P olazišta za agrarnu politiku i budžetsku podršku

1

2

Polazišta za agrarnu politiku i budžetsku podršku

• Nastavak reformi - kNastavak reformi - kontinuitet agrarne politike ontinuitet agrarne politike i i ostvarivanjostvarivanjee osnovnih raosnovnih razzvojnihvojnih ciljeva: ciljeva: • Jačanje konkurentnosti proizvođača hrane, Jačanje konkurentnosti proizvođača hrane, • Održivo gazdovanje resursima uz očuvanje životne sredine,Održivo gazdovanje resursima uz očuvanje životne sredine,• Obezbjeđivanje stabilne ponude bezbjedne hrane,Obezbjeđivanje stabilne ponude bezbjedne hrane,• Stvaranje boljih uslova i podrška ekonomskom razvoju ruralnih područja, Stvaranje boljih uslova i podrška ekonomskom razvoju ruralnih područja,

• Ključni zakoni doneseni u posljednjih nekoliko godina, Ključni zakoni doneseni u posljednjih nekoliko godina, • SStratetratešški dokumentiki dokumenti, posebno, posebno: :

• Strategija proizvodnje hrane i razvoja ruralnih područja, Strategija proizvodnje hrane i razvoja ruralnih područja, • Nacionalni program proizvodnje hrane i razvoja ruralnih područja, Nacionalni program proizvodnje hrane i razvoja ruralnih područja, • Strategija razvoja ribarstva, Strategija razvoja ribarstva,

• Zahtjevi pristupanja EU u poljoprivredi, ruralnom razvoju i ribarstvuZahtjevi pristupanja EU u poljoprivredi, ruralnom razvoju i ribarstvu

3

4

• HarmonizovanjeHarmonizovanje mjera mjera sa sa Zajedničkom poljoprivrednom politikom (Zajedničkom poljoprivrednom politikom (CAP) do 2013, CAP) do 2013, uvažavajući pri tome : uvažavajući pri tome : • Principe STO,Principe STO,• Uslove CG za efikasno sprovođenje mjeraUslove CG za efikasno sprovođenje mjera,,• Princip da se složenije mjere uvode u kasnijim periodima,Princip da se složenije mjere uvode u kasnijim periodima,

• Postepenost - Postepenost - pri uvođenju novih i gašenju starih mjerapri uvođenju novih i gašenju starih mjera,,

• Uvažavanje kapaciteta (Uvažavanje kapaciteta (administrativnih i finansijskih),administrativnih i finansijskih),

• Usavršavanje implementacije mjera (Usavršavanje implementacije mjera (kriterijumi i procedure za korišćenje mjera) kriterijumi i procedure za korišćenje mjera)

Principi u definisanju agrarne politike Principi u definisanju agrarne politike

5

Uz Agrobudžet, razvoj sela, poljoprivrede i ribarstva podržava se i iz sljedećih izvora:

• Programi Vodoprivrede i Uprave za vode,• Vladin program ‘’POSAO ZA VAS’’,• Projekti Direkcije za javne radove,• Kreditna sredstva i preduzetnička inicijativa,• Sredstva međunarodnih projekata.

Agrobudžet - osnovni stub državne podrške razvoju poljoprivrede i seoskih područja!

6

• EU projektiEU projekti::• Identifikacija i registracija sitnih preživara - 1,4 mil. €,Identifikacija i registracija sitnih preživara - 1,4 mil. €,• Uspostavljanje sistema za programiranje i implementaciju Uspostavljanje sistema za programiranje i implementaciju programa programa ruralnog razvoja – 2,2 mil.€, ruralnog razvoja – 2,2 mil.€, • Formiranje integralnog sistema bezbjednosti hraneFormiranje integralnog sistema bezbjednosti hrane – 2,2 mil.€, – 2,2 mil.€, • Regionalni projekat iskorjenjivanja bolesti životinja – 1,7 mil.€Regionalni projekat iskorjenjivanja bolesti životinja – 1,7 mil.€

• ProjekatProjekat Svjetske banke (MIDAS): Svjetske banke (MIDAS): Podrška reformi crnogorske poljoprivrede – 11,00 mil. € kredit Podrška reformi crnogorske poljoprivrede – 11,00 mil. € kredit IBRD i 3,12 mil. € GEF grant,IBRD i 3,12 mil. € GEF grant,

• ProjekatProjekat USA (USAID) STARS – USA (USAID) STARS – Stimulisanje razvoja poljoprivrede i turizma na sjeveruStimulisanje razvoja poljoprivrede i turizma na sjeveru CG CG, 10 - , 10 - 15 mil15 mil. $, . $,

• LuksemburgLuksemburg: : MEDNEM IIMEDNEM II,, FAO projekat FAO projekat i i CARITAS CARITAS

• ProjekatProjekat VladeVlade Danske Danske – Podrška organskoj poljoprivredi - 2 mil.€. – Podrška organskoj poljoprivredi - 2 mil.€.

• Brojni drugi projekti: Brojni drugi projekti: NjemačkaNjemačka – – GTZGTZ, , ŠvedskaŠvedska, , FrancuskFrancuska, a, SlovačkaSlovačka, , nekoliko FAO projekata nekoliko FAO projekata

MEĐUNARODNI PROJEKTI

70.00

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

12.00

14.00

16.00

18.00

20.00

1998. 1999. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 2008. 2009.

2.793.82

6.156.92

6.03

9.00 9.20 9.02

11.06

14.04

16.50

19.75

Reforma agrarne politike Rast Agrobudžeta, 1998 – 2009. (mil.€)

Rast 2009 / 2008 = 20%

8

Procedura pripreme i sprovođenja Agrobudžeta

• AnaliAnaliza programa – budžetskih linija iz prethodnih godina:za programa – budžetskih linija iz prethodnih godina:• Ocjene, sugestijeOcjene, sugestije i i preporuke korisnika budžetskih sredstava, preporuke korisnika budžetskih sredstava, • Koordinacija izrade – timovi i odgovorna lica u Ministarstvu, Koordinacija izrade – timovi i odgovorna lica u Ministarstvu, • Definisanje programa sa svim bitnim elementima, Definisanje programa sa svim bitnim elementima, • Obezbjeđivanje hijerarhije odgovornosti institucije koja implementira program i Ministarstva Obezbjeđivanje hijerarhije odgovornosti institucije koja implementira program i Ministarstva

u nadgledanju i kontroli, u nadgledanju i kontroli, • Agrobudžet seAgrobudžet se u osnovi u osnovi realizuje realizuje na na dva dva nanaččinaina: :

a.a. Ministarstvo i uprave direktno realizujuMinistarstvo i uprave direktno realizuju podr podršškuku – krajnji korisnici (udruženja, privredni – krajnji korisnici (udruženja, privredni subjekti ili pojedinci) podnose zahtjevesubjekti ili pojedinci) podnose zahtjeve i ostvaruju pravo na podršku; i ostvaruju pravo na podršku;

b.b. Ugovorom se prenosi realizacija na odgovorne institucije: Biotehnički Ugovorom se prenosi realizacija na odgovorne institucije: Biotehnički fakultetfakultet ( (naučni naučni centri, laboratorije, Savjetodavna služba centri, laboratorije, Savjetodavna služba uu biljn biljnojoj proizvodnj proizvodnjii i Služba za selekciju stoke) i Služba za selekciju stoke) i druge institucijei druge institucije

9

Osnovni elementi mjera Agrobužeta

Svaka mjera Agrobužeta sadrži sljedeće elemente: • Razlozi za podsticaj, • Ciljevi mjere,• Opis mjere i kriterijumi za podršku, • Korisnici, • Način plaćanja,• Realizacija, • Procedura realizacije, • Nadzor i kontrola,• Finansijski plan

10

Struktura Agrobudžeta

Vrsta podrške Broj mjera / programa

Iznos, € %

A) POLJOPRIVREDA

Tržišno-cjenovna politika 9 5.304.028 26,8

Politika ruralnog razvoja 16 5.946.000 30,1

Opšte usluge i servisi 8 3.441.780 17,4

Program staračkih naknada 1 2.900.000 14,7

Tehnička podrška 1 410,000 2,1

Popis u poljoprivredi 1 1.400.000 7,1

B) RIBARSTVO 2 315.000 1,6

C) Rezerva za nepredv. rashode 33.192 0,2

UKUPNO 38 19.750.000 100

11

AGROBUDŽET 2009. - 19.750.000 EUR

12

13

1. Mjere tržišno-cjenovne politike

13

Šifra Naziv mjere Opis mjere Iznos, €

1.1. Direktna plaćanja1.1.1 Direktna podrška stočarskoj

proizvodnjiPremija po grlu za krave i junice (80€), ovce i koze 10€; klanična premija za junad 120€; za odrasla goveda 40€

1.603.528

1.1.2 Podrška razvoju tržišne proizv. mlijeka

Premije po litru isporučenog mlijeka 0,035€ (min. količina 200 l mjes.); Dodatna premija 0,02€

1.191.000

1.1.3 Podrška jačanju otkupne mreže mlijeka

Podrška mljekarama za otkup - 0,025 €/l dodatna premija 0,02€ za proširivanje otkupne mreže

665.000

1.1.4 Podrška za otkup i klanje goveda

Učešće u troškovima otkupa i klanja goveda - 20€ po grlu

90.000

14

1. Mjere tržišno-cjenovne politike

14


1.1. Direktna plaćanja

1.1.5 Direktna podrška ratarskoj proizvodnji

Ratarske kulture 130 € po ha, heljda 180€; sjemenska proizvodnja 600 €/ha

559.000

1.1.6 Podrška proizvodnji duvana

Premija od 0,21€ do 0,55€ po kg duvana,Unapređivanje tehnologije proizvodnje

200.000

1.2 Program unapređivanja pčelarstva

Proizvodnja selekcionisanih matica, konkurentnost, kvalitet i zdravst. stanje pčel. zajednica, stručno osposobljavanje

235.000

1.3 Mjere za stabilizaciju tržišta1.3.1 Program intervencija na

tržištuPodrška otkupu sezonskih viškova, pomoć u hrani 480.000

1.3.2 Upravljanje rizicima u poljoprivredi

Podrška osiguranju,pomoći i učešće u nadoknadi šteta

280.000

15

16

2. Mjere ruralnog razvoja

16

Šifra Naziv mjere Iznos, €

2.1. Mjere jačanja konkurentnosti

2.1.1 Podrška investicijama u poljoprivrednu opremu i mehanizaciju550.000

2.1.2 Podrška investicijama u stočarske farme 670.000

2.1.3 Podrška podizanju višegodišnjih zasada 630.000

2.1.4 Podrška izgradnji i opremanju zaštićenih prostora 200.000

2.1.5 Podrška investicijama vezanim za zemljišnu politiku 300.000

2.1.6 Podrška investicijama u preradu animalnih proizvoda 670.000

17


17

Šifra Naziv mjere Iznos, €

2.1. Mjere jačanja konkurentnosti

2.1.7Podrška investicijama za čuvanje, pakovanje i preradu biljnih proizvoda

670.000

2.1.8 Podrška investicijama u preradu na porodičnim gazdinstvima 70.000

2.1.9 Podrška organizacijama proizvođača 145.000

2.1.10 Unapređivanje kvaliteta proizvoda 241.000

2.1.11 Promocija poljoprivrednih proizvoda 95.000

18


18


2.2 Mjere za održivo gazdovanje prirodnim resursima

2.2.1

Očuvanje genetičkih resursa u poljoprivredi

Dodatna plaćanja 60€ po uslovnom grlu i 130€ po ha poljopr. bilja, institucionalna podrška za biljne i stočarske gen. resurse, resursi gljiva

80.000

2.2.2 Organska poljoprivreda

Dodatna plaćanja 120€ po ha ratarskih kultura, 220€ za povrće i višegodišnje zasade, 40€ po uslovnom grlu, Prilagođavanje tehnologije zahtjevima organske poljoprivrede,Jačanje kapaciteta za razvoj org. polj.

165.000

2.2.3 Održivo korišćenje planinskih pašnjaka

Premije za izdig na katune - plaćanje po uslovnom grlu 20€

380.000

19


19


2.3 Mjere za poboljšanje kvaliteta života i podrška ekonomskih aktivnosti u ruralnim područjima

2.3.1 Diverzifikacija ekonomskih aktivnosti u ruralnim sredinama

Podrška poljopr. gazdinstvima, preduzetnicima i zadrugama za pokretanje nepoljoprivrednih aktivnosti (do 30% vrijednosti projekta)

80.000

2.3.2 Obnova i razvoj sela i izgradnja seoske infrastrukture

Izgradnja, nasipanje i pročišćavanje puteva; izgradnja vodoprivr. objekata, ostali infrastrukturni sadržaji, rad osnovnih škola

1.000.000

20

21

3. Opšte usluge i servisi

21


3.1 Obrazovanje, istraživanja, razvoj i analize

Srednje i visoko obrazovanje, stipendije, istraživanja, ekonomske analize, izrada zakona, AMIS

195.000

3.2 Program unapređivanja stočarstva

Nabavka sjemena za v.o krava, licenciranje priplodnjaka, izložbe

316.200

3.3Program stručnih i savjetodavnih poslova u stočarstvu

Program rada Službe za selekciju stoke u 2009. godini

314.780

3.4

Program stručnih poslova u biljnoj proizvodnji

Podrška proizvodnji sjemenskog i sadnog materijala, formiranje referentne kolekcije sorti i podloga

75.000

22

3. Opšte usluge i servisi

22


3.5Program savjetod. poslova u biljnoj proizvodnji

Program rada Savjetodavne službe u biljnoj proizvodnji u 2009. godini

305.800

3.6Program mjera kontrole kvaliteta

Učešće u troškovima Laboratorije za mljekarstvo, dodatno opremanje Laboratorije za vino

85.000

3.7Program fitosanitarnih mjera

Programi iz oblasti: zdravstvene zaštite bilja, sredstava za zaštitu i ishranu bilja, bezbjednosti hrane, sjemenskog i sadnog materijala GMO, koje realizuje Fitosanitarna uprava

300.000

3.8 Operativni program zaštite životinja

18 programa koje realizuje Veterinarska uprava u saradnji sa veter. ambulantama i Specijalističkom vet. laboratorijom

1.850.000

2323


4Socijalni transferi seoskom stanovništvu

Staračke nadoknade – mjesečni iznos 40€; godišnje 480€

2.900.000

5Tehnička i administrativna podrška implementaciji programa

EU integracije, članstvo u međunarodnim organizacijama, savjetodavna tijela predviđena zakonima, prevođenje, informatička podrška, jačanje adminsitrativnih kapaciteta, odnosi sa javnošću

410.000

6Sprovođenje popisa u poljoprviredi

priprema popisa, njegovo izvođenje, obrada i publikovanje podataka

1.400.000

24

2525


B) RIBARSTVO 315.000

B-1

Podrška razvoju morskog ribarstva i marikulture

Podrška udruženjima profesionalnih ribara i marikulturista, Zaštita i održivo korišćenje morskog ribarstva

215.000

B-2Podrška razvoju slatkovodnog ribarstva

Poboljšanje konkurentnosti, Zaštita i održivo korišćenje slatkovodnog ribarstva

100.000

C) Rezerva za nepredviđene budžetske rashode 33.192

26

Documents

P olazišta za agrarnu politiku i budžetsku podršku