun,even if we are convinced it was a premeditated act bycertain countries and organisations to serve as a pre-text to attack Syria,” Sunday’s statement added.

NORTH KOREA THREATENS ‘TOUGHEST COUN-NORTH KOREA THREATENS ‘TOUGHEST COUN-NORTH KOREA THREATENS ‘TOUGHEST COUN-NORTH KOREA THREATENS ‘TOUGHEST COUN-NORTH KOREA THREATENS ‘TOUGHEST COUN-TERACTION’ AFTER U.S. MOVES NAVY SHIPSTERACTION’ AFTER U.S. MOVES NAVY SHIPSTERACTION’ AFTER U.S. MOVES NAVY SHIPSTERACTION’ AFTER U.S. MOVES NAVY SHIPSTERACTION’ AFTER U.S. MOVES NAVY SHIPS (Source: NPR, MERRIT KENNEDY)

North Korea is threatening “tough counteraction”after a U.S. Navy strike group was routed toward theKorean Peninsula following the rogue nation’s contin-ued ballistic missile and nuclear testing. “We never begfor peace but we will take the toughest counteractionagainst the provocateurs in order to defend ourselvesby powerful force of arms and keep to the road chosenby ourselves,” the official Korean Central NewsAgency reported in English, quoting a Foreign Minis-try official. “We will hold the U.S. wholly accountablefor the catastrophic consequences to be entailed by itsoutrageous actions,” the statement released Tuesdayconcluded. A version of the statement in Korean saidthe country will “not miss a chance to sweep the impe-rialist group with a nuclear fire of justice,” but did notelaborate on what it meant.

President Trump said in a tweet that North Korea“is looking for trouble.” He has stated that China shouldtake a larger role in pressuring the North Korean re-gime. “If China decides to help, that would be great. Ifnot, we will solve the problem without them! U.S.A.,”the president wrote. The Carl Vinson Strike Group ismade up of the USS Carl Vinson aircraft carrier andseveral destroyers, as NPR reported. The Navy saidSaturday that the group was relocating toward the pen-insula, days after another North Korean ballistic mis-sile test. NPR Pentagon correspondent Tom Bowmantold Morning Edition that the move is designed to senda message:

“A carrier, when you see it off the coast, is veryimpressive and it focuses the mind. But it’s not likeplanes are going to be flying off this aircraft carrier,taking out targets in North Korea. It is basically send-

ing a message.”Last week, the U.S. fired 59 Tomahawk missiles at

a Syrian air base in response to a chemical weaponsattack in Syria’s Idlib province. ABC’s This Week askedU.S. Secretary of State Rex Tillerson on Sunday aboutwhat message the strikes in Syria should send to NorthKorea. He replied: “I think the message that any na-tion can take is if you violate international norms, ifyou violate international agreements, if you fail to liveup to commitments, if you become a threat to others, atsome point a response is likely to be undertaken.” Theadministration’s objective for North Korea is a “de-nuclearized Korean Peninsula” and not regime change,Tillerson said. According to the official Rodong Sinmunnewspaper, a statement for North Korea’s Foreign Min-istry called the strikes against Syria “unpardonable.” Itadded: “Our tremendous military muscle with a nuclearforce as its pivot serves as a treasured sword of justicefor foiling the U.S. shameless high-handed and arbi-trary practices and aggression moves and protectingthe sovereignty of the country and the right of the na-tion to existence.”

JUST 16 PERCENT OF K-8 STUDENTS GOT AJUST 16 PERCENT OF K-8 STUDENTS GOT AJUST 16 PERCENT OF K-8 STUDENTS GOT AJUST 16 PERCENT OF K-8 STUDENTS GOT AJUST 16 PERCENT OF K-8 STUDENTS GOT ASPOT IN A SELECTIVE-ENROLLMENT SCHOOLSPOT IN A SELECTIVE-ENROLLMENT SCHOOLSPOT IN A SELECTIVE-ENROLLMENT SCHOOLSPOT IN A SELECTIVE-ENROLLMENT SCHOOLSPOT IN A SELECTIVE-ENROLLMENT SCHOOL

(Source: DNA INFO, HEATHER CHERONE)CHICAGO — Nearly 11,500 Chicago students ap-

plied for a seat at one of Chicago’s selective-enroll-ment elementary schools — but just 16 percent of thepint-sized applicants were offered a spot in one of thehighly coveted classrooms, according to data releasedby Chicago Public Schools. In all, 1,868 students outof 11,497 applicants got at least one offer to claim aspot in kindergarten through eighth grade at one of the11 regional gifted centers, five classical schools or threeregional gifted centers for English learners designedfor academically advanced students, according toCPS officials. Seventy students were offered a spot atmore than one of the schools, officials said.

Students are offered spots in the gifted programsbased on their score on an admissions exam. About 70percent of selective-enrollment seats are granted ad-mission based on four separate tiers, with students wholive in the most affluent tier facing the most competi-tive scores. It was easier to win a spot at one ofChicago’s magnet elementary schools, which special-

Page 86: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

8686868686 • Ngöôøi Vieät Illinois

ize in subject areas, such as math and science, fine arts,world language or humanities. About 14,100 studentsapplied for a seat at a magnet elementary school, with39 percent of students offered a spot. Another 3,800students got multiple offers, district officials said. Thedeadline to accept an elementary school offer is April24.

Magnet schools accept students from throughout thecity through a computerized lottery that also reservesseats for students from areas of the city identified bydata collected by the U.S. Census Bureau as sociallyand economically disadvantaged as part of the CPScommitment to racial and economic diversity. Sevenhigh schools also include academic centers, which of-fer an accelerated program for students in grades sevenand eight — and assures the students’ admission to thehigh schools. The academic center at Whitney YoungMagnet High School was the hardest to get into, withstudents who won the coveted seats outright earning atleast 888 out of a possible 900 points, according to cut-off score data released by CPS.

TEN ILLINOIS HOSPITALSTEN ILLINOIS HOSPITALSTEN ILLINOIS HOSPITALSTEN ILLINOIS HOSPITALSTEN ILLINOIS HOSPITALSEARN TOP HONORS IN PATIENT SAFETYEARN TOP HONORS IN PATIENT SAFETYEARN TOP HONORS IN PATIENT SAFETYEARN TOP HONORS IN PATIENT SAFETYEARN TOP HONORS IN PATIENT SAFETY(Source:CHICAGOTRIBUNE,LISASCHENCKER)Ten Illinois hospitals drew top honors this year for

patient safety as part of the Leapfrog Group’s annualratings. Hospitals that completed surveys for The Leap-frog Group, a nonprofit that evaluates hospital perfor-mance for consumers and employers, were judged ona number of patient safety measures. Hospitals withintensive care units, for example, had to make surethose units were managed by doctors trained in criticalcare medicine. Hospitals had to receive a patient safetygrade of A from Leapfrog. And hospitals had to com-ply with Leapfrog’s policy for responding to errors thatshould never occur — a protocol that includes apolo-gizing to the patient and family, waiving costs, report-ing the event to an external agency and analyzing whythe event occurred. Hospitals also had to meet a num-ber of other requirements. Larry Boress, president andCEO of the Midwest Business Group on Health, whichhelps facilitate the Leapfrog survey in Illinois, said theratings are a useful tool for consumers and employerstrying to make decisions about which hospitals they’dlike to see their employee plans include.

“When you have a choice of where to go for yourdelivery or surgery or knee replacement, we know thatthere is tremendous variation in quality and safety,”Boress said. “By identifying the top hospitals … you canthen determine whether you have a better chance ofsurviving a surgery, as well as readmissions and acci-dents. “Not all Illinois hospitals chose to participate inthe survey. More than 65 percent of Chicago-area hos-pitals participated in the survey this year, and about 53percent of hospitals statewide participated. The Leap-frog Group is one of a number of organizations thatreleases hospital ratings each year. Ratings can oftenvary from group to group, as each organization uses adifferent methodology to evaluate hospitals. Leapfrognamed 115 top hospitals across the nation this year,including these 10 in Illinois:

•AMITA Health St. Alexius Medical Center,Hoffman Estates

•Ann & Robert H. Lurie Children’s Hospital, Chi-cago

•Elmhurst Hospital, Elmhurst•Northwestern Medicine Delnor Hospital, Geneva•OSF St. Joseph Medical Center, Bloomington•Presence Saints Mary & Elizabeth Medical Cen-

ter, Chicago•Richland Memorial Hospital, Olney•Rush Oak Park Hospital, Oak Park•Rush-Copley Medical Center, Aurora•University of Chicago Medical Center, Chicago

NEW POLICE UNION BOSS VOWS TO FIGHTNEW POLICE UNION BOSS VOWS TO FIGHTNEW POLICE UNION BOSS VOWS TO FIGHTNEW POLICE UNION BOSS VOWS TO FIGHTNEW POLICE UNION BOSS VOWS TO FIGHT‘ANTI-POLICE MOVEMENT IN THE CITY’‘ANTI-POLICE MOVEMENT IN THE CITY’‘ANTI-POLICE MOVEMENT IN THE CITY’‘ANTI-POLICE MOVEMENT IN THE CITY’‘ANTI-POLICE MOVEMENT IN THE CITY’(Source: DNA INFO, HEATHER CHERONE)CHICAGO — Chicago Police officers elected a

new union president who has vowed “to fight for offic-ers” amid a push by city officials to reform the ChicagoPolice Department. Kevin Graham won 56 percent ofthe vote in a runoff against Dean Angelo Sr., who ledthe Fraternal Order of Police Local 7 for three yearsduring what city officials have called one of the mosttumultuous periods in the force’s history.

Graham said he looked forward to immediately be-ginning negotiations for a new police union contract.Mayor Rahm Emanuel has said any new agreementwith the police union must be significantly different thanthe current agreement as part of his effort to reform the

Page 87: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 8787878787

department in the wake of the death of 17-year-oldLaquan McDonald who was shot by an officer 16 times.

The 11 members of the City Council’s Black Cau-cus have vowed to vote against any police contractthat does not significantly change the way allegationsof officer misconduct are investigated. Graham said hewould fight “the anti-police movement in the city” dur-ing the contract negotiations. In addition, Graham saidthe police union on his watch would not allow criticismof Chicago officers to go unanswered. “I will … have afull-time media specialist who will get our message out,”Graham said on his website, The Blue Voice. “We willno longer be victimized by a biased, anti-Police me-dia. Our Lodge 7 will quickly and articulately respondto media attacks.”

During Graham’s tenure, which began Wednesday,the Police Department is set to grow by 970 positions:516 police officers, 200 detectives, 112 sergeants, 50lieutenants and 92 field training officers. During thecampaign, Graham criticized Angelo for allowing of-ficers to participate in a U.S. Justice Department in-vestigation that found police routinely violated the civilrights of residents by using excessive force caused bypoor training and nonexistent supervision. Graham alsocriticized the way Emanuel has pledged to pay for po-lice officers pensions during the campaign.

Angelo told the Sun-Times Wednesday that his losswas due to officers’ all-time low morale created by an“anti-police movement” and a rising “level of disre-spect .”As it looked like he was headed for defeat,Angelo said he planned to “take a nice long nap”. “Imight get out of town. I haven’t had a vacation in threeyears,” he told the paper.

CAN NEW YORK REMAIN A SANCTUARY CITY?CAN NEW YORK REMAIN A SANCTUARY CITY?CAN NEW YORK REMAIN A SANCTUARY CITY?CAN NEW YORK REMAIN A SANCTUARY CITY?CAN NEW YORK REMAIN A SANCTUARY CITY?(Source: AL JAZEERA)New York, United States - Every day, Edina does

what many New York mums do. She gets her youngsons, aged eight and six, ready for school, then goesoff to her job, as a residential cleaner. Her husband,Bill*, works in construction, installing flooring. Theyhave lived in Brooklyn for more than 12 years, build-ing a good life for their family. They go to the store, theygo to the movies, they have friends, they pay taxes, theirboys go to public school. They felt safe as they carved outtheir piece of the “American Dream”. That is, until Donald

Trump took office.

What makes me scared is not that I’m gonna getthrown out of the country,” Edina says. “What makesme scared is that I’m gonna be separated from my kids.That would be a disaster. “While their sons are US citi-zens, Edina and Bill are not. They are undocumentedimmigrants, who travelled from Hungary 12 years agoin search of a better life. Edina was 25 and fresh out ofuniversity, with no job. Bill was 37 and searching forsomething better. They came to New York on a six-month visa, but found jobs and a home, and decided tostay. They heard then-President George Bush talk aboutimmigration reform that would give them a path to citi-zenship. They heard his successor President BarackObama talk about the same thing.

”Since we came here, it’s always in the air thatsomething’s gonna happen,” Edina says. “Somehow,we’re gonna get the papers. It never came to reality.But there was always this hope .”Edina says, for immi-grants, New York, “is like a paradise. You can basi-cally do anything if you’re an immigrant. You can buya car, you can buy a house, you can have a bank ac-count”. She believes her life here is not so differentfrom what it would be if she had papers, except shecan’t travel and, she says, “the quality of the jobs I’mgetting is not the same as I would get with papers”.

New York City’s first immigrant, Juan Rodriguez,arrived in 1613. Since then, it’s been either a home-from-home or the first port of call for millions. Irish andGerman immigrants were followed by Russian andGerman Jews, Italians, Chinese, Hispanics, Africansand Vietnamese. It was never an easy fusion of cul-tures and religions, but, in time, they found a way toform what former Mayor David Dinkins once called a“gorgeous mosaic”. As federal immigration laws werewritten and strengthened, protecting the city’s immi-grants, even undocumented immigrants, became a pri-ority. And so, in 1989, then-Mayor Ed Koch signed anExecutive Order declaring New York City a “Sanctu-ary City”, a move re-affirmed in a resolution by theCity Council in 2016, affording some level of securityto those who are undocumented. The question is, howmuch?

Page 88: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

8888888888 • Ngöôøi Vieät Illinois

The concept of the Sanctuary City started in SanFrancisco, in 1985, when that city’s leaders opposedthe tactics used by immigration enforcement officialsto round up the undocumented, and decided they wouldno longer cooperate with their efforts. “That, at heart,is what Sanctuary Cities are all about,” says HasanShafiqullah, a supervising lawyer in the ImmigrationUnit of New York’s Legal Aid Society. “We’re not go-ing to use local resources, our local police or our courtsto do the work of the federal immigration authorities,because we want to have good relations with our im-migrant communities.”It’s important,” he says, to “letpeople know it’s safe to call the police if you are adomestic violence survivor, or if you are attacked orabused or whatever.”

New York City used to subscribe to a programmecalled “secure communities”, part of an agreement withthe federal government, through which the New YorkPolice Department (NYPD) would inform Immigrationand Customs Enforcement (ICE), when a non-citizenwas incarcerated or stopped by police. ICE would thenfile a “detainer”, requesting that the city hold that per-son for an additional 48 hours to transfer them to fed-eral custody. When ICE officials admitted detainerswere voluntary rather than mandatory, the city stoppedcooperating. ICE also maintained a presence at Riker’sIsland, a jail where prisoners are held during trial orwhile awaiting transfer to long-term facilities.Shafiqullah says, “they would go around and speak tothe inmates, the detainees, and get them to sign docu-ments basically agreeing to deportation and waivingall of their rights. It was incredibly coercive.” So, in2014, ICE was told that their officers were no longerwelcome.

The city took the concept of sanctuary even further.Former Mayor Michael Bloomberg signed executiveorders forbidding city employees, including membersof the NYPD, from asking anyone for their immigra-tion status, unless it is relevant to the service they’reproviding. For example, if an undocumented immigrantwith a child who is a citizen applies for food stamps, hecan be asked how many in the household are docu-mented. If someone is arrested or the victim of a crime,they cannot be asked about their status. NYC Health +Hospitals, which oversees all of the city-run medicalfacilities, also refuses to request the immigration statusof anyone who comes to them for medical services,again, unless it affects their treatment. And if they dohave to ask, say, in the case of someone who may show

symptoms of a disease like Ebola or tuberculosis, theinformation is neither recorded nor documented. In anopen letter to immigrant New Yorkers, Interim Presi-dent and CEO Stanley Brezenoff, said, “our primaryconcern is your health, not your immigration status. Wewant immigrant New Yorkers to understand they canseek health care without fear”.

Edina says she refuses to be frightened. She’s tak-ing her children to school, going to work as normal,holding onto the hope that, shes says, that white Euro-peans are not the undocumented immigrants ICE isactively looking for. If she is picked up, she says herplan is to plead that her removal would cause unduehardship for her children, and to ask for a “cancella-tion of removal”, which could give her a path to a greencard. It’s a programme the Trump administration is try-ing to end, so, if that doesn’t work, she says, she’ll bringher family back to Hungary and start over, recognisingthat she is one of the lucky ones. “I think if I have to goback, my situation is not so bad,” she says. “It’s not asbad as people who come from Third World countries. Ithink I could still have a nice, normal life.”

FIRST AFRICAN-AMERICAN FEMALE JUDGEFIRST AFRICAN-AMERICAN FEMALE JUDGEFIRST AFRICAN-AMERICAN FEMALE JUDGEFIRST AFRICAN-AMERICAN FEMALE JUDGEFIRST AFRICAN-AMERICAN FEMALE JUDGEON NEW YORK’S TOP COURT FOUND DEADON NEW YORK’S TOP COURT FOUND DEADON NEW YORK’S TOP COURT FOUND DEADON NEW YORK’S TOP COURT FOUND DEADON NEW YORK’S TOP COURT FOUND DEAD(Source:NPR NEWS, DOREEN MCCALLISTER)Associate Judge Sheila Abdus-Salaam, the first Af-

rican-American woman to be appointed to New York’sCourt of Appeals, was found dead on Wednesday inthe Hudson River. She had been reported missing fromher home in Harlem. The New York Times reports:

“Officers with the New York Police Department’sHarbor Unit responded about 1:45 p.m. to a report of aperson floating by the shore near West 132nd Street inUpper Manhattan. “Judge Abdus-Salaam, 65, wastaken to a pier on the Hudson River and was pro-nounced dead by paramedics shortly after 2 p.m. “Thepolice were investigating how she ended up in the river,and it was not clear how long Judge Abdus-Salaam,who lived nearby in Harlem, had been missing. “Therewere no signs of trauma on her body, the police said.She was fully clothed. “A law enforcement official saidinvestigators had found no signs of criminality. Herhusband identified her body.”

Page 89: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 8989898989

Abdus-Salaam became the first female Muslim toserve as a U.S. judge when she joined the New YorkState Supreme Court in 1994, according to ZakiyyahMuhammad, the founding director of the Institute ofMuslim American Studies, as quoted in The Times. In2013, Gov. Andrew Cuomo, D-N.Y., appointed her tothe state’s highest court, known as the Court of Ap-peals. In a statement, Cuomo said Judge Abdus-Sa-laam was a pioneer with an “unshakable moralcompass.”Her nomination was part of a push by Cuomoto diversify the court. When Judge Rowan Wilsonjoined the court this year, it was the first time the state’shighest court had two African-American judges serv-ing on it. In a statement, Chief Judge Janet DiFioresaid Abdus-Salaam’s “personal warmth, uncompromis-ing sense of fairness and bright legal mind were aninspiration to all of us who had the good fortune to knowher.”

The Court of Appeals has been on recess since theend of last month. The court is due back in session inless than two weeks. Abdus-Salaam received her lawdegree from Columbia Law School, where she at-tended classes with Eric Holder, the former U.S. attor-ney general. Holder was in attendance for her historicswearing-in at the Court of Appeals, as the New YorkPost reports: “Holder described how she had ‘definedherself by her relentless pursuit of excellence’ — whilealso managing to be a great dancer.

“ ‘Sheila could boogie,’ Holder joked at the time.‘She was witty and a great deal of fun to spend timewith.’ “Abdus-Salaam went on to note how unlikelyher and Holder’s professional achievements in lawwould have been four decades ago. “ ‘Who knew thatwe would both attain such high positions, and that youwould be the first black United States attorney gen-eral, and I would be the first black woman on the NewYork Court of Appeals?’ she told him with a big smile.”

TRUMP SIGNALS STEVE BANNONTRUMP SIGNALS STEVE BANNONTRUMP SIGNALS STEVE BANNONTRUMP SIGNALS STEVE BANNONTRUMP SIGNALS STEVE BANNONCOULD BE ON HIS WAY OUTCOULD BE ON HIS WAY OUTCOULD BE ON HIS WAY OUTCOULD BE ON HIS WAY OUTCOULD BE ON HIS WAY OUT( S o u r c e : N P R N E W S , D O M E N I C O

MONTANARO)Could a real shake-up be coming soon to the Trump

White House — and is his chief strategist Steve Bannonthe one on the outs? The president sounds fed up withthe infighting, and he appears to be picking sides —

predictably with his family. In an interview with theNew York Post’s Michael Goodwin, Trump seems topush away Bannon. “I like Steve, but you have to re-member, he was not involved in my campaign until verylate,” Trump said. “I had already beaten all the sena-tors and all the governors, and I didn’t know Steve.I’m my own strategist, and it wasn’t like I was going tochange strategies because I was facing crookedHillary.”

That is brutal. Bannon, the former head of the right-wing website Breitbart with a very particular worldview, was brought on in August of 2016 and namedthe campaign’s “CEO.” He was kept on when Trumpwon the presidency as White House chief strategist andhas been seen as an inspirational leader for Trump —populist, nativist and anti-globalist. Bannon’s finger-prints are everywhere, from Trump’s “America First”doctrine to the dark vision laid out in his inaugural ad-dress. He even put himself on the Principals Commit-tee of the National Security Council, an unprecedentedand unusual step for the president’s top political strate-gist.

But Bannon clashed with the wrong person, Trump’sson-in-law Jared Kushner. Kushner enjoys a broadportfolio in the White House and, most importantly, in-fluence with Trump. He’s married to Trump’s elderdaughter, Ivanka, who always has her father’s ear —and now a West Wing office, too. She reportedly is“angrier than anyone.” The president ordered Kushnerand Bannon to sit down and work things out Friday atMar-a-Lago. Trump confirmed that to Goodwin, andin the process, may have revealed which side he’s on.

“Steve is a good guy,” the president said, “but I toldthem to straighten it out or I will.”It’s never good whenyour boss says you’re a “good guy, but ...”. It’s a re-markable turn of events for someone like Bannon, whoseemed to rise in Trump’s orbit quickly, only to, likeIcarus, have his wings melt away when he got too closeto the sun.°

xin môøi ñoïc,göûi ñaêng quaûng caùo,

vaø uûng hoä nguyeät sanngöôøi vieät illinois

Page 90: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

9090909090 • Ngöôøi Vieät Illinois

Page 91: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois Ngöôøi Vieät Illinois • 9191919191

Page 92: Ngöôøi Vieät Illinois 11 - Vietnamese Association of Illinoishnvi.org/wp-content/uploads/edd/2017/05/NVI-Issue-415... · 2017. 11. 21. · Ngöôøi Vieät Illinois • 77 The

9292929292 • Ngöôøi Vieät Illinois