Embed Size (px)
Citation preview
ODA-UNESCO Project: “Promotion of Energy Science Education for Sustainable Development in Lao PDR”
ຫວຂ 3: ເທກໂນໂລຍພະລງງານໃນປດຈບນ
ວງສະຫວນ ຈນທະບນ
ດຣ. ກນນະເລດ ວງຈນ
ພາກວຊາວສະວະກ າກນຈກ, ຄະນະວສະວະກ າສາດ
ມະຫາວທະຍາໄລແຫງຊາດລາວ 1
ພາກທ 1. ເທກໂນໂລຍພະລງງານແບບດງເດມ
ວງສະຫວນ ຈນທະບນ
ພາກທ 2. ເທກໂນໂລຍທໃຊໃນການຫລດຜອນ
ມນລະພດຈາກແກສອາຍເສຍ
ດຣ. ກນນະເລດ ວງຈນ
2
ພາກທ 1. ເທກໂນໂລຍພະລງງານແບບດງເດມ
ເຄາໂຄງການນ າສະເໜ:
ບດທ 1. ບດນ າ
ບດທ 2. ເຊ ອໄຟ ແລະ ການເຜາໄໝ
ບດທ 3. ໂຮງໄຟຟາກ າລງອາຍນ າ
ບດທ 4. ໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
3
ບດທ 1. ບດນ າ
1.1 ທຕງຂອງ ສປປ ລາວ
1.2 ແຫລງພະລງງານໃນ ສປປ ລາວ
1.3 ການໃຊພະລງງານໄຟຟາໃນ ສປປ ລາວ
1.4 ການຜະລດກະແສໄຟຟາ
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
1.6 ໂຮງໄຟຟາທສ າຄນໃນ ສປປ ລາວ
4
1.1 ທຕງຂອງ ສປປ ລາວ
ທຕງ
• ອາຊຕາເວນອອກສຽງໃຕ ເຂດອາກາດຮອນຊ ມ
• ເນ ອທທງໝດ 236,800 km2 ອນດບທ 84 ຂອງໂລກ
• ເນ ອທດນ 230,800 km2
• ເນ ອທນ າ 6,000 km2
ຈ ານວນປະຊາກອນ
6,477,211 ຄນ (ກ ລະກດ, 2011) ອນດບທ 104 ຂອງໂລກ
ບ ມຊາຍແດນຕດກບທະເລ
ທມາ:
http://www.wordservicesgroup.com/countries.asp?c=la&country=laos
5
1. ສປປ ລາວ ເປນປະເທດກະສກ າ
2. ອ ດມສມບນໄປດວຍຊບພະຍາກອນທ າມະຊາດ
ເຊນ: ແມນ າ, ປາໄມ ແລະ ພ ເປນຕນ.
1.1 ທຕງຂອງ ສປປ ລາວ
6
1.2 ແຫລງພະລງງານໃນ ສປປ ລາວ
ກມທມທາແຮງສງ
ກມທມທາແຮງຕ າ
ແຫລງພະລງງານ
ແບບດງເດມ
• ບ ມນ າມນ
• ບ ມແກສທ າມະຊາດ
• ມຖານຫນເລກນອຍ
ພະລງງານ
ທດແທນ
• ພະລງງານຈາກຊວະມວນ
• ພະລງງານຈາກນ າ
• ພະລງງານຈາກແສງຕາເວນ
7
1.3 ການໃຊພະລງງານໄຟຟາໃນ ສປປ ລາວ
8
Ele
ctr
icit
y c
on
su
mpti
on
(G
Wh
)
Year
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Ele
ctri
city
co
nsu
mp
tio
n (
GW
h)
Year
Total electricity consumption in Lao PDR
Source: EDL (Electricite du Laos)
1.3 ການໃຊພະລງງານໄຟຟາໃນ ສປປ ລາວ
9
Source: EDL (Electricite du Laos)
Year
Ele
ctri
city
co
nsu
mp
tio
n (
GW
h)
Year
0
200
400
600
800
1000
1200
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
residential
commercial
industrial
Total electricity consumption in Lao PDR by main sectors
1.3 ການໃຊພະລງງານໄຟຟາໃນ ສປປ ລາວ
10
Source: EDL, 2010 ການໃຊພະລງງານໄຟຟາໃນຂງເຂດອ ດສາຫະກ າ
• ນະຄອນຫລວງວຽງຈນ
274.96 GWh/Year
• ແຂວງວຽງຈນ
58.04 GWh/Year
• ແຂວງຄ າມວນ
50.30 GWh/Year
• ແຂວງສະຫວນນະເຂດ
228.83 GWh/Year
• ແຂວງຈ າປາສກ
31.17 GWh/Year
1.3 ການໃຊພະລງງານໄຟຟາໃນ ສປປ ລາວ
11
1.4 ການຜະລດກະແສໄຟຟາ
ການຜະລດກະແສໄຟຟາແມນຂະບວນການສາງພະລງງານໄຟຟາຈາກແຫລງ
ພະລງງານຕາງ ໆ ທມທາແຮງ
ກະແສໄຟຟາຈະຖ ກຜະລດຈາກເຄ ອງປນໄຟຟາ (generator) ໂດຍອາໃສກ າລງງານ
ຈາກເຄ ອງຈກຄວາມຮອນ ຊ ງເຄ ອງຈກຄວາມຮອນນຈະໄດຮບພະລງງານມາຈາກ
ການເຜາໄໝເຊ ອໄຟ ຫລ ປະຕກລຍານວເຄລຍ (nuclear fission). ນອກຈາກນແລວ
ເຄ ອງປນໄຟຟາຍງສາມາດທ າງານໄດ ໂດຍອາໃສກ າລງງານຈາກການໄຫລຂອງນ າ
ຫລ ລມ.
ກະແສໄຟຟາຍງສາມາດຜະລດໄດຈາກພະລງງານແສງຕາເວນ (solar cell) ຫລ
ພະລງງານຄວາມຮອນຈາກພ ນດນ.
12
ໂຮງໄຟຟາຖານຫນ ໂຮງໄຟຟານວເຄລຍ
1.4 ການຜະລດກະແສໄຟຟາ
13
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານນ າ ໂຮງໄຟຟາພະລງງານລມ
1.4 ການຜະລດກະແສໄຟຟາ
14
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານແສງຕາເວນ ໂຮງໄຟຟາພະລງງານຄວາມຮອນຈາກພ ນດນ
1.4 ການຜະລດກະແສໄຟຟາ
15
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
ໂຮງໄຟຟາເປນໂຮງງານອ ດສາຫະກ າສ າລບຜະລດກະແສໄຟຟາ
ສວນທສ າຄນທສ ດຂອງໂຮງໄຟຟາແມນເຄ ອງປນໄຟ ຊ ງເຄ ອງປນໄຟຈະມໜາທປຽນ
ພະລງງານກນຈກໃຫເປນພະລງງານໄຟຟາ
ໂຮງໄຟຟາສວນໃຫຍໃນໂລກຈະໃຊເຊ ອໄຟຟອສຊລ ເຊນ: ຖານຫນ, ນ າມນ ແລະ
ແກສທ າມະຊາດ ເພ ອຜະລດກະແສໄຟຟາ. ບາງສວນຈະໃຊພະລງງານນວເຄລຍ,
ພະລງງານນ າ, ພະລງງານແສງຕາເວນ, ພະລງງານຊວະມວນ ແລະ ພະລງງານລມ.
16
ອງຕາມໜາທການທ າງານ ສາມາດແບງໂຮງໄຟຟາໄດເປນ 3 ປະເພດຄ :
ໂຮງໄຟຟາທຜະລດໄຟຟາຕາມຄວາມຕອງການພ ນຖານ (base load plant)
ໂຮງໄຟຟາທຜະລດພະລງງານໄຟຟາຊວງທມຄວາມຕອງການໃຊໄຟຟາປານກາງ
(intermediate plant)
ໂຮງໄຟຟາທຜະລດພະລງງານໄຟຟາຊວງທມຄວາມຕອງການໃຊໄຟຟາສງສ ດ (peaking
plant)
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
17
ຖາອງຕາມຮບແບບຂອງການປຽນຮບພະລງງານໃດ ໆ ໄປເປນພະລງງານໄຟຟາ ຈະສາມາດແບງ
ປະເພດຂອງໂຮງໄຟຟາໄດດງນ:
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານຄວາມຮອນ (ຖານຫນ, ນ າມນ, ແກສທ າມະຊາດ, ນວເຄລຍ, ຊວະມວນ,
ໂຮງໄຟຟາພະລງຄວາມຮອນຮວມ)
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານນ າ
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານດເຊລ
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານແສງຕາເວນ
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານລມ
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານລມ 18
ໃນໂຮງໄຟຟາພະລງງານຄວາມຮອນ, ພະລງງານກນຈກຈະຖ ກຜະລດຈາກເຄ ອງຈກ
ຄວາມຮອນ (heat engine) ຊ ງເຄ ອງຈກຄວາມຮອນຈະໄດຮບຄວາມຮອນຈາກການ
ເຜາໄໝເຊ ອໄຟ.
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານຄວາມຮອນສວນໃຫຍຈະໃຊອາຍນ າເປນສານທ າງານ ຊ ງໂຮງ
ໄຟຟາແບບນມກຈະຖ ກເອນວາ: ໂຮງໄຟຟາພະລງງານອາຍນ າ (steam power
plant).
ສວນໂຮງໄຟຟາພະລງງານນ າ, ກ າລງງານທໃຊໃນການໝ ນເຄ ອງປນໄຟຈະມາຈາກ
ການໄຫລຂອງນ າ.
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
19
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານຄວາມຮອນຍງສາມາດແບງປະເພດຕາມເຊ ອໄຟທໃຊໄດດງນ:
ໂຮງໄຟຟາທໃຊເຊ ອໄຟຟອສຊລ
ໂຮງໄຟຟານວເຄລຍ
ໂຮງໄຟຟາທໃຊພະລງງານຄວາມຮອນຈາກພ ນດນ
ໂຮງໄຟຟາທໃຊເຊ ອໄຟຊວະມວນ
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານຄວາມຮອນຈາກແສງຕາເວນ
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
20
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
ໂຮງໄຟຟາຖານຫນ
ໂຮງໄຟຟາພະລງຄວາມຮອນຈາກພ ນດນ
ໂຮງໄຟຟາພະລງງານຄວາມຮອນຈາກແສງຕາເວນ 21
ໂຮງໄຟຟາກງຫນແກສ
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
ໂຮງໄຟຟາພະລງຄວາມຮອນຮວມ 22
1.5 ໂຮງໄຟຟາ ແລະ ການແບງປະເພດ
ໂຮງໄຟຟານວເຄລຍ
ຂ ດ:
ເປນແຫລງຜະລດໄຟຟາຂະໜາດໃຫຍ ສາມາດ
ໃຫກ າລງຜະລດສງກວາ 1,200 MW
ມຕນທ ນການຜະລດໄຟຟາແຂງຂນໄດກບໂຮງ
ໄຟຟາແບບອ ນ
ເປນໂຮງໄຟຟາທສະອາດ, ບ ກ ໃຫເກດມນລະພດ
ຂ ເສຍ:
ເງນລງທ ນເບ ອງຕນສງ
ຈ າເປນຕອງກຽມໂຄງສາງພ ນຖານ ແລະ ການ
ພດທະນາບ ກຄະລາກອນໃຫມຄວາມພອມ
ຈ າເປນຕອງພດທະນາ ແລະ ກຽມພອມກຽວກບ
ການຈດການສານກ າມນຕະພາບລງສ
ການຍອມຮບຂອງປະຊາຊນ 23
1.6 ໂຮງໄຟຟາທສ າຄນໃນ ສປປ ລາວ
ໂຮງໄຟຟາທກ າລງເດນເຄ ອງຜະລດກະແສໄຟຟາໃນ ສປປ ລາວ ທງໝດເປນໂຮງໄຟຟາພະລງງານນ າ
Power plants Location (Province)
Inst. Capacity (MW) COD*
Nam Theun 2 Khammuane 1,088 2009
Nam Ngum 2 Vientiane 615 2010
Theun Hin Boun Khammuane 220 1998
Nam Ngum 1 Vientiane 155 1971
Houay Ho Attapeu 152 1999
Nam Lik 1/2 Vientiane 100 2010
Xe Set 2 Saravane 76 2009
Nam Leuk Vientiane 60 2000
Xe Set 1 Saravane 45 1991
Nam Mang 3 Vientiane 40 2005
*COD = Commercial Operation Date Source: EDL
24
ນ າງ ມ 1 ນ າເທນ 2
ນ າງ ມ 2 ເທນຫນບນ
1.6 ໂຮງໄຟຟາທສ າຄນໃນ ສປປ ລາວ
25
ໂຮງໄຟຟາຖານຫນຂະໜາດ 1,878 MW ກ າລງຢໃນຂນຕອນການກ ສາງທເມ ອງຫງສາ,
ແຂວງໄຊຍະບລ
ແບບຈ າລອງຂອງໂຮງໄຟຟາຖານຫນຫງສາ ປອງຄວນສງ 250 m
1.6 ໂຮງໄຟຟາທສ າຄນໃນ ສປປ ລາວ
26
ບດທ 2. ເຊ ອໄຟ ແລະ ການເຜາໄໝ
2.1 ບດສະເໜ
2.2 ການແບງປະເພດຂອງເຊ ອໄຟ
2.3 ເຊ ອໄຟຟອສຊລ
2.4 ຖານຫນ
2.5 ການວເຄາະຖານຫນ
2.6 ຄາຄວາມຮອນ
2.7 ຂະບວນການເຜາໄໝ
27
2.1 ບດສະເໜ
ເຊ ອໄຟ (fuel) ໝາຍເຖງ ສານຊ ງເມ ອເກດການເຜາໄໝ (ປະຕກລຍາ) ກບອອກຊ
ເຈນ (ອາກາດ) ແລວໃຫຄວາມຮອນອອກມາໃນປະລມານທສງພ ທຈະນ າໄປໃຊ
ປະໂຫຍດໄດ.
ເຊ ອໄຟຈະຕອງປະກອບດວຍສານທສາມາດຕດໄຟໄດຢາງໜອຍໜ ງໂຕ ເຊນ:
ຄາບອນ (carbon), ໄຮໂດຣເຈນ (hydrogen) ແລະ ມາດ (sulphur) ເປນຕນ.
ໃນຂະບວນການເຜາໄໝ, ພະລງງານເຄມທສະສມໃນເຊ ອໄຟຈະປຽນຮບເປນ
ພະລງງານຄວາມຮອນ.
28
2.2 ການແບງປະເພດຂອງເຊ ອໄຟ
ປະເພດຂອງເຊ ອໄຟສາມາດແບງໄດດງນ:
(a) ອງຕາມສະຖານະທປະກດ
ຂອງແຂງ ເຊນ: ໄມ ແລະ ຖານຫນ ເປນຕນ.
ຂອງແຫລວ ເຊນ: ນ າມນເຊ ອໄຟ ແລະ ເອທລແອລກ ຮ (ethyl
alcohol) ເປນຕນ.
ແກສ ເຊນ: ແກສທ າມະຊາດ ແລະ ແກສຜະລດ (producer gas)
ເປນຕນ.
(b) ອງຕາມແຫລງທມາ
ເຊ ອໄຟທ າມະຊາດ (natural fuels ຫລ primary fuels) ເຊນ: ຖານ
ຫນ, ນ າມນປໂຕຣລຽມ ແລະ ໄມ ເປນຕນ.
ເຊ ອໄຟຜະລດ (manufactured fuels ຫລ secondary fuels) ເຊນ:
ນ າມນແອດຊງ (gasoline) ແລະ ຖານໄມ (charcoal) ເປນຕນ.
29
2.3 ເຊ ອໄຟຟອສຊລ
ເຊ ອໄຟຟອສຊລເປນສານປະກອບຈ າພວກໄຮໂດຣຄາບອນ
(hydrocarbon) ເກດຈາກຊາກພ ດ, ຊາກສດດ ກດ າບນ ທຖ ກ
ທບຖມຢພ ນໂລກເປນເວລາຫລາຍຮອຍລານປ ພາຍໃຕ
ຄວາມດນ ແລະ ອ ນຫະພມສງ ລວມເຖງບ ມອອກຊເຈນ.
ເຊ ອໄຟຟອສຊລທສ າຄນໄດແກ ຖານຫນ ແລະ ປໂຕຣລຽມ
30
ປະລມານນ າມນ
ສ າຮອງຂອງບາງ
ປະເທດ, 2012
Source: http://en.wikipedia.org/wiki/Oil_reserves
Country Reserves 109 bbl Reserves 109 m3
Venezuela 296.5 47.14
Saudi Arabia 265.4 42.2
Canada 175 27.8
Iran 151.2 24.04
Iraq 143.1 22.75
United Arab Emirates 136.7 21.73
Kuwait 101.5 16.14
Russia 74.2 11.8
Kazakhstan 49 7.8
Libya 47 7.5
Nigeria 37 5.9
USA 26.8 7.0
Qatar 25.41 4.04
China 20.35 3.235 Remark:
bbl = barrel of oil
2.3 ເຊ ອໄຟຟອສຊລ
31
ປະລມານແກສທ າມະຊາດ
ສ າຮອງໃນບາງປະເທດ
(1 Jan 2008 est.)
Source: http://en.wikipedia.org/wiki/Natural_gas_by_country
Country Proven reserves (millions cu m)
Russia 44,650,000
Iran 26,850,000
Qatar 25,630,000
Saudi Arabia 7,167,000
United Arab Emirates 6,071,000
USA 5,977,000
Nigeria 5,210,000
Venezuela 4,708,000
Algeria 4,502,000
Iraq 3,170,000
Kazakhstan 2,832,000
Turkmenistan 2,832,000
Indonesia 2,659,000
European Union 2,476,000
Malaysia 2,350,000
China 2,265,000
2.3 ເຊ ອໄຟຟອສຊລ
32
2.4 ຖານຫນ
ຖານຫນເກດຈາກພ ດດ ກດ າບນເມ ອຫລາຍຮອຍລານປກອນ
ເມ ອພ ດເຫລານຕາຍລງ ກ ຈະຖ ກທບຖມໃນພ ນຂຕມ ຫລ ພ ນດນ
ເມ ອເກດການປຽນແປງທາງທ ລະນ ພາຍໃຕອ ນຫະພມ, ຄວາມດນ ແລະ ສະພາບທເໝາະສມ
ຊາກພ ດເຫລານຈະກາຍເປນຖານຫນ ຫລ ລກໄນ (lignite)
ການປຽນແປງທາງທ ລະນຫລາຍ ໆ ຄງ ເຮດໃຫຖານຫນ ຫລ ລກໄນ ກາຍເປນຖານຫນທມ
ຄ ນນະພາບສງຂ ນ.
33
2.4 ຖານຫນ
34
ຖານຫນ ສາມາດແບງປະເພດໄດດງນ:
ພຕ (Peat)
ລກໄນ (Lignite)
ຊບບທມນສ (Subbituminous)
ບທມນສ (Bituminous)
ແອນທຣາໄຊ (Anthracite)
ລຽງລ າດບຕາມເປເຊນຂອງຄາບອນທເພມຂ ນ
Peat Lignite Subbituminous Bituminous Anthracite
2.4 ຖານຫນ
35
ປະລມານສ າຮອງຖານຫນໃນບາງປະເທດ, 2008 (ລານໂຕນ)
Country 1 2 3 4 5
USA 108,501 98,618 30,176 237,295 22.6
Russia 49,088 97,472 10,450 157,010 14.4
China 62,200 33,700 18,600 114,500 12.6
Australia 37,100 2,100 37,200 76,400 8.9
India 56,100 0 4,500 60,600 7.0
Germany 99 0 40,600 40,699 4.7
Ukraine 15,351 16,577 1,945 33,873 3.9
Remark:
1 = Anthracite & Bituminous
2 = Subbituminous
3 = Lignite
4 = Total
5 = Percentage of world total
Source: http://en.wikipedia.org/wiki/Coal
2.4 ຖານຫນ
36
ການວເຄາະຖານຫນມຢ 2 ວທຄ :
ການວເຄາະແບບ proximate (proximate analysis) ເປນການວເຄາະຫາຄາບອນຄງທ (fixed
carbon, FC) ສານລະເຫຍ (volatile matter, VM) ຄວາມຊ ນ (moisture, M) ແລະ ຂເທາ
(ash, A). ສວນມາດ (sulphur, S) ຈະແຍກຫາຕາງຫາກ
FC + VM + M + A = 100% by mass
ການວເຄາະແບບ ultimate (ultimate analysis) ເປນການວເຄາະຫາສວນປະກອບແຕລະໂຕ
ທຢໃນເຊ ອໄຟ ຊ ງໄດແກ ຄາບອນ (carbon, C) ໄຮໂດຣເຈນ (hydrogen, H) ອອກຊເຈນ
(oxygen, O) ໄນໂຕຣເຈນ (nitrogen, N) ຄວາມຊ ນ ແລະ ຂເທາ.
C + H + O + N + S + M + A = 100% by mass
ໃນກ ລະນວເຄາະໂດຍບ ພຈາລະນາຄວາມຊ ນ ແລະ ຂເທາ, ມວນຂອງຖານຫນທນ າມາ
ພຈາລະນາ ຈະຕອງລບດວຍມວນຂອງຄວາມຊ ນ ແລະ ມວນຂອງຂເທາ
1 – [(M + A)/100]
2.5 ການວເຄາະຖານຫນ
37
2.6 ຄາຄວາມຮອນ
ຄາຄວາມຮອນ (heating value) ໝາຍເຖງ ປະລມານຄວາມຮອນທໄດຈາກການເຜາໄໝຢາງ
ສມບນຂອງເຊ ອໄຟໃນປະລມານໃດໜ ງ
ຄາຄວາມຮອນມກຈະໃຊວດແທກໃນຫວໜວຍຂອງພະລງງານຕ ຫວໜວຍມວນຂອງເຊ ອໄຟ
ເຊນ: kJ/kg, kJ/kmol, kcal/kg ເປນຕນ.
ຄາຄວາມຮອນຂອງເຊ ອໄຟສາມາດຫາໄດໂດຍການໃຊ Bomb calorimeter ໂດຍການນ າ
ຕວຢາງຂອງຖານຫນທຮມວນ ໄປເຜາໄໝກບອອກຊເຈນບ ລສ ດຢາງສມບນໃນພາຊະນະທປດ
ແຈບ, ພາຊະນະດງກາວຈະຈ ມຢໃນນ າທຮມວນ, ເມ ອຖານຫນເກດການເຜາໄໝ ຈະປອຍ
ພະລງງານຄວາມຮອນອອກມາ, ຄວາມຮອນຈະຖ ກຖາຍເທໃຫກບນ າ ເຮດໃຫນ າມອ ນຫະພມ
ເພມສງຂ ນ.
38
Bomb calorimeter ປະກອບດວຍພາຊະນະ ດງຮບ.
ເມ ອຖານຫນເກດການເຜາໄໝຈະປດປອຍພະລງງານຄວາມຮອນອອກມາ, ພະລງງານ
ຄວາມຮອນຈະຖ ກຖາຍເທໃຫກບນ າທຢອອມຮອບ ເຮດໃຫອ ນຫະພມຂອງນ າເພມສງຂ ນ
ໂດຍເຮາສາມາດຄ ານວນຫາປະລມານຄວາມຮອນໄດຈາກອ ນຫະພມຂອງນ າທປຽນແປງ.
Bomb calorimeter
2.6 ຄາຄວາມຮອນ
39
ຄາຄວາມຮອນມຢ 2 ແບບຄ :
ຄາຄວາມຮອນສງ (higher heating value, HHV) ໝາຍເຖງ ຄາຄວາມຮອນທໄດຈາກການ
ເຜາໄໝເຊ ອໄຟແລວໄດນ າໃນຮບຂອງນ າ (ຂອງແຫລວ)
ຄາຄວາມຮອນຕ າ (lower heating value) ໝາຍເຖງ ຄາຄວາມຮອນທໄດຈາກການເຜາໄໝ
ເຊ ອໄຟແລວໄດນ າໃນຮບຂອງອາຍນ າ.
2.6 ຄາຄວາມຮອນ
40
ຄາຄວາມຮອນສງ ແລະ ຄາຄວາມຮອນຕ າ ມຄວາມສ າພນກນດງນ:
LHV = HHV – mwhfg
ເມ ອ mw ແມນມວນຂອງອາຍນ າທລະເຫຍ
mw = M + 9H + γAwA
ເມ ອ M ແລະ H ແມນ ສດສວນໂດຍມວນຂອງຄວາມຊ ນ ແລະ ໄຮໂດຣເຈນ ໃນຖານຫນ, γA
ແມນຄວາມຊ ນຈ າເພາະຂອງອາກາດໃນບນຍາກາດ ແລະ wA ແມນປະລມານອາກາດທແທຈງທໃຊ
ໃນການເຜາໄໝຖານຫນ 1 kg
2.6 ຄາຄວາມຮອນ
41
ໃນກ ລະນທຮອງປະກອບຂອງຖານຫນ, ຄາຄວາມຮອນສງຂອງແອນທຣາໄຊ ແລະ ບທມນສ
ສາມາດປະມານໄດຈາກສດຂອງດລອງ ແລະ ເປຕ ດງນ:
HHV = 33.83 C + 144.45 [H – (O/8)] + 9.38 S in MJ/kg
ເມ ອ C, H, O ແລະ S ແມນສດສວນໂດຍມວນຂອງຄາບອນ, ໄຮໂດຣເຈນ ແລະ ມາດ ຕາມລ າດບ
ຕວຢາງເຊນ: C = 70%, H = 5%, O = 11%, S = 1%, N = 1% ແລະ ash = 12%
ຈາກສດຂອງດລອງ ແລະ ເປຕ ສາມາດປະມານຄາຄວາມຮອນສງໄດດງນ:
HHV = (33.83)(0.7) + (144.45)[0.05 – (0.11/8)] + (9.38)(0.01)
HHV = 25.76 MJ/kg
2.6 ຄາຄວາມຮອນ
42
ຄາຄວາມຮອນສງຂອງເຊ ອໄຟບາງຊະນດ
Types of fuels HHV (MJ/kg)
Wood 18
Brown coal 21
Bituminous 29
Gasoline 46.5
Kerosene 46.4
Diesel 45.7
Fuel oil 42.9
Ethyl alcohol 27.2
2.6 ຄາຄວາມຮອນ
43
2.7 ຂະບວນການເຜາໄໝ
ຂະບວນການເຜາໄໝເປນຂະບວນການທາງເຄມ ໂດຍເຊ ອໄຟຈະເກດປະຕກລຍາກບອອກຊເຈນ
ແລວປດປອຍພະລງງານຄວາມຮອນ, ພະລງງານແມເຫລກໄຟຟາ (ແສງ), ພະລງງານກນຈກ (ສຽງ)
ແລະ ພະລງງານໄຟຟາ (ອເລກຕຣອນ) ອອກມາ
ແປວໄຟທເກດຈາກການເຜາໄໝ
ເຊ ອໄຟ
ອາກາດ (ອອກຊເຈນ)
ຄວາມຮອນ
44
ບດທ 3. ໂຮງໄຟຟາກ າລງອາຍນ າ
3.1 ສວນປະກອບຫລກຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງອາຍນ າແບບງາຍ
3.2 ຮອບວຽນແຣງຄນ
3.3 ເຄ ອງກ າເນດອາຍນ າ
3.4 ກງຫນອາຍນ າ
3.5 ຄອນເດນເຊ ແລະ ຫ ລະບາຍຄວາມຮອນ
45
3.1 ສວນປະກອບຫລກຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງ ອາຍນ າແບບງາຍ
46
ຮອບວຽນແຣງຄນແບບງາຍ
3.2 ຮອບວຽນແຣງຄນ
47
Pump: wpump = h4 – h3
Turbine: wturbine = h1 – h2
Boiler: qboiler = h1 – h4
Condenser: qcondenser = h2 – h3
Thermal efficiency:
ηth = wnet/qinput = (wturbine – wpump)/qboiler
= (qboiler – qcondenser)/qboiler
3.2 ຮອບວຽນແຣງຄນ
48
ຮອບວຽນແຣງຄນແບບໃຫຄວາມຮອນຊ າ
ໃຫງານສ ດທສງກວາ
ປະສດທພາບທາງຄວາມຮອນສງກວາ
ຮອບວຽນແຣງຄນແບບ
ໃຫຄວາມຮອນຊ າຈະໃຊ
ຢໂຮງໄຟຟາຫງສາ
3.2 ຮອບວຽນແຣງຄນ
49
ໝ ອາຍນ າ (boiler) ແມນອ ປະກອນທໃຊສ າລບຜະລດອາຍນ າ ໂດຍອາໃສຄວາມຮອນຈາກ
ການເຜາໄໝເຊ ອໄຟຖາຍເທໃຫກບນ າ ເພ ອເຮດໃຫນ າກາຍເປນອາຍ
ໂດຍທວໄປແລວຄ າວາ ໝ ອາຍນ າ ຈະໃຊສ າລບເອນອ ປະກອນທໃຊສ າລບຜະລດອາຍນ າໃນ
ຊວງຄວາມດນຕ າເຖງຄວາມດນປານກາງ (1 – 300 psi) ຖາຄວາມດນສງກວານມກຈະເອນວາ:
ເຄ ອງກ າເນດອາຍນ າ (steam generator)
3.3 ໝ ອາຍນ າ
50
ໝ ອາຍນ າແບງອອກເປນ 2 ປະເພດຄ :
ໝ ອາຍນ າແບບທ ໄຟ (fire tube boiler)
ໝ ອາຍນ າແບບທ ນ າ (water tube boiler)
3.3 ໝ ອາຍນ າ
51
3.4 ກງຫນອາຍນ າ
ກງຫນອາຍນ າ (steam turbine) ເປນອ ປະກອນທໃຊສ າລບປຽນພະລງງານຄວາມຮອນຈາກ
ອາຍນ າໃຫເປນພະລງງານກນຈກ
At Mae Moh coal-fire power plant, Lampang, Thailand
52
3.5 ຄອນເດນເຊແລະຫ ລະບາຍຄວາມຮອນ
ຄອນເດນເຊ (condenser) ເປນອ ປະກອນທໃຊສ າລບເຮດໃຫນ າໃນສະຖານະອາຍກນໂຕ
ເປນຂອງແຫລວ
53
ຫ ລະບາຍຄວາມຮອນ (cooling tower) ແມນອ ປະກອນທໃຊສ າລບລະບາຍຄວາມຮອນ
ອອກຈາກນ າຫລ ເຢນ (cooling water) ຊ ງຮບຄວາມຮອນມາຈາກຄອນເດນເຊ ໂດຍ
ຄວາມຮອນດງກາວນຈະຖ ກຖາຍເທອອກສບນຍາກາດ
3.5 ຄອນເດນເຊແລະຫ ລະບາຍຄວາມຮອນ
54
ບດທ 4. ໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
4.1 ກະແສໄຟຟາຈາກກ າລງນ າ
4.2 ປະເພດຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
4.3 ກງຫນ
4.4 ຂ ດ ແລະ ຂ ເສຍຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
55
4.1 ກະແສໄຟຟາຈາກກ າລງນ າ
ກະແສໄຟຟາຈາກກ າລງນ າ ໝາຍເຖງ ການຜະລດກະແສໄຟຟາໂດຍໃຊກ າລງງານ
ຈາກການໄຫລ ຫລ ການຕກຂອງນ າ.
ນ າງ ມ 1 56
4.1 ກະແສໄຟຟາຈາກກ າລງນ າ
Penstock ຂອງເຂ ອນໄຟຟາເຊເສດ 2 57
4.2 ປະເພດຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
ໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າສາມາດແບງປະເພດໄດດງນ:
(a) ແບງປະເພດຕາມຄວາມສງຂອງລະດບນ າ (head)
• ໂຮງໄຟຟາທມ head ສງ (ສງກວາ100 m)
• ໂຮງໄຟຟາທມ head ປານກາງ (30 – 100 m)
• ໂຮງໄຟຟາທມ head ຕ າ (<30 m)
58
(b) ແບງຕາມພາລະ (load) ຂອງໂຮງໄຟຟາ
ໂຮງໄຟຟາແບບ base load
ເໝາະສ າລບກ ລະນທມຄວາມຕອງການໃຊໄຟຟາສະໝ າສະເໝ (ຄງທ) ແລະ ຕ ເນ ອງ
ໂຮງໄຟຟາແບບ peak load
ໃຊສ າລບຈາຍກະແສໄຟຟາໃນກ ລະນທມຄວາມຕອງການໃຊໄຟຟາສງ
(c) ແບງຕາມລກສະນະຂອງອາງເກບນ າ
ແບບມອາງເກບນ າຂະໜາດໃຫຍ (impoundment plant)
ແບບ run-of-river
ແບບ pumped-storage
4.2 ປະເພດຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
59
ໂຮງໄຟຟາແບບມອາງເກບນ າຂະໜາດໃຫຍ
ໂຮງໄຟຟາແບບນຈະມເຂ ອນຂະໜາດໃຫຍ ແລະ ສງ ກນລ ານ າເອາໄວ, ເຮດໃຫ
ເກດເປນອາງເກບນ າຂະໜາດໃຫຍ.
4.2 ປະເພດຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
60
ໂຮງໄຟຟາແບບ run-of-river
ເປນໂຮງໄຟຟາແບບບ ມອາງເກບນ າ, ໂຮງໄຟຟາຈະຜະລດໄຟຟາໄດໂດຍການໃຊນ າທໄຫລ
ຕາມທ າມະຊາດຂອງລ ານ າ.
4.2 ປະເພດຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
61
ໂຮງໄຟຟາແບບ pumped-storage
ໂຮງໄຟຟາແບບນຈະມປ ານ າທສາມາດປ ານ າທປອຍຈາກອາງເກບນ າລງມາແລວກບຂ ນໄປ
ເກບໄວໃນອາງເກບນ າ ເພ ອໃຊຜະລດກະແສໄຟຟາອກ.
4.2 ປະເພດຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
62
4.3 ກງຫນ
ກງຫນນ າເປນເຄ ອງຈກແບບມເພາໝ ນ ທ າໜາທປຽນພະລງງານຈາກການໄຫລ
ຂອງນ າໃຫເປນພະລງງານກນຈກ.
ກງຫນນ າສາມາດແບງປະເພດໄດດງນ:
(a) ແບງຕາມລະດບນ າ (head)
ລະດບນ າຕ າ (2 – 15 m)
ລະດບນ າປານກາງ (16 – 70 m)
ລະດບນ າສງ (71 – 500 m)
ລະດບນ າສງຫລາຍ (ສງກວາ 500 m)
63
(b) ແບງຕາມຊ ຂອງຜຄດຄນ
ກງຫນ Pelton - ຕງຕາມຊ Lester Allen Pelton ວສະວະກອນອາເມລກາ, ເປນກງຫນທໃຊ
ສ າລບ head ສງ ແລະ ອດຕາການໄຫລ (discharge) ຕ າ
ກງຫນ Francis - ຕງຕາມຊ James B. Francis ເປນກງຫນທໃຊສ າລບ head ປານກາງ ແລະ
ອດຕາການໄຫລປານກາງ
ກງຫນ Kaplan - ຕງຕາມຊ Dr. Victor Kaplan ໃຊສ າລບ head ຕ າ ແລະ ອດຕາການໄຫລ
ສງ
ກງຫນ Deriaz - ຕງຕາມຊ Deriaz ວສະວະກອນ Switzerland ເປນກງຫນແບບ reversible
turbine-pump ໃຊກບ head ສງເຖງ 300 m.
4.3 ກງຫນ
64
ກງຫນ Pelton
4.3 ກງຫນ
65
ກງຫນ Pelton ທເຂ ອນເຊເສດ 2
4.3 ກງຫນ
66
ກງຫນ Francis
4.3 ກງຫນ
67
ກງຫນ Francis ທເຂ ອນນ າງ ມ 1
4.3 ກງຫນ
68
ກງຫນ Kaplan
4.3 ກງຫນ
69
ກງຫນ Deriaz
4.3 ກງຫນ
70
4.4 ຂ ດແລະຂ ເສຍຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
ຂ ດ:
ບ ຕອງໃຊເຊ ອໄຟຄ ກບໂຮງໄຟຟາພະລງຄວາມຮອນ
ນ າທປອຍອອກມາຈາກເຂ ອນ ສາມາດໃຊໃນການອ ປະໂພກ ແລະ ບ ລໂພກໄດ.
ຄາດ າເນນຕ າ ເມ ອທຽບກບໂຮງໄຟຟາແບບອ ນ
ໃຊໄລຍະເວລາໃນການເປດ - ປດເຄ ອງສນ
ເປນສະຖານທທອງທຽວ
71
ຂ ເສຍ:
ໃຊເງນລງທ ນເບ ອງຕນສງ.
ໃຊເວລາໃນການສ າຫລວດ ແລະ ການກ ສາງດນ
ພະລງງານໄຟຟາທຜະລດໄດຈະກຽວຂອງໂດຍກງກບປະລມານນ າໃນອາງເກບນ າ, ຖາ
ປະລມານນ າໃນອາງເກບນ າໜອຍ ກ ຈະສງຜນໃຫພະລງງານໄຟຟາທຜະລດໄດໜອຍຕາມໄປ
ດວຍ.
ຢໄກຈາກຕວເມ ອງ ຕອງເສຍຄາໃຊຈາຍໃນການສາງສາຍສງໄຟຟາເພມຂ ນ
ອາງເກບນ າຂະໜາດໃຫຍຈະສງຜນກະທບຕ ລະບບນເວດວທະຍາ, ທດນທ າມາຫາກນ ແລະ
ບານເຮ ອນຂອງປະຊາຊນ.
4.4 ຂ ດແລະຂ ເສຍຂອງໂຮງໄຟຟາກ າລງນ າ
72
ຈບການນ າສະເໜ
73
