Poradnik - Czas na zdrowie: lipiec/wrzesień 03(08)/2012

Choroby tropikalne

2-latkabunt

egzemplarz bezpłatny

Poradnik

e-poradnik pobierz na: www.e-zikodermo.pl

ISSN 2084-9036

PrzeCIwutleNIaCze

lipiec-wrzesień • 03 (08)/2012

CzasNaZdrowie-A5.indd 2 6/4/12 3:53 PM

Szanowni Czytelnicy! Lato to pora ukochana przez większość z nas. Choć kusi słońcem, wiąże się też z wieloma niebezpieczeństwami, jak od-wodnienia czy choroby tropikalne, które możemy przywieźć z podróży. Dlatego w tym numerze ostrzegamy przed letnimi dolegliwościami, ale też dzielimy się z Państwem ciekawymi artykułami z innych dziedzin życia. Życzymy wszystkim cudownych, słonecz-nych, bezpiecznych i zdrowych wakacji i zapraszamy do relaksu z Poradnikiem „Czas na zdrowie”!

WItaMYList od redakcji

ROZWIĄZanIa kOnkuRSóWLaureaci

SEZOnOWOChoroby tropikalne

tWOJE ZDROWIEWakacje z astmą

PORaDY Dla SEnIORóWLato – uwaga na odwodnienie!

OblIcZa MężcZYZnYNie-męska chirurgia plastyczna?

PORaDY Dla RODZIcóWWitaminy

nIEZbęDnIk ZDROWEgO cZłOWIEkaLeksykon witamin

kĄcIk naStOlatkIMiesiączka – fakty i mity

ZROZuMIEĆ DZIEckOBunt 2-latka

JEStEŚ tYM, cO JESZPrzeciwutleniacze

EMOcJESposób na nerwusa

ZIkO-FaktYZikoDermo

taJEMnIcE uRODY Trądzik trądzikowi nierówny

PRZEPISY kulInaRnEPrzeciwutleniacze w diecie

tWOJE OcZYZdrowie oczu

ZaPYtaJ SPEcJalIStęListy od Czytelników

ZłOtY ŚRODEkLato – sezon na piękne nogi

kĄcIk MalucHaMałe Dinusie

cZaS WOlnYKrzyżówka z nagrodą

3

4

7

12

15

18

20

23

26

28

31

34

38

40

44

46

48

50

52

54

SPIS TREŚCI

CzasNaZdrowie-A5.indd 2 6/4/12 3:53 PM

[email protected]

ZaStRZEżEnIa ODPOWIEDZIalnOŚcIArtykuły w poradniku dotyczące medycyny oraz publikowane przez nas porady mają charakter edukacyjny i nie mogą być traktowane jako profesjonalne konsultacje dotyczące konkretnych przypadków. Dokładamy wszelkiej sta-ranności, by prezentowane artykuły były rzetelne i zgodne z prawdą, jednak redakcja nie ponosi odpowiedzialności za szkody. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam prezentowanych na stronach: 2, 6, 8, 11, 14, 17, 18, 19, 21, 22, 25, 30, 33, 37, 38, 39, 43, 44, 45, 46, 47, 49, 50, 51, 53, 55, 56. Fot: archiwum redakcji, 123 rf.

Wszystkie prawa zastrzeżone. Bez zgody autora, właściciela praw autorskich, zarazem ich wydawcy, żadna część tej publi-kacji nie może być reprodukowana, przekazywana w żadnej formie i żadnymi środkami, ani przechowywana w systemach wyszukiwania.

REDakcJa I WYDaWca:FP Ziko, 31-216 kraków, ul. legnicka 5, e-mail: [email protected]

Redaktor naczelna: Katarzyna Musiał

Zespół redakcyjny: Ewelina Michnik, Patryk Cyb, Maria Janik, Anna Mierzwińska-Dobosz, Dominika Anna Zając, Marzena Rzepka, Katarzyna Korzeniowska, Beata Orlicka, Faustyna Masłyk-Rutowicz

Współpraca: lek. okulista Wiktoria Zwinczewska, lek. med. est. Tatiana Pruhło-Motoszko, lek. med. Krzysztof Gryga, lek. dent. Dorota Więcławek, mgr fizj. Bartosz Rutowicz

Opracowanie graficzne, skład: Faustyna Masłyk-Rutowicz, LBEFoto: Archiwum Redakcji, 123 rfkorekta: Zespół redakcyjnyDruk: Kolumb K. Jańskinakład: 30 000 egz.Miejsce i data wydania: Kraków, lipiec 2012

ISSn 2084-9036

PORaDnIk czas na zdrowie nr 02(07)/2012Nagrodę przenośny zestaw grillowy otrzymuje:

Pani Joanna Zdunek z Bielska-Białej za limeryk:

Pewna białogłowa spod Bielska-Białejsłynęła w okolicy z cery wspaniałej.– Co stosujesz? – pytały koleżanki.– Moje drogie, przy kawie z filiżanki surfuję po dermoporady.pl stronie doskonałej!

gRatuluJEMY!Oto Laureaci konkursów:

KRZy

ŻÓW

KA

Poradnik

REDAKCJA

Wolę, gdy mój mężczyzna jest…

• … nieogolony, ponieważ wszystkie gatunki jeżowatych

podlegają ścisłej ochronie Nie możemy pozwolić, aby

ten przeuroczy gatunek ssaków został wyeliminowany.

Pani agnieszka Rycąbek, Kraków;

• … ogolony, ponieważ jest wtedy bardzo zadowolony,

jego zadbana twarz to obiekt do składania pocałunków

idealnie stworzony.

Pani kinga Piechnik, Kraków;

• … ogolony, ponieważ jego twarz jest delikatna jak pupa

niemowlaka.

Pani Judyta bajek-Domagała, Sosnowiec.

PORaDnIk czas na zdrowie nr 02(07)/2012Nagrody zestawy kosmetyków Ziaja yego otrzymują:

MÓ

J M

ĘŻCZ

yZN

A

Zestawy witamin z niespodziankami od firmy Walmark otrzymują:

• Mateusz Rębisz, (5 lat), opiekun Pani Izabela Rębisz, Chorzów

• Marta Machowska (10 lat), opiekun Pan Artur Machowski,Bielsko-Biała

• Emilia królik (4 lata), opiekun Pani Agata Królik, Niepołomice

• Jakub Musiał (5 lat), opiekun Pan Sławomir Musiał, Sosnowiec

• Mikołaj kastelik (4,5 lat), opiekun Pani Agnieszka Kastelik, Jaworzno

• Daria Dubiel, (6 lat), opiekun Pani Agnieszka Dubiel, Kraków

• nikola korus, (6 lat), opiekun Pani Joanna Korus, Kraków

• karolina Waś, (8 lat), opiekun Pani Agnieszka Semeniuk-Waś, Kraków

• Szymon Makowski, (7 lat), opiekun Pani Agnieszka Makowska, Zabrze

• Emilka Fusik, (4,5 lat), opiekun Pani Iwona Śliwa, Kraków

• Oliwia Machała, (5 lat), opiekun Pani Iwona Żurek-Machała, Kraków

• agnieszka kowina, (12 lat), opiekun Pani Iwona Wieczorek-Kowina, Katowice

• Szymon grzyb, (7 lat), opiekun Pan Bogusław Grzyb, Kraków

• Marlena Mikrut, (7 lat), opiekun Pani Iwona Berska-Mikrut, Kraków

• Martyna cisek, (8 lat), opiekun Pani Alina Ślusarek, Katowice

nIE-ZIEMSkI konkurs z nr 01(06)/2012

Poradnik „czas na zdrowie” • nr 03 (08)/2012

SEZOnOWO

Choroby tropikalne

coraz więcej osób spędza urlop w krajach egzotycznych. Oprócz wspaniałych wspo-mnień, można przywieźć ze sobą niechcianą pamiątkę z podróży, czyli jedną z licznych chorób tropikalnych. Przed niektórymi moż-na się zaszczepić, jednak w stosunku do większości możliwe są jedynie daleko posu-nięte działania prewencyjne. W zależności od regionu, w który się udajemy, należy wy-strzegać się różnych czynników chorobo-twórczych.

Przed wyjazdem najlepiej sprawdzić na stro-

nie www.who.int lub www.szczepieniadlapo-drozujacych.pl, co może nam zagrażać w miej-scu, gdzie planujemy spędzić urlop. Najbardziej niebezpieczne regiony to Afryka, Indie, ale też obszary Ameryki Południowej, Meksyku czy Chin.

CZYM MOŻNA SIĘ ZARAZIĆ? MALARIA ZaRażEnIE: Następuje ono po ugryzieniu

przez samicę komara z gatunku Anopheles, za-każoną zarodźcem malarii. Najczęściej wektora-mi, czyli „przenosicielami” choroby są pierwot-niaki z gatunku: Plasmodium vivax, P. ovale i P. falciparum, z czego P. falciparum jest odpowie-dzialny za większość przypadków malarii, koń-czących się śmiercią.ObSZaRY WYStęPOWanIa: To głównie Afry-ka i Ameryka Południowa. Występowanie cho-roby jest zależne od warunków klimatycznych panujących w danym regionie, m.in. od tempe-ratury i wilgotności powietrza. Najkorzystniej-sze warunki do rozprzestrzeniania się malarii to miejsca ze średnią temperaturą powietrza 16-33°C i średnią wilgotnością na poziomie 60%.ObJaWY: Pierwsze mogą pojawić się w ciągu kilku dni lub w skrajnych przypadkach, nawet w ciągu kilku miesięcy od momentu ukąszenia przez komara. Objawy spowodowane są rozpa-dem erytrocytów zaatakowanych przez pier-wotniaka. Charakterystyczne objawy malarii to cyklicznie pojawiające się dreszcze i gorączka. Dodatkowo dochodzą: drżenie mięśni, bóle

7

SEZOnOWO

głowy, nudności i wymioty, a także czasem za-burzenia świadomości i majaczenia. Po pew-nym czasie temperatura spada, chory obficie się poci. Powyższe objawy pojawiają się cyklicznie co 48 lub 72 godziny. U osób stosujących profi-laktykę przeciwmalaryczną zakażenie może mieć zupełnie inny, dużo łagodniejszy prze-bieg. W takich przypadkach czasami ciężko po-twierdzić chorobę, stąd konieczność wykona-nia badań laboratoryjnych. Badaniem potwier- dzającym rozpoznanie malarii jest rozmaz krwi obwodowej barwionej metodą Giemsy, w któ-rym stwierdza się pierwotniaki wewnątrz krwi-nek czerwonych.lEcZEnIE: Stosuje się m.in. chlorochinę, doksy-cyklinę oraz leki skojarzone: atowakwon z progu-anilem. W Polsce leczenie malarii prowadzą kli-niki zajmujące się medycyną tropikalną, mieszczące się w Gdańsku, Poznaniu i Warsza-wie. Leczenie tej choroby jest istotne ze wzglę-

du na możliwość wystąpienia powikłań, do któ-rych należą m.in.: ciężka niedokrwistość, pęknięcie śledziony, skaza krwotoczna, śpiącz-ka, zaburzenia przytomności, niewydolność ne-rek czy ostra niewydolność oddechowa.ZaPObIEganIE: Malaria należy do nielicznych chorób tropikalnych, w prewencji których moż-na stosować konkretne, celowane leki, jeszcze przed wyjazdem w rejony zagrożone występo-waniem tego schorzenia (jeśli planujesz wyjazd w taki rejon, koniecznie porozmawiaj o tym z le-karzem). Oprócz stosowania profilaktyki leko-wej, należy pamiętać o płynach odstraszających komary, moskitierach i odpowiednim ubraniu.

AMEBOZA ZaRażEnIE: Choroba ta jest wywoływana przez pierwotniaka Entamoeba histolytica. Do zarażenia dochodzi w wyniku spożycia wody lub żywności skażonej pierwotniakiem.

8

REKL

AM

APoradnik „czas na zdrowie” • nr 03 (08)/2012

SEZOnOWO

9

ObSZaRY WYStęPOWanIa: Potencjalnie to regiony ubogie, pod względem sanitarno-epi-demiologicznym, na obszarze Południowej Azji, Południowej Ameryki czy innych rejonów tropi-kalnych.ObJaWY: Biegunka (czasami z domieszką krwi), gwałtowny spadek wagi i gorączka. Objawy trwają nawet do 4 tygodni. Czasem zdarza się przemieszczenie się pasożyta do wątroby, co manifestuje się gorączką oraz bolesnością po prawej stronie brzucha, przy jednoczesnym braku biegunki.lEcZEnIE: Prowadzi się metronidazolem, tini-dazolem lub w wypadku bezobjawowej infekcji: jodochinolem i paromomycyną.ZaPObIEganIE: Należy unikać owoców i wa-rzyw z niepewnego źródła, często myć ręce i dbać o higienę. Pamiętajmy też, że lód do na-pojów oraz woda do mycia zębów także mogą stanowić potencjalne źródło zakażenia.

FILARIOZA ZaRażEnIE: To choroba wywoływana m.in. przez nicienia z gatunku Wuchereria bancrofti. Dostaje się on do organizmu człowieka przez zarażone meszki lub komary. Pasożyty prze-kształcają się w formy dorosłe w ludzkich na-czyniach limfatycznych. Objawy po ugryzieniu to zapalenie naczyń chłonnych, ból głowy, nud-ności i pokrzywka, a w późniejszych etapach zapalenie, obrzęk węzłów chłonnych i słonio-wacizna kończyn. ObSZaRY WYStęPOWanIa: to głównie Afry-ka Wschodnia i Azja.ObJaWY: Wiele przypadków ma przebieg bez-objawowy. Celem potwierdzenia rozpoznania wykonuje się rozmaz krwi, badanie mikrosko-powe lub testy serologiczne.lEcZEnIE: Leczenie lekami jest możliwe, ale często niezbędna jest pomoc chirurgiczna oraz ćwiczenia usprawniające drenaż limfatyczny.ZaPObIEganIE: Bezwzględnie należy pamię-tać o płynach odstraszających komary, moski-tierach i odpowiednim ubraniu.

GORĄCZKA DENGA ZaRażEnIE: Przenosi się na ludzi poprzez ugryzienie samicy komara z gatunku Aedes, za-infekowanej jednym z czterech rodzajów wiru-sa Denga.ObSZaRY WYStęPOWanIa: Choroba wystę-puje endemicznie w krajach sfery tropikalnej i subtropikalnej, głównie w Azji, Afryce i na wy-spach południowego Pacyfiku. W ostatnich la-tach nastąpił gwałtowny wzrost zachorowalno-ści w Ameryce Łacińskiej, pojawiły się też przypadki choroby w Europie, ale głównie są to „importy” z rejonów endemicznych.ObJaWY: Mają charakter grypopodobny, w cią-gu 3-14 dni od ukąszenia komara pojawia się gorączka o różnym stopniu nasilenia, bóle gło-wy, bóle za oczami, wysypka i bóle mięśniowe, a także sztywność stawów.

SEZOnOWO

mgr farmacji katarzyna korzeniowskaOpieka Farmaceutyczna Aptek Ziko

[email protected]

10

lEcZEnIE: Niestety, nie ma skutecznej szcze-pionki ani leków przeciwwirusowych, które mo-głyby zadziałać w przypadku klasycznej gorącz-ki Denga. Z tego powodu leczenie jest wyłącznie objawowe. W wypadku gorączki krwotocznej podaje się leki zapobiegające skazie krwotocz-nej oraz przeciwwstrząsowe.ZaPObIEganIE: Opiera się przede wszystkim na zwalczaniu komarów i ochronie przeciwko ich ukąszeniom. Trwają również aktualnie prace nad szczepionką przeciwko gorączce Denga.

lEISZManIOZa ZaRażEnIE: To choroba pasożytnicza, wywo-ływana przez wiciowce z rodzaju Leishmania (L. donovani, L. mexicana, L. tropica i inne). Do zaka-żenia dochodzi, (jak w większości przypadków chorób tropikalnych), po ukąszeniu przez mu-chówki z rodzaju Lutzomyia i Phlebotomus. Moż-liwe jest też zakażenie poprzez wtarcie w ranę rozgniecionej muchówki.ObSZaRY WYStęPOWanIa: Ameryka Połu-dniowa, Azja Zachodnia, ale także teren Meksy-ku, Ameryki Środkowej, Afryki, a nawet ostatnio stwierdzono jej obecność w południowej Euro-pie.RODZaJE lEISZManIOZ:—Leiszmanioza trzewna (kala-azar, czarna fe-bra): wywołują ją wiciowce z gatunku L. donova-ni, L. infantum i L. chagasi. Jest to jedna z naj-groźniejszych odmian tej choroby, występuje na terenie Bangladeszu, Sudanu, Nepalu i Bra-zylii.ObJaWY: Przy zakażeniu tą formą leiszmaniozy pojawiają się: okresowo nasilająca się gorączka, obfite poty, nudności, obrzęki, uczucie rozbicia, obecność płynu w jamie otrzewnej, chudnięcie, anemia i szarość powłok skórnych (stąd nazwa czarna febra). Charakterystyczne cechy, różnicu-jące tę formę, to duże zwiększenie objętości śle-dziony, gorączka trwająca ponad dwa tygodnie, oraz brak poprawy po zastosowaniu leków an-tymalarycznych.

—Leiszmanioza skórna (biały trąd): wywołują ją wiciowce L. major, L. tropica, L. mexicana i L. aeothiopica. Miejsca występowania to Brazylia, Peru i Bliski Wschód.ObJaWY: W przebiegu choroby dochodzi do powstania owrzodzeń skórnych, martwicy tka-nek, trudno gojących się ran. Po dłuższym cza-sie pojawiają się blizny pomartwicze. Zmiany chorobowe występują w obrębie odkrytych części ciała: twarzy, szyi, ramion i kończyn dol-nych.—Leiszmanioza skórno-śluzówkowa (pendyn-ka): wywoływana przez L. brasiliensis. Obszary występowania to Boliwia, Peru i Brazylia.ObJaWY: Uszkodzeniu ulegają tkanki miękkie, chrząstki i kości nosa, dochodzi do zniekształce-nia twarzy. Celem potwierdzenia rozpoznania pobiera się rozmazy z krwi oraz bioptaty ze szpiku kostnego lub wątroby.lEcZEnIE: Nieleczona leiszmanioza powoduje śmierć. W ramach terapii pacjentom podaje się antybiotyki, związki antymonu (aktualnie coraz rzadziej stosowane ze względu na wysoką tok-syczność) i ketokonazol (leiszmanioza skórna).ZaPObIEganIE: Nie ma możliwości zaszcze-pienia się na leiszmaniozę, dlatego wskazane jest stosowanie profilaktyki antymuchówkowej i unikanie przebywania w rejonach ich siedlisk.

Jak widać, zagrożeń spowodowanych po-bytem w krajach tropikalnych jest wiele, dlatego warto dobrze przygotować się do wyjazdu i jeśli jest taka możliwość, zabez-pieczyć się odpowiednio poprzez szczepie-nie lub zastosowanie profilaktyki lekowej. tak czy inaczej, każdy, nawet osoba zaszcze-piona, musi pamiętać o przestrzeganiu za-sad higieny, spożywaniu posiłków z pewne-go źródła oraz dbaniu o ochronę przed ukąszeniami insektów.


Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczą-ce działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu lecz-niczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Allegra® zwalcza objawy alergii!allegra, 120 mg, tabletki powlekane. Każda tabletka zawiera 120 mg feksofenadyny chlorowodorku, co odpowiada 112 mg feksofenadyny. Wskazania do sto-sowania: Leczenie objawowe sezonowego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na któ-rąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: Sanofi-Aventis Deutschland GmbH, Brüningstrasse 50, D- 65926 Frankfurt nad Menem, Niemcy. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane przez Ministra Zdrowia nr: 4195. Informacji w Polsce udziela: Sanofi-Aventis Sp. z o.o., ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa, tel. (22) 2800000.

DZIała 24 gODZInY

Allerga® jest pomocna, gdy: kichasz, masz katar lub uczucie zatkanego nosa, twoje oczy swędzą, są zaczerwienione lub łzawią.

O ile przestrzega się zaleceń lekar-skich, astma jest chorobą, z którą można normalnie funkcjonować. Pamiętaj, że jeżeli twoja choroba jest źle kontrolowana, czyli masz częste napady kaszlu i duszności nie powinieneś planować wakacji z dala od domu. Jeśli jednak ten problem cię nie dotyczy, przed wyjazdem zastanów się nad po-niższymi problemami.

GdZIe NA wAkACje?Generalnie unikaj miejsc o wyso-

kim zapyleniu, takich jak duże aglo-meracje miejskie, szczególnie w kra-jach Afryki i Azji. Zawsze powinieneś unikać miejsc, w których pali się pa-pierosy. Trzymaj się także w bez-piecznej odległości od palących się świeczek lub ognisk. Dym może wy-wołać atak astmy.

Często bywa, że astmatyk jest jed-nocześnie alergikiem. Kontakt z aler-genem zaostrza objawy astmy. Ten fakt również powinien być brany pod uwagę przy wyborze miejsca podró-ży. Jeśli jesteś uczulony na sierść kota lub psa, unikaj wyjazdów do znajo-mych, którzy posiadają zwierzaki. Warto też się upewnić, czy hotel lub pensjonat, który wybrałeś, jest „przy-jazny dla zwierząt”. Pies z pokoju obok może skutecznie uprzykrzyć ci wyjazd. Większe hotele mają zazwy-czaj osobne piętra lub skrzydła „bez zwierzaków”. Poproś o pokój w takim miejscu.

Jeśli masz alergię na pyłki, wybie-raj raczej wakacje nad morzem (stę-żenie pyłków na plaży jest niskie) lub w górach (występuje tam generalnie

WAKACJE Z astmą

tWOJE ZDROWIE

12


tWOJE ZDROWIE

13

wysportowany. Jedynym bezwzględnie prze-ciwwskazanym sportem jest nurkowanie z bu-tlą tlenową. Mierz siły na zamiary.

PODSuMOWanIE• Zabierz odpowiednią ilość leków.• Miej leki ZAWSZE przy sobie.• Jeśli lecisz samolotem, trzymaj leki w baga-

żu podręcznym.• Poproś lekarza o listę leków, jakie zażywasz,

noś ją zawsze przy sobie.• Ustal z lekarzem, co robić w przypadku

zaostrzenia astmy. Poproś, żeby ci to wyraźnie napisał.

• Jeżeli jedziesz za granicę, koniecznie weź ze sobą kartę EKUZ (Europejskiego Ubezpie-czenia Zdrowotnego) i/lub dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne.

• Przed wyjazdem dowiedz się, gdzie jest najbliższy szpital.

• Ciesz się wakacjami.

mniej gatunków, a rośliny zimozielone nie po-wodują zazwyczaj alergii). W tym przypadku wszelkie wyjazdy agroturystyczne nie są wska-zane.

W przypadku alergii na kurz lub pleśń, unikaj podróży do miejsc o dużej wilgotności. Wybie-raj zakwaterowanie w pokojach, w których za-miast wykładziny, dywanu jest parkiet lub płyt-ki. Część hoteli ma pokoje przyjazne alergikom, może i twój wybór padł na hotel, który oferuje takie udogodnienie?

jAk pOdRóŻOwAĆ?Samochód jest częstym środkiem transportu

podczas wakacyjnych wojaży. Jeżeli jesteś aler-gikiem powinieneś podróżować z zamkniętymi oknami i włączoną klimatyzacją, nawet jeśli nie jest gorąco. Filtry w układzie wentylacji skutecz-nie ochronią cię przed alergenami. Pamiętaj, żeby przed podróżą oczyścić klimatyzację z ple-śni i wymienić filtry. W dalsze podróże często wybieramy się samolotem. Jeżeli twoja astma jest dobrze kontrolowana, nie ma żadnych przeciwwskazań dla tego środka transportu.

jAk SpRAwdZIĆ, CZY AStMA jeSt „dObRZe kONtROlOwANA”?

Najprostszym testem jest przejście 100 me-trów. Jeżeli jesteś w stanie to zrobić bez zadysz-ki, kupuj bilet lotniczy. W przeciwnym razie skontaktuj się z lekarzem.

wAkACYjNe pRZYjeMNOśCITu nie ogranicza cię prawie nic. Oczywiście

jeżeli masz alergię pokarmową, unikaj jedzenia, którego składu nie jesteś pewien. Jeśli nato-miast chcesz skorzystać z basenu, upewnij się z bezpiecznego dystansu, czy obsługa nie prze-sadziła z chlorem. Zapach chloru i innych che-mikaliów może zaostrzać astmę.

Zwykła aktywność wakacyjna na pewno ci nie zaszkodzi, zwłaszcza jeżeli na co dzień jesteś

mgr farmacji Maria JanikOpieka farmaceutyczna Aptek Ziko

[email protected]

Poradnik „czas na zdrowie” • nr 03 (08)/2012ARTyKUŁ SPONSOROWANy

latem, z uwagi na panujące wysokie tempe-ratury, nasz organizm zbudowany w 2/3 z wody traci jej zdecydowanie więcej niż w pozostałych porach roku. Szczególnie za-grożone są niemowlęta, małe dzieci i ludzie starsi. Dlatego każdy senior musi w tym cza-sie pamiętać o prawidłowym nawodnieniu. Ma to znaczący wpływ nie tylko na zdrowie, ale również na wygląd, samopoczucie i stan umysłu.

wIek A ZApOtRZebOwANIe NA wOdĘProces starzenia nie wpływa na ilość wody,

jakiej potrzebuje organizm. Niestety u senio-rów bodźce wysyłane przez krew do mózgu zdecydowanie wolniej są przetwarzane przez

ośrodek pragnienia. Na skutek owego spowol-nienia potrzeba sięgnięcia po wodę pojawia się znacznie rzadziej albo nie występuje wcale. I tak, zamiast przyjąć 1,5-2 litry płynów dzien-nie, zdecydowana większość seniorów wypija jedynie 0,5 litra. Najchętniej spożywanymi na-pojami są kawa i herbata. To stanowczo za mało.

Dietetycy polecają szczególnie niegazowaną wodę mineralną oraz soki warzywne i mleko. Odradzają oczywiście spożywanie napojów wysokoprocentowych, których przyjmowanie może skutkować odwodnieniem. Wody mine-ralne dzielą się na trzy grupy: niskozmineralizo-wane, średniozmineralizowane, wysokozminera-lizowane.

PORaDY Dla SEnIORóW

15

Objawy odwodnienia to m.in.:

• suchość w ustach,

• uczucie silnego pragnienia,

• bóle i zawroty głowy,

• utrata masy ciała,

• mniejsza ilość oddawanego moczu,

• omdlenia,

• nudności i wymioty,

• przyśpieszony oddech,

• zaburzenia widzenia,

• mocz o ciemnym zabarwieniu.

lato – uwaga na odwodnienie!

16

PORaDY Dla SEnIORóW

Dla naszego organizmu najbardziej odpo-wiednie (przy długotrwałym spożyciu) są wody średniozmineralizowane. W jednym litrze zawie-rają od 500 do 1500 mg minerałów i związków mineralnych. Picie wody to konieczność i niko-mu nie wolno o tym zapominać!

CZYM jeSt OdwOdNIeNIe?Odwodnienie to stan, w którym ilość wody

w organizmie spada poniżej poziomu niezbęd-nego do jego właściwego funkcjonowania. Naj-częstsze przyczyny to wymioty, biegunka, nie-wystarczające spożycie wody: w trakcie i po intensywnym wysiłku fizycznym, podczas przyjmowania leków (diuretyków, leków regulu-jących ciśnienie, leków antyhistaminowych), w przebiegu choroby z podwyższoną tempera-turą ciała.

U osób starszych zawartość wody w organi-zmie nie powinna spadać poniżej 40% masy ciała. w przypadku seniorów do odwodnienia dochodzi bardzo gwałtownie. Odwodnienie niekorzystnie wpływa na pracę nerek i może doprowadzić do pojawienia się zakrzepów. to szczególnie niebezpieczne, ponieważ taki stan sprzyja powstaniu zatorów płucnych.

jAk ZwAlCZYĆ OdwOdNIeNIe?Jeśli jest ono łagodne, na ogół wystarczy do-

starczyć organizmowi duże ilości wody. Może

cODZIEnnE naWaDnIanIE ORganIZMu: • Warto mieć zawsze przy sobie butelkę

z wodą i kontrolować ilość spoży- tych płynów.

• Pamiętaj – lepiej napić się „na zapas”.• Uzupełnij płyny jeśli zauważysz, że barwa

twojego moczu przyjęła ciemny kolor. Uryna powinna mieć jasną, słomkową barwę.

• Koniecznie pij wodę po wysiłku fizycznym oraz w trakcie upałów.

się jednak zdarzyć, iż objawy ulegną nasileniu. Gdy przez 9 godzin nie oddało się moczu, poja-wiły się silne zawroty głowy, skóra stała się wy-raźnie wysuszona, należy jak najszybciej udać się do lekarza.

W aptekach dostępne są preparaty wydawa-ne bez recepty, które rozpuszcza się w wodzie i podaje do picia, w celu zapewnienia prawidło-wego nawodnienia i dostarczenia soli mineral-nych. Jest to m.in. Orsalit, który wspiera i regu-luje gospodarkę wodno-elektrolitową oraz Floridral – płyn nawadniający z dodatkiem bakterii probiotycznych, który obniża ryzyko odwodnienia mogącego wystąpić podczas bie-gunki i wymiotów, a przy tym ma przyjemny bananowy smak.

Niedobory płynów pomagają także uzupeł-nić tabletki musujące Zdrovit litorsal. Z prepa-ratów wydawanych na receptę na uwagę zasłu-guje gastrolit. Zawiera on jony sodowe, potasowe, wodorowęglanowe oraz glukozę w ilościach, które pozwalają na szybkie, proste i bezpieczne ich uzupełnienie.

kIedY NAleŻY UZUpeŁNIAĆ pŁYNY?

Niezwłocznie, gdy tylko poczujesz pra-gnienie. Wydaje się to być oczywistym, ale tak naprawdę w natło-ku codziennych obo-wiązków nie zwracamy na to uwagi. Pamiętaj, iż uczucie pragnienia to pierwszy sygnał, który może doprowa-dzić do odwodnienia! Nie wolno go zatem bagatelizować.

Redakcja


REKLAMA

18

Widok mężczyzny w salonie kosmetycznym czy solarium nie dziwi obecnie nikogo i nie wzbudza sensacji. to nie tajemnica, że apa-rycja jest niezwykle istotna w dzisiejszym świecie i może mieć wpływ na sukces zawo-dowy oraz komfort życia. Panowie dbają o siebie i są z tego dumni. czy często decy-dują się, by pójść o jeden krok dalej?

Medycyna estetyczna już nie tylko wśród ce-lebrytek cieszy się coraz większym zaintereso-waniem. Zwykłe śmiertelniczki również podda-ją się zabiegom upiększającym. Czy panowie także ulegają modzie? Na poprawę, których części ciała się decydują? A może nadal obec-ność przedstawicieli męskiego świata w klini-kach medycyny estetycznej jest niezwykłą rzadkością?

OSIąGNIĘCIA MedYCYNYOkazuje się, że rozwój medycyny, który prze-

kłada się na bezpieczeństwo i poszerzenie wa-chlarza dostępnych zabiegów, przekonuje tak-że panów. chirurgia plastyczna nie jest już tematem tabu. Obecnie około 30% wszyst-kich zabiegów chirurgii plastycznej wyko-nują właśnie mężczyźni.

OblIcZa MężcZYZnY Poradnik „czas na zdrowie” • nr 03 (08)/2012

19

ktO pRZYChOdZI NA ZAbIeGI?•Mężczyźni niezwykle krytyczni wobec sie-

bie, którzy mimo nienagannej prezencji za-wsze znajdą w swoim wyglądzie jakiś ele-ment do poprawy.

•Dziennikarze, aktorzy, piosenkarze, osoby publiczne, dla których wygląd zewnętrzny jest niezwykle istotny z uwagi na rodzaj wy-konywanej pracy.

•Panowie, dla których niezwykle ważna jest moda.

•Mężczyźni przekonani, iż wraz ze zmianą wyglądu całe ich dotychczasowe życie się odmieni.

CO NAjChĘtNIej pOpRAwIAją pANOwIe?

Wachlarz dostępnych zabiegów poszerza się nieustannie. Zwiększa się również liczba klinik zajmujących się chirurgią plastyczną. Wiele z nich cieszy się zaufaniem i uznaniem pacjen-tów. Panowie korzystający z zabiegów medycy-ny estetycznej najczęściej decydują się na:•przeszczep włosów – to jedyna skuteczna

metoda w walce z łysieniem androgeno-wym, na które cierpi co trzeci mężczyzna,

• zabiegi twarzy – wszelkiego rodzaju: ko-rekta uszu, ust, nosa, podbródka, wygła-

dzanie zmarszczek, usuwanie blizn i zna-mion,

•korektę „kobiecych piersi” – ten problem dotyka coraz większej liczby panów, zwłasz-cza amatorów siłowni, którzy jako wspoma-gacza w ćwiczeniach używali hormonów anabolicznych,

•poprawę muskulatury ciała – ramion, klatki piersiowej, ud, pośladków,

•odsysanie tłuszczu – najczęściej z okolic brzucha, w celu osiągnięcia tzw. kaloryfera,

•wydłużenie, pogrubienie penisa – kom-pleksy wynikające z niezadowolenia z wiel-kości członka często kierują zdesperowa-nych mężczyzn prosto na stół chirurgiczny.

Redakcja

REKLAM

A

jAk kSZtAŁtUją SIĘ CeNY?• liposukcja: 3.000-10.000 zł,•wygładzenie zmarszczek: 6.000-13.000 zł,•korekta powiek: 2.000-7.000 zł,•ginekomastia: 3.000-5.000 zł,•korekta małżowin: 1.500-3.000 zł,•korekcja nosa: 3.000-8.000 zł.

OblIcZa MężcZYZnY

PORaDY Dla RODZIcóW

Dobroczynny wpływ witamin na stan zdro-wia dzieci jest oczywisty. trzeba jednak pa-miętać, że tylko stosowanie zbilansowanej diety bogatej nie tylko w składniki budulco-we, ale również w witaminy i mikroelementy oraz upowszechnianie wśród rodziców mo-deli racjonalnego żywienia niemowląt, dzie-ci i młodzieży, zapewni im prawidłowy i zdrowy rozwój.

Witaminy to niezbędne do życia organiczne substancje działające fizjologicznie w małych dawkach, które w ludzkim organizmie nie mogą być wytwarzane albo są wytwarzane w bardzo małych, niedostatecznych ilościach, tylko w określonych warunkach (np. przy niedoborze światła). Z tego powodu muszą zostać dostar-czone z zewnątrz. Witaminy dzieli się na roz-puszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) i w wodzie (witaminy z grup B, wi-tamina C). Podział ten informuje, w którym środku spożywczym dana witamina wystę-puje.

warto zapamiętać, że wchłanianie wita-min rozpuszczalnych w tłuszczach ma miej-sce w przewodzie po-karmowym, w warunkach prawidłowego wchłaniania tłuszczów (przy dostatecznym wydzielaniu żółci), a ich przedawkowanie po-woduje poważne konsekwencje.

Dla odmiany przedawkowanie witamin roz-puszczalnych w wodzie nie jest aż tak groźne dla organizmu, oczywiście jeśli nerki funkcjonu-ją prawidłowo.

WItaMInOWE SuPlEMEntY DIEtY?Dopóki nasza dieta jest pełnowartościowa,

odpowiednio przygotowywana i prawidłowo zbilansowana nie musimy martwić się o ko-nieczność suplementacji witamin i mikroele-mentów u dzieci. Wskazaniem do dodatkowe-go podawania witamin jest jednostronne lub

niedostateczne odży-wianie, kiedy orga-nizm ma większe na nie zapotrzebowanie (wiek niemowlęcy, okres ciąży i karmienia piersią, wyczynowe uprawianie sportu, re-konwalescencja po przebytych choro-bach, wspomaganie

rozwoju fizycznego) oraz w przypadku zmniej-szonego wchłaniania witamin (anemia).

kIEDY SuPlEMEntOWaĆ DZIEckO?Bardzo często popełniamy błędy żywieniowe

wynikające z niewiedzy czy też mody na rozma-ite diety, które niejednokrotnie nie są właściwie zbilansowane. Dlatego właśnie bardzo istotne

20

Witaminy


REKLAM

A

jest uzupełnianie menu naszych pociech o do-datkowe źródła witamin. Zapewni to prawidło-wy rozwój dziecka i uchroni przed występowa-niem wielu chorób, takich jak: krzywica, cukrzyca, choroby zakaźne, niedożywienie, ast-ma, choroby układu nerwowego, serca, choro-by przewodu pokarmowego, otyłość.

Przyjmowanie niedostatecznych ilości wita-min prowadzi do ich niedoborów. O skutkach przedawkowań oraz niedoborów czytaj na str. 23-24.

JakIE PREPaRatY WYbRaĆ?Obecnie na rynku mamy mnóstwo prepara-

tów witaminowych, w różnych postaciach far-maceutycznych, zachęcających naszych małych pacjentów do ich zażywania.

Warto jednak pamiętać o tym, że nie należy stosować kilku preparatów witaminowych na raz. Dotyczy to zarówno niemowląt, małych


21

dzieci, jak i nastolatków. Ważne jest też, aby pre-parat był dostosowany do wieku dziecka. W ap-tece możemy kupić bez recepty witaminy w po-staci tabletek (Multi-tabs), tabletek do ssania (Pikovit, Vigor, Marsjanki), tabletek musują-cych (Vibovit, Sanostol), żelków (Juvit gumi-sie, Vibovit aquażelki), gum rozpuszczalnych, proszku (Vibovit, Visolvit), kropli doustnych (cebion Multi, Juvit Multi), syropów (Multivi-tamol, bioaron Multiwitamina, Multi-Sano-stol), a nawet lizaków. Często mają one owoco-wy smak i zapach, co czyni je jeszcze bardziej atrakcyjnymi. Większość z nich zapewni 100% dziennego zapotrzebowania na witaminy i mi-kroelementy. Mogą być podawane z pokar-mem lub piciem, a najlepiej jest podawać je po posiłku w celu lepszego wchłaniania.

mgr farm. anna Mierzwińska-DoboszApteka Ziko ul. Długa, Kraków


20

Witaminy od Bioaronu®

– eksperta, któremu ufają mamy.

Więcej informacji na www.zdrowedziecko.info

N O W O Ś Ć

dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego do postępowania dietetycznego dla dzieci i niemowląt karmionych piersią

Bioaron_Witaminy_ogloszenie148x210.indd 1 12-05-22 11:21


23

nIEZbęDnIk ZDROWEgO cZłOWIEka

WitaminaŹródło: tran rybi, jajka, wątroba, masło, mleko

Działanie: Jest niezbędna do wzrostu całe-go organizmu, wzrostu i różnicowania się ko-mórek nabłonkowych, rozwoju embrionalne-go oraz funkcji widzenia. W wyniku wywołania uszczelniania nabłonków i stymulacji wytwa-rzania śluzu, witamina a zapobiega wniknię-ciu drobnoustrojów do organizmu. W skórze wzmaga rogowacenie. nieDOBÓR: Objawia się upośledzeniem funk-cji widzenia, suchością błon śluzowych, niedo-krwistością i tworzeniem się łusek oraz zmarsz-czek skóry. PRzeDaWKOWanie: Powoduje (zwłaszcza u dzieci) utratę apetytu, wypadanie włosów, swędzenie skóry, pękanie naskórka w kącikach ust oraz opóźnienie wzrostu.

WitaminaŹródło: olej z wątrób ryb

Działanie: Odpowiedzialna jest głównie za metabolizm wapnia.nieDOBÓR: U niemowląt i dzieci prowadzi do krzywicy, a występujący przy tym niedobór wapnia do miękkości kości i deformacji układu kostnego.PRzeDaWKOWanie: Początkowo występują objawy mało swoiste, jak: brak apetytu, wymio-ty, zaparcia, słabe przyrosty masy ciała, wzmo-żone pragnienie i wzmożone oddawanie mo-czu, zaburzenia neurologiczne (np. obniżone napięcie mięśniowe, wygórowane odruchy głę-bokie). W bardziej zaawansowanych przypad-kach może pojawić się kamica układu moczo-wego, nawet wapnica nerek oraz ogólna demineralizacja kośćca.

wItAMINAŹródło: kiełki zbóż, orzechy i ole-

je roślinneDZIałanIE: bierze udział w przemianach oksydacyjnych, odpowiada za aktywność róż-nych enzymów, chroni erytrocyty przed roz-padem.nIEDObóR: Powoduje osłabienie mięśni, przy-spieszony rozpad erytrocytów, zaburzenia układu nerwowego, tzw. neuropatie (u dzieci występujące dużo częściej niż u dorosłych).PRZEDaWkOWanIE: Zaburzenia czynności przewodu pokarmowego, uczucie zmęczenia i osłabienia. Na szczęście przedawkowanie tej witaminy zdarza się bardzo rzadko, gdyż nor-malnie 60% dawki dziennej wydalane jest wraz z kałem.

wItAMINAŹródło: warzywa (np. brukselka, sałata), jaja, mleko

DZIałanIE: bierze udział w syntezie i prze-mianach czynników krzepnięcia krwi. nIEDObóR: Objawami jej niedoboru mogą być krwawienia. Szczególnie niebezpieczne u noworodków są krwawienia do mózgu, jeśli matka nie przyjmowała dostatecznych ilości tej witaminy. Dlatego tak ważne jest jej podawanie naszym pociechom w formie kropelek w pierw-szych tygodniach życia, zgodnie z zaleceniem lekarza.PRZEDaWkOWanIE: Może spowodować ane-mię hemolityczną, żółtaczkę, depresję, uszko-dzenie wątroby i mózgu.

24

nIEZbęDnIk ZDROWEgO cZłOWIEka

GRUpA wItAMINŹródło: drożdże, orzechy, nerki, kiełki zbóż, nasiona strączkowe,

warzywa liściasteDZIałanIE: Odpowiedzialne są za prawidło-we działanie układu nerwowego (przewodze-nie bodźców) oraz prawidłowy jego rozwój. biorą udział w procesach widzenia, krzepnię-cia, przemianach aminokwasów, węglowoda-nów, syntezie przeciwciał.nIEDObóR: Niedobory poszczególnych wita-min mogą powodować, m.in.: Witamina b1 (tia-mina): porażenie nerwów obwodowych, zapa-lenie wielonerwowe, migreny; Witamina b2 (ryboflawina): zajady, łamliwe paznokcie, pro-blemy z ostrością wzroku, niedokrwistość; Wi-tamina b3 (PP, niacyna): krwawienie z dziąseł, kurcze naczyniowe kończyn, wzrost poziomu cukru we krwi, skurcz oskrzeli i astma; Witami-na b5 (kwas pantotenowy): bóle kończyn – zwłaszcza bolesność pięt, uczucie pieczenia stóp, kurcze i drżenie mięśni, zaburzenia snu; Witamina b6 (pirydoksyna): stany zapalne skó-ry, zanik mięśni, drętwienie rąk, depresja, ner-wowość, mdłości, niedokrwistość, łuszcząca się skóra; Witamina b7 (biotyna): choroby skóry, białaczka, nadczynność tarczycy; Witamina b9 (kwas foliowy): niedokrwistość, egzemy, brak apetytu. Witamina b12 (kobalamina): miażdży-ca wieńcowa, nadwrażliwość na ciepło i zimno, cukrzyca, zaparcia.PRZEDaWkOWanIE: Uważa się, że witaminy z grupy B trudno przedawkować. Wśród obja-wów przedawkowania wskazuje się: osłabienie, obrzęki, poty, nudności, zmęczenie, duszność, obrzęk krtani, bóle głowy. Jak zawsze istnieje zasada, że jeśli chorujesz przewlekle, powi-nieneś każdorazowo skonsultować z leka-rzem zamiar suplementacji, gdyż istnieją przeciwwskazania (np. przyjmowanie witami-

ny PP nie służy osobom z cukrzycą, jaskrą, cho-robą wrzodową i schorzeniami wątroby, zaś wi-tamina B12 i kwas foliowy nie są wskazane u leczonych onkologicznie, gdyż mogą przy-spieszyć rozwój nowotworu).

wItAMINAŹródło: porzeczki, poziomki, ma-liny, owoce cytrusowe, papryka,

brokuły, ziemniaki, pomidoryDZIałanIE: Uszczelnia ściany naczyń krwio-nośnych, ułatwia wchłanianie żelaza, bierze udział w procesie krzepnięcia krwi, a co naj-ważniejsze – stymuluje procesy immunolo-giczne swoim działaniem przeciwutleniają-cym.nIEDObóR: Manifestuje się on zmęczeniem, brakiem łaknienia, osłabieniem mięśni, krwa-wieniami, rozluźnieniem i wypadaniem zębów oraz zwiększoną skłonnością do zapadania na choroby zakaźne.PRZEDaWkOWanIE: U osób szczególnie wraż-liwych może prowadzić do krystalizacji szcza-wianów i moczanów w nerkach. Bardzo duże dawki 2000-3000 mg/dzień mogą także wywo-ływać zaburzenia w przewodzie pokarmowym. Obliczono jednak, że bezpieczna dawka wynosi 1000 mg/dzień i może być przyjmowana przez dłuższy czas.

mgr farm. anna Mierzwińska-DoboszApteka Ziko ul. Długa, Kraków


21

Menstruacja ellen®Twój sposób na zdrowie intymne!

Wiele czynników predysponuje kobiety do częstych i nawracających problemów intymnych. Wiek, zmiany hormonalne, antybiotykoterapia, aktywność seksual-na, częste kąpiele, korzystanie z basenu, sauny to najczęstsze czynniki powodują-ce zaburzenia równowagi mikrobiolo-gicznej pochwy. Mogą się one przyczynić do powstania nieprzyjemnych dolegliwo-ści intymnych tj. świąd, pieczenie, upła-wy oraz doprowadzić do wystąpienia stanów zapalnych o podłożu bakteryjnym lub grzybiczym.

Dodatkowo w czasie menstruacji obser-wuje się zwiększoną podatność na infek-cje intymne, co wiąże się ze spadkiem ilości LAB (bakterii kwasu mleko-wego) i podwyższeniem pH pochwy. Aby nasza delikatna równowaga intymna nie została zachwiana, warto wypróbować ellen® – innowacyj-ny probiotyk ginekologiczny w formie tamponu, który wzmacnia natural-ną florę bakteryjną oraz utrzymuje właściwy poziom pH pochwy.

Bakterie probiotyczne Lacto Naturel®, zawarte w ellen®, zasiedlają po-chwę już po pierwszej menstruacji i mogą się utrzymywać nawet do

6 miesięcy. Dzięki temu ellen® chroni strefy intymne kobiety i zmniejsza ryzyko namnażania się bakterii chorobotwór-czych odpowiedzialnych za najczęściej występujące infekcje intymne.

ellen® – probiotyk dla każdej z nas!

Probiotyk ellen® dostępny jest w trzech rozmiarach: ellen® Mini, ellen® Nor-mal oraz ellen® Super. Powinien być stosowany pomocniczo w przypadku wystąpienia infekcji intymnych wywoła-nych przez bakterie i grzyby – po kuracji antybiotykowej lub przeciwgrzybiczej, a także w celu ograniczenia dyskomfor-tu, uczucia świądu i podrażnienia okolic

intymnych. ellen® może być również stosowany profilaktycznie w celu utrzymania odpowiedniej równowagi flory bakteryjnej pochwy i ochrony układu moczowo-płciowego kobiety. Pozytywny wpływ, jaki wywiera on na florę bateryjną pochwy, jest obserwowany u większości kobiet już po pierwszej menstruacji.

2w1 p r o b i o t y k • o c h r o n a& t a m p o n • h i g i e n a

Kampania na rzecz zdrowia intymnego kobiety: www.intymnieorownowadze.pl Szukaj w dobrych aptekach: www.ellenprobiotyk.pl

Proces uwalniania bakterii probiotycznych z tamponu

Z kulturą do kobietProbiotyczne kultury bakterii

po raz pierwszy w tamponie

Dlaczego 2 w 1, a nie zwykły probiotyk?• Probiotyk w formie tamponu działa szybko i bezpośrednio

w miejscu docelowym, w przeciwieństwie do probioty-ków doustnych, które kolonizują pochwę dopiero po przej-ściu przez cały układ pokarmowy, a następnie z odbytu do pochwy, na co potrzeba nawet 20 dni! Dodatkowo bakterie z preparatów doustnych są obecne w pochwie tylko do ko-lejnej menstruacji i czasie jej trwania zanikają.

• Probiotyki dopochwowe nie mogą być stosowane podczas menstruacji, zazwyczaj stosuje się je bezpośrednio po za-kończeniu krwawienia, co może ograniczać aktywność, np. fizyczną czy seksualną nawet do 10 dni; dodatkowo zmusza-ją do noszenia wkładek higienicznych, aby uniknąć zabru-dzeń bielizny.

26

kĄcIk naStOlatkI

Miesiączka towarzyszy każdej kobiecie od cza-su dojrzewania do menopauzy. Mówiąc najpro-ściej, polega na cyklicznym złuszczaniu się na-błonka macicy na skutek zmian stężenia estrogenów i progesteronu, co skutkuje comie-sięcznym krwawieniem z dróg rodnych.

Warto zatem wiedzieć o menstruacji jak najwię-cej, tak, by uzyskać odpowiedzi na wszystkie nurtu-jące pytania. Niestety często pojawiają się sprzecz-ności. Jaka jest prawda?

PRaWDa cZY MIt?Podczas miesiączki nie można zajść w ciążę.to nieprawda. Zapłodnienie podczas menstruacji jest szczególnie prawdopodobne u kobiet posiada-jących krótki cykl (do 22 dni). Zdarza się to również, kiedy zbliżeniu towarzyszą niezwykle silne emocje.

kobiety, u których krwawienia są obfite, mogą zapaść na anemię.to prawda. W trakcie obfitych miesiączek orga-nizm traci duże ilości żelaza. Niedobór tego pier-wiastka w organizmie może doprowadzić do niedo-krwistości.

niepojawienie się okresu świadczy o ciąży.to nieprawda. Przyczyn zatrzymania miesiączki może być wiele, np.: odstawienie tabletek antykon-cepcyjnych, niskokaloryczna i intensywna dieta, duży wysiłek fizyczny, zaburzenia hormonalne, sil-ne przeżycia psychiczne.

W trakcie miesiączki nie powinno się uprawiać sportu i pływać.to nieprawda. Lekkie ćwiczenia fizyczne są w sta-nie złagodzić dolegliwości związane z miesiączką (skurcze brzucha). Nie należy jednak przesadzać


27

z ich intensywnością. Zbyt forsowne ćwiczenia i zbyt duży wysiłek fizyczny mogą przynieść od-wrotny skutek i nasilić, zintensyfikować krwa-wienie. Korzystanie z pływalni nie jest zabronio-ne. Należy jednak wówczas zabezpieczyć się tamponem i pamiętać o jego wymianie zaraz po wyjściu z wody.

nieregularność miesiączkowania nie powin-na wzbudzać niepokoju w pierwszych dwóch latach od wystąpienia pierwszego krwawienia.to prawda. Po upływie tego czasu cykl stabili-zuje się. Okres może się również przesunąć na skutek zmian klimatycznych.

Zażywanie tabletek antykoncepcyjnych mo--że uregulować cykl.to prawda. Czasem są nawet w tym celu prze-pisywane przez lekarza. Do krwawień dochodzi wówczas w przerwie pomiędzy zażywaniem kolejnych opakowań pigułek. Nie jest to „natu-ralna” miesiączka, tylko tzw. krwawienie z od-stawienia.

na początku ciąży mogą się pojawić plamie-nia.to prawda. Nieobfite krwawienie może się po-jawić nawet w trzecim miesiącu ciąży. W jego trakcie usuwane są niepokryte łożyskiem reszt-ki błony śluzowej macicy. Kobieta nie jest w sta-nie stwierdzić na pewno, że to tylko niegroźne krwawienie, a nie początek poronienia. Dlatego też każdą tego typu sytuację należy skonsulto-wać z lekarzem.

W trakcie menstruacji trudniej się zarazić wi-rusem HIV.to nieprawda. W czasie okresu szyjka macicy jest rozwarta. Taka sytuacja ułatwia zakażenie nie tylko wirusem HIV, ale także innymi choro-bami zakaźnymi, np. żółtaczką.

kĄcIk naStOlatkI

Wszystkie kobiety cierpią na PMS (zespół stresu przedmiesiączkowego).to nieprawda. W rzeczywistości jedynie co druga kobieta odczuwa symptomy stresu przedmiesiączkowego. U ¼ pań dolegliwości są tak uciążliwe, że wymagają leczenia.

kobieta, która nie zaczęła miesiączkować między 16. a 17. rokiem życia powinna pod-dać się diagnostyce lekarskiej.to prawda. Tylko specjalista jest w stanie stwierdzić, jakie są dokładnie przyczyny takie-go stanu. Nie warto jednak martwić się na za-pas. Należy pamiętać, że duży wpływ na wiek, w którym kobieta zaczyna miesiączkować mają uwarunkowania genetyczne, fizjologia, tryb ży-cia, a nawet sposób odżywiania.

kobieta zaczyna miesiączkować na nowo za-raz po okresie ciąży.to nieprawda. Nie ma reguły. U matek, które karmią piersią, pierwsze miesiączki mogą poja-wić się już po okresie połogu tj. ok. 8 tygodni po porodzie, ale zdarza się to nawet po około 6-8 miesiącach od porodu. Panie, które nie karmią, pierwszych krwawień mogą spodziewać się wcześniej tj. po około 8-12 tygodniach.

laktacja blokuje miesiączkę.to nieprawda. Kobieta karmiąca może regular-nie miesiączkować.

Podczas miesiączki nie powinno się stoso-wać leków przeciwbólowych.to nieprawda. Nie jesteśmy skazane w tych dniach na ból i cierpienie. Szczególnie w pierw-szych dniach miesiączka bywa niezwykle bole-sna. By móc normalnie funkcjonować warto stosować leki rozkurczowe wydawane bez re-cepty. Jednak jak zawsze, nie wolno przesadzać z ich ilością.

Redakcja

ZROZuMIEĆ DZIEckO

28

jętności i wzrostem samodzielności, mały czło-wiek coraz bardziej stanowczo zaznacza własne zdanie, buntując się przeciwko nam. Nadchodzi moment, gdy „nie” czy „sam” stają się ulubiony-mi słowami, a każda, nawet najprostsza czyn-ność, jak założenie skarpetek, jest powodem do walki, płaczu i krzyku. Nasz aniołek zmienia się w istnego diabła: bije, gryzie, rzuca zabawkami, a po przejściu tej fali wściekłości znowu jest we-soły i sympatyczny, jak gdyby nic się nie stało.

Te zmiany nastroju, złość i bunt są jak najbar-dziej normalnymi przejawami aktualnej fazy rozwoju i nie świadczą o naszej niekompetencji i błędach wychowawczych czy o złośliwości na-szego dziecka. Mały człowiek, choć coraz bar-dziej samodzielny, nie nabył jeszcze wystar-czających umiejętności, aby wyrazić swoje potrzeby. nie potrafi inaczej radzić sobie z własnymi emocjami i poczuciem frustracji, gdy nie dostaje, czego chce lub gdy nie rozu-miemy, co próbuje komunikować.

cO RObIĆ, bY PRZEtRWaĆ?Eksperci zgodnie podkreślają, że najważniej-

sze w tym okresie są: konsekwencja, ustalenie reguł i wyznaczenie granic. Nasza konsekwen-cja w stosunku do zachowań dziecka, w połą-czeniu z rutyną i ustalonym schematem dnia sprawiają, że świat jest dla dziecka przewidy-walny i bezpieczny. Zastanówmy się nad zaka-zami, które chcemy wprowadzić i starajmy się zawsze reagować, gdy dziecko je łamie. Przykła-dem nieakceptowanych zachowań mogą być bicie, kopanie czy gryzienie. Jednocześnie do-stosujmy mieszkanie do potrzeb małego eks-ploratora, nie biegajmy za dzieckiem ciągle mó-wiąc „nie” Nie strofujmy za zabawę prze- dmiotami pozostawionymi w jego zasięgu.

Choć w małych mieszkaniach może to być trudne, warto dokładnie zabezpieczyć prze-strzeń dziecka, zarówno ze względów bezpie-czeństwa, jak i po to, aby zakazy nie stały się dominującym wyznacznikiem wspólnej relacji.

kto z rodziców nie doświadczył sytuacji, gdy dziecko stawia opór właśnie w chwili, kiedy najbardziej nam się spieszy. Jak sobie pora-dzić w takiej sytuacji? Jak pogodzić potrze-by dziecka z nieustającym brakiem czasu, tak typowym dla współczesnych rodziców? gdzie jest klucz do sukcesu? choć nie za-wsze jest nam to na rękę, faktem jest, że na-sze dziecko ma swoje zdanie już od najmłod-szych lat. najczęściej w dodatku jest ono skrajnie odmienne od naszego. taki bunt jest jedną z najczęściej spotykanych form konfrontacji ze strony małego człowieka.

Pierwsze fazy buntu bywają zaskoczeniem dla młodych rodziców, spodziewamy się ich między 2. a 3. rokiem życia, jednak gdy nasz roczny maluch pierwszy raz rzuca się z wście-kłością na podłogę, zastanawiamy się, czy nie trafiliśmy na wyjątkowo krnąbrny egzemplarz. Okazuje się jednak, że pierwsze przejawy buntu mogą pojawić się w dowolnym okresie podczas drugiego roku życia, często około 15. miesiąca, choć bywa, że nawet przed pierwszymi urodzi-nami.

POWODY ZłOŚcIPierwszy rok w życiu dziecka to czas, kiedy

w zasadzie mamy wpływ na wszystko – wybie-ramy mu ubranie, jeśli nie chcemy, aby jadło słodycze, po prostu ich nie podajemy. Oczywi-ście dzieci mają swoje preferencje, jednak w miarę łatwo dostosowują się do naszych wy-magań, są łase na pochwały, a aprobata i zado-wolenie rodziców sprawiają im widoczną przy-jemność i działają motywująco.

Jednak wraz z nabywaniem kolejnych umie-

2-latkabunt


Dominika anna Zającmama 2-latka

nIE ulEgaJMYZanim nasze dziecko wkroczy w okres buntu,

konsekwencja i trzymanie się własnych zasad wydają nam się oczywiste. Mamy pewne zało-żenia co do naszych metod wychowawczych i planujemy się ich trzymać. Niestety teoria może okazać się daleka od rzeczywistości, z którą przyjdzie nam się zmierzyć.

Energia i upór dzieci oraz ich wiecznie nała-dowana bateria stanowią sporą przewagę w zderzeniu z naszym, już nieco zużytym, orga-nizmem. Zmęczony rodzic często nie ma siły, aby stawić czoła małemu żywiołowi. Ulega buntownikowi dla zaznania choć chwili spokoju i ciszy w domu.

Dlatego nie warto walczyć o drobnostki, two-rzyć niepotrzebnych zakazów. Im mniej pola do konfliktów, tym większa szansa na uniknięcie burzy. Gdy dziecko zaczyna rozrabiać, spróbuj-my odwrócić jego uwagę, skierować ją na coś innego. Pozwalajmy mu dokonać wyboru, pro-ponując konkretne opcje: „Zjesz kanapkę czy omlet?”, „Wolisz dziś dżinsy czy sztruksy?” Pyta-jąc co chce założyć lub co chce zjeść, ryzykuje-my sporem, gdy wybierze krótkie spodenki w zimie lub lody i czekoladę na kolację.

gDY aRguMEntY nIE DZIałaJĄJeśli mimo wszystko dziecko wpada w złość,

krzyczy i płacze, rzuca się na ziemię, waląc pię-ściami w podłogę, starajmy się za wszelką cenę zachować spokój i nie ulegać. Ignorowanie na-padów złości pozwoli je nauczyć, że niczego w ten sposób nie osiągnie, a cały ten wysiłek na nic. Oczywiście nie warto się oszukiwać, że za każdym razem zareagujemy tak, jak byśmy chcieli, mamy przecież własne emocje, a pokła-dy cierpliwości są ograniczone nawet u najspo-kojniejszych z nas. Zresztą możemy przecież czasem odpuścić, nie ma przecież ludzi ideal-nych ani dzieci, ani rodziców.

cO MOżE cIę ZaSkOcZYĆ:•Okresy buntu sporo przed drugimi urodzinami.•Negowanie przez dziecko absolut-nie wszystkiego, nawet tego, co sprawia mu przyjemność.•Częste i nagłe zmiany nastroju.•Niesamowity upór i konsekwencja w próbach postawienia na swoim.•Napady złości potrafiące trwać naprawdę długo.

ZROZuMIEĆ DZIEckO

29

REKLAMA Poradnik „czas na zdrowie” • nr 03 (08)/2012

FRY-WOlnE RODnIkISą to cząsteczki, które posiadają co najmniej

jeden niesparowany (wolny) elektron, w wyni-ku czego są bardzo „towarzyskie” – lubią łączyć w pary swoje wolne elektrony, dzięki czemu uzyskują stabilność chemiczną. Krążąc po na-szym organizmie, atakują w zasadzie każdą na-potkaną komórkę, pobierając z niej brakujący elektron i natychmiast ją uszkadzając. Zjawisko to określane jest właśnie mianem utleniania, inaczej oksydacją. Wolne rodniki największe destrukcje powodują w białkach i DNA. Skut-kiem zaatakowania białka jest gwałtowne sta-rzenie się komórki. Skóra staje się sucha, stara, zwiotczała. Mięśnie słabną i tracą swoją spręży-stość. Starzeje się cały organizm.

Znacznie poważniejsze są konsekwencje ata-ku wolnych rodników na DNA. Taka ingerencja powoduje zmianę struktury i mutację kodu ge-netycznego. Zmutowane komórki zaczynają mnożyć się szaleńczo bez żadnego planu. Efekt? Powstaje nowotwór.

Do czego jeszcze prowadzi bezkarne plądro-wanie naszego organizmu przez wolne rodniki? Choroba Parkinsona, miażdżyca, zaćma, cu-krzyca, bezpłodność. To tylko kilka przykładów z – jak się szacuje – około 75 tzw. „chorób cy-wilizacyjnych”, do których powstania walnie przyczyniają się wolne rodniki.

Sztuka życia w cywilizacyjnej dżungli pole-ga na tym, by umieć wykorzystać wiedzę, ciężko zdobywaną przez ludzi z pasją, przez ludzi z wyobraźnią, przez ludzi, którzy po-trafią rozpracować nasz organizm na czynni-ki pierwsze. Dzięki współczesnej nauce wła-śnie, możemy wytyczyć, a przede wszystkim zrozumieć naszą drogę do zdrowia.

tEMat: „PRZEcIWutlEnIacZE”Kto nie słyszał? Chyba każdemu obiło się

o uszy. A kto wie, czym są, jak działają, co nam dają i dlaczego są tak ważne dla naszego orga-nizmu? Najnowsze badania pokazują, że wiedza Polaków na ten temat jest znikoma. Jednak, aby zrozumieć teorię o dobroczynnych związkach, trzeba zacząć od początku…

tlEn – DWulIcOWY PIERWIaStEkKażdy oddech zapewnia nam niezbędną do

życia dawkę tlenu. Tlen ulega w organizmie czteroetapowej redukcji, w wyniku której po-wstają dwie cząsteczki wody z równoczesnym wytworzeniem energii. To właśnie oddychanie pozwala na uwalnianie energii zawartej w po-karmie i niezbędnej do wszystkich procesów życiowych. Ale tlen to – paradoksalnie – także śmiertelnie niebezpieczny dla nas związek. Około 2% życiodajnego pierwiastka, docierają-cego do naszych tkanek i komórek zamienia się w „potwory”. W wyniku niecałkowitej redukcji tlenu powstają tzw. wolne rodniki.

31

32

Redakcja

RóWnOWaga OkSYDacYJnaNależy pamiętać, że wolne rodniki zawsze

nam towarzyszyły, bo stanowią nieodłączny produkt uboczny przemian metabolicznych, i że ich rola nie opiera się wyłącznie na wyrzą-dzaniu szkody komórkom. Spełniają one rów-nież pozytywne funkcje. Przede wszystkim bio-rą udział w procesach immunologicznych tj. w niszczeniu groźnych bakterii oraz utlenianiu toksycznych substancji. Są więc potrzebne, ko-nieczna jest jednak równowaga pomiędzy wol-nymi rodnikami a związkami, które je neutrali-zują – tzw. przeciwutleniaczami.

PRZEcIWutlEnIacZE……inaczej antyoksydanty, an-

tyutleniacze to związki, które za-pobiegają lub opóźniają proces utleniania wiązań chemicznych da-nej substancji, inaczej mówiąc pro-ces podkradania przez wolne rodni-ki brakujących im elektronów. Przeciwutleniacze pojawiają się w naszym orga-nizmie na dwa sposoby: są przez nas samych wytwarzane (endogenne) lub dostarczane w diecie (egzogenne). Antyutleniacze endogen-ne są produkowane przez nasz organizm, a na-leżą do nich między innymi enzym katalaza oraz ubichinon (koenzym Q10).

Jednak w sytuacji, gdy nasz tryb życia (patrz str. 29) zagraża pojawieniem się tzw. stresu oksydacyjnego, a więc zachwianiu równowagi oksydacyjnej, wówczas należy wspomóc się tzw. antyoksydantami egzogennymi (dostarcza-nymi w diecie).

Do najpowszechniejszych przeciwutleniaczy tego typu należą: witaminy m.in. witamina a, witamina E, witamina c i prowitamina a (be-ta-karoten); składniki mineralne takie jak np. se-len; pozostałe związki czynne – np. polifenole.

gDZIE IcH SZukaĆ?Rzecz jasna najlepsze dla naszego organizmu

są te antyutleniacze, które naturalnie występują w produktach spożywczych: • Witamina a, E, c (czytaj na stronach 23-24), • Prowitamina a (beta-karoten): marchew, dy-nia, morela, papryka czerwona, pomidor, natka pietruszki, szczaw, szpinak, sałata, • Selen: orzech brazylijski, • Polifenole: czerwone wino, herbata zielona, czerwona, biała. Niezwykle istotne jest urozmaicanie codziennej diety, niektóre antyoksydanty działają tylko

w parach na zasadzie synergii. Witamina c na przykład będzie sku-tecznie zwalczała reakcje wolnorod-nikowe w połączeniu z odpowiednią podażą witaminy E. Dlatego np. sa-łatkę ze świeżych warzyw należy bezwzględnie polać olejem roślin-nym.

Z uMIaREMJak wszystko w nadmiarze, także i przeciwu-

tleniacze mogą szkodzić, jeśli przyjmuje się je w sposób niekontrolowany i nieumiarkowany. Równowaga oksydacyjna polega nie tylko na tym, by wolne rodniki nie przytłaczały swoją ilością, ale też na tym, by antyoksydant był w stężeniu niższym niż substancja utleniana. Skutki przedawkowania witamin rozpuszczal-nych w tłuszczach mogą być rozpaczliwe, o tym piszemy na stronach 23-24. W związku z ważną rolą wolnych rodników dla sprawnego działania systemu immunologicznego, należy wziąć pod uwagę, iż przy nadmiernej podaży antyoksy-dantów nasz układ immunologiczny może za-cząć wariować i słabnąć, zamiast stawać się co-raz mocniejszym.


ZłOtY OtIS 2011NAGRODA ZAUFANIA

kwas hialuronowy I mukopolisacharydy

Flexus Emulsja to krem o specjalnym składzie oparty o mukopolisacharydy (rodzaj substancji, naturalnie występującej w stawach, zapewnia ich elastyczność i doskonałe smarowanie) i kwas hialuronowy (naturalny składnik mazi stawowej, do jego głównych funkcji należy zapewnienie lepkości i smarowania stawów). Korzystanie z Flexus Emulsji pomaga zmniejszyć lub wyelimi-nować objawy związane z bólem stawów.

Dystrybutor: Valentis Polska Sp. z o.o.

WSkaZanIa• wspomagająco po urazach takich jak skręcenia i nadciągnięcia stawów;• zmniejszenie lub wyeliminowanie objawów związanych z bólem stawów;• w łagodnych dolegliwościach bólowych stawów;• choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych, barkowych, kręgosłupa;• zmiany chorobowe w obrębie tkanek miękkich okołostawowych;• do pielęgnacji skóry w okolicy stawów;• w czasie uprawiana sportu i rekreacji.

EMOcJE

Wyobraź sobie, że jedziesz spokojnie szosą, kiedy znienacka wyprzedza cię samochód i wciska się przed ciebie tak blisko, że musisz gwałtownie hamować, następnie przyspie-sza i znika za zakrętem. „co za drań, co za pirat drogowy, nie ujdzie mu to na sucho!” – krzyczysz, zaciskasz palce na kierownicy, co jest namiastką duszenia owego kierowcy. Puls przyśpiesza, pot spływa po czole, a ty wyobrażasz sobie, co byś takiemu zrobił kie-dy go dogonisz. Jeśli jeszcze ktoś z tyłu za-trąbi, bo musiałeś zwolnić, jesteś w stanie gwałtownie zajechać mu drogę, zmusić do zatrzymania się i wybuchnąć wściekłością także na niego…

tEn Stan tO PORWanIE EMOcJOnalnEDlaczego tak się dzieje? Dzisiejsza wiedza

z zakresu psychologii i anatomii mózgu dostar-cza nam odpowiedzi. Otóż w naszym mózgu znajdują się struktury odpowiedzialne za zarzą-dzanie emocjami, które jednocześnie powiąza-ne są z mechanizmami obronnymi.

SkĄD taka REakcJa?Okazuje się, że za tzw. pamięć emocjonalną,

a więc zapamiętywanie emocji, które towarzy-szyły różnym wydarzeniom odpowiedzialne jest ciało migdałowate. Co więcej, im bardziej traumatyczne było wydarzenie, tym głębszy ślad w pamięci odciska. Istnieją dwa mechani-zmy uwalniania tych emocjonalnych wspo-mnień. Jeden z nich – wolniejszy – angażuje korę mózgową. Sygnał wzrokowy dociera do niej, tam jest analizowany, oceniany, następnie trafia do ciała migdałowatego i wyzwala reakcję naszego ciała. Jest to proces świadomy, a reak-cje następujące w jego wyniku są przemyślane. Istnieje jednak druga droga docierania sygnału do jądra migdałowatego, znacznie starsza ewo-lucyjnie i szybsza. Część sygnału, pomijając korę, dociera bezpośrednio do ośrodka pamięci emocjonalnej, gdzie uwalnia wspomnienia i wyzwala natychmiastową reakcję. Dzieje się to bez udziału świadomości, w sposób błyska-wiczny i nieprzemyślany. Jest to odzew obron-ny, który umożliwia natychmiastową reakcję na

34


35

EMOcJE

zagrożenie. Dzięki niemu bezwiednie odsko-czymy na widok węża (lub kształtu go przypo-minającego), ale też właśnie przez niego w chwili stresu reagujemy agresywnie.

W przypadku zwierząt, u których wykształcił się ten mechanizm, umożliwia on przeżycie. W przypadku ludzi 75% sygnałów jest „filtrowa-na” przez świadomość, która nadaje im znacze-nie. Jednak kiedy sygnał jest bardzo silny, ciało migdałowate przejmuje całkowicie kontrolę nad naszym organizmem. Świadomość nie docho-dzi do głosu. Pojawiają się bardzo silne i gwał-towne emocje, bo uruchomione są prymityw-ne, „zwierzęce” obszary mózgu, a reakcje stają się instynktowne. Gwałtownie wzrasta poziom adrenaliny, czerwienieje twarz, rośnie ciśnienie, a reakcjom z ciała towarzyszy potok niekontro-lowanych słów, nie myślimy racjonalnie. Po kil-ku minutach emocje opadają, a my zastanawia-my się, co się stało. Często pada wtedy zdanie „wybacz, nie byłem sobą”. I jest to zdanie praw-dziwe – daliśmy się porwać emocjom.

Jak SObIE RaDZIĆ W takIcH SYtuacJacH?Aby odpowiedzieć na to pytanie trzeba zda-

wać sobie sprawę, że porwanie emocjonalne często poprzedzone jest narastającą irytacją. Za każdym razem, kiedy w ciągu dnia doświadcza-my nieprzyjemnych emocji, ciało migdałowate wysyła sygnały uwalniające niewielkie ilości ad-renaliny. Jej poziom utrzymuje się nawet do kil-kudziesięciu minut. Jeśli nie zdąży całkowicie opaść, kolejne irytujące wydarzenie zwiększy jeszcze jej ilość.

Fale zdenerwowania nakładają się na siebie, a kiedy osiągną wartość krytyczną, nawet po-zornie banalne wydarzenie wyzwala wyżej opi-sany mechanizm – na krótko tracimy kontrolę i dajemy się unieść porywom wzburzenia.

WYkRZYcZEĆ ZłOŚĆ?Często spotykanym stwierdzeniem jest, że

w takich momentach powinniśmy się „wykrzy-

czeć” – dać ponieść gniewowi, wyładować go, a przeżyte swoiste Katharsis umożliwi nam po-wrót do normalności. Jednak jak pokazują ba-dania psychologów, wyładowanie złości nie powoduje pozbycia się jej, nadal jesteśmy zde-nerwowani, a możemy nieświadomie sprawić przykrość osobom, które często niezasłużenie padły ofiarą naszego gniewu. Jak ujął to Benja-min Franklin: „Nigdy nie złościmy się bez powo-du, ale rzadko jest to właściwy powód”.

OPanOWaĆ SIę?Inna teoria mówi, że nad emocjami można

całkowicie zapanować i stłumić je do zera. Jed-nak jak pokazuje powyższy mechanizm po-wstawania agresji – nie jesteśmy za nią do koń-ca odpowiedzialni. To prymitywne obszary mózgu, będące poza świadomością i naszą kon-trolą odpowiedzialne są za te najgorsze ataki gniewu, nie możemy zatem go w całości wytłu-mić.

SPRóbOWaĆ ZROZuMIEĆ!Psychologowie radzą, by spojrzeć na dener-

wującą nas sytuację z innej perspektywy. Może opisany na początku kierowca śpieszył się do żony w szpitalu? Może dopiero od niedawna prowadzi samochód i taki sposób jazdy wynika z niedostatku umiejętności, a nie brawury? Po-stawienie się w pozycji obserwatora zdarzenia albo drugiego z jego uczestników pozwala nam nabrać dystansu, znaleźć inne wytłumaczenia, a tym samym opanować gniew już w zarodku. Zanim więc wybuchniemy na kogoś gniewem, pomyślmy, że może miał on ciężki dzień albo właśnie spotkała go przykra sytuacja.

lIcZY SIę cZaSW opanowaniu gniewu istotne jest też rozpo-

znanie pierwszych momentów narastającej fali złości. Pozwala to uspokoić się jeszcze wtedy, gdy jest to możliwe, kiedy złość nie osiągnęła krytycznego punktu, czyli tuż przed porwa-

EMOcJE

niem. Redford Williams, psycholog z Uniwersy-tetu Duke radzi, aby w ramach ćwiczenia samo-świadomości emocjonalnej zapisywać wszystkie emocje, jakie nam towarzyszą w ciągu dnia. Nazwanie ich i zapisanie pozwala uświa-domić sobie, kiedy pojawia się złość oraz, co ważniejsze, kiedy zaczyna narastać. W takich właśnie momentach dobrze jest oderwać się od denerwujących zdarzeń i zająć wykonywaniem innych, przyjemnych czynności, zrobić sobie przerwę i zająć się jakąś drobną rozrywką lub wykonać ćwiczenia relaksacyjne, np. głębokie oddychanie czy rozluźnianie ciała.

ROZluźnIJ SIę PO cIężkIM tYgODnIuJeśli mamy ciężki, pełen stresu tydzień, prze-

znaczmy jeden wieczór na wypad do kina lub kolację ze znajomymi. Nic tak świetnie nie uśmierza złości, jak dobra zabawa z przyjaciół-mi. Co ciekawe psychologowie wskazują, że złym sposobem w takich wypadkach jest uda-nie się na zakupy. Mimo, że kojarzą się nam one z przyjemnym spędzaniem czasu, chodzenie po sklepach daje czas na myślenie o irytujących zdarzeniach, rozpamiętywanie ich, a takie my-ślowe „przeżuwanie” przykrych emocji powo-duje ich nasilenie i nie zmniejsza napięcia.

ZIOłOWE tERaPIE antYStRESOWEZ pomocą w stanach napięcia emocjonalne-

go śpieszy też sama natura. Świetnie sprawdza-ją się herbatki z melisy czy złożone preparaty z kilku roślin. Jeśli nie mamy czasu na zaparza-nie ziół można przyjmować je w postaci kapsu-łek czy tabletek zawierających suche wyciągi. W składzie najczęściej spotykamy wspomnianą melisę, bardzo popularna jest również waleria-na, czyli kozłek lekarski oraz serdecznik – o do-datkowym działaniu regulującym pracę serca.

Wzmacniająco na serce działać też będzie głóg. Częstym dodatkiem do tych mieszanek są zioła działające na przewód pokarmowy, takie

jak mięta czy gorczyca, które pobudzają trawie-nie często zahamowane w stanach stresowych. Zasypianie ułatwi dodatek szyszek chmielu, a nastrój poprawi dziurawiec. Ziołowe wyciągi dostępne są również w postaci nalewek lub kropli, jednak warto pamiętać, że zawierają one alkohol.

ODStRESOWuJĄcE MIkROElEMEntYOprócz ziół polecane jest również uzupełnie-

nie niedoborów magnezu i witamin z grupy B, zwłaszcza B6, która poza korzystnym wpływem na układ nerwowy, ułatwia przyswajanie ma-gnezu. W przypadku wyboru preparatu ma-gnezowego, warto zwrócić uwagę na zawar-tość jonów magnezu, a nie tylko na ogólną zawartość jego związku oraz zapytać farma-ceutę o przyswajalność, co ma kluczowe zna-czenie w przypadku suplementacji tego mine-rału. Z niektórych preparatów, mimo pozornie dużej dawki, magnez wchłania się w niewystar-czającym stopniu. Bardzo dobrze przyswajane są chelaty i związki organiczne.

pamiętajmy, że złość i gniew są wpisane w naszą naturę, ale to od nas zależy, czy w porę je rozpoznamy i nie damy się im po-rwać. jak powiedział Czogiam trungpa – na-uczyciel tybetańskiej mądrości – pytany, jak poradzić sobie z gwałtowną złością: „Nie tłum jej. Nie działaj pod jej wpływem”.

mgr farmacji Patryk cybSpecjalista ds. szkoleń

sieci Ziko Apteka

36


Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczą-ce działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu lecz-niczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

anesteloc Max 20 mg, tabletki dojelitowe. Skład: Jedna tabletka dojelitowa zawiera 20 mg pantoprazolu (Pantoprazolum) w postaci pantoprazolu sodowego półtorawodnego 22,6 mg. Działanie: Substancją czynną Anesteloc Max jest pantoprazol, którego działanie pole-ga na zmniejszeniu wydzielania kwasu solnego w żołądku i w konsekwencji zmniejszeniu ilości kwasu zarzucanego do przełyku. Wskazania do stosowania: Krótkotrwałe leczenie objawów choroby refluksowej przełyku (np. zgaga, zarzucanie treści żołądkowej) u doro-słych. Przeciwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substan-cję pomocniczą. Jednoczesne podawanie z atazanawirem. W przypadku ciąży lub karmienia piersią. Dawkowanie: Zalecana dawka produktu leczniczego to 20 mg pantoprazolu (1 ta-bletka) raz na dobę. W celu złagodzenia objawów, konieczne może okazać się stosowanie leku przez kolejne 2-3 dni. Po zupełnym ustąpieniu objawów leczenie powinno zostać prze-rwane. Bez konsultacji z lekarzem leczenie nie powinno trwać dłużej niż 4 tygodnie. Sposób stosowania: Tabletek dojelitowych Anesteloc Max nie należy żuć ani rozgryzać. Należy je przyjmować przed posiłkiem połykając w całości i popijając wodą. Specjalne grupy pacjen-tów: U pacjentów w podeszłym wieku lub z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby nie ma konieczności modyfikacji dawkowania. Stosowanie u dzieci: Stosowanie produktu leczniczego Anesteloc Max nie jest zalecane u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Podmiot odpowiedzialny: Adamed Sp. z o.o. Pieńków 149, 05-152 Czosnów, Polska, Tel.: 22 751 85 17; Fax.: 022 751 84 67.

12 maja 2012 roku przy os. Jagiellońskim 19 w krakowie otwarto Drogerię Ziko. to pierw-szy tego typu punkt Spółki Ziko apteki Sp. z o.o.. na tym jednak nie koniec. Powstają kolejne drogerie m.in. przy: kasprzaka 24, kasprowicza 68 i Świętokrzyskiej w Warsza-wie, a także beskidzkiej 30 w krakowie.

W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie klientów preparatami dermokosmetycznymi, firma postawiła na wzbogacenie oferty, two-rząc drogerie w sąsiedztwie swoich lokali ap-tecznych. Z pewnością szersza oferta kosme-tyczna w drogeriach spotka się z satysfakcją klienta. Do tego dochodzi wygoda – kosmetyki i leki można nabyć w sąsiadujących ze sobą lo-kalach, nie tracąc czasu na przemieszczanie się po mieście.

ZIkO-FaktY

38

6-12 sierpniana cały asortyment marek

-15%

13-19 sierpniana cały asortyment marki

-20%logotypy-120x39mm.indd 1 2012-03-06 18:07:43

logotypy-120x39mm.indd 2 2012-03-06 18:07:44



tYDZIEń z markąTydzień z markąTydzień z marką Tydzień z marką


39

ZIkO-FaktY

ZIkO AptekI Sp. Z O.O.Jest to ogólnokrajowa sieć aptek ze 100%

polskim kapitałem. Dysponuje gamą ponad 10.000 preparatów. Sprzedaż odbywa się w 26 aptekach, 2 sklepach internetowych: www.e-zikoapteka.pl, www.e-zikodermo.pl oraz drogerii stacjonarnej ZikoDermo.

-20%

20-26 sierpniana cały asortyment marki

-25%

OFERTy DROGERII ZIKODERMO. NIE ŁąCZą SIĘ Z INNyMI PROMOCJAMI.

co to oznacza dla klienta?• szerszy asortyment produktów

dermokosmetycznych w hurtowych cenach,

•mniejsze kolejki,•profesjonalna obsługa dermokon-

sultantek,•więcej akcji promocyjnych, podczas

których można zakupić markowe produkty w okazyjnych cenach.

tYDZIEń z marką Tydzień z marką Tydzień z marką

CO OfeRUje ZIkOdeRMO?Na półkach drogerii ZikoDermo znajdą Pań-

stwo kosmetyki renomowanych firm, cieszą-cych się uznaniem klientów w Polsce (m.in. bioderma, Mustela, Ziaja, klorane, la Ro-che-Posay, Iwostin, Pharmaceris, avéne, Palmer’s). Ponadto w asortymencie znajdują się również leki OTC przeznaczone do obrotu pozaaptecznego, wydawane bez recepty oraz suplementy diety. Usługą, z której będą mogli skorzystać klienci drogerii, są DERMO-KONSULTACJE. Wykwalifikowane dermokon-sultantki za pomocą specjalistycznego urzą-dzenia zbadają stan skóry, co znacznie ułatwi dobór odpowiednich kosmetyków. Auten-tycznie hurtowe ceny na wszystkie dostępne preparaty to wyróżnik ZikoDermo.

dOdAtkOwe AtUtYKlienci drogerii ZikoDermo będą mieli także

okazję korzystać z Programu Ofertowego Zi-ko-punkty, który umożliwia gromadzenie punktów za zakupy. Zdobyte punkty można później wymienić na atrakcyjne nagrody, ob-niżyć za ich pomocą rachunek czy wesprzeć akcję charytatywną Szlachetna Paczka.

Ponadto, w ZikoDermo co 7 dni przygoto-wujemy niespodzianki w postaci „Tygodnia z marką”. tydzień z marką to akcja promo-cyjna, która pozwala klientowi na zakup całego asortymentu danej marki lub wy-branych produktów nawet z 25% rabatem.

Cały asortyment dostępny w ZikoDermo można odnaleźć również na stronie drogerii internetowej www.e-zikodermo.pl. Odnajdą tam Państwo preparaty podzielone na działy tematyczne. Wkrótce zamówienia złożone na www.e-zikodermo.pl będzie można ode-brać osobiście w wybranej drogerii lub też zo-staną one przesłane na wskazany adres. Wszystko zgodnie z Państwa życzeniem i dla Państwa maksymalnego komfortu.

Zapraszamy – Zespół ZikoDermo

ARTyKU

Ł SPON

SORO

WA

Ny

40

trądzik trądzikowi nierówny

efektów, o pomoc prosimy dermatologa. Wy-stępowanie trądziku u młodzieży nikogo nie dziwi. Jednak kiedy schorzenie to dotyczy osób między 33. a 44. rokiem życia, zarówno kobiet jak i mężczyzn, wtedy możemy mówić o trądzi-ku cywilizacyjnym lub trądziku dorosłych. Główną przyczyną może być stres, nieprawidło-wa dieta (bogata w „ulepszacze”) oraz przeby-wanie w klimatyzowanych pomieszczeniach. Podejrzewa się także zanieczyszczenie środo-wiska.

cO RObIĆ?

Przede wszystkim należy umówić się na wizy-tę u dermatologa. Lekarz zleci badania hormo-nalne, które również pomogą w diagnostyce. Pamiętajmy jednak, że najważniejszym czynni-

Zarówno w aptece, jak i w gabinetach der-matologicznych spotyka się dojrzałe kobie-ty, które mimo tego, że okres dojrzewania mają już za sobą, stale borykają się z proble-mem trądziku. Czasami diagnoza jest trafna i faktycznie mamy do czynienia z trądzikiem dorosłych, jednak bywa i tak, że pacjent mylnie definiuje swoje problemy skórne. Dlatego uporządkujmy sobie to, co już wie-my lub to, co nam się wydaje, że wiemy.

CZy to trąDZik?Początkowo na twarzy pojawia się zaskórnik,

który jest małym czarnym punktem lub białą podskórną grudką. Jego powstanie związane jest z zatkaniem przez łój ujścia mieszka włoso-wego. W tym też miejscu dochodzi do namna-żania bakterii, dla których łój jest wymarzoną pożywką. Rozwija się stan zapalny – co widzimy w postaci czerwonej, wypukłej krosty. Kiedy ściany mieszka włosowego nie wytrzymują na-poru – pękają. Wtedy treść, która wypełniała krostę przedostaje się głębiej do skóry i stan za-palny się rozszerza. Główna lokalizacja tych zmian to miejsca, gdzie jest najwięcej gruczo-łów łojowych: czoło, nos, broda, dekolt i plecy.

kogo DotyCZy?

Źródła podają różne przedziały wiekowe, kie-dy trądzik może zacząć się rozwijać. Najwięcej osób chorujących to przedział 11-25 roku życia. Jest to trądzik młodzieńczy, który zazwyczaj pozwala się wyleczyć poprzez prawidłową pie-lęgnację. Kiedy ona nie przynosi pożądanych


41

kiem w tym przypadku jest aktywność enzymu, który zmienia hormony mało aktywne na bar-dziej aktywne.

Enzym ten, działając w skórze powoduje mocniejsze wydzielanie sebum (łoju). Dlatego też trądzik dorosłych często występuje na pod-łożu łojotokowym, ale czasami też rumienio-wym. Zmiany skórne umiejscawiają się najczę-ściej w dolnej części twarzy, na brodzie, w okolicach ust oraz na linii żuchwy i szyi. Kro-sty pojawiają się przed miesiączką (w przypad-ku kobiet) nawet w ciągu jednego dnia. Pacjent czuje bolące miejsce, głęboko w skórze robi się „guzek”, który rośnie i pojawia się wyprysk.

tRĄDZIk tO cHOROba

Jeśli podejrzewamy, że występuje u nas trą-

dzik, nie zwlekajmy tylko zacznijmy działać. Na-leży uświadomić sobie, że trądzik „sam nie przejdzie”. Cierpliwość, konsekwencja w działa-niu oraz współpraca z dermatologiem i kosme-tyczką gwarantują wyleczenie się z tej choroby. Nie ma co ukrywać faktów – trądzik jest choro-bą i im wcześniej sobie zdamy z tego sprawę, tym wcześniej zaczniemy go leczyć. Drogę le-czenia wybiera sam lekarz. Może być to lecze-nie hormonalne, jak i zewnętrzne maściami. Na rynku jest wiele gotowych środków zewnętrz-nych w postaci płynów, kremów czy żeli. Nie-które z nich są bez recepty, niektóre wydawane tylko z przepisu lekarza. Są także lekarze, którzy przepisują własną recepturę leku i wtedy farma-ceuta w aptece, zgodnie z przepisem, wykonuje taki lek. Coraz więcej pojawia się recept na leki recepturowe (robione), o składzie indywidual-nie dostosowanym do pacjenta. Oczywiście są też sceptycy tej metody. W przypadku leczenia bardziej opornej postaci trądziku, lekarz włącza doustne środki zawierające pochodną witami-ny a – izotretinoinę. Leki te stosuje się pod kontrolą lekarza, który kontroluje dawkę i czas leczenia oraz zleca kontrolne badania krwi. Ko-bieta przyjmująca takie leki nie powinna zacho-dzić w ciążę, gdyż uszkadzają one płód. Nawet po skończonej kuracji, jeszcze przez cztery mie-siące należy stosować antykoncepcję.

Kiedy został już określony sposób leczenia, wówczas możemy zająć się znalezieniem ko-smetologa. Będzie on – we współpracy z der-matologiem – kompleksowo dbał o naszą skó-rę. Dobierze dedykowany naszym potrzebom program pielęgnacyjny oraz niezbędne zabiegi gabinetowe. Będą to zarówno zabiegi oczysz-czające, jak i nawilżające, gdyż leczenie der-matologiczne czasami wręcz wysusza skórę. Dobre efekty przynoszą peelingi kwasem mig-dałowym i glikolowym. W przypadku bardziej opornych zmian podejmuje się decyzję o pe-elingach wysoko stężonych, które wykonuje już lekarz.

42

mgr kosmetologii, tech. farm. Marzena Rzepka

Apteka Ziko, Zabrze

tRĄDZIk a naWYkIKiedy lekarz i kosmetolog objęli nas swoją

opieką, wówczas czas na nas. Przede wszystkim robimy przegląd naszej kosmetyczki i naszego jadłospisu. Jeśli popełniamy błędy pielęgnacyj-ne, wówczas nawet najtrafniejsze leczenie trą-dziku nie przyniesie efektów.

Pielęgnacja podstawowa jest niezmiernie ważna, a głównym jej założeniem jest oczysz-czanie twarzy. Bardzo wygodnym i przynoszą-cym rezultaty rozwiązaniem jest formuła płynu micelarnego. Dla skóry mieszanej, tłustej, ze skłonnością do trądziku szczególnie gorąco po-lecam płyn micelarny z serii bioderma Sébium, który oczyszcza jak mydło, reaguje jak woda, neutralizuje jak tonik i nawilża jak mleczko, a przy tym nie wymaga spłukiwania - wystarczy płatek kosmetyczny i demakijaż gotowy. Omija-my jedynie okolice oczu, do których polecam płyn micelarny z serii bioderma Sensibio – dla okolic wrażliwych. Płyny micelarne powinny być używane zarówno rano, jaki i wieczorem. Firma Bioderma jako jedna z pierwszych wpro-wadziła na rynek produkt o tak unikatowej for-mule. Cieszy się on nieustającą popularnością wśród pacjentów. Oczywiście pielęgnacja pod-stawowa to także codzienne stosowanie kremu dopasowanego do naszych potrzeb.

W związku z tym, że na rynku jest duży wybór produktów i trudno zdecydować się na ten odpowiedni, zachęcam do odwiedze-nia dobrej drogerii lub apteki. tam farma-

ceuta lub dermokonsultantka w oparciu o wywiad i badanie (np. komputerowe) dobie-rze właściwy program pielęgnacyjny i pod-powie, jak dbać o naszą wymagającą skórę.

Czas na przegląd jadłospisu. Kategorycznie wykreśl chipsy, tłuste, słodkie czy ostre potra-wy. Prawdopodobnie pod ich wpływem rozsze-rzają się naczynia krwionośne, co powoduje, że zmiany trądzikowe wydają się być większe. Wzbogać swoją dietę o produkty bogate w cynk (zarodki pszenne, przetwory zbożowe z pełnego przemiału, orzeszki ziemne, warzywa strączkowe, mięso z indyka). Nie zaszkodzi także beta-karo-ten zawarty w marchwi, brzoskwiniach i broku-łach oraz witamina e z olejów roślinnych i mig-dałów. Nie zapominajmy o piciu dużych ilości wody, a dla urozmaicenia i poprawy przemiany materii regularnie pijmy herbatki ziołowe z fioł-ka trójbarwnego, mniszka pospolitego, pokrzywy i skrzypu polnego.

SłOńcE, SłOńcE… acH tO tY!Przed nami słoneczne dni, które w pewien

sposób korzystnie wpływają nie tylko na nasze samopoczucie, ale i na naszą skórę. Pamiętajmy jednak, że skóra trądzikowa tylko na chwilę wy-gląda lepiej latem i jeśli jesteśmy w trakcie le-czenia, to kategorycznie unikajmy intensyw-nego słońca oraz solarium. O ile przed tym pierwszym mogą uchronić nas filtry przeciwsło-neczne, o tyle przed tym drugim jedynie my sami.

na zakończenie wszystkim dorosłym i tym młodszym, borykającym się z trądzikiem ży-czę cierpliwości i wytrwałości w drodze do celu. trzymam kciuki i zawsze służę pomocą na łamach Poradnika czas na zdrowie.


Sébium H2O 250ml z wygodnym dozownikiem*

Limitowana oferta!

*Do wyczerpania zapasów.

WYP

RO

DU

KOW

ANO

NA

ZLEC

ENIE

LAB

OR

ATO

IRE

DER

MAT

OLO

GIQ

UE

BIO

DER

MA

POLA

ND

SP.

Z O

.O. C

ZER

WIE

C 2

012

#1323_H2O_plakat_SEBIUM_ziko_03-A4.pdf 1 27/06/12 16:59


Limitowana oferta!


WYP

RO

DU

KOW

ANO

NA

ZLEC

ENIE

LAB

OR

ATO

IRE

DER

MAT

OLO

GIQ

UE

BIO

DER

MA

POLA

ND

SP.

Z O

.O. C

ZER

WIE

C 2

012


Sébium H2Opłyn micelarny

SKÓRA TŁUSTA i MIESZANA

Delikatnie oczyszcza skórę bez wysuszania, zmiękczając zanieczyszczenia i wiążąc nadmiar sebum.

Płyn micelarny Sébium H2O to niezwykle łagodny płyn oczyszczający. Wystarczy nasączyć wacik płynem micelarnym i oczyścić skórę twarzy. Powtarzaj te czynności do chwili, aż wacik będzie czysty. Płyn micelarny Sébium H2O nie wymaga spłukiwania, natomiast po jego użyciu koniecznie osusz skórę, przykładając do twarzy czysty ręcznik bawełniany. Płyn micelarny Sébium H2O można stosować codziennie rano i wieczorem.

PORADy Jak stosować płyn micelarny?

w serii Sébium dostępnych jest wiele uzupełniających produktów do pielęgnacji i higieny cery tłustej oraz mieszanej. Przyjdź do ZikoDermo i dobierz te, które odpowiadają twoim potrzebom.


Limitowana oferta!


WYP

RO

DU

KOW

ANO

NA

ZLEC

ENIE

LAB

OR

ATO

IRE

DER

MAT

OLO

GIQ

UE

BIO

DER

MA

POLA

ND

SP.

Z O

.O. C

ZER

WIE

C 2

012


3 w cenie 1 cena zestawu 3 x 250 ml

płynu to 38,97 zł

przy zakupie zastawu za 1 szt. płynu płacisz

44

PRZEcIWutlEnIacZE W DIEcIE

500 g jeżyn½ szklanki wodysok z ½ cytryny

7 łyżek cukru pudru

Kalorie

124 kcal

Tłuszcz

0,12g

Cukier

29,5 g

Błonnik

1,1g

Wit.C

87,7 mg

Białko

1,3g

Wartość odżywcza na 100 g:

Umyj jeżyny i cytrynę. Wyciśnij sok z cytryny i dodaj do niego cukier puder, wodę i jeżyny. Zmiksuj całość na gładką masę. Odstaw do zamrażalnika. Przez pierwsze 1,5 h zamrażania mieszaj łyżką co 20 minut. Przed podaniem wyjmij sorbet z zamrażalnika, aby odrobinę odtajał.


45

? – PRaWDY I MItY

200 g miąższu z arbuza60 g sera feta

1 owoc granatukilka listków mięty

Przekrój owoc na pół, a następnie natnij w poprzek i rozchyl tak, aby łatwo usunąć nasiona. Wyjmij je za pomocą łyżeczki. Z arbuza odetnij skórę i niejadalną część miąższu. Pokrój go w kostkę, usuń pestki. Do miseczek rozłóż arbuza, pokruszoną fetę i granat. Całość posyp listkami świeżej mięty i polej sosem.

PRZEcIWutlEnIacZE W DIEcIEREKLA

MA

Wartość odżywcza na 100 g:

Kalorie

189 kcal

Tłuszcz

10,5g

Cukier

17,2 g

Błonnik

2,3g

Wit.C

15,1 mg

Białko

6,6g

linia lacton to unikalne połączenie Saccharomyces boulardii z:inuliną (lacton max – forma kapsułek) fruktooligosacharydami (Minilacton oraz Minilacton Junior – forma saszetek)

tWOJE OcZY

źle dobrane okulary przeciwsłoneczne mogą sprzyjać podrażnieniu oczu. W tej chwili już ponad połowa Polaków ma pro-blemy z narządem wzroku.

Najczęstszymi objawami podrażnienia są: za-czerwienienie, pieczenie, zmęczenie, spadek ostrości widzenia, uczucie suchości, światło-wstręt czy ból oczu. Bardzo ważną rolę w roz-woju podrażnień oczu odgrywają zmiany w składzie i strukturze tzw. filmu łzowego, czyli substancji pokrywającej oko. Kiedy mniej mru-gamy, np. podczas pracy za komputerem, jazdy samochodem czy czytania książek, powierzch-nia naszej gałki ocznej ulega przesuszeniu. Wy-

sychanie filmu łzowego może prowadzić do wystąpienia zespołu suchego oka i związanych z nim problemów – pogorszenia widzenia, uszkodzenia i owrzodzenia rogówki, większej podatności na infekcje, trudności z wykonywa-niem wielu czynności.

dIetA dlA OCZUOkulary przeciwsłoneczne to jedno, ale sku-

teczna ochrona oczu wymaga większego wysił-ku. Dobrze jest uzupełnić menu o składniki, któ-re mają korzystny wpływ na nasz wzrok, jak również sięgać po preparaty chroniące oczy. Szczególnie ważne jest, aby dieta zawierała an-tyoksydanty, zwłaszcza witaminy: A, E i C oraz antocyjany i luteinę, które neutralizują działanie wolnych rodników.

Witamina A jest o tyle ważnym elementem diety, że jej niedobór w skrajnych przypadkach może skutkować tzw. kurzą ślepotą. Sama wita-mina A nie ma, co prawda, istotnych właściwo-ści antyoksydacyjnych, ale jako prowitamina A (karotenoidy) jest substratem do syntezy reti-nolu, który jest niezbędny w procesie widzenia.

zdrowie oczu


46

tWOJE OcZY

Warto więc szukać karotenoidów w postaci fito-enu, likopenu, β-karotenu, a także luteiny i zeak-santyny w odpowiednio wysokich dawkach. Likopen można znaleźć w pomidorach, a β-karoten w marchwi. Z kolei luteina i zeaksan-tyna stanowią naturalny filtr chroniący siatków-kę oka, a przede wszystkim plamkę żółtą, dlate-go ich przyjmowanie pomaga w zapobieganiu występowania zwyrodnienia plamki żółtej, związanego z wiekiem. Ich działanie polega za-równo na neutralizacji wolnych rodników, jak również absorbowaniu szkodliwego promie-niowania, dzięki czemu zapewniają skuteczną ochronę plamki żółtej.

Najbogatsze w luteinę są warzywa, takie jak: szpinak, seler naciowy, kapusta włoska, groszek zielony, brokuły. Zarówno zeaksantyna jak i lute-ina nie są syntetyzowane przez nasz organizm, dlatego istnieje konieczność ich suplementacji, szczególnie w profilaktyce zwyrodnienia plam-

ki związanego z wiekiem (AMD).

OCZY A AleRGIANasze oczy na alergię reagują zaczerwienie-

niem, pieczeniem i wzmożonym łzawieniem. Czasem zdarza się, że leki przeciwalergiczne nadmiernie hamują wydzielanie łez, przez co oczy stają się suche i podrażnione.

W takich sytuacjach rozwiązaniem są krople do oczu z naturalnym kwasem hialuronowym. Jego nawilżające i ochronne właściwości niwe-lują uczucie podrażnienia, wysuszenia, piecze-nia oraz uczucie ciała obcego w oku, powsta-łych pod wpływem: czynników zewnętrznych (wiatru, słońca, suchego powietrza, słonej wody, dymu, intensywnego światła, klimatyza-cji, centralnego ogrzewania), długiej ekspozycji na promieniowanie monitora komputera, ope-racji oka, zapalenia spojówek, używania socze-wek kontaktowych.

ARTyKU

Ł SPON

SORO

WA

Ny

47

48

ZaPYtaJ SPEcJalIStę

wysłać pocztą na adres: Redakcja „Czas na zdrowie”, ul. Legnicka 5, 31-216 Kraków

wysłać e-mailowo na adres: [email protected]

„Woda termalna zamknięta w sprayu” jest darem natury. Ma właściwości kojące oraz łagodzące, jest polecana dla wrażliwej skóry. Woda termalna pochodzi z głębi Ziemi, przepływa przez różne podziemne warstwy skalne, którym zawdzięcza swój niepowtarzalny skład w minerały i oligoelementy. Aby w pełni skorzystać z dobroczynnego działania wody, należy ją rozpylić i po chwili delikatnie osuszyć chusteczką, aby zapobiec przesu-szeniu skóry, gdyż paradoksalnie woda pozostawiona do wy-schnięcia wyciąga wilgoć ze skóry. na rynku dermokosme-tycznym dostępna jest także izotoniczna woda termalna marki uriage. Izotoniczność oznacza respektowanie fizjo-logicznej równowagi osmotycznej skóry i błon śluzowych, dzięki temu nie wymaga osuszania, nie wysusza skóry po aplikacji, a po spryskaniu skóry nie wywołuje uczucia ściągnięcia. woda termalna polecana jest do codziennej pielęgnacji, gdyż: 1. Utrwala makijaż. 2. Optymalnie nawilża skórę. 3. Łagodzi podrażnioną, zaczerwienioną skórę, wrażliwą wskutek np. golenia, kąpieli słonecznych. 4. Jest polecana dla łagodzenia dermatoz różnego rodzaju (np. łuszczycy, wypry-sku kontaktowego), a także przy otartym naskórku, skalecze-niach, ranach pooperacyjnych, zabiegach medycyny estetycz-nej, oparzeniach słonecznych. 5. Orzeźwia w upalne, letnie dni. 6. Jest idealna jako odświeżenie w czasie podróży. Ważną praktyczną wskazówką jest to, że pojemnika z wodą nie wolno wstrząsać przed użyciem. Pojemnik jest wypeł-niony gazem pod ciśnieniem (azotem), który „wypycha” wodę pod postacią mgiełki. Wstrząsanie sprawia, że gaz miesza się z wodą i razem z nią wydostaje się z pojemnika. Gdy gaz się skończy, w pojemniku pozostanie woda, która nie będzie mo-gła wydostać się na zewnątrz.

beata OrlickaDermokonsultantka ZikoAptek

Jaki czas temu w aptekach i drogeriach pojawił się produkt, którego do tej pory nie znałam – woda ter-malna. Czy mogę prosić o wyjaśnienie do czego słu-ży i jak jej używać? Słyszałam też, że wody termal-nej, która ma postać sprayu nie należy wstrząsać przed użyciem i że może ona leczyć choroby skórne, czy to prawda?

Paulina, 38 lat


�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�r�e�k�l�a�m�a� �k�r�e�m�_�1�7�0�4�1�2�_�1�_�2�_�A�4�_�B�I�T

�1�8� �k�w�i�e�t�n�i�a� �2�0�1�2� �1�1�:�0�6�:�3�5

�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�0

�5

�2�5

�7�5

�9�5

�1�0�0

�r�e�k�l�a�m�a� �k�r�e�m�_�1�7�0�4�1�2�_�1�_�2�_�A�4�_�B�I�T

�1�8� �k�w�i�e�t�n�i�a� �2�0�1�2� �1�1�:�0�6�:�3�5

• polecany dla osób chorych na cukrzycę• posiada potwierdzone badaniami właściwości

hypoalergiczne

kREM DO StóP prodiab jest do pielęgnacji suchej i bardzo suchej skóry stóp, skłonnej do rogowacenia i pękania. Jego nawilżająco-ochronne działanie wynika z unikalnego połączenia mocznika, ruszczyka, mikrosrebra oraz witaminy E.

ZłOtY ŚRODEk

lato - sezon na piękne nogiZdrowe nogi to podstawa – to nie jest banal-ne stwierdzenie, ani pozbawiony sensu slo-gan reklamowy. niestety coraz więcej mło-dych kobiet obserwuje wieczorem zjawisko opuchlizny wokół kostek, niekiedy towarzy-szy mu uczucie ciężkich nóg, a kiedy poja-wiają się pajączki to znak, że trzeba działać, bo grożą nam żylaki.

ŻyLAKI – SKąD U MNIE?Najczęściej przyczyną żylaków są skłonności

dziedziczne, ale wiele zależy od trybu życia, jaki prowadzimy. Nadwaga, ciąża, przyjmowanie le-ków hormonalnych (zwłaszcza po 45. roku ży-cia), wielogodzinne stanie lub siedzenie sprzy-jają powstawaniu żylaków.

KIEDy PROBLEM SIĘ NASILA?W okresie wiosenno-letnim u chorych z żyla-

kami dochodzi do zaostrzenia objawów choro-by. Wysoka temperatura i buty na obcasach działają niekorzystnie na żylaki. Przeciwwskaza-ne jest stosowanie ciepłych kąpieli, sauny i sola-rium. A przecież piękne nogi to nasza wizytów-ka, zwłaszcza latem, gdy królują krótkie spódniczki, szorty, kostiumy kąpielowe.

JAK POZByć SIĘ KŁOPOTÓW?Przede wszystkim zrezygnować z butów na

wysokich obcasach, rzucić palenie i dbać o od-powiednie nawodnienie organizmu (minimum 2 litry dziennie). Latem szczególnie trzeba dbać o nogi, odpoczywać z nogami uniesionymi wy-soko. Pozostaje jeszcze stosowanie leków do-ustnych, które likwidują objawy choroby, zwłaszcza tych zawierających zmikronizowaną diosminę.

DIOSMINA – ULGA DLA NÓGDiosmina uważana jest za najlepszą alterna-

tywę w leczeniu chorób układu żylnego koń-czyn dolnych ze względu na wielokierunkowe działanie. Usprawnia mikrokrążenie i przeciw-działa bólom oraz uczuciu ciężkich nóg. Dzięki wysokiej mikronizacji cząsteczek szybko przy-nosi ulgę obolałym nogom. Można powiedzieć, że zmikronizowana diosmina zrewolucjonizo-wała leczenie niewydolności żylnej. Rekomen-dowana jest dawka 500 mg przyjmowana dwa razy rano i wieczorem, bo wówczas diosmina zmikronizowana działa skutecznie przez całą dobę.

ZMIKRONIZOWANA DIOSMINABadania kliniczne przeprowadzone na pro-

dukcie Diosminex potwierdzają wysoką sku-teczność preparatu w walce z niewydolnością żylną oraz wyraźną poprawę jakości życia pa-cjentów. Niektórzy lekarze zalecają profilak-tyczne przyjmowanie leków.

ARTyKU

Ł SPON

SORO

WA

Ny


50

ulgA dlA nógzArówno w dzień jAk i w nocy

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą,

gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Diosminex: Jedna tabletka zawiera: 500 mg zmikronizowanej diosminy (Diosminum).Wskazania: Leczenie objawów związanych z niewydolnością krążenia żylnego i limfatycznego: uczucie ciężkości nóg, ból nóg, nocne kurcze łydek. Leczenie objawowe w przypadku zaostrzenia dolegliwości związanych z żylakami odbytu. Przeciwwskazania: Produktu leczniczego Diosminex nie należy stosować u osób z nadwrażliwością na diosminę lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne LEK-AM Sp. z o.o.

dzień noc

OTC

/DIO

/3/2

012

nr w PolSce

Plakat 02.2012.indd 2 3/23/12 11:43 AM

kĄcIk MalucHa

Pokoloruj Mamę Dinozaur i jej małe Dinusie. Kolejne Dinusie są już w drodze – policz, ile będzie małych,

gdy wszystkie wyklują się ze swoich skorupek.


52

REKLAM

A

wyłączny dystrybutor: Sewmed, 44-100 Gliwice, ul. Portowa 8

Maść końska w formie żelu linia Natury® to oryginalna formuła

kompleks ziół zawarty w preparacie działa energetyzująco oraz łagodząco na skórę.

aDRESulica/nr kod/miastotel. Akceptuję regulamin konkursu dostępny na www.e-zikodermo.pl. Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez Wydawcę „Poradnika Czas na zdrowie”, tj. FP Ziko z siedzibą w Krakowie, ul. Le-gnicka 5, (zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt. 1 i ust. 2 Ustawy z dn. 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych, tj. Dz.U. z 2002r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) podanych przeze mnie danych osobo-wych dla celów związanych z przeprowadzeniem konkursu i opublikowaniem wyników. Dane będą opublikowane w nr 04(09)/2012 Poradnika w następującym zakresie: Imię, nazwisko dziecka i opiekuna, miejscowość. Oświadczam, że dane osobowe udostępniam dobrowolnie.

dla dzieci1. Pokoloruj obrazek, policz ile małych Dinusiów będzie miała Mama

Dinozaur, gdy wszystkie wyklują się z jajek. Swoją odpowiedź wpisz pod obrazkiem.

2. Wypełnij i wytnij kupon konkursowy.3. Kupon oraz stronę z pokolorowanym obrazkiem włóż do koperty.4. Kopertę zaadresuj: Redakcja „Poradnika Czas na zdrowie”,

ul. Legnicka 5, 31-216 Kraków i wyślij pocztą do dnia 10 września 2012 r. (decyduje data stempla pocztowego).

5. Komisja konkursowa wyłoni 10 Laureatów, którzy zostaną powiado-mieni telefonicznie o wygranej oraz sposobie dostarczenia nagród.

DZIEckO wiek ImięNazwisko

OPIEkunImięNazwisko

data i podpis opiekuna

Pokoloruj Mamę Dinozaur i jej małe Dinusie. Kolejne Dinusie są już w drodze – policz, ile będzie małych,

gdy wszystkie wyklują się ze swoich skorupek.

kĄcIk MalucHa

żywioły pod twoją kontrolą!Maści końskie

Do pielęgnacji ciała. Polecane do masażu. Testowane dermatologicznie.dostępne w dwupaku

ROZGRZEWAJĄCAMaść Końska

250 ml

Maść Końska w formie żelu Linia Natury to oryginalna formuła. Kompleks ziół zawarty w preparacie działa energetyzująco oraz łagodząco na skórę organizmu. Zastosowanie: przed i po wysiłku fizycznym lub przemęczeniu. Do masażu i terapii manualnych – działa rozgrzewająco. Pojawienie się zaczerwienienia skóry jest objawem naturalnego wzrostu ukrwienia.Sposób użycia: nanieść żel na skórę i wmasować. W miarę potrzeb można stosować kilka razy dziennie. Regularne stosowanie zwiększa efekt działania. Po użyciu umyć ręce.Przeciwwskazania: wyłącznie do użytku zewnętrznego. Nie stosować na otwarte rany oraz w okolicach oczu, nosa i ust. Trzymać w miejscu niedostępnym dla dzieci.

R

Wyłączny Dystrybutor

44-100 Gliwiceul. Portowa 8www.sewmed.pl

Najlepiej zużyć przed końcem: data i nr serii na opakowaniu

inia naturyLO

RYG

INAL

NY

PRO

DU

KT

LIN

IA N

ATU

RYR

5 9 0 8 3 1 3 4 7 3 0 6 9

SKŁAD: FLOWER EXTRACT, MELISSA OFFICINALIS LEAF EXTRACT, ACHILLEA MILLEFOLIUM FLOWER/LEAF/STEM EXTRACT, EUCALYPTUS GLOBULUS LEAF OIL, CAPSICUM FRUTESCENS FRUIT EXTRACT, BENZYL NICOTINATE, SODIUM HYDROXIDE, PARFUM, VISCUM ALBUM LEAF EXTRACT, FOENICULUM VULGARE FRUIT EXTRACT, HUMULUS LUPULUS CONE EXTRACT, VALERIANA OFFICINALIS ROOT EXTRACT, PROPYLENE GLYCOL, PHENYLPROPANOL, METHYLISOTHIAZOLINONE, PHENOXYETHANOL, METHYLPARABEN, ETHYLPARABEN, PROPYLPARABEN, BUTYLPARABEN, ISOBUTYLPARABEN, LIMONENE, C I. 14720, 16255

AQUA, ISOPROPYL ALCOHOL, GLYCERIN, CARBOMER, MENTHOL, CHAMOMILLA RECUTITA

R

nagRODY ufundowała firma

Walmark Sp. z o.o.

– producent witamin

dla dzieci

MaRSJankI

i gWIaZDOSPRYtkI

53

Litery z pól ponumerowanych wpisz do kratek z rozwiązaniem oraz dokończ zdanie, które powstało jako rozwiązanie krzyżówki. Na kuponie wpisz swoje dane kontaktowe oraz podpisz się. Kupon wyślij na adres: „Poradnik Czas na zdrowie”, ul. Legnicka 5, 31-216 Kraków, najpóźniej do 10.09.2012 (decyduje data stempla poczt.).najciekawszy pomysł zostanie nagrodzony, a nazwisko Zwycięzcy opublikowane w numerze 4(09)/2012 Poradnika.

Imię: Nazwisko: Telefon:

Ulica/nr: Miejscowość:

Wypełnij kupon

Akceptuję regulamin dostępny na www.e-zikodermo.pl. Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez Wydawcę „Poradnika Czas na zdrowie”, tj. FP Ziko z siedzibą w Kra-kowie, ul. Legnicka 5, (zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt. 1 i ust. 2 Ustawy z dn. 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, tj. Dz.U. z 2002r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) podanych przeze mnie danych osobowych dla celów związanych z przeprowadzeniem konkursu i opublikowaniem wyników. Dane będą opublikowane w nr 4(09)/2012 Poradnika w następującym zakresie: imię, nazwisko, miejscowość. Oświadczam, że dane osobowe udostępniam dobrowolnie.

Data i podpis:

KRZyŻOWKA

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 , 20 21 22 23 24 25 26

……………………………………………………………………………………………………………………………………

Odtwarzacz muzyczny, boom box (model: AZI027)


www.farmapol.pl

Preparat przeznaczony dla dorosłych i młodzieży po 12 roku życia przy wzmożonym wysiłku umysłowym.

�� ułatwia�zapamiętywanie�i�zdolność�koncentracji�oraz�łagodzi�skutki�stresu,

�� wspomaga�sprawność�umysłową�w�sytuacjach�stresowych,�� ułatwia�uczenie�się.

Bakozin�jest�dobrym�uzupełnieniem�diety,�ponieważ:

Zapomnij o zapominaniu!

Tylko tabletka dziennie!

S U P L E M E N T D I E T Y

INfORMACjA o lokalizacjach i godzinach pracy aptek prowadzonych przez Ziko Apteki Sp. z o.o

Koszt połączenia według taryfy operatora.

Infolinia: 801 003 330 dla gSM: 126 875 747, pon.-pt. 8:00-20:00e-mail: [email protected]

Informacja o lokalizacji i godzinach pracy aptek, zgodnie z art. 94a ust. 1 zd. 2 Ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne

www.farmapol.pl








www.farmapol.pl








kRakóW: ul. aleksandry 11 · pn.-pt. 8:00-20:00, sb. 8:00-16:00 | ul. balicka 14 a · pn.-pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-16:00 | ul. beskidz-ka 30 · pn.-pt. 8:00-22:00, sb. 8:00-17:00, nd. 9:00-16:00 | ul. bratysławska 2 · pn.-pt. 8:00-22:00, sb. 8:00-16:00 | ul. Długa 88 · pn.-pt. 8:00-22:00, sb. 8:00-18:00, nd. 10:00-18:00 | ul. Retoryka 23 · pn.-pt. 8:00-22:00, sb. 8:00-16:00 | os. Jagiellońskie 19 · pn.-pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-16:00 | os. Piastów 60 · pn.-pt. 7:00-20:00, sb. 8:00-16:00 | os. urocze 1 · pn.-pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-16:00 WaRSZaWa: ul. bro-niewskiego 28 · pn. 8:00-21:45, wt.–czw. 8:00-20:45, pt. 8:00-21:45, sb. 8:15-20:45, nd. 9:15-17:45 | al. Jana Pawła II 45 a · pn.-pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-16:00 | al. kEn 105 · pn.-pt. 8:00-22:00, sb. 8:00-16:00 | ul. kasprzaka 24 · pn.-pt. 8:00-20:00, sb. 8:00-16:00 | ul. koszykowa 50 · pn.-pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-16:00 | ul. Marszałkowska 140 · pn.-pt. 8:00-20:00, sb. 8:00-15:00 | ul. Puławska 101 · pn.-pt. 8:00-22:00, sb. 8:00-16:00 bIElSkO-bIała: ul. 11-go listopada 37 · pn.-pt. 7:00-20:00, sb. 8:00-15:00 | ul. leszczyńska 20 · pn.–sb. 9:00-21:00, nd. 10:00-20:00 | ul. Warszawska 5 · pn.-pt. 7:00-20:00, sb. 8:00-15:00 cHORZóW: ul. Sobieskiego 21 · pn.-pt. 8:00-20:00, sb. 8:00-16:00 katOWIcE: ul. Plebiscytowa 39 · pn.-pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-16:00 | MIńSk MaZOWIEckI: ul. konstytucji 3 Maja 7 · pn.-pt. 8:00-20:00, sb. 8:00-16:00 | SOSnOWIEc: ul. Modrzejowska 16 · pn.-pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-16:00 | taRnóW: ul. Wałowa 2 · pn.-pt. 7:00-20:00, sb. 8:00-16:00 | ZabRZE: ul. de gaulle’a 111-113 · pn.–pt. 8:00-21:00, sb. 8:00-20:00 aPtEka IntERnEtOWa: www.e-zikoapteka.pl

SUPLEMENT DIETypreparat przeznaczony dla dorosłych i młodzieży po 12 roku życia

przy wzmożonym wysiłku umysłowym.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

dentofresh_ZIKO_148x210.pdf 1 5/22/12 1:36 PM


Documents

Poradnik - Czas na zdrowie: lipiec/wrzesień 03(08)/2012