Ü î Ý é คุณภาพนํ้าบางประการในพร ... · 2019-01-09 · เอกสารวิชาการฉบับที่ ๒๒/๒๕๕๔

เอกสารวชาการฉบบท ๒๒/๒๕๕๔ Technical paper No. 22/2011

คณภาพนาบางประการในพรควนเครง

Some Water Quality Parameters in the Khuan Kreng Peat Swamp

ชไมพร แกวศรทอง Chamaiporn Kaewsrithong

เสาวคนธ รงเรอง Saowakhon Rungraung

สวมล สหรญวงศ Suwimon Seehirunwong

ศราวธ เจะโสะ Sarawuth Chesoh

จรนนท อไรประสทธ Jeeranun Uraiprasit

สานกวจยและพฒนาประมงนาจด Inland Fisheries Research and Development Bureau

กรมประมง Department of Fisheries

กระทรวงเกษตรและสหกรณ Ministry of Agriculture and Cooperatives

สานก

วจยและพฒ

นาประมงนาจด

เอกสารวชาการฉบบท ๒๒/๒๕๕๔ Technical paper No. 22/2011



ชไมพร แกวศรทอง Chamaiporn Kaewsrithong

เสาวคนธ รงเรอง Saowakhon Rungraung

สวมล สหรญวงศ Suwimon Seehirunwong

ศราวธ เจะโสะ Sarawuth Chesoh

จรนนท อไรประสทธ Jeeranun Uraiprasit

ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดปตตาน Pattani Inland Fisheries Research and Development Center

สานกวจยและพฒนาประมงนาจด Inland Fisheries Research and Development Bureau

กรมประมง Department of Fisheries

๒๕๕๔ 2011

รหสทะเบยนวจย 50-0550-50034-001

สานก



สารบาญ

หนา

บทคดยอ 1

Abstract 2

คานา 3

วตถประสงค 3

วธดาเนนการ 4

1. การวางแผนการศกษา 4

2. การเกบรวบรวมขอมล 6

3. การวเคราะหขอมล 7

ผลการศกษาและวจารณผล 7

1. การเปลยนแปลงคาเฉลยดชนคณภาพนาเชงพนทในป 2549-2550 8

2. การเปลยนแปลงคาเฉลยดชนคณภาพนาเชงเวลาในป 2549-2550 24

3. การเปรยบเทยบระดบความคลายคลงของคณภาพนาในป 2549-2550 35

สรปผลการศกษา 37

ขอเสนอแนะ 39

คาขอบคณ 39

เอกสารอางอง 39

สานก



สารบาญตาราง

ตารางท หนา

1 ดชนคณภาพนาทวเคราะห 6

2 คาพสย และคาเฉลยดชนคณภาพนาพรควนเครงในป 2549-2550 7

3 คาเฉลยของคณภาพนาตามจดสารวจในเดอนพฤศจกายน 2549 15

4 คาเฉลยของคณภาพนาตามจดสารวจในเดอนมนาคม 2550 16

5 คาเฉลยของคณภาพนาตามจดสารวจในเดอนสงหาคม 2550 17

6 คาเฉลยคณภาพนาในพรควนเครงเชงพนทและเชงเวลาในป 2549-2550 18

7 คาเฉลยดชนคณภาพนาตามฤดกาลในพรควนเครงในป 2549-2550 29

8 ดชนคณภาพนาทมผลตอการจดกลมจดสารวจในพรควนเครงโดยใช similarity

percentage

37

สานก



สารบาญภาพ

ภาพท หนา

1 จดสารวจคณภาพนาในพรควนเครง 5

2 คาเฉลยดชนคณภาพนาตามจดสารวจในพรควนเครง 22

3 คาเฉลยดชนคณภาพนาตามฤดกาลในพรควนเครง 33

4 การจาแนกกลมจดสารวจคณภาพนาในพรควนเครงโดยวธ Cluster analysis 35

5 การจาแนกกลมจดสารวจคณภาพนาในพรควนเครงโดยวธ MDS 36

สานก




ชไมพร แกวศรทอง๑, ∗

๑ ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดตรง

เสาวคนธ รงเรอง๒ สวมล สหรญวงศ๓

ศราวธ เจะโสะ๔ และจรนนท อไรประสทธ๕

๒ ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดนครศรธรรมราช

๓ ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดพทลง ๔ ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดปตตาน

๕ ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดสระแกว

บทคดยอ

การศกษาคณภาพน าในพรควนเครง ดาเนนการเกบตวอยาง และวเคราะหดชนคณภาพน า 16

ประการ จานวน 7 จดสารวจ ในพนทจงหวดนครศรธรรมราช และจงหวดพทลง ระหวางเดอนพฤศจกายน

2549 ถงเดอนสงหาคม 2550 จานวน 3 ครง พบวาคณภาพน าบางประการมคาเฉลยดงน อณหภมของน า

30.65 ± 1.436 องศาเซลเซยส ความโปรงแสง 40.54 ± 26.388 เซนตเมตร ความขนใส 29.34 ± 32.817 เอฟทย

ความเปนกรดเปนดาง 6.24 ± 0.774 ความนาไฟฟา 0.20 ± 0.190 มลลซเมนตอเซนตเมตร ปรมาณออกซเจน

ละลาย 2.63 ± 1.486 มลลกรมตอลตร ความเปนดาง 18.63 ± 9.506 มลลกรมตอลตร ความกระดาง 90.86 ±

47.253 มลลกรมตอลตร คารบอนไดออกไซดอสระ 22.70 ± 20.741 มลลกรมตอลตร แอมโมเนยไนโตรเจน

0.181 ± 0.1665 มลลกรมตอลตร ไนไตรทไนโตรเจน 0.005 ± 0.0031 มลลกรมตอลตร ไนเตรทไนโตรเจน

0.041 ± 0.0223 มลลกรมตอลตร ออรโธฟอสเฟต 0.014 ± 0.0123 มลลกรมตอลตร ฟอสฟอรสทงหมด 0.014

± 0.0090 มลลกรมตอลตร และคลอโรฟลล เอ 9.987 ± 4.7821 มลลกรมตอลกบาศกเมตร ผลการศกษา

ชใหเหนวาอทธพลของฤดกาล สงผลตอการเปลยนแปลงคณภาพน าในพรควนเครงมากกวาอทธพลของ

พนท และสามารถจาแนกกลมโดยใชคณภาพนาเปนเกณฑได 5 กลม

คาสาคญ : พนทชมนา ปาพร ระบบนเวศทางนา

∗ผรบผดชอบ : ๑๐ หม ๔ ตาบลนาโตะหมง อาเภอเมอง จงหวดตรง ๙๒๐๐๐ โทร. ๐ ๗๕๒๗ ๘๒๐๐

e-mail : [email protected], [email protected]

สานก



2


Chamaiporn Kaewsrithong1, ∗

1 Trang Inland Fisheries Research and Development Center

, Saowakhon Rungraung2, Suwimon Seehirunwong3

Sarawuth Chesoh4 and Jeeranan Uraiprasit5

2 Nakhon Si Thammarat Inland Fisheries Research and Development Center 3 Phatthalung Inland Fisheries Research and Development Center

4 Pattani Inland Fisheries Research and Development Center 5 Sa Kaew Inland Fisheries Research and Development Center

Abstract

A study of some water quality parameters in the Khuan Kreng peat swamp of Nakhon Si

Thammarat and Phatthalung province was conducted at seven sampling stations from November 2002 to

August 2003. A total of 16 water parameters were measured and analysed. The findings showed average

values of the parameters as follows: water temperature 30.65 ± 1.436 ºC; transparency 40.54 ± 26.388 cm;

turbidity 29.34 ± 32.817 FTU; pH 6.24 ± 0.774; conductivity 0.20 ± 0.190 ms/cm; dissolved oxygen 2.63

± 1.486 mg/l; alkalinity 18.63 ± 9.506 mg/l; hardness 90.86 ± 47.253 mg/l; free carbondioxide 22.70 ±

20.741 mg/l; ammonia-nitrogen 0.181 ± 0.1665 mg/l; nitrite-nitrogen 0.005 ± 0.0031 mg/l; nitrate-nitrogen

0.041 ± 0.0223 mg/l; orthophosphate 0.014 ± 0.0123 mg/l; total phosphorus 0.014 ± 0.0090 mg/l;

chlorophyll-a 9.987 ± 4.7821 mg/m3. In conclusion, seasonal variation of water parameters in the Khuan

Kreng peat swamp showed clearly significant differences (p < 0.05) more than those comparing by

sampling sites. Five clusters of water quality were classified based on seasonal effects.

Key words : wet land, peat swamp, water ecosystem

∗Corresponding author : Moo 4, Na To Ming Sub-District, Mueang District, Trang 92000 Tel. 0 7527 8200

e-mail : [email protected], [email protected]

สานก



3

คานา

พรควนเครง (Khuan Kreng peat swamp) ตงอยบรเวณลมน าปากพนง มอาณาเขตตดตออาเภอ

เฉลมพระเกยรต อาเภอเชยรใหญ อาเภอจฬาภรณ อาเภอหวไทร อาเภอชะอวด อาเภอรอนพบลย จงหวด

นครศรธรรมราช และอาเภอควนขนน จงหวดพทลง มเนอทประมาณ 223,320 ไร มลกษณะเปนรองน า

ตดตอกบทะเลนอย และทะเลสาบสงขลา และมลกษณะเปนปากระจายไมตดตอกนเปนปาผนเดยว ซงแยกได

เปน 5 ปา ดงน

1. ปาสงวนแหงชาตปาดอนทราย และปากลาง เนอทประมาณ 52,987 ไร

2. ปาสงวนแหงชาตปาบานกมแป ปาบานในลมและปาพรควนเครง เนอทประมาณ 54,221 ไร

3. ปาสงวนแหงชาตปาคลองฆอง เนอทประมาณ 29,949 ไร

4. ปาสงวนแหงชาตปาทาชางขาม เนอทประมาณ 28,688 ไร

5. ปาไมถาวร (ปา 102 แปลง 1 เปนเขตหามลาสตวปาทะเลนอย) เนอทประมาณ 57,495 ไร

ปาพรเปนปาทมสภาพเปราะบางตอการเปล ยนแปลงของสงแวดลอม เชน เ มอมการ

เปลยนแปลงของชนดนอนทรยและภาวะน าแชขงในปาพร จะทาใหระบบนเวศของปาพรธรรมชาต

เปลยนไป พรอมกบสมดลธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ ทาใหดนและน าบรเวณปาพรและ

ใกลเคยงเปลยนสภาพเปนกรดอยางรนแรงจนไมสามารถประกอบการเกษตรหรอนามาอปโภค-บรโภคได

ปลาและสตวน าตางๆ สญหายไปอยางรวดเรว นอกจากนนในฤดรอนจะแหงแลงมากขน เกดไฟปาเผาไหม

ทาลายแหลงทอยอาศยของสตวทกชนด และเสยสมดลทางธรรมชาต ประชาชนเขาจบจองถอครองทดน

ประกอบกบเกดปรากฏการณทางธรรมชาต ฝนทงชวง โดยในปพ.ศ. 2545 เกดภาวะฝนทงชวงเปนระยะเวลา

ตดตอกนนานกวา 6 เดอน นาทเคยมในพนทปาพรกแหง และในป พ.ศ. 2541 เกดปรากฏการณเอลนโญทา

ใหมไฟปาเกดขนอยางรนแรง ผลกระทบทตามมาทาใหการเกดสภาวะดนเปรยว-นาเปรยวจด สงผลใหระบบ

นเวศของปาพรขาดดลยภาพ จงนบไดวาเปนชวงทปาพรผนนประสบกบสภาพปญหาถงขนวกฤตอยาง

รนแรง รวมทงเกษตรกรในพนทไดรบความเดอดรอนขาดแหลงนาทใชในการทามาหากน

ดงนนการศกษาลกษณะทางกายภาพ และเคมของคณภาพน าในพรควนเครง จงมความสาคญ

ตอการประเมนสถานะทรพยากรทางชวภาพ เชน สตวน า แพลงกตอน และสตวหนาดน นาไปสการวาง

แผนการบรหารจดการประมงแบบมสวนรวมในแหลงน าในพนทพรควนเครงใหเกดประโยชนสงสด และ

ยงยนตลอดไป

วตถประสงค

ศกษาการเปลยนแปลงคณภาพน าทางกายภาพ และทางเคมของพรควนเครงแบบเชงพนท และ

เชงเวลาในป พ.ศ. 2549-2550

สานก



4

วธดาเนนการ

1. การวางแผนการศกษา

1.1 พนทศกษา

การสารวจดชนคณภาพน าของพรควนเครง โดยกาหนดจดสารวจเกบตวอยางน า 7 จด

สารวจ (ภาพท 1) ดงน

จดสารวจท 1 บานดอนเปลยน อาเภอรอนพบลย จงหวดนครศรธรรมราช

จดสารวจท 2 บานบางนกวก ตาบลสวนหลวง อาเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครศรธรรมราช

จดสารวจท 3 บานพรเมไฟ ตาบลแมเจาอยหว อาเภอเชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมราช

จดสารวจท 4 บานบางปอ ตาบลแมเจาอยหว อาเภอเชยรใหญ จงหวดนครศรธรรมราช

จดสารวจท 5 บานยานแดง ตาบลเครง อาเภอชะอวด จงหวดนครศรธรรมราช

จดสารวจท 6 บานเครง ตาบลเครง อาเภอชะอวด จงหวดนครศรธรรมราช

จดสารวจท 7 บานหวปาเขยว ตาบลทะเลนอย อาเภอควนขนน จงหวดพทลง

โดยสามารถจาแนกเปนบรเวณพนทของพรควนเครงตามลกษณะความแตกตางของสภาพ

กายภาพของพรควนเครงเปน 3 บรเวณ ดงน

(1) บรเวณตอนบน ประกอบดวยจดสารวจท 1-2 เปนตวแทนของพนททางน าเขาพร ซง

ไดรบอทธพลจากน าทไหลมาจากเทอกเขาตะนาวศรในเขตพนทจงหวดนครศรธรรมราช น าคอนขางไหล

เชยวในชวงฝนตกชก

(2) บรเวณตอนกลาง ประกอบดวยจดสารวจท 3-5 เปนตวแทนของพนทน านง และอยตรง

กลางพร ยกเวนจดสารวจท 4 ซงเชอมตอกบคลองชะอวด-ปากแพรก ในชวงเดอนมนาคม เปนชวงฤดรอน

น าจะไหลออกสคลองชะอวด–ปากแพรก และไหลออกสทะเลอาวไทยในเขตอาเภอหวไทร จงหวด

นครศรธรรมราช

(3) บรเวณตอนลาง ประกอบดวยจดสารวจท 6-7 เปนตวแทนของพนททางน าออกจากพร

โดยรบน าจากบรเวณตอนกลางบางสวนเนองจากเปนบรเวณพนทต า และไหลลงสทะเลนอยตามลาคลอง

สาขาเชอมตดกบทะเลนอย

1.2 ระยะเวลาในการเกบขอมล ตงแตเดอนตลาคม 2549 ถงเดอนกนยายน 2550 โดยเกบ

ตวอยาง 3 ครงโดยใหเปนตวแทนของแตละฤดกาลตามกรมอตนยมวทยา (http://www.tmd.go.th) ดงน

ครงท 1 เดอนพฤศจกายน 2549 (เปนตวแทนฤดหนาว หรอชวงฝนตกชก)

ครงท 2 เดอนมนาคม 2550 (เปนตวแทนฤดรอน)

ครงท 3 เดอนสงหาคม 2550 (เปนตวแทนฤดฝน)

สานก



http://www.tmd.go.th/�

5

ภาพท 1 จดสารวจคณภาพนาในพรควนเครง

สานก



6

2. การเกบรวบรวมขอมล

เกบตวอยางน าเพอศกษาคณภาพน าในพรควนเครงจานวน 7 จดสารวจ จดสารวจละ 3 ซ า

จานวน 3 ครงในรอบป เพอเปนตวแทนในแตละฤด คอ ในเดอนพฤศจกายน 2549 (ชวงฝนตกชก) เดอน

มนาคม 2550 (ฤดรอน) และเดอนสงหาคม 2550 (ฤดฝน) ทระดบความลก 0.50 เมตร ดวยกระบอกเกบ

ตวอยางแบบ Kemmerer water sampler ขนาด 1 ลตร บรรจในขวด BOD ขนาด 300 มลลลตร จดสารวจละ

3 ขวด เพอวเคราะหคณภาพน าในภาคสนาม และขวด polyethylene ขนาด 1 ลตร จดสารวจละ 3 ขวด เกบ

รกษาตวอยางนาโดยเตมกรดซลฟรกในอตรา 2 มลลลตรตอน าตวอยาง 1 ลตร หรอจนกวาน าตวอยางมความ

เปนกรดเปนดางประมาณ 2 แชในถงเกบตวอยางทปดฝาแนนสนท และควบคมอณหภมไมเกน 4 องศา

เซลเซยส เพอนากลบไปวเคราะหคณภาพน าในหองปฏบตการของศนยวจยและพฒนาประมงน าจดปตตาน

ตามวธการทไดรายงานในไมตร และจารวรรณ (2528); APHA, AWWA and WPCF (1980) และรวบรวม

ขอมลปรมาณน าฝน (มลลเมตร) เปนขอมลทตยภมจากสถานอตนยมวทยานครศรธรรมราช และสถาน

อตนยมวทยาพทลง ระหวางเดอนตลาคม 2549 ถงเดอนกนยายน 2550 รายละเอยดตามตารางท 1

ตารางท 1 ดชนคณภาพนาทวเคราะห

ลาดบ ดชนคณภาพนา วธวเคราะห

1 อณหภมนา (องศาเซลเซยส, °C) Thermometer probe เครอง SOLOMAT 520c

2 ความลกของนา (เมตร, m) ลกตมวดความลก

3 ความโปรงแสง (เซนตเมตร, cm) Secchi disc

4 ความขนใส (เอฟทย, FTU) Absorbtometic method เครอง HACH

DR/2000

5 ความเปนกรดเปนดาง (มลลกรมตอลตร, mg/l) pH meter เครอง SOLOMAT 520c

6 ความนาไฟฟา (มลลซเมนตอเซนตเมตร, ms/cm) Conductivity meter เครอง SOLOMAT 520c

7 ปรมาณออกซเจนละลาย (มลลกรมตอลตร, mg/l) Azide Modification ของ Winkler Method

8 ความเปนดาง (มลลกรมตอลตร, mg/l) Titrimetric method

9 ความกระดาง (มลลกรมตอลตร, mg/l) Titrimetric method

10 คารบอนไดออกไซดอสระ (มลลกรมตอลตร, mg/l) Titrimetric method

11 แอมโมเนยไนโตรเจน (มลลกรมตอลตร, mg/l) Phenate method

12 ไนไตรทไนโตรเจน (มลลกรมตอลตร, mg/l) Colorimetric method

13 ไนเตรตไนโตรเจน (มลลกรมตอลตร, mg/l) Cadmium reduction method

14 ออรโธฟอสเฟต (มลลกรมตอลตร, mg/l) Ascorbic acid method

15 ฟอสฟอรสทงหมด (มลลกรมตอลตร, mg/l) Digestion method

16 คลอโรฟลล เอ (มลลกรมตอลกบาศกเมตร, mg/m3) Trichromatic method /spectrophotometry

สานก



7

3. การวเคราะหขอมล

3.1 วเคราะหการเปลยนแปลงคณภาพนาเชงพนท โดยวเคราะหจากคาเฉลยดชนคณภาพนา

ตามจดสารวจในแตละฤดกาล

3.2 วเคราะหการเปลยนแปลงคณภาพนาเชงเวลา โดยวเคราะหจากคาเฉลยของดชนคณภาพนา

ตามฤดกาลในแตละจดสารวจ

3.3 วเคราะหาความแปรปรวนของขอมลดวย one-way ANOVA และเปรยบเทยบความ

แตกตางของคาเฉลยดชนคณภาพนาดวย Tukey HSD (Honestly Sinificant Difference) โดยใชโปรแกรม

สาเรจรปวเคราะหทางสถต

3.4 เปรยบเทยบระดบความคลายคลงของดชนคณภาพนาในรอบปดวยวธการจดกลม (Cluster

analysis และ Multidimensional Scaling) และเปรยบเทยบคาเฉลยความคลายคลงของแตละกลมดวย Simpler

ผลการศกษาและวจารณผล

ผลการศกษาคณภาพน าในพรควนเครง ระหวางเดอนพฤศจกายน 2549 ถงเดอนสงหาคม 2550

มคาพสย และคาเฉลยคณภาพนา (ตารางท 2) ดงน

ตารางท 2 คาพสย และคาเฉลยดชนคณภาพนาพรควนเครงในป 2549 – 2550

ดชนคณภาพนา คาพสย

คาเฉลย ตาสด สงสด

อณหภมนา (ºC) 28.13 32.93 30.65 ± 1.436

ความลกนา (m) 0.35 2.35 1.18 ± 0.565

ความโปรงแสง (cm) 10.00 124.33 40.54 ± 26.388

ความขนใส (FTU) 1.55 105.67 29.34 ± 32.817

ความเปนกรดเปนดาง 4.20 7.11 6.24 ± 0.774

ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.03 0.75 0.20 ± 0.190

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 0.17 6.00 2.63 ± 1.486

ความเปนดาง (mg/l) 0.39 37.00 18.63 ± 9.506

ความกระดาง (mg/l) 24.67 237.33 90.86 ± 47.253

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 6.67 95.67 22.70 ± 20.741

แอมโมเนยไนโตรเจน (mg/l) 0.036 0.603 0.181 ± 0.1665

ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.001 0.012 0.005 ± 0.0031

สานก



8

ตารางท 2 (ตอ)

ดชนคณภาพนา คาพสย

คาเฉลย ตาสด สงสด

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.002 0.078 0.041 ± 0.0223

ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.002 0.043 0.014 ± 0.0123

ฟอสฟอรสทงหมด (mg/l) 0.001 0.023 0.014 ± 0.0090

คลอโรฟลล เอ (mg/m3) 5.720 24.787 9.987 ± 4.7821

1. การเปลยนแปลงคาเฉลยดชนคณภาพนาเชงพนทในป 2549-2550

การเปลยนแปลงคาเฉลยดชนคณภาพนาในเชงพนท โดยวเคราะหการเปลยนแปลงคาเฉลยของ

ดชนคณภาพน าตามจดสารวจตลอดทงป และเปรยบเทยบคาเฉลยคณภาพน าระหวางจดสารวจภายในเดอน

เดยวกน ซงมคาเฉลยคณภาพนาตางๆ ดงน (ตารางท 3-6)

1.1 อณหภมน า (water temperature) คาพสยอณหภมน าตามจดสารวจในพรควนเครงมคา

28.83-32.33, 29.17-31.50, 30.00-32.63, 30.33-32.77, 28.13-30.37, 28.27-32.93, 29.93-30.30 องศาเซลเซยส

และมคาเฉลย 31.08 ± 1.948, 30.46 ± 1.186, 31.50 ± 1.354, 31.51 ± 1.219, 29.54 ± 1.228, 30.36 ± 2.371,

30.11 ± 0.184 องศาเซลเซยส ตามลาดบ พบวาความแตกตางอณหภมของน าระหวางจดสารวจเดนชดในชวง

เดอนมนาคม 2550 ซงมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) โดยมคาสงสดทจดสารวจท 4

(32.77 ± 0.907 องศาเซลเซยส) เกดจากอณหภมน าทเปลยนแปลงตามความขนใสของน า (ไมตร และจาร

วรรณ, 2528) คาเฉลยอณหภมของน าต าสดทจดสารวจท 5 (28.13 ± 0.231 องศาเซลเซยส) โดยจดสารวจท 5

และ 6 (28.27 ± 0.153 องศาเซลเซยส) มคาเฉลยอณหภมนาแตกตางกบจดสารวจอนๆ เปนผลเนองจากสภาพ

อากาศในชวงททาการเกบตวอยางบรเวณจดสารวจท 5 และ 6 มฝนตก อณหภมอากาศลดตาลงทาใหอณภม

น าลดตาลงดวย สวนความแตกตางคาเฉลยอณหภมน าระหวางจดสารวจในชวงเดอนอนๆ มคาใกลเคยงกน

การเปลยนแปลงอณหภมของน าแตละจดสารวจ พบวามคาใกลเคยงกบอณหภมของน าในสภาพธรรมชาต

ของประเทศไทย ซงมอณหภมน าผนแปรอยระหวาง 23-32 องศาเซลเซยส (ไมตร, 2530) การเปลยนแปลง

อณภมนาในแตละจดสารวจจงไมมผลกระทบตอการดารงชวตของสตวน า เชนเดยวกบการศกษาของอานนท

และคณะ (2549) (ภาพท 2-a)

1.2 ความลกน า (water depth) คาพสยความลกน าตามจดสารวจในพรควนเครงมคาระหวาง

1.59-2.35, 1.65-1.81, 0.70-1.14, 0.55-1.39, 0.35-1.24, 0.70-1.02, 0.58-1.02 เมตร และมคาเฉลย 2.05 ±

0.405, 1.75 ± 0.084, 1.14 ± 0.381, 0.99 ± 0.423, 0.76 ± 0.452, 0.84 ± 0.159, 0.75 ± 0.238 เมตร ตามลาดบ

จากการศกษาพบวา ความลกของน าในแตละจดสารวจมความใกลเคยงกนระหวางจดสารวจในชวงเดอน

มนาคม 2550 และไมมความแตกตางกนทางสถต (p > 0.05) ระหวางจดสารวจในเดอนพฤศจกายน 2549

สานก



9

และสงหาคม 2550 การเปลยนแปลงความลกน า พบวาขนอยกบลกษณะภมประเทศมากกวาฤดกาล โดยใน

บรเวณตอนบนของพรควนเครงซงเปนบรเวณตนนา (จดสารวจท 1-2) มคาเฉลยความลกของนาสง เนองจาก

ไดรบอทธพลจากน าทไหลมาจากเทอกเขาตะนาวศรในเขตพนทจงหวดนครศรธรรมราช และคาเฉลยความ

ลกน าลดลงในบรเวณตอนกลางซงเปนบรเวณทมลกษณะของแองน า (จดสารวจท 3-5) แลวมแนวโนม

คาเฉลยความลกน าสงขนอกในบรเวณตอนลางของพร (จดสารวจท 6-7) นาไหลออกจากพรเขาสทะเลนอย

จงหวดพทลง (ภาพท 2-b)

1.3 ความโปรงแสง (transparency) คาพสยความโปรงแสงตามจดสารวจในพรควนเครงมคา

20.00-53.33, 26.33-55.00, 10.00-38.00, 10.00-76.33, 14.00-124.33, 41.33-66.00, 20.00-37.00 เซนตเมตร

และมคาเฉลย 36.44 ± 16.671, 39.22 ± 14.550, 28.11 ± 15.707, 41.44 ± 33.301, 56.22 ± 59.549, 56.22 ±

13.104, 26.11 ± 9.454 เซนตเมตร ตามลาดบ พบวามคาเฉลยใกลเคยงกบเกณฑมาตรฐานระหวาง 30-60

เซนตเมตร (ไมตร, 2530) ความโปรงแสงมความแตกตางระหวางจดสารวจในเดอนพฤศจกายน 2550

ทจดสารวจ 5 (124.33 ± 40.808 เซนตเมตร) มความโปรงแสงเฉลยมากทสด เปนผลจากฝนตกชก เมอพร

ไดรบปรมาณนาฝนมาก ทาใหน ามสภาพเปนกรดสงขน อาจทาใหแพลงกตอนมปรมาณนอยลงจงทาใหน าม

ความโปรงแสงสง นอกจากนยงมความแตกตางในแตละจดสารวจตามลกษณะภมประเทศในเดอนมนาคม

2550 คอ จดสารวจท 3 และ 4 (10.00 ± 0.000 เซนตเมตร) เปนบรเวณตอนกลางของพรซงมลกษณะเปนแอง

รบน า เมอมปรมาณน านอยลงทาใหตะกอนแขวนลอยในน าสะสมในบรเวณนมากสมพนธกบปรมาณความ

ขนใสของน าทมความขนมากเชนกน การเปลยนแปลงความโปรงแสงของน าระหวางจดสารวจในเดอน

มนาคม และสงหาคม 2550 จะมคาสงในบรเวณตอนบนของพร (จดสารวจท 1 และ 2) และมแนวโนมลดลง

ในบรเวณตอนกลางของพร (จดสารวจท 3, 4 และ 5) เนองจากมกระแสน าจะพดพาตะกอนแขวนลอยตางๆ

จากบรเวนตนน ามา แลวจะมคาเพมขนในจดสารวจท 6 กอนทน าจะพดพาตะกอนไหลออกมาสะสมใน

บรเวณจดสารวจท 7 ซงเปนทางนาออกจากพรอกครง (ภาพท 2-c)

1.4 ความขนใส (turbidity) คาพสยความขนใสตามจดสารวจในพรควนเครงมคา 8.93-56.74,

9.55-29.55, 2.46-94.00, 1.55-105.67, 2.89-64.91, 4.89-13.22, 19.41-91.00 เอฟทย และมคาเฉลย 30.67 ±

24.198, 19.38 ± 10.006, 33.38 ± 52.503, 37.52 ± 59.050, 31.03 ± 31.406, 10.11 ± 4.551, 43.31 ± 41.304

เอฟทย ตามลาดบ ความขนใสของน ามความแตกตางกนระหวางจดสารวจในบรเวณตอนลางของพร

ทจดสารวจท 6 (12.23 ± 1.123 เอฟทย) และจดสารวจท 7 ( 19.41 ± 4.641 เอฟทย) กบจดสารวจอนๆ ใน

เดอนพฤศจกายน 2549 ซงเปนบรเวณทางน าออกจากพร น าในบรเวณนจงเกดความขนจากการชะลาง

ตะกอนกอนออกสทะเลนอยซงตะกอนแขวนลอยอาจเกดจากอนทรยสาร แพลงกตอน อนภาคดน ตลอดจน

แรธาตตางๆ (ไมตร และจารวรรณ, 2528) เมอมการหกเหของแสงในน าไดนอยทาใหความขนใสของน ามคา

สงขน สวนบรเวณตอนกลางทจดสารวจ 3 (94.00 ± 1.732 เอฟทย) และจดสารวจ 4 (105.67 ± 6.506 เอฟทย)

มคาความขนใสในเดอนมนาคม 2550 สง อาจเกดจากอนทรยสาร แพลงกตอนทมปรมาณมากขน

เชนเดยวกน (ภาพท 2-d)

สานก



10

1.5 ความเปนกรดเปนดาง (pH) คาพสยความเปนกรดเปนดางตามจดสารวจในพรควนเครงมคา

พสยระหวาง 6.62-7.11, 5.47-6.80, 4.77-6.73, 5.43-6.66, 4.20-6.79, 6.43-6.95 และ 6.14-6.81 มคาเฉลย 6.86

± 0.245, 6.21 ± 0.679, 5.93 ± 1.027, 6.10 ± 0.625, 5.42 ± 1.299, 6.69 ± 0.262 และ 6.48 ± 0.337 ตามลาดบ

ความเปนกรดเปนดางมความแตกตางกนทางสถต (p < 0.05) ระหวางจดสารวจตามลกษณะพนทและภม

ประเทศซงเปนพนทรบนาของพร โดยปกตความเปนกรดเปนดางของน าในแหลงน าธรมชาตมคาระหวาง 5-

9 พบวาการเปลยนแปลงของความเปนกรดเปนดางมมากบรเวนตอนกลางของพร (จดสารวจท 3, 4 และ 5 )

ในเดอนพฤศจกายน 2549 คาเฉลย 4.77 ± 0.353, 5.43 ± 0.464 และ 4.20 ± 0.045 ตามลาดบ อาจเกดจากการ

ยอยสลายสารอนทรยทถกพดพามาทาใหน ามความเปนกรดเพมขน นอกจากนลกษณะของสภาพภมประเทศ

และสภาพของพนดนในพนทตอนกลางของพรมผลใหความเปนกรดเปนดางเกดความแตกตางกบจดสารวจ

ในบรเวณอนๆ และมคาตางจากแหลงน าธรรมชาตทวไปซงมคาระหวาง 5-9 (ไมตร, 2530) โดยเฉพาะจด

สารวจ 5 (4.20 ± 0.045) ซงคาความเปนกรดเปนดางตากวา 4.5 เกดจากกรดของแรธาตบางชนด เชน กรด

กามะถน (H2SO4) หรอเกลอแรบางชนดทละลายน าแลวมสภาพเปนกรด เชน เกลอของเหลก (ไมตร และ

จารวรรณ, 2528) เมอไดรบน าฝนซงโดยปกตจะมคาความเปนกรดเปนดางตาชะลางเอาธาตเหลกในดน

ออกมาขงอยในบรเวณนทาใหความเปนกรดเปนดางของนาต ากวาเกณฑมาตรฐานซงมคาระหวาง 6.5-9 มผล

ทาใหปลามการเจรญเตบโตชา และการสบพนธหยดชะงกได (ไมตร และจารวรรณ, 2528) (ภาพท 2-e)

1.6 ความนาไฟฟา (conductivity) คาพสยของความนาไฟฟาตามจดสารวจมคาระหวาง 0.11-

0.29, 0.17-0.37, 0.05-0.30, 0.06-0.33, 0.12-0.75, 0.04-0.07 และ 0.03-0.07 มลลซเมนตอเซนตเมตร ม

คาเฉลย 0.19 ± 0.095, 0.24 ± 0.109, 0.18 ± 0.123, 0.19 ± 0.137, 0.49 ± 0.328, 0.05 ± 0.020 และ 0.05 ±

0.021 มลลซเมนตอเซนตเมตร ตามลาดบ พบวามคาความนาไฟฟาคอนขางตากวาแหลงน าโดยทวไปใน

ธรรมชาตซงคามระหวาง 150-300 ไมโครซเมนตอเซนตเมตร (ไมตร และจารวรรณ, 2528) ทาใหการ

เปลยนแปลงคาความนาไฟฟามแนวโนมคอนขางตาในบรเวณตอนบนของพร (จดสารวจท 1, 2 และ 3) และ

บรเวณตอนลางของพร (จดสารวจท 6 และ 7) โดยมคาความนาไฟฟาคอนขางสงในบรเวณตอนกลางของพร

ซงมลกษณะภมประเทศ และลกษณะของดนแตกตางกบจดสารวจอนๆ โดยเฉพาะจดสารวจท 5 ในเดอน

มนาคม 2550 (0.75 ± 0.012มลลซเมนตอเซนตเมตร) และในเดอนพฤศจกายน 2549 (0.60 ± 0.015มลลซเมน

ตอเซนตเมตร) เนองจากมลกษณะดนทมสภาพเปนสนมเหลก หรอดนเปนกรด เมอเกดการชะลางหนาดน

หรอระดบของน านพรลดลงมผลทาใหมการแตกตวหรอมความเขมขนของไฮโดรเจนอออนในน ามาก คา

ความนาไฟฟาจงมการเปลยนแปลงไปขนอยกบความเปนกรดเปนดางของน าโดยเฉพาะหากมคาสงกวา 9

หรอตากวา 5 (ไมตร และจารวรรณ, 2528) (ภาพท 2-f)

1.7 ปรมาณออกซเจนละลาย (dissolved oxygen) คาพสยของปรมาณออกซเจนละลายตาม

จดสารวจมคาระหวาง 1.70-6.00, 2.20-4.03, 1.40-3.23, 1.50-2.57, 0.17-2.20, 2.60-4.33 และ 0.43-3.67

มลลกรมตอลตร มคาเฉลย 4.07 ± 2.183, 3.11 ± 0.917, 2.33 ± 0.917, 1.93 ± 0.561, 0.97 ± 1.084, 3.72 ±

0.973 และ 2.28 ± 1.664 มลลกรมตอลตร จากการศกษาพบวา การเปลยนแปลงของปรมาณออกซเจนละลาย

สานก



11

ตามจดสารวจบรเวนตอนบนในเดอนพฤศจกายน 2549 ทจดสารวจท 1 และจดสารวจท 2 (4.50 ± 1.323 และ

3.10 ± 0.794 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ) เปนจดสารวจทลกษณะพนทมระดบความลกของน ามาก และม

กระแสนาไหลแรงทาใหมปรมาณออกซเจนละลายสงกวาบรเวณตอนกลางและตอนลางของพร ซงมลกษณะ

นานง (จดสารวจท 3, 4, 5 และ 7) ยกเวนบรเวณตอนลางทจดสารวจท 6 (4.33 ± 0.289 มลลกรมตอลตร) มคา

เหมาะสมตอการดารงชวตของสตวน า คอไมควรตากวา 3 มลลกรมตอลตร โดยปรมาณออกซเจนละลายน าม

ความสาคญในการดารงชวตของสตวน า การขาดออกซเจนในนาถงแมวาจะไมตาจนถงระดบททาใหปลาตาย

แตอาจมผลตอการดารงชวตของสตวน า เชน ทาใหระยะเวลาในการฟกของไขปลาชาลงกวาปกต มผลตอ

การพฒนาการของตวออนปลา ประสทธภาพในการยอยอาหาร และการเจรญเตบโต ทาใหปลาออนแอ

(ไมตร และจารวรรณ, 2528) สวนจดสารวจอนๆ ไดแก จดสารวจท 3, 4 และ 5 (บรเวณตอนกลาง) และจด

สารวจท 7 (บรเวณตอนลาง) เปนจดสารวจทน าไหลออกจากพรและเชอมตอกบทะเลนอย กระแสน าไหลชา

(สนทนา, 2547) มปรมาณออกซเจนละลายตากวาคามาตรฐาน เนองจากเปนจดสารวจทรบน าซงพดพา

ตะกอน สารอนทรยมาจากบรเวณตอนบนของพร เมอมการยอยสลายของสารอนทรยมผลทาใหปรมาณ

ออกซเจนละลายลดลงได สวนการเปลยนแปลงปรมาณออกซเจนละลายตามจดสารวจในเดอนมนาคม 2550

กมแนวโนมการเปลยนแปลงเชนเดยวกนโดยเฉพาะจดสารวจท 5 (0.17 ± 0.058 มลลกรมตอลตร) ซงม

คาเฉลยตาทสด อาจมผลทาใหสตวน าไมสามารถดารงชวตได และอพยพไปอยในบรเวณอนของพร (ภาพท

2-g)

1.8 ความเปนดาง (alkalinity) คาพสยความเปนดางตามจดสารวจในพรควนเครงมคาระหวาง

21.33-37.00, 13.33-26.67, 11.00-24.67, 12.33-23.00, 0.39-30.67, 0.67-23.67 และ 17.00-23.00 มลลกรมตอ

ลตร มคาเฉลย 30.33 ± 8.090, 19.78 ± 6.678, 16.89 ± 7.026, 16.44 ± 5.738, 12.13 ± 16.242, 14.33 ± 12.097

และ 20.11 ± 3.006 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ การเปลยนแปลงความเปนดางตามจดสารวจในเดอน

พฤศจกายน 2549 และเดอนมนาคม 2550 มแนวโนมมคาสงในบรเวณตอนบน เนองจากไดรบอทธพลของ

น าจากเทอกเขาตะนาวศร แลวคาเฉลยมแนวโนมลดตาลงในบรเวณตอนกลางของพรขนกบสภาพพนดนซง

ในบางจดสารวจ ไดแกจดสารวจท 5 ซงลกษณะดนเปนกรด และคณสมบตของน ามความเปนกรดสง และม

ความแตกตางกบจดสารวจอนๆ อยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) โดยมคาเฉลยตาสดในเดอนพฤศจกายน

2549 และเดอนมนาคม 2550 (0.039 ± 0.000 และ 5.33 ± 0.577 มลลกรมตอลตรตามลาดบ) คาเฉลยของ

ความเปนดางเพมขนอกในบรเวณตอนลางของพรซงเปนผลจากการสะสมสารอนทรยตาง ๆ เชนเดยวกบผล

การศกษาของอานนท และคณะ (2549) จากการศกษาพบวา ทกจดสารวจในพรควนเครงมคาความเปนดาง

ตากวาเกณฑทเหมาะสมตอการดารงชวตของสตวน า (ระหวาง 100-120 มลลกรมตอลตร) อาจมผลทาให

แหลงนามการเปลยนแปลงของความเปนกรดเปนดางรวดเรวเกนไป (ไมตร และจารวรรณ, 2528) ซงมผลตอ

การดารงชวตของสตวน า (ภาพท 2-h)

1.9 ความกระดาง (hardness) คาพสยของความกระดางตามจดสารวจในพรควนเครงมคา

ระหวาง 84.67-138.67, 91.33-162.00, 73.33-97.33, 75.33-107.33, 41.33-237.33, 24.67-70.00 และ 51.33-

สานก



12

68.67 มลลกรมตอลตร มคาเฉลย 103.33 ± 30.616, 115.56 ± 40.234, 85.78 ± 12.025, 94.22 ± 16.764,

135.11 ± 98.272, 44.00 ± 23.390 และ 58.00 ± 9.333 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ ในแหลงน าธรรมชาต

ทวไปนนความกระดางกบความเปนดางมความสมพนธกนโดยนาทเหมาะสมกบการเจรญเตบโตของสตวน า

ควรมคาความเปนดางและความกระดางอยในระดบใกลเคยงกน (ไมตร และจารวรรณ, 2528) จากการศกษา

พบวา ความกระดางและความเปนดางในบางจดสารวจในพรควนเครงมคาตางกนมากโดยเฉพาะทจดสารวจ

5 แสดงวาจดสารวจนมคาความสมพนธระหวางความกระดาง และความเปนดางไมอยในเกณฑทเหมาะสม

ความเปนดางมคาแตกตางกนระหวางจดสารวจอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ซงเหนไดชดเจนในเดอน

พฤศจกายน 2549 และเดอนมนาคม 2550 โดยเฉพาะจดสารวจ 5 เปนผลจากการแตกตวของแรธาตในน าม

สมพนธกบคณสมบตของนาซงมความเปนกรดสง (ภาพท 2-i)

1.10 คารบอนไดออกไซดอสระ (free carbon dioxide) คารบอนไดออกไซดอสระเปนกาซทไม

มส และกลน พบทวไปในแหลงน าธรรมชาต เกดจากการเนาสลายของอนทรยสสารตางๆ การหายใจของ

สงมชวตในน า การรวมตวของคารบอนไดออกไซดกบน าฝน นอกจากนนยงเกดจากปฏกรยาระหวางกรด

และสารประกอบคารบอเนต จากการศกษาคาคารบอนไดออกไซดอสระตามจดสารวจมคาพสย 11.67-

20.00, 15.33-22.00, 12.67-26.00, 12.00-27.33, 24.33-95.67, 6.67-10.67 และ 14.67-20.33 มลลกรมตอลตร

มคาเฉลย 15.44 ± 4.221, 18.11 ± 3.469, 18.89 ± 6.711, 18.67 ± 7.860, 62.33 ± 35.895, 8.56 ± 2.009 และ

16.89 ± 3.025 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ จากการศกษาพบวาแนวโนมการเปลยนแปลงของคา

คารบอนไดออกไซดอสระตามจดสารวจมคาเฉลยสงทสดทจดสารวจ 5 ในทกเดอน และมความแตกตาง

อยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ทชดเจนในเดอนพฤศจกายน 2549 และเดอนมนาคม 2550 (67.00 ±

3.000 และ 95.67 ± 8.963 มลลกรมตอลตร) ซงโดยทวไปในแหลงธรรมชาตจะมคารบอนไดอสระไมเกน 10

มลลกรมตอลตร แตเนองจากสภาพดนและน าท จดสารวจ 5 (บานยานแดง) มสภาพเปนกรด ทาให

เกดปฏกรยาระหวางกรดและสารประกอบคารบอเนต และมคาใกลเคยงกบน าใตดนหรอน าบาดาล ซงอาจม

ปรมาณคารบอนไดออกไซดอสระสงถง 200 มลลกรมตอลตร (ชาญยทธ, 2533) (ภาพท 2-j)

1.11 แอมโมเนยไนโตรเจน (ammonia nitrogen) คาพสยแอมโมเนยไนโตรเจนตามจดสารวจ

ในพรควนเครงมคาระหวาง 0.090-0.320, 0.055-0.423, 0.051-0.500, 0.086-0.413, 0.036-0.170, 0.099-0.603

และ 0.061-0.200 มลลกกรมตอลตร มคาเฉลย 0.171 ± 0.1292, 0.191 ± 0.2025, 0.214 ± 0.2486, 0.197 ±

0.1870, 0.091 ± 0.0701, 0.281 ± 0.2800 และ 0.124 ± 0.0703 มลลกรมตอลตรตามลาดบ ปรมาณแอมโมเนย

ไนโตรเจนระหวางจดสารวจมความแตกตางกนเลกนอย ยกเวนในเดอนพฤศจกายน 2549 แอมโมเนย

ไนโตรเจนระหวางจดสารวจไมมความแตกตางกนทางสถต (p>0.05) จากการศกษาพบวาคาเฉลยแอมโมเนย

ไนโตรเจนในพรควนเครงทกจดสารวจมคาสงกวาระดบทไมเปนอนตรายตอปลาคอไมเกน 0.02 มลลกรม

ตอลตร (ไมตร และจารวรรณ, 2528) แตมแนวโนมวามความเปนพษตอสตวน านอย เนองจากการแตกตวของ

แอมโมเนยขนอยกบคาความเปนกรดเปนดางของนา และอณหภมนา หากความเปนกรดเปนดางของนาลดลง

การแตกตวของแอมโมเนยจะมมากขนทาใหความเปนพษลดลง (ภาพท 2-k)

สานก



13

1.12 ไนไตรทไนโตรเจน (nitrite nitrogen) คาพสยของไนไตรทไนโตรเจนในพรควนเครงมคา

ระหวาง 0.001-0.005, 0.001-0.004, 0.001-0.009, 0.002-0.008, 0.004-0.012, 0.004-0.007 และ 0.005-0.007

มลลกรมตอลตร มคาเฉลย 0.003 ± 0.0022, 0.002 ± 0.0018, 0.005 ± 0.0040, 0.005 ± 0.0033, 0.009 ±

0.0040, 0.005 ± 0.0017 และ 0.006 ± 0.0007 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ พบวาปรมาณไนไตรทไนโตรเจนม

ความแตกตางระหวางจดสารวจ และมแนวโนมการเปลยนแปลงคอ มคาตาในบรเวณตอนบนของพร

(จดสารวจท 1 และ 2) และมแนวโนมสงขนในบรเวณตอนกลาง (จดสารวจท 5) ในเดอนมนาคม 2550 และ

เดอนสงหาคม 2550 เนองจากมการตายของสาหราย และพชน า เชน กระจด นาเนาเสย และมสภาพเปนกรด

สง เกดกระบวนการยอยสลายทไมสมบรณ ไมสามารถเปลยนเปนรปของไนเตรตไนโตรเจน ซงมประโยชน

ตอพชน าได สวนความแตกตางของปรมาณไนไตรทไนโตรเจนระหวางจดสารวจในเดอนพฤศจกายน 2549

พบวาไมมความแตกตางกนทางสถต (p > 0.05) ซงปรมาณไนไตรทไนโตรเจนทพบในแตละจดสารวจมคา

นอยตากวาเกณฑมาตรฐานน าผวดนทกาหนดไวไมเกน 0.1 มลลกรมตอลตร (กรรณการ, 2525) จงไมม

อนตรายตอสตวน า (ภาพท 2-l)

1.13 ไนเตรตไนโตรเจน (nitrate nitrogen) คาพสยของไนเตรตไนโตรเจนตามจดสารวจมคา

ระหวาง 0.053-0.078, 0.042-0.070, 0.043-0.057, 0.002-0.053, 0.011-0.053, 0.010-0.053 และ 0.014-0.070


0.0219, 0.026 ± 0.0240 และ 0.035 ± 0.0309 มลลกรมตอลตร พบวามการเปลยนแปลงของไนเตรต

ไนโตรเจนเลกนอยในเดอนมนาคม 2550 โดยในบรเวณตอนบนของพร (จดสารวจท 1 และ 2) มคาเฉลย

0.053 ± 0.0208 และ 0.070 ± 0.0300 มลลกรมตอลตร และมแนวโนมคาเฉลยลดลงในบรเวณตอนกลาง ซงม

คาเฉลยนอยทสดทจดสารวจ 4 (0.002 ± 0.0023 มลลกรมตอลตร) แลวมแนวโนมคาเฉลยเพมขนทจดสารวจ

7 เนองจากเปนบรเวณตอนลางของพร มคลองเชอมออกเปนทางออกจากพร และมการเลยงสตวทวบรเวณ

ไดแก ควาย, วว จงไดรบสารประกอบไนโตรเจนจากการชะลางธาตอาหารจากดนลงสแหลงน า (Run off

form land) ทาใหมปรมาณไนเตรตไนโตรเจนในปรมาณสงเชนเดยวกบบรเวณปากอาว และบรเวณปาก

แมนา (ชาญยทธ, 2533) บงบอกวาบรเวณนมกาลงการผลตของแหลงนาสง เนองจากแพลงกตอนพช และพช

น าสามารถนาไนเตรตไนโตรเจนไปใชในการสรางโปรตนและใชในการเจรญเตบโตได สวนความแตกตาง

ระหวางจดสารวจในเดอนพฤศจกายน 2549 และเดอนสงหาคม 2550 ไมมความแตกตางกนทางสถต

(p>0.05) (ภาพท 2-m)

1.14 ออรโธฟอสเฟต (orthophosphate) คาพสยของออรโธฟอสเฟตตามจดสารวจมคาระหวาง

0.002-0.030, 0.002-0.027, 0.002-0.027, 0.002-0.027, 0.002-0.027, 0.002-0.027 และ 0.002-0.043 มลลกรม

ตอลตร มคาเฉลย 0.015 ± 0.0140, 0.014 ± 0.0123, 0.013 ± 0.0126, 0.013 ± 0.0126, 0.013 ± 0.0125, 0.014 ±

0.0123 และ 0.017 ± 0.0226 มลลกรมตอลตร จากการศกษานพบวา ปรมาณออรโธฟอสเฟตในแตละ

จดสารวจมการเปลยนแปลงนอย และไมมความแตกตางกนทางสถต (p > 0.05) โดยทกจดสารวจ มคาเฉลย

ออรโธฟอสเฟตเกน 0.01 มลลกรมตอลตร จดวาเปนแหลงน าทมอาหารธรรมชาตมากเกนไป (ไมตร และ

สานก



14

จารวรรณ, 2528) ยกเวน บรเวณตอนกลางของพร ไดแก จดสารวจท 3, 4, และ 5 ในเดอนสงหาคม 2550 มคา

เทากบ 0.01 มลลกรมตอลตร แสดงวามปรมาณธาตอาหารคอนขางนอย สวนจดสารวจท 7 ในเดอนมนาคม

2550 มคาเฉลยเกน 0.03 มลลกรมตอลตร เนองจากปรมาณน ามนอย และเปนจดสารวจทมการเลยงควายมาก

มลควายทถกขบถายลงในแหลงน าทาใหคาออรโธฟอสเฟตเพมขน และมคาเฉลยสงกวาเกณฑมาตรฐาน แต

ยงไมทาใหเกดปญหามลพษในแหลงน า (ไมเกน 0.06 มลลกรมตอลตร) อยางไรกตาม ปรมาณออรโธ

ฟอสเฟตในแหลงน านนเปนสารประกอบทละลายน าไดดจงสามารถทาใหพชน าโดยเฉพาะแพลงกตอนพช

นาไปใชประโยชนทาใหแหลงนาเกดความอดมสมบรณ (ภาพท 2-n)

1.15 ฟอสฟอรสทงหมด (total phosphorus) คาพสยของฟอสฟอรสทงหมดตามจดสารวจมคา

ระหวาง 0.001-0.023, 0.002-0.023, 0.002-0.020, 0.001-0.020, 0.002-0.023, 0.001-0.020 และ 0.006-0.023


0.0109, 0.013 ± 0.0099 และ 0.017 ± 0.0101 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ พบวา ความแตกตางของปรมาณ

ฟอสฟอรสทงหมดระหวางจดสารวจไมมแตกตางกนทางสถต (p>0.05) เชนเดยวกบปรมาณออรโธฟอสเฟต

การเปลยนแปลงของปรมาณฟอสฟอรสทงหมดในแตละจดสารวจนนมคอนขางนอย และบงบอกวามอาหาร

ในแหลงนาคอนขางมากเชนเดยวกน (ภาพท 2-o)

1.16 คลอโรฟลล เอ (chlorophyl a) คาพสยของคลอโรฟลล เอ ตามจดสารวจในพรควนเครงม

คาระหวาง 5.72-13.35, 5.72-11.44, 5.72-24.79, 7.63-11.44, 5.72-15.25, 5.72-15.25 และ 7.63-7.63 มลลกรม

ตอลกบาศกเมตร มคาเฉลย 10.17 ± 3.969, 8.26 ± 2.912, 15.25 ± 9.533, 9.53 ± 1.907, 10.17 ± 4.798, 8.90 ±

5.504 และ 7.63 ± 0.000 มลลกรมตอลกบาศกเมตร พบวาการเปลยนแปลงปรมาณคลอโรฟลล เอ ระหวางจด

สารวจมคอนขางนอย ทาใหไมมความแตกตางทางสถต (p>0.05) แตมการเปลยนแปลงปรมาณคลอโรฟลล

เอ ระหวางจดสารวจชดเจนทสดในเดอนสงหาคม 2550 ทจดสารวจ 3 (24.787 ± 3.3024 มลลกรมตอ

ลกบาศกเมตร) โดยมความแตกตางกบจดสารวจอนๆ อยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) อาจเปนผลจากม

การเพมปรมาณของสาหราย พชน า หรอแพลงกตอนพชในบรเวณน เมอพชมการสงเคราะหแสงทาให

ปรมาณคลอโรฟลล เอ ในแหลงน าสงขน จงเปนจดสารวจทมความอดมสมบรณสงเนองจากปรมาณ

คลอโรฟลล เอ ถกใชเปนดชนบอกถงความอดมสมบรณของแหลงน าได แหลงน าทมคลอโรฟลล เอมากกวา

12 มลลกรมตอลกบาศกเมตร จดเปนแหลงนาทมความอดมสมบรณสง (eutrophic lake) (Marshall and Peter,

1989) (ภาพท 2-p)

สานก



ตารางท 3 คาเฉลยของคณภาพนาตามจดสารวจในเดอนพฤศจกายน 2549

คณภาพนา ตอนบน ตอนกลาง ตอนลาง

1 2 3 4 5 6 7

อณหภมนา (ºC) 32.07ab ± 0.896 30.70c ± 0.520 32.63ab ± 0.058 31.43bc ± 0.321 30.13c ± 0.208 32.93a ± 0.153 30.30c ± 0.529

ความลกนา (m) 2.22ns ± 0.739 1.78ns ± 0.568 1.30ns ± 0.200 1.39ns ± 0.369 1.24ns ± 0.408 1.02ns ± 0.390 1.02ns ± 0.512

ความโปรงแสง (cm) 53.33a ± 5.774 55.00a ± 6.245 38.00a ± 29.816 76.33ab ± 8.505 124.33b ± 40.808 61.33a ± 5.774 37.00a ± 5.196

ความขนใส (FTU) 8.93abc ± 0.110 9.55bc ± 0.952 3.46ab ± 3.958 1.55a ± 0.636 2.89ab ± 3.315 12.23cd ± 1.123 19.41d ± 4.641

ความเปนกรดเปนดาง 6.85a ± 0.075 6.37ab ± 0.031 4.77a ± 0.353 5.43d ± 0.464 4.20b ± 0.045 6.43a ± 0.112 6.14a ± 0.105

ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.11ab ± 0.006 0.19b ± 0.012 0.19b ± 0.076 0.17b ± 0.023 0.60c ± 0.015 0.04a ± 0.006 0.03a ± 0.0006

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 4.50a ± 1.323 3.10ab ± 0.794 3.23ab ± 0.404 1.50b ± 0.500 2.20ab ± 1.572 4.33a ± 0.289 2.73ab ± 1.102

ความเปนดาง (mg/l) 37.00a ± 2.646 19.33b ± 0.577 11.00c ± 2.646 12.33cd ± 1.528 0.39e ± 0.006 1.90e ± 0.100 17.00bd ± 3.464

ความกระดาง (mg/l) 84.67a ± 1.155 91.33a ± 4.163 86.67a ± 11.015 100.00a ± 3.464 126.67b ± 14.742 37.33c ± 2.309 54.00d ± 2.000

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 11.67ab ± 1.528 15.33bc ± 2.309 18.00c ± 1.000 16.67c ± 1.155 67.00d ± 3.000 8.33a ± 0.577 15.67bc ± 1.155

แอมโมเนยไนไตรเจน (mg/l) 0.103ns ± 0.0097 0.055ns ± 0.0349 0.051ns ± 0.0448 0.086ns ± 0.0035 0.036ns ± 0.0379 0.099ns ± 0.0189 0.061ns ± 0.0524

ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.001a ± 0.0006 0.001a ± 0.0008 0.001ab ± 0.0010 0.002ab ± 0.0004 0.012c ± 0.0010 0.004b ± 0.0006 0.006d ± 0.0016

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.053ac ± 0.0208 0.070a ± 0.0300 0.043abc ± 0.0115 0.002b ± 0.0023 0.011bc ± 0.0085 0.013bc ± 0.0058 0.020bc ± 0.0058

ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.030ns ± 0.0100 0.027ns ± 0.0058 0.027ns ± 0.0058 0.027ns ± 0.0058 0.027ns ± 0.0058 0.027ns ± 0.0058 0.043ns ± 0.0058

ฟอสฟอรสทงหมด (mg/l) 0.023ns ± 0.0058 0.013ns ± 0.0058 0.020ns ± 0.0000 0.020ns ± 0.0000 0.023ns ± 0.0058 0.017ns ± 0.0058 0.023ns ± 0.0058

คลอโรฟลล เอ (mg/ m3) 11.440ns ± 5.7200 7.627ns ± 3.3024 5.720ns ± 0.0000 9.533ns ± 3.3024 9.533ns ± 3.3024 5.720ns ± 0.0000 7.627ns ± 3.3024

หมายเหต คาเฉลยคณภาพนาทกากบดวยอกษรภาษาองกฤษทตางกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตทระดบความเชอมน 95 เปอรเซนต

15

สานก



ตารางท 4 คาเฉลยของคณภาพนาตามจดสารวจในเดอนมนาคม 2550


1 2 3 4 5 6 7

อณหภมนา (ºC) 32.33a ± 0.702 31.50ab ± 0.265 31.87a ± 0.651 32.77a ± 0.907 28.13c ± 0.231 28.27c ± 0.153 30.10b ± 0.153

ความลกนา (m) 1.59ab ± 0.712 1.65a ± 0.583 0.70ab ± 0.265 0.55bc ± 0.180 0.35c ± 0.026 0.70abc ± 0.306 0.58abc ± 0.306

ความโปรงแสง (cm) 20.00a ± 0.000 26.33ab ± 4.619 10.00c ± 0.000 10.00c ± 0.000 30.33b ± 1.528 41.33d ± 4.041 21.33a ± 4.041

ความขนใส (FTU) 56.74a ± 6.970 29.55b ± 1.963 94.00c ± 1.732 105.67c ± 6.506 25.29b ± 1.011 13.22b ± 1.544 91.00c ± 1.544

ความเปนกรดเปนดาง 6.62a ± 0.099 5.47b ± 0.064 6.29cd ± 0.123 6.22c ± 0.095 5.26b ± 0.044 6.69a ± 0.055 6.49ad ± 0.055

ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.29a ± 0.006 0.37b ± 0.010 0.30a ± 0.017 0.33c ± 0.006 0.75d ± 0.012 0.07e ± 0.006 0.07e ± 0.006

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 6.00a ± 1.000 4.03b ± 0.058 2.37b ± 0.321 2.57b ± 0.981 0.17b ± 0.058 2.60c ± 0.458 3.67b ± 0.458

ความเปนดาง (mg/l) 21.33ad ± 5.132 13.33b ± 0.577 15.00bcd ± 2.000 14.00bc ± 2.000 5.33 ± 0.577 23.67a ± 1.155 20.33acd ± 1.155

ความกระดาง (mg/l) 138.67a ± 3.055 162.00a ± 5.292 97.33bd ± 9.018 107.33b ± 11.015 237.33c ± 16.166 70.00de ± 14.000 51.33e ± 14.000

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 14.67a ± 1.155 17.00ab ± 1.732 26.00bc ± 1.000 27.33c ± 1.155 95.67d ± 8.963 10.67a ± 0.577 14.67a ± 0.577

แอมโมเนยไนไตรเจน (mg/l) 0.32a ± 0.0656 0.423b ± 0.0252 0.500b ± 0.0346 0.413b ± 0.0153 0.170c ± 0.0000 0.603d ± 0.0208 0.200c ± 0.0208

ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.003ab ± 0.0000 0.002a ± 0.0006 0.009c ± 0.0010 0.008c ± 0.0017 0.004bd ± 0.0006 0.007cd ± 0.0006 0.005bd ± 0.0006

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.053ac ± 0.0208 0.070a ± 0.0300 0.043abc ± 0.0115 0.002b ± 0.0023 0.011bc ± 0.0085 0.013bc ± 0.0058 0.020bc ± 0.0058

ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.030ns ± 0.0100 0.027ns ± 0.0058 0.027ns ± .0058 0.027ns ± 0.0058 0.027ns ± 0.0058 0.027ns ± 0.0058 0.043ns ± 0.0058


คลอโรฟลล เอ (mg/ m3) 13.347ns ± 6.6049 11.440ns ± 0.0000 15.253ns ± 8.7374 11.440ns ± 0.0000 15.253ns ± 6.6049 15.253ns ± 3.3024 7.627ns ± 3.3024


16

สานก



ตารางท 5 คาเฉลยของคณภาพนาตามจดสารวจในเดอนสงหาคม 2550


1 2 3 4 5 6 7

อณหภมนา (ºC) 28.83a ± 0.058 29.17ab ± 0.058 30.00bc ± 0.265 30.33c ± 0.306 30.37c ± 0.723 29.87bc ± 0.231 29.93bc ± 0.451

ความลกนา (m) 2.35ns ± 1.085 1.81ns ± 1.111 1.41ns ± 0.108 1.03ns ± 0.212 0.68ns ± 0.129 0.81ns ± 0.383 0.65ns ± 0.072

ความโปรงแสง (cm) 36.00a ± 2.646 36.33a ± 2.309 36.33a ± 2.887 38.00a ± 2.646 14.00b ± 2.000 66.00c ± 12.767 20.00b ± 0.000

ความขนใส (FTU) 26.34a ± 0.629 19.04ad ± 2.447 2.67b ± 4.322 5.33bd ± 0.462 64.91c ± 13.150 4.89bd ± 0.529 19.51ad ± 13.669

ความเปนกรดเปนดาง 7.11a ± 0.121 6.80ab ± 0.021 6.73b ± 0.070 6.66b ± 0.087 6.79ab ± 0.160 6.95ab ± 0.191 6.81ab ± 0.100

ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.15ad ± 0.006 0.17b ± 0.010 0.05c ± 0.006 0.06c ± 0.000 0.12d ± 0.023 0.04c ± 0.023 0.04c ± 0.000

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 1.70ac ± 0.265 2.20ac ± 0.361 1.40ac ± 0.100 1.73ac ± 0.231 0.53b ± 0.416 4.23c ± 3.258 0.43b ± 0.153

ความเปนดาง (mg/l) 32.67a ± 2.082 26.67abc ± 0.577 24.67bcd ± 1.528 23.00cd ± 1.000 30.67ab ± 1.155 18.67d ± 6.028 23.00cd ± 1.732

ความกระดาง (mg/l) 86.67a ± 7.024 93.33a ± 10.263 73.33ab ± 22.745 75.33ab ± 10.263 41.33bc ± 17.010 24.67c ± 3.055 68.67abc ± 27.154

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 20.00a ± 1.000 22.00ab ± 1.000 12.67c ± 1.528 12.00c ± 1.000 24.33a ± 0.577 6.67d ± 0.577 20.33a ± 2.309

แอมโมเนยไนไตรเจน (mg/l) 0.090ab ± 0.0200 0.093ab ± 0.0058 0.090ab ± 0.0100 0.093ab ± 0.0153 0.067a ± 0.0208 0.140b ± 0.0000 0.110ab ± 0.0500

ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.005ab ± 0.0000 0.004a ± 0.0006 0.006ab ± 0.0000 0.006ab ± 0.0006 0.010c ± .0015 0.004ab ± 0.0000 0.007b ± 0.0012

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.053ns ± 0.0208 0.053ns ± 0.0231 0.053n ± 0.0231 0.053ns ± 0.0058 0.053ns ± 0.0208 0.053ns ± 0.0153 0.070ns ± 0.0173

ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.013ns ± 0.0058 0.013ns ± 0.0058 0.010ns ± 0.0000 0.010ns ± 0.0100 0.010ns ± 0.0000 0.013ns ± 0.0058 0.007ns ± 0.0058


คลอโรฟลล เอ (mg/ m3) 5.720a ± 0.0000 5.720a ± 0.0000 24.787b ± 3.3024 7.627a ± 3.3024 5.720a ± 0.0000 5.720a ± 0.0000 7.627a ± 3.3024


17

สานก



ตารางท 6 คาเฉลยคณภาพนาในพรควนเครงเชงพนทและเชงเวลาในป 2549-2550

คณภาพนา เดอน จดสารวจ พสย คาเฉลย

1 2 3 4 5 6 7

อณหภมนา (oC) พ.ย. 49 32.07 30.70 32.63 31.43 30.13 32.93 30.30 30.13 – 32.93 31.46 ± 1.125

ม.ค. 50 32.33 31.50 31.87 32.77 28.13 28.27 30.10 28.13 – 32.77 30.71 ± 1.906

ส.ค. 50 28.83 29.17 30.00 30.33 30.37 29.87 29.93 28.83 – 30.37 29.79 ± 0.578

พสย 28.83 – 32.33 29.17 – 31.50 30.00 – 32.63 30.33 – 32.77 28.13 – 30.37 28.27 – 32.93 29.93 – 30.30

คาเฉลย 31.08 ± 1.948 30.46 ± 1.186 31.50 ± 1.354 31.51 ± 1.219 29.54 ± 1.228 30.36 ± 2.371 30.11 ± 0.184

ความลก (m) พ.ย. 49 2.22 1.78 1.30 1.39 1.24 1.02 1.02 1.02 – 2.22 1.43 ± 0.436

ม.ค. 50 1.59 1.65 0.70 0.55 0.35 0.70 0.58 0.35 – 1.65 0.88 ± 0.525

ส.ค. 50 2.35 1.81 1.41 1.03 0.68 0.81 0.65 0.65 – 2.35 1.25 ± 0.643

พสย 1.59 – 2.35 1.65 – 1.81 0.70 – 1.14 0.55 – 1.39 0.35 – 1.24 0.70 – 1.02 0.58 – 1.02

คาเฉลย 2.05 ± 0.405 1.75 ± 0.084 1.14 ± 0.381 0.99 ± 0.423 0.76 ± 0.452 0.84 ± 0.159 0.75 ± 0.238

ความโปรงแสง (cm) พ.ย. 49 53.33 55.00 38.00 76.33 124.33 61.33 37.00 37.00 – 124.33 63.62 ± 29.995

ม.ค. 50 20.00 26.33 10.00 10.00 30.33 41.33 21.33 10.00 – 41.33 22.76 ± 11.183

ส.ค. 50 36.00 36.33 36.33 38.00 14.00 66.00 20.00 14.00 – 66.00 35.24 ± 16.534

พสย 20.00 – 53.33 26.33 – 55.00 10.00 – 38.00 10.00 – 76.33 14.00 – 124.33 41.33 – 66.00 20.00 – 37.00

คาเฉลย 36.44 ± 16.671 39.22 ± 14.550 28.11 ± 15.707 41.44 ± 33.301 56.22 ± 59.549 56.22 ± 13.104 26.11 ± 9.454

ความขนใส (FTU) พ.ย. 49 8.93 9.55 3.46 1.55 2.89 12.23 19.41 1.55 – 19.41 8.29 ± 6.312

ม.ค. 50 56.74 29.55 94.00 105.67 25.29 13.22 91.00 13.22 – 105.67 59.35 ± 37.705

ส.ค. 50 26.34 19.04 2.67 5.33 64.91 4.89 19.51 2.67 – 64.91 20.38 ± 21.608

พสย 8.93 – 56.74 9.55 – 29.55 2.67 – 94.00 1.55 – 105.67 2.89 – 64.91 4.89 – 13.22 19.41 – 91.00

คาเฉลย 30.67 ± 24.198 19.38 ± 10.006 33.38 ± 52.503 37.52 ± 59.050 31.03 ± 31.406 10.11 ± 4.551 43.31 ± 41.304

18

สานก





1 2 3 4 5 6 7

ความเปนกรดเปนดาง พ.ย. 49 6.85 6.37 4.77 5.43 4.20 6.43 6.14 4.20 – 6.85 5.74 ± 0.970

ม.ค. 50 6.62 5.47 6.29 6.22 5.26 6.69 6.49 5.26 – 6.69 6.15 ± 0.564

ส.ค. 50 7.11 6.80 6.73 6.66 6.79 6.95 6.81 6.66 – 7.11 6.84 ± 0.151

พสย 6.62 – 7.11 5.47 – 6.80 4.77 – 6.73 5.43 – 6.66 4.20 – 6.79 6.43 – 6.95 6.14 – 6.81

คาเฉลย 6.86 ± 0.245 6.21 ± 0.679 5.93 ± 1.027 6.10 ± 0.625 5.42 ± 1.299 6.69 ± 0.262 6.48 ± 0.337

ความนาไฟฟา พ.ย. 49 0.11 0.19 0.19 0.17 0.60 0.04 0.03 0.03 – 0.60 0.19 ± 0.191

(ms/cm) ม.ค. 50 0.29 0.37 0.30 0.33 0.75 0.07 0.07 0.07 – 0.75 0.31 ± 0.228

ส.ค. 50 0.15 0.17 0.05 0.06 0.12 0.04 0.04 0.04 – 0.17 0.09 ± 0.055

พสย 0.11 – 0.29 0.17 – 0.37 0.05 – 0.30 0.06 – 0.33 0.12 – 0.75 0.04 – 0.07 0.03 – 0.07

คาเฉลย 0.19 ± 0.095 0.24 ± 0.109 0.18 ± 0.123 0.19 ± 0.137 0.49 ± 0.328 0.05 ± 0.020 0.05 ± 0.021

ปรมาณออกซเจน พ.ย. 49 4.50 3.10 3.23 1.50 2.20 4.33 2.73 1.50 – 4.50 3.09 ± 1.080

ละลาย (mg/l) ม.ค. 50 6.00 4.03 2.37 2.57 0.17 2.60 3.67 0.17 – 6.00 3.06 ± 1.792

ส.ค. 50 1.70 2.20 1.40 1.73 0.53 4.23 0.43 0.43 – 4.23 1.75 ± 1.272

พสย 1.70 – 6.00 2.20 – 4.03 1.40 – 3.23 1.50 – 2.57 0.17 – 2.20 2.60 – 4.33 0.43 – 3.67

คาเฉลย 4.07 ± 2.183 3.11 ± 0.917 2.33 ± 0.917 1.93 ± 0.561 0.97 ± 1.084 3.72 ± 0.973 2.28 ± 1.664

ความเปนดาง พ.ย. 49 37.00 19.33 11.00 12.33 0.39 0.67 17.00 0.39 – 37.00 13.96 ± 12.525

(mg/l) ม.ค. 50 21.33 13.33 15.00 14.00 5.33 23.67 20.33 5.33 – 23.67 16.14 ± 6.215

ส.ค. 50 32.67 26.67 24.67 23.00 30.67 18.67 23.00 18.67 – 32.67 25.62 ± 4.817

พสย 21.33 – 37.00 13.33 – 26.67 11.00 – 24.67 12.33 – 23.00 0.39 – 30.67 0.67 – 23.67 17.00 – 23.00

คาเฉลย 30.33 ± 8.090 19.78 ± 6.678 16.89 ± 7.026 16.44 ± 5.738 12.13 ± 16.242 14.33 ± 12.097 20.11 ± 3.006

19

สานก



ตารางท 6 (ตอ) คณภาพนา เดอน จดสารวจ พสย คาเฉลย

1 2 3 4 5 6 7

ความกระดาง พ.ย. 49 84.67 91.33 86.67 100.00 126.67 37.33 54.00 37.33 – 126.67 82.95 ± 29.461

(mg/l) ม.ค. 50 138.67 162.00 97.33 107.33 237.33 70.00 51.33 51.33 – 237.33 123.43 ± 62.831

ส.ค. 50 86.67 93.33 73.33 75.33 41.33 24.67 68.67 24.67 – 93.33 66.19 ± 24.627

พสย 84.67 – 138.67 91.33 – 162.00 73.33 – 97.33 75.33 – 107.33 41.33 – 237.33 24.67 – 70.00 51.33 – 68.67

คาเฉลย 103.33 ± 30.616 115.56 ± 40.234 85.78 ± 12.025 94.22 ± 16.764 135.11 ± 98.272 44.00 ± 23.390 58.00 ± 9.333

คารบอนไดออกไซด พ.ย. 49 11.67 15.33 18.00 16.67 67.00 8.33 15.67 8.33 – 67.00 21.81 ± 20.196

อสระ (mg/l) ม.ค. 50 14.67 17.00 26.00 27.33 95.67 10.67 14.67 10.67 – 95.67 29.43 ± 28.479

ส.ค. 50 20.00 22.00 12.67 12.00 24.33 6.67 20.33 6.67 – 24.33 16.86 ± 6.446

พสย 11.67 – 20.00 15.33 – 22.00 12.67 – 26.00 12.00 – 27.33 24.33 – 95.67 6.67 – 10.67 14.67 – 20.33

คาเฉลย 15.44 ± 4.221 18.11 ± 3.469 18.89 ± 6.711 18.67 ± 7.860 62.33 ± 35.895 8.56 ± 2.009 16.89 ± 3.025

แอมโมเนยไนโตรเจน พ.ย. 49 0.10 0.06 0.05 0.09 0.04 0.10 0.06 0.036–0.103 0.070±0.0257

(mg/l) ม.ค. 50 0.32 0.42 0.50 0.41 0.17 0.60 0.20 0.170–0.603 0.376±0.1567

ส.ค. 50 0.09 0.09 0.09 0.09 0.07 0.14 0.11 0.067–0.140 0.098±0.0226

พสย 0.090 – 0.320 0.055 – 0.423 0.051 – 0.500 0.086 – 0.413 0.036 – 0.170 0.099 – 0.603 0.061 – 0.200

คาเฉลย 0.171 ± 0.1292 0.191 ± 0.2025 0.214 ± 0.2486 0.197 ± 0.1870 0.091 ± 0.0701 0.281 ± 0.2800 0.124 ± 0.0703

ไนไตรทไนโตรเจน พ.ย. 49 0.00 0.00 0.00 0.00 0.01 0.00 0.01 0.001 – 0.012 0.004 ± 0.0041

(mg/l) ม.ค. 50 0.00 0.00 0.01 0.01 0.00 0.01 0.01 0.002 – 0.009 0.005 ± 0.0027

ส.ค. 50 0.01 0.00 0.01 0.01 0.01 0.00 0.01 0.004 – 0.010 0.006 ± 0.0021

พสย 0.001 – 0.005 0.001 – 0.004 0.001 – 0.009 0.002 – 0.008 0.004 – 0.012 0.004 – 0.007 0.005 – 0.007

คาเฉลย 0.003 ± 0.0022 0.002 ± 0.0018 0.005 ± 0.0040 0.005 ± 0.0033 0.009 ± 0.0040 0.005 ± 0.0017 0.006 ± 0.0007

20

สานก





1 2 3 4 5 6 7

ไนเตรตไนโตรเจน พ.ย. 49 0.08 0.04 0.06 0.04 0.02 0.01 0.01 0.010 – 0.078 0.038 ± 0.0244

(mg/l) ม.ค. 50 0.05 0.07 0.04 0.00 0.01 0.01 0.02 0.002 – 0.070 0.030 ± 0.0252

ส.ค. 50 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.07 0.053 – 0.070 0.056 ± 0.0063

พสย 0.053 – 0.078 0.042 – 0.070 0.043 – 0.057 0.002 – 0.053 0.011 – 0.053 0.010 – 0.053 0.014 – 0.070

คาเฉลย 0.062 ± 0.0142 0.055 ± 0.0142 0.051 ± 0.0069 0.033 ± 0.0270 0.029 ± 0.0219 0.026 ± 0.0240 0.035 ± 0.0309

ออรโธฟอสเฟต พ.ย. 49 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.002 – 0.002 0.002 ± 0.0001

(mg/l) ม.ค. 50 0.03 0.03 0.03 0.03 0.03 0.03 0.04 0.027 – 0.043 0.030 ± 0.0062

ส.ค. 50 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.007 – 0.013 0.011 ± 0.0025

พสย 0.002 – 0.030 0.002 – 0.027 0.002 – 0.027 0.002 – 0.027 0.002 – 0.027 0.002 – 0.027 0.002 – 0.043

คาเฉลย 0.015 ± 0.0140 0.014 ± 0.0123 0.013 ± 0.0126 0.013 ± 0.0126 0.013 ± 0.0125 0.014 ± 0.0123 0.017 ± 0.0226

ฟอสฟอรส พ.ย. 49 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.01 0.001 – 0.006 0.002 ± 0.0016

(mg/l) ม.ค. 50 0.02 0.01 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 0.013 – 0.023 0.020 ± 0.0038

ส.ค. 50 0.02 0.02 0.02 0.02 0.01 0.02 0.02 0.013 – 0.023 0.020 ± 0.0036

พสย 0.001 – 0.023 0.002 – 0.023 0.002 – 0.020 0.001 – 0.020 0.002 – 0.023 0.001 – 0.020 0.006 – 0.023

คาเฉลย 0.014 ± 0.0113 0.013 ± 0.0107 0.014 ± 0.0103 0.014 ± 0.0107 0.013 ± 0.0109 0.013 ± 0.0099 0.017 ± 0.0101

คลอโรฟลล เอ พ.ย. 49 11.44 7.63 5.72 9.53 9.53 5.72 7.63 5.72 – 11.44 8.17 ± 2.122

(mg/m3) ม.ค. 50 13.35 11.44 15.25 11.44 15.25 15.25 7.63 7.63 – 15.25 12.80 ± 2.852

ส.ค. 50 5.72 5.72 24.79 7.63 5.72 5.72 7.63 5.72 – 24.79 8.99 ± 7.024

พสย 5.72 – 13.35 5.72 – 11.44 5.72 – 24.79 7.63 – 11.44 5.72 – 15.25 5.72 – 15.25 7.63 – 7.63

คาเฉลย 10.17 ± 3.969 8.26 ± 2.912 15.25 ± 9.533 9.53 ± 1.907 10.17 ± 4.798 8.90 ± 5.504 7.63 ± 0.000

21

สานก



22

ภาพท 2 คาเฉลยดชนคณภาพนาตามจดสารวจในพรควนเครง

a. อณหภมนา

26.0

28.0

30.0

32.0

34.0

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

°C b. ความลก

0.00.51.01.52.02.53.0

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

m

c. ความโปรงแสง

0

50

100

150

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

cm d. ความขนใส

020406080

100120

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

FTU

e. ความเปนกรดเปนดาง

3.5

4.5

5.5

6.5

7.5

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

f. ความนาไฟฟา

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

ms/cm

g. ปรมาณออกซเจนละลาย

0.01.02.03.04.05.06.07.0

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l h. ความเปนดาง

05

1015202530354045

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l

สานก



23

ภาพท 2 (ตอ)

i. ความกระดาง

050

100150200250300

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l j. คารบอนไดออกไซดอสระ

020406080

100120

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l

k. แอมโมเนยไนโตรเจน

0.000.100.200.300.400.500.600.70

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l l. ไนไตรทไนโตรเจน

0.000

0.005

0.010

0.015

0.020

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l

m. ไนเตรตไนโตรเจน

0.00

0.02

0.04

0.06

0.08

0.10

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l n. ออรโธฟอสเฟต

0.00

0.01

0.02

0.03

0.04

0.05

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l

o. ฟอสฟอรสทงหมด

0.00

0.01

0.02

0.03

0.04

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/l p. คลอโรฟลล เอ

0.05.0

10.015.020.025.030.0

1 2 3 4 5 6 7จดสารวจ

mg/m3

สานก



24

2. การเปลยนแปลงคาเฉลยดชนคณภาพนาเชงเวลาในป 2549-2550

การเปลยนแปลงดชนคณภาพน าในแตละเดอนซงเปนตวแทนของฤดกาล โดยวเคราะหการ

เปลยนแปลงคาเฉลยของดชนคณภาพน าตามเวลาภายในจดสารวจเดยวกน มคาเฉลยคณภาพน าตาง ๆ ดงน

(ตารางท 6 และ 7)

ปรมาณนาฝนในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาเฉลย

46.45, 1.96 และ 4.23 มลลเมตรตามลาดบ (ขอมลทตยภมจากสถานอตนยมวทยานครศรธรรมราช และสถาน

อตนยมวทยาพทลง)

2.1 อณหภมน า (temperature) จากการศกษาอณหภมน าในพรควนเครงในเดอนพฤศจกายน

2549 มนาคม 2550 และสงหาคม 2550 มคาพสยของอณหภมน าระหวาง 30.13-32.93, 28.13-32.77 และ

28.83-30.77 องศาเซลเซยสตามลาดบ มคาเฉลย 31.46 ± 1.125, 30.71 ± 1.906 และ 29.79 ± 0.578 องศา

เซลเซยสตามลาดบ โดยคาเฉลยอณหภมน าในเดอนพฤศจกายน 2549 มความแตกตางจากอณหภมน าใน

เดอนสงหาคม 2550 และเดอนมนาคม 2550 อยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ซงการเปลยนแปลง

อณหภมน าเปนไปตามอทธพลของอณหภมอากาศในแตละฤดกาล (สกญญา, 2534) ยกเวนในเดอนมนาคม

2550 พบวาอณหภมน าทจดสารวจ 5 และ 6 มการเปลยนแปลงอณหภมน าตามสภาพอากาศ เนองจากชวงท

ทาการสารวจคณภาพน ามฝนตก ซงสภาพอากาศเปนสวนททาใหอณหภมน ามการเปลยนแปลงลดตาลงได

ดงนนคาเฉลยของอณหภมน าของทง 2 จดสารวจในเดอนมนาคม 2550 จงมคาเฉลยตาทสด (28.13 ± 0.231

และ 28.27 ± 0.058 องศาเซลเซยสตามลาดบ) (ภาพท 3-a)

2.2 ความลกน า (water depth) คาพสยความลกน าในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550

และเดอนสงหาคม 2550 มคาความลกน าระหวาง 1.02-2.22, 0.35-1.65 และ 0.65-2.35 เมตร และมความลก

น าเฉลย 1.43 ± 0.436, 0.88 ± 0.525 และ 1.25 ± 0.643 เมตรตามลาดบ เมอเปรยบเทยบความลกน าตาม

ฤดกาล พบวาความลกน าในแตละเดอนไมมความแตกตางกนทจดสารวจ 1 และ 2 (บรเวณตอนบน) แตจะม

ความลกในแตละเดอนแตกตางกนทจดสารวจ 3 อยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ซงมความลกน าต าทสด

ในเดอนมนาคม 2550 (0.07 ± 0.265 เมตร) การเปลยนแปลงความลกน าในแตละเดอนมแนวโนมคาความลก

น าต าในชวงเดอนมนาคม 2550 (ชวงฤดรอน) ในทกจดสารวจ เนองจากไดรบอทธพลจากฤดกาล คอไดรบ

ปรมาณนาฝนนอยในชวงเดอนน (เฉลย 1.96 มลลเมตร) (ภาพท 3-b)

2.3 ความโปรงแสง (transparency) คาพสยความโปรงแสงของน าในเดอนพฤศจกายน 2549

เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาความโปรงแสงระหวาง 37.00-124.33, 10.00-41.33 และ

14.00-66.00 เซนตเมตร และมความโปรงแสงเฉลย 63.62 ± 29.995, 22.76 ± 11.183 และ 35.24 ± 16.534

เซนตเมตรตามลาดบ ความโปรงแสงในแตละเดอนมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ท

จดสารวจ 1 และ 4 และในเดอนพฤศจกายน 2549 มความโปรงแสงแตกตางจากเดอนมนาคม 2550 และเดอน

สงหาคม 2550 อยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05)ทจดสารวจ 2, 5 และ 6 โดยมคาความโปรงแสงเฉลยสงสด

สานก



25

ในเดอนพฤศจกายน 2550 (124.33 ± 40.808 เซนตเมตร) การเปลยนแปลงความโปรงแสงของน าในแตละ

เดอนมผลจากอทธพลของฤดกาล เนองจากเดอนพฤศจกายน (ชวงฝนตกชก) ไดรบปรมาณน าฝนมากกวา

เดอนอนๆ คอ 46.45 มลลเมตร สภาพความเปนกรดของน าฝนมผลทาใหน ามความเปนกรดเพมขน แพลงก

ตอนในน าสงเคราะหแสงไดนอยหรอลดจานวนลง ทาใหน ามความโปรงใสมากขน นอกจากนความโปรง

แสงของนามความสมพนธกบความขนใส (ไมตร และจารวรรณ, 2528) มคาตาในชวงเดอนพฤศจกายน 2549

แสดงวานาใสกวาเดอนอนๆ (ภาพท 3-c)

2.4 ความขนใส (turbidity) คาพสยความขนใสของน าในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม

2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 1.55-19.41, 13.22-105.67 และ 2.67-64.91 เอฟทย และมความ

ขนใสเฉลย 8.29 ± 6.312, 59.35 ± 37.705 และ 20.38 ± 21.608 เอฟทย ตามลาดบ พบวาจดสารวจท 1, 2 และ

5 มความขนใสในแตละเดอนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) และความขนใสในชวงเดอน

มนาคม 2550 มความแตกตางกบเดอนพฤศจกายน 2549 และเดอนสงหาคม 2550 ในบรเวณตอนกลางของ

พร (จดสารวจ 3และ 4) และบรเวณตอนลางของพร (จดสารวจ 6 และ 7) อยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05)

โดยแนวโนมการเปลยนแปลงความขนใสของน าเพมสงขนในเดอนมนาคม 2550 เนองจากในชวงเดอน

มนาคม 2550 มความลกน าหรอมปรมาณน านอย สวนปรมาณแสงมมากทาใหแพลงกตอนสงเคราะหแสง

ไดมาก อาจทาใหปรมาณแพลงกตอนเพมมากขน ทาใหน ามความขนมากขนดวย (ไมตร และจารวรรณ,

2528) (ภาพท 3-d)

2.5 ความเปนกรดเปนดาง (pH) คาพสยของความเปนกรดเปนดางในเดอนพฤศจกายน 2549

เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 4.20-6.85, 5.26-6.69 และ 6.66-7.11 และมความ

เปนกรดเปนดางเฉลย 5.74 ± 0.970, 6.15 ± 0.564 และ 6.84 ± 0.151ตามลาดบ ความเปนกรดเปนดางของน า

มการเปลยนแปลงไมมากนก แตมความแตกตางกนในแตละเดอนอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) โดย

ในเดอนพฤศจกายน 2549 มคาเฉลยความเปนกรดเปนดางของน าต ากวา หรอน ามสภาพเปนกรดมากกวาใน

เดอนมนาคม 2550 และสงหาคม 2550 เชนเดยวกบการศกษาในทะเลสาบสงขลา (ยงยทธ และนคม, 2540)

ซงโดยปกตน าฝนทตกผานชนของบรรยากาศไดทาปฏกรยากบกาซคารบอนไดออกไซดอสระในอากาศทา

ใหเกดเปนกรดคารบอนก จงสงผลตอน าผวดน ทาใหน าในบรเวณนนมความเปนกรดสงขนดวย (สรสทธ,

2519) ยกเวนจดสารวจท 1 และ 2 ในเดอนมนาคม 2550 ซงน ามสภาพเปนกรดมากกวาเดอนอนๆ จาก

การศกษาพบวาคาความเปนกรดเปนดางของน าในพรควนเครงมคาตากวาคาความเปนกรดเปนดางของน า

ตามธรรมชาต และมคาเฉลยตากวาเกณฑมาตรฐาน (คาระหวาง 6.5-9) มผลทาใหการเจรญเตบโตของปลาชา

ลง และการสบพนธหยดชะงกได (ไมตร และจารวรรณ, 2528) (ภาพท 3-e)

2.6 ความนาไฟฟา (conductivity) คาพสยของความนาไฟฟาในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอน

มนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 0.03-0.60, 0.07-0.75 และ 0.04-0.17 และมความเปนกรด

เปนดางเฉลย 0.19 ± 0.191, 0.31 ± 0.228 และ 0.09 ± 0.055 ตามลาดบ โดยคาเฉลยความนาไฟฟาในแตละ

เดอนมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ยกเวนคาเฉลยความนาไฟฟาในเดอนมนาคม

สานก



26

2550 ซงมความนาไฟฟาแตกตางกบเดอนพฤศจกายน 2549 และสงหาคม 2550 ทจดสารวจ 2 และ 7 อยางม

นยสาคญทางสถต (p < 0.05) ซงความนาไฟฟามสวนในการควบคมการแตกตวเปนอออนของสารประกอบ

ตางๆ สามารถเปลยนแปลงไปตามอณหภมของน าทสงขน ความเขมขนของสารละลายตางๆ ในน า และ

ความเปนกรดเปนดางของน า โดยเฉพาะหากมคาสงกวา 9 หรอตากวา 5 นอกจากนปจจยอนๆ กมผลตอคา

ความนาไฟฟา เชน ลกษณะทางเคมของดน, สภาพภมประเทศ,ปรมาณน าฝน (ไมตร และจารวรรณ, 2528)

(ภาพท 3-f)

2.7 ปรมาณออกซเจนละลาย (dissolved oxygen) คาพสยของปรมาณออกซเจนละลายในเดอน

พฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 1.50-4.50, 0.17-6.00, และ0.43-

4.23 มลลกรมตอลตร มคาเฉลย 3.09 ± 1.080, 3.06 ± 1.792, และ 1.75 ± 1.272 มลลกรมตอลตร จาก

การศกษาพบวา ปรมาณออกซเจนละลายในพฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550

ไมมความแตกตางกนทางสถต (p > 0.05) ทจดสารวจ 4, 5 และ 6 สวนจดสารวจทพบความแตกตางของ

ปรมาณออกซเจนละลายระหวางเดอนสารวจ พบวามคาเฉลยปรมาณออกซเจนละลายในเดอนสงหาคม 2550

นอยทสดในรอบปเชนเดยวกบการศกษาในทะเลสาบสงขลา (ยงยทธ และนคม, 2540) และมคาตากวา 3

มลลกรมตอลตรซงไมเหมาะสมตอการดารงชวตของสตวน า (ไมตร และจารวรรณ, 2528) (ภาพท 3-g)

2.8 ความเปนดาง (alkalinity) คาพสยความเปนดางของน าในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอน

มนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 0.39-37.00, 5.33-23.67 และ 18.67-32.67 มลลกรมตอ

ลตร มคาเฉลย 13.96 ± 12.525,16.14 ± 6.215 และ 25.62 ± 4.817 มลลกรมตอลตรตามลาดบ ความเปนดางม

ความแตกตางกนระหวางเดอนสารวจอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) การเปลยนแปลงความเปนดางของ

น าตามฤดกาลมแนวโนมมคาสงในเดอนพฤศจกายน 2549 แลวมคาเฉลยตาลงในเดอนมนาคม 2550 และ

เพมขนทกจดสารวจในชวงเดอนสงหาคม 2550 ยกเวนทจดสารวจ 6 ซงมคาเฉลยความเปนดางเพมสงขน

เรอยๆ จากเดอนพฤศจกายน 2549 จนถงเดอนมนาคม 2550 และมคาเฉลยลดลงในเดอนสงหาคม 2550 จาก

การศกษาพบวา ความเปนดางในทกเดอนมคาเฉลยตากวาเกณฑทเหมาะสมตอการดารงชวตของสตวน า

(ระหวาง 100-120 มลลกรมตอลตร) ซงมผลตอการดารงชวตของสตวน า (ไมตร และจารวรรณ, 2528)

(ภาพท 3-h)

2.9 ความกระดาง (hardness) คาพสยของความกระดางในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม

2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 37.33-126.67, 51.33-237.33 และ 24.67-93.33 มลลกรมตอลตร

มคาเฉลย 82.95 ± 29.461, 123.43 ± 62.831 และ 66.19 ± 24.627 มลลกรมตอลตรตามลาดบ ความกระดางม

ความแตกตางกนระหวางเดอนสารวจอยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ยกเวนจดสารวจท 3 และ 7 ซง

ความกระดางในแตละเดอนไมมความแตกตางกนทางสถต (p > 0.05) การเปลยนแปลงคาความกระดางม

แนวโนมเพมสงขนในชวงเดอนมนาคม 2550ในทกจดสารวจ เนองจากเปนตวแทนชวงฤดรอน ซงปรมาณ

น าในพรลดลง(ปรมาณฝนเฉลย 1.96 มลลเมตร) ทาใหปรมาณแรธาตตางๆ ในน ามความเขมขนสง

เชนเดยวกบคาความนาไฟฟาของนา (ภาพท 3-i)

สานก



27

2.10 คารบอนไดออกไซดอสระ (free carbon dioxide) คาพสยของคารบอนไดออกไซดอสระ

ในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 8.33-67.00, 10.67-95.67

และ 6.67-24.33 มลลกรมตอลตร มคาเฉลย 21.81 ± 20.196, 29.43 ± 28.479 และ 16.86 ± 6.446 มลลกรมตอ

ลตรตามลาดบ การเปลยนแปลงของคารบอนไดออกไซดสระในแตละเดอนนนยงมไมมากนก แตพบวา

คารบอนไดออกไซดอสระในเดอนสงหาคม 2550 มความแตกตางกบเดอนพฤศจกายน 2549 และเดอน

มนาคม 2550 โดยมคาเฉลยสงทสดในบรเวณตอนบนและตอนลางของพร (จดสารวจ 1, 2 และ 7 ตามลาดบ)

สวนบรเวณอนๆ มความแตกตางของคารบอนไดออกไซดอสระในทกเดอนสารวจอยางมนยสาคญทางสถต

(p < 0.05) (ภาพท 3-j)

2.11 แอมโมเนยไนโตรเจน (ammonia nitrogen) คาพสยของแอมโมเนยไนโตรเจน ในเดอน

พฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 0.036-0.103, 0.170-0.603 และ

0.067-0.140 มลลกรมตอลตร มคาแอมโมเนยไนโตรเจนเฉลย 0.070 ± 0.0257, 0.376 ± 0.1567 และ 0.098 ±

0.0226 มลลกรมตอลตรตามลาดบ ปรมาณแอมโมเนยไนโตรเจนในเดอนมนาคม 2550 มความแตกตางกบ

เดอนพฤศจกายน 2549 และเดอนสงหาคม 2550 อยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) โดยมแนวโนมการ

เปลยนแปลงปรมาณแอมโมเนยไนโตรเจนเฉลยสงทสด เนองจากในชวงเดอนมนาคม 2550 (ชวงฤดรอน)

เปนชวงเดอนทมปรมาณน าในพรนอยกวาเดอนอนๆ ทาใหปรมาณของเสย ซากสารอนทรยทมอยในน าม

ความเขมขน เมอเกดการยอยสลายโดยจลนทรยทาใหมปรมาณแอมโมเนยไนโตรเจนเพมขน (ภาพท 3-k)

2.12 ไนไตรทไนโตรเจน (nitrite nitrogen) คาพสยของปรมาณไนไตรทไนโตรเจนในเดอน

พฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 0.001-0.012, 0.002-0.009และ

0.004-0.010 มลลกรมตอลตร มคาไนไตรทไนโตรเจนเฉลย 0.004 ± 0.0041, 0.005 ± 0.0027 และ 0.006 ±

0.0021 มลลกรมตอลตรตามลาดบ การเปลยนแปลงปรมาณไนไตรตไนโตรเจนในแตละเดอนมแนวโนมการ

เปลยนแปลงในเดอนมนาคม 2550 เพมขนจากเดอนพฤศจกายน 2549 แลวมคาเฉลยลดลงในเดอนสงหาคม

เนองจากในชวงเดอนมนาคม 2550 (ชวงฤดรอน) ปรมาณน ามคอนขางนอยทาใหสารอนทรยทอยในน าเมอ

ถกยอยสลายโดยจลนทรยกลายเปนธาตตางๆ จงมความเขมขนของไนไตรทไนโตรเจนมากกวาในเดอนอนๆ

ยกเวนจดสารวจท 5 ซงน ามความโปรงแสงมากในชวงเดอนมนาคม 2550 แสดงวา ในน ามแพลงกตอน และ

ธาตอาหารนอยการยอยสลายสารอนทรยจงมนอยไปดวย (ภาพท 3-l)

2.13 ไนเตรตไนโตรเจน (nitrate nitrogen) คาพสยของปรมาณไนเตรตไนโตรเจนในเดอน

พฤศจกายน 2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 0.010-0.078, 0.002-0.070 และ

0.053-0.070 มลลกรมตอลตร มคาไนเตรตไนโตรเจนเฉลย 0.038 ± 0.0244, 0.030 ± 0.0252 และ 0.056 ±

0.0063 มลลกรมตอลตรตามลาดบ จากการศกษาพบวาปรมาณไนเตรตไนโตรเจนในแตละเดอนไมมความ

แตกตางกนทางสถต (p > 0.05) ยกเวนในเดอนมนาคม 2550 ทจดสารวจ 4 ซงมความแตกตางกบเดอนอนๆ

โดยมคาเฉลยตาทสด (0.002 ± 0.0023 มลลกรมตอลตร) แสดงวามความอดมสมบรณของน าคอนขางนอย

เนองจากพชสามารถนาไนเตรตไนโตรเจนไปใชได และในเดอนสงหาคม 2550 ทจดสารวจ 7 ซงมความ

สานก



28

แตกตางกบเดอนอนๆ โดยมคาเฉลยสงทสด (0.007 ± 0.0173 มลลกรมตอลตร) การเปลยนแปลงของไนเตรต

ไนโตรเจนในแตละเดอนพบวา สวนใหญมแนวโนมคาเฉลยลดลงในเดอนมนาคม 2550 ยกเวนจดสารวจท 2

มคาเฉลยไนเตรตไนโตรเจนเพมขนในเดอนมนาคม 2550 (ภาพท 3-m)

2.14 ออรโธฟอสเฟต (orthophosphate) คาพสยของออรโธฟอสเฟตในเดอนพฤศจกายน 2549

เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 0.002-0.002, 0.027-0.043 และ 0.007-0.013

มลลกรมตอลตร มคาเฉลย 0.002 ± 0.0001, 0.030 ± 0.0062 และ 0.011 ± 0.0025 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ

ปรมาณออรโธฟอสเฟตในเดอนมนาคม 2550 มความแตกตางกบเดอนพฤศจกายน 2549 และเดอนสงหาคม

2550 อยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ซงคาเฉลยออรโธฟอสเฟตมแนวโนมการเปลยนแปลงเพมสงขน

ในชวงเดอนมนาคม 2550 เนองจากเปนชวงเดอนทมปรมาณน านอย ความเขมขนของแรธาตอาหารตางๆ ใน

น าทไดจากการยอยสลายมมากขนเชนกน การเปลยนแปลงของออรโธฟอสเฟตมแนวโนมเพมขนในเดอน

มนาคม 2550 ซงเปนชวงทมปรมาณน านอยเชนเดยวกบการเปลยนแปลงของแอมโมเนยไนโตรเจนในเดอน

มนาคม 2550 (ภาพท 3-n)

2.15 ฟอสฟอรสทงหมด (total phosphorus) คาพสยของฟอสฟอรสทงหมดในเดอนพฤศจกายน

2549 เดอนมนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 0.001-0.006, 0.013-0.023 และ 0.013-0.023

มลลกรมตอลตร มคาเฉลย 0.002 ± 0.0016, 0.020 ± 0.0038 และ 0.020 ± 0.0036 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ

ปรมาณฟอสฟอรสท งหมดในเดอนพฤศจกายน 2549 มความแตกตางกบเดอนมนาคม 2550 และเดอน

สงหาคม 2550 อยางมนยสาคญทางสถต (p < 0.05) ซงคาฟอสฟอรสทงหมดมแนวโนมการเปลยนแปลงลด

ตาลงในชวงเดอนพฤศจกายน 2549 เนองจากเปนชวงเดอนทมฝนตกชก และ มปรมาณน าฝนมากทสด

(46.45 มลลเมตร ) (ภาพท 3-o)

2.16 คลอโรฟลล เอ (chlorophyl a) คาพสยของคลอโรฟลล เอ ในเดอนพฤศจกายน 2549 เดอน

มนาคม 2550 และเดอนสงหาคม 2550 มคาระหวาง 5.72-11.44, 7.63-15.25 และ 5.72-24.79 มลลกรมตอ

ลตร มคาคลอโรฟลล เอ เฉลย 8.17 ± 2.122, 12.80 ± 2.852 และ 8.99 ± 7.024 มลลกรมตอลตร ตามลาดบ

คาเฉลยคลอโรฟลล เอ ในแตละเดอนไมมความแตกตางกนทางสถต (p > 0.05) ยกเวนจดสารวจ 2 และ 3 ซง

มความแตกตางของคลอโรฟลล เอ ระหวางเดอนมนาคม 2550 กบเดอนสงหาคม 2550 และระหวางเดอน

พฤศจกายน 2549 กบเดอนสงหาคม 2550 ตามลาดบ โดยการเปลยนแปลงของคาเฉลยคลอโรฟลล เอ ในแต

ละเดอนพบมแนวโนมสงขนในชวงเดอนมนาคม 2550 เนองจากเปนชวงของฤดรอน ปรมาณของแสงม

มากกวาในชวงเดอนอนๆ ทาใหพช และแพลงกตอนมการสงเคราะหแสงไดมากทาใหมปรมาณคลอโรฟลล

เอ ในแหลงนาสงขนได (ภาพท 3-p)

สานก



29

ตารางท 7 คาเฉลยดชนคณภาพนาตามฤดกาลในพรควนเครงในป 2549-2550

คณภาพนา เดอนททาการสารวจ

พ.ย. 49 ม.ค.50 ส.ค. 50

จดสารวจท 1

อณหภมนา (ºC) 32.07a ± 0.896 32.33a ± 0.702 28.83b ± 0.058

ความลกนา (m) 2.22ns ± 0.739 1.59ns ± 0.712 2.35ns ± 1.085

ความโปรงแสง (cm) 53.33a ± 5.774 20.00b ± 0.000 36.00c ± 2.646

ความขนใส (FTU) 8.93a ± 0.110 56.74b ± 6.970 26.34c ± 0.629

ความเปนกรดเปนดาง 6.85a ± 0.075 6.62a ± 0.099 7.11b ± 0.121

ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.11a ± 0.006 0.29b ± 0.006 0.15c ± 0.006

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 4.50a ± 1.323 6.00a ± 1.000 1.70b ± 0.265

ความเปนดาง (mg/l) 37.00a ± 2.646 21.33b ± 5.132 32.67a ± 2.082

ความกระดาง (mg/l) 84.67a ± 1.155 138.67b ± 3.055 86.67a ± 7.024

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 11.67a ± 1.528 14.67a ± 1.155 20.00b ± 1.000

แอมโมเนยไนโตรเจน (mg/l) 0.103a ± 0.0097 0.320b ± 0.0656 0.090a ± 0.0200

ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.001a ± 0.0006 0.003b ± 0.0000 0.005c ± 0.0000

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.078ns ± 0.0180 0.053ns ± 0.0208 0.053ns ± 0.0208

ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.002a ± 0.0001 0.030b ± 0.0100 0.013ab ± 0.0058

ฟอสฟอรสทงหมด (mg/l) 0.001a ± 0.0003 0.023b ± 0.0058 0.017b ± 0.0058

คลอโรฟลล เอ (mg/m3) 11.440ns ± 5.7200 13.347ns ± 6.6049 5.720ns ± 0.0000


อณหภมนา (ºC) 30.70a ± 0.520 31.50b ± 0.26 29.17b ± 0.058

ความลกนา (m) 1.78ns ± 0.568 1.65ns ± 0.58 1.81ns ± 1.111

ความโปรงแสง (cm) 55.00a ± 6.245 26.33b ± 4.62 36.33b ± 2.309

ความขนใส (FTU) 9.55a ± 0.952 29.55b ± 1.96 19.04c ± 2.447

ความเปนกรดเปนดาง 6.37a ± 0.031 5.47b ± 0.06 6.80c ± 0.021

ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.19a ± 0.012 0.37b ± 0.01 0.17a ± 0.010

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 3.10ab ± 0.794 4.03b ± 0.06 2.20a ± 0.361

ความเปนดาง (mg/l) 19.33a ± 0.577 13.33b ± 0.58 26.67c ± 0.577

ความกระดาง (mg/l) 91.33a ± 4.163 162.00b ± 5.29 93.33a ± 10.263

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 15.33a ± 2.309 17.00a ± 1.73 22.00b ± 1.000


ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.001a ± 0.0008 0.002a ± 0.0006 0.004b ± 0.0006


ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.002a ± 0.0001 0.027b ± 0.0058 0.013a ± 0.0058

สานก



30



พ.ย. 49 ม.ค.50 ส.ค. 50

จดสารวจท 2 (ตอ)

ฟอสฟอรสทงหมด (mg/l) 0.002a ± 0.0007 0.013ab ± 0.0058 0.023b ± 0.0058

คลอโรฟลล เอ (mg/m3) 7.627ab ± 3.3024 11.440a ± 0.0000 5.720b ± 0.0000


อณหภมนา (ºC) 32.63a ± 0.058 31.87a ± 0.651 30.00 b ± 0.265

ความลกนา (m) 1.30a ± 0.200 0.70b ± 0.265 1.41 a ± 0.108

ความโปรงแสง (cm) 38.00ns ± 29.816 10.00ns ± 0.000 36.33 ns ± 2.887

ความขนใส (FTU) 3.46a ± 3.958 94.00b ± 1.732 2.67 a ± 4.322

ความเปนกรดเปนดาง 4.77a ± 0.353 6.29b ± 0.123 6.73 b ± 0.070

ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.19a ± 0.076 0.30b ± 0.017 0.05 c ± 0.006

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 3.23a ± 0.404 2.37b ± 0.321 1.40 c ± 0.100

ความเปนดาง (mg/l) 11.00a ± 2.646 15.00a ± 2.000 24.67 b ± 1.528

ความกระดาง (mg/l) 86.67ns ± 11.015 97.33ns ± 9.018 73.33 ns ± 22.745

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 18.00a ± 1.000 26.00b ± 1.000 12.67 c ± 1.528

แอมโมเนยไนโตรเจน (mg/l) 0.051a ± 0.0448 0.500b ± 0.0346 0.090 a ± 0.0100

ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.001a ± 0.0010 0.009b ± 0.0010 0.006 c ± 0.0000

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.057ns ± 0.0460 0.043ns ± 0.0115 0.053 ns ± 0.0231

ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.002a ± 0.0001 0.027b ± 0.0058 0.010 a ± 0.0000

ฟอสฟอรสทงหมด (mg/l) 0.002a ± 0.0002 0.020b ± 0.0000 0.020 b ± 0.0000

คลอโรฟลล เอ (mg/m3) 5.720a ± 0.0000 15.253ab ± 8.7374 24.787 b ± 3.3024


อณหภมนา (ºC) 31.43ab ± 0.321 32.77a ± 0.907 30.33b ± 0.306

ความลกนา (m) 1.39a ± 0.369 0.55b ± 0.180 1.03ab ± 0.212

ความโปรงแสง (cm) 76.33a ± 8.505 10.00b ± 0.000 38.00c ± 2.646

ความขนใส (FTU) 1.55a ± 0.636 105.67b ± 6.506 5.33a ± 0.462

ความเปนกรดเปนดาง 5.43a ± 0.464 6.22b ± 0.095 6.66b ± 0.087


ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 1.50ns ± 0.500 2.57ns ± 0.981 1.73ns ± 0.231

ความเปนดาง (mg/l) 12.33a ± 1.528 14.00a ± 2.000 23.00b ± 1.000

ความกระดาง (mg/l) 100.00a ± 3.464 107.33a ± 11.015 75.33b ± 10.263

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 16.67a ± 1.155 27.33b ± 1.155 12.00c ± 1.000


สานก



31



พ.ย. 49 ม.ค.50 ส.ค. 50


ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.002a ± 0.0004 0.008b ± 0.0017 0.006b ± 0.0006

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.043a ± 0.0268 0.002b ± 0.0023 0.053a ± 0.0058

ออรโธฟอสเฟต (mg/l) 0.002a ± 0.0000 0.027b ± 0.0058 0.010ab ± 0.0100




อณหภมนา (ºC) 30.13a ± 0.208 28.13b ± 0.231 30.37a ± 0.723

ความลกนา (m) 1.24a ± 0.408 0.35b ± 0.026 0.68ab ± 0.129


ความขนใส (FTU) 2.89a ± 3.315 25.29b ± 1.011 64.91c ± 13.150




ความเปนดาง (mg/l) 0.39a ± 0.006 5.33b ± 0.577 30.67c ± 1.155

ความกระดาง (mg/l) 126.67a ± 4.742 237.33b ± 16.166 41.33c ± 17.010



ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.012a ± 0.0010 0.004b ± 0.0006 0.010a ± 0.0015






อณหภมนา (ºC) 32.93a ± 0.153 28.27b ± 0.153 29.87a ± 0.231

ความลกนา (m) 1.02a ± 0.390 0.70b ± 0.306 0.81ab ± 0.383


ความขนใส (FTU) 12.23a ± 1.123 13.22b ± 1.544 4.89c ± 0.529




ความเปนดาง (mg/l) 1.90a ± 0.100 23.67b ± 1.155 18.67b ± 6.028

สานก



32



พ.ย. 49 ม.ค.50 ส.ค. 50


ความกระดาง (mg/l) 37.33a ± 2.309 70.00b ± 14.000 24.67c ± 3.055



ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.004a ± 0.0006 0.007b ± 0.0006 0.004a ± 0.0000






อณหภมนา (ºC) 30.30ns ± 0.529 30.10 ns ± 0.656 29.93ns ± 0.451

ความลกนา (m) 1.02ns ± 0.512 0.58 ns ± 0.178 0.65ns ± 0.072


ความขนใส (FTU) 19.41a ± 4.641 91.00b ± 17.059 19.51a ± 3.669


ความนาไฟฟา (ms/cm) 0.03a ± 0.006 0.07b ± 0.006 0.04a ± 0.000

ปรมาณออกซเจนละลาย (mg/l) 2.73a ± 1.102 3.67a ± 0.764 0.43b ± 0.153

ความเปนดาง (mg/l) 17.00a ± 3.464 20.33ab ± 1.155 23.00b ± 1.732

ความกระดาง (mg/l) 54.00ns ± 2.000 51.33 ns ± 3.055 68.67ns ± 27.154

คารบอนไดออกไซดอสระ (mg/l) 15.67ab ± 1.155 14.67a ± 2.082 20.33b ± 2.309

แอมโมเนยไนโตรเจน (mg/l) 0.061a ± 0.0524 0.200b ± 0.0200 0.110ab ± 0.0500

ไนไตรทไนโตรเจน (mg/l) 0.006ns ± 0.0016 0.005 ns ± 0.0006 0.007ns ± 0.0012

ไนเตรตไนโตรเจน (mg/l) 0.014a ± 0.0033 0.020a ± 0.0173 0.070b ± 0.0173



คลอโรฟลล เอ (mg/m3) 7.627ns ± 3.3024 7.627 ns ± 3.3024 7.627ns ± 3.3024

หมายเหต: คาเฉลยคณภาพนาทกากบดวยอกษรภาษาองกฤษทตางกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตท

ระดบความเชอมน 95 เปอรเซนต

สานก



33

ภาพท 3 คาเฉลยดชนคณภาพนาตามฤดกาลในพรควนเครง

b. ความลก

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

m

c. ความโปรงแสง

020406080

100120140

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

cm

e. ความเปนกรดเปนดาง

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

h. ความเปนดาง

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

d. ความขนใส

0

20

40

60

80

100

120

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

FTU

f. ความนาไฟฟา

0.00.10.20.30.40.50.60.70.80.91.0

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

ms/cm

a. อณหภมนา

27.028.029.030.031.032.033.034.0

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

°C

g. ปรมาณออกซเจนละลาย

0.01.02.03.04.05.06.07.0

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

สานก



34

ภาพท 3 (ตอ)

l. ไนไตรทไนโตรเจน

0.0000.0020.0040.0060.0080.0100.0120.014

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

m. ไนเตรตไนโตรเจน

0.00

0.02

0.04

0.06

0.08

0.10

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

i. ความกระดาง

0

50

100

150

200

250

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l j. คารบอนไดออกไซด

0102030405060708090

100

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

k. แอมโมเนยไนโตรเจน

0.000.100.200.300.400.500.600.70

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

n. ออรโธฟอสเฟต

0.00

0.01

0.02

0.03

0.04

0.05

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

o. ฟอสฟอรสทงหมด

0.000

0.005

0.010

0.015

0.020

0.025

0.030

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

พ. ย.

49

ม. ค.

50

ส. ค.

50s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7

p. คลอโรฟลล เอ

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

พ.ย. 49 ม.ค. 50 ส.ค. 50

mg/l

อสระ

สานก



35

3. การเปรยบเทยบระดบความคลายคลงของคณภาพนาในป 2549-2550

ไดทาการวเคราะหจาแนกกลมคณภาพน า โดยเปรยบเทยบคาเฉลยคณภาพน าตามจดสารวจ

และเดอนทสารวจในพรควนเครงในป 2545 – 2550 ดวยการวเคราะหความคลายคลงของคาเฉลยคณภาพน า

ทพบภายในกลม (cluster analysis) พบวาสามารถจาแนกจดสารวจคณภาพน า และเดอนทสารวจในพรควน

เครงได 5 กลม (ภาพท 4) ทระดบคาสมประสทธความคลายคลงกนสงกวารอยละ 26 ดงน

กลมท 1 ไดแก s1t2, s3t2, s4t2, s7t2 และ s5t3

กลมท 2 ไดแก s1t1, s2t1, s3t1, s7t1, s2t2, s6t2, s1t3, s2t3, s3t3, s4t3 และ s7t3

กลมท 3 ไดแก s4t1, s6t1 และ s6t3

กลมท 4 ไดแก s5t1

กลมท 5 ไดแก s5t2

โดยสญลกษณ s หมายถง จดสารวจ

t หมายถง ฤดกาล

ภาพท 4 การจาแนกกลมจดสารวจคณภาพนาในพรควนเครงโดยวธ Cluster analysis

สานก



36

ทาการวเคราะห MDS (Multidimensional Scaling) ซงใหผลการวเคราะหสอดคลองกนกบการ

วเคราะห cluster โดยตวเลขทอยภายในวงกลมเดยวกนอยในกลมเดยวกน และมความคลายคลงกนท

ระดบสงกวารอยละ 26 สามารถจาแนกคณภาพน าในเชงเวลาออกเปน 5 กลมของจดสารวจ เชนเดยวกบวธ

Cluster analysis โดยตวเลขทอยใกลกน แสดงถงมความคลายคลง (similarity) สงกวาตวเลขทอยไกลออกไป

(ภาพท 5)

ภาพท 5 การจาแนกกลมจดสารวจคณภาพนาในพรควนเครงโดยวธ MDS

จากผลการวเคราะหแสดงใหเหนวาคณภาพน าตามจดสารวจและเดอนสารวจทพบภายในกลม

ท 1 สวนใหญเปนดชนคณภาพน าทสารวจในเดอนมนาคม 2550 (ชวงฤดรอน) กลมท 2 สวนใหญเปน

คณภาพน าทสารวจในเดอนพฤศจกายน 2549 (ชวงฝนตกชก) และเดอนสงหาคม 2550 (ชวงตนฤดฝน) และ

กลมท 3 สวนใหญเปนคณภาพน าทสารวจในเดอนสงหาคม 2550 (ชวงตนฤดฝน) บงบอกวาเปนผลจาก

อทธพลของการเปลยนแปลงของฤดกาลในบรเวณพรควนเครงคอนขางชดเจน เชนเดยวกบการศกษา

คณภาพนาในแมนาบางปะกง (อานนท และคณะ, 2549) สวนกลมท 4 และ 5 เปนดชนคณภาพนาทจดสารวจ

5 (บานยานแดง) แสดงถงลกษณะของพรทแทจรง เนองจากอยในบรเวณตอนกลางของพรควนเครงซงม

คณภาพน าทแตกตางกบจดสารวจอนๆ อยางเหนไดชด เชน ในเดอนพฤศจกายน 2549 (ชวงฝนตกชก) จะม

คาความโปรงแสงของน าสง คาความเปนกรดเปนดาง และความกระดางของน าต ากวาจดสารวจอนๆ

สานก



37

นอกจากนนในเดอนมนาคม 2550 (ชวงฤดรอน) จะมความกระดาง และความนาไฟฟาสงทาใหการจดกลม

แยกออกจากกลมอน

เมอไดจาแนกดชนคณภาพน าตามจดสารวจ และเดอนสารวจออกเปน 5 กลมแลวไดทาการ

วเคราะหเพมเตมโดยใชการวเคราะหเปรยบเทยบระดบความคลายคลง (simpler) พบวา ในกลมท 1 มคาเฉลย

ความคลายคลงกนรอยละ 98.77 โดยดชนคณภาพน าทมผลตอความคลายคลงกนในกลมท 1 มากทสดเฉลย

รอยละ 55.43 คอ ความขนใส รองลงมาไดแก ความเปนดาง และความโปรงแสงตามลาดบ ดชนคณภาพน า

ทมผลตอความคลายคลงกนภายในกลมนอยทสดไดแก คาความนาไฟฟา ไนไตรทไนโตรเจน ออรโธ

ฟอสเฟต ฟอสฟอรสทงหมด และไนเตรตไนโตรเจน กลมท 2 มคาเฉลยความคลายคลงกนรอยละ 128.91

โดยดชนคณภาพน าทมผลตอความคลายคลงกนมากทสดเฉลยรอยละ 30.04 คอ ความโปรงแสง รองลงมา

ไดแก ความขนใส ความเปนดาง และคลอโรฟลล เอ ตามลาดบ ดชนคณภาพน าทมผลตอความคลายคลงกน

นอยทสดไดแก คาความนาไฟฟา ไนเตรตไนโตรเจน ออรโธฟอสเฟต ฟอสฟอรสทงหมด และไนไตรท

ไนโตรเจน และในกลมท 3 มคาเฉลยความคลายคลงกนรอยละ 72.18 โดยดชนคณภาพน าทมผลตอความ

คลายคลงกนมากทสดเฉลยรอยละ 46.26 คอ คาความเปนดาง รองลงมาไดแก ความขนใส และ

คารบอนไดออกไซดอสระตามลาดบ ดชนครภาพนาทมผลตอความคลายคลงนอยทสด ไดแก ความนาไฟฟา

แอมโมเนยไนโตรเจน ฟอสฟอรสทงหมด ออรโธฟอสเฟต ไนไตรทไนโตรเจน และไนเตรตไนโตรเจน

(ตารางท 8)

ตารางท 8 ดชนคณภาพนาทมผลตอการจดกลมจดสารวจในพรควนเครงโดยใช similarity percentage

กลมท คาสมประสทธ

ความคลายคลง

เฉลย

คณภาพนาทระดบ

ความคลายคลงสะสม

รอยละ 80

คณภาพนาทเรยงลาดบตามคารอยละของ

ระดบความคลายคลง

(แสดงเฉพาะคณภาพนาทมคามากกวารอยละ10)

1 98.77 3 ความขนใส, ความเปนดาง, ความโปรงแสง

2 128.91 4 ความโปรงแสง, ความขนใส, ความเปนดาง, คลอโรฟลล เอ

3 72.18 3 ความขนใส, ความเปนดาง, คารบอนไดออกไซดอสระ

สรปผลการศกษา

ผลการศกษาคณภาพน าบางประการของพรควนเครงในป 2549-2550 พบวา คณภาพน าบาง

ประการในพรควนเครงมคาตากวาเกณฑมาตรฐานคณภาพน าผวดนในประเทศไทยประเภทท 3 ซงสามารถ

นามาใชในการอปโภคและบรโภคโดยตองผานการฆาเชอโรคตามปกต และผานกระบวนการปรบปรง

คณภาพนาทวไปหรอปรบปรงคณภาพนาเปนพเศษกอน

การนาดชนคณภาพน าทศกษาทงหมดมาวเคราะหรวมกน ทาใหคาการเปลยนแปลงคณภาพน า

เบยงเบนไปได จงทาการวเคราะหเปรยบเทยบการเปลยนแปลงดชนคณภาพน าเชงพนทในแตละชวงเวลา

สานก



38

และการเปลยนแปลงดชนคณภาพน าเชงเวลาในแตละจดสารวจ รวมถงการจดกลมดชนคณภาพน าตามจด

สารวจ และเดอนทสารวจเพอใหเหนดชนคณภาพน าทมอทธพลตอการเปลยนแปลงมาก และอทธพลตอการ

เปลยนแปลงนอยเดนชดยงขน ดงน

1. การศกษาการเปลยนแปลงคณภาพน าเชงพนทตามจดสารวจในพรควนเครง โดยแบง

การศกษาออกเปน 3 ชวงเวลา พบวามการเปลยนแปลงคณภาพน าตามจดสารวจตางๆ ทเดนชด คอในบรเวณ

ตอนบนของพรมความลกน ามาก ไดแก จดสารวจท 1 (บานดอนเปลยน) และ 2 (บานบางนกวก) ซงเปน

บรเวณตนน าไดรบอทธพลจากเทอกเขาตะนาวศรทาใหระดบน าในบรเวณนมความลกของน ามากกวาจด

สารวจอนๆ สวนในบรเวณตอนกลางของพรโดยเฉพาะทจดสารวจ 5 (บานยานแดง) จะมการเปลยนแปลง

ของคณภาพน าไดแก ความโปรงแสงของน ามมากในชวงฝนตกชก และความเปนกรดเปนดางตามากเปน

ลกษณะเฉพาะของพรซงจะมความแตกตางจากแหลงน าอนๆ ทาใหมคาความนาไฟฟา ความกระดาง และ

ปรมาณคารบอนไดออกไซดอสระสงตามไปดวยในขณะทคาความเปนดาง และปรมาณออกซเจนละลายจะม

คาทตากวาจดสารวจอน สาหรบบรเวณตอนลางของพร โดยเฉพาะจดสารวจ 7 (บานหวปาเขยว) เปนบรเวณ

ทรองรบน าจากจดสารวจอนๆ กอนทน าจะไหลออกจากพรไปสทะเลนอย จงรบสารอนทรย และแรธาต

ตางๆ ทงทเกดจากธรรมชาต และการเลยงสตวในพนทรวมทงผลจากการยอยสลายของสารอนทรยทาให

บรเวณนมปรมาณแอมโมเนยไนโตรเจน ไนเตรตไนโตรเจน ไนไตรทไนโตรเจน ออรโธฟอสเฟต และ

ฟอสฟอรสท งหมดสงกวาจดสารวจอน แตยงไมอยในระดบททาใหพรควนเครงเกดสภาพเสอมโทรม

โดยทวไปลกษณะของพรซงเปนแหลงน าปด ความแตกตางของคณภาพน าในลกษณะเชงพนทมความ

ใกลเคยงกนมาก ยกเวนบางจดสารวจทบงบอกถงลกษณะของการเปนพรดงเดมเทานน

2. การศกษาการเปลยนแปลงคณภาพน าเชงเวลาในพรควนเครง โดยแยกการเปรยบเทยบเชง

เวลาออกเปน 7 จดสารวจเพอใหเหนการเปลยนแปลงคณภาพน าในแตละจดสารวจเมอเวลาเปลยนแปลงไป

ในแตละชวงเวลา หรอฤดกาล พบวาอทธพลของฤดกาลมผลตอการเปลยนแปลงคณภาพน าทเหนไดชด

ไดแก ในเดอนพฤศจกายน 2549 (ชวงฝนตกชก) เปนชวงทมปรมาณน าฝนมากกวาฤดอนๆ เมอเขาเดอน

มนาคม 2550 (ชวงฤดรอน) ปรมาณน าทพรไดรบจะลดลงทาใหมการเปลยนแปลงคณภาพน าตางๆ ทเดนชด

ไดแก คาความขนใส ความนาไฟฟา ปรมาณออกซเจนละลาย ความกระดาง คารบอนไดออกไซดอสระ

แอมโมเนยไนโตรเจน และปรมาณออรโธฟอสเฟต สวนเดอนสงหาคม 2550 (ชวงตนฤดฝน) มการ

เปลยนแปลงคณภาพนาในทศทางเดยวกบเดอนพฤศจกายน 2549

3. การจดกลมดชนคณภาพนาทงหมดในรอบป พบวาสามารถจดกลมดชนคณภาพน าทเดนชด

ไดแก กลมท 1 คอ เดอนมนาคม 2550 (ชวงฤดรอน) กลมท 2 คอ เดอนพฤศจกายน 2549 (ชวงฝนตกชก)

และเดอนสงหาคม 2550 (ชวงตนฤดฝน) บางสวน และกลมท 3 เดอนสงหาคม 2550 (ชวงตนฤดฝน) โดยทง

3 กลมแสดงการจดกลมดชนคณภาพน าทมความคลายคลงกนตามการเปลยนแปลงของชวงเวลามากกวาการ

เปลยนแปลงของลกษณะพนท ซงคณภาพน าทมผลตอการจดกลมทง 3 กลม มากทสด คอ คาความขนใส

และความโปรงแสง รองลงมาคอ ความเปนดาง

สานก



39

ขอเสนอแนะ

1. ควรปรบระยะเวลาในการจดเกบขอมล โดยวางแผนใหมการจดเกบขอมลดชนคณภาพน า

ในรอบปทกเดอน เพอตดตามผลการเปลยนแปลงคณภาพนาไดอยางมประสทธภาพยงขน

2. ควรมการจดเกบขอมลซ าในครงตอไป เพอเปรยบเทยบการเปลยนแปลงทเกดขนเนองจาก

สภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป และเพอใหสามารถนาขอมลทไดใชเปนแนวทางการบรหารจดการ

ทรพยากรในพรควนเครงไดอยางมประสทธภาพยงขน

คาขอบคณ

ขอขอบคณเจาหนาทสถานอตนยมวทยานครศรธรรมราช และสถานอตนยมวทยาพทลงท

อนญาตใหคดขอมลสภาพภมอากาศจงหวดนครศรธรรมราช และจงหวดพทลงเพอใชประกอบรายงาน

ขอขอบคณหวหนาสถานควบคมไฟปาพนทลมน าปากพนงอนเนองมาจากพระราชดารทใหขอมลแผนท

พรควนเครง ขอขอบคณ ดร. วงศปฐม กมลรตน ผเชยวชาญดานความหลากหลายทางชวภาพดานการประมง

น าจด และคณะทางานวชาการดานนเวศวทยาและการบรหารจดการทรพยากรประมงน าจด ชด 4 ทให

คาแนะนาในการวเคราะหขอมล และการเขยนรายงาน และขอขอบคณเจาหนาทศนยวจยและพฒนาประมง

นาจดปตตานทกทานทใหความรวมมอจนงานวจยนสาเรจลลวงดวยด

เอกสารอางอง

กรรณการ สรสงห. 2525. เคมของน า น าโสโครก และการวเคราะห. กรงเทพฯ, คณะสาธารณสขศาสตร

มหาวทยาลยมหดล. 387 หนา.

ชาญยทธ คงภรมณชน. 2533. คมอปฏบตการคณภาพน าทางการประมง. ภาควชาสตวศาสตร, คณะ

เกษตรศาสตรบางพระ, สถาบนเทคโนโลยราชมงคล. 85 หนา.

ไมตร ดวงสวสด และ จารวรรณ สมศร. 2528. คณสมบตและวธวเคราะหสาหรบการวจยทางการประมง.

สถาบนประมงนาจดแหงชาต, กรมประมง, กรงเทพฯ. 115 หนา.

ไมตร ดวงสวสด. 2530. เกณฑคณภาพน า เพอการคมครองทรพยากรสตวน าจด. เอกสารวชาการฉบบท 75.

สถาบนประมงนาจดแหงชาต, กรมประมง, กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 38 หนา.

ยงยทธ ปรดาลมพะบตร และ นคม ละอองศรวงศ. 2540. การเปลยนแปลงและความสมพนธระหวางคณภาพ

น ากบแพลงกตอนพชในทะเลสาบสงขลา. สถาบนวจยการเพาะเลยงสตวน าชายฝง, กรมประมง,

กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 49 หนา.

สรสทธ วชโรทยาน. 2519. ปฐพเบองตน. โรงพมพครสภา, กรงเทพฯ. 673 หนา.

สานก



40

สนทนา ดวงสวสด. 2547. แนวทางการสารวจวจยดานนเวศวทยาประมงในแหลงน าจด. กรมประมง,

กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 32 หนา.

สกญญา ธระกรณเสศ. 2534. คณภาพน าบางประการตามชนคณภาพน าบรเวณลมน าแมกลอง.วทยานพนธ

ปรญญาโท. มหาวทยาลยแกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. 160 หนา.

อานนท สรสรยกมลชย, จารวรรณ สมศร และ วชวชร สรวศษฎพงศ. 2549. คณภาพน าในแมน าบางปะกง.

เอกสารวชาการฉบบท 67/2549. สานกวจยและพฒนาประมงน าจด, กรมประมง, กระทรวงเกษตร

และสหกรณ. 78 หนา.

APHA, AWWA and WPCF. 1980. Standard Methods for Examination of Water and Wastewater.

American Public Health Association, Washington D.C. 1. 134 pp.

Marshall, T. C. and H. R. Peters. 1989. General patterns in the seasonal development of Chlorophyll-a

from temperate lakes. Limnol. Oceanogr. 34(5): 856-867.

สานก



Documents

Ü î Ý é คุณภาพนํ้าบางประการในพร ... · 2019-01-09 · เอกสารวิชาการฉบับที่ ๒๒/๒๕๕๔