33
Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat . MÔÛ ÑAÀU Ngoä ñoä thöïc phaåm trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñöôïc ghi nhaän laø khaù thöôøng xuyeân, trôû thaønh moái quan taâm cuûa toaøn xaõ hoäi. Trong ñoù phaàn lôùn caùc tröôøng hôïp laø coù nguoàn goác töø vi sinh vaät. Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu nghieâm ngaët veà chæ tieâu vi sinh vaät, buoäc chuùng ta phaûi chuù troïng ñeán vieäc ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä, thöïc thi caùc chöông trình quaûn lyù baûo ñaûm chaát löôïng, trong ñoù coù vieäc xaây döïng phoøng phaân tích, kieåm ñònh vaø ñaøo taïo caùn boä phaân tích, kieåm ñònh vi sinh vaät. Neáu nhaø saûn xuaát coù phoøng thí nghieäm phaân tích toát, coù ñoäi nguõ phaân tích coù tay ngheà cao seõ deã thuyeát phuïc, taïo ñöôïc nieàm tin ôû ñoái taùc kyù keát caùc hôïp ñoàng saûn xuaát quan troïng. Sinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi sinh vaät trong nöôùc, thöïc phaåm,… seõ coù lôïi theá hôn trong vaán ñeà vieäc laøm ñaëc bieät laø ôû nhöõng lónh vöïc saûn xuaát, cheá bieán thöïc phaåm, caùc trung taâm phaân tích, ño löôøng…. - 1 -

Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

MÔÛ ÑAÀUNgoä ñoä thöïc phaåm trong nhöõng naêm gaàn ñaây

ñöôïc ghi nhaän laø khaù thöôøng xuyeân, trôû thaønh moái quan taâm cuûa toaøn xaõ hoäi. Trong ñoù phaàn lôùn caùc tröôøng hôïp laø coù nguoàn goác töø vi sinh vaät.

Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu nghieâm ngaët veà chæ tieâu vi sinh vaät, buoäc chuùng ta phaûi chuù troïng ñeán vieäc ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä, thöïc thi caùc chöông trình quaûn lyù baûo ñaûm chaát löôïng, trong ñoù coù vieäc xaây döïng phoøng phaân tích, kieåm ñònh vaø ñaøo taïo caùn boä phaân tích, kieåm ñònh vi sinh vaät.

Neáu nhaø saûn xuaát coù phoøng thí nghieäm phaân tích toát, coù ñoäi nguõ phaân tích coù tay ngheà cao seõ deã thuyeát phuïc, taïo ñöôïc nieàm tin ôû ñoái taùc kyù keát caùc hôïp ñoàng saûn xuaát quan troïng. Sinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi sinh vaät trong nöôùc, thöïc phaåm,… seõ coù lôïi theá hôn trong vaán ñeà vieäc laøm ñaëc bieät laø ôû nhöõng lónh vöïc saûn xuaát, cheá bieán thöïc phaåm, caùc trung taâm phaân tích, ño löôøng….

Chính vì leõ ñoù toâi bieân soaïn moät soá quy trình phaân tích vi sinh vaät trong nöôùc cô baûn nhaát maø toâi ñaõ thöïc hieän coù keát quaû ñeå caùc anh chò sinh vieân tham khaûo.

Chaéc chaén seõ coù nhieàu sai xoùt, raát mong nhaän ñöôïc yù kieán ñoùng goùp.

- 1 -

Page 2: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Phuï traùch Labo Vi sinh Moâi tröôøng

- 2 -

Page 3: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAØI 1: PHÖÔNG PHAÙP LAÁY MAÃU NÖÔÙC

I/ Chuaån bòTröôùc khi laáy maãu nöôùc, caùc duïng cuï chai loï

caàn thieát phaûi ñöôïc voâ truøng. Maãu nöôùc phaûi ñöôïc vaän chuyeån, baûo quaûn ñuùng quy caùch yeâu caàu. Duøng chai coù nuùt maøi hoaëc nuùt nhöïa vaën xoaùy chaët, theå tích chai 250ml. Röûa saïch chai, ñeå khoâ. Duøng giaáy khoâng thaám nöôùc ñeå goùi chai (ít nhaát cuõng phaûi goùi phaàn naép chai). Ñem saáy khoâ 1600C/2 giôø hoaëc haáp öôùt 121/15 phuùt, baûo quaûn ñöôïc 6 tuaàn.

II/ Laáy nöôùc taïi voøiÑoái vôùi nöôùc ñaõ xöû lyù baèng clor, chai laáy

maãu phaûi coù 0,25ml Natrithiosulfate 0,01N. Gôõ heát nhöõng oáng baèng cao su hoaëc nhöïa gaén vaøo voøi nuôùc, lau chuøi saïch voøi. Röûa tay baèng coàn, ñeå khoâ. Ñoát mieäng voøi nöôùc caån thaän baèng ñeøn gas hay baèng boâng taåm coàn vôùi ngoïn löûa to. Môû nöôùc cho chaûy thaät maïnh trong voøng 1 phuùt, vaën nhoû tia nöôùc ñeå chaûy theâm 10 phuùt. Sau ñoù höùng laáy nöôùc 2/3 chai (caàn coù khoaûng troáng ñeå laéc maãu tröôùc khi phaân tích).

III/ Nöôùc gieáng1/ Coù maùy bôm hoaëc bôm tay. Caùch laáy gioáng

laáy taïi voøi.2/ Nöôùc gieáng thöôøng: duøng quang cho chai vaøo

quang xuoáng gieáng, caùch maët nöôùc 30 cm. Sau khi - 3 -

Page 4: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat . laáy ñaày chai (khoâng coøn boït khí noåi leân) thì keùo leân, khöû truøng mieäng chai, ñoå bôùt nöôùc roài ñaäy naép.

IV/ Nöôùc soâng, ao hoàLaáy maãu baèng quang töø treân caàu baéc qua

soâng, thay baèng phöông tieän khaùc nhö ghe, xuồng. Khi thaû quang xuoáng caàn thaû nhanh. Caùch laáy gioáng nhö phaàn nöôùc gieáng thöôøng.

Maãu caàn laøm xeùt nghieäm caøng sôùm caøng toát, khoâng neân ñeå quaù giôø vaø phaûi giöõ ôû nhieät ñoä 40C.

V/ Lyù lòch maãu: caàn ghi roõ - Ngaøy, giôø, ñòa ñieåm laáy maãu nöôùc - Tình hình thôøi tieát (nhieät ñoä, möa naéng…)Tình hình veä sinh nguoàn nöôùc – ghi roõ nhöõng gì

coù theå laøm baån nguoàn nöôùc (caàu tieâu, hoá raùc, chuoàng suùc vaät….)

- Loaïi nöôùc:+ Nöôùc maùy: caùch xöû lyù+ Nöôùc gieáng: ñaøo, khoan, ñoä saâu+ Nöôùc beà maët: ao hoà… giöõa doøng, bôø,

caùch bôø bao nhieâu meùt.----------------

- 4 -

Page 5: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAØI 2: PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH TOÅNG SOÁ VI KHUAÅN HIEÁU KHÍ

TRONG NÖÔÙCPhaân tích chæ tieâu naøy ñeå coù höôùng xöû lyù

nöôùc baèng caùch laéng loïc khöû truøng- coù yù nghóa: qua töøng khaâu xöû lyù, soá löôïng vi khuaån phaûi giaûm. Neáu khoâng giaûm chöùng toû khaâu ñoù coù gì truïc traëc. Töø ñoù bieát ñeå söûa ñoåi.

I/ Moâi tröôøngThaïch ñeám hay Nutrient agarCoâng thöùc:

Nöôùc thòt boø 1000mlPepton boät 10gNaCl 5gThaïch 20gpH 7,2

Trong tröôøng hôïp coù saün moâi tröôøng Nutrient agar, ta caên cöù khoái löôïng pha cheá quy ñònh treân chai moâi tröôøng trong 1 lít nöôùc caát.

II/ Kyõ thuaätHuùt 1ml maãu vaø caùc noàng ñoä pha loaõng

vaøo 2 hoäp petri lôùn voâ truøng, ñoå vaøo moãi hoäp 15ml thaïch ñeám ñaõ ñun chaûy, ñeå nguoäi 460C. Troän ñeàu vaø uû nhieät ñoä 370C/24 giôø.

III/ Keát quaûÑeám toång soá khuaån laïc trong 2 hoäp (töø 30-

300) laáy trung bình coäng/ml.- 5 -

Page 6: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

---------------------

- 6 -

Page 7: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAØI 3: PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH VI KHUAÅN KÎ KHÍ TRONG NÖÔÙCI/ Hình thaùi –sinh thaùi – yù nghóaCoù hình que, gram (+) baét maøu hoàng, nha baøo

hình baàu duïc, gaàn ñaàu coù 5 type ñoäc toá B, C, D, E gaây beänh cho ngöôøi. Type B, C, D, E gaây beänh cho loaøi vaät (boø vaø cöøu).

Tìm thaáy moïi nôi trong thieân nhieân: ñaát, buøn nöôùc, khoâng khí, buïi, boä phaän tieâu hoaù cuûa ngöôøi vaø suùc vaät.

Sinh löïc cuûa chuùng raát maïnh vaø coù nha baøo neân chòu ñöôïc nhieät ñoä cao, keùm chuyeân bieät vì chuùng hieän dieän trong oáng tieâu hoaù vaø coù caû trong ñaát. Chuùng chæ danh cho söï oâ nhieãm phaân töø laâu.

II/ Moâi tröôøng- Duøng moâi tröôøng Wilson Blair-TSN (Tryptone

Sulfite Neomycine)Coâng thöùc:

Peptone 10gGlucose 10gNaCl 5gAgar 30gNatri sulfite 5gED 1000mlpH 6,9

- Dung dòch Ferric amonium citrat 50/00

- 7 -

Page 8: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

III/ Kyõ thuaätNhoû 4-5 gioït dung dòch Ferric amonium citrat 50/00

vaøo caùc oáng Wilson Blair ñaõ ñöôïc ñun chaûy.Cho 10 ml maãu vaøo oáng moâi tröôøng Wilson

Blair 1 ml maãu vaøo oáng moâi tröôøng Wilson

Blair Coù theå pha maãu theâm tuøy theo maãu oâ

nhieãm nhieàu hay khoâng. Taát caû ñem caùch thuûy 810C/5 phuùt. Laáy ra

laøm laïnh döôùi voøi nöôùc. Roài ñeå ôû tuû aám 370C/24 giôø, laáy ra ñoïc keát quaû. Ñeám nhöõng khuaån laïc to, troøn hay baàu duïc, maøu ñen to baèng haït ñaäu xanh.

Soá khuaån laïc trong moät oáng phaûi döôùi 20. Neáu treân 20 khuaån laïc thì phaûi pha loaõng tieáp.

-------------------------

- 8 -

Page 9: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAØI 4: PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH COLIFORM TOÅNG (TOTAL COLIFORM)

VAØ COLIFORM PHAÂN (FECAL COLIFORM) TRONG NÖÔÙC

I/ Hình thaùi sinh lyù, yù nghóaNhoùm Coliform coù daïng tröïc khuaån, gram (-)

khoâng coù nha baøo, leân men lactose trong 48 giôø/35-370C vaø sinh hôi. Hieáu khí hay yeám khí tuøy yù. Coù moät soá Coliform ñöôïc phaân boá roäng raõi trong thieân nhieân vaø khoâng lieân heä vôùi oáng tieâu hoaù cuûa ñoäng vaät maùu noùng, ñieàu naøy ñaõ giôùi haïn vieäc duøng Coliform toång coäng nhö laø chæ danh oâ nhieãm phaân. Tuy nhieân, trong nöôùc beà maët chuùng vaãn ñöôïc duøng roäng raõi nhö nhöõng chæ danh cuûa chaát löôïng nöôùc.

II/ Moâi tröôøng - Canh Lauryltryptose, canh Lactose

- Canh BGBL 2%Coâng thöùc moâi tröôøng, hoaù chaát

1. Canh BGBL 2% (ñöôøng lactose coù maät boø, luïc saùng)

Peptone 10gLactose 10gMaät boø 20gBrillant green 0,0133gED 1000ml

- 9 -

Page 10: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

PH 7,2 2. Canh lactose (ñôn)

Beef extract 3gPeptone 5gLactose 5gED 1000mlpH 6,9-7,2Neutral red 0,01g

III/ Kyõ thuaätTuøy theo maãu nöôùc laø maãu beà maët (ao, hoà,

soâng) hay nöôùc gieáng, nöôùc maùy… maø ta aùp duïng phöông 7 oáng hay 9 oáng.

1/ Nöôùc sinh hoaït: duøng phöông phaùp 7 oáng. Ñoïc keát quaû theo baûng chæ soá MPN phöông phaùp 7 oáng.

Traéc nghieäm sô khôûi: - 5 oáng keùp lactose keùp (26g/lít) + 10ml maãu nöôùc vaøo moãi oáng

- 1 oáng lactose ñôn (13g/lit) + 1ml maãu nöôùc - 1 oáng lactose ñôn + 1/10ml (2 gioït).

Taát caû ñem uû ôû 370C/24giôø Keát quaû(+): ñuïc vaø sinh hôi trong oáng chuoâng

DurhamTìm coliform toång coängTöø nhöõng oáng lactose (+) keå treân, caáy

chuyeån sang caùc oáng BGBL coù chuoâng Durham. Duøng voøng caáy ñeå chuyeån.

- 10 -

Page 11: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Taát caû ñem uû ôû 370C/24-48 giôøKeát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

durhamTra baûng MPN phöông phaùp 7 oángTìm coliform phaânTöø nhöõng oáng lactose (+) caáy chuyeån sang

caùc oáng BGBL coù chuoâng durham. Duøng voøng caáy ñeå chuyeån.

Taát caû ñem uû 440,50C/24-48 giôø.Keát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

DurhamTra baûng MPN phöông phaùp 7 oáng2. Nöôùc beà maët: duøng phöông phaùp 9 oáng.

Ñoïc keát quaû theo baûng chæ soá MPN phöông phaùp 9 oáng.

Traéc nghieäm sô khôûi: - 3 oáng lactose keùp =10ml maãu nöôùc vaøo moãi

oáng.- 3 oáng lactose ñôn = 1ml maãu nöôùc vaøo moãi

oáng- 3 oáng lactose ñôn = 1ml maãu nöôùc pha loaõng

1/10 vaøo moãi oángTaát caû ñem uû ôû 370C/24 - 48 giôø Keát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

durham

- 11 -

Page 12: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Tìm coliform toång, coliform phaân nhö treân, chæ khaùc laø ñoïc keát quaû treân baûng MPN phöông phaùp 9 oáng.

Chæ soá treân MPN x noàng ñoä daõy giöõa

100ml

-------------------

- 12 -

Page 13: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAØI 6: PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH E.COLI TRONG NÖÔÙC

I/ Hình thaùi sinh lyù, yù nghóaNhoùm coliform goàm 4 gioáng laø Citrobacter,

Klebsiella, Enterobacter vaø Escherichia vôùi moät loaøi duy nhaát laø Escherichia coli (E.coli).

E.coli hieän dieän roäng raõi trong moâi tröôøng bò nhieãm phaân hay chaát thaûi höõu cô, phaùt trieån vaø toàn t aïi raát laâu trong moâi tröôøng. Do söï phaân boá roäng raõi trong töï nhieân neân E.coli deã daøng nhieãm vaøo thöïc phaåm töø nguyeän lieäu hay thoâng qua nguoàn nöôùc trong quaù trình saûn xuaát, cheá bieán.

II/ Moâi tröôøng - Canh Lauryltryptose, canh Lactose

- Canh BGBL 2% - Thaïch EMB, Thaïch Endo - Dung dòch tryptose 1% - MR-VP - Citrat simons

III/ Kyõ thuaätTuøy theo maãu nöôùc laø maãu beà maët (ao, hoà,

soâng) hay nöôùc gieáng, nöôùc maùy… maø ta aùp duïng phöông 7 oáng hay 9 oáng.

1/ Nöôùc sinh hoaït: duøng phöông phaùp 7 oáng. Ñoïc keát quaû theo baûng chæ soá MPN phöông phaùp 7 oáng.

Traéc nghieäm sô khôûi:- 13 -

Page 14: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

- 5 oáng keùp lactose keùp (26g/lít) + 10ml maãu nöôùc vaøo moãi oáng- 1 oáng lactose ñôn (13g/lit) + 1ml maãu nöôùc- 1 oáng lactose ñôn + 1/10ml (2 gioït).Taát caû ñem uû ôû 370C/24giôøKeát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong oáng chuoâng

DurhamTöø nhöõng oáng lactose (+) caáy chuyeån sang

caùc oáng BGBL coù chuoâng Durham. Duøng voøng caáy ñeå chuyeån.

Taát caû ñem uû 440,50C/24-48 giôø.Keát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

DurhamTìm E.coli

Töø nhöõng oáng BGBL(+), duøng voøng caáy ñeå chuyeån sang moâi tröôøng EMB agar uû ôû 37 0C/24 giôø.

Nhöõng khuùm dieän coù daïng hình troøn, bôø ñeàu, deït, coù maøu aùnh kim, ñöôøng kính 2-3mm.

Töø nhöõng khuùm nghi ngôø, caáy chuyeån sang thaïch nghieâng vaø uû 370C/24 giôø, sau ñoù laøm phaûn öùng sinh hoaù IMVIC.

Phaûn öùng IMVIC: duøng que caáy chuyeån töø caùc khuùm truøng ñaõ thuaàn khieát treân moâi tröôøng thaïch dinh döôõng sang:

- Moâi tröôøng tryptone 1%: uû 370C/24 giôø nhoû thuoác thöû Kovacs.

Keát quaû (+): coù maøu saäm treân lôùp beà maët.

- 14 -

Page 15: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

- Canh MR-VP: duøng 2 oáng anh MR-VP + Phaûn öùng Methyl red: (+) maøu ñoû khi nhoû

dung dòch Methy red vaøo, (-) maøu vaøng. + Phaûn öùng Voges: (+) maøu ñoû khi nhoû 0,5

ml dung dòch naphtol vaø 0,2 ml KOH 40% vaøo 1ml canh caáy, (-) maøu vaøng.

- Citrat simmons: duøng que caáy thaúng vaïch treân maët cuûa oáng thaïch Simmoms Citrat nghieâng. UÛ 370C/24 giôø

(+): ñoåi thaïch maøu xanh döông (-): khoâng ñoåi maøu

Phaûn öùng ñoåi IMVIC I M V ICE.coli + + - -Coliform (khaùc) - - + +

2. Nöôùc beà maët: duøng phöông phaùp 9 oáng. Ñoïc keát quaû theo baûng chæ soá MPN phöông phaùp 9 oáng.

Traéc nghieäm sô khôûi: - 3 oáng lactose keùp =10ml maãu nöôùc vaøo moãi

oáng.- 3 oáng lactose ñôn = 1ml maãu nöôùc vaøo moãi

oáng- 3 oáng lactose ñôn = 1ml maãu nöôùc pha loaõng

1/10 vaøo moãi oángTaát caû ñem uû ôû 370C/24 - 48 giôø Keát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

Durham

- 15 -

Page 16: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Tìm E.coli nhö treân, chæ khaùc laø ñoïc keát quaû treân baûng MPN phöông phaùp 9 oáng.

Chæ soá treân MPN x noàng ñoä daõy giöõa

100mlCoâng thöùc moâi tröôøng, hoaù chaát

1. Canh BGBL 2% (ñöôøng lactose coù maät boø, luïc saùng):

Peptone 10gLactose 10gMaät boø 20gBrillant green 0,0133gED 1000mlPH 7,2

2. Tryptone 1%Peptone 10gNaCl 5gED 1000ml

3. Canh MR-VPPeptone 7gGlucose 5gDipotassium phosphate 5gED 1000mlpH 6,9

4. Thaïch Simmons CitrateAmmonium dihydrogen phosphate 1gDipotassium phosphate 1g

- 16 -

Page 17: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

NaCl 5gSodium citrate 2gMagnesium sulfate 0,2gThaïch 15gXanh Bromo thymo l 0,08gED 1000mlpH 6,9

5. Canh lactose (ñôn)Beef extract 3gPeptone 5gLactose 5gED 1000mlpH 6,9-7,2Neutral red 0,01g

6. Thaïch Levine EMB (Eosin methylen Blue)Peptone 10gLactose 10gK2HPO4 2g Thaïch 15gEosin 0,4gXanh methylen 0,065mlED 1 000mlpH 6,8

7. Methyl redMethyl red 0,1gCoàn 950 300ml

- 17 -

Page 18: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

ED 500mlDuøng 5 gioït Methyl red cho 5 ml canh caáy

8. Dung dòch Naphtol Naphto l 6g Coàn 900

Duøng 0,5 ml dd naphotol vaøo 1 ml canh caáy9. Dung dòch KOH 40%

KOH 40gED 1000mlDuøng 0,2 ml KOH 40% vaøo 1 ml canh caáy

10. Thuoác thöû kovacs P. Dimethyl aminobenzaldehyde 5gAmyl alcool 75mlHCl 25ml

----------------------------------

- 18 -

Page 19: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAØI 7: KEÁT HÔÏP PHAÂN TÍCH COLIFORM TOÅNG, COLIFORM PHAÂN VAØ

E.COLI TRONG NÖÔÙCI/ Hình thaùi sinh lyù, yù nghóaThoâng thöôøng khi phaân tích caùc chæ tieâu vi

sinh trong nöôùc ngöôøi ta keát hôïp phaân tích ñoàng thôøi 3 chæ tieâu laø Coliform toång, Coliform phaân vaø E.coli vì quy trình phaân tích Coliform toång vaø Coliform phaân gioáng nhau, chæ khaùc nhau ôû nhieät ñoä uû. Maët khaùc, khi Coliform phaân döông tính laø chuùng ta ñaõ ñi ñöôïc ½ quy trình phaân tích E.coli. Moãi chæ tieâu treân laïi chæ thò cho caùc kieåu oâ nhieãm khaùc nhau. Do ñoù vieäc keát hôïp ñoàng thôøi 3 chæ tieâu laø ñieàu neân laøm

II/ Moâi tröôøng - Canh Lauryltryptose, canh Lactose

- Canh BGBL 2%- Thaïch EMB, Thaïch Endo- Dung dòch tryptose 1%- MR-VP- Citrat simons

III/ Kyõ thuaätTuøy theo maãu nöôùc laø maãu beà maët (ao, hoà,

soâng) hay nöôùc gieáng, nöôùc maùy… maø ta aùp duïng phöông phaùp 7 oáng hay 9 oáng.

- 19 -

Page 20: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

1/ Nöôùc sinh hoaït: duøng phöông phaùp 7 oáng. Ñoïc keát quaû theo baûng chæ soá MPN phöông phaùp 7 oáng.

Traéc nghieäm sô khôûi:- 5 oáng keùp lactose keùp (26g/lít) + 10ml

maãu nöôùc vaøo moãi oáng- 1 oáng lactose ñôn (13g/lit) + 1ml maãu

nöôùc- 1 oáng lactose ñôn + 1/10ml (2 gioït).

Taát caû ñem uû ôû 370C/24giôøKeát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong oáng chuoâng

DurhamTìm coliform toång coängTöø nhöõng oáng lactose (+) keå treân, caáy

chuyeån sang caùc oáng BGBL coù chuoâng Durham. Duøng voøng caáy ñeå chuyeån.

Taát caû ñem uû ôû 370C/24-48 giôøKeát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

durhamTra baûng MPN phöông phaùp 7 oángTìm coliform phaânTöø nhöõng oáng lactose (+) caáy chuyeån sang

caùc oáng BGBL coù chuoâng Durham. Duøng voøng caáy ñeå chuyeån.

Taát caû ñem uû 440,50C/24-48 giôø.Keát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

Durham

- 20 -

Page 21: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Tra baûng MPN phöông phaùp 7 oángTìm E.coli

Töø nhöõng oáng BGBL(+) ôû 440C, duøng voøng caáy ñeå chuyeån sang moâi tröôøng EMB agar uû ôû 37 0C/24 giôø.

Nhöõng khuùm dieän coù daïng hình troøn, bôø ñeàu, deït, coù maøu aùnh kim, ñöôøng kính 2-3mm.

Töø nhöõng khuùm nghi ngôø, caáy chuyeån sang thaïch nghieâng vaø uû 370C/24 giôø, sau ñoù laøm phaûn öùng sinh hoaù IMVIC.

Phaûn öùng IMVIC: duøng que caáy chuyeån töø caùc khuùm truøng ñaõ thuaàn khieát treân moâi tröôøng treân moâi tröôøng thaïch dinh döôõng sang:

- Moâi tröôøng tryptone 1%: uû 370C/24 giôø nhoû thuoác thöû Kovacs.

Keát quaû (+): coù maøu saäm treân lôùp beà maët.- Canh MR-VP: duøng 2 oáng anh MR-VP

+ Phaûn öùng Methyl red: (+) maøu ñoû khi nhoû dung dòch Methy red vaøo, (-) maøu vaøng.

+ Phaûn öùng Voges: (+) maøu ñoû khi nhoû 0,5 ml dung dòch naphtol vaø 0,2 ml KOH 40% vaøo 1ml canh caáy, (-) maøu vaøng.

- Citrat simmons: duøng que caáy thaúng vaïch treân maët cuûa oáng thaïch Simmoms Citrat nghieâng. Uû 370C/24 giôø

(+): ñoåi thaïch maøu xanh döông (-): khoâng ñoåi maøu

- 21 -

Page 22: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Phaûn öùng ñoåi IMVIC I M V ICE.coli + + - -Coliform (khaùc) - - + +

2. Nöôùc beà maët: duøng phöông phaùp 9 oáng. Ñoïc keát quaû theo baûng chæ soá MPN phöông phaùp 9 oáng.

Traéc nghieäm sô khôûi: - 3 oáng lactose keùp =10ml maãu nöôùc vaøo moãi

oáng.- 3 oáng lactose ñôn = 1ml maãu nöôùc vaøo moãi

oáng- 3 oáng lactose ñôn = 1ml maãu nöôùc pha loaõng

1/10 vaøo moãi oángTaát caû ñem uû ôû 370C/24 - 48 giôø Keát quaû (+): ñuïc vaø sinh hôi trong chuoâng

durhamTìm coliform toång, coliform phaân, E.coli gioáng nhö

treân, chæ khaùc laø ñoïc keát quaû treân baûng MPN phöông phaùp 9 oáng.

Chæ soá treân MPN x noàng ñoä daõy giöõa

100ml

Coâng thöùc moâi tröôøng, hoaù chaát1. Canh BGBL 2% (ñöôøng lactose coù maät boø, luïc

saùng):Peptone 10gLactose 10g

- 22 -

Page 23: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Maät boø 20gBrillant green 0,0133gED 1000mlPH 7,2

2. Tryptone 1%Peptone 10gNaCl 5gED 1000ml

3. Canh MR-VPPeptone 7gGlucose 5gDipotassium phosphate 5gED 1000mlpH 6,9

4. Thaïch Simmons CitrateAmmonium dihydrogen phosphate 1gDipotassium phosphate 1gNaCl 5gSodium citrate 2gMagnesium sulfate 0,2gThaïch 15gXanh Bromo thymo l 0,08gED 1000mlpH 6,9

5. Canh lactose (ñôn)Beef extract 3g

- 23 -

Page 24: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Peptone 5gLactose 5gED 1000mlpH 6,9-7,2Neutral red 0,01g

6. Thaïch Levine EMB (Eosin methylen Blue)Peptone 10gLactose 10gK2HPO4 2g Thaïch 15gEosin 0,4gXanh methylen 0,065mlED 1 000mlpH 6,8

7. Methyl redMethyl red 0,1gCoàn 950 300mlED 500mlDuøng 5 gioït Methyl red cho 5 ml canh caáy

8. Dung dòch Naphtol Naphto l 6g Coàn 900

Duøng 0,5 ml dd naphotol vaøo 1 ml canh caáy9. Dung dòch KOH 40%

KOH 40gED 1000ml

- 24 -

Page 25: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

Duøng 0,2 ml KOH 40% vaøo 1 ml canh caáy10. Thuoác thöû kovacs

P. Dimethyl aminobenzaldehyde 5gAmyl alcool 75mlHCl 25ml

------------------------------------

- 25 -

Page 26: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAÛNG CHÆ SOÁ MPN(aùp duïng khi duøng 7 oáng nghieäm: 5 oáng 10ml, 1 oáng 1ml, 1 oáng 0,1ml)

Soá oáng nghieäm phaûn öùng (+) Chæ

soá MPN

Giôùi haïn ñoä tin

5 oáng 10ml

1 oáng 1ml

1 oáng 0,1 ml thaáp cao

0 0 0 2 0 5,90 1 0 2 0,05 131 0 0 2,2 0,05 131 1 0 4,4 0,52 142 0 0 5 0,54 192 1 0 7,6 1,5 193 0 0 6,8 1,6 293 1 0 12 3,1 304 0 0 15 3,3 464 0 0 20 5,9 484 1 0 21 6,0 535 0 0 38 6,4 3305 0 1 96 12 3705 1 0 240 12 3700

- 26 -

Page 27: Phöông phaùp laáy maãu nöôùc - Hoa Hồng Tràthienthu.weebly.com/.../giao_trinh_thuc_tap_vi_sinh_vat.doc · Web viewSinh vieân ñöôïc ñaøo taïo veà phaân tích vi

Baøi thöïc taäp Vi sinh vaät Moâi tröôøng - Khoa Moâi tröôøng - Ñaïi hoïc Ñaø Lat .

BAÛNG CHÆ SOÁ MPN(aùp duïng khi duøng 9 oáng 3 oáng 10ml, 3 oáng 1ml vaø 3 oáng 0,1ml)

Soá oáng nghieäm coù phaûn öùng (+)

Chæ soá MPNMPN/100ml

Giôùi haïn ñoä tin 95%

3 oáng 10ml

3 oáng 1ml

3 oáng 0,1ml thaáp Cao

0 0 0 <30 0 1 3 <0,5 90 1 0 3 <0,5 131 0 0 4 <0,5 201 0 1 7 1 211 1 0 7 1 231 1 1 11 3 361 2 0 11 3 362 0 0 9 1 362 0 1 14 3 372 1 0 15 3 442 1 1 20 72 2 0 21 4 472 2 1 28 10 1503 0 0 23 4 1203 0 1 39 7 1303 0 2 64 15 3803 1 0 43 7 2103 1 1 57 14 2303 1 2 120 39 3803 2 0 93 15 383 2 1 150 30 4403 2 2 210 35 4703 3 0 240 36 13003 3 1 460 71 24003 3 2 1100 150 48003 3 3 >2400

- 27 -