12
21 September 2015 Moore Stephens LTD Skopje 1 Delovni kombinacii (prakti~ni primeri za konsolidacija) Kontinuirano profesionalno usovr{uvawe (KPU) IORRM Septemvri 2015 godina Predava~ Hristov Goce MOORE STEPHENS LTD Skopje ovlasten revizor i partner

Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 1

Delovni kombinacii (prakti~niprimeri za konsolidacija)

Kontinuirano profesionalno usovr{uvawe (KPU)

IORRM

Septemvri 2015 godina

Predava~

Hristov Goce

MOORE STEPHENS LTD Skopje

ovlasten revizor i partner

Page 2: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 2

Sodr`ina

Standardi koi ja reguliraat ovaa materija

Postapki za konsolidacija so primeri

Standardi za konsolidacija

Slednite MSS i MSFI ja reguliraat materijata povrzana sokonsolidirani finansiski izve{tai:

MSS 27 Konsolidirani i posebni finansiski izve{tai (segaMSS 27 Posebni finansiski izve{tai-revidiran)

MSFI 10 Konsolidirani finansiski izve{tai (ne e objaven kajnas), efektiven od 01.01.2013

MSS 28 Vlo`uvawa vo pridru`eni entiteti (objaven kaj nas,no ne a`uriran so izmeni od MSFI 3, MSS 27, MSFI 9)

MSFI 3 Delovni kombinacii (objaven kaj nas, no ne a`uriranso izmeni od MSFI 9, MSFI 10, MSFI 11 i MSFI 13)

Сите овие стандарди се занимаваат со различни аспекти нафинансиските извештаи на групата, но posebno vnimanie }e seobrne na aspektite od MSFI 3 Delovni kombinacii.

Page 3: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 3

Standardi za konsolidacija

Razliki pome|u MSS 27 (kaj nas) i MSFI 10 i MSS 27(revidiran):

definirawe na principot na kontrola preku voveduvawe natri osnovni elementi na kontrolata, i toa:

a) mo}ta nad steknatiot entitet (investee)

b) izlo`enosta, ili pravata, na varijabilni primawa odvlo`uvaweto kaj steknatiot entitet

c) mo`nosta da se iskoristi mo}ta nad steknatiot entitet za dase vlijae na iznosot na primawata od steknatiot entitet

Vakvo definirawe na kontrolata nema vo MSS 27 so ogled dekakontrolata bila definira samo kako mo} da se upravuva sofinansiskite i operativni politiki na enitetot so cel da seostvarat koristi, kako i dopolnitelnite objasnuvawa voto~ka 13 na MSS 27 (kontrola so pod 50% od glasovi).

Standardi za konsolidacija

Razliki pome|u MSS 27 (kaj nas) i MSFI 10 i MSS 27(revidiran):

MSFI 10 e samo 26 to~ki, no ima Upatstvo za primena (UP) od100 to~ki

MSS 27 (revidiran) e samo 20 to~ki

Upatstvoto za primena na MSFI 10 gi opfa}a detalnopra{awata za kontrolata, postapkite za konsolidacija,smetkovodstvenite politiki , merewa, datum na izvestuvawe,nekontrolira~ko u~estvo i sl., za razlika od MSS 27 kadeovie pra{awa se adresirani vo samiot standard

MSFI 10 vo UP dava situacii kako da se aplicira principotna kontrola so definicii i primeri za istoto

Page 4: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 4

Standardi za konsolidacija

MSFI 3 Delovni kombinacii ima za cel da gi regulira sledniteraboti:

Kako steknuva~ot treba da gi priznae i meri vo svoitefinansiski izve{tai steknatite sredstva koi mo`e da seidentifikuvaat, prevzemenite obvrski i nekontroliranotou~estvo (NU)

Kako treba da se priznae i meri gudvilot steknat ilidobivkata ostvarena od povolna nabavka

Koi informacii treba da se obelodenat za potrebite nakorisnicite na finansiskite izve{tai

Standardi za konsolidacija

MSFI 3 Delovni kombinacii gi ima slednite bitni poglavja(delovi):

Identifikuvawe na delovna kombinacija

Metodot na steknuvawe

Identifikuvawe na steknuva~ot

Odreduvawe na datumot na steknuvawe

Priznavawe i merewe na steknatite sredstva, prevzemeniobvrski i NU

Priznavawe i merewe na gudvilot ili dobivka od povolnanabavka

Merewe na preneseniot nadomestok

Delovna kombinacija koja e izvr{ena vo fazi

Tro{oci povrzani so steknuvawe

Obelodenuvawa

Page 5: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 5

Standardi za konsolidacija

Edna od najva`nite raboti vo primena na ovoj MSFI eidentifikuvawe na delovnata kombinacija, odnosno entitetottreba da utvrdi dali odreden nastan ili transakcija pretstavuvadelovna kombinacija, spored koja steknatite sredstva i prevzemeniteobvrski treba da pretstavuvaat deloven potfat. Dokolku nepretstavuvaat deloven potfat, toga{ nastanot ili transakcijata seevidentira kako redovno steknuvawe na sredstvo.

[to e deloven potfat?

Spored MSFI 3 e definiran kako integriran set na aktivnosti isredstva koi mo`at da se rakovodat i upravuvaat so cel obezbeduvawena povrat vo forma na dividenda, namaleni tro{oci ili drugiekonomski koristi direktno na investitorite ili ostanatitesopstvenici, ~lenovi ili u~esnici

[to e delovna kombinacija?

Spored MSFI 3 e definirana kako transakcija ili nastan vo kojsteknuva~ot steknuva kontrola vrz eden ili pove}e delovni potfati.

Standardi za konsolidacija

Koi se klu~ni kriteriumi za definirawe na deloven potfat iopredeluvawe dali istiot e deloven potfat?

Delovniot potfat mora da ima input (resurs, sredstvo), definiranproces i autput koj }e obezbedi povrat vo forma na dividenda,namalen tro{ok i sl.

Delovniot potfat mora da ima sposobnost da bide rakovoden iupravuvan za definiranata cel (najva`en kriterium zaklasifikacija)

Ne mora da ima autput, no treba da ima plan za aktivnosti,vraboteni, po~etok na planirani aktivnosti i sl.

Spored MSFI 3 pri delovna kombinacija treba da se primenuvametodot na steknuvawe

Vo sekoja delovna kombinacija mora eden od entitetite da seidentifikuva kako steknuva~ - entitet koj steknal kontrola vrzsteknatiot entitet

Page 6: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 6

Standardi za konsolidacija

Vo sekoja delovna kombinacija steknuva~ot mora da go identifikuvadatumot na steknuvawe, koj pretstavuva datumot koga toj steknalkontrola nad steknatiot entitet (voobi~aeno e datumot na prenos nanadomestokot, upis vo soodveten registar ili t.n. zaklu~en datum)

Datumot mo`e da bide i pred zaklu~niot datum, ako istoto go ima vopismen dogovor

Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski iNU

Sredstvata i obvrskite se priznavaat dokolku gi zadovoluvaatdefiniciite za sredstva i obvrski od Ramkata (primer: o~ekuvanitro{oci vo idnina ne se priznavaat kako obvrski na datum nasteknuvawe – prekin na odredeni aktivnosti, prekin na raboten odnosi sl)

Priznavaweto na odredeni sredstva mo`e da dovede do situacijasteknuva~ot da priznae odredeni sredstva koi ne bile prethodnopriznaeni vo finansiskite izve{tai na steknatiot entitet.

Standardi za konsolidacija

Primer za priznavawe na vakvi sredstva se: ime na marki, brend,patenti , listi na klienti i potro{uva~i i sl. Ova se sredstva koi{to steknatiot entitet ne gi priznal vo svoite finansiski izve{taikako sredstvo bidej}i bile interno razvieni od entitetot i bilepriznaeni kako rashod

MSFI 3 odnosno dodatokot ima upatstvo za priznavawe nanematerijalni sredstva koi se identifikuvani vo delovnakombinacija (identifiable intangible assets)

Ova se primenuva samo vo situacija koga mo`e da identifikuvaattakvite sredstva i se ispolnuva slednite uslovi/kriteriumi:

uslovot za delivost (sredstvoto mo`e da bide odvoeno odsteknatiot entitet i potoa prodadeno, preneseno, licencirano isl). Ako ima dokaz deka vakvi sredstva se predmet na razmena i toae dovolno za istoto posebno da se priznae. Primer lista naklienti koja mo`e da se licencira go zadovoluva kriteriumot, nolista na klienti kade postoi uslov za doverlivost na informaciteza klientite ne go ispolnuva uslovot za priznavawe, ili

Page 7: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 7

Standardi za konsolidacija

dogovorno-zakonski kriterium - zna~i zakonsko poseduvawe naodredena licenca, patent ili pravo na naem koe na steknuva~ot }emu nosi nekoi idni ekonomski koristi od delovnata kombinacija imo`e da se priznae kako posebno sredstvao iako ne mo`e da seoddeli od steknatiot entitet (primer; stenatiot enitet poseduvalicenca za rabota so elektri~na centrala koja ne mo`e da japrodade, razmeni i sl, no vo delovnata kombinacija mo`e posebnoda se priznae kako sredstva po objektivna vrednost)

Steknatite sredstva i prevzmenite obvrski steknuva~ot mora da gimeri spored nivnata objektivna vrednost na datumot na steknuvawe(primer: NPO mora da se merat spored objektivna vrednost – procenka)

NU mo`e da se meri spored objektivnata vrednost iliproporcionalniot udel vo neto sredstvata na steknatiot udel(objektivna vrednost zna~i pazarna vrednost na udelot ili akciite namalcinskite sopstvenici – ako ima takvi podatoci i informacii)

Standardi za konsolidacija

Priznavawe i merewe na gudvilot/dobivka od povolna nabavka–pravila: Гудвил е вишокот на пренесениот износ плус износот на

неконтролираните учества во однос на објективната вредност наvkupnite нето-средства на подружницатa ili vi{ok na preneseniotiznos vo odnos na u~estvoto vo objektivnata vrednost na netosredstvata na podru`nicata

Оваа разлика може да биде негативна: збирот на објективнитевредности на посебните стекнати нето-средства може да биде поголемод износот што матичното друштво го платило за нив. Ова често сенарекува негативен гудвил. МСФИ 3 го нарекува „добивка остваренапри поволна набавка“

pri presmеtkata na gudvilot mora da se imaat vo predvid ostvarenitedobivki pred steknuvaweto, kako i objektivnata vrednost nasredstvata i obvrskite, a preku toa i na neto-sredstvata

Page 8: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 8

Standardi za konsolidacija

[ema za presmetka na gudvilot/povolna nabavka:

Prenesen nadomestok H

Nekontrolirano u~estvo H

Steknati neto-sredstva prestaveni preku: Nominalen kapital H

Premii na akcii (udeli) H

Rezervi od dobivki H

Akumulirani dobivki pri steknuvawe H

(H)

Iznos na gudvil (povolna nabavka) H

Standardi za konsolidacija

Nadomestokot koj go prenesuva steknuva~ot mora da bide meren poobjektivna vrednost na datumot na steknuvawe (koga se prenesuvatpari~ni sredstva za steknuvaweto vo istiot moment, toa japretstavuva objektivnata vrednost)

Posebni problemi za mereweto postojat koga se prenesuvatnemonetarni sredstva (NPO) ili koga ima odlo`ena isplata nanadomestokot Koga se prenesuvaat NPO steknuva~ot mora da gi izmeri po objektivnata

vrednost i da gi priznae site rezultira~ki dobivki ili zagubi dokolkupostojat (ovie sredstva odat kaj tret entitet koj ne e vo delovnatakombinacija)

Ako prenesenite sredstva ostanat kaj steknatiot enitet, vo toj slu~aj pak semerat spored objektivnata vrednost no ne se priznavaat dobivki ili zagubi,tuku revalorizacioni rezervi

Odlo`en nadomestok za isplata vo period podolg od edna godina se merispored negovata sega{na vrednost odnosno istiot se diskontira so primena napazarna kamatna stapka so cel da se utvrdi negovata objektivna vrednost(razlikata se priznava kako rashod od kamata)

Page 9: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 9

Standardi za konsolidacija

Steknuva~ot mo`e da setknuva kontrola kaj steknatiot entitet vo kojve}e prethodno poseduval odredeno sopstveni~ko u~estvo (delovnakombinacija vo fazi). Primer: prethodno se poseduvale 20%, a votekovnata godina steknuva~ot dokupil u{te 40% od steknatiot entiteti so toa steknal kontrola.

Vo vakov slu~aj steknuva~ot mora da go izmeri prethodnotosopstveni~ko u~estvo na datumot na steknuvawe po negovata objektivnavrednost i da priznae dobivka ili zaguba. Site promeni vo vrednostana sopstveni~koto u~estvo vo prethodnite periodi izrazeni voostanata seopfatna dobivka ako bilo klasificirano kako vlo`uvaweraspolo`livo za proda`ba treba da se priznaat kako da bilo ottu|eno– vo dobivka ili zaguba)

Standardi za konsolidacija

Tro{oci povrzani so steknuvawe koi gi pravi steknuva~otvklu~uvaat razni vidovi tro{oci kako {to se nadomesti za analizi,due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni uslugi,konsultanski uslugi, tro{oci za izdavawe na hartii od vrednost i sl.i istite se priznavaat kako rashodi vo peridot vo koi nastanale soeden isklu~ok, a toa se tro{ocite za izdavawe na hartii od vrednostkoi se priznavaat soglasno MSS 32 i MSS 39 odnosno se del odvrednosat na izdadeniot instrument.

Page 10: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 10

Standardi za konsolidacija

Obelodenuvawa koi gi bara MSFI 3 – Delovni kombinacii(mnogubrojni i treba da se imaat vo predvid vo slu~aj koga ima delovnakombinacija); Ime i opis na steknatiot entitet

Datum na steknuvawe

Procent na steknato glasa~ko u~estvo

Pri~ini za delovmnata kombinacija i opis kako e steknata kontrolata

Opis na faktori koi dovele do priznavawe na gudvilot

Objektivnata vrednost na preneseniot nadomestok, kako i na sekoja kalsa nasredstva koi se preneseni (pari, drugi sredstva, obvrski i sl)

Steknati pobaruvawa (objektivna vrednost, bruto pobaruvawa, procenka nanaplativost

Iznos na priznaeni sredstva i obvrski od steknuvaweto

Neizvesni obvrski od steknuvaweto

Iznos na gudvil i usoglasuvawe i sekoja promena na gudvilot od po~etok dokraj na peridot

Obezvrednuvawe na gudvilot (posebni barawa vo MSS 36)

Standardi za konsolidacija

Obelodenuvawa koi gi bara MSFI 3 – Delovni kombinacii(mnogubrojni i treba da se imaat vo predvid vo slu~aj koga ima delovnakombinacija); NU i osnov za negovo merewe

Iznos na povola nabavka i pri~ini kako nastanala istata

Za poedine~ni nezna~ajni delovni kombinacii se prezentiraat isitteprethodni barawa vo zbiren iznos bez naveduvawe samo na po~etnite barawaza ime, opis, datum, % na steknuvawe i sl.

Za steknuvawa po datumot na fi, a pred datum na nivno odobruvawe, isto sedavaat prethodnite obelodenuvawa so napomena koi ne mo`at da se dadat ikoja e pri~inata

Page 11: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 11

Standardi za konsolidacija

MSFI 3 – Delovni kombinacii gi regulira:

Datum na steknuvawe

Presmetka na gudvil ili dobivka od povolna nabavka

Priznavawe i merewe na nekontrolirano u~estvo

Priznavawe i merewe na steknatite sredstva, prevzemeni obvrski

Priznavawe na identifikuvani nematerijalni sredstva

MSS 27/MSFI 10 – Konsolidrani finansiski izve{tai gi regulira:

Kontrola

Delokrug na konsolidirani finansiski izve{tai

Postapki za konsolidacija (sobirawe, eliminirawe na stavki iintragrup transakcii)

Gubewe na kontrola

Smetkovodstvo na vlo`uvawa vo podru`nici, pridru`eni entitetii zaedni~ko kontrolirani entiteti

Primeri

Prakti~ni primeri za konsolidacija

Primer 1 – steknuvawe vo tek na godinataPrimer 2 – proda`ba na podru`nica vo tekot na godinata

Page 12: Predava~ - iorrm.org.mk Hristov _prezentacija.… · pismen dogovor Na datum na steknuvawe se priznavaat steknatite sredstva, obvrski i NU ... due diligence, advokatski tro{oci, smetkovodstveni

21 September 2015

Moore Stephens LTD Skopje 12

Postapki za konsolidacija

• Kraj?

• Pra{awa?