21
... tamarmik Online-mi uani ... TELEp attaveqaataa 3G Nuuk City-mut qupp. 4 Nutaarsiassaq qaqugukkut – nutaarsiassaasarpa? qupp. 5 Mobiltelefonit – Afrikap orpippassuisa kalerrisaarutai nutaat qupp. 6 ATUAGASSIAQ ULLUINNARNI ATTAVEQAATEQARNERMUT TUNNGASOQ UKIUT 10-AT • NR. 3 • 2009

Online nr. 3, 2009

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Nutaarsiassaq qaqugukkut – nutaarsiassaasarpa? qupp. 5 Mobiltelefonit – Afrikap orpippassuisa kalerrisaarutai nutaat qupp. 6 ... tamarmik Online-mi uani ... ATUAGASSIAQ ULLUINNARNI ATTAVEQAATEQARNERMUT TUNNGASOQ UKIUT 10-AT • NR. 3 • 2009

Citation preview

Page 1: Online nr. 3, 2009

... tamarmik Online-mi uani ...

TELEp attaveqaataa3G Nuuk City-mut qupp. 4

Nutaarsiassaq qaqugukkut – nutaarsiassaasarpa? qupp. 5

Mobiltelefonit – Afrikap orpippassuisa kalerrisaarutai nutaat qupp. 6

AT U A G A S S I A Q U L L U I N N A R N I AT TAV E Q A AT E Q A R N E R M U T T U N N G A S O Q UKIUT 10-AT • NR. 3 • 2009

Page 2: Online nr. 3, 2009

2 Online nr. 3 • 2009

Asasara atu

artartoq

KALAALLIT NUNAANNI QUPPERSAGAQ INOQUTIGIINNUT AGGUAATTAGAQNaqiterussiffi gineqarpoq: TELE Greenland A/S, Postboks 1002, 3900 Nuuk, Tlf.: 34 12 55, E-mail: [email protected] Nittatagaq: www.tele.gl • www.post.gl • www.stamps.gl Suliarinnittut: Brian Buus Pedersen (akissuussaalluni aaqqissuisoq), Dorit Olsen (aaqqissuisoq), Maria Toft, Mai-Britt Ejby Villadsen, Charlotte Mølgaard Hansen & Leise Johnsen. Assilissat: TELE-POST, www.dreamstime.com, Deluxus Studio, allallu. Sananeqarfi a: Info Design ApS, Nuuk. Naqiterneqarfi a: Naqitat A/S. Ussassaarutit: Ussassaarutit atuutissapput 24. november 2009-imiit 30. marts 2010-imut nungunnissaasaluunniit tungaanut. TELE-POST-imi sulisut unamminnermi peqataasinnaanngillat. Eqqaamaqquarput tunniussinermi, naqinnerani akillu allanngornerini allannguuteqartoqarsinnaannera. Saqqaataa assitaa: Deluxus Studio • ISSN: 1600-9215

Info

Des

ign

ApS

· Okt

. 20

09

TELE-POST-imut ukioq 2009 tassaavoq imaatigut kabelip atorneqalerfi atut eqqaamasas-saq. Pitsaassuseq pitsaanerusoq sukkassutsillu sukkanerit pillugit atuisunit iluarisimaa-rinninnernik tusartinneqartarpugut. Nunarsuatsinni attaveqaateqarnermut isersinnaaneq eqqarsaatigalugu, Kalaallit Nunaat teknologiimut tunngatillugu nunarsuup ilaani nunanut inuppassualinni teknologiip atugaaneranut assingusumik atugaqalerpoq.

Nunatsinni atuisunut nuanniitsoq tassaasimavoq interneternermut aki, amerlasuummi nu-narsuarmi allani akiusut assingisa akigitinneqarnissaat kissaatigigaluarpaat. Innuttaasut amerlannginnerput pissutigalugu aningaasartuuterpassuarnik akilersuisuusussat ajoraluar-tumik ikittuinnaapput, tamannalu killilersuisuuvoq, TELE-POST-illi pimoorullugu anguniar-paa periarfi ssaalerniariarpat akinik appaanissaq – inuussutissarsiutilinnut atuisunullu nali-nginnaasunut.

Atuineq qaffatsinniarlugu akinik appaanissaq TELE-POST-ip aamma qunuginngilaa – taa-maa liorpugut ukiup ingerlanerani akinik annertuumik appaanitsigut – tassalu ADSL Pre-mium-imut aamma nioqqutinut nutaanut aammalu inuussutissarsiutilinnut akinik appasin-nerujussuanngortitsinitsigut. Inuiaqatigiinni namminersorlutik suliffi utillit pisortallu sulif-fi utaanni teknologiimik suli annerusumik atuisoqalernissaanut aningaasaliisoqarnera ma-lillugu, ineriartorneq tamanna ingerlaqqissaaq. Atuinerugutta akit appartinneqarnerusin-naapput.

Taamaammat paasissutissiinermut teknologiip atuartitsinermi ilinniarnermilu atorneqar-sinnaanera annertusarniarlugu, TELE-POST ataatsimeersuartitsinialerpoq. Ataatsimeersu-arneq ingerlanneqassaaq 2010-mi upernaakkut ilaatigut atuarfeqarfi up iluani suliaqartu-nik su leqateqarluni. Ataatsimeersuarneq Sarfarissoq II-mik taagorparput, tassa 2008-mi augusti mi ataatsimeersuarnerup Sarfarissumik taaneqartup una nanginnerimmagu. Sarfa-rissoq II-mi sammineqassapput paasissutissiinermut teknologi ilinniartitaanerlu – aamma ”e-ducation”-imik taagorneqartoq.

Allakkeriveqarneq eqqarsaatigigaanni 2009-mi ineriartorneq aammattaaq teknoligiimik nu-taamik atuilernermik ilisarnaateqarpoq. Allakkerinerup iluani suliani nalinginnaasuni appa-riartuinnarnerup TELE-POST aningaasaqarnikkut pilersaarusiornikkullu annertuumik sulias-saqartippaa. Unammilligassamut tassunga periusissaq soorunami tassaavoq aningaa sa-qar nermik sukangasumik ingerlatsineq sullerinnerulersitsinerillu. Teknologiilli nutaap atui-sut sullinneqarneranni iluaqutissarsisippai. Assersuutigineqarsinnaavoq Nassitsivinnik nu-natsinni arlalinni misiliutitut maannakkut ikkussuussineq, allakkerivimmi suliassanut na-linginnaasunut suliaqarsinnaanermi ammasarnermik sivitsuisuusoq.

Unammillernartumut tassunga allatut periuseqarsinnaaneq tassaavoq nutaanik isertitas-sarsiorsinnaaneq. 2009-mi iliuuseq eqqartorneqarnerpaaq tassaavoq ”print on demand”, tassaalluni qallunaat nunallu tamalaat aviisiinik nutaarsiassanik nutaarluinnarnik imalinnik Kalaallit Nunaanni naqiterisarneq. Nioqqut Nuummi pisisartunit assorsuaq tigulluarneqar-poq, maannalu illoqarfi nni allani aamma atorneqarsinnaanersoq misissorneqalissaaq.

Digitalinngortiterinikkut teknikkikkut ineriartorneq qangamut naleqqiulluni sukkanero-qaaq, TELE-POST-illu ukiumi nutaami allakkeriveqarnermik attaveqaateqarnermillu atuisut nioqqutinik nutaarpassuarnik pisiassaqartissinnaanissaat qilanaaraa.

TELE-POST sinnerlugu sullitagut tamaasa juullisiorluarnissaannik ukiortaamullu iserluarnis-saannik kissaappakka.

Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga

Brian Buus PedersenPisortaaneq

Atuineq qaffat-sinniarlugu

akinik appaanissaq TELE-POST-ip aamma qunuginngilaa

Page 3: Online nr. 3, 2009

Ittoqqortoormiit oqaluttuarisaanermut ilannguppoq nunarsuarmi siullerpaamik »Ballon-galleri«-mik ammaanermigut. Taan na 2009-mi septemberip aallartinne-rani ammarpoq.

Ittoqqortoormiini innuttaasut 280-t assingi, assiliisup Jørgen Chemnitz-ip innuttaasunit 500-ngajaasunit tamakker-lugillu assilissamaagarisaanit assilisaap-put siulliit. Saqqummersitsineq Nuummi Sisimiunilu takutinneqarpoq, maannalu assit illoqarfi mmut assilineqarfi gisamin-nut utersimalerput. Assiliisup Jørgen Chemnitz-ip aamma TELE Greenlandip, Ittoqqortoormiini silasiorfi mmik inger-latsisuusup, suleqatigiinnerisigut illumiit ulloq unnuarlu marloriarluni silasiorner-mut balloninik qullartitsiffi usartumi assit maan na saqqummersinneqartussanngor-put atajuartussamik. Illu taanna taamaat-tumik taaneqartarpoq »Ballon Galleriet«-imik. Assit qalepaateqanngitsut tamarmik angissuseqarput 30 x 45 cm-isut.

TELE Greenlandip taamatut suliaqarneq 2008-mili tapersiiffi gereerpaa Jørgen Chemnitz-ip TELEp illusimmaviani ine-qartinneratigut. Assiliisarnini ilutigalugu Jørgen Chemnitz Sermitsiap nittartagaani kiisalu Danmarkimi Weekendavis-imi ilan-ngutassianik arlalinnik allaaserisaqartar-poq. Ullormi pisunik oqaluttuarnerit tamakku assillu ilaat 100-t ilanngullugit atuaganngortinneqarput taaguuteqartumik »Mens vi venter på Bamsen.«

Assit ilaat ataaseq, Jørgen Sanimuinnaap assinga 1 x 1,5 m-isut angissuseqartoq

Hillerød-imi Frederiksborg Slot-imi qaam-matini pingasuni saqqummersitaavoq nunat avannarliit inuit assinginik saqqum-mersitsineranni »Brygger Jacobsens Portrætpris.«-imut atasumik saqqummersi-taalluni. Asseq taanna Nunani Avannarlerni tamani toqqakkat 50-iusut ilagaat. Jørgen Sanimuinnaap asserujussua maanna »Bal-lon Galleriet.«-imi nivingavoq.

Ballongalleri-mi innuttaasut 180-it mis-saannik amerlassuseqartut suli assiline-qanngitsut assinginut suli inissaqarpoq, suliarlu tamanna misiliutaasoq aappaagu naammassiniarneqassaaq. Tamanna iluat-sissappat qaliani aamma assinik nivinnga-soqalissaaq. Saqqummersitsineq takusa-rumagaanni illoqarfi mmi telestationimut saaffi ginnittoqarsinnaavoq.

Nunarsuarmi Nunarsuarmi takutitseq-takutitseq-qaarneqqaarneq

Ittoqqortoormiini illoqarfi upIttoqqortoormiini illoqarfi up innuttaasa assingisa nivi- innuttaasa assingisa nivi-

ngajuarfi giligassai iikkat TELEp ngajuarfi giligassai iikkat TELEp atukkiuppai.atukkiuppai.

Jørgen Sanimuinnaap

assingata assileqqinnera

1 x 1,5 m-isut angissuse-

qarpoq, Nuummi, Sisimiuni

Hillerød-imilu Frederiks-

borg Slot-imi saqqummer-

sinneqarnikuulluni. Asseq

illoqarfi mmut assilineqar-

fi mminut maanna utersi-

malerpoq.

Assiliisoq: Jørgen Chemnitz

Kaffi , safti kaagillu aammalu niaqoq malartilaartarlugu Ittoqqortoormii-

ni assinik katersugaaviup ammarneqarnerani – assit »Ballon Galleriet«-

imi natermiit qilaamut nivingapput. Assiliisoq: Tore Andreassen

3 Online nr. 3 • 2009

Ib-it marluk. Ib Lorentzen Ittoqqortoormiini tusaamasaasut ilagaat, silasior-

fi mmi siornatigut pisortaasoq, Ittoqqortoormiini TELE-mi pisortaq eqqartuus-

sisuusorlu. Assiliisoq: Jørgen Chemnitz

Page 4: Online nr. 3, 2009

UMTS900

UMTS2100

UMTS2100

UMTS900/2100UMTS

850/1900

UMTS1700

Nunat allat UMTS frekvensini allani toqqarsimavaat, soorlu:USA-p 1700Canada-p 850/1900Ægypten-ip 2100Tuluit Nunaata 2100Finland-ip 900/2100Nuup 900

Nuuk illoqarfi vissuanngorsimavoq illo-qar fi ssuup muteerniusup neqerooruti-gi sinnaasaanik tamanik pilik. 2010-p aasaaninngaanniit Nuummi innuttaasut tamarmik attaveqaqatigiinnerup iluani periarfi ssaq alla aamma periarfi ssarilersin-naanngussavaat. Tassami attaveqaaterput nutaaq ammassavarput, tassaasoq: TELEp attaveqaataa 3G.

3G tassaavoq kinguaariit pingajuinut mobilinut attaveqaat, teknologiiulluni qarasaasiat sukkassusaanniit ullumik-kut ilisimasatsinniit suli sukkaneq. TELEp attaveqaataa 3G atorlugu nuussanik tigusinermi 2 Mbit/s-it angullugit sukkas-suseq anguneqarsinnaavoq, paasissutis-sanillu nassiussinermi 384 Kbit/s angul-lugit sukkassuseq anguneqarsinnaalluni. Attaveqaatip nutaap sukkassuseq allaat 7,2 Mbit/s-it angullugit sukkassusilik inger-lassinnaavaa, aallaqqaataanili 2 Mbit/s angullugit sukkassuseq neqeroorutigissa-

varput. Nuussinermi sukkassuseq 40 – 85 Kbit/s-illu akornanni sukkassuseqartoq atorlugu paasissutissanik ullumikkut nas-siussillutalu tigusisinnaavugut.

3G-mi attaveqaat UMTS 900 Mhz-iusoq TELEp toqqarpaa. Nunat allat aamma 3G-llit UMTS-eqarsinnaapput 850 Mhz-iusumik imaluunniit UMTS 2100 Mhz-iusumik. UMTS-imik 900 Mhz-iusumik toqqaavugut angusinnaasaa annertunerummat, taman-nalu atuisussanut pingaaruteqarpoq, angu sinnaasaq illup iluaniitilluni annertu-nerummat. Imaappoq nutaamik mobilte-lefonitaarniaruit TELE-llu attaveqaataa 3G atorusullugu, taava mobiltelefonisiassat eqqumaffi gissavat UMTS 900 Mhz-imik atuisinnaasuunersoq. Mobiltelefonip atta-veqaammik sorlermik atuisinnaaneranut allattorsimaffi ani ilaatigut allassimassaaq: UMTS 900. TELE-POST Centerit arlaanni nutaamik mobilisiniarninni tassani sulisut soorunami mobiltelefonip pisiarerusutavit

pisiarinissaanut ikiussallutit ilinniarsima-suupput. TELEp attaveqaataa 3G sooruna-mi aamma qarasaasianni atorneqarsin-naas saaq.

TELEp attaveqaataa 3G Kalaallit Nunaanni illoqarfi nni allani arlalinni periarfi ssaaler-nissaa ilungersorluta sulissutigaarput.

TELEp attaveqaataa3G Nuuk City-mut

4 Online nr. 3 • 2009

Tusa

rfi k

: ht

tp://d

a.w

ikip

edia

.org

/wik

i/UM

TS

Nutaamik mobiltelefonisileruit TELEllu attaveqaataa nutaaq 3G atorusullugu, taava attave qaatinut sorlernut atorneqar-sinnaaneranut allattorsimasuutaanii 900 Mhz-imi UMTS-imik atuisinnaasuunersoq misissussavat.

Mobilip attaveqaataanut atorsinnaanera-nut allattorsimasuutit imatut isikkoqar-sinnaapput, taakkulu tamarmik TELEp attaveqaataanut 3G-mut atorsinnaapput:UMTS 900 HSDPA/WCDMA 900WCDMA900 (HSDPA) Dualband (900 / 2100 MHz) HSDPA

UMTS = Universal Mobile Tele-communications System

Page 5: Online nr. 3, 2009

5 Online nr. 3 • 2009

Nutaarsiassaq qaqugukkut - nutaarsiassaasarpa?

Suup nutaarsiassaaneranut ilisarnaatit ilagaat siornatigut tusarneqarsiman-nginnera! Soqutaannginnerlunili qangarsuarli pisimasuunera imaluunniit ullu mikkorpiaq pisimasuusariaqarpa? Immaqami nutaarsiassamik siornatigut tusagaqarsimanngitsumut takusaqarsimanngitsumulluunniit nutaarsiassaavoq?

Peter Freuchen niuerniartarfi mmi Kap York-imi

inimiittoq 1916-ip missaani. Ukiut siulliit amer-

laqisut taanna Station Thule-mik taagorneqar-

poq.

Najoqqutarineqartoq: www.arktiskebilleder.dk

Ukiut 100-t matuma siorna Nunatta Avan-naani Thulemut ukiumut ataasiarluni al-lak kanik tikittoqartarpoq, allakkallu poor-tukkalluunniit tassanngaanniit ingerlaqqit-tussaagaangamik qaannamik qimussimil-luunniit ingerlanneqarnerusarput. Ilisimasassarsiortartoq Peter Freuchen ukiu ni 1910-miit 1920-mut Thulemi najuga-qar poq, ukiullu tamaasa umiarsuakkut aa saanerani tikittartukkut siornarnisanik Lol land Falsters Folketidende-nik Thulemi North Star Bay-imut nassinneqartarluni, taamaalilluni Danmarkimi najukkaminin-ngaan niit nutaarsiassanik assigiinngit su-nik malinnaasinnaasarsimavoq. Naak avii-sit tigugaangamigit ukioq sinnerlugu pi so-qaassuseqartaraluartut inummut tas sunga nutaarsiassaapput – tassami siorna tigut tusarsimanagillu takusimanngilai. Inum-mut tassunga pingaaruteqarpallaan ngilaq pisimasut qanga pisimaneri. Tassa mi aliik-kutaapput aammalu immaqa ”qallunaatut” inuunermut malinnaanissamik periarfi s-saal lutik.

30-kkunni Kalaallit Nunaanni telegrammi-nik nassiussillunilu tigusaqarsinnaaneq pe riarfi ssaalersimavoq. Kalaallit Nunaata Avannaaniittunut telegrammit tamarmik

ullormut ataasiarlutik radiukkut atuarne-qartarput. Valborg Albrechtsen siullermik Nuummi kingornalu 1935-mi Uummanna-mi kigutinut nakorsaasimasoq ima allap-poq: ”Ukiakkut Uummannamut tikippu-nga, suul lu tamarmik allaanerulluinnar-put, tassami telegrammisiassagut Holten Møller-imit radiokkut atuarneqartarput. Ajorluinnarporlu, tamannami ilisimariin ngi-lara. Kalaallimmi Nunaat tamarmi uanga telegrammisiassannut tusarnaarpoq... Taa-mani isertuussisoqarneq ajorpoq.” Tele-grammit tamakku aliikkutaalluartarsimas-sapput aammali pingaaruteqarluinnartuu-simassallutik, telegrammernermi nunanut tamalaanut attaveqartitsisuuvoq nutaar-siassanik toqqaannartumik pissarsiffi usin-naasoq. Attaveqatigiissinnaanermut peri-arfi ssat kingorna qujanartumik allanngor-luinnarput.

Kalaallit Nunaanni tamarmi internetersin-naaneq ullumikkut ajornarunnaarpoq, su-minngaanniillu nutaarsiassaasinnaasut qarasaasiap musianik toorsilaaginnartar-

Peter Freuchen, 20. feb. 1886 - 2. sept. 1957, qallunaaq tusagassiortoq, atuakkior-toq ilisimasassarsiortartorlu, Knud Ras-mus sen peqatigalugu Thulemi 1910-mi niu-er niartarfi mmik pilersitsisoq. Issittumi qi-mus simik angalatoorsuit ilaat. 1912-imi ser mersuaq ikaarlugu Ilisimasassarsiorner-mut Siullermut (Første Thuleekspediti-on) aam malu 1921-miit 1924-mut Kalaallit Nunaan niit Canada Alaska-lu aqqusaarlu-git Siberia mut ingerlasumut Ilisimasassar-siornersuit Tallimassaannut (Femte Thule-ekspedition) peqataavoq. Ukiuni 1913-imiit 1920-mut taamani Thulemi niuertoqarfi usu-mut guvernør-itut atorfeqarpoq.

Najoqqutarineqartut:TELE 75 – Oqaluttuatsialaat – Krønike, TE-LE Greenland A/S aamma Atuagkat, 2000. Janni Andreasen, tusagassiortoq Peter Freuchen-imillu ilisimasaqarluartoq.

NUNARSUARMI suminngaanneersulluunniit AVIISIT NUTAARLUINNARNIK NUTAARSIAS-SAATILLIT Nuummi ullumikkut pisiarisin-naavatit.

Attavigiuk: POST Erhverv, Salik Hard - [email protected]

luni pissarsiarineqarsinnaapput – tassa nu narsuarmi aammami najukkatsinni su-so qar neranik nutaarsiassaqartuarsin-naa vugut. Maani Kalaallit Nunaanni inuk ataaseq nannumik takuppat, sms-ikkut sia nernikkulluunniit pisup kinguninngua nutaarsiassaq ikinngutinit ilaquttaniillu tu sarneqariissaaq. Attaveqatigiissinnaa-nermut periarfi ssagut suli annertusiartor-put. TELEmi eqqumaffi giniartuarpagut ni-oqqutit teknologimullu tunngasut periar-fi ssat nutaat – periarfi ssat sullitatta ilua-qutigisinnaasaat.

Page 6: Online nr. 3, 2009

6 Online nr. 3 • 2009

Tigulaariffi it:“Mobil Cash”, Louise Greenwood, BBC World News, Africa

Business Report.

”Grøn mobiltelefoni rykker i Afrika og Indien”, Harddisken, P1

18. marts 2009.

www.ugotrade.com/mobile-phones-in-africa/ --

www.commissionforafrica.org

www.whiteafrican.com

www.vnl.in

MobiltelefonitMobiltelefonit -- Afrikap orpippassuisa kalerri-saarutai nutaat

Mobiltelefonikkut oqaluus-sisinnaanermik pisineq aamma akiliutaasinnaavoq

aammalu qajuusanut, sukkunut allanullu ulluinnarni pisariaqar-tinneqartunut taarsiissutitut atorneqarsinnaalluni.

Afrika ukiut kingulliit 10-t ingerlaneranni teknologi eqqarsaa ti ga-lu gu allanngorfi usimaqaaq, tassa mobiltelefoneqarneq eqqar-saatigigaanni. Afrika nunarsuarmi attaveqaateqarnermik suk kanerpaamik nioqquteqarfi nngoriartorpoq. Ukioq 2000 inuit 50-iugaangata ataaseq mobiltelefo ne qartarsimavoq, 2008-mi inuit pingasuugaangata ataasiusarluni. Inuit ar-lallit mobiltelefonimik ataatsimik atueqatigiittarne rat ta-kussaajuartarpoq. Mobiltelefoni inuiaqatigiinnik allan-ngue qataavoq, isorartunera naannerulersillugu, taa-maam mallu aningaasaqarner mut inuttullu atukkat al lan-ngueqataaffi galugit. Mobiltelefonip afrikami innuttaa-sut eqqorluarlugu oqaatigissagaanni nipeqalersippai.

Afrikap ilarujussua atortulersugaananilu telefonimut nalinginnaa su mut attaveqaasersugaanngilaq. Taa-maam mat mobiltelefoni inupparujussuarnut attaveqaa-taa voq, nunallu ilaani periarfi ssaqarfi usuni internetimi paa sissutissarsiornermut atugaalluni.

Afrikamiut amerlaqisut mobiltelefonitaarsinnaanerat ajornan-ngin neruvoq aningaaserivimmi kontotaarsinnaaneranniit. Taa-maammat afrikamiorpassuit mobiltelefoni aningaasanik nuussiner-mut, akiligassanik akiliinermut aammalu sunilluunniit, soorlu imer-niartarfeeqqami immiaaqqamik akiliinerminngaanniit nersussuarnik niuerfi nni akiliinernut aningaaserivittut atugaraat. Nuus sineq ingerlanneqartarpoq ”mobilimi aningaaserivik” aqqutigalugu mobilip attaveqarneranut ikisinikkut, tamatumalu ki ngorna ikisat mobilimut allamut nassiunneqartarlutik. Taamaalioreernikkut atuisup normua ID-lu takutinneqartarput, ani-ngaasallu kingorna tunniunneqarsinnaalersarput. Taamatut aki lii sarnikkut akiliuteqarnerit annertoorsuit pinngitsoorne qar-tar put, aningaasanillu mobiltelefonimut kialluunniit pigisaanut nuussisoqarsinnaasarpoq. Mobiltelefonikkut oqa luus si sin-naa nermik pisineq aamma akiliutaasinnaavoq aammalu qajuusanut, sukkunut allanullu ulluinnarni pisariaqartinneqartunut taarsiissutitut atorneqarsinnaalluni.

Mobililinnut sullississut alla nuannarineqartoq afrikamiut atugaat tassaavoq suliffi ssanik takunniffi usinnaasoq Kenya-mi Kazi560-imik taagorneqartoq – swahili-t oqaasii malillugit ”kazi” isumaqarpoq ”suliffi k”. Sullississutip taassuma ajornarunnaarsippaa sulia-

qarfi nnut assigiinngitsunut nalunaarsinnaa neq, suliaqarfi mmilu su-liffi giumasami suliffi ssaqaleraangat SMS-isisoqartarpoq. Taamaalior-nikkut sulisitsisoq suliffi ssarsiortorlu piffi ssaajassanngillat.

Paasisitsiniaanerit aamma SMS aqqutigalugu nakorsiarneritAfrika-mi sumiiffi nni amerlaqisuni napparsimaviit nakorsamiillu ikior-serneqarfi usinnaaffi it ungasittaqaat. Tamatuma saniatigut innaalla-giaqannginnerata nalinginnaasumillu telefoneqannginnerata attave-

Page 7: Online nr. 3, 2009

7 Online nr. 3 • 2009

Mobiltelefonit -- Afrikap orpippassuisa kalerri-Afrikap orpippassuisa kalerri-saarutai nutaatsaarutai nutaat

qarniarneq ajornakusoortilersarpaa. Mobiltelefonip SMS-ersinnaanermut atortuata, najukkani peqqinnissamik suliaqartut nakorsiartitsisinnaanerat nakorsaniillu ilitsersorneqarsinnaanerat

periarfi ssanngortippai, taamaalillutik napparsimasunik nakorsaasinnaanngortittarlugit su-mik nappaateqarnerisa paasinngitsoorfi ssaraluanni. Inuit napparsimasut taamaalillutik siu-sinnerusumut naleqqiullugit sukkanerujussuarmik nakorsarneqarsinnaalerput.

Afrikap annersaani ajornartorsiutaaqisumut HIV/AIDS-imut paasissutissiinernut SMS aammattaaq atorneqarpoq. SMS tusagassiuutit/teknologiit innuttaasunut siusinne-

rusukkut taama sukkatigisumik annguffi gisinnaanngisaannut maannakkut sukka-neroqisumik pitsaaneroqisumillu annguttarput, taamatut naliliipput ikiuiniar-

nermik suliaqartut paasisitsiniaanerminni SMS-imik atuisuusut.

Innaallagiaqannginneq Mobiltelefonit innaallagiamik atuisuupput. Taman-na Afrikami amigaataaqaaq, sumiiffi illu ilaat in-naallagiaqanngilluinnanngikkunik qamittuukulaf-

fi usaqaat. Nunaqarfeeqqani najugallit innaallagia-lersuiffi unerat qaqutigooqaaq. Taamaammat mobilip

batteriianik immiineq ataaseq najukkami pisiniar-fi mmut innaallagia qarfi usumulluunniit allamut aki-

lerneqartarput. Mobilip batteriianik immiisinnaanerit al-lat periarfi ssaalersimapput, soorlu biilip batteriiatigut,

cykkilip dynamo-a atorlu gu immiisoqarsinnaalersimavoq, suliffeqarfi ullu ineriartor tit sinermik suliallip nassaarisimavaa

aaqanngitsoq (vest) seqernup qinngorneranik tigooraassutitalik, taamalu mobilimik nammineertumik immiisinnaasoq.

Innaallagiaqannginnerata mobilinut attaveqaasersuiniarneq soorunami aamma ajornakusoortippaa. Taamaammat suliffeqarfi up seqernup qinngor-

nerinut siniffi ttut marluuttarissatut anginerunngitsunik marlunnik tigooraa-su liinnarluni, immikkut piginnaasaqarfi gilersimavaa mobilinut basestationi-liorneq. Seqernup qinngornerinik ingerlatillit basestationit taak ku, nunat ilaat siornatigut tikinneqarsinnaanngitsut attaveqartissinnaanngorsimavaat. Banani-nik naatitsivinni sulisut ilaatigut bananit orpiini pilutat naatitallu naanerlunneri mobiltelefonimik assileriarlugit ilisimasalinnut nassiussinnaasarpaat, kingor-

nalu ilisimasaqarfi mmiit qanoq iliornissaminnik ilitsersorneqarlutillu siunner-sorneqarsinnaanngortarlutik. Siunissaq Afrikap nunarujussuani nunarpassuit ilinniarsimanik-kut, attaveqaateqarnikkut, politikkikkut aqunne qarner-

mikkut allarpassuartigullu assigiinngeqaat. Afrikap nu-naasa ilai tamakkiingajalluinnartumik mobilimik atuif-

fi up put, allalli 30 %-iinnarmik atuiffi ullutik. Nunani piit-suusuni mobiltelefonip qanoq atugaatiginera, aammalu

naalagaaffi mmi tunisat ataatsimut nalingat imminnut qanit-tuaqqamik atanerat, misissuinerit takutippaat. Allatut oqaati-

galugu, afrikamioq mobiltelefonilik pitsaanerusumik inuune-qalernissamut periarfi ssaqarpoq. Mobiltelefonip Afrika nunallu ineriartorfi usut allat inuunermut pitsaanerusumut ingerlariaq-qissinnaanerannut periarfi ssaat annerulersitseqataaffi gai.

ssssnn

Page 8: Online nr. 3, 2009

8 Online nr. 3 • 2009

It s hTC MagicHTC, touch mobilimik nutaamik maanna

saqqummeeqqippoq, tassalu: HTC Magic.

Touch mobilit nuannarigukkit, mobili una

siuarsagaalluartunik atortulersugaq aam-

malu attaveqaatitut aliikkutassaqarfi ttullu

pikkunartumik atorneqarsinnaasoq misis-

sorlualaartariaqarpat.

HTC Magic-ip atortulersugaaneraHTC Magic-ip aqutsinermut atortulersuut nutaangajak atugaraa, tassalu: Android. Aqutsinermut atortulersuut Android 2007-imi saqqummiunneqarpoq, telefoninullu ti-gummiartakkanut aqutsinermut atortuler-suutaalluni. HTC Magic mobilini taamatut ittumik aqutsinermut atortulersuutilinni siul lersaavoq.

Android-imut nutaamik aqutsinermut ator-tulersuummik tassannga ineriartortitsi-suup put Google-p suliarinnittui, mobilillumi atortulersuutit imarisarpassui allat Google-mut attuumassuteqarput. Google-kontoqa-raanni Google-mi nuannisaarutissarpassu-

ar nut isertoqarsinnaavoq, ass. tassaasu-nut: Gmail, GoogelTalk, Picasa, Google Ca lender il.il. Kontop mobilinnik ataatsik-koortitsilernissaq isumagissavaa. Mobilip taamaakkaluartoq aamma Microsoft Ex-change, pop3 aamma imap-mail atorsin-

naa tippai, taamaammat Google-p atortu-lersuutai tamaasa atorusunngikkaluarukkil-luunniit mobili suli nuannisaarutigilluarsin-naassavat.

Mobili arfi nilinnik attataasaqarpoq, kuu-leeraasannguarlu ammallorissoq – tassalu trackball, programminik ujarliutigisinnaasat aamma atortoralugu. Ujarliuteeraq taanna qaammartarpoq SMS-imik nassinneqaraa-

ngavit sianerfi gineqaraangavilluunniit.Atuisumut iserfi usinnaasut pingasunik skær meerartaqarput, inussavit arlaat skær-mimi quppernermiit quppernermut nuutsit-

sissutigalugu sanimut ingerlateqattaarsin-naallugu.

Quppernerni pingasuni taakkunani suut ta-kusinnaajumanerlugit illit nammineq aala-jangersinnaavat, tassa programmit atorne-rusatit ”skrivebord-imut” iliorarsinnaavatit – soorlu qarasaasiatsinni taamatut iliortar-tugut. Mobilimiittut programmit naamma-ginngikkukkit, Android-imut atortulersuum-mut widgets-it amerlaqisut ineriartortinne-qarnikuupput.

Atoruminassusaa Touch mobilinik atuillammaariinngikkalua-raanniluunniit HTC Magic atoruminarluin-nartuuvoq ilikkaruminartorlu.

SMS-eraanni ordbogi nammineertumik siun nersuuteqartarpoq, illillu allariaatsit suk kasuumik ”ilikkartarpaa”, taamaam-mat toor tagassat eqqorluanngikkaluarukkit ajunngilaq. Kisianni aallaqqaataani naqin-nerit æ, ø aamma å toortaaviani naniumi-naalaarsinnaapput. Tamatumunnga pissu-

taa voq naqinnerit taakku toortartagaani ap pasinnerusumi inissisimanerat, sumiinne-

ralli ilikkaraanni SMS-ernissaq mailernis-sar luunniit ajornanngitsunnguanngor tar-poq.

Taamaattoq malugissallugu pingaaruteqar-poq, touch-ip igalaajusaanut atorneqarmat taaneqartartoq ”capacitive touch panel”, taanna igalaajusap qaavanik malussarissi-sitsisarpoq, mobili aaqqateqartilluni alla-milluunniit atortoqarluni atornissaa ajornar-sisittarlugu.

Tusarfi k: http://www.htc.com/dk/product/magic/specifi cation.html

Qupperneq 17 takuuk

Assiliissutaa qaammaallattaateqanngitsuu-voq 3,2 megapixels-ilik, tamannalu mobi-lini assiliivilinni nalinginnaasuuvoq. Taa-

maammat assinik kusanarnerpaajunngik-kaluartunik assiliisarpoq. Siunertarigaan-nili assit mobilimik assilisat allanut atorne-

qassanngitsut, taamaallaalli mobilimiitiin-

narneqassasut aammalu ikinngutinut na-

lun ngisanullu nassiunneqassasut, taava assiliissutip pitsaassusaa naammagineqar-luarsinnaavoq. Assiliissummi pitsaaqut an-nerpaaq tassaavoq, sukkasuumik aallartit-tarmat assinillu ilioraavia ajunngilluinnartu-mik atorsinnaammat.

Tamaat isigalugu mobiliuvoq atoruminarlu-

ar toq, mobilip pigisassaanik – ilaqqilaarlu-

git - pigisalik. Akunnerpassuanngoriataar-sinnaapput pinnguaataanik allanillu mobi-linnik immikkut illuinnartutut ilinnullu tun-

ngassuteqarnerulersitsisunik aaneqarsin-

naa sunik pinnguarnernut.

Page 9: Online nr. 3, 2009

9 Online nr. 3 • 2009

Allakkat allakkanut nakkartitsivimmut ikeree-rillu taava qanoq pisoqartarpa? Arlaatami isu-magisussaavaa allakkavit allakkanut nakkartit-sivimmiit ti gusisussamut apuunnissaa, kisian-ni apuuffi ssaminut apuunnissaata tungaanut aqqusaagassat assigiinngitsut qassit aqqusaar-neqaqqaartussaappat?

• Allakkap allaganngornissaanut allakkamik nassiussisussaq allaqqaartussaavoq, frimær-kileriarlugulu allakkanut nakkartitsivimmut ikisussaallugu.

• Allakkisartartup illoqarfi mmi allakkanut nak-kartitsiviit tamaasa imaartarpai, allakkallu tamaasa TELE-POST Centeriliaattarlugit.

• Ullormi tassani allakkanut nakkartitsiviit imaarneqarmata imai tamarmik TELE-POST Centerimi katersorneqartarput. Frimærkit al-lakkanut nipititat naqissuserneqartarput, al-lakkallu ornitassaminnut immikkoortiterne-qartarlutik. Imaappoq, allakkat illoqarfi m-mut, nunaqarfi mmut nunamulluunniit orni-tassaminnut immikkoortiterneqartarput. Al-lakkat postnormunut immikkoortiterneqa ree-riaraangamik qilersorneqartarput.

• Allakkat allakkanut puulianut ikineqartarput, oqimaalutarneqareeraangamillu allakkeriviup nassiussinermut nalunaarsorfi anut nalunaar-sorneqartarput. Allakkanut puuliaq matune-qartarpoq, meqqiliunneqartullu nalunaarsor-tarpaa allakkanut puuliaq sumut ingerlasus-saanersoq.

• Allakkat illoqarfi up avataanut ingerlasussat utaqqisarpaat TELE-POST Centerip angallas-sisussamut ingerlatitseqqinnissaa, angallas-sisussap allakkat tigusisussamut ingerlateq-qissammagit umiarsuakkut, timmisartukkut imaluunniit qimussimik.

• Allakkat illoqarfi mmut apuuffi ssaminnut tikipput.

• Illoqarfi mmi tikiffi usussami allakkisartartoq piareersimasarpoq allakkat aanissaannut TELE-POST Centerimullu oqqunnissaannut.

• Puuliaq allakkanik imalik scannerneqartar-poq puuliap tikissimanera uppernarsarniar-lugu.

• Allakkat postboksinukartussat ikineqarfi ssa-minnut eqqortumik ikiorarneqartarput. Al-lakkat allakkisartartunit agguaanneqartussat aqquserngup aqqa kingornalu aqquserngup normua naapertorlugit immikkoortiterneqar-tarput.

• Naggataatigut sialleraluarpalluunniit, nittaa-laraluarpalluunniit seqinerluunniit qilammi nuiaqanngilluinnartumi seqinneraluarpat al-lagarsiassat allakkisartartup ilinnut apuutis-savaa.

Tassa allakkap allanneqarnermininngaanniit al-lakkanut nakkartitsivimmut ikineqarnerminut, allakkanik nakkartitsivimmiit allakkanut puu-liamut ikineqarnerminut, allakkanut puulia-miit umiarsuakkut, timmisartukkut qimussimit angal lanneqarnissaminut assappassuit aqqu-saaqqaarallartarpai. Assappassuit aqqusaaree-raa lu tigusisussap allagarsiassani ammarsin-naan ngortarpaa, pissangallunilu immaqa ikin-ngutitoqqaminngaanniit asannittumik inuul-luaq quneqarnermik naggataatigut allassimasul-lit allakkat atuarsinnaanngortarlugit?

Allakkamik nassiussinitit tamaasa, allakkap inger laarnerani inuppassuit kalluarneqartarput. Allakkat Danmarkiliartussaagaangata, inuit suli amerlanerusarput allakkavit isumannaatsumik pilertortumillu apuunneqarnissaanut suliarinne-qataasut.

Allakkat ingerlaarnerat tupinnartulik

Tassa allakkap allanneqarnermininngaanniit allakkanut nak-kartitsivimmut ikineqarnerminut, allakkanik nakkar tit sivimmiit allakkanut puuliamut ikineqarnerminut, allakkanut puuliamiit

umiarsuakkut, timmisartukkut qimussimit angallanneqarnissaminut assappassuit aqqusaaqqaarallartarpai.

Page 10: Online nr. 3, 2009

10 Online nr. 3 • 2009

Attaviliinerup aqqutaa Attaviliinerup Nunatsinni tamarmi TELE-POST Centerini (TPC) telefoniinnarmut, Internetimut mobiltelefonimullu attavimmik pisisoqarlunilu attaviler-tittoqarsinnaavoq. Atuisunngortoqarniartillugu sullitami attaviup atorneqarsinnaalinnginnerani suliassap assaat amerlaqisut aqqu saaq-qaarallagassarai.

1. Sullitaq attavilerneqarnissamik pisissaaq. TPC-mi sulisup misissussavaa sullitaq attaveqareer-nersoq aammalu uatsinnut akiligassaqarnersoq najugaaniluunniit akiligassaqartoqarnersoq. At-tavilertinnissamut immersugassaq immersorneqassaaq, sullitarlu telefonnormumik attavilertin-nermullu atasumik nioqqutit suut ilanngunneqassanersut toqqaassaaq. Naggataatigut sullitap immersugassaq atsiussavaa, tamatumalu kingorna immersugaq Nuummi pisisunut immikkoor-toqarfi mmut faxiutigineqassaaq.

2. Pisinernik suliarinnittup misissussavaa sullitap najugaani attaveqartoqareernersoq aammalu NTP stikkeqartoqarnersoq (1). Suliassaqarfi k illuusimappat nutaaq, pisinernik suliarinnittup pappiala uppernarsaammik imalik aammalu B-normu sullitaminngaanniit piumassavai. Illup centralillu akornanni ledningeqareersimappat, pisinermik suliarinnittup atuineq ingerlaannartumik ”ikis-sinnaavaa”. Ledningilersuisoqareersimanngippat pisineq montørinut ingerlateqqissavaa. Aamma taa matut pisoqassaaq ADSL-ilertinniaraanni najukkamilu NTP stikkeqartoqarnani.

3. Montørini ingerlatsinermut ataqatigiissaarisup montørimut suliaqanngitsumut suliassaq tunniu-tissavaa. Montørip suliassaa tassaavoq telefonnormup pisisup toqqarsimasaata najukkamut ata-nilernissaa. Najukkap centralillu akornanni hovedfordelerinik arlalinnik imaassinnaavoq peqar-toq. Taamaappat centraliliassaaq hovedfordelerimullu tullermut ataniliilluni. Taava hovedfordele-riliassaaq atanileeqqillunilu, taamaalilluni naggataatigut centralip sullitallu akornanni attaveqar-toqalersillugu. Sullitaq ADSL-ilerneqarnissamik pisisimappat inoqutigiinnilu NTP stik-eqartoqan-ngippat, taava montøri sullitamukassaaq ikkussiartorluni. Tamarmik ajunngitsumik ikkussuunne-qareeraangata, montøri pisinermik suliarinnittumut nalunaassaaq ikkussineq naammassisoq.

4. Pisinermik suliarinnittup attavik maanna ikissavaa, pisisumullu sianerluni maanna attaveqaler-neranik.

1) NTP naalisaaneruvoq Net-TermineringsPunkt-imut (atortut eqiteruffi at/naaffi at), tassalu TELEp telefoninut attave-

qaa taasa eqiteruffi at/naaffi at, inuillu attaveqaataasa aallartiffi at. Stikkip sinaata qorsummik qapipaateqarnerati-

gut ilisarineqarsinnaavoq. ADSL-imut attavittaariartorlutit TELE-POST Centeriliannginninni misissoqqaalaartuugukku

iluaqu taassaaq najukkanni NTP stikkeqarnersoq. Uani takusinnaavat qanoq isikkoqarnersoq.

Page 11: Online nr. 3, 2009

11 Online nr. 3 • 2009

Attaviliinerup aqqutaa aqqutaa

- TELEp attaveqaataanut 3G-mut atorsinnaanermut

piareeqqasoq

Blue Earth puiaasat plastikkit atoqqitat atorlugit sanaajuvoq, mobiltelefo-nillu tunuatigut seqernup kissarneranik tigooraasoq atorlugu batteriia im-merneqartarluni. Mobili ajoqutaanngitsumik ineriartortitsinissamik Sam-sung-ip anguniagaqarneranut ilaavoq.

Blue Earth-ip ilusaa, sissami ujaqqap saattup qillertullu ilusaanik aallaa-veqartoq PCM-imik sanaajuvoq, taanna plastikkit ilagaat puiaasanit pla-stikkiusunit atoqqinneqarsinnaasunit piiarneqarsimavoq, taamaalillunilu ikummatissamik atuinermik aammalu kulstof-imik aniatitsinermik anni-killisitseqataalluni. Mobili aammattaaq beryllium-eqarnanilu phtalate-qanngilaq.

Allornerit amerlassusaannik kisitsissutaa atorlugu naatsorsorneqarsinnaa-voq biilimik atuinnginnermi CO2-mik aniatitsineq qanoq atsigisoq sipaarne-qarsinnaanersoq. Immiissutaata stand by-imi 0,03 watt-iniit an ni kinneq atortarpaa. Puua mikisunnguuvoq, oqitsuulluni karton-iniillu atoqqitanit sanaajulluni.

pla-nilu i--

nnaa-aarne-eq nit

Akia Akia krkr. . 2.999,-2.999,-

Page 12: Online nr. 3, 2009

12 Online nr. 3 • 2009

ADSL-ilinnut Isertarfik – ilinnut sullissineq nutaaq

Ilinnut ADSL-ilimmut internetimik atuininnik ataavartumik malinnaaviginnis-sinnaanerit maanna pisariinnerulissaaq. Tamanna pissaaq TELE-p atuisunut isertarfi k nutaaq ammarpagu, tassanimi megabyte-t (MB-t) qassit qaamma-tit tamaasa internetimi atorumanerlugit nalunaarsinnaanngussavat. Taa maa-lillutit maanna qulakkeersinnaanngorpat akiligassavit annertuserujussuan-ngin nissaat.

Imaatigut kabelip atorneqalernerata kingorna interneti sukkanerulerpoq, atuisullu ilaat annerusumik atuilernermik kingunerisaanik akiligassaat qaf-fassimapput. Taamaammat atuisutsinnut tamanut sullississut nutaaq maan-na neqeroorutigilerparput, atuinerminnik malinnaaviginnittuarsinnaaqqullu-git killiliisinnaaqqullugillu, taamalu akiligassartik tigugunikku nuanninngit-sumik tupaallatsinneqarsinnaaneq pinngitsoorsinnaaqqullugu.

Ilaqutariippassuit internetimut attavimmik arlalinnik atuisullit, internetimik atuinermik qanoq atsigineranik iluamik paasisaqarsinnaanngitsut nalunngi-larput. Akiligassaq tigugaangamikku tamatuminnga aatsaat paasinnilersar-tut amerlaqaat. Internetimut attaviit sukkasuut ullumikkut neqeroorutigisa-vut atorlugit pilerinarnerulersimaqaaq videornissaq attavikkulluunniit pin-nguaatinik atuinissaq, ajornanngeqaarlu internetimut piffi ssarujussuup ator-nissaa – taamalu MB-terpassuit. Tamatuma kingunerisinnaavaa ilaqutariip-passuit interneternermut annertoorujussuarmik akiligassaqalernerat, naak taamatut eqqarsanngikkaluarlutik, taamatullu pisoqarnerani isertarfi k ilua-qutaarujussuarsinnaavoq.

Neriuppugut atuisutta sullississut nutaaq atorluarumaaraat. ADSL-ilinnut Isertarfi k TELEp nittartagaani www.tele.gl–imi takusinnaavat. Sullississut akeqanngilaq, atuinerpaaffi ssatullu killiliukkumallugu kissaatit pisariaqartit-sinerillu malillugit iluarsisinnaajuassavat.

ADSL-ilinnut Isertarfi k nutaaq siul-lerpaamik iserfi gilerukku atuisun-ngorallassaatit, taamaaliussaatillu ADSL-imut akiligassanni atuisutut normut atorlugu.

Taamaalioreeruit isissutigisartagas-sat (password) isileraangavillu ko-de-ssat toqqassavatit, taamaalil-lutit illit kisivit isertarfi mmi al lan-nguisinnaassaatit. Illit kisivit taa-va isertarfeqalissaatit, tassanilu inter netimut atuinerit malinnaavi-gineqassaaq. Aallaqqaammut kil-liliussarisat angugukku SMS-ikkut e-mail ikkulluunniit nalunaarfi gine-qarnissat toqqarsinnaavat.

Tamatuma kingorna tamanna kis-saatigigukku illit nammineerlutit isertarfi nnut killiliunniakkat qaffas-sinnaavat – taassuma annerpaaffi s-saa aamma allanngortillattaartar-sinnaavat.

Page 13: Online nr. 3, 2009

13 Online nr. 3 • 2009

Nittartakkatta saqqummiunnissaat qilanaaraarput aammalu atuisutta atorluarumaaraat neriuutigalugu.

Qilanaaritsi!

Ukiut nikinnerisa missaani TELE-POST nu-taar luinnarnik nittartagaqalissaaq! www.tele.gl aamma www.post.gl nutaamik ilusilerlugillu imai nutarterlugit saqqum miu-teqqissavagut. Nittartakkat marluk taakku atuisunut nalinginnaasunut aammalu inuus-sutissarsiummik ingerlatalinnut sammisu-nut immikkoortilluinnarneqarlutik saqqum-missapput. Tamatuma saniatigut suliffeqar-fi ssuarmut tunngasumik nittartakkamik nu-taarluinnarmik saqqummiissaagut. Sineris-sami radioqarfi it, imaani ajornartoornermi isumannaallisaanermillu sullissivik, nammi-neq nittartagaqalissaaq. Maannakkut nittartagarisatsinni, tassalu telemut postimullu tunngasuni sorpassuit ataatsimoortillugit ilaatinniartuarpagut ti-gulaarinniffi gisaqartarluta, soorlu suliffe-qarfi ssuarmit paasissutissanik, atuisunik sullissivimmit, radioqarfi nnit, kiisalu atui-sunut nalinginnaasunut aammalu inuussu-tissarsiummik ingerlatalinnut nioqqutinut tunngasunik il.il. Sullitarisatsinnulli assi-

giinngiiaaqisunut nioqqutigut aammalu sul-lississutigut amerliartortillugit piumaneqa-leriartortillugillu inissaq annikippallaaler-poq, aammalu nittartakkatsinni ”sunik ta-ma nik imalinni” periarfi ssat killeqarlutik. Pi ngaarnertulli sullitatta akornanni misis-suinerup takutippaa, ullumikkut atuisinnaa-nerminnut naleqqiullugu sullitatta nittar-takkat suli annertunerujartuinnartumik ator sinnaanerat naatsorsuutigigaat. Nittar-takkat aqqutigalugit anguniaga-qarnerusumik paasissutissaa-teqarneq imminullu sullissin-naaneq kissaatigaat. Tamanna naammasserusupparput, pisa-riaqartitallu tamakku naam-mas sisinnaajumallugit tunnga-vileerusuppugut nittatakkatta nutaat nutaanik atortulersuu-sernerisigut ilusilersornerisi-gullu.

Suliffeqarfi ssuup nittartagassaata paa-sissutissat suliffeqarfi mmut tunngane -rusut imarissavai. Taamaalilluni assersuu-tigalugu piginneqataasut, tusagassiortut, suliffi ssarsiortut allallu TELE Greenland A/S-ip suliffeqarfi anut tunngassuteqartunut aammalu niuernermik ingerlataanut assi-giinngitsunut sumiiffi mmut ataasiinnar-mut pisariitsumik isersinnaanngussap-put.

Immikkut nittartagalerlugit paasissutissat assigiinngitsut katersornerisigut annertu-sinerisigullu, nalinginnaasumik atuisuusoq imminut tunngasumut nittartakkamut iser-fi ssaqalissaaq, aamma taamatut inuussu-tissarsiummik ingerlatalik, piginneqataa-soq, imarsiortoq il.il. Assigiinngitsunik sul-littakkagut taamaalillutik imminnut tun nga-vallaanngitsunik paasissutissarpassuarnik tuniorarneerutissapput.

aat. Nittar-

TELE-POST-ip nittartagaasa nutaat saqqassaannut ilusissatut assersuutit.

Page 14: Online nr. 3, 2009

14 Online nr. 3 • 2009

Festertillusi ikinngutinnut assinik nalunaarummilluunniit nassiusserusuleriataarneq ilaa nalunngilat? Kisiannili paasi-leriataarpat TUSASS konto-t imaaruttoq…

Maanna suli ajornannginnerulerpoq TUSASS kontovit qanoq imaqartiginerata paasiniarnissaa. Maannakkummi normu 1800-mut ”saldo” oqaasertaliullugu SMS-imik nassiussiin-narsinnaanngussaatit, sekundtialunnguillu qaangiuppata SMS-imik tigusaqassaatit qanoq imaqartigineranik nalunaa-rutiginnittumik. Saldo paasiniarniaraanni siornatigut sianerfi gineqartartus-saasimasoq normu 80 10 10 assigalugu SMS saldo-mik sullississut akeqanngilaq. SMS-imik nassiusserusunngikkuit 80 10 10-mut suli sianersinnaavutit.

Sullississut nutaaq una atuisutsinnut TUSASS-ilinnut tama-nut iluaqutaajumaartoq neriuutigaarput. Maannakkummi suli ajornannginnerulerpoq mobili atorlugu oqaluussisin-naanermik pisinissamut piffi ssanngunnginnersoq paasissal-lugu. Illit apeqqutaaginnalerputit pisinissavit eqqaamanis-saanut.

QANOQ ALLASSIMAVIT?Allamut nuunnikuuit, nutaamik telefonnormutaarnikuuit, telefonbogimiluunniit allas-simanerit allanngortikkusuinnarpiuk?

Nuna tamakkerlugu telefonbogimi allassimanerit nammineq allangorneq ajormat eqqaamagiuk – paasissutissaativit eqqortumik allassimanis-saat illit akisussaaffi gaat.

Paasissutissaatitit imaaliorlutit iluarsisinnaa-vatit:

- www.tele.gl aqqutigalugu paasissutissaatitit pisariitsumik ajornanngitsunnguamillu allanngorteqqusinnaavatit.

- Telefonbogimi inoqutigiinnut tamanut agguaanneqartup tunuani allanguutissaqaruit immersuiffi ssaqarpoq immersoriarlugu nassiussinnaasat.

Allannguutissatit telefonbogimi nutaamut ilanngunneqarnissaat qulakkeerumaguk-kit, taava taakku tigoreersimassavagut kingusinnerpaamik ulloq 31. december 2009. Malittarisassat akillu telefonbogimi takusinnaavatit.

Nuna tamakkerlugu telefonbogi tulleq naatsorsuutigineqarpoq saqqummissasoq 2010-imi juli-augustimi.

Nuna tannammin–– paasissaat ill

Paasisvvatit:

- wwalla

-- Teleimm

AAllakit,MaM

Nu220

SMS-imut saldotSMS-imut saldot

Page 15: Online nr. 3, 2009

15 Online nr. 3 • 2009

Maniitsumi TELE-POST Centeritaaq

TELE-POST-ip ulloq 26. oktober Maniitsumi TELE-POST Centeritaap matui ammarpai. Tamanna ullormi tassani kaffi llernermik sullitatsinnullu neqeroorutitsialappassuaqarfi usumik nalliussineqarpoq.

Maniitsumi sullitagut siunissami poortukkamik nassiussiniarunik imaluunniit mobilimik nutaamik pisiniaru-nik Langskovip Aqqutaani TELE-POST Centeritaaq atortassavaat. Maniitsumimi TELE-POST Centererput inini nutaani inissisimalerpoq, ukiarlu tamaat ilungersorluta init nutaat naammassiniarsimavagut ullormi ammaa-nersiorfi ssami 26. oktoberimi piareersimasinnaaqqullugit.

Ulloq ammaanersiorfi k iluatsilluaqaaq, sullitagullu amerlaqisut ullormi ammaanermi alakkaapput nuannisaa-qatigiartorluta, kaffi sorlutik, init nutaat alakkarterlugit aammalu ammaanitsinnut atasumik neqeroorutigisa-gut immaqa pileritsaatilaartarlugit. Sullitatta TELE-POST Centeritaarput assut nuannaraat, neriuppugullu siunissami taamaattuaannarumaartut.

Nassiussinissamut piffissat siunnersuutaagallarput. Sila teknikki-mullu tunngasut il.il. akornutaasinnaapput, taamaammat piffis-saalluarallartillugu juullimut allakkat nassiunneqarnissaat kaju-missaarutigaarput. Juullimut nassiussinissanut killiliussaagallar-tut pillugit apeqqutissaqaruit najukkami TELE-POST Centeri 149-mut sianerlutit attavigisinnaavat.

ALLAKKAT POORTUKKAT

3900 Nuuk 14. dec. 12. dec.3905 Nuussuaq 14. dec. 12. dec.3910 Kangerlussuaq 14. dec. 14. dec.3911 Sisimiut 14. dec. 12. dec.3912 Maniitsoq 14. dec. 11. dec.3913 Tasiilaq 11. dec. 10. dec.3920 Qaqortoq 11. dec. 11. dec.3921 Narsaq 11. dec. 11. dec.3922 Nanortalik 11. dec. 11. dec.3923 Narsarsuaq 11. dec. 11. dec.3930 Kangilinnguit 8. dec. 8. dec.3940 Paamiut 11. dec. 11. dec.3950 Aasiaat 14. dec. 11. dec.3951 Qasigiannguit 9. dec. 9. dec.3952 Ilulissat 14. dec. 11. dec.3953 Qeqertarsuaq 9. dec. 9. dec.3955 Kangaatsiaq 9. dec. 9. dec.3961 Uummannaq 11. dec. 11. dec.3962 Upernavik 11. dec. 11. dec.3970 Pituffik 7. dec. 7. dec.3971 Qaanaaq 7. dec. 7. dec.3980 Ittoqqortoormiit 9. dec. 9. dec.

TIMMISARTUKKUT Kal. Nunaanniit Danmark-imut

nassiuvissat kingulliit

Page 16: Online nr. 3, 2009

16 Online nr. 3 • 2009

SAMSUNG JET - TELEp attaveqaataanut 3G-mut atorsinnaanermut piareeqqasoq

Samsung Jet mobiltelefoni misilereersimagukku, al-latut ajornartumik pigisariaqarpat. Toqqagassanut (menu) iserniartarneq sukkaqaaq, mobililu tamarmi sukkassutsimik nukimmillusooq takutitsivoq. Inter-netimi misissuerusaarit, nipilersukkanik tusarnaarit, videolianik isiginnaarit, Outlook-imik ingerlaqatigin-nitsitsilerit – suut tamarmik Samsung Jet atorlugu soorlu pinnguaannarluni. Mobiltelefoni iluseqar-poq pilerinarluinnartumik qeqqaniilluni ersaril-luinnartoq OLED-touchscreen-ia. Samsung Jet tassaavoq mobili piginngitsoorsinnaanngisat.

· 800 MHz processor

· OLED-touchskærm 3.1” ersarilluinnartoq

· Widgets-inut aqqutit qaninnerit

· MS Exchange Active Sync

· Assiliissut /Videoliuut

· Internet

· Youtube

· FacebookYoutubeFacebook

Akia Akia

krkr. . 3.999,-3.999,-

Buuarsikkut Boas & Co. AF ROBERT HOLMENE

Page 17: Online nr. 3, 2009

Postnormut – ilinnut iluaqutaapput

Juulli qanilliartorpoq, Juullillu inua allagarpassuarnik nassinneqartarmat, taanna namminerisaminik postnormutaartin-neqarpoq, tassalu - 2412 Julemanden. Taamaalilluta allakkat sutsillu pilertortumik isumannaatsumillu Juullip inuanut apuussinnaanngorpagut. Allagarpassuit tassunngartut tigusarnerisa takusinnaanngortippaat Juullip inua ilumut Kalaallit Nunaanni najugaqartoq!

17 Online nr. 3 • 2009

Allakkat nassiussuunneqartarnerisa aqunneqarnerat pitsaaninngortinniarlugu post-normut ukiorpassuit matuma siorna atulersinneqarput, taamaammat postnormut as-

sersuutigalugu kommunet killeqarfi i malinngilaat, taamaal-laalli angallassisinnaaneq pitsaanerpaaq eqqarsaa-tigineqarluni.

Anguniarneqartoq tassaavoq allakkat pilertor-tumik isumannaatsumillu apuunneqarnissaat. Postnormut siullerpaamik atorneqarput 1941-mi Tyskland-imi, kingornalu nunani allarpas-suarni atorneqalerluni allakkanik immik-koortiterisarneq oqilisarniarlugu. Kalaallit Nunaanni postnormut qallunaat postnor-muisa Danmarkimi 1967-imi atorneqalersut tulleriiaarnerisa ilagaat. 1992-imi pi nga-su nik kisitsisiliilluni nunatsinni postnor-mulersuineq misilinneqaraluarpoq, soorlu

Nuuk postnormulerlugu 100-mik, nunatsin-nili postnormunik ”nutaanik” taakkuninnga

atuilinngitsiartoqartorlu pilersaarut unitsinne-qarpoq, pissutsit assigiinngitsut allakkat piler-

tortumik isumannaatsumillu apuuttarsinnaanerisa nalornissutigineqarnerannut ilaatigut tunngassuteqar-

tut pissutigalugit.

TELE-POST nassiussalerinermi pisariaqartitsinerup qanoq innera tun-ngavigalugu postnormulersuisarpoq atorunnaarsitsisarlunilu. Post-normuliinerit kingulliit ilaat tassaavoq 3964 Qaarsut. Mittarfi liineq tamatumunnga pissutaavoq aammalu Qaarsunut allakkat Qaarsuni niuneqartarnissaat silatusaarnerummat Uummannakkoortinneran-niit. Post Danmark-ip assersuutigalugu allakkanut puuliat sapaatip akunneranut sisamariarluni Qaarsunut toqqaannartumik nassiut-tarpai, postnormoqanngippallu tamanna ajornassagaluarpoq. Post Danmark-imi allagarpassuit tigusatik immikkoortiteraangamikkit naluneq ajorpaat postnormu 39-mik aallartittoq tassaasoq Kalaal-lit Nu naannukartoq. Allakkat illoqarfi up aqqa malillugu immikkoor-titerneqartartuuppata, taanna eqqaamajuminaannerussagaluar-poq.

Page 18: Online nr. 3, 2009

18 Online nr. 3 • 2009

Uummannami, Ilulissani, Aasianni, Sisimiuni, Maniitsumi, Nuum-mi, Paamiuni, Qaqortumi aamma Tasiilami TELE-POST Centeri-mut iseruit normulersuumminngaanniit sullinneqarnissannut normumik nusutsissaatit. Normuvit taaneqarnissaata tungaanut nioqqutit saqqumisut isiginnaarsinnaavatit, inuit oqaloqatigalu-git, poortukkap nassiussassavit poortornera naammassillugu, akiliinissannut allagartap immersornera piareertiterlugit tulle-riiaartuni ”kukkusumik” inissinngikkaluarlutit.

Illit sullissassallu allat utaqqinissi sivikinnerpaanissaa qulak-keerniarlugu, atortulersuummi paasissutissat utaqqinerpit qa-noq sivisutiginerata uuttorneqarneranut atorneqartarput. Utaqqinerit sivisussusaat ataavartumik misissoqqissaartarpa-gut, taamaalilluta illit suliassaatitit qanoq ittuugaluarpataluun-niit sullissinerput pitsaanerulersinnaaq qullugu pilertorneruler-sinnaaqqullugulu. Taamaammat sullissinermi anguniagaq sulli-tanut suup pitsaanerpaaneranik aallaaveqartoq POST-ip angu-niagaraa.

Normumik nusutsigit…Sullitatta normulersortarnerat – utaqqinerpit sivisussusaata nakkutiginerata avataatigut sumut atorparput?

Sullissinermi maannakkut anguniagaq tassaavoq: minutsit tal-limat iluanni sullitat 85%-iisa sullinneqarsimanissaat, minutsit qulit iluanni 95%-it, aammalu sullinneqartussat tamarmik mi-nutsit 15-it iluanni sullinneqareersimanissaat.

Atortulersuummi paasissutissat katersorneqartut aam mat taaq atorneqartarput sullitat amerlassusaannik, piffi ssap qanoq ili-nerani sullissat ikinnerusarnerannik/amerlanerusarnerannik, ammasarfi it aaqqiivigineqarnerannut, ilaatigut sullissinerit si-visussusaannik aammalu sulisorisat qassit atorneqarnissaan-nik kisitsisinngorlugit takussutissiornernut.

Atortulersuut pillugu annertunerusumik tusagaqarusukkuit – immaqa illoqarfi gisanni sullinneqarsimasut qanoq amerlatigi-simanerannut tunngasunik? – TELE-POST Cen terimut attave-qarnissannut tikilluaqquneqarputit.

Page 19: Online nr. 3, 2009

19 Online nr. 3 • 2009 11111111111119999999999999OnOnOOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOnOOnOnOnOnOnOOnnOnnOnnOOnOOOOOOOnOO lilliliililiilililliilllillllill nenenenneneneeeneneneeeeeeneneeeeeneneeeeeeneenenee nnnnnnnnnnnnnnnnnnnrrr.rrrrrrrrrrrr 33333333333333333 • 2222 222222 22222222222200000000000000000000000000 99999999999999999

mob

ilm

obil

Samsung Blue Earth

HTC Magic

Samsung B2100 SonimXP3.2

HTC Hero HTC Tattoo

EmporiaTALKpremium

Pris kr. 2.999,-

Pris kr. 3.499,-

Pris kr. 1.199,- Pris kr. 2.699,-

Pris kr. 3.499,- Pris kr. 2.499,-

Pris kr. 999,-

Fremstillet af PCM

Opladning via solceller

ECO userinterface

Skridttæller

Facebook

3 MP Kamera

TELE 3G, ja

Android Market

3 Home Screens

GPS

WI-FI

3,2 MP Kamera

Android

TELE 3G, ja

Håndværker/Outdoor mobil

IP57 certifi ceret

Samtale i støjfyldte miljøer

Ekstra modstandsdygtig over for snavs, støv & vand

1,3 MP Kamera

Lommelygte

TELE 3G, nej

Håndværker/Outdoor mobil

IP57 certifi ceret

Vandtæt til 1 m dybde

Tåler fald på op til 2 m

Fungerer fra -20 C til + 60 C

3 år ombytningsgaranti ved defekt

TELE 3G, nej

Android Market

7 Home Screens

GPS

WI-FI

5,0 MP Kamera

Android

TELE 3G, ja

Android Market

Design dit eget cover

GPS

WI-FI

3,2 MP Kamera

Android

TELE 3G, ja

Senior mobiltelefon

Store knapper

Høj lydstyrke

Nem at betjene

Kan benyttes med høreapparat

Huskefunktion for fødselsdage

TELE 3G, nej

Pris kr. 3.999,- Pris kr. 999,-

800Mhz processor

3,1” OLED display

MS Exchange Active Sync

WI-FI

Widgets

Facebook

TELE 3G, ja

mp3

FM -radio

Bluetooth

Stort farvedisplay

GPRS / MMS

Op til 8 GB hukommelse

TELE 3G, nej

Samsung JET SamsungC3050

Assigiinngitsunit atorneqarsinnaasup immiissutip elektronik atorlugu atortunik, soorlu mobiltelefo-ninik/smartphones-inik, iPod-inik, Sony PSP-nik, immiisinnaanngortippaatit immiissutit kabelillu assigiinngitsorpassuit piginngikkaluaritit.

Adapterit akeqanngitsut uku imarai:- Nokia-mut nalinginnaasoq- Nokia-mut mini- Sony PSP- HTC telefoninut / smartphones-inut Mini USB - iPOD/iPhone- Sony Ericsson-imut – ilutsinut nutaanerusunut

Taakku saniatigut ukununnga stikki pisia-risinnaavat: Samsung, Apple, Nintendo allanullu, ataaseq 69,-

*Giugiaro-p aamma ilusilersugarai Apple-mit, Nikon-imit, Swatch-imit, Omega-mit, Kenwood-imit aamma Seiko-mit nioqqutissiat

Juullimi akia kr. 499,-

Ukioq manna juullimi tunissutissaalluarsinnaasoq Messless Universal Multicharger – Ilusilersuisua Giugiaro*

Page 20: Online nr. 3, 2009

Juullimi tunissutissatit internetikkut pisiarikkit

20 Online nr. 3 • 2009

www.smartgirl.dkQarasaasiakkut pisiniartarfi k una arnanut inuu-suttunut atisanik, skuunik atortussanillu allanik smartinik pisiniartarfi uvoq – meqqit torragine-qarnerpaat (torragineqannginnerusullu) tassani takusinnaavatit. Pisiniartarfi k iserfi giuminartuu-voq, isumannaatsuuvoq (e-mærket) ajunngil-luin nartumillu sullissisarlutik, assersuutigalugu taar siiniarnermi. Kalaallit Nunaannut allakkati-gut nassiussisoqartarpoq.Akiliineq: Akiliutit, soorlu Dankort, Visa aamma Mastercard atorneqarsinnaapput.

www.smartguy.dkQulaanituulli, taamaallaat una angutinut inuu-suttunut tungasunik pisiniartarfi uvoq.

www.smartkids.dkInternetimi pisiniartarfi it smartit ilaat – naalu-ngiar sunnut meeqqanullu anginerumaanut.

www.myus.comNalunngiliuk amerikkamiut internetikkut pisini-artarfi anni atortussaarakasik qangarsuarli ami-gaatigisimasat TAANNARPIAAVIK tassanngaan-naq naneriataarnera. Pisiniarnerit aallartippat immersorneqartussat tamaasa immersorlugit, taavali paasilerlugu suliffeqarfi k amerikkami naa lagaaffi nnut taamaallaat nassiussisartoq ima luunniit amerikkamiut kortii akiliutigineqar-tartut kisiisa atorlugit akiliisinnaasutit. Sullissis-sutip uuma ajornartorsiut tamanna qaangertis-sinnaavaa! Nittartagaq misissoruk qanorlu taa-maaliorsinnaanersutit takullugu.

www.myphotobook.dkAssilisatit kusanarnerpaat atuagaasanngortik-kit! Atuagaasaq assinik imalik ilinnut tunngas-sutilerujussuaq pisariitsumik pilertortumillu su-liariuk. Illit assiliissaatit – Europami atuagaa-sanik assinik imalinnik suliarinnittartut anner-saasa ilaata atuagaasanngortitsissutissavaa tit. Programmi akeqanngitsumik aasinnaavat, eq-qissillutillu taava assit oqaasertassallu sulia ra-lugit. Naammassigukkit atuagaasaq nassiutissa-vat, ullualuinnannguit suliarineqassaaq allakka-tigullu ilinnut nassiunneqarluni. Akiliineq: MasterCard, Visa aamma Eurocard ima luunniit toqqaannartumik aningaasanik nuus sineq. Nittartakkami annerusumik atuarit.

www.sika-mut.dkInternetikkut pisiniarfi mmi uani puisip amianik umimmaallu meqquinik kusanartuliat pisiarisin-naavatit. Isersimmatit, aaqqatit, angerlarsimaf-fi mmi atortut, pinnersaatit allallu. Tunissutissaq aamma poortorneqarsinnaavoq. Pisiat POST-ik-kut sukkasuumik isumannaatsumillu nassiunne-qartarput. Akiliineq: Akiliutit, soorlu Dankort, Visa aamma Mastercard atorneqarsinnaapput PBS aqqutiga-lugu.

www.spar-momsen.dkInternetikkut pisiniarfi mmi e-mærkilimmi uani, angerlarsimaffi mmut tunngasorpassuit allassi-maneratut ”akikinnermik qinngarnaannangajat-tut” pisiarisinnaavatit. Skandinaviami nunanut aammalu Kalaallit Nunaannut akitsuuteqanngit-sumik nassiussisarput.Akiliineq: Dankortimik.

www.gadgets.dkNamminneq allapput: ”2002-mi aallartinnerput akerliuneruvoq uagut angutit alersinik unngia-reer lunilu tarngutinik tunissutisiuaannarnitsin-nut. Taamanili oqaasinnaarilerparput, utoqqa-linerput pissutigalugu pinnguarunnaassanngit-sugut; utoqqalissaagut pinnguarunnaarutta”. Tu nissutissat qiimmallannartuussappat, eqqu-miikajaarluni imaluunniit allatut ittuussappat, tassa pisiniarfi ssat. Pisiniarfi k e-mærke-ligaa-voq, pisinerlu ulloq taanna nal. 17.00 sioqqullu-gu pisimappat ulloq taanna pisiaq nassiunne-qartarpoq. Akiliineq: Akiliutit, soorlu Dankort, Visa aamma Mastercard atorneqarsinnaapput.

www.atlanticmusicshop.glInternetikkut pisiniartarfi up taassuma nioqquti-gai CD-t DVD-iillu kalaallinik nipilersortullit, ni-pi lersornermut atortut, telefonit siutinut atitit-tar tut, kabelit atortullu allarpassuillu – aamma T-shirt-inik pisisinnaavutit. POST aqqutigalugu nassiussisarput.Akiliineq: Akiliutit, soorlu Dankort, Visa aamma Mastercard atorneqarsinnaapput kiisalu Visa Elektron.

www.ek-soft.glInternetikkut pisiniartarfi up uuma Ilulissani pi-si niarfi mminninngaanniit toqqaannartumik nioq-qutigaat qarasaasianut tunngasut suulluunniit. Anguniagaraat Kalaallit Nunaanni kikkulluunniit tamarmik pisariitsumik qarasaasiamut atortunik pisisinnaanissaat, illoqarfi mmi anginerumaami nunaqarfi mmiluunniit najugaqaraluarunik. Qara-saasiat angallattakkat, printerit, bilikkit, webka-mera-t, assit sinissaat pisiassat ilaannanngua-raat. Nittartagaq tooruk atorfi ssaqartitallu tas-sani nassaaralugu. POST aqqutigalugu nassius-sisarput.Akiliineq: Akiliutit, soorlu Dankort, Visa aamma Mastercard atorneqarsinnaapput.

Qulaani allassimasut internetimi pisiniarfi usin-

naasut ilaminiinnannguaraat – allarpassuarnik

peqarpoq, aamma nunatsinni. Nammineerlutit

allanik ujaasigit. Interneti aqqutigalugu qara-

saasiakkut pisiat tamarmik nammineq akisus-

saaffi gineqarput – internetikkut pisiniarfi gisat

tatiginerlugu nammineq nalilersoruk. Aammalu

pisiniarfi it e-mærke-llit ajornanngippat pisiniar-

fi ginerukkit. Internetikkut pisiniarfi it e-mærke-

llit pisiniarfi gigukkit illersugaanerussaatit.

Internetikkut pisiniarnermi siunnersuutit sia-laat arfi nillit1. E-mærke-qartoqarnersoq misissoruk,

taamaappat illersugaanerussaatit 2. Kreditkortit akiliutigiuaannartaruk,

taamaalioruit maalaaruteqarsinnaaner-mut malittarisassanit illersugaassaatit (www.e-maerket.dk/sw2654.asp)

3. Nioqquteqartup kinaanera misissoruk (Aqqa, najugaa, telefonnormua, mail-adressea il.il.)

4. Pisiat misissoruk – pisiavit pisinnaasai pingaarutillit pillugit paasissutissaqartin-neqarnissat pisinnaatitaaffi gaat.

5. Pisitinnak tuniniaanermut nassiussiner-milu piumasaqaatit misissoqqissaakkit

6. Pisinermut uppernarsaat toqqoruk kontollu misissoqqissaarlugu – interne-tikkut pisiniarfi up aningaasat eqqortumik akiliutigitissimanerlugit

Tusarfi k: www.e-maerket.dk

Internetikkut alakkarterininnut siunnersuutit-sialaat arfi nillit

1. AntivirusprogrammiFilinik aallerfi gisat website tatigilluinnartin-nagu aallernallu programmimi toqqaannar-tumik fi linik ammaaniaqinak. Filit harddisk-innut toqqukkit, antivirusprogrammit atorlugu misissukkit, aatsaallu taamaalio-reeruit ammarlugit.

2. NioqqutillitNioqqutilit tatiginartuinnaat programminik aallerfi gisakkit.

3. Browser-ivit qanoq aaqqitaaneraBrowser-it aaqqiguk programmit allallu fi lit qarasaasiannut nuunneqalinnginneranni apereqqaartartunngorlugu.

4. Browser-innik nutarterisarneqBrowser-imik nioqqutillip isumannaatsuunis-samik inassuteqaatai malikkit. Browser-it nutartillattaartaruk.

5. FirewallInternetimut attaviup aalaakkaasup hackerit qarasaasiannut isersinnaanerat ajornan-ngit sunnguanngortittarpaa. Attavimmut ikkusimajuaannartumik peqaruit ajoquser-neqarniarnissamut qaninneruvutit, telefoni-mut attavik aqqutigalugu ilaannikkuinnaq attavilertarnerminngaanniit. Firewall-i ilin nuinnaq tunngasoq ikkussuuttariaqarpat. Firewall-eqanngikkuit, taava qarasaasiat atortinnagu qamiguk.

6. Programminik matusineqMessenger-imut, fi linik avitseqatigiinner-mut aammalu chat-ernermut programmit il.il. putulerujussuusinnaasarput, hackerit taamaalillutik taakkunuuna qarasaasiannut isersinnaasarput. Programmit taakku ilaan-nikkuinnaq atortarneranniit ammatittuaan-narsimagukkit ajoquseruminarnerussaaq.

Tusarfi k: Forbrugerrådet

Page 21: Online nr. 3, 2009

21 Online nr. 3 • 2009

10.000 KRONINIK EQQUIGIT- 2009-MI KALAALLIT NUNAANNI UKIUP FRIMÆRKIANIK TOQQAAGIT

2009-p ingerlanerani frimærkit assorsuaq kusanartut nunatsinnilu kulturip, pinngor-titap, oqaluttuassartap inuiaqatigiillu qanoq assigiingisitaartiginerannik takutitsisut 22-t POST Greenlandip saqqummiuppai.Nuan narinerpaasat maanna toqqarsinnaa-lerpat – ukioq manna nunatsinni frimærki kusanarnerpaap toqqarneqarnissaanut peqataagit! Peqataasut tamarmik akornanni makitsissutigineqassapput pinnattaassat

annersaat aningaasanngorlugit tunniunne-qartussat 10.000 kronit. Quppernerup uuma ataatungaa qioruk, immersoriarlugulu ataani adressemut nassiullugu. Aamma nittarta-gaq www.stamps.gl aqqutigalugu taasisin-naavutit. Taasinerit tigoreersimassavarput kingusinnerpaamik ulloq 1. marts 2010.

Malugalugu: Inuk ataaseq taasineq ataaseq. TELE-POST-imi sulisut peqataasinnaapput,

pinnattaassalli annerup makitsissutigineqar-neranut ilaasinnaanatik. Taasinerup inernera kinalu pinnattuunersoq Greenland Collector nr. 3, september 2010-mi saqqummersuk-kut saqqummiunneqassaaq. Pinnattussarli nittartakkatsigut www.stamps.gl -ikkut aam-malu tusagassiuutitigut 2. marts 2010-mi nalunaarutigineqariissaaq.

Porto

Nunatsinni ukiup frimærkianik toqqaarusuppunga. Toqqagara tassaavoq: G-Nr.

Ateq:

Najugaq:

Postnr. Illoqarfi k: Tlf.:

Atsiorneq:

Toqqaanerit kingusinnerpaamik tiguneqarsimassaaq ulloq 1. marts 2010.

G 414 G 415 G 416 G 417G 418 G 419 G 420

G 426G 425G 424G 423

G 422

G 421

G 427

G 434 G 435

G 428 G 429G 430 G 431 G 432

G 433

Immersugassaq✄

UUNGA NASSIUNNEQASSAAQ: POST Greenland Filatelia, Postboks 1213913 TasiilaqTlf.: 98 11 55 Fax: 98 14 32