*Eylül *2015 *SAYI 27

ORHAN OKULU

ADALI HALİL PEHLİVANHer yıl yaptığımız Tar�h� Kırkpınar

Güreşler� başlama törenler�nde Pehl�vanlar Mezarlığını da z�yaret eder�z. Ed�rne’ de hemen herkes�n b�ld�ğ� bu kabr�stan, Adalı Hal�l ve Kara Em�n Pehl�vanların ebed� �st�rahatgâhlarıdır.

Bu yazımda C�han Pehl�vanımız Adalı Hal�l’� daha yakından tanıtmaya çalışacağım.

El�m�zdek� b�lg�lere göre Adalı Hal�l Pehl�van, Ed�rne Sancağına bağlı Üsküdar Nah�yes�n�n Düdükçülü köyündend�r. Bu yörede Mer�ç Nehr� �k� koldan aktığı �ç�n buraya ADAİÇİ den�r.Bu nedenle Hal�l Pehl�vanın adı ADALI olarak ün yapmıştır.

Ed�rne nüfus da�res�ndek� kayıtlara göre baba adı Ahmed, ana adı Fatma yazılıdır. 1866 doğumlu olan Adalı Hal�l, Cumhur�yet�n kurulmasıyla b�rkaç yer değ�şt�rm�şt�r. Bu nedenle nüfus kayıtlarında bazı hatalar görülmekted�r. Kayıtlarda şöyle yazmaktadır:

Adalı Hal�l pehl�vanın mezarı Bayır Başındadır.

Ahmet ve Fatma oğlu 1269 doğumludur. 5 Mart 1927’ de Ecel� �le Üyüklü Tatar Köyünde vefat etm�şt�r. Yurt dışında kalan Düdüklü Köyü doğumludur. Ölüm kaydı, Ed�rne merkez Nüfus kaydı Üyüklü Tatar Köyü 94 hanes�nded�r. Soyadı kanununda çocukları Den�z Ed�rne PAŞAİLİ Gazetes�’n�n 10 Şubat 1341 Perşembe günü sayısında ölümü �le �lg�l� şunlar yazılıdır;

TÜRK GÜCÜNÜN TİMSALİ ADALI HALİL PEHLİVAN VEFAT ETTİ‘’Fransa, İng�ltere, Amer�ka ve sa�r

ecneb� memleketler�nde yaptığı güreşlerde h�çb�r zaman sırtı yere gelmeyen Trakya’ nın yet�şt�rd�ğ� Türk Gücünün T�msal� ADALI HALİL Pehl�van kısa b�r rahatsızlığı müteak�p geçen salı akşamı rahmet- � rahmana Merhumun cenazes� �ht�falata lay�k �le kaldırılarak Kasım Paşa Cam�� Şer�f�’nde namazı ba’de-e-da cam�-� mezkur haz�res�ne def�n ed�lm�şt�r.

Merhumun cenazes�nde Müftü Efend� �le ulema merhumu sevenlerden

kes�r b�r cemaat ve hükümet tarafından da b�r âsâr kadar şan olmak üzere b�r müfreze pol�s ve jandarma hazır bulunmuştur.’’

Adalı Hal�l’ �n mezarı , Cumhur�yet dönem�nde Kale�ç�’ nde bulunan her yıl z�yaret ett�ğ�m�z Pehl�vanlar Mezarlığına kaldırılmıştır.

ADALI HALİL GÜREŞİ NASIL BIRAKTI Ş�md� Yunan�stan’ da kalan Ahır Köy’

de 3 mayıs 1906 tar�h�nde Kırkpınar Panayırı açılacağına da�r Ed�rne’de yayınlanan Ed�rne Gazetes�’nde b�r duyuru yazısı çıkmıştır.

Bu duyuruda Adalı Hal�l Pehl�vanın güreş� bırakacağı yazılıdır. Bunu d�ğer köy ve kasabalara duyurulması �se Kırkpınar Ağası Tal�p Ağa tarafından yapılmış, atla, araba �le köy köy kasaba kasaba, sokak sokak dolaşan çığırtkanlar Kırkpınar çağrısını şöyle yapmışlardı;

’’Ey ahal�… Duyduk duymadık demey�n. C�han, Avrupa ve Osmanlı şamp�yonu Kırkpınar Başpehl�vanı Adalı Hal�l güreş� bırakıyor. K�spet�n� asacak. Son defa bu Kırkpınar’ da k�spet g�yecek. Son defa seyredeceks�n�z.’’’

3 Mayıs 1906 yılı Kırkpınar’ ında heyecan , çeşn� bakımından değ�ş�k oluyor. Adalı Hal�l’ � son defa seyretmek olanağını kaçırmak �stemeyenler, üç gün önces�nden Ahır Köy Çayırı’nın yolunu tutuyor.

B�zler , Adalı Hal�l g�b� efsane b�r başpehl�vanın güreş�n� �zleyemed�k.. Ama her yıl Kırkpınar törenler�nde z�yaret ett�ğ�m�z Pehl�vanlar Mezarlığında ruhuna fat�ha Mekânı cennet, ruhu şad olsun…. Nurlar �ç�nde yat ADALI HALİL PEHLİVAN…

Önümüzdek� Kurban Bayramı; tüm yağlı güreş cam�asına , vatanını ve ulusunu her şeyden çok seven herkese kutlu olsun…

Alper Yazoğlu18 Eylül 2015

yazoglualper@gmail.com

SAYFA 3SAYFA 3SAYFA 3

654. KIRKPINAR’DA GURURUMUZ OLDU:

UFUK YANIK654. Tar�h� Kırkpınar’ı da ger�ler-

de bıraktık.Her organ�zasyonda olduğu g�b�;

bu yılk� organ�zasyonun da eks�ler� oldu, artıları oldu.

Bugünkü yazımızda Ed�rne �ç�n artı değer� olan b�r �s�mden söz etmek �st�yorum.

Bu �s�m, Deste Orta Boyda Ed�r-ne’m�ze b�r�nc�l�k get�ren pehl�vanı-mız; Ufuk Yanık.

Ufuk Yanık, İşç� emekl�s� b�r babanın üç evladından b�r�s�.

Ufuk Yanık’ın �k� kardeş� de (b�r�s� kız) güreş yapmaktadırlar.

Ufuk Yanık henüz 19 yaşındadır.Kırkpınar’da yapılan boy sırala-

masına baktığımızda; Ufuk Yanık’ın başpehl�vanlığaulaşab�lmes� �ç�n önümüzde sadece 5 yılı var.

Ufuk Yanık nasıl Başpehl�van olacak?

Öncel�kle katıldığı her Kırk-pınar’da �lk 3 dereceye g�rmes� gerek�yor. Başaltı boyunda �se enazından F�nal güreş� yapması gerek�yor.

Ufuk Yanık, bugün �ç�n Trakya

Ün�vers�tes� Kırkpınar BESYO 2. sı-nıf öğrenc�s�d�r. Yan�sporun b�l�msel olarak yapıldığı b�r yüksekokulda-dır.

Ufuk Yanık’ın başarıya ulaşması �ç�n f�z�k� bütün şartları tamam-dır. Ancak ve ancak UfukYanık’ın Ed�rnel�ler tarafından maddeten desteklenmes� gerek�yor.

Kolay değ�l. Ufuk Yanık kend� boyunda güreşen 144 pehl�van arasından sıyrılıp gelm�şt�r.

Hem de esk�ler�n dey�m�yle “kı-

ran kırana güreş” yaparak gelm�şt�r.Ufuk Yanık h�çb�r güreş�nde

sonucu puanlamaya bırakmamış, rak�pler�n� “sırtaşağı”etm�şt�r.

Ufuk Yanık bu yıl Ed�rne Beled�-yes� adına Ermeydanı’nda güreş tutmuştur.

Ş�md� söz, Beled�ye Başkanımız Sn. Recep Gürkan’dadır.

Sn. Başkanımız Ufuk Yanık �ç�n şanına yakışır b�r ödül tören� düzenlemel�d�r. Bu töreneEd�rne’de ekonom�k gücü el�nde tutan bütün kurum ve kuruluşların tems�lc�ler� katılmalı,Ed�rne’m�ze 654. Tar�h� Kırkpınar’da şamp�yonluk kazan-dırarak gurur veren Ufuk Yanık peh-l�vana hak ett�ğ� ödüller ver�lmel�d�r.

Böyles�ne b�r g�r�ş�m; Ed�rne’de yağlı güreşe gönül veren d�ğer peh-l�vanlarımıza da b�rteşv�k model� olacaktır.

Bu arada Teşv�k boyda Ed�rne’m�-ze 3.’lük kazandıran genç Abdülbak� Kara pehl�vanı dasevg�yle anıyorum ve bu genç pehl�vanımızın da onur-landırılmasını ve ödüllend�r�lmes�n� gönülden arzu ed�yorum.

Beyazıt SANSI

Baskı: Ege Reklam ve Basım Sanatları San. Tic. Ltd. Şti.Esatpaşa Mah. Ziyapaşa Cad. No: 4 Ataşehir - İSTANBULTel: 0216 470 44 70Faks : 0216 472 84 05www. egebasim.com.trSertifika No: 12468

Adres: Türkocağı Cad. No: 19 Kaleiçi - EDİRNETel: 0284 212 63 82e-posta: kirkpınardernegi@gmail.comwww.kirkpınardernegi.org

EYLÜL 2015 SAYI 27 YIL: 2 Yayın Türü:

YEREL SÜRELİ YAYIN

Destanı-ı KırkpınarBasın Meslek İlkelerine

uymaya söz vermiştir. Tüm reklamların sorumluluğu

firmalara, makaledeki görüş ve düşünceler ise

yazarlara aittir. Yazarlara ücret ödenmez.

KIRKPINAR KÜLTÜRÜNÜTANITMA VE YAŞATMADERNEĞİAdına İmtiyaz Sahibi

ALPER YAZOĞLU

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü

ÖZCAN BAŞGÜL

Genel Sekreter

MÜBECCET GÜZEY

Genel Yayın Danışmanı

SİNAN BERATLIGİL

Katkıda BulunanlarRAMAZAN GÜVENSEYFETTİN SELİMSEMAHAT UZGÖRBEYAZIT SANSIMUHSİN DURUCANPROF.DR. İBRAHİM ÖZTEKÖMER ALTAYŞEREF GÖKDEMİRAHMET ACAR

Reklam Koordinatörü

GÜLŞAH AŞÇIOĞLU

SAYFA 4

16. İpsala Çelt�k (P�r�nç) Kültür ve Sanat Fest�val� etk�nl�kler� kapsamında düzen-lenen “Kel Al�ço Pehl�van’ı Anma ve Yağlı Güreşler�”, 06 Eylül 2015 Pazar Günü,

Al�ço Pehl�van Köy’de yapıldı. Etk�nl�k, Köy meydanında Güreşler�n Ağası Yusuf

Yörük ve Kel al�ço Dernek Başkanı İbrah�m G�rg�n Tara-fından İpsala Kaymakamı Eyüp Özdem�r, İpsala Beled�-ye Başkanı Mehmet Kerman, Jandarma Komutanı ve Mülk� Erkanı karşılaması ve kortej eşl�ğ�nde saat 11.00 sıralarında, Kel Al�ço’nun, Al�ço Pehl�van köyündek� mezarının z�yaret ed�lmes� �le başladı.

Köy meydanındak� Kel Al�ço Anıtı önünde toplu fotoğraf çekt�r�lmes�n�n ardından, İpsala Beled�yes� Mehteran Takımının , Marşlar eşl�ğ�nde ,yağlı güreşler�n

yapılacağı tören alanına geç�lerek, saygı duruşunda bulunuldu ve İst�klal Marşı söylend� yapılan duaların ardından güreşlere geç�ld�.

Baş Cazgır Şükrü Kayabaş’ın M�n�k Pehl�vanları Çayıra Salması �le başlayan Kel Al�ço Yağlı Pehl�van Güreşler�ne ; İpsala Kaymakamı Eyüp Özdem�r, İpsala Beled�ye Baş-kanı Mehmet Kerman, Kel Al�ço Yağlı Güreşler� Derneğ� Başkanı Kurucu Ağa İbrah�m G�rg�n, Kel Al�ço Güreşler� Altın Kemerl� Ağası Necm� Sezer, Kel Al�ço Pehl�van Gü-reşler� Ağası Keşan T�caret Borsası Mecl�s Başkanı Yusuf Yörük, bazı beled�ye başkanları, bazı da�re am�rler�, s�v�l toplum kuruluşların tems�lc�ler�, güreş ağaları ve çok sayıda vatandaş katıldı.

Güreşler�n başlamasından hemen sonra, Dernek Başkanı İbrah�m G�rg�n ve Ağa Yusuf Yörük Açılış

SAYFA 5

HEEEEEEY BRE ALİÇO UYUYORMUSUN? -KIRAN

KIRANA GÜREŞLER VAR DUYMUYORMUSUN?

Güreşler�n Ağası Yusuf Yörük ve Kel al�ço Dernek Başkanı İbrah�m G�rg�n Tarafından İpsala Kayma-kamı Eyüp Özdem�r, İpsala Beled�ye Başkanı Mehmet Kerman, Jandarma Komutanı ve Mülk� Erkanı karşılaması ve kortej eşl�ğ�nde saat 11.00 sıralarında, Kel Al�ço’nun, Al�ço Pehl�van köyündek� mezarı-

nın z�yaret ed�lmes� �le başladı.

 “ Kel Al�ço Pehl�van’ı

Anma ve Yağlı

Güreşler�”, 06 Eylül 2015

Pazar Günü, Al�ço Pehl�van

Köy’de yapıldı.

Özcan BAŞGÜL

atasporumuzgures@gma�l.com

SAYFA 6

konuşmalarını yaptı.Güreşler esnasında Bursa Keşanlılar derne-

ğ�nden yaklaşık 100 k�ş�l�k b�r gurup eller�nde Türk bayraklarıyla er meydanına g�rerek yaşa-nan terör olayları karşısında b�rl�k ve beraberl�-ğ�m�z�n en güzel örneğ�n� vererek güreş severler tarafından ayakta alkışlanarak yerler�ne alındılar.

B�rçok Yöre Güreş Ağasının konuk olarak

katıldığı Kel Al�ço Yağlı Pehl�van Güreşler�nde tüm boylarda kıran kırana güreşler yapıldı. Başpehl�vanlık boyunda �se 10 başpehl�van kol bağladı, Hasan Tuna, Ahmet Yavuz, Güngör Ek�n, Ar�f Akın, Sezg�n Yüksel, Hüsey�n İy�can, Enver Er�şt�, Al� Gökçen, Kaan Kaya, Ahmet Kavakçı Yapılan �lk tur müsabakalarının ardın-dan, Yarı F�nalde Ahmet Yavuz-Güngör Ek�n’� Mağlup ederken, Hasan Tuna-Enver Er�şt�’y� Mağlup ederek F�nale yükseld�ler, yapılan f�nal müsabakası çek�şmel� geçerken güreşseverler son dak�kaya kadar yerler�n� terk etmeyerek dedeler� Kel Al�ço’nun m�rasına sah�p çıktıklarını ve güreşe verd�kler� önem� gösterm�ş oldular, 2002 Yılı Kırkpınar Başpehl�vanı Hasan Tuna

İlk defa çıktığı Kel Al�ço er meydanında tecrü-bes�n� konuşturarak rak�b� Ahmet Yavuz’u açık düşürerek Kel Al�ço Yağlı Pehl�van Güreşler�n�n Başpehl�vanı oldu.

Başpehl�vanların madalyalarını ve Kupalarını İpsala Kaymakamı Eyüp Özdem�r, İpsala Beled�-ye Başkanı, Mehmet Kerman, Kel Al�ço Dernek Başkanı İbrah�m G�rg�n, Ağa Yusuf Yörük,ve Necm� Sezer verd�,

Başpehl�vanlık Güreşler� Önces�nde başka ağa adayı çıkmayınca Yusuf Yörük önümüzdek� yılın-da ağası olarak seç�ld� ve ağalık kupası Kend�s�ne İpsala Kaymakamı Eyüp Özdem�r, İbrah�m G�rg�n ve Necm� Sezer Tarafından ver�ld�, daha sonra ağa arkadaşlarıyla er meydanında şeref turu

SAYFA 7

Kel Al�ço Pehl�van Anıtı

atan Ağa Yusuf Yörük Güreşsever-ler� selamladı.

Güreşlere katkılarından dolayı Kırkpınar Derneğ�m�z Yönet�m Kurulu Üyes� ve Destan-ı Kırkpı-nar Derg�m�z Sorumlu Yazı İşler� Müdürü Özcan Başgül’e Kel Al�ço Dernek Başkanı İbrah�m G�rg�n Ta-rafından Yağlı güreş�m�z�n s�mges� m�n� b�r kıspet hed�ye ed�lm�şt�r.

PEHLİVANLIK:1. HASAN TUNA2.AHMET YAVUZ3.GÜNGÖR EKİN3.ENVER ERİŞTİKEL ALİÇO ( 27 Yıl ) :Kel Al�ço, ünlü b�r yağlı güreşç�-

d�r. 1844 yılında doğan Kel Al�ço, Bulgar�stan’ın Plevne �l� Cherven Bryag Mun�c�pal�ty ( Kırmızı Kıyı Beled�yes�) �lçes�ne bağlı İSKAR nehr� kenarında bulunan KOYNA-RE köyünden göç etm�şt�r. Balkan Harb� sırasında KOYNARE köyü ve

bu köye 16 Km mesafede bulunan Lovech (Lofça)�l�n�n Lukov�t kö-yünden ayrılmak zorunda kalan Pomaklar bu gün halen Ed�rne �l� İpsala �lçes� Al�çopehl�van köyünde yaşamaktadır.

Saçsız başından dolayı “kel” takma adıyla anılan Al�ço, çok sert ve acımasız güreş tekn�ğ�nden dolayı “Gaddar Al�” olarak anılırdı. Güreşe küçük yaşta başladı. Yalnız dönem�n�n değ�l, Türk güreş�n�n en büyük pehl�vanlarından b�r� olarak tanındı. Abdülaz�z’�n �lg�s�n� çekerek huzur güreşler�ne katıldı. Yıldız Sarayı’nda “şamdancıbaşı”-lığa kadar yükseld�. Kırkpınar’da aralıksız 27 yıl başpehl�vanlığı kazandı. 70 yaşındayken kend�s�ne meydan okuyan çırağı Adalı Hal�l’� yend�ğ�nde Adalı, Al�ço’dan 25 yaş küçüktü. 1919 yılında ölen Kel Al�ço’nun mezarı Ed�rne-İpsala’nın Al�çopehl�van köyünded�r.

Bulgar�stan’ın Şumnu kent�nde dü-zenlenen Kocayusuf Yağlı Güreş-ler�’nde Ed�rne Beled�yes� Güreş

Takımı’ndan Serkan Üğdüller Başpehl�van oldu.

Bulgar�stan’ın en büyük yağlı güreşler�nden b�r� olarak kabul ed�len Koca-yusuf Yağlı Güreşler�ne Ed�rne Beled�yes� Güreşç�ler� damgasını vurdu. Kocayusuf Güreşler�’ne katılan Ed�rne Beled�yes� güreşç�ler�nden Serkan Üğdüller, Başpehl�van olarak altın ke-mer�n sah�b� oldu. Gökhan Vurcanlı’da başpehl�vanlıkta üçüncülüğü kazandı.

Beled�ye Güreş Antrenörü Talat Çel�k, Beled�ye Güreşç�ler�n�n başarı graf�ğ�n�n her geçen gün daha da

arttığını bel�rterek, “Ed�rne Beled�ye Başkanımız Recep Gürkan’ın destekler� �le hem yurt �ç� hem de yurtdışı b�r-çok yağlı güreşlere g�d�yo-ruz. Son olarak Kocayusuf Yağlı Güreşler�’ne katıldık. Kocayusuf güreşler�nden Başpehl�vanlıkla döndük.

Ayrıca, Başaltı’nda Ned�m Anıl G�der ve Ayhan Aktürk üçüncülüğü paylaştılar. Küçükorta boyda Ufuk Yanık’da b�r�nc� oldu.” ded�.

ulgar�stan’ın Şumnu kent�nde dü Beled�ye Güreş Antrenörü Talat

EDİRNE’DEN

Kocayusuf Yağlı Güreşleri’nin Başpehlivanı

SAYFA 8

Lapsek� �lçes�ne bağlı Çardak beldes�nde

düzenlenen yağlı pehl�van güreşler�ne

60 başpehl�van, 700’e kadar da d�ğer

boylarda olmak üzere Türk�ye’n�n

çeş�tl� �ller�nden pehl�van katıldı.

ORHAN OKULU282’�nc� Tar�h� Çardak Yağlı

Pehl�van Güreşler�n�n Baş Pehl�vanı Orhan Okulu 282’�nc� Tar�h� Çardak Yağlı

Pehl�van Güreşler�n�n Baş Pehl�vanı f�nalde rak�b� Mustafa Kemal Kara-

boğa’yı yenen Orhan Okulu oldu.Lapsek� �lçes�ne bağlı Çardak bel-

des�nde düzenlenen yağlı pehl�van güreşler�ne 60 başpehl�van, 700’e kadar da d�ğer boylarda olmak üzere Türk�ye’n�n çeş�tl� �ller�nden sporcu

katıldı.Başpehl�van unvanını kazanan

Orhan Okulu altın kemer� takan �s�m oldu. Güreşlerde �k�nc� Mustafa Kemal Karaboğa, üçüncüler arasın-da Recep Kara �le Al� güngör ek�n

SAYFA 9

282’inci Tarihi Çardak Yağlı Pehlivan Güreşleri’nin

Sinan BERATLIGİL

SAYFA 10

yer aldı.Güreşler� �zleyenler arasında

Çanakkale Ak Part� M�lletvek�l� Bülent Turan, Çan Beled�yeBaşkanı Ab-durrahman Kuzu, Lapsek� Beled�ye Başkanı Eyüp Yılmaz , Kırkpınar Ağası Seyfett�n Sel�m, Altın kemerl� ağa Alper Yazoglu, 1990 kırkpınar Ağası-Murat Köse ve b�rçok yöre ağaları yer aldı. Çardak Beled�ye Başkanı Basr� Ulaş’ın evsah�pl�ğ� yaptığı güreşler� b�nlerce k�ş� �zled�. Başkan Ulaş sporculara teşekkürler�n� �leterek organ�zasyona katılan baş pehl�vanla-rı ayrıca kutladı.

AĞA RAMAZAN GÜVEN’E ALTIN KEMER

3 yıldır çardak ağalığını yapan Ra-mamzan Güven’e Çardak Beled�yes� tarafından Altınkemer takıldı.Bundan böyle Altınkemerl� Çardak ağası olarak tarıhe geçt�.

GÜREŞ AĞALIĞINI AHMET ACAR KAZANDI

Çardak Tar�h� Yağlı Pehl�van güreş-ler�nde üç sened�r güreş ağalığı yapan Ramazan Güven her geçen sene çıta-yı b�raz daha yükseltt�kler�n� kaydett�. Üzer�ne düşen görev� en �y�şek�lde �fa ett�ğ�n�n altını ç�zen güreş ağası Ramazan Güven bundan sonrak� mü-sabakaların daha üst düzeyde olması �ç�n çaba sarf edecekler�n� söyled�. 283’üncü Tar�h� Çardak YağlıGüreşle-r�nde ağalık unvanı �ç�n Ahmet Acar, Oğuzhan Tekçe, Ramazan Güven açık artırma usulü kapıştı. 50 b�n l�radan açılışı gerçekleşen ağalık unvanını 200 b�n TL karşılığında Ahmet Acar kazandı.

12-13 Eylül günler� Hatay’da Türk�ye Aba Güreş� Seçmeler� ve ertes� gün Dünya Kupası Şamp�yonası yapıldı. Türk�ye

Aba Güreş� merkez�, üç büyük d�n�n kutsal şehr�, hoşgörü barış ve kardeşl�k d�yarı Hatay’da b�r�nc� gün yapılan seçmeler, bundan 55 yıl önce kaybett�ğ�m�z büyük b�r şamp�yonun anısına düzenlend�. Bu şamp�yon, Hanna Dem�r’d�. 1934 doğumlu, 17 yaşına geld�ğ�nde 2 metreye yakın boyda, 100 kg.

ağırlıkta, sarışın yakışıklı ve çok güçlü b�r pehl�vandı. Hatay ve Halepbölges�nde b�leğ�n� bükecek y�ğ�t çok azdı. Aba Güreşler�nde büyük üne sah�pt�. Hanna, Hatay’ın Hr�st�yan a�leler�nden b�r�ne mensuptu. 12 Mart 1960 günü motos�klet� �le Mers�n’den Hatay’a gel�rken el�m b�r traf�k kazasında aramızdan ayrıldı.

Hatay Büyükşeh�r Beled�ye Başkanı ve Dünya Aba Güreş� ve Geleneksel Sporlar Federasyonu

başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş’ın Hanna Dem�r anısına düşündüğü bu projes� büyük �lg� gördü. Hatay Rum Ortodoks K�l�ses�, aynı zamanda V�yana K�l�ses� başkanı M�ha�l Papas, yeğen� adına yapılacak şamp�yonaya sah�plenerek, sporculara ver�lecek ödüle tal�p oldu. Daha doğrusu ağalığa soyundu. Kend�s� de gençl�ğ�nde Aba Güreş� şamp�yonu olan M�ha�l Papas, 30 kg. dan ağır s�klete kadar 13 dalda dereceye g�ren

sporcuları 37 adet cumhur�yet altını �le ödüllend�rd�. Hatay’ın sev�len Hr�st�yan d�n adamı M�ha�l Papas’ın spor aşkı �le gerçekleşt�rd�ğ� bu as�l davranışı, Hatay’lılar ve spor a�les� tarafından çok büyük takt�r ve övgü gördü. Bu as�l davranışı neden� �le Aba Güreş� Dünya Federasyonu Başkanları Hatay Büyükşeh�r Beled�ye Başkanı Lütfü Savaş ve Türk�ye Ol�mp�an Derneğ� Başkanı Prof. Dr. İbrah�m Öztek kend�ler�ne özel b�r ş�lt armağan ett�ler.

SAYFA 11

6. İNTERNASYONAL ABA GÜREŞİ DÜNYA KUPASI ŞAMPİYONASI

VE HRİSTİYAN BİR DİN ADAMIMIZIN SPOR AŞKI

Doç. Dr. Lütfü Savaş (Sağda)

M�ha�l Papas ve Prof. Dr. İbrah�m Öztek

Elmalı Yağlı güreşler�nde İsma�l Balaban’ı ye-nen Orhan Okulu, Ta-r�h� Elmalı Yeş�lyayla

Yağlı Güreşler�’nde üst üste üçüncü kez başpehl�van ola-rak, altın kemer�n ebed� sah�b� oldu. Faruk Akkoyun �le Sal�h Er�nç de üçüncü sırayı aldı.

Elmalı �lk dört Kürsüsü şöyle oluştu;

1- Orhan Okulu 2- İsma�l Balaban 3- Faruk Akkoyun 3- Sal�h Er�nç

1- Turan Balaban 2- Hasan Borucu 3- Durmuş Altun 3- Nazm� Şah�n

1- Hakkı Aygün 2- Ertuğrul Dağdev�ren 3- Adem Ustaoğ-lu 3- Recep Bölme

Küçük Orta Büyük kürsü 1- Kürşat Korkmaz 2- Al�

Topal 3- Oğuzhan Tekmen 3- Yücel Yazıcı

Elmalı �lçes�ne gelen Eko-nom� Bakanı N�hat Zeybek-ç�, Esk� Ulaştırma, Den�zc�l�k ve Haberleşme Bakanı ve AK Part� Antalya M�lletvek�-l� Lütf� Elvan ve Esk� Dış�şler�

Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Val� Muammer Türker �le Antalya Büyükşeh�r Beled�ye Başkanı Menderes Türel, müsabaka-ları protokol türbününden �zled�. Recep Gürbüz Spor Merkez�’nde davul ve zur-nayla karşılanan ve önce baş cazgırın yaptığı anonsu d�nleyen Zeybekç�, Çavuşoğ-lu, Elvan ve beraber�ndek�-ler, er meydanında tur atarak, halkı selamladı. Ardından tr�bünlere geçen Zeybekç� �le beraber�ndek�ler, yarı f�nal ve f�nal müsabakalarını �zled�. Çavuşoğlu �le Elvan, yarı f�nal ve f�nal müsabakalarını b�r süre �zled�kten sonra, alandan ayrıldı. Bakan Zeybekç�, ödül tören�nde, başpehl�van Oku-lu’ya altın kemer, madalya ve kupayı verd�.

 Zeybekç�, “B�z� b�z eden kültürel değerler bunlar” ded�.

Tar�h� yağlı güreşler� �ç�n Elmalı’ya geld�ğ�n� anlatan Zeybekç�, “Dünya görüşler�-m�z, s�yas� görüşler�m�z b�rçok zevk�m�z çok farklı olab�l�r

ama b�z� b�z yapan değerler�-m�z, güreş�m�z, ata sporumuz” �fadeler�n� kullandı. Bakan Zeybekç�, bu geleneğ� sürdür-mek gerekt�ğ�n� vurgulayarak, “B�n 663’üncüsü de k�mse merak etmes�n bu topraklar-da olacak. Allah’ın �zn�yle bu böyle devam edecek. Her k�m k� ne tür hesabı varsa, bu b�rl�k ve beraberl�ğ�m�zle onların bütün hesaplarını başlarına geç�receğ�z �nşallah. Burada güreş meydanlarında şeh�t olan destanlarımız da var.

Kahramanlarımız var, tar�-h�m�z boyunca bütün şeh�tle-r�m�ze Allah’tan rahmet d�l�yo-rum. Soysuzlar, soysuzluğunu yapmaya devam edecek ama bu az�z m�llet Allah’ın �zn�yle var ve var olmaya devam Başpehl�van olan Okulu da kend�s�n� destekleyen herkese teşekkür ederek, “Ben� seven sevmeyen herkese teşekkür eder�m. Antalya’ya Elmalı’nın altın kemer� hayırlı olsun d�yorum” d�ye konuştu. 

ORHAN OKULU

SAYFA 12

663. Elmalı Baş Pehl�vanı

Bülent ERDOĞAN

Türk�ye Güreşler� Gen. Yay. Yön.

blterdogan@gma�l.com

SAYFA 13

282. ÇARDAK GÜREŞiİZLENİMLERİ “Bayrakları bayrak yapan üstündek� kandır

Toprak, eğer uğrunda ölen varsa vatandır.”

M�that Cemal KuntayMuhsinDURUCAN

Eğitimci yazar

Alper Yazoğlu, Ağa Ramazan Güven’e b�r Yatağan Palası armağan ett�.

SAYFA 14

yerler�m�z� aldık.***Çardak güreşler� başlangıç töre-

n�nde ‘Rumel� Tv’ adına çek�mler� gerçekleşt�ren Başgül’ün sözcükler� etk�l� oldu! B�r de ne m�? Yukarıdak� �k�l�k… Medyada sık sık okuyup duy-duğumuz, şa�r� anılmayan o anlamlı d�zeler…

İşte Özcan Başgül’ün değerlend�r-mes�:  “ Türk akıncıların Anadolu’dan Rumel�’ye geçt�kler�; şeh�tler d�yarı, Çanakkale-Lâpsek�-Çardak’ta 282. ‘s� düzenlenen tar�h� ata sporumuz yağlı pehl�van güreşler�nde şeh�tler�m�z unutulmadı. B�rl�k ve beraberl�ğ�m�z�n bozulamayacağı mesajlar burada b�r kez daha d�llend�r�ld�.

Başpehl�vanlarımız, ağalarımız, cazgırı, hakem�, beled�ye başkanı ve tüm güreş severler fotoğraf kareler�-ne yansıdı.

Emeğ� geçen herkes� kutluyor, bayrağımızı dalgalandıran ve b�z� göz-yaşlarına boğan başpehl�vanlarımızı gönülden kutluyorum. B�r kez daha haykırıyoruz: ‘şeh�rler ölmez, vatan bölünme!’ ”

Çevre �llerden meraklı �zley�c�-lerle k�m� yetk�n adların katıldıkları yankılandı! Gen�ş kes�m tarafından kend�s�ne saygı duyulan Kırkpınar ağalarından Altın kemer sah�b� Ağa Alper Yazoğlu, KırkpınarAğası Seyfett�n Sel�m, Murat Köse, Çan Ağası Yakup Köse ve Gökhan Mercan, Kepez Ağası Yahsen Kork-maz, Susurluk Ağası Al� Köksal, Gebze Ağası Mustafa Ölmez, Umurbey Ağası Ceng�zhan Örs, Kurtdere Ağası Hüsey�n Adın, Hanım Ağa, S�l�vr� ve Bergama ağalarının da adları alkışlar eşl�ğ�nde duyuruldu!

Pehl�vanların, onlarca ağanın, beled�ye başkanının el ele tutuşmala-rıyla al zem�nl� ay-yıldızlı bayrağımızın gölges�ndek� geç�şte şeh�tler�m�z� anmak, coşkulu oldu ve duygusal anlar yaşattı!  “Ne Mutlu Türküm D�yene!” �le “Ne Mutlu Türk Genç-l�ğ�ne!” af�şler�, Büyük Atatürk’ün dalgalanan poster görüntüsü altında apayrı, anlamlı görünüm ve güzell�k yansıttı! Hele cazgırın ezberled�ğ� o coşku dolu sözler�…

Ayrıca, KADIKÖY LIFE derg�s� Yayın ve Yönet�m Kurulu Başka-nı Kad�r Toprakkaya’nın, DESTAN-I KIRKPINAR derg�s� basın ve yayın görevl�ler� S�nan Beratlıg�l’�n ve Özcan Başgül’ün çayırdak� koşuşturma gö-rüntüler�, belleklerde �z Kategor�lere göre güreşenler, �r�l� ufaklı çayırı be-zed�! Anons sesler� b�r b�r�ne karıştı.

Böyles� ortamda Çardak Beled�ye Başkanı Basr� Ulaş, beklenen ya da programa alınan konuşmasını yaptı. Saatlerce süren plaket ve ödüller�n dağıtımı, güreş seyr�n� ve coşku-

sunu engelled�. Gürültü k�rl�l�ğ�ne neden oldu. Sürekl� g�r�p çıkmalar, sağ yanımda oturan b�r Çardaklı’nın s�garının b�r�n� söndürmeden b�r�n� yakması ve yakınındak�ler� duman altı etmes�, uyarılması üzer�ne de olumsuzluk göstermes�, doğrusu hoş olmayan davranışlardandı!

Yunan�stan, Bulgar�stan ve Make-donya’dan �zlemeye gelen konuklar, etk�nl�ğe uluslararası n�tel�k kazan-dırdılar. Bunlardan k�m�ler�ne plaket ver�leceğ� anonsu yapıldı. Adlarının Alekos, S�p�tt�tus, Hr�tos, M�rotos, T�tus, vb olduğu aygıttan kulakları-mıza  ulaştı! İşte o an, yurdumuzu düşmanlardan kurtaran ve Türk�ye Cumhur�yet’�n� kuran  büyük �nsan, dünya l�der� Mustafa Kemal Ata-türk’ün kıymet�, düşüneb�len bey�n-

lerce algılandı!Güven Ağa h�ç durmadı. Hep

hareket hal�nde oldu. K�m� zaman altın kemerl� Kırkpınar Ağası Alper Yazoğlu �le b�rl�kte ya da düşünces�n� alarak ağalığını başarıyla sürdürdü! En sev�nd�r�c� olay: Ramazan Güven’e ‘altın kemer’ ödülünün alkışlarla ver�lmes�  oldu!

Çayır dışında olamadım ve panayır görüntüler�n de göremed�m. Güven Ağa’nın Ege Basım’da �k� k�tap ya-yımladığını ve bunların yazarlarını da davetle �mza saat� gerçekleşt�recek-ler�n� duydum. Kutlarım!

Bu k�taplardan b�r�s� İsma�l Yılmaz’a a�t olan “Kırkpınar Güreşler�” d�ğer� �se Mehmet Canbulat’a a�t olan “Te-k�rdağlı Hüsey�n Pehl�van” adlı eserler olduğu b�lg�s�n� ed�nd�m.

Güreşler�n sonuna doğru Güven Ağa’dan �z�n �steyerek çayır dışında olduk. Araba vapuruna yanaşan devasa tırların ve ötek� araçların g�rmes�nde düzens�zl�k d�z boyu.

Yetk�lere buradan duyurulur! Hatta b�r gün öncek� gel�ş�m�zde sırayı bozan b�r tır, arabamıza arkadan vurdu! Burada da Boğaz Köprüsü’ne gereks�n�m var… Sonrası bell�... Güzel Gel�bolu ve gel�ş yönümüzde yol almak oldu.

K�m� yerlerde kısa d�nlenmeler�-m�z oldu. Yed� yıl görev yaptığım ve hemen her yerleş�m yer�nde ayak �z�m olan Tek�rdağ’a g�rd�k. Aracımızı Hüsey�n Pehl�van’ın heykel�n�n çev-res�ne park ett�k. Hemen yakınındak� Alper Ağa’nın tanıdığı ve alışver�ş ett�ğ� Muh�tt�n Kayalı’nın market�nde şovmenl�ğ� sonrası peyn�rler alındı. Sohbetler sürdürüldü. İstanbul yolu-na g�r�ld�. Ger�s� de bell�…

***Kırkpınar’dan sonra düzenlenen

güreş etk�nl�kler�nde Çardak Gü-reşler�’n�n 282.’s�, 26 Ağustos 2015 tar�h�nde Çanakkale’n�n Lâpsek� �lçes�ne bağlı Çardak beldes�nde gerçekleşt�r�ld�.

Söz konusu yağlı güreşlerde başpehl�vanlığı Kırkpınar’ın da başpehl�vanı Orhan Okulu kazandı. Başpehl�vanlık �ç�n 60 pehl�van güreş tuttu, f�nalde rak�b� Mustafa Kemal Karaboğa’yı mağlup eden Okulu’nun Çardak başpehl�vanı oldu! Tar�h� Çardak yağlı pehl�van güreşler�nde �k�nc�l�ğ� Mustafa Kemal Karabağ, üçüncülüğü Recep Kara �le Al� Güngör Ek�n paylaştı. Organ�zasyon, renkl� görüntülere sahne oldu.

Çardak yağlı pehl�van Güreşler�’ne gereken özver�y� seferber ederek üç yıldır güreş ağalığı görev�n� başarıyla yürüten Ramazan Güven’�n organ�-zasyona yaptığı her türlü madd� ve manev� katkı,  bell� çevreler�nden övgü dolu sözler ve takd�rlerle d�le Güreş etk�nl�kler�nde önde gelen k�m� adlar: “Ramazan Güven Ağa,  üç yıl boyunca Çardak güreşler� �ç�n bekle-nenden de fazlasını yaptı. Bölgesel olarak yürütülen organ�zasyonun bu yıl yurtdışında da duyurulmasına katkı sağladı.” Düşünces�n� d�le Ağa Güven, gerçekleşt�rd�ğ�  basın  top-lantısında; Çardak güreşler�n�n Kırkpınar’a rak�p olduğunu ve her yıl 26 Ağustos tar�h�nde yapılmasının anlamını  vurguladığı da belleklerde kala kaldı!

283. Çardak güreş ağalığına Ahmet Acar’ın seç�ld�ğ�n�, İstanbul yönünde �lerlerken ve kulaklarımızda cazgırın çığlıkları yankı yaparken öğrend�k… Emeğ� geçenler�  ve Ağa Acar’ı kutlu-yorum!

Cardak Guresler� Agaas� Ramazan GuvenAlper Yazoğlu �le.

Çanakkale-Lâpsek� Çardak Yağlı Pehl�van Güreşler�’n�n son üç dönem ‘güreş ağası’ unvanı-nı hak eden, kend�s�yle yakından görüştüğümüz Ramazan Güven, 282. Çardak etk�nl�kler� �ç�n uzattığı o görkeml� davet�yes�yle çağrıda bulun-du.

Sonrasında, ağalık üstüne görüş ve düşünce-ler�n� açıkladı. 

Güreş ağalığının sadece para �le olmayaca-ğını, bunların paralı ağa olduğunu; b�lg�, becer� ve kültürü olan güreş ağalarının  ‘tar�h�n ağası’ olduğunu bel�rtt�. 

Ramazan Güven, güreş ağalığı değerlend�r-mes�nde: “B�z güreş ağaları sadece kend� böl-gem�zde güreş ağalığı yapıp y�ne kend� bölge-m�zdek� güreşler� organ�ze ed�p konuklarımızı ağırlamalıyız.” sözcükler�yle konuştu.

Güreş�n kend� başına b�r b�rl�ktel�k, beraber-l�k, kend� gelenek görenekler� �ç�nde barındıran ve geçm�şten günümüze b�r takım özell�kler� yüklenm�ş spor dalı olduğun bel�rten Güven, konuşmasını sürdürerek : “Her sporun farklı özell�kler� var. B�z�m tar�hten gelen yan� Osman-lı’nın, Türkler�n başlangıcından gelen bu spor dalı aslında kılıçla savaşmaya hazırlık oyunu-muz, antrenmanımızdır.

Bugün artık daha profesyonelce spor şenl�ğ� durumdadır. Çardak güreşler�n�n b�r başka özell�ğ� de hep 26 Ağustos tar�h�nde yapılması-dır. Belgelere göre 91 yıldır Ramazan ayına denk gelen tar�hler dışında 26 Ağustos ayının dışına çıkılmamıştır.” ded�.

Güreş ağalığının b�r ağırlığı olduğunu anlatan Ramazan Güven, ağanın da her şey olmadığının

altını ç�zerek: “Güreş ağası asıp kesen değ�ld�r. Sen ne toprak ağasısın ne de çevrendek� �nsan-lar sen�n marabaların. Ağalık güreşe b�lg� d�s�pl�n becer� ve organ�zasyonda emeğ� katkısı olan �nsandır. Zannederler k� parayı veren ağa olur. Parayı veren paralı ağa olur ama b�lg� becer�-s�yle kültürüyle ağalık yapan tar�h�n ağası olur.” cümleler�n� kullandı.

Tar�h� Kırkpınar Güreşler� ağalığı �le �lg�l� konuşan Ramazan Güven: Bu �ş�n eğ�t�m�n� alıp o yükü taşıyacak düzeye geld�ğ�nde orada da ağalık �ç�n ortaya çıkacağını, çıktığı zaman da k�msen�n karşısına çıkamayacağını sözler�ne ekled�.

Güven Ağa, 1991-1992-1993 yılları  Altın kemer sah�b� Kırkpınar Ağası Alper

Yazoğlu’nu takd�r ett�ğ�n� ve onu her zaman örnek aldığını da söyled�.

***Üç yıl boyunca Çardak güreş ağalığı göre-

v�n� özver�yle ve başarıyla sürdüren Ramazan Güven konuşmasında: “Her geçen sene çıtayı b�raz daha yükseltme yolunda çaba harcadım. Üzer�me düşen görev� en �y� şek�lde yapmaya çalıştım.

Zaman zaman �ş�m� ve a�lem� �hmal ett�m ama tutkuyla bağlı olduğum Ata sporumuz �ç�n mad-d� manev� h�çb�r fedakârlıktan kaçınamazdım, kaçınmadım.” ded�. Yorulduğunu da d�le get�ren Güven, bundan sonrak� müsabakaların daha yaygın ve daha üst düzeyde olması �ç�n katkıda bulunmaya devam edeceğ�n� 283. Tar�h� Çardak Yağlı Güreşler� ağalığına Ahmet Acar’ın seç�ld�-ğ�ne de değ�nen Ramazan Güven: “Kes�nl�kle ve altını ç�z�yorum k�, değerl� dostum Ahmet Acar, bu organ�zasyona benden daha fazla katkıda bulunacaktır.”

Sözcükler�yle değerlend�rmede bulundu.

SAYFA 15

“Veren el, alan elden da�ma üstündür.”

Atalar sözü

Altın KemerliGüven Ağa rüzgarı

SAYFA 16

ÖDÜL KOMEDİSİ Tar�h� Kırkpınar Güreşler�’nde

Yağlı güreşte asıl olan usta-lık, b�lg�, kuvvet, cesaret, ahlak, faz�let, d�rayet ve metanett�r. Başpehl�vanlık

boyuna çıkmış b�r pehl�vanda bu özell�kler mevcuttur ve de olmalıdır. Tüm bu değerler�n yanında yağlı güreş d�ğer spor dallarına göre çok ağır ve b�r o kadar da zor b�r spor dalıdır. Yağlı güreşte “ Başpehl�-van’lık boyuna uzun ve meşakkatl� b�r yolculuktan sonra çıkab�lmek mümkün olab�lmekted�r… Dünyanın en ünlü futbolcularının b�le haftada �k� defa 90 dk’lık müsabaka yoğun-luğuna dayanamadığı b�r ortamda, haftanın en az üç günü 4-5 saat ve 40-45 C kavurucu sıcak altında yağlı güreş tutan bu koç y�ğ�tler�n akıttıkları alınterler�n�n karşılığını alab�ld�kler�n� söylemek büyük haksızlık olur…

At yarışlarında 89. Gaz� koşu-su’nu ( 28.06.2015 ) Gülç�n Kundak-çı’nın sah�b� olduğu, Ahmet Çel�k’�n jokeyl�ğ�n� yaptığı “ Renk “ adlı safkan kazandı. B�r�nc�l�k �kram�yes� 1.350.000 TL, �k�c�l�k 540.000 TL, üçüncülük 270.000 TL, dördüncü-lük �kram�yes� de 135.000 TL olarak bel�rlenen Gaz� koşusu’nu kazanan RENK sah�b�ne, b�r�nc�l�k �kram�yes� yanı sıra yet�şt�r�c�l�k pr�m� ve kay-

d�ye ücret�yle b�rl�kte toplam 2.473.000 TL kazandırdı. Koşu-da dağıtılan toplam �kram�ye �se 3.479.500 TL oldu…

Futbol M�ll� takım tekn�k d�rektörü Fat�h Ter�m’e ödene-cek yıllık garant� para 3.500.000 £ ( Euro ), alacağı aylık ücret �se 291.066 £ ( Euro )’dur. TFF 1. Başkanvek�l�ne ay-lık 50 b�n TL, TFF Genel Sekreter�ne ödenen aylık ücret 45 b�n TL’d�r ( Kasım 2013 ).

Ol�mp�yat şamp�yonlarına ver�-len ödül m�ktarı 1000 cumhur�yet altını ( 1000 x 735 TL) = 735 b�n TL, �k�nc�ye ( 600 x 735 TL) = 441 b�n TL, üçüncüye �se ( 300 x 735 TL ) = 220 b�n TL ödül ver�lmekted�r.

Dünya Şamp�yonlarına ver�len ödül m�ktarı 250 cumhur�yet altını ( 250 x 735 TL ) = 184 b�n TL, �k�n-c�ye ( 190 x 735 TL ) = 140 b�n TL, üçüncüye �se ( 125 x 735 TL ) = 92 b�n TL’d�r.

Ed�rne’de 24-25-26 Temmuz’da yapılan 654. Tar�h� Kırkpınar Yağlı Güreşler�’nde, TÜRKİYE BAŞPEHLİ-VANI ünvanını kazanan pehl�van 37 b�n l�ra, başpehl�vanlık güreşler�nde

�k�nc� olan pehl�van 22 b�n, üçüncüye �se 11 b�n l�ra ödül ver�ld�… Ed�rne Beled�yes�, bu yıl boylarında derece-ye g�ren pehl�vanlara toplam 196 b�n 800 l�ra para ödülü dağıttı. 654.’sü yapılan “ Tar�h� Kırkpınar Güreşler� “ ata sporumuz yağlı

güreş�n “ OLİMPİYATI “dır. Buna rağmen Tar�h� Kırkpınar’da baş-pehl�van olacak ve derece yapacak pehl�vanlara ver�lecek ödül m�ktarı, Türk�ye Futbol Federasyonu GENEL SEKRETERİ’n�n b�r aylık maaşı kadar b�le etm�yorsa baş pehl�vanlar bu onur kırıcı duruma onurlu ve sev�ye-l� b�r duruş serg�leyeb�lme erdem�n� göstereb�lmel�d�rler. 1970’l� yıllarda Kırkpınar’da güreş tutan atalarınız o zor günlerde d�rayetl� davranama-saydı ve pehl�vanlara yolluk ver�l-mes� �ç�n mücadele etmem�ş olsa-lardı, pehl�vanlar ne yolluk alab�l�r ne de kırkpınar güreşler�nde ödül m�ktarları bugün �ç�n yeters�z olsa b�le bu sev�yelere gelemezd�. 1980 önces�nde olduğu g�b� başpehl�-vanlar b�r koç’a bütün gün güreş tutmaya devam ederlerd�. Derece yapan pehl�vanların aldıkları ödül

m�ktarları yeterl� m� d�r ? D�ğer spor branşlarıyla karşılaştırıldığında yağlı güreş’te ver�len ödül m�ktarlarının az ve yeters�z olmasının yanında 7 asırdır devam ata sporumuz �ç�n de b�r utanç ves�les�d�r.

Sadece Türk M�ll� Futbol Takımı Tekn�k D�rektörü �ç�n ödenen yıllık garant� paraya eşdeğer b�r ödül m�ktarı Kırkpınar Yağlı Güreşler�’ne katılan 2000 c�varındak� pehl�vana yolluk ve ödül olarak dağıtılmış olsa ata sporumuz yağlı güreş çok hızlı b�r gel�ş�m göstereb�l�r.

Yağlı güreş�n vede özell�kle de TARİHİ KIRKPINAR GÜREŞLERİ’n�n orgazn�zasyonu ve gel�şt�r�lmes� kurulacak olan Yağlı Güreş Fed-rasyonu veya Güreş Federasyonu tarafından yapılmalı ancak ödül m�ktarı, denet�m ve gözet�m görev� CUMHURBAŞKANLIĞI makamınca yapılmalıdır… “ ATA SPORU “ na sah�p çıkmak, Devlet Başkanlığı Ma-kamının tar�h� b�r m�syonu ve tar�he karşı b�r sorumluluğudur…

Tar�h� Kırkpınar v�zyonu ; b�z� b�z yapan değerler� günümüze taşımak ve geleceğ� bu v�zyonda �nşa et-mekse derd�m�z… bugün dertlenme günüdür saygıdeğer devlet büyük-ler�m�z ve Türk m�llet�n�n göz bebeğ� kıymetl� BAŞPEHLİVANLAR…

Zekeriya UZUNZiraat Yük. Müh.

Koca Yusuf Müzes�’n�n açılışına, Bulgar�stan’dan Şumnu, Rusçuk, Razgrad, Esk� Cuma, S�l�stre, Varna, Burgas; Türk�ye’den Bursa,

Ed�rne, İstanbul, Adana, Tek�rdağ, Kırklarel� �ller�nden kökler� Balkanlar’a dayanan, kültür, eğ�t�m, d�n, s�yas�, spor kurumların

yönet�c� ve tems�lc�ler� Karalar köyüne yığın yığın geld�.

Sırtı yere düşmeyen, efsane olan, c�han pehl�vanı Koca Yusuf’un ev� yen�den �nşaa ed�ld� ve müze yapıldı. Bulgar�stan’ın Şumnu �l�-

ne bağlı Karalar(Çerna) köyünde doğup büyüyen yen�lmeyen Del�orman peh-l�vanın ev�n yen�den yapımına a�t (450 000 EURO c�varında) bütün masraflar Adana Büyükşeh�r Beled�ye Başkanı Hü-sey�n Sözlü tarafından karşılandı. 6 Eylül 2015 tarh�nde yapılan Koca Yusuf Müze Açılışı, yoğun �lg� gördü. Bulgar�stan’dan ve Türk�ye’den �nsanlar aktı geld�.

KOCA YUSUF HEYKELİNE ÇELENKLER

M�saf�rler ve yerl� Del�orman halkı, önce Şeytancık köyü merkez bahçes�n-de bulunan, F�kret İnce madd� destek-ler�yle Heykeltraş Behçet Danacı’dan yapılan Koca Yusuf heykel�ne çelenk ve ç�çekler koydular.

KOCA YUSUF’A KATILANLARKoca Yusuf Müzes�’n�n açılışına,

Bulgar�stan’dan Şumnu, Rusçuk, Razg-

rad, Esk� Cuma, S�l�stre, Varna, Burgas; Türk�ye’den Bursa, Ed�rne, İstanbul, Adana, Tek�rdağ, Kırklarel� �ller�nden kökler� Balkanlar’a dayanan, kültür, eğ�t�m, d�n, s�yas�, spor kurumların yönet�c� ve tems�lc�ler� Karalar köyüne yığın yığın geld�. Türk�ye Cumhur�yet� Burgas Başkonsolosu N�yaz� Evren Ak-yol, Adana Büyükşeh�r Beled�ye Başkanı Hüsey�n Sözlü, Ed�rne Val�s� Dursun Al� Şah�n, MHP Adana İl Başkanı Yusuf Baş, MHP Tek�rdağ M�lletvek�l� Bülent Belen, Çukurova Gazetec�ler Cem�yet� Başkanı

Cafer Esendem�r, İmamoğlu Beled�ye Başkanı Gaz� Adamhasan, Kara�salı Beled�ye Başkanı Saadett�n Aslan, Sarıçam Beled�ye Başkanı B�lal Uludağ, Yumurtalık Beled�ye Başkanı Türkeş F�l�k, Adana Büyük şeh�r Beled�yes� Mecl�s Üyeler�, Büyükşeh�r Bürokrat-ları, Akden�z Balkan Türkler� Fede-rasyonu Başkanı Mükrem�n Duygun, Pozantı Beled�ye Başkanı Mustafa Çay, Sa�mbeyl� Beled�ye Başkanı Mustafa Şah�n Gökçe, HÖH Genel Başkanı Lütf� Mestan, M�lletvek�ller� Aydoğan Al� ve Bünyam�n Hasan, Şumnu Beled�ye Başkan Yardımcısı Sedat Kad�r, N�kola Kozlevo (Tavşankozlucası) Beled�ye Başkanı Turhan Karakaş, Bağcılar muh-tarı Şaban Bey, Türk�ye’den Tek Rumel� TV, Yön.Krl.Bşk. At�lla Baykal, Bulgar�s-tan M�ll� Kanal 1 TV medya tems�lc�ler�,

SAYFA 17

ŞUMNU’DA KOCA YUSUFMüzes� açılışı ve

4. Koca YusufYağlı Güreşler�

NurtenREMZİ

Seyfett�n Sel�m, Alper Yazoğlu, Nurten Remz�

SAYFA 18

Esk� Cuma Müftüsü ve Cazgır Enver Kasırgalı, Şumnu Müftüsü Mesut Mehmet, faal�yet gös-teren Şumnu Kültür Ev� Başkanı Nurten Remz� ve ek�b�, Şumnu �ş adamı Az�z Sadulla, Avcılar Göçmenler Derneğ� Başkanı Efrah�m Kamberoğ-lu ve ek�b�, Kartal Göçmenler Derneğ� Başkanı Olcay Özgün, başka Balkan dernekler� başkan ve yönet�c�ler�, Şumnu �l� beled�ye başkanları, Del�orman okul müdürler� ve öğretmenler�, yazar, şa�r, sporcu, çocuk ve gençler �le yöre halkı katıldı.

KOCA YUSUF MÜZESİ’NDE SUNUMLARCoşku ve heyecan dolu Koca Yusuf Müzes�

açılışında, Bulgar�stan’dak� Türk varlığının ya-şatılmasına her zaman ve da�ma katkıda bulu-nacağını söyleyen Adana Büyük şeh�r Beled�ye Başkanı Hüsey�n Sözlü, “Bu h�zmet� sadece Adana halkı �ç�n değ�l, Türk m�llet� adına gerçek-leşt�r�yorum. Koca Yusuf ev� aslına sadık kalarak sadece temel� kalan Koca Yusuf ev�n� yen�den yaptırdık, restore ett�rd�k. Türk�ye Türklüğü �le Bulgar�stan Türklüğünü buluşturan, bu çalışmayı yapmamıza müsaade eden Bulgar�stan dev-let�ne de teşekkür ed�yorum. Balkan Türklüğü tar�h�m�ze çok güçlü k�ş�l�kler kazandırmıştır. Koca Yusuf da bunlardan b�r�d�r. C�han pehl�va-nımızın az�z hatırası önünde rahmet ve saygıyla

eğ�l�yorum”, ded�.Koca Yusuf Müze Açılışı’na katılan Ed�rne Va-

l�s� Dursun Al� Şah�n, “B�zler Koca Yusuf efsane-s�n�n yaşamaya devam etmes�ne katkı vermek �ç�n buradayız.” C�han pehl�vanın B�rleş�k M�l-letler Kültür Kurumu UNESCO’nun b�r yılı “Koca Yusuf Yılı” �lan etmes�n� hak ett�ğ�n� bel�rtt�.

Lütf� Mestan, “Koca Yusuf, Bulgar�stan �le Türk�ye arasında dostluğun ve �y� komşuluğun sembolüdür. O, hem Bulgar�stan’ın, hem Türk�-ye’n�n şöhret�n� arttırmıştır. Onun hayat kader� öyleym�ş. B�zler k�ml�ğ�m�z� koruyarak, entegre olacağız” d�yerek değerl� sözler�yle sunumda bulundu.

4. ŞUMNU KOCA YUSUF YAĞLI

Spor faal�yet�ne katılanlar, 2012 yılında baş-layan ve artık gelenek olan Şumnu Koca Yusuf Yağlı Güreşler�’n 4’cüsünü �zled�. Ağası Taner Al� olan güreşlere Bulgar�stan ve Türk�ye’den başarılı pehl�vanlar katıldı. Koca Yusuf Yağlı gü-reşler� başlamadan önce Razgırad T�yatrosu da yer alarak renk kattı. 4. Şumnu Koca Yusuf Yağlı Güreşler� Başpehl�vanı Serkan Üğdüler oldu.

KOCA YUSUF KİTAPLARI YAZARLARIKaralar köyünde doğan, Türk�ye’ye göç eden,

ceyhan’da oturan araştırmacı ve yazar Mec�t Sa-ğır’ın “Koca Yusuf” k�tabı geçen sene de, bu yıl da okuyuculara ulaştı. Mec�t Sağır öner�s� �le 3 yıl önce Ceyhan’da başlanan Koca Yusuf Müze Projes�, Adana Büyükşeh�r Beled�yes� Mecl�s�’n-den de oy b�rl�ğ� �le Hüsey�n Sözlü sayes�nde hayata geçt�.

Koca Yusuf heykel� Projes� sah�b�, Del�orman Güreşç�ler� Panel� ve toplantıları düzenleyen, Davul Zurna Takımı kuran ve çalıştıran, Şumnu Koca Yusuf Derneğ� kurucusu, B�r�nc� Şumnu Koca Yusuf Yağlı Güreşler� düzenlenmes�nde büyük katkısı olan, Şumnu Kültür Ev� Başkanı Nurten Remz�’n�n “Del�orman’da Koca Yusuf Canlanıyor” k�tabı yen� basından çıktı ve Koca Yusuf güreşler� katılanlarına ulaştı. Koca Yusuf

SAYFA 19�le �lg�l� Bulgar�stan’da �lk çıkan k�tap oldu.

KOCA YUSUF’UN ELLERİ GİBİ...

Nurten Remz�, Koca Yusuf çalışmalarını 2008 de başlayın-ca Şumnu’nun Karalar (Çerna) köyüne de g�tt� ve orada da araştırma yaparken �lg�nç anları oldu. Nurten Remz�, b�zlere şunu anlattı: “B�rçok k�tap, derg�, �nternet sayfaları, arş�v materyaller�, gazete, fotoğraf, anlatımları b�r�kt�r�p �nceled�m. Tab��, Koca Yusuf’un doğduğu Karalar köyüne de g�d�p orada oturan �nsanlarla söyleş�lerde bulundum. Köy �ç�nde dolaşırken keşİf ett�ğ�m bu ağabey�n eller�, tam Koca Yusuf’un eller� g�b� çok büyüktür. Avuç kem�ğ� çok gen�şt�r, fotoğrafta görünüyor. O, Koca Yusuf ev�n�n yan tara-fında oturuyor ve koca Yusuf’un akrabası olmadığını söylüyor, ama bu doğru mu acaba?

Evvel �nsanlar, köy dışına g�d�p evl�l�k yapmıyormuş g�b�. Çoğu zaman köy �ç�ne evlen�p çoluk çocuk has�b� oluyormuş. Del�or-man’da genel olarak b�r köyün �nsanların heps� b�r b�r�ne bağlı olup hısım akraba �m�ş.

B�r sözle, bence, tahm�n ed�yorum, bu ağabey�m�z�n koca Yusuf’la kan bağı vardır, ama unutulmuş olab�l�r. İncelen�rse net olumlu veya olumsuz b�l-g�m�z olab�l�r, ama bunları k�m yapar?

Ş�md� koca Yusuf müzes� açılışına g�d�nce yaşlı ağabey�-m�z� z�yaret ett�m. Çok sev�nd�. “nasıl aklına geld�”, d�ye sordu. Her zaman g�b�, çok fukara da olsa, kend� �mkanlarıyla yaşa-maya çalışıyor. Ömür boyu bu topraklada emek verm�ş, alın ter� dökmüş, ama bugün “k�mseden fayda yok”, d�yor.

Del�orman’lı Koca Yusuf ell� ağabey�m�z�n altın eller� dert görmes�n.”

KOCA YUSUF CANLANIYOR

“Del�orman’da Koca Yusuf Canlanıyor” k�tabında şunları okuyoruz: “Koca Yusuf ve yağlı güreşler� eş� olmayan güzel memleket�m�z Del�orman’da yıllar sonra yen�den canlandırma zevk�n� Allah bana nas�p ett�.As�-m�lasyon, soykırımı, ad değ�ş�m�, göç olayları, engeller, ez�yetler ve yasaklardan sonra Koca Yusuf’u yen�den Del�orman’da canlandırma �mkanını bana nas�p ett�. Şükürler olsun!”dem�ş.

Del�orman’da b�lg� veren kaynak eks�kl�ğ�nden dolayı yazar Nurten Remz� kısa ve net güreşler�, ağaları, pehl�vanları, cazgırları, Kırkpına’rı, Koca Yusuf ve Del�orman güreşç�ler�n� tanıtı-yor. Ayrıca Şumnu’da Koca Yusuf ve yağlı güreşler� �le �lg�l� kend� çalışmalarını, çaba, emek, sıkıntı, başarı ve engeller�, olup b�tenler� anlatıyor. Yen� Koca Yusuf k�ta-bında şu başlıkları görüyoruz:Ağa Tamer Al�

SAYFA 20

K�tabın ön söz kısmında “Koca Yusuf b�rçok �nsana �lham verm�ş. B�rçok eserler�n var olmasına neden olmuş. Şa�r ve yazarların destan, ş��r, şarkı, türkü, hayal, dua, man�, masal, efsaneler... Ressam-ların ç�zd�ğ� res�mler, heykel traşların anıt taşları ve hey-

keller�... Fotoğraf, v�deo ve belgesel anlatımları... K�tap, derg�, gazete, broşür ve tanıtım mater-yaller�... Hatta onunla �lg�l� f�lm yapılmaya başlandığı haber� yayınlandı. Ayrı-ca sayısı bell� olmayan spor kulüpler�; güreş müsabakaları, eğ�t�m, öğret�m yerler� ve okul-lar; formasyon, takım ve kurumlar; gazete ve

derg� kapakları, traf�k ve çalışma araç gereçler�; kıya-fet, aksesuar ve süsler; otel, motel ve konaklama yerler�; bahçe ve parklar; lokanta ve kafeteryalar, duvar dekorları ve reklamlar...”

BULGARİSTAN’DA BİLİNMEYEN KOCA YUSUFDel�orman’lı Koca Yusuf

dünyada b�l�n�yor. Türk�ye, Makedonya, Romanya, Yunan�stan g�b� Türkler�n var olduğu ülkelerde; Koca Yusuf’un güreşlere g�tt�ğ� Fransa, İng�ltere, Amer�ka g�b� d�ğer yerlerde. Eş� benze-r� olmayan, başarılara ulaş-mış, dünyada ün kazanmış, efsanev� Koca Yusuf unutul-mamış. Hatta, bugün ona çok büyük değer ver�l�yor,

hem tar�h�, hem spor değer�. Sadece spor ve güreşlerde değ�l, b�rçok faal�yet ve yerde adı geç�yor, b�rçok kurum, onun adını taşıyor.

Dünyada b�l�n�yordu, ama Bulgar�stan �ç�n aynısını söy-leyem�yoruz. Bugünkü Bulga-r�stan topraklarında doğmuş, yet�şm�ş ve güreşm�ş olma-sına rağmen yakın geçm�şe kadar b�l�nm�yordu. Maalesef, ülkem�zde geçm�ş Komİn�zm dönem�nde Türklere karşı yapılan yasaklar, ez�yetler, ayırımcılık, as�m�lasyon, ad değ�ş�m� ve s�yas� olumsuz-luklardan dolayı Koca Yusuf ve d�ğer Del�orman güreşç�le-r�n� b�lmek �mkansızdı.

Yağlı güreşlerle �lg�l� Bulgar�stan’da yakın geçm�şte h�ç b�r kaynak yoktu. Evvel Del�orman evl�l�k ve sünnet düğünler�nde, köy ve kasaba bayramlarında yağlı güreşler çok yaygınmış, ama Komun�st dönem�nde yasak ed�lm�ş ve unutturulması �ç�n çalışmalar yapılmış. Hala b�lg� alacak kaynak yeter�nce yok d�yeb�-l�r�z, çünkü sadece �nternet bu sorunları çözmez. İşs�zl�k ve madd� �mkansızlıklardan dolayı herkes b�lg�sayar ala-mıyor. Bazı Del�orman’ın Türk köyler�nde yen� yen� �nternet kullanılmaya başlandı. Tab��, �nternet bu boşluğu doldu-ramıyor.

Yakın geçm�şe kadar Koca Yusuf ve d�ğer Del�orman güreşç�ler� �le �lg�l� kaynak ve b�lg� bulmak �mkansızdı, hala yeter�nce var olduğunu sanmıyorum. Sadece �nternet

Güreş Tar�hçes�,Pehl�van ve Güreş Sözcükler�n Anlamı,Osmanlı Pad�şahları Ve Güreş,Kırkpınar,Kırmızı D�pl� Mum,Yağlı Güreşe Doğru İlk Adımlarım,Kırkpınar’ın Efsanev� Del�orman Güreşç�ler�,Kırkpınar Yolunda,Gücüme Güç Katan N�ş�kl�,Kırkpınar Derneğ� Bahçes� ve Müzes�,Cazgırların Dua, Man�ler�,Ed�rne Kırkpınar Şenl�ğ�,Kırkpınar Marşı,Ağalar, Başpehl�vanlar,K�spet, Perşev, Yağlanma, Zembİl,Yağlı Güreşler,UNESKO Kültürel M�ras L�stes�’nde Güreşler,Kırkpınar’da Sumo ve Yağlı Güreş Dostluğu;Elmalı, Çerkezköy Ve Vel�köy Güreşler�;Güreşte Davul Ve Zurnalar,Şumnu Davul Zurna Grubu,Bulgar�stan’dak� Türk Kültür Değerler� Durumu,Bulgar�stan’da B�l�nmeyen Koca Yusuf,Bulgar�stan Ve Türk�ye’n�n Ortak Değer� Koca Yusuf,Del�orman’da Yağlı Güreş ve Pehl�vanlar,Koca Yusuf,Adı Ve Lakapları,Koca Yusuf’un Güreşe İlk Adımları,Koca Yusuf’un İlk Ustaları,Tar�h� Özell�kler,Doğa İle Antreman,

Koca Yusuf’un Kadınları,Koca Yusuf’un Çocukları,Koca Yusuf’un F�z�k� Ve Ruh� Yapısı,Koca Yusuf’un Başarıları,Koca Yusuf Avrupa’da ve Amer�kada,Koca Yusuf’un Ölümü,Ölümünden Sonra İdd�alar,B�r Rüya,Koca Yusuf’u Canlandıracağım,

Koca Yusuf Adına Sırlarım,Koca Yusuf Adına İnancım,Neler B�l�yorum,İmkansızı Başarmak,Dost, Evlat, Anne Olamadım,Destek Olanlara da Önce Ateş�m� Vereceğ�m,Del�orman’da Güreş Panel’�,Panelden Sonra Çalı Çırpılar,Şumnu Kültür Ev�’nde Yağlı Güreşler Köşes�,Koca Yusuf Arş�v�,Yurt dışı Çalışmalar,Ağzımı Kapamak,Koca Yusuf Heykel� Açılışı,T.C. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Z�yaret�,Ölüm Cezası Alan Osman

Kılıç Anlatıyor;Şumnu Dışında Olan Koca Yusuf’un Büst, Anıt Taşı Ve Heykeller�;Dernek Kurma Adımlarım,Çalışma Ek�b�,Koca Yusuf Derneğ� Kuruluşu,Kahve Atma Stres�;Şumnu Koca Yusuf Derneğ�, Kırkpınar’ı Görmel�,Koca Yusuf Güreşler� Er

Meydanı Yer� Seçmek,İlk Şumnu Koca Yusuf Yağlı Güreşler�,Nazar Değmemes� İç�n;1. Koca Yusuf Yağlı Güreşler� B�r�nc�ler�,Her Zaman G�b� Çalı, Çırpılar,Güreş Ve Kadınlar,Teşekkürler;İlham Veren,Yağlı Güreş Ve Pehl�vanlar,Ş��rler�mde Koca Yusuflar;Koca Yusuf’un Ev� Müze Olacak,Sözlü, Sözünü Tuttu,Moza�k Derg�s�n’de Yağlı Güreş ve Pehl�vanlar,Nurten Remz� ‘n�n Yaşam Öyküsü,Kaynakça.

Nurten Remz�, Başpehl�van Serkan Üğdüler

SAYFA 21

ve Türk�ye kanallarından son zamanda b�lg� alınab�l�r. Hatta Koca Yusuf’un doğduğu Karalar köyünde oturan �nsanlardan da b�lg� verecek b�r�ler� bulunması çok zordu.

Ben şahsen, Şumnu Kültür Ev�’ne �şe baş-lamadan önce Koca Yusuf ve d�ğer Del�orman güreşç�ler�n adlarını duymamıştım, yağlı güreş ne olduğunu b�lm�yordum.

BULGARİSTAN VE TÜRKİYE’NİN ORTAK DEĞERİ KOCA YUSUFKarakter, ahlak ve güç örneğ� olan, dünya-

nın b�rçok yer�ne g�d�p, başarı kazanıp değer gören, efsanev� Koca Yusuf, günümüzde Türk�ye ve Bulgar�stan’ın ortak b�r değer�d�r.

Bu düşüncem, her �k� taraftan aynı �çten-l�kle kabul görmese de, bu düşüncem� k�mse �nkar edemez, çünkü �k� komşu ülken�n, komşu �l�şk�ler� daha �y� olab�lmes� �ç�n, Koca Yusuf g�b�, güreş g�b�, spor ve kültür faal�yetler� g�b�, �y� n�-yet, saygı ve hoşgörü çerçeves�nde gerçekleşen akt�v�teler, her �k� tarafa da faydalı olab�lecek.

Aslında Türk�ye’ye göç etm�ş b�rçok Del�or-man pehl�van ve güreşç�ler�, aynı anlamı taşı-yor, çünkü her b�r�, her �k� ülken�n b�r vazgeç�l-mez parçasıdır. Bu k�tabımda sadece Şumnu’lu Koca Yusuf’a yer ayırmayı düşündüm, çünkü b�r k�tapta heps�n� ele alamayız. Del�orman Güreşç�ler� adını taşıyan daha b�r k�tap hazırla-maya başladım. Kısmetse, mümkünse, el�mden geld�ğ� kadar, sağ sağlam olursam, Del�orman Pehl�vanları’nı anlatan eser�m, �nşallah, beyaz gün görecek.

KOCA YUSUF GÖZYAŞLARIYakın geçm�şte, Komun�st dönem�nde,

Türklere yapılan negat�v s�yaset sonuçlarından dolayı Koca Yusuf k�m olduğunu b�lm�yorduk, duymamıştık. Ben b�lm�yordum. Ben�m nesl�m,

b�lm�yordu. Daha küçüklerde durum aynı...Yağlı güreşler� h�ç sey�r etmem�şt�k. Canlı da, telev�z-yonlarda da... Onları unutturmaya uzun sürel� s�yas�, negat�f çalışmalar, yasaklar, engeller yapılmış. Onları yok etmeye çalışmışlar. Zararlı olduklarından dolayı değ�l. Neden bell�... B�r Türk özell�ğ�d�r. Ben� ezen, üzen �şte...

Rus, Alman, İng�l�z, Ermen�, Yahud�, Yunan özell�kler�ne köstek ve engeller yokmuş, ş�md� de yok. Ama Moza�k derg�m�z Türkçe...Saz eşl�-ğ�nde türkümüz, ş��r�m�z... İnmeyen perde arka-sı engeller, h�ç k�mselere yapılmayan baskılar... “Neden Türkçe” kanıdı olmayan sorular... İşte... Ateş veren, ama ömrümü tüketen... Zamanımı mahkemelerde harcayan... Güç veren, ama kend�mle kalınca, Koca Yusuf g�b� okyanusta boğulurcasına, göz yaşımada boğulmam...

1989 göç olaylarından sonra Bulgar�s-tan’dan Türk�ye’ye göç edenler, kültür ve ma-nev� değerler�m�zle alakalı, ufak tefek çalışmalar yapmaya başladı. B�zlere b�lg� veren k�tap, derg�, broşür, gazeteler, az da olsa, get�rmeye çalıştı. Ama b�zler, Türk kültürü �le alakalı yoğun çalışan b�r kurum olarak onları gördük, okuduk, b�lg� aldık. Del�orman’da oturan d�ğerler� ne des�n? Çocuk ve gençler�m�z ne des�n? Ben� üzenler �şte...

Bulgar�stan dışında, Makedonya, Türk�ye, Romanya, Almanya, Fransa, Azerbaycan’da düzenlenen konferans, panel ve toplantılara katılmaya başladığımda Koca Yusuf adını da �lk defa duydum.

Türk�ye, Romanya ve Makedonya’da düzen-

lenen yağlı güreşlerde Cazgırların dua, man�le-r�nde Koca Yusuf, Kel Al�ço, Kurtderel� adlarını duydum.

Bu tür kültür, b�l�m ve spor faal�yetler�ne katılanlardan b�r� olmam, �lk önce ben� oldukça sev�nd�r�yordu, ama daha sonra ben� oldukça üzüyordu. O kadar çok şey b�lm�yormuşum...O kadar çok şey b�lm�yoruz...B�lm�yoruz... Ben-l�ğ�m�z�, tar�h�m�z�, edeb�yatımızı, sporumuzu, özell�kler�m�z� b�lm�yoruz. Azar azar öğrend�kçe, der�n der�n üzüldüm.

Türk kültürümüzün b�r parçası olan yağlı güreşlerle �lg�l�, ne kadar b�lg� fukarası olduğumu da gördüm. Konferanslarda ezelden bugüne ka-dar var olan Türk sporları, özell�kle yağlı güreş-ler�n tar�hçes� ve özell�kler�n� duymuş, öğrenm�ş olunca üzüldüm. Er meydanlarında Koca Yusuf ve Del�orman pehl�vanların adı geçen man�, duaları duyunca üzüldüm... Damlacıklar aktı...Ben�m değ�l...Ben� doğuran annem�n, çocukları-mın, öğrenc�ler�n, komşuların... Ata toprağında kalan, bu toprak �ç�n alın ter� döken dedeler�n... Ana, baba mezarlarını bırakıp g�tmeyenler�n, g�demeyenler�n... Göç etmeyenler�n...

Er meydanlarında Koca Yusuf ve Del�orman pehl�vanların adı geçen man�, duaları duyunca �nsanların gözler�nden damlacıklar aktı...De-l�orman’ın gözyaşları aktı. Del�orman’da Koca Yusuf’un canlanmasını yaşayan, duyan, okuyan, öğrenenler�n gözyaşları.

İLHAM VEREN YAĞLI GÜREŞ VE PEHLİVANLARKoca Yusuf’la �lg�l� “Türk kadar güçlü” �fade,

her zaman �lham kaynağı olmuştur. Amer�ka dönüşünde b�nd�ğ� gem� batıp dünyaya veda ed�nce hakkında söylenen “Em�n�m, suyun �ç�nde de sırtı yere gelmem�şt�r” sözü tüm �lham veren nedenler�n�, her şey� özetl�yor.

Türk�ye Cumhur�yet� Burgaz Başkonsolosu N�yaz� Evrenakyol pehl�vanlarla.

SAYFA 22

ANLAT DESEM

Memleket�n� anlat desenCümlelere sözcükler yetmez.Toprağı şeh�t kanıyla yoğurul-muş,Yad�gar ecdadımızdan kalan.

Sözler ve cümleler yetmez olurDesen, Del�orman’ı bana anlat.Her karış güzel manzarasındaN�nem�n alın ter� tem�z, parlak.

Dem�r Baba Tekke şenl�kler�,İnsanların başını döndüren.At yet�şt�ren Kabük efsanes�,Nal sesler�n� kulağa veren.

Ocak seksenbeş’� anlat desemAlvanlar’ın ateşler� yanar.Tank, dayak, zındanlara rağ-menTürk adını h�ç k�mse vermeyen.

Göç olayını anlat desemKalb�m�z ağlar, sızlar...Aydın, öğretmen, yakınlarım,Büyük Göç’te akıp g�tt�ler.

Şa�rlere büyük �lham ver�yor Pehl�vanların yüce d�ren�ş�.Cazgırların dua yüksel�ş�ndeKoca Yusuf, Kel Al�ço, Kurt Derel�.

Şumnu Kültür Ev� sayes�ndeYüz yıl sonra davul, zurnalar.Güreş meydanında yen�denHeyecanla “güm tek tek” eden.

Şumnu şehr�n� anlat desemSözçükler yetmez, yetmez.Mısra mısra şeref ş��r� m�sal�Ferahlatır b�z� tar�h� yerler.

TOPRAĞA KOKAN

Memleket�m toprağa kokuyor,Güneş�n ateş yağmurunda.Günler�n �ç� dışı kırışıyor,İnsanların ekmek çabasında.

Rüzgarım toprağa kokuyor.Açık gökyüzün eller�nde.V�cdan tozlarından s�lk�n�yorÇabanın günlük tepes�nde.

Uğraşım toprak kokuyorRüzgaların del�rd�ğ� yerde,Ormanların ürperen yapra-ğında,Şeh�tler�n sess�z ev�nde.

Pehl�vanım toprak kokuyor,Tar�h�n Er meydanında.Doğayla antreman yaparkenBaşarıya ulaşmakta.

Hayaller�m toprağa kokuyorParfümsüz, doğal sevg�lerde.Islak dudaklarım kımıldıyor Sıcak gönlümün z�rves�nde.

Saat kulesinin saat vuruşundaSuntur hamam, Bedesten susan.Tombul camii ezan sesindeNÜVVAB Okulu namaz kılan.

Kurşun ve başka çeşmelerdenYolcu susuzluğunu gideren.Dallanmış değerlerin kökleri,

Türklere gurur ve güç veren.

DEV GİBİ

M�llet�m�z, güçlü dev g�b�d�r,Batsa da, yen�den doğan.Pehl�vanların d�ren�ş�yleKötülükler� yere basan.M�llet�m�z, yüce dev g�b�d�r,Çok penceres� ve gözü olan.D�l, spor, sanat ve geçm�ş�yleD�llere destan olan.Kalb�m�z büyük, dev g�b�d�r.Tanrı m�saf�r� ev�ne alan.Farklılara sabır, hoşgörüyleMevlana felsefes� öğreten.

KOCAYUSUFLARI SEVERİM

“Gökte nasıl b�r güneş varsa yerde de yalnız b�r Yusuf var” sözler�yle başlayan k�tapta Nurten Remz�’n�n kalem�nden çıkanlardan şunları da okuyoruz: “Koca Yusuf g�b� başarıyı elde etmek, Koca Yusuf projes� amaçlarıma ulaşmak, planlanan akt�v�teler� gerçekleşt�rmek, z�rveye ulaşmak, Koca Yusuf’u yen�den canlandırmak, Koca Yusuf olmak demekt�. Ben, Kocayusufseverler�n� değ�l, Koca Yusuf’ları sever�m.”

Koca Yusuf yazarı Mac�t Sağır ve Adana Büyükşeh�r Beled�ye BaşkanıHüsey�n Sözlü, açılış konuşmasında.

Türk Güreş�-ne hala daha

emek veren çok değerl� ustamız Yaman İnanç. Halen Gönen’de yaşıyor. Sağ olsun ev�n�n kapılarını da b�ze açtı. En önem-l�s� kalp kapısını da açması oldu.

Yaman ab�m�z, Gönenl� Kara Hüsey�n Pehl�van’ın oğlu. Baba – oğul Türk güreş�ne hem güreşç�, hem usta hem hakem olarak de-ğerl� h�zmetler verm�ş-lerd�r. Yaman Hocamız hala daha çabalıyor ve sadece Gönen’de değ�l Türk Güreş�ne katkıları-na devam ed�yor.

Gelel�m Yaman Usta-mızın geçm�ş�ne;

02/07 1943 yılında hayata gözler�n� açıyor. Güreş hayatında �lk güre-ş�n� Kel Hüsey�n ve Horoz pehl�van sayes�nde Ban-dırma Sanat Okulu bahçe-s�nde k�spet g�yerek yapıyor. Amma babası Kara Hüsey�n bu �şe çok kızıyor ve güreşmes�n� de �stem�yor. İlk Er meydanına çıkış �se 1958 yılında Kalfaköy’de oluyor.

O zamanlar rak�b� olan “ Yanık Mehmet ve Çerkez Mehmet pehl�vanlar ben� yenmekten bıktılar ben onlara yen�lmekten bıkmadım” d�yor sevg�l� Yaman Ustamız.

Seza� Kanmaz ve Hasan Acar bana sah�p çıktı ben�m ustam oldular d�yor. Zaten güreşe �lk başladığı yıllarda hep babasından kaçak güreş-m�ş. Sonunda Kara Hüsey�n kabullenmek zorun-da kalmış. Zaten Sabr� Acar �le çok �y� arkadaşlar. İlk Kırkpınar Güreşler�ne 1960 yılında katılıyor ve Deste 1. Boyda 4. Oluyor. Ondan sonrak� dere-celer �se :

1961 Deste 1 Kırkpınar İk�nc�s�1962 Deste 1 Kırkpınar B�r�nc�s�, aynı

zamanda en tekn�k güreşç� (B�r kıspet başarı ödülü alıyor.)

1963 Deste 3 Kırkpınar İk�nc�s�1964 Küçük Orta Küçük Boy İk�nc�s�1967 Büyükorta İk�nc�s�1968 Başaltı Dördüncüsü1969 Başaltı Dördüncüsü

1971 Başaltı Dördüncüsü1972 Başaltı Üçüncüsü1973 Başaltı Beş�nc�s�Yaman Usta Kırkpınar’da h�ç Baş güreş�

yapmadığını, ama d�ğer yörelerde Başpehl�van olarak da güreşt�ğ�n� söylüyor. Budama ve Kılçık oyunları �le meşhur. Hem güreşmeye devam etm�ş hem de Man�sa’da 7 yıl güreş antrönörü olarak da görev yaptı. Hatta Albay Kardeş’� de Akyazı’dan aldıklarını ve Man�sa’ya get�rd�kler�n� söylüyor. Albay Kardeş, Dursun Güzel g�b� Kırk-pınar’da boylarında b�r�nc� olmuş pehl�vanlara ustalık yapmıştır.

1964 �le 1972 yılları arasında Çardak güreşle-r�ne hep katıldığını söylüyor sevg�l� Yaman İnanç Ustamız.

O yıllarda Yaman Usta’nın tal�h� b�r anda dönüyor. Güreş Federasyonu ve Emn�yet Traf�k Da�re Başkanı olan Sayın Mehmet Akzam-bak’ın teşv�k ve desteğ�yle Almanya’ya g�d�yor ve Berl�n Pol�s Teşk�latında çalışmaya başlıyor. Bu dönem �ç�n Hayatım Kurtuldu d�yor.

Yaman Ustamız Almanya’da boş durur mu h�ç ? 33 Kez Berl�n ve Kuzey Almanya şam-

p�yonu oluyor. Uzun yıllar güreş antrönörlüğü yapıyor. Ham�t Kaplan vefat ett�ğ�nde, Hürr�yet Gazetes�n�n de desteğ� �le �lk kez yurt dışında b�r Türk güreş-ç�s� adına Ham�t Kaplan güreş turnuvası düzenl�yor. “İlk kez yabancı b�r ülkede başka b�r ülke sporcusu adına güreş turnuvası “ böylece yapılmış oluyor.

Almanya’da 16 sene Türk Spor B�rl�ğ� Baş-kanlığı yapıyor. O yıllarda Gönen’e 40.000 DM. Değer�nde güreş m�nder� ve ek�pmanları gönder�yor.

2004 yılında artık yeter dey�p Türk�ye’ye ger� dönüş yapıyor.

“Ben döndüğümde Gönen’de güreş b�tm�şt�. Güreşler tekrar canlansın d�ye Gönen Güreş Ağa-lığını aldım ve Gönben Yağlı Güreşler�n� yen�-den başlattım. Bu arada Gönen’de sağlık Me-

muru İbrah�m Erdal Arca Gönen Güreş İht�sas Kulübü-nü kurmuş ve yaşatmış. Ona destek olduk. Türk güreş�ne Çok emekler� vardır. Bu ara-da federasyondan m�nder

aldık. Ş�md� bu kulüp yaşıyor. Ş�md� tekrar canlanan b�rkaç anımızı

da aktaralım buraya . Evvela 2 anı baba Kara Hüsey�n’den;

Kara Hüsey�n 1957 yılına kadar Kırkpınar’da güreş tutuyor. Bu yıl b�r meseleden dolayı Hasan Acar’a kızıyor ve güreş� artık bırakmak üzereyken Kırkpınar’dan 3 ay sonra İzm�r’e g�d�yor ve Fu-ar’da yapılan güreşte Kara Hasan �le kapışıyor ve onu orada yen�yor.

B�r d�ğer anı da B�r Düzce güreş�nden. Ama bu güreşle değ�l Kara Hüsey�n ve onun �nsanlığı hakkındadır:

“ Al� Gürbüz, N�yaz� Güreşen, Sadullah Ş�mşek, Düzce’de b�r güreşe g�d�yorlar, kahvede otururken yanlarına Kara Hüsey�n gel�yor ve on-ların her b�r�nden �şte 100 er l�ra para topluyor. Meğerse Düzce’de hap�shanen�n yanından ge-çerken b�r ses duyuyor ve o sese g�d�yor. Hap�ste yatan Bandırmalı b�r çerkez hanım var. Parayı o hanım �ç�n toplamış ve hanıma verm�ş. Daha son-ra yemekte pehl�vanlar parayı ne yaptın d�yorlar

SAYFA 23BABALAR VE OĞULLAR

YAMAN İNANÇ

20.06.1971, İstanbul

Dolmabahçe StadıDolmabahçe StadıDolmabahçe Stadı

Gazetec�ler Cem�yet� Türk�yeG

Yağlı Güreş Şamp�yonası,

Başaltı B�r�nc�s�. Ramazan

Börekç� ve Recep Bük �le

b�rl�kte Kürsüde.

Haber: Ahmet Acar

o da sevap yaptım d�yor, tekrar soruyorlar y�ne sevap yaptım d�yor. B�r daha sorunca konuşma-yın len alın paranızı ş�md� sevabınızı satın aldım” d�yor.

İk� güzel anı da Rahmetl� Mehmet Al� Yağcı pehl�vandan:

Yaman İnanç Mehmet Al� Yağcı ustanın kıspet�n� taşımak �ster tam yerden alıp taşıyacak-ken Yağcı Müdahale eder: “ Çırak çırak, k�spet� bırak. Öküze boynuzu ağır gelmez. Elleme ben taşırım”

Yaman İnanç y�ne b�r Kırkpınar �ç�n Ed�rne’ye yaklaşık b�r ay önce g�tm�ş ve gün dolduruyor. B�r gün O zamank� Ed�rne Beled�yes� arkasında b�r çıkmaz sokak varmış ve o sokağa g�rm�ş. Sokakta ev�n camına oturmuş yaşlı ve yatalak b�r adam var. Sohbet ed�yorlar ve adamın güreşlere de çok meraklı olduğunu anlıyor. Tam ayrılırken yaşlı adam ;

“ Evlat bana b�r Başpehl�van get�r de son kez görey�m. Ben bu halde güreşlere nasıl olsa

g�demem”der.Bunun üzer�-

ne Cuma günü O �ht�yarın yanına b�r Başpehl�van götürmek üzere önce karşılaştığı İbrah�m Karaba-cak’a söyler. O da tamam der fakat Cuma günü namazdan sonra Karabacak �le b�r türlü buluşamaz-lar. Bunun üzer�ne aklına yakında b�r otelde kaldığını b�ld�ğ� Mehmet Al� Yağcı’nın yanına g�der ve durumu anlatır. “ Usta sen gel�r m�s�n der. Yağcı o esnada p�jamalarıyla d�nlen�yor. Kalmış üstünü değ�şt�rm�ş ve bera-berce b�r payton tutarak yatalak �ht�yarın yanına g�tm�şler.

İht�-yar çok sev�nm�ş ve tam kapıdan çıkar-larken “Başpeh-l�vanlığın berhudar olsun pehl�van” d�yerek uğurlamış ve o yıl

Mehmet Al� Yağcı Başpehl�van olmuş. Anlaşılan bu olay 1961 yılında yaşanmış

Yaman Usta k�lo olarak fazla �r� b�r pehl�van olmadığından dolayı kend�s�n�n de �fade ett�ğ� g�b�, Kırkpınar’da h�ç Baş güreşler�ne çıkmadı. Ama tekn�k becer�ler� çok yüksek b�r pehl�van ve

b�r güreş hocası olarak gerek m�nder güreşle-r�nde, gerekse yağlı güreşlerde b�r çok peh-l�van yet�şt�rd�. Türk güreş�ne büyük emekler vererek unutulmazlar arasına g�rd�.

Yaman Ustamız g�r�şken, nüktedan , �nsanlarla kolayca �l�şk� kuran , kültürlü ve hoşsohbet k�ş�l�ğ� �le de gerek güreş cam�-asında, sanatçı cam�asında ve çevres�nde çok sev�len, sözü d�nlenen b�r kar�zmadır. Spora ve �nsanlığa adanan güzel b�r yaşam, vatanına ve m�llet�ne h�zmet aşkı �le dolu b�r spor adamı.

Ayşen İnanç Hanım �le evl� olan Yaman ustamız’ın b�r erkek ve b�r kız olmak üzere �k� çocuğu ve dört de torunu var. aynı zamanda çok �y� derecede Almanca b�l�yor. Sevg�l� Ustamıza ve a�les�ne sağlıklı, mutlu, uzun b�r yaşam d�ler�z.

SAYFA 24

Yaman İnanç Mehmet Al� Yağcı ustanın kıspet�n� taşımak �ster tam yerden alıp taşıyacakken Yağcı müdahale eder: “ Çırak çırak, k�spet� bırak, öküze

boynuzu ağır gelmez, elleme ben taşırım”

Türk�ye’ye geld�ğ�nde, gazeteler onu Türk güreş

sey�rc�s�ne �lk olarak “Esk�şeh�rl� Mülay�m” Pehl�van

lakabıyla tanıtmıştı. Ancak daha sonraları Arnavut

Mülay�m ya da Gost�varlı Mülay�m lakaplarıyla anılmaya

başlamıştır. Mülay�m Pehl�van Türk�ye de �lk olarak

1926 yılında Kırkpınar’a katılmıştır.1928 yılının

Kırkpınar güreşler�nde �se başpehl�vanlığı kazanmıştır.

1899 yılında Makedonya’nın Gost�var kasabasının Ceg�ran köyünde doğdu. 1931 yılının

ocak ayında, esk� dünya şamp�yonu Stan�slaus Zbysszko �le anlaşma yaparak Amer�ka’ya g�t-m�ş ve burada �k� buçuk yıl kaldıktan sonra bell� sıklıklarda g�d�p geld�ğ� Türk�ye’ye, 1933 yılında temell� b�r dönüş yapmıştır. Türk�ye’ye göç etmes�n�n ardından “Pehl�van” soy �sm�n� almış-tır. Türk�ye’ye geld�ğ�nde, gazeteler onu Türk güreş sey�rc�s�ne �lk olarak “Esk�şeh�rl� Mülay�m” Pehl�van lakabıyla tanıtmıştı. Ancak daha sonra-ları Arnavut Mülay�m ya da Gost�varlı Mülay�m lakaplarıyla anılmaya başlamıştır. Mülay�m Pehl�-van Türk�ye de �lk olarak 1926 yılında Kırkpınar’a katılmıştır.1928 yılının Kırkpınar güreşler�nde �se başpehl�vanlığı kazanmıştır. Bugün b�rçok k�tapta 1934 yılının Kırkpınar f�nal�nde Tek�rdağlı �le berabere kaldığı söylense de bu güreşle �lg�l� resm� b�r kanıt bulunmamaktadır.

Mülay�m Pehl�van Türk�ye’de �lk güreş�n� İstan-bul’da Bandırmalı Kara Al� �le yapmıştır. Güreş hayatında acı kuvvet� �le tanınan b�r pehl�van olmuştur. Amer�ka, İng�ltere ve Kıbrıs’ ta çok sayıda profesyonel güreşlere (serbest güreşler)

katıldı. Bandırmalı Kara Al� �le b�rl�kte Romanya turnes�ne çıktı. Yurt dışında yaptığı tüm pro-fesyonel güreşler� kazandı. Yağlı güreşten çok serbest güreşler� �le tanınan b�r pehl�vandı. Mülay�m Pehl�van’ın Türk�ye de yaptığı en unu-tulmaz müsabakaların başında �se Amer�kalı Joe Komar �le yaptığı güreş gelmekted�r. 1937 yılında Amer�kalı güreşç� Türk�ye ye geld�kten sonra bütün Türk pehl�vanlarına meydan okumuş ve şamp�yonluk kemer�n� ortaya koymuştu. Joe Komar �le Mülay�m arasında 19 Temmuz 1937 yılında Taks�m Stadında yapılacak çet�n geçen b�r müsabakanın sonucunda, Mülay�m Pehl�van Amer�kalının kemer�n� almayı başarmıştır. Bugün bu kemer hala Mülay�m Pehl�vanın oğlu H�lm� Pehl�van tarafından muhafaza ed�lmekted�r.

Mülay�m Pehl�van, Kırkpınar Er Meydanı’nda yağlı güreşte Gost�varlı Mülay�m, serbest güreş�n yapıldığı r�nglerde �se Arnavut Mülay�m lakabıyla anılmıştır. Yağlıda ve serbest st�ldek� güreşte en büyük rak�b� Tek�rdağlı Hüsey�n pehl�van oldu. Mert ve korkusuz b�r pehl�vandı. En meşhur oyu-nu Şak kündes�yd�. Yağlı güreşte denge, kuvvet ve hareket kab�l�yet�n�n çok öneml� olduğunu söylerd�. R�nglerde ve çayırda rak�p seçmez, kend�s�ne meydan okuyan her güreşç�yle korku-

SAYFA 25

ARNAVUTMÜLAYİM

Mehmet CANBULAT

SAYFA 26

suzca çarpışırdı. Karşısına çıkan pehl�vanları ezerek yenmes�yle ün salmıştır.

Türk güreş�n�n bu efsane �sm�n�n en büyük şanssızlığı Tek�rdağlı �le aynı döneme denk gelm�ş olmasıdır. Tek�rdağlı Hüsey�n Pehl�van olmasaydı belk� de, Kırkpınar başpehl�vanlık rekoru ve Em�-nönü Halkev� tarafından ver�len “ Türk�ye Serbest Güreş Şamp�yonluğu” kemer� ona a�t olacaktı. Mülay�m Pehl�van, 1936 yılının Kırkpınar’ında Tek�rdağlı Hüsey�n �le yaptığı f�nal müsabakasında hakem heyet�ne s�n�rlenerek sahayı terk etm�şt�r. Bu yıldan sonra da b�r daha Kırkpınar güreşler�ne katılmamıştır. Ancak 1940’lı yılların sonlarına kadar gerek yurt�ç�nde gerekse yurtdışında profesyonel serbest güreş müsabakalarında boy gösterm�şt�r. Araştırmacı yazar Mehmet Serez, Mülay�m pehl�-vanın memleket� Gost�var da hala çok sev�ld�ğ�n�, yen� doğan erkek çocuklarına b�rçok k�ş�n�n onun �sm�n� ver�ld�ğ�n� söylemekted�r.

Mülay�m Pehl�van, güreşten kazandıklarıyla mütevazı b�r hayat sürdürmüştür. Güreş� bıraktık-tan sonra İstanbul Hasanpaşa semt�ndek� Ol�mp�-yat Kıraathanes�’n� çalıştırdı. Türk güreş tar�h�n�n bu yaman pehl�vanı, 4 Temmuz 1974 yılında İstanbul’da hayata gözler�n� yumdu. Karacaahmet Cam��’nden cenazes�n�n kaldırıldığı gün ezel� rak�b� Tek�rdağlının, tabutu başında �çl� �çl� ağlamasına o gün cenazedek� herkes şah�t oldu…

Bugün Cumhur�yet dönem� pehl�vanları arasında Mülay�m Pehl�van ve Tek�rdağlı Hüsey�n Alkaya’yı ayrı b�r yere koymamız gerek�yor. Çünkü onlar gü-reştek� mez�yetler�n�n yanı sıra d�ğer pehl�vanlara nazaran, gerek sosyal gerekse l�derl�k yönler�yle ön plana çıkmış sıra dışı pehl�vanlardı.

Taks�m Stadında

yapılan Arnavut

Mülay�m �le Kara Al� arasındak�

mücadeleden b�r enstantane

( 17 Ağustos 1936)

19 Temmuz 1937 Taks�m Stadında yapılan müsabakanın ardından Mülay�m Pehl�-

van’a Amer�kalı Joe Komar’ın şamp�yon-luk kemer� takılırken.

“Bu ırmaklar b�ze yetmez”; bu den�zler b�ze yetmez. “O kadar büyüyel�m k�, gök kubbe çadırımız, güneş meşalem�z olsun.” d�yen Oğuz Kağan,

“Ey Türk! Üstte mav� gök çökmed�kçe, altta yağız yer yarılmadıkça, sen�n �l�n� ve tören� k�m bozab�l�r?” d�yen B�lge Kağan,

“İstanbul b�r gün fetholunacaktır. Onu fetheden komutan ne büyük komutandır; onun asker� ne büyük askerd�r.” d�yen peygamber�m�z Hz. Muhammet (sav).

“Türk d�l�n� öğren�n; çünkü Türkler büyük devletler kuracaktır.” D�yen Kaşgarlı Mahmut.

“Ben�m naç�z vücudum elbet b�r gün toprak olacaktır; fakat Türk�ye Cumhur�yet� �lelebet pay�dar kalacaktır.” d�yen, Türklüğün kurtarıcısı, Türk�ye Cumhur�yet�’n�n kurucusu Gaz� Mustafa Kemal Atatürk.

“Hakkıdır hakka tapan m�llet�m�n �st�klal.” d�yen Mehmet Ak�f Ersoy büyük Türk m�llet�n� �y� tahl�l etm�şlerd�r.

Bu kadar övgüye mazhar olan bu m�lle-t�n evlatları, bugün Türklük gurur ve şu-urunu taşımakta zorluk çek�yor. Çünkü Dağlık Karabağ’da, Bosna Hersek’te, Kerkük’te, Musul’da, Çeçen�stan’da, Kı-

rım’da, Uygur’dadünyanın dört tarafında kardeş-ler�m�z ş�md� yet�m, ş�md� öksüz, ş�md� b�çare.

B�z ne yapacağız? Çok çalışacağız, üre-teceğ�z; b�rl�k olacağız; özümüze sözümüze sadık kalacağız; vatanımızda ve Türklüğün yaşadığı her toprakta Türkü özgür yaşatacağız.

TÜRK YURTLARI ŞİMDİ NİCEDİR? Çolpan’ın, Şah’ı Nakş�bendî’n�n, İmam Buha-

r�’n�n, N�zam�’n�n, evl�yalar evl�yası Hoca Ahmet Yesev�’n�n, Manas’ın, Mahdumkulu’nun, Süyün B�ke’n�n, Sultan Gal�yef’�n, Salavat Yulayev’�n yaşadığı topraklar ş�md� nasıldır, ney� bekler?

Onlar yolu bekl�yordur, yürekl� Türk evlatları-nı. B�z de görüyoruz bu bayrakların, sevdamızın, ülkümüzün özünde Türk dünyasını ve kızıl elma-mızı.

“Ey Türk t�tre ve kend�ne dön!” Bak ataların tar�hte ne devletler kurmuş da dünyaya hükmet-m�ş!

Büyük Hun İmparatorluğu… Batı Hun İmpa-ratorluğu…

Avrupa Hun �mparatorluğu… Ak Hun İmpara-

torluğu… Bu kadar Hun devlet� neden yıkıldı, ne-den yen�den kuruldu b�l�yor musunuz? Düşman-larımızın tar�h boyunca vazgeçmed�ğ� takt�kten.

Düşmanın “böl, parçala, yut” takt�ğ�yle bö-lündük, parçalandık ve yıkıldık. Ama Türk m�llet� yen�den doğdu. B�n kere yıkılsa, b�n b�r kere yen�den doğardı. Öyle de oldu. B�r kez daha �nanıyoruz k�, atamızın “b�r olun, �r� olun, d�r� olun” sözünü sonsuza kadar tutacağız k�, Türklük sonsuza kadar yaşayab�ls�n.

Tar�h durmuyor. Yen�den kurulan büyük dev-letler�m�z şunlar: Göktürk İmparatorluğu, Avar İmparatorluğu, Hazar İmparatorluğu, Karahan-lılar, Uygur Devlet�, Gaznel�ler, Büyük Selçuklu İmparatorluğu, Harzemşahlar, Altınordu Devlet�, Büyük T�mur İmparatorluğu, Babür İmpara-torluğu, Osmanlı İmparatorluğu ve ülkem�z�n dört tarafında, Çanakkale’de, Dumlupınar’da, Afyon’da, Kocatepe’de, İzm�r’de b�nlerce şeh�t vererek, “Ben�m yegâne servet�m Türklüğüm-dür.” d�yen Mustafa Kemal’�n ve gaz�ler�m�z�n kurduğu, Türklüğün ezelden gelen adını ebede taşıyacak olan, reng�n� şeh�tler�m�z�n kanından alan ay yıldızlı bayrağımız, şa�re, ”Bayrakları bay-rak yapan üstündek� kandır; toprak, uğrunda ölen varsa vatandır.” ded�rten Türk bayrağıyla Türk�ye Cumhur�yet�.

Bugün, Türk�ye Cumhur�yet�’nde nerdeyse 80

SAYFA 27

BÜYÜK TÜRK MİLLETİ

RAMAZAN KIVRAKFeth�ye Karaçulha Yörükler Der.Bşk.

Onu fetheden komutan ne büyük

komutandır; onun asker�

ne büyük askerd�r.”

d�yen peygamber�m�z Hz. Muhammet

(sav)

SAYFA 28

m�lyonu aştık. Ya dünyada? İşte bağımsız Türk devletler�: Azerbaycan Cumhur�yet�, Kazak�stan Cumhur�yet�, Kırgız�stan Cumhur�yet�, Özbek�s-tan Cumhur�yet�, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhur�yet�, Türkmen�stan Cumhur�yet�.

Türkler dünyada yalnız buralarda mı var? Adı var olmasına var da, har�tada yer� olmayan, bağımsızlığı bekleyen, özgür olmak �steyen Türk muhtar ve akraba toplulukları nerelerde?

Düşünün, atalarımız nerelerde at koşturmuş, nerelerde yaşamış, nerelerde hakka kavuşmuş? Mezar taşlarının olduğu topraklara ş�md� k�mler hâk�md�r? V�cdanımız sızlar da, yüreğ�m�z yanar da, gözümüzü gönlümüzü d�ker�z ata yurtları-mıza, Türk soydaşlarımız bağımsız olsunlar da, Türklük gurur ve şuurunu taşıyalım d�ye.

İşte bağımsızlık ülküsüyle yanan, özgürlük

sevdasına kapılmış Türk muhtar ve akraba top-lulukları: Bosna Hersek Cumhur�yet�, Çeçen�stan Cumhur�yet�, Çuvas�stan Cumhur�yet�, Hakas Cumhur�yet�, Kırım Türkler�, Saha (Yakut�stan) Cumhur�yet�, Tatar�stan Cumhur�yet�, Tuva Cumhur�yet�, Abhazya (Gürc�stan), Irak Türk-menler�, Kalmuk Cumhur�yet�, Karaças-Çerkes Cumhur�yet�, Tac�k�stan, Noğay, Başkurt�stan, Ad�ğe Cumhur�yet�, Afgan�stan, Batı Trakya Türk-ler�, Dağıstan Cumhur�yet�, Gürc�stan, Gagavuz Türkler� (Moldova), İnguşya Cumhur�yet�, Kabar-tay-Balkar Cumhur�yet�, Mekodanya, Moğal�stan, Arnavutluk, Alanya Cumhur�yet� (Kuzey Osatya), Dağlık Altay Cumhur�yet�, Doğu Türk�stan, Kara-kalpak�stan başta olmak üzere daha n�celer� var dünyanın dört tarafında. Belk� b�r gün İstanbul’u fetheden Fat�h Sultan Mehmet’�n hocası Akşem-

sedd�n’�n hedef gösterd�ğ� kızıl elmada olduğu g�b� belk� b�zde kızıl elmamıza ulaşınca, bu topraklarda yaşayan Türkler�n de, b�z�m g�b� ha-r�tada yer� olan, bağımsız b�r devlet�, b�r bayrağı, b�r vatanı olacaktır. Özgürce Türküm d�yecekler, özgürce Müslüman’ım d�yecekler; gelenekler�n�, �nançlarını yaşayacaklar, çok çalışacaklar; üre-t�mde, t�carette, s�yasette, bürokras�de güçle-necekler, b�z de varız, d�yecekler. İşte o zaman c�hanı Türk bayraklarıyla donatacağız.

B�nlerce yıllık tar�h�m�zde kurduğumuz 16 �mparatorluğun ve 138 devlet�n m�rasını, b�r�k�m-ler�n�, tecrübeler�n�, sorumluluğunu taşıyoruz Türk m�llet�n�n bekası ve mutluluğu �ç�n can ve-ren, çalışan, bu bereketl� topları b�zlere bırakan, koruyan, yaşatan atalarımızın ruhu şad olsun. Yollarında yürüyenler çok olsun.

İsma�l Yılmaz k�md�r kısaca anlatır mısı-nız?

Antalyalı b�r pehl�van çocuğuyum. Pehl�vanlar d�yarı Antalya’mızda her erkek çocuk ya sporcu olarak ya da �zley�c� olarak mutlaka yağlı güreşle �lg�lenm�şt�r. Pehl�van çocuğu olarak ben de kend�m� b�ld�m b�lel� güreş ortamındayım. 1987 yılında l�se öğrenc�s�yken ben de güreşe başla-dım ve ertes� yıl Kırkpınar Güreşler�’ne katıldım. Hemşer�m�z Recep Gürbüz’ün başpehl�van ol-ması yağlı güreş� daha fazla sevmem�z� sağladı. Sporculuğum ve öğrenc�l�ğ�m 1994 yılına kadar b�rl�kte sürdü. 1994 yılında beden eğ�t�m� öğretmenl�ğ�ne başlayınca akt�f güreş hayatım sona erd�. Daha sonra antrenör ve hakem olarak güreş sporunun �ç�nde bulundum. 2004 – 2006 yıllarında y�ne Antalya’da okul müdürü olunca ve 2006 yılında MEB Bakanlık Müfett�ş� olunca yağlı güreşten f��len uzaklaşmış oldum. Güreş sporundan f��len uzaklaşsam da düşünce olarak her esk� güreşç� g�b� uzaklaşmadım.

Kırkpınar Güreşler�’yle �lg�l� b�r k�tap yazma f�kr� nasıl ortaya çıktı. Ne kadar zamanda çalışmayı tamamladınız?

2006 yılında Bakanlık Müfett�şl�ğ� sınavını kazanarak Ankara’ya gel�nce mesleğ�m�n yanında “Kamu Yönet�m�” ve “Eğ�t�m Yönet�m� ve Denet�m�” alanlarında �k� ayrı Yüksek L�sans yaptım. L�sansüstü çalışmalar her şeyden önce �nsanın araştırmacılık ve yazma yönünü gel�şt�rmekted�r. L�sansüstü çalışmalarım sebeb�yle M�ll� Kütüphane ve d�ğer merkezler-de araştırma yaparken b�r taraftan da Kırkpınar Güreşler� �le �lg�l� k�tapları �nceled�m. Öğrenc�l�k yıllarımda da Kırkpınar Güreşler� �le �lg�l� k�tap ve yazıları �lg�yle okurdum ancak bu defa

sorgulayıcı b�r üslupla okudum. K�tapların b�rçoğunun kulaktan dolma b�lg�lerle yazıldığını ve �çer�s�nde de çok fazla yanlış b�lg� olduğunu gördüm. Çok net b�l�nen olayların b�le

k�taplarda yanlış yazıldığını tesp�t ett�m. Ayrıca k�tapların ortak özell�ğ� yazarlarının yağlı güreş sporunu h�ç yapmamış olmalarıydı. Böyle b�r ortamda araştırmaya dayalı olarak Cumhur�yet

Dönem� Kırkpınar Güreşler�n�n yağlı güreş�n �ç�nden gelen b�r�s� tarafından yazılması gerekt�-ğ�n� düşünerek yıl yıl Kırkpınar Güreşler�’n� yazmaya karar verd�m. Çocukluktan ber� gelen b�lg� b�r�k�m� sürec�n� saymazsak k�tabım sek�z yıllık b�r araştırma ve yazım sürec�nde ortaya çıktı.

Ankara M�ll� Kütüphanede araştırma yaparken. *** K�tabın ortaya çıkış süre-

c�nde nasıl b�r çalışma yap-tınız?

Önce b�r�nc�l kaynaklar ded�ğ�m�z Kırkpınar Yağlı Gü-reşler�’n�n yapıldığı günlerdek� tüm gazeteler� tarayarak b�lg� topladım. Sonra yaşayan esk� pehl�vanlarla ya da esk� pehl�-vanların çocukları �le görüşerek b�lg� topladım. Sonra oluşan b�lg� havuzundak� b�lg�ler� met�n hal�ne dönüştürdüm.

K�tabın oluşma aşamasın-da karşılaştığınız zorluklar neler oldu ve süreçten bahse-

SAYFA 29

Antalyalı bir pehlivan

İSMAİL YILMAZ

Röportaj:Mehmet CANBULAT

der m�s�n�z? Araştırma yapmak gerçekten zorlu b�r

süreç. H�çb�r beklent� olmadan yıllarca bu �şe zaman harcamak kolay b�r �ş değ�l. Müfet-t�şl�k mesleğ�n�n zorlukları yanında zaman ayırıp kütüphaneler�n tozlu raflarında araş-tırma yapmanın güçlükler�n� b�zzat yaşadım. Arş�v taramasından sonra b�rçok �le g�derek araştırma yapmanın zorluklarını yaşadım.

Bu süreç �çer�s�nde Çardak Güreş Ağası Ramazan Güven �le nasıl tanıştı-nız?

Araştırma sürec�nde öncel�kle Özcan BAŞGÜL ağabey�mle tanıştım. Yaptığım ça-lışmayı anlatınca çok sev�nd� ve bana: “K�tap ve derg� �şler� Çardak Güreş Ağamız Ramazan GÜVEN ağamızın alanı, çalışmanı tamamlayınca onunla b�r görüşel�m” ded� ve ben� Ramazan GÜVEN ağamız �le tanıştırdı. Ramazan GÜVEN ağamız daha �lk telefon görüşmem�zde “İsma�l Hoca, k�tabını tamamlayınca görüşel�m, k�tabı �nceleyel�m, gereken� yaparız, sen k�tabı güzel yaz yeterk�” d�yerek bana güç verd�.

Çardak Güreş Ağamız Ramazan GÜVEN’�n ata sporumuz yağlı güreşlere farklı b�r bakış açısı var. Kend�s�n�n gençl�ğ�nde güreş yapmış olma-sı, her şeyden önce b�r eğ�t�mc� olması farklı ve güzel b�r bakış açısı gel�şt�rmes�n� sağladığını düşünüyorum. Bu alanda yazılan b�rçok k�tabı ve Destanı Kırkpınar derg�s�n� kend�s� basıyor zaten. Ramazan Ağamız, 2015 yılı Çardak Gü-reşler�nde ben�m k�tabımı ve daha önce basılan Mehmet CANBULAT ve Ahmet ACAR’ın k�tapla-rını m�saf�rler�ne hed�ye ett�. Ramazan Ağamız, artık m�saf�rlere hed�ye olarak plaket vermekten

daha çok güreşle �lg�l� yazılmış k�tapların dağı-tılmasının daha yararlı olduğunu düşünüyor. Bu da b�r yazar olarak b�zler�n geleceğe daha umutla bakmamızı sağlıyor. Kend�s�ne ne kadar teşekkür etsek azdır. Tab� k� k�tabın yazılması, basılması zor süreçler. Ancak k�tabın güreşse-verlere de ulaşması ayrı b�r süreç. Köyünden çıkıp gelerek saatlerce sıcağın altında güreş �zleyen kasketl� güreşseverlere de mutlaka k�-taplarımızın ulaştırılması gerekt�ğ�n� düşünüyo-rum. Bunda da gerek Güreş Federasyonumuza, gerekse güreşe gönül verm�ş Beled�yeler�m�ze ve güreş ağalarımıza sorumluluk düştüğü kanaat�ndey�m.

Okuyucular bu k�tapta neler bulacaklar-dır? D�ğer güreş k�taplarından farkı ned�r?

K�tabımda Cumhur�yet Dönem� Kırkpınar Güreşler�n�n tamamını bulacaklar. Her yıl Saray�-ç�’nde neler yaşanmış, hang� pehl�vanlar boyla-rında derece almış, Kırkpınar Ağası k�m olmuş müzayedey� kaça almış, o yılın Kırkpınar’ına

damgasını vuran olaylar nelerd�r bunları bulacaklar. Güreşseverler akıcı akıcı b�r anlatımla yazdığım k�tabımı okurken b�l�nmeyen en or�j�nal res�mlere de bakacaklar. K�-tabımın d�ğer k�taplardan farkı �se, kulaktan dolma ve tefr�ka türü h�ç-b�r b�lg�n�n yer almamasıdır. Doğru b�lg�ler�n yer aldığı arş�v ve belgesel n�tel�ğ�nde b�r çalışma oldu. Kısaca Cumhur�yet Dönem� Kırkpınar Gü-reşler� b�lg�lerle ve res�mlerle k�ta-bımda kayıt altına alınarak gelecek

nes�llere aktarılmış oldu. ***K�tap �le b�rl�kte amacınız neyd� bundan

sonrak� sürec� nasıl anlatırsınız? K�tabın ba-sımı da tamamlandığına göre bu aşamadan sonra neler yapacaksınız?

Kırkpınar Yağlı Güreşler� dünyada eş� benzer� olmayan b�r spor kültürüdür. Ben bu kültürün Cumhur�yet Dönem�n� kapsayan 90 yılı aşkın b�r süres�n� yazılı hale get�rd�m ve “Dualı Çayır’ın 90 Yılı” olarak adlandırdım. Güzel b�r çalışma yaptığımı düşünüyorum. K�tabımı okuyan-lardan çok güzel tepk�ler alıyorum. Ramazan GÜVEN ağamız son aşamada “Bu k�tabın �çer�ğ� nasıl kal�tel�yse baskısı da o derecede kal�tel� olmalı.” d�yerek son derece kal�tel� baskı yaptı. Bu aşamadan sonra k�tabımın güreşseverler tarafından okunması, saatlerce güreş sohbet� yapılan Anadolu’nun en ücra köyler�ne dah� ulaştırılması, okulların kütüphaneler�nde yer alarak öğrenc�ler�n Kırkpınar Güreşler�n� okuya-rak öğrenmes� gerek�yor.

Bundan sonra yen� çalışmalarınız var mı?Halen büyük bölümünü tamamladığım “1964

Ol�mp�yat Şamp�yonu İsma�l Ogan” �s�ml� b�yog-raf� çalışması üzer�nde çalışıyorum. Antalya’da yaşayan �k� ol�mp�yat madalyalı hemşer�m�z�n �lg�nç yaşantısındak� sıra dışı başarıları yazarak güreş cam�asına yen� b�r eser kazandırmaya çalışıyorum. Y�ne “Dualı Çayır’ın 90 Yılı” �s�ml� k�tabımı da güreşseverlere ulaştırmanın yolları-nı arıyorum.

SAYFA 30

ANAM BENİ KÖYDE OTURMAM İÇİN

DOĞURMADI!Günümüze kadar gelen,

gerçekl�kten uzak, belgelere dayanmayan,

uydurulmuş b�lg�ler ve h�kayeler. Vefalı

Güreşsever Türk �nsanı önüne gelen yazıların

doğru olup olmadığını düşünmem�şt�r b�le.

Ancak bu yanlış aktarımlar maalesef b�nlerce yıllık

kültürümüz Türk güreş�ne zarar boyutlara gelm�ş

güreşseverlere de b�r nev� saygısızlık olmuştur.

Y Yaklaşık beş yılı aşkın b�r süreden buya-na güreş tar�h�m�zle ve bu alanda �sm� efsanelere karışan pehl�vanlarımızın

hayatlarıyla �lg�l� araştırmalar yapmaktayım. Bu süreç �çer�s�nde bu alanda yazılmış k�tapların tamamına ulaşma ve �nceleme �mkânı buldum. Vardığım sonuç gerçekten üzücü boyutlarda. Çünkü bu k�taplarda aktarılmış b�lg�ler�n öneml� b�r kısmı tefr�kalardan �baret. Yan� kulaktan kulağa günümüze kadar gelen, gerçekl�kten uzak, belgelere dayanmayan, uydurulmuş b�l-g�ler ve h�kayeler. Vefalı Güreşsever Türk �nsanı önüne gelen yazıların doğru olup olmadığını düşünmem�şt�r b�le. Ancak bu yanlış aktarımlar maalesef b�nlerce yıllık kültürümüz Türk güreş�-ne zarar ver�r boyutlara gelm�şt�r.

Uydurma b�lg�ler�n en bel�rg�n örnekler�n başında Tek�rdağlı Sarı Hafız pehl�vanın ha-yatıyla �lg�l� aktarılmış b�lg�ler gel�yor. B�rçok

k�tapta Sarı Hafız Pehl�van’ın Lüleburgazlı olduğu yazsa da Tek�rdağlıdır. Daha kötüsü de b�rçok yazıda ve k�tapta Sarı Hafız’ın 1926 yılına kadar güreşe devam ett�ğ� yazmaktadır. Hal-buk� Tek�rdağlı Sarı Hafız pehl�van, 1912 yılında kend� �steğ�yle gönüllü olarak orduya yazılmış ve vatan aşkıyla cepheye koşarak şeh�t düş-müştür. Bana göre yanlış b�lg�ler pehl�vanımızın anısına yapılan büyük b�r haksızlıktır.

B�r pehl�vanın büyüklüğü onun güreşte elde ett�ğ� başarılarla sınırlandırılamaz. Bu anlamda b�r pehl�vanın güreş hayatında elde ett�ğ� başarılardan çok, onun pehl�vanlık ruhuy-la gösterm�ş olduğu davranışlar ve kararlar onu gerçek b�r efsane yapar. Tıpkı Tek�rdağlı Sarı Hafız pehl�van g�b�…

Pek� Sarı Hafız Ahmet Pehl�van k�md�r? Tek�rdağlı Sarı Hafız Ahmet pehl�van Bulgar�s-tan’ın Selv� kasabasının Çadırlı köyünde, 1880 yılında dünyaya gelm�şt�r. Babası da pehl�van olan Bek�r Pehl�van’dır.

A�les� Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra

Mehmet CANBULAT

Araştırmacı yazar

Sarı Hafız Pehl�van

SAYFA 31

(Tar�htek� adı 93 Harb�) toprakları Ruslar tarafından �şgal ed�ld�ğ� �ç�n göç et-mek zorunda kalmışlardır. Tek�rdağ’ın merkez Bıyıkal� köyüne yerleşm�şt�r.

Tek�rdağlı Sarı Hafız Ahmet Pehl�van, Kırkpı-nar’da başa güreşen peh-l�vanlar arasındadır. O yıl-larda pad�şah, Kırkpınar’da başa güreşen pehl�vanlar �ç�n “askerl�kten muaf olma hakkı” tanıdığı �ç�n kend�s� de savaşlara katılmama hakkına sah�pt�. Bu arada ağabey� Müftü Hafız Sal�h Zek�’n�n eş� Ayşe Hanım’ın kız kardeş� Şahs�ne Hanım �le n�şanlanmıştı. Evl�l�k �ç�n savaşların son bulmasını bekl�yorlardı.

Çömlekköylü Kara Em�n – Tek�rdağlı Sarı HafızBu arada 1911 Trablus-

garp Savaşı, 1912 Balkan Savaşı peş peşe patlak verm�ş tüm hızıyla savaşlar başlamıştı. Balkan Sava-şı’nda Bıyıkal� köyünün sağlıklı tüm erkekler� askere çağırılmış. Kend�s� hakkında pad�şah fermanı olduğu �ç�n asker olarak savaşa çağırıl-mamış. Sarı Hafız Ahmet Pehl�van bu duruma da-yanamayarak “Anam ben� ülkem�n böyle zamanında köyde oturmak �ç�n doğur-madı.” d�yerek, kend�s�n� savaşa gönüllü yazdırmış. Ağabey�n�n eş�, yenges� Ayşe Hanım’dan, helall�k �steyerek kend� arzusu ve vatan sevg�s� �le 1912 Balkan Savaşı’na katılmıştır. Balkan

Savaşı’nın tüm ş�ddet� �le sürdüğü b�r anda yakın b�r mevz�ye düşen top merm�s� 32 yaşındak� Sarı Hafız Peh-l�van’ın şehadet makamına taşımıştır. (Bu b�lg�lere Sarı Hafız Pehl�van’ın köyü olan Bıyıkal� köyünde torunları Necmett�n ERDOĞAN ve Abdurrahman Fahredd�n ERDOĞAN ve köyün �ler� gelenler� �le yaptığım röpor-tajda ulaştım.)

Sarı Hafız Pehl�van’ın torunu Abdurrahman Fah-redd�n ERDOĞAN �le Tek�r-dağı Bıyıkal� köyünde Sarı Hafız Pehl�van hakkında dedeler�nden öğrend�kler�-n� anlatan Hal�l ULUTAŞ �le.

Tek�rdağlı Sarı Hafız Ahmet Pehl�van, güreşt�ğ� yıllarda Çatalcalı Nakkaş Eyüp Pehl�van �le olan reka-bet� ve onunla yaptığı çet�n güreşler�yle anılırdı.

Sarı Hafız Pehl�van, güreş tekn�ğ�n� �y� b�len b�r pehl�vandı. Tek�rdağlı Başpehl�vanlar Kazanderel� Mem�ş ve Tek�rdağlı Hüse-y�n Alkaya g�b� o da yurt-dışında (Fransa) yapılan güreşlerde ülkem�z� tems�l etm�şt�r.

Bugün b�r kabr� olma-yan ancak hakkında tefr�-kalar üret�len bu kefens�z kahramanın hemşer�s� olmaktan gurur duyuyo-rum. Savaşların en ş�ddetl� dönem�nde gözünü budak-tan es�rgemeden cepheye koşması Türk sporcuları �ç�n örnek b�r davranış olarak tar�htek� yer�n� almıştır.

Tek�rdağlı Sarı Hafız

B�r pehl�vanın

büyüklüğü onun güreşte elde ett�ğ� başarılarla

sınırlandırılamaz. Bu anlamda b�r pehl�vanın güreş hayatında

elde ett�ğ� başarılardan çok, onun pehl�vanlık ruhuyla gösterm�ş olduğu davranışlar ve kararlar

onu gerçek b�r efsane yapar. Tıpkı Tek�rdağlı Sarı Hafız

pehl�van g�b�…

Çömlekköylü Kara Em�n – Tek�rdağlı Sarı Hafız

Sarı Hafız Pehl�van’ın

torunu Abdurrahman

Fahredd�n ERDOĞAN �le

Tek�rdağı Bıyıkal� köyünde

Sarı Hafız Pehl�van hakkında dedeler�nden öğrend�kler�n� anlatan Hal�l ULUTAŞ �le.

SAYFA 32

İlk defa 6 yıl önce b�r meslek-taşımla b�rl�kte, Kırkpınar Yağlı Güreşler�’n� z�yaret ett�m. Güreş aslında tar�h k�taplarından ve b�r araştırma projes�nden bana çok tanıdık. Yağlı güreş� canlı yaşamak gerek�r. Bu adamlar büyük ya da küçük k�spetler�n �ç�ne g�rd�kler� anda başka b�r dünyadalar. Çoğu güreşç� bu spora gönül verm�ş. Bu olay aslında Gladyatörler� hatırlatı-yor. Ve atmosfer� tar�hsel Kırkpınar alışılmadık b�r heyecan katıyor. Mücadeleler davul ve zurna sesler�yle destek-lenmekte, mücadele uzun sürdüğünde sesler yüksel�yor. Çok daha fazla �lg� hak etmes�ne karşın çok az yabancı z�yaretç� gel�yor.

Bence bunun en başta gelen neden� tanı-tım eks�kl�ğ�d�r. Yağlı Güreş Türkler’�n en yoğun

olarak yaşadığı ülke olan Almanya’da b�le doğru dürüst tanınmamaktadır.

Ne yazık k�, son zamanlarda Tür-k�ye’de de yağlı güreşe �lg�n�n hızla azaldığı �zlenmekted�r. Güreş sever-ler Yağlı Güreş’e sonradan get�r�len bazı kurallara ş�ddetle karşı çıkmak-tadırlar.

Bunun nedenler�n� araştırmak amacıyla Yağlı Güreş’�n �ç�nden gelen pek çok esk� güreşç� �le yaptığım görüşmeler sırasında kend�s�yle ko-nuştuğum; 57 yıldır güreşç�, hakem,

antrenör, yönet�c� ve yazar olarak Kırkpınar’a ve Yağlı Güreş’e h�zmet etm�ş, aynı zamanda emekl� tar�h öğretmen� olan. Hem, tar�hç� hem de esk� b�r güreşç� olarak “Doğuşundan Günümüze Kırkpınar” �s�ml� k�tabında yazan Hal�s Erdem, Yağlı Güreş’�n sorunlarını ve bu spora �lg�n�n

g�tt�kçe azalmasının nedenler�n�, bu durumun düzelt�lmes� �ç�n Yağlı Güreşte ne g�b� yen�l�kler�n yapılması gerekt�ğ�n� bütün ayrıntılarıyla açık-ladı. Daha sonra bu öner�ler�n� Ed�rne’de çıkan Hudut Gazetes�’nde ‘Kırkpınar’ın Ardından’ �s�ml� makales�yle �k� gün arka arkaya yayınladı.

KIRKPINAR’IN ARDINDAN “ Yağlı Güreş’te köklü b�r reform yapmanın

zamanı çoktan geld� geçt�. Ama her nedense yetk�l�ler bunu b�r türlü anlamak �stem�yorlar!

Güreşler�n böyle harekets�z ve zevks�z geç-mes�n�n en büyük neden� puanlama güreş�d�r. Puanlama güreş� çıktı çıkalı Yağlı Güreş zevks�z b�r hale geld�ğ� g�b� kültür m�rasımız olan bu spo-run tekn�ğ� de kaybolma tehl�kes�yle karşı karşıya kalmıştır. Hatta pek çok yağlı güreş oyunu çok-tan unutulmuştur. Yağlı, m�nder ve karakucak güreşler�n�n karışımı adeta yen� b�r güreş türü ortaya çıkmıştır.

Pek�y�, Yağlı Güreş bu durumdan nasıl kurtarı-lıp özüne döndürüleb�l�r?

1. Yağlı Güreş Federasyonu kes�nl�kle kurulmalı ve Ed�rne Beled�ye Başkanı Federasyon Yönet�-m�nde söz sah�b� olmalıdır. 1976 yılından �t�baren güreşler�n yönet�m�n� Türk�ye Güreş Federasyo-

SAYFA 33

BİR AVRUPALI GÖZÜYLE

FranziskaSCHLEYER

“KIRKPINAR”

SAYFA 34

nu üstlenm�şt�r. Ancak, güreşler�n bütün ç�les�n� Ed�rne Beled�yes� çekmekted�r. Örneğ�n, güreş alanının ve Saray�ç�’n�n düzenlenmes�, bakımı ve güvenl�ğ�. Güreşç�ler�n konaklama, yolluk ve ödüller�. Hakemler�n konaklama ve yolluk-ları. Resm� m�saf�rler�n ağırlanması g�b� bütün sorumluluklar beled�yeye a�tt�r. Akla gelen bütün kültürel ve sosyal etk�nl�kler de Ed�rne Beled�yes� tarafından yürütülmekted�r. Öneml� b�r devlet desteğ� de almamaktadır.

2. Puanlama güreş� mutlaka kaldırılmalı,3. Normal güreş süres� 1 saat olarak bel�rlen-

mel�, (Daha önce b�r gazeteye verd�ğ�m demeçte;

“F�nal güreşler�nde zaman sınırlaması da kaldı-rılarak güreşler yen�ş yapılana kadar süreb�l�r” d�ye yazmıştım ama sonra, esk�den Kırkpınar’da yapılan ve esk�ler�n dey�m�yle ‘�nsanın �ç�ne kand�l asan’ güreşler gözümün önüne geld�ğ� �ç�n vaz geçt�m. Son derece harekets�z ve sıkıcı b�r şek�lde saatlerce süren bu tür güreşler çoğu zaman pazartes� gününe kalırlardı. O zaman da güreşlere zaman sınırlaması get�r�ls�n d�ye �srarla yazılıp ç�z�l�rd�),

4. Güreşç�ler�n normal güreş süres� �ç�nde eşler�n� yenme kuralı get�r�lmel�,

5. Normal güreş süres� �ç�nde yen�şemeyen güreşç�ler�n her �k�s� de d�skal�f�ye ed�lmel�d�r. Bu kural esk�den zaman zaman uygulanmıştır.

6. Çıvgarın önüne geçmek �ç�n; Rak�b�n� yıpratmak amacıyla kaçak güreşerek oyalama güreş� yapanlar ve sürekl� faullü güreşen gü-reşç�lere kes�nl�kle �z�n ver�lmemel� mutlaka üç �htarla güreş dışı bırakılmalı,

7. Kule Hakemler�n�n bu konuda baskılar-dan uzak, çok hassas ve ad�l davranmaları �ç�n teknoloj�den yararlanarak kararlarını g�zl� oyla vermeler� sağlanmalı,

8. Bunun �ç�n, �lg�l� resm� kurumlar devreye g�rerek hakemler� her türlü baskıya, tepk�ye ve magandaların saldırılarına karşı korumak �ç�n her türlü önlem alınmalı,

9. Bu nedenle normal güreş süres� mutlaka b�r saat olarak bel�rlenmel�

10. Dop�ng ve ş�keye karşı sağlıklı önlemler alınmalıdır.

Bu kuralların t�t�zl�kle uygulanması hal�nde:1. Normal güreş süres� �ç�nde rak�pler�n�

yenmek zorunda olduklarından, güreşç�ler�n oyalama güreş� yapmaları da doğal olarak engel-lenm�ş olacaktır. Eşler b�rb�rler�n� yenmek �ç�n muhakkak r�sk almak zorunda kalacaklardır. Bu da güreşler�n kal�tes�n� yükseltecekt�r.

2. Rak�b�n� çabuk yenen güreşç�ler d�ğer güreşç�lere göre daha çok d�nlenme süres� elde edecekt�r.

3. Bu nedenle güreşç�ler esk�ye göre daha atak güreşmek zorunda kalacaklardır. Bu da güreşler�n kes�nl�kle daha hareketl� ve zevkl� geçmes�n� sağlayacaktır.

4. Bu sayede Yağlı Güreş�n tam olarak özüne dönmes� de sağlanmış olacaktır1.

PEŞREVSİZ YAĞLI GÜREŞ OLMAZ, PEŞREV ÇEKMEK VE NARA ATMAK YAĞLI GÜREŞ’İN RUHUDUR, KÜLTÜRÜDÜR!

“Peşrevs�z Yağlı Güreş, tatsız tuzsuz yemeğe benzer”

Kırkpınar Güreşler�’nde gördüğüm en öneml� eks�klerden b�r� de; Güreşç�ler Kırkpınar’ın

ruhuna uygun doğru dürüst peşrev çekm�yorlar ya da peşrev çekmes�n� b�lm�yorlar.

Peşrev’�n özünde y�ğ�tl�k, del�kanlılık vardır. Peşrev ve nara pehl�vanın �ç�ndek� mertl�k, y�ğ�tl�k, del�kanlılık, kabadayılık duygularının, rak�be saygının, kısacası k�ş�l�ğ�n�n dışa vurumu dur. İç�nden Peşrev çekmek, nara atmak gelme-yen, bunu duymayan pehl�van gerçek pehl�van değ�ld�r.

Peşrev ve nara pehl�vanlığın kültürüdür. Buna halk edeb�yatında ‘y�ğ�tleme’ den�r. “Gerçek pehl�van, hem beden gücü, hem de k�ş�l�k olarak sırtının yere get�r�lmes� mümkün olmayan �k� bakımdan güçlü �nsandır”.

Pehl�van sözcüğü Farsça’dır. Türkçe’de güreşç� anlamına geld�ğ� g�b� ‘y�ğ�t, cesur, del�kanlı ve kabadayı’ anlamlarına da gelmekted�r.“Del�kanlı olan kurumlu olur” sözünde olduğu g�b� pehl�-vanları kurumlu gösteren çekt�ğ� peşrevler ve attığı naralardır.

Peşrev sözcüğü de Farsça’dır. Türkçe’de ön hazırlık anlamına gel�r. Güreş term�noloj�s�n-de pehl�vanların güreşten önce, davul zurnanın çaldığı müz�ğ�n r�tm�ne uygun olarak, ısınmak ve b�rb�rler�n� sınamak amacıyla eller�n� b�rb�r�ne ve d�zler�ne çarparak ve b�raz sıçrayarak yaptıkları kültürf�z�k hareketler� n�tel�ğ�ndek� göster�lere den�r.

Peşrev, güreşç�y� hem beden ve hem de bey�n olarak güreşe hazırlar.

Peşrev sırasında güreşç�ler rak�pler�yle tokala-şırken, b�rb�rler�n�n sırtlarını sıvazlarken ve ense bağlarken rak�b�n�n f�z�ksel durumu hakkında f�k�r sah�b� olur. B�rb�rler�n�n k�spetler�n� ve paça-larını yoklarken de k�spet�n rak�b�n�n ayağına uyup uymadığını anladığı g�b� paçaları yokla-yınca da rak�b�n�n ustalığını ölçer. Çünkü k�spet� ayağına uymayan, dar veya bol gelen pehl�van rahat güreşemez. K�spet bol olursa ayağından çıkar, dar olursa güreşç�y� sıkacağından rahat hareket etmes�n� engelled�ğ� g�b� çabuk yorul-masına neden olur. Paça bağlamak güreşç�n�n ustalığının gösterges�d�r. Acem� güreşç� �y� paça bağlayamaz. Paça �pler�n� fazla sıkarsan bacakla-rı keser, gevşek bırakırsan rak�b�n�n el� paçadan rahat g�rd�ğ� g�b�, kolayca çözülür. Paçayı kap-tırdın mı b�r daha kolay kolay kurtaramazsın. Bu nedenle Yağlı Güreş’te paça bağlamak çok öneml�d�r. Paçayı bağladığın zaman hem bacağı-nı sıkmayacak hem de el g�recek veya çözülecek şek�lde gevşek olmayacaktır.

Bu nedenle peşrevde her hareket�n ve atılan her naranın b�r amacı ve anlamı vardır. Pehl�van peşrev çekerken ve nara atarken hem rak�b�ne hem de sey�rc�lere yapacağı güreş hakkında b�r mesaj ver�r. Yağlı Güreş’te peşrev faslı güreş�n en öneml� b�r aşamasıdır.

Gereğ� g�b� peşrev çekmeyen pehl�vanın güreş� de yavan olur.

Güreş sey�rc�s�n� ‘Er Meydanları’na çeken en öneml� unsurlardan b�r� de ‘Peşrev’d�r. Peşrev �zleyenler �ç�n görsel b�r şölend�r.

Peşrev aynı zamanda pehl�vanın, sey�rc�ye, rak�be ve en çok da kend�s�ne duyduğu saygının en bel�rg�n gösterges�d�r.

Esk�den güreş sey�rc�ler� peşrev çekmes�n� nara atmasını b�lmeyene pehl�van gözüyle bakmazdı. Hatta bu tür güreşç�lere “k�m bu adam yahu, kend�s�n� bayağı pehl�van sanıp or-taya çıkmış” derlerd�. Ya da üç beş kuruş parsa toplamak �ç�n güreşe çıkmış b�r gar�p gözüyle bakılırdı.

57 yıldır güreşç� ve yönet�c� olarak Kırkpı-nar’ın �ç�nde olan, Kırkpınar Tar�h�’n� yazan b�r büyüğünüz olarak, bana kulak ver�n. Esk� Kırkpınar güreşler�n�n v�dyolarını b�r �zley�n. Esk� başpehl�vanların b�rb�rler�yle son derece uyumlu büyük b�r zevkle ve y�ğ�tçe çekt�kler� peşrevler�, nasıl kabadayı var� naralar attıklarını görün ve onları kend�n�ze örnek alın. Çok acıdır k�, günümüzde güreş�rken nara atan pehl�van b�le görmek mümkün değ�l.

Bu sözler�m daha çok başpehl�vanlara çün-kü küçük pehl�vanlar her konuda kend�ler�ne başpehl�vanları örnek alırlar.

Bu söyled�kler�m gerçekleş�rse Kırkpınar �şte o zaman Kırkpınar olur”.

Hal�s Erdem’�n bu öner�ler� Kırkpınar’a gönül verm�ş güreş severler tarafında sev�nçle karşı-lanmış ve büyük b�r destek görmüştür.

Ben de b�r Avrupalı olarak Hal�s Erdem öğ-retmen�m�z�n görüş ve düşünceler�ne aynen katılmaktayım.

Saygılarımla.

Franz�ska Schleryer,M.A. IKT zert. Almanya Merkez� Müdürü,

Trakya Almanya Kültür Merkez�. Mult�medya ve Haber Ajansı alanı ve Kültür, Medya ve Spor-mangement; Proje Koord�natörü

Zevk ve şevkle yapılan b�rkaç aylık hazırlık sonucu Dünyanın en büyük Geleneksel Güreş şamp�yonası Hatay’da düzenlenm�şt�r. 26 ülken�n

katıldığı Aba Güreş� Dünya Kupası Şamp�yo-nası her yönü �le fevkalade mükemmel b�r organ�zasyon olmuştur.

Mehter eşl�ğ�nde yapılan tören geç�ş� saygı duruşu ve �st�klal marşının okunmasına Bay-rak, protokol, Hatay Sancakları, hakemler ve tüm ülke sporcuları katılmıştır.

Hanna Dem�r Prof.Dr. İbrah�m Öztek, açış konuşması hoşgörü şehr�Dünya Aba Güreş� Federasyonu Eşbaşkanı Prof. Dr. İbrah�m Öztek’�n açış konuşmasını tak�ben, Ağalar, Hatay Büyükşeh�r Beled�ye Başkanı ve Dünya Aba Güreş� Federasyonu Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş �le Hatay Val�s� Ercan Topaca b�rer konuşma yapmıştır.

Şamp�yonada; Acara, Afgan�stan, Al-manya, Azerbaycan, Başkurd�stan, Beyaz Rusya, Bulgar�stan, Dağıstan, Gagauzya, Gürc�stan, İran, Kırgız�stan, Kırım, KKTC, Macar�stan, Makedonya, Moldova, Moğol�s-tan, Nahç�van, Özbek�stan, Romanya, Rusya, Tatar�stan, Türkmen�stan, Yunan�stan ve Türk�ye’den güçlü yarışmacılar katılmıştır. Bu sporcular kend� ülkeler�n�n benzer gele-neksel sporlarında şamp�yon olup, yüksek performans kazanarak, bu sporların modern şekl� olan Ol�mp�k Judo, Serbest ve Gre-

ko-Romen güreş ve Sambo sporlarında da başa güreşmekted�rler. B�rçoğu Avrupa Asya ve Dünya şamp�yonudur.

Türk takımının tesb�t� �ç�n cumartes� günü (12 eylül) üçyüze yakın sporcu yarışmış ve bunların �ç�nden beş sıklet �ç�n (60, 70, 80, 90 ve +90) altışar sporcu seç�lm�şt�r.

Şükrü Keman Aracı, Doç.Dr. Lütfü Savaş, Val� Ercan Topaca, M�ha�l Papas, İbrah�m Öztek

Başkan Doç.Dr. Lütfü Savaş ve Val� Ercan Topaca’nın açış konuşmaları

Val� Ercan Topaca ve Beled�ye Bşk. Doç.Dr. Lütfü Savaş, ödüller�n� alırken.

Şamp�yonanın b�r�nc� günü, 1960 yılında 26 yaşında �ken aramızdan ayrılmış olan Hr�st�yan cemaat�m�ze mensup büyük güreş-ç� Hanna Dem�r anısına yapılmış ve şamp�yo-nanın ağalığını amcası Antakya Rum Orto-doks k�l�ses� ve V�yana K�l�ses� başkanı M�ha�l Papas üstlenm�şt�r. İk�nc� gün yapılan şam-p�yonada �se ağalığa Koruma ş�rketler grubu Yönet�m kurulu adına Vefa İbrah�m Aracı, Ağabey� Şükrü Kemal Aracı ve Abla Zümran

SAYFA 35

VI. İnternasyonal Geleneksel Aba Güreş� Dünya KupasıDÜNYANIN EN BÜYÜK

GELENEKSEL GÜREŞ ŞAMPİYONASIProf. Dr.

İbrahim ÖztekDünya Aba Güreşi ve

Geleneksel Sporlar Federasyonu Eşbaşkanı

Türkiye Olimpian Derneği Başkanı

Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Üyesi

SAYFA 36

Aracı tal�p olmuşlar, dereceye g�ren sporcuları dereceler�ne göre cumhur�-yet altını �le ödüllend�rm�şlerd�r.

Hatay’ın sev�len Hr�st�yan d�n adamı M�ha�l Papas’ın ve Koruma ş�rketler grubunun spor aşkı �le gerçekleşt�rd�ğ� bu as�l davranışı, Hatay’lılar ve spor cam�ası tarafından çok büyük takt�r ve övgü görmüştür. Bu as�l davranışı neden� �le Aba Güreş� Dünya Fede-rasyonu Başkanları Hatay Büyükşeh�r Beled�ye Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş ve Türk�ye Ol�mp�an Derneğ� Başkanı Prof. Dr. İbrah�m Öztek kend�ler�ne b�rer özel ş�lt armağan etm�şlerd�r.

12 Eylül 2013 günü 5253 sayılı kanun doğrultusunda kurulan İnternasyo-nal Dünya Aba Güreş� ve Geleneksel Sporlar Federasyonu büyük b�r gel�ş�m �ç�nde ve hızla Dünyaya yayılmaktadır.

M�ha�l Papas ve Şükrü Kemal Aracı ödüller�n� alırken 8 yıllık b�r çalışma �le, tükenmekte olan Aba Güreş�, uluslararası şamp�yonaların yapıldığı muhteşem organ�zasyonlara dönüş-müştür. Kurmuş olduğumuz Dünya Federasyonu, Türk�ye’de b�r �lkt�r. Yan� Türk�ye’de kurulan �lk Dünya Fede-rasyonudur. Güreş sporunun FİLA’sı g�b�d�r. Şamp�yonaya katılan ülkeler de federasyonumuzun üyes� olmuş-lardır. Onlar da ülkeler�nde kend� Aba güreş� Federasyonlarını kurmuşlardır. 6. sını gerçekleşt�rd�ğ�m�z şamp�yona-mız, bugün Dünyada yapılan benzer organ�zasyonların en büyüğüdür. 2014 ve 2015 yıllarında Almanya’da da Aba Güreş� Turnuvaları düzenlenm�ş olup, bu yıl 2. Almanya turnuvasında Alman-ya, Türk�ye, Afgan�stan ve Polonya’dan 7 takım yarışmıştır.

Aba Güreş� Dünya Kupasına katılan ek�pler�n bazılarının başında, parla-mento başkanı, m�lletvek�l�, konsolos-lar, federasyon başkanları g�b� devlet tems�lc�ler� �le basın mensupları yer

SAYFA 37

almışlardır. Aba Güreş�, başta Hatay Büyükşeh�r beled�ye başkanı Doç.Dr. Lütfü Savaş olmak üzere küçük amatör b�r grup tarafından Dünyaya tanıtılmaktadır. Lütfü Savaş’ın büyük gayretler�, aynı zaman-da Türk�ye Ol�mp�an Derneğ� Başkanı olan Prof. Dr. İbrah�m Öztek tarafından Ol�mp�an ş�lt� �le takt�r ed�lm�şt�r. Bu arada üç büyük d�n�n merkez� hoş-görü şehr� Hatay’ımız dünyaya tanıtılmakta ve güzel yurdu-muz dünyaya tanıtılmaktadır. Aba Güreş� Hatay’ın ve ülke-m�z�n gururu ve prest�j� ol-muştur. Bu arada lokal olarak, Balkan, Orta Avrupa, Avrupa, İd�l-Ural, Orta Doğu, Kafkas ve Orta Asya federasyonları kurulma aşamasındadır.

5000 yıllık b�r Türk sporu, Aba Güreş� Dünya markası olma yolunda son derece beğen�len b�r spor hal�ne gelmekted�r. Bu spora m�lletçe ve devletçe sah�p çıkılması gerekmekted�r.

SAYFA 38

Baş güreşler� madalyalı sporcuları; Zafer, Bat, Majdaba, Ker�ml�Şamp�yon takımlar; 1. Türk�ye, 2. İran, 3. Moğol�stan, 3. Moğol�s-tanŞamp�yonada dereceye g�ren sporcular;

60 kg. 1. TÜRKİYE GÖKHAN ŞERBETÇİOĞLU 2. İRAN MAHDİ ELMİ 3. TÜRKİYE KAZIM SAKARYA 3. TÜR KİYE FATİH ÖNALAN

70 kg. 1. ÖZBEKİSTAN RIFAT RAHMATULAHEV 2. İRAN EBRAHİM VALİYAN 3. ROMANYA KATALİN BRATULES KO 3. MOĞOLİSTAN BADMAANYAN BUU

80 Kg. 1. MOĞOLİSTAN DOGUADRORJ 2. TÜRKİYE MEVLÜT ÇOLAK 3. İRAN ALİREZA JAHANİAN 3. ACARA CABA BİTSADZE

90 kg. 1. TÜRKİYE CEVAHİR KUSANOV 2. TÜRKİYE İBRAHİM GÜLEŞ 3. İRAN MEHRAN HASANZADE 3. BEYAZ RUSYA ALİAKSEİ TS.VİRKO

+90kg. (BAŞ GÜREŞ)1. MOĞOLİSTAN BAT ORSHIKH2. TÜRKİYE ZAFER BURİEV3. İRAN MAJTABA KALANTARİAN3. AZERBAYCAN KERİMLİ TAPDIK

Ülke klasman l�stes� 1. TÜRKİYE2. İRAN3. MOĞOLİSTAN3. ÖZBEKİSTAN İnternasyonal hakem sem�ner�ne katılan �darec� ve sporcular .. Özbek�stan kaf�le başkanı Ernazar Kholm�r-zayev’�n başkanlara çapan armağanı.