www.nynorsksenteret.no

er eit nasjonalt ressurssenter etablert for

å styrkje nynorskopplæringa

”Norsk i hundre”

strategidokument frå Språkrådet i oktober 2005:

NYNORSK OG BOKMÅL SKAL VERE SAMFUNNSBERANDE OG FULLVERDIGE SPRÅK I

FRAMTIDA

Nynorsksenteret

har som hovudoppgåve

å styrkje nynorskkompetansen

hos lærarar og elevar

Kunnskapsløftet:Strategi for kompetanseutvikling i grunnopplæringa

2005-2008

Dei nasjonale sentra har eit særleg ansvar for at det vert utvikla relevante og praksisnære kurs- og etterutdanning for nasjonal spreiing og for marknadsføring til skuleeigarar og skuleleiing

Målgrupper for Nynorsksenteret:

• Lærarar

• Lærarstudentar • Skuleleiarar

• Foreldre

• Lærarutdannarar

• Forskarar

• Læremiddelutviklarar

• Ålmenta

Skrift nr.1 frå Nasjonalt senter for nynorsk i opplæring:

Didaktiske perspektiv på nynorskopplæring

Innhald: • Sveinn Einarsson:

Språk, Unesco och vi 

• Knut Åge TeigenBetre sidemålsundervisning i Bærum 

• Torill Wiiger TørjesenNye vegar til nynorsken 

• Synnøve MatreDei yngste barna og nynorsken 

• Kjell Lars BergeFagleg og tverrfagleg skriveopplæring 

• Benthe Kolberg JanssonNynorsken, norskfaget og lærarutdanninga 

• Roger LockertsenNynorsk i vidaregåande skole og høgare utdanning 

• Bjørn Kvalsvik NicolaysenTilgang til deltaking

Frå Ivar Aasen-musikalen Grammatikk og kjærleik

• Forsking (samarbeid med Ivar Aasen-instituttet)

• Forsøk • Utviklingsarbeid (ulike prosjekt er sett i gang)

Verksemda skal vere basert på:

Forsking, forsøks- og utviklingsarbeid må drivast i nær kontakt med studentar og lærarar

Tilrådingar frå senteret bør vere basert på utprøving gjennom praksisfeltet

Prosjekt ved Høgskolen i Oslo:

Nynorsk i lærarutdanninga, vurdering av eit opplegg knytt til skrivemappe i norsk

Alle mappearbeid i 1. klasse på allmennlærarutdanninga skal ha nynorsk målform.

Er det elektroniske læringsmiljøet med god tilgang på respons spesielt eigna

for å skrive betre nynorsk?

Gjev dette opplegget betre resultat og motivasjon for læring av nynorsk? (ansvarlege: Synnøve Skjong og Inger Vederhus)

Prosjekt ved Høgskolen Stord/Haugesund:

Å kunna uttrykkje seg skriftleg

Korleis er skrivekompetansen hos lærarar i andre fag enn norsk?

Korleis kan lærarar som underviser i andre fag enn norsk betre språkkunnskapane sine i nynorsk?

Kva slag påfyll treng lærarar for å skrive gode fagtekster på nynorsk?

(ansvarleg: Hege Myklebust)

Prosjekt ved Høgskulen i Volda:

Utvikling av nynorske læremiddel til opplæring av minoritetsspråklege

Nynorsk arbeidsgrammatikk for minoritetsspråklege

(ansvarlege: Hilde Osdal og Birgitte Grimstad)

Andre utviklingsarbeid:

Holmlia skole – Nye vegar til nynorsken!

Å bruke nynorske lærebøker i eit anna fag enn norsk

Mål:- Styrkje lærarkompetansen- Betre undervisningsmetodane - Formidle positive haldningar- Sjå norskfaget som ein heilskap der nynorsk og bokmål er jamstelte

språkformer (rap) (ansvarleg: Torill Wiiger Tørjessen)

Sandnes vidergående skole: Over brua med T-99. Elevane skal skrive 99-nynorsktekster i løpet av 3 år (rap)(ansvarleg: Anne Elise Winterhus)

Ringsaker videregående skole: Nye metodar og digitale hjelpemiddel i opplæringa i nynorsk som sidemål(ansvarleg: Olav Veka)

Våland skole, Stavanger: Leseprosjekt ++: Haugtussa som barnelitteratur (rap)(ansvarleg: Lise Lunde Nilsen)

Fredrik II videregående skole/Høgskolen i Østfold: Korleis nynorsk som sidemål blir integrert i den generelle skriveopplæringa (rap)(ansvarleg: Benthe Kolberg Jansson)

Prosjekt der elevane brukar lærebøker på nynorsk i eit anna fag enn norsk

• Sirdal vgs. – Tonstad (ansvarleg: Lillian Flydal)

• Tromsdalen vgs. – Tromsø (ansvarleg: Bjørg Strand)

• Greåker vgs. - Greåker (ansvarleg: Ragnhild Lier)

• Breivika vgs. - Tromsø (ansvarleg: Kjellaug Jetne)

• Gausdal ungdomsskole - Gausdal (ansvarleg: Elisabeth Bueie)

• Kolvikbakken ungdomsskole - Ålesund (ansvarleg: Magritt

Grimstad)

Nynorskkompetansen til elevane vert vurderte haust og vår av Ola Breivega

AVTALE OM SIDEMÅLSFORSØK MED BRUK AV

NYNORSKE LÆREBØKER I EIT ANNA FAG ENN NORSK

• Elevane i (minst) ei klasse (undervisningsgruppe) får lærebøker på nynorsk i eit anna fag enn norsk med støtte frå Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa

• Elevane skriv nynorsk i alt arbeid med dette faget

• Lærarane skriv nynorsk i alt arbeid med dette faget

• Nynorskkunnskapane til elevane vert testa i starten og på slutten av skuleåret. Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa betaler for å utarbeide testane og for evalueringa

• Lærarane og elevane får vite resultatet av testinga (ikkje karakter)

• Elevane legg minst tre skriftlege arbeid i faget i ei mappe (desse arbeida kan vere med i vurderingsgrunnlaget i faget om lærarane ynskjer det)

• Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa får høve til å legge rapportane frå forsøket og dei beste elevarbeida frå mappene (med løyve frå elevar, foreldre og lærarar) ut på nettstaden til inspirasjon og føredøme for andre

• Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa får rapport om forsøket ved slutten av skuleåret. Senteret utarbeider ein mal for tilbakemelding

Prioriteringar i 2006

• Få i gang prosjekt for bokmålselevar med lesing og skriving av fagstoff på nynorsk utanom norskfaget

• Få i gang prosjekt med å bruke begge skriftformer frå mellomtrinnet

• Utvikle moderne læremiddel for nynorskopplæringa

• Kompetansegjevande kurs for lærarar/lærarstudentar med vekt på fagskriving

• Kurs i samband med kunnskapsløftet og ny læreplan med vekt på tverrfagleg skriving

• Etablere nettverk av ressurspersonar for nynorskopplæringa i alle fylke

Litteraturkurs: Fordi det er bra!

Målgruppe: lærarar, bibliotekarar, skuleleiarar

Gje rom for lesing på nynorsk!

• Kvifor lese?

• Kvifor lese nynorsk?

• Korleis få ein forfattar til skulen?

• Vellukka litteraturformidling: Metodiske tips og idear

• Finansieringskanalar for ulike lese- og skriveprosjekt

• Dikt-drops, lyriske karamellar og bittersøt sitat-sjokolade på veg heim

(kurs)

Andre aktivitetar ved Nynorsksenteret:

• Kartlegging av sidemålsundervisninga. Samarbeid med Utdanningsdirektoratet og Ts Gallup

• Nynorskkurs for stat og kommune, næringsliv og media• Skrivekurs i nynorsk for elevar i ungdomsskulen og vidaregåande skule

(med lærarrettleiing)• Samarbeid med Lesesenteret i Stavanger• Samarbeid med Magasinett • Film om metodar og tips til god nynorskopplæring (Snøball Film)• Samarbeid med ”Nettverk for norsk med vekt på lese- og skriveopplæring

(NOLES) og Nettverk for skulebibliotek”• Medlem i ”Forum for nynorsk i skulen” oppretta av Utdanningsdirektoratet

hausten 2005. Andre medlemmer: Noregs Mållag, Nynorsk kultursentrum, Språkrådet, Litteraturselskapet i Samlaget, Landsamanslutninga av nynorskkommunar