Μεγάλοι Λατίνοι Θεολόγοι του 4ου αι › modules › document › file... · 15 . Ιρχνξμος Ҭ345-420) 2/6 ... ενότητα. •Αυγουστίνος:

Χριστιανική Γραμματεία IΙ Ενότητα 1-Β Β3-8: Μεγάλοι Λατίνοι Θεολόγοι του

4ου αιώνα

Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ.

Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών

Άδειες Χρήσης

• Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

• Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

2

Χρηματοδότηση • Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια

του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.

• Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού.

• Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

3

Σκοποί ενότητας

• Να παρουσιάσει τον βίο και τις στάσεις Μεγάλων Λατίνων Θεολόγων του 4ου αι.

4

Περιεχόμενα ενότητας 1/3

• Αμβρόσιος Μεδιολάνων (339-397).

• Τυράννιος Ρουφίνος (345-411).

• Ιερώνυμος (345-420).

• Δονατισμός.

• Πρισκιλλιανός (†385).

• Πελάγιος (4ος-5ος αι.).

5


• Αυγουστίνος (354-430).

• Μαθητές Αυγουστίνου.

• Prosperus Tiro Aquitanus (†463).

• Ιωάννης Κασσιανός (360-435).

• Βικέντιος Λειρίνης (περίπου 430).

6


• Λέων Α΄ Ρώμης ο Μέγας (400-461).

• Λέων Α΄, Ομιλία 85 Περί αγ. Λαυρεντίου.

• Πέτρος Χρυσολόγος (400-450).

• Προυντένσιος (348-405).

• Παυλίνος Νόλης (352-403).

• Κομμοδιανός (4ος-5ο αι.).

7

Αμβρόσιος Μεδιολάνων (339-397) 1/5

• Ο ομώνυμος πατέρας του ήταν praefectus praetorio.

• Γεννήθηκε στα Τρέβηρα, σπούδασε στη Ρώμη (Νομ.-Φιλοσ.).

• Διετέλεσε Διοικητής Λιγουρίας και Αιμιλίας Ρομάνας.

• Ταραχές μετά το θάνατο του αρειανού Αυξέντιου. • Δεκ 374: βαπτίζεται και χειροτονείται επίσκοπος.

8


• Ελληνικές θεολογικές επιρροές: ερμηνευτική (Ωριγένης, Μ. Βασίλειος), δογματική (Αθανάσιος, Δίδυμος, Γρηγόριος Θεολόγος), κατηχητική (Κύριλλος Ιεροσολύμων).

• Αναδιοργάνωση Επισκοπής Μεδιολάνων: Κοινωνική μέριμνα (Μαρκελλίνα), μοναχικός βίος, λατρεία, κήρυγμα.

• Επιρροή στον Γρατιανό, απομάκρυνση αγάλματος Νίκης από τη Γερουσία.

9


• Ταπείνωση Θεοδόσιου Α΄, επιτίμιο.

• «Στον βασιλέα ανήκει το ανάκτορο, στον ιερέα ο ναός».

• Εις την Εξαήμερον: συμβολισμοί στον κόσμο, ηθική διδαχή.

• Εις τους Ψαλμούς: Ψλ 118 (22 ομιλίες για τα μέσα επίτευξης της τελειότητας).

10


• Contra Auxentium: υποδεικνύει στον Ουαλεντιανό Β΄ τα δικαιώματα και τα καθήκοντα του άρχοντα, αποκλείει την αυτόβουλη κοσμική επέμβαση στην Εκκλησία.

• De fide και De Spiritu Sancto: προς τον Γρατιανό.

• De officiis ministrorum: Προσπάθεια συστηματοποίησης της χριστιανικής ηθικής με βάση το De officiis του Κικέρωνα.

• Ύμνοι.

11


• Spiritus Sanctus procedit a Patre et Filii (οικονομική Τριας).

• Θεοτόκος: η νέα Εύα χωρίς προσωπική αμαρτία.

• Πυρά μετά θάνατον: δίκαιοι και άπιστοι (κάθαρση δια πυρός ή απώλεια με μικρή ελπίδα σωτηρίας), μερική αποκατάσταση.

• Αυθεντία της Εκκλησίας.

• Προτεραιότητα επισκοπής Ρώμης, ως κεφαλή όλου του ρωμαϊκού κόσμου.

12

Τυράννιος Ρουφίνος (345-411) 1/2

• Γέννηση: Κογκορδία Ακυληίας, σπουδές: Ρώμη.

• Με την Μελανία στην Ανατολή, παρακολουθεί τον Δίδυμο στην Αλεξάνδρεια, επισκέπτεται ασκητές στη Νιτρία.

• Ερημίτης στα περίχωρα της Ιερουσαλήμ, κοντά στη μονή της Μελανίας.

• Ξαναβρίσκει τον Ιερώνυμο, χειροτονείται πρεσβύτερος.

13

Τυράννιος Ρουφίνος (345-411) 2/2

• 397: επιστρέφει στη Δύση και πεθαίνει στη Σικελία.

• Μεταφράζει ελληνικά έργα (Περί αρχών Ωριγένη, Απολογία υπέρ Ωριγένους Πάμφιλου, Ασκητικοί Όροι Μ. Βασίλειου, Κεφάλαια του Ευάγριου, Ιστορία μοναχών Αιγύπτου, κ.ά.).

• Commonitorium in symbolum apostolorum.

• Historia ecclesiastica: ως το 395.

14

Ιερώνυμος (345-420) 1/6

• Σωφρόνιος Ευσέβιος Ιερώνυμος, γεννήθηκε στη Στριδώνα της Δαλματίας από Έλληνες (;)

• Σπούδασε στη Ρώμη.

• Μελέτησε θεολογία στα Τρέβηρα, στην Ακυληία και τη Ρώμη.

• Στην Ανατολή μελέτησε Εβραϊκά, παρακολούθησε κηρύγματα του Γρηγόριου του Θεολόγου.

• 382: επισκέπτεται τη Ρώμη με τον Παυλίνο Αντιοχείας.

15

Ιερώνυμος (345-420) 2/6

• Αναδεικνύεται βοηθός του Πάπα Δάμασου, τον οποίο δεν διαδέχθηκε εξαιτίας κατηγοριών κληρικών για συναναστροφή του με γυναίκες.

• Επέστρεψε στην Ανατολή με την Πάολα.

• Παρακολούθησε τον Δίδυμο τον Τυφλό και εγκαταστάθηκε στη Βηθλεέμ, ίδρυση ανδρικής & γυναικείας μονής (Πάολα).

16

Ιερώνυμος (345-420) 3/6

• Θαύμαζε τον Ωριγένη, στράφηκε εναντίων του μετά από επίδραση του Επιφάνειου Σαλαμίνας.

• Αναθεώρηση κειμένου ΠΔ με βάση τα Εξαπλά.

• Vulgata: Μετάφραση ΠΔ από τα εβραϊκά στα Λατινικά με εξαίρεση τους Ψαλμούς (Itala).

• Ερμηνευτικά: Ψαλμοί, Εκκλησιαστής, Προφήτες, επιστολές.

17

Ιερώνυμος (345-420) 4/6

• De viris illustribus: βασίστηκε σε Σουητώνιο και Ευσέβιο.

• Altercatio Luciferani et Orthodoxi:

• Adversus Helvidium de perpetua virginitate beatae Mariae: Κατά της άποψης ότι η Μαρία απέκτησε και άλλα τέκνα και κατά ισότητας γάμου και παρθενίας.

• 120 Επιστολές.

18

Ιερώνυμος (345-420) 5/6

• Θεοπνευστία κειμένου Π. Διαθήκης και όχι της μετάφρασης των Ο΄.

• Η αλληγορική μέθοδος δεν μπορεί να συμβιβαστεί με την ιδέα της πλήρους θεοπνευστίας της Γραφής.

• Αυθεντία της Εκκλησίας: Sentire cum Ecclesia.

• «Salus extra ecclesiam non est» (Κυπριανός).

19

Ιερώνυμος (345-420) 6/6

• Πρωτείο Επισκοπής Ρώμης.

• Σωτηριώδης ο σταυρικός θάνατος του Χριστού.

• Σωτηρία: θεία χάρις και αυτεξούσιο ανθρώπου.

20

Δονατισμός 1/2

• Δονάτος – Β. Αφρική.

• Άρνηση αποδοχής κληρικών, οι οποίοι κατά τους διωγμούς παρέδωσαν τα ιερά βιβλία.

• Φυλετικές και ταξικές αιτίες διάδοσης.

• Σχίσμα ή αίρεση;

21

Δονατισμός 2/2

• Αναξιότητα κληρικών.

• Αναχειροτονία.

• Διάδοχος του Δονάτου ο Παρμενιανός.

22

Πρισκιλλιανός (†385) 1/2

• Ισπανός ευγενής με δυαρχικές γνωστικές και μανιχαϊστικές απόψεις.

• Δεν αποδέχονταν την τριαδικότητα του Θεού.

• Ο διάβολος η αρχή του κακού.

• Χριστός, άγγελοι και ψυχές απόρροιες του Θεού.

23

Πρισκιλλιανός (†385) 2/2

• Το σώμα πλάσμα του διαβόλου.

• Διαδώθηκε κυρίως στην Ισπανία και Ν. Γαλλία.

• Αυτοκρατορικό δικαστήριο στα Τρέβηρα τον καταδίκασε σε θάνατο και εκτελέστηκε.

24

Πελάγιος (4ος-5ος αι.) 1/2

• Βρεττανός μοναχός που βρέθηκε στην Ανατολή και γνώρισε την αντιοχειανή θεολογία, κυρίως Θεόδωρο Μοψουεστίας.

• 400: εγκαθίσταται στη Ρώμη. • Έργα: De natura και De libero arbitrio • Οι ιδέες του συγχέονται με εκείνες του εκκεντρικού

οπαδού του Καιλέστιου. • Καταπολεμά την περί προορισμού διδασκαλία του

Αυγουστίνου. • Στη σωτηρία κύριο ρόλο έχει η θέληση του

ανθρώπου.

25

Πελάγιος (4ος-5ος αι.) 2/2

• Η θεία χάρις σε όλους αδιακρίτως, είναι βοηθητική.

• Η αμαρτία του Αδάμ είχε συνέπιες μόνο στον ίδιο.

• Θάνατος: φυσική ιδιότητα του ανθρώπου

• Περιττή η ενανθρώπιση.

• Καταδίκες: 3η Οικουμενική Σύνοδος και Σύνοδοι της Δύσης.

26

Αυγουστίνος (354-430) 1/16

• Γονείς: Πατρίκιος, Δημοτικός Σύμβουλος Ταγάστης & Μόνικα.

• Σπούδασε στην Καρχηδόνα: Ρητορική, Φιλοσοφία, Ελληνικά.

• 15 χρόνια άστατου βίου, γέννηση Αδεοδάτου.

• Κικέρων, Hortensius: στροφή στα πνευματικά.

• Απογοήτευση από Αγ. Γραφή, Μανιχαίος (9 έτη).

27


• Ρητορική Σχολή Στην Καρχηδόνα, μετάβαση σε Ρ’ωμη.

• 384: Επίσημος Καθηγητής στο Mediolanum.

• Κοσμικό κοινόβιο με τη μητέρα, τον αδελφό του Ναβίγιο, τον, υιό του, φίλους (Αλύπιο, Νεβρίδιο, κ.ά.).

• Μελέτη Νεοπλατωνικών, Μάριος Βικτωρίνος.

• Αλληγορική Αμβρόσιου, μεταστροφή (κειμ.).

28


• Στο Κασσιτσιάκο με τον Βερεκούνδο.

• 387: βαπτίζεται με τον υιό του από τον Αμβρόσιο.

• Θάνατος Μόνικας στην Όστια, επιστροφή στην Ταγάστη.

• 391: χειροτονείται πρεσβύτερος στην Ιππώνα από τον Βαλέριο και αποσύρεται για τη μελέτη της Αγ. Γραφής.

• 13.276 αναφορές στην ΠΔ και 29.540 στην ΚΔ.

29


• 396: Επίσκοπος Ιππώνας, 35 έτη παραμονής στο θρόνο.

• Επισκοπή – κοινοβιακή σχολή. Φιλανθρωπικό έργο.

• Μοναχισμός: έγραψε κανόνα;

• Προσκλήθηκε στην 3η Οικουμενική Σύνοδο.

• Πέθανε το 430, κατά την πολιορκία της Ιππώνας από τους Βανδάλους. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στη Σαρδηνία.

30


• 93 συγγράμματα σε 232 βιβλία, μόνο 10 χάθηκαν.

• Retractationes: αναλύει τα της μεταστροφής του.

• Confessiones: αυτοβιογραφικό.

• Contra Academicos: κατά των Νεοακαδημαϊκών που αρνούνται τη δυνατότητα ασφαλούς γνώσης. Η πιθανολογία αναξιότητα, η μακαριότητα στη γνώση.

31


• De beata vita: στη νοητική αναζήτηση του Θεού.

• De ordine: διάλογος περί θεοδικίας. Κατά Μανιχαίων. Φυσικό κακό (ή δεν είναι τέτοιο ή παρανοείται από τους ανθρώπους) και ηθικό κακό από τη βούληση του ανθρώπου.

• Soliloquia: Εσωτερικοί μονόλογοι Αυγουστίνου. Αλήθεια μόνο με την ένωση της ψυχής με το Θεό. Θεός=αλήθεια.

32


• De civitate Dei: 410 πτώση Ρώμης, εξαιτίας της ανηθικότητάς της. Ενιαία Πολιτεία, που διασπάστηκε με επέμβαση διαβόλου. Πολιτεία Θεού-γήινη πολιτεία. Νίκη της ουράνιας στα έσχατα.

• De Trinitate. Ψυχική προετοιμασία και προσέγγιση

• Enchiridion siva de fide, spe et charitate: κατηχητικό έργο.

• De vera religione.

• 13 κατά Μανιχαίων. Contra Faustum: διάλογος με Φάουστο.

33


• 17 κατά Δονατιστών.

• 15 κατά Πελαγιανών.

• De doctrina christiana: ερμηνευτικό εγχειρίδιο.

• De magistro: μνημόσυνο υιού. Θεός ο μόνος δάσκαλος.

• De catechizantis rudibus: περί ανατροφής τέκνων.

34


• Αναλλοίωτα (Θεός) - μεταβαλλόμενα (πρόσκαιρα κτιστά).

• Αναλλοίωτες αλήθειες (λογικές, μαθηματικές, ηθικές, κλπ.) μαρτυρούν με τη Γραφή την ύπαρξη του Θεού.

• Έλληνες: από τις ενέργειες στις υποστάσεις στην ενότητα.

• Αυγουστίνος: Ενότητα Θεού, απόλυτη υπερβατικότητα.

• Πρόσωπο ο Θεός, τριαδικές υποστάσεις=τρόποι ενέργειας.

• Substantia-ae=ουσία και υπόσταση.

35


• Μόνη διαφορά προσώπων η αιτιότητα (Πατήρ=αναίτιος και αίτιο, Υιός και Πνεύμα αιτιατά).

• Εμπειρία εξήγησης του Θεού: πηγή ύπαρξης ως λύτρωση, αγιασμός.

• Ύπαρξη ολοκληρωμένης ζωής - εσωτερική κοινωνία.

• Θεία ενέργεια: ταυτόχρονα υπερβατική και οικονομική.

• π.χ. 1. ήλιος-ακτίνα-φως 2. μνήμη-νόηση-βούληση-υπάρχειν-ζην.

36


• Εκ του μηδενός δημιουργία του κόσμου.

• Μεταβλητά τα κτίσματα, χρόνος το μέτρο μεταβολής.

• Αιωνιότητα ≠ χρόνος.

• Διαμόρφωση των κτισμάτων με rationes seminales (σπερματικοί λόγοι), συνεχής πρόνοια του Θεού για κτίση.

37


• Όλα τα όντα αγαθά, το κακό ανυπόστατο.

• Φυσικό κακό= στέρηση παρουσίας Θεού, τάση της κτίσης να επανέλθει στον εκμηδενισμό, αφάνεια.

• Επιτρέπει ο Θεός την ατέλεια στο πλαίσιο ενός γενικότερου σκοπού.

• Άνθρωπος αγαθός, φιλαυτία η ουσία της αμαρτίας.

38


• Προπτωτικά: άνθρωπος με ελευθερία posse peccare ;h posse non peccare.

• Άρνηση αναγνώρισης, υπακοής Θεού εγωισμός ⇒ πτώση.

• Μεταπτωτικά: φθορά φύσης, υπαγωγή του νου στο σώμα (του φθαρτού στο άφθαρτο), θάνατος.

• Ελευθερία μερική για τον κόσμο όχι για το Θεό non posse non peccare.

39


• Ιστορία της ανθρωπότητας=θρησκευτική ιστορία.

• Μόνη αξία η μακαριότητα του ουράνιου κόσμου, η οποία χορηγείται από το Θεό, στο πλαίσιο αυτό η ενανθρώπιση.

• Αδυναμία κατανόησης της ενανθρώπισης ενός προσώπου.

• Λύτρο διαβόλου το πάθος του Χριστού.

40


• Σωτηρία εν Χριστώ: τόσοι μόνο, όσοι ήταν οι εκπεσσόντες άγγελοι, των οποίων τη θέση αναπληρώνουν.

• πτώση⇒ massa damnata⇒ massa perditionis⇒ vasa misericordiae λίγοι με τη θεία βούληση ή vasa irrae.

• Μυστικός ο τρόπος της θείας εκλογής, δείγμα αγαθότητας καθώς όλοι αξίζουν την απώλεια.

41


• Salus extra Ecclesiam non est: απαραίτητη η συμμετοχή στα μυστήρια, το κύρος δεν εξαρτάται από την ηθική ποιότητα των λειτουργών αλλά από τον Χριστό.

• Μια η Εκκλησία με δυο στηρίγματα: πίστη και αγάπη.

• Παραβίαση πίστης = αίρεση.

• Παραβίαση αγάπης = σχίσμα.

42

Μαθητές Αυγουστίνου

• Paolus Horosius: Μπράγα. Historia adversus paganos (Συμπλήρωμα του De cinitatae Dei).

• Marius Mercator: μοναχός σε λατινικό μοναστήρι της Θράκης, έγραψε κατά Πελαγιανών και Νεστοριανών.

• Prosperus Tiro Aquitanus (†463).

• De ingratis.

• De vocatione omnium gentium.

43

Prosperus Tiro Aquitanus (†463)

• Συγγραφέας έργων στα οποία υπερασπίζεται και κοινοποιεί τις απόψεις του Αυγουστίνου περί του ανθρώπινου προορισμού και περί της ελεύθερης θέλησης.

• De ingratis: 1002 εξάμετρα για τους μη έχοντες τη θεία χάρη.

• De vocatione omnium gentium: Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι, αλλά δεν δέχονται όλοι οι άνθρωποι τη σώζουσα θεία χάρη.

• Epitoma Chronicon: χρονικό του κόσμου ως το 455, με έμφαση στην πελαγιανή έριδα.

44

Ιωάννης Κασσιανός (360-435) 1/3

• Σκυθία ή Σκυθόπολη Παλαιστίνης.

• Λατινικά σε μονή στη Βηθλεέμ με το φίλο του Γερμανό.

• 10 χρόνια μοναχός στην Αίγυπτο.

• 400: Κωνσταντινούπολη.

• Ίδρυση μονής Αγίου Βίκτωρα στη Ν. Γαλλία.

45


• De institutis coenobiorum: Καταγραφή μοναστικών κανονισμών Παλαιστίνης και Αιγύπτου.

• De octo principalium vitiorum remediis: τα οκτώ θανάσιμα αμαρτήματα που πρέπει να παλέψει ο μαναχός.

• Collationes patrum: Συζητήσεις με τον Γερμανό και με αιγύπτιους μοναχούς για την μοναχική τελειότητα.

46


• Σκοπός του θρησκευτικού βίου η τελειότητα.

• Προϋποθέσεις: αγάπη, μελέτη Γραφής, θερμή προσευχή, ησυχία.

• Συνεργία Θεού και ανθρώπου για τη σωτηρία του ανθρώπου.

• Η διδασκαλία του καταδικάστηκε στη Δύση ως ημι-πελαγιανική.

• Άγιος για την Ανατολή: εορτή στις 29 Φεβρουαρίου.

47

Βικέντιος Λειρίνης (περίπου 430) 1/2

• Συγγραφέας δυο δοκιμίων Commonitoria (σώζεται το ένα) με το ψευδώνυμο Περεγρίνος.

• Καταπολεμά τον απόλυτο προορισμό.

• Η Γραφή δεν είναι η μόνη πηγή πίστης

• Παράδοση: κριτήριο θρησκευτικών αληθειών & ορθοδοξίας.

48

Βικέντιος Λειρίνης (περίπου 430) 2/2

• Ερμηνεία Γραφής βάσει εκκλησιαστικής παράδοσης (κειμ.).

• Ανάγκη κάθαρσης, διασάφησης, επιβεβαίωσης δογμάτων⇒ Σύνοδοι.

• Προοδευτική δογματική ανάπτυξη της διδασκαλίας του.

• Συμβολή της ανθρώπινης βούλησης στην σωτηρία.

49

Λέων Α΄ Ρώμης ο Μέγας (400-461) 1/2

• Από την Τοσκάνη στη Ρώμη ως διάκονος.

• Κατά Πελαγιανών, Μανιχαίων, Νεστοριανών και Μονοφυσιτών.

• 440: Αρχιεπίσκοπος Ρώμης.

• Συναντήσεις με βασιλέα Βανδάλων Γενζέριχο και Ούννων Αττίλα.

50

Λέων Α΄ Ρώμης ο Μέγας (400-461) 2/2

• Λόγοι: σώζονται 96.

• Επιστολές: η 28η έχει χριστολογικό περιεχόμενο.

• Διαχώρησε στα Λατινικά τους όρους φύσις και πρόσωπο.

• Χαρακτήρισε τη σύνοδο της Εφέσου (449) ληστρική.

51

Λέων Α΄, Ομιλία 85 Περί αγ. Λαυρεντίου

• Εκφωνήθηκε την περίοδο μεταξύ 446 και 461.

• 10 Αυγ 258: μαρτυρούν οι διάκονοι Λαυρέντιος, Κλαύδιος, πρεσβύτερος Σεβήρος, αναγνώστης Κρεσέντιος.

• Τόπος μαρτυρίου: Campo Verano.

• Βασιλική από Μ. Κωνσταντίνο πάνω από τις κατακόμβες.

• Η μεγαλύτερη εορτή της Ρώμης μετά από αυτή των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

52

Πέτρος Χρυσολόγος (400-450)

• Γεννημένος στο Φόρουμ Κορνέλι.

• 435: Επίσκοπος Ραβέννας.

• Λόγοι: σώζονται 176.

• Υπερβολικός στη χρήση ρητορικών σχημάτων, από τα οποία ονομάσθηκε Χρυσολόγος.

53

Προυντένσιος (348-405) 1/2

• Δικηγόρος από την Καλαχώρα (Ισπανίας).

• Διοικητής επαρχίας πριν να μεταστραφεί στο Χριστιανισμό.

• 55 ετών εκδίδει ποιητική συλλογή 7 βιβλίων.

• Contra Symmachum: απολογητικό κατά αναβίωσης Εθν.θρ.

• Peristephanon: Εγκώμιον μαρτύρων.

• Apotheosis: κατά αρνητών θεότητας Χριστού.

54

Προυντένσιος (348-405) 2/2

• Hamartigenia: κατά μαρκιωνιτικής δυαρχίας, προέλευση αμ.

• Dittochaeon: Ερμηνεύει επιγραφές σκηνών από ΠΔ & ΚΔ.

• Psychomachia: αγώνας ψυχής κατά ροπών (αγαθών-πονηρ).

• Cathemerium:Ύμνοι για τον καθημερινό βίο.

• Εθνική υπερηφάνεια Ισπανών κληρονόμων Romanitas.

55

Παυλίνος Νόλης (352-403)

• Ευγενής από Μπορντώ Βουλευτής & έπαρχος Καμπανίας.

• Βαπτίσθηκε, μοίρασε την περιουσία του και πήγε στην Ισπανία, όπου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος.

• Λόγω συκοφαντιών εγκαταστάθηκε σε ερημητήριο κοντά στη Νόλα.

• Ανέγειρε ναό στον τάφο του αγ. Φέλιξ, στον οποίο αφιέρωνε ένα ποίημα κατ’ έτος.

• Carmina natalia: σώζονται 14 ποιήματα.

56

Κομμοδιανός (4ος-5ο αι.)

• Carmen apologeticum: η ιστορία Παλαιάς και Καινής Διαθήκης σε εξάμετρα.

• Σκοπός η προσέλκυση Ιουδαίων και Εθνικών

• Εσχατολογία χιλιαστικού τύπου.

• 80 ακροστιχικά ποιήματα για Ιουδαίους & Εθνικούς

• Instructiones: διδακτικά ποιήματα που απευθύνονται σε κατηχουμένους.

57

Τέλος Ενότητας

Documents

Μεγάλοι Λατίνοι Θεολόγοι του 4ου αι › modules › document › file... · 15 . Ιρχνξμος Ҭ345-420) 2/6 ... ενότητα. •Αυγουστίνος: