44
PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, SEÇİLMİŞ ANTROPOMETRİK VE MOTORİK ÖZELLİKLERE OLAN ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI DR. İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ HACETTEPE-BEYTEPE, 2-4 TEMMUZ 2013

PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

12-14 YAŞ BAYAN HENTBOLCULARDA

PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ,

SEÇİLMİŞ ANTROPOMETRİK VE MOTORİK

ÖZELLİKLERE OLAN ETKİSİNİN

ARAŞTIRILMASI

DR. İNCI KARADENIZLI

THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI

5 . A N T R E N M A N B İ L İ M İ K O N G R E S İ

H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 - 4 T E M M U Z 2 0 1 3

Page 2: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

PLİOMETRİK ANTRENMAN

Pliometrik egzersizler kas lifleri ve bağ dokularının elastik

özelliklerinin kullanılmasına yol açmaktadırlar. Kasın

gevşeme ve gerilme evresinde enerjiyi depolayıp,

hızlanma ve kasılma evresinde de o enerjiyi serbest

bırakmasını sağlamaktadırlar.

Yüksekten yere atlama esnasında, daha sonra agonist

olarak çalışacak kaslar gerilmekte ve bu da kas

iğcikleri üzerinden germe refleksini başlatmaktadır.

Germe refleksi, aktif olmayan kas liflerine uyarılmayı

artmış olarak iletmekte ve böylelikle daha sonraki

kasılma daha yüksek ve hızlı gerçekleşmektedir.

Pliometrik çalışmaların temellerini bu kas çalışması

oluşturmaktadır .

Page 3: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Pliometrik egzersizde dirençli çalışmalar gövdeye göre

ekstremiteleri aniden hareket ettirerek yaptırılabilir.

Tekrar sayısının arttırılması ile de dayanıklılık

geliştirilmiş olur. Bu tür egzersizlerin en önemli

özelliklerinden biri özel oluşlarıdır. Bu nedenle, her

sporcu yaptığı spora uygun özgün pliometrik

çalışmalar yapmak zorundadır.

Birçok sporcu tarafından patlayıcı gücü açığa çıkarmak

amacıyla kullanılan ve ilk kez 1969 yılında Rusya’da

tanıtılan pliometrik egzersizler, konsantrik kas

kasılmalarından önce eksantrik kas gerimini içeren

güçlü hareketleri kapsamaktadır.

Page 4: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Pliometrik antrenman, patlayıcı kuvvet gerektiren

durumlarda iş gücünü arttırmak için yapılan bir

egzersiz türüdür. Bu tip egzersizde kaslar

eksantrik olarak kasılmakta; böylece kas içi

gerilim arttırılmış olmaktadır. Kas içi gerilim

dolayısıyla da kas gücü artmaktadır.

• En sık kullanılan pliometrik egzersiz türleri

atlama, kaldırma ve sıçramadır.

• Pliometrik antrenmanlar, alt ekstremiteler için

sıçramayı içeren, üst ekstremite için sağlık topunu

içeren pek çok formda olabilirler.

Page 5: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Önceki sıçrama antrenmanları sporcuların

gereksinimlerine göre düzenlenmekteydi. Avrupalılar

tarafından kullanılan tüm bu antrenmanlar egzersizi,

doğal olarak düşükten yükseğe doğru düzenlerlerdi.

Sovyetler Birliği’nde yapılan düzenlemelerde ise egzersiz,

sıçramalar ve hoplamalar olarak iki sınıfa ayrılarak

tanımlanmaktaydı. Hoplamalar, egzersiz

performansındaki uzaklık 30 metreden az ise

kullanılmaktaydı. Sıçramalarda ise, bu mesafe 30

metreden fazla alınmaktaydı.

Page 6: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Pliometrik egzersizlerin ana prensipleri şunlardır:

*Isınma ve soğuma, diğer egzersizlerde olduğu gibidir.

*Çalışmanın yoğunluğu, kasın hızlı yüklenmesi ile ilişkilidir.

*Progresif yükleme, sıçrama ve gerilme miktarı giderek

arttırılmalıdır.

*Kuvveti maksimuma çıkarmak, zamanı minimuma

indirmek gereklidir.

*Optimal tekrar sayısı 8-10 olarak kabul edilir.

*Uygun dinlenme, her set sayısı arası 1-2dk olarak

uygulanır.

*Kişiye özgü eğitim programı, pliometrik egzersizlerin kişiye

uygun olarak düzenlenmesi şarttır. Aksi halde yarardan

çok zarar getirebilir. Bu durum ekstremitelerde tendinit,

sinovit, periostit gibi yaralanmalara yol açabilmektedir

Page 7: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Pliometrik alıştırmalar daha çok yetişkin antrenmanı

olarak bilinir. Araştırmalar genç sporcularda da

pliometrik antrenmanın kullanımı, dikey ve doğrusal

sıçrama becerilerini geliştirmede başarılı olduğunu

kanıtlamıştır. Genç sporcular da pliometriği güvenli ve

etkili bir şekilde yapabilmektedir .

Page 8: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Pliometrik antrenmanlarla sporcu koşarken veya atlarken

zeminle temas süresi azalır. Bu sürenin azalması,

sporcunun fiziksel ve sportif gelişimine bağlıdır. Bu

konunun, genel olarak genetik yetenekle bağımlı

olduğu düşünülse de düzenli pliometrik

antrenmanların pozitif olarak etkisi olduğu

bilinmektedir .

Gençlerde pliometrik antrenmanın yoğunluğundan daha

önemli olan hareketin doğru bir şekilde yapılmasıdır.

Yorgunluk ise hem alıştırmanın performansını hem de

öğrenmeyi olumsuz etkileyeceğinden dikkat edilmesi

gereken bir konudur

Page 9: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Araştırmalar 10 cm yüksekliğindeki kasa kullanımının

bile dikey sıçramayı geliştirdiğini kanıtlamıştır. Gençler

için pliometrik antrenmanın sıklığı, antrenman günleri

için daha yüksek sıklık modeli kabul edilebilir.

Haftanın üç günü, antrenmanın her haftalık

döngüsünün sonunda yarışma günleri olmaması

koşuluyla gençler için tamamen kabul edilebilir.

Genç sporcularda, tekrarların uygulanması arasında tam

dinlenme verilmelidir. Tam dinlenme olmadan, kas ya

da sinir sisteminin yorgunluk metabolitleri etkilerinin

sistemlerinden kurtulma şansı yoktur ve performansta

azalmayla sonuçlanır

Page 10: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Hentbol, tepkisel güç ve hızın yanı sıra dikey sıçrama

yeteneğine de büyük önem veren bir spordur. Bu

beceriler direk olarak bacak ve kalça gücüyle

bağlantılıdır (diz ve kalça geri kaslarından gelen güç).

Oyuncular her maçta ortalama 16-20 kez sıçrarlar

(örnek: sıçrayarak atış yada atışlara blok savunma

hareketleri). Yani büyük ve tepkisel kuvvet/gücü

geliştirmek için özel olarak çalışmak çok önemlidir.

Pliometrik genellikle bacak kaslarının sıçrama özelliğini

geliştirmek, oyuncunun daha yükseğe sıçramasını

sağlamak ve oyunda gerektiği zamanlarda hemen

tepki vermek için hız/güç sağlamakta en iyi yol olarak

kabul edilir. Pliometrik, hız ve kuvvet arasındaki

boşluğu doldursa da, pliometrikle birlikte ağırlık

çalışması bu özellikleri geliştirmek için en iyi yol olarak

kabul edilir.

Page 11: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

SÜRAT

Sürat, fizyolojik açıdan değerlendirildiğinde, sinir

sisteminin hareketlilik temeline bağlı olarak kas sisteminin

hareketleri en kısa zaman içinde yapabilme yeteneği olarak

nitelenmektedir.

Sürat, kuvvet ile direkt bağlantılı bir özelliktir. Bir başka

deyişle, hareket uyaranı ile uyaranın kesilmesi arasındaki

hızlı değişim sonucu kas sistemi amaca uygun yüksek bir

hareket frekansı oluşturmaktadır. Bu hareketlere ancak

uygun kuvvet uygulanmasıyla erişilebilir.

Sürat, çok yönlü ve karmaşık oluşuyla, antrenman

bilimindeki en karmaşık konuların başında gelmektedir.

Mekanik bakış açısına göre sürat, mesafe ile zaman

arasındaki oran olarak açıklanmaktadır.

Page 12: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

ANAEROBİK GÜÇ

Çok şiddetli eforlarda ilk 8-10 saniyedeki enerji

ihtiyacımızı karşılayan, kas hücrelerinde depo

edilmiş olarak bulunan ATP (Adenozin Tri

Phosfat) ve CP (Creatin Phosfat) dan elde

ettiğimiz enerjiyle yapabildiğimiz iş miktarıdır.

İşin ortaya çıktığı süre bilindiğinde güç olarak

tanımlanır.

Page 13: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

ESNEKLİK

Esneklik, hareketleri büyük bir açı genişliğinde uygulama

yetisidir. Esneklik, bir veya birden fazla eklemin mümkün

olabilen sınırlara uzanan hareket genişliğidir. Bu genişlik

ne kadar çok ise o oranda esneklik büyüktür.

Esneklik antrenmanda büyük öneme sahiptir. Bir kimsenin

becerileri büyük açılarda ve kolay olarak

gerçekleştirmesinde önde gelen temel gerekliliktir .

Esnekliğe duyulan ihtiyaç atletik gayrete göre değişir fakat

bazı aktivitelerde esneklik çok önemlidir.

Page 14: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

GEREÇ VE YÖNTEM

12-14 yaş arasındaki hentbolculara uygulanan pliometrik

antrenmanların bazı antropometrik özellikler, sürat,

anaerobik güç ve esneklik üzerindeki etkilerinin

araştırılması amacıyla yapılan çalışmaya, yaşları 12-14

arasında değişen 2010-2011 hentbol sezonunda Türkiye

kulüpler ve okullar minik-küçük kategorilerinde mücadele

eden Üsküdar Belediyesi Spor Kulübü’nün 16 hentbolcusu

ailelerinin ve antrenörlerinin izniyle denek olarak

alınmıştır.

Page 15: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Sporcular haftada düzenli olarak 5 antrenman yapmaktadırlar. Bu antrenman programlarına ek olarak pliometrik çalışmalar eklenerek çalışma amacına uygun bir hale getirilmiştir.

Sporcularına normal antrenmanlarının yanında pliometrik antrenman programı uygulanmış, ön test ve son test olmak üzere iki defa 30m sürat, dikey sıçrama (anaerobik güç), çeviklik (ilionis test), durarak uzun atlama, esneklik (otur-uzan) testleri uygulanmıştır.

Page 16: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

YÖNTEM

Sporculara antrenman programı uygulanmadan önce ilk test

ölçümleri yapılarak her biri için form düzenlendi.

Uygulanan 12 haftalık (haftada 2 gun ) pliometrik

antrenman programı sonunda son test uygulandı.

Sporculara normal antrenman programları yanında

pliometrik antrenman ve 30m sürat, dikey sıçrama

(anaerobik güç), çeviklik (ilionis test), durarak uzun

atlama, esneklik testleri ve seçilmiş antropometrik

ölçümler uygulandı. Ağırlık ve boy ölçümleri yapılarak

beden kitle indeksleri hesaplandı.

Araştırma sonunda testlere katılan hentbol oyuncularının

tüm verilerinin analizi, SPSS 14.0 for Windows istatistik

programı yardımıyla yapıldı.

Page 17: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

UYGULANAN ANTRENMAN PROTOKOLÜ

1. İstasyon: 5 engelden oluşan kasaların üzerinden yana doğru sıçrama.

Engelin yanında, çift bacak üzerinde durulur. Dikey olarak diğer tarafa yana sıçrama yapılır, dizler engel üzerinden geçmek için yukarı çekilir. Belirlenen süre dolana kadar devam edilir.

2. İstasyon: 1 kg lık sağlık toplarıyla mekik hareketi ( eşli de yapılabilir, mekik çeken eş mekikten sonra sağlık topunu ayakta duran eşine atar geri alır ve mekiğe devam eder). 3. İstasyon: 30 cm lik 5 kasadan oluşan engeller üzerinden çift ayak öne doğru sıçrama ve ardından 30m sprint. Engel hattının başlangıcında durulur. İki ayakla birlikte engellerin üzerinden ileriye doğru sıçrama yapılır. Hareket kalçalardan ve dizlerden gelmeli, vücut dik ve düz olmalıdır. Engeller bittikten sonra sıçramanın devamında 30m sprint koşusu yapılır.

4. İstasyon: 1 kg lık sağlık topuyla karşılıklı baş üstü pas.

5. İstasyon: 2 paralel cizgi, aralarında 80cm mesafe olacak sekilde cizilir. Tek ayak üzerinde dengede durulur. Bir ayaktan diğerine sıçranır, ilerlenir. Sıçramalar sağ tarafa sağ ayakla, sol ayakla sol tarafa sıçramalar seklinde yapılacaktır.

Page 18: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

İSTATISTIKSEL ANALIZ

Araştırma sonunda testlere katılan hentbol oyuncularının tüm verilerinin analizi, SPSS 14.0 for Windows istatistik paket programı yardımıyla, ön test son test farkı için eşleştirilmiş t testiyle değerlendirildi.

Tüm değişkenlerin aritmetik ortalamaları, standart sapma değerleri, minimum ve maksimum değerleri hesaplandı.

Page 19: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

BULGULAR

Tablo 1. Tanımlayıcı Veriler

N Özellikler Ortalama Standart

Sapma

16 Yaş 13,19 0,91

16 Spor Yaşı 2,44 0,51

16 Beden Kitle

İndeksi

21,37 1,41

Çalışmaya katılan toplam 16 öğrencinin demografik özelliklerinin

aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri tablo-1 de

görülmektedir. Buna göre sporcuların yaş ortalaması 13,19±0,911

yıl, spor yaşı ortalaması 2,44±0,512 yıl, beden kitle indeksi

ortalaması 21,37± 1,41 olarak belirlenmiştir.

Page 20: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Tablo 2. Antropometrik Özellikler

Özellikler Ortalama N Standart Sapma

Boy 1 160,69 16 5,986

Boy 2 161,937 16 6,321

Ağırlık 1 55,391 16 6,703

Ağırlık 2 56,24 16 7,873

Kulaç uzunluğu 1 160,38 16 7,173

Kulac uzunluğu 2 162,031 16 6,357

Ayak uzunluğu 1 38,594(a) 16 1,2

Ayak uzunluğu 2 38,593(a) 16 1,2

Oturma yüksekliği

1 83,86 16 3,251

Oturma yüksekliği

2 84,187 16 3,539

Bacak uzunluğu 1 76,89 16 4,424

Bacak uzunluğu 2 79,258 16 4,523

Thigh çevre 1 47,34 16 3,208

Thigh çevre2 47,625 16 4,197

Calf çevre 1

35,094 16 2,382

Calf çevre 2 35,031 16 2,319

Çalışmaya katılan sporcuların bazı antropometrik özelliklerinin

ön test son test sonrası aritmetik ortalama ve standart sapma

değerleri tablo-2 de görülmektedir.

Page 21: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Tablo 4. 12 haftalık pliometrik antrenman programı sonrası gelişen özellikler

Ort (SS) t sd p

Ön test boy 1

160,69(5,98)

5,71 15

0,000

Son test boy 2

161,93(6,32)

Ön test kulaç uzun 1

160,38(7,17)

-4,039 15 0,001

Son test kulac uzun 2

162,03(6,35)

Ön test esneklik 1

25,69(6,63)

-4,676 15 0,000

Son test esneklik 2

30,90(8,30)

Ön test durarak uzun atlama 1

155,75(15,45)

-8,132 15 0,000

Son test durarak uzun atlama 2

179,37(16,07)

Ön test anaerobik güç 1

594,61(85,79)

-3,025 15 0,009

Son test anaerobik güç 2

634,79(88,76) Çalışmaya katılan sporculara uygulanan 12 haftalık pliometrik antrenman sonrası

gelişen özelliklerinin ön test son test ölçümleri sonucu aritmetik ortalama ve

standart sapma değerleri tablo-4 de görülmektedir.

Page 22: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Yapılan istatistiksel analiz sonucu;

Ön test son test boy değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık

bulunmuştur, t(15)=5,710, p<.05. Buna göre boy, ön testten son teste artmıştır.

Ön test son test kulaç uzunluğu değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı

farklılık bulunmuştur, t(15)=-4,039, p<.05. Buna göre kulaç uzunluğu, ön

testten son teste artmıştır.

Ön test son test esneklik değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık

bulunmuştur, t(15)=-4,676, p<.05. Buna göre esneklik, ön testten son teste

artmıştır.

Ön test son test durarak uzun atlama değerleri arasında istatistiksel açıdan

anlamlı farklılık bulunmuştur, t(15)=-8,132, p<.05. Buna göre durarak uzun

atlama, ön testten son teste artmıştır.

Ön test son test anaerobik güç değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı

farklılık bulunmuştur, t(15)=-3,025, p<.05. Buna göre anaerobik güç, ön testten

son teste artmıştır.

Ön test son test vücut ağırlığı, oturma yüksekliği, sıçrama yüksekliği, thigh

çevre, calf çevre, çabukluk, 30 m sprint ve BKI değerleri arasında istatistiksel

açıdan anlamlı farklılık bulunmamıştır, p>.05.

Page 23: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Grafik 1: Durarak Uzun

Atlama Değerleri

Grafik 2: Anaerobik Güç

Değerleri

Page 24: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Grafik 3: Boy Uzunluğu

Değerleri

Grafik 4: Esneklik

Değerleri

Page 25: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Grafik 5: Kulaç Uzunluğu Değerleri

Page 26: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

TARTIŞMA VE SONUÇ

Anaerobik güç

Araştırmamızda ön test son test anaerobik güç değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmuştur, t(15)=-3,025, p<.05. Buna göre anaerobik güç, ön testten son teste artmıştır.

Aktaş F. ve ark. (2011) , 12-14 yaş erkek tenisçilerle yaptığı araştırmada; 8 haftalık kuvvet antrenmanlarının (plyometrik çalışmalar da dahil) deney ve kontrol gruplarının son test (anerobik güç ve kapasitesi) relatif ortalama güçleri arasında anlamlı fark bulunduğunu tespit etmiştir .

Page 27: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Brown ve arkadaşları (1986), liseli genç basketbolcular dikey

sıçrama performansları üzerinde pliometrik antrenmanın

etkilerini, Günay ve arkadaşlarının (1994), basketbolculardaki

kuvvet esneklik, çabukluk ve anaerobik gücün, boy, vücut

ağırlığı ve bazı antropometrik parametrelerle ilişkisini, Açıkada

ve arkadaşlarının (1996), kuvvetin mekanik temellerini,

Cicioğlu ve arkadaşlarının (1996), plyometrik antrenmanın 14-

15 yaş grubu basketbolcuların dikey sıçrama performansı ile

bazı fiziksel ve fizyolojik parametreleri üzerine etkisi, Akkuş ve

İnal (1999), Ağaoğlu ve arkadaşlarının (2000), yapmış oldukları

benzer çalışmalarda deney grubuna uygulanan antrenmanlar

sonrasında anaerobik güç kapasitesindeki gelişim istatistiksel

açıdan anlamlı bulunmuş ve pliometrik antrenman metodunun,

patlayıcı kuvvetin maksimal gücün geliştirilmesinde olumlu

etkileri olduğunu tespit etmişlerdir (7, 8, 9).

Page 28: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

30m sprint

Araştırmamızda ön test 30m sprint değerleri ortalaması 5,45± ,20, son test 30m sprint değerleri ortalaması 5,40± ,13 olarak tespit edilmiştir. Ön test son test 30 m sprint değerlerinde istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmamıştır, p>.05. Bozkurt (2000), 13–14 yaş grubu futbolcular üzerinde yaptığı çalışmada 13 yaş grubu sporcuların 30 m süratlerini 5.34±0.30 sn. olarak gözlemlemiştir.

Aktaş F.ve ark. (2011) , 12-14 yaş erkek tenisçilerle yaptığı araştırmada; 8 haftalık kuvvet antrenmanlarının (plyometrik çalışmalar da dahil) deney ve kontrol gruplarının 5 m ve 30 m sprint süreleri arasında anlamlı farklılık bulunmadığını, 10 m sprint süreleri arasında anlamlı farklılık bulunduğunu tespit etmiştir. Deney grubunun son test 10 m sürat süresinin, kontrol grubunun son testine göre anlamlı derecede azaldığını, bir başka deyişle deney grubunun 10 m sürat performansının anlamlı derecede arttığı belirlenmiştir.

Page 29: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Esneklik

Araştırmamızda ön test son test esneklik değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmuştur, t(15)=-4,676, p<.05. Buna göre esneklik, ön testten son teste artmıştır.

Aktaş F .ve ark. (2011) , 12-14 yaş erkek tenisçilerle yaptığı araştırmada; 8 haftalık kuvvet antrenmanlarının (pliometrik çalışmalar da dahil) deney ve kontrol grubunun son test otur-uzan mesafesi arasında anlamlı fark bulunmadığını tespit etmiştir .

İri, R. ve arkadaşları (2009), 12 – 14 yaş grubu çocuklara uygulanan futbol beceri antrenmanın temel motorik özelliklere etkisi ile ilgili yaptıkları araştırmada, esneklik testinde p<0.01 önem seviyesinde farklılığa sahip olduğu tespit edilmiştir (p<0,01).

Page 30: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Boy

Araştırmamızda ön test son test boy değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmuştur, t(15)=5,710, p<.05. Buna göre boy, ön testten son teste artmıştır.

İri, R. ve arkadaşları (2009), 12 – 14 yaş grubu çocuklara uygulanan futbol beceri antrenmanın temel motorik özelliklere etkisi ile ilgili yaptıkları araştırmada deneklerin boy parametrelerinde p<0.01, önem düzeyinde anlamlı bir fark tespit etmiştir .

Boy parametrelerindeki ön test ve son test arasındaki anlamlı farkı; 12 yaşından sonra (ergenlik dönemiyle) boyun daha hızlı artması, sporun çocukların kemik gelişimi üzerindeki olumlu etkisi diğer taraftan fiziki çevre, beslenme ve kalıtım gibi faktörlerin de fiziksel gelişimdeki rolü ile farklılığın ortaya çıkmasında oldukça etkili olduğu söylenebilir .

Page 31: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Kulaç Uzunluğu

Araştırmamızda Ön test son test kulaç uzunluğu değerleri

arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmuştur,

t(15)=-4,039, p<.05. Buna göre kulaç uzunluğu, ön testten

son teste artmıştır.

Çalışmamızdaki sporcuların son test kulaç uzunluğu

ortalaması 162,031+6,35 cm.dir. Akan İ. ve arkadaşları

(2006), yaş ortalaması 26,13+4,10 olan A Milli Bayan

Hentbol Takımının antropometrik özelliklerinin

incelenmesi amacıyla yaptıkları çalışmada kulaç uzunluğu

ortalamalarını 172,20+6,38cm. olarak tespit etmişlerdir.

Page 32: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Araştırmamızda ön test son test vücut ağırlığı, oturma yüksekliği, sıçrama yüksekliği, thigh çevre, calf çevre, çeviklik, 30 m sprint ve BKI değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmamıştır, p>.05.

Markovic ve ark., ve Potteiger ve ark. Yaptıkları araştırmalar sonunda, grupların yağsız vücut ağırlığı, vücut ağırlığı, boy, beden kitle indeksi, yüzde yağ oranı, baldır ve calf çevresi gibi ölçülen morfolojik değerlerde anlamlı farklılıklar bulamamıştır. Bu çalışma ile bizim yaptığımız çalışma ve bulduğumuz sonuçlar desteklenmektedir.

Diğer taraftan araştırmamızda ön test son test çeviklik değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık bulunmamıştır, p>.05. Fakat Deliceoğlu G. ve arkadaşları (2005) , futbolcularda yaptıkları çalışmada deneklerin Illinois çeviklik testi değerlerinin yaş gruplarına bağlı olarak anlamlı bir şekilde değiştiğini tespit etmiştir .

Page 33: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Sonuç olarak; yapılan pliometrik antrenmanların bu

çalışmadaki denek grubu üzerinde, anaerobik güç,

esneklik, durarak uzun atlama, boy uzunluğu ve kulaç

uzunluğunun geliştirilmesinde kullanılabilecek anlamlı

etkileri olan bir antrenman türü olduğu anlaşılmaktadır.

Ülkemizde hentbol branşında bu şekilde ölçüm

değerlendirmeleri ile ilgili çok sayıda araştırma

yapılmamıştır. Yapılan çalışmalar genellikle farklı branşlar

üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu konuda yapılacak

araştırmaların sayısının artması ile bu alandaki boşluğun

doldurulacağına inanmaktayız.

Page 34: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

BOY ÖLÇÜMÜ

Page 35: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

ILıNOıS ÇEVIKLIK TESTI

Page 36: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

ILLıNOIS (ÇEVIKLIK ) TESTI

Page 37: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

DURARAK UZUN ATLAMA TESTI

Page 38: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

DIKEY SıÇRAMA TESTI

Page 39: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

ESNEKLIK (OTUR-UZAN) TESTI

Page 40: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

KAYNAKLAR

Sevim Y: Hentbol Teknik-Taktik. Tutibay Ltd., Ankara, 1997.

T.C Başbakanlık Gençlik ve Spor Genle Müdürlüğü Hentbol Federasyonu Uluslar arası

Salon Hentbol Oyun Kuralları s.22, 2004.

Gündüz N., Sevim Y., Eler S.: Hentbolda Performans ve Testler. Dinamik Spor Bilimleri

Dergisi C:1 S:4 s.14-16, Kasım 2002.

Rannou F., Prioux J., Zouhal H., Gratas – Delamarche P.: Physiological profile of

handball players, J. Sports Med. Phys. Fitness., Sep; 41(3) : 349-353, 2001.

Tamer K.: Hentbolda Fiziksel ve Fizyolojik Özellikler. Türkiye Hentbol Federasyonu

Uluslar arası 1.Hentbol Antrenör Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, s.68-74, 1994.

Baumberger J. : Çeviri : Hakkı Çoknaz. Düzenleyen : Nevzat Mirzeoğlu, Hentbol

Oynarak Öğrenme, Daha İyi Oynama, Bağırgan Yayımevi, Ankara, 1998, 11.

Page 41: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Taşkıran Y. : Hentbolda Performans. S.8-84, Bağırgan Yayımevi, Ankara, 1997.

Pers J., Bon M., Kovacic S., Sibila M., Dezman B. : Observation and Analysis of Large-

Scale Human Motion. Hum. Mov. Sci. Jul; 21(2): 295, 2002.

Doğan A. : Hentbole Özgü Belirlenmiş Fizyolojik Özelliklerin Performansla Olan İilişkisi.

Uludağ Üniv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 1994.

Casburi R., Storer TW, Sullivan CS, Wasserman K. : Evaluation of blood lactate

elevation as an intensity criterion of exercise traning. Med Sci Sports Exercise,

Jun;27(6):852-62, 1995.

Delamarche P., Gratas A., Beillot J., Dassonville J., Rochcongar P., Lessard Y. : Extent

of lactic anaerobic matbolism in handballaers, Int. J. Sports Med., Feb ; 8(1) : 55-

9, 1987.

Dündar U.: Antrenman Teorisi, Bağırgan Yayımevi, Ankara, 1998.

Page 42: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Kalyoncu O., Muratlı S., Sahin G.: Antrenman ve Müsabaka, Yaylım Yayıncılık, İstanbul,

2005.

Çakıroğlu M.İ.: Antrenman Teorisi ve Sistematiği, Antrenman Bilgisi, Seker

Matbaacılık, İstanbul,1997.

Chu D.A.: Jumping Into Plyometrics, Leisure Press, Illinois, 1992.

Ergun N., Baltacı G.: Spor Yaralanmalarında Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Prensipleri,

Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu Yayınları,

Ankara, 1997.

Asmussen E.:Apparent Efficiency And Storage Of Elastic Energy In Skeletal Muscles In

Man, Acta.Phys. Scand., 91, 385-392.5, 1974.

Page 43: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

Bosco C., Komi P.V., Pulli M., Pittera C., Montonev H.: Considerations Of The Training Of Elastic Potential Of Human Skeletal Muscle, Volleyball Tech. J., 1, 75–80, 1982.

Kaneko M., Fuchimoto T., Toji H., Suei K.: Training Effect Of Different Loads On The Force Velocity Relationship And Mechanical Power Output in Human Muscle, Scand. J. Sports Sci., 5, 50–55, 1983.

Fatouros I.G., Jamurtas A.Z., Leontsini D., Taxildaris K., Aggelousis N.,

Kostopoulos N., Buckenmeyer P.: Evaluation of Plyometric Training, Weight Training and Their Combination on Vertical Jump Performance and Leg Strength, The Journal of Strength and Conditioning Research, Vol.14, No.4, s.470-476, Greece, 2000.

Sevim Y.: Basketbol Teknik-Taktik-Antrenman, Tutibay Yayıncılık, Ankara, 1997. 37

Bompa T.O.:Antrenman Kuramı ve Yöntemi, Bağırgan Yayımevi, Ankara,1998.

Page 44: PLİOMETRİK EĞİTİM ÇALIŞMALARININ, 12-14 YAŞ ......İNCI KARADENIZLI THF TEKNIK EĞITIM KURULU UYESI 5. ANTRENMAN BİLİMİ KONGRESİ H A C E T T E P E - B E Y T E P E , 2 -

TEŞEKKÜRLER